text_structure.xml
33.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#KrzysztofLisek">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa oraz gości z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Bardzo przepraszam za taki nietypowy i nagły tryb zwołania Komisji. Uznaliśmy w gronie prezydium, że sprawa jest ważna i wymagająca zajęcia stanowiska ze strony Komisji. Chodzi o dramatyczne wydarzenia, którym, niestety, przygląda się nieco bezradnie cały świat, mianowicie, wydarzenia w Tybecie.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#KrzysztofLisek">Dziś odbyło się posiedzenie prezydium Komisji, uważamy bowiem, tak, jak wiele instytucji międzynarodowych, innych parlamentów, Komisji Spraw Zagranicznych tychże parlamentów, Unia Europejska, że powinniśmy zająć stanowisko i wyrazić swoją opinię. Stąd macie państwo przed sobą projekt opinii Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie sytuacji w Tybecie. Proszę to potraktować jako oficjalny projekt Komisji. Oczywiście, będziemy wdzięczni za poprawki.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#KrzysztofLisek">Najpierw jednak chciałem zapytać pana dyrektora Tadeusza Chomickiego, czy może ma jakieś nowe informacje dotyczące sytuacji w Tybecie, zwłaszcza takie, o których nie możemy się dowiedzieć z mediów światowych czy polskich, które dość szeroko relacjonują sytuację w Tybecie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#TadeuszChomicki">Witam państwa. Panie Przewodniczący, nie mamy żadnych dodatkowych informacji. W Chinach pojawiły się protesty poza Tybetem, związane z ludnością tybetańską. Protesty te dotyczyły miast zamieszkałych przez ludność pochodzenia tybetańskiego, w sąsiednich prowincjach i w samym Pekinie w Uniwersytecie, gdzie też dotyczyły mniejszości narodowych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#TadeuszChomicki">Nie mamy żadnych informacji na temat ofiar użycia siły. Również w Unii Europejskiej, która chciała zdobyć informacje swoimi kanałami, nie ma żadnych nowych elementów, tak więc ta sytuacja, jaka jest nam znana z dnia wczorajszego, i jej ocena, pozostaje taka sama.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#TadeuszChomicki">Mogę przedstawić informację na temat rozmowy z Ambasadorem Chińskiej Republiki Ludowej, który został wezwany wczoraj do MSZ w celu złożenia wyjaśnień, ale nie wiem, czy to akurat jest w centrum zainteresowania państwa posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KrzysztofLisek">Sądzę, że to jest właśnie ten element, o którym chętnie posłuchamy, jako że z mediów wiemy jedynie, że Ambasador Chińskiej Republiki Ludowej został wezwany do MSZ. Chętnie posłuchalibyśmy, gdyby pan zechciał powiedzieć kilka słów o tej rozmowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszChomicki">Ambasadora przyjął podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, pan Witold Waszczykowski. Mniej więcej w tym czasie, kiedy zaczynało się spotkanie, pojawiła się już uzgodniona wersja deklaracji Prezydencji Unijnej, co było dla nas, jako rządu, punktem odniesienia. Mogliśmy się posłużyć tym dokumentem.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszChomicki">Ambasador chiński przedstawił dokładnie taką wersję wydarzeń, jaką przekazano za pomocą agencji prasowych, przede wszystkim chińskiej agencji Sinhua. Ta wersja jest identyczna z tym, co powiedział Ambasador.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#TadeuszChomicki">Taka samą wersję otrzymali także ambasadorowie w Pekinie w późnych godzinach wieczornych, o godzinie 22.00, ale ze względu na różnicę czasu, było to w tym samym czasie, w którym my odbywaliśmy spotkanie z Ambasadorem Chin. Otrzymali oni list zawierający dokładnie te same wyjaśnienia.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#TadeuszChomicki">Strona chińska utrzymuje, że zamieszki zostały zorganizowane celowo i sprowokowane przez Dalajlamę, a konkretnie przez klikę Dalajlamy. Jest to takie wyrażenie, którym posługują się oficjalnie władze chińskie. Klika ta miała zorganizować zamieszki w celu wywarcia presji na władze chińskie w roku olimpijskim.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#TadeuszChomicki">Oficjalne stanowisko stwierdza, że w czasie przywracania spokoju i porządku, siły policyjne zachowały maksymalną powściągliwość i że niewinne ofiary, o których podawano na prowincjach, władze chińskie oceniły na 13 osób. Zginęły one w trakcie zamieszek i wzniecanych przez demonstrantów pożarów.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#TadeuszChomicki">Jednocześnie władze chińskie dowodziły, że demonstranci byli niezwykle agresywni, rabowali sklepy, palili samochody. W wyniku agresji demonstrantów, szczególnie mnichów buddyjskich, rannych zostało 61 osób w tym 6 policjantów.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#TadeuszChomicki">W zamieszkach uczestniczyli obcokrajowcy. My podjęliśmy przede wszystkim działania mające na celu ochronę obywateli polskich. Władze chińskie podały nam w piątek, że na terenie Tybetu nie ma obywateli polskich.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#TadeuszChomicki">Działaniami własnymi ustaliliśmy, że było trzech obywateli polskich. Sprawdzaliśmy w takich miejscach i hotelach, w których turyści polscy zwykle się zatrzymują i w ten sposób znaleźliśmy trzy osoby. Z pomocą polskiej ambasady zostały one w dniu następnym ewakuowane do Pekinu i stamtąd do Europy.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#TadeuszChomicki">Stanowisko Unii Europejskiej jest znane, więc, nie będę go opisywał. Panie i panowie posłowie je mają. Natomiast w odpowiedzi ze strony polskiej stwierdziliśmy, że informacje i interpretacja wydarzeń przekazywane przez stronę chińską rozmijają się z doniesieniami różnych agencji światowych oraz z informacjami przekazywanymi przez bezpośrednich świadków wydarzeń.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#TadeuszChomicki">Wezwaliśmy stronę chińską do powstrzymania się od użycia siły i do podjęcia rzeczywistego dialogu z mieszkańcami Tybetu, ponieważ, jak powiedział pan minister Witold Waszczykowski, skala i zasięg protestów wskazują na istnienie rzeczywistych podstaw niezadowolenia społecznego, a nie tylko na zmanipulowany czy sztucznie wywołany charakter tych protestów.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#TadeuszChomicki">Minister podkreślił, że celem władz chińskich nie powinno być tylko zapewnienie spokoju w Tybecie, ale także osiągnięcie długotrwałego pojednania narodowego, bo tylko w ten sposób można osiągnąć stan stałego pokoju i stabilizacji.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#TadeuszChomicki">Przypomniał też, że we wszystkich znanych wypowiedziach z ostatnich lat Dalajlama podkreślał, że nie dąży do uzyskania niepodległości Tybetu, ale do wprowadzenia tam rzeczywistej autonomii. Zaakcentował też, że Polska, podobnie, jak wszystkie pozostałe państwa europejskie, może zaakceptować tylko jeden rodzaj rozwiązania problemów Tybetu, to jest w drodze dialogu i trwałego pojednania, a nie za pomocą rozwiązań siłowych.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#TadeuszChomicki">Dodatkowy element, który strona chińska podniosła podczas rozmowy w MSZ, jak i podczas spotkania ambasadorów obcych państw w Pekinie, to była prośba strony chińskiej o zabezpieczenie budynków i zwiększenie bezpieczeństwa placówek w Europie, co spowodowane było zamieszkami w niektórych państwach Europy, zwłaszcza w Brukseli, Paryżu, Berlinie i Monachium, gdzie doszło do palenia flag i ambasad. Taka ochrona została, z naszej strony, zapewniona. To znaczy MSZ zwrócił się do Policji o zwiększenie ochrony Ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie i konsulatu w Gdańsku.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#TadeuszChomicki">Stanowisko chińskie przedstawiamy zarówno ambasadorom w Pekinie, jak i podczas poszczególnych spotkań z innymi ministerstwami, z którymi się konsultujemy, głównych partnerów europejskich. Niektóre z tych państw podjęły próbę wyjaśnienia indywidualnie, poprzez wzywanie ambasadorów i prowadzenie takich rozmów.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#TadeuszChomicki">Oficjalne stanowisko chińskie jest wszędzie takie samo, nie ma od niego żadnych odstępstw. My wyraziliśmy stanowisko najprościej sprowadzające się do nieakceptacji ze strony polskiej użycia siły, jako sposobu rozwiązywania problemów i wzywaliśmy do podjęcia dialogu.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#TadeuszChomicki">Jeszcze słowo komentarza dodam, że badając zachowania innych rządów Unii Europejskiej, widać próbę pogodzenia z jednej strony, chęci napiętnowania łamania praw człowieka i sposobu załatwiania tych spraw przez władze chińskie, z chęcią nienaruszania interesów politycznych czy gospodarczych poszczególnych państw w relacjach z Chinami. To wyraźnie było widać w wystąpieniach przedstawicieli poszczególnych państw, także w procesie negocjacji i oświadczenia Prezydencji w Unii Europejskiej. Tyle informacji z mojej strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo panu dyrektorowi, proponuję, abyśmy przeszli do omawiania projektu opinii Komisji Spraw Zagranicznych. W imieniu prezydium, pani poseł Jolanta Szymanek-Deresz przedstawi poprawkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Proponujemy poprawkę w trzecim akapicie. Naszym zdaniem będzie to lepiej brzmiało: „Apelujemy do władz w Pekinie o respektowanie wobec ludności Tybetu praw człowieka, w tym poszanowania tożsamości kulturowej i religijnej oraz prawa do pokojowych demonstracji.”. Czyli zamiast sformułowania „apelujemy o podjęcie wobec ludności działań, które uwzględniają prawa człowieka…”, „apelujemy do władz w Pekinie o respektowanie…”.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KrzysztofLisek">Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować jeszcze poprawkę, bardzo proszę, pan poseł Lipiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#DariuszLipiński">Chciałem zgłosić poprawkę dokładnie w tym samym duchu, bo to brzmi lepiej. Chciałbym też zaproponować w drugim akapicie zmiany, ponieważ te zdania brzmią, moim zdaniem, niewystarczająco ostro. Proponuję, że zamiast sformułowania „czujemy się w obowiązku stanowczo zaapelować…”, napisać po prostu „apelujemy stanowczo.” Jest to bardziej jednoznaczne.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#DariuszLipiński">Chciałbym, abyśmy uniknęli takich dwuznacznych sformułowań, jakie się gdzieś pojawiają i, jakie na przykład, pojawiło się w Unii Europejskiej, gdzie mówi się o dwóch stronach konfliktu. Tam jest jedna strona, bo jedna strona bije, druga jest bita.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo, poprawka pana posła skraca tekst i jest bardziej czytelna.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszIwiński">Uważam, że generalnie jest to dobry projekt opinii. Mam trzy uwagi. W akapicie drugim powinno być nie „kraj” tylko „państwo o szczególnej wrażliwości…”, nie „na problemy łamania praw człowieka” tylko „na problemy praw człowieka”, bo to jest szersze pojęcie. Ostatni akapit jest wyjątkowo mętnie napisany. Proponuję, aby go skrócić i aby miał taką postać: „Komisja Spraw Zagranicznych….itd….apeluje do władz ChRL o zapewnienie przedstawicielom organizacji międzynarodowych oraz mediów, pełnej, rzetelnej informacji”.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JolantaSzymanekDeresz">Intencją prezydium było, żeby w sformułowaniu „ …o umożliwienie przedstawicielom organizacji międzynarodowych oraz mediów” mieściło się zarówno przekazywanie informacji, jak i umożliwienie obserwacji i chodzi tu o obserwację na miejscu, a w sformułowaniu, które pan proponuje jest tylko mowa o przekazie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#TadeuszIwiński">Po pierwsze, sformułowanie, które jest tutaj, również nie ma obserwacji na miejscu, ale zapewnienie informacji może wynikać tylko z pobytu.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofLisek">Specjalnie użyliśmy słowa „przekazywania”, a nie „przekazania”, aby nie było to jednorazowe prawo do przekazania informacji, tylko, żeby zaznaczyć, że ma być to pewien proces, który władze Chińskiej Republiki Ludowej mają umożliwić. Czyli, „przekazywania światowej opinii publicznej pełnej i rzetelnej informacji”. Dlatego upieramy się przy tym tekście, który zaproponowaliśmy.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#KrzysztofLisek">Natomiast poprawki zaproponowane przez pana posła Tadeusza Iwińskiego przyjmujemy, oczywiście. Sekretariat Komisji prosi o powtórzenie jeszcze raz pierwszych dwóch poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#TadeuszIwiński">„Jako przedstawiciele Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – państwa o szczególnej wrażliwości na problemy praw człowieka…”. Bez łamania praw człowieka.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofLisek">Dyskutujemy tu w prezydium i uważamy, że nam właśnie chodzi o to, że prawa człowieka są łamane.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#TadeuszIwiński">Polska jest wrażliwa na problemy praw człowieka. Jest to szersze pojęcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#KrzysztofLisek">Panie pośle, my rozmawiamy o konkretnym przypadku. O tym, co się w tej chwili dzieje. Pani poseł Beata Bublewicz, bardzo proszę, ale w kolejności. Najpierw pan poseł Jan Kuriata, potem pan poseł Tadeusz Woźniak, pani poseł Beata Bublewicz, pan poseł Andrzej Gałażewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JanKuriata">Chodzi mi o użycie sformułowania „respektowanie wobec ludności…”. Nie wiem, czy dobrze zrozumiałem panią poseł Szymanek Deresz, czy pani proponowała, że my apelujemy do władz w Pekinie o respektowanie wobec ludności Tybetu?</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JanKuriata">Bardzo mi przykro, ale jest to niepoprawnie gramatycznie. Respektujemy kogoś lub coś, a nie respektujemy wobec kogoś i czegoś. Chodzi o to, abyśmy nie popełnili tutaj lapsusu składniowego, który naraziłby nas na krytykę. Możemy jedynie apelować o respektowanie praw ludności Tybetu, itd. Trzeba więc ten akapit trochę przeredagować. Mogę to spróbować przeredagować teraz, na kolanie, ale nie podpisałbym się pod sformułowaniem „respektowanie wobec”.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#KrzysztofLisek">Jeżeli tak, panie pośle, prosimy o zaproponowanie pełnego brzmienia tego zdania. Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Woźniak.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#TadeuszWoźniak">Zgadzam się z moim przedmówcą. Jednocześnie, nawiązując do akapitu czwartego, sądzę, że jest tu błąd wynikający z przepisywania, a mianowicie, chodzi o Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, a nie o Sejm Rzeczpospolitej. Rzeczpospolita, to po prostu Republika.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#TadeuszWoźniak">Akapit powinien zaczynać się : Komisja Spraw Zagranicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej…itd.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#KrzysztofLisek">Tak, oczywiście, przepraszamy. Jest to oczywiste. Pani poseł Beata Bublewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BeataBublewicz">Chciałabym zgłosić uwagę do trzeciego akapitu i zaproponować zmianę brzmienia ostatniego zdania. Jest obecnie: „W pełni popieramy ideę nawiązania dialogu…itd.” Proponuję: „Wzywamy władze chińskie do nawiązania dialogu z duchowym przywódcą Tybetańczyków Dalajlamą. Podkreślamy jednocześnie, że jedyną drogą wyjścia w zaistniałej sytuacji jest, naszym zdaniem, droga konstruktywnego dialogu i porozumienia akceptowanego przez obie strony.” Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo. Można się zastanowić czy w pełni popieramy, czy wzywamy, natomiast nie wiem, czy ma sens drugie zdanie, ponieważ powtarza sens pierwszego. Myślę, że tekst krótszy jest silniejszy i chyba bardziej wyraża nasze opinie.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#KrzysztofLisek">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Gałażewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejGałażewski">Chciałem prosić pana posła Tadeusza Iwińskiego, aby pozostawił w tekście łamanie praw człowieka, ponieważ nasze społeczeństwo jest wrażliwe na łamanie praw człowieka i to jest istotą tego głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#TadeuszIwiński">Społeczeństwo jest wrażliwe zarówno na przestrzeganie jak i łamanie praw człowieka.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#KrzysztofLisek">Pan poseł Maciej Orzechowski ma głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MaciejOrzechowski">Opowiadam się za pozostawieniem sformułowania, że jesteśmy wrażliwi na kwestie łamania praw człowieka. Nie chodzi o kwestię tego, że jesteśmy otwarci na prawa człowieka, czy na łamanie, ale w tej konkretnej kwestii łamane są prawa człowieka. Nasz apel musi dotyczyć konkretnej sytuacji. To stwierdzenie wzmacnia więc ten apel.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję, pan marszałek Marek Borowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#MarekBorowski">Chciałem powiedzieć, panie przewodniczący, że mam szereg uwag, ale rezygnuję z nich świadomie, ponieważ chciałbym, żeby opinia została przyjęta.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo serdecznie panu Marszałkowi. Pan poseł Sellin.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JarosławSellinniez">Ja jednak pozwolę sobie zgłosić uwagę merytoryczną wyostrzającą i zapytać jednocześnie, czy mamy prawo do takiego apelu. Chciałbym zaproponować w trzecim akapicie, aby poszanować autonomię kulturową i religijną, a nie tożsamość. Autonomię kulturową i religijną Tybetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#JanKuriata">Wiem, że jeżeli chodzi o protesty, one się nasilają, sportowcy rozważają ewentualne niewzięcie udziału w Olimpiadzie. Rozmawiali ze sobą na ten temat. Myślę, że powinniśmy z tym problemem trochę dalej wyjść. Pan poseł Jarosław Sellin poruszył sprawę autonomii, przynajmniej jakieś minimum. Wiemy o co w tym wszystkim chodzi. Myślę, że nasze stanowisko powinno być w tej sprawie odważniejsze. Przynajmniej ten dialog powinien doprowadzić do tego, żeby jakieś minimum autonomii dla Tybetu było zapewnione.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo panie pośle, tylko, ponieważ obradujemy nad propozycją tekstu, to musiałoby się to w tej chwili znaleźć jako propozycja poprawki do tekstu. W gronie prezydium krótko dyskutowaliśmy sprawę Igrzysk Olimpijskich i byliśmy raczej wszyscy za tym, żeby tej sprawy nie poruszać w tym tekście.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#JarosławPięta">Ja także uważam, że ten tekst jest po prostu zbyt łagodny. Wydaje mi się, że Wysoka Komisja powinna zachęcić rząd Rzeczypospolitej Polskiej do podjęcia niezwłocznej akcji dyplomatycznej tak, aby w porozumieniu z możliwie dużą grupą państw postawić władzom chińskim ultimatum. Polska, polscy sportowcy nie powinni brać udziału w Igrzyskach Olimpijskich.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#JarosławPięta">Szanowni Państwo, uważam, że udział polskich sportowców w igrzyskach w Chinach, w czasie, gdy chińscy komuniści strzelają do Tybetańczyków, będzie kompromitacją idei olimpijskiej.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#JarosławPięta">Chciałbym też zasygnalizować, że Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie się domagał wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Kultury Fizycznej i Sportu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo. Panie pośle, chciałem pana posła i wszystkich posłów poinformować, że rzeczywiście, do mnie i do pani przewodniczącej Elżbiety Jakubiak wpłynął wniosek podpisany przez posłów, członków Komisji z Klubu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#KrzysztofLisek">Dziś uzgodniliśmy z panią przewodniczącą Elżbietą Jakubiak, że takie posiedzenie Komisji w miarę potrzeb, być może w tygodniu poświątecznym, zostanie zwołane. Zobaczymy, jaki będzie dalszy rozwój sytuacji w Chinach. Pan poseł Kuriata, ponownie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JanKuriata">Tak, bo tym razem już z gotową propozycją. Proponuję brzmienie, które zresztą uzgodniłem tutaj z panem dyrektorem, który podsunął pomysł. Propozycja brzmi tak: „Apelujemy do władz w Pekinie o respektowanie w Tybecie praw człowieka, poszanowania tożsamości kulturowej i religijnej oraz prawa do pokojowej demonstracji”.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#JanKuriata">Jak już jestem przy głosie, chciałbym zaapelować, abyśmy się nie rozpędzali, ponieważ jest to nasza opinia okazjonalna, związana z wydarzeniami gorąco komentowanymi, a na pewno godna jest rozpatrzenia tego poważnie i podjęcia stanowiska, które będzie wymagało większej dyskusji i uzgodnienia stanowisk.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję bardzo i proszę, jeśli pan poseł byłby tak łaskaw, doręczyć to do sekretariatu Komisji, uwzględniając w miarę możliwości wszystkie poprawki. Jeżeli pojawią się jeszcze jakieś dodatkowe uwagi, to szybko naniesiemy je na ten tekst. Spróbujemy zebrać te wszystkie poprawki. Jeszcze pan poseł Tomasz Lenz prosił o głos, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#TomaszLenz">Moja uwaga nie dotyczy uchwały, dotyczy wypowiedzi pana posła Jana Pięty. Rozumiem ją, ponieważ się z nią głęboko zgadzam. Chcę powiedzieć, że idea olimpijska powstała właśnie w poprzek polityki. Przypomnę, o czym przecież wszyscy wiemy, że na czas Olimpiad zawieszano działania wojenne w starożytności.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#TomaszLenz">Chcę też powiedzieć, abyśmy nie podejmowali decyzji za sportowców, bo w nowożytnej historii tego i tamtego wieku, wielokrotnie politycy podejmowali decyzje za sportowców, zabraniając i uniemożliwiając wyjazd na olimpiady. Proponuję, abyśmy zachowali się tutaj roztropnie i podeszli do tego problemu naprawdę z opanowaniem, nie podejmując pochopnie decyzji.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję, panie pośle, pan przewodniczący Robert Tyszkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#RobertTyszkiewicz">Chciałbym w swoim imieniu, ale także w imieniu prezydium zaapelować o to, abyśmy skupili się dzisiaj na przyjęciu tekstu tej opinii, a nie otwieraniu debaty w wielu wątkach, które w takiej opinii są jedynie zasygnalizowane, ale z natury swojej nie mogą być dzisiaj przedmiotem precyzyjnej czy szczegółowej debaty.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#RobertTyszkiewicz">Jeżeli będzie teka potrzeba, a tak rozumiem, ze strony posłów Komisji, aby przeprowadzić szeroką, pogłębioną debatę na temat sytuacji w Tybecie, to sądzę, że pan przewodniczący jest otwarty na to, ale dziś, moim zdaniem, jest przede wszystkim oczekiwanie opinii publicznej, żeby ten głos zabrzmiał, żeby był aktualny, czyli odnosił się do ostatnich wydarzeń, a także, aby dawał też rządowi potrzebne, ze strony parlamentu, wsparcie dla prowadzenia dalszych działań właściwymi dla dyplomacji metodami.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#RobertTyszkiewicz">Apelowałbym więc, abyśmy przyjęli, że sam fakt i idea tego tekstu jest do zaakceptowania i abyśmy ten tekst po prostu przyjęli, aby nie mnożyć polemik i nie mnożyć poprawek. Zadaniem tego tekstu nie jest do końca i niebywale precyzyjnie opisywać problem, ale, aby był to sygnał, a nie jakaś ostateczna diagnoza.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#KrzysztofLisek">Poproszę sekretariat Komisji, o, w miarę możliwości, scalenie tekstu z poprawkami i o odczytanie tego, co udało nam się zarejestrować.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#ArturKucharski">Opinia Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie sytuacji w Tybecie uchwalona na posiedzeniu w dniu 18 marca 2008 r.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#ArturKucharski">Komisja Spraw Zagranicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej wyraża poważne zaniepokojenie sytuacją w Tybecie i brutalną pacyfikacją trwających tam protestów.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#ArturKucharski">Jako przedstawiciele Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, państwa o szczególnej wrażliwości na problem łamania praw człowieka, apelujemy stanowczo do władz Chińskiej Republiki Ludowej o zaniechanie stosowania przemocy wobec demonstrantów w Tybecie. Jednocześnie wyrażamy głębokie współczucie rodzinom ofiar zamieszek w Tybecie.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#ArturKucharski">Apelujemy do władz w Pekinie o respektowanie w Tybecie praw człowieka, w tym poszanowanie tożsamości kulturowej i religijnej oraz prawa do pokojowej demonstracji. W pełni popieramy ideę nawiązania dialogu władz chińskich z duchowym przywódcą Tybetańczyków Dalajlamą.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#ArturKucharski">Komisja Spraw Zagranicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej apeluje do władz Chińskiej Republiki Ludowej o umożliwienie przedstawicielom organizacji międzynarodowych oraz mediów przekazywania światowej opinii publicznej pełnej i rzetelnej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#KrzysztofLisek">Pan poseł Dariusz Lipiński, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#DariuszLipiński">Zgubiona została zmiana przedstawiona przez panią poseł Beatę Bublewicz w trzecim akapicie. Może pani poseł zechciałaby powtórzyć propozycję, bo po prostu mi to uciekło.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#BeataBublewicz">Zamiast „w pełni popieramy ideę nawiązania dialogu” proponuję „wzywamy władze chińskie do nawiązania dialogu z duchowym przywódcą Tybetańczyków Dalajlamą”.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję serdecznie, sądzę, że wszyscy zgadzamy się z tą poprawką. Widzę, że pan poseł Tadeusz Iwiński się nie zgadza.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#TadeuszIwiński">Ja nie zgadzam się z tą poprawką. Uważam, że po pierwsze, dialog się toczył w różnym okresie w przeszłości. Został zerwany, ja pomijam skomplikowane sytuacje religijne, ale naprawdę, miarkujmy się. To jest opinia Komisji. Uważam, że powinna brzmieć spokojniej. Popieramy ideę…itd. Ja zdecydowanie tego nie popieram. Naprawdę, wzywać może sobie mocarstwo w stosunku do innego mocarstwa. Jesteśmy Komisją Sejmową, powinno to brzmieć spokojnie i delikatnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#KrzysztofLisek">Czy ktoś z państwa jeszcze w tej sprawie? Pani poseł Beata Bublewicz jeszcze?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#BeataBublewicz">Pozwalam sobie pozostać przy swoim zdaniu. Jeżeli będzie taka potrzeba, stawiam wniosek formalny o przegłosowanie tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#KrzysztofLisek">Jest jeszcze propozycja kompromisowa, żeby zastąpić słowo „wzywamy” słowem „apelujemy”. Dlatego pojawiła się formuła „w pełni popieramy”, że chcieliśmy uniknąć w każdym zdaniu słowa „apelujemy”. Możemy jeszcze „skierować apel”.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#KrzysztofLisek">Ze strony prezydium jest propozycja, aby akurat w tym przypadku, przychylić się do propozycji pana posła Tadeusza Iwińskiego i pozostawić ten tekst, tak jak jest, czyli ze sformułowaniem „w pełni popieramy ideę.…”.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#KrzysztofLisek">Pan poseł Andrzej Halicki chciałby coś powiedzieć, ale nie może ze względu na zapalenie krtani. Proszę spróbować,</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejHalicki">Jak możemy mówić o popieraniu czegoś, czego nie ma. Rząd jest na uchodźstwie i nie ma prawa powrotu do kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#KrzysztofLisek">My popieramy ideę nawiązania dialogu….</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#TadeuszIwiński">Może przerobić to tak, że trzeci akapit zacznijmy od słów: „zwracamy się do władz w Pekinie o respektowanie …itd.”, a tutaj, w ostatnim zdaniu tego akapitu, „apelujemy... itd.”.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#KrzysztofLisek">Czy taka koncepcja jest do przyjęcia? Czy pan poseł może jeszcze raz powtórzyć tę propozycję?</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#TadeuszIwiński">„Zwracamy się do władz w Pekinie o respektowanie w Tybecie praw człowieka…itd.” To w trzecim akapicie. W ostatnim akapicie natomiast byłoby: „….apeluje do władz chińskich o nawiązanie dialogu…itd.”</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#KrzysztofLisek">Czy ten kompromis jest do zaakceptowania, zwracam się do pani poseł Beaty Bublewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#BeataBublewicz">Ja mam jeszcze inną propozycję kompromisu. Zamiast „apelujemy do władz w Pekinie…”, proponuję „wzywamy władze w Pekinie o respektowanie w Tybecie praw człowieka,…” ponieważ prawa człowieka wszędzie powinny być respektowane. W ostatnim zdaniu natomiast „apelujemy”.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#KrzysztofLisek">Intencja prezydium była taka, żeby uniknąć słowa „wzywamy”.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#BeataBublewicz">Sądzę, że prezydium, tak zresztą, jak cała Komisja, składa się z odważnych ludzi, którzy wiedzą, że respektowanie praw człowieka ……</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#KrzysztofLisek">Bardzo proszę, najpierw ma głos pan poseł Robert Tyszkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#RobertTyszkiewicz">Chciałbym znowu zwrócić się do państwa z apelem, ponieważ ranga tej opinii będzie miała tylko wtedy znaczenie, kiedy ta opinia zostanie przyjęta jednomyślnie. W związku z tym, bardzo bym prosił, wydaje mi się, że ta propozycja, którą składa tutaj pan poseł Tadeusz Iwiński, merytorycznie wyczerpuje intencje.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#RobertTyszkiewicz">W związku z tym, że wyczerpuje te intencje, wydaje mi się, że jest całkowicie do przyjęcia dla wszystkich i pozwala nam zachować jednomyślność w naszym decydowaniu, co ma tutaj kluczową wartość dla rangi naszego dokumentu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję serdecznie. Apeluję do koleżanek i kolegów z mojego klubu o przyjęcie propozycji pana posła Tadeusza Iwińskiego, wspartej przez prezydium Komisji.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#KrzysztofLisek">Czy jest potrzeba odczytania tekstu opinii Komisji jeszcze raz? Nie ma potrzeby. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem tekstu opinii Komisji w sprawie sytuacji w Tybecie w tej końcowej formie z przyjętymi przez nas poprawkami.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#KrzysztofLisek">Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#KrzysztofLisek">Dziękuję serdecznie paniom i panom posłom. W imieniu prezydium Komisji i swoim własnym chciałem życzyć państwu zdrowych i wesołych Świąt Wielkanocnych.</u>
<u xml:id="u-62.4" who="#KrzysztofLisek">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>