text_structure.xml
119 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#LeszekKorzeniowski">Otwieram posiedzenie Komisji. Porządek obrad został przedstawiony państwu na piśmie. Czy są do niego uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WojciechMojzesowiczniez">Proszę o dopisanie punktu „Sprawy różne”.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WojciechMojzesowiczniez">Czy ktoś jest temu przeciwny? Nie słyszę. Dopisujemy więc sprawy różne. Porządek posiedzenia został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WojciechMojzesowiczniez">Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Proponuję, abyśmy odbyli łączną dyskusję po zreferowaniu wykonania budżetu przez przedstawicieli resortu rolnictwa i agencji.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WojciechMojzesowiczniez">Oddaję głos panu ministrowi Kazimierzowi Plocke.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KazimierzPlocke">Składam sprawozdanie z wykonania budżetu ministra rolnictwa i rozwoju wsi za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#KazimierzPlocke">W części 32 – Rolnictwo zaplanowane dochody w kwocie 825.804 tys. zł zostały zrealizowane w kwocie 968.758 tys. zł, tj. o 17,3% powyżej kwoty planowanej.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#KazimierzPlocke">Realizacja dochodów w dziale Rolnictwo i łowiectwo była też w niektórych punktach mniejsza od planowanych wpływów. Dotyczy to m.in. mniejszej liczby wydanych zezwoleń na wykonanie czynności weterynaryjnych, niepełnego wykonana zaplanowanych dochodów w zakresie wpłat za dokonanie oceny czystości i tożsamości odmianowej wykonywanej przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych na zlecenie Głównego Inspektora, mniejszej niż planowano liczby wykonanych granicznych odpraw weterynaryjnych.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#KazimierzPlocke">Jednocześnie większe od planu dochody zrealizowane zostały przez: Krajową Stację Chemiczno-Rolniczą w związku z wykonaniem większej liczby badań gleby, a także osiągnięciem większych wpływów ze sprzedaży zbędnych środków trwałych; Centralny Ośrodek Badania Roślin Uprawnych w związku z osiągnięciem wyższych wpływów z opłat rejestrowych, opłat za ochronę wyłącznego prawa od odmian roślin uprawnych oraz opłat za udostępnianie raportów, a także większe wpływy ze sprzedaży środków trwałych; Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt z tytułu wyższych od planowanych dochodów z najmu i dzierżawy składników majątkowych, wpływów ze sprzedaży składników majątkowych oraz osiągniętych dochodów będących należnościami z tytułu usług wykonanych w 2006 r. przez Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt, jako zakład budżetowy.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#KazimierzPlocke">Ponadto w tej części budżetowej w dziale 700 – Gospodarka mieszkaniowa zrealizowano dochody, które wynosiły 929.017 tys. zł i były wyższe od planowanych o 129.017 tys. zł, tj. o 16,1%. Kwota 929.017 tys. zł stanowi wpłatę do budżetu państwa za 2007 r. z Agencji Nieruchomości Rolnych.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#KazimierzPlocke">Wydatki zaplanowane dla części budżetowej 32 na 2008 r. w kwocie 820.421 tys. zł zrealizowano w wysokości 705.282 tys. zł, tj. 86% planu po zmianach. W wydatkach tych kwotę 31.866 tys. zł stanowią wydatki, które w 2008 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego i zostały uwzględnione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2008 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego. Główną przyczyną wyższej kwotowo realizacji wydatków w tej części, w porównaniu z 2007 r., było przejęcie z dniem 1 stycznia 2008 r. do finansowania nowych 28 szkół rolniczych oraz wyższych wydatków na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#KazimierzPlocke">Niepełne wykonanie wydatków w kwocie 115.139 tys. zł spowodowane było głównie brakiem zasilenia w grudniu 2008 r. w środki z Ministerstwa Finansów. Powstałe zobowiązania sfinansowano w pierwszym kwartale br. z wydatków budżetowych 2009 r.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#KazimierzPlocke">Kolejny punkt to dochody własne. W 2008 r. jednostki budżetowe mogły gromadzić dochody, z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych, na wydzielonym rachunku dochodów własnych. W 2008 r. dochody własne posiadały: Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz 6 szkół rolniczych. Dochody te stanowiły kwotę 6082 tys. zł i zostały wykorzystane w kwocie 5936 tys. zł na sfinansowanie wydatków bieżących dotyczących tytułów utworzenia tych dochodów.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#KazimierzPlocke">W ramach działalności pozabudżetowej w 2008 r. w części 32 – Rolnictwo funkcjonowały następujące gospodarstwa pomocnicze przy jednostkach budżetowych: przy Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej – 29 gospodarstw pomocniczych, przy Krajowym Centrum Hodowli Zwierząt w Warszawie, przy Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Zakład Obsługi, a także w dziale 801 – Oświata i wychowanie – przy 13 szkołach rolniczych. Plan po zmianach przychodów gospodarstw pomocniczych w części 32 – Rolnictwo wynosił 79.071 tys. zł, wykonanie zaś 77.835 tys. zł, co stanowi 98,4% planu. Plan po zmianach kosztów wynosił 79.041 tys. zł, wykonanie 76.992 tys. zł, tj. 97,4% powyższego planu. Gospodarstwa pomocnicze wpłaciły do budżetu nieplanowany zysk w kwocie 405 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#KazimierzPlocke">Dotacje podmiotowe były udzielone dla instytucji kultury na realizację ustawowych zadań, tj. dla Centralnej Biblioteki Rolniczej w Warszawie – w kwocie 3847 tys. zł, dla Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie – w kwocie 1240 tys. zł, dla Muzeum w Łowiczu – w kwocie 100 tys. zł, dla Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie – w kwocie 100 tys. zł, dla Muzeum Wsi Kieleckiej w Kielcach – w kwocie 100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#KazimierzPlocke">Kolejny punkt dotyczy zatrudnienie i wynagrodzenia. Średnie miesięczne wynagrodzenie, łącznie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego, wyniosło: w Krajowej Stacji Chemiczno– Rolniczej 2768 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 551 osób, w Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych 2911 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 106 osób, w Krajowym Centrum Hodowli Zwierząt 5863 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 43 osób, w Głównym Inspektoracie Weterynarii 4608 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 72 osób, w Głównym Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa 5083 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 63 osób, w granicznych inspektoratach weterynarii 4121 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 94 osób, w szkołach rolniczych 2887 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 1553 osób, w internatach 2194 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 284 osób, w Urzędzie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 7216 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 462 osób.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#KazimierzPlocke">Przechodząc do części 33 – Rozwój wsi, dochody w części 33 zostały zrealizowane dochody w kwocie 9256 tys. zł, co stanowi 4600% dochodów planowanych. Przekroczenie planu dochodów budżetowych w tej części było spowodowane nieplanowanymi wpływami z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w tym głównie z tytułu uzyskanych: odsetek dopisanych przez bank od środków na rachunku Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, pochodzących z dotacji celowej 2008 r. na wykonywanie zadań z zakresu działalności bieżącej oraz inwestycji i zakupów inwestycyjnych, odsetek od nienależnie pobranych dotacji na realizację programów oraz odzyskanych dopłat do mleka ekstra, a także z tytułu wpłat środków wraz z odsetkami odzyskanych od beneficjentów programów realizowanych z udziałem środków z Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#KazimierzPlocke">Wydatki zaplanowane dla tej części budżetowej stanowiły kwotę 15.786.144 tys. zł. Zrealizowane wydatki wyniosły 15.417.376 tys. zł, tj. 97,7% planu po zmianach. W wydatkach tych 1.228.583 tys. zł stanowią wydatki uwzględnione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2008 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#KazimierzPlocke">Wydatki przeznaczone dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykorzystano na: finansowanie zadań statutowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – 1.761.454 tys. zł, współfinansowanie projektu Transition Facility – 955 tys. zł, finansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej 10.115.388 tys. zł, z tego na: uzupełniające płatności obszarowe – 4.842.437 tys. zł, przejściowe płatności z tytułu owoców miękkich – 2187 tys. zł., pomoc dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, na współfinansowanie „Planu rozwoju obszarów wiejskich 2004–2006” – 59.047 tys. zł., współfinansowanie „Programu rozwoju obszarów wiejskich 2007–2013” – 1.575.693 tys. zł. Sfinansowano zadania, których celem było m.in.: ułatwianie przejmowania lub zakładania gospodarstw rolnych przez osoby młode, wsparcie działań związanych z modernizacją gospodarstw rolnych, wsparcie producentów rolnych oraz dostosowanie struktury wiekowej rolników i obszarowej gospodarstw rolnych, wsparcie działań o charakterze prośrodowiskowym, takich jak program rolno-środowiskowy, oraz wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, pomoc przy powiększaniu obszarów leśnych poprzez zalesianie, a także utrzymanie i wzmocnienie stabilności obszarów leśnych już istniejących.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#KazimierzPlocke">Wydatki Agencji związane były też z różnicami kursowymi w związku z realizacją „Programu rozwoju obszarów wiejskich 2007–2013” – wyniosły 61.273 tys. zł; finansowaniem wspólnej polityki rolnej – wydatki przeznaczone na spłatę pożyczki na prefinansowanie – środki w kwocie 3.550.154 tys. zł wykorzystane zostały na spłatę zobowiązań wynikających z umowy o pożyczkę, zawartej pomiędzy Ministrem Finansów oraz ARiMR na realizację wspólnej polityki rolnej; współfinansowaniem sektorowego programu operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004–2006” – w wysokości 167.851 tys. zł, kwota zwiększona w planie po zmianach do kwoty 417.144 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#KazimierzPlocke">Wydatki ARiMR przeznaczono również na finansowanie „Programu rozwoju obszarów wiejskich 2007–2013” – kwota została określona w wysokości 3.494.970 tys. zł. W wyniku decyzji wewnętrznych dotację zmniejszono do kwoty 3.272.300 tys. zł. Wydatki te wykorzystano w kwocie 3.096.469 tys. zł co stanowi prawie 95% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#KazimierzPlocke">Porównując wykonanie planu w 2008 r. z wykonaniem w 2007 r., należy zauważyć wzrost wydatków w 2008 r. o 38,4%. W listopadzie 2007 r. uruchomione były jedynie płatności z tytułu zobowiązań „Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004–2006” płatnych w ramach PROW 2007–2013 w zakresie działania „Renty strukturalne”. Natomiast w 2008 r. zostały uruchomione płatności w ramach kolejnych 9 działań „Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013”.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#KazimierzPlocke">Dotacje podmiotowe były udzielane na podstawie postanowień z jednostkami na realizację następujących zadań Agencji Restrukturyzacji Modernizacji Rolnictwa – w kwocie 396.953 tys. zł, które ARiMR wykorzystała na: wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym oraz zrównoważony rozwój obszarów wiejskich poprzez wsparcie inwestycyjne oraz działania szkoleniowe i doradcze, poprawę zagospodarowania przestrzennego wsi, uatrakcyjnienie obszarów wiejskich, tworzenie nowych miejsc pracy i nowych źródeł dochodu ludności wiejskiej, dopłaty do oprocentowania kredytów klęskowych.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#KazimierzPlocke">Dotacje podmiotowe były udzielane także dla Centrum Doradztwa Rolniczego, w kwocie 10.326 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#KazimierzPlocke">Zatrudnienie i wynagrodzenia: średnie miesięczne wynagrodzenie, łącznie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego, wyniosło w urzędzie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 7047 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 108 osób.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#KazimierzPlocke">Przechodzę do omówienia części 35 – Rynki rolne. Osiągnięto dochody w wysokości 1.342.964 tys. zł. Ponad plan wykonano dochody z tytułu opłat za przeprowadzone egzaminy na rzeczoznawców – 77 tys. zł i z przeprowadzonych badań laboratoryjnych – 144 tys. zł oraz dochody z opłat cukrowych – o kwotę 17.468 tys. zł, tj. o 4,9%, w związku z wyższymi niż planowano wpływami z opłat cukrowych pobranych od producentów cukru i izoglukozy.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#KazimierzPlocke">Wydatki zaplanowane na 2008 r. dla tej części budżetowej w kwocie 1.383.204 tys. zł zostały zrealizowane w kwocie 1.223.832 tys. zł. Największy udział w wymienionych wydatkach stanowiły wydatki Agencji Rynku Rolnego w wysokości 1.182.609 tys. zł, w tym wydatki niewygasające stanowiły kwotę 156.739 tys. zł. Wydatki zrealizowane w 2008 r. w wysokości 1.025.870 tys. zł zostały przeznaczone na: finansowanie zadań Agencji Rynku Rolnego związanych z polityką interwencyjną na rynkach produktów rolnych w łącznej kwocie 352.075 tys. zł, a w szczególności na: płatności uzupełniające dla producentów surowca tytoniowego w kwocie 299.659 tys. zł, płatności uzupełniające za ilość skrobi zawartej w ziemniakach skrobiowych w kwocie 26.237 tys. zł, finansowanie podatku VAT – 14.132 tys. zł, współfinansowanie programu poprawy produkcji i wprowadzania do obrotu produktów pszczelarskich – 7440 tys. zł, współfinansowanie programów działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących produktów rolnych na rynku wewnętrznym i w państwach trzecich – 4607 tys. zł; wydatki przeznaczone były też na: częściową spłatę pożyczki zaciągniętej przez Agencję Rynku Rolnego na realizację wspólnej polityki rolnej w kwocie 456.036 tys. zł, koszty utrzymania i funkcjonowania Agencji Rynku Rolnego, które wyniosły 217.598 tys. zł, w tym 5071 tys. zł stanowiły wydatki majątkowe, finansowanie kosztów realizacji projektu pod nazwą „Wsparcie Ministerstwa Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego Republiki Mołdowy na rzecz dostosowań rynkowych i sektora rolnego w zakresie wymaganych przy statusie kraju stowarzyszonego z Unią Europejską” – 161 tys. zł. Pozostałe kwoty wydatków w tej części budżetowej w wysokości 33.036 tys. zł, zaplanowanych w kwocie 35.226 tys. zł, wykorzystano na działalność statutową Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz na zadania z zakresu pozostałej działalności – 14.012 tys. zł, w tym na rzecz budżetu wspólnotowego dokonano wpłaty z tytułu drugiej raty, jako skutków określonej nadwyżki zapasów innych niż cukier.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#KazimierzPlocke">Niezrealizowane wydatki w kwocie 82.456 tys. zł, z tego 47.803 tys. zł na działalność statutową Agencji, są skutkiem dokonanej blokady kwoty 74.000 tys. zł przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi decyzją z dnia 19 sierpnia 2008 r. oraz braku zasilenia z Ministerstwa Finansów w grudniu 2008 r.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#KazimierzPlocke">W części 35 – Rynki rolne funkcjonowało gospodarstwo pomocnicze przy Głównym Inspektoracie Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Warszawie. Plan przychodów i kosztów tego gospodarstwa pomocniczego kształtował się na poziomie 1950 tys. zł. Wykonanie stanowiło kwotę 1891 tys. zł. Wpłata z zysku gospodarstwa pomocniczego wyniosła 5 tys. zł. Źródłami przychodów gospodarstwa były głównie usługi z zakresu badań laboratoryjnych artykułów rolno-spożywczych zleconych na podstawie umów cywilnoprawnych, realizowane szkolenia, wydawanie świadectw atestacji, opinii lub poświadczeń oraz usługi na rzecz jednostki macierzystej.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#KazimierzPlocke">Zatrudnienie i wynagrodzenia. Średnie miesięczne wynagrodzenie, łącznie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego, wyniosło: w Głównym Inspektoracie Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych – 3577 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 176 osób, w Urzędzie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – 7238 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 63 osób.</u>
<u xml:id="u-3.25" who="#KazimierzPlocke">Przechodzę do omówienia części 62 – Rybołówstwo. Zrealizowane dochody stanowią kwotę 463 tys. zł, tj. 564% dochodów planowanych i dotyczą wpłat z tytułu grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych od osób fizycznych. Przekroczenie planowanych dochodów związane było z większą niż zaplanowano liczbą kar nałożonych na osoby fizyczne, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie przez okręgowe inspektoraty rybołówstwa morskiego w Gdyni, Słupsku i Szczecinie.</u>
<u xml:id="u-3.26" who="#KazimierzPlocke">Wydatki zaplanowane w tej części budżetowej w wysokości 102.366 tys. zł zrealizowane zostały w wysokości 93.601 tys. zł, tj. 91,4% planu po zmianach. W wydatkach kwotę 1.272 tys. zł stanowią środki uwzględnione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków niewygasających. Środki przeznaczone zostały na sfinansowanie wydatków jednostek budżetowych, realizację programu operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów bałtyckich 2007–2013” oraz zadań z zakresu rybołówstwa i rybactwa.</u>
<u xml:id="u-3.27" who="#KazimierzPlocke">Niższe od planu wykonanie wydatków spowodowane zostało głównie niewykorzystaniem wydatków majątkowych przez OIRM w Gdyni zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2008 w kwocie 6000 tys. zł na zapłatę części kwoty wynikającej z umowy zawartej w 2008 r. na budowę statku patrolowego, na skutek opóźnienia w realizacji budowy statku przez stocznię w Finlandii. Chcę poinformować, że statek został już przekazany do eksploatacji 3 tygodnie temu i będzie dobrze służyć polskiemu rybołówstwu.</u>
<u xml:id="u-3.28" who="#KazimierzPlocke">Ponadto na niższe wykonanie wydatków w tym rozdziale miał wpływ brak zasilenia w środki z Ministerstwa Finansów w grudniu 2008 r., a także opóźnienie w uruchomieniu programu operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007–2013”. Przypomnę, że Komisja Europejska zatwierdziła 16 października 2008 r. tenże program, który będzie uruchomiony w ciągu najbliższych tygodni. Z tego powodu mieliśmy w 2008 r. opóźnienia we wdrożeniu tego programu.</u>
<u xml:id="u-3.29" who="#KazimierzPlocke">Rachunek dochodów własnych funkcjonował w Okręgowym Inspektoracie Rybołówstwa Morskiego w Szczecinie i był zasilany kwotami z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie bądź użytkowaniu jednostki budżetowej. W 2008 r. dochody te stanowiły kwotę 122 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.30" who="#KazimierzPlocke">Średnie miesięczne wynagrodzenie, łącznie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego, wyniosło: w okręgowych inspektoratach rybołówstwa morskiego – 3605 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 103 osób, w urzędzie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – 7573 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 45 osób.</u>
<u xml:id="u-3.31" who="#KazimierzPlocke">Przechodzę do omówienia części 85 – Budżety wojewodów. Dochody jednostek budżetowych w dziale – Rolnictwo i łowiectwo w 2008 r. w tej części wyniosły 35.068 tys. zł, co stanowi 128,8% planu. Główną pozycję dochodów stanowią dochody powiatowych inspektoratów weterynarii za czynności urzędowe wykonywane z zakresu nadzoru weterynaryjnego, w tym za badanie zwierząt, wystawianie świadectw zdrowia zwierząt, monitoring występowania substancji niedozwolonych w produktach pochodzenia zwierzęcego, przygotowywanie zwierząt i mięsa do odpraw eksportowych, pobieranie prób pasz do badań oraz opłaty melioracyjne wnoszone przez rolników indywidualnych z tytułu partycypacji w kosztach związanych z wykonaniem remontów urządzeń melioracji wodnych.</u>
<u xml:id="u-3.32" who="#KazimierzPlocke">Dochody w dziale 050 – Rybołówstwo i rybactwo w ramach budżetów wojewodów wyniosły 34 tys. zł i nie były planowane. Główną pozycję dochodów stanowią dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, ze sprzedaży składników majątkowych oraz z tytułu sprzedaży zezwoleń na sportowy połów ryb. Ta dziedzina świetnie się rozwija i mamy nadzieję, że będzie rozwijać się w latach następnych, mimo że Komisja Europejska wnosi do państw członkowskich, aby kwota złowionych ryb, zwłaszcza dorsza, była wliczona do kwoty narodowej. Będziemy na ten temat dyskutować w najbliższym czasie, podczas spotkania Rady Ministrów Państw Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-3.33" who="#KazimierzPlocke">Wydatki budżetowe w ramach budżetów wojewodów ogółem, w dziale 010 – Rolnictwo i łowiectwo za 2008 r. zrealizowane zostały w kwocie 1.914.386 tys. zł, tj. na poziomie 95,6% budżetu po zmianach. Wydatki bieżące w kwocie 1.638.085 tys. zł przeznaczono na: sfinansowanie działalności statutowej państwowych jednostek budżetowych – 446.383 tys. zł; na wydatki na zadania budżetowe z zakresu rolnictwa – 471.709 tys. zł, z tego: zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt – 260.777 tys. zł, melioracje wodne – 169.514 tys. zł, prace geodezyjno-urządzeniowe na potrzeby rolnictwa – 38.243 tys. zł, ochronę roślin – 32 tys. zł, spółki wodne – 3143 tys. zł; na usuwanie skutków klęsk żywiołowych – 14.348 tys. zł; dotacje dla ośrodków doradztwa rolniczego – 169.896 tys. zł; na restrukturyzację i modernizację sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich – 946 tys. zł; „Program rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013” – 5149 tys. zł, inne zadania związane z rolnictwem w ramach pozostałej działalności – 529.654 tys. zł. W ramach budżetów wojewodów, wydatki w dziale 050 – Rybołówstwo i rybactwo w 2008 r. zrealizowane zostały w kwocie 19.584 tys. zł, tj. 99,5% planu po zmianach.</u>
<u xml:id="u-3.34" who="#KazimierzPlocke">Wydatki bieżące w kwocie 17.787 tys. zł zostały przeznaczone na sfinansowanie kosztów funkcjonowania Państwowej Straży Rybackiej, realizującej zadania wynikające z ustawy z 1985 r. o rybactwie śródlądowym, w zakresie kontroli dokumentów upoważniających do połowu ryb i ich wprowadzania do obrotu.</u>
<u xml:id="u-3.35" who="#KazimierzPlocke">Zatrudnienie i wynagrodzenia. Średnie miesięczne wynagrodzenie, łącznie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego, w jednostkach budżetowych w dziale 010 – Rolnictwo i łowiectwo wyniosło: w Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych – 3251 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 427 osób, w Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa – 2982 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 2.130 osób, w wojewódzkich inspekcjach weterynarii – 3550 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 1657 osób, w powiatowych inspekcjach weterynarii – 3667 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 3192 osób, natomiast w dziale 050 – Rybołówstwo i rybactwo w Państwowej Straży Rybackiej wyniosło 2732 zł przy średniorocznym zatrudnieniu 339 osób.</u>
<u xml:id="u-3.36" who="#KazimierzPlocke">Kolejny punkt sprawozdania dotyczy Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych i Leśnych. W planie finansowym Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych na 2008 r. ustalono przychody w wysokości 21.941 tys. zł. Zrealizowane przychody Centralnego Funduszu w 2008 roku wyniosły 39.307 tys. zł i były to: wpłaty z terenowych FOGR stanowiące 20% zgromadzonych dochodów tych funduszy w wysokości 39.201 tys. zł oraz odsetki bankowe w wysokości 106 tys. zł. Wydatki Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych w 2008 r. zostały wykonane w kwocie 39.534 tys. zł, z przeznaczeniem na zasilenie terenowych funduszy ochrony gruntów rolnych.</u>
<u xml:id="u-3.37" who="#KazimierzPlocke">Na koniec 2008 r. stan środków pieniężnych na rachunku bankowym Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych wynosił 18 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.38" who="#KazimierzPlocke">Przechodzę do zreferowania części 83 – Rezerwy celowe. Pozycja 7. „Dopłaty do paliwa rolniczego”. Plan 650.000 tys. zł. Rezerwa została rozdysponowana w całości. Chcę poinformować, że na cel dotyczący wypłat czy zwrotu akcyzy z paliwa rolniczego wykorzystywano do celów produkcji rolniczej kwotę 501.361 tys. zł, a pozostałe środki finansowe zostały przekazane na cele związane ze statutową działalnością ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Chcę poinformować, że 148.639 tys. zł przeznaczono na dotację podmiotową dla ARiMR w ramach zmiany przeznaczenia rezerwy celowej, zgodnie z pozytywną opinią Komisji Finansów Publicznych z 10 października 2008 r.</u>
<u xml:id="u-3.39" who="#KazimierzPlocke">Pozycja 8 to „Finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej i Rybackiej, programów operacyjnych, w tym programów pomocy technicznej, innych programów finansowanych z budżetu Unii Europejskiej, Norweskiego Mechanizmu Finansowego i EOG, Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, a także na pokrycie potrzeb wynikających z różnic kursowych przy realizacji programów finansowanych z UE oraz kontrakty wojewódzkie”. Była to kwota 21.579.342 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.40" who="#KazimierzPlocke">Pozycja 16 dotyczy zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, w tym finansowania programów zwalczania, badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt, zleconych przez Komisję Europejską oraz dofinansowanie kosztów realizacji zadań Inspekcji Weterynaryjnej. Na koncie mieliśmy tu kwotę 229.200 tys. zł. Rezerwę rozdysponowano w całości, z tego 225.302 tys. zł na zwalczanie chorób zakaźnych i finansowanie 10 programów zwalczania tych chorób, badania monitoringowe. 42.000 tys. zł to środki na zwiększenie zatrudnienia w Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
<u xml:id="u-3.41" who="#KazimierzPlocke">Pozycja 41 to „Sfinansowanie wypoczynku letniego dzieci z terenów wiejskich, pochodzących z rodzin o niskich dochodach, w tym dzieci byłych pracowników PGR”. Była to kwota 15.900 tys. zł Kwota została rozdysponowana w całości z przeznaczeniem na budżety wojewodów, jak i w części dotyczącej budżetu ministra rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-3.42" who="#KazimierzPlocke">Pozycja 49 – „Utrzymanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych i wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa”. Była to kwota 25.000 tys. zł. Środki zostały wykorzystane w pełnej wysokości.</u>
<u xml:id="u-3.43" who="#KazimierzPlocke">Pozycja 50 – „Ubezpieczenie upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Plan to 545.000 tys. zł. Rezerwa rozdysponowana została w całości, z tego 88.800 tys. zł – na dopłaty udzielane na podstawie umów z zakładami ubezpieczeniowymi, a 2 tys. zł – na dopłaty udzielanych na podstawie przepisów ustawy z zakładami ubezpieczeniowymi i 79.637 tys. zł – na sfinansowanie wniosków zakładów ubezpieczeń składanych na podstawie stosownego paragrafu ustawy na pokrycie części odszkodowań wypłacanych producentom rolnym z tytułu szkód spowodowanych przez suszę w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-3.44" who="#KazimierzPlocke">Ponadto, zgodnie z opiniami Komisji Finansów Publicznych, pozostałą część środków finansowych przeznaczono dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w wysokości 60.000 tys. zł, na zwalczanie choroby Aujeszky’ego – 40.000 tys. zł, na dopłaty do oprocentowania do kredytów inwestycyjnych – 15.000 tys. zł, na urządzenia melioracji wodnych podstawowych – 60.000 tys. zł, na szkoły rolnicze przejęte do prowadzenia przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi od stycznia 2008 r. – 15.000 tys. zł i na zasilenie konta Agencji Rynku Rolnego na finansowanie zadań związanych z dopłatami do materiału siewnego i sadzeniakowego – 182.000 tys. zł Była też dotacja podmiotowa skierowana do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w wysokości 4561 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-3.45" who="#KazimierzPlocke">To tyle, jeśli chodzi o sprawozdanie z wykonania budżetu ministra rolnictwa i rozwoju wsi za 2008 r. Wnoszę o analizę tego materiału i pozytywne zaopiniowanie wniosku. Do państwa dyspozycji są przedstawiciele wszystkich agencji, inspekcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#LeszekKorzeniowski">Proszę o zabranie głosu przez przedstawiciela Agencji Rynku Rolnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WaldemarSochaczewski">Agencja Rynku Rolnego, jako jedna z agencji płatniczych, w 2008 r. realizowała zadania w czterech tradycyjnych obszarach, w których określone są konkretne źródła finansowe. W ramach tych obszarów dysponowaliśmy w ubiegłym roku kwotą 1.400.693 tys. zł. Łatwo można wydzielić działalność związaną bezpośrednio z realizacją mechanizmów wspólnej polityki rolnej. W tym przedmiocie dysponowaliśmy kwotą 600.490 tys. zł, z czego zasadnicza część została wydatkowana na wprost na mechanizmy wspólnej polityki rolnej w całości refundowane z budżetu Komisji Europejskiej w ramach procedury tzw. prefinansowania z budżetu krajowego, na podstawie umowy w sprawie pożyczki z Ministerstwa Finansów. Po dwóch miesiącach kwota ta była refundowana do budżetu krajowego.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#WaldemarSochaczewski">W ramach tej kwoty nieco ponad 12.000 tys. zł stanowiły wydatki związane z procedurą współfinansowania, zwykle na zasadzie 50% do 50%. Agencja wydatkowała na ten cel dokładnie 12.047 tys. zł, z czego gros to dofinansowanie programów pszczelarskich – 7430 tys. zł, a 4600 tys. zł to współudział budżetu krajowego w finansowaniu programów promocyjnych oraz informacyjnych.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#WaldemarSochaczewski">Nieco ponad 14.000 tys. zł stanowiły wydatki na podatek VAT od artykułów żywnościowych dostarczanych w ramach programu pomocy żywnościowej dla najuboższej ludności Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#WaldemarSochaczewski">Pozostała działalność to wydatki rzędu 668.000 tys. zł. Dotyczyły one głównie płatności uzupełniających. Przepisy wspólnotowe dopuszczają takie płatności, które w naszym obszarze działalności dotyczyły głównie rynku tytoniu. Wydatkowaliśmy na ten cel blisko 300.000 tys. zł. Nieco ponad 26.000 tys. zł to wydatki na rynku skrobi dla plantatorów, którzy uprawiają ziemniaki skrobiowe. Ponadto Agencja w ramach pozostałej działalności wydatkowała środki na działalność typowo krajową, w obrębie mechanizmów i programów, które notyfikowaliśmy w Unii Europejskiej. Wydatki dotyczyły głównie płatności do zużytego materiału siewnego kwalifikowanego – nieco ponad 66.000 tys. zł oraz dopłaciliśmy ponad 121.000 tys. zł do spożycia mleka w szkołach, czy słynnej szklanki mleka, który to program cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem, podobnie jak teraz. Sfinansowaliśmy też w 2008 r. część wykupu kwot mlecznych dla najmniejszych gospodarstw. Płaciliśmy tam za zrzekanie się produkcji mleka. Pozostałą część zapłaciliśmy już z dotacji roku bieżącego. Realizowaliśmy również mechanizm dopłat do zakładania plantacji trwałych roślin energetycznych – wydatki na ten cel wyniosły blisko 3400 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#WaldemarSochaczewski">Agencja wydatkowała nieco ponad 138.000 tys. zł na bieżące funkcjonowanie Agencji Rynku Rolnego. Zrealizowaliśmy też wydatki majątkowe w kwocie blisko 9000 tys. zł, w tym w całości spożytkowaliśmy dotację dla nas przeznaczoną oraz część środków własnych. Realizowaliśmy również mniejsze ustawowe działania w ramach współpracy międzynarodowej, realizacji programów, o których wspomniał już pan minister, dotyczących Mołdowy, a także realizowaliśmy na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi część wydatków na promocję naszej żywności w Paryżu, w Chinach oraz na Ukrainie.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#WaldemarSochaczewski">Agencja została częściowo niezasilona w 2008 r. w środki w celu pokrycia zobowiązań roku 2008. Stąd przeniosły się one na 2009 r. Dotyczyły one głównie dwóch mechanizmów – wykupu kwot mlecznych w ramach rekompensat oraz płatności za spożycie mleka w szkołach.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#WaldemarSochaczewski">Plan etatów dla Agencji to 1320 na 2008 r. Stan zatrudnienia na koniec roku wynosił 1254,4 etatu. Przeciętne zatrudnienie w 2008 r. wyniosło 1276,21 etatu.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#WaldemarSochaczewski">Za rok budżetowy 2007 na 2008 Komisja Europejska potwierdziła w kwietniu br. prawidłowość wydatków Agencji Rynku Rolnego. Otrzymaliśmy informację o rozliczeniu tych wydatków. W ramach audytu certyfikującego dla wydatków prowadzonego przez ministra finansów otrzymaliśmy także pozytywną ocenę w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#WaldemarSochaczewski">Tyle uzupełnienia wypowiedzi pana ministra. Jeśli będą pytania, jesteśmy do dyspozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#LeszekKorzeniowski">Dziękuję. Proszę o zabranie głosu przez prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#ZofiaSzalczyk">Pan prezes Kołodziej bardzo prosił o przeproszenie pana przewodniczącego, ale ważne powody sprawiły, że musiał wyjść.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#ZofiaSzalczyk">W 2008 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa miała zaplanowane przychody w wysokości 1.861.000 tys. zł i zrealizowała je w 101%. Na przychody Agencji składały się następujące tytuły: dotacja podmiotowa, dotacja celowa oraz dotacje na zakupy inwestycyjne. Dotacja z budżetu państwa dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa była zaplanowana w kwocie 1.762.000 tys. zł, a została zrealizowana w 100%, dokładnie na tym samym poziomie.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#ZofiaSzalczyk">Przychody własne Agencji zaplanowano na kwotę 51.570 tys. zł, natomiast realizacja wyniosła 91,8% planu, czyli 47.356 tys. zł. Na przychody własne składały się dywidendy i udziały w zysku oraz odsetki. Pozostałe przychody były zaplanowane w kwocie 47.017 tys. zł i zrealizowaliśmy je w 150%, w kwocie 70.574 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#ZofiaSzalczyk">Planowane i zrealizowane wydatki przedstawiają się następująco: na 2008 r. dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa plan przewidywał koszty ogółem w wysokości 2.521.605 tys. zł, natomiast wydatki te wykonaliśmy w kwocie 2.425.000 tys. zł, co stanowi 96,2% planu finansowego. Koszty ogółem według rodzajów działalności, w której zostały zaplanowane w wysokości 1.248. 202 tys. zł, natomiast zrealizowaliśmy je na poziomie 1.209.582 tys. zł, co stanowi 96,9% planu.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#ZofiaSzalczyk">Środki na realizację działalności statutowej zaplanowano na 2008 r. w wysokości 1.048.000 tys. zł, a realizacja wyniosła 1.016.000 tys. zł, tj. na poziomie 96,9% planu. Najważniejszymi pozycjami w kosztach zadań statutowych były dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych i dopłaty te zaplanowano w wysokości 734.992 tys. zł, natomiast ich realizacja wyniosła 716.000 tys. zł, co stanowi 97,4% planu. Do zadań statutowych wchodziły jeszcze koszty opracowania kredytów przeznaczonych na likwidację klęsk żywiołowych, zaplanowane w kwocie 209.000 tys. zł, a zrealizowane w kwocie 201.000 tys. zł, czyli w 96,1% planu finansowego.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#ZofiaSzalczyk">Główną pozycją w wydatkach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa były wydatki majątkowe. Były przeznaczone przede wszystkim na finansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych. Planowane były one na 225.394 tys. zł, a ich realizacja ukształtowała się na poziomie 88,7% planu, a więc na poziomie 199.900 tys. zł. Główną pozycją w wydatkach majątkowych były wydatki na budowę systemu LPIS, na zakupy oprogramowania i rozbudowy oprogramowania w ramach ZSZiK, IRZ i PROW oraz na zakupy sprzętu informatycznego i biurowego.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#ZofiaSzalczyk">Tyle tytułem prezentacji poszczególnych pozycji w planie finansowym w części środków krajowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#LeszekKorzeniowski">Teraz proszę o zabranie głosu przez pana dyrektora Tadeusza Bachledę-Curuś w celu przedstawienia sprawozdania z działalności NIK w omawianym zakresie. Rozpatrzymy te dwa punkty łącznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chcę przekazać głos panu Waldemarowi Wojniczowi, wicedyrektorowi departamentu, który nadzorował realizację kontroli wykonania budżetu państwa w obszarze objętym analizą Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#WaldemarWojnicz">Przedstawiając analizę wykonania budżetu państwa w 2008 r. przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi, wykonania planów finansowych Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych i agencji rolniczych, wykonania wydatków budżetowych na rolnictwo przez wojewodów i rozdysponowania rezerw celowych, chciałbym wskazać, że jest ona wynikiem kontroli przeprowadzonych przez NIK w: Ministerstwie Finansów, Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, we wszystkich urzędach wojewódzkich i 3 agencjach rolniczych. W analizie wykorzystano także wyniki innych kontroli przeprowadzonych wcześniej lub równolegle z kontrolą budżetową.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#WaldemarWojnicz">Analiza zbiorcza wykonania budżetu państwa w 2008 r., jak również informacje o wynikach wspomnianych wyżej kontroli, zostały przekazane Sejmowi, w tym Komisji. Kontrola wykonania budżetu państwa obejmowała łącznie badanie prawidłowości oraz wykonanie zadań. Ze szczegółową metodyką kontroli budżetowej można zapoznać się na stronach internetowych NIK – adresy do tych stron zamieszczone zostały w przypisach powyższych informacji.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#WaldemarWojnicz">W odniesieniu do organizacji systemu księgowości, w tym skuteczności funkcjonowania procedur kontroli finansowej, poprawności formalnej dowodów i zapisów księgowych oraz wiarygodności ksiąg rachunkowych wydaliśmy następujące opinie: negatywną – dla Zespołu Szkół Ogrodniczych w Bydgoszczy; z zastrzeżeniami – dla Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa; bez zastrzeżeń – dla pozostałych skontrolowanych jednostek, tj. Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego oraz Agencji Nieruchomości Rolnych. Nie mieliśmy zasadniczych uwag do zakresu prowadzonej kontroli wewnętrznej i audytu w skontrolowanych jednostkach, natomiast wskazujemy na potrzebę zwiększenia nadzoru prowadzonego przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi nad szkołami rolniczymi w zakresie planowania i realizowania inwestycji oraz prowadzenia ewidencji finansowo-księgowej.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#WaldemarWojnicz">Najwyższa Izba Kontroli ocenia wykonanie budżetu państwa w 2008 r. pozytywnie – w częściach: 33 – Rozwój wsi i 35 – Rynki rolne oraz pozytywnie z zastrzeżeniami w częściach: 32 – Rolnictwo i 62 – Rybołówstwo. Pozytywnie oceniamy również wykonanie planu finansowego Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#WaldemarWojnicz">W części 32 – Rolnictwo ocena wykonania budżetu państwa została obniżona ze względu na nierzetelne planowanie inwestycji budowlanych w 2008 r. W części 62 – Rybołówstwo ocenę determinuje sposób uruchomienia pod koniec 2008 r. pomocy dla rybaków za tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#WaldemarWojnicz">Budżet państwa w przedmiotowym zakresie został wykonany lepiej niż w 2007 r. Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi uwag do realizacji budżetu państwa przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi w zakresie gromadzenia dochodów budżetowych i ich terminowego przekazywania do budżetu państwa. Planowane dochody wykonano w 105%, chociaż w niektórych częściach ich prognoza była niezbyt trafna. W trakcie roku planowane wydatki zostały zwiększone o 4,3% i na koniec 2008 r. wykonane w 96,4% planu po zmianach, łącznie z wydatkami niewygasającymi. Kwota środków przeniesionych w 2008 r. do wydatków niewygasających wyniosła około 1,4 mld zł i była około dziesięciokrotnie wyższa, w porównaniu z 2007 r. Najwyższa Izba Kontroli takie przenoszenie ocenia jako działanie zmniejszające przejrzystość finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#WaldemarWojnicz">W realizacji wydatków nie stwierdzono nieprawidłowości skutkujących naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Wystąpiły natomiast zobowiązania wymagalne w łącznej kwocie ok. 140 mln zł, które powstały w wyniku nieprzekazania w grudniu 2008 r. przez ministra finansów ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi blisko 260 mln zł.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#WaldemarWojnicz">W 2008 r. struktura wydatków była podobna jak w 2007 r. Nadal największy udział miały wydatki związane z działalnością Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencji Rynku Rolnego. W 2008 r. obie agencje otrzymały ok. 16,6 mld zł.</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#WaldemarWojnicz">Analiza budżetów wojewodów w zakresie działów rolnictwa i łowiectwa oraz rybołówstwa i rybactwa została przedstawiona w 16 informacjach o wynikach kontroli opracowanych dla każdego z województw przez właściwą terytorialnie delegaturę NIK. W toku kontroli nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości w realizacji dochodów oraz w przeznaczeniu i wydatkowaniu środków budżetowych w powyższych działach. Zaplanowane wydatki zostały zrealizowane odpowiednio w 95,5% oraz w 99,4%.</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#WaldemarWojnicz">Zwrócenia uwagi wymaga natomiast wykonanie na poziomie 84,8% planowanych wydatków na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt oraz badania monitoringowe pozostałości chemicznych i biologicznych w tkankach zwierząt i produktach pochodzenia zwierzęcego. Niższe wydatki tłumaczono m.in. dobrą sytuacją epizootyczną w regionie oraz mniejszym pogłowiem badanych zwierząt.</u>
<u xml:id="u-10.10" who="#WaldemarWojnicz">Kwestie rozdysponowania rezerw celowych zostały przedstawione w „Informacji o wynikach kontroli wykonania w 2008 r. budżetu państwa w częściach 81 – Rezerwa ogólna oraz 83 – Rezerwy celowe”. Rozdysponowanie rezerw celowych, podobnie jak w roku ubiegłym, znacznie odbiegało od planowanego. Zwrócenia uwagi wymaga stopień wykorzystania niektórych pozycji rezerw, będących przedmiotem dzisiejszego posiedzenia. Z największej kwotowo rezerwy na finansowanie projektów z udziałem środków z Unii Europejskiej jest to pozycja 8, rozdysponowano tylko 6,3 mld zł, tj. o 14,9 mld zł, czyli o 70,4% mniej niż zaplanowano. Przyczyną niskiego wykorzystania było przeszacowanie ich wysokości na etapie planowania oraz brak zapotrzebowania na środki ze strony dysponentów części budżetowych. Na dopłaty do paliwa rolniczego przekazano gminom około 500 mln zł, tj. 77% kwoty zaplanowanej. Na ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, jest to pozycja 50, rozdysponowano 168,4 mln zł, tj. 30,9% kwoty zaplanowanej, a wykorzystano 97,6 mln zł, tj. 58% kwoty rozdysponowanej. Przyczyny takiego stanu rzeczy w ubezpieczeniach rolniczych były przedmiotem analizy na niedawnym posiedzeniu Komisji oraz dezyderatu skierowanego do ministra rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-10.11" who="#WaldemarWojnicz">Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie w 2008 r. planów finansowych przez agencje rolnicze. Plany zostały wykonane prawidłowo. Nadzór nad ich wykonaniem sprawowany był właściwie. Zgodnie z przeznaczeniem zostały wykorzystane otrzymane z budżetu środki finansowe. Zastrzeżenia mieliśmy jedynie do niektórych danych planistycznych ARiMR przy określaniu kosztów inwestycji i zakupów inwestycyjnych oraz określaniu wysokości krajowej płatności do powierzchni upraw rzepaku wykorzystywanego na cele energetyczne.</u>
<u xml:id="u-10.12" who="#WaldemarWojnicz">Chciałbym jeszcze wskazać na kilka istotnych spraw dotyczących finansowania rolnictwa i obszarów wiejskich. Po pierwsze, dobiega końca realizacja i następuje obowiązek rozliczenia sektorowych programów operacyjnych oraz „Planu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2004–2006”. W ocenie NIK nie ma zagrożenia niewykorzystania przyznanych środków na realizację SPO „Restrukturyzacja” oraz PROW. Takie zagrożenie istnieje w odniesieniu do SPO „Rybołówstwo”. W aspekcie doświadczeń z okresu 2004–2008 wskazujemy na potrzebę bieżącego monitorowania i usprawniania systemów zarządzania i kontroli oraz stosowanych zasad, kryteriów i procedur udzielanego wsparcia, dla zapewnienia przejrzystości i prostoty udzielanej pomocy oraz dążenia do pełnego wykorzystania dostępnych środków finansowych. Zwrócenia uwagi wymaga fakt, że do końca czerwca 2009 r. zaplanowano wydanie lub znowelizowanie jeszcze 20 rozporządzeń wymaganych ustawą z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Już w zeszłym roku zwracaliśmy uwagę na wnikliwość audytu akredytacyjnego i skomplikowane prace w obrębie systemów informatycznych, co wydłużało opracowanie i pełne wdrożenie „Programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013” oraz programu operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007–2013”. W efekcie dopiero w październiku 2008 r. ARiMR uzyskała stałą akredytację w zakresie uruchamiania środków pochodzących z EFRROW, a Komisja Europejska też w październiku zatwierdziła dopiero „Program rybacki”. Do końca 2008 r. uruchomiono 9 z 22 działań PROW oraz zaledwie 1 z 16 określonych „Programem rybackim”.</u>
<u xml:id="u-10.13" who="#WaldemarWojnicz">Najwyższa Izba Kontroli zwraca przede wszystkim uwagę na niski poziom wykorzystania programowych limitów. Dla PROW na koniec 2008 r. było to około 8%, a dla „Programu rybackiego” około 1,5%. Jak co roku przypominamy również o potrzebie bieżącego monitorowania i sprawdzania prawidłowości udzielonej pomocy. Prawo przeprowadzania kontroli w każdym jednostkowym przypadku, w pięcioletnim okresie, mają też organy kontrolne polskie i UE, w tym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, co przy niewłaściwym wykorzystaniu zwiększa prawdopodobieństwo zwrotu środków do UE.</u>
<u xml:id="u-10.14" who="#WaldemarWojnicz">Po drugie, Najwyższa Izba Kontroli ponownie zwraca uwagę, że w Agencji Nieruchomości Rolnych kumulowane są środki na funduszu rezerwowym Agencji, z którego mogą być pokrywane tylko straty za ubiegły rok obrotowy. Stan funduszu rezerwowego w ostatnich latach wzrastał systematycznie i w 2008 r. wyniósł blisko 61,5 mln zł. W związku z tym aktualny jest wniosek NIK z ubiegłych lat o wprowadzeniu zmian w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, umożliwiających przekazanie niewykorzystanych przez ANR środków finansowych do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Aktualny pozostaje także wniosek NIK, zawarty w „Informacji o wynikach kontroli sprzedaży i wydzierżawiania nieruchomości rolnych Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa”, dotyczący określenia kwoty należności umarzanej przez Agencję, powyżej której wymagana będzie zgoda ministra właściwego do spraw rolnictwa i rozwoju wsi, a także zamieszczania informacji o tym umarzaniu w Biuletynie Informacji Publicznej. Kontrola przeprowadzona w ANR stwierdziła, że w 2008 r. Agencja umorzyła należności w łącznej wysokości ok. 10 mln zł, głównie z tytułu użytkowania wieczystego oraz sprzedaży majątku, a jednostkowe umorzenia sięgały nawet kilkuset tysięcy złotych.</u>
<u xml:id="u-10.15" who="#WaldemarWojnicz">Po trzecie, zwrócenia uwagi wymaga fakt, że rolnicze agencje płatnicze otrzymywały środki na realizację programów współfinansowanych z budżetu Unii Europejskiej, które nie były ujmowane w ich planach finansowych. Środki te przekazywane były bezpośrednio przez ministra finansów lub za pośrednictwem ministra rolnictwa i rozwoju wsi, w formie dotacji celowych przeznaczonych na współfinansowanie wydatków w ramach wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybackiej. Brak ujęcia tych dotacji w planach finansowych agencji rolnych, prezentowanych w ustawie budżetowej, pozostaje w sprzeczności z zasadą jawności i przejrzystości finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-10.16" who="#WaldemarWojnicz">W 2008 r. ARiMR – poza planem finansowym – na zadania wspólnej polityki rolnej i wspólnej polityki rybackiej wydatkowała ok. 17,3 mld zł, a ARR – ok. 600 mln zł. Zdaniem NIK – na co zwrócono już uwagę w roku poprzednim – celowe byłoby ujmowanie w planach finansowych rolniczych agencji płatniczych takich środków.</u>
<u xml:id="u-10.17" who="#WaldemarWojnicz">Na zakończenie pragnę poinformować, iż w udzielonych na wystąpienia pokontrolne odpowiedziach adresaci odnieśli się do zawartych w nich ocen i uwag oraz przedstawili sposoby realizacji wniosków pokontrolnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#LeszekKorzeniowski">Dziękuję. Przystępujemy do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KrzysztofJurgiel">Po wystąpieniu przedstawiciela NIK, który wprowadził wątki porównania 2007 i 2008 r., chcę przedstawić porównanie sprawozdań z tych dwóch lat. W 2007 r. w rozdziale 4. dotyczącym środków z UE mamy wykorzystanie środków na zadania wynikające ze wspólnej polityki rolnej w wysokości 9.707.000 tys. zł, natomiast w 2008 r. – 4.106.000 tys. zł. To obrazuje skuteczność działań tego rządu. Dziwne jest dla mnie stanowisko NIK, która w takich zachwytach wyraża opinię o realizacji budżetu ministra rolnictwa, a tym samym ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#KrzysztofJurgiel">Myślę, że źle została przyjęta metodologia oceny wykonania budżetu, ponieważ powinniśmy się odnosić do dokumentów, które stanowiły o tym budżecie. Wziąłem uzasadnienie do budżetu na 2008 r. i tam w rozdziale Rolnictwo i rozwój wsi oraz rybołówstwo czytamy, że podstawowe cele do osiągnięcia w budżecie to poprawa konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej oraz zrównoważony rozwój obszarów wiejskich i sektora rybołówstwa i obszarów zależnych od rybactwa. Następnie na 5 stronach wskazano zadania, które powinny być zrealizowane i doprowadzić do realizacji tych celów poprzez stosowanie odpowiednich mierników. Pan minister Plocke przedstawił dobrze cyfrowo wykonanie różnych zadań, natomiast nie dowiedzieliśmy się, czy resort pozytywnie ocenia, a szczególnie Najwyższa Izba Kontroli, realizację celów, jakie zostały postawione przy realizacji budżetu. Budżet służy realizacji pewnej polityki gospodarczej rządu i państwa. Przedwczoraj pan premier Donald Tusk przedstawił wizję Polski do 2030 r., w której zaprezentował pewne zadania do realizacji. Pozytywnie ocenił realizację zadań w zakresie centrów sportowych, jakimi są orliki, natomiast w rolnictwie my mamy inne zadania. Tu należałoby się odnieść, czy w poszczególnych obszarach w wyniku realizacji budżetu doszło do poprawy wskaźników, rezultatów. Tego tu nie widzimy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#KrzysztofJurgiel">W swoim wystąpieniu chciałbym w kilku przypadkach wskazać, że – niestety – sytuacja jest fatalna, realizacja budżetu w 2008 r. przez resort rolnictwa i rząd doprowadziła do pogorszenia sytuacji na wsi. Sytuacja dochodowa rolników i opłacalność produkcji pogorszyły się, a więc nie ma powodu, aby cieszyć się z realizacji budżetu. Kolejno, mówiłem o wykorzystaniu środków z UE. W 2007 r. wykorzystano 9.707.000 tys. zł, a w 2008 r. tylko 4.106.000 tys. zł. Proste porównanie wskazuje, że ponad 250% środków wykorzystano więcej.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli mówimy o wzroście konkurencyjności, wystarczy spojrzeć na modernizację gospodarstw rolnych. Wnioski były przyjęte w 2007 r. Koalicja wyśmiewała wtedy kolejki, a sama robiła później jeszcze gorzej. Natomiast w 2008 r. nic w tym zakresie nie robiono. Nie dostarczono sprzętu na wieś, na co środki były w PROW, to znaczy że konkurencyjność naszych gospodarstw nie została poprawiona.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o PROW, pan dyrektor z NIK mówił, że aż 9 zadań uruchomiono. Nie aż 9 zadań, bo mamy 22 zadania, a 23. jest zamrożone, bo przypomnę, że wprowadziliśmy ustawowe zadanie dotyczące gospodarstw niskotowarowych, które jeszcze nie jest uzgodnione do realizacji z Komisją Europejską. Mamy tu kompletny zastój. Jak pan dyrektor stwierdził, na koniec roku jest 8%. To złudne wrażenie dynamiki wykorzystania PROW. Na 17 mld zł, które są do wykorzystania w ramach PROW 3 mld zł to środki na zobowiązania i te środki zasadniczo zostały wykorzystane. Dotyczą rent strukturalnych, gospodarstw niskotowarowych i umów, które zostały podpisane w 2004–2006 r., ponieważ renty udzielane są na 10 lat, a gospodarstwa niskotowarowe na 5 lat i okres zakończenie umów to lata 2009–2012. Natomiast w zasadniczej części, która mogłaby dotyczyć rozwoju, a więc 14 mld zł, na koniec grudnia było to tylko 400 mln zł. Jest to fatalna sytuacja. Jak można tu powiedzieć, że rząd czy resort dobrze realizuje budżet państwa?</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o zrównoważony rozwój obszarów wiejskich, mówię o polityce spójności. Wszystkim wiadomo, że na koniec grudnia 2008 r. plan wykorzystania środków, jeśli chodzi o programy związane z narodową strategią spójności, było to 0,3%. Pan poseł Palikot mówił 0,32%. W każdym razie sytuacja jest fatalna. Wiemy, że rząd Prawa i Sprawiedliwości wynegocjował 5 mld euro na rozwój obszarów wiejskich w ramach polityki spójności. Zapisaliśmy to w dokumentach, natomiast ten rząd i resort nie potrafili z tego praktycznie nic wykorzystać w 2008 r., mimo że mamy kryzys. Tu należałoby zadać pytanie, czy zatrudnienie na obszarach wiejskich wzrosło, jakie jest bezrobocie, jaki jest popyt, jak wygląda sytuacja z Internetem? Wiemy, że program zakłada, że 70% gospodarstw rolnych w 2014 r. będzie mieć Internet. Ile zrobiono w tym zakresie przez te 3 lata PROW? Do tego powinna się odnieść NIK i resort, ale szczególnie Izba, która ocenia funkcjonowanie rządu, a w dokumentach NIK są zapisane 4 zasady kontroli, w tym legalność, rzetelność i celowość.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#KrzysztofJurgiel">Kolejna sprawa to krajowe instrumenty wsparcia. NIK nie zauważyła, że brakowało środków na kredyty w 2008 r. Brakowało środków na dopłaty do materiału siewnego i na inne zadania, które nie były realizowane. Jeśli chodzi o ustawę o ubezpieczeniach, dokonano takiej zmiany, która uniemożliwiła w zasadzie zawieranie umów, a propozycja PiS, która została skierowana do Sejmu, zalega w szufladzie marszałka. Realizacja programu promocji wynikającego z ustawy o biopaliwach, z art. 37, leży. Od kilku lat Komisja mówi o konieczności rozwoju rynku biopaliw, w tym także obecny minister Marek Sawicki. To dla Polski szansa, wykorzystanie 1 mln użytków rolnych na cele produkcji pozażywnościowej. To nam się należy, a praktycznie nic się nie robi.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#KrzysztofJurgiel">Sprawa rynków rolnych. Bardzo ładnie pan wiceprezes Agencji Rynku Rolnego, bo nie pan prezes, gdyż Komisja nie może się doczekać pana prezesa, mówi, że Agencja podejmowała jakieś działania. Cóż z tego, skoro zlikwidowano 200 tys. limitu cukru. Kto to zrobił? Agencja Rynku Rolnego skierowała wniosek do Brukseli w lutym 2008 r., zamiast przycisnąć swoje spółki. Pan prezes oczywiście nie miał na to wpływu, mówię jedynie, że z ARR wychodziły wnioski. Natomiast premier mógł ten proces zahamować, tym bardziej że cena cukru wzrosła o 20–30%, sytuacja ekonomiczna spółek jest bardzo dobra. Nasz rząd zlikwidował 356 tys. ton cukru, a jeśli chodzi o Brześć Kujawski, to był to już sabotaż, bo to była dodatkowa deklaracja rządu.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#KrzysztofJurgiel">Sprawa mleka. Co mają zrobić rolnicy, którzy doinwestowali? Kiedy my rządziliśmy, mleko było średnio po 1,30 zł, a doprowadziliście państwo do tego, że mleko jest po 0,60 zł Czy rząd, który jest uczestnikiem wspólnej polityki rolnej, podniósł szum w Brukseli, że trzeba coś zrobić, czy też nasi rolnicy mają bankrutować?</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#KrzysztofJurgiel">Kolejna to sprawa zbóż. Tutaj też ceny spadły prawie dwukrotnie, z 1000 zł za tonę do 400 zł, a rząd co robi? Pozwolił, aby przywieźć trochę zboża z Ukrainy w ramach interwencji. Elewarr jest przygotowany do prywatyzacji, choć nie wiemy, do jakiej. Komisja w tej sprawie też przygotowała dezyderat. Co rząd tu zrobił? Jakie działania podjął, aby doprowadzić do lepszej sytuacji na rynku zbóż?</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#KrzysztofJurgiel">Znamy sytuację owoców, szczególnie jabłek, w zeszłym roku. Tu rząd też wykazuje nieporadność. To nie są pozycje zapisane w budżecie, lecz polityka gospodarcza rządu i należałoby w tym zakresie podejmować jakieś działania.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#KrzysztofJurgiel">Rząd umie tylko kadry zmieniać. W terenie wyczyszczono prawie wszystkich kierowników oddziałów Agencji. Mówię „prawie wszystkich”, bo kiedy w radiu powiedziałem, że wszystkich, to podano mnie do sądu cywilnego, żebym zapłacił odszkodowanie, ponieważ pozwoliłem sobie skrytykować prezesa i ministra, choć mówiłem – moim zdaniem – szczerą prawdę.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#KrzysztofJurgiel">Sprawa GMO to dla Polski bardzo ważny problem. Rząd nad tym nie panuje, nie wiemy dokładnie, ile mamy tych upraw, czy są takie uprawy. Może się okazać, że nasza żywność będzie skażona i możemy być niekonkurencyjni na rynku polskim.</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#KrzysztofJurgiel">Problemów jest więc dużo i dokonując oceny merytorycznej, a nie tylko wskaźnikowej, uważam, że ten budżet był bardzo źle realizowany, że polityka w zakresie rolnictwa nie była jednoznaczna, służąca polskim rolnikom. Dlatego krytycznie oceniam realizację budżetu w częściach dotyczących rolnictwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#LeszekKorzeniowski">Nie spodziewałem się innej wypowiedzi pana posła, ale jest takie polskie przysłowie: nie pamięta wół, jak cielęciem był, nie jest to jednak absolutnie kierowane do pana przewodniczącego Jurgiela.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#LeszekKorzeniowski">Możemy tu mówić merytorycznie różne rzeczy, ale twierdzenie, że winą rządu jest niska cena zboża czy mleka… Ale panowie specjalizujecie się w takich wypowiedziach.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#StanisławKalemba">Sądzę, że dla Komisji istotne jest to, co powiedział pan dyrektor Wojnicz, że środki budżetowe w omawianym zakresie za 2008 r. zostały wykorzystane lepiej, niż w 2007 r. Nie znaczy to, że jest dobrze. Czytając tę analizę NIK, widać, że wierzytelności zmniejszają się i w wielu miejscach jest poprawa.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#StanisławKalemba">Prosiłbym pana ministra o podsumowanie, podobnie jak wydatki na 2009 r., łącznie z KRUS i wszystkim, aby można było porównać 2007 i 2008 r. Jakie środki łącznie na rolnictwo zostały wykonane?</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#StanisławKalemba">Odniosę się do kilku kwestii merytorycznych i poszczególnych rynków. Z materiałów ministerstwa wynika, że wydatki na rolnictwo bez środków z UE oraz środków KRUS w porównaniu z 2007 r., wzrosły o 27%. Jeżeli chodzi o udział wydatków na rolnictwo w wydatkach budżetu ogółem, to też nastąpił wzrost z 6,04% do 6,97%, podobnie jak w PKB. Widać, że rzetelna analiza, wskaźniki mówią same za siebie. Uważam, że kluczową sprawą jest to, że sprawozdania najważniejszych agencji, które prezentowały swoje wyniki, zostały przyjęte bez zastrzeżeń przez NIK, a przez agencje przepływają ogromne środki. W przypadku ARiMR NIK opiniuje bez zastrzeżeń skuteczność funkcjonowania procedur kontroli finansowej, poprawność dowodów i zapisów księgowych oraz wiarygodność ksiąg rachunkowych. Znaczy to, że wszystko jest pod kontrolą rzetelnie wydawane. To bardzo ważny argument. Są natomiast zastrzeżenia do ARiMR, znamy je. Były bardzo poważne w 2007 r. i tu pozwolę sobie odnieść się do wypowiedzi pana wiceprzewodniczącego Krzysztofa Jurgiela. Naboru na modernizację gospodarstw w 2007 r. nie powinno być w ogóle. Wy doskonale o tym wiecie. Gdyby nie było wyborów parlamentarnych, nie byłoby tego naboru, bo ani system informatyczny, ani akredytacja nie były gotowe i dlatego wnioski są rozpatrywane dopiero dzisiaj. Trzeba mieć odwagę to powiedzieć. Jeśli wszystko krytykujecie, to znaczy, że nie podchodzicie uczciwie do oceny sytuacji w rolnictwie. Jeśli uważacie, że nabór w 2007 r. na modernizację gospodarstw to był sukces, to gratuluję znakomitego samopoczucia. Trzeba mieć trochę uczciwości w podejściu do tych spraw, żeby tak je oceniać.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#StanisławKalemba">Mogę powiedzieć, jak jest oceniany nabór, który prowadzono w roku bieżących w innym stylu. Nie było 3 tysięcy ludzi pod oddziałem ARiMR w Poznaniu, stojących na mrozie. Temat był nieprzemyślany, nieprzygotowany i nie powinno tak być. Powinniście raczej przeprosić rolników za to, co stało się w 2007 r.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#StanisławKalemba">Pewne działania w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa należy przyspieszyć, ale uzyskane akredytacje i nabór w poszczególnych działaniach stają się poprawne i ta poprawa jest odczuwana w oddziałach regionalnych i powiatowych. Cieszą się z tego pracownicy w oddziałach, bo następuje wyraźna poprawa, choć jestem za przyspieszeniem tego.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#StanisławKalemba">NIK pokazała, ile akredytacji uruchomiono, ile działań. Trzeba spojrzeć też na ten rok i na przyszły rok w kontekście budżetu na 2010 r., trzeba wiedzieć, jaka jest liczba rozpatrywanych wniosków. W Poznaniu w oddziale regionalnym jest 5 tysięcy wniosków dotyczących modernizacji gospodarstw i ktoś musi to obsłużyć, a są jeszcze inne działania. Już dziś skierowałbym pytanie, co należy zrobić, jak zabezpieczyć środki na etaty, aby składane wnioski szybko rozpatrzyć i zwiększyć wykorzystanie środków unijnych. To jest właściwe działanie sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Proszę tu o precyzyjną informację na przyszłość, bo możemy rozpatrywać to, co było, ale rolników i mnie bardziej interesuje, co zrobić, aby było lepiej w następnych latach, aby przyspieszyć wykorzystanie środków. Na następnym posiedzeniu Komisji będziemy właśnie zastanawiać się, jak wprowadzić zaliczkowanie. W ten sposób pomagamy rolnikom. Takie konkretne informacje są nam potrzebne w kontekście naboru na poszczególne działania, na co rolnicy czekają, renty strukturalne itd. Z moich obserwacji mogę powiedzieć, że działania ARiMR poprawiły się i ten kurs należy utrzymać.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#StanisławKalemba">Cieszę się, że pan dyrektor podniósł kilka kwestii związanych z Agencją Nieruchomości Rolnych. Biorąc pod uwagę kwoty z tych informacji, wynika z nich, że następuje poprawa. Jest tam umorzenie w wysokości 10 mln zł. Przypomnę, że w poprzednich latach, jeszcze 7–8 lat temu umorzenia były rzędu dziesiątek milionów złotych, a więc jest poprawa, ale się zgadzam, że dziś powinno być rozporządzenie ministra rolnictwa jasno wskazujące, ile prezes ANR, a ile Ministerstwo Finansów. Decyzje o umorzeniach powinny być na stronach internetowych Agencji, niech będzie tu kontrola społeczna. Jest tu jeszcze dużo do zrobienia.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#StanisławKalemba">O rynku cukru mógłbym długo mówić, ale tylko parę zdań. Gdyby zostały utrzymane zasady wynegocjowane w Kopenhadze, bylibyśmy w siódmym niebie. Wtedy mogliśmy produkować prawie 2 mln ton cukru, dziś praktycznie 200 tys. ton będzie trzeba eksportować do Polski. Panowie, gratuluję wam komfortu, że umywacie ręce i mówicie, że to zrobił ktoś inny. A kto „załatwił” restrukturyzację Krajowej Spółki Cukrowej, kto to realizował? Czy pan prezes Kamiński był z tej koalicji, czy z waszej koalicji? Trzeba wziąć odpowiedzialność za to, co się robiło. A nie dla mediów i innych uprawia się tanią propagandę, a to nie ma nić wspólnego z uczciwością. Trzeba powiedzieć uczciwie, co się zawaliło, a nie próbować obciążać tym tych, którzy nie mieli z tym nic wspólnego. Trzeba było wtedy tę reformę przeprowadzić, kiedy był pan poseł ministrem i dziś nie byłoby tematu.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#StanisławKalemba">Można mówić o wielu innych rynkach. Zgadzam się, że na niektórych jest źle, ale zwalczanie choroby Aujeszky’ego, czego nikt nie podjął od 2001 r., zostało podjęte przez nasz rząd i realizujemy to z bólem. Poprawiło się wyraźnie na rynku trzody. Było 2,70 zł, a teraz jest 4,40 zł. To nie jest rewelacyjna sytuacja, ale trzeba widzieć, gdzie się poprawia.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#StanisławKalemba">Konkludując, kiedy teraz mówimy o kryzysowej sytuacji, brakuje mi cały czas działań, o jakich będziemy mówić na następnym posiedzeniu Komisji. Rolnictwo w Unii jest chronione, wyjęte spod zasad wolnego rynku, u nas art. 23 konstytucji chroni gospodarstwa rolne, mówimy o ochronie produkcji, a to o ochronie rolnictwa w tej sytuacji trzeba mówić więcej. Nie daj Boże, gdyby znów powstał pomysł ograniczania środków w rolnictwie, m.in. na agencje, gdzie nabór wniosków wciąż się zwiększa, to naszym zadaniem jest obrona tego. Przy okazji zwracam się, aby w szybszym tempie dostosować liczbę etatów w stosunku do liczby rozpatrywanych wniosków w poszczególnych oddziałach. Dotyczy to Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i Agencji Rynku Rolnego oraz ich oddziałów regionalnych. Trzeba szybko dostosować liczbę etatów do potrzeb. Musimy zastanowić się, jak w tej trudnej sytuacji zabezpieczyć środki w budżecie na działania w rolnictwie, które szczególnie powinno być chronione.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#HenrykKowalczyk">Myślę, że po emocjonującej dyskusji pomiędzy panami posłami Jurgielem i Kalembą, który tak aktywnie wziął w obronę realizację tego budżetu i nakreślił obraz, że tak świetnie jest w rolnictwie, a gratuluję dobrego samopoczucia, należy przejść do kilku bardziej precyzyjnych zagadnień dotyczących realizacji budżetu w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#HenrykKowalczyk">Pod względem formalnym, rzetelności i księgowości jest prawidłowa i zwykle tak bywało. Tu przedstawiciel NIK ma rację. Generalnie tych pieniędzy nikt nigdzie nie wyprowadził, zostały przeznaczone na potrzeby rolnictwa. Natomiast istotniejszym problemem jest np. dość istotne ograniczenie finansowania w grudniu 2008 r., co spowodowało powstanie zobowiązań wymagalnych w wysokości 140.000 tys. zł. Natomiast nieprzekazane środki to 260.000 tys. zł i te środki przenosimy na 2009 r.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#HenrykKowalczyk">Niepokojącą sprawą jest planowany wzrost ujemnego wyniku finansowego w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Na koniec 2007 r. ujemny bilans wyniósł 78.000 tys. zł, natomiast na koniec 2008 r. – 546.000 tys. zł. Był to faktycznie planowany wynik ujemny, ale w pewnym momencie musi on być zrównoważony.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#HenrykKowalczyk">Bardzo niedobra sytuacja była w finansowaniu szkół rolniczych. Zwracam na to uwagę. W 2007 r. na szkoły rolnicze wydatkowano 58.000 tys. zł, w 2008 r. – 106.000 tys. zł i pozornie jest to dwa razy tyle, tylko szkół było trzy razy tyle. W 2007 r. było ich 12, a obecnie 38. Sytuacja finansowa w szkołach rolniczych w 2008 r. była tragiczna. W końcu roku przekazano 15.000 tys. zł na uzupełnienie najbardziej dramatycznych zaległości, co ugasiło gwałtowny pożar, ale nie naprawiło sytuacji. Podobnie dzieje się w tym roku, znów jest dramatyczna sytuacja w finansowaniu szkół rolniczych, a mamy dopiero czerwiec. Tu apel do rządu, aby przyjrzeć się temu problemowi, ponieważ nauczycielom trzeba wypłacić pobory, więc i tak powstaną zobowiązania Skarbu Państwa, bez względu na to, czy będzie to zaplanowane w budżecie, czy nie. Lepiej zrobić to rzetelnie i gospodarkę finansową prowadzić w sposób planowy.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#HenrykKowalczyk">Podobnie, z powodu niewypłacenia środków finansowych w grudniu 2008 r. nie otrzymała stosownej dotacji Agencja Rynku Rolnego, nie wypłacając środków na rekompensaty kwot mlecznych, materiał siewny, program „Szklanka mleka”. Skutki znów zostały przeniesione na 2009 r., na szczęście w tym tygodniu decyzją Komisji Finansów Publicznych środki na program „Szklanka mleka” zostały przekazane Agencji, więc na kilka miesięcy problem zostanie odsunięty. Podkreślam, że brak dotacji w grudniu 2008 r. przenosi się bezpośrednio na budżet 2009 r.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#HenrykKowalczyk">Kolejna sprawa dotyczy kredytów preferencyjnych. Wszyscy wiemy, że nie ze względu na złe planowanie budżetu, lecz wzrost stóp procentowych w ciągu pierwszego półrocza 2008 r. zabrakło środków na kredyty preferencyjne. Reakcja nie była wystarczająco szybka i realizacja tych kredytów w ostatnim roku była bardzo zła. W tym roku jest lepiej, bo stopy procentowe spadły, więc kwoty zaplanowane na ten rok w Agencji pewnie wystarczą. Należy jednak bardzo negatywnie ocenić podniesienie w trakcie roku stóp procentowych minimalnych dla rolników do poziomu 3,5%. Tak naprawdę te kredyty zostały pozbawione funkcji preferencyjności. W drugim półroczu przestały być de facto kredytami preferencyjnymi.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#HenrykKowalczyk">Wydatkowanie rezerwy na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych nie mogło być wykonane i nie było przy tym systemie ustawy. Ta ustawa tkwi w Sejmie, nie ma woli, aby ją znowelizować i w tej chwili sprawa dopłat do ubezpieczeń dopłat rolnych jest zapisem martwym. Trzeba jasno powiedzieć – nie nowelizujemy, bo nie chcemy dopłacać, ponieważ nas nie stać na to. Trzeba to powiedzieć rolnikom, ale pamiętajmy, że ustawa zobowiązuje rolników do ubezpieczeń i są odpowiednie kary, choć symboliczne, to jednak są. Ubezpieczenia są obowiązkowe, więc trzeba jasno powiedzieć, że zdejmujemy kary, bo budżetu nie stać na dopłaty, odchodzimy od tego pomysłu, a jeśli nie odchodzimy, to realizujmy to, co wcześniej zaplanowaliśmy, uznając, że to dobre rozwiązanie. Należy pilnie tym się zająć.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#HenrykKowalczyk">Sprawa wykorzystania środków unijnych. Oczywiście, są one zawsze wykorzystywane falami. Rok poprzedni był wyjątkowo zły z różnych względów. Może dlatego, że wchodziły nowe programy, brakowało dynamiki w ich wdrażaniu. Realizacja płatności na poziomie 6 mld zł w stosunku do rezerwy 21 mld zł jest minimalna. Rok 2009 będzie rokiem, w którym w grudniu zacznie się przepadanie środków finansowych planowanych na 2007 r. To ostatni dzwonek i nie można sobie pozwolić na to, że w 2009 r. będzie tak słabe wykorzystanie, jak było w 2008 r., bo wtedy te pieniądze zostaną zmarnowane, a to byłoby błędem niewybaczalnym.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#HenrykKowalczyk">Realizacja budżetu, który był zaplanowany w 2007 r. i nie został tak mocno okrojony, przebiegła nieźle, z wyjątkiem końca roku, kiedy powstały zobowiązania. Inną sprawą jest realizacja celów w rolnictwie. Rzeczywiście opłacalność produkcji, wsparcie dochodowości w rolnictwie powodowały, że 2008 r. był jednym z najgorszych w ostatnich latach. Dynamika spadku dochodowości w rolnictwie była najgorsza od wielu lat. Szokowe przejście z 2007 r. na 2008 r. odbiło się na rolnictwie. W liczbach budżet jednak nie wygląda najgorzej, z wyjątkiem zobowiązań i braku płatności, które zostały przeniesione na 2009 r. i będą tworzyć wielkie problemy w tym roku budżetowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#WojciechMojzesowiczniez">Dziewięć lat słucham sprawozdań NIK i to, co przedstawił dziś pan dyrektor, jest dla mnie wyjątkowo niepokojącym zaskoczeniem. Na początku było świetnie, a potem wskazywał pan na pewne błędy. Nie ukrywam, że uczyniono ich więcej, a podstawowym błędem – i od tego zacznę – jest to, że minister rolnictwa i rozwoju wsi jest odpowiedzialny też za bezpieczeństwo żywnościowe państwa. Jeżeli przez kilka lat walczyliśmy o Krajową Spółkę Cukrową i jeżeli zgodzono się na oddanie kwoty 54 tys. ton, a nikt tego nie oczekiwał, to jest to skandal. Po pierwsze, to niszczyło nasz rynek, staliśmy się importerem, zwiększamy produkcję pszenicy tam, gdzie siano buraki i pszenica będzie w tym roku po 400 zł.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#WojciechMojzesowiczniez">Przejdę dalej do realizacji budżetu w 2008 r. To był wyjątkowo dobry budżet zaprojektowany, nie powiem że przez nas, lecz przez poprzedni parlament. Tam były środki gwarantujące bezpieczeństwo. Było ponad 600 mln zł na zwrot do paliwa rolniczego. W budżecie na 2009 r. mamy 500 mln zł, a praktycznie w 2008 r., wykorzystaliśmy ponad 500 mln zł.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#WojciechMojzesowiczniez">Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych. Szkoda, że NIK nie wskazała, że zmiana ustawy spowoduje kompletne wygaszenie tego funduszu, tam nie będzie już środków. Następna ważna sprawa – w rolnictwie nie da się wprowadzać postępu bez wsparcia postępu biologicznego. Mówię o materiale siewnym. Szkoda, że NIK nie zauważyła, iż skończyły się środki na dopłaty do materiału siewnego, co uwstecznia polskie rolnictwo, a przecież większość średnich i dużych gospodarstw wyczerpała ten limit.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#WojciechMojzesowiczniez">Następna sprawa. Przez lata walczyliśmy o biopaliwa, rośliny energetyczne. Środki z de minimis zostały wykorzystane, więc rolnicy produkujący rzepak nie mogą korzystać z dopłat dla roślin energetycznych. Takie są fakty.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#WojciechMojzesowiczniez">Ubezpieczenia. Nałożyliśmy ustawowo karę, a jeśli chodzi o dalsze rzeczy, to nie będę mówić szczegółowo. Zwracam się do pana ministra, aby spojrzał na to, co się wydarzyło w trakcie. Jestem rolnikiem i stykam się z tym, co się ostatnio dzieje. To kompletny brak nadzoru.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#WojciechMojzesowiczniez">Uważam, że prezesi agencji i KRUS raz na jakiś czas powinni przyjść na posiedzenie naszej Komisji. Dziękuję tym, którzy są. Panu posłowi Kalembie chcę powiedzieć, że mam dużo pokory do pracy ARiMR, bo to bardzo trudny obszar, ale chcę podkreślić, że przyjęcie tych wniosków w trudnych warunkach było dobrą rzeczą, bo rolnicy w 2008 r. dostali pierwsze wsparcie w gospodarstwach na inwestycje. Też mi było przykro, że stali w kolejce. Natomiast dzisiaj przyjęto bardzo elegancki sposób, ale zobaczymy, jakie będą efekty. W niektórych regionach, o ile się orientuję, zabraknie środków. Wnioski przyjęto, ale prawdopodobnie realizacja wniosków przyjętych nastąpi 2 lata po przejęciu rządów. Wnioski z kolejek są realizowane teraz i uważam, że wymuszało to pewne zachowania urzędów, bo trochę się znam na urzędach, gdyż z nimi współpracuję. Teraz zobaczymy, co będzie. Przyjęto tysiące wniosków, losuje się to wszystko. Jeśli zmieścicie się w wypłatach od przejęcia władzy w listopadzie do wypłaty tym rolnikom, to uznam to za sukces, mimo że będą to 2 lata od przejęcia władzy do zamknięcia i wypłaty środków na inwestycje w gospodarstwach, które zostały teraz przyjęte różną drogą. Zobaczymy. Jeśli w ciągu 2 lat wypłacicie wszystkim rolnikom, którzy formalnie dobrze złożyli wnioski, to naprawdę wam bardzo podziękuję, mimo że będą to 2 lata.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#WojciechMojzesowiczniez">Myślę, że ważną rzeczą jest, aby nie uprawiać polityki, tylko starać się to załatwić. Jestem przekonany, że zapisy budżetowe na 2009 r. z góry stworzą problemy, według mojej oceny, w poszczególnych agencjach. O tym pan prezes nie mówił, ale o tym rozmawiamy, że brakuje środków w jednej i drugiej agencji, może nie z winy kierownictwa, ale z powodu zapisów budżetowych. Jestem przekonany, że w budżecie na 2009 r. zabraknie środków na dopłaty do paliwa rolniczego. Jeżeli mówimy o pewnej stabilizacji, to szkoda, że nikt tego nie zauważył, że w 2008 r. trzykrotnie zmieniano oprocentowanie kredytów i rolnicy nie stali w kolejkach, bo nie było do czego. Rolnicy nie mogli otrzymać kredytów preferencyjnych, bo nie było środków na dopłaty.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#WojciechMojzesowiczniez">Ja też ubolewałem, że rolnicy stali wtedy w kolejkach, ale wystali i teraz mają już dopłaty do maszyn i to jest dla nich najważniejsze. Natomiast dopłat do kredytów nie było. Dzięki Bogu, że na wniosek Komisji, za co panom posłom dziękuję, tę siedmiomiesięczną dziurę, kiedy oprocentowanie skoczyło na 3,5%, załataliśmy. To sukces naszej Komisji. Personalnie nikogo nie atakuję, za przyjmowanie wniosków czułem się odpowiedzialny, ale rozmawiam z rolnikami. Stali w kolejkach, ale dziś otrzymali dopłaty. Powtarzam, że chciałbym, aby wszystkie wnioski przyjęte w województwach zrealizowali panowie w ciągu 2 lat od przejęcia władzy, a wtedy w listopadzie na posiedzeniu tej Komisji wam za to podziękuję.</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#WojciechMojzesowiczniez">Chcę jeszcze podnieść sprawę zapisów budżetowych. Zmniejszono środki na melioracje. Budżet wygląda świetnie, jeśli się patrzy na ogóle liczby, ale w szczegółach tych środków jest mniej. W 2009 r., biorąc pod uwagę realizację zadań, które zostały przyjęte i środki, jakie zostały na to przeznaczone, nie ma możliwości, żeby je skutecznie zrealizować. Podkreślam, że zboże dzisiaj nie jest winą rządu, ale dziś zboże paszowe jest po 400 zł. Rozmawialiśmy zawsze o skupie, co robi Elewarr do tej pory, co będzie ze zbożem przy skupie na ten rok. Wiele problemów się w tym wszystkim nawarstwia. Przepraszam za moje słowa i odnoszenie się do pana posła Kalemby, który dużo serca w to wkłada, ale pan poseł rozpoczął niepotrzebny atak, bo rolnicy dostali te dopłaty.</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#WojciechMojzesowiczniez">Powtarzam, jeśli chodzi o materiał NIK, to 9 lat ich słucham, a dziś przykro mi było tego słuchać.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JózefKlim">Wydaje mi się, że na posiedzeniu Komisji nie powinniśmy w ten sposób traktować wystąpień Najwyższej Izby Kontroli. Materiały NIK są raczej dla nas wnioskami, wskazówkami do pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MichałSzczerba">Na początku chciałbym podziękować za zaprezentowanie informacji o wykonaniu dochodów i wydatków budżetowych za 2008 r. Umożliwia to nam prowadzenie w tej chwili merytorycznej dyskusji. Szkoda, że na sali nie ma pana przewodniczącego Jurgiela, bo chciałem rozpocząć trochę optymistycznie. Wystąpienie pana posła można podsumować, parafrazując słowa Marka Kondrata w jednej z reklam. Mówił on: jest dobrze, będzie lepiej, a przesłanie pana posła Jurgiela brzmiało: jest źle i będzie jeszcze gorzej. Chciałbym, abyśmy porzucili ten pesymistyczny ton, bo uważna lektura dokumentów NIK pokazuje, że nie jest źle. Przyłączam się tu do opinii pana przewodniczącego Klima, że nie powinniśmy stosować nowej praktyki, że na posiedzeniach Komisji próbujemy oceniać NIK i doszukiwać się w jej działalności tego, czego w mojej opinii nie ma. Przekręcanie wypowiedzi pana dyrektora Wojnicza nie jest działaniem, które buduje szacunek dla posłów.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#MichałSzczerba">Po drugie, chciałbym usłyszeć wyjaśnienia w pewnej sprawie. Co roku w informacji NIK pojawia się ten sam zarzut dotyczący przygotowywania planów finansowych agencji płatniczych. Zostało to powiedziane także teraz przez pana dyrektora Wojnicza. W planach finansowych nie są uwzględniane środki z Unii Europejskiej na współfinansowanie projektów. Chcę zapytać pana ministra, czy tu może nastąpić jakieś porozumienie, ponieważ ten zarzut powtarza się drugi raz.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#MichałSzczerba">Wykonanie planów finansowych agencji płatniczych jest dobre. Przytoczone dane dotyczące uruchamiania poszczególnych działań – 9 działań dla PROW i 1 działanie dla programu operacyjnego dla rybołówstwa, to nie jest to, czego oczekiwalibyśmy, ale chcę wyraźnie powiedzieć, nawiązując do wypowiedzi pana posła Kalemby, że widzimy od początku roku natężenie prac w ARiMR, że Agencja zaczyna nadrabiać zadania niewykonywane dotąd terminowo. Przyłączam się do wyrazów nadziei pana posła Mojzesowicza, że chcielibyśmy, aby w listopadzie rzeczywiście wszystkie płatności i inwestycje w gospodarstwach były zrealizowane. Będę wspierać pana posła w monitorowaniu tego zadania.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#MichałSzczerba">Przydałoby się lepsze planowanie i wykonywanie wydatków związanych z inwestycjami. To głównie uwaga do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jeżeli w planie zapisana jest budowa wspólnej siedziby, to listopad 2008 r. nie jest dobrym momentem, aby dokonywać tego typu zmian. Można było zrobić to wcześniej, wiedząc, że taka inwestycja nie będzie realizowana i te środki wcześniej przekserować na inne ważne zadania w ramach tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#MichałSzczerba">Generalnie wykonanie dochodów i wydatków oceniam pozytywnie w częściach dotyczących resortu rolnictwa i planów finansowych poszczególnych agencji, z uwagami, które tu przedstawiliśmy. Agencja Nieruchomości Rolnych będzie oceniana przez Komisję Skarbu Państwa w najbliższą środę, więc wtedy skieruję pytania do pana prezesa Nawrockiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#StanisławStec">Nie będę mówić o historii. Przepraszam za spóźnienie, ale referowałem wykonanie budżetu Ministerstwa Finansów dla Komisji Finansów Publicznych. Chcę powiedzieć o aktualnej sytuacji i skierować prośbę do pana ministra.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#StanisławStec">Wiem, że rząd przymierza się do nowelizacji budżetu. Zakłada w niej korekty w dół, ale w rolnictwie będziecie musieli korygować budżet w górę. Wiem, że trzeba będzie stoczyć ciężki bój. Brakuje jednak środków na drugą transzę na dopłaty do paliwa, gdyż w tym roku niespodziewanie było wypłacone w pierwszej transzy ponad 300.000 tys. zł. Problemy z płynnością finansową może mieć także Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Nie może być pogłębiane zadłużenie, chyba że Agencja dostanie tani kredyt, ale mimo wszystko jest to poważny deficyt finansów publicznych, bo jest to agencja państwowa. Musi realizować swoje zadania.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#StanisławStec">Przy okazji chcę się zwrócić do wszystkich trzech agencji, aby były na bieżąco z ustawą o finansach publicznych. Plan finansowy agencji będzie faktyczną częścią budżetu i jego korekta nie będzie już dokonywana przez ministra, lecz musi przejść przez Sejm. Proszę zainteresować się więc przebiegiem prac podkomisji, aby wnieść ewentualne uwagi do tej części, bo w przyszłym tygodniu Komisja Finansów Publicznych będzie przyjmować projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2010 r. Ustawa nałoży pewne „kagańce”.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PiotrWaśko">Omawiając sprawozdanie z wykonania budżetu w 2008 r. i informację NIK, zawierającą pozytywną ocenę wykonania, mam dodatkowe pytania dotyczące tych dwóch informacji.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PiotrWaśko">Przedstawiono m.in. informację na temat wydatków na szkoły zawodowe, które zostały przejęte w ostatnich latach przez resort. Z budżetu wynika, że w ciągu roku przejęto kolejne szkoły i zwiększono wydatki w ciągu roku o prawie 25.000 tys. zł. Do jakiego momentu Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi będzie prowadzić politykę przejmowania szkół rolniczych od powiatów? Czy jest tu jakiś plan, czy też będziemy przejmować szkoły, których nie chcą powiaty i gminy?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PiotrWaśko">Drugie pytanie dotyczy tego samego zagadnienia. W związku z dodatkowymi środkami na koniec roku chcę zapytać, czy koszty prowadzenia szkół są pokrywane całkowicie z subwencji oświatowej, czy też dodatkowo z budżetu państwa? Jakie dodatkowe środki są wydatkowane na inwestycje w tych szkołach? Przypomnę, że jest to nierówne traktowanie szkół, w porównaniu np. z tymi prowadzonymi przez powiaty. Tam środki na inwestycje pochodzą w większości z subwencji i dochodów własnych.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PiotrWaśko">W raporcie NIK na stronie 17 mowa jest o braku reakcji na wyrok Sądu Okręgowego w Chorzowie w sprawie ściągnięcia środków i nieskutecznego windykowania. Czy ta sprawa została załatwiona po kontroli NIK?</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PiotrWaśko">Chcę jeszcze zwrócić uwagę na średnie płace w poszczególnych działach administracji w całym budżecie państwa. Średnie wynagrodzenie jest bardzo różne, od 3700 zł do prawie 6500 zł. Z czego to wynika i czy podejmuje się działania, aby zrównoważyć średnie płace w administracji w poszczególnych działach?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JózefKlim">Nie ma więcej zgłoszeń w dyskusji. Proszę stronę rządową o udzielenie odpowiedzi i ustosunkowanie się do wypowiedzi panów posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzPlocke">Na początek chciałbym podziękować przedstawicielowi NIK za prezentację raportu z wykonania budżetu ministra rolnictwa i rozwoju wsi w 2008 r., za sformułowane uwagi. Mają one wymiar praktyczny i dlatego będziemy starać się wszystkie te uwagi uwzględnić w naszych pracach, aby polepszyć sytuację.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#KazimierzPlocke">Dziękuję wszystkim mówcom, którzy z wielką troską podchodzili do budżetu 2008 r. Mam kilka uwag ogólnych. Zwracam uwagę na fakt, że budżet 2008 r. został przygotowany przez poprzedni rząd i zatwierdzony przez parlament na podstawie założeń poprzedniego rządu. Stąd mamy świadomość, że budżet 2008 r. praktycznie nie był zmieniany w pozycjach wydatków i przychodów. Oczywiście w trakcie roku 2008 r. ulegał zmianie. Trzeba podkreślić, że w trzecim w czwartym kwartale 2008 r. wystąpiły trudności na rynkach finansowych w świecie, Europie i w Polsce. Miało to skutki dla realizacji niektórych zadań ministra rolnictwa. Podsumowując, mogę stwierdzić, że zadania postawione przed ministrem rolnictwa, zostały zrealizowane. Co do poziomu wydatkowania w niektórych pozycjach, różnimy się w ocenie, ale do tego wrócę.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#KazimierzPlocke">Postaram się odpowiedzieć na wszystkie pytania i uwagi państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#KazimierzPlocke">Pierwsza kwestia dotyczy szkolnictwa rolniczego. Zgłoszono tu najwięcej uwag. Chciałbym wyjaśnić, że w 2008 r. minister rolnictwa przejął kolejne szkoły rolnicze. W tej chwili jest ich 45, z czego tylko 12 szkół ma zaplecze, więc można prowadzić kształcenie praktyczne. Pozostałe szkoły nie posiadają takiego zaplecza. Są one zlokalizowane w różnych częściach Polski, w różnego typu obiektach, od zdekapitalizowanych po nowe budynki. Sytuacja jest trudna, ponieważ – jak słusznie państwo zauważyli – system finansowego wsparcia szkół rolniczych jest prowadzony inaczej, niż szkół w przypadku tych, za które odpowiadają samorządy terytorialne. Szkoły rolnicze są finansowane z budżetu ministra rolnictwa, a nie w ramach subwencji. Praktycznie nie ma tu wielkich możliwości dodatkowego wsparcia, o które państwo wnosili. To podstawowy problem, z jakim się zmagamy – chodzi o to, aby szkoły te miały dobre podstawy finansowania i dobre podstawy kształcenia praktycznego, bo o to chodzi. Wiemy, że ok. 20 tysięcy absolwentów należy corocznie wykształcić, aby realizować zasady wspólnej polityki rolnej. To zadanie minister rolnictwa stawia sobie teraz jako zadanie strategiczne. Jest przygotowany program funkcjonowania szkół rolniczych, który będzie przedmiotem analizy przez kierownictwo resortu. Chcemy od nowego szkolnego na tyle zorganizować te szkoły, aby były w jednym systemie. Musimy też przygotować dobry system nadzoru i kontroli, w resorcie jest stworzona specjalna komórka i mam nadzieję, że powoli tę sytuację będziemy porządkować.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#KazimierzPlocke">Chcę uspokoić jeszcze, że 5% podwyżki dla nauczycieli szkół rolniczych będą, przystępujemy do realizacji tego zadania. Mamy świadomość, że jesteśmy opóźnieni, ale w tym tygodniu przystąpiliśmy do realizowania tego zadania.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#KazimierzPlocke">Kolejna kwestia to ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich. Istotnie, w projekcie budżetu na 2008 r. była kwota 545.000 tys. zł, wydatkowaliśmy 168.000 tys. zł z podziałem na dopłaty do ubezpieczeń i wypłaty odszkodowań w wyniku suszy. Chcę dodać, że z budżetu wydatkowaliśmy 230.000 tys. zł na wypłatę dodatków dla gospodarstw, które ucierpiały w wyniku suszy i 15.000 tys. zł dla gospodarstw, które zostały poszkodowane w wyniku wichury w sierpniu 2008 r. Były to dodatkowe środki, które zostały wyasygnowane z budżetu na zrealizowanie tego zadania.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#KazimierzPlocke">Z kwoty 168.000 tys. zł ubezpieczyliśmy ok. 2,5 mln ha upraw rolnych. Przypomnę, że do końca czerwca tego roku powinno udać się ubezpieczyć ok. 50% powierzchni upraw rolnych, tj. 7 mln ha. Według szacunków i na podstawie środków, które mamy w budżecie na 2009 r. ubezpieczymy ok. 4 mln ha. Oznacza to, że Polska nie wykona zadania w tej wielkości, do jakiej się zobowiązaliśmy, a więc połowy powierzchni upraw rolnych. Rząd przygotował projekt zmiany w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, była także inicjatywa Komisji. Komitet Rady Ministrów zalecił ministrowi rolnictwa przeanalizowanie dotychczasowego systemu funkcjonowania w zakresie ubezpieczeń i minister rolnictwa w tej chwili przygotowuje korektę do naszego wspólnego projektu. Mam nadzieję, że uda się nam przekonać ministrów do naszych propozycji.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#KazimierzPlocke">Na paliwo rolnicze w budżecie zapisano 650.000 tys. zł. Wydatkowano 501.000 tys. zł, a na 2009 r. jest wpisana kwota 500.000 tys. zł. Chcę wyjaśnić, że wydatki na zwrot akcyzy z paliwa rolniczego w pierwszym półroczu wyniosły już 340.000 tys. zł. Oznacza to, że w 2009 r. ta kwota może ulec powiększeniu. Rolnicy umieją korzystać z tego systemu i bardzo dobrze. Chcę zapewnić, że w zakresie ubezpieczeń i paliwa rolniczego na zadania państwa środki zostaną wyasygnowane.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#KazimierzPlocke">W sprawie polityki kredytowej rację mają ci posłowie, którzy mówią, że trzykrotnie zmienialiśmy zasady dotyczące udzielania kredytów preferencyjnych czy klęskowych. Chcę jasno powiedzieć, że dziś kończymy ten temat, ustalamy jednakowe warunki dla wszystkich kredytów po stronie banków i rolników. Dziś zostanie opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów obowiązujące w tym względzie. Będziemy mieć jednakowy system finansowego wsparcia w zakresie dopłat do kredytów preferencyjnych. Jeśli chodzi o kredyty preferencyjne na zakup ziemi, gdzie oprocentowanie wynosi 1,2%, minister rolnictwa wystąpi o derogację, o przedłużenie do 2013 r. możliwości stosowania tego mechanizmu. Czekamy na odniesienie się Komisji Europejskiej do naszych propozycji. Jeśli propozycja zostanie utrzymana, to ta zasada będzie obowiązywać.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#KazimierzPlocke">Bardzo istotna sprawa dotyczy stosowania organizmów modyfikowanych genetycznie w paszach, w żywności oraz rejestracji odmian roślin genetycznie modyfikowanych w Krajowym Rejestrze Odmian Roślin Uprawnych. Te trzy ważne zagadnienia są przedmiotem dyskusji w tej chwili. Prowadzona jest debata społeczna. Chcę jasno stwierdzić, że w zakresie stosowania organizmów modyfikowanych genetycznie w paszach, jest okres przejściowy do końca grudnia 2012 r. Przygotowujemy stosownie rozwiązania rządowe, aby wykorzystać naszą bazę krajową, jeśli chodzi o produkcję roślin motylkowatych i strączkowych, ale dziś chcę jasno powiedzieć, że 31 grudnia 2012 r. nie rozwiążemy tego problemu w 100%. Nie jest możliwe, żeby białko w soi zmodyfikowanej genetycznie zastąpić krajowymi źródłami. Chciałbym, aby wszyscy uczestnicy tej debaty mieli na ten temat taką samą wiedzę. Jesteśmy w stanie zapewnić 20–25% zapotrzebowania krajowego na składniki pasz. To ok. 400 tys. ton z ponad 2 mln ton soi modyfikowanej genetycznie, którą stosujemy do produkcji pasz.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#KazimierzPlocke">Mamy tu bardzo poważny problem. Rząd, po odbyciu debaty publicznej, przyjmie ostateczne stanowisko w tej sprawie. Różnimy się w ocenie i podejściu metodycznym do tej kwestii. Wiele środowisk stawia odważną tezę, że Polska jest krajem wolnym od GMO. Ta teza jest nie do zrealizowania, nie ma takiej możliwości. Ekspertyzy naukowe, którymi dysponuje minister, to potwierdzają. Istnieje swobodny obrót kapitałem i towarem pomiędzy państwami UE i nie tylko. Polska, uczestnicząc w międzynarodowym podziale i eksporcie towarów, musi respektować nasze zobowiązania międzynarodowe, w tym ustalenia traktatu akcesyjnego.</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#KazimierzPlocke">W kwestii biopaliw chcę jasno powiedzieć, że minister rolnictwa nie jest gospodarzem ustawy o produkcji biopaliw i promocji biokomponentów, natomiast podjął on inicjatywę zmierzającą do zainteresowania Komitet RM i Radę Ministrów naszymi propozycjami dotyczącymi funkcjonowania ustawy o biopaliwach i biokomponentach. Projekt został wstępnie przyjęty przez Komitet RM. Zawiera następujące kwestie: po pierwsze, chcemy, aby firmy paliwowe produkowały biopaliwa w oparciu na biokomponentach, które są wytworzone przez polskich producentów na bazie polskich surowców. Taki zapis w ustawie zresztą jest. Chodzi o to, aby firmy paliwowe, a konkretnie Lotos i Orlen, do produkcji biopaliw wykorzystywały nasze biokomponenty. W 2008 r. z budżetu państwa firmom paliwowym zwrócono akcyzę na poziomie 940.000 tys. zł z tytułu importu biokomponentów do produkcji biopaliw. Minister rolnictwa stawia sprawę jasno – chcemy, aby biokomponenty wytworzone w Polsce były podstawą do produkcji biopaliw. Będziemy szukać takich rozwiązań ustawowych, aby to zadanie zostało zrealizowane, aby środki na ten cel zostały w Polsce. Współdziałamy tu z ministrami gospodarki, finansów, środowiska. Mam nadzieję, że w najbliższych tygodniach dojdziemy do konkluzji. Jestem przekonany, że rząd zajmie stanowisko prezentowane przez ministra rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#KazimierzPlocke">Słusznie zauważył pan poseł Mojzesowicz, że kwestia bezpieczeństwa produkcji żywności dobrej jakości to ustawowy i konstytucyjny obowiązek ministra rolnictwa. Chcę, aby wszyscy mieli świadomość, że na ten dział trzeba patrzeć przez pryzmat pozytywnego widzenia świata. W ciągu ostatnich 5 lat, kiedy Polska jest krajem UE, wartość sprzedanych naszych produktów żywnościowych to ok. 12.000.000 tys. euro. W 2008 r. nadwyżka eksportu nad importem w przypadku produktów żywnościowych wyniosła 1.500.000 tys. euro. Być może wartość nie jest satysfakcjonująca, ale w drugim półroczu pojawiły się kłopoty finansowe na rynkach światowych. Pozwala to jednak patrzeć w przyszłość z ostrożnym optymizmem. Przez cztery miesiąca 2009 r. nadwyżka eksportu nad importem jest już na poziomie 2.000.000 tys. euro. Oznacza to, że 2009 r. może być dobrym rokiem, jeśli chodzi o eksport żywności. Rynek wschodni, a zwłaszcza rosyjski otwiera się na polskie produkty żywnościowe w wyniku podpisanego w lutym br. porozumienia. Uproszczono procedury dotyczące dopuszczenia naszych firm do rynku rosyjskiego na podstawie decyzji, które będą i są wydawane przez powiatowych lekarzy weterynarii. To oznacza, że ta relacja pomiędzy naszymi rynkami jest budowana i mam nadzieję, że będzie układać się jeszcze lepiej.</u>
<u xml:id="u-22.13" who="#KazimierzPlocke">Współpracą z Polską zainteresowane są kolejne kraje, chodzi mi o Białoruś. Trudniejsza sytuacja jest na Ukrainie z powodów politycznych. Naszym zadaniem jest promocja naszej żywności. Dobrze, że pan prezydent podpisał już ustawę o funduszach promocji. Jest dobrym sposobem na konsolidację branż. Przypomnę, że fundusze będzie mieć 7 branż i tym samym możliwość promocji swoich wyrobów oraz eksportu tych towarów do krajów UE i państw trzecich. Przypomnę też, że 80% naszych produktów trafia na rynek Unii Europejskiej, 10% na teren Federacji Rosyjskiej i 10% na pozostałe kraje. Przed nami wielka batalia w zakresie promocji polskiej żywności. Mam nadzieję, że w tym procesie wszyscy będziemy chętnie uczestniczyć.</u>
<u xml:id="u-22.14" who="#KazimierzPlocke">Chcę poinformować przy tej okazji, że w zakresie funkcjonowania rynków rolnych minister rolnictwa złożył do Komisji Europejskiej wniosek o objęcie interwencją rynku trzody chlewnej. Wniosek został przyjęty, skierowany do dalszych prac i mam nadzieję, że w ciągu kilku lub kilkunastu miesięcy zostanie podjęta ostateczna decyzja Komisji Europejskiej, aby ten rynek także objąć zasadami interwencji. Przy tej okazji chcę przekazać, że minister rolnictwa złożył także do Komisji Europejskiej wniosek o przygotowanie rozwiązań prawnych dla wszystkich krajów UE w zakresie ustawowego rozstrzygnięcia sprawy marż handlowych. Nasza Komisja wielokrotnie na ten temat się wypowiadała, sformułowano w tym względzie wiele wniosków. W tej chwili w ramach jednego, narodowego wniosku Polski zostały skierowane do Komisji Europejskiej celem analizy. Będziemy pilnować tej sprawy, aby skonstruowano unijne prawo dla wszystkich w tym względzie. To dla nas ważna sprawa.</u>
<u xml:id="u-22.15" who="#KazimierzPlocke">Następna kwestia dotyczyła materiału siewnego i sadzeniakowego oraz szklanki mleka – zadań realizowanych przez Agencję Rynku Rolnego. W tym zakresie w 2008 r. zadania postawione przed nami zostały zrealizowane, chociaż płatności z tytułu szklanki mleka za 2008 r. zostały pokryte z budżetu 2009 r. na poziomie ok. 50.000 tys. zł. Obecnie Komisja Finansów Publicznych podjęła decyzję o zmianie planu finansowego Agencji Rynku Rolnego w celu zabezpieczenia środków finansowych na szklankę mleka do końca roku szkolnego 2008/2009 w wysokości 80.000 tys. zł i na materiał siewny – 57.000 tys. zł. To pozwoli nam zrealizować podstawowe zadania Agencji. Wnioski w sprawie materiału siewnego zostały zebrane do 15 czerwca i teraz będziemy zabezpieczać finansowanie dla wszystkich beneficjentów.</u>
<u xml:id="u-22.16" who="#KazimierzPlocke">Jest jeszcze jedna ważna kwestia – programy operacyjne w zakresie obszarów wiejskich i rybołówstwa. W tej ostatniej kwestii dzięki dobrej współpracy z Komisją w pierwszym półroczu tego roku udało się przyjąć 2 ustawy istotne dla porządkowania obszaru rybołówstwa, rybactwa i rynku rybnego. Jak państwo pamiętają, w 2008 r. pracowaliśmy nad przygotowaniem tego prawa, aby uzyskać zgodę Komisji Europejskiej zatwierdzającą program operacyjny „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb” na lata 2007–2013. Stało się to faktem, program został zatwierdzony 16 października 2008 r. W trakcie roku trzykrotnie minister rolnictwa podejmował decyzję o zamknięciu połowów, co powodowało trudną sytuację dla branży. W lipcu 2008 r. Komisja Europejska wydała rozporządzenie w sprawie nadzwyczajnego wsparcia dla sektora rybackiego ze względu na kryzys paliwowy. Było to rozporządzenie nr 744. Polska z niego skorzystała, dokonując pod koniec grudnia 2008 r. wypłaty rekompensat dla rybaków, którzy udokumentowali niepoławianie dorsza przez 90 dni. Rekompensaty zostały wypłacone zgodnie z procedurą. Został rozwiązany bardzo trudny problem społeczny na bazie unijnego prawa. Mam nadzieję, że z tego rozporządzenia będziemy jeszcze korzystać, ponieważ mamy zabezpieczenie finansowe na wypłatę rekompensat dla rybaków za 30 dni niepoławiania w 2009 r. Przy tej okazji chcę podziękować Najwyższej Izbie Kontroli za pomoc przy wdrażaniu tego systemu, który jest pionierski, ponieważ pokazaliśmy, iż na podstawie unijnego prawodawstwa można zrealizować ważne zadania państwowe o charakterze społecznym.</u>
<u xml:id="u-22.17" who="#KazimierzPlocke">Jeśli chodzi o realizację zadań z programu operacyjnego, mamy zaległości i nikt tego nie ukrywa. Będzie on uruchomiony w ciągu najbliższych tygodni, łącznie z rozporządzeniami, które zostały przekazane do konsultacji międzyresortowych. Program będzie otwierany sukcesywnie, począwszy od osi 1, czyli dotyczącej rybaków bałtyckich, zwłaszcza jeśli chodzi o wypłatę rekompensat za 120 dni niepoławiania dorszy w 2009 r. Mam nadzieję, że następuje tu stabilizacja, mamy zabezpieczone środki do 2013 r. z możliwością realizacji wielu działań do 2015 r. Polskie rybołówstwo wpisuje się zupełnie nieźle we wspólną politykę rybacką UE i mam nadzieję, że na tym odcinku będziemy odnosić dalsze sukcesy.</u>
<u xml:id="u-22.18" who="#KazimierzPlocke">Przywoływano tu także drugi program operacyjny „Program rozwoju obszarów wiejskich”. W 2008 r. przygotowywano się do wdrożenia działań zapisanych w PROW. Nie wszystko się powiodło. Mam nadzieję, że obecnie wszystkie działania, które mają już atestację, będą wdrażane sukcesywnie i nasi beneficjenci będą mogli uczestniczyć w tym programie. Na prefinansowanie wspólnej polityki rolnej mamy na ten rok nieco więcej środków, ok. 4.000.000 tys. zł. To dobry prognostyk, aby teraz spokojnie wszystkie zadania realizować.</u>
<u xml:id="u-22.19" who="#KazimierzPlocke">Reasumując, chcę stwierdzić, że jakkolwiek by krytykować, to chodzi o to, aby wspólnie zatroszczyć się o nasz obszar, wspierać się wzajemnie, ponieważ to istota naszych działań. Będziemy się starać pracować jeszcze lepiej, aby wiele zadań zrealizować we współpracy z Komisją.</u>
<u xml:id="u-22.20" who="#KazimierzPlocke">Mówiono także o programie dostępu do szerokopasmowego Internetu. Zadanie będzie realizowane wspólnie z ministrem spraw wewnętrznych i administracji w ramach podziału kompetencji. Trwają uzgodnienia z Komisją Europejską w sprawie środków, jakie na ten cel będą przeznaczone. Mam nadzieję, że jest to perspektywa drugiej połowy 2009 r.</u>
<u xml:id="u-22.21" who="#KazimierzPlocke">Prosiłbym, aby pan dyrektor Indra, jako przedstawiciel Ministerstwa Finansów, odniósł się do budowania planów finansowych i pokazania różnicy między 2007 i 2008 r. w zakresie metodologii ustalania planów.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyIndra">Postaram się krótko wyjaśnić sprawę prefinansowania wspólnej polityki rolnej i niezamieszczania w planach finansowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencji Rynku Rolnego danych dotyczących wysokości środków kierowanych na wspólną politykę rolną. Generalnie obowiązuje zasada, iż w ciągu 5 dni od uruchomienia środków przez ministra finansów muszą się one znaleźć na rachunku beneficjenta ostatecznego. Z punktu widzenia beneficjenta nie jest istotne, z jakiego źródła otrzymuje pieniądze. Powstaje pytanie, w jaki sposób mamy prezentować w planie finansowym Agencji pewne wielkości.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JerzyIndra">Źródeł finansowania wspólnej polityki rolnej może być trzy – mogą to być: rozchody budżetu państwa, które nie stanowią wydatku i które następnie są refundowane przez Komisję Europejską; wydatki współfinansujące wspólną politykę rolną i są również środki, które uzyskujemy z zaliczkowych płatności, np. obszary ONW, są to zaliczki otrzymywane z Komisji Europejskiej, które są również uruchamiane w formie wydatków budżetowych. Transfer to łączna kwota środków uruchomionych na wspólną politykę rolną. W 2008 r. uruchomiliśmy 12.800.000 tys. zł. Nie były to tylko środki pochodzące z Komisji Europejskiej. Część stanowiły wydatki budżetowe. Powstaje pytanie, co mamy zamieszczać w planie finansowym ARiMR oraz ARR? Jeśli mielibyśmy prezentować transfery do rolnictwa, czyli łączne wydatki na te cele, należałoby obok planu finansowego dodać kilka rubryk, które określałyby wielkość transferu. Wcale nie byłyby one zgodne z wydatkami.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#JerzyIndra">Jako przykład można podać sprawę jednolitych płatności obszarowych. W grudniu uruchamiamy znaczne środki po stronie wydatków i rozchodów budżetowych. Zwrot tych środków następuje dopiero 2 lutego kolejnego roku. Gdybyśmy chcieli zamieścić dochody i wydatki w planach agencji płatniczych, nie zapewnimy przejrzystości tych planów. Stąd te kwoty są prezentowane budżecie i jeśli takie będzie życzenie Komisji, aby pokazywać je odrębnie, to w każdej chwili możemy to zrobić. Zamieszczenie dochodów i wydatków w planach finansowych obu agencji zaciemniałoby obraz transferów. W planach prezentujemy wyłącznie środki, które są kierowane na wydatki administracyjne oraz wydatki związane z tzw. polską działalnością finansowaną z budżetu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym powiedzieć, że uwagi krytyczne zgłoszone niektórych panów posłów pod adresem Najwyższej Izby Kontroli uważam za nieuprawnione.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">NIK corocznie realizuje kontrole wykonania budżetu państwa według ustalonych zasad i kryteriów oraz według zatwierdzonej metodyki. Pragnę poinformować, że przyjęte kryteria oparte na wskaźnikach wartościowych dla kontroli wykonania budżetu państwa są opublikowane w „Analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2008 r.” oraz w materiałach metodycznych.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#TadeuszBachledaCuruś">Jak wspomniał już pan dyrektor Waldemar Wojnicz, można się z nimi zapoznać również na stronie internetowej NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#WaldemarWojnicz">W części II dotyczącej kontroli wykonania zadań, zgodnie z sugestiami wysokiej Komisji, w 2009 r. będziemy realizować kontrolę Krajowej Spółki Cukrowej. Była stosowna uchwała w tej sprawie i kontrola merytoryczna będzie przeprowadzona. Zgodnie z sugestią Komisji w bieżącym roku, od września rozpoczynamy kontrolę realizacji „Programu zwalczania choroby Aujeszky’ego” na terenie Polski. Również we wrześniu, zgodnie z sugestią Komisji, przystępujemy do kontroli realizacji działań promocyjnych i informacyjnych, o których wspomniał także pan minister.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#WaldemarWojnicz">Corocznie, zgodnie z planem pracy NIK uchwalanym przez Kolegium Izby, po sugestiach parlamentu, prezesa Rady Ministrów i prezydenta RP, taki plan zostaje przyjęty. Kontrola budżetowa jest jednym z elementów działalności kontrolnej NIK opierającym się na bardzo precyzyjnej ocenie wykonania ustawy budżetowej za dany rok, przy określonej metodyce tej kontroli. Do tej pory budżet RP jest wykonywany w układzie wskaźnikowym. Na pewno potwierdzi to pan dyrektor Indra. Od pewnego czasu zaczynamy analizować wykonanie budżetu państwa w układzie zadaniowym, ale na dziś budżet zadaniowy jest w bardzo szczątkowej wersji i to tylko w uzasadnieniu do ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#WaldemarWojnicz">Sprawy, o których mówili panowie posłowie, NIK prezentuje w wynikach poszczególnych kontroli, ale wykonanie budżetu państwa, co podkreślam, dotyczy bardzo precyzyjnych, metodycznych elementów i tylko w tym zakresie NIK, porównując rok z rokiem, wyraża opinię, czy było gorzej, czy lepiej, czy się nic nie zmieniło. Przypomnę, co można przeczytać w stenogramach, w 2008 r., kiedy NIK przedstawiała Komisji wykonanie budżetu państwa za 2007 r., pojawiła się konkluzja w jednym z pierwszych zdań, że budżet roku 2007, będący w gestii ministra rolnictwa i rozwoju wsi, został wykonany gorzej niż w 2006 r. Zgodnie z tą samą metodologią w dniu dzisiejszym dokonujemy wyłącznie takiej oceny. Nie znaczy to, że kontrola restrukturyzacji Krajowej Spółki Cukrowej w tym roku nie potwierdzi obaw i opinii wyrażonych na tej sali przez niektórych z państwa posłów. Jeżeli skontrolujemy wykonanie zadań „Programu zwalczania choroby Aujeszky’ego” na różnych poziomach, zgodnie z państwa sugestią, może się również pojawić ocena negatywna. Wówczas taką ocenę państwu prezentujemy. Przekazujemy informacje ze wszystkich takich kontroli.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#WaldemarWojnicz">Mam nadzieję, że te wyjaśnienia wystarczą wysokiej Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#JózefKlim">Prace NIK ocenia Sejm, ale nam wszystkim chodzi o to, żeby była to merytoryczna ocena i do tego zachęcam.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#StanisławStec">Muszę zaprotestować przeciwko stwierdzeniu, że posłowie są nieuprawnieni do ustosunkowania się do pracy NIK. Wypowiedź ocenna może być niezasadna, ale uprawniona jest. W drugim punkcie porządku obrad jest rozpatrzenie sprawozdania z działalności NIK, a więc skoro rozpatrujemy sprawozdanie, to mamy prawo wyrażać ocenę. Możemy się mylić w ocenach, ale takie uprawnienie mamy. Chcę więc zwrócić uwagę panu inspektorowi, że słowo „nieuprawnione” jest niewłaściwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#JózefKlim">Wyjaśniam, że rozpatrujemy połączone punkty porządku – pierwszy i drugi.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WojciechMojzesowiczniez">Zabrakło mi w ocenie NIK merytorycznych stwierdzeń. Nawet pan minister powiedział, że trzykrotnie zmieniano oprocentowanie kredytów, co miało zdecydowany wpływ na stabilność sytuacji w rolnictwie. Państwo tego nie zauważyli. W związku z tym mam prawo do oceny. Z panem dyrektorem Wojniczem współpracujemy 9 lat, ale dziś byłem trochę zaskoczony. Jednak to, co zrobił pan dyrektor Bachleda-Curuś jest niedopuszczalne. Mamy prawo wyrażać poglądy, nikt nikomu nie ubliżał. Tymi kilkoma zdaniami pogorszył pan tę sytuację niepotrzebnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Rzeczywiście, może to słowo powiedziane było nietrafnie, ale myślę, że przedstawiłem odczucia, które mamy. Stosujemy zasady i kryteria corocznie takie same, staramy się to robić jak najbardziej obiektywnie, a odniosłem wrażenie, jakby niektórzy panowie posłowie zarzucali nam coś pod tym kątem. Możliwe, że słowo jest użyte niezbyt trafnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JózefKlim">Wydaje się, że te kwestie zostały wyjaśnione.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#WojciechMojzesowiczniez">Chcę w kilku zdaniach odnieść się do wypowiedzi pana ministra. Słusznie zauważył pan, jeśli chodzi o białko i rośliny motylkowe, że nie uda się tego realizować bez dopłat do materiału siewnego. Czas pokazał, że próby zapisu 650.000 tys. zł na dopłaty do paliwa były sensowne, bo przewidywaliśmy ten rynek, a wy będziecie mieć z tym kłopoty. Jeśli chodzi o ubezpieczenia, to mieliście szansę, bo zapis 545.000 tys. zł dawał wam szansę, żeby wykorzystać 200.000 tys. zł na skutki klęski. Dzisiaj jesteście w bardzo trudnej sytuacji, ponieważ nie macie możliwości manewru. Współczuję wam, nie zabezpieczyliście środków na rolnictwo tak, aby móc przesuwać pieniądze między działami i je wykorzystywać.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#WojciechMojzesowiczniez">To był ostatni głos w dyskusji. Przechodzimy do konkluzji. Proponuję, aby była ona następująca: Komisja, po zapoznaniu się z „Analizą wykonania budżetu państwa za 2008 r. w częściach dotyczących rolnictwa, rybołówstwa oraz Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych”, przedłożoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz NIK, pozytywnie opiniuje jego realizację. Komisja upoważnia pana posła Stanisława Steca do przedstawienia opinii w Komisji Finansów Publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#HenrykKowalczyk">Chcę złożyć wniosek przeciwny – o nieprzyjęcie pozytywnej opinii. Uzasadnię. Nie chodzi o realizację budżetu, natomiast przedmiotem troski Komisji powinno być zabezpieczenie odpowiednich środków finansowych na rolnictwo. Brakowało 260.000 tys. zł, nie zostały przekazane przez ministra finansów, co w grudniu 2008 r. spowodowało powstanie zobowiązań wymagalnych, a także zobowiązań, które powinny być uregulowane z budżetu 2008 r. Stoimy przed nowelizacją budżetu na 2009 r. i myślę, że taki sygnał z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi byłby bardzo pomocny dla ochrony środków na rolnictwo przed procedurą nowelizacji budżetu.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#HenrykKowalczyk">Wnoszę o przyjęcie negatywnej opinii o realizacji budżetu ze względu na brak realizacji wpływów w grudniu 2008 r., co spowodowało niezrealizowanie budżetu i negatywne skutki dla budżetu 2009 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#JózefKlim">Przechodzimy do głosowania. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek pana posła Kowalczyka o negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Kto jest za przyjęciem wniosku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#JózefKlim">Za głosowało 10 posłów, przeciw było 13 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu. Wniosek został odrzucony przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#JózefKlim">Czy w związku z tym mogę stwierdzić, iż Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu przedstawione przez pana ministra? Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną i deleguje do przedstawienia jej w Komisji Finansów Publicznych pana posła Stanisława Steca.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#JózefKlim">Przechodzimy do głosowania nad sprawozdaniem NIK. Musimy przedstawić naszą opinię dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Przeczytam projekt opinii: „Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po zapoznaniu się ze sprawozdaniem z działalności NIK w 2008 r., pozytywnie ocenia działalność Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Zagospodarowania Przestrzennego”. Kto jest za przyjęciem takiej opinii? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu?</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#JózefKlim">Za głosowało 18 posłów, nikt nie był przeciw, 5 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła pozytywną opinię i przedstawi ją Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
<u xml:id="u-34.5" who="#JózefKlim">Przechodzimy do trzeciego punktu porządku – spraw różnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WojciechMojzesowiczniez">Mam prośbę do pana ministra. W związku z ostatnią odpowiedzią na dezyderat, która nie była jeszcze rozpatrywana przez Komisję, proszę, aby pan minister wziął ten dokument jeszcze raz do ręki i przeanalizował, czy dokument napisany w tym stylu powinien być omawiany na Komisji. Chciałbym, abyśmy rozmawiali tu merytorycznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#KazimierzPlocke">Zajmę się tą odpowiedzią osobiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WaldemarWojnicz">Chcę serdecznie podziękować za wysoką ocenę wyrażoną przez Komisję w ostatnim głosowaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JózefKlim">Wyczerpaliśmy porządek obrad. Zamykam posiedzenie Komisji. Komunikaty zostaną przesłane SMS-ami.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>