text_structure.xml 120 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WiceprezesUrzeduMieszkalnictwaiRozwojuMiastEwaBonczakKucharczyk">Proszę pana przewodniczącego o powtórzenie prośby do mnie, bo nie było słychać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJanLitynski">Może wyjaśni o co chodzi przewodniczący podkomisji pan poseł Marcin Zawiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselMarcinZawila">W przerwie między posiedzeniami Sejmu w rozmowach prowadzonych z posłami postawiono problem, w jaki sposób propozycja ustawowa gwarantuje i zabezpiecza prawa lokatorskie osób, które obecnie są najemcami lokali w prywatnych zasobach, a w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego objęte zostaną od lipca br. czynszem wolnym.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselMarcinZawila">Bardzo bym prosił panią prezes o wyjaśnienie tej sprawy, bo jak sadzę, jest ona kluczowa dla wielu posłów i omawianej dzisiaj ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Ochrona tych najemców wynika z przepisów obu ustaw omawianych przez trzy Komisje, czyli z ustawy o ochronie praw lokatorów oraz z ustawy o dodatkach mieszkaniowych, chociaż w każdej z nich chodzi o inny problem.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli chodzi o ustawę o ochronie praw lokatorów, to w niej została przyjęta konstrukcja, że przepisy docelowe, które od chwili wejścia w życie ustawy obejmują wszystkich najemców i wszystkich wynajmujących, czyli wszystkich lokatorów, będą dotyczyły również osób wynajmujących lokale w zasobach prywatnych. Te docelowe przepisy polegają na tym, że ograniczono możliwość wypowiadania najmu tylko do przyczyn określonych w ustawie. Ten katalog przyczyn jest w zasadzie zamknięty, bo oprócz tych przyczyn można jedynie wystąpić do sądu o orzeczenie rozwiązania umowy przez sąd z ważnych powodów.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Ponadto zasady te polegają na tym, że są ograniczenia dotyczące samego czynszu, który jeżeliby przekroczył wielkość 4,5 % wartości odtworzeniowej lokalu w skali roku, to nie mógłby być podnoszony częściej niż co pół roku o więcej niż 1, 25% współczynnika wzrostu cen towarów i usług. Najkrócej mówiąc, oznacza to, iż gdyby inflacja była 4% w skali roku poprzedniego, to można by podnieść czynsz o 5%.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Te przepisy docelowe obowiązują od razu w chwili wejścia w życie ustawy o zasobach mieszkaniowych należących do osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jednocześnie z ustawy o dodatkach mieszkaniowych wynika, że osoby, które do tej pory miały prawo do dodatków mieszkaniowych i byłyby jego pozbawione, gdyby czynsz w tych zasobach był wolny, będą nadal posiadały to prawo. W ustawie o dodatkach mieszkaniowych wprowadzono bowiem odpowiednie zapisy. Ustawa przyznaje prawo do dodatków mieszkaniowych również osobom płacącym czynsz wolny, ale które spełniają inne wymogi przewidziane w ustawie umożliwiające uzyskanie dodatku.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jednak cała ustawa o dodatkach mieszkaniowych musi wejść w życie z dniem 1 stycznia 2002 roku, ponieważ ma wpływ na budżet państwa i na ustawy budżetowe gmin. Aby w prawie do dodatku zachowana była ciągłość dla osób, które do tej pory taki dodatek otrzymywały w zasobach prywatnych, to w ustawie wprowadzono jednocześnie zmianę części obecnie obowiązującej ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Chodzi o przepisy dotyczące uprawnień do otrzymywania dodatku.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Wprowadzono zapis, który umożliwia wszystkim osobom, które dostawały dodatek mieszkaniowy, a mieszkały w zasobach prywatnych, nadal otrzymywania tego dodatku po wejściu w życie ustawy o ochronie praw lokatorów i o zmianie charakteru czynszu w tych lokalach.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Oznacza to, że do końca bieżącego roku będą obowiązywały i funkcjonowały uprawnienia wynikające ze zmienionej ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, a od 1 stycznia roku następnego wspomniane osoby będą uprawnione do dodatków na podstawie nowej ustawy o dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Inaczej mówiąc w jednej ustawie rozstrzygnięto problem ochrony przed rozwiązaniem umowy najmu i przed nadmiernymi podwyżkami czynszów, a w drugiej ustawie przyznano tym osobom prawo do dodatków nawet wtedy, gdyby czynsz był wolny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pan poseł Marcin Zawiła chciałby do tego wyjaśnienia coś jeszcze dodać? Jeśli nie, to głos ma pani posłanka Alicja Murynowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Mam prośbę do pani prezes. Zrobiła nam pani bardzo długi wywód na temat ustawy, gdyby jednak pani była uprzejma wskazać odpowiedni artykuł i ustęp w obydwu projektach ustaw, wówczas byłoby nam łatwiej rozmawiać na temat zmian w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów. Bo na razie mamy tylko ogólną wiedzę, a chodzi o konkretne przepisy w sprawozdaniu podkomisji mówiące o ochronie praw lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Ponadto w dotychczas obowiązującej ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych art. 56 ust. 2 w przepisach szczególnych, przejściowych i końcowych mówi o tym, że do dnia 31 grudnia 2004 r. włącznie czynsz najmu lokali, nawet w zasobach prywatnych, będzie w tej samej wysokości co w zasobach komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Czy w związku z tym że, projekty ustaw, o których pani prezes mówiła i nad którymi obecnie pracujemy, miałyby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2002 roku, czy to oznacza, że lokatorzy z prywatnych zasobów zostają pozbawieni praw nabytych na podstawie poprzedniej ustawy? Chodzi o dwa lata. Zabiera się im dwa lata stabilizacji czynszów, do której byli oni przygotowani.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Mam jeszcze jedną wątpliwość. Pani prezes mówi, że docelowo będzie wprowadzony czynsz według wartości odtworzeniowej 4,5%. W sprawozdaniu podkomisji znalazły się zastrzeżenia, że raz się można domagać wyjaśnienia, dlaczego takie podwyżki czynszów zostały dokonane, a raz nie.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Chcę państwa poinformować, że w III kwartale 2000 roku wartość odtworzeniowa jednego metra kwadratowego lokalu mieszkalnego w powiecie grodzkim łódzkim wyniosła 2400 zł od jednego. Możemy sobie bardzo łatwo przeliczyć ile to będzie wynosić przy 4,4-procentowej wartości odtworzeniowej. Gdybyśmy nawet tę wielkość podzielili przez dwa i dokonali podwyżki czynszów co pół roku, to pytam się panią prezes, kto wytrzyma tego typu obciążenie finansowe?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Nie jest prawdą, że górny pułap czynszu najmu na poziomie 4,5% wartości odtworzeniowej w skali rocznej, to jest jakakolwiek ochrona lokatorów. Żaden lokator takich podwyżek czynszu nie wytrzyma.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Jest jeszcze inna kwestia. Służby wojewodów mają wartość odtworzeniową obliczać dla każdego powiatu. Czy w związku z tym są na ten cel przeznaczone specjalne fundusze i jak to się ma do lokalnych sytuacji? Czy tam, gdzie jest większe bezrobocie, czynsz będzie niższy czy wyższy? Kogo będzie stać na takie lokale?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJanLitynski">O tym będziemy jeszcze dyskutowali omawiając poszczególne artykuły ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zadać pytania pani prezes? Nie słyszę żadnych głosów, przez co rozumiem, że możemy przejść do rozpatrywania poszczególnych artykułów. Są pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Tak, chciałabym zapytać panią prezes, czy pani przewiduje zwiększone zapotrzebowanie na dodatki mieszkaniowe? Jak mi jest wiadomo, w budżecie państwa nie znalazły się zwiększone kwoty wydatków na dodatki mieszkaniowe. W budżecie znalazła się dokładnie taka sama kwota na dodatki, jaka była w ubiegłorocznym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoslankaAnnaFilek">Poseł Jan Rulewski (niez.): Mam pytanie natury ogólnej. Ustawą objęci są lokatorzy, bądź podnajemcy oraz wynajmujący. Wśród nich jest kategoria ludzi, zresztą w ustawie nieuwidoczniona, którzy w lokalach prowadzą działalność gospodarczą i czerpią z tego tytułu dochody.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoslankaAnnaFilek">Moje pytanie zmierza do tego, dlaczego tę grupę  osób objęto przywilejem wspomagania? Skoro przyjmujemy założenie, że jeśli ktoś prowadzi działalność gospodarczą, to na ogół posiada możliwość uzyskiwania dodatkowych dochodów. Można by posunąć się dalej z twierdzeniem, że przyznając tym osobom dodatki mieszkaniowe subsydiujemy działalność gospodarczą, co jest sprzeczne z ustawą, bo ma ona chronić lokatorów, a nie przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PoslankaAnnaFilek">Wprawdzie w ustawie znajdują się przepisy, które powiadają, że bada się dochody osób otrzymujących dodatki mieszkaniowego, ale zwracam uwagę na fakt, że w większości wspomnianych mieszkań prowadzi się działalność gospodarczą na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego, który niezbyt precyzyjnie określa wysokość uzyskiwanych dochodów. Osoby występujące o dodatek mieszkaniowy jedynie deklarują swoje dochody.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PoslankaAnnaFilek">Jeszcze raz zatem uważam za konieczne postawienia pytania, czy rząd widzi konieczność subsydiowania działalności gospodarczej za pomocą dodatków mieszkaniowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z państwa chce jeszcze zadać pytanie pani prezes?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJanLitynski">Poseł Zygmunt Żymełka (niez.): Chcę stanąć w obronie samorządów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselJanLitynski">Ale teraz jest pora zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselJanLitynski">Poseł Zygmunt Żymełka (niez.): Dobrze. Czy będziemy rozpatrywać te ustawy pod kątem finansowych zobowiązań gmin? Bo dostrzegam sprzeczność zapisów. W ustawie jest napisane, że zadaniem gminy jest tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty mieszkaniowej, ale nie jest powiedziane, że wydatki na ten cel są pokrywane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselJanLitynski">Kiedy projekt ustawy dopiero się rodził mówiło się, że całość dodatków mieszkaniowych będzie pokrywana przez budżet państwa, a dzisiaj gminy w 70, a nawet 80 procentach finansują wydatki przeznaczane na dodatki mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PoselJanLitynski">Proszę zatem, aby na ten aspekt sprawy zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PoselJanLitynski">Nie uchylam tych pytań, niemniej zwracam państwa uwagę, że odbiegamy od tematu nad którym mamy dzisiaj obradować, a więc od ustawy o ochronie praw lokatorów. Tylko jedno pytanie tego dotyczyło. Może jednak pani prezes wypowie się, choć później i tak będziemy o tym rozmawiać przy rozpatrywaniu konkretnych zapisów ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli chodzi o pytania pani posłanki Alicji Murynowicz, to trzeba wyjaśnić, że od 1 stycznia 2002 roku wchodzi ewentualnie w życie tylko jedna z dwóch omawianych ustaw. Jest to ustawa o dodatkach mieszkaniowych. Natomiast ustawa o ochronie praw lokatorów ma wejść w życie dopiero wtedy, kiedy Sejm to określi, a więc w 30 dni od jej ogłoszenia. W art. 43 ustawy jest napisane, że "Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia z wyjątkiem art. 16 ust. 4 i art. 34, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.". Tak więc wszystko zależy od tego, kiedy ustawa zostanie uchwalona. Mam nadzieję, że nastąpi to w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli ustawa wejdzie w życie w tym roku, to od tego momentu będą obowiązywać te przepisy ustawy o ochronie praw lokatorów, o których na wstępie mówiłam. Są to przepisy dotyczące czynszu i rozwiązania umowy najmu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Pani posłanka prosiła, abym podała konkretne artykuły, które o tym mówią. O podwyżkach czynszu i innych opłatach za używanie lokali mówi art. 7 ustawy. I tak ustęp 1 mówi, że podwyżki te nie mogą być dokonywane częściej, niż co 6 miesięcy, a ust. 2, że one nie mogą w danym roku przekraczać średniorocznego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w minionym roku w stosunku do roku poprzedzającego rok miniony, nie więcej niż o 25%. Bazujemy na inflacji z poprzedniego roku i przyjmujemy na ten rok 25%, jako maksymalną skalę podwyżki czynszu.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Natomiast przepisy dotyczące rozwiązania umowy najmu są zawarte w art. 9. Znaleźć tam można cały katalog sytuacji, kiedy umowa może być rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli chodzi o inne kwestie poruszone przez panią posłankę Alicję Murynowicz, to należy powiedzieć, że nie dlatego najemcy w zasobach prywatnych tracą prawo do czynszu regulowanego do końca roku 2004, że to my tak sobie wymyśliliśmy. Tracą to prawo, dlatego że to wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który wejdzie w życie 12 lipca 2001 roku. Z orzeczenia trybunału jasno wynika, że w zasobach prywatnych nie ma prawa obowiązywać czynsz regulowany, który zmusza właścicieli lokali, aby dopłacali do eksploatacji lokali.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Pani posłanka pytała, kto takie podwyżki wytrzyma. Otóż jeśli czynsz nie będzie pokrywał kosztów eksploatacji, czyli będzie niższy niż te koszty, to oznacza, że właściciel musi dotować zamieszkiwanie najemców. Jeżeli tego nie będzie robił, bo może nie mieć z czego, to będzie oznaczało, że nie wytrzyma tego sam właściciel i nie wytrzymają tego same zasoby, które się wkrótce rozsypią. Bo trzeba wiedzieć, że często są to zasoby mocno już zdekapitalizowane i wymagające remontów, nie mówiąc o bieżącej eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Z tego też powodu w ustawie wprowadzono takie mechanizmy, które umożliwiają sensowne utrzymanie tych zasobów, a z drugiej strony chronią lokatorów przed nadmiernymi podwyżkami czynszów, a w efekcie przed rozwiązaniem umowy najmu. I w takim kierunku szły prace nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Na ten temat wielokrotnie dyskutowaliśmy na posiedzeniach podkomisji, jak również na posiedzeniach połączonych trzech Komisji. Myślałam więc, że kwestie te zostały już dostatecznie wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Pani posłanka Anna Filek zadała także pytanie dotyczące dodatków mieszkaniowych; jak to jest z kwotami na dodatki? Z wszelkich sytuacji wynika, że gdyby ustawa o dodatkach mieszkaniowych weszła w życie w roku bieżącym, ale stanie się to dopiero w roku następnym, to w stosunku do obowiązującego stanu prawnego nie nastąpi wzrost zapotrzebowania na dodatki. Kwota wydawana na dodatki mieszkaniowe stale wzrasta w wyniku różnych czynników ekonomicznych, a nie w wyniku zmian ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Natomiast w wyniku zmian samej ustawy w roku 2002 zapotrzebowanie na dodatki nie będzie większe, bowiem w ustawie są zawarte takie mechanizmy, które powodują dopiero w kolejnym roku zwiększenie uprawnień do dodatków. Dlatego też ani w roku 2001, ani w roku następnym nie brało się pod uwagę zwiększonego zapotrzebowania na dodatki w stosunku do obecnego stanu prawnego. Spowoduje takie zwiększone zapotrzebowanie dopiero w późniejszych latach. Dlatego nie przewiduje się z powodu wejścia ustaw w życie jakiegoś skokowego wzrostu wydatków na dodatki mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Jana Rulewskiego dotyczące dodatków i ich związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w lokalach.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Problem polega na tym, że dodatek mieszkaniowy stanowi różnicę między określoną częścią dochodów biednych gospodarstw domowych, biednych, bo nie przekraczających określonego, niskiego poziomu dochodów, a tą częścią dochodów, które uznaje się, że te osoby mogą przeznaczyć na cele mieszkaniowe, by z pozostałej reszty mogli przeżyć. Czyli jest to różnica między częścią biednych gospodarstw domowych, a kwotą, jaką należy zapłacić za mieszkanie. Zakłada się, że ponad tę część swych dochodów osoby te nie są  w stanie opłacić tej różnicy.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Tak więc związek między prowadzeniem działalności gospodarczej, a dodatkiem najczęściej  nie występuje. Jeśli bowiem działalność gospodarcza przynosi dochód, to osoba, która go uzyskuje przekracza poziom dochodów uprawniający do dodatku. Jeśli jednak tego poziomu nie przekracza, to znaczy, że ta działalność gospodarcza praktycznie nie jest prowadzona, bo nie przynosi żadnych dochodów albo też przynosi straty. Teoretycznie nie ma to bezpośredniego związku między tą działalnością gospodarczą a uprawnieniem do dodatku mieszkaniowego, który przysługuje tylko osobom ubogim uzyskującym dochody na jednego członka gospodarstwa domowego na poziomie określonym w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Ale kwestie związane z dodatkami mieszkaniowymi będą chyba rozpatrywane później przy omawianiu ustawy o dodatkach. Teraz natomiast rozpatrujemy problemy dotyczące ochrony praw lokatorów. Będzie zatem jeszcze czas na rozważania w jakim stopniu gminy są czy powinny być zaangażowane w wypłatę dodatków mieszkaniowych, a w jakim stopniu powinien partycypować budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do pracy nad samym tekstem ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Jeśli nie będzie żadnych uwag, to będziemy po kolei przyjmowali poszczególne artykuły.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselJanLitynski">Przypominam, że na poprzednim wspólnym posiedzeniu trzech Komisji przyjęliśmy cztery pierwsze artykuły ustawy. Rozpoczynamy zatem od art. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJerzyJankowski">Proponuję, aby w art. 5 w ust. 1 skreślić wyrazy "lub na czas oznaczony nie krótszy niż 3 lata". Konsekwencją tej zmiany byłoby skreślenie całego ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselJerzyJankowski">W mojej ocenie wszyscy lokatorzy, którzy mieliby umowy na czas nieoznaczony lub oznaczony, byliby jednakowo chronieni. Wówczas niepotrzebny byłby cały ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanLitynski">Czy w sprawie tego wniosku ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Pragnę wyjaśnić dlaczego w ust. 1 zachowany został okres trzech lat, mimo że wielokrotnie sprawa budziła kontrowersje.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W zgłoszonych przeze mnie poprawkach, które państwo otrzymaliście przed dzisiejszym posiedzeniem, proponuję, żeby zmodyfikować ten zapis jedynie w odniesieniu do części lokali. Na czym jednak polega  problem? Jeśli wyrzuci się z ustawy zapis o trzech latach, to przestaje działać mechanizm ochronny. Można będzie go ominąć, gdyż każdy będzie zawierał umowę na rok i potem powie; zawieramy nową umowę, zapomnijmy o ustawowych podwyżkach czynszu i proszę mi płacić dwa razy więcej, bo umowa jest zawierana od nowa na nowych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W związku z tym uznaliśmy, iż potrzebny jest zapis o trzech latach, kiedy umowa jest zawierana na okres oznaczony. Chodzi o uwzględnienie zarzutów pojawiających się w trakcie dyskusji nad projektem ustawy. Występują przecież różne sytuacje, np. wyjazd na wczasy, wynajmowanie lokalu studentowi i temu podobne.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponujemy zapisy zmodyfikować w ten sposób, że jeśli ktoś wynajmuje część lokalu, to z natury rzeczy umowa może być zawarta na czas krótszy niż trzy lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś chce wypowiedzieć się jeszcze w sprawie art. 5? Do pytań już nie wracamy, gdyż pani prezes udzieliła wyczerpujących odpowiedzi. Państwo możecie się z nimi nie zgadzać, ale odpowiedzi były z pewnością wyczerpujące.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselJanLitynski">Będziemy przecież po kolei rozpatrywać wszystkie zapisy ustawy i wówczas będziecie państwo mogli zgłaszać poprawki bądź uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyJankowski">Moim zdaniem w art. 5 występuje sprzeczność. Umowa o odpłatne korzystanie z lokalu może być zawarta na czas nieoznaczony nie krótszy jednak niż trzy lata. Jak powiedziała pani prezes, chodzi o ochronę lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyJankowski">Natomiast w ust. 2 mówi się, że jeśli ten okres jest krótszy niż trzy lata, to umowę uważa się za zawartą na czas nieokreślony.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselJerzyJankowski">Gdyby przyjąć zasadę, że nie ma tych trzech lat i nie ma zapisu ust. 2, to, moim zdaniem, chroni się wszystkich lokatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pani posłanka ma coś do powiedzenia w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Uważam, że art. 5 nie tylko nie chroni lokatorów, ale wręcz zagraża lokatorom.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PoslankaAnnaFilek">Tę ustawę wprowadzamy głównie dla ochrony lokatorów, którzy już mieszkają w zasobach prywatnych i kiedyś mieli tak zwane przydziały mieszkań z kwaterunku. I to jest rzeczywisty problem. Bo w przyszłości można dla nowych umów cywilnoprawnych kształtować nowe warunki.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PoslankaAnnaFilek">Ale w tym przypadku mamy do czynienia z zaszłością sięgającą jeszcze czasów okupacji, kiedy ludzie zamieszkali w lokalach i mieszkają w nich od 40 czy 50 lat w zasobach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PoslankaAnnaFilek">Teraz nam chodzi o to, aby te osoby miały zagwarantowaną umowę najmu lokalu na czas nieoznaczony. Tymczasem art. 5 nie spełnia tej roli ochrony lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PoslankaAnnaFilek">Drugi problem; uważam, że art. 5 jest nadmiernie restrykcyjny w stosunku do umów najmu zawieranych np. ze studentami, dla umów, które zawierane są obecnie, a więc w momencie wyjazdu na roczny kontrakt za granicę i tylko na ten czas chce wynająć swoje mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PoslankaAnnaFilek">Tak więc przepisy art. 5 z jednej strony nie chronią tych, w stosunku do których jesteśmy obowiązani zapewnić ochronę, a z drugiej strony nadmiernie wkracza w umowy cywilnoprawne  i to bez potrzeby. Takie jest moje zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pani posłanka ma jakąś konkretną propozycję zapisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Uważam, że powinien znaleźć się tutaj zapis, że umowa o nieodpłatne korzystanie z lokalu może być zawarta na czas nieoznaczony lub na czas oznaczony. Po ust. 1 można jeszcze dodać przepis mówiący, że umowy z osobami, które dostały lokal w trybie administracyjnym, uznaje się za zawarte na czas nieoznaczony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanLitynski">To, co pani teraz zgłosiła, jest niezwykle trudne do procedowania i do głosowania. Jeżeli pani posłanka nie zgłosi konkretnej propozycji na piśmie, to nie wydaje mi się, abyśmy mogli nad pani propozycją procedować. O ile poprawka pana posła Jerzego Jankowskiego jest jasna, o tyle poprawka pani posłanki jest o wiele bardziej skomplikowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMarcinZawila">Mam dwie uwagi do treści art. 5. Okres trzech lat został wprowadzony do art. 5, jako prowadzący do uniknięcia praktyki corocznych umów najmu i omijania procedury podnoszenia czynszu ponad ograniczenia zapisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselMarcinZawila">Zwracam uwagę na autopoprawkę rządową do regulacji dotyczącej wynajmu lokalu studentom i innym osobom. Dokument ten został państwu przekazany wcześniej, ale może nie wszyscy państwo zdążyli się z nim zapoznać, więc pozwolę sobie go przedstawić. W ust. 1 jest mowa o umowie za odpłatne korzystanie z lokalu na trzy lata, w ust. 2, że umowę zawartą na czas krótszy, niż trzyletni, uważa się za umowę zawartą na czas nieoznaczony.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselMarcinZawila">Jest propozycja, aby po ust. 2 dodać ust. 3. Odczytam jego brzmienie.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselMarcinZawila">"3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli przedmiotem umowy jest część lokalu."</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselMarcinZawila">A więc wynajęcie pokoju lub innej części mieszkania studentowi nie jest objęte obowiązkiem zawierania trzyletniej umowy najmu. Nie ma u nas praktyki wynajmowania pokoju na cele turystyczne.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PoselMarcinZawila">Również pan doktor Fryderyk Zoll opracował i przygotował inną propozycję regulowania tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanLitynski">Może najpierw wypowie się pani posłanka Anna Filek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Muszę jeszcze przemyśleć sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJerzyJankowski">Nie pytam dlaczego wybrano okres trzyletni, a nie na przykład dwóch, a może pięciu lat. Jeśli obawiamy się zmiany umowy, co byłoby niekorzystne dla lokatora, to w art. 5 sprawiamy, iż umowa będzie zmieniana co trzy lata.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselJerzyJankowski">W Prawie spółdzielczym znajduje się zapis, że jeśli podnajmuję część lokalu, to nie muszę tego nikomu zgłaszać. Wobec tego zapis art. 5 nikogo nie chroni. Utarła się praktyka, która być może jest nagana, ale ona istnieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Nie ma wątpliwości, że ustawa musi chronić lokatorów, zarówno tych dotychczasowych, jak i przyszłych. Co więcej - przepis art. 5 nie dotyczy najmów obecnie istniejących, bo umowy zawarte na podstawie decyzji administracyjnych zostały zawarte na czas nieoznaczony. Te umowy pozostają w mocy.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przepis art. 5 stosuje się tylko do umów, które będą zawierane w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">Konieczne jest jednak ograniczenie możliwości zawierania umowy na czas oznaczony, bo istnieje mechanizm ochrony zarówno przed podwyżką czynszu, jak i przed wypowiadaniem stosunku najmu. Ten system byłby bardzo łatwo obchodzony w ten sposób, że byłyby zawierane umowy na czas oznaczony.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#EkspertdrFryderykZoll">Istnieje jednak potrzeba regulacji dotyczących zawierania umów najmu ze studentami i innymi osobami na krótki okres.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przedłożyłem państwu na piśmie propozycje regulacji tej kwestii. Uważam natomiast, że nie jest szczęśliwa propozycja rządowa dotycząca części lokalu. Powód jest bardzo prosty; definicja lokalu jest bardzo subiektywna. Jest to miejsce służące zaspokojeniu potrzeb lokatora.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przy takiej definicji lokalu nie jest możliwe wyróżnienie części lokalu. Nie da się tego zrobić, bo każdy lokal służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych. Moja propozycja przedłożona panu przewodniczącemu podkomisji rozwiązuje ten problem.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#EkspertdrFryderykZoll">Moje propozycje poprawek do art. 5 są następujące:</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#EkspertdrFryderykZoll">W ust. 1 po słowach "korzystanie z lokalu", proponuję postawić przecinek i dodać słowa "z wyjątkiem najmu lokalu socjalnego". Takie uzupełnienie jest niezbędne, gdyż później powodujemy, że najem lokalu socjalnego jest zawierany na czas oznaczony, a w ten sposób byłby co najmniej na trzy lata, co byłoby oczywiście rozwiązaniem wadliwym.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#EkspertdrFryderykZoll">W ust. 4 proponuję skreślenie zdania zaczynającego się do słów "Zakaz ten nie dotyczy" i po ust. 4 dodać ust. 5 w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#EkspertdrFryderykZoll">"5. Zakaz, o którym mowa w ust. 4, nie dotyczy:</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania najmu lokalu związanego ze stosunkiem pracy od ustania tego stosunku,</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia najmu zawiązanego w lokalu, w którym wynajmujący bezpośrednio zamieszkiwał przed zawarciem tego stosunku, od powrotu przez właściciela do tego lokalu i ponownego w nim zamieszkania,</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania najmu od zakończenia nauki w szkole lub wyższej uczelni."</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#EkspertdrFryderykZoll">Nowy byłby także ust. 6. Proponuję następujące jego brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#EkspertdrFryderykZoll">"6. Jeżeli w umowie zastrzeżono warunek, o którym mowa w ust.4, ustanie stosunku najmu następuje nie wcześniej, niż w terminie trzech miesięcy od ziszczenia się warunku."</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#EkspertdrFryderykZoll">Takie byłyby moje propozycje do art. 5, które co prawda kazuistycznie, ale wymienia te miejsca, gdzie jest możliwa liberalizacja, przy utrzymaniu generalnego systemu ochrony lokatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJanLitynski">Chciałbym zapytać, czy pan przewodniczący podkomisji przejmuje poprawki pana doktora Fryderyka Zolla? Byłoby bowiem dobrze, abyśmy wiedzieli w jakim znajdujemy się miejscu procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMarcinZawila">Już na posiedzeniach podkomisji szukaliśmy wyjścia z tej sytuacji, aby pogodzić dwie formuły. Jedna dotyczy  części lokalu, a druga znajdowała wyraz w umieszczeniu w ustawie katalogu spraw będących wyjątkami, których ta regulacja by nie dotyczyła.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselMarcinZawila">Mam pytanie do pani prezes w kwestii lokalu socjalnego. W dalszej części ustawy mamy regulacje dotyczące spraw socjalnych. Czy aby te regulacje nie są sprzeczne? Czy jest konieczność w tym miejscu umieszczenia regulacji proponowanej przez panią prezes?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJanLitynski">Dołączę do tego jeszcze jedno pytanie. Obecny ust. 2 brzmi "W razie zawarcia umowy na czas krótszy niż 3 lata umowę uważa się zawartą na czas nieoznaczony".</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselJanLitynski">Czy nie lepiej byłoby po prostu napisać, że chodzi o okres trzech lat? Jeśli ktoś nie w pełnej świadomości zawiera umowę najmu na dwa lata, to oznacza w praktyce, że zawiera ją na trzy lata. Dlaczego ktoś, kto zawiera umowę na okres krótszy, ma być lepiej chroniony niż ktoś, kto ją zawiera na trzy lata? Z mocy prawa mamy określony okres trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PoselJanLitynski">Wydaje się, że logiczna byłaby zmiana zapisu, którą zaproponowałem w ust. 2. Jaka jest opinia pani prezes?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Odniosę się najpierw do poprawek proponowanych przez pana doktora Fryderyka Zolla. Konstrukcja proponowanych regulacji jest taka, że rzeczywiście został przywołany najem lokalu socjalnego. W innym miejscu ustawy zostało sformułowane, że jest to najem zawarty z mocy tej ustawy zawsze na czas oznaczony.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W trakcie prac nad projektem ustawy uważano, że skoro ta kwestia jest zawarta literalnie w innym miejscu, to może niekoniecznie trzeba ją wymieniać w art. 5. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby to zrobić, skoro przez to przepis stanie się bardziej jasny.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli chodzi o  propozycję pozostałych zmian dotyczącą dodania zapisu, czego nie dotyczy warunek rozwiązujący, to działałyby one w ten sposób, iż umowa zawarta na czas nieoznaczony mogłaby być rozwiązana w każdym czasie, jeśli wystąpią te warunki. A więc  nawet przed upływem trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Warunki wymienione w art. 5, to są takie warunki, że jest to związane z ustaniem stosunku pracy, że zależy to od tego, czy wynajmujący zamieszkiwał w lokalu, po czym wyjechał i znowu do niego wraca i chce w nim z powrotem mieszkać. Ponadto, że może to być uzależnione od zakończenia nauki w szkole czy na wyższej uczelni. Takie są propozycje, reszta zapisów pozostaje bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Propozycje są logiczne i można je przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Pan przewodniczący podniósł kwestie trzech lat i warunku, że jak się zawrze umowę najmu na czas krótszy niż trzyletni, to staje się ona z mocy prawa umową na czas nieoznaczony. Pan poseł pyta, czy nie należałoby napisać, że staje się umową na trzy lata.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Problem ten można rozwiązywać na różne sposoby. Jest to bowiem kwestia wyboru zapisu. W naszym przypadku wybraliśmy rozwiązanie, które wydawało się nam logiczne. Zapisaliśmy, że jeśli ktoś zawrze umowę na czas nie krótszy niż 3 lata, to umowę uważa się zawartą na czas nieoznaczony. Czyli rozwiązanie umowy może nastąpić w innym terminie, ale jednak może nastąpić. Natomiast nie następuje z określoną chwilą.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jeśli bowiem uznamy, że jest to umowa zawarta na trzy lata, to po tym okresie umowa ulegnie automatycznie rozwiązaniu. Tak więc jest to kwestia wyboru skutków zawarcia umowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pan poseł Marcin Zawiła przejmuje propozycje pana doktora Fryderyka Zolla?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMarcinZawila">Tak, przejmuję propozycje pana Fryderyka Zolla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJanLitynski">Jeżeli ktoś chce jeszcze wyjaśnień dotyczących zgłoszonych poprawek, to proszę pytać.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselJanLitynski">Obecnie jesteśmy w takim stanie prawnym, że po przejęciu przez pana przewodniczącego poprawek pana doktora, podkomisja przedstawia art. 5 złożony z sześciu ustępów, tak jak to przedstawił nam ekspert.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Przede wszystkim proszę o dostarczenie nam poprawek na piśmie, bo w żaden sposób nie mogę głosować nad czymś, co usłyszałam i mniej więcej zapamiętałam. Ale w końcu jest to sprawa poważna, bo chodzi o los wielu ludzi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PoslankaAnnaFilek">Ponadto chciałam zapytać obsługę prawną komisji o te inne przepisy. Pan doktor Fryderyk Zoll powiedział, że na podstawie innych przepisów tej ustawy jest chroniony najem na podstawie decyzji administracyjnych o przydziale lokalu oraz inne tego rodzaju umowy, o których była mowa w art. 56 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PoslankaAnnaFilek">Ta ustawa straci moc, dlatego proszę, aby mi podać przepis, na podstawie którego lokatorzy, którzy mieli nawiązany stosunek na podstawie decyzji administracyjnych, są chronieni przepisami tej ustawy. Bo usłyszeliśmy, że są chronieni na podstawie jakiegoś innego przepisu. Proszę o podanie tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJanLitynski">Poprosimy o to pana Fryderyka Zolla. Gdyby pan mógł odczytać brzmienie tego artykułu, to by wiele wyjaśniło. Czy takie rozwiązanie posłom wystarczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Nie wystarczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJerzyJankowski">Rozumiem, że poprawki eksperta Komisji zostały przejęte przez pana przewodniczącego podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselJerzyJankowski">Proponuję, abyśmy po kolei rozpatrywali poszczególne ustępy art. 5 i jak dojdziemy do tych nowych, których nie ma w przedłożeniu podkomisji, to pan ekspert je odczyta. Bo inaczej będą one wyrwane z kontekstu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMarcinZawila">Ale zmiany zaczynają się dopiero po ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Wcale nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJanLitynski">Zostały zgłoszone dwie propozycje. Przystępujemy do rozpatrywania poszczególnych ustępów.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselJanLitynski">Czy do ust. 1 art. 5 są jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Są uwagi. Jestem za skreśleniem wyrazów "nie krótszy niż 3 lata".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselJanLitynski">Czy w sprawie tego wniosku są uwagi? Jeśli nie  ma, to przechodzimy do głosowania. Czy pan mecenas ma inne propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Chciałem zwrócić uwagę na sytuację typowo prawniczą, jurydyczną. Art. 5 ust. 1 określa prawo do najmu na czas nieoznaczony, w  szczególności na okres 3 lat. Jednocześnie ten przepis powinien być konfrontowany z Kodeksem cywilnym, zwłaszcza że w obowiązujących przepisach przejściowych i końcowych tylko i wyłącznie jeden przepis Kodeksu cywilnego, a jest to art. 69 ust. 2 zdanie drugie, jest skreślony. Pozostaje natomiast cały rozdział zatytułowany Najem lokali, który nadal obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Te przepisy wyraźnie określają, że chodzi o najem, na czas nieoznaczony i na czas oznaczony. W związku z tym powstaje pytanie czy nie ma kolizji. Można oczywiście mówić o lex specialis ustawy  o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych niemniej jednak Sejm zajmuje się zmianą w przepisach obowiązujących i w art. 24 pozostawia cały rozdział najmu lokali według Kodeksu cywilnego. Zmienia się jedynie nazwa; z lokali mieszkalnych i użytkowych na jedynie lokale. Cały rozdział 5 tej  ustawy dotyczy najmu lokali.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">W związku z tym mam wątpliwość, czy my przypadkiem nie naruszamy zasad Kodeksu cywilnego pozostawiając cały rozdział o najmie lokali bez rozróżnienia na czas nieoznaczony i na czas trzyletni. To jest problem natury jurydycznej. Jeżeli ta sprawa nie budzi wątpliwości, to moją wątpliwość budzi generalnie każde wyliczenie życiowej sytuacji, która stwarza dodatkowe warunki.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Moim zdaniem nigdy nie można w prawie cywilnym określić wszystkich sytuacji. Jeśli już się coś wylicza, to mówi się przykładowo, w szczególności albo wylicza  się te przypadki mówiąc, że tylko one stwarzają takie możliwości. Takie jest moje stanowisko w sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pan mecenas ma jakąś alternatywną propozycję w stosunku do wyliczenia tych wyjątkowych przypadków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Oczywiście, proponuję przejść do Kodeksu cywilnego, a nie do ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselJanLitynski">Czy są inne uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">To jest ustawa o ochronie lokatorów, w związku z tym tak jak prawo konsumenckie wyłącza pewne powszechne reguły Kodeksu cywilnego, tak ta ustawa w zakresie ochrony lokatorów stanowi zawsze lex specialis w stosunku do tak zwanego obrotu powszechnego Kodeksu cywilnego. Dlatego nie widzę potrzeby zmiany w Kodeksie cywilnym dostosowującej w przepisach o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Natomiast jeśli chodzi o wyliczenie, które państwu zaproponowałem, to nie jest to technika legislacyjna, która w prawie cywilnym jest przyjęta tradycyjnie z uwagi na to, że ona dotyczy jednej kategorii podmiotów. Pozostawienie otwartej ścieżki przez dodanie wyrazu "w szczególności" powoduje rozsadzenie całego systemu ochrony lokatorów, bo każde wypowiedzenie umowy może być zastąpione wprowadzeniem warunku rozwiązującego w rodzaju "jeżeli jutro będzie padał deszcz, to najem ustaje."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do podejmowania decyzji.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselJanLitynski">Czy są uwagi do... Czy pani posłanka ma jakiś wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Bardzo państwa przepraszam, ale już się w tych zmianach pogubiłam. Propozycje pana Fryderyka Zolla przejął pan poseł Marcin Zawiła, ale nie jako przewodniczący podkomisji, tylko jako poseł.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Rozumiem, że ustęp 1 jest zależny od jakiś dalszych zapisów. Wobec tego nie możemy tych spraw rozstrzygać oddzielnie. Albo jest propozycja łączna, albo nie. Bo w tym momencie nie wiemy nad czym głosujemy; czy nad sprawozdaniem podkomisji, czy nad dodatkowymi poprawkami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselJanLitynski">Gdybym przyjął pani tok rozumowania, to nigdy byśmy niczego nie rozstrzygnęli. Decyzja o przyjęciu ustępu 1 będzie jednocześnie decyzją o przyjęciu następnych ustępów.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś ma uwagi bądź poprawki do ust.1? Czy pani posłanka Anna Filek wnosi jakieś uwagi do ust. 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Do ust. 1 wnoszę poprawkę, którą panu przekazałam na piśmie, bo tak pan sobie życzył. Proponowałam skreślenie wyrazów "nie krótszy niż 3 lata".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki pani posłanki Anny Filek? Kto jest za jej odrzuceniem? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że Komisje 11 głosami, przy 20 przeciwnych i przy braku głosów wstrzymujących się, odrzuciły wniosek pani posłanki Anny Filek. Poprawka nie uzyskała więc poparcia połączonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PoselJanLitynski">Jest zapowiadany przez pana posła Jerzego Jankowskiego wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PoselJanLitynski">Czy pani posłanka Anna Filek utrzymuje ust.1a, jako wniosek mniejszości? Proponowany przez panią posłankę przepis brzmi:</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PoselJanLitynski">"Najem nawiązany na podstawie decyzji administracyjnych o przydziale lub na podstawie innego tytułu prawnego przed wprowadzeniem w danej miejscowości publicznej gospodarki lokalem albo szczególnego trybu najmu, jest w rozwiązaniu ustawy najmem na czas nieoznaczony."</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PoselJanLitynski">Czy w tej sprawie ktoś chciałby zabrać głos? Jeśli nie ma chętnych do zabrania głosu to przechodzimy do głosowania. Kto jest za poparciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PoselJanLitynski">Wniosek nie został przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Wobec tego zgłaszam wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy ust. 2 art. 5. Pan poseł Jerzy Jankowski zgłosił propozycję skreślenia tego ustępu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselJerzyJankowski">Jest to konsekwencja wniosku dotyczącego zmiany w ust. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselJanLitynski">Czy nie będzie to tylko konsekwencja wniesienia przez pana posła wniosku mniejszości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselJerzyJankowski">Zgłosiłem wniosek mniejszości. Jeśli on przejdzie w Sejmie, to w mojej ocenie konsekwencją powinno być skreślenie ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselJanLitynski">W takim razie nie musimy tego przegłosować, ale pan poseł Jerzy Jankowski zgłosi wniosek mniejszości o skreślenie ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJerzyJankowski">Mam pytanie. Proszę o wyjaśnienie pewnej kwestii. Rozumiem, że istnieją różne sposoby rozliczania się za najem lokalu - w dolarach, w markach i w innych walutach obcych. Ale czy proponowany zapis ust. 3 jest najbardziej szczęśliwy? Pytanie to kieruję do Biura Legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselJerzyJankowski">Jeżeli mówi się, że w umowie przewidziano świadczenia w pieniądzu polskim, to ustalenie wysokości świadczenia według innego miernika jest niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PoselJerzyJankowski">Jakie to są mierniki? Czy chodzi o zapłatę w jajkach i innych towarach? Inny miernik, to wcale nie znaczy, że chodzi o inną walutę.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PoselJerzyJankowski">Może pozostawić jedynie zapis ogólny? Bo przecież i tak nie sposób określić jak będą wykonywane płatności za najem lokalu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Czy można się ustosunkować do tej wątpliwości pana posła? Problem jest taki, że wprowadzamy w tej ustawie mechanizm kontroli podwyżki czynszów. By ten mechanizm działał, świadczenie musi być określone w jakiejś jednolitej jednostce, w tym przypadku w złotym polskim.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Każda inna jednostka, czy zrównanie do innych świadczeń, rozsadza cały ten system kontroli podnoszenia czynszów. Dlatego dla jasności wprowadzono zakazy, poza tym jest to zakaz klauzul waloryzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">Ponieważ wypowiadanie czynszu i kontrola wnoszenia czynszu jest regulowana ściśle w ustawie, można by stosunkowo prosto obejść ten mechanizm przez klauzule waloryzacyjne różnej treści. Tego w proponowanej wersji projektodawca chciał uniknąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselJerzyJankowski">Jeśli w art. 7 w ust. 2 podwyżka czynszu nie może być wyższa niż 25% inflacji, to czy pan będzie ją przeliczał w złotówkach polskich, czy też w markach lub dolarach, to i tak więcej nie będzie można płacić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselJanLitynski">Bo wówczas nie będzie obowiązywał zapis ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselJerzyJankowski">Dlaczego nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselJanLitynski">Dlatego że to zależeć będzie od stopnia inflacji. Czy ktoś ma uwagi do ust. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Uważam, że ten ustęp ma rację bytu, bo rzeczywiście, jak powiedział pan doktor Fryderyk Zoll, ogranicza możliwość niekontrolowanej podwyżki czynszów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pani posłanka ma jeszcze inne pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Mam pytanie dodatkowe. Jeżeli w umowie przewidziano świadczenie w pieniądzu polskim, to równie dobrze można w umowie zapisać świadczenie w innej walucie. A więc cała reszta zapisu nie ma już znaczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przepis ten ma służyć zakazowi klauzul waloryzacyjnych. Czyli ten przepis nie wyłącza możliwości świadczenia w innej walucie. Kwestia ta była zresztą przedmiotem dyskusji w podkomisji. Najpierw proponowano rozciągniecie zakazu na wszelkie inne możliwości oznaczeń.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Jednak podkomisja po dyskusji uznała, że np. w stosunkach wiejskich zdarzają się sytuacje, że odpłatność może mieć inną postać niż świadczenie pieniężne pierwotnie zastrzeżone w umowie. I tak też zdecydowano.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">Natomiast przepis ten zakazuje klauzul waloryzacyjnych, a więc nie zakazuje tego, o czym mówiła pani posłanka. Takie było rozstrzygnięcie podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#EkspertdrFryderykZoll">Co do wątpliwości pana posła Jerzego Jankowskiego mogę jedynie powiedzieć, że ryzyko zastrzegania w jajkach jako pierwotnego świadczenia nie jest tak poważne by z nim walczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJanLitynski">Chciałem zwrócić uwagę na kwestię, która była przedmiotem prac podkomisji. Jeżeli będziemy pracowali w tym tempie, co do tej pory, to oczywiście ustawy nie przepracujemy. Od pewnego czasu nie posuwamy się do przodu, ciągle dyskutujemy o treści tylko jednego artykułu piątego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Przepraszam panie przewodniczący, ale nawet jeśliby przyjąć bardzo optymistyczne założenie, że w pracach podkomisji brał udział 100-procentowy skład podkomisji, to nie znaczy, że pozostali posłowie mają głosować jak cielęta i nie znać wszystkich argumentów.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Mam nadal pytanie do ust. 3 art. 5. Nie satysfakcjonuje mnie wyjaśnienie udzielone przez pana dra Fryderyka Zolla. Rozumiem, że w warunkach wiejskich może wystąpić inny miernik niż waluta polska. Ale jeśli w umowie przewidziano świadczenie w polskich złotych, to sprawa jest prosta. Jeżeli jednak świadczenie to przewidziano w dolarach, funtach czy markach, to co ma do tego czynnik waloryzacyjny, o którym mówił pan ekspert.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Bo w ustawie nie ma zakazu dokonywania świadczeń w innych walutach. Jeśli więc umowa zawarta jest w dolarach czy w innej walucie, to co potem zrobić z tymi wskaźnikami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselJanLitynski">Nie wiem pani posłanko jak głosują cielęta, niemniej chciałem przypomnieć posłom trzech Komisji, że pani posłanka Alicja Murynowicz wchodziła w skład podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Problem polega na niedopuszczalności takich umów w oparciu o prawo dewizowe. Ale gdybyśmy zastrzegli czynsz w markach czy w innej walucie obcej, to mechanizm wypowiedzenia czynszu działa. Można wypowiedzieć czynsz, można ustalić sumę świadczeń i można określić stopę podniesienia tej sumy.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Autorzy zapisu chcieli uniknąć wprowadzenia takiego miernika waloryzacyjnego przy świadczeniu określonego w innym mierniku, który by obchodził  mechanizm wypowiadania i ograniczenia wypowiadania odpłatności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselJanLitynski">Kończymy serię pytań; głos ma jeszcze pani posłanka Anna Filek? Czy ma pani jakiś wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Tak, mam wniosek. Powinniśmy zapisywać w ustawie to co wolno. W związku z tym mam wniosek, aby skreślić w ust. 3 słowo "polskim". Umowy i świadczenia na terenie Polski są dozwolone tylko w walucie polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselJanLitynski">Przed chwilą mówiono o tym, że są umowy zawierane nie w pieniądzu polskim, tylko w innej walucie i że ustawa chce takie sytuacje dopuścić. Ale oczywiście możemy przegłosować wniosek pani posłanki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Nie zgłaszam zastrzeżeń do drugiego członu zapisu ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJanLitynski">Przegłosujemy wniosek pani posłanki Anny Filek o skreślenie w ust. 3 słowa "polskim".</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za jego przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że wniosek nie został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PoselJanLitynski">Czy są inne uwagi do ust. 3? Nie ma; ust. 3 art. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 5 ust. 4; głos ma pan dr Fryderyk Zoll. Jakie pan proponuje zmiany przejęte przez pana posła Marcina Zawiłę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">W ust. 4 proponuję jedynie zmianę techniczną, którą trzeba odczytać z całym ust. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę odczytać proponowaną przez pana treść ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Oto proponowane brzmienie ust. 4: "Zastrzeżenie w umowie, o której mowa w ust. 1 warunku rozwiązującego jest bezskuteczne." Resztę zdania proponuję skreślić, dlatego że treść tę przejmuje nowy ust. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselJanLitynski">W takim razie proszę o przedstawienie ust. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Ust. 5 proponuję w następującej treści: "Zakaz, o którym mowa w ust. 4, nie dotyczy:</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania najmu lokalu związanego ze stosunkiem pracy od ustania tego stosunku;</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania najmu zawiązanego w lokalu, w którym wynajmujący bezpośrednio zamieszkiwał przed zawiązaniem tego stosunku od powrotu właściciela tego lokalu i ponownego w nim zamieszkania;</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania stosunku od zakończenie nauki w szkole lub wyższej uczelni."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselJanLitynski">Zawieszamy prace nad art. 5, do którego powrócimy po otrzymaniu proponowanych zmian na piśmie. Przy tak trudnych sformułowaniach nie jesteśmy w stanie ocenić proponowanych zmian i podejmować decyzje.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselJanLitynski">Czy pani prezes chciałaby jeszcze wypowiedzieć się w sprawie art. 5, który na razie odkładamy na później?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Chciałam nawiązać do czegoś zupełnie innego, a mianowicie do nazewnictwa, co także dotyczy art. 5.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">We wcześniej zgłoszonych poprawkach proponowałam, aby w kilku artykułach zamienić wyraz "korzystania" na wyraz "używania". Obecnie używana jest niejednolita terminologia.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">To dotyczy również sformułowania w art. 5 ust. 1. Byłoby dobrze, aby terminologia używana w ustawie była jednolita, co też proponuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy wobec tego do rozpatrzenia art. 6. Czy pani posłanka Anna Filek ma zastrzeżenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Nie skończyliśmy jeszcze z art. 4. Jeżeli pan poseł wiceprzewodniczący nie przejmuje poprawki pana dra Fryderyka Zolla, to ja ją przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselJanLitynski">O której poprawce pani mówi i co pani przejmuje, w którym artykule?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Przejmuję propozycję, że w art. 5 w ust. 4...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselJanLitynski">Ale pani posłanko, zawiesiliśmy prace nad art. 5 do czasu otrzymania na piśmie treści zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselJanLitynski">Czy pan poseł ma wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselJerzyJankowski">Tak. Jesteśmy przed drugim czytaniem ustawy. Chcę wyjść naprzeciw propozycji pana przewodniczącego. W ostatnim czasie zrodziło się wiele poprawek, które dopiero teraz są zgłaszane i nieważne, kto jest ich autorem.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PoselJerzyJankowski">Proponuję, abyśmy teraz nie rozpatrywali takich poprawek, bo nie bardzo wiemy, o co w nich chodzi i raczej musimy wierzyć, że są one słuszne i potrzebne, bo nikt ich nie przeanalizował.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PoselJerzyJankowski">Czy nie można by przyjąć zasadę, że rozpatrujemy teraz sprawozdania podkomisji. Jeśli zrodzą się wątpliwości czy po stronie rządowej, czy posłów bądź Biura Legislacyjnego, to będziemy je rozpatrywać w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PoselJerzyJankowski">Bo przy całym szacunku dla pana Fryderyka Zolla nie mogę przejąć jego poprawek, do których on sam w trakcie ich odczytywania robi poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselJanLitynski">Przyjęcie tak rygorystycznej zasady oznaczałoby, że w ogóle nie pracujemy nad ustawą, a tylko głosujemy "za" lub "przeciw". Ale jeśli to jest pana formalny wniosek, to możemy go przegłosować. Wniosek jest taki, że nie wolno zgłaszać żadnych poprawek, z wyjątkiem poprawek zgłoszonych na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselJerzyJankowski">O to mi chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselJanLitynski">Muszę przyznać, że byłby to ewenement w pracy Komisji nad ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJerzyJankowski">Nie upieram się przy tym wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselJanLitynski">Może przewodniczący podkomisji odniesie się do wniosku pana posła Jerzego Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselMarcinZawila">Właśnie otrzymaliście państwo na piśmie poprawki zgłoszone przez pana dra Fryderyka Zolla, które przejąłem. Znajdują się tam dwa poprawione sformułowania, które spokojnie odczytam. Myślę, że każdy będzie mógł nanieść zmiany na posiadany tekst i będziemy mogli przejść do kontynuowania pracy nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselMarcinZawila">W ust. 4 skreślamy zdanie zaczynające się od słów "Zakaz ten nie dotyczy..."</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PoselMarcinZawila">Po ust. 4 dodajemy nowy ust. 5 w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PoselMarcinZawila">"5. Uzależnienie ustania stosunku prawnego lokalu związanego ze stosunkiem pracy od ustania tego stosunku,</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PoselMarcinZawila">- uzależnienie ustania stosunku prawnego zawiązanego w lokalu, w którym właściciel bezpośrednio zamieszkiwał przed zawiązaniem tego stosunku od powrotu przez właściciela do tego lokalu i ponownego w nim zamieszkania,".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselJerzyJankowski">Zgłaszam wniosek formalny. Moja wcześniejsza propozycja była słuszna; przejdźmy do art. 6 i zawieśmy prace nad art. 5, do którego powrócimy po rozpatrzeniu całej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselJanLitynski">To właśnie proponowałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselJerzyJankowski">Takie rozstrzygnięcie nie będzie miało wpływu na rozpatrzenie następnych artykułów ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselJanLitynski">Czy podtrzymuje pan swoją wcześniejszą propozycję, że wszystkie poprawki muszą być zgłaszane na piśmie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselJerzyJankowski">Tak, podtrzymuję taką propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselJanLitynski">Jest zatem propozycja, aby wszystkie zgłaszane poprawki były przedstawiane na piśmie. Jeśli nie będą przedstawione w tej formie, to nie będą rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za takim wnioskiem? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PoselJanLitynski">Rozumiem, że wniosek uzyskał większość. Wszelkie poprawki mogą być jedynie zgłaszane na piśmie, a art. 5 rozpatrzymy po otrzymaniu ostatecznej wersji też na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 6; czy są do niego ogólne uwagi bądź pytania? Uwag nie słyszę; art. 6 przyjmujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Chciałam się zapytać pani prezes dlaczego w art. 6 w ust. 1 mówi się o kaucji. Rozumiem, że taka kaucja być musi i że nie może ona przekraczać 12-krotności miesięcznego czynszu za dany lokal.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Ale dlaczego nie zaproponować minimum? Stwierdzenie, że kaucja nie może przekraczać 12-krotności miesięcznego czynszu za dany lokal, to jest jednak trochę za mało. Powinno być zaproponowane minimum. Bo jeden właściciel lokalu ustali kaucję według 3-krotności, inny ustali to inaczej. Ale nie wiadomo jakie ma być minimum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselJanLitynski">Była pani członkiem podkomisji i na jej posiedzeniu powinna pani zadać to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Czy pana przewodniczącego nie interesuje głos posłów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselJanLitynski">Może pani posłanka zabrać głos, ale musi się pani najpierw zgłosić. Jak pani otrzyma głos, to będzie się mogła pani swobodnie wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PoselJanLitynski">Była pani członkiem podkomisji i to pytanie powinna pani zadać na posiedzeniu podkomisji. Obecnie druk ustawy nie jest własnością rządu, ale podkomisji sejmowej. W związku z tym pani pytanie jest skierowane do przewodniczącego podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselMarcinZawila">Mamy zapis o kaucji zabezpieczającej w wysokości 12-krotności miesięcznego czynszu za dany lokal. Dotychczas też obowiązywała taka regulacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Rozumiem, że pan przewodniczący nie jest zainteresowany poznaniem odpowiedzi na tego typu pytania, ale moje koleżanki i koledzy z Klubu Parlamentarnego SLD są tym zainteresowani. W związku z tym zadaję to pytanie na posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Nie ma takiego obowiązku, aby tego rodzaju pytania zadawać tylko i wyłącznie na posiedzeniach podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselJanLitynski">Dlatego też pan przewodniczący podkomisji udzielił odpowiedzi na pani pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoslankaAlicjaMurynowicz">Nie życzę sobie tego rodzaju komentarzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselJanLitynski">Ja również nie życzę sobie tego typu komentarzy, niemniej robimy różne rzeczy, których sobie nie życzymy.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselJanLitynski">Czy są inne uwagi do art. 6? Nie ma; art. 6 uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 7; czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselJerzyJankowski">Mam wątpliwość. Rozumiem, że w tej ustawie chronimy lokatorów, ale tylko częściowo. Ale nie mam propozycji innego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PoselJerzyJankowski">W artykule 6 mówimy, że opłata za mieszkanie składa się z dwóch elementów; z czynszu ustalanego przez właściciela i innych opłat za używanie lokalu. Podwyżki czynszów i tych opłat nie mogą być dokonywane częściej niż co 6 miesięcy i w danym roku nie mogą przekraczać średniorocznego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w minionym roku w stosunku do roku poprzedzającego nie więcej niż o 25%.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PoselJerzyJankowski">Ale opłaty, na które właściciel nie ma wpływu, mogą już być znacznie większe. Czy wobec tego nie powstaje obawa, że suma obciążeń lokatora zawsze przekroczy 25%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselJanLitynski">Czy można panią prezes prosić o wyjaśnienie tej istotnej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W ustawie zdecydowanie przyjęto konstrukcję, która jest konsekwentnie stosowana, że właściciel ma ograniczone możliwości podnoszenia czynszu. Jeśli jednak coś nie zależy od właściciela, to siłą rzeczy nie możemy ograniczać właściciela w możliwościach uiszczenia opłat za jakieś usługi, których cena od niego nie zależy.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Dlatego podwyżki opłat mogą się odbywać bez ograniczeń, które dotyczą tego wszystkiego, co zależy bezpośrednio od właściciela lokalu. Może zatem być tak, że podwyżka ceny jakiś usług świadczonych do lokalu, nie będzie pozostawała w żadnej korelacji z przepisem dotyczącym wielkości 25% wzrostu cen towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Wydaje się to logiczne, bo wspomniane ceny kompletnie nie zależą od właściciela lokalu. A przeważnie lokatorzy korzystają z tych usług. Jeśli właściciel nie mógłby pobrać za te usługi odpowiedniej kwoty od lokatora, to musiałby sam do tego dopłacić. Byłoby to nielogiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Chciałem uspokoić pana posła Jerzego Jankowskiego. Przecież prawie równocześnie rozpatrujemy ustawę o dodatkach mieszkaniowych, która te podwyżki czy obciążenie lokatorów, reguluje. Te dodatkowe koszty ponoszone przez lokatorów, o których jest mowa w art. 7, będą wyrównywane przez system dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Sądzę, że konstrukcja zapisu art. 7 jest poprawna. Przecież, właściciel lokalu nie ma wpływu na to, ile płaci za wywóz śmieci albo za jeden metr kwadratowy powierzchni, którego cena jest ustalana uchwałą rady gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoslankaAnnaFilek">Wnoszę o skreślenie w art. 7 ust. 1 wyrazów "z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela". Mam nadzieję, że tego wniosku nie muszę zgłaszać na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PoslankaAnnaFilek">Uważam, że taki zapis stwarza możliwość nieograniczonych podwyżek i faktycznie znosi ochronę lokatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselJanLitynski">Proponuję przyjęcie wniosku pani posłanki bez zgłoszenia go na piśmie. Ale o tym musicie sami państwo zdecydować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselJerzyJankowski">Nie powinno być wyjątków.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselJerzyJankowski">Poseł Jan Lityński (UW):Niestety, pani posłanko są sprzeciwy wobec pani wniosku, bo przed chwilą przegłosowaliśmy, że wszystkie wnioski muszą być uprzednio zgłoszone na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PoselJerzyJankowski">Czy są jeszcze inne uwagi do art. 7? Nie ma. Może wypowie się pani prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Muszę zareagować na wniosek pani posłanki Anny Filek. Pani  posłanka nie ma racji o tyle, że w słowniczku są wyjaśnione opłaty niezależne od właściciela.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Nie ma możliwości obejścia ustawy za pomocą stosowania niekontrolowanych podwyżek. Bo w słowniczku jest napisane, o które konkretnie opłaty chodzi. W słowniczku jest napisane, że "przez to należy rozumieć opłaty za dostawy do lokalu energii, gazu oraz wody, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz opłaty na pokrycie kosztów awarii nie dających się przewidzieć budynku i jego urządzeń."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselJanLitynski">Dziękuję za wyjaśnienie. Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za wnioskiem pani posłanki Anny Filek za skreśleniem w ust. 1 słów "z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela"? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PoselJanLitynski">Wniosek nie uzyskał poparcia. Możliwy jest wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PoselJanLitynski">Czy są inne uwagi do art. 7? Nie ma; art. 7 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 8. Czy są do niego uwagi? Nie ma; art. 8 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 9. Czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Złożyłem na piśmie propozycję zmiany w tym artykule. Chodzi o dodanie w ust. 1 w zdaniu drugim po wyrazie "Wypowiedzenie" wyrazów "przez właściciela".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselMarcinZawila">Przejmuję tę propozycję. Jest to drobna regulacja, która jest korzystna dla lokatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę przedstawić na piśmie treść ust. 1 po zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselMarcinZawila">Już to zrobiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselJanLitynski">Proszę zatem o przedstawienie treści ust. 1 po zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselMarcinZawila">W art. 9 w ust. 1 w drugim zdaniu po wyrazie "Wypowiedzenie" dodajemy wyrazy "przez właściciela", reszta zapisu tego ustępu pozostaje bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselJanLitynski">Czy są jakieś uwagi do tej zmiany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W poprawkach, które państwo wcześniej otrzymali, również zgłaszam zmianę redakcyjną do ust. 1. Proponuję wyraz "zajmowania" zastąpić wyrazem "używania".</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Podobne wnioski mam do art. 5 ust. 2; aby wyraz "zajmuje" zastąpić wyrazem "używa".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselJanLitynski">Myśmy art. 5 nie przyjęli i będziemy go rozpatrywać później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Cały czas mówię o art. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselJanLitynski">Zanim przejdziemy do głosowania, proszę o zgłoszenie tych zmian na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Ale wszyscy państwo już je dostaliście znacznie wcześniej. Trzy zmiany dotyczą art. 9. Dwie pierwsze odnoszą się do ust. 1 i ust. 2 i polegają na zmianie terminologii; zamiast wyrazu "zajmuje" proponuję słowo "używa". A w ust. 6 proponuję dodać na końcu wyrazy "lub osoba wobec której właściciel ma obowiązek alimentacyjny."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselJanLitynski">Tak nie można pracować. Jeśli pani prezes proponuje takie zmiany, to musimy rozpatrywać ustęp po ustępie. Inaczej się w tych zmianach nie połapiemy. Nie można zgłaszać kilku poprawek o charakterze merytorycznym naraz.  Każda poprawka musi być omówiona osobno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Niniejszym informuję, że jest tam tylko jedna poprawka o charakterze merytorycznym, reszta to poprawki natury redakcyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Mam prośbę do państwa i do pana przewodniczącego, aby zmianę terminologii potraktować, tak jak traktuje się zmiany redakcyjne i w ogóle nad nimi nie dyskutować. Proponuję, jeśli państwo się zgodzicie, przyjąć taką zasadę i już do tego potem nie wracać.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Proszę o przegłosowanie takiej propozycji, bo dzięki temu zdejmiemy ten temat z wokandy.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Natomiast poprawka merytoryczna zaproponowana przez panią prezes jest do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś wyraża sprzeciw wobec propozycji pana posła Kazimierza Szczygielskiego? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselJanLitynski">Wobec tego przyjmujemy jako zasadę proponowane zmiany redakcyjne i więcej do tego nie wracamy.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do ust. 6 art.9. Proszę panią prezes o zreferowanie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W ust. 6 art. 9 proponuję obecny tekst tego ustępu uzupełnić o słowa " lub osoba wobec której właściciel ma obowiązek alimentacyjny." Tak więc cały ustęp miałby brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">"6. Przepisy ust. 3-5 stosuje się, jeżeli w lokalu właściciela ma zamieszkać jego pełnoletni zstępny lub wstępny lub osoba wobec której właściciel ma obowiązek alimentacyjny."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś ma uwagi do tej poprawki, która została państwu dostarczona na piśmie? Uwag nie ma. Jeżeli nikt się nie sprzeciwia, to uznajemy, że poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PoselJanLitynski">Czy są inne uwagi do art. 9? Nie ma; art. 9 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 10; czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Mam propozycję zmian redakcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselJanLitynski">Zgodnie z przegłosowanym wnioskiem pana posła Jerzego Jankowskiego nie ma poprawek redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 11; czy są uwagi? Nie ma; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 12. Czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W art. 12 w ust. 4 proponuję tekst podobny do tego, jaki jest w obecnie obowiązującej ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Proponuję zatem dodać w ust. 4 na końcu wyrazy " chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany."</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Uchwalona przez Sejm niedawno nowelizacja ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych miała właśnie taką treść. Chodzi zatem o ciągłość przepisów na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponuję dodać na końcu ust. 4 wyrazy "chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselJanLitynski">To jest niejasne, pani prezes, bo nie wiadomo, w którym miejscy wstawić te wyrazy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Po tych wszystkich punktach po myślniku proponuję dodać wyrazy, które przed chwilą przedstawiłam. Będzie to zatem dotyczyć wszystkich punktów wyżej wymienionych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselJanLitynski">Nadal jest to niejasne. Czy Biuro Legislacyjne może wyrazić swoją opinię? Jak umieścić wyrazy proponowane przez panią prezes? Gdyby postawić myślnik, to zapis byłby niejasny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Ja tylko proponuję, żeby temu artykułowi nadać treść w jakim on obecnie obowiązuje w ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Chodzi o to, aby ust. 4 brzmiał:</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">"4. Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:". Potem następują trzy punkty, a na końcu po myślniku dodać wyrazy "chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany."</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Dokładnie taki przepis jest w obecnej wersji ustawy o najmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselJanLitynski">Poproszę Biuro Legislacyjne o wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Uważam, że ten zapis jest prawidłowy i jest z powodzeniem stosowany w dotychczasowych przepisach. Zapis ten należy odczytywać w ten sposób:</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">"Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:". Dalej mamy wymienione podmioty i na końcu stawiamy myślnik, po którym następują wyrazy "chyba że osoby te mogą zamieszkiwać w innym lokalu niż dotychczas używany."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselJanLitynski">A więc skreślamy kropkę i dajemy myślnik, po którym następują wyrazy proponowane przez panią prezes. I taki zapis jest prawidłowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Tak, prawidłowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselJanLitynski">Jeżeli nie ma innych uwag do ust. 4, to uznajemy go za przyjęty. Czy do całego art. 12 są uwagi? Nie ma; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 13. Nie ma uwag; art. 13 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 14. Czy są do niego uwagi? Nie ma; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 15. Czy są uwagi? Nie ma; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#PoselJanLitynski">Art. 16. Czy państwo macie do niego uwagi? Nie ma żadnych uwag; art. 16 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 17. Uwag nie słyszę; został przyjęty. W ten sposób skończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 2.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do rozpatrywania rozdziału 3 - Mieszkaniowy zasób gminy.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#PoselJanLitynski">Art. 18; czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PoselPawelBrylowski">Chciałbym zadać pytanie i jeśli odpowiedź będzie dla mnie zadowalająca, to na tym rzecz się skończy. W nowelizującym przepisie dotyczącym art. 12 przyjęliśmy pewną zasadę. Chodzi mi o ust. 6 art. 12, który brzmi:</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PoselPawelBrylowski">"Orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania nakazu opróżnienia lokalu do czasu zawarcia przez gminę umowy najmu lokalu socjalnego."</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PoselPawelBrylowski">Tymczasem w nowelizacji przyjęliśmy już nieco inny zapis. Wstrzymanie wykonania nakazu eksmisji do czasu zawarcia umowy spowoduje, że w ogóle nie będzie żadnej eksmisji.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PoselPawelBrylowski">Dlatego bardzo bym prosił o powrót do tekstu już przyjętego. O ile pamiętam, to na posiedzeniu podkomisji kwestię tę pominięto z jakiegoś powodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselJanLitynski">Prosimy zatem o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Rzeczywiście, kwestia ta umknęła mojej uwadze. Sprawa ta była dyskutowana przy pilnej ustawie o najmie i nastąpiła zmiana zapisu. O ile pamiętam wyrazy "do czasu zawarcia umowy" zastąpiono słowami " do czasu złożenia oferty". Zaraz odszukam ten znowelizowany zapis w ustawie o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Obecnie w ustawie o najmie jest zapis "do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego".</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Taki też powinien znaleźć się zapis w omawianej dzisiaj ustawie o ochronie praw lokatorów, aby były one jednakowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselJanLitynski">W tej sytuacji powrócimy do art. 12 i przyjmiemy poprawki, ale jeśli zostaną zgłoszone odpowiednie wnioski na piśmie. Jeśli się państwo zgadzacie, to uważamy, że nastąpiła reasumpcja jego przyjęcia i art. 12 przyjmiemy w poprawionej wersji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselTadeuszBilinski">Sądzę, że to jest zbyteczne. Rozpatrując projekt ustawy o zmianie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych zamierzaliśmy przyjąć całkowicie dorobek podkomisji w zakresie art. 12. W czasie dyskusji okazało się nieodzowne  wprowadzenie dodatkowej zmiany. Był to wniosek pana posła Pawła Bryłowskiego.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PoselTadeuszBilinski">Przyjęliśmy zatem i wprowadziliśmy do ustawy, nowe, nieznacznie zmienione rozwiązanie, które zostało zapisane w omawianej dzisiaj ustawie.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PoselTadeuszBilinski">Proponuję jednoznaczny wniosek, aby zapis art. 12 odpowiadał dokładnie treści art. 12 ustawy o zmianie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselJanLitynski">Czy w tej sprawie są uwagi? Jeśli nie, to przyjmujemy wniosek pana posła Tadeusza Bilińskiego, że wprowadzamy zapis art. 12 w takim brzmieniu, jak go przedstawił pan poseł Paweł Bryłowski.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PoselJanLitynski">Czy jest zgoda na takie rozwiązanie? Jest; zatem art. 12 uważamy za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 18. Czy są do niego uwagi? Nie ma; art. 18 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 19. Uwag nie widzę; art. 19 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy artykuły rozdziału 4 - Lokale socjalne.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PoselJanLitynski">Art. 20. Czy do tego artykułu są uwagi? Nie widzę; art. 20 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 21. Nie ma uwag; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#PoselJanLitynski">Art. 22; czy są do niego uwagi? Nie ma; artykuł 22 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 23. Czy państwo macie do niego uwagi? Nie ma uwag; art. 23 został pzyjęty.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 5 - Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-156.10" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 24. Zgłasza się pan doktor Fryderyk Zoll.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Ten przepis uważam za niekonstytucyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJanLitynski">O którym przepisie pan mówi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">O zapisie art. 24 ust. 1 mówiący o zmianach w Kodeksie cywilnym. Chodzi o dodanie do tego kodeksu brzmienia art. 343 ze znaczkiem 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselJanLitynski">To jest art. 24, zmiana 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przepis ten wprowadza rozwiązania, które nazywam prawem zajazdu. Chodzi o mechanizm samopomocy, w którym kontrola spełnienia przesłanek wprowadzenia siebie samego z powrotem do lokalu ma być rozstrzygnięta przez straż gminną lub miejską.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Trudno ustalić, jakie przesłanki ta straż miejska miałaby badać, w jaki sposób miałaby rozstrzygać, czy zostały zachowane przesłanki tego przepisu. Jest to zatem prawo omijania orzeczeń sądowych tak daleko sformułowane, że jest to odebranie prawa do sądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselJanLitynski">Czy w tej sprawie ktoś chciałby zabrać głos lub ewentualnie przejąć propozycję pana doktora Fryderyka Zolla? Nie wiem jednak do czego prowadzi pana wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Proponuję skreślenie punktu 1 lub ewentualnie zastąpienie go innym tekstem. który przedstawiłem na piśmie w ogólnym odesłaniu, że do ochrony władania lokalem stosuje się przepisy o ochronie posiadania.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">To jest odbicie sporu w doktrynie prawa cywilnego czy można posiadać lokal. Ten przepis przesądza taką kwestię.  Natomiast prawa zajazdu nie jest dopuszczalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselJanLitynski">Dostaliśmy na piśmie wniosek pana doktora Fryderyka Zolla dotyczący art. 24. Czy ktoś z posłów przejmuje ten wniosek? Czy ktoś chciałby się w tej sprawie wypowiedzieć? Czy przedstawiciel rządu mógłby się odnieść do propozycji pana doktora? Czy pani prezes ma jakąś opinię na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Od początku nie zgadzamy się z panem doktorem Zollem w ocenie tej sytuacji dlatego, że ten przepis dotyczy faktu, że ktoś komuś zajął lokal. Po prostu ktoś przychodzi do domu i zastaje w nim intruza. I nic mu nie może zrobić, tylko musi skierować sprawę do sądu.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">To nam się od początku nie podobało. Uważamy, że należy wprowadzić przepisy, z których wynika, że właściciel może usunąć intruza z mieszkania niekoniecznie na drodze sądowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselJerzyJankowski">Myślę, że mówimy o dwóch różnych sprawach. Pani prezes mówi o sytuacji, kiedy intruz zajął mi mieszkanie. Ale wtedy nie jest mi potrzebny policjant ani strażnik miejski, sam go z domu usunę.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselJerzyJankowski">Ale ten zapis, jak sądzę, mówi o czymś innym. Mówi, że mieszkanie jest wolne w sensie prawnym i że ktoś je zajął bez przydziału.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselJerzyJankowski">Jeśli jednak zapis jest niekonstytucyjny, to nie możemy go przyjmować. Kłóci się to z jakąkolwiek logiką tworzenia przez nas prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselJanLitynski">Zwracam uwagę, że na szczęście nie jesteśmy władni do oceny konstytucji. Na tym polega różnica zdań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Obecnie w Kodeksie cywilnym jest przepis, który reguluje zakres tak zwanej dozwolonej samopomocy. Mówi o tym przepis art. 343, ust. 2, który mówi tak: "Posiadacz nieruchomości może niezwłocznie po samowolnym naruszeniu posiadania przywrócić własnym działaniem stan poprzedni. Nie wolno mu jednak przy tym stosować przemocy względem osób..."</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">To jest regulacja obecnego Kodeksu cywilnego. Natomiast w projekcie wprowadza się bardzo daleko idące rozszerzenie prawa. Wyobraźmy sobie taką sytuację: jest jakaś osoba, która gdzieś zamieszkuje. Ja przychodzę i mówię - to jest mój lokal. Przychodzi policjant, który ma coś badać. Albo jest to zupełnie nieefektywne, albo policjant ma rozstrzygnąć, czy ta osoba była posiadaczem lokalu i czy minął termin i jakie ma być rozstrzygnięcie.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">Tak sformułowany przepis, moim zdaniem, narusza podstawową zasadę porządku prawnego, że takie konflikty może jedynie rozstrzygać sąd i na podstawie tytułu egzekucyjnego. Przepis regulujący w Kodeksie cywilnym zakres dopuszczalnej samoobrony jest maksymalnym obejściem wyłącznej drogi sądowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselJanLitynski">Jeszcze tylko zabierze głos drugi nasz ekspert i przejdziemy do podejmowania decyzji, bo wniosek pana doktora Fryderyka Zolla został przejęty przez jednego z posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Popieram w całości wywód pana doktora Fryderyka Zolla. Ten przepis art. 24 zmiana 1 jest absolutnie niekonstytucyjny. Chcę jednak powiedzieć, że trzeba szukać jakiegoś rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Padło tutaj stwierdzenie o naruszeniu posiadania. Gdyby sprawy z naruszenia posiadania można było rozpatrywać w trybie uproszczonym i wprowadzić taką możliwość do Kodeksu postępowania cywilnego, to uważam, że byłaby wtedy sytuacja zgodna z prawem, a jednocześnie umożliwiająca jak najszybsze opróżnienie lokalu zajętego przez intruza, który naruszył prawo. Takie rozwiązanie byłoby wtedy prawnie uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Jeszcze raz podkreślam, że chodzi o uproszczone postępowanie w sprawie naruszenia posiadania. W sądach wniosek w sprawie naruszonego posiadania ma być rozpatrywany bezzwłocznie i natychmiast. Praktyka wykazuje jednak zupełnie co innego. Stąd byłby potrzebny jakiś rygor o interwencji sądu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselJanLitynski">Czy są może jakieś inne wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselTadeuszBilinski">W obowiązującej ustawie w art. 18 jest zapis: "W razie samowolnego zajęcia lokalu, ten, którego prawo zostało naruszone, może dokonać usunięcia sprawcy działając z pomocą policji lub straży gminnej."</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PoselTadeuszBilinski">Uważano jednak, że ten zapis nie jest trafnie zawarty w tej ustawie, a powinien się znaleźć w Kodeksie cywilnym, podobnie jak inne rozwiązania kodeksowe zawarte w tej ustawie. Dlatego w tym duchu został sformułowany nowy zapis, który miał już zaleźć się w Kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PoselTadeuszBilinski">Przepis taki chroniący właściciela lokalu przed samowolnym zajęciem, musi być, pozostaje tylko sprawa, jak to rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PoselTadeuszBilinski">Rząd proponuje zapis, który uzyska akceptację podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselPawelBrylowski">W ślad za tym, o czym mówił pan poseł Tadeusz Biliński, chciałem zwrócić uwagę na jedną różnicę między zapisami. Otóż w dotychczasowym przepisie jest mowa o skorzystaniu z pomoc policji, a w proponowanym zapisie dodaje się jeszcze straż miejską. Natomiast w naszej propozycji jest mowa o przemocy.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PoselPawelBrylowski">Brzmi to jakoś nie bardzo cywilistycznie, bo zdaje się, że chodzi jedynie o pomoc, która może przybrać formę zastosowania siły, a nie przemocy, ale wcale nie musi. Jeśli już zgodzimy się na taki zapis, którego niekonstytucyjności wcześniej nie kwestionowano, to nie wiem, czy słowo "przemoc" nie budzi grozę.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PoselPawelBrylowski">Nowy zapis mógłby brzmieć: "Jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego wymaga zastosowania siły względem osób, posiadacz wzywa policję albo straż gminną lub miejską."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Trudno dyskutować z prawnikami. Chcę jedynie powiedzieć panu posłowi Pawłowi Bryłowskiemu, że jeśli Kodeks cywilny mówi, że posiadacz lokalu nie może zastosować przemocy, a są do tego właściwe organy, to można z tego skorzystać. Bo np. policja ma prawo użyć przemocy w stosunku do pewnych osób.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Rozumiem, że przywołanie w art. 24 osób, które maja ustawowe upoważnienie do stosowania przemocy, jest próbą ominięcia przepisu kodeksu, abym sam, jako posiadacz, nie wymierzał sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Mam pytanie: czy to jednak nie jest ochrona "agresora"? Bo proszę zauważyć, że mówi się o nim, jako o posiadaczu. Czyli wątpliwość prawna, czy jest się posiadaczem czy nie, jest tutaj rozstrzygnięta. A że jestem posiadaczem w złej wierze, to jest już inna historia. Jeśli jednak jestem pełnym posiadaczem posiadającym tytuł prawny, to stosuję taką normę, jaka jest zapisana w art. 24.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Chcę chronić swoją własność. Tak odczytuję ten zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselJanLitynski">Mam wrażenie, że w tym zapisie nacisk nie jest na słowo "posiadacz", ale na słowo "samowolne". Rozumiem, że wątpliwość pana doktora Fryderyka Zolla wynika z pytania, kto ma oceniać, że jest to samowolne zajęcie lokalu. I w tym leży problem.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PoselJanLitynski">Moim zdaniem konflikt nie będzie występował wtedy, kiedy ktoś wejdzie do cudzego mieszkania, ale wtedy, kiedy będzie go zajmował dłużej, niż wynosił termin wynajmu. Powstaje problem, kto ma oceniać, czy ta osoba pozostaje dłużej w lokalu, niż to wynika z umowy najmu.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PoselJanLitynski">Nie ma więcej uwag, zatem przechodzimy do głosowania poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za przyjęciem poprawki pana doktora Fryderyka Zolla przejętej przez pana posła Jerzego Jankowskiego, aby zmiana 1 art. 24 przyjęła następujące brzmienie: "Do ochrony władania lokalem stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie posiadania. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PoselJanLitynski">Wniosek uzyskał większość, w związku z tym przyjmujemy tę zmianę. Oczywiście, można zgłosić wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PoselJanLitynski">Czy do pozostałych zmian art. 24 są uwagi? Może je po kolei odczytam.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PoselJanLitynski">Czy do zmiany drugiej są uwagi? Nie ma; jest przyjęta. Zmiana trzecia; bez uwag, została przyjęta. Zmiana czwarta; nie ma uwag; przyjęta. Zmiana piąta? Nie ma uwag; została przyjęta. Zmiana 6; też bez uwag; przyjęta. Zmiana siódma. Nie ma do niej uwag; została przyjęta. Zmiana  ósma? Przyjęta. Zmiana dziewiąta? Uwag nie ma; została przyjęta. Zmiana dziesiąta? Nie ma uwag; została przyjęta. Zmiana jedenasta? Nie ma uwag; została przyjęta. Zmiana dwunasta. Bez uwag - została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#PoselJanLitynski">Tak więc cały art. 24 uważamy za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 25; czy są do niego jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponuję do obecnej treści tego artykułu dodać dwa nowe ustępy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselJanLitynski">Dobrze, w takim razie przechodzimy do poszczególnych ustępów art. 25.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PoselJanLitynski">Czy są uwagi do ust. 1? Nie ma. Do ust. 2 też nie ma uwag. Czy są uwagi do ust. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponujemy dwa nowe ustępy. I tak nowy ust. 3 w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">"3. Właściciel, któremu najemca uiszcza czynsz regulowany, nie jest obowiązany wywiązywać się z obowiązków związanych z utrzymaniem lokalu w stanie przydatnym do używania, których koszt wykonania przekracza wpływy z czynszu. Ograniczenie obowiązków nie może czynić lokalu nie przydatnym do używania."</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponujemy także nowy ust. 4 w brzmieniu: "4. Przepisów ust. 3 nie stosuje się, jeżeli wynajmującym jest gmina."</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Takie zapisy wynikają z ostatniego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, z którego jasno wynika, że nie można żądać od właściciela, aby wywiązywał się z obowiązków ponad to, co może uzyskać kiedykolwiek z czynszu za te lokale mieszkalne.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponujemy wyłączenie gminy z tego przepisu, bo w sposób oczywisty ona będzie dopłacać do eksploatacji tych lokali, zwłaszcza socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselJerzyJankowski">Mam wątpliwość, że jeśliby przyjąć ust. 3 w podanym brzmieniu, to by oznaczało, że właściciel działa na swoją niekorzyść. Bo to jest zapis, że jako właściciel domu nie będę dbał o swoją własność. Bo jeśli ktoś mi płaci mniej, niż wynosi utrzymanie domu, to ja mu za karę nie będę utrzymywał domu w dobrym stanie, bo lokator mi za to nie płaci. Moja chałupa się rozleci, a lokator dalej nie będzie płacił.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PoselJerzyJankowski">Co ten przepis ma dać i kogo chroni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Rozumiem, że przepis ten jest po to, aby najemca nie żądał od właściciela lokalu czegoś, co przekracza możliwości właściciela. Ale ustawa Prawo budowlane mówi, że jednak właściciel musi dbać o budynek do granicy życia i zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselKazimierzSzczygielski">Zastanawiam się jednak, czy mimo orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie popadniemy w pewną sprzeczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W proponowanym przepisie znajduje się drugie zdanie mówiące, że "Ograniczenie obowiązków nie może czynić lokalu nieprzydatnym do używania." Tak więc właściciel musi wypełnić obowiązki wynikające z Prawa budowlanego  i innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Proponowany przepis art. 25 powoduje jedynie to, że lokator takiego lokalu, który płaci czynsz regulowany niższy niż koszty eksploatacji, nie może wystąpić do sądu z żądaniem, aby mu właściciel elegancko wykonał w lokalu to wszystko, co on uważa za stosowne, jeżeli to przekracza pewne koszty. I z takim skutecznym roszczeniem taki lokator nie może wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Natomiast właściciel, oczywiście, jest zobowiązany utrzymać lokal w stanie nadającym się do użytku, czyli również spełniającym wymogi określone w Prawie budowlanym. Chodziłoby o to, że ten przepis dotyczy różnych właścicieli, którzy mają najemców płacących czynsze regulowane.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Wysokość czynszu nie zależy od samych właścicieli, bo czynsz regulowany będzie w wysokości nie przekraczającej określonego procenta wartości odtworzeniowej wartości lokalu i może nie pokrywać kosztów eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">W związku z tym uważa się, że jedynie gmina jest takim podmiotem, który stale powinien dopłacać do utrzymania lokali płacących czynsz regulowany, jeżeli najemcy płacą mniej niż koszty eksploatacji. A inni właściciele nie powinni i nie chcą dopłacać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Dla mnie ta poprawka stanowiąca uzupełnienie art. 25, robi wrażenie wytrycha. Polega to na tym, że w zasadzie ten przepis zwalnia właścicieli czy wynajmujących lokal, od obowiązków wynikającego ze zdania ostatniego proponowanego przez panią prezes. Brzmi ono: "Ograniczenie obowiązków nie może czynić lokalu nieprzydatnym do używania."</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Mamy zatem taką sytuację, że w pierwszej części proponowanego zapisu zawarte jest zwolnienie właściciela wynajmującego od obowiązków, które wynikają z Prawa budowlanego i z ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, a w drugiej części lokator, czyli najemca, staje się w tym przypadku bezradny. Bowiem standard tego co oznacza, że coś jest zdolne do używania, a coś nim nie jest, jest rzeczą trudną do zdefiniowania.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Bo czy odcięcie dopływu wody lokatorowi oznacza, że mieszkanie nadaje się do używania, czy też nie? Pomijam inne kwestie związane z tą sprawą, powiem tylko, że jest to przepis, który od razu wskazuje na to, że należy się procesować. Jest to zatem przepis konfliktogenny. Precyzja zdania pierwszego zaprzecza treści zdania drugiego.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">Zawsze bowiem będzie można powiedzieć, że właściciel lokalu nie ma środków na to, aby utrzymać lokal w stanie przydatnym do używania. Tymczasem lokator będzie twierdził coś zupełnie przeciwnego, niż właściciel.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#EkspertmecenasWaldemarLyszczak">W takiej sytuacji nie obejdzie się bez powoływania biegłych sądowych i prowadzenia sprawy sądowej. Dlatego twierdzę, że jest to przepis konfliktogenny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PoselJanLitynski">Mamy już wniosek pana posła Jerzego Jankowskiego o odrzucenie poprawek zgłoszonych przez panią prezes. Czy ktoś z państwa ma zdanie przeciwne wnioskowi pana posła Jankowskiego? Jeśli nie ma zdania przeciwnego, to nie będziemy toczyć dalszej dyskusji o treści art. 25, bo nie ma obrońców proponowanego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PoselJanLitynski">Czy pani prezes chciałaby zabrać głos w obronie swojej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Zupełnie nie zgadzam się z tym, co powiedział pan mecenas Waldemar Łyszczak. Przepis dotyczy wyłącznie zasobów o czynszu regulowanym. Czynsz regulowany będzie obowiązywał do końca 2004 roku, a gminy są spod działania tego przepisu wyłączone.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Wobec tego proponowany przepis w zasadzie dotyczy wyłącznie zasobów Skarbu Państwa i zasobów towarzystw budownictwa społecznego, w których obowiązują inne przepisy. Chodzi zatem o to, aby nie dokładać ponad miarę do utrzymania wspomnianych zasobów. Przypomnę raz jeszcze, że przepis ten działa tylko do końca roku 2004.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WiceprezesEwaBonczakKucharczyk">Jakie jest działanie tego przepisu, to już dokładnie wyjaśniłam. Chodzi więc tylko o to, aby najemca nie miał roszczenia o to, aby czynić mu nakłady w wysokości wyższej, niż możliwe jest uzyskiwanie dochodów z tego budynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś ma wniosek przeciwny do wniosku pana posła Jerzego Jankowskiego o odrzucenie poprawek pani prezes? Są wnioski przeciwne, a zatem musimy przejść do głosowania. Dopuszczę jeszcze do głosu panią posłankę Alicję Murynowicz oraz pana doktora Fryderyka Zolla - i będziemy głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Jestem zdania, że poprawka nie jest dobra. Pogląd, iż przy czynszu regulowanym właściciel lokalu powinien płacić na utrzymanie lokalu tyle, ile może z uwagi na swój przychód, jest zasadny, kiedy chodzi o właścicieli prywatnych zasobów podlegających czynszowi regulowanemu. W tym przypadku przesunięcie tej miary było niekonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">Natomiast chodzi o tę grupę podmiotów, wobec których ustawodawca ma utrzymać czynsz regulowany, bo uważa, że ciążą na nich pewne obowiązki socjalne. Byłaby to sprzeczność, trzeba by wtedy zmienić czynsz regulowany, zamiast wprowadzać regułę proponowaną przez panią prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PoselJanLitynski">Sprawa została wyjaśniona i przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za przyjęciem poprawek zgłoszonych przez panią prezes, dotyczących art. 25 ust. 3 i 4? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że Komisje 5 głosami, przy 9 przeciwnych i braku wstrzymujących się, odrzuciły poprawki do art. 25. Poprawka zatem nie uzyskała większości i może być wniesiona jako wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PoselJanLitynski">Czy są jeszcze uwagi do art. 25? Nie ma; został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PoselJanLitynski">Rozpatrujemy art. 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 43, 43. Czy są do nich uwagi? Nie ma; zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PoselJanLitynski">Przypominam, że jeśli ktoś ma wnioski do przyjętych artykułów, to proszę je składać na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PoselJanLitynski">Wracamy wobec tego do art. 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Przypomnę treść zgłoszonych wcześniej poprawek do art. 5. Proponuję, aby po ust. 4 dodać ust. 5 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">"5. Zakaz, o którym jest mowa w ust. 4 nie dotyczy:</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania tytułu prawnego do lokalu związanego ze stosunkiem pracy od ustania tego stosunku;</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania tytułu prawnego do lokalu zawiązanego w lokalu, w którym właściciel bezpośrednio zamieszkiwał przed rozwiązaniem tego stosunku, od powrotu przez właściciela do tego lokalu i ponownego w nim zamieszkania;</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#EkspertdrFryderykZoll">- uzależnienia ustania tytułu prawnego do lokalu od zakończenia przez lokatora nauki w szkole lub uczelni wyższej."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PoselJanLitynski">Czy pan poseł Jerzy Jankowski chce się wypowiedzieć w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselJerzyJankowski">Jeszcze nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PoselJanLitynski">Czy są jakiej wnioski do zgłoszonej przez pana doktora poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselJozefKorpak">Przepraszam panie przewodniczący, ale po prostu chcielibyśmy się dowiedzieć w którym miejscu jest ta zmiana, bo na dostarczonym nam tekście o tym się nie mówi. Czy chodzi o art.5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Chodzi oczywiście o art. 5, w którym po ustępie 4 proponuję dodanie ust. 5 w przedstawionym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselJanLitynski">Czy jest to już jasne dla posłów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PoselJozefKorpak">Teraz już tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">W stosunku do tekstu dostarczonego na piśmie zaszła zmiana, zamiast słowa "właściciel" jest słowo "wynajmujący".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PoselJanLitynski">Czy państwo zgadzają się na przyjęcie poprawki do art. 5 przedstawionej przez naszego eksperta? Czy państwo zgłaszają inne poprawki do tego artykułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselJerzyJankowski">Nie mam poprawki, ale chciałbym zapytać, czy pan przewodniczący przejął poprawkę pana doktora Fryderyka Zolla? Jeśli tak, to rozumiem, że ust. 1 art. 5 brzmiałby następująco:</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PoselJerzyJankowski">"1. Umowa o odpłatne korzystanie z lokalu może być zawarta na czas nieoznaczony lub na czas oznaczony nie krótszy niż 3 lata, z wyjątkiem najmu lokalu socjalnego."</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PoselJerzyJankowski">Czy tak ma brzmieć ten ustęp? Czy dopisujemy słowa "z wyjątkiem lokalu socjalnego"?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselMarcinZawila">Takiej zmiany Komisje nie przegłosowały, ale myślę, że moglibyśmy do tego wrócić. Taki zapis byłby nawiązaniem do przepisów rozdziału o lokalach socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselJanLitynski">Sprawa została wyjaśniona. Rozumiem, że poprawka do art. 5 została przyjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#EkspertdrFryderykZoll">Jeszcze jedna uwaga; po ustępie 5 powinien nastąpić ust. 6 w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#EkspertdrFryderykZoll">"6. Jeżeli w umowie zastrzeżono warunek, o którym mowa w ust. 4, ustanie tytułu prawnego następuje nie wcześniej, niż w terminie 3 miesięcy od ziszczenia  się warunku."</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselJanLitynski">Czy ktoś z państwa ma uwagi do wniosku przedstawionego przez pana doktora  Fryderyka Zolla? Skoro uwag nie ma, przyjmujemy dodatkowy zapis ust. 6 w art. 5.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PoselJanLitynski">Czy są jeszcze jakieś uwagi lub poprawki do całości ustawy? Nie ma, zatem możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PoselJanLitynski">Kto jest za przyjęciem ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego wraz z poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PoselJanLitynski">Stwierdzam, że Komisje, 22 głosami, przy braku przeciwnych i wstrzymujących się, przyjęły projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#PoselJanLitynski">Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselJerzyJankowski">Proponuję kandydaturę pana posła Marcina Zawiły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselJanLitynski">Jest jedna kandydatura; czy ktoś zgłasza inną? Nie widzę. Wobec tego posłem sprawozdawcą ustawy będzie pan poseł Marcin Zawiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Ja w sprawie wniosków mniejszości. Jeśli ktoś z państwa jeszcze nie złożył wniosku mniejszości, to bardzo proszę to zrobić niezwłocznie do sekretariatu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselJanLitynski">Przypominam, że wnioski mniejszości muszą być zgłoszone na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PoselJanLitynski">Jaki dajemy termin dla Komitetu Integracji Europejskiej na przygotowanie opinii o projekcie ustawy? Wystarczy siedem dni; taki termin przyjmujemy.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PoselJanLitynski">Przechodzimy do rozpatrzenia kolejnego sprawozdania podkomisji o projekcie ustawy. Jest to ustawa o dodatkach mieszkaniowych. Jej druk sejmowy ma numer 1422.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PoselJanLitynski">Jest propozycja zrobienia przerwy w obradach. Ponieważ jednak możemy dysponować Salą Kolumnową tylko do godz. 14, przerwa będzie nieco dłuższa, bo do dnia jutrzejszego. Spotkamy się w dniu jutrzejszym w sali nr 12 godz. 15,15.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#PoselJanLitynski">Czy są uwagi do tej propozycji? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#PoselJanLitynski">Zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>