PPC / ppc

text_structure.xml 731 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 5135 5136 5137 5138 5139 5140 5141 5142 5143 5144 5145 5146 5147 5148 5149 5150 5151 5152 5153 5154 5155 5156 5157 5158 5159 5160 5161 5162 5163 5164 5165 5166 5167 5168 5169 5170 5171 5172 5173 5174 5175 5176 5177 5178 5179 5180 5181 5182 5183 5184 5185 5186 5187 5188 5189 5190 5191 5192 5193 5194 5195 5196 5197 5198 5199 5200 5201 5202 5203 5204 5205 5206 5207 5208 5209 5210 5211 5212 5213 5214 5215 5216 5217 5218 5219 5220 5221 5222 5223 5224 5225 5226 5227 5228 5229 5230 5231 5232 5233 5234 5235 5236 5237 5238 5239 5240 5241 5242 5243 5244 5245 5246 5247 5248 5249 5250 5251 5252 5253 5254 5255 5256 5257 5258 5259 5260 5261 5262 5263 5264 5265 5266 5267 5268 5269 5270 5271 5272 5273 5274 5275 5276 5277 5278 5279 5280 5281 5282 5283 5284 5285 5286 5287 5288 5289 5290 5291 5292 5293 5294 5295 5296 5297 5298 5299 5300 5301 5302 5303 5304 5305 5306 5307 5308 5309 5310 5311 5312 5313 5314 5315 5316 5317 5318 5319 5320 5321 5322 5323 5324 5325 5326 5327 5328 5329 5330 5331 5332 5333 5334 5335 5336 5337 5338 5339 5340 5341 5342 5343 5344 5345 5346 5347 5348 5349 5350 5351 5352 5353 5354 5355 5356 5357 5358 5359 5360 5361 5362 5363 5364 5365 5366 5367 5368 5369 5370 5371 5372 5373 5374 5375 5376 5377 5378 5379 5380 5381 5382 5383 5384 5385 5386 5387 5388 5389 5390 5391 5392 5393 5394 5395 5396 5397 5398 5399 5400 5401 5402 5403 5404 5405 5406 5407 5408 5409 5410 5411 5412 5413 5414 5415 5416 5417 5418 5419 5420 5421 5422 5423 5424 5425 5426 5427 5428 5429 5430 5431 5432 5433 5434 5435 5436 5437 5438 5439 5440 5441 5442 5443 5444 5445 5446 5447 5448 5449 5450 5451 5452 5453 5454 5455 5456 5457 5458 5459 5460 5461 5462 5463 5464 5465 5466 5467 5468 5469 5470 5471 5472 5473 5474 5475 5476 5477 5478 5479 5480 5481 5482 5483 5484 5485 5486 5487 5488 5489 5490 5491 5492 5493 5494 5495 5496 5497 5498 5499 5500 5501 5502 5503 5504 5505 5506 5507 5508 5509 5510 5511 5512 5513 5514 5515 5516 5517 5518 5519 5520 5521 5522 5523 5524 5525 5526 5527 5528 5529 5530 5531 5532 5533 5534 5535 5536 5537 5538 5539 5540 5541 5542 5543 5544 5545 5546 5547 5548 5549 5550 5551 5552 5553 5554 5555 5556 5557 5558 5559 5560 5561 5562 5563 5564 5565 5566 5567 5568 5569 5570 5571 5572 5573 5574 5575 5576 5577 5578 5579 5580 5581 5582 5583 5584 5585 5586 5587 5588 5589 5590 5591 5592 5593 5594 5595 5596 5597 5598 5599 5600 5601 5602 5603 5604 5605 5606 5607 5608 5609 5610 5611 5612 5613 5614 5615 5616 5617 5618 5619 5620 5621 5622 5623 5624 5625 5626 5627 5628 5629 5630 5631 5632 5633 5634 5635 5636 5637 5638 5639 5640 5641 5642 5643 5644 5645 5646 5647 5648 5649 5650 5651 5652 5653 5654 5655 5656 5657 5658 5659 5660 5661 5662 5663 5664 5665 5666 5667 5668 5669 5670 5671 5672 5673 5674 5675 5676 5677 5678 5679 5680 5681 5682 5683 5684 5685 5686 5687 5688 5689 5690 5691 5692 5693 5694 5695 5696 5697 5698 5699 5700 5701 5702 5703 5704 5705 5706 5707 5708 5709 5710 5711 5712 5713 5714 5715 5716 5717 5718 5719 5720 5721 5722 5723 5724 5725 5726 5727 5728 5729 5730 5731 5732 5733 5734 5735 5736 5737 5738 5739 5740 5741 5742 5743 5744 5745 5746 5747 5748 5749 5750 5751 5752 5753 5754 5755 5756 5757 5758 5759 5760 5761 5762 5763 5764 5765 5766 5767 5768 5769 5770 5771 5772 5773 5774 5775 5776 5777 5778 5779 5780 5781 5782 5783 5784 5785 5786 5787 5788 5789 5790 5791 5792 5793 5794 5795 5796 5797 5798 5799 5800 5801 5802 5803 5804 5805 5806 5807 5808 5809 5810 5811 5812 5813 5814 5815 5816 5817 5818 5819 5820 5821 5822 5823 5824 5825 5826 5827 5828 5829 5830 5831 5832 5833 5834 5835 5836 5837 5838 5839 5840 5841 5842 5843 5844 5845 5846 5847 5848 5849 5850 5851 5852 5853 5854 5855 5856 5857 5858 5859 5860 5861 5862 5863 5864 5865 5866 5867 5868 5869 5870 5871 5872 5873 5874 5875 5876 5877 5878 5879 5880 5881 5882 5883 5884 5885 5886 5887 5888 5889 5890 5891 5892 5893 5894 5895 5896 5897 5898 5899 5900 5901 5902 5903 5904 5905 5906 5907 5908 5909 5910 5911 5912 5913 5914 5915 5916 5917 5918 5919 5920 5921 5922 5923 5924 5925 5926 5927 5928 5929 5930 5931 5932 5933 5934 5935 5936 5937 5938 5939 5940 5941 5942 5943 5944 5945 5946 5947 5948 5949 5950 5951 5952 5953 5954 5955 5956 5957 5958 5959 5960 5961 5962 5963 5964 5965 5966 5967 5968 5969 5970 5971 5972 5973 5974 5975 5976 5977 5978 5979 5980 5981 5982 5983 5984 5985 5986 5987 5988 5989 5990 5991 5992 5993 5994 5995 5996 5997 5998 5999 6000 6001 6002 6003 6004 6005 6006 6007 6008 6009 6010 6011 6012 6013 6014 6015 6016 6017 6018 6019 6020 6021 6022 6023 6024 6025 6026 6027 6028 6029 6030 6031 6032 6033 6034 6035 6036 6037 6038 6039 6040 6041 6042 6043 6044 6045 6046 6047 6048 6049 6050 6051 6052 6053 6054 6055 6056 6057 6058 6059 6060 6061 6062 6063 6064 6065 6066 6067 6068 6069 6070 6071 6072 6073 6074 6075 6076 6077 6078 6079 6080 6081 6082 6083 6084 6085 6086 6087 6088 6089 6090 6091 6092 6093 6094 6095 6096 6097 6098 6099 6100 6101 6102 6103 6104 6105 6106 6107 6108 6109 6110 6111 6112 6113 6114 6115 6116 6117 6118 6119 6120 6121 6122 6123 6124 6125 6126 6127 6128 6129 6130 6131 6132 6133 6134 6135 6136 6137 6138 6139 6140 6141 6142 6143 6144 6145 6146 6147 6148 6149 6150 6151 6152 6153 6154 6155 6156 6157 6158 6159 6160 6161 6162 6163 6164 6165 6166 6167 6168 6169 6170 6171 6172 6173 6174 6175 6176 6177 6178 6179 6180 6181 6182 6183 6184 6185 6186 6187 6188 6189 6190 6191 6192 6193 6194 6195 6196 6197 6198 6199 6200 6201 6202 6203 6204 6205 6206 6207 6208 6209 6210 6211 6212 6213 6214 6215 6216 6217 6218 6219 6220 6221 6222 6223 6224 6225 6226 6227 6228 6229 6230 6231 6232 6233 6234 6235 6236 6237 6238 6239 6240 6241 6242 6243 6244 6245 6246 6247 6248 6249 6250 6251 6252 6253 6254 6255 6256 6257 6258 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AnnaMilczanowska">Dzień dobry, witamy państwa bardzo serdecznie. Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego. Nasze obrady rozpoczęliśmy 28 listopada. Dzisiaj jest czwartek – 30 listopada.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#AnnaMilczanowska">Porządek dzienny obejmuje: rozpatrzenie poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) i rozpatrzenie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2023). Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie witam na dzisiejszych obradach Komisji przedstawiciela ministra spraw wewnętrznych i administracji wraz ze współpracownikami. Witam pana sędziego Wojciecha Hermelińskiego – przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej, panią minister Beatę Tokaj – szefową Krajowego Biura Wyborczego, przedstawiciela rzecznika praw obywatelskich, przedstawicieli organizacji samorządowych, pozarządowych oraz innych gości. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, w drodze wyjątku, na prośbę przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej pana Wojciecha Hermelińskiego udzielam mu głosu. Pan przewodniczący nie był obecny na wtorkowym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#AnnaMilczanowska">Następnie przejdziemy do szczegółowego rozpatrywania projektu ustawy z druku nr 2001. Bardzo proszę panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WojciechHermeliński">Szanowna pani przewodnicząca, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, bardzo dziękuję za uwzględnienie mojej prośby. Zaistniała wyjątkowa sytuacja z racji (nie chcę wnikać w szczegóły) mojej choroby i rehabilitacji, którą mam dwa razy w tygodniu. Niestety, ale dzisiaj o godz. 12.00 muszę znowu poddać się rehabilitacji, tak więc przepraszam i dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WojciechHermeliński">Pozwolę sobie krótko podnieść kilka kwestii, bo nasze stanowisko przedstawione zostało wczoraj – wcześniej również. Było publikowane i wygłaszane. W związku z tym poruszę kilka spraw, które są dla nas istotne – kluczowe z punktu widzenia procedury, bo jeśli chodzi o kwestie merytoryczne, nie wpływają na proces wyborczy, jego szybkość i transparentność.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WojciechHermeliński">Przede wszystkim z żalem chcę podkreślić, że państwo wnioskodawcy odchodzą od systemu sędziowskiego. Czyniony jest pierwszy wyraźny wyłom polegający na wyrugowaniu sędziów komisarzy. Na razie pozostawia się Państwową Komisję Wyborczą, która jak wiadomo składa się z 9 sędziów wskazywanych prezydentowi przez prezesów najważniejszych trzech instytucji sądowych. Rzeczywiście mam dużą niezależność. Sami wybieramy przewodniczącego PKW, wiceprzewodniczących, sami ustalamy regulamin itd. Jest to jakby istota niezawisłości i niezależności struktury organów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WojciechHermeliński">Pojawiają się zarzuty, że nie ma nad nami żadnej kontroli. Nie zgadzam się z tym, bo kontrola istnieje. Można powiedzieć, że na trzech płaszczyznach. Przede wszystkim jest to kontrola orzecznicza poprzez Sąd Najwyższy, czy też przez sądy okręgowe i apelacyjne, które rozstrzygają protesty wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WojciechHermeliński">Druga płaszczyzna to kontrola przez pana prezydenta, który w każdej chwili może każdego członka PKW odwołać na uzasadniony wniosek któregokolwiek z trzech prezesów, którzy nominowali kandydatów do PKW.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WojciechHermeliński">Trzecia płaszczyzna – niemniej ważna – dyscyplinarna. Jesteśmy cały czas sędziami i mimo, że nie pełnimy swoich zasadniczych funkcji sędziowskich, ale podlegamy zasadom deontologii sędziowskiej i każde naruszenie tych zasad, odejście od zasady niezawisłości lub brak obiektywizmu w sprawach dotyczących wyborów podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WojciechHermeliński">Niestety, ale muszę wyrazić żal, że wnioskodawców uwiera nasza niezależność i chcą powierzyć funkcje komisarzy osobom, które nie są sędziami i nie posiadają typowych przymiotów sędziowskich, czyli apolityczności, niezawisłości itd. Funkcje komisarzy powierza się osobom ze znacznym obniżeniem kryterium wiedzy. Oczywistym jest, że skoro komisarze mają przejąć od gmin uprawnienie do dzielenie gmin na okręgi, potrzebna jest wiedza. W naszym przekonaniu nie jest możliwe, aby osoby świeże, tylko w wykształceniem prawniczym, były w stanie w sposób racjonalny i właściwy dokonać tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WojciechHermeliński">Dziwi nas brak uzasadnienia dla takiej decyzji, czyli zmiany filozofii organów wyborczych i odchodzenia od systemu sędziowskiego. Dotyczy to nie tylko PKW, bo to jest jakby odroczone o 2 lata. Dotyczy to przede wszystkim komisarzy. Dotychczasowa procedura wyboru komisarzy gwarantowała profesjonalizm tych osób. Obecnie kandydatury są zgłaszane do PKW przez Ministra Sprawiedliwości. Spotykamy się z tymi kandydatami, mamy o nich dużą wiedzę w postaci dossier, które otrzymujemy od ministra. Dopiero po przeanalizowaniu ich drogi życiowej i spotkaniu możemy ich powołać, mając gwarancję, że będą to nasi pełnomocnicy. Kodeks wyborczy mówi, że komisarze są pełnomocnikami PKW. Trudno sobie wyobrazić jako pełnomocników osoby, które przychodzą zupełnie z zewnątrz, nie mają żadnej wiedzy i doświadczenia prawniczego, w tym przede wszystkim praktycznego, a to jest ważne. Dla nas jest to sytuacja niespotykana.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WojciechHermeliński">Kolejna kwestia dotyczy czasu na powołanie w okresie 2 miesięcy. W moim przekonaniu jest nierealne, aby 9 sędziów mogło się spotkać ze wszystkimi kandydatami, zwłaszcza że będzie ich pewnie więcej niż 400 proponowanych komisarzy. To zbyt krótki czas na analizę danych, zapoznanie się z tymi osobami, a następnie na ich powołanie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#WojciechHermeliński">Następna sprawa dotyczy procedury, na podstawie której komisarze będą dokonywali podziału gmin. Dotychczas to rady gmin dzielą gminy na okręgi. Występuje jakby trójszczeblowy system. Od decyzji rady gminy służy odwołanie do komisarza-sędziego, a od decyzji komisarza-sędziego służy odwołanie do PKW. Obecnie proponuje się dwa szczeble – komisarz – PKW. Nadal jednak nie będzie spełniony wymóg otwarcia drogi sądowej, bo państwo nie przewidujecie tego w projekcie. Tymczasem wyrok TK sprzed półtora roku wyraźnie stwierdza, że brak drogi sądowej dla odwołania od decyzji PKW w zakresie podziału gmin na okręgi jest niezgodny z konstytucją – art. 45 (prawo do sądu) i art. 165 (prawo do sądowej ochrony samodzielności gmin). Niewątpliwie istnieje wymóg dotyczący drogi sądowej. Skoro przenosi się zadanie podziału gmin na osoby niedoświadczone i małej wiedzy, wskazane, potrzebne i konieczne w świetle wyroku TK jest otwarcie drogi sądowej, aby członkowie gminy niezadowoleni z podziału mogli ostatecznie zaskarżyć tę decyzję do sądu.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#WojciechHermeliński">Jeszcze jedna rzecz dotycząca komisarzy. Obecnie jest ich 51. Projektuje się zmniejszenie tej liczby do 16, co będzie ze szkodą dla komitetów, które będą chciały się rejestrować. Z praktyki wynika, że komitety rejestrują się w ostatnim dniu, a nawet często w ostatnich godzinach pracy komisarzy, tj. przed upływem zakreślonego terminu do rejestracji. W tej chwili w województwie mazowieckim jest 6 komisarzy. Jeżeli będzie 16 komisarzy, tj. po jednym na każde województwo, to nierealne będzie, żeby w ciągu trzech dni, a tyle czasu mają na rejestrację komitetów, mogli zarejestrować ich kilkaset. W województwie mazowieckim z reguły zgłasza się około tysiąca komitetów wyborczych. Czarno widzę możliwość zarejestrowania kilkuset komitetów w ciągu trzech dni. Nie wyobrażam sobie, aby komisarze byli w stanie w ciągu tak krótkiego czasu to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#WojciechHermeliński">Kończąc wątek o komisarzach chcę tylko powiedzieć, jak powiedziałem na wstępie, że jest to wyraźny wyłom w systemie sędziowskim. Jeżeli jednak państwo wnioskodawcy chcecie tak uczynić, to proszę to jasno i uczciwie powiedzieć wyborcom. Powiedzcie, że nie chcecie systemu sędziowskiego, który wam się nie podoba z takiego, czy innego względu, a sędziowie nie zasługują na to, żeby być oceniani jako wiarygodni. Jako wiarygodni będą sędziowie-osoby, które będą w PKW za 2 lata z nadania Sejmu, czyli organu politycznego. Mówię to bez pejoratywnego podtekstu. Organ polityczny, który wskazuje do PKW osoby, które nie są sędziami, przenosi na te osoby element polityczny, czyli coraz więcej jest elementów politycznych. Pewnie będzie również zlikwidowana obsada okręgowych komisji wyborczych. Podejrzewam, że bliżej wyborów parlamentarnych sędziowie zostaną z nich wyrugowani, bo w tej chwili, przy wyborach samorządowych, OKW nie działają.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#WojciechHermeliński">Wszystko razem zmienia system. Trzeba uczciwie powiedzieć wyborcom, że nie widzimy potrzeby utrzymywania systemu sędziowskiego. Teraz będzie system partyjny, partyjno-rządowy? Nie wiem nawet jak to nazwać. Nie chcę powiedzieć, że będzie to powrót do 1989 r., gdy Rada Państwa powoływała dwudziestojednoosobową PKW składającą się z polityków. Teraz polityków nie będzie, ale będą osoby z namaszczenia politycznego, co oznacza, że troszkę na to samo wyjdzie. Mówię jednak, że to jest kwestia decyzji ustawodawcy, ale proszę o tym powiedzieć, a nie tworzyć jakąś hybrydę na czas przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#WojciechHermeliński">Zaskakuje mnie kwestia rozziewu pomiędzy zmianą w PKW, która nastąpi za 2 lata, a zmianą Krajowego Biura Wyborczego, która nastąpi natychmiast. Mam na myśli zmianę osobową KBW. W ciągu 30 dni wygaśnie stosunek pracy dotychczasowego szefa KBW, a na jego miejsce wejdzie kandydat zaproponowany przez któregoś z trzech podmiotów politycznych – Sejm, Senat bądź prezydent.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#WojciechHermeliński">W świetle obowiązujących przepisów szef KBW jest organem wykonawczym PKW i jednocześnie sekretarzem PKW. Tak mówi Kodeks wyborczy. Szef KBW jest osobą, która kieruje instytucją, na barkach której spoczywa przeprowadzenie wyborów od strony administracyjnej i technicznej. PKW tylko nadzoruje wybory. W związku z tym pozbawia się nas prawej ręki – naszego oręża i wprowadza się osobę o proweniencji politycznej, bo wiadomo, że w jakiś sposób ta osoba zostanie namaszczona przez organy polityczne. W projekcie ustawy nie widzę żadnego uzasadnienia dla takiego postępowania. Dlaczego tak się czyni – dlaczego w ten sposób dezorganizuje się pracę PKW?</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#WojciechHermeliński">Proszę pamiętać, że prawo wyborcze jest niszową dziedziną prawa. Mało kto się na tym zna – sędziowie komisarze, sędziowie sądów administracyjnych, którzy rozstrzygają różne tego typu kwestie oraz SN, który jednak tylko raz na jakiś czas rozstrzyga protesty. Zatem jest to dziedzina bardzo mało znana. Przede wszystkim potrzeba wiedzy praktycznej dla prowadzenia takiej instytucji, jaką jest KBW. Nie widzimy możliwości nawiązania współpracy. Nie dlatego, że nie chcemy, tylko mamy obawy (chyba w pełni uzasadnione), że osoba, która będzie kierowała KBW nie będzie miała żadnego doświadczenia. Poza tym trzeba mieć na uwadze, że nowa osoba będzie chciała mieć nowych współpracowników – nowych dyrektorów, czyli być może zmieni się cała obsada. Być może pracownicy również. Zupełnie nowe osoby na kilka miesięcy przed wyborami w naszym przekonaniu, grozi destabilizacją. Destabilizacją, o której mówimy.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#WojciechHermeliński">Nie będę odnosił się do kwestii krzyżyka, żeby nie przedłużać, a poza tym było to już wielokrotnie omawiane.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#WojciechHermeliński">Jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, na koniec chciałbym zwrócić uwagę na dwie kwestie. Projektodawcy proponują dwa przepisy. Na PKW przenosi się obowiązek podziału gminy na okręgi, jeżeli komisarz wojewódzki tego nie uczyni. Poza tym dodaje się nowy obowiązek polegający na ponownej weryfikacji i ponownym przeliczaniu głosów z okręgów, gdzie zachodzi uzasadnione podejrzenie, jak mówi przepis, że mogło dojść do nieprawidłowości. Żeby była jasność – nie bronimy się przed nowymi obowiązkami, ale muszę powiedzieć, że pan poseł Schreiber był łaskaw niedawno użyć takiego sformułowania, że nasze uwagi to jest rodzaj pupochronu. Przepraszam za to słowo, ale przytaczam wypowiedź. Niestety, ale muszę zastosować to sformułowanie wobec panów projektodawców, ponieważ uważam, że te dwa przepisy są rodzajem pupochronu, bo potem państwo możecie powiedzieć, że PKW nie przedzierzgnęła się w geodetów i nie podzieliła gminy na okręgi, jak również nie przedzierzgnęła się w rachmistrzów, nie sprawdziła i nie przeliczyła głosów.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#WojciechHermeliński">Tego rodzaju obowiązki zawsze były zastrzeżone dla komisji wyższego szczebla. Jeśli były jakieś nieprawidłowości przy zliczaniu głosów w obwodzie, weryfikowała to komisja wyższego rzędu. Natomiast jeśli chodzi o podział gmin na okręgi przez PKW nie jesteśmy w stanie w 9 sędziów tego dokonać. Nie wiem jak państwo sobie to wyobrażają. Pojedziemy w teren i będziemy chodzili po polach i dzielili? To nierealne. Nie mamy żadnej wiedzy geologicznej i architektonicznej. Najlepszy adresatem takiego zadania był gmina. Przy okazji, nie straszmy wójtem, bo wójt nie dzielił gminy na okręgi. Dzieliła rada gminy, która składała się od 15 do 45 radnych. Nie można mówić, że dzielili na niekorzyść któregoś ugrupowania, tym bardziej, że wniosek wójta nie wiązał gminy. Wniosek wójt jedynie inicjuje postępowanie. Natomiast rada gminy może podzielić gminę na okręgi w taki sposób, który uważa za słuszny. Wcale nie musi tego robić, jak wójt sobie życzy. Przed tym się bronimy. Powtarzam, nie dlatego, że bronimy się przed obowiązkami. Nie jest również tak, jak czasem państwo wnioskodawcy mówią, że trzeba nas zapędzić do roboty, bo nie chcemy pracować. Pracowaliśmy, co wykazaliśmy w 2015 r. Nie możemy jednak podjąć się obowiązków, które są nierealne.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#WojciechHermeliński">Pani przewodnicząca, na koniec ostatnia sprawa – kwestia mężów zaufania. Traktujemy to jako bardzo ważną rzecz. Z aplauzem i akceptacją przyjmujemy ten obowiązek. Gdy zostaliśmy powołani, od samego początku przychylnie patrzyliśmy na ruchy społeczne, których zadaniem lub celem było poszerzenie transparentności wyborów. Jak państwo pamiętają, w obecnym Kodeksie wyborczym obowiązuje tylko jeden przepis, który daje mężom zaufania prawo do uczestnictwa w komisjach obwodowych. W 2015 r. przy wyborach parlamentarnych i prezydenckich postanowiliśmy dopuścić mężów zaufania również do komisji okręgowych. Daliśmy ustne wytyczne komisjom okręgowym, żeby nie robiły trudności mężom zaufania, którzy będą wyrażali chęć udziału przy całej procedurze.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#WojciechHermeliński">Ponadto do PKW dopuściliśmy dwie osoby – panią Łazor, która reprezentowała Klub Kukiz’15 i tatę pana posła (p. Schreiber), który uczestniczył w wyborach z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. Te osoby nie miały żadnych pretensji. No, może poza panią Łazor, jakkolwiek nie robiliśmy z tego tytułu problemu, bo mąż zaufania ma prawo być nawet roszczeniowy.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#WojciechHermeliński">Dzisiaj nie ma pani redaktor Stankiewicz, ale wydaje mi się, że dziennikarza obowiązuje zasada szerzenia prawdy, a nie obrzucania kogoś inwektywami i pomówieniami. Nigdy tak nie było, że pani Łazor nie mogła korzystać z dokumentacji, którą prezentowaliśmy. Kserowaliśmy całe pliki dokumentów, które ze sobą zabierała. Nawet dopuściliśmy panią Łazor do udziału w II turze wyborów prezydenckich, mimo że kandydat Klubu Kukiz’15 już nie uczestniczył w wyborach. Uznaliśmy, że dla czystości sprawy możemy panią dopuścić i pani Łazor miała prawo uczestniczyć przy wyborach i poruszać się po terenie PKW, z wyjątkiem serca KBW, gdzie jest komputerownia i funkcjonuje system obliczania głosów. Nie przeszkodziło to jednak temu, aby każdy dokument był drukowany i doręczany panu posłowi Grzegorzowi Schreiberowi i pani Łazor. Nie ma pani Stankiewicz, ale to co było mówione nie polega na prawdzie, co mogę z całą stanowczością zweryfikować.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#WojciechHermeliński">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, bardzo dziękuję, to tyle z mojej strony. Proszę się nie obrazić, ale będę musiał wyjść za pół godziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie przewodniczący, rozumiemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WojciechHermeliński">Nie będzie to wyraz braku szacunku, ale konieczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AnnaMilczanowska">Życzymy powrotu do zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WojciechHermeliński">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu. Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia projektu ustawy. Proszę państwa, we wtorek mieliśmy debatę bez ograniczeń czasowych. Dzisiaj ograniczam czas co do wniosków formalnych do 1 minuty. Jeżeli chodzi o uwagi do rozpatrywanych poszczególnych zmian – również 1 minuta. Bardzo proszę, pan poseł Witczak, wniosek formalny – czas 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AnnaMilczanowska">Jeżeli jest sprzeciw, będziemy głosowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, zanim tego nie przegłosujemy, rozumiem że limit czasowy nie obowiązuje mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie. Już obowiązuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, nie przegłosowaliśmy, a są wnioski przeciwne. Proszę posłom nie kneblować ust w sprawie fundamentalnej dla demokracji w Polsce. Pan poseł Szynkowski vel Sęk niech mi nie dopowiada przy uchu od rzeczy, bo jest słabym recenzentem w kategoriach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, panie przewodniczący Witczak, czy pan ma głos przeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MariuszWitczak">Składam wniosek formalny o to, żeby przynajmniej do jutra ogłosić przerwę w celu umożliwienia zapoznania się członkom Komisji z ekspertyzami związanymi z konstytucyjnością projektowanych zmian. Takie ekspertyzy wpłynęły do Biura Analiz Sejmowych od bardzo zacnych konstytucjonalistów. Proszę panią przewodniczącą, aby można było ekspertyzy przesłać wszystkim członkom Komisji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MariuszWitczak">W konkluzji jednej z ekspertyz, do której mam przyjemność dotrzeć po sąsiedzku, czytam, że większość projektowanych zmian budzi wątpliwości natury konstytucyjnej. Po wypowiedzi pana przewodniczącego Hermelińskiego sprawa wydaje się być niezwykle poważna.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, rozumiem, że dla dbałości o poprawność stanowionego prawa dla rzeczy fundamentalnej, czyli dla kwestii związanej z budowaniem demokracji w Polsce, co jeszcze raz podkreślam, musimy zapoznać się z tymi ekspertyzami i je przeanalizować.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MariuszWitczak">Gdyby jednak, bo mam świadomość związaną z arytmetyką na tej sali, okazało się, że mój wniosek nie zostanie przyjęty, proszę panią przewodniczącą, zanim przejdziemy do analizy poszczególnych artykułów projektu ustawy, żeby jeden z ekspertów, który jest na sali – pan profesor Chmaj, miał możliwość omówienia ekspertyzy, którą przygotował. Pan profesor towarzyszy państwu i komisjom od początku wszystkich ważniejszych zmian przy ordynacjach, włącznie z tymi, które popierało PiS. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, wniosek przeciwny – pan poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowna pani przewodnicząca, składam wniosek przeciwny. Nie można ograniczać wypowiedzi posłów na temat fundamentalnej ustawy dotyczącej ładu demokratycznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarcinKierwiński">Rozumiem, że chcielibyście to bardzo szybko przegłosować, kolanem dopchnąć itd. Widzimy jak to się dzieje w Komisji Sprawiedliwości w sprawie Sądu Najwyższego. Tutaj rozmawiamy o wolnych wyborach. Nie może być tak, że pani przewodnicząca chce opozycji zakneblować usta. Nie ma na to zgody. Dobrym standardem demokratycznym jest to, że przy tego typu fundamentalnych ustawach można zgłaszać poprawki, uzasadniać, a czas nie jest ograniczany.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MarcinKierwiński">Naprawdę, czasu jest sporo. Państwo zaplanowali kolejne posiedzenie na jutro. Nie ma powodu, aby w jakikolwiek sposób ograniczać czas wypowiedzi na temat konkretnych zmian i konkretnych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, bardzo proszę, aby pani wycofała wniosek o ograniczenie czasu wypowiedzi. Tego typu wnioski pokazują, że na chybcika chcecie uchwalić prawo, które ma wam służyć w celach wyborczych. To jest skandaliczne. W imię własnego interesu, a była pani samorządowcem, proszę wycofać się z tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AnnaMilczanowska">Panowie, czy są jeszcze wnioski formalne? Proszę bardzo. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, dziękuję bardzo. Trochę jestem zdziwiony tym wnioskiem, ponieważ podczas wtorkowego posiedzenia pani przewodnicząca wykazywała się ogromną kulturą osobistą i nie było żadnych problemów, jeśli chodzi o zabieranie głosu. Proszę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Państwo poszliście – państwa nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, chciałbym dopytać, bo cudownie rozmnaża się nam prezydium Komisji. Wydaje mi się, że pani ma trzech zastępców, a przy stole jest wiele osób. Czy może pani przypomnieć, kto jest wiceprzewodniczącym naszej Komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Pan poseł Horała, pan poseł Witczak i pan poseł Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo. Tymczasem suflerem pani przewodniczącej mianuje się pan poseł Szynkowski vel Sęk, który nie dość, że jest niekulturalny, to jeszcze określa czas pracy posłów. Niech pan najpierw policzy swój czas pracy w Komisji, a dopiero potem wypowiada się o innych posłach.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, nie wiem skąd wynika fakt antycypowania tego, że będziemy podczas procedowania projektu nadużywali czasu. Wniosek okazałby się zasadny dopiero wówczas, gdyby tak było.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PiotrZgorzelski">Chcę również zwrócić uwagę, że podczas wtorkowego posiedzenia do protokołu zgłosiłem dwie opinie konstytucjonalistów z prośbą o dostarczenie pozostałym członkom Komisji. Tak się jednak nie stało. Dlatego proszę panią przewodniczącą, aby te opinie znalazły się w skrzynkach mejlowych wszystkich członków Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, pan poseł Waldy Dzikowski. Składa pan wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WaldyDzikowski">Składam wniosek na ręce pani przewodniczącej. Myślę, że ten wniosek będzie na rękę pani przewodniczącej. Wnioskuję o to, aby wnioskodawcy, przedstawiając zmianę po zmianie, mieli więcej czasu na ich przedstawienie Wysokiej Komisji. Niech uzasadniają. Może dowiemy się, o co im chodzi. Może wiedzą dlaczego tak, a nie inaczej? Chcielibyśmy się dowiedzieć, tak żeby rozpocząć ewentualną polemikę. Może nie wiedzą? Może powiedzą, że nie wiedzą?</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WaldyDzikowski">W związku z tym bardzo bym prosił, aby przy każdej poprawce wnioskodawcy uzasadnili, dlaczego proponują poprawkę, żebyśmy wiedzieli, że naprawdę wiedzą jaki budują ustrój. Czy pisali projekt tylko pod zamówienie polityczne? Czy w ogóle pisali? Pewnie nie pisali. Dlatego bardzo chcielibyśmy rozpocząć poważną debatę na ten temat, dając możliwość pokazania intelektu prawniczego itd., żeby stwierdzić, czy rzeczywiście wiedzą o czym mówią i co napisali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, składam wniosek formalny. Chcę powiedzieć, że we wtorek byłem podbudowany tym, że pani dopuszczała do głosu wszystkich członków Komisji obecnych na sali. Był to zupełnie inny wzorzec, ale widzę, że po wczorajszej lekturze prowadzenia przez towarzysza Piotrowicza Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka chce pani iść w tym kierunku. To nie jest dobry wzorzec. To nie jest autorytet. Wolałbym, aby pani przewodnicząca powróciła do stylu, który prezentowała we wtorek.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MarekSowa">Ograniczenie czasu wypowiedzi do minuty jest daleko idącym nadużyciem. Przygotowaliśmy poprawki. Chcemy przekazać nie tylko treść poprawek, ale argumenty oraz szereg danych wzmacniających argumentację. W wielu zapisach popełnili państwo duże błędy. Wprowadzenie obecnych propozycji w projekcie jest nie do utrzymania. Nie chciałbym, aby rzeczowa argumentacja była ograniczana.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MarekSowa">Po drugie, postuluję, żeby po pytaniach nie przechodzić od razu do głosowania. Wnioskodawca ma obowiązek, a nie prawo, ustosunkowania się i odpowiedzi na wszystkie pytania. Jeżeli państwo na chama będziecie przepychali, w pośpiechu – punkt po punkcie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Sowa, bardzo proszę o zachowanie kultury języka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarekSowa">A w czym nie zachowałem? No dobrze. Siłowo. Jeżeli w ostrym tempie pani będzie przepychała poszczególne zapisy, to niczego dobrego nie wróży. Nie jest winą opozycji, że od lipca trzymaliście w szufladzie projekt zmian w Kodeksie wyborczym i dzisiaj chcecie nam narzucić 48 godzinny termin na przejście całej ustawy. Trzeba było nie trzymać projektu na Nowogrodzkiej. Trzeba go było złożyć we wrześniu br. Mielibyśmy 2–3 miesiące…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, czy mógłby pan sprecyzować wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarekSowa">Czy może mi pani nie przerywać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AnnaMilczanowska">Mogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarekSowa">To proszę mi nie przerywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy może pan sprecyzować wniosek formalny? Mogę przerywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarekSowa">Jeśli pani przewodnicząca chce, żebym sprecyzował wniosek, to muszę powtórzyć wywód od początku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie musi pan. Proszę o konkluzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekSowa">Konkluzja jest następująca. Po pierwsze, żeby nie było ograniczenia czasowego, abyśmy mieli możliwość rzeczowego przedstawiania argumentacji do zgłaszanych poprawek. Po drugie, żeby wnioskodawcy lub PKW, o ile będą pytania, mieli obowiązek udzielenia odpowiedzi, po to żebyśmy mogli świadomie podejmować decyzje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Z wnioskiem formalnym zgłosił się pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mam głos przeciwny do łącznego (jak rozumiem) formalnego wniosku panów. Szanowni panowie posłowie, propozycja pani przewodniczącej, aby ograniczyć czas wypowiedzi do 1 minuty sprawi, że być może panowie posłowie doczekają do końca posiedzenia Komisji i będą zainteresowani debatą. Inaczej niż to było we wtorek. We wtorek o godz. 19.00, gdy spojrzałem na zegarek i trwała debata z udziałem samorządowców, ekspertów i każdy miał nieograniczony czas wypowiedzi, na sali było 8 posłów PiS, 2 posłów Kukiz’15 i 1 poseł Platformy Obywatelskiej – pan poseł Witczak, który był z państwa grona najbardziej cierpliwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarcinKierwiński">Pan mówi nieprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, nie przerywamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Nie byli wówczas zainteresowani…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, proszę o wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Głos przeciwny do wniosku panów posłów. Propozycja pani przewodniczącej ma na celu usprawnienie debaty w taki sposób, żeby również posłowie Platformy Obywatelskiej w końcowej fazie posiedzenia, gdy gasną kamery i nie palą się te czerwone światełka, które tak panów uaktywniają, mogli zabierać głos. Zachęcam do tego, żeby również o godz. 18.00, gdy będziemy jeszcze tutaj siedzieli, korzystać z prawa do zabrania głosu. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle Witczak, powiedziałam, że przechodzimy do głosowania. Kończymy już dyskusję na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, jestem członkiem prezydium Komisji. Rozumiem, że możemy traktować się podmiotowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy udzieliłam panu głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MariuszWitczak">Jeżeli pani przewodnicząca chce prowadzić posiedzenie w taki sposób, że będzie odbierała głos parlamentarzystom…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie odbieram głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MariuszWitczak">…i będziemy wysłuchiwali steku kłamstw ze strony posła vel Sęka…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#AnnaMilczanowska">Ale proszę nie krzyczeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, w jaki sposób mamy sobie poradzić jako przedstawiciele naszych wyborców, którzy nas skierowali po to, żebyśmy bronili demokracji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, zabrał pan głos bez jego udzielenia. Łamie pan regulamin. Bardzo proszę, szanujmy się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, pani łamie regulamin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę się nie denerwować. Dlaczego się pan denerwuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MariuszWitczak">Denerwuję się, bo sprawa jest poważna. Nie może pani ograniczać wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#AnnaMilczanowska">Wiem, że sprawa jest poważna, ale nie denerwujmy się. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania. Pierwszy wniosek najdalej idący – o przerwę do jutra. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, następne wnioski panów posłów były tożsame, czyli chodziło o czas wypowiedzi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WaldyDzikowski">Mój wniosek był inny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AnnaMilczanowska">Zaraz do tego dojdziemy. Obecnie głosujemy wniosek pana posła Zgorzelskiego i pana posła Sowy w sprawie wydłużenia czasu wypowiedzi. Ja mówiłam o 1 minucie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarcinKierwiński">Przepraszam bardzo pani przewodnicząca, ale nasze wnioski były wnioskami przeciwnymi wobec wniosku pani przewodniczącej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#AnnaMilczanowska">Wiem o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MarcinKierwiński">Mam wrażenie, że nie przegłosowaliśmy pani wniosku, więc…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AnnaMilczanowska">W takiej sytuacji głosujemy wniosek przewodniczącej Komisji o ograniczenie czasu wypowiedzi do 1 minuty. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o ograniczenie czasu składania wniosków formalnych oraz dyskusji na temat rozpatrywanych zmian do 1 minuty? Oczywiście dla jednego posła. Proszę, kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Horała poda wniosek pana posła Waldego Dzikowskiego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym z panem posłem nawiązać kontakt wzrokowy, żeby dobrze zdefiniować pana wniosek. Chodzi o to, żeby przy każdej zmianie rozpoczynać od omówienia zmiany przez wnioskodawców. Czy dobrze rozumiem pana wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WaldyDzikowski">Nie tylko kontakt wzrokowy, ale i intelektualny chciałbym nawiązać z panem posłem. Właśnie o to mi chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarcinHorała">Super. Aczkolwiek czasem tylko drogą wzrokową ciężko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WaldyDzikowski">Pański kolega zasłania. Intelekt jest bardziej wiążący i komunikacyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarcinHorała">Czyli dobrze definiuję pana wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WaldyDzikowski">Tak. Chodzi mi o to, żeby państwo wnioskodawcy uzasadnili intencje zmiany oraz, jeżeli będzie poprawka, także intencje poprawki w stosunku do pierwotnego zapisu. Niestety, ale ograniczyliście swój wywód do 1 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, dobrze. Jak rozumiem normalny tryb pracy byłby taki, że wnioskodawcy zgłaszają poprawki i na koniec odnoszą się do zmiany. Pan chciałby, żeby na początku rozpatrywania zmiany wnioskodawca uzasadniał zmianę? Taki jest pana wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WaldyDzikowski">Tak. Chodzi mi o to, żeby dowiedzieć się intencji zmiany i jednocześnie, jeżeli będzie poprawka, dowiedzieć się, dlaczego jest poprawka do zmiany. Skoro krótko, to niech będzie mądrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarcinHorała">Dobrze. Czy wszyscy posłowie zrozumieli na czym polega wniosek pana posła? Czy słyszę głos nie? Okej. To był żart. Wszyscy mamy jasność, na czym polega wniosek formalny pana posła. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad wnioskiem pana posła Dzikowskiego. Kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Szanowni państwo, kto wstrzymał się od głosu? Proszę o ogłoszenie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, w takiej sytuacji, przystępujemy do prac nad projektem. Bardzo panów posłów proszę o spokój. Zwracam się do pana posła Witczaka. Pan profesor był obecny we wtorek i mógł zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, mamy ekspertyzę. Wtedy tej ekspertyzy nie było. Szanowna pani przewodnicząca, proszę dać konstytucjonaliście głos, żeby mógł Wysoką Komisję uświadomić, jak wiele przepisów projektu jest niezgodnych z konstytucją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Horała ma wniosek przeciwny. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MarcinHorała">Szanowny panie pośle, proponuję, żeby pana ekspert zgłaszał się z uwagą przy konkretnym punkcie. Na wypowiedź będzie miał minutę, zgodnie z tym co ustaliliśmy. Wnioski dotyczące konstytucyjności takich, czy innych rozwiązań będziemy poznawali w toku pracy nad konkretnymi przepisami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy nad wnioskiem dalej idącym – wniosek pana posła Horały. Kto jest za przyjęciem wniosku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MarekSowa">Przepraszam, można prosić o powtórzenie wniosku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MarcinHorała">Przepraszam, tylko powtórzę wniosek. Wnioskuję o przejście do procedowania ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#AnnaMilczanowska">Czyli, co? Jeszcze raz głosujemy? Panowie przerwaliście głosowanie. W takim razie jeszcze raz zapytam, kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Horały? Bardzo proszę. Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję uprzejmie. Szanowni państwo, przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy. Czy są uwagi do tytułu ustawy? Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. Czy są uwagi? Bardzo proszę, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, zgłaszam poprawkę dotyczącą zmiany tytułu ustawy. Proponuję następujące brzmienie tytułu: „Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu upartyjnienia wyborów samorządowych i wyłączenia z życia publicznego aktywnych obywateli niebędących członkami partii politycznych”. Uzasadniam. Oprócz pierwszych trzech artykułów ustawy, które odnoszą się do ustaw samorządowych – odpowiednio: o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim, pozostałe 13 art. odnosi się do Kodeksu wyborczego. Kluczowymi zmianami w tym kodeksie są: pozbawienie możliwości startu w wyborach aktywnych obywateli w okręgach jednomandatowych…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, przykro mi, ale czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JacekProtas">Szanowna pani przewodnicząca, uzasadniam wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AnnaMilczanowska">Przykro mi, ale przegłosowaliśmy czas wypowiedzi. Proszę pana, muszę odebrać panu głos. Pan poseł Szymański, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, w skandaliczny sposób naruszacie podstawową zasadę, która powinna być związana z prawidłowymi i rzetelnymi wyborami, czyli powszechnością wyborów.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#TomaszSzymański">Skreślając możliwość korespondencyjnego głosowania, wykluczacie ok. 3 mln Polaków z możliwości korzystania z Prawa wyborczego. Wysyłacie Polaków na margines. Odbieracie osobom niepełnosprawnym oraz osobom starszym możliwość bezpośredniego wzięcia udziału w głosowaniach. Z tego co wiem, zarówno Rzecznik Praw Obywatelskich, jak i bardzo wielu profesorów konstytucjonalistów wskazuje właśnie na ten element jako absolutnie sprzeczny z konstytucją i zasadami prawa wyborczego. Dlaczego traktujecie 3 mln Polaków przedmiotowo, nie dając im możliwości oddawania głosu w wyborach powszechnych? To jest niebywały skandal! Dlatego absolutnie popieram wniosek pana posła Protasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Jaskóła, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#TomaszJaskóła">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, w tej chwili rozdaliśmy państwu wszystkie poprawki, które przygotowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#TomaszJaskóła">Obecnie chciałbym zgłosić dwie poprawki do tytułu ustawy. Poprawka 1: „O zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia wpływu partii politycznych na działalność samorządu terytorialnego”. Uzasadnienie jest proste. Nie ma wątpliwości, że próba likwidacji jednomandatowych okręgów wyborczych jest upartyjnieniem. Zmiana granic okręgów i zmniejszenie liczby mandatów absolutnie preferuje wielkie komitety partyjne. W związku z tym siłą rzeczy obywatele będą musieli wchodzić do komitetów partyjnych, co jest niezgodne z konstytucją i oddaje ducha poprawki. Powtórzę jeszcze raz: „O zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia wpływu partii politycznych na działalność samorządu terytorialnego”.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#TomaszJaskóła">Podkreślam, że w komisjach są parytety. To jest dowód na to, że jednomandatowe okręgi wyborcze są potrzebne wszędzie, w Sejmie też. W takim przypadku żadna komisja nie miałaby pewnego wyniku głosowania (w Sejmie również) i dopóki nie będzie jednomandatowych okręgów wyborczych, wszystkie komisje, niezależnie od tego, która partia rządzi, będą wyglądały tak samo.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#TomaszJaskóła">Gdyby jednak ta prawdziwa poprawka nie uzyskała większości Komisji, zgłaszam poprawkę nr 2. Jest to bardzo pragmatyczna poprawka. W myśl tej poprawki tytuł ustawy powinien brzmieć: „O zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie wojewódzkim oraz ustawy kodeks wyborczy”. Przepraszam, „samorządzie województwa” – słusznie. Szanowni państwo, nie ma wątpliwości, że ta poprawka jest całkowicie zgodna z poprawnością legislacyjną, tym bardziej, że procedujemy nad czterema ustawami, czyli: o samorządzie gminnym, powiatowym, wojewódzkim i Kodeksie wyborczym. To jest prawidłowy tytuł, który powinien znaleźć się w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle, ale czas już minął. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, jeszcze raz przypominam, że procedujemy nad tytułem ustawy. Pan poseł Kierwiński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. Gorąco popieram i proszę Wysoką Komisję o poparcie poprawki zgłoszonej przez pana posła Jacka Protasa. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej nie może oszukiwać wyborców. Sejm RP nie może przyjmować ustaw, których tytuł zupełnie nie współgra z tym, co w tych ustawach jest zapisane. Proponowany tytuł „o zwiększeniu udziału obywateli” jest nieprawdziwym tytułem, ponieważ ustawa wyklucza wielu obywateli z procesu wyborczego. Poza tym nie usprawnia niczego, a tytuł, który ma mieć charakter pozytywny, bo taka jest państwa intencja, po prostu jest oszustwem. Nie możemy się na to zgodzić. Dlatego gorąco proszę o poparcie poprawki pana posła Jacka Protasa.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MarcinKierwiński">Przy okazji mam pytanie do posła wnioskodawcy ustawy. Panie pośle, czy może pan wskazać, w których punktach ustawa zwiększa udział obywatela w procesie wyborczym? W którym miejscu dopuszcza do głosowania te osoby, które do tej pory były wykluczone, bo to oznaczałoby zwiększenie udziału obywateli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panie pośle. Pan poseł Sowa, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, zanim przejdę do meritum, w kwestii formalnej. Po pierwsze, do tytułu złożone zostały trzy poprawki. Chciałbym, aby dyskusja o poprawkach toczyła się nad każdą z osobna. Zgodnie z przegłosowanym wnioskiem mamy prawo do zabrania głosu przez 1 minutę przy każdej zgłoszonej poprawce. W związku z powyższym albo pani przyzna każdemu od razu 3 minuty, albo będziemy każdą poprawkę omawiali osobno.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MarekSowa">Po drugie, mam pytanie zarówno do wnioskodawców, jak i pana profesora Chmaja. Czy naprawdę państwo uważacie, że przedstawiony projekt ustawy, który doprowadzi do tego, że kilkaset miejscowości nie będzie miało swojego przedstawiciela w radach gminy, zwiększa kontrolę i udział mieszkańców w partycypowaniu? Przecież tak naprawdę chodzi o reprezentację mieszkańców, a nie partii politycznych, zwłaszcza, że mówimy o samorządzie, gdzie zawsze była taka reprezentacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi. Pan profesor Chmaj, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo za dopuszczenie do głosu. Szanowni państwo, po dwóch latach prac, 5 stycznia 2011 r. w Sejmie przegłosowano Kodeks wyborczy. Wszyscy posłowie, którzy byli na sali głosowali za. Nikt nie był przeciw – nikt się nie wstrzymał. Prace komisji trwały tak długo, że dzięki temu każdy mógł się wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#MarekChmaj">Zgodnie z orzecznictwem TK vacatio legis dla tego projektu powinno trwać 6 miesięcy. Szanowni państwo, mamy czas do połowy lutego, żeby procedować nad tym projektem zgodnie z kulturą prawną i polityczną.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#MarekChmaj">I na koniec. Czuję się rozżalony. W piątek po południu Biuro Analiz Sejmowych zwróciło się do mnie o dokonanie szczegółowej ekspertyzy tego projektu. Pani przewodnicząca, pracowałem po nocach. Ekspertyza liczy 24 strony. Chciałem ją zaprezentować Wysokiej Komisji, ponieważ powstała za środki sejmowe. Niestety, ale zostałem tej możliwości pozbawiony, a przypominam, mamy czas do połowy lutego, aby uchwalić ten projekt. Rozumiem, że wszyscy chcemy, aby przepisy po rzetelnej pracy sejmowej były gotowe na wybory samorządowe w przyszłym roku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo serdecznie. Szanowni państwo, głos ma pan poseł Mariusz Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. Gorąco popieram wniosek posła Protasa o zmianę tytułu i wprowadzenie jego poprawki. Niewątpliwie obecny tytuł wprowadza opinię publiczną w błąd i to w sposób intencjonalny.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MariuszWitczak">Projekt ustawy oddala wyborcę od urny wyborczej. Wszystkie nowele Kodeksu wyborczego wprowadzone na przestrzeni ostatnich lat przybliżały urnę wyborczą do wyborcy, miały charakter profrekwencyjny i wprowadzały nowoczesne rozwiązania. Państwo proponujecie znaczący regres poprzez wyrzucenie możliwości korespondencyjnego głosowania. Natomiast, jeżeli chodzi o zwiększenie funkcji kontrolnej nad niektórymi organami publicznymi, to jest to kolejne wielkie fałszerstwo, dlatego że państwa projekt upartyjnia proces wyborczy i oddaje w ręce jednej partii (PiS) sprawowanie pieczy nad wyborami i możliwość układania okręgów wyborczych, które będą dla PiS wygodne. Jest to sytuacja niedopuszczalna i z tego punktu widzenia zasadnym jest dokonanie radykalnej zmiany w tytule ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie panu posłowi. Bardzo proszę, kto zgłasza wniosek formalny? Pan poseł Tomasz Szymański z wnioskiem formalnym. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#TomaszSzymański">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w związku z tym, co powiedział ekspert Komisji – pan profesor Chmaj, że została wykonana dwudziestoczterostronicowa ekspertyza na temat konstytucyjności rozwiązań, które proponowane są w formie poselskiego projektu ustawy, wnoszę o to, aby pan profesor przedstawił nam tę opinię. Jesteśmy po to, aby dyskutować merytorycznie. Rozumiem, że opinia ma charakter merytoryczny, a nie polityczny (jak ten projekt ustawy). Dlatego jako posłowie pracując nad projektem chcemy wiedzieć, które aspekty opinii pana profesora są newralgiczne dla tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#TomaszSzymański">Nie możemy pracować na podstawie samego przepisu ustawy i poprawek, które co chwila kładzione są na biurko, nie znając zdania eksperta w sprawie. W momencie, gdy pan profesor powiedział, że przygotował stosowną opinię, uznaję za absolutnie zasadne i konieczne przedstawienie tej opinii na forum Komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Panie pośle, za chwilę dopuszczę pana do głosu, tylko chciałam odpowiedzieć panu posłowi Szymańskiemu, że pan poseł Witczak składał taki wniosek wcześniej. Wniosek został przegłosowany. Bardzo proszę Biuro Komisji Sejmowych o jak najszybsze dostarczenie posłom tej ekspertyzy. Ekspertyza nie została jeszcze dostarczona do Biura.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AnnaMilczanowska">Jestem winna odpowiedź panu posłowi Zgorzelskiemu. Ekspertyzy dostarczone przez pana posła zostały przekazane wszystkim posłom.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#AnnaMilczanowska">W kolejności głos zabierze pan poseł Waldy Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję. Pani przewodnicząca, chciałbym się odnieść do propozycji zmiany tytułu, bo rozumiem, że jesteśmy przy tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WaldyDzikowski">Mówiłem już dwa dni temu, że ten projekt ustawy i ten tytuł to mieszanie dwóch porządków prawnych. Z jednej strony mówimy o zmianie ustroju samorządu, a z drugiej strony, o zmianie Kodeksu wyborczego – patrz: ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#WaldyDzikowski">Cóż nam po obywatelskości i zmianach chociaż niepotrzebnie deregulowanych? Z własnych doświadczeń radnego wiem, że od 2002 r. potrzebna jest regulacja, bo jakby pewne doświadczenia, które zostały wyniesione w tych latach, pozwalają na dokonanie analizy relacji pomiędzy organem stanowiącym a wójtem, burmistrzem i prezydentem. Proponowany projekt to jednak nieudolna próba. To jak kwiatek do kożucha. Cóż nam po zmianie ustroju, który nawet byłby proobywatelski, chociaż mówię, doregulowania były niepotrzebne, jeśli, jeżeli chodzi o wybory, proponowana ordynacja wyborcza (patrz: Kodeks wyborczy) tak naprawdę tworzy nierówne reguły gry? Obywatelskość jest kompletnie minimalizowana. Liczą się komitety wyborcze, koalicje wyborcze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WaldyDzikowski">To są nierówne zasady. O jakiej obywatelskości mówimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panu posłowi. Szanowni państwo, następny w kolejności jest pan poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, chciałbym się odnieść do głosów o zmianie tytułu ustawy. Oczywiście są to błędne propozycje. Ustawa zawiera szereg uregulowań zwiększających wpływ obywateli, tj.: budżet obywatelski, obywatelska inicjatywy uchwałodawcza, dostęp do sesji rad gmin, dostęp do rejestru głosowań, zwiększenie uprawnień mężów zaufania, zwiększenie przejrzystości wyborów poprzez transmisję online z lokali wyborczych oraz szereg innych uregulowań, które uzasadniają takie brzmienie projektu. Proszę o niekłamanie i mówienie, że jakakolwiek partia przez swoich komisarzy będzie kontrolowała w jakiś sposób przebieg wyborów. Jest to obraźliwe – przede wszystkim dla pana przewodniczącego Hermelińskiego, który jako szef PKW będzie sterował procesem wyboru kandydatów na komisarzy. Pan oskarża pana przewodniczącego o to, że jest PiS-owskim komisarzem i będzie PiS-owskich komisarzy wybierał. Bardzo proszę o powstrzymanie się od tego rodzaju insynuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Panowie już zabierali głos, bardzo proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, ale wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam bardzo, ale zgłaszał się pan Marek Wójcik. Proszę chwilę poczekać. Dopuśćmy do głosu stronę samorządową. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, państwo posłowie, szanowni państwo, reprezentuję Związek Miast Polskich, ale teraz mówię jako podatnik. Mam gorącą prośbę do pani przewodniczącej, aby ekspertyza pana profesora Chmaja została nam jak najszybciej udostępniona. Została przygotowana z naszych podatków. Warto byłoby, żebyśmy sią z nią zapoznali. Nie wyobrażam sobie, że otrzymamy ją wówczas, gdy procedura się zakończy.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MarekWójcik">Rozumiem, że kwestia prezentacji pana profesora została przegłosowana przez państwa, ale mam prośbę do pani przewodniczącej, abyśmy jak najszybciej otrzymali kopię ekspertyzy na stół, aby można było wykorzystać jej treść do prac nad ustawą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie dziękuję. Widzę, że ekspertyza została już przekazana do Biura Komisji Sejmowych. Proszę państwa, prezydium Komisji nie zawiniło w tej sprawie. Zawiniła osoba, która zamawiała ekspertyzę. Rzeczywiście, ekspertyza powinna być dostarczona do BKS.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AnnaMilczanowska">Obecnie bardzo proszę, panowie z wnioskami formalnymi. Pan poseł Kierwiński, pan poseł Sowa i pan poseł Witczak. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. W kontekście tego, co powiedział pan przewodniczący Horała, chciałbym, aby pani minister odniosła się do tego, czy rzeczywiście w świetle planowanych zmian, KBW będzie w stanie sprawnie przeprowadzić wybory.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AnnaMilczanowska">Ale to nie jest wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MarcinKierwiński">Przepraszam bardzo pani przewodnicząca, ale padły słowa ze strony wiceprzewodniczącego Komisji – osoby podpisanej pod projektem ustawy, który niejako spycha odpowiedzialność z posłów na Krajowe Biuro Wyborcze. Dlatego zwracam się z formalną prośbą, aby pani przewodnicząca oddała głos pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#AnnaMilczanowska">Z formalną prośbą. Dziękuję bardzo. Pani minister ma możliwość zgłoszenia się do dyskusji przy każdej zmianie, tak jak każdy z nas.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa? Z wnioskiem formalnym? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MarekSowa">Tak pani przewodnicząca. W związku z tym, że opinia pana profesora Chmaja nie została nam doręczona, bo dopiero za chwilę ją otrzymamy, zgłaszam wniosek formalny o godzinną przerwę w celu zapoznania się z opinią. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, że państwo dostarczycie ekspertyzę i od razu przejdziecie do procedowania, a my nie będziemy mogli nawet do tej ekspertyzy zajrzeć. To jest po prostu niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MarekSowa">W związku z tym, że ekspertyza nie została nam dostarczona wcześniej, zgłaszam wniosek formalny o godzinną przerwę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#AnnaMilczanowska">Będziemy ten wniosek głosować. Z wnioskami formalnymi zgłaszali się jeszcze pan poseł Witczak i pan poseł Jaskóła.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#AnnaMilczanowska">Cały czas jesteśmy w dyskusji na temat tytułu ustawy. Pan poseł Witczak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MariuszWitczak">Jesteśmy w punkcie dotyczącym tytułu ustawy, ale pojawiają się nowe okoliczności. Ekspertyza została zamówiona przez Biuro Analiz Sejmowych i opłacona przez polskiego podatnika. Biuro Analiz Sejmowych jest instytucją wspierającą nas wszystkich ponad podziałami. Służy merytorycznie naszej pracy i kieruje pracą, tak żeby nie łamać konstytucji. Mam nadzieję, a właściwie resztki nadziei, że pani przewodniczącej na tym zależy.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MariuszWitczak">Gorąco popieram wniosek posła Sowy o godzinną przerwę, która umożliwi na zapoznanie się z ekspertyzą. Sam miałem złożyć taką propozycję. Pewnie byłoby lepiej, gdybyśmy mogli przerwać posiedzenie na 2–3 godziny, bo wówczas moglibyśmy rzetelniej przeanalizować różne kwestie. Dobrze, trudno, niech to będzie godzina.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, popieram wniosek pana posła, dlatego że sytuacja jest naprawdę skandaliczna. Nie może być tak, że zamawiamy informacje dotyczące konstytucyjności zapisów ustawy, przeczytamy je sobie, a ustawa będzie uchwalona. Pani poseł, proszę nie obrażać inteligencji Polaków i proszę nie obrażać inteligencji członków Komisji. Proszę tego nie robić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panu posłowi. Chciałabym jeszcze raz odnieść się do tej ekspertyzy. Szanowni państwo. Decyzję o ekspertyzach podejmowała przewodnicząca Komisji Nadzwyczajnej, czyli ja i nie wyraziłam zgody na zamawianie ekspertyzy poprzez BAS. Poza tym, szanowni państwo, pozwalacie sobie na lekką ironię, ponieważ, jeszcze raz powtarzam, we wtorek (28.11) był pan profesor. Wraz z panem profesorem, autorem ekspertyzy dla BAS, z pewnością mieliście wówczas tę ekspertyzę. Wystarczyło ją wówczas dostarczyć.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę pan poseł Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#TomaszJaskóła">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Faktem jest, że Komisja dwa dni temu złamała regulamin – art. 36. ppkt 6–9. Złamaliśmy regulamin Sejmu i procedowaliśmy bez dokumentów i uzgodnień z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. To jest fakt. Po raz drugi złamaliśmy regulamin. Proszę mieć tego świadomość.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#TomaszJaskóła">W związku z tym, że pojawiła się ekspertyza profesora Chmaja, abstrahując od wszystkich innych aspektów, proszę nie tylko o godzinną przerwę celem zapoznania się z ekspertyzą, ale również o dopuszczenie eksperta do przedstawienia opinii. Dajmy panu profesorowi 15–20 minut na jej przedstawienie, po to żeby również strona społeczna i każda inna zainteresowana zobaczyła efekt pracy za pieniądze podatnika.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#TomaszJaskóła">Jeszcze raz podkreślam, Komisja już dwukrotnie załamała regulamin Sejmu – art. 36. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle. Panie pośle, pozwoli pan, że ustosunkuję się do art. 36. Miał pan to wyjaśnione we wtorek przez Biuro Legislacyjne i doskonale pan wie, że nie było złamania regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, chciałbym nawiązać kontakt wzrokowy z panem posłem Horałą – niekoniecznie intelektualny.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WaldyDzikowski">Nie ma pana przewodniczącego Hermelińskiego. W związku z tym pozwolę sobie odnieść się do pańskiej przedziwnej i pokrętnej reguły retorycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy to jest wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WaldyDzikowski">Nie. Odnoszę się do głosu w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie. Proszę państwa, panie pośle, pan już zabierał głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WaldyDzikowski">Nie chcę głosów pokrętnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan już zabierał głos w dyskusji. Miał pan na to minutę. Teraz ewentualnie mogę dopuścić do złożenia wniosku formalnego. Panie pośle, pewne rzeczy przegłosowaliśmy i stosujmy się do tego. Proszę nie wprowadzać chaosu w tej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WaldyDzikowski">No dobrze, ale przynajmniej uwaga do tytułu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#AnnaMilczanowska">Do tytułu? Bardzo proszę. Nie, bo już się pan odnosił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WaldyDzikowski">Przyszła mi nowa myśl do tytułu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#AnnaMilczanowska">Przykro mi, ale myśl już pan wyraził. Czas minął. Pan poseł Witczak, a wcześniej pan poseł Sowa. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, chciałbym złożyć wniosek formalny. Przed chwilą powiedziała pani, że nie wyrażała zgody na zamówienie ekspertyzy. To niedobrze. Czy pani jako szefowa Komisji Nadzwyczajnej wstąpiła w ogóle o jakieś ekspertyzy?</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#MarekSowa">Chcę również pani powiedzieć, że nie jest pani jedyną osobą uprawnioną do zamawiania ekspertyzy. O ekspertyzy może wystąpić Marszałek Sejmu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AnnaMilczanowska">Słucham, jaki jest pański wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MarekSowa">Pani pozwoli, mam taką formułę, że najpierw uzasadnienie, a na końcu wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę o wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#TadeuszWoźniak">Jak się panu gdzieś spieszy, to proszę powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarekSowa">Panowie, panie pośle, proszę o spokój. Rozumiem, że poseł Piotrowicz ogłosił Andrzejki, ale nie dotyczą tej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę o spokój. Proszę o wniosek formalny. Pan poseł Marek Sowa, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, chcę powiedzieć, że również inni członkowie Prezydium Sejmu mogą zamawiać ekspertyzy, w tym marszałek i wicemarszałkowie mają prawo wystąpienia o ekspertyzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekSowa">My z tych ekspertyz musimy i mamy obowiązek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AnnaMilczanowska">Dlatego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekSowa">Pani pozwoli, że skończę. Pani mi 30 sekund…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AnnaMilczanowska">Ale już czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarekSowa">Jeśli mi pani przez 30 sekund blokuje moje wystąpienie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AnnaMilczanowska">Ale ja już wiem, co chce pan powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarekSowa">Proszę mi tego nie wliczać do czasu mojego wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarekSowa">Jak pani tak będzie prowadziła posiedzenie, że wszyscy będą sobie wskakiwać w zdanie, to nie posuniemy się o krok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę precyzyjnie budować swoje myśli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarekSowa">Proszę bardzo, precyzyjnie mój wniosek jest taki, aby pani przewodnicząca, skoro jeszcze tego nie zrobiła, wystąpiła o ekspertyzy dotyczące tego projektu ustawy i ogłosiła przerwę do czasu, gdy będziemy nimi dysponowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AnnaMilczanowska">O, i to jest wniosek formalny! Dziękuję serdecznie. Udało się w 10 sekund. Bardzo proszę, poseł Witczak z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. Prosiłbym, żeby rozdać członkom Komisji inne ekspertyzy. BAS zamówiło ekspertyzę u pana profesora Sokali z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i u pani profesor Rakowskiej-Treli z Uniwersytetu Łódzkiego. Zatem podatnik polski wydał więcej pieniędzy niż tylko na jedną ekspertyzę pana profesora Chmaja. To są niewątpliwie bardzo ważne i istotne informacje, które nie mogą być obojętne dla naszego głosowania i zajmowania się ustawą. Bardzo proszę, żeby pani przewodnicząca dopuściła więcej ekspertyz z Biura Analiz Sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak, ekspertyzy będą przesłane na państwa skrzynki mejlowe. Skończyły się wnioski formalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#TomaszJaskóła">Kiedy mamy zapoznać się z tymi ekspertyzami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#AnnaMilczanowska">Gdyby pan zechciał nie udzielać sobie głosu, byłabym bardzo wdzięczna. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, ja rozumiem, że ograniczenie czasu wypowiedzi do 60 sekund ma na celu wyeliminowanie głosów merytorycznych w kwestiach, które są bardzo istotne, ale skoro na sali jest ekspert-konstytucjonalista, to myślę, że ograniczenie mu czasu wypowiedzi do 60 sekund jest niegrzeczne i nie ma sensu, bo w ciągu 60 sekund pan profesor najprawdopodobniej dopiero rozpocznie swój wywód.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PiotrZgorzelski">Moje dwie opinie rzeczywiście znalazły się w skrzynkach mejlowych i za to bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PiotrZgorzelski">Jutro przewidziane jest wystąpienie eksperta naszego Klubu pana profesora Huberta Izdebskiego. W kontekście ograniczeń czasowych zastanawiam się, czy w ogóle jest sens go prosić, żeby przyszedł i mówił przez 60 sekund. To jest niepoważne wobec dorobku naukowego wszystkich ekspertów. To jest po prostu niepoważne. Składam wniosek, aby ekspert miał wystarczający czas do wygłoszenia opinii. My z kolei powinniśmy mieć czas na zapoznanie się z opiniami, które mają wpłynąć. W związku z tym dołączam się do wniosku o przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, skończyliśmy dyskusję. Z wnioskiem formalnym zgłasza się jeszcze pan poseł Horała. Następnie proszę pana posła wnioskodawcę – Łukasza Schreibera o stanowisko w sprawie poprawek zgłoszonych przez przedstawicieli klubów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarcinHorała">Odnośnie do złożonych wniosków o przerwy, apeluję do państwa o niestosowanie obstrukcji obrad. Ponad godzinę dyskutujemy w kwestiach formalnych i tytule ustawy. Specjalnie był jeden dzień, żeby wygadać się na tematy ogólne. Potem był dzień przerwy, żeby zapoznać się i zorganizować. Oczywiście…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, najpierw pan mówi o zjadaniu własnego ogona. Teraz o wygadaniu się. Prosimy o kulturę słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam. Proszę, nie przeszkadzajmy sobie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MarcinHorała">Bardzo serdecznie przepraszam posłów urażonych moimi słowami. Wycofuję się ze słowa „wygadać”. Jeszcze raz uprzejmie państwa przepraszam. Zatem, był dzień, żeby wypowiedzieć swoje wszystkie swoje myśli na temat ogólnych zasad ustawy, jak również zgłosić wszelkie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MarcinHorała">Obecnie, pod pozorem dyskusji o tytule ustawy, prowadzicie państwo debatę o całości. Bardzo proszę, aby się przed tym powstrzymać i nie robić przerw. Wszelkie ekspertyzy dostarczane są na bieżąco. Jeżeli teraz zrobimy przerwę, to za dwie godziny się okaże, że ktoś inny ma jeszcze jedną ekspertyzę i w ten sposób nie posuniemy się do przodu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, jeszcze przed posłem wnioskodawcą, głos chce zabrać pan poseł Maciejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AndrzejMaciejewski">Dziękuję pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, mam gorącą prośbę do wszystkich członków. Poruszamy bardzo ważki temat Kodeksu wyborczego. Uważam, że tak ważki temat bez opinii ekspertów, specjalistów i konstytucjonalistów po prostu nie ma sensu.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#AndrzejMaciejewski">Bardzo mocno proszę, aby Wysoka Komisja pochyliła się nad opiniami i wzięła je pod uwagę przy procedowaniu. Bez tych opinii całe procedowanie staje się teatrem politycznym i groteską. Proszę wziąć to pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi. Przed głosowaniem poprawek do tytułu ustawy bardzo proszę o zajęcie stanowiska przez pana posła wnioskodawcę Łukasza Schreibera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zgłoszone poprawki mają charakter humorystyczno-wydłużający, który wydłuża czas pracy. Państwo wnioskujący zdajecie sobie sprawę, że to co proponujecie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością?</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#ŁukaszSchreiber">Po drugie, jeżeli chodzi o głosowania korespondencyjne, podczas dyskusji ogólnej zabierałem głos i wyjaśniałem szczegółowo tę kwestię. Jeżeli będzie okazja, przy odpowiednim punkcie, odniosę się do tego jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#ŁukaszSchreiber">Padło stwierdzenie, że tytuł i treść ustawy się rozmijają i padło pytanie o zwiększenie udziału obywateli w procesie wybierania.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#ŁukaszSchreiber">Pan poseł Horała mówił o kwestiach funkcjonowania i kontrolowania.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#ŁukaszSchreiber">Drogi panie pośle, zgodnie z regulaminem Sejmu (art. 186) głos wnioskodawcy nie jest ograniczony czasem.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#ŁukaszSchreiber">Na zwiększenie udziału obywateli w procesie wybierania będą miały obecność kamer w lokalach wyborczych oraz udział w procesie wyborczym organizacji społecznych, kontrolujących przebieg wyborów. Jak to nazwać, jeśli nie zwiększonym udziałem obywateli w procesie wyborczym?</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#ŁukaszSchreiber">Obywatele otrzymają szczegółową instrukcję na temat tego, w jaki sposób odbędzie się głosowanie. Na kartach wyborczych znajdzie się spis treści, jak również instrukcja i wyjaśnienia. To wszystko ma także służyć zwiększeniu udziału obywateli w wyborach i zmniejszeniu liczby głosów nieważnych – zmniejszeniu tego, co nazywałem partią dwóch krzyżyków.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#ŁukaszSchreiber">Panie i panowie posłowie, to wszystko odnosi się do sprawy. Sądzę, że powinniśmy się powstrzymać od rzucania zupełnie nieuprawionych niekiedy określeń.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#ŁukaszSchreiber">Panowie domagacie się długiej dyskusji. Zwracam uwagę, że na temat tytułu ustawy dyskutowaliśmy prawie 40 minut. Zatem trudno powiedzieć, że wasze prawa lub głos są w jakikolwiek sposób ograniczane.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#ŁukaszSchreiber">Oczywiście chętnie będę odpowiadał na wszystkie pytania, które pojawią się ze strony panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowna pani przewodnicząca, bardzo dziękuję. Stawiam wniosek formalny o zmianę sposobu prowadzenia obrad. Wkradło się jakieś zamieszanie. Jako posłowie opozycji, a konkretnie pan poseł Dzikowski, wnioskowaliśmy, żeby pan poseł wnioskodawca miał nieograniczony czas na wypowiedź. Państwo, zresztą pan poseł także, głosowaliście przeciw i przyjęliście, że poseł wnioskodawca ma minutę. Proszę, żebyśmy od strony czysto formalnej uporządkowali, kto, kiedy i ile czasu ma na wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MarcinKierwiński">Panowie, tak głosowaliście…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AnnaMilczanowska">Zaraz wyjaśnimy panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MarcinKierwiński">Chciałbym, żebyśmy to doprecyzowali, aby było jasne. Jesteśmy gorącymi zwolennikami, żeby poseł wnioskodawca przedstawiał każdą poprawkę i każdą zmianę, ponieważ jest to tak ważna sprawa, że wszyscy mamy prawo wiedzieć, co tak naprawdę będziemy omawiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Horała już wyjaśnia. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, być może zaszło jakieś nieporozumienie. Odczytałem wniosek, wcześniej go zdefiniowałem i była zgoda na jego brzmienie. Wniosek polegał na tym, żeby procedowanie nad każdą zmianą zaczynać od wyjaśnienia przez wnioskodawców istoty zmiany. Taki był projekt i ten wniosek odrzuciliśmy. Nie zmienia to faktu, że naturalną i zwyczajowo przyjętą oraz wynikającą z regulaminu Sejmu zasadą jest, że wnioskodawcy wypowiadają się bez limitu czasowego. Jeżeli pojawiają się uwagi do danego punktu lub zmiany, to na koniec, po zgłoszeniu uwagi i dyskusji, wnioskodawca na nie odpowiada i wyjaśnia wszelkie zgłoszone wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad poprawkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, proszę jeszcze o sekundę – o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Jaskóła. Wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TomaszJaskóła">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#TomaszJaskóła">Chciałbym zwrócić uwagę wnioskodawcy, iż wypowiadanie się o propozycjach, że mają charakter humorystyczny jest niepoważne. Po pierwsze, proszę zwrócić uwagę, że są dwie propozycje. Oczywiście może pan wysnuć taki wniosek, że, jak czytamy w poprawce pierwszej, ustawa ma na celu zwiększenie wpływu partii politycznych na działalność samorządu terytorialnego, ale jest druga poprawka, która mówi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, to jest głos w dyskusji, a nie wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#TomaszJaskóła">Nie. To jest wniosek formalny. Druga poprawka do tytułu ustawy brzmi tak: „O zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy – Kodeks wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#TomaszJaskóła">Paragraf 18 prawidłowej legislacji mówi wyraźnie, że tytuł ustawy aktu normatywnego musi odzwierciedlać przedmiot w sposób adekwatny, zwięzły i informować o jego treści. Proszę nie wprowadzać w błąd strony społecznej i posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Panie pośle, wszystko rozumiemy, natomiast następnym razem proszę tak precyzować głos, żeby był to wniosek formalny. Dobrze? Pan zgłaszał się z wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania nad poprawką do poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw… przepraszam, wcześniej był wniosek formalny posła Sowy o przerwę. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, teraz głosujemy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekSowa">Przepraszam, ale był wniosek pana posła Jaskóły o 15 minutowy czas dla eksperta – pana profesora Chmaja na zaprezentowanie ekspertyzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#TomaszJaskóła">Godzinna przerwa dla nas na zapoznanie się z ekspertyzą i 15 minut dla pana profesora Chmaja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przed chwilą głosowaliśmy pierwszy wniosek o przerwę. Przechodźmy już do głosowania nad poprawkami. Poprawka… Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, był wniosek. Nie skonsumowaliśmy całego zakresu tego wniosku. Nawet poddawałbym propozycję…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, głosujemy nad wnioskiem pana posła Jaskóły. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Jaskóły?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#TomaszJaskóła">Powtórzę jego treść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#AnnaMilczanowska">Ja go pamiętam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MarekSowa">Proszę powtórzyć jego treść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Jaskóła wnosił o przerwę i o umożliwienie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#TomaszJaskóła">Godzinną przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak, pamiętam – 60 minut i 15 minutowe wystąpienie pana profesora. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Jaskóły? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, chciałbym zgłosić wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, ale już zakończyliśmy wszystkie wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Sowa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MarekSowa">Chciałbym złożyć wniosek formalny. W świetle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę umożliwić panu podanie wyniku głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do….</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MarekSowa">Wniosek formalny – zupełnie inny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę pana, jeżeli teraz w jakiś sposób oszuka pan przewodniczącego Komisji, to zgodnie z regulaminem Sejmu nie dopuszczę pana więcej do głosu. Bardzo proszę. Pan poseł Sowa z innym wniosek formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, w świetle odrzuconych wniosków o przerwę, celem zapoznania się z ekspertyzą pana profesora Chmaja, chciałbym złożyć wniosek formalny o dopuszczenie pana profesora do głosu w tej chwili, aby mógł zaprezentować ekspertyzę członkom Komisji i uczestnikom tego posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie, nie mogę przyjąć tego jako wniosku formalnego. Pan profesor Chmaj już zabierał głos w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, spójrzcie do tej ekspertyzy. Patrzę w spis treści i widzę, że większość ekspertyzy dotyczy Kodeksu wyborczego. Będziemy mieli jeszcze przerwy, a więc zdążymy się zapoznać z treścią ekspertyzy.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania tytułu ustawy poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001). Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska wnosi poprawkę do tytułu ustawy w następującym brzmieniu: „Ustawa o zmianie ustawy niektórych ustaw w celu upartyjnienia wyborów samorządowych i wyłączenia z życia publicznego aktywnych obywateli niebędących członkami partii politycznych”. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#AnnaMilczanowska">Przystępujemy do poprawki nr 1 Klubu Poselskiego Kukiz’15. Czytam: „W projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: »O zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia wpływu partii politycznych na działalność samorządu terytorialnego«;”. Do poprawki dołączono uzasadnienie: „poprawka ma na celu dostosowanie tytułu ustawy do rzeczywistego celu jaki przyświeca jej projektodawcom”. Kto jest za przyjęciem tej poprawki do tytułu ustawy? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę nie przerywać, bo jesteśmy w trakcie głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JacekProtas">Chciałem zgłosić wniosek mniejszości. Pani przewodnicząca, poprawka została odrzucona, więc mam prawo zgłosić do protokołu wniosek mniejszości. Proszę kogoś a priori nie pozbawiać tej możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę o zgłoszenie. Trzeba było…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JacekProtas">Zrobiłem to przed chwilą, ale na siłę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czy ja się z panem mocuję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JacekProtas">Musiałem się przekrzykiwać, bo pani nie chciała mi tego umożliwić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#AnnaMilczanowska">Dlatego, że jesteśmy w trakcie głosowania. Dziękuję, pański wniosek został zgłoszony jako wniosek mniejszości. Dziękuję serdecznie. Proszę o zapisanie.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#AnnaMilczanowska">Czytam poprawkę nr 2 zgłoszoną przez KP Kukiz’15: „W projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk nr 2001) tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: »O zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie wojewódzkim oraz ustawy Kodeks wyborczy«;”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, „o samorządzie województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze, „o samorządzie województwa”. Okej. W uzasadnieniu czytamy, że poprawka ma na celu dostosowanie tytułu ustawy do zwyczajowej, prawidłowej, techniki legislacyjnej przyjmowanej przy ustawach nowelizujących akty prawne już obowiązujące. Dodatkowym celem poprawki jest usunięcie treści propagandowych z tytułu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#AnnaMilczanowska">Kto z państwa jest za przyjęciem takiego tytułu ustawy? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, proszę o to, aby obie poprawki znalazły się jako wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę o zapisanie, że obie poprawki zgłoszono jako wnioski mniejszości. Dziękuję bardzo panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia art. 1. Przepraszam bardzo, najpierw przyjmiemy tytuł ustawy. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, korzystając z okazji, że państwo jesteście przy zmianie nr 1, chcielibyśmy wskazać, że tytuł ustawy wymaga uzupełnienia o odnośnik. Jeżeli Komisja zgodzi się, aby tego rodzaju konieczne uzupełnienia o charakterze stricte techniczno-legislacyjnym uwzględniać w projekcie, to Biuro Legislacyjne nie będzie tego zgłaszać na bieżąco. W odnośniku należy wskazać ustawy, które są nowelizowane tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę wnioskodawców o stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#ŁukaszSchreiber">W tym przypadku pełna zgoda, ale chyba poprosimy Biuro Legislacyjne o zgłaszanie uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym sklaryfikować. Biuro Legislacyjne prosi o upoważnienie do dokonywania formalnych uzupełnień w toku procedowania projektu. Jak rozumiem, wnioskodawcy przychylają się do tej prośby, jednakże proszą Biuro Legislacyjne, aby informowało o tym, kiedy takie uzupełnienia są konieczne. Byłoby słuszne zapytać Komisję, czy ktoś zgłasza do tego sprzeciw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy ktoś zgłasza sprzeciw do takiej formy procedowania, na którą Biuro Legislacyjne zwróciło uwagę? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, głosujemy nad tytułem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JacekProtas">Chcielibyśmy wiedzieć, nad jakim ostatecznie tytułem głosujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MarcinHorała">W obecnym stanie głosujemy nad zatwierdzeniem tytułu zaproponowanego przez wnioskodawców wraz z upoważnieniem dla Biura Legislacyjnego do jego formalnego uzupełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#AnnaMilczanowska">Komisja nie wniosła sprzeciwu, więc Biuro Legislacyjne ma upoważnienie do zmian.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, głosujemy tytuł ustawy: „o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych”. Kto jest za przyjęciem tego tytułu? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, przyjęliśmy tytuł ustawy. Przechodzimy do rozpatrzenia art. 1. Czy są uwagi do zdania wstępnego art. 1? Czy są uwagi do zdania: „W ustawie z dnia 8 marca o samorządzie gminnym” itd.? Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, tym razem chciałbym pani pomóc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WaldyDzikowski">Proponuję rozpatrywanie projektu zmianami, bo to ułatwi nam sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie panu dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WaldyDzikowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo panu dziękuję. Szanowni państwo, czy są uwagi do zmiany nr 1 dotyczącej art. 5? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PrzemysławSadłoń">Zgodnie z państwa prośbą sygnalizujemy wszystkie techniczno-legislacyjne elementy. We wprowadzeniu do wyliczenia w art. 1 metryka wskazanego aktu wymaga uzupełnienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy są uwagi do zmiany nr 1? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PrzemysławSadłoń">Zmiana nr 1 składa się z dwóch liter. Pierwsza z naszych propozycji, którą poddajemy pod rozwagę polega na skreśleniu lit. a), czyli rezygnacja z dokonywania zmiany w art. 5a ust. 2. Zaproponowane brzmienie różni się od obowiązującego brzmienia dodaniem na końcu tego ustępu wyrazów „z zastrzeżeniem ust. 7”. Biorąc pod uwagę brak jednolitości w ustawie o samorządzie gminnym w postaci zastrzegania w różnych przepisach do wyjątków wskazanych w ustawach oraz mając na względnie brak jasności co do charakteru zastrzeżenia w tym przypadku, proponujemy aby zrezygnować z dodawania tych słów, co w efekcie będzie sprowadzało się do rezygnacji i skreślenia z lit. a) w pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PrzemysławSadłoń">Korzystając z tego, że jesteśmy przy głosie, odniosę się do lit. b) w zmianie nr 1. Nie odnosząc się zupełnie do meritum wprowadzanych zmian, w naszym przekonaniu, przyjęta przez wnioskodawców konstrukcja wymaga doprecyzowania, tak aby z przepisów jasno wynikało, a obecnie mamy wątpliwości w tym zakresie, na poziomie jakich jednostek samorządu instytucja budżetu obywatelskiego jest instytucja obowiązkową, a w jakich jednostkach nie jest. W naszej ocenie kompleks proponowanych zmian, tj. dodawane ustępy 3–7 wymagają przeredagowania i przegrupowania, tak aby wyeliminować zawarte nieostre pojęcia. Tytułem przykładu mogę wskazać na pojęcie zawarte w ust. 4, tj. „zmieniać w stopniu istotnym”. W efekcie może to stanowić trudność w stosowaniu tego przepisu w praktyce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marek Sowa prosił o zabranie głosu. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, trochę będę kontynuował wypowiedź pana mecenasa. Do zmiany nr 1 zgłosiłem dwie poprawki. Poprawka 1 dotyczy art. 5a lit. b) ust. 4. W mojej ocenie, sformułowanie „w stopniu istotnym” powinno być wykreślone. Tego dotyczy moja poprawka. Uzasadniam, dlaczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#AnnaMilczanowska">Przerwę panu na chwilę – czas odliczymy. Czy pan poseł ma poprawki na piśmie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#MarekSowa">Wszystkie poprawki zostały w nocy przesłane do państwa i sekretariat je posiada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Do nas nie dotarły poprawki pana posła Marka Sowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MarekSowa">Pytałem, czy są.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak, Nowoczesnej. Są, ale my nie mamy. Bardzo prosimy o poprawki, żebyśmy mieli je przed sobą. Proszę panie pośle i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MarekSowa">Przed posiedzeniem Komisji sprawdzałem, czy są poprawki. Powiedziano mi, że są.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#MarekSowa">Moja poprawka dotyczy wykreślenia słów „w stopniu istotnym”. Uzasadnię, dlaczego. Jest szereg przepisów, które regulują kwalifikowanie budżetów obywatelskich do projektu budżetu. Zgłaszane są inicjatywy, które są weryfikowane. Głosowanie odbywa się tylko nad inicjatywami, które zostały sprawdzone pod względem formalnym. Dlatego później nie ma potrzeby ingerencji przy wprowadzaniu tego zadania poprzez jakąkolwiek zmianę.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#MarekSowa">Prawdziwą intencją powinno być to, że zadania wybrane z budżetu obywatelskiego, po wcześniejszej ich weryfikacji, co w projekcie jest również zapisane, powinny być o takim tytule i w takim brzmieniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, przykro mi, ale czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, to jest również w pani interesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem. Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MarekSowa">W pani interesie leży wyjaśnienie istoty poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Tak jest. Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa zgłosił poprawkę do zmiany nr 1. Poseł Dzikowski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym zgłosić uwagi i zadać pytanie. Trudno zarzucić Platformie Obywatelskiej, że nie była proobywatelska. Przypomnę wprowadzone i nowelizowane fundusze sołeckie, które powstały z dużych inicjatyw ruchów miejskich współpracujących z nami, wójtami, burmistrzami i prezydentami. Ruchy miejskie tworzyły tzw. budżety obywatelskie również z własnej inicjatywy – w sposób naturalny.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WaldyDzikowski">Mówiłem już o tym wcześniej i przestrzegam przed zbytnim doregulowaniem tej kwestii, a zwłaszcza wpisaniu 0,5%. Czym kierowali się wnioskodawcy, że to ma być 0,5%? Przecież to są kompletnie inne pieniądze w budżetach. Na przykład miasta Poznania i najmniejszej gminy w Wielkopolsce. Czy nie lepiej pozostawić więcej swobody i możliwości wykazania się organowi stanowiącemu – organowi wykonawczemu (wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi), tak aby oni to kreowali, a nie zapisywać tego arbitralnie w ustawie? Dodam, że są to kwestie, które m.in. powinny być oceniane przez mieszkańców, ruchy miejskie i inne organizacje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, bardzo mi przykro, ale czas się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WaldyDzikowski">Proszę odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#AnnaMilczanowska">O, jak pięknie poseł zmieścił się w czasie. Dziękuję bardzo. Pan poseł wnioskodawca słyszał pytanie pana posła. Bardzo proszę, kto z państwa chce zabrać głos? Poprawka? Pan poseł Zgorzelski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, wszystkie moje poprawki zostały dostarczone do sekretariatu Komisji w dniu wczorajszym. Zgłaszam poprawkę 1 do pkt 2 art. 14. Proponuję następujące brzmienie: „Uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego…”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#ŁukaszSchreiber">To jest inna zmiana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#AnnaMilczanowska">Jesteśmy przy zmianie nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AnnaMilczanowska">Nic nie szkodzi. Domniemywam, że pan poseł Sowa chce zgłosić drugą poprawkę do zmiany nr 1. Mamy już przed sobą poprawki Klubu Nowoczesna. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MarekSowa">Chcę zgłosić drugą poprawkę do zmiany nr 1. Druga poprawka dotyczy ust. 5, w którym jest mowa o limicie 0,5% w budżetach obywatelskich, który ma obowiązywać w gminach będących miastami na prawach powiatu. Uważam, że jeżeli limit ma być wprowadzony, powinien dotyczyć wszystkich – gmin wiejskich, miejsko-wiejskich, miast i miast na prawach powiatu. Tego dotyczy moja poprawka.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#MarekSowa">Pan poseł Waldy Dzikowski poruszył istotną kwestię. W związku z tym mam pytanie, czy fundusz sołecki będzie wliczany do tego limitu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, państwo posłowie, szanowni państwo, myślę, że to co powiem za chwilę jest do rozważenia i do ewentualnego zgłoszenia jako poprawka w drugim czytaniu. Chcę zwrócić państwa uwagę na to, że wprowadzacie obligatoryjny termin „budżet obywatelski”, który nie jest zdefiniowany.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#MarekWójcik">Prosimy, aby państwo w drugim czytaniu zechcieli rozważyć możliwość zgłoszenia poprawki, która dookreśli definicję budżetu obywatelskiego. To jest nowa definicja, która jest nieznana w porządku prawnym.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#MarekWójcik">Ponadto wprowadzacie państwo procedurę, która wyłącza z procedowania organ wykonawczy. Chcę również zwrócić uwagę na to, że wprowadzacie obligatoryjność decyzji podejmowanych w procedurze tworzenia budżetu obywatelskiego wobec np. stosowanych praktyk dotyczących tego typu budżetów, tj. udziału w głosowaniu osób niepełnoletnich. Mamy duży problem, w jaki sposób traktować obligatoryjność takiego budżetu wtedy, gdy głosują osoby niepełnoletnie, a to jest dzisiaj standardem. W związku z tym prośba do państwa, abyście zechcieli (nie teraz) rozważyć dookreślenie tych kwestii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan się zgłaszał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#EdwardTrojanowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, jeśli chodzi o gminy wiejskie tam, gdzie funkcjonuje fundusz sołecki, budżet obywatelski nie powinien być włączany jako drugi instrument wspierania obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#EdwardTrojanowski">W projekcie występuje sprzeczność formalna. W pkt 7 mówimy o minimalnych wymogach i stawiamy warunek, że nie więcej jak jeden promil obywateli ma popierać ten budżet. W przypadku sołectwa, które liczy 100 osób jeden promil to jest ⅒ obywatela. Tysięczne sołectwo to bardzo duże sołectwo. W kraju takich sołectw jest bardzo mało. To pokazuje, że zapis nie powinien dotyczyć gmin wiejskich i sołectw, czyli jednostek pomocniczych gminy, a to zawarte jest w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#EdwardTrojanowski">Po pierwsze, tam, gdzie jest fundusz sołecki, budżet obywatelski nie powinien być włączany jako dodatkowy instrument, a po drugie, nie może to dotyczyć gmin poniżej 20 tys. mieszkańców, gdzie logicznym byłoby, że 20 osób jest inicjatorami budżetu obywatelskiego. Jak wyobrazić sobie sytuację, w której 1 obywatel sołectwa (z 1000 mieszkańców) zgłasza inicjatywę? Zupełnie bez sensu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu bardzo, bo czas minął dość dawno. Poseł Artus Zasada, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#ArturZasada">Bardzo dziękuję. Chciałbym poprzeć poprawkę zaproponowaną przez posła Sowę. Rzeczywiście często bywa tak, że projekty budżetów obywatelskich, które są nowymi instytucjami, realizującymi w sposób szczególny formę konsultacji społecznych, nie są realizowane zgodnie z intencjami wnioskodawców. W związku z tym chciałbym zapytać, czy poseł wnioskodawca nie zgodziłby się poprzeć tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#ArturZasada">Jednocześnie chciałbym zwrócić uwagę, że w zapisie jest mowa o tym, iż rada gminy w toku prac nad projektem uchwały budżetowej nie może usuwać lub zmieniać itd. Co się stanie wówczas, gdy budżet nie zostanie uchwalony lub radni w ciągu roku będą chcieli usunąć zadanie wynikające z budżetu obywatelskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, przykro mi, ale czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#ArturZasada">Sygnalizuję potrzebę wykreślenia wyrazów „w toku prac nad projektem uchwały budżetowej”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o zabranie głosu posła wnioskodawcę i przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, spróbuję odnieść się do poprawek, które są jakby dwojakiego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#ŁukaszSchreiber">Pierwsza grupa poprawek dotyczy propozycji Biura Legislacyjnego. Po przeanalizowaniu propozycji uważamy, że należy pozostawić zapis w obecnym brzmieniu i miejscu.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#ŁukaszSchreiber">Jeśli chodzi o pozostałe poprawki, zapisaliśmy obligatoryjność budżetu obywatelskiego w gminach będących miastami na prawach powiatu ze względu na to, że w przypadku gmin wiejskich mogłoby to przybierać postać karykaturalną, zwłaszcza, że istnieją tam fundusze sołeckie. Dlatego stanęliśmy na stanowisku, żeby obligatoryjność zapisać w miastach będących na prawach powiatu, gdzie sytuacja wygląda nieco inaczej.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#ŁukaszSchreiber">Myśl pana posła Sowy, głos pana posła Zasady oraz inne wątpliwości powodują, że chcemy zaproponować Wysokiej Komisji odłożenie tej sprawy do czasu rozpatrzenia całości projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa, ale to już poza… W jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, nie „poza”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#AnnaMilczanowska">W jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MarekSowa">Jestem wnioskodawcą poprawki. Padło pytanie pana posła Zasady odnoszące się do mojej poprawki. Jako wnioskodawca chcę odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, bo czas biegnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, proszę tak nie robić. Odpowiadam tak, jak pan poseł Schreiber – wnioskodawca ustawy, któremu nie biegnie czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#AnnaMilczanowska">Słuchamy pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MarekSowa">Jako wnioskodawca mam prawo prezentować zmiany i odpowiadać na pytania. Mam również prawo odnosić się do zgłaszanych poprawek jako ich wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#AnnaMilczanowska">Mówi pan zupełnie o czymś innym. Wnioskodawca ustawy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MarekSowa">W związku z głosem pana posła Schreibera, który mówi, że musi skonsultować stanowisko do tej ustawy z Nowogrodzką, proszę o ogłoszenie przerwy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Sowa, nie życzę sobie. Takich uwag słyszeliśmy zbyt dużo we wtorek. Szanujmy siebie nawzajem. W trakcie dzisiejszej debaty nad projektem ustawy proszę takich uwag nie czynić. Bardzo państwa proszę.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł wnioskodawca ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, w wypowiedziach staram się unikać jakichkolwiek spraw politycznych i wypowiadam się na temat. Powiedziałem, że w związku z uwagami, w tym pana posła, proszę o przełożenie rozstrzygnięcia zmiany nr 1 na koniec prac nad projektem, aby wypracować jak najlepsze rozwiązanie. Tymczasem pan poseł pozwala sobie na tego rodzaju wycieczki. Jest to wysoce niestosowne i nieeleganckie. Proszę nie mierzyć innych swoją miarą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, na wniosek posła wnioskodawcy odkładamy rozpatrzenie zmiany nr 1.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 2. Czy są uwagi do tej zmiany? Bardzo proszę, poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarcinHorała">Wysoka Komisjo, chciałbym zgłosić poprawkę do zmiany nr 2. Poprawka znajduje się w dokumentach, które zostały państwu dostarczone. Poprawka polega na skreśleniu słów „chyba że ustawa stanowi inaczej” w ust. 1 w art. 14, czyli pozostajemy przy słowach „w głosowaniu jawnym”.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MarcinHorała">Ponadto proponuję, aby w ust. 3 w art. 14 do słów „na stronach internetowych” dodać wyrazy „w Biuletynie Informacji Publicznej”. Poprawka ma charakter doprecyzowujący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#AnnaMilczanowska">Poprawka została zgłoszona przez pana posła Horałę. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli chodzi o poprawkę zaprezentowaną przez pana posła, mamy jedną wątpliwość. Rozumiemy, że poprawka polega na wykreśleniu z obecnego brzmienia słów „chyba że ustawa stanowi inaczej”.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PrzemysławSadłoń">Analizując pozostałe poprawki, domyślamy się, że ma to związek także z jedną późniejszą poprawką, która eliminuje głosowanie tajne. Natomiast chcemy zwrócić uwagę, że zastrzeżenie „chyba że ustawa stanowi inaczej” odnosi się zarówno do formy głosowania, a więc jawności i tajności, jak i większości. Tymczasem w innych przepisach ustawy są takie sytuacje, gdy większość jest inna niż wynikająca z tego przepisu i zasady, którą ten przepis ustanawia. W związku z tym mamy wątpliwości, czy wykreślenie tych słów jest właściwe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Horała prosi o możliwość wyjaśnienia. Nie wykorzystał swojego minutowego czasu. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym wyjaśnić z Biurem Legislacyjnym, czy zastrzeżenie „chyba że ustawa stanowi inaczej” jest niezbędne w sytuacji, gdy generalna zasada mówi, że prawo szczegółowe uchyla prawo ogólne. Jest to jakby zasada ogólna. Potem, jeżeli w ustawie występują przypadki szczegółowe, to i bez tego zastrzeżenia w sposób oczywisty, na zasadach ogólnej wykładni, uchylają przepis ogólny w danym przypadku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PrzemysławSadłoń">Co do zasady zgadzam się z panem posłem. Tym była podyktowana pierwsza poprawka zawarta w naszym zestawieniu. W tej sytuacji mamy jednak do czynienia z nieco innym przypadkiem. Proszę zwrócić uwagę na to, że przyjmując poprawkę, dokonujecie państwo modyfikacji tego przepisu – poprzez wykreślenie słów „chyba że ustawa stanowi inaczej”. W związku z tym należy zakładać, że w takim przypadku zachodzi jakaś zmiana treści normatywnej w tym przepisie. W procesie wykładni należy założyć, że będzie stosowana zasada prawa lex specialis w relacji do lex generalis. Niemniej poddajemy państwu pod rozwagę, czy tego typu zmiana jest konieczna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MarcinHorała">Po uwadze Biura Legislacyjnego wycofuję pkt a) w proponowanej przeze mnie poprawce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Horała wycofuje pkt a) w proponowanej poprawce. Bardzo proszę, pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#TomaszSzymański">Pani przewodnicząca, mam pytanie do posłów wnioskodawców odnośnie do zmiany nr 2 pkt 2. Chodzi o termin dla gmin na wprowadzenie systemu rejestrującego głosowanie radnych. Czy jest to tzw. zakup obligatoryjny? Czy nie będzie skonsumowany za pomocą innego rozwiązania, tj. „jeżeli nie będzie możliwe używane z przyczyn technicznych, to głosowania odbywają się imiennie”? Czy gminy będą zmuszone do zakupu systemów do głosowania, czy też spełnią przesłankę poprzez głosowania imienne? Jeżeli tak, to w jakim terminie muszą zakupić systemy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#AnnaMilczanowska">Mam nadzieję, że poseł wnioskodawca zapamiętał pytanie pana posła Szymańskiego. Dziękuję. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, w podobnej kwestii. Problem polega na tym, że zmuszamy gminy do zakupu urządzeń, które będą służyły do przeprowadzania głosowań oraz będą utrwalały imienny wykaz głosowań. Większość samorządów Polsce takie urządzenia zakupiło, ale są to przeważnie zamożne samorządy i duże miasta. Zapis dotyczy wszystkich podmiotów samorządowych. W praktyce sesje w małych gminach odbywają się rzadko.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#MariuszWitczak">Zakup urządzeń wiąże się z kosztami, o czym należy porozmawiać. Powstaje zasadnicze pytanie, kto sfinansuje zakup urządzeń. Z drugiej strony państwo proponujecie 14-dniowe vacatio legis, co w tej sytuacji absolutnie nie jest do przyjęcia, bo nie będzie sesji w tym czasie, a ktoś będzie musiał zakupić takie urządzenia i pod rządami tej ustawy przygotować taki system, łącznie z prezentacją internetową głosowań. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi. Pan poseł Zgorzelski, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chciałbym przedstawić poprawkę Klubu Parlamentarnego PSL do zmiany nr 2. Pkt 2 w art. 14 otrzymuje brzmienie: „Art. 14. 1. Uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu imiennym, chyba że ustawa stanowi inaczej. 2. Imienne wykazy głosowań radnych podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości na stronie Biuletynu Informacji Publicznej gminy”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję, nie zgłaszałem się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Pan poseł Kierwiński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chciałbym zapytać pana posła Horałę o poprawkę. Czemu ma służyć zapis dotyczący zamieszczania wyników głosowań w BIP? Jaka jest intencja tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Czy są inne uwagi? Nie ma. Padło kilka pytań. Bardzo proszę pana posła Horałę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MarcinHorała">Informacja na stronie internetowej może być do pewnego stopnia niejasna. Można tak umieścić informację, że de facto może być przez użytkownika trudna do znalezienia. BIP jest pewną sformalizowaną strukturą, która zawsze jest, więc to gwarantuje, że informacja będzie do znalezienia przynajmniej w tym miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, czyli ma być w BIP i na stronie internetowej? Proszę o doprecyzowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MarcinHorała">Jeżeli BIP udostępniony jest na stronie internetowej, to jest. Wówczas zamieszczenie informacji w BIP skonsumuje ten przepis. Poza tym można również (poza BIP) zamieszczać informację w inny sposób na stronie internetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę posła wnioskodawcę – pana Łukasza Schreibera o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy popierają poprawkę pana posła Horały. W związku z tym co do pozostałych poprawek stanowisko jest negatywne.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#ŁukaszSchreiber">Rozumiem, że poprawki, a zwłaszcza poprawka pana posła Zgorzelskiego, idą w tym kierunku, aby mniejsze samorządy nie były zobligowane do zakupu urządzeń rejestrujących.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#ŁukaszSchreiber">Mam nadzieję, że nikt nie ma wątpliwości, że fakt rejestrowania głosowań, czego dzisiaj nie ma w wielu miejscach, a ich wyniki będą udostępniane, jest bardzo ważny. Nawet w małych gminach sesja rady odbywa się przynajmniej raz w miesiącu.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#ŁukaszSchreiber">W myśl zapisów projektu ustawy zakup urządzeń rejestrujących będzie obowiązkowy. Koszty będą jednak relatywnie niewielkie. Biorąc pod uwagę problemy, które mogą wystąpić, w późniejszych poprawkach wydłużamy vacatio legis, tak aby ten obowiązek był od kolejnej kadencji. Sądzę, że wszystkie samorządy będą w stanie poradzić sobie z tym problemem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Chciałabym zapytać Biuro Legislacyjne, która ze zgłoszonych poprawek jest dalej idąca. Przypominam, że została zgłoszona poprawka przez pana posła Horałę. Pan poseł przyjął zaproponowaną przez państwa zmianę. Kolejną poprawkę zgłosił pan poseł Zgorzelski – Polskie Stronnictwo Ludowe. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pod względem ujęcia legislacyjnego poprawka pana posła Zgorzelskiego jest dalej idąca, ponieważ nadaje brzmienie całemu art. 14. W związku z tym powinna być głosowana w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PrzemysławSadłoń">W związku z tym, że ust. 1 w poprawce pana posła wnioskodawcy nie zmienia się względem obowiązującego stanu prawnego, poddajemy pod rozwagę lekką modyfikację tej poprawki i takie jej sformułowanie, aby polegała na dodaniu do tego artykułu ust. 2 w brzmieniu zaproponowanym w poprawce. Wiązałoby się to z nieco innym ujęciem zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu. Pan poseł, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PiotrZgorzelski">Jedno zdanie. Być może będzie to pewna refleksja dla przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości. Powstaje pytanie, czy proponowany zapis nie wyeliminuje formuły sesji wyjazdowych. Takie sesje się odbywają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Padło pytanie. Proszę o odpowiedź zanim przystąpimy do głosowania. Proszę, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, panie pośle, w tym względzie są urządzenia mobilne, które można zakupić i stosować. Proszę zwrócić uwagę, że jest zapis, że w przypadku braku możliwości technicznych, bo np. urządzenie może się zepsuć, przechodzimy na głosowania imienne. Sądzimy, że przewidziano wszystkie możliwości. Chodzi o to, aby wszystkie samorządy zakupiły takie urządzenia i w miarę możliwości korzystały z nich przy każdej okazji. Jeżeli nie będzie to możliwe, przewidziano wyjście alternatywne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania. Biuro Legislacyjne wskazało poprawkę do zmiany nr 2 pana posła Zgorzelskiego jako dalej idącą. Poddam ja pod głosowanie w pierwszej kolejności. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Obecnie będziemy głosowali nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Horałę wraz z przyjętą uwagą Biura Legislacyjnego. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem poprawki do zmiany nr 2 zgłoszonej przez pana posła Horałę – Prawo i Sprawiedliwość? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję serdecznie. Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 5 głosów przeciw, 3 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, zgłaszam wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#AnnaMilczanowska">Oczywiście, bardzo proszę. Przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 2. Biuro Legislacyjne, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PrzemysławSadłoń">Nasze wcześniejsze uwagi odnosiły się do poprawek. Mamy również pewną sugestię do samej zmiany zawartej w projekcie. Tak jak w odniesieniu do poprawki pana posła Zgorzelskiego, także tutaj proponujemy, aby nieco zmodyfikować treść poprawki, aby nie powtarzała obecnego brzmienia ust. 1, bo to się nie zmienia po wycofaniu zapisu przez pana posła Horałę i polega na oznaczeniu obecnej treści tego artykułu jako ust. 1 i dodaniu kolejnych ustępów w tym artykule. Jest to modyfikacja o charakterze techniczno-legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PrzemysławSadłoń">Natomiast odnośnie do treści zmiany, po pierwsze, pod rozwagę poddajemy podzielenie ust. 2 na dwie jednostki. Pierwsza jednostka brzmiałaby: „głosowania jawne na sesjach rady odbywają się za pomocą urządzeń umożliwiających sporządzenie i utrwalenie imiennego wykazu głosowań radnych”. Wyodrębniona, kolejna jednostka stanowiłaby powtórzenie zdania drugiego z projektowanego ust. 2 z pewną modyfikacją i o niej za chwilkę powiem. Otóż, „W przypadku, gdy przeprowadzenie głosowania w sposób określony w ust. 2 z przyczyn technicznych przeprowadza się głosowanie” i tu nastąpiłaby modyfikacja. W projekcie ustawy państwo mają ten fragment sformułowany: „głosowania odbywają się imiennie”. Natomiast zwracamy uwagę, że ustawa o samorządzie gminnym odnosi się do instytucji głosowania imiennego i redakcyjnie nieco inaczej to ujmuje. Są to przepisy art. 28a i art. 28b tj. kwestia rozpatrywania absolutorium i podejmowania uchwały w sprawie przeprowadzenia referendum. W tych przepisach tę instytucje formułuje się jako głosowanie imienne. W związku z tym na końcu tego przepisu proponujemy, aby zamiast „głosowania odbywają się imiennie” wprowadzić zapis „przeprowadza się głosowanie imienne”, tak aby to korespondowało z art. 28a i 28b ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PrzemysławSadłoń">W wyniku powyższego podziału, kolejny (ust. 4) odpowiadałby ust. 3 z projektu ustawy wraz z uwzględnieniem poprawki pana posła Horały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę pana Łukasza Schreibera o stanowisko w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy przychylają się do propozycji Biura Legislacyjnego. Jak rozumiem, nie ma konieczności przejmowania tego jako poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę panie mecenasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PrzemysławSadłoń">Wydaje się, że chodzi o różnicę redakcyjną. W celu uniknięcia wątpliwości formalnoprawnych proponujemy, aby poprawka została przejęta. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka nie wpływa na meritum zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#ŁukaszSchreiber">Stanowisko wnioskodawców wobec tej poprawki jest pozytywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec poprawki, którą przejął pan poseł Horała? Nie ma. W związku z tym przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 2 z przyjętą poprawką. Kto z państwa jest za przyjęciem tej zmiany wraz z poprawką? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, nikt nie był przeciw, 8 głosów wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie dziękuję za podanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 3. Bardzo proszę, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, składam poprawkę do zmiany nr 3. W art. 1 pkt 3 w lit. b) proponuję skreślić wyrazy: „oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania z tego tytułu”.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#JacekProtas">Uważamy, że pomysł składania raportu o stanie gminy jest zasadny. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby taki dokument był sporządzany i rokrocznie przedstawiany mieszkańcom. Natomiast uważamy, że głosowanie nad udzieleniem absolutorium dla wójta, burmistrza bądź prezydenta jest wystarczające i nie ma potrzeby wprowadzania kolejnego mechanizmu, który może powodować reperkusje w postaci próby odwołania w referendum – odpowiednio: wójta, burmistrza bądź prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panu posłowi. Pan poseł Horała się zgłaszał. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MarcinHorała">Pani przewodnicząca, czy poza złożeniem poprawki mógłbym jednocześnie zabrać głos w dyskusji? Czyli dwa głosy naraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo. Jeżeli jest pan w stanie tak mówić, to proszę mówić naraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, po pierwsze, chciałbym zgłosić poprawkę do zmiany nr 3 polegającą na tym, aby w pkt b) zmiany nr 3 zamiast obecnego brzmienia umieścić przepis, że dodaje się pkt 4a w brzmieniu: „rozpatrywanie raportu o stanie gminy oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania z tego tytułu”. Poprawka ma charakter redakcyjny. Zamiast rozbudowywać pkt 4 dodajemy pkt 4a z postanowieniami dotyczącymi raportu i wotum zaufania – udzielenia bądź nieudzielenia.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#MarcinHorała">Chciałbym wrócić do poprawki zgłoszonej wcześniej. Chodzi o to, aby w nieco większy sposób zachęcić wójtów, burmistrzów i prezydentów do większej współpracy z radami, budowania koalicji, czy też większości w radzie, wzmocnienie do pewnego stopnia pozycji rady, tak aby raport i dyskusja o stanie gminy i później ewentualnie udzielenie bądź nieudzielenie wotum zaufania wiązało się z pewną procedurą mająca na końcu określone skutki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo. Nie do końca zrozumiałem poprawkę pana posła Horały. Jeżeli dodamy pkt 4a, a pozostawimy aktualne brzmienie pkt 4, to będziemy mieli powtórzone fragmenty. Chyba, że skreślimy pierwsze zdanie z ustawy i dodamy pkt 4a. Wówczas ma to sens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, wyjaśniam. Jeżeli pan spojrzy w projekt ustawę, w zmianie nr 3 jest lit. b). W poprawce proponuję nowe brzmienie lit. b), czyli z ustawy znika dotychczasowe brzmienie w postaci pkt 4, a pojawia się brzmienie o dodaniu pkt 4a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MarcinKierwiński">Jeśli mogę pani przewodnicząca, proszę zwrócić uwagę, że aktualny pkt 4 projektu ustawy mówi dokładnie to co pierwsza część państwa propozycji. Zatem zapis będzie występował dwukrotnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#MarcinHorała">Nadal się nie rozumiemy. Pkt 4 projektu ustawy po przyjęciu mojej poprawki do ustawy zmieniającej pozostanie bez zmian i do niego zostanie dodany pkt 4a z raportem i wotum zaufania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#MarcinKierwiński">Okej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#AnnaMilczanowska">Już wyjaśnione. Pan Marek Wójcik. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, myślę że ta dyskusja ma sens – zwracam się do pana posła Horały. Rozumiem, że wykreśla pan treść dotychczasowego art. 18 ust. 2, pkt pozostaje bez zmiany i dodaje pan pkt 4a. Tak sobie trzeba to wyobrazić. Czyli nie dokonujemy zmiany pkt 4. Dlatego myślę, że jeżeli chodzi o poprawkę, głosy były racjonalne. Pańska poprawka będzie się składała tylko i wyłącznie z uzupełnienia, tj. pkt 4a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#AnnaMilczanowska">Biuro Legislacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#MarekWójcik">Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby pani przewodnicząca zgodziła się na wypowiedź Biura Legislacyjnego w tej kwestii, czy przypadkiem nie zachodzi dublowanie przepisu, bowiem obecny art. 18 ust. pkt ustawy o samorządzie gminnym mówi, że do wyłącznej właściwości rady gminy należy: „2) ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności;”. Zakres tego przepisu konsumuje m.in. przepis zawarty w państwa poprawce jako pkt 4a. Zatem nie wiem, czy nie dublujemy tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#AnnaMilczanowska">Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pierwotnie wnioskodawcy projektowali, aby art. 18 ust. 2 w zakresie pkt 4 rozszerzyć o nowe elementy. Natomiast pan poseł słusznie (popieramy kierunek tej poprawki) proponuje, aby nie nadawać nowego brzmienia pkt 4, zaś nową treść wyodrębnić w nowy punkt. Do tego sprowadza się ta poprawka.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PrzemysławSadłoń">Odpowiadając na wątpliwość pana Wójcika, chciałbym powiedzieć, że w związku z tym, iż dalsze przepisy projektu wprowadzają nową instytucję, tj. raport o stanie gminy, nie będziemy mieli do czynienia ze zdublowaniem proceduralno-formalnym. Być może w pewnym zakresie sprawozdanie z działalności wójta będzie się pokrywało z elementami zwartymi w raporcie o stanie gminy, natomiast się ze względów proceduralno-formalnych, czy szerzej – prawnych, nie dostrzegamy zdublowania punktów, ujętych w art. 18. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#MarekSowa">Rezygnuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, głos z końca sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#KonradHennig">Proponowałbym, żeby w tym miejscu rozważyć nie tylko określenie „raport o stanie gminy”, ale być może również „raport z realizacji strategii rozwoju” danej jednostki samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#KonradHennig">Wiele jednostek ma uchwalone przez rady strategie, a nie wszystkie są tak samo realizowane. Dlatego należy rozważyć wprowadzenie raportu z realizacji strategii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy serdecznie. Pan poseł Waldy Dzikowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, szanowni państwo, od dłuższego czasu toczy się debata na temat absolutorium w powiązaniu z raportem ze stanu gminy. To nie jest państwa pomysł, bo od wielu lat toczy się taka debata.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WaldyDzikowski">Problem polegał i polega na tym, że ognisk zapalnych pomiędzy organem stanowiącym a wykonawczym jest już sporo. Ta kwestia będzie następnym ogniskiem. Owszem, takie debaty odbywają się w gminach. Zresztą nawet organy wykonawcze (wójtowie, burmistrzowie) podejmują decyzje w formie uchwał – np. raport o stanie gminy itd.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WaldyDzikowski">Pisząc prawo należy brać pod uwagę sytuacje, które może nawet są sporadyczne, aby nie powodowało to paraliżu gminy. Natomiast zapisywanie raportu o stanie gminy, a następnie łączenie tego nie tylko z debatą, ale i z głosowaniem, które potem skutkuje rozpoczęciem procedury referendalnej jest niczym innym, jak następnym elementem powodującym paraliż w gminie. Sytuacje ekstremalne należy przewidywać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Zasada. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#ArturZasada">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. Do Biura przekazałem poprawki i wiem, że zostały przekazane. Złożyłem poprawkę m.in. do art. 16. Obecnie jesteśmy przy art. 18. Czy poprawkę do art. 16 będziemy omawiali po wszystkich zmianach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, myślę że propozycja zawarta w zmianie nr 3, żeby prowadzić debatę o stanie gminy, powiatu i województwa jest nie tylko ważna, ale i potrzebna. Obecnie takich dyskusji brakuje. To jest propozycja, która wychodzi naprzeciw oczekiwaniom.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#ŁukaszSchreiber">Oczywiście, obecnie mamy regulację dotycząca debaty nad udzieleniem absolutorium, tylko jak wszyscy wiemy, debata nad absolutorium często sprowadza się do dyskusji o liczbach, wykonaniu budżetu itd. Tymczasem w zapisie chodzi o przeprowadzenie debaty w sposób mniej sformalizowany, zrobienie z tego święta demokracji, żeby również obywatele mogli wziąć udział w debacie. Sądzę, że są to propozycje dobre i ciekawe. Wychodząc naprzeciw słowom pana doktora, chciałem powiedzieć, że ten punkt jest tak mało sformalizowany, że debata o innych sprawach jest także możliwa. Wszystko będzie zależało de facto od chęci osób zabierających głos w debacie.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#ŁukaszSchreiber">Regulacja dopuszcza głos obywateli, daje nieskrępowany czas radnym, a ponadto pociąga za dyskusją pewne rozwiązania, bo jeżeli debata zakończy się w taki sposób, że w zasadzie nic z niej nie będzie wynikało, to możemy sobie wyobrazić sytuację, w której wójt, burmistrz lub prezydent nie będą w niej uczestniczyli, bo powiedzą, że po co. Stąd uważamy, że udzielenie bądź nieudzielenie wotum zaufania na koniec debaty ma być sygnałem dla opinii publicznej, zaś dwukrotne podejmowanie decyzji o udzieleniu wotum zaufania będzie miało swoje odpowiednie skutki.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#ŁukaszSchreiber">Nie chodzi o to, aby dodawać ognisk zapalnych. Chodzi o to, aby w jakiś sposób zmobilizować niektórych (niektórych nie trzeba mobilizować) wójtów, burmistrzów lub prezydentów do szukania porozumienia oraz przekonywania wysokiej rady – przedstawicieli mieszkańców – do swoich racji.</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#ŁukaszSchreiber">Wnioskodawcy mają pozytywną opinię o poprawce pana posła Horały, która ma charakter legislacyjny. Natomiast mamy negatywną opinię co do innych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#ŁukaszSchreiber">Uważamy że sankcja w postaci końcowego głosowania nad udzieleniem wotum zaufania wydaje się być wskazana i powinna być powiązana z dyskusją. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, jeszcze raz dopuszczam do głosu pana posła Dzikowskiego, ponieważ państwo jesteście autorami poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#JacekProtas">Zgłaszałem się pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Dzikowski wprowadził mnie w błąd. Pan poseł Protas był pierwszy i jest autorem poprawki. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, bardzo dziękuję. Jak będę chciał zrezygnować, to sam to przekażę pani przewodniczącej.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#JacekProtas">Chcę powiedzieć posłowi wnioskodawcy, że nikt nie kwestionuje pomysłu w sprawie debaty o stanie gminy. Jak mówił poseł Dzikowski, o tym się dyskutowało. Uważam, że to dobry pomysł, żeby przeprowadzić debatę z udziałem mieszkańców raz do roku.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#JacekProtas">W naszej poprawce kwestionujemy spreparowanie kolejnego punktu zapalnego między radą a wójtem, burmistrzem i prezydentem.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#JacekProtas">Zwracam uwagę, że wójt, burmistrz i prezydent wybierani są w wyborach bezpośrednich. Istnieje wiele takich gmin, gdzie burmistrz, wójt i prezydent nie ma większości w radzie. W związku z tym współpraca miedzy organami jest dość trudna. Samo uzyskanie absolutorium jest wielokrotnie dużym wyczynem. Natomiast wprowadzenie drugiej możliwości głosowania nad wotum zaufania i w konsekwencji referendum może doprowadzić do wielu niepotrzebnych perturbacji w gminie. Przypomnę, że jeżeli referendum z wniosku rady upadnie, to rozwiązywana jest rada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Szynkowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni państwo, przy wprowadzaniu tej propozycji wnioskodawcy rozważali bardzo różne możliwe rozwiązania, tj. począwszy od rozwiązań radykalnych polegających na zupełnym przekształceniu procedury absolutoryjnej, która ma mnóstwo mankamentów. Myślę, że co do tego ostatniego jest zgoda. Rzeczywiście pan poseł Dzikowski ma rację, że od lat toczy się dyskusja o tym, jak zmienić procedurę absolutoryjną.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Rozważaliśmy możliwość całkowitego i zupełnego jej przekształcenia w twardy mechanizm szerokiej debaty o stanie miasta lub gminy z twardymi mechanizmami kontrolnymi wobec wójta. Nie zdecydowano się na to. Zaproponowano rozwiązanie o charakterze obywatelskim, a jednocześnie w pewnym sensie symbolicznym, bo zwracam uwagę, że debata toczy się przy okazji przeprowadzania procedury absolutoryjnej, która pozostaje w niezmienionym kształcie. Owszem, kończy się głosowaniem nad udzieleniem wotum zaufania – jak słusznie powiedział poseł wnioskodawca, po to żeby z tego była jakaś konkluzja. Tylko dwukrotne głosowanie wotum zaufania inicjuje możliwą (podkreślam: możliwą) procedurę referendalną. Tyle tytułem wyjaśnienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam panie pośle, ale muszę odebrać głos, ponieważ czas się kończy i muszę być konsekwentna. Bardzo proszę, pan poseł Dzikowski, a następnie pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, umyka nam uchylenie punktu 3 w art. 18 ust. 2. To jest ważna zmiana ustrojowa, szczególnie, jeżeli chodzi o kwestie związane z zarządzaniem organu wykonawczego i porozumiewania się ze swoimi pracownikami. Uchylenie spowoduje, że skarbnik nie będzie wybierany przez radę, tylko będzie powoływany wprost przez wójta, burmistrza lub prezydenta. Na ten temat również toczyła się debata przez wiele lat. Jestem skłonny uznać, żeby był to współpracownik wójta, burmistrza lub prezydenta. Skarbnik, mimo wszystko, jest wentylem bezpieczeństwa w sprawach księgowych – to taki główny księgowy. Ma ustawowo zapisaną możliwość odmowy kontrasygnaty. Usytuowanie go wprost na zasadzie powołania przez wójta, burmistrza lub prezydenta spowoduje, że nawet sam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WaldyDzikowski">Dokończę myśl. Powoduje to, że nawet sam wójt, burmistrz i prezydent tracą pewną kontrolę i nie mają wentyla bezpieczeństwa. W związku z tym, tak, ten kierunek nie jest zły, ale skarbnika należy rekrutować w drodze naboru lub konkursu, a jeżeli w drodze naboru, to na 6 lat (konkursu). Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub w innym trybie powołania jest rozwiązaniem dobrym. Proponowane przez państwa rozwiązanie jest niepełne i moim zdaniem utrudnia wręcz w jakimś sensie sprawowanie bezpieczeństwa nad pracami wójta, burmistrza i prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panie pośle. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję. Troska wnioskodawców o debatę publiczną w samorządach jest dla mnie trochę podejrzana. Czemu przez dwa lata nie została wprowadzona zmiana o debacie nad stanem państwa? Moglibyśmy się nad nią pochylać z dużą uwagą i również pewne wnioski wyciągać.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PiotrZgorzelski">Mam konkretne pytanie dotyczące zmiany. Co będzie, jeśli wójt, burmistrz i prezydent otrzyma wotum zaufania, a nie otrzyma absolutorium? Czy ta dychotomia nie będzie sprzecznością, jeśli chodzi o ustawę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Bardzo proszę, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jako wnioskodawcy długo zastanawialiśmy się nad tymi sprawami. Pomimo wszystkich wątpliwości dotyczących skarbnika, położyliśmy propozycję na stół. Proponujemy, aby wybór skarbnika pozostawał w gestii wójta, burmistrza lub prezydenta. Oczywiście znamy powody, dla których dotychczas jeszcze tego nie zrobiono.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#ŁukaszSchreiber">Możliwość niezłożenia podpisu daje teoretycznie większą niezależność. W praktyce, jak w przypadku mojego miasta i wielu innych, skarbnik jest jednym z najbardziej oddanych osób i politycznych wykonawców woli prezydenta, wójta lub burmistrza. Więc jest w tym pewna sztuczność. Lepiej żeby wójt burmistrz lub prezydent wzięli za to odpowiedzialność. Co więcej, często w przypadkach, o których panowie również mówicie, czyli różnicy zdań, gdy burmistrz nie ma większości w radzie, robi się celowo rzeczy, które mają zapobiec wymianie skarbnika. Znamy takie sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#ŁukaszSchreiber">Padło pytanie o brak debaty o stanie państwa. To jest zupełnie inna sytuacja. Jest choćby konstruktywne wotum nieufności, które, jak teraz słyszymy, opozycja po raz kolejny wykorzystuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PiotrZgorzelski">Nie jest obligatoryjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#ŁukaszSchreiber">Panie pośle, uważam, że konstruktywne wotum nieufności daje możliwości. Wie pan o tym doskonale. Natomiast w przypadku gminy nie ma tego rodzaju możliwości. Stąd pomysł wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#ŁukaszSchreiber">Pan poseł zapytał, co stanie się w sytuacji, gdy burmistrz uzyska wotum zaufania, a nie uzyska absolutorium. Właśnie w tym rzecz, aby rozgraniczyć te dwie sprawy. W związku z tym, że dotychczas jedyną formą wyrażania wotum zaufania było głosowanie nad absolutorium, opozycja poczuwała się do tego, aby głosować przeciw lub w najlepszym razie wstrzymać się od głosu, aby zaznaczyć swoją odrębność. Obecnie absolutorium będzie tylko za wykonanie budżetu. Natomiast ocena polityczna działalności wójta, burmistrza i prezydenta będzie mogła dokonywać się podczas debaty i podczas wyrażenia wotum zaufania. Proponowane rozwiązanie daje więcej możliwości i chyba w sposób bardziej czytelny będzie pokazywało intencje i ocenę radnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Zgłasza się pan ze Związku Gmin Wiejskich RP. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#EdwardTrojanowski">Dziękuję bardzo. Chciałbym zabrać głos na temat uchylenia pkt 3 w art. 18. Zarówno Związek Gmin Wiejskich, jak i pozostałe korporacje samorządowe uważają, że w interesie gminy jest pozostawienie kontrasygnaty skarbnika. Jest to bezpiecznik. Jest to rozwiązanie, które w wielu przypadkach sprawdziło się i powinno pozostać. Leży to w interesie obywateli i gminy, a nie wójta. Wójt może nawet wołałby, aby zostało to zmienione. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Chciałabym zapytać Biuro Legislacyjne, która z poprawek jest dalej idąca. Złożona przez pana posła Jacka Protasa, czy złożona przez pana posła Marcina Horałę? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję. Biorąc pod uwagę różny charakter tych poprawek, proponowalibyśmy, aby najpierw rozstrzygnąć co do umiejscowienia tego przepisu, a więc w pierwszej kolejności rozpatrzyć poprawkę pana posła Horały. Dopiero w dalszej kolejności należy rozpatrzyć poprawkę pana posła Protasa. Tylko takie ułożenie poprawek umożliwi rozstrzygnięcie o charakterze merytorycznym. Dlatego proponujemy najpierw rozstrzygnąć kwestię techniczno-legislacyjną, tj. umiejscowienie przepisu, a następnie kwestię o charakterze merytorycznym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. W kwestii formalnej? Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#JacekProtas">Chciałbym, aby pan mecenas doprecyzował, że przyjęcie poprawki pana posła Horały nie wyklucza głosowania nad moją poprawką, bo to nie zmienia postaci rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak, oczywiście. Tak to zrozumieliśmy. Chodzi o kolejność. Bardzo proszę, przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Przypominam, że jesteśmy przy zmianie nr 3. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Obecnie będziemy głosować nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Jacka Protasa. Kto jest za przyjęciem zgłoszonej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MarekWójcik">Dusza samorządowca w pani przewodniczącej się obudziła. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#AnnaMilczanowska">Kto jest przeciw? Przepraszam państwa za swoje zachowanie. Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, przyjęliśmy poprawkę pana posła Marcina Horały. Obecnie przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 3 wraz z przyjętą poprawką. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chcielibyśmy zgłosić uwagę do zmiany nr 3 lit. c). Zgodnie z tą zmianą przewidziane jest uzupełnienie katalogu w art. 18 ustawy o samorządzie gminnym o punkt w brzmieniu: „rozpatrywanie inicjatyw uchwałodawczych, o których mowa w art. 41a”. Chcieliśmy zwrócić uwagę, że zasadniczo katalog w art. 18 dotyczy kompetencji rad gminy w ujęciu przedmiotowym, natomiast zmiana ma na celu uzupełnienie tego katalogu o pewną kompetencję w ujęciu proceduralnym. Z naszej strony sugerujemy wykreślenie lit. c), czyli niedodawania w art. 18 pkt 12b. Oczywiście w żaden sposób nie będzie to wpływać na procedurę rozpatrywania inicjatyw uchwałodawczych w przypadku przyjęcia przewidzianych zmian i dodania art. 41a.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WojciechMiller">W naszej ocenie katalog z art. 18 zawiera kompetencje w ujęciu przedmiotowym. Natomiast poprawka zakłada dodanie do katalogu pewnej kompetencji, która ma charakter proceduralny, tj. rozpatrywanie inicjatyw uchwałodawczych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę o stanowisko pana posła wnioskodawcę Łukasza Schreibera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, propozycja Biura Legislacyjnego wydaje nam się zasadna. Propozycję należy chyba przejąć w formie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#ŁukaszSchreiber">Stanowisko wnioskodawców do zaproponowanej poprawki jest pozytywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki zgłoszonej przez Biuro Legislacyjne, którą przejął pan poseł Marcin Horała? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#AnnaMilczanowska">W związku z tym głosujemy nad zmianą nr 3 wraz z przyjętymi poprawkami. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem zmiany nr 3? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, oddaję głos panu Marcinowi Horale. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, do Komisji wpłynął również projekt poprawek złożony przez pana posła Artura Zasadę. Niestety, ale poprawki nie były uszeregowane w formie numerów zmian w projekcie ustawy, tylko jako zmiany w ustawie o samorządzie gminnym. Pierwsza z tych zmian dotyczy art. 16. ustawy o samorządzie gminnym. Ponieważ zmiana nr 2 w projekcie ustawy dotyczy art. 14, a zmiana nr 3 art. 18, nawiązując kontakt wzorkowy i intelektualny z Biurem Legislacyjnym, chciałbym zapytać, czy zmianę do art. 16 należałoby zapisać w projekcie ustawy jako zmianę nr 2a. Tak? Pan poseł Zgorzelski chce zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#AnnaMilczanowska">Państwo posłowie nie wiedzą, na czym polega ta zmiana. Pan poseł wie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PiotrZgorzelski">Wiem, ponieważ ja również złożyłem poprawkę dotyczącą art. 16. Dlaczego pan przewodniczący Horała nie odnosi się również do tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszamy panie pośle, już się odnosimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#MarcinHorała">Bardzo przepraszam pana posła. Mamy dwie zmiany do art. 16. Należy obie przyjąć w projekcie ustawy jako zmiana nr 2a, która zmienia art. 16 ustawy o samorządzie. W takim razie rozpocznijmy procedowanie nad tym ewentualnym punktem, czyli 2a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, chyba jest dobry moment, aby Wysoka Komisja oddała się refleksji i przekazała głos w tej kwestii obecnemu na sali konstytucjonaliście – panu profesorowi Chmajowi. Opinia pana profesora oraz pana profesora Huberta Izdebskiego, którą przekazałem, dotyczą m.in. omawianego przez nas punktu.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, mówimy teraz o długości kadencji, w tym także w kontekście dwukadencyjności, a nie wiadomo, czy nie dwukadencyjności wstecznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Pan poseł Zasada. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#ArturZasada">Bardzo dziękuję. Nie chciałbym mówić o dwukadencyjności. Natomiast korzystając z tego, że zmieniamy ustawę o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym, a także o samorządzie województwa, chciałbym zaproponować zmianę treści art. 16, który otrzymałby brzmienie: „Kadencja rady gminy trwa 5 lat, licząc od dnia wyboru”. Podobna zmiana dotyczyłaby odpowiedniego artykułu w ustawie o samorządzie powiatowym, tj. „Kadencja rady powiatu trwa 5 lat, licząc od dnia wyboru” oraz w ustawie o samorządzie województwa: „Kadencja sejmiku województwa trwa 5 lat, licząc od dnia wyboru”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#AnnaMilczanowska">Wpłynęły poprawki do ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa. Bardzo proszę, jak powinniśmy je rozpatrywać? Pytanie kieruję do Biura Legislacyjnego. Bardzo proszę. Następnie pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#MarekChmaj">Szanowni państwo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie profesorze, bardzo proszę, ale za chwilę. Biuro Legislacyjne tylko nam odpowie na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję bardzo. W dużym stopniu jest to pytanie do wnioskodawców, czy patrzą na zmianę jako na kompleks zmian i ustanowienie kadencji wspólnej dla wszystkich szczebli jednostek samorządu terytorialnego. Wydaje się, że tak, bo to jest logiczne i tak wynika z prezentacji poprawki. Mimo, że państwo nie rozpoczęliście jeszcze rozpatrywać zmian w art. 2 i 3, w celu uniknięcia przyjęcia niespójnych rozwiązań, proponujemy, aby tę propozycję traktować jako całość. Jeżeli zostanie przyjęta, zostanie wprowadzona do zmiany zawartej w art. 2 i 3 ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, odnośnie do dwukadencyjności chcę zauważyć, że ustawa wprowadza absolutnie zakaz kandydowania dla osób, które dwukrotnie w wyborach powszechnych zdobyły mandat wójta, burmistrza i prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#MarekChmaj">Przypomnę, że wybory powszechne wójta, burmistrza i prezydenta trwają od 2002 r. Ustawa nie daje szansy kandydowania po raz trzeci nawet w przypadku, gdy taka osoba miała przerwę w wykonywaniu mandatu 4, czy 8 lat.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#MarekChmaj">Pragnę podkreślić, że w kontekście art. 13 projektu ustawy, który wprowadza hipotetyczne vacatio legis, ten zakaz będzie obowiązywał od wyborów w listopadzie 2018 r. z mocą wsteczną. Osoby, które do tej pory dwukrotnie zostały wybrane na urząd wójta, burmistrza, prezydenta nie będą mogły w listopadzie 2018 r. kandydować.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#MarekChmaj">Literalne brzmienie art. 13 wskazuje, że przepis ten będzie miał zastosowanie po raz pierwszy dla tych wyborów, które zostały odbędą się po kadencji zapoczątkowanej 16 listopada 2014 r. Inaczej mówiąc, przepis ten nie ma zastosowania dla wyborów przedterminowych, które hipotetycznie będą się odbywać w grudniu, styczniu, lutym, marcu, czy kwietniu, ale ma zastosowanie dla wyborów, które odbędą się w listopadzie przyszłego roku. Czyli tak naprawdę, już teraz zamykamy możliwość kandydowania z mocą wsteczną, czyli prawo działa wstecz dla tych wszystkich włodarzy, którzy dwa razy zostali wybrani na pełną kadencję w wyborach powszechnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo panie profesorze. Proszę posła wnioskodawcę pana Łukasza Schreibera o stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zmiana w art. 16 przede wszystkim odnosi się do wydłużenia kadencji, a nie do kwestii dwukadencyjności. Pomijając ten fakt, mamy wydłużoną do 5 lat kadencję rady gminy, kadencję rady powiatu i sejmiku wojewódzkiego. Dotyczy to poprawki pana posła Zasady. Pan poseł Zgorzelski proponuje kadencję do 6 lat.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#ŁukaszSchreiber">Jak rozumiem pociąga to za sobą wydłużoną kadencję wójtów, burmistrzów i prezydentów, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#ArturZasada">Tak. Niejako automatycznie – z mocy ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#ŁukaszSchreiber">Zdaniem wnioskodawców, propozycje, zarówno pana posła Zgorzelskiego, jak i pana posła Zasady wydają się godne przynajmniej rozważenia. Dlatego moja propozycja jest taka, żebyśmy wrócili do nich na koniec procedowania, czyli po przeprocedowaniu artykułów co do których mamy mniejsze wątpliwości, zwłaszcza że są propozycje dotyczące dwóch innych terminów. Poza tym tak ważnej decyzji nie należy podejmować ad hoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan Marek Wójcik. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, popieramy poprawki, których celem jest wydłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#MarekWójcik">Znakomicie wpłynie to na możliwość realizacji długookresowych strategii w jednostkach samorządu terytorialnego. Pozwoli na to, aby spokojnie podejmować pewne kluczowe decyzje dla przyszłości wspólnoty mieszańców. Rzecz jasna nie przesądzamy, czy to powinno być 5, czy 6 lat, ale patrząc na praktyki w innych krajach europejskich, gdzie są kadencje nawet 8-letnie, wydaje się, że to jest rozwiązanie pożądane.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#MarekWójcik">Pan profesor odniósł się także do kwestii dwukadencyjności. Rozumiem, że będzie szansa na dyskusję na ten temat. Już teraz chcę jednak podkreślić, że podzielamy pogląd pana profesora, iż ograniczenie kadencji jest niekonstytucyjne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, obecnie, dla naszej higieny psychicznej i fizycznej, ogłaszam 15 minut przerwy. Dziękuję serdecznie. Przychylam się do prośby panów posłów – 30 minut. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, wznawiam posiedzenie po przerwie. Przepraszam, ale trochę ją przedłużyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo posłowie, drodzy goście, na sali obecne są osoby niepełnosprawne, przedstawiciele stowarzyszeń oraz opiekunowie osób niepełnosprawnych. Zwracam się do szanownej Komisji z propozycją wysłuchania tego środowiska. Przedstawiciele osób niepełnosprawnych zwrócili się do nas z prośbą, aby wysłuchać ich głosu, tak żeby następnie mogli opuścić salę. Czy jest sprzeciw? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. Oczywiście, że należy przychylić się do tego wniosku. Jest to poza dyskusją. Pani przewodnicząca, mam racjonalizatorską sugestię, która wyjdzie naprzeciw temu, o czym pani mówiła przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#MariuszWitczak">Na początku prac przewidywaliśmy, że dyskusja na temat spraw samorządowych, które dotykają kwestii ustrojowych funkcjonowania samorządów będzie bardzo ożywiona i pogłębiona. Przed nami jeszcze cały segment, który niesłusznie został zlany i zmieszany w jednej ustawie, tj. segment dotyczący Kodeksu wyborczego, procesu wyborczego, ustroju wyborczego, kontroli nad wyborami, czyli wszystkich niezwykle ważnych kwestii, które będą wymagały bardzo długiej i pogłębionej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, sugerowałbym, pomimo że nie ustaliliśmy tego na pierwszym posiedzeniu Komisji, żeby zdecydować się na powołanie dwóch podkomisji, tak żebyśmy mogli do podkomisji odesłać kwestie wyborcze i tam dyskutować o sprawach związanych z wyborami, zaś kwestie samorządowe, tak naprawdę powinny być omawiane w Komisji Samorządu Terytorialnego. Tak się jednak nie stało, dlatego przekażmy sprawy do drugiej podkomisji (samorządu terytorialnego), gdzie będziemy mogli omówić wszystkie szczegóły i wyjaśnić dylematy oraz wątpliwości. Składam taki wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panu posłowi. Wysłuchajmy najpierw głosu środowisk osób niepełnosprawnych. Następnie będziemy głosować nad wnioskiem pana posła. Bardzo proszę, kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#ŁukaszKunikowski">Chciałbym zabrać głos w sprawie ustawy korespondencyjnej. Nie znam nikogo, kto korzystałby z formuły głosowania korespondencyjnego. Dlaczego? Żyjemy w państwie demokratycznym i każdy ma prawo głosu.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#ŁukaszKunikowski">Jestem osobą ociemniałą i żonę mam na wózku inwalidzkim. Korzystamy z lokali wyborczych. Karty do głosowania mam przygotowane w Braille. Lokale są przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, czyli mają podjazdy. Osoby, które nie mogą głosować w lokalu wyborczym, bo są na przykład przykute do łóżka, mogą głosować przy pomocy pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#ŁukaszKunikowski">Nikt z moich znajomych nie korzysta z formy korespondencyjnej. Dlaczego? Dlatego, że taka forma nie jest wiarygodna. Zawsze można kopertę otworzyć i oddany głos podmienić.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#ŁukaszKunikowski">Uważam, że głosowanie korespondencyjne nie jest potrzebne. Co więcej, osoby, które nie mogą głosować w lokalu wyborczym, mogą korzystać z pełnomocnika do głosowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu uprzejmie. Proszę, kto następny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#JustynaKucińska">Miałam już okazję zaprezentować państwu nasz postulat utrzymania głosowania w formie korespondencyjnej.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#JustynaKucińska">Mojemu przedmówcy gratuluję zaufania do instytucji pełnomocnika, o ile może pan takiego wskazać. Natomiast proszę pamiętać, zwracam się do wszystkich osób, że nie każda osoba może wyjść z domu i samodzielnie oddać głos.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#JustynaKucińska">Proszę państwa, dla tych osób, które nie mogą wyjść bądź nie chcą, a mają możliwość zagłosowania metodą korespondencyjną, należy ten sposób głosowania utrzymać.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#JustynaKucińska">Do pani przewodniczącej trafiło stanowisko Polskiego Związku Niewidomych. Nie wiem, czy jest możliwość odczytania tego stanowiska. To jest bardzo ważny głos i chciałabym, żeby wszyscy tu obecni zapoznali się z tym stanowiskiem, które również my – jako Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego – popieramy i postulujemy utrzymanie głosowania korespondencyjnego.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#JustynaKucińska">Proszę państwa, nawet jeżeli tylko jedna osoba, dziesięć osób lub tysiąc odda w ten sposób głos, nie można Polakom odbierać ich praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#JustynaKucińska">Proszę panią przewodniczącą o przedstawienie stanowiska Polskiego Związku Niewidomych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#AnnaMilczanowska">Mam to stanowisko. Zostało mi dostarczone. Szanowni państwo, pozwolicie, że odczytam: „Szanowna pani przewodnicząca, w związku ze skierowaniem poselskiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk sejmowy nr 2001) do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów zmian w prawie wyborczym, Polski Związek Niewidomych, w imieniu swoich członków, przekazuje następujące uwagi z prośbą o ich uwzględnienie. W art. 4 pkt 23 wspomnianej ustawy wnioskodawca postanowił odebrać możliwość… ….chcemy stanowczo sprzeciwiamy się powyższej propozycji i wnosimy o jej odrzucenie”. Proszę państwa, czytam tak, jak jest napisane. Dalej w piśmie czytamy: „Uzasadnienie. W uzasadnieniu do omawianego projektu ustawy czytamy, iż głosowanie korespondencyjne może stanowić podstawę do ewentualnych nieprawidłowości. Niestety, autorzy projektu nie przedstawili, na czym owe nieprawidłowości miałyby polegać. Ponadto nie wskazano przykładów z minionych wyborów, które potwierdzałyby wykorzystanie głosowania korespondencyjnego do celów niezgodnych z prawem.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#AnnaMilczanowska">Chcemy wyraźnie podkreślić, że ta forma głosowania jest wykorzystywana przez osoby niepełnosprawne, w tym niewidome. Często są to osoby, dla których udanie się do lokalu wyborczego stanowi barierę nie do przezwyciężenia.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#AnnaMilczanowska">Autorzy projektu twierdzą, że głosowanie korespondencyjne z powodzeniem może zostać zastąpione głosowaniem przez pełnomocnika. Naszym zdaniem jest to pogląd niezgodny z prawem. Zgodnie z art. 55 ust. 1 Kodeksu wyborczego pełnomocnikiem może być osoba zarejestrowana w komisji wyborczej w tej samej gminie. Należy zadać sobie pytanie, co ma zrobić wyborca niepełnosprawny, który nie może udać się do lokalu wyborczego, a osoby, którym chciałby udzielić pełnomocnictwa mieszkają w innych gminach. Odpowiedź jest prosta. Taki wyborca zostanie wykluczony z głosowania. Trzeba wyraźnie podkreślić, iż zgodnie z art. 56 ust. 1 Kodeksu wyborczego pełnomocnictwa udziela się osobiście przed wójtem bądź do tego celu upoważnionym pracownikiem urzędu gminy. Wielu wyborców nie jest w stanie udać się do gminy w celu wykonania powyższej czynności. Zatem nie można twierdzić, że głosowanie przez pełnomocnika może zastąpić głosowanie korespondencyjne.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#AnnaMilczanowska">Ostatnim argumentem za usunięciem głosowania korespondencyjnego z Kodeksu wyborczego wskazanym przez autorów projektu jest rzekome niespełnienie warunku osobistego oddania głosu. W czasie prac nad Kodeksem wyborczym przyjęto wykładnię, zgodnie z którą osobiste oddanie głosu oznacza dokonanie tej czynności poprzez odpowiednie zaznaczenie kratki na karcie do głosowania. W przypadku głosowania korespondencyjnego wymóg osobistego, tajnego oddania głosu jest zachowany.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#AnnaMilczanowska">Jest nam bardzo przykro, że projekt ustawy, którego celem jest zwiększenie udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych de facto dużej grupie obywateli to prawo odbiera. W związku z powyższym raz jeszcze apelujemy o pozostawienie głosowania korespondencyjnego w Kodeksie wyborczym”.</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, widzę kolejne zgłoszenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#TomaszLenart">Jestem osobą niepełnosprawną od 25 lat. W każdych wyborach biorę udział. Z racji tego, że mogę udać się do lokalu wyborczego biorę udział osobiście.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#TomaszLenart">Uważam, że głosowanie korespondencyjne niesie za sobą możliwość pewnych nadużyć i nieprawidłowości. Pani twierdziła, że tak nie jest. Przeczytam dosłownie jedno zdanie potwierdzające z ekspertyzy, którą otrzymaliśmy dosłownie przed przerwą: „Prawdą jest, że forma korespondencyjna oddania głosu w wyborach niesie za sobą ryzyko nieprawidłowości”. Myślę, że głosowanie przez pełnomocnika nie zmniejsza możliwości dostępu do głosowania dla osób niepełnosprawnych. To jest wszystko, co chciałem powiedzieć. Znam szerokie grono osób niepełnosprawnych, z którego nikt nie korzysta z głosowania korespondencyjnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#JustynaKucińska">Dlaczego według danych PKW 9,9 tys. osób skorzystało z tej formy głosowania w wyborach w 2015 r.? To, że pan osobiście nie zna osób korzystających z tej formy, to przepraszam, ale to nie jest powód, żeby likwidować ten rodzaj rozwiązania dla osób, które chcą z tego skorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Proszę bardzo, pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#TomaszLenart">Powodem jest jedno zdanie z ekspertyzy: „Głosowanie korespondencyjne niesie za sobą za sobą ryzyko nieprawidłowości”. Tak naprawdę nie wiemy, co dzieje się z kopertą na poczcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Panie profesorze, za chwilę poproszę pana o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#MarcinKosiorek">Dzień dobry. Pani przewodnicząca, szanowna Komisjo, w wyborach uczestniczę czynnie i biernie i chciałbym tylko poprosić, aby podniosły rękę te osoby, które głosowały korespondencyjnie. Ja głosowałem korespondencyjnie i powiem państwu, że biorąc udział w wyborach od 18 roku życia, jestem przyzwyczajony do tego, że jednak akt wyborczy to jest coś podniosłego i coś wyjątkowego. To jest święto demokracji.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#MarcinKosiorek">Patrząc jak pani na poczcie rzuca gdzieś na podłogę mój list (moją kopertę) byłem pewien, że wiele rzeczy może się wydarzyć po drodze z tą kopertą. Jako osoba doświadczona, bo dwukrotnie w 2015 r. brałem udział w głosowaniach na prezydenta, uważam że ta forma głosowania nie jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#MarcinKosiorek">Natomiast jeśli chodzi o głosowanie przez pełnomocnika, osoba umierająca w moim domu głosowała w ten sposób. Mogę powiedzieć, że do takiej osoby przychodzi urzędnik z urzędu gminy, weryfikuje tożsamość tej osoby i wyznacza się pełnomocnika. Osoba, która leży i nie jest w stanie się podnieść, może w ten sposób dokonać aktu wyborczego, który myślę, że jest dla nas wszystkich czymś wyjątkowym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan profesor Chmaj. Bardzo proszę panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#MarekChmaj">Bardzo dziękuję. Wyrwano z kontekstu zdanie z mojej ekspertyzy. Pozwolę sobie panu, który raczył mnie zacytować przeczytać zdanie poprzedzające: „Opiniujący nie widzi żadnego uzasadnienia dla uchylenia możliwości głosowania korespondencyjnego. Prawdą jest, że ta forma oddania głosu w wyborach niesie za sobą ryzyko pewnych nieprawidłowości, niemniej poziom spodziewanych korzyści w zakresie wzrostu zainteresowania aktem wyborczym i, co za tym idzie, wzrost frekwencji wyborczej jest daleko wyższe niż skala możliwych nieprawidłowości”.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#MarekChmaj">Chcę jeszcze dodać, iż niepełnosprawny poseł – pan Sławomir Piechota – był autorem obszernej nowelizacji do Kodeksu wyborczego. Nowelizacja miała miejsce bodajże w roku 2012. Ten poseł razem z kilkoma innymi posłami z różnych ugrupowań, także z PiS, przygotował pakiet rozwiązań mających umożliwić osobom niepełnosprawnym partycypację – udział w akcie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, osoby niepełnosprawne są takimi samymi dobrymi Polakami, jak my. Każdy z nas może stać się w przyszłości osobą niepełnosprawną. Osoby, które mają ograniczoną możliwość przemieszczania się również chcą brać udział w akcie wyborczym. Obecnie mają to zapewnione i te gwarancje powinny pozostać niezmienione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panu profesorowi. Bardzo proszę, pani, a następnie pan dr Zbieranek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#JustynaKucińska">Chciałabym się odnieść do wypowiedzi przedmówcy z Łowicza, który mówił o podniosłym akcie oddawania głosów. Czy to samo pan powie osobom leżącym w łóżkach, które nie mają możliwości wyjścia z domu?</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#JustynaKucińska">Proszę państwa, jeszcze jedna kwestia. Nie można ograniczać alternatywnych możliwości oddawania głosu. Nie zabierajmy tych rozwiązań, które stosowane są z powodzeniem na Zachodzie. Jeżeli już, to szukajcie państwo możliwości zabezpieczenia tej formy głosowania przed nieprawidłowościami, ale nie wykreślajcie tego z kodeksu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję pani. Bardzo proszę, pan doktor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#JarosławZbieranek">Szanowni państwo, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich od wielu lat bada problematykę ułatwień w głosowaniu. Przeprowadzaliśmy bardzo kompleksowe badania, konsultacje ze środowiskami organizacji osób z niepełnosprawnościami, organizacjami osób starszych, z których bardzo jasno wynika zapotrzebowanie i oczekiwanie tych środowisk na wprowadzenie głosowania korespondencyjnego.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#JarosławZbieranek">Przeprowadzaliśmy m.in. badania fokusowe, w których zapytaliśmy osoby niepełnosprawne, które bardzo wyraźnie wskazywały, że głosowanie przez pełnomocnika nie jest dla nich odpowiednią, adekwatną i alternatywną procedurą głosowania i oczekują na głosowanie korespondencyjne.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#JarosławZbieranek">Chcę podkreślić, że głosowanie korespondencyjne dla osób z dysfunkcją wzroku zapewnia możliwość uzyskiwania nakładek. Głosowanie przez pełnomocnika takich możliwości nie zapewnia.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#JarosławZbieranek">Szanowni państwo, procedury wyborcze w Polsce oceniane są m.in. przez organizacje międzynarodowe, w tym OBWE. To jest organizacja, która bardzo wnikliwie i dokładnie bada wszystkie kwestie. W swoich raportach, szczególnie w raporcie z 2015 r., nie tylko bardzo pozytywnie oceniła głosowanie korespondencyjne, ale wręcz rekomenduje usunięcie głosowanie przez pełnomocnika, a pozostawienie głosowania korespondencyjnego jako optymalnego sposobu wypełniającego funkcję ułatwienia w głosowaniu. Proszę zauważyć, że potwierdzona jest zarówno skuteczność, jak i pewność tej procedury.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#JarosławZbieranek">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, co zawarte jest w przekazanej opinii, sprzeciw Rzecznika wobec planu likwidacji głosowania korespondencyjnego. Uważamy, że jest to osłabienie gwarancji zasady powszechności wyborów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan się zgłasza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#ŁukaszKunikowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, proszę państwa, uważam że głosowanie korespondencyjne niesie za sobą zagrożenia. Nie jest wiarygodne. Jak może cokolwiek napisać osoba chora, leżąca w łóżku? Niektórzy mają niedowład w rękach i mogą tylko mówić. U nas w miejscowości była osoba sparaliżowana i mogła tylko mówić. Jak mogła cokolwiek napisać i udać się na pocztę? Co więcej, przez pełnomocnika mogła wyznaczyć osobę, która w jej imieniu mogła zagłosować na danego kandydata.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#ŁukaszKunikowski">Jeszcze jedno. Jaka jest gwarancja, że oddając głos korespondencyjnie nic złego nie stanie się z oddanym głosem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Panowie posłowie, proszę, pan poseł Protas, pan poseł Sowa, pan poseł Witczak i pan poseł Jaskóła. Pan poseł Dzikowski. Bardzo proszę. Panowie posłowie – po 1 minucie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, przestaję coś rozumieć…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam pana posła, dlaczego mówię o 1 minucie? Ten punkt będziemy jeszcze omawiali, więc bardzo proszę, krótko. Mieliśmy dopuścić do głosu osoby niepełnosprawne, ale bardzo proszę – po minucie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#WaldyDzikowski">Okej. Zgoda – trzymam się zasad. Czegoś nie rozumiem, bo w 2009–2011 to nie były pomysły polityczne, żeby coś skręcić i zamataczyć, aby było sporo głosów nieważnych. Głosowanie korespondencyjne zostało wprowadzone na wniosek osób niepełnosprawnych – niewidomych. Były to godzinne rozmowy. To ci ludzie zaproponowali rozwiązanie, żeby zwiększyć katalog, aby im pomóc w oddaniu głosów – w święcie demokracji.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#WaldyDzikowski">O co tu chodzi?! Przecież kto chce – może skorzystać, kto nie chce – nie musi. Przecież to nie jest wymóg. Drodzy państwo, to nie politycy zrobili. Byłem przewodniczącym, wiem co mówię. Na ich wniosek! O co tu chodzi!? Kto chce – może, kto nie chce – nie musi.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#WaldyDzikowski">Poza osobami niepełnosprawnymi są również wypadki losowe. Chcemy udostępnić możliwość głosowania, żeby zwiększyć w Polsce frekwencję, aby się nie wstydzić, że tak mało ludzi uczestniczy w tym największym święcie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#WaldyDzikowski">Przecież to była oferta. Oferta została zrobiona pod względem legislacyjnym i skonsultowana głównie z ludźmi niepełnosprawnymi i ich przedstawicielami. Jeszcze raz powtarzam, na ten temat rozmawialiśmy dziesiątki i setki godzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Bardzo proszę, pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#MarekSowa">Dziękuję bardzo. Chciałbym zadać pytanie panu profesorowi Chmajowi. Czy pozbawienie wyborców możliwości głosowania korespondencyjnego jest utrudnieniem w ich aktywności wyborczej? Bez wątpienia dodatkowy element w postaci głosowania korespondencyjnego zwiększa aktywność, daje większą paletę możliwości skorzystania z czynnego udziału w wyborach. To jest pierwszy element.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#MarekSowa">Drugie pytanie kieruję do wszystkich państwa. Jest to pytanie retoryczne. We wtorek mieliśmy przykład jednego głosu pełnego zachwytu dla zmian proponowanych przez PiS. Wyraził to burmistrz Łowicza – przewodniczący Rady Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego, a dzisiaj paradoksalnie radny powiatowy, jeśli się nie mylę – szef struktur PiS w Łowiczu, także wyraża taki zachwyt. Nie wiem panie radny, czy prezes aż takiej aktywności i gorliwości od pana oczekuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu, panie pośle Sowa. Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, głosowanie korespondencyjne to jedna z instytucji, która przypominam, jest prawem, które może być wykorzystywane lub nie. Fakt, że w XXI dyskutujemy nad tym, czy to utrzymać, podczas gdy w większości krajów europejskich takie możliwości są, jest dosyć przykre z punktu widzenia, przede wszystkim nas – jako ruchu obywatelskiego. Dlatego kategorycznie mówimy, że będziemy głosować przeciwko usunięciu głosowania korespondencyjnego. Jesteśmy wielkimi zwolennikami tego, żeby każdego obywatela traktować tak samo. Obywatel ma wiele możliwości i te możliwości musimy mu zostawić. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panie pośle. Pan poseł Witczak i pan profesor. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chciałbym dodać, że głosowanie korespondencyjne to nie tylko kwestia wsparcia i umożliwienia osobom niepełnosprawnym oddania głosu osobiście, ale jest to również przyciąganie do urny wyborczej tych wyborców, którzy albo chwilowo przebywają zagranicą, albo z różnych powodów nie mogą dniu wyborów głosować. Zależało nam na tym, i zrobiliśmy to w 2014 r., żeby głosowanie korespondencyjne nawet uprościć do takiego stopnia, żeby w tygodniu poprzedzającym wybory można było oddać głos wcześniej – w danej jednostce urzędu gminy. Udało się to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#MariuszWitczak">Na koniec chciałbym poprosić panią przewodniczącą, ponieważ rozpoczęła się dyskusja, aby PKW udzieliła nam informacji na ten temat. Można sobie wyobrazić różne sposoby fałszowania wyborów – również wówczas, gdy idzie się do urny wyborczej lub wynosi karty do głosowania. Jest mnóstwo rozmaitych problemów do uregulowania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#MariuszWitczak">Ostatnie zdanie pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#MariuszWitczak">Na pewno udało się zbudować bardzo bezpieczne pakiety do głosowania. Pakiety są bardzo dobrze zabezpieczone, co w znacznym stopniu wyklucza nadużycia. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo dziękuję. Proszę, pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo. Chciałbym odpowiedzieć na pytanie pana posła Sowy.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, konstytucja gwarantuje obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej prawo wybierania. To prawo wynika wprost z art. 62 ust. 2. Prawo wybierania ma każdy obywatel RP, który ukończył 18 lat i który, albo nie został ubezwłasnowolniony, albo pozbawiony praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu, albo pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#MarekChmaj">Jeżeli ograniczymy jakiejś grupie obywateli możliwość głosowania, to tym samym łamiemy konstytucyjną zasadę powszechności aktu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, jeżeli już raz daliśmy osobom niepełnosprawnym jakże oczekiwaną przez nich możliwość głosowania korespondencyjnego, to wycofywanie się z tych gwarancji będzie niekonstytucyjne – niezgodne m.in. z art. 2, tj. zasadą państwa prawa i zasadą praw słusznie oraz będzie niezgodne z art. 62. Pamiętajmy, że każdy pełnoletni obywatel RP ma prawo wyborcze – bierne i czynne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie profesorze. Proszę, pan poseł Zgorzelski i powoli będziemy kończyli dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PiotrZgorzelski">Dołączam się do wypowiedzi pana profesora Chmaja. Dodam tylko, że zabranie możliwości głosowania korespondencyjnego byłoby naruszeniem konstytucyjnej zasady zaufania obywateli do państwa.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli prawo i przywilej został nadany obywatelom RP, którzy są osobami niepełnosprawnymi, a teraz to odwracamy, zabierając im tę możliwość, jest to po prostu niegodne. Wnoszę do posłów PiS, aby najzwyczajniej w świecie, w sposób honorowy – ludzki jak najszybciej wycofali te zapisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo dziękuję panie pośle. Pan poseł Matusiewicz, proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, mam pytanie do szefowej Krajowego Biura Wyborczego. Czy Biuro ma dane dotyczące wyborów do Sejmu i Senatu w 2015 r. w zakresie liczby osób, które brały udział w głosowaniu drogą korespondencyjną, w tym również tych, którzy nie byli osobami niepełnosprawnymi? Mamy dane, że w sumie 9,55 tys. osób oddało głos drogą korespondencyjną. Ile osób brało udział w głosowaniu, głosując korespondencyjnie z zagranicy? Jak jest to skala w stosunku do osób, które brały udział w wyborach w 2015 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, pani minister, pan poseł wnioskodawca i przechodzimy do zmiany nr 4. Proszę bardzo pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#BeataTokaj">Dziękuję bardzo. Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, w wyborach do Sejmu głosowało 15,563 mln osób, w tym wysłano 45,538 tys. pakietów. Do Komisji wróciło blisko 40 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł wnioskodawca. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, myślę że i tak w odpowiednim punkcie czeka nas dyskusja na ten temat. Teraz o tym nie rozmawiamy, ale skoro padło już tyle słów, warto powiedzieć, że wszyscy (jak sądzę) na tej sali, a mówię również w imieniu wnioskodawców, chcemy i zależy nam na tym, aby osoby niepełnosprawne brały udział w wyborach. Natomiast niestety, ale nie ma możliwości zapewnienia, aby głosowanie nie naruszało różnych zasad i niestety, ale przynajmniej na chwilę obecną nie ma możliwości, aby uchronić się przed możliwymi fałszerstwami – przed możliwym wypaczeniem wyników wyborów. Niestety, taka jest rzeczywistość i stąd wynika proponowana zmiana. W żaden sposób nie jest to uderzenie w osoby niepełnosprawne. Doskonale państwo wiecie, że głosowały nie tylko osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#ŁukaszSchreiber">Głosowanie korespondencyjne nie jest ograniczone tylko do osób niepełnosprawnych. Dodatkowo przyjęliśmy założenie, że jest książeczka i są nakładki Braille’a i wreszcie, możliwe jest głosowanie przez pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#ŁukaszSchreiber">Nasza propozycja ma związek z kompromitacją z 2014 r., ale nie tylko. W naszym przekonaniu odbudowanie zaufania obywateli do procesu wyborczego wymaga także tej zmiany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, będziemy ten punkt procedować. Umówiliśmy się, że dopuszczamy do głosu osoby niepełnosprawne, które prosiły nas, aby ze względu na stan swojego zdrowia, mogły zabrać głos i opuścić posiedzenie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Sowa, proszę nie drwić i nie kpić. Komu pan chciał zadać pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#TomaszSzymański">Pani przewodnicząca, na sali są osoby niepełnosprawne. Omawiamy temat, który został przez nich poruszony. W związku z tą materią mam dwa pytania. Bardzo proszę pozwolić mi je zadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Szymański, poseł Witczak i kończymy dyskusję na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję. W związku z tym, co powiedział pan poseł wnioskodawca, sugerując, że korespondencyjna forma oddawania głosu obarczona jest fałszerstwem, chciałbym zapytać panią minister, czy KBW znane są jakiekolwiek przypadki zgłoszeń w trybie fałszerstwa wyborczego w 2014 r. bądź w 2015 r., spowodowane głosowaniem korespondencyjnym? Czy wpłynęło jakiekolwiek zgłoszenie od osoby, która głosowała w ten sposób, sugerujące możliwość popełnienia fałszerstwa wyborczego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Proszę, pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#MariuszWitczak">Chciałbym zapytać pana posła Schreibera, dlaczego w najlepiej rozwiniętych 20 państwach (członków UE) funkcjonuje głosowanie korespondencyjne. Tam społeczności i komisje wyborcze nie boją się fałszerstw. Podobnie jest w Stanach Zjednoczonych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pani minister, pan poseł Schreiber i kończymy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#BeataTokaj">Dziękuję bardzo. Jeżeli chodzi o głosowanie korespondencyjne, do Krajowego Biura Wyborczego nie wpłynęło żadne zażalenie, żadne skargi na tę formę głosowania, jak również nie było protestu wyborczego kwestionującego tę formę głosowania. W związku z tym nie możemy mówić, a przynamniej nie wiemy, że coś było nie w porządku, czy były jakieś fałszowania, jeżeli chodzi o głosowanie korespondencyjne.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#BeataTokaj">Przypomnę, że w tym pakiecie jest oświadczenie, które musi podpisać osoba głosująca, że osobiście oddaje głos. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#ŁukaszSchreiber">Nie będę teraz rozwijał tej dyskusji. Oczywiście, że nie ma, bo to są rzeczy, których nie da się w żaden sposób wykryć. Panowie o tym doskonale wiedzą. Mówimy m.in. o sytuacji, w której głosowanie korespondencyjne stanowi najłatwiejszą formę kupowania głosów, co w Polsce ma miejsce. Chyba temu panowie nie zaprzeczycie. Takie sprawy miały miejsce i niestety zdarzają się znacznie częściej niż ilość wyroków, które w tych sprawach zapadają.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#ŁukaszSchreiber">Mówię o tym z bólem serca, bo przecież intencją wnioskodawców jest to, aby proces wyborczy był jak najbardziej transparentny. Przecież nie ma żadnych badań, które wskazywałyby, że projekt jest na korzyść tego, czy innego ugrupowania. Zupełnie nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#ŁukaszSchreiber">Myślę, że w odpowiednim momencie przejdziemy do dyskusji na ten temat, a teraz, pani przewodnicząca, przejdziemy już do procedowania projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, bardzo proszę, jeszcze oddam głos pani. Ostatni głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#JustynaKucińska">Proszę państwa, dziękuję wszystkim za udział w tej dyskusji i za głosy wsparcia oraz poparcia głosowania korespondencyjnego. Chcę tylko dodać, bo będziecie państwo nad tym głosować, że usunięcie tego rodzaju uczestnictwa osób niepełnosprawnych w głosowaniu będzie aktem pozbawienia nas prawa do udziału w wyborach i będziecie za to odpowiedzialni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#AnnaMilczanowska">Kto zgłasza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#TomaszJaskóła">Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#TomaszJaskóła">Składam wniosek formalny, żeby korzystając z obecności osób strony społecznej i niepełnosprawnych przejść do procedowania nad tym punktem teraz, pomijając punkt 4, a następnie przejść do jego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy ten wniosek. Bardzo proszę. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Dziękuję państwu za udział w dyskusji, wasz głos i wzięcie udziału w posiedzeniu Komisji. Oczywiście możecie pozostać na sali.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, złożyłem wniosek formalny, który nie został jeszcze przegłosowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#AnnaMilczanowska">Rzeczywiście. Pan poseł Witczak złożył wniosek o powołanie dwóch podkomisji, tj. rozdzielić część samorządową i kodeksową i skierować je do podkomisji. Powołanej przez Komisję Samorządu Terytorialnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#MariuszWitczak">Nie. Ubolewałem tylko nad tym, że kwestia ustroju samorządu nie jest przedmiotem prac Komisji Samorządu Terytorialnego. Mój wniosek dotyczył tego, że skoro już się tak stało, powinniśmy powołać dwie podkomisje, z których jedna zajmie się zmianami dotyczącymi ustroju samorządu, a druga podkomisja zajmie się kwestią kodeksu wyborczego. Mój wniosek – dwie podkomisje w ramach naszej Komisji Nadzwyczajnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania tego wniosku. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez pana posła Witczaka? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję serdecznie. Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przegłosowaliśmy już wszystkie wnioski formalne. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4. Bardzo proszę, czy są uwagi do tej zmiany?</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#AnnaMilczanowska">Kolejno: pan Marek Wójcik, pan poseł Protas, pan profesor Chmaj, pan poseł Szymański, pan poseł Szynkowski vel Sęk. Bardzo proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chcę zwrócić uwagę na to, że proponowany zapis art. 18 traktuje kwestię dotyczącą skargi i petycji zupełnie odmiennie niż ustawa o petycjach oraz k.p.a.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#MarekWójcik">Byłbym wdzięczny, gdyby pani przewodnicząca zechciała zwrócić się do Biura Legislacyjnego o opinię. Powinniśmy dokonywać równolegle korekt w tych dwóch ustawach. Tym bardziej, że proponowane przez państwa wnioskodawców zapisy wkraczają w kompetencje administracji rządowej – ograniczają zakres rozpatrywanych spraw przez administrację rządową. Ponadto wkraczają w kompetencje organu wykonawczego samorządu w zakresie rozpatrywania skarg oraz ograniczają możliwość rozpatrywania skarg składanych przez pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#MarekWójcik">Zwracam państwu na to uwagę. W moim przekonaniu jest to błąd natury legislacyjnej. Proszę państwa o rozważenie korekty w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zgłaszam poprawkę polegającą na wykreśleniu zmiany nr 4.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#JacekProtas">Uważamy, że komisja rewizyjna, która z mocy ustawy funkcjonuje w każdym samorządzie terytorialnym jest wystarczająca do tego, żeby rozstrzygać skargi, wnioski itd. Jeżeli istnieje konieczność doprecyzowania zadań komisji rewizyjnej, jesteśmy na to otwarci. Można o tym dyskutować. Nie ma jednak potrzeby powoływania dodatkowej – innej instytucji do tego celu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan profesor Chmaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, w ustawie pozostaje niezmieniony art. 18a, który wskazuje, że rada gminy kontroluje działalność wójta i w tym celu powołuje komisję rewizyjną. Zatem obecnie obligatoryjna komisja rewizyjna ma za zadanie kontrolę działalności wójta. Tymczasem projektodawca chciałby dołączyć drugą komisję obligatoryjną w każdej z 2478 gmin. Co więcej, ta komisja ma się nazywać komisją skarg, wniosków i petycji. Rozumiem, że komisja do spraw wniosków i petycji byłaby ciekawą jakością, ale jeżeli komisja ma również przejmować skargi na działalność wójta, to ta komisja będzie działała jak skrzynka pocztowa, ponieważ kontrolą działalności wójta zajmuje się komisja rewizyjna. Zatem komisja skarg musiałaby przekazywać wszystkie skargi do odpowiedniej komisji rewizyjnej.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#MarekChmaj">Z powyższej uwagi wynika konkluzja, iż nowa potencjalna komisja najlepiej, gdyby nazywała się komisją do spraw wniosków i petycji. Projektodawca zakłada, że nowa komisja musi powstać w ciągu 14 dni, bo taki jest termin wejścia w życie nowelizacji. Pragnę przypomnieć, że na blisko 5 tys. gmin w żadnej z nich takiej obligatoryjnej komisji jeszcze nie ma, a zatem te wszystkie gminy musiałyby wprowadzić taką obligatoryjną komisję. Co więcej, proszę państwa, niektóre rady gminy obradują raz na 3 miesiące, czyli raz na kwartał – czyli najrzadziej, jak tylko można. Kończąc zadaję pytanie, w jaki sposób w przypadku 14-dniowego vacatio legis rady gmin mają tak szybko powołać komisję skarg, wniosków i petycji i w jaki sposób, odnosząc się do ust. 3, mają dokonać zmiany statutu gminy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#TomaszSzymański">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, cóż więcej można powiedzieć, skoro pan profesor przedstawił zagadnienie tak obrazowo? Pan profesor przedstawił kwestię zachwaszczania systemu prawnego, bo tak trzeba nazwać próbę powołania do życia kolejnej komisji, która w 100% będzie dublowała to, czy zajmuje się komisja rewizyjna w myśl art. 18a.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#TomaszSzymański">Pragnę przypomnieć, że w praktyce, o ile państwo wiecie jak to wygląda w samorządach, skargi na działanie wójta, burmistrza, prezydenta trafiają do rozpatrzenia do komisji rewizyjnej. Natomiast to rada gminy rozpatruje skargi na działania bądź zaniechanie działań przez organ wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#TomaszSzymański">Pytanie do wnioskodawcy, wytłumaczcie mi państwo, dlaczego upieracie się, żeby powstał kolejny byt, który nie wiadomo co ma robić – osądzać, przyjmować skargi, być skrzynką podawczą, coś innego? Czy komisja rewizyjna i rada gminy w dalszym ciągu będą rozpatrywały skargę, czy też będzie zajmowała się tym komisja skarg, wniosków i petycji? Nie rozumiem tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Szynkowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Dziękuję pani przewodniczącej. Byłem przewodniczącym komisji rewizyjnej Rady Miasta Poznania przez 3 kadencje, więc myślę, że mam pewne doświadczenie w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">W 2008 r., po dwóch latach funkcjonowania w tej komisji, zaobserwowałem pewien strukturalny problem przeciążenia komisji liczbą spraw. Komisja rewizyjna odpowiada za procedurę absolutoryjną oraz za zrealizowanie kontroli zawartych w planie komisji. Są to kontrole o charakterze kompleksowym, których nawet tylko kilka w wymiarze rocznym przysparza bardzo dużo pracy. Ponadto do komisji rewizyjnej napływają dziesiątki skarg ze strony mieszkańców, które komisja ma rozpatrzyć. Siłą rzeczy nie jest w stanie tych wszystkich zadań zrealizować zgodnie z rygorami k.p.a., który nakazuje rozpatrzenie skargi w terminie 30 dni, o ile nie jest szczególnie skomplikowana.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">W związku z tym sformułowałem wówczas postulat, aby rada miasta powołała odrębną komisję do rozpatrywania skarg, wniosków i petycji mieszkańców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#AnnaMilczanowska">Pnie pośle, czas…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Kończę pani przewodnicząca. Uważam, że takie rozwiązanie jest zasadne do wprowadzenia na poziomie ustawowym. Rozumiem, że w gminie można przyjąć różne modele rozpatrywania skarg. Natomiast wydaje się, że to ważna sprawa, bo obywatel oczekuje, że jego skarga zostanie rozpatrzona w terminie. Dlatego odrębna komisja jest konieczna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panie pośle. Proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#MarcinHorała">Wydaje mi się zasadne, aby w tym miejscu zgłosić poprawkę, która w dostarczonych państwu dokumentach nosi nr 39. Poprawka merytorycznie związana jest z omawianym punktem i konsumuje część zgłoszonych uwag.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#MarcinHorała">Poprawka polega na dodaniu do ustawy art. 4a w brzmieniu: „Art. 4a. W ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz.U. itd.) w art. 9 ust. 2 otrzymuje brzmienie: »2. Petycja złożona do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest rozpatrywana przez ten organ«;”. Powyższe zapewni większą spójność z pozostałymi ustawami. Intencją tej zmiany jest odciążenie komisji rewizyjnej od rozpatrywania drobnych spraw obywateli, nadając im większą rangę poprzez oddzielną komisję.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#MarcinHorała">Komisja rewizyjna będzie miała czas na zajmowanie się dużymi – kompleksowymi sprawami, w tym podejmowanymi z własnej inicjatywy, kontrolami różnych obszarów działalności danej jednostki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, chcę zwrócić uwagę na zupełnie inny aspekt tej kwestii. Rozumiem, że posłowie byli radnymi dużych gminach, ale w Polsce dominują gminy, w których rady gmin są piętnastoosobowe. W gminach są zazwyczaj 4 komisje.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#MarekSowa">Panie pośle Horała, taka jest rzeczywistość. Być może pan był w większej gminie, ale wszystkie gminy do 20 tys. mieszkańców mają rady piętnastoosobowe. Jeśli precyzyjnie zapiszemy konieczność powołania dodatkowej komisji, spraw będą mieli niewiele, a nie będzie chętnych do pracy w takiej komisji. W związku z powyższym to jest złe rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#MarekSowa">Państwo macie przekonanie, że wszystko możecie uregulować. To nieprawda, bo albo zdecydujecie się na poszerzenie zakresu zadań komisji rewizyjnej, albo wpiszecie fakultatywny podział zadań na dwie komisje. Nie patrzcie przez pryzmat własnych (dużych) miast, bo rzeczywistość polska jest zupełnie inna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas. Dziękuję panu serdecznie. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#MariuszWitczak">Pan poseł Szynkowski udowodnił nam wszystkim, że jego inicjatywa jest zbędna. W świetle obowiązującego prawa, jeżeli komisja rewizyjna jest przeciążona, rada może powoływać komisje fakultatywne. Jeżeli jest natłok problemów, może to rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#MariuszWitczak">Nie wprowadzajmy obligo, który sprawi kłopot samorządom terytorialnych. Panie pośle, chcę również przypomnieć, że obok tzw. zwykłych skarg, czy też problemu, który państwo roboczo nazywacie problemem sygnalistów, funkcjonują normalne procedury administracyjne. Możecie organizować różne formy współpracy dla sygnalistów. Zresztą macie dużo pomysłów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#MariuszWitczak">Panie pośle vel Sęk, chcę powiedzieć, że komisja budżetowa jest również bardzo przeciążona, bo nowelizacja budżetu w samorządzie jest w zasadzie zadaniem permanentnym. Idąc tym tokiem myślenia należałoby powołać drugą komisję budżetową w radzie miasta lub gminy. Nie doprowadzajmy rozwiązań do absurdu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przepraszam posła Kierwińskiego, bo rzeczywiście, znacznie wcześniej był zapisany do głosu. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#MarcinKierwiński">Nic się nie stało pani przewodnicząca. Trochę niepokoi mnie uszczęśliwianie samorządów na siłę z powodu doświadczenia któregoś z posłów, które polegają na tym, że komisja rewizyjna w danym mieście nie radziła sobie z organizacją pracy.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#MarcinKierwiński">Uważam, że samorząd, jak sama nazwa wskazuje, sam ma się rządzić, a nie być uszczęśliwiany na siłę. Panie pośle, z tego typu argumentacją można w ustawie wpisać wszystkie komisje, które obligatoryjnie rada ma tworzyć i samorządy będą musiały je tworzyć.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#MarcinKierwiński">Apeluję o trochę zdrowego rozsądku. W samorządach jest komisja rewizyjna. Rada gminy może powoływać komisje do rozpatrzenia konkretnych kwestii. Zostawmy to samorządowi i nie uszczęśliwiajmy ich na siłę. Naprawdę nie jest tak, że wszystko da się zapisać w prawie centralnym. Apeluję o trochę rozsądku i myślenia w kategoriach, że samorząd sam wie najlepiej co robić. Samorząd ma tyle lat doświadczenia, że nie musi być ręcznie sterowany z Wiejskiej, czy też innych miejsc na terenie Warszawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panie pośle. Poseł Dzikowski, poseł Matusiewicz. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, na posiedzeniu Sejmu zadawałem pytania i mówiłem, że państwo tworzycie przynajmniej tę część ustrojową ze względu na własne doświadczenia. Ponadto uważam, że popełniane są błędy i projekt jest niechlujnie napisany.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WaldyDzikowski">Jest dowód na to, że tak jest. Zwykle, gdy Biuro Legislacyjne zgłaszało uwagę, robiło się przerwę, żeby ktoś mógł się zastanowić, gdy czegoś nie wiedział. Tymczasem panowie kiwacie głowami nawet nie wiedząc o czym mowa. To jest katastrofa. Dokładnie tak.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#WaldyDzikowski">Następna sprawa – doświadczenia pana posła w Poznaniu. Panie pośle, po pierwsze, skoro pan sobie nie radził, trzeba było podać się do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#WaldyDzikowski">Po drugie, panie pośle, tworzymy system ustroju samorządowego, a nie rozwiązania dla posła, który nie radził sobie z komisja rewizyjną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi Dzikowskiemu. Proszę Biuro Legislacyjne o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Pani przewodnicząca, jeszcze ja się zgłaszałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam pana posła Matusiewicza. Bardzo proszę panie pośle Andrzeju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, na pewno każdy z nas ma doświadczenia, czy to w organach wykonawczych, czy w organach stanowiących samorządu.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Chciałem państwu zwrócić uwagę na ustawę o petycjach. Ustawa była inicjatywą senatorów poprzedniej kadencji. Była to jedna z ostatnich zrealizowanych ustaw przewidzianych konstytucją. Dość długo czekano na ustawę.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#AndrzejMatusiewicz">Osobiście uważam, że w każdej gminie powinna być komisja do spraw petycji. Czy również do spraw skarg? Do dyskusji. Niektórzy przedmówcy słusznie podnosili, że w małych gminach (piętnastoosobowych) komisji jest mało. Po części zgadzam się tym, że komisja rewizyjna zajmuje się skargami. Uważam, że komisja wniosków i petycji dla różnych oddolnych inicjatyw samorządowych byłaby bardzo pożądana i myślę, że taka trzyosobowa komisja powinna być w każdej gminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję. Chcielibyśmy zgłosić uwagi o dwojakim charakterze. Po pierwsze, chcemy odnieść się do poprawki, którą zgłosił pan poseł Horała. Ma to związek z pewną kolizją rozwiązania, tj. z art. 9 ustawy o petycjach. Wydaje nam się, że propozycja, którą pan poseł zaprezentował nie usuwa wątpliwości, które na tym tle powstają. Zgodnie z art. 9 ust. ustawy o petycjach ten przepis brzmi następująco: „Petycja złożona do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest rozpatrywana przez ten organ, chyba że w statucie tej jednostki zostanie wskazany organ wewnętrzny tego organu stanowiącego właściwy w tym zakresie”. Propozycja pana posła zmierza do wykreślenia ostatniego fragmentu tego przepisu. W myśl tej propozycji przepis miałby brzmieć: „Petycja złożona do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest rozpatrywana przez ten organ”. W świetle propozycji zawartej w zmianie nr 4 art. 1 dojdzie do tego, że rozwiązania będą niespójne. W myśl ustawy o petycjach – petycja złożona do rady gminy, w myśl nowego brzmienia ustawy o samorządzie gminnym – będzie rozpatrywana przez radę gminy. Natomiast z brzmienia ustawy o samorządzie gminnym będzie wynikało, że taka petycja nie będzie rozpatrywana przez radę gminy, tylko przez komisję rady.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#PrzemysławSadłoń">W związku z tym proponujemy, i wydaje nam się, że wychodzi to naprzeciw powyższym wątpliwościom, aby dokonać ingerencji w ustawę o petycjach (art. 9 ust. 2) i nadać brzmienie: „petycja złożona do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest rozpatrywana przez właściwy organ wewnętrzny tego organu stanowiącego określony odpowiednio: w ustawie z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym” i teraz już nieco wybiegam wprzód, odnosząc się także do art. 2 i 3 obecnie procedowanego projektu ustawy, bo należałoby uregulować to kompleksowo: „w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa”. W ten sposób ustawa o petycjach pozostanie spójna z poszczególnymi ustawami samorządowymi, ponieważ będzie wskazywała, że petycje rozpatruje organ wewnętrzny danej jednostki samorządu terytorialnego, natomiast określenie tego organu będzie pozostawało w przedmiocie poszczególnych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#PrzemysławSadłoń">Druga sprawa dotyczy kwestii o charakterze redakcyjnym. Chcemy zaproponować kilka korekt do brzmienia ust. 1. Mając świadomość, że to brzmienie jest wzorowane na artykule poprzedzającym, tj. art. 18 dotyczącym komisji rewizyjnej, zmiany ograniczałyby się do wyeliminowania średników, które z interpunkcyjnego i redakcyjnego punktu widzenia wydają się niezasadne. Naszym zdaniem, zachowując intencje wnioskodawców, przepis ten mógłby brzmieć następująco: „rada gminy rozpatruje skargi na działania wójta i gminnych jednostek organizacyjnych, wnioski oraz petycje; w tym celu powołuje komisję skarg, wniosków i petycji”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#MarcinHorała">W tym przypadku nie mogę zgodzić się z uwagami panów legislatorów. Intencja jest nieco inna. Podtrzymuję brzmienie zmiany nr 4, które utrzymuje spójność z ustawą o petycjach, tj. „rada gminy rozpatruje skargi na działania wójta i gminnych jednostek”. Intencją przepisu nie jest przesunięcie na komisję ostatecznego rozpatrzenia na komisję, tzn. że komisja miałaby podejmować ostateczną decyzję o uznaniu lub odrzuceniu skargi. Nie, to rada gminy jako organ ma podejmować ostateczną uchwałę. Natomiast rada deleguje sprawę do powołanej komisji w celu wyjaśnienia okoliczności, zasadności, wysłuchania stron i przygotowania uchwały, którą ostatecznie będzie rozpatrywała. Podtrzymuję moją propozycję z poprawki nr 39 – nowego brzmienia ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#MarcinHorała">Jeżeli chodzi o poprawkę redakcyjną, pozostawiam to wnioskodawcom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł wnioskodawca, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jako wnioskodawcy przychylamy się do propozycji poprawki złożonej przez pana posła Horałę.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#ŁukaszSchreiber">Mam wrażenie, że panuje pewne niezrozumienie całego pomysłu. Po pierwsze, panowie z PO, to nie jest poprawka, która ma wychodzić naprzeciw oczekiwaniom samorządów, tylko ma wychodzić naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców. I to jest zasadnicza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#ŁukaszSchreiber">Po drugie, panowie mówicie, że tymi sprawami zajmuje się komisja rewizyjna i to prawda. Sam uczestniczyłem w pracach komisji rewizyjnej. Często sprawy wniosków, petycji i skarg obywateli są tam traktowane jako sprawy drugorzędne – sprawy drugiego planu wobec spraw innej wagi.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#ŁukaszSchreiber">Po trzecie, zwrócę uwagę, że w Parlamencie Europejskim, polskim i innych są komisje petycji, które działają. Dlaczego nie mogłaby taka działać w samorządzie? Nie jestem w stanie zrozumieć, skąd taki atak na tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#ŁukaszSchreiber">Po czwarte, panowie mówicie, że jako wnioskodawcy patrzymy tylko z punktu widzenia dużych miast. Absolutnie nie. Patrzyliśmy i patrzymy na te propozycje także z punktu widzenia mniejszych gmin. Przecież nie ma problemu w tym, żeby komisja spotykała się rzadko ze względu na znikomą liczbę skarg, wniosków lub petycji. Co więcej, istnienie odrębnej komisji jest nadaniem odpowiedniej rangi sprawom zgłaszanym przez mieszkańców, co wydaje się również w pełni zasadne. I tu uwaga do Biura Legislacyjnego. Obecnie różnego rodzaju petycje są przygotowywane przez komisje rewizyjne, które wydają tylko opinie. Decyzje zazwyczaj podejmują rady gmin na sesjach plenarnych. Chodzi o to, aby zasadnicza dyskusja odbywała się w komisji, a nie na sesji.</u>
          <u xml:id="u-529.5" who="#ŁukaszSchreiber">Kolejna sprawa dotyczy małych gmin. Proponowane rozwiązanie powoduje, że druga komisja podniesiona jest do poziomu ustawowego. Jako wnioskodawcy uważamy to za dobre rozwiązanie. Dlaczego? Ponieważ są także gminy, i nie jest to sytuacja odosobniona, w których rady zdominowane przez jeden komitet rozpatrują sprawy (kilku komisji) na jednym posiedzeniu. Do takich absurdów doprowadza się z różnych powodów. Dlatego dobrze, że będzie druga obligatoryjna komisja.</u>
          <u xml:id="u-529.6" who="#ŁukaszSchreiber">Ostatnia sprawa dotyczy wejścia w życie ustawy. Zaproponowana zostanie poprawka, aby wszystkie zmiany weszły w życie od nowej kadencji samorządu. Zatem nie będzie problemu wynikającego z obowiązku powołania komisji w ciągu 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-529.7" who="#ŁukaszSchreiber">Mam nadzieję, że Platforma – z nazwy Obywatelska – wycofa swój wniosek o skreślenie zmiany nr 4, bowiem jest to zmiana w swojej istocie proobywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, wnioskodawca poprawki pan poseł Protas. Wszyscy inni brali już udział w dyskusji poza posłem Zgorzelskim. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#JacekProtas">Bardzo dziękuję. Po pierwsze, chciałbym doprecyzować panu posłowi wnioskodawcy definicję samorządu terytorialnego: to są wszyscy mieszkańcy, którzy tworzą wspólnotę. Natomiast pan pomylił tę definicję z władzami samorządowymi, które są wybierane, a potem tworzą instytucje, które obsługują mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#JacekProtas">Chcielibyśmy również jak najbardziej ułatwić obywatelom załatwianie spraw, ale nie komplikując życia ani im, ani organom samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#JacekProtas">Jeszcze raz powtórzę, można pokusić się o zmiany dotyczące zapisów komisji rewizyjnej – nic nie stoi na przeszkodzie. Tworzenie kolejnej komisji, jak już powiedziano, w piętnastoosobowej radzie jest niezasadne. Proszę nie porównywać czterystusześćdziesięcioosobowego Sejmu do piętnastoosobowej rady gminy. Jeżeli namnożymy komisji, to podobnie jak Sejmie, będą obradowały na wspólnych posiedzeniach i nic się tak naprawdę nie zmieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#PiotrZgorzelski">Kolega Jacek Protas wyprzedził mnie, bo pomysłodawcy tej poprawki chciałem zacytować art. 1 ustawy gminnej, który określa kto stanowi wspólnotę samorządową, czyli ogół mieszkańców. Warto, żebyśmy posługiwali się właściwą nomenklaturą, bo wtedy będzie jasny obraz gry. To nie jest tak, że władza wybrana przez obywateli zawsze jest w kontrze do obywateli.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#PiotrZgorzelski">Zgadzam się z tym, że jest jakieś dziwne dążenie do uszczęśliwiania samorządów na siłę, które przejawia się już w kolejnej propozycji. Proszę o refleksję. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan mecenas, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję. Odnosząc się do tego co powiedział pan poseł Horała, chciałem powiedzieć, że nieco inaczej odczytywaliśmy intencję. Zresztą zaglądając do uzasadnienia można odnieść wrażenie, że komisja skarg, wniosków i petycji ma być organem do rozpatrzenia tych petycji, skargi i wniosków. Przepis również o tym stanowi.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#PrzemysławSadłoń">Konkludując, na gruncie takiego brzmienia może rzeczywiście powstać wątpliwość, który organ w tym zakresie będzie właściwy – wyłączna właściwość rady gminy czy właściwość powołanej komisji. Wskazujemy jedynie, że może warto się zastanowić nad redakcją i w późniejszym czasie dokonać korekt w zakresie tego przepisu. Ze swojej strony deklarujemy, że jeszcze będziemy analizowali tę kwestię. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawkami. W pierwszej kolejności przegłosujemy poprawkę pana posła Protasa, która jest dalej idącą i polega na wykreśleniu zmiany nr 4. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, głosujemy nad poprawką pana posła Marcina Horały. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję uprzejmie. Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy przyjęcie zmiany nr 4. Kto jest za przyjęciem tej zmiany? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marcin Horała zgłasza się z poprawką. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#MarcinHorała">Poprawka polega na dodaniu zmiany nr 4a, więc powinniśmy ją rozpatrzyć przed przejściem do zmiany nr 5.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#MarcinHorała">Proponowana zmiana nr 4a polega na tym, aby dodać pkt 4a w brzmieniu: „4a) w art. 19 ust. 1 otrzymuje brzmienie: »1. Rada gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1–3 wiceprzewodniczących bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady«;”. Poprawka polega na usunięciu wymogu tajności głosowania. Konsekwentnie w różnych miejscach wprowadzamy zasadę jawności głosowań. Chcemy również wprowadzić przy wyborze przewodniczącego rady. To jest poprawka nr 3 w materiałach, które państwu dostarczono. Poprawka wprowadza zmianę 4a do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, czy są uwagi do poprawki? Bardzo proszę, poseł Dzikowski i poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym tylko uszczegółowić. Panie pośle Horała, czy przez ten zapis chce pan odtajnić wybory personalne do rady gminy? Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PiotrZgorzelski">Uzasadnienie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#MarcinHorała">Tak, a uzasadnieniem jest rozszerzenie zasady jawności i informacja dla obywateli, jak głosowali ich przedstawiciele w radzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł Sowa, a następnie pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#MarekSowa">Mówiąc szczerze parę razy widziałem jak radni Prawa i Sprawiedliwości oddają głosy. Zanim głos trafi do urny, musi przejść przez oficera politycznego.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, nie można robić jawnych wyborów personalnych. To, co państwo proponujecie to jakieś czyste szaleństwo. Rozumiem, że w pełni chcecie kontrolować i inwigilować radnych, którzy z waszych list się ubiegają, ale tak nie można robić. To jest prawo dysponowania własnym głosem i osoba podejmująca decyzję musi mieć zapewniony komfort.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, wnioskodawca nie powinien śmiać się z wypowiedzi pana posła Sowy, bo ona jest w pełni uzasadniona. Może najlepiej wprowadźcie poprawkę, że jawne będzie również głosowanie w wyborach samorządowych i będą okazywane karty do głosowania. W końcu jest również druga komisja, która będzie ustalała wynik głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, o ile sobie przypominam, nie udzielałam panu posłowi głosu. Udzielam głosu pan Markowi Wójcikowi. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, drodzy państwo, rzeczywiście z pozoru jest to drobna poprawka, ale tak naprawdę ma wymiar ustrojowy. Pozbawiacie państwo możliwości wyboru radnych w głosowaniu tajnym. Patrzycie na to tylko z jednej strony, że dzięki temu ludzie będą wiedzieli jak kto głosował. Powyższe w pewien sposób ogranicza wolność obywateli. Przepraszam, że użyję brzydkiego określenia, ale radni będą głosowali zgodnie z tym, jak nakazuje im grupa. Będą się bali zagłosować tak, jak nakazuje im sumienie, tylko będą głosowali tak, jak ktoś im każe.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#MarekWójcik">Moim zdaniem jest to bardzo poważna korekta. Szczerze mówiąc, nie znajduję dla niej żadnego uzasadnienia. Proszę państwa o to, żebyście tej złej decyzji nie podejmowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marku, czas się kończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#MarekWójcik">Jest to jeden z gorszych pomysłów, który w tych poprawkach znajduję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan przewodniczący Tomasz Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, oczywiście tajność głosownia w wyborach personalnych jest podstawą jakichkolwiek demokratycznych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#TomaszJaskóła">Proszę zwrócić uwagę, że wielu radnych bezpośrednio lub pośrednio jest połączonych różnego rodzaju stosunkami z wójtem, burmistrzem lub prezydentem. Można sobie wyobrazić, że będą to np. nauczyciele. Widziałem takie sytuacje w Częstochowie i nie tylko. Proszę państwa, tajność głosowania pozwala nie układać wyborów między klubami partyjnymi, bo wy wbrew pozorom, w samorządach świetnie współpracujecie. Przykładem tego jest samorząd częstochowski. Natomiast tajność głosowania pozwala dokonywać wyrwy we wszystkich układach lokalnych i daje pewnego rodzaju legitymizację do odwagi tym ludziom.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#TomaszJaskóła">Bardzo przepraszam, ale dyskutujemy nad zasadami, jak byśmy byli na XXVIII zjeździe Komunistycznej Partii Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej, a tutaj mielibyśmy Kim Dzong Una.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie przewodniczący, czas…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#TomaszJaskóła">To są tajne głosowania. Nie dokonujmy rzeczy, które są skandaliczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Szynkowski vel Sęk. Potem pan poseł Protas. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Proponuję trochę umiaru w porównaniach, bo o ile można dyskutować, czy takie rozwiązanie jest zasadne, to chciałbym zauważyć, że w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#TomaszJaskóła">Zaraz panu podam przykłady częstochowskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">W Sejmie Rzeczypospolitej wybór marszałka, wicemarszałków, przewodniczących i wiceprzewodniczących komisji oraz wszystkich organów odbywają się w sposób jawny.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Jakoś nikt do tej pory, ani pan poseł Jaskóła, ani inni posłowie nie przyrównywali tej sytuacji do Korei Północnej i innych ustrojów.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Bardzo bym prosił o pewien umiar. Dyskusja może być bardziej konstruktywna, gdy zachowujemy pewien umiar w wymianie argumentów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Proszę, poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#JacekProtas">Panie pośle, po co pan takie bzdury opowiada? Osobiście byłem kilka razy wybierany na marszałka i zawsze w sposób tajny, bo tak jest zapisane w ustawie, wiec proszę sobie poczytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mówiłem o wyborach Marszałka Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#JacekProtas">Po drugie, przypominam, że mówimy o samorządzie. Niektórzy o tym zapominają.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#JacekProtas">Zwracam się do pana posła Jaskóły, żeby skończył z tymi opowiadaniami o układach. Z jednej strony pan mówi, że tam gdzie są wybory jednomandatowe, to rozwalamy wszelkie układy, kliki itd., a z drugiej strony pan mówi, że właśnie w radach, w których radni wybrani są w wyborach bezpośrednich – okręgach jednomandatowych – tam są jakieś układy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#TomaszJaskóła">Częstochowa niestety nie wybiera w JOW-ach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, czy mogę dokończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie przewodniczący, proszę nie przeszkadzać panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#JacekProtas">Szanowni państwo, zwróćcie uwagę, że jest to specyficzne głosowanie, bo to jest wybór. Nie mamy nic przeciwko temu, żeby wyborcy wiedzieli o sposobie głosowania przez radnych. Mówimy jednak o wyborze, który musi być niezależny. Musimy stworzyć warunki do tego, żeby każdy głosujący mógł skreślać w odpowiednich warunkach itd. To jest podstawa demokracji. Inaczej nawet towarzyskie powiązania będą powodowały, że nie zagłosuje się przeciw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Proszę, pan poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, jeżeli przyjmiecie państwo tę poprawkę, to będzie można powiedzieć, że wybory w byle kółku wędkarskim będą bardziej poważne niż wybory przewodniczącego rady gminy. Dobrym standardem, nawet w najmniejszym stowarzyszeniu, wyboru każdych władz są tajne wybory. Dlaczego tajne? Żeby nie było możliwości wpływania przez osoby trzecie, jak i kontrolowania osób głosujących.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#MarcinKierwiński">De facto państwo proponujecie zwiększoną szansę kontroli komisarzy politycznych nad sprawowaniem mandatu radnego i na to nie może być zgody. Zastanówcie się, jeżeli w ustawie chcecie cokolwiek uczynić bardziej transparentnym, choć do tych rozwiązań jeszcze dojdziemy i pewnie będzie gorąca dyskusja, ale nie tutaj. W tym miejscu ograniczacie niezależność sprawowania mandatu radnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Dla mnie osobiście ta poprawka jest bardzo kontrowersyjna. Byłem pięć kadencji w samorządach. Byłem wybierany na przewodniczącego rady miasta, przewodniczącego sejmiku i wiceprzewodniczącego. Panowie posłowie, proszę zobaczyć do regulaminu Senatu. Marszałka Senatu wybiera się w głosowaniu tajnym i we wszelkich głosowaniach personalnych jest głosowanie tajne.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#AndrzejMatusiewicz">W Sejmie jest inaczej, ale może lepsze wzory są w regulaminie Senatu. Gdybyśmy porównali regulaminy Sejmu i Senatu, to zdecydowanie lepszy do prowadzenia (choćby) obrad na sali plenarnej jest regulamin Senatu.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#AndrzejMatusiewicz">Osobiście nie poprę tej poprawki, Wstrzymam się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, wasze osobiste przeżycia w radach miejskich, po nieudanych głosowaniach w sprawach personalnych, nadal przenosicie na rozwiązania ustrojowe.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#WaldyDzikowski">Panowie, przecież nie można porównywać Sejmu i rozwiązań, gdzie toczy się gra polityczna i partyjna, gdzie rzeczywiście mają miejsce klubowe uzgodnienia do działań nawet w największych samorządach. Jeżeli chodzi o personalia, kanonem wręcz było stworzenie przez ludzi mądrzejszych od nas takich rozwiązań, tak aby wybory personalne były obarczone jak najmniejszym czynnikiem politycznym. Czy wy to rozumiecie?</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#WaldyDzikowski">Jak będziecie tyle lat w Sejmie, co byliście w samorządzie, to wówczas możecie tworzyć systemowe rozwiązania, ale nie na modłę i nie na wzór Sejmu. Kompletnie inne działania. Coś wiem na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. Byłem senatorem i potwierdzam, że wyborów personalnych dokonuje się w głosowaniach tajnych. Jak pamiętam, bardzo często wyniki tych głosowań były rozczarowujące dla PiS, bo nawet nie wszyscy odliczali się w głosowaniu i podziale partyjnym. To tak na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#MariuszWitczak">Szanowni państwo, zgadzam się z argumentami, o których mówili moi przedmówcy – o absurdalności tego rozwiązania. Postuluję i proszę, aby nie porównywać w sposób wybiórczy rozwiązań sejmowych – parlamentarnych i nie przekładać tego na samorządy terytorialne. Poseł i senator dysponują immunitetem – radny nie. Poseł i senator ma kompletnie inny status zawodowy niż radny czy rodzina radnego. Radny pracuje w gminie i chce w sposób tajny wyrazić swój głos.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#MariuszWitczak">Jeżeli mielibyśmy równo traktować państwa porównania, to niech pan poseł Horała zaproponuje, żeby w każdej gminie była komisja odpowiedzialności konstytucyjnej. Może by nam się to przydało panie pośle Horała? W Sejmie jest taka komisja i może zaproponujmy to w samorządach terytorialnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle. Pan ze Związku Gmin Wiejskich. Następnie pan poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#EdwardTrojanowski">Szanowna Komisjo, członkowie wspólnot samorządowych są tak przyzwyczajeni do głosowań tajnych w radzie w sprawach personalnych, że zmiana w tym zakresie byłaby czymś niezrozumiałym.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#EdwardTrojanowski">Pamiętam wybory w sołectwach w 1991 r. Pamiętam sołectwo, które liczyło 15 osób. O ile pamiętam, na zebranie, na którym dokonywano wyboru sołtysa i radę sołecką przyszło 9 osób. Głosowanie było tajne. Wszyscy sobie bardzo cenią zmianę, która nastąpiła w 1990 r., że wybory personalne muszą być tajne i nie ma od tego odstępstwa. Dlaczego? Dlatego, że mogą wystąpić poważne skutki w postaci podziału. Mieszkańcy zaczną się zupełnie niepotrzebnie dzielić w sprawach, które nie powinny dzielić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Piotr Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, chciałbym zaapelować o odrobinę zdrowego rozsądku. Czytając poprawki i wgłębiając się w ustawę, rozumiem, że jest to rozciągnięte na pozostałe kategorie samorządu, czyli na powiat i województwo. Dotyczy to również wyboru starosty i marszałka, To jest jakaś aberracja. To jest kompletne zaprzeczenie jakiejkolwiek idei demokracji. Może najlepiej będzie przed wyborami ustalać kto będzie marszałkiem z PiS? Szanowni państwo, nawet trudno komentować coś takiego. Proszę o opamiętanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Bardzo proszę, głos zabiera poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wsłuchując się w zdecydowane głosy sprzeciwu proponuję odłożenie rozpatrywania tej poprawki. Pozwoli to na dodatkowe konsultacje. Mam nadzieję, że w ten sposób zaproponujemy kompromisowe rozwiązanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, odkładamy zmianę nr 4a.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 5. Bardzo proszę, kto ma uwagi? Pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, proszę o wzmożenie uwagi, bo zaprezentuję poprawkę, która trochę różni się (zaznaczę miejsce) w stosunku do tego, co otrzymali państwo w materiałach.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#MarcinHorała">Proponowana poprawka do zmiany nr 5 brzmi następująco. Po pierwsze, lit. b) otrzymuje brzmienie: „b) po ust. 1a dodaje się ust. 1b-1c w brzmieniu” i dalej jak w brzmieniu w dostarczonych państwu materiałach, czyli chodzi o dodanie Biuletynu Informacji Publicznej jako miejsca publikacji nagrań rady miasta i obrad rady miasta oraz, na podstawie porozumienia z KBW, dodanie możliwości wykorzystywania do tego celu kamer lub urządzeń, które będą zakupione dla obsługi wyborów dla transmisji z obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#MarcinHorała">Poprawka w części b mówi, że po lit. b) dodaje się lit. ba) w brzmieniu. W tej części chodzi o to, aby zachować pewną spójność nazewniczą, tzn. w przypadkach, gdzie jest sformułowanie „komisarz wyborczy” należy zastąpić wyrazami „wojewódzki komisarz wyborczy”. W toku całej ustawy wprowadzamy instytucję rozróżnienia komisarzy wyborczych na wojewódzkich i powiatowych i tego zabrakło. Należy wskazać, czy chodzi komisarza wojewódzkiego, czy powiatowego. W tym przypadku chodzi o komisarza wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-587.3" who="#MarcinHorała">Pkt c poprawki, i tu jest ten moment, gdy brzmienie będzie się różnić od tego, które państwu dostarczono, mówi: „na wniosek klubu radnych przewodniczący rady gminy jest obowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji rady gminy projekt uchwały zgłoszony przez klub radnych, jeżeli wpłynął on do rady gminy co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji rady. W trybie, o którym mowa w zdaniu pierwszym każdy klub radnych może zgłosić nie więcej niż jeden projekt uchwały na każdą kolejną sesję rady gminy”. Różnica w stosunku do brzmienia z ustawy polega na tym, że w miejsce „przewodniczącego klubu radnych” wpisaliśmy „klub radnych”, gdyż w statucie gminy ewentualnie w regulaminie będzie uregulowane kto jest upoważniony do występowania w imieniu klubu. Być może gmina przewidzi inną formę przedstawicielstwa niż tylko przewodniczącego, dlatego nie chcemy przewodniczącego sztywno wpisywać do ustawy. Zamiast tego jest „klub radnych”. W uregulowaniach samej gminy będzie napisane kto ma prawo reprezentować klub radnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, zgłaszał się pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, mam pytanie do pana posła wnioskodawcy. Dodawany jest pkt 1c, który mówi, że w porozumieniu z urzędnikiem wyborczym, można wykorzystywać sprzęt, który wcześniej został zakupiony do obsługi wyborów. Uważam, że jest to zapis niepotrzebny. Po pierwsze, w większości samorządów obrady są transmitowane. Po drugie, wybory są znacznie rzadziej niż sesje rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#MarekSowa">Nie ma potrzeby wpisywać tego do ustawy, bo jeżeli będzie obowiązek, to każdy będzie miał zainstalowane na stałe urządzenia w celu transmisji obrad. W większości samorządów jest to już zrobione. Kierunek będzie raczej odwrotny. Panowie kiwacie głowami. Mamy niespełna 2,5 tys. gmin. Do tego dochodzi 300 powiatów, 16 sejmików, a obwodów do głosowania mamy kilkadziesiąt tysięcy. Jak popatrzycie, to jest to taka skala.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#MarekSowa">W związku z powyższym, uważam że nie ma potrzeby wprowadzania tego zapisu. Gminy kupią wyposażenie i będą miały je na stałe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie panie pośle. Pan profesor Chmaj, a następnie pan poseł Dzikowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, chciałbym zwrócić uwagę na ust. 1b w brzmieniu, który mówi o tym, że „obrady rady gminy są transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk…”. Jest to piękna koncepcja, pisująca się w art. 61, który mówi o obywatelskim prawie do informacji.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#MarekChmaj">Prawo do informacji w ust. 2 jest wskazywane jako prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. Zatem konstytucja wskazuje, że każdy może rejestrować dźwięk lub obraz. Natomiast w ustawie oraz w poprawce mamy przepis, który nakazuje transmitowanie i (dodatkowo) utrwalanie obrad za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#MarekChmaj">Co do utrwalania mam poważne wątpliwości. Jeśli nakazujemy utrwalać, to powinniśmy wskazać na jaki czas nagranie ma być przechowane – dzień, pół roku, rok. Ponadto, nie wskazujemy gdzie ma być przechowywane. Nie wskazujemy również w jakim celu mamy utrwalać i utrzymywać nośnik informatyczny tegoż posiedzenia rady gminy. Ponieważ nie mogę zgłaszać poprawek, bo nie jestem posłem, proponuję państwu rozważenie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam panie profesorze, ale ktoś musiałby przejąć poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#MarekChmaj">Proponuję państwu rezygnację z utrwalania – transmitowania za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo. Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#WaldyDzikowski">Skoro jestem przy głosie, przejmuję tę poprawkę, bo ona jest logiczna i sensowna.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym się odnieść do zmiany nr 5 lit. c), który mówi, że dodaje się ust. 6 w brzmieniu. Panowie wnioskodawcy, mam trochę inne doświadczenia, jeżeli chodzi o kwestie związane z wprowadzaniem. Dobrym obyczajem w każdej radzie miasta lub gminy jest przekazywanie materiałów na tydzień przed sesją rady, aby wszyscy mieli czas na zapoznanie się z nimi. U mnie zapisane było to w regulaminie. Jak chcecie zrealizować ten punkt? Być może intencja jest okej, tylko nie do wypełnienia, jeżeli chodzi o dobry obyczaj, regulamin i sensowność działań. Na tydzień przed sesją powinno się przedstawić radnym wszystkie materiały wraz z projektowanymi uchwałami, tak aby mogli się z tym zapoznać. Jeżeli chcecie wprowadzać rozwiązanie, to czasem zastanówcie się nad tym. Postulat – być może słuszny – można przekazać dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan przewodniczący poseł Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#TomaszJaskóła">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, muszę powiedzieć, że jest to jedna z tych propozycji Prawa Sprawiedliwości, którą trzeba pochwalić.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#TomaszJaskóła">W swoim okręgu to wprowadzałem. Mówiłem o tym, że takie transmisje powinny mieć miejsce. Niektórzy wójtowie mówili, że nagrywają, ale nigdy nie udostępniają nagrań. To jest kompletny absurd.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#TomaszJaskóła">Panie profesorze, pozwolę sobie z panem się nie zgodzić, utrwalanie jest konieczne. Dlatego, że obywatele mają prawo zobaczyć, jak przebiegała sesja i mają również prawo do transmisji online. Zdarzają się gminy, które wycinają niedobre i niepopularne dla siebie głosowania, ewentualnie dyskusje i debaty. Niestety, ale ponownie częstochowski przykład przychodzi mi na myśl. W związku z tym należy utrwalać. Każda gmina ma własną swoją stronę.</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#TomaszJaskóła">Ostatnia kwestia – pytanie do wnioskodawców. Czy to wyklucza, że osoba prywatna z zewnątrz, a wiem, że wielu otrzymuje zakaz, w dalszym ciągu może sobie nagrywać, będąc na sesji rady gminy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Zgłaszała się pani ze Związku Powiatów Polskich. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#MonikaMałowiecka">Szanowni państwo, właściwie wszystko zostało powiedziane. Jeżeli rzeczywiście zasadnym wydaje się wprowadzanie zapisu o utrwalaniu, nie mam wątpliwości co do dźwięku, natomiast podzielam pewne obawy pana profesora co do obrazu. Ponadto moje wątpliwości budzi późniejszy sposób udostępniania nagrania. O ile sposób udostępniania przez BIP jest jak najbardziej uzasadniony i oczywisty, o tyle inny sposób „zwyczajowo przyjęty” budzi wątpliwości, bo nie wiadomo co autor miał na myśli. Pragnę zauważyć, że np. w gminach wiejskich sposób zwyczajowo przyjęty polega na wywieszeniu na tablicy ogłoszeń. W związku z tym trudno byłoby sobie wyobrazić umieszczenie nagrania na tablicy ogłoszeń. Prosiłabym o doprecyzowanie zapisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł sprawozdawca. Proszę pana o stanowisko. Przepraszam, oczywiście pan poseł wnioskodawca. Przepraszam, już drugi raz się pomyliłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zdaniem wnioskodawców jest to bardzo ważna sprawa. Dziękuję za głosy wsparcia – także ze strony niektórych przedstawicieli opozycji, co nie zdarza się za często.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#ŁukaszSchreiber">Dziwię się wątpliwości co do wykorzystywania sprzętu i potrzeby zapisu. Można, ale nie trzeba i jest to kwestia wyjścia naprzeciw małym samorządom, które mogłyby mieć problem ze sfinansowaniem zakupu rządzeń.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#ŁukaszSchreiber">Kolejna sprawa dotyczy nagrywania przez osobę z zewnątrz. Padło pytanie, czy dalej będzie mogła to robić? Oczywiście, że tak. Zapis w żadnym stopniu tej możliwości nie wyklucza.</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#ŁukaszSchreiber">Pani zapytała o sposób „zwyczajowo przyjęty”. Chodzi o sytuację, która już dzisiaj występuje w wielu gminach, tj. np. poprzez udostępnienie nagrania na stronie danej jednostki. Nie chcemy tego rozstrzygać.</u>
          <u xml:id="u-601.4" who="#ŁukaszSchreiber">Nie zgodzę się z panem profesorem, kwestia utrwalenia nie jest ważna. Sesje zwykle odbywają się raz na miesiąc lub rzadziej i bardzo często są wielogodzinne. Nie każdy jest w stanie siedzieć i na bieżąco śledzić wielogodzinną sesję. Poza tym być może chciałoby się wrócić do jakiegoś punktu sesji, niekoniecznie nawet tego dnia, tylko później i zobaczyć jak wyglądała dyskusja na dany temat. Utrwalanie sesji w postaci nagrania to umożliwi. Utrwalanie jest sprawą absolutnie konieczną. Wydaje się to więcej niż zasadne.</u>
          <u xml:id="u-601.5" who="#ŁukaszSchreiber">Poza tym sesje odbywają się w godzinach pracy, a więc wielu nie ma w ogóle możliwości śledzenia sesji na bieżąco. Przypominam również, że sesje odbywają się w dni robocze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie panie pośle. Pan poseł Tomasz Szymański. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#ŁukaszSchreiber">Oczywiście wnioskodawcy przychylają się do propozycji poprawek zgłoszonych przez pana posła Horałę.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#ŁukaszSchreiber">Powiem szczerze, że nie rozumiem problemu z uzupełnieniem porządku sesji. To jest kwestia poradzenia sobie. Chodzi o to, aby uniknąć sytuacji, w której mielibyśmy mieć do czynienia z obstrukcją. Uzupełnienie porządku sesji nie wydaje się sprawą specjalnie trudną lub skomplikowaną. Mamy przyjęte podobne rozwiązania w parlamencie. Proszę państwa, często zdarza się, że nie zna się z wyprzedzeniem daty sesji. Dlatego klub radnych powinien mieć możliwość zgłaszania wniosku, w tym np. na 10 dni przed sesją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WaldyDzikowski">Panie pośle, jeżeli mogę, tym razem chcę panu pomóc. Słowo daję. W związku z tym, traktując, że ten zapis idzie w dobrym kierunku, aby go faktycznie zrealizować, jeszcze raz powtarzam po kolei: przygotowane są dokumenty na sesję, następnie, zazwyczaj na tydzień przed sesją, aby radni mogli się zapoznać, wysyłane są przez urzędnika gminy do radnych. Koliduje to z terminem 7 dni, bo radni powinni mieć czas na zapoznanie się, odbycie wewnętrznej dyskusji, a być może w tym czasie powinna się również spotkać komisja itd. To jest dla dobra tego projektu. Nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#ŁukaszSchreiber">Jasne. Rozumiem panie pośle. To jest zależne od intencji i tego, jak zachowa się klub radnych. Jeżeli klub zgłosi projekt uchwały w ostatnim możliwym terminie, to jest to możliwe, ale jednocześnie weźmie na siebie odpowiedzialność, że nie wszystkie materiały na sesje zostaną przygotowane. Natomiast jeżeli wniesie projekt odpowiednio wcześniej, to radni będą mieli możliwość zapoznania się i wypracowania stanowiska. Co więcej, zdarzają się sprawy, o czym pan jako były samorządowiec wie, które wypływają w ostatniej chwili i okazują się ważniejsze od innych. Czasem warto będzie taką sprawę zgłosić przez klub. W tym zakresie pozostawiono klubom radnych pełną dowolność. Taka jest intencja wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Szymański i pan poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję. Szanowna Komisjo, właśnie dowiedzieliśmy się od pana posła wnioskodawcy jaka jest definicja tzw. sposobu zwyczajowo przyjętego. Według pana posła Schreibera jest to jakiś tam sposób. Niestety szanowny panie, tak nazwanie sposobu zwyczajowo przyjętego nie mieści się w żadnych kanonach prawnych. Dlatego głos pani ze Związku Powiatów Polskich jest całkowicie zasadny. Chciałbym się dowiedzieć, jak państwo chcecie rozwiązać sytuację udostępniania nagrań. Czy to ma być formuła wyłącznie zawieszenia jakiegoś pliku na stronach, czy też zobowiążecie gminę do udostępniania nagrań obrad np. na pendrive’ach, płytach lub innych nośnikach?</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#TomaszSzymański">Jak długo państwa zdaniem utrwalone nagrania sesji powinny być archiwizowane i w jaki sposób? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PiotrZgorzelski">Mam dokładnie to samo pytanie. Według jakiej kategorii archiwizowane będzie to nagranie? Jaki będzie czas przechowywania? Jeśli mówimy, że obywatele nie mają dostępu do nagrania, to ustawowo powinniśmy określić czas przechowywania nagrania, tak aby obywatele mogli dotrzeć do materiału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy pan poseł Witczak już zabierał głos w tej sprawie? Nie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#MariuszWitczak">W świetle tego, o czym panowie mówili, chciałbym zapytać, czy przewidziane są jakieś sankcje za nieudostępnianie materiałów lub za zbyt krótkie ich przechowywanie. Jak rozumiem, te kwestie mają być bardzo precyzyjnie opisane. Musicie państwo wiedzieć co chcecie osiągnąć i jak chcecie to egzekwować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł Horała – autor poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#MarcinHorała">Rozwiązania, o które państwo pytają, znajdują się w treści mojej poprawki. Pozwolę sobie jednak odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, przed chwilą, w sposób bardzo ekspresywny, atakowaliście nas, że wszystko chcemy doregulować ustawą i nie zostawić żadnego pola dowolności samorządu, a teraz w dyskusji zajmujecie stanowisko odwrotne od pierwotnego, czyli chcecie, żeby wszystko doregulować. Jeżeli ustawodawca nie precyzuje okresu przechowywania itd., to jest to pozostawione do regulacji dowolnej w samorządzie, pod warunkiem, że nie będzie to stało w sprzeczności z celem ustawy. W sposób oczywisty np. 1 dzień będzie stał w sprzeczności zasadą, że nagrania są udostępniane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#MariuszWitczak">Dwa dni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#MarcinHorała">Dwa dni również w sposób oczywisty. W przypadkach, w których będzie to wątpliwe, obywatele zawsze mogą na zasadach ogólnych, tak jak np. składa się skargę na uchwałę, złożyć skargę na naruszenie swojego prawa itd. W tym przypadku chcielibyśmy samorządowi terytorialnemu pozostawić trochę pola do popisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#PiotrZgorzelski">Wystarczy napisać, że tę kwestię reguluje regulamin rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł wnioskodawca. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, myślę że tę kwestię szczegółowo wyjaśnił pan poseł Horała i nie ma potrzeby, abym się powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#ŁukaszSchreiber">Jeżeli chodzi o kwestię sposobu zwyczajowo przyjętego, zamiast takich tanich złośliwości proponuję się skupić na istocie zapisów ustawowych. Nagranie ma być, i to jest jasno powiedziane, udostępniane na stronach internetowych, w BIP oraz może być w inny zwyczajowo przyjęty sposób. W tym przypadku inny – zwyczajowo przyjęty sposób ma charakter fakultatywny, o ile gminy wcześniej to robiły. Proponuję skupienie uwagi przy lekturze tych artykułów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Proszę bardzo, pan doktor Zbieranek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#JarosławZbieranek">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, na podstawie wynikającej z praktyki Rzecznika Praw Obywatelskich chciałbym zwrócić uwagę na jedną ważną kwestię. Opierając się na różnych skargach i wnioskach, które do nas napływają, trzeba stwierdzić, że transmisja jest bardzo oczekiwana. Jest to bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#JarosławZbieranek">Natomiast jeżeli chodzi o nagranie, na podstawie praktycznych skarg, trzeba zwrócić uwagę na problematykę anonimizacji tych nagrań i pewnych zmian, które są później dokonywane. Niektóre gminy prowadzą już transmisje i dokonują nagrań z bardzo różnych spotkań, w różnych gremiach, obrad itd., na których poruszane są różne sprawy. Poruszane są np. sprawy osób prywatnych. Nagrania ze spotkań, podczas których poruszane są sprawy prywatnych osób, poddawane są później pewnym zmianom i anonimizacji. Czy państwo to uwzględnili w postaci możliwości dokonywania pewnych korekt w nagraniach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#MarcinHorała">Kwestia nagrań również jest poruszona w mojej poprawce, dlatego pozwolę sobie odpowiedzieć. Nie regulowaliśmy tego w jakiś szczególny sposób. Natomiast w sposób oczywisty omawiana ustawa nie uchyla ustawy o ochronie danych osobowych, czy wszelkich prawem chronionych tajemnic. Organ, który będzie dokonywał udostępnienia musi o to zadbać. Musi zadbać o to, aby wszelkie tajemnice prawem chronione były chronione i w tym zakresie nie tylko może, ale musi ingerować w nagranie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Szynkowski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Chciałem tylko wskazać, że mnożone przez państwa rzekome wątpliwości interpretacyjne co do czasu przechowywania nagrań są o tyle nieuzasadnione, że w tym zakresie istnieje bogate orzecznictwo NSA, które potwierdza, że nagrania z sesji są informacją publiczną w rozumieniu ustawy o informacji publicznej. Tam, gdzie takie nagrania są sporządzane, traktowane są ze wszystkimi rygorami tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Natomiast problem polega na tym, że w wielu miejscach tak nie jest, tj. nie sporządza się nagrań. Propozycja ustawowa ma wyjść temu naprzeciw. W związku z tym nie ma tych kłopotów i wątpliwości terminowych itd., o których państwo mówicie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#AnnaMilczanowska">Panowie z Biura Legislacyjnego. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję pani przewodnicząca. Z zastrzeżeniem, że nie mamy jeszcze dokładnie przeanalizowanej kwestii, ale chcielibyśmy się odnieść do dyskutowanej sprawy, tj. długości przechowywania materiałów w postaci nagrań. W naszej ocenie wydaje się, że do tak wytworzonych materiałów zastosowanie będą miały przepisy ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. W art. 1 tej ustawy zwarta jest definicja materiału archiwalnego. Definicja jest pojemna i obejmuje również nagrania dźwiękowe i videofonowe, dokumenty elektroniczne w rozumieniu przepisów ustawy o informatyzacji oraz inna dokumentacja, bez względu na sposób jej wytworzenia, mająca znaczenie jako źródło informacji o wartości historycznej o działalności państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#WojciechMiller">Uznanie, że dana kategoria materiału jest materiałem archiwalnym wiąże się ze stosowaniem przepisów ustawy o archiwach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad poprawkami. Gdybyście mi panowie mecenasi zechcieli podpowiedzieć, która z poprawek jest dalej idąca? Czy poprawka, którą przejął od pana profesora pan poseł Dzikowski, czy poprawka pana posła Horały?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poszukiwaliśmy akceptacji ze strony pani przewodniczącej, więc czekaliśmy na udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli chodzi o poprawki, posługując się kryterium poprawki dalej idącej, trudno przesądzić. Wydaje nam się, że przy zachowaniu wszelkich wymogów proceduralnych, najpierw można rozpatrzyć poprawkę zgłoszoną przez pana posła Horałę, a następnie rozpatrzyć poprawkę przejętą przez pana posła Dzikowskiego. Po rozstrzygnięciu poprawki pana posła Horały będzie można dokonać oceny poprawki pana posła Dzikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#PrzemysławSadłoń">Skoro jestem przy głosie, chciałem wskazać na dwie kwestie. Pierwsza dotyczy lit. a) w zmianie nr 5. W naszej ocenie ten przepis jest zbędny. Wskażę, że owe brzmienie polega na uzupełnieniu tego przepisu o końcowy fragment, który znajduje się w lit. a), tj. „z zastrzeżeniem ust. 6 i art. 41a ust. 4”. Powody, dla których uważam że to dookreślenie jest zbędne są analogiczne z tymi, które już wskazywałem przy okazji poprawki 1. W tym miejscu zastrzeżenie może być tym bardziej mylące, gdyż nie jest kompletne. Proszę zwrócić uwagę, że obecny ust. 5 tego artykułu, który przewiduje do pewnego stopnia analogiczny tryb uzupełniania tylko na wniosek wójta, nie jest takim zastrzeżeniem objęty. Zatem na tym tle mogłyby powstać dodatkowe wątpliwości interpretacyjne, jak należy to zastrzeżenie interpretować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym się w 100% upewnić, że i bez tych zastrzeżeń nie będzie można z art. 1a wywieść takiej oto tezy, że wprawdzie nowy ust. 6 daje przewodniczącemu klubu radnych prawo do złożenia takiego punktu do porządku obrad. Niemniej generalna kompetencja z 1a powoduje, że w punkcie ustalania porządku obrad rada gminy może pozytywnie rozpatrzyć wiosek o zdjęcie takiego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#PrzemysławSadłoń">W naszej ocenie, w związku z tym, że ust. 1a wprowadza pewną zasadę, natomiast dodawany ust. 6, jak i obecnie znajdujący się w obrębie art. 25 ust. 5, stanowi pewien wyjątek od tej zasady, nie należy tak interpretować, jak pan poseł wskazał. W naszej ocenie takiego ryzyka nie ma. Natomiast jest to kwestia wykładni.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#PrzemysławSadłoń">Przy takim zastrzeżeniu także nie usuwamy tych wątpliwości. Powiem więcej, pogłębiamy je. To tyle z naszej strony. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu wnioskodawców przychylam się do uwag Biura Legislacyjnego. Jak rozumiem, potrzebne byłoby przejęcie przez posła tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję poprawkę o skreśleniu pkt a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Mamy trzy poprawki. Przystępujemy do głosowania pierwszej z dwóch poprawek, którą zgłosił pan poseł Horała. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki panie Darku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#AnnaMilczanowska">Teraz głosujemy nad poprawką przejętą przez pana posła Dzikowskiego. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#AnnaMilczanowska">I teraz poprawka przejęta przez pana posła Horałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#MarcinHorała">Przepraszam, bo padło 8 głosów za, przeciw 10 głosów, a Komisja liczy 17 posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#DariuszMyrcha">Przepraszam, 9 głosów przeciw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#MarcinHorała">Proponuję powtórzenie głosowania, bo mamy zamieszanie w wyniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, jeszcze raz powracamy do poprawki pana profesora przejętej przez pana posła Dzikowskiego. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, teraz poprawka Biura Legislacyjnego przejęta przez pana posła Marcina Horałę. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pani przewodnicząca poddaje teraz pod głosowanie lit. a), tak? Do tego nie mamy uwagi. Natomiast będziemy mieli drobną uwagę do poprawki dodającej lit. ba). To za chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze, to za moment. Teraz głosujemy poprawkę skreślającą lit. a), przejętą przez pana posła Horałę. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję serdecznie. Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#DariuszMyrcha">Za 10 głosów, nikt nie był przeciw, 7 głosów wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan mecenas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#PrzemysławSadłoń">Uwaga dotyczy nie tyle istoty tej poprawki, co technicznego jej ujęcia. Zaproponowane w poprawce techniczne wprowadzenie tej zmiany jest stosowane wówczas, gdy rzeczywiście mamy do czynienia z koniecznością zastąpienia wyrazów, ale w szeregu jednostek redakcyjnych. Biorąc pod uwagę, że tutaj wyraz „komisarz wyborczy” zastępuje się jedynie w dwóch przepisach, rekomendujemy rozpisanie tych przepisów. Ze swojej strony deklarujemy, że rozpiszemy to, jeżeli państwo przyjmą tę poprawkę w takim brzmieniu. W sprawozdaniu odpowiednio ujmiemy poprawkę, tak aby jedna zmiana odnosiła się do ust. 2, a druga zmiana do ust. 2ba. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#MarcinHorała">Poprawkę już przyjęliśmy w głosowaniu. Jako jej autor wyrażam zgodę na taką redakcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. W związku z tym przystępujemy do głosowania nad zmianą nr 5. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem zmiany 5? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#DariuszMyrcha">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, proszę posła wnioskodawcę, żeby zechciał zabrać głos i złożył pewne wyjaśnienie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Wysokiej Komisji należy się wyjaśnienie, bo po zmianie nr 5 przeskakujemy do zmiany nr 7. Nie ma zmiany nr 6, ale jest to wynik błędu redakcyjnego. Po prosu nie ma zmiany nr 6 i nie jest to wynik tego, że jest to jakaś ukryta – tajna zmiana. Jak słyszę, padają różne ciekawe propozycje, ale pozostając przy powadze wypowiedzi, proszę Wysoką Komisję o zrozumienie i przyjęcie tych wyjaśnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowna Komisja przyjęła wyjaśnienia. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozparzenia zmiany nr 7. Czy są uwagi do tej zmiany? Bardzo proszę, pan poseł Horała, pan poseł Szymański. Bardzo proszę panie pośle Marcinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, proponujemy dosyć daleko idącą zmianę. W pierwotnym brzmieniu ustawy pracownicy urzędu gminy, wykonujący zadania organizacyjne związane z funkcjonowaniem rady, mieli tworzyć odrębną jednostkę organizacyjną. W toku konsultacji zgłaszano nam uwagi, iż często w mniejszych gminach byłoby to niezasadne, ponieważ etatyzacja takiej jednostki byłaby niewielka. Z kolei sformułowanie „jednostka organizacyjna” wiąże się z szeregiem wymogów formalnych, które należałoby spełnić. Dlatego proponujemy zupełnie nowe brzmienie oddające główną ideę tej poprawki, jednakże nie pociągające za sobą tak ogromnych skutków formalnych, prawnych i kosztów.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#MarcinHorała">Pozwolę sobie odczytać poprawkę. Pkt 7 otrzymuje brzmienie: „7) po art. 21 dodaje się art. 21a w brzmieniu: »Art. 21a. Przewodniczący rady gminy w związku z realizacją swoich obowiązków może wydawać polecenia służbowe pracownikom urzędu gminy wykonującym zadania organizacyjne, prawne oraz inne zadania związane z funkcjonowaniem rady gminy, komisji i radnych. W tym przypadku przewodniczący rady gminy wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników, o których mowa w zdaniu pierwszym«;”. Chodzi o to, żeby przewodniczący rady mógł wydawać polecenia pracownikom. Natomiast nie będzie to jakaś wyodrębniona jednostka organizacyjna ze wszystkimi związanymi z tym konsekwencjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Szymański. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, pan Horała uratował tę zmianę, ponieważ urząd gminy de facto nie jest jednostką organizacyjną. Nie można z jednostki, która nie jest jednostką organizacyjną wyodrębnić jednostki organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#TomaszSzymański">Przyzna pan, że pierwotne brzmienie zmiany całkowicie wykluczało sens i istotę zmiany nr 7. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, drodzy państwo, chcę zwrócić uwagę na dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#MarekWójcik">Po pierwsze, chciałbym prosić wyjaśnienie, co oznacza pojęcie „zwierzchnik służbowy”, bo moim zdaniem ono nie jest zdefiniowane w polskim porządku prawnym.</u>
          <u xml:id="u-663.2" who="#MarekWójcik">Po drugie, proszę sobie wyobrazić, jakie konsekwencje wprowadzi ten zapis w kontekście stosunków pracy. Do osób, które wykonują różne zadania dotyczące pracy rady zaliczają się: portier, sprzątaczka, pani prowadząca obsługę administracyjną, radca prawny itd. Zwracam uwagę na możliwe konflikty, w tym sprzeczne z Kodeksem pracy. Mogę sobie wyobrazić, że jeżeli posiedzenie rady rozpoczyna się o godz. 16.00, a pracownik obsługi administracyjnej rady był w pracy od godz. 8.00 do 16.00, jego pracodawcą był wójt. Od godz. 16.00 jego pracodawcą i zwierzchnikiem służbowym jest przewodniczący rady. Chciałbym zapytać, kto będzie regulował kodeksowe…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#AnnaMilczanowska">Muszę już przerwać…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#MarekWójcik">…dotyczące czasu pracy, godzin nadliczbowych etc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#MarekWójcik">Już kończę. Moim zdaniem może to doprowadzić do konfliktu interesów. W niektórych przypadkach pracownik nie będzie wiedział kogo ma słuchać i to nie służy porządkowi prawnemu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo. Pan poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, w związku z wypowiedzią pana posła wnioskodawcy chciałbym wycofać swoją poprawkę, która polegała na skreśleniu tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, doprecyzowując, chciałbym zapytać, jakie praktyczne instrumenty ma przewodniczący rady, aby wydawać polecenia służbowe. Na podstawie jakich przepisów będzie wydawał polecenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę panie przewodniczący. Może na bieżąco odpowie pan panu posłowi Zgorzelskiemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#MarcinHorała">Może od razu odpowiem na te dwa głosy. Ustawa o samorządzie gminnym ustala generalną kompetencję i jest wpisane, że wójt wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego wobec pracowników. Jeżeli jest to w polskim systemie prawnym niedoprecyzowane, to ta wada dotyczy także obecnego brzmienia ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#MarcinHorała">Odpowiadając panu posłowi chciałbym powiedzieć, że przy tej generalnej kompetencji w artykule znajduje się dosyć dokładne wyliczenie przypadków, w których przewodniczący rady może wykonywać funkcję zwierzchnika służbowego. W domyśle, w każdym innym przypadku tę funkcję nadal wykonuje wójt. Moim zdaniem to w sposób jednoznaczny rozstrzyga tę kwestię. W praktyce może pojawić się wątpliwość, czy dane polecenie mieści się w definicji ustawowej, ale to jest ten rodzaj praktycznych wątpliwości w stosowaniu prawa, którego nigdy nie jesteśmy w stanie uniknąć. Przewodniczący rady będzie mógł wydawać polecenia w obszarze i rodzaju zadań, które zostały zdefiniowane.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#MarcinHorała">Oczywiście, jeżeli pan pyta, jakie sankcje, trudno teraz zakładać maksymalnie złą wolę w organizacji pracy urzędu. Zakładamy, że urzędnicy administracji publicznej zasadniczo stosują się do prawa i nie trzeba wszystkiego obłożyć sankcjami, żeby taki stan zapewnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Dzikowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, drodzy państwo, taki zapis jest błędny i kłóci się z systemowym rozwiązaniem, jeżeli chodzi ustawę o pracownikach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#WaldyDzikowski">Sam doświadczyłem tego, że były pewne rozbieżności pomiędzy moim działaniem jako przełożonego i organu wykonawczego a przewodniczącym rady. Uregulowane to zostało na poziomie regulaminu przyjętego przez radę gminy. Tak się to robi. Proponowany zapis? To jest niemożliwe. Zostało to chyba w 1998 r. zinterpretowane i nadal obowiązuje. W związku z tym przełożonym w sensie Kodeksu pracy nie może być przewodniczący rady gminy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Chciałabym dodać, że w sensie Kodeksu pracy przewodniczący rady nie jest przełożonym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#Głoszsali">Brawo dla pani przewodniczącej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#AnnaMilczanowska">W zakresie treści tego przepisu. Pan poseł Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#MarcinKierwiński">Nie zgłaszałem się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#AnnaMilczanowska">Myślałam, że tak. Pan poseł Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#MariuszWitczak">Trochę w podobnym duchu jak poseł Dzikowski. Rozumiem potrzebę uregulowania tej kwestii, bo rzeczywiście pojawiają się pewne problemy i spory i w niektórych jednostkach samorządu terytorialnego występują. Z innej opcji jest przewodniczący rady, wójt, burmistrz bezpośrednio wybrany ma inne poglądy i dochodzi do konfliktów.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#MariuszWitczak">Wydaje mi się, że rozwiązaniem, o którym mówi poseł Horała tego konfliktu nie rozwiążemy. My ten konflikt tylko pogłębimy. Jeżeli damy możliwość wydawania poleceń służbowych dwóm organom, to doprowadzimy do bałaganu, dlatego że z definicji kierownikiem zakładu pracy będzie wójt, burmistrz i on będzie miał prawo wydawania poleceń służbowych tym samym pracownikom, którym w tym samym czasie zechce wydawać polecenia służbowe przewodniczący rady. Zgadzam się z posłem Dzikowskim, że w tej sytuacji te kwestie trzeba spróbować rozwiązywać na gruncie regulacji wewnętrznych – na gruncie pewnych ustaleń, które sobie rada z wójtem, burmistrzem poczyni. Na przykład w regulaminie lub w dodatkowych ustaleniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy, czas minął. Poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, wydaje mi się, że intencją zapisu była zmiana statusu przewodniczącego. Tak naprawdę chodziło o wzmocnienie pozycji przewodniczącego. Natomiast zaproponowany przez państwa zapis jest absurdalny. Jest absolutnie nie do utrzymania. Jeżeli chcecie problem rozwiązać, to nie tą drogą. Rola przewodniczącego jest różna.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#MarekSowa">Na pewno jest bardzo mocno obciążająca w dużych jednostkach samorządu terytorialnego. Co do tego nie ma wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-681.2" who="#MarekSowa">Chcę również powiedzieć, że chyba w zdecydowanej większości autonomia biur w sejmikach jest gigantyczna. Ogranicza się to do zwierzchnictwa służbowego w zakresie prawa pracy. Natomiast kwestie uregulowań, że oddaje się pracownika do dyspozycji, że mają wykonywać wszystkie zadania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panie pośle. Czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#MarekSowa">Minęła już minuta? Naprawdę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#AnnaMilczanowska">Naprawdę. Bardzo mi przykro. Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję bardzo. W naszej ocenie zaproponowany przepis może budzić wątpliwości systemowe. Wątpliwości pojawiają się w szczególności na tle art. 33 ust. 5. Nie kwestionując intencji, które stoją za tą poprawką, pragniemy zwrócić uwagę, że przepis wprowadzi sytuację, w której w zakresie pewnych spraw zwierzchnikiem służbowym pracowników urzędu będzie wójt, a w zakresie innych spraw zwierzchnikiem będzie przewodniczący rady gminy. Natomiast na gruncie przepisów te sprawy nie stanowią kategorii rozłącznych, tzn. pragniemy wskazać, że w praktyce może dojść do wielu sytuacji, w których trudno będzie wskazać, czy konkretna sprawa stanowi sprawę mogącą być stosowaną na podstawie art. 33 ust. 5, a więc pozostającą w zakresie uprawnień wójta, czy też jest sprawą, w odniesieniu do której zwierzchnictwo służbowe może wykonywać przewodniczący rady.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#PrzemysławSadłoń">Konkludując, to rozwiązanie budzi wątpliwości o charakterze systemowym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł wnioskodawca. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy popierają propozycję poprawki złożoną przez pana posła Horałę. Uważamy, że idzie w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#ŁukaszSchreiber">Jednocześnie zgadzamy się z wątpliwościami, które podnosi zarówno Biuro Legislacyjne, jak i część posłów, że istnieje potrzeba pewnego doprecyzowania. Naszym zdaniem powinno się to znaleźć np. w regulaminie. W ustawie znajdą się tylko pewne wytyczne, które nie są zbyt szczegółowe. Na gruncie ustawy nie da się wszystkiego rozpisać, o co zresztą państwo apelowaliście.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców jestem za tym, aby się z tego nie wycofywać i przyjąć zmianę wraz z poprawką zgłoszoną przez pana posła Horałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 7 wraz z przyjętą poprawką. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#PrzemysławSadłoń">W związku z tym, że poprawka nadawała brzmienie całej zmianie nr 7 nie ma potrzeby głosowania tej zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#AnnaMilczanowska">Acha, rozumiem, czyli nie ma potrzeby głosowania zmiany nr 7. Dziękuję panie mecenasie.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#AnnaMilczanowska">Wobec tego przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 8. Bardzo proszę, kto z państwa ma uwagi do tej zmiany? Pan poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#MarcinHorała">W poprawce, która w materiałach oznaczona jest nr 6 proponujemy nadać nowe brzmienie zmianie nr 8. Dotychczasowe brzmienie zmiany nr 8 było niefortunne.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#MarcinHorała">Istotą tej zmiany jest to, aby w sytuacji, gdy dajemy pewne uprawnienia klubom radnych zapobiec działaniom rządzącej większości w danej radzie blokowania tych uprawnień poprzez zawyżanie wymogów do powołania klubu radnych.</u>
          <u xml:id="u-693.2" who="#MarcinHorała">Ustalamy pewne wymogi dotyczące liczby radnych, które nie mogą być zawyżane. Budowanie tego rozwiązania w formie warunkowej, jak było w pierwotnej części ustawy wydaje się niezasadne. Było, że co najmniej 3, a potem, że rada nie może zwiększać, czyli w domyśle można było zmniejszyć, a to z kolei również nie miałoby sensu. Dlatego proponujemy proste brzmienie: „liczba radnych niezbędnych do utworzenia klubu radnych wynosi: 3 radnych – w radach liczących do 30 radnych, ⅒ składu rady – w radach liczących powyżej 30 radnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zgorzelski. Proszę uprzejmie. Następnie pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, mam podobną uwagę i refleksję, którą wygłosiłem przy okazji omawiania debaty o stanie gminy.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma tutaj symetrii, jeśli chodzi o odniesienia do Sejmu. Przypomnę, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie ma swojego miejsca w Prezydium Sejmu, a także żaden poseł PSL nie był godny, żeby objąć chociaż jedną funkcję przewodniczącego komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-695.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli chodzi o samorządy, gdzie PiS nie jest tak władny jak obecnie w Sejmie, demokracja posuwa się dużo bardziej. Uważam i myślę, i zgodzą się z tym samorządowcy, że najlepiej, jeżeli te sprawy reguluje regulamin. Tam gdzie nie trzeba, tam nie wchodźmy. Dlatego zgłaszam poprawkę polegająca na skreśleniu całej zmiany nr 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Sowa. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, złożę alternatywne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#MarekSowa">Po pierwsze, chcę powiedzieć, że skoro w Sejmie mogą być trzyosobowe koła na 460 osób, to w mojej ocenie śrubowanie, że musi być ⅒ składu jest nie do przyjęcia. Na przykład, na Mazowszu oznaczałoby to, że musi być 6 radnych, żeby założyć klub radnych. To jest głupota. W dużych gminach wychodzi pewnie podobnie. W Krakowie byłoby to 5 osób.</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#MarekSowa">W związku z tym poprawka 1 ma następujące brzmienie: „wymagana statutowa liczba radnych niezbędnych do utworzenia klubu radnych wynosi co najmniej 3 radnych”. Jeżeli ktoś zgłosi 2 osoby, to również poprę.</u>
          <u xml:id="u-697.3" who="#MarekSowa">Alternatywna poprawka brzmi: „wymaganą minimalną liczbę radnych niezbędnych do utworzenia klubu radnych określa statut”. Czyli następuje scedowanie tego na samorząd.</u>
          <u xml:id="u-697.4" who="#MarekSowa">Dzisiaj w wielu miejscach, i tak jest na przykład w Sejmiku Województwa Małopolskiego, klub radnych mogą tworzyć…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, dziękujemy. Minuta minęła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, ale zgłaszam dwie poprawki, co oznacza dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#MarekSowa">W Sejmiku Województwa Małopolskiego w statucie jest określone, że klub radnych mogą tworzyć 2 osoby. Wielokrotnie tak było, że reprezentacja klubowa była dwuosobowa, bo skoro zostali we dwójkę radnymi, mieli prawo utworzyć klub radnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, dziękuję za głos. Jestem przeciwny regulowaniu takich kwestii drogą ustawową. Powinno być to regulowane regulaminami funkcjonowania rady. Chcę państwu przypomnieć, że liczba parlamentarzystów, którzy mają powoływać klub parlamentarny w Sejmie wynika z regulaminu. Nie wynika z ustawy, choć mówimy o parlamencie i posłach, którzy mają swoją oddzielną ustawę. Dlaczego w przypadku radnych kwestie klubu, czy organizacji rady muszą być regulowane ustawowo? To jest sytuacja absurdalna i zachęcam państwa do tego, żeby nie brnąć w tak spontaniczne rozwiązania – z jednej strony generalne, a z drugiej tak niezwykle szczegółowe, że wszystkim na dole będziemy życie układać w taki sposób, jak się to większości parlamentarnej zamarzyło. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni wnioskodawcy, regulowanie kwestii klubu radnych na poziomie ustawy jest nieporozumieniem. Ośmieszymy się wszędzie – dookoła. Obawiam się o instytucję jaką jest Sejm. Powiedziano już, że te kwestie powinien regulować regulamin oraz statut.</u>
          <u xml:id="u-705.1" who="#WaldyDzikowski">Panowie, nie ma takich regulacji. Nie można zaśmiecać ustroju samorządu takimi regulacjami, które nadają się kompletnie na inny poziom regulacji. Nie ośmieszajcie pracy tej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan profesor Chmaj, Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, chciałbym przypomnieć o brzmieniu art. 112 Konstytucji RP. Konstytucja wskazuje, że organizację wewnętrzną i porządek prac Sejmu oraz tryb powoływania i działalności jego organów, określa regulamin Sejmu uchwalony przez Sejm. Zatem zgadzając się z tym, co wcześniej powiedział pan poseł Witczak, czy pan poseł Dzikowski, gorąco apeluję, żeby kwestie klubu radnych pozostawić wzorem Sejmu do regulacji przez akt wewnętrzny danej rady, czyli przez statut gminy ewentualnie przez regulamin pracy rady gminy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Horała. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#MarcinHorała">Na tej sali padały już takie głosy, żebyśmy nie robili analogii do Sejmu i do organów państwowych, a teraz mamy robić analogie. Przyczyna regulacji jest oczywista i znana jest z praktyki samorządów, że w sytuacji, gdy np. jest 5 radnych opozycyjnych w radzie, to zmienia się regulamin, tak żeby do utworzenia klubu było potrzebnych 6 radnych. Takie sytuacje mają miejsce. Chcemy im zapobiec, szczególnie w sytuacji, gdy tą ustawą dajemy pewne uprawnienia, które przysługują klubowi radnych. Trzeba zapobiec sytuacji, w której wymogi odnośnie do klubów radnych będą tak krojone, żeby opozycja w radzie nie mogła z nich korzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Chciałbym zwrócić uwagę, że w obowiązującej ustawie o samorządzie gminnym jest wiele rozwiązań, które wkraczają w sferę wewnętrznej pracy samorządu, po to żeby nie doprowadzić do sytuacji, w której większość w danym samorządzie będzie mogła tak sytuować prace, że będzie to dyskryminowało mniejszość. Podam przykład. Komisja rewizyjna, jako komisja obligatoryjna, składa się z przedstawicieli wszystkich klubów. Każdy klub ma w niej swoją reprezentację. Po to jest ta regulacja, aby nie było dyskryminacji radnych opozycyjnych. Nasza propozycja wzmacnia ten kierunek. W związku z tym uważam za zasadne wprowadzenie takiej regulacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł wnioskodawca. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, nie będę się wdawał w słowne utarczki o tym co było, gdy w Sejmie czegoś nie było. To odnośnie do wypowiedzi posła Zgorzelskiego.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców muszę stwierdzić, że z różnych propozycji, które padały, pierwsza propozycja pana posła Sowy wydaje się dosyć interesująca.</u>
          <u xml:id="u-713.2" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców proszę o 5–10 minut przerwy na konsultacje i ewentualne wstępne przychylenie się do propozycji pana posła z wymogiem 3 osób dla powołania klubu radnych.</u>
          <u xml:id="u-713.3" who="#ŁukaszSchreiber">Ponadto w imieniu wnioskodawców chcę powiedzieć, że opowiadamy się za ustawowym rozwiązaniem tej kwestii z powodów, o których mówili posłowie Horała i Szynkowski vel Sęk, bo inaczej się może okazać, że szereg zmian, które proponujemy w praktyce będą niestosowane, bo część samorządów wprowadzi regulacje zapobiegające powstawaniu klubów radnych opozycyjnych. Proponowana regulacja ma zapobiec tworzeniu absurdalnych sytuacji – wierzymy, że w niewielkiej ilości gmin, ale jednak. Wnioskodawcy upierają się, aby stworzyć odpowiedni zapis w tej kwestii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#AnnaMilczanowska">Na wniosek posła wnioskodawcy za chwilę ogłoszę przerwę. Jeszcze przed przerwą o głos prosi pan poseł Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo dziękuję. Kieruję głos do posła wnioskodawcy. Jeżeli będziecie starali się wszystko uregulować ustawowo, to obawiam się, że szczytne intencje zamienią się w jakąś farsę i parodię.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#MarcinKierwiński">Mówicie, że nie chcecie ograniczać możliwości tworzenia klubów radnych w przypadku małych komitetów. Podam przykład Rady Miasta Stołecznego Warszawy, gdzie jest 60 radnych. Gdyby przyjąć wasze propozycje, to na przestrzeni ostatnich trzech kadencji tej rady tylko dwie partie polityczne mogłyby stworzyć kluby radnych. Wszyscy radni niezależni, a nawet radni SLD ze starych czasów nie mogliby utworzyć klubu radnych.</u>
          <u xml:id="u-715.2" who="#MarcinKierwiński">Powyższe pokazuje, że nie da się arbitralnie na poziomie Sejmu rozstrzygnąć wszystkich możliwości, a tego typu filozofia doprowadzi w jakimś samorządzie do absurdu. Wycofajcie się całkowicie z tej poprawki. Naprawdę, to nie ma sensu. Można te kwestie załatwić w statucie i to będzie wystarczające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Ogłaszam 10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, zatrzymaliśmy się na zmianie nr 8. Proszę o zabranie głosu posła wnioskodawcę pana Łukasza Schreibera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, proszę o odłożenie rozpatrzenia zmiany nr 8, żebyśmy mogli przychylić się do propozycji części opozycji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, w kwestii formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, w związku z tym, że nasze prace posuwają się w takim tempie, w jakim się posuwają, chciałbym zapytać, czy pani przewodnicząca i prezydium mogą określić harmonogram pracy w dniu dzisiejszym i jutrzejszym? Czy zakończenie prac planowane jest w piątek, czy po niedzieli? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, na jutro mieliśmy również zaplanowane posiedzenie. Wszystko zależy od nas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#PiotrZgorzelski">Do której dzisiaj?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#AnnaMilczanowska">Posuwajmy się z pracami. Chciałabym dzisiaj rozpocząć rozpatrywanie art. 4, czyli przejść art. 1,2 i 3 i zacząć Kodeks wyborczy. Zatem idźmy do przodu.</u>
          <u xml:id="u-723.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 9. Czy są uwagi do tej zmiany? Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym zaproponować nowe brzmienie zmiany nr 9 zgodnie z treścią materiałów, które państwo otrzymali. Przede wszystkim chodzi o doprecyzowanie kwestii interpelacji i zapytań, tj. czego dotyczą interpelacje, czego dotyczą zapytania. Cała zmiana na tym polega. Pozostałe elementy tego artykułu pozostają bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, zgłaszam poprawkę. Poprawka dotyczy zmiany nr 9 i polega na skreśleniu w art. 24 ust. 2, który przewiduje daleko idące, i moim zdaniem, nieuzasadnione kompetencje dla radnych – wstępu do pomieszczeń, wglądu w działalność organów administracji gminy, także spółek gminy, spółek z udziałem gminy itd. Uważam, że w skrajnych przypadkach może to całkowicie zdezorganizować prace organów gminy i ich jednostek. Jeżeli będzie jakiś złośliwy radny, a możemy zakładać, że może się tak wydarzyć, może dezorganizować pracę. Nie widzę uzasadnienia dla takich regulacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Horała uzupełnia. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#MarcinHorała">Pominąłem, za co przepraszam, jeszcze jeden element tej poprawki, tzn. w oryginalnym brzmieniu ustawy pojawia się pojęcie wglądu w działalność organów administracji gminy. Biuro Legislacyjne zwróciło nam uwagę, że jest to nieprecyzyjny zapis. Zatem zmieniamy go na „urząd gminy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, pan poseł Dzikowski, poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, drodzy państwo, jeszcze raz powtórzę, że nie wszystkie regulacje, które są, a wynikają z pracy radnych (mniej lub bardziej udanych), należy zapisywać w ustawach. To nie jest rozsądne. Wzajemne relacje organ wykonawczy – organ stanowiący powinny być zapisywane w regulaminie pracy rady, statucie itd. Ci, którzy byli w samorządzie wiedzą o tym. Między innymi są to te dokumenty, za które się ocenia, zaś za wzajemne relacje oceniają wyborcy. Regulowanie takich kwestii, po pierwsze, ośmiesza ustawę, a po drugie, nie daje nawet możliwości oceny, czy organ wykonawczy wykonuje swoje obowiązki i w jaki kreatywny sposób do tego podchodzi. Dlatego wnioskuję o skreślenie tej zmiany, bo ona jest niepotrzebna.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#WaldyDzikowski">Warto sięgnąć do przykładu. Jeżeli regulujemy pewne rzeczy na poziomie Sejmu (zapytania, interpelacje), to przecież nie regulujemy tych rzeczy w ustawie, tylko w regulaminie – w regulaminie zwykłym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Kierwiński, poseł Jaskóła i pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, w pkt 2 tej poprawki dostęp do informacji i materiałów oraz pomieszczeń, jak rozumiem, jest to taka trochę nieudolna kopia tego, co wynika z ustawy o sprawowaniu mandatu posła i senatora. Mówię nieudolna, bo kompetencje radnych są znacznie szersze niż posłów w związku z wykonywaniem mandatu.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#MarcinKierwiński">Zwracam państwu uwagę, że w kontekście tego zapisu (czysto teoretycznie) radny może mieć wgląd do toczącego się postępowania przetargowego i może sobie zażyczyć dokumentów. Tak panie pośle, niech pan czyta, co pan napisał. Możemy zapytać prawników – będzie prościej. Radny może mieć dostęp do postępowań przetargowych, co nie wiem, czy zwiększa transparentność takich postępowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, należy się zgodzić z art. 24 ust. 2. Radny powinien mieć wgląd, tym bardziej, że w wielu spółkach komunalnych 100% udziałów ma gmina. Trzeba wręcz uposażyć radnych w instrumenty. Brakuje mi sankcji za nieudzielenie informacji. Sam borykam się w trybie art. 20 ustawy o wykonywaniu mandatu przez posłów i senatorów. Pytam o spółki komunalne i niestety rok trwają procesy przed sądami administracyjnymi, żeby jakakolwiek informacja spłynęła ze spółek komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#TomaszJaskóła">Radnych należy wyposażyć w takie instrumenty, które będą sprzyjały kontroli, zwłaszcza nad spółkami komunalnymi. Poprawka jest do poparcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, rzeczywiście ust. 2 wzbudza duże kontrowersje. Moim zdaniem powinien zostać wykreślony. Wyjaśnię dlaczego. Państwo mówicie o tym, że w ramach wykonywania mandatu radny ma prawo, jeżeli nie narusza to dóbr osobistych itd. Nie chodzi tylko o dobra osobiste. Moim zdaniem może to również oznaczać naruszenie dóbr podmiotów. Może dojść do konfliktu interesów między radnym a np. podmiotem gospodarczym. Zwracam na to uwagę.</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#MarekWójcik">Zastanawia mnie to, dlaczego radny ma zaglądać do dokumentacji spółki, w której gmina ma 1% udziałów, co teoretycznie rzecz biorąc jest to możliwe. Wynika to z proponowanego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-736.2" who="#MarekWójcik">W przepisie nie ma żadnego zastrzeżenia i ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-736.3" who="#MarekWójcik">Ust. 6 tego artykułu jest przeniesiony wprost z rozwiązań dotyczących parlamentarzystów, z jednym wyjątkiem, a mianowicie, nakazujecie samorządom udzielenie odpowiedzi na interpelację w ciągu 14 dni, podczas gdy u państwa można ten termin przedłużyć. Będziemy wdzięczni za zastosowanie rozwiązania, które jest w Sejmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, moją uwagę przykuła nieprecyzyjna koncepcja, że radni mają prawo i mogą kontrolować organy administracyjne gminy.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#MariuszWitczak">Jak zrozumiałem pana posła, pan poseł chce wpisać „działalność urzędu gminy”. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#MarcinHorała">Zamienić słowa „działalność organów administracji gminy” wyrazami „urząd gminy”, ponieważ Biuro Legislacyjne zwróciło uwagę (jeszcze przed posiedzeniem Komisji), że pierwsze sformułowanie jest nieprecyzyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#MariuszWitczak">Zgadzam się z tym, że jest nieprecyzyjne. Nadal mam wątpliwość. Mam pytanie do Biura Legislacyjnego. Czy działalność urzędu gminy jest pojęciem precyzyjnym? Czy przez to rozumiemy aparat pomocniczy organu? Prawda jest taka, że organ, w którym zasiadają radni, ma funkcję kontrolną nad organem. Chcę, żeby te kwestie bardzo precyzyjnie zostały wyjaśnione. Czy teraz radni będą wkraczali w analizę i kontrolowanie aparatu pomocniczego do wykonywania przez organ określonych czynności? Jak to rozumieć? Są różne definicje urzędu – nawet w prawie administracyjnym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, poseł Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Bardzo dziękuję. Dziwię się, że państwo macie taki problem z postulatami jawności życia publicznego. W propozycji jest kilka postulatów, które mają zwiększyć dostęp obywateli do informacji na temat działania władzy lokalnej. Elementem zwiększania tej jawności jest również problem, z którym radni małych gmin, średnich i dużych miast borykają się na co dzień.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Panowie posłowie mówicie, że nie można patrzeć z perspektywy radnych. Panowie patrzycie z perspektywy władzy wykonawczej, która nie chce za dużo pokazywać. Dziwię się panom, bo w interesie obywateli leży dostęp do informacji np. w sytuacji prowadzenia kontroli. Dzisiaj jest to bardzo ułomne i skazuje radnych na wielomiesięczne postępowania w trybie administracyjnym albo dostępu do informacji publicznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, jako wnioskodawca poprawki chciałbym odpowiedzieć na zgłoszone zastrzeżenia – np. ochrony danych osobowych, dokumentacji przetargowej (jak rozumiem przed rozstrzygnięciem przetargu) itd.</u>
          <u xml:id="u-744.1" who="#MarcinHorała">W poprawce znajduje się zapis „z zachowaniem przepisów o tajemnicy prawnie chronione”. Zarówno tajemnica danych osobowych, jak i tajemnica handlowa, a nawet tajemnica spowiedzi, o ile by wystąpiła, będą chronione tym przepisem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Bardzo proszę, widzę zgłoszenie. Proszę się przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#ŁukaszOryszczak">Chciałbym poinformować, że jako jednostki samorządu terytorialnego nie mamy żadnych problemów z jawnością. Chodzi tylko o czytelność proponowanych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#ŁukaszOryszczak">Przede wszystkim wydaje mi się, że uprawnienia kontrole ma rada jako organ, a nie każdy radny pojedynczo, ale jest to kwestia prawna, której nie chciałbym tutaj rozstrzygać. Komisja rewizyjna mogłaby przeprowadzać kontrole.</u>
          <u xml:id="u-746.2" who="#ŁukaszOryszczak">Chciałbym również podkreślić, że traktując literalnie przepisy, na ich podstawie możliwa jest sytuacja, w której rotacyjnie radni lub jeden radny cały czas rezydują w gabinecie wójta – przy każdej rozmowie. Na podstawie tych przepisów możliwa jest taka obstrukcja.</u>
          <u xml:id="u-746.3" who="#ŁukaszOryszczak">Jeszcze raz powtórzę, z naszej strony nie ma obaw co do transparentności. Chcemy tę transparentność poprawić, ale w taki sposób, aby przepisy były sformułowane precyzyjne i jasno, żeby nie służyły obstrukcji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Matusiewicz. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Mam pytanie do panów mecenasów z Biura Legislacyjnego. Wysoka Komisjo, art. 24 ust. 2 zarówno w projekcie ustawy, jak i w poprawce, mówi o dostępie do informacji w sposób warunkowy, tj. „jeżeli nie narusza to dóbr osobistych innych osób”. To jest powtórzenie art. 19 ust. 1 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Czy panowie mecenasi analizowali tę kwestię pod kątem orzecznictwa i ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz ustawy o udostępnieniu informacji publicznej? Czy są jakieś orzeczenia w ty zakresie na tle art. 19 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora?</u>
          <u xml:id="u-748.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Zawsze ktoś może powiedzieć, że uzyskiwanie informacji, materiałów lub wgląd naruszają jego wizerunek, cześć, dobre imię, zdrowie, twórczość artystyczną, racjonalizatorską itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Jeżeli panowie nie jesteście w stanie w tej chwili odpowiedzieć na pytanie, proszę przygotujcie opinię uzupełniającą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Poseł Sowa, poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, muszę powiedzieć, że zapis art. 24 ust. 2 budzi również moje ogromne obawy. Przypomnę, że nie tak dawno zmienialiśmy ustawę. Spółki komunalne będą mogły być kontrolowane przez NIK. Spółki mają swoje organy.</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#MarekSowa">Przepis wprowadza indywidualną kontrolę radnych. W mojej ocenie jest to sprzeczne z kontrolą spółek Prawa handlowego. Powiem szczerze, że w mojej ocenie taki zapis może być również jakimś elementem, który nie będzie służył przejrzystości, tylko będzie raczej korupcjogennym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#JacekProtas">Szanowni państwo, jesteśmy ostatnimi, którzy byliby przeciwko wprowadzaniu transparentności w działanie samorządu terytorialnego. Dobrze by było, żeby wprowadzać transparentność wszędzie – nie tylko w samorządach.</u>
          <u xml:id="u-754.1" who="#JacekProtas">Proszę zauważyć, że nie kwestionujemy ust. 3, który mówi o interpelacjach, chociaż jest to uregulowane. Każdy obywatel ma prawo złożyć zapytanie lub interpelację i organ musi mu odpowiedzieć, ale jeśli państwo chcecie to jeszcze doregulować, to się nie sprzeciwiamy. Natomiast jesteśmy przeciwni takim rozwiązaniom, które mogą spowodować chaos i mogą powodować dezorganizację pracy instytucji, spółek itd.</u>
          <u xml:id="u-754.2" who="#JacekProtas">Przepraszam za wyrażenie, ale ja także mam dwudziestoparoletnie doświadczenie w samorządzie i w mniejszych gminach i miasteczkach radni będą z tzw. buta wchodzić do pomieszczeń i żądać papierów. Szanowni państwo, jest mi przykro, że muszę użyć takiego przykładu, ale tak może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Panie pośle, czas minął. Pan poseł Szymański. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, uważnie przyjrzałem się art. 19 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora i faktycznie, zgodzę się z przedmówcami, że jest to idealnie skopiowany wzór z art. 19, z tym że szanowni państwo, pominęliście jeden bardzo istotny element tego artykułu, a mianowicie, że zasady i tryb udostępniania informacji niejawnych określają przepisy o informacji niejawnej. Dlatego warto się zastanowić nad dopisaniem tego typu ustępu lub punktu, ponieważ w całości skonsumowałby ideę, którą państwo chcecie uzyskać, czyli kopiuj-wklej z ustawy o mandacie posła i senatora do ustawy o samorządzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#PrzemysławSadłoń">Odnosząc się do pytania pana posła Matusiewicza, chciałbym powiedzieć, że jeszcze nie mieliśmy okazji przeanalizować orzecznictwa. Możemy jedynie wskazać, że w literaturze przedmiotu, na gruncie art. 19 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, podnoszone są głównie wątpliwości o charakterze praktycznym.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli Komisja oczekuje pogłębionej analizy, to przygotujemy na jedno z kolejnych posiedzeń. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Dziękuję panom. Poseł wnioskodawca. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy przychylają się do propozycji poprawki zgłoszonej przez pana posła przewodniczącego Horały. Wszystko można sprowadzić do absurdu, ale jak pokazuje praktyka, nikt nie siedzi cały czas w gabinecie i nie słyszałem, aby jakiś poseł siedział w gabinecie pani premier. Sądzę, że w samorządzie nie dojdzie do takich absurdów.</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#ŁukaszSchreiber">Rekomenduję przyjęcie poprawki i głosowanie za zmianą, bo to rozszerza i wzmacnia pozycję radnego, a przede wszystkim dostęp opinii publicznej do informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Horałę? Pan poseł Jaskóła, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#TomaszJaskóła">Zwrócę uwagę, że BAS badał tę sprawę. Jest to analiza 064120 z 8 sierpnia 2017 r. dotycząca orzecznictwa w sprawie art. 19 i 20. Pozwolę sobie przekazać analizę na ręce pani przewodniczącej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania poprawki zgłoszonej przez pana posła Marcina Horałę. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#DariuszMyrcha">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję uprzejmie. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 9. Przepraszam, pan poseł Protas zgłaszał poprawkę polegającą na skreśleniu ust. 2. Głosujemy tę poprawkę. Proszę, kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 9 wraz z przyjętą poprawką. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 9? Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#DariuszMyrcha">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 8, której nie głosowaliśmy. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję. Pani przewodnicząca, w odniesieniu do zmiany nr 9, chcielibyśmy poddać pod rozwagę państwa następującą propozycję. Proponujemy przeniesienie ust. 2 z art. 24 i nadanie mu numeracji art. 25c. W naszej ocenie ust. 2 dotyczy nieco innych kwestii niż pozostałe ustępy w art. 24. Dlatego sugerujemy jego wyodrębnienie i umiejscowienie jako art. 25c. Jeżeli państwo wyrazicie zgodę, uwzględnimy to w sprawozdaniu Komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#ŁukaszSchreiber">Z całym szacunkiem dla Biura Legislacyjnego, analizowaliśmy tę propozycję, ale mimo wszystko, w imieniu wnioskodawców, rekomendujemy pozostawienie ust. 2 w obecnym miejscu. Oczywiście można dyskutować, które z rozwiązań jest lepsze. W naszym przekonaniu obecne położenie będzie właściwsze – także z punktu widzenia odbiorcy ustawy. Katalog kompetencji radnych będzie łatwiejszy do przeczytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, wracamy do zmiany nr 8. Przypominam państwu, że podczas rozpatrywania tej zmiany zgłoszono 4 poprawki. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#MarcinHorała">Zgłaszałem poprawkę, ale chcę ja wycofać i jednocześnie poprzeć pierwszą z poprawek zgłoszonych przez pana posła Sowę, czyli określenie wymogu 3 radnych w każdej wielkości rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, w tym punkcie miałem poprawkę, której nie wygłosiłem, ale złożyłem na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#AnnaMilczanowska">Wiem, że są zgłoszone dwie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#MarekSowa">Poprawka 2 polega na skreśleniu ust. 4. Jeśli będą 3 osoby, rada nie będzie mogła zastosować wyższej normy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, chciałbym wyjaśnić, czy to jest oddzielna poprawka, czy łączy pan ją z poprawką dotyczącą ustalenia limitu 3 osób?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#MarekSowa">To są dwie poprawki, ale trzeba je głosować łącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#MarcinHorała">Moja poprawka, którą wycofałem również miała takie postanowienie, więc przychylam się do tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Zgorzelski również zgłaszał poprawkę do zmiany nr 8 – najdalej idącą. Bardzo proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu wnioskodawców popieram pierwszą z dwóch poprawek pana posła Sowy, czyli ustalającą wielkość klubu radnych na 3 osoby w każdym z klubów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo panie pośle. Głosujemy. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję. Pani przewodnicząca, chcielibyśmy się odnieść do poprawki przedstawionej przez pana posła Horałę i pana posła Sowę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Horała wycofał poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#WojciechMiller">Tak, tak. Do poprawki pana posła Sowy. Chcielibyśmy zaproponować nieco inne ujęcie tych kwestii w przepisach ustawy. Sugerujemy rozbicie obecnego ust. 2 na dwa ustępy. I tak, zmiana 8 otrzymałaby brzmienie: „w art. 23 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „radni mogą tworzyć kluby radnych”. Następnie byłby dodany ust. 3 w brzmieniu: „klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych”. Zwracamy uwagę, że w poprawce pana posła Sowy użyte jest pojęcie „statut”. Tego już nie będzie, bo liczba zostanie określona nie w statucie, tylko w ustawie. I wreszcie ust. 4, który obecnie jest częścią ust. 2 otrzymałby brzmienie: „zasady działania klubów radnych określa statut gminy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#MarekSowa">Zgadzam się z uwagą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Zasada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#ArturZasada">Proszę powtórzyć, „co najmniej 3 radnych”, czy „3 radnych”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#WojciechMiller">Klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#ArturZasada">Jasne, ale później jest mowa o tym, że statut będzie ustalał. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#MarekSowa">Statut będzie ustalał zasady funkcjonowania klubów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#WojciechMiller">Oczywiście w zakresie nieuregulowanym w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#ArturZasada">Rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-798">
          <u xml:id="u-798.0" who="#WojciechMiller">Z ustawy będzie wynikała liczba radnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-799">
          <u xml:id="u-799.0" who="#ArturZasada">Czyli nie będzie możliwości zwiększenia limitu statutem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-800">
          <u xml:id="u-800.0" who="#WojciechMiller">Nie. Tym bardziej, że w statucie określone są zasady działania klubów, natomiast kwestia tworzenia zostanie uregulowana w ustawie i nie będzie to materia statutowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-801">
          <u xml:id="u-801.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawkami. Najdalej idącą poprawkę zgłosił pan poseł Piotr Zgorzelski. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę o wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-802">
          <u xml:id="u-802.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-803">
          <u xml:id="u-803.0" who="#AnnaMilczanowska">Pod głosowanie poddam pierwszą poprawkę pana posła Sowy. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuje bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-804">
          <u xml:id="u-804.0" who="#DariuszMyrcha">Za 15 głosów, nikt nie był przeciw, 2 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-805">
          <u xml:id="u-805.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-806">
          <u xml:id="u-806.0" who="#MarekSowa">W tej sytuacji wycofuję kolejną poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-807">
          <u xml:id="u-807.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 8 wraz z przyjętą poprawką. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 8? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-808">
          <u xml:id="u-808.0" who="#WojciechMiller">Szanowni państwo, poprawka przewidywała nadanie brzmienia całej zmianie. Przyjęcie poprawki jest równocześnie rozstrzygnięciem o całej zmianie i nie ma potrzeby jej głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-809">
          <u xml:id="u-809.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie ma potrzeby głosować. Dziękuję. Serdecznie wszystkim dziękuję za to, że podnieśli ręce za. Nie głosujemy przeciw. Po prostu nie ma głosowania.</u>
          <u xml:id="u-809.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 10. Bardzo proszę, czy są uwagi do zmiany nr 10? Kto z państwa się zgłasza? Nie ma zgłoszeń. Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-810">
          <u xml:id="u-810.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję pani przewodnicząca. W zmianie nr 10 przewidziano objęcie wójtów, burmistrzów i prezydentów miast zakazem określonym w art. 24f ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-810.1" who="#WojciechMiller">Zwracamy uwagę, że na podstawie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne wójtowie nie mogą być m.in. członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego, ani być zatrudnieni lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność. Jednocześnie w przepisach ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby publiczne przewidziane są wyjątki od tych zakazów. Mam na myśli art. 6 tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-810.2" who="#WojciechMiller">W tym kontekście, aby w pełni zrealizować intencje projektodawców zmiany będzie również wymagała ustawa o ograniczeniu prowadzeniu działalności gospodarczej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-811">
          <u xml:id="u-811.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-812">
          <u xml:id="u-812.0" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców przyjmujemy te uwagi, aczkolwiek nie ma jakiegoś konkretnego pomysłu. Wydaje nam się, że to, co zaproponowaliśmy w zmianie nr 10 jest w porządku i proszę Wysoką Komisję o poparcie tej zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-813">
          <u xml:id="u-813.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Dzikowski. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-814">
          <u xml:id="u-814.0" who="#WaldyDzikowski">Powiedzmy, że Biuro Legislacyjne i my (w swojej dobrej woli) nie kwestionujemy intencji tego zapisu. Panie pośle wnioskodawco, żeby to jednak miało jakąś literę prawa i weszło w życie zgodnie ze sztuką i procesem legislacyjnym – techniką legislacyjną musi być konsekwentna zmiana, o której powiedziało o Biuro Legislacyjne. I to pan musi powiedzieć. Niech pan przynajmniej powie, że nastąpi to w drugim czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-815">
          <u xml:id="u-815.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-816">
          <u xml:id="u-816.0" who="#ŁukaszSchreiber">Wysoka Komisjo, jeszcze raz przeanalizujemy tę kwestię. Jeżeli konieczna będzie dodatkowa poprawka, to ją zgłosimy. Na razie prosimy o poparcie zmiany nr 10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-817">
          <u xml:id="u-817.0" who="#AnnaMilczanowska">Czyli głosujemy nad zmianą nr 10. Bardzo proszę, kto z pan i panów posłów jest za przyjęciem tej zmiany? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję za głosowanie. Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-818">
          <u xml:id="u-818.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, nikt nie był przeciw, 8 głosów wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-819">
          <u xml:id="u-819.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 11. Bardzo proszę, kto z państwa wnosi uwagi do zmiany nr 11? Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-820">
          <u xml:id="u-820.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. W zmianie nr 11 jest mowa o tym, że wójt w drodze zarządzenia powołuje lub odwołuje skarbnika gminy. Przy okazji chciałem powiedzieć, że to jest dosyć ciekawy przypadek do dyskusji. Niewątpliwie nie może traktowany w sposób wyrywkowy, tak jak tutaj traktuje się wyrywkowo wiele kwestii ustrojowych funkcjonowania samorządu. O sprawach ustrojowych powinno się dyskutować kompleksowo. Należałoby się pewnie zastanowić nad tym, czy skarbnika nie traktować w taki sam sposób, jak sekretarza gminy.</u>
          <u xml:id="u-820.1" who="#MariuszWitczak">Czy skarbnik nie powinien być zatrudniany i nie być tym, który będzie zalążkiem swego rodzaju korpusu samorządowego, który w sposób urzędniczy będzie stabilizował i profesjonalizował funkcjonowanie urzędu?</u>
          <u xml:id="u-820.2" who="#MariuszWitczak">Oczywiście mówimy o bardzo wysokich kwalifikacjach. Jak będziemy mówili o konkursie, to będziemy mieli na myśli wysokie kwalifikacje i stabilizowanie funkcjonowania urzędów na tym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-820.3" who="#MariuszWitczak">Traktowanie w sposób wyrywkowy powoduje dyskomfort, że nawet gdyby móc się zgodzić z pewnymi rozwiązaniami, to trudno w oderwaniu od całości nawet składać poprawki i próbować to poprawiać. Mam dylemat. Jestem przeciwny rozwiązaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-821">
          <u xml:id="u-821.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Kto z państwa chce zabrać głos? Poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-822">
          <u xml:id="u-822.0" who="#WaldyDzikowski">Powtórzę jeszcze raz, to co mówiłem przy okazji dyskusji na temat powoływania skarbnika przez radę, a mianowicie, pomysł być może zmierza w jakimś kierunku i jest do dyskusji – ważnej ustrojowo. Umiejscowienie skarbnika jest bardzo ważną ustrojową zmianą.</u>
          <u xml:id="u-822.1" who="#WaldyDzikowski">Wcześniej, gdy przyjmowano rozwiązania, intencją był uniezależnienie skarbnika, który jest głównym księgowym i który jako drugi (po wójcie) składa kontrasygnatę pod budżetem i wszystkimi dokumentami finansowymi. Chodziło również o to, aby kontrasygnata była na tyle mocna i niezależna, żeby skarbnik czuwał nad bezpieczeństwem włodarza gminy.</u>
          <u xml:id="u-822.2" who="#WaldyDzikowski">Powiedzmy, że można to zmienić i dyskutować na ten temat, ale jeszcze raz powtarzam, aby bezpieczeństwo zostało zachowane byłoby dobrze, gdyby skarbnika wyłaniano w formie naboru. Na przykład, skarbnik byłby powoływany zarządzeniem wójta na 6 lat, aby jako czuwający nad bezpieczeństwem finansowym gminy był człowiekiem niezależnym, a jednocześnie z prawdziwego zdarzenia przyjacielem lokalnego wójta, burmistrza lub prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-823">
          <u xml:id="u-823.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-824">
          <u xml:id="u-824.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, wydaje mi się, że zapis, który zaproponowaliście jest zupełnie w poprzek wszystkim innym zapisom, które forsujecie w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-824.1" who="#MarekSowa">Zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu zmiany nr 11. W moim głębokim przekonaniu umocowanie skarbnika musi być mocniejsze. To nie jest tylko kwestia zaufania i pełnej podrzędności w stosunku do kierownika jednostki organizacyjnej. Skarbnik to jest ktoś, kto odpowiada za budżet gminy, powiatu lub województwa. Jego status musi być zdecydowanie wyższy.</u>
          <u xml:id="u-824.2" who="#MarekSowa">Zarządzenie to najłatwiejsza forma rozstania się z pracownikiem. Nie może być takiej ochrony w przypadku skarbnika. Oczywiście mogę sobie wyobrazić, że jest dokonywana zmiana, że musi być zasięgnięcie opinii rady czy sejmiku. Jestem otwarty na taką dyskusję. Wydaje mi się, że potraktowanie skarbnika województwa, tak jak wiceburmistrza lub wiceprezydenta jest nadużyciem. Dlatego złożyłem poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-825">
          <u xml:id="u-825.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, dziękujemy. Minuta już minęła. Pan Marek Wójcik. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-826">
          <u xml:id="u-826.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, oczywiście na zmianę należy patrzyć w kontekście zmiany w art. 18. Jako Związek Miast Polskich jesteśmy nieustająco przeciwni tej propozycji. Chcę zwrócić uwagę, że zawiera pewien błąd. W momencie, gdy pojawia się zarządzenie, to nie ma mowy o powoływaniu bądź odwoływaniu. Moim zdaniem należy to skorygować. Skarbnik nie będzie wybierany przez radę, tylko, podobnie jak sekretarz gminy, będzie zatrudniony w drodze zarządzenia. Jest pracownikiem samorządowym pochodzącym nie z wyboru. Tymczasem państwo stosujecie terminologię jak w przypadku pracowników samorządowych z wyboru.</u>
          <u xml:id="u-826.1" who="#MarekWójcik">Popieramy wszystkie głosy mówiące o tym, że należałoby z tego zapisu zrezygnować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-827">
          <u xml:id="u-827.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł Witczak zadaje pytanie panu posłowi wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-828">
          <u xml:id="u-828.0" who="#MariuszWitczak">Chciałbym zapytać, czy poseł wnioskodawca zdaje sobie sprawę z tego, że bardzo często skarbnik z wójtem, burmistrzem, czy prezydentem podpisuje wspólnie dokumenty. Bardzo często tego wymaga rada dla czystości podejmowanych decyzji finansowych – swego rodzaju kontrasygnaty, żeby była pewność co do profesjonalizmu wydawania środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-828.1" who="#MariuszWitczak">W sytuacji, w której zbudujemy taką podległość skarbnika będziemy mieli sytuację jasną. Ktoś, kto chciałby nawet ostrzec radę, czy opinię publiczną przed pewnymi zbędnymi wydatkami, czy naruszeniem dyscypliny finansów, będzie absolutnie podległy i będzie się liczył z tym, że następnego dnia zostanie zwolniony z pracy.</u>
          <u xml:id="u-828.2" who="#MariuszWitczak">Uważam, że to jest niebezpieczne rozwiązanie. Ostrzegam państwa, proszę się jeszcze chwilę nad tym zastanowić, żeby zbyt pochopnie nie działać w tej materii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-829">
          <u xml:id="u-829.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-830">
          <u xml:id="u-830.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Wysoka Komisjo, w samorządach są różne sytuacje. Jest tak, że wójt przychodzi, rozpoczyna pierwszą kadencję, nie ma właściwego zaplecza w radzie. Jest niezadowolony z pracy skarbnika. Nie może go odwołać. Jeżeli nawet złoży wiosek o jego odwołanie, rada podejmuje uchwałę, że nie wyraża zgody itd.</u>
          <u xml:id="u-830.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Swego czasu podobnie było z sekretarzem gminy, który 10–11 lat temu był powoływany przez radę gminy. Przepisy zmieniono. Obecnie wójt, czy odpowiednio burmistrz czy prezydent to są przecież najbliżsi partnerzy – najbliżsi współpracownicy. Muszą mieć do siebie zaufanie. Uważam, że to jest właściwe rozwiązanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-831">
          <u xml:id="u-831.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Dosłownie jedno zdanie – poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-832">
          <u xml:id="u-832.0" who="#WaldyDzikowski">Po części mogę się z panem zgodzić. Jak ktoś przychodzi to chciałby mieć swoich ludzi., ale Broń Boże, niech nie wymienia skarbnika i sekretarza. Ci ludzie powinni być apolityczni. Jeden, dyrektorem administracyjnym urzędu, a drugi – głównym księgowym budżetu. Niech sobie dobiera wicewójtów, wiceburmistrzów, wiceprezydentów jako ciała polityczno-organizacyjne, ale nie tamtych ludzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-833">
          <u xml:id="u-833.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Sekretarz jest apolityczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-834">
          <u xml:id="u-834.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-835">
          <u xml:id="u-835.0" who="#TomaszSzymański">Przywołana została funkcja sekretarza. Szanowni państwo, pragnę przypomnieć ile czasu poświęcono podczas w dyskusji na temat ustawy o pracownikach samorządowych i funkcji sekretarza jako dyrektora generalnego urzędu zapewniającego ciągłość prawidłowego funkcjonowania tegoż urzędu. Na początku sekretarz był powoływany przez wójt, burmistrza bądź prezydenta. Następnie ze względu na trwałość i profesjonalizm oraz przede wszystkim ciągłość zachowania pracy urzędu jego stosunek pracy został przekształcony na umowę o pracę na czas nieokreślony.</u>
          <u xml:id="u-835.1" who="#TomaszSzymański">Zobaczcie państwo, jak ważnym podmiotem w strukturze organizacyjnej urzędu jest sekretarz. Mając na uwadze ciągłość finansowania zadań publicznych, czy nie warto iść tym tropem w stosunku do skarbnika gminy? Wszak pamiętajcie państwo, że skarbnik odpowiada przed Rzecznikiem Dyscypliny Finansów Publicznych, a wydatki gminy mają czasem horyzont czasowy przekraczający kadencje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-836">
          <u xml:id="u-836.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-837">
          <u xml:id="u-837.0" who="#PiotrZgorzelski">Po raz kolejny odnoszę wrażenie, że poruszamy się od ściany do ściany. Raz zwiększamy uprawnienia radnych – z drugiej strony odbieramy. Jaka jest intencja, aby drugą osobę w gminie (po wójcie, burmistrzu lub prezydencie) odprawiać z kwitkiem w momencie, gdy nie odpowiada burmistrzowi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-838">
          <u xml:id="u-838.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-839">
          <u xml:id="u-839.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zacznę od odpowiedzi na pytanie pana posła Zgorzelskiego. Co przyświeca wnioskodawcom? Celem tej ustawy i jej zapisów nie jest robienie na złość wójtom, burmistrzom i prezydentom. Celem jest uregulowanie w sposób racjonalny różnego rodzaju sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-839.1" who="#ŁukaszSchreiber">Wzmacniamy pozycję radnych, która naszym zdaniem została nadmiernie osłabiona po regulacjach, które obowiązują od 2002 r. Powoływanie skarbnika w gminie powinno należeć do wójta, burmistrza lub prezydenta. De facto burmistrz, wójt lub prezydent mają wpływ na powoływanie skarbnika.</u>
          <u xml:id="u-839.2" who="#ŁukaszSchreiber">Odpowiadając panu posłowi Szymańskiemu chcę powiedzieć, że inny sposób powołania skarbnika nie zwalnia go od jakiejkolwiek odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-839.3" who="#ŁukaszSchreiber">Chodzi również o to, aby uniknąć sytuacji obstrukcji wójta, burmistrza lub prezydenta przez radę, gdyż czasem mamy taką absurdalną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-839.4" who="#ŁukaszSchreiber">Jako wnioskodawcy stoimy na stanowisku, że proponowany przepis jest w pełni racjonalny. Mamy nadzieję, że Wysoka Komisja przychyli się do proponowanej zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-840">
          <u xml:id="u-840.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, pozwolę sobie udzielić głosu.</u>
          <u xml:id="u-840.1" who="#AnnaMilczanowska">Jako praktyk uważam, że jest to słuszne rozwiązanie, aby skarbnik gminy był powoływany/odwoływany w drodze zarządzenia wójta, burmistrza lub prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-840.2" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-841">
          <u xml:id="u-841.0" who="#WaldyDzikowski">Przepraszam pani przewodnicząca, Biuro Legislacyjne ma jakieś uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-842">
          <u xml:id="u-842.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy ma? Nie. Przechodzimy do głosowania. W pierwszej kolejności głosujemy nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Sowę. Poprawka polega na skreśleniu zmiany nr 11. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Marka Sowę? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-843">
          <u xml:id="u-843.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-844">
          <u xml:id="u-844.0" who="#AnnaMilczanowska">Poprawka nie została przyjęta. Bardzo proszę, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 11. Kto z państwa jest za przyjęciem tej zmiany? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-845">
          <u xml:id="u-845.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, 2 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-846">
          <u xml:id="u-846.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 12. Bardzo proszę, czy są uwagi? Poseł Jacek Protas. Bardzo proszę panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-847">
          <u xml:id="u-847.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w tej zmianie proponuję wykreślić punkty: 5, 6, 9 i 10. Nie widzimy powodu, aby w debacie nad raportem o stanie gminy radni zabierali głos bez ograniczeń czasowych. Powinno być to uregulowane w regulaminie bądź na bieżąco podczas obrad. Zakładając niedobre intencje może to zdezorganizować prace.</u>
          <u xml:id="u-847.1" who="#JacekProtas">W pkt 6 w debacie nad raportem mieszkańcy gminy mogą zabierać głos na zasadach przewidzianych dla radnych niezrzeszonych. Nie widzę powodu takiego zapisu. W pkt 7 jest powiedziane na jakich zasadach mieszkańcy mogą zabierać głos.</u>
          <u xml:id="u-847.2" who="#JacekProtas">Konsekwentnie jesteśmy również przeciwni podejmowaniu uchwały o wotum zaufania wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi. W związku z tym postulujemy skreślenie pkt 9 i 10 w tej zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-848">
          <u xml:id="u-848.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-849">
          <u xml:id="u-849.0" who="#MarcinHorała">Wysoka Komisjo, chciałbym zaproponować poprawkę do tej zmiany. W ust. 6 zmieniamy z odwołania dla czasu dla radnych niezrzeszonych. Mogą zdarzyć się takie gminy, które nie mają regulacji w tym zakresie i nie przewidują instytucji radnego niezrzeszonego, tylko radnych. Proponujemy, żeby to nie było dłużej niż 10 minut, chyba że rada gminy postanowi inaczej. Zostawiamy to decyzji rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-849.1" who="#MarcinHorała">Liczba mieszkańców mogących zabrać głos w debacie wynosi 15, chyba że rada postanowi inaczej.</u>
          <u xml:id="u-849.2" who="#MarcinHorała">Następnie ust. 9 mówi, że uchwałę w sprawie wotum zaufania rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-849.3" who="#MarcinHorała">W ust. 10 dodajemy odwołanie do art. 28a ust. 3 i 5.</u>
          <u xml:id="u-849.4" who="#MarcinHorała">Wiem, że państwo się oburzają, że poprawki są zbyt daleko regulujące. Natomiast chodzi o to, że skoro dajemy i tworzymy instytucję, to chcemy zagwarantować, żeby nie była fikcją. Chcemy również zagwarantować prawa do udziału zarówno radnym, jak i mieszkańcom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-850">
          <u xml:id="u-850.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuje serdecznie. Poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-851">
          <u xml:id="u-851.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, jestem w Sejmie już szesnasty rok i pracowałem nad różnymi ustawami, ale w tej chwili czuję się tak, jakbym pracował w komisji największej rady miasta lub gminy.</u>
          <u xml:id="u-851.1" who="#WaldyDzikowski">Patrząc na proponowane zapisy stwierdzam, że to tragedia co wypisujecie. Nie ma się z czego śmiać. To nie jest tworzenie regulaminu rady. Każdy, kto trochę zna się na procesie legislacji i trochę na samorządzie lokalnym, to wie, że to jest tworzenie regulaminu. Nie chcę brać w tym udziału. To jest katastrofa – ośmieszanie procesu legislacyjnego i tworzenia projektów ustaw – projektów normatywnych. I tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-852">
          <u xml:id="u-852.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-853">
          <u xml:id="u-853.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, są jakieś granice śmieszności, których przekraczać nie wolno.</u>
          <u xml:id="u-853.1" who="#MarcinKierwiński">Jeżeli w Sejmie będziemy regulować długość wystąpień w samorządzie, to dochodzimy do paranoi. Zwrócę uwagę, że 10 minut, które proponuje poseł Horała, to jest dwa razy więcej niż kluby miały do rozmowy o Sądzie Najwyższym. Dokąd idziecie? Zastanówcie się trochę.</u>
          <u xml:id="u-853.2" who="#MarcinKierwiński">Na posiedzeniach plenarnych załatwiacie ustawy regulujące funkcjonowanie państwa i dajecie klubom dziesięciominutowe (nawet pięciominutowe) wystąpienia, często nie dając możliwości zadawania pytań. Marszałek Kuchciński to ogranicza – aż wstyd się wpisywać.</u>
          <u xml:id="u-853.3" who="#MarcinKierwiński">Tymczasem chcecie regulować długość wystąpień radnych, mieszkańców itd. Przecież to jest jakaś komedia. Zastanówcie się nad tym, czy wszystko można uregulować odgórnie.</u>
          <u xml:id="u-853.4" who="#MarcinKierwiński">Rozumiem, że macie takie zapędy i chcielibyście, aby wszystko było zapisane, konsultowane, ewentualnie doprecyzowane na telefon, no, ale są jakieś granice.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-854">
          <u xml:id="u-854.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan Marek Wójcik. Po nim pan poseł Szymański. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-855">
          <u xml:id="u-855.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chcę powiedzieć, że ważę słowa, ale w tym przypadku użyję słowa błagam. Błagam państwa, nie róbcie tego. Naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-855.1" who="#MarekWójcik">Głosy, które przede mną padły były słuszne. Nie ośmieszajmy idei parlamentaryzmu. Przyznam szczerze, że nie pamiętam, a w swoim życiu widziałem już dużo ustaw, żeby ktokolwiek zapisał w ustawie „10 minut”. Ta kwestia co najwyżej nadaje się do regulaminu organizacyjnego lub regulaminu pracy rady. To nawet nie nadaje się do statutu.</u>
          <u xml:id="u-855.2" who="#MarekWójcik">W związku z tym gorąco państwa proszę, abyście to jeszcze raz rozważyli. Moim zdaniem idziecie państwo o kilka mostów za daleko. Zupełnie niepotrzebnie. Uwierzcie ludziom w samorządach, będą szanowali państwa ustawy, ale zdziwią się jak zobaczą coś takiego. I słowo zdziwią było najdelikatniejszym, którego mogłem użyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-856">
          <u xml:id="u-856.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Szymański. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-857">
          <u xml:id="u-857.0" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, kontynuując wywody, nie znam w polskim porządku prawnym, aby w jakiejkolwiek ustawie regulującej jakiekolwiek dziedziny życia był wpisany czas – godzina, doba, czy minuta.</u>
          <u xml:id="u-857.1" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, robi się nam swoisty Muppet Show. Jeżeli panowie wnioskodawcy na I lub II roku studiów zaproponowaliby przykład aktu normatywnego, w którym zapisaliby regulację minutową, to na 100 wykładowców uczelni prawnych otrzymaliby od wszystkich pały.</u>
          <u xml:id="u-857.2" who="#TomaszSzymański">Przecież to nie jest zrozumiałe dla widzów, którzy nas oglądają, że w akcie normatywnym rangi ustawowej można zapisać 1, 15 lub 30 minut. To jest po prostu jakiś skandal. Idźcie panowie z powrotem na studia, albo weźcie jakieś korepetycje od doktorów prawa, którzy wam powiedzą, jak tworzy się ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-858">
          <u xml:id="u-858.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, panie pośle, proszę trochę delikatniej. Bardzo proszę, poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-859">
          <u xml:id="u-859.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, współczuję pani, że jako praktyk musi wysłuchiwać takich rzeczy, które nawet w regulaminie każdego szanującego się samorządu nie powinny być zapisane, bo tam po prostu obowiązuje kultura bycia.</u>
          <u xml:id="u-859.1" who="#PiotrZgorzelski">Chciałem powiedzieć, że jest to efekt tego, że w wyniku zastosowania wytrychu w postaci poselskiego projektu ominęliście konsultacje społeczne, obywatelskie i z korporacjami samorządowymi. Na tym poziomie na pewno usłyszelibyście, że takich rzeczy po prostu się nie robi.</u>
          <u xml:id="u-859.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan przewodniczący PKW Wojciech Hermeliński, sędzia Trybunału z nadania Prawa i Sprawiedliwości, określił autorów tego projektu jako „mały Kazio”. Nie wiem kogo miał na myśli, ale może ktoś w wnioskodawców sam zgłosi się na ochotnika do tego zaszczytnego tytułu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-860">
          <u xml:id="u-860.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, może przestańmy drwić? Zachowajmy odrobinę powagi. Można wyrazić to trochę innym językiem, nie spotkaliśmy się na kabarecie. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-861">
          <u xml:id="u-861.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym się odnieść jako wnioskodawca poprawki. Szanowni państwo, pozwolę sobie nie nawiązywać do zaproponowanego przez państwa poziomu dyskusji. Dajemy, co jest pewnym ewenementem, mieszkańcom i radnym instytucję debaty, która ma się odbyć raz w roku i ma dotyczyć całokształtu spraw gminy. Ma być pogłębioną debatą z udziałem mieszkańców i radnych. Skoro dajemy taki instrument, to chcemy go zabezpieczyć, aby nie była to fikcja, żeby później w regulaminie bądź statucie nie ograniczano tych praw. Dajemy szansę do decyzji gminy.</u>
          <u xml:id="u-861.1" who="#MarcinHorała">Niestety prawda jest taka, i są na to przykłady, że w wielu samorządach debata na radzie gminy jest znacznie bardziej ograniczona niż np. debata w parlamencie, na której ograniczenia tak państwo narzekacie.</u>
          <u xml:id="u-861.2" who="#MarcinHorała">Jest rzeczą nie do pomyślenia, żeby mnożyć wnioski formalne i pod tym pozorem dyskutować. Są bardzo krótkie wystąpienia radnych. Okej. Jeżeli w jakiejś gminie większość tak chce dokręcić śrubę debacie publicznej, to trudno – jest zasada pomocniczości, niech to robi, ale skoro raz w roku dajemy szansę, aby przedyskutować całokształt spraw gminy, to zagwarantujmy mieszkańcom i radnym prawo do tego, żeby przynajmniej ta jedna, odbywająca się raz w roku debata, miała charakter realny i żeby nie można było dokręcić śruby i stłamsić debaty publicznej sztuczkami regulaminowymi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-862">
          <u xml:id="u-862.0" who="#AnnaMilczanowska">Zanim dopuszczę go głosu pana posła Sowę i pana posła Witczaka, pozwolę sobie udzielić głosu. Proszę państwa, znam bardzo wiele samorządów, gdzie wójtowie i radni boją się mieszkańców i nie lubią, gdy przychodzą na sesję rady, choć wiemy, że wstęp jest wolny.</u>
          <u xml:id="u-862.1" who="#AnnaMilczanowska">Myślę, że tego typu rozwiązanie jakby ośmieli mieszkańców danych gmin do udziału. Pozwólmy to takimi zapisami zmienić. Co poniektórzy, będąc radnymi lub włodarzami gmin sami nad sobą roztoczyli taki szklany klosz, że nikogo już do niego nie wpuszczają, chroniąc się przepisami prawa typu: nie wolno, nie można, nie damy. W ramach dostępu do informacji publicznej często trzeba zgłaszać się do prokuratury, żeby dany włodarz udzielił informacji. Mieszkańców się nie wpuszcza, a jak się wpuści, to im się głosu nie udziela, a powinno się udzielać. Dajmy mieszkańcom szansę się wypowiedzieć i raz do roku brać udział w takiej debacie.</u>
          <u xml:id="u-862.2" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-863">
          <u xml:id="u-863.0" who="#MarekSowa">Dziękuję. Pani przewodnicząca, dyskusja nie dotyczy tego, czy dać prawo mieszkańcom, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-863.1" who="#MarekSowa">Muszę państwu powiedzieć, że mam 17 lat doświadczenia pracy w samorządzie, z tego 8 lat w samorządzie małej gminy, a 9 lat w dużym województwie. Nie spotkałem się nigdy z przypadkiem, choć nie było to zagwarantowane ustawą, żeby nie dopuścić stron, niezależnie o kogo chodziło, nie dopuścić do przedstawiania swojego stanowiska. Byłaby to totalna głupota.</u>
          <u xml:id="u-863.2" who="#MarekSowa">Okej. Wprowadzamy dzisiaj zapis. Nie kwestionujemy tego, żeby prawo dać, ale wprowadzamy jakiś limit czasowy na wystąpienie. Wybaczcie państwo, ale tego nie można robić. Nie gniewajcie się, ale to tak wygląda jakby część z państwa leczyła swoje kompleksy z doświadczenia samorządowego. Nie róbmy farsy z tych zapisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-864">
          <u xml:id="u-864.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-865">
          <u xml:id="u-865.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję pani przewodnicząca. Niestety, apel pani przewodniczącej, żebyśmy nie robili kabaretu jest zupełnie nieuzasadniony, bo mamy kabaret legislacyjny. Pani przewodnicząca, tak jest. Państwo załatwiacie PiS-owskie pojedyncze sprawy. Jak radny vel Sęk nie mógł sobie dać rady z komisja rewizyjną i sobie nie poradził, to chce mieć teraz komisję petycji i skarg w Radzie Miasta Poznań, żeby zajmować się prezydentem Jaśkowiakiem. Jak radny Horała nie poradził sobie z wystąpieniem na temat absolutorium w Gdyni, to teraz chce mieć przynajmniej zagwarantowane 10 minut dla jakiegoś kolegi, żeby mógł prezydentowi Szczurkowi coś powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-865.1" who="#MariuszWitczak">Apeluję i proszę, żebyście teraz ujawnili wójta lub burmistrza z PiS, który ma konflikt ze skarbnikiem. Ujawnijcie nam tego faceta, to pojedziemy mediować i pomożemy ten problem rozwiązać, bo chcecie zmieniać ustawę, żeby załatwić sprawę jakiegoś skarbnika w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-866">
          <u xml:id="u-866.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle czas minął, a tak naprawdę to jesteśmy przy dalszej zmianie. Mówimy o zupełnie czym innym. To tak, a propos.</u>
          <u xml:id="u-866.1" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-867">
          <u xml:id="u-867.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, prawdą jest, że na niektórych posiedzeniach rady gminy ogranicza się czas wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-867.1" who="#TomaszJaskóła">Prawdą jest również, że taki zapis nie powinien mieć miejsca. Zapis jest nielogiczny. Proszę zwrócić uwagę, wystąpienie mieszkańca gminy nie może trwać dłużej niż 10 minut, chyba że rada gminy postanowi inaczej. A jeżeli postanowi, że będzie to 15 albo 30 sekund? Naprawdę idziemy w drogę absurdu. Może jest to pewnego rodzaju rozwiązanie, tylko z punktu logicznego widzenia rada gminy może postanowić, że wystąpienie osób może trwać 15 sekund. Dziękuję serdecznie. To jest absurdalne nad czym procedujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-868">
          <u xml:id="u-868.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-869">
          <u xml:id="u-869.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Wysoka Komisjo, to nie jest materia ustawowa. To nie jest nawet materia statutowa. To jest materia regulaminowa. Tworzyłem kilka statutów, w tym w 1990 r. i w 1998 r., gdy tworzono samorządy wojewódzkie. Dlatego proponuję, i zwracam się do autora poprawki, aby wycofać zdanie drugie w ust. 6. W zapisie powinno pozostać tylko: „W debacie nad raportem o stanie gminy mieszkańcy gminy mogą zabierać głos”. Jeżeli chodzi o czas wystąpienia mieszkańca, rada gminy zdecyduje o tym w regulaminie.</u>
          <u xml:id="u-869.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Proszę państwa, nie oczekuję braw. Państwo się śmialiście. Mogę powiedzieć słowami Ignacego Krasickiego, że „I śmiech niekiedy może być nauką, kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa; i żart dowcipną przyprawiony sztuką zbawienny, kiedy szczypie, a nie kąsa”.</u>
          <u xml:id="u-869.2" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-870">
          <u xml:id="u-870.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, pan ze Związku Gmin i Powiatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-871">
          <u xml:id="u-871.0" who="#ŁukaszOryszczak">Trochę na inny temat. Moim zdaniem jest pewna niejasność w ust. 2, tj. „raport obejmuje podsumowanie działalności wójta w roku poprzednim, w szczególności realizacji polityki”. Chyba nie bardzo wiadomo jakiej polityki? Może polityk (różnych)?</u>
          <u xml:id="u-871.1" who="#ŁukaszOryszczak">Raport ma być publikowany do 31 maja. Wydaje się, że pół roku to dużo czasu na opracowanie pierwszego raportu (w 2018 r.). Natomiast jeżeli weźmiemy pod uwagę, że rada gminy w drodze uchwały może określić szczegółowe wymogi np. 1 lub 15 maja, to istnieje obawa niedotrzymania terminu pierwszego raportu. W kolejnych latach gminy wdrożą sposoby raportowania, w tym gromadzenia informacji i danych do raportów o stanie gminy. Czy w stosunku do pierwszego raportu nie rozważyliby państwo odłożenia w czasie poprzez wydłużenie vacatio legis? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-872">
          <u xml:id="u-872.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-873">
          <u xml:id="u-873.0" who="#MarcinHorała">Poetyckie wystąpienie pana posła Matusiewicza przekonało mnie. Choć serce boli wycofuję zdanie drugie z ust. 6 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-873.1" who="#MarcinHorała">Ponadto w ust. 2 powinno być słowo „polityk”, a nie „polityki”. „Polityk”, bo w różnych obszarach są różnego rodzaju polityki samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-873.2" who="#MarcinHorała">Tak jak już powiedział poseł wnioskodawca, złożyliśmy poprawkę, która wszystkie zmiany w ustawach samorządowych wprowadza z początkiem następnej kadencji samorządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-874">
          <u xml:id="u-874.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Witczak ma pytanie. Następnie poseł sprawozdawca i przechodzimy do głosowania. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-875">
          <u xml:id="u-875.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję. Pani przewodnicząca, pytanie i prośba. Był i jest jakiś problem w samorządzie na temat rozumienia absolutorium. Jedni rozumieli to jako czysto finansowe skwitowanie – inni łączyli wątek podsumowania politycznego z finansowym. Zdajemy sobie z tego sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-876">
          <u xml:id="u-876.0" who="#AnnaMilczanowska">Miało być pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-877">
          <u xml:id="u-877.0" who="#MariuszWitczak">Tak. Czy nie należałby uspokoić tej rozmowy? Pani przewodnicząca, zacząć od refleksji nad pewnymi rozwiązaniami. Z taką lekkością wprowadzacie nowe instytucje – wotum zaufania. Wprowadzacie nowe rozwiązania, nie patrząc na to, że wójt/burmistrz otrzymuje wotum zaufania w wyborach bezpośrednich. Czym innym jest absolutorium finansowe. Czym innym jest być może rozszerzenie absolutorium na pojęcie podsumowania pracy w zakresie roku plus kwestie skwitowania finansowego w relacji z RIO. Pani przewodnicząca, to są poważne rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-878">
          <u xml:id="u-878.0" who="#AnnaMilczanowska">Czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-879">
          <u xml:id="u-879.0" who="#MariuszWitczak">Pięć sekund pani przewodnicząca. Apeluję, żeby myśleć systemowo o rozwiązaniach. Trzepiecie jak z rękawa nowymi pojęciami, instytucjami i wpisujecie to, jakby to było spotkanie towarzyskie. Pani przewodnicząca, proszę o refleksję. Przecież zna się pani na tych sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-880">
          <u xml:id="u-880.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle. Owszem, znam się. Proszę, pan poseł Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-881">
          <u xml:id="u-881.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, czy zamiast „polityk” nie powinno znaleźć się sformułowanie „zadań własnych i zleconych”? Wtedy będzie większa jasność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-882">
          <u xml:id="u-882.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy pan poseł chce złożyć taką poprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-883">
          <u xml:id="u-883.0" who="#TomaszJaskóła">Zapytałem o opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-884">
          <u xml:id="u-884.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, autor poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-885">
          <u xml:id="u-885.0" who="#MarcinHorała">Autor poprawki, czyli ja, mówi, że wydaje się, iż to sformułowanie jest jasne. Są to pojęcia będące w obiegu publicznym. Wiemy czym jest budżet, uchwała, strategia i program. Łatwo to przyporządkować. Pana sformułowanie jest równie dobre, ale po co zmieniać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-886">
          <u xml:id="u-886.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-887">
          <u xml:id="u-887.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy pozytywnie odnoszą się do propozycji poprawki pana posła Horały. Poprawka reguluje kilka dobrych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-887.1" who="#ŁukaszSchreiber">Przy okazji chciałbym się odnieść do tematu, który poruszył pan przewodniczący Witczak. W związku z niejednoznacznością i ze zgoła różnym pojmowaniem debaty absolutoryjnej, dzięki temu rozwiązaniu sprawa jest zupełnie jasna. Raz do roku w gminie odbędzie się debata o stanie gminy.</u>
          <u xml:id="u-887.2" who="#ŁukaszSchreiber">Jak sądzę debata absolutoryjna będzie ograniczona tylko i wyłącznie do spraw związanych z polityką finansową miasta. Co więcej, takie rozgraniczenie jest lepsze niż łączenie w jedno, bo czym innym powinno być wykonanie budżetu, gdzie można oceniać wójta, burmistrza lub prezydenta bardzo dobrze, a jednocześnie mieć bardzo złą opinię na temat rozwoju i funkcjonowania gminy – albo odwrotnie. Stąd to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-887.3" who="#ŁukaszSchreiber">Wysoka Komisjo, mam prośbę. Chyba nie ma powodu, aby w tej samej sprawie dziesięciu panów zabierało głos, a w dodatku był to głos taki sam. Wydaje się to zupełnie bezcelowe, zwłaszcza że autor poprawki zrezygnował ze zdania w poprawce.</u>
          <u xml:id="u-887.4" who="#ŁukaszSchreiber">Myślę, że zamiast wzajemnych wycieczek wystarczy próba rzetelnej dyskusji. Chyba już nie raz pokazaliśmy podczas prac tej Komisji, że jesteśmy gotowi do dyskusji z państwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-888">
          <u xml:id="u-888.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę pana o zabranie głosu. Gdyby zechciał się pan przedstawić, bo zapomniałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-889">
          <u xml:id="u-889.0" who="#KonradHennig">Myślę, że pojawienie się zapisów dotyczących dokumentów strategicznych jest zasadne, a nawet przydałoby się je rozszerzyć o uwzględnienie miar osiągnięcia rezultatów założonych w tych dokumentach.</u>
          <u xml:id="u-889.1" who="#KonradHennig">Sens projektowania strategii, polityk i programów jest taki, żeby realizować nie tylko zadania własne i zlecone, ale także osiągać jakieś rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-889.2" who="#KonradHennig">To jest bardziej propozycja niż pytanie o ewentualne uzupełnienie w materii ustawowej – o wyniki osiągnięcia rezultatów tych programów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-890">
          <u xml:id="u-890.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Dzikowski ma pytanie. Czego sobie życzy pan poseł Protas? Sprawdzę, czy zabierał już głos. Tak – zgłaszał poprawkę. Wszystko mam odnotowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-891">
          <u xml:id="u-891.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, zanim zadam pytanie, chciałem powiedzieć, że zdarzają się takie przypadki, gdzie, jak pani mówiła, wójt, burmistrz, prezydent i przewodniczący rady traktują dyskusję jako krótką i dla nich czasem bezcelową. Uważają, że służy im alienacja społeczeństwa. Wszędzie się to zdarza, ale są to przypadki sporadyczne. Kariera tych panów jest krótka. Krótka, drodzy panowie. Za krótko żyjecie, aby o tym wiedzieć. Decyzja wyborców jest jednoznaczna i to prędzej czy później źle się kończy. Tak było w ostatnich wyborach. Przypomnę, 40% wójtów, burmistrzów przestało pełnić swoją funkcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-892">
          <u xml:id="u-892.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, miało być pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-893">
          <u xml:id="u-893.0" who="#WaldyDzikowski">Czy tak szczegółowe uregulowania dotyczą także absolutorium? Bądźcie konsekwentni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-894">
          <u xml:id="u-894.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-895">
          <u xml:id="u-895.0" who="#JacekProtas">A propos dokumentów strategicznych – strategii rozwoju gminy, bo o niej mówimy. W strategii zawsze są zapisy, kiedy i jak monitoruje się jej realizację. Żeby wyciągać wnioski z realizacji strategii, trzeba przeprowadzić szeroko zakrojone badania. Trzeba na to wydać mnóstwo pieniędzy, więc robienie tego co roku jest absolutnie niemożliwe i niewykonalne. Gdyby pan, który się wypowiadał, miał wiedzę praktyczną, a nie tylko teoretyczną, to by o tym wiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-896">
          <u xml:id="u-896.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, podczas dyskusji zgłoszone zostały dwie poprawki. Poprawkę zgłosił pan poseł Jacek Protas i pan poseł Marcin Horała. Ponieważ poprawka pana posła Protasa jest dalej idąca, proponuję żeby była głosowana jako pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-896.1" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez posła Protasa? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się odgłosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-897">
          <u xml:id="u-897.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 9 głosów, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-898">
          <u xml:id="u-898.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania poprawki zgłoszonej przez pana posła Marcina Horałę – oczywiście z wykreśleniem zdania drugiego w ust. 6. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-899">
          <u xml:id="u-899.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, sugerujemy rozpatrywanie poszczególnych liter zawartych w poprawce, ponieważ dotyczy różnych ustępów i różnych spraw. W odniesieniu do części tej poprawki będziemy mieli uwagi.</u>
          <u xml:id="u-899.1" who="#WojciechMiller">Sugerujemy rozpatrywanie poprawki literami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-900">
          <u xml:id="u-900.0" who="#AnnaMilczanowska">Mówimy o poprawce posła Horały bo tamta już przegłosowaliśmy. Bardzo proszę, pan poseł Horała poprowadzi głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-901">
          <u xml:id="u-901.0" who="#MarcinHorała">Zgadzam się z sugestią Biura Legislacyjnego. Skrótowo będę referował każdą z liter.</u>
          <u xml:id="u-901.1" who="#MarcinHorała">Po pierwsze, zaproponowałem rozszerzenie poprawki o zmianę w ust. 6. W ust. 2 proponuję zmianę słowa „polityki” na słowo „polityk”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-902">
          <u xml:id="u-902.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy są uwagi? Nie ma. Proszę dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-903">
          <u xml:id="u-903.0" who="#MarcinHorała">Następna zmiana polega na nadaniu brzmienia ust. 6: „W debacie nad raportem o stanie gminy mieszkańcy gminy mogą zabierać głos”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-904">
          <u xml:id="u-904.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-905">
          <u xml:id="u-905.0" who="#MarcinHorała">W ust. 8…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-906">
          <u xml:id="u-906.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-907">
          <u xml:id="u-907.0" who="#WojciechMiller">Nasza sugestia dotyczyła rozstrzygania poprawki poszczególnymi elementami – kolejno literami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-908">
          <u xml:id="u-908.0" who="#AnnaMilczanowska">Żeby każdy z tych podpunktów poddać pod głosowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-909">
          <u xml:id="u-909.0" who="#MarcinHorała">Jak rozumiem nie było głosu sprzeciwu, więc Komisja przyjęła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-910">
          <u xml:id="u-910.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-911">
          <u xml:id="u-911.0" who="#MarcinHorała">Ust. 8 otrzymuje brzmienie: „Liczba mieszkańców mogących zabrać głos w debacie wynosi 15, chyba że rada postanowi o zwiększeniu tej liczby”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-912">
          <u xml:id="u-912.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-913">
          <u xml:id="u-913.0" who="#MarcinHorała">W ust. 9 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: „Uchwałę w sprawie wotum zaufania rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-914">
          <u xml:id="u-914.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-915">
          <u xml:id="u-915.0" who="#WojciechMiller">Wydaje się, że w odniesieniu do projektowanej w przepisie debaty o stanie gminy i w konsekwencji głosowania nad wotum zaufania przepisy powinny być bardziej precyzyjne. W przypadku wnioskowania, a następnie głosowania w sprawie udzielenia absolutorium, komisja rewizyjna występuje z wnioskiem o udzielenie bądź nieudzielenie absolutorium. Pod głosowanie poddawany jest wniosek komisji rewizyjnej, który wskazuje kierunek głosowania.</u>
          <u xml:id="u-915.1" who="#WojciechMiller">W przypadku projektowanych przepisów i instytucji udzielania wotum zaufania, z przepisów nie będzie wynikało, czy wniosek dotyczy udzielenia bądź nieudzielenia wotum zaufania. Z tego względu proponowalibyśmy doprecyzowanie tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-915.2" who="#WojciechMiller">Przeczytam propozycję brzmienia ust. 9 w art. 28aa: „Po zakończeniu debaty nad raportem o stanie gminy rada gminy przeprowadza głosowanie nad udzieleniem wójtowi wotum zaufania. Uchwałę w sprawie wotum zaufania rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy. Niepodjęcie uchwały o udzielenie wójtowi wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wójtowi wotum zaufania”. Tytułem wyjaśnienia dodam, że ostatnie zdanie to konstrukcja, która w przypadku ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa odnosi się do udzielania absolutorium zarządowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-916">
          <u xml:id="u-916.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-917">
          <u xml:id="u-917.0" who="#MarcinHorała">Zgadzam się z propozycją brzmienia ust. 9 przedstawiona przez Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-918">
          <u xml:id="u-918.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Proszę dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-919">
          <u xml:id="u-919.0" who="#MarcinHorała">W ust. 10 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: „Przepis art. 28a ust. 3 i 5 stosuje się odpowiednio”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-920">
          <u xml:id="u-920.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Panie mecenasie, czy mamy głosować całość poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-921">
          <u xml:id="u-921.0" who="#WojciechMiller">Całość poprawki nie. Konieczne będzie przyjęcie całej zmiany. Przed przystąpieniem do rozstrzygnięcia o zmianie nr 12 mamy propozycję natury redakcyjno-legislacyjnej do ust. 7. Proponujemy w przypadku pkt 1 i 2 przed wyrazami, odpowiednio: „20 osób” i „50 osób”, dodać wyrazy „co najmniej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-922">
          <u xml:id="u-922.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiemy. Dobrze. Poseł wnioskodawca, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-923">
          <u xml:id="u-923.0" who="#ŁukaszSchreiber">Przychylamy się do propozycji zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-924">
          <u xml:id="u-924.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad zmianą nr 12 wraz z poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 12? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę bardzo panie Darku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-925">
          <u xml:id="u-925.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-926">
          <u xml:id="u-926.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 13. Bardzo proszę, kto z państwa ma uwagi? Pan poseł Jacek Protas. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-927">
          <u xml:id="u-927.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, konsekwentnie proponujemy skreślenie całej zmiany nr 13 w związku z tym, że dopisuje do regulacji prawnej nieudzielenie wójtowi wotum zaufania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-928">
          <u xml:id="u-928.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-929">
          <u xml:id="u-929.0" who="#MarcinHorała">Właściwie tę zmianę powinniśmy głosować razem ze zmianą nr 12. Instytucję udzielenia bądź nieudzielenia wotum zaufania już przyjęliśmy. Dlatego konsekwentnie musimy wpisać ją w tym miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-930">
          <u xml:id="u-930.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, czy ktoś chciałby zabrać głos? Biuro Legislacyjne? Nie. Przystępujemy do głosowania nad poprawką, którą zgłosił pan poseł Jacek Protas. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Dziękuję serdecznie. Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-931">
          <u xml:id="u-931.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 5 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-932">
          <u xml:id="u-932.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję uprzejmie. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 14. Bardzo proszę, kto z państwa ma uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-933">
          <u xml:id="u-933.0" who="#MarcinHorała">Pani przewodnicząca, chciałem zgłosić zmianę nr 13a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-934">
          <u xml:id="u-934.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, wracamy do zmiany nr 13. Musimy ją przyjąć. Proszę bardzo, kto z państwa jest za przyjęciem tej zmiany? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-935">
          <u xml:id="u-935.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-936">
          <u xml:id="u-936.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-937">
          <u xml:id="u-937.0" who="#MarcinHorała">Przed zmianą nr 14 chciałbym zaproponować poprawkę polegającą na dodaniu po zmianie nr 13 zmiany 13a. Swoją drogą w materiale z poprawkami, który państwu dostarczono jest błąd. Zapisano że w art. 1 po pkt 13 dodaje się art. 13a. Oczywiście nie chodzi o „art. 13a”, tylko o „pkt 13a”.</u>
          <u xml:id="u-937.1" who="#MarcinHorała">Poprawka brzmi: „13a) użyte w art. 29a ust. 2 i 3 w różnych przypadkach wyrazy „komisarz wyborczy” zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami »wojewódzki komisarz wyborczy«;”. To jest nawiązanie do zmian, które później następują w ustawie – wprowadzają rozróżnienie na komisarzy powiatowych i wojewódzkich. Stąd w przepisie, w którym występuje komisarz trzeba wskazać, czy chodzi o powiatowego, czy wojewódzkiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-938">
          <u xml:id="u-938.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie ma sprzeciwu. Zmiana nr 13a została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-938.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 14. Pan poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-939">
          <u xml:id="u-939.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, w zmianie nr 14 jest opisana procedura obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Taki projekt już był wiosną tego roku. Trafił pod obrady Sejmu – został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-939.1" who="#MarekSowa">Chcę uczciwie powiedzieć, że te zapisy testu czystości by nie przeszły. W dużej mierze przejęte są z zapisów ustawy, której miałem być przyjemność wnioskodawcą.</u>
          <u xml:id="u-939.2" who="#MarekSowa">Chciałbym zaproponować korektę do zapisów, które wprowadziliście, aby odpowiadały oryginałowi, a nie kopii. Chodzi oczywiście o liczbę mieszkańców, którzy mogą wyjść z inicjatywą. To jest 100 osób w gminach do 5 tys., 200 osób w gminach do 20 tys. i 300 osób w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-939.3" who="#MarekSowa">Państwo proponujecie 300 i 500 mieszkańców. Chcę powiedzieć, że dla gminy, która liczy 3 tys. mieszkańców zebranie 500 podpisów jest przeszarżowaniem i to znaczącym. Wydaje mi się, że jeśli ma to być instrument w jakiejś mierze mobilizujący środowisko, to wymagana liczba podpisów powinna być mniejsza. Mówimy np. o inicjatywach w sołectwach. Trudno byłoby szukać zwolenników dla tej inicjatywy w całej gminie. Powinno się zbierać podpisy w miejscu, którego problem dotyczy i w którym problem będzie rozwiązywany.</u>
          <u xml:id="u-939.4" who="#MarekSowa">Mam prośbę o przyjęcie mojej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-940">
          <u xml:id="u-940.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Artur Zasada. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-941">
          <u xml:id="u-941.0" who="#ArturZasada">Bardzo dziękuję. Mam pytanie dotyczące procedury zgłaszania obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. W ust. 2 jest mowa o liczbie osób – w gminach do 20 tys. mieszkańców – 300 osób i w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców – 500 osób. Natomiast w ust. 3 jest mowa o tym, że rada gminy nie może decydować o zwiększeniu liczby osób, czyli nie może być więcej niż 300 lub 500 osób. W ust. 6 jest mowa o tym, że rada gminy określi w drodze m.in. liczbę wymaganych podpisów. Rozumiem, że liczba została ustalona – 300 i 500 i nie może być więcej. Zatem co może być wpisane w uchwale rady gminy? Pytanie kieruję do wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-942">
          <u xml:id="u-942.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, odpowiada pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-943">
          <u xml:id="u-943.0" who="#MarcinHorała">Moją odpowiedzią będzie zgłoszenie poprawki. Chciałbym zgłosić poprawkę i to jest drugi i ostatni przypadek, gdy zgłoszę ją w nieco innym brzmieniu niż w przekazanych państwu materiałach, za co przepraszam. Proponuję poprawkę o następującej treści: „w art. 1 w pkt 14 w art. 41a: skreśla się ust. 3” i to jest właśnie to zastrzeżenie dla gminy, że nie może zwiększać liczby osób. Następnie: ust. 4 otrzymuje brzmienie: „projekt uchwały zgłoszony w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej staje się przedmiotem obrad rady gminy na najbliższej sesji po złożeniu projektu, jednak nie później niż po upływie trzech miesięcy od dnia złożenia projektu”. To jest pewna klaryfikacja wynikająca z uwagi Biura Legislacyjnego. Ostatni fragment poprawki dotyczy ust. 6, który otrzymuje brzmienie „rada gminy określi w drodze uchwały: szczegółowe zasady wnoszenia inicjatyw obywatelskich, zasady tworzenia komitetów inicjatyw uchwałodawczych, zasady promocji inicjatyw uchwałodawczych, formalne wymogi jakim muszą odpowiadać składane projekty, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy”. Z zapisu usuwamy określanie liczby podpisów, na co słusznie zwrócił uwagę pan poseł Zasada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-944">
          <u xml:id="u-944.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-945">
          <u xml:id="u-945.0" who="#MarekSowa">Panie przewodniczący, słowo komentarza. Jeśli wpiszemy „na najbliższej sesji”, uważam że to jest błąd, ponieważ to jest projekt uchwały. Żeby ją wdrożyć i przyjąć, a czasem trzeba zabezpieczyć środki finansowe i inne elementy na jej realizację, trzeba czasu. Musi być pozostawiona pewna elastyczność.</u>
          <u xml:id="u-945.1" who="#MarekSowa">W gminach nie przyjmuje się uchwały w dwóch czytaniach, szczególnie w małych gminach. W związku z powyższym trzymiesięczny okres daje gwarancję, że jeśli jest drobna sprawa, może być rozpatrzona na najbliższym posiedzeniu. Jeżeli jednak sprawa nie jest oczywista, to być może trzeba dokonać zmian w budżecie, zabezpieczyć środki finansowe, ale „nie później niż po upływie trzech miesięcy”. W mojej ocenie jest to prawidłowy zapis, bo daje większą elastyczność. Państwa zapis uniemożliwi rozwiązanie problemu. Jedynym wyjściem będzie odrzucenie projektu uchwały, a chyba na tym nam nie zależy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-946">
          <u xml:id="u-946.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-947">
          <u xml:id="u-947.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, dziękuję za udzielenie głosu. Kontynuując wypowiedź pana posła Sowy chcę powiedzieć, że państwo oczekujecie promocji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Myślę, że powinny być promowane, ale państwo nie dajecie nam żadnej szansy na to. Wyobrażam sobie, że inicjatywa uchwałodawcza pojawia się na 7 dni przed sesją rady i wówczas nie mamy żadnych szansy, żeby ją rozpropagować. Dlatego proponuję, aby dać nam tę szansę i wprowadzić zapis, że uchwała będzie rozpatrzona niekoniecznie na najbliższej sesji rady, ale w ciągu najbliższych trzech miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-948">
          <u xml:id="u-948.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak, ale chcieliśmy odłożyć tę zmianę do zastanowienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-949">
          <u xml:id="u-949.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, chciałem tylko powiedzieć, że to będzie jak z klubami radnych i 7 dniami. Zobaczycie, że to utrudni działania. Byłoby dobrze się nad tym zastanowić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-950">
          <u xml:id="u-950.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, wsłuchujemy się w głosy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-951">
          <u xml:id="u-951.0" who="#WaldyDzikowski">Jeszcze tylko jedno zdanie. Panie pośle, jeżeli chce się robić dobrą kopię, to nie powinna odbiegać od oryginału. Nie można czegoś napisać, a potem się wycofywać. Jak się chce coś kopiować, a nie chce, żeby wszyscy pomyśleli, że to kopia, to przynamniej należy dodać słowa, które mają sens. Tymczasem dzisiaj będziecie się wycofywać z tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-952">
          <u xml:id="u-952.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Nikt nie chce się wycofywać. Proszę bardzo, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-953">
          <u xml:id="u-953.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w związku z ciekawą propozycją pana posła Sowy zawierającą limity osób w zależności od liczby mieszkańców oraz w związku z pewnymi kwestiami legislacyjnymi, w imieniu wnioskodawców proszę o trochę czasu i przełożenie głosowania nad tą zmianą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-954">
          <u xml:id="u-954.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze, czyli przekazujemy zmianę nr 14 do tzw. chwilowej mózgowej zamrażarki.</u>
          <u xml:id="u-954.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia art. 2 zmiana nr 1. Czy są uwagi do tej zmiany?</u>
          <u xml:id="u-954.2" who="#AnnaMilczanowska">Ponieważ odłożyliśmy zmianę z art. 1 dotyczącą ustawy o samorządzie gminnym, odkładamy również rozpatrzenie zmiany 1 w art. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-955">
          <u xml:id="u-955.0" who="#PiotrZgorzelski">Czyli analogicznie, jeżeli chodzi o powiat i województwo, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-956">
          <u xml:id="u-956.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 2 w art. 2? Czy są uwagi do zmiany nr 2? Bardzo proszę, kto chciałby zabrać głos? Proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-957">
          <u xml:id="u-957.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, konsekwentnie proponujemy wykreślenie z art. 2 pkt 2 lit. a) sformułowanie: „oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania dla zarządu z tego tytułu”.</u>
          <u xml:id="u-957.1" who="#JacekProtas">Uzasadnienie podobne jak w przypadku ustawy o samorządzie gminnym. Uważamy, że głosowanie nad absolutorium jest wystarczające i o ile uważamy, że debata o stanie powiatu to dobry pomysł i powinna się odbywać, o tyle wprowadzanie wotum zaufania dla zarządu powiatu uważamy za niezasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-958">
          <u xml:id="u-958.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Marcin Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-959">
          <u xml:id="u-959.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym zaproponować poprawkę, która w sposób analogiczny do poprawki, którą przyjęliśmy w ustawie o samorządzie gminnym, zdanie o udzieleniu lub nieudzieleniu wotum zaufania wyłącza z pkt 6 i dodaje się pkt 6a, w którym znajdzie się zdanie dotyczące rozpatrywania raportu o stanie powiatu i podejmowania uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania dla zarządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-960">
          <u xml:id="u-960.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Piotr Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-961">
          <u xml:id="u-961.0" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, co zostało przeprocedowane w przypadku samorządu gminnego, wycofuję swoją poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-962">
          <u xml:id="u-962.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem. Dziękuję. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad poprawkami. Poprawka pana posła Jacka Protasa jest dalej idąca. Biuro Legislacyjne. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-963">
          <u xml:id="u-963.0" who="#PrzemysławSadłoń">Podobnie jak sugerowaliśmy przy poprawce w art. 1, proponujemy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć o umiejscowieniu tego przepisu, a następnie głosować poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-964">
          <u xml:id="u-964.0" who="#AnnaMilczanowska">Czyli najpierw poprawka pana posła Marcina Horały. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem poprawki pana posła Marcina Horały? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-965">
          <u xml:id="u-965.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-966">
          <u xml:id="u-966.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, głosujemy nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Jacka Protasa. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki pana posła Jacka Protasa? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-967">
          <u xml:id="u-967.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 6 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-968">
          <u xml:id="u-968.0" who="#AnnaMilczanowska">Panowie mecenasi, proszę mi przypomnieć jak głosujemy nad zmianą nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-969">
          <u xml:id="u-969.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, w odniesieniu do lit. b) w zmianie nr 2 chcielibyśmy zgłosić podobną uwagę, jak w przypadku art. 1. W naszej ocenie uzupełnianie katalogu zadań rady powiatu o proponowany punkt jest zbędne z taką samą argumentacją, jak w przypadku analogicznej zmiany w ustawie o samorządzie gminnym. W naszej ocenie katalog, który jest w ustawie ma charakter przedmiotowy. Ten punkt odnosi się do formalnego sposobu wniesienia projektu, natomiast projekty mogą dotyczyć bardzo różnych spraw, więc tak jak w przypadku art. 1, w tym również, sugerujemy usunięcie tej zmiany. Dodam, że nie będzie to miało żadnego wpływu na możliwość przyjęcia rozwiązań dotyczących rozpatrywania inicjatywy obywatelskiej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-970">
          <u xml:id="u-970.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-971">
          <u xml:id="u-971.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wnioskodawcy przychylają się do propozycji Biura Legislacyjnego. Oczywiście popieramy całą zmianę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-972">
          <u xml:id="u-972.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem, że mamy to głosować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-973">
          <u xml:id="u-973.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-974">
          <u xml:id="u-974.0" who="#PrzemysławSadłoń">Jeśli nie będzie sprzeciwu, to głosowanie nie jest potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-975">
          <u xml:id="u-975.0" who="#AnnaMilczanowska">Poprawkę przejął pan poseł Horała. Nie ma sprzeciwu. Głosujemy nad zmianą nr 2. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tej zmiany wraz z przyjętymi poprawkami? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-976">
          <u xml:id="u-976.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 5 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-977">
          <u xml:id="u-977.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 3. Bardzo proszę, kto z państwa ma uwagi? Bardzo proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-978">
          <u xml:id="u-978.0" who="#MarcinHorała">W zmianie nr 3 proponuję następującą poprawkę. Nowe brzmienie tej zmiany będzie przewidywało, że w art. 13: ust. 1 otrzymuje brzmienie: „Uchwały rady i zarządu powiatu zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady (zarządu), w głosowaniu jawnym” oraz po ust. 1 dodaje się ust. 1a-1b w brzmieniu jak w treści. Chodzi o doprecyzowanie kwestii rejestracji głosowań za pomocą urządzeń oraz udostępniania imiennych wykazów głosowań radnych w Biuletynie Informacji Publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-979">
          <u xml:id="u-979.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuje serdecznie. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Proszę, pan mecenas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-980">
          <u xml:id="u-980.0" who="#PrzemysławSadłoń">Z naszej strony mamy analogiczne uwagi, które zgłaszaliśmy przy okazji rozpatrywania art. 1. Po pierwsze, w odniesieniu do zmiany zawartej w lit. a) proponujemy rozważenie wykreślenia tych przepisów z takich samych względów, co poprzednio. Nie będę już rozwijał tej argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-980.1" who="#PrzemysławSadłoń">W odniesieniu do zmiany zawartej w lit. b) proponujemy, aby tę regulację rozpisać na trzy ustępy. W ust. 1 uregulowana byłaby zasada, że głosowania jawne na sesjach odbywają się za pomocą urządzeń. W ust. 2 byłoby zapisane co dzieje się w przypadku, jeżeli głosowanie za pomocą urządzenia nie jest możliwe oraz w ust. 3 byłoby uregulowane podawanie do publicznej wiadomości imiennych wykazów głosowań radnych.</u>
          <u xml:id="u-980.2" who="#PrzemysławSadłoń">Powyższe zmiany powinny uwzględniać odpowiednie redakcyjne ujęcie odnoszące się do głosowań imiennych, a więc sformułowanie z ust. 1a powinno brzmieć: „przeprowadza się głosowanie imienne”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-981">
          <u xml:id="u-981.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł, autor Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-982">
          <u xml:id="u-982.0" who="#MarcinHorała">Przychylam się do tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-983">
          <u xml:id="u-983.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, głosujemy poprawkę do art. 2 pkt 3 zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę wraz z uwzględnieniem uwag Biura Legislacyjnego. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Za 10 głosów, 1 głos przeciw, 5 głosów wstrzymujących się. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-983.1" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy zmianę 3 w art. 2 wraz z przyjęta poprawką. Proszę, kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 3 w art. 2? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję bardzo. 10 osób za przyjęciem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-984">
          <u xml:id="u-984.0" who="#AgnieszkaGrybska">10 głosów za, nikt nie był przeciw, 6 głosów wstrzymujących się. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-985">
          <u xml:id="u-985.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4. Przepraszam, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-986">
          <u xml:id="u-986.0" who="#MarcinHorała">Zgłosiłem poprawkę, której przyjęcie skutkowałoby utworzeniem zmiany nr 3a. Poprawka jest analogiczna do poprawki dotyczącej wyborów przewodniczącego rady gminy, o której odłożenie prosiliśmy. W przypadku tej poprawki również proszę o jej odłożenie do późniejszego rozpatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-987">
          <u xml:id="u-987.0" who="#AnnaMilczanowska">Odkładamy tę poprawkę. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4. Bardzo proszę, czy są uwagi do zmiany nr 4? Proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-988">
          <u xml:id="u-988.0" who="#MarcinHorała">W zmianie nr 4 są dwie zmiany, a właściwie trzy – w zależności od tego jak je liczyć.</u>
          <u xml:id="u-988.1" who="#MarcinHorała">Po pierwsze, zmiana brzmienia lit. a) w pkt 1a i 1b. W pkt 1a uwzględnia się Biuletyn Informacji Publicznej jako jedno z miejsc, gdzie udostępnia się nagrania obrad rady powiatu. W pkt 1b dotyczy kwestii porozumienia. Przeniesiony jest podmiot porozumienia odnośnie wykorzystywania urządzeń wykorzystywanych w obwodowych komisjach wyborczych z urzędnika wyborczego na Szefa Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-988.2" who="#MarcinHorała">Po drugie, po lit. b) dodaje się lit. ba), która dotyczy zastąpienia w odpowiednich przypadkach wyrazu „komisarz wyborczy” wyrazami „wojewódzki komisarz wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-988.3" who="#MarcinHorała">W lit c) ust. 11 jest podobnie jak w przypadku rady gminy. Proponowane brzmienie jest nieco inne od tego, które otrzymaliście państwo w materiałach. Wprowadziliśmy zmianę, że „na wniosek klubu radnych”, a nie „na wniosek przewodniczącego klubu radnych”, pozostawiając uregulowaniom gminy definicję kwestię reprezentacji klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-989">
          <u xml:id="u-989.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-990">
          <u xml:id="u-990.0" who="#PrzemysławSadłoń">W odniesieniu do poprawek, które pan poseł przedstawił mamy analogiczną uwagę o charakterze techniczno-legislacyjnym. Poprawkę polegającą na dodaniu lit. ba) proponujemy inaczej rozpisać i uwzględnimy to w sprawozdaniu, tj. nie poprzez formułę zastąpienia wyrazów, tylko przez rozpisanie ust. 3 i 10, w którym te wyrazy zostaną już zamienione.</u>
          <u xml:id="u-990.1" who="#PrzemysławSadłoń">Druga kwestia odnosi się do lit. b). w zmianie nr 4. To nie jest kwestia objęta poprawkami pana posła. Podobnie jak przy ustawie o samorządzie gminnym proponujemy, aby nie uzupełniać przepisu ust. 2 o zastrzeżenie odnoszące się do ust. 11 i art. 42a ust. 4, co w konsekwencji będzie oznaczało skreślenie lit. b). Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-991">
          <u xml:id="u-991.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Horała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-992">
          <u xml:id="u-992.0" who="#MarcinHorała">Przychylam się do propozycji Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-993">
          <u xml:id="u-993.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Kto jest za przyjęciem poprawki do zmiany nr 4? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Za 10 osób, 6 osób przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-993.1" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, głosujemy przyjęcie zmiany nr 4 wraz z przegłosowaną poprawką. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem tej zmiany w art. 2? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-994">
          <u xml:id="u-994.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, nikt nie był przeciw, 7 głosów wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-995">
          <u xml:id="u-995.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 5. Kto ma uwagi lub poprawki do tej zmiany? Bardzo proszę. Proszę, poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-996">
          <u xml:id="u-996.0" who="#JacekProtas">Konsekwentnie proponujemy wykreślenie zmiany 5. Uważamy, że wprowadzenie dodatkowej komisji przy radzie powiatu jest nadregulacją. Komisja rewizyjna, jak również rada powiatu, która rozpatruje skargi w tym wypadku jest absolutnie wystarczająca do tego, żeby należycie nimi się zająć.</u>
          <u xml:id="u-996.1" who="#JacekProtas">Jeżeli będzie taka potrzeba, to jeszcze raz powtarzam, możemy próbować doregulować zapisy dotyczące komisji rewizyjnej, ale nie mnożyć komisji w radzie powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-997">
          <u xml:id="u-997.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-998">
          <u xml:id="u-998.0" who="#MariuszWitczak">To jest problem, nad którym długo dyskutowaliśmy. Będziemy mieli sytuację, zacytuję za profesorem Chmajem, w której komisja skarg stanie się skrzynką, która będzie przekazywała wszystkie skargi do komisji rewizyjnej, bo i tak ta ostatnia ma swoje kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-998.1" who="#MariuszWitczak">Proszę także pamiętać, że tylko na piśmie nieźle brzmi, że oto jest jakieś nowe narzędzie dla obywateli, natomiast będzie kompletnie pusty zapis. Chciałbym państwa namówić do tego, żeby odłożyć ten przepis.</u>
          <u xml:id="u-998.2" who="#MariuszWitczak">Zgadzam się z posłem Protasem, że doprecyzowanie zadań komisji rewizyjnej jest jedynym rozsądnym rozwiązaniem, żeby nie wprowadzić czegoś, co będzie kompletnie pozorne i nie będzie w ogóle działało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-999">
          <u xml:id="u-999.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Czy są jeszcze głosy w dyskusji? Nie ma. Biuro? Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1000">
          <u xml:id="u-1000.0" who="#PrzemysławSadłoń">Mamy uwagę o podobnym charakterze do tej, którą zgłaszaliśmy przy rozpatrywaniu art. 1. Przepis w takim brzmieniu może budzić wątpliwości co do tego, który organ jest właściwy w zakresie rozpatrywania skarg, wniosków i petycji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1001">
          <u xml:id="u-1001.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł autor poprawki, czy poseł wnioskodawca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1002">
          <u xml:id="u-1002.0" who="#MarcinHorała">Nie zgłaszałem poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1003">
          <u xml:id="u-1003.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam. Proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1004">
          <u xml:id="u-1004.0" who="#ŁukaszSchreiber">Mamy poprawkę, która z kolei konsumuje poprawkę pana posła Horały do ustawy o petycjach zgłoszoną wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-1004.1" who="#ŁukaszSchreiber">Zdaniem wnioskodawców proponowany zapis obecnie jest prawidłowy. Nie będziemy chyba powielać dyskusji, którą już prowadziliśmy. Nie ma sensu mówić tego, co mówiono 20 minut temu – oczywiście poza Biurem Legislacyjnym, ale to odrębna sprawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1005">
          <u xml:id="u-1005.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Nie widzę więcej zgłoszeń do dyskusji. Przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Jacka Protasa. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1006">
          <u xml:id="u-1006.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1007">
          <u xml:id="u-1007.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania nad zmianą nr 5 w art. 2. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 5? Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1008">
          <u xml:id="u-1008.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1009">
          <u xml:id="u-1009.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, ogłaszam 30 minut przerwy. Dziękuję. Poseł Sowa, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1010">
          <u xml:id="u-1010.0" who="#MarekSowa">Ponieważ musiałem na chwilę opuścić posiedzenie Komisji, chciałbym prosić, aby moja poprawka, która nie została przyjęta była wnioskiem mniejszości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1011">
          <u xml:id="u-1011.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Proszę zapisać. Poseł Protas również? Dobrze. Czyli wszystkie nieprzyjęte poprawki są wnioskami mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1012">
          <u xml:id="u-1012.0" who="#JacekProtas">Nie wiem, czy poprzednio precyzyjnie się wyraziłem. Wszystkie nasze odrzucone poprawki zgłaszam jako wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1013">
          <u xml:id="u-1013.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Dziękuję. Przerwa do godziny 19.00. Szanowni państwo, ponieważ wielu z państwa chce pójść na kolację, proponuję 45 minutową przerwę do godziny 19.15. Taki był apel państwa posłów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1013.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-1013.2" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przerwa przeciągnęła się o 4 minuty. Zaczynamy. Jesteśmy przy zmianie nr 6 art. 2. Bardzo proszę, czy są uwagi lub poprawki do zmiany 6? Proszę, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1014">
          <u xml:id="u-1014.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, w tym miejscu chyba składałem poprawkę, tylko nie skończyliśmy z głosowaniem. Proponowałem wykreślenie zapisu „oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania dla zarządu z tego tytułu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1015">
          <u xml:id="u-1015.0" who="#AnnaMilczanowska">Już głosowaliśmy. Głosowaliśmy zmianę nr 5. Teraz mamy zmianę nr 6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1016">
          <u xml:id="u-1016.0" who="#JacekProtas">Głosowaliśmy? Nie pamiętam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1017">
          <u xml:id="u-1017.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Zmiana nr 6 w art. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1018">
          <u xml:id="u-1018.0" who="#JacekProtas">Acha, zmiana nr 6. Okej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1019">
          <u xml:id="u-1019.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1020">
          <u xml:id="u-1020.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, analogicznie, bo będzie się to jeszcze powtarzało przy kolejnej kategorii samorządu. Zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu zmiany nr 6 w całości.</u>
          <u xml:id="u-1020.1" who="#PiotrZgorzelski">Jednocześnie chciałem powiedzieć, bo jest to chyba wymóg regulaminowy, że wszystkie moje dotychczas odrzucone poprawki zgłaszam jako wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1021">
          <u xml:id="u-1021.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Bardzo proszę o odnotowanie, że wszystkie poprawki zgłoszone przez posła Protasa i posła Zgorzelskiego, które następnie zostały odrzucone są wnioskami mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1022">
          <u xml:id="u-1022.0" who="#JacekProtas">Pan poseł Sowa jeszcze nie zdążył przyjść, ale zgłosił poprawkę analogiczną do poprawki, którą składał w przypadku gminy. Bardzo proszę o uwzględnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1023">
          <u xml:id="u-1023.0" who="#AnnaMilczanowska">Mamy tę poprawkę. Zgadza się. Proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1024">
          <u xml:id="u-1024.0" who="#MarcinHorała">Analogicznie do poprzedniej sytuacji mogę wycofać swoją poprawkę warunkowo i poprzeć pierwszą poprawkę pana posła Sowy wraz z korektą zaproponowaną wówczas przez Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1025">
          <u xml:id="u-1025.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1026">
          <u xml:id="u-1026.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, odczytam brzmienie, które miałoby być treścią tej poprawki: w art. 2 pkt 6 w art.18 ust. 2 i 3 nadaje się brzmienie: „2. Klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych” i ust. 3: „3. Zasady działania klubu radnych określa statut powiatu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1027">
          <u xml:id="u-1027.0" who="#AnnaMilczanowska">Najdalej idąca jest poprawka pana posła Zgorzelskiego, którą przegłosujemy w pierwszej kolejności. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1028">
          <u xml:id="u-1028.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 2 głosy, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1029">
          <u xml:id="u-1029.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana Klub Nowoczesna. Kto jest za przyjęciem tej poprawki – pierwszej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1030">
          <u xml:id="u-1030.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, nikt nie był przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1031">
          <u xml:id="u-1031.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania całej zmiany nr 6 w art. 2. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 6 wraz z poprawką? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1032">
          <u xml:id="u-1032.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, nikt nie był przeciw, 2 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1033">
          <u xml:id="u-1033.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 7 w art. 2. Czy są uwagi? Poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1034">
          <u xml:id="u-1034.0" who="#MarcinHorała">Zgłaszam analogiczną poprawkę do zgłaszanej przy okazji rozpatrywania art. 1, czyli usunięcie niefortunnej jednostki organizacyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1035">
          <u xml:id="u-1035.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, czy są inne uwagi? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1036">
          <u xml:id="u-1036.0" who="#PrzemysławSadłoń">Analogiczna uwaga do zgłaszanej przy okazji rozpatrywania nowelizacji ustawy o samorządzie gminny, z tym że tutaj wskazujemy na pewną niespójność między dodawanym artykułem a art. 35 ustawy o samorządzie powiatowym, w szczególności ust. 2 tego artykułu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1037">
          <u xml:id="u-1037.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1038">
          <u xml:id="u-1038.0" who="#MarcinHorała">Tradycyjnie, jak w przypadku samorządu gminnego, podtrzymuję swoją propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1039">
          <u xml:id="u-1039.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, jeśli nie ma więcej uwag i poprawek, przechodzimy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pan posła Marcina Horałę. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1040">
          <u xml:id="u-1040.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 4 głosy przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1041">
          <u xml:id="u-1041.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 8. Proszę, pan poseł Marcin Horała zgłasza poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1042">
          <u xml:id="u-1042.0" who="#MarcinHorała">Poprawka analogiczna jak w przypadku samorządu gminnego. Precyzujemy – wyrazy „organów administracji powiatu” zastępuje się wyrazami „starostwa powiatowego”. Ponadto doprecyzowana jest kwestia interpelacji i zapytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1043">
          <u xml:id="u-1043.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1044">
          <u xml:id="u-1044.0" who="#JacekProtas">W art. 2 pkt 8 proszę o skreślenie lit. a). Analogicznie jak przy ustawie o samorządzie gminnym uważamy, że radni nie powinni mieć tak dalece idących uprawnień kontrolnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1045">
          <u xml:id="u-1045.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1046">
          <u xml:id="u-1046.0" who="#MarcinHorała">Podtrzymuję swoje uwagi zgłaszane w dyskusji o samorządzie gminnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1047">
          <u xml:id="u-1047.0" who="#AnnaMilczanowska">Która z poprawek jest dalej idąca? Posła Horały czy posła Protasa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1048">
          <u xml:id="u-1048.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka polegająca na skreśleniu lit. a). – poprawka pana posła Protasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1049">
          <u xml:id="u-1049.0" who="#AnnaMilczanowska">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pan posła Protasa? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1050">
          <u xml:id="u-1050.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1051">
          <u xml:id="u-1051.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1052">
          <u xml:id="u-1052.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1053">
          <u xml:id="u-1053.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 8. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 8 wraz z przyjętą poprawką? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1054">
          <u xml:id="u-1054.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1055">
          <u xml:id="u-1055.0" who="#AnnaMilczanowska">Zmiana nr 8 została przyjęta. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 9. Poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1056">
          <u xml:id="u-1056.0" who="#MarcinHorała">Zgłaszam dodatkową zmianę nr 8a. Poprawka dotyczy jawności głosowania w sprawach personalnych. Proszę o odłożenie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1057">
          <u xml:id="u-1057.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1058">
          <u xml:id="u-1058.0" who="#JacekProtas">Mam poprawkę do zmiany nr 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1059">
          <u xml:id="u-1059.0" who="#AnnaMilczanowska">Jesteśmy przy zmianie nr 8a. Pan poseł Horała zgłosił poprawkę polegającą na dodaniu zmiany nr 8a. Jednocześnie prosi o przełożenie jej rozpatrzenia. Proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1060">
          <u xml:id="u-1060.0" who="#MarcinHorała">Zgłaszam poprawkę polegającą na dodaniu zmiany nr 8b. W art. 30 ust. 2 zdanie drugie brzmienie: „Po zapoznaniu się z opiniami” itd. „oraz z uchwałą regionalnej izby obrachunkowej w sprawie uchwały rady powiatu o nieudzieleniu zarządowi absolutorium, rada powiatu może odwołać zarząd większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1061">
          <u xml:id="u-1061.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1062">
          <u xml:id="u-1062.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka polega na skreśleniu słów „w głosowaniu tajnym” na końcu ust. 2. Tak panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1063">
          <u xml:id="u-1063.0" who="#MarcinHorała">Tak. Poproszę o odłożenie rozpatrzenia tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1064">
          <u xml:id="u-1064.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł wnioskodawca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1065">
          <u xml:id="u-1065.0" who="#ŁukaszSchreiber">W związku ze wszystkimi wątpliwościami zgłaszanymi w sprawie jawności głosowania w sprawach personalnych prosimy o odłożenie tej poprawki i czas na dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1066">
          <u xml:id="u-1066.0" who="#AnnaMilczanowska">Odkładamy. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 9. Bardzo proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1067">
          <u xml:id="u-1067.0" who="#JacekProtas">Konsekwentnie, w zmianie nr 9 wnoszę o wykreślenie pkt: 5, 6, 9 i 10. Pkt 5 i 6 mówią o debacie nad raportem o stanie powiatu. W pkt 5 jest napisane, że „radni zabierają głos bez ograniczeń czasowych”. Nie widzę potrzeby takiego zapisu. Kolejny zapis mówi, że „W debacie nad raportem o stanie powiatu mieszkańcy powiatu mogą zabierać głos na zasadach przewidzianych dla radnych niezrzeszonych”. Moim zdaniem jest to również niezrozumiały zapis. W pkt 7 jest dokładnie opisane, na jakich zasadach mieszkańcy mogą zabierać głos.</u>
          <u xml:id="u-1067.1" who="#JacekProtas">W pkt 9 rada powiatu udziela wotum zaufania zarządowi powiatu, zaś pkt 10 mówi o tym, że „nieudzielenie przez radę powiatu wotum zaufania zarządowi powiatu jest równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu”.</u>
          <u xml:id="u-1067.2" who="#JacekProtas">Wnoszę o wykreślenie tych czterech punktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1068">
          <u xml:id="u-1068.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Mam pytanie do pana posła Sowy. Panie pośle, pan zgłaszał poprawkę (nr 10) i powinna być procedowana przed zmianą, którą rozpatrujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1069">
          <u xml:id="u-1069.0" who="#MarekSowa">W zmianie nr 9 chciałbym zaproponować poprawkę, która zmniejsza wymóg dotyczący zebrania podpisów pod zgłoszeniem o wystąpienie na sesji rady powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1070">
          <u xml:id="u-1070.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam panie pośle, pan mówi o zmianie nr 11.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1071">
          <u xml:id="u-1071.0" who="#MarekSowa">Mówię o poprawce nr 11 do zmiany 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1072">
          <u xml:id="u-1072.0" who="#AnnaMilczanowska">O poprawce nr 11, ale pan zgłaszał jeszcze poprawkę nr 10 – skreśla się ust. 3 w art. 23.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1073">
          <u xml:id="u-1073.0" who="#MarekSowa">Dotyczy to klubów radnych. Jacek Protas powiedział, że to już jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1074">
          <u xml:id="u-1074.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1075">
          <u xml:id="u-1075.0" who="#MarekSowa">Rozumiem, że temat jest przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1076">
          <u xml:id="u-1076.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1077">
          <u xml:id="u-1077.0" who="#MarcinHorała">Przyjęliśmy pana poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1078">
          <u xml:id="u-1078.0" who="#MarekSowa">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1079">
          <u xml:id="u-1079.0" who="#AnnaMilczanowska">Pod nieobecność pana posła Sowy przyjęliśmy jego poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1080">
          <u xml:id="u-1080.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, czy jest szansa, aby kontynuować ten pozytywny trend?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1081">
          <u xml:id="u-1081.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, cały czas jest. Pan Marek Wójcik. Bardzo proszę. Wcześniej pan poseł Sowa chce zgłosić poprawkę. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1082">
          <u xml:id="u-1082.0" who="#MarekSowa">Chciałbym złożyć poprawkę, która obniża wymóg zebrania podpisów wymaganych do uczestnictwa w debacie. Proponuję 100 podpisów dla powiatów do 100 tys. mieszkańców i 200 podpisów dla powiatów powyżej 100 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-1082.1" who="#MarekSowa">Dla gmin powyżej 20 tys. mieszkańców przyjęto wymóg 50 osób. Mamy bardzo dużo powiatów, które mają 27–50 tys. mieszkańców. Wydaje mi się, że w takiej debacie przedstawiciel będzie prezentował nie tylko sprawy dotyczące całego powiatu. Mogą to być ważne sprawy dotyczące danej gminy. W związku z powyższym nie widzę uzasadnienia dla śrubowania liczby podpisów po to, aby zabrać głos w debacie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1083">
          <u xml:id="u-1083.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Bardzo proszę, pan Wójcik, a następnie pan profesor. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1084">
          <u xml:id="u-1084.0" who="#MarekWójcik">W poprawce zwracam uwagę na kwestię „polityk” w ust. 2. W ust. 7 bez względu na to, jaką liczbę przyjmiecie (100, 150 lub 300) wydaje się, że liczbę należy poprzedzić „co najmniej”.</u>
          <u xml:id="u-1084.1" who="#MarekWójcik">Państwo już przyjęliście kwestię klubu radnych w powiecie, ale jak rozumiem uwzględniliście to, że w powiecie może być co najwyżej 29 radnych. Zwracam uwagę na to, ponieważ była propozycja odnosząca się do „powyżej 30”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1085">
          <u xml:id="u-1085.0" who="#AnnaMilczanowska">Już tego nie ma. Bardzo proszę panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1086">
          <u xml:id="u-1086.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję. Proszę państwa, mam uwagę do pkt 9 i 10 zmiany nr 9. Pojawia się instytucja wotum zaufania, które to wotum udziela rada powiatu zarządowi powiatu. W pkt 10 przyjęto, że nieudzielenie przez radę powiatu wotum zaufania zarządowi powiatu jest równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu.</u>
          <u xml:id="u-1086.1" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, wotum zaufania jest pewną instytucją występującą w prawie konstytucyjnym, jak i w politologii. Występuje wtedy, kiedy organ wybrany w określony sposób chce w ciele kolegialnym dowiedzieć się, czy dalej ma poparcie większości tego ciała kolegialnego. Wotum zaufania zawsze występuje w sytuacji, kiedy dany organ występuje sam o to, żeby udzielono mu wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-1086.2" who="#MarekChmaj">Czym innym jest wotum zaufania udzielane na samym początku kadencji Sejmu przy wyborze rządu, ale jest to zbyt odległa analogia. Generalnie rzecz biorąc instytucja wotum zaufania jest zupełnie inaczej definiowana w prawie konstytucyjnym i w teorii polityki. W związku z tym zachęcam szanowną Komisje do zmiany terminologii. Może nie „wotum zaufania”, które państwo chcecie wprowadzić, może nie „absolutorium”, które jest, ale może inne słowo, które jest w języku polskim i jest analogiczne do „absolutorium”, a mianowicie „skwitowanie”, albo jakikolwiek inny termin. Na sercu leży mi to, aby w ważnych ustawach ustrojowych terminologia była dostosowana do dorobku teoretycznego określonej nauki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1087">
          <u xml:id="u-1087.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1088">
          <u xml:id="u-1088.0" who="#MariuszWitczak">Mamy ten sam problem. Wtedy, gdy głosowaliśmy przeciwko tym rozwiązaniom, wprowadzona została ta instytucja w przypadku organu wybieranego w wyborach powszechnych. Dodatkowo wkrada się pewna niekonsekwencja. O ile w przypadku rady powiatu, czy sejmiku województwa można by było mówić, że organ z własnej inicjatywy prosi o wotum zaufania, żeby dowiedzieć się, czy ma poparcie w organie kolegialnym, o tyle tego typu rozwiązanie, które zostało przez państwa przyjęte w przypadku wójtów, burmistrzów lub prezydentów jest kompletnie niekompatybilne z systemowym rozwiązaniem. Dlatego, że ten organ jest wybierany w wyborach powszechnych i siłą rzeczy nie ma żadnego skutku prawnego, gdy pyta organ, w tym przypadku rady, o poparcie.</u>
          <u xml:id="u-1088.1" who="#MariuszWitczak">No cóż, to jest konsekwencja tego, co próbowałem państwu powiedzieć, że jeżeli się szybko pracuje i z rękawa sypie nowymi pojęciami…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1089">
          <u xml:id="u-1089.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas upłynął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1090">
          <u xml:id="u-1090.0" who="#MariuszWitczak">Następnie wprowadza do ustawy, to potem jest problem czystości systemowej. Niestety, ale w tym przypadku mamy zorganizowany bałagan na wielu płaszczyznach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1091">
          <u xml:id="u-1091.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1092">
          <u xml:id="u-1092.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym zgłosić poprawkę bardzo analogiczną w stosunku do przepisów gminie i również w analogiczny sposób uzupełnioną. W poprawce: wykryłem wyraz „polityki” zamiast „polityk” (ust. 2), w ust. 6 zgłaszam tylko pierwsze zdanie, w ust 8 zdanie trzecie w brzmieniu jak w materiale, w ust. 9 „Uchwałę w sprawie wotum zaufania rada powiatu podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady powiatu” i dodaje się ust. 11, który precyzuje co się dzieje w sytuacji nieudzielenia wotum zaufania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1093">
          <u xml:id="u-1093.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1094">
          <u xml:id="u-1094.0" who="#WojciechMiller">Podobnie jak w przypadku analogicznych poprawek do przepisów ustawy o samorządzie gminy, sugerujemy rozpatrywanie poprawek punktami. Mówię o poprawkach pana posła Horały.</u>
          <u xml:id="u-1094.1" who="#WojciechMiller">Jednocześnie, tak jak to miało miejsce w przypadku ustawy o samorządzie gminnym, ust. 9 proponowalibyśmy nadać analogiczne brzmienie z tą samą argumentacją, którą przedstawiliśmy w przypadku ustawy o samorządzie gminnym. Ust. 9 miałby otrzymać brzmienie: „Po zakończeniu debaty nad raportem o stanie powiatu rada powiatu przeprowadza głosowanie nad udzieleniem zarządowi powiatu wotum zaufania. Uchwałę o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania rada powiatu podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady powiatu. Niepodjęcie uchwały o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania”.</u>
          <u xml:id="u-1094.2" who="#WojciechMiller">Ponadto w przepisie dotyczącym zebrania podpisów przed liczbą należy dodać wyrazy „co najmniej”, aby nie było wątpliwości, że nie tylko dokładnie ta liczba uprawnia do zabrania głosu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1095">
          <u xml:id="u-1095.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1096">
          <u xml:id="u-1096.0" who="#MarcinHorała">Tak jak w przypadku gminy przyjmuję i proszę o uwzględnienie wniosków Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1097">
          <u xml:id="u-1097.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania zgłoszonych poprawek. Czy mam rozumieć, że poprawka pana Marcina Horały jest głosowana jako pierwsza? Czy poprawka posła Jacka Protasa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1098">
          <u xml:id="u-1098.0" who="#WojciechMiller">Wydaje nam się, że w pierwszej kolejności powinna być głosowana poprawka pana posła Protasa. Poprawka polega na skreśleniu ustępów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1099">
          <u xml:id="u-1099.0" who="#AnnaMilczanowska">Czyli, w pierwszej kolejności poddam pod głosowanie poprawki pana posła Jacka Protasa, potem poprawkę pana posła Sowy, a następnie – punktami – poprawkę pana posła Horały.</u>
          <u xml:id="u-1099.1" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy nad poprawką pana posła Protasa. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1100">
          <u xml:id="u-1100.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1101">
          <u xml:id="u-1101.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do głosowania nad poprawką pana posła Sowy. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Marka Sowy? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1102">
          <u xml:id="u-1102.0" who="#DariuszMyrcha">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1103">
          <u xml:id="u-1103.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania nad poprawką pana posła Marcina Horały. Rozpatrzymy ją punktami. Bardzo proszę panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1104">
          <u xml:id="u-1104.0" who="#MarcinHorała">Pierwsza zmiana: w ust. 2 zmiana słowa „polityki” na słowo „polityk”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1105">
          <u xml:id="u-1105.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1106">
          <u xml:id="u-1106.0" who="#MarcinHorała">W ust. 6 nadanie brzmienia: „W debacie nad raportem o stanie powiatu mieszkańcy powiatu mogą zabierać głos”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1107">
          <u xml:id="u-1107.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1108">
          <u xml:id="u-1108.0" who="#MarcinHorała">W ust. 8 zdanie trzecie otrzymuje brzmienie: „Liczba mieszkańców mogących zabrać głos w debacie wynosi 15, chyba że rada postanowi o zwiększeniu tej liczby”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1109">
          <u xml:id="u-1109.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1110">
          <u xml:id="u-1110.0" who="#MarcinHorała">W ust. 9 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: „Uchwałę w sprawie wotum zaufania rada powiatu podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady powiatu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1111">
          <u xml:id="u-1111.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1112">
          <u xml:id="u-1112.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, proponowaliśmy analogiczne brzmienie jak przy poprawce do przepisów ustawy o samorządzie gminnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1113">
          <u xml:id="u-1113.0" who="#MarcinHorała">Tak, tak. Z poprawką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1114">
          <u xml:id="u-1114.0" who="#WojciechMiller">Jeśli jest potrzeba, jeszcze raz możemy przedstawić brzmienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1115">
          <u xml:id="u-1115.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie, pamiętamy. Proszę przedstawić, a ja zapytam, czy jest sprzeciw. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1116">
          <u xml:id="u-1116.0" who="#WojciechMiller">W art. 2 w pkt 9 w art. 30a ust. 9 miałby otrzymać brzmienie: „Po zakończeniu debaty nad raportem o stanie powiatu rada powiatu przeprowadza głosowanie nad udzieleniem zarządowi powiatu wotum zaufania. Uchwałę o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania rada powiatu podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady powiatu. Niepodjęcie uchwały o udzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu zarządowi powiatu wotum zaufania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1117">
          <u xml:id="u-1117.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Czy jest sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1118">
          <u xml:id="u-1118.0" who="#JacekProtas">Jest. Zgłaszam poprawkę o wykreśleniu zmiany 10, bo jest tu mowa o wotum zaufania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1119">
          <u xml:id="u-1119.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1120">
          <u xml:id="u-1120.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka pana posła Protasa dotycząca skreślenia tego ustępu była już rozstrzygnięta. Natomiast w związku ze sprzeciwem przyjęcia ust. 9 w proponowanym brzmieniu poprawkę należy rozstrzygnąć w głosowaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1121">
          <u xml:id="u-1121.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, kto z państwa jest za odrzuceniem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1122">
          <u xml:id="u-1122.0" who="#MarcinHorała">…za przyjęciem poprawki 20 pkt c w brzmieniu zaproponowanym przez Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1123">
          <u xml:id="u-1123.0" who="#AnnaMilczanowska">Właśnie. Kto z państwa jest za przyjęciem? Bardzo proszę. Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1124">
          <u xml:id="u-1124.0" who="#DariuszMyrcha">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1125">
          <u xml:id="u-1125.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1126">
          <u xml:id="u-1126.0" who="#MarcinHorała">Jeszcze pkt d) zgodnie z brzmieniem przedstawionym w materiale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1127">
          <u xml:id="u-1127.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Głosujemy zmianę nr 9 wraz z przyjętymi poprawkami. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1128">
          <u xml:id="u-1128.0" who="#WojciechMiller">Rozumiem, że państwo przyjęliście naszą sugestię dotyczącą dodania przed liczbami wyrazów „co najmniej”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1129">
          <u xml:id="u-1129.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak jest. Przystępujemy do głosowania zmiany nr 9 wraz z przyjętymi poprawkami. Proszę bardzo, kto jest za? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1130">
          <u xml:id="u-1130.0" who="#DariuszMyrcha">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1131">
          <u xml:id="u-1131.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 10. Pan poseł Marek Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1132">
          <u xml:id="u-1132.0" who="#MarekSowa">Proszę o odnotowanie mojej poprawki jako wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1133">
          <u xml:id="u-1133.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak jest. Proszę o odnotowanie poprawek pana posła Sowy i pana posła Protasa jako wnioski mniejszości. Pan poseł wnioskodawca. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1134">
          <u xml:id="u-1134.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zmiana nr 10 łączy się z jawnością głosowań. Bardzo proszę o odłożenie rozpatrzenia tej zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1135">
          <u xml:id="u-1135.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiemy. Nie ma sprzeciwu. Proszę, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1136">
          <u xml:id="u-1136.0" who="#JacekProtas">W tej chwili zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu zmiany nr 10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1137">
          <u xml:id="u-1137.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem. Będziemy ją rozpatrywać. Pan poseł składa poprawkę na piśmie. Jest solidnie przygotowany. Bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-1137.1" who="#AnnaMilczanowska">Czy ktoś jeszcze z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Bardzo proszę, głosujemy nad poprawką pana posła Protasa. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Protasa do zmiany nr 10? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1138">
          <u xml:id="u-1138.0" who="#DariuszMyrcha">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1139">
          <u xml:id="u-1139.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1140">
          <u xml:id="u-1140.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, podobnie jak w przypadku ustawy o samorządzie gminnym, proszę o odłożenie rozpatrzenia zmiany nr 11.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1141">
          <u xml:id="u-1141.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw? Nie ma. Proszę państwa, przechodzimy do rozpatrzenia art. 3 zmiany nr 1. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1142">
          <u xml:id="u-1142.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, podobnie jak w przypadku budżetu obywatelskiego gminy i powiatu, prosimy o odłożenie rozpatrywania art. 3 zmiany nr 1, w której jest mowa o budżecie obywatelskim województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1143">
          <u xml:id="u-1143.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie ma sprzeciwu. Proszę bardzo, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 2 w art. 3. Kto z państwa chce zabrać głos? Proszę bardzo, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1144">
          <u xml:id="u-1144.0" who="#MarcinHorała">Analogicznie do punktów w poprzednich szczeblach samorządu, proponuję wydzielenie w odrębny pkt 10a kompetencji sejmiku „podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania zarządowi województwa z tytułu rozpatrzenia raportu o stanie województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1145">
          <u xml:id="u-1145.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1146">
          <u xml:id="u-1146.0" who="#JacekProtas">Konsekwentnie, w art. 3 w pkt 2 w lit. a) proponuję wykreślenie wyrazów: „oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania zarządowi województwa z tytułu rozpatrzenia raportu o stanie województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1147">
          <u xml:id="u-1147.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1148">
          <u xml:id="u-1148.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu wnioskodawców przychylam się do poprawek zgłoszonych przez pana posła przewodniczącego Horałę. Negatywnie opiniuję poprawki złożone przez Klub PO.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1149">
          <u xml:id="u-1149.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1150">
          <u xml:id="u-1150.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję bardzo. W odniesieniu do poprawki zgłoszonej przez pana posła Horałę mamy wątpliwość. Poprawka w tym punkcie jest sformułowana nieco odmiennie niż analogiczne przepisy przyjęte w ustawach o samorządzie gminnym i samorządzie powiatowym. Kolejność jest odwrócona. W ustawie o samorządzie województwa państwo proponują, aby ten punkt brzmiał: „podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wotum zaufania zarządowi województwa z tytułu rozpatrzenia raportu o stanie województwa”, podczas gdy w przypadku dwóch poprzednio rozpatrywanych ustaw, gdyby przyjąć analogiczną redakcję, ten punkt brzmiałby: „rozpatrywanie raportu o stanie województwa oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia zarządowi województwa wotum zaufania z tego tytułu”. Wydaje się, że warto zachować redakcyjną spójność z dwoma poprzednimi ustawami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1151">
          <u xml:id="u-1151.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1152">
          <u xml:id="u-1152.0" who="#MarcinHorała">Przyjmuję. Proszę o uwzględnienie tej uwagi redakcyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1153">
          <u xml:id="u-1153.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan Marek Wójcik. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1154">
          <u xml:id="u-1154.0" who="#MarekWójcik">Jeśli państwo pozwolą, zwrócę uwagę, że mamy do czynienia z pewnym błędem. Nie wiem czy państwo wiecie, ale zgodnie z przepisami, samorządy gminne i powiatowe nie mają w obowiązku przyjmowania dokumentów strategicznych – strategii gminy lub powiatu.</u>
          <u xml:id="u-1154.1" who="#MarekWójcik">Natomiast odwrotnie jest w przypadku samorządu województwa, na którym ciąży obowiązek przygotowania takiego dokumentu. Państwo tego nie uwzględniacie w tej propozycji. Jeżeli mówimy o pewnym ładzie legislacyjnym, to kwestia realizacji strategii województwa powinna być przedmiotem dyskusji. Proponuję rozważenie uzupełnienia zapisu o sprawozdanie z realizacji strategii rozwoju województwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1155">
          <u xml:id="u-1155.0" who="#AnnaMilczanowska">Moim zdaniem słuszna uwaga pana Wójcika. Panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1156">
          <u xml:id="u-1156.0" who="#MarcinHorała">Przychylam się, tylko mam prośbę do Biura Legislacyjnego o propozycję ujęcia tego zapisu, bo w zmianie 2 pkt a) znajduje się „rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu województwa, sprawozdań finansowych województwa, sprawozdań z wykonywania wieloletnich programów województwa oraz raportu o stanie województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1157">
          <u xml:id="u-1157.0" who="#PrzemysławSadłoń">Ta poprawka nie odnosi się do kwestii, o której wspomina pan Wójcik. Jeżeli państwo widzą za zasadne uwzględnienie w tym katalogu także tego rodzaju dokumentów, o których wspominał pan Marek Wójcik, to należałoby je ująć w odrębny punkt, o ile te dokumenty już nie występują w istniejącym katalogu, ale to wymaga krótkiej analizy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1158">
          <u xml:id="u-1158.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1159">
          <u xml:id="u-1159.0" who="#MarcinHorała">W tej chwili tylko uzupełniamy uprawnienia sejmiku o tę kwestię. W zmianie nr 10 znajduje się definicja raportu i tam pojawia się stwierdzenie „polityk, programów i strategii”, więc wydaje się, że wtedy możemy wrócić do tej kwestii i do ewentualnej dyskusji. Strategia już jest. W tym miejscu wycofuję się z przychylenia do wniosku pana Wójcika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1160">
          <u xml:id="u-1160.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Proszę państwa, do zmiany nr 2 zgłoszono dwie poprawki – pana posła Horały i pana posła Protasa. Którą poprawkę głosujemy jako pierwszą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1161">
          <u xml:id="u-1161.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawkę pana posła Horały, która umiejscawia przepis, a następnie poprawkę pana posła Protasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1162">
          <u xml:id="u-1162.0" who="#AnnaMilczanowska">Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Horały? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1163">
          <u xml:id="u-1163.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1164">
          <u xml:id="u-1164.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Jacka Protasa? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1165">
          <u xml:id="u-1165.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1166">
          <u xml:id="u-1166.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję uprzejmie. Głosujemy nad zmianą nr 2. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1167">
          <u xml:id="u-1167.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, analogicznie jak to miało miejsce w przypadku dwóch poprzednich artykułów, proponujemy skreślenie lit. c) z tą samą argumentacją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1168">
          <u xml:id="u-1168.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł autor? Proszę, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1169">
          <u xml:id="u-1169.0" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców przychylam się do propozycji Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1170">
          <u xml:id="u-1170.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1171">
          <u xml:id="u-1171.0" who="#MarcinHorała">Czy trzeba przejąć tę poprawkę? Przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1172">
          <u xml:id="u-1172.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Horała przejmuje poprawkę Biura Legislacyjnego. Proszę państwa, głosujemy nad zmianą nr 2 wraz z przyjętymi poprawkami. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1173">
          <u xml:id="u-1173.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1174">
          <u xml:id="u-1174.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Za 9, 7 przeciw, 1 się wstrzymała. Zmiana nr 2 została przyjęta. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 3. Bardzo proszę, poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1175">
          <u xml:id="u-1175.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, mam poprawki, ale chciałbym zapytać, czy posłowie wnioskodawcy mogliby podać chociaż jeden przykład województwa, w którym nie ma imiennego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1176">
          <u xml:id="u-1176.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, panowie posłowie wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1177">
          <u xml:id="u-1177.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zaproponowaliśmy zmianę, aby zachować spójność, jeśli wprowadzamy to w gminach i powiatach.</u>
          <u xml:id="u-1177.1" who="#ŁukaszSchreiber">Nie mam wiedzy, aby w którymkolwiek województwie nie było imiennego głosowania. Natomiast można sobie wyobrazić, że taka sytuacja mogłaby mieć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-1177.2" who="#ŁukaszSchreiber">Skoro regulujemy te sprawy w stosunku do małej gminy, to chyba nie ma nic złego w tym, że taki obowiązek zapiszemy w przypadku samorządu wojewódzkiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1178">
          <u xml:id="u-1178.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, zgłasza się pan poseł Sowa, następnie poseł Dzikowski, a potem poseł Szymański i poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1179">
          <u xml:id="u-1179.0" who="#MarekSowa">Panie pośle, odpowiem panu. Nie ma takiego województwa. Jeśli chodzi o transparentność, duże miasta i województwa powinny być stawiane za wzór. Gdybyście chcieli pisać ustawę, powinniście prześwietlić funkcjonowanie samorządów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1179.1" who="#MarekSowa">Zabrałem głos w tym punkcie głównie dlatego, ponieważ przesłanką tej ustawy jest pokazanie, że samorządy zostały w średniowieczu, a być może to państwo jesteście w średniowieczu. Samorządy wyznaczają standardy i trendy. Nie powiem, w małych gminach, faktycznie, nie ma sesji transmitowanych, nie ma systemu imiennego, ale to wynika z innych przesłanek – 15 radnych itd. W każdym innym samorządzie profesjonalizm jest na bardzo wysokim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-1179.2" who="#MarekSowa">Mówię o tym dlatego, żeby ten głos był zapisany i nie było takiego przeświadczenia, że oto nagle państwo podnosicie pułap przejrzystości i transparentności w samorządach i niejako wymuszacie działania w tym zakresie. To jest nieprawda. Działania w samorządach wyprzedziły te zapisy o wiele lat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1180">
          <u xml:id="u-1180.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo. Poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1181">
          <u xml:id="u-1181.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, nadal podkreślam, że takie regulacje na poziomie ustawy są zbędne i niepotrzebne. Jeżeli chodzi o samorządy, oceniane jest jak blisko są obywatela – między innymi za kreatywność. Albo alienacja, albo bezpośredni kontakt. Za coś wyborcy muszą ich oceniać.</u>
          <u xml:id="u-1181.1" who="#WaldyDzikowski">Odnosząc się do wywodu pana posła wnioskodawcy, powiem że spójność techniczno-legislacyjna, merytoryczna i redakcyjna na poziomie powiatu, czy województwa powinna być zachowana wewnątrz danego artykułu. Niekoniecznie ta spójność musi być zachowana na poziomie województwa i gminy, które rządzą się kompletnie innymi prawami. To są dwa poziomy samorządu o zupełnie innym ustroju. O zupełnie innym ustroju, panie pośle wnioskodawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1182">
          <u xml:id="u-1182.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1183">
          <u xml:id="u-1183.0" who="#TomaszSzymański">Wysoka Komisjo, sprawa dotycząca urządzeń umożliwiających utrwalanie imiennego wykazu głosowań była jak najbardziej zasadna w przypadku gmin, których w Polsce mamy 2,5 tys. To samo dotyczyło powiatów.</u>
          <u xml:id="u-1183.1" who="#TomaszSzymański">Jednak tak jak wskazali moi szanowni poprzednicy, nie ma w Polsce ani jednego urzędu marszałkowskiego, a co za tym idzie, sejmiku województwa, w których tego typu systemy by nie funkcjonowały. Uważam, że normy, które państwo wprowadzacie jest typowym zaśmiecaniem porządku prawnego. Skoro systemy funkcjonują, to nie przestaną funkcjonować – będą nadal. Dlatego zapisywanie tego uważam za całkowicie bezzasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1184">
          <u xml:id="u-1184.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poseł Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1185">
          <u xml:id="u-1185.0" who="#MarcinKierwiński">Muszę przyłączyć się do głosów moich poprzedników. Jeśli dane rozwiązania funkcjonują, wpisywanie tego na siłę jest uszczęśliwianiem wbrew samorządom.</u>
          <u xml:id="u-1185.1" who="#MarcinKierwiński">Nie musimy wszystkiego wpisywać, zwłaszcza że samorządy wojewódzkie są chyba najbardziej transparentnymi samorządami, jeżeli chodzi o kwestię jawności głosowań, jawności wnoszonych inicjatyw itd. Nie traktujcie samorządów województwa, tak jak samorządy gmin, bo to dowodzi, że nie znacie ustroju i realiów, w których samorządy województwa działają.</u>
          <u xml:id="u-1185.2" who="#MarcinKierwiński">Rozumiem, że w zeszłym roku je kontrolowaliście i nic nie znaleźliście. Pani przewodnicząca, to jest ważne, bo mówicie o transparentności. Ta transparentność była sprawdzana przez służby, którymi zarządzacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1186">
          <u xml:id="u-1186.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1187">
          <u xml:id="u-1187.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, to prawda, że samorządy wojewódzkie już dość długo mają imienne wykazy głosowań radnych. Podkarpackie ma np. od 2007 r. Czy wszystkie mają imienne wykazy głosowań radnych? Tak.</u>
          <u xml:id="u-1187.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Proszę jednak zwrócić uwagę, że przepis będzie dotyczył również sesji wyjazdowych sejmików i wtedy jest różnie, bo odbywają się w miejscach, gdzie nie zawsze są te wykazy. Na przykład, w regulaminie Sejmiku Województwa Podkarpackiego jest stały zapis, że w ciągu roku powinny być co najmniej dwie sesje wyjazdowe. Odbywają się różnych miejscach. Czasem są to obiekty zabytkowe, jak Krasiczyn i Baranów Sandomierski. Proponowany przepis będzie stanowił zalecenie dla organizatorów sesji wyjazdowych, żeby były urządzenia umożliwiające utrwalenie imiennego wykazu głosowań oraz jego sporządzenie w formie elektronicznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1188">
          <u xml:id="u-1188.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1189">
          <u xml:id="u-1189.0" who="#MariuszWitczak">Chciałbym, żeby autorzy projektu ustawy pokazali nam, który sejmik województwa nie dysponuje odpowiednim sprzętem. Mam nadzieję, że wykażą się błyskotliwą wiedzą i powiedzą, dlaczego wprowadzają takie rozwiązania ustawowe. Idąc za głosem posła Matusiewicza będę szczegółowo pytał, który sejmik nie dysponuje sprzętem umożliwiającym sporządzanie imiennego wykazu po głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-1189.1" who="#MariuszWitczak">Panie pośle Matusiewicz, wydaje mi się, że chyba nie powinniśmy wpisywać zaleceń dotyczących sesji wyjazdowej do ustawy, bo to jest rzecz oczywista. Zalecenia to zbyt drobna sprawa, aby wpisywać je do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1190">
          <u xml:id="u-1190.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1191">
          <u xml:id="u-1191.0" who="#MarcinHorała">Bardzo dziękuję panom posłom, bo pięciokrotne powtórzenie panów argumentów na pewno wpłynie na utrwalenie się ich w mojej pamięci. Natomiast chciałbym zgłosić poprawkę zgodnie z dostarczonym państwu materiałem. Poprawka ma charakter redakcyjny. Przede wszystkim precyzuje miejsce publikacji imiennych wykazów głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1192">
          <u xml:id="u-1192.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1193">
          <u xml:id="u-1193.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Istotnie, jeżeli coś się powtórzy pięć razy, to panowie jak rozumiem uważacie, że to wzmocni wymiar argumentów powtórzonych pięciokrotnie.</u>
          <u xml:id="u-1193.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni panowie, jak ocenialibyście racjonalność legislatora, który wprowadziłby tego rodzaju obowiązek na poziomie gminy/powiatu, natomiast ze względu na to, że już istnieją takie urządzenia we wszystkich sejmikach, zrezygnowałby z wprowadzenia takiego obowiązku na poziomie sejmików? Czy byłoby to postępowanie legislacyjnie racjonalne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1194">
          <u xml:id="u-1194.0" who="#MarcinHorała">Pytanie retoryczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1195">
          <u xml:id="u-1195.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1196">
          <u xml:id="u-1196.0" who="#JacekProtas">Bardzo serdecznie dziękuję. Pani przewodnicząca, moje nazwisko padło już wiele razy, a i tak się nie utrwaliło, bo ciągle je pani przekręca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1197">
          <u xml:id="u-1197.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1198">
          <u xml:id="u-1198.0" who="#JacekProtas">Panie pośle, więc nie ma znaczenia pięć, czy dziesięć razy. Mówiąc kolokwialnie, to zależy od tego, jak kto chwyta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1199">
          <u xml:id="u-1199.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie robię tego złośliwie. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1200">
          <u xml:id="u-1200.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, nawet nie śmiałbym tak pomyśleć. To była tylko odpowiedź na argumentację obu panów, którzy dwukrotnie powtórzyli to samo, więc mi się to utrwaliło.</u>
          <u xml:id="u-1200.1" who="#JacekProtas">Szanowni państwo, dotyczy to tej i następnej zmiany. Byłem prezesem związku województw przez ponad sześć lat. Znam wszystkie sejmiki w naszym kraju i rozwiązania, o których mowa funkcjonują tam od lat. Choćby z szacunku dla instytucji samorządu województwa nie wprowadzajmy takich zapisów, które sugerują, że w tych instytucjach panuje średniowiecze. To jest dla mnie niepojęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1201">
          <u xml:id="u-1201.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy, czas minął. Proszę, pan poseł przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1202">
          <u xml:id="u-1202.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, jeżeli chodzi o ten punkt, zupełnie niepotrzebnie kruszymy kopie i tracimy czas podatnika. Usankcjonujemy to co jest i idziemy dalej z punktami. Bardzo proszę o to, żebyśmy mieli szybszą reakcję, bo chyba 15 minut straciliśmy na wzajemne przekonywanie się co do obecności systemów w sejmikach i ich wprowadzania.</u>
          <u xml:id="u-1202.1" who="#TomaszJaskóła">Przypominam państwu, że czasem prawo zwyczajowe przechodzi w prawo pisane. W związku z tym nic dziwnego się nie zdarzyło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1203">
          <u xml:id="u-1203.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo panie pośle. Proszę, poseł wnioskodawca i zamykam dyskusję w tym punkcie. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1204">
          <u xml:id="u-1204.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, nie będę powtarzał argumentów, które wypowiedziałem, a państwo udawali, że ich nie słyszą. Dodam tylko, że w zmianie nr 3 jest także ust. 1b, który mówi, że imienne wykazy głosowań radnych podawane są niezwłocznie do publicznej wiadomości na stronie internetowej sejmiku i w BIP. Jeżeli chodzi o tę kwestię, zaręczam panów, że nie występuje we wszystkich sejmikach. Zatem nie wszystkie warunki zmiany nr 3 są dzisiaj wypełniane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1205">
          <u xml:id="u-1205.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, zamykam dyskusję. Przechodzimy do głosowania. Proszę uprzejmie, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1206">
          <u xml:id="u-1206.0" who="#PrzemysławSadłoń">Chcielibyśmy wyjaśnić jedną kwestię. W zestawieniu poprawek pana posła Horały jest poprawka odnosząca się do ust. 1 w art. 19. Chcemy ustalić, czy pan poseł ją podtrzymuje. Rekomendujemy rezygnację z tej zmiany. Zmiana polega na wykreśleniu zastrzeżenia „chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej”. Argumentowaliśmy to już przy okazji nowelizacji ustaw o samorządzie gminy i powiatowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1207">
          <u xml:id="u-1207.0" who="#MarcinHorała">Przyjmuję uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1208">
          <u xml:id="u-1208.0" who="#PrzemysławSadłoń">Druga uwaga dotyczy analogicznego uregulowania tych kwestii, jak w poprzednich ustawach, tj. pod względem systematyki – podzielenie regulacji na 3 ustępy z uwzględnieniem zmiany dotyczącej wskazania publikacji imiennych wykazów głosowań. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1209">
          <u xml:id="u-1209.0" who="#MarcinHorała">Również przyjmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1210">
          <u xml:id="u-1210.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę wraz z uwagami zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne. Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1211">
          <u xml:id="u-1211.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1212">
          <u xml:id="u-1212.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania zmiany nr 3. Nie trzeba?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1213">
          <u xml:id="u-1213.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka nadawała brzmienie zmianie nr 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1214">
          <u xml:id="u-1214.0" who="#AnnaMilczanowska">Super. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4. Przepraszam, jest jeszcze poprawka – zmiana nr 3a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1215">
          <u xml:id="u-1215.0" who="#MarcinHorała">Poprawka dotyczy jawności głosowań personalnych. Rytualnie powiem: proszę o odłożenie rozpatrzenia tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1216">
          <u xml:id="u-1216.0" who="#AnnaMilczanowska">Odkładamy poprawkę nr 3a. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 4. Bardzo proszę, pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1217">
          <u xml:id="u-1217.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, gdyby pozwoliła mi pani zabrać głos w poprzednim punkcie, to teraz nie nadużywałbym pani uprzejmości.</u>
          <u xml:id="u-1217.1" who="#MarekSowa">Na początku zaznaczyłem, że nie zgłaszam poprawki, bo podzielam pogląd pana Jaskóły, że pewne rzeczy można usankcjonować i to zrobiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-1217.2" who="#MarekSowa">Wiązanie proponowanego przepisu z wydarzeniami wyjątkowymi typu wyjazdowe lub połączone sesje jest błędem. Apeluję do państwa o przemyślenie tego. Na przykład, wspólne sesje są po to, aby przyjąć strategię dla 2–3 województw. Czy z tego powodu mają być montowane urządzenia? Inny przykład, x-lecie jakiegoś miasta. Czy również? Tak, bo to wynika z proponowanego zapisu. Zgodnie z tym zapisem należy to zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1218">
          <u xml:id="u-1218.0" who="#MarcinHorała">Nie ma głosowania podczas takich sesji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1219">
          <u xml:id="u-1219.0" who="#MarekSowa">Jak to nie ma? Jest uroczysta uchwała – musi być głosowana. Takim zapisem krępujecie samorządy. Mówiąc szczerze pan poseł Matusiewicz mnie oświecił, że to będzie miało takie skutki. Wcześniej myślałem, że uroczysta wyjazdowa sesja nie będzie musiała mieć pełnego oprzyrządowania. Nawet złośliwie złożony wniosek o przerwę będzie przedmiotem głosowania i nie będzie można go w inny sposób przegłosować. Takie będą konsekwencje proponowanego zapisu. Panie pośle Horała, za głowę to będzie się pan trzymał, gdy ustawa wejdzie wżycie. Teraz to jeszcze jest nic.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1220">
          <u xml:id="u-1220.0" who="#AnnaMilczanowska">Zmiana nr 4. Kto ma uwagi do zmiany nr 4? Proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1221">
          <u xml:id="u-1221.0" who="#JacekProtas">Za chwilę przedstawię poprawkę na piśmie, ale wnoszę o zmianę zapisu w pkt c z „7 dni” na „14 dni”. Znam praktykę pracy sejmiku województw. Projekty uchwał, cały porządek obrad itd. przygotowuje się z dużo większym wyprzedzeniem niż w przypadku rady gminy lub powiatu. Bardzo proszę o uwzględnienie 14 dni, bo to będzie oznaczało sprawne przygotowanie sesji sejmiku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1222">
          <u xml:id="u-1222.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1223">
          <u xml:id="u-1223.0" who="#MarcinHorała">Chcę zgłosić poprawkę zgodnie z brzmieniem lit. a) i lit. b) w dostarczonych państwu dokumentach. W lit. a) dodaje się Biuletyn Informacji Publicznej jako sprecyzowanie miejsca publikacji nagrań obrad. W lit. b) dodaje się lit. ba), w której wyraz „komisarz wyborczy” zastępuje się wyrazami „wojewódzki komisarz wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-1223.1" who="#MarcinHorała">W lit. c) chcę zgłosić inne brzmienie niż w materiałach. Pozwolę sobie odczytać całość: „10. Na wniosek klubu radnych przewodniczący sejmiku województwa jest zobowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji sejmiku projekt uchwały zgłoszony prze klub radnych jeżeli wpłynął on do sejmiku co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji sejmiku. W trybie, o którym mowa w zdaniu pierwszym każdy klub radnych może zgłosić nie więcej niż projekt uchwały na każdą kolejną sesję rady sejmiku”. Przy okazji odniosę się do głosu pana posła Protasa. Generalnie daje to uprawienie klubom, z którego mogą skorzystać lub nie. To jest ich wybór. Jeżeli będą chciały upewnić się, że zostanie to odpowiednio wcześniej przygotowane i rozesłane, to wstrzymają się i np. taki punkt złożą na kolejną sesję. Dajemy im jednak możliwość, żeby w pilnej sprawie, wymagającej szybkiego rozpatrzenia, godząc się na to, że komfort wcześniejszego dostarczenia materiałów projektu uchwały nie będzie zachowany, złożenia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1224">
          <u xml:id="u-1224.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1225">
          <u xml:id="u-1225.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, skoro po trudnej dyskusji w poprzednim punkcie ustaliliśmy, że wszystkie sejmiki mają urządzenia do nagrywania, to nie do końca rozumiem ostatnie zdanie w lit. a). Po co mają pożyczać urządzenia od urzędnika wyborczego? Jaki jest cel tego, jeżeli ustaliliśmy, że wszystkie mają?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1226">
          <u xml:id="u-1226.0" who="#WaldyDzikowski">Może się zdarzyć, że nie będą mieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1227">
          <u xml:id="u-1227.0" who="#MarcinKierwiński">Panowie, oczywiście. Czysto teoretycznie można wskazać jeszcze 100 podmiotów, od których mogą pożyczyć. Trochę to absurdalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1228">
          <u xml:id="u-1228.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1229">
          <u xml:id="u-1229.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, dwie sprawy. Bardzo by prosił członków Komisji, żeby nikogo nie wprowadzać w błąd. Jeden z panów posłów stwierdził, że na ekstraordynaryjnych sesjach sejmików nie będzie można inaczej głosować niż poprzez zastosowanie procedury z wykorzystaniem urządzeń. Pan poseł Sowa, tak? Mam prośbę, aby czytać projekt ustawy, a także zmiany, które proponujemy. Przecież jest dodane, że w przypadku, gdy przeprowadzenie takiego głosowania nie jest możliwe z przyczyn technicznych, to głosowanie odbywa się imiennie. Zatem w ustawie taka sytuacja jest przewidziana.</u>
          <u xml:id="u-1229.1" who="#ŁukaszSchreiber">Propozycja skorzystania z urządzeń zakupionych na okoliczność wyborów wynika z tego, że być może gdzieś sprzęt może być uszkodzony, niesprawny lub po prostu przestarzały. Chodzi o to, aby w sposób bezkonfliktowy móc skorzystać z takiej opcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1230">
          <u xml:id="u-1230.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, pan wnioskodawca odpowiedział. Panie pośle, na wypadek różnego rodzaju wypadków możemy spędzić czas do rana przy tym punkcie, żeby przewidzieć wszelkie możliwości. Mówię zupełnie poważnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1231">
          <u xml:id="u-1231.0" who="#AnnaMilczanowska">Panowie, kończmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1232">
          <u xml:id="u-1232.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pan poseł przedłuża i mnoży problemy, których nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1233">
          <u xml:id="u-1233.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowny pośle wnioskodawco, wpisywanie niepotrzebnych rzeczy zamula polskie prawo i o tym rozmawiamy. W kampanii wyborczej mówiliście, że prawo ma być tak tworzone, aby nie wprowadzać martwych przepisów. Teraz to robicie – proponujecie martwy przepis. Logiki trochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1234">
          <u xml:id="u-1234.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, myślę że w tym punkcie wystarczy już dyskusji. Przejdźmy do głosowania poprawek. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1235">
          <u xml:id="u-1235.0" who="#PrzemysławSadłoń">W odniesieniu do poprawki zawartej w lit. b) mamy podobną uwagę jak do analogiczny poprawek przy ustawach o samorządzie gminy i powiatu. Mówiąc kolokwialnie należy tę zmianę inaczej rozpisać.</u>
          <u xml:id="u-1235.1" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli chodzi o zmianę nr 4, proponujemy zrezygnować ze zmiany zawartej w lit. b) z tych samych względów, o których mówiliśmy wcześniej. Zmiana w tym przepisie polega na uzupełnieniu o zastrzeżenie do ust. 10 i art. 89a ust. 4. Z jednej strony to nie jest konieczne, a z drugiej strony to zastrzeżenie jest niekonsekwentne, tzn. nie obejmuje wszystkich wyjątków od tej zasady. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1236">
          <u xml:id="u-1236.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Witczak, żeby nie poczuł się pominięty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1237">
          <u xml:id="u-1237.0" who="#MariuszWitczak">Bardzo pani przewodniczącej serdecznie dziękuję. Wiem, że jest późno. Wiem, że dyskusje mogą wydawać się zbyt szczegółowe jak na tę porę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1238">
          <u xml:id="u-1238.0" who="#AnnaMilczanowska">Nic nie szkodzi. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1239">
          <u xml:id="u-1239.0" who="#MariuszWitczak">Pracujemy nad prawem i warto zwrócić uwagę na absurdalności tych zapisów oraz na to, na co zwrócił uwagę poseł Kierwiński. Na przykład, piszecie państwo „z właściwym terytorialnie urzędnikiem wyborczym”. Nawet jesteście niekonsekwentni w terminologii, dlatego że najpierw mówicie o komisarzach wyborczych (wojewódzkim i powiatowym), a tutaj nie dookreślacie jaki to ma być urzędnik wyborczy. Nie wiemy jaki.</u>
          <u xml:id="u-1239.1" who="#MariuszWitczak">Szanowni państwo, widzę tu poważny konflikt w zawieraniu porozumienia, bo np. komisarz będzie z PiS, a marszałek będzie z Platformy – i co? Może być problem z wypożyczeniem sprzętu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1240">
          <u xml:id="u-1240.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Waldy Dzikowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1241">
          <u xml:id="u-1241.0" who="#WaldyDzikowski">Po pierwsze, jeszcze raz apeluję. W ustawie zamieszcza się, że coś można pożyczyć od kogoś, gdy własne się zepsuje. Bardzo przepraszam, ale gdzie ja jestem?</u>
          <u xml:id="u-1241.1" who="#WaldyDzikowski">Po drugie, panie pośle, jeszcze raz przychodzę panu z pomocą. Niekoniecznie trzeba powielać pewne rzeczy na poziomie gminy i sejmiku, bo to naprawdę są dwa różne ustroje. Trochę zaczyna mnie ogarniać troska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1242">
          <u xml:id="u-1242.0" who="#ŁukaszSchreiber">Przejdzie pan do historii jako Waldy Łaskawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1243">
          <u xml:id="u-1243.0" who="#WaldyDzikowski">Wie pan? Wreszcie pan zrozumiał. Wszystko przed panem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1244">
          <u xml:id="u-1244.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, bardzo mi się to podobało. Słuchajcie, przechodzimy do głosowania poprawek. Panowie mecenasi, która z poprawek powinna być głosowana jako pierwsza? Pana posła Horały, czy pana posła Protasa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1245">
          <u xml:id="u-1245.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, w imieniu wnioskodawców chciałbym się przychylić do propozycji Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1246">
          <u xml:id="u-1246.0" who="#TomaszSzymański">Panie przewodnicząca, nie zabierałem głosu, chciałbym prosić o jedną rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1247">
          <u xml:id="u-1247.0" who="#AnnaMilczanowska">W tym temacie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1248">
          <u xml:id="u-1248.0" who="#TomaszSzymański">Pani przewodnicząca, pan przewodniczący Horała odczytał nowe brzmienie ust. 10. Tak szybko czytał, że nie zdążyłem sobie zanotować. Czy może pan powtórzyć treść ust. 10?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1249">
          <u xml:id="u-1249.0" who="#AnnaMilczanowska">Okej. Dobrze. Proszę, pan poseł Horała powtarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1250">
          <u xml:id="u-1250.0" who="#MarcinHorała">Odczytuję: „10. Na wniosek klubu radnych przewodniczący sejmiku województwa jest zobowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji sejmiku projekt uchwały zgłoszony prze klub radnych jeżeli wpłynął on do sejmiku co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji sejmiku. W trybie, o którym mowa w zdaniu pierwszym każdy klub radnych może zgłosić nie więcej niż projekt uchwały na każdą kolejną sesję rady sejmiku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1251">
          <u xml:id="u-1251.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Którą z poprawek głosujemy jako pierwszą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1252">
          <u xml:id="u-1252.0" who="#PrzemysławSadłoń">Poprawka pana posła Protasa dotyczy ust. 10. Jedna z poprawek pana posła Horały również dotyczy ust. 10.</u>
          <u xml:id="u-1252.1" who="#PrzemysławSadłoń">Proponujemy najpierw rozstrzygnąć poprawkę pana posła Horały, a następnie poprawkę odnoszącą się do terminu kreślonego w ust. 10. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1253">
          <u xml:id="u-1253.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, głosujemy nad poprawką pana posła Marcina Horały wraz uwagami zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana Marcina Horałę? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1254">
          <u xml:id="u-1254.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 3 głosy przeciw, 3 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1255">
          <u xml:id="u-1255.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania nad poprawką pana posła Jacka Protasa. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1256">
          <u xml:id="u-1256.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1257">
          <u xml:id="u-1257.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania całości zmiany nr 4 wraz z przyjętą poprawką. Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem art. 3 zmiany nr 4? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1258">
          <u xml:id="u-1258.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od losu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1259">
          <u xml:id="u-1259.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Zmiana nr 4 została przyjęta. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 5. Bardzo proszę, kto z państwa ma uwagi lub poprawki do zmiany nr 5? Pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1260">
          <u xml:id="u-1260.0" who="#MarcinHorała">Ponownie odwołam się do pewnego zasobu wiedzy, który wypracowaliśmy przy zmianach nad samorządem powiatowym i gminny. Zmiana dotyczy biura obsługi sejmiku, aby nie była to wyodrębniona jednostka organizacyjna, tylko dająca prawo przewodniczącemu do wydawania w pewnym zakresie poleceń służbowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1261">
          <u xml:id="u-1261.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Kto jeszcze chciałby zabrać głos? Biuro Legislacyjne, a następnie pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1262">
          <u xml:id="u-1262.0" who="#PrzemysławSadłoń">Uwagi dotyczące systemowych wątpliwości, które zgłaszaliśmy przy okazji poprzednio rozpatrywanych ustaw znajdują także zastosowanie do tej zmiany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1263">
          <u xml:id="u-1263.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1264">
          <u xml:id="u-1264.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, gdybyśmy mówili o pozycji i statusie przewodniczącego w sejmiku województwa, to myślę, że moglibyśmy przeprowadzić rzeczową dyskusję. Natomiast również po poprawce pana posła Horały ta pozycja jest dramatycznie zła. Nie powinno być tego zapisu. Przewodniczący sejmiku ma bardzo dużo obowiązków: protokolarnych, administracyjnych itd. Podniesienie jego statusu i danie mu większego wpływu na funkcjonowanie sejmiku byłoby uzasadnione. Nie da się przewodniczącego sejmiku porównać do przewodniczącego rady 15-to czy 10-cio tysięcznej gminy. Proponowany zapis jest sztucznym tworem.</u>
          <u xml:id="u-1264.1" who="#MarekSowa">Chcę powiedzieć, że nie znam przewodniczącego, który nie miałby autonomii w realizacji np. budżetu biura sejmiku, obsługi i innych elementów. Przecież ci ludzie są delegowani do tego, aby wszystko sprawnie funkcjonowało. To jest ich zadanie.</u>
          <u xml:id="u-1264.2" who="#MarekSowa">Moim zdaniem przepis jest zbyteczny. W mojej ocenie, jeśli wycofujecie się z pierwotnego równie złego zapisu, to proszę nie kombinować z poprawką, tylko skreślić zmianę 5 w art. 3. Trzeba być w tym względzie konsekwentnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1265">
          <u xml:id="u-1265.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1266">
          <u xml:id="u-1266.0" who="#JacekProtas">Nie ulega wątpliwości, że przewodniczący sejmiku województwa powinien mieć daleko idącą autonomię i całą obsługę, dlatego że moc zadań jest uzasadnieniem dla takiego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-1266.1" who="#JacekProtas">Szanowni państwo, we wszystkich szesnastu województwach są biura sejmików województwa. Przy Związku Województw jest nawet konwent dyrektorów biur sejmików. Nie trzeba tego ustawowo regulować. Moim zdaniem dawanie uprawnień przewodniczącemu sejmiku w stosunku do dyrektora biura sejmiku ma wadę prawną. Bardzo bym prosił legislatorów o wypowiedź na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-1266.2" who="#JacekProtas">Po trzecie, szanowni państwo, w przypadku przewodniczącego sejmiku i marszałka województwa nie ma możliwości, aby byli w przeciwnych obozach politycznych, dlatego że marszałka wybiera się większością sejmiku. Nie ma tutaj obawy, która może mieć miejsce w gminie lub mieście, że mogą być w innych obozach i utrudniać sobie pracę. W przypadku województwa takiej obawy nie ma i nie może być takiej zależności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1267">
          <u xml:id="u-1267.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo dziękuję panie pośle. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1268">
          <u xml:id="u-1268.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, chciałbym zgłosić poprawkę. Zainspirowany słowami pana posła, a wcześniej marszałka Sowy, zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu zmiany nr 5. Brzmienie przepisu zaproponowane przez pana przewodniczącego Horałę kompletnie nie przystaje do rzeczywistości samorządów wojewódzkich. Pierwotne i obecnie zaproponowane brzmienie jest po prostu złe, więc proszę o skreślenie zmiany nr 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1269">
          <u xml:id="u-1269.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1270">
          <u xml:id="u-1270.0" who="#PrzemysławSadłoń">Do tej kwestii odnosiliśmy się już przy okazji rozpatrywania analogicznych przepisów zawartych w ustawie o samorządzie gminnym i ustawie o samorządzie powiatowym. Nie wiem, czy rozwijać tę argumentację.</u>
          <u xml:id="u-1270.1" who="#PrzemysławSadłoń">Powiem krótko, że dostrzegamy wątpliwości o charakterze systemowym. W tym przypadku w kontekście art. 45 ustawy o samorządzie województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1271">
          <u xml:id="u-1271.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania. Mamy zgłoszone dwie poprawki – przez pana posła Marcina Horałę i pana posła Kierwińskiego. Poprawka pana posła Kierwińskiego jest dalej idąca. Poddam ją pod głosowanie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-1271.1" who="#AnnaMilczanowska">Kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Kierwińskiego do zmiany nr 5 art. 3? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1272">
          <u xml:id="u-1272.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 6 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1273">
          <u xml:id="u-1273.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, poprawka nie została przyjęta. Przechodzimy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Marcina Horałę. Kto jest za przyjęciem tej poprawki do zmiany nr 5 w art. 3? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1274">
          <u xml:id="u-1274.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1275">
          <u xml:id="u-1275.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, głosujemy przyjęcie zmiany nr 5. Nie trzeba? Nie. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-1275.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 6. Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk podpowiada mi, że w zmianie jest dużo poprawek (4). Proszę bardzo, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1276">
          <u xml:id="u-1276.0" who="#JacekProtas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, konsekwentnie wnoszę o skreślenie pkt 3b, który przewiduje nadanie uprawnień radnym w zakresie wstępu do pomieszczeń, wglądu w działalność organów administracji samorządu województwa, spółek, przedsiębiorstw itd. Uważamy, że radnym nadawane są zbyt duże uprawnienia, które mogą być przyczyną dezorganizacji pracy różnego rodzaju instytucji i również spółek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1277">
          <u xml:id="u-1277.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Mariusz Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1278">
          <u xml:id="u-1278.0" who="#MarcinKierwiński">Marcin, pani przewodnicząca. Mariusz też ładnie. Podobnie jak w części dyskusji o samorządzie gminnym apeluję do państwa o odrobinę racjonalności.</u>
          <u xml:id="u-1278.1" who="#MarcinKierwiński">Tego typu uprawnienia dla każdego radnego mogą destabilizować pracę urzędu marszałkowskiego, marszałka województwa itd.</u>
          <u xml:id="u-1278.2" who="#MarcinKierwiński">Rozumiem, że chcecie, aby każdy każdego kontrolował, ale nie róbcie zapisów, które są silniejszymi zapisami niż ma poseł wobec instytucji podległych polskiemu rządowi.</u>
          <u xml:id="u-1278.3" who="#MarcinKierwiński">Naprawdę, gdzieś są granice, z jednej strony, zapisywania nieważnych rzeczy w ustawach, a z drugiej strony, nadawania uprawnień kontrolnych tam, gdzie nie jest to potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-1278.4" who="#MarcinKierwiński">Pan poseł Szynkowski mocno reagował, ale jeszcze raz zwrócę uwagę na to, że dostęp do dokumentacji przetargowej to bardzo poważna kwestia. Możecie państwo to lekceważyć, ale przepis nie rodzi transparentności w tym zakresie. Pani przewodnicząca, to jest naprawdę bardzo ważna sprawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1279">
          <u xml:id="u-1279.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję, ale czas minął. Proszę o zabranie głosu pana profesora Chmaja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1280">
          <u xml:id="u-1280.0" who="#MarekChmaj">Dziękuję. Szanowni państwo, poddaję pod państwa rozwagę wykreślenie ust. 3a. Mamy tutaj bardzo kazuistyczny przepis, który wskazuje, że niezwłocznie po utworzeniu klubu radnych i wyborze zarządu województwa klub przekazuje przewodniczącemu sejmiku województwa oświadczenie o udzieleniu, albo odmowie poparcia zarządowi województwa.</u>
          <u xml:id="u-1280.1" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, ten przepis jest absolutnie zbędny, ponieważ wprowadza do ustawy niepotrzebne regulacje, ale jeżeli chcemy być konsekwentni, to z pozycji praktyka mam kilka istotnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-1280.2" who="#MarekChmaj">Po pierwsze, w jakiej formie klub przekazuje przewodniczącemu sejmiku oświadczenie. Czy jest to forma pisemna, mailowa, telefonicznie, sms-em, na twitterze, telegramem, a może gońcem? Nie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-1280.3" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, dalej. Informacja o oświadczeniu klubu ma być podana do publicznej wiadomości. Wskazuję państwu, że konsekwentnie mamy stosować pewne regulacje. W zmianie 3 jest mowa o tym, że imienne wykazy głosowań radnych podawane są do publicznej wiadomości na stronach internetowych sejmiku województwa oraz w sposób zwyczajowo przyjęty. Tutaj takich regulacji nie ma, a zatem pozostawia się bardzo dużą swobodę interpretacyjną.</u>
          <u xml:id="u-1280.4" who="#MarekChmaj">Dalej proszę państwa, skoro zgodnie ze zmianą nr 3 imienne wykazy głosowań radnych są podawane do publicznej wiadomości – na stronach internetowych i doskonale wiemy, jak kto głosował w wyborze marszałka – zarządu województwa, powstaje bardzo istotne pytanie, w jakim celu informacja o oświadczeniu klubu ma być podawana do publicznej wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-1280.5" who="#MarekChmaj">Konkludując, proszę państwa, tego typu przepis jest oczywistą oczywistością i jego wprowadzanie do tekstu ustawy naprawdę jest zachwaszczaniem aktu normatywnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1281">
          <u xml:id="u-1281.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie panie profesorze. Proszę pana Marka Wójcika o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1282">
          <u xml:id="u-1282.0" who="#MarekWójcik">Mam dwie krótkie uwagi. Bardzo się cieszę, że pan profesor powiedział to przede mną. Chciałbym tylko państwa prosić, żebyście włączyli trochę wyobraźni i przenieśli to rozwiązanie także na grunt Sejmu. Byłoby to bardzo ciekawe doświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-1282.1" who="#MarekWójcik">Konsekwentnie twierdzę, że należałoby chronić dobra osobiste nie tylko osób, ale również np. podmiotów. W przypadku wykonywania mandatu radnego radni nie powinni naruszać dóbr różnych podmiotów, w tym także podmiotów gospodarczych. Państwo ograniczcie to tylko do dóbr osobistych osób. Tymczasem w przypadku postępowania przetargowego może to oznaczać naruszenie dóbr podmiotów uczestniczących w przetargu. W związku z tym należałoby przepis uzupełnić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1283">
          <u xml:id="u-1283.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sowę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1284">
          <u xml:id="u-1284.0" who="#MarekSowa">Panie przewodnicząca, szanowni państwo, złożyłem poprawkę, o której mówił pan profesor Chmaj, tj. o wykreślenie pkt 1a. Jest dla mnie oczywiste, że nie można utrzymać takiego zapisu. Powiem szczerze, że część posłów Prawa i Sprawiedliwości pisała ustawę z punktu widzenia swoich doświadczeń w samorządzie. Uważam, że ten punkt został napisany z punktu widzenia doświadczeń w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-1284.1" who="#MarekSowa">Rozumiem, że państwo nie wiecie, czy Kukiz’15 jest w opozycji, czy w koalicji i chcecie od nich pisemnego oświadczenia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1284.2" who="#MarekSowa">Drugą minutę wykorzystam na pytania dotyczące innych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-1284.3" who="#MarekSowa">Przechodząc do innych kwestii muszę powiedzieć, że państwo chyba nie wierzycie w inteligencję Polaków, radnych, ale naprawdę w radach będą wiedzieć, kto jest w opozycji, a kto w koalicji. Poprawka nie jest potrzebna do tego, żeby dokonać wyboru przewodniczącego komisji rewizyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1285">
          <u xml:id="u-1285.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, czy pan złożył poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1286">
          <u xml:id="u-1286.0" who="#MarekSowa">Oczywiście, że są złożone. Wszystko przesłałem w nocy do sekretariatu. Mam potwierdzenie, że doszło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1287">
          <u xml:id="u-1287.0" who="#AnnaMilczanowska">Do zmiany nr 6 widzę jedną, a pan mówi o dwóch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1288">
          <u xml:id="u-1288.0" who="#MarekSowa">To jest poprawka do zmiany nr 6 w art. 3. W zestawieniu poprawek znajduje się pod nr 12 „w art. 23 skreśla się ust. 3a”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1289">
          <u xml:id="u-1289.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1290">
          <u xml:id="u-1290.0" who="#MarekSowa">Mam jeszcze pytania do poprawek złożonych wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1291">
          <u xml:id="u-1291.0" who="#AnnaMilczanowska">Jedna poprawka – jedna minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1292">
          <u xml:id="u-1292.0" who="#MarekSowa">A do innych poprawek? Głos w pytaniu? Rozumiem, że udzieli mi pani głosu osobno. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1293">
          <u xml:id="u-1293.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, o głos prosi pan Dzikowski. Wcześniej pan poseł Marcin Horała. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1294">
          <u xml:id="u-1294.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, chciałbym zgłosić poprawkę w treści dostarczonej państwu, tzn. usunięcie w ust. 3b nieprecyzyjnego określenia, tak jak w poprzednich przypadkach, czyli zastąpienie wyrazów „organów administracji samorządu województwa” wyrazami „urzędu marszałkowskiego”.</u>
          <u xml:id="u-1294.1" who="#MarcinHorała">Ponadto w lit. b) dodanie ust. 5–9, które doprecyzowują kwestie interpelacji oraz zapytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1295">
          <u xml:id="u-1295.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1296">
          <u xml:id="u-1296.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, nawiązując do tego, co powiedział pan poseł wnioskodawca, chciałbym mu powiedzieć, że do mnie przylgnęły dwa przymioty, a mianowicie, wyrozumiały i cierpliwy. Po debacie z państwem wydaje się, że bezpowrotnie stracę jakże ważne dla mnie te dwie cechy.</u>
          <u xml:id="u-1296.1" who="#WaldyDzikowski">W związku z tym, że na tę chwilę moja cierpliwość do zmiany nr 6 się skończyła, wnoszę o skreślenie całej zmiany. Po pierwsze, pomieszano pewne rzeczy, które w sposób dla mnie niezrozumiały przenoszone są z innych rozwiązań – np. z poziomu Sejmu na poziom sejmiku.</u>
          <u xml:id="u-1296.2" who="#WaldyDzikowski">Po drugie, pkt 3b, o czym mówił pan poseł Protas. Do kontroli uprawniona jest komisja rewizyjna, a nie poszczególni radni. Doskonale wiecie, że nawet my mamy ograniczenia. Nasze interpelacje, czy ingerowanie w działania ograniczone są sprawowaniem mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-1296.3" who="#WaldyDzikowski">W związku z tym ubolewam, że nie skorzystam z żadnej z cech, które kiedyś do mnie przylgnęły i zgłaszam skreślenie zmiany nr 6 w art. 3.</u>
          <u xml:id="u-1296.4" who="#WaldyDzikowski">Przy okazji chciałem powiedzieć, że pan poseł Zgorzelski chyba złożył podobną poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1297">
          <u xml:id="u-1297.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Szymonie, proszę sprawdzić, czy poseł Zgorzelski złożył taką samą poprawkę. Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1298">
          <u xml:id="u-1298.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, odnośnie do zmiany nr 6 i punktu w ust. 3b wypowiadałem się poprzednio, więc nie będę tego powtarzał. Natomiast odnośnie do ust. 3a chcę podkreślić, że oświadczenie woli (panie profesorze Chmaj) nie musi być na piśmie, bo zastosowanie może mieć art. 65 k.c. w dowolnej formie – zwyczajowo przyjętej, byle trafiło do drugiej strony.</u>
          <u xml:id="u-1298.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Przewodniczący komisji rewizyjnej powinien być z klubu opozycyjnego. Mamy również przepis, że klub opozycyjny ma prawo wniesienia jednego projektu uchwały na każdą sesję sejmiku. Przewodniczący, w tym przypadku sejmiku, ma obowiązek taki projekt dopuścić. Jest to wymóg ustawowy i uważam, że to jest dobre rozwiązanie dla opozycji i dziwię się, że państwo w taki sposób kontestujecie te zapisy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1299">
          <u xml:id="u-1299.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, panie pośle Sowa, o co chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1300">
          <u xml:id="u-1300.0" who="#MarekSowa">Chciałem zadać parę konkretnych pytań dotyczących poprawek. Szanowni państwo, proszę odczytać stenogram. Przegłosowaliśmy, że udział w dyskusji – minuta, przedstawienie wniosku lub poprawki – minuta. Jeżeli pan poseł potrzebuje sprawdzić, czy mówię prawdę, proszę sięgnąć do stenogramu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1301">
          <u xml:id="u-1301.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1302">
          <u xml:id="u-1302.0" who="#MarekSowa">Po pierwsze, pytanie do posła wnioskodawcy, który bardzo często przywoływał, że zapisy w ustawach o samorządzie gminnym, powiatowym i województwa muszą być tożsame. Przed chwilą pan poseł Matusiewicz wskazywał do czego potrzebne jest oświadczenie zawarte w ust. 3a. Chcę powiedzieć, że ani w przypadku samorządu gminnego, ani w przypadku samorządu powiatowego nie ma żadnego wymogu składania oświadczeń woli w sprawie poparcia wójta, burmistrza lub prezydenta lub zarządu powiatu. Występuje to w przypadku ustawy o samorządzie województwa. Samorząd województwa nie różni się niczym w zakresie kształtowania i wybierania władz od samorządu powiatowego. Są dokładnie takie same zapisy. W związku z powyższym używanie argumentu, że będzie problem z określeniem, czy ktoś jest w opozycji jest na wyrost.</u>
          <u xml:id="u-1302.1" who="#MarekSowa">Mam pytanie do Biura Legislacyjnego odnośnie do ust. 3b. W ust. 3b mamy nieograniczone niemal prawo radnych do kontroli. Wszystkie województwa są udziałowcami portów lotniczych. Jak państwo sobie wyobrażacie kontrolę radnego np. w Międzynarodowym Porcie Lotniczym Kraków Balice, albo w Międzynarodowym Porcie Lotniczym im. Lecha Wałęsy w Gdańsku? Jak w takiej sytuacji państwo sobie wyobrażacie wykonywanie mandatu radnego do kontroli w spółkach i to jeszcze w sposób nieograniczony?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1303">
          <u xml:id="u-1303.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1304">
          <u xml:id="u-1304.0" who="#MariuszWitczak">Szanowni państwo, problemów jest trochę więcej, dlatego że można sobie teoretycznie wyobrazić, że w radzie, szczególnie w radzie gminy wiejskiej, będzie zasiadała jedna organizacja i będzie duży problem ze złożeniem oświadczenia, bo kto się na to zdobędzie. Chodzi jednak o systemowe rozumienie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-1304.1" who="#MariuszWitczak">Przy tej okazji mam apel do państwa. Jeżeli tak bardzo chcecie w samorządzie zadbać o prawa opozycji, to postulowałbym, żebyście zadbali również o prawa opozycji w parlamencie. Kiedyś obiecywaliście pakiet demokratyczny, a skończyło się na projekcie ustawy, która wprowadza formalne kary dla posłów, uznaniowo realizowane przez Marszałka Sejmu, jeżeli uzna, że coś uwłacza godności Sejmu. Przykład powinien iść z góry, a sytuacja jest taka, że ryba psuje się od góry, więc ta dyskusja ma słabe fundamenty moralne z waszej strony, skoro takie rzeczy robicie w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-1304.2" who="#MariuszWitczak">Na zakończenie chciałbym powiedzieć pan posłowi Matusiewiczowi, że nie ma tradycji stosowania prawa cywilnego do prawa administracyjnego. Tego się nie robi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1305">
          <u xml:id="u-1305.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł przewodniczący Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1306">
          <u xml:id="u-1306.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jako Klub uważamy, że niepotrzebny jest zapis ust. 3a. Natomiast, jeżeli chodzi o ust. 3b, odpowiem panu posłowi Sowie, który pytał o kontrole radnych np. w MPL w Krakowie i Gdańsku. Otóż, zakresem, który bez wątpienia radnego może powstrzymywać, a proszę zauważyć, że jest to przymiot adekwatny do mandatu radnego, tak jak przymiot do mandatu posła, jest jego wiedza. Proszę mi dać to wytłumaczyć. Otóż, jest to prerogatywa – przywilej osobisty wynikający z ustawy. Zatem radny nie może pójść z dwoma-trzema osobami, żeby wykonywać prawo, tylko musi to zrobić osobiście. Jeśli radny zna się na k.s.h. albo na funkcjonowaniu portu lotniczego, to nie zabraniałbym mu kontroli. Większość z radnych ewidentnie nie zna się na wielu rzeczach. Dlatego sądzę, że ograniczeniem dla radnego będzie brak wiedzy. Nie bałbym się dawać tego prawa. Jeżeli ktoś ma odpowiednią wiedzę, dajmy mu takie prawo. Jeśli nie, przecież nie może wykonywać swojego prawa przy pomocy swojego biura – 2–3 osób, bo to naruszałoby ten artykuł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1307">
          <u xml:id="u-1307.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Kierwiński, proszę nie przerywać. Jest kolejka. Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk, a następnie pan poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber podsumuje uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1308">
          <u xml:id="u-1308.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Po raz kolejny wróciła wątpliwość dotycząca dokumentacji przetargowej. Jest to przykład tego, że państwo nie wiecie o czym mówicie, gdy omawiacie zapis. Jasno wskazano, że wykonywanie uprawnień kontrolnych nie może naruszać dóbr innych osób, a więc nie może naruszać tajemnicy przedsiębiorstwa, tajemnicy służbowej, państwowej, dziennikarskiej i, jak słusznie kolega wskazał, nawet tajemnicy spowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-1308.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Jest mi bardzo przykro, że państwo nie rozumiecie intencji przepisu. Dziwię się, że państwo tak nerwowo reagujecie, gdy chodzi o jawność życia publicznego. Ta sprawa wraca już drugi raz. Chcemy zadbać o prawa opozycji i jawność życia publicznego w przyszłości. Być może będziecie w opozycji w sejmikach i warto zadbać o państwa prawa w sejmikach. Troszczymy się o to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1309">
          <u xml:id="u-1309.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, kończymy dyskusję. Zabieraliście już głos, a niektórzy nawet podwójnie. Pan poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1310">
          <u xml:id="u-1310.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w związku z tym, że padło kilka pytań postaram się pokrótce odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-1310.1" who="#ŁukaszSchreiber">Pan profesor poruszył kwestię oświadczenia i wskazywano na jego zbędność. Odpowiedź padła już w dyskusji. Chodzi o to, aby dzięki temu największy z klubów opozycyjnych mógł objąć przywództwo komisji rewizyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1310.2" who="#ŁukaszSchreiber">Padł zarzut, że nie proponujemy tego rozwiązania dla samorządu gminnego i powiatowego. Wynika to z tego, że w tych samorządach to mieszkańcy wybierają wójta, burmistrza lub prezydenta, a więc nie ma takiej samej sytuacji i nie ma mowy o udzielaniu poparcia lub nie. Ponadto w samorządzie powiatowym czasem występuje sytuacja, że nie ma klubów opozycyjnych, bo wszyscy udzielają poparcia, a poza tym dochodzą kwestie jawności.</u>
          <u xml:id="u-1310.3" who="#ŁukaszSchreiber">W przypadku sejmiku wojewódzkiego, który jest z tych wszystkich samorządów jest najbardziej politycznym organem przyznanie tego rodzaju prawa wydaje się nie tylko zasadne, ale i właściwe.</u>
          <u xml:id="u-1310.4" who="#ŁukaszSchreiber">Co do uwagi o prawach opozycji w parlamencie, chciałbym powiedzieć, że są zagwarantowane w pełni. Przecież połowa komisji jest w rękach opozycji. To jest fakt. Tego często w sejmikach i różnego rodzaju organach samorządowych nie ma, więc zagwarantowanie miejsca przewodniczącego komisji rewizyjnej dla klubu opozycyjnego nie powinno jak sądzę budzić takich emocji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1311">
          <u xml:id="u-1311.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, zostały zgłoszone poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1312">
          <u xml:id="u-1312.0" who="#ŁukaszSchreiber">Przepraszam pani przewodnicząca, chciałem powiedzieć, że wnioskodawcy przychylają się do poprawki zgłoszonej przez pana posła przewodniczącego Marcina Horałę. Negatywnie opiniujemy pozostałe zgłoszone poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1313">
          <u xml:id="u-1313.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1314">
          <u xml:id="u-1314.0" who="#PrzemysławSadłoń">Dziękuję bardzo. Z naszej strony zgłaszamy wątpliwość dotyczącą propozycji zawartej w ust. 3a, tj. próby legalnego zdefiniowania opozycji na poziomie województwa. Ta konstrukcja budzi nasze wątpliwości z punktu widzenia potencjalnych trudności w stosowaniu tej regulacji. Proszę zwrócić uwagę, że na gruncie tego przepisu jest oświadczenie bezpośredniego związku z aktem głosowania, czy aktem udzielenia poparcia. W praktyce może dojść do sytuacji, w której dany klub wybiera zarząd województwa, natomiast składa oświadczenie zupełnie przeciwne w stosunku do przebiegu głosowania. Na gruncie tego przepisu jest to możliwe i temu klubowi będą przysługiwały uprawnienia, które ten przepis wiąże z posiadaniem statusu opozycji. To jest podstawowa wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-1314.1" who="#PrzemysławSadłoń">Druga wątpliwość dotyczy niejasnej kwestii możliwości zmiany tego oświadczenia. W przepisie pojawia się w sposób pośredni możliwość zmiany oświadczenia, natomiast zupełnie nie wiadomo na jakich zasadach zmiana oświadczenia mogłaby być składana – przy określonych okazjach, czy w dowolnym momencie.</u>
          <u xml:id="u-1314.2" who="#PrzemysławSadłoń">W ocenie Biura Legislacyjnego powyższa konstrukcja budzi wątpliwości w zakresie interpretacji i stosowania przepisu oraz praktycznych trudności.</u>
          <u xml:id="u-1314.3" who="#PrzemysławSadłoń">Pan poseł Sowa zapytał o potencjalne kontrole radnych w MPL. Biuro Legislacyjne nie jest adresatem tego przepisu. Pragnę wskazać to co wcześniej, a mianowicie, regulacja jest w dużym stopniu wzorowana na artykule 19 ustawy poselsko-senatorskiej. Można zakładać, że praktyka stosowania tego przepisu będzie w jakiejś mierze zbliżona do uprawnień kontrolnych przysługujących posłom. Oczywiście odnosząc to do odpowiedniej jednostki samorządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1315">
          <u xml:id="u-1315.0" who="#MarekSowa">Panie mecenasie, o ile dobrze pana zrozumiałem, można mieć swoich ludzi w zarządzie, następnie złożyć oświadczenie, że się nie popiera zarządu i uzyskać w ten sposób funkcje przewodniczącego komisji rewizyjnej, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1316">
          <u xml:id="u-1316.0" who="#ŁukaszSchreiber">Można pani przewodnicząca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1317">
          <u xml:id="u-1317.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę panie pośle wnioskodawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1318">
          <u xml:id="u-1318.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, oczywiście mogą wystąpić sytuacje tak absurdalne, które możemy sobie wyobrazić. Pragnę zwrócić uwagę na to, kiedy taki przypadek może wystąpić. Koalicje tworzą dwa największe kluby. Jeden z nich musi wydać takie kłamliwe oświadczenie. Co to by oznaczało? Po pierwsze, absolutną kompromitację publiczną takiego klubu, zwłaszcza, że informacja podawana jest do publicznej wiadomości. Po drugie, jeżeli ktoś ma takie zamiary, to bez tego przepisu i tak sobie weźmie przewodnictwo w komisji rewizyjnej. Zatem to nie jest tak, że wprowadzenie tego przepisu spowoduje sytuację, w której ktoś ma na tym stracić.</u>
          <u xml:id="u-1318.1" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców podtrzymuję propozycję. Nie sądzę, żeby znaleźli się tacy ludzie, którzy chcieliby na początku kadencji publicznie skłamać, po to żeby wziąć przewodnictwo w komisji rewizyjnej. Wszystko można sobie wyobrazić, tylko po co? Sądzę, że nie będzie to martwy przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1319">
          <u xml:id="u-1319.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, już nie dyskutujemy, przechodzimy do głosowania. Do zmiany nr 6 zgłoszono poprawki. Poprawki zgłosili: pan poseł Jacek Protas, pan poseł Marek Sowa, pan poseł Marcin Horała i pan poseł Waldy Dzikowski. Bardzo proszę, aby panowie mecenasi podpowiedzieli kolejność głosowania nad poprawkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1320">
          <u xml:id="u-1320.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pan poseł Dzikowski złożył poprawkę najdalej idącą, ponieważ polega na skreśleniu całej zmiany nr 6. Powinna być głosowana w pierwszej kolejności. Pozostałe dwie poprawki polegające na skreśleniu nie zachodzą na siebie, ponieważ jedna dotyczyła skreślenia ust. 3a, a druga skreślenia ust. 3b. Mogą być głosowane kolejnością tych ustępów. Jako czwarta powinna być rozstrzygana poprawka pana posła Horały, która polega na ingerencji w poszczególne przepisy zawarte w tej zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1321">
          <u xml:id="u-1321.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, zaczynamy od poprawki pana posła Dzikowskiego. Proszę uprzejmie, kto z państwa jest za przyjęciem poprawki pana posła Dzikowskiego? Kto jest przeciw? Dziękuję bardzo. Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1322">
          <u xml:id="u-1322.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1323">
          <u xml:id="u-1323.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Teraz głosujemy nad poprawką pana posła Marka Sowy. Proszę, kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Marka Sowy? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1324">
          <u xml:id="u-1324.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1325">
          <u xml:id="u-1325.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad poprawką pana posła Jacka Protasa. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Jacka Protasa? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1326">
          <u xml:id="u-1326.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1327">
          <u xml:id="u-1327.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przechodzimy do głosowania nad poprawką pana Marcina Horały. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Marcina Horały? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję bardzo. Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1328">
          <u xml:id="u-1328.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 6 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1329">
          <u xml:id="u-1329.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 6 wraz z przyjętą poprawką pana posła Marcina Horały. Kto jest za przyjęciem tej zmiany? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1330">
          <u xml:id="u-1330.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 10 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1331">
          <u xml:id="u-1331.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Przyjęliśmy zmianę nr 6.</u>
          <u xml:id="u-1331.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 7 w art. 3. Proszę bardzo, czy są jakieś uwagi tudzież poprawki? Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1332">
          <u xml:id="u-1332.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, zmiana dotyczy liczebności klubów radnych. Uważam, że w sejmikach nie ma żadnej potrzeby, aby limit był wyższy niż 3 radnych. Dlatego złożyłem poprawkę. Poprawka byłaby w brzmieniu po korekcie legislatorów. Z tym bym się zgadzał. Jeżeli poprawka zostanie przyjęta, podobnie jak poprzednio, wycofam się z poprawki alternatywnej.</u>
          <u xml:id="u-1332.1" who="#MarekSowa">Druga poprawka polega na skreśleniu ust. 3 w art. 29.</u>
          <u xml:id="u-1332.2" who="#MarekSowa">Skoro zostało mi trochę czasu, chciałbym uzyskać odpowiedź. Państwo się śmiejecie, a sprawa jest bardzo poważna. Po wywodzie pana mecenasa na temat składanego oświadczenia, pan poseł Schreiber powiedział, że nie ma takiego przypadku. Mam pytanie do pana posła Szynkowskiego vel Sęka. Wczoraj jechaliśmy i mieliśmy bardzo fajną rozmowę dotyczącą ustawy. Muszę powiedzieć, że powiedział mi coś takiego, że dopóki prezydent nie miał większości, to oni jako klub radnych PiS pozwalali mu rządzić. Dzięki temu mieli szefa komisji rewizyjnej i byli w zarządzie Związku Miast Polskich. Czy w takiej sytuacji, która może się zdarzyć, składa się oświadczenie o wspieraniu prezydenta? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1333">
          <u xml:id="u-1333.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, kto chciałby zabrać głos? Poseł Zgorzelski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1334">
          <u xml:id="u-1334.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, analogicznie do poprzednich kategorii samorządów, z zastrzeżeniem, o którym mówił pan poseł Sowa, zgłaszam poprawkę polegającą na skreśleniu całej zmiany 7. Uważam, że te sprawy powinny być ujęte i doprecyzowane w regulaminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1335">
          <u xml:id="u-1335.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1336">
          <u xml:id="u-1336.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. Gorąco popieram poprawkę zgłoszoną przez pana posła Sowę. Nie wiem, dlaczego państwo na siłę – np. w województwie mazowieckim chcecie wyrzucić z funkcjonowania klub waszych koalicjantów – Prawicy Rzeczypospolitej. Nie godzi się, żebyście ich tak traktowali, skoro was popierają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1337">
          <u xml:id="u-1337.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1338">
          <u xml:id="u-1338.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym się przychylić do głosu nowoodkrytego sympatyka partii Prawica Rzeczypospolitej, pana Marcina Kierwińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1339">
          <u xml:id="u-1339.0" who="#MarcinKierwiński">Panie przewodniczący, zawsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1340">
          <u xml:id="u-1340.0" who="#MarcinHorała">Przewodniczący Marek Jurek na pewno się ucieszy. Wycofuję poprawkę, którą państwo mają w materiałach i chcę poprzeć poprawkę pana posła Sowy w całym pakiecie, łącznie ze skreśleniem ust. 3. oraz korektą, o którą poprosimy Biuro Legislacyjne jak w poprzednich przypadkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1341">
          <u xml:id="u-1341.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1342">
          <u xml:id="u-1342.0" who="#WojciechMiller">Dziękuję pani przewodnicząca. W takim razie odczytam brzmienie zmiany nr 7 w art. 3: „Art. 29. 1. Radni mogą tworzyć kluby radnych. 2. Klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych. 3. Zasady działania klubu radnych określa statut województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1343">
          <u xml:id="u-1343.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, poseł Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1344">
          <u xml:id="u-1344.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Należy się pewne sprostowanie. Istotnie, rozmowa z posłem Sową miała miejsce i była sympatyczna – nie zaprzeczam. Natomiast zupełnie nie dosłyszał lub źle zrozumiał, albo nie chciał dobrze zrozumieć tego, co powiedziałem. Dopóki pan prezydent Jaśkowiak w Poznaniu nie miał, to my mogliśmy rządzić i robić co chcemy. Tak powiedziałem i dokładnie tak właśnie było. Mówiąc oględnie, ze strony pana posła była poważna nadinterpretacja mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1345">
          <u xml:id="u-1345.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawkami zgłoszonymi przez pana posła Piotra Zgorzelskiego i pana posła Marka Sowę. Poprawka pana posła Zgorzelskiego jest dalej idąca, bo proponuje wykreślić zmianę 7. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki pana posła Zgorzelskiego? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1346">
          <u xml:id="u-1346.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 6 głosów, 10 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1347">
          <u xml:id="u-1347.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawką pana posła Marka Sowy. Kto jest za przyjęciem tej poprawki Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1348">
          <u xml:id="u-1348.0" who="#AgnieszkaGrybska">Jednogłośnie – 17 głosów za przyjęciem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1349">
          <u xml:id="u-1349.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Rekord dzisiejszego głosowania. Przyjęliśmy poprawkę zgłoszoną przez pana posła Marka Sowę.</u>
          <u xml:id="u-1349.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1350">
          <u xml:id="u-1350.0" who="#WojciechMiller">Nie ma potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1351">
          <u xml:id="u-1351.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie ma potrzeby – oj, jak dobrze. Proszę państwa, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 8. Bardzo proszę, pan poseł Witczak i pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1352">
          <u xml:id="u-1352.0" who="#MariuszWitczak">Szanowni państwo, poprawka pokazuje do jakiego zapętlenia dochodzimy, wprowadzając spontaniczne i nieprzemyślane instytucje, jak oświadczenie o byciu w opozycji i niepopieraniu zarządu. Posłuchajcie państwo: „przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, który złożył oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa. W przypadku, gdy dwa lub więcej największych opozycyjnych klubów radnych składa się z równej liczby radnych, przewodniczącym może zostać radny każdego z takich klubów”. Chciałem zapytać: kto zostanie i w jaki sposób? Szanowni państwo, to jest po prostu absurd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1353">
          <u xml:id="u-1353.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan profesor Chmaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1354">
          <u xml:id="u-1354.0" who="#MarekChmaj">Szanowni państwo, przedstawię wątpliwość z pozycji praktyka. „Przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, który złożył oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa”. Jak znam polską politykę, to mogę sobie wyobrazić sytuację, w której największy klub głosujący za zarządem województwa, następnie składa oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi, skoro i tak już poparł, tylko po to żeby zdobyć fotel przewodniczącego komisji rewizyjnej. To jest absolutnie możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1355">
          <u xml:id="u-1355.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1356">
          <u xml:id="u-1356.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, konstruując poprawkę nie miałem jeszcze wiedzy, którą przedstawił pan mecenas z Biura Legislacyjnego. W związku z tym poprawka odnosiła się do zapisów projekcie ustawy. Mówiąc szczerze, nie wyobrażałem sobie takiej sytuacji, w której ma się ludzi w zarządzie, następnie składa się oświadczenie, że się tego zarządu nie popiera i przejmuje się komisję rewizyjną.</u>
          <u xml:id="u-1356.1" who="#MarekSowa">W związku z tym mam przygotowaną poprawkę, którą złożyłem już do sekretariatu Komisji w następującym brzmieniu: „Przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, będącego w opozycji. W wypadku gdy dwa lub więcej największych klubów opozycyjnych klubów radnych składa się z równej liczby radnych, przewodniczącym może zostać radny każdego z takich klubów”. Mówiąc szczerze nie wiem, czy to drugie zdanie jest w ogóle potrzebne i sensowne. Dlatego wnoszę autopoprawkę skreślającą zdanie drugie. Wiedza publiczna, że ktoś jest w opozycji powinna być wystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-1356.2" who="#MarekSowa">Przechodzę do pytań. Mam pytanie do wnioskodawcy. Jaką gwarancję dajecie, że radny wskazany przez klub opozycyjny zostanie wybrany? Przecież nie jest sztuką zgłosić. Panie Horała, będzie się pan trzymał za głowę dopiero wtedy, gdy ustawa wejdzie wżycie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1357">
          <u xml:id="u-1357.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas już mija. Zgłasza pan jedną poprawkę, a mówi już dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1358">
          <u xml:id="u-1358.0" who="#MarekSowa">Proszę pozwolić mi dokończyć pytanie. Zatem, jakie dajecie gwarancje, że radny wskazany przez klub opozycyjny zostanie wybrany na przewodniczącego komisji rewizyjnej? Nigdzie nie znajduję zapisu, który gwarantowałby taki wybór, a samo złożenie oświadczenia nic nie daje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1359">
          <u xml:id="u-1359.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, dlatego zapytałem, w jaki sposób radny zostanie przewodniczącym komisji rewizyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1360">
          <u xml:id="u-1360.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Proszę państwa, pan poseł Marek Sowa zgłosił poprawkę. Głos ma pan poseł Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1361">
          <u xml:id="u-1361.0" who="#MarcinKierwiński">Chciałbym nawiązać do tego, co powiedział pan poseł Sowa. Rozumiem, że panów to bardzo bawi, ale powiedzcie mi, skoro „przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, który złożył oświadczenie”, to w jakim trybie jest wybierany? Czy przewodniczącego wybiera największy klub opozycyjny na swoim posiedzeniu, czy wybiera go sejmik? Jeżeli wybiera go sejmik, to chciałbym wiedzieć, co się dzieje w sytuacji, w której sejmik nie chce go wybrać, a taką sytuację mogę sobie wyobrazić.</u>
          <u xml:id="u-1361.1" who="#MarcinKierwiński">Pomyślcie trochę nad przepisami, które proponujecie. Rozumiem intencje, ale robicie to na zasadzie przepisów, które nigdy mogą nie być zastosowane. Intencja jest szlachetna i wszyscy to rozumiemy, tylko jeszcze raz zapytam, kto da gwarancje, że radny największego klubu radnych, który złożył oświadczenie itd., zostanie wybrany na przewodniczącego komisji rewizyjnej? A jak nie zostanie wybrany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1362">
          <u xml:id="u-1362.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panie pośle. Pan poseł Marcin Horała, a potem pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1363">
          <u xml:id="u-1363.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, od pewnego czasu zaczęliście się specjalizować w wynajdywaniu najbardziej absurdalnych scenariuszy. Oczywiście możemy się w ten sposób bawić. A co będzie, gdy np. nikt nie zgłosi się na funkcje przewodniczącego sejmiku i nie znajdzie się żadna kandydatura? W ten sposób możemy się bawić. Państwo macie taki cel, żeby potem napisać, że Komisja obraduje pod osłoną nocy, bo chcecie zapewnić, żebyśmy siedzieli do późnej nocy. Jeżeli państwo chcecie tak robić, trudno, macie do tego prawo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1364">
          <u xml:id="u-1364.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, głos zabiera pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1365">
          <u xml:id="u-1365.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, wyobraźmy sobie sytuację, w której osoba z klubu opozycyjnego złożyła oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia. Zostaje wytypowana na przewodniczącego komisji rewizyjnej, a następnie sejmik województwa dokonuje wyboru tej osoby na tę funkcję i zaczyna głosować wespół z partią koalicyjną. Kto wówczas będzie odwoływał osobę z funkcji przewodniczącego komisji rewizyjnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1366">
          <u xml:id="u-1366.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panie pośle. Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1367">
          <u xml:id="u-1367.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mam wrażenie, że trwa festiwal poszukiwania najbardziej absurdalnych sytuacji. Szanowni panowie, każdy z klubów radnych ma obowiązek zgłoszenia przedstawiciela do komisji rewizyjnej, bo tam musi być przedstawiciel każdego klubu. A co będzie jeżeli nie zgłosi? Czy komisja rewizyjna może pracować, czy nie może pracować?</u>
          <u xml:id="u-1367.1" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Inna sytuacja. Komisja rewizyjna ma wyłączną kompetencję o złożenie wniosku w sprawie absolutorium. Tymczasem może się okazać, że w komisji jest pat – np. 2:2. Miałem taką sytuację. I co wtedy?</u>
          <u xml:id="u-1367.2" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Można wymyślać różne scenariusze. Jeżeli jest scenariusz, na który nie ma łatwej odpowiedzi, wówczas odpowiada organ nadzoru. W związku z tym proszę nie szukać kolejnych absurdalnych scenariuszy.</u>
          <u xml:id="u-1367.3" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Jeżeli będzie sytuacja patowa lub taka, na którą w tej chwili nie potrafimy odpowiedzieć, zajmie się tym organ nadzoru. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1368">
          <u xml:id="u-1368.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Piotr Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1369">
          <u xml:id="u-1369.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, chciałbym, aby posłowie wnioskodawcy nie odbierali naszych uwag i wątpliwości jako wyszukiwania dziury w całym, tylko żeby zastanowili się nad trybem, który mógłby jednoznacznie określać rozwiązania, tak aby nie popaść w śmieszność.</u>
          <u xml:id="u-1369.1" who="#PiotrZgorzelski">Dokładając kolejne zapytanie, chciałbym zapytać, co w sytuacji, gdy radny z największego klubu radnych, który został wybrany, przestanie być członkiem największego klubu radnych, bo inny klub stał się największy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1370">
          <u xml:id="u-1370.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1371">
          <u xml:id="u-1371.0" who="#MarekWójcik">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zwrócę się z apelem do państwa wnioskodawców. Moim zdaniem nie można trywializować problemu.</u>
          <u xml:id="u-1371.1" who="#MarekWójcik">Rzeczywiście jest pewien kłopot. W jaki sposób usankcjonować wolę największego klubu opozycyjnego? Sejmik tej woli może nie uszanować.</u>
          <u xml:id="u-1371.2" who="#MarekWójcik">Mam prośbę do państwa, bo w kilku przypadkach wycofaliście się w celu ponownego pochylenia się nad przepisami, żeby w tej chwili nie rozstrzygać tego przepisu i jeszcze raz się nad nim zastanowić, aby w ten sposób uniknąć pewnego pata na starcie, z którym będziemy mieli ogromne problemy w praktyce funkcjonowania samorządu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1372">
          <u xml:id="u-1372.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1373">
          <u xml:id="u-1373.0" who="#MarekSowa">Mam pytanie do przedstawiciela ministerstwa. To jest bardzo ważna kwestia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1374">
          <u xml:id="u-1374.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, pan już zabierał głos. W tym temacie pan poseł Waldy Dzikowski jeszcze nie zabierał głosu. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1375">
          <u xml:id="u-1375.0" who="#WaldyDzikowski">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. Drodzy państwo wnioskodawcy, zazwyczaj prawo się pisze tak, aby było jak najmniej możliwości jego obejścia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1376">
          <u xml:id="u-1376.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Mamy podobno szczegółowo nie regulować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1377">
          <u xml:id="u-1377.0" who="#WaldyDzikowski">Panie pośle, niech pan mnie nie zmusza do osobistych wycieczek, bo po co.</u>
          <u xml:id="u-1377.1" who="#WaldyDzikowski">Drodzy państwo, w większości byliśmy sejmikach. Tam uprawia się politykę regionalną – podobnie jak w Sejmie. Tak jest. W związku z tym koalicje się zmieniają, a w konsekwencji marszałek. Koalicje trwają gdzieś w zaciszu, tak jak wszędzie – w większej polityce. Czy przed rozmowami na temat nowej koalicji przewodniczący klubu ma złożyć oświadczenie, że właśnie spotyka się w pokoju obok w celu zmiany koalicji, że już nie będzie np. w opozycji, tylko w koalicji? Panowie, nie róbcie – po poznańsku mówi się – poruty z tego procesu legislacyjnego. Sami doskonale wiecie, że tak uprawia się politykę. To jest akurat ten model, który jest podobny do Sejmu. Czy wyobrażacie sobie tutaj składanie oświadczeń? No nie. Poprawcie regulamin. To dopiero byłoby świetne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1378">
          <u xml:id="u-1378.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo serdecznie. Poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1379">
          <u xml:id="u-1379.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jak pokazało życie, wyobraźnia panów posłów jest bardzo bogata. Można mnożyć różne sytuacje. A co się stanie, jeżeli w 350 głosowaniach nie uda się wybrać przewodniczącego sejmiku? Czy sejmik będzie mógł pracować? Taka sytuacja jest możliwa. Co się stanie, jeżeli nie uda się w iluś głosowaniach wybrać marszałka itd.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1380">
          <u xml:id="u-1380.0" who="#MarekSowa">Wykazuje się pan totalną niewiedzą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1381">
          <u xml:id="u-1381.0" who="#ŁukaszSchreiber">Proszę, niech pan nie krzyczy. Proszę pana, pan wykazuje się totalnym brakiem kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1382">
          <u xml:id="u-1382.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, proszę o niezabieranie głosu bez udzielenia głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1383">
          <u xml:id="u-1383.0" who="#ŁukaszSchreiber">Możemy wymyślać sobie szereg absurdalnych rozwiązań, tylko to niczego nie zmienia. Rozumiem, że gdyby to od was zależało i tworzylibyście koalicję na gruncie sejmiku oraz składalibyście oświadczenie, myślelibyście o tym, jak skłamać, żeby objąć szefostwo komisji rewizyjnej. Ja wierzę w samorządowców i wierzę w to, że żaden z nich nie ma ochoty zaczynać działalności od publicznego kłamstwa złożonego na piśmie, po to żeby załapać się na jeden stołek.</u>
          <u xml:id="u-1383.1" who="#ŁukaszSchreiber">Dobrze wiecie, że tworzenie przesadnej regulacji w tym zakresie do niczego nie prowadzi. To jest propozycja, która miałaby zapewnić stanowisko przewodniczącego komisji rewizyjnej największemu klubowi opozycyjnemu. Jeżeli ktoś z was ma lepszy pomysł, jak to zapewnić, to proszę go podać. Może będzie to lepsze rozwiązanie od tworzenia kuriozalnych sytuacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1384">
          <u xml:id="u-1384.0" who="#MarcinKierwiński">Pan nie odpowiada na pytania. Padło pytanie, co się stanie jak nie wybiorą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1385">
          <u xml:id="u-1385.0" who="#ŁukaszSchreiber">Sprawa jest jasna. Co się stanie jak nie wybiorą? Kandydat ma pochodzić z największego klubu. Nie jest wpisane, który z kandydatów największego klubu. I tyle.</u>
          <u xml:id="u-1385.1" who="#ŁukaszSchreiber">Proszę państwa, po pierwsze, jest organ nadzoru. Po drugie, przecież to sejmik wybiera przewodniczącego. Podobnie jest w przypadku rady miasta, która wybiera przewodniczącego komisji rewizyjnej. Również można sobie wyobrazić sytuację, w której za każdym razem rada będzie głosowała przeciwko. I co wtedy? Tej sytuacji także nie ma pan uregulowanej w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1386">
          <u xml:id="u-1386.0" who="#AnnaMilczanowska">Chaos nam się wkrada. Słychać nas nawet za drzwiami. Bardzo proszę, pan poseł Sowa z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1387">
          <u xml:id="u-1387.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, chciałbym was trochę poratować. Dlatego składam wniosek formalny, aby w tej chwili nie rozstrzygać tej kwestii. Prześpijcie się państwo z problemem.</u>
          <u xml:id="u-1387.1" who="#MarekSowa">Z tego co pan poseł Schreiber powiedział prawdą jest tylko tyle, że możemy wymyślić szereg absurdalnych rozwiązań. W efekcie, wymyśliliście i wpisaliście do ustawy. Będziecie tego zakładnikiem. Potrzebujecie chwili refleksji liczonej w dniach, a przynajmniej w godzinach, po to żebyście mogli się zreflektować i skonsultować, również z posłami z waszego Klubu, którzy czują się zażenowani, bo wiedzą, że omawiana sytuacja może być normą, a wy się upieracie przy rozwiązaniach, które są absurdalne.</u>
          <u xml:id="u-1387.2" who="#MarekSowa">Pytanie do pana dyrektora z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Pan poseł Szynkowski vel Sęk powiedział, że wypadku omawianej sytuacji będzie interweniował organ nadzoru. W jakiej sprawie? Jakie są tego konsekwencje? Przecież organ nadzoru nie może podjąć uchwały za organ samorządowy. Nie ma takiej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-1387.3" who="#MarekSowa">Dla mnie jest to absurdalna sytuacja. Państwo się zapętliliście i musicie znaleźć ścieżkę wyjścia, albo zrezygnować z tego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1388">
          <u xml:id="u-1388.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, proponuję przejście do głosowania nad poprawką, którą zgłosił pan poseł Marek Sowa. Proszę mi przypomnieć, kto jeszcze zgłaszał poprawkę. Poseł Kierwiński, tak? Nie. Tylko pan poseł Sowa złożył poprawkę, tj.: „Przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, będącego w opozycji. W wypadku gdy dwa lub więcej największych klubów opozycyjnych klubów radnych składa się z równej liczby radnych, przewodniczącym może zostać radny każdego z takich klubów”. Drugie zdanie wykreślamy zgodnie z autopoprawką pana posła. Proszę bardzo, kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Przepraszam, jeszcze Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1389">
          <u xml:id="u-1389.0" who="#PrzemysławSadłoń">Mamy uwagę zarówno do tej poprawki, jak i brzmienia przepisu zaproponowanego w zmianie. Jedna i druga propozycja posługują się pojęciem „klubu radnych będącego w opozycji” – tak czy inaczej sformułowanego. Pragniemy wskazać, że jest to pojęcie niezdefiniowane. Co prawda w przepisie poprzedzającym, który wywołał tak dużą dyskusję, pojawia się pojęcie „największego klubu, który złożył oświadczenie o odmowie”, natomiast to nie musi oznaczać tego samego.</u>
          <u xml:id="u-1389.1" who="#PrzemysławSadłoń">Pragniemy państwu zwrócić uwagę, że generalnie pojęcie opozycji jest pojęciem z zakresu politologii, a nie z zakresu ustaw i języka prawnego. Wielokrotnie były podejmowane próby zdefiniowania tego pojęcia – nawet na gruncie regulaminu Sejmu. Do tej pory nie udało się tego zrobić, ponieważ bardzo trudne jest uchwycenie tego pojęcia, aby w praktyce nie powodowało takich trudności, o których państwo w tej chwili dyskutują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1390">
          <u xml:id="u-1390.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł wnioskodawca, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1391">
          <u xml:id="u-1391.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, czy jest możliwe, aby zlecić Biuru Legislacyjnemu opracowanie treści zmiany, która wykreślałaby wyraz „opozycyjny”, a jednocześnie zachowałaby sens i intencje, że chodzi o klub, który złożył oświadczenie o odmowie poparcia zarządu województwa? Czy można przeprowadzić rozwiązanie na tej zasadzie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1392">
          <u xml:id="u-1392.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę panie mecenasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1393">
          <u xml:id="u-1393.0" who="#PrzemysławSadłoń">Przy wszystkich zastrzeżeniach, które zgłosiliśmy, jeżeli państwo wprowadzają pojęcie „klubu radnych, który złożył oświadczenie”, to konsekwentnie należy posługiwać się takim pojęciem, a nie wprowadzać pojęcia „klubu opozycyjnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1394">
          <u xml:id="u-1394.0" who="#ŁukaszSchreiber">Zgadzam się. Powiedziałem to samo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1395">
          <u xml:id="u-1395.0" who="#PrzemysławSadłoń">Czyli w zdaniu drugim zamiast „klubu opozycyjnego” będziemy posługiwali się pojęciem ze zdania pierwszego, czyli „klubu radnych, który złożył oświadczenie o odmowie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1396">
          <u xml:id="u-1396.0" who="#MarcinHorała">Czy moglibyśmy to uznać za poprawkę Biura Legislacyjnego, którą przejmę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1397">
          <u xml:id="u-1397.0" who="#PrzemysławSadłoń">Czy mamy ją teraz sformułować, czy intencje mamy uwzględnić w sprawozdaniu? Jeżeli państwo powiedzą, że tak ma być wprowadzone, to zredagujemy to w odpowiedni sposób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1398">
          <u xml:id="u-1398.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy jest sprzeciw, aby Biuru Legislacyjnemu dać upoważnienie do sformułowania zapisu? Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1399">
          <u xml:id="u-1399.0" who="#MarekSowa">Jest jeszcze moja poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1400">
          <u xml:id="u-1400.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, pamiętamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1401">
          <u xml:id="u-1401.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, zaproponował pan, aby usunąć drugie zdanie, a więc tę poprawkę trzeba przegłosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1402">
          <u xml:id="u-1402.0" who="#MarekSowa">Drugie zdanie jest kwestionowane. Kwestowane jest sformułowanie „przedstawiciel opozycji”. Pan mecenas bardzo wyraźnie powiedział, że w legislaturze nie ma takiego sformułowania. Trzeba to dookreślić. Dlatego również prosiłbym pana mecenasa, aby moją intencję ujął właściwymi słowami, które ni będą kwestionowane. Nie wiem, być musi to być przedstawiciel klubu, który nie tworzy większości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1403">
          <u xml:id="u-1403.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pan nie słucha. Już ustaliliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1404">
          <u xml:id="u-1404.0" who="#MarekSowa">Myślałem, że chodzi o zdanie drugie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1405">
          <u xml:id="u-1405.0" who="#MarcinHorała">Wyjaśnię, nad czy będziemy głosować. Najpierw będziemy głosowali nad poprawką pana posła Sowy z upoważnieniem dla Biura Legislacyjnego, żeby ją przeredagowało, usuwając sformułowanie „największy klub opozycyjny”, które jest niejasne. W razie ewentualnego odrzucenia tej poprawki, Komisja bez sprzeciwu przyjęła prawo dla Biura Legislacyjnego do przeredagowania drugiego zdania, w wypadku przyjęcia całej zmiany. Czy wyraziłem się zrozumiale?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1406">
          <u xml:id="u-1406.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1407">
          <u xml:id="u-1407.0" who="#AnnaMilczanowska">Momencik. Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1408">
          <u xml:id="u-1408.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Panowie kilkakrotnie pytaliście, co będzie dla różnych sytuacji, a sejmik będzie naruszał prawo i nie będzie realizował ustawy. W dodatku pan poseł Kierwiński wcisnął mi w usta, że to wojewoda ma wyznaczać. Nic takiego nie powiedziałem. Państwo nie wiecie kto jest organem nadzoru nad sejmikiem? Tak? Państwo nie znacie ustawy o samorządzie województwa? Zacytuję art. 84 ustawy o samorządzie województwa: „W razie powtarzającego się naruszenia przez sejmik województwa Konstytucji lub ustaw, Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać sejmik województwa. Rozwiązanie sejmiku województwa równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów samorządu województwa.”. To jest odpowiedź na państwa wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1409">
          <u xml:id="u-1409.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania nad poprawkami. Poprawka pana posła Sowy z upoważnieniem dla Biura Legislacyjnego o przeredagowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1410">
          <u xml:id="u-1410.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, złożyłem wniosek formalny o doprecyzowanie, ale nie rozstrzygać tej kwestii dzisiaj. Proszę, aby w tej chwili nie procedować tego punktu. Możemy zrobić przerwę, a możemy przejść do kolejnych punktów, a ten odłożyć. Chcę, żeby moja poprawka była głosowana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1411">
          <u xml:id="u-1411.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, proszę krótko złożyć wniosek formalny, jeśli pan składa wniosek formalny. Czy to jest wniosek o przerwę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1412">
          <u xml:id="u-1412.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, złożyłem wniosek formalny, bo on w szczególności państwu jest potrzebny, żeby w tej chwili nie procedować tego punktu i nie rozstrzygać zmiany w głosowaniu. Wyrażam zgodę na głosowanie nad moją poprawką, pod warunkiem, że panowie mecenasi przedstawią jej treść. W tej chwili nie wiem, jaka będzie jej treść. Chcę, żeby była głosowana po zapoznaniu się z jej treścią.</u>
          <u xml:id="u-1412.1" who="#MarekSowa">W związku z tym proponuję, aby przerwać rozpatrywanie zmiany nr 8 i ewentualnie przejść do zmiany nr 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1413">
          <u xml:id="u-1413.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Witczak z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1414">
          <u xml:id="u-1414.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wnoszę o przerwę w posiedzeniu Komisji do jutra. Chcę wyjść naprzeciw posłowi Schreiberowi, który, gdy pani przewodnicząca na moment wyszła, bardzo uprzejmie zaapelował do nas, żebyśmy wymyślili dla niego poprawkę, jeżeli mamy lepszy pomysł. Uważam, że to dobry apel ze strony posła Schreibera. Lepiej późno niż wcale.</u>
          <u xml:id="u-1414.1" who="#MariuszWitczak">Od wczoraj państwa prosimy, mając na względzie, że nie ma pośpiechu, o spokojną dyskusję i procedowanie. Mamy czas do lutego na zajmowanie się ustawami samorządowymi. Tak naprawdę w tej dyskusji ogranicza nas kwestia Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-1414.2" who="#MariuszWitczak">Na państwie zaczyna się mścić pośpiech, który nie jest czymkolwiek uzasadniony poza państwa interesem politycznym, żeby przy okazji zamieszania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1415">
          <u xml:id="u-1415.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, złożył pan wiosek o przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1416">
          <u xml:id="u-1416.0" who="#MariuszWitczak">Proszę dać mi dokończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1417">
          <u xml:id="u-1417.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, na razie pan mówi o mszczeniu się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1418">
          <u xml:id="u-1418.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, nie jesteśmy dziećmi. W dyskusji sądowej chcecie utopić emocje związane z ordynacją wyborczą. Taka jest prawda o waszych intencjach. Nie zależy wam na dobrym prawie i nie zależy wam na tym, żebyśmy przyjęli dobre rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1419">
          <u xml:id="u-1419.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem formalnym pana posła Witczaka o przerwę w obradach Komisji do jutra. Kto jest za przyjęciem wniosku posła Witczaka? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1420">
          <u xml:id="u-1420.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1421">
          <u xml:id="u-1421.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Wniosek nie przeszedł. Proszę państwa, cały czas mamy sporny punkt. Uważam, że musimy go rozstrzygnąć. Dla mnie sprawa jest jasna. Jeżeli chodzi o wniosek pana posła Marcina Horały nie było sprzeciwu wobec ułożenia treści wniosku (w drugim zdaniu) przez Biuro Legislacyjne. Biuro podjęło próbę i wiemy o co chodzi, ale jeszcze muszą to ująć w gramatyczną całość.</u>
          <u xml:id="u-1421.1" who="#AnnaMilczanowska">Drugi wniosek składał pan poseł Sowa. Chcieliśmy przystąpić do głosowania, ale pan poseł się uparł, aby zdanie pierwsze jego poprawki inaczej zabrzmiało i popracowało nad tym Biuro Legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-1421.2" who="#AnnaMilczanowska">W związku z tym, że poprawka pana posła Sowy jest dalej idąca, poddam ją pod głosowanie w pierwszej kolejności. Proszę bardzo, kto jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1422">
          <u xml:id="u-1422.0" who="#MarcinKierwiński">W jakiej treści?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1423">
          <u xml:id="u-1423.0" who="#AnnaMilczanowska">W treści przedstawionej przez pana posła. Będzie dopracowana przez Biuro Legislacyjne. Możemy przyjąć. Działamy zgodnie z regulaminem Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1424">
          <u xml:id="u-1424.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, do mojej poprawki została złożona uwaga legislacyjna. Dla mnie słowo „opozycja” jest oczywiste, ale zgadzam się, że w terminologii prawnej nie funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-1424.1" who="#MarekSowa">Państwo z Biura Legislacyjnego zaoferowali pomoc, że mogą przeredagować treść tej poprawki, na co się zgodziłem. Natomiast nie zgadzam się na to, aby odbyło się głosowanie zanim nie otrzymamy nowej treści poprawki.</u>
          <u xml:id="u-1424.2" who="#MarekSowa">W związku z powyższym mam prośbę, aby pani przewodnicząca zapytała przedstawicieli Biura Legislacyjnego ile potrzebują czasu, zrobiła przerwę, wrócimy i będziemy kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1425">
          <u xml:id="u-1425.0" who="#AnnaMilczanowska">Wniosek o przerwę był już głosowany. Wniosek nie przeszedł. Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1426">
          <u xml:id="u-1426.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, panie pośle, tytułem podsumowania. Rzeczywiście wskazaliśmy, że użyte przez pana posła pojęcie „opozycji” jest pojęciem nieprecyzyjnym.</u>
          <u xml:id="u-1426.1" who="#PrzemysławSadłoń">Biorąc pod uwagę, że wnioskodawcy w przyjętym ust. 3a w art. 23 podjęli próbę zdefiniowania opozycji oraz biorąc pod uwagę wszystkie wątpliwości, które wyraziliśmy, tę definicję pan poseł może ewentualnie wykorzystać przy próbie zdefiniowania opozycji na gruncie tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1427">
          <u xml:id="u-1427.0" who="#MarekSowa">Złożyłem wniosek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1428">
          <u xml:id="u-1428.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, ale proszę nie przerywać. Proszę posłuchać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1429">
          <u xml:id="u-1429.0" who="#PrzemysławSadłoń">W naszej ocenie, biorąc pod uwagę, że pan poseł składał poprawkę o skreślenie ust. 3a, konsekwencją skreślenia ust. 3a powinno być skreślenie zmiany nr 8. To jest naturalna konsekwencja skreślenia ust. 3a w art. 23. Te zmiany się ze sobą wiążą. Tak postrzegamy ewentualną pomoc w sfomułowaniu poprawki.</u>
          <u xml:id="u-1429.1" who="#PrzemysławSadłoń">Natomiast jeżeli pan poseł rzeczywiście chce podejmować próbę zdefiniowania „opozycji”, to z tych wszystkich względów, o których mówiliśmy, trudno byłoby nam podjąć się tego zadania. To zadanie z gruntu rzeczy uznajemy za zadanie przekraczające możliwości sformułowania tej propozycji nie tylko w czasie trwania dzisiejszego posiedzenia Komisji. Jest to praca wymagająca poświęcenia wielu godzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1430">
          <u xml:id="u-1430.0" who="#AnnaMilczanowska">Oczywiście. Rozumiemy to. Niejeden już sobie na tym zęby połamał. Przechodzimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1431">
          <u xml:id="u-1431.0" who="#MarekSowa">Przepraszam, państwo w uzasadnieniu napisaliście, że przewodniczącym ma być przedstawiciel klubu opozycyjnego. Formułując poprawkę przepisałem sformułowanie z waszego uzasadnienia, które jest integralną częścią projektu ustawy. W związku z tym proszę mi nie zarzucać, że wprowadzam chaos i używam określeń, których w obiegu publicznym nie ma…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1432">
          <u xml:id="u-1432.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę o spokój. Proszę, przystępujemy do głosowania nad poprawką pana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1433">
          <u xml:id="u-1433.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, jakiej treści jest poprawka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1434">
          <u xml:id="u-1434.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł zgłaszał treść. Pan poseł próbuje teraz manipulować. Proszę państwa, nie o to chodzi. Usłyszeliśmy co powiedział pan mecenas. Wszyscy słyszeliśmy, że już niejedne siły próbowały określić definicję. Proszę bardzo, pan poseł Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1435">
          <u xml:id="u-1435.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, uważam że określenie „opozycyjny” możemy wykreślić z projektu. Po wykreśleniu sfomułowanie byłoby następujące: „Przewodniczącym komisji rewizyjnej jest radny największego klubu radnych, który łożył oświadczenie o odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa. W wypadku gdy dwa lub więcej kluby odmówiły udzielenia poparcia zarządowi województwa i kluby te składają się z równej liczy radnych, przewodniczącym komisji rewizyjnej może zostać rady z każdego takich klubów”. Powyższe można lepiej sformułować pod względem stylistycznym.</u>
          <u xml:id="u-1435.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Jeżeli nie potrafimy zdefiniować określenia w sensie prawym, to należy się go pozbyć i zrobić to w jakiś opisowy sposób, jak np. „odmowa udzielenia poparcia zarządowi województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1436">
          <u xml:id="u-1436.0" who="#PiotrZgorzelski">Warto byłoby teraz ułożyć tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1437">
          <u xml:id="u-1437.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1438">
          <u xml:id="u-1438.0" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli chodzi o propozycję zawartą w projekcie, proponujemy zdanie drugie sformułować: „w wypadku gdy dwa lub więcej klubów, o których mowa w zdaniu pierwszym, składa się z równej liczby radnych” i w dalszej części tego przepisu bez zmian. Nie należy posługiwać się pojęciem „największego klubu opozycyjnego”, tylko pojęciem „klubu, o którym mowa w zdaniu pierwszym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1439">
          <u xml:id="u-1439.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję tę poprawkę. Przypominam, że niedawno Komisja przyjęła bez sprzeciwu upoważnienie dla Biura Legislacyjnego na przeredagowanie drugiego zdania w przepisie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1440">
          <u xml:id="u-1440.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, chciałbym sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1441">
          <u xml:id="u-1441.0" who="#AnnaMilczanowska">Co pan poseł chce sprostować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1442">
          <u xml:id="u-1442.0" who="#MarcinKierwiński">Pan poseł Szymon Szynkowski vel Sęk zarzucił mi niewiedzę. Odsyłam pana posła do ustawy o samorządzie województwa do artykułów od 78 do 81. Warto przeczytać, gdy przychodzi się na debatę, żeby być przygotowanym, a dopiero potem coś mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1443">
          <u xml:id="u-1443.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Czy panowie z Biura Legislacyjnego są w stanie określić treść poprawki pana posła Sowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1444">
          <u xml:id="u-1444.0" who="#PrzemysławSadłoń">Wszystko zależy od intencji pana posła. Jeżeli intencją pana posła jest konsekwentne usunięcie regulacji, która swój początek ma w ust. 3a, a kontynuację w zmianie nr 8, to ta poprawka powinna polegać na skreśleniu zmiany nr 8.</u>
          <u xml:id="u-1444.1" who="#PrzemysławSadłoń">Jeżeli pan poseł chce pozostawić tę regulację, natomiast nie chce korzystać z definicji, która została zaproponowana w projekcie, to niestety, ale zdefiniowanie „klubu opozycyjnego” jest ponad nasze siły bez odwoływania się do ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1445">
          <u xml:id="u-1445.0" who="#AnnaMilczanowska">W związku z tym głosujemy nad poprawką w treści złożonej przez pana posła Sowę. Bardzo proszę, przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki złożone przez pana posła Sowę? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1446">
          <u xml:id="u-1446.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 5 głosów, 9 głosów przeciw, 2 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1447">
          <u xml:id="u-1447.0" who="#AnnaMilczanowska">Poprawkę Biura Legislacyjnego przejął pan poseł Horała. Bardzo proszę, głosujemy nad tą poprawką. Kto jest za tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się odgłosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1448">
          <u xml:id="u-1448.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 6 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1449">
          <u xml:id="u-1449.0" who="#AnnaMilczanowska">Panowie mówią, że nie trzeba głosować nad zmianą nr 8. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 9. Bardzo proszę o uwagi do zmiany nr 9. Bardzo proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1450">
          <u xml:id="u-1450.0" who="#JacekProtas">Konsekwentnie składam poprawkę polegającą na wykreśleniu w całości zmiany nr 9. Zmiana ta dotyczy utworzenia kolejnej komisji. Uzasadnienie jest podobne, jak w przypadku ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o samorządzie powiatowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1451">
          <u xml:id="u-1451.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł Waldy Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1452">
          <u xml:id="u-1452.0" who="#WaldyDzikowski">Mam prośbę do panów posłów wnioskodawców odnośnie do poprzedniej kwestii. Nie denerwujcie się panowie, ale ta kwestia nie jest doskonale zapisana. Akurat w tej sprawie musimy być na tyle precyzyjni, aby było jak najmniej prób obejścia przepisów. Intencja jest słuszna. Uważam, że przewodniczącym komisji rewizyjnej powinien być członek klubu opozycyjnego. Pozostaje tylko kwestia tego, żeby stało się to zgodnie ze sztuką i było jak najmniej odwołań oraz prób obejścia przepisów.</u>
          <u xml:id="u-1452.1" who="#WaldyDzikowski">Proponuję, aby zastanowić się jeszcze nad tym przepisem przed drugim czytaniem, bo teraz – w ciągu 15–30 minut, nawet z udziałem Biura Legislacyjnego, nie jesteśmy w stanie wypracować takiego modelu, który akurat w tej sprawie byłby w miarę czytelny i słuszny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1453">
          <u xml:id="u-1453.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1454">
          <u xml:id="u-1454.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, o ile dobrze policzyłem, aż sześć razy podczas dzisiejszego procedowania, na wniosek posłów wnioskodawców, przeszliśmy do porządku dziennego nad kilkoma poprawkami, nad którymi trzeba się jeszcze zastanowić. Mam propozycję i jednocześnie pytanie. Kiedy te sprawy zostaną rozstrzygnięte, bo to jest sześć przypadków? Może faktycznie warto dać sobie czas do jutra rana, abyśmy mogli spokojnie rozstrzygnąć sześć przypadków i przystąpić do normalnego procedowania? Już jest prawie godzina 22.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1455">
          <u xml:id="u-1455.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Czy poseł wnioskodawca chciałby zabrać głos w sprawie zmiany nr 9? Proszę, pan poseł Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1456">
          <u xml:id="u-1456.0" who="#TomaszJaskóła">Szanowna pani przewodnicząca, wiem, że głosowaliśmy wniosek o przerwę. Nie jestem zwolennikiem przerw, ale procedujemy już 11,5 godziny. Są ludzie, którzy tutaj pracują. Z racji tego, że jestem członkiem Rady Ochrony Pracy, jestem Biuro Legislacyjne i są dziennikarze, wypadałoby, żeby po zakończeniu rozpatrywania art. 3, i to jest mój wniosek, ogłosić przerwę. Możemy jutro zacząć wcześniej – nawet o godzinie 9.30.</u>
          <u xml:id="u-1456.1" who="#TomaszJaskóła">Nie dajmy się zwariować. Rozumiem, że można pracować i 17 godzin, ale to chyba nie jest z pożytkiem dla tego, co robimy, ani dla ludzi, którzy muszą z nami przebywać. My – możemy, chociaż ja też jestem zmęczony. Bardzo proszę, aby potraktować ten wniosek jako wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1457">
          <u xml:id="u-1457.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1458">
          <u xml:id="u-1458.0" who="#MarcinHorała">Ponieważ jest to wniosek o przerwę po rozpatrzeniu art. 3, więc po zakończeniu art. 3 poddamy go pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1459">
          <u xml:id="u-1459.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Przyjmujemy. Proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1460">
          <u xml:id="u-1460.0" who="#MarekWójcik">Szanowni państwo konsekwentnie proponuję posłom wnioskodawcom, aby wprowadzili korektę, uzupełnili treść ustawy o przepisy zmieniające ustawę o petycjach oraz k.p.a. w tej części.</u>
          <u xml:id="u-1460.1" who="#MarekWójcik">Panie pośle, art. 41, który pan przywołał, dotyczył ustawy o samorządzie gminnym i rady gminy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1461">
          <u xml:id="u-1461.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1462">
          <u xml:id="u-1462.0" who="#MariuszWitczak">Szanowna pani przewodnicząca, prosiłbym, aby teraz przegłosować wniosek formalny, aby ci, którzy czekają na Kodeks wyborczy (być może tacy są) wiedzieli, jaka jest perspektywa.</u>
          <u xml:id="u-1462.1" who="#MariuszWitczak">Mam na myśli zaproszonych gości i dziennikarzy. Lepiej gdybyśmy teraz ten wniosek przegłosowali.</u>
          <u xml:id="u-1462.2" who="#MariuszWitczak">Poza tym mam drobną uwagę dotyczącą skarg, ponieważ przyjęcie nieprzemyślanego przepisu będzie powodowało różne problemy. Pamiętajcie państwo, że mówimy o skargach na zarząd województwa i to jest organ samorządu (jednostki samorządu województwa). Ponadto jest jeszcze marszałek, który jest organem administracji.</u>
          <u xml:id="u-1462.3" who="#MariuszWitczak">Problem z kierowaniem skarg i układaniem relacji pomiędzy merytoryczną wagą skargi a organem, czy adresatem będzie się piętrzył. Wprowadzamy rozwiązania, które są nieprecyzyjne. To tak na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-1462.4" who="#MariuszWitczak">Proszę, żeby przegłosować przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1463">
          <u xml:id="u-1463.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przeszliśmy do zmiany nr 9. Poprawkę złożył pan poseł Jacek Protas. Poddam ją pod głosowanie. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki głoszonej przez pana posła Jacka Protasa – Klub Platforma Obywatelska? Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1464">
          <u xml:id="u-1464.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1465">
          <u xml:id="u-1465.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, poprawka nie przeszła. Czy głosujemy nad zmianą? Głosujemy. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1466">
          <u xml:id="u-1466.0" who="#PrzemysławSadłoń">Nasze uwagi dotyczące analogicznych przepisów w ustawie o samorządzie gminnym i ustawie o samorządzie powiatowym zachowują swoją aktualność także wobec tego sformułowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1467">
          <u xml:id="u-1467.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1468">
          <u xml:id="u-1468.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, analogicznie, wobec dyskusji na temat zmiany w ustawie o petycjach, w imieniu wnioskodawców uważam, że przyjęta poprawka pana posła Horały rozwiązuje problem. W imieniu wnioskodawców rekomenduję Wysokiej Komisji poparcie zmiany 9 w zaproponowanym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1469">
          <u xml:id="u-1469.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 9. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 9? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1470">
          <u xml:id="u-1470.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1471">
          <u xml:id="u-1471.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Szanowni państwo, zmiana nr 9 została przyjęta. Proszę bardzo, pan poseł Horała z poprawką polegającą na dodaniu zmiany nr 9a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1472">
          <u xml:id="u-1472.0" who="#MarcinHorała">Chciałem zaproponować poprawki, które w materiałach dostarczonych państwu oznaczone są numerami: 30, 31 i 32, które dodają pkt 9a, 9b i 9c. To są punkty, nazwijmy je umownie, jawnościowe w głosowaniach. Proszę o odłożenie głosowania w sprawie tych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1473">
          <u xml:id="u-1473.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1474">
          <u xml:id="u-1474.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, w zmianie nr 10…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1475">
          <u xml:id="u-1475.0" who="#AnnaMilczanowska">Jeszcze momencik. Odłożyliśmy zmiany 9a, 9b i 9c. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 10. Proszę bardzo panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1476">
          <u xml:id="u-1476.0" who="#MarekSowa">W zmianie 10 w art. 34a w ust. 7 jest opisane, ile mieszkaniec musi zebrać podpisów, aby mógł uczestniczyć w debacie o stanie województwa. Założone dwie normy. W województwach do 2 mln mieszkańców – 500 osób, a w województwach powyżej 2 mln mieszkańców – 1000 osób. Z uwagi na charakter głosu, który czasem może dotyczyć konkretnego problemu, inwestycji lub zdarzenia, które wymagają rozpatrzenia, uważam że robienie dwóch norm dla zebrania podpisów jest błędem. Poza tym nawet liczba 500 osób bez względu na wielkość województwa, co znalazło się w mojej poprawce, jest i tak bardzo wyśrubowaną normą.</u>
          <u xml:id="u-1476.1" who="#MarekSowa">Przypomnę, że w następnych punktach dotyczących Kodeksu wyborczego wymóg zebranych podpisów dla zarejestrowania listy kandydatów wynosi 150 osób. Tymczasem, żeby zabrać głos na sesji trzeba zebrać 500 podpisów. Przepraszam, proponujecie żeby było 1000. Proponuję, żeby to było 500 podpisów i proszę o przyjęcie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1477">
          <u xml:id="u-1477.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panu bardzo. Pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1478">
          <u xml:id="u-1478.0" who="#JacekProtas">Konsekwentnie, proponuję skreślenie ust. 5 i 6 w zmianie 10, które przewidują zabieranie głosu w debacie nad raportem o stanie województwa bez ograniczeń czasowych. Uważam, że regulacje w tym zakresie powinny znaleźć się regulaminie sejmiku.</u>
          <u xml:id="u-1478.1" who="#JacekProtas">Ponadto zupełnie niezrozumiały jest zapis: „6. W debacie nad raportem o stanie województwa mieszkańcy województwa mogą zabierać głos na zasadach przewidzianych dla radnych niezrzeszonych”.</u>
          <u xml:id="u-1478.2" who="#JacekProtas">Wnoszę również o skreślenie ust. 9 i 10., tj.: „Po zakończeniu debaty o stanie województwa sejmik województwa udziela wotum zaufania zarządowi województwa” i: „Nieudzielenie przez sejmik województwa wotum zaufania zarządowi województwa jest równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu”.</u>
          <u xml:id="u-1478.3" who="#JacekProtas">Proszę o wykreślenie tych 4 ustępów w zmianie nr 10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1479">
          <u xml:id="u-1479.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem. Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1480">
          <u xml:id="u-1480.0" who="#MarekWójcik">Szanowni państwo, tradycyjnie proponuję, aby zmienić wyraz „polityki” na „polityk” oraz uzupełnić zapis mówiący o liczbie mieszkańców poprzez dodanie sformułowania „co najmniej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1481">
          <u xml:id="u-1481.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Pan poseł Waldy Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1482">
          <u xml:id="u-1482.0" who="#WaldyDzikowski">Intencja przepisu jest słuszna. Przepis może nie być martwy.</u>
          <u xml:id="u-1482.1" who="#WaldyDzikowski">Uważam, że w przypadku sejmiku liczba wymaganych 500 podpisów będzie powodowała, że będzie to przepis martwy. Będzie to kompletna fikcja.</u>
          <u xml:id="u-1482.2" who="#WaldyDzikowski">Chyba inaczej trzeba to rozwiązać. Nie mam teraz pomysłu jak, ale zbieranie podpisów to złe rozwiązanie. Panowie, to nie skończy się sukcesem obywatelskim. To będzie klapa.</u>
          <u xml:id="u-1482.3" who="#WaldyDzikowski">Intencja okej, ale zbieranie podpisów np. przez sołtysa, który chciałby zabrać głos, być może w banalnej dla niektórych sprawie, ale ważnej dla niego, a być może także i dla powiatu, powinno być zastąpione innym rozwiązaniem. Powinno się to odbywać na innych zasadach, a zwłaszcza w takim ciele politycznym jak jest sejmik. Zbieranie podpisów jest niesmaczne i uwłaczające. Zbieranie podpisów, po to żeby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1483">
          <u xml:id="u-1483.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, pan Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1484">
          <u xml:id="u-1484.0" who="#MarcinHorała">Chciałbym zgłosić poprawki analogiczne do tych, które zgłaszałem przy poprzednich punktach dotyczących gminy i powiatu.</u>
          <u xml:id="u-1484.1" who="#MarcinHorała">Przychylam się do stanowiska przedstawiciela Związku Miast Polskich w zakresie zmiany wyrazu „polityki” na wyraz „polityk” w ust. 2. To jest uzupełnienie mojej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-1484.2" who="#MarcinHorała">W stosunku do przekazanych materiałów w ust. 6 pozostaje tylko pierwsze zdanie.</u>
          <u xml:id="u-1484.3" who="#MarcinHorała">Pozostałe w poprawce analogicznie, jak w przypadku powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1485">
          <u xml:id="u-1485.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber i Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1486">
          <u xml:id="u-1486.0" who="#WojciechMiller">Analogicznie do uwag zgłaszanych do analogicznych przepisów dodawanych do art. 1 i art. 2 projektu ustawy, chcielibyśmy wskazać, że ust. 9 powinien zostać doprecyzowany – z argumentacją jak poprzednio. Jeśli mogę, chciałbym odczytać to brzmienie: „9. Po zakończeniu debaty nad raportem o stanie województwa sejmik województwa przeprowadza głosowanie nad udzieleniem zarządowi województwa wotum zaufania. Uchwałę o udzieleniu zarządowi województwa wotum zaufania sejmik województwa podejmuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku województwa. Niepodjęcie uchwały o udzieleniu zarządowi województwa wotum zaufania jest równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu zarządowi województwa wotum zaufania”.</u>
          <u xml:id="u-1486.1" who="#WojciechMiller">Pan Marek Wójcik powiedział koniecznej korekcie redakcyjnej, tj. dodanie wyrazów „co najmniej” przed wskazaniem liczby osób, które powinny podpisać się pod wnioskiem osoby, która chce zabrać głos na sesji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1487">
          <u xml:id="u-1487.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuje serdecznie. Pan poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1488">
          <u xml:id="u-1488.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu wnioskodawców, analogicznie jak przy ustawach o samorządzie gminnym i powiatowym, przyjmuję zmiany zaproponowane przez Biuro Legislacyjne. Propozycje wymagają przejęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1489">
          <u xml:id="u-1489.0" who="#SzymonSzynkowskivelSęk">Przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1490">
          <u xml:id="u-1490.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Szynkowski vel Sęk przejmuje zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1491">
          <u xml:id="u-1491.0" who="#ŁukaszSchreiber">Dobrze. Chciałbym odpowiedzieć na temat tego, czy przepis będzie martwy. Mówił o tym pan poseł Dzikowski. Odpowiem wskazując intencje wnioskodawców w kwestii wprowadzenia liczby podpisów, jakkolwiek państwo możecie je oceniać.</u>
          <u xml:id="u-1491.1" who="#ŁukaszSchreiber">Zastanawiając się nad kształtem regulacji tego artykułu, w przypadku całego województwa można byłoby sobie wyobrazić sytuację, w której chęć zabrania głosu wyraziłoby powiedzmy 1 tys. osób, zwłaszcza w takich sejmikach jak kujawsko-pomorski, gdzie jest silna polaryzacja, dwie stolice i dużo spraw, które wpływają na różnego rodzaju emocje. Stąd zapis, że w debacie może wziąć maksymalnie 15 osób. Skoro tak, to bardziej zasadne jest, aby zgłoszenia nie były liczone od daty wpływu, bo np. marszałek mógłby to w jakiś sposób ukartować, wybierając osoby występujące, ale od osób, które zbiorą najwięcej podpisów. Zatem przedstawiany przez nich problem będzie dotyczył szerokiej grupy mieszkańców województwa. Z drugiej strony te osoby zarażą i zainteresują problemem mieszkańców różnego rodzaju gmin. Taka jest intencja. Wydaje się nam, że wprowadzenie tego rodzaju zapisu ograniczy liczbę osób do ok. 15. Póki nie sprawdzimy, to oczywiście pewności mieć nie będziemy. Być może w pierwszej kolejności będą to przedstawiciele stowarzyszeń, organizacji, które będą swoją aktywność przejawiały.</u>
          <u xml:id="u-1491.2" who="#ŁukaszSchreiber">W związku z tym podtrzymuję propozycję zapisaną w zmianie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1492">
          <u xml:id="u-1492.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, do zmiany zostały zgłoszone 3 poprawki – pana Marka Sowy, pana Jacka Protasa i pana Marcin Horały. Bardzo proszę, aby Biuro Legislacyjne zechciało wskazać kolejność głosowania nad poprawkami. Przypominam, że pan Szynkowski vel Sęk przejął poprawkę Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1493">
          <u xml:id="u-1493.0" who="#PrzemysławSadłoń">Proponujemy najpierw głosować skreślenie poszczególnych ustępów, a więc poprawkę pana posła Jacka Protasa. W drugiej kolejności poprawkę pana posła Sowy lub pana posła Szynkowskiego vel Sęka, bo one nie zachodzą na siebie. Na końcu poprawka zgłoszona przez pana posła Horałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1494">
          <u xml:id="u-1494.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy. Bardzo proszę, poddaję pod głosowanie poprawkę zgłoszoną przez pana posła Jacka Protasa. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1495">
          <u xml:id="u-1495.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1496">
          <u xml:id="u-1496.0" who="#AnnaMilczanowska">Obecnie będziemy głosowali nad poprawką pana posła Marka Sowy. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Marka Sowy? Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1497">
          <u xml:id="u-1497.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1498">
          <u xml:id="u-1498.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Obecnie głosujemy nad poprawką przejętą przez pana posła Szymona Szynkowskiego vel Sęka. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1499">
          <u xml:id="u-1499.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1500">
          <u xml:id="u-1500.0" who="#AnnaMilczanowska">Za 9, 7 przeciw, 1 osoba się wstrzymała. Poddaję pod głosowanie poprawkę, którą zgłosił pan poseł Marcin Horała. Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1501">
          <u xml:id="u-1501.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1502">
          <u xml:id="u-1502.0" who="#AnnaMilczanowska">Za 9, 7 przeciw, 1 osoba się wstrzymała. Czy głosujemy nad całością zmiany? Tak. Szanowni państwo, głosujemy nad zmianą 10. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 10 wraz z przyjętymi poprawkami? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1503">
          <u xml:id="u-1503.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1504">
          <u xml:id="u-1504.0" who="#AnnaMilczanowska">Za 9, 7 przeciw, 1 osoba się wstrzymała. Szanowni państwo, zmiana 10 w art. 3 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-1504.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 11. Bardzo proszę, pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1505">
          <u xml:id="u-1505.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w imieniu wnioskodawców, analogicznie do ustaw o samorządzie gminnym i powiatowym, w związku z tym, że przepis dotyczy jawności, proszę o odłożenie rozpatrzenia tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-1505.1" who="#ŁukaszSchreiber">Korzystając z tego, że jestem przy głosie, proszę również o odłożenie rozpatrzenia zmiany nr 12, choć z innego powodu niż zmiana poprzednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1506">
          <u xml:id="u-1506.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Protas, a następnie pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1507">
          <u xml:id="u-1507.0" who="#JacekProtas">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, konsekwentnie proponuję i zgłaszam poprawkę, żeby w zmianie nr 11 skreślić słowa: „lub nieudzielenie wotum zaufania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1508">
          <u xml:id="u-1508.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1509">
          <u xml:id="u-1509.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, chciałbym zgłosić poprawkę zmniejszającą liczbę wymaganych osób dla celów inicjatywy uchwałodawczej. Państwo wprowadzacie wymóg 2000 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1510">
          <u xml:id="u-1510.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, chciałabym powiedzieć, że rozpatrzenie zmian nr 11 i nr 12 jest odłożone w czasie.</u>
          <u xml:id="u-1510.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, bardzo proszę, głos ma pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1511">
          <u xml:id="u-1511.0" who="#MarcinHorała">Proszę o odłożenie rozpatrzenia poprawki, która w dostarczonych państwu materiałach nosi nr 36. To jedna z poprawek nazwijmy to – jawnościowych.</u>
          <u xml:id="u-1511.1" who="#MarcinHorała">Z kolei poprawka nr 35 dotyczy zmiany 12, która została odłożona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1512">
          <u xml:id="u-1512.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1513">
          <u xml:id="u-1513.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, ponieważ zakończyliśmy procedowanie zmian w art. 3, poza odłożonymi zmianami, w dostarczonych państwu poprawkach znajduje się poprawka dodająca art. 3a. Proponuję, żeby przystąpić do procedowania tej poprawki zanim przejdziemy do rozpatrzenia art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1514">
          <u xml:id="u-1514.0" who="#AnnaMilczanowska">Macie państwo przed sobą tytuł tego artykułu. Bardzo proszę, przystępujemy do rozpatrzenia zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1515">
          <u xml:id="u-1515.0" who="#MarcinHorała">Cała poprawka dotyczy pewnej recepcji do ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, tj. postanowień, które znajdują się lub znajdą w Kodeksie wyborczym. Chodzi o to, żeby zachować pewną spójność ustroju wyborczego zarówno w mieście stołecznym Warszawa, jak i pozostałych częściach kraju.</u>
          <u xml:id="u-1515.1" who="#MarcinHorała">Przeczytam, zmiana 1: w art. 7 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie itd. Mowa tu o artykule ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Ust. 2: „Do wyborów do rady dzielnicy stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2001 r. – Kodeks wyborczy” itd. i dalej: „dotyczące wyboru radnych do rady gminy, z tym że komitetom wyborczym zgłaszającym kandydatów do rady dzielnicy nie przysługuje prawo do bezpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych w publicznym radiu i publicznej telewizji z tytułu tego zgłoszenia”. I ust. 3: „Wybory do rad dzielnic przeprowadzają dzielnicowe komisje wyborcze powołane w trybie i na zasadach przewidzianych dla gminnych komisji wyborczych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1516">
          <u xml:id="u-1516.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1517">
          <u xml:id="u-1517.0" who="#PrzemysławSadłoń">Z naszej strony mamy uwagę o charakterze organizacyjnym. Jak pan poseł sam wskazał, zmiany mają związek ze zmianami zaproponowanymi w art. 4, tj. w Kodeksie wyborczym. Po przyjęciu tej poprawki będzie oznaczona jako art. 3a na roboczo, a więc przed Kodeksem wyborczym. Mimo wszystko proponujemy, aby rozstrzygać o tym po rozpatrzeniu art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1518">
          <u xml:id="u-1518.0" who="#AnnaMilczanowska">Rozumiem. Dobrze. Proszę, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1519">
          <u xml:id="u-1519.0" who="#MarcinHorała">Przychylam się do tego wniosku. W takim razie odłóżmy rozpatrywanie poprawki 37 do zakończenia prac nad poprawkami w Kodeksie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-1519.1" who="#MarcinHorała">Przy tej okazji chciałbym zasygnalizować poprawkę nr 38 polegającą na dodaniu art. 3b z jednoczesną prośbą do pani przewodniczącej o możliwość jej przedstawienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1520">
          <u xml:id="u-1520.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Bardzo proszę przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1521">
          <u xml:id="u-1521.0" who="#MarcinHorała">Poprawka nr 38, czyli dodanie art. 3b, w którym w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych w art. 5 ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Sekretarz nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani przynależności do nich oraz kandydowania w wyborach.”, czyli następuje zwiększenie pewnej zasady apolityczności sekretarza w gminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1522">
          <u xml:id="u-1522.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1523">
          <u xml:id="u-1523.0" who="#MarekWójcik">Pierwszą część poprawki można zrozumieć, ale wydaje mi się, że ograniczenie sekretarzowi możliwości biernego prawa wyborczego jest niekonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-1523.1" who="#MarekWójcik">Patrzę na pana profesora Chmaja. Nie wiem, czy jest podobnego zdania. Nie ośmielam się w tej sprawie być mądrzejszy od niego, ale wydaje mi się, że jest to absolutnie nieuzasadnione ograniczenie z punktu widzenia konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1524">
          <u xml:id="u-1524.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan profesor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1525">
          <u xml:id="u-1525.0" who="#MarekChmaj">Szanowni państwo, muszę powiedzieć, że jestem zdumiony widząc propozycję tego przepisu, ponieważ jest to krótkie dosyć zdanie i zawiera sporo błędów.</u>
          <u xml:id="u-1525.1" who="#MarekChmaj">Po pierwsze, zgadzając się z moim przedmówcą, mamy tutaj propozycję absolutnie niezgodną z art. 62 konstytucji. Art. 62 wskazuje, że prawo wyborcze czynne i bierne ma każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, który jest pełnoletni, czyli ukończył 18 lat, z wyjątkiem trzech kategorii podmiotów, o których dzisiaj mówiłem. Prawa wyborczego zgodnie z konstytucją nie posiada osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym wyrokiem sądu – np. z powodu niedorozwoju umysłowego, choroby psychicznej, pijaństwa lub narkomanii, osoba skazana prawomocnym orzeczeniem sądu na karę pozbawienia praw publicznych i osoba skazana wyrokiem Trybunału Stanu na pozbawienie praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-1525.2" who="#MarekChmaj">Po drugie, nie rozumiem na czym polega zakaz tworzenia partii politycznych. Pragnę przypomnieć, że zgodnie z ustawą o partiach politycznych z 27 czerwca 1997 r. partię polityczną tworzy w dosyć skomplikowanej procedurze grupa inicjatywna, która musi zdobyć 1000 podpisów pełnoletnich obywateli polskich, posiadających pełną zdolność do czynności prawnych. Następnie spośród tego tysiąca trzy osoby muszą złożyć w sądzie okręgowym w Warszawie dokumenty rejestracyjne, a jeszcze wcześniej należy odbyć zebranie, na którym będzie przyjęty statut. Należy znaleźć siedzibę itd. Nie wiem, na czym polegać ma rola sekretarza, który nie może tworzyć partii politycznych i na którym etapie wyłączymy aktywność sekretarza w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1525.3" who="#MarekChmaj">No i jeszcze proszę państwa zakaz przynależności do partii politycznych. My tę apolityczność mamy rozbudowaną do granic kuriozalnych. Do partii politycznych nie mogą należeć nawet strażnicy gminni, czy służba więzienna. Kilkanaście kategorii podmiotów nie może należeć do partii politycznych – o sędziach nie wspominam. Proponowanym przepisem dołączamy do tych osób sekretarza. Myślę że jest to zakaz idący bardzo daleko. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1526">
          <u xml:id="u-1526.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy serdecznie. Bardzo proszę, pan Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1527">
          <u xml:id="u-1527.0" who="#TomaszJaskóła">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Oczywiście byłbym bardzo szczęśliwy żeby jak najmniej ludzi należało do partii politycznych. Natomiast ten przepis jest rzeczywiście zupełnie niekonstytucyjny i ogranicza w prawach sekretarza.</u>
          <u xml:id="u-1527.1" who="#TomaszJaskóła">Mam podobne uwagi. Nie rozumiem co znaczy „tworzenie partii”. Czy tworzenie oznacza bycie w komitecie inicjatywnym (zwykle trzyosobowym)? Czy tworzenie znaczy być w gronie tysiącosobowym, które podpisuje? A może później – we władzach? Przynależność oczywiście należy traktować jako działanie w tejże organizacji.</u>
          <u xml:id="u-1527.2" who="#TomaszJaskóła">Uważam, że zaproponowany przepis jest bezzasadny i należy go po prostu derogować. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1528">
          <u xml:id="u-1528.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marcin Kierwiński. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1529">
          <u xml:id="u-1529.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chciałbym na chwilę wrócić do art. 3a i zasygnalizować pewne kwestie, bo panowie nie znają samorządu warszawskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1530">
          <u xml:id="u-1530.0" who="#AnnaMilczanowska">Będziemy o tym rozmawiali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1531">
          <u xml:id="u-1531.0" who="#MarcinKierwiński">Chcę to powiedzieć teraz, żeby panowie nie popełnili błędu. W art. 10 wpisujecie, że „pozostali członkowie zarządu wybierani są na wniosek burmistrza zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym”. Zwracam wam uwagę, że w ustawie o ustroju miasta stołecznego Warszawy mowa jest o członkach zarządu i zastępcach burmistrza jako oddzielnych bytach.</u>
          <u xml:id="u-1531.1" who="#MarcinKierwiński">Zwracam wam także uwagę, że w aktualnym ustroju miasta stołecznego Warszawy nie ma żadnego członka zarządu. Jeżeli to przegłosujemy na tej podstawie, którą złożyliście, nie będzie żadnego zarządu dzielnic. Rozumiem, że to wynika z nieznajomości specyfiki samorządu warszawskiego. Proszę to sprawdzić, bo warto wiedzieć co się zmienia.</u>
          <u xml:id="u-1531.2" who="#MarcinKierwiński">Druga sprawa dotyczy głosowań, do której po raz kolejny wracamy. Nie eliminujcie głosowań tajnych z głosowań w sprawach personalnych, bo to jest podstawa demokracji. Głosowania personalne są głosowaniami tajnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1532">
          <u xml:id="u-1532.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panie pośle. Pan poseł Szymański. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1533">
          <u xml:id="u-1533.0" who="#TomaszSzymański">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, w ustawie o pracownikach samorządowych w art. 5 jest jasna delegacja dotycząca sekretarza, iż nie ma prawa tworzenia partii politycznych ani przynależności do nich. Jednak absolutnie niekonstytucyjne, zdajcie sobie sprawę z tego, jest ograniczanie biernego prawa wyborczego sekretarzy. Mówimy o sekretarzach w 2,5 tys. gmin, w ponad 300 powiatach w 16 województwach, gdzie wprowadzacie zakaz biernego prawa wyborczego. Jak państwo możecie zakazać kandydowania w wyborach? Przecież są to osoby, które spełniają kryteria i nie są wyłączone z ustawy. Nie możecie państwo taką prostą regulacją skazać te osoby na to, że nie mogą być wybierane w wyborach powszechnych. Z czego wypływa ta regulacja? Dlaczego państwo próbujecie znienawidzić teraz sekretarzy? Rozumiem. Nie mają prawa być politykami, nie mogą tworzyć partii, nie mogą do nich przynależeć, ale dlaczego na Boga chcecie im zabronić kandydowania w wyborach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1534">
          <u xml:id="u-1534.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1535">
          <u xml:id="u-1535.0" who="#MarekSowa">Po pierwsze, ograniczenie, że sekretarz nie może być radnym, a w ogóle nie może kandydować jest dla mnie bardzo dziwne. Zupełnie nie wiem, czym się państwo kierujecie w tym zakresie. Mogę sobie wyobrazić, że wprowadzicie zakaz pełnienia sekretarza i bycia radnym. Zakaz kandydowania jest jeszcze większym nadużyciem i ograniczeniem praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-1535.1" who="#MarekSowa">Być może macie w głowach przykład osoby, która pełni takie funkcje. Chcę państwu powiedzieć, że w Małopolsce są trzy osoby. W klubie Platformy jest sekretarz małej gminy. Objął mandat po mnie – samo go namówiłem i uważam, że jest bardzo wartościową osobą. Natomiast w Klubie PiS sekretarz nie tylko jest radnym, ale również jest szefem Klubu PiS. Fikcyjnie jest bezpartyjny, chociaż dokładnie wszyscy wiedzą, że jest liderem Prawa i Sprawiedliwości w Małopolsce, a na Sądecczyźnie w sposób szczególny. Tak z niego bezpartyjny. To samo dotyczy skarbnika jednej gminy. Gdzie macie jedną normę myślenia? Tak na marginesie, skarbnicy nie mają ograniczeń, a pełnią funkcję bardziej poważną niż sekretarz gminy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1536">
          <u xml:id="u-1536.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, minuta minęła. Dziękuję serdecznie. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1537">
          <u xml:id="u-1537.0" who="#MariuszWitczak">Chciałbym zapytać twórców genialnego zapisu „sekretarz nie ma prawa tworzenia partii politycznej”, czy znają jakikolwiek zawód w Polsce i obywatela, któremu zabrania się w ustawie (to również pytanie do Biura Legislacyjnego) tworzenia partii politycznej. Nie mówimy o apolityczności, tylko o tworzeniu partii politycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1538">
          <u xml:id="u-1538.0" who="#MarcinHorała">Chętnie odpowiem, bo jestem twórcą tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1539">
          <u xml:id="u-1539.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, pan poseł Marcin Horała wyjaśni państwu wszystko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1540">
          <u xml:id="u-1540.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, z tym pytaniem musi się pan zgłosić do twórcy ustawy o pracownikach samorządowych, ponieważ w tej ustawie znajduje się ten zapis, który już funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-1540.1" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, przychylając się do części zgłoszonych przez państwa uwag, proszę o odłożenie tej poprawki, bo być może będzie ją można sformułować w sposób bardziej zręczny.</u>
          <u xml:id="u-1540.2" who="#MarcinHorała">Padło pytanie o ratio legis, więc odpowiem. Otóż, niestety w wielu miejscach nagminna staje się praktyka krzyżowego kandydowania i pracy przez osoby pełniące wysokie stanowiska w gminach do powiatów i vice versa, co generalnie podważa intencje ustawodawcy, który nie chciał, aby do takich sytuacji dochodziło.</u>
          <u xml:id="u-1540.3" who="#MarcinHorała">Spróbujemy tę poprawkę sformułować nieco inaczej i do niej wrócimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1541">
          <u xml:id="u-1541.0" who="#AnnaMilczanowska">Czyli odkładamy tę poprawkę. Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, następna poprawka – pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1542">
          <u xml:id="u-1542.0" who="#MarcinHorała">Zgłaszam poprawkę, która dodaje art. 11a. Artykuł nie jest w kolejności związany, bo to jest artykuł w przepisach przejściowych i końcowych, natomiast związany jest merytorycznie z ustawami samorządowymi. Przepis w artykule wprowadza wydłużone vacatio legis na wszystkie zmiany w ustawach samorządowych, które wejdą w życie, tak jak sygnalizowaliśmy, czyli od nowej kadencji samorządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1543">
          <u xml:id="u-1543.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1544">
          <u xml:id="u-1544.0" who="#PrzemysławSadłoń">Proponujemy odłożyć rozpatrywanie tego artykułu. Artykuł odnosi się nie tylko do ustaw nowelizowanych w art. 1–3, ale także do ustawy warszawskiej, przewidzianej w poprawce, której rozpatrzenie państwo odłożyliście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1545">
          <u xml:id="u-1545.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1546">
          <u xml:id="u-1546.0" who="#MarcinHorała">Dobrze. Jeżeli Biuro Legislacyjne widzi większą zręczność w takim procedowaniu, przychylam się do tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1547">
          <u xml:id="u-1547.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1548">
          <u xml:id="u-1548.0" who="#TomaszJaskóła">Bardzo przepraszam pani przewodnicząca, czy mogę zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1549">
          <u xml:id="u-1549.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, mieliśmy głosować nad wnioskiem formalnym pana posła Tomasza Jaskóły. Bardzo proszę, pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1550">
          <u xml:id="u-1550.0" who="#TomaszJaskóła">Sformułuję wniosek jeszcze raz. Wnioskuję o przerwanie posiedzenia Komisji do jutra do godz. 9.30. Wówczas wszyscy przyjdziemy wypoczęci i będziemy pracowali nad Kodeksem wyborczy. Oczywiście w ogóle należałoby odrzucić tę ustawę, ale skoro już mamy procedować, wydaje mi się, że po 12 godzinach pracy wszyscy powinni pójść odpocząć.</u>
          <u xml:id="u-1550.1" who="#TomaszJaskóła">Bardzo przepraszam, ale jeszcze raz przywołam autorytet Rady Ochrony Pracy, w której mam przyjemność zasiadać. Szczerze mówiąc takie zachowanie pewnie by kwalifikowało się do Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-1550.2" who="#TomaszJaskóła">Bardzo dziękuję pani przewodnicząca. Proszę o dobre głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1551">
          <u xml:id="u-1551.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, kto z państwa jest za przyjęciem wniosku pana posła Tomasza Jaskóły o przerwanie dzisiejszych obrad? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1552">
          <u xml:id="u-1552.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 8 głosów przeciw, 2 głosy wstrzymujące się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1553">
          <u xml:id="u-1553.0" who="#AnnaMilczanowska">Wniosek nie przeszedł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1554">
          <u xml:id="u-1554.0" who="#PiotrZgorzelski">Chciałbym zwrócić się do pani przewodniczącej z prośbą o rozważenie następującej kwestii. Otóż, mamy już odroczonych i nierozstrzygniętych 7 zmian. Może warto rozstrzygnąć te kwestie do jutra do godz. 10.00, aby zamknąć kompleksowo zakres materii, następnie przejść normalnym trybem do pracy nad Kodeksem wyborczym. Myślę, że moja propozycja jest logiczna i sądzę, że nie warto się upierać.</u>
          <u xml:id="u-1554.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Matusiewicz słusznie zauważył, że dzień jest lepszy od nocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1555">
          <u xml:id="u-1555.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Mądrzejszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1556">
          <u xml:id="u-1556.0" who="#PiotrZgorzelski">Mądrzejszy. Do mnie to trafia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1557">
          <u xml:id="u-1557.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1558">
          <u xml:id="u-1558.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, myślę że trzeba przejść do Kodeksu wyborczego. Odłożyliśmy zmiany, aby pewne kwestie jeszcze przemyśleć. Sądzę, że przy Kodeksie wyborczym również mogą pojawić się sprawy, które trzeba będzie na chwilę odłożyć. Na zakończenie prac nad ustawą wrócimy do wszystkich odłożonych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-1558.1" who="#ŁukaszSchreiber">Jednocześnie zgłaszam wniosek o niezwłoczne przejście do dalszego procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1559">
          <u xml:id="u-1559.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, sygnalizowałem wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1560">
          <u xml:id="u-1560.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Marcin Kierwiński z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1561">
          <u xml:id="u-1561.0" who="#MarcinKierwiński">Bardzo dziękuję. Zgłaszam wniosek, aby zgodnie z tym co mówił pan poseł Zgorzelski, wrócić do art. 1 i procedować odłożoną zmianę. Zmiana jest nierozstrzygnięta. Uważam, że nie możemy zostawiać po sobie rzeczy nierozstrzygniętych. Powaga Sejmu wymaga tego, abyśmy pracowali w sposób systematyczny. Na razie składam wniosek formalny o przejście do zmiany 1 w art. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1562">
          <u xml:id="u-1562.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, bardzo proszę, głosujemy. Wysłuchamy jeszcze wniosku formalnego pana posła Sowy. Bardzo proszę panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1563">
          <u xml:id="u-1563.0" who="#MarekSowa">Następny będę składał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1564">
          <u xml:id="u-1564.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze, a rwał się pan do zabrania głosu. Szanowni państwo, głosujemy nad wnioskiem pana posła Marcina Kierwińskiego. Kto jest za przyjęciem wniosku pana Marcina Kierwińskiego? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1565">
          <u xml:id="u-1565.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1566">
          <u xml:id="u-1566.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1567">
          <u xml:id="u-1567.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, w związku z tym, że państwo odrzucili logiczny wniosek pana posła Tomasza Jaskóły o przerwę do rana, chcę złożyć wniosek formalny o co najmniej godzinną przerwę, abym mógł wydrukować poprawki do Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-1567.1" who="#MarekSowa">Panie pośle, proszę nie komentować. Was w Komisji jest 9 osób. Ja jestem sam. Sam muszę przygotować poprawki. Przygotowałem dzisiaj 18 poprawek do zmian w ustawach o samorządzie gminnym, powiatowym i samorządzie województwa.</u>
          <u xml:id="u-1567.2" who="#MarekSowa">Chcę wydrukować przygotowane poprawki i dostarczyć państwu, żebyśmy mogli procedować. Jeśli się państwo uprzecie i nie wyrazicie na to zgody, żeby nie było żadnych wątpliwości, w każdym punkcie będę aktywnie uczestniczył w dyskusji. Proszę nie mieć wątpliwości co do tego. Znam doskonale każdy zapis tej ustawy. Macie problem, że wy nie macie tej wiedzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1568">
          <u xml:id="u-1568.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1569">
          <u xml:id="u-1569.0" who="#MarekSowa">Nie minął pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1570">
          <u xml:id="u-1570.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam panie pośle, ale o ile sobie dobrze przypominam, 28 listopada zostałam przewodniczącą Komisji Nadzwyczajnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1571">
          <u xml:id="u-1571.0" who="#MarekSowa">I co z tego? Jestem członkiem Komisji i mam prawo zabierać głos w każdym punkcie i zgłaszać wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-1571.1" who="#MarekSowa">Mam prawo prosić panią przewodniczącą o ogłoszenie przerwy, po to abym mógł państwu dostarczyć moje poprawki – Klubu Nowoczesnej dotyczące zmian w Kodeksie wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1572">
          <u xml:id="u-1572.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, ale za dużo osób mówi naraz. Przyjmuję tylko wnioski formalne. Pan poseł Witczak. Bardzo proszę panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1573">
          <u xml:id="u-1573.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, zgłaszał się również poseł Kierwiński z wnioskiem formalnym, więc chętnie poczekam. Chcę zachować kolejność siedząc za stołem prezydialnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1574">
          <u xml:id="u-1574.0" who="#AnnaMilczanowska">Poseł Kierwiński składał już wniosek formalny, ale bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1575">
          <u xml:id="u-1575.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, wniosek będzie inny od tego, który został przegłosowany. Ponieważ uważam, że nie możemy zostawiać rzeczy niedokończonych, zgłaszam wniosek formalny o zajęcie się zmianą 1 art. 2. Podkreślam, że ten wniosek jest inny od poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-1575.1" who="#MarcinKierwiński">Jeszcze raz podkreślam, mamy dużo rzeczy pozostawionych i powinniśmy do nich wrócić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1576">
          <u xml:id="u-1576.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę bardzo, pan poseł Horała zgłasza się z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1577">
          <u xml:id="u-1577.0" who="#MarcinHorała">Składam wniosek formalny o przejście do art. 4 zmiana nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1578">
          <u xml:id="u-1578.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, czy mogę prosić o głos? Chcę zgłosić wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1579">
          <u xml:id="u-1579.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, wniosek formalny – pan poseł Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1580">
          <u xml:id="u-1580.0" who="#TomaszJaskóła">Przepraszam, że wezwę na świadka Biuro Legislacyjne, ale proszę o skomentowanie art. 218 k.k. – złośliwe naruszanie praw pracowników: „Kto, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.</u>
          <u xml:id="u-1580.1" who="#TomaszJaskóła">Kto jest państwa pracodawcą na terenie Sejmu? Kancelaria Sejmu. Czy mógłbym prosić Biuro Legislacyjne o komentarz? Dajemy się zapędzać w siedemnastogodzinne posiedzenia. To jest głupie, zwłaszcza u ludzi, którzy głosowali za wolnymi niedzielami. Naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-1580.2" who="#TomaszJaskóła">Szanowni państwo, proszę Biuro Legislacyjne o komentarz, czy nie łamiemy prawa. Mówię teraz z całą powagą jako członek Rady Ochrony Pracy. Wymagam od państwa odpowiedzi na pytanie o ewentualne łamanie prawa. Proszę odpowiedzieć na to pytanie. Powoli tracę cierpliwość. Łamiemy ludziom czas pracy. W tej chwili chyba już o ponad 4 godziny. Proszę Biuro Legislacyjne o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1581">
          <u xml:id="u-1581.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, ale to ja zapytam Biuro Legislacyjne. Chciałabym przegłosować wniosek pana Marcina Horały, który jest najdalej idący ze złożonych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1582">
          <u xml:id="u-1582.0" who="#TomaszJaskóła">Przepraszam, chcę tylko podkreślić, że nie dokonuję obstrukcji. Po prostu widzę co się z nami dzieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1583">
          <u xml:id="u-1583.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze, ale proszę się nie denerwować. Głosujemy. Kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Marcina Kierwińskiego o rozpatrzenie zmiany nr 1 w art. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1584">
          <u xml:id="u-1584.0" who="#Głoszsali">Art. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1585">
          <u xml:id="u-1585.0" who="#AnnaMilczanowska">Art. 2. Pamiętam. Jeszcze kojarzę. Dziękuję. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1586">
          <u xml:id="u-1586.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1587">
          <u xml:id="u-1587.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Horała złożył wniosek o przejście do rozpatrzenia zmiany nr 1 w art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1588">
          <u xml:id="u-1588.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, złożyłem wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1589">
          <u xml:id="u-1589.0" who="#AnnaMilczanowska">Jaki wniosek pan składał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1590">
          <u xml:id="u-1590.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, proszę odsłuchać sobie z nagrania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1591">
          <u xml:id="u-1591.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję za uprzejmość. Pan poseł zgłaszał wniosek o godzinną przerwę, żeby przygotować się na posiedzenie Komisji, które rozpoczęło się już 28 listopada.</u>
          <u xml:id="u-1591.1" who="#AnnaMilczanowska">Kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Marka Sowy? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1592">
          <u xml:id="u-1592.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1593">
          <u xml:id="u-1593.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Marcina Horały, aby rozpocząć procedury i przejść do rozpatrywania art. 4? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1594">
          <u xml:id="u-1594.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1595">
          <u xml:id="u-1595.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przechodzimy do…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1596">
          <u xml:id="u-1596.0" who="#TomaszJaskóła">Bardzo przepraszam pani przewodnicząca, ale nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1597">
          <u xml:id="u-1597.0" who="#AnnaMilczanowska">Już, gdybyście pozwolili mi mówić… Szanowni państwo, panowie, gdybyście wykazali się odrobiną kindersztuby, to już w tej chwili prosiłabym Biuro Legislacyjne, aby zechciało odpowiedzieć panu posłowi przewodniczącemu Tomaszowi Jaskóle. Czy mogę prosić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1598">
          <u xml:id="u-1598.0" who="#PrzemysławSadłoń">Trudno nam odnieść się do pytania pana posła. Nie jesteśmy właściwym adresatem pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1599">
          <u xml:id="u-1599.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Wniosek formalny składa pan poseł Mariusz Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1600">
          <u xml:id="u-1600.0" who="#MarcinKierwiński">Cały czas Marcin pani przewodnicząca. Nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-1600.1" who="#MarcinKierwiński">Mimo, że przeszliśmy do art. 4, zgłaszam wniosek o zawieszenie rozpatrywania art. 4 powrót do zmiany nr 1 w art. 3. Nie możemy pozostawiać tak ważnych kwestii nierozstrzygniętymi, tj. dotyczących ustroju jednostek samorządu terytorialnego, przed przejściem do części Kodeks wyborczy. Ten wniosek jest jak najbardziej formalny. Jeszcze nam trochę zostało nierozpatrzonych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1601">
          <u xml:id="u-1601.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1602">
          <u xml:id="u-1602.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, mam wniosek formalny o zmianę sposobu prowadzenia dyskusji. Przy omawianiu Kodeksu wyborczego proponuję wydłużenie czasu wypowiedzi do 3 minut. Kodeks wyborczy to jest rzecz fundamentalna dla ustroju Polski, wolnych wyborów i dla tego, co stanowi o demokracji. Nie wyobrażam sobie, żeby w takim pospiechu, który już owocował kompromitacją wielokrotną tych, którzy proponowali różne rozwiązania ustrojowe dla samorządu terytorialnego. Nie wyobrażam sobie, żeby w takim pospiechu, w nocy, w sytuacji zmęczenia i potrzeby spokojnej dyskusji, mieć tylko jedną minutę od pani przewodniczącej tylko dlatego, że skończyła pracę Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka i Piotrowicz poszedł spać i państwo nie chcecie jutro kamer i skupienia uwagi mediów na tematy Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-1602.1" who="#MariuszWitczak">Chcecie w nocy kolanem przepchnąć Kodeks wyborczy, który jest fundamentalny dla przyszłości Polski, tylko dlatego, bo jutro nie obraduje Komisja Sprawiedliwości i poseł Piotrowicz nie będzie przykrywał naszej pracy swoimi wyskokami i będziemy przedmiotem głębszego zainteresowania opinii publicznej. Boicie się opinii publicznej? Boicie się prawdy o tym, że kolanem przepychacie buble prawne i przepisy szkodliwe dla Polski? To jest bardzo ważna rzecz, na której wam kompletnie nie zależy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1603">
          <u xml:id="u-1603.0" who="#AnnaMilczanowska">Pański wniosek formalny zapisałam. Bardzo serdecznie dziękuję. Głosujemy kolejno, żeby znowu nie było utarczek. Pan poseł Marcin Horała z wnioskiem formalnym. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1604">
          <u xml:id="u-1604.0" who="#MarcinHorała">Składam wniosek formalny, aby wszystkie nierozpatrzone punkty, zmiany i poprawki rozpatrzyć po zakończeniu rozpatrywania Kodeksu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1605">
          <u xml:id="u-1605.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad wnioskami. Pan poseł Szymański z wnioskiem formalnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1606">
          <u xml:id="u-1606.0" who="#TomaszSzymański">Składam wniosek przeciwny, dlatego że państwo chcecie zamknąć część ustrojową i łagodnie przejść, tak jak poseł Witczak powiedział, w sposób skandaliczny do procedowania Kodeksu wyborczego pod osłoną nocy. Pozostawiliśmy kilka zmian, które chyba świadomie przez państwa został nierozpatrzone. Po co to robić? Sami widzicie, że jesteście zmęczeni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1607">
          <u xml:id="u-1607.0" who="#AnnaMilczanowska">Czy składa pan wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1608">
          <u xml:id="u-1608.0" who="#TomaszSzymański">Tak, składam wniosek przeciwny, aby tak szybko jak to możliwe zająć się odłożonymi w czasie zmianami, które powinny być procedowane do końca przed przystąpieniem do pracy nad Kodeksem wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1609">
          <u xml:id="u-1609.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, jako pierwszy będzie głosowany wniosek pana posła Marcina Kierwińskiego. Proszę bardzo, kto jest za przyjęciem wniosku, aby zająć się odłożonymi zmianami w art. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1610">
          <u xml:id="u-1610.0" who="#MarcinKierwiński">Zmianą nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1611">
          <u xml:id="u-1611.0" who="#AnnaMilczanowska">Zmianą nr 1. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1612">
          <u xml:id="u-1612.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1613">
          <u xml:id="u-1613.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem zgłoszonego przez pana posła Mariusza Witczaka, aby dyskusję na temat Kodeksu wyborczego wydłużyć do 3 minut. Kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1614">
          <u xml:id="u-1614.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 7 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1615">
          <u xml:id="u-1615.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem pana Marcina Horały. Czy pan Marcin zechce powtórzyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1616">
          <u xml:id="u-1616.0" who="#MarcinHorała">Złożyłem wniosek, aby przejść do procedowania wszystkich odłożonych punktów, zmian i poprawek po zakończeniu rozpatrywania zmian w Kodeksie wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1617">
          <u xml:id="u-1617.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem tego wniosku? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1618">
          <u xml:id="u-1618.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1619">
          <u xml:id="u-1619.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, teraz wniosek pana posła Szymańskiego. Kto jest za przyjęciem wniosku złożonego przez pana posła Szymańskiego? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1620">
          <u xml:id="u-1620.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 6 głosów, 9 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1621">
          <u xml:id="u-1621.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, zgodnie z wcześniej przegłosowanym wnioskiem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1622">
          <u xml:id="u-1622.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, mam wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1623">
          <u xml:id="u-1623.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1624">
          <u xml:id="u-1624.0" who="#TomaszJaskóła">Rozumiem, że Biuro Legislacyjne, tak jak osoba mobbingowana, nie może odpowiedzieć na proste pytanie, bo jest stosunek zależności. Na sali jest pan profesor Chmaj. Niech pani przewodnicząca zapyta pana profesora, czy tu jest łamane prawo, czy nie. Ja już się przyzwyczaiłem, że przechodzimy nad tym do porządku dziennego i możemy pracować 19 godzin procedować.</u>
          <u xml:id="u-1624.1" who="#TomaszJaskóła">Nie dokonuję obstrukcji. Proszę tylko, żeby mi wytłumaczono, dlaczego mamy procedować 14–16 godzin i czy dochodzi do złamania prawa – w trybie art. 218 k.k. To jest proste pytanie. Pan profesor nie będzie zwolniony, albo nie będzie miał przykrych konsekwencji z ewentualnego potwierdzenia łamania prawa. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1625">
          <u xml:id="u-1625.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam pana panie pośle Jaskóła, ale myślę, że to pytanie wykracza… i pozwoli pan, że nie będę prosiła pana profesora o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1626">
          <u xml:id="u-1626.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1627">
          <u xml:id="u-1627.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1628">
          <u xml:id="u-1628.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, chciałbym zaapelować do pani roztropności, którą pani wykazywała się przez 10–12 godzin. Zakończyliśmy część ustrojową projektu ustawy. Mówiąc kolokwialnie została rozbabrana, ponieważ jest 10 nierozstrzygniętych i odroczonych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-1628.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, czy nie warto zamknąć jednej części z rozstrzygniętymi kwestiami i przystąpić do drugiej? W innym przypadku będziemy skakali po przepisach, żeby tylko dopychać kolanem.</u>
          <u xml:id="u-1628.2" who="#PiotrZgorzelski">Zwracam się do pani przewodniczącej o to, aby w tym momencie zamknąć posiedzenie Komisji, rano przyjąć nierozstrzygnięte kwestie, a później przystąpić do kwestii kodeksowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1629">
          <u xml:id="u-1629.0" who="#AnnaMilczanowska">Tę kwestię już rozstrzygaliśmy. Czy pan poseł Dzikowski chce wnieść coś nowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1630">
          <u xml:id="u-1630.0" who="#WaldyDzikowski">Tak. Chciałem wnieść o zmianę sposobu procedowania nad projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1631">
          <u xml:id="u-1631.0" who="#AnnaMilczanowska">Co pan ma do zaproponowania, bo to proponował pański kolega poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1632">
          <u xml:id="u-1632.0" who="#WaldyDzikowski">Mam inne uzasadnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1633">
          <u xml:id="u-1633.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1634">
          <u xml:id="u-1634.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję bardzo. Drodzy państwo, widzieliście ile w tym przyspieszonym trybie poczyniliśmy zmian i poprawek, już nie mówiąc o tych przygotowanych poprawkach przez Prawo i Sprawiedliwość. Teraz chcemy przystąpić do procedowania Kodeksu wyborczego, co będzie fundamentalną zmianą prawa. Jeszcze raz przypomnę, pracowaliśmy nad nim dwa lata. Obecny tryb pracy jest ośmieszaniem się przed Polakami i ośmieszaniem siebie. Nie jest możliwe takie procedowanie, zwłaszcza że poprawek będą setki.</u>
          <u xml:id="u-1634.1" who="#WaldyDzikowski">Niech pan tak nie patrzy panie pośle, bo pan nawet nie wie o czym mówię. Śmieje się pan. Zobaczy pan, że kiedyś za to zapłaci u wyborców. To co robicie w tej chwili jest malutkie i śmieszne. Ja się sporo uczyłem… dobra szkoła i lekcja… zapraszam… gwarantuję. Nie ma się z czego śmiać.</u>
          <u xml:id="u-1634.2" who="#WaldyDzikowski">Warto nad takimi kwestiami pracować wiele czasu i zrobić dobre prawo, nie zgadzając się nawet i mając różne zdania. Nawet Biuro Legislacyjne nie jest w stanie odpowiadać na pytania przy tym stanie percepcji i zmęczenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1635">
          <u xml:id="u-1635.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy. Czas panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1636">
          <u xml:id="u-1636.0" who="#WaldyDzikowski">Co my wyprawiamy? Na zegarek pani pokazuje? Tu nie o czas chodzi. Chodzi o Polskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1637">
          <u xml:id="u-1637.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, nie denerwujmy się. Nie złożył pan wniosku. Proszę bardzo, pan poseł Marcin Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1638">
          <u xml:id="u-1638.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, teraz widać państwa zachowanie i podejście do pracy. Państwo w imię tego, żebyśmy nie siedzieli po nocy, zużyliście prawie pół godziny na bezproduktywną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-1638.1" who="#MarcinHorała">Szanowny panie pośle, intencją posłów Prawa i Sprawiedliwości nie było procedowanie do rana, ani nawet do północy, tylko chcieliśmy choć odrobinę zacząć Kodeks wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-1638.2" who="#MarcinHorała">W związku z tym składam wniosek formalny, żeby już teraz przegłosować mój wniosek o to, żeby po rozpatrzeniu zmiany 4 w Kodeksie wyborczym ogłosić przerwę do jutra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1639">
          <u xml:id="u-1639.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, składam wniosek przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1640">
          <u xml:id="u-1640.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1641">
          <u xml:id="u-1641.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę panie pośle Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1642">
          <u xml:id="u-1642.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję serdecznie pani przewodnicząca. Mamy świadomość, że państwo bardzo mocno dążycie do tego, żeby w nocy zajmować się rzeczą fundamentalną dla Polski i jej przyszłości. W związku z tym składam wniosek formalny o zmianę sposobu prowadzenia Komisji i głosowanie imienne. Państwo imiennie weźmiecie odpowiedzialność za to co robicie. W każdym głosowaniu nie będziecie osobami anonimowymi, kryjącymi się pod większością Komisji, którą zbudowaliście. Weźmiecie odpowiedzialność osobistą za łamanie prawa i za niszczenie przyszłości Polski. Wnoszę o przegłosowanie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1643">
          <u xml:id="u-1643.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie. Zgłoszono trzy wnioski. Głosujemy nad wnioskiem pana Marcina Horały. Proszę bardzo, kto jest z państwa jest za tym, abyśmy rozpoczęli rozpatrywanie projektu ustawy art. 4, rozstrzygnęli cztery zmiany, a następnie ogłosili przerwę do jutra do godz. 10.30?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1644">
          <u xml:id="u-1644.0" who="#MarcinKierwiński">Przepraszam, ale miałem wniosek przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1645">
          <u xml:id="u-1645.0" who="#MarcinHorała">Głos przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1646">
          <u xml:id="u-1646.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Głos przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1647">
          <u xml:id="u-1647.0" who="#MarcinKierwiński">Panie przewodniczący Horała, skoro pan tak mówi, na pewno pan ma rację. Mam głos przeciwny. Bardzo proszę, aby nie rozpoczynając art. 4, tj. przed zmianą nr 1 w art. 4, ogłosić przerwę, o której mówiła pani przewodnicząca. Tak będzie dla nas wszystkich lepiej, a przede wszystkim lepiej dla stanowionego prawa. Bardzo proszę o uszanowanie tej prośby wszystkich (jak widzicie) polityków opozycji.</u>
          <u xml:id="u-1647.1" who="#MarcinKierwiński">Wiele mówicie o pakiecie demokratycznym. Zatem jeżeli w tej sprawie wszystkie partie opozycyjne, nawet te, które z wami zwyczajowo współpracują, proszą o przerwę, dobrym obyczajem byłoby taką przerwę zarządzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1648">
          <u xml:id="u-1648.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowny panie pośle, procedowaliśmy w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1649">
          <u xml:id="u-1649.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, wniosek o przejście do procedowania zmiany nr 1 w art. 4 został przyjęty. Zostało to rozstrzygnięte. Poza tym może pan mieć głos przeciwny, a nie wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1650">
          <u xml:id="u-1650.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem posła Witczaka. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1651">
          <u xml:id="u-1651.0" who="#PrzemysławSadłoń">Prosilibyśmy o sprecyzowanie tego wniosku, ponieważ pan poseł odwołał się do instytucji głosowania imiennego. Natomiast na gruncie przepisów regulaminu Sejmu przez głosowanie imienne rozumie się głosowanie przy użyciu kart do głosowania podpisanych imieniem i nazwiskiem posła. Tego rodzaju głosowanie na posiedzeniu Komisji nie jest możliwe. Jest możliwe głosowanie imienne rozumiane potocznie, tj. głosowanie z wykorzystaniem urządzenia do liczenia głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1652">
          <u xml:id="u-1652.0" who="#MariuszWitczak">Tak jest. To właśnie miałem na myśli. Zmienimy salę. W Sejmie są sale, które przystosowane są do głosowania imiennego i to mam na myśli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1653">
          <u xml:id="u-1653.0" who="#AnnaMilczanowska">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku pana posła Witczaka? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Czy ktoś wstrzymał się od głosu? Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1654">
          <u xml:id="u-1654.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1655">
          <u xml:id="u-1655.0" who="#AnnaMilczanowska">Wniosek nie przeszedł. Bardzo proszę, przystępujemy do rozpatrzenia art. 4 zmiana nr 1. Kto z państwa ma uwagi do zmiany 1 w art. 4? Pan poseł Witczak. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1656">
          <u xml:id="u-1656.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję bardzo. Szanowna pani przewodnicząca, złożyliśmy poprawkę o skreślenie art. 4. Poprawka został podpisana przez przedstawicieli Platformy Obywatelskiej w Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1656.1" who="#MariuszWitczak">Przy tej okazji chciałem powiedzieć kilka zdań na temat całego art. 4. Tak naprawdę ta ustawa to jest art. 4. Ustawa ma upartyjnić wybory, ograniczyć aktywność osób niepełnosprawnych i aktywność osób, które nie mogą głosować w dniu, w którym przeprowadzane są wybory, nie mówiąc już o możliwościach upartyjnienia wyborów poprzez partyjnych komisarzy oraz tworzenie okręgów wyborczych przez PiS na wypadek wyborów samorządowych i wszystkich innych kolejnych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-1656.2" who="#MariuszWitczak">Całe zło i zamach na demokrację rozpoczyna się w art. 4. i tak jak państwu niezmiennie mówimy od kilku godzin, dyskusja na tematy samorządowe pomieszane z ordynacją wyborczą jest tylko zasłoną dymną, żeby ukryć to, co jest w art. 4 i we wszystkich artykułach, które potem są konsekwencją tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-1656.3" who="#MariuszWitczak">Wnoszę o wykreślenie całego art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1657">
          <u xml:id="u-1657.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy panie pośle. Pan poseł Jaskóła. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1658">
          <u xml:id="u-1658.0" who="#TomaszJaskóła">Klub Kukiz’15 wnosi o wykreślenie art. 4, a to oznacza oczywiście pkt 16, 20. Uzasadnienie mają państwo przed sobą. Ze swojej strony tylko powiem, że skoro wprowadzamy art. 1, 2 i 3 od następnej kadencji, to w moim przekonaniu Kodeks wyborczy jest na tyle ważnym instrumentem tworzenia sceny politycznej (również w samorządach), iż nie ulega wątpliwości, że powinniśmy go procedować co najmniej 2–3 lata.</u>
          <u xml:id="u-1658.1" who="#TomaszJaskóła">Ten projekt dyskwalifikuje likwidacja jednomandatowych okręgów wyborczych, zmiany w PKW i KBW oraz zmiany w granicach okręgów. Nie możemy robić takiej rewolucji. Moglibyśmy ją robić tylko pod jednym względem, a mianowicie, gdybyśmy na wszystkich szczeblach samorządu mogli wprowadzić jednomandatowe okręgi wyborcze. Czemu? Bo większość zmian kodeksu nie byłaby konieczna. Jednomandatowe okręgi wyborcze we wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego są bardzo prostym mechanizmem wyłaniania, kontroli i działania. W związku z tym mielibyśmy ułatwioną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-1658.2" who="#TomaszJaskóła">Wnoszę o odrzucenie całego art. 4. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1659">
          <u xml:id="u-1659.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1660">
          <u xml:id="u-1660.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Chciałbym gorąco poprzeć wnioski moim poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-1660.1" who="#MarcinKierwiński">Art. 4 w państwa projekcie ustawy to artykuł demolujący polski system prawny, demolujący kwestię wyborów. Jest to artykuł, który wprowadza pełne upolitycznienie wyborów, ale przede wszystkim, zgodnie z tym co mówił pan sędzia Hermeliński, wprowadza wielką groźbę, że najbliższe wybory samorządowe mogą się nie odbyć. To jest bardzo poważny głos ostrzegawczy.</u>
          <u xml:id="u-1660.2" who="#MarcinKierwiński">Rozumiem, że może intencją państwa jest, aby wybory się nie odbyły tam, gdzie nie wygracie, ale jest to szalenie niebezpieczne dla demokracji w Polsce. Demokracji, którą ustawicznie łamiecie, niszczycie, której symbolem niszczenia będzie prokurator Piotrowicz.</u>
          <u xml:id="u-1660.3" who="#MarcinKierwiński">Proszę o elementarną odpowiedzialność. Proszę o wykreślenie art. 4 w całości jako artykułu demolującego polski system prawny artykułu, który zgodnie z opinią ekspertów może doprowadzić do tego, że wybory w Polsce się nie odbędą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1661">
          <u xml:id="u-1661.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Szymański. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1662">
          <u xml:id="u-1662.0" who="#TomaszSzymański">Art. 4 zawiera kwintesencję państwa PiS: zawłaszczyć, zniszczyć, podporządkować. Zawłaszczyć – PKW wraz z KBW, zniszczyć – to co było dobre i wypracowane w Komisji Kodyfikacyjnej przez dwa lata i kilkadziesiąt godzin w wyniku consensusu strony społecznej ze stroną rządową i parlamentarną.</u>
          <u xml:id="u-1662.1" who="#TomaszSzymański">Robicie państwo wszystko, żeby Polaków zniechęcić do udziału w wolnych i powszechnych wyborach. Ograniczacie szanowni państwo w sposób świadomy i bezczelny udział blisko 3 mln osób niepełnosprawnych i kilku milionów osób starszych w wyborach w formie korespondencyjnej. Robicie państwo klasyczny skok na PKW. Eliminujecie państwo sędziów – wkładacie komisarzy politycznych. Komisarzy, którzy mają zorganizować, przeprowadzić wybory i policzyć głosy milionów Polaków.</u>
          <u xml:id="u-1662.2" who="#TomaszSzymański">Jeżeli ktokolwiek dzisiaj miał obawy o to, że może kilka głosów zostanie sfałszowanych w wyniku głosowania korespondencyjnego, tak w tym momencie jestem absolutnie przekonany, że fałszerstwa wyborcze, o których piszecie w uzasadnieniu na pewno będą miały miejsce.</u>
          <u xml:id="u-1662.3" who="#TomaszSzymański">Robicie zawłaszczenie państwa prawa na własne, partykularne – PiS-owskie interesy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1663">
          <u xml:id="u-1663.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan Paweł Zdun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1664">
          <u xml:id="u-1664.0" who="#PawełZdun">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, chciałem wyrazić swoje zdumienie zachowaniem części posłów, dlatego że używane są argumenty o rzekomym upolitycznieniu wyborów wedle nowego projektu. Natomiast wedle naszej oceny wszystkie wybory od 1947 r. są upolitycznione, bo ciała, które organizują i zawiadują tymi wyborami, łącznie z PKW i KBW, są upartyjnione. Upartyjnione są przez partię sowiecką.</u>
          <u xml:id="u-1664.1" who="#PawełZdun">Nowy Kodeks wyborczy, którego bym sobie życzył, bo ten z 2001 r tylko zbliża się do ideału przez w pewnym stopniu uspołecznienie, powinien oddać wybory Polakom…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1665">
          <u xml:id="u-1665.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Pawle, mamy po minucie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1666">
          <u xml:id="u-1666.0" who="#PawełZdun">Już kończę. Należy zabrać wybory kaście sędziowskiej i urzędniczej i wprowadzić jak najwięcej kontroli i organizacji społecznych. Projekt z 2001 r. idzie już w tym kierunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1667">
          <u xml:id="u-1667.0" who="#AnnaMilczanowska">Muszę panu podziękować. Dziękuję serdecznie. Pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1668">
          <u xml:id="u-1668.0" who="#MarekWójcik">Wysoka Komisjo, szanowni państwo, nie będę odkrywał niczego nowego. Powiem tylko tyle, że uważamy iż sposób wprowadzania zmian w ordynacji wyborczej do samorządów, bez konsultacji z samorządami oraz konsultacji społecznych, nawet jeżeli przyjąć interpretację, że czas 14 dni na opiniowanie musi minąć w trakcie procedowania, to wybaczcie państwo, ale to jest unik.</u>
          <u xml:id="u-1668.1" who="#MarekWójcik">Nie skonsultowaliście państwo rozwiązań z samorządami. Podejmujecie ryzyko nieprzeprowadzenia wyborów. Moim zdaniem jest to brak szacunku dla samorządowców. Przede wszystkim jest to brak szacunku dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-1668.2" who="#MarekWójcik">Ne robi się takich rzeczy w takim momencie. Można było zająć się tym wcześniej i spokojnie nad tym popracować.</u>
          <u xml:id="u-1668.3" who="#MarekWójcik">Art. 4 w kilku miejscach zawiera niekonstytucyjne propozycje, o których mówi wiele ludzi mądrzejszych ode mnie.</u>
          <u xml:id="u-1668.4" who="#MarekWójcik">Ponieważ państwo chcecie procedować nad tymi przepisami teraz – w środku nocy, to jest także dowodem na to, że niekoniecznie macie intencje sprzyjające budowie społeczeństwa obywatelskiego i samorządności w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1669">
          <u xml:id="u-1669.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, głos zabiera pan poseł Andrzej Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1670">
          <u xml:id="u-1670.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Podnoszone przez państwa argumenty zupełnie nie są trafne w stosunku do treści art. 4. Przeczytam państwu: „§ 1. Wybory odbywają się w dniu wolnym od pracy”. Kolejny paragraf – § 2 utracił moc w wyniku orzeczenia TK z 20 lipca 2011 r. oraz § 3: „Jeżeli głosowanie w wyborach przeprowadza się w ciągu dwóch dni termin głosowania określa się na dzień wolny od pracy oraz dzień go poprzedzający”. W naszym projekcie jest, że „wybory odbywają się w dniu wolnym od pracy”.</u>
          <u xml:id="u-1670.1" who="#AndrzejMatusiewicz">Proszę dyskutować merytorycznie, odnosząc się do treści art. 4. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1671">
          <u xml:id="u-1671.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę, pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1672">
          <u xml:id="u-1672.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, pan Zdun wyraził zdumienie, że procedujemy, odnosząc się także do zapisów dotyczących Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-1672.1" who="#PiotrZgorzelski">Muszę się z panem w jednym zgodzić, że od 1944 r. wszystkie wybory mogłyby być podważane, gdyby nie fakt, że pan teraz popiera zmianę, która w 100% odwzorowuje skład PKW z okresu 1946–1952, tj. z okresu, gdy doszło do największych fałszerstw w historii. Popieranie rozwiązań PiS zawartych w ich ustawach jest legitymizowaniem najgorszych wzorców stalinowskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1673">
          <u xml:id="u-1673.0" who="#PawełZdun">Niezupełnie, bo wtedy była jedna partia. Taka jest różnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1674">
          <u xml:id="u-1674.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1675">
          <u xml:id="u-1675.0" who="#PiotrZgorzelski">Kiedy była? Proszę historii się nauczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1676">
          <u xml:id="u-1676.0" who="#TomaszJaskóła">Pan się pomylił. Były trzy partie – pozornie trzy. Trzeba umieć liczyć, albo wiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1677">
          <u xml:id="u-1677.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie przerzucamy się słowami. Pan poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1678">
          <u xml:id="u-1678.0" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, rozpoczynamy pracę nad kluczowym elementem dyskusji. Zmiany w art. 4 dotyczą Kodeksu wyborczego. To jest wywracanie systemu do góry nogami.</u>
          <u xml:id="u-1678.1" who="#MarekSowa">W związku z powyższym chciałbym zapytać panią przewodniczącą, czy mamy np. opinię rządu do tego projektu ustawy. Czy obecne są wszystkie strony, które powinny uczestniczyć w procedowaniu? Widzę, że jest przedstawicielstwo Państwowej Komisji Wyborczej – Krajowego Biura Wyborczego. Czy korporacje samorządowe wiedzą o tym, że dzisiaj o godz. 23.00 pracujemy nad projektem, który ich dotyczy?</u>
          <u xml:id="u-1678.2" who="#MarekSowa">Jeśli mogę prosić, chciałbym nie tyle oświadczenia od pani przewodniczącej, bo niestety, ale muszę powiedzieć, że zaufanie straciłem, co prosić o kopie wysłanych informacji.</u>
          <u xml:id="u-1678.3" who="#MarekSowa">Na koniec jedna uwaga. Pani przewodnicząca, wiem, że się pani stara, ale pobić towarzysza Piotrowicza i tak pani nie ma szansy, więc proponuję…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1679">
          <u xml:id="u-1679.0" who="#AnnaMilczanowska">Nawet nie próbuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1680">
          <u xml:id="u-1680.0" who="#MarekSowa">Widzę, że pani próbuje. Niech pani odpuści sobie tę ambicję, bo to nie jest gra warta świeczki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1681">
          <u xml:id="u-1681.0" who="#AnnaMilczanowska">Dobrze. Dziękuję bardzo panie pośle Sowa. Proszę, pan poseł przewodniczący Tomasz Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1682">
          <u xml:id="u-1682.0" who="#TomaszJaskóła">Zgłaszam poprawkę, która w zestawieniu poprawek naszego klubu nosi nr 3. Pozwolę sobie odczytać treść poprawki: „W projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (druk 2001) w art. 4: a) skreśla się punkty 1), 16), 20); b) w pkt 12) skreśla się lit. a).”.</u>
          <u xml:id="u-1682.1" who="#TomaszJaskóła">Uzasadnienie jest bardzo proste. Uważamy, że ograniczenie dwudniowych wyborów w naszym przekonaniu jest zupełnie niekorzystne. Zwiększa to nierówność wyborców. Być może niektórzy mają ochotę w ciągu dwóch dni głosować. To państwo ma pilnować, żeby nie fałszowano wyborów. Obywatelem prawa jest prawo obywatela do głosowania w ciągu dwóch dni. Przypomnę, że tak dostaliśmy się do Unii Europejskiej. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1683">
          <u xml:id="u-1683.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu posłowi. Bardzo proszę, pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1684">
          <u xml:id="u-1684.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, chciałbym przypomnieć, że pan poseł Witczak złożył poprawkę wraz z uzasadnieniem skreślającą cały art. 4. Rozumiem, że jeżeli poprawka zostanie odrzucona, a wszystko na to wskazuje, że tak się stanie, przystąpimy do procedowania art. 4 zmiana po zmianie.</u>
          <u xml:id="u-1684.1" who="#WaldyDzikowski">Informuję państwa, że jesteśmy gotowi do debaty merytorycznej nad każdą zmianą. Zapraszam do dyskusji i debaty, bo warto. Jesteśmy przygotowani panie pośle Szynkowski vel Sęk, bo mamy przygotowane odpowiednie dokumenty. Dajemy wam szansę. W zależności od debaty będziemy składali poprawki o wykreślenie zmian lub nie. Jak ktoś pójdzie po rozum do głowy, to dlaczego nie? Schowamy poprawki o wykreślenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1685">
          <u xml:id="u-1685.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę o zabranie głosu przez przedstawiciela Ruchu Kontroli Wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1686">
          <u xml:id="u-1686.0" who="#TomaszHubertCioska">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, nie chciałbym zabierać dużo czasu, bo widzę, że próbujemy przejść do rozstrzygnięć merytorycznych i bardzo dobrze. Bardzo to cenię.</u>
          <u xml:id="u-1686.1" who="#TomaszHubertCioska">Króciutko wyjaśnię panu posłowi Zgorzelskiemu, że my co do zasady uważamy, że projekt zgłoszony przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości idzie w słusznym kierunku. Natomiast bynajmniej nie w zakresie Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-1686.2" who="#TomaszHubertCioska">Jeśli chodzi o PKW, uważamy że zmiany powinny być daleko bardziej radykalne. W rzeczywistości PKW powinna być uspołeczniona – w dużo większym stopniu niż w tej chwili. Będziemy o tym mówili przy art. od 5 do 14. Teraz to nie jest miejsce, ale chciałem to zaznaczyć. W tym punkcie (dotyczącym PKW) zdecydowanie nie zgadzamy się za zbyt ograniczone zmiany zaproponowane przez grupę posłów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1687">
          <u xml:id="u-1687.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu bardzo serdecznie. Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Horałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1688">
          <u xml:id="u-1688.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, wybory dwudniowe budzą moją poważną wątpliwość co do ich konstytucyjności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1689">
          <u xml:id="u-1689.0" who="#MariuszWitczak">W kwestii formalnej. Dlaczego dyskutujemy nad zmianami, skoro nie rozstrzygnęliśmy wniosku o skreślenie artykułu? Zgłosiliśmy wniosek o skreślenie art. 4.</u>
          <u xml:id="u-1689.1" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wiem, że jest późno i ma pani prawo być zmęczona, ale sama pani zgotowała sobie ten los.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1690">
          <u xml:id="u-1690.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę pana czy wyglądam na zmęczoną? Wniosek o skreślenie art. 4 wniósł pan poseł Witczak, który poparli pan poseł Marcin Kierwiński i pan poseł Dzikowski. Proszę bardzo, głosujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1691">
          <u xml:id="u-1691.0" who="#TomaszJaskóła">Przepraszam, ale ja również zgłaszałem wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1692">
          <u xml:id="u-1692.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Jaskóła również – poprawka nr 3. Bardzo proszę, głosujemy nad wnioskiem pana posła Witczaka. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku pana posła Witczaka, aby skreślić w całości art. 4? Kto jest przeciw? Dziękuję bardzo. Kto wstrzymał się od głosu? Proszę podać wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1693">
          <u xml:id="u-1693.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1694">
          <u xml:id="u-1694.0" who="#TomaszJaskóła">Pani przewodnicząca, czy nie można łącznie głosować niemal identycznych wniosków? Uzasadniane są inaczej, ale brzmią tak samo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1695">
          <u xml:id="u-1695.0" who="#AnnaMilczanowska">Kiedy wcześniej mieliście takie wnioski, to państwo chcieliście, żeby głosować je osobno. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1696">
          <u xml:id="u-1696.0" who="#PrzemysławSadłoń">W przypadku tych dwóch wniosków, tj. wniosku zgłoszonego przez pana posła Witczaka i pana posła Jaskółę, w związku z tym, że są tożsame, w głosowaniu należy to traktować jako jeden wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1697">
          <u xml:id="u-1697.0" who="#AnnaMilczanowska">W takiej sytuacji przegłosowaliśmy wniosek pana Witczaka i pana Jaskóły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1698">
          <u xml:id="u-1698.0" who="#TomaszJaskóła">Wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1699">
          <u xml:id="u-1699.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wniosek mniejszości. Doprecyzuję: skreślenie całego art. 4 jako wniosek mniejszości całej grupy posłów Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1700">
          <u xml:id="u-1700.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, cały czas jesteśmy w zmianie 1. Już nie zabieramy głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1701">
          <u xml:id="u-1701.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, teraz chcę zabrać głos w sprawie zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1702">
          <u xml:id="u-1702.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie. Bezwzględnie pilnujemy czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1703">
          <u xml:id="u-1703.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, jak sobie przypominam, w pracach nad Kodeksem wyborczym – nad zmianą sposobu i oddania głosu – dyskutowaliśmy kiedyś cały dzień. Dyskutowaliśmy z ekspertami, środowiskami rządowymi i pozarządowymi oraz z organizacjami samorządowymi. Mówimy o zmianie nr 2, czy nr 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1704">
          <u xml:id="u-1704.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, pozwólcie, że uporządkuję pewne rzeczy. Przeszłam do zmiany nr 1 i w trakcie rozpatrywania tej zmiany zgłosiliście państwo poprawki do całego art. 4. Tak było? Tak, oczywiście, chociaż mówicie, że nie. Przestańcie i nie oszukujmy się. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1705">
          <u xml:id="u-1705.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, tytułem wyjaśnienia. Wysoka Komisja przyjęła wniosek formalny o przejście do procedowania art. 4 zmiana nr 1 i zaczęła jej rozpatrywanie. W trakcie rozpatrywania został złożony wniosek o odrzucenie w całości art. 4. Pani przewodnicząca była łaskawa poddać go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-1705.1" who="#MarcinHorała">Obecnie wracamy do rozpoczętego rozpatrywania art. 4 zmiana 1, w którym wielu z państwa już zabierało głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1706">
          <u xml:id="u-1706.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak jest. I zabierało głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1707">
          <u xml:id="u-1707.0" who="#MariuszWitczak">Ale ja nie zabierałem. Proszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1708">
          <u xml:id="u-1708.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie. Pan Witczak też zabierał głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1709">
          <u xml:id="u-1709.0" who="#MariuszWitczak">Nie. Pani przewodnicząca, w punkcie pierwszym nie zabierałem głosu. Pani przewodnicząca, proszę tak nie robić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1710">
          <u xml:id="u-1710.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę bardzo, pan poseł Matusiewicz ma wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1711">
          <u xml:id="u-1711.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Składam wniosek o zamknięcie dyskusji na temat zmiany 1, gdyż już wszystko zostało powiedziane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1712">
          <u xml:id="u-1712.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, wiem, że bronicie się przed zmęczeniem, ale popełniacie błędy. Proszę pozwolić nam spokojnie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1713">
          <u xml:id="u-1713.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie bronimy się. Przed chwilą to wy byliście bardzo zmęczeni i nie chcieliście procedować. Proszę państwa, wniosek formalny złożył pan poseł Andrzej Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1714">
          <u xml:id="u-1714.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, można z wnioskiem formalnym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1715">
          <u xml:id="u-1715.0" who="#AnnaMilczanowska">Nie, dlatego że głosujemy nad wnioskiem formalnym złożonym przez pana posła Andrzeja Matusiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1716">
          <u xml:id="u-1716.0" who="#MariuszWitczak">Żeby nam odebrać możliwość dyskusji na temat zmiany nr 1? Taki jest wniosek formalny? Nie dyskutowałem na ten temat, a chcę zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1717">
          <u xml:id="u-1717.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan również dyskutował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1718">
          <u xml:id="u-1718.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, dyskutowałem na temat całego art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1719">
          <u xml:id="u-1719.0" who="#MarcinKierwiński">Pan poseł Witczak złożył wniosek o odrzucenie art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1720">
          <u xml:id="u-1720.0" who="#AnnaMilczanowska">Zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1721">
          <u xml:id="u-1721.0" who="#MarcinKierwiński">Nie. Całego artykułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1722">
          <u xml:id="u-1722.0" who="#MarcinHorała">Panie pośle, proszę nie zabierać głosu bez jego udzielenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1723">
          <u xml:id="u-1723.0" who="#AnnaMilczanowska">No to co? Znowu sobie porozmawiacie beze mnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1724">
          <u xml:id="u-1724.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, proszę mi wybaczyć, ale pan poseł Witczak złożył wiosek na piśmie i można sprawdzić czego dotyczył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1725">
          <u xml:id="u-1725.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Witczak zabiera głos, skoro twierdzi, że nie zabierał i na tym kończymy dyskusję w tym punkcie, bo reszta panów wzięła udział w dyskusji na temat zmiany 1. Proszę, mówi pan poseł Mariusz Witczak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1726">
          <u xml:id="u-1726.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, bardzo serdecznie dziękuję za głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1727">
          <u xml:id="u-1727.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1728">
          <u xml:id="u-1728.0" who="#MariuszWitczak">Chciałem powiedzieć, że po moim wniosku formalnym, który dotyczył wykreślenia całego art. 4, posłowie Platformy Obywatelskiej bardzo wyraźnie zabierali głos w sprawie opisu tego artykułu. Mówiliśmy o wszystkich największych problemach tego artykułu i o problemie, który jest z nim związany. Wniosek o skreślenie art. 4 upadł. Został zgłoszony wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-1728.1" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, jak rozumiem, obecnie przechodzimy do rozpatrywania kolejnych zmian w art. 4.</u>
          <u xml:id="u-1728.2" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, jest zmiana nr 1. Zabieram głos w sprawie zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1729">
          <u xml:id="u-1729.0" who="#AnnaMilczanowska">Jeszcze raz panu odpowiadam. Zmianę nr 1 wprowadziłam przynajmniej 30 minut temu. Panowie, to nie moja wina, że nie byliście skupieni. Byliście skupieni na czymś innym. Trzeba było być skoncentrowanym, patrzeć i śledzić, co robi przewodnicząca Komisji. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1730">
          <u xml:id="u-1730.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, spokojnie. Żebyśmy to sobie wyjaśnili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1731">
          <u xml:id="u-1731.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę, czas panu już minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1732">
          <u xml:id="u-1732.0" who="#MariuszWitczak">Ale po co te nerwy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1733">
          <u xml:id="u-1733.0" who="#AnnaMilczanowska">W ogóle się nie denerwuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1734">
          <u xml:id="u-1734.0" who="#MariuszWitczak">Wyjaśnijmy te kwestie i będziemy pracować dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1735">
          <u xml:id="u-1735.0" who="#AnnaMilczanowska">Jestem oazą spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1736">
          <u xml:id="u-1736.0" who="#MariuszWitczak">Wiem, wiem. Dlatego bardzo proszę panią przewodniczącą, aby przez chwilę porozmawiać na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1737">
          <u xml:id="u-1737.0" who="#Głoszsali">Czas się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1738">
          <u xml:id="u-1738.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, w kwestii formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1739">
          <u xml:id="u-1739.0" who="#MariuszWitczak">Nie, nie skończył się. Dlatego, że państwo nie dajecie omówić problemu. Szykujecie własną wersję i nie słuchacie naszej. Na tym polega problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1740">
          <u xml:id="u-1740.0" who="#AnnaMilczanowska">Słuchamy. Właśnie widzi pan, nie słuchaliście tego, co ja mówiłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1741">
          <u xml:id="u-1741.0" who="#MariuszWitczak">Pani przewodnicząca, przeszła pani do art. 4. Przechodząc do art. 4 nie dała pani możliwości wypowiedzenia się w sprawie jego skreślenia i przeszła pani do zmiany nr 1. Wtedy się zgłosiłem, zaproponowałem wykreślenie całego artykułu i po prostu to omówiłem. Upadł wniosek i artykuł nie został wykreślony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1742">
          <u xml:id="u-1742.0" who="#AnnaMilczanowska">Potwierdza pan moje słowa. Czas panu już minął dawno temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1743">
          <u xml:id="u-1743.0" who="#MariuszWitczak">Obecnie chciałbym powiedzieć kilka zdań na temat zmiany nr 1. „Wybory odbywają się w dniu wolnym od pracy”. To jest problem, który został rozstrzygnięty na gruncie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1744">
          <u xml:id="u-1744.0" who="#AnnaMilczanowska">Mówi pan już trzecią minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1745">
          <u xml:id="u-1745.0" who="#MariuszWitczak">…orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i nie ma żadnego powodu, żeby ustawowo ograniczać to, co jest zapisane w konstytucji. W konstytucji mówi się wyraźnie o wyborach parlamentarnych, co znalazło potwierdzenie w wyroku TK oraz o wyborach prezydenckich. W przypadku eurowyborów oraz wyborów samorządowych możliwe jest dwudniowe głosowanie. Jesteśmy przeciwni proponowanemu rozwiązaniu – ograniczeniu do jednego dnia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1746">
          <u xml:id="u-1746.0" who="#AnnaMilczanowska">Jest pan wybitnym erudytą panie pośle. Gratuluję, ale rzeczywiście, był to jednocześnie bardzo merytoryczny głos w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1746.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1747">
          <u xml:id="u-1747.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, w kwestii formalnej. Wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1748">
          <u xml:id="u-1748.0" who="#AnnaMilczanowska">Moment. Pozwoli pan, że przegłosujemy wniosek formalny złożony przez pana posła Andrzeja Matusiewicza. Kto jest za przyjęciem wniosku formalnego, który został złożony przez pana posła Andrzeja Matusiewicza? Proszę, ręka do góry. Dziękuję uprzejmie. Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1749">
          <u xml:id="u-1749.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 7 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1750">
          <u xml:id="u-1750.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, zakończyliśmy debatę, jeżeli chodzi o zmianę nr 1. Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1751">
          <u xml:id="u-1751.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, proszę być poważną. Jak to zakończyliśmy?! Chcę złożyć wniosek o skreślenie zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1752">
          <u xml:id="u-1752.0" who="#AnnaMilczanowska">Przepraszam, oczywiście przechodzimy do głosowania nad zmianą nr 1. Proszę nie krzyczeć. Jesteśmy w trakcie głosowania. Wniosek został przyjęty. Teraz głosujemy przyjęcie zmiany nr 1. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1753">
          <u xml:id="u-1753.0" who="#PrzemysławSadłoń">Pragniemy zwrócić uwagę, że pan poseł Jaskóła zgłosił poprawkę, która m.in. dotyczy skreślenia zmiany nr 1 a oprócz tego w konsekwencji skreślenia zmiany 16, 20 i lit. a) w zmianie nr 12.</u>
          <u xml:id="u-1753.1" who="#PrzemysławSadłoń">Natomiast z naszej strony jest jeszcze uwaga, że katalog skreśleń powinien być rozszerzony także o zmianę 26 w zakresie art. 69 § 2. Ten przepis odnosi się także do wyborów dwudniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1754">
          <u xml:id="u-1754.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, poprawka pana posła Jaskóły. Czy pan poseł przejmuje propozycję Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1755">
          <u xml:id="u-1755.0" who="#TomaszJaskóła">Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1756">
          <u xml:id="u-1756.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1757">
          <u xml:id="u-1757.0" who="#MarcinKierwiński">Pani przewodnicząca, zgłaszałem wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1758">
          <u xml:id="u-1758.0" who="#AnnaMilczanowska">Jeżeli jest to poprawka, bardzo proszę. Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1759">
          <u xml:id="u-1759.0" who="#MarcinKierwiński">Mam dwa wnioski formalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1760">
          <u xml:id="u-1760.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, przepraszam bardzo, wnioski formalne czy poprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1761">
          <u xml:id="u-1761.0" who="#MarcinKierwiński">Chcę złożyć poprawkę i wniosek formalny. Czy pani przewodnicząca mi pozwoli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1762">
          <u xml:id="u-1762.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1763">
          <u xml:id="u-1763.0" who="#MarcinKierwiński">Po pierwsze, składam poprawkę o wykreślenie zmiany nr 1.</u>
          <u xml:id="u-1763.1" who="#MarcinKierwiński">Po drugie, wnoszę o zmianę sposobu prowadzenia obrad. Bardzo dobrze pamiętam wiosek złożony przez pana posła Horałę. Wniosek pana Horały dotyczył przejścia do rozpatrywania art. 4. Tak pani przewodnicząca. Zakładam, że posiedzenie jest nagrywane. Możemy zrobić przerwę i odsłuchać. Jeżeli tak, to posłowie mają prawo wypowiedzieć się na temat zmiany nr 1. Bardzo panią przewodniczącą proszę, aby każdy poseł mógł się wypowiedzieć, bo dyskutujemy o tym 15 minut. Tymczasem na sali jest 7 posłów opozycji. Gdyby do tej pory każdy z nich miał po minucie, to mówiąc szczerze, byłaby pani do przodu o 8 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1764">
          <u xml:id="u-1764.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, przypomnę stan formalny. Przyjęliśmy wniosek formalny o zamknięcie dyskusji przy zmianie nr 1. Jesteśmy w trakcie głosowań. Do przegłosowania są poprawki. Do dyskusji wrócimy przy zmianie nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1765">
          <u xml:id="u-1765.0" who="#AnnaMilczanowska">Pan poseł Kierwiński złożył poprawkę. Biuro Legislacyjne, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1766">
          <u xml:id="u-1766.0" who="#PrzemysławSadłoń">Z naszej strony jest uwaga, aby w konsekwencji skreślenia pkt 1 pan poseł w tej poprawce wskazał także pozostałe przepisy, które odnoszą się do głosowania dwudniowego, tj. zmianę 16, 20, lit. a) w zmianie 12 i zmianę 26 w zakresie art. 26 § 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1767">
          <u xml:id="u-1767.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Na tym wyczerpaliśmy poprawki do zmiany nr 1.</u>
          <u xml:id="u-1767.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Jaskółę? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1768">
          <u xml:id="u-1768.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1769">
          <u xml:id="u-1769.0" who="#TomaszJaskóła">Wniosek mniejszości pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1770">
          <u xml:id="u-1770.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Proszę zapisać. Kto jest za przyjęciem poprawki złożonej przez pana posła Kierwińskiego? Chciałabym usłyszeć jej brzmienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1771">
          <u xml:id="u-1771.0" who="#MarcinKierwiński">Skreślenie zmiany nr 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1772">
          <u xml:id="u-1772.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Kierwińskiego? Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1773">
          <u xml:id="u-1773.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1774">
          <u xml:id="u-1774.0" who="#AnnaMilczanowska">Głosujemy nad zmianą nr 1 w art. 4. Kto jest za przyjęciem zmiany nr 1 w art. 4? Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1775">
          <u xml:id="u-1775.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1776">
          <u xml:id="u-1776.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Zmiana nr 1 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-1776.1" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 2. Bardzo proszę o zgłaszanie uwag. Pan profesor Chmaj. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1777">
          <u xml:id="u-1777.0" who="#MarekChmaj">Szanowni państwo, w zmianie proponuje się dodanie do słowniczka zdefiniowanie znaku „x”. Ze zdumieniem wyczytałem, że przez znak „x” rozumie się co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki.</u>
          <u xml:id="u-1777.1" who="#MarekChmaj">Proszę państwa, „co najmniej dwie” to oznacza, że znak „x” mogą tworzyć trzy, cztery lub piętnaście linii. To tak, jakbyśmy tworzyli definicję człowieka, że jest to istota składająca się co najmniej z dwóch nóg, co najmniej z dwóch rąk i co najmniej z jednej głowy.</u>
          <u xml:id="u-1777.2" who="#MarekChmaj">Myślę, że narazimy się na śmieszność nie tylko w kraju, ale także w całej cywilizowanej Europie, jeżeli przyjmiemy tego typu regulację. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1778">
          <u xml:id="u-1778.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę, pan poseł Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1779">
          <u xml:id="u-1779.0" who="#JacekProtas">Chcąc uchronić wszystkich, państwa i nas również od tego wstydu (niestety), o którym mówił pan profesor, składam poprawkę polegającą na skreśleniu w art. 4 zmiany 2, bo „x” to jest „x” i nie trzeba niczego definiować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1780">
          <u xml:id="u-1780.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1781">
          <u xml:id="u-1781.0" who="#WaldyDzikowski">Pani przewodnicząca, chciałem powiedzieć, że kiedyś ze wszystkimi ekspertami, organizacjami pozarządowymi i innymi pracowaliśmy nad tą kwestią jeden dzień. Debatowaliśmy nad tym, kiedy oddanie głosu poprzez dwie przecinające się linie może być ważne. Debata na ten temat zabrała nam prawie cały dzień, tak jak dzisiaj prawie cały dzień zabrała nam połowa zmian ustrojowych w samorządach.</u>
          <u xml:id="u-1781.1" who="#WaldyDzikowski">Komu to przeszkadzało, że dwie przecinające się linie stanowią „x”? Ktoś w zamian wymyślił genialną rzecz, że może być hasztag albo mogą być inne rzeczy. Przecież obśmieją nas. Panowie, chociaż w tym się wycofajcie. Tu nie trzeba być geniuszem. Można popełniać błędy, ale to jest ewidentny błąd. Dwie przecinające się linie to jest proste jak drut. Wystarczy tylko do tego się przyznać. Nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1782">
          <u xml:id="u-1782.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Sowa. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1783">
          <u xml:id="u-1783.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, chciałbym złożyć poprawkę polegającą na skreśleniu zmiany nr 2 w art. 4.</u>
          <u xml:id="u-1783.1" who="#MarekSowa">Wszyscy pamiętamy jak pan przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, występując w Sejmie pokazywał jak można interpretować znak – krzyżujące się linie.</u>
          <u xml:id="u-1783.2" who="#MarekSowa">Mam nieodparte wrażenie, że trzech małych Kaziów po godz. 23.00 chciało mieć udział w tej ustawie i po prostu skreślali sobie w tym kwadraciku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1784">
          <u xml:id="u-1784.0" who="#AnnaMilczanowska">Ale śmieszne… Bardzo proszę. pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1785">
          <u xml:id="u-1785.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani przewodnicząca, dołączam się do opinii wygłoszonych przez kolegów co do zmiany nr 2 z prośbą o jak najszybsze przegłosowanie wykreślenia tej zmiany, ponieważ tak jak powiedziano na wstępie, dla wszystkich jest oczywiste, że dwie linie przecinające się w kratce to jest ów znak „x” i nie ma co kombinować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1786">
          <u xml:id="u-1786.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1787">
          <u xml:id="u-1787.0" who="#MariuszWitczak">Dołączam się do poprawki zgłoszonej przez posła Protasa, tj. wykreślenie zmiany nr 2. Chcę państwu powiedzieć, że ta zmiana jest kwintesencją i symbolem tego wszystkiego co robicie z ordynacją i z projektami, nad którymi procedujemy.</u>
          <u xml:id="u-1787.1" who="#MariuszWitczak">To jest rzecz, która nas ośmiesza. W ogóle w tym wszystkim jesteście państwo niekonsekwentni, bo nawet jeżeli waszą intencją jest myślenie o tym, aby nie robić żadnych dopisków, żeby dopiski nie dyskwalifikowały głosu, to jak spojrzycie w przygotowany przez was projekt, gdzie przy liczeniu głosów prezentowana jest karta, wszyscy liczą głosy, są urny wyborcze i cała procedura ochronna, to nie ma już przestrzeni na to, żeby ktoś jakieś dopiski robił. Ośmieszacie nas państwo definiując na nowo znak „x”. To tak jakbyście na nowo zdefiniowali tabliczkę mnożenia z innymi wartościami. To jest parodia tego wszystkiego, co tutaj przeżywamy i to jest przykre. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1788">
          <u xml:id="u-1788.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękujemy bardzo. Pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1789">
          <u xml:id="u-1789.0" who="#TomaszSzymański">Szanowna Komisjo, mimo późnej pory jestem przekonany, że w sukurs Komisji przyszłaby moja sześcioletnia córka Julka, szybko by państwu zdefiniowała literę „x”, bądź znak lub symbol. To nad czym teraz debatujemy to jest przedszkole lub klasa zerowa.</u>
          <u xml:id="u-1789.1" who="#TomaszSzymański">Mam pytanie do przedstawiciela Państwowej Komisji Wyborczej. Szanowna pani minister, proszę mi powiedzieć, jakie są pani spostrzeżenia bądź wiedza, na ile tak zinterpretowany symbol „x” może spowodować zwiększenie liczby oddanych głosów nieważnych, w tym przez osoby starsze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1790">
          <u xml:id="u-1790.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1791">
          <u xml:id="u-1791.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję pani przewodnicząca, mam pytanie do posła wnioskodawcy. Panie pośle, skąd pan wziął tę definicję „x”? To jest bardzo ciekawe. Chciałbym, aby odwołał się pan do danych źródłowych. Geniusz tego zapisu powalił mnie, więc jestem bardzo zainteresowany jego źródła.</u>
          <u xml:id="u-1791.1" who="#MarcinKierwiński">Generalnie „x” jest literą alfabetu, ale jak rozumiem, z tego pan nie korzystał. „X” jest również symbolem matematycznym. Jeżeli zdefiniujemy „x”, tak jak proponują wnioskodawcy, to boję się, że na nowo trzeba będzie definiować układ kartezjański, a tego już chyba matematyka nie wytrzyma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1792">
          <u xml:id="u-1792.0" who="#AnnaMilczanowska">Dopuszczam do głosu pana Pawła Zduna – Ruch Kontroli Wyborów, ale szanowni państwo, proszę o więcej kreatywności w wypowiedziach merytorycznych. Jak papużki, jedne po drugim powtarzacie to samo. Pan Paweł Zdun, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1793">
          <u xml:id="u-1793.0" who="#PawełZdun">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, posłowie pisząc ten projekt nie konsultowali się z nami, ale mogę powiedzieć jako praktyk, jak rozumiem tę zmianę.</u>
          <u xml:id="u-1793.1" who="#PawełZdun">Panie pośle, proszę mi nie przerywać. Proszę zachować godność posła.</u>
          <u xml:id="u-1793.2" who="#PawełZdun">Zmiana wynika z praktyki. Wielokrotnie w komisjach wyborczych była dyskusja, czy przyjąć, czy nie przyjąć głos.</u>
          <u xml:id="u-1793.3" who="#PawełZdun">Propozycja z 2001 r. w wielu punktach zawiera zapisy wyciągnięte z wytycznych PKW, które niejednokrotnie były sprzeczne z Kodeksem wyborczym albo ze sobą. Zapis 61 jest właśnie na temat definicji „x”.</u>
          <u xml:id="u-1793.4" who="#PawełZdun">Na ten temat bardzo wiele osób dyskutowało na podstawie praktyki, tj. na podstawie tego, że w komisjach wyborczych wielokrotnie ta sprawa była podejmowana i wielokrotnie dane głosy był uznawane za ważne albo nieważne, mimo że te znaki były identyczne.</u>
          <u xml:id="u-1793.5" who="#PawełZdun">Pozostawienie tego do decyzji czy to PKW, czy jeszcze gorzej, do decyzji własnej jednego lub drugiego przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej, jest błędem. Trzeba jakoś zdefiniować znak „x”, aby nie było trzeba dodatkowych interpretacji w komisjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1794">
          <u xml:id="u-1794.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu. Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Woźniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1795">
          <u xml:id="u-1795.0" who="#TadeuszWoźniak">Pani przewodnicząca, panie i panowie, myślę że nasza dyskusja od dawna schodzi na manowce. Opozycja stosuje pewną dywersję.</u>
          <u xml:id="u-1795.1" who="#TadeuszWoźniak">Jeśli chodzi o zdefiniowanie znaku to prosiłbym, aby nie używać słowa „iks”, ponieważ chodzi o dwie linie przecinające się w obrębie kratki.</u>
          <u xml:id="u-1795.2" who="#TadeuszWoźniak">Nikomu dotąd nie przerywałem, a gdy zacząłem mówić to państwo chórem. Na tym polega ta nasza współpraca w tej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1795.3" who="#TadeuszWoźniak">Pragnę przypomnieć, że nie każdy znak, nie każdy symbol i nie każda litera jest tym, co przypomina. Na przykład litera „c” przypomina półksiężyc, ale nikt nie mówi, że w alfabecie mamy półksiężyc. Więc nie nazywajcie państwo w sposób niewłaściwy tego, co próbujecie nam tutaj wmówić.</u>
          <u xml:id="u-1795.4" who="#TadeuszWoźniak">Chodzi o kwestię praktyczną. Jeżeli ktoś w kratce do postawienia znaku postawi więcej niż jedną linię, ale co najmniej dwie, może trzy, a może cztery i linie będą się przecinały, czy wówczas głos będzie ważny? Tak. Przy tym zapisie, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1796">
          <u xml:id="u-1796.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, chyba ten półksiężyc wywołał salwy śmiechu. Dziękujemy za poczucie humoru, czyli porównanie litery „c” do półksiężyca.</u>
          <u xml:id="u-1796.1" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, za chwilę głos zabierze pan poseł Horała.</u>
          <u xml:id="u-1796.2" who="#AnnaMilczanowska">Mieliśmy dzisiaj na sali osoby niepełnosprawne. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim za rozmowę i pochylenie się nad tymi osobami. W zmianie nr 2 jest dookreślenie, a wy robicie sobie żarty z kolegów. Pomyślcie, ileż tych osób chce iść i samodzielnie głosować. Niektóre z nich mają problem z tym, żeby w kratce umieścić dwie kreski, które w jakiś sposób się skrzyżują.</u>
          <u xml:id="u-1796.3" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, podejdźmy do tego z powagą. Bardzo was o to proszę. Uczepiliście się tego „x”, jak nie powiem co, bo musiałabym użyć brzydkiego słowa.</u>
          <u xml:id="u-1796.4" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, mówiliśmy dzisiaj dużo o osobach niewidomych. Osoby niewidome się wypowiadały. Były również osoby niepełnosprawne ruchowo.</u>
          <u xml:id="u-1796.5" who="#AnnaMilczanowska">Przychodzą osoby starsze. Jak wiecie są to ludzie zwarci i gotowi. Elektorat – wasi i nasi wyborcy, którzy zawsze idą do wyborów. Jak popatrzmy na lata, wiek, to wiemy, że osoby starsze są zawsze zdyscyplinowane i do urn wyborczych idą. Też mają problemy, bo w różnym wieku ludzie idą. Różny jest ich stan zdrowia. Niejednemu pięćdziesięciolatkowi, a nawet młodszym ludziom, ręka drży, bo chorują na różne choroby, czego im nie życzymy.</u>
          <u xml:id="u-1796.6" who="#AnnaMilczanowska">Nie śmiejmy się z tego, bo nie ma się z czego śmiać. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1797">
          <u xml:id="u-1797.0" who="#MarcinHorała">Szanowni państwo, cieszę się, że państwo mają okazję do żartów. Najwyraźniej nigdy państwo nie byli i nie mieli styczności z członkami obwodowych komisji wyborczych, którzy mogą powiedzieć o praktycznej stronie tej pracy.</u>
          <u xml:id="u-1797.1" who="#MarcinHorała">Bardzo często zdarza się tak, że osoba starsza lub chora, której trzęsie się ręka postawi krzywo linię i próbuje ją poprawić. W związku z tym w efekcie w kratce pojawia się coś, co w pewnym momencie ma przebieg wspólny, a w pewnym rozdziela się na dwie linie. Potem siedzi komisja i dyskutuje, czy fragmenty kiedy poprawiona linia nie nakłada się z tą pierwszą to są dwie oddzielne linie, czy jest to jedna linia. Następnie muszą rozstrzygnąć, czy w związku z interpretacją, że mogą to być tylko dwie przecinające się linie, należy ten głos zaliczyć do ważnych, czy do nieważnych. Pokażę to państwu na przykładzie. Proszę, tu – u góry. Czy takie coś trzeba liczyć, że jest kilka linii i przy państwa interpretacji jest to głos nieważny, czy jednak, jeżeli ktoś poprawił i w ten sposób zamazał, można uznać to za głos ważny? Dzięki naszemu rozwiązaniu można ten problem jednoznacznie rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-1797.2" who="#MarcinHorała">Drugi przykład. Ktoś postawił znak tzw. ptaszka, zorientował się, że nie powinien go stawiać i przekreślił. No niestety tak, że przekreślił go w jednym miejscu i w drugim miejscu zahaczył o koniec tego ptaszka. I trwa dyskusja, czy to są dwie linie, czy to jest jedna linia i czy przecinają się raz, czy dwa razy.</u>
          <u xml:id="u-1797.3" who="#MarcinHorała">Nasze rozwiązanie pozwala na zaliczenie tych głosów jako ważnych i pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie każdego przypadku. Państwo nie jesteście w stanie pokazać takiego przypadku, wobec którego, w myśl naszego projektu, można byłoby mieć wątpliwość co do ważności lub nieważności głosu.</u>
          <u xml:id="u-1797.4" who="#MarcinHorała">W obecnym brzmieniu przepisu komisja będzie siedzieć i debatować, czy tu, gdzie już ktoś odkładał rękę i ta linia jest jakby lżejsza, ale w dalszym ciągu jest w kratce, przecięła się z linią drugą, czy nie i czy linia zagięta jest jedną linią, czy dwiema.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1798">
          <u xml:id="u-1798.0" who="#WaldyDzikowski">Głos nieważny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1799">
          <u xml:id="u-1799.0" who="#MarcinHorała">A czemu ma być głos nieważny, skoro intencja jest ewidentna, nie ma fałszerstwa?</u>
          <u xml:id="u-1799.1" who="#MarcinHorała">Panie pośle, dajemy szansę. Panie pośle, teraz ja jestem przy głosie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1800">
          <u xml:id="u-1800.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle Dzikowski, bardzo pana proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1801">
          <u xml:id="u-1801.0" who="#MarcinHorała">Nasze rozwiązanie pozwala zmniejszyć liczbę głosów nieważnych niewynikających z żadnej złej intencji wyborcy, tylko np. z tego, że jest gorzej widzący, trzęsie mu się ręka, wypisał mu się długopis i z innych tego rodzaju przypadków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1802">
          <u xml:id="u-1802.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pani minister chciała zabrać głos. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1803">
          <u xml:id="u-1803.0" who="#BeataTokaj">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, dlaczego ten znak został zdefiniowany? Znak został zdefiniowany parę lat temu, po to żeby nie było wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-1803.1" who="#BeataTokaj">Co to jest znak „x”? Oczywiście to nie musi być znak „x”, bo może to być znak „+”, byle były to dwie linie przecinające się w obrębie kratki. Między innymi dlatego, żeby nie było, tego, o czym mówił pan poseł Horała przed chwilą nie było wątpliwości co do uznania ważności głosu. Stąd wzięła się definicja dotycząca dwóch linii przecinających się.</u>
          <u xml:id="u-1803.2" who="#BeataTokaj">Chciałam powiedzieć, że od lat wyborcy są w ten sposób edukowani i wszystkie obwodowe komisje wyborcze także w ten sposób są szkolone. W związku z tym ludzie przyzwyczajeni są do tego, co znaczy znak „x” i co znaczy oddać ważny głos. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1804">
          <u xml:id="u-1804.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan Cioska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1805">
          <u xml:id="u-1805.0" who="#TomaszHubertCioska">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, proszę państwa, byłem przewodniczącym komisji i wielokrotnie mieliśmy sytuacje wręcz dramatyczne, gdy starsze osoby przychodziły do nas i pokazywały (niezgodnie z przepisami) kartę do głosowania i mówiły: tutaj mam dwie kreski, ręka mi się trzęsie, co mam z tym zrobić?</u>
          <u xml:id="u-1805.1" who="#TomaszHubertCioska">Jesteśmy zdecydowanie za proponowanym rozwiązaniem i definicją, którą zaproponowali wnioskodawcy. Natomiast w tym punkcie chcieliśmy zwrócić uwagę na zmianę 18 do art. 41. Musimy na to bardzo uważać. Chodzi o „dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych numerów list i nazw lub nazwisk albo poczynienie innych znaków lub dopisków na karcie do głosowania, w tym w kratce lub poza nią nie wpływa na ważność oddanego na niej głosu”. Musimy bardzo uważać, bo bardzo często dochodzi do takich sytuacji jak unieważnianie głosów przez dostawienie krzyżyka, czy „x” w innej kratce na innej liście. Wtedy głos się unieważnia. Jest to bardzo częste fałszerstwo.</u>
          <u xml:id="u-1805.2" who="#TomaszHubertCioska">Musimy uważać na definicje. Dlatego zwracam uwagę na kolejny punkt, który związany jest z tym, o którym dyskutujemy. Chodzi o to, żeby nie wprowadzić czegoś, co będzie umożliwiało fałszerstwa na większą skalę. Być może trzeba będzie zapisać w zmianie 18 do art. 41 z wyłączeniem np. znaczka „x”. Trzeba to ujednoznacznić, aby nie dawało pola do fałszerstw lub do innych zabiegów.</u>
          <u xml:id="u-1805.3" who="#TomaszHubertCioska">Nie wiem, jaka jest intencja wnioskodawców. Prosiłbym o ewentualne wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1806">
          <u xml:id="u-1806.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Andrzej Matusiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1807">
          <u xml:id="u-1807.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, od zawsze w wytycznych PKW była definicja, że są to dwie przecinające się linie w obrębie. Od kiedy? Odkąd pamiętam, czyli od 1989 r., gdy byłem wiceprzewodniczącym okręgowej komisji wyborczej z ramienia Komitetu Obywatelskiego „Solidarności”. Proszę państwa, definicja jest utrwalona w pokoleniach wyborców. Moim zdaniem interpretacja przedstawiona przez pana posła Horałę może doprowadzić do sytuacji, w której głosów nieważnych będzie więcej. Takie jest moje zdanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1808">
          <u xml:id="u-1808.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1809">
          <u xml:id="u-1809.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w związku ze wszystkimi uwagami oraz sprawami, które poruszył pan poseł Horała, chciałbym powiedzieć, że nie ma takiej możliwości i nikt nie wskazał takiej możliwości, aby na tej podstawie powiedzieć, że przez tę zmianę głosów nieważnych będzie więcej.</u>
          <u xml:id="u-1809.1" who="#ŁukaszSchreiber">Chodzi tylko i wyłącznie o to, aby wyeliminować różnego rodzaju kontrowersyjne sytuacje. Żeby wyeliminować wątpliwości przy jasnym wskazaniu wyborcy, który w jednej kratce zaznacza głos. Czasem, tak jak mówił poseł Horała, jest to osoba starsza, gorzej widząca, a w dodatku zapomniała okularów lub osoba posiadająca chorobę Parkinsona. Chodzi oto, aby głosów takich ludzi nie eliminować.</u>
          <u xml:id="u-1809.2" who="#ŁukaszSchreiber">Pani minister powiedziała, że wyborcy edukowani są od lat. No tak, ale w ostatnich wyborach do sejmików było 18% głosów nieważnych, w tym, jak sama pani minister przyznała, prawie 30% z tych głosów to były głosy, w których nie oddawano pustej kartki, a więc były to osoby, które chciały oddać głos ważny, a jakichś powodów go nie oddały.</u>
          <u xml:id="u-1809.3" who="#ŁukaszSchreiber">Eliminacja tej sytuacji służy państwu do śmiechów i żartów. Z drugiej strony do tego, aby opowiadać niestworzone rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-1809.4" who="#ŁukaszSchreiber">W imieniu wnioskodawców proszę o poparcie zmiany nr 2 w art. 4, ponieważ jest to zmiana, która ma w sposób faktyczny przyczynić się do zmniejszenia liczby głosów nieważnych. Jeżeli ktoś twierdzi, że przez to może być ich więcej, proszę podać argumenty. Oprócz wygłupów, które panowie posłowie uprawiali, nie przedstawili żadnego argumentu na poparcie tej tezy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1810">
          <u xml:id="u-1810.0" who="#AnnaMilczanowska">Przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1811">
          <u xml:id="u-1811.0" who="#JarosławZbieranek">Szanowni państwo, to jest sprawa bardzo skomplikowana. Pan poseł Schreiber wspominał o tym, że nie wiemy, jak wyglądała struktura głosów nieważnych. Chciałbym przytoczyć badania, które zostały przeprowadzone na pewnej próbce głosów nieważnych przez grupę naukowców we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych. Było 55 tys. kart, w tym dużą grupę stanowiły karty puste. Kolejną grupę stanowiły karty tzw. kilkukrzyżykowe, bo wyborcy myśleli, że skoro książeczka, to można stawiać krzyżyki na kilku kartach. Natomiast złe wskazanie preferencji dotyczyło tylko 2,57% głosów nieważnych. Zwykle były to tiki, a nie w błędny sposób zaznaczony znak (krzyżyk). Powstaje pytanie, czy proponowane rozwiązanie wykluczy znak „v”.</u>
          <u xml:id="u-1811.1" who="#JarosławZbieranek">Niemniej problem jest. Pani przewodnicząca słusznie wskazała, że takie sytuacje mogą mieć miejsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1812">
          <u xml:id="u-1812.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę pan poseł Matusiewicz chce zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1813">
          <u xml:id="u-1813.0" who="#AndrzejMatusiewicz">Dziękuję bardzo. Mam pytanie do pani minister Tokaj. Czy może pani powiedzieć, jak jest w innych systemach wyborczych – np. w krajach Unii Europejskiej? Jakie jest oznaczenie głosowania? Czy również są dwie przecinające się linie? A może inne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1814">
          <u xml:id="u-1814.0" who="#AnnaMilczanowska">Pani minister. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1815">
          <u xml:id="u-1815.0" who="#BeataTokaj">Dziękuję bardzo. Zazwyczaj w innych krajach są to również dwie przecinające się linie w obrębie kratki. Chciałabym jeszcze dodać, że jeżeli linie wychodziły poza kratkę, to zazwyczaj taki głos nie był uznawany za nieważny. Natomiast wiem, że w Rosji jest możliwość używania znaku „v”. W większości krajów jest to „x”, „+”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1816">
          <u xml:id="u-1816.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Proszę państwa, do zmiany nr 2 zgłoszono poprawki. Pan poseł Protas pan poseł Sowa złożyli poprawki o skreślenie zmiany 2. Poddam to pod głosowanie. Kto jest za przyjęciem poprawki pana posła Sowy i pana posła Protasa polegającej na skreśleniu zmiany nr 2? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1817">
          <u xml:id="u-1817.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1818">
          <u xml:id="u-1818.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Poprawki zostały odrzucone. Przystępujemy do głosowania nad zmianą nr 2. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany nr 2? Kto jest przeciwny? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1819">
          <u xml:id="u-1819.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1820">
          <u xml:id="u-1820.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 3 w art. 4. Jest głos wnioskodawców. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1821">
          <u xml:id="u-1821.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w związku z pewnymi wątpliwościami, w imieniu wnioskodawców proszę o odłożenie rozpatrzenia tej zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1822">
          <u xml:id="u-1822.0" who="#AnnaMilczanowska">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 4 w art. 4. Proszę bardzo, pan poseł Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1823">
          <u xml:id="u-1823.0" who="#WaldyDzikowski">Wydaje się, że propozycja zapisu w zmianie nr 4 jest niezgodna z konstytucją. Proponowany zapis powoduje, że można ubiegać się o mandat do organu stanowiącego, będąc mieszkańcem województwa. Przypomnę, co już wyjaśnialiśmy, że samorząd to wspólnota samorządowa. W związku z tym taka definicja powoduje, że zapis zmiany nr 4 jest niezgodny z konstytucją. Gdyby nawet założyć, że jest zgodny z konstytucją, to ogranicza bierne prawo wyborcze do osób stale zamieszkujących w województwie. Czym kierowali się wnioskodawcy proponując zapis, który powoduje możliwość niekonstytucyjności, a ponadto odbiera prawo bierne mieszkańcom zamieszkałym w województwie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1824">
          <u xml:id="u-1824.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan Marek Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1825">
          <u xml:id="u-1825.0" who="#MarekWójcik">Chciałbym państwu przypomnieć, że wszystkie organizacje samorządowe, tworzące stronę samorządową w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego jednoznacznie są przeciwne wprowadzeniu tej poprawki. Tak jak powiedział pan poseł Dzikowski jest to kompletnie wbrew ustawowej zasadzie definiującej wspólnotę samorządową.</u>
          <u xml:id="u-1825.1" who="#MarekWójcik">Drodzy państwo, zupełnie nie rozumiemy tej propozycji. Takiego porządku prawnego nie znajdujemy również w Europie. Ponadto ta propozycja jest niezgodna z Europejska Kartą Samorządu Lokalnego.</u>
          <u xml:id="u-1825.2" who="#MarekWójcik">Zupełnie nie rozumiem, dlaczego możemy się spodziewać, że teoretycznie rzecz biorąc w danej radzie mandat (nawet wszystkie) mogą zdobyć osoby pochodzące spoza wspólnoty samorządowej. Burzy to ideę demokracji lokalnej i ustrojową zasadę, że mieszańcy sami decydują o swoich losach.</u>
          <u xml:id="u-1825.3" who="#MarekWójcik">Jeśli uprzejmie państwa prosimy o odstąpienie od tej regulacji. Nie znajdujemy żadnego pozytywu jej wprowadzenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1826">
          <u xml:id="u-1826.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Proszę, pan poseł Jaskóła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1827">
          <u xml:id="u-1827.0" who="#TomaszJaskóła">W imieniu Ruchu Kukiz'15 wnosimy o skreślenie art. 4 pkt 4. Usłyszeliśmy uzasadnienie. Proponowany przepis to podważanie samorządności. Dla mnie jest to narzędzie przywożenia partyjnych działaczy w obrębie województwa. Nie przekonuje mnie tłumaczenie testamentowe, które usłyszałem dwa dni temu, bo w takim razie dla mnie – częstochowianina – testament może być wykonany w Szczecinie. W takim razie wprowadźcie, że we wszystkich 16 województwach i wtedy będziecie mogli wozić kandydatów partyjnych do wszystkich samorządów we wszystkich województwach – z Gołdapi do Wrocławia, z Wrocławia do Białegostoku, a ze Szczecina do Rzeszowa. To jest absurd, który pojawił się w tej zmianie.</u>
          <u xml:id="u-1827.1" who="#TomaszJaskóła">Proszę państwa, przyznam że rozmawiałem z ludźmi w sprawie tej zmiany. Powiedzieli tak: to jest dowód na wyraźne upartyjnienie wszystkich wyborów w Polsce i jest to skandaliczny zapis, którym nie powinniśmy się zajmować.</u>
          <u xml:id="u-1827.2" who="#TomaszJaskóła">To powinno być zlikwidowane w ciągu dwóch minut. Żadne testamenty mnie nie przekonają. Nie ośmieszajmy idei samorządności i samorządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1828">
          <u xml:id="u-1828.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zgorzelski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1829">
          <u xml:id="u-1829.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowna pani przewodnicząca, większość z nas w swojej aktywności publicznej ma element pracy w samorządzie. Dlatego ze zdziwieniem odnoszę się do tej zmiany. Jednocześnie pytam wnioskodawców, co im przyświecało? W zmianie nr 4 złamane są co najmniej dwa podstawowe przepisy – art. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który mówi, że mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Panie pośle wnioskodawco, weźmy przykład województwa mazowieckiego, w skład którego wchodzi 314 gmin. Jaką może mieć wiedzę o gminie X kandydat przywieziony w teczce, po to żeby wystartował w wyborach partyjnych?</u>
          <u xml:id="u-1829.1" who="#PiotrZgorzelski">Po drugie, kolejny artykuł – 16 – konstytucji mówi, że ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową.</u>
          <u xml:id="u-1829.2" who="#PiotrZgorzelski">Proponowana zmiana jest uderzeniem w jedną z ważniejszych wartości samorządów, którą jest wspólnotowość.</u>
          <u xml:id="u-1829.3" who="#PiotrZgorzelski">Składam poprawkę wykreślającą w całości tę zmianę jako szkodliwą idei samorządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1830">
          <u xml:id="u-1830.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1831">
          <u xml:id="u-1831.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. Składam poprawkę o wykreślenie tej zmiany w całości. Tak się składa, że z panem posłem Zgorzelskim jesteśmy z tego samego okręgu wyborczego i tego samego województwa. To jest duże województwo – największe w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-1831.1" who="#MarcinKierwiński">Bardzo trudno wyobrazić sobie, że osoba zamieszkująca na stałe w subregionie radomskim (jak np. pan poseł Kosztowniak) będzie cokolwiek wiedziała o gminach, które są w subregionie siedlecko-ostrołęckim bądź płocko-ciechanowskim.</u>
          <u xml:id="u-1831.2" who="#MarcinKierwiński">Nie można tworzyć mechanizmu, w którym osoby, które kompletnie nic nie wiedzą o danej gminie aspirują do tego, aby zarządzać tą gminą. To jest nie tylko sprzeczne z duchem samorządności, ale z duchem jakiejkolwiek logiki.</u>
          <u xml:id="u-1831.3" who="#MarcinKierwiński">Tworząc prawo posługujmy się elementarną logiką. Ja rozumiem, macie państwo swoje cele polityczne. Okej. Odłóżmy to, ale nie twórzcie prawa, które jest głęboko nielogiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1832">
          <u xml:id="u-1832.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję. Pan poseł Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1833">
          <u xml:id="u-1833.0" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca, chcę poinformować, że złożyłem również poprawkę wykreślającą zmianę nr 4.</u>
          <u xml:id="u-1833.1" who="#MarekSowa">W ustawie mało jest dobrych zapisów. Dużo jest złych, ale tak niepojętych, jak w zmianie 4, jest niewiele. Państwo wypaczacie ideę samorządności. Samorząd gminy to wspólnota mieszkańców danej gminy.</u>
          <u xml:id="u-1833.2" who="#MarekSowa">Próbowałem znaleźć cel wprowadzenia przepisu. Podzielam pogląd pana posła Jaskóły, że będzie to służyło upartyjnianiu wyborów. Jest to także element fałszerstwa wyborów, bo będziecie zsyłali różnego rodzaju spady z atrakcyjnymi nazwiskami, po to żeby podszyły się pod inną osobę – być może popularną w danej wspólnocie. W mojej ocenie to jest element, który nie dość, że niszczy wspólnotę, to jeszcze oszukuje ludzi. Nie może być zgody na to.</u>
          <u xml:id="u-1833.3" who="#MarekSowa">Nie wiem, jak państwo mogli wpaść na tak idiotyczny pomysł. Jestem mieszkańcem dwutysięcznej miejscowości. Tam zaczynałem swoją działalność. Nie zostałem tam marszałkiem. Zostałem tam sołtysem. Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, w której reprezentantem mojej wsi może być osoba spod Tarnowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1834">
          <u xml:id="u-1834.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie pośle, skończył się panu czas. Dziękuję uprzejmie. Bardzo proszę, pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1835">
          <u xml:id="u-1835.0" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, jestem wędkarzem i nad wodą, gdy się moczy kija, czasem mówi się tak: na bezrybiu i rak ryba. Dlatego, jeżeli ktoś w talii kart nie ma odpowiedniej siły rażenia, to będzie robił wszystko, aby taką kartę zdobyć za wszelką cenę.</u>
          <u xml:id="u-1835.1" who="#TomaszSzymański">Szanowni państwo, gwałcicie wspólnotę samorządową właśnie za pomocą prostego mechanizmu – przywiezienia kandydata w teczce.</u>
          <u xml:id="u-1835.2" who="#TomaszSzymański">Mam pytanie do pani minister Tokaj. Czy znane są pani tego typu machinacje w innych krajach Unii Europejskiej, że dany kandydat może kandydować poza miejscem wspólnoty samorządowej, w której funkcjonuje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1836">
          <u xml:id="u-1836.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję panu serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Jacek Protas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1837">
          <u xml:id="u-1837.0" who="#JacekProtas">Szanowni państwo, od roku 1989 r. robiliśmy wszystko, żeby zbudować poczucie wspólnoty w małych ojczyznach – najpierw w gminach, a potem (od 1998 r.) w powiatach i województwach.</u>
          <u xml:id="u-1837.1" who="#JacekProtas">Wychodzenie z takim pomysłem po 27 latach funkcjonowania samorządu to jest pewne kuriozum.</u>
          <u xml:id="u-1837.2" who="#JacekProtas">Spoglądam prosto w oczy wnioskodawcom. Jakie przesłanki kierowały wami i skąd pomysł, żeby wprowadzać takie zmiany? Jestem zadziwiony. O ile odczytuję intencje (niecne niestety) w wielu miejscach tego projektu ustawy, o tyle w tym przypadku nie mogę pojąć, kto mógł wpaść na kuriozalny pomysł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1838">
          <u xml:id="u-1838.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1839">
          <u xml:id="u-1839.0" who="#MarcinHorała">Odpowiadając panu posłowi Szymańskiemu o kraje UE, gdzie są takie machinacje, powiem, że w Polsce. Wójt, burmistrz, prezydent nie muszą mieszkać na terenie danej jednostki samorządowej, aby kandydować.</u>
          <u xml:id="u-1839.1" who="#MarcinHorała">Składam poprawkę do zmiany nr 4, aby wykreślić wyraz „wszystkich” – poprawka językowa. Ten wyraz wydaje się być zbędny.</u>
          <u xml:id="u-1839.2" who="#MarcinHorała">We współczesnym świecie często jest tak, że ośrodek całej życiowej aktywności człowieka jest w innej jednostce samorządu niż ta, w której przykłada głowę do poduszki, gdzie wraca wieczorem położyć się spać.</u>
          <u xml:id="u-1839.3" who="#MarcinHorała">Podawaliśmy przykłady. Są nieraz wieloletni samorządowcy – dobrzy, uznani radni – który kupili sobie mieszkanie lub dom w sąsiedniej gminie. Dlaczego wspólnota samorządowa ma mieć odebrane na sztywno prawo do wybrania takiej osoby? Przepraszam, ale traktujecie obywateli jak idiotów, którzy kandydata przywiezionego w teczce z drugiej strony województwa i nie mającego zielonego pojęcia o wspólnocie wybiorą na radnego. Ja wierzę w mądrość ludzi. Takiego nie wybiorą, ale wybiorą takiego, który jest aktywny w tej gminie, prowadzi działalność społeczną, ale akurat mieszka w innym miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1840">
          <u xml:id="u-1840.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Poseł wnioskodawca Łukasz Schreiber.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1841">
          <u xml:id="u-1841.0" who="#ŁukaszSchreiber">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, cóż tutaj można jeszcze dodać oprócz tego, co jest w obecnym ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-1841.1" who="#ŁukaszSchreiber">Wysoka Komisjo, jak można z taką pogardą traktować obywateli naszego kraju i mieszkańców naszych gmin? Uważacie ich za tak ograniczonych, że zagłosują na kandydata przywiezionego w teczce.</u>
          <u xml:id="u-1841.2" who="#ŁukaszSchreiber">Pytacie panowie, dlaczego i skąd to się bierze. Z praktyki. Podam znany mi przykład. W moim mieście Bydgoszczy toczy się sprawa dwóch radnych i to nie naszych, a z koalicji rządzącej PO-SLD. Ci radni nie mieszkają dzisiaj w gminie. Przynajmniej jeden z tych radnych to znakomity samorządowiec. To prowadzi do wielu absurdów. Do takich absurdów, że ktoś, aby nie stracić prawa nie wymeldowuje się, udaje że nie mieszka z żoną itd. To są sytuacje z życia wzięte.</u>
          <u xml:id="u-1841.3" who="#ŁukaszSchreiber">Dlaczego chcecie ograniczać możliwość podjęcia decyzji przez mieszkańców? Jeżeli kandydat nie będzie im odpowiadał, to nie zagłosują na niego. I odwrotnie. Dlaczego mieszkańcy nie mogą zagłosować na osobę, która im dopowiada?</u>
          <u xml:id="u-1841.4" who="#ŁukaszSchreiber">Gdy np. wybieramy mecenasa, to możemy sobie wybrać kogoś, kogo znamy, albo tego, kogo słabo znamy, ale słyszeliśmy o nim wiele dobrego i chcemy, żeby nas reprezentował. Podobnie jest z mieszkańcami. Obywatele nie są tak mało rozgarnięci, aby nieświadomie podejmowali decyzje. Doskonale wiemy, że dzisiaj nawet kandydując do Sejmu i będąc tzw. spadochroniarzem ma się znacznie utrudnione szanse na zdobycie mandatu. W przypadku radnych gmin ludzie głosują na osoby, które znają i mogą im zaufać.</u>
          <u xml:id="u-1841.5" who="#ŁukaszSchreiber">Fakt wyprowadzenia się do gminy obok nie powinno zamykać drogi do kandydowania. Nawet jeżeli się nie zgadzacie z tą zmianą, to dlaczego używacie demagogicznych argumentów. Dwukrotnie wyjaśniałem to z mównicy i niektórzy panowie tam byli. Czemu udajecie, że nie rozumiecie prostej sprawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1842">
          <u xml:id="u-1842.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, głos zabiera pani poseł Lidia Burzyńska. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1843">
          <u xml:id="u-1843.0" who="#LidiaBurzyńska">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, podczas dzisiejszego procedowania projektu ustawy mówiliście, przede wszystkim posłowie opozycji, że radni w gminach, szczególnie wiejskich nie pracują zbyt często, bo spotykają się raz na kwartał. Podejrzewam, że jeżeli słuchali transmisji z posiedzenia Komisji na pewno nie przyjęli tego z aprobatą.</u>
          <u xml:id="u-1843.1" who="#LidiaBurzyńska">Przy okazji dyskusji o powołaniu i tworzeniu komisji skarg, wniosków i petycji mówiliście, że radni w małych gminach nie będą chętni do pracy. Podejrzewam że tych słów nie poparli radni pracujący w małych gminach.</u>
          <u xml:id="u-1843.2" who="#LidiaBurzyńska">Co poniektórzy posłowie opozycji ubliżają członkom Komisji z Prawa i Sprawiedliwości, a pod moim adresem kierowane są uwagi, że potrafię tylko liczyć czas. Jestem do tego przyzwyczajona, bo dwa lata jestem z państwem.</u>
          <u xml:id="u-1843.3" who="#LidiaBurzyńska">Procedując przy tym artykule nie wierzycie wyborcom, że będą oddawali głos na kandydata, który będzie rozwiązywał ich lokalne problemy, wybaczcie państwo, ale uważam, że z waszej strony jest to bardzo niegrzeczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1844">
          <u xml:id="u-1844.0" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, kończymy dyskusję. Zgłoszono poprawki – pan poseł Jaskóła, pan poseł Sowa, pan poseł Zgorzelski i pan poseł Kierwiński. Pytanie do Biura Legislacyjnego, czy poprawki są tożsame i można je głosować łącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1845">
          <u xml:id="u-1845.0" who="#WojciechMiller">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1846">
          <u xml:id="u-1846.0" who="#AnnaMilczanowska">Tożsame. Proszę państwa, kto jest za przyjęciem poprawek zgłoszonych przez panów posłów: Jaskółę, Sowę, Zgorzelskiego i Kierwińskiego? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1847">
          <u xml:id="u-1847.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 8 głosów, 9 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1848">
          <u xml:id="u-1848.0" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy o ujęcie jako wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1849">
          <u xml:id="u-1849.0" who="#AnnaMilczanowska">Tak jest. Proszę państwa, głosujemy nad zmianą nr 4. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1850">
          <u xml:id="u-1850.0" who="#WojciechMiller">Pani przewodnicząca, przed przystąpieniem do rozstrzygnięcia o zmianie nr 4 chcielibyśmy podzielić się z państwem pewnego rodzaju wątpliwością co do sformułowania tego przepisu. Przepis odnosi się do wyboru do rad na wszystkich szczeblach samorządu terytorialnego i jest skonstruowany jest w ten sposób, że w pierwszej części mówi, że wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego – osoba mająca prawo wybierania tych organów z tym, że kandydat może kandydować do organów stanowiących (rozumiem, że poprawka pana Horały jest aktualna) jednostek samorządu terytorialnego na obszarze województwa, w którym stale zamieszkuje.</u>
          <u xml:id="u-1850.1" who="#WojciechMiller">Nasza wątpliwość sprowadza się do tego, że w pierwszym elemencie zawarty jest element domicylu. Oczywiście rozumiemy intencje, ale zastanawiamy się, czy nie byłoby właściwsze rozpisanie tego przepisu w odniesieniu do poszczególnych rad, tak żeby wyeliminować potencjalne wątpliwości co do jego rozumienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1851">
          <u xml:id="u-1851.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę, pan poseł Horała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1852">
          <u xml:id="u-1852.0" who="#MarcinHorała">Rozważam przejęcie tej poprawki, tylko mam jedno pytanie. czy wobec obecnego brzmienia przepisów jest potrzeba, jeżeli rozpiszemy to rozdzielenie, na rozpisanie wyborów do sejmiku województwa. Gdyby panowie mogli rzucić okiem do Kodeksu wyborczego, czy po nałożeniu naszej zmiany tamten przepis zniknie i czy w związku z tym trzeba rozpisać wybory do sejmiku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1853">
          <u xml:id="u-1853.0" who="#WojciechMiller">Możemy pani przewodnicząca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1854">
          <u xml:id="u-1854.0" who="#AnnaMilczanowska">Bardzo proszę. Słuchamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1855">
          <u xml:id="u-1855.0" who="#WojciechMiller">W naszej ocenie należałoby rozpisać przepis przyznający to prawo w odniesieniu do wszystkich kategorii, w tym dla sejmiku. Jeśli można, odczytam brzmienie pkt 5: „W wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego: a) rady gminy – obywatel polski oraz obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze województwa, w którym znajduje się ta gmina; b) rady powiatu – obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze województwa, w którym znajduje się ten powiat; c) sejmiku województwa – obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze tego województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1856">
          <u xml:id="u-1856.0" who="#MarcinHorała">Przejmuję tak brzmiącą poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1857">
          <u xml:id="u-1857.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję serdecznie. Pan poseł Horała przejmuje poprawkę. Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania nad zmianą nr 4 wraz z poprawką przejętą przez pana posła Horałę. Kto jest za przyjęciem zmiany 4 wraz z poprawką? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1858">
          <u xml:id="u-1858.0" who="#AgnieszkaGrybska">Za 9 głosów, 8 głosów przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-1859">
          <u xml:id="u-1859.0" who="#AnnaMilczanowska">Szanowni państwo, dziękuję wam bardzo serdecznie. Zapraszam jutro na godz. 10.00. Tak, macie rację, to już dzisiaj.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>