text_structure.xml 41.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dzień dobry państwu, witam serdecznie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Porządek posiedzenia przewiduje w pkt 1 zaopiniowanie wniosku Ministra Sprawiedliwości w sprawie zmiany planu finansowego Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości na 2018 r., w pkt 2 – rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r. (druk nr 2559), w tym Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży oraz w kolejnym punkcie Komisji Gospodarki i Rozwoju. Czy są uwagi do porządku dziennego?</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Nie słyszę, wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Witam panie i panów posłów. Witam zaproszonych gości, w tym pana Tomasza Robaczyńskiego – podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Witam pana Marcina Ociepę – podsekretarza stanu w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii. Witam pana Michała Wójcika – sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Witam pana Pawła Szrota – sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Witam pana Grzegorza Bronę z Polskiej Agencji Kosmicznej. Witam pana Andrzeja Ziółkowskiego – prezesa Urzędu Dozoru Technicznego. Witam panią Małgorzatę Stręciwilk – prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Witam pana Michała Holeksę – wiceprezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Witam pana Tomasza Schweitzera – prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Witam panią Magdalenę Maciejewską – dyrektora generalnego Urzędu Patentowego RP. Witam pana Macieja Dobieszewskiego – wiceprezesa Głównego Urzędu Miar. Witam wszystkie osoby, które przybyły na dzisiejsze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przechodzimy do pkt 1 porządku dziennego, proszę o przedstawienie wniosku Ministra Sprawiedliwości w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości na 2018 r. – bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, w związku ze zgodą, którą otrzymaliśmy od Ministra Finansów, dotyczącą możliwości zmiany planu finansowego Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej pozwolę sobie również dzisiaj wystąpić do szanownej Komisji z prośbą o zaopiniowanie i wyrażenie zgody, czyli o wydanie pozytywnej opinii w sprawie zmiany tegoż planu finansowego po stronie wydatkowej (kosztowej). W sumie chodzi o 101 milionów złotych, przy czym 75,4 miliona na dotacje i 25,6 miliona złotych na pozostałe koszty. Pierwotnie kwota wnioskowana wynosiła 185 992 tys. zł, natomiast konieczne jest dokończenie programu, który już od jakiegoś czasu jest realizowany – Programu Wsparcia Ochotniczych Straży Pożarnych. Chodzi o taki program, który cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Polega on między innymi na tym, żeby przekazywać nieodzowny sprzęt pomocy. Wiadomo, że strażacy z ochotniczych straży pożarnych są zazwyczaj pierwsi na miejscu jakiegoś zdarzenia, jakiegoś wypadku. W związku z tym, tak zwane torby pomocy przedmedycznej, które składają się z różnego rodzaju ważnych narzędzi służących pomocy ofiarom wypadków, mogą być finansowane właśnie z tego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">W tej chwili na rachunku Funduszu Sprawiedliwości jest około 300 milionów złotych środków pieniężnych i, co jest bardzo ważne, te środki powinny być wydatkowane. Takie zresztą było zalecenie Najwyższej Izby Kontroli, żeby nastąpił wzrost wydatków na rzecz osób pokrzywdzonych oraz na prowadzenie szerokich akcji różnego rodzaju. W związku z tym, właśnie taką propozycję przedstawiamy państwu. Jeżeli chodzi o cały koszt programu ochotniczych straży pożarnych, to jest 128 milionów złotych. Ten koszt został policzony, biorąc pod uwagę, że jest 16 tys. jednostek ochotniczych straży pożarnych. Koszt jednej takiej torby średnio wnosi 8 tys. zł, to więc daje 128 milionów złotych. Przyjmując, że ten program realizowany był w ten sposób, że dotychczas wydatkowano około 33 miliony złotych plus 10 milionów złotych w ramach programu pilotażowego w województwie małopolskim w 2017 r., to potrzebne są środki w wysokości 85 milionów złotych a, tak naprawdę – 74,4 miliona złotych dlatego, że pozostałe środki zostaną przeznaczone już z samego funduszu. To są środki, które już zostały wygospodarowane w ramach innych akcji. To jest pierwsza część.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">Druga część to jest kwestia 25 milionów złotych. Chodzi o kwestię zwiększenia zakupu usług o 15 milionów. To jest w ramach tych 100 milionów złotych. Chodzi o zwiększenie zakupu usług o 15 milionów złotych na tak zwane kampanie o charakterze informacyjno-edukacyjnym. One są bardzo ważne z punktu widzenia konieczności podniesienia świadomości społecznej, promowanie działalności funduszu. Stąd ta kwota składa się właśnie z dwóch części. Jest jeszcze jedna część. To już jest część techniczna – 1292 tys. zł. To dotyczy ustawy okołobudżetowej. To jest czynność czysto techniczna, chodzi o przesunięcie środków.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">Bardzo dziękuję i bardzo proszę szanownych państwa o pozytywną opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, panie ministrze, za zwięzłe przedstawienie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, czy ktoś z resortu finansów chciałby...? Nie?</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję, otwieram dyskusję. Proszę o pytania pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselZofiaCzernow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselZofiaCzernow">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałabym zapytać o należności, o stan należności na koniec roku, bo analizując ten fundusz na przestrzeni ostatnich lat, charakteryzuje się on wysokim poziomem należności – mam na myśli te należności, które w latach poprzednich często były należnościami nieściągalnymi albo przeterminowanymi. Jaki jest poziom tych nieściągalnych należności w tej kwocie należności na koniec roku 2018, która wynosi ponad 300 milionów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Panie ministrze, bardzo proszę… pan minister albo osoby, które panu towarzyszą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWojcik">Tak, poproszę panią dyrektor, która zajmuje się bezpośrednio funduszem, jeżeli można, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, pani dyrektor, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorDepartamentuFunduszuSprawiedliwosciMinisterstwaSprawiedliwosciUrszulaDubejko">Panie przewodniczący, pani poseł, to są należności, które wynikają – przede wszystkim – z nawiązek zasądzanych przez sądy. One są trudne do ściągania ze względu na to, że najczęściej dłużnikami są osoby osadzone. Natomiast sądy podejmują wszelkie czynności, żeby dochodzić tych należności, jest cała procedura a my również monitujemy sądy w tym zakresie. Sądy również nam sprawozdają, jak przedstawia się ściągalność. Natomiast dłużnicy często nie posiadają żadnych aktywów i wyegzekwowanie tych środków jest bardzo problematyczne.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorDepartamentuFunduszuSprawiedliwosciMinisterstwaSprawiedliwosciUrszulaDubejko">Nie wiem, czy to jest wystarczająca odpowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Pani poseł, czy ta... częściowo – bardzo proszę jeszcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselZofiaCzernow">Chodzi mi tylko o to, jaki procent tych należności to są należności nieściągalne, bo w takim przypadku te pieniądze są wirtualne.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselZofiaCzernow">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Jeżeli pani dyrektor jest przygotowana, żeby tak szczegółowe informacje przekazać, to bardzo proszę a jeżeli nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuFunduszuSprawiedliwosciMSUrszulaDubejko">Tak szczegółowych informacji nie mam, natomiast na piśmie możemy przygotować odpowiedź po zebraniu tych informacji z sądów powszechnych, bo to jest ich zadanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Czy są jeszcze pytania dotyczące tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę państwa, proponuję Wysokiej Komisji przyjęcie opinii nr 168 do Ministra Sprawiedliwości w sprawie zmian planu finansowego Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości, uchwalonej na posiedzeniu w dniu 15 czerwca 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">„Komisja Finansów Publicznych na swoim posiedzeniu rozpatrzyła wniosek Ministra Sprawiedliwości dotyczący zmian w planie finansowym wspomnianego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian planu finansowego przedstawione we wniosku”.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Czy jest sprzeciw wobec propozycji przyjęcia tej opinii?</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Nie ma, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Opinia została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję panu ministrowi oraz osobom towarzyszącym.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę państwa, przechodzimy do kolejnego punktu – do rozpatrzenia opinii komisji sejmowych. Posłowie członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali opinie komisji oraz opracowania Biura Analiz Sejmowych. Jednocześnie informuję, że wszystkie materiały łącznie z materiałami przygotowanymi przez właściwe resorty i urzędy wraz z informacjami Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli są dostępne w wersji elektronicznej na naszych iPadach.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu będzie się odbywało w następującym porządku. W pkt 1 wystąpienie posła referenta komisji branżowej, następnie wystąpienie posła koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli a następnie pytania posłów, odpowiedzi przedstawicieli dysponentów tych części budżetowych oraz dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę państwa, jest taka prośba prezydium, abyście państwo w swoich wystąpieniach nie sięgali do bardzo szczegółowych danych liczbowych a raczej do takiej oceny jakościowej, ponieważ te wszystkie dane każdy z posłów ma przed sobą. Żeby więc nie wypełniać niepotrzebnie czasu tymi informacjami, które są dostępne dla każdego z członków Komisji, bardzo proszę, aby te wypowiedzi były bardziej ocenne, natomiast powtarzanie tych wszystkich liczb wypełniałoby sztucznie nasze posiedzenie. Bardzo proszę... to jest, oczywiście, sugestia, bo każdy poseł może według własnego uznania formułować swoje wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę przedstawiciela Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Edukacji Nauki i Młodzieży, panią poseł Annę Cicholską o zreferowanie opinii Komisji, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselAnnaCicholska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselAnnaCicholska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, opinia nr 22/21 Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju dla Komisji Finansów Publicznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. uchwalona na posiedzeniu w dniu 13 czerwca 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselAnnaCicholska">Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Gospodarki i Rozwoju, na wspólnym posiedzeniu w dniu 13 czerwca 2018 r. rozpatrzyły sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. (to jest druk nr 2559) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2620) w zakresie części budżetowej 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, środki europejskie na finansowanie projektów Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, w części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie poz. 20, i części budżetowej 64 – Główny Urząd Miar, to jest: dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych i środki europejskie na finansowanie projektów Głównego Urzędu Miar.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselAnnaCicholska">Po zapoznaniu się ze szczegółowym informacjami dysponentów części budżetowych i opiniami ekspertów, wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień prezesa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, wiceprezesa Głównego Urzędu Miar oraz stanowiska Najwyższej Izby Kontroli komisje pozytywnie opiniują sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2017 r. w powyższym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PoselAnnaCicholska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję pani poseł za przedstawiony referat.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę o wystąpienie pani poseł Ewy Szymańskiej… o wygłoszenie koreferatu ze strony Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselEwaSzymanska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselEwaSzymanska">Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, szanowni państwo, w dniu 13 czerwca brałam udział we wspólnym posiedzeniu Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju i mogę potwierdzić to, co tutaj moja koleżanka, pani poseł Cicholska, powiedziała, że do sprawozdania w części budżetowej 61 – Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej, do części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 20, przedstawiono pozytywną opinię przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli i pozytywnie zarekomendowano dla Komisji Finansów, dla komisji właściwej do spraw budżetu państwa. Sprawozdanie w części budżetowej 64 – Główny Urząd Miar, również zostało pozytywnie zaopiniowane.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselEwaSzymanska">W związku z tym, wnoszę do szanownej Komisji o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. we wcześniej wymienionych częściach budżetowych 61, 83 i 64.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselEwaSzymanska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Teraz proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli tej części budżetowej, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKNajwyzszejIzbyKontroliDariuszSzalkowski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, za możliwość zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKNajwyzszejIzbyKontroliDariuszSzalkowski">Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie zaproszeni goście, najpierw przedstawię ocenę Najwyższej Izby Kontroli odnośnie Urzędu Patentowego Rzeczpospolitej Polskiej. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2017 r. w części 61 – Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Panie dyrektorze, bardzo przepraszam, dla celów formalnych musimy odnotować nazwisko – proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Dariusz Szałkowski, wicedyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">W 2017 r. dochody budżetu państwa w części 61 zostały zrealizowane w wysokości 75 963 tys. zł. Wykonanie dochodów było wyższe od kwoty zaplanowanej w budżecie po zmianach o 15,1%. Wydatki budżetu państwa w części 61 zrealizowano w wysokości 57 259 tys. zł. W wyniku kontroli 4,1% zrealizowanych wydatków stwierdziliśmy, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi w ustawie o finansach publicznych i aktach wykonawczych do tej ustawy. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Z budżetu środków europejskich urząd wydatkował kwotę 294 tys. zł na realizację projektu Platforma Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego, którego celem jest informatyzacja i usprawnienie procesów związanych z ochroną własności przemysłowej. Prezes Urzędu Patentowego prawidłowo realizował obowiązki dotyczące nadzoru i kontroli nad wykonaniem dochodów i wydatków budżetu państwa wynikające z ustawy o finansach publicznych. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała prawidłowość rocznych sprawozdań za 2017 r. sporządzonych przez Urząd Patentowy.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">W ustawie budżetowej na rok 2017 ustalono wydatki w kwocie 56 milionów złotych. W ciągu roku, na mocy pięciu decyzji Ministra Finansów kwota ta została zwiększona z rezerw celowych łącznie o 1184 tys. zł. Szczegółowo zbadane zostało wykorzystanie kwoty 77,68 tys. zł, to jest 6,6% sumy zwiększeń, z której urząd wydał 77,5%. Badanie nie wykazało w tym zakresie nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Jeżeli chodzi o zamówienia publiczne to szczegółową analizą objęto jedno zamówienie publiczne o wartości 452 tys. zł, przeprowadzone w trybie przetargu nieograniczonego na modernizację węzła centralnego i segmentację sieci komputerowej w Urzędzie Patentowym. Badanie wykazało, że przy udzielaniu tego zamówienia zastosowano prawidłowy tryb zamówienia publicznego a w toku prowadzonego postępowania przestrzegano przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Wystąpienie pokontrolne do Prezesa Urzędu Patentowego zostało skierowane w dniu 11 kwietnia – NIK nie formułowała uwag systemowych ani wniosków po kontroli wykonania budżetu państwa w części 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Jeżeli natomiast chodzi o wykonanie budżetu państwa w 2017 r. w części 64 – Główny Urząd Miar, Najwyższa Izba Kontroli również pozytywnie oceniła wykonanie budżetu. W toku działań kontrolnych stwierdzono tylko dwie nieprawidłowości, dotyczyły one błędów w planowaniu części zadań inwestycyjnych oraz skierowania przez prezesa GUM zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych dopiero w trakcie kontroli NIK. Nieprawidłowości te jednak nie miały wpływu na ogólnie pozytywną ocenę wykonania budżetu państwa w tej części. W wyniku kontroli 5,4% zrealizowanych w części 64 wydatków budżetu państwa stwierdzono, że zostały one poniesione w wysokościach kwot ujętych w planie finansowym na zakupy i usługi określone w planie zadań inwestycyjnych tej jednostki. W badanej próbie wydatków nie wystąpił przypadek nieterminowej płatności skutkującej wypłaceniem odsetek, kar lub opłat. Wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi. Pozytywną ocenę uzasadnia także fakt, że w rezultacie wydatkowania środków osiągnięto cele prowadzonej działalności zaplanowanie w układzie zadaniowym wydatków oraz w planie działalności GUM.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie opiniuje prawidłowość sporządzenia rocznych łącznych sprawozdań za 2017 r. w części 64 i sprawozdań jednostkowych centrali GUM. Wydatki budżetu państwa w części 64 zostały zrealizowane w kwocie 146 892 tys. zł, co stanowiło 99,9% planu po zmianach. W porównaniu z 2016 r. nastąpił wzrost wydatków o 9360 tys. zł, to jest o 6,8%.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Jeżeli chodzi o badanie wydatków, to szczegółowym badaniem objęto realizację wydatków w kwocie 7884 tys. zł, stanowiących 19% wydatków w rozdziale 7501 i 5,4% wydatków ogółem w części GUM. Nie stwierdzono... w wyniku zrealizowanych badań stwierdzono, że wydatków dokonano w wysokości kwot ujętych w planie finansowym, realizując usługi i zakupy określone w planie zadań inwestycyjnych jednostki. Nie stwierdzono przypadków nieterminowej płatności skutkującej zapłaceniem odsetek lub kar. Wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Wystąpienie pokontrolne zastało skierowane do prezesa GUM w dniu 11 kwietnia. W wystąpieniu pokontrolnym zostały przedstawione następujące wnioski dotyczące wprowadzenia dodatkowych mechanizmów kontroli zarządczej zapobiegających możliwości powstawania błędów przy określaniu wysokości zobowiązań, planowania wydatków inwestycyjnych na podstawie przyjętych priorytetów urzędu i uwzględniania realności ich wykonania w danym roku budżetowym, niewyeliminowania w roku 2017 ryzyka wskazanego przez NIK w 2016 r. w zakresie niewykrycia i nieskorygowania błędów w sprawozdawczości łącznej wynikającej z ewidencji księgowej i prowadzonej w jednostkach terenowych w odrębnych systemach księgowych.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Prezes GUM 23 kwietnia 2018 r. stwierdził, że nie zgłasza zastrzeżeń do ocen, uwagi i wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym i poinformował również o wykorzystaniu uwag i przyjęciu do realizacji wniosków pokontrolnych dotyczących w szczególności obszaru funkcjonowania mechanizmów kontroli zarządczej oraz planowania i realizacji inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję panu dyrektorowi.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Teraz otwieram dyskusję nad tymi częściami budżetu. Kto z pań lub panów posłów chciałby zabrać głos, bardzo proszę?</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Nie ma, zatem możemy stwierdzić, że te części budżetu zostały omówione i przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przechodzimy proszę, państwa do kolejnej części. Bardzo proszę przedstawiciela Komisji Gospodarki i Rozwoju – pana posła Waldemara Olejniczaka o zreferowanie opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselWaldemarOlejniczak">Panie przewodniczący, szanowni państwo, opinia nr 20 Komisji Gospodarki i Rozwoju w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselWaldemarOlejniczak">Komisja Gospodarki i Rozwoju na posiedzeniu w dniu 13 czerwca 2018 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w następujących częściach: część budżetowa 20 – Gospodarka (jako całość), Polska Agencja Kosmiczna, Urząd Zamówień Publicznych, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Polski Komitet Normalizacyjny oraz budżety wojewodów ogółem. Rozpatrując sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w wyżej wymienionym zakresie, Komisja zapoznała się z przedłożonymi dokumentami i wysłuchała szczegółowych informacji przedstawicieli dysponentów przedmiotowych części budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselWaldemarOlejniczak">Po wysłuchaniu koreferatów poselskich, stanowiska przedstawicieli Najwyższej izby Kontroli oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji Komisja przedstawiła następującą opinię: Komisja praktycznie bez uwag – poza opinią dotyczącą Polskiej Agencji Kosmicznej – pozytywnie zaopiniowała przedmiotowe jednostki.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselWaldemarOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę koreferenta ze strony Komisji Finansów Publicznych, pana posła Wojciecha Murdzka, o przedstawienie swojego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWojciechMurdzek">Panie przewodniczący, szanowni państwo, wyjątkowo sprawnie przebiegała dyskusja na posiedzeniu Komisji Gospodarki dotycząca części Gospodarka. Myślę, że wszelkie pytania, jakie pojawiały się, znajdowały wyczerpujące odpowiedzi. Przedstawiciele wymienionych instytucji również byli do dyspozycji – odpowiadali na pojawiające się pytania. Tych pytań nie było dużo. W związku z tym proponuję przychylić się do wniosku dotyczącego przyjęcia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselWojciechMurdzek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, panie pośle. Zwracam się teraz do przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, do pana dyrektora, o przedstawienie wyników kontroli dotyczącej tych części budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicedyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKDariuszSzalkowski">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to informację przedstawi kolega, koordynator tej kontroli, pan Lech Oniszczenko, doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko">Dzień dobry. Panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi... przedstawię opinie dotyczące trzech części, to znaczy, Gospodarka, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Polski Komitet Normalizacyjny, natomiast później, panie przewodniczący, prosiłbym o możliwość zabrania głosu przez moich kolegów z firmy, którzy przedstawią opinię dotyczącą Polskiej Agencji Kosmicznej i Urzędu Zamówień Publicznych. To wynika po prostu z pewnych naszych wewnętrznych przesunięć kompetencyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKLechOniszczenko">Jeśli chodzi o część 20 – Gospodarka, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu w tej części. Podstawą tej oceny były wyniki badania próby prawie 77% wydatków poniesionych w tej części. Badania tej próby, którą należy oczywiście uznać za reprezentatywną w pełni, nie wykazały nieprawidłowości zarówno, jeśli chodzi o legalność, jak i celowość wydatkowanych środków.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKLechOniszczenko">W tej części budżetowej NIK sformułowała w zasadzie jedną uwagę, która dotyczyła kwestii należności po zlikwidowanym Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Te należności zostały przekazane do części 20 w celu prowadzenia windykacji, natomiast praktycznie przez cały 2017 r. trwało, powiem tak trochę kolokwialnie – zamieszanie kompetencyjne w trójkącie: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju i Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., kto i w jakim zakresie tę windykację tych należności (a mówimy o kwotach ponad miliarda złotych) ma prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKLechOniszczenko">Ta kwestia, w wyniku opinii Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, która została przyjęta, została ostatecznie wyjaśniona, ale wyjaśniona została dopiero w grudniu 2017 r., co oznacza, że przez cały praktycznie rok 2017 w kwestii windykacji tych należności de facto nie działo się nic. Miejmy nadzieję, że sprawa ta zostanie w 2018 r., i w kolejnych latach, stopniowo uregulowana i te należności powoli zaczną na rachunek Skarbu Państwa spływać.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKLechOniszczenko">W ramach tej kontroli NIK oceniła także wykonanie planu finansowego Polskiego Centrum Akredytacji. Również ta pozytywna ocena została oparta o badanie próby wydatków, które nie wykazało nieprawidłowości. Wszystkie obowiązku wynikające z realizacji tego planu przez Prezesa Polskiego Centrum Akredytacyjnego zostały zrealizowane w sposób prawidłowy. Pozytywne oceny NIK wystawiła też w częściach dotyczących Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jak i Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, ponieważ nie stwierdzono tutaj w zasadzie żadnych nieprawidłowości a nie sformułowano uwag, więc może na przekazaniu tej opinii poprzestanę.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKLechOniszczenko">Ja miałbym tyle. Bardzo bym prosił o możliwość zabrania głosu przez moich kolegów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję i proszę o dalszą prezentację opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwGdanskuTeresaSawicka">Panie przewodniczący, Teresa Sawicka, wicedyrektor Delegatury NIK w Gdańsku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę bliżej mikrofonu, bo wypowiedzi są rejestrowane. Chodzi o to, żeby była dobra słyszalność na całej sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">Panie przewodniczący, szanowni państwo, delegatura NIK w Gdańsku badała... dobrze.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">Najwyższa Izba Kontroli badała wykonanie w 2017 r. planu finansowego Polskiej Agencji Kosmicznej. Oceniliśmy wykonanie planu finansowego negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">Na tę ocenę wpłynął przede wszystkim fakt kierowania agencją od 12 kwietnia 2017 r., a w konsekwencji dokonywania wydatków, zaciągania zobowiązań i sporządzania sprawozdań przez wiceprezesa do spraw obronny płk Piotra Suszyńskiego, który nie posiadał legitymacji do pełnienia funkcji kierownika jednostki. Wiceprezes do spraw obronnych agencji w ostatnim dniu ustawowego terminu pełnienia obowiązków prezesa, to jest 1 kwietnia 2017 r. wydal zarządzenie nr 7, w którym wyznaczył wiceprezesa do spraw obronnych agencji, czyli siebie, do zastępowania prezesa agencji we wszystkich czynnościach o charakterze wykonawczym i zarządczym.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">Zdaniem NIK wydanie tego zarządzenia miało na celu obejście przepisów prawa i usankcjonowanie kierowania agencją przez wiceprezesa do spraw obronnych w sytuacji braku obsadzenia faktycznie od października 2016 r., a formalnie od 12 kwietnia 2017 r. stanowiska prezesa agencji.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">W toku kontroli Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła również inne nieprawidłowości polegające na niezachowaniu należytej staranności przy ustaleniu szacunkowej wartości zamówienia, wskutek czego zamówienie o łącznej wartości 170 tys. zł, to jest ponad 40 tys. euro, udzielono z pominięciem ustawy – Prawo zamówień publicznych, sporządzeniu sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań z operacji finansowych za czwarty kwartał 2017 r. na podstawie nietrwałych zapisów księgowych za grudzień 2017 r., zaklasyfikowaniu wydatków w łącznej kwocie 6 tys. zł do wydatków majątkowych, zamiast do wydatków bieżących, co miało wpływ na sprawozdawczość roczną w zakresie kosztów i wydatków, ujęciu w niewłaściwych miesiącach dowodów księgowych o łącznej wartości 157 tys. zł, powstaniu na koniec 2017 r. zobowiązania wymagalnego w kwocie 6 tys. zł i sprawowaniu niewystarczającego nadzoru nad terminowym przedkładaniem rachunków przez zleceniobiorców. Łącznie sprawdziliśmy 23% kosztów i wydatków, ponad 19% wszystkich wydatków i kosztów ogółem stanowiły nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#WicedyrektorDelegaturyNIKwGdanskuTeresaSawicka">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliDariuszZielecki">Jeszcze Dariusz Zielecki, wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej NIK w zakresie części 49 – Urząd Zamówień Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliDariuszZielecki">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, NIK pozytywnie oceniła wykonanie budżetu w tej części. Ta pozytywna ocena wynika ze szczegółowego badania 17% wydatków budżetu państwa i prawie 28% wydatków budżetu środków europejskich. Również pozytywnie zaopiniowaliśmy sprawozdawczość dysponenta.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliDariuszZielecki">W zasadzie stwierdzono jedną nieprawidłowość, ale myślę, że warto o niej wspomnieć. Polegała ona na braku spójności większości celów i mierników stopnia osiągania tych celów w dwóch dokumentach, które urząd tworzy (zresztą każdy urząd jak i ministerstwo takie dokumenty posiada) w planie działalności Urzędu Zamówień Publicznych na rok 2017 i planie wydatków w układzie zadaniowym. W trakcie kontroli tłumaczono, że te dwa dokumenty powstają w różnym czasie. Rzeczywiście, plan działalności powstaje w listopadzie, jest zatwierdzany w listopadzie roku poprzedzającego rok, którego plan dotyczy, natomiast budżet jest zatwierdzony w różnym czasie, ale z reguły jest to jednak po zakończeniu roku. Niemniej jednak, naszym zdaniem, nie może być sytuacji, że te dwa dokumentu nie będą ze sobą spójne, jeżeli chodzi o pomiar osiągania celów rzeczowych, ponieważ plan wydatków w układzie zadaniowym służy właśnie finansowaniu planu działalności urzędu.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliDariuszZielecki">To chyba tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję panu dyrektorowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Otwieram dyskusję nad tymi częściami budżetu.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo proszę, pan poseł Arndt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselPawelArndt">Panie przewodniczący, ja chciałbym się upewnić – rozumiem, że Komisja Gospodarki wydała negatywną opinię o wykonaniu budżetu w części dotyczącej Polskiej Agencji Kosmicznej i pan poseł koreferent z ramienia Komisji Finansów Publicznych, przychylając się do opinii Komisji, również wydaje negatywną opinię na temat wykonania budżetu w tej części?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJanSzewczak">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dobrze, czy są jeszcze jakieś inne głosy w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Zatem na tym zakończyliśmy omawianie wykonania budżetu w tej części i wyczerpaliśmy porządek tej części posiedzenia Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo państwu dziękuję.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>