text_structure.xml 27.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 27)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Michał Seweryński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MichałSeweryński">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MichałSeweryński">Otwieram wspólne posiedzenie senackich Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MichałSeweryński">Jest ono poświęcone ustaleniu, uzgodnieniu tekstu uchwały Senatu w sprawie uwolnienia Nadii Sawczenko.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MichałSeweryński">Witam pana senatora Bogdana Klicha. I chciałbym panu udzielić głosu z prośbą, żeby pan zechciał zaproponować poprawkę, bo mamy sygnały kuluarowe, że jest potrzeba, żebyśmy doprecyzowali ten tekst.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MichałSeweryński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BogdanKlich">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BogdanKlich">Już wczoraj z panem senatorem Martynowskim ustaliliśmy tekst, który prawdopodobnie tylko przez przeoczenie nie został przedłożony wcześniej komisji praw człowieka, tekst nieco inny aniżeli ten w tej chwili projektowany, różniący się jednym sformułowaniem. Mianowicie proponuję – tośmy uzgodnili wczoraj – żeby w akapicie drugim słowa „wydanie wyroku sądowego w sprawie Nadii Sawczenko” zastąpić sformułowaniem „uwolnienie Nadii Sawczenko”. Uważam bowiem, że nie byłoby chyba słuszne, gdyby Senat Rzeczypospolitej Polskiej apelował do władz Federacji Rosyjskiej o to, żeby wydały wyrok na Nadię Sawczenko. Bez względu na to, jaki to będzie wyrok, to jednak nam nie chodzi o wydanie wyroku na bohaterską pilotkę, obywatelkę Ukrainy, tylko o to, żeby została uwolniona. Dlatego proszę o wprowadzenie tej poprawki. Jeszcze raz przypomnę, że chodzi o to, aby słowa „wydanie wyroku sądowego w sprawie” zastąpić słowem „uwolnienie”. Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PiotrZientarski">Ja i pani senator Sztark mamy uwagi. Panie Przewodniczący, jeśli można…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MichałSeweryński">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MichałSeweryński">Pan senator Pociej się zgłasza, a potem pan senator Zientarski.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MichałSeweryński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AleksanderPociej">Ja, Panie Przewodniczący, zabieram głos tylko dlatego, że wypowiadałem się na sali posiedzeń, apelując o to, żeby nic nie zmieniać. Jednak absolutnie uważam, że ta poprawka jak najbardziej zmierza w dobrym kierunku. Rzeczywiście byłaby to wyjątkowa niezręczność – co zobaczyłem, jak sobie to przeczytałem jeszcze raz, spojrzałem na to jeszcze raz – to byłby duży problem. Bo rzeczywiście nie domagamy się wyroku, tylko uwolnienia osoby, co do której uważamy, że w ogóle nie ma prawa być zatrzymana, bo przecież jest chroniona immunitetem, i cała ta sprawa w ogóle nie powinna mieć miejsca. Tak że i ja jak najbardziej popieram zmianę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MichałSeweryński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MichałSeweryński">Pan senator w tej samej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PiotrZientarski">Tak, w tej samej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MichałSeweryński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PiotrZientarski">Oczywiście popieram poprawkę pana senatora Klicha, bo rzeczywiście my nie oczekujemy wydania wyroku, tym bardziej że możemy się nawet spodziewać najczarniejszych scenariuszy w przypadku tego wyroku. Nam chodzi o coś innego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PiotrZientarski">Jeśli chodzi o pierwszy akapit, ja i pani senator proponujemy, żeby, po pierwsze… „Nadia Sawczenko jest więźniem politycznym, porwanym na terytorium Ukrainy i przetrzymywanym od półtora roku, bez wyroku”… No tak…</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#GrażynaSztark">No mów…</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PiotrZientarski">No, wiadomo, że bez wyroku. My byśmy proponowali: przetrzymywana od półtora roku w więzieniu przez władze pod bezprawnym zarzutem. Bo chyba to jest istota rzeczy, że my jesteśmy oburzeni, że nie ma podstaw prawnych do przetrzymywania tej osoby, przetrzymywania pod bezprawnym zarzutem przez władze Federacji Rosyjskiej. I dalej oczywiście to, co jest zmienione.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PiotrZientarski">A potem: „Senat przyłącza się do tych protestów i apeluje do władz Federacji Rosyjskiej o natychmiastowe uwolnienie”… To skoro tam „uwolnienie”, to może tu „zwolnienie”, żeby nie powtarzać tych samych słów? Bo w poprawce pana senatora Klicha jest „uwolnienie”, tak? No to proponuję, żeby tu było „o natychmiastowe zwolnienie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MichałSeweryński">Pan senator Gogacz. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#StanisławGogacz">Jeżeli chodzi o akapit drugi, to w akapicie drugim ostatnie zdanie mówi: „przeciwko któremu protestują parlamentarzyści ukraińscy”. Wynikałoby z tego, że tylko parlamentarzyści ukraińscy protestują. Ja wiem, że można mówić, że tylko i aż. Ale w przedostatnim akapicie mówi się o tym, że my przyłączamy się do tych protestów, czyli jednak wydaje się, że wiele ośrodków opinii publicznej na świecie protestuje…</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AleksanderPociej">Nawet Rada Europy.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#StanisławGogacz">Właśnie.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#GrażynaSztark">Możemy napisać: całego świata.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#StanisławGogacz">Więc wydaje się, że powinniśmy zmodyfikować właśnie to stwierdzenie: „przeciwko któremu protestują parlamentarzyści ukraińscy”. Być może ono powinno być…</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#GrażynaSztark">Może „przedstawiciele wolnego świata”?</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#MichałSeweryński">Może dodać jeszcze „oraz”?</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PiotrZientarski">Tak, „oraz”…</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#MichałSeweryński">„Oraz przedstawiciele wolnego świata”?</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#GrażynaSztark">Tak.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#PiotrZientarski">Może „oraz organizacje chroniące”…</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#GrażynaSztark">Nie, nie organizacje…</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#StanisławGogacz">Ale „przedstawiciele wolnego świata”… To w tym się zawiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MichałSeweryński">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów…</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MichałSeweryński">Pan senator Borowski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekBorowski">Redagowanie uchwał na sali jest moim ulubionym zajęciem. Ja do końca nie wiem…</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Gloszsali">…o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MarekBorowski">Nie, o co chodzi, wiem. Do końca nie wiem, gdzie senator Klich tę poprawkę wprowadził, bo ja w tytule mam: w sprawie uwolnienia Nadii Sawczenko. To w którym miejscu to jest?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MichałSeweryński">Ja powiem, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#MarekBorowski">A, tu. Czyli uwolnienie…</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#MichałSeweryński">Początek drugiego akapitu.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#MarekBorowski">Byłoby: „Uwolnienie Nadii Sawczenko jest ciągle odkładane w czasie”, tak? Czy jak to…</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#Gloszsali">Tak.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#MarekBorowski">„Co zagraża jej życiu”… itd. Dobrze. To wobec tego to jest okej.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#MarekBorowski">A jeżeli chodzi o ten pierwszy akapit, to pan senator tak zaproponował, a ja zaproponuję inaczej, mianowicie: „Nadia Sawczenko jest więźniem politycznym, porwanym na terytorium Ukrainy i bezprawnie przetrzymywanym w więzieniu od ponad półtora roku przez władze Federacji Rosyjskiej”.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Gloszsali">Bardzo ładnie.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#MarekBorowski">No dobrze.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#MarekBorowski">A w drugim akapicie na końcu, niezależnie od tego, co tu przed chwilą zostało zaproponowane, jest niedobra stylistyka. Mianowicie jest tam: „przeciwko któremu protestują”. Ale powinno być nie „przeciwko któremu”, bo wtedy to dotyczyłoby słowa „człowieka”, które jest chwilę przedtem, tylko „przeciwko czemu”.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#GrażynaSztark">Tak, „przeciwko czemu”.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#MarekBorowski">Więcej grzechów nie dostrzegłem.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#Gloszsali">Na razie.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#MarekBorowski">Zobaczymy, jak sytuacja się rozwinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MichałSeweryński">Panie i Panowie Senatorowie, proszę pozwolić, że przeczytam, jaki jest stan rzeczy w tej chwili. Nie ucinam dyskusji, ale przeczytam, jakie są propozycje, jaki jest ten tekst po uwzględnieniu zgłoszonych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MichałSeweryński">Czytam: „Nadia Sawczenko – wstępu, tytułu nie czytam, bo do niego nikt zmian nie proponował – jest więźniem politycznym, porwanym na terytorium Ukrainy i bezprawnie przetrzymywanym w więzieniu od ponad półtora roku przez władze Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MichałSeweryński">Uwolnienie Nadii Sawczenko jest ciągle odkładane w czasie, co zagraża jej życiu, ponieważ w proteście przeciw bezprawiu ukraińska deputowana prowadzi głodówkę. Przetrzymywanie Nadii Sawczenko w więzieniu jest rażącym naruszaniem podstawowych wolności i praw człowieka, przeciwko czemu – i tu proponuję formułę kompromisową – podnoszone są powszechne protesty”. Czy to pogodzi państwa, odda państwa intencje? „Powszechne protesty”, bo jak powiemy, że cały postępowy świat, to brzmi to może nadmiernie pompatycznie. Są powszechne protesty, zewsząd płynące i to oddaje istotę rzeczy, no, nie wchodzimy w szczegóły.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MichałSeweryński">Do następnych paragrafów nie były proponowane zmiany.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MichałSeweryński">Czy jeszcze mają państwo jakieś inne propozycje zmian?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#GrażynaSztark">W ostatnim akapicie zamiast „uwolnienie” dać „zwolnienie”, żeby nie było dwa razy tego „uwolnienia”. W przedostatnim akapicie: „Senat Rzeczypospolitej”…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MichałSeweryński">Czytam tekst jeszcze raz, po wszystkich poprawkach. Proszę państwa, proszę o uwagę, żebyśmy się nie zbierali jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MichałSeweryński">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia – dzisiejszego, prawda? – w sprawie uwolnienia Nadii Sawczenko – deputowanej do Rady Najwyższej Ukrainy oraz członkini Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MichałSeweryński">Nadia Sawczenko jest więźniem politycznym, porwanym na terytorium Ukrainy i bezprawnie przetrzymywanym w więzieniu od ponad półtora roku przez władze Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MichałSeweryński">Uwolnienie Nadii Sawczenko jest ciągle odkładane w czasie, co zagraża jej życiu, ponieważ w proteście przeciw bezprawiu ukraińska deputowana prowadzi głodówkę. Przetrzymywanie Nadii Sawczenko w więzieniu jest rażącym naruszaniem podstawowych wolności i praw człowieka, przeciwko czemu podnoszone są powszechne protesty.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MichałSeweryński">Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyłącza się do tych protestów i apeluje do władz Federacji Rosyjskiej o natychmiastowe zwolnienie Nadii Sawczenko”.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#GrażynaSztark">Tak.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PiotrZientarski">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#MichałSeweryński">„Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym”…</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#MichałSeweryński">Nie ma uwag?</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PiotrZientarski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#GrażynaSztark">Nie, są jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#MichałSeweryński">Pan senator Cichoń. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ZbigniewCichoń">Ja mam małą uwagę. Proponowałbym zastąpienie słów „rażącym naruszeniem” słowami „rażącym pogwałceniem” jako mówiącymi o szczególnie kwalifikowanej postaci naruszenia prawa. To nam tak troszeczkę podniesie wydźwięk…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MichałSeweryński">Ma to bardzo mocny wydźwięk, ale moim zdaniem – powiem dyskusyjnie – przesadny, bo pogwałcenie ma charakter rażący. To jest nadmiar tych takich epitetów, prawda? To są tzw. kwantyfikatory wielkie i w zdaniu, jak mnie uczono, powinien występować jeden.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#GrażynaSztark">Tak, to prawda.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#MichałSeweryński">Chyba dostatecznie wymowna jest nasza…</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PiotrZientarski">Dostatecznie.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#MichałSeweryński">…myśl.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PiotrZientarski">Popieramy.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#MichałSeweryński">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JerzyCzerwiński">Panie Przewodniczący, my przeszliśmy od razu do tekstu, tzn. do analizy tekstu i jego cyzelowania, a ja mam pytanie. Ten tekst jest, jak rozumiem, autorstwa komisji praw człowieka. A co legło u podstaw wystąpienia z tym tekstem? Ja jestem świeżym parlamentarzystą, jeśli chodzi o Senat. Chcę też zapytać, czy wcześniej w podobnych przypadkach, np. także tych, które miały miejsce na Ukrainie, były wystosowywane takie uchwały i rezolucje. Pytanie jest po prostu takie: dlaczego ten tekst akurat teraz się pojawia u nas i czy Senat wcześniej, w poprzednich kadencjach, bo jasne, że w tej nie, występował z takimi apelami i rezolucjami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MichałSeweryński">Panie Senatorze, zadał pan 2 pytania. Na drugie pytanie nie potrafię odpowiedzieć, tak daleko wstecz nie sięgam pamięcią.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MichałSeweryński">Na pierwsze odpowiadam następująco. Tekst uchwały został… przepraszam, nie tekst uchwały, tylko skierowane w tej sprawie pismo od ambasadora Ukrainy do marszałka Senatu Polski zostało przez marszałka skierowane do komisji praw człowieka w celu zaopiniowania. Opinia komisji praw człowieka była taka, że powinniśmy wystąpić z projektem uchwały. I dlatego nad tym projektem w tej chwili obradujemy.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MichałSeweryński">Senator Klich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanKlich">Odniosę się do pierwszego pytania pana senatora. To właśnie Senat poprzedniej kadencji był tą instytucją publiczną w Polsce, która jako pierwsza zareagowała na Majdan, na wydarzenia na Majdanie. Tuż po pacyfikacji przez siły porządkowe prezydenta Janukowycza studentów na Majdanie w listopadzie 2014 r. Komisja Spraw Zagranicznych przyjęła uchwałę w tej sprawie, nie cały Senat, ale Komisja Spraw Zagranicznych. Poczytujemy sobie za powód do dumy to, że jako pierwsza polska instytucja państwowa zareagowaliśmy w słusznej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MichałSeweryński">Panie i panowie senatorowie mają jeszcze jakieś uwagi?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MichałSeweryński">Pan senator. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyCzerwiński">Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JerzyCzerwiński">W związku z odpowiedzią pana przewodniczącego nasuwa się następne pytanie. Rozumiem, że inicjatorem był jak gdyby ambasador Ukrainy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MichałSeweryński">Przepraszam, Panie Senatorze. Nie ambasador. Marszałek Senatu przesłał do komisji pismo, ale załączony był list ambasadora.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JerzyCzerwiński">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JerzyCzerwiński">Pytanie jest takie: czy w jakikolwiek sposób konsultowaliśmy się wcześniej, komisja czy też osoby, które przedłożyły ten projekt, z Ministerstwem Spraw Zagranicznych w zakresie treści tej uchwały?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MichałSeweryński">Panie Senatorze, pozwolę sobie panu odpowiedzieć – ale być może państwo senatorowie chcieliby również w tej sprawie się wypowiedzieć – że Senat nie musi pytać żadnego ministerstwa w żadnej sprawie, w której chciałby podjąć uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MichałSeweryński">Czy panie senator i panowie senatorowie chcieliby jeszcze…</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MichałSeweryński">Pan senator Żaryn.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MichałSeweryński">W tej sprawie, czy w ogóle w innej?</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JanŻaryn">Tak, w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#MichałSeweryński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanŻaryn">Bo nie do końca wiem, jakie są intencje tych pytań, Panie Senatorze. Ale jeżeli intencją jest to, żebyśmy jako Senat honorowali nie tylko ten jeden przypadek, ale również inne przypadki gwałtów na świecie, to jestem jak najbardziej za tym i można byłoby wręcz wyczulić nas na to. Ale to proszę powiedzieć to wprost, bo nie ma co tego, że tak powiem, owijać w bawełnę, tylko trzeba powiedzieć to wprost. Jeżeli powinniśmy jako Senat być coraz bardziej wyczuleni na fakt pogwałcenia podstawowych praw osoby ludzkiej, a jest to jeden z takich przykładów, to chcemy w to wchodzić jako Izba wyższa suwerennego państwa i piętnować takie zachowania niezależnie od tego, czy gwałcącą stroną jest Rosja, czy jakiekolwiek inne państwo. Rozumiem, że intencją jest właśnie reagowanie państwa polskiego, jako państwa, które ma w swoim katalogu wartości bardzo ważną wartość, czyli poszanowanie wolności człowieka, bo taką mamy tradycję i w związku z tym reagujemy na przypadki gwałtu. I bardzo bym był ucieszony jako senator, gdyby się okazało, że jesteśmy w zasadzie wszyscy zgodni, że mając swoje indywidualne wrażliwości, wprowadzamy tego typu uchwały pod nasz wspólny osąd. Pierwsza taka uchwała, która dzisiaj się kojarzy, to np. uchwała dotycząca mordów na chrześcijanach, które są dokonywane w świecie islamskim. Nie widzę powodu, żebyśmy też w tej sprawie nie zabrali głosu.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JanŻaryn">Takich wrażliwości, które my indywidualnie mamy, jest bardzo dużo i jest bardzo duża zachęta z naszej strony, jak rozumiem, żeby właśnie do komisji praw człowieka i petycji, szczególnie do tej, wprowadzać, tego typu tematy. Ja rozumiem, że to nie jest w związku z tym uchwała polityczna czy wprowadzana w kontekście polskiej polityki zagranicznej, tylko w kontekście wielkiego polskiego doświadczenia ochrony wartości wolności osoby ludzkiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MichałSeweryński">Pan senator Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarekBorowski">Przede wszystkim nie do końca podzielam wyrażony tu przed chwilą pogląd pana przewodniczącego, że Senat nie musi się konsultować z żadnym resortem. Generalnie tak, ale jeśli chodzi o tego rodzaju uchwały, które dotyczą pośrednio, bezpośrednio stosunków z innymi krajami, to może wystąpić taka potrzeba. Mówię: może wystąpić. I jeśli któryś z senatorów uważa, że taka konsultacja jest potrzebna, to powinien to uzasadnić. Ja akurat w przypadku sprawy Nadii Sawczenko nie widzę powodów do takiej konsultacji, nie widzę uzasadnienia. Linia polskiej polityki zagranicznej w tej sprawie jest jasna i znana. W związku z tym tutaj takich obaw nie ma. Ale podkreślam: mogą być tego rodzaju uchwały, które mogą wzbudzić taką dyskusję, i wtedy bym tej konsultacji z góry nie wykluczał.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MarekBorowski">A jeżeli chodzi o nasze angażowanie się uchwałami w różnego rodzaju konflikty czy wydarzenia tragiczne, czy zbrodnicze na ternie świata, to trzeba tutaj zachować szlachetną zasadę wstrzemięźliwości. Świat dzisiejszy jest taki, że codziennie dzieją się rzeczy okrutne i straszne, i chyba wszyscy rozumiemy, że nie jesteśmy w stanie podejmować uchwał w każdej z takich spraw. Tak więc musimy się ograniczać w tym względzie, i to przede wszystkim do własnego kręgu kulturowego, dlatego że jeżeli w naszym kręgu kulturowym dokonywane są tak drastyczne naruszenia prawa, które powinniśmy wspólnie wyznawać, to oczywiście ta reakcja powinna być. Jeśli chodzi o inne kwestie, to oczywiście też może się zdarzyć, jak np. w tej sprawie, o której mówił tutaj przed chwilą pan senator Żaryn… Może się mylę, ale o ile pamiętam, chyba w poprzedniej kadencji podejmowaliśmy jakąś uchwałę w tej sprawie. Czyli takie wydarzenia o charakterze ludobójczym, powiedzmy sobie, oczywiście powinny zwracać naszą uwagę. Ale poza tym powinniśmy być dość wstrzemięźliwi, bo inaczej, mówiąc szczerze, nic innego byśmy nie robili. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MichałSeweryński">Pan senator Pociej. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AleksanderPociej">Popierając w całej rozciągłości zdanie pana senatora Borowskiego, chciałbym dodać, że sprawa Nadii Sawczenko o tyle jest bardzo specyficzna, że ona jest członkinią czegoś, co jest emanacją naszych parlamentów narodowych, tzn. Rady Europy. I jest tutaj jednak wyczuwalne oburzenie. Ja właśnie byłem na posiedzeniach komisji Rady Europy i tam kwestia Nadii Sawczenko podnoszona jest przez parlamentarzystów całej Europy. I jest ona również jednym z powodów odsunięcia Rosji od praw związanych z członkostwem w Radzie Europy.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#AleksanderPociej">Stąd podzielając wcześniejsze obawy, żebyśmy nie pakowali się w każdy konflikt… Bo nie wyobrażam sobie jednak, żebyśmy jako członkowie komisji praw człowieka np. potępiali Stany Zjednoczone za Guantanamo. Nie sądzę, aby tutaj taka inicjatywa została przywitana z radością, a można by było na ten temat dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#Gloszsali">Sami musielibyśmy…</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#AleksanderPociej">Więc tyle tylko w sprawie poparcia tego, co mówił pan senator Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MichałSeweryński">Panie i Panowie Senatorowie, czy ktoś jeszcze chce zabrać głos? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MichałSeweryński">Przeczytam raz jeszcze ostateczny tekst po licznych poprawkach i potem poddam go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MichałSeweryński">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uwolnienia Nadii Sawczenko – deputowanej do Rady Najwyższej Ukrainy oraz członkini Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#MichałSeweryński">Nadia Sawczenko jest więźniem politycznym, porwanym na terenie Ukrainy i od ponad półtora roku bezprawnie przetrzymywanym przez władze Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#MichałSeweryński">Uwolnienie Nadii Sawczenko jest ciągle odkładane w czasie, co zagraża jej życiu, ponieważ w proteście przeciw bezprawiu ukraińska deputowana prowadzi głodówkę. Przetrzymywanie Nadii Sawczenko w więzieniu jest rażącym naruszaniem podstawowych wolności i praw człowieka, przeciwko czemu podnoszone są powszechne protesty.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#MichałSeweryński">Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyłącza się do tych protestów i apeluje do władz Federacji Rosyjskiej o natychmiastowe zwolnienie Nadii Sawczenko.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#MichałSeweryński">Uchwała podlega ogłoszeniu”… itd.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#MichałSeweryński">Kto z państwa, pań i panów, senatorów jest za przyjęciem przez połączone komisje takiej właśnie uchwały?</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(12)</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#MichałSeweryński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#komentarz">(0)</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#MichałSeweryński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(1)</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#MichałSeweryński">Stwierdzam, że uchwała została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#MichałSeweryński">Musimy jeszcze tylko wyznaczyć sprawozdawcę tej uchwały na posiedzeniu plenarnym.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#MichałSeweryński">Kto z państwa, pań i panów, senatorów zgłasza się na sprawozdawcę? Widzę, że zgłasza się pan senator Mamątow.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#MichałSeweryński">Czy państwo senatorowie uważają, że powinniśmy szukać innego kandydata, czy przyjmujemy tę kandydaturę?</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#Gloszsali">Przyjmujemy.</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#MichałSeweryński">Skoro tak, to pan senator Mamątow będzie przedstawiał sprawozdanie w sprawie tej uchwały na posiedzeniu plenarnym.</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#MichałSeweryński">Zamykam posiedzenie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#MichałSeweryński">Dziękuję paniom i panom senatorom za obecność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 52)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>