text_structure.xml
101 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#SławomirPiechota">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich, stwierdzam kworum. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty. Przystępujemy do jego realizacji. Proszę panią minister o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Materiał, który został państwu dostarczony, zawiera wiele informacji na temat sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, także w kontekście realizacji różnych zadań przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, takich jak zasady finansowania świadczeń, ewidencja składek. Przedstawia sytuację Funduszu Rezerwy Demograficznej, który stanowi pewną rezerwę dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz historyczne dane dotyczące zadłużenia FUS. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych finansuje wszelkie ryzyka związane z ubezpieczeniem społecznym, czyli emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. W związku z tym w ramach FUS wyodrębnia się następujące fundusze: emerytalny, z którego finansowane są wypłaty emerytur, rentowy, z którego wypłacamy renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, zasiłki pogrzebowe, a także świadczenia zlecone i prewencje rentowe, fundusz chorobowy, z którego finansujemy świadczenia chorobowe oraz zasiłek macierzyński, i fundusz wypadkowy, z którego finansowane są wszelkie świadczenia związane z ubezpieczeniem wypadkowym, zarówno krótkotrwałe, takie jak odszkodowania, jak i długotrwałe, takie jak renty z tytułu wypadków przy pracy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Każdemu z funduszy odpowiada składka, która ogółem stanowi od 28,64% do 31,57% wynagrodzenia pracownika. W przypadku składki emerytalnej pracownik i pracodawca finansują ją po połowie, a stanowi ona 19,52% wynagrodzenia. Składka na ubezpieczenie rentowe ustalona jest na poziomie 6%, z czego 4,5% finansuje pracodawca, a 1,5% – pracownik. Wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana w zależności od liczby wypadków przy pracy i liczby osób zatrudnionych w warunkach szczególnego zagrożenia, natomiast składka na ubezpieczenie chorobowe, finansowana w całości przez pracownika, ustalona jest na poziomie 2,45%.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Składki emerytalne są ewidencjonowane na indywidualnych kontach ubezpieczonych osób, na których na bieżąco gromadzone są informacje o wpłaconych za daną osobę składkach. Część składki emerytalnej jest przekazywana do Otwartych Funduszy Emerytalnych oraz do Funduszu Rezerwy Demograficznej (0,35% podstawy wymiaru składki), który zgromadził kwotę 3.200.000 tys. zł. Część środków – obecnie około 10% – ulokowana jest w obligacjach.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Jeżeli chodzi o kwestię dochodów i wydatków FUS, ogółem przychody Funduszu w 2008 r., podobnie jak w latach poprzednich, kształtują się na poziomie około 130.000.000 tys. zł. Dokładnie plan na 2008 r. przewiduje 132.000.000 tys. zł przypisów, 130.000.000 tys. zł wpływów, z czego wpływy ze składki według planu wynoszą 78.000.000 tys. zł. Dotacja z budżetu państwa uzupełniająca niedobór środków wynosi ponad 33.000.000 tys. zł, natomiast refundacja z tytułu przekazania składek do OFE – nie jest to dotacja, tylko refundacja, więc jest inaczej klasyfikowana w ustawie budżetowej – wynosi niemal 18.000.000 tys. zł. Z kolei koszty Funduszu wynoszą około 134.000.000 tys. zł, z czego wydatki na świadczenia pieniężne, czyli emerytury, renty i inne świadczenia krótkookresowe to kwota sięgająca niemal 125.000.000 tys. zł. W ostatnich latach obserwujemy różną dynamikę wpływów składek na ubezpieczenie społeczne, co związane jest z obniżeniem składki na ubezpieczenie rentowe. Ma to bezpośredni wpływ na to, ile wynoszą przychody z tytułu składek. I tak jeżeli w 2007 r. przychód z tego tytułu wynosił ponad 88.000.000 tys. zł, to w 2008 r. z powodu obniżenia podstawy wymiaru składek będzie on – zgodnie z planem – o 10.000.000 tys. zł niższy. Wzrost wydatków w 2008 r. w stosunku do roku 2007 wiąże się przede wszystkim z przeprowadzoną w 2008 r., po dwuletniej przerwie, waloryzacją rent i emerytur. W związku z tym automatycznie należało uwzględnić kształtowanie się inflacji przez ostatnie 3 lata.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Fundusz Ubezpieczeń Społecznych znajduje się obecnie w relatywnie dobrej sytuacji finansowej w porównaniu do lat ubiegłych, szczególnie że od 1999 r., odkąd ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych dawała FUS możliwość zaciągania dodatkowych zobowiązań w postaci pożyczek w bankach, możliwość tę wykorzystywano. Jednak od końca 2007 r. FUS nie zaciąga już żadnych kredytów bankowych. Ważne jest, że wskaźnik pokrycia wydatków FUS pokrywanych z wpłacanych składek i należności pochodnych pomiędzy rokiem 2001 a 2007 kształtował się na poziomie od prawie 76% w 2001 r. do 73,8% w 2007 r., natomiast w 2008 r. będzie on wynosił około 60%, czego powodem są niższe wpływy z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne spowodowane obniżeniem stopy składki na ubezpieczenie rentowe. Zatem przyczyną spadku wskaźnika pokrycia wydatków FUS są zmiany prawne.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Podsumowując, na pewno jeszcze przez kilka czy kilkanaście lat FUS będzie wymagał dotacji z budżetu państwa. Biorąc jednak pod uwagę obecną sytuacje, wskaźnik pokrycia składek powinien stopniowo wzrastać – pod warunkiem, że nie nastąpi kolejna zmiana stóp procentowych składek na ubezpieczenie społeczne – a sytuacja finansowa FUS powinna się stopniowo poprawiać.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AnnaBańkowska">Mam kilka pytań uzupełniających.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#AnnaBańkowska">Po pierwsze, podana informacja jest zdezaktualizowana, bo dotyczy sytuacji, w jakiej znajdował się Fundusz w minionym roku, a moje pytania wiążą się z tym, co dzieje się obecnie. Chciałabym wiedzieć, ile kredytów ma obecnie zaciągniętych FUS oraz czy aktualna sytuacja na rynku finansowym wpłynie w jakikolwiek sposób na bezpieczeństwo bieżących wypłat? Ponadto, czy FUS na dzień dzisiejszy posiada zadłużenie względem Otwartych Funduszy Emerytalnych i czy ZUS uporał się już z uporządkowaniem dokumentacji za okres 1999–2002 – wszyscy wiedzą, o co chodzi.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#AnnaBańkowska">Kolejne pytanie; od 9 lat funkcjonuje podział składki na wyodrębnione fundusze ryzyka ubezpieczeniowego, w związku z tym chciałam zapytać, czy któryś z tych funduszy może wykazać pod koniec bieżącego roku dodatnie saldo? Jak przedstawia się sytuacja funduszu rentowego? Jaka część dotacji uzupełniającej, którą otrzymuje FUS, będzie musiała zasilić fundusz rentowy i jak się to ma w stosunku do roku np. 2006, kiedy to składka na ubezpieczenie rentowe nie była jeszcze obniżona?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Obecnie Fundusz Ubezpieczeń Społecznych nie ma żadnych zaciągniętych kredytów, żadnych dodatkowych zobowiązań i ta sytuacja utrzymuje się od końca 2007 r.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Zawirowania na rynku finansowym nie mają żadnego wpływu na sytuację FUS, ponieważ źródłem przychodów są składki pochodzące z rynku pracy oraz dotacja budżetowa, która, jak rozumiem, nie jest również zagrożona z powodu kryzysu finansowego.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">O odpowiedź na pytanie o zadłużenie wobec OFE oraz o stan uporządkowania dokumentacji za 1999 r. poproszę zarząd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który jest dzisiaj do państwa dyspozycji.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Jeżeli chodzi o fundusze, to w tej chwili jesteśmy w takiej sytuacji, że właściwie żaden z funduszy nie osiąga nadwyżki. Mogło się to zdarzyć w przypadku funduszu chorobowego, jednakże wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który nakazuje zwiększenie wypłaty świadczeń chorobowych i macierzyńskich przy uwzględnieniu nie tylko samego wynagrodzenia, ale też innych składników, powoduje, że pojawiają się roszczenia w stosunku do ubezpieczenia chorobowego, znacznie przekraczające potencjalną nadwyżkę w funduszu chorobowym. Stąd też w każdym z funduszy występuje pewien niedobór, ale dokładne informacje na ten temat przedstawią przedstawiciele ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SławomirPiechota">Pani przewodnicząca chce jeszcze zadać pytanie uzupełniające.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AnnaBańkowska">W kontekście sytuacji ekonomicznej nie poruszyłam jeszcze kwestii Funduszu Rezerwy Demograficznej, bo w tym przypadku, jakby nie patrzeć, obecna sytuacja na pewno nie pozostanie bez wpływu.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MariaSzczur">Pytania pani przewodniczącej są ze sobą powiązane, więc jeśli chodzi o to, czy uporaliśmy się już z porządkowaniem dokumentacji za okres 1999–2002, to niestety muszę odpowiedzieć, że nie. Pozostały nam – jeśli można tak powiedzieć – najtrudniejsze przypadki, dotyczące albo dużych podmiotów, takich jak Kampania Węglowa, albo podmiotów typu powiatowe urzędy pracy, które miały obowiązek zgłaszać do ubezpieczenia osoby zarejestrowane jako bezrobotne, czy też podmioty, które upadły. Jeżeliby mierzyć to konkretnymi kwotami, to na dzień 31 grudnia 2007 r. zaległość z tytułu zobowiązania głównego, czyli składki, wynosiła 2.744.000 tys. zł, natomiast na dzień 31 sierpnia 2008 r. – 1.197.000 tys. zł – ta kwota pozostała jeszcze do wyjaśnienia. Natomiast na koniec 2002 r., a więc w momencie, gdy cała procedura była uruchamiana, kwota zaległości, które należało wyjaśnić, sięgała prawie 6.500.000 tys. zł. Jakie były przyczyny tych zaległości? Otóż z jednej strony są to błędy w dokumentach, które płatnik musi poprawić po to, żeby składki zostały poprawnie zaksięgowane i przekazane do OFE. Z drugiej strony pojawiają się błędy w dokumentach płatniczych, kiedy to jest problem ze zidentyfikowaniem wpłaty i dokumentu zgłoszeniowego.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MariaSzczur">Odpowiadając na pytanie o wpływ aktualnej sytuacji na rynku finansowym na stan Funduszu Rezerwy Demograficznej, mogę powiedzieć, że patrząc na wyniki zarządzania środkami funduszu, przeceny na warszawskiej giełdzie powodują spadek wartości jednostki. Ale ze względu na to, że udział akcji w portfelu inwestycyjnym wynosi poniżej 10%, że większy jest udział papierów dłużnych w naszym portfelu, ten spadek nie jest aż tak duży, jak to jest np. w przypadku OFE, które mogą inwestować do 40% środków. Od kilku miesięcy środki FRD lokowane są w papiery dłużne bądź w depozyty bankowe.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#MariaSzczur">Zadłużenie względem OFE na koniec sierpnia wynosi 1.200.000 tys. zł. Jednak bardzo zależy nam na tym, aby wszystkie przypadki zostały wyjaśnione do 25 listopada, bo tylko wtedy składki zostaną spłacone obligacjami Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MariaSzczur">Odnosząc się do poszczególnych funduszy ryzyka ubezpieczeniowego – w przypadku funduszu emerytalnego, przy uwzględnieniu dotacji z budżetu państwa, niedobór na koniec 2008 r. wynosi ponad 900.000 tys. zł, rentowego – 765.000 tys. zł, natomiast w funduszu chorobowym jest nadwyżka w wysokości 825.000 tys. zł, z tym że, jak powiedziała pani minister, nie uwzględniamy tu wydatków wynikających z tytułu konieczności realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Biorąc pod uwagę różnicę między podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe a podstawą wymiaru świadczenia, np. zasiłku chorobowego, ZUS szacuje, że dodatkowe wydatki z funduszu chorobowego mogą wahać się w granicach od 1.500.000 tys. zł do nawet 3.000.000 tys. zł. Wszystko zależy od tego, ile osób zwróci się do swojego pracodawcy ze stosownymi wnioskami o wypłacenie wyrównania. Gdyby nie uwzględniać tegorocznej dotacji, to w przypadku funduszu rentowego niedobór wynosiłby prawie 19.000.000 tys. zł, natomiast w przypadku funduszu chorobowego – niemal 16.000.000 tys. zł, mimo – co zaznaczyła pani minister – dobrej koniunktury, wzrostu wynagrodzeń, wzrostu zatrudnienia oraz mimo tego, że w stosunku do pierwotnego planu na rok bieżący wprowadziliśmy korekty w przewidywanym wykonaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AnnaBańkowska">Po pierwsze, rozumiem, że jeżeli nie byłoby obniżki składki, to fundusz wyszedłby mniej więcej na 0, bo obniżka ta miała być zrównoważona budżetową dotacją uzupełniającą.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#AnnaBańkowska">Po drugie, chciałabym powiedzieć, że bardzo cieszy mnie informacja o braku zobowiązań kredytowych, bo to jest bardzo ważne. Ponadto nie cieszy mnie oczywiście informacja o zadłużeniu względem OFE, ale 1.200.000 tys. zł w porównaniu z tym, co było, jest kwotą zdecydowanie mniejszą. Przy okazji chciałabym prosić o informację uzupełniającą, bo pytając o dokumenty, miałam na myśli również to, co się stało w momencie, kiedy weszła reforma, a nie było systemu informatycznego, jak ZUS poradził sobie wtedy z błędnymi dokumentami? Emerytury płaci się od należnych, a nie od zaewidencjonowanych składek, ale gdyby było inaczej, pojawiłby się wielki problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#SławomirPiechota">Czy mają państwo jeszcze jakieś uwagi, pytania? Nie słyszę. Zatem zgłaszam wniosek o pozytywne przyjęcie informacji rządu na temat sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania informacji rządu? Nie słyszę. Stwierdzam zatem, że Komisja pozytywnie przyjęła informację rządu w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#SławomirPiechota">Proponuję, aby posłem sprawozdawcą został poseł Witold Kochan, który będzie posłem koreferentem w zakresie planu finansowego FUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AnnaBańkowska">Z racji tego, że omawiana kwestia będzie przedmiotem dyskusji na plenarnym posiedzeniu, chciałabym prosić o uzupełnienie informacji dotyczących sytuacją finansowej FUS w roku 2008.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#StanisławSzwed">Chcielibyśmy mieć również pisemną informację dotyczącą poszczególnych funduszy, o czym już pani przewodnicząca mówiła.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SławomirPiechota">Prosimy o taką informację uzupełniającą na piśmie.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#SławomirPiechota">Wracamy do kwestii wyboru posła sprawozdawcy. Czy są inne propozycje niż pan poseł Witold Kochan? Czy ktoś jest przeciwny tej kandydaturze? Nie słyszę, zatem przyjmuję, że Komisja zaakceptowała pana posła Kochana jako sprawozdawcę w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#SławomirPiechota">Przystępujemy do rozpatrywania projektu ustawy budżetowej na 2009 r. (druk nr 1001). Proponuję, abyśmy, tak jak wczoraj, rozpatrywali go w blokach. Pierwszy blok będzie dotyczył Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, drugi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, trzeci Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a czwarty – Rzecznika Praw Dziecka. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, przyjmę, że Komisja zaakceptowała taki sposób pracy. Nie słyszę. Zatem przystępujemy do realizacji pkt 2 porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#SławomirPiechota">W bloku pierwszym, pkt 1, czyli część budżetowa 73 – ZUS oraz pkt 2, czyli plan finansowy FUS. Bardzo proszę panią prezes ZUS o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#MariaSzczur">Zacznę od projektu planu finansowego FUS. Punktem wyjścia były pewne założenia dotyczące sytuacji makroekonomicznej, a mianowicie takie, że zatrudnienie w roku 2009 wzrośnie o 2%, inflacja – 2,9%, a przeciętne wynagrodzenie wzrośnie o 6,6%. Oprócz tego przy opracowywaniu propozycji budżetu zostały uwzględnione pewne założenia dotyczące sytuacji prawnosystemowej, takie jak zmiana podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby przebywające na urlopach wychowawczych z kwoty 420 zł do kwoty najniższego wynagrodzenia czy fakt przedłużenia na rok 2009 przepisu dotyczącego tego, że do Funduszu Rezerwy Demograficznej odprowadzana będzie część składki na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 0,35% podstawy jej wymiaru. Nasz plan uwzględnia również waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych wskaźnikiem 105,7% oraz to, że nabywanie uprawnień do wcześniejszych emerytur przez osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. zakończy się z dniem 31 grudnia bieżącego roku. Wśród najważniejszych założeń systemowych jest też kontynuacja przyznawania emerytur mężczyznom 60-letnim, spełniającym kryterium okresu składkowego i nieskładkowego, oraz wydłużenie okresu urlopu macierzyńskiego.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#MariaSzczur">Projekt budżetu w części 73 przewiduje dochody w wysokości 145.000 tys. zł. Pierwsza pozycja tych dochodów – 105.000 tys. zł – dotyczy egzekucji należności prowadzonych w ramach Funduszu Alimentacyjnego będącego w likwidacji. Egzekucje dotyczą nienależnie pobranych świadczeń albo sytuacji, w których fundusz wypłacał alimenty za osoby niewywiązujące się ze swoich zobowiązań alimentacyjnych. Natomiast pozycja druga – 40.000 tys. zł – to zwrot składki przez OFE w przypadku osób, które przechodzą na emeryturę, a wcześniej były członkami OFE. To przekazanie środków odbywa się w związku z realizacją ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym tzw. służb mundurowych, czyli żołnierzy zawodowych czy policji.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#MariaSzczur">Jeżeli chodzi o planowane wydatki budżetu, to wynoszą one 37.778.000 tys. zł i obejmują dotację uzupełniającą, która jest główną pozycją i wynosi 30.963.000 tys. zł, a także świadczenia, które finansowane są z budżetu i które ZUS obsługuje, oraz inne zadania zlecone ZUS w ramach działu Pomoc społeczna, chodzi tu głównie o rentę socjalną i zasiłki przedemerytalne.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#MariaSzczur">Drugim elementem naszego projektu planu jest Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, którego łączne przychody zaplanowano na kwotę 143.686.000 tys. zł. Jeżeli popatrzeć na strukturę przychodów, to są to głównie przychody ze składek w wysokości 89.000.000 tys. zł, które stanowią ponad 62% przychodów, na drugim miejscu jest dotacja – 30.963.000 tys. zł – stanowiąca 21,5% przychodów i trzecia pozycja to refundacja składek z tytułu składek przekazanych do OFE – 22.260.000 tys. zł, stanowiąca 15,5% przychodów. Pozostałe 3% to inne przychody FUS. Oczywiście te 89.000.000 tys. zł to jest przypis składki, który należy skorygować wskaźnikiem ściągalności na poziomie 98,5%, podwyższonym przez nas z powodu dobrze funkcjonujących w bieżącym roku nowych rozwiązań technicznych oraz postępującego procesu egzekucji i wyjaśniania sytuacji powstałych na linii płatnik – ZUS. Chciałam jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że jeżeli chodzi o dotację uzupełniającą, to w porównaniu z przewidywanym wykonaniem na rok bieżący jest ona niższa o 6,8%, co jest spowodowane dobrą sytuacją FUS w roku 2008.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#MariaSzczur">Największy udział w wydatkach mają koszty związane z finansowaniem świadczeń, w tym świadczeń długookresowych, a więc emerytur i rent. Na 2009 r. zaplanowano je w łącznej kwocie 147.850.000 tys. zł, tj. o 8,7% więcej niż w 2008 r. – proszę zauważyć, że to tempo wzrostu jest wyższe niż w tempo wzrostu przychodów. Wydatki na emerytury i renty stanowią 89,3% wydatków, w relacji do bieżącego, przewidywanego wykonania nastąpił wzrost o 8%. Jeszcze większy wzrost wydatków w stosunku do bieżącego roku obserwujemy w przypadku pozostałych świadczeń – zasiłków chorobowych, opiekuńczych, świadczeń rehabilitacyjnych, zasiłków pogrzebowych itd. Jest to spowodowane zmianami systemowymi przewidzianymi na przyszły rok, przede wszystkim wydłużeniem okresu urlopu macierzyńskiego, a także koniecznością realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca br., który zmienił zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#MariaSzczur">Wśród wydatków znacząca jest pozycja: odpis na działalność ZUS. Udział tej pozycji w ogólnych kosztach wynosi 2,8% – w stosunku do wykonania w roku bieżącym przyrost jest dość znaczący. Chciałabym w tym miejscu zwrócić uwagę Wysokiej Komisji na przesłanki, które legły u podstaw tego, że ta pozycja została w taki sposób zaprojektowana. W przyszłym roku ZUS będzie zobowiązany do realizacji wielu nowych zadań, które wymagają specjalnego przygotowania w zakresie infrastruktury informatycznej, ale także osobowej. Mam tu przede wszystkim na myśli nałożone na ZUS zobowiązanie obsługi wypłaty świadczeń emerytalnych z drugiego filaru. Ktoś może powiedzieć, że grupa osób mogących się ubiegać o tego typu świadczenia nie będzie zbyt liczna, ale zarząd jest przeciwny stosowaniu – jak w 1999 r. – rozwiązań prowizorycznych, stąd też chcemy przygotować wszystko w sposób profesjonalny, żeby system mógł obsługiwać nie tylko 2 tys. świadczeniobiorców, ale także 100 czy 200 tys. Z doświadczenia wiemy, że najbardziej trwałe są prowizorki, a walka z nimi jest ciężka.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#MariaSzczur">Czekając na decyzję Wysokiej Izby, przygotowujemy się do wypłaty rent kapitałowych i emerytur pomostowych. Ponadto Polska podpisała dwie umowy regulujące sytuację naszych obywateli, którzy mieszkają i pracują w Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie. Są to liczne grupy, którym musimy zapewnić obsługę. ZUS jako instytucja łącznikowa musi także zapewnić obsługę na odpowiednim poziomie osobom przemieszczającym się w obrębie Unii Europejskiej oraz umożliwić kontakty z instytucjami łącznikowymi w innych krajach. W związku z tym odpis na działalność ZUS jest na takim właśnie poziomie, a ponadto planujemy zwiększenie liczby etatów kalkulacyjnych. W ciągu ostatnich 3 lat faktyczne zatrudnienie w ZUS zmniejszyło się o 2 tys. etatów. Do realizacji nowych zadań, które stoją przed ZUS, potrzeba ludzi dobrze wykształconych, wykwalifikowanych, a żeby takich ludzi pozyskać, a potem zatrzymać, trzeba im dobrze zapłacić. Niestety często jest tak, że młode osoby przez nas wyszkolone odchodzą od nas z powodu niesatysfakcjonujących wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#MariaSzczur">W kwocie odpisu na działalność ZUS zawierają się również pewne wydatki inwestycyjne, które musimy ponieść. Jeśli państwo pozwolą, to prezes Zarządu powie więcej na ten temat.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#MariaSzczur">Podsumowując, sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z początku roku, kiedy nadwyżka będzie wynosiła 4.000.000 tys., będzie różniła się od sytuacji, w jakiej znajdzie się fundusz na koniec roku, kiedy to pozostanie nadwyżka w kwocie 162.000 tys. zł. Jednakże środki funduszu oraz zaliczkowa dotacja z 2010 r., która pozwoli nam zrealizować pierwsze terminy płatności 1 i 5 stycznia 2010 r. – bo pieniądze, które emeryci powinni otrzymać 1 i 5 stycznia, wypłacamy jeszcze w grudniu – umożliwi zbilansowanie naszego planu. Oczywiście najbardziej czułym punktem tego planu są założenia makroekonomiczne. Od momentu, kiedy projekt był opracowywany, wiele się zmieniło i w związku z tym powinny się też najprawdopodobniej zmienić również założenia makroekonomiczne. Ale jest, jak jest.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#MariaSzczur">Jeżeli Wysoka Komisja jest zainteresowana, to możemy jeszcze przedstawić informację dotyczącą naszych ewentualnych planów inwestycyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo prosimy, ale krótko i treściwie. Proszę o poruszenie najistotniejszych kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PiotrStarzyk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Chciałbym naprawdę bardzo króciutko omówić zagadnienia ściśle związane z szeroko rozumianą informatyką, dotyczące w szczególności roku 2009. Pierwszym zagadnieniem, z którym się dotąd nie spotkaliśmy, jest realokacja Centralnego Ośrodka Obliczeniowego. Jest to bardzo ważne przedsięwzięcie pod względem logistycznym, ale przede wszystkim bardzo kosztowne. Druga kwestia dotyczy budowy zapasowego ośrodka obliczeniowego, natomiast trzecia – wdrażania kosztownego projektu w ramach 7 osi priorytetowej „Innowacyjna Gospodarka”, którego realizację zaplanowano na lata 2007–2011. Koszty tych projektów musiały zostać uwzględnione w projekcie planu finansowego ZUS na rok 2009.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#SławomirPiechota">Proszę teraz pana posła koreferenta Witolda Kochana o przedstawienie opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WitoldKochan">Panie przewodniczący, pani minister, Wysoka Komisjo. W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny mam zaszczyt przedstawić wprowadzenie do dyskusji i projekty wniosków odnoszących się do projektu budżetu państwa w części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Rezerwy Demograficznej na 2009 r.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WitoldKochan">Zanim przejdę do meritum, chciałbym przytoczyć kilka danych ukazujących skalę i różnorodność zadań realizowanych przez ZUS. I tak, w ciągu jednego miesiąca ZUS pobiera składki na ubezpieczenie społeczne od około 14 mln osób, wypłaca renty i emerytury dla 7 mln 300 tys. osób, pobiera składki na drugi filar ubezpieczeniowy i przekazuje je do OFE, pobiera składki na ubezpieczenie zdrowotne, co dotyczy 25 mln ubezpieczonych, a także składki na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ponadto realizuje zadania nieobjęte systemem ubezpieczenia społecznego, np. wypłaca renty socjalne dla blisko 240 tys. osób w ciągu miesiąca, a w tym roku już po raz ostatni wypłaca jeszcze zasiłki i świadczenia przedemerytalne dla około 400 tys. osób. Zatem mówimy tu o budżecie instytucji, która ma pośredni bądź bezpośredni związek właściwie ze wszystkimi obywatelami naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#WitoldKochan">Przechodząc do części budżetowej 73 – ZUS; jak już wspomniała pani prezes, na rok 2009 przewidziano wydatki w wysokości 37.778.000 tys. zł, przy przewidywanym wykonaniu na 2008 r. sięgającym 42.018.000 tys. zł, czyli wyższym o 4.240.000 tys. zł. Ma to związek przede wszystkim z przekazaniem finansowania zasiłków i świadczeń przedemerytalnych do Funduszu Pracy. Ponadto w planach jest obniżenie dotacji dla FUS do poziomu 30.963.000 tys. zł. Jednocześnie zaplanowano wzrost pozostałych wydatków finansowanych w 2009 r. z części 73 o 634.000 tys. zł w stosunku do przewidywanego wykonania w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#WitoldKochan">Zanim przejdę do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mam kilka uwag ogólnych związanych z konstruowaniem planu finansowego tego funduszu. Jest on tworzony – o czym wspominała pani prezes Szczur – na podstawie założeń makroekonomicznych. Najważniejsze z nich odnoszą się do wzrostu przeciętnego wynagrodzenia i wzrostu zatrudnienia w gospodarce narodowej. Te dwa wskaźniki, a zwłaszcza ich ewentualna zmiana, mogą szczególnie mocno wpłynąć na finanse FUS. W materiale, który państwo otrzymali, przedstawiona jest symulacja odnosząca się do obniżenia obydwu wskaźników o 1%. Biorąc pod uwagę wielkość tych wskaźników i obecną sytuację gospodarczą, założenia projektu można jeszcze uznać za ostrożne, należy jednak pamiętać o tym, że ciągle nie wiadomo, w jakim stopniu negatywne skutki światowego kryzysu finansowego wpłyną na polską gospodarkę. Gdyby ten wpływ okazał się większy niż przewidujemy, mogłoby się okazać, że założenia przyjęte na 2009 r. są zbyt optymistyczne.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#WitoldKochan">Na plan finansowy FUS mają wpływ również zmiany prawne, o których wspominała pani prezes. Duże znaczenie będzie tu miał projekt ustawy zmieniającej Kodeks pracy, dotyczący podniesienia wymiaru podstawy składek na ubezpieczenie za osoby przebywające na urlopach wychowawczych, a także wydłużenie okresu urlopu macierzyńskiego. Na finanse FUS wpłynie również projekt ustawy przewidującej przedłużenie na rok 2009 i kolejne lata zasilania Funduszu Rezerwy Demograficznej środkami w wysokości 0,35% podstawy wymiaru składki. Nawiasem mówiąc, temat ten był poruszany rok temu przy podobnej okazji, kiedy pani prezes Bańkowska zgłaszała wniosek, aby ten odpis był w dalszym ciągu uwzględniany. Trzeba jednocześnie wspomnieć, że plan nie uwzględnia m.in. skutków pewnych aktów prawnych, które są w trakcie procedowania, tzn. ustawy z 4 września o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – chodzi o ustawę likwidującą tzw. okresy zerowe przy obliczaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, a także uchwalonej przez Sejm, przesłanej do Senatu, ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przewidującej zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń w przypadku pozyskiwania dochodów przez osoby uprawnione do pobierania renty. Oczywiście bardzo istotne jest to, że na plan finansowy FUS będą miały wpływ wskaźniki ściągalności składek oraz waloryzacji świadczeń. Jeżeli ukształtują się one na innym od zakładanego poziomie, sytuacja finansowa FUS ulegnie zmianie.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#WitoldKochan">Przechodząc do planu przychodów funduszu, nie chciałbym już powtarzać danych, o których mówiła już pani minister Chłoń-Domińczak oraz pani prezes, mogę tylko dodać, że planowane przychody będą o 5,3% wyższe w stosunku do przewidywanego wykonania przychodów w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#WitoldKochan">Jeżeli chodzi o porównanie przychodów ze składek z planowanym wykonaniem na rok 2008, to w 2009 r. mają one według przypisu wzrosnąć 8,3%, a według wpływów – o 8,5%. Przychody z budżetu państwa zaplanowano na poziomie – jak już mówiłem – 30.963.000 tys. zł, tj. na poziomie o blisko 7% niższym od przewidywanego wykonania tej pozycji w 2008 r. Jeżeli chodzi o poziom planowanych przychodów z refundacji składek przekazywanych do OFE – mówiła już o tym pani prezes – to będą to 22.259.000 tys. zł, przy czym przewidywane wykonanie na rok bieżący to kwota 19.643.000 tys. zł. Zakładany jest tu poważny wzrost – na poziomie 13,3%, ale w ramach tego wzrostu zakłada się przekazanie zaległych składek do OFE, o czym była już dzisiaj mowa.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#WitoldKochan">Nie będę się powtarzał w kwestii kwot zaplanowanych wydatków, chcę tylko zwrócić uwagę na to, że planowany jest ich wzrost o 8,7% w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 2008. Podstawowa pozycja tych wydatków to oczywiście transfery na rzecz ludności, które stanowią blisko 96,7% wydatków – wzrost w stosunku do przewidywanego wykonania wynosi 8,5%. Wśród tych transferów są przede wszystkim emerytury i renty – tu wzrost w stosunku do przewidywanego wykonania wynosi 8%. Źródłem tego wzrostu jest waloryzacja na poziomie 105,7%, a także wzrost liczby emerytów i rencistów, a szczególnie emerytów, bo przewiduje się, że liczba rencistów będzie maleć.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#WitoldKochan">Przewiduje się, że stan funduszu na koniec 2009 r. będzie ujemny i będzie kształtował się na poziomie 161.830 tys. zł. Na wynik ten złożą się środki pieniężne w kwocie 353.000 tys. zł, należności w wysokości 6.622.000 tys. zł oraz zobowiązania w kwocie ponad 7.000.000 tys. zł. Oznacza to pogorszenie stanu FUS w stosunku do przewidywanego stanu na koniec 2008 r. Na pogorszenie wpłynie 50-procentowy wzrost wykazanych zobowiązań, z tym że zobowiązania te wiązać się będą z przekazaniem w grudniu 2009 r. do FUS dotacji na wypłatę świadczeń w 2010 r.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#WitoldKochan">Przejdę teraz do kwestii, które chcę zaproponować jako przedmiot dyskusji oraz do pytań. Po pierwsze, w związku z tym, że planowane wydatki FUS na rok 2009 rosną szybciej niż przychody (8,7% wobec 5,3%) nasuwa się pytanie, czy projekt planu nie jest zbyt optymistyczny, biorąc dodatkowo pod uwagę nowe zadania, zmiany przepisów i zmianę wskaźników makroekonomicznych. Po drugie, czy zaplanowana wysokość odpisu na ZUS, w związku z tymi samymi przyczynami, jest wystarczająca? Wreszcie chciałbym nawiązać do tematu, który był poruszany zarówno rok temu przy okazji omawiania projektu planu na 2008 r., jak i w tym roku przy okazji omawiania wykonania budżetu za 2007 r. – mam na myśli zarobki pracowników ZUS. Również na wczorajszym posiedzeniu Komisji podejmowaliśmy tę kwestię. Wiemy, że wynagrodzenia w sferze budżetowej stają się coraz mniej konkurencyjne, a przecież pracownicy są najważniejszym zasobem tej firmy. Pan prezes Starzyk mówił o negocjacjach prowadzonych przez zarząd z przedstawicielami załogi, padały też konkretne kwoty dotyczące oczekiwanego wzrostu wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#WitoldKochan">Kolejne pytanie dotyczy tego, na jakim etapie jest Projekt Platforma Usług Elektronicznych dla klientów ZUS, który jest jednym z kluczowych projektów informatycznych realizowanych przez ZUS. Prosiłbym również o rozwinięcie tematu inwestycji, ze szczególnym uwzględnieniem planowanych inwestycji termomodernizacyjnych – czy będą one dotyczyć wszystkich obiektów ZUS, czy tylko części tych obiektów.</u>
<u xml:id="u-17.11" who="#WitoldKochan">Na koniec zgłaszam wniosek o przyjęcie projektu budżetu państwa w części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Rezerwy Demograficznej na rok 2009.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję, otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#BarbaraBartuś">Chciałabym poruszyć dwie kwestie. Pierwsza dotyczy wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, druga – pracowników ZUS. Pierwsze pytanie: Czy rząd będzie jeszcze negocjował z Komisją Trójstronną sprawę waloryzacji, czy też ustalono już ostatecznie, że pozostanie ona na minimalnym, zakładanym przez ustawę, poziomie? Drugie pytanie: Jak ZUS zamierza pokryć niedobór Funduszu Ubezpieczeń Społecznych spowodowany przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach, w której zmienia się zasada naliczania rent i odchodzi się od zawieszania renty w przypadku osób pobierających renty, a zarabiających powyżej 70% średniej krajowej. Z tego, co pamiętam, w projekcie była mowa o tym, że tego niedoboru nie uwzględniono w budżecie na 2009 r., a ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#BarbaraBartuś">Jeżeli chodzi o poruszaną już kwestię zarobków pracowników ZUS, to chciałabym zwrócić uwagę na to, że ZUS znacznie zmniejszył zatrudnienie. To zmniejszanie zatrudnienia odbywało się – z tego, co wiem – dwoma torami: oprócz tego, że zmniejszano ilość etatów pracowników merytorycznych, to także wykonanie pewnych zadań powierzono firmom zewnętrznym. Stąd też moje pytanie, czy zatrudnienie firm sprzątających jest bardziej opłacalne niż zatrudnianie sprzątaczek? Czy daje to jakieś oszczędności? Czy zmniejszając zatrudnienie, ZUS nie obawia się, że ważne zadania stojące przed ZUS będą gorzej wykonywane? Pracownicy ZUS obsługują nie tylko świadczeniobiorców, ale też płatników składek – z prasy często dowiadujemy się, jak źle oceniana jest praca ZUS, któremu wciąż przybywa nowych zadań przy jednoczesnym spadku liczby pracowników. W związku z tym chciałabym zapytać, jaka jest średnia płaca pracowników merytorycznych zakładu, wyłączając kadrę kierowniczą, ile osób odeszło z pracy w ZUS i czy te odejścia stanowią już problem mający wpływ na prawidłowe funkcjonowanie zakładu?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#MarekPlura">Moje pytanie dotyczy polityki zatrudnienia. Chciałbym zapytać, jaka kwota w przedstawionym projekcie budżetu została przewidziana na pokrycie obowiązkowej składki na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, oczywiście w sytuacji przewidywanego niespełnienia ustawowego obowiązku zatrudnienia osób niepełnosprawnych? Ponadto, jaki procent pracowników ZUS stanowią osoby niepełnosprawne i jakie mechanizmy w polityce zatrudnienia zakładu są uruchomione w celu zwiększenia liczby zatrudnionych osób niepełnosprawnych, a jednocześnie zmniejszenia składki na PFRON.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#SławomirPiechota">Pan poseł pyta bardzo dyplomatycznie. Rozumiem, że chodzi o to, jaką karę zapłacił ZUS za to, że nie zatrudnia osób niepełnosprawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Skorzystam z tego, że tak liczna grupa pracowników ZUS jest z nami, żeby poruszyć pewien problem. Zarówno wtedy, kiedy pracowałam w Ministerstwie Pracy, jak i obecnie otrzymuję bardzo wiele informacji od młodych mam, które doświadczyły następującej sytuacji: pracodawca zdecydował się zmienić warunki pracy w momencie, kiedy były one w ciąży, zdarzało się, że z umowy zlecenia przechodziły na etat albo z połowy etatu przechodziły na pełen etat, co pozwalało lepiej przejść przez ciążę, a efekty tego były takie, że po urodzeniu dziecka ZUS odmawiał kobiecie płacenia pieniędzy, uznając zmianę warunków pracy za próbę wyłudzenia pieniędzy od ZUS. Mamy więc do czynienia z niezwykle absurdalną sytuacją; rynek pracy jest trudny dla kobiet w kontekście potencjalnego czy rzeczywistego macierzyństwa, a kiedy pojawiają się od czasu do czasu pracodawcy, którzy chcą kobietom pomóc, efekt jest taki, że dostają po głowie. Zadałam sobie trud i zadzwoniłam do kilku oddziałów ZUS z pytaniem, dlaczego tak się dzieje, i usłyszałam: „No dobrze, być może jest to wina pracodawcy, a nie kobiety, ale nam łatwiej jest zastosować represje wobec kobiety niż wobec pracodawcy”. Chciałabym, abyście państwo zwrócili uwagę na takie sytuacje, bo w efekcie młoda mama zostaje sama z dzieckiem, bez środków do życia i musi się długo droczyć z ZUS, żeby uzyskać należne świadczenia. Czasem jej się to udaje, ale dopóki się to stanie, jest często w bardzo ciężkiej sytuacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MarekCebula">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Już w ubiegłym roku pozwoliłem sobie zadać to pytanie, ale z racji tego, że wtedy nie uzyskałem na nie odpowiedzi, liczę, że dzisiaj ją uzyskam. W budynkach ZUS w różnych miejscowościach, również małych – sam z takiej pochodzę – budowane są wraz z oddziałami pokoje hotelowe, które swego czasu były przedmiotem zainteresowania mediów. Jeden z reporterów po kilkudniowym pobycie w takim pokoju zapłacił bardzo niski rachunek. Chciałbym zapytać, czy pokoje te zostały zagospodarowane w jakiś inny sposób, a jeśli nie, to czy one nadal funkcjonują i czy nadal stawki za nie są bardzo niskie, bo kilka lat temu za kilka dni pobytu w takim pokoju wystawiony został rachunek na zaledwie kilkadziesiąt złotych. Chciałbym wiedzieć, czy nadal buduje się oddziały z takimi pokojami i czy istnieje nad nimi nadzór? Oczywiście jeżeli korzysta z takiego pokoju pracownik ZUS, to jest wszystko w porządku, bo obniża to koszty funkcjonowania ZUS, ale chodzi o to, żeby nie korzystały z nich osoby postronne.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie? Jeśli nie, to jeszcze ja dopytam o zatrudnienie. A mianowicie, jaki jest poziom zatrudnienia w ZUS, bo w informacji, którą otrzymaliśmy, jest tylko mowa o planowanym zatrudnieniu 1020 osób, a nie wiemy, ile osób obecnie zatrudnia ZUS. Ponadto w kontekście różnych problemów, zwłaszcza z wynagrodzeniami, o których mówił m.in. pan poseł Witold Kochan, chciałbym zapytać o poziom fluktuacji kadr w ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Odniosę się do pytań, które według mnie bardziej skierowane są do rządu niż do ZUS, a mianowicie do waloryzacji emerytur i rent. Przy obecnym stanie prawnym negocjacje wskaźnika waloryzacji emerytur i rent odbywają się w lutym, po ogłoszeniu przez prezesa GUS wskaźnika wzrostu cen oraz wskaźnika wzrostu wynagrodzeń za poprzedni rok kalendarzowy. Sprawa ta była przedmiotem dyskusji na posiedzeniu Komisji Trójstronnej i w momencie, kiedy ustawa budżetowa jest już uchwalona, nie ma już możliwości prowadzenia jakichkolwiek negocjacji. W związku z tym na posiedzeniu Komisji Trójstronnej podjęto zobowiązanie o przygotowaniu odpowiedniego projektu ustawy, który będzie zmieniał przepis mówiący o tym, że negocjacje wskaźnika waloryzacji odbywają się w terminie poprzedzającym uchwalenie ustawy budżetowej. Taki projekt został już przygotowany – to jest druk nr 1109 – i zawiera on założenie o tym, że negocjacje wskaźnika waloryzacji odbywać się będą w czerwcu, w momencie, kiedy negocjowane są wszystkie wskaźniki do ustawy budżetowej, takie jak wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej, wzrost wynagrodzeń przedsiębiorców itd. W tym roku negocjacje wskaźnika waloryzacji odbędą się natychmiast po tym, kiedy wejdą w życie przepisy tej ustawy, więc poniekąd to od Wysokiej Izby zależy termin negocjacji.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z ustawą rentową, to nie zostały one uwzględnione w żadnym aspekcie, ani w aspekcie zmian sposobu liczenia rent, ani w aspekcie związanym ze zmniejszaniem i zawieszaniem rent. Ustawa ta w konsekwencji nie będzie miała istotnego wpływu na sytuację FUS.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">O odpowiedź na pozostałe pytania proszę przedstawicieli ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MariaSzczur">Na początek odniosę się do uwagi pana posła Kochana, że projekt jest zbyt optymistyczny. W swojej wypowiedzi zwróciłam uwagę na to, że powstawał on w momencie, kiedy wskaźniki makroekonomiczne były takie, a nie inne. Wydatki FUS zwiększa się w stosunku do przewidzianego wykonania w roku 2008 o 11.800.000 tys. zł, a przychody o 7.200.000 tys. zł. Jeżeli warunki będą sprzyjały realizacji tych wartości, to oczywiście nie przewidujemy zaciągania kredytów, ponieważ – jak państwo zauważyli – w rok 2009 wchodzimy ze środkami w wysokości 2.600.000 tys. zł, a realizacja pierwszych terminów płatności 1 i 5 stycznia następnego roku, czyli 2010, będzie finansowana z dotacji pochodzącej z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#MariaSzczur">Środki ze składek spływają do ZUS po 15. dniu każdego miesiąca, wtedy są największe wpływy, natomiast terminy płatności to 1, 10, 15, 20, 25. W związku z tym w pewnym momencie może zabraknąć środków, możliwa jest utrata płynności finansowej. Dlatego też w kosztach uwzględniliśmy środki na spłatę ewentualnych odsetek kredytów, które w sytuacji zagrożenia terminu wypłaty moglibyśmy zaciągnąć. Takie rozwiązanie bralibyśmy pod uwagę tylko w skrajnych przypadkach, ale może takich nie będzie, może budżet państwa będzie w takiej dobrej sytuacji, że nas w razie potrzeby wspomoże.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#MariaSzczur">Czy odpis na działalność ZUS wystarczy? Mam nadzieję, że wystarczy. W tym roku w ZUS prowadzone są prace nad racjonalizacją struktur organizacyjnych i procesu zarządzania, szukamy oszczędności. W dalszym ciągu będziemy te prace kontynuować i dążyć do tego, aby środki, które nam Wysoka Izba zadekretuje w budżecie kraju, były wystarczające.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#MariaSzczur">Przejdę teraz do kwestii zatrudnienia. Według stanu na koniec czerwca br. w ZUS zatrudnione są 47.243 osoby. W tej chwili nie mam danych dotyczących wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych – używając terminologii z sektora przedsiębiorstw – ale zobowiązuję się, że w najbliższym terminie na ręce pana przewodniczącego przekażę stosowne informacje.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#MariaSzczur">Padło tu pytanie o to, czy rzeczywiście prowadzimy stałe negocjacje i spotkania ze związkami zawodowymi, aby nie dopuścić do strajku i opóźnienia terminu realizacji świadczeń. Efektem wielokrotnych spotkań w bieżącym roku, przy jednoczesnym uwzględnieniu wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej, był wzrost wynagrodzenia pracowników ZUS średnio o 500 zł. Podwyżka ta była rozłożona na raty; pierwsza rata podwyżki – 350 zł, z wyrównaniem od 1 stycznia, wypłacana jest od kwietnia, natomiast druga – 150 zł – od października. W przypadku tej pierwszej podwyżki związki zawodowe wywalczyły jeszcze 250 zł dla każdego pracownika ZUS oraz dodatkowe 50 zł, które było w dyspozycji dyrektora lub kierownika oddziału i miało aspekt motywacyjny.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#MariaSzczur">W 2005 r. z pracy w ZUS odeszło 6,7% zatrudnionych pracowników, w 2006 r. – 6,6% a w 2007 r. – 8,2% pracowników. W roku bieżącym fluktuacja będzie zapewne jeszcze wyższa, co jest konsekwencją poprawy sytuacji na rynku pracy. Praca w ZUS przestaje po prostu być konkurencyjna, wcześniej zaletą tej pracy była stałość zatrudnienia i świadczenia, które zapewniał pracodawca publiczny, a których nie zapewniał pracodawca prywatny.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#MariaSzczur">Jeżeli chodzi o zatrudnianie osób niepełnosprawnych, to tutaj niestety nie mam się czym pochwalić – co stwierdzam z wielką przykrością i za co przepraszam panów posłów, którzy zadali pytania dotyczące tego problemu. Na koniec września 2008 r. zatrudnionych było 730 osób niepełnosprawnych, przy ogólnej liczbie zatrudnionych – 47.000, natomiast na koniec grudnia 2007 r. było tych osób 629, więc jest lekka poprawa. Aby sytuację poprawić, zarząd ZUS przyjął plan, który ma na celu zachęcenie ewentualnych kandydatów na pracowników do podjęcia pracy u nas. Muszę przy tym przyznać, że niestety nie we wszystkich obiektach, w których ZUS prowadzi swoją działalność, istnieją stosowne udogodnienia, umożliwiające podjęcie pracy przez osoby niepełnosprawne ruchowo. Niemniej jednak podejmujemy starania zmierzające do zmiany obecnej sytuacji i mam nadzieję, że za rok – ja lub mój następca – będziemy mogli państwu przekazać lepsze informacje na ten temat.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#MariaSzczur">Teraz chciałabym się odnieść do problemu, który zasygnalizowała pani minister. Bardzo trudno jest jakby zważyć i ocenić konkretną sytuację. Ja, jak państwo widzą, młodziutka nie jestem i przyznam, że jako kobieta, nie jako prezes ZUS, zastanawiałam się, czy sytuacja zdrowotna młodych kobiet w Polsce uległa pogorszeniu w stosunku do okresu sprzed 20, 30 czy 40 lat. Jako pracodawca bardzo często spotykam się z tym, że kiedy tylko pojawia się ciąża, kobieta przynosi zwolnienie lekarskie. Oczywiście my nie kwestionujemy takich sytuacji, bo zakładanie z góry, że ktoś jest złodziejem, jest nieeleganckie i nie powinno się tego robić. Obiecuję, że zwrócę szczególną uwagę na podobne przypadki. Przyznam, że sama badałam jeden z takich przypadków, o którym pisał „Dziennik” – tam rzeczywiście ZUS wydał wadliwą decyzję.</u>
<u xml:id="u-26.8" who="#MariaSzczur">Odnosząc się do kwestii pokoi hotelowych; ZUS posiada 42 oddziały i 300 inspektoratów. Istnieje u nas kontrola wewnętrzna i audyt wewnętrzny, w związku z czym wszystkie nasze terenowe jednostki są systematycznie kontrolowane. Pokoje gościnne znajdujące się przy oddziałach ZUS zapewniają naszym inspektorom, którzy wyjeżdżają w teren, noclegi po godziwej cenie. Natomiast większa ilość pokoi znajduje się w naszych regionalnych ośrodkach szkoleniowych, co wiąże się z pracą Wysokiej Izby – kiedy wprowadzane są nowe przepisy, konieczne jest organizowanie szkoleń dla naszych pracowników, oddelegowanych od miejsca zamieszkania, które odbywają się w takich właśnie ośrodkach. I głównie w tym celu budowane są pokoje gościnne.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo prosiłbym o ciszę. Jeden z panów posłów ma tak wyrazisty, tubalny i znany na całą Polskę głos, że to naprawdę utrudnia pracę. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#MariaSzczur">Sprawę tę badała nawet pani minister Pitera, zdawaliśmy sprawozdania dotyczące tego problemu. W związku z tym, jeżeli pana posła interesują bardziej szczegółowe informacje na ten temat, zobowiązuję się przekazać je panu przewodniczącemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo prosimy o taki materiał.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#MarekPlura">Nawiązując do mojego pytania, cieszę się, że mogę podzielić się tu z panią poczuciem zawstydzenia, jak i radości w kwestii zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ale chciałbym jeszcze, aby podzieliła się pani ze mną wiedzą na temat środków przeznaczonych na – jak się wyraził pan przewodniczący – karę na PFRON w roku przyszłym, a także w latach poprzednich.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#MariaSzczur">W zeszłym roku zapłaciliśmy 18.693.705 zł, natomiast na rok 2008 mamy zaplanowane 26.000 tys.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Przepraszam, w roku 2007 to była kwota 25.300 tys. zł, a w okresie do końca września tego roku ta kwota wynosi 18.700 tys. zł, ale pozostaje jeszcze jeden kwartał. Natomiast na rok 2009 zaplanowana jest kwota około 26.000 tys. zł. Krótko mówiąc, co rok na ten cel przeznaczonych jest mniej więcej tyle samo środków.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#SławomirPiechota">Myślę, że jednak trzeba powiedzieć, że sytuacja ta głęboko nas rozczarowuje, bo ZUS powinien być flagowym przykładem tego, jak można zatrudniać, po to, aby inne instytucje publiczne mogły brać z was przykład, zwłaszcza że ZUS ma tak wiele oddziałów rozsianych po całym kraju. Poza tym ciągle brakuje nam wyraźnego planu i zamiaru zmiany tej sytuacji. Przy wielu powodach do uznania dla ZUS jako bardzo sprawnej instytucji, tym bardziej oczekujemy, że kwestia ta znajdzie należyte rozwiązanie i nadana jej zostanie właściwa ranga.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Podzielając zdanie pana przewodniczącego, postaram się w ramach jeszcze nie do końca przejętych obowiązków nadzorczych nad ZUS monitorować sytuację. Faktycznie zarząd przyjął program mający na celu zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w ZUS, podpisał również porozumienie ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Integracji służące temu, aby osoby niepełnosprawne rozpoczynały swoją aktywność zawodową poprzez staże, a następnie kontynuowały ją już jako pracownicy ZUS. Trzeba pamiętać o tym, że pracownicy zatrudniani są w wyniku konkursów, a staż umożliwia zdobycie doświadczenia, praktyki i w rezultacie w procedurze naboru pracowników osoby, które odbyły staż, zyskują dodatkowe punkty. Takie działania nie dadzą oczywiście natychmiastowego efektu, jednak myślę, że pan przewodniczący często będzie do tego problemu wracał, i będziemy mogli wspólnie obserwować, jak ta sytuacja się poprawia, bo absolutnie zgadzam się z tym, że nie tylko ZUS, ale też wszystkie inne instytucje publiczne powinny w tym zakresie świecić przykładem.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo się cieszę z takiego stanowiska pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Nawiązując do odpowiedzi pani prezes na moje sugestie, rzeczywiście w porównaniu z okresem sprzed 20 lat sytuacja się zmieniła, bo kobiety rodzą później, ale medycyna też poszła do przodu i w związku z tym częściej niż 20, 30 lat temu zdarza się, że kobiety trudniej przechodzą przez okres ciąży. Ale ja nie o tym mówiłam. Rozmawiałam już z dwoma prezesami ZUS, sygnalizując ten problem, ale on nadal nie pozostał rozwiązany. Żeby była jasność, rozmawiamy o sytuacji, w której młoda mama przebywająca na urlopie macierzyńskim po urodzeniu dziecka nie dostaje pieniędzy, ponieważ ZUS to kwestionuje. Efekt jest różny – czasem po jakimś czasie taka kobieta wygrywa sprawę w sądzie i dostaje należne jej pieniądze. Mówimy tu o krótkotrwałym świadczeniu, 18-tygodniowym, więc może można byłoby tę sytuację odwrócić, czyli wypłacić takiej młodej mamie pieniądze, a gdyby po rozprawie sądowej okazało się, że się jej nie należą, zażądać ich zwrotu. To przecież pracodawca zmienia warunki pracy, decyduje się na określone rozwiązania, ale w pewnym oddziale ZUS powiedziano mi wprost: „Nie wypłacamy świadczeń kobiecie, ponieważ łatwiej nam nie zapłacić kobiecie, niż droczyć się z pracodawcą”.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Faktycznie taka sytuacja zdarzyła się kilka lat temu i cieszyła się dużym zainteresowaniem mediów, ale patrząc na przypadki kwestionowania przez ZUS zasadności wypłaty świadczenia macierzyńskiego, można powiedzieć, że ich liczba w ostatnim okresie zmniejszyła się. Jeżeli państwo są zainteresowani, to poprosimy ZUS o informację dotyczącą takich przypadków, natomiast wiemy, że zdarzają się one coraz rzadziej. Wiadomo, że bezzasadne kwestionowanie wypłaty zasiłku macierzyńskiego bardzo utrudnia przejście przez trudny, a zarazem szczęśliwy okres macierzyństwa. Choć należy też wziąć pod uwagę to, że zdarzają się też przypadki zasadnego kwestionowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Czy moglibyśmy zatem otrzymać informację na temat tego, ile takich kwestii spornych pojawiło się w ciągu ostatnich 2, 3 lat i przede wszystkim jakie były rozstrzygnięcia sądu w tych sprawach, bo najważniejsze jest to, w ilu przypadkach ZUS miał rację?</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#MariaSzczur">Oczywiście, wszystko sobie zapisaliśmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#SławomirPiechota">Szanowni państwo, rozumiem, że wyczerpaliśmy już dyskusję dotyczącą ZUS. Poddaję zatem pod państwa ocenę wniosek pana posła koreferenta. Pan poseł Witold Kochan proponował pozytywną ocenę zarówno części 73 – ZUS, jak i planu finansowego FUS.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#SławomirPiechota">Czy do części 73 – ZUS ktoś z państwa zgłasza zastrzeżenia? Czy jest sprzeciw wobec propozycji pozytywnego zaopiniowania tej części budżetu? Nie słyszę sprzeciwu, zatem przyjmuję, że Komisja pozytywnie zaopiniowała część 73 – ZUS projektu ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś zgłasza sprzeciw wobec pozytywnej oceny planu finansowego FUS? Nie słyszę, zatem przyjmuję, że Komisja pozytywnie zaopiniowała plan finansowy FUS.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#SławomirPiechota">Dziękuję gościom ZUS.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#SławomirPiechota">Następny blok dotyczy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Do zaopiniowania mamy 4 punkty: część budżetową 72 – KRUS, plan finansowy Funduszu Administracyjnego KRUS, plan finansowy Funduszu Emerytalno-Rentowego oraz plan finansowy Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Proszę pana prezesa o zreferowanie tych punktów.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Panie przewodniczący, o 18.15, czyli za 45 min, na sali plenarnej rozpatrywany będzie punkt poświęcony ustawie przenoszącej nadzór nad ZUS do kompetencji Ministra Pracy, dlatego chciałabym prosić, aby do tego czasu zająć się częścią budżetową Urzędu do Spraw Kombatantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#SławomirPiechota">Czy jest taka możliwość? Czy są na sali przedstawiciele Urzędu do Spraw Kombatantów? Jest mocna ekipa, bardzo się cieszymy. Czy ktoś zgłasza zastrzeżenia co do zmiany porządku rozpatrywania? Nie słyszę. Zarówno pani minister, jak i ja, a być może również ktoś z państwa posłów, musimy uczestniczyć w debacie dotyczącej projektu ustawy na druku nr 952. Czy uda się nam aż tak pospieszyć, zależy od zgromadzonych na tej sali.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#SławomirPiechota">Przystępujemy zatem do bloku trzeciego, część 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Bardzo proszę pana prezesa o możliwie spójne i treściwe zreferowanie projektu budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JanuszKrupski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, skoncentruję się tylko na kilku istotnych punktach. Projekt budżetu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rok przyszły zakłada wydatki na kwotę 28.897 tys. zł, co oznacza wzrost w stosunku do roku bieżącego o 0,2%. Urząd zatrudnia 169 osób i w tym roku nie planujemy żadnych zmian w tym zakresie. Zmienia się jedynie liczba podopiecznych, coroczny ubytek uprawnionych kombatantów i osób represjonowanych wynosi około 0,6%. W tym roku podopieczni stanowią grupę 650 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#JanuszKrupski">Problemem, który chciałbym państwu zasygnalizować, a który powtarza się od wielu lat i sygnalizowany jest w corocznych zaleceniach Najwyższej Izby Kontroli, jest kwestia udzielania nadzwyczajnej pomocy dla kombatantów i osób uprawnionych, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Według art. 19 ust. 4 ustawy o kombatantach pomocy tej powinny udzielać gminy. Aby było to możliwe, kwota tej pomocy powinna wynosić ok. 30.000 tys. zł, by z jednej strony zaspokajała potrzeby zgłaszane przez osoby zainteresowane, z drugiej strony, by pomocy tej udzielały rzeczywiście gminy, a nie UdSKiOR i Związek Inwalidów Wojennych. Kwota przeznaczona na pomoc na ten rok to 11.700 tys. zł i w przyszłym roku wysokość tej kwoty nie ulegnie zmianie. Wniosek o przyznanie pomocy w wysokości 30.000 tys. zł pojawia się każdego roku i można powiedzieć, że jest pewna poprawa, bo kilka lat temu kwota pomocy nadzwyczajnej dla kombatantów wynosiła 3–4 mln zł, jednak mimo to nie jesteśmy w stanie zaspokoić potrzeb osób w podeszłym wieku – średnia wieku naszych podopiecznych wynosi 84 lata – które często nie najlepiej funkcjonują i potrzebują pieniędzy na lekarstwa, opiekę. W tym roku rozpatrzyliśmy już 21 tys. wniosków, z czego ponad 4 tys. przeszło z roku ubiegłego, z racji tego, że nie wystarczyło środków. Kwota przeznaczona na jedną osobę to około 500 zł. Wysoka Komisjo, to jest problem, który zgłaszam i który powtarza się z roku na rok.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#JanuszKrupski">Dodam jeszcze, że w projekcie budżetu UdSKiOR nie została zawarta kwota, która jest przeznaczona na realizację programu uroczystości rocznicowych związanych z 70 rocznicą wybuchu drugiej wojny światowej i 20 rocznicą upadku komunizmu i odzyskania niepodległości. Naszemu urzędowi przypada znacząca rola w organizowaniu tych obchodów, szczególnie w zorganizowaniu Światowego Zjazdu Weteranów. Środki na realizację tych zadań zarezerwowane zostały w rezerwie celowej w kwocie 8900 tys. zł, ale to jest jakby nadzwyczajna sytuacja, którą tu sygnalizuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo, posłem koreferentem w tym zakresie jest pani poseł Barbara Bartuś. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#BarbaraBartuś">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Pan kierownik dość dokładnie przedstawił budżet UdSKiOR, więc bardzo krótko odniosę się jeszcze do dwóch spraw. Projekt przewiduje bardzo niewielkie zwiększenie wydatków urzędu i w związku z tym kolejny rok zabraknie środków na realizację art. 19 ust. 4 ustawy o kombatantach, o czym pan kierownik mówił. Zabraknie środków, które powinny zostać przekazane gminom zobowiązanym do udzielania pomocy kombatantom i osobom uprawnionym. Ustawa o kombatantach ma preambułę, z której wynika, że państwo ma obowiązek dbać o osoby, które walczyły, które narażały swoje życie, trzeba się więc zastanowić – ale to już chyba w przyszłym roku – czy nie należałoby na osoby, które jeszcze żyją, przeznaczyć więcej środków. Ale kończąc, proponuję pozytywnie zaopiniować projekt budżetu UdSKiOR.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#SławomirPiechota">Jak już wielokrotnie podczas oceny funkcjonowania UdSKiOR mówiliśmy, pomoc dla tych osób płynie różnymi drogami, być może podstawową jest waloryzacja emerytur – to są te wielkie pieniądze, które zawsze stanowią problem. Wczoraj na przykład rozmawialiśmy o finansowaniu potrzeb w ramach Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych – zawsze będą się w takich momentach pojawiać dylematy, bo potrzeb jest niewątpliwie więcej niż możliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MagdalenaKochan">Mam jedno pytanie dotyczące zatrudnienia osób niepełnosprawnych. W tym budżecie zwiększona została kwota przeznaczona na PFRON o 100 tys. zł. W związku z tym moje pytanie: Czy zatrudniacie państwo osoby niepełnosprawne, a jeśli tak, to ile? Skąd taka duża kara? Wpłata na PFRON to de facto kara za brak zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% ogólnej liczby pracowników, co przy 169 etatach wydaje się – proszę mi wybaczyć – rzeczą nie tak trudną do osiągnięcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#SławomirPiechota">Żeby ZUS mógł osiągnąć próg zatrudnienia 6% niepełnosprawnych, musiałby zatrudnić ponad 2100 takich osób, jest to więc trudne zadanie. Ale trochę rozczarowuje, że również wasz urząd, który mógłby dawać dobry przykład w tym zakresie, marnuje pieniądze, których tak bardzo wam brakuje.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WaldemarAndzel">Panie przewodniczący, uważam, że 11.000 tys. zł na świadczenia dla kombatantów to mała kwota, bo ci ludzie pamiętają, że jeszcze kilka lat temu środki na ich potrzeby były zagwarantowane. Często bywam w terenie, byłem też pracownikiem socjalnym i wiem, że ci ludzie byli przyzwyczajeni do tego typu świadczeń wypłacanych przez ośrodki pomocy społecznej. W skali państwa zwiększenie środków na pomoc nadzwyczajną z 11.000 tys. do 31.000 tys. nie jest wielkim problemem. Musimy pamiętać o historii i o tych ludziach. Dla nich zainteresowanie i pomoc ośrodka pomocy społecznej, który przyznawał środki w imieniu Urzędu do Spraw Kombatantów, to wielki symbol.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Jeśli nie, to proszę pana prezesa lub pana współpracowników o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejBida">W tej chwili urząd zatrudnia 3 osoby niepełnosprawne, ponieważ już po zakończeniu prac nad projektem udało się nam namówić jednego z naszych pracowników do tego...</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#SławomirPiechota">Żeby zrobił papiery?</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejBida">Tak jest. Takich osób mamy więcej, ale nie wszystkie są tym zainteresowane, po prostu nie możemy nikogo zmuszać.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#SławomirPiechota">Ale też chyba nie o to pytaliśmy, raczej o to, jak zwiększyć liczbę zatrudnionych osób niepełnosprawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejBida">Jeśli chodzi o zatrudnianie. Jesteśmy urzędem państwowym, obowiązują nas procedury naboru do służby cywilnej w ramach konkursu, a w ustawie o służbie cywilnej nie ma przepisu, który dawałby pierwszeństwo zatrudnienia osobom niepełnosprawnym. I to stanowi największy problem. My chętnie zatrudnialibyśmy takie osoby, bo byłoby to korzystne dla urzędu, ale musimy stosować się do procedur.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#MagdalenaKochan">Rozumiem, że pracownicy państwa urzędu są pracownikami wieloletnimi, ale rozwiązaniem mogą być staże odbywane przez młodych pracowników, np. w ramach współpracy z odpowiednim urzędem pracy. Młodzi ludzie wyposażeni w odpowiednie doświadczenie nabyte w ramach stażu mogliby wtedy z podniesioną przyłbicą stawać do konkursu. W każdym razie nie chcemy, aby standardy dotyczące zatrudnienia w urzędach państwowych były obniżane, a wytłumaczeniem byłoby to, że urząd zatrudnia osoby niepełnosprawne. Taka sytuacja jest niedopuszczalna – osoby niepełnosprawne również muszą spełniać określone wymagania. Jest to bardzo ważne, i myślę, że można temu sprostać, jeśli się tylko chce. Oczekujemy od państwa większej determinacji w dążeniu do zatrudniania osób niepełnosprawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#SławomirPiechota">Dodam tylko, że z informacji z PFRON wynika, że są urzędy, które mimo tych samych przepisów doskonale sobie radzą i zatrudniają osoby niepełnosprawne. Pan dyrektor wybaczy, ale kiedy słyszę takie argumenty, to wiem, że jest to alibi, wytłumaczenie tego, że się nic nie robi. Wystarczy kilka prostych pytań: Czy poinformowaliście rektorów warszawskich uczelni o tym, że szukacie wśród ich absolwentów potencjalnych pracowników? To samo dotyczy ZUS. Za chwilę będziemy rozmawiać o KRUS i tam widać zmiany, możecie zapytać, w jaki sposób KRUS tak szybko zwiększa zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Są instytucje, które dzięki dobrej woli i staranności osiągają efekty, o których tu mówimy i na których tak bardzo nam zależy.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#AndrzejBida">Panie przewodniczący, KRUS jest poza służbą cywilną. Jednakże obiecuję, że postaramy się bardziej aktywnie podejść do problemu, skontaktujemy się z urzędem pracy i zaoferujemy staże.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#SławomirPiechota">Zapewniam, że nie ustąpimy w tej kwestii i będziemy zadawać pytania dotyczące tego problemu. Myślę też, że dyskretny, choć niesłowny komentarz przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych (śmiech) był dość wyrazisty.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś jest przeciwko pozytywnej ocenie części budżetowej 54 – Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych? Nie słyszę sprzeciwu, uznaję zatem, że Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetu.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#SławomirPiechota">Proszę teraz rzecznika praw dziecka pana Marka Michalaka o możliwie krótkie zreferowanie 14 części budżetu, żebyśmy jeszcze w obecności pani minister rozpatrzyli tę część.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#MarekMichalak">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Mam przyjemność zaprezentować projekt budżetu Rzecznika Praw Dziecka na rok 2009. Łączna suma wydatków zaplanowanych na rok 2009 wynosi 6580 tys. zł, co oznacza ich wzrost o 25,6%. Ów wzrost uwarunkowany jest dwoma czynnikami: koniecznością realizacji nowych zadań nałożonych na Rzecznika Praw Dziecka, o których wczoraj rozmawialiśmy, oraz koniecznością upowszechniania wiedzy o prawach dziecka, w tym większego otwarcia urzędu na same dzieci. Realizacja nowych zadań, wyznaczonych znowelizowaną ustawą o Rzeczniku Praw Dziecka, wymaga przede wszystkim wzrostu wynagrodzeń osobowych, co zostało w projekcie uwzględnione. Analiza nowych uprawnień rzecznika wskazała na konieczność zatrudnienia minimum 6 pracowników merytorycznych, którzy będą mieli odpowiednie uprawnienia i doświadczenie sędziowsko-prokuratorskie, bo tego typu działania będą leżały w zakresie Biura Rzecznika Praw Dziecka. Ważną pozycją budżetu jest też paragraf 430 – zakup usług pozostałych – pod którym kryją się możliwości działania rzecznika związane z promocją praw dziecka. Jeszcze jako kandydat na Rzecznika Praw Dziecka zostałem przez państwa zobowiązany do poprawy wizerunku tego urzędu, do otwarcia go na najmłodszych, dlatego też będę starał się podejmować te działania i mam nadzieję, że uda się nam stworzyć dodatkową płaszczyznę współpracy i że jest to już choć trochę widoczne w bieżącej działalności BRPD. W 2009 r. zamierzam wspierać i inicjować działania popularyzujące prawa dziecka, podejmujące problematykę przeciwdziałania przemocy wobec dzieci, promujące odpowiedzialne wychowanie dzieci przez rodziców. Zamierzam przeprowadzić jakościowe badania skutków emigracji zarobkowej – badania ilościowe BRPD już w tym roku wykonało, badania zjawiska biedy dzieci, zagrożenia wykluczeniem społecznym – w tym celu nawiązałem już kontakt i zawarłem wstępne porozumienie z Głównym Urzędem Statystycznym. Na przyszły rok zaplanowaliśmy konkretne badania dotyczące statusu społecznego, sytuacji materialnej czy miejsca zamieszkania. Rzecznik podjął się też monitorowania reformy edukacji, obejmującej obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnie oraz obowiązkiem przedszkolnym – dzieci pięcioletnie. Te i jeszcze wiele innych zadań wymaga z jednej strony pozyskania partnerów, z drugiej strony – dokonania diagnozy, przeprowadzenia kompetentnych, dobrych, szeroko zakrojonych kampanii społecznych. Stąd bierze się planowany wzrost wydatków w naszym budżecie, który procentowo w porównaniu z innymi instytucjami państwowymi być może jest wysoki, ale sama kwota budżetu nie jest wysoka.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#MagdalenaKochan">Dziękuję, posłem koreferentem w tym punkcie obrad jest pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#TadeuszCymański">Pole dyskusji w tym zakresie jest bardzo skromne. Mamy nowego rzecznika, została zmieniona ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka i rzeczywiście, jeśli spojrzy się na projekt budżetu RPD na przyszły rok, to tym, co przykuwa naszą uwagę, jest pozycja podstawowa, czyli wzrost kosztów osobowych. Gdybym miał mówić tonem prowokującym do dyskusji, to powiedziałbym tak: Gdybyśmy mieli koncepcję Rzecznika Praw Dziecka wyłącznie jako autorytetu, bo tak w istocie obecnie jest, który działa na skromnym polu, to może te etaty w ogóle nie są potrzebne, ale gdyby miała to być instytucja, która reaguje na istniejące problemy, a jest ich wiele, to ten budżet jest za mały i koncepcja terenowych oddziałów oraz osób działających w terenie byłaby bardziej właściwa. Dlatego uważam, że wejście w terenowy obszar i próba aktywnego działania – bo taka jest intencja zmian w ustawie – to dobry początek i te 6 etatów plus zastępca wcale nie jest żadnym rozpasaniem. Będziemy się wszystkiemu dokładnie przyglądać w przyszłości. Otrzymał pan carte blanche i uważam, że wraz z pozdrowieniami i dobrymi życzeniami należy zaakceptować projekt tego budżetu, o co niniejszym się do wszystkich państwa zwracam. Potrzebne będą materiały promocyjne, akcje medialne, nie ma więc co dyskutować nad jakimiś skromnymi kwotami. Jako stary lustrator uśmiecham się i stwierdzam, że nie ma co się nad tym pastwić. Przyjąłbym ten projekt bez dyskusji, chyba że ktoś odnalazł w nim coś naprawdę wyjątkowego, to wtedy bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#MagdalenaKochan">Rozumiem, że zgłasza pan wniosek o pozytywne zaopiniowanie projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#TadeuszCymański">Jak najbardziej.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#MagdalenaKochan">Otwieram dyskusję. Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#MagdalenaKochan">Długo zajmowaliśmy się Rzecznikiem Praw Dziecka i problemami tej instytucji, również dzisiaj o 20.20 na posiedzeniu Sejmu będziemy o tym rozmawiać, więc temat ten jest wszystkim doskonale znany. Nie usłyszawszy głosów sprzeciwu wobec wniosku o pozytywne zaopiniowanie projektu RPD, uznaję, że Komisja pozytywnie opiniuje część 14 budżetu – Rzecznik Praw Dziecka.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#MagdalenaKochan">Wobec tego przechodzimy do KRUS, oddaję głos panu prezesowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#HenrykSmolarz">Dziękuję bardzo. Już na wstępie usłyszeliśmy ciepłe słowa na temat KRUS. Pan poseł Cymański daje carte blanche dla osób rozpoczynających działalność, więc ja też skorzystam z tej uprzejmości.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#HenrykSmolarz">Szanowni państwo, zadania związane z funkcjonowaniem systemu ubezpieczenia społecznego rolników realizuje w pełnym zakresie KRUS. Podstawę gospodarki finansowej ubezpieczenia społecznego rolników stanowią: fundusz emerytalno-rentowy, fundusz prewencji i rehabilitacji, fundusz administracyjny oraz fundusz składkowy ubezpieczenia społecznego rolników, który ma osobowość prawną i nie jest dotowany z budżetu państwa. W 2009 r. planowana jest w części 72 budżetu kwota dotacji w wysokości 17.046.000 tys. zł z przeznaczeniem na: w dziale 753 – Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne – kwota w wysokości 17.021.000 tys. zł, w tym w rozdziale 75305 – Fundusz emerytalno-rentowy – kwota 16.290.000 tys. zł. W rozdziale 75306 – Fundusz prewencji i rehabilitacji – 5500 tys. zł, w rozdziale 75311 – Renty strukturalne – 2483 tys. zł. Planuje się, że w roku 2009 renty strukturalne będzie pobierało około 200 osób miesięcznie. W rozdziale 753.13 – Świadczenia finansowane z budżetu państwa zlecone do wypłaty KRUS zaplanowano kwotę 723.486 tys. zł. Przewidziano m.in.: wypłaty rent kombatanckich w kwocie 269.502 tys. zł dla przeciętnie 12 tys. świadczeniobiorców miesięcznie, wypłaty ryczałtów energetycznych w kwocie 189.348 tys. zł oraz przeciętnie 50 tys. dodatków kombatanckich na kwotę 102.432 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#HenrykSmolarz">W dziale 851 – Ochrona zdrowia zaplanowano kwotę 23.972 tys. zł, w tym w rozdziale 85156 – Składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego kwotę 23.972 tys. zł. W dziale 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej zaplanowano kwotę 128 tys. zł, w tym w rozdziale 85335 przewidziano refundację ulg dla inwalidów wojennych i wojskowych z tytułu ubezpieczenia OC i AC w kwocie 128 tys. zł. W dziale 752 – Obrona narodowa zaplanowano kwotę 10 tys. zł, w tym w rozdziale 75212 – Pozostałe wydatki obronne – 10 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#HenrykSmolarz">Zgodnie z przyjętymi założeniami w 2009 r. przeciętna liczba świadczeń emerytalno-rentowych wyniesie 1.429.800 i będzie niższa od analogicznej w 2008 r. o 3,2%. Przewidziano wypłatę około 63.000 zasiłków pogrzebowych, z czego 58.600 po emerytach i rencistach i 4400 po czynnych rolnikach. Do planu funduszu emerytalno-rentowego przyjęto przeciętnie 1500 tys. osób, tj. na poziomie przewidywanego wykonania w roku 2008. Łączne przychody funduszu emerytalno-rentowego w roku 2009 wyniosą 17.616.599 tys. zł i będą wyższe o 8,4% w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w 2008 roku. Na przychody funduszu emerytalno-rentowego składają się: dotacja uzupełniająca do świadczeń emerytalno-rentowych w kwocie 13.141.715 tys. zł, tj. o 8,5% więcej w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w roku bieżącym, oraz dotacja celowa na pokrycie składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników w kwocie 3.148.913 tys. zł. Przychody własne funduszu wyniosą w 2009 r. 1.326.168 tys. zł, tj. o 5,7% więcej niż w 2008 r., w tym 1.300.168 tys. zł to przypis z tytułu składek od rolników – jest on większy o 5,7% w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w 2008 r. Założono, że w roku 2009 wskaźnik ściągalności składek wyniesie 98%.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#HenrykSmolarz">Wydatki funduszu emerytalno-rentowego wyniosą 17.706.278 tys. zł i będą wyższe od przewidywanych w 2008 r. o 4,6%. Główne pozycje wydatków tego funduszu to: emerytury i renty – wydatki na ten cel wyniosą 13.695.483 tys. zł, co oznacza wzrost o 3,1%, także zasiłki pogrzebowe, na które przewidziano kwotę 402.079 tys. zł, wzrost w tym przypadku wynosi 8,8% i wiążę się ze wzrostem wysokości tych zasiłków. Odpis na fundusz administracyjny będzie wynosił 460.000 tys. zł, co stanowi 2,7% wydatków funduszu. Plan wydatków uwzględnia składki na ubezpieczenie zdrowotne rolników w kwocie 3.148.716 tys. zł. Wartość wydatków w tym zakresie była ustalana na podstawie szacunkowej ceny 1 kwintala żyta. Kwota przeciętnego świadczenia rolnego będzie wynosiła 781,89 zł i będzie wyższa o 6,6% w stosunku do przeciętnego poziomu świadczenia w 2008 r. Od 1 marca 2009 r. przewiduje się waloryzację świadczeń wskaźnikiem 105,7%.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#HenrykSmolarz">Planowane przychody funduszu prewencji i rehabilitacji w 2009 r. wyniosą 35.504 tys. zł, w tym 30.004 tys. zł, tj. 84,5%, przychodów stanowić będzie odpis z funduszu składkowego. Dotacja z budżetu państwa wyniesie tylko 5500 tys. zł. Wzrosną wydatki funduszu – w 2009 r. wyniosą one 35.967 tys. zł, co oznacza wzrost o 8,8% w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w 2008 r. Główna pozycja wydatków funduszu prewencji i rehabilitacji to świadczenia rehabilitacyjne w kwocie 27.355 tys. zł, wzrost w stosunku do roku bieżącego wynosi 5,3%. W 2009 r. rehabilitacji leczniczej planuje poddać się ponad 14.000 rolników, z tego 13.650 w obiektach własnych i 700 w obiektach współpracujących z Kasą. Planowanych jest 10 turnusów rehabilitacyjnych dla około 1800 dzieci. Wzrost wydatków inwestycyjnych o 74,1% wynika z konieczności zakończenia procesów inwestycyjnych oraz wymiany zużytego sprzętu rehabilitacyjnego.</u>
<u xml:id="u-66.6" who="#HenrykSmolarz">Jeżeli chodzi o fundusz administracyjny, to jego przychody zaplanowano na kwotę 598.379 tys. zł, tj. o 85.111 tys. zł, czyli 16,6% więcej niż wynosi przewidywane wykonanie w roku bieżącym. Podstawową pozycją przychodów tego funduszu – 76,9% przychodów ogółem – jest odpis od funduszu emerytalno-rentowego w kwocie 460.000 tys. zł, który stanowić będzie 2,7% planowanych wydatków funduszu. Oczywiście państwo doskonale wiedzą, że ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników przewiduje odpis do 3,5% planowanych wydatków funduszu. Odpis od funduszu składkowego wyniesie 54.000 tys. zł i będzie wyższy od planowanego na rok 2008 o 8,2%. Pozostałe planowane przychody z tytułu refundacji kosztów obsługi zadań zleconych wyniosą w 2009 r. 84.371 tys. zł i tu wzrost wynosi zaledwie 1,2%. Planowane rozchody funduszu administracyjnego będą wyższe do przewidywanych w 2008 r. o 57.160 tys. zł, czyli o 10,6%, i wyniosą 595.663 tys. zł. Podstawową pozycją rozchodów funduszu są środki na wynagrodzenie w kwocie 270.961 tys. zł. Poziom zatrudnienia w KRUS utrzyma się na poziomie 6470 etatów, przy średnim wynagrodzeniu wynoszącym 3168 zł. Proponowana podwyżka wynagrodzeń niestety, w naszym odczuciu, nie zapobiegnie dużej fluktuacji kadr KRUS. Pozostałe wydatki bieżące wzrosną tylko o 0,9% i wyniosą 250.135 tys. zł. W ramach wydatków bieżących przewidujemy 10-procentowy wkład własny w wysokości 6875 tys. zł w realizację umowy między Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej, reprezentującym Rząd RP, a Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju na współfinansowanie Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich. Część A dotyczy reformy administracyjnej KRUS, polegającej na unowocześnieniu bazy informatycznej i komunikacyjnej Kasy. Kwota rozchodów funduszu administracyjnego nie stanowi pełnego zabezpieczenia kosztów zadań nałożonych na KRUS. W pozycji – Pozostałe wydatki bieżące funduszu administracyjnego w celu pełnego zabezpieczenia zadań nałożonych na KRUS niezbędna jest kwota 403.000 tys. zł. Proponowane zmiany w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników zwiększą obecny deficyt o kwotę 63.000 tys. zł. Generalnie projekt budżetu KRUS na rok 2009 charakteryzują następujące tendencje: liczba ubezpieczonych w systemie ubezpieczenia społecznego wyniesie około 1600 tys. rolników, tj. na poziomie przewidywanego wykonania 2008 r., natomiast liczba świadczeniobiorców wyniesie 1400 tys. osób, czyli o 3,2% mniej niż w roku bieżącym. Proponowany wzrost wynagrodzenia pracowników KRUS zmierza w kierunku złagodzenia dysproporcji płacowych w stosunku do płac w sferze budżetowej, np. w roku 2007 przeciętne wynagrodzenie łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym w sferze budżetowej wynosiło 2774 zł, a w KRUS – 2488 zł, tj. o 10,3% mniej. To jest – myślę – dosyć niepokojąca konkluzja w odniesieniu do dyskusji, która toczyła się w sprawie budżetu ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#MagdalenaKochan">Dziękuję panu prezesowi. Posłem koreferentem tej części budżetu jest pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#MieczysławKasprzak">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, panie prezesie. Pan prezes bardzo szczegółowo omówił wszystkie zadania, które realizuje KRUS. Od ubiegłego roku nic się nie zmieniło, Kasa funkcjonuje, opierając się na 4 funduszach – tak jak pan prezes powiedział: fundusz emerytalno-rentowy, fundusz administracyjny, fundusz rehabilitacyjny i fundusz składkowy, który ma własną osobowość prawną i nie jest dotowany z budżetu państwa. Najważniejszym spośród interesujących nas trzech funduszy jest fundusz emerytalno-rentowy, z którego wypłacane są wszystkie świadczenia.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#MieczysławKasprzak">Pozwolę sobie na kilka uwag. Zmniejsza się liczba świadczeniobiorców, co chyba warto zapamiętać z uwagi na toczącą się wokół KRUS dyskusję. W przyszłym roku spadek będzie wynosił prawie 4% i ta tendencja utrzymuje się od kilku już lat. Wysokość przeciętnego świadczenia to 781 zł – większość byłych rolników jest w grupie, której przysługują najniższe świadczenia. W przyszłym roku dotacja do świadczeń będzie wynosiła 13.141.000 tys. zł. Trzeba tu powiedzieć, że KRUS realizuje wiele innych zadań, chociażby płaci składkę zdrowotną za osoby ubezpieczone. Poza tym wypłaca renty strukturalne i chyba warto tu zaznaczyć, że nie są to renty strukturalne, o których w tej chwili się mówi, tylko renty ze starego układu, stąd jest ich tylko 200 i ten stan nie ulega zmianie, bo jeszcze przed wejściem unijnych rent strukturalnych to KRUS wypłacał renty strukturalne i tak pozostało. Ilość etatów w KRUS – 6470 – pozostaje niezmieniona od wielu lat. Fundusz składkowy praktycznie w 100% tworzy się ze składek rolników, natomiast ściągalność składki od wielu lat jest bardzo wysoka i w przyszłym roku będzie wynosić ponad 98%.</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#MieczysławKasprzak">Z tego, co mi wiadomo, przeciętna płaca w KRUS w roku bieżącym wynosi 2600 zł, a więc daleko, daleko odstaje od przeciętnej krajowej. Temat ten jest od dawna poruszany na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej dotyczących budżetu, gdzie KRUS podawany był zawsze jako przykład instytucji, w której są najniższe płace. To tyle tytułem dyskusji.</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#MieczysławKasprzak">Wnoszę o przyjęcie budżetu, z tym że chcę zaproponować pewne zmiany. Nie są to zmiany, które polegałyby na zwiększaniu przypisów, odpisów czy dotacji, ale na przesunięciach. Otóż z wyliczeń wynika, że na składkę zdrowotną zaplanowano zbyt dużo środków, co – jak pan prezes mówił – wiąże się z ceną żyta. Nie będę teraz szczegółowo tłumaczył, na czym polega cały mechanizm obliczeń.</u>
<u xml:id="u-68.4" who="#MieczysławKasprzak">Proponuję przesunięcie środków z funduszu emerytalno-rentowego do wydatków bieżących, a następnie do funduszu administracyjnego. Mówię tu o kwocie 20.000 tys. zł, którą można będzie przeznaczyć na podwyżki dla pracowników KRUS. Rozumiem, panie prezesie, że nie macie środków na uzyskanie przeciętnego wynagrodzenia, o którym była mowa, a poza tym macie zaległości w zakresie informatyzacji. Jeżeli nie będziecie mieć środków w funduszu administracyjnym, wasze płace pozostaną niezmienione i nie ruszycie z informatyzacją. Owe zmiany uzgadniałem z kierownictwem KRUS, mówiąc wprost – Ameryki nie odkryłem, ale takie przesunięcie środków umożliwiłoby płynną realizację bieżących zadań oraz zrównanie się z pozostałymi, jeżeli chodzi o poziom płac – może nie do końca, ale byłby to krok w tym kierunku. To tyle, dziękuję bardzo, wnoszę o przyjęcie budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#MagdalenaKochan">Dziękuję bardzo. Gdyby zechciał pan przed głosowaniem odczytać przygotowane poprawki, to bardzo proszę. Rozumiem, że polegają one jedynie na przesunięciach w ramach posiadanych środków, w obrębie poszczególnych działów.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#MieczysławKasprzak">Tak, czy mam w tej chwili je odczytać?</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#MagdalenaKochan">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#MieczysławKasprzak">Jeżeli chodzi o fundusz emerytalny, to w części B – Wydatki bieżące – odpis na fundusz administracyjny w kolumnie 5 kwotę 460.000 tys. zł zastępuje się kwotą 480.000 tys. zł. Pozycja: Składka na ubezpieczenie zdrowotne finansowane z dotacji budżetu w kolumnie 5 – tu kwotę 3.148.716 tys. zł zastępuje się kwotą 3.128.716 tys. zł, czyli następuje zmniejszenie kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne o 20.000 tys. zł. Ta sama kwota musi ulec dwukrotnemu przesunięciu, najpierw do wydatków bieżących, potem na fundusz administracyjny. Kwota odpisu od funduszu emerytalno-rentowego będzie nadal – zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników – wynosiła mniej niż 3,5% planowanych wydatków tego funduszu.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#MagdalenaKochan">Otwieram dyskusję w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Korzystając z obecności przedstawicieli KRUS, chciałabym zadać dwa pytania. Po pierwsze, czy posiadają państwo dane dotyczące tego, ilu spośród 1600 tys. rolników to są niby-rolnicy, czyli tzw. rolnicy warszawscy, którzy kupili ziemię po to tylko, aby płacić niższą składkę na ubezpieczenie społeczne? Drugie pytanie: Czy robicie państwo jakąś symulację, która mogłaby pokazać rzeczywistą kondycję polskich gospodarstw, przy uwzględnieniu dwóch całkiem skrajnych parametrów, bo z jednej strony w przypadku dostępu do pomocy społecznej, do różnego rodzaju świadczeń finansowanych z budżetu państwa brany jest pod uwagę tzw. hektar przeliczeniowy i im gorzej rolnik wypada w tym hektarze przeliczeniowym, tym lepiej dla niego, tym łatwiej jest mu sięgać po różnego rodzaju świadczenia. Natomiast z drugiej strony są dotacje z Unii Europejskiej, uzależnione od tego, w jak dobrej kondycji jest dane gospodarstwo. Czy w związku z tym próbowaliście państwo robić takie porównania, a jeśli tak, to czy da się z nich cokolwiek wysnuć? Zawsze mnie to interesowało, a nigdy nie miałam okazji o to zapytać.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WaldemarAndzel">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Chciałbym zapytać pana prezesa o liczbę zatrudnionych w KRUS osób niepełnosprawnych i o to, jak ta liczba wzrosła w ciągu dwóch lat? Ponadto, czy KRUS podejmuje jakieś specjalne działania zmierzające do zwiększenia zatrudnienia osób niepełnosprawnych?</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#MagdalenaKochan">Czy ktoś z państwa ma jeszcze jakieś pytania? Jeśli nie, to bardzo proszę pana prezesa o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#HenrykSmolarz">Postaram się odpowiedzieć na zadane pytania z pomocą moich współpracowników. Na początek odniosę się do poruszonej przez panią przewodniczącą kwestii określania dochodowości, która wiąże się z aktualnie trwającą dyskusją na temat reformy systemu ubezpieczeń społecznych i kierunkiem przyjętym przez parlament, zmierzającym do zmniejszania dotacji budżetu państwa dla osób, które jej nie wymagają, i skierowaniu jej do osób znajdujących się w najgorszej kondycji finansowej. Otóż w istocie hektar przeliczeniowy jest rzeczywiście wskaźnikiem dosyć uproszczonym, bo dochodowość nie jest bezpośrednio powiązana z tym, na co on wskazuje. Został powołany specjalny zespół do prac nad kolejną częścią reformy i nad rozwiązaniami, które są obecnie proponowane. Zgadzam się z twierdzeniem pani poseł, że są takie kategorie, którymi posługuje się głównie Program Wsparcia dla Rolnictwa, kategorie oferowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencję Rynku Rolnego – są to wielkości zwane dochodowością pośrednią, w skrócie nazywane SU. Oczywiście ta wielkość służąca określeniu dochodowości jest też pewnym rodzajem uproszczenia. Najlepszym sposobem określenia dochodowości gospodarstw byłoby przejście na pełny system rozliczania podatku dochodowego, ale jest to materia niezwykle trudna do określenia i myślę, że przyjęcie takiego rozwiązania wymaga jeszcze wiele pracy. Aczkolwiek wydaje się stosowne, aby system ten mógł zacząć funkcjonować, najpierw, w okresie przejściowym, tylko dla tych, którzy będą chcieli, a docelowo oczywiście dla wszystkich. To w pełni odzwierciedlałoby zasadę sprawiedliwości społecznej. System SU – jak powiedziałem – jest systemem bardzo uproszczonym, wyliczenie SU dla gospodarstwa w danym roku nie ma przełożenia na rok następny. Przykładem może być rok ubiegły z dość wysokimi cenami produktów rolnych i rok bieżący, kiedy ta sytuacja jest zdecydowanie gorsza. Tak więc prace w tym zakresie trwają i myślę, że będziemy jeszcze mieli okazję dyskutować na ten temat.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#HenrykSmolarz">A teraz poproszę panią wiceprezes o udzielenie odpowiedzi na pozostałe pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#JaninaPszczółkowska">Proszę państwa, jeżeli chodzi o odpowiedź na pytanie, czy w grupie 1600 tys. rolników nie ma tzw. rolników z Marszałkowskiej, to bardzo trudno jest nam określić, czy są tacy rolnicy, czy ich nie ma. Z ustawy wynika, że osoba posiadająca gospodarstwo prowadzi działalność rolniczą. Oczywiście podstawowym warunkiem podlegania ubezpieczeniu społecznemu jest prowadzenie działalności i tutaj terenowe jednostki KRUS przeprowadzają w każdym roku wizytację gospodarstw. W ubiegłym roku przeprowadzono wizytację 86 tys. spośród 1100 tys. gospodarstw zaewidencjonowanych w KRUS. Jeżeli w wyniku takiej wizytacji lub też np. w wyniku powiadomienia przez sąsiadów okaże się, że dany rolnik jest rolnikiem fikcyjnym i faktycznie nie prowadzi działalności rolniczej, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego przez pracowników Kasy jest on wyłączany z ubezpieczenia. Niestety nie posiadamy danych w tym zakresie, możemy jedynie opierać się na liczbie wydawanych decyzji o wyłączeniu z ubezpieczenia lub włączeniu, choć nie jest tak, że te decyzje dotyczą tylko tego problemu.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#JaninaPszczółkowska">Odnosząc się do pytania o liczbę zatrudnionych osób niepełnosprawnych – obecnie pracownicy niepełnosprawni stanowią 2,6% ogólnej liczby zatrudnionych. Jednostki terenowe otrzymały zalecenie zatrudniania osób niepełnosprawnych, w wyniku którego kierownictwa tych jednostek uruchomiły odpowiednie procedury w tym zakresie i podjęły współpracę z PFRON.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#BogusławUlijasz">Dopowiem tylko, że liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych wzrosła w stosunku do roku ubiegłego o 0,4%, bo w roku 2007 niepełnosprawni stanowili 2,2% pracowników.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#WaldemarAndzel">Czy mogę prosić o dane liczbowe?</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#MagdalenaKochan">Rozumiem, że pan poseł nie jest usatysfakcjonowany odpowiedzią? Chodzi o dokładną liczbę etatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#HenrykSmolarz">Niestety, w tej chwili nie posiadamy takich danych, ale zobowiązujemy się je dostarczyć. Jeśli można, to pozwolę sobie jeszcze na jedno zdanie uzupełnienia w odniesieniu do tematu tzw. rolników z Marszałkowskiej, który jest przedmiotem dużego zainteresowania opinii publicznej. Efektem prac w zakresie dochodowości, o których wspominałem, ma być również stworzenie systemu, który pokazałby, jak funkcjonują gospodarstwa rolne. System ten zakłada stworzenie bazy osób uzyskujących płatności bezpośrednie – w tej chwili bazę taką posiada ARiMR – i porównanie jej z bazą osób, które są u nas zarejestrowane. Jest to przedsięwzięcie skomplikowane, ale takie są plany i zamierzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#MagdalenaKochan">Gratulujemy tychże planów i umiejętności rozwiązywania problemów.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#MagdalenaKochan">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#MarekPlura">Mam jeszcze krótkie pytanie uzupełniające. Jaka składka na PFRON została odprowadzona w roku ubiegłym i jaka jest planowana na rok przyszły?</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#BarbaraSzubert">Na rok 2008 przewidziana jest składka na PFRON w wysokości 2460 tys. zł, natomiast na rok 2009 – 2533 tys. zł. Dodam tylko, że współpracujemy z wieloma zakładami pracy chronionej, co wpływa na zmniejszenie składki na PFRON.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#MagdalenaKochan">Czy ktoś jeszcze ma pytania?</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#MagdalenaKochan">Proszę państwa, pan poseł Kasprzak zgłosił wniosek o pozytywne zaopiniowanie części budżetowej 72 – KRUS, planu finansowego funduszu administracyjnego, planu finansowego funduszu emerytalno-rentowego oraz planu finansowego funduszu prewencji i rehabilitacji z poprawką, którą za chwilę odczytam.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#MagdalenaKochan">W załączniku 5 proponuje się następujące zmiany: 1. Fundusz emerytalno-rentowy w części B – Wydatki, pkt 2 Wydatki bieżące – odpis na fundusz administracyjny w kolumnie 5 kwotę 460.000 tys. zł zastępuje się kwotą 480.000 tys. zł. W pkt 3 Składki na ubezpieczenie zdrowotne finansowane z dotacji budżetu w kolumnie 5 kwotę 3.148.716 tys. zł zastępuje się kwotą 3.128.716 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#MagdalenaKochan">2. Fundusz administracyjny w części B – Przychody, w kolumnie 5 kwotę 598.379 tys. zł zastępuje się kwotą 618.379 tys. zł. W pkt 1 – Odpis z funduszu emerytalno-rentowego, w kolumnie 5 kwotę 460.000 tys. zł zastępuje się kwotą 480.000 tys. zł. W części B – Wydatki, w kolumnie 5 kwotę 595.663 tys. zł zastępuje się kwotą 615.663 tys. zł. W pkt 1 – Wydatki bieżące (własne), w kolumnie 5 kwotę 563.292 tys. zł zastępuje się kwotą 583.292 tys. zł. W pkt 1.1 – wynagrodzenia pracowników Kasy, w kolumnie 5 kwotę 270.961 tys. zł zastępuje się kwotą 287.961 tys. zł, a w pkt 1.2 – pochodne od tych wynagrodzeń, w kolumnie 5 kwotę 42.196 tys. zł zastępuje się kwotą 45.196 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#MagdalenaKochan">3. W ustawie budżetowej w art. 30 kwotę 460.000 tys. zł zastępuje się kwotą 480.000 tys. zł. Wprowadzone zmiany nie skutkują zwiększeniem kwot budżetu państwa w części 72 i w funduszu emerytalno-rentowym. Kwota 20.000 tys. zł umożliwi zmniejszenie dysproporcji płac w KRUS w porównaniu z płacami innych instytucji obsługujących sektor rolniczy i ubezpieczenia społeczne.</u>
<u xml:id="u-86.5" who="#MagdalenaKochan">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem tej poprawki do budżetu?</u>
<u xml:id="u-86.6" who="#MagdalenaKochan">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje poprawkę, przy 13 głosach za, braku przeciwnych i 2 wstrzymujących się. Nie usłyszawszy głosu sprzeciwu, przyjmuję, że pozytywnie opiniujemy projekt części budżetowej 72 – KRUS wraz z poprawką.</u>
<u xml:id="u-86.7" who="#MagdalenaKochan">Pozostała jeszcze jedna kwestia, a mianowicie wybór posła upoważnionego do reprezentowania naszej Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Chciałabym tu zaproponować pana przewodniczącego Sławomira Piechotę, który wprawdzie jest nieobecny, ale wyraził na to zgodę. Czy ktoś zgłasza sprzeciw wobec tej kandydatury? Nie widzę, zatem Komisję Polityki Społecznej i Rodziny przed Komisją Finansów Publicznych będzie reprezentował pan przewodniczący Sławomir Piechota.</u>
<u xml:id="u-86.8" who="#MagdalenaKochan">I jeszcze jedna przykra informacja. Jutro 15 min. po zakończeniu głosowań odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Finansów Publicznych i naszej Komisji w celu rozpatrzenia sprawozdania podkomisji w sprawie funduszy dożywotnich emerytur kapitałowych. Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>