text_structure.xml
16.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselStanislawIwanicki">Otwieram posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselStanislawIwanicki">Dzisiejszy porządek dzienny przewidywał w pkt. I - zaopiniowanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lutego 1999 r. sygn. akt K. 23/98 w sprawie niezgodności z Konstytucją art. 228 par. 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze /druk nr 1026/ oraz pkt II - zaopiniowanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 stycznia 1999 r. sygn. akt K. 1/98 w sprawie niezgodności z Konstytucją wymienionych w wyroku przepisów ustaw /druk nr 996/.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselStanislawIwanicki">W związku z nieobecnością posła Wita Majewskiego, spowodowaną chorobą, który miał referować pkt II, proponuję wykreślenie tego punktu z porządku dziennego, a jednocześnie wprowadzenie do naszego porządku obrad - spraw organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PoselStanislawIwanicki">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu - uznam, że państwo przyjęliście zaproponowany porządek dzienny, a mianowicie: w pkt. I - sprawy organizacyjne, w pkt. II - dotychczasowy pkt I.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PoselStanislawIwanicki">Czy są inne propozycje? Nie słyszę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PoselStanislawIwanicki">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt. I.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PoselStanislawIwanicki">Pan poseł Kazimierz Ujazdowski, zastępca przewodniczącego naszej Komisji został wybrany przewodniczącym Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, w związku z czym - nie rezygnując z członkostwa - złożył dymisję z funkcji zastępcy przewodniczącego naszej Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PoselStanislawIwanicki">Chciałbym panu przewodniczącemu Kazimierzowi Ujazdowskiemu serdecznie podziękować za intensywną pracę i współpracę. Myślę, że ta praca pana posła przyczyniła się w sposób istotny do dynamiki naszej działalności. Jego wystąpienia w Sejmie, jak i w Trybunale Konstytucyjnym dotyczyły naprawdę najważniejszych spraw, związanych z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości, tej trzeciej władzy. Jego filozofia funkcjonowania tej władzy naszego kraju, budowy zrębów demokratycznego państwa prawnego - zasługuje na wysokie uznanie.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PoselStanislawIwanicki">Myślę, że na nowym stanowisku możemy tylko życzyć panu posłowi wszelkich osiągnięć, bo jest to również praca bezpośrednio związana z wymiarem sprawiedliwości i kontroli państwowej.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PoselStanislawIwanicki">Jeszcze raz, pozwólcie państwo, że będę wyrazicielem opinii wszystkich, dziękując panu przewodniczącemu Kazimierzowi Ujazdowskiemu.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PoselStanislawIwanicki">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu - uznam, że Komisja przyjęła rezygnację zastępcy przewodniczącego, pana Kazimierza Ujazdowskiego. Nie słyszę. Rezygnacja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PoselStanislawIwanicki">W związku z powyższym zachodzi konieczność wyboru nowego zastępcy przewod-niczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Z upoważnienia prezydium Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej "Solidarność", zgłaszam kandydaturę posła Marka Markiewicza do pełnienia tej funkcji.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PoselStanislawIwanicki">Poseł Marek Markiewicz jest członkiem naszej Komisji. Aktualnie przewodniczy pracom podkomisji obsługującej Trybunał Konstytucyjny. Jest z wykształcenia prawnikiem, adwokatem, osobą publiczną znaną nie tylko z komentarzy spraw, które dzieją się w naszym kraju, ale przede wszystkim komentarzy do tego, co dzieje się w świecie polityki, a także i prawa. Myślę, że bliżej posła Marka Markiewicza nie muszę przedstawiać - ma on bogate doświadczenie także parlamentarne, jest bowiem parlamentarzystą już drugiej kadencji.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PoselStanislawIwanicki">Czy w związku z powyższym macie państwo jakieś inne propozycje, inne kandydatury? Nie słyszę. Czy pan poseł Marek Markiewicz wyraża zgodę na kandydowanie?</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PoselStanislawIwanicki">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za wyborem posła Marka Markiewicza do pełnienia funkcji zastępcy przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka?</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PoselStanislawIwanicki">W wyniku głosowania za kandydaturą opowiedziało się 9 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PoselStanislawIwanicki">Stwierdzam, że Komisja wybrała na zastępcę przewodniczącego posła Marka Markiewicza.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PoselStanislawIwanicki">Gratuluję panie pośle, życzę sukcesów - zwłaszcza wygranych potyczek w Trybunale Konstytucyjnym.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#PoselStanislawIwanicki">Przechodzimy do rozpatrzenia pkt. II, a mianowicie - zaopiniowanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego związanego z prawem spółdzielczym /druk nr 1026/.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PoselStanislawIwanicki">Proszę posła Marka Dyducha o przedstawienie opinii w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselMarekDyduch">Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 228 par. 3 ustawy - Prawo spółdzielcze jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i ust. 3 w związku z art. 21 ust. 1 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselMarekDyduch">Na początku chciałbym skomentować ten fakt, iż to orzeczenie ma dość istotne znaczenie, bowiem rozwiązuje jedną z zasadniczych, ważnych spraw, jeśli chodzi o prawa własnościowe w Polsce.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselMarekDyduch">Dotychczas jedną z większych, kontrowersyjnych kwestii, które towarzyszyły prawu spółdzielczemu, były pytania - jak w tym prawie mają się lokale, które mają tzw. prawo własności do lokalu spółdzielczego. Trybunał zajął jednoznaczne stanowisko. Ja pozwolę sobie wyartykułować argumenty wnioskodawców i przedstawić skrótowo argumenty Trybunału w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PoselMarekDyduch">Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie wniósł Rzecznik Praw Oby-watelskich, dlatego iż według ustawy, własnościowe prawo do lokalu jest dziedziczne, jest prawem zbywalnym i może podlegać egzekucji - mimo że jest ograniczone prawem rzeczowym. Jednak, aby dziedziczyć prawo własności do lokalu spółdzielczego, należy spełnić m.in. następujące warunki, które reguluje art. 228.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PoselMarekDyduch">W terminie jednego roku od dnia otwarcia spadku, spadkobierca powinien przedstawić postanowienie sądu stwierdzające jego nabycie, chodzi o prawo do lokalu, a jeżeli postępowanie sądowe nie zostało zakończone - złożyć dowód jego wszczęcia.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PoselMarekDyduch">Jeżeli spadkobierców jest kilku, powinni oni ponadto w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, wskazać spadkobiercę, któremu to własnościowe prawo przypadło w wyniku działu spadku.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PoselMarekDyduch">Nadto spadkobierca nie będący członkiem spółdzielni powinien wraz ze stwierdzeniem nabycia spadku złożyć deklarację członkowską.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PoselMarekDyduch">To są warunki, które w zasadniczy sposób ograniczały nabycie tego spadku. Mówię: "w zasadniczy sposób", ponieważ Kodeks cywilny nie wprowadza tego typu ograniczeń do prawa własnościowego i tu był wyjątek w tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PoselMarekDyduch">W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich określone w art. 228 terminy do przeprowadzenia wyżej wymienionych czynności, są terminami prekluzyjnymi, co oznacza, iż czynność dokonana po upływie terminu jest pozbawiona skutków prawnych. Oznaczało to, że w wielu wypadkach spadkobiercy byli pozbawieni prawa do lokalu właśnie po przekroczeniu owych terminów.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PoselMarekDyduch">Rzecznik uznał, że właśnie te sytuacje - które później potwierdził również Trybunał - są szczególnie szkodliwe dla współmałżomków żyjących w jednym lokalu, mających te sama prawa, kiedy to po śmierci jednego z nich, drugi współmałżonek mógł - nie dotrzymując terminów - stracić prawo do tego lokalu. Trybunał uznał to za wysoce szkodliwe dla tych osób i wręcz nielogiczne, bo przecież istnieje pojęcie wspólności majątkowej małżeńskiej i to powinno mieć tu swoje odniesienie.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PoselMarekDyduch">Drugą grupą osób pokrzywdzonych były też małoletnie dzieci, które nie mając odpo-wiedniej opieki, mogły być poprzez pewne działania prawne, pozbawione prawa do lokalu.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PoselMarekDyduch">Prokurator Generalny poparł w pełni wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich. Ja również, występując przed Trybunałem, poparłem ten wniosek.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PoselMarekDyduch">Wydaje się bowiem, że w świetle nowej konstytucji, w świetle gospodarki rynkowej, którą mamy od kilku lat - podmiotem prawa jest tak samo członek spółdzielni, jak i sama spółdzielnia. Poza tym spółdzielnia w swoich statutach ma zapisane, że wypełnia dwie zasadnicze role, tj. zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, ale i zaspokojenie potrzeb członków spółdzielni. Tak więc w tym wypadku uprzywilejowanie spółdzielni w stosunku do swoich członków - w moim przekonaniu - było nadmierne.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PoselMarekDyduch">Przypomnę również, że prawo spółdzielcze, mimo że było wielokrotnie nowelizowane, pochodzi z roku 1982, gdzie własność państwowa, spółdzielcza dominowała nad własnością prywatną i tego typu kwestie miały w tym czasie jakieś swoje uzasadnienie. Natomiast obecnie, kiedy zmieniliśmy i konstytucję i pojęcie własności - mamy zupełnie inny obraz. Dlatego występując w imieniu Sejmu, poparłem Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PoselMarekDyduch">Jeszcze kilka słów na temat motywacji Trybunału Konstytucyjnego, który przychylił się do wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PoselMarekDyduch">W art. 64 ust. 1 mówi się, że "każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia". Ust. 3 tegoż artykułu mówi, że "własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności".</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PoselMarekDyduch">Otóż tu warunek pierwszy został spełniony - prawo zostało ograniczone w drodze ustawy, ale według Trybunału jednak została naruszona istota prawa własności - patrząc na to w kontekście nowej konstytucji, a także w kontekście zobowiązań międzynarodowych.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PoselMarekDyduch">Art. 21 stwierdza, że "Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia". Trybunał wyszedł z założenia, że jest to jedno z podstawowych praw konstytucyjnych Rzeczypospolitej i dlatego powinno ono mieć odpowiednią rangę ustrojową, jak i szanującą prawa obywateli.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PoselMarekDyduch">I wreszcie art. 31 ust. 3, który zawiera jedną z kluczowych kwestii - prawo ograniczenia własności. Według tego artykułu "ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych praw własności mogą być ustanowione tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności praw".</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PoselMarekDyduch">Te wszystkie wyliczone przypadki Trybunał potraktował indywidualnie i nie widzi tutaj związku z preferowaniem spółdzielni, jako takich, w kontekście prawa spółdzielczego, ponieważ nie podlegają one tym wyjątkom, które są zawarte w ust. 3 art. 31.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PoselMarekDyduch">Trybunał Konstytucyjny uznał zasadność wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich i ja również dzisiaj wnoszę pod rozwagę Komisji, aby pozytywnie zaopiniowała orzeczenie Trybunału, które w moim odczuciu jest fundamentalne w stosowaniu prawa własności i praw, które są z tym związane, w dzisiejszej rzeczywistości ustrojowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselStanislawIwanicki">Omawiamy sprawy oczywiste, jeśli jednak ktoś z państwa ma odmienne stanowisko, odmienne poglądy - wówczas przeprowadzimy dyskusję lub pytania do posła sprawozdawcy. Czy ktoś z państwa chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PoselStanislawIwanicki">Ponieważ nie ma uwag - proponuję, aby przyjąć stanowisko, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lutego 1999 r. sygn. akt K. 23/98 w sprawie niezgodności z Konstytucją art. 228 par. 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze /druk nr 1026/.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PoselStanislawIwanicki">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu - uznam, że Komisja przyjęła zaproponowane stanowisko. Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wyrok Trybunału Konstytucyj-nego w wyżej wymienionej sprawie.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PoselStanislawIwanicki">Proponuję, aby opinię Komisji w tej sprawie przedstawił na plenarnym posiedzeniu Sejmu, sprawozdawca poseł Marek Dyduch. Czy pan poseł wyraża zgodę? Dziękuję. Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu - uznam, że Komisja przyjęła tę propozycję. Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PoselStanislawIwanicki">Chciałbym zwrócić się do przedstawicieli wszystkich klubów, abyście państwo, dyskutując, czy też składając oświadczenia na temat tego orzeczenia, rozważyli możliwość takiego procedowania dalszego, które spowoduje, iż te zmiany w prawie spółdzielczym nastąpią szybko. Jest to sprawa bardzo istotna - poseł Marek Dyduch podnosił wielkie walory konstytucyjne prawa własności - bowiem są w naszym Sejmie także zwolennicy, by wszystkie zmiany, związane z prawem spółdzielczym - także i tę - rozpatrywać kompleksowo. Kiedy te zmiany będą przyjęte, opracowane i kiedy będą przedmiotem zainteresowania także i naszej Komisji - trudno określić. Dlatego uważam, że trudno pogodzić się z sytuacją, że to orzeczenie, ten stan sprzeczny z konstytucją będzie tolerowany z uwagi na to, że trwają inne, dalsze prace. Uważam, że doprowadzenie do stanu zgodnego z konstytucją - jest zadaniem pierwszoplanowym, w działalności naszej Komisji. Tak więc bardzo proszę, abyście państwo, w swoich wystąpieniach klubowych, zechcieli ten element podnieść.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselMarekMarkiewicz">Działa w naszym Sejmie od kilku miesięcy nadzwyczajna podkomisja ds. nowelizacji prawa spółdzielczego, w której może nie ta, szczegółowa kwestia, ale filozofia wyrażona przez Trybunał w dwóch częściach: ochrony własności i roli spółdzielni, jest przedmiotem wielu debat i sporów. Czy nie byłoby stosowne, żeby nasza Komisja, choć jest to może obok zwyczaju, przekazała podkomisji dzisiejszą swą decyzję, jakby oficjalnie akcentując to stanowisko, które przed chwilą pan przewodniczący przedstawił. Dobrze bowiem by się stało, gdyby podkomisja była poinformowana o determinacji Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselStanislawIwanicki">Myślę, że będzie to wola wszystkich państwa, by o naszym stanowisku - łącznie z tymi preferencjami legislacyjnymi - poinformować nadzwyczajną podkomisję.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoselStanislawIwanicki">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie słyszę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PoselStanislawIwanicki">Zamykam posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>