text_structure.xml
56 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#SławomirPiechota">Witam państwa na posiedzeniu Komisji. Przepraszam za opóźnienie spowodowane opóźnieniem debaty plenarnej z przyczyn całkowicie od nas niezależnych. W tej chwili trwa debata nad punktem poświęconym zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Tam jest też pani minister Agnieszka Chłoń-Domińczak. Pani minister obiecała, że przyjdzie do nas najszybciej jak tylko będzie mogła opuścić debatę plenarną. Przepraszam i proszę o jeszcze chwilę cierpliwości. Mam nadzieję, że w ciągu kwadransa lub do pół godziny rozpoczniemy posiedzenie Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#SławomirPiechota">Jest pani minister, która „przybiegła” z innego miejsca, gdzie przedstawiała stanowisko rządu i Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Witam państwa raz jeszcze i jeszcze raz przepraszam za opóźnienie spowodowane zmianami w debacie plenarnej, przesunięciem punktów, w których uczestniczyła pani minister i członkowie naszej Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#SławomirPiechota">W dzisiejszym porządku obrad mamy rozpatrzenie informacji Rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej (druk nr 756). Rozpatrzenie tej informacji jest również realizacją wniosku klubu parlamentarnego PiS, który został skierowany do naszej Komisji przez marszałka Bronisława Komorowskiego.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#SławomirPiechota">Czy ktoś państwa ma jakieś uwagi w sprawie porządku obrad? Nie ma uwag, a zatem porządek obrad został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#SławomirPiechota">Chciałbym jeszcze przedstawić pewien komunikat – również proceduralny. W związku ze zgłoszonymi w drugim czytaniu poprawkami do projektu ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka (druk nr 434 i 783) wspólne posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży odbędzie się w piątek o godz. 8.15 w sali konferencyjnej. Poprawki zostaną państwu doręczone, będą w skrytkach poselskich.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#SławomirPiechota">Przystępujemy do rozpatrzenia informacji. Bardzo proszę panią minister Agnieszkę Chłoń-Domińczak o zreferowanie zasadniczych elementów tej informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Bardzo dziękuję. Ponieważ informacja została przekazana Wysokiej Izbie na początku lipca br. w swoim wystąpieniu będę się odnosić nie tylko do tego, co obowiązywało na dzień przygotowania tej informacji, ale także do tego, co zdarzyło się w późniejszych miesiącach, ponieważ praca w rządzie nad rzeczami, związanymi z systemem emerytalnym toczy się bardzo dynamicznie i sytuacja też się dynamicznie zmieniła.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Nowy system emerytalny wdrażany jest od 1998 roku, stanowi dosyć istotną, strukturalną reformę, należącą do jednej z ważniejszych reform przeprowadzonych w okresie transformacji społeczno-gospodarczej, a jej głównym celem jest doprowadzenie do tego, żeby system emerytalny był stabilny w długim okresie – uwzględniając nie tylko sytuację na rynku pracy, ale przede wszystkim sytuację demograficzną.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Pewnymi, wdrożonymi założeniami reformy było: po pierwsze – uwzględnienie w sposobie liczenia emerytury takich zjawisk demograficznych, jak chociażby to, jak długo żyjemy po przejściu na emeryturę, po drugie – podzielenie składki, którą płacimy na emerytury między dwie części. Pierwsza część jest bezpośrednio związana z rynkiem pracy, czyli system Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdzie wpłacane składki służą do bieżącej wypłaty emerytur. Poprzez wprowadzenie systemu kont indywidualnych i naliczania emerytury od tego, jakie składki wpłaciła dana osoba, jest związek pomiędzy składką, długością trwania życia i świadczenia. Drugi element to oszczędzanie, inwestowanie części składki przez OFE, które lokują nasze pieniądze w instrumenty rynku finansowego, takie jak akcje i obligacje.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">W 1998 roku zostały uchwalone główne ustawy, które dotyczyły przede wszystkim systemu gromadzenia składek i oszczędności emerytalnych. Jednak zostały pewne elementy, które do tej pory nie zostały dokończone i wymagają zakończenia przed 1 stycznia przyszłego roku, a więc przed momentem, w którym zostaną wypłacone pierwsze emerytury osobom, będącym w nowym systemie emerytalnym.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Do tych projektów zaliczamy zmiany w systemie rentowym, które uspójniają system rentowy i system emerytalny, by świadczenia wypłacane z dwóch elementów systemu ubezpieczeń społecznych były ze sobą powiązane. Jest to projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Ten projekt został skierowany do Wysokiej Izby w czerwcu br., jest to druk nr 627. Te elementy właściwie są już zamknięte. Wprowadzono zasadę, że renty będziemy liczyć w sposób zbliżony do emerytur, uwzględniając sytuację, w której ktoś nie wypracował dłuższego 30-letniego (taki został zaproponowany w ustawie) okresu ubezpieczeniowego. Za ten okres taka osoba będzie miała jakby dokładane składki do swojego hipotetycznego konta emerytalnego tak, aby jej przyszła renta była liczona w sposób adekwatny, uwzględniając to, że ryzyko renty wystąpiło, zanim ktoś mógł sobie wypracować staż ubezpieczeniowy w niższym wieku.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Jednocześnie ta ustawa wprowadza zasadę, że osoby pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy, ale także inne osoby niepełnosprawne, które mają np. rentę socjalną czy otrzymują rentę rodzinną, będą mogły bez przeszkód i ograniczeń łączyć pobieranie renty i zarobkowanie. Do tej pory renciści, którzy osiągają zarobki powyżej 70% przeciętnego wynagrodzenia, mają zmniejszane swoje świadczenia. Jeżeli osiągają zarobki większe niż 130% przeciętnego wynagrodzenia, to mają zawieszane renty. Proponujemy odejść od tego warunku. Jest to pewien element rozwiązań, które zachęcają osoby niepełnosprawne do tego, żeby lepiej i częściej funkcjonować na rynku pracy jako osoby aktywne. To są zmiany zawarte w wymienionej ustawie.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kolejne regulacje dotyczą systemu wypłat emerytur ze środków gromadzonych w OFE. Po wielomiesięcznych pracach nad regulacjami zaproponowaliśmy 2 projekty ustaw, obejmujące te rozwiązania. Jest to projekt ustawy o emeryturach kapitałowych. Projekt ten opisuje rodzaje świadczeń, jakich mogą oczekiwać przyszli emeryci ze swoich środków gromadzonych w OFE. Proponujemy tutaj dwa rodzaje świadczeń: okresowe emerytury kapitałowe, wypłacane dla osób, które nie osiągnęły 65. roku życia oraz dożywotnie emerytury kapitałowe dla osób, które mają 65 i więcej lat. To rozróżnienie związane jest z tym, że zaproponowaliśmy, by liczenie emerytur dożywotnich było oparte na uśrednionych tablicach trwania życia, co z punktu widzenia zasad liczenia tych emerytur i bezpieczeństwa kapitałowego systemu wymagało stworzenia takich zasad, zgodnie z którymi kobiety i mężczyźni przechodząc na dożywotnie emerytury kapitałowe powinni to czynić w tym samym wieku, na co pozwala rzeczona okresowa emerytura kapitałowa. 10 lipca br. projekt ten został skierowany do Sejmu – druk nr 743. Pierwsze czytanie projektu planowane jest w tym tygodniu, w piątek.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Bliźniaczym do tego projektu jest projekt uzupełniający regulacje w zakresie funkcjonowania instytucji, wypłacających emerytury dożywotnie, czyli funduszy dożywotnich emerytur kapitałowych i zarządzających nimi instytucji zakładów emerytalnych bądź powszechnych towarzystw emerytalnych. Ten projekt został już przygotowany i przyjęty przez rząd i przekazany do parlamentu pod koniec sierpnia br. Jest to druk nr 865, którego pierwsze czytanie również jest zaplanowane na piątek. Tak naprawdę ustawa wchodzi w życie od 1 stycznia 2013 roku, a te instytucje powinny zacząć funkcjonowanie od 2014 roku, gdy najstarsze osoby objęte nowym systemem emerytalnym osiągną wiek 65 lat. By pokazać całość regulacji obejmującej zakres wypłat emerytur ze środków zgromadzonych w OFE przedstawiliśmy Wysokiej Izbie oba te projekty.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kolejna regulacja, istotna z punktu widzenia wdrożenia w przyszłym roku to projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Właściwie od marca br. trwają bardzo intensywne rozmowy z partnerami społecznymi w Komisji Trójstronnej, których celem jest poszukiwanie takich rozwiązań, które mogłyby zyskać akceptację właściwie wszystkich stron dialogu społecznego. Od 31 marca do końca lipca br. zespół Komisji Trójstronnej, zajmujący się tymi tematami, spotykał się 10 razy. Dodatkowo 6-krotnie spotykali się eksperci medycyny pracy, reprezentujący wszystkie strony. Korzystamy tutaj z doświadczenia i wiedzy kadry naukowej Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, aby ustalić kryteria, definicje, czynniki ryzyka i rodzaje prac, które powinny być objęte systemem emerytur pomostowych. Przez ten czas wspólnie z partnerami społecznymi udało się uzgodnić definicję pracy w szczególnych warunkach, część czynników ryzyka, powiązaną z pracą, dotyczącą szczególnych warunków. Trwają dyskusje dotyczące definicji prac o szczególnym charakterze. Planujemy, że te rozmowy będą się toczyć do 10 września br. Po tym czasie projekt powinien zostać przyjęty przez rząd i jeszcze we wrześniu skierowany do Wysokiej Izby.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Ponadto trwają jeszcze prace nad dodatkowymi elementami systemu emerytalnego. Przede wszystkim chodzi tutaj o projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych, którego celem jest stworzenie rozwiązań w większym niż dotychczas stopniu zachęcających do tego, by osoby decydowały się na dobrowolne dodatkowe oszczędzanie na przyszłe emerytury. Proponujemy tutaj zwiększenie limitu wpłat do systemu indywidualnych kont emerytalnych, a także pewne uelastycznienie możliwości wypłaty zgromadzonych oszczędności nie tracąc tego długookresowego charakteru oszczędzania. Obecnie ten projekt jest na etapie dyskusji rządowych.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kolejna kwestia to zmiana zasad negocjowania waloryzacji emerytur i rent. Co prawda nie jest to na bieżąco powiązane z budowaniem nowego systemu emerytalnego, ale jest to pewien istotny element sposobu prowadzenia dialogu społecznego, jeżeli chodzi o kwestie corocznego zwiększania obecnych i przyszłych świadczeń emerytalno-rentowych. Jak pokazało doświadczenie, obecne regulacje w tym zakresie są trudne w realizacji. Zakładamy, że odbywają się negocjacje w ramach Komisji Trójstronnej w kwestii tego, jak powinien się kształtować przyrost wskaźnika waloryzacji emerytur i rent ponad inflację, ale zgodnie z ustawą te negocjacje odbywają się po ogłoszeniu przez prezesa GUS wskaźników wzrostu cen i wynagrodzeń w poprzednim roku kalendarzowym, czyli te negocjacje odbywają się w lutym. Od marca odbywa się waloryzacja. Luty to moment, w którym z reguły ustawa budżetowa jest już uchwalona, albo jej uchwalenie jest już na tyle bliskie, że właściwie już są znane wszystkie wartości, związane z tym, jak wygląda sytuacja FUS, jakie kwoty są przeznaczone na wydatki na emerytury i renty, jaka jest dotacja budżetu do FUS. W takiej sytuacji tak naprawdę nie ma żadnej możliwości negocjowania wskaźnika, ponieważ jest on determinowany zapisami ustawy budżetowej. By nie tworzyć sytuacji, w której wynegocjowanie wyższego wskaźnika wymaga nowelizacji dopiero co uchwalonej ustawy budżetowej oraz by móc w rozsądny sposób przewidywać, jak powinien kształtować się ten wskaźnik i podstawowe parametry finansowe FUS, została zaproponowana i uzgodniona z partnerami społecznymi taka nowelizacja, aby zwiększenie wskaźnika nowelizacji ponad inflację było negocjowane w czerwcu w roku poprzednim. Wtedy do końca nie jest jeszcze znane to, jak się będzie kształtowała inflacja oraz wzrost wynagrodzeń, ale chodzi o to, by na etapie tworzenia ustawy budżetowej móc ustalić to, o ile procent wzrostu realnego wynagrodzenia będzie się dokonywać waloryzacja – tak, aby koszty tego przewidzieć w projekcie ustawy budżetowej i by nie było sytuacji, w której te negocjacje mają walor głęboko iluzoryczny, jak to miało miejsce do tej pory. Zwracali na to uwagę wszyscy partnerzy.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kolejną ustawą, która w tej chwili jest przedmiotem prac rządowych, będąca na etapie konsultacji społecznych i która jeszcze w tym roku powinna zostać skierowana do Wysokiej Izby, jest ustawa, która zwiększa możliwości gromadzenia rezerwy demograficznej w ramach Funduszu Rezerwy Demograficznej. W przyszłości zgodnie z prognozami sytuacja demograficzna będzie znacznie gorsza niż dzisiaj – z punktu widzenia systemu emerytalnego, chociaż ogólnie może nie taka zła. Więcej będzie osób po 60. – 65. roku życia, mniej będzie osób w wieku produkcyjnym, które będą mogły pracować, a zatem odprowadzać składki do systemu ubezpieczeń społecznych. Fundusz jest utworzony po to, by w finansowaniu wypłat emerytur móc się trochę posiłkować tą rezerwą demograficzną.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Obecnie Fundusz Rezerwy Demograficznej gromadzi środki z odpisu składki na ubezpieczenie emerytalne, tj. 0,35% wynagrodzenia, które tam jest gromadzone. Projekt ustawy zakłada utrzymanie tego odpisu na poziomie 0,35% także po 2008 roku. Zgodnie z dotychczasowymi przepisami już od przyszłego roku nie gromadzilibyśmy rezerwy z tych środków. Dodatkowo zawiera zapisy mówiące o tym, że 40% wpływów z prywatyzacji mienia Skarbu Państwa będzie przekazywana właśnie na cele związane z rezerwą demograficzną. Są to rozwiązania, które funkcjonują w wielu krajach, np. Norwegia gromadzi swoje rezerwy demograficzne ze środków, które zyskuje ze sprzedaży nafty. Niestety, my nie posiadamy takich dóbr, by to można było wykorzystać. Irlandia gromadziła rezerwę demograficzną z nadwyżki budżetowej. Niestety, na razie nie posiadamy tych nadwyżek. To, co wynika szczególnie z prywatyzacji wydaje się dobrym źródłem tego, by te pieniądze przeznaczać na budowanie rezerw na wypłaty przyszłych emerytur.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kończąc moją wypowiedź chciałam jeszcze powiedzieć, że mamy jedną nowelizację ustawy, dotyczącą systemu emerytalnego, którą w najbliższym czasie chcielibyśmy przedstawić Wysokiej Izbie. Powiedziałabym, że jest to rzecz może techniczna, natomiast z naszego punktu widzenia porządkująca pewne sprawy. Chodzi o to, by nadzór nad ZUS powrócił do ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego z uwagi na to, że Ministerstwo i tak sprawuje pieczę, nadzór i stara się nadzorować, pilnować i nowelizować w odpowiednim czasie wszelkie regulacje, które dotyczą systemu ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że widujemy się z Komisją bardzo często. Chodzi o to, by temu samemu nadzorowi podlegała instytucja zajmująca się obsługą tego systemu z punktu widzenia wypłaty świadczeń. W ten sposób wrócimy do sytuacji, która wydaje się, że nie była najgorszym rozwiązaniem.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Tyle odnośnie do stanu prac nad reformą emerytalną. Podsumowując mogę powiedzieć, że naprawdę intensywna praca szczególnie pracowników MPiPS, którzy przygotowują te wszystkie regulacje oraz intensywna praca partnerów społecznych w Komisji Trójstronnej (Zespół, który zajmuje się tą tematyką, jest rekordzistą pod względem liczby spotkań) pozwala dość optymistycznie patrzeć w przyszłość. Faktycznie w tym roku uda nam się zamknąć wszystkie elementy, związane z dokończeniem budowania nowego systemu emerytalnego oraz z uporządkowaniem rzeczy, które „wychodzą” po drodze i wymagają uporządkowania, co zawsze czynimy z przyjemnością. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę – pani przewodnicząca Bańkowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AnnaBańkowska">Dziękuję bardzo. Nie mogę się odnieść do bieżącej wypowiedzi pani minister, bo zatrzymały mnie jeszcze sprawy…</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Przepraszam, wyszłam w trakcie wypowiedzi pani przewodniczącej.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AnnaBańkowska">Nie szkodzi. Chciałabym zapytać o kilka kwestii.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AnnaBańkowska">W tej chwili wiemy, że 650.000 emerytów i rencistów otrzymuje świadczenia w wysokości 556 zł miesięcznie. Mówię o kwocie netto, za tyle muszą żyć. 170.000 rencistów dostaje 440 zł miesięcznie i nie chcę już przytraczać ile osób ma świadczenia poniżej połowy przeciętnego. Trzeba powiedzieć, że może się do tego obojętnie ustosunkowywać minister finansów, który w czasie debaty o biedzie mówił, że nie jest źle. Niezmiernie trudne jest życie przez kilka lat za owe 440 zł, które często nie przypada tylko na 1 osobę, ale w ogóle na rodzinę, bo tak się zdarza. Walka o podwyższenie najniższych świadczeń jednak powinna trwać. Czy w ramach myślenia o reformie przyszłościowej rząd myśli również o tym, co zrobić z problemem tych minimalnych świadczeń?</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AnnaBańkowska">Lewica wniosła projekt. Nie mieliśmy okazji o tym dyskutować, ale jest to projekt, który przy podwyższaniu najniższych świadczeń po raz pierwszy w ewidentny sposób premiuje staż pracy. Polega on mniej więcej na tym, by założyć, że minimalne świadczenie wynosi nie mniej niż połowę przeciętnego świadczenia (czyli o sto kilka złotych więcej niż dzisiaj) za ustawowy staż pracy, a potem za każdy rok stażu 1% więcej. Chodziło o to, by nie było tak, że wszyscy otrzymają te same kwoty, mimo że jedni maja dłuższy staż pracy a drudzy – krótszy. W jakiś sposób pozwoliłoby to wyjść z tego impasu rzeczywistej biedy wśród licznego grona świadczeniobiorców, a równocześnie nie zapominać o tym, że trzeba premiować lata pracy. Nie wiem, jaki będzie stosunek rządu, dość długo czekamy na opinię i nie ma jej do dzisiaj. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#AnnaBańkowska">Po drugie – następujące pytanie: jak będzie wyglądała sytuacja świadczeń najniższych, gdy Sejm przyjmie państwa propozycję, dotyczącą zmiany formuły renty? Nie pamiętam numeru druku – chyba 672. Tak, to druk nr 627. Zgadzam się z tym, że trzeba coś zmienić w zakresie naliczania renty, by nie było tak, że w nowym wydaniu renta będzie korzystniejszym świadczeniem niż emerytura. W tej chwili tak by było. Trzeba pamiętać, że obecny system obliczania świadczeń jest korzystniejszy dla świadczeniobiorców niż będzie nowy system. Świadczenia „po nowemu” będą niższe, niż gdyby nie było reformy ubezpieczeń i byłyby obliczane według dzisiaj obowiązujących zasad – przynajmniej w okresie pierwszych kilkunastu lat funkcjonowania reformy. Jeśli weźmiemy pod uwagę obecne tendencje na rynku finansowym – w tej chwili stopa zwrotu funduszy zgromadzonych w OFE jest dużo niższa niż była poprzednio, to oznacza to znaczną groźbę. Jako potwierdzenie słów, że rząd się liczy z tym, że emerytury „po nowemu” będą niskie, niech świadczy chociaż jeden z zapisów ustawy, którą będziemy omawiać w piątek, mówiący o tym, do jakiego momentu będzie się wypłacać emeryturę II filaru – wtedy, kiedy poziom tej emerytury nie będzie niższy niż połowa zasiłku pielęgnacyjnego. Dzisiaj zasiłek pielęgnacyjny wynosi chyba 168 zł. Jeśli ktoś będzie miał emeryturę w wysokości około 90 zł, to będzie mu się wypłacać z II filaru. Jeżeli będzie miał poniżej osiemdziesięciu paru złotych, to te pieniądze przejdą do FUS. Proszę państwa, to świadczy o tym, że perspektywę emerytur na przyszłość niestety mamy dość dramatyczną. Jakie będą renty? Jaki procent rencistów po wejściu w życie państwa rozwiązań będzie otrzymywał rentę w minimalnej wysokości? Czy to nie oznacza, że w systemie rentowym odejdziemy do hasła „ubezpieczenia społeczne” i przejdziemy na model świadczenia socjalnego dla rencistów? Nie wiem, czy mam dobrą informację, że około 50% rent przyznawanych według nowej formuły to byłyby świadczenia minimalne. Jeśli tak miałoby być, to powiem szczerze, że aż lęk podchodzić do tej ustawy. Jak to będzie?</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#AnnaBańkowska">Jeszcze jedna sprawa. Państwo codziennie, tak przynajmniej donoszą media, dogadują się co do różnych grup zawodowych w zakresie emerytur pomostowych. Raz to ma być 120.000, potem 150.000, 180.000, potem znów odwrót do tej minimalnej itd. Chciałabym zapytać panią minister o najważniejszą rzecz. Czy mają państwo argumenty merytoryczne dotyczące umiejscowienia zawodów czy stanowisk w wykazie stanowisk uprawniających do wcześniejszych emerytur? Czy też jest to tylko i wyłącznie „przepychanka” polityczna? Jeśli tylko i wyłącznie polityczna, czyli gra siły a nie merytorycznych argumentów, to powinno być inne stanowisko posłów Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Jeśli będziemy wiedzieć, że macie stuprocentowe gwarancje merytorycznego rozwiązania tego problemu, to myślę, że i posłowie opozycji zaczną na to patrzeć w kategoriach merytorycznych i „ścigać się” na jakieś zapisy. Jeśli są to tylko kwestie polityczne, kto dzisiaj z panią minister czy z panem ministrem siądzie, „przegada” i sprawę ma załatwioną, no to jest to straszne. Ostatnie pytanie. Jeśli chcą państwo przeprowadzić ustawę o emeryturach pomostowych, to kiedy ona trafi do Sejmu? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pan przewodniczący Stanisław Szwed – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#StanisławSzwed">Dziękuję, panie przewodniczący. Pani przewodnicząca Bańkowska już zapytała o parę rzeczy.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#StanisławSzwed">Wszystkie rozwiązania, które zaproponowała nam pani minister, mają wejść w życie 1 stycznia 2009 roku. Mamy wrzesień, właściwie od piątku rozpoczynamy prace nad dokończeniem reformy, a więc parlament praktycznie mam bardzo mało czasu albo wcale na pracę nad bardzo ważnymi i bardzo skomplikowanymi projektami ustaw.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#StanisławSzwed">Pani minister mówiła o rozmowach prowadzonych z partnerami społecznymi. Przynajmniej w wypadku większości projektów nie ma zgody strony społecznej na większość rozwiązań, które państwo proponują. W sprawie emerytur pomostowych w ogóle jest pat, bo nie ma zgody co do znacznych ograniczeń, które proponuje rząd. Pierwsze pytanie. Do kiedy według przewidywań pani minister parlament ma zakończyć prace, by można było wdrożyć rozwiązania, które proponujecie i do których ZUS będzie przygotowany w należyty sposób?</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#StanisławSzwed">Druga kwestia związana z emeryturami pomostowymi. Trwają rozmowy w Komisji Trójstronnej, jednocześnie pani minister Fedak zapowiadała, że taki projekt trafi do parlamentu. Czy państwo będą prowadzić negocjacje w Komisji Trójstronnej i jednocześnie ten projekt przyjdzie? Jak to będzie technicznie wyglądało? Czy po prostu przerywacie rozmowy i do parlamentu trafi projekt nieuzgodniony czy projekt rządowy bez wsparcia społecznego?</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#StanisławSzwed">Trzecia kwestia jest związana z przyszłoroczną waloryzacją emerytur i rent. W materiale nie mamy jakichś opinii na ten temat. Zapewne rozpocznie się kolejna dyskusja nad wskaźnikiem wzrostu waloryzacji – zwłaszcza o wskaźniku wzrostu wynagrodzeń. Pytam w kontekście przygotowanego przyszłorocznego budżetu. Jak słusznie powiedziała pani minister, najczęściej spotykamy się w następnym roku, gdy jest uchwalony budżet, a my dyskutujemy nad wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń. Zgodnie z ustawą ten wskaźnik nie może być niższy niż 20%. W ubiegłym roku toczyliśmy w tej sprawie ostry spór – również na posiedzeniach Komisji. Czy w planach przyszłorocznego budżetu rząd przewiduje zwiększenie wskaźnika wzrostu wynagrodzeń przy obliczaniu waloryzacji emerytur, co w znaczny sposób poprawiłoby i minimalnie zrekompensowałoby najniższe emerytury i renty? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Pani poseł Rafalska – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo. Rozumiem, że materiał dotyczący zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej jest materiałem strategicznym, kierunkowym. Ma wskazać te ustawy, które mają sfinalizować przeprowadzoną w 1999 roku reformę emerytalną. Te dwa kluczowe projekty to w zasadzie jest to, co dotyczy emerytur kapitałowych i emerytur pomostowych.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#ElżbietaRafalska">Rozumiem, że nie mówimy tu wyłącznie o zakresie kompetencji, podlegających tylko i wyłącznie Ministrowi Pacy i Polityki Społecznej, ale również mówimy o innych rozwiązaniach. Stąd moje pytanie: czy w ramach reformy emerytalnej państwo nie zamierzają nic robić w zakresie KRUS i w zakresie emerytur mundurowych? W zasadzie na ten temat nie ma najmniejszego zdania, a rozumiem, że Minister Pracy został upoważniony przez Radę Ministrów do prezentowania tego materiału, ale może dotyczyć on kompetencji innych resortów. Proszę o kilka informacji na wskazane przeze mnie tematy. Nasz system emerytalny jest szalenie złożony i żyjemy w dziwnym kraju, a będziemy żyli w jeszcze dziwniejszym, w którym będą emeryci ze starego systemu, pobierający bardzo zróżnicowane emerytury. Będą jeszcze emeryci będący w systemie mieszanym i tacy, którzy dostaną rynkowe, kapitałowe nowe emerytury. Wszyscy możemy mieć jakieś poczucie krzywdy, której będziemy doznawali od własnego państwa w wyniku tego, że ten system jest tak szalenie zróżnicowany.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#ElżbietaRafalska">Pani minister mówiła, że do 10 września br. w ramach Komisji Trójstronnej będą trwały negocjacje w sprawie emerytur pomostowych. Wydaje mi się, że ten czas jest niezwykle napięty i niewiele go zostało. Czy państwo biorą pod uwagę ewentualność przedłużenia jeszcze o rok trwania dotychczasowego systemu? Czy gdzieś jest taki zupełnie awaryjny wariant? Jak wyglądają negocjacje ze środowiskami nauczycielskimi, które szalenie mocno tu oponują? Trudno się temu dziwić, bo niezwykle trudno jest zabrać grupom zawodowym raz przyznane przywileje. Proszę trochę przybliżyć nam to, jak wyglądają te negocjacje. Proszę również powiedzieć, jak wysokich emerytur możemy się spodziewać w tym systemie mieszanym. Mówiła o tym pani poseł Bańkowska. „Szydło z worka” wyjdzie już 1 stycznia 2009 roku i niektórzy chyba przeżyją szok, gdy otrzymają tę mieszaną część, wypłacaną z drugiego filaru. Myślę, że trzeba tu mówić z pełną otwartością i prawdą. Nie wiem, czy w 1999 roku byliśmy przygotowani na to, że wysokość tych świadczeń będzie taka, jak rzeczywiście będzie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Pani poseł Jaruga-Nowacka – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Dziękuję bardzo. Chciałabym zapytać o Fundusz Rezerwy Demograficznej. Ile obecnie jest zgromadzonych środków na tym Funduszu? Jaka jest jego dynamika i czy będzie większa? Z wypowiedzi pani minister wynika, że właśnie w zgromadzonych tam środkach widzą państwo jakąś szansę na zapobieżenie pewnej katastrofie, do której może dojść w wyniku reformy emerytalnej. Wszyscy obawiamy się bardzo niskich świadczeń emerytalnych. Chciałabym zapytać: jaką pani minister widzi rolę Funduszu Rezerwy Demograficznej we wprowadzanej reformie emerytalno-rentowej?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo – pan poseł Krzysztof Michałkiewicz i następnie pan poseł Cymański.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#KrzysztofMichałkiewicz">Panie przewodniczący, pani minister, mam krótkie pytanie. Chciałbym się dowiedzieć od pani minister, czy Ministerstwo, rząd przygotowuje nowelizację ustawy o działach, oddającą Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej nadzór nad ZUS. Chciałbym się dowiedzieć, co z KRUS? Kiedyś KRUS także był nadzorowany przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Czy KRUS także przejdzie pod nadzór MPiPS?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo proszę – pan poseł Cymański.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#TadeuszCymański">Mam krótkie pytanie, które łączy się z tematem, który bardzo mocno ożywił dyskusję jeszcze w poprzedniej kadencji parlamentu. Czas jaki mamy i nawet trochę „podgonione” tempo realnie grozi nam tym, że bardzo ważne ustawy będą w ekspresowym tempie „przepychane” przez parlament. Ta sama historia dzieje się z ustawami zdrowotnymi. W tym przypadku kwestia dotyczy bezpieczeństwa socjalnego obywateli. Tego się obawiam.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#TadeuszCymański">Moje pytanie jest konkretne. Chodzi mi o to, jak na dzisiaj wygląda – i czy w ogóle jest – stanowisko rządu? Jakie są propozycje w przedmiocie tzw. emerytur małżeńskich czy rodzinnych? Próbowałem tego dociekać i jestem pełen niepokoju. Mówię o rozwiązaniach i o konferencji, która kiedyś w poprzedniej kadencji, odbyła się w ministerstwie. Próbowano nas przekonać – byli tacy, którzy uważają, że próbowano nam „wciskać” to, że jest to niemożliwe, że po prostu tego się nie da zrobić, że jest to zbyt skomplikowane. Zasięgałem opinii różnych osób, również ekspertów, którzy z kolei śmieją się z tego, że jest to niemożliwe. Jeśli jest jakiś kapitał zgromadzony np. przez jednego z małżonków, to powinna być możliwość wyboru opcji: emerytura tego małżonka bądź emerytura małżeńska, rodzinna. Chodzi tutaj o osłonę i ochronę drugiego małżonka – najczęściej niepracującej żony. Dzisiaj w ZUS mamy pewne rozwiązanie. Trzeba powiedzieć, że jest ono w miarę korzystne, bezpieczne. W przypadku śmierci używa się nawet terminu „renta po mężu”. Dotyczy to także dzieci, które zostają. Pytam o to pełen niepokoju, ponieważ sygnały są niejasne, a nawet takie, że nie przewiduje się takiej formy, co musi zdumiewać.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#TadeuszCymański">Chcę powiedzieć, że sprawa ma nie tylko wymiar bezpieczny, czy też polityczny bądź społeczny. Ona ma nawet wymiar humanitarny. Jeżeli się tego nie zaproponuje, to będzie zamach na jedną z najbardziej elementarnych instytucji, jaką było właśnie to, że po śmierci małżonka żona miała prawo jakiegoś zabezpieczenia – lepszego lub gorszego. Pytam o to, bo obawiam się, że przy tym tempie i „przepychaniu” tych ustaw siłą, większością głosów, nawet nie będzie czasu, żeby się upomnieć o jakieś elementarne kwestie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos? Nie słyszę zgłoszeń. Czy ktoś z gości chciałby zabrać głos? Nie słyszę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#SławomirPiechota">Proszę panią minister o odniesienie się do przedstawionych pytań, wątpliwości i uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Bardzo dziękuję za zadane pytania. Postaram się jak najbardziej im sprostać, chociaż częściowo mają także charakter merytoryczny.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Pani poseł Bańkowska pytała o to, czy rząd myśli o najniższych emeryturach i rentach. Tak, myśli. Wspólnie z partnerami społecznymi ustaliliśmy, że najważniejsze sprawy społeczno-gospodarcze, w tym sprawy dotyczące spójności systemu emerytalnego, różnego rodzaju zabezpieczeń socjalnych, będą przedmiotem ustaleń z partnerami społecznymi i odpowiednie regulacje w tym zakresie będą zawarte. Partnerzy społeczni poprosili o to, byśmy w ramach tych rozmów także porozmawiali o tym, w jaki sposób w przyszłości powinny się kształtować najniższe emerytury i renty, aby zapewniały odpowiednie zabezpieczenie przed ryzykiem ubóstwa emerytów i rencistów. W najbliższym czasie w ramach Komisji Trójstronnej pragniemy przeprowadzić te rozmowy i zaproponować odpowiednie regulacje w tym zakresie. Absolutnie o tym myślimy, ale ze względu na to, że są to świadczenia w nowym systemie, dofinansowywane z dotacji budżetowej naszym zdaniem najniższa emerytura i najniższa renta powinny mieć charakter jednej kwoty, która jest pewną gwarancją. Zresztą tak to funkcjonuje w większości systemów emerytalnych na świecie. Jest to jedna kwota, która nie jest zależna od długości stażu pracy. Powinna być kształtowana tak, by zapewnić pewien poziom.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Jak będzie wyglądała sytuacja, dotycząca zmiany formuły rentowej? To jest bardzo trudne pytanie. Jeśli popatrzymy na to, kto dzisiaj jest beneficjentem najniższych świadczeń, najniższych rent z tytułu całkowitej czy częściowej niezdolności do pracy, to okazuje się, że większość osób otrzymujących najniższe świadczenia to właśnie renciści, co nie wynika tylko z tego, jak kształtowana jest formuła rentowa, ale przede wszystkim z tego, że są to osoby, które otrzymują relatywnie niskie zarobki, pracują relatywnie krótko. Bez względu na sposób liczenia tych rent one po prostu będą niewielkie.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Zgadzam się z tym, że formułę emerytalną i rentową trzeba było jakoś dostosować. W ustawie zaproponowaliśmy kilka mechanizmów, które poprawiają sposób liczenia rent, by unikać sytuacji, o której mówiła pani przewodnicząca Bańkowska. W starym systemie rentowym w formule rentowej do okresów hipotetycznych dokładamy w sumie do 25 lat. W ramach nowego systemu zaproponowaliśmy, by ten okres wydłużyć do 30 lat właśnie po to, by w większym stopniu zabezpieczyć hipotetyczne okresy wpłacania składek, które są na poziomie zbliżonym do rzeczywistego stażu pracy osób, które przechodzą na emerytury. Renty będą liczone także przy oparciu się na hipotetycznym trwaniu życia osoby 60-letniej, w więc tu też bierzemy pod uwagę standardowy wiek emerytalny, a nie wiek, w którym np. dana osoba przechodzi na rentę. Chodzi o to, by starać się tak obliczać te przyszłe renty, by były one w miarę wysokie.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Nie robiliśmy szacunków, jaki procent rencistów będzie otrzymywał renty minimalne, ale na moje wyczucie – a pani przewodnicząca wie, że czucie ilościowe mam raczej dobre – to nie będzie połowa. Dużo rencistów przechodzi na renty w wieku pięćdziesięciu kilku lat. Są to osoby, które mają zgromadzone kapitały i według naszych symulacji będą miały renty w wysokości powyżej najniższej.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Chciałabym się odnieść do komentarza w sprawie owych 80 zł, które są takim zabezpieczeniem w przypadku wypłat emerytur ze środków zgromadzonych w OFE. Tutaj mamy do czynienia z nieco inną sytuacją. Od razu jest to również odpowiedź na pytanie pani poseł Rafalskiej. Oszczędzanie w OFE docelowo jest oszczędzaniem przez cały okres kariery zawodowej. Jeśli pracujemy 30–40 lat, to tyle samo będziemy w OFE i będziemy odkładać 30–40 lat na swoim koncie w ZUS. Reforma objęła osoby, które w momencie wchodzenia nowego systemu emerytalnego miały nawet 50 lat i automatycznie te osoby nie mają przed sobą 30– czy 40-letniego okresu oszczędzania. Oszczędzają przez 10 lat. Jeśli bierzemy pod uwagę tylko ćwierć tego okresu, w którym normalnie oszczędzamy na emeryturę, to ten kawałek emerytury, wynikający z oszczędności zgromadzonych w OFE, nie będzie duży. Nie będzie też duży ten kawałek, który wynika z tego, ile dane osoby wpłaciły składek do ZUS po 1 stycznia 1999 roku. Gros emerytur tych osób będzie pochodziło z kapitału początkowego, a więc z tego „wiana”, które dane osoby wniosły do systemu emerytalnego, z tego, co tak naprawdę zgromadziły emerytury w starym systemie emerytalnym.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Nasze symulacje potwierdzają, że w styczniu przyszłego roku okaże się, że przyznawane emerytury różnią się istotnie od emerytur, które były przyznawane do tej pory – właśnie ze względu na udział kapitału początkowego, który tak naprawdę będzie determinował ponad 80% emerytury wypłacanej osobom przechodzącym na emeryturę w przyszłym roku, tym, które najdłużej pracowały pod rządami starego systemu emerytalnego, a są w nowym systemie emerytalnym.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia emerytur pomostowych. Bardzo żałuję, że pani przewodniczącej akurat nie było wtedy, gdy o tym mówiłam. Mówiłam właśnie o tym, że staramy się patrzeć na to merytorycznie. Niestety, nie mogę odpowiadać za te wszystkie pojawiające się doniesienia medialne, które skupiają się na liczebności osób, które będą korzystały z systemu emerytur pomostowych. Niestety, czasem te doniesienia powstają w sposób zupełnie mi nieznany i nie wiadomo skąd pojawiają się te liczby.</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Od początku przyjęliśmy następujący tryb prac. Wszystkie rzeczy związane z tym, kto powinien mieć prawo do emerytury pomostowej, są decydowane merytorycznie przez ekspertów medycyny pracy. Zarówno definicje pracy w szczególnych warunkach, jak i definicje pracy o szczególnym charakterze, czynniki ryzyka związane z pracą w szczególnych warunkach, listy rodzajów pracy w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze. Wszystkie elementy związane z decydowaniem o katalogu podmiotowym są przede wszystkim debatą ekspercką. Myślę, że także w trakcie prac Komisji nad systemem emerytur pomostowych będziemy korzystać z ekspertyzy i wiedzy przede wszystkim Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, który jest wiodącą instytucją, zajmującą się warunkami pracy w Polsce i jedną z dwóch najbardziej uznanych w Europie w tym zakresie. Myślę, że jest to taka rekomendacja i wiedza, która może pomagać, a naprawdę zaangażowanie ekspertów Instytutu, w szczególności pani profesor Danuty Koradeckiej, w pracy nad tym systemem, gwarantują tę merytoryczność, o którą pytała pani poseł.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Mogę powiedzieć, że w trakcie konsultacji, które już się odbywały, a które dotyczyły emerytur pomostowych, ustalono kilka rzeczy, które odbiegają od pierwotnej propozycji rządowej, wysłanej do konsultacji społecznych. Na przykład w ramach szczególnych warunków pracy po dyskusji eksperckiej uznano, że są to prace wykonywane w niskich temperaturach, prace wykonywane w podwyższonym ciśnieniu, prace wykonywane w ekstremalnie wymuszonej pozycji ciała z dużym obciążeniem statycznym. Przepraszam, ale to są właśnie terminy eksperckie, które czasami brzmią strasznie. Tutaj chodzi np. o prace wykonywane w bardzo zamkniętej przestrzeni i ktoś musi wykonywać jakieś bardzo skomplikowane i ciężkie rzeczy. To są te czynniki ryzyka, które zostały dołożone do listy. Jest jeszcze trochę czynników ryzyka, nad którymi dyskutujemy, ale pani profesor już sygnalizowała prace w ruchu ciągłym w procesach technologicznych, gdzie praca jest wykonywana od północy do piątej nad ranem. To jest definicja Międzynarodowej Organizacji Pracy i chyba też powinna znaleźć się w wykazie. Te wszystkie rzeczy powoli się znajdują w tym wykazie, chociaż jeszcze nadal trwają dyskusje ekspertów. Jutro spotykają się eksperci wszystkich stron: związków zawodowych, pracodawców i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, by dyskutować te kwestie.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Zostały także dokonane pewne modyfikacje, jeśli chodzi o rodzaje prac o szczególnym charakterze. Została dodana kwestia np. pracy nauczycieli wychowawców i innych pracowników pedagogicznych, zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych. Dotyczy to grupy około 20000 nauczycieli pracujących z najtrudniejszą młodzieżą, gdzie faktycznie bardzo istotne są warunki pracy i dyspozycja psychofizyczna tych osób. Do listy zostały także dołączone prace personelu bezpośrednio sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle i psychicznie chorych, niepełnosprawnych umysłowo dorosłych, niepełnosprawnych umysłowo dzieci i młodzieży. Dotyczy to również prac personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami. Nie pamiętam dokładnie, ale chyba pewne zmiany nastąpiły w wypadku operatorów żurawi wieżowych. Prace kolejarzy zostały rozszerzone o kierowników pociągów, ponieważ eksperci uznali, że oni także odpowiadają za bezpieczeństwo ruchu.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Podsumowując pragnę powiedzieć, że te prace trwają. Według oszacowanego do tej pory stanu grupa osób uprawnionych do emerytur pomostowych będzie wynosiła około 200.000 osób, ale jest to stan na dzisiaj. W tym momencie trudno mi powiedzieć, jak będzie się przedstawiał stan po jutrzejszym spotkaniu ekspertów medycyny pracy.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia terminów, o które pytał pan przewodniczący Szwed. Staramy się tak prowadzić projekty, by zakończyć prace i negocjacje w Komisji Trójstronnej przed skierowaniem ustaw do parlamentu. Chodzi nam o to, aby nie doprowadzić do sytuacji, w której z jednej strony rząd już przyjął projekt, a z drugiej strony jeszcze negocjuje i nie wiadomo, w jakim trybie mielibyśmy wprowadzić projekt. Takie sytuacje zdarzały się w przeszłości i nie były dobre.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">To, że deklaruję pewne terminy, wynika z tego, że na spotkaniu prezydium Komisji Trójstronnej pod koniec sierpnia br. prezydium wyznaczyło do 10 września br. zespołowi Komisji Trójstronnej nieprzekraczalny termin zakończenia wielomiesięcznych i naprawdę bardzo intensywnych rozmów w Komisji Trójstronnej. Z pełną odpowiedzialnością mogę deklarować, że po 10 września br. dwa tygodnie później rząd powinien przyjąć ten projekt i skierować do parlamentu z takim uzgodnieniem, jakie nastąpi w Komisji Trójstronnej.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Zdaję sobie sprawę z tego, że czas na procedowanie nad tymi ustawami nie jest specjalnie długi, ale myślę, że przy pewnej intensywności pracy jest to czas, który pozwoli na merytoryczną dyskusję. Staraliśmy się jak najlepiej gospodarować tym czasem – z punktu widzenia zarówno przygotowania projektów, jak i rozmów z partnerami społecznymi oraz z punktu widzenia pracy Wysokiej Izby. Na przykład projekt dotyczący korelacji systemu emerytalnego i rentowego został skierowany do Wysokiej Izby już w czerwcu. Kierujemy te ustawy do Wysokiej Izby najszybciej, jak jest to możliwe.</u>
<u xml:id="u-18.15" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia przyszłorocznej waloryzacji emerytur i rent. Projekt ustawy w tym zakresie powinien być przyjęty przez rząd w przyszłym tygodniu. Projekt zakłada, że negocjowanie przyszłorocznego wskaźnika waloryzacji emerytur i rent odbędzie się niezwłocznie po uchwaleniu ustawy. Zakładamy, że ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od daty uchwalenia i w ciągu kolejnych 14 dni zaczniemy negocjacje. Już w trakcie prac nad projektem ustawy budżetowej będziemy mogli zamknąć te kwestie i wpisać wskaźniki waloryzacji. To jest tryb wyjątkowy, przewidziany na ten rok. Od przyszłego roku negocjacje powinny się odbywać w czerwcu.</u>
<u xml:id="u-18.16" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Pani poseł Rafalska zadała pytanie o KRUS i kwestię systemu emerytur mundurowych. Jestem upoważniona do przedstawienia przedłożonej informacji, która odpowiada na pytanie: co robimy z dokończeniem reformy emerytalnej, rozumianej jako zmiana systemu pracowniczego? Nie czuję się upoważniona do tego, by w jakikolwiek sposób odnosić się do proponowanych czy planowanych zmian w ramach rolniczych ubezpieczeń społecznych czy służb mundurowych. Te zmiany leżą w kompetencji innych ministrów: Ministra Rolnictwa, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Obrony Narodowej. Pozwolę sobie przekazać te pytania i jeśli Komisja byłaby tym zainteresowana, to myślę, że powinni na nie odpowiedzieć właściwi ministrowie, ponieważ to należy do ich obowiązków.</u>
<u xml:id="u-18.17" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia możliwości przedłużenia wypłaty wcześniejszych emerytur. Nie przewidujemy takiego scenariusza. Myślę, że ten czas, który jest chociaż bardzo intensywny i napięty – pozwala na to, by przyjąć system emerytur pomostowych od przyszłego roku, w którym już wchodzi nowy system emerytalny od strony wypłaty emerytur. Jest najwyższy czas, aby to zrobić, a prowadzone w Komisji Trójstronnej rozmowy wyraźnie zachęcają do pewnego optymistycznego patrzenia. Muszę powiedzieć, że na posiedzeniu prezydium Komisji Trójstronnej ze strony związków zawodowych otrzymaliśmy pochwałę za to, że są prowadzone tak merytoryczne rozmowy, że dialog dotyczący emerytur pomostowych przez ostatnie miesiące naprawdę bardzo posunął się do przodu, co pozwala napawać optymizmem, którego jeszcze kilka miesięcy temu chyba nie miałam.</u>
<u xml:id="u-18.18" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia negocjacji z nauczycielami. Po dyskusji ekspertów medycyny pracy nauczyciele pracujący z najtrudniejszą młodzieżą faktycznie zostali uznani za osoby wykonujące pracę o szczególnym charakterze. Jeśli chodzi o ogół środowisk nauczycielskich, to posiłkując się badaniami, analizami robionymi przez bardzo wiele osób i instytucji zdaniem ekspertów Centralnego Instytutu Ochrony Pracy nie jest to praca, która spełniałaby kryteria określone odnośnie do pracy o szczególnym charakterze. W związku z tym w systemie emerytur pomostowych nauczyciele raczej nie będą się znajdować.</u>
<u xml:id="u-18.19" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Kwestia utrzymania art. 88 w obecnej postaci. Będzie utrzymany w obecnej postaci, natomiast naszym zdaniem nie byłoby korzystne przedłużenie funkcjonowania art. 88, czyli przyznawanie wcześniejszych emerytur nauczycielom po 30 latach pracy. W nowej formule emerytalnej osoba 50-letnia, a to jest wiek, w którym znaczna część nauczycieli przechodzi na emeryturę, oszczędza 30 lat, jej dalsze trwanie życia wynosi 28 lat, więc po podliczeniu wyszłoby, że te emerytury byłyby bardzo, bardzo niskie.</u>
<u xml:id="u-18.20" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Większość ekspertyz, sporządzanych w kwestii nauczycieli, podkreśla, iż praca nauczyciela jest pracą trudną ze względu na np. warunki pracy. Proponujemy zastanowić się nad tym, jak poprawiać warunki pracy nauczycieli i w ramach chociażby Europejskiego Funduszu Społecznego budować system znacznej poprawy warunków pracy nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-18.21" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Druga, jeszcze bardziej istotna kwestia to kwestia braku satysfakcji z wynagrodzenia, które otrzymują nauczyciele. Pewne propozycje podwyżek zostały zaproponowane przez rząd – nie tylko w tym roku, ale także w 2009 i 2010 roku, czyli w ramach pewnego pakietu rozwiązań, który miałby ogólnie poprawić sytuację nauczycieli. Wydaje się, że nastąpiło pewne zbliżenie stanowisk. Cały czas trwają negocjacje i rozmowy. Staramy się „leczyć” problem u jego przyczyny, a nie ratować skutkami, bo taka wcześniejsza emerytura jest poniekąd „plasterkiem” na problemy, które powinny być rozwiązywane gdzie indziej.</u>
<u xml:id="u-18.22" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Już mówiłam o II filarze. Wysokość emerytury z II filaru jest determinowana okresem oszczędzania. Jeśli jest to 10 lat, to nie będą to wysokie emerytury. Jeżeli będzie to 20, 30 i więcej lat, to oczywiście te świadczenia będą znacznie większe, zwłaszcza że oszczędności emerytalne rosną szybciej pod koniec okresu oszczędzania, bo wtedy są inwestowane większe kwoty, większe kwoty co rok zyskują zwrot.</u>
<u xml:id="u-18.23" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Pani poseł Jaruga-Nowacka pytała o FRD. W tej chwili jest tam zgromadzone około 4,1 mld zł, co oczywiście obecnie nie jest kwotą, pozwalającą powiedzieć, że jest to istotny stabilizator systemu emerytalnego. Zmiany, związane z tym, że nadal będzie gromadzona składka w tym Funduszu i dodatkowo będzie go zasilało 40% środków z prywatyzacji, pozwalają przewidywać, że za kilkanaście lat, kiedy sytuacja demograficzna będzie istotnie gorsza niż dzisiaj, będzie można gromadzić te oszczędności.</u>
<u xml:id="u-18.24" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Pan poseł Michałkiewicz pytał o to, czy KRUS przejdzie pod nadzór MPiPS. Szanujemy decyzję poprzedniego parlamentu i poprzedniego rządu i nieprzewidywana jest taka zmiana. KRUS pozostanie w gestii ministra właściwego do spraw rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-18.25" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Ostatnia kwestia – kwestia emerytur małżeńskich. W ramach proponowanych rozwiązań chcielibyśmy utrzymywać właśnie taki sposób zabezpieczenia wdów i wdowców na wypadek śmierci małżonka, który pozwoli na to, by to zabezpieczenie było jak najlepsze i w tym kierunku idą nasze propozycje.</u>
<u xml:id="u-18.26" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Emerytura małżeńska oznacza, że z tych oszczędności, które np. zgromadził mąż, musielibyśmy wyliczyć emeryturę biorąc pod uwagę to, jak długo żyje mąż, ale także jego niepracująca żona. Myślę, że podczas debaty merytorycznej nad tym projektem będziemy mogli przedstawić Komisji symulacje, z których wynika, że taka emerytura byłaby mniej więcej o 40% niższa w sytuacji, gdy małżonka jest o 5 lat młodsza. Jeżeli małżonka byłaby młodsza o 10, 15, 20 lat – a takie przypadki też się zdarzają, to automatycznie ta różnica byłaby jeszcze większa. Mielibyśmy sytuację, w której rzeczony małżonek dostaje o 40% mniej, a po jego śmierci także o 40% mniej dostaje jego małżonka. Jeśli popatrzymy z perspektywy tego, czy jest to rozwiązanie korzystne dla małżonków – szczególnie posiadających niepracujące żony, to okazuje się, że nie do końca.</u>
<u xml:id="u-18.27" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Naszym zdaniem lepszym zabezpieczeniem jest obecny system, który daje rentę po mężu, wypłacaną z FUS i finansowaną ze składki rentowej, którą też płacimy na ten cel. Takie rozwiązanie chcieliśmy zaproponować. Powiedziałabym, że jest to skomplikowany problem natury matematyki ubezpieczeniowej. Mam nadzieję, że w ramach debaty będzie można odbyć merytoryczną dyskusję nad tym, w jaki sposób najlepiej zabezpieczyć małżonków na wypadek śmierci jednego z nich. Myślę, że to jest cel, który w jakiś sposób przyświeca nam wszystkim przy planowaniu rozwiązań, o których myślimy.</u>
<u xml:id="u-18.28" who="#AgnieszkaChłońDomińczak">Myślę, że jesteśmy zgodni co do celów i mam nadzieję, że będziemy zgodni co do instrumentów. Argumentem nie jest tutaj skomplikowanie techniczne, bo oczywiście wszystko da się wyliczyć, wszystko da się oszacować i na wszystko da się wyznaczyć stawkę, jeśli chodzi o system emerytalny czy rentowy i sposób liczenia świadczeń. Chodzi o to, by to był system jak najbardziej adekwatny do potrzeb i gwarantujący jak najlepsze zabezpieczenie przyszłym emerytom, a także ich małżonkom. To tyle tytułem odniesienia się do pytań. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, wyczerpaliśmy debatę nad informacją. Zgodnie z procedurą poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie informacji rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej. Ta informacja ma charakter druku sejmowego, skierowanego do nas przez Marszałka. Informacja mająca charakter druku podlega głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#SławomirPiechota">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie informacji rządu w sprawie postępów prac w realizacji zadań związanych z zakończeniem reformy emerytalnej – druk nr 756.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#SławomirPiechota">Kto z państwa jest za przyjęciem informacji?</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#SławomirPiechota">Kto z państwa jest przeciw przyjęciu informacji?</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#SławomirPiechota">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Proszę o informację o wyniku głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#ElżbietaPrzybylska">16 posłów było za, 15 przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Informacja została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#SławomirPiechota">Zanim ogłoszę zakończenie tego posiedzenia, informuję, że w związku z opóźnieniem, o czym mówiliśmy na początku obrad, posiedzenie wyznaczone na godz. 16.00 również rozpocznie się z króciutkim opóźnieniem. Ogłaszam pięciominutową przerwę. Informuję wszystkich państwa o potrzebie ponownego wpisania się na listę obecności, gdyż będzie to kolejne posiedzenie Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>