PPC / ppc

text_structure.xml 927 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 10 min 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Jerzy Szmajdziński, Krzysztof Putra i Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec oraz panów posłów Cezarego Tomczyka, Michała Marcinkiewicza i Adama Rogackiego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Katarzyna Matusik-Lipiec i pan poseł Cezary Tomczyk.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Cezary Tomczyk i Adam Rogacki.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#Marszalek">Informuję, że komunikaty będą przeczytane za chwilę, po odczytaniu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#Marszalek">Proszę państwa, Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#Marszalek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 1144.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#Marszalek">Bardzo serdecznie dziękuję za jednolitą opinię w odniesieniu do tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 38. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II (druk nr 1144).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#Marszalek">Proszę panie i panów posłów o powstanie z miejsc.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! Odczytam tekst projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#Marszalek">˝Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 października 2008 r. w sprawie uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#Marszalek">16 października 1978 r. słowa Habemus Papam miały szczególne znaczenie dla naszej Ojczyzny, odnosiły się bowiem do wyboru na Stolicę Piotrową pierwszego w historii Polaka - kardynała Karola Wojtyły.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#Marszalek">Dziś Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pragnąc uczcić 30. rocznicę rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II, wyraża powszechnie podzielane przekonanie, że wybór ten otworzył nową epokę w dziejach Kościoła, Polski i świata.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#Marszalek">Ojciec Święty miał ogromny wpływ na dzieje Polski i Polaków. Dawał nam nadzieję, wspierał 'Solidarność' oraz budowę demokratycznej Polski, a także opowiadał się za wejściem naszego kraju do Wspólnoty Europejskiej. Jego pielgrzymki do Ojczyzny pozostają wciąż w żywej i wdzięcznej pamięci Polaków, a wezwania 'Nie lękajcie się!' czy 'Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze Ziemi. Tej Ziemi!' napełniały serca otuchą i odwagą.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#Marszalek">Ojciec Święty przyczynił się do upadku komunizmu, a także do odzyskania niepodległości i wolności narodów. Walcząc o ludzką godność i wolność, bronił praw człowieka, dla milionów ludzi w Polsce i na świecie stał się przewodnikiem duchowym, wzorem i najwyższym autorytetem˝.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#Marszalek">Proponuję, aby Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#Marszalek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#Marszalek">Jeszcze raz dziękuję wszystkim klubom za znalezienie wspólnej formuły wyrażenia naszej wspólnej satysfakcji.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#Marszalek">Jednocześnie chciałbym Wysokiej Izbie przypomnieć, że w przyszłym roku przypada 10. rocznica spotkania Jana Pawła II z polskimi parlamentarzystami, polskimi politykami w polskim Sejmie. Będziemy starali się przypomnieć i przeżyć na nowo wydarzenia związane z tą rocznicą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#Marszalek">Jeśli można, proszę o przeczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Gospodarki - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Etyki Poselskiej - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Zdrowia - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Finansów Publicznych - o godz. 11.30;</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 11.30;</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Infrastruktury - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - o godz. 13.30;</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Obrony Narodowej - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- do Spraw Unii Europejskiej - o godz. 16.30;</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 17.30;</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 19;</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Polityki Społecznej i Rodziny wspólnie z Komisją Zdrowia - o godz. 19.30;</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 20;</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - o godz. 20.15;</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 20.30.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#SekretarzPoselKatarzynaMatusikLipiec">Jest także komunikat informujący, iż planowane na dzień dzisiejszy posiedzenie Zespołu Poselskiego KrewniacyClub Sejm zostało przeniesione i odbędzie się w czwartek, 23 października, w sali klubowej nr 1, o godz. 19.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">- o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">- o zmianie imienia i nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1139 i 1101.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusjach nad dodanymi punktami wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wysoka Izbo! Planowany na dzisiaj punkt: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej nie zostanie rozpatrzony na bieżącym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przypominam, że Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu Konwentu Seniorów, ustaliło, że na bieżącym posiedzeniu Sejm rozpatrzy informację w sprawie stanu prac Unii Europejskiej nad pakietem energetyczno-klimatycznym, o której przedstawienie wnosił Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów - dłużej niż 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Reguły są jasne, w związku z tym możemy przystąpić do rozpatrzenia tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę przedstawiciela wnioskodawców pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeszcze chwilę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa o podjęcie ostatecznych decyzji i zakończenie konsultacji dotyczących zagospodarowania czasu, którym państwo dzisiaj dysponujecie. Dotyczy to centrum i prawej strony.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, panowie, nie przeszkadzam? Nie przeszkadzajcie koledze, zajmijcie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">(Nikt nie będzie koledze Grzybowi przeszkadzał.)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył do marszałka Sejmu wniosek o przeprowadzenie debaty nad pakietem energetycznym zaproponowanym przez Unię Europejską lub o przedstawienie tej problematyki w ramach informacji bieżącej. Prośbę o tę informację przedłożyliśmy do ministra gospodarki oraz ministra środowiska. Od wczoraj trwa posiedzenie Rady Europejskiej, na którym zapadają również i w tej sprawie kluczowe rozstrzygnięcia. Mieliśmy nawet okazję słyszeć, jak premier rządu Rzeczypospolitej Polskiej stwierdził: Jeżeli postulaty Polski w sprawie pakietu energetycznego nie zostaną uwzględnione, jesteśmy gotowi zawetować cały pakiet energetyczny.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Chcę przy tym przypomnieć, że pakiet ten w ramach nowej polityki energetycznej, której główne cele przedstawiła Komisja Europejska w styczniu ub. r., a potwierdziła Rada Europejska 8 i 9 marca 2007 r., to m.in. bezpieczeństwo energetyczne krajów członkowskich Unii, zwiększenie konkurencyjności gospodarek europejskich i, co chcę z całą mocą podkreślić, dostępność energii elektrycznej po przystępnej cenie - jak rozumiem, zarówno dla przemysłu, usług, jak i dla ludności - oraz promowanie równowagi ekologicznej. Są to cele, z którymi Polska się zgodziła. Jednocześnie poinformowano, że zamierza się to uzyskać m.in. poprzez: 20-procentową redukcję gazów cieplarnianych do 2020 r., 20-procentowe zwiększenie odnawialnych źródeł energii w obszarze produkcji energii i 20-procentową poprawę efektywności energetycznej, w tym również 10-procentowy udział paliw odnawialnych w paliwach używanych w transporcie, zastosowanie instrumentów, do których ma należeć system aukcyjnego nabywania uprawnień do emisji CO2 przez przemysł, w tym przez energetykę, jak również wprowadzenie składowania CO2, covering, i inne elementy.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselAndrzejGrzyb">Wczoraj w dzienniku słyszałem komentarz: Polska nie chce się zgodzić na redukcję emisji CO2. To nieprawda. Polska chce się zgodzić na redukcję emisji CO2 i zgodnie z protokołem z Kioto zredukowaliśmy tę emisję o ponad 30%. Podobnie uczyniło wiele krajów członkowskich Unii Europejskiej. Per saldo cała Unia Europejska wypełniła postanowienia protokołu z Kioto, ale w głównej mierze dzięki nowym krajom członkowskim, bo niektóre kraje członkowskie Unii Europejskiej w tym samym czasie zwiększyły emisję o 30%, a nawet o 45%.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">Największym wyzwaniem dla Polski jest zatem wprowadzenie od 2013 r. systemu aukcyjnego nabywania praw do emisji, z proponowaną ceną ok. 30 euro. W chwili obecnej nikt już nie wierzy, że cena ta jest do utrzymania. Mówi się nawet, że może ona osiągnąć 70-80 euro, a barierą tak naprawdę będzie wysokość kary, która jest obliczona w wysokości 100 euro za emisję 1 tony CO2. W warunkach amerykańskich, gdzie wprowadzono aukcyjny system nabywania uprawnień do emisji dwutlenku siarki, w ciągu 10 lat cena wzrosła z 66 dolarów do 860 dolarów. Jest to więc istotny cenotwórczy element przy produkcji energii elektrycznej oraz innych wyrobów w przemyśle, gdzie emisja jest konieczna, aby taką produkcję można było prowadzić. Elektrownie zawodowe będą zatem zobligowane od 2013 r. do zakupu wszystkich pozwoleń na emisję na aukcjach. Jak wiemy, w obecnych propozycjach nie ma górnego pułapu ceny, a pula praw do emisji będzie ograniczona; szacuje się, że jeśli chodzi o prawa do emisji, może nawet zabraknąć ok. 414 mln ton.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PoselAndrzejGrzyb">Może to radykalnie obniżyć również wysokość PKB w Polsce, szacuje się to nawet na 0,6%, czy spowodować podwyżkę cen energii elektrycznej, bo 95% energii produkujemy z węgla, a także skutkować wyprowadzaniem produkcji z Polski poza kraje członkowskie Unii Europejskiej. Nie taki jest zatem sens, jak się wydaje, postępowania, jeżeli chodzi o ochronę klimatu i efektywność energetyczną.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PoselAndrzejGrzyb">Chciałbym zatem w tej sytuacji zapytać, jaki jest stan prac nad pakietem, zwrócić się z prośba, aby rząd poinformował, jak to wygląda na dzień dzisiejszy. Jakie zagrożenia dla polskiej i europejskiej gospodarki może wprowadzić pakiet energetyczny w pierwotnej, co podkreślam, wersji, w szczególności ze względu na system aukcyjny?</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PoselAndrzejGrzyb"> Jakie będą konsekwencje gospodarcze wdrożenia pełnego systemu aukcyjnego dotyczącego zakupu uprawnień do emisji, w szczególności dla sektora energetycznego, ale również i dla innych sektorów gospodarki? Jaki to będzie miało wpływ również na kieszenie polskich obywateli? Czy i w jakim zakresie wdrożenie pakietu energetycznego w wersji pierwotnej mogłoby uzależnić polską gospodarkę od importu ropy i gazu ziemnego, a w konsekwencji narazić nas na brak bezpieczeństwa energetycznego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W ramach 10 rządowych minut jako pierwszy głos zabierze minister środowiska pan Maciej Nowicki, a następnie wiceprezes Rady Ministrów pan Waldemar Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym krótko opisać aktualny stan końcowej już fazy negocjacji w sprawie pakietu klimatyczno-energetycznego. Wszyscy wiemy, że w tej chwili odbywa się w Brukseli bardzo ważne spotkanie szefów rządów. Chcę potwierdzić to, co pan poseł Grzyb jasno powiedział. Polska nie sprzeciwia się redukcji emisji dwutlenku węgla i gazów cieplarnianych i jest w stanie wypełnić decyzje, które zapadły wiosną ub. r.: ograniczenie emisji dwutlenku węgla w 2020 r. o 20%, poprawa efektywności energetycznej o 20%, udział odnawialnych źródeł energii i 10-procentowy udział biopaliw w paliwach transportowych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Pakiet energetyczny to cztery projekty dyrektyw. Mało się o tym mówi, że Polska sprzeciwia się tylko pewnym elementom tego pakietu, o kluczowym znaczeniu dla polskiej gospodarki i dla polskiego społeczeństwa. Jeśli np. chodzi o dyrektywę dotyczącą podziemnego składowania dwutlenku węgla, opowiadamy się za tym, żeby nie obowiązywała ona do 2020 r. i do tego czasu była w fazie pilotażowej. Polska zamierza wybudować na terenie kraju jedną albo dwie instalacje pilotowe w tym czasie, ale nie można tej dyrektywy wprowadzić już jako obowiązującej, bo jest tutaj jeszcze bardzo dużo niejasności.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o odnawialne źródła energii, Komisja Europejska w propozycji dla Polski przyjęła, że w roku 2020 15% konsumpcji energii będą stanowiły odnawialne źródła energii. To jest ambitny cel, ale on jest do spełnienia. Tym bardziej że przez rząd, Ministerstwo Gospodarki przygotowywana jest strategia, która da nowy impuls do rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Jest trzecia dyrektywa dotycząca tzw. non ETS, czyli sektorów, które nie biorą udziału w handlu emisjami, tj. rolnictwa, transportu, budownictwa czy procesów przemysłowych. Tu, w Polsce, to jest ciekawe, Unia Europejska pozwala, aby wzrost emisji w roku 2020 wynosił 14%, a więc nie mamy żadnych zastrzeżeń, tylko że zwracamy uwagę, że powinna być pewna elastyczność w przypadku handlu nadwyżkami emisji z tego sektora w stosunku do sektora objętego systemem aukcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Wreszcie jest ta jedna dyrektywa, tzw. ETS, czyli dyrektywa handlu emisjami, która obejmuje energetykę. W tym obszarze mamy najwięcej zastrzeżeń, bo chodzi tu rzeczywiście o przyszłość gospodarczą naszego kraju. Podobne problemy jak Polska ma wiele innych krajów członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Powstaje pytanie: Czy system, który zaproponowała w tej dyrektywie Komisja Europejska, jest jedyny, optymalny i sprawiedliwy? Na wszystkie te trzy pytania odpowiadamy: nie. Nie jest jedyny, bo Polska zaproponowała co najmniej dwa inne rozwiązania, jedno z nich to stopniowe dochodzenie do pełnego zakupu uprawnień na aukcjach w roku 2020, żeby raptownie w roku 2013, tak jak zakłada dyrektywa, energetyka nie musiała kupować na aukcjach 100% uprawnień do emisji już w roku 2013. To jest terapia szokowa. My mówimy, że może być terapia adaptacyjna. To jest jedna droga.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Jest też druga droga, jeszcze ciekawsza, tzw. benchmarkingu. Te zakłady energetyczne, które są najbardziej nowoczesne, a więc na jednostkę wytworzonej energii emitują najmniej dwutlenku węgla, nie powinny w ogóle być postawione wobec konieczności kupowania uprawnień, natomiast te, które są nie tak efektywne, musiałyby tę nadwyżkę kupować na aukcjach. To byłby bezpośredni bodziec do ich modernizacji, a system byłby o wiele prostszy, tańszy i pozbawiony pewnych wad, o których za chwilę będę mówił. Są więc metody inne aniżeli ta, którą przedstawiła Komisja.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Teraz jest takie pytanie: Czy jest to system optymalny? Nie, dlatego że ma kilka wad, które trzeba by było usunąć, mianowicie jedną z nich jest możliwość spekulacji. Wielkie kampanie energetyczne czy też pozaenergetyczne, banki rosyjskie, amerykańskie, chińskie też mogą wykupywać uprawnienia do emisji. To oczywiście może spowodować bardzo szybkie podniesienie cen tych uprawnień i w ten sposób polskie, znacznie mniejsze, firmy będą w gorszej sytuacji, bo cena jednego uprawnienia będzie bardzo wysoka.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Następna kwestia dotyczy tego, że istnieje też niebezpieczeństwo tzw. wycieku produkcji energii poza Unię Europejską. Bo jeżeli produkowany w Polsce prąd będzie bardzo drogi, to możemy go kupić np. z Ukrainy, i elektrownie nieefektywne będą produkowały dla Polski energię elektryczną. Tego trzeba uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Już zupełnie kuriozalna sprawa jest związana z ciepłownictwem, dlatego że jeżeli ciepłownie i elektrociepłownie będą musiały kupować uprawnienia, to oczywiście podniosą cenę dostarczanego ciepła o kilkadziesiąt procent i wielu mieszkańców odłączy się od sieci i w efekcie będziemy mieli z powrotem smog w miastach i emisja dwutlenku węgla się podniesie, zamiast obniżyć. Jest więc cały szereg mankamentów, jeśli chodzi o tę metodę, no i jest ona niesprawiedliwa dla naszego kraju i innych, szczególnie nowych, krajów członkowskich, tak jak pan poseł powiedział, ponieważ nie uwzględnia w wystarczającym stopniu wysiłku podjętego przez nasze kraje, które obniżyły o kilkadziesiąt procent emisję w stosunku do 1990 r. Z tego więc powodu mówimy, że ten pakiet w obecnym kształcie jest dla Polski nie do przyjęcia, szczególnie dyrektywa ETS. Myślę, że pan premier Tusk na konferencji w Brukseli doprowadzi do tego, żeby nadal można było negocjować w taki sposób, aby ten pakiet był sprawiedliwy dla wszystkich krajów unijnych. To tyle, jeśli chodzi o moją wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie premierze, została nam 1 minuta, powiedzmy, 3 minuty.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, później będzie pan miał 10 minut w fazie końcowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chcę podkreślić, że działania rządu były prowadzone na wielu różnych płaszczyznach. Głównym ministrem w tej sprawie jest pan profesor Nowicki, bo to w obszarze jego działań są zagadnienia związane z ochroną klimatu, i przedstawił tutaj ogólne uwarunkowania. Chcę dodać ponadto, że ten projekt systemu wskaźnikowo-aukcyjnego został przedstawiony i przygotowany w Ministerstwie Gospodarki i zmierza on do wprowadzenia bardzo jasnych zasad, które ograniczają emisję, ale nie narzucają przedsiębiorcom niepotrzebnych obciążeń i tym samym, w konsekwencji, konsumentom. Obrazowo można to zilustrować w ten sposób, że dzisiaj jeżeli nawet ktoś produkuje energię elektryczną, wykorzystując węgiel czy gaz, i do wyprodukowania jednostki energii wykorzysta 100 jednostek CO2, to po propozycji Komisji musiałby zapłacić za 100 jednostek, a według naszej propozycji otrzymałby przydział do emisji za darmo. Natomiast jeżeli przedsiębiorca produkowałby tę samą energię przy 110 czy 120 jednostkach CO2, musiałby dokupić odpowiednio 10 czy 20 jednostek CO2. Paradoksalnie więc ten system ma jeszcze większą skuteczność niż system zaproponowany przez Komisję, bo w tym przypadku, nawet jeżeli technologie niewiele się różnią, to jest niezbędne, by tę różnicę dokupić na rynku. Tym sposobem wywiera to bardzo mocną presję na sprawę redukcji, na modernizację i wprowadzanie najnowszych technologii.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Zwracamy także uwagę na posiedzeniach Rady ds. Konkurencyjności na to, że proponowane przez Komisję rozwiązania zaburzałyby konkurencyjność i dodatkowo powodowały uzależnienie od dostaw gazu, bo to jest najprostsza w tej chwili alternatywa dla produkcji energii elektrycznej z węgla.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Jeśli chodzi o Radę ds. Gospodarczych i Finansowych, czyli Ecofin, to pan minister Rostowski prezentował takie podejście, żeby wprowadzić pewien korytarz cenowy, który by ograniczał wysokość ceny praw do emisji, bo w obecnych realiach nie ma żadnych ograniczeń i równie dobrze może to być 30 czy 40 euro, jak prognozuje Komisja, ale równie dobrze może to być np. 80 czy prawie 100 euro, jak prognozują niektóre instytucje na rynku finansowym.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Na zakończenie chciałbym jeszcze podkreślić, że rozwiązania, które są przyjmowane w Europie, powinny być akceptowane na świecie, mieć taki charakter, bo wtedy powoduje to realne ograniczenie emisji. Dzisiaj można podać przykład, o którym wspomniał pan minister Rostowski, jeżeli przeniesiemy produkcję prądu na Ukrainę, to tam emisje mogą być większe. Z punktu widzenia Europy to będzie jeszcze gorzej, natomiast będzie religijnie, zgodnie z dyrektywą i z podejściem, że w Europie trzeba ograniczać emisję.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> I w tym też kontekście przygotowaliśmy przed konferencją w Poznaniu konferencję ministrów gospodarki i szefów przemysłów energochłonnych, bo - jak tutaj wspomniał pan poseł - ten sam problem dotyczy stali, aluminium, cementu. To też jest problem przemysłów energochłonnych, promowanie podejścia polegającego na globalnej kooperacji sektorowej, tworzenie warunków do tego, aby w sektorach były stosowane technologie możliwie najbardziej przyjazne dla środowiska.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Podsumowując, chciałbym mocno podkreślić, że w tej dziedzinie bardzo potrzebne są skoordynowane działania na wielu płaszczyznach, rządu, różnych resortów, także środowisk społecznych, pracodawców, związków zawodowych, w Komitecie Ekonomiczno-Społecznym Unii Europejskiej, oraz wszystkich, którzy sprzyjają polskim interesom, perspektywom i generalnie rozwojowi Europy. W obecnych realiach trzeba zadbać o to, żeby były to rozwiązania życiowe, sprzyjające rozwojowi. Polska przeżyła okres dużych redukcji emisji na początku lat 90. i nie było to wcale związane z dyrektywami tylko po prostu z dużą recesją gospodarczą. To, co dzisiaj dzieje się na świecie, też może wywołać redukcje emisji, jakie teraz nawet nam do głowy nie przychodzą, i nie będzie to związane z żadnymi dyrektywami tylko ze zmniejszeniem produkcji. W tych warunkach wszelkie rozwiązania powinny mieć bardzo wyważony charakter.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Przed chwilą konsultowałem się z panem ministrem Korolcem. Delegacja polska, pan premier Tusk ma zamiar przedstawić opinię - po tym, co przedłożyła prezydencja francuska, nie uwzględniając naszych racji - wspólnie, w uzgodnieniu z dziewięcioma nowymi krajami Unii Europejskiej, że konkluzja w tym kształcie jest w tej chwili nie do zaakceptowania. Bardzo ważne jest, aby realizować cel - redukcję emisji - jak najmniejszym kosztem, bez administracyjnej przesady i bez niepotrzebnego narzucania obciążeń na gospodarkę, a potem na konsumentów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do tej chwili do głosu zapisało się 46 posłów.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Oczywiście czas jest ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Piotra Nowaka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam o regulaminowym czasie, dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Ile minut?</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselJanRzymelka">(Dwie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Każdy z występujących posłów ma regulaminowy czas - dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dziękuję, panie marszałku, że okazał się pan bardzo łaskawy dla nas w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">To nie ja, panie pośle, to regulamin tak stanowi, jeśli chodzi o ten punkt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Mam nadzieję, że Komisja Europejska będzie dla nas również łaskawa, ale skuteczniejsza, bo pan wrócił do swojej poprzedniej koncepcji.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Szanowni Państwo! Wielokrotnie na posiedzeniach klubu Platformy Obywatelskiej premier powtarzał: Odkąd zostałem premierem tego rządu, nadspodziewanie dużo czasu, 90, 80%, zabierają mi rozmowy na temat pakietu klimatyczno-energetycznego z premierami innych rządów. Polski rząd od kilku miesięcy toczy bardzo poważne negocjacje. I w tym momencie, w perspektywie wczorajszego dnia i w perspektywie dni następnych, zadaję panu premierowi, wielokrotnie uczestniczącemu w procesie negocjacyjnym, bardzo proste pytanie. Czy słuszna i dobra dla procesu negocjacyjnego jest zmiana przewodniczącego prowadzącego te negocjacje? Czy to pomoże procesowi negocjacyjnemu, wzmocni proces negocjacyjny, czy też temu procesowi zaszkodzi? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Drugie pytanie, panie premierze, metoda wskaźnikowo-aukcyjna. Uważam, że jest to znakomita metoda, dająca nam perspektywy, tylko mam pytanie, bo w tej chwili doszło do spotkania i do pewnej koalicji dziewięciu państw: Czy prowadząc negocjacje, rozmawiacie państwo również w tej chwili właśnie o naszej propozycji wskaźnikowo-aukcyjnej, czy ta propozycja spotyka się z powszechną akceptacją?</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Następnie, proszę państwa, jeszcze bardzo ważna sprawa, mianowicie gonitwa w Unii Europejskiej, zupełnie niezrozumiała gonitwa, w kontekście chociażby tzw. dyrektywy CCS, czyli składowania i skraplania CO2. Proszę państwa, mają powstać eksperymentalne elektrownie, ma ich być w Unii Europejskiej 12. Chcemy odpowiedzieć, zanim zobaczyliśmy te elektrownie, że ta technologia jest dobra.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PoselTomaszPiotrNowak"> Elektrownia o mocy 30 megawatów w Schwarze Pumpe to jest zdecydowanie za mało. Panie premierze, ile potrzebujemy czasu na sprawdzenie tej technologii i na skuteczne przeprowadzenie procesu negocjacyjnego, nie boję się powiedzieć, ratującego polską gospodarkę i polskiego obywatela? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Kowala, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselPawelKowal">Panie Marszałku! Panie Premierze! Ponieważ ta sprawa ma dzisiaj kontekst polityczny, korzystając z pańskiej obecności, mam do pana polityczne pytanie w tej sprawie. Mówił pan premier przed chwilą z tej mównicy o tym, że to jest sprawa, w której szczególnie potrzebujemy współpracy różnych środowisk: rządowych, politycznych, społecznych. I może czasami w tych ostrych debatach politycznych, które toczymy, trudno mi w to uwierzyć, ale wierzę, że pan w to wierzy, ja w to wierzę i wiele osób na tej sali w to wierzy, że te sprawy, jeśli naprawdę mają taką wagę, zasługują na to, aby być przedmiotem współpracy, współdziałania. Otóż, panie premierze, w ostatnich dniach padło wiele słów, co prawda nie z pańskich ust, ale z ust członków rządu, które podawały w wątpliwość sens ustaleń, które zapadły podczas posiedzenia Rady Europejskiej w marcu 2007 r. i są zapisane w konkluzjach Rady. Pozwoliłem sobie sięgnąć do konkluzji, które miały charakter ogólny, jak pan wie, i nie zawierały szczegółowych regulacji, które dzisiaj są przedmiotem niepokoju rządu. Otóż wówczas, na wniosek prezydenta, przewodniczącego polskiej delegacji, zostało dopisane do konkluzji takie zdanie: Rada Europejska postanawia, że w zakresie wkładów państw członkowskich potrzebne jest podejście zróżnicowane, sprawiedliwie i przejrzyste, uwzględniające okoliczności krajowe oraz odpowiednie lata bazowe pierwszego okresu zobowiązań określonego w protokole z Kioto.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselPawelKowal">Następnie to stanowisko polityczne znalazłem w wystąpieniach, w doniesieniach agencyjnych. Pan prezydent mówił wówczas: Te plany są zbyt ambitne jak na kraj będący na dorobku, który musi gonić przeciętną europejską, a takim jest Polska.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselPawelKowal">Szukałem dalej, co mówili na ten temat przedstawiciele rządu na początku tego roku. Pozwolę sobie odczytać, również z doniesień agencyjnych, fragment wypowiedzi pana premiera Tuska. Pan premier Tusk mówił: Każde państwo Unii Europejskiej musi być trochę specyficznie traktowane</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselPawelKowal">, jeśli chodzi o dojście do oczekiwań klimatycznych przewidzianych w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselPawelKowal">Czy w świetle tych wypowiedzi widzi pan premier jakieś istotne różnice w podejściu politycznym prezydenta, premiera i innych sił politycznych w Polsce, jeśli chodzi o nasze cele w toczonych obecnie negocjacjach? Czy, pańskim zdaniem, jest tutaj pole do współpracy, czy go nie ma? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Kopycińskiego, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łopatę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJanLopata">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselJanLopata">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Wczorajszy początek prac Rady Europejskiej, choć medialnie został zdominowany przez irytującą przepychankę o miejsce przy stole obrad, moim zdaniem miał też pozytywny, może nawet bardzo pozytywny, efekt. Cała Polska dowiedziała się o grożącym nam kłopotach związanych z redukcją emisji CO2 o 20% do roku 2020. I to dobrze, bo można powiedzieć, że luksemburska wypowiedź ministra gospodarki, wicepremiera rządu RP, przeszła bez echa. Oprócz notatki PAP-u nigdzie nie widziałem odniesienia do tej istotnej dla sprawy konferencji prasowej. A pytania, jakie są tam stawiane, są, moim zdaniem, podstawowe. Chociażby takie, czy naszym celem jest ograniczenie emisji o 20%, czy celem jest wprowadzenie opłat i aukcji od 2013 r.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselJanLopata">W tym kontekście mam pytanie. Czy prawdą jest, że na konferencji klimatycznej odbywającej się na Bali - swoją drogą, nieudanej konferencji - proponowano, by rozwijające się państwa, takie jak Chiny i Indie, były zwolnione z obowiązku ograniczenia emisji gazów cieplarnianych?</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselJanLopata">Następna kwestia. Pakiet energetyczno-klimatyczny zwany jest niekiedy 3 x 20, bo oprócz ograniczeń emisji zakłada również zwiększenie udziału energii pochodzącej z odnawialnych źródeł do 20% w bilansie energii Unii i zmniejszenie zużycia energii o 20% w porównaniu do prognoz tego roku. Moje pytanie dotyczy właśnie tych dwóch kwestii. Jeśli chodzi o energię odnawialną, mam pytanie dotyczące przyszłej polityki dopłat unijnych do roślin energetycznych. Jak słyszymy, Unia wycofuje się z tych dopłat, więc tu jest niespójność w podejściu do ochrony środowiska. Związane z tym jest wprowadzenie na rynek europejski alkoholu pochodzącego z roślin</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselJanLopata">, nazwijmy to, nieeuropejskich. Czy nie można tego przeanalizować? Przecież nasi producenci zniechęcają się do produkcji, a polska i europejska gospodarka traci. Jeśli chodzi o ograniczenie emisji, to czy program termomodernizacji będzie kontynuowany i na jakich zasadach? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Włodzimierza Kulę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselWlodzimierzKula">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wprowadzenie pakietu energetyczno-klimatycznego w wersji zaproponowanej przez Unię Europejską to jest de facto może nie śmierć dla polskiej gospodarki, ale cios, który nie pozwoli nam na kontynuację rozwoju, tym bardziej w kontekście kryzysu finansowego, który jest w tej chwili w Europie Zachodniej, a i u nas będzie odczuwalny. Dlaczego dotyka to w takim stopniu Polskę, wszyscy wiemy. 93% energetyki oparte jest na węglu kamiennym i brunatnym tylko w Polsce i w Estonii, 57% - w Czechach i Grecji i 47% - w przemyśle Niemiec. W tej chwili najprawdopodobniej, gdyby ten główny ciężar spoczywał na Polsce, lepiej by nam było budować elektrownie węglowe na Ukrainie, na Białorusi, wykonać połączenie transgraniczne i - co powiedział pan premier - zgodnie z zasadami religii jesteśmy święci, ale globalnie będzie większa emisja CO2 do atmosfery. W tej chwili najważniejsza sprawa to stworzenie mniejszości blokującej albo na poziomie Parlamentu Europejskiego, albo na poziomie Rady Europy. Innego wyjścia nie ma.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselWlodzimierzKula">Jaka jest szansa, żeby udało się stworzyć tę mniejszość blokującą panu premierowi, całemu rządowi polskiemu, który jest tutaj zjednoczony, by wprowadzić takie działanie?</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PoselWlodzimierzKula">I na koniec rzecz dla mnie szokująca. Znalazłem wypowiedź prof. Krzysztofa Żmijewskiego, który stwierdził wprost: lata 2008-2012 polskich konsumentów uprawnionych do emisji CO2 będą kosztowały 400 mln euro na rok, a w latach 2013-2020 kwota ta przekroczy 8 mld euro na rok. W efekcie ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce wzrosną nie o 30-40%, tylko znacznie przekroczą poziom 100%. I możemy mówić o dramatycznej podwyżce cen energii. Polska energetyka oparta na węglu kamiennym i brunatnym przy produkcji 1 MWh produkuje 1 t CO2, podczas gdy stara piętnastka zdecydowanie mniej, blisko 3 razy mniej.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PoselWlodzimierzKula">Co najważniejsze: polscy odbiorcy są znacznie biedniejsi od tych w starej piętnastce, a zapłacą zdecydowanie więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Grażynę Gęsicką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselGrazynaGesicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Chciałabym zapytać, czy Polska prowadzi - i jak dużo pieniędzy na to wydaje - własne badania dotyczące na przykład roli człowieka w globalnym ociepleniu klimatu czy na temat tego, jaki jest wpływ ocieplenia na gospodarkę, jakie są koszty walki z tym ociepleniem dla poszczególnych krajów. Jeżeli popatrzymy na doniesienia wielu uczonych z zagranicy, a w naszym kraju to jest np. prof. Zbigniew Jaworowski, dowiemy się, że w ubiegłych epokach również następowało ocieplenie, na przykład 50 mln lat temu stężenie CO2 w atmosferze Ziemi było 6-krotnie większe niż dzisiaj, i że jest to w dużej mierze zjawisko naturalne. Pojawia się więc pytanie: Czy w tym podejściu do ocieplenia klimatu nie panuje pewnego typu poprawność polityczna, że rola człowieka jest znacznie większa aniżeli rola innych czynników? Czy dokonano w związku z tym analizy interesów gospodarczych wokół polityki klimatycznej? Przytoczę tutaj informację podaną przez pana Pawła Świebodę, dyrektora Centrum Strategii Europejskiej, który mówi, że większość rynku światowego tzw. technologii ekologicznych jest opanowana przez kraje Unii Europejskiej, te stare 15 krajów. Same Niemcy mają 19% światowego rynku technologii ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselGrazynaGesicka">I wreszcie co robi Polska? Jak Polska prowadzi politykę, żeby zrównoważyć koszty polityki przeciwdziałającej ociepleniu globalnemu, a zwłaszcza żeby były one sprawiedliwiej rozłożone pomiędzy takie kraje, jak Chiny, Indie czy USA. Bo w innym przypadku nasze wysiłki, o których mówili moi przedmówcy, bardzo kosztowne, i tak do niczego specjalnego nie doprowadzą poza naszym zbiednieniem.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselStanislawStec">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Dla mnie bardzo ciekawym zjawiskiem jest to, że ważna debata w sprawie klimatycznej, która się odbywa w Brukseli, a która grozi polskiej energetyce dodatkowymi opłatami i rażącymi podwyżkami cen, w relacjach mediów dotyczy głównie tego, ile będzie krzeseł dla polskiej delegacji i kto kogo klepał po ramieniu. Natomiast nie przedstawia się zagrożeń dla polskich odbiorców energetyki, nie przedstawia się jasno stanowiska rządu, który w tej sytuacji powinien nawet doprowadzić do weta, gdyż przyjęcie tych warunków w zakresie ograniczeń emisji CO2 jest dla nas bardzo niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselStanislawStec">Ale mam w związku z tym również pytania. Panie premierze, jakie jest pana stanowisko? Czy za pana kadencji jako wicepremiera i ministra gospodarki rozpoczniemy prace nad budową energii jądrowej w naszym kraju? Prosiłbym trochę opowiedzieć o programie dotyczącym energii odnawialnej. Jakie jest pana stanowisko w zakresie rozwoju energii wiatrowej? W Wielkopolsce jest stosunkowo dużo działań, budowane są wiatraki przez firmy polskie i niemieckie. Jest również duże zainteresowanie rolników i samorządów. Jakie jest stanowisko pana jako ministra gospodarki do tego? Czy pana resort popiera te działania? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Jerzego Stefaniuka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak wynika z obecnie omawianego tematu, jest pewien problem w Unii Europejskiej, że każdy mówi o sprawie wspólnotowej, o wspólnej sprawie europejskiej, a myśli wyłącznie o sobie. Nasuwa się tu pytanie: Czy nie chodzi w rzeczywistości o to, żeby zmniejszyć produkcję? I teraz należy się zastanowić. W zasadzie ten temat nie powinien być poruszany w Wysokiej Izbie, tylko przeniesiony do Komisji Europejskiej czy nawet do Parlamentu Europejskiego. Bo czyż może być ukarany kraj, państwo, które bazuje na złożach węgla, a nie na złożach gazu? Przecież jakże zróżnicowane są uwarunkowania tych państw.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Natomiast kwestia emisji gazu to nie tylko energetyka, to również nowo powstające zakłady produkcyjne, które będą musiały ubiegać się o przydział emisji gazów cieplarnianych, a jeśli ich nie otrzymają, to oczywiście nie mają możliwości funkcjonowania na rynku polskim i europejskim.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Nasuwa się pytanie, panie premierze, panie ministrze, jaki jest obecnie bilans zużycia emisji CO2 w Polsce? Jaka jest różnica, jak to się ma do wymogów Unii Europejskiej? Jeszcze jedno pytanie. Jaki ewentualny skutek może odnieść weto strony polskiej na szczycie europejskim? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rzymełkę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Z tej dyskusji wynika, że Polacy są mądrzy po szkodzie, ponieważ debata powinna się odbyć co najmniej 3-4 lata temu w fazie przedinstytucjonalnej, jeśli chodzi o wszystkie emisyjne dyrektywy ekologiczne. Poprzednie rządy zaniedbały uczestnictwo parlamentarzystów w tej fazie. Dzisiaj jest kolejna faza, bo Europa pracuje nad nowymi ustaleniami, dyrektywami emisyjnymi, a nas tam również nie ma. Znowu za kilka lat będziemy płakać, bo jesteśmy chłopcem do bicia jako kraj bardzo węglożerny. To tyle wstępu.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselJanRzymelka">Chciałbym zapytać, czy Polska ma instytucje analityczne, monitorujące, pokazujące skutki dyrektyw, które nasi szefowie państwa podpisują. Czy wiemy, kto będzie beneficjentem danej dyrektywy? Kto jest więc głównym beneficjentem pakietu klimatycznego, gdy on wejdzie? Które europejskie korporacje energetyczne i które państwa na świecie? Dzisiaj możemy bowiem dokonać analizy w tych kategoriach. Na pewno nas tam nie ma.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselJanRzymelka">A propos języka dotyczącego zmian klimatu. Proszę państwa, klimat ze swej natury jest czymś zmiennym, ma prawie miliard lat, był już tzw. paleoklimat. Tak więc mówienie, że jakimś działaniem ustabilizujemy klimat, czy doprowadzimy do naprawy, to jest używanie takich eufemizmów. Boję się, że Unia Europejska uległa pewnej mistyfikacji, zmierzając w kierunku ideologizacji klimatyzmu, za czym kryje się określona gra interesów. Są korporacje, ludzie, którzy mają wielkie ambicje do dyktowania światu pewnych rozwiązań. Powinniśmy bardzo głośno mówić o tym, że są również inne rozwiązania. Mówił nam o tym tutaj przed chwilą pan minister Nowicki.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselJanRzymelka">Chciałbym również zapytać, czy pakiet klimatyczny zbawi klimat na ziemi? Jaki procent w emisji globalnej naszej planety zostanie zredukowany przez pakiet klimatyczny? Czy te kilka procent może w ogóle oddziaływać na zmiany klimatu?</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselJanRzymelka">Tych pytań mógłbym zadać bardzo wiele, ale bardzo proszę pana ministra i pana premiera o uruchomienie instytucjonalnych możliwości, jeśli chodzi o analizę projektowanych dyrektyw ekologicznych, bo one są w konsekwencji szkodliwe dla Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, głos zabierze pan poseł Jan Szyszko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! Oczywiście sprawa jest niezwykle poważna i zgadzam się całkowicie z panem posłem Rzymełką, że powinniśmy się nią zajmować od wielu, wielu lat, chociażby z tego powodu, że to, co się w tej chwili dzieje, jest pochodną konwencji klimatycznej i protokołu z Kioto. To są konsekwencje. Konwencja klimatyczna i protokół z Kioto to najbardziej brutalna konwencja gospodarcza. O dziwo, w tym całym układzie Polska była krajem sukcesu, który mógł z tego uzyskać ogromne korzyści.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselJanSzyszko">Nie chciałbym tutaj dyskutować o tym, czy klimat się ociepla, czy nie. Zgodnie z wolą polityczną prawie 200 państw świata należy zmniejszyć koncentrację gazów cieplarnianych w atmosferze. W tej chwili trwa spór polityczny, bije się bardzo mocno prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselJanSzyszko">Chciałbym jednak spytać pana premiera, dlaczego z taką łatwością negocjowano w związku z traktatem akcesyjnym m.in. kwestie energetyczne i dlaczego nie zwracano w tym czasie uwagi na konsekwencje, jakie za sobą pociągnie akceptacja m.in. dyrektywy dotyczącej handlu emisjami.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselJanRzymelka">(Ale to poprzednich premierów...)</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselJanSzyszko">To stało się, przepraszam bardzo, panie pośle, w czasie negocjacji w spawie traktatu akcesyjnego. Ktoś podjął taką decyzję, prawda?</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#PoselJanSzyszko">Stało się, musimy respektować prawo Unii Europejskiej. Naszą rolą powinna być zmiana tego prawa, które jest niekorzystne dla polskiej gospodarki. Poprzedni rząd podjął takie kroki. Chciałbym powiedzieć, że m.in. takim działaniem było to, aby zmienić założenia i dyrektywę o handlu emisjami w Unii Europejskiej. Ten rząd, którego byłem członkiem, rząd Jarosława Kaczyńskiego zaczął to jednak organizować. Chciałbym tylko powiedzieć, że w maju 2007 r. odbyło się specjalne posiedzenie 16 państw Unii Europejskiej tutaj w Polsce, z Komisją Europejską, w zakresie włączenia pochłaniania do systemu handlu emisjami.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#PoselJanSzyszko"> Następny element to strategia ochrony gleb, włączenie pochłaniania gleb i regeneracji systemu do Europejskiego Systemu Handlu Emisjami. W końcu w listopadzie, wtedy tuż przed wyborami, zorganizowane było w Polsce światowe posiedzenie wspólnie z rządem australijskim, dotyczące właśnie m.in. globalnego monitoringu i włączenia systemu handlu emisjami. Mam pytanie. Dlaczego rząd odszedł od tej koncepcji? Dlaczego nie korzysta z dorobku poprzedniego rządu, mimo że to leży w interesie kraju?</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#PoselJanSzyszko">Ostatnio została zorganizowana konferencja 5-8 października tego roku, gdzie było znowu 9 państw, również z Unii Europejskiej, na której wytyczyliśmy następne kierunki mające na celu wykorzystanie polskiej szansy, a jest ona również szansą dla całego świata, również dla Europy. Panie premierze, dlaczego w sprawach niezwykle istotnych dla gospodarki wprowadza się konflikt polityczny, a nie wykorzystuje się wiedzy merytorycznej poprzedników? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Również w ostatnich dniach podczas kolejnego szczytu wiele słyszymy na temat zobowiązań, które prezydent Lech Kaczyński niby podjął wcześniej w tej sprawie. Stanowisko rządu na początku było niejasne. Nie wypowiadał się on, jakby milcząco akceptował tę sytuację. W tej chwili w czasie konfliktu prezydenckiego z premierem ta sprawa jest bardzo często podnoszona.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chciałbym dowiedzieć się, jakie właściwie zobowiązania zostały podjęte, czy zaakceptowane wcześniej przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego? Co w konsekwencji groziłoby Polsce? Co obecnie czyni, w ciągu ostatnich dwóch dni, premier Donald Tusk, aby te zobowiązania, które niby podjął prezydent Lech Kaczyński, zostały złagodzone w wymiarze skutkującym dla Polski? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kalembę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselStanislawKalemba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselStanislawKalemba">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że obecnie jest jasne, klarowne stanowisko rządu pana premiera, że nie ma zgody na ten pakiet energetyczno-klimatyczny, który został zaproponowany w 2007 r. Uważam jednak, że jest zgoda co do tego, że chcemy redukcji emisji CO2 o 20% w tym okresie gdzieś do 2020 r. Dlaczego nie możemy zgodzić się na ten pakiet? Po pierwsze, jest on zagrożeniem dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i Unii Europejskiej, bo zmusza do rezygnacji z naszego rodzimego węgla na rzecz importowanego gazu. Nie ma czasu tego rozwinąć.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselStanislawKalemba">Jednak przy okazji, panie premierze, mam pytanie. Skoro mamy naprawdę duże złoża udokumentowane w Wielkopolsce, na ziemi lubuskiej, w okolicach Poznania, o tym pan premier mówił niedawno tutaj w Wysokiej Izbie, czy kiedy mówimy o twardym stanowisku rządu w Brukseli, rząd nie powinien podjąć strategicznych decyzji, zainwestować w przygotowanie tych inwestycji i eksploatować polskie złoża gazu? Przecież to jest najprostsze.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselStanislawKalemba">Ponadto, panie premierze, ten pakiet na pewno zahamuje wzrost gospodarczy Polski. Też nie będę tego rozwijał. Przecież planujemy na rok 2009 w budżecie 4,8% PKB. Są tu zagrożenia, trzeba uczciwie to powiedzieć. Jest nowa sytuacja w Europie i w świecie dotycząca kryzysu instytucji finansowych, które spowalniają gospodarkę. Czyli przyspieszenie tego tempa czy sposobu wprowadzania jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselStanislawKalemba">Już ostatnia uwaga. Przecież nie możemy się zgodzić na taką dramatyczną podwyżkę cen prądu od roku 2013 - w wysokości 70% czy 100%, po prostu nie jest to realne, żeby to wdrożyć - w trosce o obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Gallę, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselRyszardGalla">Serdecznie dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselRyszardGalla">Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To oczywiste, że Polska nie sprzeciwia się ograniczeniu emisji. Natomiast Polska powinna ubiegać się o to, aby dostęp do limitów był równy dla wszystkich państw, w tym także dla naszego kraju. Myślę, że wprowadzenie po 2013 r. systemu aukcyjnego będzie w miarę sprawiedliwym i racjonalnym sposobem rozdziału limitów. Chciałbym jednak zapytać pana premiera o okres 2008-2012 i o zasady przydzielania tych limitów. Na terenie województwa opolskiego jest wiele podmiotów gospodarczych, które w ostatnich latach wprowadziły bardzo nowoczesne technologie produkcji, szczególnie w przemyśle wapienniczym, cementowym, także szklarskim. Przedstawiciele tych podmiotów bardzo krytykowali zasady podziału limitów pomiędzy branże. Nie będę tu wymieniał branży, ale branża, która występuje na terenie województwa opolskiego, uznaje, że została trochę pokrzywdzona. Obawiamy się, że podmioty, które mają, powiedziałbym, nowoczesne linie technologiczne, będą nie do końca dobrze wykorzystane, a produkty mogą być sprowadzane z zagranicy, chociażby z Białorusi czy też Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PoselRyszardGalla">Czy pan premier przewiduje, że podmioty, które wprowadziły nowe procesy szczególnie w ostatnim okresie, będą mogły liczyć na zwiększenie tych limitów, chociażby z rezerw, które są niewykorzystane, a były przyznane podmiotom, które do dnia dzisiejszego nie podjęły działalności? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Gadowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! Przed chwilą również usłyszeliśmy, że ponad 90% energii elektrycznej w Polsce jest produkowane ze źródeł wykorzystujących węgiel jako paliwo. Jesteśmy jedynym krajem w Unii Europejskiej, który w takim zakresie korzysta z węgla. I trzeba podkreślić, że obecnie nie dysponuje potencjałem, który pozwoliłby na istotną zmianę struktury bilansu paliw wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie premierze, czy nie uważa pan, że przyjęty pakiet wynegocjowany w roku 2007 i proponowane przez Komisję Europejską rozwiązania obniżają konkurencyjność węgla jako paliwa wykorzystywanego w produkcji energii elektrycznej? Mnie się wydaje, że obniżają tę konkurencyjność zdecydowanie. To był poważny błąd w negocjacjach z roku 2007. Te rozwiązania koncentrują się jedynie na aspekcie środowiskowym Unii Europejskiej i zupełnie pomijają kwestię związaną z bezpieczeństwem energetycznym w całej Unii, dostępnością węgla w krajach członkowskich oraz możliwością importu tego surowca z wielu kierunków sprzyjających stabilności cen.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">I drugie pytanie. Komisja Europejska planuje utworzyć tak zwany program flagowy dotyczący budowy 10-12 instalacji demonstracyjnych w zakresie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla w krajach Unii Europejskiej. Jego celem będzie zademonstrowanie na skalę przemysłową technologii wychwytywania, transportu i geologicznego magazynowania dwutlenku węgla.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Chciałbym zapytać pana premiera: Czy Polska ubiega się o to, aby takie instalacje również zostały wybudowane w Polsce? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Kloc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselIzabelaKloc">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Rozmawiamy dzisiaj o przyszłości Polski, o tym, jak Polska będzie się rozwijać i w jakim tempie będzie się rozwijać. To dzisiejsze spotkanie, ta debata zwróciła nam również uwagę na to, że w Polsce nie ma instytutu, nie ma ośrodka, który prowadziłby skoordynowane badania nad kwestiami zmian klimatycznych.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselIzabelaKloc">Za czasów rządu pana premiera Jarosława Kaczyńskiego podejmowaliśmy bardzo intensywne działania, które miały doprowadzić do utworzenia na bazie Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie bardzo ważnej instytucji naukowej - narodowego centrum badań nad zmianami klimatu. Zaangażowane w ten proces były Ministerstwa: Gospodarki; Środowiska; Nauki i Szkolnictwa Wyższego; a także Rozwoju Regionalnego. Przygotowana przez rząd Jarosława Kaczyńskiego ustawa o państwowych instytutach naukowych miała być podstawą prawną utworzenia takiego ośrodka.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselIzabelaKloc">Dzisiaj już pani minister Gęsicka i pan poseł Rzymełka wspominali o tym, że potrzebujemy tego rodzaju instytucji, która by potrafiła szybko odpowiadać na nurtujące nas pytania związane ze zmianami klimatu.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselIzabelaKloc">I stąd też moje pytanie do pana premiera: Czy pan premier widzi konieczność utworzenia takiego ośrodka, czy pan widzi potrzebę istnienia instytucji, która by rozwiązywała w pełni, kompleksowo i szybko, problemy, z którymi dzisiaj się borykamy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Ja mam dwa krótkie pytania. Pierwsze: Czy rząd ma szacunki, o ile zmniejszenie limitu CO2 dla polskiego sektora energetycznego spowoduje zmniejszenie jego wartości rynkowej?</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Drugie moje pytanie odnosi się do polskich cementowni. Są one uważane za jedne z najbardziej ekologicznych, jeśli chodzi o emisję CO2, mówi się, że nawet są bardziej ekologiczne niż cementownie w Stanach Zjednoczonych czy Niemczech. Czy dalsze zmniejszenie tego limitu nie spowoduje, że producenci będą zamykać zakłady i przenosić produkcję na Ukrainę? Czy do Ministerstwa Gospodarki docierają już takie sygnały? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Temat jest bardzo istotny, ponieważ dotyczy każdego obywatela, każdego mieszkańca kraju. Chciałbym jednak powrócić do tego, co powiedział pan minister Nowicki, jeśli chodzi o wyłączanie niektórych kotłowni i przechodzenie na inne źródła energii. To już się dzieje od dawna. Chcę powiedzieć, że w wielu kotłowniach, w wielu gospodarstwach, w wielu miejscowościach, które kiedyś w czynie społecznym - uważano to za sukces - budowały sobie gazociągi, obecnie praktycznie gazem się nie pali. Pali się albo węglem albo wszystkim, co się da spalić. To jest gorsze niż dwutlenek węgla, tam jest wszystko w tych spalinach. Z jednej strony martwimy się, że jak handlować emisjami, a z drugiej wymuszamy to poprzez cenę gazu. Powiem wprost: cena gazu dzisiaj jest tak wysoka, że gospodarstw domowych nie stać na to, żeby płacić rachunki po 500 zł. To jest działanie, mimo że gaz importujemy, zmuszamy ludzi do używania go na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa dotyczy koncepcji przedstawionej tu w skrócie przez pana premiera, naszej polskiej koncepcji, wypracowanej w Ministerstwie Gospodarki. Ona jest słuszna. Ona jest słuszna, są to bardzo istotne założenia. Lepsza skuteczność. Chodzi o to, żeby nie była to skuteczność pozorna. Lepsza skuteczność, ale bardziej ˝zjadliwa˝, bardziej znośna dla przeciętnego odbiorcy, dla Polski, dla każdego gospodarstwa. I ta koncepcja zrodziła się w Ministerstwie Gospodarki pod pana kierownictwem, panie premierze. Czy nie uważa pan, że dzisiaj powinien pan brać właśnie udział w obradach Rady Europejskiej, obok pana premiera, wspierać go swoim doświadczeniem? Bo kiedy przedstawiał pan to w Luksemburgu, kilkanaście dni temu, spotkało się to z dużym aplauzem i wiele państw uznało to za słuszną i właściwą koncepcję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Mirosławę Nykiel, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Premierze! Doceniam pana osobiste zaangażowanie w modyfikowaniu koncepcji Komisji Europejskiej dotyczącej wprowadzenia 100-procentowego systemu aukcyjnego na uprawnienia do emisji CO2 w sektorze energetycznym od 2013 r., a także zaangażowanie całego rządu. Tutaj wystarczy wspomnieć o spotkaniu czerwcowym pana premiera z komisarzem do spraw energetyki czy spotkaniu ministra środowiska, czy też o tym, co robi obecnie ten rząd w tym zakresie na szczycie, a także o wszystkich innych, szanowni państwo, spotkaniach, które się odbywają bez mediów, bez kamer.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselMiroslawaNykiel">Polska, kierując się naszymi uwarunkowaniami, o których tutaj dzisiaj już wiele mówiono i nie będę tego powtarzać, proponuje stopniowe wprowadzenie systemu aukcyjnego na zasadach benchmarkingu, takich punktów odniesienia. Czy ten system pozwoliłby elektrowniom o najczystszej dostępnej technologii dostać po 2012 r. uprawnienia do emisji za darmo? Jeżeli elektrownie emitowałyby więcej CO2 niż najlepsi, to resztę musiałyby nabyć w trybie aukcyjnym. Taki system byłby zdecydowanie bardziej korzystnym rozwiązaniem dla Polski, dla polskiej energetyki niż system aukcyjny. Zdaniem ekspertów, specjalistów od systemu benchmarkingu pozwoliłby obniżyć trzykrotnie koszty zakupu uprawnień w porównaniu z propozycjami Komisji Europejskiej. Czy pan, panie premierze, podziela ten pogląd? Jeśli tak, to jakie pan widzi szanse na wprowadzenie tej zmiany? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Cybulskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselPiotrCybulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! Muszę przyznać, że ponad 4 lata temu podpisaliśmy traktat akcesyjny, tam są odpowiednie zapisy. Już piąty rok jesteśmy w Unii Europejskiej i, zdaje się, niektórzy jeszcze nie za bardzo rozumieją, że to już jest piąty rok. Formuła debaty jest taka, że miałem zadać zupełnie inne pytanie, ale ponieważ pan poseł Gadowski powiedział, że oprócz węgla nie mamy innych alternatyw...</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">(Nie tak powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PoselPiotrCybulski">Tak to zrozumiałem.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PoselPiotrCybulski">...to mam pytanie, czy rząd ma świadomość, jakie na terenie naszego państwa istnieją możliwości wykorzystania energii odnawialnej. Bo na 30% terytorium kraju mamy bardzo dobre warunki do wykorzystania energii słonecznej. Ja tylko powiem, że w przeliczeniu na jednego mieszkańca Szwajcarzy są w tym momencie najlepsi. Wiatr to potencjalnie minimum 17% energii w zasobach energetycznych państwa; jeżelibyśmy to wykorzystali, biorąc pod uwagę wody Bałtyku, to jest to nawet 34% energii.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PoselPiotrCybulski">Woda, gdybyśmy wrócili do stanu elektrowni wodnych z roku 1954, to jest 10% w zasobach energetycznych państwa. Biogaz - gdybyśmy postawili na biogaz, to nie musielibyśmy sprowadzać 30% gazu do naszego państwa. Czy rząd zrobił coś chociażby w sprawie wiatraków, żeby płacić nie tylko za fundament, ale również za to, co jest wewnątrz tych wiatraków? Samorządowcom ostatnio ˝zdejmowano˝ pieniądze i to bardzo pomogłoby im w gospodarowaniu. Sprawa geotermii - geotermia to niemalże 100% powierzchni naszego państwa i w tym momencie możemy z tego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PoselPiotrCybulski">Czy rząd przygotował jakiś pakiet dokumentów, projektów ustaw, nad którym byśmy mogli obradować? Ja rozumiem, że dzisiaj są jednozdaniowe, dwuzdaniowe projekty, czasami jedna liczba w poprawkach pana posła Janusza Palikota, ale my czekamy na bardzo konkretne zmiany i od roku niestety tych zmian nie możemy się doczekać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Kopycińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Na wstępie przepraszam, że nie zadałem pytania w wyznaczonym czasie, ale równocześnie z obradami Wysokiej Izby odbywa się burzliwe posiedzenie Komisji Zdrowia. A więc przepraszam za tę nieobecność.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie premierze, w związku z niewielkim prawdopodobieństwem, powiedziałbym, znaczącego zmodyfikowania ustaleń pakietu energetyczno-klimatycznego, bo pewnie jakieś kosmetyczne zmiany są możliwe, chciałbym się zwrócić do pana z pytaniem o ewentualne koszty, jakie musiałaby ponieść polska gospodarka w celu dostosowania się do wymogów zawartych w obecnym pakiecie i ich realizacji. Chciałbym zapytać zarówno o koszty globalne dla całej polskiej gospodarki, jak i o koszty jednostkowe dotyczące przeciętnego Kowalskiego. Chodzi mi tutaj o ceny energii elektrycznej, bo źródła zbliżone bardziej do pałacu prezydenckiego podają, że to może być zwyżka o 15%, źródła zbliżone do rządu mówią nawet o podwyżce sięgającej ponad 100%. Jest to dość duża rozbieżność. Czy przygotowywany jest jakiś plan awaryjny na wypadek, gdyby te dotychczasowe ustalenia, tak dla nas niekorzystne, a co rząd wielokrotnie podkreśla, wynegocjowane przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, zostały utrzymane?</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PoselSlawomirKopycinski">Pytanie po części retoryczne: Czy w czasie szalejącego kryzysu ekonomicznego Polskę i Europę stać na forsowanie tak kosztownych planów zmniejszenia emisji CO2?</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PoselSlawomirKopycinski">I ostatnie pytanie. Czy polski rząd, czy pan premier rozważa możliwość budowy w Polsce elektrowni atomowej? I czy rozpoczęcie takiej ewentualnej budowy elektrowni atomowej nastąpiłoby jeszcze w trakcie tej kadencji Sejmu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Deptułę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselLeszekDeptula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Ministrze! We wszystkich państwach Unii Europejskiej przyjęto plany rozdziału uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Wciąż jeszcze nie wiadomo, kiedy i na jakich zasadach firmy będą mogły handlować pozwoleniami na emisję dwutlenku węgla. Przedsiębiorstwa posiadające uprawnienia do emisji CO2 muszą spełnić wiele obowiązków, co w naturalny sposób zwiększa koszty ich działalności. Przedsiębiorstwa muszą także wdrożyć struktury i procesy, które będą umożliwiały zarządzanie posiadanymi uprawnieniami i dokonywanie transakcji kupna lub sprzedaży. Trwa proces przygotowywania systemu handlu pozwoleniami na emisję CO2. W związku z powyższym pytam pana premiera, kiedy ewentualnie system będzie gotowy, czy jest w tej kwestii konsensus wśród państw członkowskich Unii Europejskiej i jakie będą jego podstawowe zasady. Wielu ekspertów twierdzi dzisiaj, że możliwość handlu pozwoleniami na emisję CO2 powinny mieć tylko te firmy, które emitują CO2, aby uchronić ten rynek od spekulacji, gdyż brak spójnych, precyzyjnych zasad w tym zakresie może w przyszłości doprowadzić do kryzysu finansowego podobnego do tego, jaki przeżywamy dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselLeszekDeptula">Drugie pytanie, w związku z tym, że jest pan minister środowiska. Narzuciło mi się ono naturalnie po spotkaniach z wyborcami. Otóż przeciętny obywatel w Polsce mówi, że CO2 to problem elektrowni, to problem firm wytwórczych itd., natomiast nikt nie mówi o tym, że tak naprawdę każdy z nas codziennie przyczynia się do emisji CO2. W związku z powyższym mam pytanie, czy Ministerstwo Środowiska pracuje nad pakietem edukacyjno-klimatyczno-energetycznym. Myślę, że świadomość społeczna w tej kwestii jest zbyt mała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Krząkałę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Czy prezydent wie, co to jest metoda wskaźnikowo-aukcyjna? Czy obserwował uważnie proces negocjacyjny i uczestniczył w tym procesie? Czy gdyby spełnił wreszcie groźby i przewodniczył wczoraj i dzisiaj naszej delegacji, nie zepsułby tego procesu negocjacyjnego, przedstawiając nieuzgodnione z rządem propozycje?</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PoselMarekKrzakala">Zrozumienie w sprawie polskich propozycji zmian w pakiecie klimatyczno-energetycznym przejawiają tylko nowe kraje unijne, podkreślając wyraźnie, że nie należy przeciwstawiać ochrony klimatu gospodarce. Na poparcie jakich krajów może liczyć Polska, by elektrownie unijne otrzymywały za darmo część uprawnień do emisji CO2 także po 2013 r.? Czy pan premier potwierdza, że przy braku wypracowania kompromisu będzie zgłoszone weto, i jakie przewiduje się tego dalsze konsekwencje?</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PoselMarekKrzakala">Czy rozważa się również kupienie technologii czystego węgla, na przykład od Niemców, którzy 9 września w miejscowości Schwarze Pumpe uruchomili program pilotażowy, dzięki któremu wyłapywany jest dwutlenek węgla, a do atmosfery emitowany jest czysty tlen? Czy nas na to w ogóle stać? Na jakim etapie są polskie prace?</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PoselMarekKrzakala">I wreszcie czy nie należałoby rozpocząć poważnej debaty na temat budowy elektrowni jądrowej? Od podjęcia decyzji do czasu zakończenia budowy minie kilkanaście lat, a przy wzroście cen energii będzie na pewno większe przyzwolenie społeczne na to. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kozaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselZbigniewKozak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Premier Donald Tusk powiedział, że gdyby przyjąć pakiet klimatyczny, który podobno podpisał prezydent Lech Kaczyński, to w przyszłości dojdzie do podwyżki cen energii do 90%. Ta wypowiedź, mówiąc delikatnie, zawiera w sobie fałszywą tezę, ale nie będę tego udowadniał ze względu na brak czasu. Powiem jedno: Za emisję dwutlenku węgla Polska będzie płacić od roku 2013. I jestem przekonany, że jeżeli dotychczasowa polityka rządu Donalda Tuska wobec sektora energetycznego nie zmieni się, to wzrost do roku 2012 przekroczy 100%. Dlaczego? Mam dwa przykłady działania rządu, które moim zdaniem prowadzą do wzrostu cen energii, nie wspominając już o braku w ogóle strategii.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselZbigniewKozak">Rząd premiera Kaczyńskiego zakładał oddanie elektrowni jądrowej do roku 2021. Rząd Donalda Tuska tę decyzję wstrzymał. Stąd pytanie: Dlaczego wstrzymaliście decyzję o budowie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce? Przecież każdy wie, że elektrownia jądrowa nie emituje dwutlenku węgla.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PoselZbigniewKozak">Przykład drugi to sprzedaż koncernu ENEA. Stąd pytania: Jaki jest udział w ostatecznej cenie energii kosztów dystrybucji i kosztów wytwarzania? Jak rząd widzi możliwość kontrolowania kosztów energii elektrycznej, skoro chce sprzedać koncern ENEA, który jest jednym z głównych dystrybutorów energii? Dlaczego sprzedaż tego koncernu ma się odbyć w okresie największej zapaści na rynkach kapitałowych?</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PoselZbigniewKozak">I ostatnie pytanie, natury ogólnej. Co zdaniem pana, panie premierze, najbardziej wpłynie na wzrost cen energii w Polsce</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PoselZbigniewKozak"> do roku 2012, a co po tym roku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Saługę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselWojciechSaluga">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Niezależnie od skali i tempa inwestycji w ochronę środowiska w polskiej elektroenergetyce - w której, jak już mówiono z tej mównicy, poczyniliśmy jako kraj wysokie nakłady na ograniczenie emisji w latach poprzednich, co ma oczywiście ogromny wpływ na cenę energii - cena prądu może gwałtownie wzrosnąć po roku 2013, jeśli zgodnie z postanowieniami pakietu klimatycznego cały sektor elektroenergetyczny zostanie objęty systemem otwartych aukcji jako jedynej metody nabywania uprawnień do emisji CO2. Jest to jedno z najbardziej negatywnych dla naszej gospodarki rozwiązań zaproponowanych w pakiecie klimatycznym, wywołujące gwałtowny wzrost cen energii oraz wprowadzające ogromne ryzyko pociągające za sobą brak nowych inwestycji w nowe moce wytwórcze. Jest prawie pewne, panie premierze, że ceny uprawnień do emisji ukształtują się na wysokim poziomie, wyznaczonym przez siłę nabywczą największych europejskich koncernów elektroenergetycznych, jak również cen energii w najlepiej rozwiniętych gospodarkach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PoselWojciechSaluga">Obecne problemy Polski związane z niedoborem uprawnień w obecnym okresie rozliczeniowym, 2008-2012, mogą się więc znacznie pogłębić, a duży wpływ na wzrost cen energii elektrycznej będzie miało także nałożenie na Polskę obowiązku uzyskania 15-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych do roku 2012, na co, mam wrażenie, dzisiaj nie jesteśmy całkowicie gotowi. Doprowadzi to z pewnością do gwałtownego spadku atrakcyjności inwestycyjnej naszego kraju i jest zagrożeniem dla tempa wzrostu gospodarczego. Dzisiaj niska cena energii, jaka w stosunku do innych krajów Unii jest w Polsce, jest jedną z większych zachęt dla inwestorów lokujących nowe inwestycje, nowe zakłady w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PoselWojciechSaluga">Panie premierze, jak to się ma do zasady solidarności</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#PoselWojciechSaluga">, będącej fundamentem Unii Europejskiej? Dlaczego to Polska i Polacy mają ponosić główny ciężar ograniczenia emisji CO2, które to ograniczenie kompletnie nie rozwiąże problemów emisji CO2 w skali świata, gdyż reszta świata kompletnie się dzisiaj tymi ograniczeniami, mam wrażenie, nie przejmuje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Suskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Polska, jak chyba wszyscy wiemy, ma dobrze zachowane środowisko, ma wspaniałe lasy, z których jesteśmy dumni, i ma dzięki temu nadwyżkę pochłaniania dwutlenku węgla, czyli nasze lasy absorbują więcej, niż nasza gospodarka wytwarza. Otóż i niestety w traktacie akcesyjnym, kiedy był rząd SLD i PSL, nie zagwarantowano korzystnych dla Polski zapisów, które dawałyby nam możliwość zarabiania na tym pochłanianiu, i niestety ten rząd od początku swojego działania również nic w tej sprawie nie zrobił. Jedynym rządem, który o to zabiegał, był rząd Jarosława Kaczyńskiego. To rząd Jarosława Kaczyńskiego wniósł do propozycji Komisji Europejskiej, do pakietu klimatyczno-energetycznego, możliwość wprowadzenia pakietów pochłaniania. Dlaczego ten rząd niweczy ten wysiłek? Dlaczego nawet w propozycji ustawy o handlu emisjami usunięto tę naszą polską silną stronę? Ten rząd mówi o tym, że się zajmuje pakietem klimatycznym, a przez wiele miesięcy w Ministerstwie Środowiska nie było nawet podsekretarza stanu odpowiedzialnego za sprawy związane z emisją CO2, a kiedy już tego podsekretarza powołano, to bardzo szybko odszedł po podejrzeniach o współpracę ze służbami PRL-u. Ten rząd mówi, że tak się bardzo tym zajmuje, że leży mu to na sercu, a dopiero po wielu miesiącach - bo Komisja Europejska zaproponowała pakiet klimatyczno-energetyczny niekorzystny dla Polski 23 stycznia tego roku, czyli jak już ten rząd był - dopiero teraz</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PoselMarekSuski"> podjęto próby negocjacji. Mówi się o tym, że winien jest oczywiście prezydent, a na szczycie przywódców Unii Europejskiej w czerwcu premier tego tematu nie podjął, choć co prawda to zapowiadał. Ten rząd biadoli nad tym, że mamy nadwyżkę emisji CO2, żeby zredukować tę emisję, a nawet odmówił zgody na...</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PoselWojciechSaluga">(Czas, brednie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselMarekSuski">...przeprowadzenie zbiórki publicznej na budowę geotermii - takiej instalacji, która dwutlenku węgla nie wytwarza. A więc nie mówcie o tym, że wy dbacie o Polskę. Wy tę Polskę doprowadzicie do upadku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PoselJanRzymelka">(Co to jest za język?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Uprzejmie proszę posłów zabierających głos, zadających pytania o trzymanie się limitu czasu.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Pakiet klimatyczny zakłada redukcję emisji CO2 w Polsce o 15% w odniesieniu do roku 1990 i wzrost udziału odnawialnych źródeł energii do 20%. Dodatkowo zakłada redukcję energochłonności również o 20%. Tych danych do końca nie jestem pewien, ale chyba chodzi o 20%. Założeniem jest zatrzymanie globalnego ocieplenia. To jest konieczność wyższa i niepodważalna racja. Wprowadzenie pakietu wymusi wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w energetyce, poprawę efektywności energetycznej oraz modernizację przemysłu energetycznego i przyszłych sieci przesyłowych. To wszystko są czynniki, które są szansą rozwoju dla polskiego przemysłu, szczególnie dla branży energetycznej. Jednak ten rozwój to olbrzymie koszty, koszty w postaci nakładów inwestycyjnych, ale również koszty społeczne, drastyczny wzrost cen energii. Przykład - osiągnięcie pułapu 15% udziału OŹE w bilansie energii w Polsce do 2015 r. to wydatek rzędu 60 mld zł. Najbardziej kontrowersyjnym zapisem w pakiecie klimatycznym jest zapis o konieczności zakupu przez elektrownię 100% uprawnień do emisji CO2 na unijnym rynku handlu emisjami, począwszy od 2013 r. To może spowodować wzrost cen energii, o czym tu dzisiaj już mówiono, nawet o 90%, co z kolei z całą pewnością odbije się negatywnie na polskiej gospodarce i spowoduje zubożenie społeczeństwa. Co prawda budżet zyska przychody rzędu 5 mld euro rocznie, jednak będą to pieniądze zebrane od polskich firm, a koszty zakupu uprawnień zostaną przerzucone na konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Propozycja polskiego rządu zakłada rozdział 80% praw do emisji CO2 za darmo w 2013 r. i 20% na aukcjach. Potem z roku na rok będzie następowało zmniejszenie o 10% liczby darmowych uprawnień, tak żeby dopiero w 2020 r. na aukcjach kupowane było 100%.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Ograniczenie emisji CO2 jest niemożliwe bez zmniejszenia ilości węgla jako paliwa używanego do produkcji energii elektrycznej w elektrowniach. Czy jest jakakolwiek wspólna strategia dotycząca górnictwa węgla kamiennego i energetyki odniesiona do zapisów zawartych w pakiecie klimatyczno-energetycznym? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Co zdarzyło się na wczorajszym szczycie Unii Europejskiej w Brukseli, gdzie jednym głosem w sprawie nałożonego na nasz kraj obowiązku stosowania bardzo rygorystycznej zasady emisji gazów cieplarnianych przemawiali zarówno pan prezydent, jak i pan premier? Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie choćby wstępnej relacji ze zdarzeń i rozmów, które miały miejsce w dniu wczorajszym w Brukseli. Czy zapadły już jakieś decyzje w gronie przedstawicieli państw Unii Europejskiej odnośnie do sytuacji polskich elektrowni, które na mocy zawartych dotąd porozumień musiałyby od 2013 r. zakupywać w całości prawo do emisji CO2, co oznaczałoby dla Polski wzrost cen energii na poziomie 30% bądź wyższym, a co się z tym wiąże spowodowałoby dalsze zubożenie i tak już niezamożnych grup społecznych w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselEwaMalik">Czy politycy Unii Europejskiej są skłonni uznać skargę Polski na niesprawiedliwe kryteria zakupu emisji CO2 zawarte w przygotowanym pakiecie klimatyczno-energetycznym? Jak wiadomo, zastrzeżenia naszego kraju poparła grupa państw naszego regionu, między innymi Czechy, Słowacja, Węgry. Jakie są szanse, biorąc pod uwagę informacje o atmosferze i rozmowach kuluarowych przedstawicieli państw Unii Europejskiej na szczycie w Brukseli, na zablokowanie wprowadzenia tak niekorzystnych zasad przydzielania emisji CO2 dla Polski? I czy prawdą jest, że są duże szanse na przyjęcie dużo mniej drastycznych rozwiązań w kwestii budzącej największe kontrowersje. Chodzi mi o aukcyjny system kupowania limitów na emisję CO2.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PoselEwaMalik">I wreszcie, czy nastąpi odejście od aukcyjnego systemu, a jeśli nastąpi</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PoselEwaMalik">, to czy prawdą jest, że resort ochrony środowiska oszacował, że kupno prawa do emisji jednej tony CO2 może nas kosztować nawet 40 euro? W jakim stopniu Polska jest przygotowana do inwestowania w tak zwane zielone technologie i jak się mają plany budowy w Polsce elektrowni jądrowej, bo wydaje się to nieuniknioną perspektywą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Arkita, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Na początek w kilku słowach chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana posła Suskiego, który sporą część swojego wystąpienia poświęcił na ocenę działań rządu Donalda Tuska w aspekcie prac nad pakietem klimatycznym. Otóż chcę powiedzieć, że obserwujemy wszystko i mam nadzieję, że w krótkim czasie dowiemy się, że praca tego rzędu przyniesie pozytywne skutki dla naszej gospodarki, dla rozwiązań, o których mówimy. Rozmowy prowadzone z wieloma krajami, które popierają stanowisko Polski, dają szansę na to, że będziemy świadkami napływu dobrych informacji w niedługim czasie.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PoselTadeuszArkit">Szanowni państwo, 7 października na posiedzeniu komitetu środowiska Parlamentu Europejskiego odbyło się głosowanie w sprawie propozycji dyrektywy CCS będącej częścią pakietu klimatycznego. Posłowie uchwalili przyjęcie zapisu wymagającego od wszystkich nowo wybudowanych elektrowni o mocy powyżej 300 MWh, począwszy od 2015 r., ograniczenia emisji dwutlenku węgla do poziomu nieprzekraczającego 500 g na MWh w podstawie rocznej. W praktyce oznacza to wprowadzenie obowiązkowych instalacji CCS dla wszystkich większych elektrowni wykorzystujących węgiel kamienny i brunatny. Ponieważ technologia wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, technologia CCS, nie jest w obecnej chwili komercyjnie dostępna, a ponadto nie ma zlokalizowanych i przygotowanych potencjalnych składowisk CO2 oraz infrastruktury przesyłowej, przyjęty zapis w praktyce eliminuje stosowanie węgla w budowanych elektrowniach. Podkreślić należy, że wspomniany limit odnosi się tylko do elektrowni, tak jakby dwutlenek węgla emitowany w innych zakładach przemysłowych bądź w transporcie był mniej szkodliwy dla środowiska. Ponadto ustanowiony próg nie obejmuje gazu, jest to więc zapis uderzający wyłącznie w paliwo węglowe. Skutkiem będzie faktycznie zablokowanie powstawania nowych elektrowni na paliwo węglowe. Jakie zatem technologie poza węglem mogą w tak krótkim czasie zapewnić bezpieczeństwo energetyczne Polski? Jest oczywiste</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PoselTadeuszArkit">, że przyszłość energetyczna naszego kraju przez wiele lat będzie się opierała na węglu. Jak pan minister ocenia zapisy tego dokumentu oraz konsekwencje dla Polski z niego wynikające? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Uprzejmie informuję, że jeszcze 3 parlamentarzystów zmieści się z wypowiedziami w limicie czasu i później będę musiał zakończyć pytania.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselAnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Polska dzięki implementacji do naszego porządku prawnego unijnych dyrektyw ma do dyspozycji bardzo efektywny instrument finansowy do wspomagania rozwoju przyjaznych dla środowiska źródeł energii. Od kilku lat bowiem polskie prawo energetyczne nakłada na producentów energii obowiązek przedstawiania do umorzenia świadectw pochodzenia energii. Obrót tymi świadectwami jest źródłem pokaźnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PoselAnnaPaluch">Przypomnę tylko, że przychody z tytułu opłat zastępczych i kar wynikających z ustawy Prawo energetyczne w 2007 r. dały dochody w wysokości 90 mln zł, w roku bieżącym - ponad 350 mln, planowane kwoty na rok przyszły to ponad 570 mln, a w roku 2009 ponad 740 mln zł. Łącznie to jest prawie 1800 mln zł na cele, o których mówię.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PoselAnnaPaluch">Mamy również zapisane w krajowym programie rozwoju energetyki jasno określony cel - 7,5% udziału energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie pozyskanej energii w roku 2010. Na razie, jak wiadomo, mamy tej energii ze źródeł odnawialnych 2,8% w ogólnym bilansie. A zatem jest jasny cel, duże środki i prawie żadnych wydatków. Mam pytanie do rządu: Czy w roku 2008 rząd dofinansował przynajmniej jeden projekt z zakresu energetyki odnawialnej? Jest to niestety pytanie z gatunku retorycznych, bo mówi się o tym jasno, że ani Instytut Paliw i Energii Odnawialnej, ani Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie wypłaci w tym roku, w roku 2008, ani jednego euro w ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝. Mam tu na myśli priorytet 9 działanie 9.4.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PoselAnnaPaluch">A zatem moje pytanie...</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PoselAnnaPaluch">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PoselAnnaPaluch">Czy w roku przyszłym jakiekolwiek projekty z tej dziedziny zostaną dofinansowane? Co rząd robi, żeby efektywnie wydać pieniądze, które mamy do dyspozycji na ten ważny cel? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Parlamentarzyści Platformy Obywatelskiej bardzo dużą wagę przykładają do tej informacji z uwagi na jej znaczenie i przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PoselJanKulas">Panie premierze, myślę, że jednak trzeba zacząć od genezy i pokazać okoliczności tej sytuacji - pewnie niełatwej, szukamy z niej wyjścia - jakie naprawdę były zaniechania, a może nawet błędy poprzedniego rządu w latach 2005-2007, bo wystąpienie jednego z posłów próbuje jakby przekreślić tamtą rzeczywistość. Te błędy, zaniechania mają skutki także i dzisiaj. My szukamy rozwiązania, szukamy sprzymierzeńców, szukamy dobrego wyjścia z tej sytuacji, ale myślę, że o tym czasie warto tutaj wyraźnie powiedzieć, jakie były te grzechy zaniechania czy wręcz błędy. Niepodjęcie pewnych analiz, pewnych działań wyprzedzających jest ważne w odpowiedzi na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PoselJanKulas">Panie Premierze! Panie Ministrze! Odbywa się szczyt roboczy Rady Europejskiej. Myślę, że nie jestem odosobniony w tym stanowisku, że w takich kwestiach kluczowych najważniejsze jest stanowisko naszego rządu, czyli rządu Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, rządu Donalda Tuska. Te dni są niejako bardzo ważne, jeżeli chodzi o prezentację polskiego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PoselJanKulas">Panie premierze, zastanawiam się, gdzie możemy także poszukiwać sojuszników w obronie naszego stanowiska, abyśmy byli w tych działaniach skuteczni. Otóż z panią poseł Anną Zielińską zastanawialiśmy się także nad źródłami energii odnawialnej. Wiadomo, że tu są pewne limity - 20% w roku 2020. I to jest moje kolejne pytanie: Jakie działania będzie podejmował rząd, jeżeli chodzi o zwiększenie możliwości dostaw energii odnawialnej, szczególnie w zakresie energii wiatrowej, energii wodnej i także energii słonecznej?</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PoselJanKulas">Panie premierze, pan kiedyś mówił - bo znany jest pan także z kompetencji i odwagi - że w pewnym momencie chyba trzeba będzie podjąć dialog, rozmowy z własnym społeczeństwem na temat energii jądrowej. Czy to już jest ten czas, czy to są te okoliczności, kiedy te rozmowy należałoby podjąć?</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PoselJanKulas">I ostatnie pytanie, panie premierze: Mówił pan o Komitecie Społeczno-Ekonomicznym Unii Europejskiej, że można szukać także partnerów w związkach zawodowych - na ile możemy liczyć tutaj, jako przedstawiciele koalicji rządzącej, na wsparcie partnerów społecznych? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie Ministrze! Dlaczego w obliczu problemów energetycznych, takich jakich 6-procentowy deficyt mocy, który nas czeka, wzrost cen energii, przestarzała sieć przesyłowa czy ostatnio kwestie związane z pakietem klimatycznym, rząd nie robi nic w kierunku dywersyfikacji źródeł energii? Żeby nie być gołosłowną, dysponuję zestawieniem barier prawnych i finansowych, które jest wynikiem jednego z międzynarodowych seminariów w Krakowie, które niedawno się odbyło w sprawach geotermii, i z którego to zestawienia wynika, że Polska pod względem barier w tym względzie zajmuje niechlubne pierwsze miejsce.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy pan wie, ile wynosi podatek VAT w cenie sprzedaży ciepła ze źródeł odnawialnych, konkretnie z geotermii, w Polsce? Jest najwyższy w Europie, wynosi 22%. A czy pan wie, ile wynosi ten podatek we Francji? 5,5%. Co pan minister w tej kwestii zrobił przez ten rok sprawowania tego urzędu?</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">(Przez rok, wy przez dwa lata nic nie zrobiliście.)</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Inne bariery: nie powołano funduszy ryzyka, wzorem na przykład Francji czy Niemiec; nie ma preferencyjnych taryf dla geotermalnych pomp ciepła; są wysokie opłaty za koncesje w Polsce, i tylko w Polsce; koszty pozwoleń na wiercenia również są bardzo wysokie w Polsce - poza Niemcami właściwie jest tak tylko w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy pan minister wie, że całkowity czas niezbędny na załatwienie spraw administracyjnych i uzyskanie koncesji na eksploatację energii w Polsce wynosi od jednego roku do dwóch lat, podczas gdy w innych krajach tym problemem się zajmujących tylko 6 miesięcy?</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dlaczego jest niska stabilność przepisów? Jakie rząd przedłożył w tej kwestii rozwiązania prawne, propozycje tych rozwiązań? Dlaczego tutaj nie widać żadnej aktywności obecnego rządu? Dlaczego rząd kieruje swoją aktywność na niszczenie oddolnych inicjatyw, które powstają - patrz przykład: budowa zakładu geotermalnego Fundacji ˝Lux Veritatis˝ w Toruniu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#PoselKrzysztofGadowski">(O to chodziło!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów, którzy mogli zadać pytania, mieszcząc się w limicie czasu wyznaczonym w tym punkcie porządku dziennego, została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam o limicie czasu - 5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Dziękuję wszystkim państwu, paniom i panom posłom, za udział w tej debacie, a przede wszystkim rządowi za przedłożoną informację.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Wydaje mi się, że to jest ważne, aby w momencie kluczowym dla tego pakietu i Wysoka Izba, i społeczeństwo dowiedziało się, jakie są pozytywy tego projektu i jakie również są zagrożenia dla Polski, i dlaczego o tym powinniśmy mówić. Przy czym to nie jest tak, że ta sprawa jest przedstawiana po raz pierwszy - jest po raz pierwszy stawiana na posiedzeniu plenarnym Wysokiej Izby, ale nie jest po raz pierwszy omawiana w ciągu tego roku podczas obrad organów Sejmu, bo na przykład Komisja do Spraw Unii Europejskiej i Komisja Gospodarki odbyły w tej sprawie łączne posiedzenie o charakterze seminaryjnym. To na tym posiedzeniu padło stwierdzenie, które warto przytoczyć: Która z energii jest najtańsza? Niezużyta. Niezużyta energia jest najtańszą energią. Zatem efektywność energetyczna, o którą w tym pakiecie się zabiega, jest ważnym przesłaniem, również dla nas. To nie jest tak, że Polska nie chce, aby chronić klimat. My chcemy zmniejszenia emisji, chcemy czystego środowiska. Chcemy również, aby zasoby przyrodnicze świata zostały ochronione, w tym i lodowce, które się kruszą. Ale, mówiąc o odnawialnych źródłach energii, chcemy, aby również ochroniono Puszczę Amazońską, żeby nie było tak, że dla spełnienia postulatów związanych z odnawialnymi źródłami energii będziemy kupowali spirytus produkowany z trzciny cukrowej w Brazylii, a tam wytnie się kolejne 200 tys. ha lasu rocznie. Chodzi nam więc również o to, żeby ten cel dyrektywny nie był w taki sposób spełniany w wytycznych, czy też w dokumentach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselWojciechMojzesowicz">(Dlaczego nie wspieracie biopaliw?)</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">Ja sądzę, podsumowując niejako tą debatę, że gdyby przyjąć ten pakiet w takim kształcie, w jakim w chwili obecnej w tej wersji pierwotnej jest zaproponowany, to byłaby to nowa konstytucja gospodarcza Unii Europejskiej. Ona w sposób diametralny przebudowałaby całą gospodarkę. Chcielibyśmy, aby ten proces następował, ale w sposób ewolucyjny, pozwalający na zmiany, w szczególności w sektorze energetycznym w Polsce - jego dostosowanie, przebranżowienie, podwyższenie efektywności jest możliwe przy obecnych technologiach nawet o 1/7 - żebyśmy mogli również budować własne odnawialne źródła energii w oparciu o rodzime zasoby, również i o polskie zasoby, zgadzam się z panem posłem Mojzesowiczem w tej sprawie...</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PoselTomaszPiotrNowak">(Ale nie kosztem żywności.)</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PoselAndrzejGrzyb">...i żebyśmy mogli również rozwijać czyste technologie węglowe, takie jak chociażby wspomniane tutaj technologie niemieckie związane z ogniwami paliwowymi.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jednocześnie chciałbym też, odnosząc się do tych odnawialnych źródeł energii, powiedzieć, że więcej uwagi należy przykładać może do źródeł związanych z biogazem, bo on jest stabilnym źródłem dostarczającym energię, niż z wiatrem, bo wiatr pojawia się okresowo i czasami mamy kłopoty nawet z regulacją systemu, o czym wiedzą regulatorzy w energetyce.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potencjalne zmniejszenie polskiego PKB o 0,6% w wyniku wprowadzenia pierwotnej wersji, w szczególności zakupu praw do emisji CO2, to jest duże wyzwanie. Dlatego musimy zespolić nasze wysiłki, abyśmy tego zagrożenia uniknęli. Gdyby tylko Unia Europejska chciała wykonać swoje zobowiązanie 20-procentowego zmniejszenia emisji, to w skali świata jest to tylko 2,5%. Musimy zachęcić zatem nowe potęgi gospodarcze, a więc Chiny, Indie, również Rosję i Stany Zjednoczone...</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#PoselJanRzymelka">(Brazylię.)</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#PoselAndrzejGrzyb">...żeby przyłączyły się do rozwiązania tego problemu, jakim jest ochrona klimatu.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jednocześnie chcę powiedzieć, że rozmawialiśmy w komisji m.in. z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Był na naszych posiedzeniach m.in. pan komisarz Dimas, odpowiedzialny za sprawy ochrony klimatu - przedstawialiśmy wtedy polskie stanowisko, to było wiosną tego roku - był wiceprzewodniczący komisji do spraw Unii Europejskiej Verheugen, była również pani komisarz Wallström, a na początku tego roku byliśmy tam z wizytą jako przedstawiciele naszej Komisji do Spraw Unii Europejskiej i przedstawialiśmy również te problemy dotyczące pakietu klimatycznego.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#PoselAndrzejGrzyb">Na koniec chciałbym powiedzieć tak: Musimy więcej uwagi poświęcić inicjatywom na etapie wstępnym w Unii Europejskiej. Każdy dzień w Unii Europejskiej to są nieustanne negocjacje.</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#PoselJanRzymelka">(Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-86.15" who="#PoselAndrzejGrzyb">Jeżeli na etapie białej i zielonej księgi inicjatyw, nowych inicjatyw europejskich, parlament, rząd, nie będzie przykładał do tego należytej uwagi, to potem, kiedy to się przerodzi w konkretny pakiet ustaw europejskich, decyzji, rozporządzeń czy dyrektyw, będzie już rzeczywiście za późno.</u>
          <u xml:id="u-86.16" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-86.17" who="#PoselAndrzejGrzyb"> Mówimy jednak, że lepiej późno niż wcale, stąd też bardzo serdecznie dziękuję w imieniu wnioskodawców za bardzo interesującą i pouczającą, jak sądzę, rozmowę. Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu ministra środowiska pana Macieja Nowickiego.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po panu ministrze wystąpi jeszcze pan premier Waldemar Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za ciekawą i naprawdę ważną debatę na temat pakietu klimatyczno-energetycznego. Właściwie jest to debata na temat przyszłości Polski, przyszłości konkurencyjności polskiej gospodarki, więc to bardzo dobrze, że ten temat nareszcie jakoś się przebił, bo w mass mediach do tej pory nie było o tym wiele. W tej chwili ta sprawa weszła na czołówki gazet, do stacji telewizyjnych. Wreszcie również polskie społeczeństwo uświadomiło sobie, że jest to bardzo ważny problem. Słusznie powiedział pan poseł Grzyb, że efektywność energetyczna jest tutaj absolutnie najważniejsza. Mamy jeszcze w Polsce bardzo dużo do zrobienia w tym zakresie i we wszystkich dziedzinach, w których możemy podjąć działania, żeby ograniczyć emisję CO2. Wzrost efektywności energetycznej i oszczędność energii są najważniejsze. Na drugim miejscu postawiłbym rozwój odnawialnych źródeł energii, modernizację systemu energetycznego, czyste technologie węglowe oraz tę dyskutowaną sprawę energii jądrowej. Ten pakiet jest zresztą preferowany przez rząd. Niebawem pan premier Pawlak będzie pewnie mówił o strategii energetycznej Polski, która jest już w ostatniej fazie przygotowań.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Odpowiadając na pytanie pani poseł Gęsickiej, czy rzeczywiście są to zmiany antropogenne, chciałbym powiedzieć, że nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Czwarty raport międzynarodowego panelu ekspertów, grupującego 2,5 tys. znakomitych naukowców z całego świata, jednoznacznie to przesądza. Do tego panelu zostali wybrani naprawdę bardzo uczciwi i skrupulatni naukowcy, którzy po raz pierwszy napisali: Tak, człowiek wpływa na klimat. Jest to bardzo proste, jako naukowiec mogę to w bardzo prosty sposób wyjaśnić, ale czas ucieka, więc nie będę tego robił.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Od strony fizycznej, od strony absorpcji promieniowania podczerwonego przez cząstki CO2, podobnie jak przez cząstki pary wodnej, jest tam pik absorpcji. Po prostu im więcej jest tych cząstek w atmosferze, tym bardziej wypromieniowana w kosmos energia musi być po prostu przechwycona przez Ziemię, przez atmosferę Ziemi, uwięziona w tej atmosferze, a nie uciekać w kosmos. W związku z tym, że w tej chwili, w stosunku do ery przedprzemysłowej, nastąpił wzrost stężenia CO2 z 280 ppm do 380 ppm, a może to być 450 albo 550 ppm, albo jeszcze więcej, jeżeli będziemy stosowali business as usual, po prostu mamy do czynienia ze zjawiskiem fizycznym, z którym dyskutować nie powinniśmy, natomiast musimy się zastanowić, co naprawdę zrobić, żeby temu przeciwdziałać.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">(Musimy się dowiedzieć od pana, co mamy robić.)</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#GlosZSali">(Proszę nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Właśnie powiedziałem przed chwilą o pięciu działaniach, które trzeba podjąć i które Polska podejmuje. Jeśli chodzi o rok 2007 i ten kontrowersyjny zapis Rady Europejskiej z marca 2007 r., to nie wiem, czy zostało to dobrze wynegocjowane przez polską delegację, bo np. nie został jednoznacznie zapisany rok bazowy. 1990 r. został enigmatycznie zapisany jako rok bazowy. Nie zostały jednoznacznie wymienione państwa, które zrobiły duży postęp w redukcji emisji w latach 1990-2005. Powinny mieć wtedy preferencje, powinno to być uwzględnione i jednoznacznie zapisane.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Dlaczego zostało zapisane, że będzie 20% redukcji emisji CO2, a jeżeli inne kraje przystąpią do konwencji klimatycznej, to Unia obniży emisję o 30%? Padło słuszne pytanie pani prof. Gęsickiej, jaką redukcję emisji CO2 uzyskamy w skali całego świata, jeżeli Unia zredukuje swoją emisję o 20%. Będzie to oznaczało ok. 3% redukcji emisji w skali świata. W związku z tym trzeba by było zawrzeć warunek, że owszem, obniżymy tę emisję, ale inne wielkie kraje, które emitują najwięcej, też powinny to zrobić. Zresztą Stany Zjednoczone stawiają sprawę w ten sposób, że przystąpią do protokołu z Kioto, jeżeli Chiny i Indie też przystąpią. Nie zostało to w taki sposób wynegocjowane, dlatego proszę o pewną powściągliwość, jeśli chodzi o mówienie, że zostało to podpisane w sposób zupełnie niebudzący wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o pochłanianie przez lasy, to pan poseł Suski się zapędził, dlatego że powiedział, iż lasy pochłaniają więcej niż emituje przemysł.</u>
          <u xml:id="u-88.9" who="#PoselJaroslawWalesa">(Co za głupota.)</u>
          <u xml:id="u-88.10" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Myślę, że to było tylko przejęzyczenie, dlatego że to, co pochłaniają lasy, stanowi najwyżej kilka procent tego, co jest emitowane na terenie Polski. Dlatego wielokrotnie, na wszystkich szczeblach, chciałem wprowadzić zagadnienie pochłaniania przez lasy i glebę. Owszem, jest ważne, żeby to wprowadzać. Niestety, nie znajduję tutaj wielkiego zrozumienia w innych krajach. Mam jednak nadzieję, że ta sprawa się przebije, ale jeszcze nie w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-88.11" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">Było też pytanie o pakiet edukacyjny. Tak, panie pośle, w tej chwili startujemy z bardzo dużą, zintensyfikowaną akcją edukacyjną ze względu na konferencję w Poznaniu. Nie mieliśmy za dużo pieniędzy, ale półtora miesiąca przed konferencją w Poznaniu chcemy w mass mediach przedstawiać tę akcję. Jest taka akcja ˝Partnerstwo dla klimatu˝, w której bierze udział ponad 40 instytucji. Będą uruchomione wszystkie możliwe metody edukacji, zobaczy pan to niebawem we wszystkich możliwych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-88.12" who="#MinisterSrodowiskaMaciejNowicki">To chyba wszystko, jeśli chodzi o odpowiedzi na pytania. Jeszcze raz serdecznie dziękuję, bo wydaje mi się, że to była bardzo dobra debata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu wicepremiera, ministra gospodarki pana Waldemara Pawlaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Oczywiście na pytania szczegółowe, na które nie byliśmy w stanie odpowiedzieć w czasie debaty, udzielimy odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Zacznę od uwagi pana posła Andrzeja Grzyba, która, myślę, jest kluczowa i dla tej debaty, i w ogóle dla spraw europejskich, że w Unii Europejskiej trwają nieustające negocjacje i że Unia Europejska jest jednym z najbardziej udanych projektów globalizacyjnych za nieduże pieniądze, bo budżet Unii to tylko 1% PKB. Jest jednolity rynek, ale są fundusze na spójność, na politykę innowacyjną i rolną. Są to przykłady, które pokazują, że w Unii nie ma koalicji ani opozycji. Jeżeli jako kraj, jako społeczeństwo, chcemy odnosić sukcesy w Unii, to powinniśmy tam prezentować spójne, w miarę możliwości jednolite stanowisko, oparte o merytoryczne przesłanki...</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#GlosZSali">(Nie ma prezentacji.)</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">...o szczerą, otwartą aż do bólu dyskusję. Ale w związku z tym bardzo ważne jest, żeby obowiązywała jedna prosta zasada, że w kraju możemy prowadzić rywalizację absolutnie na wszystkich poziomach, każdy według swojego pomysłu i stylu, natomiast w Unii Europejskiej... Tu zadano pytanie, które koncerny będą wygrywały, a ja zadałbym pytanie jeszcze bardziej ogólne: Które kraje są zainteresowane, żeby Polska nie miała jednolitego stanowiska? Te, które na tym zrobią bardzo dobry interes. Jeżeli bowiem prezydencja francuska wycenia ten pakiet klimatyczny dla Polski na 50 mld euro na 7 lat, czyli około 7 mld euro rocznie - podobnie prof. Żmijewski - to oznacza, że jest nadzieja, iż my za te pieniądze, które wyciągniemy z kieszeni naszych podatników, kupimy np. elektrownię atomową.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> Gdzie można w Europie kupić elektrownie atomowe? Wystarczy wejść do Internetu i sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> I to jest odpowiedź, kto ma zrobić na tym interes, żeby tego typu rozwiązania wdrożyć.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">W kraju mamy taką sytuację, że podcina się te propozycje rządowe sporem o to, kto to zaprezentuje. Gdyby były bowiem lepsze pomysły, to mielibyśmy na pewno lepszy wynik w tych negocjacjach. Dzisiaj bardzo ważne jest, żebyśmy potrafili wyciągnąć wnioski, bo ta sprawa na tym etapie jest formułowana w sposób bardzo ogólny - to są konkluzje i to pokazuje, jak często długo dochodzi się do rozwiązań - bo zapoczątkowana została konkluzjami w 2007 r., gdzie można było w tych konkluzjach - jak wspomniał pan prof. Nowicki, pan minister Nowicki - w sposób bardziej klarowny zapisać nasze racje. I tu nie ma co się prężyć ani politycznie spinać, tylko w tych przypadkach są potrzebne merytoryczne, bardzo klarowne zapisy, bo jeżeli się tego nie zauważy, jeżeli się to przegapi, to potem trudno jest już sprawy naprawić czy wyprowadzić na prostą.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">I żeby spuścić państwu trochę ciśnienie, tutaj po stronie prawej, i żeby PiS nie był taki rozemocjonowany, to posłużę się tym, co przed chwilą powiedział mi pan marszałek Putra, że energię trzeba gromadzić, a nie ją rozpraszać.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> I rzeczywiście w związku z tą sprawą powinniśmy gromadzić energię po to, żeby Polska mogła wygrać jak najlepsze rozwiązania. Propozycje, które przedstawialiśmy, poprawiają naszym zdaniem pozycję negocjacyjną Polski. Jesteśmy otwarci na wszelkie uwagi i propozycje. Jeżeli kluby opozycyjne są zainteresowane merytoryczną dyskusją, my jesteśmy też tym bardzo zainteresowani, bo chodzi o to, żeby znajdować jak najlepsze rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-91.14" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">Szanowni Państwo! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo ważne jest, żebyśmy potrafili zainteresować też media poważnymi tematami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-91.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-91.16" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak"> Nie może być bowiem tak, że nasi dziennikarze w Europie pytają polityków europejskich, co sądzą o tym, kto będzie na którym krześle siedział, a słyszą odpowiedź, że: proszę państwa, to nie jest temat na dzisiaj, dzisiaj jest kryzys finansowy na świecie. Ważne jest, żebyśmy się od czasu do czasu poboksowali na poważne tematy, bo wtedy to będzie z pożytkiem dla kraju, dla polityki i dla parlamentu...</u>
          <u xml:id="u-91.17" who="#GlosZSali">(Nie zawsze.)</u>
          <u xml:id="u-91.18" who="#WiceprezesRadyMinistrowMinisterGospodarkiWaldemarPawlak">...i dla wszystkich, którzy w Polsce mieszkają i liczą na to, że mogą wrócić z zagranicy po doświadczeniach w innych krajach, że mogą wrócić do kraju, gdzie będą rozwijali swoje firmy, gdzie znajdą dobrą pracę, dobre wynagrodzenia, gdzie nie będą straszeni, kiedy włączą telewizor, tylko będą widzieli perspektywę rozwoju, szansy i sukcesu. I dzisiaj Polska, która nie jest tak uwikłana w powiązania z kryzysem międzynarodowym, ma duże szanse na to, żeby na tych przeobrażeniach, na tych procesach wygrać wielką sprawę. Jeśli bowiem państwo zajrzycie choćby do ˝Rzeczpospolitej˝ sprzed kilku dni, to dowiecie się, że kapitalizacja niektórych polskich firm przekroczyła kapitalizację gigantów zza oceanu, co kiedyś było niewyobrażalne. Dzisiaj jest czas wielkich przegrupowań i możemy naprawdę wiele wygrać, jeżeli się będziemy spierać czasami ostro i zawzięcie, ale o poważne sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wypowiedzi pana premiera i pana ministra kończą rozpatrywanie tego punktu...</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">(Panie marszałku, nie otrzymaliśmy odpowiedzi na pytania. Można prosić na piśmie?)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan premier jasno zadeklarował, że będą odpowiedzi na piśmie w tych sprawach, w których nie zostały udzielone odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#PoselMarekSuski">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy pan występował i czy premier się odniósł do pańskiej wypowiedzi...</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#PoselMarekSuski">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">...z podaniem pańskiego nazwiska?</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#PoselTomaszPiotrNowak">(Nie było nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie odniósł się. Nie odniósł się, więc...</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#PoselTomaszPiotrNowak">(Lasy przywoływał.)</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę? Pan minister przywołał nazwisko pana posła Suskiego?</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#PoselMarekSuski">(Przywoływał moje nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Tak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister mówił o limitach, które podałem, i być może niewyraźnie w tym przypadku się wypowiedziałem. Rzeczywiście lasy pochłaniają według ICPP 40 mln, ale pan minister w tej chwili przygotowuje przeszacowanie, według którego jest to rzeczywiście liczba milionów ton pochłaniania zbliżona do limitu, jaki został nam przyznany, bo około 180 mln ton, a limit jest 208 mln, więc tu rzeczywiście jest pewna różnica, ale niewielka. Tak więc się to przedstawia według wyliczeń, które są w tej chwili przygotowywane w ministerstwie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Rozumiem, że innych sprostowań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Stwierdzam, że wypowiedzi pana premiera i ministra kończą rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselJanReliga">Pytania w sprawie pakietu klimatyczno-energetycznego:</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselJanReliga">1. Dlaczego brak jest pełnych i rzetelnych informacji o wdrażaniu pakietu klimatyczno-energetycznego przez obecny rząd?</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselJanReliga">2. Dlaczego dotychczas rząd nie przedłożył wyników analiz ekonomicznych przedstawiających wielkość kosztów, jakie poniesie polska gospodarka w związku z wymogami i restrykcjami pakietu kilmatyczno-energetycznego? O ile wzrosną ceny energii elektrycznej oraz koszty w przemyśle cementowym i wapienniczym?</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PoselJanReliga">3. Twierdzenie rządu, że grozi nam przeniesienie produkcji energii elektrycznej poza granice kraju, jest czystą fikcją?</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PoselJanReliga">4. Twierdzenie rządu, że grozi nam zwiększony import gazu ziemnego z Rosji - jest to rozwiązanie absolutnie nie do przyjęcia, bo jest sprzeczne z polskim interesem.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PoselJanReliga">5. Dlaczego pan i pana rząd, panie premierze, zaniechaliście wsparcia dla produkcji bioetanolu i bioestrów (rzepak + pszenica), co spowodowało tragiczną sytuację na rynku rolnym? Co z wcześniejszymi deklaracjami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję wszystkim za aktywny udział w tej debacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przypominam, że postawienie pytanie nie może trwać dłużej niż 2 minuty, a udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Reguły są jasne, starajmy się, aby w tych regułach się zmieścić.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Jolanta Hibner, Jan Musiał i Elżbieta Łukacijewska z Platformy Obywatelskiej chcą przedstawić zestaw pytań w sprawie powołania Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Pytanie jako pierwsza zada pani poseł Hibner.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselJolantaHibner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnim roku często byliśmy świadkami zatrzymania procesu inwestycyjnego z powodu źle funkcjonującego Prawa ochrony środowiska. Skomplikowane procedury opiniowania i uzyskiwania decyzji środowiskowych spowodowały zagrożenie dla terminowej realizacji wielu inwestycji liniowych, takich jak inwestycje drogowe, kolejowe czy sieci energetyczne. Tym samym wystąpiło zagrożenie związane z brakiem wykorzystania środków unijnych stanowiących znaczący element współfinansowania tychże inwestycji. Dlatego niezbędne było podjęcie działań mających na celu usprawnienie procesu inwestycyjnego przez przyspieszenie postępowań w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, szczególnie w obszarach Natura 2000. W związku z tym mam dwa pytania. Po pierwsze, czy utworzenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wraz z jej oddziałami uprości procedury uzyskiwania decyzji środowiskowych? I drugie pytanie: Jaki jest zakres działania i jakie cele będą postawione Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, główny konserwator przyrody pan Maciej Trzeciak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pani poseł, chciałbym przede wszystkim zwrócić uwagę na pewne tło sytuacyjne kontekstu, w jakim się znajdujemy. Otóż pomoc finansowa Unii Europejskiej, jeśli chodzi o skierowanie środków finansowych na inwestycje, w ostatnich latach była określona i była wykorzystywana. W najbliższym jednak czasie - w latach 2007-2013 - ta pomoc czy finanse unijne będą wielokrotnie wyższe, niż były do tej pory. Ponadto - jak wiadomo - polskie prawo w zakresie ochrony środowiska jest niezgodne z przepisami Unii Europejskiej i przygotowany przez Ministerstwo Środowiska pakiet dwóch ustaw środowiskowych, tzw. ustaw antyrospudowych, które tak naprawdę po raz pierwszy są zgodne z pełnymi przepisami Unii Europejskiej, ale nie tylko są zgodne, bo one są w taki sposób napisane, że nie bazują na zwykłych tłumaczeniach dyrektyw, tylko dostosowują polskie realia, polską specyfikę i polskie wyzwania w konsumpcji największego programu operacyjnego w całej historii Unii Europejskiej, aby można było to skonsumować przy zachowaniu wspaniałej polskiej przyrody, wspaniałych polskich lasów, tego, z czego Polska słynie na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Co można było zrobić? Tak napisać ustawę i tak zmienić strukturę, pewien fundament, który do tej pory istniał, żeby w najbliższych pięciu latach można było wykorzystać środki finansowe jak najszybciej i z jak największym bezpieczeństwem dla inwestorów. Na czym bowiem polega największa obawa z naszej strony? Na tym, iż decyzje w obecnym systemie byłyby źle wydawane, nie na najwyższym poziomie, co skutkowałoby całkowitym prawdopodobieństwem dla zwykłych inwestorów zwrotu środków unijnych za kilka lat. My uważamy, że to nie może być możliwe, absolutnie nie możemy dopuścić do takiego scenariusza.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">W związku z tym, jeśli chodzi o nasze dwie ustawy, ustawy środowiskowe, antyrospudowe, które mają udrożnić cały proces inwestycyjny, ocenia się, że około 200 mld zł będzie musiało zostać w najbliższych kilku latach przepracowane przez procedury środowiskowe podczas nowych inwestycji, nowych przedsięwzięć. To jest olbrzymia skala środków.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Pamiętajmy o tym, że dyrektywa jest bardzo restrykcyjna. Nakłada na Polskę jako kraj odpowiedzialny, kraj członkowski dodatkowe obowiązki. Dlatego oceniamy, że w najbliższym czasie w związku z wypełnieniem zobowiązań unijnych, z konsumpcją środków unijnych procedura, wszystkie proceduralne powinności środowiskowe mogą wzrosnąć nawet od 10 do 20 razy, to znaczy, że trzeba będzie wykonać około 20 razy więcej pewnych czynności niż do tej pory, bo tyle więcej będzie środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Jaka jest odpowiedź na to? Otóż te nowe ustawy tworzą pełną odpowiedź. Utworzenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, regionalnych dyrekcji ochrony środowiska to jest racjonalna zmiana w świadomości urzędników środowiskowych, bo tam musi zaistnieć fundamentalne przeistoczenie, które ma zagwarantować, po pierwsze, najlepszej jakości decyzje, po drugie, nowe procedury. Skracamy procedury, bo według nowych założeń procedura mogłaby trwać 300 dni, według naszej ustawy 105 dni, zgodnie z K.p.a. budowa autostrady na obszarze Natura 2000 mogłaby trwać 105 dni. A więc najlepszej jakości decyzje: trwające trzy razy krócej wydanie decyzji środowiskowych, a także bliżej inwestora, bliżej tego, kto będzie składał swój wniosek o wydanie decyzji środowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">To jest fundament naszego myślenia, czyli stwarzamy warunki, żeby trudne procedury unijne mogły być znacznie łatwiej konsumowane przez polski system i żeby środki unijne były szybciej, na lepszym poziomie przekładane na nowe inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Ważne, żeby powiedzieć również o Naturze 2000. Do tej pory budziła wątpliwości, kontrowersje, bo była wykonywana zza biurka: czy z urzędu wojewódzkiego, czy z Ministerstwa Środowiska. Nie można w przypadku tak ważnego zagadnienia jak Natura 2000 pracować zza biurka. Te struktury muszą być bliżej natury i bliżej człowieka, bliżej lokalnych społeczności, w których będzie natura, i z tymi społecznościami trzeba współpracować. A jak można współpracować zza biurka ministra środowiska czy zza biurka urzędu wojewody? To musi być struktura bardzo mobilna, elastyczna, to muszą być oddziały bardziej terenowe, oczywiście na najwyższym poziomie, składające się z osób, które do tej pory pracowały w tym zakresie. To jest z naszej strony jednoznaczna deklaracja dobrego rozwiązywania sprawy Natura 2000.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Były tu podnoszone przy pakiecie klimatycznym kwestie, że procedury dotyczące np. budowy różnych instalacji trwają bardzo długo. Właśnie w tej ustawie jest na to odpowiedź: utworzenie regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, skrócenie trzykrotnie procedur środowiskowych, usunięcie postanowień, w przypadku których płynęły różne zażalenia stron, które często miały inny, partykularny interes.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">W ten sposób taka filozofia sprawy, takie umiejscowienie nowej struktury administracyjnej, czyli że wydzielamy część operacyjną, wydzielamy urzędników, żeby byli bardziej mobilni, zakładamy przenoszenie w sposób bardzo jednoznaczny i bardzo strukturalny urzędników pomiędzy różnymi województwami, tam, gdzie będzie więcej inwestycji, tak żeby nie było dzisiaj problemu, że w jednym województwie jest 20 dróg do uzgodnienia, a w drugim 5 i w żadnym tym miejscu nie można zatrudnić czy przenieść urzędników... W nowej ustawie jest bardzo elastyczna struktura, która z dnia na dzień odpowiada na tego typu potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Myślę, że ta filozofia pomoże nam właśnie w tym, żeby w najbliższym czasie te 200 mld zł na różne przedsięwzięcia mogło zostać dobrze spożytkowane z zachowaniem pięknego skarbu, jaki Polska ma: wspaniałych lasów i wspaniałej przyrody. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Elżbieta...</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#GlosZSali">(Pan poseł.)</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PoselElzbietaLukacijewska">(Obydwoje.)</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Obydwoje. To proszę. Ale pierwszy pan poseł czy pierwsza pani poseł? Kobieta powinna mieć pierwszeństwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselJanMusial">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Powołanie generalnego dyrektora ochrony środowiska i regionalnych dyrektorów ochrony środowiska ma m.in. usprawnić zarządzanie obszarami Natura 2000. Mam pytanie: Czy według nowych przepisów możliwy będzie rozwój gospodarczy tych terenów i na jakich zasadach?</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselJanMusial">I drugie pytanie: Czy organizacje ekologiczne i grupy mieszkańców, które będą mogły brać udział na zasadach strony przy podejmowaniu decyzji środowiskowych, nie sparaliżują procesów decyzyjnych przy wydawaniu pozwoleń na budowę np. dróg i innych inwestycji wymagających decyzji środowiskowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To był pan poseł Musiał, a teraz pani Elżbieta Łukacijewska.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ma pani trochę więcej czasu.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wszyscy w Polsce zdajemy sobie sprawę, jak ważne jest środowisko. Myślę, że dużą rolę w tym zakresie odgrywają samorządowcy, którzy robią, co mogą, niekiedy bez pomocy środków unijnych, tam, gdzie one powinny trafiać, na tereny cenne przyrodniczo. Wiemy jednak również, jak duże zapóźnienia ma Polska, jeżeli chodzi o inwestycje, i wiemy, jaką swoistą drogę krzyżową muszą przebywać inwestorzy chcący uzyskać pozwolenie na budowę.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dzisiaj powołaliśmy nową instytucję, jaką jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Pan mówi, że będą oddziały terenowe, które usprawnią to wszystko. Panie ministrze, pan doskonale wie, że dzisiaj również mamy oddziały w urzędach wojewódzkich, mamy pracowników, którzy są tam na dole, ale niestety niespójność przepisów, niespójność rozporządzeń czy fakt, że one są zbyt zawiłe i można je w różny sposób interpretować, powoduje, że ci urzędnicy niestety zwlekają z wydawaniem decyzji, a niekiedy one są takie, że nieraz naprawdę można się uśmiać.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie ministrze, mam pytanie: Czy powstanie generalnej dyrekcji i oddziałów w jakiś sposób usprawni i przyspieszy tę całą żmudną procedurę uzyskiwania pozwoleń, tworzenia raportów, oddziaływania na środowisko, ocen oddziaływania? Niech Polacy usłyszą, że nie mamy się czego bać, że to będzie instytucja, która mając na celu ochronę środowiska, będzie jednak takim pozytywnym okiem patrzyła na to, co mamy w Polsce do zrobienia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To było pytanie i odpowiedź, ale proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie, chcę powiedzieć, że myślę, iż odpowiedź jest oczywista. Z naszej strony te ustawy właśnie mają odpowiedzieć na drogę krzyżową, na drogę krzyżową drobnych przedsiębiorców, ale też dużych przedsiębiorców, żeby te przedsięwzięcia, budowane nie tylko za fundusze unijne, ale też za własne, prywatne środki, każde przedsięwzięcie, każde działanie mogło być racjonalnie, elastycznie wspierane przez urzędników środowiskowych. Trzeba bowiem pamiętać, że na urzędnikach środowiskowych ciąży wielka odpowiedzialność, bo oni mają zapewnić dobrej jakości decyzje, żeby później nie było żadnych negatywnych konsekwencji czy poprzez jakieś odwołania, czy poprzez jakiekolwiek skargi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">W naszej ustawie jest bardzo ważna odpowiedź. Otóż tworzymy urząd, który będzie tzw. jednym okienkiem środowiskowym, gdzie w jednym miejscu będą załatwiane wszystkie inwestycje liniowe. To jest właśnie ta idea skupiania i ułatwiania działalności przedsiębiorcom, czyli od początku do końca będzie wiadomo, z kim ta współpraca jest, jaki urzędnik jest za to odpowiedzialny i w jakim miejscu - w jednym miejscu, nie w kilkunastu czy w kilkudziesięciu. W tym jednym miejscu zostanie również wydana decyzja bez dodatkowych postanowień, jak jest dzisiaj. Dzisiaj różne urzędy wydają decyzje środowiskowe, ale po drodze muszą przejść cały gąszcz amazońskiej dżungli postanowień towarzyszących. Nie ma w tej ustawie takich kwestii.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">A więc co to znaczy? Jedno okienko środowiskowe dla inwestycji liniowych, a dla wszystkich mniejszych prawie trzykrotne zmniejszenie tych dodatkowych perturbacji krzyżowych. Uważamy, że musimy upraszczać, oczywiście z zachowaniem rygorów dyrektyw, do przestrzegania których się zobowiązaliśmy. Ważne, żeby o tym powiedzieć, bo utarło się, że w Naturze 2000 nie można niczego zbudować. To jest absolutna nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Natura 2000 jest bardzo liberalnym systemem ochrony środowiska, w jego przypadku obowiązuje zakaz zakazywania. Wpisujemy się właśnie w tę filozofię dotyczącą zakazu zakazywania i szukania elastycznych sposobów, żeby pogodzić interes środowiska i interes przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak">Jak można wnioskować ze statystyk, od czasu, kiedy obowiązuje w Polsce Natura 2000, tj. od 1 maja 2004 r., liczba wydanych decyzji środowiskowych osiągnęła kilkadziesiąt tysięcy. Jeżeli chodzi o negatywne decyzje, które miałyby związek z Naturą 2000, to wydano ich kilka, czyli to nawet nie jest promil tej całości. W związku z tym te obawy często są nieuzasadnione. Nadal będziemy robić wszystko, co możliwe, żeby te obawy w jak największym stopniu rozwiać, żeby to uprościć i pokazać związane z tym czytelne, jasne sposoby. Tworzymy szablony postępowań dla wszystkich regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, tzw. listy sprawdzające, określające, co urzędnik musi zrobić, żeby zakres jego działań był minimalny, ale wystarczający, tak żeby ułatwić podejmowanie decyzji odnośnie do inwestycji już znanych. Jeśli w jednym województwie została wydana zgoda co do formy elektrowni wiatrowych, to żeby w innym było możliwe już oparcie się na tym, skorzystanie z tej kompetencji. Przecież to ta sama instytucja. Regionalny dyrektor środowiska wraz z generalnym dyrektorem mają mieć te same powiązania dokumentacyjne.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSrodowiskaMaciejTrzeciak"> Co ważne, to ma być elastyczna struktura, chodzi o przenoszenie urzędników, korzystanie z tych samych decyzji, wzorców. Tego do tej pory nie było. Do tej pory panował gąszcz różnych powiązań, bo każdy urząd mógł wydać decyzję środowiskową i każdy mógł to względem każdego uzgodnić. Dzisiaj będzie jedno miejsce, jedno okienko środowiskowe przeznaczone dla inwestycji liniowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Mirosława Masłowska, Gabriela Masłowska, Paweł Kowal, Piotr Cybulski, Kazimierz Gołojuch i Joachim Brudziński z Prawa i Sprawiedliwości zadadzą pytanie w sprawie działań rządu co do zabezpieczenia przed roszczeniami niemieckimi terenów należących do Polski, nieujętych w umowie poczdamskiej z dnia 2 sierpnia 1945 r. - do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Mirosława Masłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielu mieszkańców Szczecina jest bardzo zaniepokojonych rządowym projektem ustawy o zadośćuczynieniu z tytułu nacjonalizacji nieruchomości w latach 1944-1962, która umożliwi Niemcom wysuwanie roszczeń względem terenów polskich położonych na wschód od Odry. A przecież dotyczy to większej części 400-tysięcznego miasta Szczecina. Każdy, kto chociaż raz był w tym mieście, wie, że rzeka Odra dzieli miasto na część prawobrzeżną i część położoną na zachód od rzeki Odry.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Według historyka dr hab. Bogdana Musiała powoływanie się w projektowanej ustawie reprywatyzacyjnej przez polski rząd na umowę poczdamską z 2 sierpnia 1945 r. jest wielkim błędem, gdyż zgodnie z treścią umowy poczdamskiej do Polski zalicza się tereny leżące na wschód od Odry aż do jej ujścia. Jeszcze raz podkreślę, że Szczecin leży na zachód od Odry, czyli według tej wykładni Polska albo musi oddać Szczecin, albo płacić Niemcom odszkodowania. Mam wielką nadzieję, że pan premier Tusk i minister Sikorski będą bronić jak lwy Szczecina - w ten sposób nawiązuję do wczorajszej wypowiedzi pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Dlaczego nie przeanalizowano dokładnie dokumentów poczdamskich i we wprowadzonej ustawie powołuje się na niekorzystne dla nas przepisy z 2 sierpnia 1945 r., natomiast nie powołuje się na znacznie korzystniejszą umowę pomiędzy NRD a Polską z 1945 r.? Określa ona wyraźnie, że Szczecin należy do Polski.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PoselMiroslawaMaslowska"> Czy rząd zamiast zajmować się wywoływaniem za granicą konfliktów z panem prezydentem Rzeczypospolitej mógłby zająć się uaktualnieniem umów międzynarodowych zgodnych z racją stanu Rzeczypospolitej?</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pan Krzysztof Hubert Łaszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Panie Marszałku! Panie, Panowie Posłowie! Odpowiadając na zadane pytanie, uprzejmie informuję, iż ustawa dotycząca spraw mienia przejętego przez Skarb Państwa w związku z nacjonalizacją nie dotyczy tych kwestii, które zostały objęte umową poczdamską. Zapis w tej ustawie właśnie wyklucza kwestie związane z umową poczdamską. To chcę powiedzieć przede wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Ustawa przywołuje to w formie wykluczenia, a dotyczy nacjonalizacji, którą przeprowadzono na ziemiach polskich w stosunku do obywateli polskich. Jest to kolejna ustawa, dziś już quasi-reprywatyzacyjna, ponieważ dotyczy tylko i wyłącznie zadośćuczynienia finansowego. Po 20 latach nie da się już przeprowadzić w pełnym słowa tego znaczeniu reprywatyzacji połączonej z restytucją mienia, nie naruszając równości obywateli względem prawa.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Chcę również zaznaczyć, iż z tej ustawy wyłączono te osoby, którym na mocy 2 dekretów jednej ustawy odebrano majątki, które to osoby miały narodowość niemiecką, były obywatelami polskimi i to obywatelstwo utraciły. Były takie przypadki - ponieważ te przepisy dopuszczały możliwość odwołania się do sądu, była stworzona względem tego specjalna procedura - że te osoby wykazały, że nie działały na niekorzyść narodu polskiego, utrzymały obywatelstwo polskie. Tym osobom, których majątek później znacjonalizowano na rdzennych ziemiach polskich, oczywiście zostaną przyznane rekompensaty, ponieważ są traktowane jak każdy inny obywatel polski, posiadający obywatelstwo polskie, co nakazuje Konstytucja w zakresie realizacji podstawowej zasady równości obywateli względem prawa.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Następna kwestia poruszona w tym zestawie pytań dotyczy tego, czy rząd zamierza podjąć rozmowy z rządem niemieckim w sprawie ustawy, tak aby wcześniej przerzucić ciężar wszelakich roszczeń na stronę niemiecką. Otóż takie podejście jest jakby zaprzeczeniem zajmowanego przez Polskę już od ponad 50 lat stanowiska zakładającego, że z punktu widzenia prawnego roszczenia Niemców przesiedlonych lub tych, którzy utracili swoje majątki na ziemiach północnych i zachodnich, czyli na tzw. ziemiach odzyskanych, nie mają żadnej podstawy. Potwierdził to, proszę państwa, parę dni temu Trybunał w Strasburgu. Pozwolę sobie zacytować to, co stwierdził tenże trybunał: Trybunał na podstawie posiadanej dokumentacji stwierdza, że od dnia 6 maja 1945 r. do dnia 15 listopada 1946 r. Polska przyjęła szereg aktów prawnych mających na celu przejęcie niemieckiego majątku państwowego lub prywatnego, znajdującego się na terenach leżących na wschód od Odry i Nysy. Początkowo na podstawie ustawy z 1945 r. własność niemiecka była przejmowana przez polską administrację państwową, jednakże później na podstawie dekretów z 1946 r. własność obywateli niemieckich, w tym indywidualnych, również tych skarżących. Powyższe akty prawne zostały uchwalone jako wynik konferencji w Jałcie, umowy poczdamskiej oraz zobowiązań przejętych przez 3 mocarstwa odnośnie do reparacji wojennych dla Polski, które na podstawie odpowiednich aktów prawa międzynarodowego miały zostać zaspokojone z byłych poniemieckich majątków leżących na terytorium Polski.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">W tej sytuacji nasuwa się kwestia granic. Otóż w odniesieniu do użytego w zapytaniu poselskim pojęcia terenów należących do Polski nieujętych w umowie poczdamskiej w sensie prawnym takie tereny nie istniały i nie istnieją, ponieważ umowa poczdamska zawiera jedynie ogólny zapis dotyczący przebiegu granicy zachodniej, zanim nastąpi ostateczne określenie zachodniej granicy polskiej, co miało nastąpić w układzie pokojowym.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Oczywiście wskutek zaistnienia po wojnie znanych historycznych sytuacji politycznych i braku przesłanek zawarcia wspomnianego układu pokojowego, a także wobec powstania Niemieckiej Republiki Demokratycznej zawarty został 6 lipca 1950 r. tzw. układ zgorzelecki. Później zostało to przeniesione na układ 2+4 i ustawę o rekompensatach, czyli o zadośćuczynieniu. Będzie również dotyczyła tej kwestii. A więc to jest w ogóle wyłączone. Kwestie niemieckie są wyłączone z tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dodatkowe pytanie postawi pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Zupełnie nie zgadzam się z panem ministrem, że kwestie roszczeń niemieckich są wyłączone i że wyrok Trybunału w Strasburgu na wniosek Powiernictwa Pruskiego odrzucający roszczenia Powiernictwa Pruskiego zamyka ostatecznie roszczenia niemieckie. Według mnie oraz środowiska naukowego, z którym współpracuję, ten wyrok nie zamyka ostatecznie, panie ministrze, kwestii roszczeń niemieckich wobec Polski.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy pan zapoznał się z informacjami, które są umieszczone na oficjalnej stronie internetowej współrządzącej w Niemczech partii CDU, gdzie są zamieszczone wypowiedzi byłego posła pana Sauera, przewodniczącego stowarzyszenia tzw. wypędzonych? Mówi on wyraźnie, że w kwestiach restytucji mienia ani pochodzenie etniczne, ani przynależność państwowa nie może odgrywać żadnej roli, bo byłyby to kwestie związane z dyskryminacją, a więc złamaniem art. 12 i 13 traktatu.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PoselGabrielaMaslowska">Według nas, panie ministrze, istnieje wyraźna przymiarka do tego ze strony niemieckiej, aby w kwestiach reprywatyzacji podczepić się właśnie pod tę ustawę, którą ostatnio przedłożyliśmy. Czy rząd, także minister skarbu, zanim rozpoczął proces legislacji, dokładnie te sprawy przeanalizował? Czy zasięgnął opinii ekspertów w tej kwestii, zapoznał się z ich zdaniem? I co to byli za eksperci?</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy pan minister skarbu zastanawiał się nad najgorszą z możliwości: że ustawa reprywatyzacyjna może być niezgodna z polską konstytucją lub prawem wspólnotowo-unijnym lub może naruszać europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisaną w Rzymie 4 listopada 1950 r.? Wtedy trzeba będzie wypłacać odszkodowanie w 100% lub będzie musiała nastąpić restytucja mienia w 100%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Czy rząd przeprowadził w tej sprawie symulację kosztów? Jeżeli tak, to jakie są te koszty? Kiedy pan, i rząd, przedstawi nam projekt ustaleń z rządem niemieckim w sprawie przejęcia roszczeń przez rząd niemiecki na siebie? Nie można bowiem uspokajać nas tymi stwierdzeniami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Trzymajmy się jednak reguł.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PoselMiroslawaMaslowska">(Ale tylko jedno zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma takiej możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Pan minister sam powiedział...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł, przepraszam bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">...przeczytał w tej chwili, że na wschód od Odry. Sam pan przed chwilą powiedział to, co właśnie nas niepokoi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Drogie panie, proszę się trzymać reguł. Jest możliwość sformułowania pytań na piśmie i jest możliwość dalszych działań.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie ministrze, proszę o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSkarbuPanstwaKrzysztofHubertLaszkiewicz">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pani poseł, przed przystąpieniem do przygotowania tego projektu projekt był opiniowany przez pana prof. Barcza, który zajmował się kwestiami roszczeń niemieckich po stronie polskiej w tym słynnym zespole polsko-niemieckim, który w sposób ostateczny określił prawne formuły i stanowisko Polski. Nie zgodzę się ze stwierdzeniem, że w tej sytuacji tzw. wysiedleni Niemcy podczepią się pod ustawę o zadośćuczynieniu, bowiem ona dotyczy tylko i wyłącznie nacjonalizacji, która nie dotyczyła środowisk niemieckich. To była nacjonalizacja w oparciu o przywołane przepisy. Nie nacjonalizowano w trybie takim, jaki jest tu określony, mienia niemieckiego, ponieważ ono już wcześniej zostało przejęte w trybie tych dwóch dekretów, jednej ustawy, na mocy ustaleń w Poczdamie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, przechodzimy do trzeciej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Krystyna Łybacka z klubu Lewica, Zdzisława Janowska z koła SDPL - Nowa Lewica i Wacław Martyniuk z klubu Lewica zadadzą pytanie w sprawie likwidacji matur dwujęzycznych dla młodzieży w Polsce. Pytanie skierowane jest do ministra edukacji.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę panią poseł Zdzisławę Janowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PoselZdzislawaJanowska">Panie Ministrze! Nie widzę pani minister Hall, jest pan minister. Chciałabym poruszyć problem niezwykle istotny, bardzo ważny, który zaangażował w tej chwili paręnaście tysięcy młodzieży i rodziców w skali kraju. Otóż 25 września zupełnie niespodziewanie zlikwidowano dwujęzyczne matury w naszym kraju, największe osiągnięcie dydaktyczne ostatnich lat, otwierające młodzieży furtkę europejską, szansę na wspaniałe bycie na europejskim rynku pracy. Próbuje się zniweczyć wielki dorobek nauczycieli, zaangażowanie młodzieży, entuzjazm, umowy międzynarodowe.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#PoselZdzislawaJanowska">W myśl umów międzynarodowych zawartych z Francją i Hiszpanią nasza młodzież zdaje matury, które obowiązują w tamtych krajach, może bez trudu dostawać się na studia. Umowy międzynarodowe, które były przewidywane, można powiedzieć, zostają złamane w świetle doskonałych osiągnięć młodzieży, wspaniałych wyników, w sytuacji gdy młodzież zdaje na studia krajowe i zagraniczne, otrzymuje na przykład stypendia od rządu niemieckiego, w ramach programu Sokrates. Nagle, w toku tych spraw, w toku procesu dydaktycznego zmienia się decyzję.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PoselZdzislawaJanowska">W świetle dogłębnie prześledzonych przeze mnie i badań, i literatury, dowodów, wszelkich wyników, jak również orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, panie ministrze, ta decyzja musi mówić o określonych przyczynach, bo te, które pan podaje i które są podawane publicznie, są niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#PoselZdzislawaJanowska">Proszę pamiętać, że pozwala się młodzieży kończyć maturę, tej, która jest w ostatniej klasie, zostawia się na ulicy młodzież kilkunastotysięczną, która rozpoczęła lekcje w klasie zerowej, a więc inaczej się ją traktuje. Chcę powiedzieć, że w świetle umów międzynarodowych, jak również w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, państwo działacie nieprawnie, pomijacie to, co jest obowiązujące zgodnie z zasadami demokratycznymi państwa prawnego, a więc zasadą zaufania obywatela do państwa, jak również zasadą ochrony praw nabytych i ochrony interesów w toku. To jest niezwykle krzywdzące i państwo chyba musicie się z tego wycofać, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Zbigniew Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim odpowiem na te pytania, może przedstawię kilka faktów, żeby pokazać, o co chodzi. Czym różni się matura dwujęzyczna od matury, którą zdają uczniowie w pozostałych typach szkół? Uczeń, który chodzi do zwykłego liceum, zdaje maturę w części obowiązkowej i dodatkowej. W części obowiązkowej zdaje egzamin ustny i pisemny z języka polskiego, ustny i pisemny z języka obcego i egzamin pisemny z wybranego przedmiotu. W części dodatkowej, na poziomie rozszerzonym, może wybrać od 0 do 3 przedmiotów.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jak to wygląda w szkole, która prowadzi kształcenie dwujęzyczne? Uczeń zdaje język polski, tak jak każdy w liceum. Przy egzaminie z języka ma wybór: jeśli wybiera język, którego był uczony dwujęzycznie, musi zdawać dwujęzycznie, tego nie zmieniamy, tak ma być, tego rozporządzenie w ogóle nie dotyczy. Przedmiot dodatkowy zdaje po polsku, a także, jeśli chce, dwujęzycznie. Dotyczy to 6 przedmiotów z puli 13, które można wybierać. Egzaminy z przedmiotów dwujęzycznych, przedmiotów składających się na maturę dwujęzyczną, przygotowane są wyłącznie na poziomie podstawowym, czyli nie na tym poziomie, na jakim odbywa się rekrutacja na tzw. wyścigowe kierunki studiów. Tam rozstrzyga matura rozszerzona. Teraz powiem, jak to wyglądało w roku 2008. Pani poseł mówi, że dotyczy to kilkunastu tysięcy uczniów. W roku 2008 do matury na poziomie dwujęzycznym zgłosiło się 1532 uczniów. Tylko tyle. Tak, jak mówiłem, uczeń ma wybór, czy wybierze język, który jest uczony dwujęzycznie, czy inny język. Egzamin dwujęzyczny wybiera tylko ok. 70%, ok. 30% wybiera drugi język, którego też się uczy. Nie można się temu dziwić, bo to rozstrzyga o zdawalności. Egzamin na poziomie dwujęzycznym jest znacznie trudniejszy od rozszerzonego, tego nie chcemy zgubić, to jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Natomiast w kwestii egzaminów z przedmiotów, takich jak biologia, chemia, fizyka, geografia i historia i matematyka: Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowuje co roku 21 arkuszy egzaminacyjnych i żadnego z nich nie wybiera więcej niż 200 chętnych, a są też takie, z których korzystają pojedyncze osoby. Na przykład w roku 2008 egzamin pisemny z fizyki po angielsku zdawało 7 uczniów, po niemiecku - 9 uczniów, egzamin pisemny z chemii zdawało po niemiecku 5 uczniów, tymczasem taki arkusz przygotowywany jest przez półtora roku przez sztab ludzi. To jest ogromny wysiłek. Co zaproponowaliśmy: po pierwsze, nie ingerujemy w egzamin językowy. Egzamin językowy na poziomie dwujęzycznym pozostanie bez zmian, szkoły dwujęzyczne mają ogromną wartość, podpisuję się pod tym bez cienia wątpliwości. Jest nieco ponad 100 takich szkół i wykonują bardzo dobrą pracę. W takiej szkole faktycznie można nauczyć się języka obcego na znacznie wyższym poziomie niż w zwykłym liceum, bez dwóch zdań. Oczywiście wymaga to ogromnego nakładu pracy nauczycieli i uczniów, ale z pełną świadomością tego wysiłku uczniowie wybierają te szkoły, wobec tego musi być dla nich egzamin z języka, który te umiejętności zweryfikuje, wykaże, że są lepsi. Myślimy, aby w przyszłości jako jedną z możliwości zaproponować zdawanie takiego egzaminu także uczniom z innych szkół, nie tylko dwujęzycznych. Być może możliwość zdawania takiego egzaminu, trudniejszego egzaminu z języka, będzie wychodzić naprzeciw umiejętnościom także innych uczniów, którzy wysokie umiejętności językowe nabyli poza szkołą w jakiś inny sposób. Jeśli chodzi o kształcenie językowe, sprawa jest dość prosta, bo istnieje europejska klasyfikacja poziomów, dzięki czemu mamy jasność, jakim poziomom odpowiadają nasze egzaminy. Egzamin po gimnazjum, który wchodzi w tym roku, będzie na poziomie A1, egzamin po zwykłym liceum na poziomie podstawowym - B1, poziom rozszerzony - B2 i poziom dwujęzyczny - C1, tak mniej więcej. To zachowujemy, tego nie zmienialiśmy.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">To, co się pojawiło w tym rozporządzeniu, o którym jest mowa, to próba poradzenia sobie z problemem tych 21 arkuszy, które są używane, niestety, przez szczątkowe grupy uczniów. Zapewniam, że nie chcemy tego likwidować. Odbyłem rozmowę z przedstawicielami ambasady francuskiej, bo grupa szkół, która prowadzi kształcenie w jęz. francuskim, jest sieciowana i działa pod silnym patronatem ambasady francuskiej, i zaproponowałem, żeby uczniowie, którzy zdecydują się na pisanie egzaminu z fizyki, chemii czy matematyki, pisali arkusz francuski i dostawali prawdziwy certyfikat, że zdawali maturę francuską w tym obszarze. To zostało bardzo dobrze przyjęte...</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PoselZdzislawaJanowska">(Chodzi o wymyślone tematy.)</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Natomiast, wracając do kwestii, jak wygląda to dzisiaj. Dzisiaj te tematy są układane, te arkusze są układane w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Przyglądałem się tym arkuszom, szczególnie arkuszom z matematyki, bo na tym się znam. To są naprawdę łatwiejsze matematycznie arkusze od arkuszy podstawowych, ale one muszą być łatwiejsze, bo tam jest wpleciony język obcy. Pomiar umiejętności matematycznych przez te arkusze jest bardzo wątpliwy. Kosztuje to bardzo dużo. Dlaczego więc nie przekształcić tej części egzaminu, która de facto mierzy dodatkowe umiejętności językowe, w prawdziwy certyfikowany egzamin międzynarodowy, przygotowywany przez konkretne kraje. Taki jest zamysł tego ruchu. Na pewno nie chcemy zlikwidować matur dwujęzycznych, nie chcemy skrzywdzić tych szkół i uczniów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Łybacka, pytania dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Ministrze! Z pańskiej odpowiedzi wynika jasno przesłanka, która przyświecała państwu przy zmianie tego rozporządzenia. Postanowiliście państwo zaoszczędzić, w skali całej matury i wydatków z nią związanych, nie tak dużą kwotę, ogromnym kosztem entuzjazmu młodych ludzi, zniweczenia ich wysiłku, jak również, o czym mówiła pani poseł Janowska, podważenia zaufania do pewnych rozstrzygnięć w demokratycznym państwie prawnym. Jeżeli państwo chcieliście zmienić i nadal chcecie zmieniać zasady matur w szkołach dwujęzycznych, to proszę to zrobić wobec tych uczniów, którzy dopiero przyjdą do tych szkół. Proszę nie zmieniać zasad wobec uczniów, którzy już są w tych szkołach. Stąd pytanie: czy państwo wycofacie się z daty wprowadzenia zmian, aby uczniowie, którzy już są w tych szkołach, znali reguły? Po drugie, panie ministrze, nie wolno podejmować takich działań bez konsultacji z ambasadami krajów, które były reprezentowane w szkołach dwujęzycznych. Według doniesień prasowych ambasada francuska dziwiła się, że państwo w ogóle cokolwiek zmieniliście, dopiero teraz trwają konsultacje. Hiszpanie dopiero tłumaczyli to rozporządzenie na jęz. hiszpański. Mało tego, państwo unikaliście konsultacji ze szkołami dwujęzycznymi, które o te konsultacje wnosiły i zabiegały, zanim jeszcze wydano rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie ministrze, jeżeli rzecznik ministerstwa mówi, że arkusze dwujęzyczne były tylko, cytuję za ˝Gazetą Wyborczą˝ z 7 października, nadmierną komplikacją, to muszę stwierdzić, że to zdanie jest wysoce niestosowaną kompromitacją.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#GlosZSali">(Kompromitacją.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Nie podpisałbym się pod tym cytatem z ˝Gazety Wyborczej˝. Natomiast w kwestii kosztów - to nie było decydujące, ale chciałbym zwrócić uwagę na to, że koszt przygotowania arkusza, czy to jest arkusz dla 5 uczniów, czy dla 100 tys. uczniów, jest dokładnie taki sam. Podlega dokładnie tej samej procedurze.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PoselKrystynaLybacka">(Panie ministrze, to wobec następnych to zróbcie, ale nie wobec uczniów, którzy już są w tych szkołach.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Tak, w tej kwestii biorę sobie do serca uwagi pani poseł, postaramy się to załatwić jak najlepiej i dzisiaj popołudniu, dokładnie o godz. 15 spotykamy się z dyrektorami wszystkich szkół dwujęzycznych, będziemy szukać optymalnego rozwiązania. Natomiast nie mogę się zgodzić w 100% z tym, że nie było konsultacji, bo po pierwsze, rozporządzenie zawsze podlega procesowi konsultacji, taki jest tryb legislacyjny...</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PoselKrystynaLybacka">(Z dyrektorami szkół.)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Po drugie, mówiło się o tym na salonach maturzystów, które się odbywały przed podpisaniem tego rozporządzenia, sam osobiście mówiłem o tym na pięciu salonach maturzystów. Nie potwierdzę więc tego, że to było zaskoczeniem, co nie znaczy, że nie można na ten temat więcej rozmawiać. Nie dotyczy to w ogóle roku 2009. Jeśli chodzi o 2010 r., na szczęście jest pewien dystans, po dzisiejszej rozmowie znajdziemy rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PoselKrystynaLybacka">(Do 2011 r.)</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Znajdziemy rozwiązanie, które pozwoli rozwiązać ten problem, bo problem jest. Te liczby, które przedstawiłem, pokazują, że problem istnieje. Znajdziemy dobre rozwiązanie i oczywiście przedstawimy je opinii publicznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Rozwiązanie jest proste, wycofać...</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PoselZdzislawaJanowska">(Jeśli można... Czy można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie, nie można, nie można już.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Rozwiązanie jest proste: trzeba się wycofać z tego rozporządzenia, ponieważ nie zmienia się reguł w trakcie meczu. Gdyby to było możliwe, to wczoraj mecz zakończyłby się w 86 minucie, bo osiągnęliśmy ten wynik, o który nam chodziło. Naprawdę nie warto eksperymentować na młodzieży, nawet jeśli to są trzy osoby, które weszły w pewien rytm, w pewien rygor, nie zmieniajcie państwo tych zasad. Wprowadźcie je od przyszłego roku szkolnego, niech nowy rocznik, który wchodzi do liceum, nie będzie tym objęty. W przeciwnym razie nie wiem, jakie znajdziecie rozwiązanie. Najprostsze jest jedno: wycofać się z rozporządzenia. Jeśli się nie wycofacie, kierujemy wniosek do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz kolejna...</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#PoselZdzislawaJanowska">(Mogę jeszcze jedno słowo? Nie mogę?)</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Myślę, że wszystko powiedziałem, a nawet za dużo.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz pan poseł Wiesław Woda z Polskiego Stronnictwa Ludowego - w sprawie stanu szkolnictwa rolniczego w Polsce. Pytanie do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselWieslawWoda">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Średnie szkoły zawodowe, a szczególnie szkoły rolnicze, przeżywają głęboki kryzys. Jeszcze nie tak dawno temu szkolnictwo to stanowiło silne ogniwo w systemie szkolnictwa zawodowego, a dzisiaj w wielu powiatach zanika. Widoczne gołym okiem przejawy owego kryzysu polegają m.in. na radykalnym spadku zainteresowania młodzieży kształceniem się w szkołach tego typu, co powoduje, że nie przeprowadzają one naboru i w związku z tym zamykają kształcenie uczniów w klasycznych specjalnościach rolniczych. Zjawisko to można szczególnie zauważyć w powiatach grodzkich. Likwiduje się gospodarstwa przyszkolne i pracownie przedmiotów zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselWieslawWoda">Nasze wejście w struktury Unii Europejskiej i realizowana w jej ramach wspólna polityka rolna powoduje m.in. nasilenie się procesu komasacji gruntów. Zjawisko to staje się przyczyną relatywnie niższego ilościowo zapotrzebowania na fachowo przygotowanych następców.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PoselWieslawWoda">Zaniepokojony zasygnalizowanym stanem rzeczy w pionie szkolnictwa rolniczego, uprzejmie proszę o odpowiedź na następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PoselWieslawWoda">Po pierwsze, jak prezentuje się dzisiaj stan organizacyjny szkolnictwa rolniczego, z uwzględnieniem jego podległości różnym organom prowadzącym oraz rozmiarów kształcenia w kontekście kadrowych potrzeb zmieniającego się rolnictwa? W czasie ostatniej debaty na temat sytuacji w rolnictwie pan minister podał, że sprawuje nadzór nad 38 szkołami i ma zamiar przejąć jeszcze kilka; to zdecydowanie za mało.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PoselWieslawWoda">Po drugie, jakie działania zamierza podjąć pan minister, aby szkolnictwo rolnicze na poziomie ponadgimnazjalnym odzyskało prestiż adekwatny do gospodarczego znaczenia całej produkcji rolniczej?</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#PoselWieslawWoda">I następująca kwestia. Pojawił się problem z przejmowaniem gospodarstw, nie ma bowiem dopływu osób legitymujących się kwalifikacjami rolniczymi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Artur Ławniczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo dziękuję za to pytanie. Zostało zadane w bardzo dobrym towarzystwie; jest pani minister reprezentująca Ministerstwo Edukacji Narodowej. Myślę, że sprawa jest istotna dla rolnictwa, dla kształcenia kadr w rolnictwie, szczególnie kiedy korzystamy z wielu środków europejskich. Nasz kraj postawił spore wymagania dotyczące przejmowania gospodarstw rolnych. Ustaliliśmy dosyć wysoki poziom, minimum średnie wykształcenie typowo związane z obszarem rolniczym, z kierunkami mającymi bezpośredni wpływ na to, co się w rolnictwie dzieje. Warto podkreślić, że w tej chwili łącznie w szkołach prowadzonych przez samorządy powiatu, województwa mamy sporą grupę, która przejawia zwiększone zainteresowanie określonymi kierunkami w zawodach rolniczych, takich jak rolnictwo, technika rolnicza, agrobiznes, przetwórstwo, usługi gastronomiczne, żywieniowe, architektura i kształtowanie krajobrazu, turystyka wiejska, również rybactwo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Resort rolnictwa prowadzi łącznie na dzień dzisiejszy 38 szkół. Od 1 stycznia 2009 r. dojdzie 7 kolejnych. Uznaliśmy, że obecnie jest to w zupełności wystarczająca baza edukacyjna, zaspokajająca potrzeby regionów w różnych zawodach, jeśli chodzi o profile nauki wybierane przez młodzież. W zasadzie w każdym województwie funkcjonuje minimum 2 szkoły, a w niektórych województwach jest większe zagęszczenie. Przeprowadzono analizę w obszarach, gdzie jest więcej gospodarstw i więcej osób chętnych do przejmowania gospodarstwa. Po dyskusjach z Ministerstwem Edukacji Narodowej doszliśmy wspólnie do wniosku, że na dzień dzisiejszy nie ma sensu rozszerzać tej bazy edukacyjnej. Warto teraz popracować, po pierwsze, nad tym, aby te szkoły stały się prawdziwymi centrami kształcenia młodzieży, ale również prawdziwymi centrami kształcenia ustawicznego, praktycznego dla rolników, dla wszystkich zainteresowanych zdobywaniem kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Oczywiście potrzebne są na to środki, wsparcie dydaktyczne i merytoryczne. Wspólnie z Ministerstwem Edukacji Narodowej podjęliśmy wiele takich działań. Funkcjonuje Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej, w którym przygotowywana jest oferta wsparcia merytorycznego dla wszystkich nauczycieli szkół rolniczych, nie tylko tych, którzy są w systemie edukacji resortu rolnictwa, ale i tych, które prowadzą samorządy. Do tych nauczycieli została skierowana bardzo szeroka oferta wsparcia metodycznego - można powiedzieć, że ruszyła ofensywa szkoleniowa - w poszczególnych branżach, bo oczywiście każdy obszar jest traktowany osobno. Trwa również przygotowywanie nowych programów nauczania, nowych podręczników. Tego brakowało przez wiele lat. Trzeba tu podkreślić, że przez kilka ostatnich lat nie ukazał się żaden nowy podręcznik dla edukacji typowo zawodowej. Dzięki wsparciu Ministerstwa Edukacji Narodowej wiele takich działań zostało już wykonanych. Wspólnie z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie przygotowujemy również bardzo dużą grupę do zdobycia kwalifikacji dla nauczycieli, z cross-compliance, z wymogów wzajemnej zgodności, z programów rolnośrodowiskowych - są to narzędzia wspomagające. Jest również wiele programów informatycznych potrzebnych do prowadzenia rachunkowości rolnej, prowadzenia bazy gospodarstwa czy planów nawożenia. To typowo techniczne, ale myślę, że bardzo ważne wsparcie dla kadry, dla szkół.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Oczywiście zawsze można powiedzieć, że środków na edukację jest za mało. Nieważne, jak duże są te środki, bo zawsze w edukację warto inwestować.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Poleciliśmy przygotować do końca listopada harmonogram współpracy wszystkich jednostek, które funkcjonują w obszarze rolniczym. Działa przecież i agencja modernizacji, i wiele instytutów badawczo-rozwojowych oraz ośrodków doradztwa, a brakuje spójnego programu, spójnego systemu współpracy. Jest to już przygotowywane. Każda instytucja ma przedstawić harmonogram, propozycje działań, które będą podejmowane w celu podniesienia kwalifikacji młodych ludzi kształcących się we wszystkich szkołach rolniczych, znajdujących się nie tylko w gestii ministra rolnictwa, ale i prowadzonych przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Myślę, że na bardziej szczegółowe pytania możemy odpowiedzieć na piśmie i skierować odpowiedź na ręce pana posła czy innych zainteresowanych osób. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Wiesław Woda zada kolejne pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselWieslawWoda">Panie Ministrze! Jako nauczyciel mający kilkuletnie doświadczenie w szkołach rolniczych muszę powiedzieć, że nie jestem takim optymistą jak pan. Chcę więc zapytać, dlaczego ministerstwo chce przejąć dodatkowo tylko 7 szkół. Wiem, że wiele powiatów nie chce podjąć stosownej uchwały, by przekazać szkoły do prowadzenia ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PoselWieslawWoda">Po drugie, ile szkół prowadzi kierunki umożliwiające uzyskanie kwalifikacji i uprawnień do przejęcia gospodarstwa?</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PoselWieslawWoda">Proszę też powiedzieć, ilu uczniów przygotowuje się do zawodu rolnika.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PoselWieslawWoda">Aby pokazać, jak wygląda sytuacja, zapraszam pana ministra do jednego z najstarszych techników rolniczych, w Czernichowie, które w przyszłym roku będzie obchodzić 150-lecie nieprzerwanej działalności. I tam wyprzedaje się gospodarstwo kawałek po kawałku, likwidowane są pracownie i po prostu szkoła rolnicza znika. Nie wolno nam obojętnie na to zjawisko patrzeć, oczywiście tym bardziej że nie dotyczy to tylko jednej szkoły, o której powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#PoselWieslawWoda"> Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę panie ministrze o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Łącznie we wszystkich szkołach o różnych profilach kształcimy około 150 tys. uczniów i osób dorosłych - naszym zdaniem to jest bardzo duża grupa - trzeba jednak powiedzieć o ważnej rzeczy. Po to było przejęcie szkół rolniczych przez resort rolnictwa, aby tworzyć ośrodki regionalne. Trudno oczekiwać, że w jednym powiecie będzie mogła funkcjonować szkoła rolnicza przygotowująca do pełnej palety zawodów: od technicznych po typowo żywieniowe. Jeśli szkoła obejmuje, pod względem obszaru, kilka powiatów, to jest łatwiej, są np. internaty. Lepiej postawić na dobre bazy kształcenia praktycznego, ustawicznego, żeby to miało sens, bo trudno inwestować środki, jeśli w tym powiecie będzie 10 czy 15 uczniów zainteresowanych zdobywaniem kwalifikacji w zawodzie rolniczym. Nie ma takiej potrzeby, takiej tendencji, aby kształciło się tylu uczniów. Zdobycie kwalifikacji jest możliwe w wielu szkołach - praktycznie w 400 szkołach na terenie całej Polski można zdobyć kwalifikacje, które umożliwiają skorzystanie ze środków europejskich, również młodemu rolnikowi, bo tego dotyczy najwięcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak">Wprowadziliśmy kilka istotnych ułatwień w samym Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich - w przypadku rent strukturalnych wystarczy, aby to były kwalifikacje związane z dziedziną, jest taki kurs na wykwalifikowanego robotnika w zawodzenie rolnik, można to sobie w ten sposób uzupełnić. Wiele ośrodków doradztwa, wiele szkół takie kursy organizuje, jeśli jest odpowiednia grupa słuchaczy, aby chętni uzupełnili kwalifikacje. Oczywiście zawsze można mieć takie wrażenie, że nie jesteśmy do końca zadowoleni, bo zawsze, jak powiedziałem, warto inwestować w edukację i tych środków mogłoby być więcej. Nie przewidujemy jednak zwiększania liczby szkół, które będą funkcjonowały pod auspicjami ministra rolnictwa. Nie ma takiej potrzeby, tym bardziej że samorządy do tej pory same decydowały, które szkoły chcą przejść do resortu, a które nie, z reguły odbywało się to na wniosek poszczególnych samorządów powiatowych. Wydaje nam się, że na ten czas, przynajmniej na kilka najbliższych lat, ta struktura jest dobrze dopasowana, wystarczająca i jeśli są jakieś praktyczne problemy związane ze zdobywaniem kwalifikacji, to prosimy o sygnały.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRolnictwaIRozwojuWsiArturLawniczak"> Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Posłowie Andrzej Smirnow i Jan Kaźmierczak z Platformy Obywatelskiej zadadzą pytania w sprawie rozwoju edukacji na obszarach wiejskich w latach 2008-2013. Pytania będą kierowane do ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Smirnow ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselAndrzejSmirnow">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PoselAndrzejSmirnow">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! W ostatnich kilkunastu latach następuje w naszym kraju bardzo istotny rozwój społeczno-gospodarczy, zmienia się poziom życia, istotnie wzrósł poziom wykształcenia. Wystarczy przypomnieć, ze ponadpięciokrotnie wzrosła liczba studiującej młodzieży w szkołach wyższych. Pozytywne zmiany skoncentrowane są jednak przede wszystkim wokół dużych ośrodków miejskich. Nadal występują istotne, a być może nawet pogłębiły się, różnice pomiędzy miastem i wsią. Jednym z podstawowych problemów mieszkańców obszarów wiejskich jest trudniejszy dostęp do edukacji, i to na wszystkich poziomach, począwszy od edukacji przedszkolnej. W lipcu Rada Ministrów przyjęła do realizacji ˝Program rozwoju edukacji na obszarach wiejskich na lata 2008-2013˝. Chciałbym zapytać panią minister: Co dzieje się z tym programem, czy jest on realizowany, jakie działania podejmowane są w ramach tego programu, jakie środki przeznacza się na jego realizację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w ministerstwie...</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PoselJanKazmierczak">(Przepraszam, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselJanKazmierczak">Jeszcze mamy czas. Chciałbym dopytać jeszcze panią minister - pan przewodniczący Smirnow pytał o program jako taki - i chciałbym się dowiedzieć, jakie są spodziewane efekty realizacji tego programu. Rozumiem, że uruchomienie programu oznacza także to, że jest pewna wizja tego, co się w jego wyniku stanie.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PoselJanKazmierczak">Jeszcze dodatkowa kwestia, pani minister. Czy i w jaki sposób chcecie oceniać postęp? Czy jest przewidywana jakaś odrębna forma, która będzie monitorowała przebieg tego programu, czy są przewidziane jakieś mierniki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na tym etapie to już wszystkie pytania, które zadawali panowie posłowie Smirnow i Kaźmierczak.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Teraz głos ma pani Krystyna Szumilas, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W lipcu tego roku rząd przyjął ˝Program rozwoju edukacji na obszarach wiejskich na lata 2008-2013˝ i głównym celem tego programu jest podniesienie jakości poziomu wykształcenia mieszkańców wsi i obszarów wiejskich. Ten program ma pomóc w eliminowaniu barier w dostępie do edukacji, do kultury i sportu i zmniejszać różnicę między obszarami wiejskimi a miastami. Tak naprawdę ten program zbiera i porządkuje wszystkie działania rządu kierowane do mieszkańców terenów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Koordynatorem prac programu jest Ministerstwo Edukacji Narodowej, ale w realizacji biorą udział praktycznie wszystkie Ministerstwa: Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pracy i Polityki Społecznej, Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Sportu i Turystyki, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Rozwoju Regionalnego, Gospodarki, Infrastruktury, Zdrowia i Środowiska. W realizacji tego programu biorą udział również jednostki samorządu terytorialnego i organizacje pozarządowe. Szacujemy, że do końca 2008 r. na realizację programu poniesione zostaną wydatki w wysokości ok. 1500 mln zł, w tym z budżetu państwa ok. 970 mln zł, a w 2009 r. łączna kwota to prawie 900 mln zł, w tym z budżetu państwa prawie 500 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Tak jak powiedziałam, Ministerstwo Edukacji Narodowej jest koordynatorem tego programu, a realizowany jest on przez różne ministerstwa. W takim razie przedstawię może te elementy, które są realizowane bezpośrednio przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, i powiem, jakie środki już w tym roku przekazaliśmy, jakie zadania już rozpoczęliśmy. Przede wszystkim przekazano środki na stypendia dla uczniów z ubogich rodzin z obszarów wiejskich - 150 mln zł. W ramach działania 1.9 przekazano 4,5 mln zł na pomoc finansową dla dojeżdżających do szkół uczniów ze środowisk wiejskich, sfinansowano wypoczynek letni dla dzieci z terenów wiejskich, pochodzących z rodzin o niskich dochodach, w tym dzieci byłych pracowników PPGR-ów, to jest kwota 15 900 tys. zł. Dla młodzieży i uczniów szkół ze środowisk wiejskich przekazaliśmy 500 tys. zł na wymianę międzynarodową. Wspierane są również działania mające na celu upowszechnienie kultury i umiejętności życiowych w przypadku uczniów ze szkół wiejskich - w ramach programu ˝Bezpieczna i przyjazna szkoła˝ przekazaliśmy na ten cel 1200 tys. zł. Rozwijamy szkolnictwo zawodowe, również na terenach wiejskich, ale nie tylko, i w ramach działania 3.3 Ministerstwo Edukacji Narodowej przekazało środki na wyposażenie stanowisk egzaminacyjnych dla szkolnictwa zawodowego do centrów kształcenia, ustawicznego, kształcenia praktycznego i szkół zawodowych - ogólnie to była kwota 60 788 tys. zł - m.in. jeśli chodzi o zawody rolnicze, czyli zawody rolnik, mechanik i operator pojazdów i maszyn rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Bardzo ważny dla mieszkańców terenów wiejskich jest dostęp do edukacji. On nie jest bezpośredni, jak to jest w miastach, więc ważnym elementem tego programu jest rozwijanie kształcenia na odległość. To również jest realizowane w ramach tego ogólnego programu. Chodzi o przygotowanie programów i materiałów do kształcenia na odległość na poziomie szkół ponadgimnazjalnych. Za 2694 tys. zł wykonano taki projekt. Zbadano potrzeby, opracowano metodologię kursów do kształcenia na odległość, przygotowano już 23 przykładowe kursy.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">W ramach tych programów rozpoczęto również realizację upowszechniania różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznych, przede wszystkim tworzenie punktów konsultacyjnych. Na ten cel przekazano 4520 tys. zł. Rozpoczęto wdrażanie rządowego programu wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży w 2008 r., aktywizację jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych - to jest kwota 50 mln zł. Te środki trafiają przede wszystkim na tereny wiejskie. W ramach działania 4.2: Przygotowanie mieszkańców obszarów wiejskich do korzystania z technologii teleinformatycznych przygotowujemy nauczycieli do stosowania tych technologii - to jest 2 mln zł. W ramach tych programów prowadzone są jeszcze zadania związane z upowszechnianiem wychowania przedszkolnego. O efektach może powiem po zadaniu pytania uzupełniającego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Jana Kaźmierczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselJanKazmierczak">Pani minister, chciałbym dopytać o kwestię, która jest może poza głównym nurtem programu, ale moim zdaniem jest istotna. Rząd uruchomił bardzo duże zasoby. Lista uczestników, czyli realizatorów programu, z którą miałem okazję się zapoznać, przygotowując się do pytania, jest imponująca. Nie znalazłem tam tylko Ministerstw Obrony Narodowej, Finansów i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselJanKazmierczak">Natomiast chciałbym zapytać, czy beneficjenci końcowi, czyli ci, do których program jest adresowany, o nim wiedzą. Czy ministerstwo, czy wykonawcy realizują lub planują realizować jakąś akcję informacyjną skierowaną do mieszkańców terenów wiejskich, na różnych szczeblach? Bo to powinno dotyczyć zarówno samych mieszkańców, jak i nauczycieli czy osób bezpośrednio realizujących zadania, czy wreszcie samorządów na tych terenach. Czy wiedzą o tym, że ten program jest realizowany, żeby mogli aktywnie w nim uczestniczyć? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może najpierw uzupełnię odpowiedź na pytania, które padły poprzednio. Chciałabym jeszcze powiedzieć o upowszechnieniu edukacji przedszkolnej, co jest bardzo istotne na terenach wiejskich. Ten program realizowany jest w ramach środków unijnych przez urzędy marszałkowskie. Już wiemy, że np. w woj. dolnośląskim za ponad 7 mln zł powstanie 15 nowych albo wybudowanych, albo zaadaptowanych przedszkoli na terenach wiejskich. W woj. kujawsko-pomorskim - 1300 tys. zł, zostanie utworzonych 30 ośrodków przedszkolnych w małych miejscowościach, na wsiach, gdzie brak przedszkoli bądź mała ich liczba stanowi największy problem.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Oczywiście prowadzimy dużą akcję informacyjną przez kuratoria oświaty, urzędy marszałkowskie, również bezpośrednio spotykając się z przedstawicielami samorządów, ponieważ beneficjentami tych programów są szkoły, przedszkola, ale poprzez jednostki samorządu terytorialnego. Beneficjentami tego programu są organizacje pozarządowe, które współpracują bezpośrednio z samorządami terytorialnymi lub bezpośrednio ze szkołami, przedszkolami, placówkami.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Pan poseł pytał, czy mamy jakieś wskaźniki, jak chcemy badać efekty realizacji tych programów. Otóż te efekty zostały określone bardzo precyzyjnie. Na przykład wzrost upowszechnienia wychowania przedszkolnego na obszarach wiejskich z 37,2% w 2006 r. do 50% w 2013 r. - tyle chcemy uzyskać. Takim mierzalnym efektem jest również zmniejszenie odsetka uczniów na wsi zagrożonych niskimi osiągnięciami w gimnazjum z 27,1% w roku szkolnym 2006/2007 do 18% w roku szkolnym 2012/2013. I tak bardzo precyzyjnie określamy efekty w poszczególnych dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Oczywiście nie wszystko da się dokładnie zmierzyć, bo np. w ramach programu dotyczącego przygotowania mieszkańców obszarów wiejskich do korzystania z technologii teleinformacyjnych szkolimy nauczycieli. Możemy policzyć, ilu przeszkoliliśmy, ale jaki będzie efekt ich pracy, to już będzie trudniejsze do precyzyjnego dookreślenia. Ale te kursy i szkolenia mają obejmować również przygotowanie nauczycieli do efektywnego wykorzystywania umiejętności, które zdobędą w ramach naszych programów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadają posłowie Tomasz Latos, Łukasz Zbonikowski i Marzenna Drab, Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie zapobiegania katastrofom ekologicznym w związku z niewykonywaniem uchwały Sejmu RP z 22 grudnia 2000 r. w sprawie realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego pod nazwą Stopień Wodny Nieszawa-Ciechocinek, do ministra środowiska. Odpowiada prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej pan Andrzej Sadurski.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PoselLukaszZbonikowski">(Ale, panie marszałku, trzeba zadać pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze sekundę. Tak, oczywiście, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Łukasz Zbonikowski.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze raz przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselLukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! 22 grudnia 2000 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę w sprawie realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego pod nazwą Stopień Wodny Nieszawa-Ciechocinek. Celem budowy stopnia wodnego w Nieszawie miała być minimalizacja ryzyka wystąpienia katastrofy budowlanej na stopniu wodnym we Włocławku. Wymieniono również liczne inne korzyści wynikające z budowy: powstrzymanie erozji dennej rzeki poniżej Włocławka i dalszej degradacji koryta dolnej Wisły, podwyższenie wód gruntowych, co miało poprawić warunki wegetacji roślin, korzyści przeciwpowodziowe, korzyści ekonomiczne w pozyskiwaniu odnawialnej energii elektrycznej, a także ożywienie gospodarcze w regionie. Tymczasem płynie ósmy rok od podjęcia uchwały, a wciąż trwa dyskusja, jaki wybrać wariant zabezpieczenia stopnia wodnego. Uwzględnia się również wariant zerowy, czyli brak jakichkolwiek działań. Sejm RP wciąż dyskutuje o różnych wariantach zabezpieczenia włocławskiego stopnia na Wiśle.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselLukaszZbonikowski">Dlaczego wieloletnie zabiegi różnych rządów, których ukoronowaniem było wpisanie budowy drugiego stopnia wodnego na Wiśle na listę indykatywną, tak łatwo zostały powstrzymane przez rząd Donalda Tuska? Dlaczego wciąż odwleka się podjęcie decyzji co do wariantu zabezpieczenia samotnej tamy we Włocławku, tracąc bezcenny czas? Czy ta gra na czas ma doprowadzić do ostatecznej utraty środków unijnych na ten cel? Czy też chodzi o rozbicie solidarności wszystkich szczebli władz i środowisk w woj. kujawsko-pomorskim, skupionych wokół budowy kolejnego stopnia wodnego na Wiśle? Przynosi to już efekty, czego przykładem jest rozłamowa inicjatywa prezydenta Włocławka Andrzeja Pałuckiego, który pierwszy się wyłamał i proponuje inny wariant niż wskazywany przez naukowców od kilkunastu lat. Ale czy taki jest pana cel, panie ministrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze panowie macie kilkanaście sekund. Czy chcecie jeszcze coś dopowiedzieć? Później, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselLukaszZbonikowski">Nie, proszę o odpowiedź, bo myślę, że to jest konkretne pytanie i całe województwo na nią czeka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dobrze, rozumiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odpowiedzieć na zadane pytanie, dlatego że ustawa z 2000 r. pojawiła się na podstawie opracowania grupy ekspertów powołanych jeszcze przez pana premiera Balcerowicza. Miałem akurat przyjemność być zastępcą przewodniczącego tej grupy, przewodniczącym był prof. Kołodziejski.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Już wtedy rzeczywiście w sposób wyraźny wskazano na zagrożenia związane ze zniszczeniem tej zapory. Sprawa ta była prowadzona od wielu lat przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego i przez Ośrodek Technicznej Kontroli Zapór, który funkcjonuje przy IMGW. W tym czasie wyraźnie wskazywano na brak możliwości finansowania tego stopnia. To są bardzo duże pieniądze. Grupa ekspertów wyraźnie zaznaczyła, że takich środków już wtedy w 2000 r. nie było w budżecie. Ewentualnie mogły tym być zainteresowane konsorcja energetyczne. Z tych względów, proszę państwa, przez szereg lat nie podejmowano decyzji o budowie, natomiast wykonywano szereg prac zapobiegawczych, np. iniekcji betonowych w podłoże zapory. Zmniejszono tym samym zagrożenie. Co bardzo istotne, w 2002 r. elektrownia zrezygnowała z trybu pracy szczytowo-pompowej, polegającej na tym, że w zbiorniku gromadzono wodę przez 17-18 godzin i spuszczano w momencie największego zapotrzebowania. To było bardzo niebezpieczne, bo wtedy ta erozja po stronie wody dolnej była bardzo intensywna, doszło nawet do 3,5-metrowych wyraźnych rozmyć dna Wisły po stronie dolnej wody. Od 2002 r. mamy prace przepływowe, czyli równomierną pracę, która znakomicie zmniejsza zagrożenie tego obiektu erozją. Wiadomo jednak, że musi on pracować w kaskadzie. Jeżeli jest jeden zbiornik, to musi być zbiornik wyrównawczy.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">W 2007 r. podjęto działania, żeby wprowadzić ten obiekt jako priorytet do Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝. Rząd pana premiera Tuska ograniczył ilość priorytetów, koncentrując się na trzech: Żuławach, Raciborzu i Włocławku. To są te trzy najważniejsze inwestycje, które zabezpieczą przed powodzią, przed zagrożeniem. Z tego względu znalazł się tam, proszę państwa, również zbiornik Włocławek. Zarezerwowano tam kwotę 350 mln euro. Problem z pozyskaniem tych pieniędzy polega na tym, że musimy mieć w 100% zgodną dokumentację z wymaganiami Unii Europejskiej. Dopiero w końcu lipca tego roku przyjęto ocenę, koncepcję programowo-przestrzenną, którą wykonał Hydroprojekt. Na tej podstawie analizowano również raport oddziaływania na środowisko. Ta budowla ma bardzo duże znaczenie, jeśli chodzi o zmiany w środowisku naturalnym w otoczeniu nawet tego stopnia, który byłby po stronie wody dolnej. Warianty, które były tam analizowane, proszę państwa, zostały w tej chwili sprowadzone w zasadzie do dwóch. Wiemy, że odpada tzw. wariant zerowy, odpada również wariant, gdzie postuluje się rozbiórkę stopnia wodnego we Włocławku. Natomiast problem polega na tym, że jeżeli pozostawilibyśmy stopień wodny w Nieszawie, tak jak jest zapisane w ustawie, to wtedy to przedsięwzięcie wypracowuje zysk, jest przedsiębiorstwem. Na to nie ma ani jednego euro, proszę państwa. Mamy zabezpieczone środki, ale pod warunkiem, że będzie to z pominięciem elektrowni. W związku z tym pozostaje nam wariant budowy stopnia piętrzącego. Szacowany jest on na 1,5 mld zł. Może być wspomożony również ze środków europejskich.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Budowa stopnia w Nieszawie nie jest jeszcze przekreślona w tym programie. To jest 3100 mln zł. Jest to zbiornik mały, wyrównawczy, o wysokości piętrzenia około 6 metrów, mieszczący się całkowicie w obwałowaniu. Na dobrą sprawę spełnia on wszystkie wymagania stopnia piętrzącego, tego progu piętrzącego. W tej chwili mamy oferty ze strony koncernów energetycznych. Musimy jednak wyraźnie rozdzielić modernizację, zabezpieczenie tego stopnia. Niestety ten stopień piętrzący, który byłby wyposażony w małą elektrownię, bo moc zainstalowana szacowana jest na 27 MW, to nie jest duża elektrownia, chociaż powstaje czysta energia. W związku z tym cały czas prowadzimy prace w tym zakresie. Cały czas, proszę państwa, prowadzona jest również pełna dokumentacja, żeby uzyskać środki unijne. Nie rezygnujemy z tego, żeby jak najszybciej podjąć działania i poprawić bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Jest jeszcze jedna sprawa. Kwestia bezpieczeństwa jest cały czas, proszę państwa, weryfikowana, monitorowana. Na bieżąco sygnalizowane są jakiekolwiek odkształcenia. Od kilku lat, możemy powiedzieć, nie ma tych negatywnych przemieszczeń czy odkształceń korpusu zapory. Te iniekcje, które były skierowane do podstawy zapory, skutecznie, na krótko, ale zabezpieczyły to. Jest teraz czas, żeby podjąć już działania. Chcemy to wykonać jak najszybciej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu prezesowi. Jeszcze może sekundę, gdyby był pan uprzejmy poczekać.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tomasz Latos.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselTomaszLatos">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselTomaszLatos">Panie prezesie, cieszę się z tego zainteresowania z pana strony tą ważną problematyką. Jednak w dalszym ciągu brakuje rozstrzygnięć. Tutaj naprawdę czas ucieka, pewne decyzje były podejmowane ponad rok temu przez rząd pana premiera Kaczyńskiego. Wydaje się, że warto kontynuować prace właśnie nad tym rozwiązaniem. Cieszę się, że pan zapewnia, że takie prace są wykonywane. Brakuje jednak decyzji. W dalszym ciągu społeczeństwo lokalne jest tym bardzo zaniepokojone.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PoselTomaszLatos">O zainteresowaniu tą ważną problematyką niech świadczy chociażby to, że za chwilę w podobnej sprawie będzie zadawane pytanie przez posłów z Lewicy. Naprawdę w tej sprawie jest konsensus. Myślę, że warto, żebyśmy doczekali się jak najszybciej takich decyzji.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselTomaszLatos">Pamiętajmy o dzisiejszej ważnej debacie na temat energii odnawialnej, a także o wcześniejszych debatach poświęconych tym sprawom. Ten dodatkowy stopień wodny znakomicie wpisuje się właśnie w tę koncepcję. Pamiętajmy też o zagrożeniu powodziowym, które występuje okresowo.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PoselTomaszLatos">Wreszcie, panie prezesie, tak jak zresztą pan wspomniał, są firmy, które gotowe są zainwestować swoje pieniądze, w tym firmy państwowe. Ten stopień mógłby powstać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Właśnie tym chcemy się głównie wykazać, podjęciem decyzji. Pozwólcie nam jednak państwo, żebyśmy przeprowadzili bardzo szczegółowe analizy, bo to jest wybór optymalnego wariantu, który zapewni nam finansowanie ze środków unijnych i jednocześnie jak najmniej będzie szkodził środowisku. Proszę państwa, tutaj bardzo łatwo popaść w konflikt z organizacjami proekologicznymi. Jak to się kończy, państwo doskonale wiedzą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">To drugie pytanie jest troszkę podobne, więc nie wiem, czy pan zechce poczekać. Wszystko jedno.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W każdym razie, panowie posłowie Wojciech Olejniczak, Janusz Zemke i Wacław Martyniuk, Lewica, zadadzą pytanie w sprawie zapewnienia ekologicznego bezpieczeństwa stopnia wodnego we Włocławku. Pytanie skierowane jest do prezesa Rady Ministrów. Odpowiada pan prezes Andrzej Sadurski.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje w imieniu posłów pan poseł Zemke.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselJanuszZemke">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Chciałbym, panie marszałku, zacząć od pewnej istotnej konstatacji. Otóż, chcę powiedzieć, że cieszę się, że koledzy z Prawa i Sprawiedliwości zadali dzisiaj to pytanie. Chcę zaznaczyć w sposób naprawdę wyraźny, że są takie sprawy, które powinny być apolityczne i apartyjne. Myślę, że budowa tamy, czy też inny sposób rozwiązania zagrożenia, które jednak istnieje, jest taką sprawą, nad którą będziemy pracowali wspólnie. Panie prezesie, chcę też powiedzieć uczciwie, że myślę, że będziemy razem - parlamentarzyści z kujawsko-pomorskiego, przynajmniej koledzy z PiS-u i my - pytali pana co pewien czas, co się jednak dalej dzieje. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselJanuszZemke">Myślę, że nie jest tak, jak pan prezes mówi, że zostało wyeliminowane wszelkie zagrożenie. Niestety tak nie jest. To byłoby piękne. Otóż mamy taką sytuację - chcę to także wyraźnie stwierdzić - że gdyby doszło do nieszczęścia, to wówczas zagrożonych będzie 320 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PoselJanuszZemke">W związku z tym mam trzy pytania. Pytanie pierwsze. Idę tutaj torem tego, o czym mówił pan poseł Latos. Kiedy zapadnie decyzja ostateczna? Bowiem wszelkie analizy i dyskusje muszą mieć jednak określony finalny czas.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PoselJanuszZemke">Pytanie drugie, bardzo ważne. Gdybyście państwo zdecydowali się na budowę stopnia wodnego w okolicach Nieszawy - brakuje pieniędzy, wiadomo, że brakuje mniej więcej, pan tu dzisiaj o tym mówił, kwoty miliarda siedmiuset milionów złotych - to jak to chcecie panowie pokryć?</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PoselJanuszZemke">I pytanie trzecie, podstawowe, wydaje mi się, że fundamentalne. Czy jest prawdą, że jesienią bieżącego roku upływa termin poinformowania Unii Europejskiej o składanych wnioskach w ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ i czy w związku z brakiem decyzji ostatecznej, gdyż jej jeszcze w tym momencie nie ma, nie stracimy możliwości współfinansowania tego przez Unię?</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#PoselJanuszZemke">To są te trzy konkretne pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest pytanie, które się wiąże częściowo z pytaniem zadanym przez panią poseł i panów posłów, i jest to rzeczywiście pytanie, które dotyczy głównie istniejącego zagrożenia, całkowicie się z tym zgadzam. To jest jedyna z budowli hydrotechnicznych w Polsce, która jest uważana przez naszych dozorców - mam na myśli Główny Urząd Nadzoru Budowlanego i OTKZ - za obiekt mogący stworzyć zagrożenie. Takie zagrożenie rzeczywiście może powstać podczas np. zatoru lodowego czy podczas bardzo jakichś wysokich opadów, z tym że mając na uwadze to, że ta budowla jest zagrożona, natychmiast obniżamy wysokość piętrzenia i przystępujemy do innego trybu pracy. Czyli z uwagi na to, że jesteśmy świadomi, że jest to bardzo wrażliwy i bardzo mało stabilny obecnie obiekt, musimy zupełnie zmienić jego funkcjonowanie w czasie zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Druga sprawa. Na bieżąco uszczelniamy, wzmacniamy podłoże. Cały program przebudowy polega również na modernizacji. Musimy zwiększyć ilość przęseł jazu, co najmniej o jedno, bo właśnie w projekcie było przewidziane jedno przęsło więcej, a w trakcie realizacji zostało skasowane z uwagi na oszczędności. A zatem czeka nas przebudowa również tego jazu.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Jeśli chodzi o inne działania, które podejmujemy, to już w tym roku rozpoczynamy np. wzbogacanie wody w rumosz, który jest deponowany w początkowej części zalewu, w rejonie Płocka, tzw. cofce, żeby zasilić wody, które wypływają z jazu czy z elektrowni. Te wody są pozbawione tych właśnie cząstek mineralnych i w związku z tym siła transportowa rzeki czy tej wody jest tak duża, że porywa nam rumowisko, które znajduje się po stronie dolnej. My będziemy już teraz zasilać tym rumowiskiem tę trakcją piaszczystą, pyłową, która jest deponowana w części początkowej zbiornika.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Kolejna sprawa. Jeżeli rozdzielimy zadanie, na elektrownię w Nieszawie, która prawdopodobnie może z powodzeniem zbudować koncern energetyczny, to zabezpieczenie ekologiczne będzie się wiązało z modernizacją, z przebudową, z umocnieniem wału i z zabezpieczeniem samego korpusu zapory.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Jeśli chodzi o termin podjęcia decyzji - to jest decyzja bardzo ważna - to sądzę, że powinna ona być podjęta na przełomie roku. Tu nie jestem w stanie tego określić, ale czynimy wszystko, żeby jak najszybciej, powtarzam, jak najszybciej podjąć taką decyzję. Nie stracimy środków - te środki są zarezerwowane nadal i one będą dostępne po spełnieniu wszystkich wymagań związanych z realizacją projektu, czyli ze sporządzeniem do końca dokumentacji. Uzupełniamy dokumentację, dlatego że do niedawna nie było konieczności przeprowadzania takich konsultacji społecznych ani spełniania wymagań w zakresie raportu oceny oddziaływania na środowisko jak obecnie. W tej chwili weszły w życie dyrektywy unijne i my musimy cały czas uzupełniać dokumentację zgodnie z wymogami Komisji Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy już, panie prezesie?</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Zemke chce jeszcze uzupełnić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselJanuszZemke">Panie prezesie...</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselLukaszZbonikowski">(Czy mogę jeszcze zadać pytanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł już tylko może niestety za pośrednictwem pana posła Zemke...</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Zemke ma głos, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselJanuszZemke">Panie prezesie, mamy tu wspólny pogląd, żeby była jasność. Otóż mniej więcej co dwa miesiące podaje pan inny, kolejny termin podjęcia decyzji ostatecznej. Miała być podjęta w czerwcu, później na jesieni, a dziś pan prezes mówi, że to będzie na przełomie roku. Nas to naprawdę niepokoi, wyjątkowo. Tak więc pytanie jest następujące: Kiedy będzie ostateczny termin decyzji? To jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselJanuszZemke">Po drugie, mówił pan prezes, że pozostały dwa warianty. Który z tych wariantów zdaniem pana jest wariantem najbardziej prawdopodobnym? Bo do końca roku nie zostało aż tak wiele czasu. Kiedy będą podjęte te decyzje i jaki to będzie wariant? Bo to się wszystko źle naszym zdaniem skończy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">Według stanu na dzień dzisiejszy środki unijne będą dostępne przy akceptacji wariantu progu piętrzącego, bez elektrowni. Natomiast jest kwestia lokalizacji, czy to ma być 4 km poniżej zapory, czy ewentualnie 6-7 km poniżej zapory, to jest kwestia usytuowania progu piętrzącego. Jeśli chodzi o daty, które podawałem, a czasami pytali mnie o to dziennikarze, to są daty, które wiązały się z wyborem wariantu, a nie z podjęciem decyzji o realizacji wariantu. Tak że wybór wariantu powinien być dokonany do końca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PrezesKrajowegoZarzaduGospodarkiWodnejAndrzejSadurski">W międzyczasie co utrudnia? Utrudnia zmieniające się prawo. Pojawiła się teraz nowela ustawy Prawo o ochronie środowiska i tam są również zmienione wymagania odnośnie do ocen oddziaływania na środowisko, dopasowane są już do wymogów Unii Europejskiej, czyli wariantowanie, to jest jedna sprawa, i konsultacje społeczne, druga, tego nie było jeszcze wtedy, kiedy raport był zamawiany w 2007 r. Czyli my musimy nadganiać, uzupełniać na bieżąco te opracowania.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#GlosZSali">(Panie marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Rozumiem, że pan prezes zakończył. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadają posłowie Elżbieta Łukacijewska i Sławomir Rybicki, Platforma Obywatelska, w sprawie przyznania rekompensat dla osób przymusowo wcielonych do Brygad Roboczych Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ w latach 1948-1955 - do ministra pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Łukacijewska.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Na to pytanie, a przede wszystkim na pani odpowiedź czekają dziesiątki ludzi będących obecnie w bardzo podeszłym wieku. Ludzie ci, jako młode osoby, zostali oderwani od rodziny i wysłani gdzieś daleko od swoich miejsc zamieszkania, aby budować Polskę Ludową, można tak powiedzieć. To są ludzie, którzy nie przyjadą pod Sejm, bo są za starzy, często nie mają pieniędzy na bieżące życie, nie mówiąc o bilecie do Warszawy. I są bardzo rozżaleni, dlatego że sprawa przyznania rekompensat dla osób przymusowo wcielonych do Brygad Roboczych Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ w latach 1948-1955 już jest podnoszona co najmniej od dwóch kadencji i ciągle nie jest rozstrzygnięta.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Pani minister, tak jak powiedziałam, osoby te, jako młodzi ludzie, zostały przymusowo wcielone do Brygad Roboczych Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ i zmuszone do ciężkiej pracy. Mimo że w projekcie nowego prawa kombatanckiego zostały uwzględnione oczekiwania wielu różnych grup społecznych, pominięto w nim roszczenia junaków. Od wielu miesięcy zgłaszają się do mnie ludzie, którzy ze łzami w oczach mówią, że pracowali ciężko dla Polaków, że mają bardzo niskie renty i emerytury i że nikt nie objął ich jakimikolwiek rekompensatami czy jakąkolwiek pomocą.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Ja w tej sprawie interweniowałam już i w ministerstwie pracy, i w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Wiem, że obecnie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podjęło pracę nad systemowym uregulowaniem kwestii zadośćuczynienia Polakom pokrzywdzonym w latach 1939-1989. Zgodnie z zaakceptowanym przez środowiska kombatanckie projektem, który ma być przedmiotem obrad Rady Ministrów, osoby wcielone do brygad ponadkontyngentowych zostaną zrównane z osobami represjonowanymi w rozumieniu ustawy kombatanckiej i będzie im przysługiwał dodatek kombatancki. Niestety w tym projekcie nie uwzględniono rekompensat dla osób przymusowo wcielonych do Brygad Roboczych Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ w latach 1948-1955.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PoselElzbietaLukacijewska">I tutaj mam pytanie do pani minister. Pani minister, dlaczego te osoby nie zostały uwzględnione? Czy jeszcze w tej ustawie można przewidzieć taką możliwość? Trzeba raz tym osobom powiedzieć, czy one mają szansę otrzymać jakiekolwiek rekompensaty od rządu Rzeczypospolitej Polskiej za swoją ciężką pracę z okresu, kiedy mieli 15, 16 czy 18 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani minister Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Pani Poseł! Szanowni Państwo! Pracując nad nowelizacją ustawy o kombatantach, staraliśmy się bardzo rozważnie analizować to, jakie grupy osób powinny mieć szczególne uprawnienia właśnie związane z dodatkiem kombatanckim za okresy represjonowania. I muszę powiedzieć, że te analizy jednak doprowadziły do wniosku, że nie ma tak istotnych przesłanek, żeby potraktować wszystkich obywateli wcielonych do Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ jako osoby represjonowane i zaliczyć służbę w tej organizacji do represji z przyczyn politycznych. Represyjnemu charakterowi organizacji ˝Służba Polsce˝ przeczy także fakt, że blisko połowę stanu tej organizacji stanowili członkowie młodzieżowych reżimowych organizacji, takich jak Związek Młodzieży Polskiej, która miała stanowić siłę przewodnią, sprawować rolę kierowniczą w Służbie Polsce, podobną do roli, jaką sprawowała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza w PRL-u. Wypłacanie w wolnej Polsce świadczeń osobom, które były członkami organizacji, która, można powiedzieć, pośrednio służyła zniewoleniu, wydaje się nie do końca uzasadnione czy nawet stosowne. Niektórzy członkowie Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝ znaleźli się tam faktycznie z powodu przymusowego naboru, osoby te są uwzględnione w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, niemniej fakt ten trudno uznać za podstawę do wypłaty świadczeń odszkodowawczych.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W roku 1955, czyli tym okresie, o który pani pyta, który stanowił końcowy okres istnienia Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝, uczestnictwo w brygadach miało już w przeważającej części charakter ochotniczy. Trzeba też zwrócić uwagę na fakt, że uczestnictwo w organizacji ˝Służba Polsce˝ nie było związane tylko z obowiązkiem pracy, lecz także z szeregiem różnego rodzaju korzyści, które członkowie organizacji mieli, takich jak możliwość zdobycia wykształcenia w szkołach przysposobienia zawodowego, w szkołach zawodowych, bezpośrednio w pracy w różnych dziedzinach gospodarki narodowej łączonej z nauką w szkołach dla pracujących. Wśród junaków akurat największym powodzeniem cieszyły się szkoły techniczne. Było to także uczestniczenie w zajęciach przygotowujących do ukończenia szkoły ogólnokształcącej, w formie kursów korespondencyjnych, w zakresie gimnazjum i liceum. 30 tys. osób skorzystało z tej możliwości. Wykształcenie zdobywano też kursach instruktorów Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej i na kursach przygotowujących na studia wyższe. Osoby, które w wyniku rekrutacji podjęły studia, miały także zapewnione, dzięki uczestnictwu w organizacji, bezpłatne wyżywienie, internat oraz stypendium. Inne formy to szkolenie w szkołach specjalistycznych radiotelegrafistów, telefonistów, radiowęzłowców oraz telegrafistów, którzy znajdowali potem zatrudnienie w wojsku, w powstających placówkach pocztowych, w centralach telefonicznych i w stacjach radiowych. Prowadzono także kursy dla kierowców samochodowych i traktorzystów - w sumie z tej możliwości skorzystało ponad 5 tys. osób. Odbywano również przysposobienie lotnicze, w tym szybowcowe, silnikowe, spadochronowe, oraz szkolenia dla mechaników lotniczych. Służba Polsce kierowała też młodzież do szkół oficerskich, do szkół rolniczych, do Państwowej Szkoły Morskiej, do Państwowego Liceum Budowy Okrętów. Czyli to nie była tylko przymusowa praca, ale różne możliwości, z których te osoby skorzystały. Dzięki temu funkcjonując na rynku pracy, miały korzyści, które osiągały z tego tytułu, w postaci wynagrodzeń oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Osobom, które przedstawią dowody, że pracowały w ramach przysposobienia zawodowego w Powszechnej Organizacji ˝Służba Polsce˝, okres tej pracy jest uwzględniany jako okres składkowy przy ustalaniu prawa do emerytury i renty. A zatem możemy powiedzieć, że osoby te również poprzez wymiar swojego świadczenia emerytalnego i rentowego, które dostają, osiągają już pewną korzyść z tego tytułu, że odbywały służbę w tej organizacji. Tak że naszym zdaniem, biorąc pod uwagę te argumenty, nie ma uzasadnienia do tego, żeby osoby te były traktowane jako osoby represjonowane i żeby w związku z tym uzyskały uprawnienia, które wynikają z ustawy kombatanckiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Jeżeli mogę dodać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Tak, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselElzbietaLukacijewska">Rozumiem, jak skomplikowana jest ta materia, bo faktycznie wśród członków tych brygad byli tacy, którzy zostali zmuszeni, dostawali nakaz pracy i nie mieli żadnych profitów z tego tytułu ani szkoleń, tylko po prostu była to ciężka praca, która dzisiaj odbija się na ich stanie zdrowia, i byli tacy, którzy zgłaszali się na ochotnika i mieli różne profity, o których pani minister wspomniała. I wiem, jak trudno rozdzielić te grupy. Ale zawiązało się, pani minister, stowarzyszenie, które zebrało wszystkie niezbędne dokumenty, wskutek czego można wyodrębnić właśnie tych pokrzywdzonych, którzy jakby nie byli tam po to, żeby ich przygotowywać do pełnienia różnych kierowniczych funkcji związanych z PRL-em, z Polską Ludową. A więc mam tutaj pytanie, pani minister, i prośbę, żeby mi pani konkretnie odpowiedziała - i pewnie ludziom, którzy też czekają na tę odpowiedź - czy jednak nie ma takiej możliwości, żeby te dwie grupy rozdzielić. I czy jest możliwość dzisiaj, aby ci, którzy mają tę książeczkę czy potwierdzenie, że byli wcieleni, a jednak nie jest to uwzględnione w wysokości ich świadczenia emerytalnego, zgłosili się do oddziału ZUS, żeby ewentualnie to ich świadczenie zostało w jakiś sposób zweryfikowane? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Generalnie rzecz biorąc, bardzo trudno by było dokonać takiej weryfikacji, kto był wcielony i kto w związku z tym podlegał represjom, a kto tym represjom nie podlegał. Tak że myślę, iż z punktu widzenia stanowienia pewnej normy prawnej mogłyby powstać bardzo potężne wątpliwości interpretacyjne. A też mówimy o dosyć dużej grupie osób, bo według naszych szacunków liczba osób żyjących w Polsce, które podlegały przeszkoleniu w Służbie Polsce, przekracza obecnie 3,5 mln, i to są osoby, które mają dzisiaj 66-78 lat. Możemy też założyć, że pewna część osób, które mają dzisiaj 79 lat i więcej, do 87 lat, też podlegałaby regulacjom. W związku z tym mówimy o relatywnie dużej grupie osób i to też musimy jakoś tam brać pod uwagę. Natomiast jeżeli faktycznie to są osoby, które wykonywały służbę i mają potwierdzenie, które jest zgodne z wymaganiami przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, to oczywiście te okresy można doliczyć na podstawie obecnych przepisów. I myślę, że mogą z tej możliwości skorzystać, jeżeli do tej pory z niej nie skorzystały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadają posłowie Izabela Kloc, Krzysztof Jurgiel, Maria Zuba i Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie niskiego wykorzystania środków unijnych w budżecie państwa na 2008 r. w ramach perspektywy finansowej 2007-2013 - do prezesa Rady Ministrów. Odpowiada, z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego pan Augustyn Kubik.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Izabela Kloc.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselIzabelaKloc">Panie Marszałku! Panowie Posłowie i Panie Posłanki! Panie Ministrze! Rzeczywiście to bardzo istotne pytanie po tej informacji, którą uzyskaliśmy od ministra finansów podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicznych 10 października. Otóż z tej informacji wynika, że nie w pełni zostanie wykorzystana rezerwa celowa w pozycji 8 w wysokości ponad 21,5 mld zł, a w sumie, jeśli chodzi o środki unijne w budżecie państwa, zapisano ponad 23 mld zł. Te środki miały być przeznaczone głównie na realizację programów operacyjnych wynikających z Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013, a także na finansowanie wspólnej polityki rolnej i rybackiej. Niepokojąca jest informacja, którą przekazała pani minister Suchocka-Roguska, że istnieje ryzyko niewykorzystania około 19,6 mld z powyższej kwoty. W związku z tym, że w 2010 r. minie okres rozliczeniowy z Komisją Europejską związany z zasadą n+3, istnieje uzasadniona obawa, że w ciągu najbliższych dwóch lat rząd nie będzie w stanie zrealizować zaplanowanych zadań programowych i wydać w związku z tym środków zabezpieczonych na ten cel. W związku z tym pytam: Jak rząd zamierza wydać w ciągu dwóch lat środki unijne zaplanowane zgodnie z zasadą n+3, czyli do 2010 r.? Jaka kwota do września 2008 r. została wykorzystana z rezerwy celowej, jakie jest jej wykonanie z podziałem na Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, PROW i inne zadania? Jakie zadania i projekty w ramach tej rezerwy celowej są najbardziej zagrożone? Czy tak niskie wykonanie budżetu na 2008 r. spowoduje opóźnienia i zagrożenia w realizacji na przykład</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PoselIzabelaKloc"> programu budowy dróg ekspresowych, autostrad, kolei czy też infrastruktury ochrony środowiska?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PoselIzabelaKloc">Wiemy, że środki unijne są przeznaczone przede wszystkim na wyrównanie poziomu pomiędzy krajami bogatymi i biedniejszymi. Dlatego też jeszcze pytam: Jak to roczne opóźnienie wpłynie na szanse naszego kraju, jeśli chodzi o rozwój gospodarczy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odpowiada pan minister Augustyn Kubik.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pytań jest kilka, a więc spróbuję bardzo syntetycznie odpowiedzieć, a na sam koniec spróbuję przedstawić nieco mechanizm i powiedzieć, jak to wszystko funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Pierwsze pytanie - środki unijne, zasada n+3, n+2, 2010 r. Oczywiście to jest n+3, rok 2010 jest pierwszym rokiem, kiedy zasada n+3 zadziała. Plan jest minimum 3 mld euro, co się przekłada na kwotę 10,2 mld zł. Taki jest plan. I to jest plan minimum. Biorąc pod uwagę przewidywane wykonanie wydatków na programy NSRO w latach 2008, 2009, 2010, jest to taka kwota, że nie istnieje ryzyko wejścia w tę gilotynę powodującą utratę środków w 2010 r. Ale oprócz tego minister rozwoju regionalnego oczywiście wie o tym, iż należy wykonać nieco więcej niż plan minimum, ponieważ w 2013 r. czeka nas odpowiednie spiętrzenie, bo tam jest n+3 i n+2. W związku z powyższym ustalamy w tej chwili zadaniowy program działań taki, że ten plan minimum zostanie zdecydowanie zwiększony. I to jest odpowiedź na pytanie pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Pytanie drugie - kwota do wykorzystania, kwota wykorzystana z rezerwy celowej na chwilę obecną. Rezerwa celowa w sumie to jest 21,5 mld. Z powyższej kwoty 16,06 mld jest na realizację programów zarządzanych przez ministra rozwoju regionalnego. A po kolei: NPR 2004-2006, mechanizmy finansowe norweski i EOG - uruchomiono 919 mln, do końca roku planowane jest 2,8 mld. Programy NSRO - z planowanych 9800 mln uruchomiono 1062 mln, planowane do końca roku jest 4132 mln. Kontrakty wojewódzkie - planowane jest 650 mln, uruchomiono 541 mln. Projekty TEN-T - z planowanych 153 mln uruchomiono 33 mln, planowane jest do końca roku 80 mln. Reasumując, skierowane wnioski przekazane do ministra finansów to jest 3,1 mld, czyli blisko 20% alokacji; uruchomiono z tego wszystkiego 2,6 mld, to jest ok. 16%, 17% alokacji; do końca roku planujemy uruchomić w sumie 7,7 mld zł, czyli 48% tejże rezerwy na ten rok.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Pytanie trzecie - zadania i projekty, które są zagrożone w ramach rezerwy celowej na finansowanie programów. Zasada, o tym chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć, jest taka, że te rezerwy celowe są tworzone po to, żeby sfinansować te wydatki, których szczegółowa wysokość i podział nie są jeszcze znane na etapie planowania budżetowego. Planowane są środki na różne umowy, których zawarcie jest dopiero planowane, i trudno jest w tym momencie przewidzieć, czy dysponent w pełni wykorzysta środki dostępne w ramach danego budżetu. Zasada jest taka, że dysponent najpierw wykorzystuje środki zawarte w jego części budżetowej, czyli w jego budżecie, a potem dopiero uruchamiana jest rezerwa. Odpowiadając wprost na pytanie, wyraźnie należy stwierdzić, że środki w rezerwie celowej - w związku z tym, że to jest taka elastyczna rezerwa, która jest uruchamiana w trakcie trwania całej perspektywy - nie są przypisane do poszczególnych programów, zatem nie jest możliwa odpowiedź wprost na to pytanie. Natomiast w trakcie roku te środki są uruchamiane w ramach dostępnej alokacji, tam gdzie szybciej idzie cały proces wydatkowania środków. Jest również oczywiście możliwość dokonywania w ciągu roku realokacji środków pomiędzy programami.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Pytanie czwarte - niskie wykonanie budżetu 2008 r. a ewentualne opóźnienia i zagrożenia. W 2007 r. instytucja zarządzająca PO IŚ - bo w tymże pytaniu konkretnie nam chodzi o kwestie związane z drogami ekspresowymi, koleją, autostradami, infrastrukturą ochrony środowiska - zaakceptowała wnioski na kwotę 1,4 mld. W roku bieżącym ta instytucja zarządzająca powinna złożyć wnioski i powinna zostać rozdysponowana kwota 2,47 mld zł. Wyjaśniam, że powolne przygotowywanie dużych inwestycji infrastrukturalnych powoduje rzeczywiście opóźnienia w wydatkowaniu zaplanowanych wcześniej środków na inwestycje PO IŚ. Jednak wszystkie projekty objęte są systemem stałego monitoringu i w przypadku ewentualnych zagrożeń są i będą podejmowane działania zaradcze, włącznie z zastępowaniem projektów, których realizacja w zakładanym terminie nie będzie wykonana albo będzie poważnie zagrożona.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Pytanie piąte - szczegółowy podział finansowy na poszczególne zadania rezerwy celowej na 2009 r. Otóż 23 mld to całość rezerwy, 700 mln jest na wydatki w ramach tzw. starych kontraktów wojewódzkich, 5,3 mld - na realizację wspólnej polityki rolnej, 111 mln - na program operacyjny dotyczący zrównoważonego rozwoju rybołówstwa i obszarów rybackich, 17,4 mld - na programy NPR 2004-2006, mechanizmy finansowe, projekty TEN-T oraz programy NSRO. Z tego NSRO, o czym dzisiaj jest głównie mowa, to jest 15,4 mld zł. Szczegółowy podział tej rezerwy na poszczególne programy będzie następował na podstawie zgłoszeń poszczególnych dysponentów i zapotrzebowania na środki. W zależności od tempa realizacji poszczególnych programów mogą one być realokowane na pozostałe albo pomiędzy inne programy.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Na zakończenie wyjaśnienie, żeby rzecz była rzeczywiście dla wszystkich bardzo jasna i oczywista, ponieważ to jest nieco skomplikowany mechanizm finansowy. Po pierwsze, środki na finansowanie programów</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik"> są ujmowane w częściach budżetowych poszczególnych dysponentów. Po drugie, na etapie planowania budżetu nie można określić, w jakim tempie będą realizowane poszczególne wydatki. I po to jest właśnie ta rezerwa, uruchamiamy ją elastycznie. Po trzecie, rezerwa jest uruchamiana przez ministra finansów na wniosek ministra rozwoju regionalnego, kiedy rzeczywiście należy ją uruchomić. Wreszcie po czwarte, jeśli chodzi o wydatki na programy NSRO, chciałbym podkreślić, że tamte wydatki były planowane w sierpniu i we wrześniu ubiegłego roku, wtedy kiedy jeszcze trwał proces negocjacyjny z Unią Europejską dotyczący poszczególnych programów operacyjnych. W związku z powyższym nie było jeszcze wszystko wiadome i ten program, ten plan rezerwy budżetowej został nieco zbyt optymistycznie zaplanowany. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze jest pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Maria Zuba.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W roku 2008 Polska miała być wielkim placem budowy. Była realna szansa to zrealizować przy sprawnym pozyskiwaniu i efektywnym wykorzystywaniu środków z Unii Europejskiej. W tym celu przyszli beneficjenci na własny koszt przygotowali projekty do realizacji przy współfinansowaniu z Unii Europejskiej. Dlaczego rząd premiera Tuska, nie mając przygotowanych procedur wyłaniania do realizacji projektów, nie uznał listy indykatywnych zadań przygotowanych przez rząd premiera Kaczyńskiego i w listopadzie 2007 r. rozpoczął na nowo nabór projektów według swoich zasad?</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PoselMariaZuba">Mamy za sobą 9,5 miesiąca roku budżetowego, a rolnicy wciąż nie wiedzą, kiedy Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaci im należne dopłaty do upraw. Jest jesień i te pieniądze są im potrzebne na paliwo, nawozy, materiały siewne, aby móc zasiać pod przyszłoroczne zbiory.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PoselMariaZuba">Ponadto rolnicy, mieszkańcy wsi, samorządowcy z niepokojem pytają, kiedy będą wiedzieć, czy dostaną jeszcze w tym roku i w jakiej wysokości środki zaplanowane na zadania inwestycyjne. Zatem proszę o odpowiedź na pytanie: Ile umów i na jaką wartość na chwilę obecną zostało podpisanych z Komisją Europejską na współfinansowanie programów?</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PoselMariaZuba">I jeszcze jedno. Czy opóźnienia w przygotowaniu i naborze projektów do realizacji w związku z wprowadzeniem nowego systemu wdrażania programów przez rząd premiera Tuska w ramach nowej perspektywy finansowej NSRO 2007-2013 nie spowoduje bezpowrotnej utraty środków unijnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Panie marszałku, można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Oczywiście, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Spróbuję najpierw ująć to nieco syntetycznie, potem wejdę w parę szczegółów. Mam 3 minuty, w związku z powyższym będzie to wystąpienie bardzo syntetyczne.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Wchodziliśmy w ten rok, jak powiedziałem na samym początku, z bardzo optymistycznym planem. Ten optymistyczny plan był wynikiem sytuacji, która wówczas miała miejsce. Rzeczywiście mieliśmy plany bardzo odważne, kiedy jeszcze trwały negocjacje, po pierwsze. Po drugie, nie były zrealizowane do końca praktycznie zweryfikowane systemy realizacyjne poszczególnych projektów. To jest druga rzecz. Po trzecie, nie był też system realizacyjny zweryfikowany ani zaudytowany. Po czwarte wreszcie, mieliśmy sporo zaległości, opóźnień, jeżeli chodzi o dostosowanie polskiego prawa, w zakresie środowiska na przykład, prawa zamówień publicznych, do prawa Unii Europejskiej. I to są przyczyny tego, że realizacja tych wszystkich projektów trwa nieco dłużej.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Odnosząc się już do bardziej szczegółowych kwestii, do listy indykatywnej, chciałbym powiedzieć, że minister rozwoju regionalnego w porozumieniu z pozostałymi ministrami dokonał weryfikacji listy projektów kluczowych przygotowanych przez poprzedni rząd, a celem tej weryfikacji było dopasowanie kwoty potrzebnej do sfinansowania tej ilości projektów do wysokości dostępnej alokacji w ramach na przykład PO IiŚ. Pragnę przypomnieć, że w przypadku niektórych priorytetów oprócz listy podstawowej była również lista rezerwowa. Gdyby to do kupy poskładać, gdyby zrobić z tego sumę, to nawet trzykrotnie przekraczało to dostępną alokację przeznaczoną na te priorytety. Powodowało to, że beneficjenci nie byli odpowiednio przygotowani do realizacji tych projektów, a i projekty nie były odpowiednio przygotowane. Dlatego ta weryfikacja, jestem przekonany, przyniesie pozytywne efekty i w konsekwencji - to odpowiedź na pytanie już zupełnie ostatnie - nie utracimy tych środków z alokacji na lata 2007-2013.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Dzisiaj już informowałem, że minister rozwoju regionalnego przygotowuje odpowiedni plan optimum, który nie dopuści do spiętrzenia się w 2013 r. alokacji n+2, n+3, i zdołamy wydatkować wszystkie nasze środki.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Poza tym minister rozwoju regionalnego również podjął inne działania, których celem jest zminimalizowanie ryzyk, o których mówiła pani poseł. Te działania to jest m.in. powołanie międzyresortowego zespołu przez prezesa Rady Ministrów, który na chwilę obecną ciągle monitoruje, ciągle dyscyplinuje wszystkie instytucje zajmujące się wydatkowaniem środków unijnych.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Reasumując, wyrażam pogląd, że te wszystkie działania, jak również uchwalona niedawno przez Sejm ustawa, która dotyczy zasad wdrażania Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych, wspomogą nas, zminimalizują ryzyka związane z tymże tematem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselMariaZuba">Panie marszałku, tylko krótko. Ile tych umów zostało podpisanych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Odpowiedź też będzie bardzo syntetyczna, jak zresztą wszystkie moje odpowiedzi. Stale ten temat śledzimy. To jest pierwsza refleksja. Sprawa jest bardzo żywa, zmienia się z dnia na dzień. Coś, co było wczoraj, już jest zupełnie inne dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselMariaZuba">Ale ile było wczoraj?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieRozwojuRegionalnegoAugustynKubik">Do 15 października potencjalni beneficjenci programów złożyli blisko 31 tys. wniosków o dofinansowanie na kwotę 73 mld zł. Wnioskowali o dofinansowanie projektów w kwocie prawie 51 mld zł. Około 17,5% alokacji jest po ocenie formalnej. Po ocenach merytorycznych jest 7459 wniosków na ogólną kwotę 11 mld zł. Do 15 października, czyli do wczoraj, podpisano 4039 umów na dofinansowanie projektów na ogólną kwotę 5,5 mld zł. To jest około 2% alokacji. Jutro już będzie zupełnie inaczej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję państwu posłom.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadają państwo posłowie Ewa Wolak i Cezary Urban, Platforma Obywatelska, w sprawie wprowadzenia obowiązkowej matury z matematyki w 2010 r. - do ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Zbigniew Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Ewa Wolak.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselEwaWolak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Do polskich szkół po 25 latach wraca obowiązek zdawania matematyki na maturze. Zmiany zaczną obowiązywać uczniów podchodzących do egzaminu dojrzałości od 2010 r. Wszyscy wiemy, że matematyka odgrywa istotną rolę w życiu każdego człowieka, kształci precyzję myślenia, uczy logiki pomocnej w rozwiązywaniu problemów życia codziennego. Przywrócenie obowiązku zdawania egzaminu z matematyki na maturze ma zachęcić młodych ludzi do studiowania przedmiotów ścisłych, do studiowania na uczelniach technicznych, bo wiemy, że gospodarka polska wykazuje coraz większe zapotrzebowanie na techników inżynierów. Ważne, aby uczniowie zostali dobrze przygotowani do matury, szczególnie dotyczy to uczniów klas II liceum i III klas technikum. Wiele obaw dotyczących organizacji matury z matematyki mają rodzice dzieci ze specyficznymi czy też specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PoselEwaWolak">Panie ministrze, jakie działania podjęło ministerstwo edukacji, aby dobrze przygotować uczniów, nauczycieli oraz pracowników okręgowych komisji egzaminacyjnych do wprowadzenia obowiązkowej matury z matematyki w 2010 r.? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan Zbigniew Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Faktycznie powrót obowiązkowej matury z matematyki nastąpi w roku smutnego jubileuszu, po 25 latach nieobecności. Wypada chyba z tego miejsca podziękować rektorom wyższych uczelni. Podjęli oni szeroką akcję, która doprowadziła do tego, że matura z matematyki wraca. Już we wrześniu ubiegłego roku w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej powołano specjalny zespół, który ma dobrze przygotować ten egzamin. I są efekty tych prac. Po pierwsze, na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wiszą materiały z przykładowymi arkuszami oraz zestawami ponad stu zadań, które mają wytworzyć dość klarowny obraz tego, jak ta matura może wyglądać. To jest pierwsza rzecz. Chciałbym dodać, te przykładowe arkusze, zanim tam zawisły, były testowane, były standaryzowane na podstawie badań dużej grupy uczniów, żeby, po pierwsze, mieć pewność, że poziom tego egzaminu będzie dostosowany do całej populacji, ale i, po drugie, żeby nie był on za banalny, bo nie o to chodzi, żeby wszyscy zdali, tylko o to, żeby ten egzamin naprawdę zmierzył umiejętności uczniów.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Po drugie, odbyło się ogólnopolskie szkolenie metodyków i konsultantów - to było w końcu sierpnia tego roku w Pułtusku - gdzie na dwudniowym spotkaniu zostały bardzo dokładnie omówione te materiały z myślą o tym, żeby ci metodycy i konsultanci podczas swojej codziennej pracy z nauczycielami przekazali im, na czym będzie polegał ten egzamin, jakie są jego główne cele, co będzie mierzone, żeby przybliżyć to nauczycielom, a poprzez nich uczniom. Następnie ci metodycy, doradcy zostali wyposażeni w materiały na krążkach, prezentacje PowerPointu do prowadzenia zebrań z rodzicami, lekcji wychowawczych, lekcji matematyki, poświęconych obowiązkowej maturze. Informacją możemy różne obawy leczyć. I to zostało rozprowadzone wśród tych doradców metodycznych.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Następnie na wszystkich 17 salonach maturzystów, które odbyły się we wrześniu, były specjalne zajęcia prowadzone przez pracowników okręgowych komisji egzaminacyjnych, na których przedstawiano, jak będzie ta matura wyglądać, żeby nieść informację, żeby precyzyjnie ludzie, uczniowie, rodzice, nauczyciele, dowiedzieli się, na czym ta matura będzie polegać. Założenia tego egzaminu były zarówno konsultowane z konferencjami rektorów, którzy de facto są konsumentami tego egzaminu, jak też były przedstawiane przeze mnie na konferencji dyrektorów i dziekanów wydziałów matematyki i informatyki w całym kraju - to było 13 czerwca tego roku - i niezależnie od tego na forum matematyków polskich 3 lipca. Na obu tych spotkaniach projekty te były dobrze przyjęte. Obecnie trwa akcja dalszego upowszechniania wiedzy o tym egzaminie, odbywa to się siłami okręgowych komisji egzaminacyjnych, które rutynowo o tej porze roku informują na spotkaniach młodzież o tym, co ją czeka w najbliższym roku, ale i w następnym. Z informacji, które napływają do ministerstwa, wynika, że te zaproponowane arkusze, które przedstawiają, jak to będzie wyglądać, są dobrze przyjmowane, jako coś, co jest realistyczne i dobrze mierzy, w ocenie nauczycieli, umiejętności uczniów.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Na przyszły rok planujemy aż dwie próbne matury - żeby znów uspokoić wszystkich, że to nie wywoła jakiejś katastrofy czy kataklizmu - mianowicie pierwsza będzie na przełomie października i listopada i będzie przeprowadzona ze wszystkimi rygorami, to znaczy na arkuszach wydrukowanych ze sprawdzaniem, taka prawdziwa próba, i druga tuż przed maturą, to znaczy gdzieś na przełomie lutego i marca będą dostarczone do szkół dodatkowe arkusze na krążkach i dyrektor szkoły będzie mógł sam przeprowadzić taki próbny egzamin dla uczniów, którzy są przygotowani w zasadzie do tego pomiaru.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Ponadto do tych dokładnie 108 czy 109 tuzinów zadań, które wiszą w Internecie, będziemy dokładać następne, żeby uczniowie mieli jeszcze większy zasób zadań do ćwiczeń, żeby ci, których to dotyczy, mogli jeszcze lepiej zorientować się, na czym ten egzamin będzie polegał. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Uzupełniające pytanie zada pan poseł Cezary Urban.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselCezaryUrban">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Pani poseł zaoszczędziła ponad pół minuty, pan minister jeszcze więcej, mam nadzieję, że pan marszałek potraktuje mnie trochę ulgowo, gdybym przekroczył limit czasu.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PoselCezaryUrban">Panie ministrze, w obecnym stanie prawnym, gdy matura z matematyki jest nieobowiązkowa, wielu nauczycieli matematyki, wielu uczniów uzasadniało to, że niewielu uczniów przystępuje do tego egzaminu, między innymi niewielką ilością godzin przeznaczonych na ten przedmiot w szkole. Nic dziwnego, bo przeciętny nauczyciel klasy niematematycznej miał tylko trzy godziny matematyki w tygodniu, zwykle dyrektorzy więcej tych godzin nie dawali. Trzeba się było wykazywać nie lada odwagą, żeby nie powiedzieć, młodzieńczą fantazją, żeby takie ryzyko podjąć, chyba że miało się zapewnioną pomoc pozaszkolną, co niestety było nagminne. Ci sami nauczyciele, o których mówiłem na wstępie, i uczniowie, którzy przystąpią do obowiązkowej już matury z matematyki, mieli pewnie nadzieję, że sytuacja ulegnie zmianie, tymczasem w informatorze dla dyrektorów, który ostatnio otrzymali dyrektorzy właśnie z Ministerstwa Edukacji Narodowej, w proponowanej siatce godzin</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PoselCezaryUrban"> przykładowej dla liceum widzimy, że w klasie I są cztery godziny - to jest jakby zakończenie tej podstawy programowej kształcenia ogólnego - i w klasie II i III już tylko po trzy godziny. Ja chcę zadać takie pytanie: Czy nie uważa pan, panie ministrze, że tych godzin jest za mało i czy przypadkiem nie rozkręcimy i tak już chyba za dobrze prosperującego rynku korepetycji? Dziękuje bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest tak: dzisiaj w liceum w profilu podstawowym jest trzy razy po trzy godziny. W tym projekcie podstawy programowej w profilu podstawowym jest zaprojektowane o godzinę więcej, cztery-trzy-trzy. Oprócz tego są zaprojektowane zajęcia z matematyki na poziomie rozszerzonym, które będą odbywać się w ciągu ostatnich dwóch lat nauki, w klasie II i III, w wymiarze sześciu godzin tygodniowo. Różnica między tym, co jest dzisiaj, jeśli chodzi o klasy matematyczne, a tym, o czym teraz mówię, jest taka, że w tym projekcie te godziny będą zagwarantowane przez ramowy program nauczania, wobec tego nie będą one pochodzić z godzin do dyspozycji dyrektora, tylko będą gwarantowane przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Czy tych godzin podstawowych - bo do tego wróćmy - jest dostatecznie wiele? Ja robiłem analizy porównawcze z uwzględnieniem różnych krajów, żeby porównać dwie rzeczy: po pierwsze zakres wymagań, a po drugie liczbę przeznaczonych na to godzin, i tutaj ten zakres podstawowy po zwiększeniu o tę godzinę wydaje się bardzo zbliżony do tego, co się oferuje w zakresie matematyki w innych krajach. Natomiast trzeba też wyraźnie powiedzieć, że myśmy bardzo urealnili wymagania, to znaczy to, czego będziemy wymagać na maturze, w ocenie kilkudziesięciu nauczycieli, którzy niezależnie to badali, jest realistyczne w tym wymiarze godzin. Wcześniej to różnie bywało, podstawa programowa szła sobie, a ramówka sobie, te wymagania opisane w starej podstawie programowej często przekraczały faktycznie możliwości realizacyjne w przeciętnej klasie. Dzisiaj te wymagania w zakresie podstawowym są sformułowane realistycznie. Natomiast to, co się w tych realistycznych wymaganiach nie mieści, jest przełożone do tego programu rozszerzonego. W efekcie spora grupa uczniów, którzy wybiorą program rozszerzony, będzie umiała tyle, ile, jak sobie zawsze wyobrażaliśmy, powinien umieć uczeń, który myśli o poważnych studiach na kierunku, który wymaga kwalifikacji matematycznych i jest bardzo chętnie wybierany, typu informatyka. A z drugiej strony te wymagania na poziomie podstawowym są sformułowane tak, żeby się dały zrealizować z przeciętnie zdolnym uczniem, i wobec tego wyposażą uczniów w wiedzę, która jest całkowicie wystarczająca do podjęcia studiów, które nie wymagają specjalizowanej wiedzy matematycznej, ale wymagają pełnej znajomości podstawowych technik, na przykład studia ekonomiczne czy cały szereg innych kierunków studiów, które dziś odwołują się do matematyki. To uporządkowanie spraw, to znaczy wyraźne powiedzenie, jakie wymagania na którym poziomie, spowoduje, że ten egzamin, który konstruujemy, będzie realistycznie mierzył na dwóch poziomach te umiejętności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Wszystkie pytania włączone do porządku dziennego zostały rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Kończymy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druki nr 430, 430-A i 1092).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzygłocką.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy. Rządowy projekt oraz autopoprawka zostały zapisane w drukach nr 430 i 430-A, natomiast sprawozdanie komisji w druku sejmowym nr 1092.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Decyzją Komisji Polityki Społecznej i Rodziny projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy został skierowany do podkomisji stałej do spraw rynku pracy w maju tego roku. Prace nad nim zostały jednak na kilka miesięcy zawieszone z uwagi na to, ze czekaliśmy na autopoprawkę rządu. Zmiany do Kodeksu pracy, które znajdują się w druku nr 430, miały regulować trzy sfery związane ze stosunkami panującymi między pracodawcą a pracownikiem.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Po pierwsze, chodziło o wykonanie zaleceń zawartych w dyrektywach unijnych dotyczących czasu pracy. Odpowiednie propozycje były zawarte w poprawkach nr 4, 5 i 6, jednak rząd w druku nr 430-A wykreślił te trzy punkty. Podkomisja przyjęła wyjaśnienia strony rządowej, z których wynika, że zmiany dotyczące czasu pracy powinny być przedmiotem szerszej regulacji, która jest już przygotowywana. Wykreślenie tych poprawek zostało również zaakceptowane przez wszystkich członków Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Pozostałe dwa zagadnienia, które znalazły się w projekcie zmian do Kodeksu pracy, to przepisy dotyczące pośredniej dyskryminacji pracownika oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jeśli chodzi o problem dyskryminacji pośredniej, członkowie podkomisji jednogłośnie przyjęli niemal wszystkie zaproponowane przez rząd rozwiązania. Zmiana merytoryczna została wprowadzona tylko w poprawce nr 2, konieczne było bowiem doprecyzowanie, w których przypadkach zasady równego traktowania nie muszą być przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Po pierwsze, taka sytuacja może mieć miejsce, jeżeli rodzaj pracy lub warunki jej wykonywania powodują, że przyczyna lub przyczyny wymienione w tym przepisie są rzeczywistym i decydującym wymaganiem zawodowym stawianym pracownikowi. Chodzi np. o to, że pracodawca nie może zatrudnić osoby nieznającej języka angielskiego jako tłumacza tego języka. Nie będzie to przejaw dyskryminacji.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przejawem dyskryminacji nie będzie także wypowiedzenie zmieniające warunki pracy z pełnego etatu na jego część, w przypadku gdy wymaga tego sytuacja ekonomiczna pracodawcy. Ponadto pracodawca będzie mógł różnicować sytuację pracownika ze względu na staż pracy, to znaczy np. płacić więcej komuś, kto ze względu na dłuższy staż pracy lepiej wykonuje swoją pracę. Te propozycje zostały również zaakceptowane przez członków podkomisji, a następnie przyjęte na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny 7 października br. Pozostałe zmiany wprowadzone przez podkomisję miały charakter redakcyjny i również zostały przyjęte przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie i Panowie Posłowie! Przejdę teraz do pozostałych propozycji zawartych w projekcie rządowym, które uzyskały akceptację podkomisji, a następnie sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jeśli chodzi o zmiany w zakresie równego traktowania w zatrudnieniu, to wynikają one z przedstawionych Polsce przez Komisję Europejską zarzutów dotyczących właściwego i pełnego wdrożenia trzech dyrektyw z tego zakresu. Chodzi o dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r., dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. oraz dyrektywę 2002/73/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r. zmieniającą dyrektywę Rady 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zaakceptowane przez komisję zmiany przygotowane przez rząd uszczegółowiają i doprecyzowują definicję dyskryminacji pośredniej i molestowania seksualnego oraz wskazują, jakie działania mogą doprowadzić do stworzenia niekorzystnej atmosfery dla pracownika. Ponadto wprowadzają zakaz jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika, który poddaje się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu, lub podejmuje działania przeciwstawiające się takiemu zachowaniu.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Członkowie komisji zaakceptowali również propozycję, aby określając szczegółowe przepisy dotyczące dyskryminacji, wskazać, co dyskryminacją nie jest. Mówiłam już o tym w pierwszej części wystąpienia, ponieważ podczas obrad podkomisji wprowadziliśmy właśnie takie przypadki.</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zupełnie nową regulacją, która zyskała naszą akceptację, jest przyznanie ochrony pracownikowi udzielającemu pomocy innej osobie zatrudnionej, korzystającej z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Zakres tej ochrony byłby analogiczny, jak dla pracownika korzystającego z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-205.12" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wreszcie ostatnia zmiana zaakceptowana przez komisję, związana z ochroną pracowników, którą chce wprowadzić rząd, dotyczy wyraźnego zagwarantowania pracownicy powracającej z urlopu macierzyńskiego podjęcia pracy na dotychczasowym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym. Proponowane rozwiązanie polegałoby na nałożeniu na pracodawcę obowiązku dopuszczenia pracownika po urlopie macierzyńskim lub urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie byłoby to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.</u>
          <u xml:id="u-205.13" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Drugi rodzaj nowych regulacji, które zdaniem rządu powinny być zawarte w Kodeksie pracy, dotyczy zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W tym przypadku konieczność zmian wynika również z zarzutów formalnych przedstawionych Polsce przez Komisję Europejską w związku z niewłaściwym lub niepełnym wdrożeniem postanowień dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy. Ponadto konieczne jest dostosowanie przepisów Kodeksu pracy do zmian wynikających z innych wydawanych w ostatnim okresie aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-205.14" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dlatego zaakceptowana przez komisję rządowa propozycja nowelizacji kodeksu wprowadza postanowienia dyrektywy dotyczące zakresu odpowiedzialności oraz ogólnych obowiązków pracodawcy, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników, oraz obowiązku informowania pracowników i innych pracodawców m.in. o zagrożeniach zawodowych i działaniach podjętych w celu ich wyeliminowania.</u>
          <u xml:id="u-205.15" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Komisja zaakceptowała nową treść art. 215 i 216, które konkretniej niż dotychczas traktują o bezpieczeństwie związanym z maszynami i urządzeniami. Rząd proponuje, aby zamiast obecnie obowiązującego ogólnego stwierdzenia wskazane zostało, że to pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych warunków pracy i wyposażenia maszyn oraz innych urządzeń w odpowiednie zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-205.16" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Rząd zaproponował także uchylenie upoważnienia dla ministra pracy i polityki społecznej, zawartego w art. 225 § 2 Kodeksu pracy, do wydania rozporządzenia w sprawie wykazu prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu zapewnienia asekuracji. Postęp naukowo-techniczny spowodował bowiem, że obowiązujące rozporządzenie stało się w znacznej części nieaktualne i powoduje trudności interpretacyjne. Tymczasem problematyka ta jest regulowana rozporządzeniami wydawanymi przez właściwych ministrów na podstawie innej regulacji zawartej w Kodeksie pracy. W tej sytuacji nie jest możliwe zapewnienie spójności między tymi aktami prawnymi, nie jest więc celowe utrzymywanie upoważnienia dla ministra właściwego do spraw pracy. Członkowie komisji uznali za słuszną propozycję, aby upoważnić pracodawcę do ustalania wykazu takich prac po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami.</u>
          <u xml:id="u-205.17" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Omówione przeze mnie propozycje zostały szczegółowo przedyskutowane podczas posiedzeń podkomisji stałej do spraw rynku pracy oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Nowe regulacje wraz z wypracowanymi poprawkami zostały zaakceptowane przez pracujących nad ustawą posłów. Dlatego w imieniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wnoszę o przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy, zawartego w druku sejmowym nr 1092. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W imieniu Platformy Obywatelskiej głos zabierze pan poseł Witold Kochan.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselWitoldKochan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec rządowego projektu nowelizacji Kodeksu pracy wraz z autopoprawką do tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PoselWitoldKochan">Proponowana nowelizacja jest o tyle istotna, że dotyczy dostosowania polskiego prawa do norm unijnych wynikających z dyrektyw Komisji Europejskiej i orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Nieco inny niż początkowo planowany zakres proponowanej nowelizacji wynika m.in. z dokonywanej na bieżąco analizy prawa pracy, zwłaszcza pod kątem zgodności z normami unijnymi, a także z prowadzonego z partnerami społecznymi dialogu oraz z wyników działań kontrolnych przeprowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PoselWitoldKochan">Projekt nowelizacji wprowadza i reguluje tak istotne dla zagwarantowania równego traktowania w zatrudnieniu kwestie, jak sprawę uszczegółowienia definicji dyskryminacji pośredniej, doprecyzowuje sytuacje będące przejawem dyskryminacji przez szczegółowe zapisanie ich w kodeksie. Określa również, jakie działania mogą doprowadzić do stworzenia niekorzystnej atmosfery wobec pracownika, precyzuje również, jakie sytuacje nie mogą być uznane za dyskryminujące. Następuje również uszczegółowienie definicji molestowania seksualnego i, co bardzo istotne, proponowana nowelizacja wprowadza zakaz jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec takiego pracownika, który był molestowany albo podjął działania przeciwstawiające się tym praktykom. W dotychczasowym stanie prawnym brak jest bowiem takich zapisów, które chroniłyby takiego pracownika, zatem zmiany w tym zakresie należy zdaniem naszego klubu ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PoselWitoldKochan">Przewidywane jest również wprowadzenie ochrony dla pracownika, który udziela pomocy innemu pracownikowi, na analogicznych zasadach jak dla pracownika korzystającego z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania. Proponowana przez rząd nowelizacja wprowadza zasadę, iż skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących mu z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie tylko nie może stanowić przyczyny zwolnienia pracownika, ale także nie może stać się podstawą do jakichkolwiek innych negatywnych konsekwencji wobec takiego pracownika.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#PoselWitoldKochan">Zdaniem naszego klubu bardzo istotne jest to, że projekt przewiduje zagwarantowanie powrotu pracownikowi korzystającemu z uprawnień związanych z rodzicielstwem na to samo stanowisko pracy, które zajmował przed udaniem się na urlop, a jeżeli będzie to niemożliwe - na stanowisko równorzędne lub inne, z zachowaniem jednak przez pracownika wynagrodzenia w wysokości takiej, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#PoselWitoldKochan">Projekt zawiera również regulacje dotyczące kwestii bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Dokonanie zmian w tym zakresie jest sprawą niezwykle ważną i pilną wobec postawienia naszemu krajowi przez Komisję Europejską zarzutów formalnych w związku z niewłaściwym lub niepełnym wdrożeniem postanowień dyrektyw w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#PoselWitoldKochan">Klub nasz popiera wprowadzenie obowiązku informowania przez pracodawcę pracowników o występujących w danym zakładzie pracy zagrożeniach dla zdrowia i życia oraz o zasadach postępowania w sytuacji awarii i innych sytuacjach stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników. W pełni należy zgodzić się z wprowadzeniem zasady, iż pracownikowi, który powstrzymał się od wykonywania pracy w warunkach stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy, nie mogą grozić z tego tytułu jakiekolwiek negatywne konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#PoselWitoldKochan">Również co do pozostałej części projektu stanowisko naszego klubu jest pozytywne, proponowana nowelizacja dobrze przysłuży się zapewnieniu prawnych warunków przestrzegania zasady równego traktowania w zatrudnieniu, przeciwdziałaniu dyskryminacji, molestowaniu i innym nagannym praktykom w miejscu pracy, jak również zapewnieniu ochrony pracowników przed nimi i zakazu wyciągania jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracowników, którzy byli ofiarami molestowania bądź też przeciwstawili się temu.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#PoselWitoldKochan">Klub nasz w związku z powyżej przedstawionym pozytywnym stanowiskiem wnosi, by Wysoka Izba uchwaliła przedłożony projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy wraz z autopoprawką.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PoselStanislawSzwed">Nowelizacja stanowi kolejny etap dostosowania przepisów prawa pracy w Polsce do wymogów obowiązujących w Unii Europejskiej. Biorąc pod uwagę zakres proponowanej regulacji, projekt jest kontynuacją procesu zapoczątkowanego w 2003 r., kiedy to wprowadzono do Kodeksu pracy przepisy dotyczące równego traktowania pracowników i kandydatów do zatrudnienia, a zwłaszcza kobiet. Projekt ustawy odnosi się ponadto do kwestii związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. W pierwotnej wersji mieliśmy również przepisy związane z czasem pracy, jednak ze względu na propozycję zmiany dyrektywy z 2003 r. Parlamentu Europejskiego i Rady Europy prace nad tymi zmianami zostały wstrzymane.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PoselStanislawSzwed">Przechodząc do projektu ujętego w sprawozdaniu, za właściwe należy uznać proponowane zmiany w zakresie przepisów regulujących kwestię równego traktowania w zatrudnieniu, w tym m.in. propozycję uszczegółowienia i doprecyzowania definicji dyskryminacji pośredniej, enumeratywne wymienienie działań mogących doprowadzić do stworzenia niekorzystnej atmosfery wobec pracownika, definicji molestowania seksualnego, doprecyzowanie zakresu ochrony wobec pracownika korzystającego z uprawnień przysługujących mu z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu oraz przyznanie ochrony pracownikowi udzielającemu pomocy innemu pracownikowi korzystającemu z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PoselStanislawSzwed">Wprowadzenie tych regulacji powinno w zamierzeniu usunąć wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem przepisów dotyczących dyskryminacji i molestowania seksualnego oraz w lepszy sposób chronić pracowników przed tymi niekorzystnymi zjawiskami. Czy jednak tak będzie? Tutaj mam wątpliwości. Prawo pracy jest specyficzną gałęzią prawa obejmującą swoim zasięgiem i stosowaną w codziennej działalności przez ogromną rzeszę pracodawców i pracobiorców, a prawidłowo stosować można tylko prawo jasne, przejrzyste i spójne.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#PoselStanislawSzwed">Wprowadzenie do Kodeksu pracy przepisów dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w brzmieniu wprost przejętym z tłumaczeń tych dokumentów czyni wspomniane regulacje niejasnymi i niezrozumiałymi dla przeciętnego odbiorcy.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#PoselStanislawSzwed">W podobnym tonie są utrzymane w naszym sprawozdaniu opinie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, który też podnosi problemy związane z interpretacją poszczególnych przepisów. Zacytuję tutaj tylko zastrzeżenie, które komitet zgłosił do projektu naszego sprawozdania: Należy zaznaczyć, że niekorzystne traktowanie osoby niepełnosprawnej ze względu na jej niepełnosprawność stanowiłoby dyskryminację bezpośrednią i powinno być zakazane, bez możliwości uzasadnienia takiego działania zgodnym z prawem celem i proporcjonalnością podjętych środków. Z całokształtu przepisów regulujących sytuację osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu wynika dążenie ustawodawcy do ochrony i wspierania osób niepełnosprawnych. Z tego względu, biorąc pod uwagę zamieszczony w zdaniu wstępnym wymóg realizacji zgodnego z prawem celu, wydaje się, że środki, które różnicują sytuację prawną pracownika, mogą być podejmowane jedynie na korzyść osób niepełnosprawnych. Wydaje się jednak, iż w celu usunięcia wątpliwości w tym zakresie warte rozważenia jest dokonanie modyfikacji przepisów w celu wskazania, iż różnicowanie sytuacji pracowników niepełnosprawnych może mieć jedynie charakter dla nich korzystny.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#PoselStanislawSzwed">Podnoszę tę wątpliwość w związku z tym, że jest pan minister Duda, który zajmuje się osobami niepełnosprawnymi. Jeżeli jest bowiem jakaś niejasność, to może warto się zastanowić nad tym, czy nie należałoby skierować jeszcze raz projektu do komisji i zaproponować takie rozwiązanie, które nie budziłoby tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#PoselStanislawSzwed">Jak już powiedziałem, przepisy są dość skomplikowanie skonstruowane i czytanie ich bezpośrednio nawet w przypadku znawców prawa pracy rodzi problemy. Tak więc zwracam uwagę na te wątpliwości, na które zwrócił uwagę również Urząd Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#PoselStanislawSzwed">Dobrym rozwiązaniem w tym projekcie jest art. 183 ust. 2, czyli, powiedzmy, potwierdzenie, ale już takiej jednoznacznej gwarancji powrotu pracownicy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku; z tą interpretacją też były wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#PoselStanislawSzwed">Propozycje zmian w odniesieniu do działu X Kodeksu pracy, które mają dostosować przepisy kodeksu dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy do dyrektywy Rady z 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa, są dobrymi rozwiązaniami, które również będziemy popierać.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podsumowując, klub Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożony projekt rządowy, z zastrzeżeniem, o którym mówiłem, prosząc pana ministra o wyjaśnienie tych wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To już trzeci raz, kiedy dyskutujemy nad nowelizacją Kodeksu pracy. Ta nowelizacja jest reakcją rządu na zarzuty postawione Polsce przez Komisję Europejską w związku z niewłaściwym lub niepełnym wdrożeniem prawa unijnego w zakresie równego traktowania w zatrudnieniu oraz bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Mój klub, o czym mówiłam już trzykrotnie, popiera tę nowelizację i cieszymy się, że Komisja Europejska mobilizuje polski rząd do wzmocnienia i lepszego przestrzegania zarówno praw pracowniczych, jak i działań na rzecz polityki równościowej, w tym przypadku w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Niestety, proszę państwa, chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że w ocenie Lewicy polski rząd nie prowadzi polityki antydyskryminacyjnej w żadnym obszarze: ani nie przeciwdziała dyskryminacji ze względu na wiek, ani nie prowadzi tej polityki ze względu na płeć, pochodzenie narodowe, etniczne, nie przeciwdziała dyskryminacji np. osób zaangażowanych w działalność związkową, a także osób, które są dyskryminowane z innych przyczyn.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chcę bardzo wyraźnie powiedzieć: powołanie 8 marca pełnomocniczki rządu do spraw przeciwdziałania dyskryminacji budziło pewne nadzieje, że ta polityka zostanie przez rząd podjęta. Niestety działania nieobecnej zresztą także dzisiaj pani minister Radziszewskiej są kompletnie Wysokiej Izbie nieznane i nie wiemy, co pani minister w gruncie rzeczy robi, czym się zajmuje.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że martwią nas także, panie ministrze, informacje zawarte w tym projekcie ustawy, że owe regulacje prawne, zarówno tak potrzebne w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu, jak również związane z obszarem bezpieczeństwa i higieny pracy, jak państwo piszecie, nie wywołają skutków budżetowych. To mnie martwi szczególnie.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Proszę państwa, prawa człowieka, prawa działające na rzecz równego traktowania nie kosztują dużo, ale kosztować muszą. Jeżeli ja słyszę, że będziemy za chwilę mieli bardzo poprawne regulacje, takie, jakie wszyscy w Unii powinni mieć, a nie będziemy podejmować żadnych działań, to przecież sam fakt ustanowienia tych regulacji zapisanych na papierze w Kodeksie pracy nie zmieni możliwości np. obrony przed mobbingiem czy życia ofiar mobbingu lub innych zachowań dyskryminujących wobec różnych grup, o których mowa jest w tych zapisach.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">To, że wpiszemy tak do Kodeksu pracy, to ważne, ale potrzebne są również działania, panie ministrze, bo - tak jak mówiła to nawet pani posłanka, która sprawozdawała w imieniu komisji - ludzie powinni rozumieć, co jest działaniem niedyskryminującym, a jakie działanie w tym przypadku takim działaniem nie jest. Ta wiedza jest w społeczeństwie polskim, jak pan będzie chciał, jak rozumiem, zgodzić się ze mną, niewielka i potrzebuje także pewnych akcji, działań na rzecz tego, żebyśmy wiedzieli, co rozumieć przez słowo ˝dyskryminacja˝.</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Po pierwsze, Polska powinna ustanowić urząd antydyskryminacyjny...</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Trochę mi pan przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-211.10" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">...po drugie, powinniśmy mieć ustawę o równym traktowaniu. Tych wszystkich działań nie ma. Polska od mniej więcej trzech lat z nieznanych mi powodów nie podejmuje takich działań, dzięki którym umielibyśmy pomagać ofiarom dyskryminacji.</u>
          <u xml:id="u-211.11" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chciałabym zapytać pana ministra: Czy jest choć jeden program, dzięki któremu ofiary, także znane z przekazów medialnych, ofiary mobbingu czy molestowania seksualnego, mają udzieloną pomoc? Kto się nimi zajmuje? Czy są takie instytucje?</u>
          <u xml:id="u-211.12" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Proszę państwa, a więc, jak mówię, za chwilę polskie prawo będzie tak wspaniałe jak prawo w Unii, tylko rzeczywistość pozostanie nadal polska i ofiary owej dyskryminacji pozostaną bez szans na lepsze traktowanie.</u>
          <u xml:id="u-211.13" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">To samo w moim głębokim przekonaniu dotyczy osób o innej narodowości, które na rynku pracy w gruncie rzeczy mają bardzo małe szanse. Ja cytowałam przykład z Wietnamczykami, którzy budzą najmniejszą agresję. Pracodawcy mówią, że zatrudnienie Wietnamczyka jest dla nich najbardziej do zaakceptowania, ale zaledwie 0,12% pracodawców zatrudniłoby Wietnamczyków, których uważamy za spokojnych, niewywołujących awantur, niewywołujących jakichś zupełnie negatywnych odczuć.</u>
          <u xml:id="u-211.14" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chcę też bardzo wyraźnie zapytać, panie ministrze, czy jeżeli rząd co roku przyjmuje sprawozdanie głównego inspektora pracy, także my w Sejmie, i co roku dowiadujemy się, że powtarzają się te same wypadki, bardzo dramatyczne, głównie ludzi młodych, w wieku 19-29 lat, to jest głównie ta grupa, która doświadcza tych wypadków, to są na ogół ludzie, którzy są zatrudnieni przez jeden rok na umowę o pracę na czas określony, oni ulegają tym największym wypadkom, to my nie powinniśmy w tym projekcie lub w deklaracji budżetowej uzyskać od państwa informację, że również w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy te koszty, te wydatki z budżetu państwa dla Państwowej Inspekcji Pracy będą wyższe. Prawo, jak mówię, trzeba poprzeć, jest potrzebne, jest słuszne, ale jak je zrealizować, to nadal pozostaje stojącym przed nami wyzwaniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Każda nowelizacja Kodeksu pracy - obecna jest już 47. - powinna być aktem najwyższej potrzeby, rozsądku, sprawiedliwości, bo dotyczy żywotnych spraw milionów zatrudnionych, a nie powinna być dokonywana w zależności od doraźnych potrzeb. Obecną nowelizację należy uznać za potrzebną, ale głównie ze względu na nowelizację art. 207, 209, 210, 215, 216, 225, 233 i 237 Kodeksu pracy, a więc odnoszących się do bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz wspomnianego już tutaj przez pana posła Szweda art. 183 odnoszącego się do praw pracownicy po urlopie macierzyńskim. Do problemu bezpieczeństwa i higieny pracy powrócę w dalszej części wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PoselJozefZych">Panie i Panowie! Poświęcę nieco miejsca ocenie art. 18 § 4-6, czyli problemowi tzw. dyskryminowania pośredniego. § 4 tegoż przepisu, zredagowany zresztą w formie nadającej się raczej do instrukcji niż do kodeksu, spowoduje wiele nieporozumień. Dlatego chciałbym zwrócić uwagę na pewne problemy, które niewątpliwie powstaną.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PoselJozefZych">Z pierwszej części przepisu określającego, jakie działanie może być uznane za dyskryminowanie pośrednie, wynika, że jest to zachowanie naganne, mogące pociągnąć za sobą negatywne skutki dla pracodawcy. Z kolei z drugiej części tego przepisu wynika, że mogą być takie sytuacje, które są zakwalifikowane jako dyskryminowanie pośrednie, ale ze względu na cel uznane za usprawiedliwione. Trzeba się zastanowić, czy jeżeli mamy do czynienia ze zdarzeniami, które kwalifikują się według kodeksu jako dyskryminowanie pośrednie, to czy może być okoliczność usprawiedliwiająca. I tu problem zacznie się dopiero wtedy, kiedy Państwowa Inspekcja Pracy, kiedy sąd będzie miał sprawę do rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#PoselJozefZych">W dniu wczorajszym główny inspektor pracy pan Zając poprosił mnie o rozmowę na temat podobnych zdarzeń, bo okazuje się, że przecież pracownik ma prawo wyboru: albo kieruje skargę do Państwowej Inspekcji Pracy, albo decyduje się na sąd. Z reguły idzie do Państwowej Inspekcji Pracy. I teraz minister zadaje mi pytanie: proszę pana, prawie całe życie zajmuje się pan prawem pracy, niech mi pan powie, jak my wobec tego mamy rozstrzygnąć tę sprawę, przyznać bądź nie przyznać racji, skoro my nie mamy uprawnień do wzywania świadków, do całego trybu postępowania, a więc nie mamy, powiem wprost, oprzyrządowania do tego typu działań. A więc jest to zagadnienie bardzo istotne. Dlatego znów podzielam pogląd tych wszystkich, łącznie z panem posłem Szwedem, którzy mówią, że przepisy powinny być, jeżeli chodzi o kodeks, precyzyjne i jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#PoselJozefZych">Weźmy teraz problem molestowania seksualnego. Otóż proponowany § 7 stanowi, że poddanie się przez pracownika molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu, a także podjęcie przez niego działań przeciwstawiających się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika. Wydaje się, że sprawa jest jasna. Jeżeli jednak zaczniemy teraz ten przepis rozbierać na poszczególne sytuacje, to okaże się, że my na równi stawiamy tego pracownika, który poddaje się molestowaniu, z tym, który się broni, a jeżeli chodzi o problem podporządkowania się molestowaniu, okoliczności mogą być najróżniejsze. W związku z rozstrzyganiem takiego zagadnienia można trafić na pewne sytuacje. Na podstawie wielu setek przypadków już wiemy, że w Polsce odnośnie do problemu molestowania przełożeni często stosują bardzo wyrafinowane metody. Chodzi tu o zupełnie luźne aluzje, niejasne obietnice, wieloznaczne ostrzeżenia, wspólne wyjazdy, o np. pewne uzasadnienia. Tak więc chciałbym zwrócić uwagę na to, że w praktyce trafimy na problemy ocenne, tutaj stawiane jednoznacznie. Ta osoba, która się poddaje, i ta, która się broni, mają tu jednakową sytuację, a tak być nie powinno.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#PoselJozefZych">Panie marszałku, jeszcze jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku, proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselJozefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Problemem niezwykle ważnym jest sprawa przede wszystkim tych przepisów, które dotyczą bezpieczeństwa i higieny pracy w sensie prawnej ochrony pracy i technicznej ochrony pracy. To są bardzo słuszne założenia, tylko jest wiele przepisów. Wiele, tylko że ich się w praktyce często nie przestrzega. Zachodzi pytanie - ta kwestia została poruszona przed chwilą przez panią poseł Jarugę-Nowacką - jak to się mianowicie ma do sprawozdań Państwowej Inspekcji Pracy. Corocznie również wysłuchujemy tych sprawozdań i czas najwyższy, żeby wyciągać z tego wszystkiego wnioski.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PoselJozefZych">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego najpierw dziękuje pani poseł sprawozdawcy, która elegancko, czytelnie przedstawiła sprawozdanie komisji. Następnie przy tych zastrzeżeniach, w interesie porządnej legislacji oczywiście uznajemy, że jest to zasadne, i będziemy głosować za przyjęciem tych poprawek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Na liście jest zapisanych 13 posłów. Czy są jeszcze chętni? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas zadania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy wystąpi pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W swej autopoprawce rząd zaproponował rezygnację z punktów 4, 5 i 6 pierwotnej wersji zawartej w druku nr 430 z lutego br. Minęło 8 miesięcy. Dlaczego w tak długim okresie tych kilku spraw nie można było rozwiązać? Szczególnie prosta i oczywista była zawarta w art. 151 propozycja uzasadniona tym, że czas dyżuru winien wliczać się do czasu pracy, jeżeli dyżur był pełniony w miejscu wykonywania pracy określonej w umowie o pracę. Propozycja ta była wynikiem orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który orzekł, że czas dyżuru medycznego powinien być w całości wliczany do czasu pracy, o ile lekarz jest zobowiązany przebywać na terenie szpitala, nawet jeżeli w czasie dyżuru może odpoczywać.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Podobne orzeczenia, gdyby o nie wystąpić, można byłoby uzyskać również w zakresie innych zawodów, np. służby leśnej, której pracownicy często po godzinach pracy w dni wolne pełnią dyżury przeciwpożarowe lub inne konieczne dyżury związane z możliwością wystąpienia innych zagrożeń, np. różnych klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, dlaczego w swej autopoprawce rząd zrezygnował z tak oczywistych propozycji? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przy omawianiu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy, zawartego w druku nr 430, chciałbym zwrócić uwagę na nurtujący wielu pracowników i pracodawców problem interpretacji pojęcia tzw. doby pracowniczej, której definicja zawarta jest w art. 128 § 3 pkt 1 ustawy Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Z przepisu tego wynika, że pracownicy mogą rozpoczynać prace jedynie po zamknięciu poprzedniej doby, czyli po 24 godzinach od chwili rozpoczęcia pracy w dobie poprzedniej. Powyższa definicja doby pracowniczej bardzo utrudnia prowadzenie firm, nie pozwala pracodawcom na elastyczne kształtowanie czasu pracy. Mechanizm ten jest utrudnieniem dla wielu zakładów pracy, opieki zdrowotnej, różnych urzędów administracji publicznej, a także firm przewozowych, zakładów usługowych oraz handlowców.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">W związku z powyższym chciałbym zapytać pana ministra, czy w celu zabezpieczenia praw pracowników nie byłaby wystarczająca konieczność zapewnienia im w każdej dobie nieprzerwanego wypoczynku, który wynosiłby co najmniej 11 godzin, przy jednoczesnej rezygnacji z opisanych w moim zapytaniu rozwiązań zawartych w art. 128 § 3 pkt 1?</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Czy byłoby możliwe wprowadzenie do omawianego projektu ustawy poprawki, która zmieniłaby krytykowane przez wielu pracodawców i pracowników rozwiązania, o których wspomniałem w moim wystąpieniu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W zaproponowanej nowelizacji ustawy Kodeks pracy wprowadza się zmiany w zakresie dyskryminacji, molestowania i molestowania seksualnego pracowników.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PoselMarekKwitek">Proponowane zmiany nie rozwiązują jednak podstawowych kwestii, jakimi są trudności dowodowe, przed jakimi stoi pracownik w przypadku procesu sądowego w sprawie o molestowanie czy dyskryminację. Wykazanie przez pracownika, że był dyskryminowany przez pracodawcę, w sytuacji gdy inni pracownicy boją się zeznawać zgodnie z prawdą, ponieważ nie chcą stracić pracy czy też popaść w niełaskę u pracodawcy, jest niemal niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PoselMarekKwitek">W związku z powyższym pytam, panie ministrze, czy nie rozważa pan wprowadzenia mechanizmów ułatwiających prowadzenie procesu sądowego przez molestowanego lub dyskryminowanego pracownika, np. poprzez odwrócenie zasady dowodowej i wprowadzenie obowiązku udowodnienia przez pracodawcę, że stosowane przez niego metody zarządzania pracą były zgodne z prawem? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W proponowanej nowelizacji Kodeksu pracy przedstawia się oczywiście słuszne zapisy dotyczące równego traktowania pracowników. Moje wątpliwości budzą jednak zapisy dotyczące czasu pracy. Proponowane zmiany w drastyczny sposób zmieniają podmiotowość pracownika. Staje się on przedmiotem, a nie podmiotem swoich praw.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PoselAntoniBladek">Bardzo proszę, aby strona rządowa przedstawiła opinię związków zawodowych odnośnie do zmian w Kodeksie pracy. Nigdzie nie natrafiłem na taką opinię. Proponowane zmiany bardzo ograniczają rolę związków zawodowych, traktując je jako podmiot opiniodawczy, a nie podmiot, z którym uzgadnia się ważne dla pracowników decyzje. Chciałbym zapytać o regulacje zawarte w art. 150 § 2 Kodeksu pracy. Z przedłożonej propozycji wynika, że gdy u danego pracodawcy nie dojdzie do zawarcia układu, dłuższy niż 6-miesięczny okres rozliczeniowy czasu pracy będzie ustalany w drodze porozumienia zawieranego przez pracodawcę z co najmniej jedną reprezentatywną organizacją związkową.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PoselAntoniBladek"> Proszę więc o wyjaśnienie, dlaczego w zapisach pojawia się wymóg dotyczący tylko jednej reprezentatywnej organizacji związkowej. Regulacje dotyczące dłuższego niż 6-miesięczny okresu rozliczeniowego są bardzo istotne dla pracowników i mogą wiązać się ze znaczącymi uciążliwościami. Wydaje się więc uzasadnione, aby wprowadzić warunek zawarcia porozumienia z wszystkimi organizacjami związkowymi albo wszystkimi organizacjami związkowymi reprezentatywnymi. Dziękuję. Przepraszam za przekroczenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Debatujemy dziś nad nowelizacją Kodeksu pracy, która ma na celu wprowadzenie przepisów antydyskryminacyjnych. Dyskryminacja kogokolwiek ze względu na płeć czy stan zdrowia jest niewątpliwie rzeczą niepożądaną społecznie. Musimy sobie jednak powiedzieć wprost, że chociażby doświadczenie Stanów Zjednoczonych pokazuje, że podobne ustawodawstwo wprowadzone w latach 60. zeszłego wieku osiągało nieraz skutki odwrotne do zamierzonych. Dlatego też chciałbym zapytać, czy definicja dyskryminacji pośredniej przyjęta w nowelizacji nie jest zbyt nieprecyzyjna. Może się bowiem okazać, że może ona doprowadzić dość szybko - jak mi się wydaje - do wniesienia wielu pozwów, a polskie sądy przecież już teraz są mało wydolne.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Szanowny Panie Ministrze! Czy moje obawy są uzasadnione? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Monika Wielichowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W projekcie, nad którym procedujemy, nowym rozwiązaniem są regulacje prawne, które wprowadzają zakaz jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika, który jest molestowany lub który przeciwstawia się tym praktykom. Osoby takie będą objęte ochroną. Ochronę otrzymają również pracownicy, którzy przeciwstawiają się naruszeniom zasady równego traktowania w zatrudnieniu, i pracownicy udzielający pomocy innym osobom, wobec których naruszane są te zasady. O jakiej ochronie mówimy i na czym będzie ona polegała?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PoselMonikaWielichowska">Czy przepisy w projektowanej ustawie w zakresie przepisów o równym traktowaniu w zatrudnieniu przewidują dodatkowe obciążenia dla budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PoselMonikaWielichowska">W projekcie nowelizacji określono również, że pracodawca będzie zobowiązany do zagwarantowania pracownicy powracającej z urlopu macierzyńskiego podjęcia pracy na dotychczasowym bądź równorzędnym stanowisku. Zagwarantowano również, że osoby te będą otrzymywać wynagrodzenie równorzędne do tego, jakie otrzymywałyby, gdyby z tego urlopu nie korzystały.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#PoselMonikaWielichowska"> Nasuwa się zatem pytanie, czy projektowana zmiana w ustawie będzie miała istotny wpływ na rynek pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze sprawozdania głównego inspektora pracy za rok 2007 dowiadujemy się, że właśnie w roku 2007 nastąpił wzrost ogólnej liczby wykroczeń o około 5% w stosunku do roku 2006. Tłumaczy się ten fakt głównie tym, że Państwowa Inspekcja Pracy przejęła zadania w zakresie kontroli legalności zatrudnienia. Chciałbym w związku z tym zapytać, ponieważ to bezpośrednio nie wynika ze sprawozdania, jaka jest dynamika zjawiska wykroczeń związanych z przedmiotową nowelizacją w zakresie dyskryminacji, a także mobbingu czy też molestowania seksualnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować panu marszałkowi Zychowi za stwierdzenie, że przepisywanie ściśle dyrektyw do naszego prawa kończy się tym, że te przepisy są dla nas faktycznie niezrozumiałe. Chciałbym zapytać pana ministra o sprawę ważną. Niektórzy pytają o sprawy czasu pracy. My to autopoprawką rządu wyłączyliśmy, ale sprawa jest faktycznie ważna. Chciałbym zapytać pana ministra, na jakim etapie są prace związane z wdrożeniem dyrektywy, dotyczące czasu pracy, ale nie tylko w kontekście dyżurów czy rozwiązań, które były proponowane wcześniej w projekcie rządowym, ale w ogóle dotyczące regulacji czasu pracy, ponieważ wiemy, że jeśli chodzi o obecne przepisy Kodeksu pracy, ta problematyka wywołuje wiele, wiele kontrowersji, wiele problemów. Czy rząd przygotowuje dużą nowelizację dotyczącą czasu pracy, czy to będzie tylko związane z dyrektywą, którą będzie przyjmował Parlament Europejski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Robert Węgrzyn, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PoselRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana ministra natury ogólnej, a zainspirowała mnie do jego postawienia pani poseł sprawozdawca, która powołała się w swoim wystąpieniu na dyrektywę dość odległą, z 1989 r. Chciałbym zapytać, czy ten projekt nowelizacji ustawy wyczerpuje wszystkie elementy dyrektyw dotyczące Kodeksu pracy. Czy mamy jakieś opóźnienia, a jeśli tak, to w jakim zakresie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zasadnicze, moim zdaniem, pytanie do pana ministra: Jakie rząd zamierza podjąć działania, aby przyjmowane przez nas prawo zaczęło funkcjonować także w życiu, czyli co rząd zamierza w tym zakresie zrobić?</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie ministrze, nie wiem naprawdę, ale może pan mi dzisiaj odpowie, kto w rządzie prowadzi politykę antydyskryminacyjną, kto za to odpowiada. To jest dla mnie pytanie istotne.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie bardzo konkretne pytanie: Jakie instytucje pomagają dzisiaj ofiarom mobbingu lub molestowania seksualnego w dochodzeniu swoich praw? To jest sprawa, o wyjaśnienie której chciałabym pana ministra prosić.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Rozumiem, że w rozwiązaniu dylematów dotyczących tego, co jest dyskryminacją bezpośrednią, pośrednią, pomogą nam także orzeczenia Trybunału Praw Człowieka, ale do tego są potrzebne działania i owa akcja wyjaśniająca w ogóle prawa obywateli, którzy mogą być dyskryminowani w miejscu pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z góry zastrzegam, że będę prosił o odpowiedź na piśmie, dlatego że sprawa jest poruszana przy okazji, w związku z tym nie oczekuję, że od razu uda się na nią odpowiedzieć. Mianowicie w czasie poniedziałkowych dyżurów poselskich spotkałem się z przedstawicielami pracowników, którzy nie mogą dojść w normalnym postępowaniu swoich wypracowanych złotówek za pracę. Cała procedura, która obowiązuje dzisiaj w państwie, jest dla nich, ich zdaniem, niekorzystna.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Po pierwsze, system Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wspomaga tylko za określony czas. Po drugie, brak możliwości wyegzekwowania nawet przez komornika u byłego właściciela tych środków powoduje, że pozostają oni bez środków do życia (na przykład 5-6 tys. zł w wieku przedemerytalnym), z niewielkimi szansami na lokalnym rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W związku z powyższym chciałbym zapytać i prosić o odpowiedź pana ministra na piśmie, czy obecnie, kiedy sytuacja na rynku pracy poprawia się i kiedy jest lepsza kondycja Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, nie można by było rozważyć możliwości pomocy tym pracownikom, którzy nie są w stanie odzyskać swoich zarobionych pieniędzy z masy upadłościowej. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W corocznych sprawozdaniach Państwowej Inspekcji Pracy jest wiele uwag dotyczących naruszenia przepisów prawa pracy oraz są propozycje rozwiązań ustawowych. Chciałbym zapytać, czy komisja w pracach nad przedmiotowym projektem ustawy brała pod uwagę wnioski Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">I jeszcze jedno. Obecnie komisja ˝Przyjazne Państwo˝ bardzo intensywnie pracuje nad uczytelnieniem ustaw i nad ich czystością. Chodzi o to, by prawo, stanowione ustawy były bardzo czytelne. W art. 18 nowelizowanej ustawy w § 6 czytamy: Dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym, i dalej, na końcu: Na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy. Co to znaczy: werbalne czy pozawerbalne, panie ministrze? Wczoraj widziałem w telewizji, jak ktoś kogoś poklepał po ramieniu. Czy to jest zachowanie werbalne czy pozawerbalne?</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Pozawerbalne.)</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#PoselFranciszekJerzyStefaniuk">Chodzi mi o to, że czasem zachowanie może być nieczytelne albo podciągnięte pod jakiś nieczytelny, niezrozumiały przepis. Jest ustawa o języku polskim. Lepiej, żeby nasze prawo, które stanowimy, było bardzo czytelne i przejrzyste. Dziękuję i przepraszam, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Pozawerbalny jest tylko dotyk.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nic nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jarosław Duda.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">(A ja?)</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#PoselStanislawSzwed">(Panie marszałku, pani poseł sprawozdawca chciałaby zabrać głos.)</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ale później, teraz pan. Jest ustalona kolejność. Potem pani poseł, na końcu.</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam odpowiadać językiem werbalnym, tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#GlosZSali">(Pozawerbalnie.)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pozawerbalnie będzie trudno. Dziękuję bardzo za pytania. Dotyczą one dwóch pakietów generalnych, do których pragnę się odnieść na początku. Chcę powiedzieć, że nie będę się odnosił do tych pytań, które dotyczą czasu pracy, bo właśnie ta regulacja spowodowała wyłączenie tego po to, żeby przygotować w Komisji Trójstronnej, w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi, takie rozstrzygnięcia, które będą wspólnie wynegocjowane i dadzą możliwość porozumienia się co do wdrożenia ich do naszych aktów prawnych, do Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Jarugi-Nowackiej, to pani poseł już mnie o to pytała. Myślę, że to pytanie tak naprawdę powinno być kierowane do pani minister Radziszewskiej. Chciałbym tylko powiedzieć...</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Zapytam.)</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Tak, myślę, że będzie taka szansa. Rząd uznał, że takie usytuowanie pełnomocnika do spraw równego statusu, czyli w kancelarii premiera, a jednocześnie umożliwienie koordynowania działań na poziomie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Edukacji Narodowej, jak również współpracy m.in. z rzecznikiem praw dziecka, rzecznikiem praw obywatelskich, z instytucjami, które funkcjonują w tym obszarze zainteresowania, jest najbardziej właściwe. Do tej pory nie mieliśmy sygnału, w którym by kwestionowano takie usytuowanie. Oczywiście można się różnić co do tego, czy powinien być specjalny urząd, jaki był kiedyś. Uważamy, że takie usytuowanie stwarza...</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(A co nakazuje dyrektywa?)</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Dyrektywa to nakazuje, natomiast nikt nam nie zwrócił wprost uwagi na to, że takie usytuowanie jest złe. Jestem przekonany, że jest ono dobre. Jeśli okazałoby się inaczej, będziemy oczywiście to zmieniać, ale dzisiaj w moim odczuciu takie usytuowanie jest właściwe. Resztę proponuję omówić z panią minister Radziszewską, zapewne będziecie mogły panie sobie wyjaśnić te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pozostałe pytania. Jeśli chodzi o wnioski, o których mówiła pani poseł Jaruga-Nowacka, jeszcze niejako to kontynuując, dotyczące zwiększenia budżetu, chciałbym przypomnieć, że Państwowa Inspekcja Pracy jest w gestii marszałka, dlatego w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej nie ustalamy budżetu i trudno mi się do tego odnieść.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Co do kwestii...</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Chodzi o politykę równościową.)</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Polityka równościowa jest realizowana m.in. poprzez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Są określone środki, określone programy, określone działania. Jeśli chodzi np. o mobbing, rzeczywiście nie ma żadnej instytucji w Polsce o charakterze państwowym czy samorządowym, ale doskonale zdajemy sobie sprawę, pani poseł, że zajmuje się tym kilka organizacji pozarządowych, we współpracy z ministerstwem. Mamy niejako przegląd sytuacji, być może nie jest to jeszcze dostatecznie wyraziście pokazane, ale sądzę, że będziemy w stanie w tym obszarze również pokazać taką współpracę, która jest dla nas najważniejsza, czyli z organizacjami pozarządowymi, które się tymi kwestiami zajmują, i myślę, że z dużym sukcesem.</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">To chyba tyle.</u>
          <u xml:id="u-241.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Na pytanie pana posła Tomaszewskiego odpowiemy na piśmie, zgodnie z życzeniem.</u>
          <u xml:id="u-241.14" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pan poseł Szwed pytał... Przepraszam, chcę być precyzyjny...</u>
          <u xml:id="u-241.15" who="#PoselStanislawSzwed">(O opinie dotyczące niepełnosprawności.)</u>
          <u xml:id="u-241.16" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Rozumiem, że o opinię UKiE dotyczącą m.in. sformułowania ˝korzystne˝, tak? W moim przekonaniu zachodzi tutaj pewna nieścisłość, ponieważ sugerowane przez UKiE sformułowanie ˝korzystne˝ jest dla nas o tyle nieczytelne, że trudno proponować działania niekorzystne. A więc jeśli np. w stosunku do osób niepełnosprawnych chcielibyśmy proponować działania niekorzystne i zapisać, że to będą działania o charakterze niekorzystnym... Przecież oczywiste jest, że muszą to być działania korzystne.</u>
          <u xml:id="u-241.17" who="#PoselStanislawSzwed">(Czy one wynikają z tego zapisu?)</u>
          <u xml:id="u-241.18" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">W naszym przekonaniu wynikają, tak jest dzisiaj. Na tym etapie, jest to już etap końcowy, a wcześniej podczas prac komisji nie było uwag, żeby to zmienić, nie powodujmy jakichś perturbacji, które by tę nowelizację w jakiś sposób kierowały nie na ten tor, na który wspólnie chcielibyśmy ją skierować, bo takie są ustalenia m.in. podkomisji i komisji.</u>
          <u xml:id="u-241.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pani poseł Wielichowska pytała o kwestie związane ze zmianami. Chciałbym odpowiedzieć w ten sposób. Żadna z projektowanych zmian, żadne rozwiązanie nie powoduje bezpośrednich skutków dla budżetu państwa, tak na dzisiaj to szacujemy. Gdyby natomiast się okazało, że takie skutki są, środki będą musiały się znaleźć, i co do tego nie ma najmniejszych wątpliwości. Co do kolejnego pytania, to poprzez takie zapisy pracownicy będą mieli większą ochronę przed niekorzystnym działaniem pracodawców; mogę odpowiedzieć ogólnie, bo zmierza to w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-241.20" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Kilka pytań było też do inspekcji pracy, m.in. pana posła Tyszkiewicza. Nie jest to pytanie do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, stąd nawet nie powinienem się do tego odnosić.</u>
          <u xml:id="u-241.21" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pan poseł Siedlaczek pyta o kwestie związane z doprecyzowaniem definicji dyskryminacji, bo nasuwa się pytanie, czy rzeczywiście ona to obejmuje, jeśli chodzi o dyskryminację pośrednią. W intencji rządu doprecyzowanie definicji dyskryminacji pośredniej powinno usprawnić prowadzenie spraw przed sądami, bo takie usytuowanie i uściślenie będzie w naszym odczuciu dawało możliwość przyspieszenia procedowania w konkretnych sprawach, nie będzie wydłużać procesu. Czyli będzie go skracać do czasu, który powinien być do tej kwestii adekwatny, bo nie chodzi o to, żeby rozszerzać go wielokrotnie w czasie. W taki sposób chciałbym na to pytanie odpowiedzieć panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.22" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pytania pana posła Gosiewskiego, Gwiazdowskiego, Kwitka i Błądka dotyczyły czasu pracy. Nie mogę się do tego odnieść, bo to zdjęliśmy. A pytanie...</u>
          <u xml:id="u-241.23" who="#PoselRobertWegrzyn">(Chodzi o dyrektywy UE, o zaległości w sprawie kodeksu.)</u>
          <u xml:id="u-241.24" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Właśnie, przepraszam bardzo. Nie mamy takich zaległości i to, co proponujemy, naszym zdaniem wyczerpuje dyrektywy, które są do wykonania przez nas w zakresie proponowanym przez Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-241.25" who="#GlosZSali">(Pozawerbalne formy molestowania.)</u>
          <u xml:id="u-241.26" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Panie pośle, przepraszam, jeśli pan pozwoli... Nie wiem, jakie są pozawerbalne formy, mogę się domyślać, ale nie chciałbym ich tutaj precyzować.</u>
          <u xml:id="u-241.27" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Gesty, rysunki...)</u>
          <u xml:id="u-241.28" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Gesty są oczywiście pozawerbalne. Jeśli one funkcjonują, a tak jest, wiemy o tym doskonale, to są i takie, i takie. Myślę, że ta nowelizacja również doprecyzuje to, jak powinno się z nimi walczyć.</u>
          <u xml:id="u-241.29" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">To tyle z mojej strony. Jeżeli nie odpowiedziałem na jakieś pytanie w tej chwili, oczywiście odpowiem na piśmie w najbliższym czasie. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-241.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Słucham, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PoselJerzyGosiewski">(Panie marszałku, zostało wymienione moje nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, było wymienione, bo pan zadał pytanie.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PoselJerzyGosiewski">(Ale chciałbym w trybie sprostowania...)</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie, nie ma sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PoselJerzyGosiewski">(Ale pan minister nie zrozumiał mojego pytania.)</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo przepraszam, nie ma takiego trybu.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#PoselJerzyGosiewski">(W moim pytaniu było tylko tyle, panie ministrze...)</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odbieram głos, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-242.10" who="#PoselJerzyGosiewski">(Chodzi o to...)</u>
          <u xml:id="u-242.11" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Odbieram głos.</u>
          <u xml:id="u-242.12" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam, nie ma w ogóle takiego trybu, panie pośle. Zadał pan pytanie, minister odpowiedział i co pan chce prostować?</u>
          <u xml:id="u-242.13" who="#PoselJerzyGosiewski">(Bo pan minister źle zrozumiał moje pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-242.14" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">To nieważne, nie ma takiego trybu.</u>
          <u xml:id="u-242.15" who="#PoselJerzyGosiewski">(Ale, panie marszałku, każdy ma prawo sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-242.16" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam, ale nie w takim trybie.</u>
          <u xml:id="u-242.17" who="#PoselJerzyGosiewski">(Ale...)</u>
          <u xml:id="u-242.18" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-242.19" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze sprawozdawca komisji pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka.</u>
          <u xml:id="u-242.20" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym odpowiedzieć panu posłowi Stefaniukowi, ale akurat wyszedł, że w pracach nad nowelizacją Kodeksu pracy brali udział przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy. Chcę także zwrócić uwagę na to, dlaczego praca trwała tak długo. Państwo zadawali pytania dotyczące czasu pracy. Pragnę podkreślić, że pierwsze czytanie odbyło się w maju, natomiast już 9 czerwca 2008 r. Rada UE do Spraw Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumenckich przyjęła porozumienie polityczne w sprawie projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/88/WE. Porozumienie to otwiera drogę do przyjęcia zmiany dyrektywy o czasie pracy, której rozwiązania powinny być implementowane przez państwa członkowskie w okresie 2-3 lat od wejścia w życie ustawy. Żeby więc znowu nie zmieniać Kodeksu pracy w zakresie czasu pracy, będziemy to dostosowywać już do nowej dyrektywy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy (druki nr 261 i 1103).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzygłocką.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Zdrowia mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie połączonych komisji w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy. Projekt rządowy zawarty jest w druku nr 261, natomiast sprawozdanie komisji - w druku nr 1103.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy jest częścią rządowego pakietu ustaw, które mają na celu poprawienie sytuacji w służbie zdrowia. Nowelizacja jest efektem rozwiązań wypracowanych w ramach Programu MATRA pod nazwą ˝Redefinicja odpowiedzialności Ministerstwa Zdrowia za opiekę nad pracującymi w Polsce˝, którego celem była analiza wdrożenia dyrektywy ramowej nr 89/391/EWG o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W części projekt realizuje również wyrok Trybunału Konstytucyjnego w kwestii ponoszenia kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej w odniesieniu do odpowiednich osób. W tym przypadku chodziło o więźniów, za których koszty ponoszą samorządy, a powinien budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jeżeli chodzi o poszczególne rozwiązania zawarte w omawianym projekcie, to były one szczegółowo omawiane podczas posiedzeń podkomisji powołanej do rozpatrzenia druku nr 261.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Najwięcej dyskusji wywołała zmiana art. 1 ustawy o służbie medycyny pracy. Wspólnie ze stroną rządową, legislatorami i ekspertami rozpatrywaliśmy problem taki, czy należy zmienić definicję obecną zadań służb medycyny pracy, dodając zapis o kontroli zdrowia pracujących. W rezultacie przeprowadzonej dyskusji taki zapis został, zgodnie z propozycją rządu, dodany, jednak po odpowiednim uszczegółowieniu.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Członkowie podkomisji uznali, że rzeczywiście warto uwypuklić zadanie służby medycyny pracy, jakim jest kontrola zdrowia pracujących, aby podkreślić, że właśnie to powinno być jednym z głównych działań podejmowanych przez te służby. W następstwie wprowadzenia tej zmiany usunęliśmy z projektu ustawy definicję kontroli zdrowia pracujących jako niepotrzebną.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W toku prac podkomisji zmieniliśmy brzmienie poprawki dotyczącej kwalifikacji osób orzekających z zakresu medycyny pracy. W projekcie znajdowało się nieuzasadnione stwierdzenie, że kwalifikacje osób zajmujących się orzekaniem w przypadku policjantów powinny zostać osobno określone. Tymczasem służb mundurowych jest więcej i analogicznie trzeba byłoby je wszystkie wymienić. Uznaliśmy jednak, że wystarczające będzie stwierdzenie o ustaleniu specjalizacji lekarskich niezbędnych do orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych przy jednoczesnym uwzględnieniu charakteru i specyfiki chorób zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Kolejną istotną zmianę podkomisja wprowadziła w poprawce dotyczącej art. 11 obowiązującej ustawy. Rozszerzyliśmy krąg uprawnionych do otrzymywania dokumentacji medycznej o ośrodki badawczo-rozwojowe. Nadzorują one bowiem działalność wojewódzkich ośrodków medycyny pracy na wniosek ministra zdrowia. Gdyby nie miały dostępu do dokumentacji medycznej, taki nadzór byłby niemożliwy. Ponadto utrudnione byłoby prowadzenie badań epidemiologicznych. Na tym kończą się zmiany merytoryczne do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy wprowadzone podczas posiedzeń podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Poprawki zostały przyjęte podczas posiedzenia połączonych Komisji Zdrowia oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny dnia 8 października br. Na tym posiedzeniu przyjęliśmy jeszcze jedną zmianę w dodanym do art. 11 ust. 5. Znajdujący się tam zapis pierwotnie obligował ministra zdrowia do zasięgnięcia opinii Krajowej Rady Psychologów przy wydawaniu rozporządzenia dotyczącego rodzajów dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych oraz innych wzorów dokumentów obowiązujących w przypadku orzecznictwa z zakresu medycyny pracy. Z uwagi na fakt, że Krajowa Rada Psychologów do dziś się nie ukonstytuowała, zlikwidowaliśmy tryb obligatoryjny, zmieniając go na stwierdzenie o możliwości zasięgnięcia takiej opinii przez właściwego ministra.</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Przejdę teraz do omówienia innych istotnych zmian do ustawy o służbie medycyny pracy, które zostały zaproponowane w druku nr 261 i uzyskały akceptację połączonych komisji. Członkowie komisji pozytywnie ocenili propozycję zmiany art. 6, która wskazuje, że to pracodawca jest zobligowany do rozpoznania i oceny czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, a także oceny ryzyka zawodowego. Natomiast ośrodek medycyny pracy spełnia w tym przypadku funkcję wspomagającą. W projekcie uregulowano też problem psychologów. Zmiana w art. 10 obecnej ustawy nakłada na psychologa, który podejmuje lub kończy działalność w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, obowiązek zgłaszania tego faktu we właściwym ze względu na miejsce wykonywania działalności wojewódzkim ośrodku medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nowe brzmienie w ust. 3 zawiera informacje niezbędne do zgłoszenia podjęcia lub zakończenia działalności.</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W ust. 4 wskazano termin, w jakim należy dokonać zgłoszenia o podjęciu lub zakończeniu działalności.</u>
          <u xml:id="u-247.12" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Psychologów dotyczy ponadto zmiana zaproponowana w art. 11 ustawy. Ma ona na celu nałożenie na psychologa obowiązku dokumentowania przeprowadzanych badań i wydawanych orzeczeń oraz skorelowania zasad postępowania z tą dokumentacją z zasadami odnoszącymi się do dokumentacji medycznej.</u>
          <u xml:id="u-247.13" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Komisja pozytywnie oceniła także nową regulację, która ma być zawarta w art. 12 ustawy o służbie medycyny pracy. Stanowi ona, że umowa o świadczenie profilaktycznej opieki zdrowotnej będzie zawierana w formie pisemnej. Rozwiązanie takie ma się przyczynić do eliminacji fikcyjnych umów tego typu zawieranych między pracodawcami a podstawowymi jednostkami służby medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-247.14" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Komisja zaakceptowała również zaproponowaną w projekcie modyfikację dotychczasowego brzmienia pkt 6 i 9 w art. 17 ustawy, która ma na celu ograniczenie prawa wojewódzkich ośrodków medycyny pracy do przeprowadzenia badań profilaktycznych wyłącznie do sytuacji, gdy jest to niezbędne do przeprowadzenia szkolenia lekarzy odbywających specjalizację z zakresu medycyny pracy lub też innych staży kierunkowych. Jednocześnie w art. 17a wprowadzono upoważnienie dla ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia w drodze rozporządzenia limitu przeprowadzanych badań do celów przewidzianych w Kodeksie pracy udzielanych w ramach świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 17 pkt 9, z uwzględnieniem niezbędności ich wykonywania na potrzeby szkolenia specjalizacyjnego lekarzy przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy. Zaproponowana regulacja ma na celu ograniczenie ilości badań przeprowadzanych przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy do poziomu niezbędnego w kształceniu specjalizacyjnym lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-247.15" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W ocenionej pozytywnie przez połączone komisje zmianie do art. 18 ustawy o służbie medycyny pracy rząd określił ewentualne sankcje w stosunku do lekarzy, pielęgniarek i psychologów, wobec których stwierdzono istotne uchybienia dotyczące trybu, zakresu i jakości udzielanych świadczeń, w tym przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników. Projektodawcy zaproponowali możliwość wystąpienia z wnioskiem do odpowiedniego organu o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego albo o wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej. Powyższa regulacja rzeczywiście może przyczynić się do podniesienia jakości badań profilaktycznych przez możliwość inicjowania przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy działań w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy oraz podmiotów realizujących zadania służb medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-247.16" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ostatnia istotna zmiana w projekcie ustawy o służbie medycyny pracy, którą chcę omówić, wiąże się ze wspomnianą na początku realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego i wskazuje ministra sprawiedliwości jako płatnika kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej sprawowanej w odniesieniu do osób świadczących pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności, jeżeli obowiązek objęcia profilaktyką nie spoczywa na pracodawcy. Co ważne, proponuje się, aby ta regulacja obowiązywała już od 9 lutego 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-247.17" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o inne propozycje zawarte w druku nr 261, czyli pozostałe poprawki zapisane w art. 1 oraz art. od 2 do 4, to również zyskały one akceptację członków połączonych komisji i znajdują się w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-247.18" who="#PoselSprawozdawcaIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dlatego w imieniu Komisji Zdrowia oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wnoszę o przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy, zawartego w druku nr 1103. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Czesław Czechyra, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselCzeslawCzechyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy wraz projektami aktów wykonawczych, druk nr 261. Projekt nowelizacji ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy wynika z analizy wdrożenia dyrektywy ramowej 89/391/EWG o wprowadzeniu środków mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa oraz poprawę zdrowia pracowników podczas pracy. Jest też efektem rozwiązań, które zostały wypracowane podczas Programu MATRA ˝Redefinicja odpowiedzialności ministra zdrowia za opiekę zdrowotną sprawowaną nad pracującymi w Polsce˝. Proponowane zmiany zostały wypracowane również w trakcie uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Niektóre przepisy są efektem dostosowania regulacji prawnych do wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lipca 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PoselCzeslawCzechyra">Projekt zmian w ustawie precyzuje zadania służby medycyny pracy, która poprzez działania ograniczające ryzyko zawodowe będzie mogła aktywnie wpływać na poprawę warunków pracy tworzonych przez pracodawców. W świetle nowelizowanej ustawy jednostki służby medycyny pracy będą podmiotem spełniającym wyłącznie funkcję pomocniczą poprzez współdziałanie z pracodawcami w procesie diagnozowania czynników szkodliwych w środowisku pracy. Stanowi to zasadniczą zmianę, bowiem do tej pory jednostki medycyny pracy były obligowane do rozpoznawania i oceny czynników szkodliwych dla zdrowia w tym środowisku, jak również oceny ryzyka zawodowego. Wprowadzone pojęcie kontroli zdrowia pracujących jest zgodne z definicją stosowaną przez Międzynarodową Organizację Pracy.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#PoselCzeslawCzechyra">Bardzo ważną zmianą jest wprowadzenie przepisu o konieczności zawarcia pisemnej umowy o świadczenie profilaktycznej opieki zdrowotnej pomiędzy pracodawcami a podstawowymi jednostkami służby medycyny pracy. Taka forma umowy ma na celu eliminację fikcyjnych umów tego typu, zawieranych pomiędzy zainteresowanymi stronami. Osoby, które podjęły działalność w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi przed dniem wejścia w życie nowelizowanej ustawy, zachowują swoje uprawnienia. Projektowane zmiany będą miały realny wpływ na jednostki medycyny pracy, praktyki pielęgniarskie i psychologów wykonujących zadania służby medycyny pracy, jak również na pracodawców, pracowników i osoby rozpoczynające pracę.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#PoselCzeslawCzechyra">Należy podkreślić, że proponowane zmiany umożliwią psychologom w jeszcze większym stopniu realizować świadczenia w ramach profilaktycznej służby medycyny pracy. Ustawa jednak nakłada więcej obowiązków na psychologa w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi. Podkreślić należy, że psycholog jest zobowiązany do dokumentowania przeprowadzanych badań i wydawanych orzeczeń oraz postępowania w tym zakresie zgodnie z zasadami odnoszącymi się do prowadzenia dokumentacji medycznej. Rozszerzenie uprawnień w zakresie realizacji wymienionych świadczeń może wpłynąć na powstawanie nowych miejsc pracy, a przez to również przyczynić się do spadku bezrobocia w tej grupie zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#PoselCzeslawCzechyra">Wspomnieć też należy o bardziej skutecznych sankcjach wobec lekarzy, pielęgniarek i psychologów, którzy dopuścili się istotnych uchybień dotyczących trybu, zakresu i jakości udzielanych świadczeń, w tym przeprowadzanych badań profilaktycznych pracowników. W takich przypadkach istnieje możliwość wystąpienia z wnioskiem do odpowiedniego organu o wszczęcie postępowania lub wszczęcie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#PoselCzeslawCzechyra">Przyjęcie projektowanych przepisów ma doprowadzić do podniesienia jakości świadczeń udzielanych przez jednostki organizacyjne służby medycyny pracy. Docelowo powinno to skutkować poprawą warunków pracy i zdrowia pracowników. Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem rozwiązań proponowanych w nowelizowanej ustawie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Jolanta Szczypińska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselJolantaSzczypinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność wypowiedzieć się w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy, zawartego w druku nr 261 i w sprawozdaniu połączonych Komisji Zdrowia i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PoselJolantaSzczypinska">Nowelizacja ta jest efektem rozwiązań wypracowanych podczas trwania Programu MATRA, którego celem była analiza wdrażania dyrektywy ramowej o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy. Wprowadzone zmiany do ustawy mają przyczynić się do podniesienia jakości świadczeń udzielanych przez jednostki służby medycyny pracy, co ma skutkować poprawą warunków pracy i zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PoselJolantaSzczypinska">W nowelizacji w art. 1 definiującym cel ustanowienia służby medycyny pracy wyodrębniono kontrolę zdrowia pracujących jako oddzielne zadanie dla tej służby. Systematyczna kontrola zdrowia pracujących ma być prowadzona w celu aktywnego oddziaływania na poprawę warunków pracy i ograniczenia ryzyka zawodowego. Kontrola stanu zdrowia pracujących ma obejmować procedury i badania służące ocenie stanu zdrowia pracujących, ukierunkowane na identyfikowanie zaburzeń zdrowia, które pozostają w związku przyczynowym z warunkami pracy. W ramach kontroli pracownicy otrzymają informacje i wskazania lekarskie odnośnie do sposobów zapobiegania niektórym zmianom w stanie ich zdrowia. To nowe zadanie służby medycyny pracy jest korzystne dla pracujących, bo zobowiązuje służbę medycyny pracy do aktywnej kontroli zdrowia pracujących oraz do informowania pracowników o sposobach zapobiegania niektórym niekorzystnym zmianom w stanie ich zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po drugie, wprowadzając zmiany do art. 6 pkt 1 lit. a i b, likwiduje się niespójność między art. 226 Kodeksu pracy i ustawą o służbie medycyny pracy. Kodeks pracy obciąża bowiem pracodawcę obowiązkiem rozpoznawania i oceny czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, a nie służbę medycyny pracy, jak jest zapisane w ustawie o służbie medycyny pracy. Proponowany przepis zlikwiduje tę niezgodność, nakazując jednostkom służby medycyny pracy współdziałać w tych zadaniach w roli pomocnika.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po trzecie, zmieniając art. 10, nakłada się na psychologów i inne osoby o kwalifikacjach niezbędnych do wykonywania wielodyscyplinarnych zadań służby medycyny pracy, którzy podejmują lub kończą działalność w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, obowiązek zgłaszania tego faktu we właściwym wojewódzkim ośrodku medycyny pracy. Zmiana ta wprowadza psychologów w sposób uregulowany do ustawy o służbie medycyny pracy. Projekt ten nakłada również obowiązek dokumentowania przeprowadzonych przez psychologów badań i wydawanych orzeczeń oraz obowiązek postępowania z tą dokumentacją zgodnie z zasadami odnoszącymi się do dokumentacji medycznej.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po czwarte, zmieniając art. 12, spowoduje się, że umowy między pracodawcami a podstawowymi jednostkami medycyny pracy na wykonywanie świadczeń profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi będą zawierane w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-251.6" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po piąte, zmieniając art. 17 definiujący zadania wojewódzkich ośrodków medycyny pracy i dodając art. 17a, ograniczy się prawa wojewódzkich ośrodków medycyny pracy do przeprowadzania badań profilaktycznych, limitując ilość tych badań do niezbędnych w celu przeprowadzenia szkoleń specjalizacyjnych lekarzy. Ograniczy to drastycznie możliwości przeprowadzania badań profilaktycznych przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy. Czy jest to słuszna zmiana? Czy zmianę tę należy wprowadzać właśnie w 2008 r., w którym to wpisano specjalizację z medycyny pracy do specjalizacji deficytowych? Czy w takim właśnie czasie należy wprowadzać jakiekolwiek ograniczenia utrudniające specjalizowanie się w tej niedoborowej dziedzinie?</u>
          <u xml:id="u-251.7" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po szóste, wprowadzając zmiany w art. 18, określa się ewentualne sankcje w stosunku do lekarzy, pielęgniarek i psychologów, w pracy których stwierdzono istotne uchybienia w udzielaniu świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-251.8" who="#PoselJolantaSzczypinska">Regulacje te mają pośrednio, poprzez karanie za nierzetelność, podnieść jakość badań profilaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-251.9" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po siódme, poprzez wprowadzenie do art. 21 nowego ust. 3 wypełnia się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 lipca 2006 r. Zmiana ta wskazuje na ministra sprawiedliwości jako płatnika kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej nad więźniami świadczącymi pracę, jeżeli obowiązek ten nie spoczywa na pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-251.10" who="#PoselJolantaSzczypinska">Po ósme, zmienia się wytyczne dla ministrów zawarte w art. 6 ust. 4-6, art. 8, art. 9 ust. 3 i 4, art. 11 ust. 4 oraz art. 27 ust. 2, wskazując dokładny zakres tych rozporządzeń zgodnie z art. 92 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-251.11" who="#PoselJolantaSzczypinska">Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości poprze projekt tej nowelizacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! U podstaw nowelizacji rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy legły dwie podstawowe przyczyny. Po pierwsze, wdrożenie dyrektywy ramowej o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy, po drugie, realizacja orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 25 lipca 2006 r. Efektem tych prac, które szczegółowo omówiła pani poseł sprawozdawca, jest rozszerzenie zadań służby medycyny pracy, doprecyzowanie procedur postępowania i pojęć używanych w ustawie oraz zasad organizacji wykonywanych zadań na odpowiednich poziomach przez służby medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Naszym zdaniem, znowelizowane przepisy ustawy przyczynią się do podniesienia jakości udzielanych przez jednostki organizacyjne służby medycyny pracy świadczeń i będzie to skutkować również poprawą warunków pracy i zdrowia pracowników. Nowelizacja precyzuje także zadania służby medycyny pracy odnoszące się do ograniczenia szkodliwego wpływu pracy na zdrowie, kładąc nacisk na współdziałanie z pracodawcą, który jest odpowiedzialny za rozpoznawanie i ocenę szkodliwego dla zdrowia ryzyka zawodowego w środowisku pracy. Wprowadza również obowiązek dotyczący zawierania umowy na wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych pracowników przez pracodawcę z podstawową jednostką służby medycyny pracy w formie pisemnej. To rozwiązanie jest bardzo istotne, dlatego że może przeciwdziałać omijaniu tego, czyli tej szarej strefie.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Inne przepisy ustawy doprecyzowują m.in. zasady prowadzenia kontroli przez wojewódzkie ośrodki medycyny pracy w stosunku do podstawowych jednostek służby medycyny pracy i osób realizujących zadania tej służby poza zakładami opieki zdrowotnej oraz zasady postępowania w sprawie nakładania sankcji na osoby winne istotnych uchybień stwierdzonych w trakcie kontroli dotyczących trybu, zakresu i jakości udzielonych świadczeń z zakresu medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Bardzo istotne jest właśnie to wdrożenie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który uchylił przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 z dniem 9 lutego 2008 r. Ta nowa regulacja, którą wprowadzamy jako wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, przenosi z samorządu wojewódzkiego na ministra sprawiedliwości finansowanie kosztów profilaktycznej opieki zdrowotnej sprawowanej nad osobami świadczącymi pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywania w aresztach śledczych lub wykonującymi pracę w ramach kary ograniczenia wolności. Obowiązek objęcia tymi świadczeniami zdrowotnymi powstaje wtedy, kiedy nie spoczywa on na pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ten rządowy projekt ustawy jest specyficzny, ma 14 zmian, w tym 10 aktów wykonawczych, w wyniku których minister właściwy do spraw zdrowia współdziała z 7 innymi ministrami oraz Naczelną Radą Lekarską i Naczelną Radą Adwokacką. Jeśli chodzi o te 10 aktów wykonawczych, to taka jest specyfika tworzenia prawa, że tak na dobrą sprawę to wszystkie kwestie dotyczące danego tematu regulowane są właśnie aktami wykonawczymi. Nie wiem, czy można to inaczej regulować, czy jest w dalszym ciągu taka potrzeba, aby ustawodawca przekazywał właśnie te szczegółowe kompetencje, to prawda, w ręce ministrów lub osób współdziałających. Trzeba powiedzieć, że projekt rządowy miał załączone projekty aktów wykonawczych. To dobrze, to musi być zasadnicza i dobra praktyka.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W kontekście omawianej dziś ustawy pojawiają się wątpliwości odnoszące się do współdziałania ministra zdrowia np. z ministrem infrastruktury w kontekście nowelizacji ustaw dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Wiele osób podnosi właśnie kwestię braku takiego współdziałania, a proponowane przepisy przewidują eliminowanie m.in. wojewódzkich ośrodków medycyny pracy, tam, gdzie chodzi o bezpieczeństwo, bezstronność w podejmowaniu decyzji, przeciwdziałanie korupcji. Sądzę, że używanie argumentu polegającego tylko i wyłącznie na tym, że tutaj jest pewien monopol w kontekście dobrze pojętego interesu społecznego, jest nie na miejscu. Dlatego też zwracamy się do ministra zdrowia, żeby był jednak tym zasadniczym koordynatorem, jeśli rząd podejmuje działania w innych obszarach, dotyczące również bezpieczeństwa w zakresie ruchu drogowego, aby nie eliminować specjalistycznych jednostek, ośrodków medycyny pracy w związku z tymi przedsięwzięciami.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Konkludując, Klub Poselski Lewica poprze projekt zawarty w sprawozdaniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Aleksander Sopliński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselAleksanderSoplinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam opinię o projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy, zawartym w druku nr 261.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PoselAleksanderSoplinski">Nowelizacja dotychczasowej ustawy jest związana z wdrożeniem dyrektywy ramowej 89/391/EWG, zadaniem której jest zwiększenie bezpieczeństwa i poprawa zdrowia pracowników podczas pracy. Zmiana redefiniuje zadania służby medycyny pracy, której działania mają w jeszcze większym stopniu ograniczyć ryzyko zawodowe poprzez aktywne wpływanie na poprawę bezpieczeństwa i warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PoselAleksanderSoplinski">Dotychczas w myśl obowiązującej ustawy to służby medycyny pracy zobowiązane były do diagnozowania czynników szkodliwych dla zdrowia oraz dokonywania oceny ich ryzyka. Nowa regulacja, zgodna zresztą z Kodeksem pracy, obciąża obecnie tym obowiązkiem zakład pracy, pracodawcę, a służby medycyny pracy pełnić będą funkcję doradczą, konsultacyjną, pomocniczą, w celu opracowania czynników zagrażających zdrowiu pracowników.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PoselAleksanderSoplinski">Art. 1 określa cel powołania i zasady działania służby medycyny pracy. Jej głównym celem jest sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej i kontroli zdrowia pracujących poprzez współdziałanie z pracodawcą w celu rozpoznania i oceny czynników, które mają lub mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie lub też mogą potencjalnie zagrażać zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PoselAleksanderSoplinski">Jedną z ważniejszych zmian jest wprowadzenie ustawowego wymogu zawarcia umowy w formie pisemnej na świadczenia profilaktyczne opieki zdrowotnej, z obowiązkiem informowania właściwej inspekcji. Ten obowiązek wyeliminuje często fikcyjne umowy podpisywane z różnymi lekarzami, firmami, przez co wzmocni ochronę zdrowotną nad pracownikami.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PoselAleksanderSoplinski">Problemem pojawiającym się już od wielu lat, ale w ostatnim okresie coraz bardziej widocznym, jest zmniejszająca się liczba specjalistów z zakresu medycyny pracy. Specjalność ta została uznana przez ministra zdrowia za deficytową. Specjalizację prowadzą wojewódzkie ośrodki medycyny pracy. Chciałbym tutaj nawiązać do art. 17 nowelizowanej ustawy, zgodnie z którym w wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy wprowadza się ograniczenia co do liczby przeprowadzanych badań profilaktycznych, wymienionej w rozporządzeniu. Liczba badań została ograniczona do 1500. Według opinii specjalistów wojewódzkich takie ograniczenie liczby badań może wydłużyć proces specjalizacji, dlatego już w trakcie procedowania w podkomisji zaproponowałem zwiększenie tej liczby. Początkowo w podkomisji strona rządowa poparła poprawkę, którą zgłosiłem, później została ona wykreślona. Przywrócono zapis pierwotny, przy czym minister zdrowia zaproponowała, że zmieni rozporządzenie, w którym znacznie zwiększy liczbę badań w zależności od potrzeby toku specjalizacyjnego. Wniosek ten poparła komisja.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#PoselAleksanderSoplinski">Następną ważną zmianą w nowelizowanej ustawie jest nowe brzmienie art. 21, a szczególnie pkt 3, który określa, że płatnikiem profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami, którzy pracują w czasie odbywania kary ograniczenia wolności, staje się minister sprawiedliwości. Ustawa o służbie medycyny pracy nie reguluje trybu przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#PoselAleksanderSoplinski">Czy mogę jeszcze chwileczkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselAleksanderSoplinski">Zasady te są regulowane przez Kodeks pracy, a szczegóły określa rozporządzenie ministra zdrowia, wydane na podstawie art. 229 tego kodeksu. Kodeks pracy poza zakresem badań określa również częstotliwość ich wykonywania. Uważam, i mój klub tak uważa, że powinno wprowadzić się obowiązkowe badania cytologiczne i mammograficzne u kobiet. Powinno to być wprowadzone w rozporządzeniu, o którym mówi art. 229 § 8, dlatego że sami widzimy, że wszelkiego rodzaju akcje nie załatwiają problemu zdrowia kobiet. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem tej nowelizacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zgłosiły się cztery osoby.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Resortu! Chciałbym zadać pytanie w kontekście tej części mojej wypowiedzi, która dotyczy niepokojów wyrażanych przez pracowników służby medycyny pracy, jeśli chodzi o prace prowadzone w Ministerstwie Infrastruktury, generalnie dotyczące przepisów o ruchu drogowym. Przewiduje się tam wyłączenie lekarza uprawnionego do przeprowadzania badań lekarskich w celu ustalenia przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem, z pominięciem wojewódzkich ośrodków medycy pracy jako właściwych do wykonywania tych badań. Chodzi zwłaszcza o grupy szczególnego ryzyka, a więc osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem, cofniętego ze względu na ich stan zdrowia oraz inne ryzyka. Takie działanie jest, moim zdaniem, nie na miejscu i tutaj żadne inne argumenty nie powinny być brane pod uwagę, jak tylko sprawa bezpieczeństwa, jak sprawa bezstronności, jak wysoka jakość świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W związku z powyższym proszę pana ministra o zainteresowanie się tą sprawą i ewentualnie udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaki jest pana stosunek do tej kwestii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W związku z zapisami art. 18 ustawy o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy, która określa sankcje wobec lekarzy, pielęgniarek i psychologów, wobec których stwierdzono istotne uchybienia dotyczące trybu, zakresu i jakości udzielanych świadczeń, chciałbym spytać o odpowiedzialność za nieprawidłowe stwierdzenie możliwości podjęcia i kontynuowania kształcenia przez kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych, uczniów tych szkół lub studentów, którzy podczas praktycznej nauki zawodu lub studiów będą narażeni na działanie szkodliwych czynników. Czy osoby, które podczas tego typu studiów lub nauki stwierdzą - a może się to okazać przecież dopiero po kilku latach - że dana osoba nie może wykonywać wybranego zawodu, będą mogły pociągnąć do odpowiedzialności lekarza lub psychologa, który tego typu pozytywne badanie przeprowadził? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Projektowana zmiana w art. 6 ustawy o służbie medycyny pracy dotyczy regulacji związanej z art. 227 Kodeksu pracy, według którego pracodawca ma obowiązek przeprowadzać badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Na podstawie tego przepisu Kodeksu pracy każdy zakład pracy ma obowiązek dokonywania ocen ryzyka zawodowego. W wielu zakładach pracy stanowiska pracy są podobne, a nieraz identyczne, pomimo to każdy zakład z osobna musi tworzyć często takie same dokumenty. Przykładowo operatorzy jednoosobowej ścinki, pospolicie tak zwani drwale motorniczy, pracują przy ścince i obróbce drewna w kilkuset, a może nawet w kilku tysiącach firm.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PoselJerzyGosiewski"> W każdym z tych zakładów pracodawca jest zobowiązany rozpoznawać i dokonywać oceny czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy tych samych stanowisk pracy, a także dokonywać oceny ryzyka zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, tworzenie nadmiernej ilości dokumentów nie poprawia bezpieczeństwa pracy. Czy wśród proponowanych zmian w ustawie o służbie medycyny pracy lub planowanych rozporządzeniach nie należałoby określić warunków opracowania jednolitej oceny ryzyka zawodowego dla podobnych lub identycznych stanowisk w różnych zakładach pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W ramach konsultacji społecznych związek zawodowy ˝Solidarność˝ odniósł się do art. 6 omawianej ustawy. Związek zaproponował, aby ciężar rozpoznawania oraz ocenę skutków szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy przenieść z jednostek medycyny pracy na pracodawcę oraz obciążyć go kosztami realizacji tych zadań. Rząd uznał jednak, że pracodawca ma podobny obowiązek wynikający z art. 227 Kodeksu pracy. Stąd moje pytanie: Czy zapisy Kodeksu pracy rzeczywiście wyczerpują oczekiwania zawarte w art. 6, ust. 1, pkt. 1a i 1b, które dotyczą tylko współdziałania z pracodawcą?</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Drugie pytanie dotyczy skutków regulacji omawianej ustawy. Dostosowanie obowiązującej regulacji do wyroków Trybunału Konstytucyjnego spowoduje dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa, już po wejściu ustawy w życie</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PoselAndrzejSzlachta">, a więc w tym roku. Te skutki szacuje się na 2,7 mln zł. Czy w budżecie tego roku - w części 37: Sprawiedliwość, rozdział: Więziennictwo - uda się zapewnić środki finansowe w ramach przesunięć proporcjonalne do wyliczonej kwoty? Czy nie trzeba będzie jednak sięgnąć do rezerw budżetowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze główny inspektor sanitarny pan minister Andrzej Wojtyła.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo serdecznie podziękować pani przewodniczącej oraz paniom posłankom i panom posłom za tak wyczerpującą dyskusję, za poprawki, które zostały zgłoszone w trakcie posiedzeń podkomisji, i stwierdzić, że te poprawki doprecyzowują problemy, które jako rząd chcieliśmy w tej ustawie zmienić, co wynikało z ponaddziesięcioletniej praktyki, dziesięcioletnich doświadczeń w realizacji dotychczas obowiązującej ustawy. Rząd w całej rozciągłości popiera te poprawki, zgadza się ze sprawozdaniem pani przewodniczącej. Jeszcze raz pragnę podziękować za tę bardzo, bardzo owocną pracę.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Chciałbym odpowiedzieć na pytania, które były kierowane do rządu. Otóż pan poseł Tomaszewski mówił o dużej liczbie aktów wykonawczych do ustawy. Chciałbym powiedzieć, że ustawa z 1997 r. nie była tworzona pod rządami obecnej konstytucji. Obecna konstytucja wymaga, żeby każdy akt wykonawczy zawierał wytyczne. Dlatego powtarzamy, że te akty wykonawcze uzupełniają te niedociągnięcia, są tylko dwa nowe akty wykonawcze, akt wykonawczy do art. 17a, dotyczący psychologów, ponieważ wtedy, kiedy była uchwalana ustawa z 1997 r., nie było jeszcze ustawy o zawodzie psychologa, o korporacji psychologów. Ta ustawa była procedowana w Sejmie chyba w latach 2000-2001 i tak naprawdę jeszcze nie została w pełni wprowadzona w życie. Tak że to jest wyjaśnienie, które kieruję do pana posła Tomaszewskiego, dziękując, że zainteresował się tym problemem. To fakt, że zbyt duża ilość aktów wykonawczych nie jest czymś najlepszym, ale to wynika jakby z zaszłości, z tych korekt, które musieliśmy wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Pani poseł Szczypińska nawiązała do art. 17a, który mówi o limitach kontraktów zależnych od ilości lekarzy specjalizujących się. Właśnie chodzi nam o to, żeby było jak najwięcej lekarzy specjalizujących się, bo im jest ich więcej, tym większy jest limit, ponieważ ten limit usług służy właśnie specjalizowaniu się tych lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Pan poseł Tomaszewski jeszcze mówił o Kodeksie drogowym i o ustawie o kierujących pojazdami. Prace nad tą ustawą w rządzie dobiegają końca.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Pan poseł Tyszkiewicz pytał o art. 18. Chciałbym odpowiedzieć, że zgodnie z tym zapisem uczeń czy inna osoba może dochodzić na drodze sądowej swoich praw, ale musi udowodnić, że to schorzenie istniało już przed terminem rozpoczęcia nauki czy kształcenia. Oczywiście musi przedstawić dowody.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#GlownyInspektorSanitarnyAndrzejWojtyla">Myślę, że to już wszystkie pytania, które były kierowane do rządu. Chciałbym jeszcze raz bardzo serdecznie podziękować za dyskusję i wkład włożony przez panie posłanki i panów posłów w nowelizację tej ustawy. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy pani poseł?...</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">(Nie, nie było do mnie pytań.)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Rezygnuje pani, tak?</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (druki nr 831 i 1052).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Mężydłę.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu połączonych komisji, Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Pierwsze czytanie tego projektu ustawy odbyło się w dniu 2 października tego roku na posiedzeniu wspólnym Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Marszałek Sejmu skierował dwa projekty ustawy, projekt poselski i projekt rządowy. Projekt poselski został wycofany na początku tego posiedzenia komisji i przystąpiliśmy tylko do rozpatrywania projektu rządowego w pierwszym czytaniu. Podczas pierwszego czytania dyskusja toczyła się nad tym, czy poczekać na drugi projekt poselski dotyczący upadłości konsumenckiej, zgłoszony przez posłów Prawa i Sprawiedliwości - właśnie głównie na ten temat toczyła się debata. W konsekwencji projekt poselski został skierowany w terminie późniejszym i, ze względu na to, że całkowicie inna jest konstrukcja upadłości konsumenckiej w projekcie poselskim i w projekcie rządowym, po przyjęciu sprawozdania komisji projekt poselski po pierwszym czytaniu został przez komisję w terminie późniejszym, tydzień później, opatrzony negatywną opinią, komisja zarekomendowała jego odrzucenie przez Wysoką Izbę - gdyż właśnie on wprowadza zupełnie inną konstrukcję upadłości konsumenckiej. Projekt rządowy opiera się na rozszerzeniu Prawa upadłościowego i naprawczego, natomiast projekt poselski wprowadza nową instytucję, tzw. konsumenckie kolegia orzekające przy Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a więc to jest zupełnie inne założenie.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Celem omawianego rządowego projektu ustawy jest restrukturyzacja zadłużenia i umożliwienie rehabilitacji społecznej dłużnika, który będzie mógł rozpocząć życie od nowa z czystą kartą, bez zadłużenia. Projekt przewiduje nowelizację ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze przez dodanie w części III nowego tytułu: ˝Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej˝. Projekt przewiduje nadto zmianę w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Zmiany proponowane w projekcie mają na celu wprowadzenie do polskiego systemu prawnego tzw. upadłości konsumenckiej. Upadłość konsumencka jest procedurą oddłużeniową, a to oddłużenie z reguły jest połączone zgodnie z tym projektem ze zobowiązaniem dłużnika do pokrycia przynajmniej części swych zobowiązań. Jednak żeby upadły nie wykorzystywał upadłości konsumenckiej do bezprawnego bogacenia się kosztem wierzycieli, przyjęto następujące zasady: oddłużenie musi stanowić wyjątek, a nie regułę, dłużnik może korzystać z tego trybu tylko w wyjątkowych przypadkach i tylko wtedy, gdy daje gwarancję, że oddłużenie wykorzysta na nowy start w życiu i nie będzie lekkomyślnie dalej się zadłużał, możliwość oddłużenia stanowić ma przywilej dla dłużnika, a dłużnik powinien w maksymalnym stopniu spłacić swych wierzycieli, wierzyciele zaś muszą mieć zapewnioną możliwość obrony swych praw, przy czym postępowanie powinno być możliwie najtańsze.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Projekt traktuje upadłość konsumencką jako jedno z postępowań odrębnych w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze. W ten sposób unikamy wielu powtórzeń, jak i odesłań, które bardzo często mogłyby utrudniać stosowanie tego prawa. A więc omijamy te trudności związane z powtórzeniami i odesłaniami. Jeśli chodzi o podmioty, które mogą być oddłużane w ten sposób, to dotyczy to tylko osób fizycznych, wobec których nie prowadzi się postępowania upadłościowego przewidzianego dla przedsiębiorców. To postępowanie upadłościowe, oprócz oddłużenia upadłego, musi zaspokoić również wierzycieli poprzez likwidację majątku upadłego - należy ten majątek spieniężyć i zaspokoić wierzycieli. Niecelowe wydaje się wprowadzanie w tym procesie możliwości zawarcia układu, gdyż to by tylko przedłużyło postępowanie i zwiększyło jego koszty, a zasadą, jak już mówiłem na wstępie, przyjętą odnośnie do tego postępowania jest również oszczędność kosztów.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">W tym postępowaniu z ogólnego postępowania upadłościowego, które dotyczy przedsiębiorców, wyłączono szereg przepisów - podam te, na które warto zwrócić uwagę. Chodzi m.in. o wyłączenie możliwości przeprowadzenia wstępnego zgromadzenia wierzycieli i wyłączenie sporządzenia sprawozdania finansowego przez syndyka. Po prostu ma być to procedura w miarę prosta, tania i dlatego zastosowano kilka wyłączeń od ogólnych przepisów do tego trybu postępowania. Ale również dla obniżenia kosztów postępowania umożliwiono przeprowadzenie likwidacji masy upadłościowej przez upadłego.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Jeśli chodzi o to, jak często byłaby możliwość przeprowadzenia takiego postępowania co do upadłości konsumenckiej, to w projekcie przyjmuje się, że okres między jednym a drugim oddłużeniem nie może być krótszy niż 10 lat. Wynika to z naszego Kodeksu cywilnego - zgodnie z art. 118 termin przedawnienia to właśnie 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Postępowanie upadłościowe jest traktowane jako przywilej dla dłużnika. Dlatego w ustawie zaproponowano współpracę dłużnika z instytucją oddłużającą i przyjęto zasadę, że dłużnik powinien dobrowolnie, lojalnie i uczciwie współpracować z organami oddłużeniowymi. W przeciwnym wypadku, jeżeli tego nie będzie robił, postępowanie upadłościowe należy umorzyć.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Jeśli chodzi o skład masy upadłościowej, w razie wątpliwości w sprawie tego, które przedmioty wchodzą w skład masy upadłościowej, powinien rozstrzygać sędzia-komisarz.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Ze względu na to, że należy w maksymalnym stopniu zapewnić spłatę wierzytelności, przyjmuje się, że jeżeli dłużnik posiada lokal mieszkalny lub dom, to dobro to również powinno należeć do masy upadłościowej. Dłużnik powinien zamieszkać w wynajmowanym mieszkaniu. Z pieniędzy uzyskanych z masy upadłościowej powinno się zabezpieczyć dłużnikowi 12-miesięczny czynsz na w miarę przyzwoite mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-271.10" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Jeżeli po zaspokojeniu wierzytelności z funduszu masy upadłościowej pozostaną wierzytelności niezaspokojone, sąd na wniosek upadłego będzie orzekał o planie spłat wierzytelności niezaspokojonych, w okresie jednak nie dłuższym niż 5 lat. Chodzi tu o prawa wierzycieli. Dla ochrony właśnie praw wierzycieli przyjmuje się, że w okresie spłat dłużnik nie będzie mógł dokonywać na swoim majątku czynności przekraczających zwykły zarząd. Corocznie do kwietnia będzie składał sprawozdanie dotyczące wykonania planu spłat wierzycieli oraz osiągniętych przychodów i nabytych składników majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-271.11" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Po prawomocnym ustaleniu warunków spłat nie przewiduje się zmniejszenia zakresu ustalonych spłat. Można jedynie modyfikować plan spłat wierzycieli. W razie uzasadnionych okoliczności, po wysłuchaniu wierzycieli, będzie można przedłużyć maksimum o 2 lata okres tych spłat.</u>
          <u xml:id="u-271.12" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Jeśli chodzi natomiast o zwiększenie spłat wierzycielom, to nie w każdym warunkach będzie można zwiększyć te spłaty. Są właściwie tylko trzy sytuacje, w których można zwiększyć wielkość spłat wierzycieli: gdyby poprawa sytuacji materialnej upadłego była następstwem darowizny, wygranej w grach losowych lub spadkobrania. Natomiast nie może być to związane na przykład ze wzrostem wynagrodzenia za pracę itd., ze względu na to, żeby nie zniechęcać upadłego do aktywności zawodowej. Dzięki temu wywoła to skutek społecznie pożądany, bo właśnie o to chodzi, żeby przywrócić upadłego do normalnego życia.</u>
          <u xml:id="u-271.13" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Jeśli chodzi o koszty, kwotę pobieraną od wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego, to w projekcie jest propozycja, żeby zmienić tę kwotę, która dla przedsiębiorców wynosi 1000 zł, na kwotę 200 zł, a to ze względu na te zasady, o których mówiłem na początku.</u>
          <u xml:id="u-271.14" who="#PoselSprawozdawcaAntoniMezydlo">Podczas posiedzenia komisji już po pierwszym czytaniu obie połączone komisje rozpatrzyły cały projekt ustawy i nie wniosły żadnych zastrzeżeń, nawet poprawek legislacyjnych ani redakcyjnych. Połączone komisje rekomendują Wysokiej Izbie uchwalenie projektu ustawy bez poprawek według druku nr 831. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-271.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Tadeusz Aziewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#PoselTadeuszAziewicz">Omawiany projekt wprowadza do polskiego prawa instytucję tzw. upadłości konsumenckiej. Celem regulacji jest umożliwienie osobom fizycznym niebędącym przedsiębiorcami, które na skutek niezawinionych przez siebie okoliczności stały się niewypłacalne, skorzystania z procedury oddłużeniowej, która umożliwi im tzw. nowy start.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PoselTadeuszAziewicz">Dyskusje na temat upadłości konsumenckiej toczyły się już w minionych kadencjach. W poprzedniej Platforma Obywatelska przedstawiła własny projekt, który opierał się na następujących założeniach: Po pierwsze, uregulowanie zagadnień związanych z upadłością konsumencką nie wymaga specjalnej ustawy, optymalnym rozwiązaniem jest nowelizacja prawa upadłościowego. Po drugie, możliwość skorzystania z dobrodziejstw ustawy dostępna będzie tylko dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji na skutek niezależnych od siebie okoliczności. Po trzecie, organem właściwym do podejmowania decyzji o oddłużeniu będą sądy.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PoselTadeuszAziewicz">Była to nasza odpowiedź na bardzo nieudany projekt ustawy o niewypłacalności osoby fizycznej przygotowany przez polityków Prawa i Sprawiedliwości, który został poddany bardzo głębokiej krytyce niemal przez wszystkie instytucje posiadające dorobek merytoryczny w tej dziedzinie. Przypominam, że projekt zakładał szeroki dostęp do możliwości oddłużenia w drodze upadłości, a sprawy o ogłoszenie upadłości miały rozstrzygać konsumenckie kolegia orzekające.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#PoselTadeuszAziewicz">Skrócenie kadencji parlamentu zatrzymało prace nad upadłością konsumencką, ale kilka miesięcy po wyborach klub Platformy Obywatelskiej po raz kolejny przedstawił swój projekt. W dyskusję włączył się rząd, który nie kwestionując fundamentu, na którym zbudowaliśmy naszą propozycję, przedstawił krytyczne uwagi i po kilku miesiącach swój własny projekt, który w tej chwili jest przedmiotem prac Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#PoselTadeuszAziewicz">Jak już wspomniałem, omawiany projekt, podobnie jak wcześniejszy klubu Platformy Obywatelskiej, opiera się na fundamentalnym dla gospodarki rynkowej założeniu, że długi trzeba spłacać. Odstępstwo od tej zasady jest możliwe tylko w wyjątkowych, niezawinionych przez dłużnika sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#PoselTadeuszAziewicz">Upadłość konsumencka nie może stać się narzędziem do uprawiania zachowań patologicznych, służyć cwaniakom i kombinatorom. Nie może też stać się formą rozgrzeszania z nieodpowiedzialności. Jest formą pomocy niesioną zarówno dłużnikom, którzy nie z własnej winy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej, jak i wierzycielom, bo wprowadzana procedura ma na celu doprowadzenie do spłacenia możliwie jak największej części długu.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#PoselTadeuszAziewicz">Takie podejście zgodne jest z praktyką stosowaną w krajach Unii Europejskiej, gdzie nie przewiduje się otwartego dostępu do oddłużenia w drodze upadłości. Możliwość ta ograniczona jest jedynie do tych dłużników, którzy poczuwają się do odpowiedzialności za zaciągnięte długi i znaleźli się w tarapatach na skutek okoliczności od siebie niezależnych.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#PoselTadeuszAziewicz">Zgodnie z intencjami autorów projektu procedura powinna być prosta i tania, dlatego skoncentrowali się oni tylko na jednym modelu upadłości - jest to postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego, który po spieniężeniu ma zaspokoić należności wierzycieli. Przypominam, że w ramach projektu poselskiego rozważaliśmy także upadłość z możliwością zawarcia układu.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#PoselTadeuszAziewicz">Obniżeniu kosztów postępowania ma służyć także umożliwienie przeprowadzenia likwidacji masy upadłości przez samego upadłego.</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#PoselTadeuszAziewicz">Jeżeli po przeprowadzeniu likwidacji masy upadłości pozostaną niezaspokojone wierzytelności, sąd na wniosek upadłego będzie orzekał o planie spłat w okresie nie dłuższym niż 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#PoselTadeuszAziewicz">Z oddłużenia w drodze upadłości konsumenckiej można korzystać nie częściej niż raz na 10 lat. Po 10 latach zgodnie z naszym prawem przedawniają się roszczenia cywilnoprawne.</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#PoselTadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy projekt to próba osiągnięcia równowagi, równowagi pomiędzy interesem dłużnika, który na skutek niezależnych od siebie okoliczności nie jest w stanie spłacić swoich długów w całości, i wierzyciela, który w efekcie wprowadzenia tej regulacji w pewnych sytuacjach będzie miał szansę na odzyskanie większej części swoich pieniędzy. Nie sądzę, aby zjawisko upadłości konsumenckiej przybrało w naszym kraju duże rozmiary. Jednak jeżeli można pomóc uczciwym ludziom doświadczonym przez okoliczności o charakterze losowym, na pewno trzeba to zrobić. Dlatego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej wnoszę o uchwalenie przedłożonego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PoselWieslawJanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi w udziale zaszczyt prezentowania stanowiska klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zawartej w druku nr 831. Jest to projekt rządowy. Warto to podkreślić, ponieważ do laski marszałkowskiej wpłynęły również dwa inne projekty podejmujące tę tematykę - projekt posłów Platformy Obywatelskiej, zawarty w druku nr 556, oraz projekt klubu Prawo i Sprawiedliwość, druk sejmowy nr 1047. Posłowie Platformy wycofali swój projekt, projekt Prawa i Sprawiedliwości zaś otrzymał negatywną opinię komisji, ale jeszcze nie odrzucił go Sejm w głosowaniu. Istnieje spór wśród prawników co do tego, czy upadłość konsumencka może być wprowadzana przepisami zmieniającymi prawo upadłościowe dotyczące podmiotów gospodarczych, czy powinna być zapisana w odrębnej ustawie. Jest szereg rozbieżnych opinii w tym względzie, m.in. na takim stanowisku stanęli prawnicy Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego. Nadmienię tylko, że projekt rządowy wprowadza instytucję upadłości konsumenckiej poprzez zmianę prawa upadłościowego dotyczącego firm, że tak też próbowano dokonać regulacji prawa w tym obszarze w projekcie posłów Platformy Obywatelskiej, inaczej niż w projekcie Klubu Prawa i Sprawiedliwości, który przedłożył obszerną, osobną ustawę regulującą ten obszar. Według projektu rządowego oddłużenie ma następować tylko w wyjątkowych przypadkach, wówczas gdy dłużnik daje gwarancję, że nie będzie się zadłużał. Wprowadza się likwidację majątku dłużnika i możliwość zaspokojenia wierzycieli bez możliwości zawarcia układu. Przewiduje się możliwość likwidacji majątku przez upadłego, oddłużanie raz na 10 lat. Sąd orzeka o planie spłat wierzytelności przez okres 5 lat, z możliwością wydłużenia tego terminu o 2 lata w sytuacjach szczególnych, po wysłuchaniu wierzyciela.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PoselWieslawJanczyk">Ciekawostką godną uwagi jest fakt niezałączenia do projektu opinii Narodowego Banku Polskiego, Krajowej Izby Gospodarczej, Biura Analiz Sejmowych, Krajowej Rady Radców Prawnych, Krajowej Rady Komorniczej, Sądu Najwyższego, Krajowej Rady Sądownictwa, Polskiej Konfederacji Pracodawców, wreszcie ministra sprawiedliwości. Przypomnę, że do wspomnianego projektu poselskiego Platformy takie opinie były załączone. O rządowym projekcie nikt nie przygotował opinii. Jest tylko opinia o zgodności z prawem Unii Europejskiej. Pytam o to, bo opinie wymienionych instytucji załączone do projektu poselskiego były w ogromnej mierze krytyczne i pokazywały jego szereg usterek i wad, choć w moim odczuciu projekt posłów był o wiele bardziej ambitny i szczegółowy niż przedłożony przez rząd. W odniesieniu do projektu rządowego tych opinii nie mamy. Dziś sprawdzałem jeszcze w Biurze Analiz Sejmowych i nawet BAS takiej opinii jeszcze nie przygotował.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PoselWieslawJanczyk">Kilka słów o samym projekcie. Czy nie zablokujemy pracy sądów gospodarczych, które nie są przygotowane do wzrostu ich obciążenia tak dużą ilością spraw o upadłość konsumencką? Czy koszty postępowania upadłościowego szacowane na ok. 20 tys. zł nie są zbyt wysokie, aby można było z dobrodziejstwa takiej ustawy korzystać? A zatem czy ta ustawa na pewno jest przygotowana po to, by pomóc ludziom, którzy z przyczyn losowych i niezależnych od siebie wpadli w kłopoty finansowe i nie mogą nadążyć z regulowaniem zaciągniętych kredytów i zobowiązań, czy też rząd Platformy Obywatelskiej pod pretekstem wyjścia naprzeciw oczekiwaniom takich osób przygotowuje przepisy, które mają ułatwić egzekucję instytucjom finansowym, wszak postępowanie upadłościowe może być rozpoczęte na wniosek wierzyciela, na przykład banku, a nie tylko i wyłącznie z wniosku dłużnika, który z własnej i nieprzymuszonej woli postanawia się poprawić, spłacić tyle zobowiązań, ile tylko potrafi, po to, aby wrócić z marginesu życia społecznego do normalnego funkcjonowania? W związku z postępowaniem upadłościowym prowadzonym z wniosku wierzyciela rodzi się szereg wątpliwości co do tego, jaki jest rzeczywisty cel tej ustawy. Czy ona ma pomóc osobom, które popadły w tarapaty finansowe, czy tym, które chcą sobie uregulować sytuację w portfelu i przyspieszyć windykację należności, w tym również w taki sposób, że powstaje realna możliwość ominięcia przy upadłości toczącej się z wniosku wierzyciela zapisów Kodeksu postępowania cywilnego, które chronią osoby przed eksmisją, szczególnie na podstawie art. 1046, małoletnich, ubezwłasnowolnionych, kobiety w ciąży, emerytów i rencistów spełniających kryteria socjalne. W ustawie tym osobom obiecuje się opłacenie czynszu na jeden rok po sprzedaży ich domu albo mieszkania po to, aby uniknąć kłopotów z eksmisją. To rozwiązanie może okazać się bardzo radykalne w skutkach i jest kwintesencją liberalizmu w sprawach społecznych, jaki moim zdaniem serwuje tu projektodawca.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#PoselWieslawJanczyk">Szanowni Państwo! Klub Prawo i Sprawiedliwość jest zwolennikiem uregulowania ustawowego sprawy upadłości konsumenckiej w Polsce, tak jak w niektórych innych krajach europejskich. Nadmienię, że zrobiły to już Niemcy, Francja, Finlandia, Belgia, Islandia, Hiszpania, Holandia, Malta, ale nie wszystkie kraje Europy. Stąd uważam, że nie ma pośpiechu, nie ma potrzeby, żebyśmy szybko przyjmowali tę ustawę. Przedkładam na ręce pana marszałka poprawki klubu Prawo i Sprawiedliwość i wnioskuję o to, aby skierować projekt do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (druki nr 831 i 1052).</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PoselStanislawRydzon">Jak wynika ze sprawozdania komisji, pierwsze czytanie odbyło się na wspólnym posiedzeniu Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W jego trakcie nie wniesiono żadnych poprawek, w związku z czym projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu jest identyczny jak w przedłożeniu rządowym. Stało się tak być może dlatego, że większość stanowiąca reprezentację Platformy Obywatelskiej oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego z niewiadomych powodów odrzuciła wniosek opozycji o powołanie podkomisji, która zajęłaby się projektem ustawy w warunkach umożliwiających procedowanie, i przeforsowała rozwiązania projektu bez próby zastanowienia się nad poszczególnymi przepisami. Dotąd była dobra tradycja i dobre obyczaje, że na przykład w Komisji Sprawiedliwości, której jestem członkiem, nad ważnymi i trudnymi projektami pracowało się w podkomisji, a nie przyjmowało się ich na pierwszym posiedzeniu komisji, wykorzystując przewagę głosów. Po co ten pośpiech? Czy tak mamy tworzyć prawo? Co przeszkadzało, żeby sprawozdanie komisji zostało przedłożone Sejmowi na przykład dwa tygodnie później? Mówię te słowa z goryczą, gdyż Klub Poselski Lewica co do zasady nie jest przeciwko intencjom projektodawców.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt przewiduje nowelizację ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze przez dodanie nowego tytułu w części trzeciej: ˝Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej˝. Nowelizacja wprowadza nowe postępowanie upadłościowe, upadłość konsumencką. Upadłość konsumencka jest procedurą oddłużeniową stosowaną przy założeniu, że dłużnik zobowiązany zostanie do pokrycia przynajmniej części swoich zobowiązań. Jak wynika z uzasadnienia, projektodawcy postanowili w noweli zrealizować następujące założenia: oddłużenie musi mieć charakter wyjątkowy, ma być przywilejem dla dłużnika, dłużnik winien w maksymalnym stopniu spłacić długi, wierzyciele winni mieć możliwość obrony swoich praw oraz postępowanie winno być tanie.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PoselStanislawRydzon">Co zawiera projekt? Po pierwsze, projekt określa krąg osób, wobec których postępowanie oddłużeniowe może być prowadzone. Są to osoby fizyczne, wobec których nie prowadzi się postępowania upadłościowego przewidzianego dla przedsiębiorców. Po drugie, postępowanie upadłościowe w sprawach konsumenckich oprócz oddłużenia upadłego ma za zadanie także pozwolić na częściowe zaspokojenie wierzycieli. Dlatego przewidziano likwidację majątku upadłego, by na tej drodze zaspokoić należność wierzycieli. Po trzecie, autorzy projektu wyłączyli stosowanie niektórych przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, tych, które utrudniałyby postępowanie upadłościowe względem konsumentów. np. wyłączono przepis wprowadzający obowiązek złożenia przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości, wyłączono przepisy ustanawiające podwyższone rygory dotyczące formalizmu przy składaniu wniosku o ogłoszenie upadłości oraz zakazujące udzielenia zwolnienia od kosztów sądowych dłużnika. Nadto uproszczono przeprowadzenie likwidacji masy upadłości przez upadłego, co ma obniżyć koszty postępowania.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PoselStanislawRydzon">Po czwarte, projekt przewiduje, że po zakończeniu likwidacji masy upadłości i zaspokojeniu wierzycieli z funduszu masy upadłości, jeśli pozostaną niezaspokojeni wierzyciele, sąd na wniosek upadłego ustali plan spłat w okresie do 5 lat. Rozwiązanie to ochroni wierzycieli i jednocześnie dłużnika, gdyż uzależnia spłaty długu od jego możliwości finansowych. Jeśli dłużnik nie będzie spłacał długu, sąd umorzy postępowanie na wniosek wierzycieli, co będzie oczywiście niekorzystnym rozwiązaniem dla dłużnika.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PoselStanislawRydzon">Po piąte, możliwość skorzystania z upadłości konsumenckiej według projektu ustawy ma mieć charakter wyjątkowy, zaś okres między poszczególnymi oddłużeniami musi wynosić 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#PoselStanislawRydzon">Po szóste, oddłużenie nie może odbywać się z pokrzywdzeniem wierzycieli, stąd spłata długu przez dłużnika winna mieć charakter optymalny. Dlatego projekt przyjmuje, że w przypadku sprzedaży domu czy lokalu mieszkalnego dłużnika z sumy uzyskanej ze sprzedaży zostanie wydzielona kwota na pokrycie czynszu za najem lokalu mieszkalnego za 12 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#PoselStanislawRydzon">Po siódme, wszelkie zobowiązania oddłużeniowe winny być realizowane przez dłużnika w sposób dobrowolny pod rygorem umorzenia postępowania. Po uprawomocnieniu warunków spłat projekt nie przewiduje zmniejszenia zakresu ustalonych spłat z wyjątkiem przedłużenia okresu spłat do dwóch lat.</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#PoselStanislawRydzon">Wreszcie po ósme, nowelizacja dotyczy także ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w której proponuje się obniżenie opłaty od wniosku o wszczęcie postępowania upadłościowego z kwoty 1000 zł do kwoty 200 zł.</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#PoselStanislawRydzon">Cieszę się, że wprowadzono poprawki do tego projektu, bo będzie przynajmniej jakaś częściowa okazja do wymienienia poglądów na temat tego projektu na posiedzeniu komisji. Niemniej, panie marszałku, Wysoki Sejmie, Klub Poselski Lewica co do zasady, jak powiedziałem, popiera projekt i, jeśli nic nie zostanie popsute, prawdopodobnie będziemy głosować za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jan Kamiński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselJanKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Wprowadzenie instytucji upadłości konsumenckiej jest już od dawna oczekiwane przez polskich obywateli. Społeczeństwo wypatruje rozwiązań umożliwiających tym, którzy bez swojej winy popadli w stan niewypłacalności, rozpoczęcie życia z tzw. czystą kartą. Chodzi o wprowadzenie możliwości zrehabilitowania społecznego dłużników, którzy są osobami fizycznymi i jednocześnie nie prowadzą działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PoselJanKaminski">W przepisach wspólnotowych brak w tej sprawie ogólnie obowiązujących uregulowań. Rząd, przygotowując projekt ustawy, oparł się na analizie rozwiązań stosowanych w innych krajach europejskich, tj. występujących w Niemczech, Francji, Finlandii, Belgii, Irlandii, Hiszpanii, Luksemburgu, Holandii i na Malcie. Na podstawie doświadczeń tych krajów rząd zaproponował kształt procedury oddłużeniowej jako jednego z postępowań odrębnych, regulowanych ustawą Prawo upadłościowe i naprawcze. Naszym zdaniem takie rozwiązanie jest rozsądne, gdyż nie ma sensu tworzenie nowej odrębnej ustawy w tej materii, szczególnie że projektodawcy podeszli do sprawy kompleksowo, określając dokładnie warunki umożliwiające przeprowadzanie procedur. Chodzi o klarowne przedstawienie kręgu osób, wobec których procedura może być prowadzona, trybu zaspokajania wierzycieli oraz szczegółowych uwarunkowań proceduralnych związanych z pojawieniem się zupełnie nowego rodzaju postępowań sądowych.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#PoselJanKaminski">W ramach bardzo szerokich konsultacji społecznych projekt został przychylnie przyjęty przez organizacje reprezentujące interesy konsumentów oraz organizacje gospodarcze. Propozycje rządu poparły także Sąd Najwyższy oraz Krajowa Rada Sądownictwa. Co więcej, w ocenie Sądu Najwyższego jest to najbardziej udana z proponowanych regulacji prawnych w zakresie upadłości osób fizycznych, dotychczas pozbawionych zdolności upadłościowej na gruncie obowiązującej ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#PoselJanKaminski">Zdaniem Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego udało się skomponować bardzo spójny pakiet przepisów regulujących funkcjonowanie instytucji upadłości konsumenckiej, wychodzących naprzeciw społecznym oczekiwaniom. W związku z powyższym poprzemy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do pytań. Jest 13 osób zapisanych.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze poseł Szlachta. To 14 osób.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt przewiduje nowelizację ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze - chodzi o postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Projekt przewiduje ponadto zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PoselAdamGaweda">Ustawodawca, wkraczając z regulacją prawną w sferę, która do tej pory nie miała uregulowań prawnych, musi wnikliwie rozważyć wszelkie okoliczności takiego rozszerzenia. Współcześnie niemal we wszystkich rozwiniętych krajach uświadomiono sobie konieczność przeciwdziałania zjawisku określanemu mianem wykluczenia społecznego, które przybiera na sile w okresach kryzysów gospodarczych, aczkolwiek nie tylko w takich okresach. Powodów niespłacania długów jest sporo. Czy założenia zatem do ustawy, która nie wprowadza odrębnej definicji konsumenta, a kieruje swoją regulację do wszystkich osób fizycznych, są słuszne? Dlaczego w toku prac nad tą ustawą całkowicie zrezygnowano z propozycji przedłożonych przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, eliminując możliwość wprowadzenia bardzo dobrych rozwiązań do projektu tej ustawy, przede wszystkim dotyczących prowadzenia postępowania upadłościowego tylko na wniosek dłużnika? W jaki sposób spełnione zostanie założenie, że oddłużenie musi stanawić wyjątek, a nie regułę? I dlaczego tak ważny społecznie projekt jest procedowany w takim pospiechu, bez możliwości podjęcia poważnej dyskusji w ramach podkomisji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy zakłada włączenie upadłości osób fizycznych do postępowania upadłościowego, co jest rozwiązaniem prawidłowym, gwarantującym wierzycielom odpowiednią ochronę, którą gwarantować powinien organ orzekający, jakim jest sąd powszechny. Pojawiają się jednak pytania, czy wprowadzenie w życie zapisów dotyczących upadłości konsumenckiej nie spowoduje, że u konsumentów pojawi się większy poziom ryzyka - zadłużanie się ponad swoje możliwości. Czy przepisy ustawy wprowadzają mechanizmy, które osobom odpowiedzialnym za swoje działania, osobom, które stały się niewypłacalne na skutek wyjątkowych i niezależnych od nich okoliczności, dają szanse na wyjście z kryzysu, a nie będą jednocześnie powodem dla innych, nieodpowiedzialnych, do podejmowania ryzyka ponad miarę i brania nowych pożyczek? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W proponowanej nowelizacji ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze Rada Ministrów wprowadza możliwość ogłoszenia upadłości przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą. Nie kwestionując samej idei tzw. upadłości konsumenckiej, wypadałoby się zastanowić, czy zaproponowane przez Radę Ministrów rozwiązania prawne wystarczająco chronią potencjalnych wierzycieli przed zwykłym ludzkim cwaniactwem. Nie można na przykład wykluczyć, że nieuczciwy dłużnik porozumie się po cichu ze swoim pracodawcą w zakresie wypowiedzenia jego umowy o pracę, co stanie się podstawą do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PoselMarekKwitek">W związku z powyższym pytam pana ministra o wskazanie, jakie mechanizmy prawne przewidziano w celu uniemożliwienia nieuczciwym dłużnikom ogłaszania upadłości, a tym samym działania na szkodę wierzycieli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Skoro projekt zakłada upadłość konsumencką jako procedurę oddłużeniową, to kto podejmie pozostałą część zobowiązań?</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Drugie pytanie. W jakim postępowaniu sąd będzie orzekał o planie spłat wierzytelności niezaspokojonych oraz czy będą możliwe sytuacje o odstąpieniu od spłat na wniosek upadłego i w jakich okolicznościach?</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie trzecie. Jeśli się weźmie pod uwagę rozwiązania przyjęte w różnych państwach, to którymi z nich, jako najbardziej zbliżonymi, kierował się polski rząd? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana ministra. Panie ministrze, czym kierowali się autorzy projektu ustawy, ustalając w art. 491</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję, szczególnie za uprzejmość. Mam nadzieję, że obycie będzie się zmieniało w dalszym ciągu.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projektowane zmiany proponują wprowadzenie do polskiego systemu prawnego tak zwanej upadłości konsumenckiej. Każde oddłużenie, nawet częściowe, wiąże się ze stratą dla wierzyciela. Z uzasadnienia wynika, że wierzyciele muszą mieć zapewnioną możliwość obrony ich praw. Jednocześnie wierzyciele zgodnie z proponowanymi zmianami nie będą mieli decydującego głosu o tym, czy dłużnik może podlegać, czy też nie, postępowaniu w jego upadłości konsumenckiej. Przewiduje się, że nie będzie możliwe zwiększenie z zakresu spłat wierzycieli w razie poprawy sytuacji materialnej upadłego. W założeniach jest to słuszne - w celu zwiększenia aktywności zawodowej dłużnika.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, w stosunku do uczciwych dłużników, którym przypadkowo zdarzył się błąd, jest to słuszne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#PoselJerzyGosiewski"> Niestety nie wszyscy w swoich założeniach mają słuszne zamiary. Czy w wyjątkowo rażących przypadkach - nagłej poprawy sytuacji materialnej upadłego - wierzyciel nie powinien mieć prawa żądać zwiększenia z zakresu spłat wierzycieli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PoselWieslawJanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szukając rozwiązania dla osób, które utraciły płynność finansową, troszczymy się o tych, którzy nie nadążają spłacać kredytów, odsetek od zaległych odsetek, kwot kosztów sądowych, egzekucyjnych, którzy wpadli, czasem nie ze swojej winy, w spiralę zadłużenia, z której sami teraz nie potrafią wyjść. Ale z drugiej strony są osoby, które zawsze regulowały zobowiązania, często nawet kosztem wyrzeczeń, niższej stopy życiowej i limitowania wydatków rodziny. Czy skutki projektowanej ustawy nie będą dotykać właśnie tych osób? Czy są jakiekolwiek symulacje i wyliczenia na bazie wiedzy, jaką dysponuje Związek Banków Polskich i banki w Polsce co do wzrostu ceny usług bankowych, prowizji i opłat, a zwłaszcza oprocentowania kredytów hipotecznych, po wprowadzeniu w życie proponowanej zmiany Prawa upadłościowego i naprawczego? Czy rząd jest absolutnie pewny, że za oddłużanie upadłego i wyciąganie go z kłopotów</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PoselWieslawJanczyk"> inni uczestnicy obrotu gospodarczego i klienci banków mają płacić co 10 lat i czy nie lepiej byłoby ograniczyć tego do jednego razu w życiu choćby po to, aby powrócić do tematu za 10 lat?</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PoselWieslawJanczyk">I ostatnie pytanie. Ile osób skorzysta z przepisów ustawy Prawo naprawcze i upadłościowe w pierwszym, drugim i trzecim roku jej ewentualnego funkcjonowania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Upadłość konsumencka, jak już wcześniej powiedział poseł sprawozdawca, jest formą pomocy dłużnikom, którzy nie z własnej winy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej, ale również wierzycielom, gdyż wprowadzone w projekcie ustawy procedury mają na celu doprowadzenie do spłacenia możliwie jak największej części długu. Rząd w projekcie ustawy przyjął tylko jedną ścieżkę postępowania upadłego przez likwidację majątku upadłego. Dlatego chciałbym zapytać pana ministra: Czy rząd nie uważa, że zasadne byłoby dopuszczenie w projekcie upadłości z możliwością zawarcia układu, co zapewne dałoby większą szansę czy możliwość zawarcia kompromisu między dłużnikiem a wierzycielem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Sprawa upadłości konsumenckiej jest dyskutowana, mówimy, że wprowadzamy nową instytucję do polskiego ustawodawstwa. W związku z tym rodzą się pytania. Warto byłoby we wszelkich komunikatach, które dotyczą wprowadzenia tego rozwiązania, powiedzieć, że jest to rozwiązanie szczególne, bezpieczne i przeznaczone nie dla tych, którzy wyłudzają kredyty, ale dla tych, którzy rzeczywiście znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji. Z jakich powodów? A z takich oto powodów, żeby osoby, które będą zaciągały kredyty, wiedziały, że muszą je spłacić, żeby nie czyniły już na starcie założenia, że: w przyszłości to ja skorzystam z sądowej możliwości, ogłoszę upadłość, a tego kredytu, tej pożyczki będzie dużo. W związku z tym mam pytanie:</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PoselKrystynaSkowronska"> Czy wiemy, wprowadzając to rozwiązanie, jaka ilość osób może z tego skorzystać? Ile w związku z tym, przy wycenie masy upadłościowej, czyli zaspokajaniu zobowiązań na przykład wobec instytucji finansowych, będzie wynosiła strata z tego tytułu i czy okres dziesięcioletni jest tu okresem optymalnym oraz czy w związku z wprowadzeniem tej procedury - procedury szczególnej, sądowej, są przewidziane dodatkowe środki dla sądu? To jest nowa procedura i chcielibyśmy, żeby to była procedura bezpieczna, wiarygodna dla wszystkich obywateli, a nie tworząca furtkę dla tych, którzy ewentualnie chcieliby wyłudzić kredyt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Radosław Witkowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PoselRadoslawWitkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Regulacje, o których dzisiaj mówimy, dotyczące postępowania wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, czyli o tak zwanej upadłości konsumenckiej, to już jest standard europejski i bardzo dobrze, że rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawił tu swoje propozycje, które będą mogły zafunkcjonować w niedługim czasie. I choć wszyscy zgodnym chórem mówią, że długi to rzecz honorowa i należy je spłacać, ponieważ tak naprawdę niespłacone długi pokrywa pozostała część konsumentów poprzez podwyższone ceny usług czy towarów, to jednak dobrze, że rząd dostrzega to, że jest grupa osób, która nie z zawinionych przez siebie powodów znalazła się w trudnej sytuacji. Ale ja mam, panie ministrze, takie dosyć techniczne pytanie, ponieważ w projekcie przedkładanym przez grupę posłów mówi się</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PoselRadoslawWitkowski"> o minimalnym poziomie zobowiązań i tam to zostało określone w wysokości dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia. Ja takiego rozwiązania nie znalazłem w projekcie rządowym i chciałbym zapytać: Czy rząd w ogóle rozważał możliwość wprowadzenia takiego przepisu, a jeśli nie, to dlaczego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Trzeba wyrazić uczucie satysfakcji, że ta rządowa nowelizacja tak szybko i sprawnie trafia do Sejmu, bowiem w naszych biurach poselskich stykamy się z różnymi problemami. Nowelizacja dotyczy postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jak się wydaje, jej zaletą jest również to, że obniża koszty złożenia wniosku o postępowanie upadłościowe z 1000 do 200 zł. Jak rozumiem, takie wnioski były składane.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PoselJanKulas">Panie ministrze, jak zawsze pytam o konsultacje społeczne, bo jesteśmy koalicją progospodarczą i prospołeczną. Szczególnie chciałbym zapytać o wnioski i uwagi, które podczas konsultacji napływały ze strony polskich banków i SKOK-ów. Czy były tam jeszcze inne uwagi dotyczące prawa upadłościowego?</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PoselJanKulas">Panie ministrze, pytanie, które teraz stawiam, dotyczy trochę szerszego aspektu. Czy nasz rząd przewiduje szerszą nowelizację prawa upadłościowego, szczególnie w kontekście podmiotów gospodarczych? Do mojego biura poselskiego były ostatnio składane uwagi i wnioski dotyczące deweloperów, bo tu też pojawiają się pewne patologie i problemy. Pytano mnie, czy będą prowadzone prace nad prawem upadłościowym właśnie w tym kierunku. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Warunkiem prowadzenia postępowania upadłościowego w sprawach konsumenckich jest lojalna i pełna współpraca upadłego z sądem i ujawnienie wszystkich składników majątku upadłego. Niestety, nie zawsze można liczyć na taką współpracę, a może trzeba zapytać, czy będzie można liczyć.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">W związku z tym chciałbym zapytać, czy projekt ustawy, nad którym procedujemy, zawiera regulacje na wypadek ujawnienia już po prawomocnym zakończeniu postępowania upadłościowego i umorzeniu niezaspokojonych zobowiązań upadłego składników majątku, których nie ujawnił w trakcie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#PoselSlawomirKopycinski">Drugie pytanie: Jaka jest dziś liczba egzekucji komorniczych prowadzonych wobec osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej? Jaka liczba tych postępowań jest rocznie umarzana z powodu braku majątku czy dochodów, które pozwalają na egzekucję tych świadczeń pieniężnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że z dużym zadowoleniem przyjmuję to rozwiązanie, bo faktycznie do biur poselskich przychodzą ludzie, którzy w przypadku różnych zdarzeń losowych są w pułapce kredytowej czy mają inne zobowiązania i z którymi nikt nie chce rozmawiać, żeby im pomóc.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PoselStanislawStec">Mam pytanie do rządu, do pana posła sprawozdawcy, dlaczego zaproponowano tutaj pomoc tylko przez likwidację majątku upadłego. Dlaczego nie próbowano zaproponować zawarcia układu bez likwidacji, jeżeli w wypadku takiego układu można było również spłacić zobowiązanie?</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PoselStanislawStec">Drugie pytanie. Przewiduje się również sprzedaż lokalu mieszkalnego, np. o powierzchni 40 m</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Postępowanie upadłościowe w sprawach konsumenckich oprócz oddłużenia upadłego ma również w pewnym zakresie zaspokoić wierzycieli. Projekt przewiduje, że postępowanie to będzie prowadzone według przepisów o postępowaniu upadłościowym obejmującym likwidację majątku upadłego. Upadły powinien spłacić wierzycieli w możliwym przez siebie zakresie. Projekt ustawy przewiduje sprzedaż lokalu mieszkalnego lub domu dłużnika na spłatę długów. Czy po 12 miesiącach opłacania wynajęcia mieszkania obowiązek zabezpieczenia lokalu mieszkalnego nie spadnie na samorządy gminne? Czy nie jest to kolejna ustawa, która rodzi skutki finansowe właśnie dla samorządów, bo zabezpieczenie lokalu mieszkalnego to również koszt po stronie samorządu? Czy w skrajnych sytuacjach, gdy samorząd nie będzie miał lokalu zastępczego, upadły nie będzie skazany na bezdomność? Czy nie jest to bezduszny i zbyt daleko idący zapis zmian ustawowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Jacka Czaję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję serdecznie za niezwykle interesującą debatę, która jawi się na kanwie zadawanych pytań. Tytułem wstępu chciałbym powiedzieć, że projekt ustawy zawiera regulacje dotyczące upadłości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, potocznie nazywamy ją mianem upadłości konsumenckiej.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Przechodząc od razu do wielu kwestii podnoszonych w pytaniach, chciałbym powiedzieć, że projekt był przedmiotem bardzo szerokich konsultacji społecznych. Znalazło to wyraz w uzasadnieniu przedłożenia rządowego. Przede wszystkim zaś projekt jest wynikiem bardzo rzetelnej analizy i pracy wykonanej przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego, co widać w jakości tego projektu. Nie jest przypadkiem, że w trakcie pierwszego czytania do projektu nie zgłoszono wniosków, nawet natury legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Odniosę się teraz do podstawowej kwestii, która wydaje się być niezwykle istotna, i do wielu opinii, które były wygłoszone w trakcie wystąpień szanownych państwa posłów. Chodzi o to, czy ten instrument prawny nie będzie służył jako swoista możliwość obejścia ogólnych zasad związanych z obowiązkiem wykonywania umów i spłaty własnych zobowiązań. W moim przekonaniu projekt ten stawia istotną zaporę dla nieuczciwych dłużników. Chciałbym zwrócić uwagę, że projekt zakłada prowadzenie postępowań tylko w stosunku do tych osób, które stały się niewypłacalne na skutek wyjątkowych i niezależnych od nich okoliczności. Jest to norma prawna zawarta już w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a regulacji. Wobec tego na etapie kontroli po wniesieniu takiego wniosku obowiązkiem sądu orzekającego w tej sprawie będzie dokonanie analizy pod kątem spełnienia właśnie tej przesłanki, ponieważ ˝wyjątkowe i niezależne od dłużnika okoliczności˝ to oczywiście zwrot niedookreślony, więc jego treść zależy od konkretnej sytuacji dłużnika.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Nawiązuję do pytania, czy rząd rozważał tzw. minimalny poziom, przy którym nie prowadzono by postępowania upadłościowego. Otóż rząd w swoich analizach oczywiście brał to pod uwagę, uznając jednak, że nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ byłoby ono zbyt mało elastyczne. Poziom niewypłacalności dłużnika w dużej mierze uzależniony jest także od indywidualnej sytuacji osoby, która znajduje się w stanie niewypłacalności. Poziom niewypłacalności dłużnika jest inny w przypadku osoby, która utrzymuje się tylko ze świadczenia z ubezpieczenia społecznego i ma bardzo mały dochód, a zupełnie inny w sytuacji osoby, która ma poważne przychody z pracy zarobkowej. Jest to zupełnie inna sytuacja. Z tego powodu projektodawcy założyli, że usztywnienie cenzusu związanego z poziomem niewypłacalności jest niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o pytania związane z tokiem postępowania i z przewidywanym poziomem składania wniosków, liczby wniosków. Wysoka Izbo, rząd nie dysponuje takimi szacunkami. Jestem przekonany, że nie jest możliwe na podstawie wiarygodnych danych ustalenie prognozy, jak to będzie wyglądało. Podam tylko dla przykładu, że w liberalnym systemie upadłości konsumenckiej, jaki obowiązuje w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, ta upadłość dotyczy około półtora miliona konsumentów rocznie. Natomiast w systemie holenderskim, w przypadku którego nie można mówić o liberalnych przesłankach, ale o przesłankach zbliżonych do modelu polskiego, ta upadłość dotyczy kilku tysięcy osób rocznie. Przestrzeń pomiędzy kilkoma tysiącami a półtora milionem osób jest ogromna. Wydaje mi się jednak, że ostrożne szacunki w tym zakresie powinny oscylować wokół tysięcy osób, nie zaś większej populacji.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące odejścia od procedowania i wniosku rządu o nieprocedowanie nad projektem złożonym przez Prawo i Sprawiedliwość. Wysoki Sejmie, rząd stoi na stanowisku, że ustawa, która jest przedłożeniem rządowym, daje daleko więcej gwarancji obywatelowi, ponieważ jest ona oparta na zasadzie procedowania przez sąd. Sąd w odczuciu większości obywateli - a mamy ku temu oczywiście podstawę, biorąc pod uwagę ocenę funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce - jest istotnym gwarantem rzetelności postępowania i gwarancji procesowych zarówno dla dłużnika, jak i dla wierzyciela.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W toku dyskusji pojawiły się także wątpliwości co do tego, czy ta sytuacja wierzycieli nie będzie sytuacją nadmiernie trudną wobec tego, że wierzyciel nie ma wpływu na określenie przez sąd wysokości spłat po likwidacji majątku dłużnika. Otóż chcę powiedzieć, że taki instrument jest, ponieważ wierzyciel jest uczestnikiem tego postępowania. Gdyby doszło do - czego nie zakładam - jakiegoś rażącego naruszenia interesu wierzyciela, to oczywiście w toku postępowania odwoławczego wierzyciel może uruchomić kontrolę sądu wyższej instancji, który będzie oceniał, czy te proporcje właściwie zostały zachowane.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Było pytanie: Co się stanie w sytuacji, kiedy dłużnik pozyska jednak środki finansowe, o czym sąd przy ogłaszaniu upadłości nie wiedział? Chciałbym zwrócić państwa posłów uwagę na rozwiązanie przyjęte w projektowym art. 491</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Dalsze pytania zmierzały do ustalenia - w aspekcie tej ogólnej kwestii co do liczby możliwych postępowań - czy sądy gospodarcze są w tym zakresie przygotowane, żeby ten ciężar udźwignąć. Wysoka Izbo, na szczęście znajdujemy się w takiej sytuacji, jeśli chodzi o wymiar sprawiedliwości, w której od kilku lat zarysowuje się wyraźna tendencja spadkowa w odniesieniu do wpływu spraw z zakresu spraw gospodarczych do sądów gospodarczych. Powiem, że w ciągu ostatnich 3 lat obserwuje się spadek większy niż 70% spraw, które wpływają do tych wydziałów. W związku z tym uważam, że potencjał, jaki drzemie w tych wydziałach, jest duży i niewątpliwie sądy poradzą sobie z tymi sprawami. Gdyby jednak zdarzyło się coś nieprzewidywalnego w tym zakresie, to chciałbym podkreślić, że sądy gospodarcze jako jedynie tylko twór organizacyjny tak naprawdę są wydziałami w sądach rejonowych, do których można skierować sędziów z innych wydziałów, jeżeli będzie zachodziła taka potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Było też pytanie dotyczące dalszych nowelizacji związanych z postępowaniem upadłościowym. Tak, oczywiście, rząd w tym zakresie prowadzi prace. Chcę tylko w związku z tym powiedzieć, że istotna duża nowelizacja Prawa upadłościowego i naprawczego jest już przedmiotem zainteresowania Wysokiej Izby i trwają prace w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Interesujące było pytanie dotyczące sytuacji, w której już po zakończeniu postępowania, po umorzeniu tego postępowania, po wykonaniu obowiązku przez dłużnika wyjdą na jaw okoliczności dotyczące ewentualnego zatajenia tego majątku przez dłużnika. Czy projekt przewiduje w związku z tym jakąś regulację? Projekt takiej regulacji nie przewiduje, natomiast rozumiem, że stanie się to wtedy przedmiotem zainteresowania wymiaru sprawiedliwości w obszarze ścigania za przestępstwa. To jest klasyczny przykład przestępstwa oszustwa i jest to objęte prawnokarną ochroną podmiotów, co do których takie przestępstwo mogłoby nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-310.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Pytanie, które pojawiało się wielokrotnie: Dlaczego nie układ, dlaczego tylko likwidacja? Otóż, Wysoka Izbo, układ z natury rzeczy jest skierowany do podmiotów, które dysponują dużym majątkiem i prowadzą w szerokim zakresie działalność gospodarczą. Tak był pomyślany, jeśli chodzi o zasadę, i wprowadzony do przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego. Natomiast jeśli chodzi o instytucję układu w tym postępowaniu upadłości konsumenckiej, to zdaniem rządu wprowadzenie tego instrumentu byłoby zbędne z dwóch zasadniczych powodów: po pierwsze, układ zawsze jest postępowaniem długotrwałym, więc nie byłby tu spełniony postulat szybkości w tym zakresie, a po drugie, układ z natury rzeczy jest postępowaniem kosztownym. Rząd chciał uniknąć sytuacji, w której postępowanie upadłościowe skierowane do konsumenta jeszcze powodowałoby powstawanie kolejnych obowiązków z jego strony, z uwagi na to, że proces postępowania związanego z układem przeciągałby się, co by oczywiście wymuszało także opłacanie chociażby syndyka w tym zakresie. Oceniając zatem tę instytucję jako instytucję, która byłaby zbędna w postępowaniu upadłości konsumenckiej, rząd uznał, że nie ma potrzeby wprowadzania jej do tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-310.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Chciałbym też powiedzieć, że rząd ocenił koszty tego postępowania - pojawiało się bowiem pytanie dotyczące tego, czy te koszty nie będą nadmierne. Po pierwsze, opłaty od tego postępowania ustalono na niskim poziomie 200 zł, a po drugie, chcę zwrócić szczególną uwagę Wysokiej Izby na przepis zawarty w art. 491</u>
          <u xml:id="u-310.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Kwestia, która pojawiła się, dotycząca refleksji, dlaczego rząd przyjął okres zabezpieczenia środków na wynajęcie lokalu na poziomie tych 12 miesięcy, o których była mowa. Dlaczego nie 6 miesięcy czy nie 24 miesiące? Odpowiem na to w ten sposób: Generalnie projektowany przepis ma za zadanie wymuszenie na upadłym podjęcia działań we własnym interesie, żeby mając perspektywę tych 12 miesięcy - mogę z całą świadomością powiedzieć, że to jest wystarczająco długi okres, żeby odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości - wykorzystał ten okres rzeczywiście efektywnie i znalazł inne źródła utrzymania. Te 12 miesięcy zdaniem rządu to wystarczający okres, który nie jest nadmiernie długi. Mówię o tym dlatego, że gdybyśmy przewidzieli rozwiązania mówiące o 24 miesiącach, to proszę jednak pamiętać, że nastąpiłoby to z istotnym uszczerbkiem dla wierzyciela, bo wierzyciel przez kolejny okres roczny kredytowałby tego upadłego, co wydaje się być jednak rozwiązaniem zbyt daleko idącym.</u>
          <u xml:id="u-310.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W kolejnych pytaniach pojawiała się kwestia tego, co stanie się z tym upadłym, jeżeli po tych 12 miesiącach on jednak nie znajdzie dla siebie lokum i czy to nie będzie obciążenie dla samorządu terytorialnego. Otóż z całą stanowczością trzeba powiedzieć, że nie, dlatego że upadły z tego tytułu nie ma prawa do uzyskania lokalu socjalnego. To nie jest sytuacja, która nakładałaby na samorząd terytorialny tego typu obowiązek, co w moim przekonaniu jest właściwą odpowiedzią na pytanie, które zostało postawione w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-310.15" who="#PoselJanKulas">(Bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-310.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Co do bezdomności, to oczywiście jest ona traumatycznym przeżyciem, które stawia każdego obywatela w niezwykle trudnej sytuacji, ale ja chcę powiedzieć, że to postępowanie, wprowadzona regulacja prawna nie ma za zadanie zastępować regulacji związanych z zabezpieczeniem społecznym osób, które znajdują się w stanie bezdomności. Instrument użyty właściwie przez sądy orzekające w tym zakresie to jest instrument, którego cel jest daleki od tej sfery.</u>
          <u xml:id="u-310.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Wydaje mi się natomiast, że nie do przecenienia jest to, iż orzeczenie upadłości w tym zakresie daje oddech, daje gwarancje obywatelowi, że obywatel znajdujący się w sytuacji w jego ocenie bez wyjścia nagle ma szanse na to, żeby odnaleźć się w takiej rzeczywistości i że nie jest postawiony w stanie, w którym ciągle otaczają go organy egzekucyjne, czyhające na każdy wpływ jakichkolwiek środków do jego gospodarstwa domowego.</u>
          <u xml:id="u-310.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Z tego punktu widzenia, przechodząc do jeszcze innego pytania, w którym wyraża się troskę o dzieci, o rodzinę takiego upadłego, ja chcę powiedzieć, że sytuacja tej rodziny w przypadku upadłości konsumenckiej będzie lepsza, znacznie lepsza niż sytuacja rodziny, której rodzic czy rodzice nie są w stanie wygospodarować jakichkolwiek środków z tego powodu, że wszystkie źródła dochodów zostały zajęte przez toczące się postępowania egzekucyjne. To jest sytuacja na pewno lepsza i z tego punktu widzenia wydaje mi się, że zagrożenie pogorszenia sytuacji małoletnich nie zachodzi.</u>
          <u xml:id="u-310.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Mam nadzieję, że w dużym skrócie wyczerpałem tematy podnoszone w pytaniach. Proszę Wysoką Izbę o poparcie tego projektu i uchwalenie ustawy zgodnie z przedłożeniem rządowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Mężydłę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PoselAntoniMezydlo">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PoselAntoniMezydlo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja chciałbym podziękować wszystkim uczestnikom tej debaty za bardzo rzetelną i uczciwą dyskusję na ten temat, za troskę o obywateli, którzy zadłużyli się. Właściwie chyba wszystkim trzeba podziękować, również posłom Prawa i Sprawiedliwości, mimo że były tu zarówno jakaś taka lekka krytyka działania połączonych komisji, które przeprowadziły pierwsze czytanie i debatę nad projektem ustawy, jak i wniesione poprawki, które też świadczyłyby o tym, że istnieją jakieś zastrzeżenia w stosunku do tego projektu rządowego, a mianowicie takie, że postępowania nie powinno wszczynać się z wniosku wierzyciela. Są dwie poprawki, które mają wyeliminować tę możliwość, a trzecia dotyczy już tylko doprecyzowania wysokości tego czynszu, że chodzi o tę miejscowość, w której znajduje się lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, który został zaliczony do masy upadłościowej.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PoselAntoniMezydlo">Z przebiegu zadawanych pytań, w zakresie których pan minister odpowiedział chyba na wszystkie, tak mi się przynajmniej wydaje, bo niektóre, przynajmniej pana posła Steca, były kierowane również do mnie, ale one też zostały uwzględnione w odpowiedzi pana ministra, bo były to pytania skierowane zarówno do mnie, jak i do pana ministra, odpowiedź została udzielona, w każdym razie, patrząc na treść zadawanych pytań, widzę, że większość posłów, i to posłów ze wszystkich klubów, jest zatroskana o los wierzycieli, nie tylko o los dłużnika, tego, który popadł w zadłużenie z przyczyn, tak jak to stanowi projekt, trochę od niego niezależnych, z przyczyn losowych, niezależnych od zadłużonego.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PoselAntoniMezydlo">Wszyscy bardzo troszczą się również o wierzycieli, o to, żeby zwiększyć zakres spłaty wierzycieli, o czym mówili np. pan poseł Gosiewski z Prawa i Sprawiedliwości czy pan poseł Marek Kwitek, ale również pan poseł Wiesław Janczyk, który referował stanowisko Prawo i Sprawiedliwości i w swoim pytaniu właściwie posunął się w takim kierunku, żeby nie stwarzać dłużnikom możliwości zadłużania się więcej razy, czyli przeprowadzania umarzania procesu upadłościowego więcej niż raz w życiu. Jest to więc postulat idący właściwie w kierunku takim jak projekt rządowy.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PoselAntoniMezydlo">Myślę, że ten projekt jest projektem optymalnym, bo on właściwie powstawał na bazie tych dwóch projektów. Najpierw, jeszcze w ubiegłej kadencji powstał poselski projekt PiS, odpowiedzią na to, na zastrzeżenia dotyczące niekonstytucyjności niektórych zapisów był projekt Platformy Obywatelskiej i na bazie tych projektów powstał już dobrze dopracowany - zresztą zaznaczył to również pan minister - projekt rządowy, który z racji tego, że tamte projekty częściowo przeszły konsultacje społeczne, był już konsultowany społecznie. Dlatego zarzut o braku konsultacji akurat w tym przypadku jest chyba nieuprawniony. Projekt ten jest również pod względem legislacyjnym bez zarzutu, przynajmniej tak potwierdziło to pierwsze czytanie w komisji, bo Biuro Legislacyjne Sejmu nie wniosło absolutnie żadnych zastrzeżeń, nawet zastrzeżeń redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PoselAntoniMezydlo">Tak więc mam nadzieję, że teraz ze względu na to, iż zostały zgłoszone te poprawki, szybko przeprowadzimy w komisji debatę nad nimi, a także że ta ustawa szybko, już w przyszłym tygodniu zostanie uchwalona, bo jest to ustawa, która na pewno jest oczekiwana przez część społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#PoselAntoniMezydlo">Jeśli chodzi o poziom, bo też padały takie pytanie, jaki to może być poziom oddłużenia w procesie upadłościowym, upadłości konsumenckiej, to trudno powiedzieć, ale wydaje mi się, że na początku ten poziom nie będzie zbyt wysoki ze względu na to, że będzie to zupełnie nowa instytucja i zawsze jest proces uruchamiania. Nawet najbardziej korzystne rozwiązania, które wprowadzały np. regulacje unijne - ja pamiętam choćby renty strukturalne dla rolników, dopłaty dla młodych rolników itd. - nawet te wszystkie instrumenty na początku budziły pewną nieufność i mimo że wiązało się z nimi dużo korzyści dla beneficjentów, one nie były zbyt chętnie wdrażane, tzn. nie było zbyt dużo chętnych na te korzyści. Myślę, że w tym przypadku będzie podobny problem, mimo że sądy gospodarcze, jak zaznaczył to pan minister, dysponują dużą mocą przerobową i mogłyby obsłużyć wielu klientów.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#PoselAntoniMezydlo">Miejmy jednak nadzieję, że wprowadzenie tej instytucji spowoduje to, iż praktyka oddłużeniowa za pomocą upadłości konsumenckiej będzie coraz bardziej powszechna w życiu, będzie dawała szanse na stanięcie na nogi osobom, które są zadłużeni, i będzie to z korzyścią dla wszystkich obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝ (druki nr 750 i 975).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Dzięcioła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu 3 komisji: Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝, zawarte w druku nr 750.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Zaproponowana zmiana ustawy polega na dodaniu art. 6a, który ma na celu umożliwienie dożywiania w szkołach faktycznie głodnych dzieci i uczniów, którzy z różnych powodów, najczęściej od nich niezależnych, nie mają szansy na spożycie jakiegokolwiek posiłku w szkole, w której przebywają znaczną część dnia. Zakłada się, że pomoc będzie udzielana w uzasadnionych sytuacjach, bez konieczności przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych i wydawania decyzji administracyjnych, a środki na zakup posiłków będą przekazywane przez ośrodki pomocy społecznej na podstawie sporządzonej przez dyrektora listy dzieci lub uczniów i liczby spożytych posiłków w przyjętym okresie rozliczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponadto konieczne jest wprowadzenie do art. 7 ustawy zmiany, która pozwoli na wyłączenie przepisów ustawy o pomocy społecznej w zakresie udzielania świadczeń z pomocy społecznej w odniesieniu do pomocy udzielanej na podstawie art. 6.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży, Polityki Społecznej i Rodziny oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 18 września 2008 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Jednocześnie komisje zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawiają na żądanie wnioskodawców następujące wnioski mniejszości. Pan poseł Tomaszewski w art. 1 w pkt 1, w art. 6a ust. 4 proponuje nadać brzmienie: liczba dzieci lub uczniów, którym udzielono pomocy zgodnie z ust. 1, nie może przekroczyć 20% liczby uczniów i dzieci dożywianych w gminie w danym miesiącu na podstawie wydanych decyzji administracyjnych. Pani poseł Kotkowska w art. 1 w pkt 1, w art. 6a w ust. 4 proponuje 10% zastąpić 40%. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Rossa w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PoselTadeuszRoss">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PoselTadeuszRoss">Najistotniejsze w projekcie ustawy jest to, by dzieci rzeczywiście nie były głodne. Dotychczas obowiązujące przepisy pozwalały na dożywianie dzieci, których rodziny znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Aby otrzymać pomoc w postaci obiadów dla dzieci, należało udzielić wywiadu środowiskowego i uzyskać decyzję administracyjną. Wiele rodzin nie miało z tym żadnych problemów. Jednak zdarzają się też niezwykle przykre dla rodzin sytuacje. Ludzie z różnych przyczyn ukrywają ten stan rzeczy, nie zabiegają więc o kontakt z ośrodkami pomocy. Nie zgadzają się na przeprowadzanie wywiadów środowiskowych. Nie uzyskują zatem podstaw do otrzymania świadczeń rzeczowych. Są wreszcie sytuacje diametralnie inne. Dzieci z rodzin dobrze sytuowanych nie są otaczane odpowiednią troską rodziców. Mimo iż rodzinie powodzi się dobrze, dzieci nie są odpowiednio żywione. Wpływa to niestety fatalnie na kondycję fizyczną i psychiczną uczniów, a także na ich rozwój i stan zdrowia już w wieku dojrzałym. Nauczyciele i wychowawcy, którzy na co dzień pracują z dziećmi, znają ich sytuacje rodzinne i bezbłędnie potrafią wskazać, któremu dziecku należy zapewnić pomoc w postaci ciepłego posiłku. Ważne jest więc to, by decyzja o wydaniu posiłku nie zależała od zgromadzonych dokumentów, ale odpowiadała faktycznemu zapotrzebowaniu.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PoselTadeuszRoss">W proponowanej nowelizacji ustawy znajduje się zapis, który umożliwia nauczycielowi czy dyrektorowi szkoły reagowanie na konkretne potrzeby. Jeżeli dziecko jest głodne, należy je nakarmić, a nie szukać najpierw potwierdzenia w decyzjach administracyjnych. W uzasadnionych przypadkach, bez konieczności przeprowadzania wywiadów środowiskowych i uzyskiwania decyzji administracyjnych, należy udzielać dzieciom pomocy, po prostu udzielać. Środki na finansowanie posiłków będą przekazywane przez ośrodki pomocy społecznej na podstawie list sporządzanych przez dyrektorów szkół i liczby wydawanych posiłków.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#PoselTadeuszRoss">We wszystkich prowadzonych działaniach istotne jest kierowanie się zdrowym rozsądkiem. Trzeba racjonalnie odpowiadać na potrzeby. Rząd proponuje zwiększenie liczby dzieci żywionych w szkołach o 10%. Trudno jest jednak matematycznie określić sytuację uczniów w poszczególnych placówkach. Szkoły funkcjonują w różnych środowiskach. W jednych może się zdarzyć większa liczba dzieci wymagających wsparcia, w innych - mniejsza. W jednych dodatkowych posiłków będzie za dużo, w innych - tych posiłków może brakować i dzieci będą głodne.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#PoselTadeuszRoss">Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska proponuje uelastycznienie tego systemu. Łatwiej będzie odpowiedzieć na wszystkie potrzeby, kiedy system rozliczania niesionej pomocy zostanie przeniesiony ze szkół do gmin. Dlatego w imieniu mojego klubu wnoszę poprawkę do omawianej nowelizacji ustawy. Liczbę uczniów objętych pomocą w zakresie żywienia należy ustalać w danym miesiącu średnio we wszystkich szkołach na terenie gminy. Nie należy przy tym ograniczać takiego sposobu liczenia tylko do poszczególnych szkół. Szkoły nie są sobie równe. Występują w nich różne potrzeby. Naszym zadaniem jest niesienie możliwie dużej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#PoselTadeuszRoss">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska poprze proponowane zmiany w ustawie o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝. Żałuję tylko, panie marszałku i Wysoka Izbo, że jeżeli chodzi o tak trudny problem, jest nas tak mało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zapewne wszyscy posłowie będą głosowali, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Sprawkę w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PoselLechSprawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego PiS mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec sprawozdania połączonych komisji, zawartego w druku nr 975.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PoselLechSprawka">Na wstępie chciałbym w imieniu klubu wyrazić zadowolenie z powodu dwóch faktów. Przede wszystkim przygotowanie projektu poprzedziły wnioski ze sprawozdania z realizacji programu w latach 2006-2007. Chodzi o program, który został opracowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej pod kierownictwem pana ministra Krzysztofa Michałkiewicza w 2005 r., program, który 29 grudnia tegoż roku został uchwalony przez Sejm. Zespół roboczy do spraw przeciwdziałania barierom w dożywianiu dzieci w szkołach w dokumencie pt. ˝Dożywianie dzieci w szkołach, analiza barier, rekomendacje działań˝, opublikowanym 10 czerwca 2008 r. określił ten program jako najważniejszy program przeciwdziałania niedożywianiu w Polsce. Po drugie, akceptujemy kierunek zmiany tego programu. Wyrażamy zadowolenie, że zmierza to w kierunku rozszerzenia zakresu pomocy w formie posiłków.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PoselLechSprawka">Krytycznie odnosimy się natomiast do szczegółów rozwiązań zapisanych w projekcie nowelizacji. Myślę, że uniknęlibyśmy tego, gdyby koalicja przyjęła nasz wniosek o powołanie podkomisji nadzwyczajnej, która spokojnie i merytorycznie dopracowałaby projekt. Skoro jednak procedujemy w taki sposób, to pragnę przedstawić poprawki.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PoselLechSprawka">Przedkładamy 4 poprawki, przy czym bardzo ważne są dwie z nich. Zacznę od pierwszej poprawki, która, moim zdaniem, ma znaczenie wręcz fundamentalne. Mówiłem o tym między innymi na posiedzeniu połączonych komisji. Moim zdaniem zapis ust. 1 w proponowanym art. 6a jest niekonstytucyjny. Mianowicie w art. 3 w pkt 1 w lit. a i b ustawy matki są określone podmioty podlegające pomocy w dożywianiu. W lit. a wymienione są dzieci do lat 7, w lit. b - dzieci i młodzież do ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#PoselLechSprawka">W przedłożonej nowelizacji proponuje się objąć dożywianiem ten drugi podmiot, czyli dzieci i młodzież do ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, oraz część osób z tej pierwszej grupy, to znaczy dzieci w zerówkach, ale ulokowanych przy szkołach. Uważam, że to jest nierównoprawne traktowanie. Ta pierwsza grupa dzieci do lat 7 jest w tym momencie pokrzywdzona, jeżeli mówimy o placówkach, chodzi o przedszkola i o żłobki.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#PoselLechSprawka">Dodatkowy argument, który pragnę przedstawić, wynika z treści ˝Raportu o kapitale intelektualnym Polski˝, który został opublikowany w lipcu 2008 r., a poprzedzony jest wstępem szefa zespołu doradców strategicznych premiera, pana dra Michała Boniego. Otóż w rozdziale zatytułowanym ˝Dzieci˝ napisano: Negatywne efekty biedy mogą oznaczać dla dzieci niespełnienie ich materialnych potrzeb, takich jak odpowiednie żywienie, dostęp do edukacji czy opieki zdrowotnej. Państwo i samorządy jak do tej pory były niezdolne do ograniczania tego zjawiska oraz radzenia sobie z jego konsekwencjami. Świadczy o tym chociażby nierozwiązana kwestia niedożywienia, która dotyczy ok. 1/3 dzieci, zwłaszcza na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-320.6" who="#PoselLechSprawka">Problem ten jest jeszcze trudniejszy do rozwiązania w przypadku dzieci najmłodszych, poniżej 6 roku życia, które nie są objęte opieką instytucjonalną szkoły. Tymczasem z badań amerykańskich wynika, że bieda doświadczana przez dzieci w wieku do 5 lat prze 3 lata prowadzi do obniżenia poziomu inteligencji aż o 9 punktów IQ.</u>
          <u xml:id="u-320.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-320.8" who="#PoselLechSprawka">A więc oznacza to, że ta grupa powinna podlegać szczególnej pomocy, a w nowelizacji proponuje się sytuację odwrotną. Dlatego też proponujemy, aby rozszerzyć pomoc i objąć nią podmioty określone w art. 3 w pkt 1 w lit. a i b.</u>
          <u xml:id="u-320.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-320.10" who="#PoselLechSprawka"> Skutki finansowe są stosunkowo niewielkie. Jeśli zastosujemy do ich obliczenia ten sam model matematyczny, uzyskamy kwotę ok. 8 mln zł. Ponieważ korzystających na podstawie decyzji administracyjnych jest 127 tys., przy wskaźniku 10% jest to 12 tys., podczas kiedy tamta grupa liczy 850 tys., w związku z tym i odpowiednio ten wskaźnik się zmienia.</u>
          <u xml:id="u-320.11" who="#PoselLechSprawka">Panie marszałku, chcę jeszcze nawiązać do drugiej poprawki. Myślę, że dwie następne poprawki omówię już w czasie posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-320.12" who="#PoselLechSprawka">Kwestia druga dotyczy wielkości procentowej. Proponowane jest 10% od tych, których dotyczą decyzje administracyjne, to jest trochę więcej niż 1% w stosunku do całej populacji. Nie wiadomo więc dokładnie, skąd te 10%. Natomiast w wymienionym raporcie stwierdza się, że problem niedożywienia dotyka 26% dzieci w Polsce. Ci, którzy są objęci decyzjami administracyjnymi, stanowią w sumie 16,87%. Tych osób dotyczą decyzje administracyjne. Gdybyśmy zastosowali wskaźnik 30% od tej liczby, to w stosunku do całości populacji uzyskalibyśmy 5,11%. Gdybyśmy to zsumowali, okazałoby się, że programem pomocy objęlibyśmy 22% populacji. To jest wynik bliski tym 26% z raportu.</u>
          <u xml:id="u-320.13" who="#PoselLechSprawka">Dlatego też liczę na to, że podczas dzisiejszych wieczornych obrad połączonych komisji posłowie przyjmą proponowane przez nas poprawki. Dwie następne poprawki są poprawkami czysto porządkującymi, więc nie będę w tej chwili mówił o szczegółach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Tadeusza Tomaszewskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 2 maja pan premier Donald Tusk powiedział uroczyście, stojąc przy fladze narodowej i przy fladze europejskiej: Zaczniemy od sprawy podstawowej, od bezwarunkowego prawa do ciepłego posiłku. Wprowadzimy program, dzięki któremu każde dziecko w publicznej szkole podstawowej będzie miało prawo zjeść obiad bez pokazywania zaświadczeń, kwitków, udowadniania, że jest wystarczająco biedne. Jeśli dziecko prosi o jedzenie, to znaczy, że jest głodne i ma być nakarmione.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Tak powiedział premier Donald Tusk. A na zakończenie, kiedy życzył Polakom, by korzystali ze świąt, powiedział tak: Chcę dzisiaj, przy okazji święta, obiecać, że na jedzenie dzieci pieniędzy nie zabraknie.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Co wynikło z uroczystego oświadczenia pana premiera? Wynikła propozycja dla 85 tys. dzieci z około 1 mln dzieci objętych programem dożywiania. Tak wynika z raportu za ubiegły rok. To jest propozycja na tzw. 10%. Dzisiaj przedstawiciel Platformy Obywatelskiej mówił o tym, że to jest właśnie dobra decyzja. To jest pół kroczku we właściwym kierunku. Panie pośle, my tu nic nie odkrywamy. Zasadnicza część, prawie milion dzieci, jeśli będzie chciała skorzystać z programu dożywiania, będzie musiała mieć decyzję administracyjną.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Tylko 10%, pani poseł, tak jest napisane w ustawie, będzie mogło mieć tylko i wyłącznie drogę ułatwioną na podstawie decyzji dyrektora szkoły. Tak chce rząd.</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Myślę, że mój przedmówca uzasadnił, opierając się na stosownych badaniach, iż ta grupa dzieci, która wymaga wsparcia, poza tą grupą, która już jest objęta pomocą, jest trochę większa. Postarajmy się jeszcze w trakcie prac znaleźć rozwiązanie. Przecież pan minister w czasie debaty w komisjach mówił, że kwestia środków finansowych w kontekście doświadczeń ostatnich lat realizacji tego programu nie jest sprawą zasadniczą. Jedni wykorzystują więcej, drudzy mniej, a środki wracają. Jest to rezerwa, w związku z powyższym są w tym zakresie pewne możliwości. Dlatego też proponujemy rozważyć, ażeby to była większa grupa dzieci, a po drugie, żeby to rozwiązanie objęło również dzieci w wieku od zera do 7 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Według raportu Ministerstwa Edukacji Narodowej w ubiegłym roku skorzystało z tego programu 957 tys. dzieci, a w tym wypadku resort przewiduje liczbę 851 tys. uczniów, czyli różnica wynosi 99 tys. osób, biorąc pod uwagę jedno i drugie rozwiązanie. A więc te 99 tys. osób korzystających z pomocy nie będzie mogło skorzystać z tego uproszczonego systemu, wyłączamy te osoby. I tutaj pojawia się niepewność konstytucyjna - powiedziałem tylko: niepewność - bo tę grupę dzieci pozbawiamy możliwości skorzystania z ustawowego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Szanowni Państwo! Jestem przekonany, że to jest krok we właściwym kierunku. Początek uczynił rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Rozwijał ten program następny rząd, a także kolejny rząd rozwija, bo to jest nasza wspólna powinność wobec grupy najmłodszych Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-322.9" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I jeśli chodzi o tę wspólną powinność, skoro możemy teraz, kiedy jest wzrost gospodarczy, kiedy jest szansa na to, żeby szkoła wypełniała również pewną funkcję wychowawczą, żeby lepiej mogła wypełniać funkcję opiekuńczą, to nie twórzmy takiego rozwiązania, które spowoduje, iż to dyrektor szkoły będzie tym złym, ale już tutaj doszliśmy do porozumienia, zgadzamy się, że nie w szkole, ale te 10%, 20% czy więcej będzie rozliczane w gminie, i to dobrze, żeby dyrektor nie musiał odmawiać, żeby miał trochę więcej możliwości. Sądzę, że gdyby te propozycje, które zostały zgłoszone we wnioskach mniejszości, zostały rozważone, to byłby to dalszy krok we właściwym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-322.10" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sądzę, że jeśli chodzi o dożywianie, mamy jeszcze, oprócz liczby dzieci, procedury, wiele do zrobienia, jeśli chodzi o warunki dożywiania. Z raportu wynika, że nadal w wiejskiej szkole, tam gdzie jest to dożywianie najbardziej potrzebne, dominuje forma posiłku: bułka, mleko - ta najprostsza. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta, dlatego że nie ma wystarczających warunków technicznych do wprowadzenia innej formuły.</u>
          <u xml:id="u-322.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-322.12" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Czyli to, co rząd proponuje, aby znaczna część tych środków była przeznaczona na poprawę warunków techniczno-organizacyjnych, to jest krok we właściwym kierunku. Myślę, że tutaj połączenie wysiłku państwa, władz samorządowych i włączających się również organizacji pozarządowych, zwłaszcza jeśli chodzi o dożywianie pozostałych grup poza dziećmi i młodzieżą, może dać z czasem oczekiwane efekty. Ale, szanowni państwo, sądzę, że musimy wykonać następny krok, musimy pamiętać również o młodzieży w wieku ponadgimnazjalnym, która dojeżdża do szkoły, której okres dojazdu wydłuża się. Tylko 2,7% populacji tej młodzieży korzysta z tej formy pomocy państwa. Tutaj cały czas oczekujemy od władz samorządowych, ale przy inspiracji państwa, wojewody, żeby również w placówkach prowadzonych przez samorządy powiatowe więcej było tych technicznych możliwości do zorganizowania posiłku w szkole.</u>
          <u xml:id="u-322.13" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Klub Lewicy udziela poparcia temu rządowemu projektowi i bardzo liczy, że wspólnie jeszcze w trakcie trzeciego czytania znajdziemy rozwiązanie, które, po pierwsze, umożliwi korzystanie z tej formy pomocy również dzieciom w wieku od 0 do7 lat, po drugie, pozwoli zwiększyć liczbę dzieci, i po trzecie, stworzy większą alternatywę, jeżeli chodzi o podejmowanie decyzji przez dyrektora szkoły. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-322.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę panią poseł Ewę Kierzkowską o zabranie głosu w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PoselEwaKierzkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawię nasze stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PoselEwaKierzkowska">Na samym początku, tak jak poprzednicy, powiem, że ten program jest godny poparcia, ponieważ zakłada długofalowe działanie w zakresie poprawy stanu zdrowia dzieci i młodzieży poprzez przede wszystkim ograniczenie zjawiska niedożywienia, upowszechnienie zdrowego stylu życia, poprawę poziomu życia osób i rodzin o niskich dochodach. Jest to ważny program, ponieważ z danych urzędu statystycznego wynika, że chociażby w woj. świętokrzyskim czy warmińsko-mazurskim poziom ubóstwa dzieci jest bardzo wysoki, bo ok. 40% najmłodszych żyje poniżej minimum socjalnego. Są to dane z 23 maja br. Najwięcej niedożywionych dzieci, o tym mówili już moi koledzy, jest w szkołach podstawowych i liczba ta z roku na rok niestety wzrasta. O tym mówią kuratorzy oświaty.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PoselEwaKierzkowska">O niedożywieniu, zwłaszcza w wieku dziecięcym, i o konsekwencjach tego niedożywienia też już wspominali moi koledzy, ale trudno jest o tym nie mówić, ponieważ one są szalenie niebezpieczne, obniżają odporność organizmu, zmniejszają jego wydolność również umysłową, podnoszą ryzyko pojawienia się przewlekłych chorób i dysfunkcji, a jeżeli są powiązane z ubóstwem, to niosą potworne konsekwencje, bo wykluczenie z grupy rówieśniczej, i to jest strasznie upokarzające.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PoselEwaKierzkowska">Według danych resortu polityki społecznej z dożywiania co roku korzysta ok. 1,5 mln dzieci. Dlatego tak konieczne jest wspieranie tego programu, bo dożywianie dzieci to ciągle bardzo potrzebna akcja. Nadal ok. 5% dzieci potrzebujących dożywiania nie otrzymuje w szkole bezpłatnych posiłków, a specjaliści sugerują, że najlepszym rozwiązaniem byłoby, aby posiłki w szkołach były dla wszystkich uczniów, dla wszystkich dzieci, bez względu na ich sytuację materialną. Natomiast właśnie od tej sytuacji materialnej rodziców zależałoby, czy posiłek jest zupełnie bezpłatny, w części dofinansowany, czy też pełnopłatny.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#PoselEwaKierzkowska">Proponowana zmiana ma ułatwić dzieciom korzystanie z bezpłatnego posiłku. Każda propozycja, każda zmiana ułatwiająca ten dostęp, a rodzicom w trudnej sytuacji oszczędzająca upokorzenia wynikającego z wywiadu rodzinnego, jest godna poparcia.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#PoselEwaKierzkowska">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał tę propozycję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę panią poseł Bożenę Kotkowską o zabranie głosu w imieniu SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Koła Socjaldemokracja Polska - Nowa Lewica przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝, druki nr 750 i 975.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę państwa, w Polsce aż 26% dzieci żyje w biedzie lub na jej skraju. Jest to najwyższy procent w krajach Unii Europejskiej, wynika z raportu Komisji Europejskiej. Przed biedą nie chroni zatrudnienie. Polscy rodzice, nawet gdy pracują, zarabiają bardzo mało. Jedną z przyczyn jest trudna sytuacja materialna rodzin oraz swoista nieporadność życiowa. W naszym kraju jest wiele rodzin dysfunkcyjnych. Dzieci borykają się z problemami dorosłych, a więc alkoholizmem, uzależnieniem i po prostu zwykłą bezradnością. Już nie tylko bezrobocie jest przyczyną ubóstwa, ale fakt, że zarobki są niewystarczające. Bieda jest często dziedziczna, wystarczy zapoznać się z tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę państwa, chciałabym teraz powiedzieć o projekcie, który umożliwia dożywianie dzieci i młodzieży, które z różnych powodów nie mogą spożywać żadnego posiłku w szkole, w której przebywają znaczną część dnia. No cóż, kwestia niedożywienia jest mi znana z pracy zawodowej i z rady miasta. Niepokojące zjawisko żebrania dzieci na ulicach wzburzyło mnie jako pedagoga, który całe życie pracuje z dziećmi pokrzywdzonymi przez los. Wykazałam wówczas, że w moim mieście w Bielsku-Białej, jest jedna szkoła dzieci niedożywionych, które są nieobjęte pomocą społeczną. Natomiast dziś stwierdzam, że przedstawiony projekt ustawy jest to naprawdę dobry ruch rządu, idziemy w dobrym kierunku. Cieszę się, że ta inicjatywa spotkała się z aprobatą. Jednak analizując ten projekt, napotkałam art. 6a ust. 1, który dyskryminuje dzieci, trudno powiedzieć, z jakiego względu, i narusza art. 32 konstytucji: ˝1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. 2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny˝. Proszę państwa, jest opinia BAS, która też potwierdza, że są pewne wątpliwości konstytucyjne, czy nie warto otoczyć również dzieci - tutaj potwierdzam, ustosunkowuję się do strony PiS - od 0 do7 lat. Jest to, jak tu wszyscy, moi koledzy i koleżanki, mówili, najważniejszy okres dla dziecka i wówczas naprawdę należy się ogromna troska z naszej strony. Więc tak jak mówię, chciałabym, żeby te dzieci również zostały otoczone przez państwo opieką, jeżeli chodzi o dożywianie.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#PoselBozenaKotkowska">Podczas posiedzenia komisji państwa legislator, rządu, potwierdził nasze wątpliwości. To też jest pewien fakt.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę państwa, chciałabym również zwrócić uwagę na zgłoszoną przeze mnie i przede wszystkim przez koło Socjaldemokracji Polskiej poprawkę. Myślę sobie, że również i ta poprawka wnosi pewien szczegół. Mówiliście tu państwo o 10%, 25%, a PiS o 30% dzieci. Uważam, że powinno być 40%, ponieważ co czwarte dziecko w naszym kraju jest głodne. Myślę, że poprawka ta jest warta wykorzystania. Natomiast słabym punktem, jeśli chodzi o tę kwestię, jest kwota przekazywana na dożywianie. Przed chwilą usłyszałam, że rząd SLD w 2004 r. przekazał na dożywianie ok. 360 mln, rząd PiS - 500 mln natomiast rząd Donalda Tuska - przy wzroście gospodarczym, przy tym, jak pan premier to popiera i cieszę się bardzo z tego, co mówi, jego inicjatywa jest dobra - przekazuje dodatkowo tylko 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#PoselMagdalenaKochan">(Ale warto przeczytać raport.)</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#PoselBozenaKotkowska">Czy to zaspokoi potrzeby naszych dzieci i rozwiąże kwestie finansowe samorządów? Przecież to samorządy będą również dofinansowywać dożywianie. Chciałabym zapytać o to posła sprawozdawcę. Może w czymś się mylę, więc bardzo proszę, żebyście państwo wyjaśnili mi tę kwestię, ponieważ uważam, że są to zbyt małe pieniądze, jak na problem ogólny i na raport Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-326.8" who="#PoselBozenaKotkowska">Jeszcze chwilę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-326.9" who="#PoselBozenaKotkowska">Chciałabym jeszcze, proszę państwa, zwrócić uwagę na jedną sprawę. Okazuje się, że w krajach Unii Europejskiej, oprócz niedożywienia, nie wiem, czy państwo zwróciliście na to uwagę, jest problem otyłości wśród dzieci. Prosiłabym więc o to, jeśli jest taka możliwość, żeby posiłki te były wysokokaloryczne, ale nie jeśli chodzi o cukier czy tłuszcze. Posiłki te powinny być odpowiednie, powinny też być ciepłe, ponieważ w wielu miastach, także w moim, zlikwidowano stołówki i niejako nie zwracacie państwo na to uwagi. Dziecko ma prawo zjeść w szkole ciepły posiłek. Będę o tym mówić tak długo, aż państwo dojdziecie do tego samego wniosku. Dzięki temu, że funkcjonowały kuchnie, obiady były tańsze. I chodzi nie tylko o dzieci, które są niedożywione, ale o całe społeczeństwo, o wszystkich rodziców...</u>
          <u xml:id="u-326.10" who="#PoselUrszulaAugustyn">(Czas, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-326.11" who="#PoselBozenaKotkowska">Przepraszam bardzo, pan marszałek kieruje obradami, jeszcze mnie nie upominał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Tak, pozwoliłem na wydłużenie wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Prosiłabym bardzo, żeby pani poseł była uprzejma... Poczekam, aż pani poseł się wypowie.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę o rozważenie kwestii, żeby to dożywianie potraktować całościowo, żeby doprowadzić do tego, że każdego polskiego rodzica będzie stać na opłacenie dziecku obiadów w szkole, i do tego, żeby dziecko mogło zjeść obiad w domu. Jest to moja główna prośba, jeśli chodzi o dożywianie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#PoselMagdalenaKochan">(Polecam raport rządowy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Uprzejmie informuję Wysoką Izbę, że każdemu zdarza się wydłużenie wypowiedzi i z reguły, jak każdy marszałek, na to pozwalam. Lepiej jest, kiedy myśl jest dokończona, niż kiedy są wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Teraz przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do głosu zapisało się ponad 30 posłów.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Moskala w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po tym wystąpieniu lista pytających zostanie zamknięta. Jeśli ktoś z państwa chce się dopisać, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-329.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadawanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-329.8" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o przestrzeganie tego limitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Problem dożywiania jest bardzo ważny. Mam trochę inne zdanie w pewnej sprawie. Na pewno ten problem nie został dostrzeżony przez pana premiera Donalda Tuska, tylko został zauważony już kilka lat temu. Byłoby dobrze, gdybyśmy poszli w tym kierunku. To, co było dobre, trzeba kontynuować. Natomiast nie zaklinajmy rzeczywistości, że oto w tym momencie problem dożywiania będzie rozwiązany i każde dziecko będzie mogło skorzystać z posiłku, bo to nieprawda. W związku z tym, aby to uzmysłowić, chcę zapytać pana ministra, jak to rzeczywiście jest, ile w sumie jest uczniów objętych nauką przedszkolną i szkolną w szkole podstawowej, gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Jaka jest w ogóle ta populacja? Jaka część dzieci korzysta z takiego posiłku? Mój kolega klubowy Lech Sprawka mówił, że tylko niewielka grupa osób może być tym objęta.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PoselKazimierzMoskal"> W związku z tym jaka liczba dzieci i młodzieży może korzystać ze środków, które wynoszą w sumie 550 mln? Ile jest w tym środków przeznaczonych na woj. podkarpackie - z budżetu, z rezerwy celowej i z budżetu wojewody? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Arkita, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pozwolę sobie na wstępie zacytować zdanie z wypowiedzi pana posła sprawozdawcy: Dzieci nie są odpowiednio żywione, wpływa to fatalnie na ich rozwój, kondycję itd. Oczywiście tak jest, szanowni państwo, natomiast co to znaczy, że dzieci są nieodpowiednio żywione? Myślę, że trzeba tu mówić o dwóch kwestiach. Mówimy cały czas o kwestii głodu i jest ona najważniejsza, bo trudno przejść do porządku dziennego nad istnieniem choćby jednego głodnego dziecka; tak być nie powinno. Wydaje mi się, że przedstawiony projekt ustawy w dużej części będzie wspierał dzieci, które mają taki problem, że często po prostu nie mają co zjeść, są niedożywione. Są to dobre rozwiązania, o tym państwo mówili.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PoselTadeuszArkit">Natomiast pani poseł Bożena Kotkowska dotknęła tutaj krótko tematu otyłości wśród dzieci. Myślę, że warto nad tym pomyśleć. I tu nasuwa się pytanie do pana ministra, czy myślimy o jakichś działaniach, o programie, a przede wszystkim o edukacji dzieci i rodziców, aby uczyć ich prawidłowych nawyków żywienia.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#PoselTadeuszArkit"> Wiem, że zderzamy się z reklamami różnych firm, które produkują fast foody, docierają z tym do dzieci, ale lekarze alarmują, że jest coraz więcej dzieci otyłych. Myślę, że to naprawdę bardzo poważny problem. Proszę więc o odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kotkowską, SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym również poruszyć problem otyłości i zadać pytanie dotyczące tej kwestii. Mam raport NIK-u o dożywianiu dzieci, z którego wynika, że zdarzają się sytuacje, że gminy niewłaściwie wydają pieniądze na dożywianie. Dzieci są dożywiane batonami, cukierkami, czekoladkami, ciastkami, lizakami, gumami do żucia oraz słonymi paluszkami. Czy nie należałoby czegoś zrobić w tej kwestii i czy rząd zamierza w jakiś sposób ograniczyć to zjawisko, tak żeby raport NIK-u nie musiał być taki dramatyczny?</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Drugie pytanie dotyczy moich wątpliwości co do zgodności projektowanego art. 6a ust. 1 i 2 z art. 32 konstytucji. Trybunał Konstytucyjny ustalił, że zasada równości polega na tym, że wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się daną cechą, istotną w równym stopniu, mają być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminacyjnych, jak i faworyzujących. Czy macie więc państwo wątpliwości natury konstytucyjnej co do art. 6? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bartosza Arłukowicza, SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PoselBartoszArlukowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Codziennie odbieram swojego sześcioletniego syna ze szkoły i widzę tam głodne dzieci. Przez kilkanaście lat pracy na oddziale pediatrycznym przez moje ręce przeszło kilka tysięcy dzieci i powiem państwu, że niedożywienie i anemizacja to jedna z częstszych tam obserwacji. Niestety taka jest prawda w naszym kraju i wszyscy musimy podjąć wysiłek, aby z tym walczyć.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PoselBartoszArlukowicz">Ale są sprawy które powinniśmy poruszyć dzisiaj, w tym miejscu, w trakcie omawiania tej ustawy. Zgodnie z proponowanym przepisem art. 6a ust. 1 zagłodzony sześciolatek może poprosić o pomoc w ramach programu dożywiania tylko wówczas, gdy zerówka prowadzona jest w szkole. Dlaczego stosownego uprawnienia nie przyznano dyrektorom przedszkoli? Czy jest to równe traktowanie dzieci? Czy zróżnicowanie sytuacji dziecka w zależności od tego, gdzie prowadzona jest zerówka, jest konstytucyjne, panie pośle sprawozdawco? Nie jest to jedyna wątpliwość natury konstytucyjnej. Nie tylko konstytucyjnej, bo i moralnej, i po prostu zwyczajnie zdroworozsądkowej.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#PoselBartoszArlukowicz"> Otóż programem dożywiania objęte są przedszkolaki, a zerówkowicze w przedszkolu niestety nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Pisalskiego, SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PoselGrzegorzPisalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytam, dlaczego odsetek uczniów, którym można przyznać dożywianie poza obowiązującymi procedurami w zakresie ubiegania się o pomoc społeczną, ograniczono do 10% liczby dzieci dożywianych w danej gminie na podstawie decyzji administracyjnej. Odsetek dzieci żyjących na skraju nędzy, w biedzie, jest przecież o wiele większy. Było o tym już wspomniane - prawdopodobnie według danych Eurostatu wynosi on aż 26%. Wiemy oczywiście z doświadczeń swoich gmin i powiatów, że ten odsetek jest zdecydowanie większy. Wiemy również, że niestety nie brak rodziców na tyle nieodpowiedzialnych, że nie zadbają o dopełnienie formalności niezbędnych do przyznania dzieciom pomocy w postaci dożywiania. Nie brak też takich, którzy albo wstydzą się pójść do ośrodka pomocy społecznej, albo są niezaradni życiowo i po prostu nie wiedzą o możliwości uzyskania takiej pomocy dla swoich dzieci. Czym więc kierowała się większość połączonych komisji, przyjmując limit 10%?</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PoselGrzegorzPisalski">Panie marszałku, jeszcze jedno króciutkie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Proszę dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PoselGrzegorzPisalski">Jeszcze drugie pytanie do rządu. Wszyscy wiemy, że tysiące dzieci nie lubi weekendów, ferii i wakacji, dlatego że nie ma wtedy gwarancji zjedzenia pełnowartościowego, ciepłego posiłku. Czy macie więc państwo jakiś pomysł na poszerzenie ram czasowych stosowania programu dożywiania przynajmniej na okres wakacji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałbym prosić pana ministra</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">, aby chciał pan uzasadnić rozwiązanie, które państwo zaproponowali, pozbawiające, jeśli chodzi o te ekstraprocedury, możliwości skorzystania z dożywiania dzieci w wieku 0-7 lat. Co było przyczyną wysunięcia właśnie takiej propozycji? Z danych, które państwo przygotowali, z realizacji rządowego programu wynika, że w 2007 r. skorzystało z niego 295 tys. dzieci do 7. roku życia, z czego 49% na wsi, czyli 144 tys. Jeden z przedmówców pytał o woj. podkarpackie, gdzie skorzystała z tego największa grupa dzieci na wsi, w tym w wieku 0-7 lat. Skorzystały też dzieci m.in. z kujawsko-pomorskiego, czyli w tych środowiskach stosunkowo biednych pomoc, jak widać, jest bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Druga sprawa, o którą chciałbym zapytać, będzie ważna - dzisiejsze sprawozdanie będą czytać dyrektorzy szkół - chciałbym, żeby pan powiedział, w jaki sposób dyrektor szkoły ma podejmować decyzję odmawiającą przyznania dziecku posiłku w trybie specjalnym? Co powinien wziąć pod uwagę, jak powinien to uczynić, żeby po prostu być zrozumianym przez rodzica i otoczenie, że niestety nie może, dlatego że w skali gminy przekroczono już 10% możliwości wydania pomocy w tym trybie, jeśli chodzi o pomoc w formie posiłku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie związane z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝. Dotyczy ono właściwie zapisu zawartego w druku nr 975, a konkretnie treści art. 6a ust. 4 nowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Mówi się, że liczba dzieci lub uczniów, którym udzielono pomocy, zgodnie z art. 6a ust. 1 ustawy nie może przekroczyć 10% liczby uczniów i dzieci dożywianych na terenie gminy w danym miesiącu, na podstawie wydanych decyzji administracyjnych. Prosiłbym o wyjaśnienie: Skąd dyrektorzy poszczególnych szkół będą wiedzieli, w jakim momencie osiągnięta zostanie ta granica 10% w skali całej gminy? Czy jeżeli zapiszą na sporządzoną przez siebie listę więcej dzieci, ośrodek pomocy społecznej będzie te dzieci ponad limit skreślał i jaki ewentualnie będzie tryb tego skreślenia? Chciałbym też zapytać: Dlaczego przewidywanym terminem wejścia w życie nowelizowanej ustawy jest 1 stycznia 2009 r.? Przecież zbliża się okres zimowy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Gołojucha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PoselKazimierzGolojuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na początku swego wystąpienia z tej mównicy bardzo serdecznie dziękuję samorządowcom, pracownikom ośrodków pomocy społecznej, dyrektorom szkół, przedszkoli i pracownikom obsługi za serce, jakie wkładają w realizację wieloletniego programu dożywiania. Mówię to jako były samorządowiec, wójt dwóch kadencji.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PoselKazimierzGolojuch">Zmiany zaproponowane w projekcie ustawy zawarte w druku nr 750 umożliwiają skorzystanie z posiłku potrzebującym uczniom i dzieciom, wytypowanym przez dyrektora szkoły. Liczba dzieci lub uczniów nie może przekroczyć 10% liczby uczniów i dzieci dożywianych na terenie gminy w danym miesiącu. Moje pytanie jest następujące: A co będzie, gdy dzieci, które zechcą skorzystać z posiłku, będzie więcej? Według mnie każde głodne dziecko powinno otrzymać posiłek.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#PoselKazimierzGolojuch">Drugie pytanie: Czy rząd poprze zgłoszone z tej mównicy poprawki umożliwiające zwiększenie liczby dzieci mogących skorzystać z posiłków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Zalewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Błądka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Problem dożywiania dzieci był sztandarowym hasłem Donalda Tuska, obecnego premiera, w kampanii wyborczej. W wygłoszonym orędziu powiedział m.in.: Moją największą ambicją jest, aby polskie dzieci miały takie same szanse rozwoju jak dzieci w najlepiej rozwiniętych krajach Europy, takie same, a może nawet większe. Zaczniemy od sprawy podstawowej, od bezwarunkowego prawa do ciepłego posiłku. Głodne dziecko to hańba. Ja sam nie zaznam spokoju, dopóki nie będę miał pewności, że w Polsce żadne dziecko nie chodzi głodne. I co pozostało dzisiaj z tych obietnic?</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PoselAntoniBladek">Podwyższenie kwoty o 10% na 2009 r. w stosunku do bieżącego roku pokryje zaledwie wzrost cen żywności, kosztów pracy, a już niewiele pozostanie na zwiększenie ilości posiłków dla głodnych dzieci. Nie da się w ten sposób zrealizować obietnic dotyczących tego, że jeśli dziecko prosi o jedzenie, to znaczy, że jest głodne - jak mówił obecny premier. Posłowie rządzącej koalicji, nie róbcie przykrości premierowi i zrealizujcie obietnice wyborcze!</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#PoselAntoniBladek">I jeszcze jedno: żeby dziecko nie musiało przedstawiać kwitów, że jest głodne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak jest, przedstawiony projekt ustawy zmieniającej ustawę o stanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝ jest kolejnym krokiem mającym na celu umożliwienie dożywiania w szkołach głodnych dzieci, jest to jedynie krok w tym kierunku. Wątpliwe jest bowiem założenie, że maksymalna liczba dzieci dożywionych dodatkowo w szkole nie może przekroczyć 10% liczby dzieci żywionych w szkole w ramach programu w oparciu o wydane decyzje administracyjne. Różnorodność Polski w zakresie poziomu zamożności jest ogromna. W ciągu ostatniego roku rozpiętość dochodów ludności stale się zwiększa.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Ministrze! Czy ten limit 10%, jeżeli musicie go wprowadzić, nie powinien być zróżnicowany w zależności od zamożności konkretnej gminy? Są bowiem gminy szczególnie biedne, np. na Warmii i Mazurach, tak że aby wszystkie dzieci i uczniowie nie byli tam głodni, limit w ogóle w nie powinien obowiązywać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Ministrze! Ten program trwa już cztery lata, dziękowałam panu ministrowi Michałkiewiczowi i rządowi PiS, że zwiększył kwotę pieniędzy przeznaczoną na ten program - wymyślono go za czasów rządu Marka Belki - dziękowałam także i dziękuję panu ministrowi, że ten program jest prowadzony, co do tego wszyscy się zgadzamy. Panie ministrze po tych 4 latach chciałbym pana na coś namówić, o coś zapytać, a mianowicie: Czy nie pokusiłby się pan o próbę podjęcia pewnych rozwiązań systemowych? Walczę o to, żeby owa, skandaliczna w moim przekonaniu, afera z piekarzem, który chciał nadwyżki pieczywa oddawać potrzebującym, nie kończyła się więcej tak, jak się skończyła, czyli zamknięciem piekarni i niemożliwością wypłacenia się piekarza. Jeśli mamy potrzeby w zakresie dożywiania, z czym wszyscy się zgadzamy, to czy naprawdę nie można przyjąć kryteriów, które ułatwią producentom żywności przekazywanie jej - do pewnej granicy, bo wiadomo mniej więcej, ile produkują - organizacjom pozarządowym i szkołom?</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie druga rzecz, bo już czas nagli. Panie ministrze, mam takie pytanie. Komisja Europejska mówi o głodzie polskich dzieci, o tym, że co czwarte dziecko doznaje głodu. Czy pan minister nie rozważyłby tego, żeby w niektórych rodzinach, podnosząc płacę minimalną, można było zapewnić dożywianie dzieci. Niestety w biedzie, w ubóstwie żyją również dzieci pracujących rodziców. To byłby pewnie też bardzo dobry mechanizm. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Rębka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PoselJerzyRebek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt zakłada, że pomoc będzie udzielana bez konieczności przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych i bez wydawania decyzji administracyjnych. To dobrze. Przyjęto również, że maksymalna liczba dzieci dodatkowo dożywianych w szkole nie może przekroczyć 10%. Tu powstaje pewna wątpliwość, bo już w tej chwili słyszymy, że jest zmiana opcji, że to ma być 40%, czy też po prostu jest propozycja, że 40%. Czy ta swoista licytacja nie podważa wiarygodności i uczciwości szczególnie dyrektorów szkół, którzy są zobowiązani do ustalenia listy dzieci, które należy objąć tą opieką? Czy nie należałoby powierzyć tego dyrektorom szkół, aby to oni o tym decydowali? Są to bądź co bądź ludzie zaufania społecznego. Sądzę, że ich decyzje zawsze może zweryfikować wójt, burmistrz czy prezydent miasta.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PoselJerzyRebek">Kolejna sprawa, proszę państwa, muszę zadać to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#PoselJerzyRebek"> Czy rząd rozważa możliwość wprowadzenia programu, który wspierałby finansowo gminy w zakresie budowy i adaptacji pomieszczeń na potrzeby stołówek szkolnych? To jest, proszę państwa, bardzo istotne, bez tego będą tylko substytuty posiłków. Tak niestety jest w wielu, szczególnie wiejskich, szkołach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Rafalską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Opowiadał mi kiedyś wuefista pracujący w wiejskiej szkole, że zapomniał zamknąć szatnię, po czym okazało się, że dzieciom zniknęły śniadania. Zapytałam: Co zrobiłeś? Odpowiedział: Wiesz co, postanowiłem w ogóle nie zamykać tej szatni. Doszedłem do wniosku, że skoro dzieci dostają śniadania, to w domu na pewno dostają obiad, a te, które zabierają śniadania, nie mogą na ten obiad liczyć. To nie jest żadna ckliwa opowieść na potrzeby tej debaty, ale to jest autentyczna sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#PoselElzbietaRafalska">Po prostu myślę, że dopóki będą zdarzały się takie historie, to ten program musi funkcjonować, musi być udoskonalany. Ten program nigdy nie dzielił Izby, zawsze opowiadaliśmy się za tym programem, zawsze podnosiliśmy ręce za różnymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#PoselElzbietaRafalska">Chciałabym zapytać o skutki finansowe tego rozwiązania, ponieważ w ustawie budżetowej na 2009 r. zagwarantowano 550 mln, a państwo proponujecie zwiększenie o 10%, a to jest kolejne 50 mln. Rozumiem, że minister finansów w trakcie prac nad budżetem zgłosi poprawkę zwiększającą środki na program wieloletni o kolejne 50 mln zł. Panie ministrze, czy ma pan takie zamiary? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Radosława Witkowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PoselRadoslawWitkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nowelizacja, nad którą dzisiaj dyskutujemy, na pewno jest krokiem w dobrą stronę, bo pozwala nakarmić także te dzieci, których rodzice z jakichś powodów nie chcą bądź nie mogą prosić państwa o pomoc. I w tym kontekście zaskakują mnie wypowiedzi przedstawicieli klubu Lewicy, którzy mówią, że odkrywamy coś wielkiego, mówią o jakichś małych kroczkach w dobrą stronę, że to tylko 10%. Chciałbym powiedzieć, że to jest aż o 10% więcej, niż było to tej pory, niż pozostawiliście po sobie.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PoselRadoslawWitkowski"> Chcemy upraszczać procedury, które państwo mocno zbiurokratyzowaliście. Przez wiele lat wam to nie przeszkadzało, nagle w tym momencie mówicie o jakichś astronomicznych kwotach.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#PoselRadoslawWitkowski">Panie ministrze, chciałbym jednak zapytać o jedną rzecz: Czy rozważacie rozszerzenie w przyszłości tego programu o dożywianie dzieci, które są nim objęte, na okres wakacji i ferii zimowych?</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#PoselRadoslawWitkowski"> Przecież żołądki uczniów funkcjonują identycznie w okresie roku szkolnego i w okresie wolnym od szkoły. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Cezarego Tomczyka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, bardzo się cieszę, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości cytują premiera Tuska. Bardzo się cieszę, że was przekonał.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#GlosZSali">(Kogo?)</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#PoselCezaryTomczyk">Po drugie, trzeba sobie jasno powiedzieć, że 40-milionowy duży kraj w centrum Europy rzeczywiście nie może sobie pozwolić na to, żeby prawie 30% dzieci żyło poniżej granicy ubóstwa. Co prawda badania te były przeprowadzone w 2007 r., ale chciałbym się dowiedzieć, czy coś się od tego czasu zmieniło, jak ten wskaźnik kształtował się przez ostatnie 10 lat. Moim zdaniem wprowadzenie tego typu rozwiązań jest rzeczywiście bardzo potrzebne, bo nie można pozwolić na to, żeby tylko administracja decydowała o tym, które dzieci dostaną posiłki. Oczywiście kryteria dochodowe nie mogą być tu jedynym wyznacznikiem, natomiast podstawowym kryterium powinno być to, czy ktoś jest głodny. I to jest ważne. Można tylko żałować, że poprzedni rząd Prawa i Sprawiedliwości, Samoobrony i Ligi Polskich Rodzin, tak bardzo populistyczny, wtedy jednak nie zdecydował się na to, aby zastanowić się nad tego typu rozwiązaniami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#GlosZSali">(Naprawdę, wstydziłbyś się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Tyszkiewicza, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiem, że poseł Tomaszewski, którego nie ma na sali, wstydzi się wymieniać nazwisko Leszka Millera, lidera SLD i ówczesnego premiera. Poseł Tomaszewski mówił o tym, że SLD wprowadziło program, ale cytując, tak jak PiS słowa Donalda Tuska, zapomniał zacytować właśnie Leszka Millera: Dopóki nie jesteśmy w stanie zapewnić, aby żadne dziecko nie przychodziło do szkoły głodne, sprawimy, aby głodne z niej nie wychodziło.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Tak mówił Leszek Miller, a dzieci do dzisiaj wychodzą ze szkoły głodne. Teraz pan poseł Tomaszewski mówi o małych kroczkach i krytykuje rozwiązania zaproponowane przez rząd Platformy Obywatelskiej. Proszę przedstawicieli SLD o odrobinę pokory.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#PoselCezaryTomczyk">(A co z barami mlecznymi? Gdzie bary mleczne?)</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">A moje pytanie jest następujące: Jakie środki były przyznawane na dożywianie w latach 2001-2005 i 2005-2007, a jakie przeznacza na ten cel rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo prosiłbym, żeby nie wznosić okrzyków z sali, naprawdę krzykiem polskich dzieci nie nakarmimy. Można swobodnie zabierać głos z mównicy.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Kopycińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z tej mównicy padły dzisiaj słowa, że niedożywione dzieci w szkołach to wielka hańba. Z takiej zwykłej uczciwości chciałbym powiedzieć, że wszystkie rządy - i rząd lewicowy, i rząd PiS-u, i rząd Platformy - w lepszy czy w gorszy sposób próbowały ten problem rozwiązać. I jeżeli ktoś z problemu niedożywienia dzieci w szkołach, głodnych dzieci, chce dziś robić dyskusję polityczną, to jest nieodpowiedzialny i nie rozumie przedmiotu problemu. Naprawdę niedożywione dzieci w szkołach to nie jest temat do sporu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">Chciałbym w moim pytaniu dotknąć bardzo wstydliwego tematu, bo przechodzę już do pytania. Mnie szczególnie oburzają przypadki, a mam dwójkę dzieci w szkole podstawowej, gdy do szkoły przychodzą głodne dzieci, których rodzice mają relatywnie dobrą bądź czasami nawet bardzo dobrą sytuację materialną.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#PoselSlawomirKopycinski"> Wiem, że od tego tematu uciekamy, często go pomijamy. I chciałbym zapytać, może to będzie ostre pytanie, może niektórzy rodzice się wystraszą, ale czy jest możliwe wyciąganie wobec takich nieodpowiedzialnych rodziców jakichś konsekwencji. Czy znane są panu ministrowi sposoby, informacje, czy powiadamiać w takich przypadkach sądy opiekuńcze, że rodzice po prostu nie dbają o swoje dzieci? I naprawdę bardzo prosiłbym, żeby ministerstwo tą sprawą się zajęło, jest to zjawisko, które narasta, to bardzo wstydliwy temat. Na zakończenie bardzo prosiłbym również o interwencję w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Adama Gawędę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W uzasadnieniu do ustawy czytamy, cytuję: Zaproponowana zmiana ustawy, polegająca na dodaniu art. 6a, ma na celu umożliwienie dożywiania w szkołach faktycznie głodnych dzieci i uczniów, którzy z różnych powodów, najczęściej od nich niezależnych, nie mają szansy na spożycie żadnego posiłku w szkole, w której przebywają znaczną część dnia. Zakłada się, że pomoc będzie udzielana w uzasadnionych sytuacjach, bez konieczności przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych i wydania decyzji administracyjnych. Tyle uzasadnienie. Co znajdujemy w projekcie ustawy? Znajdujemy przepis, który obejmuje tylko 10% liczby uczniów, które chcemy dożywić, ale to te, co do których wydano decyzję administracyjną, czyli zaledwie 1-2% wszystkich dzieci. I pytanie: Kto podejmie decyzję, które dzieci zostaną dożywione, czy lepsze, czy gorsze, chciane czy niechciane - dyrektor, wychowawca, nauczyciel? Bo przecież Platforma Obywatelska mówi wprost: tylko 10% wspomnianych dzieci może być dożywionych w szkole.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#PoselAdamGaweda">I na koniec, szanowni państwo posłowie, proszę nie wprowadzać społeczeństwa w błąd. Rząd Prawa i Sprawiedliwości podniósł o 150 mln wkład finansowy do tego programu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Domicelę Kopaczewską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, głodne dziecko budzi w nas emocje i zrobimy wszystko, żeby mu pomóc. Ale emocje nie wystarczą, czasami trzeba racjonalnego myślenia. Jak to jest, że wiele samorządów informuje o tym, że podejmuje bardzo dużo działań, aby zaspokoić potrzeby głodnych dzieci, i to realizuje? Przyznam szczerze - jako dyrektor szkoły - w ciągu 2 lat, kiedy był realizowany ten program, 40% moich uczniów objętych było programem dożywiania i dodatkowo korzystały one z pieniędzy z ˝Pajacyka˝. Rodzice przychodzili do mnie i mówili, że nie potrzebują takiej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Czy ministerstwo będzie monitorowało, jak te środki będą wykorzystane? Czy rzeczywiście one dotrą do tych dzieci, które potrzebują ciepłego, gorącego posiłku? Czy są takie obszary na terenie naszego kraju, które wymagają szczególnej troski i uwagi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Urszulę Augustyn, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo bym chciała, żebyśmy słuchali ze zrozumieniem. Już kilkakrotnie z tej mównicy było dzisiaj powiedziane, że wieloletni program dożywiania dzieci funkcjonuje od kilku lat i że dzieci są nim objęte, a tymczasem co drugi poseł wychodzi i mówi o tym, że dzieci są głodne, a Platforma Obywatelska jest tak skąpa, że chce karmić tylko 10% z nich. Chciałabym, żeby pan minister potwierdził moją wypowiedź, jeżeli dobrze ją sformułuję, że rząd chce objąć pomocą, dożywianiem 10% dodatkowo, poza programem. Proszę państwa, powtarzam, 10% dodatkowo. Skoro w programie było 500 mln, to ten rząd dodaje następne 10%, czyli będzie 550 mln.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">Bardzo istotne jest to, że nie papierek będzie decydował o tym, czy dziecko będzie dożywione czy nie, tylko sam fakt, że dyrektor, nauczyciel, wychowawca widzi głodne dziecko będzie znaczył, że to dziecko powinno zostać nakarmione.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#PoselUrszulaAugustyn">Moje pytanie dotyczy tych 10% w sensie rozliczenia. Chciałabym zapytać o to, czy rząd ma zamiar monitorować ten program. Jeżeli się okaże, że te 10% to jest za dużo albo za mało, to czy będą w jakimś czasie wprowadzone korekty? Jeżeli będzie trzeba programem objąć 20% dzieci, to czy taka korekta będzie wprowadzona i ewentualnie w jakim czasie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Agnieszkę Hanajczyk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ponieważ poprzednio też zawodowo zajmowałam się tym tematem, którego dotyczy obecna debata, chcę zwrócić uwagę na to, że cokolwiek dzisiaj powiemy, to dla mnie jest oczywiste to, co dla mojej przedmówczyni, że zwiększamy grupę dzieci korzystających z żywienia o 10%, zwiększamy środki. Chciałabym tylko wierzyć w to, że ta operacja dokonywana przez dyrektorów, że ta pomoc trafi do właściwych dzieci.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Chcę zapytać, panie ministrze - chociaż padało już to pytanie, ale je powtórzę - czy rozpatrujecie możliwość żywienia dzieci w wakacje. Ja osobiście wolałabym, żeby te 10% trafiło do dzieci w okresie wakacji, w okresie feryjnym.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">I chcę zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz. Proszę państwa, nie zapominajmy, że w gminach... Możemy tutaj rozmawiać na temat dożywiania, może ja mam inne doświadczenia, ale z przykrością stwierdzam, że znam samorządy, znam ośrodki pomocy społecznej, które na siłę realizują ten program. Muszę o tym powiedzieć. Wyszukują dzieci i obawiam się, zdaję sobie sprawę z tego, że taka sama sytuacja może mieć miejsce w szkole. Jeżeli jest mądry samorząd, odpowiedzialny dyrektor, jeżeli pracownicy socjalni dobrze wykonują swoje obowiązki, to czy zwiększymy środki, czy nie, to naprawdę te dzieci będą żywione. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Sprawkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PoselLechSprawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jest jedno niebezpieczeństwo w tym rozwiązaniu, polegające na tym, że jak wieść gminna się rozniesie, że można otrzymać pomoc bez decyzji administracyjnej, to można się liczyć z większą liczbą odmów wywiadu środowiskowego, które są jednym z elementów niezbędnych do wydania decyzji administracyjnej. Co to spowoduje? Zmniejszenie liczby decyzji. A jeśli będzie zmniejszenie liczby decyzji, to przy tym samym procencie może to się po prostu zwijać jak przy recesji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PoselLechSprawka">W związku z tym mam takie pytanie, przy okazji nawiążę do 3. poprawki, o której już nie zdążyłem powiedzieć: Czy nie stworzy takiej możliwości dodanie ustępu, który pozwoli... Może rozważyć taki przepis, że samorząd terytorialny, jednostka samorządu terytorialnego</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#PoselLechSprawka">, która jest organem prowadzącym, określi w drodze regulaminu kryteria i tryb przyznawania pomocy, określi, co to są te uzasadnione przypadki, a przy okazji pozwoli uniknąć tego niebezpieczeństwa, o którym wspomniałem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Cybulskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PoselPiotrCybulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym zadać jedno pytanie dotyczące ustawy o pomocy państwa w zakresie dożywiania. W art. 6a ust. 1, panie ministrze, jest zapisane, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń albo dziecko korzystające z zajęć w szkole w ramach rocznego przygotowania przedszkolnego są głodne i wyrażają chęć zjedzenia posiłku, dyrektor szkoły udziela im pomocy w formie posiłku, informując jednocześnie ośrodek pomocy społecznej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka o udzieleniu pomocy.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PoselPiotrCybulski">Co to znaczy, panie ministrze, ˝jednocześnie˝? Czy aby to określenie jest dobre?</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#PoselPiotrCybulski"> Myślę, że jest niefortunne. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Ziemniaka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rządowy projekt ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa z zakresie dożywiania˝ w art. 6a ust. 1 stanowi, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń albo dziecko korzystające z zajęć w szkole w ramach rocznego przygotowania przedszkolnego są głodne i wyrażają chęć zjedzenia posiłku, dyrektor szkoły udziela im pomocy w formie posiłku, informując jednocześnie ośrodek pomocy społecznej właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka o udzieleniu pomocy.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PoselWojciechZiemniak">Moje pytanie jest następujące: Jak należy rozumieć zwrot ˝uzasadnione przypadki˝? Czy dyrektor nim udzieli pomocy będzie zobligowany do zbadania sytuacji rodzinnej dziecka? Czy to będzie kwestia uznaniowa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt zmiany ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Pomoc państwa w zakresie dożywiania˝ rodzi wiele pytań. `</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Pierwsze pytanie. Skąd te 10% uczniów i dzieci w gminach? Skąd dyrektorzy będą wiedzieli, jaki mają limit? Czy 50 mln zł na pewno wystarczy na likwidację niedożywienia wśród dzieci? Jak to się ma do deklaracji pana premiera Donalda Tuska o likwidacji tego problemu? Czy proponowana ustawa nie wprowadza nierówności w dostępie do pomocy w dożywianiu dzieci i nie będzie budziła protestów rodziców? Czy nie lepiej w ogóle zlikwidować postępowania administracyjnego i wywiadu środowiskowego, a obowiązki przesunąć z ośrodków pomocy społecznej do szkół, do dyrekcji szkół? Dlaczego w tych zmianach nie są ujęte dzieci w wieku od 0 do 7 lat? Czy problem niedożywienia dzieci w biednych gminach to problem braku jadłodajni i kuchni w szkołach, których utworzenie jest kosztowne</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#PoselWaldemarAndzel"> i wielu gmin na to nie stać? Czy nie jest najważniejsze to, aby posiłki to były po prostu gorące posiłki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PoselPiotrPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem mieszkańcem małej miejscowości, w której oprócz szkoły funkcjonuje również przedszkole z tzw. zerówką w ramach jednego zespołu. Czy dzieci z tej właśnie zerówki i z tego przedszkola mogą prosić o posiłek, jeśli są głodne?</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PoselPiotrPolak">Kolejne pytanie. Czy do tego zapisu, który zawarty jest w art. 6a ust. 1, nie ma zastrzeżeń rzecznik praw dziecka? Chyba widziałem na początku debaty pana rzecznika, ale w tej chwili go nie ma. Prosiłbym, aby przekazać takie pytanie panu rzecznikowi. Chciałbym też go zapytać, czy można pomijać w związku z tak istotnym problemem, jakim jest dożywianie najmłodszych, pewną grupę dzieci, które nie przebywają w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#PoselPiotrPolak">Na koniec, podsumowując, chciałbym powiedzieć, że dzisiejszy temat, dożywianie dzieci, nie powinien być wykorzystywany politycznie. Ten temat powinien nas połączyć, a nie podzielić. Natomiast niektóre wystąpienia pokazują, że jest takie podejście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Piotra Klima, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PoselJozefPiotrKlim">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Na terenie szkoły oprócz programu dożywiania funkcjonuje również program ˝Szklanka mleka˝. Może nie jest on doskonały, dlatego że być może trzeba uatrakcyjniać ofertę, ale wydaje mi się, że to jest pewna dodatkowa dziedzina, którą powinniśmy się interesować. Tak samo czas najwyższy uruchomić wspólnie z resortem rolnictwa program ˝Owoce w szkole˝. Zdaję sobie sprawę, że to jest również pewna oferta w stosunku do uczniów. W związku z tym, jeżeli jesteśmy tak naprawdę zagłębiem mleka i owoców, wydaje mi się, że rząd powinien tutaj wspólnie pracować w taki sposób, ażeby ta pomoc kierowana do szkoły, do uczniów, działała wielokierunkowo i była takim wsparciem również tego programu dożywiania dzieci.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PoselJozefPiotrKlim">Czy nie uważa pan, że taki zespół, być może on jest, powinien funkcjonować, aby co pewien czas mógł przeanalizować możliwości takiego wielokierunkowego wsparcia uczniów, dzieci na terenie szkół? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Co do tego, że dożywianie musi być zadaniem priorytetowym, myślę, że wszyscy się zgadzamy. Dlatego mam pytanie. Mówimy tutaj o ciepłym posiłku w postaci obiadu. Czy pan minister ma rozeznanie, ile szkół nie jest przygotowanych do tego, by przygotowywać uczniom taki posiłek? Ile szkół w Polsce nie ma w ogóle stołówek i ten ciepły posiłek, który jest najbardziej odpowiedni dla ucznia, po prostu jest zastępowany, podawany w jakiejś innej postaci?</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PoselMariaNowak">Druga sprawa. Mówiliśmy tutaj o pewnej możliwości rozszerzenia tej oferty związanej z dożywianiem na okres wakacyjno-feryjny. Mówię o tym już nie pierwszy raz. Chciałabym jednak zaproponować jeszcze jedną formę. Czy ministerstwo zastanawiało się mianowicie nad śniadaniem? Dzieci, które nie zjedzą w domu śniadania, bo rodzice im go nie przygotują, od pierwszej lekcji myślą tylko o jednym: kiedy będzie obiad. Kiedy chcemy wyrównać warunki edukacyjne, podnieść poziom edukacji, to musimy tym dzieciom zapewnić pierwsze śniadanie. To nie jest drugie śniadanie, dla tych dzieci ono jest pierwsze. Czy ministerstwo myśli o tym i przygotowuje jakieś rozwiązania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Zawadzkiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Idea przedłożonego projektu ustawy jest słuszna. Zauważa się w szkole przypadki, gdzie dzieci i młodzież, najczęściej w wyniku zaniedbań rodziców, są głodne, a ich koleżanki i koledzy, mając tę wiedzę, dają o tym fakcie znać wychowawcom, pedagogom itd. Jak wynika z raportu, najmniejszą grupą beneficjentów objętych dożywianiem są uczniowie szkół ponadgimnazjalnych, ok. 3,9%, zwłaszcza tych, których organem prowadzącym są powiaty ziemskie. Bardzo często wynika to z niewiedzy szkół o takich możliwościach. Brak tu zapewne również koordynacji z gminami. Czy resort w tej sytuacji planuje jakieś nowe rozwiązania w tym zakresie, które pozwolą zwiększyć ilość dożywianej młodzieży? Czy jest w tym zakresie jakiś monitoring, oprócz sprawozdań? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Michałkiewicza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oprócz projektu ustawy o programie dożywiania dzieci, mamy także w Sejmie w tej chwili sprawozdanie z realizacji tego programu. Pokazuje ono, dlaczego nie wszystkie dzieci są karmione, gdzie są problemy. Informuje także, że jednym z problemów jest niechęć do dokumentowania swojej sytuacji rodzinnej. Mam pytanie, dlaczego pan minister zajął się tylko jednym problemem, a nie próbował zająć się tym, żeby nie tylko 15% dzieci było dożywianych w naszych szkołach i przedszkolach w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Mam też drugie pytanie. Ustawa zakłada, że nie będzie rodzinnego wywiadu środowiskowego. Często głodne dziecko jest sygnałem dla pracownika socjalnego, żeby zrobić wywiad środowiskowy, który pokazuje sytuację całej rodziny. Wynika z niego, czy w tej rodzinie nie ma patologii, czy nie ma innych głodnych dzieci, czy nie ma przemocy. Oczywiście brak tego wywiadu środowiskowego może skutkować tym, że pomoc społeczna, pracownik socjalny nie dotrze do rodziny, która ma problemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PoselMarekWikinski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PoselMarekWikinski">Do zadania pytania skłoniła mnie cyniczna i bezwzględna wypowiedź, zdawać by się mogło, przyzwoitego posła Platformy pana Witkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#PoselMarekWikinski">Panie ministrze, w związku z tym mam pytanie. Czy jest pan w stanie do czasu trzeciego czytania przygotować Wysokiej Izbie informację o sile nabywczej pieniądza? Dla ułatwienia powiem panu ministrowi, że w roku 2004 w moim sklepiku na osiedlu przy ul. Langiewicza litr mleka kosztował między 1,20 zł a 1,40 zł. Dzisiaj w tym samym sklepiku litr mleka kosztuje 3 zł, a nawet 3,50 zł, czyli jest 2,5 razy droższy. Przeliczając więc 360 mln zł w 2004 r. z czasów rządów lewicy w Polsce, żeby dzisiaj można było kupić tę samą ilość litrów mleka, musiałoby być 900 mln zł. To są jednak badania przeprowadzone w jednym sklepiku. Jeżeli pan minister jest w stanie to zrobić, to bardzo proszę, żeby do czasu trzeciego czytania przygotować Wysokiej Izbie taką właśnie informację, ile za te pieniądze w czasie, kiedy program został wdrożony w życie, zaczął być realizowany, można było kupić bułek, ile litrów mleka, a ile można kupić teraz za te nominalnie wyższe pieniądze. Tu rzeczywiście wielkie słowa uznania dla poprzedniego rządu, który zwiększył znacząco tę kwotę. Dzisiaj ta zmiana jest po prostu żadna. Tak jak powiedziałem, potrzebne byłoby 900 mln zł, żeby kupić tę samą liczbę litrów mleka, co w sklepiku na małym osiedlu w Radomiu.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł w trybie sprostowania, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PoselRadoslawWitkowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#PoselRadoslawWitkowski">Chciałbym powiedzieć, że pan poseł Marek Wikiński, skądinąd bardzo porządny poseł, źle mnie zrozumiał, ponieważ chwaliłem rządy lewicy...</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#PoselMarekWikinski">(To bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#PoselRadoslawWitkowski">...tylko mówiłem, że procedury, które wprowadziliście, były zbyt zbiurokratyzowane, a rząd Platformy Obywatelskiej je upraszcza.</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#PoselMarekWikinski">(Przyjazne państwo.)</u>
          <u xml:id="u-394.6" who="#PoselRadoslawWitkowski">Dlatego pozwoliłem sobie na taką wypowiedź. Jeśli pan mnie źle zrozumiał, to prostuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-394.7" who="#GlosZSali">(Dla 10%.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Jarosława Dudę.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Panie ministrze, mamy spore opóźnienie, tak że bardzo bym prosił...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przychylając się do prośby pana marszałka, gdyż to opóźnienie jest znaczne, postaram się pogrupować pytania. Proszę wybaczyć, że nie będę się zwracał do każdego z państwa zgodnie z tymi zadawanymi pytaniami, dlatego że to by zajęło rzeczywiście bardzo dużo czasu. Natomiast w odniesieniu do pytań, które uda mi się pogrupować, podzielę się z państwem łaskawie w tej chwili tymi informacjami i udzielę odpowiedzi. Natomiast jeśli chodzi o to, co ominę, odpowiedzi dostaniecie państwo, jak to zwykle bywa, w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Przede wszystkim bardzo dziękuję za głosy rozsądku, zarówno z lewej, jak i z prawej strony. Dziwię się tym, którzy chcieli wykorzystać ten temat do dyskusji politycznej, bo, tak jak zostało powiedziane, z czym się absolutnie zgadzam, jest to nasza wspólna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda"> Jest to wstydliwa kwestia. Nie chciałbym tu używać argumentów quasi-politycznych, ale ten problem mamy od wielu lat. Wspólnie, od rządów lewicy, po dzisiejsze nasze Platformy funkcjonowanie w rządzie, staramy się go rozwiązać najlepiej, jak potrafimy. Ta próba, którą podejmujemy, pokazuje kierunek. Jak większość z państwa potwierdziła, słuszny kierunek - kierunek, który przesuwa rozwiązywanie tego problemu zdecydowanie do przodu, jesteśmy bardziej skuteczni. Bardzo w to wierzę.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Przypomnę jednak, że rozmawiamy o programie 2006-2009. Jest to program wieloletni, program, w którym zostało powiedziane, że to jest minimum 500 mln zł. W przyszłym roku, w miarę naszych możliwości budżetowych i zapowiedzi pana premiera, dokładamy 50 mln zł. A jednocześnie liberalizujemy możliwość dotarcia do jakże istotnych form pomocy, takich jak posiłek. Oczywiście możemy dzisiaj tu się zastanawiać wspólnie, czy 10%, czy 30%, czy 50%, prawda?</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#GlosZSali">(Czterdzieści.)</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Czterdzieści - jest taka propozycja, ale mogłoby być więcej. Gdyby było 10%... Polemizowaliśmy tu przez chwilę z panem posłem.</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">A mianowicie, jeśli damy 40%, to w takim razie, to, co mówił pan minister poseł Michałkiewicz, może się okazać, że - bez wywiadu środowiskowego - wszyscy będą chcieli z tego korzystać i nie będziemy mieć nad tym kontroli. Chciałbym też powiedzieć bardzo jednoznacznie: nie wyręczajmy rodziny, nie wyręczajmy rodziców z obowiązku, który do nich należy. Nie wyręczajmy. Jeśli w którymś momencie będziemy chcieli rozwiązywać ten problem tylko poprzez pomoc społeczną w ramach kolejnego programu wieloletniego, to będziemy odciążać w sposób nieuprawniony w moim przekonaniu tych, którzy powinni za to odpowiadać. Pomóżmy tym, którzy rzeczywiście są głodni, pomóżmy z różnych względów, proceduralnych, spowodowanych wstydem, napiętnowaniem, stygmatyzacją. Pomóżmy im. I my mówimy w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda"> Mówimy w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-396.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Z naszych analiz wynika - ja tego nie kwestionuję w tym momencie, ale biorę za to odpowiedzialność - że 1% dzieci w Polsce, naszym zdaniem, tych, które mogłyby być żywione, jest niedożywiany. Czyli to też jest wstydliwe i skandaliczne. Ale to jest 1%. To w przeliczeniu jest 10% tych, którzy, z liczby 850 tys. czy więcej, mogą korzystać z tej uproszczonej formy, która powoduje szybką reakcję - szybką reakcję w postaci zgłoszenia od nauczyciela, pedagoga, dyrektora szkoły, poinformowania przecież też ośrodka pomocy społecznej, panie ministrze, tak? Bo ta informacja będzie przekazywana. Czyli nie ma niebezpieczeństwa czy niepokoju, że nagle ich zostawimy i nie będziemy wiedzieć, co jest w domu, czy jest przemoc, czy są jeszcze inne patologie, które też mogą się zdarzyć. Ta informacja jest tu jakby poza tą szybką ścieżką, jednak jest przekazywana do ośrodka pomocy społecznej. Jestem przekonany, że ten zarzut, który tutaj padł, zarzut niekonstytucyjności, nie ma, w moim odczuciu, racji bytu czy też to nie jest zarzut prawdziwy.</u>
          <u xml:id="u-396.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pani poseł Kotkowska mówiła o tym, że na sali był legislator rządowy. To był legislator sejmowy...</u>
          <u xml:id="u-396.12" who="#PoselBozenaKotkowska">(To bez znaczenia.)</u>
          <u xml:id="u-396.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Tak, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-396.14" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">...który moim zdaniem nie podważył tego. Rządowe Centrum Legislacji jednoznacznie wskazało na to, że taka możliwość prawna jest dopuszczalna. Nie chciałbym państwa zanudzać, powiem tylko pokrótce, że zasada równości nie ma jednakże charakteru bezwzględnego. Wydaje się, że zróżnicowanie sytuacji prawnej dzieci i uczniów, którym ma być udzielana pomoc w postaci posiłku, może być uznane za dopuszczalne na gruncie tej zasady. Ale nie chodzi o zasady, tu chodzi o głodne dzieci. Jeśli chodzi o przedszkola, to chciałbym zapytać szanownych państwa, którzy zgłaszają ten wniosek: Czy znacie przedszkole, w którym się nie żywi? Pokażcie mi. Czy znacie przedszkole, w którym się nie żywi? Jest tam od trzech do pięciu posiłków.</u>
          <u xml:id="u-396.15" who="#PoselBozenaKotkowska">(Ale rodzice za to płacą.)</u>
          <u xml:id="u-396.16" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Nie, gmina za to płaci, w ramach zasiłku celowego, kiedy nie ma takiej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-396.17" who="#PoselWaldemarWrona">(Znamy dzieci, które nie idą do przedszkola.)</u>
          <u xml:id="u-396.18" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Znamy dzieci, które nie idą do przedszkola, to prawda, panie pośle, ale wtedy przecież mamy jeszcze inne możliwości pomocy. Ta pomoc to są zasiłki - zasiłki celowe, które otrzymują rodzice. Rodzice ci mają taką możliwość, jeśli nawet dziecko nie chodzi do przedszkola, żeby było żywione. Tych okoliczności nie można potraktować w moim odczuciu jako niekonstytucyjnych. Będziemy próbowali przekonywać państwa, że w tej sytuacji to nie jest do podważenia. A dzieci w przedszkolach są żywione najlepiej, w odróżnieniu od innych takich miejsc w Polsce jak szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne.</u>
          <u xml:id="u-396.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Szanowni Państwo! Chcę powiedzieć, że ten proces przekazywania środków jest niejako kroczący. Państwo z Lewicy zaczęliście od 250 mln, 350 i to było świetnie na tamten czas.</u>
          <u xml:id="u-396.20" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Panie pośle Wikiński, myślę sobie tak, że w żywieniu zbiorowym te kwoty, o których, ja to przedstawię, dzisiaj nie umiem panu jednoznacznie odpowiedzieć, zrobię tę analizę...</u>
          <u xml:id="u-396.21" who="#PoselMarekWikinski">(Proszę na trzecie czytanie.)</u>
          <u xml:id="u-396.22" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-396.23" who="#PoselMarekWikinski">(Proszę na trzecie czytanie, nie teraz.)</u>
          <u xml:id="u-396.24" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Powiedziałem, że teraz tylko to przedstawię. Nie umiem dzisiaj odpowiedzieć, jaka jest siła nabywcza, bo tak naprawdę chyba to jest clou, jeśli chodzi o pana pytania. Niemniej w żywieniu zbiorowym mamy jasne kalkulacje, które mogę tu przedstawić, jak wyliczyliśmy na przykład te 10% - państwo pewnie też macie to w uzasadnieniu - i z czego się to bierze. Chcę powiedzieć, że to jest uwarunkowane takimi oto powodami, to też pokrótce, że bierzemy pod uwagę średni koszt posiłku w wysokości 2,80 zł, 2,79 zł dokładnie, tak? To jest średni koszt posiłku. 10% uczniów objętych pomocą w formie posiłku - to wynosi 85 tys. osób, bo tyle szacujemy z całości. Jeśli policzymy 20 dni razy 10 miesięcy razy te niecałe 2,80, to daje nam kwotę dokładnie 50 mln zł. Takie szacunki poczyniliśmy w tym obszarze. I to, wydaje się, że zapewni, naszym zdaniem, na tym etapie, objęcie pomocą dzieci, które są głodne. Przy czym sami państwo doskonale wiecie, ci, którzy się tym zajmowali w ministerstwie, że to jest bardzo newralgiczna i elastyczna sytuacja. Nigdy nie było tak, że nagle pieniądze się kończyły, ponieważ środki były przekazywane w ramach rezerw. I powiem, że w ubiegłym roku było 527 mln zł, w tym roku już wiemy, że to jest 524, a będzie jeszcze więcej. Czyli są przekazywane dodatkowe środki. A w przyszłym roku dodajemy 50 mln na tę szybką ścieżkę, która naszym zdaniem w jakiś sposób rozwiąże tę kwestię. Przecież nie mamy pełnego przekonania, że to załatwi problem. Ale będziemy to monitorować, będziemy to sprawdzać, będziemy z naszych sprawozdań wyciągać wnioski, ale też słuchać i przypatrywać się, jak ten program, według tej formuły, szybkiej formuły, będzie realizowany przez dyrektorów i pedagogów. Ja dzisiaj nie wiem, czy to wyeliminuje problem, gdyż nie jestem prorokiem, ale jestem przekonany, że jakoś znacząco pomoże go rozwiązać. Chciałbym przypomnieć, że realizacja tego programu kończy się w 2009 r. Wieloletni program dożywiania był opracowany na lata 2006-2009. Już pracujemy nad tym, i dzisiaj padło tu wiele znakomitych rekomendacji w tym względzie, żeby ująć to w nowym systemie wsparcia i dożywiania, który będzie miał miejsce. Czekam na każde istotne, niepolityczne, ponieważ tu nie ma politycznego uwarunkowania, sygnały, pomysły, które z największą przyjemnością wdrożymy w życie. Oczywiście jest kilka wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-396.25" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pan poseł Tomaszewski pytał, jak dyrektor ma to oszacować, jeśli mu się skończy 10%, tak? Myślę, że to jest informacja związana z ośrodkiem pomocy społecznej. To jest informacja związana z innymi strukturami, które zajmują się żywieniem po to, żeby to dostrzec, a przecież wtedy mogą pojawić się dodatkowe środki, szczególnie z samorządu, bo jednak informacja o tym będzie miała swój przebieg i to nie będzie jakby zamknięte w jednym koszyku, tak że będziemy wiedzieć, jak to będzie dalej skutkowało. Patrzymy na to z nadzieją, że ta forma wsparcia, właśnie ta uproszczona forma, da szanse tym, którzy do dzisiaj nie byli żywieni i byli głodni.</u>
          <u xml:id="u-396.26" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">To bardzo interesujący pomysł z tym śniadaniem, to można też zmienić, gdyż dzieci czekają na to, kiedy będzie posiłek, o godz. 12 czy 13. Może warto zmienić formułę. Mamy z tym jeszcze wiele problemów. To trzeba powiedzieć. To są problemy, które przecież nie pojawiły się wczoraj. To jest problem bazy. Dlatego też dajemy dodatkowe środki, żeby tę bazę wspierać, rozbudowywać, żeby była możliwość przygotowania właśnie ciepłego posiłku. Boli to, że szczególnie na wsi dzieci dostają niejednokrotnie nieciepłe posiłki, tylko w postaci kanapki, ale to też sukcesywnie zmieniamy po to, żeby dać środki z tej całej puli w wysokości niejednokrotnie przecież... Bo jest pytanie i dylemat, czy te środki powinny zostać przekazane tylko na żywienie, czy na rozbudowę bazy? Próbujemy to wypośrodkować, próbujemy stworzyć takie proporcje, które dadzą szanse i na rozwój bazy, i na żywienie.</u>
          <u xml:id="u-396.27" who="#PoselTomaszKulesza">(Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-396.28" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Szanowni państwo, panie marszałku, to tyle w tym momencie chciałbym państwu powiedzieć. Na pytania, te, które, tak jak mówiłem, były istotne, a wszystkie są istotne, odpowiemy na piśmie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-396.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Wypowiedź pana ministra kończy debatę.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponownie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-397.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-397.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1141.</u>
          <u xml:id="u-397.8" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-397.9" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-397.10" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-397.11" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-397.12" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Punkt ten rozpatrzymy dzisiaj jako ostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druki nr 308 i 1113).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Kasprzaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Otóż tytuł ustawy może być w tym przypadku mylący, dlatego że w zasadzie nie ingerujemy w samą ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, natomiast projekt dotyczy zupełnie nowej materii, która nie miała do tej pory żadnego odniesienia, żadnego uregulowania prawnego. Projekt z druku nr 308 złożony przez panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką i grupę posłów pochodzi jeszcze ze stycznia br. Wydawać by się mogło, że komisja polityki społecznej pracowała zbyt wolno, natomiast, tak jak powiedziałem, materia jest zupełnie nowa i tworzyliśmy w zasadzie coś, co dopiero będzie wdrażane, coś, co funkcjonuje w wielu państwach, natomiast u nas nie miało to zastosowania - różne praktyki były, ale nie było to prawnie uregulowane. A chodzi o to, aby osoby niepełnosprawne mogły korzystać z pomocy psa opiekuna.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Pierwsza wersja, pierwszy projekt był bardzo wąski, zakładał tylko, że z pomocy psa przewodnika mogą korzystać osoby niewidome i niedowidzące. Natomiast w trakcie prac podkomisji okazało się, wyszło na jaw, jak wiele grup osób niepełnosprawnych, jak wielu ludzi niepełnosprawnych mogłoby skorzystać z pomocy psa, który będzie ich towarzyszem, ich, że tak powiem, wzrokiem, ich słuchem, który będzie pomagał im w usprawnianiu, w przezwyciężaniu ich niepełnosprawności. W trakcie prac podkomisji bardzo szczegółowo, bardzo dokładnie przeanalizowano wszystkie za i przeciw co do tych rozwiązań, które pokrótce postaram się przedstawić. W wielu wypadkach rozwiązania te powodowały duże zdziwienie i zaskoczenie nawet wśród członków komisji - zdziwienie, że coś takiego może mieć zastosowanie w praktyce. Dlatego też już w tej chwili chcę zaapelować do wszystkich, szczególnie do mediów, aby ten trudny problem, z którym myśmy się zderzyli w czasie prac parlamentarnych, został jak najszerzej upowszechniony w społeczeństwie, bo dla społeczeństwa też będzie to zaskoczenie, że można wejść do sklepu z psem, że można wejść z nim do innego obiektu użyteczności publicznej, zobaczyć, że ten pies nagle porusza się bez kagańca, bez smyczy. Ale, ponieważ jesteśmy już w niedoczasie, powiem pokrótce o pewnych zapisach, które znalazły się w tym nowym rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Otóż na początku został zdefiniowany pies asystujący, bo taka jest nazwa i takim zwrotem będziemy się posługiwać w całej ustawie. Jest to po prostu pies, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu publicznym. W życiu publicznym jest jej opiekunem, pomocnikiem, tak jak powiedziałem, słuchem, wzrokiem, w życiu społecznym pomaga czuć się bezpiecznie. Dalej, zostało określone bardzo szczegółowo, do jakich obiektów ma wstęp osoba niepełnosprawna z psem asystującym. I tu możecie państwo doczytać sobie, że naszym zdaniem ma wstęp do wszystkich obiektów użyteczności publicznej. Zaznaczyliśmy również, bo budziło to pewne wątpliwości, że dotyczy to wszystkich środków komunikacji - transportu kolejowego, drogowego, lotniczego, wodnego oraz innych środków komunikacji, które by się gdzieś po drodze jeszcze mogły trafić - wszystkich środków.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Kontrowersje budziła również inna kwestia. W ustawie zapisano, że poruszanie się z psem asystującym - w przypadku gdyby spowodował on jakieś szkody - nie zwalnia takiej osoby od odpowiedzialności za naprawienie tych szkód, tak jak każdej innej osoby, która wyrządzi szkodę.</u>
          <u xml:id="u-400.5" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Teraz o tym, kto to jest ten pies przewodnik. To nie jest zwykły pies, choć oczywiście ma cztery nogi i uszy. To jest pies odpowiedniej rasy, odpowiednio przeszkolony, pies, który zdał egzamin i posiada odpowiednią uprząż. I takie psy już są w tej chwili, osoby niepełnosprawne posługują się takimi psami, te psy im towarzyszą w życiu codziennym, natomiast nie zostało to usankcjonowane w naszym polskim prawie.</u>
          <u xml:id="u-400.6" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Zapisaliśmy również w projekcie, że w trakcie szkolenia takiego psa trener również będzie mógł korzystać z tych wszystkich przywilejów.</u>
          <u xml:id="u-400.7" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Co jest bardzo istotne, osoba niepełnosprawna, której ten pies towarzyszy, nie będzie musiała używać kagańca czy smyczy. Dlaczego to jest tak ważne? Dlatego że ten pies ma pomagać osobie niepełnosprawnej, a nie być na uwięzi. To jest pies bezpieczny dla otoczenia i dla środowiska, pies po egzaminie. I tutaj taka potrzeba nie zachodzi.</u>
          <u xml:id="u-400.8" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Dalej, będzie prowadzony rejestr instytucji, które będą prowadzić szkolenia i wydawać certyfikaty. To wszystko będzie uregulowane w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-400.9" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa, która na końcowym etapie znalazła swoje uzasadnienie. Otóż w ustawie o opłatach lokalnych wprowadzamy zapis, że od takiego psa nie płaci się podatku. W gminach pobierany jest podatek od psów. W tym przypadku nie ma takiej opłaty, wprowadzone zostaje zwolnienie.</u>
          <u xml:id="u-400.10" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Ponadto osoby prowadzące sklepy i działalność gastronomiczną będą musiały dostosować rozkład towarów w sklepie, tak aby ten pies, przechodząc, nie ocierał się na przykład bezpośrednio o żywność niepakowaną, aczkolwiek ten pies musi być psem zdrowym, po wszystkich wymaganych szczepieniach, i to będzie egzekwowane.</u>
          <u xml:id="u-400.11" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">Oczywiście ustawa jest trudna w realizacji, chociaż ona w jakiś sposób już częściowo funkcjonuje w życiu codziennym. Aby spełnić te wszystkie wymogi, zaproponowaliśmy sześciomiesięczny okres, jeśli chodzi o wydanie rozporządzeń, dostosowanie sklepów, te wszystkie certyfikaty, które będą wymagane.</u>
          <u xml:id="u-400.12" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">To była trudna praca, bo myśmy się wszyscy sami uczyli i poznawaliśmy kulisy funkcjonowania psa opiekuna, psa przewodnika, psa asystującego, jak w ostateczności został on określony w ustawie. Dlatego chciałbym bardzo serdecznie wszystkim podziękować. Wszystkim instytucjom, których przedstawiciele brali udział w pracach podkomisji i komisji, wszystkim stowarzyszeniom osób niepełnosprawnych, resortowi, panu ministrowi Dudzie, który bardzo czynnie w tych pracach uczestniczył, wnioskodawcom, pani poseł Izabeli Jarudze-Nowackiej, która bardzo aktywnie uczestniczyła, pani Magdalenie Kochan, która też</u>
          <u xml:id="u-400.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-400.14" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak"> bardzo aktywnie się włączała. Wszystkim, bo to była ustawa ponad podziałami. Chcieliśmy zrobić coś nowego, a jednocześnie mieliśmy świadomość, że to może być jeszcze niedoskonałe, że nasza wiedza może tak daleko nie sięgać, więc próbowaliśmy się nawzajem w tym wszystkim wspierać.</u>
          <u xml:id="u-400.15" who="#PoselSprawozdawcaMieczyslawKasprzak">I jeszcze jedna rzecz. Do ustawy został zgłoszony jeden wniosek mniejszości. Dopuszcza on wchodzenie z psami asystującymi, psami opiekunami do obiektów sakralnych, tak to ostatecznie zostało nazwane. Uznaliśmy, że jednak wywołuje to na dzień dzisiejszy zbyt duże kontrowersje, może nie w kościołach katolickich, ale w przypadku obiektów sakralnych innych wyznań, gdzie wejście jest ściśle definiowane. W naszym Kościele katolickim jest może większa swoboda, a tam odpowiedni strój, nakrycie głowy, wszystko jest ściśle określone. Może to więc niepotrzebnie wywoływać konflikty już na etapie wdrażania tej ustawy, przyzwyczajania się do tej ustawy. Dlatego też komisja nie przyjęła tego wniosku i w sprawozdaniu jest on zgłoszony jako wniosek mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Magdalenę Kochan w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To jest taka wielka przyjemność, proszę państwa, dzisiaj omawiać projekt ustawy, który nie budził żadnych kontrowersji politycznych. Co do zapisów tej ustawy zgadzaliśmy się wszyscy, z wszystkich klubów parlamentarnych biorących udział w pracach komisji polityki społecznej, w pracach podkomisji. Wszystkie dyskusje, które się odbywały w tej mierze, dotyczyły wyłącznie jednego - szczegółowych zapisów, które pozwolą osobom niepełnosprawnym nie odczuwać, że są dyskryminowane. A w kwestii usuwania barier dla osób niepełnosprawnych jeszcze bardzo wiele mamy w Polsce do zrobienia i z tej mównicy niejednokrotnie mówiliśmy, jak ważne jest, żeby ponad 5 mln polskich obywateli, niepełnosprawnych Polaków mogło żywo i aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym i w życiu społecznym, a także aktywizować się, po prostu pracować. Tylko żeby wyjść do pracy, do szkoły, do teatru, do urzędu, trzeba najpierw wyjść z domu. Dla nas to jest proste - otwieramy i zamykamy drzwi, zbiegamy po schodach, wsiadamy do tramwaju, taksówki, samochodu i jedziemy załatwiać swoje sprawy. Ale jeśli nie widzę albo nie słyszę albo jeżeli ruszenie klamką to wielka, potężna trudność?</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PoselMagdalenaKochan">Oczami pana Wojciecha jest dwuletnia labradorka Dora. Każdy dźwięk, każdy szelest, każdy płacz i śmiech małej Kasi, każdy dzwonek do drzwi zamiast pani Eli słyszy czteroletni Reks, owczarek niemiecki. A mój znajomy czternastolatek Jędrek niejeden sekret wyszeptał do ucha, niejeden sweter, niejedną skarpetę włożył dzięki Tusi, trzyletniemu mieszańcowi, przedłużeniu jego rąk. I tak sobie myślę, że wreszcie pies przewodnik, pies asystujący - pojęcie dotąd nieznane w polskim prawodawstwie - został w prawodawstwie usankcjonowany.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PoselMagdalenaKochan">A pies przewodnik to nie byle kto. To przede wszystkim zwierzę, które jest bardzo przyjazne ludziom, które ma życzliwy stosunek do ludzi, jest bardzo spokojne, toteż psy do tej tresury wybiera się spośród wielu kandydatów. To jest pies, który jest bardzo cichy i spokojny, szczególnie kiedy idzie w uprzęży, ponieważ to oznacza, że pracuje, i nie wolno go wtedy nawet głaskać, bo on jest zajęty zupełnie innymi zadaniami. To jest pies, który rozumie wszystkie polecenia swojego właściciela i który umie swojego właściciela przeprowadzić przez każdą przeszkodę, ostrzec przed każdym niebezpieczeństwem; jednym słowem, czuwa nad nim jak czworonożny anioł stróż. Myśmy ustalili w tej ustawie zasady certyfikowania takich psów i uznaliśmy także, że koszty tego certyfikatu pokrywane będą z finansów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#PoselMagdalenaKochan">Wykształcony, oznaczony pies przewodnik to naprawdę już nie tylko czworonożny przyjaciel. To ręka, ucho, oczy jego właściciela. Uznaliśmy także, że w związku z tym właściciel psa przewodnika ma prawo wstępu wszędzie tam, gdzie wchodzimy my, pełnosprawni - do apteki i do szpitala, do każdego sklepu, także spożywczego. Właściciel ze swoim psem przewodnikiem może wsiąść do samolotu, tramwaju, pociągu, gdzie sobie tylko życzy, tak jak każdy z nas, pełnosprawnych. Bo pies przewodnik daje pewność, przekonanie, zarówno panu Wojciechowi, pani Eli, jak i Jędrkowi, że są samodzielni i bezpieczni i że w ten sposób są pełnoprawnymi obywatelami, pomimo swojej niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#PoselMagdalenaKochan">Mam takie osobiste przekonanie, że w tej ustawie, jak w mało której, naprawdę tworzymy prawo dla człowieka. I wiem, dla kogo je tworzymy. Nie jest to bezimienny obywatel czy bezimienni obywatele. Naprawdę wiem, dla kogo to prawo tworzymy. Mam do tej ustawy osobisty stosunek. Jestem przekonana, że taki osobisty, bardzo emocjonalny stosunek do tej ustawy mieli wszyscy ci, którzy nad nią pracowali. Zarówno posłanki i posłowie, jak i przedstawiciele organizacji pozarządowych, przedstawiciele</u>
          <u xml:id="u-402.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-402.6" who="#PoselMagdalenaKochan"> ministerstwa, z panem pełnomocnikiem do spraw osób niepełnosprawnych na czele, panowie legislatorzy, także przedstawiciele firm, w tym LOT-u, który jest wyjątkowo nieprzychylny osobom niepełnosprawnym, a w tej sprawie przychylność swoją okazał. Zapomniałam jeszcze o bardzo ważnej osobie, która także pracowała z nami nad tą ustawą, wykazując wielkie zaangażowanie, głównym inspektorze sanitarnym kraju. Naprawdę uwagi z tamtej strony idące pozwoliły nam wprowadzić takie zapisy, które pozwolą, by po sklepie się poruszali właściciele z ich psami przewodnikami. Za to serce, za to pełne zaangażowanie wszystkich pracujących bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.7" who="#PoselMagdalenaKochan">Klub Platformy Obywatelskiej poprze wszystkie proponowane zapisy w tej ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druki nr 308 i 1113).</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#PoselWaldemarAndzel">To prawda, potwierdzam, że w podkomisji panowała zgoda co do proponowanych zmian potrzebnych osobom niepełnosprawnym. Zmiana ustawy dotyczy przyznania osobom niepełnosprawnym wraz z psem asystującym prawa wstępu do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym, śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także budynków biurowych i socjalnych. Uprawnienia te przysługują również w środkach transportu kolejowego, drogowego, lotniczego i wodnego oraz w innych środkach komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#PoselWaldemarAndzel">Psy asystujące osobom niewidomym pełnią ważną funkcję rehabilitacyjną. Z jednej strony, pozwalają im brać czynny udział w życiu społecznym, z drugiej, zapewniają poczucie bezpieczeństwa. Psy pełniące rolę psa asystującego to zwierzęta starannie dobrane pod względem predyspozycji fizycznych i psychicznych, odpowiednio wyszkolone i specjalnie oznaczone. Należy nadmienić, że jest uregulowanie w przepisach stanowiące, że osoba niepełnosprawna nie jest zobowiązana do zakładania psu asystującemu kagańca oraz prowadzenia go na smyczy.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#PoselWaldemarAndzel">Dostosowano także odpowiednio do tego przepisy w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatku i opłatach lokalnych oraz w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przyjęcie postulowanych przepisów wypełni treści zawarte w uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1987 r., która uznała m.in. prawo osób niepełnosprawnych do życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej czy pełnego uczestnictwa w życiu publicznym i społecznym.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#PoselWaldemarAndzel">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera proponowane rozwiązania zawarte w sprawozdaniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o projekcie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja też zacznę od podziękowań, które chcę złożyć na ręce przewodniczącego podkomisji pana posła Kasprzaka za jego cierpliwość, rzetelność i za to, że udało nam się w trakcie prac</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka"> nad tą potrzebną i niekwestionowaną nowelizacją pokonać nie tylko wiele barier prawnych, ale i barier, które tkwią w naszych głowach. Dziękuję bardzo też panu ministrowi Dudzie za jego osobiste zaangażowanie i determinację w pokonywaniu tych barier. Panie ministrze, bez pana pewnie te bariery tak prosto by nie pękły i nie przekonalibyśmy chyba tak łatwo ani sanepidu, ani Polskich Linii Lotniczych, ani wielu przedstawicieli innych różnych organizacji i instytucji publicznych do tego, żeby pokonać te bariery. Ale też praca w tej komisji uzmysłowiła nam samym, jak wiele w różnych miejscach jest jeszcze barier dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Na końcu wymieniam, ale przecież na pierwszym miejscu chciałabym, by podziękować, te osoby niepełnosprawne, tych przedstawicieli organizacji reprezentujących osoby niepełnosprawne, którzy swoimi doświadczeniami, swoją wiedzą, chcieli się z komisją podzielić i być może także pomóc przełamać te bariery, które w nas tkwiły.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Jak tu już mówiono od dzisiaj, jeśli ten projekt uchwalimy, osoby niepełnosprawne nie będą już dyskryminowane, będą miały prawo wstępu do apteki i do sklepu, do ośrodka zdrowia, do szkoły, do teatru, będą mogły wsiąść do pociągu, będą mogły także z psem asystującym odbyć podróż samolotem. To naprawdę bardzo nas przybliży do świata, który przestrzega praw człowieka i chroni przed dyskryminacją osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wiele tutaj oporów u osób, które nie pracowały w komisjach, budziły i pewnie budzić będą te rozwiązania, pojawią się pytania: No jak to z psem bez kagańca, bez smyczy? Proszę państwa, pozwolę sobie tylko jedno słowo powiedzieć na temat pani, dzięki której zresztą powstała ta nowelizacja, pani Jolanty Urbańskiej, która była gościem naszej komisji - to jest osoba niepełnosprawna na wózku, mająca od 2 lat psa asystującego - i powiedziała: Pies jest dla mnie częścią mnie samej, stanowimy zespół. Nie może ten pies mieć kagańca, bo nie poda jej tego, czego ona potrzebuje, nie otworzy jej drzwi, nie przeprowadzi jej, a musi być z nią. I myślę, że, tak jak już mówili moi poprzednicy, musimy sobie uświadomić, że to nie jest zwykły przyjaciel, pupilek, maskotka rodzinna. To jest pies, który ułatwia w gruncie rzeczy codzienne funkcjonowanie, który sprawi, że osoba niepełnosprawna może prawie normalnie funkcjonować i żyć. Umacnia ją w jej poczuciu samodzielności, pewnej samoakceptacji.</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wydaje się więc, że ten trudny projekt był projektem niezmiernie oczekiwanym i że już dzisiaj nie będzie można powiedzieć, że nie ma w tym zakresie regulacji. Bo jak państwo wiecie, było bardzo wiele miejsc, gdzie niepełnosprawni mimo braku regulacji wchodzili, ale była to kwestia uznaniowa. Właściciele budynku, zarządzający budynkiem, wreszcie ochrona mogli wpuścić lub nie osobę niepełnosprawną z psem asystującym, ale to zależało od ich dobrej woli, wiedzy na temat potrzeby przebywania z psem. Może odmówić prawa wejścia do tych miejsc osobom niepełnosprawnym.</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">W kontekście tego, że tak wiele barier nam się udało pokonać, że w gruncie rzeczy wszędzie tam, gdzie my, tzw. pełnosprawni, wchodzić możemy, będą mogły również wchodzić osoby z psami asystującymi, chciałabym bardzo serdecznie prosić Wysoką Izbę, swoje koleżanki i kolegów, żeby tę jeszcze jedną barierę również zechcieli pokonać. Proszę państwa, dlaczego żeśmy wyrzucili to z rozporządzenia ministra infrastruktury, który, definiując, dopuszczał możliwość wejścia z psami asystującymi osób niepełnosprawnych do budynków użyteczności publicznej i przebywania tam? To jest ta definicja ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki, ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2000 r. Tam były wymienione budynki kultu religijnego. Dlaczego państwo nie chcecie, żebyśmy usunęli tę barierę także teraz, żeby umożliwić osobom niepełnosprawnym...</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-406.9" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie marszałku, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-406.10" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">...wstęp do obiektów sakralnych? To po pierwsze. Godzimy się w jakimś sensie na to, że także od dobrej woli osoby dysponującej obiektem sakralnym będzie zależało, czy owa osoba będzie mogła wejść i np. obejrzeć ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim, czy nie, więc odgradzamy te osoby od dostępu do dziedzictwa kultury narodowej. Ale także, panie marszałku, Wysoka Izbo, w państwie, które jest neutralne światopoglądowo, ludzie mają prawo do korzystania i uczestniczenia w kulcie religijnym w taki sposób, w jaki chcą, i myślę, że bardzo wielu księży i wiernych to zaakceptuje. Nie róbmy tego wyłączenia, bo właśnie w kontekście z poprzednim pozwoleniem, a obecnym wyłączeniem, będzie to interpretowane na niekorzyść osób niepełnosprawnych z psami asystującymi. Bardzo proszę Wysoką Izbę, żebyśmy także tę jedną, ostatnią barierę ze swoich głów zechcieli wyrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-406.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">W zasadzie, panie marszałku, ja już tutaj nie mam nic do dodania. Mogę tylko stwierdzić, że, jak wcześniej powiedziałem i także moi poprzednicy, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego w całej rozciągłości poprze te rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przechodzimy do zadawania pytań. W tej chwili mam zapisanych dziesięć osób do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#PoselAnnaBankowska">(A nasze propozycje...)</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po tym wystąpieniu lista mówców będzie zamknięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Ja oczywiście pytanie muszę skierować do pana posła sprawozdawcy. Panie pośle, przytoczę art. 53 ust. 2 konstytucji: ˝Wolność religii obejmuje wolność wyznania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie˝. Nie wiem więc, czy wyłączając obiekty kultu religijnego, obiekty sakralne, cmentarze, nie sprzeciwiamy się art. 53 Konstytucji Rzeczypospolitej. I to jest moje pytanie do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Nie zasłynęłam zapewne w tej Izbie jako osoba propagująca kult, natomiast naprawdę stojąc na straży państwa neutralnego światopoglądowo, chcę bardzo wyraźnie powiedzieć: zależy mi, żeby ludzie w Polsce mieli prawo do wyznawania religii i praktykowania w taki sposób, w jaki chcieliby praktykować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Skrzydlewską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kieruję swoje pytanie do pana posła sprawozdawcy. Chciałam się zapytać, czy projektodawca rozważał możliwość objęcia uprawnieniem wstępu do obiektów użyteczności publicznej w towarzystwie psa asystującego także osób dotkniętych innym rodzajem niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Chciałabym także zapytać, jak w chwili obecnej wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o psy przewodniki, kiedy osoby niewidome z nimi podróżują. Czy za takiego psa obecnie jest pobierana opłata, kiedy jedziemy pociągiem, autobusem, tramwajem? A jeżeli jest, to chciałam zapytać, czy ministerstwo ewentualnie rozważa możliwość zniesienia takiej opłaty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kotkowską, SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja chciałabym pogratulować tej ustawy wszystkim pracującym nad nią, a szczególnie pani minister Jarudze-Nowackiej za inicjatywę, za to, że tak fantastyczna ustawa wejdzie w życie. Chciałabym za to podziękować. Ale mam pewien problem, bo tutaj była mowa o tym, że osoby z przewodnikami nie będą mogły wejść do obiektów sakralnych. Proszę państwa, ja sobie nie wyobrażam, że państwo byście mi zabronili wejść do kościoła, gdybym była osobą niewidomą...</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">(To nie my zabraniamy. To episkopat, to nie my.)</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#PoselBozenaKotkowska">...że mi nie pozwalacie wejść do kościoła. Ja sobie tego nie wyobrażam. Dzisiaj na stojąco, owacyjnie przyjmowaliśmy uchwałę dotyczącą Jana Pawła II - zastanówcie się państwo nad tym, czy jemu by się to podobało, ponieważ on zawsze patrzył na ludzi, na ich los, zawsze przygarniał osoby skrzywdzone przez los. Uważam, że możliwość wejścia do kościoła tym ludziom się po prostu należy. Nie wolno ograniczać ludziom możliwości wejścia do kościoła. Ja myślę, że Kościół katolicki poprze tę inicjatywę, bo sobie naprawdę tego dzisiaj nie wyobrażam.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#PoselBozenaKotkowska">I jeszcze chciałabym podziękować panu marszałkowi za przychylność. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">(Zgadzam się z panią poseł w całej rozciągłości.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Ziemniaka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności między innymi obiektów kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu itp. Bardzo się cieszę, że projektowany przepis poszerza katalog obiektów, do których będzie mogła wejść osoba niepełnosprawna ze swoim asystującym psem. Z doświadczenia życiowego wiem, że nie wszyscy właściciele takich obiektów dostosują się do przepisów tej ustawy i dlatego chciałbym zapytać, czy istnieje sankcja za niewpuszczenie osoby niepełnosprawnej do danego obiektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Tak jak za łamanie prawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Piechotę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Ja również chciałbym się przyłączyć do podziękowań. Dziękuję bardzo za tę inicjatywę, dziękuję w szczególności pani poseł Izabeli Jarudze-Nowackiej, bo chociaż pewnie wielu myślało, że taki przepis jest potrzebny, dobrze, że ktoś podjął tę konkretną inicjatywę. Widać też, jak niełatwa była to sprawa, chociaż początkowo wydawała się tak prosta i tak ograniczona. A więc dziękuję, że państwo tę inicjatywę podjęliście. Myślę, że w tym widać też niezwykłego ducha, widać jak to psiury nas połączyły, jak sympatia do czworonogów okazała się silniejsza niż wszelkie podziały polityczne. Wierzę, że ta sympatia do tych tak bardzo przyjaznych człowiekowi czworonogów będzie też dobrze nas wspierać w dążeniu do tego, by te przepisy w życiu przyniosły konkretne efekty ludziom tego potrzebującym.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#PoselSlawomirPiechota">Ale też chciałbym zapytać pana ministra, na ile możliwe jest wprowadzenie rejestru sytuacji, w których osoba niepełnosprawna pomimo tych czy innych przepisów doznaje ograniczeń, a więc zdarza się taka konkretna, rzeczywista dyskryminacja.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#PoselSlawomirPiechota"> Rejestrowanie takich przypadków mogłoby też pomóc w ustaleniu, na ile we wstępie do obiektów sakralnych osoby niepełnosprawne doświadczają przeszkód, a na ile - tak jak mówiła przed chwilą pani poseł Kotkowska - jest oczywiste, że jeżeli to jest osoba niewidoma z psem przewodnikiem, to musi tam wejść. Ten rejestr, jestem przekonany, byłby pomocny choćby w pracach nad ustawą dyskryminacyjną, a także antydyskryminacyjną. Mógłby też pomóc w ustaleniu, na ile w takich też sprawach konieczna jest regulacja prawna, a na ile choćby sama debata nad tą ustawą zmieniła postawy, zmieniła myślenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Plurę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pytanie kieruję do pana ministra. Praca nad tą ustawą pokazała, że jest ona od bardzo dawna i bardzo, że tak powiem, intensywnie oczekiwana przez różne środowiska osób niepełnosprawnych. Te środowiska, realizując już od wielu lat ideę szkolenia psa przewodnika, psa asystenta, są dobrze przygotowane do realizacji tej ustawy, bo to one będą głównie jej odbiorcami i beneficjentami. Niemniej będzie ona dotyczyła ogółu naszego społeczeństwa, a tutaj, jak choćby na to wskazuje wiele obaw i odcieni reakcji w komisji polityki społecznej, spotykamy się z różnymi wyobrażeniami. I stąd pytanie do pana ministra: Czy pan minister jako pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych przewiduje działania propagujące właśnie pozytywny obraz człowieka z niepełnosprawnością zmniejszaną dzięki pomocy psa asystenta? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Streker-Dembińską, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wreszcie mamy dobre prawo. Mówię to z tej mównicy dzisiaj bardzo wzruszona, ponieważ moja mama wiele lat pracowała dla osób niewidomych, a dzisiaj sama straciła wzrok, dzisiaj również musi liczyć na cudze oczy. Serdecznie dziękujemy w imieniu tych wszystkich, którzy doświadczą tej ulgi i tej radości, że będą mogli ze swoim psem pojawić się w różnych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Ale prawo to nie wszystko. Proszę państwa, różni są ludzie, różna jest mentalność i kiedy będziemy stanowić nawet najlepsze prawo, musimy również pokonać te przeszkody mentalne. Mój przedmówca powiedział bardzo ważne słowa, a ja chciałabym zapytać pana ministra, czy mając to prawo w ręku, podejmiecie państwo kampanie społeczne, działania promocyjne, które pozwolą zaakceptować ten nowy stan, bo na początku będziemy mieli jeszcze problemy z restauratorami, z wieloma osobami, które nie znając tego prawa, będą się zachowywały źle. Apeluję o promocję.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Agnieszkę Hanajczyk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani poseł ubiegła mnie, jeśli chodzi o treść zadanego pytania, ale również pozwolę sobie podziękować. Rzeczywiście dołączam się do gratulacji, bo jest to mała rzecz, wydawałoby się, a bardzo cieszy. Wiem jednak, że wymagała ogromnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Chciałabym powtórzyć pytanie, czy organizacje pozarządowe i rząd przewidują jakąś kampanię reklamową z związku z wprowadzeniem tego zapisu. Uważam zresztą, że takich kampanii nigdy nie jest za dużo, jeżeli tylko są środki, bo to jest kolejna bariera dla osób niepełnosprawnych. Chciałabym też zapytać, jeżeli mamy takie informacje, o jakim zjawisku mówimy, czyli ile osób jest dotkniętych niepełnosprawnością i korzysta z psów przewodników. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Nowakowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PoselAndrzejNowakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po roku obrad, właściwie bardzo trudnym, moim pierwszym tutaj, przychodzi mi wypowiedzieć się w sprawie takiej ustawy, przy której w końcu mówimy jednym głosem. Byłoby bardzo dobrze, gdybyśmy takich ustaw mieli jak najwięcej.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#PoselAndrzejNowakowski">Mam świadomość, że wprowadzona regulacja prawna pozwoli osobom niepełnosprawnym pełniej i lepiej korzystać z życia, pracy, rozrywek. Jest to krok w dobrym kierunku, ale pierwszy krok, który rzeczywiście tu, w tym parlamencie, się dokonuje. Kolejne kroki powinny dokonać się w społeczeństwie, dlatego tak ważne są właśnie ewentualne akcje promocyjne, kampanie, czy nawet reklama, informacja dla społeczeństwa, która będzie mówiła o tym ważnym projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#PoselAndrzejNowakowski">Natomiast rzeczywiście w społeczeństwie jest jeszcze wiele osób, które nie wyobrażają sobie takiej sytuacji, że człowiek z psem pojawia się w restauracji, w sklepie, a także w kościele czy na cmentarzu.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#PoselAndrzejNowakowski"> W związku z tym chciałbym zadać pytanie, czy były prowadzone jakieś konsultacje społeczne w kwestii wstępu osób niepełnosprawnych z psami do obiektów kultu religijnego. Czy było np. jakieś pytanie do komisji episkopatu? Czy nie warto byłoby po prostu zadać takie pytanie? Jak episkopat ustosunkowałby się do tego problemu? Bez wątpienia ta wiedza pozwoliłaby nam już dzisiaj, może w pewnej przyszłości, podjąć decyzję w sprawie zgłoszonego wniosku mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kiedyś wróciłem do domu i zobaczyłem, że rodzina ogląda program ˝Mam talent˝. Ujrzałem występ osoby, przy której był pies. Dopiero po pewnym czasie okazało się, że to jest pies przewodnik. Wtedy uruchomiłem myślenie i powiedziałem sobie, że jednak jesteśmy potrzebni, bo projekt Izy w tej sprawie właśnie leży w naszej komisji. Dzięki współdziałaniu wszystkich posłów dzisiaj ten projekt ma swój finał. Jestem przekonany, że jest wiele obszarów służących człowiekowi, w przypadku których nie musimy prowadzić sporu politycznego. Możemy poszukiwać tego, co łączy.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">W kontekście wcześniejszych pytań dotyczących kampanii informacyjno-edukacyjnej chciałbym prosić pana ministra, żeby do tej kampanii informacyjno-edukacyjnej włączyć również element monitoringu funkcjonowania tej ustawy, tak abyśmy mieli obraz tych obiektów użyteczności publicznej, albo ich właścicieli, którzy niechętnie chcą zrealizować tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Na zakończenie jeszcze jedna kwestia do pana ministra. Jeśli koleżanki i koledzy z koalicji większościowej nie będą chcieli przyjąć wniosku mniejszości zgłoszonego przez panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką, to zwracam się do pana, panie ministrze, żeby pan skierował stosowne pismo do kościołów i związków wyznaniowych dotyczące gotowości włączenia się w realizację społecznego przesłania tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Magdalenę Kochan, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#PoselMagdalenaKochan">Pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy bardzo się pomylę, jeśli powiem, że wykreślając z zapisów ustawy obiekty sakralne, posłowie nie kierowali się chęcią niewpuszczania do tych obiektów osób z psami przewodnikami, tylko uznali prawo właścicieli tych obiektów do decydowania, jaki porządek ma w nich obowiązywać? Znam kościoły katolickie w Polsce, w których w dniu św. Franciszka odbywają się msze z tzw. braćmi mniejszymi i zwierzęta uczestniczą we mszy świętej. Trudno mi sobie wyobrazić meczet, do którego wchodzi osoba niewidoma z psem przewodnikiem. Mnie być może trudno, ale zupełnie inaczej może do tego podejść imam. Jestem jednak przekonana, że władza świecka nie obowiązuje w obiektach sakralnych - zgoda.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#PoselMagdalenaKochan"> Jestem także przekonana - ciekawe, czy to przekonanie przyświecało pracom komisji - że w momencie, kiedy osoby niepełnosprawne z psami przewodnikami będą mogły wchodzić do każdego obiektu, do którego wchodzą i po którym poruszają się osoby pełnosprawne, świadomość tego faktu i przyzwyczajenie do tych osób wszechobecnych na ulicy spowodują, że nie będzie żadnych perturbacji dotyczących ich pobytu na mszy, podczas nabożeństwa w każdym kościele, w każdej religii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Skąd ta pewność?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana Jarosława Dudę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! To bardzo ważny moment. Przyłączam się do podziękowań. Zrobiliśmy wspólnie mały, ale jednak bardzo duży krok. Mówię: wspólnie, bo projekt jest poselski, ale rząd wniósł do niego znaczący wkład i udało się go właśnie w takich ramach zamknąć.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Osiągnęliśmy sukces w obszarze, który przez lata był zaniedbany, i to jest najważniejsze. Oczywiście jest to bardzo istotne, aczkolwiek naszym marzeniem - mówię tutaj o osobach odpowiedzialnych, m.in. o sobie, jako pełnomocniku rządu do spraw osób niepełnosprawnych - jest stworzenie w najbliższej perspektywie, myślę, że 1-1,5 roku, polskiej ustawy antydyskryminacyjnej. Będzie ona gwarantowała prawa obywatelskie osobom niepełnosprawnym w takim obszarze, jaki dzisiaj wspólnie określiliśmy, ale też w wielu innych obszarach, gdzie prawa obywatelskie osób z niepełnosprawnością są nagminnie łamane. Ma to miejsce w wielu polskich instytucjach i przedsiębiorstwach. Ostatni przykład to skandaliczne zachowanie obsługi LOT-u. W piątek jestem umówiony z prezesem LOT-u, ponieważ to, co dotknęło polskiego parlamentarzystę - można sobie wyobrazić, jak to jest w przypadku zwykłych ludzi, a także osób z zagranicy, bo mamy takie przykłady - świadczy o tym, że jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda"> Dlatego będziemy konsekwentnie łamać bariery, przede wszystkim te o charakterze mentalnościowym, które nie pozwalają po prostu przejść do zwykłego porządku rzeczy wobec osób z jakąś dysfunkcją. Tych pytań było tutaj wiele, postaram się na nie bardzo szybko odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Co do pytania pani poseł Joanny Skrzydlewskiej chcę powiedzieć, że to jest problem ministra infrastruktury, albowiem to nie minister pracy może zdecydować o tym, czy zwolnić z opłaty. Już zwróciliśmy się z takim pismem. Myślę, że w jakiejś perspektywie też będziemy mogli coś zaproponować.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Czy istnieją sankcje? - brzmiało pytanie pana posła Wojciecha Ziemniaka. Nie istnieją dzisiaj, bo ta ustawa tego nie przewiduje. Natomiast będzie to gwarantować ustawa antydyskryminacyjna, czyli za nieprzestrzeganie określonych przepisów będzie sankcja. Sankcja, która - mam nadzieję - będzie na tyle dotkliwa dla wielu, że będzie powodować dobre rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Kolejne pytanie. Pan poseł Piechota pyta o - jak rozumiem - rejestr czy też dokumentowanie pewnych dyskryminujących przejawów, absurdów, które będą się w dalszym ciągu zdarzać. Oczywiście, już dzisiaj mamy tego typu przykłady, więc sami tworzymy tzw. czarną księgę, która pokazuje obszary irracjonalnych zachowań i postaw wielu osób w Polsce. Chcielibyśmy jednak monitorować ten moment, który pozwoli nam na ewentualne zmiany, które być może będą konieczne chociażby w tych obszarach, które państwo poruszaliście. Te informacje uzyskujemy też dzięki na przykład różnym kontaktom na spotkaniach ze środowiskiem osób niepełnosprawnych. Przynajmniej raz w miesiącu przez kilka godzin przyjmuję takie osoby, które mówią wiele na ten temat; dokumentujemy to z myślą o tym, żeby później w tę ustawę to wpisać, ale jednocześnie pokazywać, jak nie należy funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-432.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Pan poseł Marek Plura... To jest bardzo interesujące, bo dobrą rzecz można źle sprzedać, a wydaje się, że rzecz jest dobra, więc warto ją dobrze medialnie, ale też poprzez kampanię społeczną, poprzez jakąś określoną wizję dotarcia do społeczeństwa zrealizować. Mieliśmy lepsze i gorsze kampanie. Przypomnę taką kampanię, która promowała osoby niepełnosprawne jako aktywnych uczestników rynku pracy i funkcjonujących na rynku pracy, w której osobę niepełnosprawną grał pełnosprawny aktor. Takie sytuacje miały miejsce, co pokazuje, że kampania też musi być przemyślana. Z największą przyjemnością będą promował takie rozwiązania, chociażby z wykorzystaniem środków państwowego funduszu rehabilitacji, który działa w różnych obszarach, albo przy innej okazji, bo ważne jest to, żeby właśnie wypromować, ale też ukształtować odpowiednie postawy. Ukształtować postawy również tych, którzy - tak sobie wyobrażam, bo to też było poruszane - będą z dużym oporem przyjmować to, że do restauracji, że do sklepu...</u>
          <u xml:id="u-432.8" who="#PoselMagdalenaKochan">(Do szpitala.)</u>
          <u xml:id="u-432.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">...że do szpitala, że do przychodni, że do innych miejsc będzie wchodził pies przewodnik, pies asystujący, bo to będzie wywoływać emocje. Z największą przyjemnością - jak sugerowano tutaj to; oczywiście, jeśli będzie taka wola z punktu widzenia odrzucenia poprawki mniejszościowej - wystosuję pisma do kościołów w Polsce</u>
          <u xml:id="u-432.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-432.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">, żeby uwrażliwić na ten aspekt szczególnie istotny w kwestiach związanych z reprezentowaniem własnych poglądów, z wiarą i z uczestnictwem w praktykach religijnych.</u>
          <u xml:id="u-432.12" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Czy coś jeszcze przeoczyłem, bo nie mogę tutaj tego pytania odczytać?</u>
          <u xml:id="u-432.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Myślę, że generalnie odpowiedziałem na większość pytań. Jeśli nie, to proszę mi łaskawie przypomnieć, o czym jeszcze ważnym zapomniałem.</u>
          <u xml:id="u-432.14" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Art. 53 konstytucji.)</u>
          <u xml:id="u-432.15" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Na to odpowie - jak rozumiem - pan poseł sprawozdawca, do którego było skierowane pytanie. Nie mam takiego poczucie, że to pytanie było skierowane do mnie, więc wolę się nie wychylać. Chciałbym, żebyśmy dali sobie szansę. Jeśli będziemy dokumentować np. to, że gdzieś jakaś osoba z psem asystującym nie zostanie wpuszczona do miejsca kultu religijnego, to będziemy reagować, być może, koniecznością zmian.</u>
          <u xml:id="u-432.16" who="#PoselAnnaBankowska">(Telefon, gdzie można dzwonić, trzeba podać.)</u>
          <u xml:id="u-432.17" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Telefon, gdzie można dzwonić w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-432.18" who="#PoselAnnaBankowska">(Tak, gdzie osoby niepełnosprawne mogą dzwonić.)</u>
          <u xml:id="u-432.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Myślę, że w ramach tej kampanii na pewno to będzie telefon biura pełnomocnika rządu, będzie to państwowy fundusz, będziemy dokumentować tego typu historie.</u>
          <u xml:id="u-432.20" who="#SekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejJaroslawDuda">Patrzę na pana posła Tomaszewskiego, bo pan poseł zadaje 2-3 pytania. Może któreś pominąłem, panie pośle? Nie. Tym razem nie. Tak więc dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-432.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Kasprzaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Chciałbym panu ministrowi podziękować bardzo serdecznie już chociażby za te wstępne deklaracje dalszej współpracy przy tych rozwiązaniach, za życzliwość, za zrozumienie, o czym tu już moi przedmówcy mówili.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Co do konstytucji to nie upierałbym się, nie zasłaniał tak konstytucją. Problem wejścia do obiektów sakralnych. Naprawdę w pierwszej wersji sprawozdania zapisaliśmy to. Byłem też do tego przekonany, ale kiedy uświadomiłem sobie, że nawet niektórzy posłowie nie mogą tego zrozumieć, to pomyślałem o innych - o tych, którzy nie przeszli tego szkolenia, które myśmy przerobili na posiedzeniu komisji - jak oni będą się zachowywać. Wykreśliliśmy więc ten zapis. Ale co to oznacza? Nikt nikomu nie zabrania wchodzić do kościoła. Może ktoś wyrzucić mnie z tego kościoła, ale wtedy będzie to świadczyć o tej osobie. Jeżeli ksiądz się nie zgodzi, to my go konstytucją nie przekonamy do tego. Jeżeli sąsiedzi i wierni się nie zgodzą, to konstytucją nie zmusimy ich do tego.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#PoselAnnaBankowska">(To po co ta ustawa?)</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jest wola, żeby współpracować przy tych rozwiązaniach, i myślę, że jest to innowacyjne rozwiązanie. Nie chciałbym, żeby było to często - tak jak w przypadku innych ustaw - zmieniane, ale tutaj zmiany też pewnie w przyszłości będą potrzebne. Pan minister Duda zadeklarował zresztą, że to będzie dokładnie śledzone, więc dojdzie do tego, że to zapiszemy. W większości przypadków jest zgoda, można wchodzić z psem do kościoła. W przypadku jednak innych wyznań obawialiśmy się, że właśnie poprzez zapisanie tych innych wyznań coś nam nie wyjdzie i całą ideę, nad którą tak długo pracowaliśmy, zepsujemy. To nie zła wola, tylko, że tak powiem, pewne zabezpieczenie się przed zepsuciem całości.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tak, pani poseł, można. Ustawa dotyczy wszystkich niepełnosprawnych. To tylko pierwsza wersja zakładała, projekt grupy posłów zakładał osoby niewidome i niedowidzące. W tym ostatecznym druku dotyczy to wszystkich osób niepełnosprawnych, którym ten pies może być pomocny w ich codziennym życiu.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jakie sankcje? Myślę, że sankcje są na dzisiaj przewidziane. Ustawę trzeba bowiem rozumieć w ten sposób, że pies nie stanowi żadnej przeszkody w moim wejściu do jakiegoś obiektu. Jeżeli jako Mieczysław Kasprzak wchodzę na pocztę i ktoś mi zabrania wejścia na tę pocztę, to dochodzę jakichś sankcji. Po prostu staram się, że tak powiem, wyegzekwować w jakiś sposób to wejście. Tak samo jest, kiedy idę z psem. Pies po prostu nie stanowi przeszkody. Jeżeli są sankcje, że ja nie mogę wejść do jakiegoś obiektu, to mogę to udowodnić. Natomiast cała idea polega na tym, że pies nie stanowi przeszkody.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Promocja jest na pewno potrzebna. Szkoda, że nie mogliśmy o tych sprawach w tak przyjaznej, wręcz wigilijnej atmosferze dyskutować w ciągu dnia, kiedy to wiele osób mogłoby o nich usłyszeć i przekonać się do nich.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#PoselAnnaBankowska">(Położyliśmy sprawę reklamy.)</u>
          <u xml:id="u-434.10" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Okazuje się, że rzeczywiście zwierzęta, tak jak w noc wigilijną, połączyły nas, nasze wspólne cele, idee. Rzadko to się zdarza. Nawet dla Sejmu byłoby to dobre, bo społeczeństwo przekonałoby się o tym, że Sejm nie kłóci się tylko, nie jest taki zły, potrafi bowiem dobrze działać. Jeśli chodzi o te sprawy, to chyba tyle.</u>
          <u xml:id="u-434.11" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Cieszę się, że jest tak duże poparcie. Zwracam się jeszcze raz do wszystkich państwa posłów o dobre słowo, dobre słowo w kwestii tej ustawy. Jeżeli macie jakieś wątpliwości, to proszę pytać, postaram się wszystkim odpowiedzieć. Naprawdę te psy nie stanowią dla nikogo żadnego zagrożenia. Wszyscy użytkownicy, wszyscy właściciele zarządzający obiektami publicznymi będą musieli dostosować te obiekty. Jest pół roku na to, muszą, że tak powiem, wdrożyć zapisy tej ustawy, aby każdy, kto zechce z psem opiekunem wejść do tego obiektu, miał to zagwarantowane. I wtedy ustawa będzie dobrze funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-434.12" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jeszcze raz bardzo serdecznie wszystkim dziękuję za współpracę przy tej ustawie. Rzeczywiście wymagało to trochę potu, ale po to, żeby samemu się wyedukować, warto było zaangażować się w prace nad tą ustawą. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-434.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 35. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (druki nr 473 i 1112).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Cymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Przypadł mi w udziale miły obowiązek i duży zaszczyt zaprezentowania sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych, projekcie, który był zawarty w pierwotnym druku opatrzonym numerem 473, a następnie w sprawozdaniu z druku nr 1112.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Historia tej ustawy jest krótka, wszak miała ona swoją własną historię, którą przedstawię w skrócie. 6 maja tego roku projekt ustawy trafił do komisji do pierwszego czytania. Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu projektu na posiedzeniach 29 maja, we wrześniu oraz w październiku przedkłada Wysokiej Izbie sprawozdanie w wersji ostatecznej.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">W tym miejscu od razu wyjaśnienie, że przedłużająca się praca nad tym projektem wynikała może nie tyle z obszernego zakresu czy z wielkich kontrowersji, ile z pewnych ważnych modyfikacji i składanych wniosków. Przede wszystkim tym takim trochę hamującym elementem była dyskusja nad okresem zasiłkowym, właściwie nad terminem rozpoczęcia rocznego okresu zasiłkowego, dyskusja, która zakończyła się właśnie tym, że komisja wprowadziła do sprawozdania pewne zapisy i propozycje, które zmieniają, modyfikują obecnie obowiązujący okres zasiłkowy.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Jak powiedziałem, wszystkie kluby parlamentarne popierały ten projekt, pracowały nad nim i ostateczny urobek jest zawarty w sprawozdaniu. Gdyby próbować go usystematyzować ze względu na charakter, wagę, jak również rozmiary i liczbę różnych zmian, które ta ustawa wprowadza, to taka systematyzacja, którą chciałbym zaproponować jako sprawozdawca, składałaby się z czterech elementów.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Po pierwsze i najważniejsze, co też trzeba tu wyraźnie powiedzieć, impulsem i w ogóle praprzyczyną tej inicjatywy, tego projektu, tej ustawy było orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2007 r., który analizował i rozpatrywał zgodność obowiązujących przepisów w zakresie zasiłku pielęgnacyjnego. Chodziło o dwa elementy: długotrwałość oczekiwania na świadczenie i wreszcie uzupełnienie niepełnych deklaracji. Obywatel często staje przed takimi problemami.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">W praktyce długotrwałość oczekiwania na orzeczenia kosztuje obywateli bardzo wiele czasu i - już nie powiem - nerwów. Często jest tak, że w momencie przyznania świadczenia, a tak było dotychczas, okres niepełnosprawności, tej udręki, tych straconych miesięcy nie był uwzględniany. Trybunał z powodów konstytucyjnych uznał, że nie powinno tak być, a parlament poprzez inicjatywę rządu tę wadę, tę krzywdę ludzką właśnie tą ustawą - w tym sprawozdaniu jest o tym mowa - naprawia.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Było i jest w tej ustawie zawartych również wiele zmian redakcyjnych, doprecyzowujących, wiele wykładni, bo taka zmiana, taka inicjatywa jest okazją do przejrzenia każdego aktu prawnego, do wielu pytań, jak on funkcjonuje w życiu. To zrozumiałe, to logiczne, to wreszcie efektywne, że tego typu działania mają miejsce.</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Można w tym miejscu wymieniać wiele. Ja podam przykłady takich rozwiązań. Doprecyzowano m.in. termin i funkcjonowanie dochodów z hektara przeliczeniowego, który de facto ma charakter ryczałtu. To bardzo ważna, choć wydaje się, że drobna, zmiana dla środowisk rolniczych. Wyeliminowano również w tej ustawie przykłady podniesionych świadczeń. Jest również zmiana, która dotyczy szczególnej sytuacji rodzin, w których jest dziecko niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">W sytuacji, kiedy w rodzinie, którą obejmują świadczenia, dziecko ma dziecko, to trudno rozszerzać zakres świadczeń, ale są sytuacje, kiedy w rodzinach ubogich dziecko niepełnosprawne ma dziecko. W tej sytuacji, powołując się na względy natury społecznej, rozszerzono i umożliwiono pobieranie świadczeń pielęgnacyjnych na taką właśnie osobę, kierując się względami wyższej racji.</u>
          <u xml:id="u-438.9" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Wreszcie to, co już wspomniałem, mianowicie w art. 3 tej ustawy w pkt 10 wprowadzono definicję okresu zasiłkowego. Przyjęliśmy wspólnie po długich, wielo-, wielogodzinnych dyskusjach, aby ten okres zasiłkowy był od 1 listopada do 30 października roku następnego. Były w tym zakresie liczne kontrowersje.</u>
          <u xml:id="u-438.10" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Przy okazji zmierzyliśmy się w dyskusji w ogóle z problemem wyjątkowym czy z rzeczywistością, która za podstawę do uznania prawa do świadczeń przyjmuje dochody z roku ubiegłego. Dla wielu to jest zaskakujące. My w komisji może o tym wiemy, że de facto tak to funkcjonuje, i chcielibyśmy, żeby to było bardziej sprawne, bardziej elastyczne.</u>
          <u xml:id="u-438.11" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">Na marginesie tylko powiem, że przy okazji dowiedzieliśmy się, iż w ministerstwie są prowadzone prace, dyskusje nad rozwiązaniami bardziej elastycznymi, bardziej, powiedziałbym nawet, nowoczesnymi. Komisja wszak poprzestała na tym rozwiązaniu, jako że na dzień dzisiejszy dokonujemy pewnej poprawy, pewnej zmiany, która w naszej ocenie będzie korzystniejsza. Dlaczego? Myślę, że w wystąpieniach będzie o tym mowa, ale łączy się to przede wszystkim z okresem wakacji i rozpoczynającego się roku szkolnego. Nie jest to idealne, ale uznaliśmy, że jest to rozwiązanie lepsze niż to dotyczące obecnego okresu od 1 września.</u>
          <u xml:id="u-438.12" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">I wreszcie też pewna ważna zmiana, zmiana 11. do art. 1 tej ustawy, a odnosząca się do art. 20 pkt 3, gdzie właśnie wprowadziliśmy możliwość i zasadę pewnej dobrowolności, aby organ właściwy mógł upoważniać w formie pisemnej czy to ośrodki pomocy społecznej, czy to określone osoby, czy to inne organy gminy właśnie do prowadzenia świadczeń. Też była w tym zakresie duża dyskusja, ale w tym przypadku wyszliśmy wyraźnie w stronę oczekiwań, oczekiwań przede wszystkim środowisk samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-438.13" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">To w wielkim skrócie. Ja nie chciałbym może w tej chwili tego rozszerzać. Chciałbym jako sprawozdawca podziękować wszystkim, którzy się w to zaangażowali, komisji, która nie chciała tego przyjmować, bo był taki moment, że mogliśmy szybciej to przyjąć, ale jednak komisja prowadzona przez przewodniczącego powiedziała, że lepiej niech to wróci do podkomisji, żeby była to zrobione dokładnie. Nie robiliśmy - chciałem powiedzieć - rewolucji październikowej, ale to by było kąśliwe i straciłbym cnotę bezstronności jako sprawozdawca, więc jednak muszę w tym momencie, łagodząc emocje i jakieś nawyki, na tym poprzestać.</u>
          <u xml:id="u-438.14" who="#PoselSprawozdawcaTadeuszCymanski">A więc jeszcze raz serdeczne podziękowanie. Ufam, że ta ustawa, wszak skromna, będzie jednak pozytywnym wkładem pracy naszej komisji w naprawę, w poprawę funkcjonowania systemu opieki społecznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do wystąpień klubowych.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Okłę-Drewnowicz w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Jak Wysokiej Izbie wiadomo, potrzeba powstania owego projektu wywodzi się w pierwszym rzędzie z uznania przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 23 października 2007 r. za niekonstytucyjny zapisu art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim dotyczy on ustalania uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego. Na skutek proponowanej zmiany warunków nabycia prawa do świadczeń liczba uprawnionych zwiększy się o ok. 3800 osób, tj. rodziców dzieci umieszczonych w placówkach zapewniających całodobową opiekę, funkcjonujących na podstawie ustawy o systemie oświaty.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Kierując się orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, projektodawcy uwzględnili szczególny charakter tych świadczeń. Stosowne propozycje przepisów skonstruowano inaczej niż wszystkie inne zasady nabywania prawa do świadczeń rodzinnych. Tak więc w przypadku zasiłku pielęgnacyjnego i innych świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności projektodawca chce, by świadczenie mogło być wypłacane niejako za okres wsteczny, z uwzględnieniem możliwości opóźnienia w wydawaniu odpowiedniego orzeczenia przez powiatowy zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności. Taki zapis umożliwia wprowadzenie nowej zasady nabywania po raz pierwszy prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Kolejne z proponowanych zapisów umożliwiają ewentualne wsteczne pobranie zasiłku w przypadku jego kontynuacji, gdy zainteresowany zmuszony jest czekać na stosowne orzeczenie pomiędzy utratą dotychczasowych świadczeń a uznaniem prawa do nowych. Zapisy te są możliwe, dlatego że tenże zasiłek pielęgnacyjny nie jest uzależniony od dochodu. Z kolei z proponowanej zmiany warunków nabycia prawa do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem podczas urlopu wychowawczego skorzysta ok. 200 osób, podobnie jak poprzednio w przypadku rodziców dzieci umieszczonych w placówkach zapewniających opiekę całodobową. Ze zmian nawiązujących do wyroku Trybunału Konstytucyjnego wymienić należy jeszcze m.in. doprecyzowanie definicji, w myśl której zasiłek pielęgnacyjny przysługuje wyłącznie osobom legitymującym się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności albo obywatelom, którzy ukończyli 75 rok życia.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Następne zmiany w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych podyktowane są kolejnymi wyrokami wydanymi przez Trybunał Konstytucyjny, tj. wyrokiem z dnia 18 lipca 2008 r. i wyrokiem z dnia 22 lipca 2008 r., dotyczącymi prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Zaproponowane zmiany umożliwiają nabycie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego innym niż rodzice i opiekun faktyczny osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny wynikający z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, także jeżeli są ustanowieni rodziną zastępczą dla dziecka.</u>
          <u xml:id="u-440.6" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Ponadto nowelizacja zawiera pożądane zmiany o charakterze organizacyjnym zarówno dla gmin, jak i świadczeniobiorców. Zmiany te bowiem umożliwiają organom właściwym zlecanie innym jednostkom organizacyjnym gminy niż ośrodki pomocy społecznej prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych. Stanowi o tym brzmienie art. 20 ust. 3 ustawy, co jest szczególnie cenne - powiedziałabym - z uwagi na fakt obciążenia pracą właśnie ośrodków pomocy społecznej, od których to wymaga się położenia większego nacisku na właśnie pracę socjalną, a nie na stricte realizowanie przepisów ustawy, pochylenia się bardziej nad człowiekiem, a nie tylko nad papierami, dokumentami.</u>
          <u xml:id="u-440.7" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Kolejną istotną zmianą jest przesunięcie terminu rozpoczęcia okresu zasiłkowego z dnia 1 września na dzień 1 listopada. Zmiana ta według art. 3 pkt 10 obowiązywać będzie od 1 listopada 2009 r. Dzięki temu łatwiej będzie - można powiedzieć - potencjalnym świadczeniobiorcom dostarczyć dokumenty. Bardzo często są to zaświadczenia ze szkół, a wiemy, że w wakacje, kiedy szkoły są często zamknięte, trudno jest o uzyskanie takich zaświadczeń. Ponadto dzięki nowemu brzmieniu art. 14 ust. 3 wniosek o wypłatę dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego będzie można składać do zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne, a nie jak dotychczas - tylko w terminie 4 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-440.8" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Ww. zmiany z jednej strony z pewnością usprawnią pracę instytucji realizujących wypłaty świadczeń rodzinnych, a z drugiej - dadzą świadczeniobiorcom więcej możliwości czasowych związanych z dopełnieniem procedur niezbędnych do otrzymania należnego świadczenia. Ponadto ustawa ta obowiązuje od kilku lat i myślę, że poszczególne sytuacje życiowe jak gdyby zweryfikowały jej zapisy i dlatego są one bardziej adekwatne do właśnie indywidualnych sytuacji życiowych potencjalnych świadczeniobiorców.</u>
          <u xml:id="u-440.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-440.10" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do nowelizowanej ustawy, chcę powiedzieć, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie pozwalają nam na posłużenie się innymi rozwiązaniami niż proponowane. Natomiast inne wyżej pokrótce omówione zmiany wynikają z dotychczasowych doświadczeń samorządu w zakresie prowadzenia postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, jak i wychodzą naprzeciw oczekiwaniom samych świadczeniobiorców. Informuję więc, że klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-440.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Michałkiewicz Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych, zawartego w drukach nr 473 i 1112.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Ustawa o świadczeniach rodzinnych pochodzi z 28 listopada 2003 r., ale od tamtej pory była już wielokrotnie nowelizowana. Omawiana dzisiaj propozycja zmian związana jest z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z konstytucją art. 24 ust. 2 ustawy w zakresie stosowania, przy przyznawaniu zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, która uzyskała orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności w wyniku odwołania i której prawo do świadczeń ustalono, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Ustawa nie przewidywała, że w przypadku osób niepełnosprawnych oczekiwanie na orzeczenie, które jest niezbędne do skompletowania dokumentacji koniecznej do złożenia wniosku, jest często długotrwałe.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">W przedłożonym sprawozdaniu zawarto nowy zapis art. 24 oraz propozycję dodania art. 24a, które na nowo określają szczegółowe zasady nabywania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego oraz innych świadczeń związanych z niepełnosprawnością, jak również wprowadzają nowe przepisy dotyczące uzupełnienia dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia wniosku o przyznanie świadczenia rodzinnego. Te proponowane rozwiązania uwzględniają szczególny charakter świadczeń przyznawanych osobom niepełnosprawnym, które wymagają uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, i pozwalają przyznawać świadczenia przy uwzględnieniu daty złożenia wniosku o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, a nie daty złożenia wniosku o przyznanie świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Przedłożony projekt ustawy wprowadza także szereg innych zmian dążących do doprecyzowania zapisów ustawy w celu łatwiejszego stosowania tak ważnych dla wielu osób przepisów. Na szczególne podkreślenie zasługuje zmiana w art. 3 ustawy określająca na nowo okres zasiłkowy. Według nowej propozycji okres zasiłkowy będzie to czas od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do uzyskiwania świadczeń rodzinnych. Ta propozycja jest bardzo pozytywnie odbierana przez wszystkich zainteresowanych. Powinna ograniczyć kolejki, które co roku stanowiły problem tak dla starających się o świadczenia, jak i pracowników. Rodzice korzystający ze świadczeń nareszcie będą mogli spokojnie przygotować dzieci do nowego roku szkolnego. Osoby pracujące przy realizacji ustawy sądzą, że powinno to pozytywnie wpłynąć na ich pracę.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Pozostałe zmiany także należy ocenić pozytywnie. Część z nich jest konieczna, część ma charakter porządkujący czy też ułatwiający stosowanie ustawy. Jest jednak kilka zapisów, które wciąż budzą wątpliwości. Dotyczy to w szczególności ograniczenia dotyczącego tego, że wnioski na nowy okres zasiłkowy przyjmowane są od dnia 1 września. Dlaczego ci, którzy wcześniej skompletowali niezbędne dokumenty, nie mogą ich złożyć przed tym terminem? Dlaczego wnioski są przyjmowane od 1 września, a nie od 1 lipca czy 1 sierpnia? Rozłożenie w czasie składania wniosków i przygotowania decyzji ułatwiłoby życie osobom starającym się o świadczenia, jak również usprawniłoby pracę urzędów. Negatywnie ocenić należy też wydłużenie terminu dla Rady Ministrów. Rada Ministrów będzie teraz ogłaszać kwoty kryterium dochodowego oraz kwoty świadczeń do dnia 15 sierpnia. Nie usprawni to na pewno pracy urzędów, które będą musiały w krótkim czasie przygotować tysiące decyzji.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Mimo tych zastrzeżeń, które zgłaszają środowiska i z którymi się zgadzamy, projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych zasługuje na poparcie. Klub Prawo i Sprawiedliwość poprze w głosowaniu projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Lewica głos zabierze pani poseł Anna Bańkowska.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PoselAnnaBankowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja dotyczy niezmiernie ważnej ustawy - ustawy o świadczeniach rodzinnych, która weszła w życie w 2004 r., za rządów Lewicy, ustawy, która oddzieliła problematykę pomocy społecznej od świadczeń na rzecz rodziny, gdzie główną przesłanką do otrzymywania świadczeń wynikających z ustawy było posiadanie dziecka i spełnianie określonego kryterium dochodowego, zamiast tej całej mitręgi, która wiązała się z ustawą o pomocy społecznej. Wyjątek od konieczności spełniania kryterium stanowi kwestia przyznawania prawa do zasiłków pielęgnacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PoselAnnaBankowska">Trzeba powiedzieć, że jest to ustawa bardzo potrzebna polskim rodzinom. Jak wynika ze sprawozdania rządu, prawie 2700 tys. rodzin korzysta z efektów tej ustawy. To bardzo dobrze, ale równocześnie świadczy to o złej sytuacji dochodowej polskich rodzin, bowiem kryterium dochodowe jest zbyt niskie w stosunku do potrzeb dnia codziennego. Problem polega na tym, że prawie 1200 tys. polskich rodzin nie osiągnęło kryterium dochodowego, uzyskiwało dochody w wysokości poniżej 250 zł na osobę w rodzinie. Tylko 2% rodzin, czyli 61 tys., osiągnęło dochody w przedziale od 504 zł do 583 zł miesięcznie na osobę w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PoselAnnaBankowska">Daje to do myślenia, że sytuacja wielu polskich rodzin, milionów polskich rodzin, jest niedobra pod względem ekonomicznym i zapotrzebowanie na tę ustawę jest wielkie. W związku z tym również zapotrzebowanie na nowelizację ustawy jest olbrzymie. Dwie kwestie rząd powinien wziąć sobie do serca i zmienić w tej ustawie, która w 2004 r. w sposób bardziej wyraźny odpowiadała na wyzwania niż teraz. Zdezaktualizowała się bardzo, i to bardzo, wysokość zasiłków i zdezaktualizowało się kryterium dochodowe. Klub Lewica oczekuje od rządu, żebyście państwo zwrócili uwagę na to, że nie przystoi w dzisiejszej sytuacji dochodowej przyznawać zasiłku pielęgnacyjnego w wysokości 153 zł miesięcznie. Natomiast świadczenie pielęgnacyjne dla osoby, która zrezygnowała z pracy, bo zajmuje się swoim niepełnosprawnym dzieckiem, wynosi 420 zł miesięcznie. Dlatego apelujemy o porządną nowelizację tej ustawy, gruntowną w tym sensie, żeby zmienić rzeczy fundamentalne, podwyższyć kryterium dochodowe po to, by zwiększyć liczbę dzieci otrzymujących głównie zasiłki rodzinne, a po drugie, zwiększyć w sposób znaczny pomoc państwa kierowaną do rodzin wymagających wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#PoselAnnaBankowska">Zgadzam się z panem posłem Cymańskim, że nowelizacja jest skromna. Dotyczy dwóch kwestii: po pierwsze, prawa do świadczeń z ustawy dla osób przebywających za granicą i tam mających - nie otrzymujących, ale mających - prawo do tego typu świadczeń, a po drugie, orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego możliwości przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego bliżej zdarzenia dotyczącego niepełnosprawności. Ponieważ czas jest też skromny, muszę powiedzieć, że i inne poprawki, zmiany są ważne, ale nie zmieniają one, że tak powiem, istoty rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#PoselAnnaBankowska">Mam jeden dylemat. Wydaje mi się, że jedna zasadnicza sprawa, dotycząca niełączenia prawa do świadczeń za granicą i w Polsce - to jest ważne, żeby przy tej biedzie nie pobierać dwóch świadczeń - jest chyba niepoprawnie zapisana. Mianowicie proponujemy w tej ustawie zapisy, które mają dotyczyć prawa osób do świadczeń za granicą, a nie faktu pobierania tych świadczeń. W związku z tym kieruję do pana posła sprawozdawcy pytanie</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#PoselAnnaBankowska">, czy tu nie zakłada się a priori, że prawo oznacza fakt skorzystania z niego. To są dwie odrębne sprawy. Zwraca na to uwagę Biuro Analiz Sejmowych. Prosiłabym, żeby pan poseł sprawozdawca odniósł się do tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-445.7" who="#PoselAnnaBankowska">I drugi problem: w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego - panie marszałku, dwa zdania - zwraca się uwagę na to, by zasiłek pielęgnacyjny był przyznawany od daty orzeczeń, to znaczy nie od daty wydania orzeczenia, lecz od daty, w której</u>
          <u xml:id="u-445.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-445.9" who="#PoselAnnaBankowska">, nie, nie, w której nastąpiła niepełnosprawność. O to chodzi. My proponujemy lepszy zapis w ustawie, niż jest dzisiaj, ale nieprecyzyjny w stosunku do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, bo mówimy, że można przyznać zasiłek wstecz, czyli nie od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, ale od miesiąca orzeczenia o niepełnosprawności. Trybunał Konstytucyjny stwierdza natomiast: nie od miesiąca, w którym orzeczono niepełnosprawność, lecz od daty, w której - co wynika z orzeczenia - nastąpiła niepełnosprawność. To są dwie kwestie, na które zwraca uwagę Lewica. W naszym przekonaniu to jest nieprecyzyjne. Załatwia się problemy w sposób niewłaściwy.</u>
          <u xml:id="u-445.10" who="#GlosZSali">(Niekorzystny.)</u>
          <u xml:id="u-445.11" who="#PoselAnnaBankowska">I niekorzystny.</u>
          <u xml:id="u-445.12" who="#PoselTadeuszCymanski">(Mniej korzystny. Korzystny, ale nie aż tak.)</u>
          <u xml:id="u-445.13" who="#PoselAnnaBankowska">To jest mniej korzystne od dziś obowiązujących rozwiązań. Jeśli państwo nie podzielicie naszych wątpliwości, to oczywiście poprzemy tę ustawę w takim kształcie, ale również chciałabym poprosić o przedstawienie stanowiska rządu w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-445.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Ewa Kierzkowska, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PoselEwaKierzkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawię nasze stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych, zawartego w drukach nr 473 i 1112. Tak jak już stwierdzili moi przedmówcy, ta regulacja wynika przede wszystkim z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził niegodność ustawy z naszą konstytucją, zwłaszcza w zakresie ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PoselEwaKierzkowska">Nowelizacja ta obejmuje szereg zmian związanych z funkcjonowaniem systemu wsparcia socjalnego rodzin w państwach Unii Europejskiej, koryguje niejasne regulacje, usuwa wady legislacyjne w ustawie o świadczeniach rodzinnych i, jak już wszyscy tu stwierdzili, proponowane uregulowania w zdecydowany sposób porządkują dotychczasowe przepisy.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PoselEwaKierzkowska">Przedstawiciele wszystkich klubów podkreślali, że ustawa ta spełnia oczekiwania wielu polskich rodzin, świadczeniobiorców, ale również i samorządów, w związku z tym klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze proponowane rozwiązania. Dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I to był właściwy sposób przedstawienia sprawy.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do zadania pytań zgłosili się posłowie. To już jest etap sprawozdania, więc wygląda to tak, jakby nie było debaty, jakby nie było pierwszego czytania, nie było prac w komisjach. Przyjmuję oczywiście te zgłoszenia i dopuszczę do zadania pytań, ale mam prośbę, żeby pytania trwały minutę i by dotyczyły tego, co jest w tym wąskim projekcie, a nie wszystkiego, co nam w duszy gra. To oczywiście nie oznacza, że chcę ograniczyć prawa poselskie i prawa obywatelskie. Nie chcę, oczywiście. To jest tylko forma apelu, uwaga.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pierwszy pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma Obywatelska, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To po pytaniach, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#PoselTadeuszCymanski">(Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A, też pytanie, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze chce zapisać się do pytań?</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł chciałby się zapisać?</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#PoselMarekWikinski">(Już to zrobiłem.)</u>
          <u xml:id="u-448.12" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zapisał się pan poseł, w porządku.</u>
          <u xml:id="u-448.13" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W takim razie, uwzględniając pana posła Cymańskiego, listę zamykam.</u>
          <u xml:id="u-448.14" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam rzeczywiście szczegółowe pytania do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Czy po uchyleniu ust. 5 w art. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie będzie możliwe odliczenie od dochodu rodziny kosztów pobytu członka tej rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie? Czy ustalając dochód rodziny, należy wliczyć członka tej rodziny przebywającego w ww. instytucji do składu rodziny, skoro w związku z art. 3 pkt 12 nie utrzymuje się z połączonych dochodów tych osób? Jeżeli nie można wliczyć tej osoby, a dochodu rodziny nie można pomniejszyć o faktycznie ponoszone koszty, to może to skutkować przekroczeniem kryterium dochodowego kwalifikującego do świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Drugie pytanie. Czy zmiany w brzmieniu art. 5 ust. 8 należy rozumieć w ten sposób, że nie będziemy weryfikować faktu utrzymywania się z gospodarstwa rolnego, a samo posiadanie tego gospodarstwa skutkować będzie wyliczeniem z niego dochodu zgodnie z treścią cytowanego wyżej artykułu?</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PoselRyszardZawadzki">Trzecie. Czy w związku z proponowanym brzmieniem art. 15b...</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#PoselRyszardZawadzki">Mogę jeszcze, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Niech pan kończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PoselRyszardZawadzki">...należy rozumieć, iż jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka można pobrać wielokrotnie na to samo dziecko, np. przez rodzica i opiekuna prawnego. Zmiana ogranicza jedynie zakres wiekowy dziecka, tak aby zapomogi nie pobierano na dziecko, które ukończyło 18 rok życia, nie ogranicza natomiast możliwości wielokrotnego pobrania świadczenia, które z samej nazwy ma być świadczeniem jednorazowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W zmienionym art. 23a ust. 10 projektodawca proponuje, że w przypadku zwrotu przez instytucję innego państwa członkowskiego nienależnie pobranych w Polsce świadczeń rodzinnych marszałek województwa może umorzyć pozostałą kwotę nienależnie pobranych świadczeń, jeżeli kwota to wynika z różnicy kursowej.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani Minister! Dlaczego wprowadzono zasadę fakultatywną w tym zakresie, od czego to będzie uzależnione? Na podstawie jakich kryteriów marszałek będzie mógł umarzać pozostałe kwoty nienależnie pobranych składek lub ich nie umarzać? W ilu dotychczas przypadkach i na jaką kwotę, np. w ubiegłym roku, instytucje innych państw członkowskich dokonały zwrotu nienależnie pobranych w Polsce świadczeń rodzinnych? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Rafalska - nie widzę...</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Biegnie. Jak biegnie, to poczekamy.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Rafalska, Prawo i Sprawiedliwość, ma minutę po dojściu do mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, głosowaliśmy na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#PoselElzbietaRafalska">Moje pytanie. W projekcie tej ustawy zawarto regulacje mające na celu wyeliminowanie sytuacji, w której członek rodziny nabędzie uprawnienie do świadczeń rodzinnych np. z tytułu urodzenia się dziecka wyłącznie na podstawie ustawodawstwa innego państwa oraz będzie starał się o przyznanie takich świadczeń również w Polsce. Przepisy właśnie tej regulacji pozwolą na wykluczenie sytuacji, w której członek rodziny nabywa jednocześnie uprawnienie do świadczeń w dwóch państwach, oraz zapobieżnie możliwości kumulacji tych świadczeń. Czy ministerstwo ma dane dotyczące dotychczasowych praktyk pobierania podwójnego świadczenia, czyli w obydwu krajach? Takie zarzuty swego czasu stawiano Polakom w Anglii, że w sposób nieuprawniony wyłudzają podwójne świadczenie. Były takie akcje medialne.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#PoselElzbietaRafalska"> Czy posiadamy oficjalne dane stwierdzające, ile było takich przypadków i czy mamy dane z Anglii i Polski, i czy następowały zwroty tych świadczeń? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jest? Nie ma. Nie ma i nie biegnie, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To w takim razie pani poseł Bożena Szydłowska, też Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PoselBozenaSzydlowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ogromnie cieszy, że stała się sprawiedliwość społeczna i stało się to, czego oczekiwali rodzice dzieci niepełnosprawnych, że w art. 24 zapisano, iż prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, i że wprowadzono również możliwość wypłaty tego zasiłku za okres wsteczny.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PoselBozenaSzydlowska">Mam pytanie, pani minister. Czy ten zasiłek będzie wypłacony z odsetkami? Dlaczego pytam, ponieważ sprawa nienależnie pobranych zasiłków, ich zwrotu wraz z odsetkami została uregulowana w ustawie, widzę, że w art. 30 o tym się mówi. Poproszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! O świadczenie pielęgnacyjne mogą się ubiegać matka lub ojciec albo też opiekun faktyczny dziecka. Przy ustalaniu prawa do świadczenia uwzględnia się łącznie dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód rodziny osoby wymagającej opieki. Osoba spełniająca kryterium dochodowe może utracić świadczenie na cały rok w sytuacji np. otrzymania nagrody jubileuszowej przyznawanej raz na 5 lat. Przekroczenie tego kryterium skutkuje pozbawieniem tego prawa na cały rok. I tak praktycznie bardziej opłacałoby się zrezygnować z tej nagrody, bo poniosłoby się wtedy mniejszą stratę, ale zrezygnować z wynagrodzenia nie można, ponieważ przepisy na to nie pozwalają.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PoselAntoniBladek">Moje pytanie jest takie: Czy nie można byłoby uwzględnić takich sytuacji okolicznościowych jak nagroda jubileuszowa, która nie wchodziłaby do kryterium dochodowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Platforma Obywatelska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć rzecz oczywistą, że świadczenia rodzinne to jest olbrzymi obszar tematyczny i często w ośrodkach pomocy społecznej już nieformalnie funkcjonują jednostki organizacyjne, które zajmują się wypłatą tych świadczeń. Tym bardziej się cieszę, że art. 20 ust. 3 otrzymuje brzmienie, które umożliwia danemu organowi właściwemu również upoważnić inną jednostkę organizacyjną. I w związku z tym moje pytanie: Czy ministerstwo wie, ile takich jednostek organizacyjnych już funkcjonuje, czy gminy przymierzają się do wydzielenia jednostek organizacyjnych, które będą obsługiwać świadczenia rodzinne, bo wiem, że to również dotyczy funduszu alimentacyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Krzysztof Michałkiewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PoselKrzysztofMichalkiewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani minister. Interesuje mnie ciągle, skąd się wziął ten 1 września, że dopiero od 1 września można składać wnioski? Wydaje mi się, że dokumenty potrzebne do składania wniosków osoby często mają już w czerwcu, w lipcu, głównie chodzi o zaświadczenia z urzędów skarbowych. Wydaje mi się, że jeśli chodzi o fundusz alimentacyjny, wnioski składa się 15 sierpnia. Dlaczego osoba ma dwa razy chodzić do urzędu i składać wnioski? Czy na pewno ten 1 września musi być sztywnym terminem, czy nie może być bardziej otwarty? Może jest jakaś odpowiedź na pytanie, skąd ten 1 września się wziął? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Adam Rogacki, Prawo i Sprawiedliwość, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mówimy dzisiaj o problemach osób niepełnosprawnych, o placówkach zapewniających opiekę całodobową, ale wszyscy na pewno, jak tutaj siedzimy, jesteśmy zgodni, że najlepszym środowiskiem wychowania niepełnosprawnych dzieci są ich własne rodziny. Rodzice często rezygnują z własnych ambicji i karier zawodowych, z dochodów, zostawiają pracę, by poświęcić się wychowaniu dzieci.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PoselAdamRogacki">Wczoraj drogą e-mailową otrzymałem petycję właśnie od jednego z takich rodziców, od ojca niepełnosprawnej dziewczynki z mojego miasta. Jest tutaj wiele postulatów, m.in. jeden z tych postulatów to uniezależnienie progu dochodowego uprawniającego do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego od progu dochodowego obowiązującego w odniesieniu do świadczeń rodzinnych. Inne postulaty to podwyższenie żenująco niskiej obecnej kwoty świadczenia pielęgnacyjnego z tych 420 zł chociażby do minimalnego wynagrodzenia, które wynosi 1126 zł brutto; coroczna waloryzacja tak ustalonego progu dochodowego oraz wysokości świadczenia według zasad waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych; przywrócenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dla obojga rodziców rezygnujących z pracy zawodowej na rzecz opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi, jeżeli w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#PoselAdamRogacki"> Chciałbym zapytać, czy rząd planuje jakieś nowelizacje, które czyniłyby zadość tym postulatom?</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#PoselAdamRogacki">Pozwolę sobie, pani minister, przekazać tę petycję - nie wiem, czy moi koledzy również takie petycje dostają - jako materiał do faktycznego zapoznania się z tymi potrzebami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Mam tylko jedno krótkie pytanie: Czy i kiedy rząd zamierza podnieść żenująco niskie świadczenia pielęgnacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Wikiński, również z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PoselMarekWikinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PoselMarekWikinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W dodawanym po art. 24 art. 24a w ust. 2 czytamy: W przypadku gdy osoba złoży wniosek bez wymaganych dokumentów, podmiot realizujący świadczenia przyjmuje wniosek i wyznacza termin nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 30 dni na uzupełnienie brakujących dokumentów. Niezastosowanie się do wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#PoselMarekWikinski">Czy rząd nie uważa, że niektóre podmioty będą wyznaczały najkrótszy, 14-dniowy termin, który być może w niektórych przypadkach będzie uniemożliwiał uzupełnienie i dostarczenie brakujących dokumentów, a w niektórych regionach podmioty realizujące będą wyznaczały termin 30-dniowy, czyli dawały osobom zainteresowanym dwukrotnie dłuższy czas na zdobycie stosownych dokumentów i zaświadczeń? Skąd się wziął pomysł na taki zapis legislacyjny tej kwestii? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Tadeusz Cymański, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest poseł sprawozdawca, a czasami jest też poseł przekaźnik, pełniący taką funkcję, kiedy przekazuje pewne pytania. Pytanie, które chcę zadać, nie jest mojego autorstwa, ale ma rangę pytania poselskiego. Dotyczy to jednej z gazet prawniczych. Nie tak dawno zadzwonił do mnie pewien dziennikarz i krótko poruszył kwestię, którą chciałbym teraz wykorzystać, żeby również go uspokoić. Bo dziennikarz ten trochę alarmistycznie sygnalizował, że miał wiele informacji i zapytań z ośrodków w terenie, które są zaniepokojone nowym terminem. A dlaczego? Mówił mianowicie o potwierdzaniu obowiązku szkolnego. Rok szkolny kończy się 31 sierpnia, prawda? Czy zatem nie będzie tak, że po raz pierwszy w danej sytuacji we wrześniu, w październiku, jeśli chodzi o to, że uczęszczam do szkoły, występuje oświadczenie związane z obowiązkiem szkolnym - nie mówię w tym przypadku o świadczeniu pielęgnacyjnym - i następnie ponownie w drugim roku? Czy to jest wydumane?</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#PoselTadeuszCymanski"> Zastrzegam, że być może jest to pozorny problem, ale tak zostało to przedstawione. Poruszyłem to w miarę niezręcznie, proszę o łagodność w ocenie tego pytania, ale chodzi o skojarzenie terminów roku szkolnego i nowego terminu zasiłkowego, które się nie pokrywają, zachodzą na siebie. Czy nie będzie takiej kolizji? Widzę, że pani minister się zastanawia, ale swoją funkcję w miarę wypełniłem. Jeżeli jest to problem, można by się nad nim zastanowić, żeby uwzględnić sygnały z terenu. Nie jesteśmy tacy mądrzy, że przewidujemy wszystko. Czasami tak bywa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PoselRenataButryn">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#PoselRenataButryn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uregulowanie kwestii związanych z zasiłkiem pielęgnacyjnym jest niezwykle istotną sprawą dla rodzin opiekujących się osobami chorymi, niepełnosprawnymi. Chciałabym zapytać o definicję rodziny, o ust. 2d w art. 17. Bo mówi się, że uwzględnia się również dziecko, którego niepełnosprawność uprawnia do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, nawet jeżeli posiada ono własne dziecko. Ten punkt dotyczy świadczenia pielęgnacyjnego, a jest on wyłączony, jeśli chodzi o świadczenia rodzinne. Chciałabym zapytać, dlaczego tak się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#PoselRenataButryn">Moje drugie pytanie dotyczy rodziców lub jednego z rodziców przebywających za granicą. Jeśli zasiłek lub świadczenie rodzinne przysługuje w kraju i takie samo za granicą, to rodzic właściwie jest zmuszony do przyjęcia opcji, że wtedy korzysta ze świadczenia za granicą. Czy miałby prawo wyboru? Byłoby to istotne. Czy rodzic nie może mieć prawa wyboru w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#PoselRenataButryn">Chciałabym zapytać również o kwestię, o którą pytała już jedna z posłanek - o wysokość zasiłku pielęgnacyjnego. Czy istnieje jakaś możliwość, przesłanka do tego, żeby to zmienić, oczywiście na korzyść, żeby podwyższyć zasiłek pielęgnacyjny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I na koniec pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PoselMarekKwitek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych przewidziano przepis art. 16 ust. 5a, zgodnie z którym niepełnosprawnemu dziecku nie przysługuje zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli członkowi jego rodziny przebywającemu za granicą przysługuje świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją niepełnosprawnego. Pozostawienie takiego zapisu prowadzić może w praktyce do sytuacji patowej, w której rodzic opiekujący się niepełnosprawnym dzieckiem na terenie Polski nie będzie mógł otrzymać zasiłku pielęgnacyjnego na dziecko z uwagi na sam fakt przebywania drugiego rodzica za granicą, nawet gdy ten korzysta ze wsparcia finansowego na terenie państwa swojego zamieszkania. Czy zatem w ocenie Rady Ministrów nie jest bardziej racjonalnym rozwiązaniem uzależnienie odmowy przyznania zasiłku w Polsce od faktycznego korzystania za granicą ze wsparcia finansowego, a nie od samego tylko posiadania uprawnienia do uzyskania takiego wsparcia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, mam komunikat. Dzisiaj podczas rozpatrywania sprawozdań po godz. 22 nie będzie już pytań.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Odpowiadając na pytania, które dotyczą nie tylko materii tej ustawy, ale szeroko rozumianych świadczeń rodzinnych, chciałabym się odnieść do wątków, które zostały poruszone.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Po pierwsze, zgodnie z przepisami ustawy zarówno progi świadczeń, jak i kwoty wszystkich świadczeń będą waloryzowane w przyszłym roku. Takiej waloryzacji chcemy dokonać, jest na to przewidziana odpowiednia kwota w ustawie budżetowej. Myślę, że progi, które faktycznie nie były waloryzowane od 2004 r., wzrosną, podobnie jak świadczenia. Nie wymaga to nowelizacji przepisów ustawy, dlatego że reguluje to rozporządzenie, zostaną tam zawarte odpowiednie zmiany. Nie ma wątpliwości co do tego, że informacja, jak będą wyglądały te kwoty, będzie przedmiotem państwa zainteresowania i z przyjemnością będę ją przedstawiać.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chcę się odnieść do pytania pani poseł Bańkowskiej, czy możemy niejako inaczej określić datę powstania niepełnosprawności. Byłoby to bardzo trudne, bo czasami w orzeczeniu o niepełnosprawności nie ma określonej precyzyjnie daty, np. mówi się, że niepełnosprawność jest od dziecka. Dlatego trzeba było znaleźć coś, co jest najbardziej precyzyjnym przybliżeniem daty, bo inaczej trudno było określić, od kiedy przysługuje prawo do świadczeń. Dlatego tak zostało to zapisane. Nie jest to wynikiem tego, że ktoś chciał w jakiś sposób umniejszyć decyzje, które przedstawił trybunał, ale jest to próba pewnego zdefiniowania; takim momentem jest faktycznie to, co zostało wpisane w orzeczeniu.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię prawa do świadczeń i tego, w jaki sposób wszystkie regulacje unijne zostały tu zawarte, pytało o to kilka osób. Przepisy unijne posługują się sformułowaniem: prawo do świadczeń, a nie sformułowaniem: wypłata świadczenia, więc my również musimy stosować taką nomenklaturę. Przepisy unijne mówią też bardzo wyraźnie o tym, że prawo do świadczeń przysługuje w miejscu zamieszkania danej osoby, i jest to niejako determinantą tego, który kraj wypłaca świadczenie. Kwestii tej dotyczyło kilka pytań. Natomiast jeżeli różnica w świadczeniach jest taka, że np. jest ono wyższe w Polsce niż w innych krajach w Europie, wtedy może nastąpić wyrównanie, ale są to rzadkie przypadki. Z reguły szczególnie osoby, które emigrują, by pracować w innych krajach, np. w Wielkiej Brytanii czy Irlandii, gdzie świadczenia są korzystniejsze, wybierają niejako naturalnie te świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Padały pytania dotyczące przepisów, które są regulowane w słowniczku. Tak naprawdę zmiany te głównie doprecyzowują słowniczek, nie zmieniają one istoty przepisów w żaden znaczący sposób.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł pytał także o jednorazową zapomogę. Już z samej nazwy wynika, że jest to zapomoga jednorazowa.</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Gosiewski pytał o pewien mechanizm, o to, że marszałek województwa ma pewną dobrowolność, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji. Bardzo trudno określić przesłanki tego, kiedy marszałek podejmuje decyzję o umorzeniu. Musimy jednak kierować się pewnym założeniem, że wie on, w jakiej sytuacji można umorzyć należności, biorąc pod uwagę różne zarówno uwarunkowania dotyczące rodziny, która dostaje świadczenie, jak i przesłanki, które mogą służyć temu, żeby umorzenie było możliwe.</u>
          <u xml:id="u-477.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Rafalska pytała o to, czy mamy dane statystyczne, jak wygląda pobieranie świadczeń z dwóch krajów jednocześnie. Takich danych niestety nie mamy, więc trudno powiedzieć, jak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-477.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Szydłowska pytała, czy zasiłek jest wypłacany z odsetkami. Nie, takich rozwiązań w ustawie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-477.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Błądek pytał, czy można wyłączyć z kryterium dochodowego dochody, które mają charakter jednorazowy. Świadczenie rodzinne ma jednak charakter uzależniony od dochodu i trudno by było zdefiniować precyzyjnie sytuacje, kiedy takie wyłącznie mogło by nastąpić, aczkolwiek ustawa przewiduje, że jeżeli np. z powodu utraty pracy zmniejsza się dochód w rodzinie, można złożyć wniosek o to, żeby nawet w trakcie okresu zasiłkowego prawo do zasiłków było przyznane.</u>
          <u xml:id="u-477.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Hanajczyk pytała, ile jest jednostek wydzielonych do tego, żeby wypłacać świadczenia rodzinne, także alimentacyjne. Według naszych danych w tym momencie jest ok. 30% gmin, które wypłacają świadczenia rodzinne poza ośrodkami pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-477.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Michałkiewicz pytał, dlaczego akurat od 1 września. Generalnie zakładamy dwumiesięczny okres na składanie wniosków przed rozpoczęciem okresu zasiłkowego, tak było w ustawie do tej pory, czyli po prostu jeżeli mamy 1 listopada, to od 1 września zaczyna się okres zasiłkowy. Zresztą część dokumentów, jak chociażby zaświadczenie dotyczące obowiązku szkolnego czy informacja o tym, ile wynosi hektar rozliczeniowy, pojawia się we wrześniu, w związku z tym to jest dobry moment, żeby zbierać wnioski. Dodatkowy argument - powiedziałbym może: urzędniczy - jest też taki, że panie, które pracują w ośrodkach pomocy społecznej, czy te, które obsługują świadczenia rodzinne, też chciałyby pojechać na urlopy, a gdybyśmy powiedzieli, że ten okres zasiłkowy jest wydłużony o wakacje, to oznaczałoby, że one muszą być cały czas w gotowości, czasami zupełnie niepotrzebnie, bo rodziny, które składają wnioski, też mogą być na wakacjach. Zatem dwa miesiące według naszych doświadczeń wystarczą, żeby proces przygotowawczy do wypłaty świadczeń rodzinnych zamknąć. W przypadku funduszu alimentacyjnego odbywa się to faktycznie wcześniej, ale też okres zasiłkowy zaczyna się 1 października, nie 1 listopada i z tego wynika różnica.</u>
          <u xml:id="u-477.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Postulaty, które nam przekazał pan poseł Rogacki, oczywiście będziemy analizować i myślę, że będziemy się do nich ustosunkowywać przy okazji innych nowelizacji. Te miały charakter głównie dostosowujący do wyroków Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-477.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Streker-Dembińska pytała o świadczenia, a na to pytanie już odpowiedziałam. Chcemy w przyszłym roku zająć się i progami, i waloryzacją świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-477.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o pytanie posła Wikińskiego o terminy, to generalnie im szybciej, tym lepiej, dlatego że to jest prawo ludzi do świadczeń. Jeżeli są dłuższe terminy, to wiadomo, że oni później te świadczenia dostaną. Poza tym to są terminy typowe dla Kodeksu postępowania administracyjnego, więc na pewno tym kierował się ustawodawca, wyznaczając je, bo my ich nie zmieniamy. Jest też inna możliwość: jest tam taki ustęp, w którym mowa o tym, że jeżeli terminy są niedotrzymane z powodu tego, że jakaś instytucja nie wydała świadczenia, to one oczywiście mogą być odpowiednio wydłużone. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-477.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Poseł sprawozdawca Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie Marszałku! Właściwie to pani minister mnie wyręczyła...</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#PoselAnnaBankowska">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#PoselTadeuszCymanski">...bo pytanie dotyczyło tego - tak można by to skwitować - że wypłata była od orzeczenia, dzisiaj jest od daty wniosku, a chcielibyśmy, żeby była od daty zdarzenia. W sytuacjach kiedy jest możliwe określenie tego terminu, można by nad tym dyskutować. Pani minister wyjaśniła, że najczęściej jest tak, że niepełnosprawność jest pewnym procesem, a nie zawsze zdarzeniem, i to jest chyba wszystko. To jest moja skromna rola. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo za skondensowane wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (druki nr 1056 i 1139).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wojciecha Saługę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">W imieniu Komisji Gospodarki mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, druk nr 1139.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem ustawy jest usunięcie z porządku prawnego zapisu art. 15 ust. 4, który wprowadził ograniczenie zasady swobody prowadzenia działalności gospodarczej poprzez wyłączenie z kryteriów wyboru dostawcy podstawowego elementu wyboru, jakim jest cena dostawy, a co w dalszej kolejności, wbrew intencji ustawodawcy, doprowadziło do monopolizacji rynku przez jedną firmę.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">Obecny zapis utrudnia swobodny wybór oferty firmom zobowiązanym do wyłonienia dostawcy w oparciu o kryterium ceny na rzecz wadliwego, gdyż mało mierzalnego, kryterium wyboru, jakim jest liczba punktów akceptujących bony czy kupony - jest to różnie nazywane - ewentualnie konieczność poszukiwania przez organizatorów innych mierzalnych kryteriów wyboru, z których najczęściej stosowanym jest ważność tych bonów czy kuponów.</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">Likwidacja przepisu art. 15 ust. 4 ustawy otworzy równy dostęp do rynku podmiotów bez względu na wielkość oraz umożliwi swobodę wyboru dostawcy w oparciu o główne kryterium ustawy o zamówieniach publicznych, czyli kryterium ceny, jak również może przyczynić się do bardziej racjonalnego wydatkowania środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#PoselSprawozdawcaWojciechSaluga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Gospodarki po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 14 października 2008 r. wnosi o uchwalenie projektu ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-483.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm łaskawie ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha aż 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół. Mówię: aż 5-minutowych, bo zmiana składa się z trzech artykułów, z których co najmniej jeden na pewno ma charakter porządkowy.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#PoselTadeuszCymanski">(To jest rozrzutnoć.)</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, w imieniu klubu Platforma Obywatelska głos zabierze pani poseł Mirosława Nykiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, postaram się, zgodnie z pańską sugestią, nie wykorzystać tych 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#PoselMiroslawaNykiel">Wysoka Izbo! Propozycja zmiany ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji rzeczywiście zakłada wykreślenie art. 15 ust. 4, który - dla porządku przypomnę - został wniesiony poprawką senacką w ostatniej nowelizacji i dotyczy udostępnienia rynku obrotu bonami dla małych i średnich firm. Intencje intencjami, a praktyka swoje. Otóż uzyskano efekt odwrotny do zamierzonego i okazało się, że rynek został w 80%, zmonopolizowany przez jedną firmę. Skutkuje to teraz przyjęciem propozycji, żeby wykreślić ten zapis, ponieważ jest sztywno ustawione kryterium ceny, czyli nie można bonów sprzedawać poniżej ani powyżej wartości nominalnej. Zatem zakładamy, zgodnie z intencją komisji ˝Przyjazne Państwo˝, która, przypomnę, wnosiła te nowelizacje do Komisji Gospodarki, że jeśli usuniemy kryterium ceny, to podmioty będą mogły konkurować nie tylko jeśli chodzi o liczbę punktów sprzedaży, ale również cenę, która poskutkuje, miejmy nadzieję, tym, że klient będzie zadowolony. Bon o pewnej wartości, który klient mógłby kupić za 100 zł, dostanie w cenie 80 zł. Spowoduje to również zwiększenie konkurencji dla małych i średnich firm, które niekoniecznie mają duże sieci, a mogą konkurować w ramach kryterium ceny.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PoselMiroslawaNykiel">Klub Platformy Obywatelskiej popiera te zmiany. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Stanowisko Prawa i Sprawiedliwości przedstawi pan poseł Adam Gawęda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PoselAdamGaweda">Obecnie istniejące przepisy mają na celu dopuszczenie do rynku małych przedsiębiorców, a tym samym nie powinny powodować utrudnień w dostępie do rynku dla wybranych przedsiębiorców. Wszystkie podmioty emitujące bony towarowe mają równy dostęp do rynku, a wybór oferty uzależniony jest jedynie od decyzji podmiotu planującego zakup takich bonów. Zależnie od zastosowanych kryteriów kupujący dokonuje wyboru dostawcy spośród dowolnej liczby podmiotów, oferentów bonów towarowych.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PoselAdamGaweda">W czasie obowiązywania ustawy ww. firmy zbudowały sieć sprzedaży opartą o dużą ilość miejsc akceptacji oferowanych bonów. W związku z tym, że cena dostawy nie mogła być inna niż wartość nominalna bonów, w celu zwiększenia skuteczności wyboru oferty konieczne stało się wdrożenie kryteriów - które de facto uwzględniała ustawa o zamówieniach publicznych - jakimi były m.in.: ilość punktów akceptujących bony, czas ich ważności, itp.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#PoselAdamGaweda">W uzasadnieniu przedstawionym przez Komisję Nadzwyczajną ˝Przyjazne Państwo˝ czytamy: Kryterium, które w świetle ustawy o zamówieniach publicznych powinno być kryterium dodatkowym, stało się kryterium głównym. I dalej: Jedna z firm praktycznie zmonopolizowała rynek bonów, również poprzez wyłączenie z kryteriów postępowań opartych na ustawie o zamówieniach publicznych dostawy innych bonów niż papierowe bony towarowe. Nie jest to jednak tak do końca prawdą, gdyż istnieje więcej firm, dostawców tego typu bonów.</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#PoselAdamGaweda">Założeniem ustawodawcy było zmniejszenie roli sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w zakresie sprzedaży bonów emitowanych przez konkretną sieć i zwiększenie udziału mniejszych przedsiębiorców i małych sklepów w ich realizacji. To założenie jest realizowane, chociaż oczekiwalibyśmy większej skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#PoselAdamGaweda">Nie można też zgodzić się z opinią, że obecny zapis utrudnia swobodny wybór oferty firmom zobowiązanym do wyłonienia dostawcy nie w oparciu o kryterium ceny, a jedynie o ponoć mało mierzalne kryterium wyboru, jakim jest ilość punktów akceptujących bony i termin ich ważności.</u>
          <u xml:id="u-487.6" who="#PoselAdamGaweda">Wnioskodawcy zakładają, że likwidacja przepisu art. 15 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji otworzy równy dostęp podmiotów do rynku, bez względu na ich wielkość, oraz umożliwi swobodę wyboru dostawcy usługi w oparciu o główne kryterium ustawy o zamówieniach publicznych. To założenie budzi wielkie wątpliwości, gdyż z taką sytuacją mieliśmy do czynienia przed wejściem w życie obecnie obowiązującego przepisu. Efektem tego było zdominowanie rynku przez przedsiębiorstwa - firmy wielkopowierzchniowe.</u>
          <u xml:id="u-487.7" who="#PoselAdamGaweda">Czy zatem zaproponowana zmiana do tej ustawy ma coś wspólnego z ograniczeniem biurokracji i zwalczaniem nieuczciwej konkurencji? Wątpliwe. Czy wnioskodawcy przeprowadzili konsultacje z organizacjami gospodarczymi, handlowymi, z przedstawicielami izb handlowych? Jedna z takich organizacji przedstawiła stanowisko, w którym jednoznacznie sprzeciwia się tej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-487.8" who="#PoselAdamGaweda">Proponowane zmiany prawdopodobnie będą właśnie realizowały interesy wielkich sieci handlowych, wielkopowierzchniowych, gdyż poprzednia nowelizacja ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji spowodowała drastyczny spadek emisji bonów towarowych. Celem obecnej nowelizacji jest powrót do sytuacji, jaka panowała pod rządami poprzednich przepisów ustawy, czyli premiowania monopolu wielkich sieci. O patologii związanej z emisją bonów towarowych wiele też można było przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-487.9" who="#PoselAdamGaweda">Sprawa bonów wraca do Sejmu jak bumerang, a propozycja Komisji Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ nie jest przyjazna dla małych sklepów, a przede wszystkim dla polskiego konsumenta. Po prostu błędne jej jest założenie, a cele nie zostaną osiągnięte.</u>
          <u xml:id="u-487.10" who="#PoselAdamGaweda">Wnioskodawca uzasadnia, że przed wejściem w życie przepisów panował liberalny raj, wszystkie podmioty emitujące bony miały równy dostęp do rynku, a wybór oferty uzależniony był jedynie od decyzji podmiotu planującego zakup bonów. Prawdą jest, że istniało wiele podmiotów, ale tylko sieci hipermarketów osiągały wiodącą sprzedaż, po prostu walczyły między sobą ze szkodą dla obrotów w małych sklepach. Chcąc przyciągnąć konsumentów do swoich sieci, stosowały też często dumping cenowy, sprzedając bony z dużym upustem dla potencjalnych nabywców. Stosowały zatem niedozwolone praktyki, łamiąc zasady uczciwej konkurencji na rynku.</u>
          <u xml:id="u-487.11" who="#PoselAdamGaweda">Należy zwrócić uwagę na fakt, że bony emitowane przez dużą sieć handlową należało wykorzystać w sieci handlowej emitenta. W ten sposób ograniczano prawo konsumenta do zakupów poza sklepami emitenta. Z kolei wielkopowierzchniowe sieci handlowe odpowiednio podwyższały marże handlowe, tak aby upust dla firmy, która nabyła bony towarowe dla swoich pracowników, został skompensowany w momencie realizacji bonów przez konsumenta. Zamiarem ustawodawcy było ograniczenie tej patologii, ukrócenie nieuczciwej konkurencji, zezwolenie na to, aby szeroki krąg kupców zrzeszających się w sieci akceptującej mógł został zauważony przez potencjalnego klienta. I tak też się stało. Nie tylko stowarzyszenia kupców, ale również niezależni handlowcy, dzięki nim również małe sklepy, umożliwiają dzisiaj skorzystanie z tradycyjnych bonów towarowych lub w innej formie, w postaci karty elektronicznej, w praktycznie nieograniczonej liczbie sklepów.</u>
          <u xml:id="u-487.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-487.13" who="#PoselAdamGaweda"> Od paru lat obserwujemy wzrost akceptacji elektronicznych bonów podarunkowych, które dzięki swej uniewersalności powodują, że konsument chętnie kupuje towary w małych sklepach.</u>
          <u xml:id="u-487.14" who="#PoselAdamGaweda">Panie marszałku, jeszcze dosłownie minutkę.</u>
          <u xml:id="u-487.15" who="#PoselAdamGaweda">Likwidacja przepisu artykułu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji spowoduje hipermarketową polaryzację obrotu na bonach, a przede wszystkim wyłączy małe sklepy z dobrodziejstwa ich akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-487.16" who="#PoselAdamGaweda">I na koniec. Czy zamiast zaproponowanej zmiany, bardzo kontrowersyjnej, nie należałoby zastanowić się nad wprowadzeniem nowych regulacji pozwalających ewentualnie zwolnić Fundusz Świadczeń Socjalnych z obciążeń podatkowych? W ten sposób środki przekazane w ramach Funduszu Świadczeń Socjalnych byłyby w całości do dyspozycji pracownika, konsumenta, to on decydowałby, co i gdzie kupić. Czyżby wnioskodawcy zabrakło pomysłu na wprowadzenie nowych, lepszych, dalej idących rozwiązań? Przecież skreślenie cytowanego wyżej artykułu spowoduje powrót do starego, zmienionego już rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-487.17" who="#PoselAdamGaweda">W związku z powyższym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował przede wszystkim za przyjęciem rozwiązań korzystnych dla polskiego konsumenta, uwzględniających zasady uczciwej konkurencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska zabierze głos w imieniu Klubu Poselskiego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że po tak szczegółowym omówieniu przedmiotu tej ustawy wypada już pominąć cały wstęp.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Klub Lewica będzie popierać rozwiązania, które mają służyć przede wszystkim konkurencji i stwarzać szanse dla mniejszych przedsiębiorstw, czyli poprze to rozwiązanie, a to, czym zakończył wypowiedź mój poprzednik, miało być początkiem mojego wystąpienia. Mianowicie powiązanie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych z bonami jest, powiedziałabym, ułomne. To rozwiązanie jest ułomne właśnie przez te bony i chęć odejścia od płacenia podatków. Dlatego należałoby się, być może, zastanowić nad rozwiązaniami, niekoniecznie w tej ustawie, a w nieco innej, które zwolniłyby Zakładowy Fundusz Socjalny z podatku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jan Kamiński przedstawi stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PoselJanKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zwalczanie nieuczciwej konkurencji jest bardzo ważnym zadaniem gospodarki, nie tylko polskiej. Wszystkie podmioty gospodarcze powinny mieć jednakowy dostęp do świadczenia usług oraz do dostarczania towarów. Niedopuszczalne jest dyskryminowanie poszczególnych grup przedsiębiorców. Bywa tak, że pracodawcy, troszcząc się o unikanie nieuczciwej konkurencji, ustalają przepisy, które w praktyce nie sprawdzają się i doświadczenie nakazuje ich dalszą zmianę. Tak jest, jak sądzę, w przypadku omawianego komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#PoselJanKaminski">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze proponowane zmiany, gdyż obecnie obowiązujące przepisy ograniczają swobodę działalności gospodarczej poprzez wyłączenie z kryteriów wyboru dostawcy podstawowego elementu, jakim jest cena dostawy. Obecny zapis utrudnia swobodny wybór oferty firmom zobowiązanym do wyłonienia dostawcy w oparciu o kryterium ceny. Tymczasem zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych właśnie cena jest najlepszym mierzalnym kryterium wyboru. Naszym zdaniem problem rozwiązuje likwidacja przepisu art. 15 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zmiana przyczyni się do stworzenia równego dostępu podmiotów do rynku, bez względu na ich wielkość, a ponadto umożliwi swobodę wyboru dostawcy usługi w oparciu o główne kryterium ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PoselJanKaminski">W związku z przedstawioną argumentacją będziemy głosować za nowelizacją ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wszystko jest jasne, stanowiska klubów zostały przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Poprawek do 3-artykułowej zmiany ustawy nie przedstawiono.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Są chętni do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#PoselMarekWikinski">(Panie marszałku, art. 182.)</u>
          <u xml:id="u-492.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Od godz. 22 nie będzie pytań. Marszałek tak uznał.</u>
          <u xml:id="u-492.6" who="#PoselMarekWikinski">(Jest 1,5-godzinne opóźnienie.)</u>
          <u xml:id="u-492.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Są tu posłowie, którzy, być może, sami - pod wpływem pańskiej argumentacji - zrezygnują, bo już przed chwilą przemawiali w tej sprawie, ale reguł trzeba przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-492.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwszy zada pytanie pan poseł Adam Gawęda, który nie zdążył tego zrobić w ciągu 6 minut.</u>
          <u xml:id="u-492.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Fakt, że dokonujemy zmiany w jednym artykule, ale to skreślenie ma bardzo daleko idące konsekwencje, więc, jeżeli pan marszałek pozwoli, przedstawię to.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#PoselAdamGaweda">Wysoka Izbo! Zwalczanie nieuczciwej konkurencji i funkcjonowanie w tym obszarze odpowiedniej ustawy jest podstawą w każdym demokratycznym i prawidłowo rozwijającym się państwie. Wprowadzenie nowych rozwiązań do tej ustawy jest też koniecznością w związku ze zmieniającymi się warunkami i okolicznościami na rynku handlu, usług czy u producentów. Ale proponowane zmiany zawsze powinny poprawiać warunki uczciwej konkurencji, eliminując patologie i wszelkie niedozwolone praktyki.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#PoselAdamGaweda">Zatem kieruję pytanie do wnioskodawcy Komisji Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝: Jaki przepis proponowanej zmiany do omawianej ustawy zapewni ograniczenie biurokracji i przyczyni się do zmniejszenia zjawiska nieuczciwej konkurencji? W jaki sposób zrealizowany zostanie zapis z uzasadnienia brzmiący, iż wszystkie podmioty będą miały równy dostęp do rynku, a wybór oferty uzależniony będzie jedynie od decyzji podmiotu planującego zakup? Czy wnioskodawcy zabrakło inwencji na wprowadzenie nowego, lepszego rozwiązania, a jedynie proponuje skreślenie artykułu, de facto wracając do starego, złego rozwiązania? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam listę zapisanych do głosu.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Jedno do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie pośle, przepis, który dzisiaj likwidujemy, został wprowadzony w 2002 r. jako nowelizacja ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Co się stało, że chcemy dzisiaj zlikwidować ten przepis, który był wprowadzony nowelizacją ustawy?</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">I drugie pytanie, do pana prezesa. Panie prezesie, świadczenia pozapłacowe, a do takich należy zaliczyć bony towarowe, są często oferowane pracownikom przez firmy. Chciałbym zapytać, czy może pan podać, jaką procentową wielkość w strukturze tych świadczeń zajmują bony towarowe. Czy ktoś w ogóle prowadzi taki monitoring? Czy są prowadzone badania związane z rodzajem i wysokością świadczeń pozapłacowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PoselJerzyRebek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jesteśmy w okresie rewolucji październikowej, dlatego myślę, że godzi się postawić pewne tezy rewolucyjne. Ale to tak pół żartem.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#PoselJerzyRebek">Natomiast, szanowni państwo, Wysoka Izbo, dlaczego są bony towarowe, to chyba wszyscy wiemy. Dlatego, aby uniknąć płacenia - mówię to w uproszczeniu - składek ZUS. Czy nie warto by było uprościć tej całej procedury? Czy nie warto by było wprowadzić zmian - tak, prawie rewolucyjnych - do ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych tak, aby środki, które są przeznaczone na zakup tych artykułów na podstawie bonów... Żeby po prostu zakupić te artykuły na podstawie stosownych pism pracowników do kierowników zakładów pracy i aby ci pracownicy po prostu uzyskali gotówkę? Tak można byłoby uprościć te procedury i Wysoka Izba również nie musiałaby się zajmować tymi, już jednak anachronicznymi przepisami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska z klubu Lewicy zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam tylko jedno pytanie. Skoro uchylamy art. 15 ust. 4, jaką mamy gwarancję, że te przepisy po kolejnych zmianach zrealizują zamierzenia, które są w intencji pomysłodawców?</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jerzy Gosiewski z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Ministrze! Propozycja zmiany ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z jednej strony upraszcza wybór ofert kupna bonów, ale absolutnie nie rozwiązuje problemu. Celem wprowadzenia dotychczasowego przepisu art. 15 ust. 4 było zmniejszenie roli sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Kryterium wprowadzone tym przepisem okazało się nietrafne, nie uzyskano bowiem planowanego celu. Proponowana obecnie zmiana ograniczająca kryteria jedynie do ceny dostawy z pominięciem jakości i terminowości prawdopodobnie nie zawsze będzie przynosić radość pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Pytania do pana posła sprawozdawcy: Czy rozpatrywane były inne pomysły, które ułatwiłyby firmom wybór oferty w tym zakresie akceptowanej przez większość pracowników korzystających z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych? Czy nie powinniście jednocześnie zaproponować rozwiązania, które pozwoliłoby zdecydowanie ograniczyć dominującą rolę sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PoselWieslawJanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Oczywiście słusznie likwiduje się przepis ust. 4 w art. 15 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Konieczność liczenia ilości punktów akceptujących bony, kupony jest kontrowersyjna i może zakłócać proces wyboru najlepszej oferty. Jednak czytając projekt ustawy złożony przez komisję ˝Przyjazne Państwo˝, trochę się rozczarowałem. Może komisja jest zmęczona i nie potrafi przygotować nowoczesnego, dobrego projektu, idącego rzeczywiście w przyszłość i realizującego oczywiste zapotrzebowanie społeczne. Zamiast dostarczyć dojrzałe rozwiązanie ustawowe, pracuje mało odważnie. Bo dlaczego nie wystąpiono z inicjatywą ustawodawczą, która pozwoliłaby na wypłatę do ręki, bez opodatkowania i kosztów ZUS, kwoty z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w gotówce pracownikom konsumentom? Co tak naprawdę powstrzymuje rząd przed sięganiem po takie rozwiązania? Jakie byłyby skutki finansowe tego pomysłu jeśli chodzi o uszczuplenie wpływów do budżetu państwa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I jako ostatni pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#PoselMarekMatuszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy projekt tej ustawy był konsultowany z organizacjami małych przedsiębiorców, na przykład rzemiosła? A jeżeli był, to jakie stanowisko wyrazili? Czy na tej nowelizacji skorzystają małe sklepy czy sieci hipermarketów? Na ile skorzystają pracownicy firm, którzy korzystają z tych bonów? Dlaczego posłowie komisji ˝Przyjazne Państwo˝ nie przyłożyli się, aby ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zmienić w taki sposób, aby rzeczywiście małe firmy handlowe były w stanie konkurować z dużymi sieciami marketów w zakresie realizacji bonów towarowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów panią Małgorzatę Krasnodębską-Tomkiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowMalgorzataKrasnodebskaTomkiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do przedkładanego komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, niestety, na tym etapie nie ma jeszcze stanowiska rządowego, dlatego wszystkie poglądy, które będę wyrażać, są wyłącznie poglądami prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Dlatego dokonywaliśmy oceny tejże ustawy z punktu widzenia wartości, na czele ochrony których stoi organ ochrony konkurencji i konsumentów. Propozycję przedstawioną przez komisję ˝Przyjazne Państwo˝ uważamy za korzystną z punktu widzenia ochrony wartości, o których mówimy - ochrony konkurencji, równości konkurowania, jawności prowadzenia działalności gospodarczej przez wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą na rynku. Jest korzystny również z punktu widzenia konsumentów, dla których uzyskiwanie bonów na korzystniejszych warunkach cenowych jest jak najbardziej dobre i pożądane.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowMalgorzataKrasnodebskaTomkiel">Zmiana wprowadzona do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w 2002 r. była już wtedy kontrowersyjna, ponieważ tym, co miało być chronione, była uczciwość konkurowania pomiędzy małymi przedsiębiorstwami a wielkopowierzchniowymi obiektami handlowymi. Dzisiaj z naszej perspektywy, z perspektywy organu antymonopolowego, który w swojej codziennej pracy zajmuje się monitorowaniem stanu konkurencji na rynku, jak również wydawaniem decyzji w sprawach nadużyć, które zauważamy, widzimy, że w tym zakresie rynek się, można powiedzieć, ucywilizował i uporządkował w tym sensie, że ekspansja sieci wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w naszej ocenie, według analiz, które prowadzimy, co do zasady nie prowadzi do eliminowania z rynku małych i średnich przedsiębiorców. Mogę powiedzieć więcej, nawet z punktu widzenia prowadzonych przez nas postępowań, zwłaszcza koncentracyjnych. Takie decyzje wydawaliśmy w zeszłym roku w sprawie koncentracji hipermarketów Carrefour i Ahold. Ostatnio, niespełna miesiąc temu wydana została decyzja w sprawie koncentracji tzw. dyskontów, czyli Jeronimo Martins Dystrybucja, tzw. Biedronki, z Plus Discount. Nasze analizy wskazują na to, że rynek nabywania dóbr i usług konsumpcyjnych codziennego użytku w małych sklepikach i hipermarketach to są dwa zupełnie odrębne rynki produktowe, które, można powiedzieć, funkcjonują w odniesieniu do zupełnie różnych grup konsumentów. Można to oczywiście szerzej charakteryzować, ale z uwagi na brak czasu, jak również to, że nie jest to przedmiotem analizy, nie będę tego robiła w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowMalgorzataKrasnodebskaTomkiel">Pragnę zwrócić uwagę również na to, że jeśli chodzi o kryterium powierzchniowe, które wskazane jest w ustawie, 400 m</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#PrezesUrzeduOchronyKonkurencjiIKonsumentowMalgorzataKrasnodebskaTomkiel">Jeżeli chodzi o skierowane do mnie pytanie dotyczące oceny skali świadczeń pozapłacowych, to ja niestety nie jestem w stanie na to odpowiedzieć, ponieważ Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie zajmuje się analizą takich zagadnień. Nie mamy uprawnień, aby domagać się od przedsiębiorców takiej informacji, jak również, z uwagi na ustawowe kompetencje prezesa UOKiK, nie mogą być one przedmiotem naszej analizy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Wojciech Saługa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję, panie marszałku. Widzi pan marszałek, że diabeł tkwi w szczegółach i mimo że jest mało artykułów, to była dość ożywiona dyskusja i poruszono dość poważne tematy.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#PoselWojciechSaluga">Większość pytań, miałem wrażenie, kierowanych było do wnioskodawców, czyli do komisji ˝Przyjazne Państwo˝. Nie czuję się upoważniony do odpowiadania na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#PoselWojciechSaluga">Chciałbym odpowiedzieć panu posłowi Gadowskiemu. Ta kwestia przewijała się również w wielu innych pytaniach. Pytanie brzmiało: Dlaczego tak się stało, że w 2003 r. wprowadzono przepis, który dzisiaj wycofujemy i cofamy się do stanu sprzed 2002 r. Panie pośle, wówczas na rynku kształtowała się taka sytuacja, że w większości firmy, które wygrywały te przetargi, oferowały bony do dużych sklepów handlowych. Zrodził się pomysł, żeby spróbować umożliwić, stworzyć takie przepisy, aby te bony mogły być realizowane w małych sklepach, gdyż duże sklepy konkurowały wtedy na rynku tym, że dawały duże upusty i można było bon o wartości 100 zł nabyć np. za 90 zł. Stąd pojawił się ten przepis, który dzisiaj likwidujemy. Niestety w praktyce okazało się - często tak bywa, że intencja mija się z rzeczywistością - że rynek został zmonopolizowany praktycznie w stu procentach przez jedną firmę. Tak więc tego, co chciano osiągnąć, nie osiągnięto zupełnie, a uzyskano wręcz przeciwny wynik. I tak, proszę państwa, w związku z tą nowelą wracamy do stanu sprzed roku 2002. Firmy będą mogły konkurować na rynku także ceną, czyli możliwe będzie, że bony o wartości 100 zł będą nabywane za nominały niższe. Oczywiście rynek jest już inny niż wtedy. Powstały chociażby polskie małe sieci, które mogą już dzisiaj konkurować i oferować swoją sprzedaż na takich zasadach, jak duże sieci. Wydaje się, że ta konkurencja, której brakowało wtedy w roku 2002, dzisiaj może powstać.</u>
          <u xml:id="u-509.3" who="#PoselWojciechSaluga">Podczas prac komisji podnoszony był temat dotyczący tego, czy nie można zaproponować innych rozwiązań. Posłowie podczas prac komisji doszli do wniosku, że musi to być przedmiotem odrębnej debaty, odrębnych prac i być może trzeba będzie do tego wrócić. Dzisiaj likwidujemy przepis, który kompletnie się nie sprawdził i minął się z intencjami ustawodawców.</u>
          <u xml:id="u-509.4" who="#PoselWojciechSaluga">Natomiast podczas prac komisji nie były rozpatrywane inne pomysły, o co pytali panowie posłowie Gosiewski i Matuszewski. Nie było takiej dyskusji. Rozmawialiśmy tylko na temat propozycji przedstawionej przez komisję ˝Przyjazne Państwo˝. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-509.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie imienia i nazwiska (druki nr 829 i 1101).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Łukasza Gibałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam niewątpliwy zaszczyt a jednocześnie przyjemność przedstawić w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych sprawozdanie z prac nad rządowym projektem ustawy o zmianie imienia i nazwiska, który zawarty został w druku nr 829. Samo sprawozdanie natomiast zawarte zostało w druku nr 1101.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Zanim przejdę do właściwej części sprawozdania, pozwolę sobie w kilku słowach przypomnieć Wysokiej Izbie, na czym polega istota proponowanej zmiany w polskim prawie. Otóż obecnie obowiązuje ustawa z roku 1956 o zmianie imion i nazwisk. W ciągu ponad pół wieku swego obowiązywania ustawa ta mocno się zdezaktualizowała i to jest pierwszy powód, dla którego rząd zdecydował się zgłosić projekt nowej ustawy. Po drugie, istnieje konieczność dostosowania polskiego prawa w tej materii do innych aktów prawnych, w szczególności do wymogów Unii Europejskiej oraz do konwencji Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Ostatnim powodem jest potrzeba doprecyzowania pewnych przepisów obecnie obowiązującej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Do najważniejszych zmian, które proponuje wnioskodawca, należy zaliczyć, po pierwsze, poszerzenie katalogu osób, które będą mogły ubiegać się o zmianę imienia bądź nazwiska, o osoby, które posiadają w Polsce status uchodźcy. Jest to o tyle istotne, że w przypadku niektórych takich osób wskazana jest zmiana imienia i nazwiska z powodu zagrożenia ich życia lub zdrowia. Obecne przepisy na to nie pozwalają.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po drugie, definiuje się precyzyjnie pojęcia: zmiana imienia i zmiana nazwiska. To z kolei jest spowodowane faktem, że w świetle obowiązujących przepisów, gdzie nie ma takiej precyzyjnej definicji, istnieją wątpliwości interpretacyjne dotyczące tego, czy zmiana nazwiska ma miejsce w sytuacji, kiedy ogranicza się to tylko i wyłącznie do modyfikacji końcówki gramatycznej wskazującej na rodzaj gramatyczny, rodzaj męski albo żeński, czyli np. zmienia się nazwisko Kowalski na Kowalska, i czy podlega to odpowiednim przepisom. W świetle nowych przepisów stwierdza się jednoznacznie, że we wspomnianej sytuacji również następuje zmiana nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po trzecie, wnioskodawca proponuje dookreślić, jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie. W szczególności chodzi o osoby, kobiety, które po zamążpójściu pozostały przy swoim nazwisku rodowym. W świetle obowiązujących przepisów istnieją wątpliwości, czy takie osoby mogą zmienić nazwisko. W świetle nowych przepisów, owszem, będą mogły.</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po czwarte, rząd proponuje odejść od zasady, według której zmiana aktualnie noszonego nazwiska automatycznie rozciąga się na nazwisko rodowe, jeśli to nazwisko rodowe jest inne od nazwiska aktualnie noszonego. Zdaniem rządu, wnioskodawcy zmiana nazwiska rodowego w przypadku, gdy jest ono inne od nazwiska aktualnie noszonego, wymaga odrębnego uzasadnienia i będzie podejmowana w tej sprawie odrębna decyzja.</u>
          <u xml:id="u-513.6" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po piąte, nowa ustawa rozciąga administracyjną zmianę nazwiska na małoletnie dzieci. Jeśli nazwisko zmieniają rodzice, to z automatu zmienia się również nazwisko małoletnich dzieci, również tych, które dopiero narodzą się z danego związku. Obecna ustawa nie precyzuje tego w sposób jednoznaczny.</u>
          <u xml:id="u-513.7" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po szóste, ustawodawca proponuje doprecyzować właściwość miejscową organów administracji państwa, które odpowiadają za podejmowanie decyzji w omawianej materii. W szczególności proponuje się, ażeby w przypadku wszystkich osób, które mają prawo ubiegać się o zmianę imienia i nazwiska, a które nie posiadają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca stałego zameldowania, odpowiednim urzędem był urząd stanu cywilnego miasta Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-513.8" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Po siódme, proponuje się też poszerzyć właściwość rzeczową organów administracji państwowej. W świetle obowiązujących przepisów obecnie tylko i wyłącznie kierownik urzędu stanu cywilnego ma kompetencje do rozstrzygania spraw i podejmowania decyzji o zmianie imienia i nazwiska, natomiast w świetle nowych przepisów, które wejdą w życie, jeżeli Wysoka Izba tak postanowi, te kompetencje będą przysługiwały również zastępcom kierowników urzędów stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-513.9" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">I wreszcie ostatnia zmiana, na którą chciałbym zwrócić uwagę, dotyczy polityki informowania organów administracji państwowej o podjęciu decyzji o zmianie imienia bądź nazwiska. Wnioskodawca proponuje znacznie zawęzić katalog podmiotów, które mają być obligatoryjnie informowane o tym, że została podjęta decyzja o zmianie czyjegoś nazwiska bądź imienia, ale jednocześnie kładzie się nacisk na to, czego nie ma w dotychczasowych przepisach, że wszelkie takie zmiany muszą być niezwłocznie odnotowywane w rejestrze PESEL.</u>
          <u xml:id="u-513.10" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie imienia i nazwiska został skierowany do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych 25 lipca. Po raz pierwszy komisja pochyliła się nad tym projektem 17 września i wtedy też zdecydowała o powołaniu specjalnej podkomisji do rozpatrzenia tego projektu. Podkomisja, której zaszczyt miałem przewodniczyć, zebrała się dwukrotnie: 17 września i 1 października. W trakcie tych posiedzeń podkomisja wprowadziła szereg zmian o charakterze redakcyjnym oraz jedną zmianę o charakterze merytorycznym. Ta ostatnia zmiana dotyczy art. 11 ust. 6 projektu ustawy i ma związek z wątpliwościami, które w swoim piśmie wyraził generalny inspektor ochrony danych osobowych. Jak się wydaje, po dokonaniu tej zmiany te wątpliwości straciły rację bytu. Po raz drugi Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych zajęła się projektem ustawy o zmianie imienia i nazwiska w dniu 8 października bieżącego roku. Wtedy wysłuchała sprawozdania z prac podkomisji oraz jednocześnie podjęła decyzję o wprowadzeniu do tekstu dodatkowo trzech zmian o charakterze redakcyjnym. Co warto podkreślić, zarówno w trakcie prac podkomisji, jak i komisji panowała wyjątkowa zgodność, wręcz jednomyślność, posłów. W zasadzie nie było żadnych większych kontrowersji i wszystkie główne siły polityczne, wszyscy posłowie przychylili się do opinii rządu, że wejście w życie proponowanej ustawy jest potrzebne i wskazane.</u>
          <u xml:id="u-513.11" who="#PoselSprawozdawcaLukaszGibala">Dlatego też mam zaszczyt w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych rekomendować Wysokiej Izbie przyjęcie rządowego projektu ustawy o zmianie imienia i nazwiska o treści zgodnej z przedłożeniem zawartym w druku nr 1101. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-513.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Stanowisko Platformy Obywatelskiej przedstawi pan poseł Roman Kaczor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#PoselRomanKaczor">Panie Marszałku! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej pragnę przedstawić stanowisko o rządowym projekcie ustawy o zmianie imienia i nazwiska. Szereg zmian zawartych w proponowanym projekcie wynika z potrzeby dostosowania ustawy do obecnie obowiązujących przepisów unijnych oraz konwencji Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, jak również do przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Zmiany te spowodowane są również potrzebą wyeliminowania przepisów budzących wątpliwości interpretacyjne bądź wykreślenia regulacji prawnych, które są już nieaktualne. Proponowane zmiany w przedmiotowym projekcie mają na celu: zwiększenie listy osób uprawnionych do zmiany imienia lub nazwiska, wprowadzenie definicji pojęć ˝zmiana imienia˝ i ˝zmiana nazwiska˝, doprecyzowanie, jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie, określenie zasad wyrażenia zgody na zmianę imienia lub nazwiska małoletniego dziecka, doprecyzowanie właściwości rzeczowej i miejscowej organów administracji publicznej oraz trybu postępowania w przedmiotowych sprawach, wykreślenie regulacji dotyczących ustalenia pisowni imienia lub nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#PoselRomanKaczor">Jedną z proponowanych zmian jest poszerzenie katalogu osób uprawnionych o cudzoziemców, którzy mają status uchodźcy. Zmiana ta jest zgodna z procesem ratyfikacyjnym Konwencji nr 20 Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, a także sprzyja integracji uchodźców ze społeczeństwem polskim. Wprowadzono definicję pojęć ˝zmiana imienia˝ oraz ˝zmiana nazwiska˝, które rozwieją często pojawiające się wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#PoselRomanKaczor">Projekt zakłada, że zarówno nazwisko rodowe, jak również noszone aktualnie może podlegać zmianie. Bez zmian jednak pozostaje zasada dotycząca liczby posiadanych imion, którą potwierdza Rada Języka Polskiego. Aby uniknąć odmiennych interpretacji prawnych w zakresie zmiany nazwiska lub imienia po zawarciu związku małżeńskiego, zaproponowano rozwiązanie, które jednoznacznie rozstrzyga wątpliwości i umożliwia korzystanie z nazwiska dotychczasowego. Na wyraźne żądanie stron zmiana nazwiska po zawarciu związku małżeńskiego rozciąga się na nazwisko rodowe. W uzasadnionych przypadkach, przedstawiając ważne powody, strona może wystąpić z wnioskiem o zmianę imienia lub nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#PoselRomanKaczor">W przypadku zmiany imienia i nazwiska małoletniego dziecka projektodawca proponuje dwa rozwiązania: administracyjną zmianę nazwiska obojga rodziców, która rozciąga się na ich małoletnie dzieci, a także procedurę wyrażenia zgody, jakiej na zmianę danych małoletniego udzielają wymienione w ustawie podmioty. Proponowane zmiany są zgodne z zasadą obowiązującą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, wskazując, że nazwiska dzieci i rodziców powinny być tożsame.</u>
          <u xml:id="u-515.4" who="#PoselRomanKaczor">Kolejną zmianą, jaką proponuje wnioskodawca, jest obniżenie granicy wieku małoletniego dziecka z 14 na 13 lat, od której wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka jest obligatoryjne. Ten zapis projektu ustawy to także dostosowanie do przepisów Kodeksu cywilnego. Organem właściwym do rozpatrzenia przedmiotowego wniosku w dalszym ciągu pozostaje kierownik urzędu stanu cywilnego, a także według proponowanych zmian jego zastępca. W przypadku osób przebywających w Polsce, a niemających stałego meldunku, wniosek kieruje się do kierownika urzędu stanu cywilnego miasta stołecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-515.5" who="#PoselRomanKaczor">Kolejną istotną zmianą jest regulacja dotycząca osobistego złożenia wniosku. Zmiana ta wynika z odpowiedzialności prawnej, ponieważ organ prowadzący sprawę musi mieć stuprocentową pewność co do tożsamości wnioskodawcy. Od tej reguły są pewne wyjątki. Pierwszy dotyczy osób zamieszkałych za granicą. Osoby te będą mogły złożyć wniosek za pośrednictwem polskiego konsula. Drugi dotyczy wysłania wniosku za pośrednictwem poczty z podpisem potwierdzonym notarialnie. Ponadto ograniczono liczbę podmiotów - do trzech, które kierownik urzędu stanu cywilnego ma obowiązek powiadomić w przypadku zmiany imienia i nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-515.6" who="#PoselRomanKaczor">Wysoka Izbo! Jednym z zasadniczych i długo oczekiwanych założeń jest wprowadzenie spójnego systemu informowania, dzięki czemu każda zmiana imienia lub nazwiska zostaje odnotowana w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności.</u>
          <u xml:id="u-515.7" who="#PoselRomanKaczor">Proponowane zmiany w projekcie ustawy są konsekwencją dostosowania przepisów do wymogów prawa Unii Europejskiej. W związku z powyższym Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej będzie głosować za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zmianie imienia i nazwiska w przedstawionym kształcie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-515.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Prawa i Sprawiedliwości głos zabierze pan poseł Waldemar Wrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#PoselWaldemarWrona">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie imienia i nazwiska, druk nr 829. Potrzeba wydania nowej regulacji prawnej wynika z konieczności dostosowania tematyki zmiany imion i nazwisk do regulacji unijnych oraz konwencji Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, jak również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#PoselWaldemarWrona">Konieczne stało się także wykreślenie regulacji, które są nieaktualne, dodanie rozwiązań, których brak skutkuje różnorodnym sposobem postępowania, oraz doprecyzowanie przepisów, które w praktyce budzą wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#PoselWaldemarWrona">Projektowana ustawa, pozostawiając bez zmian podstawowe zasady zmiany imion i nazwisk, wprowadziła istotne novum. Proponowane zmiany w przedmiotowym projekcie polegają na: poszerzeniu katalogu osób uprawnionych do zmiany imienia lub nazwiska, zdefiniowaniu pojęć ˝zmiana imienia˝ i ˝zmiana nazwiska˝, dookreśleniu, jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie, modyfikacji katalogu ważnych powodów uzasadniających zmianę imienia lub nazwiska, określeniu zasad wyrażenia zgody na zmianę imienia lub nazwiska małoletniego dziecka, doprecyzowaniu właściwości rzeczowej i miejscowej organów administracji publicznej oraz trybu postępowania w przedmiotowych sprawach oraz wykreśleniu regulacji dotyczących ustalenia pisowni imienia lub nazwiska. Przedstawiony projekt ustawy poszerza katalog uprawnionych podmiotów o cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy. Niniejszy projekt ustawy obejmuje swym oddziaływaniem właściwe organy administracji publicznej i osoby występujące o zmianę imienia i nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#PoselWaldemarWrona">Klub Prawo i Sprawiedliwość wnosi o przyjęcie niniejszej ustawy w brzmieniu zgodnym z przedłożeniem zawartym w druku nr 1101. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Lewica głos zabierze pani poseł Stanisława Prządka.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#PoselStanislawaPrzadka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie imienia i nazwiska (druki nr 829 i 1101).</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#PoselStanislawaPrzadka">W ostatnim okresie obserwujemy nasilenie ruchów migracyjnych, a także związane z tym przenikanie norm obyczajowych. Urzędy stanu cywilnego notują wyraźny wzrost liczby zgłaszanych wniosków w sprawie zmiany nazwiska lub imienia. To uzasadnia potrzebę zmiany przepisów regulujących zasady zmiany nazwiska lub imienia. Kolejnym powodem jest konieczność dostosowania zmian do regulacji unijnych oraz konwencji Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, a także do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz ustawy o aktach stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#PoselStanislawaPrzadka">W świetle obowiązujących uregulowań prawnych o zmianę nazwiska lub imienia może występować jedynie obywatel Polski oraz cudzoziemiec niemający obywatelstwa żadnego państwa w sytuacji, gdy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej ma miejsce zamieszkania. Omawiany projekt ustawy zachowuje podstawowe zasady dotyczące zmiany nazwiska lub imienia. Nowe zaproponowane zapisy dotyczą m.in. poszerzenia katalogu uprawnionych podmiotów o cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy. Jednocześnie projekt zawęża okoliczności, w których uchodźca może wnosić o zmianę imienia lub nazwiska, do sytuacji powodowanych koniecznością ochrony jego prawa do życia, zdrowia, wolności, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa osobistego osób poszukujących ochrony przed prześladowaniem. Należy zaznaczyć, że do czasu uzyskania zgody na osiedlenie się i w konsekwencji uzyskania obywatelstwa polskiego status uchodźcy nie stanowi dowodu trwałej więzi z Rzecząpospolitą Polską. Dlatego w takich sytuacjach prawo do zmiany imienia lub nazwiska powinno być stosowane wyjątkowo.</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#PoselStanislawaPrzadka">Omawiany projekt ustawy określa, że zmianie podlega imię lub nazwisko wnioskodawcy. Zmiana może dotyczyć nazwiska rodowego, jak też nazwiska noszonego aktualnie (np. nazwisko noszone po zawarciu małżeństwa albo nazwisko noszone w wyniku powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego). Utrzymana została obowiązująca aktualnie zasada, że po zmianie nazwisko nie może składać się z więcej niż z dwóch członów i nie można mieć więcej niż dwóch imion, gdyż uznaje się, że podwójne imię i nazwisko jest wystarczające dla określenia tożsamości osoby. Nowy projekt ustawy utrzymuje także zasadę, że katalog ważnych powodów, które uzasadniały wniosek o zmianę nazwiska lub imienia, jest katalogiem otwartym. Podkreślenia wymaga fakt, że wprowadzono nowe istotne rozwiązanie, możliwość dostosowania swojego nazwiska do tego, jakie wnioskodawca nosi zgodnie z ustawodawstwem innego państwa, którego obywatelstwo również posiada. Taki zapis wynika z dostosowania ustawodawstwa polskiego do regulacji unijnych.</u>
          <u xml:id="u-519.4" who="#PoselStanislawaPrzadka">Projekt ustawy podejmuje problem regulacji zmiany nazwiska lub imienia małoletniego dziecka, wprowadza mianowicie zasadę, że administracyjna zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na ich małoletnie dzieci, także na dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa w przyszłości. Fakt ten wyeliminuje dwuetapowość postępowania obowiązującą dzisiaj w polskim prawie. Projekt doprecyzowuje właściwość rzeczową i miejscową organów administracji publicznej oraz tryb postępowania w przedmiotowych sprawach. Od zasady osobistego złożenia wniosku projekt ustawy wprowadza dwa wyjątki: przekazanie wniosku za pośrednictwem polskiego konsula i prawo korespondencyjnego złożenia wniosku z podpisem notarialnie poświadczonym.</u>
          <u xml:id="u-519.5" who="#PoselStanislawaPrzadka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany są słuszne, podyktowane koniecznością rezygnacji z nieaktualnych już regulacji i wprowadzenia niezbędnych rozwiązań uwzględniających nową sytuację społeczną, w której znaleźli się Polacy po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Klub Poselski Lewica wyraża poparcie dla tych zmian i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-519.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Mirosław Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W dniu 17 lipca 2008 r. Rada Ministrów skierowała do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie imienia i nazwiska z jednoczesną opinią o zgodności proponowanych uregulowań z prawem Unii Europejskiej. Potrzeba wydania nowej regulacji prawnej wynika bowiem z konieczności dostosowania tematyki zmiany imion i nazwisk do regulacji konwencji Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego, a także do polskiego ustawodawstwa, tj. przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz Prawa o aktach stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Projekt pozostawia dotychczasowe podstawowe zasady zmian imion i nazwisk. Jednocześnie następuje poszerzenie katalogu osób uprawnionych do dokonania zmiany, zdefiniowanie pojęcia: zmiana imienia i zmiana nazwiska, modyfikacja katalogu ważnych powodów uzasadniających te zmiany oraz określenie zasad wyrażania zgody na zmianę imienia lub nazwiska małoletniego dziecka, a także doprecyzowanie właściwości rzeczowej i miejscowej organów administracji publicznej oraz trybu postępowania w przedmiotowych sprawach. W toku prac rząd posłużył się m.in. wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Cieszy fakt, że orzecznictwo sądów kształtuje przyszłe rozwiązania legislacyjne, wpływa na nie. W projekcie określono, jakiego rodzaju nazwiska podlegają zmianie, doprecyzowano kwestię zmiany nazwiska rodowego. Istotną zmianą jest usankcjonowanie sytuacji prawnej osób w odniesieniu do nazwiska po zawarciu związku małżeńskiego. Odniesiono się do sytuacji eksponujących ważne powody zmian nazwisk i imion. Tutaj posłużono się orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 2 października 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie i Panowie Posłowie! Każda, nawet najdrobniejsza regulacja, z założenia niepozorna, niesie ze sobą określone, nieraz nieprzewidywalne konsekwencje. I tak jest też w tym przypadku. Mając owo założenie na uwadze, rząd szczegółowo ustalił tryb postępowania oraz właściwość organów, które będą czuwały nad prawidłowością nieraz problematycznych procedur zmian. Z dużą mocą podkreślono rolę i wagę numeru PESEL, który nadawany jest obywatelowi raz na zawsze i zmianom nie ulega. Uznając ratio legis dokonywanych zmian i zarazem bardzo daleko idących modyfikacji, ale i rozszerzenia przepisów obecnie obowiązujących, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego wierzy, że będzie to wychodziło naprzeciw przepisom unijnym, ale żywi też głęboką nadzieję, że udział służb prawnych rządu, a w szczególności Rządowego Centrum Legislacji, będzie rzetelny i bardzo skrupulatny, tak aby nie popełnić w dalszych pracach nawet najdrobniejszego uchybienia formalnego natury prawnej.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#PoselMiroslawPawlak">Biorąc pod uwagę słuszność projektu ustawy, po przeprowadzeniu dyskusji, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przedłożonym Wysokiej Izbie projektem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To były wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Koła nie zgłosiły się do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A do zadania pytań zgłosiło się pięć osób.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze chce się zapisać? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-522.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska, jako pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W konstytucji marcowej z 1921 r. w art. 96 ustawodawca stwierdził, że Rzeczpospolita Polska nie uznaje przywilejów rodowych ani stanowych, jak również żadnych herbów, tytułów rodowych i innych, z wyjątkiem naukowych i urzędowych. W czasach PRL-u władze gwarantowały punkty za pochodzenie dla kandydatów na studia z rodzin chłopskich, robotniczych, a osoby o podejrzanych arystokratycznych nazwiskach dyskryminowano i nie dopuszczano do edukacji, a często również pracy. Nazwisko dla wielu ludzi jest wciąż ich dziedzictwem, świadectwem historii rodu, ale jest również elementem historii naszego kraju. Nie jest tylko ciągiem znaków na dowodzie osobistym.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Dlatego proszę pana ministra, przedstawicieli rządu, posła wnioskodawcę o wyjaśnienie. Chodzi o nazwiska, o których mowa w art. 5. Czy lista nazwisk osób wsławionych w dziedzinie kultury, nauki, polityki i działalności społecznej lub wojskowej jest określona? Czy decyzja jest zależna tylko od urzędnika urzędu stanu cywilnego? Ja sobie nie wyobrażam takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz"> Te nazwiska były chronione nawet za czasów carskich, za czasów zaborów, więc wolna Polska tym bardziej powinna chronić swoją historię - historię Polski zapisaną czynami wielkich ludzi, a nie bezimiennych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-523.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość, ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projektowany art. 5 wprowadza ochronę nazwisk historycznych, wsławionych w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej i społecznej albo wojskowej. To, że wprowadza się ochronę nazwisk historycznych, jest słusznym rozwiązaniem, pod jednym warunkiem - ażeby osoby, których nazwiska będą chronione, autentycznie wsławione były pozytywnie dla dobra naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Dlatego też chciałbym zapytać: Kto będzie decydował o tym, czy dane nazwisko jest historyczne? Czy rząd przewiduje wprowadzenie rejestru tego typu nazwisk, które będą chronione? Jakie przewiduje rząd działania w celu ochrony naszych historycznych nazwisk również poza granicami kraju? Na moje pytania prosiłbym o pisemną odpowiedź. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe, ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie pierwsze. Proszę o jednoznaczną odpowiedź pana ministra lub pana posła sprawozdawcę: Czy wobec nowej regulacji prawnej obywatel państwa będącego członkiem Unii Europejskiej będzie mógł wystąpić do polskiego organu, poza swoim krajem, z wnioskiem o zmianę imienia i nazwiska na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie będzie na przykład przebywał czasowo?</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#PoselMiroslawPawlak">I pytanie drugie. Skoro powoływano się na wyrok wojewódzkiego sądu administracyjnego - i bardzo słusznie - czy nie celowe byłoby poddanie tegoż projektu ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, co z pewnością wzmocniłoby legislacyjnie jego materię</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#PoselMiroslawPawlak">, a być może spowodowało uniknięcie ewentualnych błędów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Joanna Fabisiak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany ustawowe mają charakter dostosowawczy. Chciałabym spytać: Czy rozważana była nowa ustawa w kontekście Karty Polaka? Karta Polaka bowiem wydawana jest obywatelom polskim na 10 lat. Osoby te mogą tu kończyć studia, potem mieć stałe miejsce zameldowania, zameldowanie na pobyt stały. Czy wobec tego te sytuacje były rozważane przy proponowanych zmianach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako ostatni pan poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#PoselPiotrCybulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące art. 8. Widzę jakąś niespójność w art. 8 w dwóch ustępach, ze względu na rozwój inteligencji emocjonalnej, ale także na inne prawa przyrodnicze, które również towarzyszą przecież człowiekowi. W ust. 1 mówi się, że przy zmianie nazwiska obojga rodziców rozciąga się nazwisko na dzieci małoletnie, a w ust. 2 mówi się, że jeżeli jedno z rodziców zmienia nazwisko, to dziecko 13-letnie musi wyrazić na to zgodę. Ja wiem, że w tym momencie kończy się rozwój inteligencji emocjonalnej u dziecka, ale również, pod względem praw socjologicznych, dziewczynki dojrzewają nieco szybciej niż chłopcy.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#PoselPiotrCybulski"> I muszę zapytać, co jest w tym takiego, że dziecko, które ma jeszcze miesiąc do pełnoletności, rok, już jest rozwinięte jak to 13-letnie dziecko, które musi wyrazić na to zgodę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Witold Drożdż.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadam na zadane przez państwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pan poseł Tyszkiewicz zadał pytanie dotyczące istnienia jakiegoś katalogu nazwisk, które mocą tego projektu ustawy są de facto poniekąd chronione. Oczywiście takiego katalogu nie ma i być nie może. Tego katalogu nie można chyba nawet sobie w sposób poważny wyobrazić. W tym zakresie stosowne decyzje są podejmowane przez kierownika urzędu stanu cywilnego. Analogiczne rozwiązanie obowiązuje obecnie. Oczywiście osobie zainteresowanej przysługuje pełna procedura odwoławcza, łącznie z odwołaniem do sądu administracyjnego. I rozumiem, że ta pełna procedura gwarantuje możliwość przedstawienia swoich racji, jeśli one odbiegają od decyzji, którą podjął kierownik urzędu stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">De facto ta sama kwestia została poruszona w pytaniu pana posła Gosiewskiego, niemniej zgodnie z prośbą udzielimy oczywiście pisemnej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pan poseł Pawlak zadał pytanie dotyczące możliwości zmiany imienia czy nazwiska przez obywatela innego kraju Unii Europejskiej na terenie Polski. Art. 2 to jednoznacznie wyklucza.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pani poseł Fabisiak zapytała o kontekst Karty Polaka. Biorąc pod uwagę, iż projekt ustawy dotyczy obywateli polskich oraz bezpaństwowców przebywających na stałe na terytorium Polski i uchodźców, w tym obszarze, że tak powiem, podmiotowym się koncentrowaliśmy. Ta ustawa nie była rozpatrywana w kontekście przepisów dotyczących Karty Polaka.</u>
          <u xml:id="u-533.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Wreszcie pan poseł Cybulski wskazał na potencjalną niespójność między ust. 1 i ust. 2 w art. 8. Chciałbym zwrócić uwagę, że tu została zastosowana konstrukcja analogiczna z konstrukcją zawartą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, który stwierdza, że osoby małoletnie w wieku lat 13 uzyskują ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Ta konstrukcja została w pełni przeniesiona do przedłożonego projektu ustawy. Tak że jest to rozwiązanie, można powiedzieć, mieszczące się już w istniejącym porządku prawnym. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-533.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł sprawozdawca dziękuje za możliwość zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 39. porządku dziennego: Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 901).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu...</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jest pan senator? A, jest pan senator.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę pana senatora Zbigniewa Cichonia o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#SenatorZbigniewCichon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność, niekłamaną radość wręcz przedstawić senacki projekt zmiany przepisów Kodeksu postępowania karnego dotyczących przesłanek stosowania obserwacji psychiatrycznej.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#SenatorZbigniewCichon">Ta regulacja jest regulacją dostosowującą przepisy do wymogów wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził, że dotychczasowa narusza konstytucję, zwłaszcza jest niezgodna z zasadą poszanowania wolności człowieka, ze względu na to, że, po pierwsze, nie ustalono rozsądnego okresu obserwacji psychiatrycznej - to jest jedna rzecz - i po drugie, że nie ustalono pewnych ograniczeń stosowania obserwacji psychiatrycznej, która, co tu dużo mówić, jest przecież również formą pozbawienia wolności. W przypadkach, nazwijmy to tak kolokwialnie, mniejszej wagi mianowicie czasami kara pozbawienia wolności mogłaby być nawet krótsza aniżeli okres zastosowanej obserwacji psychiatrycznej. Dlatego propozycje zmian idą w tym kierunku, aby, po pierwsze, ustalić, że stosowanie tej obserwacji jest dopuszczalne jedynie wtedy, kiedy zachodzi duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo, a po drugie, kiedy jej przesłanką jest konieczność zastosowania obserwacji, albowiem nie da się stwierdzić stanu psychicznego w badaniu ambulatoryjnym. Trzeci ogranicznik to jest to, że nie będzie można stosować obserwacji w sprawach, tak jak mówiłem, mniejszej wagi, czyli o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego, a także w wypadku gdy na podstawie okoliczności sprawy można przewidzieć, że sąd orzeknie w stosunku do oskarżonego karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub łagodniejszą albo że okres obserwacji przekroczy przewidywany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia, z jednym zastrzeżeniem - jeżeli oskarżony będzie wnosił o poddanie go obserwacji psychiatrycznej, to wtedy oczywiście na zasadzie volenti non fit iniuria, czyli chcącemu się nie dzieje krzywda, taka obserwacja może być zastosowana, mimo że to jest sprawa z oskarżenia prywatnego czy że można przewidzieć, że kara będzie stosunkowo łagodna.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#SenatorZbigniewCichon">I wreszcie ustalono zasadę, że obserwacja może być zarządzona na 10 dni i przedłużona do maksimum 6 tygodni. Do tej pory nie było maksymalnego pułapu czasu stosowania tej obserwacji, stąd propozycja przedstawiona w tymże projekcie. Jestem w pełni przekonany do tego, by przedstawić państwu ten projekt jako projekt, który rekomendujemy Sejmowi do przyjęcia. Dlatego uprzejmie proszę o jego przyjęcie. Jeżeli są jakieś pytania, to bardzo proszę, szybciutko odpowiem. Wiem, że już jest późna pora, w związku z czym nie przedłużam swojego wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeszcze do późnej pory to daleko.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Karpiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedstawiam stanowisko wobec senackiego projektu ustawy zawartego w druku nr 901.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Od dłuższego czasu pojawiają się głosy o potrzebie racjonalizacji polityki karnej i dostosowania procedury karnej do wymogów konstytucyjnych. We wrześniu tego roku dali temu wyraz szefowie katedr prawa karnego zebrani na ogólnopolskim zjeździe, przedstawiając do wiadomości posłów uchwałę w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Należy wskazać, że omawiany przez nas projekt dotyczy przepisów związanych z badaniami psychiatrycznymi osób oskarżonych, które to przepisy zawarte są w Kodeksie postępowania karnego i stanowią wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z lipca 2007 r. Wspomniane orzeczenie jest wyrazem ochrony wartości konstytucyjnych i wskazuje na obowiązek poszanowania tych wartości składających się na obraz demokratycznego państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Jednym z najdotkliwszych przejawów naruszania praw człowieka w Polsce jest niezasadne stosowanie obserwacji psychiatrycznych. Podstawowe zadanie, przed jakim stoi dziś polski ustawodawca, wymaga odpowiedzi na pytanie: Jak zorganizować badania psychiatryczne oskarżonego w zakładzie zamkniętym, by odbywały się one z poszanowaniem godności ludzkiej oraz standardów wyznaczonych przez polską konstytucję? Pamiętać bowiem należy, że celem badania psychiatrycznego, któremu poddany zostaje oskarżony, jest określenie poczytalności sprawcy zarówno w chwili popełnienia czynu, jak i w czasie toczącego się postępowania karnego, co ma fundamentalne znaczenie dla stwierdzenia odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Przedstawiony projekt proponuje szereg istotnych zmian w obrębie przepisów regulujących tę kwestię, które zostały omówione przez pana senatora. Zmiana dotychczasowych przepisów służy zatem zapewnieniu należytych gwarancji procesowych i poszanowaniu zasady państwa prawnego, a także wynikającej z niej zasady proporcjonalności oraz praw jednostki.</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Chciałbym zwrócić uwagę, że zagadnienie omawianych zmian związane jest ściśle z dyskusją wokół stosunku interesów publicznych do praw podmiotowych jednostki. Przepisy regulujące okoliczności i czas badania psychiatrycznego wkraczają bowiem w dziedzinę praw człowieka i dotykają interesu indywidualnego i interesu publicznego. Głębokiej refleksji wymaga odpowiedź na pytanie: Gdzie znajduje się granica między tymi dwoma rodzajami interesów? Czy i w jakich okolicznościach państwo może ograniczyć sferę praw i wolności jednostki? Niezwykle niebezpieczna bowiem wydaje się dominacja norm prawa karnego dopuszczających podporządkowanie jednostki władzy publicznej, co można uznać za odpowiedź na bezradność tejże władzy publicznej wobec zagrożeń życia społecznego i sposób na rozwiązanie tkwiących w społeczeństwie konfliktów.</u>
          <u xml:id="u-539.6" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Wyrazem przeciwwstawienia się temu niebezpieczeństwu jest zatem konstytucyjna zasada proporcjonalności, konieczność zachowania odpowiedniej proporcji pomiędzy środkiem, jakim jest ograniczenie danego prawa lub wolności, a celem, jakim jest szeroko pojęty interes publiczny. Zachowanie bowiem odpowiedniej relacji między działaniem państwa a prawami obywatelskimi należy do jednego z fundamentów demokratycznego państwa prawa. Stąd też impulsem do rozpoczęcia obserwacji w zakładzie psychiatrycznym winna być pewnego rodzaju sytuacja przymusowa, gdy biegli nie mają możliwości dokonania pełnej i pewnej oceny stanu psychiatrycznego w badaniu ambulatoryjnym. Taka jednak forma przymusowego badania psychiatrycznego winna być stosowana jako ultima ratio, podobnie jak inne przypadki pozbawienia wolności. Należy tak uregulować kwestię badań psychiatrycznych, aby zminimalizować wszelkie możliwości ewentualnych nadużyć, które powodowałyby nadszarpnięcie autorytetu państwa i zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-539.7" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Reasumując, chciałbym zwrócić uwagę, iż poszanowanie praw obywatelskich zależy tu nie tylko od precyzyjnych przepisów prawa, ale także od stworzenia prawidłowych warunków do funkcjonowania zakładów psychiatrycznych. Zdaniem niektórych komentatorów głębokiej refleksji wymaga reorganizacja badań. Odpowiedzią mogłoby być powołanie dziennych oddziałów sądowo-psychiatrycznych oraz stworzenie efektywnego systemu informacji wskazujących, w jakim zakładzie można poddać się obserwacji bez zagrożenia wielomiesięcznym oczekiwaniem, a tym samym wydłużeniem okresu pozbawienia wolności. Spełnienie tych postulatów w połączeniu z precyzyjnym prawem mogłoby zapewnić realizację interesów publicznych przy jednoczesnej ochronie praw obywatelskich, praw, w sprawie których w ramach funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości byliśmy już kilkakrotnie napominani przez instytucje międzynarodowe. Dlatego też do tak drażliwej kwestii, jaką są badania psychiatryczne w ramach postępowania karnego zmuszeni jesteśmy podejść ze szczególną ostrożnością.</u>
          <u xml:id="u-539.8" who="#PoselGrzegorzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej, akceptując kierunek zmian zaproponowany przez Senat, opowiada się za skierowaniem projektu do dalszych prac w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Prawa i Sprawiedliwości głos zabierze pani poseł Krystyna Grabicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu PiS wobec senackiego projektu ustawy Kodeks postępowania karnego, zawartego w druku nr 901.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">Senacki projekt zmienia art. 203 oraz art. 552 K.p.k. Przyczyną powstania projektu zmian jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2007 r. o niezgodności zapisów z konstytucją. Mankamenty poprzednio obowiązującego zapisu art. 203 powodowały, że nie był on skuteczną gwarancją procesową wolności osobistej oskarżonych. Było to sprzeczne z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego, która dopuszcza umieszczenie osoby w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody, ale tylko na okres 10 dni, bez możliwości wydłużenia tego terminu. K.p.k. umożliwiał wydłużenie terminu pozbawienia wolności bez prawomocnego wyroku sądowego na czas nieokreślony, uzależniony od pracy biegłych. Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że przepisy art. 203 są niezgodne z konstytucją, gdyż nie wskazują maksymalnego czasu trwania obserwacji psychiatrycznej. Projekt ustawy, nad którym debatujemy, wzmacnia gwarancje procesowe oskarżonego, który ma być poddany obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym.</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#PoselKrystynaGrabicka">Projekt ustawy zawęża stosowanie obserwacji w zakładzie leczniczym do osób, w stosunku do których istnieje duże prawdopodobieństwo, że popełniły one przestępstwo. Nie dopuszcza się stosowania obserwacji w zakładzie leczniczym, jeśli opinia biegłych psychiatrów może być wydana w warunkach nieizolacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#PoselKrystynaGrabicka">Projekt słusznie wyklucza stosowanie obserwacji w zakładzie leczniczym w przypadku przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego bądź gdy popełniony czyn nie jest zagrożony karą izolacyjną, albo kiedy spodziewany wymiar kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia nie przekroczy okresu pozostawania w zakładzie leczniczym lub sąd orzeknie karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem, lub karę łagodniejszą.</u>
          <u xml:id="u-541.5" who="#PoselKrystynaGrabicka">Projekt słusznie ustala, że o potrzebie, czasie i miejscu obserwacji w zakładzie leczniczym orzeka sąd. Termin obserwacji nie powinien być dłuższy niż 10 dni, w wyjątkowych wypadkach może być wydłużony, ale nie może przekraczać 6 tygodni. W razie niesłusznej obserwacji psychiatrycznej przysługuje odszkodowanie i zadośćuczynienie.</u>
          <u xml:id="u-541.6" who="#PoselKrystynaGrabicka">Inicjatywa senacka zmiany przepisów Kodeksu postępowania karnego zasługuje na uwagę. Klub PiS popiera tę inicjatywę i wnosi o przesłanie projektu do komisji kodyfikacyjnej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-541.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Rydzoń przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 901).</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#PoselStanislawRydzon">Przedstawiony przez Senat projekt ustawy stanowi wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2007 r. dotyczącego art. 203 § 1 i 2 K.p.k. W wyroku tym trybunał stwierdził, że zaskarżony art. 203 § 2, w związku z art. 203 § 3 K.p.k., w zakresie, w jakim nie wskazuje maksymalnego czasu trwania obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym, jest niezgodny ze wskazanymi wzorcami konstytucji. Nadto Trybunał Konstytucyjny odroczył do 18 października 2008 r. utratę mocy obowiązującej wskazanych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#PoselStanislawRydzon">Obowiązujący nadal przepis art. 203 dotyczący obserwacji oskarżonego w zakładzie leczniczym nie wskazuje, kiedy należy zasięgnąć opinii o stanie zdrowia psychicznego tej osoby. Obowiązuje pogląd, że podstawą powołania biegłych lekarzy psychiatrów w celu ustalenia stanu zdrowia psychicznego oskarżonego są uzasadnione wątpliwości co do jego poczytalności. Chodzi o stan zdrowia oskarżonego w chwili popełnienia czynu, a także w czasie toczącego się postępowania karnego. Jest to niezwykle istotne, gdyż ustalenie poczytalności ma podstawowe znaczenie dla stwierdzenia możliwości i zdolności oskarżonego do uczestniczenia w poszczególnych czynnościach procesowych oraz ponoszenia przez niego odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#PoselStanislawRydzon">Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że można mówić o istnieniu domniemania, iż każdy sprawca czynu zabronionego jest osobą zdrową psychicznie, która za swój czyn może odpowiadać karnie, i dla potwierdzenia tego domniemania nie ma potrzeby przeprowadzania badań psychiatrycznych. Potrzeba taka zaistnieje dopiero wówczas, gdy pojawią się wątpliwości co do jego poczytalności i będą one miały charakter uzasadniony, czyli znajdą oparcie w zaistniałych okolicznościach.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#PoselStanislawRydzon">Jedną z metod badawczych psychiatrii jest badanie psychiatryczne połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym. Zgodnie z art. 203 § 2 K.p.k. badanie takie połączone z obserwacją dopuszczane jest wyłącznie na podstawie decyzji sądu jako organu bezstronnego, niezależnego i niezawisłego. Sąd, wydając zgodę na obserwację, musi mieć na uwadze konsekwencje swojej decyzji, gdyż może ona mieć nieodwracalne skutki dla badanej psychiatrycznie osoby.</u>
          <u xml:id="u-543.5" who="#PoselStanislawRydzon">Oprócz konsekwencji badawczych obserwacja w zakładzie leczniczym wywołuje także inną konsekwencję w postaci pozbawienia oskarżonego wolności osobistej. Pozbawienie wolności z tego tytułu zgodnie z art. 203 § 3 K.p.k. nie powinno trwać dłużej niż 6 tygodni, lecz w dalszej części tego przepisu ustawodawca upoważnił sąd do przedłużenia tego terminu na czas określony niezbędny do zakończenia obserwacji. I tu tkwi sedno niekonstytucyjności tego przepisu. Art. 203 § 3 K.p.k. nie traktuje przedłużenia obserwacji psychiatrycznej jako instytucji nadzwyczajnej. Sąd nie musi zatem weryfikować przyczyny niezakończenia obserwacji w terminie kodeksowym, tym bardziej że wskazany art. 203 § 3 nie obliguje zakładu leczniczego do uzasadnienia wniosku w kwestii przedłużenia terminu. Jak słusznie zauważył Trybunał Konstytucyjny, w rezultacie może dojść do przedłużenia terminu obserwacji nie tylko z przyczyn niezależnych od zakładu leczniczego, lecz również z przyczyn bezpośrednio lub pośrednio zawinionych przez zakład. Trybunał zwrócił uwagę na nieostry zapis ˝sąd może przedłużyć˝, co sugeruje możliwość tylko jednokrotnej zgody sądu na przedłużenie obserwacji, ale dopuszcza także możliwość wyrażenia kolejnej zgody w przypadku niezakończenia badań i obserwacji oskarżonego.</u>
          <u xml:id="u-543.6" who="#PoselStanislawRydzon">Autorzy projektu słusznie powołują się na art. 130 K.p.k. z 1928 r., który wyraźnie zobowiązywał sąd do określenia w swoim orzeczeniu nie tylko miejsca obserwacji, ale i czasu jej trwania. Z porównania tego przepisu z 1928 r. i obecnie obowiązującego art. 203 § 2 wynika, że ten drugi w ogóle nie wspomina o czasie trwania obserwacji. I dalej wyciągają wniosek, że mankamenty art. 203 K.p.k. sprawiają, że przestaje on być skuteczną gwarancją procesową wolności osobistej oskarżonego.</u>
          <u xml:id="u-543.7" who="#PoselStanislawRydzon">Podsumowując potrzebę zmiany treści art. 203, projektodawcy powołują się na stwierdzenie trybunału: ˝Sąd, który ma być gwarantem realizacji konstytucyjnej wolności osobistej oskarżonego, de facto traci możliwość zweryfikowania, czy w konkretnym przypadku ograniczenie tej wolności następuje w niezbędnym zakresie, koniecznym w państwie demokratycznym ze względu na ochronę wartości wskazanych w art. 31 ust. 3 konstytucji˝.</u>
          <u xml:id="u-543.8" who="#PoselStanislawRydzon">Dalej trybunał wskazuje, co powinna zawierać nowelizacja. Winny się w niej znaleźć dwa elementy: zawężenie stosowania obserwacji psychiatrycznej do osób, co do których istnieje wysokie prawdopodobnieństwo...</u>
          <u xml:id="u-543.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-543.10" who="#PoselStanislawRydzon">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-543.11" who="#PoselStanislawRydzon">...że popełniły czyn zabroniony, zagrożony karą izolacyjną i takiej też kary w ramach prowadzonego procesu karnego mogą się spodziewać oraz doprecyzowanie w ustawie maksymalnego czasu stosowania obserwacji psychiatrycznej.</u>
          <u xml:id="u-543.12" who="#PoselStanislawRydzon">Wymienione elementy zostały zrealizowane w przedłożonej przez Senat propozycji nowelizacji Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-543.13" who="#PoselStanislawRydzon">Na zakończenie wystąpienia chciałbym podziękować Senatowi za tę inicjatywę ustawodawczą, dzięki czemu po raz pierwszy od dłuższego czasu Sejm zareaguje prawie że na czas na wyrok Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-543.14" who="#PoselStanislawRydzon">W imieniu Klubu Poselskiego Lewica oświadczam, że nowelizacja zasługuje na poparcie i wnoszę o skierowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach celem dalszego procedowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Józef Zych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Karpiński z Platformy Obywatelskiej, uzasadniając potrzebę porządnej legislacji, mówiąc ogólnie, powołał się na uchwałę katedr prawa karnego. To jest bardzo ważna sprawa. Ja przy tej okazji chciałbym powiedzieć, że tę potrzebę konsultacji z naukowcami dostrzegła Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach i postanowiliśmy przede wszystkim zbadać, jak zareagują katedry prawa uniwersytetów polskich na propozycję, aby przesyłać im do opiniowania projekty kodeksów.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#PoselJozefZych">Pierwszą taką konsultację przeprowadziliśmy na Wydziale Prawa Uniwersytetu Gdańskiego. Opinia jest jednoznacznie pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#PoselJozefZych">Podobne stanowisko zajmują naukowcy z Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Będziemy kontynuować te konsultacje. Oczywiście na obecnym etapie, przy tym ogromnym natłoku pracy i ciągłych zmianach w kodeksach, jest to dość trudne, ale przyjdzie moment, kiedy nastąpią zapowiadane pełne nowelizacje, np. Kodeksu pracy, i wtedy będzie to sprawa niezwykle ważna.</u>
          <u xml:id="u-545.3" who="#PoselJozefZych">Ponieważ moi koledzy omówili tutaj część tych zmian - oczywiście klub Polskiego Stronnictwa Ludowego również je popiera - chciałbym zwrócić uwagę tylko na jedną rzecz. Mianowicie na art. 552 § 4. Wynika on również z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. W § 4 mamy absolutnie do czynienia z rozszerzeniem możliwości dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania, zatrzymania lub obserwacji psychiatrycznej. Oczywiście zadośćuczynienie i odszkodowanie to instytucje prawa cywilnego, ale przypomnę, że w tym orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny poszedł tak daleko, że stwierdził, iż w przypadku bezzasadnego tymczasowego aresztowania taka osoba ma prawo dochodzenia nawet renty skapitalizowanej, gdyby np. okazało się, że w okresie tymczasowego aresztowania uniemożliwiono, utrudniono choremu leczenie i wystąpiły takie skutki, które powodują zaliczenie do jednej z grup inwalidzkich. To rozszerzenie ma więc bardzo istotne znaczenie, szczególnie w świetle ostatnich danych, które mówią, że w wielu przypadkach w okresie ostatnich dwóch lat mieliśmy do czynienia z takimi bezzasadnymi aresztowaniami.</u>
          <u xml:id="u-545.4" who="#PoselJozefZych">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, podobnie jak moi przedmówcy, wnosi o skierowanie tego projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę pana posła Jana Widackiego w imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#PoselJanWidacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proponowana nowelizacja wykonuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, podnosi standardy naszego procesu karnego, będzie lepiej chronić prawa i wolności obywatelskie, wzmocni też gwarancje procesowe oskarżonego, dlatego zasługuje na poparcie. Mam szczególną satysfakcję, popierając tę nowelizację, bowiem u jej podstaw leży orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wydane w sprawie, w której wywodziłem skargę konstytucyjną w lipcu 2007 r. Po raz kolejny wyrażam jednak zastrzeżenie, że Kodeks postępowania karnego i Kodeks karny nowelizujemy po kawałku, niemal na każdym posiedzeniu Sejmu, co generalnie nie może służyć dobrej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#PoselJanWidacki">Mając na uwadze to, że nowelizacja, jak wspomniałem, poprawia standard naszego procesu karnego, posłowie Demokratycznego Koła Poselskiego, a jak się dowiaduję także Koła Poselskiego SDPL - Nowa Lewica, będą głosować za przyjęciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do zadania pytań zgłosiły się trzy osoby.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Minuta na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu projektu ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego zwrócono uwagę na fakt, że zgodnie z polskim prawem osoba umieszczona na obserwacji w zamkniętym zakładzie leczenia psychiatrycznego, po miesiącu pobytu w tym zakładzie, może stracić pracę na skutek rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez pracodawcę na podstawie art. 53 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, nawet jeśli po 6 tygodniach pobytu w zakładzie okaże się, że jest zdrowa. Z kolei wobec osoby tymczasowo aresztowanej pracodawca może rozwiązać umowę o pracę dopiero po 3 miesiącach nieobecności w zakładzie pracy. Czy zatem wnioskodawcy projektu, a także Rada Ministrów nie uważają, że konieczna jest zmiana przepisów Kodeksu pracy poprzez ich dostosowanie do nowelizowanych przepisów K.p.k. w ten sposób, aby osoba znajdująca się na obserwacji nie była w gorszej sytuacji niż osoba tymczasowo aresztowana? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jerzy Kozdroń, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#PoselJerzyKozdron">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie posłowi wnioskodawcy, ale jakoś się ulotnił.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#GlosZSali">(Senatorowi.)</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#PoselJerzyKozdron">W związku z tym pozwolicie państwo, że skieruję to pytane do strony rządowej. Ja również miałem przyjemność występować przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie, która była, że tak powiem, praprzyczyną tej nowelizacji i dotyczyła postępowania z oskarżenia prywatnego. Osobiście uważam, że Senat trochę przedobrzył i poszedł za daleko. Przede wszystkim chodzi o art. 203 § 3, który mówi, że niedopuszczalne jest skierowanie na obserwację w sytuacji, kiedy przewiduje się karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, kiedy dotyczy to sprawy z oskarżenia prywatnego, albo kiedy przewiduje się, że wyda się jakąś inną karę wolnościową. Powstaje pytanie, kiedy w ogóle stosuje się karę wolnościową. Mianowicie wtedy, kiedy nie można ustalić stanu zdrowia psychicznego sprawcy.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-551.4" who="#PoselJerzyKozdron"> Teraz powstaje zasadnicze pytanie. Czy będzie większą krzywdą dla sprawcy, kiedy zostanie skazany, w sytuacji gdy nie powinien ponosić odpowiedzialności karnej, nawet na karę pozbawienia wolności w zawieszeniu, którą zresztą w okresie próby w każdej chwili będzie można mu odwiesić, czy też kiedy nie będzie on podlegał odpowiedzialności karnej? Czy nie należałoby w tym wypadku wprowadzić tu jakichś niuansów? Czy nowelizacja nie poszła za daleko w tym kierunku?</u>
          <u xml:id="u-551.5" who="#PoselJerzyKozdron">Druga sprawa dotyczy § 5. Jak można tutaj mówić, że zakład zamknięty, w którym podejrzany czy oskarżony przebywa na obserwacji psychiatrycznej, kieruje wniosek o przedłużenie tej obserwacji? Przecież zakład zamknięty nie jest stroną w tym postępowaniu. Nie jest ani obrońcą, ani prokuratorem, ani oskarżonym, ani sądem. W ogóle nie ma prawa występować o przedłużenie, a tutaj nadajemy mu to prawo wynikające z treści K.p.k. Rozumiem, gdyby to biegli występowali o przedłużenie, bo dalej nie są w stanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, pytanie, a nie polemika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#PoselJerzyKozdron">Zasadnicze pytanie w tej sytuacji jest takie, czy rząd nie odnosi wrażenia, że ten przepis jest niezgodny w tym zakresie z procedurą?</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#GlosZSali">(To jest pytanie do pana senatora.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do pana senatora, do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Wikiński z klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#PoselMarekWikinski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#PoselMarekWikinski">Panie Marszałku! Chciałbym skorzystać z prawa do zadawania przez posłów pytań przy pierwszym czytaniu w trybie art. 37-39. Mam pytanie do przedstawiciela wnioskodawców pana senatora Zbigniewa Cichonia. Nie ma już pana senatora?</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#GlosZSali">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#PoselMarekWikinski">Poleciał do Krakowa? Panie marszałku, myślę, że to jest niedopuszczalne, żeby przedstawiciel wnioskodawców opuszczał salę posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#GlosZSali">(Albo nie przychodził. Trybunał się wypowie.)</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#PoselMarekWikinski">Trudno, w takim razie to pytanie adresuję do rządu.</u>
          <u xml:id="u-555.6" who="#PoselMarekWikinski">Panie ministrze, art. 203 § 1 i 3 Kodeksu postępowania karnego traci moc obowiązującą po upływie 15 miesięcy od dnia opublikowana wyroku w Dzienniku Ustaw, tj. 18 października 2008 r., czyli za 48 godzin. Jest rzeczą oczywistą, że w ciągu 48 godzin nie uchwalimy omawianego projektu ustawy i na pewno nie wejdzie on w życie, zwłaszcza że vacatio legis jest 14-dniowe. W związku z tym mam pytanie: Jakie będą zasady przeprowadzania obserwacji psychiatrycznej w okresie od 19 października 2008 r. do dnia wejścia w życie ustawy z druku nr 901?</u>
          <u xml:id="u-555.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędziniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie krótko przedstawić nasze stanowisko wobec tego projektu, a przy okazji odpowiem na wątpliwości zgłoszone przez posłów. W szczególności chodzi o to, co powiedział pan poseł Kozdroń. Mamy bardzo podobne zdanie na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli chodzi o sam projekt, to tak jak w Wysokiej Izbie wspomniano związany jest on z wykonaniem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Nie będę już wspominał o jego zakresie, bo zostało to przez państwa na tej sali wspomniane.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast jeśli chodzi o te konkretne zmiany, w szczególności w odniesieniu do art. 203 K.p.k., służą one wzmocnieniu gwarancji procesowych oskarżonego i stanowią wykonanie obowiązku dostosowania tego przepisu do orzeczenia trybunału, i co do zasady wątpliwości to nie budzi. Natomiast jeśli chodzi o § 2 art. 203, to tutaj przepis stanowi, że: ˝Obserwacji w zakładzie leczniczym nie stosuje się, jeżeli opinia biegłych psychiatrów może być wydana bez jej przeprowadzenia˝. I w kontekście postulowanego brzmienia § 1 inicjatywa połączenia badania psychiatrycznego z obserwacją w zakładzie leczniczym należy do biegłych przeprowadzających badanie psychiatryczne oskarżonego w przypadku stwierdzenia przez nich i zgłoszenia takiej konieczności. Uważamy w związku z tym, że należy rozważyć, czy może nie byłoby uzasadnione wprowadzenie w miejsce tego postulowanego zapisu jakiś czytelnych kryteriów, które powinny spełniać wniosek tych biegłych psychiatrów o połączenie badania z obserwacją w zakładzie leczniczym. W przypadku bowiem zaistnienia przesłanek formalnych i faktycznych obserwacji o jej zastosowaniu będzie decydował sąd, rozpoznając złożony w tym przedmiocie wniosek. Natomiast zmiana § 3 - wspominał też o tym pan poseł Kozdroń - to jest właśnie to wykluczenie stosowania obserwacji w przypadkach, gdy popełniony czyn zabroniony nie jest zagrożony karą izolacyjną lub gdy spodziewany wymiar kary pozbawienia wolności i bezwarunkowego zawieszenia nie przekroczy okresu pozostawania w zakładzie leczniczym, co do zasady samej jest rozsądne. Natomiast trzeba tutaj zwrócić uwagę na to, że projektowane ograniczenie w płaszczyźnie stosowania obserwacji w zakładzie leczniczym to w rzeczywistości wynik odpowiedniego zastosowania już istniejącego przepisu art. 259 § 2 K.p.k. W związku z tym można by tutaj rozważyć, czy wprowadzeniu projektowanej zmianie nie służyłby może lepiej zapis o odpowiednim stosowaniu tego już istniejącego przepisu. Ta proponowana regulacja wymaga również rozważenia w części dotyczącej wyłączenia spod obserwacji w zakładzie leczniczym wszystkich sprawców przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego. O ile bowiem kryterium eliminacji sprawców tej kategorii występków stanowić miałaby tutaj waga czynu oceniana w płaszczyźnie stopnia społecznego niebezpieczeństwa, zauważyć należy, że w praktyce oznaczałoby to pominięcie przypadków określonych w art. 60 § 1 K.p.k., w których prokurator, kierując się wymogami interesu społecznego, wszczyna postępowanie w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego albo też przystępuje do postępowania toczącego już się. Również zgadzamy się z tym, że wątpliwości budzi zaproponowany § 5 zmienionego przepisu, który określa czas trwania obserwacji psychiatrycznej. Zwracam w związku z tym uwagę Wysokiej Izby na następujące problemy. Gdyby sąd określił właśnie czas trwania tej obserwacji na 10 dni, to mogłoby to w praktyce od razu doprowadzać - znając życie, tak się pewnie stanie - niejako do automatycznego już występowania przez zakład leczniczy o przedłużenie tego terminu, bo 10 dni to jest bardzo krótko. I zbyt krótki czas trwania tej ˝podstawowej obserwacji˝ może spowodować niemożność jej dokończenia. Wystąpienie więc z wnioskiem o przedłużenie obserwacji wiąże się z koniecznością przesyłania akt sprawy, co jeszcze skuteczniej uniemożliwi biegłym w ogóle dokończenie kiedykolwiek tej obserwacji. Dlatego też zamiast przyspieszać, może to wpływać nawet dodatkowo jeszcze na przeciąganie się. Sugeruję rozważenie wprowadzenia dłuższego terminu, na przykład 30-dniowego. Wydaje się to bardziej zasadne. Należy tutaj również zauważyć, że ten maksymalny czas obserwacji w zakładzie w logicznym wymiarze 6 tygodni w konkretnych przypadkach może być zbyt krótki. I tutaj sugerowaliśmy rozważenie wprowadzenia dłuższego okresu, na przykład 3 miesięcy. Jeżeli jeszcze chodzi o koncepcję zmiany w art. 552 § 4 K.p.k., polegającej na wprowadzeniu możliwości dochodzenia odszkodowania za niewątpliwie niesłuszną obserwację psychiatryczną - już pan marszałek Zych zwracał dzisiaj na to uwagę - to zauważamy tutaj taki szerszy aspekt tego projektowanego rozwiązania, bo rzecz jasna mamy tu różne dobra. Jest z jednej strony ochrona wolności oskarżonego, jest to dobro nadrzędne w stosunku do ustalenia jego poczytalności dla potrzeb postępowania karnego, ale ma to też istotne znaczenie dla osób poddawanych obserwacji, wobec których nie stosuje się środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. I w kontekście projektowanego rozszerzenia zakresu tych roszczeń odszkodowawczych należy podkreślić konieczność naszym zdaniem określenia jakichś czytelnych kryteriów tej niesłuszności - jest to bowiem takie nieostre pojęcie - wskazując na różnice pomiędzy oceną niesłuszności zastosowania poszczególnych instrumentów procesowych wymienionych właśnie w tym zmienionym art. 552 § 4. I o ile bowiem w odniesieniu do tymczasowego aresztowania i zatrzymania dokonanie oceny słuszności decyzji możliwe będzie tutaj już na gruncie zebranego materiału dowodowego, to w przypadku obserwacji psychiatrycznej trzeba będzie ustalić, co było w zasadzie jej podstawą, dlaczego ona w ogóle miała miejsce. Uważamy w związku z tym, że trzeba zwrócić uwagę na konieczność wyłączenia bądź może odrębnego uregulowania przypadków uwzględnionego wniosku oskarżonego o poddanie go obserwacji, dopuszczonego przez projektowany przepis § 3, na zasadzie wyjątku od określonych ustawowo przesłanek niedopuszczalności obserwacji. Dlatego też w praktyce stwierdzenie, że przeprowadzenie obserwacji było niewątpliwie słuszne, może okazać się niezwykle trudne, a bez ustalenia takich precyzyjnych kryteriów - wręcz niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Chciałbym jeszcze poinformować Wysoką Izbę, że nowelizacja tego art. 203 w zakresie wykonania wyroku Trybunały Konstytucyjnego została też przewidziana w projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, Kodeks postępowania karnego, K.k.w. i Kodeks karny skarbowy, który został przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości. I my tutaj proponujemy...</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#GlosZSali">(Dawniej.)</u>
          <u xml:id="u-557.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Tak, panie pośle. Proponujemy tutaj zmiany w art. 203, które naszym zdaniem eliminują to niebezpieczeństwo zagrożeń, które zostało zasygnalizowane w projekcie przedstawionym przez Senat. Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że ten projekt dzisiaj został przez ministerstwo nasze skierowany pod obrady Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-557.6" who="#PoselMarekWikinski">(Do uzgodnienia.)</u>
          <u xml:id="u-557.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Przedstawiam tylko informację. Dlatego też konkluzja nasza - później odpowiem jeszcze panu posłowi na pytanie - jest taka, że postulujemy skierowanie projektu senackiego do dalszych prac parlamentarnych po to, by później połączyć go z projektem rządowym, co umożliwi opracowanie najlepszych rozwiązań, gdyż - jak mówię - co do zasady to uważamy, że projekt senacki jest dobry, bo zajmuje się on właściwymi kwestiami, tymi, które wynikają z orzeczenia trybunału. Natomiast uważamy, że niektóre problemy - zresztą tutaj panowie posłowie też to podnieśli - wymagają dalszego przemyślenia. Odpowiadając zaś na pytanie pana posła Wikińskiego odnośnie do tego, co się jutro wydarzy.</u>
          <u xml:id="u-557.8" who="#PoselMarekWikinski">(Nie jutro, po 18 października, 19.)</u>
          <u xml:id="u-557.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Po 18, przepraszam bardzo, tak jest, jutro jest 17 października. Co się wydarzy po 18 października? Otóż nie wydarzy się nic, gdyż tutaj należy zauważyć jedno. Wyrok Trybunały Konstytucyjnego ma charakter zakresowy. To nie jest wyrok stwierdzający nieważność tego zaskarżonego przepisu, w związku z tym nie zachodzi tutaj utrata mocy obowiązującej przepisu tego artykułu, natomiast przepis obowiązuje. Niemniej winien być stosowany łącznie z orzeczeniem trybunały, w związku z tym to orzeczenie trybunału nie ma charakteru uchylającego, tylko ma charakter zastosowawczy. Dlatego też w przyszłości, gdyby był stosowany przepis art. 203, to musi być tak odczytany przez sąd, aby był zgodny z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego i tak rzeczywistość po 18 października będzie wyglądać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-557.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wszystko jasne.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przedstawiciela wnioskodawców pana senatora Zbigniewa Cichonia nie ma. Nie było go dwa tygodnie temu. Dużo obowiązków jest w Senacie, ale obowiązek wnioskodawcy jest też obowiązkiem, dlatego w tym trybie zwracam uwagę na niestosowność opuszczenia sali Sejmu bez usprawiedliwienia.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-558.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu, kieruje senacki projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, zawarty w druku nr 901, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 40. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 631 i 979).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Mariana Filara.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zgodnie z upływem czasu informuję, że pytań w tym punkcie nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jest w dramacie ˝Mazepa˝ taka scena, w której król mówi do swego urzędnika, nakazuje mu, aby pana Mazepę zasadzić do wieży i trzymać do dalszego z nim rozporządzenia. Choć od tamtych czasów minęło już prawie 500 lat, to ten syndrom Mazepy, żeby zasadzić do wieży i trzymać do dalszego rozporządzenia, dziwnie w Polsce się utrwalił. Efekt tego jest taki, że w polskich aresztach siedzi o wiele za dużo osób i o wiele za długo, a my za to wszystko płacimy. Za dużo to jest mniej więcej tak 1/3 w ogóle populacji wszystkich osadzonych w Polsce, więc to są poważne liczby, a my za to wszystko jeszcze płacimy ciężkie pieniądze w Strasburgu. Właśnie odszkodowania zasądzane przez Trybunał strasburski za takie właśnie długotrwałe osadzanie w aresztach są jednym z głównych składników odszkodowań, które my płacimy.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Szanowni Państwo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, który mam zaszczyt prezentować Wysokiej Izbie, chce z tym syndromem Mazepy wreszcie skończyć, bo to byłby już czas - 500 lat.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Drodzy Państwo! Ustawa kieruje się właściwie dwoma głównymi celami. Chodzi o doprecyzowanie przesłanek uzasadniających przedłużenie stosowania instytucji aresztu tymczasowego, żeby nie było znów dalszego z nim rozporządzenia, a z drugiej strony o rozszerzenie gwarancji procesowych osób, które już do wieży zasadzono. Szczegóły znajdują się w druku sejmowym, w uzasadnieniu projektu, więc nie będę tego szczegółowo omawiał. Wskażę państwu tylko najważniejsze elementy, które mają do tego prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-561.3" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Pierwszym z nich, wydawałoby się, że takim stosunkowo mało istotnym, ale to jest tylko pozór, jest zmiana art. 244 § 2 K.p.k., który nakłada na organ zatrzymujący obowiązek obligatoryjnego poinformowania zatrzymanego o możliwości skorzystania z pomocy adwokata. Do tej pory znaliśmy to z amerykańskich filmów, w tej chwili stanie się to już składnikiem naszej rzeczywistości. To jest ważna rzecz, bo to gwarantuje skuteczną realizację prawa do nawiązania kontaktu z adwokatem.</u>
          <u xml:id="u-561.4" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Druga rzecz jest także ważna, choć z nieco innego powodu. Aktualnie obowiązujący przepis art. 261 Kodeksu karnego nakazuje, aby organ zatrzymujący np. w przypadku zatrzymania ucznia poinformował o zatrzymaniu danej osoby szkołę, rodziców, tego typu podmioty, ale nie przewidywał informacji w przypadku zatrzymania przedsiębiorcy. Po prostu nie było kogo informować. Kodeks nie przewidywał żadnego adresata takiej informacji, co w przypadku przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą nieraz prowadziło do katastrofalnych dla tych przedsiębiorstw następstw, a w konsekwencji dla ludzi tam zatrudnionych. Proponowana ustawa zmienia ten stan rzeczy. Od tej pory organ zatrzymujący będzie miał obowiązek powiadomienia o tym, zgodnie z wolą zatrzymanego, osobę, która zarządza przedsiębiorstwem zgodnie z jego statutem.</u>
          <u xml:id="u-561.5" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Trzeci charakterystyczny w tym względzie przepis jest może najważniejszy. Chodzi o wyeliminowanie nieostrych przesłanek tymczasowego aresztowania, przedłużania tego okresu poza maksymalne okresy wyznaczone przez prawo. Jedną z klasycznych przesłanek było stwierdzenie: można to przedłużyć powyżej 12 miesięcy, do 2 lat z powodu innych istotnych przeszkód, których usunięcie było niemożliwe. Konia z rzędem temu, kto potrafi powiedzieć, na czym to polega.</u>
          <u xml:id="u-561.6" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Projektowane zmiany eliminują tego typu nieostre przesłanki przedłużania tymczasowego aresztowania właściwie w nieskończoność, wymieniając w art. 263 § 4 K.p.k. przesłanki, które upoważniają do takiego przedłużenia, przesłanki ściśle sprecyzowane, np. zawieszenie postępowania karnego, wykonywania czynności dowodowych, zawiłości poza granicami kraju itd. Chodzi o eliminowanie takich ogólnych przesłanek i zastępowanie ich przesłankami konkretnymi. Eliminuje się także - jest to bardzo ważna sprawa, tak a propos tego, o czym przed chwilą mówiliśmy - możliwość przedłużania czasu trwania tymczasowego aresztowania z powodu przedłużającej się obserwacji psychiatrycznej czy braku opinii biegłego.</u>
          <u xml:id="u-561.7" who="#PoselSprawozdawcaMarianFilar">Szanowni państwo, w tej sytuacji mam zaszczyt rekomendować państwu ten projekt ustawy. Może jeszcze tylko podzielę się kilkoma krótkimi uwagami dotyczącymi losów tego projektu. Pan marszałek w dniu 9 lipca tego roku na podstawie stosownych przepisów skierował powyższy projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Komisja procedowała także przy pomocy podkomisji. W ostatecznym efekcie Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 22 lipca 2008 r. i 18 września 2008 r. wniosła, żeby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Również bardzo intensywnie zachęcam do tego Wysoki Sejm, zachęcam, żeby wreszcie skończyć w polskim prawie i praktyce z tym syndromem Mazepy: zasadzić i trzymać aż do dalszego rozporządzenia. Serdecznie państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-561.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Żałować należy, że ten punkt rozpatrujemy o tej porze, ponieważ sprawa jest rzeczywiście ważna i podjęte względem niej decyzje będą również bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan Witold Pol...</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#PoselWitoldPahl">(Jednak Pahl.)</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przepraszam, tu mam napisane Pol, a prawidłowo powinno być Witold Pahl.</u>
          <u xml:id="u-562.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeszcze raz przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-562.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan Witold Pahl, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#PoselWitoldPahl">Panie Marszałku! Do odtworzenia ze stenogramu - była umówiona kawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Tak. Tę kawę wypijemy jutro. Proszę mnie złapać za rękaw i zrealizujemy to.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#PoselWitoldPahl">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#PoselWitoldPahl">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska pragnę przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#PoselWitoldPahl">Po tak literackiej, ale też, co tu dużo mówić, i potwierdzonej prozą życia wypowiedzi pana profesora mogę tylko powiedzieć, że dobrze, że tą problematyką od długiego czasu i w sposób skuteczny zajmuje się Trybunał Konstytucyjny. Nie ulega wątpliwości, że kwestia ograniczenia względem wolności konstytucyjnie chronionego obywatela wymaga bardzo precyzyjnych norm. Te precyzyjne normy często powinny być wynikiem działań racjonalnego ustawodawcy. Tej racjonalności w postępowaniu ustawodawcy często brakowało. Chcę powiedzieć, że rzeczywiście kwestie dotyczące tak podstawowych spraw, jak wolność obywatela, były jeszcze często traktowane w sposób, oględnie mówiąc, bardzo niedoskonały. Celem ustawy jest doprecyzowanie zasad stanowienia norm prawnych, które pozwalają na ograniczenie praw konstytucyjnych dotyczących wolności obywatela. Jednocześnie projekt ustawy zakłada zwiększenie gwarancji procesowych względem osób zatrzymanych bądź tymczasowo aresztowanych.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#PoselWitoldPahl">Pierwsza podstawowa kwestia jest rzeczywiście związana z możliwością zwiększenia świadomości prawnej obywateli. Dotyczy to obowiązku pouczenia - czego wcześniej jeszcze nie było - zatrzymanego o możliwości skorzystania z obrońcy. Jest to bardzo ważny element, dlatego że często ten pierwszy etap postępowania, postępowania przygotowawczego, wytycza kierunek całości postępowania i pewne uchybienia, błędy czy też brak możliwości skorzystania z przysługujących zatrzymanemu uprawnień stawiają go w późniejszym stadium postępowania w sytuacji trudnej.</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#PoselWitoldPahl">Kolejny element dotyczy nałożonego już na sąd obowiązku, a więc dodania do treści art. 244 § 2 obowiązku powiadamiania przez sąd o fakcie zatrzymania przedsiębiorcy lub osoby niebędącej pracownikiem, a będącej członkiem organów zarządzających przedsiębiorstwa, a więc obowiązku powiadamiania zarządzającego przedsiębiorstwem o fakcie takiego zatrzymania, fakcie tymczasowego aresztowania. Jest to element bardzo istotny, bo często zdarzało się tak, że konsekwencją braku powiadomienia, braku informacji co do losu takiej osoby, która nie miała możliwości skorzystania z adwokata, nie miała rodziny, bo tak też się zdarzało, było to, że powstawało bardzo poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Konsekwencje tego związane z ryzykiem upadłości, ale też polegające na ewentualnej utracie pracy przez pracowników są bardzo, bardzo realne, toteż trzeba przyjąć taką propozycję rozwiązania ustawowego z dużym uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#PoselWitoldPahl">Wreszcie przechodzę do kwestii bardzo istotnej, to jest dookreślenia zasad, przesłanek stosowania tymczasowego aresztowania, a więc skorzystania z tej konstytucyjnej zasady ograniczenia tego prawa konstytucyjnego, prawa do wolności. Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku w sposób jednoznaczny stwierdził, że wprowadzanie niejasnych, nieprecyzyjnych przesłanek stosowania tymczasowego aresztowania jest sprzeczne z podstawowymi prawami konstytucyjnymi obywatela. Dotyczy to bardzo niejasnej i nieprecyzyjnej przesłanki, której treść przytoczę: innych istotnych przeszkód, których usunięcie było niemożliwe. Jest cały katalog, cały worek możliwości, sytuacji, które można przypisać temu zdarzeniu, ale powiem o dwóch: to jest kwestia przedłużania wydania opinii przez biegłego i kwestia bezpodstawnego często przedłużania stosowania badań psychiatrycznych. Usunięcie tego zapisu z Kodeksu postępowania karnego pozwoli na bardzo precyzyjny i jednoznaczny sposób dookreślenia zasad stosowania czy też tych przesłanek, które umożliwiają w sposób wyłączny i jedyny zastosowanie tej zasady ograniczenia wolności obywatela, jaką jest tymczasowe aresztowanie.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#PoselWitoldPahl">Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wnoszę o uchwalenie ustawy przedłożonej w projekcie rządowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Prawa i Sprawiedliwości głos zabierze pan poseł Stanisław Pięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#PoselStanislawPieta">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Niezwykle sobie cenię poetykę wystąpień pana prof. Filara. Podzielam pogląd pana marszałka, że gdyby punkt ten był rozpatrywany, omawiany w innych godzinach, to sformułowanie ˝syndrom Mazepy˝ bez wątpienia trafiłoby do wszystkich serwisów internetowych. Pozwolę sobie jednak nie zgodzić się stanowczo z taką opinią, iż - jeśli dobrze zrozumiałem, dobrze pamiętam - 1/3 aresztantów w ogóle nie powinna tam się znaleźć, że za dużo jest uwięzionych. Byłaby to przecież, Wysoka Izbo, inwazja zła, gdyby nagle 27 tys. złoczyńców wyszło na ulice naszych miast.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#PoselStanislawPieta">Skoncentruję się jednak na stanowisku mojego klubu. Chciałbym przestawić stanowisko Prawa i Sprawiedliwości dotyczące projektu zwartego w druku nr 979, który obejmuje sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Nasze stanowisko wobec projektu nie będzie jednolite.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#PoselStanislawPieta">W art. 1 Komisja Nadzwyczajna chce wprowadzić zmiany w kilku przepisach Kodeksu postępowania karnego i do tych propozycji pragnę się krótko odnieść.</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#PoselStanislawPieta">Zmiana 1. dotyczy § 2 w art. 244 Kodeksu postępowania karnego. Proponowana zmiana polega na niewielkiej rozbudowie i uszczegółowieniu przepisu. Przepis expressis verbis nakłada na funkcjonariuszy obowiązek natychmiastowego poinformowania zatrzymanego o jego prawie do skorzystania z pomocy adwokata. Chcę zapowiedzieć, że poprzemy nowe brzmienie § 2 w art. 244 K.p.k.</u>
          <u xml:id="u-567.4" who="#PoselStanislawPieta">Nie będziemy przeciwni zmianie proponowanej w pkt 2 w art. 1, która stanowi pewne novum normatywne. Zmieniony ma być przepis § 3 w art. 261 Kodeksu postępowania karnego. Sąd wydający postanowienie o tymczasowym aresztowaniu przedsiębiorcy lub członka organu zarządzającego przedsiębiorstwem na ich wniosek będzie obowiązany powiadomić zarządzającego przedsiębiorstwem o ich tymczasowym aresztowaniu. Ta propozycja nie budzi naszego entuzjazmu, nie do końca wiemy, o co tutaj chodzi - może o poprawę komfortu aresztowanego przedsiębiorcy, o zmniejszenie jego trosk w chwili aresztowania?</u>
          <u xml:id="u-567.5" who="#PoselStanislawPieta">Natomiast zdecydowanie sprzeciwiamy się zmianie projektowanej w pkt 3 w art. 1 proponowanej ustawy. Zmiana ta dotyczy § 4 w art. 263 Kodeksu postępowania karnego i zakłada uszczuplenie przesłanek upoważniających sąd apelacyjny do przedłużenia tymczasowego aresztowania o sytuację przedłużającej się obserwacji psychiatrycznej oskarżonego i o sytuację, w której przedłuża się opracowanie opinii przez biegłego.</u>
          <u xml:id="u-567.6" who="#PoselStanislawPieta">W związku z tym w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości na ręce pana marszałka składam poprawkę. Poprawka ta ma na celu utrzymanie dotychczasowego brzmienia § 4 w art. 263 Kodeksu postępowania karnego. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czas dla klubu Lewica jest podzielony przez panów posłów Stanisława Rydzonia i Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Rydzoń jako pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druki nr 631 i 979).</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#PoselStanislawRydzon">Z porównania projektu ustawy oraz sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej wynika, że wniosła ona do rządowej propozycji nowelizacji Kodeksu postępowania karnego tylko jedną poprawkę w zmianie 2. dotyczącej nowego brzmienia § 3 w art. 261. Oznacza to, że przedstawiony Sejmowi projekt reguluje oczywistą materię, która nie powinna wzbudzać - chociaż zauważyłem, że jednak wzbudza - kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#PoselStanislawRydzon">Celem nowelizacji jest doprecyzowanie przesłanek uzasadniających przedłużenie stosowania instytucji tymczasowego aresztowania oraz rozszerzenie gwarancji procesowych osób zatrzymanych. Projekt wprowadza też regulację poprawiającą warunki prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku tymczasowego aresztowania przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#PoselStanislawRydzon">Duży wpływ na treść projektu miało orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego dotyczące standardów konstytucyjnego ograniczenia prawa do wolności, będącego ingerencją w podstawowe prawa i wolności obywateli.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt ustawy proponuje kilka zmian w procedurze karnej. Są to m.in. prowadzenie obligatoryjnego pouczenia zatrzymanego o możliwości skorzystania z pomocy adwokata - obowiązek taki będzie miała policja po zatrzymaniu osoby podejrzanej, zmiana dotyczy art. 244 § 2 K.p.k. - zobowiązanie sądu do zawiadomienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, także zarządzającego przedsiębiorstwem, gdy oskarżonym jest przedsiębiorca lub niebędący pracownikiem członek organu zarządzającego przedsiębiorcy - zawiadomienie to odbywa się wyłącznie na wniosek tymczasowo aresztowanego przedsiębiorcy i zmiana dotyczy art. 261 § 3 K.p.k. - oraz zmiany dotyczące art. 263 K.p.k. mające na celu wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 24 lipca 2006 r. oraz z 10 lipca 2007 r. Wyroki te dotyczyły wyeliminowania przesłanek pozwalających sądowi apelacyjnemu przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania, poza konkretnymi przypadkami, także z powodu innych istotnych przeszkód, których usunięcie było niemożliwe, oraz przesłanek uzasadniających przedłużenie czasu trwania tymczasowego aresztowania w postaci przedłużającej się obserwacji psychiatrycznej oskarżonego, a także opracowywania opinii biegłego.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#PoselStanislawRydzon">Termin opracowania opinii przez biegłego ustalony z organem procesowym przed podjęciem się opiniowania powinien być bezwzględnie przestrzegany, a przekroczenie tego terminu przez biegłego nie powinno wywoływać negatywnych skutków procesowych dla oskarżonego.</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#PoselStanislawRydzon">Przyjęcie przez Sejm noweli pozwoli na przedłużenie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym na ponad 12 miesięcy oraz w postępowaniu sądowym na ponad 2 lata, tylko w przypadkach wymienionych w art. 363 § 4 K.p.k., czyli zgodnie z wyrokami Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-569.7" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Nawiązując do pana wypowiedzi, że szkoda, iż tego punktu porządku nie omawia się w godzinach wcześniejszych z powodów edukacyjnych, pragnę zaznaczyć, iż większość kodeksów karnych oraz bardzo ważnych ustaw prawniczych omawia się niestety w godzinach późnonocnych, tak jak na przykład dzisiaj. W związku z tym byłaby sugestia, iż to, co jest istotą działania Sejmu, to znaczy kodeksy i ważne ustawy, powinno również stanowić część edukacyjną, kiedy społeczeństwo ogląda prace Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-569.8" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Lewica oczywiście popiera projekt ustawy i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-569.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#PoselMarekWikinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście przyłączam się do tego apelu pana przewodniczącego Stanisława Rydzonia, żeby tak ważne ustawy były omawiane w czasie antenowym. A propos edukacyjnego wymiaru niniejszej debaty chcę podzielić się pewną refleksją i informacjami, które uzyskałem dzisiaj jako przedstawiciel Komisji Finansów Publicznych w trakcie prac Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka podczas omawiania części instytucji będących w obszarze prac tej komisji. Okazało się m.in., że w budżecie resortu sprawiedliwości brakuje 252 mln zł, żeby prawidłowo zrealizować wszystkie ustawy i wszystkie potrzeby tej części budżetowej. Brakuje m.in. pieniędzy na wybudowanie 17 tys. miejsc dla więźniów w polskim systemie penitencjarnym. Mówię, że dowiedziałem się ciekawych rzeczy, bo na posiedzeniu komisji sprawiedliwości usłyszałem, że we Francji, która jest pod względem ludności ponaddwukrotnie większa od Polski, jest o 1/3 mniej osadzonych, bo tam jest ok. 60 tys., a u nas jest bodajże osiemdziesiąt kilka tysięcy, ok. 90 tys. Przypomniałem sobie wypowiedź pana posła Pięty, który mówił, że 1/3 stanowi 27 tys., to mamy ponad 80 tys. osadzonych. Rozumiem, że pan minister powie nam dokładnie, jak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#PoselMarekWikinski">Mam takie pytanie, panie ministrze: Ilu wśród osadzonych stanowią alimenciarze, za których nie dość, że polski podatnik płaci z funduszu alimentacyjnego alimenty, to jeszcze z własnej kieszeni łoży na ich utrzymanie, zakwaterowanie, wikt i opierunek. Jest jeszcze druga taka grupa - ciekawy jestem, jak liczna - tzw. kolarzy. Kolarze to są osadzeni, którzy zostali skazani prawomocnym wyrokiem za prowadzenie, na przykład roweru, w stanie wskazującym na spożycie alkoholu. Ilu takich właśnie osadzonych jest w polskim systemie penitencjarnym? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Józef Zych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zdaniem Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego, proponowane zmiany Kodeksu postępowania karnego zasługują na uwzględnienie, ale ustosunkowując się do wystąpienia sprawozdawcy, pana posła Filara, chciałbym powiedzieć, panie profesorze, że my tak do końca z tą wieżą nie kończymy. Jak przypomnimy sobie pierwsze czytanie w Sejmie projektu Kodeksu postępowania karnego i dyskusję na posiedzeniach komisji, w czasie prac, to zastanawialiśmy się nad tym, czy nie powinno być granicznej daty czy granicznego dwuletniego terminu stosowania aresztu tymczasowego. I przypomnę przy okazji, bo to był problem, iż pan minister Wrona w czasie pierwszego czytania poinformował nas, że około tysiąca tymczasowo aresztowanych przebywa w aresztach, pięknie nazywanych wydobywczymi, ponad dwa lata, a więc nadal jest to problem.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#PoselJozefZych">Teraz co do bardzo słusznej kwestii, tego § 2 art. 244, a mianowicie że zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach, w tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata. Chciałbym tutaj zauważyć, że w pewnym sensie jest to zmiana związana z treścią art. 245 Kodeksu karnego, zgodnie z którym zatrzymanemu przysługuje prawo do nawiązania kontaktu z adwokatem. Przede wszystkim dotychczasowa interpretacja utrudniała życie i tymczasowo aresztowanym, i adwokatom, przecież to było postawienie sprawy na głowie. Wprowadzono przepis formalny, że zatrzymany może tylko skontaktować się z adwokatem, bez udostępnienia adwokatowi możliwości działania. Każdy mądry prokurator, jeżeli miał choć trochę poczucia odpowiedzialności i szacunku do człowieka, to z tego przepisu powinien wyciągnąć wniosek, że oczywiście chodzi o to, żeby ten adwokat mógł działać i pomagać. A zatem wprowadzenie tej zasady jest bezwzględnie słuszne.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#PoselJozefZych">Oczywiście problem, który budził wątpliwości, było w komisji wiele dyskusji, czyli zagadnienie, o którym mówił tu pan poseł Pięta. Chodzi o to, kogo należy zawiadamiać o tymczasowym aresztowaniu, sporny problem dotyczył głównie przedsiębiorcy i zarządzającego, dlaczego właśnie w takim przypadku należy zawiadamiać na wniosek przedsiębiorcy. Tak czy owak, o kogo by nie chodziło, jeżeli tymczasowo aresztowany wyrazi zgodę czy taką wolę, to bez względu na to, czy jest to wymienione w Kodeksie postępowania karnego czy nie, zawsze należałoby zawiadomić. To jest podstawowa sprawa.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moi koledzy tak pięknie omawiali ten projekt, że mnie pozostaje tylko stwierdzić, iż Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Marian Filar w imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#PoselMarianFilar">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Sądzę, że dla nikogo nie będzie specjalnym zaskoczeniem, jeżeli poinformuję państwa, że Demokratyczne Koło Poselskie poprze ten projekt i to z powodów, o których już dzisiaj mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#PoselMarianFilar">A tak na marginesie, niejako trochę nieoficjalnie, chciałbym państwa poinformować, że moje źródła informacji są równie dobre, jak źródła informacji pana posła Widackiego, czyli chciałbym powiedzieć, że krążą uporczywe pogłoski, że koło Nowa Lewica także poprze ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#PoselMarianFilar">A teraz jeszcze jedna sprawa, która ma taki trochę proceduralny charakter. Chciałbym zadać pytanie panu marszałkowi. Zdaję sobie sprawę, że teraz jeszcze nie jest na to czas, ale żeby tak nie biegać w kółko, to czy pan marszałek da mi 1 minutę, żebym ustosunkował się do pytań, które zgłosił pan poseł Pięta? Bo tak... Dziękuję bardzo. Bardzo pan marszałek uprzejmy. To tak by nie stwarzać głupiego wrażenia, że 3 razy facet goni tutaj w tę i we w tę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dla statystyk to ważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#PoselMarianFilar">No tak, dobrze, to przebiegnę sobie potem tak dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#PoselMarianFilar">Panie pośle, pan ma oczywiście świętą rację. Gorąco pana przepraszam za to, że pan mnie nie zrozumiał, bo ze swojego belferskiego życia wiem, że jeżeli słuchający nie rozumie tego, który mówi, to zawsze jest winien ten, kto mówi. Bardzo przepraszam. Wie pan, to nie chodzi o to, że trzeba natychmiast 1/3 wypuścić, tylko że struktura... Jeżeli weźmiemy 100% osadzonych, to w Polsce - różnie jest w różnych okresach, ale mniej więcej - 1/3 z nich to są tymczasowo aresztowani. Więc ta struktura jest trochę inna niż w innych państwach. Powtarzam, w 100% osadzonych jest 1/3 tymczasowo aresztowanych. To jest za dużo w sensie strukturalnym. Ale to wcale nie oznacza, że trzeba natychmiast tę 1/3 puścić, bo pan ma oczywiście rację.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#PoselMarianFilar">Problem jest w czymś innym, panie pośle. Przypominam sobie, jak kiedyś odwiedzałem więzienie w Anglii i jego naczelnik mi się skarżył, że jest duże przeludnienie, że ma problemy itd. Zapytałem go: Panie naczelniku, to nie może pan na warunkowe zwolnienie wypuścić części tych osadzonych? I on, ponieważ w angielskim systemie administracja penitencjarna ma większy wpływ na te sprawy, mi odpowiedział: Tak, proszę pana, mógłbym. Ile pan by mógł? Połowę, tylko że nie wiem, którą. I to jest problem. Bo tu nie chodzi o to, żeby wypuścić ileś osób, tylko żeby wiedzieć, które. To jest problem. I to jest ta część mojego wystąpienia, która będzie stanowiła odpowiedź na pytania zadawane przez państwa występujących w imieniu klubów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędziniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za przedstawienie stanowisk. Uzupełnię, odpowiem na pytania i podam też trochę danych statystycznych, które, jak sądzę, uświadomią nam problem przedłużającego się tymczasowego aresztowania w polskim wymiarze sprawiedliwości. A faktycznie staje się on problemem palącym.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Otóż, Wysoka Izbo, chciałbym zwrócić uwagę - nie wiem, czy to było już wcześniej wspomniane - na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i na sprawy, które Polska notorycznie przed Trybunałem przegrywa.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#PoselMarekWikinski">(Nie było.)</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">W ciągu ostatnich 7 lat Polska była 73 razy pozwana i Trybunał nas o tym poinformował. Nie wszystkie skargi są przyjmowane, poinformował nas o 73 sprawach. I, proszę Wysokiej Izby, przegraliśmy 69 spraw. 69 spraw na 73.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#PoselStanislawRydzon">(A 4 zostały wycofane.)</u>
          <u xml:id="u-579.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">To jest po prostu niesamowita statystyka. Przy czym w 65 wypłaciliśmy odszkodowanie, w 4 Trybunał tylko stwierdził naganne zachowanie po stronie Rzeczypospolitej, a odstąpił od wymiaru kary pieniężnej. Kosztowało nas to 800 tys. zł. Jeszcze dla porównania zaznaczę, że w analogicznym okresie od 2000 do połowy 2007 r. - bo za ten okres mamy dane - Niemcy miały uwzględnione 2 skargi, a w ogóle miały 4, Włochy też 4, w tym 2 uwzględnione, Czechy 4, w tym 4 uwzględnione, Rosja miała 11 spraw, ale tylko 9 uwzględnionych, a my, przypominam, 65. Natomiast Turcja, kraj, który powszechnie jest uznawany za kraj o twardym systemie penitencjarnym i z odstępstwami od praw człowieka, miała uwzględnionych tylko 25 skarg. W związku z tym u nas faktycznie występuje problem nadmiernego stosowania i przedłużającego się tymczasowego aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-579.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jak wspominał pan marszałek Zych, rzeczywiście dane są takie, że jest od 800 do 1000 osadzonych, u których było powyżej 2 lat stosowania tymczasowego aresztowania. To są naprawdę skandaliczne przypadki, są to, jak to słusznie się nazywa, areszty wydobywcze. To nie powinno mieć miejsca. Tylko wyjątkowo, a nie w liczbie 800.</u>
          <u xml:id="u-579.7" who="#PoselMarekWikinski">(Mogło być gorzej.)</u>
          <u xml:id="u-579.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Jeżeli chodzi, jak to ładnie określił pan poseł Wikiński, o kolarzy i krótkowyrokowców, to nie powiem z pamięci, ilu w tej chwili w polskich więzieniach jest alimenciarzy, ale na ogólną liczbę ok. 82 tys. - bo tutaj też pana posła informowałem - liczba uległa zmniejszeniu. Pamiętajmy jednak, że do więzienia jest kolejka 22-24 tys. osób skazanych wyrokami. Alimenciarzy czy tych krótkowyrokowców, wszystkich, również kolarzy, będzie mniej więcej dwadzieścia parę tysięcy, z tego, co pamiętam z ostatnich danych. To oczywiście można sprawdzić. Jednak to pokazuje również, jaka jest skala. Dlatego też zrobimy wszystko, żeby od 1 września przyszłego roku wprowadzić system dozoru elektronicznego, żeby trochę te więzienia rozładować i żeby ci ludzie z krótkimi wyrokami, do roku, może jednak posiedzieli troszeczkę w domu, a nie wsiąkali w atmosferę kryminału, odbywając tę karę pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-579.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Tak że nawet to orzecznictwo trybunału i fakt, że Polska była, wstyd powiedzieć, napiętnowana w 69 sprawach, wskazuje na palącą potrzebę tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-579.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, na podstawie art. 95 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ponownie do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Prawnikom już dzisiaj dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-580.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz przystąpimy do kwestii poważnych, bo finansowych.</u>
          <u xml:id="u-580.6" who="#PoselMarekWikinski">(Te też były poważne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 45. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej (druki nr 1071 i 1141).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jakuba Szulca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych wobec rządowego projektu ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej, zawartego w druku sejmowym nr 1071. Sprawozdanie z kolei zawarte jest w druku sejmowym nr 1141.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Komisja Finansów Publicznych podczas posiedzenia 15 października 2008 r. rozpatrzyła i przyjęła rządowy projekt ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej i wnosi do Wysokiej Izby o uchwalenie załączonego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Jednocześnie informuję, że do ustawy zostały zgłoszone wnioski mniejszości przez pana posła Steca, polegające na dodaniu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jako członka Komitetu Stabilności Finansowej. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-583.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos zabierze pan poseł Jarosław Urbaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec projektu ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska popiera przedłożony projekt ustawy. Chciałbym się także odnieść do trzech wniosków mniejszości, które sprowadzają się praktycznie do uwzględnienia w projekcie ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Otóż Platforma Obywatelska stoi na stanowisku, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest ważnym elementem sieci bezpieczeństwa finansowego. Nie jest natomiast możliwe uwzględnienie go w składzie komitetu, gdyż taki ruch pociągałby za sobą konieczność włączenia innych podmiotów, np. przedstawicieli Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego czy Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Z kolei tak szeroki skład tego komitetu miałby z pewnością negatywny wpływ na skuteczność i szybkość działania, podejmowania decyzji. Co więcej, pragnę zwrócić uwagę, że z materiałów, które zostały nam dostarczone, wynika, że Komitet Integracji Europejskiej miał już wątpliwości, gdy we wstępnym drafcie tego projektu uwzględniono z głosem doradczym ministra skarbu państwa. Mianowicie Komitet Stabilności Finansowej powstał na podstawie porozumienia państw członkowskich Unii Europejskiej, skrótowo zwanego Memorandum of Understanding, gdzie wyraźnie mówi się o tym, że w skład takich komitetów stabilności finansowej wchodzą: minister finansów, przedstawiciel nadzoru finansowego i przedstawiciel banku centralnego.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Z tych powodów Platforma Obywatelska będzie głosować przeciwko wnioskom mniejszości, a za całością ustawy. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pani poseł Aleksandra Natalli-Świat, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#PoselAleksandraNatalliSwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy dziś ponownie o projekcie ustawy o powołaniu Komitetu Stabilności Finansowej. Jak już mówiliśmy podczas pierwszego czytania, faktycznie chodzi o usankcjonowanie powołania tego komitetu, który istnieje od grudnia 2007 r. Dziesięć miesięcy zajęło przygotowanie ustawy. Jak się okazało, ustawa nie była najlepiej przygotowana. Przedstawiciel rządzącej koalicji musiał przekonywać posłów do wycofania wniosku o przejście natychmiastowe do drugiego czytania, gdyż ustawa wymagała poprawek. Ale dobrze, że ustawa w końcu jest i chociaż może do stanu faktycznego wnosi niewiele, to my uważamy, że tak ważna instytucja jak Komitet Stabilności Finansowej będzie umocowana ustawowo. Jest to kwestia obecnie niezwykle ważna i niezwykle też społecznie nośna, toteż myślę, że dobrze się stało, że ta ustawa zostanie uchwalona. I dlatego właśnie, aby mogła być jak najszybciej uchwalona, już bez zbędnej zwłoki, nie będziemy zgłaszać żadnych poprawek, pomimo że podtrzymujemy stanowisko wyrażone w pierwszym czytaniu, że szkoda, że nie wykorzystano tych dziesięciu miesięcy, a w ramach tej nowelizacji nowelizuje się też ustawę o Narodowym Banku Polskim i o nadzorze nad rynkiem finansowym, że nie wprowadzono zmian, które postulował Bankowy Fundusz Gwarancyjny i Narodowy Bank Polski, które by wzmacniały nadzór nad rynkiem finansowym w Polsce i zwiększały jego skuteczność, czyli bezpieczeństwo i stabilność. Skoro jednak tak się nie stało, a uważamy, że ustawa jest potrzebna, i chcemy, aby była uchwalona jak najszybciej, to poprzemy ją i nie będziemy już w tej chwili zgłaszać żadnych dodatkowych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Wikiński z klubu Lewica, myślę, że nie będzie dłużej przemawiał niż pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#PoselMarekWikinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#PoselMarekWikinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klubu Poselskiego Lewica wobec rządowego projektu ustawy o Komitecie Stabilności Finansowej z druku nr 1141. Jak już w pierwszym czytaniu przedstawiciele Lewicy mówili, to jest prosta ustawa, która właściwie określa procedury dotyczące spotkania trzech dżentelmenów: prezesa Narodowego Banku Polskiego, ministra finansów i przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. W każdym razie ustami pana przewodniczącego Stanisława Steca klub Lewicy zgłosił propozycję, aby do tych trzech ważnych bardzo mężczyzn dołączyć jedną kobietę, czyli prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#PoselMarekWikinski">Jeśli chodzi o wypowiedź mojego przedmówcy pana posła Urbaniaka, to rzeczywiście Memorandum of Understanding mówi o tym, że mają to być przedstawiciele tych trzech instytucji, ale jak widzieliśmy niedawno na szczycie Unii Europejskiej są pewnego rodzaju precedensy, czyli możemy być pierwsi, prosimy jednak o zmianę stanowiska klubu Platformy Obywatelskiej i poparcie naszej propozycji zawartej w formule wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-589.3" who="#PoselMarekWikinski">Idąc w ślady mojej przedmówczyni pani przewodniczącej Natalli-Świat, chcę powiedzieć, że nie będziemy w drugim czytaniu zgłaszali poprawek, tak aby Wysoka Izba mogła jutro tę ustawę przyjąć. Jest to wkład polskiej Lewicy w stabilizację polskiego systemu bankowego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-589.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jan Łopata przedstawi stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#PoselJanLopata">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt odnieść się do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych zawartego w druku nr 1141, a dotyczącego projektu ustawy o powołaniu Komitetu Stabilności Finansowej. Dyskusja merytoryczna nad zapisami ustawy odbyła się w trakcie pierwszego czytania na sali sejmowej w dniu 14 października. Oczywiste, że zdominowana była trudną aktualną sytuacją na światowych rynkach finansowych, w szczególności w Stanach Zjednoczonych, ale również rozprzestrzeniającą się na państwa Europy, państwa Unii Europejskiej. Polska rzeczywiście jest w komfortowej sytuacji, jeśli chodzi o stabilność bankową, o stabilność finansową. Zasługa to niewątpliwa zarówno banków, nadzoru, jak i, a może należałoby powiedzieć, przede wszystkim, obywateli Rzeczypospolitej, którzy nie są bardzo podatni na kredyty w 5 minut, i to bez żadnego dokumentu, jak to w wielu reklamach można usłyszeć. Swoją drogą te pseudoreklamy i pseudobanki winny być wzięte pod lupę. Społeczeństwo amerykańskie już płaci, i to realnie płaci, za kredyty udzielane, jak to żartobliwie mówiono, ˝na tętno˝.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#PoselJanLopata">Komisja Finansów Publicznych nad projektem obradowała w dniu wczorajszym i przyjęła go jednogłośnie, 34 głosami. Niemniej oprócz poprawek legislacyjnych, stylistycznych i literówek, które zgłaszało Biuro Legislacyjne, w związku z moją wypowiedzią rozgorzała dość intensywna i emocjonalna dyskusja nad ewentualnym poszerzeniem składu Komitetu Stabilności Finansowej o prezesa - w tym przypadku panią prezes, słusznie, panie pośle - Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. I tej wiadomości pewnie bym nie przedstawiał, gdyby nie dzisiejsza dyskusja, również w Komisji Finansów Publicznych, bowiem omawialiśmy budżet KNF-u i otrzymaliśmy informację o nie najlepszej współpracy KNF-u i Narodowego Banku Polskiego, tak to enigmatycznie nazwę, nie wchodząc w szczegóły. To w sumie niedobry znak. Myślę, że trzeba przeprowadzić dokładniejszą analizę tego niedobrego zjawiska, chyba że Komitet Stabilności Finansowej będzie tym gremium, gdzie dwie strony znajdą wspólny język. Liczymy na to.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#PoselJanLopata">Wysoka Izbo! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera przedstawiony projekt ustawy, nie poprze zaś poprawek mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-591.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, koła nie będą przemawiać do nas. Poseł sprawozdawca też już nie, a minister uważa, że wszystko jest w najlepszym porządku.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam w związku z tym dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-592.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań jutro z samego rana.</u>
          <u xml:id="u-592.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo panu ministrowi, dziękuję panom posłom finansistom.</u>
          <u xml:id="u-592.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 16 października.</u>
          <u xml:id="u-592.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">No i to byłoby tyle, ale zgłosili się jednak posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-592.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś do listy 17 mówców...?</u>
          <u xml:id="u-592.8" who="#PoselMarekWikinski">(Ilu?)</u>
          <u xml:id="u-592.9" who="#PoselJanLopata">(Tylko tylu, naprawdę?)</u>
          <u xml:id="u-592.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">17, dzisiaj tylko 17. Czy ktoś jeszcze chciałby się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-592.11" who="#PoselJanLopata">(To wyjątkowo.)</u>
          <u xml:id="u-592.12" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">No, proszę, śmiało. Jak jest 17, może być i więcej. Cóż, to już przecież nie ma znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-592.13" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nikt się nie zgłasza. Listę w takim razie uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-592.14" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I przed przystąpieniem do wygłaszania oświadczeń ogłaszam 3-minutową przerwę techniczną. Minęły 3 godz. i 20 min mojego prowadzenia, więc te 3 minuty... prosiłbym o wyrozumiałość kolegów posłów. Możecie między sobą ustalić kolejność, jeśli chcecie dokonać jakichś zmian.</u>
          <u xml:id="u-592.15" who="#PoselMarekWikinski">(Ja bym nie ryzykował, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 18 do godz. 23 min 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ależ oczywiście, można się dopisać. Niech się pan dopisuje, może jeszcze jakiś kolega, zadzwońcie. Naprawdę dzisiaj...</u>
          <u xml:id="u-594.2" who="#PoselBozenaSzydlowska">(Może panie pierwsze.)</u>
          <u xml:id="u-594.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pierwszy pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-594.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokładnie 30 lat temu cały świat obiegły słowa: ˝Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi!˝. Słowa, które doskonale każdy z nas pamięta, wypowiedział Karol Wojtyła - Jan Paweł II, który właśnie 30 lat temu został wybrany na nowego papieża. Pierwsze słowa skierowane do zgromadzonych na placu Świętego Piotra stały się fundamentem, na którym Jan Paweł II oparł swój pontyfikat. Ziarno tych słów trafiło również na ziemię polską, gdzie po wyborze papieża Polaka poczuliśmy nowego ducha nadziei na wolność.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#PoselAntoniBladek">27 lat pontyfikatu Jana Pawła II to czas wielkich zmian, to pontyfikat, który przemienił świat. To właśnie Jan Paweł II apelował do wolnego świata o prawa do wolności i niezależności dla państw bloku wschodniego. To słowiański papież stał się orędownikiem i duchowym patronem rodzącej się ˝Solidarności˝. Mocny i zdecydowany głos papieża, wołającego na całym świecie o przestrzeganie godności każdego człowieka, otwarcie się systemów politycznych i ekonomicznych, stał się pierwszym uderzeniem w mur berliński. Dzisiaj bez wątpienia należy powiedzieć, że Jan Paweł II, papież z Polski, przyczynił się do upadku komunizmu.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#PoselAntoniBladek">Nie sposób nie przywołać w tym miejscu i w dniu dzisiejszym słów Jana Pawła II, które skierował tu, w Sejmie, do posłów i senatorów 11 czerwca 1999 r. Papież wyraził wielką radość z przemian, które nastały w Polsce, powiedział wtedy: ˝Składam dzięki Panu historii za kształt polskich przemian˝. I nawiązał do swojego wezwania z placu Zwycięstwa w Warszawie sprzed 29 laty, aby Duch Boży odnowił oblicze tej ziemi. Wyznał, iż nie wiedział wówczas, ˝jaki kształt przyjmą polskie przemiany. Dzisiaj już wiemy, jak głęboko sięgnęło działanie Bożej mocy, która wyzwala, leczy i oczyszcza˝. Z wielu bardzo ważnych słów skierowanych wówczas do Wysokiej Izbie chciałbym w dniu dzisiejszym przywołać jeszcze jedno zdanie: ˝Historia uczy, że demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm˝.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#PoselAntoniBladek">Wysoka Izbo! Jan Paweł II prosił polskich polityków, aby w swojej działalności nie szczędzili sił w budowaniu państwa sprawiedliwego i solidarnego. Wyrażam nadzieję, że słowa papieża będą wciąż przez nas wypełniane na tej sali oraz poza nią. Naszym obowiązkiem jest ciągłe wprowadzanie w życie słów Jana Pawła II. Dzisiejsze elity polityczne w swojej działalności, jak uczył papież, nie mogą pozostać głuche na niesprawiedliwość społeczną.</u>
          <u xml:id="u-595.4" who="#PoselAntoniBladek">30 lat po objęciu przez Karola Wojtyłę stolicy piotrowej stoi przed nami wiele zadań, które zostały ujęte przez papieża w jego encyklikach społecznych. W swojej nauce papież podkreśla szacunek do ludzi pracy i apeluje, aby człowiek był podmiotem, a nie przedmiotem pracy. Jako przedstawicielom Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej nie wolno nam zapomnieć o nauce poszanowania godności każdego człowieka i mocnych, ale prawdziwych słowach Jana Pawła II: ˝Naród, który zabija własne dzieci, staje się narodem bez przyszłości˝.</u>
          <u xml:id="u-595.5" who="#PoselAntoniBladek">Wysoka Izbo! Nie da się przedstawić w kilku słowach zmian, których dokonał Jan Paweł II. Nie da się wyrazić także wdzięczności za pontyfikat Jana Pawła II, który niewątpliwie zmienił świat. Pozwolę sobie zakończyć słowami Jana Pawła, które osobiście dla mnie są wskazówką w pracy parlamentarnej: ˝Nie ma wolności bez solidarności˝. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-595.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#PoselArturGorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu dzisiejszym mija 30. rocznica wyboru Karola Wojtyły na papieża. W tym dniu zaczęła się epoka Ojca Świętego Jana Pawła II, który swoim słowem i czynem wycisnął olbrzymie piętno na Europie i świecie. Także ja od czasów studiów w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie - dziś Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego - pozostaję pod wpływem nauki moralnej i społecznej papieża Polaka. Choć sługa Boży Jan Paweł II dziś patrzy na nas z niebios, jego nauczanie, które ma wymiar ponadczasowy, wciąż pozostaje żywe i aktualne. Z nauczania Jana Pawła II są mi bardzo bliskie: kwestia moralności w życiu publicznym i społeczny wymiar władzy, która powinna stać na straży dobra wspólnego, a także duchowy wymiar integracji europejskiej. Inne ważne dla mnie papieskie zagadnienie, którego tu dziś nie rozwinę, to ochrona życia ludzkiego od poczęcia.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#PoselArturGorski">Encykliką Jana Pawła II, która wywarła na mnie szczególne wrażenie, jest encyklika ˝Centesimus annus˝, wydana w roku 1991, gdy miałem 21 lat. W encyklice tej papież krytykuje socjalizm i dziki, pierwotny liberalizm. Uznaje niewątpliwe osiągnięcia gospodarcze kapitalizmu, ale przestrzega przed bałwochwalczą postawą wobec wolnego rynku i zwraca uwagę na zagrożenie wartości etycznych wynikające z absolutyzacji zasad liberalizmu.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#PoselArturGorski">Ponadto Jan Paweł II przypomina katolikom o obowiązku udziału w życiu publicznym w systemie demokratycznym. Przy czym zwraca uwagę, że demokracja może być prawdziwa lub fałszywa. Fałszywa demokracja jest pozbawiona wartości. ˝Demokracja bez wartości - ostrzega papież - łatwo przemienia się w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm˝. W demokracji bez wartości moralność w życiu publicznym jest poważnie zagrożona. ˝Autentyczna demokracja możliwa jest tylko w państwie prawnym i w oparciu o poprawną koncepcję osoby ludzkiej. Wymaga ona spełnienia koniecznych warunków, jakich wymaga promocja zarówno poszczególnych osób, przez wychowanie i formację w duchu prawdziwych ideałów, jak i 'podmiotowości' społeczeństwa przez tworzenie struktur uczestnictwa oraz współodpowiedzialności˝ - pisze Jan Paweł II w encyklice Centesimus annus. Jaka jest nasza polska demokracja? Pytanie to dziś zostawiam bez odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#PoselArturGorski">Bliskie mi jest także nauczanie papieża o chrześcijańskiej idei braterstwa i zjednoczonej Europie ducha. Jak mówił podczas homilii w Gnieźnie: ˝Nie będzie jedności Europy, dopóki nie będzie ona wspólnotą ducha˝. Papież uważał, że podstawą integracji europejskiej powinno być przesłanie Ewangelii, która ma uniwersalistyczny charakter. Przypominał, że żadne reformy ˝nie mogą zastąpić ludzkiego sumienia ani zaspokoić potrzeby prawdy i absolutu˝. Dla chrześcijanina proces integracji europejskiej ma zatem przede wszystkim wymiar etyczny i aksjologiczny, jest wyrazem duchowego braterstwa. Integracja instytucjonalna jest wskazana i dopuszczalna tylko w takim zakresie, w jakim pozwoli zachować bogactwo etosu inspirowanego prawdą Ewangelii. Jeśli Europa odrzuci Boga, jeśli zaniknie chrześcijaństwo, zniknie cała nasza kultura. Wtedy nie będzie Europy, wtedy powrócimy do barbarzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-597.4" who="#PoselArturGorski">Dziś Europa poszukuje swojej duszy, swego przeznaczenia. Na nowo odnajdzie siebie, jeśli powróci do swych chrześcijańskich korzeni, jeśli pustkę aksjologiczną wypełni się prawdą Ewangelii, bowiem, przypominał Jan Paweł II w Balicach, ˝w Ewangelii tkwią korzenie Europy i europejskości˝. W Santiago de Compostela papież skierował dramatyczny apel do Europy: ˝kieruję do ciebie, stara Europo, wołanie pełne miłości: Odnajdź siebie samą! Bądź sobą! Odkryj swe początki! Tchnij życie w swoje korzenie. Tchnij życie w te autentyczne wartości, które sprawiły, że twoje dzieje były pełne chwały, a twoja obecność na innych kontynentach dobroczynna˝. I tu pojawia się wielkie posłannictwo i pierwszorzędne zadanie dla Polski, która wciąż jest nosicielką tradycyjnych wartości chrześcijańskich. ˝To, czym Polska może i powinna służyć Europie - pisał papież - jest w zasadzie identyczne z zadaniem odbudowania wspólnoty ducha opartej na wierności Ewangelii we własnym domu˝. Jest to zadanie, które wciąż stoi przed nami, ale będzie mogło zostać wykonane, gdy najpierw odbudujemy królestwo Ewangelii ˝we własnym domu˝. Jakże to ciężka i żmudna praca, chciałoby się powiedzieć: na całe pokolenia. Ale nie ma tyle czasu. Polska i Europa czekają na Dobrą Nowinę, którą niesie nauczanie papieża Polaka.</u>
          <u xml:id="u-597.5" who="#PoselArturGorski">W przyszłym roku w czerwcu minie 10. rocznica wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II na Zgromadzeniu Narodowym Rzeczypospolitej Polskiej. Pasterz narodów nauczał wtedy polskich polityków, jak powinni traktować swoją pracę, jaki główny cel powinien im przyświecać. ˝W szczególny sposób - mówił papież - troska o dobro wspólne jest wymagana w dziedzinie polityki. Mam tu na myśli tych, którzy oddają się całkowicie działalności politycznej, jak i poszczególnych obywateli. Wykonywanie władzy politycznej, czy to we wspólnocie, czy w instytucjach reprezentujących państwo, powinno być ofiarną służbą człowiekowi i społeczeństwu, nie zaś szukaniem własnych czy grupowych korzyści z pominięciem dobra wspólnego całego narodu˝. Ilu z nas, posłów, pamięta...</u>
          <u xml:id="u-597.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-597.7" who="#PoselArturGorski">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-597.8" who="#PoselArturGorski">...o tych słowach? Ilu kieruje się nauczaniem Jana Pawła II w swojej pracy publicznej i w życiu prywatnym? Podczas pielgrzymki do Polski w 1979 r. papież modlił się o Bożą pomoc tymi słowami: ˝Niech zstąpi Duch twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!˝ Boże spraw, aby zostało odmienione oblicze polskiego Sejmu, aby życie publiczne zostało uzdrowione i oczyszczone z kłamstwa i fałszu, byś ty zakrólował w naszym państwie i narodzie! I w naszych sercach!</u>
          <u xml:id="u-597.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#PoselMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W moim oświadczeniu poselskim z wielką satysfakcją pragnę poinformować Wysoką Izbę, że w ubiegłą sobotę w siedzibie Telewizji Regionalnej Oddział w Krakowie odbyło się uroczyste uruchomienie przekaźnika telewizyjnego na mysłowickim osiedlu Kosztowy, który umożliwił mieszkańcom Małopolski Zachodniej pełny dostęp do informacji ze swojego regionu. Działania te są konsekwencją wieloletnich starań zarówno posłów, jak i władz samorządowych, którzy stanowczo domagali się równego dostępu do relacji z wydarzeń swojego województwa. Do tej chwili mieszkańcy Małopolski Zachodniej byli szczegółowo informowani za pośrednictwem regionalnej telewizji oddział Katowice o wszystkich nowinkach z terenu woj. śląskiego, o sprawach, które częstokroć ich w ogóle nie dotyczyły.</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#PoselMarekPolak">Również w trakcie kampanii wyborczej, kiedy komitety korzystały z możliwości prezentacji swoich kandydatów, do mieszkańców Małopolski Zachodniej docierał tylko przegląd postaci ubiegających się na przykład o fotel prezydenta Katowic czy Sosnowca, na które i tak nie oddawali głosu.</u>
          <u xml:id="u-599.3" who="#PoselMarekPolak">Taka sytuacja była też wielce krzywdząca i niesprawiedliwa w stosunku do osób, które systematycznie opłacały abonament radiowo-telewizyjny, a mimo to pozbawione były pełnych relacji z wydarzeń na terenie swojego województwa.</u>
          <u xml:id="u-599.4" who="#PoselMarekPolak">Przysłowiowym światełkiem w tunelu okazała się optymistyczna odpowiedź byłego ministra skarbu pana Wojciecha Jasińskiego w rządzie pana premiera Kaczyńskiego, który dostrzegł ważność problemu i, odpowiadając na moją interpelację w tej sprawie, poinformował, że w Oddziale Telewizji Regionalnej w Krakowie rozpoczęto działania zmierzające do uruchomienia nowego nadajnika Katowice-Kosztowy, poszerzającego zasięg o Małopolskę Zachodnią.</u>
          <u xml:id="u-599.5" who="#PoselMarekPolak">Problem ten, jak już na wstępie wspomniałem, został zażegnany, a ja w taki oto sposób postanowiłem podzielić się z państwem tą informacją, a zarazem podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do rozwiązania tego problemu. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-599.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę panią poseł Jadwigę Wiśniewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym, 16 października, obchodzimy 30. rocznicę pontyfikatu Jana Pawła II. W miesiącu październiku szczególnie wspominamy chwile, gdy nowym papieżem został wybrany kardynał Karol Wojtyła, który przyjął imię Jan Paweł II. W tym roku obchodzimy 30. rocznicę wyboru tego wielkiego Polaka na stolicę Piotrową. W dniu inauguracji pontyfikatu Jana Pawła II na placu Świętego Piotra zabrzmiały słowa: ˝Nie lękajcie się, otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi˝. Wielu zrozumiało, że Bóg przysłał swojego świadka. Trafnie ujął to francuski pisarz André Frossard: ˝(...) przyszedł z Polski, a ja odniosłem raczej wrażenie, że pozostawiając swoje sieci na brzegu jeziora, przyszedł wprost z Galilei, krok w krok za apostołem Piotrem˝.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">W sposób szczególny wspominamy pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski i prorocze słowa wypowiedziane na placu Zwycięstwa: ˝Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!˝</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Papież Polak poszerzał przestrzeń swego pasterskiego serca tak, by odnalazł w nim miejsce każdy człowiek i każdy naród, każda kultura. Niejeden z nas, stojąc w wielotysięcznym tłumie, miał wrażenie, że papież mówi jakby do każdego z nas osobiście.</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Nie sposób wskazać na wszystkie obszary służby Jana Pawła II na rzecz jedności Boga z ludźmi i pomiędzy ludźmi. Z orędziem Ewangelii w swych licznych pielgrzymkach docierał do najodleglejszych zakątków świata. Papież łączył otwartość na różne kultury i narody z umiłowaniem tego, co ojczyste. Ten pielgrzym świata niejednokrotnie dawał wyraz przywiązaniu do swych małych ojczyzn. Ojciec Święty łączył przeszłość z przyszłością, poprzez liczne beatyfikacje i kanonizacje zapraszał nas do czerpania z dziedzictwa przodków, a zarazem ufnie patrzył w przyszłość i wzywał do wypłynięcia na głębię tego, co nowe i przez to niekiedy niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-601.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Innym obszarem papieskiej posługi jednania było sprzyjanie demokratycznym przemianom z jednoczesnym stanowczym odwoływaniem się do niezmiennych zasad i wartości. Warto wreszcie zauważyć, że Ojciec Święty we wspaniały dla siebie sposób potrafił łączyć starsze pokolenie z młodszym, ucząc nas międzypokoleniowej solidarności i wzajemnego zrozumienia.</u>
          <u xml:id="u-601.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">Jan Paweł II w swoim pontyfikacie często opisywał istniejące w świecie zagrożenia. Wskazywał, że nowym perspektywom rozwoju technologicznego towarzyszą nowe zagrożenia. Poprzez encykliki, katechezy i homilie dawał inspirację, światło i drogowskaz do przezwyciężania współczesnych zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-601.6" who="#PoselJadwigaWisniewska">Bez wahania można stwierdzić, że wolność, jaką się cieszymy dzisiaj, zawdzięczamy również temu, co przed 30 laty wydarzyło się w kaplicy Sykstyńskiej. Benedykt XVI w homilii z 24 kwietnia 2005 r. o pontyfikacie Jana Pawła II powiedział: Ten pontyfikat został nam dany przez Bożą Opatrzność na czasy trudne jako odpowiedź Boga na potrzeby człowieka żyjącego we współczesnych pustyniach świata. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-601.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pani poseł? Proszę zadzwonić.</u>
          <u xml:id="u-602.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-602.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wrzesień jest dla Polaków miesiącem pamięci narodowej. W szczególny sposób wracamy wtedy pamięcią do ważnych wydarzeń dotyczących II wojny światowej. Na Podkarpaciu corocznie w niedzielę drugiej połowy września obchodzone są uroczystości związane z ludobójstwem NKWD w miejscowości Turza z 1944 r. Miejsce to nazywane jest ˝małym Katyniem˝ ze względu na dokonane przez NKWD liczne zbrodnie na żołnierzach Polskiego Państwa Podziemnego oraz innych więźniach.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Po wkroczeniu żołnierzy 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej na teren Rzeszowszczyzny latem 1944 r. rozpoczęły się aresztowania żołnierzy Armii Krajowej i innych formacji niepodległościowych. W pierwszej połowie sierpnia funkcjonariusze NKWD założyli we wsi Trzebuska obóz, który został przygotowany w ciągu jednego tygodnia na terenie obejmującym wysiedlone budynki miejscowej ludności. Dla więźniów przygotowano prymitywne ziemianki, które mogły pomieścić ok. 100 więźniów. Stłoczeni więźniowie spali na ziemi jeden obok drugiego. W miejscowym domu spółdzielczym, w którym okna zabito deskami, przetrzymywano 200 więźniów. Przez obóz przeszło 2,5 tys. więźniów, z których przypuszczalnie zamordowano ok. 500.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Cykliczne przesłuchania odbywały się w kilku domach wiejskich i trwały od kilku do kilkunastu godzin, a przeprowadzali je oficerowie NKWD. Więźniowie poddawani byli psychicznym i fizycznym torturom, a po wyroku nie wracali do swoich ziemianek. Tych, których skazano na śmierć, przenoszono do wydzielonej ziemianki, która znajdowała się przy bramie i wartowniach obozu. Pozostałych więźniów wywożono do łagrów rozsianych po całym Związku Radzieckim.</u>
          <u xml:id="u-603.3" who="#PoselAndrzejSzlachta">Nagich lub odzianych tylko w bieliznę więźniów ze związanymi z tyłu rękami wsadzano do samochodów ciężarowych. Pojazdy kierowały się do lasów w Turzy i już do Trzebuski nie wracały. Egzekucji dokonywano w lesie, a ofiary stały lub klęczały nad brzegiem przygotowanej wcześniej mogiły. Mordowani byli poprzez strzał w tył głowy. Stwierdzono również przypadki mordów za pomocą noża lub bagnetu. Technika mordów w Turzy nie różniła się w istotny sposób od metod stosowanych przez oprawców sowieckiego aparatu bezpieczeństwa w Katyniu, Twerze czy Charkowie.</u>
          <u xml:id="u-603.4" who="#PoselAndrzejSzlachta">Wśród więźniów Trzebuski znaleźli się m.in. oficerowie sztabu Okręgu Armii Krajowej Lwów, aresztowani z końcem lipca 1944 r. w Żytomierzu. Prawdopodobnie po przeprowadzeniu przez żołnierzy AK akcji rozrzucenia w okolicach obozu ulotek informujących o zbrodniach w turzańskim lesie obóz w Trzebusce zlikwidowano. Spowodowało to przyjazd generała Koniewa i po rozmowie z komendantem obóz przestał istnieć.</u>
          <u xml:id="u-603.5" who="#PoselAndrzejSzlachta">Na początku 1990 r. w wyniku śledztwa, które prowadziła Prokuratura Wojewódzka w Rzeszowie, udało się zlokalizować 5 mogił. Wydobyto z nich szczątki 17 osób. Odpowiedzi na szereg pytań mogą dostarczyć archiwa Kijowa i Moskwy. Na ich podstawie można by ustalić więcej szczegółów o tej strasznej zbrodni na narodzie polskim.</u>
          <u xml:id="u-603.6" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pamięć o pomordowanych nie wygasła u mieszkańców Podkarpacia i corocznie w Turzy odprawiana jest za pomordowanych uroczysta msza święta koncelebrowana przez biskupa ordynariusza diecezji rzeszowskiej Kazimierza Górnego z udziałem wojska, parlamentarzystów, samorządowców, przedstawicieli NSZZ ˝Solidarność˝ Regionu Rzeszowskiego i setek, a często nawet tysięcy mieszkańców. Wśród nich jest dużo młodych ludzi ze sztandarami szkolnymi. Jako prezydent Rzeszowa, teraz jako poseł, miałem honor i patriotyczną powinność oddać cześć pomordowanym.</u>
          <u xml:id="u-603.7" who="#PoselAndrzejSzlachta">Tym oświadczeniem pragnę o tej zbrodni ludobójstwa w Turzy przypomnieć wszystkim Polakom i oddać hołd pomordowanym również na forum Sejmu Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-603.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 16 października br. upływa 30. rocznica wyboru kardynała Karola Wojtyły na tron Stolicy Piotrowej, gdzie jako papież Jan Paweł II zapisał w historii Kościoła i Polski jedną z najważniejszych i najpiękniejszych kart. Był prawdziwym namiestnikiem Chrystusa na ziemi, człowiekiem, który każdym dniem swego życia udowadniał światu, że przesłanie ewangeliczne nic nie straciło na swojej aktualności. Jako mąż stanu, wspaniały dyplomata, intelektualista o niespotykanej erudycji w sposób dobitny przyczynił się do zakończenia bolesnego podziału Europy i doprowadził do upadku zbrodniczego komunistycznego totalitaryzmu.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#PoselEwaMalik">Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920 r., 2 dni później został ochrzczony w miejscowym kościele parafialnym. Już od najmłodszych lat cechowała go głęboka wiara, uczył się pilnie, a w okresie gimnazjalnym zainteresował się teatrem. Świadectwo maturalne otrzymał z oceną celującą, co dawało mu wstęp na większość wyższych uczelni. Studia polonistyczne, które wybrał, boleśnie przerwał wybuch II wojny światowej. Przyszły papież w czasie okupacji współtworzył Teatr Rapsodyczny, którego zadaniem było krzewienie kultury narodowej w czasie niemieckiej okupacji. Jednak w 1942 r. doszło do przełomu w jego życiu. Jako świetnie zapowiadający się artysta zdecydował się przerwać swoją działalność w teatrze, postanowił rozpocząć studia teologiczne i wstąpić do tajnego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Krakowie. 1 listopada 1946 r. z rąk arcybiskupa Stefana Sapiehy otrzymał święcenia kapłańskie.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#PoselEwaMalik">Już w pierwszych latach swojej posługi kapłańskiej dał się poznać jako wspaniały duszpasterz posiadający doskonały kontakt z młodzieżą. Gdy w 1958 r. metropolita krakowski arcybiskup Eugeniusz Baziak postanowił, że jego biskupem pomocniczym zostanie 38-letni, nieznany szerzej, ksiądz Karol Wojtyła, stał się on najmłodszym hierarchą w polskim Kościele, mając za sobą zaledwie 12-letni staż kapłański. Został skierowany do posługi duszpasterskiej w Nowej Hucie, którą komunistyczne władze postanowiły uczynić dzielnicą bez kościoła. Jego wieloletnie i konsekwentne starania przyczyniły się nie tylko do konsekrowania w 1977 r. pierwszej w Nowej Hucie świątyni, ale doprowadziły do całkowitej duchowej przemiany tego miasta, które później stało się bastionem ˝Solidarności˝.</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#PoselEwaMalik">Wyjeżdżając w 1978 r. na konklawe, kardynał Wojtyła był już uznanym hierarchą o ogromnym dorobku naukowym i pedagogicznym. 16 października 1978 r. spełniło się proroctwo Juliusza Słowackiego. Głową Kościoła został pierwszy w historii papież Polak. Pierwsza pielgrzymka nowo wybranego papieża do ojczyzny, która doszła do skutku w roku następnym, była wydarzeniem przełomowym w historii zmagań Polaków z komunistyczną dyktaturą.</u>
          <u xml:id="u-605.4" who="#PoselEwaMalik">Amerykański politolog George Weigel, autor jedynej autoryzowanej biografii Jana Pawła II pisze: To, co Lenin rozpoczął 16 kwietnia 1917 r. na Dworcu Fińskim w Piotrogrodzie, i to, co Stalin uznał za zagwarantowane na konferencji w Jałcie w lutym 1945 r., a Breżniew w brutalny sposób potwierdził, dokonując inwazji na Czechosłowację i ujarzmiając ją w 1968 r. - to wszystko Jan Paweł II zaczął demontować 4 czerwca 1979 r. w częstochowskim klasztorze na Jasnej Górze, świątyni Czarnej Madonny, Królowej Polski.</u>
          <u xml:id="u-605.5" who="#PoselEwaMalik">Pontyfikat Jana Pawła II, oprócz obfitowania w wydarzenia przełomowe, był przepełniony odwieczną nauką Kościoła o godności osoby ludzkiej. Już w pierwszej swej encyklice ˝Redemptor Hominis˝ papież zawarł główne przesłanie swego nauczania, że wszelkie prawa jednostki ludzkiej wynikają z faktu stworzenia i zbawczej męki Chrystusa, a wszelka wspólnota ludzka bez odniesienia do Boga obumiera i traci sens.</u>
          <u xml:id="u-605.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-605.7" who="#PoselEwaMalik">Papież powtórzył to przesłanie także w 1991 r., gdy zachłyśnięty upadkiem żelaznej kurtyny świat zachodni wydawał się nie mieć konkurencji dla swojego sposobu urządzenia stosunków społecznych. Na kartach encykliki ˝Centesimus Annus˝ z troską przestrzega narody wyzwolone spod jarzma komunizmu, że demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm.</u>
          <u xml:id="u-605.8" who="#PoselEwaMalik">Jako papież odbył 104 podróże zagraniczne, ze słowem bożym gościł na wszystkich kontynentach, co w historii papiestwa było wydarzeniem bez precedensu, a Jemu dało przydomek Papieża-Pielgrzyma. Zawsze z nieskrywaną radością odwiedzał ojczyznę, podczas pielgrzymki w 1999 r. w gmachu Sejmu RP, przemawiając do Zgromadzenia Narodowego, powiedział...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#PoselEwaMalik">Dzieląc radość z pozytywnych przemian, jakie dokonują się w Polsce na naszych oczach, winniśmy sobie również uświadomić, że w wolnym społeczeństwie muszą istnieć wartości zabezpieczające najwyższe dobro całego człowieka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PoselEwaMalik">Panie marszałku, zostały mi dosłownie 4 zdania. Biorąc pod uwagę to, jaki dziś jest dzień, bardzo proszę mi pozwolić dopowiedzieć kilka zdań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dzień jest szczególny, ale ten dzień nakazuje właśnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#PoselEwaMalik">Już kończę, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#PoselEwaMalik">Wszelkie przemiany ekonomiczne mają służyć kształtowaniu świata bardziej ludzkiego i sprawiedliwego. Pragnąłbym życzyć polskim politykom i wszystkim osobom zaangażowanym w życie publiczne, by nie szczędzili sił w budowaniu takiego państwa, które otacza szczególną troską rodzinę, życie ludzkie, wychowanie młodego pokolenia, respektuje prawo do pracy, widzi istotne sprawy całego narodu i jest wrażliwe na potrzeby konkretnego człowieka, szczególnie ubogiego i słabego.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#PoselEwaMalik">W dobie konsumpcjonizmu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#PoselEwaMalik">...i rugowania cierpienia oraz starości ze współczesnej kultury dał wspaniałe świadectwo godności życia człowieka cierpiącego. Odszedł do Pana 2 kwietnia 2005 r., zostawiając Kościołowi, Polsce i światu bezcenne dziedzictwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Arkady Fiedler. Nie ma posła.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W takim razie pani poseł Bożena Szydłowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#PoselBozenaSzydlowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim oświadczeniu poselskim pragnę zwrócić uwagę na konferencję ˝Chroń to, co najcenniejsze˝, która odbyła się 22 września 2008 r. w Swarzędzu.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#PoselBozenaSzydlowska">W konferencji inaugurującej Ogólnopolską Akcję Profilaktyki i Edukacji Zdrowotnej Kobiet wzięła udział minister zdrowia Ewa Kopacz. Na spotkanie przybyły parlamentarzystki z różnych regionów Polski. Obecni byli również wielkopolscy posłowie, wojewoda wielkopolski Piotr Florek, wicewojewoda Przemysław Pacia, członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego Krystyna Poślednia, wiceprezydent Poznania Jerzy Stępień, starosta powiatu poznańskiego Jan Grabkowski, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Zbigniewa Nowodworska oraz samorządowcy. Gościem konferencji był również JM rektor Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu prof. Jacek Wysocki.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#PoselBozenaSzydlowska">W spotkaniu udział wzięło około 150 osób, przede wszystkim mieszkanki Swarzędza i okolicznych gmin oraz przedstawiciele organizacji i stowarzyszeń kobiecych, m.in. Amazonki, Kwiat Kobiecości, BPW. Omawiane były zagadnienia z dziedziny onkologii, a także innych chorób cywilizacyjnych, takich jak choroby układu krążenia i udar niedokrwienny mózgu. Niezwykle interesującą prelekcję na temat profilaktyki pierwotnej i wtórnej raka szyjki macicy wygłosił prof. dr hab. n. med. Witold Kędzia z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Kolejny prelegent, dr n. med. Witold Kycler z Wielkopolskiego Centrum Onkologii, podkreślił znaczenie wczesnego wykrywania raka piersi.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#PoselBozenaSzydlowska">Mgr Agnieszka Dyzmann-Sroka, kierownik Zakładu Epidemiologii i Profilaktyki Nowotworów Wielkopolskiego Centrum Onkologii, przedstawiła zebranym metody zapobiegania chorobom nowotworowym. Dr hab. n. med. Anna Posadzy-Małaczyńska z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu niezwykle obrazowo zreferowała informacje o chorobach związanych z układem krążenia u kobiet. Doc. Radosław Kaźmierski z Kliniki Neurologii i Chorób Naczyniowych Układu Nerwowego Uniwersytetu Medycznego przy Zakładzie Opieki Zdrowotnej MSWiA w Poznaniu omówił udar niedokrwienny mózgu, który staje się tak powszechnym problemem cywilizacyjnym. Wieczór uświetnił koncert zespołu Lidia Sieczkowska &amp; friends ˝Od klasyki do jazzu˝.</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#PoselBozenaSzydlowska">Wysoka Izbo! Zdrowe społeczeństwo to społeczeństwo rozwijające się, to zdrowi rodzice i zdrowe dzieci. Troska o zdrowie kobiet powinna być szczególna, bo to one rodzą i wychowują dzieci, a zatem budują narody. Współpraca międzynarodowa na rzecz ochrony kobiet i profilaktyki zdrowotnej odgrywa dużą rolę.</u>
          <u xml:id="u-615.5" who="#PoselBozenaSzydlowska">Dlatego z inicjatywy pierwszej damy Rzeczypospolitej Polskiej pani Marii Kaczyńskiej, we współpracy z Madeleine Albright, przewodniczącą Międzynarodowego Zgromadzenia Kobiet Ministrów, oraz Parlamentarnej Grupy Kobiet powstał projekt, którego celem jest zwrócenie uwagi na konieczność objęcia kobiet kompleksową opieką zdrowotną, której najważniejszymi elementami byłyby edukacja i profilaktyka, wspierane najnowszą wiedzą medyczną. Projekt ten wspiera swoim autorytetem pan marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, przewodniczący Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska Zbigniew Chlebowski, minister zdrowia Ewa Kopacz oraz wszystkie posłanki Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-615.6" who="#PoselBozenaSzydlowska">Chcemy, by ten projekt na rzecz profilaktyki zdrowotnej Polek został rozszerzony na inne kraje Europy, a tym samym przyczynił się do zniwelowania różnic w dostępie do ochrony zdrowia w całej Unii Europejskiej. Głęboko przekonani, że zdrowie kobiet jest istotnym elementem zdrowia publicznego i przyszłością każdego narodu, oraz przeświadczeni o tym, że niezależnie od wieku, dochodów czy pozycji społecznej zdrowie kobiet powinno stanowić nieodłączną część strategii społeczno-politycznej kraju, deklarujemy naszą gotowość do wspierania wszystkich inicjatyw, których celem jest promocja zdrowia kobiet.</u>
          <u xml:id="u-615.7" who="#PoselBozenaSzydlowska">Wysoka Izbo! Parlamentarna Grupa Kobiet angażuje się w propagowanie wiedzy dotyczącej profilaktyki i leczenia chorób cywilizacyjnych Polek, a przykładem tego była swarzędzka konferencja. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-615.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość, a następnie pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#GlosZSali">(Dziękuję, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie chcę poświęcić historii herbu miasta Grajewo. Potrzeba herbu zaistniała w miastach z chwilą otrzymania samorządu, a więc wtedy, gdy miasto założyło sobie ratusz i kancelarię, gdy zaczęło wydawać akty i dokumenty, gdy potrzebowało pieczęci - słowem, gdy stało się jednostką prawną. Choć Grajewo powstało w początkach XV w., pierwszym momentem, w którym mógł pojawić się herb, był fakt podniesienia go do godności miasta. Stało się to 12 lipca 1540 r., gdy na wniosek braci Grajewskich król Zygmunt Stary nadał Grajewu prawa miejskie magdeburskie. Niestety w odpisie aktu lokacyjnego Grajewa nie ma żadnej wzmianki na temat herbu.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Do 1864 r. Grajewo było miastem prywatnym, najpierw, do 1692 r., rodu Grajewskich, a następnie Wilczewskich. Grajewscy pieczętowali się herbem Gozdawa - w polu czerwonym dwie lilie srebrne, jedna do góry, druga w dół, spojone złotym pierścieniem, Wilczewscy zaś herbem Trzy Radła - w polu czerwonym trzy żelazne radła od pługa (można go jeszcze dziś zobaczyć w szczytowym akroterionie tylnej ściany kaplicy cmentarnej w Grajewie). Żadnego z elementów tych dwóch herbów nie znajdziemy jednak w herbie Grajewa.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">W latach 60. XIX w. Grajewo zostało przez władze carskie uwłaszczone, a w wyniku reformy administracyjnej w roku 1870 straciło prawa miejskie, które odzyskało dopiero w okresie II Rzeczypospolitej, 4 lutego 1919 r. Po odzyskaniu niepodległości, w latach 1918-1919 magistrat i burmistrz miasta Grajewo posługiwali się pieczęciami, na których w centrum znajduje się orzeł w koronie, czyli herb państwowy. Ponieważ jednak jeszcze w 1919 r. zabroniono miastom używać herbu państwowego, spowodowało to przywrócenie herbów własnych bądź powrót do herbów pozostawionych przez zaborców.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Podobny proces miał miejsce w Grajewie, gdzie orzeł został zastąpiony przez berlinkę, czyli element herbu guberni łomżyńskiej. W latach 1927-1930 znowu zabroniono używania własnych pieczęci miejskich. Pewne złagodzenie przepisów nastąpiło dopiero po tym czasie. W okresie II RP herby miejskie były zatwierdzane przez specjalną komisję heraldyczną w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Najwcześniejszy wizerunek herbu Grajewa, na jaki dotychczas udało się natrafić, pochodzi z początku lat 30. XX w. Znajduje się on na znaczku reklamowym niemieckiej firmy produkującej kawę. Znaczki takie, m.in. z herbami polskich miast, guberni, ziem itp., dodawane były jako forma reklamy do kawy produkowanej przez firmę Hag. Znaczki te można było wklejać do wydanego przez tę firmę katalogu ˝Herbarz polski˝ doktora Marka Gumowskiego, Kawa Hag, Warszawa 1930. Znaczek ten, zgodnie z opisem, przestawia na niebieskim polu czarnego wilka, a za nim trzy zielone sosny. Dodatkowo podano informację, że wizerunek herbu został podany na podstawie herbarza z Archiwum Akt Dawnych w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Po II wojnie światowej poza zmianą dwóch drzew iglastych na liściaste, kiedy i po co - nie wiadomo, nie ingerowano w wizerunek herbu. Dopiero w 1990 r. Rada Miasta zmieniła kolor wilka na czerwony. Obecnie obwiązującym herbem Grajewa jest czerwony wilk w niebieskim polu na tle trzech zielonych drzew iglastych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#PoselBarbaraBartus">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 6 stycznia każdego roku miliony Polaków obchodzą święto Objawienia Pańskiego, zwane Świętem Trzech Króli. Święto to, ustanowione na cześć trzech wschodnich mędrców przybyłych do Betlejem, aby oddać pokłon narodzonemu Jezusowi, jest najstarszym świętem chrześcijańskim związanym z narodzeniem Jezusa. Było obchodzone wcześniej niż święto Bożego Narodzenia. Według Ewangelii św. Mateusza trzech mędrców przybyło do Jerozolimy w poszukiwaniu króla. Opis pokłonu trzech króli ma swoją symbolikę: jest pokłonem świata pogan i ludzi w ogóle przed Bogiem wcielonym. Katolicy mają w tym dniu obowiązek uczestnictwa we mszy św., tak jak w niedzielę, a ci, którzy tego nie uczynią, popełniają grzech. Święto Trzech Króli pozostało zgodnie z nową formułą przykazań kościelnych zatwierdzonych w 2003 r. przez watykańską Kongregację Nauki Wiary jednym z niewielu świąt nakazanych, które są obchodzone w dzień powszedni.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#PoselBarbaraBartus">Dzień Trzech Króli był w Polsce dniem wolnym od pracy na przestrzeni całych dziejów naszego państwa, począwszy od 966 r., kiedy to Polska przyjęła chrzest. Dopiero w roku 1960, 6 lat przed milenium przyjęcia chrztu, w okresie władzy komunistycznej dzień wolny w ramach walki z Kościołem został zlikwidowany. Mimo to nadal 6 stycznia każdego roku większość Polaków spotyka się w świątyniach na mszy świętej.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#PoselBarbaraBartus">Warto podkreślić, iż święto Objawienia Pańskiego stanowi dzień wolny od pracy w wielu krajach Unii Europejskiej, m.in. w Niemczech, Austrii, Grecji, Włoszech, Hiszpanii, a nawet Finlandii i Szwecji. Jutro Wysoka Izba będzie głosować nad wnioskiem...</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#PoselJanRzymelka">(Dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#PoselBarbaraBartus">Tak, już dzisiaj będzie głosować nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu obywatelskiego projektu ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli. Należy zauważyć, że w projekcie nie chodzi o przywrócenie święta w tym dniu, bo ono jest i będzie, ale o przywrócenie dnia wolnego od pracy. Wniosek o odrzucenie obywatelskiego projektu, podpisanego prawie przez 700 tys. Polaków, złożył klub parlamentarny Platformy Obywatelskiej. Będąc już prawie od roku posłem, zdążyłam się przyzwyczaić do tego, że klub Platformy Obywatelskiej odrzuca wszelkie, nawet najlepsze projekty ustaw, jeżeli tylko pochodzą ze strony Prawa i Sprawiedliwości, i to na zasadzie uzasadnienia: nie, bo nie.</u>
          <u xml:id="u-619.6" who="#PoselJanRzymelka">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-619.7" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt o ustanowieniu 6 stycznia dniem wolnym od pracy pochodzi jednak od obywateli, nie jest więc projektem politycznym czy partyjnym, a jedynie wyraża wolę Polaków.</u>
          <u xml:id="u-619.8" who="#PoselBarbaraBartus">Pan premier Donald Tusk w swoim exposé mówił o miłości i zaufaniu, a jutro członkowie jego partii będą głosować przeciw Polakom.</u>
          <u xml:id="u-619.9" who="#PoselJanRzymelka">(Dzisiaj. )</u>
          <u xml:id="u-619.10" who="#PoselBarbaraBartus">Dzisiaj. Nie wiedziałam, że tak późno będę swoje oświadczenie wygłaszać.</u>
          <u xml:id="u-619.11" who="#PoselBarbaraBartus">Paradoks polega jeszcze na tym, że klub Platformy Obywatelskiej zaprasza do Sejmu księży, biskupów, kardynałów, organizuje skądinąd piękną wystawę o pielgrzymkach Jana Pawła II, ale nie można być aż takim hipokrytą. Wczoraj obchodziliśmy rocznicę wyboru Karola Wojtyły na papieża i niech ta rocznica wpłynie na zmianę decyzji. Pozwólcie polskim rodzinom w Dniu Święta Trzech Króli być razem i wspólnie świętować. Nie mówcie państwo Polakom: możecie świętować, ale po pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-619.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-619.13" who="#PoselJanRzymelka">(Demagogia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zabierze głos, przemówi do nas pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować postać bł. Wincentego Kadłubka, wielkiego Polaka, syna ziemi sandomierskiej, biskupa krakowskiego, autora ˝Kroniki polskiej˝, patrona Sandomierza.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#PoselMarekKwitek">Wincenty Kadłubek urodził się pomiędzy rokiem 1150 a 1160 we wsi Karwów k. Opatowa w ziemi sandomierskiej. Pochodził najprawdopodobniej z rycerskiego rodu Porajów herbu Róża. Był synem komesa Stefana. Zamożna rodzina umożliwiła mu znakomite wykształcenie. Pierwsze nauki pobierał najpierw w Stopnicy, a potem uczęszczał do szkoły katedralnej w Krakowie. Kadłubek cieszył się przyjaźnią księcia sandomiersko-krakowskiego Kazimierza Sprawiedliwego, który być może umożliwił mu studia za granicą. Młody Wincenty w latach 1167-1185 studiował nauki wyzwolone i prawo w Paryżu lub w Bolonii. Studia na tak znakomitych uniwersytetach umożliwiły mu zdobycie wiedzy przyrodniczej, poznanie kultury antycznej i perfekcyjną znajomość prawa. Na pewno był jednym z pierwszych Polaków, którzy otrzymali tak znakomite wykształcenie. Należał do elity uczonych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#PoselMarekKwitek">Mistrz Wincenty po powrocie z zagranicy przebywał na dworze Kazimierza Sprawiedliwego, który został jego protektorem. Otrzymał wtedy święcenia kapłańskie, prawdopodobnie został notariuszem, a później kanclerzem dworu Kazimierza Sprawiedliwego i jednocześnie kapelanem księcia.</u>
          <u xml:id="u-621.3" who="#PoselMarekKwitek">Około 1186 r. w Sandomierzu została erygowana i uposażona kapituła, w skład której wszedł Wincenty Kadłubek. Funkcję prepozyta kolegiaty w Sandomierzu pełnił przez blisko 22 lata, założył przy kolegiacie szkołę parafialną, w której był wykładowcą.</u>
          <u xml:id="u-621.4" who="#PoselMarekKwitek">Mistrz Wincenty szczególną sympatią darzył surowy zakon cystersów. Jako prepozyt kolegiaty sandomierskiej uposażał w latach 1206-1210 klasztory cysterskie w Sulejowie, w Koprzywnicy i w Jędrzejowie. Wspierał również kolegiatę w Kielcach i katedrę w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-621.5" who="#PoselMarekKwitek">Po śmierci Kazimierza Sprawiedliwego Kadłubek wycofał się z życia politycznego i objął probostwo w Sandomierzu. W 1207 r., po śmierci biskupa krakowskiego Pełki, po raz pierwszy dokonano w Polsce wyboru biskupa według nowego prawa kanonicznego, został nim Wincenty Kadłubek.</u>
          <u xml:id="u-621.6" who="#PoselMarekKwitek">Biskup Wincenty brał udział w licznych synodach i zjazdach, a w 1215 r. był uczestnikiem IV soboru laterańskiego. Wspólnie z arcybiskupem gnieźnieńskim Henrykiem Kietliczem dążył do reformy polskiego Kościoła. Biskup Wincenty i obóz reformatorski, realizując decyzje soborowe, pragnął wprowadzić celibat i uniezależnić Kościół od władzy świeckiej. Wobec upadku obozu politycznego, w 1211 r. Wincenty zrezygnował z biskupstwa krakowskiego i rozpoczął życie zakonne w klasztorze cysterskim w Jędrzejowie. Po 5 latach surowego życia w opactwie zmarł 8 marca 1223 r. i tam został pochowany.</u>
          <u xml:id="u-621.7" who="#PoselMarekKwitek">Wincenty Kadłubek jest autorem ˝Kroniki polskiej˝ (łac. Chronica Polonorum), to dzieło mistrza Wincentego jest przykładem średniowiecznej historiografii. Autor na prośbę Kazimierza Sprawiedliwego nakreślił historię Polski od czasów pradawnych aż po rok 1202. Kronika pisana jest po łacinie i składa się z 4 ksiąg, relacja historyczna przeplata się z sentencjami i legendami. Jest to dzieło literackie oparte na wątkach historycznych. Autor podkreśla głównie moralny wymiar opisywanych wydarzeń. Mistrz Wincenty jako kronikarz imponuje erudycją i wielką biegłością pisarską. Rękopis ˝Kroniki polskiej˝ aż do II wojny światowej znajdował się w siedzibie rodowej Tarnowskich w Dzikowie k. Sandomierza.</u>
          <u xml:id="u-621.8" who="#PoselMarekKwitek">Wincenty Kadłubek po śmierci został otoczony czcią cystersów. Jego grób odwiedzali książęta i królowie. Kult oddawany Wincentemu doprowadził do jego beatyfikacji w 1764 r. W uroczystościach 200. rocznicy beatyfikacji Wincentego wzięli udział przedstawiciele Episkopatu Polski na czele z kardynałami Stefanem Wyszyńskim i Karolem Wojtyłą.</u>
          <u xml:id="u-621.9" who="#PoselMarekKwitek">W 1974 r. ustalono doroczne wspomnienie o bł. Wincentym Kadłubku na dzień 9 października. Bł. Wincenty jest patronem Sandomierza i diecezji sandomierskiej oraz diecezji kieleckiej i warmińskiej. Jego imię nosi również Instytut Teologiczny w Sandomierzu. Dzień odpustu i uroczystość patrona Sandomierza jest w Sandomierzu wielkim świętem. Na uroczystość przybywają ojcowie cystersi z Jędrzejowa, Wąchocka, Mogiły i ze Szczyrzyca, uczestniczą w nim także przedstawiciele najstarszych kapituł w Polsce, z wawelską i gnieźnieńską na czele.</u>
          <u xml:id="u-621.10" who="#PoselMarekKwitek">Kapituła sandomierska należy do najstarszych w Polsce, działa nieprzerwanie już od 800 lat. Podczas uroczystości ulicami miasta przechodzi procesja z relikwiami bł. Wincentego. Odbywa się również uroczysta suma odpustowa z bazylice katedralnej, której przewodniczy biskup sandomierski Andrzej Dzięga. Ku czci patrona Sandomierza organizowana jest także sesja naukowa mająca na celu przybliżenie tej wybitnej postaci, tak mocno związanej z naszym miastem.</u>
          <u xml:id="u-621.11" who="#PoselMarekKwitek">Szczególnym miejscem kultu bł. Wincentego jest Karwów w parafii Włostów, gdzie urodził się Kadłubek. W Karwowie obok słynącego jako cudowne źródełko znajduje się kaplica pod wezwaniem bł. Wincentego Kadłubka. Wierni modlą się o rychłą kanonizację mistrza Wincentego, człowieka wielkiej wiary i wielkiej wiedzy, który niezwykle chlubnie zapisał się w dziejach Sandomierza, Kościoła i narodu polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-621.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Teraz głos zabierze poseł Lech Kołakowski z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#PoselLechKolakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży. Zalążkiem tworzonego od 1946 r. muzeum stały się eksponaty gromadzone już po wojnie przez Adama Chętnika oraz niewielka ilość rozproszonych w czasie wojny muzealiów pochodzących z Muzeum Kurpiowskiego w Nowogrodzie.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#PoselLechKolakowski">Muzeum zostało otwarte w dniu 14 marca 1948 r. jako Muzeum Północno-Mazowieckie, obejmujące obszar woj. podlaskiego i mazowieckiego. W placówce przy ul. Dwornej 22c obecnie funkcjonują następujące działy: etnograficzny, historyczny, archeologiczny, numizmatyczny, sztuki bursztynu i dział oświaty. Obecnie w zbiorach całego muzeum znajduje się prawie 27 tys. muzealiów, przy czym najbardziej znaną kolekcją muzeum jest bursztyn.</u>
          <u xml:id="u-623.2" who="#PoselLechKolakowski">Zbiory bursztynu nazywanego czasem bursztynem kurpiowskim pochodzą z dorzecza Narwi środkowej. Pierwsza ekspozycja bursztynu zorganizowana przez Adama Chętnika w 1950 r. w Łomży była jednocześnie pierwszą wystawą bursztynu w Polsce. Stała wystawa ˝Jantar - bursztyn z dorzecza Narwi środkowej˝ w opracowaniu Chętnika została po raz pierwszy otwarta w 1958 r. w lokalu przy ul. Sadowej. Zbiory bursztynu to unikalny i największy zbiór regionalny w Polsce, bogato dokumentujący fragment dziejów polskiego bursztyniarstwa.</u>
          <u xml:id="u-623.3" who="#PoselLechKolakowski">Dział etnograficzny dokumentuje kulturę Kurpiowszczyzny i tradycje drobnej szlachty mazowieckiej z zachodniej części woj. podlaskiego. Wśród różnorodnych muzealiów zgromadzonych w tym dziale można wyróżnić kilka kolekcji. Niewątpliwie najcenniejszą jest zbiór ludowych świątków drewnianych z XIX i XX w. Z innych można wymienić zbiór wycinanek z kurpiowskiej Puszczy Zielonej, koronek klockowych - dar Leonii Górskiej z Łomży, a także kolekcję ubiorów ludowych, głównie z kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Szeroko reprezentowane są w zbiorach rzemiosło i zajęcia pozarolnicze, w tym garncarstwo, kowalstwo, tkactwo, plecionkarstwo itp.</u>
          <u xml:id="u-623.4" who="#PoselLechKolakowski">Zbiory archeologiczne dokumentują przeszłość ziemi łomżyńskiej od schyłkowego paleolitu po późne średniowiecze. W zbiorach dominują przedmioty codziennego użytku, w tym naczynia, ceramika, ale również i te używane okazjonalnie, jak ozdoby czy broń. Szczególnymi eksponatami są przedmioty luksusowe napływające na nasz teren już od początku naszej ery. Wśród importów wyjątkowym znaleziskiem jest skarb wczesnośredniowiecznych srebrnych ozdób i monet odkryty w Górze Strękowej, składający się z 2 zausznic, 4 paciorków i 29 dirhemów arabskich.</u>
          <u xml:id="u-623.5" who="#PoselLechKolakowski">Wśród numizmatów zdecydowaną większość stanowią monety i banknoty polskie. Najstarszymi monetami w zbiorach są rzymskie denary, najmłodsze to współczesne emisje polskie. Najpełniej obieg pieniężny na naszym terenie można odczytać ze zgromadzonych znalezisk monet, czyli skarbów. W zbiorach jest ich 10 i pochodzą z XVII, XVIII i XIX w. Oprócz monet i banknotów gromadzone są medale upamiętniające ważne wydarzenia historyczne, wybitne postacie historyczne, a także łomżyńską twórczość medalierską.</u>
          <u xml:id="u-623.6" who="#PoselLechKolakowski">W dziale historycznym gromadzone są różnego rodzaju obiekty: dokumenty archiwalne, ikonograficzne, zdjęcia, pocztówki, mapy, książki, prasa, podręczniki szkolne, dokumenty tożsamości, militaria, przedmioty codziennego użytku itp. Wśród nich przeważają obiekty związane z dziejami miasta Łomży, ziemi łomżyńskiej i jej mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-623.7" who="#PoselLechKolakowski">Najstarszym zabytkiem znajdującym się w zbiorach działu jest dokument z XVI w. wystawiony poborcy podatkowemu dla ziemi wiskiej i łomżyńskiej.</u>
          <u xml:id="u-623.8" who="#PoselLechKolakowski">Do interesujących obiektów należy zaliczyć dokumenty królewskie, mapy: np. XVII-wieczną Wielkiego Księstwa Litewskiego, Polski z 1772 r. czy też mapę województwa mazowieckiego i płockiego wydaną w ostatnim dwudziestoleciu XVIII w.</u>
          <u xml:id="u-623.9" who="#PoselLechKolakowski">Zbiory działu sztuki reprezentują dwie grupy obiektów, tj. zabytkowe rzemiosło artystyczne i plastyka współczesna. Trzon działu sztuki zabytkowej stanowi jedna z najliczniejszych w Polsce kolekcja licząca ok. 150 lamp naftowych. Zabytki te reprezentują różne okresy stylowe, jak i różnorodne zastosowanie. Mamy więc lampy wiszące, stojące, kinkiety, salonowe, tzw. nocne oraz w formie kwietnika. Oprócz lamp naftowych w zbiorach znajduje się spora kolekcja pater oraz kufle, ikony, zegary i inne przedmioty codziennego użytku.</u>
          <u xml:id="u-623.10" who="#PoselLechKolakowski">Natomiast w dziale sztuki współczesnej zgromadzone są prace plastyczne. Jest to głównie twórczość artystów związanych z ziemią łomżyńską, ale w zbiorach znajdują się także prace uznanych artystów polskich. Gromadzeniem tych prac oraz prezentacją sztuki współczesnej zajmuje się Galeria Sztuki Współczesnej, funkcjonująca w ramach działu sztuka w muzeum. Galeria realizuje program wystaw czasowych, które w atrakcyjny i przemyślany sposób przybliżają łomżyńskim widzom aktualne zjawiska w polskiej plastyce.</u>
          <u xml:id="u-623.11" who="#PoselLechKolakowski">Na koniec 2007 r. w zbiorach muzeum znajdowało się 26 335 muzealiów. W ciągu 60 lat istnienia muzeum zorganizowano 540 wystaw czasowych, a frekwencja zwiedzających w całym muzeum wynosiła ponad 2 mln osób. Jest to przede wszystkim zasługa całego zespołu pracowniczego, którego wspólne osiągnięcia są chyba najlepszą wizytówką placówki. Pracownicy muzeum tworzą kompetentny, profesjonalny zespół, w pełni oddany wykonywanej pracy.</u>
          <u xml:id="u-623.12" who="#PoselLechKolakowski">W 2005 r. muzeum użyczono były budynek szkolny, który po remoncie adaptacji będzie wykorzystywany na cele muzealne.</u>
          <u xml:id="u-623.13" who="#PoselLechKolakowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-623.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#PoselJanRzymelka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#PoselJanRzymelka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym podzielić się pewną refleksją, która jest kontynuacją myśli sprzed kilkunastu godzin. W dzisiejszej debacie dotyczącej pakietu klimatycznego miałem tylko 2 minuty. Chciałbym tę myśl rozwinąć i polecam ją Prezydium Sejmu, szefom naszych komisji sejmowych i członkom rządu.</u>
          <u xml:id="u-625.2" who="#PoselJanRzymelka">Chodzi mi o pewien mechanizm, który obserwuję od pewnego czasu. Otóż debatujemy bardzo ostro w Izbie nad rozlanym mlekiem, nad tym, czy rząd prowadzi bardzo silne starania o odkręcenie pewnych decyzji, które zostały podjęte 4-5 lat temu w Komisji Europejskiej. Mówię tu o dyrektywach IPCC i tych dotyczących emisji. Wtedy, kilka lat temu zwracałem na to uwagę. Każdy kolejny rząd mówił: tak, ekologia to są tacy ludzie w krótkich spodenkach, którzy przykuwają się do drzew, a konsekwencje i tak nie będą dotyczyły rządu obecnej kadencji, tylko zawsze spija je rząd drugi lub trzeci z kolei.</u>
          <u xml:id="u-625.3" who="#PoselJanRzymelka">W związku z tym zamiast deliberować nad pakietem klimatycznym, powinniśmy zreformować strukturę Sejmu. Stałe komisje zmienić na pewne forum tematyczne, a właściwie zadaniowe. Polski parlament, ten Sejm i rząd powinny uczestniczyć w przedbiegach, w kreowaniu pewnych myśli, które tworzą przyszłe dyrektywy unijne dotyczące ochrony środowiska. Większość dyrektyw w tym zakresie, uchwalonych w ciągu ostatnich 10 lat, uderza bowiem w naszą gospodarkę, w nasze możliwości. Natomiast nie jesteśmy in statu nascendi, czyli nie jesteśmy przy narodzinach tych dyrektyw ekologicznych. One natomiast rodzą się w środowiskach ekologów, ekspertów. Niestety nasi posłowie nie mogą uczestniczyć w tych pracach, ponieważ ilość możliwych wyjazdów w związku z tym, że Sejm pracuje co tydzień, jest taka, że nas tam nie ma.</u>
          <u xml:id="u-625.4" who="#PoselJanRzymelka">Jest kilka organizacji lobbystycznych, które kreują te dyrektywy. Ostatnio powstała organizacja światowa, nazywa się GLOBE - Global Legislators of Environment... czyli stowarzyszenie legislatorów, posłów, senatorów, posłów sejmikowych czy landowych, którzy analizują przyszłe dyrektywy. Proszę państwa, za każdą dyrektywą ekologiczną idzie ogromny interes ekonomiczny, gospodarczy pewnych korporacji, czy nawet pewnych krajów. Powinniśmy w Polsce umieć analizować, kto jest beneficjentem danej dyrektywy, tego pakietu klimatycznego, bo na pewno nie Polska. Ale możemy wskazać kilka krajów, od Chin po Francję, które na pewno na tym zyskają. My nie możemy tego nie wykonać, możemy jedynie trochę zmodyfikować czasowo wykonanie tych dyrektyw, ale jeśli nas nie będzie przy ich powstawaniu, to zawsze będziemy poszkodowani. To samo dotyczy Natury 2000 i wielu dyrektyw recyklingowych. Za tym wszystkim stoją zyski pewnych grup - czy narodowych, czy biznesu. W związku z tym mam propozycję, aby wytworzyć w Sejmie i w rządzie taką grupę reagowania. Dzisiejsza dyskusja pokazała, że zarówno posłowie z komisji europejskiej, która praktycznie nie może nic zmienić w dyrektywie, jak posłowie z komisji spraw zagranicznych, ochrony środowiska, gospodarki, rolnictwa byli gdzieś na jakichś europejskich forach, przy jakichś dyskusjach, ale nigdy się tym nie podzielili tutaj w Sejmie, czyli jest potrzebna pewna nadkomisja czy pewne forum, gdzie na bieżąco moglibyśmy oddziaływać na etapie rodzenia się dyrektyw ekologicznych. Rząd też powinien mieć pewien instrument, coś na kształt komisji planowania, tylko zdecydowanie w innym kształcie, żeby na bieżąco móc analizować, który wariant w czasie debaty nad dyrektywami w Komisji Europejskiej czy Parlamencie Europejskim jest korzystniejszy dla Polski i umieć przewidzieć skutki po 10 czy 15 latach. Wtedy będziemy ze spokojem to akceptowali i nie będzie takich stresujących sytuacji jak ostatnio w Paryżu, gdzie mieliśmy przykład, że Polska niestety była ośmieszana poprzez media zagraniczne. A gdybyśmy uczestniczyli wcześniej w debacie nad tymi dyrektywami, to na pewno nie byłoby potrzeby stosowania weta.</u>
          <u xml:id="u-625.5" who="#PoselJanRzymelka">Czyli moja prośba jest taka, żeby Prezydium Sejmu przemyślało kwestię stworzenia pewnej komisji, której uczestnikami byliby posłowie biorący udział w rozmowach i debatach europejskich dotyczących przyszłych dyrektyw, bo jeśli chodzi o te stare, to mleko już się wylało. Obecnie Komisja Europejska, szczególnie Francja, debatuje nad grupą dyrektyw komunikacyjnych, transportowych, nad systemem winiet zielonych.</u>
          <u xml:id="u-625.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-625.7" who="#PoselJanRzymelka"> To wszystko nas uderzy, nas jako kierowców i właścicieli pojazdów, gdyż jest to system opodatkowania się transportu kołowego po autostradach, drogach szybkiego ruchu na rzecz transportu kolejowego itd. Tak że życzę, żeby rząd miał taki instrument szybkiego reagowania, czyli możliwość analizy pewnych propozycji, ponieważ z tymi propozycjami wiążą się interesy narodowe czy branżowe, i żeby Sejm mógł uczestniczyć w debatach europejskich nad przyszłymi dyrektywami, bo okaże się, że za 4 czy 5 lat znów będziemy musieli próbować coś blokować, ponieważ będzie to niekorzystne dla Polski. Dziękuje za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-625.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z okazji 30. rocznicy wyboru Jana Pawła II w moim dzisiejszym oświadczeniu poselskim laudacja, którą przedstawiłem i odczytałem, z okazji podjęcia uchwały Rady Miejskiej w Kołobrzegu o nadaniu tytułu honorowego obywatela miasta Kołobrzegu dla Jego Świątobliwości Jana Pawła II w dniu 22 maja 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#PoselCzeslawHoc">˝Najczcigodniejszy Ojcze Święty! Z najgłębszą czcią i oddaniem pragniemy zawiadomić Najdostojniejszego Arcypasterza, że mieszkańcy Kołobrzegu przyznali Jego Świątobliwości tytuł honorowego obywatela naszego miasta˝ - tak rozpoczynała się laudacja z okazji podjęcia uchwały Rady Miejskiej na XXXI sesji w dniu 22 grudnia 2004 r. Dalej w niej czytamy: ˝Kołobrzeg jako siedziba jednej z najstarszych diecezji Kościoła katolickiego na ziemiach polskich, miasto o dramatycznej przeszłości, będące obecnie przedmiotem dumy i troski jego mieszkańców, obchodzi w tym roku 750-lecie nadania praw miejskich. Wpisując Jego Świątobliwość w poczet honorowych obywateli, podkreślamy katolickie korzenie tej prastarej ziemi piastowskiej oraz nieustającą wierność wartościom, które uosabia Ojciec Święty, jako najwyższy autorytet współczesnego świata.˝</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#PoselCzeslawHoc">Dziś, gdy ˝powróciłeś do domu Ojca˝, trudno nam, Ojcze Święty, powstrzymać się od żalu, gdyż jesteśmy świadomi tego, że już nigdy nie przyjedziesz do swojej umiłowanej ziemi ojczystej. Trudno nam też przyjdzie uwierzyć, że już nigdy nie odwiedzisz naszej małej ojczyzny - Kołobrzegu. A przecież już w trakcie czwartej pielgrzymki do Polski, będąc w Koszalinie, tak bardzo chciałeś odmówić swój ukochany różaniec w kołobrzeskiej świątyni, którą sam wyniosłeś do godności bazyliki mniejszej. W swojej homilii tak pięknie wówczas, Ojcze Święty, powiedziałeś o naszym grodzie nadbałtyckim: ˝Przyszedł czas, że Słowo Boże znalazło tutaj miejsce w Kołobrzegu za czasów Bolesława Chrobrego˝. W homilii na Jasnych Błoniach w Szczecinie w 1987 r. porwałeś nas słowami ˝o wietrze od Bałtyku - od naszego Bałtyku (...) który jest symbolem życia i znaku ewangelicznego Ducha Świętego˝. Nie zapominałeś o Bałtyku nawet wtedy, gdy odwiedzałeś ukochane Tatry i ˝patrzyłeś˝ poprzez krzyż na całą Polskę, od Tatr aż do Bałtyku, i ten krzyż mówił całej Polsce: Sursum corda. Nawet w tym roku, Ojcze Święty, jeszcze nie odebrałeś nam całkowitej nadziei nawiedzenia naszego miasta nad Bałtykiem. Jednak Najwyższy Pan postanowił inaczej. Powołał Cię do życia wiecznego, zanim mogłeś przybyć ponownie do prastarego grodu nadbałtyckiego. Kołobrzeg pamięta doniosłe wydarzenie, które głęboko tkwi w naszych sercach i jest przedmiotem naszej dumy, gdy jako kardynał, arcybiskup metropolita Krakowa, Ojcze Święty, koncelebrowałeś uroczystą Mszę św. z okazji 975-lecia biskupstwa w Kołobrzegu.</u>
          <u xml:id="u-627.3" who="#PoselCzeslawHoc">Zmieniałeś oblicze tego świata. Na stolicy piotrowej byłeś niewiele ponad ćwierć wieku, a to, czego dokonałeś, jest na miarę stuleci. Na nowo uczyłeś nas znaczenia słów: dobroć, prawda, mądrość, miłosierdzie, sprawiedliwość. Nazwano Cię za życia ziemskiego Pontifex Maximus, Największy Budowniczy Mostów. To określenie Twojego charyzmatu, by ukazać w Tobie symbol mostu, po którym każdy z nas może przejść, jeśli tego zapragnie, na stronę dobra. Ukazałeś nam, Ojcze Święty, najgłębsze pokłady dobra w ludzkiej duszy. Udowodniłeś, że w dobie relatywizmu moralnego, groźby utraty obiektywnej różnicy pomiędzy dobrem i złem, dobro w planach Bożych zawsze ma ostateczne słowo.</u>
          <u xml:id="u-627.4" who="#PoselCzeslawHoc">Co dzień uczyłeś nas prawdy, trafiałeś wprost do serc ludzkich. Trafiłeś także do serc młodzieży świata, choć stawiałeś jej wysokie wymagania. Wyznaczyłeś dla niej zadanie - kamienia węgielnego żywego Kościoła. Ojcze, powiedz słowo do mnie, bo nie chcę zmarnować swojego życia - oto niema modlitwa niejednego młodego człowieka na spotkaniach z Tobą, Ojcze Święty. Dziś chcemy nieść Twój sztandar pokoju, ekumenizmu i humanizmu, jego nieustanne przesłanie łączące nie tylko ludzi, lecz narody.</u>
          <u xml:id="u-627.5" who="#PoselCzeslawHoc">Z okazji 750-lecia lokacji miasta i 880 rocznicy chrztu naszych mieszkańców, wspominając pierwszego biskupa Kołobrzegu Reinberna, następnie biskupa Otto z Bambergu, pragniemy tu i teraz, w Kołobrzegu, przypomnieć Twoje słowa wypowiedziane w listopadzie 1980 r. podczas pielgrzymki do Republiki Federalnej Niemiec: ˝Chciałbym moją pielgrzymką uhonorować cały wielki naród niemiecki, którego dzieje wiążą się tak ściśle z dziejami chrześcijaństwa i Kościoła˝. I dalsze słowa w mieście Osnabrück: ˝Nie chcemy się potępiać nawzajem (...) Wdzięczność za to, co mamy wspólnego i co nas łączy, nie może nas zaślepiać na to, co nas dzieli˝. To zadanie dla nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-627.6" who="#PoselCzeslawHoc">Ojcze Święty, jak nikt inny angażowałeś się w obronie jedności rodziny i przestrzegania zasad naturalnego prawa moralnego. Twoje motto ˝Przyszłość świata idzie przez rodzinę˝ będzie stale odczytywane na nowo. Poprzez pontyfikat naznaczony stygmatem cierpienia ukazałeś nam inny jego wymiar i sens. Powtarzałeś za świętym Pawłem: Nie lękajcie się. Nie bójcie się też śmierci, bo ją pokonał Chrystus.</u>
          <u xml:id="u-627.7" who="#PoselCzeslawHoc">Potrzebowaliśmy Ciebie w trudnych chwilach naszej ojczyzny. Potrzebujemy Cię i teraz, Ojcze Święty, w okresie wolnej i demokratycznej Polski, choć w czasach trudnych. Ale uczyłeś nas rozmawiać o rzeczach trudnych językiem prostym i pięknym, językiem prawdy i pokory. Chcemy nim rozmawiać też tutaj, w Twoim Kołobrzegu.</u>
          <u xml:id="u-627.8" who="#PoselCzeslawHoc">Pobłogosław nam, Janie Pawle II, z ˝domu Ojca˝, w którym także - jesteśmy o tym przekonani - posiadasz honorowe obywatelstwo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-627.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 14 października obchodzono w Polsce Dzień Edukacji Narodowej. Uroczyste obchody mają związek z datą utworzenia w naszym kraju z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Komisji Edukacji Narodowej w roku 1773. Karta Nauczyciela stanowi o tym, że dzień 14 października jest świętem wszystkich pracowników oświaty i jest dniem wolnym od zajęć lekcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Komisja Edukacji Narodowej była instytucją, dzięki której w XVIII w. zreformowano szkolnictwo polskie, opracowano nowe standardy nauczania w duchu oświecenia, zaczęto nauczać w języku polskim, a edukacja w Polsce jako całość osiągnęła jeden z najwyższych poziomów w ówczesnej Europie. Komisja Edukacji Narodowej była pierwszym na świecie ministerstwem oświaty. Rządzący już wtedy zdawali sobie sprawę z wagi kwestii nauczania.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#PoselWaldemarAndzel">Powszechnie wiadomo, iż edukacja ma kluczowe znaczenie dla rozwoju nowoczesnego społeczeństwa, a jej trzon tworzą pedagodzy, nauczyciele i wykładowcy kształtujący postawy i zasób wiedzy młodych ludzi. Dzięki ich wysiłkowi młodzież wkracza w dorosłość przygotowana na to, by w przyszłości godnie wypełniać rolę obywatela, rodzica czy pracownika. Misja formowania młodych umysłów jest trudna i wymaga wiele poświęcenia, dlatego nauczycielem może być tylko człowiek z powołaniem do wykonywania tego niezwykle odpowiedzialnego zawodu. Bycia nauczycielem nie można nauczyć się na kursie czy szkoleniu. Tylko pedagodzy, którzy posiedli umiejętność zjednywania sobie przyjaciół wśród wychowanków, mogą swe role pełnić rzetelnie i z pasją. Niech Dzień Edukacji Narodowej będzie dla nas okazją do refleksji na temat stanu szkolnictwa w Polsce w ostatnich latach. Nie jest tragicznie, lecz nie należy spoczywać na laurach. Polska może poszczycić się wysokim, w porównaniu z innymi krajami europejskimi, poziomem kształcenia na uczelniach wyższych. Potwierdzeniem tej tezy niech będzie ilość studentów obcokrajowców, którzy spośród wielu europejskich uczelni wybierają polskie uniwersytety w Krakowie czy Warszawie. Inaczej wygląda kwestia szkolnictwa średniego. Tu ciągłe zmiany zasad dotyczących egzaminu maturalnego, niskie zarobki nauczycieli i ich gasnąca motywacja do pracy z tego powodu są realnym problemem. Podobną trudność sprawia zagadnienie kształcenia w szkole sześciolatków i dyskusja, która w ostatnim czasie rozgorzała. W Polsce nie potrzebujemy w szkolnictwie rewolucji, a stabilizacji. Stabilizacji, która utwierdzi Polaków - zarówno tych młodszych, uczących się, jak i starszych, nauczycieli i rodziców - w przekonaniu o tym, że polska szkoła jest nowoczesna, przyjazna, dostosowana do oczekiwań uczniów, studentów, rodziców oraz wychowawców.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#PoselWaldemarAndzel">Chciałbym życzyć wszystkim pracownikom polskiej oświaty odnajdywania pasji w codziennych obowiązkach, sukcesów w życiu prywatnym i zawodowym i satysfakcji z faktu, że jest się w posiadaniu mocy przekazywania wartości kolejnym pokoleniom Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#PoselKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddał hołd wielkiemu Polakowi - papieżowi Janowi Pawłowi II w 30. rocznicę jego wyboru na Stolicę Piotrową. To ważne wydarzenie w dziejach naszej ojczyzny. Ja miałem to szczęście, że 11 czerwca 1999 r. również na tej sali, sali sejmowej, wówczas jako senator Rzeczypospolitej Polskiej, miałem zaszczyt wsłuchać się w głos papieża Polaka, w głos kierowany do polskiego parlamentu, a za jego pośrednictwem również do polskiego narodu. Cała Polska dzisiaj przywoływała na pamięć ten wielki dzień w dziejach naszej historii.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#PoselKrzysztofLipiec">Również w moim mieście, w Starachowicach, pamiętano o Ojcu Świętym Janie Pawle II. Ta pamięć była tym bardziej wdzięczna, że Ojciec Święty w pewnym sensie był związany ze Starachowicami. Jako kardynał dwukrotnie przebywał w Starachowicach u swoich przyjaciół z czasów studenckich - u państwa Stanisława i Jadwigi Kozłowskich. Było to w 1965 r. i w roku wyboru na Stolicę Piotrową.</u>
          <u xml:id="u-631.3" who="#PoselKrzysztofLipiec">Również moje miasto zasłynęło podczas pierwszej pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski, kiedy to na zapytanie Episkopatu Polski, jakim samochodem przemierzałby pielgrzymkowy szlak w swojej ojczyźnie, episkopat usłyszał odpowiedź, że ma to być polski samochód. Wówczas do Fabryki Samochodów Ciężarowych w Starachowicach skierowano zapytanie z pomysłem, czy tam nie wyprodukowano by pierwszego papamobile. I tak też się stało. Właśnie w Starachowicach na samochodzie star 66 wykonano ten słynny samochód. W tym roku z inicjatywy Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach biskup radomski Zygmunt Zimowski dokonał poświęcenia repliki takiego samochodu. Można go w starachowickim muzeum zobaczyć.</u>
          <u xml:id="u-631.4" who="#PoselKrzysztofLipiec">Ale czas przypomnieć to, co się wydarzyło w tych dwóch ostatnich dniach. 15 października, w przeddzień 30. rocznicy, w kościele Wszystkich Świętych ksiądz dziekan Józef Domański odprawił mszę świętą, podczas której to mszy z inicjatywy Stowarzyszenia ˝Dolina Kamiennej˝ poświęcono dęby papieskie, które dzisiaj, 16 października, zostały zasadzone na terenach starachowickich szkół. Ja byłem w szkole podstawowej nr 1, gdzie uczestniczyłem właśnie w takiej uroczystości sadzenia papieskiego dębu. To wspaniałe przeżycie dla młodych ludzi. Tak działo się w każdej starachowickiej szkole. Patronat nad tą akcją objął starosta starachowicki pan Andrzej Matynia, a inicjatorami tego przedsięwzięcia byli młodzi ludzie, pan Piotr Ambroszczyk i pani Aneta Trzos, którym pragnę podziękować z trybuny sejmowej za to, że tyle serca włożyli w zorganizowanie tak wspaniałej akcji. Artysta starachowicki pan Artur Bieniek oraz młodzież z Koła Europejskiego przy Szkole Podstawowej nr 1 przygotowali wspaniałą ucztę duchową dla uczestników tej akcji.</u>
          <u xml:id="u-631.5" who="#PoselKrzysztofLipiec">Chcę również powiedzieć, że już po raz drugi w Starachowicach z inicjatywy Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców odbywa się koncert ˝Młodzi w hołdzie Janowi Pawłowi II˝. Jestem przekonany, że pokolenie Jana Pawła II w moim mieście, w Starachowicach, to wielkie dzieło, które pozostawił nam Jan Paweł II, będzie przenosiło z pokolenia na pokolenie. Chciałbym z tego miejsca wyrazić wielką wdzięczność tym wszystkim mieszkańcom mojego miasta, którzy zaangażowali się w to, aby pamięć o Ojcu Świętym Janie Pawle II przenieść na kolejne lata. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-631.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Jacek Osuch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#PoselJacekOsuch">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#PoselJacekOsuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już po raz 14. w olkuskiej bazylice św. Andrzeja Apostoła zorganizowane zostały Międzynarodowe Dni Muzyki Organowej i Kameralnej. Jest to jednocześnie jedna z najważniejszych imprez kulturalnych w Małopolsce Zachodniej. Co roku w olkuskiej farze goszczą najznakomitsi organiści światowej rangi. A to za sprawą unikalnych, późnorenesansowych organów, których budowę rozpoczął mistrz z Norymbergi Hans Hummel. Niezwykła wartość organów Hummla polega na tym, iż jako nieliczne w Europie zachowały nie tylko oryginalną obudowę, ale także mechanizmy oraz znakomitą większość spośród 1776 piszczałek. Dzięki zachowaniu podczas konserwacji tzw. nierównomiernego strojenia melomani w Olkuszu mają niezwykłą okazję podziwiania utworów dawnych mistrzów w brzmieniu, w jakim słyszeli je sami kompozytorzy oraz miłośnicy muzyki w czasach renesansu i baroku.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#PoselJacekOsuch">Niedawno olkuskie organy po raz kolejny zaznaczyły swoją wiodącą pozycję wśród zabytkowych instrumentów starego kontynentu. Decyzją Komisji Europejskiej kwota 1 mln euro przeznaczona została na pionierski projekt badawczy ze wskazaniem olkuskiej bazyliki św. Andrzeja jako miejsca realizacji. To tu naukowcy uniwersytetów w Genewie, Londynie, Padwie, Göteborgu i Buenos Aires, także Polskiej Akademii Nauk zainicjowali Sensorgan Project - przedsięwzięcie służące ochronie zabytkowych organów przed wpływem wszelkich niekorzystnych czynników. Wszystko to sprawia, że moje miasto Olkusz na 3 dni staje się centrum muzyki organowej w Polsce. Jednocześnie zabiegi podejmowane przez organizatorów tego przedsięwzięcia, a mające na celu przygotowanie programu artystycznego na najwyższym światowym poziomie powodują, że przed klawiaturą organów w bazylice mniejszej w Olkuszu zasiadali organiści m.in. z Rosji, Austrii, Niemiec, Francji. Od lat patronem tego muzycznego święta w Olkuszu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mam także głęboką nadzieję, że przy dalszych pracach mających na celu konserwację tego unikatowego zabytku w budżecie państwa zostaną zagwarantowane środki na pomoc w realizacji tego niezwykle ważnego zadania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-633.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czy ktoś jeszcze nie zabrał głosu? Może ktoś zmierza na trybunę? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest do dzisiaj, 17 października 2008 r., do godz. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 00 min 38)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>