PPC / ppc

text_structure.xml 1.03 MB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 07)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Jarosław Kalinowski, Stefan Niesiołowski, Jerzy Szmajdziński i Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#Marszalek">Mam gorącą prośbę. Widzę, że ustawiła się długa kolejka chętnych do zabrania głosu w debacie oświatowej. Proszę spokojnie zapisywać się na listę, ale mam do państwa stojących w kolejce prośbę o to, aby w momencie, kiedy będziemy odczytywali uroczystą uchwałę, nie było kolejki, a potem proszę dalej się zapisywać.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#Marszalek">Wcześniej będzie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PoselGrzegorzDolniak">(Proszę wszystkich na miejsca.)</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#Marszalek">Proszę państwa, na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Katarzynę Matusik-Lipiec oraz panów posłów Bartosza Arłukowicza, Adama Rogackiego i Jacka Pilcha.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Bartosz Arłukowicz i Adam Rogacki.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Adam Rogacki i pani poseł Katarzyna Matusik-Lipiec.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#Marszalek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#Marszalek">Witam pana posła sekretarza.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#Marszalek">Protokół 21. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie upamiętnienia ofiar ˝Golgoty Wschodu˝.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#Marszalek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 961.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#Marszalek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o Karcie Polaka,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#Marszalek">- o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczących przelotów pasażera (PNR) do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.), sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r.,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#Marszalek">- a także o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ˝Polskie Koleje Państwowe˝ oraz ustawy o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#Marszalek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 862, 874, 937 i 939.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#Marszalek">Proponuję, aby Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu w przypadku sprawozdania zawartego w druku nr 937 oraz na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu w przypadku sprawozdania zawartego w druku nr 939.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#Marszalek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#Marszalek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 946.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#Marszalek">Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu uprawnione podmioty zgłosiły propozycje tematów informacji bieżących do rozpatrzenia na 22. posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#Marszalek">Lista obejmująca tematy i numery informacji została paniom i panom posłom wyłożona na ławy.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#Marszalek">Informacja bieżąca nr 4, wybrana przez Prezydium Sejmu, nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów i w związku z tym, na podstawie art. 194 ust. 4 regulaminu Sejmu, Sejm podejmie decyzję w głosowaniu, wykorzystując funkcję urządzenia do głosowania umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#Marszalek">Ponieważ zgłoszono więcej niż dwie propozycje tematów informacji, wyboru dokonamy bezwzględną większością głosów. Jeżeli żadna z informacji nie uzyska bezwzględnej większości głosów, w kolejnym głosowaniu usuniemy z listy informację, która uzyskała najmniejszą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#Marszalek">Po rozpoczęciu głosowania w czytniku urządzenia do liczenia głosów pojawi się lista informacji w następującej kolejności: numery 2, 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#Marszalek">Czy wszyscy posłowie są gotowi do przeprowadzenia głosowania?</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#Marszalek">Bardzo proszę osoby stojące w kolejce o przygotowanie się do głosowania. Można ewentualnie powołać komitet kolejkowy, żeby obowiązywała lista.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#Marszalek">Proszę państwa, zanim rozpoczniemy głosowanie, przypominam paniom i panom posłom, że naciśnięcie białego przycisku jest równoznaczne z ostatecznym podjęciem decyzji.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#Marszalek">Zatem proszę, aby przycisk ten został użyty jako ostatni.</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#Marszalek">Rozpoczynamy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#Marszalek">Proszę panie i panów posłów o podejmowanie decyzji.</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#Marszalek">Bardzo proszę o podejmowanie decyzji, jeszcze trzydzieści osób nie oddało głosu. Proszę pamiętać o białym przycisku.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#Marszalek">Jeszcze pięć osób, trzy osoby; kończymy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#GlosZSali">(Jeszcze jeden.)</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#Marszalek">Jeszcze jeden, bardzo proszę pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#Marszalek">Zostały dwie osoby, trudno, nie będziemy dłużej czekali.</u>
          <u xml:id="u-3.43" who="#Marszalek">Proszę państwa, czy wszyscy posłowie podjęli już decyzję?</u>
          <u xml:id="u-3.44" who="#Marszalek">Przypominam paniom i panom posłom o naciśnięciu przycisku oznaczonego kolorem białym w celu ostatecznego oddania głosu.</u>
          <u xml:id="u-3.45" who="#Marszalek">Zamykam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.46" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 367 posłów. Większość bezwzględna wynosi 184. Informacja nr 4 uzyskała 174 głosy, informacja nr 2 - 126 głosów, informacja nr 3 - 40 głosów.</u>
          <u xml:id="u-3.47" who="#Marszalek">W związku z tym stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów nie dokonał wyboru informacji do rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-3.48" who="#Marszalek">Najmniej głosów uzyskała informacja nr 3, więc usuwamy ją z listy.</u>
          <u xml:id="u-3.49" who="#Marszalek">Obecnie będziemy głosować nad informacjami oznaczonymi nr 2 i 4. Dokonają państwo wyboru między tymi dwiema informacjami.</u>
          <u xml:id="u-3.50" who="#Marszalek">Sejm rozpatrzy informację, która uzyska bezwzględną... zwykłą większość głosów.</u>
          <u xml:id="u-3.51" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.52" who="#Marszalek">Bardzo proszę, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-3.53" who="#Marszalek">Proszę o dokonywanie wyboru.</u>
          <u xml:id="u-3.54" who="#Marszalek">Przypominam o białym przycisku. Naciśnięcie go zatwierdza państwa decyzję, kończy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.55" who="#Marszalek">Wybieramy między informacjami nr 2 i 4.</u>
          <u xml:id="u-3.56" who="#Marszalek">Proszę państwa, jeszcze 10 osób nie podjęło decyzji. Czekamy. Bardzo proszę o skontrolowanie, czy biały przycisk został naciśnięty. Głosy będą nieważne, jeżeli...</u>
          <u xml:id="u-3.57" who="#Marszalek">Nie widzę reakcji, w związku z tym zamykam głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.58" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 364 posłów. Informacja nr 4 uzyskała 208 głosów, informacja nr 2 - 147.</u>
          <u xml:id="u-3.59" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm dokonał wyboru na rzecz informacji nr 4 zgłoszonej przez Klub Poselski PSL w sprawie ewentualnych skutków finansowych dla polskiej gospodarki, sektora bankowego i ubezpieczeniowego, funduszy inwestycyjnych w związku z poważną sytuacją na rynkach finansowych i spadku akcji na światowych giełdach.</u>
          <u xml:id="u-3.60" who="#Marszalek">Pytanie jest skierowane do ministra finansów i zostanie rozpatrzone na tym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.61" who="#Marszalek">Bardzo proszę, pan poseł Adamczyk w sprawie formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawie formalnej. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość 10 miesięcy temu zgłosił projekt ustawy o zmianie ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego. Projekt ten, oczekiwany przez wiele milionów Polaków, uwzględnia m.in. uproszczenia w procesie inwestycyjnym, zniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę, zwiększenie dostępności podaży gruntów. Jest on skierowany do wielu milionów Polaków oczekujących na własne mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAndrzejAdamczyk">W projekcie porządku obrad sprawozdanie Komisji Infrastruktury dotyczące tego projektu wreszcie, po 10 miesiącach, zostało uwzględnione, ale mamy je rozpatrywać w dniu dzisiejszym w godzinach nocnych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Nad tak ważnym projektem nie można debatować nocą. Uważamy, że debata nad nim powinna się odbyć w czasie transmisji telewizyjnej.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Wobec powyższego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, na podstawie art. 184 ust. 1-3 regulaminu Sejmu, zwracam się do pana marszałka z uprzejmą prośbą o przerwę w obradach i zwołanie Konwentu Seniorów. Prosimy, żeby na posiedzeniu Konwentu Seniorów została dokonana zmiana porządku obrad, przeniesienie rozpatrywania tego punktu na jutro, zamiast przewidzianego w tym czasie omawiania projektu ustawy o aktach stanu cywilnego, zawartego w druku nr 866.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Uważamy, że zmiana kierowników w urzędach stanu cywilnego jest ważna, niemniej jednak projekt oczekiwany przez wiele milionów Polaków powinien być omawiany w czasie transmisji telewizyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#Marszalek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#Marszalek">Pewnie się pan orientuje, że układanie porządku obrad jest niejako uprawnieniem marszałka. Chcę pana i państwa poinformować, że ustawa, o którą zabiega pan poseł, nie zyskała akceptacji komisji, wręcz przeciwnie, komisja wnosi o jej odrzucenie. Oznacza to, panie pośle, że i tak w trakcie debaty nie będzie można zgłaszać żadnych poprawek. Trzeba będzie to rozstrzygnąć niejako na zasadzie zero-jedynkowej; czy tak, czy tak zachowa się Sejm. Jeżeli nastąpiłaby zmiana stanowiska, to być może warto to rozważyć. Ale w tej sytuacji uważam, że sprawa jest prosta: nie ma debaty, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#Marszalek">Proszę zrozumieć, że sprawa urzędów stanu cywilnego jest pewnie tak samo ważna dla różnych środowisk politycznych i społecznych. Ta ustawa, niestety, jak widać, spotkała się z nie najlepszą opinią, skoro jest wniosek komisji, nie poszczególnych posłów czy klubów, o odrzucenie jej w pierwszym czytaniu. Proszę więc przyjąć to do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#Marszalek">Panie pośle, nie ma już miejsca na debatę. Bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Pan marszałek ten przedmiotowy projekt blokował przez 6 miesięcy, a następnie projekt był blokowany w komisji przez kolejne miesiące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#Marszalek">Panie pośle, przywołuję pana do porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Jeszcze raz zwracam się w imieniu wielu milionów Polaków zainteresowanych uproszczeniem procesu inwestycyjnego z prośbą o ogłoszenie przerwy, zwołanie Konwentu Seniorów i zmianę porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#Marszalek">Wygłosił pan swoją opinię. Ja pozostaję przy swojej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#Marszalek">Proszę państwa...</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#Marszalek">Jeszcze pan poseł Girzyński w sprawie formalnej, w wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#Marszalek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ośmieliłbym się absorbować teraz Wysokiej Izby swoim wystąpieniem...</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselGrzegorzDolniak">(W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselZbigniewGirzynski">...gdyby nie fakt, iż nasze obrady rozpoczęły się z 10-minutowym poślizgiem w związku z tym, że pan marszałek w tym czasie prowadził konferencję prasową. Czuję się w związku z tym w pewien sposób usprawiedliwiony, że być może w nieco nieformalny sposób zabiorę głos akurat w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselZbigniewGirzynski">Panie Marszałku! Pana dzisiejsza aktywność medialna, niestety, wywołuje bardzo negatywne skutki. Był pan łaskaw dzisiaj na antenie Polskiego Radia powiedzieć...</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselPawelGras">(Co to za pouczanie marszałka z trybuny?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#Marszalek">Panie pośle, chcę pana przywołać do porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">...że w IPN pracują historycy, którzy są popłuczynami po endecji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#Marszalek">Panie pośle, zgłosił się pan z wnioskiem formalnym. Bardzo proszę trzymać się reguły wniosku formalnego. Czy pan mnie słyszy, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">(Wyłączyć go.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">Chciałbym, panie marszałku, przypomnieć panu, jako historykowi, w roku, który jest okrągłą 90. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#Marszalek">Czy pan mnie słyszy, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">...że to polscy endecy, polscy socjaliści i polscy ludowcy walczyli o polską niepodległość 90 lat temu. I bardzo bym prosił, aby pan marszałek w publicznych wystąpieniach w ten sposób nie traktował żadnego zasłużonego ruchu politycznego, ponieważ fałszuje pan historię.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#Marszalek">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">A po drugie, panie marszałku, bardzo bym prosił, aby pan marszałek...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#Marszalek">Czy pan w ramach wniosku formalnego chce toczyć spór natury historycznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselZbigniewGirzynski">...nie obrażał zawodowych historyków mających w zakresie historii stopnie i tytuły naukowe wyższe od stopni i tytułów pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#Marszalek">Panie pośle, bardzo pana przepraszam... Nadużył pan zaufania Wysokiej Izby...</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselMarekSuski">(Pan też.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#Marszalek">...i mojego, bo ten wniosek nie miał z kwestiami formalnymi nic wspólnego. Jeżeli chce pan toczyć spór natury historycznej, zawsze jestem do pana dyspozycji. Jedni w Polsce wywodzą się z tradycji Romana Dmowskiego, inni - marszałka Piłsudskiego.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PoselPawelSuski">(A pan z jakiej?)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#Marszalek">Nie ukrywam, że tradycja marszałka Piłsudskiego jest mi zdecydowanie bliższa.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#GlosZSali">(Jeszcze Witosa.)</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#Marszalek">Proszę Państwa! Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach: nad informacją rządu na temat polskiej oświaty i w pierwszych czytaniach projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#Marszalek">- o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#Marszalek">- oraz o przywróceniu Święta Trzech Króli,</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#Marszalek">a także 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczących przelotu pasażera do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego, w tym w łącznych dyskusjach w pierwszych czytaniach projektów ustaw: o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#Marszalek">Za chwilę rozpatrzymy projekt uchwały w sprawie upamiętnienia ofiar ˝Golgoty Wschodu˝.</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#Marszalek">Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#Marszalek">Kolejnym rozpatrywanym punktem będzie informacja rządu na temat polskiej oświaty.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#Marszalek">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytanie projektów ustaw: o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, o zmianie ustawy Kodeks pracy, o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#Marszalek">Ostatnim rozpatrywanym punktem porządku dziennego w dniu dzisiejszym będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#Marszalek">Jutro rano rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących oraz informację bieżącą.</u>
          <u xml:id="u-23.26" who="#Marszalek">Po rozpatrzeniu informacji bieżącej rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-23.27" who="#Marszalek">Kolejnymi planowanymi punktami porządku dziennego będą sprawozdania komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o opłacie skarbowej, o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz o zmianie ustawy o cudzoziemcach.</u>
          <u xml:id="u-23.28" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-23.29" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ˝Polskie Koleje Państwowe˝ oraz ustawy o transporcie kolejowym,</u>
          <u xml:id="u-23.30" who="#Marszalek">- o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczących przelotu pasażera do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych</u>
          <u xml:id="u-23.31" who="#Marszalek">- oraz o zmianie ustawy o Karcie Polaka.</u>
          <u xml:id="u-23.32" who="#Marszalek">W dalszej kolejności przeprowadzimy pierwsze czytanie projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-23.33" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług,</u>
          <u xml:id="u-23.34" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa,</u>
          <u xml:id="u-23.35" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,</u>
          <u xml:id="u-23.36" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o kontroli skarbowej</u>
          <u xml:id="u-23.37" who="#Marszalek">- oraz o zmianie ustawy Prawo celne.</u>
          <u xml:id="u-23.38" who="#Marszalek">W piątek rano przeprowadzimy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-23.39" who="#Marszalek">W bloku głosowań planowane jest przeprowadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-23.40" who="#Marszalek">Po głosowaniach przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o przywróceniu Święta Trzech Króli.</u>
          <u xml:id="u-23.41" who="#Marszalek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Etyki Poselskiej - o godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Finansów Publicznych - o godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na Sejm RP i dziennikarzom w okresie od 31.10.2005 r. do 16.11.2007 r. - o godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Skarbu Państwa wspólnie z Komisją Infrastruktury - o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Zdrowia - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi lub czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na Sejm RP i dziennikarzom w okresie od 31.10.2005 r. do 16.11.2007 r. - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Gospodarki - o godz. 13.30;</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 13.30;</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Skarbu Państwa - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Infrastruktury - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Spraw Zagranicznych - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 16.30;</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 18;</u>
          <u xml:id="u-24.21" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Skarbu Państwa wspólnie z Komisją Zdrowia - o godz. 18;</u>
          <u xml:id="u-24.22" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">- Spraw Zagranicznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 18.30.</u>
          <u xml:id="u-24.23" who="#SekretarzPoselBartoszArlukowicz">I jeszcze komunikat. Marszałek Sejmu zaprasza panie i panów posłów na otwarcie wystawy ˝Golgota Wschodu. Polacy, Litwini, Białorusini, Ukraińcy, Żydzi. Między sierpem a swastyką˝ w dniu 17 września 2008 r. o godz. 13 w holu głównym gmachu Sejmu RP. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie upamiętnienia ofiar ˝Golgoty Wschodu˝ (druk nr 961).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#Marszalek">Proszę panie i panów posłów o powstanie z miejsc. Odczytam tekst projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#Marszalek">˝Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 2008 r. w sprawie upamiętnienia ofiar 'Golgoty Wschodu'.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#Marszalek">17 września, tak jak 1 września 1939 r., wyznacza jedną z najistotniejszych dat w najnowszej historii Polski. W tym dniu nasz kraj zaatakowała Rosja sowiecka, idąc w ślady niemieckiej III Rzeszy. Te wydarzenia zapoczątkowały cierpienia milionów obywateli Polski.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#Marszalek">Na wschodzie Europy II wojna światowa przybrała szczególnie brutalny i ludobójczy charakter. Współpraca w ramach paktu Hitler-Stalin, a następnie wojna dwóch totalitaryzmów narzucona narodom tej części kontynentu, budziły i prowokowały narodowe i etniczne konflikty. Spirala przemocy wciągała poszczególne narody i stała się źródłem cierpień, o których obowiązani jesteśmy pamiętać. Dlatego 'Golgota Wschodu' to dzisiaj nie tylko symboliczne określenie tego tragicznego losu, lecz także spoczywające na nas zobowiązanie.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#Marszalek">Pamiętać winniśmy przede wszystkich o ludziach, którzy padli ofiarą tamtego czasu, zarówno o tych, którzy zginęli i których zamordowano, jak i o tych, którzy przeżyli, doznawszy niewyobrażalnych prześladowań i cierpień. Pamiętamy o ofiarach zbrodni katyńskiej, o wywózkach w głąb Związku Sowieckiego, o przymusowej, wyniszczającej pracy w łagrach, o zbrodniach popełnionych w celach Łubianki, Łukiszek i Brygidek, o poszukiwanych do dzisiaj ofiarach tzw. obławy augustowskiej z 1945 r., o kaźni polskich Żydów od Ponar po Bykownię, o ofiarach dramatycznych mordów na tle narodowościowym od Wołynia po Święciany. Pamiętamy o nich i o ich rodzinach, które przez wiele lat doświadczały udręki związanej z koszmarem przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#Marszalek">'Golgota Wschodu' to dzisiaj także wymóg pojednania. Jest ono trudne i wymaga poszanowania historycznej prawdy. A prawda o II wojnie światowej jest trudna nie tylko dla Rosjan i Niemców. Nie może być skrywana i powinna służyć nie otwieraniu, lecz zabliźnianiu ran.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#Marszalek">'Golgotę Wschodu' symbolicznie zapoczątkował pakt dwóch totalitaryzmów. Dla wielu Polaków trwała ona długo po zakończeniu wojny. Do 1989 r. prawda o niej była tłumiona i fałszowana. Dziś mamy obowiązek mówić o niej głośno i wyraźnie całej Europie i całemu światu.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#Marszalek">W roku 2009 mija 70 lat od wybuchu wojny i początków 'Golgoty Wschodu'. Będzie to czas szczególnie intensywnych dyskusji o tragicznych wydarzeniach minionego wieku. Prawda o przeszłości wiąże się z czasem teraźniejszym i kształtuje przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#Marszalek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża przekonanie, że pamięć o 17 września 1939 r. ma wielkie znaczenie nie tylko dla polskiej, ale i dla europejskiej pamięci historycznej.˝</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#Marszalek">Proponuję, aby Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia ofiar ˝Golgoty Wschodu˝ przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#komentarz">(Burzliwe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo. Chciałbym jeszcze raz serdecznie wszystkich zaprosić na spotkanie z okazji otwarcia wystawy poświęconej ˝Golgocie Wschodu˝ dzisiaj o godz. 13 na pierwszym piętrze holu sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia ofiar ˝Golgoty Wschodu˝.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 894).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Łukasza Rędziniaka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy zawarty w druku sejmowym nr 894 dostosowuje polskie prawo do postanowień decyzji ramowej nr 2006/783 z dnia 6 października 2006 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do nakazów konfiskaty.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Generalnym celem współpracy policyjnej i sądowej w Unii Europejskiej jest zapewnienie wszystkim obywatelom wysokiego poziomu bezpieczeństwa. W tym zakresie podstawową rolę odgrywa właśnie zasada wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych, zawarta w konkluzjach z posiedzenia Rady Europejskiej w Tampere z dnia 15 i 16 października 1999 r., która następnie potwierdzona została w programie haskim z listopada 2004 r. na rzecz wzmacniania wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Konsekwencją powyższych regulacji prawa europejskiego jest proces zmiany podstaw współpracy w sprawach karnych między państwami członkowskimi z tradycyjnych mechanizmów prawnomiędzynarodowych na akty prawne opierające się na wzajemnym uznawaniu orzeczeń w sprawach karnych. W ten sposób współpraca ta zostaje znacznie uproszczona, co łączy się z istotnym przyspieszeniem procedowania w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych. Powołana na wstępie decyzja ramowa stanowi kolejny akt prawny Unii Europejskiej z zakresu współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, urzeczywistniający zasadę wzajemnego uznawania orzeczeń.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Chciałbym podkreślić, że Rzeczpospolita Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej na podstawie przedmiotowej decyzji ma obowiązek wprowadzenia do krajowego porządku prawnego przepisów umożliwiających wykonywanie nakazów przepadku bezpośrednio na podstawie orzeczeń właściwych sądów innych państw Unii.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Obowiązujące przepisy Kodeksu postępowania karnego w rozdziale 66 przewidują, że w razie otrzymania wniosku państwa obcego o wykonanie prawomocnego orzeczenia obcego sądu minister sprawiedliwości zwraca się do właściwego sądu polskiego o wydanie postanowienia w przedmiocie dopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania w Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd określa kwalifikację prawną według prawa polskiego oraz karę i środek podlegający wykonaniu, dokonuje także ewentualnego zaliczenia kar lub środków już wykonanych za granicą. Następuje więc przekształcenie orzeczenia organu obcego państwa w orzeczenie sądu polskiego, przez co faktycznie wykonaniu podlega orzeczenie krajowe.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Tymczasem instrumenty prawne Unii Europejskiej opierające się na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń zakładają, iż sąd krajowy ma obowiązek spowodować wykonanie orzeczenia organu państwa obcego bez żadnych dodatkowych formalności. Dlatego też procedura ta z założenia ma być jak najbliższa krajowej procedurze wykonawczej. Zasadę tę podkreślono w art. 12 decyzji ramowej.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Ponieważ występują zasadnicze różnice między dotychczasowymi rozwiązaniami proceduralnymi a przepisami przywołanej decyzji ramowej, konieczne jest implementowanie zawartych w niej rozwiązań. W związku z tym przedstawiony projekt ustawy przewiduje wyodrębnienie w Kodeksie postępowania karnego nowych rozdziałów oznaczonych jako 66c i 66d.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Projektowany rozdział 66c odnosi się do występowania przez polski sąd do właściwych organów innych państw członkowskich Unii Europejskiej o bezpośrednie wykonanie prawomocnych orzeczeń dotyczących przepadku. Natomiast rozdział 66d zawiera rozwiązania dotyczące występowania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej o wykonanie prawomocnego orzeczenia przepadku orzeczonego przez sąd państwa członkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Wysoki Sejmie! Projektowane rozwiązania mają na celu uproszczenie istniejących procedur w stosunkach pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. W razie prawomocnego orzeczenia przepadku przez sąd polski, czy to wobec obywatela polskiego, czy też wobec cudzoziemca, sąd może wystąpić o wykonanie tego przepadku bezpośrednio do właściwego sądu lub innego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym sprawca posiada mienie lub osiąga dochody. Jeśli nie można ustalić, w którym państwie sprawca posiada mienie lub osiąga dochody, sąd polski może zwrócić się do państwa, w którym sprawca ma stałe lub czasowe miejsce pobytu. Rozdział 66c projektowanej ustawy szczegółowo określa procedurę takiego wystąpienia. Przewiduje również rozwiązania prawne w razie uchylenia orzeczenia na skutek kasacji, wznowienia postępowania, zatarcia skazania, darowania kary, przedawnienia jej wykonania lub też wystąpienia innych okoliczności powodujących niemożność wykonania orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Natomiast przepisy rozdziału 66d stanowią, że jeśli państwo członkowskie Unii Europejskiej zwróci się do Rzeczypospolitej Polskiej o wykonanie prawomocnego orzeczenia przepadku, orzeczenie to podlega wykonaniu przez polski sąd rejonowy, w okręgu którego sprawca posiada mienie lub osiąga dochody albo ma stałe lub też czasowe miejsce pobytu. Rozdział ten szczegółowo określa warunki wykonania orzeczenia, przewiduje również obligatoryjną lub fakultatywną odmowę jego wykonania w razie wystąpienia przesłanek wskazanych enumeratywnie w przepisach. Polskie sądy nie mogą bowiem być związane obowiązkiem wykonania orzeczeń wykraczających poza podstawowe zasady polskiego systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Wprowadzenie powyższych przepisów wiąże się z zagadnieniem egzekucji orzekanych przepadków. Rodzi to konieczność dokonania odpowiedniej zmiany w ustawie Kodeks karny wykonawczy. Zmiany tej dokonano poprzez dodanie art. 195b przewidującego odpowiednie stosowanie oddziału 3: Przepadek do wykonania orzeczeń zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Dokonano również zmiany art. 122 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego. Zmiana ta umożliwi finansowym organom postępowania przygotowawczego inicjowanie i udział w postępowaniach objętych proponowaną nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Należy też podkreślić, że w ramach obowiązujących obecnie uregulowań prawnych brak jest czytelnych reguł wskazujących, czyją własność powinny stanowić środki uzyskane w wyniku wykonania przepadku w obrocie prawnym z zagranicą. Proponowane przepisy porządkują tę sytuację. Zgodnie z nimi określona część przepadków wykonywanych za granicą na podstawie orzeczeń sądów polskich ma być przekazywana stronie polskiej. Większość środków uzyskiwanych w wykonaniu obcych orzeczeń również zasili Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">W tym miejscu należy wspomnieć również, że w chwili obecnej Wysoki Sejm prowadzi już prace nad ustawą dotyczącą stosunkowo analogicznej problematyki, która zmienia Kodeks postępowania karnego w celu implementowania decyzji ramowej Rady z 24 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do kar o charakterze pieniężnym.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Wysoka Izbo! Podnosząc powyższe argumenty, rząd postuluje o przekazanie niniejszego projektu ustawy do dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Stanisław Chmielewski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselStanislawChmielewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zabieram głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej - jest to zaszczyt - w dyskusji nad projektem zawartym w druku nr 894. Obejmuje on zmianę ustaw Kodeks postępowania karnego, Kodeks karny wykonawczy oraz Kodeks karny skarbowy.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselStanislawChmielewski">Pan minister sprawiedliwości w imieniu rządu przedstawił ogólne założenia tego projektu. Trzeba podkreślić ponownie, że ten projekt dostosowuje prawo polskie do postanowień decyzji ramowej Rady Europejskiej nr 2006/783 z 6 października 2006 r. Co jest ważne, ta implementacja jest po prostu konieczna, żebyśmy nie odstawali od innych krajów europejskich w zakresie zabezpieczenia, można powiedzieć, podwyższania standardu bezpieczeństwa naszych obywateli, a jednocześnie obywateli naszego kontynentu - Europy.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselStanislawChmielewski">Bez tej zmiany oczywiście można wyobrazić sobie wykonywanie orzeczeń innych sądów na terenie Polski i odwrotnie: orzeczeń sądów polskich w innych krajach europejskich. Dzieje się to w sposób taki, iż te sądy mają prawo, tak jak i my, na zasadzie wzajemności, do wydawania jakby nowego orzeczenia w sprawie uznania prawomocnego orzeczenia właściwego sądu. Chcę podkreślić, że stwierdzenie: właściwy sąd jest bardzo ważne, bo chodzi o sąd, który wydał orzeczenie w sprawie karnej wobec popełnienia przestępstwa najczęściej na terytorium tego kraju, gdzie sąd działa, w sposób jak najbardziej praworządny. W innym wypadku takie orzeczenie nie może być wykonywane. Trzeba podkreślić, że wykonywanie tego prawomocnego orzeczenia nie może być co do zasady kwestionowane przez inną władzę sądowniczą, przez inne państwo, tym bardziej państwo pozostające w stosunkach międzynarodowych takich jak my, przystępując do Unii Europejskiej. Wykonywanie orzeczeń w związku z tą dyrektywą sprowadza się do pojęcia konfiskaty. Trzeba wyjaśnić obywatelom, że jest ona rozumiana jako wszelkie postacie przepadku wymienione w przepisach części ogólnej Kodeksu karnego i w przepisach Kodeksu karnego skarbowego, bo to jest jeden system, który dotyczy wymierzania kar na terenie naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselStanislawChmielewski">Ta wzajemność w wykonywaniu orzeczeń może być uproszczona, i taka jest intencja tegoż projektu. Uproszczenie sprowadza się do tego, że praktycznie wydanie orzeczenia przez sąd właściwy powoduje możliwość wykonywania tego orzeczenia oczywiście w sposób nakreślony w decyzji ramowej z 6 października 2006 r. we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Co jest ważne? Ta implementacja kończy pewien ciąg działań naszego rządu w zakresie wprowadzenia do naszego porządku prawnego przepisów dotyczących wykonywania orzeczeń sądowych. Mamy już w zasadzie implementowaną do naszego prawa decyzję ramową z 24 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania kar o charakterze pieniężnym. Żeby nie było dalszych wątpliwości, jak wykonywać prawomocne orzeczenia, przygotowano projekt, który w tej chwili omawiamy.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselStanislawChmielewski">Tak jak już powiedziałem, jest ważne, że projekt dotyczy orzeczeń prawomocnych. W ramach konsultacji, które były przeprowadzone przez rząd w sprawie omawianego projektu, zgłoszono wiele uwag i jedna z nich dotyczyła tego, że zbędne jest ponowne zaskarżanie decyzji wydawanych w związku z, mówiąc najbardziej ogólnie, wykonywaniem prawomocnego orzeczenia. Ta uwaga została uwzględniona.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PoselStanislawChmielewski">Trzeba podkreślić jeszcze jedno, że w projekcie używa się takiego określenia jak: finansowy organ postępowania przygotowawczego, a nie tylko: prokurator, ponieważ jak już zaznaczyłem na wstępie, mówimy również o tym, że nowelizacja obejmuje Kodeks karny skarbowy, bo naszym celem jest objęcie w sposób kompleksowy całego etapu wykonywania orzeczenia. Ważne jest również to, że wyeliminowano wątpliwość, czy dotyczy to sprawcy, czy skazanego, na co zwrócił uwagę prezes Sądu Okręgowego w Płocku. Projektodawcy uwzględnili tę uwagę, wskazując, że określenie sprawcy jest tutaj lepsze, szersze znaczeniowo i że w związku z tym tak to należy ująć. Jednocześnie podkreślę, że prezes Sądu Okręgowego w Gdańsku zwrócił uwagę na kwestię zaskarżalności, która również została uwzględniona.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PoselStanislawChmielewski">Ważne jest to, że projekt oddziałuje bezpośrednio na uproszczenie pracy sądów, prokuratur i urzędów skarbowych, ale jednocześnie będzie oddziaływał na sytuację osób fizycznych, i to zarówno tych, które są sprawcami czynów zabronionych, jak i - w mojej ocenie - pokrzywdzonych, bo dla nich jest bardzo ważne to, aby orzeczenie, które zapadło w ich sprawie, było wykonane w sposób szybki i prawidłowy. Jest to bowiem ostateczny efekt wymiaru sprawiedliwości - chodzi nie tylko o samo ukaranie, ale również wykonanie orzeczenia, i to w pełnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#PoselStanislawChmielewski">Podkreślić również wypada, że ten projekt w sposób pełny zabezpiecza nasze prawa jako obywateli kraju, w momencie kiedy wykonywanie orzeczenia napotyka pewne wątpliwości bądź przeszkody. Przepisy, które zostały zawarte w projekcie, mówią o sytuacjach, kiedy sąd polski musi odmówić wykonania orzeczenia. Nie mamy więc do czynienia z sytuacją bezwzględną. Kiedy sąd właściwy zwróci się o wykonanie orzeczenia do właściwego sądu polskiego, bo taką przyjęliśmy zasadę w tym projekcie, że orzeczenia na terenie polski wykonuje co do zasady sąd, a tenże sąd polski stwierdzi przesłanki odmowne - one są wymienione w przepisach art. 611fw - to ma prawo odmówić. Jednocześnie unormowano sytuację zawieszenia postępowania wykonawczego, bo to też może się zdarzyć. Przykłady podstawy zaistnienia takiej sytuacji mogą być bardzo różne i one zostały wskazane. Postanowienie w przedmiocie zawieszenia, czyli inaczej mówiąc, odroczenia wykonywania orzeczenia w rozumieniu decyzji ramowej, podlega jednocześnie zaskarżeniu. W ten sposób zagwarantowano prawa wszystkich zainteresowanych, które mogą być ewentualnie przez takie orzeczenie naruszone. Mogą oni po prostu złożyć zażalenie, które będzie podlegać rozpoznaniu zgodnie z zasadami prawa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PoselStanislawChmielewski">Jednocześnie może zaistnieć taka sytuacja, że będziemy mieli do czynienia z wykonywaniem kilku orzeczeń w stosunku do określonej osoby, i to również zostało unormowane w tych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#PoselStanislawChmielewski">Pan minister wskazał również na możliwość, która wynika wprost z przepisów, dotyczącą ich stosowania w zakresie rozliczenia pomiędzy sądem właściwym, czyli można powiedzieć, państwem, które zwróciło się o wykonanie orzeczenia, a państwem polskim. To jest prawda. Kwestie związane z ponoszeniem kosztów, które były konieczne do wykonywania orzeczeń, często budziły wątpliwości i czasami uniemożliwiały wykonywanie tych orzeczeń. Myślę, że przepisy, które proponuje w tej chwili minister sprawiedliwości w zakresie pozostawienia części środków uzyskanych w czasie wykonywania orzeczenia jako dochodów Skarbu Państwa, rozwiązują problem pokrywania kosztów tych działań.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#PoselStanislawChmielewski">Trzeba jeszcze podkreślić i to, że te przepisy, jak już mówiłem, jednocześnie implementują zasady, które przyjęliśmy w ramach prawa Unii Europejskiej, ale w mojej ocenie są tak czytelnie skonstruowane, że będą zrozumiałe dla naszych obywateli. Wprowadziliśmy już do Kodeksu postępowania karnego dwa nowe rozdziały, które są efektem implementacji poprzednich dyrektyw. Dzisiaj wprowadzamy kolejne dwa rozdziały, 66c i 66d, i jak je czytamy, to mimo całego skomplikowanego zapisu, który wynika często z języka prawnego Unii Europejskiej, są one, w mojej ocenie, bardzo jednoznaczne i czytelne. To pozwoli również naszym obywatelom na stosowanie tego prawa w sposób bezpośredni, poprzez zapoznanie się z nim.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#PoselStanislawChmielewski"> Panie marszałku, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PoselStanislawChmielewski">W ramach podsumowania stwierdzam, że klub Platformy Obywatelskiej jest za skierowaniem tegoż projektu do dalszej pracy w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Deklarujemy też - co wielokrotnie już padało z tej trybuny - że będziemy merytorycznie pracować nad tym projektem, jak powiedziałem, dla dobra naszych obywateli, ale nie tylko, również dla dobra obywateli państw Unii Europejskiej, a tym dobrem jest zwiększenie bezpieczeństwa nas wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Stanisław Pięta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselStanislawPieta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 894.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselStanislawPieta">Mój klub będzie popierał ten projekt ustawy - projekt, którego celem jest implementacja do prawa polskiego decyzji ramowej Unii Europejskiej z dnia 6 października 2006 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania nakazów konfiskaty. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, Rzeczpospolita Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej ma obowiązek wprowadzenia do krajowego porządku prawnego przepisów umożliwiających wykonywanie nakazów konfiskaty bezpośrednio na podstawie orzeczeń właściwych sądów innych państw Unii Europejskiej. Pojęcie konfiskaty dla celów decyzji ramowej będzie oznaczać wszelkie postacie przepadku wymienione w przepisach części ogólnej Kodeksu karnego oraz w przepisach Kodeksu karnego skarbowego. Rada Unii Europejskiej, przyjmując wspomnianą decyzję ramową, chciała określić zasady, stosownie do których państwo członkowskie uznaje i wykonuje na swoim terytorium nakaz konfiskaty wydany przez właściwy w sprawach karnych sąd innego państwa członkowskiego. Już w 1999 r. Rada Europejska podkreślała, że zasada wzajemnego uznawania nakazów konfiskaty powinna być podstawą współpracy sądowej w Unii zarówno w sprawach cywilnych, jak i karnych. Istotne jest, że Rada Europejska uznała wówczas, iż pranie pieniędzy stanowi trzon zorganizowanej przestępczości i powinno być zwalczane wszędzie tam, gdzie się pojawi.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselStanislawPieta">Rada Europejska była zdecydowana podjąć działania mające na celu wykrywanie, zabezpieczanie, zajmowanie i konfiskatę korzyści pochodzących z przestępstwa. W związku z tym Rada Europejska zalecała zbliżenie przepisów prawa karnego, materialnego i procesowego w zakresie prania pieniędzy. Dotyczyło to wykrywania, zamrażania i konfiskaty aktywów. W dniu 30 listopada 2000 r. Rada przyjęła program umożliwiający wprowadzenie w życie zasady wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych, przyznając pierwszeństwo przepisom dotyczącym stosowania zasady wzajemnego uznawania decyzji w zakresie zamrażania mienia i środków dowodowych. Celem tego programu było usprawnienie egzekwowania w państwie członkowskim nakazu konfiskaty wydanego w innym państwie członkowskim, zgodnie z zasadą wzajemnego uznawania, np. w przypadku dokonania zwrotu mienia ofierze przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselStanislawPieta">Instrumenty Unii Europejskiej wprowadzane do polskiego postępowania karnego opierają się na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń. Zakładają, że obowiązkiem sądu krajowego będzie spowodowanie wykonania orzeczenia organu państwa obcego bez żadnych dodatkowych formalności. Procedura ta z założenia ma być jak najbliższa krajowej procedury wykonawczej, w której znajdą zastosowanie niemal wyłącznie dotychczas istniejące regulacje prawne państwa wykonania orzeczenia. Dotychczasowe rozwiązania wskazane w Kodeksie postępowania karnego w rozdziale 66: Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania przewidują, że w razie otrzymania wniosku państwa obcego o wykonanie niektórych typów prawomocnych orzeczeń minister sprawiedliwości zwraca się do właściwego sądu o wydanie postanowienia w przedmiocie dopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania w Rzeczypospolitej Polskiej. Po przejęciu orzeczenia do wykonania sąd określa kwalifikację prawną według prawa polskiego oraz karę i środek podlegający wykonaniu, a także dokonuje ewentualnego zaliczenia kar lub środków już wykonywanych za granicą oraz przeliczenia na polską walutę wysokości orzeczonej tam grzywny. Dochodzi więc do przekształcenia orzeczenia organu obcego państwa w orzeczenie sądu polskiego, przez co faktycznie podlega wykonaniu orzeczenie krajowe.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselStanislawPieta">Troska o zapewnienie wszystkim obywatelom wysokiego poziomu bezpieczeństwa obecna jest w programie Prawa i Sprawiedliwości od samego początku istnienia partii. Przyjęcie zasady wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych - zawartej w konkluzjach z posiedzenia Rady Europejskiej w Tampere 15 i 16 października 1999 r., potwierdzonej następnie w programie haskim z 4 i 5 listopada 2004 r. na rzecz wzmacniania wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej - koresponduje z zamierzeniami Prawa i Sprawiedliwości. Tak więc skutkiem przyjęcia omawianego projektu ustawy zawartego w druku nr 894 będzie uproszczenie współpracy międzynarodowej i przyspieszenie procedowania w sprawach karnych w ramach stosunków międzynarodowych. W związku z tym, tak jak powiedziałem na wstępie, klub Prawa i Sprawiedliwości będzie popierał ten projekt. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Rydzoń.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 894.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselStanislawRydzon">Sejm niedawno zajmował się implementacją decyzji ramowej Rady 2005/214 z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania kar o charakterze pieniężnym. Zadaniem omawianego projektu ustawy jest implementacja kolejnej decyzji ramowej Rady 2006/783 z dnia 6 października 2006 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania nakazów konfiskaty do prawa polskiego. Decyzja ta nakłada na Polskę jako państwo członkowskie Unii Europejskiej obowiązek wprowadzenia do porządku prawnego przepisów umożliwiających wykonywanie nakazów konfiskaty bezpośrednio na podstawie orzeczeń sądów innych państw Unii Europejskiej. Przez konfiskatę należy rozumieć wszelkie postaci przepadku mienia wymienione w części ogólnej Kodeksu karnego oraz w Kodeksie karnym skarbowym. W celu realizacji tych założeń projektodawcy wprowadzili do Kodeksu postępowania karnego dwa nowe rozdziały. Rozdział 66c: Wystąpienie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku i rozdział 66d: Wystąpienie państwa członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie orzeczenia przepadku.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselStanislawRydzon">Przed przystąpieniem do omówienia tych dwóch nowych instytucji należy przypomnieć, jak w obowiązujących przepisach Kodeksu postępowania karnego uregulowano kwestię wykonania orzeczeń polskich i zagranicznych. Otóż obowiązująca procedura uregulowana w rozdziale 66: Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania przewiduje, że w razie otrzymania wniosku państwa obcego o wykonanie niektórych typów prawomocnych orzeczeń minister sprawiedliwości zwraca się do właściwego sądu o wydanie postanowienia w przedmiocie dopuszczalności przejęcia orzeczenia do wykonania w Polsce. Stanowi o tym § 1 i 2 art. 609 K.p.k. Zgodnie zaś z art. 611c § od 1 do 3 po przejęciu orzeczenia do wykonania sąd określa kwalifikację prawną według prawa polskiego oraz karę i środek podlegający wykonaniu, a także dokonuje ewentualnego zaliczenia kar lub środków już wykonanych za granicą oraz przeliczenia na polską walutę wysokości orzeczonej tam grzywny. Jak słusznie podają projektodawcy, następuje w ten sposób przekształcenie orzeczenia organu obcego państwa w orzeczenie sądu polskiego, przez co faktycznie wykonaniu podlega orzeczenie krajowe.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselStanislawRydzon">Porównanie obowiązującej procedury z rozwiązaniami decyzji ramowej Rady z dnia 6 października 2006 r. wskazuje na istniejące istotne różnice. Stąd wynikły propozycje implementacji decyzji w wymienionych rozdziałach 66c i 66b K.p.k.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PoselStanislawRydzon">Rozdział 66c K.p.k. w art. 611fn-611ft określa zasady wykonywania polskich prawomocnych orzeczeń przez organy lub sądy innych państw Unii Europejskiej. O takie wykonanie może zwrócić się polski sąd do właściwego organu lub sądu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym sprawca ma stałe lub czasowe miejsce pobytu oraz osiąga dochody lub posiada mienie. Postanowienie o wykonaniu orzeczenia nie podlega zaskarżeniu.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PoselStanislawRydzon">W swoim wystąpieniu sąd polski wzywa organ państwa członkowskiego Unii Europejskiej do przekazania na jego rachunek połowy kwoty uzyskanej tytułem wykonania orzeczenia, o ile kwota ta przewyższa równowartość 10 tys. euro. W przeciwnym razie uzyskana kwota przypada państwu wykonania orzeczenia. Zgodnie z art. 611fp wystąpienie o wykonanie orzeczenia za granicą nie skutkuje wstrzymaniem postępowania wykonawczego.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PoselStanislawRydzon">Rozdział 66d K.p.k. w art. 611fn-611ze reguluje zasady wykonywania przez polskie sądy orzeczeń o przepadku przekazanych im przez organy lub sądy innych państw Unii Europejskiej. Podobnie jak to było w przypadku organów i sądów innych państw Unii, polski sąd ma obowiązek wykonania obcych orzeczeń w okręgu, w którym sprawca posiada mienie lub osiąga dochody albo stale lub czasowo przebywa. Będzie to sąd rejonowy. Wykonanie to odbywa się według prawa polskiego. Art. 611fw § 1 zawiera obligatoryjne podstawy odmowy wykonania orzeczenia organu lub sądu zagranicznego. Natomiast art. 611fw § 3 zawiera wykaz fakultatywnych przesłanek odmowy wykonania orzeczenia przepadku. W art. 611fzb ustanowiono zasadę, że kwoty uzyskane w wyniku wykonania orzeczenia nieprzewyższające równowartości 10 tys. euro stanowią dochód Polski. W innych przypadkach państwu wydania orzeczenia przekazuje się połowę uzyskanej kwoty na wskazany rachunek, czyli jest tu pewna symetria w przypadku orzeczeń naszych i orzeczeń innych państw Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#PoselStanislawRydzon">Zmiany w Kodeksie postępowania karnego powodują potrzebę nowelizacji także Kodeksu karnego wykonawczego, co uczyniono w art. 2 projektu, gdyż wykonywanie na terytorium Polski orzeczeń właściwych organów lub sądów innych państw Unii Europejskiej o przepadku nierozerwalnie wiąże się z ich egzekucją.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#PoselStanislawRydzon">W art. 3 projektu dokonano zmian art. 122 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego celem umożliwienia finansowym organom postępowania przygotowawczego inicjowania i udziału w postępowaniach objętych proponowaną nowelizacją.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Lewica popiera projekt i wnosi o skierowanie go do komisji. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego z dużą uwagą zapoznał się z rządowym projektem o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselJozefZych">Na wstępie należy podkreślić, że szybkie nadanie biegu projektowi, noszącemu datę 24 lipca 2008 r., świadczy o tym, iż w Sejmie Rzeczypospolitej nastąpił przełom w zwyczaju rozpatrywania spraw z zakresu dostosowywania polskiego prawa do norm Unii Europejskiej w pierwszej kolejności. Dziś mieliśmy również okazję zapoznać się z innym bardzo istotnym zdarzeniem. Otóż pan minister sprawiedliwości udowodnił nam, że w sposób zwięzły, precyzyjny można przedstawić w Sejmie trudne zagadnienia, unikając często zbędnego gadulstwa.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Przy tej okazji wypada podnieść kwestię tego, że w procesie dostosowywania polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej daje się zauważyć pewne negatywne zjawiska, które mogą mieć wpływ na jakość i wyrazistość polskiego prawa. W tym przypadku chodzi o przenoszenie żywcem na grunt polskich ustaw określeń często niejasnych, niemających bezpośrednich odpowiedników, czy też wręcz regulacji o charakterze instrukcji. Takie przypadki występowały już przy nowelizacji Kodeksu pracy, Kodeksu postępowania cywilnego. Badając problem zgodności proponowanych regulacji z prawem europejskim, należy więcej uwagi poświęcić tym przypadkom, w których Polska ma prawo zachować sprawdzone w zasady prawne czy też ma prawo skorzystać z klauzuli dobrowolności. Dobrze się zatem stało, że Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej złożyła w Sekretariacie Generalnym Unii Europejskiej oświadczenie, że nie będzie wykonywać orzeczeń przepadku korzyści majątkowych w ramach tzw. konfiskaty rozszerzonej. Chodzi tu o te trzy przypadki umożliwiające konfiskatę, a więc jeżeli mienie pochodzi z działalności przestępczej osoby skazanej w okresie poprzedzającym skazanie za przestępstwo, jeżeli dane mienie pochodzi z podobnej działalności przestępczej osoby skazanej w okresie poprzedzającym skazanie za przestępstwo i jeżeli wreszcie ustalono, że wartość mienia jest nieproporcjonalna w stosunku do legalnych dochodów osoby skazanej.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PoselJozefZych">Należy w pełni zgodzić się z projektodawcą, który twierdzi, że zarówno oświadczenie Polski złożone w Sekretariacie Generalnym Unii Europejskiej, jak i omawiany przepis projektu mają na celu uniknięcie ryzyka związania polskich sądów obowiązkiem wykonywania orzeczeń przepadku wykraczających poza podstawowe zasady polskiego systemu prawnego. W Polsce zasady konfiskaty rozszerzonej mogłyby istotnie budzić zastrzeżenia natury konstytucyjnej i dobrze, że tego unikamy.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Istota omawianej nowelizacji Kodeksu postępowania karnego oraz innych ustaw sprowadza się do wprowadzenia do polskiego porządku prawnego przepisów, które umożliwiają wykonywanie nakazów konfiskaty bezpośrednio na podstawie orzeczeń właściwych sądów innych państw Unii Europejskiej. Zgodnie zatem z projektowaną nowelizacją określenie ˝konfiskata˝ oznaczać będzie dla celów realizacji decyzji ramowej przypadki określone w przepisach części ogólnej Kodeksu karnego oraz przepisach Kodeksu karnego skarbowego, co już wielokrotnie podkreślano.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Należy zwrócić uwagę, że dotychczasowe rozwiązania zawarte w Kodeksie postępowania karnego, a zwłaszcza w rozdziale 66 pt. ˝Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania˝, co także podkreślano w tej debacie, odbiegają od rozwiązań określonych w decyzji ramowej, stąd też trafne jest zamieszczenie regulacji implementujących decyzje ramowe w nowych rozdziałach 66c i 66d, a także w artykułach 611 z literkami Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#PoselJozefZych">Za uzasadnione należy uznać rozwiązanie proponowane w art. 611fn, z którego wynika obowiązek wykonania obcych orzeczeń przez sądy rejonowe w okręgach, w których sprawca posiada mienie lub osiąga dochody albo stale lub czasowo przebywa. Istotne jest także to, iż wykonanie orzeczenia następuje według prawa polskiego, a polski sąd ma obowiązek procedować bez zwłoki. Nie bez znaczenia jest także wprowadzenie zasady, zresztą nienowej i znanej w Polsce, iż sąd, do którego mylnie skierowano orzeczenie organu innego państwa członkowskiego, jest zobowiązany do przekazania go sądowi właściwemu.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Zagadnieniem o dużym znaczeniu jest sprawa odmowy wykonania orzeczenia przepadku. Stąd też za ważne uregulowanie należy uznać proponowany zapis art. 611fw § 3, który stanowi implementację art. 6 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 i 2 decyzji ramowej. Wskazuje on katalog fakultatywnych przesłanek odmowy wykonania orzeczenia przepadku. W pierwszej kolejności uznaje się, że sąd może odmówić wykonania orzeczenia z uwagi na brak podwójnej karalności, z tym jednakże iż wymóg ten nie ma zastosowania w odniesieniu do przestępstw wskazanych w art. 607 pkt 1-33. Jest to niewątpliwie rozwiązanie słuszne.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego uznaje, iż proponowana przez rząd nowelizacja Kodeksu postępowania karnego i niektórych innych ustaw jest w pełni uzasadniona. Klub parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi, aby Sejm skierował projekt do dalszych prac legislacyjnych do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Ponieważ na gruncie obecnie obowiązującego regulaminu Sejmu doszło do pewnych nieporozumień co do kierowania nowelizacji kodeksów do odpowiedniej komisji sejmowej, a nie do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, która tylko w tym celu została powołana, informuję, iż klub Polskiego Stronnictwa Ludowego zgłasza poprawkę do projektu zmian regulaminu Sejmu przewidującą wyłączną właściwość Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w zakresie projektowanych zmian w kodeksach. Czynimy to z zupełnie oczywistych powodów. Komisja Nadzwyczajna może w zakresie zmian współpracować z komisjami branżowymi, zasięgać ich opinii, a także wspólnie z nimi obradować. Mówię o tej części regulaminu, w której jest zapis, że jeśli kodeksy dotyczą spraw związanych z dostosowywaniem polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej, to kieruje się je do komisji branżowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pan poseł Jan Widacki, Demokratyczne Koło Poselskie i Socjaldemokracja Polska - Nowa Lewica łącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanWidacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nasze koła poselskie zawsze opowiadały się za integracją europejską, którą traktowały jako wybór cywilizacyjny. Proponowana nowelizacja kodeksów zmierza do wykonania prawa Unii Europejskiej, a więc tę integrację umacnia. Warto przypomnieć, że Unia Europejska zakłada daleko idącą współpracę sądową i policyjną państw członkowskich, której celem jest zarówno zapewnienie wysokiego, równego dla wszystkich obywateli państw członkowskich bezpieczeństwa, jak i realizacja prawa do rozstrzygnięcia spraw w rozsądnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselJanWidacki">Ta proponowana nowelizacja ma w dużej mierze charakter techniczny. Jest to problem bardziej techniczny i prawniczy niż polityczny. Ale ona uprości i przyspieszy procedowanie w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych, ona eliminuje konieczność powtarzania procedury przed sądem polskim, przyjmując orzeczenie organu obcego państwa członka Unii w orzeczeniu sądu polskiego. Jest to więc rozwiązanie korzystne zarówno dla obywateli, jak i dla wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselJanWidacki">Z uznaniem przyjmujemy zakres konsultacji społecznych, jakim poddany został projekt nowelizacji, a także w szczególności fakt, że autorzy projektu uwzględnili słuszne uwagi Sądu Najwyższego. Takie postępowanie ostatnio ma raczej charakter wyjątkowy, choć powinno być zasadą, więc tym bardziej zasługuje to na podkreślenie.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PoselJanWidacki">Posłowie naszych kół będą głosować za skierowaniem projektu do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska - 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Decyzja ramowa Rady, nad której implementacją obecnie debatujemy, jest przykładem daleko idącej, tak się wydaje, ingerencji w jeden z najwrażliwszych obszarów suwerenności państwa, jakim jest prawo karne. Wprowadzenie przepisów umożliwiających wykonywanie nakazów konfiskaty bezpośrednio na podstawie orzeczeń organów i sądów innych państw Unii Europejskiej bardzo poszerza poziom integracji. W związku z tym chciałbym zapytać, czy nie docieramy powoli do granic integracji w prawie karnym, których przekroczenie - przynajmniej tak mi się wydaje - może osłabić poczucie bezpieczeństwa prawnego naszych obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Grzegorz Raniewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wejście w życie projektu ustawy będzie miało bezpośredni wpływ na funkcjonowanie sądów, prokuratur, urzędów skarbowych. Instrumenty Unii Europejskiej opierające się na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń zakładają, że sąd krajowy ma obowiązek spowodować wykonanie orzeczenia organu państwa obcego bez żadnych dodatkowych formalności. Procedura ta z założenia ma być jak najbliższa krajowej procedurze wykonawczej, w której zastosowanie znajdą niemal wyłącznie dotychczasowe, istniejące regulacje prawne państwa wykonującego orzeczenie. Czy ministerstwo dokonało analizy, jak przyjęty projekt wpłynie na obciążenie polskich sądów? Wiadomo, że w dniu dzisiejszym mamy taką sytuację, że jest duża przewlekłość spraw sądowych. Czy w związku z tym sądy są na to dostatecznie przygotowane organizacyjnie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">I poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawie procedowanej zmiany ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw mam następujące pytania:</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie pierwsze: Jakie konkretne cele zostaną osiągnięte w wyniku nowelizacji art. 611fn § 2, zważywszy na fakt zastosowania umocowania wynikającego z art. 5 ust. 1 decyzji ramowej?</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Po drugie: Proszę o uszczegółowienie problemu nakazów konfiskaty wydanych przez sądy lub inne właściwe organy państw członkowskich Unii Europejskiej, o czym traktuje rozdział 66d Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselMiroslawPawlak">I ostatnie pytanie: Na czym konkretnie polegały zastrzeżenia co do sposobu uregulowania w projekcie zakazu ne bis in idem jako fakultatywnej przesłanki odmowy wykonania orzeczenia przepadku, co podnosił zasadnie Sąd Najwyższy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Łukasz Rędziniak.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim odpowiem na pytania panów posłów, przede wszystkim chciałbym podziękować przedstawicielom wszystkich klubów za poparcie projektu. Czułem się zaszczycony również komentarzem pana marszałka Zycha odnośnie do naszego wystąpienia, za co bardzo panu marszałkowi dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Pytanie pana posła Siedlaczka dotyczące granicy integracji europejskiej: ja pozwolę sobie powiedzieć tak: implementacja tej decyzji ramowej jest pewną konsekwencją naszego członkostwa w Unii Europejskiej i konsekwencją przyjęcia rozwiązań prawnych szczegółowych, jak również założeń ogólnych. Jeżeli chodzi o założenia ogólne, to jest to kwestia wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach karnych, która została już jakiś czas temu przyjęta, a następnie rozwinięta w szeregu decyzji ramowych. Tu po kolei możemy odnieść się do europejskiego nakazu aresztowania, do decyzji ramowej odnośnie do zastosowania kar pieniężnych i do obecnie rozpatrywanego przez Wysoką Izbę projektu implementacji zasady dotyczącej nakazów konfiskaty. Chciałbym powiedzieć, że te wszystkie instytucje prawne mają swoje odniesienie w art. 607w Kodeksu postępowania karnego, który podaje obligatoryjne i fakultatywne podstawy odmowy wykonania orzeczenia sądu zagranicznego. Pamiętajmy o tym, że zasada ogólna dotyczy wzajemności w uznawaniu orzeczeń sądowych, niemniej w przypadku nierozpoznawania orzeczenia bądź sprzeczności z zasadami podstawowymi polskiego porządku prawnego sąd może odmówić uznania orzeczenia, w tym przypadku dotyczącego nakazów konfiskaty, i te wymienione wyjątki są identyczne jak w przypadku europejskiego nakazu aresztowania czy też kar pieniężnych. W związku z tym mamy tu pełną spójność. Jeżeli chodzi o te granice, to one tu na pewno nie ulegają zmianie. Chciałbym natomiast podkreślić praktyczną stronę projektu. Mianowicie, Wysoka Izbo, jeżeli chodzi o prawo karne, to najważniejszą cechą prawa karnego powinna być jego wykonalność, przede wszystkim egzekucja. Obecnie, jeżeli chodzi o kwestie nakazów konfiskaty, jest tu, no cóż powiedzieć, utrudnienie i pewnego rodzaju luka. Sądy - to było nawet podkreślane w dyskusji przez sędziów - mają właśnie taki problem, że w przypadku zasądzenia przepadku w odniesieniu do cudzoziemca możliwości egzekucyjne są bardzo utrudnione i bardzo często z przyczyn praktycznych dalsza egzekucja, czyli wykonanie tego przepadku, nie ma miejsca. Natomiast po wprowadzeniu, mam nadzieję, instytucji przepadku europejskiego do Kodeksu postępowania karnego stosunkowo będzie to ułatwione i będzie to miało miejsce. Wskazuję tu na element wykonania kary i jej ostatecznego wyegzekwowania, jak również ewentualnego dochodu Skarbu Państwa z tego tytułu. Pamiętajmy, że także będzie możliwe o wiele sprawniejsze wykonywanie orzeczeń polskich sądów za granicą. To jest mechanizm działający dwustronnie.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Odpowiadając na pytanie pana posła Raniewicza w sprawie obciążenia - w związku z tym szybko to sprawdziłem z kolegami - to na przestrzeni ostatnich trzech lat, jeżeli chodzi o wykonanie przepadku, wpłynął tylko jeden wniosek. Wynikało to z tego, że była to dość długa procedura. Nie ukrywamy, że oczekujemy, że tych wniosków będzie więcej, niemniej skala dotychczasowa, jeden wniosek na trzy lata, wskazuje, że dużego czy o wiele zwiększonego obciążenia nie powinno tu być. Jesteśmy prawie pewni, można to stwierdzić bezpiecznie, że nie wpłynie to na zwiększenie czy znaczące zwiększenie obciążenia sądów.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszRedziniak">Pan poseł Pawlak pytał o konkretne cele i o uszczegółowienie zasady ne bis in idem. Pamiętajmy, to, o czym wspominałem, że w art. 607w są zawarte obligatoryjne i fakultatywne podstawy odmowy, jeżeli chodzi o stosowanie nakazu konfiskaty w wyniku orzeczenia sądu zagranicznego. W związku z tym mamy taką sytuację, że co do zasady, tak jak było to przewidziane jeszcze swego czasu w programie Tampere, istnieje rozpoznawalność i wykonalność orzeczeń sądów europejskich, niemniej sądy nasze dysponują mechanizmem odmowy, w niektórych przypadkach fakultatywnie, w niektórych obligatoryjnie, uznania takiego orzeczenia i w tym się też ta zasada przejawia. Mam nadzieję, że na wszystkie pytania państwa posłów odpowiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Rada Ministrów uznała projekt tej ustawy za projekt ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej. Oznacza to, że do postępowania z tym projektem nie stosuje się przepisów rozdziału 4 działu 2 regulaminu Sejmu: Postępowanie z projektami kodeksów.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W związku z tym marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 894, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jednocześnie marszałek Sejmu na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu zaleca komisji przedstawienie sprawozdania do dnia 21 października 2008 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Informacja rządu na temat polskiej oświaty (druk nr 956).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu minister edukacji narodowej panią Katarzynę Hall.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając informację rządu o stanie oświaty, warto zauważyć, że z jednej strony szkoła bardzo potrzebuje spokoju, ale z drugiej strony musi stale się zmieniać, bo uczniowie muszą być przygotowani do życia w nowoczesnym społeczeństwie. Świat też się zmienia i dlatego szkoła musi się zmieniać. Ale najlepiej jest, jeśli szkolne reformy, zmiany w edukacji, polegają na dobrze zaplanowanym doskonaleniu, usprawnianiu, bez żadnych gwałtownych posunięć. Właśnie rozpoczęty rok szkolny będzie okresem takiej spokojnej pracy i przygotowań do stopniowego wprowadzania zmian w oświacie od roku szkolnego 2009/2010, ważnych, bardzo potrzebnych zmian, ale prowadzonych tak krok po kroku, rok po roku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Oprócz nowych regulacji prawnych kluczowe dla powodzenia oświatowych zmian jest zaangażowanie środowiska nauczycielskiego. Dlatego też wzmocnienie pozycji zawodowej nauczycieli, poprawa warunków pracy i wsparcie ich w realizacji ich trudnej misji, którą codziennie wypełniają, rząd uważa za jedno z najważniejszych zadań. Jedynie dzięki nauczycielom, oddanym swojej pracy, dobrze rozumiejącym potrzebę i zasady wprowadzanych zmian, mogą się one udać. Jestem przekonana, że większości nauczycieli bardzo zależy na tym, żeby edukacja w Polsce była skuteczna, przyjazna, nowoczesna, i żeby przynosiła efekty, z których wszyscy moglibyśmy być dumni. Właśnie nauczyciele mają na to zasadniczy wpływ. Dlatego rząd podjął kroki zmierzające do istotnej poprawy wynagrodzeń nauczycieli. W 2008 r. przeznaczyliśmy na to 10% środków więcej w stosunku do planowanych przez poprzedni rząd ok. 3%. Poza sporem pozostaje to, że wynagrodzenie nauczycieli powinno odzwierciedlać ich zaangażowanie w pracę, i to, że obecny poziom wypłacanych wynagrodzeń nie jest wystarczający. Pierwsze zmiany prawne umożliwiły prowadzenie dyskusji dotyczącej zapewnienia środków finansowych - i podnoszenia płac - dla tej najliczniejszej, jednocześnie kluczowej dla przyszłości Polski grupy zawodowej sektora finansów publicznych. Już pod koniec przyszłego roku każdy nauczyciel będzie zarabiał jeszcze więcej, początkujący o ponad 500 zł, najstarszy stażem o prawie 400 zł, miesięcznie. W kolejnym 2010 r. proponowana skala podwyżek jest podobna. Zakładamy systematyczną poprawę dla wszystkich, ale zwracamy szczególną uwagę na finansowe zachęcenie młodych ludzi do wyboru tego pięknego zawodu. Stąd zabiegi zmierzające właśnie do zmian proporcji, do podwyższenia płac nauczycieli na początku drogi zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Dyskusji toczącej się dziś wokół czasu pracy nauczyciela towarzyszą bardzo silne emocje. Mimo obowiązujących powszechnie regulacji polskie szkoły wykonują swoje zadania bardzo różnie, zwłaszcza jeżeli się weźmie pod uwagę całokształt działań szkoły, nie tylko lekcje, bo szkoła przecież ma wiele dodatkowych zobowiązań, np. do opieki nad uczniami szczególnie uzdolnionymi, uczniami, którzy z różnych powodów wymagają dodatkowego wsparcia, stwarzania warunków do rozwoju zainteresowań, uzdolnień uczniów, kształtowania aktywności społecznej, umiejętności spędzania czasu wolnego. Szkołę czasem postrzega się jako instytucję, w której uczniowie uczestniczą wyłącznie w lekcjach ujętych w planie nauczania, a nauczyciele pracują tylko tyle godzin, ile wynosi ich pensum. Tymczasem w ramach czasu pracy oraz ustalonego za tę pracę wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest przecież realizować nie tylko planowe zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, ale też inne czynności i zajęcia, zwłaszcza te, które wynikają z potrzeb i zainteresowań uczniów. Potrzebna jest współpraca z rodzicami, praca wychowawcza. Znaczną część czasu nauczyciel też musi przeznaczać na dodatkowe przygotowywanie się do zajęć, samokształcenie, doskonalenie zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">O ile z wywiązywania się z prowadzenia lekcji nauczyciel jest precyzyjnie rozliczany, z pozostałymi obowiązkami była różnie w różnych szkołach. Różna bywa też indywidualna aktywność, zaangażowanie poszczególnych nauczycieli. Celem rządu jest powrót do fundamentalnej zasady, aby organizacja i zarządzanie szkołą przede wszystkim podporządkowane były zaspokajaniu potrzeb ucznia. Stąd też projekt nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela dotyczący czasu pracy nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zaproponowaliśmy wprowadzenie przepisu zobowiązującego nauczycieli do rejestrowania czasu pracy, także jeśli to jest praca z uczniem wykonywana poza godzinami lekcji, wynikająca jednak ze statutowych zobowiązań szkoły. Zaproponowano pewne zmiany proporcji, stopniowe, między czasem pracy nauczyciela przeznaczonym na realizację obowiązkowego wymiaru zajęć a czasem pracy przeznaczonym na wykonywanie pozostałych zadań. Proces ten proponujemy rozłożyć na 4 lata. Proponuje się również zróżnicowanie nauczycielskiego pensum w zależności od wieku uczniów, z którymi nauczyciel pracuje. Mówiąc skrótowo, chcemy od nauczycieli wymagać nieco więcej, trochę inaczej, ale też coraz lepiej za to płacić.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Szacuje się, iż wejście w życie przepisów projektowanej ustawy Karta Nauczyciela spowoduje skutki finansowe dla budżetu państwa w wysokości 2730 mln zł. Środki te zostaną zapewnione w dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz w budżetach właściwych ministrów prowadzących szkoły i placówki. Zamierzamy wprowadzić mechanizmy kontroli nad wywiązywaniem się samorządów z obowiązku utrzymywania co najmniej średnich wynagrodzeń dla poszczególnych grup nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Ten rząd prowadzi dialog społeczny, o czym świadczy cykl spotkań i konsultacji na powyższe tematy, w szczególności ze związkami zawodowymi. W ciągu 3,5 ostatnich miesięcy odbyło się już 11 takich spotkań, kolejne dwa odbywają się w tym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Przedmiotem dialogu ze związkami są też nauczycielskie emerytury. Nauczyciele są jedną z grup zawodowych, które uzyskały w okresie przed transformacją prawo do wcześniejszej emerytury. Uprawnienia te miały po części rekompensować niskie zarobki w okresie aktywności zawodowej. Był to rodzaj zachęty do podejmowania pracy w tym zawodzie. Zgodnie z oceną ekspertów medycyny pracy brakuje jednak wyraźnych przeciwwskazań medycznych co do tego, aby kontynuować pracę nauczyciela do wieku emerytalnego. Wprawdzie nauczyciele mają wysokie poczucie stresu, jednak w świetle badań negatywne skutki tego stresu są słabsze niż w innych grupach zawodowych. Podstawowe wymagania w zawodzie to umiejętności społeczne, a nawet przywódcze, zdolność do empatii, umiejętność kształtowania postaw moralnych i etycznych, a te umiejętności nie maleją wraz z wiekiem, a nawet w wyniku wzrastającego doświadczenia mogą się istotnie zwiększać. Badania pokazują także, że stres w zawodzie nauczyciela oraz wypalenie, które towarzyszy temu stresowi, wynikają z dwóch zasadniczych przyczyn - osobowościowego niedopasowania poszczególnych osób do zawodu nauczyciela lub niekorzystnych warunków pracy. Te niekorzystne warunki to przede wszystkim przeładowane programy nauczania, brak czasu na odpowiednie realizowanie celów wychowawczych, brak odpowiedniego doskonalenia zawodowego, za niskie wynagrodzenie. Wydaje się zatem, że trudną sytuację nauczycieli trzeba rozwiązać inaczej niż poprzez wcześniejsze emerytury i zakwalifikowanie pracy nauczycieli jako pracy o szczególnym charakterze. Do rozważenia pozostaje sytuacja grupy nauczycieli pełniących rolę wychowawców w ośrodkach specjalnych, którą chcemy tu potraktować szczególnie.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zdaniem rządu oferta emerytur pomostowych wiązałaby się z zaprzestaniem aktywności zawodowej przez dużą grupę osób o wysokim potencjale i umiejętnościach, a także prowadziłaby do istotnego zmniejszenia wysokości otrzymywanych przez emerytowanych nauczycieli świadczeń. Krótki okres gromadzenia składek emerytalnych i długi czas pobierania emerytury oznaczałyby, iż świadczenia oferowane nauczycielom byłyby niskie i zupełnie nieadekwatne do prestiżu tej grupy zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Problemy, o których mówiłam, kolejne rządy odsuwały na bok bez proponowania żadnych rozwiązań. Mamy propozycję - potrzebna jest oferta pakietowa obejmująca możliwość przekwalifikowania lub modyfikacji profilu zawodowego, a przede wszystkim poprawa warunków pracy nauczycieli. Środki publiczne, w tym budżetowe, oraz środki z Europejskiego Funduszu Społecznego mogą stanowić źródło finansowania szkoleń oraz specjalnych stypendiów dla nauczycieli zmieniających charakter ich pracy. Oferta ta może być wsparta systemem rekompensat zwiększających kapitał początkowy w przypadku nauczycieli, którzy nie zdecydują się, aby skorzystać z oferty aktywizacyjnej. Jednocześnie niezbędna jest poprawa warunków pracy nauczycieli. Również w tym aspekcie istotna jest współpraca i dialog rządu z organizacjami związkowymi reprezentującymi tę grupę zawodową.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Znacząca część możliwości intelektualnych człowieka kształtuje się w pierwszych latach życia. Umiejętności wyniesione z przedszkola procentują w szkole. W trakcie edukacji przedszkolnej można rozpoznać ewentualne potrzeby rozwojowe dziecka, pomóc mu przygotować się do nauki w szkole. Objęcie edukacją przedszkolną, wczesny kontakt z grupami rówieśniczymi ma pozytywny wpływ na rozwój emocjonalny i intelektualny dziecka. Niestety w Polsce obecnie wychowaniem przedszkolnym objętych jest zaledwie około 47% dzieci w wieku od 3 do 5 lat. To najniższy wskaźnik upowszechnienia wychowania przedszkolnego w krajach Unii Europejskiej. W około 500 gminach nie ma ani jednego przedszkola, dlatego zadanie upowszechnienia edukacji małych dzieci, w tym zapewnienie wszystkim dzieciom 5-letnim prawa do bezpłatnej edukacji przedszkolnej, jest jednym z głównych zamierzeń resortu edukacji planowanych na lata 2009-2011.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Szanowni Posłowie! Rząd podjął konkretne działania zmierzające do upowszechnienia wychowania przedszkolnego, m.in. dzięki uporządkowaniu przepisów dotyczących możliwości tworzenia i funkcjonowania różnych form edukacji przedszkolnej oraz prowadzenia obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich. Proces zostanie rozłożony na 2 lata. Od 1 września 2009 r. dzieci w wieku 5 lat będą miały prawo do rocznego przygotowania przedszkolnego. Dla każdego 5-latka zostanie przygotowana oferta edukacji przedszkolnej. Od września 2010 r. dzieci w wieku 5 lat będą miały obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, a gmina obowiązek zorganizowania również bezpłatnego dowozu dzieci, jeśli odległość do najbliższego miejsca edukacji przedszkolnej będzie większa niż 3 km.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Bieżący rok został w oświacie ogłoszony rokiem przedszkolaka. Rozpoczęliśmy go od zmian legislacyjnych ułatwiających zorganizowanie wychowania przedszkolnego w nowych formach. To odpowiedź na potrzeby środowisk, w których dzieci nie mają dostępu do edukacji przedszkolnej. W celu upowszechnienia edukacji przedszkolnej rozpoczęto szeroką kampanię informacyjną z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego adresowaną do środowisk rodziców, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych oraz nauczycieli, dotyczącą realizowania przez jak największą grupę dzieci wychowania przedszkolnego w wybranej formie. Przygotowano różne materiały dotyczące tego tematu, w tym również broszurę o tworzeniu nowych form edukacji przedszkolnej, którą już państwu posłom udostępnialiśmy.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wokół obniżenia wieku obowiązku szkolnego toczy się dziś pełna emocji dyskusja, tymczasem trzeba uwzględnić rzeczywiste miejsce 6-letniego dziecka w systemie edukacji. Od kilku lat przecież polskie 6-latki mają obowiązek się uczyć, objęte są obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym. Przemiany cywilizacyjne sprawiają, że dzieci wcześnie osiągają dojrzałość szkolną, przed 6-latkami można postawić już bardzo poważne zadania. Dzieci 6-letnie są w większości intelektualnie gotowe do podjęcia nauki. Planujemy, że za 3 lata wszystkie polskie dzieci będą rozpoczynały naukę szkolną w wieku 6 lat, poprzedzoną przynajmniej rokiem edukacji przedszkolnej.</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna to powinien być proces przyjazny i radosny - okres odkrywania własnych możliwości, nabywania nowych umiejętności. Każde dziecko ma prawo do korzystania ze zindywidualizowanej pomocy w przypadku trudności oraz do radości z osiągania sukcesów. Zarówno trzylatek, jak i ośmiolatek bardzo potrzebuje poczucia sukcesu, wiary we własne siły. Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście do najmłodszych uczniów, uważna obserwacja, wypatrywanie i umacnianie mocnych stron, udzielanie wsparcia w przypadku podejmowania nowych wyzwań. Rodzice i dziecko mają poznać, zrozumieć i akceptować wymagania przedszkola i szkoły, a także cieszyć się z procesu dochodzenia do ich wypełnienia.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jeśli rodzice obawiają się, że w szkole podstawowej ich dziecko nie będzie otoczone opieką na odpowiednim poziomie, trzeba te szkoły zmienić na lepsze, zamiast odkładać moment podjęcia nauki. Trzeba lepiej zorganizować nauczanie, dostosować otoczenie do potrzeb małych dzieci. Zmiana może dotyczyć także odpowiedniego, profesjonalnego i przyjaznego nastawienia kadry, która ma ułatwiać wyrównywanie szans edukacyjnych, zapewnić lepszy dostęp najmłodszych dzieci do edukacji, umożliwić wcześniejsze rozpoznawanie i rozwój uzdolnień. W obecnym systemie w pierwszej klasie często powtarza się to, czego dzieci już uczyły się rok wcześniej. Obniżenie wieku obowiązku szkolnego z siedmiu na sześć lat spowoduje, że dzieci będą kontynuować naukę stosownie do wieku.</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W większości krajów europejskich dzieci w wieku naszych przedszkolaków są już uczniami. Na przykład od piątego roku życia dzieci uczą się w Wielkiej Brytanii, Holandii, na Łotwie i na Węgrzech, a od szóstego - w Austrii, Belgii, Czechach, Francji, Grecji, Hiszpanii, Irlandii, na Litwie, w Niemczech, Norwegii, Portugalii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, we Włoszech.</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W Polsce od kilku lat wcześniejsze rozpoczynanie szkoły przez dzieci było przedmiotem dyskusji i badań. Ich rezultaty przemawiają za takim rozwiązaniem. Proponujemy, aby od września 2009 r. dzieci sześcioletnie mogły rozpoczynać naukę w pierwszej klasie, zaś rodzice mogli przez kolejne trzy lata dokonać wyboru, czy ich dziecko rozpoczyna naukę jako sześcio-, czy jako siedmiolatek, bez konieczności uzyskiwania żadnych zaświadczeń z poradni, jak to ma miejsce teraz. Wprowadzanie obniżonego wieku rozpoczynania spełniania obowiązku szkolnego będzie rozłożone na trzy lata szkolne: 2009/2010, 2010/2011 i 2011/2012.</u>
          <u xml:id="u-53.18" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! O potrzebie obniżenia wieku rozpoczynania obowiązku szkolnego mówiono od kilku lat. Teraz jest najlepszy moment do podjęcia takiej decyzji, bo z danych statystycznych wynika, że od kilkunastu lat spada liczba uczniów w szkołach podstawowych. W roku 2009 rocznik sześciolatków jest najmniej liczny, dlatego będzie to najkorzystniejszy czas na rozpoczęcie planowanych zmian. W trzech kolejnych latach szkolnych, począwszy od roku 2009, w klasie pierwszej będą zarówno dzieci sześcioletnie, jak i siedmioletnie, co zresztą i obecnie ma miejsce. Obecnie w klasie pierwszej szkoły podstawowej naukę podejmują obowiązkowo siedmiolatki oraz na wniosek rodziców mogą podejmować ją sześciolatki, ale po zasięgnięciu opinii poradni. Sposób wprowadzania projektowanej zmiany - pozostawiający decyzję w tej sprawie w gestii rodziców - pozwoli przeprowadzić ją w sposób możliwie najłagodniejszy, a rozłożenie jej na trzy lata sprawi, że będzie ona przebiegać płynnie. Roczniki edukacyjne nowych pierwszoklasistów będą mniej więcej tak samo liczne jak roczniki obecnych gimnazjalistów czy licealistów. Dopiero od 1 września 2012 r. zasadą stanie się podejmowanie nauki w szkole przez dzieci sześcioletnie.</u>
          <u xml:id="u-53.19" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Szanowni Posłowie! Istotne znaczenie ma fakt, iż rozpoczęcie nauki w szkole przez dzieci sześcioletnie sprawi, że gminy, zwolnione z obowiązku finansowania ich nauki, uzyskają wolne środki finansowe na tworzenie nowych miejsc w przedszkolach dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat. Natomiast w szkołach podstawowych ze względu na niż demograficzny na ogół baza lokalowa będzie wystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-53.20" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Z pewnością obniżenie wieku obowiązku szkolnego musi być poprzedzone zmianą warunków nauki w szkołach podstawowych. Najbliższy rok szkolny 2008/2009 ma służyć przygotowaniu systemu do wprowadzenia tej zmiany. Przygotowany jest rządowy program wspomagania organów prowadzących szkoły w realizacji zmian. Realizacja programu wymaga zapewnienia w budżecie państwa na rok 2009, 2010 i 2011 środków finansowych w wysokości ok. 150 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-53.21" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Szkoła przyjmująca sześciolatków musi być też przygotowana na wypełnienie nowych zadań związanych z opieką nad dzieckiem. Planuje się, że w każdej szkole, do której uczęszczać będą dzieci sześcioletnie, wydzielone będzie miejsce w sali dydaktycznej, świetlicy lub przygotowane osobne pomieszczenie z przeznaczeniem na część zabawowo-wypoczynkową, aby mądrze i bezpiecznie organizować czas również przed lekcjami i po lekcjach. W pomieszczeniach tych powinny być meble odpowiadające potrzebom małego dziecka, wykładziny umożliwiające swobodne poruszanie się, zabawę, miękkie siedziska, odpowiednie pomoce dydaktyczne, kąciki tematyczne, zabawki, sprzęt do rekreacji. Dzieci muszą mieć też zapewnioną odpowiednią opiekę i po lekcjach, i w czasie ferii, jak to ma miejsce obecnie w przedszkolach.</u>
          <u xml:id="u-53.22" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Na ukończeniu są prace legislacyjne nad nowym rozporządzeniem w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, które zrówna kwalifikacje nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz umożliwi pracę w świetlicach szkolnych wszystkim nauczycielom szkół podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-53.23" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Zapewne wszyscy zgodzimy się, że szkoła ma pomagać uczniom w poznaniu siebie samych, otaczającego świata, ludzi, dobrze przygotowywać do dorosłego życia. Aby mogli w nim odnosić sukcesy i cieszyć się ze swoich osiągnięć, szkoła musi być przyjazna, a zarazem wymagająca. Dobry nauczyciel ustawia uczniom poprzeczkę wysoko, ale zapewnia też wsparcie, które sprawia, że ta wysokość okazuje się możliwa do pokonania. W takiej przyjaznej uczniom, ale sporo od nich wymagającej szkole uczniowie powinni wiedzieć jasno, czego się od nich oczekuje, o co zapyta nauczyciel, jak przygotować się do lekcji. Reforma programowa polega między innymi na tym, że w sposób zrozumiały nie tylko dla specjalistów, ale też dla samych uczniów i ich rodziców zapisano w podstawie programowej, czego powinni się w szkole nauczyć i co będzie sprawdzane na egzaminie. Będzie to zapisane w jednym dokumencie, aby uniknąć niejednoznaczności i trudnych sytuacji, podobnych do tych, z jakimi mieliśmy do czynienia choćby podczas tegorocznych egzaminów.</u>
          <u xml:id="u-53.24" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Obok problemów z interpretacją dotychczas obowiązujących wymagań egzaminacyjnych sposób przedstawiania obowiązkowych treści kształcenia powodował, że właściwie nie było jasne, czego należy oczekiwać od nauczyciela. Wiadomo było tylko, o czym nauczyciele mają uczyć, ale już zdecydowanie mniej wiedziano o tym, czego mają nauczyć. Optymistyczne założenie, że da się nauczyć wszystkiego, co wiąże się z danym tematem, jest zupełnie nieuprawnione. I wówczas przy próbie sprawdzania rezultatów szkolnej nauki pojawiły się kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-53.25" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W zmienionej podstawie programowej zwraca się także uwagę na integralność kształcenia i wychowania, na potrzebę współpracy z rodzicami przy przygotowaniu programu wychowawczego szkoły, na rolę kształtowania postaw uczniów. Zgodnie z tym dokumentem szkoła ma kształtować u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, ciekawość poznawcza, przedsiębiorczość, kreatywność, gotowość do podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej, kultura osobista. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji.</u>
          <u xml:id="u-53.26" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W międzynarodowych badaniach edukacyjnych pokazuje się trzy główne obszary kształcenia: umiejętność czytania ze zrozumieniem i rozumowania w naukach humanistycznych, umiejętności matematyczne oraz umiejętność rozumowania właściwego dla nauk przyrodniczych, które łącznie pokazują poziom przygotowania uczniów do dalszej drogi zawodowej i edukacyjnej. Tylko w obszarze czytania ze zrozumieniem wyniki polskich uczniów są zadowalające, choć i tu niektóre szczegółowe umiejętności, jak na przykład wyciąganie wniosków, wyrażanie własnej opinii na podstawie czytanego tekstu, już nie są mocną stroną naszych uczniów. W pozostałych dwóch obszarach: matematyce i naukach przyrodniczych, wyniki są niższe niż przeciętna w krajach wysoko rozwiniętych, zrzeszonych w OECD.</u>
          <u xml:id="u-53.27" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Na tej podstawie można stwierdzić, że największą słabością kształcenia ogólnego w polskim systemie oświaty jest niedostateczne rozwijanie umiejętności samodzielnego myślenia uczniów. Zmiany programowe w szkole powinny pozwolić na koncentrację uwagi na kształceniu tych właśnie umiejętności. Wprowadzenie w 1999 r. gimnazjów przedłużyło powszechne kształcenie o rok. Każdy uczeń w nowej szkole podstawowej i gimnazjum łącznie kształci się 9 lat i kończy je egzaminem zewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-53.28" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zmiana ta przyniosła pozytywne rezultaty, znacznie przyczyniając się do wyrównywania szans edukacyjnych, jednocześnie poprawiając efekty kształcenia wśród ogółu uczniów. Ponadto wprowadzenie obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego wydłużyło obowiązek edukacji jeszcze o rok, lecz program kształcenia przedszkolnego nie został w stopniu zadowalającym powiązany z programem kształcenia szkolnego. Nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych mieli z kolei poczucie, że skrócono im czas pracy z uczniami o rok, nie ujmując nic z zadań i zakresu programu. Spowodowało to frustrację i poczucie niemożności wywiązania się z obowiązku dobrego przygotowania do matury i studiów.</u>
          <u xml:id="u-53.29" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Proponujemy przemyślane i spójne zmiany, które zapewnią ciągłość w programach nauczania od chwili pierwszego kontaktu dziecka ze szkołą aż do uzyskania końcowego świadectwa. 6 lat nauki w szkole podstawowej i 3 lata w gimnazjum zostaną dopełnione przez powiązane programowo ze szkołą podstawową obowiązkowe przygotowanie przedszkolne oraz kontynuowanie powszechnego jednolitego kształcenia ogólnego w szkole ponadgimnazjalnej niezależnie od typu szkoły. Połączenie programowe gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej umożliwi przede wszystkim spokojną, pełną realizację podstawowego zakresu wykształcenia ogólnego. Praktyka pokazuje, że w obecnym trzyletnim cyklu kształcenia jest to bardzo utrudnione i z konieczności powierzchowne.</u>
          <u xml:id="u-53.30" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Celem zmian jest również zwiększenie możliwości indywidualizacji nauki, pozwalającej na zróżnicowanie programu w zależności od zainteresowań uczniów oraz lepsze przygotowanie uczniów do podjęcia nauki w szkołach wyższych i do aktywności na rynku pracy. Podstawę programową przygotował zespół ponad 100 ekspertów, złożony z wybitnych przedstawicieli polskiego świata nauki oraz doświadczonych nauczycieli, metodyków i egzaminatorów. Została ona poddana dyskusji społecznej. Przeanalizowano i starano się uwzględnić uwagi zawarte w ponad 2500 opinii oraz ponad 200 recenzjach sporządzonych przez ekspertów w poszczególnych dziedzinach kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-53.31" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Tak wygląda projekt tego rozporządzenia. To jest naprawdę duży dokument i wielka praca wielu ekspertów, którym należy się duża wdzięczność, bo bardzo solidnie przeprowadzili tę analizę wszystkich opinii płynących ze środowisk i naukowych, i nauczycielskich. Planuje się, że nowa podstawa programowa będzie obowiązywała od roku szkolnego 2009/2010 w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych, szkołach podstawowych oraz innych formach wychowania przedszkolnego, w klasach pierwszych szkół podstawowych i klasach pierwszym gimnazjów, a od roku szkolnego 2012/2013 w klasach pierwszych szkół ponadgimnazjalnych. Będzie wprowadzana do kolejnych klas właśnie krok po kroku, rok po roku. Stopniowe wprowadzanie zmian programowych da czas dyrektorom szkół i nauczycielom na przygotowanie się do sprawnego wdrożenia zmian, zaś autorom i wydawcom na opracowanie nowych podręczników i programów nauczania.</u>
          <u xml:id="u-53.32" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wszystkie prace związane z opracowaniem nowej podstawy programowej są dofinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, z projektu ˝Doskonalenie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół pod kątem jej zgodności z wymogami gospodarki opartej na wiedzy˝. W nowej koncepcji programowej szkołom i nauczycielom pozostawiono więcej autonomii w doborze metod i organizacji nauczania, bo im bliżej dziecka, tym łatwiej zdecydować, co jest najlepsze i najbardziej skuteczne w danej sytuacji w stosunku do konkretnego ucznia. Chcemy, aby szkoła czuła się odpowiedzialna za osiągane efekty edukacyjne i miała więcej swobody w doborze metod prowadzących do tego celu.</u>
          <u xml:id="u-53.33" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Istotne zmiany dotyczą też uporządkowania systemu egzaminów i egzaminu maturalnego. Zgodnie z rozporządzeniem z kwietnia 2007 r. od roku szkolnego 2009/2010 uczniowie mają dodatkowy obowiązek zdawania egzaminu z matematyki w ramach pisemnej części egzaminu maturalnego. Obecnie przygotowana nowelizacja sprawi, że egzaminami obowiązkowymi będą egzaminy ustny i pisemny z języka polskiego, ustny i pisemny z języka obcego nowożytnego i pisemny egzamin z matematyki, także ustny i pisemny z języka mniejszości narodowej dla absolwentów szkół i oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości. Obowiązkowe egzaminy będą zdawane na poziomie podstawowym. Każdy absolwent będzie mógł wybrać jeszcze do 3 przedmiotów dodatkowych. Wynik egzaminów z przedmiotów dodatkowych nie będzie miał jednak wpływu na zdanie egzaminu maturalnego. W najbliższych latach, zgodnie z harmonogramem wprowadzania zmienionej podstawy programowej, zostaną przygotowane zmiany dostosowujące system treści egzaminów zewnętrznych do zmienionych wymagań podstawy programowej.</u>
          <u xml:id="u-53.34" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Szanowne Posłanki i Szanowni Posłowie! Kolejnym wyzwaniem dla kształcenia zawodowego i ustawicznego w Polsce jest szybki wzrost gospodarczy połączony z rozwojem technologicznym. Postępująca integracja europejska powoduje, że szkolnictwo to będzie trwale konfrontowane z wymogami międzynarodowej konkurencji i globalizacji gospodarki. Kończy się epoka tak zwanych karier liniowych, rozpoczynanych zdobyciem wykształcenia, zatrudnieniem i stopniowym awansowaniem aż do emerytury. Współczesny rynek pracy w Polsce wymaga od młodych ludzi wkraczających w życie zawodowe coraz wyższych, a zarazem zmieniających się kwalifikacji, czemu czasem trudno im sprostać, co zmniejsza ich szanse na zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-53.35" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Sposób kształcenia zawodowego powinien odpowiadać nowym wyzwaniom. Dlatego też dopełnieniem reformy kształcenia ogólnego jest modernizacja kształcenia zawodowego, polegająca między innymi na takich zmianach organizacyjno-programowych, które doprowadzą do integracji obu ścieżek kształcenia zawodowego i ogólnego oraz trwałego zbliżenia edukacji i rynku pracy. Została zaplanowana realizacja projektu finansowanego ze środków europejskich, dotycząca kształcenia zawodowego z punktu widzenia przystosowania go do wymogów życia w gospodarce i społeczeństwie wiedzy, w tym przede wszystkim skutecznego podnoszenia poziomu kompetencji kluczowych. Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2008-2013.</u>
          <u xml:id="u-53.36" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Kolejnym wyzwaniem w obszarze kształcenia zawodowego jest stworzenie możliwości zatrudniania osób niebędących nauczycielami, posiadających przygotowanie specjalistyczne do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego na podstawie Kodeksu pracy lub umów cywilnoprawnych oraz ustalania wysokości wynagrodzenia przez dyrektora szkoły lub odpowiedniej placówki. Co prawda obecnie obowiązujące rozwiązania umożliwiają zatrudnienie takich osób, ale ograniczają ich wynagrodzenie do poziomu nauczyciela kontraktowego i uzależniają od wyrażenia zgody na to przez kuratora oświaty. Taki poziom wynagrodzenia nie stanowi dziś skutecznej zachęty do podejmowania pracy w szkole, a wyrażanie zgody przez kuratora niepotrzebnie wydłuża czas potrzebny na dopełnienie formalności związanych z zatrudnieniem i zwiększa biurokrację. Wprowadzenie proponowanych zmian w ustawie o systemie oświaty pozwoli mocniej związać kształcenie zawodowe z rzeczywistym środowiskiem pracy i umożliwi wzmocnienie kadrowe przez pozyskiwanie nowych specjalistów do prowadzenia zajęć z zakresu kształcenia zawodowego, a nie tylko zastąpienie nauczycieli, którzy chcieliby skorzystać z nabytych praw emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-53.37" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Coraz szybciej starzeje się wyposażenie szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe, co utrudnia proces i nauczania, i przeprowadzania egzaminów. Dlatego też Ministerstwo Edukacji Narodowej realizuje projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego ˝Wyposażenie centrów kształcenia praktycznego, centrów kształcenia ustawicznego i szkół zawodowych w stanowiska do egzaminów zawodowych˝ o łącznej wartości około 150 mln zł. W efekcie tych działań doposażono już 1168 szkół i placówek w stanowiska egzaminacyjne, a kolejnych 425 jest w trakcie doposażania. Kompleksowe zmiany w kształceniu ogólnym i zawodowym nie mogą się obyć bez rozwinięcia doradztwa zawodowego. Przygotowano zatem projekt: Opracowanie modelu doradztwa zawodowego w Polsce wraz z budową systemu informacji edukacyjno-zawodowej oraz internetowego systemu poradnictwa edukacyjno-zawodowego. W obszarze kształcenia ustawicznego przygotowane są rozmaite działania mające na celu jego wzmocnienie i upowszechnienie, bowiem w Polsce stosunkowo niewiele osób dorosłych uczestniczy w kształceniu ustawicznym. Wśród powodów takiej sytuacji jest m.in. niska świadomość konieczności podnoszenia swoich kwalifikacji. Często osoby najlepiej wykształcone są najbardziej skłonne kształcić się ustawicznie, a nie te, które rzeczywiście najbardziej tego potrzebują. Dlatego też zaplanowane zostały projekty ogólnopolskich kampanii upowszechniających model uczenia się przez całe życie na lata 2008-2010 oraz opracowano bilans kwalifikacji i kompetencji dostępnych na rynku pracy w Polsce oraz model krajowych ram kwalifikacji na lata 2008-2009.</u>
          <u xml:id="u-53.38" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Ważnym zadaniem rządu jest także edukacja dzieci i młodzieży o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Chcemy wprowadzić tu zmiany w taki sposób, żeby nie było konieczności ponownych nowelizacji tylko dla uczniów wymagających specjalnej organizacji nauki i metod pracy, jak to miało miejsce przy wprowadzaniu w 2004 r. obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 6-letnich. W pierwszym roku obowiązywania tego przepisu okazało się, że wśród 6-latków są również dzieci, którym stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, i należało opracować zmianę w ustawie o systemie oświaty, a następnie do przepisów ustawy dostosować rozporządzenia wykonawcze. W związku z tym dopiero w roku szkolnym 2008/2009, czyli dopiero po czterech latach, wprowadzono możliwość indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci 6-letnich, którym stan zdrowia nie pozwala na uczęszczanie do przedszkola. Doświadczenia te mobilizują nas do bieżącego analizowania sytuacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i przygotowania zmian również pod kątem zgodności ich kształcenia z wymogami gospodarki opartej na wiedzy. Są jeszcze jednak obszary związane z tym kształceniem, w których trzeba dokonać zmian. Dotyczy to m.in. bardziej elastycznego modelu kształcenia, lepiej dopasowanego do ich indywidualnych potrzeb rozwojowych i zdolności, poprawy warunków i dostosowania metod nauczania oraz dokonywania wyboru kierunku kształcenia zawodowego, co jest szczególnie ważne, a także jednoznacznego definiowania niepełnosprawności sprzężonej, pomocy psychologicznej i pedagogicznej na terenie przedszkola i szkoły.</u>
          <u xml:id="u-53.39" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W celu dostosowania zmian wprowadzonych w kształceniu ogólnym do potrzeb uczniów niepełnosprawnych powołany jest zespół ekspertów, którego zadaniem jest opracowanie projektów zmian systemowych w zakresie kształcenia specjalnego, orzecznictwa, poradnictwa, jak również zaplanowanie działań informacyjno-promocyjnych kierowanych do całego środowiska. Opracowywane są m.in. projekty zmian podstawy programowej kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym i wprowadzenia do ustawy o systemie oświaty definicji niepełnosprawności sprzężonej. Eksperci pracują również nad zmianami dotyczącymi edukacji dzieci niedostosowanych społecznie czy z zaburzeniami zachowania.</u>
          <u xml:id="u-53.40" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Nowe zjawiska społeczne związane z procesami emigracyjnymi - zarówno wewnątrz Unii Europejskiej, czyli z emigracją zarobkową, jak też z przybywaniem do Polski grup emigrantów lub uchodźców z krajów trzecich - wymagają nowych rozwiązań systemowych w edukacji. Nadrzędnym celem projektowanych zmian jest zapewnienie odpowiedniej jakości kształcenia wszystkim możliwym nowym grupom odbiorców. Dotyczy to zarówno dzieci cudzoziemców nieznających języka polskiego, dzieci obywateli polskich włączające się do polskiego systemu edukacji po pobycie za granicą, jak i dzieci polskich, które obecnie przebywają z rodzicami za granicą i pomimo spełniania obowiązku szkolnego czy obowiązku nauki w szkołach lokalnego systemu edukacji powinny mieć zapewnioną możliwość nauki języka polskiego i kultury polskiej.</u>
          <u xml:id="u-53.41" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wyzwaniem dla resortu edukacji, obok zmian organizacyjno-prawnych w zakresie kształcenia dzieci polskich przebywających za granicą, jest także opracowanie i wdrożenie metod nauczania przy wykorzystaniu nowych technologii w edukacji. Projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty przekazany w sierpniu do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych pozwala na otwarcie polskiego systemu edukacji na świat poprzez umożliwienie tworzenia oddziałów międzynarodowych, w których nauczanie będzie zgodne z programem ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną. Uczniowie uczęszczający do oddziałów międzynarodowych będą realizować obowiązek szkolny i obowiązek nauki. Uczniowie będący obywatelami polskimi będą mieli obowiązek nauki języka polskiego oraz historii i geografii Polski zgodnie z polską podstawą programową kształcenia ogólnego. Tym, którzy nie są obywatelami polskimi, szkoła zapewni naukę języka polskiego jako języka obcego. Uczniowie uczęszczający do takich oddziałów będą mieli możliwość przejścia lub powrotu na każdym etapie kształcenia do oddziału realizującego polską podstawę programową.</u>
          <u xml:id="u-53.42" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia Polski w zakresie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi, uznano, że konieczne jest rozszerzenie liczby rozwiązań ułatwiających integrację dzieci imigrantów w środowisku szkolnym i, w dalszej kolejności, w społeczeństwie. Przygotowany projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty przewiduje możliwość zatrudniania asystentów władających językiem ojczystym cudzoziemców. Powinni oni wspomagać zarówno dzieci obcojęzyczne w procesie integracji ze środowiskiem szkolnym, ale także nauczycieli w pełnieniu funkcji opiekuńczych podczas lekcji. Przy udziale asystenta praca na lekcji będzie mogła przebiegać w sposób niezakłócony i dzieci obcojęzyczne nie będą postrzegane jako przeszkoda, utrudnienie w normalnym toku lekcji. Dziś takie zarzuty często formułują rodzice wobec szkół przyjmujących np. dzieci uchodźców z Czeczenii.</u>
          <u xml:id="u-53.43" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wysoka Izbo! Katalog osób, do których kierowana jest pomoc w nauczaniu języka polskiego i kultury polskiej, rozszerzył się również o dzieci pracowników migrujących. Trwają prace koncepcyjne nad wypracowaniem nowych form wsparcia dla tych środowisk w zakresie nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw lub dzieci nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą. Ministerstwo Edukacji Narodowej rozpoczęło także gromadzenie kompleksowych danych na temat ośrodków oświaty polonijnej i szkół nauczania języka polskiego i w języku polskim poza granicami Rzeczypospolitej. Zbieranie i aktualizację danych ułatwia strona internetowa www.polskaszkola.pl. Będzie ona służyć także rodzicom przy podejmowaniu decyzji związanych z zapisywaniem dzieci do lokalnej szkoły w kraju zamieszkania, znalezieniu lub stworzeniu szkoły sobotniej, w której dziecko może kontynuować naukę języka polskiego, polskiej historii i geografii, dobremu przygotowaniu dziecka do powrotu do polskiego systemu edukacji. Będzie także służyć nauczycielom i dyrektorom szkół, działaczom polskich organizacji polonijnych oraz polskich instytucji i organizacji pozarządowych, a także wszystkim innym zainteresowanym wymianą informacji i nawiązywaniem kontaktów.</u>
          <u xml:id="u-53.44" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Rozpoczyna się realizacja projektu finansowanego ze środków europejskich: Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego i wymaganiami egzaminacyjnymi, przeznaczonych dla dzieci obywateli polskich przebywających za granicą. Zakłada się, że efektem podjętych działań będzie wzrost zainteresowania nauczaniem języka polskiego i innych przedmiotów w języku polskim wśród dzieci obywateli polskich przebywających za granicą. Realizacja projektu w efekcie ma ułatwić Polakom za granicą podjęcie decyzji o ich powrocie do kraju w związku z brakiem barier w dalszej edukacji. W rezultacie projekt może przyczynić się także do popularyzacji języka polskiego i promocji polskiej kultury w krajach licznie zamieszkałych przez Polaków i Polonię.</u>
          <u xml:id="u-53.45" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Celem rządu jest troska i dbałość o dobrą jakość kształcenia. Poprawa jakości kształcenia nie jest możliwa bez dobrego zarządzania szkołami i placówkami oświatowymi oraz sprawnie działającego nadzoru pedagogicznego. Warunkiem koniecznym dobrego zarządzania i sprawnego nadzoru jest jednoznaczne określenie zakresu odpowiedzialności i kompetencji wszystkich uczestniczących w procesie osób i instytucji: dyrektora szkoły, nadzoru pedagogicznego, jednostek samorządu terytorialnego prowadzących edukację jako zadanie własne oraz rodziców, też bardzo ważnego podmiotu w życiu szkoły.</u>
          <u xml:id="u-53.46" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Podstawowym zadaniem nadzoru powinna być właśnie troska o jakość kształcenia. Aby nadzór mógł dobrze działać, należy przede wszystkim ograniczyć zbędne biurokratyczne czynności i wprowadzić jasny rozdział zadań pomiędzy organy prowadzące szkołę oraz organy nadzorujące. Jest to ważny krok na drodze do racjonalnej decentralizacji części kompetencji państwa.</u>
          <u xml:id="u-53.47" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Kuratorzy oświaty powinni mieć znacznie mniej zadań, które nie mają bezpośredniego wpływu na poprawę jakości kształcenia, a powinni znacznie więcej wysiłków wkładać w działania na rzecz poprawy jakości pracy szkoły. Nadzór państwa nad jakością kształcenia w szkołach powinien charakteryzować się zasadą neutralności oraz wiarygodności kształtowanej przez wysoki profesjonalizm kadry sprawującej nadzór.</u>
          <u xml:id="u-53.48" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Funkcje oceny dokonywanej przez nadzór pedagogiczny powinny zostać uzupełnione przez nowy system wspierania pracy pedagogicznej szkół i placówek. Obecnie, przy dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, jest realizowany projekt ˝Program wzmocnienia efektywności systemu nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły˝.</u>
          <u xml:id="u-53.49" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Proponujemy zmiany w sposobie podejmowania decyzji dotyczących ustalania przez samorząd terytorialny sieci szkół publicznych, likwidacji szkoły, zmiany profilu zawodowego szkoły. Jednocześnie chcemy chronić przed likwidacją małe szkoły przez umożliwienie samorządom przekazywania szkół publicznych, bezpłatnych dla ucznia do prowadzenia w drodze porozumienia np. zainteresowanym stowarzyszeniom rodziców. Te szkoły nie mogłyby być przekształcone z publicznych w niepubliczne. Gdyby organ, które przejął szkołę, chciał zrezygnować z jej prowadzenia, samorząd powinien przejąć ją z powrotem.</u>
          <u xml:id="u-53.50" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Obecnie, kiedy jednostki samorządu terytorialnego wypracowały systemy zarządzania szkołami na własnym terenie, a świadomość obowiązków wynikających z realizacji zadań własnych osiągnęła poziom gwarantujący zapewnienie wszystkim dzieciom spełniania zarówno obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, jak i obowiązku szkolnego, obowiązku nauki, działania kuratora powstrzymujące zamiary rad gmin i powiatów w sprawach związanych z ustalaniem sieci szkolnej nie znajdują uzasadnienia z punktu widzenia realizacji polityki oświatowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-53.51" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wobec powyższego można spokojnie odstąpić od konieczności uzyskiwania pozytywnej opinii kuratora oświaty przy likwidacji szkoły czy przeniesienia kształcenia w określonym zawodzie do innej szkoły lub placówki. Niech samorząd czuje się odpowiedzialny, czuje się zobowiązany przed swoimi mieszkańcami do posiadania na swoim terenie sieci szkół i placówek dobrej jakości. Jeśli jego działania posłużą podniesieniu efektów edukacyjnych, będzie to znaczyło, że dobrze wywiązuje się ze swoich zadań, nawet jeśli część swoich szkół i placówek powierzy do prowadzenia stowarzyszeniom obywatelskim, zaś w innych zastosuje jakieś niekonwencjonalne rozwiązania organizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-53.52" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jeśli jednak efekty będą się pogarszać, dostęp do edukacji dobrej jakości będzie ograniczany, nadzór pedagogiczny powinien mieć prawo do konkretnych, nawet radykalnych ingerencji, jak np. uzależnienie możliwości powierzenia dyrektorowi kierowania szkołą w kolejnej kadencji od uzyskania dobrej oceny jej efektów edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-53.53" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zakładamy również zwiększenie wpływu lokalnej społeczności na politykę oświatową przez zobowiązanie wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów i marszałków do przedstawiania każdego roku radzie gminy, powiatu oraz sejmikowi województwa informacji o stanie realizacji zadań oświatowych za poprzedni rok, w tym o wynikach sprawdzianów, egzaminów. Liczymy, że samorząd lokalny, wsparty przez działania różnych obywatelskich organizacji ze swojego terenu, również poprzez aktywność rodziców w szkołach, będzie ważnym partnerem Ministerstwa Edukacji Narodowej w realizacji projektowanych zmian.</u>
          <u xml:id="u-53.54" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podsumowując, chcę powiedzieć, że główne cele przeprowadzanych aktualnie zmian w oświacie to, po pierwsze, wzmocnienie pozycji zawodowej nauczyciela, po drugie, upowszechnienie wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat, w tym obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci pięcioletnich, po trzecie, zapewnienie lepszego dostępu do edukacji najmłodszym dzieciom przez obniżenie wieku rozpoczynania obowiązku szkolnego do 6 lat, wreszcie korekta programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego służąca podniesieniu jakości edukacji, poprawa jakości kształcenia zawodowego, zaspokajania specjalnych potrzeb edukacyjnych oraz warunków uczenia się przez całe życie, otwarcie polskiego systemu edukacji na świat, działania na rzecz integracji cudzoziemców w polskim systemie oświaty i wspieranie nauczania polskich dzieci poza granicami Polski. I ostatni cel: odbiurokratyzowanie nadzoru pedagogicznego i jasny rozdział zadań między organy prowadzące szkoły oraz organy sprawujące nadzór pedagogiczny.</u>
          <u xml:id="u-53.55" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Każdy z wymienionych celów jest odpowiednio wspierany przez środki unijne. Wiele z omówionych tu zmian jest już w trakcie realizacji, część znajduje się w trakcie przygotowywania. Dokładne, szczegółowe informacje znajdą państwo posłowie w przygotowanym bardziej szczegółowym materiale, w którym szczegółowo wymieniamy wszystkie przygotowywane obecnie akty prawne, również rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-53.56" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zakładamy, że w ciągu najbliższych dwóch lat wszystkie rozwiązania i akty prawne obejmujące całość tych zadań będą gotowe. Najważniejsze, już przygotowane ustawy to będące obecnie w konsultacjach z partnerami społecznymi zmiana ustawy o systemie oświaty oraz zmiana ustawy Karta Nauczyciela. Ich projekty są dostępne w tej chwili na stronie internetowej ministerstwa i w ciągu najbliższego miesiąca, być może jeszcze po uwzględnieniu uwag wynikających z procesu konsultacji, które w tej chwili bardzo staranie zbieramy i analizujemy, ustawy te trafią do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-53.57" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mam nadzieję, że w trakcie pracy nad nimi uda nam się wspólnie wypracować jak najlepsze rozwiązania dla przyszłych pokoleń młodych polskich obywateli. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-53.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Andrzej Smirnow, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselAndrzejSmirnow">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Przedstawiona przez panią minister informacja rządu na temat aktualnej sytuacji i działań podejmowanych w polskiej oświacie poprzedzona została wnikliwą analizą i licznymi konsultacjami. Wspominała o tym pani minister.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselAndrzejSmirnow">Pragnę jednak uzupełnić, że wstępne propozycje proponowanych zmian zostały opublikowane i upowszechnione w broszurkach ˝Rok przedszkolaka˝ i ˝Reforma programowa˝. We wszystkich województwach odbyły się konferencje, na których kierownictwo ministerstwa prezentowało proponowane zmiany. Na terenie ministerstwa odbywały się spotkania z organizacjami samorządowymi, ze związkami zawodowymi i z innymi organizacjami oświatowymi. W celu przygotowania planowanych zmian powołane zostały zespoły ekspertów, o czym pani minister informowała. Rezultaty tych konsultacji zostały podsumowane na konferencji zorganizowanej na terenie Uniwersytetu Warszawskiego, na której działacze oświatowi, jak również posłowie z Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży zostali poinformowani o wnioskach, jakie wynikają z tych konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselAndrzejSmirnow">O tych metodach działania kierownictwa resortu i pani minister wspominam przede wszystkim po to, aby zwrócić uwagę na wyjątkową staranność w przygotowaniu projektu zmian. Ten sposób postępowania zasadniczo odróżnia kierownictwo resortu od poprzedniego kierownictwa, a zwłaszcza od niezwykle kontrowersyjnych, autorskich pomysłów ministra Romana Giertycha, które pozostawiły wiele chaosu w systemie edukacji.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselAndrzejSmirnow">Zasadnicza zmiana naszego systemu edukacji nastąpiła w 1999 r. Czas, który upłynął od wprowadzenia tej reformy, pozwala dosyć precyzyjnie ocenić zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki funkcjonowania tego systemu. Zaproponowane przez panią minister zmiany zmierzają w pierwszej kolejności do dokonania niezbędnych korekt oraz dokończenia tych zmian, które wtedy zostały wprowadzone, a które nie zawsze przez kolejne rządy były odpowiednio kontynuowane.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselAndrzejSmirnow">Podstawową częścią proponowanych zmian jest oczywiście reforma programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego. To należy podkreślić, ponieważ to jest reforma, która obejmuje całokształt naszego systemu kształcenia. Przygotowane przez ministerstwo zmiany uwzględniają wnioski i opinie, które były kierowane przez nauczycieli, dyrektorów szkół, kuratorów oświaty, ale także - o czym tutaj pani minister wspominała - wyniki badań krajowych i międzynarodowych. Tutaj szczególnie cenne oczywiście są wyniki badań prowadzonych w ramach PISA, tzn. programu międzynarodowych badań umiejętności uczniów koordynowanego przez OECD i prowadzonego w 30 najbardziej rozwiniętych krajach świata. To pozwala skonfrontować nasz system edukacji z systemami edukacji w innych krajach, a także obserwować - ponieważ badania te powtarza się w odstępach trzyletnich - zmiany, jakie następują w naszych procesach kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PoselAndrzejSmirnow">Tak jak wspomniała pani minister, te badania pokazują, że umiejętności naszych uczniów, można powiedzieć, mieszczą się w tej chwili w przeciętnej umiejętności uczniów w krajach najbardziej rozwiniętych. W tej dziedzinie nastąpił znaczny postęp, natomiast te badania pokazały również słabości naszego systemu, przede wszystkim niedostateczne rozwijanie umiejętności samodzielnego myślenia. Właśnie temu ma służyć reforma programowa wprowadzana w tej chwili w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PoselAndrzejSmirnow">Obecnie obowiązująca podstawa programowa opracowana została oddzielnie dla każdego etapu kształcenia. Trzyletni okres kształcenia w liceach uważany był przez nauczycieli za zbyt krótki, aby zrealizować pełny program. W programach realizowanych w gimnazjach i liceach występowało równocześnie wiele powtórzeń. Reforma zaproponowana przez panią minister zapewnia ciągłość programową kształcenia na wszystkich etapach. Złączenie programowe gimnazjum i liceum pozwoli wyeliminować występujące dotychczas powtórzenia, a tym samym racjonalniej wykorzystać sześcioletni okres nauki. Upowszechnienie edukacji przedszkolnej w różnych formach, stopniowe wprowadzanie sześciolatków do szkół, doprowadzenie w przyszłości do edukacji przedszkolnej pięciolatków przyczyni się w znacznym stopniu do wyrównania szans edukacyjnych młodzieży pochodzącej z różnych środowisk.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PoselAndrzejSmirnow">Polska jest krajem o najsłabiej rozwiniętej edukacji przedszkolnej. Dostrzegła to zresztą Unia Europejska, dlatego cały program w dużym stopniu finansowany jest ze środków unijnych. Obecnie obowiązuje edukacja przedszkolna w klasach zerowych. Zerówki lokalizowane są bądź w przedszkolach, bądź w szkołach. Równocześnie w pierwszych klasach szkoły podstawowej również występują pewne powtórzenia w stosunku do programów realizowanych w zerówkach. To tworzy pewien chaos. Sądzę, że przesunięcie sześciolatków do pierwszych klas szkół podstawowych, oczywiście przy równoczesnym zwiększeniu opieki w klasach wczesnoszkolnych, doprowadzi do uporządkowania systemu edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#PoselAndrzejSmirnow">Pani minister wspomniała o planach związanych z usprawnieniem funkcjonowania kuratorów. Sądzę, że plany te należy ocenić pozytywnie. W obecnym systemie zadania, a ściślej kompetencje organów nadzorujących i organów prowadzących szkoły w dużym stopniu nakładają się na siebie. To tworzy wiele niejasności w funkcjonowaniu całego systemu. Dlatego też przejrzyste rozdzielenie zarówno zadań, jak i kompetencji musi doprowadzić do usprawnienia funkcjonowania tych organów. Oczywiście dodatkowo przy takim przejrzystym rozgraniczeniu również odpowiedzialność tych organów, zarówno za prowadzenie szkół, jak i nadzór pedagogiczny, zostanie istotnie zwiększona.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#PoselAndrzejSmirnow">Niezależnie od tego, w jakim systemie funkcjonują nasze szkoły, jest oczywiste, że o jakości kształcenia w pierwszej kolejności decyduje nauczyciel. Tymczasem od wielu lat pozycja zawodowa polskich nauczycieli jest niska. Wynika to zarówno z instrumentalnego traktowania nauczyciela w długim okresie, w przeszłości oczywiście, ale także, a może przede wszystkim, bardzo niskiego poziomu wynagrodzeń nauczycieli, ich niskiego statusu materialnego. Każdy z rządów deklarował potrzebę zmiany w tej kwestii, ale możemy łatwo stwierdzić, że sukcesy w tym zakresie były niewielkie. Z tego też powodu sądzę, że nadzieję muszą budzić zarówno deklaracja, jak i już podjęte działania tego rządu. Przypomnę, że pierwszą decyzją tego ukonstytuowanego pod koniec ubiegłego roku rządu było trzykrotne zwiększenie środków na podwyżkę wynagrodzeń nauczycieli. To bardzo istotna sprawa, bo niełatwo było w gotowym budżecie dokonać takich zmian. Obecnie uzgodnienia dotyczące wzrostu wynagrodzeń w 2009 r. i 2010 r. po 10% rocznie, a także deklaracja premiera o dalszym corocznym wzroście wynagrodzeń o 10% muszą spowodować w stosunkowo szybkim czasie zmianę tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#PoselAndrzejSmirnow">Szanowni państwo, oczywiście w tak krótkim wystąpieniu nie sposób jest ustosunkować się do wszystkich proponowanych zmian oraz działań przedstawionych przez rząd. Może tylko poruszę te kwestie, które uważam za najistotniejsze. Sądzę, że należą do nich na pewno ta otwartość naszego systemu kształcenia na świat, działania zmierzające do integracji cudzoziemców w naszym systemie, ale przede wszystkim działania zmierzające do zapewnienia kształcenia młodzieży z rodzin migrujących, ponieważ to jest przecież najistotniejszy obecnie problem.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#PoselAndrzejSmirnow"> Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#PoselAndrzejSmirnow">Inną, szalenie istotną sprawą jest podjęcie działań w zakresie kształcenia zawodowego. Nasze kształcenie zawodowe jest niedostosowane, opóźnione, w stosunku do zmian, następujących w Polsce na rynku pracy. Tutaj te działania są szalenie potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#PoselAndrzejSmirnow">Może nie będę już kontynuował, natomiast tak się składa, że występując w imieniu największego klubu, więc występuję pierwszy i nie będę mógł polemizować z dalszymi wystąpieniami. Dlatego chciałbym po prostu zwrócić się do kolegów posłów z innych klubów, zwłaszcza klubów opozycyjnych...</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#PoselBozenaKotkowska">(Niech pan nie patrzy tylko w jedną stronę.)</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#PoselTomaszKulesza">(Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#PoselAndrzejSmirnow">...o to, aby krytykując... Tak, przepraszam, w tę stronę również.</u>
          <u xml:id="u-55.18" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.19" who="#PoselAndrzejSmirnow"> Tak więc krytykując propozycje pani minister, weźcie pod uwagę, po pierwsze, że ta edukacja jest naszym wspólnym dobrem i musimy pracować wspólnie, i to w długim czasie, a po drugie, pamiętajcie o tym, że każde z ugrupowań tworzyło kiedyś rząd i tych podstawowych problemów nie rozwiązało. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.21" who="#PoselTomaszKulesza">(Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pan poseł Sławomir Kłosowski</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Goście tak licznie dzisiaj przybyli na tę naszą debatę, reprezentujący środowisko zarówno nauczycielskie, jak i środowisko związkowe, przybyli z całego kraju!</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselSlawomirKlosowski"> Rozpocznę od apelu, którym raczył zakończyć swoje wystąpienie pan przewodniczący Smirnow. Tak, edukacja jest dobrem narodowym, edukacja jest przyszłością naszego państwa, jest taką dziedziną, w której cokolwiek robimy, powinniśmy to dziesięć razy przemyśleć, powinniśmy to przekonsultować ze związkami zawodowymi, nauczycielami, opozycją, ze wszystkimi, którzy w tej sprawie mają cokolwiek do powiedzenia, bo jeżeli cokolwiek zepsujemy, to efekty przyjdą po kilkunastu latach. To, co w tej chwili robi Platforma Obywatelska, to jest próba zepsucia modelu funkcjonowania edukacji narodowej w naszym kraju, to jest zagrożenie dla dzieci, dla rodziców, dla jakości edukacji w Polsce i trzeba mieć tego świadomość, proponując rozwiązania tak szkodliwe dla dzieci, dla rodziców, dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PoselJanKulas">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselSlawomirKlosowski">Dzisiejsza debata na temat edukacji narodowej jest wydarzeniem ważnym i od dawna oczekiwanym przez środowisko rodziców, uczniów i nauczycieli. Mija prawie rok urzędowania pani minister Katarzyny Hall, ministra z tzw. gabinetu cieni Platformy Obywatelskiej, jak zapowiadano - doskonale przygotowanego do sprawowania tej funkcji, z szufladami pełnymi projektów i gotowym programem działania.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PoselSlawomirKlosowski">Wszyscy pamiętamy, jak opozycyjna Platforma Obywatelska obiecywała obronę polskich nauczycieli przed złym PiS-em, obszerny i konstruktywny dialog ze związkami zawodowymi, znaczne podwyżki, poprawę statusu zawodowego nauczyciela i tym podobne.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PoselJanKulas">(Zaczęło się.)</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PoselSlawomirKlosowski">Dziś, w dramatycznej sytuacji zagrożenia strajkami i protestami nauczycielskimi, można zadać pytanie: jakie były te miesiące urzędowania pani minister Hall, jakie one miały wpływ na obecną eskalację nastrojów nauczycieli, rodziców i związków zawodowych, co zostało z deklaracji Platformy Obywatelskiej i zapowiedzi z exposé premiera? Jak oceniają niezależni obserwatorzy i coraz większe grono dziennikarzy, sytuacja w polskich szkołach po prawie roku rządów koalicji PO-PSL jest zła jak nigdy dotąd, tego faktu nie da się już ukryć. Wiem, że to boli, ale tego nie da się ukryć.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Żenujące.)</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PoselSlawomirKlosowski">Ostatnie wydarzenia, 40-tysięczna manifestacja ˝Solidarności˝ 29 sierpnia 2008 r. w Warszawie, ogólnopolska akcja protestacyjna ZNP, która odbyła się 1 września 2008 r. w całym kraju...</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PoselJanKulas">(O to walczyliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PoselSlawomirKlosowski">...strajk nauczycielski 27 maja 2008 r., w którym wzięło udział prawie 80% nauczycieli...</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#PoselTeresaPiotrowska">(O to walczyliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#PoselSlawomirKlosowski">...zapowiedź strajku nauczycielskiego, przed którym, niestety, wszyscy stoimy, na skutek prowokacyjnych propozycji rządu pani minister Hall...</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#PoselSlawomirKlosowski">...to wydarzenia, które powinny obligować każdy rząd do zmiany szkodliwych działań wobec uczniów, rodziców, nauczycieli i, o czym wspominał pan przewodniczący, wobec edukacji narodowej, która jest naszym wspólnym dobrem.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#PoselSlawomirKlosowski">Tegoroczne rozpoczęcie roku szkolnego w atmosferze demonstracji, protestów, zagrożenia strajkowego jest bezprecedensowe, to jeszcze nigdy w historii wolnej Polski się nie zdarzyło. Każdy dorosły obywatel zatroskany o nauczanie i wychowanie młodego pokolenia powinien zadać pytanie: dlaczego. Otóż na konferencji nauczycielskiej zorganizowanej w dniu 18 kwietnia 2008 r. przez KP PiS pod nazwą ˝Dobry uczeń i ceniony nauczyciel w bezpiecznej szkole˝ jeden z występujących przewodniczących związków nauczycielskich powiedział, cytuję: Jedynym niepodważalnym sukcesem pani minister Hall jest to, że jako jedyny minister edukacji potrafiła skutecznie połączyć przeciw sobie oba największe związki nauczycielskie.</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#PoselSlawomirKlosowski"> To zdanie może być puentą urzędowania pani minister Hall, a dziś nabiera szczególnego wyrazu, gdyż przeciw szkodliwym pomysłom MEN zaczynają się organizować nawet rodzice, co stanowi absolutny ewenement w historii działalności ministra edukacji.</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#PoselSlawomirKlosowski">W dalszym ciągu brakuje programu i koncepcji działania Ministerstwa Edukacji Narodowej. Dopominaliśmy się o to w komisji edukacji właściwie od początku urzędowania. Ciągle odkładano przedłożenie tego programu. Bezsensowne prowokowanie konfliktów w uzgodnionej sprawie religii w szkole i na maturze, szkodliwe dla bezpieczeństwa w szkołach wycofanie się MEN z programu ˝Zero tolerancji dla przemocy w szkole˝, widoczne choćby w ostatnim raporcie NIK, a niebezpieczne zachowania w szkołach eskalują, prowokacyjne i szkodliwe dla wykształcenia młodego pokolenia decyzje w sprawie kanonu lektur, bezprzedmiotowe i dezorientujące środowisko próby narzucenia zmian organizacji roku szkolnego, przypominam, prawdopodobnie miały wrócić wykopki...</u>
          <u xml:id="u-57.20" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Co za głupoty pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-57.21" who="#PoselSlawomirKlosowski">...forsowanie nieprzemyślanego i skrajnie szkodliwego dla polskiej oświaty pomysłu bonu oświatowego, który w rzeczywistości nie był żadnym bonem, państwo o tym w ogóle nie wiedzieliście, był lokalną polityką oświatową, która jest realizowana, tylko że w zasobniejszych jednostkach samorządu terytorialnego w naszym kraju. Unikanie przez panią minister debat sejmowych, forsowanie szkodliwej dla polskiej szkoły koncepcji ograniczenia kompetencji nadzoru pedagogicznego, forsowanie szkodliwego dla bezpieczeństwa uczniów w szkołach zniesienia obowiązku jednolitego stroju szkolnego, forsowanie szkodliwego dla portfeli rodziców pomysłu zniesienia ograniczenia wyboru podręczników, co w tym roku zaskutkowało wzrostem cen podręczników o 20 zł na egzemplarzu.</u>
          <u xml:id="u-57.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.23" who="#PoselSlawomirKlosowski"> Brak nadzoru nad bezpieczeństwem w szkołach, przejawiający się coraz częstszymi doniesieniami o przemocy, patologii, a nawet o samobójstwach będących wynikiem szkolnego poniżania, czego znowu dowodzi raport NIK.</u>
          <u xml:id="u-57.24" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Żenujące. Wstydziłby się pan.)</u>
          <u xml:id="u-57.25" who="#PoselSlawomirKlosowski">Katastrofa maturalna w tym roku</u>
          <u xml:id="u-57.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.27" who="#PoselSlawomirKlosowski">, takiej katastrofy jeszcze nigdy nie było, wynikająca z braku nadzoru ministerstwa, pani minister osobiście, nad Centralną Komisją Egzaminacyjną, bezczynność legislacyjna MEN.</u>
          <u xml:id="u-57.28" who="#PoselSlawomirKlosowski">Szanowni państwo, jeden projekt rozwiązania ustawowego, w 90%, używając języka szkolnego, ściągnięty z rozwiązania PiS</u>
          <u xml:id="u-57.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.30" who="#PoselSlawomirKlosowski">, forsowanie szkodliwego dla uczniów i ogólnego poziomu wykształcenia młodego pokolenia pomysłu reformy programowej, który zakłada przedwczesne profilowanie nauki, a więc wypuszczanie niedouczonych młodych Polaków. Następna sprawa, bierna postawa pani minister w negocjacjach dotyczących propozycji rządu pozbawienia nauczycieli emerytur pomostowych, tak się nie zachowywał żaden minister, nie przyznając się do tego środowiska. Zamiast zapowiadanej znacznej podwyżki, brak realnego wzrostu wynagrodzenia nauczycieli w stosunku do narzuconego wzrostu czasu pracy, i to jeszcze w perspektywie rozciągniętej, do 2011 r. Ponury obraz braku podwyżek dla nauczycieli do 2011 r., skandal.</u>
          <u xml:id="u-57.31" who="#PoselEwaWolak">(Jeszcze nigdy nikt tak nie kłamał w tym Sejmie, jak ten gość.)</u>
          <u xml:id="u-57.32" who="#PoselSlawomirKlosowski">Działania pani minister mogą doprowadzić do nieodwracalnych szkód w polskiej edukacji, jak to było w połowie lat 90. z likwidacją przedszkoli, których do dziś nie możemy odtworzyć, mimo bardzo wielkiego ich braku.</u>
          <u xml:id="u-57.33" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Proponowane przez ministra edukacji dwie ustawy oświatowe, przechodzimy do szczegółów, Karta Nauczyciela i ustawa o systemie oświaty, które rzekomo były poddane konsultacjom społecznym, prowadzą polską szkołę na manowce i są nastawione lekceważąco i konfrontacyjnie do środowiska nauczycielskiego. MEN dla osiągnięcia doraźnych i szkodliwych dla edukacji narodowej celów pozbywa się odpowiedzialności za narodową edukację, dobro najwyższe, i obarcza samorządy odpowiedzialnością za ustalanie płacy i czasu pracy nauczyciela, w istocie zrzucając na samorządy odpowiedzialność za ewentualne roszczenia finansowe środowiska nauczycielskiego.</u>
          <u xml:id="u-57.34" who="#PoselSlawomirKlosowski">Zawarta w projekcie ustawy o systemie oświaty propozycja pozbawienia kuratorów oświaty prawa wetowania likwidacji szkół przez samorządy w krótkim czasie doprowadzi do niekontrolowanej likwidacji przede wszystkim małych, bezpiecznych szkół wiejskich, których bazy już nigdy nie uda się odtworzyć. Taka decyzja doprowadzi do sytuacji, w której rodzic będzie zmuszony codziennie dowozić dziecko do szkoły odległej o kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt kilometrów, do szkoły z przeładowanymi klasami, w której nie sposób uczyć ani efektywnie, ani bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-57.35" who="#PoselSlawomirKlosowski">Zawarta w projekcie ustawy Karta Nauczyciela propozycja dokumentowania przez nauczyciela czasu pracy ponad obowiązkowe pensum podważa autorytet nauczyciela i pokazuje, że rząd premiera Tuska odnosi się do nauczycieli z podejrzliwością i nieufnością, stojące w jawnej sprzeczności z deklaracjami powtarzanymi kilkunastokrotnie w exposé pana premiera, z tej mównicy, że będzie się kierował zaufaniem i miłością. Nauczyciele już dzisiaj mogą podziękować za takie zaufanie i miłość. Taka propozycja niweczy też wysiłek poprzedniego rządu, aby wzmocnić pozycję i autorytet nauczycieli przez nadanie im statusu urzędnika publicznego, mówiliśmy o tym i zapisaliśmy to.</u>
          <u xml:id="u-57.36" who="#PoselSlawomirKlosowski">Decyzja rządu o pozbawieniu nauczycieli możliwości</u>
          <u xml:id="u-57.37" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-57.38" who="#PoselSlawomirKlosowski"> przechodzenia na wcześniejsze emerytury, zawarta w projekcie ustawy rzekoma podwyżka...</u>
          <u xml:id="u-57.39" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie marszałku, jeżeli pan pozwoli, już kończę...</u>
          <u xml:id="u-57.40" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Nie.)</u>
          <u xml:id="u-57.41" who="#PoselSlawomirKlosowski">Rzekoma podwyżka jest w istocie obniżką wynagrodzenia, bo biorąc pod uwagę już nie czterogodzinne, ale jednogodzinne zwiększenie pensum - 5-procentowe, jeżeli chodzi o ilość czasu pracy - to właściwie się to równoważy; wzrost pensum równoważy bowiem wzrost wynagrodzenia, a kolejne 5%, które państwo rzekomo wirtualnie obiecujecie, zrównoważy inflacja. A więc nauczyciele sensu stricto w 2009 r., mało tego: w 2010 r. i 2011 r. nie dostaną nic, kompletnie nic.</u>
          <u xml:id="u-57.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.43" who="#PoselSlawomirKlosowski"> To są deklaracje rządu pana premiera Tuska.</u>
          <u xml:id="u-57.44" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Edukacja powinna być dla nas wszystkich dobrem narodowym, traktowanym w kategoriach inwestycji w przyszłość narodu i państwa. Każde działanie w tej sferze powinno być roztropne, przemyślane i ostrożne, albowiem błędy i złe rozwiązania będą wywierały negatywne skutki przez długie lata, odciskając piętno na młodym pokoleniu.</u>
          <u xml:id="u-57.45" who="#PoselSlawomirKlosowski">Pan premier Tusk nie powinien być zaskoczony oczekiwaniami nauczycieli co do wzrostu wynagrodzeń, gdyż swoimi jasnymi i powtarzanymi kilkakrotnie deklaracjami rozbudził słuszne oczekiwania nauczycieli i związków zawodowych. Odpowiedzialny rząd powinien słuchać opinii środowiska rodziców, nauczycieli, związków zawodowych i opozycji, w przeciwnym bowiem razie - jak to jest w przypadku tych rozwiązań zawartych w przywoływanych projektach ustaw - naraża polską szkołę na szkodliwe dla rodziców i nauczycieli rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-57.46" who="#PoselSlawomirKlosowski">Proszę mi wierzyć, że opozycja za miesiąc, rok czy dwa nie będzie mieć żadnej satysfakcji, gdy się okaże, że proponowane dziś rozwiązania wywierają fatalne skutki, a że się okaże, to jest pewne, bo mówią o tym wszyscy. Tych strat, które spowodują, nie da się już nigdy wyrównać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, czas regulaminowy minął dwie minuty temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">...podobnie jak nie da się wyrównać dzisiaj strat, które powstały wskutek likwidacji przedszkoli w latach 90. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Artur Ostrowski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselArturOstrowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Koleżanki i Koledzy Nauczyciele! 1 września byliśmy świadkami cudu, którego autorami są pan premier Tusk i pani minister Hall. Przed budynkiem Ministerstwa Edukacji Narodowej demonstrowali razem nauczyciele z ZNP i ˝Solidarności˝.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Cóż to za cud?)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselArturOstrowski">Takiej sytuacji jeszcze nie było nawet wtedy, kiedy premierem był pan Kaczyński, ministrem - przypomnę - pan Giertych, a wiceministrem - pan poseł Kłosowski. W kontekście mundurków i tanich podręczników przypominam te osiągnięcia pana ministra Giertycha i pana ministra Kłosowskiego, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PoselArturOstrowski">Sytuacja w oświacie jest więc poważna, nadal mamy groźbę strajku w polskich szkołach. Kraj nasz niestety wydaje na polskie szkoły niecałe 6% PKB i w światowym wyścigu edukacyjnym znajdujemy się na szarym końcu. Na jednego ucznia w szkole podstawowej przypada dwa razy mniej pieniędzy, niż wynika to ze średniej dla krajów OECD. Przepaść ta niestety wciąż się pogłębia, w ciągu ostatnich 10 lat wydatki na oświatę i naukę 28 państwach należących do OECD wzrosły średnio o ponad 20%.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PoselArturOstrowski">A co mamy w naszym kraju? Dobiegły końca wizyty minister Hall we wszystkich województwach, podczas których rozmawiała z lokalnymi środowiskami o edukacyjnych problemach. Co konkretnego wynika z tych spotkań dla oświaty? Nauczyciele twierdzą, że oprócz ogólników i promowania nowej podstawy programowej - nic. Pani minister Hall zdaniem nauczycieli ignorowała wnioski, które były przedstawiane w czasie tych dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PoselArturOstrowski">Wysoki Sejmie! Nadal mamy w Polsce największy procent dzieci zagrożonych ubóstwem, a pani minister Hall przekonuje wszystkich do prywatnych szkół, takich jak ta, której fundatorką jest dyrektorka gabinetu politycznego Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PoselTomaszKulesza">(Nieprawda. Trzeba słuchać ze zrozumieniem.)</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#PoselArturOstrowski">Natomiast dla Lewicy, dla SLD bezpłatna i publiczna edukacja jest i musi pozostać jednym z fundamentów współczesnego państwa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#PoselArturOstrowski"> Mamy w Sejmie...</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#PoselJanKulas">(Nie ma prawie Lewicy.)</u>
          <u xml:id="u-61.13" who="#PoselArturOstrowski">...projekt obywatelski ZNP, który gwarantuje wychowanie przedszkolne finansowane z budżetu państwa. To kierunek, który jest zdecydowanie korzystniejszy dla dziecka, dla Polski niż ten przyjęty przez rząd promujący alternatywne formy wychowania przedszkolnego. Tylko inicjatywa ZNP zapewni wszystkim polskim dzieciom możliwość pełnej edukacji przedszkolnej. Poparło ją ponad 200 tys. polskich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-61.14" who="#PoselArturOstrowski">Emerytury. Pani minister Hall mówiła o planach swojego resortu dotyczących emerytur dla nauczycieli. Premier Donald Tusk pytany o to, jakie zajęcie dla nich przewiduje, odparł, że widziałby ich pracujących w szkolnej stołówce. Był już taki minister, który chciał, aby nauczyciele dorabiali, zbierając runo leśne. Tu mamy powtórkę. Pani minister Hall nie zaprzeczyła, że tak się może stać, przynajmniej - jak powiedziała - w niektórych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-61.15" who="#PoselArturOstrowski">Platforma Obywatelska przyjmuje najbardziej radykalną, ostrą wersję ustawy o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że na wcześniejsze emerytury nauczyciele nie mają co liczyć.</u>
          <u xml:id="u-61.16" who="#PoselArturOstrowski">Pani Minister! Nauczyciele żądają utrzymania dotychczasowych uprawnień emerytalnych, uprawnień, a nie - jak mówi pani minister - przywilejów. Odebranie prawa do pomostówek jest ciosem dla pond 200 tys. pedagogów. Nie zgadzamy się także z uzasadnieniem tego projektu, które jest skandaliczne, z którego wynika, że nauczycielom się to nie należy, gdyż za długo żyją. To są słowa wiceminister pracy, które padły tutaj w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-61.17" who="#PoselArturOstrowski">Jest w Sejmie obywatelski projekt ustawy OPZZ popierany przez SLD, który rozwiązuje problem wcześniejszych emerytur z korzyścią dla nauczycieli. Niechże pani minister sięgnie do tego projektu obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-61.18" who="#PoselArturOstrowski">Obniżenie wieku szkolnego. W kwestii obniżenia wieku szkolnego rząd musi odpowiedzieć na pytanie: Czy szkoły są przygotowane do tego, aby objąć 6-letnie dzieci obowiązkiem szkolnym? Czy są przygotowane pracownie, stołówki, place zabaw, szatnie, łazienki? Czy te 150 mln zł, o których mówiła pani minister, wystarczy dla tych wszystkich polskich szkół? Twierdzę, że nie wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-61.19" who="#PoselArturOstrowski">Laptopy. Premier Tusk obiecywał laptop dla każdego ucznia, przypominam jego słowa. Kuratorium Oświaty w Łodzi obliczyło, ilu uczniów przypada na jeden komputer w szkołach mojego województwa. Wynik niestety nie jest imponujący, pani minister. Średnio to prawie 17 uczniów przypada na jeden komputer. Gdzie te laptopy? Gdzie te komputery, które obiecywał Donald Tusk polskim dzieciom? Z 2-letnim opóźnieniem pojawiają się w szkołach pracownie komputerowe zakupione przez MEN, z 2-letnim opóźnieniem, panie ministrze Kłosowski. Wyszedł, akurat nie ma pana posła Kłosowskiego...</u>
          <u xml:id="u-61.20" who="#GlosZSali">(Swoje już powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-61.21" who="#PoselArturOstrowski">...ale to on był wtedy ministrem, który powinien za to odpowiadać. Dwa lata czekaliśmy na to, żeby komputery trafiły do polskich szkół.</u>
          <u xml:id="u-61.22" who="#PoselJadwigaWisniewska">(No i trafiły.)</u>
          <u xml:id="u-61.23" who="#PoselArturOstrowski">Pani Minister! Jest też pytanie: Czy w polskich szkołach potrzebne są dwie godziny religii? Czy może pani na to pytanie odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-61.24" who="#PoselKrzysztofSonta">(Bardzo są potrzebne.)</u>
          <u xml:id="u-61.25" who="#PoselArturOstrowski">Likwidacja szkół. Mamy w Polsce szokujące sytuacje, takie jak w Morągu, Bogaczewie, Jarocinie, Łuszczanowie czy powiecie radomszczańskim. Dochodzi tam do brutalnej likwidacji szkół, szczególnie na wsiach. Tym, co szokuje w przypadku gminy Morąg, jest to, że wyrok na obie szkoły podpisano tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego, pani minister. Dzieje się to w sytuacji, gdy decentralizacja, o której pani mówi, nie poszła jeszcze na żywioł, gdy kurator ma coś jeszcze do powiedzenia i mówi w tym wypadku: nie. Mieszkańcy obu miejscowości też mówią: nie, ale nikogo to w ministerstwie nie obchodzi, ministerstwo nie chce wsłuchać się w głos rodziców. W dodatku do zagłady oświaty w tych miejscowościach dochodzi przy błogosławieństwie Ministerstwa Edukacji Narodowej, bo bez zgody przywiezionej z Warszawy nie byłoby to możliwe, a niestety tak się dzieje. W momencie, kiedy placówka jest przejęta przez fundację czy stowarzyszenie, samorząd, pani minister, traci nad nią kontrolę. Tak też się dzieje w tej sytuacji. Ministerstwo Edukacji Narodowej przychyliło się do wniosku władz Jarocina w sprawie likwidacji publicznej szkoły i przedszkola w Łuszczanowie, które będą prowadzone przez inny organ niż samorząd. W obu tych przypadkach wielkopolski kurator oświaty wyraził opinię negatywną. Burmistrz Jarocina złożył zażalenie do ministerstwa, przyjechał, i pan minister Marciniak poparł pana burmistrza, a nie kuratora oświaty. Uważam, że to jest skandal. Podobnie jak w Jarocinie może się dziać w całej Polsce, bo władze gminy mówią wprost, iż inspiracje czerpią z wypowiedzi pani minister Hall. Mamy tu do czynienia z chorobą ˝wściekłych wójtów˝ - jak mówią nauczyciele w tych gminach - którzy chcą oszczędzać na oświacie przy wsparciu Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-61.26" who="#PoselArturOstrowski">Czy pani minister Hall chce kontynuować dzieło ministra Handkego? Przypominam, że wtedy w ciągu 6 miesięcy zlikwidowano ponad 3 tys. polskich szkół. Pani minister powiedziała, że chce kontynuować myśl, dzieło pana ministra Handkego, więc czekajmy na rezultaty. Przypominam, że za rządów SLD, kiedy ministrem była pani Krystyna Łybacka, uratowano setki małych szkół.</u>
          <u xml:id="u-61.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.28" who="#PoselArturOstrowski">Centralna Komisja Egzaminacyjna. Dyrektor CKE przez kilka miesięcy nie wiedział, czy będzie próbna matura, czy jej nie będzie. W końcu zdecydował, że będzie.</u>
          <u xml:id="u-61.29" who="#PoselArturOstrowski">Następne było, przypominam, nieszczęsne pytanie nr 32 na egzaminie gimnazjalnym. Szef CKE bronił się, nie wiedział, jak z tego wybrnąć, że będą zaświadczenia. Tymi zaświadczeniami uczniowie gimnazjum mogą co najwyżej otrzeć sobie łzy, bo do niczego dobrego one nie doprowadziły.</u>
          <u xml:id="u-61.30" who="#PoselArturOstrowski">Matura. Pierwszy dzień i pierwsza wpadka. Analizowanie snu Izabeli Łęckiej, która marzyła czy śniła, nie wiadomo. Następne dni matury i kolejne potknięcia, tym razem z WOS-u, matematyki i fizyki. Pani minister stwierdziła, że nic się nie stało i jakoś to będzie. Nie wiem, pani minister, czy to był sen, czy marzenie pani minister.</u>
          <u xml:id="u-61.31" who="#PoselArturOstrowski">Segregacja uczniów. W polskich szkołach tworzone są oddzielne klasy dla bogatych i dla biednych dzieci. Jakie stanowisko zajmuje pani w tej sprawie, pani minister? SLD zwracało się do ministerstwa, żeby zajęło się tą dramatyczną i haniebną sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-61.32" who="#PoselArturOstrowski">Reforma programowa. Reforma programowa pani minister Hall jest kompletnie nieprzygotowana. Są to opinie nauczycieli, którzy wczytali się w projekt, który pokazywała pani minister. Mówią oni, że resort, zamiast wymyślać kolejne reformy, powinien przeznaczyć większe pieniądze na wyposażenie szkół oraz wprowadzić obowiązkową bezpłatną edukację przedszkolną - czyli projekt ZNP.</u>
          <u xml:id="u-61.33" who="#PoselArturOstrowski">Zmiany w systemie oświaty. SLD za szkodliwe uważa przekazywanie przez jednostki samorządu publicznych szkół i placówek do prowadzenia innym podmiotom.</u>
          <u xml:id="u-61.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.35" who="#PoselArturOstrowski">Negatywnie oceniamy ograniczenie roli kuratora oświaty i przenoszenie jego kompetencji na organy samorządu. Proponowane regulacje doprowadzą do samowoli samorządów. Podałem już przykłady z ostatnich dni, które mamy w Polsce. Doprowadzimy do zapaści polskiej edukacji.</u>
          <u xml:id="u-61.36" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-61.37" who="#PoselArturOstrowski">Karta Nauczyciela. Za pozytywne SLD uważa zwiększenie średniego wynagrodzenia nauczycieli stażystów o 100%, bo jest to nasz postulat. Jesienią w ubiegłym roku lewica złożyła projekt ustawy, który wprowadził 100-procentową stawkę bazową. Jak rozumiem, jest wola ministerstwa - przyjęliście naszą propozycję. Szkoda, że od tej chwili minął cały rok. Krytycznie natomiast oceniamy zmniejszenie wskaźników procentowych wynagrodzenia pozostałych stopni awansu zawodowego. W przypadku nauczyciela kontraktowego obniżono ze 125% do 111%, w naszym projekcie przewidziano 140%, a w przypadku nauczyciela mianowanego Platforma chce zmniejszyć ze 175% do 144%, my zaś proponujemy 190%.</u>
          <u xml:id="u-61.38" who="#GlosyZSali">(Mało.)</u>
          <u xml:id="u-61.39" who="#PoselArturOstrowski">Dyplomowanym zabieracie ze 225% do 184%, a my dajemy 240%.</u>
          <u xml:id="u-61.40" who="#GlosyZSali">(Mało.)</u>
          <u xml:id="u-61.41" who="#PoselArturOstrowski">Nie może być tak, że kosztem jednych nauczycieli chcecie wynagradzać innych. Pamiętajcie, że są nauczyciele mianowani, kontraktowi i dyplomowani.</u>
          <u xml:id="u-61.42" who="#PoselArturOstrowski">Bardzo krytycznie oceniamy próby zwiększenia godzin pensum dla nauczycieli...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, przekroczył pan czas o dwie minuty...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselArturOstrowski">Nauczyciel, pani minister, pracuje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę zmierzać do konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">(Ja będę mówił 15 minut.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselArturOstrowski">Chciałbym podsumować. Nauczyciel pracuje 40 godzin tygodniowo. Pani minister jest przecież nauczycielem, nauczycielem jest też pani minister Szumilas. Nie róbcie zmian przy pensum.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselArturOstrowski">Nie idźcie tą drogą.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PoselArturOstrowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy możliwe jest istnienie państwa, w którym każde dziecko otrzyma miejsce w bezpłatnym przedszkolu i szkole, w którym żaden malec nie biega na lekcje głodny i w dziurawych trampkach? Jestem przekonany, że jest to możliwe, ale nie pod rządami Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PoselTomaszKulesza">(Tylko pod rządami Platformy Obywatelskiej.)</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PoselArturOstrowski">Potrzebna nam jest szkoła mądra, przyjazna, dobrze wyposażona, ucząca kultury i tolerancji, organizująca młodzieży czas wolny.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PoselArturOstrowski">Zdaniem SLD należy zapewnić, szczególnie w gimnazjach, środki na zmniejszenie liczby uczniów w klasach - myślę, że to właściwy kierunek - etaty psychologów, pedagogów i zajęcia pozalekcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselArturOstrowski">Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za odrzuceniem informacji rządu dotyczącej polskiej szkoły. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Ostrowski, czy to był wniosek, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselArturOstrowski">(Tak. Dlaczego pan marszałek...)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bo jeszcze takiego wniosku dzisiaj nie było.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PoselArturOstrowski">(O odrzucenie.)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Wniosek formalny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Kłosowski, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Ostrowski raczył dwukrotnie wymienić moje nazwisko w swojej dygresji. Chciałbym w ramach sprostowania źle zrozumianej wypowiedzi odnieść się do tych kwestii. Pierwsza: jednolity strój szkolny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, proszę nie odnosić się do kwestii, tylko sprostować źle przytoczoną bądź źle zrozumianą pańską wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Ale inaczej niż przez odniesienie, panie marszałku, nie sposób tego zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Znam tę formułę i wiem, jak jest ona czasem nadużywana, tak że bardzo proszę dostosować się do formuły sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Odniosę się do tego słowami, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Oczywiście nie musi pan śpiewać.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Jeśli chodzi, szanowni państwo, o jednolity strój szkolny, była to pewna gwarancja, po pierwsze, że na terenie szkoły nie będziemy mieli do czynienia z tzw. rewią mody, narażającą rodziców na kolosalne wydatki; do tego niestety wracamy przy tym pomyśle. I druga sprawa. Przy szkodliwej koncepcji Platformy dotyczącej wyciągnięcia z przedszkoli sześciolatków i skierowania ich do gorszych warunków w szkołach wprowadzenie jednolitego stroju szkolnego mogłoby być zbawienne.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselSlawomirKlosowski">Następna sprawa to kwestia komputerów. Pan poseł Ostrowski raczył wspomnieć, że tym kierowałem. Tak, panie pośle, pod moim kierownictwem udało się praktycznie półtora raza przyspieszyć nabywanie komputerów...</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Kłosowski, proszę posłuchać. Nie stosuje się pan do formuły sprostowania, tylko pan polemizuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">...i uruchomić portal internetowy Scholaris, czego wy nie zrobiliście. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, nadużył pan formuły sprostowania. Stwierdzam ten fakt.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, głos zabierze pan poseł Tadeusz Sławecki, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy dostanę dodatkowo dwie minuty?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#GlosZSali">(Już nie...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, nie będę przerywał wystapienia, będę czekał w miarę tolerancyjnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Powiem, dlaczego o to pytam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Byle nie za długo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Miałem swoje wystąpienie ograniczyć tylko do odniesienia się do materiału rządowego, natomiast moi przedmówcy sprowokowali do powiedzenia kilku słów, do pewnej refleksji.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">Z tej mównicy pan wicepremier Andrzej Lepper powiedział coś w tym rodzaju: No, już takiej demagogii to nawet ja nie potrafię.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PoselSlawomirKlosowski">(Poseł wraca do korzeni.)</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#PoselTadeuszSlawecki">A zatem w tym momencie, kiedy słucham niektórych przedmówców, to chciałoby się zacytować pana klasyka; tak.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna rzecz. W przeciwieństwie do was, my z naszym partnerem koalicyjnym nie musimy dyskutować na temat słuszności teorii Darwina...</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#PoselTadeuszSlawecki">...tylko na temat spraw merytorycznych, o których zaraz będziemy...</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Kłopotów Kłopotka.)</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#PoselTadeuszSlawecki">Na temat Kłopotka to wy dyskutujecie, spokojnie. Ale dyskutowaliśmy również na temat Kłopotka.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#PoselTomaszKulesza">(Wy też macie swoich Kłopotków...)</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#PoselTadeuszSlawecki">Jeśli chodzi o chwalenie się przez te dwa lata, to proszę o odrobinę pokory. Zarzuca się pani minister Hall, ministrowi rządu koalicyjnego, że unika debat sejmowych, w sytuacji, gdy wiadomo, że minister Giertych pojawił się na posiedzeniu komisji słownie dwa razy: raz po to, żeby zrugać posła Wontora, a drugi raz, żeby powiedzieć, co zamierza roić. Przecież wszystkie swoje plany tworzyliście w tajemniczej komisji ˝Solidarne Państwo˝, kierowanej skądinąd przez sympatycznego ministra rolnictwa. A dzisiaj, gdy rząd przedstawia konkretny projekt... Chcę rządowi za ten projekt podziękować, chociaż również mam do niego kilka uwag, bo mamy o czym dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#PoselTadeuszSlawecki">Pani minister Hall zrobiła spotkania w 16 województwach przede wszystkim z samorządowcami - bo to nawet nie były tylko środowiska oświatowe, ale samorządowe - a wy dzisiaj mówicie, że nie ma konsultacji społecznych. To jest co najmniej trochę nieuczciwe.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#PoselTadeuszSlawecki">Płaczecie nad małymi szkołami. Ja też płaczę. Ale co minister Giertych zrobił w Siedlimowie? Poleciał helikopterem, za nim kolumna rządowa. Koszt przelotu helikopterem to pieniądze, które pozwoliłby na utrzymanie tej szkoły do końca roku. Tę szkołę zlikwidowano.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.16" who="#PoselTadeuszSlawecki"> Oprócz propagandy, demagogii nie zrobiliście nic, i dzisiaj krzyczycie, od razu podnosicie larum. A teraz do meritum.</u>
          <u xml:id="u-83.17" who="#PoselSlawomirKlosowski">(Ale zlikwidowano, bo tam PSL rządził.)</u>
          <u xml:id="u-83.18" who="#PoselTadeuszSlawecki">Panie pośle, nie będę z panem polemizował na sali, bo szkoda czasu.</u>
          <u xml:id="u-83.19" who="#PoselTadeuszSlawecki">Pierwsza sprawa. Chciałbym podziękować za materiał, który był przedstawiony na ostatnim posiedzeniu Sejmu, dotyczący kształcenia zawodowego. Myślę, że każdy z elementów, które są zawarte w przedłożeniu rządowym, jak również to, o czym była mowa w pytaniu w sprawach bieżących, kwalifikuje się na odrębną dyskusję. Mam nadzieję, że taka dyskusja będzie się toczyć systematycznie, czy to w komisji oświaty, czy na forum parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-83.20" who="#PoselTadeuszSlawecki">Jeśli chodzi o związki zawodowe, powiem mojemu młodszemu koledze posłowi Ostrowskiemu, że one nie tylko razem występowały, powiem więcej, na początku lat 90. spały w śpiworach w ministerstwie edukacji. I to trzy związki, nie dwa. Tak że nauka radziecka zna różne przypadki.</u>
          <u xml:id="u-83.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.22" who="#PoselTadeuszSlawecki">Teraz przechodzę do konkretów, bo rzeczywiście jest kilka istotnych spraw. Pierwsza dotyczy obniżenia wieku szkolnego. Mimo że są już różne naciski w mediach, dostaję maile na skrzynkę internetową, powstało jakieś stowarzyszenie ˝Ratuj maluchy˝ itd., jako Polskie Stronnictwo Ludowe dostrzegamy szansę rozwoju cywilizacyjnego poprzez objęcie jak największej liczby dzieci wychowaniem przedszkolnym, jak również obniżenie wieku szkolnego. Bardzo dobrze się dzieje, że to postępuje metodą ewolucyjną, nie rewolucyjną. Jeśli ktoś dobrze czyta, to zobaczy, że dokładnie opisano mechanizm, sposób, w jaki będziemy do tego dochodzić.</u>
          <u xml:id="u-83.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.24" who="#PoselTadeuszSlawecki">Odrębną sprawą jest finansowanie tego przedsięwzięcia. Jako klub poparliśmy obywatelski projekt ustawy zgłoszony przez ZNP, żeby wysłuchać różnych propozycji i opinii dotyczących finansowania. Bo tu jest tylko jedna kwestia: czy to ma być finansowane poprzez subwencję oświatową, jak chce SLD, ZNP - tam są zaproponowane kolejne raty, które miałby dawać minister finansów - czy przez subwencję ogólną. Przede wszystkim samorządy muszą zdecydować, z czego chcą finansować przedszkola.</u>
          <u xml:id="u-83.25" who="#PoselTadeuszSlawecki">Chwalebne jest to, że stworzono warunki do organizacji alternatywnych form wychowania przedszkolnego, co nie oznacza, że mają one zastąpić system. Tak tego nie rozumiemy. Ale jeśli nie ma nic, to lepiej, że są realizowane inicjatywy społeczne. Mogę dać przykład, że nawet koła gospodyń wiejskich próbują robić wiejskie przedszkola. W tej sytuacji pocieszające jest to, że nie odstępujecie od wymagań, czyli że podstawa programowa będzie realizowana we wszystkich - jeśli dobrze wyczytałem - formach wychowania przedszkolnego i będzie w nich jednakowa.</u>
          <u xml:id="u-83.26" who="#PoselTadeuszSlawecki">Zatem jest pełna akceptacja. Zwracamy tylko uwagę na to, że te formy muszą być realizowane w miejscu zamieszkania, nie można pozwolić na dowożenie dzieci 5-, 6-letnich do szkół zbiorczych i to jest oddzielny problem, który musimy rozwiązać. Ale jest szansa na ocalenie tych wielu małych szkółek, które będą w tym momencie potrzebne w danej wsi.</u>
          <u xml:id="u-83.27" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna sprawa, podwyżki dla nauczycieli. Kiedyś z tej trybuny poseł Gąsienica-Łuszczek w 1994 r. wygłosił najkrótsze wystąpienie. Powiedział: gdybyś była moja, kupiłbym ci skrzypce, a ześ nie jest moja, zagraj se na pipce. Patrz: fujarce. I skończył.</u>
          <u xml:id="u-83.28" who="#PoselTomaszKulesza">(Widać, że ludowiec.)</u>
          <u xml:id="u-83.29" who="#PoselTadeuszSlawecki">Moi drodzy, gdyby te podwyżki zrealizowała poprzednia ekipa, to byście wszystkim pokazywali tabelki, ile to jest w stosunku do PKB, o ile wzrosła kwota bazowa itd. Nie mam na to czasu, ale odsyłam na strony 9, 10, 11. Dziękuję za ten materiał, bo on pokazuje, jak kształtował się wzrost w stosunku do PKB i wzrost kwoty bazowej w stosunku do całej budżetówki. To jest bardzo dobry materiał analityczny. Od 2003 r. jest to najwyższa podwyżka - patrzę na panią minister rządu SLD-PSL - ta, która była w roku ubiegłym. Ta tendencja się utrzymuje, i bardzo dobrze. To nie oznacza, że nauczyciele nie chcą więcej. Mają do tego pełne prawo, a związki zawodowe mają prawo o to zabiegać i walczyć. Jeśli chodzi o ministra finansów, to wszyscy jesteśmy za tym, żeby wyasygnował, wysupłał jak największą kwotę.</u>
          <u xml:id="u-83.30" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna kwestia, podręczniki. Biadolimy dzisiaj, że rosną... Przecież było tyle pomysłów, a co się okazuje? Proszę sięgnąć do raportu Rady Języka Polskiego, zobaczycie, że trzeba zacząć - i cieszę się, że w tym materiale jest taki zapis - od weryfikacji sposobu dopuszczenia podręczników do użytku szkolnego. W tych książkach są błędy stylistyczne, merytoryczne i nawet ortograficzne. Dobrze, że pani minister zamierza się przyjrzeć temu zagadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-83.31" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna sprawa, kształcenie zawodowe. Przecież panaceum miały być licea profilowane, w których to szkołach zawodowych miało być tylko 6 godzin kształcenia ogólnego. Miał być specjalista od przykręcania lewego koła i prawego koła. Dzisiaj rzeczywiście, po pierwsze, trzeba myśleć o kształceniu ustawicznym...</u>
          <u xml:id="u-83.32" who="#komentarz">(Gwar, wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.33" who="#PoselTadeuszSlawecki">, po drugie, bardzo dobrym pomysłem jest dopuszczenie prawdziwych mistrzów w zawodzie, instruktorów zawodu, a nie osób, które poznały zawód tylko teoretycznie. Jest dobry pomysł, trzeba go doskonalić, konsultować z cechami, z rzemieślnikami, z różnymi przedsiębiorcami i zakładami.</u>
          <u xml:id="u-83.34" who="#PoselTadeuszSlawecki">Dam przykład ze swojej miejscowości, patrzę tutaj na mojego kolegę posła z Radzynia. W Radzyniu powstaje duży zakład produkujący narzędzia chirurgiczne. Nie autostrada, nie lotnisko, bo tam tego nie ma, ale jest bardzo dobra szkoła zawodowa i to między innymi spowodowało, że tam się buduje zakład dający prawie 400 miejsc pracy. To pokazuje, że opłaci się inwestować w dobre szkoły zawodowe, nawet kształcące w tradycyjnych zawodach.</u>
          <u xml:id="u-83.35" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna rzecz, doradztwo zawodowe. Dzisiaj ono kuleje, bo poradnie psychologiczno-pedagogiczne są nie w pełni wydolne, nie mają odpowiednich etatów, natomiast bardzo dobrze robią to ochotnicze hufce pracy. Bardzo proszę, żeby nie psuć tego, co dobrze funkcjonuje. Ochotnicze hufce pracy świetnie wspomagają cały system nie tylko w zagospodarowaniu młodzieży, która nie ma gdzie się odnaleźć, ale przede wszystkim w poradnictwie zawodowym, i absorbują środki unijne.</u>
          <u xml:id="u-83.36" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-83.37" who="#PoselTadeuszSlawecki">No i stało się. Dwie minuty.</u>
          <u xml:id="u-83.38" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.39" who="#PoselTadeuszSlawecki">Myślę, że zamiast skakać sobie do oczu, zamiast obrzucać się inwektywami, trzeba stwierdzić, że jest to dobry kierunek. Po pierwsze, Komisja Trójstronna, która ostatecznie zdecyduje zarówno o emeryturach nauczycielskich... Tak na marginesie, jestem przekonany - moi koledzy związkowcy wiedzą to samo - że gdyby nauczyciele naprawdę się dowiedzieli, co oznacza emerytura pomostowa, to zaledwie kilka procent zdecydowałoby się na skorzystanie z niej. Jest to forma zasiłku przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-83.40" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.41" who="#PoselKrzysztofSonta">(Znać prawo.)</u>
          <u xml:id="u-83.42" who="#PoselTadeuszSlawecki">Ale sprawa jeszcze nie jest zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-83.43" who="#PoselTadeuszSlawecki">Kolejna rzecz. Potrzebna jest debata. Ostatnia duża debata w parlamencie odbyła się w roku 1994. Wtedy ówczesny pan prezes ZNP Zaciura był szefem komisji, był pan Łuczak i odbyła się debata, w której osiągnęliśmy konsensus. Myślę, że jest potrzeba osiągnięcia porozumienia brzegowego dotyczącego zarówno statusu zawodowego nauczyciela, jak i innych spraw, żebyśmy się nie rozmieniali na drobne. Powinniśmy spróbować osiągnąć konsensus, tym bardziej, że zapowiedziała go pani minister Hall. Ja również będę prosił o ponowne rozmowy dotyczące nadzoru kuratora nad określonymi sprawami. Bo to jest dokładnie tak samo, jak z Senatem. Wszyscy mówią, że Senat jest niepotrzebny, po co jest ta druga Izba, a jednak sami widzimy, że w procesie legislacyjnym uwagi Senatu są potrzebne, wiele poprawek się wprowadza. Czasami warto, żeby ktoś z zewnątrz spojrzał na to, co się dzieje chociażby w procesie kształtowania sieci szkół czy powoływania dyrektorów, bo wiemy, że radosna twórczość samorządów też kwitnie. Dziękuję za uwagę. Oczywiście nasz klub będzie głosował za przyjęciem tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-83.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Bożena Kotkowska w imieniu dwóch kół: SDPL - Nowa Lewica i Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Szanowni Nauczyciele, Pracownicy Oświatowi zgromadzeni na galerii! Pani Minister! Szanowna Izbo! Proszę państwa, zacznę chyba od tego, co nas łączy. Zgadzamy się, iż edukacja to najcenniejsza i najbardziej efektywna inwestycja, jakiej nasze państwo może i powinno dokonywać z myślą o przyszłości Polski i Polaków. Dziś nie ulega już wątpliwości, że wykształcenie i kompetencje to podstawa egzystencji człowieka we współczesnym świecie. System edukacji musi być zatem ciągle budowany, modernizowany, ale - to bardzo cenna uwaga - musi się to odbywać rozważnie i w porozumieniu ze wszystkimi środowiskami odpowiedzialnymi i zainteresowanymi tym systemem.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PoselBozenaKotkowska">Muszę przyznać, że reforma oświaty, która została wprowadzona od 1 września 1999 r., niestety nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Nauczyciele - ja też jestem nauczycielem z 25-letnim stażem - obserwują, że każdy rząd reformuje oświatę. Jest ona narzędziem poszczególnych rządów. Nie zgadzam się z tym, ponieważ jeśli chodzi o oświatę, powinien to być proces długofalowy. Trzeba ją projektować i patrzeć na nią, biorąc pod uwagę taki proces. Nie wolno patrzeć na moment, chwilę i na nieustanne reformowanie tej edukacji. Jesteśmy wszyscy jako nauczyciele zmęczeni zmianą przepisów i reformami, które, okazuje się, są nieudane.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PoselBozenaKotkowska">Reforma edukacji, która weszła w życie w 1999 r., ministrem był jeszcze pan Handke, doprowadziła dzisiaj - zacznę od przedszkoli, ponieważ jeśli chodzi o dzieci w tym wieku, to jest właściwie najwspanialszy czas do rozwoju edukacyjnego, diamentowy dla dzieci, więc myślę, że tutaj należałoby zwrócić uwagę na tę sprawę - do zapaści edukacyjnej, czyli do likwidacji przedszkoli zarówno w małych gminach, o czym już nie wspomnę, jak również w dużych miastach. Doprowadziła do tego właśnie reforma, bowiem nie finansując przedszkoli, możliwości dotyczące decydowania o edukacji naszych najmłodszych przekazaliście państwo samorządom. Sprzeciwiam się zdecydowanie scedowaniu kwestii edukacji na samorządy, ponieważ nie są one dotowane, nie mają pieniędzy i w wyniku rachunku ekonomicznego likwidują przedszkola.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę państwa, przedszkole kosztuje dzisiaj rodzica 300 zł. Jeśli udałoby się poprzeć wniosek Związku Nauczycielstwa Polskiego o dotację oświatową, o przekazanie do samorządów subwencji oświatowej na przedszkola, gdyby edukacja przedszkolna była darmowa, nie trzeba byłoby zmuszać rodziców do tego, żeby dzieci uczęszczały do przedszkoli. Niejednokrotnie widzę protesty rodziców, jeśli chodzi o różne zmuszanie.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PoselBozenaKotkowska">Wydaje mi się, że przedszkola powinny być naprawdę bezpłatne już od trzeciego roku życia...</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#PoselJanKulas">(Na rodzinę postawić.)</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#PoselBozenaKotkowska">...ponieważ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej mówi o równym dostępie do edukacji. Wszyscy naukowcy uważają, zresztą zarówno państwo, jak i pani minister zgodziliście się z tym, że to najcenniejszy wiek. Proponujemy więc przekazać subwencję do samorządów. Edukacja przedszkolna od trzeciego roku życia powinna być bezpłatna. Zobaczycie państwo, że za kilka lat będziemy mogli nadrobić zapóźnienia cywilizacyjne. To jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#PoselBozenaKotkowska">Proszę państwa, następna kwestia, o której nic się tutaj nie mówi, pani minister również nie powiedziała o tym w informacji ani słowa, to zmniejszenie liczby uczniów w klasie - jest to pierwsza z zasad profilaktyki - do 15 osób, pani minister. My jako SDPL często o tym mówimy, wspominamy i monitujemy. To są małe szkoły. Państwo mówicie o przemocy, jak sobie z nią radzić. W jaki sposób można się jej pozbyć w dużych szkołach, w dużych klasach, gdzie nauczyciel nie zna uczniów, gdzie nie może szybko reagować, jeśli chodzi o zagrożenia, które istnieją w tej chwili? Widzicie państwo, że nawet wśród młodzieży dochodzi do samobójstw. Ta agresja, naprawdę - widzicie to państwo, zresztą cały czas pokazują to media - nasila się. Nie ma więc innej możliwości, trzeba zacząć od profilaktyki. Mówię to jako nauczyciel, który tyle lat pracował z trudną młodzieżą i z narkomanami. Uważam, że to jest jeden z postulatów.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#PoselBozenaKotkowska">Kolejna sprawa, o której chciałabym powiedzieć, to niedofinansowanie. Skandalem jest to, wydaje mi się - pokażę pani minister słupki i proszę się z tym zapoznać, pani minister - ile Polska wydaje na edukację. Nawet Węgry wydają na edukację więcej pieniędzy niż my, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#PoselTomaszKulesza">(Dlaczego: nawet?)</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#PoselBozenaKotkowska">Nie będę tutaj przytaczać tego, że na edukację przekazywanych jest dwukrotnie mniej pieniędzy niż wynosi średnia unijna.</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#PoselBozenaKotkowska">Pani minister, wzrost wydatków na oświatę w budżecie wynosić będzie ok. 7,6%. Czy zdążymy odrobić zapóźnienia w stosunku do innych krajów? Niestety, nie.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#PoselBozenaKotkowska">Druga sprawa, proszę państwa, to nauczycielskie emerytury. Nie zgadzam się na to i mam nadzieję, że rząd zrozumie, iż nauczyciel powinien mieć możliwość, aby na tę emeryturę odejść. To, że otrzymaliśmy takie przywileje od poprzednich rządów, niestety, obliguje ten rząd do tego, żebyście respektowali prawa, które są nabyte. Powiedziałam już wyraźnie, że w momencie, kiedy wejdzie ustawa pozbawiająca nas możliwości przejścia na emeryturę, złożymy skargę do Trybunału Konstytucyjnego. Po prostu nie będzie innej możliwości. Mamy nadzieję, że państwo pozwolicie, żeby nauczyciele poszli na wcześniejsze emerytury.</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#PoselBozenaKotkowska">Następna kwestia, pani minister mówiła tutaj o tym, dotyczy przekazywania szkół fundacjom. To jest cicha prywatyzacja. Powiem to na własnym przykładzie. Z ekonomicznego punktu widzenia, pani minister, to jest nieuzasadnione. W mojej gminie przekazano bowiem szkołę fundacji i okazało się, wynikało to z wyliczeń, że budżet gminy miał o 400 tys. większe koszty, jeśli chodzi o tę szkołę. Czy wiecie państwo, że w ustawie o systemie oświaty jest zapis, że to jest średnia na jednego ucznia? Czyli ze wszystkich szkół liczy się średnią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Nie macie państwo wpływu, co jest bardzo ważne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Już kończę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jest już 2 minuty po czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Nie macie państwo wpływu na to, co się dzieje z tymi pieniędzmi. Państwo polskie daje pieniądze, ale nie ma możliwości kontroli. NIK wskazał nieprawidłowości. Przestrzegam przed przekazywaniem szkół fundacjom i prywatyzacją szkół.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Pani minister, jest jeszcze jedna rzecz, o której pani minister, myślę, zapomniała. Nie będę już wracać do komputerów. Króciutko. Moja pracownia ma już 6 lat i, proszę państwa, zapóźnienie cywilizacyjne jest wielkie. Chciałabym tylko doczekać prawdziwych pracowni, z prawdziwym oprogramowaniem. Mam nadzieję, że doczekam.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#GlosZSali">(Laptopy to jest dobra rzecz.)</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PoselBozenaKotkowska">Nie wierzę w te laptopy. Nie wierzę też w to, że te 500 mln zaspokoi potrzeby edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PoselBozenaKotkowska">Na koniec, pani minister, nie widzę postulatów, jeśli chodzi o stołówki. Co czwarte dziecko w naszym kraju jest głodne. Nie widzę, żeby w ustawie o systemie oświaty było zapisane, że w każdej szkole powinna być stołówka z zapleczem kuchennym. Jak już kilkakrotnie mówiłam, obiad kosztuje wówczas 2,5 zł, pani minister, a nie 6,5, jak dotychczas, kiedy samorządy zlikwidowały i doprowadziły do cateringu. Pani minister, w trosce o to, żeby dziecko nie było głodne, nie powinien być pani minister obojętny los naszych polskich dzieci w szkołach, ponieważ one są głodne. To jest udowodnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselTomaszKulesza">(Ale to zajmie jeszcze pół godziny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę przejść do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Chciałabym wrócić do podwyżek i do związków zawodowych. Po raz pierwszy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Tylko minutkę.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Po raz pierwszy widzę, że jest porozumienie dwóch związków zawodowych. Cieszę się bardzo. W oświacie, pani minister, jest trudna, dramatyczna sytuacja. Związki zawodowe współpracują w tej dziedzinie. Myślę, że wynikiem podwyżek będzie monit związków zawodowych i lewicy, która postulowała od samego początku o podwyżkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Szanowna pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Myślę jednak, że to będzie 50 albo nawet i więcej, jeśli chodzi o dyplomowanych nauczycieli, czego na razie nie widzę, pani minister. Jednak segregujecie nauczycieli. Wszyscy nauczyciele powinni dostać godziwe podwyżki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Szanowna pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Myślę o zasadniczych zmianach. Dziękuję. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze minister edukacji narodowej pani Katarzyna Hall.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę zwrócić uwagę na kilka kwestii podnoszonych w wystąpieniach, przede wszystkim na to, o czym też była już tu mowa, czyli w jaki sposób prowadziliśmy konsultacje społeczne i w jak szerokim zakresie. Rzeczywiście był to proces, w który zaangażowane było całe kierownictwo ministerstwa, które jest tu ze mną w tej chwili, i myślę, że naprawdę stanowi taką kompetentną, zwartą drużynę, która bardzo dobrze, merytorycznie pracuje. Dziękuję kierownictwu</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">, dziękuję dyrektorom departamentów, którzy naprawdę wkładają bardzo dużo pracy w przygotowywanie zmian. Jesteśmy otwarci na proces konsultacji. Wydaje się, że tak szerokich konsultacji społecznych jeszcze nie było; w procesie brało bezpośredni udział pond 7,5 tys. osób, napłynęło pond 2,5 tys. pisemnych opinii. Dialog ze związkami zawodowymi, które mają prawo do protestów, też jest prowadzony nieustająco.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na to, że prowadzimy wspólne rozmowy ze środowiskiem nauczycielskim nie tylko jako ministerstwo edukacji, ale w imieniu rządu rozmawiają również minister i przedstawiciele Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiciele Ministerstwa Finansów, przedstawiciele kancelarii premiera. W tych kilkunastu cyklicznych spotkaniach, o których tu mówiłam, brali udział zaangażowani przedstawiciele kilku resortów. Rozmawiali oni na różne tematy właśnie dlatego, że jest to wspólna polityka rządu, zarówno jeżeli chodzi o szukanie środków na edukację, na wynagrodzenia nauczycieli, jak i o istotne zwiększenie tych środków, największe w skali ostatnich kilkunastu lat. Jednocześnie rozmawiamy o kwestiach emerytalnych, o kwestiach związanych z wyposażeniem szkół, o poprawie warunków pracy nauczycieli. O tych wszystkich kwestiach rozmawiamy wspólnie z przedstawicielami innych resortów, nie tylko ministerstwa edukacji. Również Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej są bardzo mocno zaangażowane w to, żeby wszystkie te cele wspólnie osiągać. Jest to wspólna polityka, cel całego rządu: znalezienie środków, istotne zwiększenie środków budżetowych na edukację.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wreszcie wprowadzamy mechanizmy kontrolne, też do tej pory niewprowadzane, np. kontrolowanie samorządów, czy na pewno odpowiednio wysokie są średnie wynagrodzenia nauczycieli, albo kontrole związane z dotowaniem oświaty prowadzonej przez inne podmioty, czy dotacja jest odpowiednio wykorzystana, czy wszystko to jest prawidłowo robione, itd. Zwracam uwagę, że nadzór pedagogiczny działa również w odniesieniu do placówek oświatowych prowadzonych przez inne organy niż samorządy lokalne. Wszystkie szkoły są poddane kontroli państwowej.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcielibyśmy wzmóc kontrolę jakości edukacji we wszystkich szkołach. Jeżeli mówimy o przekazywaniu szkół innym organom, to mówimy tylko i wyłącznie o oświacie publicznej, bezpłatnej, powszechnie dostępnej. Po prostu chodzi nam o wzbogacenie oferty oświaty publicznej tam, gdzie dotychczas samorządy decydowały się na zamykanie szkół, często nie umiały sobie poradzić z jakością oferty. Mamy mnóstwo przykładów w całym kraju, gdzie właśnie lokalne społeczności potrafiły sobie z tym poradzić, są przykłady konkretnych inicjatyw, świetnych stowarzyszeń rodziców, które lepiej realizują potrzeby mieszkańców niż samorządy, radzą sobie lepiej niż dotychczas one.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chciałabym zwrócić uwagę, że podnoszono tu, że Handke likwidował szkoły. Jeżeli likwidował szkołę podstawową to po to, żeby w to miejsce utworzyć gimnazjum, bo takie rzeczy się wówczas działy. To nie jest tak, że znikała taka liczba szkół.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#PoselArturOstrowski">(Pani nie broni min. Handke.)</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">To było związane głównie z reformą strukturalną, a począwszy od 2004 r. -śledzimy te statystyki - zmiany w sieci szkolnej właściwie są, można powiedzieć, minimalne. I w tej chwili właśnie tam, gdzie warto wyjść naprzeciw społecznościom lokalnym, chcemy zaproponować mechanizm, który pozwoli w miejscach, w których często występują problemy, o których była mowa, właśnie lepiej realizować ich potrzeby. Każda sprawa musi być rozważana indywidualnie, jednak trzeba działać zgodnie z prawem. Po poprzednim rządzie mamy ponad 100 procesów, które właśnie dotyczą tego, czy uchwały samorządów były zmieniane zgodnie z prawem. Naprawdę trzeba dać samorządom możliwość praworządnego racjonalizowania sieci szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#PoselTeresaWargocka">(Mają takie prawa. Zlikwidowano 400 szkół.)</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W tej chwili, jak mówię, mamy procesy w tej sprawie, na ile praworządne były działania prowadzone w poprzednich czasach. Tak że ważne jest dla mnie realizowanie tych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Drodzy państwo posłowie, wierzę w to, że zdecydowana większość nauczycieli pracuje dlatego, że lubi tę pracę i chce dobrze pracować. Wierzę, że zdecydowana większość dyrektorów szkół potrafi samodzielnie zarządzać szkołami i będzie umiała lepiej kształtować ofertę szkół. I wierzę również, że zdecydowana większość samorządów świetnie sobie umie radzić z zarządzaniem siecią szkolną i ofertą edukacyjną, inwestuje w edukację, dba o warunki pracy szkół. Wydaje mi się, że musimy mieć świadomość tego, że warto ufać nauczycielom, dyrektorom, samorządom, którzy działają dla dobra edukacji, natomiast to nie znaczy, że nie trzeba doskonalić nadzoru pedagogicznego, bo trzeba go doskonalić.</u>
          <u xml:id="u-103.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mówili państwo o problemach z egzaminami zewnętrznymi. Proszę państwa, pytania na egzaminy przygotowuje się dwa lata.</u>
          <u xml:id="u-103.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.17" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall"> Te przygotowania rozpoczęto jakiś czasu temu i widać, jak dbano o te procedury. Trzeba to poprawić, chcemy to zmienić, chcemy, żeby był obowiązek alarmowania, jeżeli pogarszają się wyniki edukacyjne, żeby odpowiednio oceniać te wyniki w porównywalnych skalach, żeby alarmować, kiedy wyniki się pogarszają, żeby organa nadzoru wkraczały rzeczywiście zdecydowanie. Dzisiaj nadzór interesuje się tym, czy prawidłowo są wypełnione tabelki w arkuszach organizacyjnych, a mało interesuje się tym, czy dzieci czytają lektury. Trzeba to zmienić. </u>
          <u xml:id="u-103.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.19" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall"> Nadzór powinien dotyczyć jakości nauki, jej efektów. Przedstawiciele organów nadzoru powinni przychodzić i patrzeć, czy są realizowane wymagania zawarte w podstawie programowej. To jest potrzebne. Potrzebne jest jasne, precyzyjne określenie wymagań i potrzebne jest ich egzekwowanie, w wypadku gdy wyniki edukacyjne systematycznie spadają. Wręcz oczekujemy, że zły dyrektor nie będzie mógł kontynuować swojej misji, bo dobry dyrektor, dobry zespół nauczycieli dba o osiąganie postępów. Nawet w trudnych okolicznościach i w trudnych warunkach można pomagać dzieciom w zindywidualizowany sposób i trzeba to robić. Można dbać o to, żeby nawet w najtrudniejszym środowisku społecznym te wyniki były poprawiane, a chcemy stwarzać warunki do tego, żeby zwiększać szanse i zwiększać możliwości pomocy.</u>
          <u xml:id="u-103.20" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chciałabym jeszcze jasno powiedzieć, że to, że matematyka ma wrócić na maturę, widać, że jest bardzo potrzebne. Były tu różne wyliczenia, już nie chcę ich drobiazgowo poprawiać, ale mają państwo w przekazanym materiale tabelki z jasnymi wyliczeniami, bo jak się liczy nawet mniejszy procent, ale od większej kwoty, to wychodzą większe liczby. Bardzo proszę sięgnąć do tych tabelek i powiedzieć nauczycielom, że jednak ich płace na pewno będą bezwzględnie rosnąć, i to jest istotnie, nawet jak liczba procentowa jest mniejsza, bo jak policzymy od większych kwot, to wyniki będą inne, większe.</u>
          <u xml:id="u-103.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.22" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall"> Tak że edukacja matematyczna przede wszystkim.</u>
          <u xml:id="u-103.23" who="#PoselIzabelaKloc">(Kolejne tabelki chcecie wprowadzać?)</u>
          <u xml:id="u-103.24" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę, podsumowując, powiedzieć o naszych priorytetach i o efektach konsultacji, bo naprawdę jesteśmy otwarci na konsultacje. Przypominam, że część z państwa, również obecnych tu posłów opozycji, zabierała głos w debatach wojewódzkich, a wszystkich tych głosów słuchamy, rozmawiamy w komisji edukacji i jesteśmy otwarci na uwagi i pomysły płynące ze wszelkich środowisk. Naprawdę liczba rozmów, spotkań, które odbywamy w terenie, również ze związkowcami, jest bardzo, bardzo duża. Chcemy rozmawiać i chcemy doskonalić nasze projekty i, jak powiedziałam, wierzę, że debata nad naszymi przygotowanymi już projektami ustaw w tej Izbie wpłynie jeszcze na poprawienie wielu szczegółów. Uwzględniamy efekty konsultacji, słuchamy różnych środowisk, a wszystkie uwagi, które uzyskujemy od różnych środowisk, państwo posłowie przecież otrzymają i będą mogli się z tym wszystkim zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-103.25" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Co chcemy zrobić? Chcemy udoskonalić programy, chcemy udoskonalić system egzaminów zewnętrznych, ale i chcemy ufać samorządom, wspierać je w realizacji zadań. Wierzymy, że samorząd dobrze będzie dbał o jakość edukacji. Jeżeli dostanie tak ważne zobowiązanie, będzie dumny, kiedy wyniki będą się poprawiać, będzie raportował swojej radzie gminy czy miasta o tym, jak wyniki poprawia. Ale chcemy to osiągnąć dzięki docenieniu nauczycieli, wzmocnieniu ich pozycji zawodowej, spowodowaniu, by godne wynagrodzenie gwarantowało, że i emerytura będzie godna, by wreszcie z byciem nauczycielem wiązała się nie tylko satysfakcja i radość pracy z dzieckiem, ale i by satysfakcja materialna w końcu była większa. Możemy to osiągnąć tylko wtedy, kiedy uprościmy trochę prawo, jeżeli zmniejszymy liczbę procedur biurokratycznych, które dziś zaprzątają uwagę pracowników kuratoriów, pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych, nieustająco pieczętujących dziesiątki opinii zamiast pomagać naprawdę szkołom, zamiast wspierać je w tym, żeby jakość edukacji była lepsza.</u>
          <u xml:id="u-103.26" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę powiedzieć jasno, że jesteśmy otwarci na konsultacje i co zmodyfikowaliśmy w naszych projektach, bo ten projekt, opis zmian potrzebnych w systemie edukacji, został zmieniony po wielomiesięcznych konsultacjach, przede wszystkim doprecyzowany w wielu miejscach. Głównym adresatem tych konsultacji były środowiska samorządowe, wszyscy przedstawiciele samorządów lokalnych byli zaproszeni na spotkania, opinie zostały zebrane, zanotowane, przeanalizowane, szczególnie dotyczące spraw organizacyjnych. Środowiska nauczycielskie i akademickie interesowały się bardzo treściami, które mają się zmienić w podstawie programowej. Mnóstwo szczegółowych opinii napłynęło. Osobiście się spotykałam z nauczycielami i później już, kiedy ukazywały się kolejne wersje projektu, to ze zdumieniem mówili do mnie: A myśmy napisali i to zostało uwzględnione. W ogóle nie myśleliśmy, że przez Internet się wysyła i faktycznie wprowadzana jest zmiana. Faktycznie te opinie były czytane i faktycznie zmiany, które nauczyciele nadsyłali, były poważnie analizowane i nanoszone zawsze, kiedy pod względem merytorycznym ich głosy były poważne, mądre. Mamy wielu mądrych nauczycieli, interesujących się tym, czego są uczone dzieci, i warto ich słuchać, trzeba ich słuchać.</u>
          <u xml:id="u-103.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.28" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">W szczególności jeżeli chodzi - bo takie trzy grupy tematów były w każdej debacie - o uczniów najmłodszych, o czym tu była mowa, to sposób rozłożenia w czasie pójścia dzieci 6-letnich do pierwszych klas jest wynikiem konsultacji. Mówiliśmy tylko o tym, że warto i trzeba obniżyć wiek szkolny i dlaczego, i słuchaliśmy, jak to zrobić. Projekt ZNP, o którym tu była mowa, zakładał radykalne, rewolucyjne rozwiązanie - wprowadzenie jednego dnia dwóch roczników uczniów naraz. To jest coś, co mogłoby dostarczyć wielu kłopotów organizacyjnych i problemów samorządom lokalnym, mogłoby też zachwiać pewnym poczuciem bezpieczeństwa rodzin, rodziców. My chcemy zrobić to spokojnie i stopniowo. Zakładamy, że w ciągu 3 lat, krok po kroku, pomału, mniej więcej około 1 i 1/3 rocznika urodzeniowego uczniów będzie takim rocznikiem edukacyjnym. To jest możliwość płynnego wykorzystania kadry, bo będą te roczniki mniej więcej tak samo liczne jak starszych gimnazjalistów, i bazy lokalowej w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach, bo pamiętajmy, że przecież to jest jeden rocznik więcej, jest to ponad 350 tys. uczniów więcej w systemie, czyli ileś klas, ileś oddziałów, ileś etatów przez 12 lat w systemie edukacji więcej. To musi iść płynnie. Te dzieci potem będą przechodzić do gimnazjów, do liceów, na studia. Jeżeli te roczniki edukacyjne będą zrównoważone, to będzie wszystko szło płynnie i naturalnie. Rozłożenie wprowadzenia tej zmiany na 3 lata da nam możliwość najlepszego wykorzystania zasobów, jakie mamy, np. kadrowych, i ten niż demograficzny nie spowoduje takiego tąpnięcia i zwolnień, które by nastąpiły, gdyby tej zmiany nie było.</u>
          <u xml:id="u-103.29" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Konsultacje z samorządami nam pokazały, że taki płynny sposób objęcia obowiązkiem szkolnym tych dzieci jest najlepszy. Samorządy same przekonują swoich mieszkańców, że przygotują szkoły na przyjęcie najmłodszych dzieci. My chcemy je w tym wspierać. Przygotowaliśmy rządowy program wsparcia samorządów w wyposażaniu sal dla dzieci najmłodszych. To jest również wniosek z konsultacji, że środki na dodatkowe wyposażenie są najbardziej potrzebne, że warto wspierać zakupy podręczników dla roczników objętych zmianami. Klasy I gimnazjum chcemy dołączyć do programu ˝Wyprawka szkolna˝ i rok po roku, jako że nie będzie można odkupywać podręczników, rodziny najuboższe wspierać, żeby zakup podręczników nie był uciążliwy dla dzieci, które są objęte tymi zmianami. To też wniosek z konsultacji, że do tych rodzin to trzeba zaadresować. Wreszcie sprecyzowanie, że we wszystkich formach edukacji przedszkolnej musi obowiązywać cała podstawa programowa, to też ważny postulat i to też wnioski przez państwa posłów nieraz zgłaszane w debatach o tym, żeby koniecznie objąć 5-latki obowiązkiem szkolnym, że nie możemy zgodzić się na to, żeby sytuacja była taka, że obowiązkowego przygotowania przedszkolnego nie będzie, bo dziecko musi iść do szkoły przygotowane. Niech to będzie nawet w małych formach edukacja, bo zwracam uwagę, że jeżeli chodzi o edukację przedszkolną, to w wypadku gdy nie ma potrzeby wyrywania dziecka ze środowiska rodzinnego na 10 godzin dziennie, jak to ma miejsce w tradycyjnym przedszkolu, to może być grupa nawet 3- czy 5-osobowa w warunkach domowych edukowana, byle w sposób fachowy, z uwzględnieniem całości podstawy. Można w takich warunkach, w takich małych formach te dzieci przygotowywać do szkoły, ale trzeba rozpoznać, wesprzeć, zindywidualizować. Powszechna diagnoza i wsparcie mają być zapewnione już na tym etapie. Chcemy, żeby wszystkie dzieci były tym wsparciem objęte, miały zagwarantowane dobre przygotowanie do szkoły. I na najbliższe 2 lata mamy to, tak krok po kroku, zaplanowane.</u>
          <u xml:id="u-103.30" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jeśli chodzi o edukację starszych z kolei uczniów, to znowu mamy konkretne efekty konsultacji. To nie jest tak, że nic z tych konsultacji nie wynikło. Po pierwsze, co do roli języka polskiego, to okazało się, że to jest coś, co jest nawet ważniejsze niż mówienie o tym, że mamy więcej uczyć języków obcych. Podnoszono w debatach, że warto na to zwrócić uwagę, żeby liczba godzin języka polskiego, edukacji w dziedzinie kultury polskiej była dostateczna, by zwrócić uwagę na rolę języka polskiego przy rekrutowaniu na studia, bo przecież nawet jeżeli idę na studia inżynierskie, to muszę dobrze posługiwać się językiem polskim, żeby skończyć z poziomem aspiracji na poziomie 30% w kwestii znajomości języka polskiego. To było bardzo ważne w debatach. Chcemy apelować do uczelni wyższych, żeby podczas rekrutacji na wszelkie kierunki język polski był bardziej uwzględniany.</u>
          <u xml:id="u-103.31" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jak rozwiązać obecność w edukacji nowoczesnych technologii? Też trwała na ten temat dyskusja. Szkoły podnoszą tę kwestię, chcą elektronicznych dzienników, elektronicznej dokumentacji, elektronicznej komunikacji z rodzicami, materiałów dydaktycznych, bibliotek multimedialnych, dostępnego przez Internet oprogramowania edukacyjnego. Pracujemy nad tym, jak to rozwiązać, jest to w fazie przygotowania - ja tu jeszcze o tym nie mówiłam - to nie są domknięte projekty, ale te uwagi były szalenie cenne, poddają bowiem mnóstwo dobrych rozwiązań i pomysłów.</u>
          <u xml:id="u-103.32" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wreszcie efektem konsultacji są obowiązkowe bloki na poziomie ponadgimnazjalnym dopełniające wykształcenie ogólne. Chcemy, żeby we wszystkich szkołach, w których nauka kończy się maturą, również w tych typach szkół, gdzie obecnie tego nie ma, uczeń miał obowiązek realizowania dwóch bądź trzech przedmiotów przynajmniej o charakterze rozszerzonym, dających solidny fundament pod studiowanie, ale żeby to było dopełnione dla tych, co wybierają nauki przyrodnicze, blokiem historyczno-społecznym, natomiast dla tych, co wybierają z kolei nauki humanistyczne, blokiem przyrodniczym. Chodzi o to, żeby odbiorcę współczesnych zdobyczy nauk przyrodniczych zapoznawać też ze zdobyczami współczesnej nauki, kształtować takiego odbiorcę kultury. Te bloki to efekt konsultacji, to efekt dyskusji. Nauczyciele zgłaszali takie pomysły, że warto głęboko profilować, warto dać dużo czasu na pogłębianie przedmiotu, ale jednocześnie dopełniać wykształcenie ogólne.</u>
          <u xml:id="u-103.33" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">I jeszcze bardzo istotna sprawa - żebyśmy mieli świadomość, że trzeba wspierać nauczyciela. Znowu pojawiły się konkretne pomysły, jak wspierać nauczycieli. Myśmy zastanawiali się nad tymi pomysłami, mieliśmy świadomość, że to wsparcie jest potrzebne. W najbliższych dniach, w najbliższych tygodniach każdy dyrektor szkoły dostanie podobny poradnik zawierający szczegółowe wskazówki, jak organizować pracę szkoły. W przyszłym tygodniu te poradniki zostaną wydrukowane i sukcesywnie będą wysyłane do szkół. Wskazują one właśnie sposób zapoznania się z nową podstawą programową, podejścia do planowania organizacji pracy. Do dyrektorów szkół dotrą odpowiednie konferencje szkoleniowe wskazujące, jak z tych różnych porad korzystać, jak organizować pracę w tej zmienionej rzeczywistości. Chcemy przeprowadzać pewne kaskadowe szkolenia dla dyrektorów, a także dla osób, które mają w trakcie edukacji przedszkolnej zajmować się diagnozą przedszkolną, które mają diagnostycznie wspierać ucznia w szkole podstawowej, bo chcemy, żeby pewne działania diagnostyczne wyprowadzić z poradni i wprowadzić do szkół. Wreszcie chodzi nam o wykorzystywanie nowoczesnych technologii w doskonaleniu nauczycieli, o uczynienie punktów doradztwa metodycznego takimi nowoczesnymi ośrodkami jak na przykład biblioteki multimedialne. Chcemy te wszystkie działania zaplanować tak, by wyjść naprzeciw wnioskom wynikającym z tych konsultacji społecznych. Chcemy też sprawić, aby w rejonowych szkołach podstawowych dyrektor umiał doradzić rodzicowi, co dla dziecka jest najlepsze, w jakim tempie można je skierować do szkoły i jak mu pomóc. Bo to dyrektor, rozmawiając z rodzicem kandydata do szkoły, może powiedzieć czasem: proszę, dziecko ma sześć lat, chodziło do przedszkola, od kilku lat sobie świetnie w nim radzi, więc nawet trochę szybciej, niż ustawa przewiduje, może iść do szkoły. Tymczasem dziecko, które dotychczas nie miało możliwości korzystania z edukacji przedszkolnej, lepiej niech jeszcze poczeka, niech najpierw pójdzie do przedszkola, potem do szkoły. To takie jakby kierowanie ruchem, że pochylamy się nad każdym dzieckiem, zastanawiamy się, co jest dla niego lepsze, to też jest wniosek z konsultacji i dlatego chcemy podchodzić do tego indywidualnie, dajemy trzy lata rodzicom na zapoznanie się z tym wszystkim, szkołom na przygotowanie się, na rozmawianie, na podejmowanie dialogu z rodzicami, na szkolenie. Bardzo istotne jest, żebyśmy mieli świadomość, że jest to proces spokojnie przebiegający, rozłożony na lata, dający możliwość dostosowania się, doposażenia szkół wszędzie tam, gdzie to jest potrzebne. Bo zwracam uwagę, że większość dzieci 6-letnich w tym kraju korzysta dziś z obowiązkowego przygotowania przedszkolnego w szkołach i tam są sale już wyposażone odpowiednio dla małych dzieci i nauczyciele stosują metody odpowiednie dla małych dzieci. To nie jest tak, że w większości szkół tego nie ma. Są szkoły, gdzie tego brakuje, gdzie nie było oddziałów przedszkolnych, gdzie szczególnie trzeba się zaangażować w tę zmianę. Natomiast jest wiele miejsc świetnie przygotowanych do tego, żeby dobrze zająć się małym dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-103.34" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcemy naprawdę wprowadzić w tym roku szereg tych zmian, o których tu mówiłam, jeżeli chodzi o przygotowanie nauczycieli i dyrektorów. Zwracam na to uwagę, bo tutaj mówiono, że tu coś się zdarzyło. W szkołach, zwróćcie państwo posłowie uwagę, jest w tej chwili spokojna praca, bo na razie pracujemy z wykorzystaniem dokładnie tych samych programów, rozwiązań organizacyjnych. Mamy czas na przygotowanie się. Mamy sporo czasu, żeby zapoznać się z tym, jakie możliwości dają te zmienione podstawy programowe. Nauczyciel może się do tego spokojnie przygotować i niekiedy, jak na przykład w klasach 4-6 szkoły podstawowej czy w szkołach ponadgimnazjalnych, ma nawet na to kilka lat. Tak że spokojnie do tego się można przygotować.</u>
          <u xml:id="u-103.35" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Jednakowe stroje szkolne obowiązują wszędzie tam, gdzie społeczność szkolna się z nimi identyfikuje, gdzie uznała je za swoje i uważa za wartość wychowawczą. Jestem za tym, żeby rodzice byli najważniejszym partnerem konkretnej szkoły, żeby to oni mieli wpływ na to, żeby się wypowiedzieli, czy oczekują od szkoły określenia takich czy innych zasad zachowania uczniów, na przykład jeśli chodzi o wprowadzenie stroju szkolnego, ale też o pewne kierunki, wartości wychowawcze, bo szkoła jest dla rodzica, to rodzic wychowuje swoje dziecko. Nauczyciel musi rozmawiać z rodzicami, z przedstawicielami rodziców o tym, jak przygotować program wychowawczy, żeby wychodzić naprzeciw oczekiwaniom, świadom wartości rodzin, które wysyłaj swoje dzieci do szkoły. Mamy różne miejsca, różne środowiska, musimy się z nimi liczyć i wola rodziców w różnego rodzaju zaleceniach organizacyjnych, dyscyplinujących na terenie szkoły powinna być tu przesądzająca. To jest bardzo ważne. Ja, powiem szczerze, zapraszam zawsze i zachęcam rodziców do tego, żeby jak najaktywniej zachowywali się w szkole, żeby czuli się pełnoprawnymi partnerami i podmiotami, które żądają od szkoły pewnych rzeczy, żądają dobrej jakości nauczania, żądają dobrej opieki. Rodzic ma do tego prawo, bo to rodzic płaci podatki na edukację, a każda szkoła ma odpowiednie dotacje na każde dziecko. Rodzice również mają prawo nawet zarządzać szkołą, przejąć jej prowadzenie. Rodzice czasem wiedzą lepiej, jak edukacja dla ich dzieci powinna być zorganizowana. Warto ich słuchać i warto traktować poważnie, dokonując tych zmian. Rodzice muszą też dobrze się czuć w szkole. Jest to bardzo ważne i będziemy też oczekiwać od dyrektorów szkół, od nauczycieli, żeby rzeczywiście w pełnoprawny sposób włączali rodziców do przygotowywania różnego rodzaju koncepcji i planów wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-103.36" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mam nadzieję, że dialog merytoryczny będzie możliwy. Starałam się przedstawić państwu posłom to, co w szczegółach nam wyniknęło z procesu konsultacji społecznych. To są właśnie wnioski wynikające stąd, że wsłuchaliśmy się w głosy płynące z różnych środowisk, żeby dopracować szczegóły tego projektu. Na pewno można kolejne szczegóły dalej dopracowywać i można na ten temat rozmawiać. Wśród państwa posłów jest również wiele osób bardzo kompetentnych, znających się na edukacji, mających duże doświadczenie i wiem, chociażby na podstawie rozmów z członkami komisji edukacji, że naprawdę jeszcze wiele czasu spędzimy razem, żeby dobrze zanalizować wszelkie zapisy proponowanych rozwiązań ustawowych, tak żeby one rzeczywiście mogły jak najlepiej służyć dzieciom. Ja naprawdę liczę na dobrą, merytoryczną współpracę z wszystkimi z państwa. Uważam, że merytoryczna dyskusja jest potrzebna. Będziemy rozmawiać z samorządami, ze związkami zawodowymi, będziemy rozmawiać z szeregiem ekspertów, którzy są zaangażowani w prace nad poprawianiem jakości edukacji, dzięki funduszom unijnym, które mamy zaplanowane na realizację różnych ważnych tematów i projektów, o czym tu już mówiłam. Liczę również na mądrość wszystkich pań i panów posłów i na to, że państwu naprawdę zależy na tym, aby polska szkoła przynosiła dobre efekty, powtarzam, dobre efekty, będąc szkołą przyjazną i nowoczesną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zapisało się 135 osób.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#GlosZSali">(Jeszcze 65 dojdzie.)</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie, nie, bo zamknę listę. Tak że przykro mi, właśnie o to pytam.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas jednego pytania na półtorej minuty.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Tomasz Kulesza, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselTomaszKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Od wielu lat poszukujemy skutecznych rozwiązań mających na celu znaczącą poprawę w zakresie edukacji i wychowania naszych pociech, naszych dzieci, naszej młodzieży, jak też w zakresie opieki. Niestety, te ostatnie dwa lata skończyły się wyłącznie na poszukiwaniu.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#GlosZSali">(Jeszcze się nie skończyły.)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PoselTomaszKulesza">LPR, Samoobrona i PiS obiecywały w kampaniach wyborczych, że status nauczycieli ulegnie znaczącej poprawie. I cóż z tego? Na obietnicach się skończyło.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PoselTomaszKulesza">Dzisiaj usłyszeliśmy z ust pani minister, że resort edukacji posiada właściwe rozwiązania, metody i formy pracy, które przyczynią się w znacznym stopniu do usprawnienia działań na rzecz polskiej młodzieży, polskich dzieci. Chciałbym zapytać panią minister: Jakie zmiany proponuje resort w zakresie wychowania przedszkolnego, które mają na celu znaczącą poprawę dostępu dzieci do oddziałów przedszkolnych?</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PoselTomaszKulesza">Następne pytanie - to pytanie o status naszych nauczycieli. Jakie zmiany w systemie motywacji przyjął resort na najbliższe lata dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie i czy podwyżki dotyczą także nauczycieli z dłuższym stażem pracy?</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PoselTomaszKulesza">I ostatnie pytanie: Na czym ma polegać zróżnicowanie obowiązkowego pensum dla nauczycieli? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Sławomir Kłosowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Pytanie dotyczy sprawy, o której była tu mowa kilkukrotnie. Mówiła o tym pani minister, a także przedstawiciele Platformy Obywatelskiej i klubu koalicyjnego - PSL-u. Chodzi o podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PoselSlawomirKlosowski">Szanowni Państwo! Nazwijmy rzecz po imieniu. Tych podwyżek do 2011 r. po prostu nie będzie. Mówmy ludziom prawdę. Jeżeli mówicie w swoim projekcie, pani minister tak to sformułowała, że ma nastąpić zwyżka pensum nauczycielskiego o 4 godz. tygodniowo, to jest 16 godz. miesięcznie, to nauczyciel dyplomowany powinien dostać za ten czas pracy 500 zł, a wy proponujecie w tym projekcie 240 zł. No pięćset odjąć dwieście czterdzieści, to nauczyciel jest do tyłu o 250 zł. Nie róbmy ludziom wody z mózgu. Nauczyciel mianowany przy zwiększeniu pensum o 4 godz. jest stratny o 211 zł. A jeśli chodzi o podwyżkę pensum o 1 godz., biorąc pod uwagę czas pracy 18 godz., to jest to podwyżka czasu pracy o 5,6%. Powtarzam, podwyżka czasu pracy o 5,6%. A podwyżka zaplanowana w pierwszym półroczu 2009 r. wyniesie 5%, czyli i tak o 0,6% mniej będą mieli nauczyciele do września 2009 r. A od września będą mieli kolejne 5%. Tylko że występuje 5-procentowa inflacja.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PoselSlawomirKlosowski"> Wobec tego, pani minister, zadaję pytanie: Czy rzeczywiście jest tak, że te podwyżki, te 5% i te następne 5%, właściwie zostaną wprowadzone na pokrycie zwyżki czasu pracy nauczycieli?</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PoselSlawomirKlosowski">I drugie pytanie. Ponieważ zwiększenie czasu pracy nauczyciela, tego pensum, o 4 godz. - my to szacowaliśmy - doprowadzi do zwolnienia ok. 80 tys. nauczycieli w Polsce, a zwyżka o 1 godz. pensum spowoduje mniejszą skalę zwolnień, ok. 15-20 tys., to...</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#GlosZSali">(Czas się skończył.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę już kończyć to pytanie. Przekroczył pan bardzo czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PoselSlawomirKlosowski">Tylko że jeśli to będzie rozłożone do 2011 r., gdyż tak państwo planujecie, takie macie zamiary, że zwyżka pensum będzie występowała co roku o jedną godzinę, to i tak summa summarum w 2011 r. będzie to taka sama ilość zwolnionych nauczycieli. Pani minister, czy macie w ogóle takie szacunki?</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PoselSlawomirKlosowski">I ostatnia kwestia.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#GlosyZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#PoselSlawomirKlosowski">To jest kwestia dotycząca...</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Panie marszałku, czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, pan przekroczył o minutę czas, odbiorę panu głos. 10 sekund, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselSlawomirKlosowski">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PoselSlawomirKlosowski">To jest kwestia przywoływanych tutaj bardzo często przez panią minister owych budujących konsultacji ze środowiskiem nauczycielskim. Mam pytanie w związku z tym. Ponieważ jedna z gazet opisywała takie konsultacje w Lublinie wokół szwedzkiego stołu, to może pani minister by o tym opowiedziała? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, przepraszam, pan był pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sekundeczkę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jest taka prośba. No, pan poseł przekroczył czas dwukrotnie. To jest półtorej minuty. Ja nie chcę ingerować tak dalece, ale ta debata będzie trwała do późnej nocy, zatem proszę jednak o dyscyplinę. Ja nie chcę przerywać, nie kieruję się żadnymi sympatiami, ale proszę o przestrzeganie czasu. Można go troszeczkę przekroczyć, ale nie dwukrotnie.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pytanie zadaje pani posłanka Krystyna Łybacka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#GlosZSali">(Pani minister jeszcze...)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Aha, sekundę, przepraszam panią, po tym...</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#GlosyZSali">(Nie. Nie.)</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#PoselKrystynaLybacka">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, czy pani minister może poczekać?</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł, proszę pytać.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#PoselKrystynaLybacka">(Kto...)</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani zadaje pytanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Wysoka Izbo! Pani Minister! Jest rzeczą bezsporną, że w najbardziej efektywnym stopniu wyrównywanie szans edukacyjnych następuje w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, czyli w wyniku obniżania wieku szkolnego i objęcia jak największej liczby dzieci wychowaniem przedszkolnym. To jest to działanie, które zapoczątkowaliśmy w roku 2003, wprowadzając 6-latków obowiązkowo do przedszkoli. Jednocześnie jest to operacja wymagająca wyjątkowej staranności, ponieważ odbywa się na bardzo małym dziecku.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Dwa pytania z tym związane. Pierwsze: Czy macie państwo monitorowane potrzeby związane z dowozem dzieci 6- i 5-letnich? Jaki procent tych dzieci będzie musiał być dowożony i czy rozważacie państwo to, że będzie musiała być zatrudniona dodatkowa opiekunka? Czy macie państwo monitorowane przygotowanie szkół do tej operacji? Przepraszam, ale to nie może być tylko świetlica, w której jest miejsce do zabawy dla tych dzieci, gdyż cała edukacja tych dzieci musi być realizowana poprzez zabawę. 150 mln - jeżeli tyle państwo planujecie, to jest zdecydowanie za mało, gdyż to jest plus minus ok. 15 tys. na jedną szkołę do zaadaptowania...</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselAnnaZalewska">(Na jeden samorząd.)</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PoselKrystynaLybacka">Tak.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PoselKrystynaLybacka">...części przeznaczonej dla przedszkolaków. Tak więc proszę zweryfikować te rachunki.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PoselKrystynaLybacka">Druga kwestia jest związana ze zmianą relacji samorząd - ministerstwo w prowadzeniu szkół i placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PoselKrystynaLybacka">Pani minister, samorząd jest partnerem ważnym i takim być powinien, ale...</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PoselKrystynaLybacka">Przepraszam, bo kieruję to do pani minister, a jest zajęta, zatem czekam.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#PoselKrystynaLybacka">... jest różnica pomiędzy partnerstwem a władztwem. Państwa rozwiązania prowadzą do władztwa samorządów w oświacie. Samorządy w przeważającej części są bardzo dobre, ale niestety nie wszystkie.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#PoselKrystynaLybacka">I na zakończenie - dostaję mnóstwo e-maili od rozżalonych rodziców, którzy brali udział w debacie poświęconej i podstawie programowej, i projektowi związanemu z 6-latkami.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#PoselKrystynaLybacka">Pani minister, czy nie sądzi pani, że zwykły, krótki list: Dziękuję za przesłane uwagi, byłby wyrazem szacunku dla osób, które zachętę do dyskusji potraktowały poważnie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pani Krystyna Szumilas.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za udzielenie mi głosu, bo myślę, że edukacja matematyczna jest bardzo potrzebna i nie chciałabym, żeby nauczyciele po wypowiedzi pana posła Kłosowskiego nie wiedzieli, jakie tak naprawdę podwyżki dostaną w następnych latach. Ja przypominam, panie pośle, że w tym roku nauczyciele dostali 10-procentową podwyżkę płac. I to jest fakt, te pieniądze są już w tej chwili w kieszeniach nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Tak jest, brawo!)</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Koalicja PiS-Samoobrona-LPR nie dała nauczycielom 10-procentowych podwyżek...</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PoselSlawomirKlosowski">(9,3%.)</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#GlosZSali">(Ooo!...)</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">...dała 3,3%. A my proponujemy oprócz tych 10%, które w tej chwili nauczyciele otrzymali, podwyżki w 2008 r. dwa razy po 5% od...</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PoselSlawomirKlosowski">(Jeszcze w tym roku?)</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">W 2009 r. Dwa razy po 5% - od 1 stycznia i od 1 września. Daje to w przypadku średniej płacy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego wzrost w odniesieniu do nauczycieli stażystów o ponad 580 zł, a w odniesieniu do nauczycieli dyplomowanych o ponad 380 zł.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas"> I nie jest prawdą to, co pan poseł tutaj mówi. My mówimy o pieniądzach, które państwo przekazuje do samorządów terytorialnych po to, żeby nauczyciel średnią pensję, taką, jaka jest gwarantowana w Karcie Nauczyciela, otrzymywał.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#PoselIzabelaKloc">(Ale pensum wzrasta.)</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">Proponujemy również podwyżki w 2010 r., dwa razy po 5% od wyższej podstawy, panie pośle - tzw. procent składany, co oznacza, że na końcu 2010 r. nauczyciele będą mieli skumulowaną podwyżkę o 30%. I teraz, jak to pan poseł zestawi z tym kroczącym wzrostem pensum, to pan poseł zobaczy, że podwyżki dla nauczycieli są, po prostu staną się faktem.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejKrystynaSzumilas">I, proszę państwa, ja bardzo bym prosiła, aby rzetelnie informować nauczycieli o tym, co proponujemy, ponieważ zależy nam bardzo, rządowi zależy, na tym, aby polska szkoła działała spokojnie, aby dobrze przygotowywała się do reform, aby dyskusja, którą tutaj prowadzimy, była prowadzona merytorycznie, w oparciu o fakty, bo tylko taka dyskusja może przynieść korzyści polskiej edukacji. I taką dyskusję ze strony Ministerstwa Edukacji Narodowej państwu gwarantujemy. Będziemy przedstawiać rzetelnie fakty, będziemy pokazywać to, co chcemy zrobić, w sposób spokojny, zrównoważony i oczywiście będziemy otwarci na państwa uwagi. Jeżeli te uwagi będą uwagami, które merytorycznie zwiększą wartość naszych pomysłów, to chętnie je zastosujemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.15" who="#PoselTomaszKulesza">(No właśnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jan Łopata, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselJanLopata">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Przed paroma godzinami na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych podjęliśmy decyzję o przeznaczeniu dodatkowych 15 mln zł dla szkół rolniczych. I to jest dobra, może bardzo dobra wiadomość - niektórzy mówią, że trochę spóźniona. Ale dotyczy to tylko 45 szkół, natomiast moje pytanie dotyczy dodatkowego finansowania ogółu szkół zawodowych. W praktyce środki dla szkół zawodowych są niestety niewiele wyższe. Jak wiadomo, dodatkowa waga, która jest tam opisana, to 0,15 w stosunku do standardu, w stosunku do szkół ogólnokształcących, co w realiach roku 2007 dało kwotę 479 zł na jednego ucznia. Natomiast nie muszę chyba tłumaczyć, jak wysokie są koszty funkcjonowania szkół zawodowych. W większości przypadków, nie chcę powiedzieć, że zawsze, ale właśnie w większości przypadków samorządy przeznaczają dodatkowe środki na funkcjonowanie szkolnictwa zawodowego, ponieważ środki wyliczone na podstawie algorytmu wystarczają tylko na płace.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselJanLopata">W związku z tym pytanie: Czy w ministerstwie pracuje się nad zmianą tego stanu rzeczy?</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PoselJanLopata"> Widzę dwie możliwości: albo zwiększenie wagi, albo też przeznaczenie dodatkowych środków, o które szkoły by występowały w drodze konkursu. Mówię szczerze, że byłbym za tą drugą formułą po doświadczeniach programu ˝Szkoła dla ciebie˝ czy trudności z wdrażaniem programu ˝Szkoła z energią˝. Wydaje się, że byłby to dobry sposób na zwiększenie finansowania.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PoselJanLopata">I krótkie pytanie, jeśli chodzi o rezerwę 0,6. Jest pomysł przesunięcia tego o kilka lat. Jakie jest stanowisko ministerstwa, jakie jest stanowisko rządu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PoselTomaszKulesza">(Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Bożena Kotkowska, koło SDPL - Nowa Lewica.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja chciałabym wrócić do tej pierwszej wypowiedzi, ponieważ, jeśli uzupełnić informacje pani minister, jeśli faktycznie pensum, jak państwo zakładacie, zwiększyłoby się o 4 godziny, to podwyżki po prostu nie ma, a jest strata.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PoselBozenaKotkowska"> I to jest obliczone matematycznie, i proszę naprawdę nie wytykać nam tutaj braków edukacyjnych, jeśli chodzi o matematykę, bo potrafimy liczyć godziny, pracując w tym zawodzie już tak długo. Ja również mam doświadczenie...</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Ale pani minister jest matematykiem.)</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PoselBozenaKotkowska">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PoselTomaszKulesza">(Pani minister jest matematykiem, więc jakie wątpliwości...)</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#PoselBozenaKotkowska">Mam nadzieję, że to pensum nie zostanie przyjęte, ale, pani minister, pytam panią, czy faktycznie zamierzacie zwiększać pensum i w jakim tempie. Mam nadzieję, że nie doczekamy się tego, że będziecie zwiększać państwo pensum. Czy oszacowaliście, ilu nauczycieli zostanie zwolnionych w związku z waszym planem? To pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#PoselBozenaKotkowska">I druga. Chciałabym zapytać w kontekście zapowiadanego przez rząd społeczeństwa informacyjnego, czy zamierzacie państwo zwiększyć ilość godzin informatyki, ponieważ w szkołach jest tylko jedna godzina, są klasy, które nie mają nawet tej godziny. Chciałabym, żebyście państwo na to zwrócili uwagę.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#PoselBozenaKotkowska">Następne pytanie do pani minister. Czy w ramach reformy oświaty pani minister zlikwidowała bezpłatną gimnastykę korekcyjną w klasach I-III?</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#PoselBozenaKotkowska">Czy to jest ta reforma dla dobra naszych dzieci? Czy mamy z tego powodu się cieszyć?</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#PoselBozenaKotkowska">Już kończę. Przepraszam, panie marszałku, dosłownie 2 sekundki.</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#PoselTomaszKulesza">(Pół minuty, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#PoselBozenaKotkowska">I oczywiście kwestia tego, czy pani minister zmieniła wadliwie skonstruowane rozporządzenie o alternatywnych przedszkolach, ponieważ po prostu nie chciałabym doczekać się tzw. ochronek z bardzo niską jakością kształcenia naszych dzieci. Rozporządzenie pani minister, napisałam interpelację w tej sprawie, świadczy o tym, że byłyby to ochronki dla naszych dzieci, a nie pełna, wspaniała edukacja przedszkolna. Dziękuję. Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nic nie szkodzi. Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Ryszard Galla, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselRyszardGalla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W swoim wystąpieniu poświęciła pani dużo czasu edukacji przedszkolnej. Jednym z elementów edukacji przedszkolnej jest także możliwość nauczania języka mniejszości narodowej. Te uprawnienia są regulowane w rozporządzeniu bardzo szczegółowo, natomiast niewiele mówi się o zasadach finansowania. Wiemy, że koszty funkcjonowania przedszkoli są ujęte w budżetach gmin, jest to zadanie własne gmin. Natomiast moje pytanie brzmi: Czy jest taka możliwość, aby ta część związana z kosztami nauczania języków mniejszości narodowych była ujęta w budżecie ministerstwa w ramach subwencji?</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PoselRyszardGalla">Drugie moje pytanie dotyczy poziomu gimnazjalnego. Jak wiemy, gimnazjaliści zdają egzamin z języka. Czy jest możliwe, aby właśnie ta młodzież, która uczy się języka niemieckiego, mogła także zdawać ten język na zakończenie nauki w gimnazjum? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym serdecznie podziękować pani minister za czytelną informację, która przybliżyła, nie tylko posłom, ale też, mam nadzieję, nauczycielom, obywatelom Polski, zmiany, które są proponowane. Chciałbym jednak zadać trzy pytania. W związku z planowanym obniżeniem wieku szkolnego do lat 6 przewiduje się wprowadzenie okresu przejściowego, podczas którego rodzice dzieci sześcioletnich będą się decydować na zapisanie dzieci w celu realizacji obowiązku szkolnego do szkół. Dlatego chciałbym zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Pierwsze pytanie. Czy w tym okresie w budżecie państwa zostaną zaplanowane środki na subwencję oświatową w odniesieniu do dzieci sześcioletnich realizujących obowiązek szkolny?</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">W jaki sposób Ministerstwo Edukacji Narodowej wesprze finansowo jednostki samorządu terytorialnego w związku z przyjęciem dzieci sześcioletnich do szkół? Szczególnie chodzi mi o dostosowanie bazy szkolnej, organizację świetlic i wyżywienie.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PoselKrzysztofGadowski">I ostatnie pytanie. Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej określi w przepisach wykonawczych liczebność klas nauczania zintegrowanego? Szczególnie chodzi mi o ten okres przejściowy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówiła pani długo raz, później długo, coraz bardziej emocjonalnie, drugi raz - o wszystkim i siłą rzeczy o niczym. Ten język zresztą, bardzo ogólnikowy, znamy od kilkunastu lat. Z niego nic nie wynika. Słowami, pani minister, nie przykryje pani braku tego, co rzeczywiście potrzebne jest polskiej szkole. A jaka jest ta rzeczywistość? To, co robicie, to nie jest naprawa polskiej edukacji. To jest polityka, której nawet nie można nazwać polityką kontynuacji czy polityką zmian, reform. To jest po prostu polityka psucia polskiej szkoły. Wasza filozofia praktyczna...</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Nie wasza, tylko państwa.)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PoselJaroslawZielinski">...jest aż nadto prosta, wręcz, przepraszam, prymitywna. Polega ona na tym, że próbujecie zniszczyć to, co udało się dobrego zrobić w okresie rządów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PoselTeresaPiotrowska">(A co?)</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#GlosZSali">(Wszystko robiliście źle.)</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PoselJaroslawZielinski">Tym, co się wam nie udaje, obciążacie Prawo i Sprawiedliwość (kuriozalny przykład błędów na egzaminach zewnętrznych, którymi obciążacie poprzedników, a trzeba było nie dopuścić do tego, żeby dać to na matury, i to wszystko, po prostu to już jest szczyt hipokryzji). A to, z czego korzystacie, co my przygotowaliśmy, co ściągacie w gruncie rzeczy, potraficie świetnie wypaczyć.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PoselJaroslawZielinski">W związku z tym, żeby nie rozwodzić się nad tym, bo nie mamy czasu, mam kilka konkretnych pytań odnośnie do tego, co od nas ściągnęliście, tylko wypaczyliście właśnie i wprowadzacie bez przygotowania, czyli reformy edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Proszę o odpowiedź konkretną, pani minister, nie w takim języku, jakim pani się posługiwała, na następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#PoselJaroslawZielinski">Po pierwsze, kto będzie uczył dzieci sześcioletnie? Czy nauczyciele wychowania przedszkolnego, którym ministerstwo chce mechanicznie nadać uprawnienia do nauczania sześciolatków w szkołach?</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#PoselJaroslawZielinski">Po drugie, gdzie i w jakich warunkach będzie odbywała się nauka dzieci sześcioletnich? Jak daleko będą miały dzieci sześcioletnie do szkoły, zwłaszcza na terenach wiejskich, w sytuacji gdy do likwidacji szkoły nie będzie już potrzebna, według waszych założeń, zgoda kuratora oświaty?</u>
          <u xml:id="u-126.11" who="#PoselJaroslawZielinski">Kto będzie uczył języków obcych, które słusznie chcecie wprowadzić na wczesnych etapach edukacji? Przecież przygotowania tych nauczycieli zaniechaliście. My to mieliśmy zaplanowane. Zaniechaliście tego, nic nie zostało zrobione, a teraz jest pytanie, kto będzie tego uczył, bo przecież nauczanie języków obcych w klasach starszych to nie jest to samo co nauczanie małych dzieci od pierwszej klasy, zwłaszcza gdy będą to sześciolatki.</u>
          <u xml:id="u-126.12" who="#PoselJaroslawZielinski">Pytań jest szereg, ale ostatnie brzmi tak...</u>
          <u xml:id="u-126.13" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">(Koniec czasu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Tak, kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselJaroslawZielinski">Na jakich ekspertyzach ministerstwo opiera swoje koncepcje i ile te ekspertyzy kosztują? Czy na takich jak na przykład ostatnio, kosztujący ponoć 60 tys., program wzmocnienia systemu nadzoru pedagogicznego i jakości pracy szkoły (to tytuł) - raport końcowy z badania funkcjonowania kuratorów oświaty, z którego prawdopodobnie wynika wniosek dotyczący likwidacji kuratoriów oświaty, a który w samym ministerstwie wzbudził kontrowersje i ponoć nie ma komu za to zapłacić i pod tym się podpisać?</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">(Czy każdy będzie mógł przedłużyć czas wystąpienia?)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PoselJaroslawZielinski">Jakie ekspertyzy przywołujecie? Kto wam je przygotowuje i za ile? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Po raz kolejny zwracam uwagę na dwukrotne przekroczenie czasu wystąpienia. Będę wyłączał mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Janusz Krasoń, Klub Poselski Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselJanuszKrason">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PoselJanuszKrason">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W krajach starej Unii Europejskiej w standardach programów nauczania w uczelniach i w szkołach znaczące miejsce zajmuje wiedza z zakresu bezpieczeństwa, higieny i ergonomii pracy. Polski Kodeks pracy nakłada obowiązek na ministra edukacji narodowej, aby zadbał o obecność tej problematyki w programach nauczania. Pytanie jest takie: Czy przy tej reformie, czy przy tej zmianie, czy przy tym nowym spojrzeniu nie warto pochylić się nad tą problematyką?</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PoselJanuszKrason">A że jest to ważne, świadczy o tym kilka cyfr, które przytoczę: 99 171 osób poszkodowanych w minionym roku w wypadkach przy pracy, blisko 500 osób zginęło, zaś wśród wszystkich poszkodowanych, tych 99 tys., aż 54% to pracownicy, którzy mają staż pracy krótszy niż 3 lata. Prosty wniosek - aby przygotować się dobrze do pracy, nie wystarczy tylko przysposobienie, ale trzeba odpowiednich nawyków, odpowiedniej wiedzy, edukacja jest bardzo ważna. Od lat Rada Ochrony Pracy sygnalizuje to zagadnienie. Wśród wielu dezyderatów jest też taki, by wprowadzić w Polsce kształcenie na poziomie wyższym zawodu inspektora bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wprowadzić od szkoły podstawowej po szkoły wyższe</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#PoselJanuszKrason"> zagadnienia związane z tą sprawą. Jest to niezwykle ważne chociażby z tego także powodu, że Polska uczestniczy w realizacji strategii europejskiej, która przewiduje, że w latach 2007-2012 poziom wypadków przy pracy musi zmniejszyć się w Polsce o 25%. Nie zrobimy tego bez odpowiedniej edukacji, nie tylko dorosłych, ale także dzieci. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Andrzej Pałys, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselAndrzejPalys">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Ja chcę pani pogratulować, pani minister, wiedzy, pasji, zrozumienia i ekspresji, jak podpowiedział mi mój przyjaciel, dlatego że aby ktoś mógł to zrozumieć, panie pośle Zieliński, to trzeba po prostu to znać i wczuć się w to. Pani to wszystko posiada, pani minister, gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PoselAndrzejPalys">Natomiast my wszyscy tak mówimy tutaj, wiele osób przynajmniej, jakby się nie potrafiło czytać tekstu ze zrozumieniem życia, powiem w ten sposób. Oświata, proszę państwa, była w Polsce przez dziesiątki lat sukcesywnie niszczona, ideologizowana. A przez ostatnie dwa lata mundurek i głaskanie dziecka po główce przez szanownego pana ministra, nie wymieniam nazwiska i imienia...</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PoselTomaszLatos">(Jeszcze raz.)</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PoselAndrzejPalys">...robienie na oświacie tzw. PR - to było głównym celem. Jeżeli więc mówimy o oświacie, która niszczona była przez dziesiątki lat, to trzeba właśnie zrozumienia życia do czytania tekstu, żeby podejść do tego dość spokojnie. Nie da się edukacji naprawić w ciągu pół roku, roku, i wielu innych spraw.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#PoselAndrzejPalys"> Była przyczyna, a teraz mamy skutek przez te lata. Zero tolerancji.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#PoselIzabelaKloc">(O co chodzi?)</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#PoselAndrzejPalys">Muszę się jeszcze odnieść, panie marszałku...</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#PoselAndrzejPalys">Proszę państwa, proszę zwrócić uwagę, że przez lata robiono tak: przywilej dla nauczyciela, przywilej dla dziecka. Takie nożyce. Nie ma kontaktu między nauczycielem a dzieckiem, bo jest przywilej dla nauczyciela, przywilej dla dziecka.</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#PoselAndrzejPalys">Mam pytanie do pani minister. Cieszę się, że były szerokie konsultacje. Czy prawdą jest, że w wyniku tych konsultacji dało się wyraźnie zauważyć inne stanowisko nauczyciela do oświaty, a inne stanowisko związków zawodowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Zdzisława Janowska, SDPL - Nowa Lewica.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Koledzy Nauczyciele! Niewątpliwie pani minister nie brakuje pasji, to absolutnie trzeba przyznać. W programie, który przedstawiła pani minister, jest szereg bardzo interesujących treści, między innymi dostosowanie edukacji do wymagań rynku pracy, jak również wspieranie integracji, na przykład edukacji dzieci cudzoziemców. Ponadto chciałabym zwrócić uwagę na te kwestie, które nie zostały poruszone, i w związku z tym chciałabym zadać trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PoselZdzislawaJanowska">Otóż niestety z wielkim smutkiem zobaczyłam dane mówiące o zwiększającej się patologizacji życia w szkole, o dzieciach oczekujących na umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym i w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii. W minionych latach, w latach 2004-2008, liczba dzieci zwiększyła się o 2 tys. i bardzo dużo dzieci oczekuje. Zauważa się również, widzimy to wyraźnie, że dzieci w szkole są w bardzo trudnej sytuacji. Nie są one uczone tolerancji. Dzieci prześladują swoich kolegów, są niedobre dla swojego otoczenia. Oczywiście to dotyczy naszej rodziny, naszego domu i naszej szkoły. I z tym wiąże się moje pytanie o odpowiedzialność w szkole w sytuacji, kiedy rodzic nawala, przepraszam. Jest możliwość wypracowania określonych motywacji dla nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PoselZdzislawaJanowska"> A więc pierwsze pytanie dotyczy przeciwdziałania tejże sytuacji patologicznej.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PoselZdzislawaJanowska">Dwa następne pytania. Dotykam kwestii Platformy Obywatelskiej. Ciągle mówię, że jawicie się państwo społeczeństwu jako niezwykle nowoczesna partia, dlatego też bardzo wiele osób nie zdaje sobie sprawy, co kryje się w treściach, które przedstawiacie. Stąd dwa pytania. Sprawa wychowania w rodzinie. Przecież to jest absolutna hipokryzja. Brak w tym zakresie dostosowania do sytuacji dziecka XXI w. Dzieci rodzą dzieci. Jak zamierzacie udoskonalić ten przedmiot, o jakie treści wzbogacić, ażeby zajęcia nie były prowadzone przez siostry katechetki itd.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani poseł, proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Trzecie pytanie. Proszę wyraźnie powiedzieć, co zamierzacie zrobić z przedmiotem religia? Czy wreszcie będzie wprowadzone religioznawstwo? Czy będzie dostęp, jeśli chodzi o inne wyznania, inne religie? Jak będzie? Czemu nasza młodzież musi być straszona, że ten przedmiot może obowiązywać na maturze? A więc trzecie pytanie dotyczy tej kwestii - i proszę, ażebyście państwo wyraźnie to wyartykułowali - dotyczy wychowania w rodzinie, edukacji seksualnej i kwestii religii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani poseł, proszę kończyć. Proszę nie przekraczać tak drastycznie limitu czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Dziękuję bardzo, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jerzy Fedorowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Posłowie! Pilnujcie regulaminu czasowego, bo jeżeli tego nie potrafimy, to pewnie wielu rzeczy nie będziemy potrafili.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PoselJerzyFeliksFedorowicz">Moje pytanie dotyczy kształcenia ponadgimnazjalnej młodzieży niepełnosprawnej w normie intelektualnej. Zgodnie z porządkiem prawnym, obowiązek szkolny kończy się na poziomie gimnazjalnym. Do dyspozycji osób niepełnosprawnych intelektualnie kończących gimnazjum są szkoły specjalne, natomiast młodzież niepełnosprawna w normie intelektualnej pozostaje bez ustawowego wsparcia i pomocy ze strony ministerstwa edukacji. Nie oczekuję odpowiedzi od pani minister dzisiaj. Proszę o odpowiedź, udzieloną ewentualnie przez odpowiedni departament, na pytanie, jakie są sposoby wspomagania tej grupy młodzieży. Przedstawiam też projekty, które złożyły osoby ze Stowarzyszenia na rzecz Dzieci ze Schorzeniami Neurologicznymi ˝Chmurka˝. Możliwe, że są one godne rozpatrzenia. Składam na ręce pani minister gotowy projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Lech Sprawka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselLechSprawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Na wstępie zaproponuję rozwiązanie problemu matematycznego, ponieważ odnoszę wrażenie, że nie wszyscy nawzajem się rozumieją. Jednym z najlepszych mierników wynagrodzenia nauczycieli, wyczuwalnego przez nich, jest to, ile nauczyciel bierze za 1 godzinę ponadwymiarową. Uzyskuje się go, dzieląc wynagrodzenie zasadnicze przez 75. Dokonajcie państwo symulacji i problem będzie rozwiązany. Pani minister, z szacunkiem dla wykształcenia matematycznego, kiedy się dzieli wynagrodzenie zasadnicze przez 75, to wynik nie jest taki sam jak wtedy, kiedy podzieli się przez 79, ponieważ trzeba podzielić przez 79.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(W przypadku nowej stawki.)</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PoselLechSprawka">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PoselLechSprawka"> Proszę państwa, doprowadzamy do takiej oto sytuacji hipotetycznej. Gdyby na przykład zwiększyć nauczycielowi pensum dwa razy, do 36 godzin, to, przyjmując państwa argumentację, oznaczałoby to, że w dalszym ciągu powinien on się cieszyć, bo nauczyciel dyplomowany zarobi o 380 zł więcej, a stażysta o ileś tam. </u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#PoselLechSprawka"> Tu tkwi problem w naszych relacjach.</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#PoselLechSprawka">Kwestia następna. Chciałbym zadać pani minister pytanie, jakiego uroku pani użyła, żeby przekonać Polskie Stronnictwo Ludowe do akceptacji rozwiązania polegającego na rezygnacji z opinii przy likwidacji szkoły?</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-142.9" who="#PoselLechSprawka"> Ponieważ jest to przede wszystkim rozregulowanie dobrze funkcjonującego mimo wszystko, mimo drobnych sporów, systemu, który skutkował między innymi tym, o czym pani powiedziała: minimalnymi zmianami w sieci, rezygnacja z tej opinii spowoduje rozregulowanie i takie masowe sytuacje, jakie towarzyszyły rozpoczęciu tego roku szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-142.10" who="#PoselLechSprawka">Państwo używacie w tej argumentacji trochę fałszywych przesłanek. To nie podlega weryfikacji wyborczej, bo problem likwidacji dotyczy jednej miejscowości, a jedna miejscowość nie decyduje o wyniku wyborów ani wójta, ani tym bardziej radnych w gminach wiejskich. Wręcz przeciwnie, mieszkańcy innych miejscowości cieszą się, że to nie na nich padło, i wtedy wójt w dalszym ciągu wygrywa, gdyby nawet podjął decyzję całkowicie niemającą merytorycznych podstaw. Apeluję: podyskutujmy w komisji edukacji na ten temat, uwzględniając najprzeróżniejsze uwarunkowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę kończyć, panie pośle. Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselLechSprawka">Nie psujmy systemu, który dobrze funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To jest bardzo ważna debata. Z materiału przygotowanego przez rząd wynika, że w 539 polskich gminach nie ma żadnego przedszkola. Państwo proponujecie rozwój alternatywnych form wychowania przedszkolnego, natomiast nie ma pomocy publicznej dla tych gmin, które chcą budować nowe przedszkola ze środków budżetu państwa i innych. Ostatnio uczestniczyłem w oddaniu nowego przedszkola w Zagórowie. Na zakończenie burmistrz zapytał, dlaczego władza publiczna w tym nie pomaga. Następny przykład. Gmina podgnieźnieńska, Niechanowo, moja gmina, buduje nowe przedszkole. Władza publiczna nam w tym nie przeszkadza, a również nie pomaga. Dlaczego nie udziela nam pomocy publicznej w realizacji tego zadania, skoro priorytetem państwa jest wyrównywanie szans edukacyjnych i skoro znaczna część dzieci ze środowisk wiejskich nie uczestniczy w wychowaniu przedszkolnym?</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Kolejna sprawa, którą państwo poruszacie, i dobrze, że tak jest, dotyczy dualizmu między kuratoriami a samorządem. 10 zadań, które zaproponowaliście w ramach decentralizacji, to jest dobry kierunek, ale są jeszcze proste sprawy, takie jak kwestia wyprawek szkolnych, z którymi trzeba jechać do kuratorium po pieniądze, jak kwestia dokształcania młodocianych, jak sprawa pieniędzy na wypoczynek i jeszcze kilka innych, które poruszają samorządowcy, twierdząc, że doskonale to zrealizują. Kiedy nastąpi zmiana rozporządzenia w sprawie kwalifikacji nauczycieli upoważniających do nauki w klasach I-III i odwrotnie, jeśli chodzi o wychowanie przedszkolne?</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I ostatnia sprawa. Pani minister mówiła o tym, i jest o tym mowa w materiale, ale jest to trochę odłożone w czasie, że planowana jest reforma podstaw programowych szkolnictwa zawodowego. Dzisiaj, zdaniem wielu, szkolnictwo zawodowe jest bardzo obciążone przedmiotami zawodowymi, co niestety powoduje, że zdawalność na przykład matury jest na poziomie 50% w tychże placówkach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytania zadaje pan poseł Edward Wojtas, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselEdwardWojtas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Każde polskie dziecko ma pełne prawo do tego, by kształcić się w odpowiednich warunkach. Była tu przed chwilą mowa o trudnej sytuacji, jeśli chodzi o edukację w szkołach wiejskich. Moi przedmówcy wspominali o kwestiach dotyczących komputerów, ale jest jeszcze bardzo poważny problem dotyczący dostępu do Internetu. Jest wiele szkół, zwłaszcza w obszarach przygranicznych, które nie mają dostępu do Internetu, i główny operator, jakim jest TP SA, odmawia stworzenia w tym celu stosownych warunków technicznych. Mam w związku z tym pytanie, jak resort widzi możliwości rozwiązania tego problemu. Ile szkół w Polsce nie ma dostępu do Internetu?</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselEdwardWojtas">Kolejne pytanie. Czy resort dostrzega możliwości refundowania samorządom zwiększonych kosztów edukacji dzieci repatriantów i uchodźców? Jest to poważny problem, zwłaszcza na Lubelszczyźnie. Takie szkoły prowadzi kilkanaście samorządów, ponosząc zwiększone wydatki z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselEdwardWojtas">Mam jeszcze pytanie dotyczące kształcenia zawodowego. W koncepcji zmian kształcenia zawodowego zakłada się likwidację technikum uzupełniającego i wprowadzenie 3-letnich szkół zawodowych. Czy nie byłoby bardziej zasadne pozostawienie 2-letnich szkół zawodowych z możliwością dalszego kształcenia?</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PoselEdwardWojtas">Ostatnie pytanie. Chodzi o kwestię doradztwa zawodowego. Mówi się o centrach doradztwa zawodowego, więc mam pytanie, czy resort widzi możliwość zapewnienia doradcy zawodowego w każdej szkole. W moim przekonaniu taki doradca powinien być już na poziomie gimnazjum. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Raniewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ponieważ jest mało czasu, chciałbym poruszyć tylko jeden problem, ale niezwykle istotny z punktu widzenia młodych nauczycieli. Otóż od lat funkcjonuje praktyka, że młodego nauczyciela zatrudnia się w większości przypadków na umowę roczną, przy czym tę umowę następnie odnawia się co rok. Znam osobiście nauczycieli, którzy mają umowy odnawiane przez 5, 6, a nawet 7 lat. Uważam, że tego typu działania - nie mówiąc o tym, że są niezgodne z Kodeksem pracy - są bardzo nieludzkie, gdyż osoby te nie mogą zaplanować życia rodzinnego, żyją w niepewności o swój byt, nie mogą wziąć kredytu mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Pani minister, wiem, że dzisiaj jest niemożliwe odpowiedzenie na pytanie, jak tę sprawę rozwiązać. Nie udało się to premierowi Millerowi, Marcinkiewiczowi, Kaczyńskiemu. Widocznie problem czeka na rozwiązanie przez nasz rząd, przez panią minister. Prosiłbym o dogłębne zbadanie sprawy i przyjrzenie się problemowi tych młodych nauczycieli, tak aby w przyszłości te sytuacje się nie powtarzały, gdyż, według mnie, są one niezgodne z prawem i trzeba to zmienić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pierwsza kwestia, którą chciałabym poruszyć, to zróżnicowanie pensum. Czym kierowało się ministerstwo, proponując zwiększenie pensum dla nauczycieli w podstawówkach i gimnazjach? Jakie przesłanki brano pod uwagę? Dlaczego zwiększenie pensum dotyka tylko nauczycieli podstawówek i gimnazjów, a nie również szkół ponadgimnazjalnych?</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Drugie pytanie. Pani minister, czy pani wie, że zwiększa pani biurokrację w polskich szkołach poprzez wprowadzenie, jak to pani nazywa, rejestrowania czasu pracy?</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Kolejne pytanie dotyczy podwyżek. Proszę państwa, zwiększenie pensum o jedną godzinę przez cztery kolejne lata tak naprawdę spowoduje, że nauczyciele nie będą mieli żadnych realnych podwyżek. Chciałabym w związku z tym zapytać, jak zwiększenie pensum przełoży się na zwolnienia nauczycieli. Pewnie państwo mają szacunki, ilu nauczycieli w Polsce straci w związku z tym pracę za 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Jeśli chodzi o posyłanie 6-latków do szkół, to chciałabym powiedzieć, że szkoły są kompletnie nieprzygotowane, pani minister. Mówicie państwo o 150 mln. Jeżeli je podzielimy na 14 tys. polskich szkół, to będzie jakieś 11 tys. na szkołę. Czy za te 11 tys. niektóre szkoły, które będą się musiały rozbudować, są w stanie przeprowadzić modernizację? To są po prostu wymagania nie do spełnienia. Dyrektorzy szkół mówią już dzisiaj, że te dodatkowe klasy utworzą pewnie w piwnicy albo na strychu, bo w szkole nie ma na nie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Pani minister, obiecuje pani, że wszystko będzie przygotowane, ale nie ma planu zmian. Ministerstwo nie określiło standardów, jakie mają spełniać szkolne zerówki. W projektach podstaw, pani minister, są tylko zalecenia, więc trzeba to doprecyzować. Nie da się przygotować w ciągu jednego roku wszystkich zmian związanych z bezpiecznym wprowadzeniem dzieci 6-letnich do szkół. Nie jestem przeciwna obniżeniu wieku szkolnego, ale szkoły muszą być przygotowane, żeby były przede wszystkim bezpiecznym i dobrym miejscem dla dzieci.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">Co do reformy programowej dotyczącej kształcenia zintegrowanego dzieci w klasie I, to jest tam napisane, pani minister, że dziecko 6-letnie, kończące I klasę, będzie umiało czytać, pisać, będzie znało wszystkie dwuznaki i zmiękczenia, czyli dziecku 6-letniemu, kończącemu I klasę, stawiacie państwo takie wymagania, jakie obecnie stawiamy dziecku kończącemu klasę III. To wynika z państwa podstawy programowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Henryk Gołębiewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselHenrykGolebiewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselHenrykGolebiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W wypowiedzi pani minister zabrakło mi jednego bardzo szczególnego zagadnienia, które określę jako kształtowanie osobowości młodego człowieka przez krajoznawstwo i turystykę, bo jest to bardzo ważne zadanie w systemie edukacji. W tym kontekście przynajmniej z umiarkowanym optymizmem postrzegam rolę samorządów. Chciałbym to uczynić na przykładzie podjętej 10 lat temu decyzji, która kreowała podleganie powiatom jednostek, takich jak schroniska młodzieżowe, sanatoria dziecięce, domy wczasów dziecięcych.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselHenrykGolebiewski">Chciałbym wyeksponować to na przykładzie bardzo bliskiego mi zagadnienia schronisk młodzieżowych. Pani minister, 10 lat temu byliśmy potęgą, jednym z trzech krajów w wielkiej światowej rodzinie 79 krajów. Mieliśmy 541 schronisk młodzieżowych, teraz - 270. W tym czasie 3,5 tys. 14-dniowych obozów wędrownych dawało możliwość wypoczynku ponad 80 tys. dzieci, młodzieży, również młodzieży zagranicznej. W tej chwili są to 273 obozy i niespełna 2 tys. młodych ludzi. Czy pani minister dostrzega, że z subwencją dla powiatów w tej sferze jest bardzo źle?</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PoselHenrykGolebiewski"> Otrzymują one subwencję w wysokości ok. 10 mln zł, a wydatkują ponad 25 mln. Te obiekty są nagminnie sprzedawane i likwidowane, stąd bardzo serdecznie proszę o pochylenie się nad tym problemem. Przepraszam za kilkusekundowe przekroczenie czasu.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nic nie szkodzi. Jeśli chodzi o przekroczenie czasu, to jest pan pod tym względem niezwykle umiarkowany, za co dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo Ministrowie! Tak się składa, że jestem długoletnim nauczycielem, praktycznie niedługo odchodzącym na emeryturę. Jak zapamiętałem, od lat 60. zaczęła się reforma oświaty i nie możemy się do końca zreformować, ale to na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PoselRomualdAjchler">(Emeryt już.)</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Natomiast informacja - podzielam pogląd niektórych wypowiadających się wcześniej - jest bardzo dobrze przygotowana oraz przekazana merytorycznie, jak również z ekspresją. Podzielam ten pogląd.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselMiroslawPawlak">Jednak mam dwa łatwe, prozaicznie pytania. Po pierwsze, czy i jak rząd zamierza finansować oświatę? Czy będzie zachowany algorytm, czy będziemy od niego odchodzić? Jaki system finansowania planuje rząd?</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PoselMiroslawPawlak">Drugie pytanie. Wiadomo, że do budowy autostrad, stadionów będziemy zatrudniali firmy ze Wschodu, Chińczyków i innych cudzoziemców. Czy resort rozważa już, jak będziemy kształcić w naszym kraju dzieci i młodzież, którzy tu przyjadą, bo jest to problem sygnalizowany nawet przez media, dlatego zadaję to pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Teresa Piotrowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselTeresaPiotrowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Edukacja i szkoła to jedne z tych sfer życia społecznego, na których znamy się wszyscy. Ta debata jest tego potwierdzeniem. Dobrze by było, gdybyśmy mogli dyskutować konstruktywnie, a nie tylko bić przysłowiową pianę. Mam wrażenie, że obojętnie co powiedziałaby dzisiaj pani minister, jaki dokument przedstawiłaby Wysokiej Izbie, to i tak koledzy z opozycji ani niczego nie usłyszeli, ani niczego nie doczytają w tym dokumencie.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">(Bo nie ma czego.)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselTeresaPiotrowska">Z góry wiedzą lepiej, że wszystko jest źle. W polskiej szkole jest dużo do zrobienia, aby edukacja była skuteczna, przyjazna i nowoczesna. Niech każdy z nas dzisiaj na tej sali zrobi rachunek sumienia, co osobiście zrobił dotychczas dla polskiej oświaty, a co może zrobić do końca tej kadencji. Skorzystajmy z zaproszenia pani minister do merytorycznej pracy, żeby rzeczywiście polska szkoła była lepsza, nowocześniejsza, przyjazna dla dziecka.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PoselTeresaPiotrowska">Pani Minister! Chciałabym przy tej okazji zapytać o zajęcia pozalekcyjne. Wszyscy wiemy i nikogo nie trzeba do tego przekonywać, że zajęcia pozalekcyjne mają ogromne znaczenie w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Samorządy starają się, jak mogą, i te zajęcia pozalekcyjne wprowadzają. W mojej Bydgoszczy od 10 lat funkcjonują granty oświatowe. Samorząd angażuje duże środki, ale jest to ciągle jeszcze zbyt mało. Czy samorządy mogą liczyć na wsparcie ze strony rządu, ze strony państwa właśnie w tej sferze, w zakresie zajęć pozalekcyjnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Marzena Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselMarzenaMachalek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Odniosę się do wypowiedzi, którą usłyszałam przed chwilą. Zabrzmiało tam takie określenie jak ˝bicie piany˝, ale proszę tak naprawdę zastanowić się, której wypowiedzi określenie ˝bicie piany˝ powinno dzisiaj dotyczyć.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselMarzenaMachalek">To, że niewiele rozwiązań usłyszeliśmy czy nie doczytaliśmy w materiale przygotowanym przez ministerstwo, nie wynika z naszej złej woli. Tam po prostu tych rozwiązań nie ma. Proszę państwa, tam nie ma konkretów. Także w wypowiedzi pani minister - bardzo mi przykro - nie ma konkretów, a nikt mi nie może zarzucić, że nie uczestniczę w dyskusjach i w debatach, co może potwierdzić pani minister, że często rozmawiamy na temat ważnych problemów oświaty.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PoselMarzenaMachalek">Polska szkoła rzeczywiście boryka się z wieloma problemami, które państwo powinno rozwiązywać, a niestety z zapowiedzi Platformy Obywatelskiej wynika, że chce albo zrezygnować z kontroli państwa nad szkołami, albo w dużym zakresie je ograniczyć. Przekazanie części nadzoru w zakresie odpowiedzialności za jakość edukacji do samorządów to naprawdę duże niebezpieczeństwo i mówię to nie dlatego, że jestem przeciwniczką samorządów, bo sama przez 8 lat byłam samorządowcom i odpowiadałam jako samorządowiec za edukację w swojej gminie, ale dlatego, że doskonale wiem, jakimi preferencjami kieruje się gmina, samorząd, co prezentują radni i jakie problemy muszą rozwiązywać. Dlatego też widzę w tym zakresie ogromne zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PoselMarzenaMachalek">Moje pytanie brzmi: Czy ograniczenie nadzoru państwa nad edukacją w zakresie jakości i przekazanie do gmin ma służyć tak naprawdę uproszczeniu procesów likwidacji szkół po to, żeby państwo nie musiało sądzić się z gminami, czy też ma to służyć prywatyzacji bądź przekazaniu szkół stowarzyszeniom? I moje pytanie: Co się stanie, gdy stowarzyszenie odda szkołę z powrotem do gminy? Jakie przepisy będą to regulować?</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PoselMarzenaMachalek">I jeszcze jedno pytanie. Było wyjątkowe zamieszanie przy tegorocznych egzaminach zewnętrznych. Pisałam na ten temat wiele interpelacji, nie uzyskałam konkretnych odpowiedzi. Pytam się: Co zamierza zrobić ministerstwo, żeby nie dochodziło do takiego karygodnego zamieszania przy egzaminach zewnętrznych jak w tym roku? I proszę nie mówić, że to znowu wina PiS, bo przy wielu problemach, z którymi dzisiaj rząd pana premiera Tuska spotyka się i z którymi się boryka, ciągle zarzuca to poprzednikom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">(Czy ja mogę tylko jedno słowo sprostowania?)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister. Pani minister w każdej chwili może poprosić o głos.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sekundeczkę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Na wiele merytorycznych pytań będziemy pewnie odpowiadać później, ale ja chcę sprostować jedną prostą rzecz. Absolutnie nie będzie nadzoru pedagogicznego w gminach. W tej sprawie pani poseł po prostu wprowadza w błąd. Planujemy, żeby gminy miały szereg zadań bez potrzeby opiniowania, ale nadzór pedagogiczny państwa nad jakością edukacji ma być, i to lepszy.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall"> Tak więc pracujemy nad tym, jakie mają być procedury nowego nadzoru, żeby rzeczywiście lepiej czuwał on nad jakością edukacji. Szkoły mają być kontrolowane i samorządy mają być zobowiązane do troski o jakość edukacji, ale nie w tym sensie, że zostanie przekazany tam nadzór. Tak więc jest to po prostu błędna informacja. </u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Domicela Kopaczewska, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PoselMarzenaMachalek">(Panie marszałku, w formie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ale co pani chce prostować? Nie ma polemik.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PoselIzabelaKloc">(Są.)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#PoselMarzenaMachalek">(Źle zrozumianą wypowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ja przepraszam, pani poseł. Pani minister zabrała głos i nie ma polemiki. Pani zadała pytanie, być może nie jest pani zadowolona z odpowiedzi. Przykro mi. Tu nie ma elementu prostowania, nie ma polemik na sali. Przepraszam bardzo. Nie udzielam głosu.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani posłanka Domicela Kopaczewska, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#PoselIzabelaKloc">(To jest chamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Słuchając wypowiedzi pana posła występującego w imieniu klubu PiS, Prawa i Sprawiedliwości, panie pośle, żeby nie było wątpliwości, przypomniało mi się powiedzenie o psie ogrodnika: sam nic nie zrobił i drugiemu nie da. To jest najlepszy przykład państwa wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#GlosZSali">(To inaczej brzmi.)</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Inaczej brzmi, ale dokładnie pasuje do tej sytuacji. Pan poseł Kłosowski mówił o programie ˝Zero tolerancji dla przemocy w szkole˝, a w jego wypowiedzi było tyle agresji słownej, że mam nadzieję, iż nasi uczniowie tego nie oglądali.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Pani Minister! Czy to prawda, że po dwóch latach zastała pani w ministerstwie spalone pole, jeśli chodzi o istotne sprawy dotyczące edukacji, że to właśnie pani zaczęła porządkować to, co dla edukacji jest najistotniejsze? To przecież nauczyciele od wielu lat domagali się, aby wreszcie była spójna, jednolita podstawa programowa. Czy to właśnie pani rozpoczęła te prace i one za chwilę zostaną zakończone? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PoselDomicelaKopaczewska">Po drugie, czy minister edukacji narodowej uruchomił program ˝Bezpieczna i przyjazna szkoła˝, który ma właśnie wprowadzić do polskiej szkoły dobre warunki przeciwdziałające agresji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Marzena Dorota Wróbel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Pani Minister! Wysoka Izbo! Propozycje, które zostały przedstawione przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, są po prostu dramatyczne. Nie dość, że państwo nie dacie podwyżki, to jeszcze w sposób znaczący ograniczycie możliwość dobrej pracy nauczycieli, zwiększając pensum i praktycznie nie dając podwyżek, a także w sposób znaczący ograniczając uprawnienia nadzoru pedagogicznego, co w późniejszym okresie będzie skutkowało likwidacją małych szkół, zwłaszcza na wsi. Spotkamy się za rok i zobaczymy, jak to będzie wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Chciałabym zwrócić uwagę na inny aspekt dotyczący zwiększenia pensum. W tych częściach Polski, w których panuje duże bezrobocie, często określane jako bezrobocie strukturalne, samorządy prowadziły bardzo rygorystyczną politykę kadrową, by dać młodym, bezrobotnym nauczycielom szansę pracy. W momencie zwiększenia pensum ograniczony zostanie napływ nowych nauczycieli do zawodu. Bezrobocie wśród tej grupy zawodowej będzie się zwiększać. W sytuacji zwiększenia pensum dla nauczycieli czynnych szanse młodych ludzi na wymarzoną pracę znacząco się zmniejszą. Nie można, pani minister, patrzeć na rynek pracy nauczycieli wyłącznie z perspektywy dużych, bogatych miast, gdzie są inne propozycje pracy dla absolwentów wyższych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Czy MEN w jakikolwiek sposób monitoruje te kwestie? Czy macie państwo dane, jak zwiększy się bezrobocie wśród grupy i czynnych nauczycieli, i tych ludzi, którzy ewentualnie mają aspiracje, by wejść do tego zawodu? Dlaczego rząd Platformy Obywatelskiej nie dał szansy nauczycielom na wcześniejsze emerytury? MEN nie był w tym zakresie rzecznikiem tej grupy zawodowej w konsultacjach międzyresortowych. Odnoszę wrażenie, że urzędnicy MEN powinni wrócić na dłuższy czas do tzw. pracy przy tablicy i przypomnieć sobie, jak ciężka jest to praca.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Eugeniusz Czykwin, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy wydawałoby się łatwego do rozwiązania problemu uzyskiwania dni wolnych od nauki w święta religijne według kalendarza juliańskiego. Problem ten do 2005 r. na podstawie obowiązującego rozporządzenia ministrów pracy i polityki socjalnej oraz edukacji narodowej z 11 marca 1999 r. dzięki - co chciałbym podkreślić - życzliwemu stosunkowi ówczesnych kuratorów oświaty nie wywoływał napięć i poczucia krzywdy wśród prawosławnych dzieci i ich rodziców. W 2005 r. desygnowany przez Prawo i Sprawiedliwość podlaski kurator oświaty zburzył wypracowany w tej sprawie konsensus. Dzisiaj pani minister w tej sprawie podziela ten pogląd. Do rozwiązania tego problemu potrzebne są zmiany w ustawach o gwarancji wolności sumienia i wyznania oraz ustawie o stosunku państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Chciałbym zapytać panią jako przedstawiciela rządu, czy rząd nosi się z zamiarem zgłoszenia stosownych projektów nowelizacji wspomnianych ustaw? Jeśli tak, to kiedy to nastąpi? Rozwiązać ten problem można poprzez inicjatywę poselską, byłbym gotów takie projekty przygotować. Chciałbym więc zapytać panią o to, czy gdyby rząd nie miał zamiaru zrobić tego w najbliższym czasie, to czy pani minister poprze taką inicjatywę poselską?</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Ten problem można rozwiązać w różnoraki sposób i należy to zrobić już, choćby tak</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PoselEugeniuszCzykwin"> jak np. w Republice Białorusi, gdzie liczba katolików jest porównywalna z liczbą prawosławnych w Polsce, a od wielu lat dzieci i ich rodzice, tak jak wszyscy obywatele, w pierwszy dzień katolickich świąt Bożego Narodzenia mają dzień wolny. Zachęcam do takiego może rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie szkodzi. Nie szkodzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan był też w grupie tych umiarkowanych.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Izabela Leszczyna, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Państwo Ministrowie! Szanowni Goście! Mnie wystąpienie pana posła Kłosowskiego kojarzy się z innym przysłowiem.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselIzabelaLeszczyna"> Kto z kim przystaje, takim się staje. Proszę państwa, pan poseł występujący w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość naprawdę dał nam wątpliwą przyjemność przeżycia déja vu. Przez dziesięć minut myślałam, że jednocześnie z mównicy przemawiają przedstawiciele LPR-u i Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Raport NIK o złym stanie bezpieczeństwa w polskiej szkole, o którym pan poseł mówił, dotyczył - żeby było jasne - czasu funkcjonowania programu ˝Zero tolerancji˝.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PoselLeszekDeptula">(Nieobecny!)</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Szkoda, że pana posła nie ma.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Pani minister, moje pytanie jest następujące. Otóż w 1999 r. polska szkoła przeżyła reformę programową. Nauczyciele zaangażowali się w nią bardzo mocno. Całe środowisko oświatowe naprawdę włożyło mnóstwo energii w tę zmianę. Chcieliśmy uczyć inaczej, odejść od encyklopedyzmu, uczyć umiejętności potrzebnych w dorosłym życiu, odchudzić programy nauczania. Stąd wynika moje dzisiejsze pytanie i proszę o odpowiedź. Czy naprawdę będzie wreszcie tak - i jak my, nauczyciele, mamy w to uwierzyć - że treści programowe zostaną ograniczone? Nie da się nauczyć wszystkich wszystkiego w tym czasie. Po prostu się nie da.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#PoselIzabelaLeszczyna"> Zdrowy rozsądek każe podjąć ten trud, żeby nauczyciel w klasie mógł z uczniami osiągnąć zakładane efekty, bo takie są oczekiwania. Czy państwo rzeczywiście się tego podejmiecie? Czy rzeczywiście zostanie to wprowadzone, jeżeli chodzi o tę podstawę programową? Czy w tym ma być lepsza od tej poprzedniej? Jeśli nie, to szkoda pary. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselZbigniewDolata">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Polska oświata niewątpliwie potrzebuje reformy programowej, szczególnie w zakresie edukacji historycznej, wychowania patriotycznego. Jest to pięta achillesowa polskiej szkoły. Pani minister deklarowała, że podziela to stanowisko, dlatego też te propozycje ministerstwa odnośnie do zmian programów nauczania historii w polskiej szkole naprawdę bardzo mnie rozczarowały i zasmuciły.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PoselZbigniewDolata">Pani minister - tak to można określić - ostrym skalpelem amputowała edukację historyczną w szkołach ponadgimnazjalnych. Przypomnę, że w liceum czteroletnim było 8 godzin w cyklu kształcenia, w liceum trzyletnim - 5 godzin, a pani minister proponuje 2 godziny. W treści programów pani minister też nic nie zmieniła, jeśli chodzi o historię najnowszą. Po co ta zmiana? Historia najnowsza była i nadal będzie marginalizowana. Jak pani minister wyobraża sobie napisanie dobrego podręcznika w ciągu kilku czy kilkunastu miesięcy? Który poważny historyk zdecyduje się na coś takiego? Bo będzie na to tyle czasu. Pani minister chce wprowadzić te zmiany od 2009 r. Kto ma być beneficjentem tych zmian? Uczniowie? Nie, ponieważ nie będą mięli możliwości dostępu</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PoselZbigniewDolata"> do edukacji historycznej, do wychowania patriotycznego. Rodzice? Nie, poniosą koszty zakupu nowych podręczników. Nauczyciele? Nie. Zmniejszenie siatki godzin oznacza dla nauczycieli, głównie historii w szkołach ponadgimnazjalnych, zwolnienia. Wydawcy? Tak. Wydawcy zrobią bardzo dobry interes, tak samo jak te środowiska, które dążą do europeizacji Polski, ale rozumianej w ten sposób, że młodym Polakom amputuje się świadomość historyczną, tożsamość, dumę z polskiej przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#PoselZbigniewDolata">Jeśli te zmiany, które pani proponuje, zostaną wprowadzone w życie, to - nie boję się tego powiedzieć - następca pani minister będzie miał do wykonania bardzo poważne zadanie repolonizacji polskiej szkoły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselZbigniewDolata">Ponadto sądzę, że nauczyciele naprawdę zasługują na podwyżki, a nie na pseudopodwyżki.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Tomasz Kamiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselTomaszKaminski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, polska edukacja jest już w lepszym stanie niż rok temu. W lepszym, bo nie ma Giertycha. To jest sukces.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PoselTomaszKaminski"> Pani minister, odnośnie do reformy edukacji dużo pani mówiła o konsultacjach, o tych 16 konferencjach. Pozwoliłem sobie uczestniczyć w takiej konferencji w Rzeszowie na Podkarpaciu. Było fajnie, tylko zabrakło na tej konferencji nauczycieli. Byli dyrektorzy, starostowie, samorządowcy, ale nie było nauczycieli. A przecież nauczyciel oprócz ucznia jest chyba w szkole najważniejszy.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PoselTomaszKaminski">Moje pytanie jednak odnosi się do obowiązkowego objęcia nauczaniem sześciolatków. Dotyczy tej kwoty, o której pani mówiła. Cel jest szczytny i powinniśmy go poprzeć. Pani mówiła o 150 mln zł. Mam konkretne pytanie: Co było podstawą tych wyliczeń? Dlaczego chodzi właśnie o taką kwotę, a nie inną? Niestety obawiam się, że ten obowiązek i ciężar dostosowania sal gimnastycznych, szatni, łazienek spadnie na samorządy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Bolączki polskiej szkoły nie różnią się zbytnio od bolączek szkół niemieckiej czy francuskiej. Jednakże szkolnictwo publiczne - mówię o tym z przekonaniem jako nauczyciel z ponad 30-letnim stażem - toczy choroba braku pamięci. Na amnezję cierpią poprzednicy kreujący funkcjonalny wizerunek szkolnictwa na przestrzeni wielu ostatnich lat.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Pani minister, trudne zadanie stoi przed panią, przed nami. Z tym większym szacunkiem odnoszę się do pracy Ministerstwa Edukacji Narodowej. Pani minister, pensje nauczycieli są dalej zbyt słabo powiązane z ich wynikami czy zaangażowaniem w proces nauczania i uczenia się. Wydaje się właściwe, iż należy zastanowić się nad rozpoczęciem publicznej dyskusji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Kolejne pytanie formułuję na wniosek środowisk samorządowych oraz sprowokowany niejako pytaniami zadawanymi przez koleżanki i kolegów. Czy prawdą jest, że Ministerstwo Edukacji Narodowej w ramach środków zarezerwowanych na przystosowanie szkół do przyjęcia sześciolatków przewidziało na statystyczną placówkę oświatową kwotę nie 11 tys. zł, a 19 tys. zł?</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Chcę zadać już ostatnie pytanie w kwestii nauczycielskiej. Szanowna pani minister, duże wątpliwości i niezrozumienie budzi informacja o sposobie naliczania emerytury dla nauczycieli, którzy w dniu 15 grudnia 2007 r. nabyli uprawnienia do przejścia na emeryturę, wynikające z przepisów art. 88 ustawy Karta Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PoselHenrykSiedlaczek"> Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie: Czy w myśl obowiązującego obecnie przepisu art. 88 ustawy Karta Nauczyciela nauczycielom spełniającym warunki zawarte w ustawie, a odchodzącym na emeryturę po 1 stycznia 2009 r., powtarzam: po 1 stycznia 2009 r., będzie naliczało się emeryturę według tzw. starych zasad? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselArturGorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Pragnę zwrócić uwagę na dwie ściśle ze sobą związane kwestie. Obecnie Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje zwiększenie kompetencji samorządów, które między innymi mają wyznaczać pensum, czyli swobodnie ustalać liczbę godzin pracy nauczycieli, o tym się mówi, my też musimy o tym powiedzieć, a także dowolnie ustalać wysokość dodatków funkcyjnych i motywacyjnych. Ponieważ chcecie odebrać kompetencje kuratorom, a także odsunąć związki zawodowe od udziału w procesie uzgadniania regulaminów płacowych, de facto nie będzie żadnej kontroli działań samorządu, żadnego skutecznego nadzoru. Z drugiej strony mamy sytuację, że inne są plany budżetowe w samorządzie warszawskim, a inne w założeniach budżetu rządowego. Dane samorządowe mówią o wzroście płac nauczycieli w przyszłym roku o 1% mniej, niż zakłada rząd, a zatem nawet poniżej zakładanego poziomu inflacji. Mamy więc w Warszawie sytuację zaniżania przez samorząd wskaźników wzrostu wynagrodzenia nauczycieli na przyszły rok. Zapewne nie jest to tylko problem i przypadek warszawskiego samorządu.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselArturGorski">Mam zatem pytania: jakie kwoty przekaże rząd warszawskiemu samorządowi na płace dla nauczycieli i czy planowane zmiany oraz istniejące rozbieżności oznaczają, że samorząd nie będzie musiał wydać wszystkich tych środków na nauczycielskie płace, czy będzie mógł je wydać na inne cele? Czy grozi taka sytuacja, że nauczyciele będą pracować więcej godzin za mniejsze pieniądze? Na to pytanie potrzebna jest jasna odpowiedź. Dlaczego związki zawodowe mają zostać odsunięte od procesu uzgadniania regulaminów płacowych dla nauczycieli? Wreszcie ostatnie pytanie. Jak będzie wyglądała kontrola działań samorządu jako organu prowadzącego i zarazem nadzorującego placówki oświatowe? Pani minister mówi, że kontrola będzie lepsza, ale nie mówi, jak konkretnie będzie ona wyglądała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PoselLeszekDeptula">(Będzie lepsza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Tomasz Garbowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselTomaszGarbowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Decentralizacja zarządzania oświatą prowadzi do uspołecznienia oświaty, wyrażającego się między innymi coraz większym wpływem społeczeństwa na jakość pracy szkoły. Pożądanym efektem decentralizacji jest autonomia szkoły, rozumiana jako jej niezależność w planowaniu swojej działalności i stanowieniu norm. Autonomia szkoły wiąże się z dojrzałością, podmiotowością, niezależnością, samodzielnością, odpowiedzialnością, praworządnością oraz zdolnością do samoregulacji. Szkoła zobowiązana jest tak planować proces swojej autonomii, aby umożliwić udział w nim wszystkich zainteresowanych, to jest rodziców, uczniów, nauczycieli i społeczności lokalnej. Propozycje zmian w ustawie o systemie oświaty, proponowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, nasuwają pytania w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PoselTomaszGarbowski">Dlaczego w składzie komisji konkursowej na stanowisko dyrektora szkoły zmniejsza się liczbę przedstawicieli rad pedagogicznych oraz rodziców, marginalizując w ten sposób ich wpływ na wybór dyrektora szkoły? Czy dalsze podporządkowanie dyrektora szkoły organowi prowadzącemu, poprzez wzmocnienie jego roli w postępowaniu konkursowym na stanowisko dyrektora, nie ogranicza autonomii szkoły?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PoselTomaszGarbowski">Pani minister, środowisko nauczycielskie niepokoją również zmiany związane ze statusem zawodowym nauczyciela. Nauczyciele mianowani i dyplomowani pytają: dlaczego premier Donald Tusk potrafi sobie wyobrazić lekarza zarabiającego miesięcznie 10-12 tys. zł, a nie może zaakceptować nauczyciela dyplomowanego z wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym 5000 zł?</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Danuta Pietraszewka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselDanutaPietraszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Bieżący rok szkolny ministerstwo ogłosiło rokiem przedszkolaka. Co to oznacza dla nauczycieli, rodziców, którzy być może nas teraz słuchają, dla samorządów lokalnych, a przede wszystkim dla maluchów, które mają być objęte obowiązkiem szkolnym? Pani minister, jakimi działaniami w zapowiedzianej przez panią kampanii promocyjnej rząd zamierza przekonać społeczeństwo o celowości tej reformy? Jak chce realnie pomóc nauczycielom, rodzicom, samorządom? Jak planuje przygotować nauczycieli do wdrażania nowych podstaw programowych i czy są pieniądze na ewentualne szkolenia? Jak mają wyglądać formy diagnozy wczesnoszkolnej w przedszkolach, zanim dziecko pójdzie do szkoły? Czy pracujący rodzice mogą być spokojni o fachową opiekę nad 6-letnim dzieckiem po skończeniu przez niego zajęć edukacyjnych? Czy i jak będą wspierane samorządy lokalne, aby podołały organizacyjnie, technicznie, a przede wszystkim finansowo nowemu zadaniu, bo trzeba pamiętać, że subwencja wystarcza zaledwie na wynagrodzenia?</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PoselDanutaPietraszewska"> Jeszcze jedno, pani minister: czy możliwe będzie skorzystanie z oświatowej rezerwy budżetowej, jeśli przewidziane 150 mln pomocy dla samorządów okaże się niewystarczające? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Bardzo dużo mówi się o wychowaniu przedszkolnym. Liczba przedszkoli w Polsce jest zastraszająco mała i należy powiedzieć, że na wsiach praktycznie nie ma przeszkoli. Gminy zaczęły tworzyć przedszkola w oparciu o dotacje unijne, lecz w tej chwili to zaczyna powoli wygasać, ze względu na wysokie koszty utrzymania przedszkoli. Mam pytanie: czy nie należałoby się zastanowić nad zwiększeniem dotacji na przedszkola, aby gminy tworzyły jak najwięcej przedszkoli, bo wiemy, że dziecko, które chodzi do przedszkola, lepiej się rozwija i ma lepszy start w szkole? Drugie pytanie. Czy nie należałoby ograniczyć restrykcji sanitarno-epidemiologicznych przy tworzeniu nowych przedszkoli, a są one bardzo ostre? Wiele osób chciałoby utworzyć rodzinne, niewielkie przedszkole, lecz nie może tego zrobić ze względu na wymagania sanitarno-epidemiologiczne. Trzecie pytanie. W związku z ograniczeniem roli kuratoriów mam pytanie: kto sprzeciwi się zamykaniu, bardzo często niepotrzebnemu, szkół przez samorządy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Matuszczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselZbigniewMatuszczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W wystąpieniach publicznych przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej, jak też pana premiera Tuska, wielokrotnie padało stwierdzenie, że poczynicie państwo starania, żeby każdy uczeń miał dostęp do Internetu i komputera. Chciałbym się dowiedzieć, jak w tym zakresie wygląda sytuacja na dzień rozpoczęcia roku szkolnego, ilu uczniów w Polsce ma dostęp do Internetu i komputera, jakie działania w tym przedmiocie zamierzacie państwo podjąć w roku 2009. Drugie pytanie z tym związane: czy, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości, ministerstwo przewiduje w roku 2009 zwiększenie nakładów na taki cel, jak zajęcia pozalekcyjne, świetlice, czy też szkolne koła sportowe? Ostatnie pytanie. W ostatnich dniach media zalały nas informacjami, że w polskich szkołach tworzone są oddzielne klasy dla dzieci z bogatszych domów. To jest klasyczne, świadome dzielenie i jednocześnie antagonizowanie uczniów, a szkoła przecież ma edukować, ale także wytwarzać pewne poczucie jedności. Proszę powiedzieć, czy te praktyki mają przyzwolenie rządu, a jeżeli nie, to jak ministerstwo zamierza temu przeciwdziałać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Ewa Wolak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselEwaWolak">Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałabym podziękować serdecznie pani minister za pasję, chciałabym podziękować całemu zespołowi Ministerstwa Edukacji Narodowej za to, że jesteście państwo przekonani o tym, iż tylko dobrzy i oddani swojej pracy nauczyciele, nauczyciele godnie wynagradzani sprawią, że edukacja w Polsce będzie skuteczna, przyjazna i nowoczesna, bo wszyscy wiemy, iż szkoła dobrym nauczycielem stoi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PoselEwaWolak">Pani Minister, aby poprawić efektywność i jakość zarządzania oświatą, należy na nowo doskonalić nadzór pedagogiczny. Kompetencyjne rozdzielenie pracy samorządów i kuratorów powinno sprowadzać się do tego, aby kurator oświaty nadal sprawował nadzór pedagogiczny, ale w celu zwiększenia skuteczności nadzoru część kompetencji - do tej pory będących w gestii kuratora oświaty, a niezwiązanych bezpośrednio z nadzorem - powinna być przekazana samorządom.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PoselEwaWolak">Proszę jeszcze raz panią minister o przedstawienie propozycji, które świadczyłyby o usprawnieniu działalności kuratorium oświaty, aby wszyscy posłowie, zwłaszcza z Prawa i Sprawiedliwości, mieli świadomość tego, że nie chcemy oddać nadzoru pedagogicznego w gestię samorządu, tylko chcemy usprawnić nadzór pedagogiczny poprzez przekazanie pewnych kompetencji po to, by był jasny, czytelny podział zadań, co powinno sprzyjać poprawie jakości pracy szkoły.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PoselEwaWolak">I jeszcze jeden mały, a właściwie duży problem, bo dotyczący nadmiernie obciążonych tornistrów czy też plecaków uczniów. Ciężkie tornistry powodują trwałe zmiany w postawie uczniów. Chciałabym zapytać panią minister: Czy Ministerstwo Edukacji Narodowej ma jakiś pomysł na rozwiązanie tego problemu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma, tak? To...</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#GlosZSali">(Jest! Jest!)</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#GlosZSali">(Krótka drzemka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselTeresaWargocka">Przepraszam bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę, nic się nie stało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselTeresaWargocka">Toczą się debaty również między posłami w ławach poselskich, temat jest bowiem ważny dla nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PoselTeresaWargocka">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pani Minister! W przedstawionej przez panią minister informacji 80% treści to narracja oświatowa, niestety w dużej mierze przepisana z dokumentów wprowadzających reformę oświaty w 1999 r. Niestety nie udało się uniknąć pewnych kalek, mamy tam nawet sformułowania typu: w uzgodnieniu z ministrem oświaty i wychowania.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PoselTeresaWargocka">Szanowni Państwo! Już 10 miesięcy mówimy - spotykamy się bowiem na posiedzeniach komisji edukacji, i te posiedzenia odbywają się dość często, są też posiedzenia podkomisji - na temat proponowanych reform w oświacie i powiem szczerze - stoimy troszkę w miejscu. W zasadzie treści są sformułowane bardzo ogólnie, szczegółów nadal nie mamy. Nurtuje mnie osobiście zasadnicze pytanie: Dlaczego, proszę państwa, najpoważniejszym zadaniem tego resortu jest obniżenie wieku szkolnego? Tak wygląda bowiem w tej chwili postawione zadanie. Obniżamy wiek szkolny i na tym budujemy inne zmiany. A przecież pieniądze w polskiej oświacie są potrzebne na wiele działań, o których mówi się w środowisku nauczycieli od lat. Proszę państwa, organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej potrzebuje wsparcia, nie wyrównuje się szans edukacyjnych młodzieży, nie prowadzi się w odpowiednim zakresie zajęć wyrównawczych, nie ma opieki stomatologicznej ani profilaktyki zdrowotnej w szkołach, wypoczynku letniego dla dzieci. Dlaczego jest postawiony problem obniżenia wieku szkolnego?</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PoselTeresaWargocka">Proszę państwa, powiem krótko, bo myślę, że odpowiedź jest dosyć jasna: z obniżeniem wieku szkolnego wiąże się uruchomienie ogromnych pieniędzy dla środowisk okołooświatowych. Chciałabym zapytać panią minister i prosić o odpowiedź na piśmie: Ile będzie kosztowała nas ta reforma? Mówmy o kosztach poniesionych przez budżet państwa. Ile będzie kosztowała nowa podstawa programowa? Eksperci już zakończyli pracę. Ile będą kosztowały nowe programy nauczania, nowe podręczniki? Ile będą kosztowały konferencje regionalne, praca wojewódzkich promotorów zmiany, wprowadzenie dodatkowego rocznika do systemu edukacji na kilkanaście lat? Zacznijmy mówić o pieniądzach. Czy są one wydawane na właściwe cele? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Witold Klepacz, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselWitoldKlepacz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselWitoldKlepacz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dobiegły końca wizyty pani minister Hall we wszystkich województwach, podczas których pani minister rozmawiała z przedstawicielami lokalnych środowisk o edukacyjnych problemach.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Nie rozmawiała.)</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PoselWitoldKlepacz">Co konkretnie wynika z tych spotkań dla oświaty? Nauczyciele twierdzą, że oprócz ogólników i promowania nowej podstawy programowej - niewiele. Dlaczego pani minister zignorowała wnioski, które przedstawili nauczyciele? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Danuta Jazłowiecka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nowa podstawa programowa wejdzie w życie w roku szkolnym 2009/2010. W proponowanych zmianach przewiduje się procedurę sprawdzania gotowości sześciolatków do podjęcia nauki w szkole. W jaki sposób ta procedura będzie stosowana wobec pięciolatków, które nie będą objęte zorganizowaną opieką czy edukacją?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PoselDanutaJazlowiecka">Pani minister, zaproponowane zmiany to doskonała okazja do wprowadzenia nowych rozwiązań szczególnie w odniesieniu do sześciolatków. W tym czasie zostaną wydane nowe podręczniki, między innymi dla uczniów szkół podstawowych. Często w regionie młodzi rodzice, którzy dopiero rozpoczęli karierę zawodową i są stosunkowo nisko uposażeni, zadają mi pytanie: Czy ministerstwo rozważa możliwość dofinansowania zakupu nowych książek, nowych podręczników lub wprowadzenia pomysłu - obecnie korzysta się z tego w wielu krajach europejskich, a u nas w Polsce korzystało się z tego wiele lat temu - by podręczniki dla sześciolatków były własnością szkolnych bibliotek? Takie rozwiązanie odciążyłoby znacznie plecak czy tornister sześciolatka, ucznia pierwszej klasy, wpłynęło na jego zdrową postawę i złagodziłoby finansowe skutki posyłania dziecka do szkoły.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PoselDanutaJazlowiecka">Na koniec, pani minister, chciałabym podziękować pani i pani zespołowi za olbrzymi wkład pracy w porządkowanie i unowocześnianie edukacji w naszym kraju. Dobrze, że i w tej dziedzinie podnosimy standardy. Cieszę się, że samo ministerstwo pracuje już zgodnie ze standardami europejskimi, a za najcenniejsze w tym wypadku uważam konsultacje społeczne. Wiem, jak trudno jest zorganizować takie spotkania. Budujące jest to, że to państwo wychodzicie z tą inicjatywą i to państwo jeździcie do regionów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rozpoczęła pani swoją wypowiedź od tego, że w szkole potrzebny jest spokój, i z tym się zgadzam. Nie wiem tylko, czy pani minister wie o tym, że dzisiaj w szkole nie ma spokoju; dzisiaj w szkole panuje atmosfera nerwowości, chaosu i niepewności co do tego, co będzie nie tylko za rok, ale nawet co do tego, co będzie za miesiąc, a jest to opinia doświadczonych nauczycieli, którzy mówią, że takich czasów od dawna nie pamiętają.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PoselMariaNowak">Po pierwsze, pani minister, mówiła pani o ekspertach opracowujących projekt reformy programowej. Wczoraj rozmawiałam z nauczycielami, którzy krytycznie wypowiadali się na temat przedstawionego projektu reformy programowej.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Z innymi nauczycielami nie rozmawiano.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#PoselMariaNowak">Mówili, że jest ona niespójna i świadczy o braku znajomości życia szkoły. Dlatego pytam: Czy pracują zespoły nauczycieli praktyków opiniujących ten projekt? Ile jest takich zespołów i jakimi kryteriami kierowano się przy doborze składu tych zespołów? Ile było spotkań roboczych tych zespołów? Nie pytam tu o spotkania PR-owskie, tylko o robocze spotkania. Wynika bowiem z tego, co mówią nauczyciele, iż takich spotkań po prostu nie ma i nie było.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#PoselMariaNowak">I kolejna sprawa, która dotyczy dnia dzisiejszego polskiej szkoły, dlatego że trudno mówić o reformie programowej i w ogóle o jakichkolwiek perspektywach, nie potrafiąc uporać się z dniem dzisiejszym szkoły. A konkretnie: do dzisiaj samorządy nie otrzymały środków finansowych na stypendia szkolne. Dlatego pytam: W jaki sposób przebiega realizacja Narodowego Programu Stypendialnego, bo są środki na jego realizację, ale w ministerstwie, a nie w gminie, w szkole czy też przede wszystkim u najbardziej potrzebujących? Kiedy zostaną uruchomione środki na zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne? Takich zapóźnień w przekazywaniu środków nigdy jeszcze nie było, nigdy. Uruchomienie rezerw celowych musi nastąpić, i to chyba pani minister wie, do dnia 15 października. A MEN przez 8,5 miesiąca nie potrafiło się z tym problemem uporać.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#PoselMariaNowak"> Ta niemoc, pani minister, nie tylko zadziwia, ona przeraża. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Henryk Milcarz, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PoselHenrykMilcarz">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W trakcie toczącej się debaty z trybuny sejmowej pani minister prezentowała bardzo pojemne, bardzo pękate rozporządzenie, argumentując, ileż to pracy trzeba było wykonać, aby rozporządzenie powstało. Zapewne, pani minister, ktoś się nad tym rozporządzeniem napracował. Rzecz jednak w tym, aby rozporządzenia, aby akty prawne, które uchwalamy w Wysokiej Izbie, wychodziły naprzeciw ludzkim oczekiwaniom, aby dobrze ludziom służyły. Tymczasem słowa swoje, a życie swoje. Pierwszy z brzegu przykład: Platforma Obywatelska przyjmuje najbardziej radykalną wersję ustawy o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że na wcześniejsze emerytury nauczyciele nie mają co liczyć. Odebranie praw do pomostówek jest ciosem dla ok. 200 tys. pedagogów. Chciałbym zapytać panią minister: Dlaczego rząd odbiera nauczycielom nabyte przez nich prawa pracownicze? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jan Kaźmierczak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselJanKazmierczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym zacząć od złożenia pani minister gratulacji związanych z tym materiałem. Przeczytałem go bardzo uważnie i może czytam go w inny sposób niż moje co poniektóre koleżanki i moi koledzy, ale dla mnie on jest konkretny i rzeczowy.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PoselJanKazmierczak">Mam pewną refleksję dotyczącą naszego posiedzenia. Proszę państwa, odnoszę momentami wrażenie, że część, na szczęście mniejsza, uczestników tej debaty nie tyle bierze udział w merytorycznej dyskusji na temat problemów polskiej oświaty, ile uczestniczy w pewnym spektaklu, który zakwalifikowałbym, jeżeli chodzi o typ sceniczny, do kategorii komedii dell˝arte. Daje się rozróżnić role arlekina, kolombiny i pierrota, chociaż może szkoda, że kostiumy są nieprzystosowane. Mam żal do autora scenariusza, ponieważ chyba niezbyt wysoko ceni inteligencję słuchaczy, i do niektórych aktorów, jako że powtarzają kwestie, a to w spektaklu jest czasem niedobre. Może podam jeden przykład ilustrujący moją tezę. Proszę państwa, jeden z uczestników dyskusji mówi nam, że jeżeli nauczyciel mógłby dostać podwyżkę 500 zł, a dostaje 250 zł, to ponosi straty na 250 zł.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PoselKrzysztofSonta">(A pensum!?)</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PoselJanKazmierczak">To oznacza, że jeżeli wygrałbym na przykład w totolotka 100 tys. zł, to jestem stratny na 900 tys. zł, bo mógłbym wygrać milion.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#PoselJanKazmierczak">Proszę państwa, konkluzja jest następująca. Apeluję do pani minister, żebyście państwo robili swoje i nie zwracali uwagi na ten spektakl.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#PoselJanKazmierczak">Zadam teraz dwa konkretne pytania. Chodzi mi o hasło: matematyka na maturze. Jestem zdania, że dobrze się stało, iż po wielu latach matematyka wraca. Moje pierwsze pytanie dotyczy tego, na ile Ministerstwo Edukacji Narodowej zechce kontynuować dobre dzieło w tym kierunku. Muszę powiedzieć, że jako pracownik wyższej uczelni technicznej odbieram z niepokojem to, co jest skutkiem zaniechania zdawania matematyki na maturze, i liczę na to, że będzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#PoselJanKazmierczak">I drugie pytanie. W kolejce stoją co najmniej dwa przedmioty, mianowicie fizyka i chemia. Czy pani minister zakłada działania zmierzające do tego, żeby uczniowie w polskich szkołach chcieli się tych przedmiotów uczyć? Chodzi na przykład o wykorzystanie środków unijnych, żeby można było szkołom zapewnić odpowiednie, nośne, także w sensie odbioru przez uczniów, pracownie chemiczne i fizyczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Elżbieta Rafalska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Do tej beczki miodu, o której mówił przed chwileczką pan poseł, dołożę może łyżkę dziegciu. Nowa podstawa programowa ma trafić do szkół od przyszłego roku, ale ministerstwo edukacji już dzisiaj martwi się - i dobrze, że dzisiaj - jak te zmiany zostaną przyjęte przez nauczycieli. Dlatego też ministerstwo wyśle w Polskę przeszkolonych agitatorów w ramach programu ˝Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna˝. Koszt całego przedsięwzięcia wynosi 300 tys. zł. Wiemy oczywiście, że to są pieniądze z unijnego Programu Operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝, a więc bezpośrednio nie obciąży to naszego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PoselElzbietaRafalska">Pani minister, czy nie jest tak, że przygotowaliście państwo kiepską reformę, a edukacyjni akwizytorzy reform mają do niej przekonać nauczycieli? Czy ta akcja nie jest przypadkiem rozpaczliwą próbą zapanowania nad chaosem, który jest w edukacji?</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PoselElzbietaRafalska">Kolejne pytanie: Kto będzie promotorem reform edukacyjnych? Czy będą to głównie dyrektorzy szkół, wizytatorzy, czy będą to tzw. szarzy nauczyciele? Jak państwo chcecie wdrożyć reformę, jeżeli jej współtwórcami nie są nauczyciele, którzy jedynie mają być posłusznymi i nie do końca przekonanymi wykonawcami?</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PoselElzbietaRafalska">I kolejne pytanie: Czego uczycie państwo albo czego będziecie uczyć promotorów? PR-owskich zachowań? Ile będzie promotorów na każde województwo? Czy jest już gotowa lista promotorów? Czy prawdą jest to, że propagatorami będą wszyscy, tylko nie praktycy? I jak to będzie, czy spotkanie rady z agitatorami reform będzie obligatoryjne, obowiązkowe, czy nauczyciele będą mieli prawo odmówić udziału w takich szkoleniach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jarosław Matwiejuk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselJaroslawMatwiejuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Konstytucja z dnia 2 kwietnia 1997 r. stanowi o obowiązku nauczania do 18 roku życia. Niestety jest to obowiązek konstytucyjny, który wywołuje pewne problemy. Nasz system oświaty nie radzi sobie z egzekucją tego obowiązku, z jego realizacją. Wiem, że pani minister jest tego świadoma. W związku z tym pytanie do pani minister: Czy pani przewiduje zmianę naszego systemu prawnego w kierunku uskutecznienia, lepszego wykonywania obowiązku konstytucyjnego, który jak każdy obowiązek konstytucyjny powinien być wykonywany w 100%? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Janusz Dzięcioł, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie pytanie zadaje pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PoselTomaszLatos">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Myślę, pani minister, że z jednym się zgodzimy: jest grupa nauczycieli, dla których 40 godzin pracy w szkole i na przygotowania w domu to jest czas zbyt mały - potrzebują go więcej na dobre przygotowanie się do lekcji. Być może nawet pani również była właśnie takim nauczycielem. W związku z tym mam proste pytanie. Jest pani matematykiem, to proste zadanie. W jaki sposób można wyjaśnić to, że państwa zdaniem łączny czas pracy nauczyciela się nie zwiększy, jeżeli 4 godziny z tego czasu przygotowania nauczyciela do lekcji przesuniecie państwo do godzin dydaktycznych w szkole? Czyżby zakładali państwo, że do tych 4 godzin nauczyciel nie będzie musiał się przygotowywać?</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PoselTomaszLatos">Chciałbym także zapytać o kwestie związane ze szkolnictwem specjalnym, w szczególności nauczaniem indywidualnym. Czy tutaj również państwo zakładacie jakieś zmiany pensum w szkole?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#PoselTomaszLatos">I wreszcie ostatnia sprawa związana z wielokrotnie poruszanymi kwestiami zmian dotyczących kompetencji kuratorów. Proszę powiedzieć, ile osób zostanie zwolnionych z kuratoriów w związku z proponowanymi przez państwa zmianami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Stanisław Stec, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Aby edukacja była skuteczna, przyjazna i nowoczesna, jak jest tu ładnie napisane, musi być więcej środków. W związku z tym pytanie: O ile więcej środków będzie w budżecie na rok 2009 na oświatę? Nie może być tak, jak w gminie Granowo w woj. wielkopolskim, gdzie subwencja oświatowa nie starcza na płace. Zaraz podam pani minister ten materiał. Nie może również brakować środków na bieżące remonty.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Od kiedy to minister jest odpowiedzialny za remont?)</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PoselStanislawStec">Byłem ostatnio w szkole podstawowej w mieście powiatowym. Wygląd zewnętrzny tego budynku straszy. Naprawdę, nie posyłałbym dziecka czy już wnuka do takiej szkoły, bo po prostu zniechęca do nauki. Nie może brakować również środków na zapewnienie dzieciom wyżywienia, bo dziecko nie może ze szkoły wychodzić głodne. Tymczasem w części szkół nie mamy stołówek. Coś z tym trzeba zrobić.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PoselStanislawStec">I wreszcie problem przedszkoli. Ostatnio na mój dyżur przyjechała delegacja rady rodziców, bo wójt chce zlikwidować przedszkole. Pytają, do kogo się można odwołać w takim przypadku. Okazuje się, że w 539 gminach w ogóle nie ma przedszkoli. Czy rząd wraz z samorządami chce opracować jakiś program, aby za 2-3 lata w każde gminie było przynajmniej jedno przedszkole? To jest bardzo ważne zadanie, aby wyrównywać szanse młodzieży, szczególnie wiejskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Tadeusz Ross, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselTadeuszRoss">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym podziękować pani minister za wielce obiecującą wypowiedź, którą jestem żywo zainteresowany, ponieważ sam jestem współautorem sporej liczby dzieci...</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PoselTadeuszRoss">No, sprawiedliwie podzieliłem mój udział. Niektóre moje dzieci studiują, niektóre są w wieku szkolnym, ale jedno jest w wieku przedszkolnym, stąd moje szczególne zainteresowanie.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PoselTadeuszRoss">Chciałbym zapytać panią minister o sport w szkole. Otóż nie jest tajemnicą, że jesteśmy społeczeństwem bardzo sympatycznym, ale nieco cherlawym, przepraszam za kolokwializm. W wielu krajach, szczególnie na przykład w Stanach Zjednoczonych sport zajmuje szalenie ważne miejsce, to jest po prostu dla nich kult. Ale ten kult to jest również sposób na życie, sposób na zdrowie fizyczne, na dotlenienie mózgu, a co za tym idzie, na łatwiejsze przyswajanie nauki. Sport wiąże się oczywiście z wysiłkiem, z poświęceniem, ale również z radością. A ja tej radości specjalnie nie zauważyłem, jeśli chodzi o przychodzenie do szkoły przez uczniów. Oczywiście mówię generalnie: a, idziemy znowu do szkoły, itd.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PoselTadeuszRoss">Pragnę więc zapytać panią minister, czy Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza zwiększyć liczbę godzin potrzebnych do poprawy kondycji fizycznej naszej młodzieży, a tym samym całego naszego przyszłego społeczeństwa. I tym mądrym zdaniem kończę moją wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Ryszard Terlecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselRyszardTerlecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Padło wiele ważnych i szczegółowych pytań, ale chciałbym się odnieść do tytułu dokumentu, który mamy przed sobą: edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna, i spytać: Jak państwo możecie mówić o edukacji skutecznej, skoro wprowadzacie ją wbrew związkom zawodowym i organizacjom nauczycielskim przy ich protestach? Jak możecie mówić o edukacji przyjaznej, skoro wywołujecie obawy, a nawet przerażenie rodziców, którzy liczą się z tym, że swoje małe dzieci poślą do kompletnie nieprzygotowanych szkół? Bo nie oszukujmy się, większość szkół nie będzie przygotowana na to, żeby przyjąć małe dzieci. I wreszcie jak możecie mówić państwo o edukacji nowoczesnej, skoro pozbawiacie albo przynajmniej w znacznym stopniu ograniczacie wpływ państwa na edukację, w tym na bardzo ważny jej sektor, mianowicie na edukację obywatelską? W szkołach wyższych obserwuje się z niepokojem rosnący brak elementarnej wiedzy w tym zakresie. Jeżeli państwo nie będzie miało wpływu na edukację, będziecie ten wpływ ograniczać, to sytuacja będzie się z całą pewnością pogarszać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselRomualdAjchler">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Dzisiaj przed tą debatą wykonałem telefon do dyrektorów trzech szkół i zadałem następujące pytanie: Pani dyrektor, gdyby pani była ministrem edukacji, co byłoby dla pani najważniejsze, jeśli chodzi o poziom nauczania, o edukację w szkole? I dostałem jedną odpowiedź: Panie pośle, mamy opracowany program skierowany do młodzieży zdolnej, aby nie powiedzieć: wybitnie zdolnej, natomiast w klasie są różni uczniowie, są też słabiej wyedukowani czy mniej zdolni. I teraz mam problem, czy pociągnąć tę zdolniejszą grupę, czy zająć się słabszą. Nie potrafiłem na to odpowiedzieć, i stąd moje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PoselRomualdAjchler">Pani minister, jak wynika z kontroli przeprowadzonej przez NIK, tylko połowa dzieci w wieku od 3 do 5 lat chodzi do przedszkola, a na wsiach, Wysoka Izbo, jest to tylko 16%. Jeżeli zestawimy to z raportami o wpływie edukacji przedszkolnej na późniejsze wyniki w nauce, to możemy zobaczyć rozmiar strat, jakie ponosimy. I to jest ten przykład, ta informacja, którą przekazałem pani minister z rozmowy z dyrektorem szkoły. To się potwierdza.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PoselRomualdAjchler">W dalszym ciągu przedszkola są likwidowane, a używa się argumentu, że zbyt mała liczba dzieci do nich chodzi. Pani minister, czy nie warto zainwestować w te dzieci? Myślę tu o tych, które nie chodzą do przedszkola z uwagi na wysokie koszty, które muszą ponieść ich rodzice, aby opłacić tzw. czesne. To jest ok. 300 zł. Czy nie warto byłoby w ramach subwencji oświatowej przekazać gminom środków na to, aby dzieci w Polsce mogły chodzić do przedszkoli, a bariera finansowa nie była przeszkodą? Mówię tutaj o darmowych przedszkolach. Nie mielibyśmy tego problemu albo byłby on mniejszy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselRomualdAjchler">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PoselRomualdAjchler">Byłby mniejszy problem, jeśli chodzi o różnicę poziomu uczniów w jednej klasie, gdyż wyniki badań wskazują, że dzieci, które chodzą do przedszkola, są lepiej rozwinięte, zdolniejsze, lepiej przyjmują wiedzę. Czy nie warto iść w tym kierunku? Mamy wzrost gospodarczy, pani minister, jeszcze jest on dosyć duży i warto by było w to zainwestować. Czy podzieli pani ten pogląd? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Iwona Guzowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PoselIwonaGuzowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Na początku chciałam tylko wyrazić zaskoczenie troską pana posła Terleckiego o opinię związków zawodowych, bo z tego, co pamiętam, 2 lata temu były strajki i wtedy jakoś nie przejmowaliście się państwo opinią związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PoselIwonaGuzowska">Pani minister, niepokojące są dane statystyczne dotyczące wad postawy u dzieci. Na przykładzie woj. kujawsko-pomorskiego mogę powiedzieć, że ok. 23% 6-latków już ma wady postawy, w przedziale wiekowym 10-latków już ok. 30%, więc jest to tendencja wzrostowa. Oczywiście na to ma duży wpływ wychowanie fizyczne, wczesnoszkolne zajęcia ruchowe.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PoselIwonaGuzowska">Chciałabym zapytać panią minister, co ministerstwo zamierza w tej kwestii zrobić. Czy nadal zajęcia będą prowadzone trochę przypadkowo, często na takiej zasadzie, że dzieci dostają piłkę i wskazuje im się miejsce do gry albo biegają po 10-metrowych odcinkach po korytarzach szkolnych? Chciałabym również zapytać, czy przewiduje pani jakiekolwiek zmiany, jeżeli chodzi o obciążenia dzieciaczków, które chodzą do szkoły z dużymi tornistrami. Jak wskazują badania, ponad 52% dzieci w miastach chodzi do szkoły, niestety, z dużo większym obciążeniem na plecach, podobnie jest na wsiach. Chciałabym się dowiedzieć, co ministerstwo zrobi w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zada pan poseł Witold Czarnecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PoselWitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Szanowni Goście! Jako nauczyciel akademicki z 30-letnim stażem chciałbym nawiązać do wypowiedzi moich przedmówców: pana prof. Terleckiego i pana prof. Kaźmierczaka. Oni również zwrócili uwagę, że studenci rozpoczynający dzisiaj studia są źle przygotowani, nieraz tragicznie, a jeśli chodzi o matematykę, to jest już po prostu dno. Do tego doszło po reformie przyjętej kiedyś przez rząd SLD. Rząd proponuje maturę w tym zakresie. To dobrze.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PoselWitoldCzarnecki">Jeżeli chodzi o inne kwestie, to pojawiają się pewne niepokojące elementy. Mianowicie, MEN proponuje ograniczenie kompetencji kuratoriów. Ma to oznaczać, że decyzje o sieci szkół, profilach kształcenia, projekty organizacyjne, ocena pracy dyrektorów będą zależały wyłącznie od organu prowadzącego. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego, zdaniem Ministerstwa Edukacji Narodowej, mechanizator rolnictwa, kierowca ciężarówki, będący wójtem, burmistrzem czy prezydentem ma wyższe kwalifikacje do oceny jakości pracy niż przygotowany do tego wizytator kuratorium. Nawet jeżeli założymy, że bezpośredni nadzór będzie sprawował urzędnik z przygotowaniem pedagogicznym, dlaczego osoba pozostająca w zależności służbowej od tegoż wójta, burmistrza czy prezydenta będzie bardziej obiektywna niż reprezentujący ośrodek niezależny od samorządu kurator?</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PoselWitoldCzarnecki">Drugiego pytania chyba już nie zdążę zadać. Jakie korzyści, zdaniem MEN</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#PoselWitoldCzarnecki">, będą wynikać z upowszechnienia tej formy własności, którą wprowadzi się w ministerstwie, jeśli chodzi o proponowane zmiany dotyczące daleko idących ułatwień w przekazywaniu szkół osobom prawnym lub fizycznym? Jakie będą z tego zyski dla rodziców, dla społeczeństwa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ma pan jeszcze jakieś krótkie pytanie, to proszę bardzo. Jeżeli nie, to rozumiem, że pan dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie pytanie zada pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Pani minister, mam do pani pytanie. Strasznie jest mi niewygodnie pytać, jak państwo ze sobą rozmawiacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę pytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Jeśli można, pani minister, podmiotem i partnerem do debaty na temat reformy systemu edukacji powinni być oczywiście rodzice, zwłaszcza w kwestii sześciolatków. Z tym dialogiem nie jest dobrze. Mam pismo z 15 września wystosowane, myślę, do wielu posłów, także do mnie. 20 tys. rodziców podjęło akcję ˝Ratujmy maluchy˝. Mówią oni: Ministerstwo Edukacji Narodowej do dziś nie podjęło z rodzicami żadnych rozmów ani konsultacji. Pani minister, przekażę to z prośbą, żeby pani zechciała na to zareagować.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Druga sprawa dotyczy szans edukacyjnych dzieci wiejskich. Mówiliśmy o tym bardzo dużo. Mam jednak w związku z tym konkretne pytanie, wiem bowiem, jak kluczowa jest to sprawa w sensie szans życiowych, także dzieci wiejskich. Jakie konkretne działania podejmie MEN, aby upowszechnić edukację przedszkolną wśród dzieci wiejskich? Dotyczy to także rodzin wielodzietnych i bezrobotnych, gdzie bardzo często mówi się: pani dzieci nie muszą chodzić do przedszkola, bo przecież pani i tak nie pracuje.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Moje drugie pytanie dotyczy tego, co zrobi MEN, żeby nie doszło do sytuacji - niestety takie niebezpieczeństwo już się rysuje - gdzie edukacja dziecka będzie zależeć od miejsca jego urodzenia i zamożności rodziców.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie pytanie trzecie. Pani minister, od jakiegoś czasu właściwie codziennie media alarmują nas różnymi wiadomościami o przemocy seksualnej, wykorzystywaniu seksualnym dzieci. Premier mówi o wydłużaniu kary, o kastracji. Dlaczego pani minister nie mówi nic o edukacji seksualnej? Przecież gdyby ta wiedza była dzieciom dostępna, to być może udałoby się im jakoś umknąć, ocalić, wiedziałyby, gdzie się zwrócić. Wtedy, kiedy rodzice decydują, czy ten przedmiot jest dostępny, to w domach, w których jest przemoc seksualna, na pewno zgody na ten przedmiot się nie da. Pytam więc, dlaczego pani nie mówi, że edukacja jest tu właściwie kluczowa, żeby zapobiec tym nieszczęściom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zada pan poseł Aleksander Marek Skorupa, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PoselAleksanderMarekSkorupa">Pani Minister! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ dyskusja jest dość szeroka i można powiedzieć, że większość z nas próbuje oświacie dodać zadań, ja z pozycji samorządowca, który 17 lat zarządzał oświatą jako burmistrz, chciałbym wrócić do rzeczy fundamentalnej. Chodzi mianowicie o postulat środowisk samorządowych, że skoro Sejm, rząd, ministerstwo określają w oświacie standardy, to niech płacą za części standardowe. Samorząd powinien finansować wyłącznie części materialne, czyli obiekty, czystość w obiektach itd. Nie będzie wtedy podstawowego, fundamentalnego konfliktu, że jedni dodają, a drudzy wykonują. Wydaje mi się, że ten postulat jest naprawdę prosty do zrealizowania. Niepotrzebna jest wtedy subwencja oświatowa. Sejm określa standardy - Sejm płaci. Stąd moje pytanie. Czy ministerstwo rozważa taką sytuację i pracuje nad takim systemem, że wszelkie sprawy standardów płacowych nauczycieli w oświacie są wprost po stronie państwa, a kwestie materialne po stronie samorządu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zada pani posłanka Izabela Kloc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselIzabelaKloc">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Uprościmy prawo! Zmniejszymy liczbę procedur biurokratycznych!</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PoselIzabelaKloc"> Tak jeszcze przed godziną krzyczała tutaj z tej mównicy pani minister. W związku z tym mam pytanie. Czymże jest dokumentowanie czasu pracy nauczyciela, jak nie właśnie zwiększeniem procedur biurokratycznych?</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#PoselIzabelaKloc">Mam też jeszcze bardziej szczegółowe pytanie, które na pewno będą zadawać nauczyciele. Czy czas poświęcony przez nauczyciela na dokumentowanie czasu pracy będzie wliczony do tego 40-godzinnego czasu pracy nauczyciela? Wiemy bowiem, że czas pracy nauczyciela składa się z dwóch części: w większości placówek jest 18 godzin pensum, a w całości czas pracy nauczyciela to jednak, zgodnie z przepisami, 40 godzin. Teraz te 40 godzin nauczyciel będzie musiał bardzo szczegółowo udokumentować.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Czego nikt nie kontroluje.)</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#PoselIzabelaKloc">To jest hasło Platformy Obywatelskiej: mniej biurokracji w nadzorze pedagogicznym, więcej biurokracji w szkole. Mam jednak pytanie, jak się to ma do jakości i efektywności edukacyjnej pracy nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#PoselIzabelaKloc">Kolejne pytanie dotyczy wykorzystania Europejskiego Funduszu Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#PoselIzabelaKloc"> Przed chwilą sprawdziłam na stronach Ministerstwa Rozwoju Regionalnego raport z końca czerwca, gdzie ministerstwo wydało ponad 3 mln zł na pierwsze półrocze, a na kolejne dwa kwartały przewiduje wydać 170 mln zł. Pytam, jak ministerstwo planuje wydać taką kwotę do końca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-232.9" who="#PoselIzabelaKloc">Ostatnia dygresja dotyczy chęci sprostowania przez panią poseł Marzenę Machałek wypowiedzi, którą opacznie zrozumiała pani minister. Pani poseł Machałek mówiła o likwidacji zadań nadzoru pedagogicznego. Czymże jest bowiem chociażby propozycja, gdzie kurator nie będzie miał już...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselIzabelaKloc">...tej kompetencji, by nie dopuścić do likwidacji szkoły, jeżeli samorząd podejmie taką decyzję? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zada pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W projekcie rządowym ustawy o systemie oświaty w sposób, trzeba powiedzieć, bardzo znaczący ogranicza się rolę i kompetencje kuratorów oświaty. Jego przyjęcie, w moim przekonaniu, będzie oznaczać taką niczym nieskrępowaną możliwość likwidacji szkół, szczególnie tych małych, przez poszczególne samorządy. Dotychczas - i tu trzeba kuratorium pochwalić - w wielu przypadkach właśnie kurator interweniował w takich sprawach, nie pozwalał na likwidację szkół, kierując się przede wszystkim dobrem dziecka, a nie tylko podejściem ekonomicznym, tak jak to czynią samorządy. Czy w związku z tym pani minister chce kontynuować politykę pana ministra Handke? Przypomnę, że w tamtym okresie w ciągu 6 miesięcy zamknięto 3 tys. małych szkół. Tak to odczytuję. Czy prawdziwym celem tej nowelizacji jest chęć likwidacji kolejnych 3 tys. szkół? Może nie wprost, bo likwidować będą samorządy, ale wy tą ustawą im to umożliwiacie i dzisiaj, jeśli chodzi o ten problem, jako rząd chcecie umyć ręce i zrzucić odpowiedzialność na samorządy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jacek Brzezinka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PoselJacekBrzezinka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Nikogo na tej sali nie muszę przekonywać, jak istotnym ogniwem w systemie polskiej edukacji jest samorząd terytorialny. Dlatego też uważam, że dobra partnerska współpraca rządu czy ministerstwa z samorządami ułatwi wprowadzenie proponowanych przez rząd tak istotnych zmian w systemie edukacji i na pewno przyczyni się do osiągnięcia celów, o których tak szeroko i szczegółowo w dzisiejszej debacie mówiła pani minister.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PoselJacekBrzezinka">W otrzymanym materiale jest dość krótka wzmianka o konsultacjach z przedstawicielami środowisk samorządowych. Dlatego, pani minister, proszę o więcej informacji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PoselJacekBrzezinka">Po pierwsze, jak układa się dzisiaj współpraca na linii ministerstwo - samorządy? Jaki jest stosunek samorządów do proponowanych rozwiązań, w szczególności do nowego podziału kompetencji w zarządzaniu oświatą pomiędzy samorządy a nadzór pedagogiczny?</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#PoselJacekBrzezinka">I ostatnia kwestia. Czy w kontekście zaplanowanych na 2009 r. podwyżek wynagrodzeń nauczycieli, w mojej ocenie znaczących, samorządy mogą liczyć na odpowiedni, dobrze skalkulowany wzrost subwencji? To ważna kwestia, bo doświadczenia samorządów w tym zakresie z okresu poprzednich rządów są, co tu dużo mówić, generalnie złe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Edukacja jest obszarem bardzo ważnym, istotnym w życiu społecznym. Chyba wszyscy, którzy znajdują na tej sali, mówią, że zależy im na dobru edukacji. Ale niepokoić może to, że każdy każdemu próbuje postawić zarzut, że niewłaściwie interpretuje, że tak nie powinien, a były nawet słowa, że pani minister nie powinna brać pod uwagę pewnych krytycznych uwag. Jeżeli zależy nam na dobru edukacji, to każdy głos jest ważny, istotny.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Szanowni państwo, dobro ucznia jest najważniejsze. W tym kontekście ma pytanie do pani minister. Jeżeli myślimy o tym, żeby uczeń był jak najlepiej postrzegany, to co będzie z uczniem, który uczy się w liceum profilowanym? Pamiętam dyskusję w poprzedniej kadencji, kiedy wskazywaliśmy na to, że taki uczeń jest dyskryminowany. Co czeka liceum profilowane? O tym nie było tu mowy.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PoselKazimierzMoskal">Istotnym elementem jest również kształcenie zawodowe. Wiadomo, że ważne są programy kształcenia zawodowego, o czym mówiła pani minister, ale ważne jest też i doposażanie w sprzęt. Pani minister wspomniała o tym, że w IV kwartale 2008 r. kończy się realizacja programu w zakresie doposażania centrów kształcenia praktycznego, szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#PoselKazimierzMoskal"> Mam pytanie: Czy ten program dalej będzie realizowany? Przypuszczam, że chyba nie wszystkie szkoły zawodowe są z tego zadowolone. Czy możemy mówić o takim programie, żebyście kontynuowali program Prawa i Sprawiedliwości? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Leszek Aleksandrzak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselLeszekAleksandrzak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Większość posłów z Platformy Obywatelskiej, którzy zabierali głos, dziękowała pani minister za ten żar i gorliwość we wprowadzaniu reformy. Bardzo chętnie podziękuję pani minister za ten żar również w uzyskiwaniu środków na podwyżki na nauczycieli; mam na myśli podwyżki znaczące. Byłoby to bardzo istotne. Zobowiązuję się, że wtedy oficjalnie złożę wyrazy podziękowania.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PoselLeszekAleksandrzak">A teraz do przechodzę do pytań. Pierwsza sprawa. Pani minister pokazywała broszurę, która mówi o reformie, o zmianach, jakie mają nastąpić w oświacie. Czy firmując tę broszurę, pani minister wie, że jest w niej wiele merytorycznych błędów? Chociażby taki: Podajecie państwo, że w Polsce istnieją szkoły pogimnazjalne, a takiego typu szkół nie ma. Są szkoły ponadgimnazjalne, a w materiale czytam, że mamy szkoły pogimnazjalne. Jest tu wiele takich błędnie podanych faktów. Czy nie szkoda wydawać pieniędzy na broszury, które zawierają błędy merytoryczne? I pytanie: Jakie koszty ponieśliśmy w związku z tą broszurą, która zawiera wiele innych błędów? Prosiłbym o jej przejrzenie.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PoselLeszekAleksandrzak">Temat następny, bardzo istotny, dość kontrowersyjny, to kwestia nauczania religii. Dzisiaj jeśli chodzi o nauczanie religii, czyli o włączenie oceny z niej do ogólnych ocen, myślę, że nie jest to najlepszym rozwiązaniem. Mam pytanie do pani minister: Czy pani minister jest przekonana, że ocena z religii jest oceną tylko i wyłącznie za wiedzę, a nie za inne rzeczy? I czy w tym przypadku, włączając tę ocenę do średniej, robimy prawidłowo?</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PoselLeszekAleksandrzak">I druga sprawa. Czy naprawdę dzisiaj musimy mieć dwie godziny religii, kiedy na inne przedmioty mamy po jednej godzinie albo nie mamy w ogóle? Prosiłbym, żeby na te pytania pani minister odpowiedziała osobiście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Cezary Urban, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PoselCezaryUrban">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Pani minister, pytanie moje brzmi: Czy nowa podstawa programowa nie obniży poziomu kształcenia? Postaram się krótko, bo czasu jest niewiele, uzasadnić swoje obawy, zresztą nie tylko moje, ale również środowisk nauczycielskich. Obawy te wyrażali także polscy intelektualiści.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PoselCezaryUrban">Otóż program kształcenia ogólnego po szkole podstawowej ma trwać cztery lata i będzie rozłożony tak naprawdę na dwie szkoły: trzy lata gimnazjum i czwarty rok, który będzie realizowany w innej szkole. Stąd obawa nauczycieli o konieczność wyrównywania poziomu w czwartym roku. Wobec tego podstawa programowa ma być tak skonstruowana, że oto każdy uczeń będzie musiał umieć i wiedzieć - i tu następuje katalog umiejętności i treści. Powstaje pytanie. Jeżeli każdy uczeń, to oznacza, że podstawa programowa będzie skonstruowana prawdopodobnie nie pod kątem ucznia najlepszego, a przypuszczam, że nawet nie pod kątem średniego, ale pod kątem ucznia może nie najsłabszego, ale znajdującego się poniżej średniego poziomu. To moja pierwsza obawa.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PoselCezaryUrban">Druga. Spójrzmy na nauczyciela. Ma w klasie 25 uczniów i ciąży na nim odpowiedzialność, że każdy jego uczeń musi umieć, musi wiedzieć to, się w tej podstawie znajduje. Pytanie: Czy nauczyciel nie ulegnie pokusie - tak naprawdę w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku - pochylenia się przede wszystkim nad np. 10 uczniami w klasie, który będą mieli problemy nawet z tak skonstruowaną podstawą programową, z taką wiedzą, z jej zasymilowaniem?</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PoselCezaryUrban"> Czy nie stracą na tym uczniowie, którzy mają dużo większe oczekiwania i potrzeby, którym ten nauczyciel mógłby dużo więcej zaoferować, gdyby starczyło mu na to czasu? Proszę rozwiać moje wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Elżbieta Witek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PoselElzbietaWitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie tak dawno na tej sali zadałam pytanie, w jaki sposób rząd zechce wesprzeć samorządy w odtwarzaniu bazy szkół zawodowych. Chodziło mi o warsztaty szkolne. Pani minister odpowiedziała wówczas, że warsztaty to przeżytek, że szkoły zawodowe powinny umożliwiać uczniom praktyczną naukę zawodu w nowoczesnych przedsiębiorstwach, na nowoczesnym sprzęcie. Całkowicie się, pani minister, z tym zgadzam. To świetny plan. Tylko bardzo bym prosiła o odpowiedź na pytanie, jak pani zamierza to zrealizować. Bo myślę, że nie podejrzewa pani, że dyrektorzy szkół, szczególnie z mniejszych powiatowych miejscowości, mają w ogóle szanse na podpisanie umowy z jakimś większym zakładem pracy. Czy resort zamierza te umowy podpisywać centralnie i jak pani widzi rozwiązanie tego problemu?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PoselElzbietaWitek">Druga kwestia z tym związana to egzaminy zewnętrzne prowadzone przez Centralną Komisję Egzaminacyjną, czyli egzaminy z praktycznej nauki zawodu. To pytanie również padło na poprzednim posiedzeniu Sejmu, tylko nie zostało zrozumiane. Chodzi o to, że Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowuje zestawy pytań odnoszących się do samochodów, które po polskich drogach praktycznie już nie jeżdżą, czyli do fiata i poloneza. Czy to się zmieni? Bardzo prosimy o to, żebyście państwo przeanalizowali te zestawy.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#PoselElzbietaWitek">Trzecie pytanie dotyczy emerytur nauczycielskich. Pani minister, powiedziała pani, że toczą się rozmowy z różnymi resortami, że także nauczycielskie związki zawodowe prowadzą rozmowy m.in. z ministerstwem pracy. Pojawiła się ostatnio dosyć głośna informacja o tym, że zamierza się funkcjonariuszom Straży Marszałkowskiej po 15 latach pracy pozwolić przejść na wcześniejszą emeryturę. Proszę o potwierdzenie</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#PoselElzbietaWitek">, czy takie propozycje rzeczywiście są, bo jeśli tak, to uważam za skandaliczne odebranie nauczycielom prawa do emerytur pomostowych, a przyznanie ich, mimo pełnego szacunku, Straży Marszałkowskiej po 15 latach pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Stanisław Wziątek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PoselStanislawWziatek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Jednym z celów określonych przez panią minister w przedłożonej Wysokiej Izbie informacji ma być podniesienie jakości oświaty, jakości edukacji. Trudno z tak określonym celem nie zgodzić się. Myślę, że wszyscy możemy powiedzieć, że dla osiągnięcia tak określonego celu chcielibyśmy współpracować i z nim się w pełni identyfikujemy.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PoselStanislawWziatek">Problemem jednak jest nie to, jak jest określony cel, tylko czy zastosowano właściwe narzędzia oddziaływania, aby zadania i cele mogły być realizowane i osiągane. Mam wrażenie, że ta idea, pani minister, nie będzie mogła być zrealizowana w praktyce z bardzo prostego powodu. Otóż założenie, że zwiększenie pensum nauczycieli, zwiększenie ich czasu pracy wpłynie na polepszenie jej jakości jest podstawowym błędem. Wiadomo, że nauczyciel, aby mógł dobrze kształcić, musi się do tego dobrze przygotować. Musi poświęcić dużo swojego czasu na właściwe przygotowanie do tego prawdziwego dialogu, o jaki się wszyscy dopominamy, z uczniami. Wobec tego czy ma pani wrażenie, że tak określony cel jest niemożliwy do zrealizowania, czy też będzie pani tkwiła w tym błędzie, zwłaszcza jeśli chodzi o szkoły zawodowe i pomysł łączenia, w wielu przypadkach stosowany w praktyce, szkół zawodowych z liceami ogólnokształcącymi?</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PoselStanislawWziatek"> Jaki jest pani minister stosunek do takich pomysłów już wdrażanych w życie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Katarzyna Matusik-Lipiec, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PoselKatarzynaMatusikLipiec">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! O problemach związanych z wychowaniem wczesnoprzedszkolnym była już mowa na tej sali, zwłaszcza w kontekście zagadnień związanych z budową nowych przedszkoli. Faktycznie jest tak, że w naszym kraju wychowaniem przedszkolnym objętych jest niecałe 50% dzieci w wielu 3-5 lat. PSO to niestety najniższe wskaźniki w Unii Europejskiej. Drugą taką niepokojącą informacją jest to, że w ponad 500 gminach w Polsce nie ma w ogóle przedszkoli. Pani minister, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom związanym z tym problemem, zaproponowała prawne rozwiązanie, zaproponowała alternatywne formy wychowania przedszkolnego. Stworzone zostały normy prawne, które pomogą w jakiś sposób rozwiązać ten problem. Natomiast wydaje mi się, pani minister, że jeśli się już powiedziało ˝a˝, to należy powiedzieć ˝b˝, i że dobre byłoby w tej sytuacji stworzenie również odpowiedniego rządowego programu, który by finansowo wspierał te alternatywne formy wychowania przedszkolnego.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PoselKatarzynaMatusikLipiec">Dlatego też moje pytanie jest takie: Czy pani minister planuje stworzenie takiego programu? Jeśli planuje, to czy prace już trwają i kiedy one się zakończą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Anna Zalewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PoselAnnaZalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Andrzej Frycz-Modrzewski, sławny, wybitny renesansowy humanista - przypominam, że humaniści wtedy znali się na matematyce - napisał chyba najsłynniejsze w polskiej oświacie dzieło, gdzie jest księga zatytułowana ˝O szkole˝. I tam oprócz bardzo cennych wskazówek mówi o pieniądzach - że bez pieniędzy właściwie nic się nie uda.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PoselAnnaZalewska">W związku z tym pytanie: Czy nie uważa pani minister, że brak pieniędzy spowoduje, że proponowane przez państwo zmiany zamienią się w coś zupełnie innego?</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PoselAnnaZalewska">I tak np. mówicie państwo o wzmocnieniu pozycji zawodowej nauczyciela, a ja widzę: zwiększenie pensum nauczyciela, likwidację miejsc pracy, zamknięcie nauczyciela w szkole, bo jak inaczej będziemy go monitorować, chyba że myślimy o oczipowaniu nauczycieli. Mówicie państwo o upowszechnieniu wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku 3-5 lat, a ja widzę reklamy w telewizji robione za pieniądze europejskie, które mogłyby pójść na wyposażenie przedszkoli, słyszę o kolejnych likwidacjach placówek przedszkolnych, bo przecież samorząd nie będzie pytał o zgodę kuratorium. Zresztą widzę samotne samorządy, które będą musiały do tego dokładać. Mówicie państwo o 6-latkach, o tym, że czym prędzej powinny zawitać w szkole, a ja widzę szkoły nieprzygotowane i bez pieniędzy. Mówicie państwo</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#PoselAnnaZalewska"> o poprawie jakości kształcenia zawodowego, a ja widzę, i tak będzie w najbliższej przyszłości, sprzęt z lat 70. bez nauczycieli zawodu, bo na razie jest tylko zespół. Wreszcie mówicie państwo o zaspokajaniu specjalnych potrzeb, wskazujecie państwo na szkoły specjalne, ale uwaga, zmniejszacie im finanse m.in. poprzez ograniczenie ilości sprzężeń. Dyskutujemy o tym od miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#PoselAnnaZalewska">I na koniec, pani minister, pani mówi o konsultacjach społecznych, o tym, że debatowała pani w województwach. Byłam świadkiem debaty społecznej. Nie pozwolono mi zabrać głosu, dopóki się nie poskarżyłam mediom. To było we Wrocławiu, na Dolnym Śląsku. I oczywiście tylko pani minister zwróciła na to uwagę. W podsumowaniu miałam 2 minuty na zabranie głosu, mimo że nie było to wystąpienie polityczne, a uczestniczyłam w warsztatach. W żadnym z dokumentów informacji o elementach warsztatów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PoselAnnaZalewska">.....czyli tychże konsultacji społecznych, po prostu nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Roszak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PoselGrzegorzRoszak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pani Minister! Moje pytania dotyczą dwóch istotnych według mnie problemów, problemów, do których zresztą materiał, który pani minister zaprezentowała, dość szczegółowo się odnosi.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PoselGrzegorzRoszak">Pierwsza sprawa to kwestia migracji ludności. Na ostatnim spotkaniu grupy polsko-brytyjskiej bardzo szeroko omawiano ten problem. Mamy tu do czynienia nie tylko z wyjazdami, ale coraz częściej również z powrotem rodzin. Bardzo ważny w tym kontekście jest fakt, że Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza kompleksowo rozwiązać problem kontynuacji edukacji przez dzieci powracające do Polski. Bardzo bym prosił o uszczegółowienie tego problemu poprzez odpowiedź na pytanie: Na czym rozwiązania w tym zakresie konkretnie polegają?</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PoselGrzegorzRoszak">Drugie pytanie dotyczy kwestii szkolnictwa zawodowego, mianowicie sprawy dostosowania szkolnictwa zawodowego do potrzeb rynku pracy, o czym się tak często mówi. Jest to praktycznie w tej chwili już truizm, wielokrotnie powtarzany. Cieszy fakt, że ministerstwo edukacji planuje konkretne rozwiązania mające w sposób rzeczywisty dostosować szkolnictwo zawodowe do rynku pracy. Myślę tu o udziale pracodawców w edukacji. Myślę tu o napływie fachowców niebędących nauczycielami do szkół. I wreszcie myślę tu o problemie doradztwa zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#PoselGrzegorzRoszak">Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie: W jaki sposób ministerstwo edukacji zamierza zrealizować te postulaty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Sońta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PoselKrzysztofSonta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie sposób, mówiąc o edukacji, nie powiedzieć o naszym wspólnym dobru narodowym. I trzeba odnieść do aktualnych rządów i ich planów i obietnice przedwyborcze, i stan zastany, w jakim państwo jesteście.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PoselKrzysztofSonta">Trzeba powiedzieć, że obiecywaliście nauczycielom radykalne podwyżki płac. Tymczasem dzisiaj tutaj, na tej mównicy w Sejmie, jak wszyscy siedzimy od lewa do prawa, tak spieramy się o te grosze, które im państwo przyznaliście - czy to jest 100 zł, czy to jest 150 zł.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Mogliście przyznać nie tylko grosze.)</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PoselKrzysztofSonta">Bo jeśli uwzględnić pensum, które państwo chcecie im podnieść, to rzeczywiście ta podwyżka jest obniżką, trzeba się z tym zgodzić. Bo jaka to podwyżka, skoro się dokłada nauczycielowi tygodniowo do 18 godzin pracy 4. A gdyby wziąć pod uwagę jeszcze to, że wykreśliliście 200 tys. nauczycieli z kręgu uprawnionych do emerytur pomostowych, które zaplanował dla nich rząd Jarosława Kaczyńskiego, o co dzisiaj tak bardzo upominają się związki zawodowe, to co państwo tym nauczycielom dzisiaj oferujecie? Jak możemy mówić o dobru polskiej szkoły, kiedy tak naprawdę niszczycie polską szkołę?</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Pan nie rozumie, o czym pan mówi.)</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#PoselKrzysztofSonta">Kilka słów, panie marszałku, jeszcze o uczniach. Nie tak dawno w takim plenerowym wystąpieniu pan premier obiecywał dzieciom dostęp do obiadów szkolnych, komputery. Pytam: Gdzie te obiady? Gdzie te bariery zniknęły? Jak trzeba było mieć kartki, tak trzeba mieć kartki, a system kartkowy przecież u nas już dawno przeminął.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#PoselKrzysztofSonta"> Ciekaw jestem, czy pan premier o tym wie, że te jego obietnice nie są w ogóle realizowane?</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#PoselKrzysztofSonta">Pani minister, jeszcze jedna sprawa - sprawa rozpoczęcia roku szkolnego, nie sposób nie wrócić do tego. Przecież w takiej atmosferze nie można pracować - mamy wrzesień, mamy początek roku szkolnego, jest 40-tysięczna manifestacja ˝Solidarności˝ w przeddzień roku szkolnego, zapowiedź strajku ZNP, odbywają się referenda strajkowe. Jak można planować zmiany, jak można mówić o podstawach programowych...</u>
          <u xml:id="u-258.9" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Żenada.)</u>
          <u xml:id="u-258.10" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Pan się musi najpierw uczyć, żeby dyskutować.)</u>
          <u xml:id="u-258.11" who="#PoselKrzysztofSonta">...kiedy nauczycielom się zwiększa pensum...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PoselKrzysztofSonta">...pozbawia się ich praw emerytalnych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PoselKrzysztofSonta">...daje im się głodowe podwyżki, a rozbudziło się wśród nich nadzieję?</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PoselKrzysztofSonta">Pytanie: Dlaczego państwo niszczycie polską szkołę?</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Żenada.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata jest okazją, by pochylić się nad problemem szkolnictwa zawodowego. Obecnie absolwenci uczelni technicznej czy pracownicy naukowi nie są zainteresowani pracą w szkole w charakterze nauczyciela przedmiotów zawodowych ze względu na zbyt niskie wynagrodzenie w relacji do tego, co oferuje rynek pracy w przemyśle. Wiem, że ministerstwo pochyliło się nad tym problemem. Jak zatem przedstawiał się będzie system zachęty podejmowania pracy w szkole przez pracowników przemysłu? Czy nie byłoby zasadne w przypadku pracowników naukowych stworzenie mechanizmu rekompensat wyrównujących różnice w płacach - np. porozumienie między MEN a Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego?</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PoselMarekKrzakala">Od wielu lat obserwuje się również brak określonego systemu w zakresie doradztwa zawodowego w gimnazjach. Jakie rząd przewiduje rozwiązania, by dobrze przygotować młodzież gimnazjalną do wyboru kierunku kształcenia zawodowego? Jak kształtować się ma współpraca z doradcą zawodowym, szkołami ponadgimnazjalnymi oraz zakładami pracy celem szybkiego przekwalifikowania się? Czy nie wydaje się słuszne, by osoby pracujące w zawodzie, którego się uczą, zostały zwolnione z praktyki zawodowej w tym zawodzie, i czy nie należałoby umożliwić zmiany kierunku kształcenia zawodowego po zasadniczej szkole zawodowej w technikum uzupełniającym ze względu na dużą mobilność na rynku pracy?</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PoselMarekKrzakala">I jeszcze pytanie związane z nauką języków obcych. Wprowadzenie obligatoryjnego nauczania języka obcego w szkołach specjalnych powoduje wiele problemów ze znalezieniem wykwalifikowanej kadry do nauczania w tych placówkach. Czy nie lepiej wprowadzić zajęcia fakultatywne z nauki języka obcego dostosowane do możliwości szkoły i poziomu intelektualnego ucznia?</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PoselMarekKrzakala">I ostatnia kwestia. Wiele emocji wywołują klasy mieszane 6- i 7-latków. Czy resort przewiduje dodatkowe środki na zajęcia wyrównawcze, bo samorząd często na tym oszczędza i nie kwapi się do wydawania środków na ten cel? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Marek Łatas, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PoselMarekLatas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Obecnie dzieci 6-letnie rozpoczynają edukację w zerówkach, które są zorganizowane w przedszkolach lub w szkołach. Rodzice zdecydowanie podkreślają, że zerówki przedszkolne są bezpieczniejsze, że zapewniają lepsze warunki edukacyjne niż zerówki szkolne. W przedszkolach są przestronne sale z zabawkami i bezpieczne szatnie, łazienki dostosowane do małych dzieci, trzy posiłki, stała opieka, kameralne warunki, place zabaw. W szkołach to jest przeważnie jedna sala lekcyjna, jeden posiłek w stołówce, a opieka nad dziećmi w świetlicy szkolnej czasami budzi zastrzeżenia. Czy pani minister uważa, że te 150 mln, które przeznacza ministerstwo na wprowadzenie tych zmian - po podzieleniu przez 14 tys. szkół podstawowych daje to kwotę 11 tys. na szkołę - to są wystarczające pieniądze, aby szkoły podstawowe do tego przygotować?</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PoselMarekLatas">Mówimy o bezpieczeństwie - często bywa tak, że szkoła podstawowa mieści się razem z gimnazjum w tym samym budynku, do tego dojdą jeszcze 6-latkowie, czy pani minister uważa, że jest tu zapewnione bezpieczeństwo dla tych 6-latków? Żeby nie stało się tak, jak to pani poseł Wolak mówiła, że gimnazjaliści mają ciężkie tornistry, żeby więc czasem nie zaczęli oni przymuszać tych 6-latków do noszenia im tych tornistrów. Jak pani zabezpieczy te dzieci?</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#PoselMarekLatas">Mówiła pani o przykładach wczesnego rozpoczynania nauki szkolnej w Europie. Powinniśmy brać przykłady z najlepszych, a najlepsze wyniki w nauce mają dzieci z Finlandii, które rozpoczynają naukę od 7 roku życia. Równajmy do najlepszych, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#PoselMarekLatas">Jeszcze jedna dygresja co do Polskiego Stronnictwa Ludowego...</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Senne marzenia, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#PoselMarekLatas">Polskie Stronnictwo Ludowe dwoma rękami podpisuje się pod tym, że dzieci wiejskie będą po kilkanaście kilometrów wożone do przedszkoli. Gratuluję. Myślę, że Polskie Stronnictwo Ludowe po tej koalicji z Platformą niedługo powinno zwołać kongres i zmienić nazwę na Polskie Stronnictwo Liberalne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Należy z uznaniem przyjąć fakt, iż w ramach działań podejmowanych przez rząd w polskiej oświacie znaczące miejsce zajmuje również modernizacja kształcenia zawodowego, czego efektem ma być rzetelne przygotowanie uczniów zarówno w zakresie kształcenia ogólnego, jak i zawodowego, zwłaszcza praktycznej nauki zawodu, oraz dostosowanie kształcenia zawodowego do potrzeb kwalifikacyjnych rynku pracy. Szkolnictwo zawodowe potrzebuje szybkich zmian. W tym miesiącu ogłoszono wyniki egzaminów zewnętrznych z przygotowania zawodowego uczniów w technikach i zasadniczych szkołach zawodowych - średnia zdawalność jest niska, tylko około 60% ocen pozytywnych. Z wypowiedzi nauczycieli przedmiotów zawodowych wynika, iż główną przyczyną niepowodzeń jest brak korelacji programów nauczania ze standardami wymagań egzaminacyjnych oraz niezrealizowana od 2002 r. formuła egzaminu praktycznego, który zdawany jest w sposób archaiczny, bo w postaci teoretycznej np. w technikach budowlanych. To przykłady błędów poprzednich ekip.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Pytanie: Jaki jest stan zaawansowania prac nad przygotowaniem koncepcji zmian systemowych oraz organizacyjno-programowych w szkolnictwie zawodowym? Kto w tym przedsięwzięciu będzie uczestniczył?</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Drugie pytanie dotyczy szkolnictwa specjalnego: Czy planowane są prace nad podstawową kształcenia specjalnego i na jakim etapie są przygotowania do nich?</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#PoselRyszardZawadzki">Jak planuje się zwiększyć rolę wychowawcy, czy resort szuka nowych rozwiązań?</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#PoselRyszardZawadzki">Czy ministerstwo rozważa możliwość utrzymania wcześniejszych emerytur dla niektórych grup nauczycieli? Słyszałem, że chodzi tu np. o szkoły specjalne.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#PoselRyszardZawadzki">Czy samorządy pozytywnie oceniają policzone i przekazane w bieżącym roku szkolnym przez MEN skutki finansowe wdrożonych podwyżek, a jeżeli nie, czy są możliwe korekty? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Pragnę zapytać, czy pani minister w pełni jest świadoma mankamentów w systemie oświaty w zakresie szkolnictwa zawodowego. Miażdżąca krytyka płynąca ze środowiska nauczycielskiego dotyczy w tym zakresie i podstaw programowych, i ramowych planów nauczania. Do najczęściej podnoszonych spraw należą tutaj: brak zmian w podstawie programowej w związku z niedostosowaniem standardów wyposażenia dydaktycznego pracowni w wielu szkołach; lista umiejętności absolwenta technikum nie jest, a powinna być przykrojona do umiejętności podstawowych odnośnie do zawodu, co bardzo ułatwiłoby formułowanie standardów, poprawiło efektywność kształcenia i wyniki egzaminów, a także znacząco ułatwiłoby potencjalnemu pracodawcy ocenę przydatności absolwenta. W szkołach kształcących pod kątem zawodów należałoby także ograniczyć liczbę przedmiotów ogólnokształcących - np. za mało jest matematyki, za dużo jest biologii i godzin wiedzy o kulturze - na rzecz przedmiotów zawodowych. A ponadto są głosy, iż należy wprowadzić język obcy zawodowy do programów nauczania wszystkich zawodów technicznych. W zakresie nauczania zawodowego program nauczania od lat jest niemodyfikowany i bardzo mocno przeładowany.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PoselEwaMalik">Wreszcie sprawa egzaminu - w opinii nauczycieli egzamin zawodowy jest niewłaściwie i naprędce przygotowany. To jest powszechna opinia. W związku z tym może, pani minister, należałoby rozpocząć modernizację szkolnictwa od rzetelnych konsultacji w środowisku nauczycieli praktycznego zawodu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Amnezja i akalkulia dotknęła dziś tak wielu posłów z Prawa i Sprawiedliwości oraz z Lewicy, że jest to chyba jakaś epidemia. Przecież państwo byliście już u sterów władzy, nie tak dawno, i mieliście okazję zrealizować postulaty, które dziś kierujecie do pani minister Hall, zachowując się tak, jakby przed rządami PO świat w ogóle nie istniał, i tak, jakbyście państwo nie przeczytali siedemdziesięciokilkustronicowej informacji rządu. Imponująca.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Tak że ja dziękuję bardzo, pani minister, bo ta informacja jest naprawdę wspaniała</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz"> i mówi o spójnej polityce rządu względem edukacji.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Państwo, co niektórzy posłowie, zamiast dyskutować o edukacji w sposób merytoryczny opowiadają tutaj bajki o żelaznym wilku, zdradzając się z tym, że w ogóle nie znają natury rzeczy i nie znają tej informacji, o której mówimy. Weźmy choćby podwyżki dla nauczycieli. W 2006 r. wyniosły one 1,5%, w 2007 r. - 5%. Na 2008 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości zaproponował 3,5%. My proponujemy od razu 10%. Zaplanowaliśmy kroczące podwyżki w następnym i w kolejnym, roku dwa razy po 5%, co razem daje ponad 30%. Ale państwo twierdzicie, z Prawa i Sprawiedliwości, a także z Lewicy, że my zabieramy, a wy dajecie. No dać może ten, kto rządzi. Ten, kto nie rządzi, jest w opozycji, nie daje, tak? Nie ma takiej możliwości. Może dać co najwyżej obietnicę podwyżek, ale nie podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo. Czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Panie marszałku, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Sądzę, proszę państwa, że nauczyciele, którzy tego słuchają, wolą matematykę pani minister Szumilas. Ja też bym ją wolała, bo patrząc po ilości pieniędzy w portfelu, jest ich po prostu więcej, tak? Tak z tego wynika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję, dziękuję bardzo. Chciałbym podziękować pani bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Czy to prawda, pani minister...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">No nie, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Ale nie było tak do tej pory.)</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zmienił się marszałek i zmieniają się zasady. Czas jest czas.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Chodzi o dobry obyczaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Mogę zadać pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę zadać pytanie, które powinna pani zadać półtorej minuty temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Pani minister, czy to prawda, że podwyżki zrealizowane, zaplanowane przez rząd Platformy Obywatelskiej, są najwyższe od wielu lat i że już w tym roku płace nauczycieli przewyższyły przeciętne wynagrodzenie w sferze budżetowej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani minister edukacji narodowej Katarzyna Hall.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ zdaje się, że jest półmetek mniej więcej zadawania pytań, jak wynika z tego, co tu, licząc zgłoszenia, nam z rachunków wychodzi, chciałabym się odnieść do najczęściej zadawanych pytań, bo niektóre pytania powtarzają się i być może będą się dalej powtarzać.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">(Jeszcze nie zostały zadane wszystkie pytania.)</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#GlosyZSali">(Cicho, cicho.)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Może warto jednak rozwiać pewne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chciałabym odnieść się do tego, że część z państwa posłów sieje, zupełnie bez uzasadnienia, lęk w nauczycielach z powodu zagrożenia zwolnieniami. Bo my mówimy o podwyżkach, a państwo mówią, że pewnie będzie podniesione pensum, to będą zwolnienia, tej pracy jest więcej itd. Chcę powiedzieć jedno. My jedynie z tego powodu myślimy o zwiększaniu pensum dla nauczycieli, stopniowym, kroczącym, po jednej godzinie w tygodniu, że przewidujemy po prostu więcej pracy dla nauczycieli. Właśnie dlatego, że myślimy o docenieniu nauczycieli, o godnym ich wynagradzaniu, chcemy też apelować do nich, żeby w ramach tego starali się trochę więcej zaangażować, trochę więcej czasu spędzać w szkole z uczniami. Zależy nam na tym, żeby w szczególności - konkretnie, bo pytają państwo przede wszystkim o konkretny typ szkoły - w szkole podstawowej nauczyciele opiekowali się lepiej dziećmi. Chcemy przenieść przedszkolny standard opieki nad dziećmi z najmłodszych klas do szkół podstawowych i, jeżeli będzie potrzeba, zaopiekować się, zająć się nimi po lekcjach w takich grupach jak w przedszkolu. Chcemy, żeby właśnie grupy 25-osobowe były takimi świetlicowymi grupami opiekuńczymi. Jednocześnie w zmienianym rozporządzeniu o kwalifikacjach przewidujemy uprawnienia dla wszystkich nauczycieli danej szkoły do opieki nad dziećmi. Czyli jeżeli ktoś ma uprawnienia do nauczania w szkole podstawowej, może się opiekować po lekcjach dziećmi w szkole podstawowej. Na przykład nauczyciel polonista, który realizuje konkretne godziny dydaktyczne, niekoniecznie ma mieć więcej klas i więcej klasówek do sprawdzania, ale może na przykład w jednym dniu w tygodniu zostać po lekcjach, żeby pomóc odrabiać lekcje najmłodszym dzieciom, pierwszoklasistom. Myślę, że on nawet kompetentniej im pomoże, doradzi i nauczy, jak coś trzeba pisać, skoryguje jakieś błędy. Tak samo nauczyciel plastyki poprowadzi po lekcjach warsztaty plastyczne dla maluchów, a nauczyciel wf-u gry i zabawy rekreacyjnie. Te dzieci w ramach różnych tematycznych grup będą mogły przebywać pod fachową opieką nauczycieli swojej szkoły, która cała ma się poczuć odpowiedzialna za opiekę nad swoimi najmłodszymi uczniami. Taka jest wizja patrzenia nasza na edukację.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wierzę, że mający serce do dzieci nauczyciele szkół podstawowych to rozumieją i że zgodzą się na to, żeby godzinę czy dwie więcej popracować właśnie w ramach tych form opiekuńczych. Będzie wprowadzone większe pensum w szkole podstawowej właśnie w tym celu i będzie więcej pracy, bo, proszę państwa, przez 12 lat w systemie edukacji będzie ponad 350 tys. uczniów więcej. Czyli ile to jest więcej grup uczniów, ile to więcej etatów? Będzie więcej pracy dla nauczycieli. Tak planujemy. W związku z tym ta dobra opieka da szansę wprowadzenia dodatkowych godzin.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Analogicznie jest, jeżeli chodzi o gimnazja. Tu proponujemy dodatkowy język obcy dla gimnazjalistów. Chcemy, żeby gimnazjum uczyło troszkę solidniej i poważniej, żeby też były prowadzone zajęcia rozwijające zainteresowania do wyboru dla każdego ucznia, na przykład zajęcia techniczne różnego rodzaju rozwijające pasje czy zainteresowania techniką, majsterkowaniem, żeby szkoła zawodowa była też szkołą pozytywnego wyboru, żeby tego typu talenty także dzieci w sobie odkrywały. Tych godzin w tygodniu dla gimnazjalisty będzie trochę więcej i one też będą zagospodarowane.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę zwrócić uwagę jeszcze na pytania dotyczące podstawy programowej. To dotyczy warsztatu pracy zwykłego nauczyciela. Tu panowie posłowie pytali o dwie kwestie. Czy nowa podstawa programowa nie wprowadzi ograniczeń? konkretnie był tu podany przykład historii przez pana posła, który martwił się tym, czy nie ucierpi na tym edukacja patriotyczna, kształcenie historyczne itd. Jak zatem - uwzględniając wyniki konsultacji społecznych - będzie wyglądała praca nauczyciela historii na przykład czy innych wiodących przedmiotów w liceum? Zakładamy w tych naszych projektach obecnie, że pełny kurs historii, który został rozpoczęty w gimnazjum, będzie dokończony na poziomie ponadgimnazjalnym i że będzie to przede wszystkim historia najnowsza. Na to są zaplanowane dwie godziny w cyklu edukacyjnym, ale to nie koniec. Zależnie od tego, jaką klasę czy jaki profil uczeń wybierze, będzie to kontynuował. Jeżeli poza skończeniem podstawowego kursu historycznego uczeń będzie realizował poszerzony program historii, bo taki wybrał, to dodatkowo, jak wstępnie zaplanowaliśmy, jeszcze będzie miał osiem godzin w cyklu z historią. A jeżeli nie wybrał kształcenia się humanistycznego, to będzie miał cztery godziny bloku historia i społeczeństwo, dającego mu szerszy kontekst historyczno-kulturowy tego wszystkiego, czego się uczy w szkole. I to też będą dodatkowe godziny pracy dla nauczyciela historii, ponieważ uczeń, zdobywając pewną współczesną wiedzę, również będzie pracował pod kierunkiem nauczyciela. Tak że zależnie od tego, jaki uczeń wybierze profil, to będą dwie godziny plus osiem albo dwie plus cztery. Tak to wyglądają konkretnie te nasze propozycje. I analogicznie, mniej więcej podobnie, to wygląda, jeżeli chodzi o wiodące nauki przyrodnicze itd. Chodzi z jednej strony o możliwość istotnego, poważnego pogłębienia dla jednych, a z drugiej, dla poszerzenia dopełniającego, o pogłębiony kurs z innych przedmiotów. Tak będzie wyglądać kształcenie w liceum.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">I kolejne pytanie, czy poziom nie ucierpi. Otóż jest tak, że mamy różne szkoły. Ja zawsze mówię, że kiedy szłam do liceum, 20% młodych ludzi wybierało kształcenie na poziomie licealnym, jak minister Handke zaczynał reformę, tych ludzi młodych, którzy chcieli iść do szkół kończących się maturą, było ok. 50%, a obecnie ponad 80% młodych ludzi aspiruje do otrzymania wykształcenia kończącego się maturą, będącego przepustką na studia. I dajmy im szansę na to, by mogli mieć również dobry fundament pod te studia. Tak chcemy zrobić. I tak jest to pomyślane, że każdy młody człowiek w szkole kończącej się maturą będzie miał poszerzony i pogłębiony kurs, z solidną dawką godzin. Jak pokazałam to na przykładzie historii - będzie 10 godzin w cyklu dla tych, co wybrali poszerzoną historię, i oni będą solidnie przygotowani do studiowania, z dwóch czy trzech przedmiotów akademickich przynajmniej.</u>
          <u xml:id="u-285.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Natomiast to nie jest tak, że tylko tego można i trzeba będzie uczyć. Są takie szkoły, jak w szczególności najwyżej notowana w naszych rankingach szkoła pana posła Urbana, który wyrażał ten niepokój, w których próg rekrutacyjny wynosi pewnie 90% punktów na egzaminie gimnazjalnym. Są szkoły z takimi uczniami, tymi najzdolniejszymi, te ponadgimnazjalne, które gromadzą najbardziej utalentowaną młodzież, bo szkoły dostosowane do potrzeb tych najzdolniejszych dzieci też są nam potrzebne. Pytali tu państwo posłowie, jak zadbamy o dzieci zdolne. Szkoła może i powinna uczyć więcej, jeżeli ma takich uczniów, to jest wręcz jej misja - przygotować do olimpiad, do konkursów, poszerzyć program. Nauczyciel może być autorem programu i będzie w takich wypadkach autorem programu poszerzającego. My w podstawie programowej gwarantujemy to minimum obowiązujące wszystkich, to, czego szkoła ma nauczyć każdego ucznia. To jest istotne. Każda szkoła ma prawo poszerzać to i pogłębiać, może uczyć i proponować dużo więcej, jeżeli ma taką grupę uczniów, jeśli nauczyciel widzi, że z tymi uczniami rzeczywiście warto i można zrobić więcej.</u>
          <u xml:id="u-285.11" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Wreszcie chcemy, żeby więcej było różnych możliwości wyboru dla uczniów. Kolejny przykład, podany tu przez pana posła, który mówił o turystyce. W wypadku zajęć z wychowania fizycznego będą możliwe dwie godziny na każdym etapie edukacyjnym w grupach fakultatywnych i będzie mógł to być również fakultet turystyczny. Jest to jedna z możliwości realizowania zajęć. Tak że różne będą grupy, i dla dzieci utalentowanych sportowo, i dla bardziej nastawionych na to, że trzeba będzie ich uczyć pewnych nawyków aktywnej rekreacji, bądź wymagających zajęć korekcyjnych lub właśnie rozwijających zamiłowania np. taneczne czy turystyczne. Myślę, że pozwoli to zredukować tę plagę zwolnień z WF. Tak samo szkoła ma proponować różne inne opcje do wyboru. Dlatego myślę, że szkoła może stać się miejscem bardziej rozwijającym zainteresowania, bardziej dostosowanym do indywidualnych potrzeb dzieci, ciekawszym po prostu i dla ucznia, i dla nauczyciela, dającym większe możliwości. I na to liczę.</u>
          <u xml:id="u-285.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">I kolejny, trzeci moduł - to istotnie powtarzało się w pytaniach państwa posłów - kwestia kształcenia zawodowego. Mamy kształcenie zawodowe, które rzeczywiście niekiedy wygląda archaicznie, trzeba je zmienić, trzeba dyskutować nad tym, jak je zmienić. Pracujemy nad tym bardzo intensywnie. Są zespoły eksperckie i jest projekt, finansowany przez Europejski Fundusz Społeczny, dostosowania zawodowych podstaw programowych do zmieniających się czasów. Bo, proszę państwa, to nie jest tak, że myślimy o zmianach programów, bo ktoś ma taki pomysł. Czasy się zmieniają, świat idzie do przodu, rzeczywistość się zmienia i młodzi ludzie muszą być kształceni zgodnie z aspiracjami i potrzebami czasu. Mam nadzieję, że nasze grupy eksperckie dopracują się bardzo konkretnych rozwiązań, dzięki którym poprawi się ten stan rzeczy, i rzeczywiście z czystym sumieniem będziemy mogli młodym ludziom doradzać kształcenie zawodowe jako kształcenie pozytywnego wyboru, mówić, że warto wybrać takie kształcenie.</u>
          <u xml:id="u-285.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Proszę państwa, trzeba na to trochę czasu. Przygotowaliśmy zmienioną podstawę programową kształcenia ogólnego w pół roku. Kiedy zabieraliśmy się za to, wiele osób mających doświadczenie w sprawach takich projektów mówiło, że to nieprawdopodobne, że tego nie da się zrobić, że czasu jest mało. Daliśmy radę, ten projekt jest już domknięty, po wielu konsultacjach i zebraniu opinii. Ja już na początku powiedziałam, że na dokonanie zmian w kształceniu zawodowym trzeba trochę więcej czasu. Założyłam od początku, kiedy zaczęliśmy się tym zajmować, że trzeba około dwóch lat na przygotowanie porządnego, domkniętego projektu. Tak że uzbrójmy się w cierpliwość. Mam nadzieję, że za rok, może trochę później, na przełomie lat 2009 i 2010, będzie szansa na domknięcie tego projektu i będzie konkretny efekt, pokazanie drogi dojścia do pożądanego stanu w kształceniu zawodowym. Mam nadzieję, że wszyscy mamy świadomość tego, co trzeba zrobić, żeby rzeczywiście unowocześnić to kształcenie. Mamy piękne przykłady, są szkoły zawodowe, które kształcą nowocześnie. Natomiast miejmy świadomość, że lokalnie gdzieniegdzie to się udaje i można to robić, można dobrze promować kształcenie zawodowe, ale rzeczywiście na dopracowanie się rozwiązań systemowych i globalnych trzeba troszkę więcej czasu. Wiem, że to jest sprawa, która leży na sercu wielu z państwa, i uznałam, że warto podkreślić to, że to jest zaplanowane. Mam nadzieję, że zgodnie z tym harmonogramem, który mamy przygotowany, uda się to osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-285.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">I wreszcie ostatnia rzecz, którą chciałabym tu szczególnie zaznaczyć. Otóż były pytania dotyczące konsultacji z samorządami i skutków finansowych. Również spotykamy się z przedstawicielami organizacji samorządowych i ich opinie - odbyłam spotkania z szefami wszystkich związków samorządowych - wskazują, że dotychczasowe skutki finansowe związane z dokonanymi podwyżkami były policzone rzetelnie. Taka jest w każdym razie opinia związków samorządowych i ja się z niej bardzo cieszę. Wiem, że ci przedstawiciele analizowali też to, co zapisaliśmy w projekcie ustawy zmieniającej ustawę o systemie oświaty - bo jest tam też zawarta pewna analiza finansowa. Ich ocena wstępna jest taka, że te zaplanowane pieniądze są adekwatne do tego, co trzeba będzie zrobić, do potrzeb finansowych. Tak że sądzę, że rzetelnie liczymy te pieniądze, chcemy samorządy traktować naprawdę jak ważnego partnera, który musi dostać odpowiednie zabezpieczenie finansowe, jeżeli planujemy konkretne podwyżki, i że te środki sukcesywnie będą do szkół trafiać, że we współpracy z samorządami uda się również ta zmiana charakteru szkoły na bardziej przyjazną i nowoczesną.</u>
          <u xml:id="u-285.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Mówię o tym także dlatego, że chcemy unowocześniać wyposażenie szkół. Państwo mówili tu o projekcie związanym z laptopami. To też jest projekt, który jest przygotowywany, jest konkretny plan, natomiast, tak jak już mówiłam odnośnie do kształcenia zawodowego, jest to też projekt, którego realizacja wymaga czasu. Jest zespół ekspercki przy panu premierze, do którego oddelegowałam dwóch swoich wiceministrów, którzy intensywnie tam pracują, i też planowane są pewne rozwiązania pilotażowe, szkolenia dla nauczycieli, bo trzeba zacząć oczywiście od nauczyciela, żeby on dobrze się czuł po zmianie wyposażenia na nowocześniejsze i lepsze. Tak że ten projekt jest przygotowywany, też wymaga to czasu i też zgodnie z przyjętym harmonogramem będzie realizowane.</u>
          <u xml:id="u-285.16" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Plany, które przedstawiliśmy państwu w tej dość obszernej informacji, ponad 70-stronicowej, to są plany obejmujące szereg dziedzin w edukacji. Ja mam nadzieję, że wnikliwe zapoznanie się z tymi planami pozwoli nie tylko państwu posłom, ale i opinii publicznej lepiej poznać nasze zamierzenia i że te zamierzenia nauczyciele przyjmą ze zrozumieniem. Miejmy jednak świadomość, że część tych zamierzeń można wdrożyć stosunkowo szybko, natomiast jeśli chodzi o model, o którym mówimy, trochę inaczej zorganizowanej szkoły, to patrzymy na to docelowo. Jest to myślenie o tym, jak szkoła ma wyglądać w 2015 r., czyli jest to stosunkowo odległa perspektywa. Myślę, że mimo wszystko zachęcająca, konkretna. Myślimy o takiej szkole, w jakiej rzeczywiście uczyłoby się z przyjemnością. Ale chcemy dojść do tego stanu rok po roku i krok po kroku, bez żadnych nagłych, gwałtownych ruchów. Chcemy spokojnie przygotować do tego nauczycieli, spokojnie dać im szansę poznać różne materiały, które dla nich w tej chwili opracowujemy, żeby właśnie rok po roku i krok po kroku, w odniesieniu do na razie dwóch roczników spośród dwunastu, spokojnie od września przyszłego roku to mogło zacząć wchodzić. Mam nadzieję, że nasi nauczyciele, którzy są dobrze wykształceni - bo na tle innych krajów naprawdę mamy dobrze wykształconych nauczycieli, przeważająca większość z nich ma wyższe wykształcenie - są to ludzie, którzy umieją zrozumieć to, co proponujemy. I wierzę w nich, wierzę, że dadzą radę i że chcą takiej szkoły, w której będzie trochę przyjemniej się uczyć. Uczyć się właśnie skutecznie i nowocześnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wracamy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, jest prośba, ponieważ mamy znaczne opóźnienie, żeby trzymać się limitu 1,5 min.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Krystyna Grabicka, Prawo i Sprawiedliwość, ma głos.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dlaczego rząd Platformy i PSL w dalszym ciągu zamierza cedować konstytucyjne obowiązki państwa w zakresie oświaty na samorządy? Nie jest to dobry pomysł, gdyż pieniądze przekazywane samorządom nie zawsze są przekazywane na oświatę. Samorządy nie zawsze dobrze gospodarują mieniem. Często rządzą w nich kliki. Dyrektor szkoły to prawie zawsze człowiek wójta, burmistrza, wykonujący jego zalecenia, zwłaszcza w małych miejscowościach. W dużych miastach samorządy likwidowały szkoły, które przedstawiały większą wartość materialną, aby je potem sprzedać. Małe szkoły na wsiach, które przetrwały dziesiątki lat i były ośrodkiem życia na wsi, też są likwidowane. Prowadzi to do degradacji wsi. Czy rząd wie, ile szkół w okresie ostatnich 20 lat zostało zlikwidowanych?</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">I ostatnie pytanie. Rządząca koalicja jest kojarzona z antypolskim i antynarodowym programem oświaty.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PoselIzabelaLeszczyna">(Co to za bzdury?)</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PoselKrystynaGrabicka">Model kształcenia dzieci w oderwaniu od rodziny, zapędzanie pięcio- i sześciolatków do szkół ma prowadzić do stworzenia narodu zatomizowanego. Czy koalicja musi się opierać na wzorcach wręcz stalinowskich, z gatunku Pawki Morozowa? Dziękuję</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Proszę Gosiewskiego zapytać w Radiu Maryja o komentarz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Andrzej Nowakowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselAndrzejNowakowski">Pani Minister! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Koledzy Nauczyciele! Słuchając moich przedmówców z opozycji, miałem wrażenie, że trwają wciąż w epoce ministra Romana Giertycha, jego mundurków, trójek giertychowskich, ograniczenia roli nauczyciela i samorządu, którym po prostu się nie ufa i których należy kontrolować, jak za dawnych niesławnych czasów. Tymczasem z przedstawionej przez rząd informacji wynika jednoznacznie konsekwentne dążenie do mądrej reformy, której celem jest z jednej strony poprawa jakości kształcenia i wychowywania, a z drugiej poprawa wynagrodzenia nauczycieli. Rząd premiera Donalda Tuska podjął się olbrzymiej pracy - przygotowania systemu edukacji do tego, by polskie dzieci, podobnie jak większość ich rówieśników w Europie, rozpoczynały edukację w wieku 6 lat. Zmierzył się z niestety skostniałą Kartą Nauczyciela i połączył to ze wzrostem płac nauczycieli. Wzrostem. Drodzy państwo, jeśli planowaliście w ubiegłym roku w budżecie wzrost płac o 3,3, to był wzrost. 10%, które zagwarantował rząd Donalda Tuska, dla państwa to nie jest wzrost. 10% także i w kolejnym roku to także nie jest wzrost. Rzeczywiście najwyższy czas maturę z matematyki wprowadzić do szkół.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PoselAndrzejNowakowski">Panie marszałku, już zmierzam do pytania.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#GlosZSali">(9,3.)</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#PoselAndrzejNowakowski">W swoim pytaniu chciałbym zwrócić uwagę na termin przeprowadzania właśnie egzaminu maturalnego. Między innymi</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#PoselAndrzejNowakowski"> w Płocku odbyła się debata, w której nauczyciele zwracali uwagę, że to, iż dziś odbywa się on zgodnie z tradycją w maju, sprawia, że konsekwencją tego jest z jednej strony krótszy czas kształcenia młodzieży w liceum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselAndrzejNowakowski">Już jest pytanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PoselAndrzejNowakowski">Dawniej były to praktycznie 4 lata, dziś to nieco ponad 2,5 roku. Majowy termin powoduje także pewną dezorganizację pracy liceów ogólnokształcących, których dyrekcja i nauczyciele, w tym czasie uczestnicząc w egzaminach maturalnych, nie prowadzą zajęć dydaktycznych z uczniami klas pierwszych i drugich. Dzieje się tak w sytuacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PoselAndrzejNowakowski">...gdy obowiązkowych jest 5 egzaminów, a niedługo będzie szósty.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PoselAndrzejNowakowski">Już zmierzam do końca.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PoselAndrzejNowakowski">Czy w związku z tym nie warto się zastanowić nad ewentualną zmianą terminu przeprowadzania egzaminu maturalnego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Pani minister, 17 września 2007 r. zainaugurowała swą działalność kampania ˝Pro euro˝, stawiająca sobie za cel doprowadzenie do jak najszybszej likwidacji polskiego złotego, której inicjatorem jest Business Centre Club. W ramach ˝Pro euro˝ mają być zawiązywane, cytuję, regionalne koalicje ˝Pro euro˝ koordynowane przez kanclerzy lóż regionalnych BCC. Zapowiedziane jest docieranie z informacją na ten temat, z dokumentami i z materiałami edukacyjnymi do szkół, do uczniów i do nauczycieli. Szykowana jest tak naprawdę kolejna europropaganda.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">W związku z tym pytam: Jak ocenia pani zapowiedź propagowania na terenie szkół publicznych treści godzących w suwerenność Polski? Czy godzi się pani na to, aby młodzi Polacy przekonywani byli w polskiej szkole do tego, że przekazywanie kompetencji w zakresie polityki pieniężnej w obce ręce jest rzeczą chwalebną i pożądaną? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Wojtkowski, Platforma Obywatelska, ma głos.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PoselMarekWojtkowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Pani minister, chciałbym zadać pytanie, które dotyczy również reformy szkolnictwa zawodowego. Mianowicie chciałbym zadać pytanie następujące: Jak głęboka będzie to reforma? Chodzi mi o reformę przede wszystkim programową, bo w tej chwili mamy taką oto sytuację, że reforma z 1999 r. spowodowała upadek znaczenia szkolnictwa zawodowego. Wynikiem tego są fatalne wyniki chociażby tegorocznego egzaminu z praktycznej nauki zawodu. Myślę również, że za przykład słabej kondycji tego rodzaju szkoły może posłużyć sam fakt, że uczniowie szkół zawodowych, którzy uczęszczają do szkół dwa dni w tygodniu, mają tylko jedną godzinę języka polskiego, jedną godzinę matematyki, po jednej godzinie innych przedmiotów ogólnokształcących, ale za to dwie godziny religii i trzy godziny wychowania fizycznego. Należałoby zadać pytanie: Kogo my chcemy wykształcić?</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PoselMarekWojtkowski">Natomiast drugie pytanie dotyczy już kwestii szczegółowej. Mianowicie chciałbym zapytać: Czy ministerstwo planuje wydanie rozporządzenia, które ureguluje maksymalną liczbę uczniów w klasach? Wiadomo, że dyskusja trwa już kilka lat, ta kwestia budzi szereg kontrowersji, czego przykładem jest chociażby obecna sytuacja w mieście Włocławku</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#PoselMarekWojtkowski">, gdzie samorząd tę liczbę uczniów reguluje sobie w sposób dość dowolny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PoselAnnaSobecka">Pani minister, chciałabym spytać, jakie są przyczyny wprowadzenia reformy w zakresie obniżenia wieku szkolnego - jest ona odbierana jako cicha, szybka i pozbawiona szerszej refleksji społecznej - mimo protestu rodziców. Nie ma zgody ze strony rodziców i większości nauczycieli na tę reformę, bowiem wprowadzenie pięciolatków w obowiązkową edukację przedszkolną jest niemożliwe, ponieważ dostępność przedszkoli w Polsce jest najniższa wśród krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PoselAnnaSobecka">Raport z przeprowadzonych w 2007 r. badań wskazuje zdecydowaną przewagę sześciolatków z przedszkoli nad sześciolatkami ze szkół. Dzieci z przedszkoli są aktywniejsze, cechuje je wyższy poziom rozwoju umysłowego, inteligentniej się zachowują, rozwinęły się u nich zdolności poznawcze, jak analiza i synteza słuchowa i wzrokowa itd. Zdaniem pedagogów przeniesienie sześciolatków do szkół pogorszy, a nie poprawi szkolny start sześciolatka. Pomysł reformy uzasadniony został przez minister Hall potrzebą dostosowania polskiego systemu szkolnictwa do standardów europejskich. Problem polega na tym, że nie ma takich standardów, a podążanie przez Polskę anglosaskim śladem jest mocno ryzykowne</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PoselAnnaSobecka">, tym bardziej że wyniki międzynarodowych badań porównawczych PISA wskazują - nie wiem, czy są one wszystkim znane - że młodzi Polacy plasują się na mocnej średniej pozycji. Polska ma przedłużony do 18 lat obowiązek kształcenia, co wyróżnia ją jako kraj, w którym 91,7% uczniów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani poseł, za tę informację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PoselAnnaSobecka">...kończy szkoły ponadgimnazjalne. Unijny cel zakłada 85%...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselAnnaSobecka">...zaś średnia Europy wynosi niecałe 78%. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Monika Wielichowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Jako były samorządowiec, starosta powiatu kłodzkiego, organu, który prowadził 25 jednostek oświatowych, w informacji przedstawionej przez rząd na temat aktualnej sytuacji i działań podejmowanych w sferze oświaty znajduję działania dawno oczekiwane przez samorządowców, choćby w sprawie jasnego określenia roli kuratora, czyli podziału kompetencji w zarządzaniu oświatą i pracą nad jakością nadzoru pedagogicznego. Do tej pory kuratorzy sprawują nadzór pedagogiczny, jednocześnie współdziałając z jednostkami samorządu terytorialnego, jednak to współdziałanie często ogranicza autonomię samorządów w realizacji ich działań oraz powoduje nadmierne obciążenie zadaniowe kuratorów oświaty.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PoselMonikaWielichowska">Nowy kierunek jest właściwy i potrzebny samorządom, jednak w przedstawionej informacji zabrakło tematu dotyczącego funkcjonowania domów wczasów dziecięcych, jednostek oświatowych, dla których organem prowadzącym jest powiat. Takich jednostek w samym woj. dolnośląskim jest 5, a w Polsce 25 i wymagają one reformy. Zgodnie z rozporządzeniem z 2005 r., domy wczasów dziecięcych mają zapewnić dzieciom i młodzieży umocnienie ogólnej kondycji psychofizycznej, a pobyt tam ma łączyć 2 cele: edukacyjny i zdrowotny. Cele te w tej chwili nie są poprawnie realizowane. Pani minister, czy resort rozważa pokrycie poprzez częściową refundacją kosztów pobytu dzieci, która zostałaby przeznaczona na zabezpieczenie właściwej opieki zdrowotnej w tych jednostkach?</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#PoselMonikaWielichowska">Czy w związku z tym, że brak jest jasnych zasad rekrutacji dzieci i młodzieży do domów wczasów dziecięcych, resort opracuje przejrzyste wytyczne dotyczące tej rekrutacji, ponieważ obecnie domy wczasów dziecięcych najczęściej przyjmują zorganizowane grupy, tzw. zielone szkoły, co powoduje, że zatrudnionym tam nauczycielom trudno jest realizować obowiązek szkolny. Często też uczestnikami zielonych szkół są dzieci pochodzące z rodzin, które stać na taki wyjazd, a nie ma tam dzieci, które rzeczywiście tego potrzebują, często ze względów finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Jeszcze tylko jedno zdanie, panie marszałku. Czy resort zajmie się poprawą funkcjonowania domów wczasów dziecięcych w celu osadzenia ich w obecnej rzeczywistości i w obecnych realiach?</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Nauczyciele! Na początku dygresja. Nawiązując do niektórych wypowiedzi posłów z koalicji i terminu ˝akalkulia˝, chcę powiedzieć, że ciekaw jestem, czy istnieje termin ˝akulturia˝. To tyle tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PoselCzeslawHoc">Jan Zamoyski w kwestii patriotycznego wychowania młodzieży mawiał: takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie. Lew Tołstoj podkreślał, że nauka jest pokarmem dla rozumu. Z kolei Demokryt mawiał, że edukacja jest droższa od złota. A co robi w sferze oświaty rząd Platformy Obywatelskiej i PSL? Rząd przedłożył zmiany nie tylko niekorzystne dla nauczycieli, ale wręcz zagrażające polskiej oświacie.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PoselCzeslawHoc">A oto te zmiany: odebranie nauczycielom emerytur pomostowych, podwyższenie im pensum, odebranie kuratorom możliwości opiniowania tworzenia sieci szkół i możliwości wetowania likwidacji szkół, obniżenie roli nauczycielskich związków zawodowych w kształtowaniu wynagrodzeń, pozorna podwyżka wynagrodzeń, a nawet de facto ich obniżenie, dalej, uproszczenie procedury przekazywania szkół przez samorządy innym podmiotom i tym samym otworzenie drogi do prywatyzacji oświaty w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#PoselCzeslawHoc">A gdzie szacunek, partnerski dialog, zaufanie do polskiego nauczyciela? Niech nauką i wiedzą dla rządu PO i PSL będzie maksyma Alberta Schweizera, teologa, filozofa i lekarza: Dobrze zrozumiana nauka chroni człowieka przed pychą, gdyż ukazuje mu jej granice. Wydaje się, że rząd PO i PSL tę granicę powoli przekracza.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#PoselCzeslawHoc">Pani minister, jeszcze jedno. Piękne słowa w debacie, nawet miło się słucha pani minister. Wynika z nich, że w polskiej szkole panuje radość, stały optymizm i niczym nie zmącony spokój. Skąd zatem i dlaczego te manifestacje i protesty nauczycieli i nauczycielskich związków zawodowych? Czyżby z nadmiaru spokoju i nadmiaru optymizmu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Sławomir Preiss, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PoselSlawomirPreiss">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Szanowne Posłanki! Drodzy Posłowie! Mam przed sobą informację rządu na temat aktualnej sytuacji i działań podejmowanych w polskiej oświacie. W związku z tym mam prośbę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania. Czy rząd planuje jakiekolwiek zmiany, jeśli chodzi o licea profilowane, a w szczególności licea sztuk plastycznych? Pytanie drugie dotyczy alternatywnych form wychowania przedszkolnego i przedszkoli. Obecny rząd przywiązuje ogromną wagę do edukacji przedszkolnej. Współfinansuje z funduszy unijnych zakładanie takich placówek. Czy w najbliższej przyszłości te powstałe placówki nadal będą finansowane? Istnieje bowiem ryzyko, że wiele z nich, nie otrzymując wsparcia, może zakończyć działalność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Informacja zawarta w druku nr 956 na 71 stronach, a przedstawiona przez panią minister Katarzynę Hall, jest tak naprawdę zbiorem pobożnych życzeń, markowanych działań i oczekiwania na cud, dzięki któremu problemy polskiej edukacji rozwiążą się same albo, co gorsza, jakoś to będzie. Proste obniżenie wieku szkolnego nie przyniesie oczekiwanych efektów. Dziecko to nie przedmiot, którym można dowolnie manipulować.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Pani Minister! Przedstawiła pani w swoim wystąpieniu liczne słabości i nieodpowiedzialne oraz szkodliwe wręcz propozycje mające wywołać jedynie wrażenie, że ma pani jakiś racjonalny pomysł na pozytywne zmiany w dziedzinie edukacji. W treści informacji aż roi się od błędów merytorycznych, czego przykładem jest, na stronach 30-32, niemożność odróżnienia abiturienta od absolwenta szkoły. Ministrowi edukacji to nie przystoi.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Wielokrotnie powtarza pani tak typowe dla Platformy Obywatelskiej wyrażenia typu: chcemy, zakładamy, liczymy, szkoła powinna, nadzór pedagogiczny powinien, należy, musi itd. Nie brakuje też tak odkrywczych i nowatorskich stwierdzeń, jak na przykład - to również jest cytat: Poprawa jakości kształcenia nie jest możliwa bez dobrego zarządzania szkołami, placówkami oświatowymi oraz sprawnie działającego nadzoru pedagogicznego. Gratuluję, pani minister, że już po roku kierowania resortem oświaty zrozumiała pani prawdy, o których można by prowadzić publiczne debaty i chwalić się odkrywczością, ale kilkaset albo kilka tysięcy lat temu.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PoselTadeuszWozniak">Pani minister, szkoła boi się pani i pani nieodpowiedzialnych wypowiedzi, na które nie ma właściwej reakcji premiera. Boją się więc nauczyciele, boją się uczniowie, boją się rodzice</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PoselTadeuszWozniak">, boją się samorządy, a ostatnio zaczęli bać się i pracownicy kuratoriów. Niestety, nie mam już czasu, aby szczegółowo rozwinąć przedstawione przed chwilą stwierdzenia. W związku z tym zadam tylko jedno pytanie: Dlaczego uporczywie trwa pani na stanowisku, z którym pani sobie nie radzi, gdyż pani szkoły, a ściślej mówiąc, problematyki oświaty, po prostu nie rozumie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Joanna Fabisiak, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja nie boję się tego powiedzieć i podziękować pani minister za coś, czego nie zrobił dotychczas żaden minister edukacji. A mianowicie po raz pierwszy zwróciła się pani minister z listem do nauczycieli polonijnych, by ich w ogóle dostrzec, podziękować im za to, że szerzą patriotyzm, uczą kultury polskiej i języka polskiego. Był to dowód szacunku i uznania dla tych nauczycieli, często wolontariuszy, i zaufania do nich. Wielka rzecz. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PoselJoannaFabisiak">Mam także pytania. Kiedy ci nauczyciele otrzymają podstawy programowe do nauczania języka polskiego jako języka obcego i przedmiotów w języku polskim? Pilna rzecz, bardzo trudna, więc nie ponaglamy, ale ważne jest, żeby to było jak najszybciej. I pytanie drugie. Nauczyciele, poprzez zwiększone pensum, będą mieli więcej czasu na to, na co chcą mieć więcej czasu - na wychowanie, zajęcie się uczniem, bycie bliżej ucznia, podjęcie procesu wychowawczego. Pytanie: Czy pani minister planuje i czy resort planuje system zachęt dla tych nauczycieli, którzy podejmą to zadanie kształtowania charakteru, osobowości młodych ludzi? Jak to jest ważne, nie trzeba przekonywać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W informacji rządu na temat aktualnej sytuacji i działań podejmowanych w polskiej oświacie określono cele zmian w oświacie, w których jako cel piąty zdefiniowano poprawę jakości kształcenia zawodowego. Ministerstwo proponuje w tym zakresie m.in. wdrożenie programów doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego. Rząd słusznie przyznaje, że rozwój technologiczny powoduje szybkie starzenie się wyposażenia szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe. Placówki te nie są w stanie zapewnić uczniom odpowiedniego poziomu kształcenia praktycznego. Ta diagnoza jest słuszna, ale poza diagnozą nie ma żadnych propozycji. Nie wspomina się w tym dokumencie o planowanych środkach budżetowych, które miałyby być skierowane do centrów kształcenia praktycznego na unowocześnienie wyposażenia. Samo wyposażenie szkół zawodowych w stanowiska egzaminacyjne, o których jest mowa w dokumencie, nie wystarcza do podniesienia poziomu nowoczesności bazy warsztatowej i laboratoryjnej szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Stąd moje kolejne już pytanie do pani minister. Czy rząd przewiduje dofinansowanie centrów kształcenia praktycznego z budżetu państwa, ponieważ wiele samorządów na to nie stać, a środki pochodzące z dużych zakładów, z przedsiębiorstw, nie we wszystkich gminach są możliwe do zdobycia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę pana posła Andrzeja Guta-Mostowego, Platforma obywatela, przepraszam, Platforma Obywatelska. Jednego obywatela, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PoselAndrzejGutMostowy">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Systemy edukacyjne w wielu krajach, zwłaszcza anglosaskich, opierają się w dużej mierze na zdrowej rywalizacji, zarówno młodzieży, jak i szkół. Chodzi o rywalizację sportową, ale także edukacyjną. Do tego potrzebna jest obiektywna, syntetyczna ocena osiągnięć i poziomu szkół różnego szczebla. Informacja taka powinna mieć charakter obligatoryjny i powszechny. Jest ona potrzebna organom założycielskim, uczniom, ale także rodzicom. Przede wszystkim informacja ta będzie miała wyjątkowo motywacyjny charakter i wpłynie na placówki oświatowe. Wyniki testów i egzaminów, dostępne, publikowane rankingi i punktacje to istotna informacja, ale nie zawsze spełnia tę rolę.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PoselAndrzejGutMostowy">Czy pani minister widzi możliwość podjęcia dalszych działań, które pobudziłyby w polskim systemie edukacyjnym elementy zdrowej, powszechnej rywalizacji, zwłaszcza w układzie regionalnym, zarówno wśród uczniów, ale także w odniesieniu do szkół różnego szczebla? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jarosław Stawiarski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PoselJaroslawStawiarski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Chciałbym krótko nawiązać do podtytułu informacji rządu, której wysłuchaliśmy z ust pani minister. Tytuł brzmi: ˝Edukacja skuteczna, przyjazna, nowoczesna˝, a jaka do tej pory jest? Właśnie taka, tylko że w sferze werbalnej. Nie oszukujmy się, ale być może, kiedy pani będzie odchodziła ze stanowiska, nadal będzie taka sama. Będziemy tylko w sferze werbalnej, w sferze pięknych słów, które tutaj padły. Powiem szczerze, że z przyjemnością pani słuchałem, naprawdę. Opowiadała pani z bardzo wielką swadą, z dużym, że tak powiem, zacięciem merytorycznym. Ja też chciałbym takiej szkoły, niech mi pani wierzy. Chyba wszyscy, jak tutaj jesteśmy, chcielibyśmy takiej szkoły.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PoselJaroslawStawiarski">Chciałbym przypomnieć pani i państwu, że od reform ministra Handkego wszystkie reformy polskiej szkoły miały przynieść właśnie edukację skuteczną, przyjazną, nowoczesną. Tak było napisane w tej pamiętnej pomarańczowej książeczce. Teraz pani mówi, że będzie kolejna książeczka, którą z ciekawością przeczytamy. Były gimnazja, które powstały bez pieniędzy i nie spełniły oczekiwań, molochy, przeludnione klasy i szkoły bez sal gimnastycznych. Był awans zawodowy nauczycieli, który zamienił się w papieromanię, w bardzo szybką chęć awansowania i produkcję nauczycieli dyplomowanych, zmiana wzorców dokumentacji pedagogicznej, konspekty, plany metodyczne. Wszystko zmieniało się w sferze tzw. papierologii, a dla ucznia tak naprawdę pozostawało bardzo mało.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PoselJaroslawStawiarski">Czy reformy, które pani minister proponuje, będą polegać właśnie na podobnych zmianach, które tak naprawdę nie będą służyły uczniowi, a tylko jakimś zewnętrznym otoczkom, czyli tej papieromanii, i wyprodukowaniu kolejnych setek tysięcy dokumentów?</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PoselJaroslawStawiarski">Na zakończenie chciałbym panią przestrzec przed nadmiernym zaufaniem do samorządów. Dzisiejsze gazety podają ciekawy przykład z Lublina, jak samorząd, jak wiceprezydent Lublina, miasta metropolitarnego, prawie 400-tysięcznego, potraktował szkołę nr 28 w sposób arbitralny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PoselRenataButryn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Z dużym zainteresowaniem wysłuchałam tego fragmentu pani wypowiedzi, kiedy mówiła pani o języku polskim i o tym, że należałoby, być może, zwiększyć liczbę godzin tego przedmiotu w cyklu nauczania szkolnego. Podpisuję się pod tym pomysłem i bardzo proszę o jego zrealizowanie, gdyż uważam, że język polski to przedmiot, na którym uczy się nie tylko skutecznej komunikacji, ale na którym odbywa się specyficzne wychowanie młodego Polaka. Uczy się pewnego kodu kulturowego, którym posługują się kolejne pokolenia, czyli buduje się mosty, więzi między pokoleniami Polaków, a oprócz tego buduje się fundament głębokiego, naturalnego poczucia tożsamości narodowej. Jest to o wiele lepsze rozwiązanie, nie tylko jeśli chodzi o kształcenie, ale też o wychowanie, niż tworzenie instytutu wychowania czy słynnych trójek, które miały kontrolować wychowanie ucznia w szkole.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PoselRenataButryn">Druga kwestia dotyczy szkoły moich marzeń. Taka szkoła publiczna powinna skutecznie konkurować na rynku oświatowym, proponować uczniom i rodzicom ciekawe rozwiązania w zakresie kształcenia i wychowania. Takiej szkole potrzebne jest zwiększenie swobody zarządzania przez dyrektora menedżera.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PoselRenataButryn">Chciałabym zapytać, czy ministerstwo przewiduje prace nad rozporządzeniami zwiększającymi kompetencje dyrektora menedżera, dające mu więcej samodzielności w zarządzaniu szkołą, ale i zwiększające zakres jego odpowiedzialności. Jednym słowem: Czy pani minister sprzyja tej myśli, aby poszerzyć granice bezpiecznej wolności, tak aby właściwie wyzwolić większą aktywność dyrektora, rodziców i nauczycieli w kreowaniu szkolnej rzeczywistości? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Marzenna Drab, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PoselMarzennaDrab">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście! Pani Minister! Pani minister, czy zgodzi się pani ze stwierdzeniem, że wysokie podwyżki, 10-procentowe, o których pani mówiła, w rzeczywistości okażą się zerowe, czyli fikcyjne? Są dwie przyczyny. Po pierwsze, zakładana inflacja na poziomie ok. 4,5%. Po drugie, zwiększenie pensum dla nauczycieli, czyli zwiększenie liczby godzin pracy za te same pieniądze. Faktycznie obniży to płace nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PoselMarzennaDrab">Ponieważ docierają niepokojące informacje od nauczycieli bibliotekarzy, wystosowałam do pani interpelację właśnie w sprawie złej sytuacji nauczycieli bibliotekarzy i złego wyposażenia bibliotek szkolnych. Zwracałam tam uwagę na brak nauczycieli, na wykorzystywanie nauczycieli bibliotekarzy do innych zadań, niekoniecznie związanych z ich zakresem czynności. Pisałam o słabym wyposażeniu, braku pieniędzy na uzupełnienie księgozbiorów bibliotek oraz na multimedialne pomoce naukowe. Otrzymałam od pani minister odpowiedź, w której pisze pani, że MEN docenia rolę bibliotek szkolnych i jest zainteresowany ich właściwym funkcjonowaniem. W tej odpowiedzi uprzejmie wyjaśnia pani również, że prowadzenie bibliotek szkolnych należy do organów prowadzących szkoły, zaznaczam: organów prowadzących szkoły, w kompetencji których pozostaje m.in. wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PoselMarzennaDrab">W związku z tym pytanie. Pani minister, czy reforma szkolnictwa tak naprawdę jest sposobem na zdjęcie odpowiedzialności za edukację naszych dzieci z rządu i przerzucenie jej na samorządy oraz stowarzyszenia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Urszula Augustyn, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Niestety, stare porzekadła jak zawsze się sprawdzają. Każdy, kto chce słyszeć - słyszy, kto chce przeczytać i zrozumieć - przeczyta i zrozumie. Tak naprawdę, jeśli popatrzymy teraz na obecność na sali, zostali w zasadzie tylko ci, którym naprawdę reforma leży na sercu, a ci, którzy krzyczeli i mają amnezję, niestety, są nieobecni. W tej swojej amnezji szanowni państwo posłowie z PiS-u zapomnieli kompletnie o tym, jak nauczyciele, związki zawodowe, rodzice i uczniowie wyszli na ulice, kiedy obejmował swoje stanowisko pan minister Giertych. Zdaje się, że o tym pan poseł Kłosowski zapomniał. Dzisiaj w debacie jest zdecydowanie za dużo agresji i za dużo takich śmiesznych słów, jak oczipowanie nauczycieli. Proszę państwa, to wstyd, naprawdę nie używajcie takich słów.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">I pamiętajcie jeszcze o jednej rzeczy, że nie warto samemu sobie przeczyć, bo jeżeli, z jednej strony, mówimy o tym, że jest niż demograficzny, że brak dzieci w szkołach, a państwo sami wskazujecie na to, że szkoły się nagle zamyka, to po co potem opowiadacie takie bzdury, że nie ma gdzie otworzyć nowych klas dla 6-latków w szkołach. Sami sobie zaprzeczacie i poziom tej dyskusji jest po prostu żenujący. Jeżeli mówimy o pieniądzach, które trzeba przeznaczyć na naukę 6-latków, żeby poszły do szkoły, to nie opowiadajmy o remontach całych szkół, bo przecież dzieci 7-letnie i zerówkowicze także w tych szkołach są.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#PoselUrszulaAugustyn">Jeszcze raz chcę podziękować pani minister za konsultacje społeczne, które nie tylko były prowadzone, ale są prowadzone nadal, i zapytać o nauczanie języka polskiego. Ogromnie mnie interesuje ten temat.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#PoselUrszulaAugustyn"> Już moja przedmówczyni pięknie o tym mówiła. Chciałabym zapytać, czy to będą dodatkowe godziny języka polskiego, czy to wychowanie przez nauczanie języka ojczystego będzie zorganizowane w sposób szczególny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jan Religa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PoselJanReliga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problematyka oświaty nie jest mi obca, bo byłem długoletnim samorządowcom i nauczycielem w szkole średniej, stąd też pytania do pani minister.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PoselJanReliga">Pytanie pierwsze. Dlaczego w dziedzinie wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli wprowadzono zasadę: dziel i rządź, czego potwierdzeniem jest ograniczenie wzrostu wynagrodzeń nauczycieli dyplomowanych, starszych na rzecz większego wzrostu wynagrodzeń stażystów i nauczycieli młodych?</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PoselJanReliga">Dlaczego brak jest precyzyjnych obliczeń wzrostu tego wynagrodzenia, uwzględniającego również inflację? Takich zapisów nie ma, są gdybania, są przypuszczenia i różne domysły, co jest właśnie winą tego, że nie ma precyzyjnych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PoselJanReliga">Pytanie drugie. Polskie społeczeństwo, niestety, starzeje się. Czy obecny rząd jest przygotowany pod względem organizacyjnym na zamykanie niektórych szkół bez naruszania praw dzieci, praw rodziców i części nauczycieli likwidowanych szkół? Często bowiem bywa, pani minister, że szkoły w terenie, mówię o terenie, są likwidowane na zasadzie lobbingu, a nie na zasadzie analizy ekonomicznej i reguł merytorycznych. To jest przykre.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#PoselJanReliga">Trzeci punkt. Komu ma służyć przekazywanie części zadań kuratora oświaty na rzecz samorządu i o jakie zadania tutaj chodzi, bo w informacji nie zostało to sprecyzowane.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#PoselJanReliga">Jeżeli chodzi o moje ostatnie pytanie, to na czym ma polegać odbiurokratyzowanie nadzoru pedagogicznego, podczas gdy w innym przypadku ta biurokratyzacja właśnie wzrośnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Trzeba wyraźnie powiedzieć, że w naszym kraju mamy też wiele dobrych szkół, wielu dobrych nauczycieli i przede wszystkim wiele przyjaznych samorządów terytorialnych. Mam wrażenie, że przedstawiciele opozycji jakby tego nie zauważali. Jeżeli macie wątpliwości, to proszę przyjechać do mojego regionu, do województwa pomorskiego, do mojego miasta rodzinnego Tczewa, proszę przyjechać na Żuławy. Dla przykładu gmina Suchy Dąb, gmina wiejska, do subwencji oświatowej dopłaca 25%. Proszę przyjechać właśnie do miasta Tczewa, które do subwencji oświatowej dopłaca ponad 45%. Ostatnio byłem w pięknej szkole, w gimnazjum im. kardynała Wyszyńskiego w Lubiechowie. Proszę te szkoły zobaczyć, porozmawiać z nauczycielami.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PoselJanKulas">Pani minister, oczywiście pytania są ważne, bo chcemy, żeby szkoła była lepsza, bardziej przyjazna, skuteczna. I słusznie za priorytet uznano wzmocnienie pozycji zawodowej nauczyciela, przy czym chodzi nie tylko o względy materialne, aczkolwiek dziś jest to oczywiście bardzo ważne. Czy nie warto by, pani minister, pokazać, jak to było w ostatnich latach, kiedy podwyżka była na poziomie 3%. Dzisiaj wynosi co najmniej 10% i tak będzie, a w latach 2009-2012, kiedy będą lepsze budżety, prawdopodobnie podwyżka będzie znacznie większa, więc może by też troszkę powiedzieć o strategii finansowania oświaty w dłuższej perspektywie. Może więcej, wyraźniej należałoby powiedzieć o doskonaleniu i dokształcaniu zawodowym nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PoselJanKulas">I rzecz ważna, której posłowie PiS-u i Lewicy niestety nie zauważają. Jak właśnie wzmocnić, zwiększyć jeszcze rolę rodziców w polskim systemie oświaty, bo to wydaje się być niezwykle ważne i istotne. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Aleksander Chłopek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PoselAleksanderChlopek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nawet kosztem własnego pytania, ale spróbuję się odnieść - bo muszę się odnieść, mam taką potrzebę - do tego, co powiedziała pani poseł Augustyn. Pani Urszulo, mimo że bardzo panią cenię, to jednak muszę nawiązać do pani pytań, odnieść się do pani wypowiedzi trochę krytycznie. To, że jest nas na sali tak niewielu, to dlatego że, jak pani doskonale wie, za moment mamy posiedzenie komisji edukacji.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">(Jeszcze nie.)</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#PoselAleksanderChlopek">Pozostali biegają po różnych komisjach, więc to nie jest tak, że akurat tutaj są tylko ci, których interesuje tematyka edukacji, tylko pozostałych obowiązki gnają gdzie indziej. A jeśli chodzi o manifestacje z czasów ministra Giertycha, to naprawdę była to hańba dla polskiej szkoły, dla pewnego typu polskiej szkoły, ponieważ pamiętamy z tej manifestacji hasło, które nigdy nie powinno się tam pojawić: Giertych do wora, wór do jeziora. Nie powinna pani tej haniebnej chwili przypominać.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PoselAleksanderChlopek">A teraz króciutko. Pani minister, powiedziała pani, że celem rządu jest troska i dbałość o wysoki poziom kształcenia i nauczania. Dobrze, ale wysoki poziom kształcenia i nauczania to bardzo dobry nauczyciel. Proszę mi odpowiedzieć, jak chcą panie, państwo, osiągnąć wysoki poziom nauczania i kształcenia, zachowując w szkole na siłę pewien niewielki co prawda - niewielki, podkreślam - procent nauczycieli, dla których nauczanie jest złem koniecznym, bo są wypaleni, tak po prostu po ludzku wypaleni. Dajcie im możliwość przejścia na emeryturę. Jak chcecie te dwie sprawy pogodzić? Wysoki poziom nauczania z zachowaniem pewnej grupy nauczycieli, którzy już nie chcą, bo nie mogą uczyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Wojciech Ziemniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Podczas dzisiejszej debaty o oświacie padło z tej trybuny wiele słów na temat problemów polskiej szkoły. Te problemy nie pojawiły się w ciągu ostatniego roku, trapią nas właściwie od wielu, wielu lat. Dużo mówiło się także o rozwoju umysłowym, a mało o rozwoju fizycznym, który w znaczny sposób wspiera ten pierwszy. Zresztą czego by nie powiedzieć, rozwój umysłowy dokonuje się, może obrazowo, od oczu w górę, a rozwój fizyczny od oczu w dół. Proporcjonalnie widać, jak ważny jest rozwój fizyczny.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PoselWojciechZiemniak">Od 1996 r. nastąpił wzrost liczby godzin wychowania fizycznego, obecnie wynosi ona 4 godziny w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Niestety, mimo tego wzrostu zmniejsza się sprawność fizyczna i pogarsza się zdrowie młodego pokolenia, coraz więcej dzieci i młodzieży korzysta ze zwolnień z lekcji wychowania fizycznego. Przyczyny tego zjawiska są różne. Cieszy mnie więc zapowiedź podziału tych 4 godzin na 2 godziny obligatoryjne oraz na 2 godziny fakultatywne, co ma na celu uatrakcyjnienie lekcji oraz zachęcanie dzieci i młodzieży do korzystania z nich. W związku z tym mam pytanie: Kto będzie decydować o tym podziale? Czy będzie można realizować godziny fakultatywne w różnej formie, także w dni wolne, lub komasować je podczas wyjazdów poza teren szkoły?</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#PoselWojciechZiemniak">I jeszcze jedno pytanie: Czy w ministerstwie jest lub będzie osoba odpowiedzialna za sport szkolny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PoselJerzyRebek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Karta praw dziecka oraz Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantują rodzicom prawo pierwszeństwa do decydowania o losie swoich dzieci, a także zobowiązują do działania na rzecz dobra dziecka. Nie jest ono dla nas liczbą, statystyką, pozycją w budżecie ani kosztem, jest zawsze przede wszystkim człowiekiem wymagającym troskliwej uwagi. Dlaczego więc Ministerstwo Edukacji Narodowej do dziś nie podjęło żadnych rozmów ani konsultacji z rodzicami na temat planowanej reformy, a szczególnie obniżenia wieku szkolnego? Takie postulaty rodzice zgłaszali pani minister, w ostatnim czasie. Dlaczego dopiero rzecznik praw obywatelskich i rzecznik praw dziecka uzyskali od pani minister odpowiedzi na wniosek rodziców?</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PoselJerzyRebek">Kolejnym problemem jest to, kto będzie odpowiedzialny za wprowadzenie tych zmian, szczególnie jeśli chodzi właśnie o obniżenie wieku szkolnego. Ministerstwo - odnoszę takie wrażenie - zrzuca to zadanie na samorządy, które w przeważającej mierze nie są w stanie temu sprostać, przede wszystkim ze względów finansowych. Dlaczego MEN i rząd z taką troską i z taką determinacją nie lansują koncepcji tworzenia przedszkoli w każdej gminie, oczywiście z równoczesnym wsparciem finansowym dla samorządów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym jeszcze odnieść się do proponowanych przez rząd zmian dotyczącej kompetencji kuratora. Pozycja kuratora oświaty jest w Polsce mocno ugruntowana. Jest on przedstawicielem organu administracji rządowej odpowiedzialnym za realizacją polityki oświatowej państwa na terenie właściwego województwa, a jednocześnie jest zobowiązany do takiego współtworzenia i realizowania regionalnej i lokalnej polityki oświatowej, aby pozostawała ona w zgodzie z polityką oświatową państwa.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PoselMarekKwitek">Stąd moje pytanie: W jaki sposób kurator ma realizować politykę oświatową państwa, kiedy pozbawia się go tak istotnych kompetencji w ramach decentralizacji polityki oświatowej państwa? Przy tym ograniczenia te nazywa się bardzo ładnie: odciążenie kuratora od dodatkowych czynności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wiemy, że zmiany w polskiej oświacie są nie tylko niezbędne, ale i konieczne. Nie tak dawno, bo w minionym tygodniu, z mojej inicjatywy odbyła się w moim województwie dyskusja publiczna właśnie na temat tych zmian. W dyskusji tej uczestniczyli przedstawiciele środowiska nauczycielskiego, związków zawodowych i rodziców. Ja też w niej uczestniczyłam: zarówno jako poseł, jak i rodzic, bo nie tak dawno, rok temu mój syn rozpoczął naukę w szkole podstawowej. Wszyscy zgodziliśmy się, że tak naprawdę obniżenie wieku szkolnego jest zasadne. Pamiętam, jak mój syn, rozpoczynając naukę w I klasie, tak naprawdę powtarzał to, co miał w zerówce, a więc uważam, że równie dobrze w wieku 6 lat mógł pójść do I klasy.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Pojawiły się jedynie pytania, wątpliwości, obawy natury organizacyjnej, dlatego chcę jedynie zapytać, czy oprócz środków przewidzianych na wyposażenie klas resort przewiduje wyodrębnienie w ramach subwencji oświatowej dodatkowych środków na dostosowanie infrastruktury technicznej do potrzeb dzieci? Chodzi głównie o przystosowanie klas, o wyposażenie świetlic i sanitariatów, bowiem ważne dla samorządowców jest to, aby wiedzieli, jak mają przygotować się do wprowadzenia tych zmian, które są, jak podkreślam, konieczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Zbigniew Babalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szkoda, że nie ma pana posła Kulasa, bo chciałbym mu powiedzieć, że w moim mieście, w Ostródzie wydatki na oświatę to ponad 50%, z czego 19% dokłada do tego samorząd. Warto byłoby zapytać, jak długo jeszcze samorządy wytrzymają taki sposób finansowania.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PoselZbigniewBabalski">Ale do rzeczy, pani minister. Chciałbym przejść do naszych milusińskich. Dwie strony z tego raportu, z tej informacji są poświęcone najmłodszym dzieciom, tym w wieku 3-5 lat. Rząd podjął się porządkowania wychowania przedszkolnego. Ta informacja jest rzeczywiście porażająca. 47% dzieci jest objętych wychowaniem przedszkolnym. Trzeba by dopisać, że są to głównie dzieci w dużych i małych miastach. Jest 539 gmin, w których nie ma ani jednego przedszkola. Trzeba byłoby dodać, że są to gminy wiejskie, a więc 50% dzieci nieobjętych wychowaniem przedszkolnym to są dzieci w gminach wiejskich. Przykład: Warmia i Mazury, środowiska popegeerowskie.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PoselZbigniewBabalski">Pytania, pani minister. W jaki sposób, również w świetle tej informacji, resort zamierza przeprowadzić operację objęcia wychowaniem przedszkolnym 50% dzieci, głównie w gminach wiejskich? Jakie koszty poniesie z tego tytułu samorząd, gmina?</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PoselZbigniewBabalski">Następne pytanie: Na jakiej bazie ten program ma być realizowany, skoro wiemy, że gminy w tych małych ośrodkach po prostu likwidują szkoły?</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#PoselZbigniewBabalski">I jeszcze pytanie - panie marszałku, kończę - jak chcecie państwo zrealizować uporządkowanie wychowania przedszkolnego w środowiskach po byłych państwowych gospodarstwach rolnych? Powtarzam: pochodzę z regionu warmińsko-mazurskiego, znam ten problem z autopsji, tam żyję od wielu, wielu lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PoselZbigniewBabalski">I ostatnie pytanie, panie marszałku. Jakie pieniądze są zapisane w projekcie budżetu na 2009 r. na uporządkowanie wychowania przedszkolnego? Dziękuję i przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Norbert Raba, Platforma Obywatelska. Nie jest obecny.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna - to oczywiście piękne hasło, ale czy na pewno w zamierzeniach Platformy Obywatelskiej? Z pewnością szkolnictwo dobre, na wysokim poziomie, dostosowane do potrzeb wszystkich środowisk i społeczności to cel ogólnonarodowy, ale złe, nieprzemyślane decyzje w swoich skutkach mogą być katastrofalne w kolejnych latach i trudne do naprawienia. Przedstawione przez panią minister propozycje zmian są w swej szkodliwości nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PoselAdamGaweda">Dlaczego obniża się wiek szkolny z 7 do 6 lat, nie dając możliwości współdecydowania w tej ważnej sprawie rodzicom, znającym najlepiej swoje dzieci i ich predyspozycje? Wiem, że pani minister odpowiadała, ale jest zdecydowana różnica pomiędzy 6-latkiem, który urodził się w styczniu, i 6-latkiem, który urodził się w grudniu, a tak naprawdę jest jeszcze 5-latkiem, i w tym tak wczesnym wieku z pewnością ma to decydujący wpływ na jego poziom edukacji i na jego, że tak powiem, chłonność.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#PoselAdamGaweda">W jaki sposób szkoła ma zapewnić bezpieczeństwo 6-letnim maluchom, gdy będą one uczęszczać do jednej szkoły razem z 15-letnią młodzieżą? Bardzo często bowiem funkcjonują zespoły szkół, tak jak np. w gminie Lubomia. Pani minister, łatwo powiedzieć: tak, podniesiemy poziom bezpieczeństwa, ale wykonanie tego trudnego zadania będzie spoczywać na dyrekcjach i nauczycielach, co przy jednoczesnym zwiększeniu pensum godzin jest z pewnością pewnego rodzaju aktem miłości i partnerstwa wobec tej grupy zawodowej, jaką są nauczyciele.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#PoselUrszulaAugustyn">(Bzdury pan opowiada.)</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#PoselAdamGaweda">W jaki sposób zamierza pani minister wprowadzić skądinąd bardzo ważne zmiany programowe i organizacyjne dotyczące kształcenia zawodowego? Dlaczego jest tak wielka niekonsekwencja, olbrzymie różnice w poziomie zewnętrznych egzaminów maturalnych? Mam na myśli tegoroczną maturę, przykład biologii. Czy jest to efekt braku właściwego nadzoru?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PoselAdamGaweda">Już ostatnie pytanie, panie marszałku</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Krócej, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PoselAdamGaweda">Dlaczego w tak drastyczny sposób dąży się do ograniczenia nadzoru pedagogicznego, znacząco zmniejszając uprawnienia i kompetencje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PoselAdamGaweda">....kuratora oświatowego? Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Jolanta Hibner, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To w tej sytuacji społeczno-politycznej pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PoselRobertTelus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Szanowni Goście! Nauczyciele! Pani minister, dlaczego w informacji, nad którą dziś debatujemy, jest tak dużo szkodliwych propozycji dla uczniów i dla nauczycieli? Nie dziwię się Platformie Obywatelskiej, bo jest to ugrupowanie, które bezdusznie patrzy na wszystko przez pryzmat złotówki, ale nie wolno - podkreślam - nie wolno oszczędzać na edukacji naszych dzieci i młodzieży i - co się z tym wiąże - nie można oszczędzać na nauczycielach.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PoselRobertTelus">Szkodliwych propozycji w przedstawionej przez rząd informacji jest wiele. Były one tu omawiane, ale ze względu na brak czasu powiem tylko o jednej. Proponujecie państwo likwidację uprawnień kuratora do opinii o likwidowanych placówkach. Na dzień dzisiejszy to kuratorzy bronią przed likwidowaniem małych szkół wiejskich przez niektórych wójtów i burmistrzów. Prawo i Sprawiedliwość zawsze broniło i broni tych szkół, bo wiemy, że jest w nich najlepsza edukacja, największe bezpieczeństwo uczniów, najmniej patologii. Choć wiemy, że w tych placówkach warunki są skromniejsze, proponujemy, aby te małe, wiejskie szkoły dotować - podkreślam - dotować, a nie likwidować.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PoselRobertTelus">Mam jeszcze pytanie do posłów z PSL. Dlaczego wy, panowie, uczestniczycie w planie Platformy Obywatelskiej i w ten sposób przyczyniacie się też</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#PoselRobertTelus"> do likwidacji szkół wiejskich? Przecież twierdzicie, że to wasze środowisko wyborcze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie widzę pana posła Jarosława Wałęsy.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PoselMariaZuba">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PoselMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W naszej polskiej gospodarce odczuwalny jest na rynku pracy brak specjalistów w zawodach technicznych zarówno na poziomie średnim, jak i wyższym. Czy nie jest tak, że jednym z powodów tej sytuacji jest obecny system maturalny w szkołach średnich? Absolwent zawodowej szkoły ponadgimnazjalnej zdaje maturę z przedmiotów ogólnych, a dopiero później maturę zawodową w formie teoretycznych testów. Nauczyciele, rodzice i sama młodzież mają wątpliwości, czy na podstawie egzaminu teoretycznego z zawodu można adekwatnie ocenić fachowość absolwenta. Jakie motywacje może mieć młody człowiek, aby zdawać egzamin z zawodu w momencie, kiedy już ma zdaną maturę ogólną? Młodzi ludzie nie przystępują do matury z zawodu. Dlatego mam pytanie dotyczące tego, czy rząd nie dostrzega potrzeby dokonania zmian w systemie egzaminu maturalnego. Czy wobec takiej sytuacji nie należy wprowadzić obowiązku praktycznego zaliczania zawodu potwierdzonego certyfikatem, który byłby jednym z warunków dopuszczenia absolwenta do egzaminu maturalnego z przedmiotów ogólnych? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PoselMariaZuba">Drugie pytanie dotyczy tego, że nauczyciele szkół ponad gimnazjalnych mają ogromne trudności, aby zrealizować program nauczania w całości</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#PoselMariaZuba"> przed maturą i dobrze przygotować ucznia do matury. W jaki sposób pani minister planuje ułatwić nauczycielom szkół średnich wywiązywanie się z nałożonych na nich obowiązków?</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#PoselMariaZuba">Kolejne pytanie odnosi się do tego, czy rząd nie rozważa możliwości pozostawienia decyzji rodzicom, czy ich dziecko ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej w szóstym czy siódmym roku życia. Muszę powiedzieć, że jestem osobą, która właśnie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PoselMariaZuba">...rozpoczęła naukę w szkole podstawowej w szóstym roku życia. Ale to była decyzja moich rodziców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Arkadiusz Rybicki, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PoselArkadiuszRybicki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W rządowych projektach reformy systemu wcześniejszych emerytur nauczyciele przestaną być kategorią osób uprawnionych do uzyskiwania takich właśnie emerytur. Czy jednak nie warto, aby takie uprawnienia zachowali nauczyciele uczący w szkołach specjalnych, w ośrodkach szkolno-wychowawczych i rewalidacyjno-wychowawczych? Takie jest moje pytanie. Pracują oni w szczególnie trudnych warunkach. Znam ten problem w odniesieniu do osób z autyzmem. Takich osób jest w Polsce ok. 30 tys. Większość z nich uczy się w systemie oświatowym. Nauczyciele i terapeuci, którzy ich uczą, szybciej podlegają psychicznemu i fizycznemu wyczerpaniu, które zamienia się w syndrom wypalenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Anna Sikora, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PoselAnnaSikora">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Drodzy Goście! Właśnie posłałam swoje piąte dziecko do szkoły podstawowej. W myśl zasady praktyka czyni mistrza, czuję się kompetentną matką i znawczynią tematu pod tytułem szkolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PoselAnnaSikora">W mojej ocenie, droga pani minister, nie jest pani dobrym ministrem. Nie dlatego, że działalność pani w prowadzonym ministerstwie jest kręceniem się w kółko w odniesieniu do przeróżnych tematów. Nie dlatego, że kiedy prowadzi pani liczne debaty to, mam wrażenie, tylko pani udaje, że słucha. Nie, to nie są powody mojej negatywnej oceny pani pracy. Oczekuję od ministra edukacji pewnego impulsu, jakichś korzystnych wskazań. A tu cóż widzimy? Nikt inny tylko pani zabiera naszym dzieciom lekcje historii, zamienia pani lektury, ewidentnie patriotyczne pozycje na jakieś lektury detektywistyczne itp. Czy nie uważa pani, że to zrodzi nowy rodzaj Polaka nieznającego własnych korzeni, wstydzącego się swego pochodzenia, Polaka raba.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PoselAnnaSikora">Tutaj mam do pani, droga pani minister, pytanie: Ki diabeł podszepnął pani takie rozwiązanie? Czyżby ten sam, który zmusił wczoraj doktora historii, pana Sławomira Cenckiewicza, do rezygnacji z pracy w najlepszym instytucie historycznym, jaki mamy od 1939 r.? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Ewa Drozd, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PoselEwaDrozd">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Polska jest krajem, który pod względem upowszechniania edukacji przedszkolnej wlecze się w ogonie Europy. Nie powinno to chyba nikogo dziwić. Na ten niechlubny wynik pracowaliśmy przez wiele lat. Choć naukowcy i eksperci bili na alarm, mówiąc o ważnym znaczeniu kształcenia w wieku przedszkolnym dla dalszego rozwoju intelektualnego i emocjonalnego dzieci, brak było konkretnych rozwiązań w kwestii zwiększenia liczby dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Szkoda, panie pośle - zwracam się tutaj do kolegi posła z Lewicy - że wówczas, gdy byliście partią rządzącą, nie zdecydowaliście się wprowadzić objęcia dzieci nieodpłatnym wychowaniem przedszkolnym. Być może dziś to my bylibyśmy w czołówce krajów europejskich, a nie na końcu. Dziś mówić można wiele, ale tak naprawdę pragnę zaznaczyć, że to obecny minister i rząd podjęli decyzję o konkretnych rozwiązaniach stanowiących znaczne uzupełnienie istniejącej sieci przedszkoli, a co za tym idzie, objęciu wychowaniem przedszkolnym znacznej grupy dzieci.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PoselEwaDrozd">Pani minister, jak każde novum również i to pociąga za sobą wiele wątpliwości i pytań. Stąd wynikają moje trzy pytania. Czy planuje pani dalszą kampanię informacyjną, tak aby dotrzeć do wszystkich zainteresowanych osób w celu objęcia jak największej liczby dzieci alternatywnymi formami wychowania przedszkolnego?</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#PoselEwaDrozd"> Czy oprócz środków z programów Unii i środków własnych samorządów planowane jest wsparcie tych inicjatyw z budżetu państwa? Jakiej wielkości ma to być wsparcie? Ostatnie pytanie dotyczy przyszłości, ale jest ono ważne dla wielu samorządów. Czy ministerstwo rozważa wsparcie najuboższych gmin w utrzymaniu utworzonej sieci placówek wychowania przedszkolnego po zakończeniu okresu finansowania z Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Henryk Kowalczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PoselHenrykKowalczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym powiedzieć kilka słów o sytuacji szkolnictwa wiejskiego, ponieważ na podstawie tych informacji sądzę, że pani minister chyba nie zna realiów, nie wie, jak wyglądają szkolnictwo wiejskie i sytuacja finansowa samorządów wiejskich w kwestii prowadzenia szkolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#PoselHenrykKowalczyk">To, że w wychowaniu przedszkolnym uczestniczy 16% dzieci wiejskich, nie jest winą zacofania wsi, niechęci rodziców. Powodem tego jest brak środków finansowych na utrzymanie przedszkoli. Nieliczne samorządy wiejskie, które jeszcze prowadzą przedszkola, wydając na ten cel połowę środków, które mogłyby przeznaczyć na inwestycje - jest to skala mniej więcej 400-500 tys. zł, przeciętna gmina wiejska przeznacza na inwestycje również mniej więcej taką sumę pieniędzy - uchodzą w środowisku wiejskim za naiwne właśnie z tego powodu, że jeszcze prowadzą przedszkola.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#PoselHenrykKowalczyk">W informacji czytamy, że rozpoczęcie nauki w szkole przez dzieci sześcioletnie sprawi, że gminy uzyskają wolne środki finansowe na tworzenie nowych miejsc pracy w przedszkolach. Pytam: Jakie wolne środki finansowe, skoro ich nie ma?</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#PoselHenrykKowalczyk">Kolejna sprawa, która mnie niepokoi. W informacji czytam, że realizacja programu wymaga zapewnienia w budżecie państwa środków finansowych w wysokości 150 mln zł, z czego na 2009 r. - 50 mln zł. Przepraszam bardzo, ale myślę, że pomylono skalę problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przepraszam bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PoselHenrykKowalczyk">Na co można przeznaczyć 50 mln zł przy realizacji tego programu? Myślę, że na zakup wycieraczek do przedszkola, na nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PoselHenrykKowalczyk">Przy takiej skali problemu jest to chyba nierealne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Józef Klim, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PoselJozefPiotrKlim">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Przysłuchuję się tej debacie i większość głosów moich kolegów z PiS-u są to głosy bardzo krytyczne. Niektórzy twierdzą, że te reformy są szkodliwe. Może zacytuję. Otóż, po pierwsze, podwyżki dla nauczycieli, reforma programowa, na którą tak naprawdę czeka całe środowisko nauczycielskie, matematyka na maturze, oczywiście przywrócenie rangi wychowania przedszkolnego, upowszechnienie wychowania przedszkolnego; panowie, dalej jest tylko ściana. Polska szkoła nie jest zła, jak mówi część z państwa, polska szkoła jest dobra, choć oczywiście wymaga zmian, przeobrażeń.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#PoselJozefPiotrKlim">Zaproponowane zmiany tak naprawdę mają trzy podstawowe cechy: po pierwsze, są spójne, tylko trzeba czytać, po drugie, są prowadzone poprzez konsultacje społeczne i, po trzecie, są rozłożone w czasie. Przemyślana reforma musi być rozłożona w czasie, polska oświata nie lubi rewolucji, zmiany powinny być wprowadzane spokojnie, bo mamy do czynienia z uczniami, w związku z tym bardzo proszę, żebyśmy w swoich analizach dostrzegali dobro szkoły.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#PoselJozefPiotrKlim">Mam dwa pytania. Po pierwsze, bardzo dobrze, że wraca kształcenie zawodowe, docenia się jego rangę. Mam tylko pytanie do pani minister: kiedy, jak to pani widzi, na jakim etapie, bo naprawdę każdy rok jest ważny. Po drugie, przez media przetoczyła się debata o cenach podręczników.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#PoselJozefPiotrKlim"> Są one drogie, nie ukrywam, też kupuję podręczniki, w związku z tym mam pytanie: jakie instrumenty ma ministerstwo, czy ma instrumenty i ewentualnie jakie, ażeby ceny podręczników były jak najniższe, żeby te podręczniki były bez błędów, żeby były tanie, żeby te podręczniki były również lekkie? Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Był program ˝Tani podręcznik˝, w związku z tym nie mogą być tanie.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PoselSzymonStanislawGizynski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Niedawno jedna z wielce wpływowych gazet, będąca filarem zaplecza medialnego rządu Donalda Tuska, wychodząca w Warszawie, użyła z intencją najwyższej aprobaty i aplauzu wobec pewnej grupy osób określenia ˝kosmopolacy˝. Czy pani minister podoba się taka etykieta ˝kosmopolak˝? Czy określenie ˝kosmopolak˝ uznaje pani minister, w ślad za wspomnianym organem prasowym, za nobilitujące, jednoznacznie pozytywne, niemalże heroizujące konkretnych koryfeuszy naszego życia publicznego, i co zauważyć wypada bez zbytniego zdziwienia, wywodzących się z jednego, jednorodnego środowiska? Czy pani minister chce i zamierza kształtować w ramach swego programu oświatowego młodych Polaków na kosmopolaków? Czy temu zadaniu ma służyć tak preferowana przez panią minister redukcja lektur szkolnych o wybitnych, patriotycznych walorach, a w najlepszym razie ich fragmentaryzacja? Czy możemy oczekiwać od pani minister decyzji o recepcji we fragmentach przez uczniów polskich szkół ˝Powrotu taty˝, ˝Pani Twardowskiej˝ czy pięciowersowego liryku ˝Polały się łzy me...˝ Adama Mickiewicza? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PoselStanislawPieta">(Nie ma złudzeń.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PoselKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Ta debata była gorąca, cały czas grzał mi się telefon, dzwoniono z pytaniami, z problemami, przedstawiali je ludzie zajmujący się oświatą na dole, w terenie. Z wielu kwestii, które do mnie docierały, wybrałem jedną. W sumie na nic się zdaje bezskuteczne wołanie o odbiurokratyzowanie oświaty, przynajmniej jak do tej pory, na nic też się nie zdadzą wołania rządu o spełnieniu obietnicy wyborczej w kontekście przeprowadzenia podwyżek dla nauczycieli, gdy tak naprawdę polskie państwo nie zadba o rzecz najistotniejszą, tą, która jest prawem przewidziana, ustawą o systemie oświaty, a rzecz dotyczy skutecznej walki z wadami postawy. Tak naprawdę, w moim przekonaniu, w tym programie, które Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawiło do konsultacji środowiskom oświatowym, mamy do czynienia z utrudnieniami w tym kontekście, bo stwarza się wielkie problemy, na przykład dyrektorom szkół, chodzi o to, aby zajęcia z gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej mogli wprowadzić jako dodatkowe lekcje, w ramach tzw. godzin dyrektorskich.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PoselKrzysztofLipiec">Rzecz jest istotna i chciałem zapytać panią minister, jaki jest pomysł resortu na to</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#PoselKrzysztofLipiec">, aby można było te bardzo ważne zajęcia, jeśli chodzi o gimnastykę korekcyjno-kompensacyjną, usadowić w zajęciach pozaszkolnych. W moim mieście na przykład, w Starachowicach, jest międzyszkolny ośrodek gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej, funkcjonujący jeszcze w ramach systemu oświaty dzięki usilnym staraniom starostwa. Może warto, by takie ośrodki powstały, skoro...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">...tak naprawdę nie ma miejsca dla takich zajęć w polskich szkołach, a rzecz jest bardzo istotna. Chciałbym, żeby pani minister do tej kwestii się odniosła. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Szanowni Goście! Platforma Obywatelska obiecywała w kampanii wyborczej cuda, w tym także cuda w oświacie. Czy przesunięcie nadzoru pedagogicznego z kuratoriów oświaty do samorządu terytorialnego nie spowoduje likwidacji szczególnie małych szkół, jest to problem małych miejscowości, małych gmin? Pomysł rządu Platformy może pogłębić degradację w nauczaniu na wsiach i w małych miastach, zwiększyć różnice w stosunku do dużych miast.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Czy będzie w szkołach więcej komputerów, bardzo potrzebnych uczniom? To jest pytanie do pana premiera Tuska i do pani minister, kiedy konkretnie będzie komputer czy laptop dla każdego ucznia?</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PoselWaldemarAndzel">Czy będą stołówki we wszystkich szkołach podstawowych i gimnazjalnych, bo ich brak powoduje, że dzieci w szkołach są głodne i niedożywione. Rozwiązanie tego problemu obiecał w swoich publicznych wystąpieniach pan premier Donald Tusk. Platforma Obywatelska i pani minister mówią o zmianach w oświacie, które są niczym w stosunku do złożonych obietnic w kampanii wyborczej i przez pana premiera Donalda Tuska. Prosiłbym bardzo o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Andrzej Biernat, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PoselMarekPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pytanie będzie związane z szumnymi obietnicami premiera Donalda Tuska złożonymi w exposé, kiedy zwracając się do środowiska nauczycieli, wypowiedział z tej trybuny takie słowa, zacytuję: Zaproponujemy rozwiązanie systemowe dające tej grupie zawodowej poczucie prawdziwego bezpieczeństwa finansowego i autentycznej satysfakcji z wykonywania zawodu. Tymczasem, pomimo tak wzniosłych słów, nigdy dotąd nie dało się zaobserwować tak napiętej i beznadziejnej atmosfery, zarówno na zakończenie minionego roku szkolnego, jak i obecnie. Rząd tkwi w nieustannym i przewlekłym sporze na tle nierealizowania swoich obietnic, a zaproponowane w tegorocznym budżecie środki finansowe dla nauczycieli to zdaniem związkowców ochłapy, które być może nie zrównoważą nawet tegorocznego wzrostu cen.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#PoselMarekPolak">Mam zatem pytanie: czy prawdą jest, że rząd, wbrew złożonym obietnicom, przewiduje systemowe podwyżki dopiero w roku 2010, a w zamian za to nadal stanowczo zmierza do pozbawienia tej grupy społecznej i zawodowej przywileju wcześniejszych emerytur i zdecydowanie opowiada się za zwiększeniem pensum? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Hanna Zdanowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PoselHannaZdanowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przyznam, że do zadania tego pytania sprowokowali mnie przedmówcy. Wielu z państwa zadawała pytania dotyczące możliwości likwidacji placówek, szczególnie w małych miastach, w małych gminach. Nie zgadzam się z tą tezą, ponieważ uważam, że ten problem dotyka również dużych miast. Dlatego mam pytanie do pani minister. Każda decyzja związana z likwidacja placówki jest dla samorządu olbrzymim wyzwaniem i tak naprawdę chodzi tu przede wszystkim o interes społeczny, o interes dzieci, rodziców tych dzieci. Z jednej strony faktycznie wymaga to determinacji samorządu, z drugiej strony natomiast mamy młodych obywateli i ich rodziców, którzy pragną, żeby ich dzieci były nauczane w jak najlepszych warunkach, właśnie w takich małych szkołach.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PoselHannaZdanowska">Mam pytanie do pani minister: Czy resort, którym pani kieruje, pracuje nad uproszczeniem przepisów umożliwiających przekazywanie tego typu szkół lokalnym społecznościom? Czy jest jakiś projekt, który będzie zmierzał w tym kierunku? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Wojciech Żukowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PoselWojciechZukowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Koleżanki i Koledzy! Muszę przyznać, że rzadko poddaję się tendencjom, które można by określić mianem spiskowej teorii dziejów. Chciałbym jednak odnieść się do raportu, o którym już dzisiaj była mowa, sporządzonego na zlecenie ministra edukacji narodowej, a który był dosyć obszernie komentowany w prasie, raportu oceniającego pracę kuratoriów, chciałbym się do niego odnieść jako były kurator, ale też wizytator, bo w tym raporcie stwierdzono chyba w sposób nieprzypadkowy, absolutnie manipulując danymi, że administracja oświatowa przejada pieniądze, które powinny być przeznaczone na edukację; stwierdza się, że na jednego nauczyciela przypada... przepraszam, na jednego pracownika administracji przypada czterech nauczycieli. Nie wiem, z jakich danych korzystali autorzy raportu, powiem tylko, że w woj. lubelskim - na tym się będę opierał - na jednego wizytatora przypada - uwaga - 600 nauczycieli. Nie będę już tutaj poruszał wielokrotnie rozważanej kwestii dotyczącej reorganizacji kuratoriów w kontekście zagrożenia likwidacją wielu szkół, ale według mnie jest to prosta ścieżka prowadząca do liberalizacji edukacji, do przechodzenia z edukacji publicznej na edukację niepubliczną, kiedy to w niewielkim stopniu, a właściwie w żadnym realizuje się przywileje Karty Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PoselWojciechZukowski">Mam pytania do pani minister: Po pierwsze, kto według pani koncepcji będzie kontynuował realizację ramowych planów nauczania w szkołach w kontekście reorganizacji kuratoriów?</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#PoselWojciechZukowski"> Po drugie, czy prawdą jest, że planuje się powołanie zewnętrznej instytucji, która będzie mierzyła, oceniała jakość pracy szkół? Jeżeli to jest prawda, to jakie będą warunki organizacji i finansowania tej instytucji? Po trzecie, czy przewiduje pani minister taką oto sytuację, że może się pojawić jednostka samorządu terytorialnego w gminach, która nie będzie prowadziła żadnej szkoły, bo będą je prowadziły jednostki zewnętrzne? I ostatnie, panie marszałku, pytanie. Może trochę kostyczne, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PoselWojciechZukowski">Chciałbym zapytać, czy nie obawia się pani minister, że przejdzie pani do historii, gdyby udało się pani zrealizować te koncepcje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, to nie jest już pytanie. Jeśli ma pan pytanie, to pytanie, a nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PoselWojciechZukowski">Czy nie obawia się pani, że znikną po prostu z obszarów wiejskich małe szkoły, które naprawdę są ośrodkami kulturotwórczymi? Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Miron Sycz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PoselMironSycz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Do szkół publicznych w Polsce uczęszcza wielu uczniów, którzy obchodzą święta religijne według kalendarza juliańskiego. Mówię tutaj przede wszystkim o świętach Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Czy nie należałoby rozważyć tego, aby dyrektorzy szkół mogli prawnie podejmować decyzję o zwolnieniu z zajęć lekcyjnych, ale bez odpracowywania, tych uczniów, którzy w tym okresie chcą pielęgnować swoje tradycje religijne? Problem ten dotyczy według mojej wiedzy ponad 100 tys. dzieci i młodzieży szkolnej, przede wszystkim grekokatolików i prawosławnych. Mogłoby się to na przykład odbywać na zasadzie tzw. dni dyrektorskich, podobnie jak na wyższych uczelniach są dni rektorskie.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PoselMironSycz">Pytanie drugie: Czy planuje się poprawić opiekę stomatologiczną w polskich szkołach, a jeśli tak, to jakie poczyniono w tej kwestii kroki?</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PoselMironSycz">Kolejne pytanie. Pani minister wiele mówiła dzisiaj o podnoszeniu jakości nauczania. Czy w związku z tym nie należałoby określić standardów co do maksymalnej liczby uczniów w oddziale, w klasie, na przykład do 24? Uregulowanie takie, sądzę, przyczyniłoby się do klarownej sytuacji, jeśli chodzi o wykorzystywania subwencji przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#PoselMironSycz">Pytanie ostatnie dotyczy art. 17 ustawy o systemie oświaty, a szczególnie zapisu dotyczącego dowożenia dzieci do szkoły. Konkretnie chodzi mi o wyrazy: z domu do szkoły.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#PoselMironSycz"> Chodzi o to, że w tej chwili wielu rodziców wykorzystuje ten zapis w taki sposób, iż żąda, aby z konkretnego domu zabierać dzieci autokarem. Jest to często niewykonalne, a na pewno przedłuża to dojazd. Proponuje się, aby dokonać zmiany, wprowadzając zapis mówiący o tym, że: z wyznaczonego przez organ prowadzący, czyli przez gminę, punktu można by odbierać te dzieci. Dziękuję bardzo, przepraszam za przekroczenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pytanie dotyczące dzieci prawosławnych i grekokatolików oraz tych wolnych dni to rzeczywiście ważna sprawa. Jest prośba o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Adam Rogacki ma głos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Z ustawy o systemie oświaty i z ustawy o samorządzie gminnym wynika, iż każda gmina ma obowiązek utrzymywać na swoim terenie przedszkola, które zapewnią realizację prawa do opieki przedszkolnej w przypadku wszystkich dzieci w gminie. Tak jest w teorii, a jak to wygląda w praktyce, wynika z przedstawionego dzisiaj dokumentu. Przedszkoli w ogóle nie ma w przeszło tysiącu miejscowości. W tych miejscowościach natomiast, w których teoretycznie to przedszkole jest, znalezienie miejsca często graniczy z cudem. W związku z tym dyrekcje tych placówek często wprowadzają różnego rodzaju dodatkowe kryteria, jeśli chodzi o pierwszeństwo przyjęcia dzieci, a więc dzieci z rodzin patologicznych czy dzieci z rodzin, w których obydwoje rodziców pracuje. I tu często pojawia się kłopot zamkniętego koła: matka nie może pójść do pracy, ponieważ nie ma możliwości zapewnienia opieki przedszkolnej dziecku, a z drugiej strony dziecko nie może być przyjęte, ponieważ matka nie pracuje. Idealnie byłoby to wszystko zsynchronizować w czasie, ale w praktyce na pewno nie jest to takie proste. W związku z tym pytanie, które już tutaj padło: Czy ministerstwo, jeżeli ma to być rok przedszkola, przewiduje jeszcze jakieś większe wsparcie poza tymi propozycjami, które dzisiaj zostały przedstawione? Drugie pytanie dotyczy problemu szkół wiejskich. Poziom nauki w tych szkołach nie odbiega od poziomu nauki w szkołach w większych miejscowościach, natomiast często włodarze gmin są zmuszeni, uzasadniając to rachunkiem ekonomicznym, likwidować te mniejsze placówki. Otrzymywana subwencja często nie wystarcza nawet na pensję, a co dopiero mówić o jakichś innych wydatkach. Miałem okazję być w wielu takich szkołach i widziałem, że aktywność, przedsiębiorczość czy kreatywność mogłyby być wzorem dla wielu większych placówek. Kieruję do pani minister apel o to, by pomóc w przetrwaniu tym właśnie małym wiejskim placówkom, a jednocześnie pytanie: Czy jakieś rozwiązania w tym zakresie może pani minister zaproponować? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym zadać pytanie dotyczące moim zdaniem jednego z najważniejszych projektów nie tylko edukacyjnych, ale cywilizacyjnych, które będą realizowane w najbliższym czasie. Projekt przekazania komputerów uczniom jest moim zdaniem właśnie takim ogromnie ważnym projektem cywilizacyjnym, który pozwoli naszym dzieciom na równorzędną konkurencję z rówieśnikami nie tylko z krajów Unii, ale z całego świata. Chciałbym w tym kontekście zadać kilka pytań co do tego projektu. Przede wszystkim sam komputer jest tylko narzędziem. Najważniejsze jest oprogramowanie. Czy to oprogramowanie - czy w fazie tego planowania zastanawiacie się państwo nad tym - będzie oparte na otwartych standardach? Uważam, że takim właśnie kryterium powinno kierować się ministerstwo edukacji. Chodzi o to, aby oprogramowanie w tych komputerach było oparte na otwartych standardach, począwszy od programu operacyjnego z grupy open source, który tak jak Linux jest wykorzystywany w administracji publicznej chociażby we Francji, poprzez systemy antyspamowe, system ochrony przed niepożądanymi treściami - i na końcu najważniejsze - programy edukacyjne czy podręczniki lub lektury, które ze względu na koszty, ale również ze względu na dostępność powinny być oparte na rozwiązaniach podobnych czy proponowanych przez takie projekty jak Wolne Podręczniki czy Wolne Lektury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Małe samorządy gminne wraz z przejęciem szkół borykają się z dużymi problemami finansowymi związanymi m.in. z utrzymaniem małych szkół wiejskich. Gmina licząca ok. 5 tys. mieszkańców musi dokładać do oświaty ok. 1,2 mln zł rocznie na utrzymanie tych placówek. W moim słabo zaludnionym regionie na terenie Podlasia gminy mają szczególnie trudną sytuację finansową, podejmują więc bardzo trudne decyzje, m.in. uchwałę o likwidacji małych placówek edukacyjnych. Wobec powyższego mam następujące pytania: Czy ministerstwo planuje zwiększyć środki finansowe na utrzymanie małych szkół wiejskich? Czy wprowadzenie obowiązku uczęszczania sześciolatka do szkoły nie obciąży budżetu samorządów gminnych? Czy ministerstwo przewiduje zwiększenie środków finansowych na dowóz uczniów do szkół? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Maciej Orzechowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PoselMaciejOrzechowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zeszłotygodniowe doniesienia prasowe mówią o tym, że dyrektorzy szkół zbierają od uczniów dane o zatrudnieniu ich rodziców, a także numery telefonów. Doskonale rozumiemy, że są to dane mające służyć identyfikacji ucznia, jeśli coś się z nim stanie. Ale też okazuje się, że w niektórych przypadkach dane są wykorzystywane do tzw. segregacji uczniów na lepszych, z lepszych rodzin, i na gorszych, z gorszych rodzin. Czy ministerstwo pracuje nad standaryzacją tych danych, by nie dochodziło do takiej pseudosegregacji uczniów w placówkach oświatowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PoselStanislawOzog">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie dyskusji i podczas zadawania pytań padały tu różne daty z różnych stron sali, szczególnie z lewej. Mówiono o historycznych datach, kiedy to odnotowywano jakieś szczególne zasługi dla oświaty. Natomiast ja chciałbym podać jeszcze kilka innych dat: 27 maja 1990 r., 1 stycznia 1994 r., 1 stycznia 1996 r., 1999 r. Dla tych, którzy pracowali faktycznie na rzecz oświaty, daty te są na pewno znane. Proszę państwa, słyszeliśmy również z tej trybuny: Kto rządzi, ten daje. Czy własne pieniądze? Nie, publiczne. Dbajmy o racjonalny sposób wydawania tych środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PoselStanislawOzog">Korporacje samorządowe, w których władzach miałem przyjemność zasiadać przez kilka kadencji, dopominały się i dopominają do dnia dzisiejszego o standaryzację usług. Obowiązek oświatowy można zaliczyć do swego rodzaju usługi. Mam konkretne pytanie: Jakie są propozycje zapewnienia środków finansowych dla samorządów, które przejmą dodatkowe zadania? Czy brane jest pod uwagę na etapie projektu budżetu państwa na 2009 r. wejście w życie zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, polegającej na tym, że wypada jeden próg podatkowy? Czy rozważany jest pomysł sfinansowania udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych bądź też zapewnienia środków finansowych z podatków pośrednich? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Mariusz Grad, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PoselMariuszGrad">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dyskutujemy dzisiaj nad bardzo ważną sferą życia społecznego, jaką jest oświata. Niemniej jednak bardzo wiele dyskusji i emocji budzi sprawa wysłania sześciolatków do szkoły. Dlatego chciałbym zapytać panią minister, czy ministerstwo ma badania, analizy, które pozwalają stwierdzić, że sześciolatki są gotowe pójść do szkoły. Jeżeli tak, to co z tych badań wynika?</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#PoselMariuszGrad">Druga kwestia. Pani minister, mówiła pani w swoim wystąpieniu, że ok. 500 gmin nie ma przedszkoli na swoim terenie. Moje pytanie jest następujące: Czy rząd zamierza podjąć działania, które przyspieszą rozbudowę infrastruktury przedszkolnej w tych gminach, i czy planowane jest rządowe wsparcie finansowe dla takich inicjatyw?</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#PoselMariuszGrad">Chciałbym również zapytać panią minister o środki unijne, które mogą zasilić polskie szkoły. Jakie działania podejmie ministerstwo, aby efektywnie, sprawnie i w terminie wykorzystać środki z programu operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝? Wartość tego programu jest bardzo znacząca, bo sięga blisko 10 mld euro. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jerzy Materna, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PoselJerzyMaterna">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania. Pytanie pierwsze, nawiązujące do wypowiedzi pana posła Witolda Czarneckiego, który mówił o niskim poziomie nauczania matematyki: Czy pani minister rozważy propozycję klubu radnych PiS dotyczącą wprowadzenia do ramowego planu nauczania w gimnazjum i w szkołach ponadgimnazjalnych dodatkowej lekcji matematyki? Taki ruch wykonał samorząd Poznania, a ostatnio, na wniosek klubu radnych PiS, także prezydent Zielonej Góry. Przypomnę, że od następnego roku matematyka po 25 latach wraca na maturę jako przedmiot obowiązkowy. A ponadto wyższe uczelnie cierpią na deficyt chętnych do studiowania kierunków ścisłych. Proponowany przeze mnie ruch mógłby odwrócić tę tendencję i poprawić wyniki z matematyki na egzaminach zewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#PoselJerzyMaterna">Drugie pytanie. Czy w przewidzianej od 2009 r. trzeciej części egzaminu gimnazjalnego z języka obcego będzie fragment polegający na odsłuchaniu z płyty tekstu i wykonaniu odnoszących się do niego poleceń? Jeśli tak, to czy pani minister jest w stanie zobligować samorządy do wyposażenia gimnazjów w magnetofony w celu przećwiczenia tej części egzaminu, a następnie jego przeprowadzenia?</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#PoselJerzyMaterna">I trzecie pytanie, pośrednio do pani minister. Czy rząd rozważa dodanie gminom brakujących pieniędzy na budowę boisk w ramach programu ˝Orlik˝? Przypomnę, że dzisiaj budowa boiska to koszt blisko 2 mln zł, a rząd przeznacza tylko 300 tys. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I 300 tys. przeznacza samorząd wojewódzki.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Zdzisław Czucha, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PoselZdzislawCzucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Chciałbym podziękować pani za słowa otuchy skierowane do polskich samorządów. Bo słyszeliśmy na tej sali, i z prawa, i z lewa, słowa typu: czipowanie, przestrzeganie przed zaufaniem do samorządów, a z lewa, cytuję, choroba wściekłych wójtów czy też samowola samorządów.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#PoselZdzislawCzucha">Wysoka Izbo, czy ten konfrontacyjny styl w stosunku do samorządów jako partnera jest stylem, w którym chcemy naprawiać polską edukację?</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#PoselZdzislawCzucha">Wróćmy do konkretów. Szanowna pani minister, art. 9 Karty Nauczyciela, mówiący o odbywaniu staży, brzmi następująco: W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwający nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. I dalej: W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze. Przepis ten jest szczególnie krzywdzący dla matek, a w nauczycielstwie pracuje bardzo dużo kobiet. Nasuwa się pytanie do pani minister: Czy ten zapis krzywdzący polską kadrę nauczycielską, kobiety pracujące w zawodzie nauczyciela, zostanie zlikwidowany lub zmieniony?</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#PoselZdzislawCzucha">I pytanie drugie. Szanowna pani minister, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie jako największa organizacja pozarządowa w Polsce zabiega o utworzenie na Uniwersytecie Gdańskim kierunku kaszubistyki. Czy pani minister poprze starania Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, aby nauka języka kaszubskiego mogła odbywać się na coraz wyższym poziomie, a kadra nauczycielska mogła być kształcona na poziomie bardzo wysokim, uniwersyteckim? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie Marszałku! Mam pytanie do pani minister. Debatujemy dzisiaj nad kształtem nowoczesnej polskiej szkoły. Prawdą jest, że w budżecie z roku na rok rosną środki na szkolnictwo. W roku 2008, w obecnym budżecie, kwota ta wynosi 31 mld zł. Jest to ok. 12% wszystkich wydatków budżetowych. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Druga kwestia. Wydatki z roku na rok rosną. Prosiłabym panią minister o wyjaśnienie, w podsumowaniu, tego matematycznego sporu, który dzisiaj na sali jest wszechobecny. Skoro zwiększamy znacząco wydatki, a postęp w zakresie zwiększania pensum, wymiaru godzin, jest znacznie mniejszy, to jak można dowodzić, że tego przychodu czy efektu zwiększenia wynagrodzeń nie ma? Byłoby dobrze, gdyby zostało to wytłumaczone bardzo precyzyjnie; chciałabym, żeby pani minister udzieliła posłom, którzy zadawali takie pytania, odpowiedzi na piśmie. Wreszcie okazuje się, jak potrzebna jest matura z matematyki.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">I druga sprawa. Chciałabym na tej sali okazać zadowolenie, że system konsultacji, które były w regionach, na pewno odniósł duży skutek. Mam nadzieję, że pani minister jeszcze będzie jeździła i odpowiadała w regionach na pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Matura z matematyki w drugiej klasie liceum przyjmowana jest z mieszanymi uczuciami. To kontrowersyjna decyzja.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Druga klasa liceum przeżywa w tej chwili sprawę matury. To jest dla nich kontrowersyjne i są głębokie podziały.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">(My jesteśmy po maturze z matematyki, mówimy o tych, którzy powinni ją zdać.)</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dobrze. Pomóc, jasne. Zrozumieć, jasne.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Poseł Jacek Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-412.7" who="#GlosZSali">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-412.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jerzy Gosiewski jest na pewno, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-412.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Szanowni Państwo! Przedstawione w informacji oraz w wystąpieniu pani minister takie hasła, jak wzmocnienie pozycji zawodowej nauczycieli, poprawienie warunków ich pracy i wsparcie w realizacji trudnej misji byłyby bardzo słuszne, gdyby były rzeczywiście celem wprowadzanych zmian. Niestety, są to tylko slogany.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, czy zdaje sobie pani sprawę z tego, że stwarzanie przez panią warunków do likwidacji kolejnych małych wiejskich szkół jest czymś zupełnie przeciwnym wyżej wymienionym hasłom, które pani wygłasza? Czy nie sądzi pani, że pilne wydaje się zdecydowane zwiększenie środków na edukację?</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Najważniejszy dla mnie i dla mojego regionu, regionu Warmii i Mazur jest fakt, iż przyznawane subwencje dla słabo zaludnionych i biednych gmin naszego regionu są zdecydowanie niewystarczające. Ogromny koszt przewozu dzieci i opieki nad nimi nie jest w pełni zaspokojony z subwencji. Miną 2 lata i zgodnie z planem dzieci w wieku 5 lat będą miały obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, a gmina będzie musiała zorganizować bezpłatny transport i opiekę podczas przewozu.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, czy zdaje sobie pani sprawę z tego, że niektóre gminy już w tej chwili nie wytrzymują finansowo nakładanych na nie obowiązków, a kolejne obciążanie ich budżetów bez pełnej rekompensaty ponoszonych przez nie kosztów może doprowadzić do zdecydowanego obniżenia poziomu edukacji i do pogorszenia warunków pracy i życia nauczycieli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Już.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Czy kiedykolwiek, a jeżeli pani minister to planuje, to od kiedy rząd będzie zwracać konkretny koszt dowozu dzieci i opieki nad nimi w drodze do szkoły i z powrotem?</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Jeszcze tylko jedno...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie, naprawdę bardzo dziękuję za zaufanie, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Ale jeszcze tylko jedno.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister stwierdziła, że rodzice muszą czuć się w szkole dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To w następnej sesji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Krótkie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PoselJerzyGosiewski">W jaki sposób zmusi pani rodziców, by czuli się dobrze? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Tak doświadczony parlamentarzysta, a przegadał całą pierwszą minutę.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W swoich dzisiejszych wystąpieniach pani minister wiele mówiła o konsultacjach w procesie zmian dotyczących polskiej oświaty. Rozmawiano ze związkami zawodowymi, samorządami, nauczycielami. Tymczasem dyskusja nad projektami reformy systemu edukacji, a zwłaszcza o obniżeniu wieku szkolnego prowadzona przez panią minister pomija rodziców, a przecież karta praw dziecka i Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantują rodzicom prawo pierwszeństwa do decydowania o losie swoich dzieci. Istnieje w związku z tym obawa, że proponowane zmiany są niezgodne z prawidłowościami rządzącymi rozwojem dziecka i wbrew wielu instytucjonalnym głosom sprzeciwu zostaną wprowadzone tytułem eksperymentu.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Pani minister, dzieci to nie zabawki do eksperymentów. Pytam: Czy głosy rodziców w sprawie obniżenia wieku szkolnego zostaną wysłuchane i wzięte pod uwagę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Dariusz Seliga, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Widziałem pana posła, ale...</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Pięta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PoselStanislawPieta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister, co takiego pani minister uczynił Juliusz Słowacki, że ma być czytany tylko we fragmentach? Co takiego uczynił Henryk Sienkiewicz, że ˝Potop˝ i ˝Quo Vadis˝ są usunięte z listy lektur?</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#GlosyZSali">(Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#PoselStanislawPieta">Albo czym podpadł Adam Mickiewicz, że z listy lektur znika ˝Konrad Wallenrod˝, książka, która pozwala ukazać uczniom ważne dylematy moralne?</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#PoselStanislawPieta">Już nie mam złudzeń, rozumiem, że ten wstrętny patriotyzm trzeba wyrwać z korzeniami, żeby się młodzież naoglądała TVN albo jakiejś innej ambitnej stacji i potem bez szemrania przyjmowała tę papkę przygotowaną przez centrum do spraw wizerunku w kancelarii pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#PoselRenataButryn">(Ja uczę patriotyzmu, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-425.5" who="#PoselStanislawPieta">Już naprawdę nie mam złudzeń, rozumiem, że trzeba potępić ten nacjonalizm, który dzisiaj pan marszałek napiętnował, te endeckie popłuczyny</u>
          <u xml:id="u-425.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-425.7" who="#PoselStanislawPieta">, ale naprawdę nie rozumiem, czym pani minister podpadł Kubuś Puchatek</u>
          <u xml:id="u-425.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-425.9" who="#PoselStanislawPieta">, czym podpadli Romeo i Julia.</u>
          <u xml:id="u-425.10" who="#PoselRenataButryn">(A co Romeo i Julia mają wspólnego z patriotyzmem?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, bo lista jest na pewno długa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PoselStanislawPieta">Może ten Kubuś Puchatek to nazbyt konserwatywny miś, może on się źle odżywia?</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PoselStanislawPieta"> Nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PoselStanislawPieta">Pani minister, ja to próbuję w takiej konwencji półhumorystycznej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Prosiłbym o spuentowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PoselStanislawPieta">Ale naprawdę chciałbym, żeby pani minister po prostu podała się do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Marzenia jak ptaki szybują.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, pani poseł Beata Szydło, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PoselBeataSzydlo">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Chciałabym nawiązać w swoim pytaniu do kwestii, o którą pytało już wielu moich przedmówców, ale wydaje mi się, że jest ona bardzo ważna, i prosiłabym o informację na ten temat, dlatego że w dokumencie, który został przygotowany przez ministerstwo, jest to potraktowane bardzo lakonicznie. Chodzi mianowicie o rolę nadzoru pedagogicznego i pewną koordynację działań i zasad oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PoselBeataSzydlo">Zgadzam się z tym, że faktycznie to w samorządach powinna być podejmowana większość decyzji dotyczących oświaty. Ale samorządy, które mają podejmować decyzje, dzisiaj mają przede wszystkim dylematy związane z finansowaniem oświaty. Jeżeli dochodzi do likwidacji placówek oświatowych, szkół czy przedszkoli, to wynika to przede wszystkim z braku środków.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PoselBeataSzydlo">W związku z tym czy nie obawia się pani minister, że gdy ograniczy się rolę nadzoru pedagogicznego czy zlikwiduje w ogóle opiniowanie sieci szkół w gminach, będzie dochodziło do likwidacji tych placówek, tak jak kiedyś likwidowano chociażby przedszkola? Teraz okazało się, że te decyzje, podejmowane bez patrzenia w przyszłość, doprowadziły do tego, że tych placówek brakuje.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PoselBeataSzydlo">Moje pytanie zmierza do tego, czy są w ogóle analizowane i rozważane w ministerstwie zmiany naliczania subwencji oświatowej tak, by się nie okazało w pewnym momencie, że to samorządy będą musiały w 100% ponosić ten wysiłek finansowy i doprowadzi to do tego, że się podzieli szkoły na lepsze i gorsze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#GlosZSali">(Nie tylko.)</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I nie tylko, jak słyszę z ław poselskich.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W związku z powyższym o zabranie głosu proszę minister edukacji narodowej panią Katarzynę Hall.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Przede wszystkim dziękuję wszystkim wytrwałym, którzy w trakcie tak długiej debaty wytrwali tu z nami, bo są tu posłowie, widzę, którzy nieustająco śledzą, co się dzieje. Dziękuję za to zainteresowanie. Dziękuję również mojemu kierownictwu i pracownikom resortu edukacji, którzy wytrwale nas tu wspierają. Wszelkie merytoryczne głosy, które pojawiły się w dyskusji, są naprawdę cenne i na każde merytoryczne pytanie przygotujemy precyzyjną odpowiedź. Czujemy się wszyscy do tego zobowiązani, całe przedstawicielstwo naszego resortu edukacji czuwało, notowało i będziemy starali się bardzo, bardzo dokładnie na wszystko odpowiedzieć i uwzględnić też wszelkie konstruktywne głosy i pomysły w doprecyzowywaniu projektów zmian w systemie edukacji.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę jeszcze na koniec udzielić kilku odpowiedzi na pewne szersze zagadnienia, które się tu pojawiły i powtarzały się znowu w tej kolejnej fazie debaty. Są to bowiem konkretne pytania. Pracujemy nad zmianami w kształceniu zawodowym, a także nad zmianami w zagranicznych podstawach programowych dla dzieci za granicą. Pojawiały się pytania o terminy. Zakładam, że projekt dotyczący zagranicznych podstaw programowych będzie zrobiony na podstawie projektu europejskiego za około rok. Niedługo później zakończą się pewnie również te pierwsze fazy, jeśli chodzi o projekty związane z zawodowym kształceniem. Będzie już pewna wizja zmian. Trzeba się jeszcze uzbroić w cierpliwość na około rok, kiedy te projekty powstaną.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Pojawiły się pytania dotyczące podręczników, ich cen, wagi. Od pierwszych dni były rozważania, jeśli chodzi o tempo wprowadzania zmian programowych, prowadzone były konsultacje ze środowiskiem wydawców edukacyjnych, na ile jest to wszystko realne, żeby jednak zadbać o to, żeby i waga, i cena podręczników była na przyzwoitym poziomie, można tak powiedzieć, bo to jest ważne. Staraliśmy się na bieżąco konsultować i przekazywać do informacji wszelkie zmiany, bo propozycja podstaw programowych w trakcie konsultacji ulegała przekształceniom. Mam nadzieję, że jeżeli chodzi o te wszystkie uzgodnienia i ustalenia, będzie to kontynuowane, żeby rzeczywiście następowała raczej poprawa na tym odcinku.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Chcę odnieść się szerzej jeszcze do jednej kwestii. Pojawił się duży blok pytań dotyczących języka polskiego. Co prawda z wykształcenia jestem nauczycielką matematyki, ale muszę powiedzieć, że dwa przedmioty, które w szkole szły mi naprawdę najlepiej, to jest język polski i matematyka, tak się składa. Zastanawiałam się nawet dość długo, czy zostać raczej nauczycielką języka polskiego, czy matematyki. To był mój dylemat, bo że chcę być nauczycielką - to wiedziałam. To jest mój dość wczesny życiowy wybór, ale, jak mówię, ten polski to było też coś, co było dla mnie ważne. Chcę tu publicznie zapewnić, że zależy mi na tym, żeby polscy uczniowie wiedzieli i poznali w całości dzieła Mickiewicza, Żeromskiego, Słowackiego, wszelkich klasyków naszej literatury.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall"> To jest naprawdę ważne. Natomiast jeśli chodzi o to, że inaczej jest to zapisane w podstawie programowej w pewnych momentach, to mówimy: chcemy, żeby nauczyciel w większym stopniu był w pewnym sensie autorem tego, co robi na lekcji. Duża część dzieł, na przykład cała paleta powieści Sienkiewicza, jest do wyboru, ale w całości. Trzeba wybrać pewną liczbę tych powieści. O co chodzi? O to, żeby nauczyciel z sercem uczył tych dzieł, żeby wybrał te najbliższe sercu i rzeczywiście rozmiłowywał uczniów w czytelnictwie. To jest cel, żeby rozwijać umiejętności i zamiłowania. Na pewno powieści naszych klasyków będą omawiane i proszę mieć pewność, że polscy nauczyciele będą je przybliżać.</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#PoselUrszulaAugustyn">(I ˝Kubuś Puchatek˝.)</u>
          <u xml:id="u-433.7" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">˝Kubuś Puchatek˝ też będzie. On jest bardzo ważny. W wypadku nauczania początkowego tych najmłodszych uczniów nauczyciel ma pełną swobodę w doborze materiałów dydaktycznych i lektur. Nie wskazujemy koniecznie takiego czy innego tytułu, tam jest to elastycznie potraktowane. Natomiast jestem przekonana, że do tego ˝Kubusia Puchatka˝ wszyscy są w tym kraju przywiązani i polskie dzieci będą czytać i lubić ˝Kubusia Puchatka˝. Myślę, że trzeba być absolutnie spokojnym. Jestem bardzo przywiązana do ˝Kubusia Puchatka˝ osobiście i tej książki na pewno nie będziemy zakazywać. Na tym odcinku jest brak zakazów. Natomiast zawsze można jeszcze więcej, lepiej. To jest tak, że nawet jeżeli pewne rzeczy nie są zdefiniowane i nakazane, to to, że nauczyciele mogą dodatkowo zrobić jeszcze więcej, też jest jak najbardziej zalecane. Zamiłowanie do czytelnictwa, zdolność interpretowania tekstów to są umiejętności ważne. Nie przekonam państwa do tego, tak jak eksperci z języka polskiego.</u>
          <u xml:id="u-433.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zapraszam wszystkich państwa posłów na konferencje, które będą organizowane jesienią, a które będą przybliżać metodykom z całego kraju fragmenty podstawy programowej. Będą konferencje przedmiotowe, osobno dla grupy, powiedzmy, przyrodniczej, osobno dla matematycznej, osobno dla polonistów. Takie konferencje metodyczne, jeśli chodzi o każdy przedmiot, będą organizowane przynajmniej w dwóch miejscach w kraju. Ich harmonogram z pewnością dostarczymy państwu posłom. Tych bardziej dociekliwych, czego będziemy uczyć, z jakiego przedmiotu i jak to ostatecznie wygląda, odsyłam jeszcze do tych konferencji. Myślę, że tam będzie to przybliżone.</u>
          <u xml:id="u-433.9" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Naprawdę, drodzy państwo posłowie, można mieć różne zdania, różne pomysły, natomiast proszę mi jednak uprzejmie przyznać, że trochę się znam na edukacji i trochę życia w tej edukacji spędziłam. Naprawdę cała moja kariera zawodowa jest z nią związana. Byłam szeregowym nauczycielem, uczyłam nauczycieli, byłam dyrektorem szkoły, pracowałam w samorządzie. Naprawdę, drodzy państwo, nie jestem znikąd. Wiem, jak wygląda edukacja. Możemy mieć różne pomysły i na pewno jestem otwarta na poważną dyskusję, ale proszę o merytoryczne argumenty. Naprawdę przyznaję słuszność ilekroć słyszę mądre racje i pomysły. Merytoryczną dyskusję prowadzimy od pierwszego dnia, odkąd pracujemy z kierownictwem w ministerstwie edukacji.</u>
          <u xml:id="u-433.10" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Na koniec chcę się jeszcze odnieść do całej serii pytań, która się pojawiła, związanych z finansowaniem edukacji przedszkolnej. Chcę powiedzieć na ten temat trochę więcej. Były, owszem, programy unijne i są kolejne programy. One są realizowane na szczeblu lokalnym. W każdym województwie jest trochę inaczej, bo każde z nich ma swoją specyfikę, mamy też bardzo różny poziom upowszechniania edukacji przedszkolnej w poszczególnych rejonach. Są na przykład województwa, gdzie w zdecydowanej większości gmin jest bardzo źle. Są też takie, gdzie w każdej gminie są przedszkola. Jest wtedy inna polityka regionalna i regionalne mechanizmy wsparcia. Zależnie od tego marszałkowie województw i jednostki, które wdrażają na poziomie regionalnym te programy, kierują adekwatne wsparcie, jeśli chodzi o szczegóły tych projektów. Prosiłam, żeby na każdej wojewódzkiej konferencji był przedstawiciel z województwa, ażeby przybliżał konkretnie samorządowcom i oświatowcom z poszczególnych województw, jak to wygląda w regionie. Z tego, co słyszę, te środki na pewno będą wykorzystane, bo tam jest wręcz nadmiar tych projektów. Są jednak jeszcze środki na kolejne lata. Jeżeli teraz nie otrzymano tego finansowania, pewnie jeszcze jest na to szansa w kolejnych latach, ponieważ każdego roku pewne środki z tych funduszy będą jeszcze przeznaczane. Natomiast zwracam uwagę, że zgodnie z ustawą na każde dziecko w edukacji przedszkolnej, nawet zorganizowanej w tych nowych formach, czy w przedszkolach niepublicznych, czy w publicznych, ale prowadzonych również przez inne organy, samorząd zgodnie z prawem musi przekazywać dotację. Jeżeli ktoś prawidłowo zarejestruje działalność związaną z edukacją przedszkolną, dotacja mu się należy. Okazuje się, że również taka nowa forma edukacji przedszkolnej może być bezpłatna dla konkretnego środowiska i może dawać pracę nauczycielce, która ją zorganizuje. Nawet jak jest 5-8 dzieci, w jakiejś niedużej formie, w takich warunkach, to z tej dotacji, która się należy, uzbiera się na pensję dla prowadzącego nauczyciela. Tak że myślę, że mechanizmy finansowania są zachęcające również dla nauczycieli i stowarzyszeń lokalnych, które mogą zrealizować projekty małych form, skorzystać i z unijnego dofinansowania, i z tych przepisów o dotacjach i rzeczywiście te nowe miejsca mogą powstawać.</u>
          <u xml:id="u-433.11" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Będziemy monitorować bardzo uważnie, czy rzeczywiście edukacja przedszkolna się upowszechnia, będziemy patrzeć, jak powstają różne formy, jak się zmieniają i kształtują proporcje. Absolutnie jesteśmy przekonani co do tego... Niestety, nie możemy tego zmienić w ramach rozporządzenia, musimy to zmienić w ustawie. Były głosy w tej sprawie. W naszym projekcie zmian w ustawie jest napisane, że pełna podstawa programowa ma być realizowana w każdej formie edukacji przedszkolnej. Oczekujemy, że będzie tak również w przypadku małych form, bo jeżeli będzie nawet mniej godzin, ale jest np. 5 dzieci, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby tak dobrać metody pracy z dziećmi, żeby spełnić wszystkie wymagania podstawy programowej. Jeżeli grupa jest liczniejsza, to trzeba zwiększyć liczbę godzin, żeby udało się spełnić wymagania. Trzeba po prostu zachować się adekwatnie do okoliczności, ważne są cele, a sposób zorganizowania uzależniony jest od lokalnych możliwości. Chcemy, żeby każde dziecko docelowo było dobrze przygotowane do edukacji szkolnej i żeby sposoby organizacji, również nowych form edukacji przedszkolnej, elastycznie dostosowywać do tego tak, żeby zaplanowane efekty zostały osiągnięte.</u>
          <u xml:id="u-433.12" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Tak że mam nadzieję, że uda się doprowadzić do tej sytuacji. Zwracam uwagę, że również dziś w publicznych przedszkolach i dla młodszych dzieci, jeżeli dziecko uczestniczy w niej w tym kilkugodzinnym wymiarze, edukacja przedszkolna ma prawo być bezpłatna. Odpłatność dotyczy wyżywienia, wydłużonego czasu opieki i tam gdzie jest taka potrzeba, na dziś gwarantujemy bezpłatną i powszechną edukację 6-latkom, a 5-latkom chcemy ją zagwarantować już od września 2009 r. Tak że każdy 5-latek będzie miał zagwarantowaną możliwość bezpłatnej edukacji przedszkolnej już od września 2009 r. Zakładamy, że małe formy doprowadzą do tego, że upowszechni się możliwość bezpłatnej edukacji również dla młodszych dzieci, właśnie poprzez elastyczne możliwości, że po prostu zacznie się wręcz opłacać powstawanie nowych form. Naprawdę widać już pewien ruch w środowiskach, jeśli chodzi o rejestrowanie tych form. Mam wrażenie, że to ma szansę ruszyć najwcześniej od stycznia, dlatego że trzeba je zarejestrować do końca września, żeby od stycznia mieć dotacje. Taka jest na dziś formuła prawna, to mamy w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-433.13" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Tak że będziemy to monitorować i na bieżąco informować państwa posłów, jak to przebiega, o ile od kolejnego roku uda nam się podnieść wskaźnik upowszechnienia edukacji przedszkolnej. W każdym razie są możliwości wsparcia finansowego: unijne i związane z tym, że należy się dotacja na każde dziecko.</u>
          <u xml:id="u-433.14" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Myślę, że to tyle, jeśli chodzi o grupy tematów, które pojawiały się kilkakrotnie. Chcę powiedzieć jeszcze jedno, bo mówili państwo o zadaniach samorządu. Które zadania na pewno warto przekazać samorządom? W mojej ocenie bez problemu poradzą sobie one np. z takimi zadaniami jak planowanie sieci szkolnej, decydowanie o arkuszach organizacyjnych, o zawodach, w jakich się kształci, oczywiście po konsultacji z radami zatrudnienia czy urzędami pracy. Uważam, że to są grupy zagadnień, z którymi samorządy mają bardzo duże doświadczenie, wiedzą, jak sobie z nimi radzić. Jest absolutnie oczywiste, że oprócz tego jest potrzebny merytoryczny, taki jakościowy nadzór pedagogiczny. To jest zupełnie inna sprawa, bo jeżeli przychodzi pracownik nadzoru do szkoły, to on i tak się interesuje tym, jak wygląda plan zajęć czy arkusz, to jest kontrolowane. Nie ma więc żadnego powodu, żeby w określonych miesiącach pieczętować setki arkuszy, zamiast zajmować się czym innym.</u>
          <u xml:id="u-433.15" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Zależy mi bardzo na tym, żeby nasz system egzaminów i system nadzoru porządnie dbał o jakość edukacji. Naprawdę, temu służą wszelkie zmiany w podstawach programowych, wszelka dyskusja ekspercka nad systemem egzaminowania, żeby sukcesywnie, znowu krok po kroku, wraz z wchodzeniem nowej podstawy programowej, osiągnąć trochę lepsze rozwiązania systemowe, zwiększyć możliwości monitorowania postępów uczniów i wymagać od szkół faktycznych efektów.</u>
          <u xml:id="u-433.16" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">Tak że to tyle odnośnie do tych najobszerniejszych pytań. Mam nadzieję, że na te bardziej szczegółowe czy zupełnie niepowtarzalne każdy z państwa posłów otrzyma odpowiedzi, będziemy je przygotowywać i przekazywać, bo pytań było naprawdę dużo. Bardzo cieszę się z tego, że tak wielu państwa posłów zainteresowało się dyskusją i chciało coś w niej powiedzieć, bo edukacja jest sprawą ważną, ja tym żyję i na pewno mnie przekonywać nie trzeba, że to jest zagadnienie fundamentalne dla przyszłych pokoleń. Cieszę się, że wszyscy z państwa, którzy chcieli zabrać głos w tej dyskusji, z pewnością podzielają przeświadczenie, że edukacja jest ważna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Informuję koleżanki i kolegów posłów oraz panią minister, że część posłów nie była obecna, ponieważ nie przesunięto terminu posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Stąd te koleżanki i ci koledzy</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">, którzy chcieli uczestniczyć w debacie, nie mogli tego zrobić. Zainteresowanych tymi problemami jest więcej, niektórzy przybyli, a niektórzy pracują w komisji, panie pośle Kulas, i...</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#PoselJanKulas">(Już się skończyło posiedzenie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Skończyło się 10 minut temu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#PoselJanKulas">(Panie marszałku, jest pan źle poinformowany.)</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dobrze, a teraz...</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#MinisterEdukacjiNarodowejKatarzynaHall">(Jeszcze nieraz się spotkam z komisją.)</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">No jasne, nie ma problemu, tylko mówię, że mogła być tu większa frekwencja, gdyby pan Andrzej Smirnow zechciał rozpocząć posiedzenie komisji teraz. Ale nie zechciał.</u>
          <u xml:id="u-434.10" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-434.11" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie informacji rządu.</u>
          <u xml:id="u-434.12" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-434.13" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.14" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ogłaszam 3-minutową przerwę techniczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 44 do godz. 17 min 48)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jesteśmy opóźnieni o trzy godziny, więc proszę o zwiększenie poziomu naszej wspólnej dyscypliny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 925).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę pana posła Zbigniewa Rynasiewicza w celu przedstawienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu posłów wnioskodawców przedstawić poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 925.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Jest kilka przyczyn podjęcia przez posłów tej właśnie inicjatywy, pierwsza i podstawowa to oczywiście stan bezpieczeństwa na polskich drogach. Jak wskazują dane, w 2007 r. zanotowano ponad 49 tys. wypadków, w których zginęły 5583 osoby. Wypadki drogowe stanowią przeważającą przyczynę nagłych zgonów w Polsce. Suma wszystkich innych wypadków śmiertelnych jest mniejsza od liczby zgonów, które mają miejsce na polskich drogach. 78% wypadków drogowych w ubiegłym roku spowodowanych było błędem kierujących. Jeśli nawet prędkość pojazdu nie miała wpływu na zaistnienie zdarzenia drogowego, zawsze decydowała o jego rozmiarach i skutkach. Nadmierna prędkość była główną przyczyną blisko 12 tys. wypadków drogowych, w których zginęło aż 1749 osób, to jest 47% ogółu liczby śmiertelnych ofiar wypadków spowodowała nadmierna prędkość.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Poszczególne państwa w różny sposób starają się minimalizować skutki wypadków drogowych. Mamy tutaj do czynienia z pewną decyzją Komisji Europejskiej, która uznała, że wprowadzenie automatycznej kontroli ruchu drogowego jest najlepszą praktyką ograniczenia liczby wypadków drogowych, i zaleciła stosowanie tego środka we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Taki system, oparty na sieci urządzeń automatycznie rejestrujących przekraczanie dopuszczalnych prędkości, istnieje we Francji, we Włoszech, w Wielkiej Brytanii, w Holandii oraz w Niemczech. Na przykład we Francji w 2001 r. zginęły 8162 osoby, ale już w 2006 r., w wyniku wprowadzenia tego systemu, liczba ta spadła do 4603 osób, czyli udało się zmniejszyć liczbę wypadków śmiertelnych aż o 75%. Podobne dane, jeżeli chodzi o skutki wypadków drogowych, są wskazywane przez te kraje, które wcześniej wymieniłem, przez pozostałe kraje europejskie.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Obniżenie średniej prędkości o c5% powoduje spadek liczby wypadków o 10% oraz zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych o 20%. Polska, niestety, jest w tych statystykach europejskich na szarym końcu. Oczywiście poszczególne rządy zauważają to od lat. 14 września 2006 r. Rada Ministrów przyjęła ˝Krajowy program bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2005-2007-2013 'Gambit 2005'˝ oraz ˝Program realizacyjny na lata 2006-2007˝. W programie przyjęto, że w 2013 r. liczba śmiertelnych ofiar wypadków ruchu drogowego zostanie ograniczona do poziomu około 3 tys. osób, a w roku 2020 do 1500 osób. Już analiza porównawcza wszystkich wartości przyjętych w programie ˝Gambit 2005˝ i sytuacji faktycznej, rzeczywistej wskazuje na duże rozbieżności. Podstawowym argumentem, który często jest podnoszony w rozmowach pomiędzy nami, posłami, jak również podczas dyskusji o tym systemie z kierowcami, jest to, że na stan bezpieczeństwa na polskich drogach przede wszystkich ma wpływ stan dróg. Oczywiście należy zgodzić się z tym faktem, co nie znaczy, że nie należy szukać pewnych rozwiązań, jeżeli chodzi o zminimalizowanie zjawiska występowania ofiar śmiertelnych w wypadkach spowodowanych nadmierną prędkością. I nasz projekt dotyczy tylko i wyłącznie tej kwestii, czyli próbujemy zminimalizować liczbę wypadków śmiertelnych spowodowanych nadmierną prędkością, korzystając z doświadczeń innych krajów europejskich. A te doświadczenia w krajach, które mają zdecydowanie lepiej rozwiniętą sieć dróg krajowych, autostrad, dróg ekspresowych od Polski, jak również w tych, które mają sieć drogową bardzo podobną do tej, która jest w naszym kraju, są pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Należy też wyraźnie powiedzieć, że kolejny powód, który powodował posłami, którzy kierują do Wysokiej Izby ten projekt w celu rozpatrzenia, jest bardzo prozaiczny, chodzi mianowicie o to, że w programach europejskich - tak jak powiedziałem, Komisja Europejska wspiera, a nawet nakazuje swoim członkom realizację wprowadzenia automatycznej kontroli prędkości pojazdów - jest, w ramach priorytetu VIII: Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe, umieszczony projekt dotyczący rozwoju systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym oraz projekt dotyczący budowy centralnego systemu do automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym, na które to działania są przeznaczone odpowiednie środki. Całkowity koszt tego projektu wynosi 204 mln zł, z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej wynosi 174 mln zł. Jest to bardzo istotna kwestia, która również powodowała wszystkimi posłami, którzy wnoszą o rozpatrzenie tego projektu; chodziło o to, aby nie zmarnować tej możliwości, szansy na zbudowanie systemu, który w ciągu kilku następnych lat może przynieść odpowiednie efekty.</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Bardzo ważne jest też dla nas to, że wszyscy mówimy o budowie dróg, autostrad, ale też wszyscy czasami zwracamy uwagę na to, że przy realizowanych już inwestycjach, są takie na terenie naszego kraju, często tam, gdzie policja jest potrzebna, tam nie ma policjantów do kierowania ruchem podczas prowadzenia tychże inwestycji, czuwających nad sytuacją na tych drogach i szybko reagujących. Często krytykujemy to, co oczywiście jest spowodowane stanem kadrowym Policji, na pewno nie do końca zadowalającym. Projekt jakby wychodzi temu naprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Proponujemy, aby całością zarządzania tym systemem zajął się główny inspektor transportu drogowego, natomiast około 500 policjantów, należałoby skierować właśnie na polskie drogi, aby mieli bezpośredni kontakt z ludźmi, z problemami, które występują na drogach. Chodzi o to, aby wyciągnąć policjantów zza biurek i spowodować, aby znaleźli się tam, gdzie są najbardziej potrzebni. Jak państwo widzicie, również w uzasadnieniu do ustawy wskazuje się na to, że zatrudnienie, które ma wzrosnąć w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego, będzie przede wszystkim dotyczyło osób zarządzających tym systemem, czyli w pierwszej kolejności informatyków. Myślę, że ten ruch jest jak najbardziej prawidłowy.</u>
          <u xml:id="u-439.7" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">System ten umożliwi również karanie wszystkich, którzy popełnią może nie tyle wykroczenie, ile nie będą stosować się do zapisów, które są w ustawie, nie w oparciu o Kodeks postępowania karnego czy Kodeks wykroczeń, ale w oparciu o Kodeks postępowania administracyjnego. Należy to tłumaczyć bardzo prosto: systemem będą objęci wszyscy, również ci, którzy posiadają immunitet, sędziowie, posłowie, jak również korpus dyplomatyczny, ten system jak gdyby zrównuje wszystkich wobec prawa. Nie będzie takiej sytuacji, że będzie można się kryć za immunitetem, czy to poselskim, czy to sędziowskim.</u>
          <u xml:id="u-439.8" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Utworzenie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym spowoduje usprawnienie postępowania w sprawach o przekroczenie przez kierującego pojazdami dopuszczalnych prędkości maksymalnych, zwiększy oddziaływanie prewencyjnego nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ruchu drogowego oraz uwolni policjantów od tych obowiązków i umożliwi skierowanie ich do pełnienia służby na drogach, tak jak już wcześniej powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-439.9" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Należy również podkreślić, że przekazanie tych kompetencji do Głównemu Inspektoratu Transportu Drogowego umożliwi właściwe zorganizowanie tej służby i właściwe zarządzanie tym systemem oraz doprowadzi do sytuacji, że kompetencje Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego będą jak gdyby dookreślone w sposób właściwy, na wzór, który wypracowały już w tym okresie inne kraje europejskie. Myślę, że tenże inspektorat będzie dowartościowany, jeżeli można użyć takiego słowa, jeżeli chodzi o kompetencje, w sposób wystarczający.</u>
          <u xml:id="u-439.10" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Bardzo istotną kwestią jest również sposób postępowania i stosowania we wszystkich przypadkach, jeżeli chodzi o przekroczenie dopuszczalnej prędkości, naruszenie odpowiednich przepisów w zakresie postępowania w sprawach o wykroczenia. W przypadku ujawnienia naruszenia bezpośrednio przez funkcjonariuszy uprawnionych formacji lub przez fotorejestratory nieznajdujące się na wyposażeniu inspekcji właściwym w sprawie będzie główny inspektor działający na podstawie odpowiedniego zawiadomienia o ujawnieniu naruszenia.</u>
          <u xml:id="u-439.11" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Istotne są oczywiście kwestie finansowe, czyli to, z jakich środków będzie finansowane centrum, które powstanie w wyniku przyjęcia tego projektu ustawy. Koszty finansowania centrum pokrywane będą z budżetu państwa, a jeżeli chodzi o kary pieniężne, które są przewidziane w tym projekcie ustawy, nakładane w związku z przekroczeniem przez kierujących pojazdami dopuszczalnych prędkości, stanowić one będą przychody Krajowego Funduszu Nadzoru nad Ruchem Drogowym, z czego 50% środków przekazywanych będzie na Krajowy Fundusz Drogowy, a 30% środków do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-439.12" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Istotne kwestie to również te, które są bardzo ważne dla wszystkich, którzy kierują pojazdami, czyli możliwość przekroczenia prędkości dopuszczalnej. Zakładamy taką możliwość w tym projekcie i odpowiednio na terenie zabudowanym to są inne wartości, jeżeli chodzi o tereny niezabudowane, inne wartości. Dopuszczamy możliwość wystąpienia sytuacji, w której nie następuje nakładanie kar za przekroczenie prędkości. Wnioskodawcy są otwarci na dyskusję w trakcie prac w komisji, jak te kary, jak również dopuszczalna możliwość odstąpienia od nakładania kar mają wyglądać. Ze względu na wagę tego projektu, czyli kwestię zwiększenia bezpieczeństwa na polskich drogach, te zapisy traktujemy bardzo elastycznie.</u>
          <u xml:id="u-439.13" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zważywszy na wagę tego projektu, który ma przede wszystkim na celu zwiększenie bezpieczeństwa na polskich drogach i zmniejszenie ilości wypadków, wszelakich wypadków, a w szczególności wypadków śmiertelnych - dla nas ten projekt jest bardzo ważny - uważamy, że powinien on być przepracowany przez posłów w Komisji Infrastruktury, jak również w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i przyjęty przez Wysoką Izbę, ponieważ pozwoli to na zwiększenie bezpieczeństwa na polskich drogach, wykorzystanie zapisów umożliwiających zbudowanie systemu w oparciu o środki europejskie, wykorzystanie możliwości zwiększenia ilości policjantów pracujących na polskich drogach, zwiększenie kompetencji głównego inspektora transportu drogowego. Wnoszę o wprowadzenie tego projektu pod obrady tychże dwóch komisji i przepracowanie go w tychże komisjach. Uważam, że ten projekt w dużym stopniu przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa na polskich drogach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Stanisław Żmijan reprezentujący Platformę Obywatelską.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PoselStanislawZmijan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedstawiam stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw zawartego w druku sejmowym nr 925.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#PoselStanislawZmijan">Panie i Panowie Posłowie! Wskaźniki odzwierciedlające stan bezpieczeństwa na polskich drogach należą do najniższych w Europie. Mówił o tych wskaźnikach pan poseł sprawozdawca. Myślę, że nie zawadzi, jeżeli tutaj wielokrotnie będą one podawane. Otóż są one zatrważające. Jest to w ostatnich latach rocznie od 5 do 7 tys. zabitych, od 50 do 70 tys. rannych. Straty materialne szacowane są w granicach 3% PKB. Nie sposób nie uwzględnić olbrzymich strat moralnych, bólu i cierpienia ofiar i ich najbliższych. Często zwykła egzystencja osób w następstwie wypadków zamienia się w koszmar. Na 100 wypadków na polskich drogach ginie od 10 do 15 osób, w krajach Europy Zachodniej - od 1 do 5. Główną przyczyną tych wypadków niezmiennie od wielu lat jest nadmierna prędkość, przede wszystkim przekraczanie jej dopuszczalnych wielkości albo niedostosowanie prędkości do warunków jazdy. Jest to ponad 30% przyczyn wszystkich wypadków spowodowanych przez kierowców.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#PoselStanislawZmijan">Dane, które przedstawiam, wskazują, że wypadki drogowe są wielkim obciążeniem dla budżetu państwa i tragedią dla jego obywateli. Jednakże nie są one nieuniknione i nie powinny być traktowane jako przeznaczenie. Nie należy ich również uznawać za nieuchronny efekt rozwoju motoryzacji, lecz za skutek braku odpowiednich działań prewencyjnych. Przez wiele lat w ogólnych statystykach powszechnie przyjmowano, że 85% przyczyn wypadków wynika z błędu człowieka, 30% z wady drogi, a 10% to niesprawność techniczna pojazdu. Suma przekracza tu 100%, jako że często zdarza się, że wypadki są 2- i 3-przyczynowe. Obecnie z uwagi na osiągnięcia w zakresie rozwiązań inżynierskich dotyczących dróg i pojazdów udział błędów człowieka w ogólnej liczbie wypadków niestety rośnie. Odchodzi się również od tezy, że błędy człowieka mogą być wyeliminowane przez niego samego. W ostatnich latach podjęte zostały działania zmierzające do ograniczenia skutków wypadków drogowych, niestety z intensywnością daleko odstającą od potrzeb. Rada Ministrów przyjęła ˝Krajowy program poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce˝ już w 2000 r., program, przypomnę, ˝Gambit 2000˝. Niestety założone wtedy efekty nie zostały osiągnięte. Przypomnę m.in. wizję zero w 2010 r., czyli zero zabitych na polskich drogach. Dlatego działania należy zintensyfikować, a przede wszystkim wejść na różne inne obszary oddziaływania w celu zmniejszenia liczby i skutków tych wypadków. Zasadniczą kwestią jest uświadomienie użytkownikom dróg, ale też elitom politycznym, że za stan bezpieczeństwa ruchu drogowego odpowiada całe społeczeństwo. Stąd inicjatywa regulacji prawnej powołującej Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym, strukturę Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego. Taki system okazał się skuteczny w wielu krajach. Potencjalnym krytykom tego systemu - taka fala krytyki przetoczyła się w miesiącu maju i czerwcu w mediach, że oto koalicja rządząca zamiast budowy dróg serwuje fotoradary - jednoznacznie chciałbym powiedzieć, że nie jest to program ˝zamiast˝, jest to program ˝równolegle˝ do budowy dróg.</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#PoselStanislawZmijan">Chciałbym zadedykować Wysokiej Izbie motto Szwedów, mających niewątpliwie wielkie osiągnięcia w zakresie stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Otóż jest kwestią niewyobrażalną, by we współczesnym, humanitarnym społeczeństwie człowiek, który popełnił niezawiniony błąd w ruchu drogowym, był karany wyrokiem śmierci z jego natychmiastowym wykonaniem.</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#PoselStanislawZmijan">Wysoki Sejmie! Mój klub, Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej, w poczuciu odpowiedzialności za stan bezpieczeństwa ruchu drogowego na polskich drogach, będzie głosował za przedłożonym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-441.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Tomasz Mirosław Dudziński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Żmijan mówił o konieczności uświadomienia społeczeństwa o tym, że ustawienie radarów i zwiększenie bezpieczeństwa na polskich drogach jest koniecznością i wymogiem chwili. Ciekaw jestem, czy to uświadamianie społeczeństwa posłowie Rynasiewicz i Żmijan i inni posłowie Platformy Obywatelskiej zaczęli od pana premiera Donalda Tuska, który nie tak dawno, rok temu, podczas kampanii wyborczej mówił na wiecu w Poznaniu, że zamiast budowy dróg Prawo i Sprawiedliwość chce zwiększyć ilość fotoradarów w Polsce. Platforma Obywatelska w haniebnym spocie, bo wykorzystującym tragedie ludzkie, zarzucała Prawu i Sprawiedliwości, że nie wprowadza większego bezpieczeństwa na drogach. A co się okazuje? W roku, w którym rządziła Platforma Obywatelska, w drugiej połowie tego roku, liczba wypadków na drogach się zwiększyła. Rok 2007 był pierwszym od kilku lat rokiem, w którym ilość śmiertelnych wypadków na drogach wzrosła. Czy to przypadkiem nie jest wynik poluzowania polityki bezpieczeństwa, którą prowadziło Prawo i Sprawiedliwość? Czy to nie pijani kierowcy spowodowali te śmiertelne tragedie? Otóż pominięcie tego jest być może znamienne, gdyż w uzasadnieniu projektu ustawy wśród przyczyn wypadków nie ma pijanych kierowców. Jest nadmierna prędkość, jest nieprzestrzeganie pierwszeństwa przejazdu, nieprawidłowe wyprzedzanie - a gdzie są, panowie posłowie, pijani kierowcy? Czy przypadkiem nieprzestrzeganie pierwszeństwa przejazdu, nieprawidłowe wyprzedzanie, czy też zbyt duża prędkość nie jest właśnie wynikiem jazdy po alkoholu? Państwo powinno przede wszystkim doprowadzić do tego, aby usunąć z polskich dróg tych, którzy jeżdżą po alkoholu. To jest zadanie państwa. Dlatego ten projekt może iść w tym kierunku, gdyż oddelegowanie policjantów, którzy do tej pory sprawdzali fotki z fotoradarów, do pracy w ruchu drogowym może temu służyć. Tylko do tego jest też potrzebna polityka ministerstwa spraw wewnętrznych i Ministerstwa Sprawiedliwości. Dyskredytowanie sądów 24-godzinnych przez Platformę Obywatelską, atak na nie, na pewno temu nie służy, bo w Polsce pod rządami Platformy Obywatelskiej osoby nieprzestrzegające prawa poczuły się bardziej bezpiecznie. I to jest wynik m.in. tego, że poluzowano politykę w zakresie bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">Oprócz alkoholu częstą przyczyną wypadków są także narkotyki. Tutaj jest oczywiście pytanie do ministra spraw wewnętrznych, czy każda komenda Policji jest wyposażona w narkotesty, gdyż młodzi ludzie często jeżdżą teraz nie po alkoholu, a właśnie po narkotykach i to jest też przyczyna zwiększenia liczby wypadków. Oczywiście żałuję, że nie ma dzisiaj tutaj głównych ministrów zainteresowanych tym tematem, czyli ministra infrastruktury i ministra spraw wewnętrznych. Myślę, że przy debacie nad tak ważnym problemem, jaką dzisiaj prowadzimy w Wysokiej Izbie, obydwaj ci ministrowie powinni być na sali.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">Teraz przechodzimy do tego, co jest w projekcie i w uzasadnieniu. Otóż panowie posłowie i panie posłanki piszą: ˝Nieuchronność i rychłość wymierzanej kary spowoduje realne obniżenie prędkości w obszarach objętych oddziaływaniem fotoradarów, które będą instalowane w sposób planowy i przemyślany. Powszechnie bowiem wiadomo, że nie wysokość, lecz przede wszystkim nieuchronność kary stanowi podstawowy element oddziaływania wychowawczego˝. Ja mam pytanie: Po co, gdy jest tyle niebezpiecznych dróg krajowych, powiatowych, posłowie Platformy Obywatelskiej chcą umieszczać fotoradary na autostradach? To jest w uzasadnieniu. Wielokrotnie przejeżdżałem przez Niemcy i tam nie widziałem ani jednego fotoradaru na autostradach, natomiast jest ich bardzo dużo na drogach podrzędnych. Wydaje mi się, że przy tej ilości autostrad, które są w miarę bezpieczne w Polsce, na autostradach nie powinno być fotoradarów, a to jest w projekcie Platformy, w uzasadnieniu projektu.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">I kary. Tutaj jest mowa o tym, że właśnie nieuchronność kary jest najważniejsza. Dlaczego posłowie Platformy Obywatelskiej chcą tak drastycznie zaostrzyć kary za nadmierną prędkość? I dodatkowo jeżeli ktoś w ciągu 30 dni nie jest w stanie zapłacić kary 1 tys. zł, bo to jest najwyższa przewidziana kara, dwukrotnie większa niż dotychczas, to wtedy jest zobowiązany do zapłaty wielokrotności. Otóż, Wysoki Sejmie, państwo nie jest od gnębienia obywateli, ale od dbania o to, aby obywatele przestrzegali prawa. Wymiar kary w wysokości 2 tys. zł to jest gnębienie obywateli. Bo jeżeli kogoś nie będzie stać na zapłacenie kary 1 tys. zł, a to jest często cała pensja dużej rzeszy osób w Polsce, to on będzie jeszcze bardziej karany mandatem w wysokości 2 tys. zł. Oczywiście będziemy na ten temat rozmawiać w komisji, ale w ocenie klubu Prawo i Sprawiedliwość sama nieuchronność kary i dolegliwość spowodowana ustawieniem docelowo ponad tysiąca fotoradarów jest wystarczająca, aby zwiększyć bezpieczeństwo. Natomiast kary w wysokości 1 tys. zł, które można później zwiększać do 2 tys., to próba gnębienia obywateli. Jest zupełnie niepotrzebne aż tak drastyczne zwiększanie kar.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">Dlatego też Prawo i Sprawiedliwość, mając zarówno słowa poparcia dla tej ustawy, jak też słowa krytyczne, zwłaszcza o wysokości mandatów, opowiada się także za pracą nad projektem w dwóch komisjach - w Komisji Infrastruktury i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">I na koniec uwaga: w uzasadnieniu na stronie 22 jest wykres, w którym jest przedstawiony cel według programu Gambit i cel według programu Unii Europejskiej, a tym celem jest ponad 3 tys. osób zabitych w przyszłym roku. Proszę o to, aby w drodze autopoprawki albo w inny sposób zostało to zmienione, bo mam nadzieję, że celem rządu nie jest 3 tys. ofiar śmiertelnych, a jest to co najwyżej prognoza, i to niezbyt dobra. Prosiłbym więc o to, aby usunąć słowo ˝cel˝ i napisać ˝prognoza˝, gdyż nie wierzę, że celem rządu Platformy Obywatelskiej i posłów Platformy Obywatelskiej są zabici na polskich drogach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewicy mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz zmianie niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 925.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Jak ważne jest bezpieczeństwo na drogach, nie muszę nikogo na tej sali przekonywać. Wszak co roku na polskich drogach ginie w wypadkach samochodowych ponad 5 tys. osób - to przecież niewielkie miasto. Dla poprawy bezpieczeństwa na drogach zarówno politycy, jak i rząd podejmują od wielu lat szereg działań. Trudno jednak mówić o znacznej poprawie bezpieczeństwa jazdy bez dobrych dróg. Kiedy porównamy Polskę z takimi krajami, jak Austria, Niemcy czy Wielka Brytania pod względem ilości zabitych na 100 wypadków, okazuje się, że nasze statystyki są 4-7 razy gorsze. W Austrii ginie rocznie ok. 700 osób, w Polsce 5600. Ale kto kiedykolwiek jechał na południe Europy, ten wie, jak tam wyglądają drogi, a jak u nas. Obecny i poprzedni rząd zapowiadały ekspansję w zakresie budowy dróg ekspresowych i autostrad. Wszak dobre drogi to bezpieczna jazda. Miało być 1600 km nowych autostrad i 2,5 tys. km nowych dróg ekspresowych. A co mamy? W 2007 r. oddano do użytkowania 32 km autostrad, a obecnie w budowie jest ponad 600 km autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic miast na tych drogach, ale ile z nich zostanie wykonanych, trudno powiedzieć. Tak krytykująca rządy PiS-u Platforma w ciągu 300 dni swego urzędowania oddała do użytku 1,7 km mostu autostradowego, 51 km autostrad i 36 km dróg ekspresowych.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Miażdżącą ocenę zawiera ujawniony niedawno raport Najwyższej Izby Kontroli, z którego wynika, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad nie jest w stanie sprostać wymaganiom realizacji rządowego programu budowy dróg na lata 2008-2012. Instytucja ta w latach 2006-2007 nie potrafiła wydać pieniędzy przeznaczonych na budowę dróg. W 2006 r. wydano zaledwie 60% środków, a za trzy kwartały ub.r. zaledwie 30%. W instytucji, w której panuje chaos i koszmarny bałagan, bez zmian o charakterze systemowym w sferach organizacyjnej i prawnej, jak i finansowej, trudno będzie coś zrealizować. Co prawda minister infrastruktury podejmuje działania, ale polegają one na tym, iż w generalnej dyrekcji w ciągu sześciu miesięcy zmieniło się trzech dyrektorów.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Widząc to wszystko, rząd ustami pana premiera zapowiedział opracowanie i wdrożenie w życie nowatorskiego programu budowy i modernizacji dróg lokalnych. Program opiewający na 1 mld rządowych pieniędzy jest kroplą w morzu potrzeb dróg samorządowych. Dziś na dziesiątki tysięcy złych technicznie dróg potrzebne są setki miliardów, a nie jeden miliard.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Posłowie Platformy Obywatelskiej w 2007 r. próbowali poprawić bezpieczeństwo na drogach, uchwalając przepis wprowadzający obowiązkową jazdę na światłach przez cały rok. Trudno jednak nazwać to sukcesem, jeśli spadek liczby wypadków w okresie letnim wynosi 0,5% i brak jest spadku liczby wypadków śmiertelnych. Inne kraje obecnie wycofują się z realizacji tego pomysłu. Skoro rząd jest bezradny w zakresie poprawy bezpieczeństwa na drogach, z odsieczą znów spieszą posłowie Platformy Obywatelskiej. Wszak pomysł na realizację tego projektu zrodził się w MSWiA i Inspektoracie Transportu Drogowego, ale zgłosili go posłowie Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">I tu chciałbym, panie pośle, pogratulować państwu refleksu.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, jak wielu spośród nas tu obecnych posiadających prawo jazdy i 15 mln Polaków nigdy nie przekroczyło dozwolonej prędkości? Czy jest chociaż jedna osoba, która spiesząc się do pracy, na spotkanie czy na wakacje, jechała zgodnie ze znakami ograniczenia prędkości?</u>
          <u xml:id="u-445.7" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">(Ja.)</u>
          <u xml:id="u-445.8" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">A jakie są skutki braku wyobraźni polskich kierowców? Otóż co weekend na naszych drogach ginie blisko 50 osób, czyli pełen autobus. Rocznie - 5,6 tys. Do tego dochodzi, jak już moi przedmówcy mówili, 60 tys. rannych, czyli miasto takiej wielkości jak Sieradz, Leszno, Tarnów.</u>
          <u xml:id="u-445.9" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Na poboczach dróg jak grzyby po deszczu wyrastają wciąż nowe krzyże - symbole grobów ofiar. Jak pokazują statystyki, największa grupa wypadków to są wypadki spowodowane właśnie nadmierną prędkością jazdy kierowców. Wzrasta również liczba osób, które giną na skutek zbyt szybkiej jazdy. W 2007 r. zginęło 1749 osób, co, można powiedzieć, trzy razy przekroczyło liczbę osób, które zginęły w wyniku zabójstw. Ta niepokojąca statystyka jest jedną z przyczyn powstania poselskiego pomysłu, aby zbyt szybką jazdę karać zdecydowanie surowiej niż obecnie. Ale nie tylko chodzi o to. To również ratowanie rządu przed utratą środków unijnych. Bo przecież, jak donoszą media, MSWiA musi wprowadzić system fotoradarów jak najszybciej, ponieważ naciska na to Unia Europejska. Istnieje zagrożenie, że jeśli do końca roku nie wykorzystamy 57 mln euro przeznaczonych na ten cel z Programu Operacyjnego ˝Transport˝, pieniądze przepadną. Mówi się również, że jeszcze w tym roku wejdzie w życie dyrektywa unijna określająca zasady współpracy między krajami członkowskimi dotyczące karania piratów drogowych. Bez centrum nadzoru nie będziemy w stanie współpracować z innymi krajami Unii Europejskiej, w których już dziś działają podobne technologie.</u>
          <u xml:id="u-445.10" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Cóż zatem zawiera projekt? Otóż za przekroczenie prędkości nie będzie już mandatów i punktów karnych, będą one nakładane tylko za inne wykroczenia. Kara za przekroczenie prędkości zarejestrowana przez fotoradar przestanie mieć formę mandatu, będzie karą administracyjną, w związku z czym nie będą jej towarzyszyć punkty karne. Za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h kierowca zapłaci 1000 zł, a o 30 km/h - 600 zł. Tańsza będzie szybsza jazda poza obszarem zabudowanym, bo jadąc z prędkością powyżej 50 km, zapłacimy 900 zł, a jeśli przekroczymy prędkość o 30 km - 500 zł. Fakt, że zbyt szybka jazda przestaje być wykroczeniem, a staje się naruszeniem prawa, pozwala przerzucić ciężar winy na właściciela pojazdu. Dziś namierzony przez fotoradar kierowca może się tłumaczyć tak, że to nie on prowadził samochód i że nie wie, z kim wtedy jechał. To powoduje, że policja, a potem sąd musi dochodzić prawdy. Nowe przepisy odpowiedzialnym za wykazane przez fotoradar złamanie prawa czynią właściciela pojazdu. Jeśli właściciel wskaże kierowcę prowadzącego, obaj będą musieli złożyć stosowne oświadczenia i dołączyć kserokopię prawa jazdy sprawcy, czyli osoby, która w tym czasie prowadziła pojazd. Jeśli tego nie uczyni, sam zapłaci karę. Te przepisy pozwolą łatwiej ściągać należność, ale z drugiej strony mogą być zabójcze dla firm transportowych czy tych, które obecnie wynajmują samochody. Rodzi się pytanie: O ile wzrosną ceny usług i jak firmy będą ściągać należności od prowadzących samochody w chwili przekroczenia prędkości?</u>
          <u xml:id="u-445.11" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Od 1 stycznia 2009 r. w Polsce w myśl ustawy ma być wprowadzony nowy, w pełni automatyczny, system fotoradarów i połączonych z nimi komputerów, który sfotografuje pojazd przekraczający dopuszczalną prędkość. Obecnie policja ma ok. 130 fotoradarów zainstalowanych w 600 statywach i masztach. Ustawa przewiduje, że już niedługo będzie ich 400, a docelowo 1000-1200. Było kiedyś powiedzenie, panie pośle: tysiąc szkół na tysiąclecie...</u>
          <u xml:id="u-445.12" who="#PoselStanislawZmijan">(Skuteczne.)</u>
          <u xml:id="u-445.13" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Dziś mogę powiedzieć, że mamy tysiąc radarów, fotoradarów w miejsce tysiąca kilometrów dróg. Maszty fotoradarów mają stanąć na autostradach i drogach krajowych, a w niektórych przypadkach także na drogach wojewódzkich i lokalnych. Będzie to zależało od oceny stanu bezpieczeństwa w danym miejscu, dokonanej z udziałem władz lokalnych. Mamy nadzieję, że umieszczone zostaną tam, gdzie powinny, a nie w przysłowiowym szczerym polu, po to tylko, żeby uprzykrzyć jazdę kierowcom.</u>
          <u xml:id="u-445.14" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Ustawa przewiduje powołanie do życia nowej instytucji - Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w ramach istniejącej obecnie Inspekcji Transportu Drogowego. Pracownicy centrum prowadzić będą postępowanie administracyjne i egzekucyjne oraz obsługiwać fotoradary. Mają również współdziałać z zarządami dróg w sprawie instalowania i usuwania urządzeń. Zdjęcia fotoradarów będą automatycznie trafiać do centrum, bez konieczności wyjmowania z urządzeń twardych dysków i przewożenia ich do miejsca odczytywania zdjęć. Tam błyskawicznie pojazd zostanie zidentyfikowany. Do centrum trafiać będą druki wystawione przez policjantów łapiących dziś kierowców na tzw. suszarkę.</u>
          <u xml:id="u-445.15" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Według ustawodawców system zamontowany w centrum poda wysokość kary i wyśle zawiadomienie do sprawcy wykroczenia. Pozwoli to skrócić całą procedurę, a jednocześnie uwolnić zza biurka blisko 500 policjantów, którzy są w stanie ˝przerobić˝ jedynie 10% wykroczeń rejestrowanych przez fotoradary. Sądzę, że to jest chyba jeden z największych plusów tej ustawy. Więcej policjantów na drogach to większe bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-445.16" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Kary za przekroczenie prędkości mają być skuteczniej ściągane. Kto zapłaci natychmiast, otrzyma bonifikatę 15%, kto będzie zwlekał z zapłatą ponad miesiąc, zapłaci dwukrotność kwoty. Gdy ktoś zostanie przyłapany za przekroczenie prędkości pięć razy w ciągu pół roku albo suma kar przekroczy kwotę 5 tys. zł, to przez kolejne sześć miesięcy będzie płacić za naruszenie prawa podwójnie, czyli może to nas kosztować jednorazowo nawet 4 tys. zł. Jeśli nie będzie można ściągnąć kar za pomocą centrum, czeka nas sąd grodzki, urząd skarbowy. Jeśli to nie pomoże, to zrobi to specjalna instytucja egzekucyjna. Rodzi się pytanie, czy nie będzie to kolejny parapodatek od obywatela.</u>
          <u xml:id="u-445.17" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pomysłodawcy przepisów liczą, że tak drakońskie stawki i nieuchronność kary przekonają kierowców do jazdy zgodnie z kodeksem drogowym. Wydaje się, że to jest mało prawdopodobne, choć nie mówimy, że nie jest możliwe. W Polsce, choć obecnie na milion mandatów połowa jest nakładana za przekroczenie prędkości, mało kto się tym przejmuje. Wpływy z kar administracyjnych...</u>
          <u xml:id="u-445.18" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-445.19" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Jeszcze chwileczkę, panie marszałku, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zmierzajmy do konkluzji, problem jest ważny, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">... mają trafić częściowo do samorządów, a częściowo do budżetu państwa. Posłowie zakładają, że od roku 2010 centrum - i cały system - będzie nie tylko finansowany z nałożonych kar, ale również będzie dostarczać pieniądze do budżetu. Ile, tego nie wiadomo. Chciałbym powiedzieć, że dziś państwo szacują, iż fotoradary nie pokryją całego naszego kraju, stać będą co 150 km. Natomiast rodzi się pytanie w odniesieniu do następującej sytuacji. Ci, którzy będą mieli pieniądze, będą mogli po prostu się wykupić, a ubogi będzie licytowany czasami za jazdę o 6 km szybszą od dopuszczalnej na terenie zabudowanym. Czy słuszne będzie karanie kierowców kwotą 100 zł za przekroczenie prędkości o 10 km na pustej autostradzie?</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub, choć dostrzega niedoskonałość tej ustawy, mając jednakże na względzie potrzebę poprawy bezpieczeństwa na drogach opowiada się za skierowaniem niniejszego projektu do Komisji Infrastruktury i Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu prowadzenia dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo. Czyli jednak bezpieczeństwo najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Wiesław Woda reprezentujący Polskie Stronnictwo Ludowe ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PoselWieslawWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając kolejny raz głos w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym, przypomnę, że ta ustawa od jej uchwalenia 20 czerwca 1997 r., a więc przeszło 11 lat temu, zmieniana była około 70 razy. Te bardzo częste zmiany nie ułatwiają powszechnej znajomości kodeksu. Kilkakrotnie apelowałem z tej trybuny, aby rząd przedstawił całościowe zmiany, które po uchwaleniu obowiązywałyby przez kilka lat. Dziś omawiamy projekt poselski zawierający radykalne zmiany, choć wiem, że szykują się kolejne zmiany Prawa o ruchu drogowym. Czy nie należałoby połączyć tych różnych projektów?</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PoselWieslawWoda">Do wszelkich propozycji zmiany ustawy podchodzimy ze szczególną troską, gdyż codziennie na drogach dzieją się dramaty. Wspomniano już o tym, że w 2007 r. zanotowano 49 536 wypadków, w których zginęły 5583 osoby, a 63 200 doznało obrażeń ciała. Na drogach zginęło 10 razy więcej osób niż łącznie liczy Sejm i Senat - 10 takich sal zginęło, łącznie z salą senacką. To, myślę, przemówi do wyobraźni każdego użytkownika dróg. W 2007 r. w stosunku do poprzedniego zginęło prawie 7% osób więcej. Giną dzieci, giną młodzi sprawni ludzie, giną starsi, giną całe rodziny. Wspólnota Europejska zobligowała państwa członkowskie do takich działań, które doprowadziłyby do zmniejszenia liczby ofiar wypadków o połowę. Sprawa ta znalazła odzwierciedlenie w przyjętym przez Radę Ministrów ˝Krajowym programie bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2005-2013 'Gambit 2005'˝. Niestety program ten nie jest znany i nie jest w pełni realizowany. Również bieżący rok nie przyniósł poprawy dramatycznej sytuacji na drogach. Brawura zbiera tragiczne żniwo. W Małopolsce w ostatnią sobotę i niedzielę na drodze krajowej nr 4 w miejscowości Targowisko na prostym odcinku o bardzo dobrej nawierzchni i dobrze oznakowanym w dwóch wypadkach zginęło 5 osób, a 12 zostało rannych. Rodzi się dramatyczne pytanie: Dlaczego zginęli?</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PoselWieslawWoda">W tej Izbie podejmowane są często działania zmierzające do poprawy sytuacji na polskich drogach. Zaostrzono kary dla nietrzeźwych kierowców, wprowadzono obowiązek używania świateł przez całą dobę, co niestety wywołuje wiele zastrzeżeń, ograniczono prędkość pojazdów na terenach zabudowanych do 50 km. I okazuje się, że efektów pozytywnych nie ma.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PoselWieslawWoda">Przepisy, które dziś omawiamy, powinny nas na tej sali łączyć niezależnie od przynależności klubowej, gdyż śmierć na drodze nie zagląda do legitymacji partyjnej i nie patrzy na jej kolor. Poselski projekt ustawy przewidujący utworzenie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym ma spowodować usprawnienie postępowania w sprawach o naruszenie przez kierujących pojazdami dopuszczalnych prędkości, zwiększenie oddziaływania prewencyjnego oraz niewątpliwie może uwolnić policjantów od zajęć za biurkiem. Projekt przewiduje radykalne zwiększenie kar finansowych za przekroczenie dopuszczalnej prędkości oraz zmierza do zwiększenia skuteczności ściągania tych kar. Wydawać by się mogło, że radykalnie wpłynie to na poprawę stanu bezpieczeństwa. Otóż naszym zdaniem - nie. Karać można wtedy, gdy wykroczenie jest oczywiste. Wiele dróg jest oznakowanych źle. Ustawia się zbyt wiele znaków drogowych, znaki są niejednokrotnie nieczytelne, przesłonięte gałęziami drzew. Często ustawia się je w sposób bezmyślny. W pierwszej kolejności to zagadnienie musimy uporządkować. Jeśli na mojej ulicy w mieście wojewódzkim na odcinku 30 m ustawiono 13 znaków drogowych, to nikt nie jest w stanie reagować na wszystkie z tych znaków. Do kontroli ruchu drogowego upoważnia się co roku nowe osoby, często nieznające niestety kodeksu drogowego, a ich działanie nie sprzyja respektowaniu prawa. Do ruchu drogowego dopuszcza się osoby notorycznie łamiące przepisy. Omawiany projekt stanowi, że osoba, która w ciągu 6 miesięcy zapłaci więcej niż 5 tys. zł, przy następnym wykroczeniu czy przestępstwie będzie płacić jeszcze więcej. Może należałoby takiej osobie odebrać prawo jazdy, by nie była sprawcą kolejnego dramatu na drodze? Wreszcie osoby z różnymi zaburzeniami psychicznymi i zdrowotnymi powinny być kierowane na szczegółowe badania i eliminowane z ruchu drogowego. Są osoby nadpobudliwe, które po prostu prędkość uskrzydla, i nie baczą one na bezpieczeństwo. Wreszcie ciągłe zmiany kodeksu drogowego sprawiają, że wielu kierowców po prostu go nie zna i potrzebne są tutaj również okresowe egzaminy kontrolne.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#PoselWieslawWoda">Sprawcami wielu wypadków na drodze są młodzi mężczyźni szalejący na motocyklach. Policja z nimi sobie po prostu nie radzi, gdyż nie zawsze dysponuje odpowiednimi pojazdami, a pościg za takim motocyklistą pędzącym z prędkością 200 i więcej kilometrów niestety często kończy się dramatem nie tylko dla uciekającego, ale również dla ścigającego go policjanta.</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#PoselWieslawWoda">Jaki obraz zarejestrują kamery, pytam pana posła wnioskodawcę, które fotografują motocykl z przodu? Na ogół te fotoradary filmują czy fotografują właśnie z przodu. Przecież taki motocykl nie ma z przodu numerów rejestracyjnych, a twarz motocyklisty jest przysłonięta hełmem i ewentualnie jakąś szybą ochronną, wobec tego pozostaje on bezkarny.</u>
          <u xml:id="u-449.6" who="#PoselWieslawWoda">Spore wątpliwości budzi propozycja, żeby za przekroczenie dopuszczalnej prędkości karany był właściciel pojazdu, a nie kierujący nim. Czy ten zapis jest zgodny z konstytucją? Mam tutaj pewne wątpliwości. Trafna jest natomiast propozycja egzekwowania prawa i karania kierowców cudzoziemców. Niejednokrotnie wydaje im się, że są bezkarni, bo wyjadą poza granice i w ten sposób unikną kary. Musimy być gościnni, ale też oczekiwać od cudzoziemców respektowania naszego prawa.</u>
          <u xml:id="u-449.7" who="#PoselWieslawWoda">Istotne wątpliwości, a wręcz zastrzeżenia budzi propozycja zawarta w art. 1 w zmianie 7. - żeby strażnicy miejscy dokonywali czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem przenośnych urządzeń rejestrujących. Do tej pory spotykałem się z przykładami nieznajomości kodeksu drogowego wśród strażników gminnych i powierzanie im tych zadań uważam za nieuzasadnione. Ostatnio nawet odbyłem rozmowę z komendantem jednej z komend straży, bo strażnik po prostu nadużywał oznakowania pojazdu uprzywilejowanego. Wydłużenie listy instytucji uprawnionych do kontroli ruchu drogowego jest też nieuzasadnione. Podstawowe zadania z tego zakresu należy powierzać po prostu Policji przygotowanej do ich wykonywania.</u>
          <u xml:id="u-449.8" who="#PoselWieslawWoda">Zupełnie niezrozumiała jest propozycja zawarta w zmianie 8. w art. 1 - za przekroczenie prędkości nie będą naliczane punkty karne.</u>
          <u xml:id="u-449.9" who="#PoselWieslawWoda">W projekcie ustawy, a konkretnie w art. 140a</u>
          <u xml:id="u-449.10" who="#PoselWieslawWoda">Odnosząc się wreszcie do zaproponowanych kar pieniężnych za naruszenie ograniczeń prędkości, uważamy, że niektóre są zbyt drakońskie. Karanie za przekroczenie prędkości już od 5 km na godzinę kwotą 100 zł nie znajduje uzasadnienia, takie przekroczenie mieści się bowiem w granicach błędu odczytu urządzenia pomiarowego.</u>
          <u xml:id="u-449.11" who="#PoselWieslawWoda">Pytam wreszcie, dlaczego nie przewidziano kar dla osób odpowiedzialnych za nieprawidłowe ustawienie znaków drogowych. To jest zmora wielu naszych dróg.</u>
          <u xml:id="u-449.12" who="#PoselWieslawWoda">Do projektu nie dołączono stanowiska rządu. Choć taki wymóg bezwzględny nie istnieje, jednak warto byłoby wiedzieć, jakie są zamierzenia i stanowisko rządu.</u>
          <u xml:id="u-449.13" who="#PoselWieslawWoda">Chcielibyśmy też wiedzieć - i stawiam takie pytanie - czy rząd przedstawi całościowy projekt zmiany ustawy. Powiem wprost: nad przygotowaniem całościowego projektu ustawy musi pracować cały sztab ekspertów, nie są w stanie tego zrobić pojedynczy posłowie.</u>
          <u xml:id="u-449.14" who="#PoselWieslawWoda">Mimo że posłowie klubu PSL mają wiele zastrzeżeń co do projektu, to biorąc pod uwagę pogarszający się stan bezpieczeństwa na drogach</u>
          <u xml:id="u-449.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-449.16" who="#PoselWieslawWoda">, jesteśmy za skierowaniem projektu ustawy do właściwych komisji sejmowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Lisa w imieniu SDPL - Nowa Lewica i Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#PoselBogdanLis">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Najpierw cytat, ten sam, który tu przytaczał pan poseł Dudziński, ale dłuższy, bo uważam, że warto zacytować całą wypowiedź pana premiera Tuska. Cytuję: Każde dziecko wie, że wypadków jest więcej, bo więcej jest samochodów, a dobrych dróg nie przybywa. Nieudacznicy z rządu PiS tej prawdy nie pojęli. Zauważyłem też fenomen. Drogi są coraz gorsze, ale na ulicach pojawiły się fotoradary. Polacy mają być kontrolowani w każdym miejscu. Utrudnić ludziom życie do maksimum, a na końcu ich skontrolować wszystkich bez wyjątku. To jest filozofia PiS. Tylko facet, który nie ma prawa jazdy, może wydawać pieniądze na fotoradary, a nie na drogi.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#PoselBogdanLis">Przypominam: 6 października 2007 r., Poznań, konwencja wielkopolskiej Platformy Obywatelskiej, a autorem tej wypowiedzi jest obecny premier Donald Tusk.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#PoselBogdanLis">Co nam dzisiaj proponują posłowie Platformy Obywatelskiej w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego? Nowy, szerszy katalog ograniczeń, nowe instytucje do ujawniania, kontrolowania, karania, nowe fotoradary, samochody z kamerami wideo. W uzasadnieniu jest mowa o tym, że bez nowoczesnego systemu nadzoru nad ruchem drogowym policja nie daje sobie rady z obsługą istniejących już punktów pomiarowo-kontrolnych, tylu kierowców łamie przepisy. Wniosek - trzeba taki system wprowadzić. A może jest tak, że po to by w miarę sprawnie poruszać się po polskich drogach, nie da się w 100% przestrzegać nieżyciowych przepisów? Oczywiście nie myślę tutaj o ochronie szaleńców pędzących z prędkością światła, ale o zwykłych, szarych obywatelach, którzy też czasami te przepisy łamią z różnych powodów.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#PoselBogdanLis">Przypominam, że oprócz tych fotoradardów i kamer wideo, o których jest mowa w projekcie i jego uzasadnieniu, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zafundowała nam bądź zafunduje kolejne tysiąc radarów zamiast budowy tysiąca kilometrów dróg, o których już mówił poseł Lewicy. Natomiast raport Najwyższej Izby Kontroli na temat sprawności instytucjonalnej Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, powołanej do wykonywania funkcji organu zarządzającego ruchem na drogach krajowych, a także budowy dróg i autostrad, jest dla tej instytucji miażdżący. Instytucja ta nie potrafi realizować zadań, do których ją powołano. Każdy, kto choć raz jechał przez Polskę jako kierowca, wie to doskonale. Teraz potwierdza to raport Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#PoselBogdanLis">Nie zgadzam się z wnioskami i statystyką zaprezentowanymi w projekcie nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Najprościej jest stwierdzić, że przyczyną wypadku jest nieprzestrzeganie przepisu, i nie wnikać w to, co było przyczyną tego, że przepis w konkretnym przypadku został złamany. Tymczasem z raportu NIK wynika, że jest mnóstwo innych powodów, które sprawiają, że zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego to problem o wiele szerszy niż usprawnienie kontroli i karania kierowców łamiących przepisy.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#PoselBogdanLis">Zacytuję tu kilka zdań z raportu Najwyższej Izby Kontroli: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad nierzetelnie wykonywała obowiązek kontrolowania stanu technicznego dróg i obiektów mostowych określony w art. 62 ust. 1 ustawy z dnia... itd. Następna sprawa: Nierzetelnie realizowane były niektóre zadania generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad z zakresu zarządzania ruchem drogowym. W regulaminie organizacyjnym centrali Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad na żadną z komórek organizacyjnych nie nałożono obowiązku wykonywania takich zadań jak - a to należy do zadań generalnej dyrekcji - opiniowanie geometrii drogi w projektach budowlanych, tj. obowiązku określonego w rozporządzeniu, prowadzenia kontroli prawidłowości zastosowania i funkcjonowania znaków drogowych, sygnalizacji świetlnych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz ich zgodności z zatwierdzoną organizacją ruchu. Kolejna rzecz: Nie ma współpracy w zakresie organizacji ruchu i jego bezpieczeństwa z innymi organami zarządzającymi ruchem, zarządami dróg, kolei, policją i innymi jednostkami.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#PoselBogdanLis">Szanowni państwo, ten raport pokazuje te obszary, w których przede wszystkim trzeba podjąć działania, aby bezpieczeństwo ruchu drogowego się zwiększyło. Czemu Wysoka Izba nie proceduje na przykład projektów aktów prawnych regulujących generalnie problem bezpieczeństwa ruchu drogowego? Gdy uzupełnieniem takich generalnych rozwiązań będzie nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym, to ma to sens. Obecnie jest to ucieczka od prawdziwych problemów. Jeżeli chcemy zwiększyć bezpieczeństwo ruchu drogowego, trzeba pomyśleć nie tylko o kontroli przestrzegania przez kierowców przepisów ruchu drogowego. Jest pytanie: Ile wypadków spowodowanych jest złą nawierzchnią dróg, złym oznakowaniem dróg, złą organizacją ruchu?</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#PoselBogdanLis">Panie marszałku, mówię w imieniu dwóch kół, więc jeszcze dwie minutki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#PoselBogdanLis">Oczywiście na dziurawej drodze można postawić znak drogowy ograniczający prędkość. Jeżeli kierowca, który tę prędkość przekroczy, wpadnie w dziurę i na skutek tego wypadnie z drogi, automatycznie powiększy statystykę wypadków spowodowanych przez nadmierną prędkość pojazdu. Przyczyną oczywiście będzie niedostosowanie prędkości do warunków jazdy, a nie to, że droga jest do kitu. Tyle że to zafałszowany obraz rzeczywistości. W takiej sytuacji działanie tylko w kierunku zwiększenia kontroli oraz skuteczności karania niewiele sytuację zmieni.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#PoselBogdanLis">W uzasadnieniu, które ma udowodnić, że warto przyjąć proponowane rozwiązania, podaje się przykłady Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Holandii, jako krajów, gdzie taki system sprawdził się i obniżył statystykę wypadków. Przykładów tych nie można traktować poważnie. Nijak się one mają do sytuacji w Polsce. Nie wspomina się o tym, ile w tych krajach jest dróg szybkiego ruchu i autostrad, nie mówi się o tym, że tam kierowca ma wybór, czy jechać drogą naszpikowaną radarami, wymuszającą przestrzeganie przepisów, czy jechać drogą szybkiego ruchu, autostradą. Uzasadnienie nie przekonuje, że po wprowadzeniu proponowanych zmian poprawi się bezpieczeństwo na polskich drogach. Poprawi się zapewne skuteczność karania każdego, kto w jakimś momencie złamie przepisy ruchu drogowego. To za mało, by uznać, że propozycje zmian są satysfakcjonujące. Najlepiej wycofać projekt i wrócić z nim wówczas, gdy propozycje będą bardziej kompleksowe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">37 posłów zapisało się do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ustalam czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Już mamy 3 godziny opóźnienia, więc ta minuta będzie mobilizowała do tego, żeby bardzo precyzyjnie budować pytania.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Wysoka Izbo, 1 minuta na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#GlosZSali">(1,5 minuty.)</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Ja w kwestii tejże ustawy Prawo o ruchu drogowym i w sprawach bezpieczeństwa. W trakcie procesu legislacyjnego w 2007 r. z inicjatywy PO projekt został w ostatniej chwili zmodyfikowany przez dodanie zapisu zobowiązującego do całodziennej jazdy na światłach mijania przez cały rok. Posługiwano się wtedy analizą Komisji Europejskiej, według której stosowanie tych świateł przez cały rok może zmniejszyć liczbę wypadków. Tymczasem 27 listopada 2007 r. Komisja Europejska wycofała się z zamiaru rekomendowania państwom członkowskim wprowadzania nakazu jazdy z włączonymi światłami mijania ze względu na niepotwierdzony, niekorzystny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Austria na przykład także się z tego rozwiązania wycofuje. Do naszych biur poselskich wpływają uwagi, prośby i interwencje - zwłaszcza kierowców, ale także pieszych - w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#PoselGabrielaMaslowska"> Otóż zdaniem części Polaków, myślę, że większości, powoduje to wzrost liczby wypadków, zwiększenie kosztów eksploatacji, a także efekty środowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#PoselGabrielaMaslowska">Prawo i Sprawiedliwość złożyło projekt nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym, który zmierza do przywrócenia, krótko mówiąc, poprzednich rozwiązań. Jakie jest stanowisko rządu w tej kwestii i czy możemy liczyć na poparcie tego projektu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Woźniaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Propozycje zawarte w druku nr 925 są zarówno ciekawe, jak i niedoskonałe, niechlujne i zbyteczne. Posłuchajmy, jak brzmi i jak należy rozumieć, następujące zdanie, cytuję: Karę pieniężną jest: 1) nakładana w drodze decyzji administracyjnej. Inny przykład: Postępowania administracyjnego nie wszczyna się, a wszczęte umarza w przypadku: w terminie 2 lat od dnia popełnienia naruszenia z mocy ustawy. Przecież to jest zwykły bełkot, a nie czytelny przepis ustawowy.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Dlatego też projekt wymaga uważnego przepracowania w celu wyeliminowania tego typu niedoskonałości. Podzielam troskę wnioskodawców o bezpieczeństwo w ruchu drogowym, ale moje poważne wątpliwości budzi projekt tworzenia kolejnej instytucji, tym razem pod nazwą Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym, i innych, które z pewnością będą przechowalnią i dobrze płatną przystanią dla funkcjonariuszy związanych z ekipą rządzącą, podobnie jak jest z różnego rodzaju agencjami, których dotykają kolejne afery ujawniane w ostatnim czasie.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Projektodawcy na str. 27 uzasadnienia do ustawy ubolewają, że około 500 funkcjonariuszy oddelegowanych jest do obsługi 127 fotoradarów, jakimi dysponuje obecnie Policja. Cytuję: 500 funkcjonariuszy oddelegowanych do tych zadań to 250 patroli</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#PoselTadeuszWozniak">, które mogłyby strzec porządku bezpośrednio na drodze, a nie realizować czynności w warunkach biurowych. Podążając dalej za tym tokiem rozumowania, należałoby zadać pytanie, o ile patroli więcej mogłoby znaleźć się na ulicach i drogach, gdyby komendanci, ich zastępcy, sekretarki i wyspecjalizowane służby przestały pracować w warunkach biurowych bądź laboratoryjnych. Przecież taka argumentacja to czysty absurd. Tego typu lapsusów jest więcej i to znacznie dewaluuje wartość tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#PoselTadeuszWozniak">Na koniec, panie ministrze, pragnę zadać zasadnicze pytania. Dlaczego obsługą urządzeń rejestrujących, o których mowa w ustawie, nie mogą zajmować się wyspecjalizowani funkcjonariusze Policji, których liczbę można by zwiększyć, odstępując od powoływania kolejnych instytucji, w których będą kolejne stanowiska administracyjne dla osób związanych z ekipą rządzącą. Dlaczego nie można karać za wykroczenia polegające na przekroczeniu prędkości...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie marszałku, już kończę, ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Dlaczego nie można karać za wykroczenie polegające na przekroczeniu prędkości w formie tradycyjnych mandatów i punktów karnych? Po co ta wielka operacja, która tak naprawdę przyniesie tylko znaczące koszty dla budżetu państwa? A podobno miało być oszczędnie. Dlaczego więc nie jest? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o nieprzekraczanie limitu czasu. To jest tak jak z prędkością. Nie należy przekraczać.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, głos ma pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Uważam, że projekt zawiera przepisy, które niewątpliwie pozwolą na poprawę bezpieczeństwa na drogach. Nieuchronność i rychłość wymierzonej kary powinny spowodować realne zmniejszenie prędkości w obszarach funkcjonowania fotoradarów zainstalowanych w miejscach dotychczas najbardziej niebezpiecznych. Projekt przewiduje odstąpienie od nakładania kar za naruszenie prędkości mieszczące się w granicach błędów pomiarowych zarówno rejestratorów, jak i prędkościomierzy instalowanych w pojazdach.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#PoselTadeuszArkit">Mam dwa pytania i proszę o rozważenie tego w trakcie prac nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#PoselTadeuszArkit">Pierwsze pytanie. Pierwszy próg karalności za przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym wynosi od 5 km/h do 10 km/h. Liczniki w różnych samochodach są różnie wyskalowane i mogą mieć błąd pomiarowy, jak się wydaje, nieco większy niż 5 km/h. Czy w związku z tym nie należałoby rozważyć podwyższenia pierwszego progu karalności dopiero w przypadku przekroczenia prędkości o 10 km/h?</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#PoselTadeuszArkit">I druga kwestia. W art. 14a w ust. 6 stwierdza się: W przypadku nałożenia w okresie 6 miesięcy od dnia popełnienia naruszenia kary pieniężnej za 5 kolejnych naruszeń</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-462.6" who="#PoselTadeuszArkit"> kary pieniężne za kolejne naruszenia w okresie 6 miesięcy nakładane będą w podwójnej wysokości. Podam krótki przykład. Weźmy pod uwagę jeden tydzień roboczy. Załóżmy, że ten sam pojazd jeździ do pracy po drodze, na której jest fotoradar, i przekracza prędkość w najmniejszym zakresie jej przekroczenia, co może się mieścić w granicach błędu pomiarowego np. do 10 km/h. Czasami niektóre liczniki są wyskalowane co 20 km/h. Rzecz w tym, że ten pojazd może przekraczać prędkość przez 5 dni, nie wiedząc o tym, że ją przekroczył w tym tygodniu. W momencie kiedy dostanie informację o tym, że przekroczył pięciokrotnie prędkość, już będzie za późno, żeby się zreflektował. Jest zatem prośba o zastanowienie się, czy w podanym przykładzie przepisy nie są zbyt restrykcyjne i czy nie warto rozważyć takich przykładów w ostatecznych pracach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-462.7" who="#GlosZSali">(Czas.)</u>
          <u xml:id="u-462.8" who="#PoselTadeuszArkit">Kiedy mówił mój poprzednik, to pan nie krzyczał: czas, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeszcze raz bardzo państwa proszę. Mamy ponad 3-godzinne opóźnienie.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#PoselTomaszMiroslawDudzinski">(I rośnie.)</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo bym prosił, żeby ono się nie zwiększało, bo dotychczas zwiększa się. Trzech parlamentarzystów zadawało pytania i przekroczenie czasu było ponadpięćdziesięcioprocentowe. Jest 1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeszcze nie tak dawno, przed wyborami, pan premier Donald Tusk naigrywał się, że tylko facet bez prawa jazdy może wydawać pieniądze na fotoradary, a nie na drogi. Polacy mają być kontrolowani w każdym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">(I stracą prawa jazdy.)</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#PoselCzeslawHoc">To jest filozofia Prawa i Sprawiedliwości. A jaka jest obecnie w tej kwestii filozofia rządu PO i PSL? Fotoradary są na każdym zakręcie i praktycznie na każdej prostej, bo rzeczywiście łatwiej jest wprowadzić europejskie, wręcz drakońskie, mandaty niż wybudować europejskie drogi. Polska potrzebuje autostrad, dróg ekspresowych, dróg szybkiego ruchu, modernizacji pozostałych, bezkolizyjnych i bezpiecznych skrzyżowań i zjazdów, prawidłowego i rozsądnego oznakowania dróg, kontroli technicznej samochodów, prawdziwej kontroli tachometrów, kontroli spalin wydobywających się z rur samochodów, skutecznego i bezwzględnego eliminowania tragicznych zagrożeń na drogach z powodu pijanych kierowców, kierowców po zażyciu narkotyków, tudzież kierowców tzw. królów prostej, czyli ścigających się dla zakładów, sprawnej i stale dostępnej pomocy drogowej, sprawnego ratownictwa medycznego i wypadkowego itp. Tego wymaga bezpieczeństwo ruchu na polskich drogach, oczywiście połączone z rozsądną jazdą wszystkich kierowców.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-464.4" who="#PoselCzeslawHoc"> Fotoradar może być tylko jednym z elementów poprawy bezpieczeństwa na drogach, ale nie jedynym.</u>
          <u xml:id="u-464.5" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Premierze! Panie Ministrze! Nie prywatyzacja, nie kastracja, lecz infrastruktura drogowa. Być może rząd pomylił pojęcie autokracji z automotoryzacją. Czy projektodawcy tego projektu ustawy są przekonani...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#PoselCzeslawHoc">...że kierowca będzie bardziej wypoczęty, jadąc samochodem z Kołobrzegu do Warszawy 12 godzin?</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">(Czas.)</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#PoselCzeslawHoc">Dlaczego rząd nie proponuje kompleksowych, racjonalnych i skutecznych rozwiązań, zapewniających bezpieczeństwo na polskich drogach? Dziękuję i przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jak widać, ciężko jest przestrzegać limitu.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo na drogach zależy od jakości dróg i budowy nowych dróg, których ciągle nie ma. Kary są drastycznie podwyższane, a to nie rozwiąże problemów bezpieczeństwa drogowego. Kary powinny być adekwatne do wynagrodzeń i dochodów większości obywateli. Budowa fotoradarów nie jest panaceum na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dlaczego są kary za przekroczenie prędkości już o 5 km/h? Jest to przecież w granicach błędu statystycznego. Dlaczego Platforma Obywatelska nie skupia się na zwalczaniu pijanych kierowców, którzy są największym zagrożeniem dla bezpieczeństwa? W uzasadnieniu brak jest danych w tym względzie, jak gdyby kierowcy ci w ogóle nie powodowali wypadków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#PoselMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! W pełni zgadzam się z intencją wnioskodawców, że należy położyć kres trwałemu wizerunkowi naszego kraju, w którym wskaźniki stanu bezpieczeństwa na drogach należą do najniższych w Europie. Nie mogę jednak zgodzić się z treścią uzasadnienia, w którym wnioskodawcy twierdzą, że ograniczenie prędkości w wyniku utworzenia sieci bądź gąszczu fotoradarów jest jedynym sposobem na poprawę bezpieczeństwa. Trudno też uwierzyć w to, że winą za aż 92% wypadków powinno się obarczyć wyłącznie kierowców i pieszych, zważywszy na naszą fatalną infrastrukturę drogową, cechującą się koleinami, wybojami i niespotykaną ciasnotą oraz ograniczoną płynnością ruchu. Nikt w uzasadnieniu nie wspomniał, że jest to jedna z głównych przyczyn.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#PoselMarekPolak">Mam pytanie, które chcę skierować do pana ministra. Czy wobec faktu, że do wielu kolizji i wypadków nierzadko dochodzi na drogach ciasnych, zatłoczonych, gdzie prędkość sama z siebie jest ograniczana z powodu ogromnego natężenia ruchu, nie należy w pierwszej kolejności skupić uwagi na budowie i modernizacji sieci dróg, zwłaszcza autostrad, a dopiero w dalszej kolejności budować system ograniczenia prędkości? Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Adama Rogackiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeden z polityków Platformy przyznał kiedyś, że co innego głosi się w kampanii, a co innego już po wyborach. Miał być cud. Mieliśmy jeździć po dobrych drogach. A co jest dzisiaj? Propozycja Platformy Obywatelskiej w kwestii poprawy bezpieczeństwa jest tak naprawdę sięgnięciem do portfeli Polaków.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#PoselAdamRogacki">Co proponuje Platforma? Zamiast bezpiecznych, dobrych dróg - 1000 fotoradarów, zamiast obwodnic miast i miasteczek - mandat w wysokości 1000 zł. Najgorsze jest to, że zamiast surowych kar dla osób notorycznie łamiących przepisy Platforma proponuje bezkarność dla bogatych piratów drogowych. Likwidacja punktów karnych, a co za tym idzie zagrożenia utraty prawa jazdy, spowoduje bezkarność osób bogatych. Jest wiele osób, które stać na wysokie mandaty. Wydatek rzędu kilku tysięcy złotych miesięcznie nie jest dla nich żadnym wydatkiem. Stąd moje pytanie, jaka będzie realna kara dla osoby bogatej, która notorycznie łamiąc przepisy, jeżeli chodzi o kwestię prędkości, będzie cały czas płaciła mandaty, po prostu jako podatek od tego, że ma luksusowy samochód i stać ją na szybką jazdę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Gadowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam właściwie kilka pytań i chciałbym skierować je również do pana ministra, aby przypomniał naszym kolegom z PiS-u, jak w latach 2005-2007 rosła liczba wypadków, czy się zwiększała, czy malała. Jak zmieniła się liczba osób, które traciły życie w wyniku tych wypadków? Ile autostrad, dróg szybkiego ruchu zostało wybudowanych w latach 2005-2007 oraz jak te statystyki wyglądają na tle innych krajów Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Było wiele dyskusji, słów krytyki, ale mam nadzieję, że znalazło się również kilka pochwał czy wyrazów aprobaty dla ustawy, którą przed chwilą się zajmowaliśmy, i to dobrze. Natomiast oczywiście nie jest ona doskonała.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">W związku z tym mam również pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czym podyktowane jest odstąpienie od naliczania punktów karnych?</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#PoselKrzysztofGadowski"> Oczywiście wszyscy chcemy kary i ta kara powinna być nieuchronna. Być może kary zapisane w tym projekcie są za wysokie i należałoby to jeszcze raz przedyskutować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz zmianie niektórych innych ustaw przewiduje się dodanie w ustawie o drogach publicznych nowego art. 20b, na mocy którego zarządcy dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich mieliby obowiązek ponosić koszty instalacji, usunięcia, naprawy i utrzymania stacjonarnych urządzeń samoczynnie ujawniających i zapisujących za pomocą technik utrwalania obrazu naruszenia przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami, co obciążałoby budżety jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Chciałbym zapytać przedstawiciela wnioskodawców, czy zostało sporządzone wyliczenie, jakie to byłyby koszty i skąd jednostki samorządu terytorialnego miałyby wziąć środki na ich pokrycie. Czy są to nowe zadania dla samorządów bez środków finansowych na ich realizację? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Matuszczaka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#PoselZbigniewMatuszczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie ulega wątpliwości, że nadmierna prędkość jest częstą przyczyną wypadków drogowych, jednakże projekt ustawy i jego uzasadnienie sprawiają wrażenie, jakoby przekroczenie dozwolonej prędkości było nieomal jedynym problemem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Chciałbym więc zapytać, na jakiej podstawie takie założenie zostało przyjęte. Czy są to dane wynikające z opinii biegłych w zakresie ruchu drogowego, czy też np. ustalenia zawarte w wyrokach sądowych? Chciałbym również zwrócić uwagę, że w przytoczonych statystykach całkowicie pominięto zły stan dróg, wadliwe rozwiązania komunikacyjne czy też nienajlepsze oznakowania drogowe.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#PoselZbigniewMatuszczak">Drugie pytanie. Jakie jest uzasadnienie drakońskiego środka w postaci podwojenia wysokości nałożonej kary w przypadku nieuiszczenia jej w terminie siedmiu dni od daty doręczenia decyzji administracyjnej?</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#PoselZbigniewMatuszczak">Ostatnie pytanie. Jakie będą faktyczne koszty utworzenia Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w strukturze Inspekcji Transportu Drogowego, z uwzględnieniem docelowej liczby urządzeń rejestrujących? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Niewątpliwie problem wypadków drogowych należy do najbardziej palących kwestii, jakie trzeba rozwiązać. Oczywiście jestem świadom statystyk, które mówią, że skuteczna kontrola prędkości należy do najlepszych sposobów na obniżenie liczby wypadków. Dlatego też osobiście popieram ideę stworzenia Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym. Uważam jednak - to moje osobiste przemyślenie - iż jest to jednak działanie niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Chciałbym więc zapytać, czy rząd planuje rozważenie możliwości podniesienia wieku, w którym można byłoby uzyskać prawo jazdy. Wiele państw Europy Zachodniej tak zrobiło, co ocaliło wiele ludzkich istnień.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Ostatnie pytanie. Szanowny panie ministrze, stanowi wielki problemem, a w zasadzie jest niemożliwe zidentyfikowanie rejestracji motocykla przez radar stacjonarny. Rejestracja motocykla znajduje się z tyłu pojazdu, z przodu po prostu jej nie ma. Czy rząd rozważa lub czy w sferze zamysłów rządu jest działanie zmierzające do docelowego oznakowania motocykla w jego przedniej części? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! W projektowanym art. 129b w ust. 4 proponuje się, że strażnicy gminni i miejscy będą mogli dokonywać czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem przenośnych urządzeń rejestrujących w miejscu i w czasie uzgodnionym z właściwym miejscowo komendantem powiatowym, miejskim lub komendantem stołecznym Policji. Jednak głównym zadaniem strażników miejskich czy gminnych jest dbałość o ład i porządek, który u nas jest bardzo daleki od ideału. W przeszłości strażnicy ci mieli już takie dodatkowe obowiązki. Powodowało to, że właściwie cel powołania tych służb został zaniedbany.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, kto będzie zwracał samorządom koszty tych usług? Na jakiej zasadzie będzie rozliczana ich służba w zakresie kontroli ruchu drogowego? Czy będzie możliwe kontrolowanie przez samorządy wykonywanych obowiązków, jeżeli strażnicy część swych zadań będą uzgadniać z komendantami Policji?</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#PoselJerzyGosiewski"> Kto w przypadku wykorzystywania strażników do kontroli ruchu drogowego będzie pilnował ładu i porządku w gminie czy w mieście? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-482.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Sońtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#PoselKrzysztofSonta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na dzień przed ciszą wyborczą pan premier Donald Tusk odwiedził Radom. Miał tam spotkanie ze studentami w Wyższej Szkole Handlowej. Byłem uczestnikiem tego spotkania. Donald Tusk przepraszał za spóźnienie, ale jechał z Warszawy drogą nr 7. Narzekał na powolne budowanie dróg, na niebudowanie odcinka od Białobrzegów do Grójca. Mówił, że podróżuje jak zwykły obywatel, nawet PR-owsko naśladował ruchy kierownicą. Mówił, że przyjechał sam, a nie, tak jak premier Kaczyński, limuzyną z ochroną BOR-u. W swoim wystąpieniu narzekał na opresyjność państwa i prawa pod rządami Prawa i Sprawiedliwości i Jarosława Kaczyńskiego. Było to zaledwie w październiku ubiegłego roku. Nie minął rok, a pan premier przesiadł się do limuzyny, korzysta z ochrony BOR-u i nastąpiła nagła zmiana stanowiska, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#PoselKrzysztofSonta">. Zamiast budowania stawiamy fotoradar. Z tej opresyjności państwa i prawa korzysta pan premier. Przecież tysiąc złotych kary plus jej wielokrotność to jest dwa tysiące. Co się stało, panowie z Platformy Obywatelskiej, panowie posłowie, że zgłaszacie taki projekt? Czyżby pan premier Tusk o tym nie wiedział, czy po prostu punkt widzenia zależy od punktu siedzenia?</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#PoselKrzysztofSonta">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Rębka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam: czas - 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#PoselJerzyRebek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Powtórzę słowa wypowiedziane tutaj przez mojego klubowego kolegę, posła Rogackiego, który wspomniał o tym, że jeśli odstąpimy od punktów karnych, to wtedy na polskich drogach będzie wolny pas szybkiego ruchu dla bogatych. Myślę, że powinniśmy bardzo roztropnie do tego podejść.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#PoselJerzyRebek">Natomiast kwestia, którą chciałbym poruszyć, dotyczy urealnienia, aktualizacji miejsc faktycznie stwarzających zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego. Chodzi nie tylko o tereny położone na peryferiach miast i na obszarach wiejskich, ale nawet w samych miastach. Urealnienie to polegałoby na tym, że znaki drogowe miałyby faktycznie odzwierciedlać zagrożenie. Są przecież takie tereny, na których faktycznie żadnego zagrożenia nie ma, bo do najbliższych zabudowań jest kilka kilometrów, a stoi znak ograniczenia prędkości i często policja egzekwuje należności.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#PoselJerzyRebek"> To jest nieporozumienie, buduje się, że tak powiem, dysproporcje pomiędzy kierującymi a przedstawicielami wymiaru sprawiedliwości. Proszę o wzięcie tego pod uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Grabicką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja przede wszystkim chciałabym poznać stanowisko rządu w tej sprawie, jako że jest to projekt poselski.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#PoselKrystynaGrabicka">Druga sprawa: chciałabym dowiedzieć się od przedstawiciela wnioskodawcy, w jakich krajach Europy są stosowane rozwiązania podobne do tych z przedłożonego projektu.</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#PoselKrystynaGrabicka">Trzecia sprawa: Czy nie lepiej budować dobre drogi niż karać za jazdę po złych drogach?</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#PoselKrystynaGrabicka">I mam jeszcze pytanie do przedstawicieli rządu. Dobrze byłoby, gdyby był przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, ponieważ moim zdaniem ten projekt jest niekonstytucyjny, w szczególności stoi w sprzeczności z art. 77 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#PoselKrystynaGrabicka">I ostatnie pytanie: Czy Platformie Obywatelskiej wydaje się, że po drogach publicznych jeżdżą wyłącznie bogaci ludzie związani z Platformą Obywatelską i z PSL? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-488.7" who="#PoselWieslawWoda">(Nie z PSL.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie do rządu: Czy rząd zamierza przyjrzeć się działalności szkół nauki jazdy? Pytam, ponieważ to, do czego dochodzi na tych kursach, po prostu, że tak się wyrażę, woła o pomstę do nieba. Uczestnicy kończący kursy nauki jazdy zdają egzaminy po kilka, kilkanaście razy. Świadczy to o tym, że te szkoły niestety nie działają prawidłowo. Czy nie należałoby jednak ujednolicić toku nauczania?</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#PoselWaldemarWrona">Drugie pytanie: Czy rząd zamierza podwyższyć próg, od którego będzie można otrzymać prawo jazdy? Pytam z tego względu, że dowiedzione jest w statystykach, iż najwięcej wypadków powodują nietrzeźwi kierowcy oraz młodzi, w przypadku których przeważa tzw. brawura.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#PoselWaldemarWrona">I trzecie pytanie: Czy nie należałoby zastanowić się nad wysokością mandatów? Mandaty wydają się bowiem o wiele za wysokie. Należy pamiętać, że duża grupa ludzi pracuje jako przedstawiciele handlowi, zarobki nie są zbyt wysokie i jeżeli dostaną takie kary, obniży się ich poziom życia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Krząkałę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Coroczne statystyki dotyczące wypadków na polskich drogach wyglądają zatrważająco. Co gorsza, liczba ofiar śmiertelnych utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie już od kilku lat, co niezbyt dobrze wpływa na postrzeganie polityki bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Wskaźniki te plasują nasz kraj na szarym końcu pośród wszystkich krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Ministrze! Nie ulega wątpliwości, że powinniśmy uczynić wszystko, aby zmienić ten niekorzystny stan rzeczy. Nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym jest zatem niezbędnym posunięciem. W związku z tym mam do pana ministra kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#PoselMarekKrzakala">Czy utworzenie systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym faktycznie doprowadzi do istotnego ograniczenia liczby wypadków w ruchu drogowym? Jak podobne systemy automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym sprawdzają się w innych krajach Unii Europejskiej? Dlaczego przyjęto różne wysokości kar pieniężnych za te same wykroczenia? Przykładowo za przekroczenie dopuszczalnej prędkości w obszarze zabudowanym o 50 km/h kierowca zapłaci 1000 zł, podczas gdy za identyczne wykroczenie na autostradzie jedynie 700 zł. Czy nie należałoby ujednolicić tych przepisów?</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#PoselMarekKrzakala">I ostatnia sprawa. Słuchając niektórych moich poprzedników, dziwiłem się, że dyskutują na temat liczby fotoradarów. Wystarczy przestrzegać prawa, a bezpieczeństwo na pewno wzrośnie. W tym zakresie kara finansowa będzie spełniać funkcję wychowawczą. Dura lex, sed lex, czyli twarde prawo, ale prawo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Pietę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#PoselJaroslawPieta">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Każdy projekt, który zmierza do zmniejszenia liczby wypadków, zasługuje na uwagę i rozpatrzenie go, zwłaszcza gdy mówimy o ratowaniu życia bądź zdrowia ludzkiego. Niemniej jednak mam kilka wątpliwości, uwag i kilka pytań, które chciałbym zaprezentować.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#PoselJaroslawPieta">Pierwsze dotyczy art. 140a</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#PoselJaroslawPieta">To samo dotyczy również naruszenia popełnionego przez osobę czasowo przebywającą na terenie Rzeczypospolitej. Z mojej praktyki wyraźnie wynika, że karanie cudzoziemców jest bardzo trudne, i choć jestem zwolennikiem równego traktowania, to jednak mam wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#PoselJaroslawPieta">Wątpliwości mam również co do art. 140a</u>
          <u xml:id="u-494.5" who="#PoselJaroslawPieta">I ostatnia kwestia. Co do kar pieniężnych za naruszenie, to również uważam, że są one zbyt wysokie, a przede wszystkim zgadzam się z tym, że powinno to być ujednolicone, a nie powinno odnosić się do obszarów zabudowanych, niezabudowanych czy dróg ekspresowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Milcarza, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#PoselHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#PoselHenrykMilcarz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, na jakiej podstawie przyjmuje się, że powołanie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w strukturze Inspekcji Transportu Drogowego i wymierzanie za przekroczenie prędkości wysokich kar administracyjnych zamiast mandatów zapewnią przyśpieszenie i usprawnienie postępowania w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#PoselHenrykMilcarz">Czy uwzględniono okoliczności, że wymierzanie kar w drodze decyzji administracyjnej, bez zmian Kodeksu postępowania administracyjnego, spowoduje konieczność nie tylko zawiadamiania sprawców o wszczęciu postępowania, ale także zawiadamiania go o zakończeniu postępowania, możliwości zapoznania się z aktami sprawy i złożenia własnych wniosków dowodowych?</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#PoselHenrykMilcarz">Czy wzięto pod uwagę, że osobie ukaranej karą administracyjną będzie przysługiwało odwołanie do II instancji, a następnie skarga do Sądu Administracyjnego? Czy wyczerpanie tej zgodnej z obowiązującym prawem drogi postępowania</u>
          <u xml:id="u-496.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-496.5" who="#PoselHenrykMilcarz"> będzie istotnie szybsze niż ukaranie mandatem karnym? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najpierw zadam pytanie skierowane do pana posła wnioskodawcy. Zakładam, że jest pan również kierowcą. Czy polski kierowca ma jakieś prawa? Czy Prawo o ruchu drogowym zabezpiecza polskiemu kierowcy, że może na polskich drogach przejechać w ciągu godziny 50 km? Zakładam, że mam spotkanie poselskie w odległości 50 km. Jaki mam założyć czas przejazdu, żeby dotrzeć? Jeżdżę codziennie po trasie, na której rok temu ktoś postawił znak 30 km/h. Te 30 km/h jest niczym nieuzasadnione. Wiadomo, że ja tę prędkość przekraczam, bo nie będę jeździł 30 km/h, gdyż jest to niemożliwe, i ile będę płacić według waszego projektu? Przecież to są absurdy. Najpierw trzeba uregulować</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#PoselStanislawStec"> odpowiedzialność za stawianie znaków drogowych, żeby znaki drogowe były adekwatne do aktualnych stanów dróg. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PoselWieslawWoda">Panie Marszałku! Chcę wrócić do pytania, które postawiłem w czasie mojego klubowego wystąpienia. W jaki sposób będzie dokonywany pomiar prędkości motocykla i jak ten motocyklista będzie identyfikowany?</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#PoselWieslawWoda">Po drugie, dlaczego proponuje się powołanie nowego funduszu i realizację różnych operacji bankowych i finansowych? Przecież ta instytucja nie jest powołana do tego, żeby prowadzić jakieś gry na giełdzie czy gdzieś.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#PoselWieslawWoda">Wreszcie pytanie skierowane do rządu: Czy rząd pracuje nad pełną nowelizacją kodeksu, Prawa o ruchu drogowym, tak by uwzględnić różne aspekty, żeby ten kodeks był po prostu obowiązujący przez kilka najbliższych lat?</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#PoselWieslawWoda">Wreszcie pani poseł Grabicka wypowiedziała się, że jest to projekt, pod którym podpisali posłowie PSL. Nie. Pani poseł, jest to poselski projekt posłów Platformy. Posłowie PSL nie podpisywali się. Szkoda, że wyszła pani po zadaniu pytania. Widocznie odpowiedź panią nie interesuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Czesaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czy jest pan poseł Andrzej Adamczyk, Prawo i Sprawiedliwość?</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-501.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 6 października 2007 r. Donald Tusk, obecnie premier, grzmiał na konwencji wyborczej Platformy Obywatelskiej w Poznaniu: Każde dziecko wie, że wypadków jest więcej, bo jest więcej samochodów, a dobrych dróg nie przybywa. Nieudacznicy z rządu PiS tej prawdy nie pojęli. Zauważyłem też fenomen. Drogi są coraz gorsze, ale na ulicach pojawiły się fotoradary. Polacy mają być kontrolowani w każdym miejscu. Utrudnić ludziom życie do maksimum, a na końcu ich skontrolować, wszystkich bez wyjątku - to jest filozofia PiS. Tylko facet, który nie ma prawa jazdy, może wydawać pieniądze na fotoradary, a nie na drogi.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#PoselAntoniBladek">Dziś, kiedy pochylamy się nad projektem ustawy posłów Platformy Obywatelskiej zwiększającej znacząco liczbę fotoradarów, rodzi się pytanie: Co się zmieniło przez rok, że dochodzi do tak gwałtownej zmiany w stanowisku PO?</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#PoselAntoniBladek"> Czy przybyło dróg, które wybudowała rządząca Platforma Obywatelska? Czy drogi są coraz lepsze, czy coraz gorsze? Czy statystyki śmiertelności wypadków w Polsce, którymi posługiwał się obecny premier Donald Tusk w kampanii wyborczej, uległy zmianie? Tak naprawdę nic się nie zmieniło. Powstaje pytanie: Czyżby pomysłodawcy tego projektu z Platformy Obywatelskiej utracili prawo jazdy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Raniewicza, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję, panie ministrze, że pan wytrwał tyle czasu w tych ławach i z trudem, ale jednak, nas wysłuchuje. Analiza zagrożeń występujących w ruchu drogowym dokonywana w kolejnych latach wskazuje bez żadnych wątpliwości, że jednak nadmierna prędkość jest podstawowym zagrożeniem, które powoduje najwięcej wypadków śmiertelnych. Co do tego nie możemy się spierać. Teraz chodzi tylko o to, jakie wybierzemy narzędzia, aby te zagrożenia można było jak najskuteczniej eliminować. Powyższy wprowadzany system niewątpliwie będzie narzędziem skutecznym, kwestią otwartą jest to, na ile. Czy pokuszono się o analizę dotyczącą tego, w jakim stopniu wprowadzenie tego systemu spowoduje spadek wypadków i ofiar śmiertelnych?</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#PoselGrzegorzRaniewicz">Panie ministrze, czy dojrzeliśmy już do tego typu rozwiązań w Prawie o ruchu drogowym, aby jednak na autostradach, gdzie ta prędkość może być dużo wyższa, wzorem np. Niemiec znieść limity prędkości, tak aby kierowcy mogli troszeczkę szybciej podróżować? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chmielowca, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PoselZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jako zdyscyplinowany poseł chciałbym oświadczyć, że na pewno w tej minucie się zmieszczę. Mam pytania do posła wnioskodawcy. Wszyscy doskonale wiemy, że samorządy są w posiadaniu fotoradarów. Chciałbym zadać dwa pytania: W jaki sposób zostaną one włączone do Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym? Kto poniesie ewentualne koszty włączenia w system? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Ziemniaka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz zmianie niektórych innych ustaw przewiduje w art. 140a</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#PoselWojciechZiemniak">Nawiązując do wystąpienia posła sprawozdawcy, który powiedział na końcu, że wnioskodawcy są elastyczni, prosiłbym to pytanie wziąć pod rozwagę w toku dalszych prac nad tym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Ożoga, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#PoselStanislawOzog">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytania są krótkie. Podobnie jak wcześniej poseł Chmielowiec pytał o fotoradary, które są w dyspozycji samorządów, chciałbym zapytać, czy te 127 fotoradarów, które w tej chwili są w dyspozycji Policji, znajdzie się w tym systemie. Kolejne pytanie dotyczy tego, ile docelowo ma być tych fotoradarów. Mam jeszcze jedno pytanie i zarazem chciałbym podziękować panu ministrowi, że odważył się przyjść na debatę o tym dość ˝ciekawym˝ projekcie. Chciałbym się dowiedzieć, jakie jest stanowisko rządu wobec tych kuriozalnych propozycji, które zawarte są w tym projekcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Siarkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PoselEdwardSiarka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W związku z propozycją zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym chcę zadać właściwie dwa pytania. Mianowicie w projekcie ustawy przewidziano - to jest konsekwencja również wprowadzenia tych zapisów - zdecydowany wzrost ilości urządzeń rejestrujących. Tymczasem można by powiedzieć, że nie ilość, ale jakość i wydajność tych urządzeń jest równie istotna. Otóż gdy badamy wydajność polskich urządzeń, to okazuje się, że średnio wykonują one dziennie - to są dane Policji - dziesięć zdjęć. To samo urządzenie we Francji wykonuje kilkadziesiąt zdjęć więcej. Skąd się biorą takie różnice i taka wydajność naszych urządzeń? To są dane Policji i dlatego je tutaj przytoczyłem.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#PoselEdwardSiarka">Wreszcie jeżeli chodzi o drugą kwestię, o którą chciałbym zapytać, to z tytułu nakładanych kar w roku 2008 przewidywaliśmy wpływy do budżetu w wysokości 450 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#PoselEdwardSiarka"> To jest to, co wpływa do budżetu, zresztą podobnie kształtowało się to również w poprzednich latach. W związku ze wzrostem kar za przekroczenie prędkości chciałbym zapytać, jaką wysokość wpływów z tego tytułu przewidujemy w najbliższych latach. Jak państwo to liczą? Dziękuję bardzo. Przepraszam za czas.</u>
          <u xml:id="u-512.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuj bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Kamińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PoselTomaszKaminski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Postaram się pogodzić posłów PiS i posłów Platformy. Jedni mówią, że w poprzedniej kadencji nie powstawały drogi, drudzy mówią, że w tej.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#GlosZSali">(Ale w waszej też nie.)</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#PoselTomaszKaminski">Te drogi nie powstają i nie powstawały ani w tej, ani w tamtej kadencji</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#PoselTomaszKaminski"> w takim tempie, w jakim powinny. Ale szanowni państwo, aby karać kierowców, należy im stworzyć warunki do jazdy. A jakie te warunki są, wszyscy widzimy. Do posła sprawozdawcy: Boguchwała - dobrze znane są słynne wysepki, Kolbuszowa - panie pośle Chmielowiec - kolejne wysepki. To jest brak warunków. Panie ministrze, chcę zadać pytanie: Dlaczego nie rozpoczynamy dyskusji o bezpieczeństwie na drogach od raportu NIK na temat sytuacji w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i od tego, jakie zmiany w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, oprócz oczywiście zmian kadrowych, które cały czas się powtarzają, przeprowadzić, aby te drogi powstawały?</u>
          <u xml:id="u-514.5" who="#PoselTomaszKaminski">Drugie pytanie jest do posła sprawozdawcy: Jakie koszty poniesie obywatel? Ponieważ to oczywiście on je poniesie; firma wynajmująca samochód czy firma transportowa musi się zabezpieczyć, aby zniwelować koszty, które poniesie, ponieważ w myśl tej ustawy to właściciel pojazdu będzie ponosił koszty przekroczenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Moskala, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Odniosę się też do wypowiedzi mojego przedmówcy. Może to Platforma nic nie zrobiła, a może PiS, natomiast SLD tak dużo zrobiło, że już nie ma nic do zrobienia - pewnie tak, panie Tomaszu, musiałbym powiedzieć. Natomiast na pewno zdrowie i życie są bezcenne. Tutaj każde działanie, każde systemy, które się pojawiają, a mają na celu ochronę zdrowia i życia, na pewno trzeba popierać. Z tym że na ile jest prawdą to, że rzeczywiście statystycznie każdy postawiony radar to ochrona iluś tam istnień ludzkich czy ochrona zdrowia. Pewnie należałoby iść w tym kierunku, że nie 1000, ale 10 tys., stawiajmy radary co kilometr. A wtedy co? Mamy pewność, że oto rzeczywiście chronimy życie? Bo jeżeli to jest prawda, to tak pewnie trzeba zrobić, nie patrzeć na koszty, tylko na ochronę życia. Proponowałbym tutaj panu przewodniczącemu rozważyć to, żeby rzeczywiście umiejscowić te radary co kilometr, jeżeli tylko to rzeczywiście będzie chroniło zdrowie i życie.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Mam pytanie do pana ministra: Czy jest jakiś rządowy program rozwoju dróg lokalnych, żeby połączyły się z drogami krajowymi, bo jest rządowy program rozwoju dróg krajowych, natomiast czy minister rozważa taki program? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Usłyszeliśmy na tej sali, z tej mównicy, że ten projekt nie jest zamiast budowy dróg, ale jest równolegle do budowy dróg. Należałoby się z tym zgodzić, natomiast mam poważne wątpliwości, które są związane z faktami z mojego, że tak powiem, podwórka. Panie ministrze, wracam do pytania, które już zadawałam. W latach 70. została wybudowana tzw. estakada, droga krajowa 79. Na odcinku Katowice-Bytom ma iść nowy jej ślad, jest projekt, wszystkie uzgodnienia, można przystąpić do budowy. A na tej sali słyszę, że jest zagrożenie, że będziemy musieli oddać miliony euro, a ta budowa już mogłaby ruszyć, i ministerstwo się upiera i mówi, że nie, że będziemy remontować tę estakadę, która stanowi ewidentne zagrożenie dla tysięcy pojazdów przejeżdżających codziennie tą trasą. Dlatego, panie ministrze, proszę powiedzieć, czy będzie budowany nowy ślad drogi 79 czy nie? To jest bardzo ważna inwestycja. W świetle tego, co tu słyszymy, naprawdę nie rozumiem, nad czym się ministerstwo, nad czym się rząd zastanawia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Tyszkiewicza, Platforma Obywatelska</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do pytań, które już dzisiaj się pojawiły w dyskusji nad tym projektem, chciałem spytać o możliwość rezygnacji z jazdy na światłach przez cały rok, szczególnie w miastach, gdzie ulice są oświetlone. Wątpię, żeby na przykład w Warszawie w ciągu dnia zapalone światła wpływały na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Czy jest możliwa rezygnacja z tego przepisu, szczególnie w miastach, gdzie ulice są oświetlone i funkcjonują na przykład czujniki zmierzchu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Namyślaka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PoselWitoldNamyslak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Proponowany w ustawie system kontroli prędkości stanowi odpowiedź na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa na drogach. Daje on jednocześnie organom państwa narzędzie do walki ze zjawiskiem jazdy z nadmierną prędkością. Na uwagę zasługuje fakt, że finansowanie budowy systemu jest możliwe dzięki środkom finansowym Unii Europejskiej. Panie ministrze, jakie środki finansowe będą potrzebne na realizację całego systemu kontroli prędkości, w jakim okresie będzie on wprowadzony? Jakie środki mamy do wykorzystania w ramach środków Unii Europejskiej, czy zostaną one w pełni wykorzystane? Jakie wpływy z wprowadzenia systemu przewiduje ministerstwo i na jakie cele zostaną one przeznaczone? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Kamińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze pytanie do posła wnioskodawcy. Jaki jest sens instalowania fotoradarów na autostradach, gdzie zazwyczaj ruch jest bezkolizyjny, gdzie tak naprawdę nie ma skrzyżowań z drogami podporządkowanymi, gdzie powinien być ruch płynny, szybki, aby jak najszybciej i bezpiecznie dotrzeć z punktu A do punktu B? Nigdzie na Zachodzie nie widziałem fotoradarów, wprowadzamy kuriozalne rozwiązania. Zgadzam się z Tomaszem Kamińskim z Lewicy, który powiedział, że żeby karać, trzeba najpierw stworzyć dobre warunki do jazdy. I pytanie do rządu. Panie ministrze, Platforma Obywatelska w woj. podlaskim prowadziła kampanię pod hasłem: obwodnice nie obietnice, obiecała, że rozwiąże problem obwodnicy Augustowa. Dzisiaj mieliśmy kolejną demonstrację zdesperowanych mieszkańców i przewoźników, bo ciągle wiele osób ginie w Augustowie, nadal nie ma obwodnicy. Rząd obiecał, że to zrobi, że będzie lepszy niż Prawo i Sprawiedliwość i nie dotrzymuje słowa. Co tak naprawdę rząd zamierza zrobić w tej i innych sprawach, jeżeli chodzi o obwodnice? Jeszcze raz powtórzę, panie ministrze, hasło do zapamiętania: obwodnice nie obietnice.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Kopycińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa Prawo o ruchu drogowym, jak powiedział nie tak dawno pan poseł Woda, była zmieniana 70 razy. Podejrzewam, że podobnie taryfikator stawek za wykroczenia drogowe, każdorazowo zresztą przy jego zmianie podnoszono stawki mandatów za poszczególne wykroczenia, i to drastycznie - o 200, 300, 400%. I co? I nic, jak kierowcy szybko jeździli, tak nadal jeżdżą. Liczba wykroczeń polegających na przekroczeniu prędkości systematycznie rośnie i oczywiście nie ma to nic wspólnego ze zwiększeniem wykrywalności. Dlatego zapytam: czy znany jest panu, panie ministrze, choć jeden przypadek zmniejszenia występowania danego wykroczenia drogowego po zwiększeniu stawki mandatu za jego popełnienie? Nie znam takiego przypadku, na pewno w Polsce nic takiego nie wystąpiło. Mogę tylko zaapelować, panie ministrze: są nam potrzebne szerokie, bezpieczne drogi, a nie dukty najeżone fotoradarami. I od razu sobie wyobrażam, że przed każdym fotoradarem stoi zakaz, ograniczenie prędkości do 30 km, bo to jest standard. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Adamczyka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozpocznę od cytatu klasyka z ubiegłego roku: Polacy mają być kontrolowani w każdym miejscu, to filozofia PiS - powiedział klasyk. Klasyk powiedział także: tylko facet bez prawa jazdy może wydawać pieniądze na fotoradary, a nie na drogi. Panie ministrze, ten klasyk to pana szef, to premier Tusk, to są słowa premiera Tuska. Cieszę się bardzo, że Platforma Obywatelska zmieniła zdanie, i Donald Tusk. Cieszę się bardzo, że doceniła potrzebę dbałości o bezpieczeństwo na naszych drogach. Mam pytanie: dlaczego rząd proponuje tak wysokie kary, różne od obecnie obowiązującego taryfikatora, który policja stosuje za przekroczenia prędkości? Czym kieruje się wnioskodawca, proponując obciążanie kierowców tak wysokimi karami?</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Bardzo krótko odpowiem panu Tomaszowi Kamińskiemu, zadając pytanie panu ministrowi. Panie ministrze, czy pamięta pan, że rząd Prawa i Sprawiedliwości w poprzedniej kadencji ocenił, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad jest instytucją niewydolną, która nie może budować dróg, co napisał w uzasadnieniu do projektu ustawy o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czy pan poseł Czesak chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#PoselEdwardCzesak">(Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Wyczerpaliśmy listę posłów zapisanych do głosu.</u>
          <u xml:id="u-529.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Tadeusza Jarmuziewicza.</u>
          <u xml:id="u-529.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam, że mamy duże opóźnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Doskonale rozumiem pańskie sugestie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Chcę, żeby obrady nie trwały do godz. 4 rano, bo potem będą wypadki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W paru miejscach zdumiałem się tą dyskusją, bo ona momentami szła w takim kierunku: co robić, żeby nie przestrzegać prawa, co zrobić, żeby można było dalej uprawiać fikcję, że jest prawo o ruchu drogowym, które mówi, że jest oznakowanie, jest ograniczenie prędkości, mamy pewien porządek, że na terenie zabudowanym jedziemy z taką prędkością, a w niezabudowanym z inną; i pretensje o to, że tego typu wykroczenia mogą być karane. Państwo wiecie, jak wygląda poszanowanie prawa i stan świadomości Polaków, jeżeli chodzi o przestrzeganie przepisów ruchu drogowego w obszarze prędkości. Mamy absolutną fikcję. Znaki ograniczenia prędkości są kompletnie ignorowane, nie zwracamy na nie uwagi. Doszliśmy w tej chwili do takiego stanu. W bardzo wielu zapytaniach zostało powiedziane, że występują jednocześnie dwa zjawiska, budowanie szybsze, wolniejsze, ktoś jest bardziej zadowolony z tego procesu, ktoś jest mniej zadowolony, ale trwa budowanie i remontowanie dróg, zresztą zgodnie z harmonogramem, który państwo zatwierdziliście - patrzę na posłów PiS - chodzi o program budowy dróg na lata 2008-2012, zamknięty w 150 projektach, który rząd Platformy Obywatelskiej i PSL realizuje.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Bardzo dobrze, cieszymy się.)</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Realizuje, OK, nie dyskutuję. Natomiast państwo chcecie jednocześnie doprowadzić do takiej oto sytuacji: teraz zajmiemy się budowaniem, a tym, żeby było bezpieczniej, zajmiemy się dopiero wtedy, kiedy skończymy budować, w międzyczasie zaś zabijajmy się na potęgę na drogach.</u>
          <u xml:id="u-532.4" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Nieprawda, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-532.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Proszę jednak zauważyć, że my proponujemy rozwiązanie - mówię o posłach z Platformy Obywatelskiej, ja jestem z Platformy, więc pozwalam sobie mówić ˝my˝ - aby na tych, którzy nie przestrzegają prawa, nakładać restrykcje. Proszę wymyślić inne narzędzie po to, by wskazywać i skutecznie trafiać z karami finansowymi do tych, którzy łamią prawo.</u>
          <u xml:id="u-532.6" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Cieszymy się, że kontynuujecie myśl premiera Jarosława Kaczyńskiego.)</u>
          <u xml:id="u-532.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Ale coś bliżej? Muszą obok siebie funkcjonować jednocześnie dwa zjawiska: budowanie dróg i troska o bezpieczeństwo ludzi na drogach. Proponujemy dzisiaj narzędzie z obszaru wysokich technologii, a więc rozpoznanie na podstawie sfotografowanego - od razu odpowiadam wielu z państwa - od tyłu samochodu czy motocykla, bo tak technologicznie będzie to wyglądało. W związku z tym proszę się nie obawiać, że nieoznakowany z przodu motocykl nie będzie mógł być wykryty i nie będzie mógł być stwierdzony właściciel tego pojazdu.</u>
          <u xml:id="u-532.8" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(I pasażerka.)</u>
          <u xml:id="u-532.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Zdjęcia będą wykonywane z tyłu pojazdu. W związku z tym od razu mamy częściową odpowiedź na pytania techniczne, które się pojawiały.</u>
          <u xml:id="u-532.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Miejsca lokalizacji fotoradarów, uwagi dotyczące tego, że będą one wszędzie naćkane. Mówiono nawet tutaj żartobliwe o tym, żeby nie stawiać dziesięciu tysięcy. Tysiąc fotoradarów to mniej więcej zdefiniowanie około tysiąca najbardziej niebezpiecznych miejsc w Polsce, gdzie się ludzie zabijają. Nie są to miejsca, gdzie najłatwiej złapać kierowcę, który przekracza szybkość, tylko zdefiniowane miejsca, gdzie występowała śmierć na drodze. Tak więc lokowaniu tych fotoradarów towarzyszy pewna filozofia. To nie jest miejsce, gdzie złapiemy kierowcę i dowalimy mu mandat, tylko to jest miejsce, gdzie wystąpiła śmierć na drodze. Takie było kryterium.</u>
          <u xml:id="u-532.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Odpowiadam jeszcze raz: moje wielkie zdumienie dotyczyło tego, jak można prowadzić dyskusję nad tym, jak uciec od przestrzegania prawa. To jest fenomen. Partia, która ma w nazwie ˝i sprawiedliwość˝, państwo chcecie prawa. My mówimy o tym, w jaki sposób wprowadzić narzędzia służące do przestrzegania istniejącego prawa.</u>
          <u xml:id="u-532.12" who="#PoselKarolKarski">(Prawo i regulamin Sejmu nakazują odpowiadać na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-532.13" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Obowiązkiem jest odpowiedzieć, prawda? Nie wszystkie pytania... Szanowni państwo, między innymi panie pośle, nie wiem, czy pan zauważył, ale projekt jest poselski. Prawda? W związku z tym jako przedstawiciel rządu mógłbym powiedzieć, że dopiero w tej chwili z nim się zapoznałem.</u>
          <u xml:id="u-532.14" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Na te pytania, które zdążyłem zanotować, odpowiem państwu. Natomiast mam świadomość tego, że to może być nie wszystko. Już w czasie wystąpień klubowych padały rozmaite pytania. Dlaczego szczególnie na sieci dróg krajowych? Ano dlatego, że sieć dróg krajowych w sieci dróg publicznych stanowi zaledwie 5%, a ginie tam ponad 40% ludzi. W związku z tym naturalne jest to, że koncentrujemy się w tych miejscach - podobnie jak to jest z lokalizacją fotoradarów w konkretnych punktach czy miejscach - gdzie występują śmiertelne wypadki.</u>
          <u xml:id="u-532.15" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Tysiąc złotych za... Rzeczywiście budził dość duże emocje - w bardzo wielu pytaniach to się przewijało - poziom kary finansowej nakładanej na kierującego. To znaczy, jeżeli koło szkoły jest ograniczenie prędkości do 50 km na godzinę, a facet jedzie 110 km na godzinę, czyli przekracza dozwoloną prędkość, to jak państwo wyceniacie stopień grozy, jaką tworzy ten ktoś w miejscu koło szkoły, jadąc szybciej niż 50 km, łamiąc ograniczenie?</u>
          <u xml:id="u-532.16" who="#PoselMarekMatuszewski">(A jeśli jedzie koło szkoły o godz. 24?)</u>
          <u xml:id="u-532.17" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Proszę pana, nie ma takich zapisów, to znaczy w ogóle prawo nie powinno być przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-532.18" who="#PoselMarekMatuszewski">(A widzi pan.)</u>
          <u xml:id="u-532.19" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">W bardzo wielu pytaniach pojawiała się kwestia, którą można by skonkludować w ten sposób, że na pewno będzie przeprowadzana akcja inwentaryzacji oznakowania na drogach, która - zgadzam się tu, wielu z państwa poruszało ten temat - jest czasami bezsensowna. Wymagany jest rozsądek przy decydowaniu o lokalizacji bardzo wielu znaków drogowych, które, myślę, wskutek złej lokalizacji też poczyniły znaczne spustoszenia w naszej świadomości. Jeżeli bowiem źle ustawiony znak stoi latami i jeździmy, widząc bezsensowność jego lokalizacji, to domyślam się, że może mijać ochota do przestrzegania prawa w tym miejscu, w którym widzimy bezmyślność podejmujących decyzje. W związku z tym mówię z całą odpowiedzialnością, że będzie daleko idąca akcja inwentaryzacji tego, co jest na drodze. Na pewno te fotoradary, które będą pracowały w ramach tego systemu, będą bardzo dokładnie oznakowane. Nie będzie znamion policjanta siedzącego w krzakach. To będzie bardzo wyraźne oznakowanie: człowieku, zdejmij nogę z gazu, bo stwarzasz niebezpieczeństwo i za chwilę tysiąc złotych nie będzie twoje. Bardzo wyraźna informacja będzie przekazana kierowcy. Tyle, jeśli chodzi o sugestię pana posła, to, co zdążyłem zanotować krok po kroku.</u>
          <u xml:id="u-532.20" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Pani poseł Masłowska i wielu innych posłów... Przy tej okazji może też hurtem odpowiem na temat jazdy na światłach. Szanowni państwo, ukazały się badania przeprowadzone przez jedną z renomowanych pracowni badań społecznych, które ewidentnie wskazują, jakie jest nastawienie społeczeństwa. Jest to jedna z odpowiedzi na pytanie. Społeczeństwo ewidentnie twierdzi, że jazda na światłach podwyższa poziom bezpieczeństwa w Polsce. Mówienie zaś o obiektywnych, namacalnych dowodach w statystykach wypadkowych po kilku miesiącach jest nieuczciwe. To się musi zobiektywizować poprzez upływ czasu. Musi minąć rok, półtora roku, żeby można było powiedzieć, że rzeczywiście ze statystyk wynika tak albo tak. Minęło za mało czasu.</u>
          <u xml:id="u-532.21" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Pan poseł Woźniak pytał o to, dlaczego to nie policja będzie obrabiała informacje pochodzące z tych fotoradarów. Dlatego że filozofia tego systemu jest taka, iż w całości będzie to oparte na informatyce. Będzie to polegało na tym, że sfotografowany samochód z czytelną tablicą będzie komunikował się z CEPiK-iem, Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców, i na podstawie softwarowych narzędzi będzie generowana kara administracyjna, na podstawie danych, bez udziału policjanta. To jest pełna automatyka. Za chwilę przejdę do finansowania tego systemu, bo państwo też o to pytaliście. To jest system, który będzie kosztował około 200 mln zł, z czego 175 mln pochodzi z Unii. Mamy historyczną okazję, żeby za czyjeś pieniądze zafundować sobie system przestrzegania prawa w Polsce i zmniejszenia liczby śmiertelnych ofiar na drodze. Proszę państwa, macie coś lepszego do zaproponowania? Posłowie Platformy Obywatelskiej mówią, że możemy uratować - nie chcę się licytować, tylko powiem państwu, że Francuzi przez trzy lata w tych miejscach, gdzie to wprowadzili, doprowadzili do 30-procentowego spadku liczby wypadków śmiertelnych - z 6 tys. 2 tys. osób, gdyby to wprost transponować na warunki polskie. Warto. Ale to przebiega równolegle. To znaczy tak: najpierw zbudujmy drogi, niech się w międzyczasie zabijają, a potem wrócimy do tego, w jaki sposób wyegzekwować przestrzeganie prędkości przez ludzi. Równolegle. To znaczy do 2012 r. niech się zabijają, po 2012 r. wrócimy do tematu.</u>
          <u xml:id="u-532.22" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Poseł Arkit pytał - były takie pytania z zakresu techniki - między innymi o błędy we wskazaniach szybkościomierzy. Panie pośle, to robota chyba bardziej dla ekspertów policyjnych i inspekcji transportu drogowego niż dla polityków. Nie wiem, na ile błąd wnoszony przez złe wskazanie licznika w samochodzie i jaki błąd może zawierać sam odczyt dokonany przez fotoradar, bo to też pewnie będzie jakoś skalibrowane i zeskalowane, na ile te błędy mogą zakłócić prawdziwość sytuacji. O równoległości procesów wspominałem.</u>
          <u xml:id="u-532.23" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Niektórzy z państwa, m.in. poseł Gwiazdowski, troszczyli się o to, jak samorządy będą musiały łożyć środki na utrzymanie fotoradarów, które będą umieszczone przy ich drogach. Chcę państwu powiedzieć, że jeżeli fotoradary będą przy drogach samorządowych, 95% środków trafi do samorządów, z czego 50% będzie zaznaczone - na drogi. 50% ze środków pozyskanych na fotoradadach znajdujących przy drogach samorządowych będzie oznakowane, będzie dla nich znaczona kasa.</u>
          <u xml:id="u-532.24" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Wspominałem już o aktualizacji miejsc - pytał o to poseł Rębek. Rzeczywiście świadoma polityka w obszarze fotoradarów powinna się sprowadzać również do tego. Nie wiem dokładnie, czy ten projekt o tym traktuje, ale chyba nie - chodzi o aktualizację miejsc niebezpiecznych. O przeglądzie oznakowania mówiłem. Sytuacja może się zmieniać, mogą się pojawiać nowe niebezpieczne miejsca, a w wyniku zmian architektonicznych na drodze niektóre miejsca mogą się stać mniej niebezpieczne. W związku z tym narzędzie, które proponujemy, jeśli chodzi o wprowadzenie większego bezpieczeństwa na drogach, też powinno to obejmować te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-532.25" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Wielu z państwa posłów pytało, gdzie są takie rozwiązania. Wspominałem, że oprócz Francji stosują je Włochy i Holandia. W kilku krajach jest to wdrażane, natomiast w tych trzech z całą pewnością już funkcjonuje, a efekty podobne do tych, jakie są we Francji, przynosi po trzech latach.</u>
          <u xml:id="u-532.26" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Mówicie państwo o prawie dla bogatych. Jeśli się będzie jechać przez Polskę, te mandaty się będą dodawały. Jeżeli człowiek bogaty będzie jechał z wielką prędkością z Gdańska na południe i pięć razy trafi na fotoradar, to nie będzie miał 5 tys. Proszę się nie litować nad kimś, kto łamie prawo.</u>
          <u xml:id="u-532.27" who="#GlosZSali">(Ale my zaostrzamy, chcemy zaostrzenia.)</u>
          <u xml:id="u-532.28" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Żeby było więcej niż 1 tys. zł?</u>
          <u xml:id="u-532.29" who="#GlosZSali">(Może byłyby punkty jeszcze?)</u>
          <u xml:id="u-532.30" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Ale będzie kłopot z identyfikacją.</u>
          <u xml:id="u-532.31" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Proszę państwa, jest kilka wątków, których tu pewnie nie podkreślę, ale mamy naprawdę niezły materiał do dyskutowania w komisji. Nie za wszystkie państwa uwagi będę umierał. Jeżeli chodzi o...</u>
          <u xml:id="u-532.32" who="#PoselRomualdAjchler">(Panie ministrze, nie można zabierać emerytury za 20 km na godzinę.)</u>
          <u xml:id="u-532.33" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Można przecież nie przekraczać prędkości. Jaką karę proponuje pan dla tych, co przekroczyli prędkość?</u>
          <u xml:id="u-532.34" who="#PoselRomualdAjchler">(Ustawicie 20 km na godzinę...)</u>
          <u xml:id="u-532.35" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Karę 40 zł czy 50 zł, tak?</u>
          <u xml:id="u-532.36" who="#PoselRomualdAjchler">(Niech będzie 1 tys. zł, tyle maszyna przyśle, zabierzecie emerytowi całą emeryturę. Kto to widział? To liberalny projekt.)</u>
          <u xml:id="u-532.37" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Poseł Milcarz pytał, na jakiej podstawie sięgnęliśmy po ten projekt. Na podstawie doświadczeń innych krajów, gdzie świadomość społeczna i odpowiedzialność kierowców została zdegradowana, tak jak u nas, jeżeli chodzi o przestrzeganie prędkości. W związku z tym okazało się w tych trzech krajach, że najłatwiej do świadomości dotrzeć przez kieszeń.</u>
          <u xml:id="u-532.38" who="#GlosZSali">(Tak...)</u>
          <u xml:id="u-532.39" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Tak. Taki był powód. Skoro innym się udało, my też spróbujemy. Jestem gotów do dyskusji na forum komisji. Tak się składa, że będę prowadził tę ustawę. W związku z tym chcę państwa zapewnić, że nie za wszystkie zapisy będziemy umierali. To jest nasz pomysł na to, żeby uratować kilkaset czy może parę tysięcy istnień ludzkich. Jesteśmy otwarci na inne pomysły.</u>
          <u xml:id="u-532.40" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Pan poseł Woda zadał pytanie, na które już odpowiedziałem. Technologia, która zostanie zaproponowana, polega na robieniu zdjęć z tyłu. Konstrukcja zarówno samochodów, jak i motocykli jest taka, że na zdjęciach robionych z tyłu numer rejestracyjny będzie czytelny.</u>
          <u xml:id="u-532.41" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Pan poseł Ożóg pytał o stanowisko rządu. To, co mówię, jest doraźne. Nie mamy dokumentu jako takiego. Pojawi się on z całą pewnością, kiedy Sejm rozpocznie pracę. Dzisiaj odbywa się pierwsze czytanie projektu poselskiego. W związku z tym o niektórych sprawach dowiedziałem się w tej chwili od posła sprawozdawcy, natomiast proszę mi uwierzyć, że taki dokument pojawi się lada dzień.</u>
          <u xml:id="u-532.42" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Na pytanie pani poseł Nowak już odpowiadałem, że będzie to budowane równolegle.</u>
          <u xml:id="u-532.43" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Pan poseł Namyślak, jeszcze raz kwestia pieniędzy. Z 204 mln, bo tyle będzie kosztował ten projekt, 175 mln pochodzi z Unii Europejskiej. Byłoby trochę haniebne... Chciałbym słyszeć państwa posłów PiS-u, gdybyśmy te pieniądze zmarnowali.</u>
          <u xml:id="u-532.44" who="#PoselKarolKarski">(Można je wydać na budowę dróg.)</u>
          <u xml:id="u-532.45" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Ale są to znaczone pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-532.46" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Można je przeznaczyć na takie researche, badania. W związku z tym albo się schylamy, albo nie.</u>
          <u xml:id="u-532.47" who="#GlosZSali">(Jak zagwarantujecie, że do 2010 r. wybudujecie autostrady, to jesteśmy za...)</u>
          <u xml:id="u-532.48" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Panie pośle, nie można o wszystkim rozmawiać naraz. Dzisiaj mówimy o tym, że mamy pomysł na to, jak wprowadzić wyższy poziom bezpieczeństwa na drogach. Nie możemy rozmawiać naraz o światłach, o programie budowy dróg, o tym, że PiS przedstawił program, że Platforma go przyjęła... Skupmy się na czymś, jeżeli mamy dojść do konkluzji, z których by coś wynikało.</u>
          <u xml:id="u-532.49" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyTadeuszJarmuziewicz">Panie marszałku, to chyba tyle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Zbigniewa Rynasiewicza.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam o czasie. Mamy duży poślizg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym wszystkim moim koleżankom i kolegom, którzy brali udział w dyskusji, bardzo serdecznie podziękować za wypowiedzi, które dotyczyły projektu przedstawionego przez grupę posłów. Dziękuję również przedstawicielom klubów, które w zdecydowanej większości opowiedziały się za dalszymi pracami nad tym projektem w Komisji Infrastruktury i w Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji. Myślę, że jest to jest dobra decyzja, bo chodzi o dyskusję o tym, w jaki sposób chronić życie ludzkie, nawet w takich niekomfortowych warunkach, kiedy na dyskusję na temat dotyczący bezpieczeństwa na polskich drogach oczywiście nakładamy dyskusję o stanie polskich dróg, o zaawansowaniu inwestycji na tychże drogach, o budowie nowych dróg. Wyciągamy jednocześnie w sposób jednoznaczny wnioski, które często padały z tej mównicy, że skoro nie mamy odpowiedniej liczby, odpowiedniej długości autostrad i dróg ekspresowych, to nie powinniśmy mówić o tym, jak powinno wyglądać bezpieczeństwo na drogach już istniejących.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Uważam, że jest tu pewna różnica. Posłowie z Komisji Infrastruktury i z Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji mieli okazję wielokrotnie rozmawiać na tematy dotyczące bezpieczeństwa na polskich drogach. Mieli okazję również na wyjazdowym posiedzeniu w Legionowie zapoznać się, można powiedzieć, że wręcz w sposób bezpośredni, ze skutkami wypadków na polskich drogach. Chciałbym podziękować za to Komendzie Głównej Policji, obecnemu tutaj dyrektorowi Biura Ruchu Drogowego inspektorowi Jackowi Zalewskiemu. Nie ukrywam, że podczas dyskusji na temat corocznego raportu o stanie bezpieczeństwa na polskich drogach byłaby potrzebna taka prezentacja. Byłoby dobrze, gdyby obejrzało ją jak najwięcej posłów. Myślę, że wtedy oprócz powszechnej wiedzy o tym, o czym mówi się potocznie, mamy także wiedzę opartą na bezpośrednim doświadczeniu. Wtedy inaczej rozmawiamy o tym, czy spośród ponad 5 tys. osób, które zginęły na polskich drogach w ubiegłym roku, można było przynajmniej część z nich uratować. A można.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Myślę, że ta ustawa, która jest w sumie drobną nowelizacją dotyczącą jednego elementu: kontroli nad prędkością pojazdów na polskich drogach, służy stworzeniu warunków, które są już w innych krajach europejskich, włączeniu się w ujednolicony system obowiązujący w całej Europie, pozwalający Polsce tworzyć rozwiązania, które zostały już przyjęte gdzie indziej i się sprawdziły.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#PoselZbigniewRynasiewicz">Bardzo się cieszę, że stanowiska klubów są takie, aby w dalszym ciągu procedować nad tymi rozwiązaniami, i za takie stanowiska klubów dziękuję. Byłoby dobrze, gdyby w toku dalszych prac, czyli w połączonych komisjach, jeżeli taka będzie decyzja Wysokiej Izby, jak również, mam nadzieję, już w specjalnej podkomisji, odbywała się dyskusja tylko i wyłącznie merytoryczna, bo taka w tej kwestii jest potrzebna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-535.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 859).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Jacka Czaję w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, który mam zaszczyt dziś państwu zaprezentować, przewiduje wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego, które stanowić będzie formę obecnego postępowania upominawczego. Celem proponowanej regulacji jest podniesienie sprawności postępowania cywilnego przez wprowadzenie nowoczesnego informatycznego systemu umożliwiającego sprawne rozpoznawanie pozwów i podniesienie jakości obsługi stron w postępowaniu sądowym.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Zaproponowane w omawianym projekcie zmiany zmierzają do odciążenia sądów od rozpoznawania przede wszystkim spraw drobnych, których stan faktyczny nie jest skomplikowany i nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego. Nie wyłącza to jednak możliwości stosowania nowego trybu w sprawach, w których dochodzone są także inne roszczenia, o bardziej skomplikowanym charakterze. W związku z tym w projekcie nie wprowadzono ograniczenia wysokości roszczeń, których można dochodzić w elektronicznym postępowaniu upominawczym, podobnie jak w dotychczasowym postępowaniu upominawczym.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Elektroniczne postępowanie upominawcze jest przeznaczone głównie dla tzw. powodów masowych, których roszczenia są udowodnione dokumentami, najczęściej fakturami bądź rachunkami, ale mogą z niego korzystać nie tylko oni, zakres podmiotowy jest bowiem nieograniczony. Z kolei zakres przedmiotowy tego postępowania odrębnego obejmuje roszczenia pieniężne oraz wskazane przez przepisy szczególne innego rodzaju roszczenia.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Proponuje się utworzenie e-sądu jako wydziału cywilnego sądu rejonowego, który będzie rozpoznawać sprawy tylko i wyłącznie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Natomiast do rozpatrywania zażaleń na zarządzenia przewodniczącego oraz orzeczenia sądu elektronicznego, np. postanowienie o odrzucenie pozwu lub sprzeciw od nakazu zapłaty, będzie właściwy jeden e-sąd, to znaczy wydział odwoławczy sądu okręgowego.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Wskazane e-sądy, sądy obu instancji wyznaczy minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia. Taki model jest konsekwencją przyjęcia założenia, że elektroniczne postępowanie upominawcze powinno być prowadzone w sposób maksymalnie skomasowany, nie we wszystkich sądach, lecz w sądach wydzielonych, w których można zbudować odpowiednią infrastrukturę techniczną. Taka infrastruktura, w celu zapewnienia maksymalnej wydajności przedsięwzięcia, nie może być budowana dla małej ilości spraw. Przeprowadzone analizy wskazują, że właściwym modelem jest przekazanie wszystkich spraw tylko jednemu sądowi rejonowemu, proponowane rozwiązanie nie przesądza jednak tego, że będzie to model docelowy. Może to być w przyszłości modyfikowane.</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Projekt przewiduje, że czynności sądu, referendarza sądowego i przewodniczącego prowadzącego elektroniczne postępowanie upominawcze będą prowadzone tylko elektronicznie, zarówno w sądzie rejonowym, jak i w sądzie II instancji.</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Wysoki Sejmie, projektowane elektroniczne postępowanie upominawcze opiera się na następujących założeniach. Po pierwsze, czynności w elektronicznym postępowaniu upominawczym są utrwalane tylko w systemie informatycznym, gdyż założeniem nowego trybu jest rezygnacja z prowadzenia akt w tradycyjnej formie papierowej. Komunikacja między powodem i sądem będzie odbywać się wyłącznie w drodze elektronicznej, a między pozwanym i sądem - w drodze tradycyjnej, chyba że pozwany sam zainicjuje komunikację elektroniczną, wysyłając pismo tą drogą.</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po drugie, korespondencja stron postępowania z sądem odbyswać się będzie z wykorzystaniem specjalnej skrzynki pocztowej, zakładanej na potrzeby danego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po trzecie, strony będą opatrywać wnoszone pisma podpisem elektronicznym. Możliwe będzie posłużenie się zarówno tzw. bezpiecznym podpisem elektronicznym, weryfikowanym ważnym kwalifikowanym certyfikatem, jak i podpisem elektronicznym składanym jedynie przy użyciu loginu i hasła. Dopuszczenie posługiwania się zwykłym podpisem elektronicznym ma na celu umożliwienie powszechnie dostępnej i taniej elektronicznej identyfikacji obywateli.</u>
          <u xml:id="u-538.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po czwarte, elektroniczny obieg informacji pozwoli na elektroniczną archiwizację akt sądowych.</u>
          <u xml:id="u-538.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po piąte, do pism wnoszonych do sądu nie będą dołączane odpisy, załączniki ani pełnomocnictwa.</u>
          <u xml:id="u-538.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po szóste, powód identyfikowany za pomocą loginu i hasła będzie wnosił opłatę za pośrednictwem systemów rozliczeniowych gwarantujących uiszczenie opłaty, natomiast powodowie masowi oraz profesjonalni pełnomocnicy będą mogli wnosić opłaty przelewem, co wiąże się z podwyższonym poziomem ich identyfikacji przy wykorzystaniu podpisu elektronicznego. Sposoby uiszczenia opłat określone zostaną w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-538.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po siódme, od pozwu będzie pobierana opłata wynosząca 1/4 opłaty pobieranej w postępowaniu zwykłym. Opłata w wysokości 1/4 nie będzie uzupełniana w razie wniesienia sprzeciwu, uchylenia nakazu zapłaty i stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty oraz, tak jak dotychczas, będzie zwracana w razie zwrotu pozwu. Taka regulacja ma na celu skłonienie jak największej liczby powodów do rezygnacji ze zwykłego postępowania upominawczego.</u>
          <u xml:id="u-538.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po ósme, w razie wniesienia sprzeciwu przez pozwanego sprawa będzie przekazana do sądu według właściwości ogólnej. System elektroniczny e-sądu będzie tak urządzony, że w razie konieczności przekazania sprawy system sam wskaże sąd właściwy miejscowo na podstawie adresu pozwanego.</u>
          <u xml:id="u-538.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po dziewiąte, w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie nakazu zapłaty wydanego w projektowanym postępowaniu tradycyjny tytuł wykonawczy zastąpiony zostanie tytułem istniejącym tylko w systemie teleinformatycznym. Istnienie tego tytułu zostanie zweryfikowane w drodze elektronicznej przez właściwego komornika.</u>
          <u xml:id="u-538.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po dziesiąte, powód nie będzie miał możliwości korzystania ze zwolnienia od kosztów sądowych. Rozpatrywanie wniosków o zwolnienie z kosztów sądowych w znacznym stopniu wydłużałoby postępowanie, co jest sprzeczne z celem proponowanych zmian. Eliminacja możliwości uzyskania zwolnienia z kosztów sądowych nie narusza praw powoda, który będzie mógł wybrać drogę tradycyjnego postępowania upominawczego, jeżeli chce skorzystać ze zwolnienia. Jeśli natomiast chodzi o zażalenie na postanowienie sądu elektronicznego oraz skargę na orzeczenie referendarza sądowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, to wprowadzono zasadę, że są one wolne od opłat sądowych.</u>
          <u xml:id="u-538.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po jedenaste, w elektronicznym postępowaniu upominawczym czynności mogą wykonywać także referendarze sądowi.</u>
          <u xml:id="u-538.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Szczegółowe omówienie projektowanej regulacji zawarto w uzasadnieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-538.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Warto również omówić skutki finansowe projektowanej regulacji. Projekt będzie w całości finansowany ze środków budżetu państwa. Szacuje się, że koszt jego wdrożenia i realizacji w pierwszym roku funkcjonowania elektronicznego postępowania upominawczego wyniesie około 14 370 tys. zł. Wydatki na wynagrodzenia wraz z pochodnymi kształtować się będą na poziomie 2514 tys. zł przy założeniu, że liczba pracowników merytorycznych w pierwszym roku funkcjonowania e-sądu jako wydziału sądu rejonowego wynosić będzie 35 osób, w tym 1 sędzia, 12 referendarzy i 22 urzędników, a e-sądu odwoławczego jako wydziału sądu okręgowego - 12 osób, w tym 4 sędziów i 8 urzędników.</u>
          <u xml:id="u-538.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W drugim i trzecim roku działania e-sądu w zależności od potrzeb i stopnia zainteresowania korzystających z tej drogi dochodzenia roszczeń przewiduje się ewentualne zatrudnienie po 5 dodatkowych osób, co powinno spowodować wzrost wydatków w stosunku do pierwszego roku funkcjonowania e-sądu jedynie o około 264 tys. zł rocznie. Wydatki na utworzenie nowych miejsc pracy kształtować się będą na poziomie 140 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-538.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Koszt wytworzenia systemu wynosić będzie ok. 8850 tys. zł, a wydatki na jego utrzymanie i rozwój winny zamknąć się kwotą około 2 mln zł w stosunku rocznym.</u>
          <u xml:id="u-538.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Wskazane koszty wytworzenia systemu obejmują zbudowanie sieci lokalnej i stworzenie dostępu do platformy elektronicznego postępowania upominawczego dla podmiotów zewnętrznych, utworzenie odpowiedniej liczby stanowisk komputerowych, koszt urządzeń specjalistycznych, w tym drukarek i maszyn kopertujących, koszt serwerów, licencji na oprogramowanie, w tym oprogramowanie systemowe, koszt baz danych i aplikacji e-sąd, szkoleń, prac organizacyjnych itp.</u>
          <u xml:id="u-538.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Na koszt utrzymania i rozwoju systemu składać się będą wydatki związane z serwisem i rozwojem infrastruktury, zakupem i uzupełnieniem bazy, urządzeń specjalistycznych, aktualizacją i serwisem serwerów wraz z oprogramowaniem aplikacji e-sąd, usługami dostępowymi do Internetu i systemu bankowości, materiałami eksploatacyjnymi i utrzymaniem obsługi systemu. Wydatki związane z zabezpieczeniem bazy lokalowej nie powinny przekroczyć kwoty 864 tys. zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-538.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jednocześnie przewiduje się obniżenie kosztów funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Zmniejszą się zasadniczo wydatki sądownictwa związane z obsługą pozwów. Zastosowanie walidacji danych przy wypełnianiu pozwu zredukuje praktycznie do zera koszty wezwań do uzupełnienia jego braków, a wprowadzenie dla powoda obowiązku elektronicznej komunikacji z sądem oraz dokonywanie mu doręczeń w tej formie obniży znacząco wydatki na korespondencję, dotychczasowo funkcjonowały bowiem doręczenia papierowe.</u>
          <u xml:id="u-538.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Przyjęcie zasady prowadzenia akt w formie elektronicznej wyeliminuje koszty ich funkcjonowania w formie papierowej, ze wszystkimi tego konsekwencjami finansowymi, w tym kosztami archiwizacji. Szacuje się, że już w pierwszym roku funkcjonowania systemu może wpłynąć około 400 tys. pozwów w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Całkowity koszt ich obsługi w tradycyjnym postępowaniu stanowiłby wydatek sądownictwa rzędu 21 400 tys. zł. Odpowiednio szacowany koszt obsługi takiej ilości pozwów w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie powinien przekroczyć 6400 tys. zł, co daje oszczędność na poziomie ok. 15 mln zł. Uzyskana kwota to redukcja kosztów funkcjonowania sądownictwa w wysokości ok. 70%. Oznacza to, że całkowite nakłady na system powinny skompensować się z oszczędnościami już w pierwszym roku jego funkcjonowania, a dalsze lata przyniosą już istotne oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-538.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Można zatem sformułować tezę, że korzyści wynikające z tytułu wprowadzenia systemu e-sądu powinny przeważyć nad ewentualnymi negatywnymi skutkami dla budżetu z tytułu zmniejszenia opłat sądowych w elektronicznym postępowaniu upominawczym i wydatkami na jego powstanie oraz funkcjonowanie już w pierwszym roku działania e-sądu.</u>
          <u xml:id="u-538.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W ocenie rządu wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego przyczyni się do dalszego usprawnienia funkcjonowania sądownictwa powszechnego. Dlatego też zwracam się do Wysokiej Izby o poparcie omawianego rządowego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Rybickiego w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PoselSlawomirRybicki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 859.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#PoselSlawomirRybicki">Debatujemy dziś nad rządowym projektem ustawy, której celem jest usprawnienie postępowania upominawczego poprzez wprowadzenie do Kodeksu postępowania cywilnego równolegle elektronicznego postępowania upominawczego, czyli nowoczesnego informatycznego systemu umożliwiającego sprawne rozpoznawanie pozwów, a także podwyższenie jakości obsługi stron w postępowaniu sądowym w sprawach cywilnych, gospodarczych i pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PoselSlawomirRybicki">Inną ważną przesłanką proponowanych zmian jest odciążenie sądów od rozpoznawania spraw drobnych, nieskomplikowanych, niewymagających prowadzenia postępowania dowodowego.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#PoselSlawomirRybicki">Pan minister wszechstronnie przedstawił uzasadnienie ustawy, prezentując propozycje konkretnych przepisów tego ważnego, a zarazem odważnego projektu wprowadzającego do Kodeksu postępowania cywilnego bardzo nowoczesne rozwiązania. Dlatego w dalszej części swojego wystąpienia skoncentruję się na tych przepisach, które mogą budzić obawy i wątpliwości natury ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#PoselSlawomirRybicki">Mianowicie, spośród wielu przepisów projektu proponuje się, że komunikacja między powodem i sądem elektronicznym będzie odbywać się wyłącznie w drodze elektronicznej, natomiast między pozwanym a sądem elektronicznym w drodze tradycyjnej, chyba że pozwany sam zaproponuje komunikację elektroniczną. Projekt przesądza, że czynności sądu, referendarza i przewodniczącego będą prowadzone tylko elektronicznie, a więc wymaga również wprowadzenia takiej drogi postępowania dla sądu odwoławczego.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#PoselSlawomirRybicki">Ważną cechą elektronicznego postępowania upominawczego jest szybkość wydawania orzeczenia. W związku z tym wprowadza się zasadę, że w postępowaniu tym nie dołącza się odpisów pisma, załączników i pełnomocnictwa.</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#PoselSlawomirRybicki">Wysoki Sejmie! Proponowana w projekcie konstrukcja jest z pewnością bardzo odważna, ale oceniając projekt należy mieć na uwadze nie tylko tę teoretyczną poprawność przyjętej konstrukcji elektronicznego postępowania upominawczego, ale również aspekty czysto praktyczne. Po pierwsze, pewną przeszkodą w prawidłowym funkcjonowaniu elektronicznego postępowania upominawczego może być sposób funkcjonowania Poczty Polskiej. W praktyce powszechne są sytuacje, w których listonosz nie weryfikuje, czy pod danym adresem rzeczywiście zamieszkuje wskazana na przesyłce osoba - często nie ma możliwości dokonania takiej weryfikacji - a jedynie pozostawia tzw. awizo w skrzynce. Doręczony w ten sposób nakaz uprawomocnia się, stając się tytułem egzekucyjnym. Argument taki można oczywiście łatwo odeprzeć, wskazując, że w zwykłym postępowaniu upominawczym, jak również w każdym innym postępowaniu obowiązują te same zasady. Należy jednak pamiętać, że w innych postępowaniach sąd ma możliwość realnej oceny twierdzeń powoda w oparciu o załączony do pozwu materiał dowodowy. W postępowaniu upominawczym, jeżeli sąd dojdzie do wniosku, że wskazane w pozwie fakty budzą wątpliwości, to znaczy nie znajdują wystarczającego poparcia w załączonym materiale dowodowym, kieruje sprawę do zwykłego trybu. W proponowanym postępowaniu elektronicznym sąd praktycznie nie ma żadnej możliwości zweryfikowania twierdzeń powoda, gdyż nie załącza się dowodów uzasadniających roszczenie, co w połączeniu z przeszkodami natury faktycznej, np. dotyczącymi doręczeń przesyłek, powoduje, że projekt wydaje się obarczony pewnym ryzykiem. Wspomnianą wątpliwość usunąć można poprzez wskazanie w treści ustawy obowiązku dołączania do pozwów skanowanych dokumentów, czyli dowodów potwierdzających roszczenie, jak również zeskanowanego pełnomocnictwa. Pozwoli to wyeliminować ewentualne nadużycia w zakresie reprezentacji. W takim wypadku sąd mógłby choćby w ograniczonym stopniu weryfikować zasadność zgłaszanych roszczeń, a także wiarygodność pełnomocnictw.</u>
          <u xml:id="u-540.7" who="#PoselSlawomirRybicki">Po drugie, pod uwagę należy brać również poziom kultury prawnej w Polsce w aspekcie ewentualnych zjawisk skrajnych. W ramach funkcjonowania elektronicznego postępowania upominawczego w dużym uproszczeniu stwierdzić można, że konieczność sfałszowania dokumentu wymaga pokonania znacznie silniejszej bariery psychologicznej niż wprowadzenie do systemu informatycznego nieprawdziwych danych. Co więcej, kwalifikacja prawnokarna przestępstwa w postaci fałszerstwa dokumentu nie budzi większych wątpliwości, podczas gdy zakwalifikowanie wprowadzenia nieprawdziwych danych do systemu nie jest aż tak oczywiste. Również z tego powodu uzasadnione wydaje się wprowadzenie do projektu wymogu załączania do elektronicznych pozwów zeskanowanych dokumentów potwierdzających formułowane roszczenie.</u>
          <u xml:id="u-540.8" who="#PoselSlawomirRybicki">W powyższy sposób, z jednej strony, osiągnięty zostałby cel postępowania elektronicznego, czyli przyśpieszenie postępowania, zmniejszenie jego kosztów, z drugiej zaś, nakład pracy sędziego nie uległby nadmiernemu powiększeniu. Sędzia musiałby jedynie dodatkowo poddać analizie załączone, zeskanowane dokumenty. W konsekwencji komentowany tryb zbliżyłby się do tradycyjnego postępowania upominawczego, dając jednocześnie korzyści związane z jego uproszczeniem i zmniejszeniem jego kosztów.</u>
          <u xml:id="u-540.9" who="#PoselSlawomirRybicki">Zaproponowany projekt ogranicza rolę sędziów do technicznego zatwierdzania pozwów równoważnego ze swoistym urzędowym akceptowaniem wezwań do zapłaty. Wydaje się, że na aktualnym etapie rozwoju kultury prawnej tego rodzaju rozwiązanie również może budzić pewne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-540.10" who="#PoselSlawomirRybicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wątpliwości i pytania w trakcie prac nad ustawą to naturalne, można powiedzieć, potrzebne zjawisko. Twórcza dyskusja, merytoryczny spór powinny towarzyszyć stanowieniu prawa, bo to z reguły wpływa na jakość uchwalanych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-540.11" who="#PoselSlawomirRybicki">Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej wysoko ocenia nowatorskie rozwiązania zaproponowane przez rząd. Przyczynić się one mogą nie tylko do usprawnienia postępowania upominawczego, ale również do obniżenia kosztów funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Co bardzo ważne, proponowana regulacja powinna również pozytywnie wpłynąć na warunki prowadzenia działalności gospodarczej poprzez m.in. uzyskanie przez przedsiębiorcę szybkiego rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-540.12" who="#PoselSlawomirRybicki">Kończąc, w imieniu swojego klubu opowiadam się za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Bartuś w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 859.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PoselBarbaraBartus">Nowelizacja ta jest rozwiązaniem rewolucyjnym. Pan poseł nazywał to odważnym projektem. Faktycznie tak jest. Ma on na celu wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego, które, według założeń, przyczyni się do sprawniejszego rozpoznawania roszczeń dochodzonych obecnie w trybie nakazu zapłaty. Celem zmian jest odciążenie sądów od rozpoznawania spraw drobnych, w których stan faktyczny nie jest skomplikowany i nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#PoselBarbaraBartus">Proponowane rozwiązanie, według uzasadnienia, pociągnie za sobą istotne ograniczenie kosztów postępowania, zarówno dla wymiaru sprawiedliwości, jak i stron. Chociaż zanim dojdzie do oszczędności, to, po pierwsze, budżet państwa musi wyłożyć, jak się przewiduje, ok. 14 mln zł. Konieczne jest przecież zbudowanie określonej struktury informatycznej.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt zakłada utworzenie e-sądu jako wydziału cywilnego sądu rejonowego, rozpoznającego tylko i wyłącznie sprawy z obszaru całego kraju w nowym postępowaniu odrębnym i daleko posuniętą automatyzację szeregu czynności sądowych. Zaproponowane rozwiązanie ułatwić ma konstruowanie pism procesowych i w sposób istotny ograniczyć prawdopodobieństwo zaistnienia braków formalnych. Ponadto ma eliminować dużą cześć doręczeń papierowych i ustanawia elektroniczną archiwizację akt sądowych w sprawach rozpoznawanych w elektronicznym postępowaniu upominawczym - to wszystko ma eliminować niemal wszystkie koszty związane z postępowaniem klauzulowym i obiegiem papierowych nakazów zapłaty z klauzulą wykonalności.</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#PoselBarbaraBartus">Jak można przeczytać w uzasadnieniu ustawy, elektroniczne postępowanie upominawcze jest przeznaczone głównie dla tzw. powodów masowych, których roszczenia są udowodnione dokumentami, to jest fakturami bądź rachunkami, ale nie tylko do nich. Zakres podmiotowy jest bowiem nieograniczony, dotyczy zarówno przedsiębiorców, jak i podmiotów niebędących przedsiębiorcami. Z kolei zakres przedmiotowy tego postępowania odrębnego obejmuje roszczenia pieniężne i inne, wskazane przez przepis szczególny. W elektronicznym postępowaniu upominawczym będą rozpatrywane sprawy gospodarcze, jednak z wyłączeniem stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, regulujących postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt jest dokumentem opartym o zupełnie inną niż dotychczasowa filozofię w podejściu do informatyzacji administracji publicznej. Wprowadzenie elektronicznego postępowania upominawczego może stanowić przełom w projektowaniu i wdrażaniu systemów informatycznych, których przeznaczeniem jest elektroniczna komunikacja między organami administracji i władzy publicznej a obywatelami.</u>
          <u xml:id="u-542.6" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt ten nie jest jednak wolny od realnych zagrożeń, które były zgłaszane przez różne osoby i różne stowarzyszenia. Wszyscy musimy uznać, że istnieje i istnieć będzie wcale niemała grupa osób, która nigdy nie będzie korzystać z narzędzi, jakich dostarczać będą nowoczesne technologie. Nie można problemu tego załatwić tak, jak to miało miejsce np. w przypadku informatyzacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdy zmuszono płatników składek do składania dokumentów rozliczeniowych drogą elektroniczną. Tym razem problem, o którym mowa, nie dotyczy takiej czy innej technologii, ale konstytucyjnego prawa do równego dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-542.7" who="#PoselBarbaraBartus">Można też zrobić takie założenie, że ze strony powodowej staje silne, zamożne przedsiębiorstwo, dysponujące rozbudowanym zapleczem prawnym i informatycznym czy korporacja, dla których przegranie jednostkowego sporu nie ma ekonomicznego znaczenia. Po przeciwnej stronie jest pozwany znajdujący się często w trudnej sytuacji materialnej, którego nie stać na profesjonalną pomoc prawną, i wobec takiego pozwanego uruchomiona zostaje zautomatyzowana machina, której zatrzymanie nie będzie łatwe, i to także w tych sytuacjach, gdy dochodzone roszczenie nie będzie zasadne.</u>
          <u xml:id="u-542.8" who="#PoselBarbaraBartus">Mój przedmówca mówił właśnie między innymi o sprawie awiza pocztowego. To jest bardzo realne zagrożenie. Zautomatyzowanie procesu dochodzenia roszczeń rodzi poważne zagrożenie, uprawomocnienie się nakazów zapłaty zasądzających nawet nienależne świadczenia. Ten problem też musimy dostrzegać, bo istnieje on już w postępowaniu upominawczym w sądach rejonowych i mimo że zasada wyrażona w paremii łacińskiej ˝Ignorantia iuris nocet˝ jest jedyną możliwą do przyjęcia, to często brak znajomości prawa powoduje tragedie rodzin.</u>
          <u xml:id="u-542.9" who="#PoselBarbaraBartus">Należy również wziąć pod uwagę bezpieczeństwo elektronicznego postępowania upominawczego. Projekt dopuszcza posługiwanie się zwykłym podpisem elektronicznym, a więc konieczne jest dobre zastanowienie się, w jakim stopniu takie postępowanie będzie bezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-542.10" who="#PoselBarbaraBartus">Pragnę zwrócić uwagę na jeszcze jedno. Mimo że cel jest szczytny: wykorzystanie nowych technologii komunikacyjnych do uproszczenia i przyśpieszenia rozpoznawania przez sądy niektórych spraw cywilnych, a co za tym idzie, usprawnienie pracy sądów, to projekt ten został przygotowany niechlujnie.</u>
          <u xml:id="u-542.11" who="#PoselBarbaraBartus">Rozpocznę od art. 1 pkt 9 tego projektu, który brzmi: w art. 130</u>
          <u xml:id="u-542.12" who="#PoselBarbaraBartus">Tak więc mimo szczytnego założenia usprawnienia pracy sądów projekt ma jeszcze wiele wad i zwykłych niedoróbek. Jest to jednak dopiero pierwsze czytanie i mamy nadzieję, że w toku prac uda się ten projekt poprawić.</u>
          <u xml:id="u-542.13" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Stanisława Rydzonia o zabranie głosu w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przedstawiam stanowisko Klubu Poselskiego Lewica wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 859.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PoselStanislawRydzon">Od dłuższego czasu mówiło się w kręgach prawniczych o potrzebie wprowadzenia e-sądu jako jednego z wydziałów sądu rejonowego czy sądu odwoławczego. Przedstawiony projekt rządowy wychodzi naprzeciw tej potrzebie. Autorzy projektu stwierdzają na wstępie uzasadnienia, że pod względem prawnym punktem wyjścia są regulacje postępowania upominawczego zawarte w rozdziale 3, dział V: Postępowanie upominawcze Kodeksu postępowania cywilnego, natomiast pod względem technicznym -rozwiązania funkcjonujące w Wielkiej Brytanii i Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#PoselStanislawRydzon">Na etapie uzgodnień niektóre ośrodki konsultacji i konsultanci stwierdzali, iż w K.p.c. jest już w chwili obecnej zbyt dużo postępowań odrębnych o podobnym charakterze, jak postępowanie nakazowe, upominawcze czy uproszczone. Po co więc wprowadzać kolejne postępowanie o takim charakterze? Zdaniem autorów projektu nie może to być argumentem przeciwko wprowadzeniu do polskiego prawa możliwości kontaktowania się stron z sądem drogą elektroniczną. Tym bardziej że e-sąd zapewni uproszczenie i przyśpieszenie dochodzenia roszczeń pieniężnych, przy znacznym obniżeniu kosztów postępowania sądowego.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt zakłada posłużenie się obecnie istniejącym postępowaniem upominawczym, będąc swoistą mutacją tego postępowania. Według autorów projektu elektroniczne postępowanie stanowić ma jedynie formę postępowania upominawczego zwykłego z pewnymi niezbędnymi odrębnościami. Różnice te zostały uregulowane w rozdziale 1, dział VII: Elektroniczne postępowanie upominawcze. Ponieważ jak wspomniałem na wstępie, w rozdziale 3, dział V: Postępowanie upominawcze uregulowano ogólne rozwiązania dotyczące postępowania upominawczego zwykłego, przeto w projekcie nie było już potrzeby nowej regulacji przepisów dotyczących właściwości sądu, sposobu składania pism procesowych, sposobu dokonywania doręczeń czy szczególnych wymogów dotyczących obowiązku składania pełnomocnictwa procesowego.</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#PoselStanislawRydzon">Z uzasadnienia projektu można wyczytać, że elektroniczne postępowanie upominawcze może zastąpić w przyszłości postępowanie upominawcze zwykłe.</u>
          <u xml:id="u-544.5" who="#PoselStanislawRydzon">Celem wprowadzenia elektronicznego postępowania upominawczego jest odciążenie sądów od rozpoznawania spraw drobnych, nieskomplikowanych, niewymagających przeprowadzenia postępowania dowodowego. Postępowanie to jednakże może być zastosowane także w sprawach o duże kwoty, jeśli powód przedstawi dowody uzasadniające roszczenia.</u>
          <u xml:id="u-544.6" who="#PoselStanislawRydzon">Ze spraw o charakterze ogólnym należy jeszcze wymienić rozwiązanie dotyczące komunikacji między powodem a sądem. Odbywać się ona będzie wyłącznie na drodze elektronicznej, w przeciwieństwie do kontaktów miedzy sądem a pozwanym, które przebiegać będą w formie tradycyjnej, czyli pisemnej, lub elektronicznej, jeśli taka będzie wola pozwanego.</u>
          <u xml:id="u-544.7" who="#PoselStanislawRydzon">Z uwagi na to, iż o szczegółach projektu będzie mowa w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach lub w powołanej przez nią podkomisji, przeto w niniejszym wystąpieniu poruszę tylko kilka propozycji rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-544.8" who="#PoselStanislawRydzon">Pierwszą istotną poprawką jest propozycja dotycząca zmiany art. 17 pkt 4 K.p.c. Do katalogu spraw, które nie należą do właściwości sądów okręgowych, dodano sprawy rozpoznawane w elektronicznym postępowaniu upominawczym.</u>
          <u xml:id="u-544.9" who="#PoselStanislawRydzon">W art. 7 projektu zawarto delegację dla ministra sprawiedliwości do wskazania wydziału sądu okręgowego, który będzie rozpoznawał środki odwoławcze w elektronicznym postępowaniu upominawczym.</u>
          <u xml:id="u-544.10" who="#PoselStanislawRydzon">Z noweli wynika także możliwość przekazania jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawania spraw w wymienionym trybie. Dzięki tej zmianie minister sprawiedliwości będzie mógł wskazywać sądy orzekające w postępowaniu elektronicznym, które będą wyposażone w odpowiednią infrastrukturę techniczną. Projektodawca postanowił, że także postępowanie przed sądem odwoławczym będzie odbywać się elektronicznie. Środek odwoławczy będzie zatem rozpatrywany w oparciu o dokumenty przekazane elektronicznie. By tak mogło się stać, minister sprawiedliwości wskaże właściwy wydział sądu odwoławczego najbardziej, jak wspomniałem, zaawansowany w zakresie tych technik. Ponieważ istotą omawianego postępowania ma być szybkość, przeto projekt nie przewiduje przesyłania z pozwem odpisów, pism, załączników i pełnomocnictwa.</u>
          <u xml:id="u-544.11" who="#PoselStanislawRydzon">W art. 126 § 5 K.p.c. wprowadzono przepis, iż pismo procesowe wniesione drogą elektroniczną w przedmiotowym postępowaniu musi być opatrzone podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy o podpisie elektronicznym. Strony nie będą musiały posługiwać się bezpiecznym podpisem elektronicznym, gdyż wystarczy zwykły podpis elektroniczny. Na marginesie należy dodać, że pomimo upłynięcia 7 lat od uchwalenia wymienionej ustawy stosowanie podpisu elektronicznego nie jest powszechne. Na początek będzie to więc pewna bariera, jeśli chodzi o wdrożenie postępowania elektronicznego.</u>
          <u xml:id="u-544.12" who="#PoselStanislawRydzon">Zgodnie z § 6, dodanym do art. 130 K.p.c., opłata sądowa powinna być uiszczona wraz z wniesieniem pozwu, zaś w razie jej braku sąd nie będzie wzywał do jej uiszczenia, lecz będzie zwracał pozew. Uiszczenie przez powoda stosownej opłaty nie będzie trudne, gdyż system teleinformatyczny wskaże mu właściwą opłatę w trakcie wypełniania pozwu. Zasady doręczeń zostały uregulowane w nowym brzmieniu art. 131 oraz w nowo dodanym art. 131</u>
          <u xml:id="u-544.13" who="#PoselStanislawRydzon">Wiele zmian w K.p.c. dotyczy egzekucji, gdyż korzystanie z drogi elektronicznej wymusza takie zmiany.</u>
          <u xml:id="u-544.14" who="#PoselStanislawRydzon">Oczywiście projekt przewiduje też zmianę w ustawie o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-544.15" who="#PoselStanislawRydzon">W końcowej części ustawa wprowadza zmiany także w innych ustawach, głównie jeśli chodzi o wprowadzenie zasad uzyskiwania danych do składania podpisu elektronicznego.</u>
          <u xml:id="u-544.16" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Lewica popiera projekt ustawy i wnosi o przekazanie go do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-544.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana marszałka Józefa Zycha w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego stwierdzam, że rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw jest w pełni uzasadniony i zasługuje na poparcie naszego klubu. Nie oznacza to wcale, że proponowane rozwiązania nie budzą pewnych wątpliwości czy zastrzeżeń. Wątpliwości te dotyczą raczej strony organizacyjnej tak ważnego przedsięwzięcia, jakim jest wprowadzenie techniki informatycznej, zwłaszcza w elektronicznym postępowaniu upominawczym.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PoselJozefZych">Pani poseł Bartuś zechce mi wybaczyć, że nawiążę do jej wystąpienia. Nie wchodzę tutaj w szczegóły, jeżeli chodzi o te artykuły, bo pod tym akurat kątem sprawy nie analizowałem, tylko chodzi mi o jedną sprawę. Mianowicie dziś podczas omawiania Kodeksu postępowania karnego podnoszone już było zagadnienie bardzo istotne. Chodzi o to, że wpływają projekty - i znów nie mówię, czy chodzi o projekty rządowe czy poselskie - w których żywcem próbuje przenosić się pewne terminy na przykład z prawa Unii Europejskiej. Tak zrobiono przy Kodeksie pracy, kiedy w ogóle cała sprawa polegała na wprowadzeniu instrukcji, terminów, które nie miały żadnego odniesienia do nas. Przyjmuję wystąpienie pani Bartuś jako troskę o to, żebyśmy analizowali wszystkie projekty zarówno pod kątem kolizji, czy rzeczywiście tak jest, że pewne przepisy są uchylone, a także pod kątem wprowadzanych tam pewnych określeń.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#PoselJozefZych">Wysoka Izbo! Przepisem, który z punktu widzenia interesu stron prowadzących lub mogących prowadzić spór ma istotne znaczenie, jest art. 46 § 1, szczególnie w odniesieniu do podmiotów gospodarczych. Stanowi on, że strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi I instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących powstać, wyniknąć w przyszłości z oznaczonego stosunku prawnego. Jest to ważny przepis, zwłaszcza jeżeli chodzi o spory, które już zaistniały. Bo tu bardzo często były problemy, czy można sobie sprawy tak regulować. A zatem sąd ten będzie właściwy wyłącznie wówczas, jeżeli strony nie postanowią inaczej lub jeżeli powód nie złoży pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Strony mogą również ograniczyć pisemną umową prawo wyboru powoda pomiędzy kilkoma sądami właściwymi dla takich sporów. I tutaj także ważna uwaga, że musi być to oczywiście umowa pisemna.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#PoselJozefZych">Na uwagę zasługują także art. 68 i 89 dotyczące pełnomocnictwa, szczególnie gdy dokonuje się czynności procesowej w elektronicznym postępowaniu upominawczym.</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#PoselJozefZych">Wysoka Izbo! Istota nowelizacji ustawy sprowadza się do wprowadzenia elektronicznego postępowania upominawczego, które, według założeń ustawodawcy, ma przyczynić się do sprawniejszego rozpoznawania roszczeń dochodzonych obecnie w trybie przepisów rozdziału 3 działu V księgi pierwszej K.p.c. Oby tak się stało, bo jest wiele przesłanek, które wskazują na to, że ten pierwszy etap z wielu przyczyn będzie etapem bardzo trudnym. Wielu powodów jest dzisiaj nieprzygotowanych, również później mogą powstać pewne problemy, moi koledzy przedmówcy już o tym mówili. Na podkreślenie zasługuje jednak okoliczność, iż elektroniczne postępowanie upominawcze jest przeznaczone dla powodów masowych. I tak może się stać, może to być przyczyną poprawienia sytuacji, z którymi obecnie spotykamy się w sądach, a więc w przypadku roszczenia udowodnionego dokumentami, najczęściej oczywiście chodzi tu o faktury, rachunki, ale nie tylko, ci powodowie mogą skorzystać z tej formy, zakres podmiotowy jest przecież nieograniczony. Z kolei zakres przedmiotowy odrębnego postępowania obejmuje roszczenia pieniężne i inne, wskazane przez przepis szczególny, na zasadzie analogicznej do regulacji obowiązującej obecnie w art. 498 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-546.5" who="#PoselJozefZych">W elektronicznym postępowaniu upominawczym będą zatem rozpatrywane również sprawy gospodarcze - to jest bardzo istotne - jednakże trzeba podkreślić, że z wyłączeniem możliwości stosowania przepisów K.p.c. regulujących postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych. Chodzi tutaj o zmieniony art. 479</u>
          <u xml:id="u-546.6" who="#PoselJozefZych">Wnikliwego rozważenia wymaga propozycja utworzenia e-sądu jako wydziału cywilnego sądu rejonowego, który będzie rozpoznawać sprawy tylko i wyłącznie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Do rozpatrywania zażaleń od zarządzeń sądu elektronicznego, np. na zarządzenie o zwrocie pozwu, postanowienie o odrzuceniu pozwu lub sprzeciwu od nakazu zapłaty, będzie właściwy jeden sąd, wydział odwoławczy. Myśmy z kolegą jako radcowie prawni, którzy mają pewne doświadczenie, zastanawiali się, czy to będzie wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-546.7" who="#PoselJozefZych">Wydaje się, że trafne jest rozwiązanie proponowane w art. 353</u>
          <u xml:id="u-546.8" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dziale VII Kodeksu postępowania cywilnego reguluje się szczegółowo postępowanie elektroniczne, w tym elektroniczne postępowanie upominawcze. Do tych uregulowań nie wnosimy zastrzeżeń, bo one są raczej uregulowaniami bardzo technicznymi.</u>
          <u xml:id="u-546.9" who="#PoselJozefZych">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego, podobnie jak moi koledzy, wnosi o skierowanie projektu do dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-546.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czterech posłów zapisało się do zabrania głosu. Czas na zadanie pytania - 1 minuta. Po pierwszym mówcy zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przypominam, czas - 1,5 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam w tej sprawie trzy pytania. Pierwsze: Czy projekt ustawy oddziaływać będzie na nieoznaczony krąg podmiotów, czy też planuje się konkretne zawężenia kręgu adresatów projektu? Pytanie drugie: Czy na przeszkodzie do wprowadzenia w życie rozwiązań proponowanych w projekcie ustawy nie stoi zbyt dużo postępowań odrębnych o podobnym charakterze, np. postępowanie upominawcze, postępowanie nakazowe, czy postępowanie uproszczone? I ostatnie pytanie: Jak kształtować się będzie tryb postępowania w zakresie mechanizmu przejścia z elektronicznego postępowania upominawczego do postępowania zwykłego w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu, na co zasadnie uwagę zwrócił Sąd Najwyższy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! W projektowanych zmianach art. 131 Kodeksu postępowania cywilnego analogicznie do regulacji obowiązującej w procedurze administracyjnej w działalności sądu przyjęto rozwiązanie, że doręczenie elektroniczne następuje z datą wskazaną w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji. W przypadku braku takiego potwierdzenia doręczenie uznaje się za skuteczne z upływem 14 dni od daty umieszczenia korespondencji w systemie teleinformatycznym. Korzystanie z doręczeń elektronicznych wywoła więc obowiązek sprawdzania konta co najmniej co 14 dni. W praktyce nie zawsze jest to możliwe ze względu m.in. na dłuższe niż pierwotnie planowane wyjazdy lub choroby, co nie powinno mieć negatywnego skutku dla tych, którzy nie odbiorą w terminie poczty elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie ministrze, w przypadku działalności sądu nie mamy do czynienia li tylko z procedurą administracyjną, czy nie byłoby wskazane więc wprowadzenie tu takiego rozwiązania, że doręczenie uznaje się za skuteczne tylko wtedy, gdy potwierdzony zostanie odbiór korespondencji? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Kamińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To projekt na pewno innowacyjny, idący zdecydowanie w dobrym kierunku i odpowiadający na wyzwania przyszłości. Pierwsze moje pytanie dotyczy tak naprawdę tej przyszłości i kierunków, w jakich pana zdaniem ten system powinien się rozwijać, bo wiadomo, że on nie może stać w miejscu i musi ewoluować. Już w samym uzasadnieniu są tego pierwsze zapowiedzi: kiedy mówi się o specyficznej skrzynce pocztowej, w nawiasie jest zapis: i ewentualnie w przyszłości innych, czy też kiedy mówi się, że w przyszłości będzie możliwa komunikacja pomiędzy stronami procesowymi pomiędzy sobą. W którym kierunku pójdzie ten system? Jak pan widzi jego dalsze losy? Drugie pytanie dotyczy również kwestii doręczenia, tego terminu 14-dniowego oraz zapisu, że doręczenie nastąpi w chwili odebrania pierwszej takiej informacji. Ale co będzie, jeżeli nastąpi awaria systemu? Wiem, że w rozporządzeniu jest taki zapis, że w przypadku gdy użytkownik się zaloguje, ale nie będzie mógł odebrać pisma, będzie mógł zwrócić się do sądu, ale nie przewiduje to rozporządzenie sytuacji, w której nastąpi całkowita awaria systemu, a wtedy użytkownik w ogóle nie będzie mógł się zalogować. I wreszcie ostatnia kwestia. Na pewno dobrym rozwiązaniem jest to, iż, powiedzmy, tak promocyjnie, będzie to 1/4 kosztów normalnego postępowania w normalnym trybie.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#PoselMariuszKaminski"> To dobre rozwiązanie, które sprawdziło się również w przypadku banków. Choć, panie ministrze, zwrócę uwagę, iż obecnie banki nie pobierają żadnej opłaty za prowadzenie konta internetowego ani za przelewy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam takie pytanie: W ilu krajach dotychczas sądy posługują się elektronicznym postępowaniem upominawczym? W ilu i w jakich? Wiem, że jest to stosowane - tak przeczytałam - w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Mam też pytanie: Jak w tych krajach zapewnia się bezpieczeństwo postępowania elektronicznego? Czy strony mają też, tak jak u nas zaproponowano, dowolność w zakresie podpisu elektronicznego, czy jest to jednak bezpieczny podpis elektroniczny? I czy nie uważa pan, że to bezpieczeństwo może być według tego projektu, według tego, co jest w nim proponowane, zagrożone nie tylko dlatego, że mogą to osoby nieuprawnione składać, ale też dlatego, że mogą mieć miejsce zwykłe włamania do systemu? Jak ten system ma być zaplanowany? Jakie zabezpieczenia są planowane? I jeszcze jedno pytanie, może tak nie do końca z tym projektem związane, ale tutaj ta sprawa się przewijała a tyczy się ona i tego projektu, i ogólnych zasad. Czy rząd planuje zmienić zasady domniemania doręczenia? Mówiliśmy o awizie. Czy jakieś prace w tym kierunku są prowadzone, żeby jednak ten dostęp, tę równość stron postępowania zapewnić</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#PoselBarbaraBartus">, żeby nie było sytuacji, że ktoś nie odbiera awiza i później nawet czasami nie ma już możliwości wnieść sprzeciwu czy odwołania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-554.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Jacka Czaję.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zapraszam pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Przed odniesieniem się do podniesionych szczegółowych kwestii, chcę podziękować za bardzo interesujące wystąpienia, które świadczą o tym, że projekt rządowy spotkał się nie tylko z zainteresowaniem, ale i z aprobatą, co cieszy nas, twórców tego pomysłu. Odnosząc się do poszczególnych kwestii, które były poruszane w czasie zadawania pytań, po pierwsze, do kwestii doręczenia elektronicznego i obowiązku sprawdzenia konta w ciągu 14 dni, co może rodzić wątpliwości co do tego, czy nie ucierpi wymiar sprawiedliwości, skoro obywatel może nie mieć możliwości sprawdzenia takiego konta z powodów losowych, to muszę powiedzieć, że to jest zagadnienie, które jest od lat znane także w tradycyjnym postępowaniu sądowym, dlatego że niczym ono się nie różni od kwestii niemożności odbierania korespondencji doręczanej w formie papierowej, także z powodu wyjazdu na przykład na wakacje. Tutaj nie przewidujemy żadnych modyfikacji dotychczas obowiązującego systemu. Mianowicie strona tego postępowania, która bez swojej winy uchybi takiemu terminowi, oczywiście będzie mogła złożyć w oparciu o podstawowe zasady Kodeksu postępowania cywilnego wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej. To jest ten instrument, który należy w takiej sytuacji wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Pytanie dotyczące ewoluowania systemu, jakie będą jego dalsze losy. Nie bez przyczyny mowa jest o wprowadzeniu elektronicznej skrzynki pocztowej dla różnych postępowań. Zakładamy, że to bardzo nowoczesne rozwiązanie będzie w awangardzie dalszych rozwiązań normatywnych. Wyobrażam sobie, że dalszym krokiem będzie dopuszczenie postępowań, także elektronicznych, na przykład w sprawach z zakresu przywrócenia posiadania czy w sprawach z zakresu prawa rzeczowego, tylko tych, które będą się mieścić w ściśle wyznaczonych granicach, określonych w Kodeksie postępowania cywilnego. To jest dosyć delikatna kwestia, dlatego że tak daleko idące rozwiązania nie mogą oczywiście być wprowadzone z jakimś pomniejszeniem ewidentnie przysługujących stronom praw wskazanych w Kodeksie postępowania cywilnego. To znaczy, nie wydaje nam się, aby dalsza informatyzacja, elektronizacja takich postępowań mogła skutkować jakimiś naruszeniami praw stron postępowań. To ogólna uwaga, dalsze szczegółowe rozwiązania będą uzależnione od ewoluowania tego systemu, który wprowadzimy.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W przypadku awarii systemu i braku możliwości zalogowania się do tego systemu, podobnie jak w przypadku braku możliwości sprawdzenia poczty elektronicznej, stronie będzie przysługiwał wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Nasze rozwiązanie jest rozwiązaniem bardzo nowoczesnym, jakkolwiek bazujemy w dużej mierze na już zgromadzonych doświadczeniach sądu elektronicznego Wielkiej Brytanii i sądów elektronicznych w landach niemieckich. Ale powiem jedną rzecz, która zapewne będzie nowością, mianowicie nasze zabezpieczenia, które przewiduje ustawa oraz przepisy wykonawcze, są znacznie dalej idące niż te, które są przewidziane w systemie chociażby brytyjskim. System brytyjski jest systemem niezwykle prostym, ale doświadczenia Brytyjczyków wskazują na to, że nawet ten prosty system można tak zabezpieczyć, że realne niebezpieczeństwo naruszenia danych, które będą zgromadzone w tym systemie, jest żadne bądź niewielkie.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o inne państwa, to oczywiście nie sięgam tu daleko, do doświadczeń amerykańskich. Jeśli chodzi o procedury cywilne, które są przewidziane w Stanach Zjednoczonych Ameryki, to tam są sądy, które poszły znacznie dalej w tej elektronizacji, łącznie z wprowadzeniem elektronicznego obiegu dokumentów w klasycznych sprawach, które u nas do tej pory są rozstrzygane w formie papierowej i tak dalej będzie. Tak że do tych doświadczeń jeszcze jest nam daleko.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Reasumując, chcę powiedzieć, że nasze rozwiązania, które są przewidziane w projekcie ustawy, stanowią pewną formę wyważenia, po pierwsze, szybkości postępowania, a po drugie, praw obywatela czy pozwanego, który w konfrontacji z powodem masowym rzeczywiście może czuć się zagrożony takim tokiem postępowania w takiej sprawie. Ale temu służy instrument bardzo prosty w użyciu, mianowicie sprzeciw, co do którego nie przewiduje się żadnych szczególnych form procesowych odbiegających od dotychczas istniejących rozwiązań. Zwykłe stwierdzenie, że wnosi się sprzeciw, i przytoczenie nawet w banalny sposób tych argumentów co do tego sprzeciwu już uruchomi postępowanie w tym zakresie i postępowanie upominawcze, a nakaz wydany w tym postępowaniu utraci swoją moc.</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Wydaje mi się, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Jeśli będą jeszcze dodatkowe, to chętnie udzielę odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Marszałek Sejmu na podstawie art. 90 ust. 1 w związku z art. 87 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 859, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 885).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, który dzisiaj mam zaszczyt przedstawiać, jest projektem wynikającym z pewnej dyskusji na temat polityki rodzinnej w Polsce, która była prowadzona jeszcze w poprzedniej kadencji. Wówczas wypracowane zostały pewne rozwiązania, które dzisiaj chcielibyśmy z pewnymi modyfikacjami przedstawić, a dotyczące, ogólnie rzecz biorąc, z jednej strony wspierania rodziców w ich decyzjach głównie związanych z możliwością i chęcią posiadania dzieci, a po drugie, ułatwiania tym rodzicom, którzy decydują się na taką właśnie rolę rodzica, łączenia tego z pracą zawodową.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jest to projekt, który zawiera nowelizacje w sumie ośmiu ustaw różnego rodzaju właśnie po to, żeby w tych regulacjach, w tych systemach, które obejmują te ustawy, móc wprowadzić rozwiązania, o których mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Najważniejszą zmianą z punktu widzenia całości projektu jest zmiana, która dotyczy Kodeksu pracy, i to jest zmiana związana z wydłużeniem urlopu macierzyńskiego. Po pierwsze, chcielibyśmy, żeby ten urlop był niezależny od tego, czy to jest pierwsze, czy kolejne dziecko urodzone, i wynosił w wymiarze podstawowym 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 31 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka, czyli, krótko mówiąc, bliźniąt, trojaczków itd. Ponadto chcielibyśmy, aby docelowo do tego urlopu dodać 6 tygodni urlopu dodatkowego w przypadku urodzenia jednego dziecka, a 8 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. Urlop dodatkowy miałby tę cechę, że byłby elastycznym instrumentem, z którego korzystanie zależałoby od woli rodzica, który ten urlop bierze, czyli można wykorzystać 6 tygodni w pełni na takich samych zasadach i warunkach jak urlop macierzyński, można też wykorzystać część z tych 6 tygodni na tych zasadach, można też zdecydować się na powrót do pracy na pół etatu, np. 4 godziny dziennie, i pozostały czas spędzać z dzieckiem, jednocześnie mając prawo w takiej sytuacji do połowy zasiłku macierzyńskiego. Chodzi o to, żeby, krótko mówiąc, pod koniec urlopu macierzyńskiego pozwolić na elastyczny powrót do pracy, podjęcie takich decyzji i takie zarządzanie swoim urlopem macierzyńskim, aby te rozwiązania jak najbardziej odpowiadały sytuacji, w której znajduje się dana osoba. Przy czym proponujemy, aby dodatkowy urlop macierzyński był wprowadzany stopniowo, aby od roku 2010 co dwa lata był wydłużany o 2 tygodnie. Oczywiście odpowiednie zmiany w przypadku rodziców przysposabiających też są tutaj zaproponowane, żeby były to przepisy w pełni skorelowane.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Druga zmiana w ustawie o Kodeksie pracy dotyczy wprowadzenia dodatkowego mechanizmu ochronnego dla tych rodziców, którzy decydują się na skrócenie urlopu macierzyńskiego, kiedy przysługuje im prawo do urlopu wychowawczego, i na podjęcie pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy. Chodzi o to, żeby również takim rodziców z tego względu, że mają małe dzieci i mogliby wziąć urlop wychowawczy, a jednak z tego prawa nie korzystają, zaproponować pewną dodatkową ochronę na czas ekwiwalentny do urlopu wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-560.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o zmiany, które dotyczą łączenia pracy i życia zawodowego, proponujemy na przykład rozwiązanie umożliwiające wykorzystanie środków zakładowego funduszu socjalnego na tworzenie zakładowych żłobków i przedszkoli, tak żeby usprawnić mechanizmy z tym związane. Takie formy opieki pracodawcy tworzą i dzięki temu też ułatwiają swoim pracownikom możliwość powrotu do pracy i zapewnienia odpowiedniej opieki nad dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-560.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kolejna zmiana, którą proponujemy, pozwala rodzicom decydującym się na urlop wychowawczy na to, żeby ich prawa emerytalne były odpowiednio dostosowane. Ta propozycja polega na tym, żeby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe opłacana z budżetu państwa za rodziców, którzy właśnie są na urlopach wychowawczych, była podniesiona z obecnego poziomu, który wynosi... Jest to zasiłek stały z pomocy społecznej do wysokości 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Tak, aby, krótko mówiąc, w przyszłości emerytura tych osób była wyższa.</u>
          <u xml:id="u-560.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Proponujemy także zmianę w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, która polega na tym, żeby w przypadku kobiet, które są w ciąży, prawo do zasiłku chorobowego przysługiwało przez okres nie dłuższy niż 270 dni, czyli jest to wydłużenie w stosunku do standardowego 182-dniowego okresu, który obowiązuje w przypadku tego ubezpieczenia. Związane jest to z tym, że kiedy mamy do czynienia z zagrożoną ciążą, mogą się zdarzać takie sytuacje, że kobieta musi korzystać dłużej ze zwolnienia. I żeby nie było trudności związanych z tym, że po 182 dniach wygasa prawo do zasiłku chorobowego. Niezbędne jest wówczas przyznanie chociażby zasiłku rehabilitacyjnego, który w sytuacji konkretnej ciężarnej kobiety wydaje się rozwiązaniem zbędnym, i bardziej, powiedziałabym, łagodne czy mniej frustrujące jest właśnie to, żeby pozwolić na wydłużenie korzystania ze świadczenia chorobowego.</u>
          <u xml:id="u-560.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Proponujemy też zmianę w ustawie o świadczeniach rodzinnych, która uzależnia możliwość korzystania ze świadczenia tzw. becikowego od pozostawania przez kobietę w ciąży pod opieką lekarską przez okres co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu. Jest to rozwiązanie, które powoduje pewne dyskusje i kontrowersje, ale trzeba wziąć pod uwagę to, że Polska należy do tych krajów w Europie, w których występuje jeden z wyższych wskaźników zarówno umieralności niemowląt, jak i niskiej wagi urodzeniowej, co w dużym stopniu związane jest z tym, że w trakcie ciąży niektóre kobiety nie podlegają odpowiedniej opiece. Naszym zdaniem takie rozwiązanie powinno być wprowadzone po to, żeby właśnie stosować pewne mechanizmy w zakresie odpowiedniej opieki nad kobietą w ciąży. Chociaż można się zastanowić - sądzę, że można nad tym się zastanowić - w jaki sposób zapewnić dostęp do opieki w przypadku, kiedy jest to utrudnione, a są też takie sygnały.</u>
          <u xml:id="u-560.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kolejna kwestia, która jest proponowana w zmianie ustawy, to jest zwolnienie rodziców wracających z urlopów macierzyńskich bądź też wychowawczych przez okres trzech lat z obowiązku opłacania za ich pracę składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jest to rozwiązanie, które obniża koszty pracy bezpośrednio związane z kosztami ponoszonymi przez pracodawców, a zatem jest to zachęta dla pracodawców, żeby traktować rodziców małych dzieci jako pracowników, którzy, dlatego że wracają właśnie z urlopów macierzyńskich i wychowawczych, mają pewien dodatkowy bonus, jeżeli chodzi o koszty pracy. To ma zachęcić pracodawców do tego, żeby chętniej zatrudniać takich pracowników.</u>
          <u xml:id="u-560.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak że to są te rozwiązania, które obecnie proponujemy. Część z tych rozwiązań będzie wchodzić w życie, tak jak sygnalizowałam, stopniowo, szczególnie jeżeli chodzi o możliwość wydłużenia urlopu macierzyńskiego. W przypadku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób, które przebywają na urlopach wychowawczych, proponujemy, aby do końca 2011 r. było to minimalne wynagrodzenie za pracę i żeby docelowy wymiar był stosowany od 2012 r. Tak że to są właściwie wszystkie rozwiązania, które są tu proponowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-560.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-561.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Katarzynę Mrzygłocką w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Dokument jest zawarty w druku nr 885.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie i Panowie Posłowie! Projekt realizuje założenia polityki prorodzinnej. Zmiany mają prowadzić do zwiększenia liczby narodzin i poprawy jakości życia oraz kondycji finansowej polskich rodzin. Po raz pierwszy zaproponowane rozwiązania w sposób rzeczywisty mogą wpłynąć na polepszenie sytuacji młodych ludzi na rynku pracy. Nie mówimy już tylko o tym, jak zapewnić matkom dłuższy kontakt z nowo narodzonym dzieckiem i ochronę przed zwolnieniem. Omawiany projekt zakłada również obniżenie pozapłacowych kosztów pracy i możliwość finansowania żłobków i przedszkoli z zakładowego funduszu socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W poprzedniej kadencji parlamentu wielokrotnie dyskutowaliśmy o skutecznej polityce prorodzinnej. Kiedy zwiększaliśmy wymiar urlopu macierzyńskiego, zwracałam uwagę na fakt, że ówczesny rząd nie przedstawił wiarygodnego opracowania, z którego wynikałoby, w jaki sposób wpłynie to na sytuację młodych ludzi na rynku pracy. Tymczasem to właśnie obawa o zatrudnienie jest często wskazywaną przyczyną rezygnacji ze starania się o dziecko. Wątpliwości co do zwiększania wymiaru urlopu macierzyńskiego w tym kontekście zgłaszali również przedstawicieli pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dziś na temat sytuacji demograficznej wiemy już o wiele więcej niż w poprzedniej kadencji. W uzasadnieniu omawianego projektu przedstawiono szczegółowe dane dotyczące tego problemu. Liczby niestety są zatrważające. Współczynnik dzietności wynoszący niespełna 1,3% lokuje nasz kraj na końcu Europy. Niski współczynnik dzietności jest realnym zagrożeniem dla gospodarki naszego kraju. Gdyby obecne tendencje się utrzymały, to za kilkanaście lat możemy być świadkami stopniowego zwiększania się ubóstwa szczególnie wśród ludzi starszych. Sprawi to duża ilość emerytów i rencistów, na których świadczenia będzie pracowało coraz mniej osób.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przejdę teraz do omówienia poszczególnych propozycji zawartych w druku nr 885, które zdaniem Platformy Obywatelskiej są najistotniejsze.</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jeśli chodzi o urlopy macierzyńskie, to po raz pierwszy będziemy mieli do czynienia z częścią obligatoryjną, czyli obowiązkową, oraz z częścią fakultatywną, która będzie zależała od woli rodzica. Słuszna wydaje się propozycja, aby podczas dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracownik mógł podjąć pracę w niepełnym wymiarze godzin, nie wyższym niż połowa etatu. Czy jest to bardzo istotne w tym rozwiązaniu? Tak, bo ułatwia ono młodemu rodzicowi powrót na rynek pracy. Obecnie mamy taką sytuację, że osoba, która nie decyduje się na korzystanie z urlopu wychowawczego, wraca po kilkumiesięcznej przerwie do pracy, ale czy jest w stanie od razu wykonywać dobrze swoje obowiązki bez żadnych problemów? Oczywiście, że nie. W tym czasie mogły zmienić się przepisy prawa czy technologia produkcji na danym stanowisku. Toteż rząd proponuje, żeby młody rodzic mógł wybrać, czy skorzysta z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i podejmie pracę w niepełnym wymiarze, tak aby miał szansę stopniowo przygotować się do powrotu do wykonywania swoich obowiązków w miejscu zatrudnienia. Podkreślam, że rodzic też może zdecydować się na dłuższe pozostawanie z dzieckiem albo w ogóle nie korzystać z dodatkowego urlopu.</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Kolejna sprawa, którą chcę omówić, to nowe rozwiązania dotyczące urlopów wychowawczych. Według propozycji rządu osoba uprawniona do takiego urlopu, która podejmie pracę w niepełnym wymiarze godzin, zyska ochronę przed zwolnieniem. W opinii niektórych partnerów społecznych taki zapis może doprowadzić do nadużyć, gdyż można przecież zatrudnić się na przykład na 39/40 etatu i przez trzy lata korzystać z ochrony, podczas gdy takiego przywileju nie mają osoby, które rezygnują z urlopu wychowawczego. Trzeba jednak rozważyć, jaki jest rzeczywisty cel omawianej regulacji. Chcemy przecież ułatwić rodzicom powrót na rynek pracy i jednocześnie sprawić, aby czuli się bezpiecznie.</u>
          <u xml:id="u-562.7" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jak już mówiłam wcześniej, bardzo ważne jest, aby osoba mająca przerwę w zatrudnieniu w jak najmniejszym stopniu traciła kontakt z zawodem. Czy omawiany przepis zachęca do podjęcia pracy w okresie urlopu wychowawczego? Oczywiście tak - młody rodzic może pogodzić wykonywanie obowiązków domowych z zatrudnieniem w takim wymiarze, w jakim jest to potrzebne. Mało tego, ma pewność, że nie zostanie zwolniony. Ma więc czas, aby zaktualizować swoje umiejętności związane z wykonywaną pracą, a jednocześnie przekonać swego pracodawcę do tego, żeby po okresie ochronnym go nie zwolnił.</u>
          <u xml:id="u-562.8" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przygotowywana w omawianym druku zmiana ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych gwarantuje również wyższe wpłaty na konta emerytalne w ZUS i otwartych funduszach emerytalnych w przypadku osób korzystających z urlopu - zamiast niecałych 82 zł obecnie będzie niecałe 300 zł. W opinii Platformy Obywatelskiej wpłynie to w sposób pozytywny na wysokość przyszłych emerytur osób decydujących się na urlop i będzie dla nich dobrą zachętą przy podejmowaniu decyzji o powiększaniu rodziny. W przypadku urlopu omawiany projekt wychodzi również naprzeciw oczekiwaniom pracodawców, od lat zwracających uwagę na wysokie koszty pracy.</u>
          <u xml:id="u-562.9" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej uważa za właściwe zwolnienie pracodawców z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za osoby powracające z urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego przez 3 lata. Tego typu rozwiązania są nowością i bardzo dobrym krokiem w bardzo dobrym kierunku, zwiększają bowiem atrakcyjność młodych rodziców na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-562.10" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Kolejną propozycją rządu pozytywnie ocenianą przez nasz klub jest częściowe zrównanie sytuacji osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę z sytuacją osób wykonujących własną działalność gospodarczą. Zgodnie z omawianym projektem osoby ubezpieczone dobrowolnie otrzymają prawo do urlopu chorobowego już po trzech miesiącach opłacania składek, a nie, jak to jest obecnie, po okresie wynoszącym pół roku. Ponadto maksymalny okres otrzymywania świadczenia chorobowego dla kobiet w ciąży zostanie wydłużony ze 182 do 270 dni.</u>
          <u xml:id="u-562.11" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Następna propozycja oceniana pozytywnie przez Platformę Obywatelską to możliwość wykorzystywania środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do tworzenia zakładowych żłobków i przedszkoli. Tego typu placówki istnieją w niektórych dużych przedsiębiorstwach. Omawiane propozycje sprawią, że sami pracownicy będą mogli decydować o powołaniu zakładowego żłobka lub przedszkola. Nawet jeśli kwota zgromadzona w funduszu świadczeń socjalnych będzie niewystarczająca na uruchomienie żłobka lub przedszkola, to będzie przynajmniej dobrym argumentem do rozmowy z pracodawcą o wspólnym finansowaniu takiego przedsięwzięcia. Zwracam uwagę na fakt, że regulacja pozwala także na finansowanie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych opieki nad dziećmi pracowników w żłobkach lub przedszkolach.</u>
          <u xml:id="u-562.12" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ostatnią sprawą, którą chcę poruszyć, jest kwestia konieczności przedstawienia zaświadczenia lekarskiego w przypadku osób starających się o tzw. becikowe. Ten problem wywołuje wiele kontrowersji. Co prawda rząd w swoim projekcie zawarł ważną regulację techniczną dotyczącą zwolnienia z opłaty przy wydawaniu tego typu zaświadczeń, nie do końca jednak jest jasne, co oznacza użyte w przepisach sformułowanie ˝pozostawanie pod opieką lekarską przez co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu˝.</u>
          <u xml:id="u-562.13" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej zdaje sobie sprawę, że skuteczna polityka prorodzinna musi być wprowadzona szybko. Według rządu większość nowych przepisów powinna być wprowadzona od stycznia przyszłego roku, co oceniamy bardzo pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-562.14" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej wnoszę o skierowanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw zawartego w druku sejmowym nr 885 do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-562.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Kluzik-Rostkowską w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z dużą przyjemnością przedstawiam stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość, tym większą, że tak naprawdę mamy do czynienia z trzecią odsłoną tego samego projektu ustawy, przy czym dwie pierwsze odsłony dokonały się z udziałem Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Tak naprawdę historia tej ustawy zaczęła się jesienią 2 lata temu, kiedy to rząd Jarosława Kaczyńskiego przystępował do prac nad całościowym programem polityki rodzinnej. Efektem tego programu, jednym z pierwszym efektów, był właśnie projekt, o którym rozmawiamy dzisiaj. Jego pierwsza odsłona miała miejsce jeszcze w czasach rządu Prawa i Sprawiedliwości, rządu Jarosława Kaczyńskiego. Ten projekt zyskał akceptację rządową i trafił do Sejmu. Niestety, choć znalazł się tam, wkrótce nie było już tamtego Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Druga odsłona tego projektu, z jedną znaczącą zmianą, miała miejsce w tej Izbie przed wakacjami. Tym razem był to projekt poselski Prawa i Sprawiedliwości. Ta zmiana, różnica była skutkiem tego, że pierwotny zapis tej ustawy mówiący o uldze podatkowej na dzieci udało się przeprowadzić przez parlament jeszcze w tamtej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Teraz mamy do czynienia z trzecią odsłoną tego projektu. Mam nadzieję, że to już będzie odsłona ostatnia, bo, jak policzyłam to sobie przed chwilą w ławach, od czasu, kiedy pierwszy raz pojawił się pomysł, do dziś urodziło się w Polsce ok. 800 tys. dzieci. Mam nadzieję, że wszystkie następne dzieci, a raczej większość będzie się już rodzić pod rządami tej nowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Projekt zawiera jedną zmianę, bardzo znaczącą, ale niestety jest to zmiana, na którą trudno się zgodzić, i chciałabym przekonywać rząd do tego, żeby jednak zmodyfikował swoje stanowisko. Na czym polega ta zmiana? Otóż w dwóch wcześniejszych odsłonach tego projektu był zapis, że docelowo mówimy o 26 tygodniach obowiązkowego, obligatoryjnego urlopu macierzyńskiego, przy czym rozumiemy, że wszystkie tygodnie dokładane do tych, które mamy do tej pory, mogą być wykorzystane albo przez matkę, albo przez ojca dziecka. Ponieważ braliśmy pod uwagę to, że rynek pracy nie jest łaskawy dla kobiet, jest znacznie łaskawszy dla mężczyzn niż dla kobiet, zdecydowaliśmy się na stopniowe wydłużanie tego urlopu macierzyńskiego, co 2 lata o 2 tygodnie, przyjmując, że w tym czasie będziemy monitorować rynek pracy i sprawdzać, czy aby na pewno to wydłużanie urlopu będzie korzystne i czy na pewno młode mamy będą chciały przebywać na tym dłuższym urlopie macierzyńskim. Tutaj w projekcie rządowym jest propozycja, żeby ten obligatoryjny urlop wynosił 20 tygodni, a pozostałe 6 tygodni było fakultatywne. Ja nie miałabym nic przeciwko temu zapisowi, gdyby była pewna równowaga pomiędzy sytuacją kobiet na rynku pracy a sytuacją pracodawców, a ten warunek byłby spełniony, jeśli bezrobocie byłoby znacznie niższe niż to, które mamy w tej chwili. Jestem przekonana, że w dzisiejszych warunkach w dalszym ciągu kobieta jest w znacznie mniej komfortowej sytuacji niż pracodawca i, mówię tutaj zupełnie poważnie, obawiam się tego, że zapis o 6 tygodniach fakultatywnych oznaczać będzie dla części kobiet w istocie rezygnację z tych 6 tygodni, ponieważ pracodawca będzie sobie życzył wcześniejszego powrotu do pracy albo obawa kobiety, że to zostanie źle odebrane przez pracodawcę, będzie powodowała, że ona sama - czy, mam nadzieję, coraz częściej ojciec - będzie rezygnowała z tych 6 fakultatywnych tygodni. Ci młodzi rodzice będą rezygnowali właśnie w związku z obawą, że to zostanie źle odebrane i będą mieli później kłopot z utrzymaniem pracy, którą wykonywali do tej pory. Tak że mam takie przeświadczenie, iż jest to ukłon w stronę pracodawców kosztem ciągle słabszych na rynku pracy młodych rodziców.</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Poza tym w oczywisty sposób podpisujemy się pod tym, co zostało zapisane w tej ustawie we wszystkich trzech odsłonach. Muszę powiedzieć, że bardzo się cieszę, iż rząd Platformy kontynuuje, prowadzi dalej politykę rodzinną, która została zapoczątkowana przez Prawo i Sprawiedliwość. W tym programie polityki rodzinnej jest jeszcze bardzo wiele elementów, nad którymi, mam nadzieję, będziemy w najbliższym czasie pracować. I naprawdę liczę na to, że to jest ostatnia odsłona, że ten projekt szybko zostanie uchwalony. Moja przedmówczyni mówiła o tym, że tę politykę trzeba wprowadzać szybko, bo nie mamy czasu. Tak, to prawda.</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#PoselJoannaKluzikRostkowska">Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że oba te projekty szybko będą rozpatrywane w komisjach, więc oczywiście Prawo i Sprawiedliwość wnioskuje o skierowanie tego projektu do pracy w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-564.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ta zgodność klubów prawicowych mnie nie dziwi, zwłaszcza że chodzi tu raczej o konkurencję co do autorstwa projektu, a nie o konkurencję co do wizji polityki rodzinnej. Platforma, jak widać, wizję PiS-u w całokształcie podziela. Jako przedstawicielka lewicy chciałabym wyrazić swoje dwa podstawowe zastrzeżenia co do przedstawionej wizji polityki prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Po pierwsze, w naszym przekonaniu ta polityka obciążona jest bardzo konserwatywnym, tradycyjnym modelem rodziny i wyłącznej odpowiedzialności kobiet za opiekę nad dziećmi. To taki typowy polski standard. W bardzo wielu krajach już wiadomo, że nowoczesne pary chcą łączyć pracę zawodową z życiem rodzinnym. Chcą mieć rodzinę i jednocześnie utrzymywać tę rodzinę, żyć w rodzinie partnerskiej. Zarówno projekt przedstawiany przez panią minister Kluzik-Rostkowską, jak i w tej chwili omawiany projekt Platformy, w gruncie rzeczy tożsamy, nadal podtrzymują pewną niedobrą tendencję, w konsekwencji dyskryminującą kobiety na rynku pracy, bo tylko im polecają opiekę wychowawczą. Państwo doskonale wiecie, że te kraje, które odniosły sukces, jeśli chodzi o przyrost naturalny, poszły innym tropem - poszły tropem wprowadzenia obligatoryjnego urlopu tacierzyńskiego, jak państwo wolicie, czy rodzicielskiego dla ojca dziecka. To jest znakomity sygnał dla pracodawców, że dziecko jest naszym wspólnym dobrem, ale i wspólnie jesteśmy za nie odpowiedzialni. To zdejmuje z kobiet dyskryminację na rynku pracy. O to się upominamy i o to będziemy zabiegać.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Drugi generalny zarzut wobec tego projektu jest taki, że w gruncie rzeczy ta polityka prorodzinna w wykonaniu prawicy kompletnie pomija rodziny wiejskie. Tam nie ma niczego dla rodzin wiejskich. A przecież tylu obywateli Rzeczypospolitej nadal żyje na prowincji. Już raz zróżnicowaliśmy niekorzystnie sytuację tych rodzin, dając możliwość odpisu w wysokości 141 zł na wychowanie jednego dziecka w odniesieniu do rodziców, którzy płacą podatek dochodowy, co kompletnie nie dotyczy rodzin wiejskich. Wreszcie, proszę państwa, musimy mieć jednak świadomość, że gdzie jak gdzie, ale to niestety właśnie na terenach wiejskich są największe problemy ze znalezieniem dobrego szpitala, dobrego ginekologa. Kobiety ze wsi mają najdalej do lekarza, tam są długie kolejki, trudniej o dobrą opiekę neonatologiczną i trudniej dobić się także o badania prenatalne. Na wsi mieszka bardzo wiele rodzin wielodzietnych, czytaj: rodzin najuboższych. A rząd nie przedstawia żadnej oferty, nie wykazuje żadnej chęci pomocy tym rodzinom. Dzisiaj mówiliśmy także o tym, że na wsi nie ma żłobków i przedszkoli. Państwo wiecie, jaka tam jest dramatyczna sytuacja. Zaledwie 16% dzieci mieszkających na wsi może korzystać z wychowania przedszkolnego. A co do jego wagi nie będziemy przecież tu toczyć sporów, wszyscy się zgadzamy, że jest ono kluczowe dla dalszego rozwoju dziecka. Tutaj wprowadzamy też moim zdaniem bardzo słaby mechanizm, ale jednak pewien mechanizm polegający na możliwości tworzenia żłobków i przedszkoli przyzakładowych poprzez finansowanie tychże z funduszu socjalnego dużych zakładów. Ale przecież w małych firmach tego funduszu nie ma. Na wsi tym bardziej nie ma takich zakładów, które by mogły tworzyć żłobki i przedszkola. A więc nie można tego tak zbyć, bo to jest jednak przedmiot odpowiedzialności państwa.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Takie są przede wszystkim moje podstawowe zarzuty co do tej polityki prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Szanowni państwo, rzeczywiście na ten temat dyskutowaliśmy. Ta debata toczyła się niedawno, 7 lipca, pani minister, mówiliśmy o tym projekcie. Tych nowych zmian jest niewiele. Podzielam zresztą obawy pani minister Kluzik-Rostkowskiej co do tego, że owa fakultatywność obróci się przeciwko kobietom, które by chciały skorzystać w pełni z tego wymiaru czasu pracy. Ponadto, proszę państwa, jeżeli my zmuszamy do tego, żeby od razu te fakultatywne sześć tygodni kobieta wzięła po urlopie dwudziestotygodniowym, to oczywiście ona wpada w pewną pułapkę - może stracić pełny wymiar urlopu wypoczynkowego, który oszczędza właśnie na to, żeby być z dzieckiem. A więc tak: dostaje pół świadczenia, pół pensji i pewnie pół urlopu. Czy naprawdę nie możemy tego bardziej uelastycznić i pozwolić rodzicom, i jej, i jemu, nałożyć urlop rodzicielski, tacierzyński, macierzyński, wszystko jedno, jak to nazwiemy, i pozwolić im go wziąć w dowolnym czasie w ciągu trzech lat? Tak jest, pani minister, w bardzo wielu krajach. Oni nie muszą brać go natychmiast. Oni sami decydują, w jakim czasie biorą ten urlop. Może to jest jakieś rozwiązanie, żeby nie stawiać kobiety w takiej sytuacji, że ona będzie musiała 15 razy się zastanowić, czy pójść na te 4 godziny do pracy, bo rzeczywiście pracodawca będzie źle patrzył, jeżeli ona skończyła ten prawdziwy urlop macierzyński. A poza tym pozwólmy też ojcu zaistnieć w jego roli ojcowskiej. Wszyscy wiemy, że to bardzo spaja rodzinę. Dlaczego tak się boimy skorzystać z tych dobrych doświadczeń europejskich? Niech dwa tygodnie razem spędzą z dzieckiem lub on spędzi z dzieckiem. Naprawdę nic się nie stanie, a sygnał dla pracodawców będzie znakomity.</u>
          <u xml:id="u-566.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Proszę państwa, bardzo też mnie cieszy, że po tych trzech latach państwo, którzy licytowaliście się, kto da większy becik, doszliście do wniosku, że jakoś z tego becika trzeba się troszkę wykręcać. I tutaj są pewne restrykcje - nie będzie świadczenia za urodzenie dziecka, tzw. becikowego, jeśli nie będzie tych badań. Przypominam, że byliśmy jedynym klubem, który ostrzegał także przed złymi konsekwencjami takiego rozdawnictwa pieniędzy jako pewnego nieskutecznego mechanizmu. Dzisiaj widzę, że i Platforma, i PiS także uważają, że to nie był dobry instrument. Ale, proszę państwa, zastanówmy się też, co jest tą barierą, że kobiety na wsi na przykład nie chodzą do lekarza. Czy naprawdę nie chcą? Czy naprawdę te kolejki są tak długie? Gdybyśmy stworzyli możliwość bezpłatnych badań i zapewnili bliskość lekarza - a niekiedy trzy miesiące się czeka do ginekologa - to byłaby to realna pomoc i realna kontrola. A więc tutaj nasza satysfakcja jest niewielka.</u>
          <u xml:id="u-566.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie państwo pamiętacie dobrze, że przecież ja miałam przyjemność z tej trybuny w imieniu Lewicy zgłaszać postulat, aby kobiety za przebywanie na urlopach wychowawczych - bo to przede wszystkim ich dotyczy - nie były karane niską emeryturą, czyli żeby podnieść składkę emerytalno-rentową. Naturalnie, że to jest fantastyczne rozwiązanie. Cieszymy się z tego bardzo. Tylko chcę powiedzieć tak: Projekt, który złożyłam w tej kadencji, leży, czeka i nawet nie został dołączony do tej debaty, więc nie wiem co dalej, bo leży znacznie dłużej niż projekt rządowy, który przyszedł do nas. To po pierwsze. A po drugie, wtedy nie było pieniędzy, państwo go odrzuciliście. Cieszę się, że się nawracamy i że jesteśmy co do tego zgodni.</u>
          <u xml:id="u-566.7" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chciałabym niezmiernie państwa zachęcić do tego, byśmy jednak wprowadzili mechanizmy skuteczne, wypróbowane, byśmy nie zapominali o bardzo wielu rodzinach, które mieszkają na wsi, bo polityka państwa także musi obejmować tych obywateli, których być może z punktu widzenia Warszawy tak dokładnie nie widzimy.</u>
          <u xml:id="u-566.8" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Chciałabym w imieniu klubu Lewica powiedzieć, że będziemy pracować nad tym projektem, ale także zwracamy się z serdeczną prośbą i apelem do wszystkich ugrupowań: Zastanówmy się nad takimi rozwiązaniami, które rzeczywiście pomogą ludziom łączyć role zawodowe z rolami rodzinnymi, a nie narzucajmy im naszego konserwatywnego, tradycyjnego modelu, bardzo często obarczonego naszymi własnymi stereotypami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-566.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wypowiadając się w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego na temat przedmiotowej ustawy z druku nr 885, chcę powiedzieć, że Polskie Stronnictwo Ludowe będzie popierać, tak jak do tej pory, wszystkie działania zmierzające w kierunku poprawy sytuacji rodzin wielodzietnych, dzieci, już nie będę przytaczał wszystkich kwestii, o których była mowa, wynikających z ustawy. Myślę, że propozycje są słuszne i będziemy je popierać w pracach w podkomisji, bo jest to bardzo ważne, istotne.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Polityka prorodzinna nie jest polityką jednej partii czy jednej kadencji. Efekty są w tym wypadku widoczne po wielu, wielu latach. Dobrze, że już zapanowała zgoda i że wasz projekt popierany jest przez nas czy nasz projekt popierany jest przez was. Myślę, że trzeba jeszcze wielu lat, aby były widoczne efekty. Dlatego czasami dziwi to, że w jednym roku zostało uchwalone tzw. becikowe, a już wypowiadają się fachowcy, wielcy znawcy, na temat tego, że nie widać efektów. Działania w polityce prorodzinnej będą widoczne po wielu latach, jeżeli będzie to polityka właściwa, odpowiednia, wielokierunkowa.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">To, co się dzieje w tej chwili, jest zastraszające. Cyfry, które były tutaj podawane jako wskaźnik dzietności: 1,22 czy 1,27, wskazują na wymieranie społeczeństwa. Gdybyśmy to rozłożyli na wiele lat, to okazałoby się, że społeczeństwo w wolnym tempie, czy nawet w wielu krajach w szybszym, niż to się dzieje w Europie, zmierza do zagłady, do samounicestwienia.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Biorąc pod uwagę fakty starzenia się społeczeństwa, mniejszej wydajności pracy, mniejszej efektywności, większych nakładów na sprawy socjalne, jest to bardzo, bardzo niebezpieczne. Przesuwa się wiek pierwszego macierzyństwa kobiet. To jest niezdrowe i niebezpieczne z punktu widzenia biologicznego. Bardzo istotne jest to, aby zwracać na to uwagę. Ważny jest system ubezpieczeniowy, o czym mówiła pani poseł Jaruga-Nowacka, stworzenie kobietom warunków do godziwej emerytury i to, o czym dyskutujemy w tej chwili nawet przy okazji ustawy o emeryturach kapitałowych dożywotnich. Chodzi o wyrównanie dysproporcji wynikających z tego, co zaproponowano wcześniej, tej drastycznej różnicy między kobietami a mężczyznami. Uśrednienie tablic długości życia jest działaniem zmierzającym w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-568.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Co przede wszystkim decyduje o niskiej dzietności? W wielu przypadkach sytuacja materialna. Występuje w tej chwili zjawisko emigracji zarobkowej, na co bardzo często zwracają uwagę socjologowie, różne środowiska. To jest bardzo niebezpieczne z dwóch względów: po pierwsze, następuje rozbicie rodzin w związku z poszukiwaniem pieniędzy, wiadomo, z jakiego powodu, bo co najmniej jeden z członków rodziny wyjeżdża i różnie to się kończy, po drugie, powstaje sieroctwo tzw. emigracyjne. To nowe pojęcie jest coraz bardziej powszechne i to zjawisko się nasila. To są niebezpieczne i niezdrowe dla społeczeństwa konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-568.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa dotyczy różnic dochodowych w rozwoju wsi i miasta. Do tej pory chwaliliśmy się, że dzietność na wsi jest większa, ale w tej chwili zmniejsza się też dzietność w rodzinach wiejskich. Sytuacja materialna wielu rodzin wiejskich jest znacznie gorsza, niż moglibyśmy się spodziewać i niż sobie wyobrażamy. Dlatego przeraża mnie dyskusja, jaką można zaobserwować przynajmniej w ostatnich tygodniach, prowokowana przez środowiska liberalne - mówię to wprost - ultraliberałów, o tym, jaki to dobrobyt jest na wsi, że należy ograniczyć dopływ pieniędzy do wsi, zlikwidować KRUS.</u>
          <u xml:id="u-568.7" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Wczoraj słyszałem w radiu, że gdybyśmy zabrali z KRUS 16 mld zł, to zlikwidowalibyśmy deficyt budżetowy. Pojawiają się w tej chwili takie pomysły ultraliberalne. A gdzie jest odpowiedzialność za tych ludzi, którzy tam mieszkają? Przecież system ubezpieczeniowy jest jedną z form wsparcia globalnej polityki społecznej, socjalnej. Tak to kiedyś zostało zaprojektowane. Mówienie o wielkich dopłatach, o dobrobycie, o 20-procentowym wzroście w ostatnim roku na wsi itd. nie przyczyni się do niczego dobrego. Jeżeli będziemy mieli takie podejście, to trzeba będzie to szybko zweryfikować i gdzieś tam z boku ustawić tych, którzy głoszą takie rewolucyjne pomysły, oraz głośno o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-568.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Ja nie boję się o tym mówić i zawsze powtarzam, że ci ludzie nie mają zielonego pojęcia i rozeznania. Z jednej strony wysilamy się i ścigamy w pomysłach, jak poprawić sytuację społeczną, sprawy dzietności, a z drugiej strony wysilamy się w przeciwnym kierunku - ograniczenia dopływu pieniędzy i spowodowania większego rozwarstwienia w kraju. Polska jest krajem, w którym nakłady na politykę prorodzinną są jednymi z najniższych: 0,9 PKB. W Europie wynoszą one 2,1, więc nad tym też należałoby się poważnie zastanowić i w każdej dyskusji to podkreślać.</u>
          <u xml:id="u-568.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak powiedziałem, klub poselski będzie popierał rozwiązania przedstawione przez rząd. Będziemy też aktywnie uczestniczyć w pracach w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W imieniu dwóch kół: SDPL - Nowa Lewica i Demokratycznego Koła Poselskiego, wystąpi pani posłanka Zdzisława Janowska.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu dwóch kół: SDPL i Partii Demokratycznej, chciałabym zaprezentować stanowisko w sprawie zmiany ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Niewątpliwie oba nasze koła popierają projekt. Nasze stanowisko przedstawia się następująco.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#PoselZdzislawaJanowska">Otóż, jak już podkreślano wcześniej, wskaźnik dzietności jest bardzo niski, a jednocześnie społeczeństwo się starzeje. Wiemy, że do 2020 r. zmniejszy się ono o milion osób, a do 2030 r. aż o półtora miliona osób. Wydłuża się jednocześnie okres życia kobiet i mężczyzn, jak powiedziano wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#PoselZdzislawaJanowska">Wiadomo, że kobiety chcą rodzić dzieci, ale opóźniają możliwość starania się o dziecko z uwagi na swoją sytuację ekonomiczną. Kobiety należą do tej grupy społecznej, która chce się uczyć, a jeśli chce się uczyć, to znaczy, że chce pracować, chce znaleźć swoją pracę, swoje miejsce na rynku pracy. Zarobki, które uzyskują młode rodziny, nie pozwalają na założenie rodziny mającej jedno dziecko lub więcej. Dlatego też wskaźnik dzietności jest niski i myśl o urodzeniu dziecka sięga prawie trzydziestego roku życia.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#PoselZdzislawaJanowska">Ułatwienia, które zostały wprowadzone, są niebagatelne, ale jednocześnie są bardzo istotne i bardzo ważne z punktu widzenia kontaktu rodziców z dzieckiem, sięgających 20 tygodni, a później jeszcze 6. Proszę również pamiętać, że 26 tygodni, jeśli bierzemy pod uwagę wymiar obligatoryjny, fakultatywny - policzyłam to - stanowi 6,5 miesiąca poza miejscem pracy. Jeśli kobieta będzie wspierana przez pracodawcę, który będzie bardzo życzliwie podchodził do tego, że jest ona w ciąży i będzie szykowała się do przejścia na urlop macierzyński, jeśli będzie wiedziała, że jest dla niej miejsce w pracy, że nie utraci stanowiska, a jej kwalifikacje nadal będą wykorzystywane, to wszystko będzie w porządku. Wtedy będzie ona mogła być dłużej. Natomiast w innym przypadku ten wymiar urlopu stanowi trudność z uwagi na ponowny powrót na swoje stanowisko. Stąd też oczywiście, tak jak tutaj było wcześniej mówione, urlop musi być podzielony na obydwoje rodziców. Byłam o tym przekonana, ponieważ niedawno na łamach prasy toczyła się dyskusja i wszyscy mówili o urlopie dla ojców. Nagle zaglądam do tego projektu i nie widzę obligatoryjnego przejścia na urlop ojca dziecka. Byłam przekonana, że Platforma rzeczywiście to wprowadzi. Stąd też niewątpliwie będziemy takowe poprawki zgłaszać, nie sądzę, że tylko Lewica, ale myślę, że i Prawo i Sprawiedliwość, i my.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#PoselZdzislawaJanowska">Chciałabym jeszcze powiedzieć, że zapisy w ustawie, które mówią o urlopie, są bardzo cenne. Szczególnie jeden, mówiący o tym, że urlop do 20 tygodni przysługuje również rodzicom, którzy postanawiają przysposobić dziecko. Nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia mają oni prawo do 20 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Oczywiście bardzo ważna jest ochrona praw pracowniczych, brak możliwości zwolnienia, jak również możliwość przygotowania przez zakład pracy zabezpieczenia dla dziecka w postaci żłobka i przedszkola, kiedy kobieta wróci do pracy.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#PoselZdzislawaJanowska">Zdajemy sobie sprawę, że prawo jest prawem, natomiast rzeczywistość jest rzeczywistością. Trzeba bardzo dużo uczynić, ażeby przekształcić sytuację, zmienić stereotypy, a przede wszystkim uświadomić pracodawcy, ażeby te udogodnienia, które są w tej chwili kierowane pod adresem rodziców, nie daj Boże, nie obróciły się przeciwko rodzicom i możliwościom aktywności zawodowej, szczególnie oczywiście matki.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#PoselZdzislawaJanowska">Obydwa koła popierają projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zapisało się 20 osób.</u>
          <u xml:id="u-572.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-572.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-572.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-572.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-572.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwsza pani posłanka Izabela Jaruga-Nowacka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-572.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-572.9" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę państwa, proszę o przestrzeganie dyscypliny, jesteśmy bardzo opóźnieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Ale to nie przez nas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ale ja nie mam pretensji do pani, to jest informacja ogólna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wiem, ale to nie przez tę grupę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nieważne. Jesteśmy w takiej sytuacji. Nie mówię, przez kogo. Po prostu proszę. Będę dość rygorystycznie przestrzegał czasu. Grozi nam debata prawie do rana i jest to niedobra sytuacja. W związku z tym będę dość rygorystycznie przestrzegał czasu. Oczywiście nie mam pretensji do nikogo personalnie.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">O rodzinach dyskutujemy i tak na ogół nocą, więc tylko jedno pytanie. Pani minister, jak mówię, z polityki prorodzinnej została tutaj wykluczona cała grupa rodzin ludzi mieszkających na wsi, a tam jest najniższy poziom utrzymania, utrudnione warunki startu edukacyjnego, jeszcze trudniejsze warunki społeczne, opieka zdrowotna. Co rząd ma do zaproponowania rolnikom, ludziom mieszkającym na obszarach wiejskich?</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Drugie pytanie. Koncentrujemy się na tym, aby ułatwić ludziom posiadanie dzieci, ale w tej chwili naprawdę nietrudno, pani minister, oczekiwać od rządu jakichś działań, które wspierają ludzi, chroniąc przed patologiami. Chodzi o wsparcie w takim normalnym działaniu, kiedy mamy do czynienia z handlem ludźmi z powodu 2 tys. zł. To musi być potworna bieda i potworna desperacja. Prawie codziennie mamy do czynienia z ofiarami przemocy w rodzinie, także dotykającej dzieci, bardzo często także z przemocą zwaną molestowaniem.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Krystyna Grabicka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt ustawy w art. 1 pkt 1 i 2 wprowadza podział urlopu na obligatoryjną i fakultatywną część urlopu macierzyńskiego, a właściwie także tacierzyńskiego. Czy zdaniem rządu nie spowoduje to efektu odwrotnego do zamierzonego? Matka, a czasem ojciec, musi przecież prosić pracodawcę o udzielenie urlopu macierzyńskiego. Wprawdzie pracodawca ma obowiązek udzielenia tego urlopu, ale przecież wolałby, aby matka go nie brała. Może więc dawać do zrozumienia, że jeśli udzieli urlopu, to będzie to miało wpływ np. na dalszy awans pracownika. W efekcie ucierpi na tym dobro dziecka, gdyż matka bądź ojciec nie będą chcieli narażać się na dezaprobatę pracodawcy, i ta część fakultatywna może nawet nie być wykorzystywana. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam trzy pytania. Po pierwsze, czy ojciec dziecka będzie miał także prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego w przypadku, kiedy część obligatoryjną wykorzystała tylko matka?</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Drugie pytanie dotyczy czasu, jaki ma rodzic na zgłoszenie pracodawcy chęci wykorzystania dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Rząd proponuje, aby było to co najmniej 7 dni przed zakończeniem części obligatoryjnej. Czy nie należałoby się zastanowić nad wydłużeniem tego okresu, żeby to było np. 14 dni? Dzięki temu pracodawcy mieliby czas, żeby odpowiednio zaplanować podział obowiązków w swojej firmie.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Trzecie pytanie dotyczy sprawy udokumentowania tego, że przyszła matka pozostaje pod opieką lekarską. Czy wystarczy jedna wizyta lekarska, w przypadku gdy ciąża przebiega prawidłowo? Kto będzie o tym decydował i dlaczego w przepisach nie wskazano, jakiej specjalności lekarz powinien wydać zaświadczenie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw zawarty jest nowy art. 186</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Do zmiany ustawy Kodeks pracy mam następujące pytania. Pierwsze: Czy rząd posiada pełne rozeznanie, oczywiście oparte na badaniach, co stanowi istotny powód, iż mediana wieku rodzenia pierwszego dziecka wzrosła z 23,3 do 25,6? Drugie pytanie: Czy i w jakim konkretnym stopniu, poprzez rzeczoną nowelizację Kodeksu pracy, wzrosną wydatki na politykę rodzinną w Polsce? Pytanie trzecie: Przez jak długi okres pracownik, który chce pracować w niepełnym wymiarze czasu pracy ze względu na opiekę nad dzieckiem, będzie chroniony przed zwolnieniem w przypadku niekorzystania z urlopu wychowawczego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, iż wydatki na politykę rodzinną w Polsce stanowią ok. 0,9%, podczas gdy w Unii Europejskiej przeciętnie 2,1%. Pomimo większego niż u nas udziału państwa w polityce rodzinnej w krajach Unii Europejskiej, przyrost naturalny jest tam ujemny. Dlatego też winniśmy uczynić zdecydowanie więcej w tej dziedzinie, a nie, moim zdaniem, stosować populistyczne markowanie załatwienia sprawy. Pani minister, jaki będzie współczynnik wydatków na politykę rodzinną w Polsce po wprowadzeniu niniejszej ustawy? Moim zdaniem, nawet po tych niewielkich zmianach, udział państwa w polityce prorodzinnej będzie zdecydowanie niewystarczający.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Oprócz kolejnych obciążeń pracodawców należałoby poprawić atmosferę społeczną w stosunku do zawierania małżeństw, umożliwić większy rozwój podstawowej jednostki społecznej, jaką jest rodzina, dla której należy stwarzać dogodne warunki życia i wychowania dzieci. Rodzina na każdym kroku musi czuć wsparcie. Pani minister, co uczyni rząd, by właśnie takie trwałe wsparcie każda rodzina wychowująca swoje dzieci mogła uzyskiwać, np. w żłobku, w przedszkolu, w szkole i na osiedlu? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#PoselMarekKrzakala">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pomijając zasadność decyzji związanych ze zmianą oblicza polityki prorodzinnej dostosowywanej do Polski lat obecnych, ważne stają się pytania dotyczące możliwości, jakie jesteśmy zdolni wykorzystać. Rodzi się pytanie, czy podział urlopu macierzyńskiego na części obligatoryjną i fakultatywną oraz zachęta do pozostania dłużej na urlopie macierzyńskim wraz z wydłużeniem urlopu macierzyńskiego - do 20 tygodni na jedno dziecko oraz do 31 tygodni na więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie - wystarczą, by wyniki tych działań pokrywały się z zamierzonymi.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#PoselMarekKrzakala">W związku z powyższym kieruję do pani minister następujące pytania. Czy rozpatrywana była kwestia pakietu regulacji prawnych chroniących matki przebywające na urlopie macierzyńskim przed utratą pracy? Czy brane są pod uwagę także inne czynniki wpływające na kwestie prorodzinne, takie jak sprawa mieszkaniowa młodych ludzi, kwestia żłobków, wsparcie ze strony państwa w kwestii edukacyjnej, a także wychowania i opieki medycznej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jarosław Pięta, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#PoselJaroslawPieta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to dobry projekt. W moim odczuciu szczególnie dobrymi rozwiązaniami są dodatkowe urlopy macierzyńskie i podział na urlopy obligatoryjne i fakultatywne. Niemniej jednak chciałbym zapytać panią minister w zakresie tych prawie 7 miesięcy nieobecności, czy ten instrument nie pogarsza sytuacji kobiety, która urodziła dziecko, i czy rzeczywiście nie będzie miało to wpływu po jej powrocie do pracy.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#PoselJaroslawPieta">Drugą istotną kwestią są zagadnienia natury ogólnej. Jest to kolejna nowelizacja Kodeksu pracy. Jest złą praktyką, aby nowelizować poszczególne rozdziały. Pan marszałek Zych wielokrotnie podkreślał tę kwestię. Mam nadzieję, że kiedyś dojdzie do takiej sytuacji, iż wszystkie kluby na zasadzie konsensusu uzgodnią wspólny projekt, który nie będzie nowelizował poszczególnych rozdziałów.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#PoselJaroslawPieta">Na koniec chcę powiedzieć tak: pani minister, nie wiem, jakie są praktyki w ministerstwie, ale myślę, że pani obecność dzisiaj, zwłaszcza w porze nocnej, jest...</u>
          <u xml:id="u-591.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-591.4" who="#PoselJaroslawPieta"> Nie skończę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie skierowane do przedstawicielki rządu. Pani minister, z urlopów macierzyńskich korzystają najczęściej kobiety zatrudnione w zakładach pracy. Urlopy macierzyńskie nie są wykorzystywane przez kobiety, które pracują na roli, bo nie mają one takiej możliwości. Dlatego mam pytanie, czy rząd nie przewiduje jakiejś formy pomocy dla tych kobiet na wsi, aby nie czuły się poszkodowane, że jedne kobiety po urodzeniu dziecka mogą iść na urlop macierzyński, a one bardzo często bardzo szybko wracają do pracy na roli, którą wcześniej wykonywały. Czy nie byłaby wskazana jakaś zachęta dla nich, rekompensata za to, że nie przebywają na urlopie macierzyńskim? Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Adam Rogacki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczy sytuacji szczególnych, które nie powinny się zdarzać, ale jednak się zdarzają. Mam na myśli kobiety samotnie wychowujące dziecko. Z reguły są to przypadki oczywiście z konieczności, a nie z wyboru. Takie kobiety często mieszkają z rodzicami, z dziadkami, czasami korzystają z jakichś hoteli pomocy społecznej, żyją bez perspektyw i te problemy często je przerastają.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#PoselAdamRogacki">Chciałbym zapytać, czy w związku z tym pani minister nie uważa i nie sądzi, że dla matek znajdujących się w tej szczególnie trudnej sytuacji te rozwiązania nie powinny być jeszcze korzystniejsze, oraz czy jest jakaś szansa, czy są jakieś plany na takie korzystniejsze rozwiązania właśnie dla matek samotnie wychowujących dziecko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Cieszę się, że rząd skierował ten projekt ustawy do czytania, bo będzie można rozpocząć prace wspólnie, razem z projektem Prawa i Sprawiedliwości, a sprawa jest niesłychanie ważna. Należy tylko przypomnieć, że współczynnik dzietności w Polsce jest jednym z najniższych w Europie i zapowiedzi niestety nie są zadowalające. W latach 2010-2020 ten współczynnik może wzrosnąć do 1,2, a poziom 1,8 byłby poziomem, który satysfakcjonowałby nas.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#PoselStanislawSzwed">To ważna, dobra inicjatywa oprócz jednej uwagi, która nas dzieli. Jest to kwestia związana z 6 tygodniami urlopu fakultatywnego, czyli dowolności wyboru. Wiemy, jak wygląda sytuacja między pracownikiem a pracodawcą. Zawsze pracownik, a tym bardziej kobieta, jest w gorszej sytuacji i wydaje się, że to rozwiązanie nie idzie w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#PoselStanislawSzwed">I pytanie związane również z tym projektem: Czy w projekcie budżetu na ten rok są zabezpieczone środki, aby od 1 stycznia ta ustawa mogła wejść w życie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Szanując apel pana marszałka i panią minister, z trzech pytań zadam jedno. Otóż chodzi o obawy, które tu się pojawiają, czy to nie zaszkodzi kobietom w powrocie do pracy. Często jest to powtarzane w mediach, w środkach masowego przekazu. Pracodawcy, właśnie ci ultraliberalni, jak mówiłem, straszą kobiety.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Przed debatą akurat zdarzyło mi się zadzwonić do bliskiej mi osoby i mówię: słuchaj, walczymy o to, żebyś miała urlop dłuższy o dwa tygodnie. A po co mi to? Przecież później nie przyjmą mnie do pracy. Te obawy takie są, ta fobia jest szerzona i kobiety się boją. Czy więc te skromne zabezpieczenia, o których pani minister mówiła, są wystarczające? Czy nie należałoby jeszcze o czymś pomyśleć, żeby właśnie wpłynąć na pracodawców, żeby zmienili swoje podejście do tych spraw? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Marzena Okła-Drewnowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja osobiście bardzo cieszę się, że możemy dziś debatować nad drukiem nr 885, a więc mamy ogromną szansę - mówię również w imieniu kobiet - żeby nasza misja, jaką jest bycie matką i pracownikiem, była możliwa do zrealizowania, a to dlatego, że z jednej strony będziemy miały dłuższy urlop macierzyński, ale z drugiej strony możemy go lepiej godzić z wykonywaniem naszej pracy, bo ten urlop będzie elastyczny.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Przysłuchując się tej debacie, słyszę z wielu stron pewne obawy, czy rzeczywiście, jeżeli ta druga część będzie fakultatywna, kobieta nie będzie bała się brać tego urlopu. Dlatego chcę zapytać panią minister, jakie resort ma argumenty przemawiające właśnie za takim, a nie innym rozwiązaniem, a więc 20 tygodni urlopu obligatoryjnego, a 6 tygodni urlopu fakultatywnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Renata Zaremba, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#PoselRenataZaremba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przedstawiony projekt ustawy zawiera propozycje zmian, które mają sprzyjać łączeniu pracy zawodowej i życia rodzinnego, usuwając bariery dotyczące zatrudnienia kobiet. Czy jednak pani minister może krótko i jasno odpowiedzieć na pytanie, czy pracodawca, jeżeli kobieta chce podjąć pracę, ma prawo pytać ją przed jej zatrudnieniem, czy może przedstawić zaświadczenie, że nie jest w ciąży, czy planuje rodzinę, kiedy zamierza urodzić dziecko, czy będzie korzystać ze wszystkich świadczeń związanych z wychowaniem dziecka, a zwłaszcza urlopów?</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#PoselRenataZaremba">Pamiętajmy, że dysproporcje pod względem kobiet pracujących w Unii Europejskiej i w Polsce są nadal znaczące. Strategia lizbońska nakłada wyrównanie do 2010 r. tych dysproporcji. Co oznacza dla Polski nieosiągnięcie tych wskaźników? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt zmian szeregu ustaw, w tym Kodeksu pracy, w części dotyczącej wymiaru urlopu macierzyńskiego jest projektem, powiedzmy sobie, przewrotnym, jest projektem, który w istocie oszukuje przyszłe matki, proponując rozwiązania, które w pełnym kształcie miałyby wejść w życie dopiero po 6 latach. W istocie znów coś się obiecuje, a teraz ta obietnica ma kształt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#PoselAnnaSobecka">Moje pytanie dotyczy kwestii związanej z omawianym projektem. Jakie powody, mające - jak rozumiem - postać konkretnych obliczeń, spowodowały przyjęcie takich, a nie innych okresów przejściowych dotyczących nabycia prawa do dodatkowego urlopu macierzyńskiego?</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#PoselAnnaSobecka">Jeszcze jedna uwaga, do pani poseł Jarugi-Nowackiej. Chciałam powiedzieć, że Francja po 30 latach doczekała się pierwszych symptomów zastępowalności pokoleń, tyle tylko, że tam na politykę prorodzinną łożono ponad 2% PKB. U nas łoży się od 0,7% do 0,9%, więc jest to różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister, czy nie uważa pani, iż rozwiązanie zaproponowane jeszcze przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, który proponował 26-tygodniowy urlop macierzyński i konsekwentnie co dwa lata zwiększanie jego zakresu przy jednoczesnym monitoringu rynku pracy i tego, jak to wpływa na zatrudnienie, zwłaszcza kobiet i ich powrót do pracy, nie było rozwiązaniem lepszym niż to, co zaproponował rząd Platformy Obywatelskiej? Niestety obawiam się, że jeżeli chodzi o te 20 tygodni obligatoryjnego urlopu plus 6 tygodni fakultatywnego, to tak naprawdę obróci się to przeciwko kobietom, na których pracodawcy będą wymuszali rezygnację z tego urlopu, bądź kobiety, bojąc się utraty pracy, będą same z niego rezygnowały.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#PoselMariuszKaminski">Chciałbym potwierdzić to, o czym mówiła pani poseł Renata Zaremba. Rzeczywiście żyjemy w XXI w., a często zdarza się, że pracodawcy bądź podczas rozmowy kwalifikacyjnej, bądź potem wymuszają na kobietach deklarację, że w najbliższym czasie nie zajdą w ciążę. Osobiście miałem do czynienia z takim przypadkiem, kiedy młodej kobiecie zaraz po studiach na jej pierwszej rozmowie kwalifikacyjnej zadano właśnie takie pytanie: Czy zamierza pani w najbliższym czasie zajść w ciążę? Była jedyną kandydatką na stanowisko i nie została przyjęta. Przyszła ze łzami w oczach i dopiero ja ją poinformowałem, jakie środki prawne powinna podjąć w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przede wszystkim chciałabym podziękować za ten projekt. Uważam, że przedstawia on korzystne rozwiązania, które są krokiem do przodu, jeżeli chodzi o rozwiązywanie narastającego konfliktu pomiędzy interesem kobiety jako pracownika a interesem kobiety jako matki.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Mojemu przedmówcy chciałabym powiedzieć, że WHO zaleca karmienie naturalne dziecka przez pierwszych 6 miesięcy jego życia, więc mówienie o zbyt krótkim urlopie naprawdę jest nie na miejscu w kontekście rozwoju dziecka i kosztów, które się wiążą z ewentualnymi zaniedbaniami w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#PoselTomaszKaminski">(Ja tak nie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Taki był kontekst.</u>
          <u xml:id="u-609.4" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Pani minister, chciałabym zapytać o coś innego, o żłobki, które są naturalnym, jakby kolejnym elementem, który mógłby wzmocnić instytucjonalnie, wesprzeć rodziny w opiece nad małym dzieckiem. Komisja Zdrowia zaproponowała w ustawie Przepisy wprowadzające do pakietu zdrowotnego przeniesienie żłobków, które obecnie są zakładami opieki zdrowotnej, do sektora właśnie polityki społecznej i rodziny.</u>
          <u xml:id="u-609.5" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Chciałam panią minister zapytać: Czy ministerstwo planuje coś więcej niż żłobki? Czy są jakieś propozycje, ażeby bardziej unowocześnić opiekę nad małym dzieckiem, propozycje nowocześniejsze w stosunku do tego, co mamy w tej chwili? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-609.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#PoselRomualdAjchler">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Otóż projekt jest dobry i byłby bardzo dobry, gdyby spełniał jeden warunek - o tym warunku mówiła pani poseł Jaruga-Nowacka z Lewicy - a mianowicie gdyby obejmował chociaż grupę kobiet na wsi. W związku z powyższym, akcentując ten problem, chciałbym zapytać panią minister, czy macie jakąkolwiek ofertę dotyczącą kobiet wiejskich. Czy w ogóle o tej grupie kobiet myślicie?</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#PoselRomualdAjchler">Chcę przy okazji zapytać o inną sprawę. Otóż zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych i rozporządzeniem ministra polityki społecznej z 2005 r. w sprawie trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 420 zł przysługuje matce, która sprawuje opiekę nad dzieckiem o znacznym stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem że nie podejmuje żadnej pracy zawodowej. Na ostatni dyżur poselski z tym problemem przyszły do mnie trzy panie, trzy kobiety.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#PoselRomualdAjchler"> Pani minister, problemu by nie było, gdyby to były kobiety z pełnych rodzin, gdyby nie były to matki samotnie wychowujące dzieci. Proszę mi jednak powiedzieć, jak w ten sposób ta matka, która nie może podjąć pracy zawodowej, bo nie uzyska tych 420 zł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czas się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#PoselRomualdAjchler">Już kończę, panie marszałku. Tak więc nie uzyska tych 420 zł, jednocześnie nie ma możliwości skorzystania z urlopu macierzyńskiego, bo planuje w dalszym ciągu mieć dzieci, nie może również skorzystać z tej ustawy. Czy państwo - zresztą w tej sprawie napisałem interpelację - myślicie o tej kwestii i czy chcecie ten problem rozwiązać? Nie może być tak, że daje się kobiecie 420 zł, żeby wychowywała dzieci, ale jednocześnie zabrania się jej pracować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Wojciech Ziemniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw wprowadza liczne zmiany dotyczące poprawy jakości życia i kondycji polskiej rodziny. Propozycje nowelizacji tej ustawy są godne poparcia. Jednak chciałbym zapytać o następujący problem, który wynika z wprowadzenia w art. 186</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję za tę debatę i te pytania, szczególnie że widać, że polityka rodzinna jest raczej tym elementem, który łączy, a nie dzieli, a takich nam naprawdę tutaj trzeba.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odnosząc się do tych wątpliwości i pytań, które zostały zadane, chciałam powiedzieć tak. Propozycja wprowadzenia urlopów fakultatywnych wynika przede wszystkim z tego, że w trakcie badań, które były robione przy przygotowywaniu ustawy, wielu respondentów i respondentek zwracało uwagę na to, że preferowaliby takie właśnie bardziej elastyczne rozwiązania, jeżeli chodzi o urlop macierzyński. Takiej odpowiedzi udzieliło ok. 30% osób. To była też odpowiedź na część obaw związanych z tym, czy zbytnie, takie bardzo sztywne wydłużenie urlopu macierzyńskiego nie mogłoby spowodować właśnie tych trudności na rynku pracy, których doświadczają młodzi rodzice, a w szczególności młode mamy. Konsultowaliśmy to rozwiązanie z ekspertami zajmującymi się polityką rynku pracy zarówno w kontekście polityki rodzinnej, jak i szczególnie pracy kobiet. Zdaniem ekspertów jest to rozwiązanie, które poprzez uelastycznienie rynku pracy sprzyja temu, żeby pracodawcy lepiej postrzegali młodych rodziców jako pracowników, a jednocześnie w takiej sytuacji na rynku pracy, jaka obecnie panuje - a trzeba powiedzieć, że ta sytuacja dzisiaj jest znacznie lepsza niż dwa-trzy lata czy nawet rok temu - nie wydaje się, żeby było to rozwiązanie, które zachęcałoby pracodawców do wymuszania takich zachowań pracowników, żeby rezygnowali z urlopu fakultatywnego, żeby nie mogli z tego korzystać. Tak więc zdaniem nie tylko ministerstwa, ale także ekspertów gdyby tego typu regulacje weszły w życie, takie obawy nie powinny się ziścić. Pewne uelastycznienie powinno zostać zastosowane i jest to też wyjście naprzeciw oczekiwaniom stosunkowo dużej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię tego, na ile ojcowie, a na ile matki mogą korzystać z urlopów macierzyńskich, to myślę, że nie jest to do końca takie konserwatywne polskie myślenie, ponieważ jednak ojcowie mogą korzystać z urlopów macierzyńskich po 14 tygodniach. Zaproponowane w ustawie zostało to, że w odniesieniu do wydłużenia urlopu, które ma miejsce w związku z wprowadzeniem tej ustawy, urlop fakultatywny jest tak samo dostępny dla matki jak i dla ojca.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(A ilu ojców bierze, pani minister?)</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Niewielu ojców bierze taki urlop, i z tym się zgadzam. Tak więc myślę, że debata na temat tego, w jaki sposób urlopy ojcowskie wprowadzać do rozwiązań w trakcie prac nad ustawą na posiedzeniach komisji, sądząc po tych sygnałach, które płyną i tutaj zostały zawarte, jest z pewnością debatą, która powinna się odbyć i myślę, że będziemy starali się wziąć w niej konstruktywny udział.</u>
          <u xml:id="u-617.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię pominięcia rodzin wiejskich, jest to regulacja, która odnosi się do stosunków w znakomitej większości pracowniczych, co wynika z Kodeksu pracy. W tym pakiecie rozwiązań trudno było znaleźć miejsce dla osób, które nie są pracownikami, a jednak większość rodzin rolniczych nie spełnia tego warunku. Jeżeli mamy taką sytuację, że kobieta mieszkająca na wsi pracuje jako pracownik, to oczywiście te rozwiązania będą w stosunku do niej stosowane. W przypadku rodzin wiejskich najważniejsze są rozwiązania, i to są rozwiązania, które chcielibyśmy zaproponować, tylko, krótko mówiąc, raczej stosując metodę pewnych etapów procedowania, żeby te rozwiązania, które można szybko wprowadzić, które są przygotowane, wprowadzić szybciej, a kolejne dopracowywać, żeby można było Wysokiej Izbie zaproponować pakiet sensownych rozwiązań, które dotyczą chociażby problemu opieki nad małymi dziećmi. Chcielibyśmy zaproponować takie rozwiązania, które w szczególności w przypadku dzieci od 0 do 3 lat pozwalają na dosyć szybkie rozwinięcie tego systemu opieki, korzystając ze sprawdzonych wzorów międzynarodowych, chociażby tych, o których dzisiaj trochę mówiono, francuskich. Są to rozwiązania, które odbiurokratyzowują i ułatwiają tworzenie żłobków, wprowadzają też bardziej nieformalne metody, typu opiekunki macierzyńskiej; są to rozwiązania, które mogłyby być stosowane na wsi.</u>
          <u xml:id="u-617.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie można też zapomnieć o rozwiązaniach pozalegislacyjnych, ponieważ znakomita większość polityki rodzinnej to rozwiązania, które są związane z wprowadzaniem takiej czy innej ustawy, ale także pewnego wsparcia, tworzenia niektórych instytucji. Na przykład w ramach Programu Operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝ ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego ma być finansowane tworzenie żłobków i przedszkoli i tworzenie w ogóle systemu opieki nad dziećmi, szczególnie adresowanego do obszarów wiejskich. Problemem często nie jest to, czy mamy odpowiednie regulacje ustawowe, ale czy są środki, czy są możliwości tworzenia. Takie możliwości Europejski Fundusz Społeczny daje i z tych możliwości, mam nadzieję, szczególnie gminy wiejskie będą korzystać, bo tam faktycznie infrastruktura, jeżeli chodzi o opiekę nad dziećmi, jest relatywnie mała.</u>
          <u xml:id="u-617.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Rozwiązania proponowane przez rząd i sygnalizowane szczególnie przez ministerstwo edukacji, mówię tutaj o wprowadzeniu obowiązku szkolnego dla 6-latków i obowiązku przedszkolnego dla 5-latków, też należą do tej grupy rozwiązań, które będą miały istotny wpływ, jeżeli chodzi o pewne wyrównywanie różnic i ułatwianie dostępu do opieki, tak naprawdę obligatoryjnego dostępu do opieki nad dziećmi w przypadku obszarów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-617.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chciałabym wyjaśnić, że nikt nie traci urlopu wychowawczego, jeżeli zdecyduje się wrócić do pracy na pół etatu i będzie miał pół zasiłku macierzyńskiego, bo za okres przebywania na urlopie macierzyńskim tak samo należy się urlop, czyli, krótko mówiąc, nie jest to rozwiązanie, które godzi w kogokolwiek.</u>
          <u xml:id="u-617.9" who="#GlosZSali">(Pół urlopu.)</u>
          <u xml:id="u-617.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie, pełen urlop, w pełnym wymiarze. Tak że nie ma możliwości utraty rzeczonego urlopu.</u>
          <u xml:id="u-617.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kwestia dostępu do badań i do opieki lekarskiej kobiet w ciąży. Myślę, że to jest element, który powinien być przedmiotem dyskusji w komisji, i myślę, że moglibyśmy postarać się wspólnie zastanowić, w jaki sposób zapewnić, żeby ten dostęp był rzeczywisty w sytuacji 3-miesięcznych kolejek, o których była mowa.</u>
          <u xml:id="u-617.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlaczego nie ma w tym projekcie propozycji urlopu ojcowskiego? Myślę, że wynika to z tego, że główna debata odbywała się w momencie, kiedy ten projekt już został skierowany do Wysokiej Izby, stąd też część rozwiązań nie w pełni znalazła odzwierciedlenie.</u>
          <u xml:id="u-617.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Jaruga-Nowacka pytała jeszcze o kwestie patologii. Przygotowywany jest projekt ustawy, który nowelizuje ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, żeby wprowadzić dodatkowe instrumenty po to, żeby ukrócić te sytuacje, które mają miejsce.</u>
          <u xml:id="u-617.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Grabicka pytała o to, czy tak naprawdę pracownice i pracownicy będą korzystać z fakultatywnego urlopu. Jak powiedziałam, według oceny nie tylko ministerstwa, ale i ekspertów zajmujących się rynkiem pracy, szczególnie właśnie łączeniem pracy i życia rodzinnego, będzie to wykorzystywane i nie ma ryzyka, iż ze względu na presję pracodawców będzie to instrument nie do końca wykorzystany.</u>
          <u xml:id="u-617.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o pytania pani Katarzyny Mrzygłockiej, rzeczywiście lekarz ginekolog powinien wydawać zaświadczenie lekarskie w kwestii tego, w jaki sposób kobieta podlega opiece. Na pewno nie jest to kwestia jednorazowej wizyty. Z osobistego doświadczenia wiem, że taka wizyta powinna się odbywać regularnie przez cały okres ciąży, żeby monitorować sytuację.</u>
          <u xml:id="u-617.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Pawlak pytał, co się stało, że mediana wieku rodzenia dzieci wzrosła. Jest to pewien proces demograficzny, który jest obserwowany nie tylko w Polsce, ale właściwie w większości krajów europejskich, związany z tym, że kobiety, a to kobiety tak naprawdę podejmują decyzję o macierzyństwie, bardziej niż mężczyźni, częściej decydują się na posiadanie dzieci, kiedy mają ustabilizowaną sytuację na rynku pracy. I o ile kilkadziesiąt lat temu można było zaobserwować taką relację, że właściwie w tych krajach, w których kobiety mniej uczestniczyły na rynku pracy, mniej pracowały, rodziło się więcej dzieci, tak teraz w tych krajach, w których wskaźnik zatrudnienia kobiet jest najwyższy, takich jak kraje skandynawskie czy chociażby Francja, rodzi się więcej dzieci. Krótko mówiąc, najpierw ustabilizowana sytuacja na rynku pracy, a potem decyzja o posiadaniu dziecka. To jest model, który przenika do Polski. Dlatego właśnie te rozwiązania, które dotyczą łączenia pracy i posiadania dzieci, życia rodzinnego, są najważniejsze z punktu widzenia polityki rodzinnej, sprzyjającej temu, żeby wskaźnik dzietności w Polsce się podnosił. Mieliśmy w Polsce jeszcze dodatkowo dosyć trudną sytuację na rynku pracy, która zniechęcała do podejmowania decyzji o dzieciach. Teraz obserwujemy, że wiek rodzenia się stabilizuje, a nawet czasem trochę się obniża. Widać, że lepsza sytuacja na rynku pracy sprzyja decyzjom o tym, żeby posiadać dzieci.</u>
          <u xml:id="u-617.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Wydatki na politykę rodzinną dzięki temu projektowi wzrastają, chociaż oczywiście jest to wzrost nieporównywalny do tego...</u>
          <u xml:id="u-617.18" who="#GlosZSali">(Z 420 zł do ilu?)</u>
          <u xml:id="u-617.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie, znaczy...</u>
          <u xml:id="u-617.20" who="#GlosZSali">(332,50.)</u>
          <u xml:id="u-617.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Generalnie z 9/10% PKB prawdopodobnie będzie to wzrost do 1% PKB, może do 1,1.</u>
          <u xml:id="u-617.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Niestety, żyjemy w takiej sytuacji, jeżeli chodzi o finanse publiczne, w jakiej żyjemy. Pragnę podkreślić, że staramy się patrzeć na pewne rozwiązania polityki społecznej kompleksowo. Jeżeli spojrzą państwo na międzynarodowe statystyki, gdy chodzi o strukturę wydatków społecznych, to...</u>
          <u xml:id="u-617.23" who="#PoselRomualdAjchler">(Dajmy kobietom popracować, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-617.24" who="#GlosZSali">(Proszę nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-617.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chciałabym odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, niech pan nie przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#PoselRomualdAjchler">(Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dyskusja jest już zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Niech pani odpowiada, pani minister, w miarę krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Problem polega na tym, że tak naprawdę mamy w Polsce złą strukturę wydatków społecznych i kierujemy wydatki społeczne w znacznie większym stopniu na przykład w relacji do PKB do osób zdezaktywizowanych w bardzo wczesnym wieku. To jest problem, który tak naprawdę ogranicza możliwości wydatkowania środków publicznych na inne cele, chociażby związane z polityką rodzinną. To jest konsekwencja prowadzenia od wielu lat takiej polityki, w której dzieci i rodziny były traktowane jak grupy, które nie wymagają takiej ochrony, jak inne grupy wieku czy społeczne, nad czym ubolewam. Zmiana może następować stopniowo, nie w sposób nagły, ze względu na te realia finansów publicznych, jakie mamy.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">O wsparciu, jeżeli chodzi o żłobki i przedszkola - w odpowiedzi na pytanie pana posła Gosiewskiego - już mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Krząkała pytał, czy to, co proponujemy w projekcie, jest wystarczające. Na pewno nie, natomiast trzeba od czegoś zacząć, żeby móc stopniowo budować te elementy polityki rodzinnej, które są absolutnie konieczne. Taki pakiet rozwiązań chcielibyśmy w ministerstwie zaproponować, przedstawić i stopniowo, krok po kroku, to realizować.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Zgadzam się z panem posłem Piętą, że nowelizowanie Kodeksu pracy na zasadzie: tu kawałek i tam kawałek, jest prawdopodobnie złą praktyką. Natomiast w tym przypadku jest to pewne rozwiązanie, które jest elementem rozwiązań zawartych częściowo w Kodeksie pracy, a częściowo w innych ustawach. Dlatego też zdecydowaliśmy się na taką nowelizację, bo czekając na pełną, kompleksową nowelizację Kodeksu pracy, prawdopodobnie nigdy nie moglibyśmy wprowadzić takich rozwiązań albo wprowadzilibyśmy je na tyle późno, że ich efekt byłby znacznie mniejszy.</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Wrona pytał o urlopy macierzyńskie dla kobiet pracujących w rolnictwie. Takie rozwiązania są zawarte po części w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników. Z tytułu urodzenia dziecka w ramach ubezpieczenia w funduszu składkowym przysługuje zasiłek macierzyński, są więc pewne rozwiązania w tym zakresie. Urlop macierzyński jest typową regulacją kodeksową adresowaną do pracowników i trudno tu obligatoryjnie zapisać, że kobieta, która posiada gospodarstwo rolne i urodziła dziecko, nie może wrócić do pracy na roli przez 20 czy 26 tygodni. Natomiast rozwiązania, o których mówiłam, wspierające kobietę na wsi, dotyczą przede wszystkim opieki nad dziećmi, sieci żłobków, przedszkoli i innych mniejszych form, co jest związane nie tyle z regulacjami ustawowymi, ile bardziej z projektami realizowanymi z pomocą środków na ten cel, które są i będą przeznaczane z Europejskiego Funduszu Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Rogacki pytał, jakie rozwiązania dla kobiet samotnie wychowujących dzieci byłyby korzystniejsze. Zgadzam się, że to problem poważny. Jeżeli natomiast pan poseł myślał o rozwiązaniu w rodzaju większe wydłużenie urlopu macierzyńskiego dla kobiety samotnie wychowującej dziecko, to powiem szczerze, że nie jest ono dobre, dlatego że prowadziłoby tylko do tego, jak słusznie niektórzy zwracają uwagę, że byłoby to dłuższe oderwanie kobiety od rynku pracy. A przecież szczególnie kobieta samotna potrzebuje takiego wsparcia, żeby jak najlepiej funkcjonować na rynku pracy, bo na jej barkach spoczywa utrzymanie całego domu, gospodarstwa domowego i dziecka. Należy więc tutaj raczej szukać rozwiązań, które stanowiłyby lepsze wsparcie, tak by w takiej sytuacji możliwe było godzenie pracy i posiadanie dziecka.</u>
          <u xml:id="u-619.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Szwed zadał pytanie, czy w budżecie, rozumiem, że na przyszły rok, są środki na ten cel. Tak, środki takie zostały zapewnione.</u>
          <u xml:id="u-619.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kasprzak pytał, czy to zaszkodzi kobietom w powrocie do pracy. Jak mówiłam, konsultowaliśmy się z ekspertami. Właśnie takie stopniowe wdrażanie regulacji pozwala na monitorowanie tego, jak będzie wyglądała sytuacja kobiet na rynku pracy po wprowadzeniu tych rozwiązań. Naszym zdaniem są one na tyle elastyczne, że sytuacja kobiet na rynku pracy nie będzie zagrożona.</u>
          <u xml:id="u-619.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Zaremba podnosiła kwestię, czy jeżeli kobieta chce podjąć pracę, to powinny być zadawane pewne pytania. Absolutnie nie powinny być zadawane, nie pozwalają na to przepisy ustawy, jest to więc łamanie prawa.</u>
          <u xml:id="u-619.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Co będzie, jeżeli nie osiągniemy wskaźników określonych w strategii lizbońskiej? Można by powiedzieć, że żadnych sankcji z tego powodu nie ma. Natomiast nieosiągnięcie tych wskaźników faktycznie oznacza, że Polska będzie odstawać w swoim rozwoju nie tylko gospodarczym, ale i społecznym od reszty Unii. Myślę, że nie będzie to dobre. Powinniśmy jednak pamiętać o tym, że to praca tworzy dobrobyt, i rozwiązania, które zachęcają do zatrudnienia, zachęcają także chociażby do tego, żeby mieć więcej dzieci.</u>
          <u xml:id="u-619.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Sobecka bardzo słusznie zwracała uwagę na rozwiązania francuskie, które są rzeczywiście kompleksowe. Bardzo chciałabym być w tak komfortowej sytuacji, w jakiej są Francuzi, biorąc pod uwagę wydawanie na politykę rodzinną 2%, a nawet więcej produktu krajowego brutto, ale nie tylko to, bo polityka we Francji jest naprawdę kompleksowa, obejmuje nie tylko system świadczeń ale bardzo rozwinięty system opieki nad dziećmi, różnego rodzaju elastyczne rozwiązania adresowane go rodziców.</u>
          <u xml:id="u-619.11" who="#PoselAnnaSobecka">(Dostępne przedszkola.)</u>
          <u xml:id="u-619.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Niekoniecznie bezpłatne, ale dostępne przedszkola. Ponad 90% dzieci w wieku od 3 do 5 lat objęto opieką przedszkolną, a 40% w wieku do lat 3 - opieką przedprzedszkolną. Myślę, że do tego powinniśmy dążyć i propozycje, które będziemy przedstawiać, mam nadzieję, będą zmierzać w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-619.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kamiński zwracał uwagę na różnego rodzaju sytuacje, które nie powinny mieć miejsca. Są one przykładem łamania prawa, po prostu należy je w ogromnym stopniu tępić, i tyle.</u>
          <u xml:id="u-619.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Kozłowska-Rajewicz pytała o kwestię żłobków i instytucjonalnego wsparcia opieki nad małym dzieckiem. Chcielibyśmy w ramach polityki społecznej zaproponować kompleksowe rozwiązanie, które dotyczy tworzenia nie tylko żłobków, ale innych, bardziej elastycznych form opieki nad małymi dziećmi, które mogą być relatywnie szybko wdrożone. Cel jest taki, żeby zapewnić standardy, jakie powinny mieć małe dzieci, jeśli chodzi o opiekę, a jednocześnie chodzi o to, żeby nie był to system nadmiernie zbiurokratyzowany, chociażby przez to, że np. określamy, że pomieszczenie przeznaczone do opieki nad dziećmi powinno mieć co najmniej 3 m wysokości. Ostatnio byłam we Francji, zwiedzałam żłobek w Paryżu, w którym pomieszczenia miały 2,20 m, a może 2,30 m, i problemu z wychowaniem dzieci, z opieką nad dziećmi w takim pomieszczeniu jakoś nie było. Myślę, że jest wiele takich spraw, które chcemy zrewidować, przyjrzeć się im, tak żeby było lepiej.</u>
          <u xml:id="u-619.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Ajchler pytał o ofertę dla kobiet wiejskich. Na ten temat już trochę mówiłam. Jeżeli zaś chodzi o taki rodzaj świadczenia rodzinnego, dziękujemy za sygnał. Myślę, że zainteresujemy się tematem i spróbujemy podjąć działania w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-619.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Ziemniak zadał pytanie, czy skrócenie czasu pracy i ochrona z tym związana nie będzie z kolei powodować takich zachowań, że ktoś dzięki temu będzie próbował uzyskać ochronę poprzez zastosowanie minimalnego poziomu, jeśli chodzi o skrócenie czasu pracy. Uważam, że powinniśmy podchodzić do kształtowania prawa w sposób, który zawiera jednak pewną dozę zaufania do obu stron kontraktu na rynku pracy, czyli zarówno do pracodawców, jak i do pracowników. Powinniśmy mieć zaufanie co do tego, że każdy będzie się starał wykorzystywać te rozwiązania bardziej do tego, żeby w sposób rozsądny bronić swoich interesów i nie nadużywać tych rozwiązań dla zachowań głęboko nierozsądnych. Uważam, że w tym przypadku tak będzie. Każdy rodzic małego dziecka raczej stara się myśleć o tym, w jaki sposób być cenionym pracownikiem nie tylko wtedy, kiedy dziecko ma mniej niż 3 lata, ale także wtedy, kiedy dziecko jest starsze, bo przecież nasuwa się pytanie, co się stanie, jeżeli wykorzystamy okres ochronny, a potem, po jego upływie, okaże się, że nie mamy pracy i nikt nie chce nas zatrudnić, bo za takim człowiekiem idzie fama, że wykorzystuje te rozwiązania we własnym interesie, w tym przypadku niekoniecznie dobrze rozumianym.</u>
          <u xml:id="u-619.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Mam nadzieję, że odpowiedziałam na większość pytań, które zostały zadane. Jeszcze raz bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-619.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 90 ust. 1 w związku z art. 87 ust. 2 regulaminu Sejmu, kieruje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 885, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 888).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoki Sejmie! Na wstępie należy zauważyć, że projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, który w imieniu rządu mam zaszczyt Wysokiej Izbie dzisiaj przedstawić, jest efektem wieloletniej pracy Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego i w obecnym kształcie stanowi poprawioną i wzbogaconą wersję projektu, który był już przedmiotem prac parlamentarnych Sejmu poprzedniej kadencji, a do Sejmu obecnej kadencji trafił jako projekt poselski, ale jeszcze przed uzupełnieniem i wzbogaceniem, którego rząd dokonał w połowie lipca.</u>
          <u xml:id="u-623.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przechodząc do kwestii zasadniczych, należy wskazać, że celem projektowanej nowelizacji jest dostosowanie unormowań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących przede wszystkim stosunków między rodzicami a dziećmi, do zmienionego, zwłaszcza w ostatnim piętnastoleciu, społecznego i prawnego kontekstu przepisów kodeksowych, a zwłaszcza wykonywania władzy rodzicielskiej.</u>
          <u xml:id="u-623.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">W ciągu 40 lat obowiązywania - to jest już szmat czasu - Kodeks rodzinny i opiekuńczy był zmieniany 10 razy. Te nowelizacje w bardzo niewielkim stopniu obejmowały przepisy normujące status prawny dziecka oraz stosunki między rodzicami a dziećmi. Zmiany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym w tym zakresie winny uwzględniać postulaty, które były już wysuwane od dłuższego czasu w doktrynie prawa, jak i w orzecznictwie sądowym oraz w wystąpieniach rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka, dochodzą tu też pewne kwestie wynikające z umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę i z postanowień konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-623.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Prawo rodzinne jest szczególną gałęzią prawa, która w większym stopniu niż inne pozostaje pod bezpośrednim wpływem panujących poglądów moralnych i obyczajów. Tutaj sfery prawnej regulacji tradycji i historycznie ukształtowanych obyczajów mocno się przenikają. W celu utrzymania wewnętrznej spójności unormowań tego obszaru stosunków prawnych zakresem projektowanej nowelizacji zostały objęte przepisy odnoszące się do pochodzenia dziecka, władzy rodzicielskiej, kontaktów rodziców i dzieci, stosunków alimentacyjnych między rodzicami a dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-623.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Projekt zawiera ponadto propozycje zmian Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego, które polegają na uzupełnieniu lub korekcie unormowań przyjętych w ramach poprzednich nowelizacji, zwłaszcza tej związanej z wprowadzeniem konkordatowej formy małżeństwa.</u>
          <u xml:id="u-623.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Najważniejsze zmiany, po pierwsze, dotyczą pokrewieństwa i powinowactwa. Obecny kodeks nie zawiera unormowań, które określałyby pokrewieństwo i powinowactwo. To aż dziwne, ale nie ma takiej definicji prawnej. Proponuje się zatem wprowadzenie ustawowej definicji pokrewieństwa oraz unormowania, które stanowiłyby podstawę do ustalania linii oraz stopni powinowactwa.</u>
          <u xml:id="u-623.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po drugie, zaprzeczenie macierzyństwa. Obecny kodeks nie normuje przesłanek ustalenia i zaprzeczenia macierzyństwa oraz legitymacji procesowej w tych sprawach. Problem ten nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy korzystając z możliwości współczesnej medycyny, jedna kobieta dziecko urodziła, czyli jest to macierzyństwo biologiczne, tzw. zastępcze, a od drugiej dziecko pochodzi genetycznie, tzw. macierzyństwo genetyczne. Wobec braku prawnej regulacji może powstać spór, która z tych kobiet jest matką dziecka. Projekt ustawy, zgodnie z ratyfikowaną przez Polskę Europejską konwencją o statusie prawnym dziecka pozamałżeńskiego z 1975 r., wprowadza zasadę, że macierzyństwo opiera się na fakcie urodzenia dziecka.</u>
          <u xml:id="u-623.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po trzecie, kwestia uznania ojcostwa. Kiedy 40 lat temu tworzono Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie było możliwości 100-procentowo pewnego ustalenia na podstawie badania genetycznego, od kogo w sensie biologicznym, genetycznym pochodzi dane dziecko. Projekt ustawy przyjmuje zasadę oparcia prawnego stosunku rodzicielstwa na rzeczywistym związku biologicznym między dzieckiem, a matką i ojcem. Czyli macierzyństwo i ojcostwo. Dlatego też obok ustalenia ojcostwa projekt przewiduje również przesłanki dobrowolnego ustalenia prawnego stosunku ojcostwa, ale w taki sposób, aby w maksymalnym stopniu zapewnić ustalenie prawnego stosunku rodzicielskiego zgodnie z rzeczywistością. Chodzi o to, aby wyeliminować przypadki ustalania tego zgodnie z wolą osób, która nie zawsze się pokrywa z rzeczywistym stanem biologicznym. Zmiana koncepcji dobrowolnego ustalenia ojcostwa jest możliwa w związku z rozwojem nauk przyrodniczych oraz pożądana w celu dostosowania naszego stanu prawnego do standardów międzynarodowych i spełnienia oczekiwań społecznych. W projekcie proponuje się zastąpienie dotychczasowej czynności prawnej uznania dziecka uznaniem ojcostwa, czyli będzie to nowa instytucja, która zastąpi dotychczasową.</u>
          <u xml:id="u-623.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Uznanie ojcostwa jest aktem wiedzy obojga rodziców. Przesłanką konieczną do skuteczności uznania ojcostwa jest potwierdzenie przez matkę dziecka pochodzenia dziecka od mężczyzny, który przyznaje ojcostwo. Wymóg ten stwarza gwarancję zgodności uznania z rzeczywistością biologiczną. Konsekwencją traktowania uznania ojcostwa jako aktu wiedzy o pochodzeniu dziecka od określonych osób jest bezskuteczność uznania ojcostwa, jeżeli dziecko nie pochodzi od mężczyzny, który uznał ojcostwo. Projekt przewiduje, że ojcostwo można uznać tylko przed osiągnięciem pełnoletności przez dziecko. Oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa mogą złożyć osoby, które ukończyły 16 lat i nie istnieją podstawy do ich ubezwłasnowolnienia. Skuteczność oświadczenia o uznaniu ojcostwa nie będzie uzależniona od zgody przedstawiciela ustawowego uznającego.</u>
          <u xml:id="u-623.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Projekt ustawy ustanawia zakaz uznania ojcostwa po wszczęciu postępowania procesowego o ustalenie ojcostwa, czyli tej drugiej formy stwierdzenia pochodzenia dziecka. W przypadku odmowy przyjęcia oświadczenia przez organ uprawniony - będzie to sąd albo kierownik urzędu stanu cywilnego - ojcostwo będzie można ustalić w drodze procesu o ustalenie ojcostwa.</u>
          <u xml:id="u-623.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po czwarte, projekt zawiera regulacje dotyczące zaprzeczenia ojcostwa oraz ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa. Projekt zrywa z dotychczasowym unormowaniem, zgodnie z którym mężczyzna, który dziecko uznał - obecnie tak jest - nie może domagać się unieważnienia ojcostwa na tej podstawie, że działał w błędnym przeświadczeniu, że jest ojcem biologicznym, oraz nie może się domagać - obecnie tak jest - zaprzeczenia ojcostwa po upływie 6 miesięcy od chwili, kiedy dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę. Te prekluzyjne terminy, które powodowały często ogromne dramaty życiowe, kiedy okazywało się, że dziecko nie pochodzi od tego ojca, a nic nie można było zrobić w sensie prawnym, teraz nie będą obowiązywały. Te sytuacje będzie można uregulować, bo w projekcie przewidziano sześciomiesięczny termin na zaprzeczenie ojcostwa i ustalenie bezskuteczności uznania, ale liczony od dnia, w którym mąż dowiedział się, iż nie jest ojcem biologicznym dziecka. Czyli będzie to możliwe w każdej chwili, jeżeli taka okoliczność się ujawni, nie będzie tej prekluzji 6 miesięcy od chwili, gdy mężczyzna dowiedział się o urodzeniu dziecka przez żonę.</u>
          <u xml:id="u-623.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po piąte, projekt zawiera regulacje dotyczące stanu cywilnego osoby zmarłej. W projekcie ustawy wykluczono wszczęcie przez kogokolwiek procesu o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia osoby zmarłej z wyjątkiem prokuratora, który może wytoczyć powództwo o ustalenie macierzyństwa lub ojcostwa osoby zmarłej, jeżeli wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego. Natomiast ta nowelizacja nie wyklucza uznania ojcostwa po śmierci dziecka, choćby nie pozostawiło zstępnych. To jest pewne novum, jest to konsekwencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 lipca 2007 r. Na koniec jeszcze o tym wspomnę, omawiając różnicę między projektem poselskim a rządowym.</u>
          <u xml:id="u-623.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po szóste, są tu nowe regulacje w zakresie nazwiska dziecka. Zgodnie z obecnymi przepisami przyjmuje się, że dziecko pochodzące od męża matki i dziecko pozamałżeńskie uznane przez ojca nosi nazwisko ojca, a zatem przepisy preferują uprawnienia ojca. Wyjątek jest oczywiście wtedy, gdy oboje rodzice oświadczyli, że dziecko będzie nosić nazwisko matki. W przypadku sądowego ustalenia ojcostwa dziecko otrzymuje nazwisko ojca tylko na swój wniosek lub na wniosek jego przedstawiciela ustawowego. W tych przypadkach wskazuje się właśnie na faworyzowanie nazwiska ojca. Mając na celu zapewnienie jednakowego statusu matki i ojca dziecka, projekt przewiduje, że w przypadku braku porozumienia rodziców dziecka co do nazwiska nosi ono nazwisko matki i dołączone do niego nazwisko ojca.</u>
          <u xml:id="u-623.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po siódme, bardzo istotne regulacje dotyczą wykonywania władzy rodzicielskiej. Termin ˝władza rodzicielska˝ jest już utrwalony w świadomości społecznej i na ogół nie budzi zastrzeżeń, aczkolwiek wynikające z niej uprawnienia muszą być wykonywane w sposób, który odpowiada istocie tego stosunku. Nie jest to władztwo polegające na kierowaniu, tylko władztwo, które musi uwzględniać przede wszystkim dobro dziecka i jego prawa. Dlatego w świadomości społecznej jest zakodowany istotny wychowawczy wydźwięk tego terminu. Wskazuje on również na władcze działania rodziców w stosunkach z osobami trzecimi, a więc odnosi się nie tylko do pewnego władztwa nad dzieckiem, ale również do władczych dyspozycji wobec osób trzecich, dyspozycji, które są związane z sytuacją, w jakiej znajduje się dziecko.</u>
          <u xml:id="u-623.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">W projekcie ustawy, zachowując wymóg posłuszeństwa ze strony dziecka, akcentuje się rosnącą samodzielność dorastających dzieci w podejmowaniu decyzji i składaniu oświadczeń, mowa tu zwłaszcza o zapisach art. 95 § 2, poprzez zobowiązanie rodziców, aby przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka wysłuchali je i uwzględnili jego rozsądne życzenia. Dziecko powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra. Działania rodziców wobec osoby dziecka powinny być podejmowane z poszanowaniem jego godności i praw, a osobiste relacje dzieci i rodziców powinny być oparte na wzajemnym szacunku. To, czy wyżej wymienione nakazy są przestrzegane we wzajemnych relacjach, może być przydatne do oceny prawidłowości wykonywania władzy rodzicielskiej, której dokonuje sąd opiekuńczy, podejmując określone zarządzenia dla dobra dziecka.</u>
          <u xml:id="u-623.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje możliwość, wyłącznie w przypadku, gdy władza rodzicielska przysługuje tylko jednemu z rodziców, zobowiązania tego rodzica do sporządzenia inwentarza majątku dziecka oraz zawiadomienia sądu opiekuńczego o ważniejszych zmianach tego majątku. Projekt ten przewiduje także, że obowiązek sporządzania inwentarza majątku dziecka oraz zawiadamiania sądu o stanie majątkowym może również mieć miejsce wobec obojga rodziców posiadających władzę rodzicielską.</u>
          <u xml:id="u-623.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po ósme, projekt zawiera regulacje dotyczące kontaktów z dzieckiem. Obecne regulacje prawne nie dają wystarczających podstaw do kształtowania zasad i zakresu osobistych kontaktów rodziców i dzieci w sposób zgodny zarówno z dobrem dziecka, jak i z uzasadnionymi interesami rodziców. Projekt ustawy utrzymuje zasady, że kontakty z dzieckiem nie należą do sprawowania władzy rodzicielskiej. Przyjmuje się równocześnie, że kontakty są nie tylko uprawnieniem, ale i obowiązkiem rodziców oraz prawem i obowiązkiem dziecka. Regulacja zawiera otwarty katalog form kontaktów z dzieckiem, które są szczegółowo wymienione w tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-623.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Nowelizacja zajmuje się również kwestiami kontaktów dziecka z innymi niż rodzice bliskimi osobami, rodzeństwem, dziadkami, powinowatymi w linii prostej oraz innymi osobami, które przez dłuższy czas sprawowały pieczę nad dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-623.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wreszcie, po dziewiąte, jeśli chodzi o obowiązek alimentacyjny, nowe regulacje utrzymują go między pasierbem oraz ojczymem lub macochą, ponieważ dotyczy on tzw. rodziny zrekonstruowanej. Zgodnie z proponowaną regulacją wzajemny obowiązek alimentacyjny będzie uzależniony od konkretnej sytuacji rodzinnej ocenianej w świetle względów słuszności, to jest art. 128 § 2 i 3. Na gruncie obecnych przepisów rodzice mają obowiązek alimentacji dziecka od małoletniości do czasu uzyskania przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Rodzice, którzy nie sprawują władzy rodzicielskiej, nie mają decydującego wpływu na decyzje pełnoletniego dziecka dotyczące zdobywania wykształcenia bądź rezygnacji z uzyskania kwalifikacji zawodowych. W większości państw europejskich bezwzględny obowiązek alimentacyjny rodziców odnosi się tylko do małoletnich dzieci, a dalszy obowiązek dotyczy jedynie tych dzieci pełnoletnich, które z powodu niepełnosprawności, choroby lub kontynuowania kształcenia nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. Proponowana regulacja zmierza do osłabienia obowiązku alimentacyjnego względem dziecka pełnoletniego. W projekcie ustawy proponuje się przyznanie rodzicom uprawnienia do uchylenia się od wykonywania tego obowiązku w przypadku, gdyby stanowiło to dla nich nadmierny uszczerbek lub gdy dziecko nie podejmowałoby starań o osiągnięcie życiowej samodzielności, chodzi tu oczywiście o dzieci pełnoletnie. Rodzice pełnoletnich dzieci będą mogli uchylić się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego także wtedy, gdy żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-623.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po dziesiąte, projekt zawiera również regulacje w zakresie opieki. Wymagają one zmian dostosowujących do powiązanych z nimi, zmienionych obecnie przepisów Kodeksu karnego, jak i częściowej zmiany modelu opieki. Dotyczy to wyłączenia ze sprawowania opieki określonych osób, wobec których zostały orzeczone wskazane w projekcie środki karne. Jest to bardzo ważne zagadnienie. Zgodnie z projektem opiekunami prawnymi nie mogą być osoby, które dopuściły się przestępstwa na szkodę małoletniego, zwłaszcza przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, albo przestępstwa z użyciem przemocy bądź zostały pozbawione władzy rodzicielskiej. Projekt eliminuje więc osoby, które nie mogą, nie nadają się do wykonywania tej odpowiedzialnej funkcji opiekuna. Istotnym novum jest wprowadzenie zasad wynagradzania opiekuna, ponieważ ten czynnik - brak wynagradzania, skutecznie zniechęca osoby do podejmowania się tej funkcji. Zasady wynagrodzenia ustalone są w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-623.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kończąc, chciałbym jeszcze wskazać, że chociaż omawiany projekt jest w zasadniczej części komplementarny, czy wręcz tożsamy z projektem, który był przedmiotem prac parlamentarnych Sejmu ubiegłej kadencji, jak również jest w dużej części zbieżny z projektem zgłoszonym przez posłów opozycji - debata, pierwsze czytanie odbyło się w lipcu i rząd wnioskował o skierowanie obu projektów do wspólnych prac komisji nad nimi - to jednak projekt rządowy zawiera istotne elementy, które różnicują owe projekty. W tym miejscu zasygnalizuję tylko, które to są elementy.</u>
          <u xml:id="u-623.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po pierwsze, projekt ten uwzględnia stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zaprezentowane w wyroku z 16 lipca 2007 r., w którym stwierdzono niezgodność art. 76 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z konstytucją, oraz uwzględnia wnioski wypływające z uzasadnienia tego wyroku. Chodzi tutaj o uznanie dziecka po jego śmierci. Jednocześnie wprowadza on pewne ramy czasowe, w których takie uznanie może wyjątkowo nastąpić. W projekcie przyjęto, że termin do uznania wynosi 6 miesięcy od chwili, w której mężczyzna dowiedział się o śmierci dziecka, nie później jednak niż do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletniość. To rozwiązanie zsynchronizowane jest z pozostałymi propozycjami związanymi z ustaleniem pochodzenia dziecka. Wprowadzono również zmianę w art. 83 dotyczącym ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa w stosunku do dziecka, które uznano po jego śmierci.</u>
          <u xml:id="u-623.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po drugie, projekt rządowy uwzględnia również pewne zmiany w prawie rodzinnym, które nastąpiły już po wniesieniu w poprzedniej kadencji tej noweli, potem powtórzonej przez posłów opozycji i wniesionej do Sejmu tej kadencji, m.in. przez uwzględnienie zmian, które już nastąpiły, w art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Weszły one w życie 20 stycznia br.</u>
          <u xml:id="u-623.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po trzecie, elementem istotnie różnicującym projekt rządowy od innych jego wersji jest wprowadzenie możliwości subsydiarnego finansowania wynagrodzenia opiekuna, o czym mówiłem, ze środków publicznych w sytuacji, gdy podopieczny nie ma majątku ani odpowiednich dochodów. W poselskiej wersji projektu zerwano z zasadą bezpłatności opieki, ale tutaj rząd idzie o krok dalej. Sąd będzie mógł bowiem zadecydować, czy ze względu na sytuację majątkową podopiecznego nie przyznać wynagrodzenia ze środków publicznych i zadecydować o tym w jednym postanowieniu. Dotyczy to projektowanego § 3 art. 162 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i art. 597 Kodeksu postępowania cywilnego. Rząd przewidział również maksymalną wysokość takiego miesięcznego wynagrodzenia ze środków publicznych na poziomie 1/10 przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce, które, przyznawane przez sąd, wypłacać będzie pomoc społeczna ze środków pochodzących z dotacji budżetowej. Projekt przewiduje również, że takie wynagrodzenie opiekunów nie byłoby opodatkowane.</u>
          <u xml:id="u-623.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po czwarte, w przedłożeniu rządowym zawarto unormowanie rozciągające wyłączną kognicję sądu opiekuńczego do przyjmowania oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa wszystkich osób, które nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych.</u>
          <u xml:id="u-623.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po piąte, w zakresie roli jednostek pomocy społecznej we współdziałaniu z sądem prowadzącym postępowanie dotyczące sytuacji osoby małoletniej, proponuje się wprowadzić rozwiązania porządkujące, których nie ma w projekcie poselskim.</u>
          <u xml:id="u-623.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po szóste, uzupełniono również projekt o istotne przepisy intertemporalne.</u>
          <u xml:id="u-623.28" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Po siódme, w projekcie rządowym skorygowano niektóre propozycje zmian w ustawie o aktach stanu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-623.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Zawiera on również cały szereg poprawek o charakterze legislacyjnym i korekt redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-623.30" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnosimy o przyjęcie przez Wysoką Izbę oczekiwanej przez wiele lat noweli, która zawiera bardzo wiele dobrych, pożytecznych rozwiązań, w szczególności tych, które czerpane są z praktyki orzeczniczej polskich sądów. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-623.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-624.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-624.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Brejzę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#PoselKrzysztofBrejza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy tak specyficznej i tak ważnej rangi, jaką jest kodeks, musi być zawsze głęboko przemyślana.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#PoselKrzysztofBrejza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy tak specyficznej i tak ważnej rangi, jaką jest kodeks, musi być zawsze głęboko przemyślana. Zasadę tę trzeba ze szczególnym naciskiem odnosić do kodeksu regulującego tak newralgiczne dziedziny życia ludzkiego, jak relacje pomiędzy członkami rodziny. Podkreślić bowiem należy, proponowane zmiany dotyczą ważnych dla wszystkich ludzi kwestii, to znaczy istnienia różnych relacji prawnych. Relacji społecznych, relacji ekonomicznych, pomiędzy rodzicem a dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-625.2" who="#PoselKrzysztofBrejza">Przedmiotowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz o zmianie innych ustaw, zawarty w druku nr 888, przewiduje gruntowną reformę przepisów z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego. Warto podkreślić, iż Kodeks rodzinny i opiekuńczy został uchwalony już przeszło 40 lat temu. W czasie jego obowiązywania doszło do wielu zmian społecznych i ekonomicznych. Jednocześnie nastąpił poważny postęp medycyny, co dla tej gałęzi prawa ma znaczenie pierwszorzędne. Praktyka orzecznicza wykazała zarazem, że od początku swego obowiązywania Kodeks zawierał pewne luki. Wśród nich należy wymienić brak w obecnym stanie prawnym instytucji ustalenia zaprzeczenia macierzyństwa oraz brak definicji legalnej pokrewieństwa. Przedmiotowy projekt luki te uzupełnia, co ma szczególne znaczenie, zwłaszcza w przypadku kwestii dotyczących macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-625.3" who="#PoselKrzysztofBrejza">Wraz z postępem medycyny i coraz większą popularnością pozaustrojowych metod zapłodnienia, praktyka urzędnicza napotyka na coraz więcej niełatwych spraw dotyczących istnienia lub nieistnienia węzła prawnego pomiędzy kobietą a dzieckiem. Nietrudno się domyślić, że tendencja ta będzie się utrzymywać. Zarazem pożądane jest prawne uregulowanie zarówno ustalenia macierzyństwa, czyli stwierdzenia, w razie wątpliwości, kto jest matką dziecka, jak również uregulowanie instytucji zaprzeczenia macierzyństwa, które może mieć miejsce w sytuacji, gdy kobieta wymieniona w akcie urodzenia w rzeczywistości wcale nie jest matką dziecka. Równocześnie instytucja uznania dziecka ma zostać zastąpiona uznaniem ojcostwa, a uznanie to ma być oświadczeniem wiedzy, a nie woli. Zmiana ta ma fundamentalne znaczenie w sytuacji, gdy domniemany ojciec, uznający pochodzenie dziecka od siebie, działa pod wpływem błędu. W obecnym stanie prawnym, mężczyzna, który po uznaniu dziecka dowie się, że w rzeczywistości nie jest jego ojcem, znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji. Po pierwsze, gdy od uznania minął rok, nie ma on żadnej prawnej możliwości działania. Nie może bowiem samodzielnie wytoczyć powództwa o unieważnienie uznania dziecka.</u>
          <u xml:id="u-625.4" who="#PoselKrzysztofBrejza">Po drugie, w świetle dotychczasowego orzecznictwa sądu najwyższego nie wystarczy fakt, że mężczyzna mylił się co do pochodzenia dziecka od siebie. Najdobitniej zostało to wyrażone w uchwale siedmiu sędziów sądu najwyższego z 6 października 69 r., w następujących słowach ˝Mężczyzna, który uznał dziecko, nie może żądać unieważnienia uznania z powodu błędu na tej podstawie, że ujawnione później cechy krwi wyłączają możliwość jego ojcostwa˝. Sytuacja mężczyzny, który uznał dziecko, a nie jest jego biologicznym ojcem, po nowelizacji ulegnie zasadniczej poprawie. Jego oświadczenie wiedzy, złożone pod wpływem błędu, będzie mogło bowiem zostać uznane za bezskuteczne później, niż rok od jego złożenia. Zamiast powództwa o unieważnienie uznania dziecka, które mężczyzna może wytoczyć w prekluzyjnym, to znaczy nieprzywracalnym, rocznym terminie, będzie mu przysługiwało powództwo o ustalenie bezskuteczności uznania. Wytoczyć je będzie mógł w terminie 6-miesięcznym, który nie będzie jednak biegł od chwili uznania, ale od dnia, w którym dowiedział się, że dziecko nie pochodzi od niego. Proponowane rozwiązanie ma szansę skutecznie ograniczyć ilość przypadków, w których mężczyzna, który w świetle prawa jest ojcem dziecka, nie jest nim w sensie biologicznym. Prawo musi nadążać za rozwojem medycyny, która 40 lat temu nie była zwykle w stanie stwierdzić z pewnością, czy dziecko pochodzi od danego mężczyzny. Dziś badania DNA dają niemal 100% pewność istnienia, lub nieistnienia ojcostwa.</u>
          <u xml:id="u-625.5" who="#PoselKrzysztofBrejza">W przedmiotowym projekcie ustawy, zawartej w druku nr 888, proponowane są ponadto zmiany mające na celu lepsze zabezpieczenie majątku dziecka. Doprecyzowane są również unormowania dotyczące obowiązku alimentacyjnego. Wprowadzona ma być nowa instytucja, czyli porozumienie rozwodzących się rodziców, o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywani a kontaktów z dzieckiem, oraz ograniczenie możliwości sprawowania opieki przez osoby, wobec których orzeczono określone środki karne, m.in. środki karne związane z wykorzystaniem seksualnym dziecka. Na uznanie zasługuje również wprowadzenie możliwości samodzielnego uznania ojcostwa przez małoletniego, który ukończył 16 lat. Obecnie wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, czyli zazwyczaj rodzica, który często jej odmawia, aby uniknąć obowiązku alimentacyjnego względem wnuka.</u>
          <u xml:id="u-625.6" who="#PoselKrzysztofBrejza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Podsumowując, w opinii Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej proponowane zmiany są niezwykle potrzebne, a ich w miarę możliwości szybkie wejście w życie - pożądane. W związku z tym Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej z pełnym przekonaniem popiera rządowy projekt ustawy i postuluje o skierowanie go do dalszych prac w komisjach. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-625.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi. Głos zabierze pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Niespełna dwa miesiące temu, na ostatnim posiedzeniu Sejmu przed wakacjami, odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, wniesionych przez klub parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Projekt nasz oczekiwał na pierwsze czytanie od 7 grudnia 2007 r., a więc przeszło 7 miesięcy od wniesienia do laski marszałkowskiej. Wysoki Sejm ustalił wówczas, że wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów. Dziś mamy pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 888, a wniesionego miesiąc temu.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#PoselBarbaraBartus">Paradoks polega na tym, że nowelizacja dotyczy tej samej materii, i żeby nie kilka uaktualnień w projekcie przedstawianym przez rząd, można byłoby stwierdzić, że jest kalką projektu wniesionego przez mój klub. Ale dziś kluby mają 10 minut na przedstawienie swojego stanowiska. Pewnym jest, że 5 minut to mało i przy tak dużej nowelizacji, z jaką mamy do czynienia, konieczne jest więcej czasu, ale skąd ta nierówność dla nowelizacji złożonej przez PiS - 5 minut, a dla nowelizacji złożonej przez rząd - 10 minut. I to w sytuacji, gdy stanowiska klubów już właściwie poznaliśmy dwa miesiące temu. Bo powtarzam, projekt rządowy zawiera prawie identyczne uregulowania, jak projekt złożony kilka miesięcy wcześniej przez klub parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Trochę dziwi też fakt, że rząd pana Donalda Tuska potrzebował 9 miesięcy, żeby przyjąć i wnieść do Sejmu projekt, który został wypracowany w komisjach sejmowych za poprzedniej kadencji Sejmu. W komisjach, w których pracowali również posłowi Platformy Obywatelskiej. Jest to kolejna sytuacja, gdy prace nad dobrym projektem ustawy, złożonym przez klub Prawa i Sprawiedliwości, były w Sejmie wstrzymywane w oczekiwaniu na projekt rządowy.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#PoselBarbaraBartus">Sejm poprzedniej kadencji pracował nad tą zmianą Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ponad 10 miesięcy i jestem przekonana, że gdyby nie stosować zasady dyskontynuacji, to dzisiaj obowiązywałyby już nowe przepisy w tym zakresie. Może to też jest okazja właśnie przedyskutować, czy ta zasada, stosowanie tej zasady jest właściwe, czy to nie wstrzymuje niekiedy bardzo dobrych projektów.</u>
          <u xml:id="u-627.3" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Planowana zmiana jest jedną z najobszerniejszych i najistotniejszych nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego od 44 lat, to jest od czasu jego uchwalenia. I to nowelizacji w materii tak istotnej i delikatnej, jaką stanowią relacje między rodzicami i dziećmi. Projektowana nowelizacja ustawy wprowadza katalog rozwiązań oraz instytucji prawnych, które dotychczas nie występowały w polskim prawie rodzinnym. Proponuje się m.in. wprowadzenie do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego definicji ustawowej pokrewieństwa, oraz unormowania, które stanowiłoby podstawę ustalenia linii oraz stopni pokrewieństwa i powinowactwa. Czyli po raz pierwszy zapisano, jak liczyć stopnie pokrewieństwa.</u>
          <u xml:id="u-627.4" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt zmierza do pewnych zmian w zakresie zaprzeczenia macierzyństwa. Na szczęście sankcjonuje jako zasadę, że matką jest kobieta, która urodziła dziecko. Mimo wielu dyskusji, łacińska paremia ˝Mater semper certa est˝ jest nadal w Polsce aktualna. Projekt zmierza również do zmiany regulacji w zakresie uznania ojcostwa. Współcześnie możliwe jest pewne ustalenie pochodzenia dziecka na podstawie badania genetycznego. Ale obok ustalenia ojcostwa przez sąd, dopuszcza się dobrowolne ustalenie prawnego stosunku ojcostwa. Zauważyć należy, że proponuje się zastąpienie dotychczasowej czynności prawnej uznania dziecka uznaniem ojcostwa.</u>
          <u xml:id="u-627.5" who="#PoselBarbaraBartus">Nowelizacja zawiera również propozycje dotyczące nazwiska dziecka. Obowiązujące przepisy przyjmują jako zasadę to, że dziecko pochodzące od męża matki i dziecko pozamałżeńskie uznane przez ojca nosi nazwisko ojca, chyba że zostały złożone zgodne oświadczenia bezpośrednio zainteresowanych, że dziecko będzie nosić nazwisko matki. Niektóre środowiska podnosiły, że jest to faworyzowaniem nazwiska ojca. W projekcie próbuje się też rozwiązać kwestię nazwisk składowych.</u>
          <u xml:id="u-627.6" who="#PoselBarbaraBartus">W projekcie przewidziano również przyznanie uprawnienia do sprawowania bieżącej pieczy nad dzieckiem i nad jego wychowaniem rodzicom niemającym pełnej zdolności prawnej, chyba że sąd opiekuńczy, ze względu na dobro dziecka, postanowi inaczej.</u>
          <u xml:id="u-627.7" who="#PoselBarbaraBartus">Nowelizacja wyklucza możliwość wszczęcie procesu o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia osoby zmarłej przez kogokolwiek z wyjątkiem prokuratora, który może wytoczyć wyłącznie powództwo o ustalenie macierzyństwa albo o ustalenie ojcostwa, jeżeli wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-627.8" who="#PoselBarbaraBartus">Następnie zmienia się regulacje dotyczące stanu cywilnego osoby zmarłej, dotyczące nazwiska dziecka czy władzy rodzicielskiej.</u>
          <u xml:id="u-627.9" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt ustawy zawiera kilkadziesiąt szczegółowych regulacji, które znajdują się zarówno w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, jak i w Kodeksie cywilnym, Kodeksie postępowania cywilnego i w szeregu innych ustaw, jak chociażby w ustawie Prawo o aktach stanu cywilnego czy w ustawie o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-627.10" who="#PoselBarbaraBartus">Jak już wspominałam, omawiana nowelizacja jest bardzo obszerna, zabierał już tu na jej temat głos chociażby pan minister, ja jedynie zasygnalizowałam niektóre zmiany.</u>
          <u xml:id="u-627.11" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, w imieniu którego mam ogromny zaszczyt i przyjemność występować, wnosi o skierowanie omawianego projektu ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, gdzie znajduje się już nasz projekt. Wnosimy o podjęcie prac w celu jak najszybszego uchwalenia tych koniecznych i oczekiwanych zmian. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 888.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#PoselStanislawRydzon">Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy jej zasadniczym celem jest dostosowanie unormowań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczącego stosunków między rodzicami i dziećmi do zmienionego w okresie transformacji ustrojowej społecznego i prawnego kontekstu stosowania przepisów kodeksowych. Autorzy podają, że od czasu uchwalenia kodeksu, tj. od 1964 r., był on 11 razy nowelizowany, nawiasem mówiąc, w waszym projekcie jest mowa o 8 nowelizacjach. Kilka nowelizacji dotyczyło istotnych uregulowań, zaś inne dotyczyły spraw mniej ważnych.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#PoselStanislawRydzon">Potrzeba zmiany uregulowań kodeksu odnoszących się do sytuacji prawnej dziecka i stosunków między rodzicami i dziećmi wynika także z treści umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę i z postanowień naszej konstytucji, a także postulatów doktryny oraz judykatury.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#PoselStanislawRydzon">W celu utrzymania wewnętrznej spójności kodeksu nowelizacją objęto przepisy odnoszące się do pochodzenia dziecka, władzy rodzicielskiej, kontaktów rodziców i dzieci, stosunków alimentacyjnych między rodzicami i dziećmi oraz przepis dotyczący zastępczej pieczy nad dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#PoselStanislawRydzon">Propozycje zmian Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego oraz innych ustaw mają na celu niezbędne dostosowanie obowiązujących przepisów do uprzednich nowelizacji. Dokładna analiza projektu ustawy pozwala na wyciągnięcie wniosku, iż jest on bardzo podobny do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zawartego w druku nr 629. Pierwsze czytanie tego projektu odbyło się 25 lipca 2008 r., po czym Sejm skierował projekt do Komisji Nadzwyczajnej, która to komisja 2 września br. powołała podkomisję. Nawiasem mówiąc, jestem jej członkiem. Jedyne różnice, które zauważyłem - bo dokonałem sczytania obu projektów - między tymi projektami, występują w art. 76 § 2, 77 § 2, 83 § 2, 112</u>
          <u xml:id="u-629.5" who="#PoselStanislawRydzon">Skoro w trakcie pierwszego czytania projektu poselskiego szczegółowo ustosunkowałem się - w imieniu klubu - do przedstawionych propozycji, przeto trudno byłoby dzisiaj powtarzać argumentację dotyczącą jakości projektu rządowego i poruszonych rozwiązań z uwagi na podobieństwo obu nowelizacji. W takiej sytuacji powiem tylko kilka zdań odnośnie do uregulowań zawartych w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-629.6" who="#PoselStanislawRydzon">Pierwsza istotna poprawka dotyczy uzupełnienia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego o przepisy, których w kodeksie nie ma, a które w nim bezwzględnie winny być. Chodzi o zawarcie unormowania, które określałoby pokrewieństwo i stanowiło podstawę ustalania linii oraz stopni pokrewieństwa.</u>
          <u xml:id="u-629.7" who="#PoselStanislawRydzon">Nadto w kodeksie trudno doszukać się w tej chwili przesłanek dotyczących ustalenia i zaprzeczenia macierzyństwa oraz legitymacji procesowej w takich sprawach. Jak słusznie podają autorzy, orzecznictwo radzi sobie z tą luką, ale w kodeksie takiej luki być nie powinno.</u>
          <u xml:id="u-629.8" who="#PoselStanislawRydzon">Autorzy proponują wprowadzić ważną zmianę do tytułu II, przede wszystkim w nazwie. Do wyrazu ˝pokrewieństwo˝ dopisano ˝i powinowactwo˝. Może nie będę tego rozwijał, bo przy okazji omawiania projektu poselskiego omawiałem to, co wprowadzono, czyli kwestię pokrewieństwa oraz powinowactwa. Z uwagi na późną porę ominę ten problem.</u>
          <u xml:id="u-629.9" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt rządowy zachowuje dzisiejszą zasadę, że ojcem dziecka jest mąż matki. Zmienia się sytuacja par niemałżeńskich. Do tej pory mężczyzna za zgodą niezamężnej matki po prostu oświadczał, że uznaje dziecko i był wpisywany do jego aktu urodzenia. Teraz może to zrobić, tylko jeśli jest jego ojcem genetycznym. Nowy przepis uderza więc w niezamężne pary, w których mężczyzna jest bezpłodny. Jeśli zdecydują się na zapłodnienie nasieniem anonimowego dawcy, partner matki nie będzie mógł być uznany za ojca. Pogorszy się też sytuacja innych dzieci pozamałżeńskich, bo mężczyzna, który nie jest ich genetycznym ojcem, a chciałby je wychowywać od urodzenia, nie będzie mógł być wpisany w akcie urodzenia jako ojciec, będzie mógł jedynie dziecko adoptować.</u>
          <u xml:id="u-629.10" who="#PoselStanislawRydzon">Interesująca jest wypowiedź prof. Marka Safjana, eksperta w sprawach bioetycznych, byłego prezesa Trybunału Konstytucyjnego, w poruszonej sprawie: Nie wydaje mi się natomiast, by przyjęte przez rząd rozwiązanie kwestii ojcostwa służyło ochronie dobra dziecka i praw mężczyzny, który choć nie jest mężem, chce pełnić rolę ojca. Jeśli skłamie, uznając dziecko, po latach może pojawić się ojciec biologiczny, wytoczyć proces o unieważnienie uznania i żądać oddania dziecka.</u>
          <u xml:id="u-629.11" who="#PoselStanislawRydzon">Sprawa jest więc dyskusyjna i w trakcie prac komisji trzeba będzie ją z udziałem ekspertów dokładnie, panie ministrze, przeanalizować.</u>
          <u xml:id="u-629.12" who="#PoselStanislawRydzon">Kolejne uregulowania zawarte w noweli dotyczą niedopuszczalności wzruszenia stanu cywilnego osoby zmarłej, nazwiska dziecka, władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem, obowiązku alimentacyjnego, opieki, ustawowej definicji pokrewieństwa i powinowactwa. Jak wspomniałem na wstępie, propozycje tych uregulowań szczegółowo omówiłem w trakcie pierwszego czytania projektu zawartego w druku nr 629.</u>
          <u xml:id="u-629.13" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o skierowanie projektu do komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-629.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Serdecznie panu, panie pośle, dziękuję za wielką dyscyplinę czasową.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Józef Zych Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pomimo iż Kodeks rodzinny i opiekuńczy był od 1964 r. wielokrotnie nowelizowany, obecna nowelizacja, wnioskowana przez rząd, była oczekiwana i jest niezbędna. Należy zgodzić się z rządem, iż projektowana nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zmierza do dostosowania unormowań kodeksu dotyczących stosunków między rodzicami a dziećmi do zmienionego, zwłaszcza w ostatnim okresie, społecznego i prawnego kontekstu stosowania przepisów kodeksowych.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#PoselJozefZych">W uzasadnieniu do projektowanych zmian z jednej strony podkreśla się, iż potrzeba unormowań Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odnoszących się do sytuacji prawnej dziecka i stosunków między rodzicami a dziećmi wynika z treści umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Polskę i z postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej, a z drugiej, że nie należy mechanicznie kopiować obcych wzorców prawnych i zalecanych standardów międzynarodowych albo narzucać sformułowanych wzorców zachowań jako rzekomo bardziej nowoczesnych niż te, które zyskały powszechną aprobatę. Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego całkowicie podziela ten pogląd. Przypomnę, że w podobnym duchu wypowiadałem się podczas debaty nad zmianą Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#PoselJozefZych">Pozytywną okolicznością jest to, iż rząd przy nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dostrzega, że prawo rodzinne w Polsce pozostaje pod bezpośrednim wpływem panujących w rodzinie i społeczeństwie poglądów moralnych, religijnych i obyczajowych. Jak jednak wykazują ostatnio drastyczne zdarzenia z życia niektórych polskich rodzin, niestety te zasady nie są w praktyce w wielu przypadkach przestrzegane. Co więcej, dochodzi do ciężkich przestępstw w stosunku do członków rodziny, w tym zbrodni w stosunku do własnych dzieci.</u>
          <u xml:id="u-631.3" who="#PoselJozefZych">Ze względu na ograniczony czas przeznaczony na debatę odniosę się do niektórych problemów z zakresu władzy rodzicielskiej, kontaktów rodziców i dzieci oraz stosunków alimentacyjnych. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na regulację zagadnienia władzy rodzicielskiej, który to termin razi niektórych i stąd czasami wysuwane były propozycje zastąpienia go terminem pieczy rodzicielskiej. Należy podkreślić, że przez pojęcie władzy rodzicielskiej rozumie się także odpowiedzialność rodzicielską. Takie stanowisko prezentuje na przykład Unia Europejska w rekomendacji Rady Europy nr R/84/4. W obecnym projekcie, który w tym przypadku uwzględnia poglądy wyrażone w doktrynie oraz orzecznictwie sądowym, trafnie przyjmuje się, że kontakty z dzieckiem są atrybutem niezależnym od władzy rodzicielskiej, ale niewątpliwie należą do praw rodzicielskich, o których mowa w art. 48 ust. 2 konstytucji. Problem nowego podejścia i uregulowania sprawy kontaktów z dziećmi był i jest podnoszony od dawna, szczególnie przez praktyków zajmujących się problemami rodzinnymi. W pierwszej kolejności wymienić należy tu ojca Meissnera, kapłana i lekarza, który od wielu lat bezskutecznie dopominał się o nowelizację Kodeksu rodzinnego w tym względzie, przedstawiając nawet projekt proponowanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-631.4" who="#PoselJozefZych">Rozważając kwestie prawne związane z kontaktami rodziców z dziećmi i dzieci z rodzicami, nie wolno zapominać o tym, że kontakty te należą do obowiązków rodziców, a to jest w pełni zgodne z charakterem władzy rodzicielskiej. Zatem utrzymywanie kontaktów z dziećmi jest zarówno prawem, jak i obowiązkiem rodziców. Takie traktowanie sprawy jest zupełnie zgodne z art. 9 ust. 3 Konwencji o prawach dziecka, który odnosząc się do praw dziecka, stanowi z kolei, że dziecko ma prawo do utrzymywania regularnych stosunków osobistych i bezpośrednich kontaktów z obojgiem rodziców, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to sprzeczne z najlepiej pojętym interesem dziecka. W tym miejscu należy także podkreślić, że projekt słusznie stanowi, iż utrzymywanie kontaktów z dzieckiem to zarówno prawo, jak i obowiązek dziecka.</u>
          <u xml:id="u-631.5" who="#PoselJozefZych">Projekt w sposób racjonalny podchodzi do obowiązku alimentacyjnego, stanowiąc, że krąg osób uprawnionych i zobowiązanych do alimentacji obejmuje krewnych w linii prostej i rodzeństwo. Jest to kolejny przykład uwzględnienia przy nowelizacji polskiej obyczajowości i poczucia solidarności rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-631.6" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! W Polsce bardzo często jako konfliktowy występuje problem obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dorosłego dziecka. Stąd też próba uregulowania tego skomplikowanego zagadnienia zasługuje na aprobatę. W szczególności należy zgodzić się z wnioskodawcą projektu, iż istnieje potrzeba osłabienia w niektórych sytuacjach obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka pełnoletniego, ponieważ rodzice, nie mając wpływu na postawę życiową dziecka, nie powinni być obciążani zbyt długo obowiązkiem alimentacyjnym z uszczerbkiem dla swojego utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-631.7" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Problemów, które są regulowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, jest wiele. Moi przedmówcy, koleżanka i koledzy, mówili o tym, więc nie zachodzi potrzeba ich powtórnego przedstawiania. Podobnie jak moi koledzy w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o skierowanie projektu do dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-631.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Zdzisława Janowska w imieniu kół SDPL -Nowa Lewica i Demokratyczne Koło Poselskie.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#PoselZdzislawaJanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu obydwu kół: koła SDPL i Partii Demokratycznej, prezentuję stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#PoselZdzislawaJanowska">Jest to niezwykle potrzebna ustawa, ale jednocześnie budząca szereg kontrowersji. Nie wchodząc w szczegóły, ponieważ jest to materia bardzo obszerna, chciałabym zwrócić uwagę na pewne kwestie, te, które budzą pewnego rodzaju zastrzeżenia i na pewno będą wymagały dalszych dyskusji, i te, które są bardzo istotne i cenne.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#PoselZdzislawaJanowska">Otóż, jak już to podkreślano, bardzo ważną, a jednocześnie trudną sprawą jest uznanie ojcostwa i uznanie macierzyństwa. Zapis, który jest zawarty w rozdziale mówiącym o pochodzeniu dziecka, jest zapisem jednoznacznym i jednocześnie budzącym szereg wątpliwości. Matką dziecka jest kobieta, która je urodziła. W związku z tym od razu stawiam pytanie: Co w sytuacji dokonywania zabiegów in vitro? Co w sytuacji, kiedy kobieta, matka dziecka nie jest w stanie go urodzić? Mamy przypadki, kiedy rodzina decyduje się pomóc tejże matce. Nawet znamy przypadki, że matka urodziła córce dziecko. Apelujemy, ażeby dzieci nie były porzucane, a były zostawiane w szpitalach. Takiego dziecka matka jest nieznana i ojciec jest nieznany. Co w tej sytuacji, kiedy, jak wiemy, dziecko natychmiast trafia do rodziny, gdzie obydwoje rodzice są nowi i właściwie dziecko ma prawo nigdy nie dowiedzieć się o tym, kto jest jego ojcem i matką, co dla dziecka jest bardzo korzystne i cenne? Zapisy, które są tutaj zawarte, mówią o tym, że w którymś momencie to dziecko może dochodzić tego, kto faktycznie je urodził. Jest to krzywdzące, jest to społecznie zupełnie niepożądane. Jest to również bardzo trudna sytuacja dla mężczyzny, mężczyzny, który - tak jak tutaj mówiono - chce uznać dziecko, chce być ojcem tego dziecka, a faktycznie nie jest jego ojcem.</u>
          <u xml:id="u-633.3" who="#PoselZdzislawaJanowska">Natomiast inne zapisy są bardzo cenne, te które mówią o bardzo ważnej kwestii poszanowania godności i praw dziecka, np. prawa dziecka do kontaktów, nie tylko prawa rodziców do kontaktów, i poszanowania tego, czego dziecko potrzebuje, bo również dziecko ma prawo do kontaktów, które niekiedy mu się utrudnia, z dziadkami, wujostwem, krewnymi, którzy je wychowywali, a w jakimś momencie, na przykład w wyniku sytuacji rodzinnej, takowe kontakty zamarły.</u>
          <u xml:id="u-633.4" who="#PoselZdzislawaJanowska">Bardzo ważne jest tutaj prawo dziecka do egzekwowania praw do swojego majątku, a więc ochrona majątku dziecka, i na pewno zapisy mówiące o sporządzeniu inwentarza majątku i dbałości o ten majątek, o niewchodzeniu w te sprawy, które należą do dziecka, są bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-633.5" who="#PoselZdzislawaJanowska">Wreszcie zostaje unormowana sytuacja kontaktów z dzieckiem, kiedy rodzina się rozpada. Zdajemy sobie z tego sprawę, że dzisiaj najczęściej utrudnia się kontakty dziecka z ojcem, bo stereotypowo zakłada się w tym przypadku, że to ojciec jest tym, który doprowadził do rozpadu związku małżeńskiego. Tak więc uregulowania w tej kwestii są bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-633.6" who="#PoselZdzislawaJanowska">Ważny jest również zapis, który mówi o tym, że jest możliwość, kiedy jest sytuacja bardzo trudna, pozbawienia władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenia także w wyroku orzekającym rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa. Jest to bardzo istotne, bo sytuacja dziecka będzie łatwiejsza, kiedy będzie mogło znaleźć się pod inną opieką. Bardzo ważna jest też sprawa opiekuna, unormowanie pozycji opiekuna i możliwości finansowania jego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-633.7" who="#PoselZdzislawaJanowska">I wreszcie prawne zobowiązanie do kontaktu z dzieckiem, które przebywa w ośrodku wychowawczym czy w domu dziecka, bo jednak dzisiaj dziecko oczekuje rodziców i nie może się na ich doczekać. Tutaj jest wyraźny zapis o konieczności utrzymywania kontaktów.</u>
          <u xml:id="u-633.8" who="#PoselZdzislawaJanowska">Niewątpliwie są zapisy cenne, ale jednocześnie są zapisy budzące szereg wątpliwości, dlatego też w imieniu obydwu kół bardzo proszę o przekazanie projektu do dalszej pracy w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-633.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jest zapisanych10 osób.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-634.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma zgłoszeń. Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-634.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas zadawania pytań na 1 minutę, będę egzekwował przestrzeganie tego czasu.</u>
          <u xml:id="u-634.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pierwszy pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-634.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W sprawie zmiany ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw nasuwają mi się trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie pierwsze: W jakich konkretnych sytuacjach unormowane zostaną mocą proponowanych zmian prawne relacje między rodzicami i dziećmi, co wynika z treści umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, z postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem postulatów de lege ferenda sformułowanych zarówno w doktrynie prawa, jak i w judykaturze?</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie drugie: Jak kształtować się będzie obowiązek zgody matki dziecka na uznanie ojcostwa w stosunku do przepisów obecnie obowiązujących?</u>
          <u xml:id="u-635.3" who="#PoselMiroslawPawlak">I ostatnie pytanie: Na czym konkretnie polegać będzie zmiana przepisu art. 96 § 2 Kodeksu rodzinnego w odniesieniu do sprawowania opieki i wychowania dziecka? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-636.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym, aby pan minister ustosunkował się do art. 76 § 1: uznanie ojcostwa nie może nastąpić po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności. Chciałbym wiedzieć, co skłoniło projektodawców do napisania tego artykułu. Moim zdaniem jest wiele sytuacji, kiedy dzieci, szczególnie dzieci z domu dziecka, chcą wyjaśnić, kto jest ich biologicznym ojcem, natomiast po uchwaleniu tego artykułu, praktycznie rzecz biorąc, nie będą mogły dochodzić ustalenia ojcostwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Iwona Guzowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#PoselIwonaGuzowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja bym chciała przy okazji przedstawienia tej noweli, bardzo dobrej noweli Kodeksu rodzinnego zapytać, czy jest możliwość, żeby pójść krok dalej. Chodzi mi o zabezpieczenie rodziny, dzieci w przypadku na przykład przemocy, która ma miejsce w rodzinie. Czy jest taki pomysł, żeby kodeks rodzinny również zapewniał bezpieczeństwo dzieci, dawał im poczucie stabilizacji poprzez na przykład nakaz opuszczania miejsca zamieszkania przez sprawcę przemocy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Magdalena Gąsior-Marek, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#PoselMagdalenaGasiorMarek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich tygodniach zaczęto podejmować dyskusję na temat matek zastępczych, które pobierają wynagrodzenie za wprowadzenie do swego organizmu zapłodnionego jaja in vitro. Nie zamierzam w swojej wypowiedzi uwzględniać nieetycznej strony tego problemu. W polskim prawie kwestia in vitro oraz matek zastępczych nie jest uregulowana. W związku z nowelizacją Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pragnę zapytać, czy sprawa zastępczych matek zostanie rozwiązana, czy w najbliższym czasie zostaną podjęte jakieś działania w tym kierunku. Czy nowelizacja wspomnianego kodeksu nie jest dobrym momentem do podjęcia odpowiednich ustaleń? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ja mam dwa pytania. Czy prawdą jest, że nowelizacja zmierza do zapewnienia prymatu rodziny nad innymi formami opieki nad dzieckiem oraz do wzmocnienia więzi pomiędzy krewnymi, a przede wszystkim między naturalnymi rodzicami, w tym również rodzicami małoletnimi, oraz ich dziećmi? Nie zmienia tego proponowane osłabienie obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dorosłego dziecka. Rodzice bowiem, jeżeli nie mają wpływu na postawę życiową dziecka, nie powinni również ponosić obowiązku jego utrzymania z uszczerbkiem dla siebie. Takie rozwiązania funkcjonują również w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-643.2" who="#PoselAnnaSobecka">Czy prawdą jest, że nowelizacja dotyczy unormowania zasad i zakresu osobistej styczności dziecka z jego rodzeństwem, dziadkami oraz innymi powinowatymi i osobami, które sprawowały pieczę nad dzieckiem? W związku z tym jaki jest stopień pokrewieństwa czy powinowactwa między dzieckiem a dziadkami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-643.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja bym chciała zapytać o art. 61</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#PoselAgnieszkaKozlowskaRajewicz">Chciałabym zapytać, czy pan minister nie dostrzega w tym pewnej niekonsekwencji i czy to nie będzie rodziło jakichś problemów natury prawnej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-645.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Ziemniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#PoselWojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw w art. 8 § 3 została zawarta propozycja obliczania 5-dniowego terminu przewidzianego dla przekazania przez duchownego do urzędu stanu cywilnego zaświadczenia o złożeniu przez nupturientów oświadczeń o zawarciu małżeństwa w rozumieniu prawa polskiego bez uwzględniania dni uznanych ustawowo za wolne od pracy. Nasuwa się zatem pytanie, czy nie warto by także nie wliczać do tego 5-dniowego terminu sobót, gdyż coraz częściej małżeństwa zawierane są także w ciągu tygodnia i nie zawsze duchowny jest w stanie dotrzymać tego terminu, zwłaszcza wtedy kiedy udziela kilku ślubów w ciągu dnia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-648.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję za te pytania, dotyczą one istotnych kwestii, które będą musiały być rozważone w czasie prac komisji i podkomisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Pawlak pyta, jak ma być wyrażona zgoda matki dziecka na uznanie ojcostwa i dlaczego ma być ta zgoda. Otóż, jak już mówiłem, uznanie ojcostwa, bo tutaj mamy zaproponowaną taką nową instytucję, to nie jest oświadczenie woli, tylko to jest oświadczenie wiedzy. Zresztą ten problem przejawiał się w pytaniach wielu posłów. Tutaj zgodnie z tą koncepcją muszą istnieć mechanizmy kontrolne, żeby to oświadczenie wiedzy było rzeczywiście zgodne ze stanem rzeczywistym, czyli z biologicznym pochodzeniem dziecka. I dlatego jest tutaj wymagana zgoda matki dziecka na takie uznanie. Nie jest to swobodna decyzja ojca. To jest oświadczenie, które musi być kontrolowane w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-649.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Art. 96 § 2 - padło pytanie, na czym polega zmiana. Otóż przepis ten stanowi, że rodzice, którzy nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych, uczestniczą w sprawowaniu bieżącej pieczy nad osobą dziecka i w jego wychowaniu, chyba że sąd opiekuńczy ze względu na dobro dziecka postanowi inaczej. Otóż zmiana jest zasadnicza, ponieważ do tej pory, w obecnym stanie prawnym, tacy rodzice, którzy nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych, w ogóle nie mieli żadnych uprawnień w sprawowaniu takiej pieczy. Chodzi tu o to, aby im te prawa dać, ale pod kontrolą sądu, bo w zależności od okoliczności i konkretnego przypadku sąd opiekuńczy ze względu na dobro dziecka może postanowić inaczej. W szczególności chodzi tutaj o rodziców, którzy są małoletni.</u>
          <u xml:id="u-649.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Waldemar Wrona z Prawa i Sprawiedliwości pytał, dlaczego nie można uznać dziecka po osiągnięciu pełnoletności. To jest świadomy wybór projektodawców, zresztą chciałbym powiedzieć, że analogiczny przepis znajduje się również w projekcie Prawa i Sprawiedliwości. Uznanie dziecka ma przede wszystkim - jak cały szereg instytucji prawa rodzinnego - służyć dobru dziecka. To jest wartość prawna, która przyświeca instytucji uznania dziecka i wielu, wielu innym instytucjom. A zatem ta wartość może być na dobrą sprawę realizowana tylko wtedy, gdy dziecko jeszcze nie jest pełnoletnie. Dlatego nie ma takiej możliwości. Poza tym istnieje obawa, że uznawanie dziecka, a właściwie uznawanie ojcostwa, bo taką instytucję wprowadzamy, w stosunku do dziecka pełnoletniego służyłoby innym celom. Relacje pomiędzy dwiema dorosłymi osobami mogą być bardzo różne, nie wykluczając seksualnych, i dlatego uznawanie w takiej sytuacji nie służyłoby podstawowej kwestii, jaką jest dobro dziecka, bo dziecko jest już wtedy osobą dorosłą. Co nie wyklucza możliwości ustalania ojcostwa przez osobę dorosłą, jeżeli sobie tego zażyczy, ponieważ to jest inny układ wtedy, kiedy dziecko, będące już osobą dorosłą, chce ustalić, kto jest jego ojcem. Taka sytuacja jest według tego projektu dopuszczalna.</u>
          <u xml:id="u-649.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Guzowska pytała o bardzo ważną sprawę - konfliktów rodzinnych, które przyczyniają się do niemożności przebywania pod jednym dachem wszystkich członków rodziny. Problem jest ważny i częściowe przynajmniej rozwiązanie tego problemu rząd zaproponuje w nowelizacjach kodeksów karnych, modyfikując instytucję, która już funkcjonuje w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jest to tzw. dozór warunkowy. W sytuacji gdy jedno z małżonków czy jedno z rodziców dziecka, przebywające pod wspólnym dachem, zachowuje się w ten sposób, iż jest podejrzane o przestępstwa np. znęcania się, to można wtedy taką osobę aresztować, ale można też odstąpić od aresztowania, jeżeli ta osoba zobowiąże się, że opuści wspólne mieszkanie. Czyli to jest sytuacja, w której osoba taka podejmuje decyzję o wyprowadzeniu się, aby uniknąć tymczasowego aresztowania. W przeciwnym razie jest stosowane tymczasowe aresztowanie.</u>
          <u xml:id="u-649.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Inne sytuacje, które mogłyby wchodzić w grę, teoretycznie dopuszczalne, aczkolwiek wątpliwe z konstytucyjnego punktu widzenia, nie są w tym projekcie uregulowane. To jest jednak kwestia pewnych wartości konstytucyjnych. Jeżeli ktoś jest właścicielem mieszkania, to trudno go eksmitować z jego własnego mieszkania, do którego ma prawo. Tak więc można stosować instytucje prawa karnego, tymczasowe aresztowanie i dozór warunkowy, który z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w formie zmodyfikowanej zostanie przeniesiony do Kodeksu postępowania karnego w ramach nowelizacji kodeksów karnych, która w najbliższym czasie znajdzie się w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-649.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Magdalena Gąsior-Marek pytała o prawa zastępczych matek. Ten temat się tutaj przewija. Trzeba sobie powiedzieć jasno, że ten projekt jednoznacznie reguluje kwestię macierzyństwa. Matką jest ta osoba, która urodziła dziecko. Kwestia związków genetycznych, aczkolwiek być może istotna, jednak nie może przeważać nad związkiem biologicznym polegającym na tym, że płód rozwija się, staje się człowiekiem, że dziecko jest zdolne do życia w łonie matki przez 9 miesięcy, czy przez pewien dłuższy czas, i jest zdolne do urodzenia się, a to tworzy rzeczywistą więź. I to jest wartość - macierzyństwo, urodzenie dziecka - którą chcemy chronić, proponując ten projekt. Poza tym przeciwna regulacja dawałaby zielone światło praktyce wynajmowania i zawierania różnego rodzaju umów o macierzyństwo zastępcze. Nie chcę tu tego tematu rozwijać, niemniej z uwagi na dobro dziecka ta regulacja wydaje się najbardziej właściwa, że kobieta, która dziecko urodziła, jest jego matką, i z tego faktu wypływają prawa rodzicielskie.</u>
          <u xml:id="u-649.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Sobecka pytała o to, czy osłabiono więzi pomiędzy członkami rodziny poprzez np. ograniczenie obowiązku alimentacyjnego. Nie, nie było takiego zamiaru i nie taka jest wymowa tego projektu, ponieważ rzeczywiste osłabienie więzi jest np. związane z takimi patologicznymi sytuacjami, że dorosłe już dziecko żąda świadczeń alimentacyjnych od rodziców, a nie kończy szkoły, którą rozpoczęło, z własnej winy nie kontynuuje kształcenia. Tak więc to są patologiczne sytuacje. Natomiast chodzi o pewne zawężenie - pan marszałek Zych mówił o tych sprawach - pewne odciążenie w takich sytuacjach rodziców, od których są wręcz wyłudzane pieniądze przez dzieci, które mogą się utrzymać samodzielnie, albo zdobyć wykształcenie. To jest sytuacja, która na pewno też osłabia więzi i temu będziemy przeciwdziałać. Są tu przepisy, które dotyczą uprawnienia dziadków, tak jak mówiłem, i innych członków rodziny. Czyli to też nie może być uznane za osłabienie tych więzi.</u>
          <u xml:id="u-649.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">I wreszcie pytanie pani poseł Kozłowskiej - właściwie to już mówiłem na ten temat - kwestia definicji macierzyństwa. Świadomym wyborem było uznanie, że kobieta, która dziecko urodziła, jest matką, to eliminuje roztrząsanie, czyje macierzyństwo jest ważniejsze, czy tej kobiety, która jest matką genetyczną, dostarczyła materiał genetyczny, czy tej, w której organizmie dziecko się rozwinęło i która go urodziła. Wybraliśmy tę drugą opcję, to drugie rozwiązanie. Kobieta, w której organizmie dziecko się rozwinęło i która je urodziła, jest matką. Ustalanie macierzyństwa czy zaprzeczanie macierzyństwa musi dotyczyć tego kryterium, czyli nie można będzie ustalić macierzyństwa w rozumieniu prawnym Kodeksu rodzinnego w stosunku do matki, która dostarczyła materiał genetyczny, ale nie w jej organizmie dziecko się rozwinęło i nie ona to dziecko urodziła. To nie będzie macierzyństwo w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.</u>
          <u xml:id="u-649.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Sytuacja konkubinatów. Ten projekt nie reguluje sytuacji konkubinatów, tego, jakie prawa ma bezpłodny partner życiowy matki w sytuacji, gdy chciałby wykonywać władzę rodzicielską wobec dziecka. Obecnie rozpatrywana, a także planowana regulacja takiego uprawnienia nie będzie mu dawała, co nie oznacza, że - jeżeli to jest trwały konkubinat - nie będzie mógł wykonywać aktów pieczy nad dzieckiem. Za zgodą matki, podkreślam, za zgodą matki, bo to jej przysługuje wtedy władza rodzicielska, on pewne akty pieczy nad tym dzieckiem będzie mógł wykonywać. A jeżeli chciałby umocnić te więzy, to wtedy jedyną drogą jest przysposobienie, które może jednakowoż odbyć się tylko w małżeństwie. Czyli gdyby osoby żyjące w konkubinacie się pobrały, to droga do przysposobienia byłaby otwarta.</u>
          <u xml:id="u-649.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Było również pytanie pana posła Ziemniaka o termin. Czy wliczać soboty? To jest bardzo szczegółowe zagadnienie. Na ogół soboty się wlicza, nie odlicza się zbiegu terminu, o którym pan poseł mówił, ale ten temat będzie można szczegółowo - to jest bardzo szczegółowe zagadnienie - omówić w czasie prac w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-649.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-649.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 90 ust. 1 w związku z art. 87 ust. 2 regulaminu Sejmu, kieruje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 888, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury (druk nr 946).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Jacka Czaję w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wprowadzenie rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury stanowi zwieńczenie prac nad nowym, kompleksowym modelem szkolenia zarówno wstępnego, jak i ustawicznego szeroko rozumianych kadr sądownictwa i prokuratury w naszym kraju. Na priorytetowe znaczenie scentralizowanego szkolenia wstępnego kadr sądownictwa i prokuratury i w konsekwencji potrzebę stworzenia nowoczesnego modelu tego rodzaju szkolenia prowadzonego przez specjalnie do tego powołane instytucje i szkoły zwraca uwagę opinia nr 4 Rady Konsultacyjnej Sędziów Europy przedstawiona do wiadomości Komitetu Ministrów Rady Europy dotycząca właściwego szkolenia wstępnego oraz ustawicznego sędziów na poziomie krajowym i europejskim. Zapisy takie znajdują się także w Europejskiej Karcie Statusu Sędziów. Zapewnienie sprawnego systemu szkolenia wstępnego przyszłych kadr sędziowskich i prokuratorskich gwarantującego jednolity, wysoki poziom ich kształcenia to jedno z najważniejszych wyzwań, przed jakimi staje obecnie polski wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Funkcjonujący obecnie w Polsce model naboru na aplikację oraz szkolenia aplikantów sądowych i prokuratorskich trudno uznać za spełniający w pełni wymienione wyżej oczekiwania. Nie sposób też dzisiaj mówić o jego efektywności, przejrzystości i jednolitości w sytuacji, gdy 1659 aplikantów sądowych szkoli się w 23 ośrodkach szkoleniowych, zaś 790 aplikantów prokuratorskich w 13 tego rodzaju ośrodkach. Iluzją jest wiara w to, iż w każdym z tych ośrodków zajęcia seminaryjne z aplikantami prowadzą tej samej, najwyższej klasy specjaliści z różnych dziedzin prawa objętych programem aplikacji, zważywszy dodatkowo na fakt, że łącznie w skali kraju wspomniane zajęcia z aplikantami prowadzi aż 539 wykładowców na aplikacji sądowej i 435 na aplikacji prokuratorskiej. Dodatkowym argumentem jest dotychczasowe nieefektywne wykorzystywanie zawodowe egzaminowanych aplikantów. Na przykład w roku 2007 spośród wszystkich 1515 aplikantów sądowych, którzy ukończyli aplikację i zdali egzamin sędziowski, tylko 396 zostało mianowanych asesorami, a 246 referendarzami sądowymi. Podobnie sytuacja przedstawia się w prokuraturze. Jedynie 424 spośród 817 egzaminowanych aplikantów prokuratorskich zostało asesorami.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Szanowni Państwo! Celem projektu ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury jest:</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">- po pierwsze, opracowanie nowoczesnego i jednolitego modelu aplikacji ogólnej, której celem będzie przygotowanie osób do zajmowania stanowisk referendarza sądowego, asystenta sędziego i asystenta prokuratora, oraz aplikacji sędziowskiej i prokuratorskiej nakierowanej na szkolenie przyszłych sędziów i prokuratorów, a także asesorów prokuratorskich;</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">- po drugie, opracowanie nowych zasad szkolenia i doskonalenia zawodowego sędziów, prokuratorów, asesorów prokuratorskich, referendarzy sądowych, asystentów sędziów, asystentów prokuratorskich, zawodowych kuratorów sądowych oraz urzędników sądów i prokuratury w celu uzupełnienia ich specjalistycznej wiedzy i podniesienia umiejętności bądź kwalifikacji zawodowych (organizowanie szkoleń i innych cyklicznych form doskonalenia zawodowego, organizowanie konferencji i seminariów, współpraca z instytucjami i placówkami naukowo-badawczymi);</u>
          <u xml:id="u-653.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">- po trzecie, opracowanie nowych zasad dostępu do stanowisk sędziowskich oraz opracowanie innego niż asesura modelu weryfikacji umiejętności praktycznych i predyspozycji osób kandydujących na stanowiska sędziowskie, polegających na zastąpieniu asesury okresem stażu na stanowisku asystenta sędziego i referendarza sądowego oraz szerszych niż dotychczas możliwościach ubiegania się o stanowiska sędziowskie przez osoby legitymujące się praktyką w innych zawodach prawniczych, na przykład adwokatów, radców prawnych, notariuszy i prokuratorów;</u>
          <u xml:id="u-653.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">- po czwarte, uregulowanie sytuacji osób mianowanych na stanowiska asesora sądowego przed dniem opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2007 r., tj. przed dniem 5 listopada 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-653.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Odnosząc się do szczegółowych rozwiązań przyjętych w projekcie, należy wskazać, iż warunkiem przyjęcia na aplikację ogólną będzie złożenie dwuetapowego egzaminu konkursowego składającego się z części testowej mającej na celu sprawdzenie wiedzy kandydata z poszczególnych dziedzin prawa i nauk pokrewnych oraz pracy pisemnej sprawdzającej umiejętność stosowania argumentacji prawniczej, zasad wykładni oraz kwalifikowania stanów faktycznych. Kandydaci będą przyjmowani na aplikację ogólną według kolejności na liście kwalifikacyjnej, do wyczerpania wyznaczonego przez ministra sprawiedliwości limitu miejsc. Aplikacja ogólna będzie obejmować zajęcia w krajowej szkole oraz praktyki w sądzie, prokuraturze i innych instytucjach związanych z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości. Ukończenie aplikacji ogólnej i uzyskanie dyplomu będzie uwarunkowane zaliczeniem wszystkich wymaganych sprawdzianów oraz pozytywną oceną przebiegu praktyk, a równocześnie będzie stanowić warunek ubiegania się o stanowisko referendarza sądowego, asystenta sędziego lub asystenta prokuratora. Ujmowane w systemie punktowym wyniki uzyskane w trakcie aplikacji ogólnej ze sprawdzianów oraz praktyk będą decydować o miejscu aplikanta na liście klasyfikacyjnej sporządzanej po zakończeniu aplikacji. W zależności od miejsca zajętego na tej liście absolwenci aplikacji ogólnej będą mogli kontynuować szkolenie na specjalistycznej aplikacji sędziowskiej albo prokuratorskiej aż do wyczerpania limitów miejsc na poszczególnych aplikacjach.</u>
          <u xml:id="u-653.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Z kolei aplikacja sędziowska trwać będzie 54 miesiące i obejmować dwa etapy: 30-miesięczny okres zajęć w krajowej szkole i odpowiadających im praktyk oraz 24-miesięczny staż. Pierwszy etap aplikacji sędziowskiej będzie kończyć egzamin sędziowski. Po uzyskaniu pozytywnej oceny z tego egzaminu aplikant będzie kierowany do wybranego sądu na staż realizowany w pierwszej kolejności na stanowisku asystenta sędziego, a następnie referendarza sądowego. Po zakończeniu stażu i uzyskaniu pozytywnej oceny jego przebiegu aplikant otrzyma dyplom ukończenia aplikacji sędziowskiej, co będzie uprawniało go do ubiegania się o stanowisko sędziego sądu rejonowego, a faktycznie do wystąpienia w konkursie na wakujące stanowisko sędziowskie.</u>
          <u xml:id="u-653.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Natomiast aplikacja prokuratorska trwać będzie 30 miesięcy i obejmować zajęcia szkoleniowe w krajowej szkole oraz odpowiadające im praktyki. W ostatnim miesiącu aplikacji aplikanci będą składać egzamin prokuratorski. Liczba punktów uzyskanych z tego egzaminu, jak również ze sprawdzianów i praktyk w trakcie aplikacji, będzie decydować o miejscu aplikanta na liście klasyfikacyjnej. Minister sprawiedliwości stosownie do kolejności miejsc na wskazanej liście będzie przedstawiać egzaminowanym aplikantom propozycję pracy na stanowisku asesora prokuratorskiego.</u>
          <u xml:id="u-653.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury zmienia między innymi część przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, przewidując równorzędne traktowanie następujących dróg dochodzenia do stanowisk sędziowskich: po pierwsze, poprzez wykonywanie zawodu adwokata, radcy prawnego, notariusza lub prokuratora, po drugie, poprzez ukończenie aplikacji sędziowskiej lub pracę w charakterze asesora prokuratorskiego co najmniej przez okres trzech lat, po trzecie, poprzez ukończenie aplikacji ogólnej, pracę na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego przez okres odpowiednio 5 i 6 lat oraz złożenie egzaminu sędziowskiego. Projekt zachowuje ponadto dotychczasową zasadę, iż uprawnienie do ubiegania się o stanowisko sędziego przysługuje osobom mającym tytuł naukowy profesora albo stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych.</u>
          <u xml:id="u-653.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Mając na uwadze zakładany termin wejścia w życie projektowanych przepisów, absolwenci aplikacji sędziowskiej, czyli tej aplikacji prowadzonej według projektowanych nowych zasad, będą ubiegać się o powołanie na stanowisko sędziego począwszy od roku 2013. Do tego czasu o powołanie na stanowisko sędziowskie będą mogły starać się osoby, które, po pierwsze, spełniają wymogi określone w art. 61 § 1 pkt 1-6 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, tj. posiadają obywatelstwo polskie i korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich, są nieskazitelnego charakteru, ukończyły wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskały tytuł zawodowy magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, są zdolne ze względu na stan zdrowia do pełnienia obowiązków sędziego, ukończyły 29 lat, złożyły egzamin sędziowski lub prokuratorski i pracowały w charakterze asesora sądowego co najmniej przez okres trzech lat, z zastrzeżeniem wyjątku, który omówię później.</u>
          <u xml:id="u-653.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po drugie, starać się o takie stanowiska będą mogły osoby, które spełniają wymogi określone w art. 61 § 1 pkt 1-5 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, to jest te osoby, które ukończyły aplikację sądową i złożyły egzamin sędziowski na dotychczasowych zasadach, po czym zajmowały stanowisko referendarza sądowego przez okres co najmniej 3 lat lub asystenta sędziego przez okres co najmniej 4 lat w pełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-653.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po trzecie, osoby, które nie ukończyły aplikacji sądowej lub prokuratorskiej ani aplikacji wymienionej w art. 149 § 1 pkt 5 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, to jest aplikacji ogólnej, niemniej spełniają wymogi określone w art. 61 § 1 pkt 1-6 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i pracowały w charakterze referendarza sądowego przez okres co najmniej 6 lat lub asystenta sędziego przez okres co najmniej 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-653.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">W przypadku osób mianowanych na stanowisko asesora sądowego przed dniem opublikowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2007 r. w sprawie SK 7/06, to jest przed dniem 5 listopada 2007 r., w którym trybunał uznał powierzenie asesorom sądowym sprawowania wymiaru sprawiedliwości za sprzeczne z normami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, projekt zakłada skrócenie okresu asesury, niezbędnego do ubiegania się o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, do 1 roku oraz obniżenie wieku kandydatów do lat 28. Jest to regulacja incydentalna, zmierzająca do zachowania przeciwdziałania możliwej zapaści wymiaru sprawiedliwości, gdyby status asesorów sądowych nie został w ten sposób uregulowany.</u>
          <u xml:id="u-653.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Ponadto projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury przewiduje, że asesorzy, w stosunku do których ustało powierzenie pełnienia czynności sędziowskich - co ma nastąpić z dniem 5 maja 2009 r. - wykonywać będą czynności referendarzy sądowych w sądach powszechnych lub czynności sekretarsko-administracyjne w sądach wojskowych oraz zachowają dotychczasowe uprawnienia pracownicze i uprawnienia w zakresie wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-653.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Projektowane przepisy przewidują również, że o stanowiska referendarzy sądowych lub asystentów sędziów będą mogły ubiegać się także osoby, które na dotychczasowych zasadach ukończyły aplikację sądową, prokuratorską lub referendarską i zdały odpowiedni dla tych aplikacji egzamin.</u>
          <u xml:id="u-653.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Nadto zakłada się, że obecnie prowadzone szkolenia aplikantów sądowych, prokuratorskich i referendarskich będą kontynuowane do czasu zakończenia tych aplikacji na zasadach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2008 r. Na tych zasadach zostaną także przeprowadzone właściwe egzaminy.</u>
          <u xml:id="u-653.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Spodziewane korzyści wejścia w życie proponowanych rozwiązań są następujące:</u>
          <u xml:id="u-653.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po pierwsze, wprowadzony zostanie scentralizowany model aplikacji ogólnej oraz sędziowskiej i prokuratorskiej, który wpłynie na poprawę jakości i sprawności organizacyjnej kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-653.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po drugie, ów nowy model szkolenia, wprowadzający zasadę systematycznego oceniania oraz selekcji kandydatów w oparciu o uzyskane wyniki, a także przewidujący obszerny i nakierowany na praktyczne umiejętności program kształcenia, zapewni należyte przygotowanie do wykonywania zawodu sędziego i prokuratora.</u>
          <u xml:id="u-653.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po trzecie, nastąpi standaryzacja programów nauczania, gwarantująca odpowiedni poziom szkolenia kandydatów na poszczególne stanowiska w sądach i prokuraturze.</u>
          <u xml:id="u-653.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Po czwarte, nastąpi poprawa sprawności funkcjonowania sądownictwa i prokuratury, która będzie konsekwencją osiągnięcia wcześniej wskazanych przeze mnie celów.</u>
          <u xml:id="u-653.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Mając więc na uwadze to, że rządowy projekt ustawy w sposób kompleksowy reguluje niezwykle istotne dla państwa zagadnienia dotyczące statusu sędziego oraz dojścia do służby sędziowskiej i zawodu prokuratora, jak też wprowadza bardzo nowoczesny model kształcenia wstępnego i ustawicznego, proszę Wysoką Izbę o poparcie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Kozdronia, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#PoselJerzyKozdron">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ze względu na to, że pan minister w sposób tak szczegółowy i precyzyjny przedstawił założenia projektowanej ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, oraz z uwagi na późną porę ja tylko zasygnalizuję w punktach swoje uwagi.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#PoselJerzyKozdron">Przede wszystkim jeśli chodzi o chodzi o tytuł ustawy, mam wątpliwości, czy oddaje on treść projektowanych zmian. Wydaje mi się, że powinno być tak, że to jest ustawa o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Zapominamy bowiem o tym, że przy okazji uchwalania ustawy o krajowej szkole sądownictwa szereg ustaw resortowych jest zmienianych, przede wszystkim ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawa o sądownictwie wojskowym, ustawa o prokuraturze, o Krajowej Radzie Sądownictwa. W związku z tym w tytule to powinno się znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#PoselJerzyKozdron">Zgodzić się należy z tym, co powiedział pan minister, że jest to rozwiązanie nowoczesne - propozycja powołania centralnej szkoły przyszłych kadr sądownictwa i prokuratury. Zadaniem tej szkoły, tak jak pan minister powiedział, będzie szkolenie wstępne i ustawiczne, czyli w istocie rzeczy do zadań tej szkoły będzie należało prowadzenie aplikacji ogólnych i specjalistycznych, sądowo-prokuratorskich, a więc dotyczących przyszłych kadr sędziowsko-prokuratorskich, oraz podnoszenie wiedzy i kwalifikacji obecnych urzędników sądowych, pracowników sądowych, sędziów i prokuratorów.</u>
          <u xml:id="u-655.3" who="#PoselJerzyKozdron">Godzi się podnieść, że obecny system, zdecentralizowany, tych 36 ośrodków szkolenia aplikanckiego, nie zdaje egzaminu. Miałem przyjemność uczestniczyć w aplikacji w dwóch ośrodkach. Pierwszy rok byłem na aplikacji w jednym okręgu sądu wojewódzkiego, drugi rok aplikacji odbywałem w drugim sądzie wojewódzkim. I muszę powiedzieć, że poziomy w tych ośrodkach szkoleniowych są różne. Delikatnie mówiąc, poziom też zależy od ośrodka, od wielkości sądu, przy którym się odbywają aplikacje. Dlatego też powołanie jednej centralnej szkoły dla przyszłych kadr sędziowsko-prokuratorskich jest ze wszech miar słuszne. Tym bardziej że trzeba by tu powiedzieć jeszcze jedną rzecz. Otóż w chwili obecnej mamy duży korpus sędziowski, drugi w Europie, w istocie rzeczy już nie będzie takich potrzeb w przyszłości, ażeby w sposób masowy przyjmować następne rzesze aplikantów sądowo-prokuratorskich, by zasilały kadry sędziowskie.</u>
          <u xml:id="u-655.4" who="#PoselJerzyKozdron">Podoba mi się w tej ustawie transparentny system naboru do tego zawodu, a więc to, że jest aplikacja ogólna, ten pierwszy etap 12-miesięczny, zdaje się egzamin konkursowy i to wszystko jest publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej, gdzie podana jest pozycja, lokata, którą się uzyskało na liście kwalifikacyjnej. Nie dość tego - wszędzie przewiduje się możliwość zaskarżania takich decyzji, odwoływania się od tych decyzji, łącznie z możliwością zaskarżenia do sądu.</u>
          <u xml:id="u-655.5" who="#PoselJerzyKozdron">Druga istotna rzecz. Nie tylko duża wiedza przyszłych sędziów powinna decydować o przyjmowaniu na aplikację. W ustawie przewiduje się również, że muszą to być kandydaci o nieposzlakowanej opinii. A więc informacje z ich miejsca zamieszkania, dotyczące ich kontaktów, tego, czy nie byli dotychczas karani, czy nie wchodzili w środowiska przestępcze, czy nie mieli kontaktu, czy nie są w jakiś sposób uzależnieni, są bardzo istotne. I mimo że ktoś zda egzamin konkursowy, o którym pan minister mówił, i znajdzie się na liście kwalifikacyjnej, to dyrektor szkoły jeszcze nie podejmuje decyzji o przyjęciu go na aplikację, dopóki nie ma tej pozytywnej opinii środowiskowej.</u>
          <u xml:id="u-655.6" who="#PoselJerzyKozdron">Aplikacja jest długa, bo aplikacja ogólna plus aplikacja sądowa to jest 5,5 roku. To w istocie rzeczy daje nam jakąś gwarancję, że osoba, która będzie sprawować wymiar sprawiedliwości, będzie osobą, która będzie miała nie tylko wiedzę, ale będzie miała doświadczenie i praktykę. Poza tym w odniesieniu do tej aplikacji zakłada się jedną rzecz - tutaj nie będzie nauki prawa materialnego. To musimy wynieść ze studiów. W tym wypadku nacisk będzie położony przede wszystkim na metodykę pracy sędziego, metodykę pracy prokuratora oraz doskonałą znajomość przepisów proceduralnych i umiejętność zastosowania tych przepisów proceduralnych w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-655.7" who="#PoselStanislawRydzon">(To wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-655.8" who="#PoselJerzyKozdron">Tak, wystarczy. Trzeba powiedzieć jedno. W mojej ocenie będzie to główny strumień, dzięki któremu będą zasilane nowe kadry sędziowskie. Owszem, ustawa Prawo o ustroju sądów przewiduje możliwość dochodzenia do tego zawodu prawników z innych wolnych zawodów prawniczych, czyli radców prawnych, adwokatów, notariuszy. Ja mam natomiast świadomość, że tak jak dotychczas zawsze tak było, że do zawodu sędziowskiego trzeba było dojść ścieżką od podstaw - od aplikacji sądowej, poprzez asesurę - tak teraz będzie się dochodziło poprzez aplikację ogólną, aplikację sądową. I to będzie główne zasilanie potrzeb kadrowych sędziów. Natomiast przepływy między poszczególnymi zawodami będą czymś wyjątkowym. Niemniej jednak dobrze, że taka możliwość istnieje i jest przewidziana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-655.9" who="#PoselStanislawRydzon">(Chyba że podwyższymy płace.)</u>
          <u xml:id="u-655.10" who="#PoselJerzyKozdron">Dziękuję, to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-655.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Maciejewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość opinii dotyczącej omawianego przez Wysoką Izbę projektu ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, zamieszczonego w druku nr 946.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Kiedy zabieramy się za doskonalenie jakichkolwiek uregulowań prawnych, lubimy - zresztą ja też - posługiwać się formułą, iż czynimy to dla zapewnienia bezpieczeństwa człowiekowi, które powinno być zasadą nadrzędną przy projektowaniu jakiegokolwiek przepisu prawnego. Ponieważ bezpieczeństwo człowieka nie jest mi obojętne, podobnie jak wszystkim z klubu partii Prawo i Sprawiedliwość, który reprezentuję, z wielką nadzieją i szacunkiem zacząłem studiowanie przedłożonego Wysokiej Izbie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-657.2" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Stwierdzenie już w pierwszym zdaniu, iż zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania są zwieńczeniem prac nad nowym, kompleksowym modelem szkolenia zarówno wstępnego, jak i ustawicznego szeroko rozumianych kadr sądownictwa, jak i prokuratury w naszym kraju napawało mnie optymizmem. Ten optymizm jednak słabnie, kiedy czytam takie bardzo ogólne i chyba trochę populistyczne określenia, jak: zapewnienie sprawnego systemu szkolenia wstępnego przyszłych kadr sędziowskich i prokuratorskich, gwarantującego jednolity, wysoki poziom ich kształcenia, to jedno z najważniejszych wyzwań, przed jakimi staje obecnie polski wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-657.3" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Kolejne słowa uzasadnienia odnoszące się do obecnie funkcjonującego w Polsce modelu naboru na aplikację oraz szkolenia aplikantów sądowych i prokuratorskich niespełniających w pełni założonych oczekiwań wyraźnie i w sposób nieuprawniony różnicują ścieżkę kariery dotychczasowych aplikantów sądowych w stosunku do przyszłych absolwentów Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Wskazuje się mianowicie, iż obecnie kształceni aplikanci nie posiadają dostatecznej wiedzy i umiejętności praktycznych do wykonywania zawodu sędziego czy prokuratorskiego.</u>
          <u xml:id="u-657.4" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">W związku z powyższym należy przypomnieć, co mówi art. 65 ust. 3 omawianej ustawy. Czytamy w nim, że na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołana osoba, która spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1-5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ukończyła 3-letnią aplikację sądową i złożyła egzamin sędziowski na podstawie przepisów obowiązujących do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, a po złożeniu tego egzaminu zajmowała stanowisko: 1) referendarza sądowego przez okres co najmniej 3 lat w pełnym wymiarze czasu pracy albo 2) asystenta sędziego przez okres co najmniej 4 lat w pełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-657.5" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">W praktyce powyższy przepis oznacza, iż całkowity czas przygotowania do wykonywania zawodu sędziego przez dotychczasowych aplikantów wynosić będzie od 6 lat do 7 lat, podczas gdy czas kształcenia słuchaczy Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury obejmować będzie okres 4 lat i 6 miesięcy, w tym 2 lata i 6 miesięcy do egzaminu sędziowskiego, oraz łącznie 2 lata stażu w charakterze asystenta, a następnie referendarza (art. 31 i 32 projektu).</u>
          <u xml:id="u-657.6" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Całkowicie niezrozumiały jest przepis art. 65 ust. 4 projektu ustawy w świetle wyrażanej przez autorów projektu troski o wysoki poziom kształcenia przyszłych sędziów, gdyż stanowi, iż na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołana osoba, która nie ukończyła aplikacji sądowej lub prokuratorskiej albo aplikacji określonej w art. 149 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jeżeli spełnia wymagania określone w art. 61 § 1-6 tej ustawy i zajmowała stanowisko: 1) referendarza sądowego przez okres co najmniej 6 lat w pełnym wymiarze czasu pracy albo 2) asystenta sędziego przez co najmniej 7 lat w pełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-657.7" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przygotowując się do dzisiejszego wystąpienia, poza dokładnym przeczytaniem omawianego projektu wraz z uzasadnieniem, chciałem dotrzeć do opinii, na które projektodawca powołuje się w uzasadnieniu. Niestety, nie udało mi się do nich dotrzeć. Nie rozumiem, dlaczego nie zostały dołączone do projektu ustawy. Mimo wszystko postanowiłem skontaktować się ze Stowarzyszeniem Sędziów Polskich Iustitia oraz aplikantami sądowymi. Aplikanci sądowi, aprobując moje wcześniejsze uwagi, napisali między innymi: całkowicie niezrozumiały jest fakt, iż nasi zaledwie o rok lub dwa lata starsi koledzy i koleżanki po odbyciu tych samych praktyk i zdaniu takiego jak my egzaminu sędziowskiego doskonale wywiązują się z powierzonych im czynności w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz godnie reprezentują Rzeczpospolitą, podczas gdy my, zdaniem projektodawców, nie posiadamy stosownych kompetencji do wykonywania zawodu sędziego.</u>
          <u xml:id="u-657.8" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Dalej napisali, iż: obecny projekt ustawy odsuwa cel naszych wysiłków o co najmniej kilka lat, a najprawdopodobniej całkowicie zamyka nam drogę do realizacji życiowych planów. Pragniemy podkreślić, iż powyższy projekt nie był z nami konsultowany i w żaden sposób nie uczestniczyliśmy w pracach legislacyjnych nad nim. Projekt ten uważamy za wadliwy i krzywdzący.</u>
          <u xml:id="u-657.9" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Po rozmowie z prezesem Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia dowiedziałem się, że konsultacja owszem była, lecz żadnych uwag nie uwzględniono w przedstawionym Wysokiej Izbie projekcie ustawy. Powyższe stowarzyszenie przedstawiło nawet swój projekt ustawy, dotyczący omawianej kwestii, lecz gdzieś on utknął i nigdy nie ujrzał światła dziennego. Przedstawiciele sędziów polskich ze smutkiem stwierdzają, iż ten projekt niestety nie prowadzi ich zawodu do korony zawodów prawniczych.</u>
          <u xml:id="u-657.10" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Zawód sędziego zwłaszcza dla młodych sędziów stanie się odskocznią do innych, lepiej płatnych zawodów prawniczych, jak na przykład notariusz czy adwokat. Zastanawiają się nad tym, dlaczego projekt nie określa, jaki będzie stosunek teorii w szkole do szkoleń w sądach, dlaczego odchodząc od dotychczasowego modelu kształcenia, w całości właściwie likwiduje się praktykę, zwracając uwagę na zdecydowanie za wysoką władzę dyrektora szkoły.</u>
          <u xml:id="u-657.11" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Sędziowie polscy uważają, że zbyt niskie stypendium aplikanta z pewnością nie będzie zachęcało najlepszych do wyboru tego zawodu, chociażby dlatego, że nie zdołają się utrzymać podczas praktyk, będąc z dala od domu. Poważne ich obawy budzi fakt, iż wprowadzenie w życie omawianego projektu niestety spowoduje, że przez kilka lat do sądów nie będzie żadnego dopływu dobrej kadry, gdyż o miejsca w sądach będą starać się słabsi kandydaci z lat ubiegłych, którzy wcześniej odpadli lub też nie wytrzymali konkurencji na rynku pracy w swoim zawodzie.</u>
          <u xml:id="u-657.12" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Polscy sędziowie zwracają uwagę na to, że szalenie niebezpieczne jest dawanie dożywotniego tytułu sędziego komuś, kto jeszcze nie miał możliwości wykazania się swoimi samodzielnymi osiągnięciami, wreszcie, zdając sobie sprawę z wysokości kosztów kształcenia kandydatów na sędziów czy prokuratorów, dlaczego nie przyjęto propozycji Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, zmierzającej do ich uniknięcia.</u>
          <u xml:id="u-657.13" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Podczas moich rozmów z przedstawicielami środowisk, których powyższy projekt dotyczy, dało się usłyszeć zdecydowanie mocniejsze określenia. Najbardziej smutne stwierdzenie, które mimo wszystko nie powinno być traktowane obojętnie, dotyczyło tego, iż takiej katastrofy po wprowadzeniu niniejszego projektu żadne środowisko zawodowe w Polsce nie przeżyło i ciekawe jest, czy istnieje na świecie cywilizowany kraj, w którym obowiązują podobne zasady kształcenia prawników. To jest dramat, gdyż jedno jest pewne - najważniejsze w tej ustawie jest to, by sędziowie byli tańsi.</u>
          <u xml:id="u-657.14" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie po to prowadzi się konsultacje z różnymi środowiskami, by później ich uwagi ignorować. Konsultacje prowadzone są po to, by wprowadzane przepisy wszystkim służyły. Dziwię się, że tak poważne uchybienia w projekcie nie spowodowały u jego twórców żadnej refleksji. Niestety, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość muszę powiedzieć, że takiego projektu nie możemy poprzeć. Uważamy, że polski wymiar sprawiedliwości należy reformować, lecz nie tą drogą. Ta droga jest zła. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-657.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, druk nr 946.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#PoselStanislawRydzon">Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że zaproponowane rozwiązania stanowią zwieńczenie prac nad nowym, kompleksowym modelem szkolenia, zarówno wstępnego, jak i ustawicznego, szeroko rozumianych kadr sądownictwa i prokuratury w Polsce. Zdaniem autorów projektu funkcjonujący obecnie w Polsce model naboru na aplikacje oraz szkolenia aplikantów sądowych i prokuratorskich trudno uznać za spełniający w pełni oczekiwania.</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#PoselStanislawRydzon">Aktualnie 1659 aplikantów sądowych szkoli się w 23 ośrodkach szkoleniowych, zaś 790 aplikantów prokuratorskich - w 13 tego typu ośrodkach. Aplikanci ci szkolą się w różnych ośrodkach przy udziale różnej klasy specjalistów, stąd nie zawsze wyniki szkolenia aplikantów są pożądane. W takiej sytuacji projektodawcy proponują powołanie Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, jako scentralizowanego ośrodka z własnymi standardami szkolenia. Ponieważ liczba prokuratorów i sędziów jest w Polsce wystarczająca, przeto szkolenie w jednym miejscu aplikantów w niezbędnej liczbie jest, zdaniem autorów projektu, całkowicie uzasadnione. Projekt rezygnuje z aplikacji pozaetatowej, gdyż nie zapewnia ona właściwej jakości kadr wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-659.3" who="#PoselStanislawRydzon">Prekursorem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury było powołane ustawą z dnia 1 lipca 2005 r. Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury. Jego zadaniem było szkolenie i doskonalenie kadr sądownictwa i prokuratury w sposób scentralizowany. Metoda ta potwierdziła się w praktyce. Dało to asumpt do powołania krajowej szkoły, która kontynuując dokonania centrum, zajmie się także szkoleniem aplikantów.</u>
          <u xml:id="u-659.4" who="#PoselStanislawRydzon">Istotną część projektu zajmują rozwiązania zapewniające realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2007 r., sygn. SK7/06. W wyroku tym trybunał uznał powierzenie asesorom sądowym sprawowania wymiaru sprawiedliwości za sprzeczne z Konstytucją RP. Wyrok spowodował, że niezbędne stało się stworzenie nowych zasad dostępu do stanowiska sędziego oraz opracowanie innego niż asesura modelu sprawdzenia kwalifikacji osób kandydujących na stanowisko sędziowskie.</u>
          <u xml:id="u-659.5" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt proponuje trzy sposoby dojścia do stanowiska sędziego: z innych zawodów prawniczych, przez aplikację prowadzoną przez szkołę, przez praktykę na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza sądowego. Jeśli chodzi o aplikację, projekt przewiduje oprócz aplikacji sędziowskiej i prokuratorskiej także aplikację ogólną. Celem tej aplikacji będzie przygotowanie szkolonych osób do zajmowania stanowisk referendarza sądowego, asystenta sędziego i asystenta prokuratora. Nadto w szkole będzie prowadzone szkolenie i doskonalenie zawodowe sędziów, prokuratorów, asesorów prokuratury, referendarzy sądowych, asystentów sędziów, asystentów prokuratorów, zawodowych kuratorów sądowych oraz urzędników sądów i prokuratury. Krajowa szkoła będzie jednostką organizacyjną działającą w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości, mającą jednak gwarancje niezależności.</u>
          <u xml:id="u-659.6" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagi na to, że pan minister szczegółowo omówił projekt ustawy, oraz zważywszy na późną porę, w imieniu Klubu Poselskiego Lewica wnoszę o skierowanie tego projektu do właściwej komisji.</u>
          <u xml:id="u-659.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo serdecznie panu posłowi dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-660.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Rzadko zdarza mi się mieć odmienne zdanie od mojego znakomitego kolegi Rydzonia i od kolegi Kozdronia, głównie Kozdronia. Jednak tym razem mam odmienne zdanie. Projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, aczkolwiek interesujący, wcale nie jest nowatorski.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#PoselJozefZych"> Zawiera stwierdzenia, o których mówiliśmy 25 lat temu, kiedy tworzyliśmy samorząd radców prawnych i aplikację prowadzoną przez samorząd radców prawnych do dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#PoselJozefZych">Po pierwsze, trzeba powiedzieć, że w ogóle dziwną rzeczą jest, że w Polsce po 50 czy 60 latach ciągle mówimy o tym, że trzeba tworzyć system szkolenia, przygotowania sędziów, prokuratorów, radców, adwokatów, jako coś nowoczesnego. Oczywiście musi on być spójny, tylko zachodzi pytanie, jak to jest. Co kadencja Sejmu, co koalicja, to zmiana poglądów, od jednej strony do drugiej. Jedni o centralizacji, drudzy o decentralizacji.</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#PoselJozefZych">Pierwszy zasadniczy problem, na który wtedy napotykaliśmy i nad którym się zastanawialiśmy, dotyczył tego, czy aplikacja, jaka by ona nie była, po pierwsze, ma się składać z dwóch części. Chodzi o część teoretyczną i wykłady, które, jak była tutaj mowa, nie zdawały egzaminu, bo nie było tylu wybitnych specjalistów w dziedzinie prawa. Część praktyczna miała stanowić przygotowanie do zawodu. Trzeba powiedzieć, że akurat ten postulat w omawianej ustawie jest spełniany, kładzie się nacisk właśnie na to praktyczne przygotowanie do zawodu.</u>
          <u xml:id="u-661.5" who="#PoselJozefZych">Jednak pozostaje nam jeden temat. Mianowicie chodzi o to, w jaki sposób ma się odbywać nabór. Mamy tu sprawę postawioną w ten sposób, że nabór na aplikację ogólną odbywa się, po pierwsze, w dwóch etapach. Mam na myśli test sprawdzający wiedzę z poszczególnych dziedzin prawa i pracę pisemną. Przeciwnicy sprawdzania wiedzy, czyli wprowadzenia testu sprawdzającego, mówią, że jak ktoś skończył studia, to go tam sprawdzono, zdawał egzamin magisterski, a więc mamy powtórkę sprawdzenia jego wiedzy. Jednocześnie jednak kłania się inna sprawa: W jaki sposób sprawdzić, czy on nadaje się na tę aplikację, czy się nie nadaje? Jeżeli bowiem chodzi o drugą część pracy pisemnej, sprawdzającą umiejętność stosowania argumentacji prawniczej, zasad wykładni oraz kwalifikowania stanów faktycznych, to jest to oczywiste, chociaż co do tej zasady wykładni, to wiemy, ile do dzisiejszego dnia mamy problemów w rządzie, w Sejmie przy stosowaniu różnego rodzaju wykładni, także w Trybunale Konstytucyjnym i w Sądzie Najwyższym. A więc to nie jest taka znów prosta sprawa, że nagle sprawdzimy, jaki to jest wybitny prawnik i jak stosuje wykładnię. To jest jedno zagadnienie. A więc trzeba wreszcie zdecydować się, jaką drogą my idziemy.</u>
          <u xml:id="u-661.6" who="#PoselJozefZych">W tym miejscu kłania się inna rzecz. Wczoraj prasa podała na podstawie informacji pochodzących z rządu, że przygotowywany jest projekt ustawy przewidujący, iż będzie jedna wspólna aplikacja sędziowsko-prokuratorska, radcowsko-adwokacka. Jeżeli przyjąć, że jest to prawda i nad tym się pracuje, to w ogóle jest zastanawiające, że mamy tu projekt dotyczący tylko aplikacji sędziowskiej i prokuratorskiej, bez możliwości połączenia aplikacji adwokackiej i radcowskiej, bo jak popatrzymy np. na zadania tej szkoły, to są one piękne, tylko znów pomija się, nigdzie nie ma mowy o jakimkolwiek współdziałaniu np. z samorządami adwokackimi i radcowskimi.</u>
          <u xml:id="u-661.7" who="#PoselJozefZych">Jest to pewnego rodzaju zagadnienie, bo jeśli my mamy zbliżać te zawody, dążyć do tego - ustawa, zresztą nie tylko ta, to zakłada - żeby był swobodny przepływ do poszczególnych zawodów, to w jakiś sposób pewne problemy powinny być jednak uwzględniane. Jeżeli bowiem teraz przyjmiemy, że w przyszłości sędzia przejdzie do zawodu radcowskiego czy adwokackiego, nie mając w tym momencie pewnej wiedzy co do działalności, bo jest różnica w działalności i samorządowej, i radcowskiej, to powstaje także pewnego rodzaju dość istotny problem. A więc na pewne rzeczy należy się zdecydować.</u>
          <u xml:id="u-661.8" who="#PoselJozefZych">Zresztą w dniu dzisiejszym był u mnie dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, która skupia 4,5 tys. radców, i dyskutowaliśmy o tym, w jakim kierunku chce iść samorząd radców prawnych i jak oni widzą problem właśnie przepływu zawodowego itd. A więc myślę, że to są problemy bardzo istotne. Jak chcemy pracować nad pewnym modelem, to trzeba zastanowić się, jak to docelowo będzie wyglądać.</u>
          <u xml:id="u-661.9" who="#PoselJozefZych">Zresztą nie trzeba daleko sięgać. Jeżeli chodzi o sposoby szkolenia, był czas, że akurat zajmowałem się tymi sprawami i dokładnie badałem, jak to odbywa się w Anglii, we Francji, w państwach Unii Europejskiej. A więc czasami nie trzeba wyważać otwartych drzwi, trzeba po prostu spojrzeć na potrzeby tego przygotowania zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-661.10" who="#PoselJozefZych">Oczywiście bardzo istotną sprawą poza aplikacją jest problem ustawicznego szkolenia. To nie jest znów zagadnienie nowe, bo jak popatrzymy np. na nauczycieli, to są ośrodki, w których cały czas jest program do szkolenia, tylko sprawa polega również na pewnej chęci, żeby wzbogacać wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-661.11" who="#PoselJozefZych">Mnie osobiście razi pewna rzecz. Szanowny pan profesor Widacki zechce mi w tym momencie wybaczyć, że będę mówił o profesorach, ale z jednej strony mówimy, że głównie w zakresie tej aplikacji uczestniczą praktycy, sędziowie, prokuratorzy, a potem nagle mówimy, że członkami rady mogą być profesorowie lub doktorzy habilitowani. Ja wielokrotnie stykałem się właśnie z tymi przypadkami, tylko jest pytanie. Akurat profesor Widacki jest wybitnym i znakomitym znawcą, ale gdybyśmy wzięli pierwszego lepszego profesora prawa, nawet wybitnego, bo u nas są tylko sami wybitni, i sprowadzilibyśmy go do procedury, to okazałoby się, że można by dyskutować, czy potrafiłby stanąć przed sądem i wiedziałby, jak to z tą procedurą jest. A więc pewne rzeczy powinny zostać postawione albo praktycznie, albo z pełnym takim rozeznaniem.</u>
          <u xml:id="u-661.12" who="#PoselJozefZych">Ja myślę, że oczywiście popracujemy nad tym w komisjach sejmowych, bo ten projekt wart jest tego, żeby nad nim popracować, niemniej jednak nie można w Polsce w nieskończoność mówić, że te 60 tys. prawników z tylu uczelni nie potrafi wypracować modelu przygotowania do zawodu sędziowskiego, prokuratorskiego, adwokackiego i radcowskiego. Jeżeli bowiem tak jest, to może by tak zlecić na zewnątrz, żeby ktoś, jakaś spółka zagraniczna zajęła się tym i przygotowała nam ten model.</u>
          <u xml:id="u-661.13" who="#PoselJozefZych">Uważam, że projekt w tym zakresie jest bardzo mocno ograniczony i nie uwzględnia perspektywicznie tych rzeczy. Proszę bardzo, mamy w Sejmie, pracujemy nad poselskim projektem ustawy o zawodach prawniczych i też nie wiadomo, jaki będzie jego los: czy przejdzie, czy nie przejdzie. Ja myślę, że rząd, kierując ten projekt, zakłada, że tamten absolutnie nie ma szans przejścia.</u>
          <u xml:id="u-661.14" who="#PoselJozefZych">To wszystko budzi również taki niepokój, że jak ktoś tak popatrzy z boku na te różne projekty, to może stwierdzić, że oni w tym Sejmie nie bardzo wiedzą, co robią, tak się bawią, jedni wrzucają taki projekt, drudzy wrzucają taki projekt i nie ma żadnej koordynacji.</u>
          <u xml:id="u-661.15" who="#PoselJozefZych">Warto, żeby wyraźnie zastanowić się w Sejmie nad tym, co z tym robić, a w każdym razie, jeżeli wpływają takie projekty, próbować przynajmniej włączać je do prac, żeby coś z tego wychodziło, bo tak to sobie pracujemy, projekt przechodzi przez komisje, potem po trzech miesiącach nagle go odrzucamy, wchodzi inny. Tak być nie może. Oczywiście odnosi się to nie do rządu, ale do naszej wewnętrznej pracy.</u>
          <u xml:id="u-661.16" who="#PoselJozefZych">Panie ministrze, ja doskonale rozumiem, że to jest naprawdę ważna i bardzo cenna próba, tylko że jest w tej chwili potrzeba, żeby generalnie spojrzeć i wreszcie zdecydować się, w jakim kierunku my w Polsce chcemy iść z tymi wszystkimi aplikacjami i z tymi zawodami. Pan minister tu pięknie, trafnie i bardzo szczegółowo przedstawił nam ten projekt, ale mamy prawo wnieść zastrzeżenia, taki zresztą jest też nasz obowiązek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-661.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jan Widacki wystąpi w imieniu koła SDPL - Nowa Lewica i Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-662.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#PoselJanWidacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Idea powołania Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury zasługuje w naszej ocenie na poparcie. Zasługuje na poparcie, bowiem jest to propozycja zerwania z dość archaicznym już dzisiaj, niewydolnym systemem kształcenia aplikantów sądowych i prokuratorskich. Zgodnie z założeniami szkoła powinna lepiej przygotować do zawodu przyszłych sędziów, prokuratorów, a także ich fachowych pomocników, jakimi są asesorzy prokuratury, asystenci czy referendarze sądowi. Ta szkoła ma jeszcze za zadanie umożliwić kształcenie ustawiczne sędziów i prokuratorów, co jest szalenie ważne, albowiem wiedza, z której korzystać muszą w praktyce, rozwija się dość dynamicznie i to ustawiczne kształcenie jest potrzebne. Więc generalnie aprobujemy ideę, natomiast mamy kilka uwag szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#PoselJanWidacki">Pierwsza sprawa - tu podzielam uwagę pana posła Kozdronia - dotyczy tytułu ustawy, który jest nieadekwatny do jej treści. Ta ustawa rzeczywiście dość głęboko zmienia treść kilku ustaw i powinna przy tak szerokich zmianach innych ustaw jednak odnotować to w tytule. Poprawny tytuł brzmiałby: ustawa o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz o zmianie niektórych ustaw. Jest to jednak drobiazg.</u>
          <u xml:id="u-663.2" who="#PoselJanWidacki">Nasza druga wątpliwość dotyczy tego, czy ten przedłożony projekt ustawy nie jest zbyt szczegółowy, zbyt kazuistyczny, czy wszystko to, co tu jest regulowane ustawą, rzeczywiście jest materią ustawową. Czy np. konieczne jest tak szczegółowe wyliczanie zadań szkoły, jak to jest w art. 2 ust. 2? Czy wobec zobowiązania w art. 3 ministra sprawiedliwości do nadania szkole statutu, który ma określić ustrój szkoły i jej organizację, celowe jest tworzenie obszernego rozdziału 2? Właśnie ten ustrój szkoły i jej organizacja zostały już określone w ustawie. Daje to więc temu ministrowi w sumie niewielkie pole manewru. Wynika to z hołdowania błędnej filozofii, że żeby coś dobrze funkcjonowało, musi być koniecznie szczegółowo opisane w ustawie. Tak wcale być nie musi.</u>
          <u xml:id="u-663.3" who="#PoselJanWidacki">Tutaj muszę się też odnieść do wypowiedzi pana marszałka Zycha. Otóż jest tak, że profesorowie prawa czy doktorzy habilitowani nauk prawnych mają tutaj pewne uprawnienia, ale to jest spójne z całym systemem prawnym, ponieważ doktor habilitowany nauk prawnych też może być wpisany...</u>
          <u xml:id="u-663.4" who="#PoselJozefZych">(Dobrze, że pan mówi, że mają uprawnienia.)</u>
          <u xml:id="u-663.5" who="#PoselJanWidacki">Tak. Tak więc może on być wpisany na listę adwokatów czy listę radców prawnych bez aplikacji. Więc akurat to w tej ustawie jest spójne z całym systemem. Myślę, że to jest dopiero początek reformowania kształcenia prawników na etapie aplikacyjnym zawodowym, że następna ustawa ureguluje aplikacje radcowskie, adwokackie i notarialne. Mam również nadzieję, że rząd zrobi to wspólnie z korporacjami. Słowo ˝korporacja˝ dzisiaj w Polsce, nie wiem, dlaczego, ale brzmi pejoratywnie. Chciałbym przypomnieć, że korporacja to jest samorząd zawodowy i jeżeli mówimy o społeczeństwie otwartym, to musimy szanować tak samorządy terytorialne, jak i samorządy zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-663.6" who="#PoselJanWidacki">Wracając do tej ustawy, o której dzisiaj mówimy, nasze koła poselskie będą głosować za skierowaniem tego projektu do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-663.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-664.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przechodzimy do zadawania pytań. Na liście jest zapisanych 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-664.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-664.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas zadania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-664.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-664.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Propozycje zawarte w druku nr 946 są w swoim założeniu wadliwe i krzywdzące dla obecnych kandydatów na sędziów i prokuratorów. Dotychczasowi aplikanci, kończąc studia prawnicze i stając przed wyborem przyszłej kariery zawodowej, decydowali się zostać sędziami lub prokuratorami, świadomie rezygnując z innych, często łatwiejszych i przynoszących większe profity aplikacji. Kiedy kandydat rozpoczynał aplikację sądową, rysowały się przed nim trudne, lecz jasne etapy dochodzenia do zawodu sędziego. Obecny projekt odsuwa cel tych wysiłków o co najmniej kilka lat, dla wielu przez to jest to mniej atrakcyjne lub w ogóle zamyka drogę do realizacji życiowych planów.</u>
          <u xml:id="u-665.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie ministrze, czy nie uważa pan, że zaproponowany w projekcie ustawy sposób bezzasadnego dokształcania dotychczasowych aplikantów do zawodu sędziego jest niesprawiedliwy i wręcz uwstecznia aplikanta? Czy nie obawia się pan, że Trybunał Konstytucyjny, do którego wpłynęło już stosowne pytanie prawne, zakwestionuje konstytucyjność referendarzy sądowych, podobnie jak to uczynił w przypadku asesorów sądowych? Czy możliwe jest obniżenie w stosunku do dawnych aplikantów wymaganej granicy wieku, koniecznej do wykonywania zawodu sędziego, z 29 do 26 lat, tyle bowiem liczą najmłodsi absolwenci aplikacji w chwili składania egzaminu sędziowskiego? Ostatnie pytanie. Czy wbrew zapewnieniom zawartym w uzasadnieniu wejście w życie projektowanej ustawy nie utrudni dojścia do zawodu sędziego osobom, które nie będą związane z ekipą rządzącą, która de facto będzie panować nad Krajową Szkołą Sądownictwa i Prokuratury? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-666.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Maciejewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#PoselKrzysztofMaciejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dzisiejszej debacie na temat omawianego projektu praktycznie powiedziałem już sporo, stale jednak zastanawiałem się, jaki cel towarzyszył ustawodawcy, jeśli chodzi o danie dyrektorowi szkoły bardzo rozległych kompetencji. Kompetencje te dają właściwie nieograniczoną władzę, która jest chroniona w pewnym sensie stosunkowo długą kadencją. Jego arbitralnym decyzjom poddaje się wszystkie istotne kwestie dotyczące prowadzenia naboru na aplikację sądową, jej przebiegu i zakończenia, łącznie z tym, kto ma być aplikantem sądowym, jakiego przydzieli mu się patrona, a także czy, i jakie, otrzyma stypendium, czy będzie musiał to stypendium zwracać itd. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy pan prosi o głos?</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Jacek Czaja.</u>
          <u xml:id="u-668.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Dwa pytania, na które postaram się odpowiedzieć bardzo syntetycznie. Po pierwsze, pytanie pana posła Woźniaka dotyczące losu dotychczasowych aplikantów.</u>
          <u xml:id="u-669.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Panie pośle, tak to już jest, że Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym powiedział, że dotychczasowa droga dostępu do zawodu sędziego poprzez asesurę nie jest możliwa do utrzymania w państwie prawa. Skoro tak, to nie ma możliwości, aby obecni aplikanci, którzy kształcą się pod kątem tradycyjnego wykonywania funkcji asesora sądowego, mogli w jakiś nadzwyczajny sposób znaleźć się w systemie sądowniczym jako sędziowie, bo to by zakładało automatyzm, to znaczy każdy, kto ukończy aplikację sądową, powinien mieć tak naprawdę roszczenie o stanie się sędzią w Rzeczypospolitej. To jest absolutnie nie do utrzymania. Dlatego rządowy projekt zmierza do wprowadzenia tego nowego, podkreślam, bardzo nowoczesnego modelu. Mówię o tym nowym modelu, dlatego że wcześniej pojawiło się pytanie, czy te systemy szkoleniowe są znane Europie. Owszem, są znane, wspomnę tylko, że w roku 1959 powstała szkoła we Francji, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Holandia to są kraje, które już dawno wprowadziły szkolenie w szkołach sędziowskich, i trudno zarzucić tym systemom prawnym, że są nieefektywne.</u>
          <u xml:id="u-669.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Jeśli chodzi o kwestię dotyczącą tego, czy Trybunał Konstytucyjny może ewentualnie zakwestionować funkcjonowanie w zmienionym stanie prawnym referendarzy, którzy będą kształceni w tej szkole. Otóż wyrażam przekonanie, że dopóki referendarz wykonuje czynności w zakresie szeroko rozumianej ochrony prawnej, a nie wymierza sprawiedliwości, to nie można postawić zarzutu, że wkracza w sferę zastrzeżoną wyłącznie do kompetencji sędziów, to nie budzi moich wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-669.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Co do nieograniczonej władzy dyrektora szkoły, o której pan poseł Maciejewski był uprzejmy powiedzieć, władza ta nie jest nieograniczona, lecz jest limitowana przepisami prawa. Dyrektor szkoły podejmuje decyzję w wielu istotnych sprawach, które zawsze podlegają kontroli, łącznie z kontrolą sądową. Trudno powiedzieć, że to nieograniczona władza, bo jest ona ograniczona, limitowana prawem, którego przestrzeganie gwarantuje kontrola sądowa.</u>
          <u xml:id="u-669.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciJacekCzaja">Chcę też przypomnieć, być może pan poseł tego nie pamięta, że podobna nieograniczona władza, użyję pańskiego sformułowania, była przewidziana także w projekcie rządowym przygotowanym przez rząd poprzedniej kadencji, bo przecież Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury - rozwiązanie to ma wejść w życie dopiero w najbliższych miesiącach - jest kontynuatorem Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury, gdzie właśnie taka władza dyrektora została wprowadzona. Chcę jednak podkreślić, że niezależnie od tego, skąd czerpiemy tradycję dotyczącą usytuowania dyrektora szkoły, nie jest to władza nieograniczona, lecz ewidentnie poddana kontroli sądowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-669.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-670.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-670.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, zawarty w druku nr 946, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-670.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-670.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym (druki nr 461 i 705).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jacka Krupę.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury przedłożyć sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym (druki nr 461 i 705).</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Komisja rozpatrzyła projekt niniejszej ustawy na posiedzeniu w dniu 8 lipca br., w trakcie którego odbyło się jej pierwsze czytanie. W imieniu wnioskodawców prezentacji ustawy dokonał pan poseł Andrzej Adamczyk. Stronę rządową reprezentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Piotr Styczeń.</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Zgodnie z uzasadnieniem przedłożonym przez wnioskodawców projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym ma na celu wyeliminowanie istniejących barier prawnych mających wpływ na powstawanie i finansowanie inwestycji mieszkaniowych. Inicjatywa legislacyjna dotyczy wielu aktów prawnych, obejmując bardzo zróżnicowaną problematykę, np. proces budowlany, propozycje zmian mających doprowadzić do zwiększenia wykorzystania dostępnych terenów na cele budownictwa mieszkaniowego, zmiany w przepisach systemowych dotyczących finansowania rynku nieruchomości, refundacja premii gwarancyjnych z tytułu likwidacji książeczek mieszkaniowych. Zgodnie z intencją projektodawcy tym, co ma stanowić o spójnym charakterze projektu ustawy, jest odniesienie wszystkich propozycji zmian legislacyjnych do uwarunkowań związanych z budownictwem mieszkaniowym. W takim kontekście tę inicjatywę legislacyjną przedstawił w imieniu wnioskodawców pan poseł Andrzej Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-673.3" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Pan minister Piotr Styczeń poinformował komisję o tym, że, po pierwsze, projekt stanowiska Rady Ministrów wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym (druk nr 461) został skierowany przez ministra infrastruktury w dniu 4 lipca br. i na dzień posiedzenia komisji nie ma dokumentu pod nazwą: stanowisko rządu. Dodam, że stanowisko rządu zostało dostarczone Wysokiej Izbie w dniu 17 lipca. Z dokumentu tego wynika, że rząd jest przeciwny kontynuowaniu prac nad poselskim projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-673.4" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Po drugie, w dniu 9 stycznia na ręce marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej minister infrastruktury przekazał swoje stanowisko do poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-673.5" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Aktualnie w Ministerstwie Infrastruktury prowadzone są prace, a także uzgodnienia społeczne dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Materia objęta projektem zawartym w druku nr 461 jest w części objęta również projektem tej ustawy. W innych miejscach, szczególnie takich, które zostały określone w piśmie z dnia 9 stycznia 2008 r. jako wrażliwe, poselski projekt jest rozwiązaniem szerszym, wymagającym o wiele bardziej znaczących i szerszych konsultacji społecznych i międzyresortowych.</u>
          <u xml:id="u-673.6" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">W dalszej części posiedzenia odbyła się dyskusja, w trakcie której zwrócono uwagę na to, że na konferencji zorganizowanej w Sejmie przez Komisję Infrastruktury mieliśmy okazję zapoznać się z zamierzeniami rządu na temat ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego. Rząd przygotowuje duże nowelizacje kilkunastu ustaw związanych z prawem budowlanym, zagospodarowaniem przestrzennym i innych. Dalsze procedowanie nad poselskim projektem, który został zaprezentowany na posiedzeniu komisji, mogłoby doprowadzić do dużego bałaganu w procesie legislacyjnym. Przeciwnego zdania byli posłowie, którzy są autorami projektu ustawy. Wnosili oni o kontynuację procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-673.7" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">W trakcie dyskusji zostały zgłoszone dwa wnioski: jeden - o odesłanie projektu do podkomisji stałej do spraw budownictwa, drugi - o odrzucenie projektu zwartego w druku sejmowym nr 461 w pierwszym czytaniu. Komisja głosowała nad wnioskiem najdalej idącym, to jest o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Komisja Infrastruktury 14 głosami za przy 12 przeciwnych i braku wstrzymujących się odrzuciła w pierwszym czytaniu poselski...</u>
          <u xml:id="u-673.8" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">(Przepraszam, panie pośle, ale były 4 wstrzymujące.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panowie, proszę nie przerywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#PoselSprawozdawcaJacekKrupa">Komisja odrzuciła w pierwszym czytaniu poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym, wnosząc tym samym do Wysokiej Izby o odrzucenie projektu tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-676.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Bożenna Bukiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#PoselBozennaBukiewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym, druk nr 461.</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#PoselBozennaBukiewicz">Wysoka Izbo, Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej, podzielając zdanie komisji, opowie się w głosowaniu za odrzuceniem przedmiotowego projektu. Poselski projekt ustawy przedłożony przez posłów PiS proponuje zmiany, które mają charakter częściowy i przejściowy w odniesieniu do usprawnienia procesu inwestycyjnego. Zasadniczą wadą przedmiotowego projektu jest zarówno brak systemowego charakteru zmian, jak i brak spójności, a także odniesienie się tylko do jednego z segmentów rynku budowlanego, to jest budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-677.2" who="#PoselBozennaBukiewicz">Propozycje konkretnych zmian zwartych w projekcie przedłożonym przez posłów dotyczą wielu aktów prawnych, obejmują bardzo zróżnicowaną tematykę, dlatego uważamy, że powinny one być przedmiotem odrębnych inicjatyw legislacyjnych. Aktualnie w Ministerstwie Infrastruktury prowadzone są prace, a także uzgodnienia społeczne związane z projektem ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Ponadto trwają prace nad projektami dotyczącymi ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ustawy o gospodarce nieruchomościami, a także ustawy Prawo ochrony środowiska. Przedstawione projekty w znacznej mierze obejmują obszar objęty przedmiotowym aktem.</u>
          <u xml:id="u-677.3" who="#PoselBozennaBukiewicz">Mając na uwadze fakt, że przygotowywany przez rząd pakiet ustaw dotyczący procesu inwestycyjnego będzie regulować ten proces kompleksowo i systemowo, klub Platformy Obywatelskiej zagłosuje za odrzuceniem przedmiotowego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-678.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Adamczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie poselskiego projektu ustawy zawartego w druku nr 461, dotyczącego procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-679.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że intencją projektodawców niniejszej ustawy jest zmniejszenie barier regulacyjnych utrudniających inwestowanie w budownictwo mieszkaniowe i finansowanie go. Obecnie funkcjonuje w polskim prawodawstwie szereg przepisów, które zdecydowanie komplikują życie inwestorom i są jedną z przyczyn niezadowalających efektów budownictwa mieszkaniowego. Tymczasem na uzyskanie samodzielnego mieszkania czeka wiele rodzin, których oczekiwania niestety nie są zaspokajane przez obecny rynek mieszkaniowy. Wiąże się to również z nadmiernie wysokimi kosztami budownictwa i cenami mieszkań dyktowanymi przez rynek nienasycony głównie przez zamożną część społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-679.3" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Wszechstronny i systemowy proces zmian w zakresie przedstawionym w projekcie ustawy wiązałby się z długotrwałym procesem legislacyjnym, który został podjęty przez poprzedni rząd, ale tylko w części dotyczącej przygotowania procesu budowy mieszkań, zaś obecne zaawansowanie prac, które są na etapie konsultacji międzyresortowych, jeśli chodzi o projekty ustaw opracowanych w resorcie infrastruktury, nie wskazuje na możliwość skierowania ich do Sejmu w najbliższym czasie, a zapewne również uchwalenia w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-679.4" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Niniejszy projekt ustawy ma na celu uregulowanie wprawdzie ograniczonych do niezbędnego zakresu, ale bardzo pilnych kwestii, które w największym stopniu ograniczają rozwój budownictwa mieszkaniowego. Ustawa wprowadza znaczące zmiany nie tylko w procesie inwestycyjnym, ale także i finansowym, które powinny istotnie przyczynić się do przyspieszenia i odbiurokratyzowania cyklu budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-679.5" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Polemizowałbym tutaj z wystąpieniem mojej szacownej poprzedniczki. Nigdy nie kryliśmy, że nasz projekt jest tylko i wyłącznie propozycją przepisów przejściowych, natomiast z dużą ciekawością oczekiwaliśmy i oczekujemy propozycji zmian systemowych przedstawionych przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-679.6" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Wrócę jednak do projektu, którego byłem, czy jestem sprawozdawcą. Projekt ma na celu w szczególności uproszczenie procedur uzyskiwania zgód i pozwoleń w procesie budowlanym, zwiększenie wykorzystania dostępnych terenów na cele budownictwa mieszkaniowego, stworzenie stabilnych podstaw finansowania akcji kredytowej z jednoczesną poprawą dostępności finansowania kredytowego.</u>
          <u xml:id="u-679.7" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Prezentowany projekt wprowadza zmiany w aż 17 ustawach. Oczywiście nie będę omawiał szczegółowo wszystkich proponowanych w projekcie zmian, jednak chciałbym zwrócić uwagę na szczególnie istotne regulacje, które w powszechnym odczuciu odpowiedzialne są za ograniczone możliwości rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-679.8" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Najważniejszą kwestią uregulowaną w projekcie jest uproszczenie procedur uzyskiwania pozwolenia na budowę, będące wynikiem propozycji zmian w Prawie budowlanym i przepisach regulujących proces planowania przestrzennego. Projektodawcy proponują likwidację instytucji pozwoleń na budowę w przypadku budynków mieszkalnych, których powierzchnia nie przekracza 5 tys. m</u>
          <u xml:id="u-679.9" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Uproszczeniu ulegnie również procedura uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy, które są wymagane na obszarach, na których nie ma ważnego planu miejscowego. Również procedury uchwalania planów miejscowych zostaną usprawnione poprzez m.in. ograniczenie dotychczasowego obowiązkowego zakresu ustaleń planu, uporządkowanie zakresu opiniowania i uzgodnień planu, doprecyzowanie tzw. dobrego sąsiedztwa, znaczące skrócenie i uporządkowanie trybu sporządzania dokumentów planistycznych. Myślę, że dla wszystkich znających problematykę są to naprawdę ciekawe propozycje. Nijak się mają one do opinii, które tutaj zostały wygłoszone, że są absolutnie niegodne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-679.10" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Kolejną ważną kwestią jest zwiększenie podaży gruntów budowlanych. Służyć temu mają zmiany w ustawie o gospodarce nieruchomościami, które prowadzą do usprawnienia procedury dokonywania podziałów nieruchomości, i zmiany w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych przewidujące istotne uproszczenie procedury odrolniania w odniesieniu do gruntów znajdujących się w granicach miast tzw. prezydenckich, w klasach od I do III włącznie oraz wszystkich innych gruntów klas IV do VI.</u>
          <u xml:id="u-679.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-679.12" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie marszałku, jeżeli pan pozwoli, zajmę jeszcze dosłownie minutę.</u>
          <u xml:id="u-679.13" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Projektodawcy proponują również pewne zmiany w obszarze finansowania inwestycji mieszkaniowych. Obejmują one głównie ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-679.14" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Podkreślenia wymaga to, że spodziewany...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, proszę kończyć, bo jednak jest godz. 1 w nocy. Czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Pragnę przypomnieć, panie marszałku, że projekt ten był procedowany w Sejmie w poprzedniej kadencji w końcu ubiegłego roku i uzyskał pozytywną opinię. Dokonano wówczas w toku prac Komisji Infrastruktury pewnych zmian, z których większość miała charakter porządkujący, formalny i które zostały uwzględnione w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Z powyższych względów mimo negatywnego stanowiska obecnej Komisji Infrastruktury wnoszę o odrzucenie negatywnej rekomendacji komisji i skierowanie przez Wysoki Sejm przedkładanego projektu do dalszych prac, tym bardziej że część rozwiązań zawartych w projekcie została wykorzystana w pracach rządu nad nowymi opracowaniami, a obecnie konsultowanymi, o czym wspomniałem już poprzednio. W sytuacji już prawie rocznego opóźnienia w uchwalaniu, wprawdzie ograniczonych, ale bardzo pilnych kwestii, które w największym stopniu ograniczają rozwój budownictwa, odrzucenie przedkładanych propozycji może pozbawić nasze państwo i społeczeństwo kolejnych kilkudziesięciu tysięcy mieszkań, które mogłyby się stać dostępne dla niezamożnych obywateli naszego kraju. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-681.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Poselskiego Lewica w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym, zawartego w drukach nr 461 i 705.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Kiedy pytamy inwestorów, co jest dla nich najważniejsze, co przeszkadza im w procesie inwestycyjnym, słyszymy: zapisy Prawa budowlanego, Prawa zamówień publicznych, ustawy o ochronie środowiska, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, o ochronie gruntów rolnych. Przedłożony projekt jest identyczny jak złożony w poprzedniej kadencji. Wówczas miał on charakter bardziej wyborczy i nie został rozpatrzony. Teraz złożony przez posłów Prawa i Sprawiedliwości w dniu 7 lipca na posiedzeniu Komisji Infrastruktury został głosami PO odrzucony. Mój klub wstrzymał się na posiedzeniu komisji od głosu, uważając, że chociaż projekt niedoskonały, to jednak rząd robi niewiele, aby poprawić sytuację inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-683.2" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Proponowana ustawa zmienia 18 ustaw związanych z procesem inwestycyjnym. Najważniejsze zmiany to likwidacja pozwoleń na budowę dla budownictwa mieszkaniowego w odniesieniu do budynków mieszkalnych o powierzchni nieprzekraczającej 5 tys. m</u>
          <u xml:id="u-683.3" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Wnioskodawcy w art. 3, 13, 15 i 16 chcą uproszczenia procedur uzyskiwania decyzji o warunkach zabudowy i wprowadzenia rozwiązań przyspieszających tworzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W odniesieniu do budowy budynków mieszkalnych powyżej 5 tys. m</u>
          <u xml:id="u-683.4" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Rozwiązania te, choć potrzebne, budzą nasze obawy. Będziemy mieli oto trzy ustawy, dwie komisyjne i rządową, które mogą się wzajemnie wykluczać. Łatwiej i szybciej będzie można podzielić nieruchomość, ale zapisy te są odmienne niż omawiane niedawno w projekcie komisyjnym, a i w tym przypadku rząd podobno przygotowuje swój projekt.</u>
          <u xml:id="u-683.5" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Proponowane zmiany w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych przewidują istotne uproszczenie procedury odrolnienia. W odniesieniu do wszystkich gruntów znajdujących się w granicach administracyjnych większych miast prezydenckich oraz wszystkich gruntów klasy IV do VI poza granicami powyższych miast nie będzie potrzebny aktualny plan miejscowy. Uważamy, że przepis ten pozwoli znaleźć w wielu miastach nowe grunty budowlane i wpłynąć głównie na obniżenie ich ceny, a przecież dziś cena gruntu to jeden z głównych składników ceny mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-683.6" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Wnioskodawcy proponują, aby właściciel książeczki mieszkaniowej mógł wcześniej otrzymać premię gwarancyjną; stanowiłaby ona wkład własny pod kredyt hipoteczny. To rozwiązanie wydaje się słuszne.</u>
          <u xml:id="u-683.7" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Ponadto wnioskodawcy w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego proponują inną formę pomocy TBS-om oraz gminom, to jest dopłaty do odsetek od kredytów na cele mieszkaniowe lub infrastruktury komunalnej, jeśli te kredyty zostały nabyte przez banki hipoteczne. Myślę, że ten pomysł jest wart rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-683.8" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Rząd negatywnie odniósł się do tego projektu, choć sam niczego nie zaproponował. Pan poseł mówił to przed chwileczką. W tej chwili są to propozycje, nie jesteśmy na etapie projektu złożonego w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-683.9" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub uważa, że niektóre zmiany tej ustawy są potrzebne i choć są niedoprecyzowane, to jednak w czasie prac komisji rząd i posłowie mogliby je doprecyzować. W związku z powyższym proponujemy projekt skierować do Komisji Infrastruktury celem ponownego rozpatrzenia, a zatem zagłosujemy przeciwko jego odrzuceniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-683.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Józef Racki, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PoselJozefRacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących procesu inwestycyjnego w budownictwie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#PoselJozefRacki">Zgodnie z przedłożonym projektem ustawy, zawartym w druku nr 461, zamierza dokonać się zmian w 17 ustawach. Szereg poprawek zasługuje na poparcie i zapewne rząd weźmie je pod uwagę. Do projektu ustaw w późniejszym terminie dołączono stanowisko Rady Ministrów, w którym Rada Ministrów informuje, że Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad ustawą Prawo budowlane, nad ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz nad niektórymi innymi ustawami. Rządowe projekty ustaw regulować będą w sposób kompleksowy zagadnienia dotyczące realizacji procesu inwestycyjnego i przewidują między innymi dostosowanie systemu gospodarki przestrzennej, lokalizacji inwestycji i procedur formalnych procesu inwestycyjnego do potrzeb i wymogów dynamicznie rozwijającej się gospodarki, społeczeństwa i instytucjonalnych struktur państwa.</u>
          <u xml:id="u-685.2" who="#PoselJozefRacki">Komisja Infrastruktury, po wysłuchaniu stanowiska rządu i członków komisji, w głosowaniu odrzuciła przedłożony projekt. Mając na uwadze stanowisko Komisji Infrastruktury i rządu, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za odrzuceniem przedłożonego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-685.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-686.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do zadania pytania zgłosiły się dwie osoby. Czy jeszcze są chętni?</u>
          <u xml:id="u-686.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze, tak? Aha, to jeszcze trzecia osoba.</u>
          <u xml:id="u-686.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-686.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas pytania na jedną minutę.</u>
          <u xml:id="u-686.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Adamczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W przedłożonym projekcie proponuje się wprowadzenie zapisów przejściowych zmierzających co prawda do ograniczenia zmian, jednak takich, które w krótkim czasie i w znacznym stopniu przyczynią się do poprawy i zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Pragnę przypomnieć - nie zdążyłem tego zrobić w swojej części wystąpienia w imieniu klubu - że projekt ustawy praktycznie tożsamej treści był procedowany w poprzedniej kadencji Sejmu, kiedy to pomyślnie przeszedł prace w podkomisji powołanej do jego rozpatrzenia, tylko wcześniejsze rozwiązanie Sejmu spowodowało, że nie został on przyjęty przez Wysoką Izbę. Nie trzeba więc szczegółowo tłumaczyć, że w przypadku niepodjęcia tej inicjatywy przez Sejm obecnej kadencji bariery inwestycyjne jeszcze przez długi czas będą hamowały i ograniczały proces rozwoju budownictwa, w szczególności budownictwa mieszkaniowego w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-687.3" who="#PoselAndrzejAdamczyk">Zwracam się więc z pytaniem do pana posła sprawozdawcy, będącego jednocześnie posłem koalicji rządzącej. Panie pośle, czy jest pan świadom tego, że wszyscy, którzy się do tego spowolnienia przyczynią, będą obarczeni niewybaczalną i niczym nieuzasadnioną winą zaniechania w zakresie stanowienia pożądanego i oczekiwanego przez Polaków prawa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-687.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poselski projekt Prawa i Sprawiedliwości zawiera zapisy w sposób zasadniczy upraszczające między innymi kwestie dotyczące podziału nieruchomości. Proponowane przez wnioskodawców rozwiązania nie będą zaburzały ładu przestrzennego, jednak procedury związane z postępowaniem administracyjnym w tych sprawach nie będą pozwalały na zawieszenie postępowania z powodu braku planu zagospodarowania przestrzennego gminy. Tylko sprzeczność z przepisami odrębnymi może spowodować takie zawieszenie, ale wiemy, że będą to sytuacje sporadyczne. Wnioskodawcy pozostawiają wójtom, burmistrzom czy prezydentom tylko 30 dni na rozpatrzenie wniosków o podział nieruchomości, jeżeli tego nie dokonają, podział nastąpi z mocy prawa. Takie rozstrzygnięcia były oczekiwane przez właścicieli nieruchomości, chcących je zabudować czy też zbyć. Dzięki tym propozycjom w znakomity sposób zwiększy się dostępność terenów pod zabudowę, przy jednoczesnym spadku ich cen jednostkowych spowodowanym zwiększoną podażą. Pozytywne skutki tego procesu będą miały korzystny wpływ na zintensyfikowanie procesów inwestycyjnych, zwłaszcza w budownictwie mieszkaniowym. To rozwiązanie jest jednym z wielu korzystnych rozwiązań zawartych w omawianym projekcie, od dawna oczekiwanych przez chcących budować własny dom, ale i przez inne środowiska.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-689.2" who="#PoselTadeuszWozniak">W związku z tym mam pytanie do posła sprawozdawcy: Co kieruje większością koalicyjną, że nie chce dopuścić do uchwalenia tego projektu ustawy? Proszę nie tłumaczyć tego stanowiska tym, że ma być niezwłocznie złożona rządowa propozycja tych rozwiązań, ponieważ jest to tłumaczenie powtarzane od wielu miesięcy, jak zwykle niepoparte konkretnymi działaniami rządu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#PoselKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ukrywam swojego zadziwienia taką postawą rządu, jak również komisji, które w tak istotnej sprawie jak budownictwo mieszkaniowe, w sytuacji kiedy Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniom społecznym, tę propozycję legislacyjną odrzucają. Nie wiem, czy państwo macie tego świadomość, ale na przykład w moim biurze poselskim najwięcej interesantów to są ludzie, którzy przychodzą ze sprawami mieszkaniowymi, którzy po prostu nie mogą przebrnąć przez kolejki na listach starających się o mieszkanie komunalne, czy też ludzie, którzy mają nakazaną eksmisję i prawo do lokalu socjalnego. Nie ma takich możliwości, aby gminy chociażby mogły tego typu inwestycje realizować. Ten projekt wychodzi w pewnym sensie naprzeciw oczekiwaniom również samorządów.</u>
          <u xml:id="u-691.2" who="#PoselKrzysztofLipiec">Kolejna istotna kwestia to sprawa tak zwanych książeczek mieszkaniowych, zaszłości z PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-691.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-691.4" who="#PoselKrzysztofLipiec"> Czy rząd ma pomysł na to, jak tę sprawę rozwiązać i czy ma wiedzę, w jakim tempie sprawy dotyczące tychże zaszłości są realizowane?</u>
          <u xml:id="u-691.5" who="#PoselKrzysztofLipiec">Chciałoby się postawić jeszcze wiele innych kwestii w związku z budownictwem mieszkaniowym i niezrozumiałym stanowiskiem rządu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czas, panie pośle, się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">...ale niestety czas się skończył. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy przedstawiciel rządu prosi o głos? Tak czy nie?</u>
          <u xml:id="u-694.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Nie był wywoływany.)</u>
          <u xml:id="u-694.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-694.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł sprawozdawca - ostatni głos - Jacek Krupa.</u>
          <u xml:id="u-694.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-694.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">To jest ostatni głos w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#PoselJacekKrupa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ zadano dwa pytania, które wprawdzie nie miały charakteru pytań skierowanych do posła sprawozdawcy, ale do przedstawiciela partii, która jest w koalicji, lecz postaram się pośrednio odpowiedzieć na obydwa jednocześnie.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#PoselJacekKrupa">Projekt tej ustawy, o czym mówiono, de facto jest projektem przygotowanym przez poprzedni rząd. Poprzedniemu rządowi zabrało 2 lata, żeby projekt incydentalnych, nie systemowych zmian ustaw przygotować, a i tak nie zdążył tego uchwalić. Rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego przygotowuje systemową zmianę dotyczącą całego procesu budowlanego i planistycznego. Dziwi mnie, że wykazujecie państwo aż taką niecierpliwość. Pracujemy niecały rok i jesteśmy dalej posunięci w tych pracach niż wy po 2 latach. I to jeszcze wam się nie udało. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-696.2" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Panie marszałku, czy można w trybie sprostowania?)</u>
          <u xml:id="u-696.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie, nie ma sprostowań. Zamykam dyskusję. Dopuściłem do pytań, do których mogłem nie dopuścić na podstawie art. 182, ale poszedłem tu na pewne ustępstwo. Proszę też o zrozumienie, jest pierwsza w nocy, dyskusja jest zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-696.4" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Poprzedni projekt, panie pośle, był projektem poselskim.)</u>
          <u xml:id="u-696.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-696.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 17 września bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-696.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-696.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-696.9" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dodatkowo nikt się nie zgłasza. Jest 13 osób.</u>
          <u xml:id="u-696.10" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pierwszy pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość. Jest na to 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-696.11" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 17 września 1939 r. o godz. 3 nad ranem wojska sowieckie przekroczyły granice Polski pod pretekstem ochrony ludności ukraińskiej i białoruskiej. 17 września 1939 r. doszło do bandyckiego napadu Rosji Sowieckiej na Polskę, co było wynikiem tajnego protokołu do porozumienia zwanego w Polsce paktem Mołotow-Ribbentrop, a na Zachodzie znanego jako pakt Hitler-Stalin. Wydarzenie to było de facto wbiciem noża w plecy suwerennej Polsce walczącej heroicznie z przeważającymi siłami Niemiec hitlerowskich, które równie zbrodniczo napadły na nasz kraj 1 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Niestety dziś wielu Polaków, szczególnie przedstawicieli młodego pokolenia, nie kojarzy dnia 17 września 1939 r. z jakimkolwiek wydarzeniem historycznym, nie mówiąc już o tym, że nie zdaje sobie sprawy z rozmiaru strat poniesionych na skutek tamtych wydarzeń. Wielu dorosłych Polaków także nie wie lub nie rozumie strat, jakie poniosła Polska w wyniku napaści sowieckiej, a efektem tej napaści była deportacja około półtora miliona Polaków na Wschód, więzienie ich w obozach koncentracyjnych zwanych obozami pracy, i eksterminacja.</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Na terenach zajętych przez Armię Czerwoną przeprowadzano masowe aresztowania i tak zwane czystki, podburzając przy tym miejscową ludność przeciwko Polakom. Do niewoli sowieckiej trafiło ponad 250 tys. żołnierzy polskich, w tym ponad 15 tys. oficerów, którzy zostali wywiezieni przez Sowietów do obozów jenieckich w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. Później zostali oni bestialsko rozstrzelani przez NKWD w Katyniu, Smoleńsku, Charkowie, Twerze i w innych miejscach, a pochowani w zbiorowych mogiłach, których licznych miejsc nie poznamy być może nigdy. Nie poznamy też miejsc niezliczonych pochówków pomordowanych, zamęczonych, zmarłych z wycieńczenia i z powodu nieznośnych warunków życia.</u>
          <u xml:id="u-697.3" who="#PoselTadeuszWozniak">Do niedawna jeszcze historia napaści z 17 września 1939 r. była w Polsce albo tematem tabu, albo zafałszowana tak samo jak losy pomordowanych na skutek tych wydarzeń, jak powojenna ogromna operacja przesiedleń tych, którym udało się przeżyć pod sowieckim jarzmem, jak cała historia PRL-u i tzw. demoludów. Zagarnięcie ponad połowy terytorium II Rzeczypospolitej przez ZSRR przedstawiano w PRL jako sukces Polski. To haniebne fałszowanie historii i działanie na rzecz nieujawniania zbrodniarzy politycznych, wojennych, jak i pospolitych nigdy nie będzie zmazane z rąk nie tylko sowieckich, ale i polskich komunistów. Niestety komunistyczna retoryka wprowadziła też zamęt w głowach wielu obywateli krajów świata. Za wszelką cenę powinniśmy więc pielęgnować pamięć o naszych przodkach, powinniśmy znać i pielęgnować historię naszego narodu i domagać się prawdy historycznej nawet wtedy, gdy jest ona bolesna lub dla kogokolwiek niewygodna.</u>
          <u xml:id="u-697.4" who="#PoselTadeuszWozniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od wielu lat współpracuję z Domem Polskim w Smoleńsku. Już 10 razy odbywałem pielgrzymkę do Katynia będącego symbolem zbrodni sowieckich popełnionych na polskich oficerach i w ogóle na polskich obywatelach. Dziękuję tym wszystkim, którzy pielęgnują pamięć i troszczą się o miejsca tak ważne dla każdego Polaka patrioty. Z bólem przyjmuję kłamstwa, które są dziś rozpowszechniane w Rosji, a które mają na celu podsycanie niechęci do wolnej Polski, wpisując tamte tragiczne wydarzenia w doraźne cele polityczne Kremla, niestety wymierzone w polską rację stanu. Dziś, kiedy jesteśmy wolnym narodem, w bardzo wnikliwy sposób powinniśmy analizować historię i demaskować kłamstwa o tamtych czasach. Naszym obowiązkiem jest czcić pamięć ofiar okrutnych, ludobójczych systemów tak hitlerowskich Niemiec, jak i sowieckiej Rosji. Pamiętajmy o naszej historii i pielęgnujmy w sobie pamięć o przodkach, bo przecież naród bez historii i bez pamięci o przeszłości ma słabe perspektywy na dobrą przyszłość, taki naród po prostu przestaje de facto istnieć.</u>
          <u xml:id="u-697.5" who="#PoselTadeuszWozniak">W tym kontekście z wielką obawą przyjąłem wypowiedzi ministra edukacji narodowej pani Katarzyny Hall, która zapowiedziała, że historia w szkołach ponadgimnazjalnych nie będzie przedmiotem obowiązkowym. Obawy moje są tym większe, że propozycje edukacji historycznej lansowane przez rząd Jarosława Kaczyńskiego były wyśmiewane przez ówczesną opozycję, a obecnie rządzących. Mówię te słowa, nawiązując do dzisiejszej debaty o polskiej oświacie. Twierdzę, że zatrważająca niewiedza o najważniejszych wydarzeniach w dziejach Polski, o ofierze krwi patriotów, którzy życie swoje złożyli na ołtarzu ojczyzny, to dramatyczna porażka całego systemu edukacji i wychowania. W tym kontekście niewybredne ataki na Instytut Pamięci Narodowej wydają się jeszcze bardziej antypolskie.</u>
          <u xml:id="u-697.6" who="#PoselTadeuszWozniak">Mam nadzieję, że rządowi Rzeczypospolitej Polskiej nie zależy na stworzeniu narodu Europejczyków, który zapomni o swych korzeniach, o swej przeszłości, o heroicznej walce o niepodległość, o zbrodniach popełnianych na narodzie polskim. Mam nadzieję, że nigdy nie dojdzie do sytuacji, gdy w zjednoczonej Europie, na ziemiach byłego państwa polskiego będzie się uczyć, że historia rozpoczęła się 1 maja 2004 r. A jeśli do tego dojdzie, to znów ˝twierdzą nam będzie każdy próg˝. Możemy i powinniśmy wybaczać, ale zapomnieć nie pozwolimy - ˝tak nam dopomóż Bóg˝. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-697.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Henryk Siedlaczek.</u>
          <u xml:id="u-698.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-698.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Ewa Wolak.</u>
          <u xml:id="u-698.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-698.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Anna Sikora.</u>
          <u xml:id="u-698.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-698.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Krzysztof Lipiec.</u>
          <u xml:id="u-698.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#PoselKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uroczystości upamiętniające obchody haniebnej agresji Rosji sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r. rozpoczęły się w moim mieście, w Starachowicach, w dniu 16 września, kiedy to dzięki młodym ludziom ze Stowarzyszenia ˝Dolina Kamiennej˝ otwarta została wystawa Instytutu Pamięci Narodowej ˝Polacy na Syberii˝. Dumny jestem z tego, że w moim mieście, w Starachowicach, jest grupa młodych ludzi, która pamięta o ważnych dla naszego narodu rocznicach i potrafi zorganizować się dla ich uczczenia bez żadnych administracyjnych nakazów. Jestem przekonany, że ludziom tym należą się słowa uznania i najwyższego szacunku, bo to właśnie dzięki nim pamięć o historii naszego narodu nie zaginie.</u>
          <u xml:id="u-699.2" who="#PoselKrzysztofLipiec">W dniu dzisiejszym w Starachowicach, podobnie jak w bardzo wielu miejscach w kraju, odbywają się uroczystości upamiętniające wydarzenia sprzed 69 lat. W moim mieście uroczystości te organizują władze samorządowe, które uznają to po prostu za swój obowiązek. Taki dzień jak dzisiejszy i obchodzona dziś rocznica zdradzieckiej agresji wojsk sowieckich na Polskę we wrześniu 1939 r. jest okazją do rachunku sumienia dla każdego z nas, do rachunku z tego, jak dbamy dziś o niepodległość Polski, do rachunku z tego, jak pielęgnujemy pamięć o tych, którzy za tę niepodległość zapłacili cenę najwyższą. Czy wszyscy potrafimy dziś spojrzeć sobie prosto w oczy i powiedzieć, że właściwie pielęgnujemy dziedzictwo pozostawione nam przez niezłomnych wojowników o wolność ojczyzny? Czy swoją codzienną pracą w wolnej Polsce, kiedy nie trzeba już stawać na barykadzie z karabinem w ręku, zasługujemy wszyscy na miano prawego Polaka? Dobrze byłoby usłyszeć twierdzące odpowiedzi na te i podobne pytania, ale rzeczywistość jest niestety bardziej brutalna. Jakże częste są wszak sytuacje panoszącej się prywaty i korupcji w życiu publicznym czy też ogromnego zabiegania w życiu prywatnym, w którym nie ma już miejsca dla patriotyzmu i narodowej dumy.</u>
          <u xml:id="u-699.3" who="#PoselKrzysztofLipiec">Właśnie dzisiaj, kiedy przywołujemy na pamięć bohaterskich obrońców naszej ojczyzny, warto, abyśmy w swoim codziennym życiu pamiętali o tym, co Jan Paweł II nazwał ˝naszym ogromnym, wspólnym dorobkiem, któremu na imię Polska˝. Abyśmy zawsze wierzyli w to, że lepsza przyszłość naszej ojczyzny zależy od każdego z nas. Być dziś patriotą to nie znaczy tylko być Europejczykiem, jak twierdzą niektórzy. Być dziś patriotą to czuć się odpowiedzialnym za innych. Być dziś patriotą to pracować dla wspólnego dobra pomimo politycznych czy ideologicznych różnic. Być dziś patriotą to znaczy także dokonywać odpowiedzialnych wyborów i dochowywać tym wyborom wierności.</u>
          <u xml:id="u-699.4" who="#PoselKrzysztofLipiec">Słowa te powinny być tak samo ważne zarówno dla przedstawicieli władzy publicznej, jak i wszystkich ludzi dobrej woli, którym zależy na pomyślności naszej ojczyzny. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-699.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Kazimierz Gołojuch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#PoselKazimierzGolojuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 17 września 2008 r. mija 69. rocznica napaści Rosji Sowieckiej na terytorium Polski. Przez wiele powojennych lat prawda historyczna o tych wydarzeniach była skrzętnie ukrywana. Polityczna poprawność nie pozwalała na ujawnienie prawdy na temat agresji. Kolejne pokolenia poznawały wyimaginowaną historię, która opowiadała o chwalebnej pomocy narodu radzieckiego dla Polaków podczas wojny. Nikt nie nazywał ataku z 17 września mianem agresji. Dzisiaj możemy głośno mówić o akcie agresji, o zaplanowanym działaniu wymierzonym przeciwko naszej ojczyźnie. Pod pretekstem potrzeby ochrony życia i mienia zamieszkujących wschodnie tereny Polski Ukraińców i Białorusinów armia radziecka wkroczyła na teren naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#PoselKazimierzGolojuch">W czasach PRL-u nazywano te wydarzenia pokojowym wkroczeniem wojsk radzieckich w celu ochrony ludności na wschodnich terenach. Rezultatem tejże ochrony było wzięcie do niewoli około 250 tys. ludzi, w tym około 18 tys. oficerów. Brak było jednoznacznego ogłoszenia wojny ze Związkiem Radzieckim i rozkazu naczelnego wodza o stawianiu oporu najeźdźcy, co doprowadziło do dezorientacji dowódców i żołnierzy, a co za tym idzie pozwoliło wojskom radzieckim na swobodne wkroczenie do naszego kraju bez napotykania szczególnego oporu ze strony wojsk polskich. Wygrywając kampanię wrześniową, Armia Czerwona mogła przesuwać się na zachód, a radzieckie władze przygotowały zalążki nowych komunistycznych władz na okupowanych terenach. Napaść doprowadziła do masowych prześladowań narodowościowych, aresztowań i osadzeń w obozach koncentracyjnych, do egzekucji i mordu na Polakach.</u>
          <u xml:id="u-701.2" who="#PoselKazimierzGolojuch">Trzeba wyraźnie zaznaczyć, iż atak radziecki był przede wszystkim atakiem na polską inteligencję. Przejawem tego były takie działania, jak aresztowania i egzekucje oficerów polskiego wojska, Korpusu Ochrony Pogranicza, działaczy politycznych, członków organizacji społecznych, nauczycieli, księży i ludzi kultury. Byli oni kierowani do więzień, obozów pracy i łagrów oraz miejsc przymusowego wysiedlenia. Dlaczego akurat kręgi inteligencji? Po pierwsze dlatego, iż wiedziano, że stanowią oni fundament, filar państwa polskiego. Bez światłych ludzi mogących sprawnie kierować państwem nie można utrzymać państwowości ani rządzić krajem, a co za tym idzie, łatwiej manipulować społeczeństwem i wprowadzać komunistyczny porządek.</u>
          <u xml:id="u-701.3" who="#PoselKazimierzGolojuch">Prawda o masowych mordach - jak ten na 15 tys. oficerów w Katyniu - przez długie lata nie miała prawa ujrzeć światła dziennego.</u>
          <u xml:id="u-701.4" who="#PoselKazimierzGolojuch">Dzisiaj, 69 lat od radzieckiej napaści na Polskę, pragnę złożyć hołd wszystkim poległym, w szczególności zaś tym, którzy musieli wiele lat czekać, aby prawda historyczna o tych tragicznych wydarzeniach z dziejów stosunków polsko-radzieckich mogła zostać ujawniona.</u>
          <u xml:id="u-701.5" who="#PoselKazimierzGolojuch">Wszyscy oni zasłużyli na to, aby przyszłe pokolenia znały prawdziwą historię naszej ojczyzny i nie zapominały, ponieważ naród, który traci pamięć, traci sumienie. Właściwe relacje między ludźmi i państwami są wtedy możliwe, gdy są budowane na prawdzie i zaufaniu, a nie na kłamstwie i fałszowaniu rzeczywistości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-701.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Miron Sycz.</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-702.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski.</u>
          <u xml:id="u-702.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-702.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Eugeniusz Kłopotek, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-702.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od pewnego czasu toczę spór z panią minister Julią Piterą na temat granicy nepotyzmu. Otóż w pełni podzielam pogląd pana premiera Donalda Tuska, który stwierdza, iż niewątpliwie nepotyzmem niedopuszczalnym jest taki fakt, sytuacja, gdy ktoś zostaje powołany na stanowisko kierownicze w instytucji publicznej i w tej podległej mu instytucji zatrudnia bliższych bądź dalszych członków rodziny. Tymczasem pani minister Julia Pitera idzie dalej - i akurat tutaj z nią się fundamentalnie nie zgadzam - mówiąc o tym, że jeżeli ktoś zostaje posłem, ministrem, to nikt z jego bliższej czy dalszej rodziny nie ma prawa być zatrudniony w żadnej instytucji publicznej, a na pytanie, to gdzie ma pracować, odpowiada - w instytucjach prywatnych. Moim zdaniem taka interpretacja oznacza naruszenie praw konstytucyjnych obywatela.</u>
          <u xml:id="u-703.2" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Ale toczony spór mieścił się w jakichś granicach do piątku ubiegłego tygodnia. W piątek dopuściła się pani minister niegodziwego zachowania wobec posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Otóż na podstawie otrzymanej informacji telefonicznej zostałem przez panią minister bezpardonowo pomówiony. W związku z tym, zarówno ku przestrodze, jak i być może dla wywołania dyskusji na temat realizacji przez posła jego podstawowych obowiązków wynikających z art. 20 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, skierowałem do pani minister list, oczekując przeprosin i jednocześnie przedstawiając kalendarium sprawy, o której mowa.</u>
          <u xml:id="u-703.3" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Przypomnę tak na wszelki wypadek, króciutko, jak brzmi art. 20 ust. 1 naszej ustawy: Poseł lub senator ma prawo podjąć w wykonywaniu swoich obowiązków poselskich lub senatorskich interwencję w organie administracji rządowej i samorządu terytorialnego, w zakładzie lub przedsiębiorstwie państwowym oraz organizacji społecznej, a także w jednostkach gospodarki niepaństwowej dla załatwienia sprawy, którą wnosi we własnym imieniu albo w imieniu wyborcy lub wyborców, jak również zaznajamiać się z tokiem jej rozpatrywania.</u>
          <u xml:id="u-703.4" who="#PoselEugeniuszKlopotek">A teraz chciałbym przedstawić list, który skierowałem wczoraj na ręce pani minister. Ten list również inne osoby otrzymały do wiadomości, o czym na końcu:</u>
          <u xml:id="u-703.5" who="#PoselEugeniuszKlopotek">˝Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Eugeniusz Kłopotek, Bydgoszcz, 16 września 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-703.6" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Pani Poseł Julia Pitera, Minister w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.</u>
          <u xml:id="u-703.7" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Szanowna Pani, w dniu 12 września br. w programie 'Piaskiem po oczach', wyemitowanym przez stację telewizyjną TVN24, zostałem przez Panią publicznie pomówiony o związki z biznesmenem, w którego interesie prawnym występowałem. Swoją wiedzę o tej sprawie oparła Pani na telefonicznej informacji od dziennikarza z lokalnej gazety, przy czym jeszcze 15 września br., a więc 3 dni po swojej niefortunnej wypowiedzi, stwierdziła Pani, iż tę informację przekazała Pani dziennikarka z ˝Expressu Bydgoskiego˝, co było nieprawdą, gdyż, jak się później okazało, zrobił to dziennikarz ˝Gazety Wyborczej˝ red. Jacek Gałęzewski. Ponieważ swoją wypowiedzią naruszyła Pani moje dobra osobiste i podważyła moją wiarygodność jako posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, oczekuję od Pani publicznych przeprosin podczas najbliższego lub następnego posiedzenia Sejmu w punkcie obrad: Oświadczenia poselskie. Jednocześnie przepraszam Panią za przykre słowa, które pod Pani adresem skierowałem w ostatnich dniach. Ponadto proszę, by w przyszłości opierała Pani swoją wiedzę na rzetelnie udokumentowanych faktach i w oparciu o nie wydawała obiektywne opinie czy sądy.</u>
          <u xml:id="u-703.8" who="#PoselEugeniuszKlopotek">A teraz przedstawię Pani pokrótce kalendarium zdarzeń, na podstawie posiadanych przeze mnie zapisów i dokumentów (w załączeniu).</u>
          <u xml:id="u-703.9" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Zaraz na wstępie chcę zaznaczyć, że żadna z osób występujących w tej sprawie nie jest członkiem mojej rodziny ani znajomą, ani członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-703.10" who="#PoselEugeniuszKlopotek">20 marca 2008 r. na dyżur poselski w Inowrocławiu zgłosili się pan Marian Seydak i jego pełnomocnik pani Natalia Falkowska, co zostało odnotowane w prowadzonej przeze mnie księdze dyżurów poselskich pod poz. 152 (księga do wglądu). Po przedstawieniu mi ustnie problemu...˝</u>
          <u xml:id="u-703.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-703.12" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Panie marszałku, chciałbym ten list chociaż dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, ile czasu pan jeszcze potrzebuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Myślę, że dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dwie minuty panu daję, ale niestety tylko dwie minuty.</u>
          <u xml:id="u-706.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Dobrze. Postaram się szybko dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-707.1" who="#PoselEugeniuszKlopotek">˝...uznając, że skarga obywatela może być zasadna, poprosiłem o przesłanie mi stosownego pisma wraz z niezbędnymi załącznikami.</u>
          <u xml:id="u-707.2" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Po otrzymaniu wspomnianej korespondencji przesłałem ją 25 kwietnia br. wraz z moim pismem przewodnim do pana Cezarego Grabarczyka - ministra infrastruktury. W tym piśmie zwróciłem się z prośbą do pana ministra o zbadanie sprawy w ramach nadzoru, a w ślad za tym o rozstrzygnięcie sporu (kserokopie pism w załączeniu, pozostałe dowody przesłane mi przez skarżącego znajdują się w resorcie infrastruktury).</u>
          <u xml:id="u-707.3" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Po długotrwałym oczekiwaniu 2 lipca otrzymałem odpowiedź od pana ministra, którą 8 lipca przesłałem na adres pani pełnomocnik Natalii Falkowskiej. W piśmie przewodnim zaznaczyłem, że treść odpowiedzi nie wychodzi naprzeciw państwa i moim oczekiwaniom, gdyż spodziewałem się chociaż próby rozwiązania problemu, a nie cytowania przepisów prawnych (kserokopie pism w załączeniu), a ponadto zaprosiłem skarżącego na dyżur poselski, planowany 14 lipca br., by rozstrzygnąć, co dalej z tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-707.4" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Podczas dyżuru 14 lipca z udziałem wspomnianych na wstępie osób, tj. pana Seydaka i pani Falkowskiej (fakt obecności został odnotowany w rejestrze pod poz. 258), zostałem poproszony o rozmowę z panią wójt gminy Białe Błota, by pani wójt zechciała przyjąć skarżącego, który miał zamiar zaproponować kompromisowe, alternatywne rozwiązanie problemu, co też uczyniłem.</u>
          <u xml:id="u-707.5" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Na tym moja rola w tej sprawie zakończyła się, czyli w sprawie skarżącego obywatela jako poseł na Sejm RP wykonałem tylko dwie czynności, tj. otrzymaną korespondencję od skarżącego przesłałem z prośbą o rozpatrzenie sprawy do ministra infrastruktury i poprosiłem panią wójt gminy Białe Błota, by zechciała przyjąć skarżącego na rozmowę˝.</u>
          <u xml:id="u-707.6" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Wobec powyższego, jako że czas mój mija, chcę tylko dodać (zresztą ten list opublikowałem), że zapoznałem z treścią tego listu, z prośbą o podjęcie działań, które spowodują, że pani Julia Pitera zaprzestanie praktyk niegodnych posła na Sejm i ministra mojego rządu, pana Donalda Tuska, pana marszałka Komorowskiego i pana przewodniczącego Chlebowskiego, natomiast kolegę Waldemara Pawlaka i kolegę Stanisława Żelichowskiego poprosiłem o podniesienie problemu działalności i praktyk stosowanych przez panią minister Julię Piterę na jednym z najbliższych posiedzeń kierownictwa koalicji Platforma Obywatelska - Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-707.7" who="#PoselEugeniuszKlopotek">Dziękuję, panie marszałku, że chociaż umożliwił pan mi na tyle wygłoszenie tego oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-708.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Bożena Kotkowska.</u>
          <u xml:id="u-708.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-708.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ostatnie oświadczenie - pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-708.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poważny kryzys w polskim rybołówstwie. Sytuacja polskiego rybołówstwa obecnie jest bardzo trudna i bardzo napięta, wymagająca natychmiastowych rozwiązań i konkretnych działań rządu. Można rzec, że polskie rybołówstwo tonie. Co najgorsze, rząd Platformy Obywatelskiej i PSL nie czyni skutecznych kroków w celu jego ratowania, nawet nie rzuca przysłowiowego koła ratunkowego. A nawet w niektórych obszarach działania jest bardziej restrykcyjny niż Unia Europejska, która raczej nie ukrywa, że najlepiej byłoby, gdyby polskie rybołówstwo zostało całkowicie zmarginalizowane albo przestało istnieć. Na ten cel nawet przygotowano potężne fundusze.</u>
          <u xml:id="u-709.1" who="#PoselCzeslawHoc">Tak więc polski rząd wydał zakaz połowów dorsza praktycznie do końca tego roku, nie mając do tego podstaw. Tym bardziej w sytuacji, gdy rządowy program czterech kutrów wykazał dostatek dorsza w Bałtyku. W skrócie co wykazał ów program? Oto kuter z Kołobrzegu o długości 14 m z limitem rocznym dorsza 30 ton w niespełna 4 miesiące odławia aż 190 ton. Kuter 24-metrowy z Władysławowa z limitem rocznym 40 ton w tym samym czasie łowi aż 210 ton. Ten program, pod okiem obserwatorów, wyraźnie obnaża dotychczasową fikcję sprawozdawczości dotyczącej połowów dorsza na Bałtyku. Wszak dotąd wmawiano wszem i wobec, iż Morze Bałtyckie jest w praktyce morzem martwym.</u>
          <u xml:id="u-709.2" who="#PoselCzeslawHoc">Skasowano ponad 40% polskiej floty rybackiej. Miało być dobrze, jest gorzej. A obecnie rząd zapowiedział dalsze 30-procentowe złomowanie. Na Bałtyku nadal bezkarnie grasują paszowce. Prawdziwa rzeź wszelkich zasobów żywych na Bałtyku. Dziwne, ale ten fakt nie przeszkadza ani Komisji Europejskiej, ani polskiemu rządowi, a nawet nie przeszkadza organizacjom ekologicznym. O zgrozo, polski rybak nadal jest dyskryminowany przez Komisję Europejską we współpracy z polską administracją rządową.</u>
          <u xml:id="u-709.3" who="#PoselCzeslawHoc">Słynne rozporządzenie WE 169 zezwalające bez ograniczeń i nawet bez okresu ochronnego łowić dorsza na podobszarach 27, 28.2 Bałtyku wschodniego tworzy przywileje dla rybaków z innych krajów bałtyckich, a nie dla polskich rybaków. Polski rybak ma natychmiast rekwirowany cały połów w przypadku stwierdzenia niewymiarowego dorsza, a zagraniczny statek rybacki jest odsyłany z powrotem z dorszem niewymiarowym, by w niedalekiej odległości od portu mógł się go pozbyć i z powrotem wpłynąć do sąsiedniego polskiego portu już z wymiarowym dorszem, po drodze oczywiście miejscowo zanieczyszczając Bałtyk.</u>
          <u xml:id="u-709.4" who="#PoselCzeslawHoc">To indywidualny rybak Grzegorz Szomborg, a nie polska administracja rybacka, musi skarżyć Komisję Europejską do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie niedotrzymania umowy przez Komisję Europejską w zakresie badań naukowych w kwestii derogacji pławnic łososiowych.</u>
          <u xml:id="u-709.5" who="#PoselCzeslawHoc">Wspomnę też o słynnym i wielce niesprawiedliwym dla polskiego rybaka rozporządzeniu WE 804. Rząd premiera Jarosława Kaczyńskiego zareagował zdecydowanie i wezwał Komisję Europejską przed ETS w Luksemburgu. Niestety ten rząd PO i PSL wycofał skargę, poniekąd przyznając rację Komisji Europejskiej i pozbywając się karty przetargowej w istotnych sprawach dla polskiego rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-709.6" who="#PoselCzeslawHoc">To polska administracja rybacka, obierając wskaźnik 1,9, wskaźnik enigmatyczny, niebędący aktualnie w obrocie prawnym ustawodawstwa unijnego, wykazuje na siłę przełowienie polskich rybaków, uzasadniając zamknięcie Bałtyku dla polskiego rybołówstwa, choć oficjalne dokumenty z Centrum Monitorowania Rybołówstwa w Gdyni temu przeczą.</u>
          <u xml:id="u-709.7" who="#PoselCzeslawHoc">Brak raportu z realizacji priorytetów SPO ˝Rybołówstwo i przetwórstwo ryb˝ na lata 2007-2013, a przygotowane priorytety ˝Zrównoważonego rozwoju sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013˝ są jeszcze w polu. Do dziś od kilku miesięcy nie otrzymałem informacji w zakresie wykazu wszystkich wyładunków dorsza przez zagraniczne jednostki rybackie pomimo faktu, iż Departament Rybołówstwa łamie przepisy ustawy o wykonywaniu mandatu posła, nie udzielając tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-709.8" who="#PoselCzeslawHoc">Rybacy nie otrzymali należnych im rekompensat za postój za rok 2008.</u>
          <u xml:id="u-709.9" who="#PoselCzeslawHoc">Rząd nie przedstawił dotąd spójnej i wspólnej dla państw nadbałtyckich polityki rybołówstwa. Nadal brak dialogu pomiędzy administracją rybacką a organizacjami rybackimi. Nadal polska administracja traktuje a priori polskiego rybaka jak kłusownika. Polityka uległości polskiego rządu w stosunku do Unii Europejskiej nie zdaje egzaminu i wróży likwidację polskiego rybołówstwa. Wśród rybaków wrze. Kilkanaście dni temu zawiązał się komitet protestujący rybaków.</u>
          <u xml:id="u-709.10" who="#PoselCzeslawHoc">Polscy rybacy z całą stanowczością podkreślają, że nie oczekują ekstraprzywilejów ani specjalnych dla nich rozwiązań. Pragną równego i sprawiedliwego traktowania oraz spójnej i wspólnej dla wszystkich krajów nadbałtyckich polityki strategii w rybołówstwie, powołania niezależnej i specjalnej komisji do spraw oszacowania rzeczywistych zasobów dorsza i jego wieku w Bałtyku i na podstawie tych danych stworzenia racjonalnej, prawdziwej perspektywy rybołówstwa nadbałtyckiego.</u>
          <u xml:id="u-709.11" who="#PoselCzeslawHoc">Niestety polska administracja rybacka nie ma zapotrzebowania na tego rodzaju działania, zatem zaistniała pilna potrzeba zwołania nadzwyczajnego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi i zobowiązania rządu do przedstawienia wielu kwestii.</u>
          <u xml:id="u-709.12" who="#PoselCzeslawHoc">Z inicjatywy mojej i wiceprzewodniczącego komisji Krzysztofa Jurgiela posłowie Prawa i Sprawiedliwości złożyli wniosek o zwołanie posiedzenia komisji. Posiedzenie komisji zostało zwołane, bo jest to w obowiązku prawnym, ale ministerstwo rolnictwa zakazuje uczestniczenia rybakom i organizacjom związkowym w tym posiedzeniu. Platforma Obywatelska, pomimo że ma w swojej nazwie wyraz ˝obywatelska˝, nie chce rozmawiać z obywatelem i nie chce wysłuchać rybaków. Czego się boi? Czyżby chciała ukryć niewygodne informacje? Decyzja kuriozalna, przykra i bulwersująca, która raczej odniesie efekt odwrotny do zamierzonego. To właśnie teraz wszyscy są zainteresowani tymi informacjami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-709.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-710.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do dzisiaj, tj. 18 września 2008 r., do godz. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 1 min 26)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>