text_structure.xml
81.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#SławomirPiechota">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Witam państwa. Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym i senackim projektach ustaw o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druki nr 1274 i 1275).</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#SławomirPiechota">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Proszę o przewodniczącego podkomisji pana posła Marka Plurę o przedstawienie sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarekPlura">Dziękuję, panie przewodniczący. Powołana przez Komisję podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw zawartych w drukach nr 1274 i 1275 pracowała na posiedzeniach w dniach 7, 12 i 13 listopada 2008 r. Podkomisja rozpatrywała łącznie oba projekty, ponieważ dotyczą zmiany ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Członkowie podkomisji nie wnieśli poprawek do projektu senackiego. Natomiast zostały wniesione poprawki do przedłożenia rządowego. W niektórych artykułach wprowadzono również zapisy alternatywne. Chciałbym je omówić podczas rozpatrywania konkretnych artykułów. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Przystępujemy do szczegółowego rozpatrywania sprawozdania podkomisji.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do tytułu ustawy? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tytułu ustawy? Nie słyszę. Tytuł ustawy został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#SławomirPiechota">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 1.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zdania wstępnego? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zdania wstępnego? Nie słyszę. Zdanie wstępne zostało przyjęte.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 1. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 1? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 1? Nie słyszę. Zmiana nr 1 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 2. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 2? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 2? Nie słyszę. Zmiana nr 2 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 3. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 3? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 3? Nie słyszę. Zmiana nr 3 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 4. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 4? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 4? Nie słyszę. Zmiana nr 4 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 5. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 5? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 5? Nie słyszę. Zmiana nr 5 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 6. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 6? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 6? Nie słyszę. Zmiana nr 6 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 7. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza uwagi do zmiany nr 7? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#SławomirPiechota">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia zmiany nr 7? Nie słyszę. Zmiana nr 7 została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#SławomirPiechota">Zmiana nr 8. Zgłasza się pan poseł Libicki. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanLibicki">Na posiedzeniu podkomisji wywiązała się dyskusja w sprawie zmiany nr 8, zwłaszcza lit. c). Dotyczyła ewentualnego sformułowania kwestii dotacji na indywidualne programy rehabilitacyjne. Propozycja nie została ujęta w przedłożonym sprawozdaniu, ponieważ nie została wówczas sformułowana w sposób właściwy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JanLibicki">Pan minister uczestniczył w tym posiedzeniu podkomisji. Chciałbym, aby pan minister odniósł się do tej części dyskusji i skomentował takie ujęcie zapisu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Czy są inne pytania lub uwagi do zmiany nr 8? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#SławomirPiechota">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JarosławDuda">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, jeżeli chodzi o zmianę nr 8 lit. c), czyli uchylenie ust. 2 i 3, to wydawało nam się, że poza wątpliwością dotyczącą sformułowania, nie występują rozbieżności w tej materii. Trudno mi w tej chwili przypomnieć sobie problem, który wówczas zaistniał. Prosiłbym pana posła o przypomnienie tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JanLibicki">Strona społeczna zaproponowała, aby dofinansowanie do indywidualnych programów rehabilitacyjnych pozostawić na poziomie 25% stawki, o której rozmawialiśmy. Jak pan minister pamięta, byłem gotów przejąć poprawkę strony społecznej. Ale poprawka nie została sformułowana. W sytuacji braku – jak dotychczas – ekspertyzy z Biura Analiz Sejmowych, która wyjaśniłaby pewne sprawy, uważam tę kwestię za ważną.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#SławomirPiechota">Panie pośle, zwracam uwagę, iż proceduralnie ta kwestia może być uwzględniona w drugim czytaniu. Na obecnym etapie rozpatrujemy konkretne sprawozdanie, chyba że pan poseł zgłosi poprawkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JanLibicki">Zgłoszę poprawkę w drugim czytaniu. Chciałbym jednak, aby przedstawiciele strony społecznej – jeżeli uczestniczą w dzisiejszym posiedzeniu – również zabrali głos na ten temat i aby ta kwestia naszej dyskusji pojawiła się także na posiedzeniu plenarnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan poseł Tomaszewski, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszTomaszewski">Mam pytanie do pana ministra. Przed chwilą otrzymaliśmy od strony społecznej materiały informacyjne. Nie mamy ekspertyzy z Biura Analiz Sejmowych, ale trudno nie wierzyć stronie społecznej, która przygotowała dość przejrzyste materiały informacyjne. Wynika z nich, jakie będą skutki wprowadzenia w życie proponowanych rozwiązań. Np. w przypadku osób najbardziej upośledzonych psychicznie, umysłowo, niewidomych zaliczanych do tzw. grup specjalnych dofinansowanie zmniejszy się o 1018 zł i będzie mniejsze od najniższej płacy. Czy pan minister potwierdzi skutki wprowadzenia rozwiązań proponowanych w projekcie rządowym?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Proszę, przedstawiciel strony społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#NarcyzJanas">Ustawa w obecnym brzmieniu dopuszcza dofinansowanie do 75% na indywidualne programy rehabilitacyjne dla specjalnych grup, to znaczy osób z upośledzeniem umysłowym, psychicznie chorych, z epilepsją i niewidomych. Sformułowanie w obecnie obowiązującej ustawie przewiduje, że jest to dofinansowanie do wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#NarcyzJanas">Rząd postanowił – zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej – skreślić ten rodzaj pomocy. Natomiast nie ulega wątpliwości – wielokrotnie dyskutowaliśmy o tym z rządem – że istnieje ogromna społeczna potrzeba wspierania na rynku pracy – chronionym lub otwartym – tej grupy osób niepełnosprawnych, która bez wsparcia nie utrzyma się na rynku i najprawdopodobniej – co wynika z wyliczeń, o których mówimy – straci pracę. Dlatego zwróciliśmy się do rządu, a także do podkomisji o wprowadzenie poprawki – w miejsce dofinansowania do wynagrodzeń w wysokości do 75% – która pozwalałaby Funduszowi wypłacić dotację na rehabilitację zawodową i społeczną w wysokości 25% najniższego wynagrodzenia. Zatem dotacja zostałaby zmniejszona trzykrotnie. Ale pozwoliłaby pracodawcy i osobie niepełnosprawnej na realizację indywidualnych programów rehabilitacyjnych. Jest to sprawa o bardzo istotnym znaczeniu.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#NarcyzJanas">Rząd wielokrotnie wypowiadał się z troską, że proponowane rozwiązania mogą mieć negatywne skutki dla tej grupy osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Sformułowaliśmy swoje postulaty do rządu. Na posiedzeniu podkomisji zażądano od nas przedstawienia poprawki, co wydaje się logiczne. Nie mieliśmy takiej poprawki. Ale to nie powoduje, iż nie ma sprawy.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#NarcyzJanas">Sprawa jest i to bardzo poważna. Dlatego, jak rozumiem, pan poseł Libicki powraca do tej kwestii na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Brak wsparcia dla osób niepełnosprawnych z tej grupy spowoduje, że zostaną one wyeliminowane z rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#NarcyzJanas">Chciałbym też podkreślić, że nowelizacja ustawy powoduje zwiększenie dotacji dla pracodawców na otwartym rynku pracy oraz pracodawców, którzy zatrudniają inne grupy osób niepełnosprawnych. Zatem pracodawcy zatrudniający osoby z III grupą i ze znacznym stopniem niepełnosprawności – bez grupy, o której mówimy – zyskają, natomiast pracodawcy zatrudniający osoby ze specjalnych grup znacznie stracą. Stracą również środki, której dotychczas były przeznaczane na indywidualne programy rehabilitacji, czyli na podnoszenie zdolności do zatrudniania, edukację osób z tych grup.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#NarcyzJanas">Zwracamy się do Komisji i do parlamentu z prośbą o pochylenie się nad tym problemem. Bowiem proponowane regulacje znacznie pogarszają sytuację osób z tej grupy na rynku pracy, faktycznie eliminują je z rynku pracy. Prosimy o wprowadzenie przepisu przewidującego 25% dofinansowania do rehabilitacji osób niepełnosprawnych na tym rynku. Rozumiem, że są to dodatkowe koszty. Ale przed chwilą Komisja przyjęła zmianę nr 8, która zwiększa dofinansowanie do zatrudniania, czyli zrównuje otwarty rynek pracy z chronionym rynkiem pracy. To są dodatkowe środki, które trafią do pracodawców niemających żadnych obowiązków wobec osób niepełnosprawnych. Taka jest reguła otwartego rynku pracy. Natomiast odbiera się środki osobom niepełnosprawnym z chronionego rynku pracy. Nie można tego zaakceptować ze społecznego punktu widzenia i ze względu na dobro tych osób.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#NarcyzJanas">Nie można także nie wziąć pod uwagę, iż Unia Europejska w swoim rozporządzeniu, które stało się podstawą regulacji będącej przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, wyraźnie stwierdza, że rządy i parlamenty krajowe nie powinny przyjmować regulacji prowadzących do pogorszenia sytuacji osób najbardziej poszkodowanych na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#NarcyzJanas">Stąd nasz wniosek. Zwracam uwagę, że jest zgodny z polityką Unii Europejskiej, polityką rządu polskiego oraz z interesem osób niepełnosprawnych. Myślę, że można dokonać przesunięć w budżecie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, które umożliwią zachowanie miejsc pracy tej grupy osób niepełnosprawnych. Nie będę już wspominał o roli pracy w życiu osób najbardziej poszkodowanych. Fakt, że nie przedstawiliśmy poprawki nie powinien mieć znaczenia dla meritum zagadnienia. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Zwracam uwagę, że Komisja nie przyjęła jeszcze zmiany nr 8. Dyskutujemy nad nią.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#SławomirPiechota">Pani poseł Magdalena Kochan, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#MagdalenaKochan">Dziękuję, panie przewodniczący. Odnosząc się do wypowiedzi przedmówcy chciałabym zwrócić uwagę, że nieuzasadnione jest przekonanie, iż otwarty rynek pracy jest gorszy od rynku pracy chronionej. Twierdzenie, że pracodawcy osób niepełnosprawnych z otwartego rynku pracy nie mają żadnych obowiązków wobec pracowników niepełnosprawnych wydaje mi się bardzo niesprawiedliwe, szczególnie w kontekście wyników kontroli NIK w zakładach pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#MagdalenaKochan">Z przykrością przytoczę wyniki kontroli NIK w zakładach pracy chronionej w latach 2005–2006. W okresie objętym kontrolą zakłady pracy chronionej dysponowały środkami zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w łącznej wysokości 661 mln 245 tys. zł, w tym 106 mln 101 tys. zł to niewykorzystane środki z lat poprzednich. Wydatkowano 370 mln 115 tys. zł, co stanowiło 66,6% osiągniętych w tym czasie dochodów ZFRON oraz blisko 56% środków, jakimi dysponowano. Na koniec czerwca 2006 r. nastąpiło zatem zwiększenie stanu finansowego środków tego funduszu do blisko 300 mln zł, czyli o ok. 175% w porównaniu do kwoty zgromadzonej i niewykorzystanej do dnia 1 stycznia 2004 r.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#MagdalenaKochan">Jedynie co czwarty zakład pracy chronionej występował do organów udzielających pomoc publiczną o wydanie stosownego zaświadczenia, co dowodzi nielegalnego wydatkowania środków tego funduszu. W co trzecim badanym zakładzie pracy chronionej nielegalnie wykorzystywano środki ZFRON na regulowanie zobowiązań wynikających z bieżącej działalności.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#MagdalenaKochan">Spośród 45 zakładów pracy chronionej aż 18, czyli 40% nie wydatkowało środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych – podstawowy obowiązek zakładów pracy chronionej wobec swoich pracowników – pomimo, że ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zobowiązuje do przeznaczania na ten cel 100% środków.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#MagdalenaKochan">Spośród 27 jednostek, które opracowywały indywidualne programy rehabilitacyjne zastrzeżenia NIK dotyczą 10 zakładów pracy chronionej, w których wydatki na te programy ponoszone były z naruszeniem zasad legalności i gospodarności.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#MagdalenaKochan">W co trzecim badanym zakładzie pracy chronionej wystąpiły nieprawidłowości w zakresie przyznawania i rozliczania środków wypłacanych osobom niepełnosprawnym w ramach pomocy indywidualnej. W 8 objętych kontrolą zakładach pracy chronionej blisko 18% nie wydatkowało środków ZFRON na opiekę medyczną niepełnosprawnych pracowników, kolejnych 7, czyli 15,6% zpch ostatnie wydatki na ten cel ponosiło w 2004 r. Jak ustalono, z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych nielegalnie finansowane były badania wstępne, okresowe i kontrolne.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#MagdalenaKochan">W co piątym zakładzie pracy chronionej zastrzeżenia NIK dotyczyły prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz ewidencji zakładowego funduszu. W co drugim zakładzie pracy chronionej inspektorzy pracy PIP stwierdzili nieprawidłowości w zakresie prawnej ochrony osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#MagdalenaKochan">Zatem – jak widać – zakłady pracy chronionej nie zawsze stosują się do przepisów prawa i w sposób właściwy wydatkują środki przeznaczone na indywidualne programy rehabilitacji.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#MagdalenaKochan">W uwagach końcowych NIK zawarte są następujące konkluzje: prowadzący zakłady pracy chronionej w ograniczonym zakresie zapewnili niepełnosprawnym pracownikom warunki do rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, podczas gdy w pełnym zakresie korzystali z pomocy publicznej, określonej w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W wyniku kontroli stwierdzono nieprawidłowości finansowe w wysokości 129 mln 827 tys. zł oraz korzyści finansowe w łącznej wysokości 37 mln 475 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#MagdalenaKochan">Ustalenia te upoważniają Najwyższą Izbę Kontroli do przedstawienia Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej wniosku dotyczącego rozważenia celowości podjęcia inicjatywy ustawodawczej w kierunku likwidacji statusu zakładu pracy chronionej. Realizacja powyższego wniosku nie zmierza do likwidacji stanowisk pracy osób niepełnosprawnych, lecz powinna przyczynić się do racjonalizacji wydatkowania środków publicznych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan poseł Marek Plura, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#MarekPlura">Dziękuję, panie przewodniczący. Nawiązując do wcześniejszej wypowiedzi, chciałbym zauważyć, iż zmianie nr 8 rzeczywiście towarzyszy pewien dysonans. Zastanawiamy się nad funkcją zakładu pracy chronionej i nad tym, na ile jest to miejsce rehabilitacji pracowników niepełnosprawnych, ich przystosowywania do – być może – większej samodzielności, ale raczej do podejmowania pracy na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#MarekPlura">Taka funkcja zakładu pracy chronionej nie jest bezpośrednio zdefiniowana w ustawie. Uważam, że zakład pracy chronionej – to przedsiębiorstwo, które powinno sobie radzić na tym rynku, gdzie świadczy usługi i wytwarza towary, a jednocześnie miejsce pracy wspierane różnymi środkami ze strony państwa, aby ułatwić zatrudnianie osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#MarekPlura">Taka definicja jest mi zdecydowanie bliższa. Dlatego nie jestem zwolennikiem traktowania zakładów pracy chronionej jako ogniwa w łańcuchu rehabilitacji. Uważam, że – wobec liczby pracujących osób niepełnosprawnych – ta funkcja zakładów pracy chronionej niezbyt sprawdziła się.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#MarekPlura">Będąc sceptycznym wobec funkcji rehabilitacyjnej pozwalającej na przechodzenie osób niepełnosprawnych na otwarty rynek pracy, chciałbym jednak w tym miejscu dyskusji zasygnalizować, że tak ważne zmiany wymagają pewnego czasu. Dlatego przy rozpatrywaniu art. 4 zgłoszę poprawkę przewidującą przesunięcie o 1 rok terminu zrównania chronionego i otwartego rynku pracy. Poprawka da szanse realizacji deklaracji zarówno strony rządowej, jak i społecznej w sprawie potrzeby i możliwości wypracowania w ciągu roku rozwiązań, które – moim zdaniem – lepiej przysłużą się funkcjom rehabilitacji społecznej i przystosowywania niepełnosprawnych Polaków do pracy na otwartym rynku pracy oraz funkcji przedsiębiorczej zakładów pracy chronionej, która w pewnym zakresie mogłaby być wspierana przez państwo. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pani poseł Zdzisława Janowska, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#ZdzisławaJanowska">Panie przewodniczący, szanowni państwo, na posiedzeniu podkomisji długo dyskutowaliśmy nad poprawkami. Nadal jednak pozostaje pewien dylemat.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#ZdzisławaJanowska">Spotykamy się z pracodawcami z zakładów pracy chronionej i prowadzimy dyskusję. Wczoraj miałam dyskusję w Łodzi z przedstawicielami ponad 30 organizacji. Przekonywałam do rozwiązań, które musimy wprowadzić. Mówiłam też o poprawkach, które są – w miarę – korzystne.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#ZdzisławaJanowska">Z broszury, którą otrzymaliśmy na dzisiejszym posiedzeniu wynika, że nastąpiło pogorszenie sytuacji określonych grup osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#ZdzisławaJanowska">Podczas spotkania w Łodzi przedstawiciele zakładów pracy chronionej twierdzili, że proponowane rozwiązania spowodują, iż nie będzie ich stać na zatrudnienie osób z I i II grupą niepełnosprawności. Mówimy o prawdziwych zakładach pracy chronionej, które chcą pomóc osobom niepełnosprawnym, a nie zarabiać na nich, bo i takie istnieją, o czym świadczy kontrola NIK. Zaniepokoiłam się, że osoby z I i II grupą zostaną poza rynkiem, bo będą miały znacznie gorsze możliwości znalezienia zatrudnienia na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#ZdzisławaJanowska">Dlaczego pracodawcy uważają, że nie będzie ich stać na zatrudnienie osób z największym stopniem niepełnosprawności? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pani poseł Jaruga-Nowacka, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w ciągu dwóch dni pracy podkomisji wydawało się, że rozumiemy problem, z którym zwrócił się rząd, czyli konieczność dostosowania sposobu zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych do zasad funkcjonujących w Unii Europejskiej. Ale po wypowiedzi pani poseł Kochan przestałam rozumieć, nad czym pracujemy.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wydawało mi się, iż rzeczywiście musimy zmierzyć się z wyzwaniami unijnymi. Okazuje się, że na podstawie krytycznej oceny NIK chcemy w gruncie rzeczy zlikwidować zakłady pracy chronionej. Myślę, że naszym zadaniem powinno być to, żeby wdrażając prawo unijne nie spowodować dramatycznie złej sytuacji osób niepełnosprawnych z różnym stopniem niepełnosprawności na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#IzabelaJarugaNowacka">Pani poseł Kochan była świadkiem pewnych obaw strony rządowej, w tym pana ministra, że być może ten sposób finansowania spowoduje pogorszenie sytuacji osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności na rynku pracy. Przestałam rozumieć, o co chodzi. Myślę, że są różne stopnie niepełnosprawności i różne szanse tych osób na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#IzabelaJarugaNowacka">Chciałabym dowiedzieć się, czy możliwe jest, żebyśmy w takim duchu, jak pracowaliśmy w podkomisji, również dzisiaj zastanowili się, jaką koncepcję ma rząd – w związku z obawami, które towarzyszyły nam w pracach podkomisji i na dzisiejszym posiedzeniu – aby osoby o najmniejszych szansach na otwartym rynku pracy, które obecnie pracują – rzeczywiście w nie wszystkich dobrych – zakładach pracy chronionej, nie straciły szansy na zatrudnienie, rehabilitację poprzez pracę. Zwiedziłam tyle zakładów pracy chronionej i warsztatów terapii zajęciowej, że wiem, iż dla tych ludzi bardzo często jedną z najważniejszych rzeczy w życiu jest to, że coś robią, że im to wychodzi.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#IzabelaJarugaNowacka">Powinniśmy spokojnie zastanowić się, co może się stać, jeżeli obawy pracodawców potwierdzą się. Zwracam uwagę na broszurę, którą otrzymaliśmy. Musimy świadomie podejmować decyzję, uwzględniając, że szacunki w niej zawarte – mniej lub bardziej precyzyjne – mogą się sprawdzić. Co zrobimy, aby osoby dotknięte najwyższym stopniem niepełnoprawności nie zostały wyeliminowane z rynku pracy?</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#IzabelaJarugaNowacka">Myślę, że to jest największy problem – czy dostosowując przedłożonym projektem nasze prawo do prawa unijnego nie wyrządzamy krzywdy tym osobom? To jest podstawowe pytanie.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#IzabelaJarugaNowacka">Chciałabym zwrócić uwagę pani poseł Kochan, że co roku Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatruje sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy. Gdybyśmy wysnuwali takie wnioski...? Jak pani poseł zapewne wie, niestety we wszystkich zakładach pracy w Polsce rośnie liczba wypadków, w tym śmiertelnych. Być może wszystkie miejsca pracy w Polsce należałoby zbadać pod tym kątem i podjąć radykalne działania.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#IzabelaJarugaNowacka">Komisja musi wiedzieć, nad czym pracuje. Dostosowujemy prawo unijne. Propozycje rządowe są niekorzystne dla grupy osób, którą powinniśmy szczególnie chronić. Chodzi o osoby, które w przekonaniu wielu ekspertów nie poradzą sobie na otwartym rynku pracy. Zatem co mamy zrobić, żeby nie wyeliminować ich z rynku pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan poseł Libicki, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JanLibicki">Pozwolę sobie polemizować z wypowiedzią pani poseł Kochan. Wydaje się, że nie ma przeciwstawienia otwarty rynek – zakłady pracy chronionej. W trakcie pracy podkomisji można było odnieść wrażenie, iż przedstawiciele pracodawców z zakładów pracy chronionej niechętnie odnoszą się do otwartego rynku pracy i pracodawców, którzy zatrudniają osoby niepełnosprawne na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JanLibicki">Powiedziałem na posiedzeniu podkomisji i mówię teraz, że uważam za błędną tezę, iż otwarty rynek jest dobrym kierunkiem. Musimy sobie zdawać sprawę – mówiliśmy o tym w trakcie prac podkomisji – że obecnie głównym segmentem zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce są zakłady pracy chronionej. Pojawia się pytanie, w jaki sposób dostosowując rozporządzenie unijne możemy ochronić ten segment rynku czy przynajmniej zapewnić mu czas na przystosowanie się.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#JanLibicki">Przypomnę, że na str. 2 i 10 uzasadnienia przedłożenia rządowego jest wprost napisane – w ocenie skutków regulacji – iż to rozwiązanie może spowodować zmniejszenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej. Cytuję to zdanie: „Pewnym zagrożeniem może okazać się zmniejszenie ogólnej kwoty pomocy skierowanej do zakładów pracy chronionej, z których część może podjąć decyzję o redukcji zatrudnienia osób niepełnosprawnych”. Zarówno w poprzedniej, jak i w obecnej kadencji zastanawialiśmy się, w jaki sposób osiągnąć europejskie wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, do których jest nam daleko. Wprowadzenie tego rozporządzenia może spowodować, że zatrudnienie osób niepełnosprawnych jeszcze się zmniejszy. Co należy zrobić, aby wprowadzając rozporządzenie unijne osiągać wzrost, a nie spadek zatrudnienia osób niepełnosprawnych w naszym systemie zatrudnienia, czyli w zakładach pracy chronionej?</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#JanLibicki">Słuchając wypowiedzi pani przewodniczącej Kochan zastanawiałem się, czy pracujemy nad implementacją rozporządzenia unijnego, czy też niejako przy okazji – co podnosi strona społeczna – wprowadzamy inne kwestie, które nie są ujęte w tym rozporządzeniu. To jest podstawowe pytanie. Dlatego prosiłem o stosowną ekspertyzę Biuro Analiz Sejmowych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pani poseł Magdalena Kochan, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#MagdalenaKochan">Dziękuję, panie przewodniczący. Chcę podkreślić, że moje myślenie o stosunku przedstawicieli zakładów pracy chronionej do otwartego rynku pracy jest krytyczne. Nie ukrywałam tego stanowiska także podczas prac w podkomisji. Mówiłam wprost, że najgorszą kwestią pojawiającą się w dyskusji jest twierdzenie, że zakłady pracy chronionej są lepsze niż otwarty rynek pracy.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#MagdalenaKochan">Usłyszałam po raz kolejny argument przedstawicieli zakładów pracy chronionej, iż niepotrzebnie zrównujemy, a nawet dajemy pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne na otwartym rynku pracy dodatkowe korzyści i że to odbywa się kosztem zakładów pracy chronionej. Usłyszałam także twierdzenie, iż pracodawcy osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy nie mają obowiązków wobec niepełnosprawnych pracowników. Uważam, że mają obowiązki. Ponadto sądzę, iż stwierdzenie, że wszystkie zakłady pracy chronionej wywiązują się właściwie z obowiązków wobec swoich pracowników niepełnosprawnych niestety nie jest prawdziwe, co wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#MagdalenaKochan">Nie wszystkie zakłady pracy chronionej, które zatrudniają osoby niepełnosprawne wywiązują się ze wszystkich obowiązków wobec nich. Chciałam to podkreślić. Nie wymagajcie państwo od nas, żebyśmy udawali, iż o tym nie wiemy. Wiemy. Nie chcę, aby uczciwi pracodawcy w zakładach pracy chronionej, które wywiązują się z tych obowiązków poczuli się dotknięci. Ale nie mogę pozostawać obojętną wobec doniesień NIK.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#MagdalenaKochan">Nie chciałabym sprowadzać dyskusji to tego, iż przedstawicielka Komisji biorąca udział w pracach podkomisji nagle zmieniła stosunek do zakładów pracy chronionej. Nie zmieniam stosunku do zatrudniania osób niepełnosprawnych i właściwego wywiązywania się pracodawców z obowiązków wobec nich, niezależnie czy w zakładach pracy chronionej czy na wolnym rynku pracy. Zatem nie zakład pracy chronionej, lecz pracownik zatrudniony w tym zakładzie jest przedmiotem moich starań w zakresie stanowienia prawa. Nie pracodawca, ale pracownik zatrudniony u tego pracodawcy.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#MagdalenaKochan">Chciałabym ponownie podkreślić, że istotne są działania, które ochronią pracowników, szczególnie najbardziej poszkodowanych przed utratą miejsca pracy. Dlatego chciałabym zapytać przedstawicieli rządu, czy prawdziwa jest informacja, że w przyszłym roku wprawdzie zwiększy się dofinansowanie dla pracowników z umiarkowanym i lekkim stopniem niepełnosprawności, natomiast zmniejszy się w stosunku do pracowników najbardziej poszkodowanych. Jeżeli jest nieprawdziwa, to w którym miejscu tej broszury został popełniony błąd? Jeżeli prawdziwa, to jakie możemy podjąć działania, aby to zmienić? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Chciałbym dopuścić jak najszerszą dyskusję, ale rozpatrujemy sprawozdanie podkomisji. Zatem chciałbym, aby dyskusja wiązała się z konkretnymi konkluzjami, czyli np. propozycjami odrzucania zmiany, wprowadzenia poprawki, zastosowania innej redakcji itp. Tymczasem dyskusja jest bardzo ogólna. Odnoszę wrażenie, że każdy może mieć jakąś rację, formułując wedle swojego wyobrażenia pewne poglądy, które niekoniecznie są zbieżne lub rozbieżne.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#SławomirPiechota">Pan poseł Libicki zgłosił konkretną uwagę. Zapowiedział zgłoszenie w drugim czytaniu poprawki do zmiany nr 8 lit. c). Pan przewodniczący Marek Plura zapowiedział zgłoszenie poprawki do art. 4, przewidującej przesunięcie terminu wprowadzenia równych zasad dla obu sektorów. Proszę o taki kierunek dyskusji. Pani przewodnicząca Kluzik-Rostkowska, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Kiedy rozmawialiśmy na temat tego projektu ustawy dwa tygodnie temu, a przypominam, że wszedł pod obrady Komisji bez wymaganego 7-dniowego terminu, to przypuszczałam wówczas, że rozpoczynamy prace wcześniej – zdając sobie sprawę, że ta ustawa ma głównie zadośćuczynić wymaganiom Unii Europejskiej, ale nie jest zgodna z interesem polskiego rynku pracy i zatrudnionych obecnie osób niepełnosprawnych, które mogą stracić pracę – aby pokazać Unii Europejskiej, iż mamy dobrą wolę i staramy się współpracować w tym zakresie. Natomiast rozumiałam, że rząd będzie negocjował z Unią Europejską przesunięcie terminu wejścia w życie tych przepisów.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">Nazwijmy rzecz po imieniu: to jest interes Unii Europejskiej, a nie polskiego rynku pracy. Zwracam uwagę, że sytuacja na polskim rynku pracy może pogorszyć się z powodu kryzysu finansowego. Skutki mogą odczuć wszyscy, zwłaszcza osoby niepełnosprawne, które mają trudniejszy niż inni dostęp do rynku pracy. Zatem w pierwszej kolejności te skutki mogą dotknąć osoby niepełnosprawne zatrudnione w zakładach pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#JoannaKluzikRostkowska">Nie czarujmy rzeczywistości! Wiem, że wszystkie zakłady powinny bardzo poważnie traktować kwestię zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Chciałabym, żeby osoby niepełnosprawne bez problemów znajdowały pracę na otwartym rynku pracy. Ale to są marzenia. Nie zaczarujemy rzeczywistości. Mówiliśmy wielokrotnie na posiedzeniach Komisji, że różne zakłady na początku roku wpisują wpłaty na PFRON w swój budżet. W ten sposób załatwiają problem.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#JoannaKluzikRostkowska">Gdyby nie sprawa przepisów unijnych, to powinniśmy przystąpić do rozwiązania kwestii poprzez tworzenie warunków do łatwiejszego znalezienia zatrudnienia przez osoby niepełnosprawne na otwartym rynku pracy. A dopiero później sięgać do problematyki związanej z zakładami pracy chronionej. Gdyby nie naciski Unii Europejskiej, to najpierw powinny zostać stworzone warunki, które umożliwią osobom niepełnosprawnym realne znalezienie pracy na otwartym rynku pracy. Jak dotychczas sytuacja była dobra, bezrobocie znacznie zmalało, EUROSTAT mówił o 6,5%. Myślę, że jest to rzeczywiście dość bliskie tej liczbie.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#JoannaKluzikRostkowska">Ale musimy brać pod uwagę, że sytuacja na tym rynku będzie coraz trudniejsza. Zatem czy musimy w takim tempie pracować nad tą ustawą? Jestem przekonana, że rząd ma poważne argumenty, uwzględniając specyficzną sytuację polskiego rynku pracy i kryzys, który może nas dosięgnąć, aby negocjować z Unią Europejską przesunięcie terminu wprowadzenia tych rozwiązań w życie, zamiast ślepo słuchać Unii Europejskiej, tylko dlatego, że urzędnicy europejscy wpisali w plan pracy, że Polska ma przyjąć te rozwiązania 1 stycznia 2009 r. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan poseł Cymański, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#TadeuszCymański">Myślę, że dobrą zasadą jest „śpiesz się powoli”. Pytanie postawione w konkluzji wypowiedzi pani przewodniczącej Kochan ma pewien sens. Dyrektywy i zmiany – jak najbardziej tak. Ale trzeba odpowiedzieć na pewne pytania.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#TadeuszCymański">Jeżeli jesteśmy świadkami jakiejś patologii – bo nie można zaprzeczyć, że takie sytuacje występują, są to często bardzo trudne problemy do naprawienia – to parlament bardzo szybko dostosowuje prawo – skoro są patologie, to trzeba je likwidować – ale cenę płacą nie różni cwaniaczkowie, nie lekarze, którzy wydają zaświadczenia młodym strażnikom. Wszyscy o tym wiedzą. Później odium spada na innych ludzi.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#TadeuszCymański">Znam zakład pracy chronionej zatrudniający niewidomych, który funkcjonuje z różnymi perturbacjami. Warto kilkakrotnie zastanowić się, aby w szlachetniej intencji nie wprowadzać zmian z krzywdą dla osób niepełnosprawnych, nawet gdyby w Polsce było 10 czy 15 nieuczciwych zakładów pracy chronionej. Uważam, że stać nas na to.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#TadeuszCymański">Uważam, że powinniśmy spróbować bardziej ambitnie „oddzielić kąkol od pszenicy”. W rozmowach padło stwierdzenie, że można przy okazji rozprawić się z cwaniaczkami. Zapewne jest w tym jakaś racja. Ale cenę zapłacą ludzie niewinni. Liczby podane w broszurze muszą robić wrażenie. Nie bójmy się prawdy! Jeżeli jest tak, jak zostało zapisane, to jest nad czym zastanowić się.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan Narcyz Janas, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#NarcyzJanas">Chciałbym odnieść się – może nie polemicznie – do wypowiedzi pani przewodniczącej Kochan. Odbywaliśmy wiele dyskusji, które nie były prowadzone w tak emocjonującej atmosferze i rozumieliśmy się wzajemnie.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#NarcyzJanas">Dyżurnym argumentem kolejnych ekip zmieniających przepisy na gorsze były raporty NIK dotyczące zakładów pracy chronionej. Ufunduję prywatną nagrodę osobie, która znajdzie raport NIK dotyczący wywiązywania się pracodawców z otwartego rynku pracy z obowiązków wobec osób niepełnosprawnych. Obawiam się, że nie ma takiego raportu. Dlatego, że ustawodawca w 1991 r. nie przewidział obowiązków, którymi mógłby się zająć NIK w odniesieniu do otwartego rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#NarcyzJanas">Jeżeli – jak mówi pani poseł – nie ma różnicy w traktowaniu przez pracodawców otwartego i chronionego rynku pracy osób niepełnosprawnych, to proszę, żeby Sejm zrównał całkowicie oba rynki. Wszyscy jesteśmy za integracją osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Ale nie jest tak, jak mówi pani poseł. Obecnie dyskusja nie dotyczy wyższości chronionego rynku pracy nad otwartym rynkiem.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#NarcyzJanas">Chciałbym zwrócić uwagę, że proponowane zmiany w obecnej sytuacji gospodarczej i społecznej będą prowadzić do pogorszenia na rynku pracy sytuacji 15%–20% osób niepełnosprawnych ze znacznym, umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz zaliczanych do specjalnych grup. Rząd niejednokrotnie obiecywał, że wprowadzi do ustawy instrumenty, które ochronią te grupy osób przed negatywnymi konsekwencjami proponowanych rozwiązań. Nie dostrzegamy tych instrumentów.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#NarcyzJanas">Pani poseł Kochan ma rację mówiąc, iż w zakładowym funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest wiele niewykorzystanych środków. Ale kolejne ekipy rządowe nie wprowadziły mechanizmu przewidującego, że jeśli pracodawca nie wykorzysta w ciągu roku środków z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, to powinien je zwrócić. Brak takiego rozwiązania powoduje, że pracodawca utrzymuje te środki przez 7–8 lat.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#NarcyzJanas">Niewykorzystanie tych środków nie jest winą pracodawcy. Przepisy są często tak restrykcyjne, że pracodawca woli – mówiąc obrazowo – stać w miejscu niż poruszać się po polu minowym wyznaczonym przez te przepisy. Jeżeli niewłaściwie wykorzysta część tych środków, to urząd skarbowy czy inne organy państwa mogą nałożyć na niego karę w wysokości 30% niewykorzystanych środków. Są to ogromne kwoty.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#NarcyzJanas">Opowiadamy się za otwartym rynkiem pracy. Ale sytuacji w tym zakresie nie można zmienić „tu i teraz”. Proponowane przepisy mają negatywne konsekwencje dla osób niepełnosprawnych. Spowodują kolejne problemy.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#NarcyzJanas">Nieprawdą jest jakoby Unia Europejska wymagała wprowadzenia przepisów pogarszających sytuację osób niepełnosprawnych, zwłaszcza tych grup, o których mówimy. Duża część proponowanych przepisów jest autorstwa wnioskodawców projektu. I o to chodzi. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan Jan Zając, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JanZając">Uważam, że powoływanie się na dane NIK w sytuacji zmiany przepisów jest nieco niesprawiedliwe. Raport NIK dotyczy 45 skontrolowanych zakładów pracy chronionej na ponad 2000 takich zakładów. Różne nieprawidłowości ujawniono w 10–15–20 zakładach. Stanowi to 1–2% nieprawidłowości. Zatem, o czym mówimy? Nie istnieje zjawisko jakiejkolwiek dewiacji gospodarczej w zakładach pracy chronionej. W innych sektorach gospodarki polskiej procent nieprawidłowości jest o wiele wyższy.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#JanZając">Nie można twierdzić, że należy natychmiast zlikwidować zakłady pracy chronionej, ponieważ NIK wypowiedział się niekorzystnie na temat 20 źle funkcjonujących przedsiębiorstw z różnych przyczyn. To nie są afery dotyczące wyłudzania środków. Często są to nieprawidłowości wynikające z nieumiejętności korzystania z bardzo skomplikowanych, nieczytelnych przepisów. Tu cierpi przedsiębiorca i tu tkwi problem. Dlatego uważam, że nie należy cytować wyników kontroli NIK przy tak istotnych zmianach, które obecnie chcemy przeprowadzić.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#JanZając">W dyskusji pojawiło się twierdzenie, że przedsiębiorcy z zakładów pracy chronionej są przeciwko otwartemu rynkowi pracy. Nie opowiadamy się przeciwko otwartemu rynkowi pracy. Przedsiębiorcy z zakładów pracy chronionej poradzą sobie. Ale pracownicy niepełnosprawni z I i II grupy nie poradzą sobie w przypadku zrównania obu sektorów.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#JanZając">Jeżeli państwo macie inny pogląd na funkcjonowanie zakładów pracy chronionej, to Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych jest skłonna do rozmów na temat likwidacji statusu. Ale zmiana powinna być przeprowadzona w cywilizowany sposób. Umówmy się, że przez rok wypracujemy rozwiązania, które zmienią system.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#JanZając">Natomiast nie wprowadzajmy zmian „tylnymi drzwiami”, udając iż nic się nie zmienia. Bowiem wprowadza się istotne zmiany w sposób, który spowoduje załamanie się systemu i utratę pracy przez najsłabszych. Powtarzam, przedsiębiorcy dadzą sobie radę.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#JanZając">Zwracam uwagę, że nie ma jeszcze gotowych przepisów, a chcemy je wprowadzić w życie od 1 stycznia 2009 r. Chciałbym przypomnieć, że 5 lipca 2002 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok – na wniosek naszej organizacji – który stwierdza, że wprowadzanie przepisów zasadniczo zmieniających warunki funkcjonowania przedsiębiorcy musi mieć 3-miesięczny okres vacatio legis. Wyrok został opublikowany w „Dzienniku Ustaw” z 5 lipca 2002 r. Zatem w tej chwili dyskutujemy nad wprowadzeniem przepisów, które są niekonstytucyjne.</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#JanZając">Jeżeli musimy wprowadzać jakiekolwiek zmiany, aby dostosować system do warunków prawa unijnego, to zróbmy to w sposób kosmetyczny, żeby jak najmniej zepsuć. Jeżeli chcemy przeprowadzić poważną reformę systemu, to należy się do niej odpowiednio przygotować. Przygotujmy się wszyscy, a nie udawajmy, że nic się nie dzieje. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan Marek Łukomski, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MarekŁukomski">Na prośbę pana przewodniczącego i strony rządowej przez ostatnie dwa dni byłem w Brukseli.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#MarekŁukomski">Rozporządzenie 800/2008, o którym dyskutujemy, zawiera dwa istotne paragrafy. Par. 41, który ogranicza dofinansowanie do wynagrodzeń do 75% oraz par. 42, który dopuszcza rekompensatę dodatkowych kosztów do 100%.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#MarekŁukomski">W Brukseli byli przedstawiciele właściwie wszystkich krajów Unii Europejskiej. Organizacja Workability Europe zrzesza organizacje zajmujące się rehabilitacją zawodową.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#MarekŁukomski">W państwach członkowskich Unii Europejskiej nie przeprowadzono dyskusji na temat omawianego rozporządzenia. Jeżeli bowiem są tylko dwa paragrafy, a w większości krajów Unii jest 100% rekompensata dodatkowych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych, to nie ma nad czym dyskutować. To rozwiązanie funkcjonuje w tych krajach od wielu lat. Jeżeli chodzi o 75% dofinansowania, to w krajach, które stosowały wyższe dofinansowanie, ta sprawa zostanie uregulowana rozporządzeniem.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#MarekŁukomski">W większości krajów Unii powołano komisje, które będą monitorowały wpływ rozporządzenia 800/2008 na ich system. Nasz rząd wybrał inną drogę – przy okazji rozporządzenia 800 zmienia system. Gdy rząd przedstawił na piśmie pierwszą propozycję, to po dwóch tygodniach zwróciliśmy rządowi uwagę, że nie jest to właściwa droga, bo nawet nie zdążymy wprowadzić tych zmian.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#MarekŁukomski">Prosiliśmy organizacje pozarządowe i organizacje pracodawców o zastanowienie się nad dwoma wspomnianymi paragrafami. Jest to bardzo ważne, ponieważ w Polsce obecnie nie istnieje rekompensata dodatkowych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych. W Polsce stosowana jest rekompensata podwyższonych kosztów, liczona w inny sposób. 22% zakładów pracy chronionej rozlicza się z PFRON w ten sposób.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#MarekŁukomski">Nasze propozycje zmierzały w kierunku rozliczania dodatkowych kosztów bezpośrednio z PFRON. Rozporządzenie z dnia 13 grudnia ubiegłego roku precyzyjnie określa sposób tego rozliczenia. Zatem PFRON niewiele musiałby zmienić, aby te przepisy dostosować do przepisów unijnych. Ograniczenie do 75% kosztów płac nie budzi kontrowersji. Nie dyskutujemy na ten temat.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#MarekŁukomski">Podkreślam, w pozostałych krajach Unii Europejskiej nie ma takiej dyskusji, jak u nas, bo nikt przy okazji rozporządzenia 800 nie podjął się przeprowadzenia zmiany swojego systemu. Taka zmiana wymaga lat, a nie kilku tygodni czy miesięcy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#SławomirPiechota">Czy inne kraje mają ten sam kłopot, co Polska, czyli że polscy przedsiębiorcy kierują wprost do Komisji Europejskiej skargi na innych polskich przedsiębiorców? Widziałem listy pana dyrektora Drabe. Z całą powagą przyjmuję sugestię, że wobec polskich pracodawców, którzy zostaną uznani za korzystających z pomocy publicznej w sposób wykraczający poza ramy nakreślone przez Komisję Europejską, będą podjęte odpowiednie kroki. Czyli – mówiąc skrótowo – zostanie zastosowany wariant polskich stoczni wobec wybranych przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#SławomirPiechota">Stoimy wobec dylematu – na ile obawiać się – na ile nie obawiać się i kto weźmie za to odpowiedzialność. Pani prezes Anna Woźniak, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AnnaWoźniakSzymańska">Zgadzam się z moimi przedmówcami. Chciałabym zabrać głos jako przedstawicielka dużej ogólnokrajowej organizacji osób niewidomych i słabowidzących, ale również jako pracodawca. Nie obawiamy się zatrudniać osób z różnymi stopniem niepełnosprawności. Uważamy, że proponowana nowelizacja będzie miała negatywne skutki.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#AnnaWoźniakSzymańska">Generalnie opowiadamy się za otwartym rynkiem pracy. Przygotowujemy osoby niepełnosprawne do awansu zawodowego i realizowania się na otwartym rynku pracy. Przed dwoma laty wyszkoliliśmy 16 asystentów zawodowych osób niewidomych i słabowidzących. Skierowaliśmy ich do regionów w celu rozpoznania rynku. Wszystko było w porządku dopóki nasi asystenci poszukując pracy dla naszych podopiecznych mówili o umiejętnościach i wykształceniu. Kiedy wspomnieli, że są to osoby niewidome lub słabowidzące pojawiały się problemy. Po dwóch latach można na palcach jednej ręki policzyć ile osób udało nam się zatrudnić na otwartym rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#AnnaWoźniakSzymańska">W 1989 r. ustawa zniosła w naszym kraju struktury spółdzielcze. Spółdzielczość inwalidzka, w tym spółdzielczość osób niewidomych była bardzo krytycznie oceniana. Podobnie jak teraz zakłady pracy chronionej, wówczas spółdzielnie zatrudniające osoby niewidome określano jako getta. Ale przez 20 lat nie wymyślono lepszej formy. W 1989 r. pracowało ponad 15 tys. osób niewidomych, obecnie – niecałe 5 tys. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Chciałbym uprzedzić, że o godz. 15.45 będziemy musieli przerwać posiedzenie Komisji, ponieważ o godz. 16.00 rozpoczyna się wspólne posiedzenie z Komisją Finansów Publicznych dotyczące zmian w systemie emerytalnym. Nie jesteśmy w stanie przełożyć terminu wspólnego posiedzenia. Zatem ustalimy, w jakim terminie będziemy kontynuować nasze posiedzenie. Bardzo proszę, przedstawiciel Konfederacji Pracodawców Polskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#HenrykMichałowicz">Dziękuję bardzo. Wiele słów krytycznych padło na temat projektu nowelizacji. Konfederacja Pracodawców Polskich również uważa, że jest to zły i bardzo szkodliwy projekt. Chciałbym spojrzeć na ten projekt również z takiej perspektywy, kiedy nasz ustawodawca implementuje prawo wspólnotowe i zapomina gdzie jest nasz interes narodowy. Omawiany projekt jest przykładem, kiedy przy okazji implementacji prawa wspólnotowego próbuje się zrobić coś więcej, na co partnerzy społeczni nigdy nie zgodzą się.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#HenrykMichałowicz">Ta sprawa była również poruszana na forum Naczelnej Rady Zatrudnienia. Wszystkie środowiska – związki zawodowe, organizacje pracodawców, ludzie nauki wyrazili daleko idące obawy co do kształtu tych przepisów.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#HenrykMichałowicz">Dlatego proszę pana przewodniczącego i państwa posłów o rozwagę. Czy nie lepiej implementować prawo europejskiej w niezbędnym zakresie? Natomiast ta najbardziej trudna materia powinna być przeniesiona na forum Komisji Trójstronnej, ponieważ obecnie w Polsce brakuje dialogu. To jest tak ważna sprawa – podnoszona przez wielu partnerów – że mogłaby być przedmiotem umowy społecznej.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#HenrykMichałowicz">Uwzględniając powyższe prosimy o głęboką rozwagę i rozsądne implementowanie prawa wspólnotowego. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#SławomirPiechota">Dyskusja przybrała charakter bardzo ogólny, który ma niewiele wspólnego z rozpatrywanym sprawozdaniem podkomisji. Mówienie o braku dialogu, kiedy dyskutujemy bardzo szczegółowo i każdy ma prawo swobodnie wypowiedzieć swoje poglądy, jest dla mnie pewnego rodzaju niezrozumiałą interpretacją miejsca i zdarzenia, w którym uczestniczymy. Bardzo proszę, pan minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#JarosławDuda">Dziękuję bardzo. Muszę powiedzieć, że z rosnącym zdumieniem słucham pewnych argumentów pojawiających się w dyskusji w związku z pewnymi faktami, które zaistniały. Odnoszę wrażenie, że po raz pierwszy rozmawiamy o proponowanej nowelizacji w oderwaniu od rzeczywistości, która – co mam nadzieję potwierdzi również pan dr Pełka – była przez nas wszystkich traktowana podobnie, jeżeli nie analogicznie.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#JarosławDuda">Ze zdumieniem przyjmuję tę dyskusję, ponieważ jeszcze wczoraj o godz. 21.00 rozmawialiśmy ze stroną pracodawców o zapisach i rozwiązaniach. Poza jedną kwestią, którą mieliśmy poprawić, doszliśmy do consensusu. Odnoszę wrażenie, że dzisiaj emocje i pojawiające się argumenty mają doprowadzić nie do rozstrzygnięcia i jak najłatwiejszego przejścia tej trudnej sytuacji z punktu widzenia zapisów i koniecznych – w naszym przekonaniu – zmian, lecz do wywołania określonej – nie obawiam się tego powiedzieć – awantury.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#JarosławDuda">Jeśli mylę się, to chciałbym zapytać pana prezesa Zająca, pana prezesa Janasa, panią prezes Tokarską, czy byliśmy na jednym spotkaniu? Czy nie ustaliliśmy, że jeśli poprawimy pewne kwestie być może w Senacie, jeżeli otrzymamy z UOKiK określone stanowisko, to taki stan rzeczy nas satysfakcjonuje, mimo trudnej sytuacji? Prosiłbym o odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#JarosławDuda">W dniu 14 października br. rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy. W toku wielogodzinnych prac – nieformalnych, roboczych – doszliśmy do pewnego consensusu, jak zostało zakomunikowane w dniu wczorajszym. W dzisiejszej rozmowie telefonicznej z przewodniczącym Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, który zapytał mnie o stan rzeczy, miałem pełną odwagę powiedzieć, że osiągnęliśmy porozumienie, aby doprecyzować i zamknąć te kwestie.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#JarosławDuda">W ciągu wielogodzinnych dyskusji, które wspólnie przeprowadziliśmy strona rządowa na wniosek strony społecznej zaakceptowała większość, czy prawie wszystkie postulaty. Nie mogła zaakceptować jedynie postulatów, które groziłby – przepraszam za kolokwializm – rozwaleniem budżetu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#JarosławDuda">Uważamy, że nie wprowadzenie tego rozporządzenia będzie miało daleko idące konsekwencje dla polskiego rynku pracy, łącznie ze wstrzymaniem pomocy dla pracodawców. Nie zwalnia to nas – co wielokrotnie deklarowaliśmy – od podejmowania działań zmierzających do odłożenia w czasie wprowadzenia tych zmian, żeby nie było konieczności wprowadzania ich od 1 stycznia 2009 r. Podejmujemy takie działania – formalne i nieformalne – na forum Komisji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#JarosławDuda">Podkreślam jeszcze raz, że jestem zaskoczony przebiegiem dyskusji na dzisiejszym posiedzeniu i argumentami podnoszonymi szczególnie przez panów prezesów Łukomskiego i Janasa. Przedstawialiśmy nasze wyliczenia. Przedstawialiśmy skutki propozycji, które państwo chcecie wdrożyć. Wskazywaliśmy, że PFRON nie stać na ich realizację. Mówiliśmy też – o czym za chwilę będzie mówiła pani dyrektor Pomierna – że z naszego punktu widzenia te wyliczenia są znacząco inne. Zgodziliśmy się na pewne rozwiązania, które będą bardzo niebezpiecznie wpływać na stabilność czy płynność finansową Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#JarosławDuda">A państwo dzisiaj od początku rozpoczynają dyskusję, która wywołuje takie a nie inne emocje. W moim przekonaniu nie ma innej możliwości implementowania prawa unijnego do polskiego ustawodawstwa. W przeciwnym razie narazimy się na ogromne konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-41.8" who="#JarosławDuda">O potwierdzenie tej tezy poproszę pana dyrektora Pełkę. Natomiast panią dyrektor Pomierną proszę o przedstawienie wyliczeń, z którymi państwo mieli możliwość zapoznania się.</u>
<u xml:id="u-41.9" who="#JarosławDuda">Jeżeli chodzi o kwestie dofinansowania, to chciałbym zapytać panów, którzy bardzo głośno mówili o zagrożeniach – my również je dostrzegamy, ale uważamy, że nie będą miały aż takiego skutku, dlatego że refundujemy tzw. koszty dodatkowe – czy moralne jest, że dofinansowanie na pracownika przekracza 100% całkowitych kosztów jego płacy? Chcę przypomnieć, że maksymalnie wynosi do 1930 zł. Czy w takim razie praca takiej osoby nie jest nic warta? Czy możemy traktować tę kwestię w takich kategoriach? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PiotrPełka">Szanowni państwo, wypowiem się w kwestii formalnej – jakie mogą być skutki nieprzyjęcia tej ustawy i aktów wykonawczych do końca grudnia br.? Otóż, rozporządzenie 800 z 2008 r. obowiązuje od 29 sierpnia. Od tego momentu rząd mógł formalnie podjąć prace legislacyjne związane z dostosowaniem naszego prawa do tego rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PiotrPełka">Rozporządzenie przewiduje pół roku na dostosowanie krajowych systemów finansowania w tym przypadku zatrudnienia osób niepełnosprawnych, tak aby od 1 stycznia 2009 r. były zgodne z tym rozporządzeniem.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PiotrPełka">Nieprzyjęcie tej ustawy spowoduje, że od 1 stycznia 2009 r. każda pomoc związana z rehabilitacją i zatrudnianiem osób niepełnosprawnych będzie musiała być zgłoszona do Komisji Europejskiej, aby mogła być legalnie udzielona. Czyli de facto oznacza to wstrzymanie udzielania jakiejkolwiek pomocy publicznej albo zgłaszanie każdego przypadku, co jest absurdem administracyjnym i biurokratycznym.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PiotrPełka">Po drugie – nie można mówić o vacatio legis w przypadku tego rozporządzenia. Ono w sposób jednakowy obowiązuje wszystkie państwa. Zatem nie można tutaj stosować vacatio legis.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PiotrPełka">Po trzecie – nieprawdą jest, że w innych państwach członkowskich nic się nie dzieje. W ostatnich miesiącach 2008 r. eksperci krajowi poszczególnych państw członkowskich przynajmniej kilkakrotnie spotykali się w Brukseli w sprawie tego rozporządzenia. Prowadzili szczegółowe dyskusje z Komisją Europejską. Dlatego nie wierzę, że w innych państwach członkowskich nic się nie dzieje, a jedynie Polska wychodzi przed szereg i dostosowuje przepisy do tego rozporządzenia. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Postaram odnieść się do najważniejszych kwestii, które zostały poruszone. Jest bardzo wiele wątków.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Pierwsza kwestia – czy wysokość pomocy zostanie obniżona i jakie są realne wartości pomocy, która będzie udzielana na podstawie nowych przepisów? Otóż, chciałabym zwrócić uwagę, na czym polega nowy system. Mamy do zagospodarowania dwa instrumenty: subsydium płacowe w wysokości do 75% kosztów płacy oraz zwrot dodatkowych kosztów zatrudniania pracowników niepełnosprawnych, który został poniesiony przez pracodawców – katalog tych kosztów został określony w rozporządzeniu Komisji i implementowany w projekcie nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#AlinaWojtowiczPomierna">W przypadku pierwszego instrumentu pomocy uznaliśmy, że trzeba zdefiniować maksymalne progi tej pomocy. Wzięliśmy pod uwagę fakt, że im głębsza niepełnosprawność oraz – mówiąc kolokwialnie – im trudniejsze rynkowo schorzenia, tym pomoc powinna być większa. Określone w ten sposób progi pomocy przedstawiają się następująco: 160% najniższego wynagrodzenia w odniesieniu do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, 140% – dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i 60% – dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności. W przypadku tzw. szczególnych schorzeń progi pomocy mają być zwiększone o kolejne 40% najniższego wynagrodzenia. To daje określone kwoty pomocy, przy czym najwyższa dopuszczalna kwota będzie dotyczyć osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności i ze szczególnymi schorzeniami – dysponuję danymi dotyczącymi minimalnego wynagrodzenia z bieżącego roku, czyli na 2009 r. to jest 1276 zł – i będzie wynosiła 2522 zł. Natomiast dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności bez szczególnych schorzeń dolna granica pomocy będzie wynosiła 765,60 zł.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Czy pracodawcy otrzymają tę pomoc? To jest zależne od wysokości wynagrodzenia, które wypłacają zatrudnianym osobom niepełnosprawnym, czyli od ponoszonych kosztów płacy. Jeżeli koszty płacy są niskie, to wówczas górna granica pomocy nie zostanie wykorzystana. Może dojść do sytuacji, że osoby najniżej zarabiające będą przysparzały pracodawcy niższej pomocy niż te, które otrzymują większe wynagrodzenie. Ale rolą rządu i parlamentu nie jest regulowanie kwestii rynkowych. Chciałabym wyraźnie zaznaczyć, że sprawa kosztów płacy należą do przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Średnia pomoc przypadająca na osobę niepełnosprawną zatrudnioną w zakładzie pracy chronionej, po uwzględnieniu zmiany zaproponowanej na posiedzeniu podkomisji związanej z odniesieniem tej wartości pomocy do najniższego wynagrodzenia, będzie wynosiła 104,4% pomocy, którą obecnie otrzymują pracodawcy. Obecnie pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne z chronionego rynku pracy średnio otrzymują 1006 zł na osobę, w 2009 r. otrzymają 1051 zł na osobę. Chciałabym zaznaczyć, że wyliczenia dotyczą kosztów płacy z bieżącego roku. Nie uwzględniamy wzrostu kosztów płacy, który niewątpliwie nastąpi ze względu na zmianę najniższego wynagrodzenia. Nie byliśmy tak odważni, żeby prognozować ten wzrost. Zatem jest to minimalna pomoc, jaką pracodawcy otrzymają.</u>
<u xml:id="u-43.5" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Chroniony rynek pracy jest tutaj kreowany na głównego pracodawcę osób niepełnosprawnych. Owszem tak było kiedyś, ale obecnie tak nie jest. Z danych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wynika, że u pracodawców, którzy są zobowiązani do dokonywania wpłat na PFRON, czyli zatrudniających powyżej 45 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, ale nie osiągających 6% wskaźnika zatrudnienia, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy zatrudnionych jest prawie 40,5 tys. osób niepełnosprawnych. Kolejne 71.200 w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy – to osoby niepełnosprawne zatrudnione u pracodawców zwolnionych z dokonywania wpłat na PFRON. 8,5 tys. osób niepełnosprawnych pracuje w firmach zatrudniających do 25 pracowników, co wynika z danych SOD – tych osób może być więcej, bo nie mamy pełnego monitoringu tego segmentu rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-43.6" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Jeżeli dodamy te liczby, to okaże się, że pracowników najemnych jest co najmniej 129 tys. w przeliczeniu na pełen wymiar czasu pracy. Jeśli dodamy do tego osoby niepełnosprawne pracujące na własny rachunek, to przekonanie, iż chroniony rynek pracy jest głównym, jeśli nie jedynym pracodawcą dla osób niepełnosprawnych, jawi się jako przekonanie całkowicie błędne.</u>
<u xml:id="u-43.7" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Osoby ze specjalnymi schorzeniami, ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności stanowią zaledwie 5% załogi w zakładach pracy chronionej. Generalnie zakłady pracy chronionej osiągają przeciętny wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych na poziomie 65,4%, w tym większość stanowią osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności. Takie są fakty.</u>
<u xml:id="u-43.8" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Z danych Systemu Obsługi Dofinansowań dotyczących pracodawców, którzy obecnie korzystają z dofinansowania do wynagrodzeń swoich niepełnosprawnych pracowników, można dowiedzieć się, jak kształtuje się udział osób niepełnosprawnych z poszczególnymi stopniami niepełnosprawności na otwartym i chronionym rynku pracy. W zakładach pracy chronionej w strukturze ogółu zatrudnionych osób niepełnosprawnych – osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności stanowią 3,8%, a na otwartym rynku pracy – 5,1%. Pojawia się pytanie, kto wykazuje większą skłonność do zatrudniania osób ze szczególnymi schorzeniami.</u>
<u xml:id="u-43.9" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Zmiana nr 8, do której odnosili się pan poseł Libicki oraz pan prezes Janas i która wywołała burzliwą dyskusję, dotyczy kwestii wysokości dopuszczalnego dofinansowania dla chronionego o otwartego rynku pracy, natomiast nie dotyczy środków przekazywanych na indywidualne programy rehabilitacji. Z dużym zdumieniem słuchałam wypowiedzi pana prezesa Janasa, bo wydawało mi się, że jako pracodawca i reprezentant pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne nie ma problemu z poruszaniem się po przepisach ustawowych. Ale tak nie jest. Winna jestem państwu sprostowanie. Otóż, 75% dodatkowo za osoby ze szczególnymi schorzeniami – to nie środki, które są dzisiaj przekazywane na indywidualne programy rehabilitacji. Na indywidualne programy rehabilitacji przekazywana jest nadwyżka powstała między należnym dofinansowaniem a wynagrodzeniem osiąganym przez osobę niepełnosprawną.</u>
<u xml:id="u-43.10" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Indywidualne programy rehabilitacji finansowane są z dwóch źródeł: ze wspomnianej nadwyżki oraz z 15% środków rezerwowanej z tzw. ogólnej puli środków ZFRON. Jeżeli spojrzymy na wykorzystanie tych środków, to dowiemy się, że zakłady pracy chronionej wykorzystują z tej puli 12,5% środków, co oznacza, że pozostaje u nich cała nadwyżka i mała część puli 15%.</u>
<u xml:id="u-43.11" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Zatem niezależnie od tego, czy niezbędne jest wyeliminowanie kwestii nadwyżki – dla nas jest to oczywiste, ponieważ nie możemy dostarczyć pracodawcom wyższej pomocy niż 75% kosztów płacy – nie przekazanie dodatkowej kwoty na indywidualne programy rehabilitacji z pewnością nie zagrozi ich realizacji, tym bardziej, że z danych z ankiety przeprowadzonej w zakładach pracy chronionej, z przeprowadzonych badań i z danych rzeczywistych dotyczących zasadności zakładowych funduszy rehabilitacji wynika, że na koniec 2007 r. zpch dysponowały kwotą 900 mln zł niewykorzystanych środków. Zakładowy fundusz rehabilitacji w części może być wykorzystany na wydatki związane z przysporzeniem dla pracodawców, ale w znakomitej części może być wykorzystany na rehabilitację leczniczą, usługi rehabilitacyjne, pomoc indywidualną osobom niepełnosprawnym. Ale tak nie dzieje się.</u>
<u xml:id="u-43.12" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Jeśli chodzi o dodatkowe obowiązki, które spoczywają na zakładach pracy chronionej, związane z zapewnieniem poradnictwa, usług rehabilitacyjnych, specjalistycznej i doraźnej opieki medycznej, to na realizację tych obowiązków przeznaczany jest zakładowy fundusz rehabilitacji.</u>
<u xml:id="u-43.13" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Zakłady pracy chronionej korzystają i będą korzystały ze zwolnień podatkowych, z nieodprowadzonych zaliczek na poczet podatku dochodowego od wszystkich zatrudnionych pracowników. To są duże kwoty.</u>
<u xml:id="u-43.14" who="#AlinaWojtowiczPomierna">Myślę, że nikt na tej sali nie ma zamiaru odbierać należnej tym zakładom pomocy w związku z dodatkowymi obowiązkami, które wykonują. Natomiast trzeba mieć pełną świadomość, że nie możemy pozwolić sobie na jakiekolwiek naruszanie przepisów rozporządzenia 800 z 2008 r, ponieważ nasz obecny system pomocy jest przedmiotem wnikliwej obserwacji służb Komisji Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan prezes PFRON, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WojciechSkiba">Jako prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a także osoba odpowiadająca za zarządzanie i realizację polityki państwa zgodnie z zadaniami zapisanymi w ustawie, chciałbym zwrócić uwagę Komisji – w kontekście podejmowania decyzji o konsekwencjach finansowych dla PFRON – na skrajnie napiętą sytuację finansową instytucji, którą kieruję. Po poprawkach komisji sejmowych rezerwa finansowa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w przyszłym roku wyniesie 600 tys. zł. Tak niskiej rezerwy finansowej Fundusz nie miał w całej swojej historii. W ubiegłym roku rezerwa finansowa wynosiła prawie 400 mln zł.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#WojciechSkiba">Z bieżącego monitoringu wpłat na PFRON wynika, iż wpływy będą w bieżącym roku niższe o 80 mln zł od planowanych. W ubiegłym roku były ponad 400 mln zł wyższe.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#WojciechSkiba">Uzupełniając dane, które wyczerpująco przedstawiła pani dyrektor Pomierna, chciałbym dodać, że pracodawcy, w tym w szczególności zakłady pracy chronionej są jedynym beneficjentem netto wydatków przewidzianych w projekcie planu finansowego PFRON w przyszłym roku. Wydatki na zatrudnianie osób niepełnosprawnych w wartościach bezwzględnych rosną. W związku z tym wydatki na inne cele ustawowe, szczególnie na programy, które zgodnie z intencją rządu mają służyć włączaniu osób niepełnosprawnych na rynek pracy, muszą dramatycznie zmaleć. Poziom dofinansowania dla samorządów powiatowych i samorządów województw w stosunku do wykonania za bieżący rok będzie niższy o 1/3. Podobnie, jeśli chodzi o inne programy.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#SławomirPiechota">Panie prezesie, to jest inna dyskusja. Rozpatrujemy sprawozdanie podkomisji. Pan przewodniczący Szwed, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#StanisławSzwed">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pana ministra i przedstawicieli rządu. Te wypowiedzi wyraźnie ujawniają, że państwo przy okazji wprowadzenia rozporządzenia zamierzacie przeprowadzić rewolucję w PFRON. Wyrażacie zdziwienie, że w ciągu dwóch tygodni nie przyjmujemy tego – jak można by określić – z marszu.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#StanisławSzwed">Proszę traktować poważnie nas i partnerów społecznych. Panie ministrze, umawialiśmy się dwa tygodnie temu, że ten czas jest potrzebny, aby skierować sygnał do Komisji Europejskiej, iż rozpoczęliśmy prace. Jeżeli rozporządzenie wchodzi w życie 29 sierpnia i Unia Europejska narzuca nam przeprowadzenie rewolucji w PFRON do końca roku, to traktujecie nas niepoważnie.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#StanisławSzwed">Zgłaszam wniosek formalny o przerwanie obrad Komisji do czasu otrzymania z Biura Analiz Sejmowych dotyczącej tej sprawy.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#StanisławSzwed">Drugi wniosek – proszę stronę rządową o przedstawienie Komisji informacji o działaniach, jakie podjęła od 29 sierpnia w rozmowach z Unią Europejską w sprawie wdrożenia tego rozporządzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#SławomirPiechota">Proszę, pan minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#JarosławDuda">Chyba byliśmy na innych posiedzeniach, panie przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#StanisławSzwed">Możemy odtworzyć przebieg posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#JarosławDuda">Mówiliśmy, że strona rządowa będzie podejmować – i podejmuje – niezbędne do wprowadzenia – jeżeli to możliwe – vacatio legis dotyczące trybu wprowadzenia nowelizacji tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#JarosławDuda">Proszę nie mówić o rewolucji w PFRON. To nie dotyczy Funduszu. Nie wiem, czy pan przewodniczący wie, o czym mówi. To dotyczy zupełnie innej kwestii. To rozporządzenie ma w polskiej rzeczywistości prawnej określić reguły udzielania pomocy publicznej i na tym koncentrujemy się. Zabiegamy o wprowadzenie – jeżeli będzie to możliwe – vacatio legis do lipca.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#StanisławSzwed">Panie ministrze, odpowiadając na któreś z pytań stwierdził pan, że jeżeli ta ustawa wejdzie w życie w tym kształcie, to może spowodować utratę miejsc pracy, pogorszenie warunków.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#StanisławSzwed">Czy pan minister mówił to, czy nie? Czyli ta ustawa zmierza w kierunku pogorszenia warunków. Nie zgadzam się na to. Wy możecie zrobić wszystko. Przegłosujcie jak chcecie. Ale na takie rozwiązanie nie ma zgody.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#StanisławSzwed">Myślałem, że istnieje consensus w Komisji – trwają prace podkomisji i poszukujemy rozwiązania. Tymczasem sprawozdanie podkomisji przewiduje termin wejścia w życie przepisów 1 stycznia 2009 r. To, jaki jest kompromis? Nie ma żadnego kompromisu. Chcecie na siłę to wprowadzić do końca roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#JarosławDuda">Nie chcemy wprowadzać nic na siłę. Chcemy wykonać zalecane przez Unię Europejską i Komisję wdrożenie nowego rozstrzygnięcia, które dotyczy pomocy publicznej.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#JarosławDuda">Pan poseł może nie zgadzać się. Natomiast ja nie zgadzam się na wstrzymanie kwoty 2,5 mld zł na pomoc dla polskich pracodawców i środowiska osób niepełnosprawnych. To jest różnica.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#SławomirPiechota">Pan poseł Libicki, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#JanLibicki">Chciałbym wesprzeć wniosek pana przewodniczącego Szweda. Od początku dyskusji spieraliśmy się o to, czy realizujemy rozporządzenie czy też dodatkowo wprowadzamy inne zmiany. Uważam, że do rozstrzygnięcia tej kwestii niezbędna jest ekspertyza Biura Analiz Sejmowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#SławomirPiechota">Udzielę jeszcze głosu panu ministrowi. Następnie rozstrzygniemy wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#JarosławDuda">Chciałbym zapytać pana posła, co dodatkowo wdrażamy, czego nie powinniśmy wdrożyć? Jeżeli pan poseł wskaże te zapisy, to będę bardzo wdzięczny.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#JarosławDuda">Odpowiadając panu przewodniczącemu Szwedowi chciałbym zwrócić uwagę, że szanujemy stronę społeczną. Wczoraj o godz. 21.00 osiągnęliśmy consensus, który dzisiaj – w moim odczuciu – został naruszony, bo nie chcę twierdzić, że złamany. Prosiłem pana prezesa Janasa lub pana prezesa Zająca, którzy uczestniczyli w tym spotkaniu do końca o odpowiedź, czy się mylę.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#SławomirPiechota">Rozpatrujemy sprawozdanie podkomisji. Jest określona procedura. Pan przewodniczący Szwed zgłosił wniosek formalny o przerwanie posiedzenia Komisji do czasu przedstawienia ekspertyzy Biura Analiz Sejmowych w sprawie zakresu projektu ustawy w stosunku do zakresu rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#SławomirPiechota">Czy w sprawie tego wniosku są uwagi? Pani poseł, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie przewodniczący, gdyby pan zgodził się, żeby pracodawcy z zakładów pracy chronionej, którzy uczestniczyli nie tylko we wczorajszym spotkaniu odpowiedzieli na pytania pana ministra, to łatwiej byłoby nam rozstrzygać, bo wiedzielibyśmy o co chodzi. A tak, to pan przewodniczący zmusza nas do jednoznacznego głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#SławomirPiechota">Nie będzie sprzeciwu, jeżeli udzielę głosu.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#SławomirPiechota">Proszę bardzo, pan Narcyz Janas. Następnie pan Jan Zając. Proszę o krótkie wypowiedzi. Zbliżamy się do końca czasu przewidywanego na dzisiejsze posiedzenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#NarcyzJanas">W dniu wczorajszym na prośbę podkomisji odbyły się konsultacje. W moim odczuciu w najważniejszej sprawie dotyczącej rozwiązań chroniących najciężej poszkodowanych osób niepełnosprawnych nie osiągnęliśmy consensusu. Nie było takiej możliwości. Strona rządowa za każdym razem przytaczała te same argumenty, wskazując m.in. na mały budżet PFRON itp.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#NarcyzJanas">Przy okazji chciałbym podziękować panu ministrowi, że w niektórych sprawach rząd istotnie poszedł na daleko idący kompromis.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#NarcyzJanas">Natomiast w sprawach, o których dzisiaj mówimy, przepraszam pana ministra za emocjonalny ton moich wypowiedzi, nie osiągnęliśmy porozumienia. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#JanZając">Potwierdzam, że determinacja pana ministra jest duża, że pan minister stara się zrozumieć problemy pracodawców. Nie negujemy tego.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#JanZając">Natomiast nie osiągnęliśmy porozumienia w sprawie kosztów dodatkowych, o czym wczoraj rozmawialiśmy do godz. 21.00.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#JanZając">Doceniamy troskę pana ministra o pracodawców. Wątpliwości, które podniosłem dotyczyły danych związanych z kontrolą NIK, a także ze sposobem wprowadzenia tych zmian. Mówiłem o tym wczoraj, wspominałem też o zakładach pracy chronionej, które likwidujemy tylnymi drzwiami.</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#JanZając">Wątpliwości pozostają. Cały czas nartuje nas jeden problem – co stanie się z osobami ciężko poszkodowanymi zatrudnionymi w naszych zakładach? Są to osoby mało produktywne. Nie znajdą pracy na otwartym rynku. Musimy mieć świadomość tego faktu.</u>
<u xml:id="u-62.4" who="#JanZając">To jest nasza jedyna troska. Ci ludzie nie będą zatrudnieni na otwartym rynku. Są zatrudnieni w zakładach pracy chronionej, ponieważ te zakłady od wielu lat są przystosowane do pracy i rehabilitowania tych ludzi.</u>
<u xml:id="u-62.5" who="#JanZając">Chciałbym również po raz kolejny wspomnieć o niekonstytucyjności wprowadzanych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Przewodniczący podkomisji pan poseł Marek Plura, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#MarekPlura">Dziękuję, panie przewodniczący. Jako sprawozdawca podkomisji chciałbym zaprzeczyć, że na prośbę podkomisji odbyło się wczorajsze spotkanie grona przedstawicieli pracodawców z panem ministrem i jego współpracownikami. Podkomisja jest otwarta na prowadzenie tego rodzaju dialogu. Ale wczorajsze spotkanie nie odbyło się na prośbę podkomisji.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#MarekPlura">Zostałem poproszony przez pana ministra o obecność na tym spotkaniu jako obserwator, jako sprawozdawca prac podkomisji. Jako obserwator odniosłem wrażenie, iż ustalono, że kwestie zawarte w zmianie nr 8 będą przedmiotem dalszych prac, które będą miały finał w ewentualnej poprawce Senatu.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#MarekPlura">Kolejne ustalenie, do którego – moim zdaniem – doszło dotyczyło kwestii odroczenia zrównania finansowania wsparcia na otwartym i chronionym rynku pracy. Stąd moja zapowiedziana poprawka, którą wniosę przy rozpatrywaniu art. 4. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Poddaję pod głosowanie wniosek pana przewodniczącego Szweda. Kto jest za przerwaniem posiedzenia do czasu otrzymania opinii Biura Analiz Sejmowych? Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#SławomirPiechota">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#MariaWójcik">12 głosów za, 11 głosów przeciw, brak wstrzymujących.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Wniosek został przyjęty. Zamykam posiedzenie. Pan minister przedstawi informację o pracach rządu w związku z wdrożeniem rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#SławomirPiechota">Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu do Spraw Osób Niepełnosprawnych odbędzie się w czwartek, 20 listopada o godz. 12.00 w tej sali, co poprzednio.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>