text_structure.xml 33.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejDera">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejDera">Rozpoczynamy więc od wyrażenia opinii, w trybie art. 34 ust. 8 regulaminu Sejmu, o poselskim projekcie ustawy o Radzie Fiskalnej. Proszę przedstawiciela wnioskodawców o przedstawienie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Składam wniosek o sprawdzenie kworum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejDera">Panie pośle, już jest kworum. Na posiedzeniu obecnych jest 13 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekWikiński">Sądzę, że troska pana posła Mularczyka była zasadna, bo przez pewien czas kworum nie było.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekWikiński">Koleżanki, koledzy, Wysoka Komisjo, mam zaszczyt przedstawić w imieniu grupy posłów Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej projekt ustawy o Radzie Fiskalnej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekWikiński">Naszym zdaniem kluczem do obrony przed negatywnymi skutkami kryzysu zadłużeniowego jest podniesienie wiarygodności finansów publicznych. Ważnym jej elementem są niezależne od rządu instytucje fiskalne, których zadaniem jest opiniowanie i kontrola rządowej polityki fiskalnej i zapobieganie narastaniu długu, dostarczanie wiarygodnych prognoz makroekonomicznych oraz analizowanie ekonomicznej efektywności wydatków publicznych i podatków. Temu celowi ma służyć powołanie nowej instytucji o charakterze opiniodawczo-doradczym, jaką będzie Rada Fiskalna.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekWikiński">Zadaniem Rady Fiskalnej będzie szeroko pojęte opiniowanie rządowej polityki fiskalnej na potrzeby polskiej opinii publicznej, w tym Sejmu i Senatu, oraz zagranicznych rynków finansowych i inwestorów. Jednym z podstawowych zadań o charakterze ogólnym będzie dbanie o przejrzystość finansów publicznych, analizowanie wpływu polityki budżetowej na długofalowy rozwój gospodarczy i międzypokoleniową sprawiedliwość oraz ocena ekonomicznej efektywności wydatków publicznych i systemu podatkowego i ich zgodności z celami polityki społeczno-gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarekWikiński">Działanie reguł fiskalnych można wzmocnić poprzez powołanie niezależnych instytucji fiskalnych. Takie z powodzeniem działają już od wielu lat w wielu krajach, na przykład w Stanach Zjednoczonych, Belgii, Danii, Holandii, po bliską nam Szwecję, Słowenię i Węgry. Powołanie niezależnych od rządów instytucji opiniodawczych rekomenduje również Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarekWikiński">Już obecnie można zauważyć pozytywny związek między istnieniem niezależnych instytucji fiskalnych a jakością finansów publicznych, w tym poziomem długu publicznego i ryzykiem niewypłacalności. Podkreślenia wymaga fakt, że narastanie długu publicznego jest kosztowne zarówno dla przyszłych pokoleń, które zaciągnięty dług muszą spłacać, jak i dla obecnych pokoleń, bo wysoki bądź szybko rosnący dług publiczny negatywnie wpływa na tempo wzrostu gospodarczego i zwiększa ryzyko wybuchu kryzysów zadłużeniowych.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarekWikiński">Niezależne instytucje fiskalne są szczególnie przydatne w kontekście planów krajów takich jak Polska wejścia do strefy euro, bo po pozbyciu się wpływu na stopy procentowe i kurs walutowy polityka fiskalna zostanie głównym kanałem polityki gospodarczej, w szczególności mającej na celu zachowanie konkurencyjności.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarekWikiński">Polska powinna przygotować się do obrony przed rosnącym ryzykiem kryzysów zadłużeniowych w Europie i na świecie i do utrzymania stabilności fiskalnej w długim okresie, szczególnie w świetle wyzwań związanych z planowanym wejściem do strefy euro i starzeniem się polskiego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MarekWikiński">Panie przewodniczący, czy mam omawiać szczegółowo poszczególne przepisy, czy mam uznać, że członkowie Komisji znają projekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AndrzejDera">Nie potrafię odpowiedzieć za członków Komisji, ale to zależy od tego, co pan poseł chce uzyskać dzisiaj na posiedzeniu. Ja wyjaśnię, że projekt tej ustawy został skierowany do Komisji Ustawodawczej z uwagi na zastrzeżenia, które są wyrażone zarówno w opinii Biura Analiz Sejmowych, jak i Biura Legislacyjnego. To pan poseł jako przedstawiciel wnioskodawców musi zdecydować. Istota tej procedury polega na tym, że jeśli te zastrzeżenia będą podtrzymane, to Komisja postanowi o niedopuszczeniu projektu do dalszego procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekWikiński">Wobec tego kontynuuję. Kluczowym elementem podniesienia wiarygodności polskich finansów publicznych powinno być powołanie niezależnej instytucji, jaką będzie Rada Fiskalna. W art. 2 projektu ustawy wskazuje się zadania Rady Fiskalnej. Są nimi w szczególności: analizowanie projektu budżetu w zakresie jego spójności z przedstawionymi założeniami oraz prognozami makroekonomicznymi, analizowanie zgodności polityki finansowej państwa z cyklem koniunkturalnym przy uwzględnieniu długoterminowej wypłacalności systemu finansów publicznych, analizowanie zgodności polityki finansowej państwa z obowiązującymi regułami fiskalnymi oraz ze zobowiązaniami międzynarodowymi Polski.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekWikiński">Do zdań Rady Fiskalnej należeć będzie analizowanie skutków ekonomicznych i budżetowych projektów aktów normatywnych, w szczególności tych, których skutkiem finansowym może być zwiększenie wydatków lub zmniejszenie dochodów jednostek sektora finansów publicznych w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarekWikiński">Rada Fiskalna będzie miała również obowiązek informowania Sejmu, Senatu, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na temat wiarygodności i jakości systemu finansów publicznych w Polsce, informowania Sejmu i Senatu o podejmowanych przez Radę Fiskalną działaniach, w szczególności o opracowanych analizach, informowanie opinii publicznej o podejmowanych przez Radę Fiskalną działaniach, jak również promowanie debaty publicznej o podejmowanych przez Radę działaniach oraz rozpowszechnianie opracowań, analiz i publikacji Rady.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarekWikiński">Należy podkreślić, iż wnioskodawcy proponują, aby Rada Fiskalna otrzymała istotne uprawnienia związane z przygotowaniem budżetu państwa. Jest to opisane w art. 3 projektu. Rada otrzymywałaby do zaopiniowania założenia projektu budżetu państwa oraz projekt ustawy budżetowej przed przedstawieniem ich Radzie Ministrów w terminie odpowiednim do wydania opinii. Rada Fiskalna wydawałaby opinię przed przyjęciem dokumentów przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MarekWikiński">W przypadku wyrażenia opinii przez Radę Fiskalną minister finansów ma obowiązek odniesienia się do tej opinii oraz dołączenia jej do założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarekWikiński">Przed uchwaleniem ustawy budżetowej Sejm byłby zobowiązany odnieść się do załączonej opinii Rady.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarekWikiński">Ponadto Rada Fiskalna uzyskałaby inne dodatkowe uprawnienia, które powinny przyczynić się do właściwego stosowania przepisów odnoszących się do szeroko pojętego systemu finansów publicznych. W szczególności Rada Fiskalna otrzymałaby do zaopiniowania plany wieloletnie przed ich przyjęciem przez Radę Ministrów w terminie odpowiednim do wydania opinii. Rada Fiskalna wydawałaby opinię przed przyjęciem planu przez Radę Ministrów. Rada miałaby prawo dokonywać oceny planowania i gospodarowania środkami publicznymi w jednostkach sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#MarekWikiński">Zgodnie z przedłożeniem zawartym w art. 5 w skład Rady Fiskalnej wchodziłoby trzech członków powoływanych przez Sejm. Wniosek o powołanie osoby na członka Rady, spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie systemu finansów publicznych, składa odpowiednio Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Prezes Polskiej Akademii Nauk. Przewodniczącym Rady byłby członek zgłoszony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#MarekWikiński">Kadencja członków Rady Fiskalnej trwałaby 6 lat, licząc od dnia powołania ostatniego członka, a co 2 lata zmieniałaby się 1/3 składu Rady. Członkowie Rady pełnią swoje funkcje do czasu powołania następców. Członek Rady nie może być powołany na kolejną kadencję. Takie rozwiązanie, zdaniem wnioskodawców, przyczyniłoby się do stabilności struktur Rady, zapewniając jednocześnie pełną jej niezależność. Stabilność i niezależność funkcjonowania Rady dodatkowo gwarantowane są w przepisach art. 5 ust. 9 i 6 projektowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#MarekWikiński">W art. 7 i art. 8 określono tryb i sposób funkcjonowania Rady Fiskalnej. Ponadto w art. 9 wskazano, iż Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb działania Rady i postępowania przed Radą, mając na względzie potrzebę zapewnienia efektywnego i sprawnego wykonywania przez Radę zadań przewidzianych w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#MarekWikiński">Rada Fiskalna wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rady. Organizację i tryb działania Biura określa regulamin nadawany przez Radę.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#MarekWikiński">Z uwagi na rotacyjny sposób wymiany członków Rady Fiskalnej w art. 14 przewidziano uprawnienie dla Sejmu, który powołując po raz pierwszy członków Rady wskaże długość kadencji poszczególnych członków, mając na uwadze art. 5 ust. 7 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#MarekWikiński">Koszt wprowadzenia ustawy wnioskodawcy szacują na 1200 tys. złotych rocznie.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#MarekWikiński">Koszty wprowadzenia proponowanej ustawy wnioskodawcy proponują pokryć z zysku Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#MarekWikiński">Ustawa jest zgodna z przepisami prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#MarekWikiński">Projekt nie został poddany konsultacjom, o których mowa w art. 34 regulaminu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejDera">Dziękuję panu posłowi. Proszę przedstawiciela Biura Analiz Sejmowych o konkluzję opinii dotyczącej tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PiotrRadziewicz">Panie przewodniczący, szanowni państwo, opinię sporządził pan prof. Andrzej Szmyt, który nie mógł przybyć na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Pan profesor mieszka i pracuje w Gdańsku, dlatego ja pozwolę sobie tę opinię pokrótce omówić.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PiotrRadziewicz">Pan prof. Andrzej Szmyt sformułował zastrzeżenia dwojakiego rodzaju. Pierwsze to uchybienia legislacyjne, które wydają się niezbyt dużego kalibru. Są na pewno usuwalne i w trakcie prac legislacyjnych mogłyby zostać te wszystkie braki sanowane. Więc te zastrzeżenia nie przesądzają o niedopuszczalności projektu.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PiotrRadziewicz">Natomiast druga grupa zagadnień, na którą zwrócił uwagę pan prof. Andrzej Szmyt, dotyczy konstrukcji projektowanej Rady Fiskalnej. Te zastrzeżenia mają już poważniejszą naturę. Po pierwsze, pan profesor zwraca uwagę, że zadania, które miałyby być powierzone Radzie Fiskalne, jako oddzielnemu organowi państwa, z urzędem i własnymi kompetencjami wyodrębnionymi w drodze ustawowej, są bliższe instytutowi badawczemu, a nie odrębnemu organowi państwa.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PiotrRadziewicz">A druga uwaga, jaką sformułował pan prof. Szmyt, dotyczy tego, iż taka Rada Fiskalna tak naprawdę dublowałaby w jakimś zakresie uprawnienia dziś funkcjonujących, dziś istniejących organów, m.in. Najwyższej Izby Kontroli i Rady Polityki Pieniężnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AndrzejDera">Teraz proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o przedstawienie konkluzji przedstawionej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AleksandraWolna">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Biuro Legislacyjne podtrzymuje swoje uwagi zgłoszone w opinii skierowanej do Komisji. Naszą największą wątpliwością jest konstytucyjność tego rozwiązania, czyli powołania takiego organu państwa, jakim miałaby być Rada Fiskalna. Jej włączenie w tryb uchwalania budżetu państwa, choć ona miałaby tylko opiniować i nadzorować wszystkie dokumenty, mogłoby być trudne.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AleksandraWolna">Wydaje nam się, że skoro konstytucja wskazuje Radę Ministrów jako organ, który uchwala projekt budżetu państwa, jak również wyłączny organ, który ma inicjatywę ustawodawczą w zakresie ustawy budżetowej, to włączanie organu, który nie jest konstytucyjnie umocowany do tej procedury, nasuwa duże wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#AleksandraWolna">Kolejna sprawa to otrzymywanie przez Radę Fiskalną wszelkich dokumentów zanim otrzymywałaby je Rada Ministrów do przygotowania budżetu. To spowodowałoby, że Rada Ministrów, naszym zdaniem, zostałaby pozbawiona przez pewien czas dostępu do tych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#AleksandraWolna">Poza tym rodzi się pytanie, czy wówczas Rada Ministrów będzie w stanie wypełnić konstytucyjny wymóg, czyli czy na trzy miesiące przed końcem roku budżetowego będzie w stanie przedstawić projekt ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejDera">Czy przedstawiciel wnioskodawców chce się odnieść do tych zastrzeżeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekWikiński">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chcę podziękować panu prof. Andrzejowi Szmytowi za przedstawioną opinię. Rzeczywiście część uwag jest zasadna i podzielam opinię, że można je sanować w toku procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MarekWikiński">Co do meritum sprawy, to wydaje się, że konstytuanta, która tworzyła konstytucję z 1997 r., nie funkcjonowała w realiach największego kryzysu finansowego na świecie. Pracując przez wiele lat w Komisji Finansów Publicznych, odnoszę wrażenie, że obecnie funkcjonujące instytucje chyba nie nadążają za rzeczywistością i jesteśmy czasami jak dzieci we mgle, bo nie mamy żadnej pewności, czy minister finansów tak naprawdę, przedstawiając informacje na forum Sejmu, nie wprowadza w błąd Wysokiej Izby i całego społeczeństwa. A więc stworzenie takiej instytucji dawałoby rękojmię zobiektywizowania danych i pomocy parlamentowi, który jest najwyższą władzą ustawodawczą, do podejmowania stosowanych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MarekWikiński">Ja mam pełną świadomość, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, że opinia dopuszczająca projekt do dalszego procedowania, która, mam nadzieję, zostanie za chwilę podjęta, tak naprawdę niczego nie zmieni, ponieważ zasada dyskontynuacji spowoduje, że ten projekt ustawy w kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 2007–2011 nie zostanie uchwalony i w nowej kadencji Sejmu wnioskodawcy będą musieli na nowo procedurę rozpoczynać od początku. Ja już dzisiaj, jeśli wolą wyborców ziemi radomskiej zostanę wybrany do Sejmu, deklaruję, że wszystkie uwagi, zarówno pana prof. Andrzeja Szmyta, jak i naszych legislatorów zostaną przeze mnie uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MarekWikiński">Proszę Wysoką Komisję o pozytywną opinię dla przedmiotowego projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejDera">Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarianFilarniez">Ja jestem pod wrażeniem argumentacji, która została przedstawiona. Ona ma w sobie wiele elementów racjonalnych z jednym zastrzeżeniem, które zostało zgłoszone. Ludowe przysłowie mówi: „Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść”. A jeżeli są sprawy takie jak ta, która wymaga szybkiej decyzji, rozstrzygnięć, to dodatkowy organ, nawet gdyby był jak najbardziej szlachetny ze szlachetnych, to pozostaje pytanie, czy nie narobimy sobie biedy polegającej na tym, że decyzja zamiast szybko, będzie późno.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarianFilarniez">Dlatego proszę wnioskodawców, którzy są ludźmi racjonalnymi, żeby zechcieli zastanowić, czy to jest najlepsze rozwiązanie. Na pewno mają państwo szlachetne pobudki, ale diabeł tkwi w szczegółach, a w tym przypadku diabełek robi grymasy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MarianFilarniez">Czy są dalsze głosy w dyskusji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarekWikiński">Dziękuję panu profesorowi za te ciepłe słowa i komplement, ale oczywiste jest, że intencją wnioskodawców nie jest sypanie piasku w tryby. Jak powiedziałem, wydaje mi się, że nie tylko przedstawiciele opozycji, ale również przedstawiciele partii tworzących rząd Rzeczypospolitej czasami cierpią na głód prawdziwej informacji. Żeby ten głód zaspokoić, należałoby się zastanowić nad poszukaniem ciała, które mogłoby zobiektywizować dane, które są dzisiaj tak naprawdę selektywnie przekazywane przez jedną osobę, a wiadomo, że nikt na świecie nie jest nieomylny.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MarekWikiński">Co do terminów działania, to sądzę, że można wprowadzić do ustawy terminy zawite, że Rada Fiskalna miałaby na przykład w sprawach takich to a takich trzy lub siedem dni na zajęcie stanowiska, w przypadku jego braku oznaczałoby to milczącą zgodę dla Rady Ministrów. Wydaje mi się, że to byłaby odpowiedź na przyjacielską podpowiedź pana profesora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#EugeniuszKłopotek">Nie zamierzałem zabierać głosu, jednak pozwolę sobie na kilka zdań. Warto rozważyć taką koncepcję, tylko na litość boską nie zajmujmy się tym na koniec kadencji. Zacznijmy w nowej kadencji, ale łącznie z być może prawdopodobną koniecznością zmiany konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#EugeniuszKłopotek">Ale sam pomysł, moim zdaniem, jest wart rozważenia, tylko nie na tym etapie, nie w tej kadencji. Zgłoszono sporo zastrzeżeń, jest czas, by je poprawić. Może warto teraz wycofać ten projekt i ruszyć z nim w nowej kadencji, ale mając na uwadze i to, że być może potrzebna będzie zmiana konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejDera">Czy przedstawiciel wnioskodawców podtrzymuje wniosek o rozpatrzenie projektu ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MarekWikiński">Panie przewodniczący, koleżanki i koledzy, wsłuchując się w głos parlamentarzysty z takim doświadczeniem, który zapewne zna perfekcyjnie kalendarz pracy Sejmu – a został dzień jutrzejszy i symboliczne spotkanie na odkręcenie tabliczek we wrześniu – mogę stwierdzić, że nie ma fizycznej możliwości rozpatrzenia tego projektu ustawy, gdyż nie liczę na ekspresowe tempo pracy. Dlatego ośmielam się prosić na zasadach koleżeńskich o pozytywną opinię, a – jak powiedział pan poseł Eugeniusz Kłopotek – wszystkie mankamenty wskazane przez naszych ekspertów, przez pana prof. Andrzeja Szmyta, należy przeanalizować i w nowym kształcie złożyć projekt w nowej kadencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AndrzejDera">Przystępujemy do głosowania w trybie art. 34 ust. 8 regulaminu Sejmu. Kto jest za niedopuszczalnością prawną poselskiego projektu ustawy o Radzie Fiskalnej?</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#AndrzejDera">Stwierdzam, że Komisja uznała, że projekt jest niedopuszczalny prawnie i nie może być skierowany do dalszych prac legislacyjnych, przy 11 głosach za, 2 przeciwnych i 1 wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#AndrzejDera">Przechodzimy do pkt 2 – przyjęcie opinii w sprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym o sygn. akt K 19/11. Proszę, pan poseł Witold Pahl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WitoldPahl">Jest to sprawa z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich, która dotyczy pominięcia prawa do korzystania z obrońcy na etapie prowadzenia czynności wyjaśniających przez osoby, co do których istnieją uzasadnione podstawy do sporządzenia przeciwko nim wniosku o ukaranie.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WitoldPahl">Chodzi o Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Jeżeli chodzi o Kodeks postępowania karnego, to Sejm już dokonał stosownych zmian.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WitoldPahl">Przygotowane stanowisko stwierdza, że zakwestionowany przepis jest niezgodny z wzorcami przytoczonymi przez Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WitoldPahl">O omówienie szczegółów proszę pana mecenasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PiotrRadziewicz">Muszę zacząć od przedstawienia przedmiotu zaskarżenia. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich art. 4 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w zakresie, w jakim pomija prawo do korzystania z obrońcy na etapie prowadzenia czynności wyjaśniających przez osoby, co do których istnieją uzasadnione podstawy do sporządzenia przeciwko nim wniosku o ukaranie, jest niezgodne z szeregiem przepisów konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PiotrRadziewicz">My pozwoliliśmy sobie ze względów formalnych ograniczyć to zaskarżenie do art. 42 ust. 2 konstytucji i do przepisów Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, który w zasadzie jest odpowiednikiem art. 42 ust. 2, czyli głównego przepisu konstytucji o zasadach odpowiedzialności karnej, w tym o posiadaniu prawa do obrony.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PiotrRadziewicz">Rzecznik wskazuje, że zaskarżony przepis mówi o tym, iż obrońca może być ustanowiony dopiero po skierowaniu do sądu wniosku o ukaranie, a tym samym prawo do obrony w postępowaniach w sprawach o wykroczenia jest realizowane dopiero na etapie postępowania sądowego. Zatem wcześniej, w fazie czynności wyjaśniających, będących pierwszym etapem postępowania w sprawach o wykroczenia i mających na celu ustalenie, czy istnieją przesłanki do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie, osoba, co do której zachodzą uzasadnione podstawy do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie, nie może korzystać z pomocy obrońcy.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PiotrRadziewicz">Tymczasem w stadium czynności wyjaśniających wykonywanych jest szereg czynności, które mają bezpośredni wpływ na dalsze etapy postępowania w sprawach o wykroczenia, a niekiedy także wkraczają w sferę konstytucyjnie chronionych praw obywateli. Powinny one więc być objęte konstytucyjnymi i konwencyjnymi gwarancjami prawa do obrony. I tu rzecznik przytacza, a my zgadzamy się z tą argumentacją, że posiadanie obrońcy ma nie tylko wymiar prawny, ale także wymiar psychologiczny. Człowiek różnie reaguje w takich sytuacjach, kiedy jest sam wobec organów wymiaru sprawiedliwości. Więc to też nie jest bez znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PiotrRadziewicz">Zgodnie w zasadzie z całym piśmiennictwem i orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego prawo wykroczeń jest odrębną gałęzią szeroko pojętego prawa karnego, a odpowiedzialność za wykroczenia ma charakter odpowiedzialności szeroko pojętej karnej. Taka kwalifikacja tej odpowiedzialności wynika przede wszystkim z tego, że orzeka się o niej na podstawie kryterium winy i przy zastosowaniu analogicznych zasad jak w prawie karnym, zaś środkiem reakcji na popełnione wykroczenia są kary i środki karne. W konsekwencji oznacza to, że art. 32 ust. 2 konstytucji stanowiący, że prawo do obrony przysługuje we wszystkich stadiach postępowania karnego odnosi się także do postępowania wykroczeniowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#AndrzejDera">Najważniejszy wątek to ten, że postępowanie w sprawach o wykroczenia traktowane jest przez Trybunał Konstytucyjny oraz przez trybunały międzynarodowe jako część postępowania karnego, więc chyba nie musimy się przekonywać co do słuszności przedstawionego stanowiska. Sądzę, że stanowisko jest jasne i niebudzące wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#AndrzejDera">Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła przedstawione stanowisko w sprawie o sygn. akt K 19/11. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#AndrzejDera">Stwierdzam, że Komisja przyjęła przedstawione stanowisko. Czy pan poseł chce reprezentować Sejm przed Trybunałem Konstytucyjnym w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WitoldPahl">Tak, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejDera">Czy są inne kandydatury? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja rekomenduje marszałkowi posła Witold Pahla jako reprezentanta Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt K 19/11.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#AndrzejDera">Przechodzimy do pkt 3 porządku dziennego. W tym miejscu krótkie wyjaśnienie. W związku z licznymi pismami Polskiego Związku Działkowców w konsultacji z panem marszałkiem został przygotowany projekt uchwały Komisji, ale ponieważ sprawa bezpośrednio mnie dotyczy, bo jestem jednym z reprezentantów Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w tej sprawie, oddaję prowadzenie obrad drugiemu zastępcy przewodniczącego, panu posłowi Marianowi Filarowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MarianFilarniez">Dziękuję. Czy tekst projektu uchwały mamy przed sobą, czy też mam go przeczytać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JerzyKozdroń">Proszę przeczytać, wtedy wszyscy będziemy wiedzieć, nad czym głosujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MarianFilarniez">Dobrze. Wobec tego czytam: „Opinia nr 562 Komisji Ustawodawczej uchwalona w dniu 30 sierpnia 2011 r. dla Marszałka Sejmu w sprawie wyboru kandydatów na pełnomocników w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym (sygn. akt K 8/1 oraz P 32/10).</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MarianFilarniez">W związku z napływającą korespondencją dotyczącą wyboru pełnomocników Sejmu wyznaczonych do reprezentowania Sejmu w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawach ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, Komisja Ustawodawcza na podstawie art. 160 w związku z art. 158 Regulaminu Sejmu – na posiedzeniu w dniu 30 sierpnia 2011 r. podjęła uchwałę niniejszej treści:</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#MarianFilarniez">1. Komisja Ustawodawcza podtrzymuje stanowisko co do wyboru kandydatów reprezentujących Sejm w postępowaniach toczących się przed Trybunałem Konstytucyjnym dotyczących ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych w osobach posła Andrzeja Dery i posła Stanisława Pięty.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#MarianFilarniez">2. Komisja wyjaśnia, że przedstawiciel Sejmu w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym reprezentuje Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i jest związany przyjętym stanowiskiem Sejmu. W związku z powyższym nie jest dopuszczalne, aby przedstawiciel Sejmu reprezentował inne stanowisko, w tym własne, partii politycznej czy środowiska politycznego, z którego się wywodzi.”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#EugeniuszKłopotek">Dowodem na to jest fakt, że ja zrezygnowałem z występowania w tej sprawie, bo nie zgadzałem się ze stanowiskiem Komisji i dlatego Komisja wybrała posła Stanisława Piętę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JerzyKozdroń">Uważam, że powinniśmy wszelkie dyskusje na ten temat zakończyć. Posłowie, którzy zostali reprezentantami Sejmu w tych sprawach, wolą tej Komisji zostali obdarzeni zaufaniem, że będą reprezentować stanowisko Sejmu. Bycie reprezentantem Sejmu nie oznacza jednocześnie bycie gotowym na wpływy Polskiego Związku Działkowców.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JerzyKozdroń">Teraz okaże się, że to Związek Działkowców Polskich będzie wybierał przedstawicieli Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym. To nie jest sąd. Przedstawiciel reprezentuje Sejm i chodzi o to, że reprezentant Sejmu musi mieć zaufanie naszej Komisji, a nie Polskiego Związku Działkowców.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JerzyKozdroń">Uważam, że dalsza dyskusja jest zbędna i proponuję przystąpić do głosowania uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarianFilarniez">Wobec tego przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem przedstawionej przeze mnie uchwały Komisji Ustawodawczej dla Marszałka Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MarianFilarniez">Stwierdzam, że uchwała została przyjęta przy 7 głosach za, braku przeciwnych i 2 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MarianFilarniez">Przechodzimy do ostatniego punktu porządku dziennego – omówienie pisma ministra pracy i polityki społecznej w związku z notatką sygnalizacyjną BAS w sprawie rozpatrywanej przez Trybunał Konstytucyjny o sygn. akt P 25/09. Proszę pana posła Stanisława Rydzonia o przedstawienie sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StanisławRydzoń">Komisja powołała podkomisję, która to podkomisja miała zrealizować sygnalizację zgłoszoną przez Biuro Analiz Sejmowych odnośnie do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 października 2010 r. Chodziło o przepis przyznający zasiłki pogrzebowe, który nie uwzględniał wszystkich przypadków, kiedy zasiłek pogrzebowy powinien być przyznawany, a nie był.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#StanisławRydzoń">Na wniosek podkomisji wystąpiliśmy do ministra pracy i polityki społecznej. Otrzymaliśmy odpowiedź, że projekt realizujący orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego został 26 kwietnia 2011 r. skierowany na posiedzenie Komitetu Stałego Rady Ministrów celem jego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#StanisławRydzoń">Podkomisja zapoznała się z tym projektem. Moim zdaniem, ten projekt wypełnia cele założone przez wyrok Trybunału Konstytucyjnego. W takiej sytuacji uważam, że podkomisja powinna się rozwiązać i powinniśmy zakończyć prace nad tym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarianFilarniez">Czy są w tej sprawie jakieś pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AndrzejDera">Zgadzam się z propozycją pana posła Stanisława Rydzonia. Jest ona racjonalna, ponieważ jest rządowy projekt zmiany przepisu, który Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjny. Dalsza praca podkomisji nie ma sensu. Wypełniła ona swoją rolę, bo prawo zostanie poprawione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławRydzoń">Nawet jeżeli ten projekt nie zostanie przyjęty w tej kadencji, to jest już przygotowany i w następnej kadencji zostanie przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarianFilarniez">Czy usłyszę głos sprzeciwu wobec przyjęcia tego rozwiązania? Sprzeciwu nie słyszę. Uznaję, że Komisja Ustawodawcza zakończyła pracę nad nowelizacją zakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny przepisu.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MarianFilarniez">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>