text_structure.xml
76.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarekBorowski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarekBorowski">Przed dzisiejszym posiedzeniem zwróciłem się do wszystkich resortów oraz do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o poinformowanie Komisji o stojących przed poszczególnymi resortami zadaniami, które są związane z wdrożeniem Karty Polaka, z przygotowaniem do wejścia w życie tej ustawy oraz o stanie przygotowań. Otrzymaliśmy wiele informacji, którymi dysponują członkowie Komisji. Te materiały dają już pewien pogląd na sytuację. Mogę powiedzieć, że poziom tych informacji jest zróżnicowany. Niektóre wprost i wyłącznie odnoszą się do zadań, które wynikają z Karty Polaka oraz informują o tym, co dany resort już zrobił w tej sprawie albo co niebawem zamierza zrobić. Są także bardziej szczegółowe informacje, odnoszące się do poszczególnych postanowień Karty Polaka i zwracające uwagę na różnego rodzaju problemy i komplikacje, które mogą wyniknąć przy stosowaniu tej ustawy w takim brzmieniu, jakie zostało zawarte w ustawie.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MarekBorowski">Myślę, że będziemy mówić o tych sprawach. Jeśli są jakieś przeszkody, to oczywiście powinny być usunięte. Dla swoich potrzeb wypisałem to, co poszczególne resorty powinny przygotować do 28 marca br. Proponuję, by wprowadzenia dokonała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, która chyba jest koordynatorem tych prac. Czy Komisja wyraża zgodę na taką propozycję? Sprzeciwu nie słyszę, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AdamLeszkiewicz">Uzupełniając pisemny materiał chcę przedstawić aktualną informację, gdyż każdy dzień przynosi kolejne działania, związane z przygotowywaniem się do wdrożenia ustawy o Karcie Polaka. Stąd wynika potrzeba uaktualnienia tego, co zostało zawarte w pisemnej informacji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AdamLeszkiewicz">Na wstępie chciałbym zapewnić, że tryb prac nad rozporządzeniami wykonawczymi, współpraca na poziomie międzyresortowym we wszystkich kwestiach dotyczących Karty Polaka nie pozostawiają żadnej wątpliwości co do tego, że terminowo wdrożymy tę ustawę i od 29 marca br. będziemy przygotowani do jej wykonywania.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AdamLeszkiewicz">Przygotowywanie się do wdrożenia tej ustawy to działania będące w polu odpowiedzialności różnych resortów, o czym być może będą szczegółowo mówić przedstawiciele MSZ czy też MSWiA. Chcę bardzo serdecznie podziękować przedstawicielom resortów za współpracę, gdyż musimy i powinniśmy współdziałać w wielu kwestiach. Ta współpraca przynosi efekty w postaci konkretnych aktów wykonawczych i konkretnych działań, związanych z przygotowywaniem się do wejścia w życie ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#AdamLeszkiewicz">Oczywiście, najważniejszą sprawą są akty wykonawcze. Przed 29 marca br. należy przygotować 5 aktów wykonawczych. Dwa z tych rozporządzeń dotyczą Rady do Spraw Polaków na Wschodzie, warunków organizacyjnych jej obsługi oraz wewnętrznej organizacji i sposobów funkcjonowania. Oba rozporządzenia znajdują się w ostatniej fazie opracowywania. Powiedziałbym nawet, że są w ostatniej fazie ścieżki legislacyjnej. Jedno z tych rozporządzeń było już przedmiotem obrad Komitetu Stałego Rady Ministrów 31 stycznia br. i jest przedłożone Prezesowi Rady Ministrów do podpisu. Drugi akt wykonawczy związany z funkcjonowaniem Rady jest dzisiaj (o godz. 15.00) rozpatrywany przez Komitet Stały.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AdamLeszkiewicz">W tej chwili w KPRM pracujemy nad propozycjami składu Rady do Spraw Polaków na Wschodzie. Przypominam, że w skład Rady będzie wchodziło 6 osób. Jesteśmy w trakcie przygotowywania propozycji personalnych. Na pewno będziemy chcieli, by na czele Rady stanęła osoba o uznanym autorytecie w zakresie spraw dotyczących Polonii.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AdamLeszkiewicz">Kwestia projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wzoru Karty Polaka oraz wzoru wniosku o wydanie Karty Polaka. Projekt ten jest opracowywany we współpracy między dwoma resortami – MSWiA (Centrum Personalizacji i Dokumentów) oraz KPRM. Pracujemy nad wzorem tego dokumentu tak, żeby spełniał przesłanki jakościowe (wizualne) i był odpowiednio zabezpieczony. Stąd współpraca z MSWiA, za którą dziękujemy. W najbliższym czasie taki projekt zostanie przygotowany.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#AdamLeszkiewicz">Kwestia rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu prowadzenia rejestrów Kart Polaka. Projekt rozporządzenia powstaje w KPRM we współpracy z MSZ oraz z Centrum Obsługi Kancelarii. Jest to projekt związany z informatyką, z technologią. Trwają konsultacje, system właściwie jest gotowy i do końca przyszłego tygodnia (do 15 lutego br.) zostanie przygotowany do testowania – we współpracy z MSZ. Po okresie testowym – 15 marca br. – system będzie gotowy do funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#AdamLeszkiewicz">Został już przygotowany projekt Obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie określenia wykazu organizacji polskich lub polonijnych uprawnionych do wystawiania zaświadczeń. Mamy listę organizacji, przygotowaną przez MSZ. Do 22 lutego br. trwa proces zbierania formalnych zgód poszczególnych organizacji na wykonywanie tych funkcji. Po 22 lutego br. będziemy mieli już całą listę. Swoje uwagi zgłaszają jeszcze różne organizacje i instytucje – np. „Wspólnota Polska”. Jesteśmy w trakcie weryfikowania tych uwag, pojawiają się nazwy różnych organizacji, a więc ten proces trwa.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#AdamLeszkiewicz">Chcę podkreślić, że z ogromnym zaangażowaniem staramy się być gotowi na wdrożenie Karty Polaka, by rzeczywiście pod koniec marca br. zacząć proces określony w ustawie i być przygotowanym do wydania pierwszych Kart Polaka – oczywiście po przejściu całej procedury formalno-administracyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#AdamLeszkiewicz">Jesteśmy w stanie odpowiedzieć na ewentualne pytania szczegółowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarekBorowski">W jakim terminie planują państwo zakończenie pracy nad wzorem Karty Polaka i wzorem wniosku?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AdamLeszkiewicz">Jesteśmy w trakcie roboczych ustaleń z MSWiA. Na pewno skończymy to przed 29 marca br. Chwilę się zawahałem, gdyż konsultujemy to, jak będzie wyglądała Karta Polaka. W budżecie są zabezpieczone pieniądze na ten cel. Prawdopodobnie będziemy się wspierać Wytwórnią Papierów Wartościowych, z którą współpracuje MSWiA przy wykonywaniu dowodów osobistych i innych dokumentów tego typu. W warstwie wizualnej i w warstwie zabezpieczeń chcemy się wzorować na tym dokumencie. Na pewno będziemy gotowi przed dniem wejścia w życie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MarekBorowski">Chcę wyjaśnić jeszcze jedną kwestię. Mamy dwie informacje – jedną z MPiPS, a drugą z MSZ.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#MarekBorowski">W informacji MPiPS Karta Polaka jest dość szeroko omówiona – w kontekście różnego rodzaju problemów, jakie ona rodzi. Końcowy wniosek mówi o odroczeniu wprowadzenia Karty nawet do połowy 2009 roku ze względu na jej niekonstytucyjność, na różne nieprawidłowe zapisy, które trzeba by poprawić, a także ze względu na brak środków na pewne cele. Te środki mogą się pojawić dopiero w budżecie 2009 roku. Czy przedstawiciel MPiPS podtrzymuje to, co zostało napisane w informacji resortu? Jak to wygląda w ramach rządu? Czy wobec tego te problemy znikają?</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#MarekBorowski">W informacji MSZ jest zapowiedź przygotowania jakiejś nowelizacji przez KPRM, a resorty zgłaszają uwagi. Proszę o odniesienie się do tej sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AdamLeszkiewicz">Koncentrując się na sprawach związanych z wdrożeniem ustawy zapomniałem powiedzieć o nowelizacji. Rzeczywiście jest przygotowany projekt nowelizacji ustawy Karta Polaka, który również dzisiaj jest przedmiotem obrad Komitetu Stałego Rady Ministrów. Pod obrady Rady Ministrów trafi w najbliższy wtorek, a potem zostanie przesłany do Sejmu. Ta informacja może być państwu pomocna przy dyskusji dotyczącej ewentualnych różnych innych wniosków, związanych z Kartą Polaka i pojawiających się propozycji zmian w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AdamLeszkiewicz">Nowela nie jest naszym pomysłem, jest obowiązkiem. W dwóch miejscach musimy dostosować Kartę Polaka do innych rozwiązań prawnych. W czasie, gdy Sejm pracował nad Kartą Polaka, państwo pracowali nad ustawą, związaną ze świadczeniami zdrowotnymi. Wystąpiła niekompatybilność rozwiązań, ponieważ w Karcie Polaka zapisaliśmy prawo do bezpłatnych świadczeń publicznej opieki zdrowotnej dla osoby posiadającej Kartę Polaka, a ten zapis nie znalazł się w tej drugiej ustawie i musimy to dostosować.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AdamLeszkiewicz">Najkrócej mówiąc drugi powód związany jest z Schengen. Sprawa dotyczy tego, za co użytkownicy Karty Polaka nie będą musieli płacić. Chodzi o różnicę między wizą a wnioskiem wizowym. Musimy dostosować ustawę Karta Polaka w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#AdamLeszkiewicz">W najbliższym czasie zostanie państwu przedstawiona nowelizacja ustawy, dotycząca omówionych przeze mnie dwóch punktów.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarekBorowski">Kiedy zostanie nam przedstawiona?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AdamLeszkiewicz">Mam informację, że 10 minut temu została przyjęta przez Komitet Stały Rady Ministrów. W najbliższy wtorek trafi pod obrady Rady Ministrów i zaraz potem zostanie skierowana do Sejmu, czyli w przyszłym tygodniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarekBorowski">Chyba zrezygnujemy z wypowiedzi przedstawicieli poszczególnych resortów ze względu na przesłane Komisji pisemne informacje. Przejdziemy do pytań i dyskusji.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#MarekBorowski">Poproszę przedstawiciela MPiPS o wypowiedź w kwestii tego, co otrzymaliśmy od pani minister Jolanty Fedak.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzKuberski">Nasze uwagi miały charakter „miękki”. MPiPS nie jest tutaj resortem wiodącym i nie przygotowuje tych propozycji. Wskazywaliśmy tylko na możliwe komplikacje prawne i organizacyjne, na niezgodność z innymi aktami, natomiast absolutnie nie jesteśmy projektodawcą takich zapisów – chociażby o zmianie terminu wejścia w życie tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MarekBorowski">Projektodawcą państwo nie są, ale państwo uznali, że tak trzeba zrobić. Z wypowiedzi pana ministra Adama Leszkiewicza wynika, że Kancelaria Premiera i w efekcie również rząd nie widzi takich zagrożeń, jakie zostały wymienione w piśmie Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Słyszę potwierdzenie, a więc przyjmijmy to do protokołu.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AndrzejCzuma">Chcę wypowiedzieć się na marginesie informacji pana ministra Adama Leszkiewicza. Dowiedzieliśmy się, że niebawem Rada Ministrów przedstawi nam dwie niezbędne poprawki do Karty Polaka. Nie będę powtarzał uzasadnienia przedstawionego przez pana ministra.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#AndrzejCzuma">Chciałbym powiedzieć, że Karta Polaka wymaga jeszcze mocniejszych poprawek. Wskazuje je BAS i wskazywała ją Komisja Łączności z Polakami za Granicą poprzedniej kadencji. Jednak te wnioski zostały odrzucone i w tej chwili BAS przypomina o konieczności jasnego sformułowania kilku kwestii – przede wszystkim definicji mechanizmu stwierdzania pochodzenia polskiego, gdyż ma to znaczenie przy ustawie o obywatelstwie, przy dochodzeniu rozmaitych rzeczy. To musi być uporządkowane, gdyż BAS grzecznie mówi, że jest to co najmniej bałagan pojęciowy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#AndrzejCzuma">Podkreślam, że ja i inni posłowie PO zdajemy sobie sprawę z tego, że będzie musiała być przygotowana solidniejsza poprawka. Przypominam to, co mówiłem wcześniej: drugi akapit preambuły jest stwierdzeniem ogromnie nieszczęśliwym, jest przyjęciem sowieckiego statusu obywatelstwa Polaków, którzy zostali zaatakowani przez Armię Czerwoną po 17 września 1939 roku. To też wymaga uporządkowania. Podkreślam to, gdyż uważamy, że w tej chwili najważniejszą sprawą jest robić wszystko, by dobrze przygotować wejście w życie Karty Polaka 28 marca br. Przypominam o swoim postulacie likwidacji Rady i rezygnacji z trochę przedziwnego lokowania spraw Polonii w Kancelarii Premiera. Chcemy uporządkować tę sprawę i przywrócić mniej więcej stan poprzedni, podkreślając wagę działań Senatu, znaczenie pozarządowej organizacji Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Podkreślam, że te materie można niebawem spokojnie rozważyć. W tej chwili najważniejszą sprawą jest wprowadzenie Karty Polaka i do tego będziemy zmierzać.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#GrzegorzPisalski">Pan minister Adam Leszkiewicz rzeczywiście trochę mnie uspokoił. Mimo wszystko nadal niepokoi mnie katalog 7 punktów, jakie przedstawiła pani minister Jolanta Fedak.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#GrzegorzPisalski">Proszę pana ministra o ustosunkowanie się do poszczególnych punktów. Pan poseł Andrzej Czuma mówił o drugim punkcie, dotyczącym narodowości. Jest tu jeszcze kilka innych spraw, z którymi za chwilę rzeczywiście możemy mieć problemy, zwłaszcza że pani minister „straszy” nas niezgodnością tych przepisów nie tylko z prawem polskim, ale także europejskim oraz wkraczaniem w ustawodawstwo państw, na których terenie miałaby działać Karta Polaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Wątpliwości dotyczące konstytucyjności ustawy są rzeczywiście bardzo poważnej natury. Pomijam wszystkie inne zastrzeżenia prawne, o których mówi MPiPS oraz ekspertyza BAS.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#ElżbietaRadziszewska">Prosiłabym pana przewodniczącego, by Komisja zwróciła się do jakiegoś renomowanego eksperta prawa konstytucyjnego o przejrzenie ustawy pod względem zgodności z Konstytucją RP. Dla ludzi oczekujących od wielu lat na Kartę Polaka nie będzie nic gorszego, gdyby okazało się, że TK cofa część przywilejów, jeśli ktoś kiedyś zaskarży tę ustawę. Nie wiem, czy będzie to „awantura na piętnaście fajerek”, ale na pewno będzie to bardzo przykra sytuacja dla tych ludzi. Aby starać się zapobiegać sytuacjom, w których możemy ich skrzywdzić, prosiłabym o wystąpienie o sporządzenie ekspertyzy odnośnie do zgodności ustawy z Konstytucją RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#MarekBorowski">Oczywiście akceptuję tę propozycję. Jest to konieczność – w świetle ekspertyz sejmowych i tego, co pojawia się w materiale MPiPS, a także po części w materiale MEN.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#MarekBorowski">Specjalnie zadałem dość proste pytania. Zapytałem przedstawiciela MPiPS o to, na ile podtrzymuje te wnioski. Pan minister nie wyparł się tych wniosków, jedynie stwierdził, że są to luźne uwagi. Następnie zapytałem pana ministra Adama Leszkiewicza o to, czy Kancelaria Premiera nie widzi problemu. Pan minister powiedział, że kancelaria nie widzi problemu. To już jest bardziej niepokojące, ponieważ ten problem jednak jest dość istotny, co nie oznacza, że w tej chwili trzeba coś pospiesznie robić, czy też opóźniać wdrożenie Karty Polaka. Jednak trzeba serio zabrać się do tej sprawy. Jeśli rząd uważa, że nie ma żadnego problemu, to oczywiście nie doczekamy się żadnych propozycji w tej sprawie. Być może źle zrozumiałem pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AdamLeszkiewicz">Pan przewodniczący pytał o przygotowanie się do wdrożenia ustawy, więc odpowiedziałem na jakim jesteśmy etapie we wszystkich sprawach i obowiązkach, które nakłada na nas ustawa – zwłaszcza w odniesieniu do aktów wykonawczych, jakie w związku z wejściem w życie ustawy powinien przygotować i przyjąć Prezes Rady Ministrów albo Rada Ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#MarekBorowski">Rzeczywiście to było pierwsze moje pytanie, ale potem było drugie, które dotyczyło konkretnych uwag, zgłoszonych przez MPiPS. To pytanie było skierowane także do pana ministra. Czy, zdaniem pana ministra, rząd podziela te uwagi i zamierza coś zrobić w tej sprawie, czy też ich nie podziela? Pan minister powiedział, że nie ma problemu, że w gruncie rzeczy nie podziela tych uwag. W świetle także uwag ekspertów sprawa chyba nie jest taka prosta i chyba nie można tak jej zakończyć.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#MarekBorowski">Rzecz polega również na tym, że te uwagi zgłosił minister – członek Rady Ministrów. Informacja nie jest podpisana przez dyrektora departamentu, lecz przez panią minister Jolantę Fedak. Pojawia się pytanie: czy pani minister zgłaszała te uwagi na forum jakichś komisji uzgadniających czy na posiedzeniu rządu? Jak ta sprawa wygląda? W momencie otrzymania tych uwag po prostu nie możemy przejść nad nimi do porządku dziennego. Chciałbym, aby to było jasne.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AndrzejCzuma">Chcę przypomnieć, że idea porządkowania sytuacji, o której mówił pan przewodniczący, jest taka, by właśnie uprościć to działanie. Widzę, że KPRM z całą pokorą przyjmuje takie stanowisko. Sądzę, że warto o tym pamiętać, że KPRM w ogóle nie powinna zajmować się takimi kwestiami. Sprawy Polonii i Karty Polaka zostały sztucznie przeniesione do KPRM przez poprzedni rząd. Jesteśmy za tym, by wskazać właściwe podmioty do prac legislacyjnych, a więc m.in. Ministra Pracy i Polityki Społecznej, który opiniuje jakąkolwiek legislację. Wówczas cała sytuacja będzie prostsza. Mówiłem już o wątpliwościach odnośnie do zgodności z konstytucją – zgłoszone nie tylko przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej, ale także przez BAS. My to widzimy i mówiliśmy o tym w Komisji poprzedniej kadencji, ale zostaliśmy „zgnieceni” w walce głosowania i to wszystko przepadło. Będziemy to jednak porządkować. Sądzę, że pan minister Adam Leszkiewicz podziela moje zdanie, iż ta kwestia powinna być solidnie uporządkowana. Właśnie o to mi chodzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#AdamLipiński">Chciałbym polemizować z panem posłem Andrzejem Czumą w sprawie sztucznego przeniesienia sprawy Karty Polaka do KPRM. Gwarantuję panu posłowi, iż gdy nie będzie silnego ośrodka, który będzie nadzorował realizację Karty Polaka, będziemy mieli mnóstwo problemów z jej wdrożeniem w życie. Już teraz widzimy, że są problemy w ustaleniach międzyresortowych. Mówi mi to moja dwuletnia praktyka pracy w Kancelarii Premiera, praktyka szefa Zespołu do Spraw Kontaktów z Polonią. Uważam, że to bardzo utrudni wprowadzenie tej ustawy, ale rozumiem, że teraz poglądy polityków PO są takie, by to usunąć z KPRM.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#AdamLipiński">Mam jeszcze kilka pytań, ale zadam je może po zakończeniu tej rundy odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#MarekBorowski">Chciałbym pewną konkluzją zakończyć sprawę różnego rodzaju mankamentów określonych przepisów tej ustawy. Czy są one prawdziwe, czy też nie, to się jeszcze okaże, gdyż rzeczywiście poprosimy o ekspertyzę. Trzeba się spodziewać, że jednak jakieś mankamenty będą i w związku z tym chciałbym zasygnalizować panu ministrowi, że pewnie jeszcze nie raz Komisja będzie mówiła o wdrażaniu Karty Polaka. Jednak o tej konkretnej sprawie będziemy mówić tak szybko, jak tylko jest to możliwe, bo w tym wypadku nie można zwlekać. W takiej sytuacji będziemy oczekiwali ze strony rządu konkretnych działań – prawdopodobnie już na następnym posiedzeniu. Mam nadzieję, że tę ekspertyzę uzyskamy w ciągu 3 tygodni. Następne posiedzenie Komisji odbędzie się pod koniec lutego br. Wrócimy do tej sprawy, bo czas trochę nagli.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#MarekBorowski">Musi być jakaś koordynacja w kwestiach związanych z Kartą Polaka. Jest w to zaangażowanych wiele resortów. Oczywiście, możemy wypowiadać swoje indywidualne poglądy, ale ta sprawa należy do kompetencji premiera, który zapewne zdecyduje o tym, jak będzie chciał to dalej prowadzić. Zapewne wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, że ta koordynacja musi gdzieś być. Oczywiście, może to być jakiś resort, ale powstaje pytanie: czy będzie dysponował odpowiednimi możliwościami, nie tylko lokalowo-personalnymi, ale także władczymi w tej sprawie? Oczywiście, pozostawiamy to do decyzji premiera. Jedynie zwracamy uwagę na to, że w wypadku zmian w dotychczasowym systemie trzeba zapewnić koordynację.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#MarekBorowski">Tyle w kwestiach, dotyczących spraw legislacyjnych i pewnych zmian, które będą musiały nastąpić.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#MarekBorowski">W tej chwili przejdziemy do bardziej szczegółowych kwestii, związanych z wdrażaniem Karty Polaka oraz z innymi problemami.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#AdamLipiński">Czy jest przewidywana jakaś promocja Karty Polaka? Jeśli tak, to jaka? Jakie ze strony Polski będą podjęte kroki w sytuacji zablokowania realizacji tej ustawy na Białorusi? Padały tego typu deklaracje. Chcę dowiedzieć się, ilu będzie wysłanych konsulów i do jakich krajów. Czy przygotowana liczba urzędników, którzy mają się tym zajmować, nie jest za mała? Według mojego rozpoznania jest mniejsza niż powinna być.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#MarekBorowski">Czy są jeszcze jakieś uwagi i pytania? W tej chwili nie ma pytań, w takim razie chciałbym powiedzieć o kilku kwestiach i zapytać o pewne sprawy.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#MarekBorowski">Ustawa mówi o tym, iż posiadacz Karty Polaka może ubiegać się o zwolnienie z opłaty za wydanie wizy pobytowej. Oczywiście, może być zwolniony z tej opłaty, ale może być również tak, że ta opłata będzie mu refundowana. Zapewne jest to pytanie do MSZ. Jeżeli posiadacz Karty Polaka może się ubiegać, to znaczy, że nie musi otrzymać zwolnienia, może się tylko ubiegać. Jakie kryteria będą tu obowiązywały? Po co w ogóle refundacja zamiast zwolnienia z opłaty? W jaki sposób chce się rozwiązać ten kłopot, ponieważ w którymś miejscu jest powiedziane, że tej refundacji będzie dokonywał konsul? W grę mogą wchodzić tysiące ludzi i po co brać sobie ten kłopot?</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#MarekBorowski">Kolejne pytanie dotyczy kwestii kryteriów językowych. Ten temat był wielokrotnie poruszany. Znajomość języka polskiego mają sprawdzać konsulowie, ale mogą być do tego uprawnione również organizacje pozarządowe, które działają na rzecz Polaków za granicą. Wówczas upoważnieni pracownicy tych organizacji będą dokonywali tego rodzaju sprawdzianów. W jaki sposób MSZ chce zapewnić, że będzie to się odbywało według jakichś reguł a nie według „widzimisię”? Z tą sprawą wiąże się również potwierdzenie znajomości kultywowania polskich tradycji i zwyczajów. Jest to dość enigmatyczne.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#MarekBorowski">Dalej mówi się o wnioskodawcach, którzy mogą być zwolnieni z tych wszystkich kryteriów pod warunkiem, że są szczególnie zasłużeni dla Rzeczypospolitej, co generalnie jest słuszne i zasadne. Czy resort myśli o jakimś uregulowaniu tej kwestii, czy też jest to pozostawione zupełnej dowolności i decyzji konsula? Może np. można by jakoś zdefiniować te szczególne zasługi.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#MarekBorowski">Sprawa weryfikacji przedkładanych dokumentów. Jest lista dokumentów, które powinien przedłożyć wnioskodawca. Jednak musimy mówić także o sprawach niemiłych, nie tylko o tym, że wszystko jest tak, jak należy. Wiadomo, że Polska Karta Polaka przyznaje szereg uprawnień, z których co najmniej dwa na pewno będą niezwykle cenne dla każdego obywatela niektórych krajów – np. Ukrainy i Białorusi. Pomijam problemy, jakie mogą wystąpić na Białorusi. Chodzi oczywiście o sprawę zwolnienia z opłaty wizowej i wizy oraz sprawę możliwości podjęcia pracy w Polsce. Przedkładane dokumenty muszą być jakoś weryfikowane. Jak resort widzi tę weryfikację, bo sam konsul może mieć z tym pewne kłopoty?</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#MarekBorowski">Chciałbym uzupełnić pytanie pana posła Adama Lipińskiego, który pytał o liczbę konsulów. Jest także kwestia samych konsulatów. Już w tej chwili mamy sygnały np. z Ukrainy, mówiące o tym, że nie ma konsulatu w rejonie Winnicy, a jest tam sporo Polaków i konsulat bardzo by się przydał, zwłaszcza w tej sytuacji. Są natomiast konsulaty w innych miejscach, gdzie zainteresowanie nimi jest znacznie mniejsze. Nie jestem pewien, ale konsulat jest chyba w Odessie, gdzie Polaków jest znacznie mniej. Czy można uruchomić dodatkowe konsulaty w niektórych miejscach albo przesunąć? Czy MSZ myślało o tej sprawie?</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#MarekBorowski">Moje pytania kierowane były do MSZ, zadam później inne, kierowane do innych resortów.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#GrzegorzPisalski">Rozumiem, że w tej pierwszej rundzie pan przewodniczący zobowiązał pana ministra do tego, by odpowiedział na 7 zasadniczych kwestii, podjętych w piśmie pani minister Jolanty Fedak. Czy mam rozumieć, że pan minister odniesie się do tych spraw na piśmie?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekBorowski">Nie, w tej sprawie poprosimy o sporządzenie ekspertyzy – jednej lub dwóch. Opierając się na tych ekspertyzach jeszcze raz podejmiemy dyskusję. Jeśli się uda, to na następnym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#GrzegorzPisalski">Dwa pytania szczegółowe, dotyczące ustawy.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#GrzegorzPisalski">Zastanawiam się nad tym, czym kierował się ustawodawca myśląc o 10-letnim okresie przyznawania praw do Karty Polaka. Nie bardzo wiem, dlaczego jest to okres akurat 10 lat. Rozumiem, że Karta ustanawia, iż ktoś jest narodowości polskiej, właściwie przyznaje się narodowość polską. Czy po 10 latach ma to być jeszcze raz zweryfikowane?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#GrzegorzPisalski">Sprawa weryfikacji znajomości języka polskiego przez organizacje pozarządowe. W ustawie jest konkretny zapis, mówiący o tym, że ma tego dokonać pracownik. W wypadku Polski takich organizacji jest bardzo wiele. Nie wiem, jaka jest kondycja tych organizacji na Białorusi lub Ukrainie, czy w innych państwach, gdzie Karta Polaka będzie systematycznie wprowadzana. W wielu wypadkach w polskich organizacjach nie istnieją pracownicy. Na ogół są to funkcje społeczne. Są prezesi, zarząd i raczej nie ma pracowników.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#GrzegorzPisalski">Zapis mówi dokładnie o pracownikach. Zakładam więc, że będą to jakieś bardzo wyselekcjonowane organizacje, na tyle zamożne, by posiadać pracowników.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#RobertTyszkiewicz">Chcę zapytać o sprawy konsularne. Mówiliśmy o liczbie konsulów, a chciałbym zapytać o ich przygotowanie. Czy są prowadzone lub planowane działania, które mają przygotować konsulów do realizacji ustawy o Karcie Polaka? To wydaje się bardzo istotne.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#RobertTyszkiewicz">Pytanie natury ogólniejszej, kierowane również do przewodniczącego Komisji. Wydaje mi się, że powinniśmy zastanowić się nad tym, czy prowadzimy debatę w kierunku nowelizacji ustawy o Karcie Polaka czy też w kierunku jej implementacji. Te wątki zaczynają nam się mieszać. Rozumiem, że intencja rządu, wyrażona przez przedstawiciela KPRM, jest bardzo prosta. Mamy niespełna 2 miesiące do czasu wejścia w życie Karty Polaka i musimy zrobić wszystko, by została możliwie jak najlepiej wdrożona – przy takim stanie, w jakim została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#RobertTyszkiewicz">Zwracam się do pana przewodniczącego z propozycją, byśmy spróbowali rozdzielić te dwa elementy – albo będziemy inspirować, mobilizować i wspierać rząd w działaniach, by wprowadzić Kartę Polaka albo będziemy wprowadzać bałagan dyskusyjny i debatować nad tym, czy ten zapis jest słuszny bądź nie. W tej chwili jest on obowiązującym prawem. Musimy zrobić wszystko, aby wprowadzić go w życie. Następnym krokiem, po wyciągnięciu wniosków z pierwszego okresu funkcjonowania Karty, może być dyskusja nad ewentualnymi zmianami we wszystkich przestrzeniach – legislacyjnej, organizacyjnej, administracyjnej. Dzisiaj niepokój opinii publicznej dotyczy przede wszystkim zdolności rządu do wprowadzenia Karty Polaka w życie. Jest to uwaga posła z regionu przygranicznego, gdzie na ten temat wiele się rozmawia.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#RobertTyszkiewicz">Rozumiem, że jest wiele uwag, ale zwracam się z gorącą prośbą o to, byśmy spróbowali rozdzielić dwie przestrzenie – dyskusję na temat stopnia możliwości przygotowania rządu do wprowadzenia Karty w życie od dyskusji na temat ewentualnych zmian w ustawie, wynikających z przyjętych błędnych rozwiązań czy też z pierwszych doświadczeń po wprowadzeniu Karty w życie.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MarekBorowski">Całkowicie zgadzam się z panem posłem i właśnie tak poprowadziłem tę dyskusję. Powiedziałem, że w kwestii zmian poczekamy na opinie po ich otrzymaniu podejmiemy ten temat. Będziemy o tym rozmawiać razem z rządem. Nie można z tym zbyt długo zwlekać, ponieważ są to sprawy, które w jakimś momencie mogą wypłynąć i bardzo źle rzutować na funkcjonowanie Karty Polaka.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#MarekBorowski">Po zamknięciu tego tematu przeszliśmy już do spraw konkretnych. Na przykład wszystkie zadane przeze mnie pytania są związane z implementacją. W każdym z nich chodziło np. o zdefiniowanie czegoś, o przeszkolenie itd., by za chwilę nie było jakiegoś poważnego kłopotu. Jedynym wyłomem było pytanie posła Grzegorza Pisalskiego o kwestię 10 lat.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#RobertTyszkiewicz">W środowiskach Polonii na Wschodzie jest spory niepokój i chodzi mi o to, by była czytelna wymowa dzisiejszego posiedzenia w kwestii wdrożenia Karty Polaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#MarekBorowski">Zmierzamy dokładnie w tym kierunku. Chcę zagwarantować, że na pewno Komisja nie będzie uprawiać propagandy sukcesu. Jeśli uzna, że rząd jest przygotowany, ale nie do końca, to da temu jakiś wyraz. Pytamy o przygotowanie i o to, co może być przedmiotem jakichś wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#MarekBorowski">Zadano liczne pytania, więc proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AndrzejJasionowski">Karta Polaka to dokument i ustawa, na które czekało bardzo wielu naszych rodaków na Wschodzie, stąd nie było i nie jest intencją dyskutowanie o jakichkolwiek zmianach, które miałyby ograniczać zasięg czy też uprawnienia posiadaczy Karty Polaka bądź nie realizować tych uprawnień.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#AndrzejJasionowski">Intencją wszystkich zmian, o których wspomniał pan minister Adam Leszkiewicz, było jedynie to, by w trybie pilnym (wręcz natychmiastowym) doprowadzić do tego, aby zapisy Karty Polaka były bezwzględnie realizowane. Stąd uwaga o świadczeniach zdrowotnych i kwestia nazewnictwa przy rodzaju wiz. Zupełnie odrębną sprawą jest to, czy ustawa zawiera ostre pojęcie czy też nie.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#AndrzejJasionowski">Koncentrowaliśmy się wyłącznie na tym, by ta ustawa weszła w życie 29 marca br. i według naszej oceny wejdzie w tym terminie. Będzie to bardzo dobrze przygotowane. Wszystkie resorty, zaangażowane w Kartę Polaka, z bardzo dużym poświęceniem i zgodnie współpracują, by zgodnie z oczekiwaniami Polaków ta ustawa weszła w życie 29 marca br.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#AndrzejJasionowski">Rzeczywiście, nieco dziwnie wygląda kwestia refundacji, ale zapewniam pana przewodniczącego o tym, że absolutnie intencją nie jest to, by ktokolwiek pobierał jakiekolwiek opłaty za wizy, wydawane posiadaczom Karty Polaka. Pamiętam dyskusję w czasie prac nad ustawą i mogę powiedzieć, że ten przepis wynikał wyłącznie z tego, że w początkowym okresie wejścia do strefy Schengen Polska będzie oceniana zarówno pod względem jakości wydawania wiz schengenowskich, jak i z tzw. wiz krajowych. Posiadacz Karty Polaka będzie uprawniony do otrzymania wizy krajowej. Nie chcieliśmy wzbudzać niepokoju naszych partnerów z UE liczbą kilkuset tysięcy wiz wydawanych a priori bezpłatnie. Mogłoby to wzbudzić dodatkowe pytania, wątpliwości i stąd wynika zapis o możliwości refundacji. Po wszystkich analizach dochodzimy do wniosku, że żadnych opłat nie będzie, więc nie będzie czego refundować. Konsulowie od razu dostaną stosowne polecenie. Będzie również jasna informacja, dotycząca wszystkich organizacji polonijnych. Nie ma żadnych opłat, nie będzie żadnych opłat związanych z wydawaniem wiz.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#AndrzejJasionowski">Rzeczywiście nieostre pojęcie dotyczy kwestii językowych i stopnia znajomości kultury polskiej. Kilka dni temu było to przedmiotem długiej debaty z MEN. W tej chwili mamy już pewien materiał, a więc środek, który pozwoli nam na weryfikację tej znajomości, dokonywanej przez konsulów. Pewien problem mógłby powstać wtedy, gdyby organizacje polonijne same miały dokonywać tej oceny. Zdaniem MEN oraz MSZ nie będzie żadnych problemów, jeśli tej oceny będzie dokonywał konsul. W zasadzie mamy już sprecyzowane jasne kryteria.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#AndrzejJasionowski">Sprawa szczególnych przesłanek, które w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach zezwalają na odejście od wszystkich kryteriów i na wydanie Karty Polaka osobie niespełniającej pewnych kryteriów. Było to podyktowane chociażby tym, że niektóre osoby mogły zagubić dokumenty lub zostały one zniszczone i nie da się ich już odtworzyć, a dane osoby mieszkają na danym terenie i są doskonale znane z działalności polonijnej. Nigdy nie występowały przeciwko Polsce. Została otwarta „furtka” dla tych osób, które mają autentycznie polskie pochodzenie, polską narodowość, natomiast nie mogą spełnić jakiegoś kryterium przez dostarczenie stosownego dokumentu. Oczywiście, jest to wyjątek, zasadą jest przedstawianie dokumentów. Dosyć szeroki jest katalog możliwości, mówiących o tym, w jakich przypadkach może to nastąpić. Pozostawiliśmy to do decyzji konsula, który powinien najlepiej znać miejscowe środowiska. Nieodzowny jest także udział organizacji polonijnych. Z reguły są to osoby znane.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#AndrzejJasionowski">Chcielibyśmy uniknąć sytuacji, w której osoby szczególnie znane z działalności polonijnej nie mogłyby na czas przedstawić dokumentów. Sądzę, że takie osoby powinny dostać Kartę Polaka w pierwszej kolejności.</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#AndrzejJasionowski">Sprawa liczby konsulatów. W tym roku nie będzie zwiększona ich liczba. Są stałe punkty konsularne. Raz w miesiącu przyjeżdża konsul, zbiera wszystkie dokumenty. Być może trzeba będzie zwiększyć liczbę wizyt konsula – nie raz a dwa razy w miesiącu, a może raz na tydzień. Przypomnę, że nacisk MSZ musiał być ukierunkowany w dwie strony. Z jednej strony na tzw. nową emigrację, czyli Polaków, którzy przebywają w Europie Zachodniej i tam były tworzone konsulaty: w Katanii, Manchesterze, Rejkiawiku, a z drugiej strony na realizację zadań, wynikających chociażby z ustawy o Karcie Polaka. Przewidziano 31 etatów konsulów. Te osoby zostały wytypowane w grudniu ub. roku. W tej chwili przechodzą proces bardzo gruntownego szkolenia. Pod koniec lutego br. pierwsze osoby będą zdawały egzaminy. Liczymy na to, że ostatnia grupa będzie zdawała egzaminy konsularne na początku marca br. Chodzi o to, by wysłać te osoby jeszcze przed wejściem w życie tej ustawy. Dodatkowo wzmocnimy urzędy pracownikami personelu pomocniczego – tzw. pracownikami ryczałtowymi. Oczywiście, zapewnimy także odpowiedni sprzęt. Niektóre urzędy, np. we Lwowie, już w tej chwili pracują na dwie zmiany. W ciągu miesiąca lub 1,5 miesiąca przewidujemy wynajęcie dodatkowej siedziby, która konsulatowi we Lwowie w sposób należyty umożliwi prowadzenie prac, związanych z Kartą Polaka.</u>
<u xml:id="u-30.8" who="#AndrzejJasionowski">Kwestie polityczne, związane z pewnymi niepokojami. To prawda, dotyczy to zwłaszcza Białorusi. Mamy pewne obawy, ponieważ władze białoruskie bardzo poważnie informowały nas o swoich zastrzeżeniach, związanych z realizacją Karty Polaka. Dzisiaj delegacja MSZ w Mińsku (na poziomie wicedyrektora Departamentu Konsularnego) prowadzi rozmowy również w kwestii Karty Polaka. Te rozmowy traktujemy nie tylko jako pewien rodzaj informacji, ale również jako pewien konglomerat decyzji. Pragnę przypomnieć, że Białorusi bardzo zależy na uzyskaniu uprawnień w sferze małego ruchu granicznego. Białorusi bardzo zależy na tym, by Komisja Europejska rozpoczęła rozmowy na temat ułatwień wizowych na wzór takich umów, jakie w tej chwili ma Ukraina i Rosja. Gwałtowany opór władz białoruskich czy też działania, które uniemożliwiłyby wykonanie ustawy o Karcie Polaka w sposób znakomity oddaliłyby Białoruś od pewnych jej dążeń. Dostrzegamy zagrożenia, ale traktujemy Kartę Polaka jako jeden z instrumentów, dotyczących spraw małego ruchu granicznego, spraw wizowych. Przypomnę, że w zeszłym roku Komisja Europejska stwierdziła, że ze względu na stopień demokratyzacji Białoruś nie jest jeszcze gotowa do rozpoczęcia rozmowy z Komisją Europejską o ułatwieniach wizowych. Gdyby Karta Polaka stała się elementem jeszcze dodatkowo pogłębiającym brak demokracji na Białorusi, to myślę, że byłoby to dla Komisji Europejskiej dodatkowym argumentem, by w ogóle nie podejmować dyskusji o ułatwieniach wizowych. Jestem głęboko przekonany, że władze białoruskie mają tego świadomość.</u>
<u xml:id="u-30.9" who="#AndrzejJasionowski">Sprawa promocji. Częściowo działania promocyjne zostały wykonane w październiku ub. roku. Zostały wydrukowane broszury w kilku językach i przekazane Polonii. Dopiero od marca br. chcemy położyć główny nacisk na dokładne informowanie Polonii o tym, jak i za czyim pośrednictwem można składać wnioski. Chodzi także o zamieszczanie spisu organizacji polonijnych. Planujemy dodatkową kampanię promocyjną od początku marca br.</u>
<u xml:id="u-30.10" who="#AndrzejJasionowski">Czy posiadacz Karty Polaka powinien mieć ją na stałe, na 10 lat, czy też na inny okres czasu? O tym zdecydował ustawodawca, MSZ nie brało udziału w tym ustaleniu.</u>
<u xml:id="u-30.11" who="#AndrzejJasionowski">Postaram się odpowiedzieć na ewentualne dodatkowe pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#MarekBorowski">Zadano pytanie w sprawie weryfikacji dokumentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#AndrzejJasionowski">Rozumiem, że chodzi weryfikację dokumentów w przypadku osób szczególnie zasłużonych.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#MarekBorowski">Mówię w ogóle o weryfikacji dokumentów przez konsulat. Trzeba przedkładać różne dokumenty, które poświadczają przynależność do narodu polskiego, genealogię itd. Po prostu może tutaj dochodzić do jakichś nadużyć, oszustw, składania fałszywych dokumentów itd. Czy MSZ przewiduje w tej sprawie jakieś rozwiązania, czy też konsul będzie do tego podchodził jedynie „organoleptycznie”?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#AndrzejJasionowski">Jest to pewien problem techniczny, który kiedyś występował przy realizacji ustawy o repatriacji, gdy pojawiały się dokumenty całkowicie nowe, z innymi wpisami – chociażby o narodowości.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#AndrzejJasionowski">W tej chwili prowadzimy pewnego rodzaju procesy weryfikacyjne. Doszliśmy do wniosku, że w wielu wypadkach niewystarczające jest samo przedłożenie dokumentów. W tej chwili mamy możliwość sięgnięcia do pewnych źródeł archiwalnych. Konsulowie dostali już częściowo informacje o tym, jak można sprawdzić autentyczność zapisów aktów urodzenia, zwłaszcza wtedy, gdy dostaje się dokument nowy. Przypomnę, że nie jest to świeża sprawa, gdyż podobnie było przy repatriacji.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#AndrzejJasionowski">Staramy się przeciwdziałać przedkładaniu konsulom fałszywych dokumentów lub prawdziwych, ale zawierających nieprawdę. Szczerze mówię, że nie ma możliwości, by mieć w 100% pewność, że wszystkie przedkładane dokumenty są autentyczne. Jednak prowadzimy szkolenia w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MarekBorowski">Czy jeszcze ktoś chciałby zadać jakieś pytania dotyczące kwestii, o których mówił pan dyrektor? Zgłoszeń nie widzę.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do spraw, które dotyczą innych resortów. Chcę zapytać o to, czy istnieje potrzeba jakiejś regulacji prawnej – niekoniecznie ustawowej? Jeśli chodzi o MEN, to mamy prawo do nauki w szkołach każdego szczebla i do studiów. Czy ta sprawa może być podjęta i realizowana bez żadnych uregulowań, czy też potrzebne są jakieś uregulowania? Czy resort to przewiduje?</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#MarekBorowski">Jeśli chodzi o sprawy będące w gestii Ministerstwa Zdrowia, to posiadacz Karty Polaka będzie miał prawo do pomocy w przypadkach nagłych. Czy jest gdzieś określone pojęcie „przypadków nagłych” i to już nie wymaga żadnej regulacji?</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#MarekBorowski">Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przesłało nam krótką informację, poświęconą głównie sprawie weryfikacji znajomości języka polskiego i kultywowania tradycji. Jednak nie została poruszona sprawa, która niewątpliwie leży w gestii MKiDN, tzn. bezpłatnego wstępu do muzeów. Mamy muzea, które podlegają MKiDN oraz całą masę muzeów, które podlegają samorządom. Pomińmy prywatne muzea. Czy to będzie dotyczyło wszystkich i na jakiej zasadzie? Czy w tej sprawie resort ewentualnie musi coś znowelizować, wydać jakieś wewnętrzne zarządzenie? Co z samorządowymi muzeami?</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#MarekBorowski">Jeśli chodzi o MPiPS, to mamy tutaj prawo do podejmowania działalności gospodarczej, prawo do pracy. Obszerny materiał MPiPS dotyczył zupełnie innych kwestii. Chcę zapytać, czy obecne uregulowania wystarczą, gdyż są to osoby, które jednak mają obcy paszport? Może dochodzić do problemów wykonywania obydwu praw. Jak resort zamierza temu zapobiec? Na marginesie dodam, że wiąże się z tym kwestia podatków – zarówno w wypadku prowadzenia działalności gospodarczej, jak i wypadku pracy najemnej. Czy tutaj nie powstają jakieś problemy, które jednak będą wymagały wyjaśnienia? Czy w tej chwili MF widzi te problemy?</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#MarekBorowski">Czy są jeszcze jakieś inne pytania? Zgłoszeń nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela MEN.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#KrzysztofStanowski">Ustawa o Karcie Polaka jest jednoznaczna. Dokument ten gwarantuje dzieciom posiadaczy Karty Polaka oraz młodzieży i osobom dorosłym posiadającym Kartę Polaka pełny i nieograniczony dostęp do nauki w szkołach i placówkach systemu oświaty. Dalekosiężne skutki naprawdę mogą być bardzo poważne. Zależeć będą od liczby osób, które uzyskały Karty Polaka.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#KrzysztofStanowski">W przedłożonym Komisji piśmie staraliśmy się pokazać elementy, które już dziś zaczynają budzić nasz niepokój. Nie jest to związane z jakimś ustawodawstwem czy ograniczeniami, które trzeba wprowadzić, jeżeli ustawodawca nie podejmie decyzji o ograniczeniu tych uprawnień.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#KrzysztofStanowski">Mamy do czynienia z sytuacją, w której w lokalnych społecznościach (częściowo przy granicy) może się pojawić znaczna liczba uczniów, która albo zmieniła miejsce zamieszkania albo nie ma stałego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej, ale chciałaby korzystać z prawa do nauki w polskiej szkole. Jeżeli są to osoby, które zamieszkają poza granicami kraju, to stajemy przed skrajnym pytaniem: czy należy im się gimbus? Czy istniejące prawo dowozu dzieci do szkoły (w wypadku gimnazjum) obowiązuje od przejścia granicznego, czy też poza nim i na jaką odległość? Przepraszam za przedstawienie tego problemu w sposób paradoksalny. Jeżeli jednak jest to równe prawo, to w tej chwili takie prawo na terenach wiejskich praktycznie ma zagwarantowane każdy uczeń gimnazjum, który mieszka poza miejscem nauki.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#KrzysztofStanowski">Już dziś widzimy – pojawiają się ogłoszenia w tej sprawie, że dyrektorzy szkół są zainteresowani przyciąganiem do swoich szkół uczniów, których rodzice posiadają Kartę Polaka. To bardzo dobrze, że jest takie zainteresowanie. Szczególnie delikatną sferą są tutaj placówki edukacji specjalnej, internaty, zakłady dla dzieci głuchych, ponieważ jest dysproporcja w jakości opieki i w jakości nauki między placówkami na Białorusi, Ukrainie czy Rosji a polskimi placówkami. Możemy się spodziewać i już mamy takie sygnały, że rodzice posiadający dzieci niepełnosprawne będą zainteresowani przeniesieniem tych dzieci do Polski, co jest szczególnie istotne w przypadku stałej opieki zakładów dla dzieci głuchych, zakładów, w których uczą się dzieci niepełnosprawne. Może to doprowadzić do sytuacji, w której zacznie brakować miejsc w tych placówkach, ponieważ ta dysproporcja jest tak duża, że staranie się o Kartę Polaka jest warte zachodu, a jednocześnie pozwala pozostawić dziecko po lepszej stronie. Jest to bardzo dramatyczna sytuacja,</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#KrzysztofStanowski">Kolejnym elementem, budzącym nasze zaniepokojenie i możliwość powstawania konfliktów lokalnych, jest kwestia stypendiów. Dochody rodziców po stronie ukraińskiej, białoruskiej bardzo często będą niższe niż dochody rodziców po stronie polskiej – na ubogich przygranicznych terytoriach. Ze względu na tę dysproporcję może dojść do sytuacji, w której wszystkie przyznawane w tej chwili stypendia socjalne zostaną jakby przejęte przez dzieci rodziców, posiadających Kartę Polaka. Z punktu widzenia lokalnej społeczności byłoby to niesłychanie trudne do zaakceptowania. Wymagałoby to interwencji, gdyż nie możemy dopuścić do tego, by były upośledzone przygraniczne nie najbogatsze gminy w Polsce, w których w pierwszej kolejności pojawiają się dzieci, których rodzice posiadają Kartę Polaka. Naprawdę krytyczną kwestią jest oszacowanie liczby tych dzieci. Trzeba mieć świadomość, że ich rodzice nie zamieszkują na terenie gminy i nie płacą podatków na jej terenie. Nakładamy na te gminy obowiązek dofinansowania uczniów, których rodzina nie płaci podatków w tych gminach. Jest to obciążenie zarówno dla budżetu państwa, ale również i dla gminy. Im uboższa jest gmina, tym większy jest procent środków przeznaczanych na edukację.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#KrzysztofStanowski">MEN nie widzi problemów, bezpośrednio dotyczących implementacji. Realnym pytaniem jest pytanie o liczbę dzieci i wielkość środków, niezbędnych do tego, by nie obniżyć statusu polskich dzieci, które mieszkają na tym terenie, aby nie dopuścić do sytuacji konfliktowych lub do ograniczenia możliwości opieki zdrowotnej np. nad dziećmi niepełnosprawnymi. Jeszcze raz podkreślam, że szczególnie w tej dziedzinie problem może być niezwykle delikatny, gdyż liczba tych placówek nie jest bardzo wielka. Napłynięcie 20% nowych dzieci może być bardzo widoczne i „wybuchowe”.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#KrzysztofStanowski">Jesteśmy gotowi odpowiedzieć na wszelkie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#MarekBorowski">Czy w związku z tym, o czym powiedział pan minister, będą potrzebne jakieś regulacje prawne, czy całkowicie wystarczające są obecne regulacje?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofStanowski">Zwracam uwagę na to, że jest możliwość obecności w polskiej szkole osób niebędących obywatelami polskimi. Regulacji wymagają wyłącznie kwestie finansowe. Nie ma żadnych innych ograniczeń, by te dzieci trafiły do polskich szkół – oczywiście w istniejącym rytmie roku szkolnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Zdrowia.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#KatarzynaMakowiecka">Definicja „stanu nagłego” pochodzi z ustawy o państwowym ratownictwie medycznym, do której odsyła ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej. W tej chwili nie ma ustawy o ratownictwie medycznym, ale stan nagły to stan zagrażający życiu.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#MarekBorowski">Czy np. poród jest „stanem nagłym”, czy też nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#KatarzynaMakowiecka">Tak, to jest stan nagły.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela MKiDN.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PiotrŻuchowski">Zapis o bezpłatnym wstępie do muzeów państwowych nie budzi wątpliwości co do instytucji, dla których organizatorem jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PiotrŻuchowski">Pytanie, w brzmieniu sformułowanym przez pana przewodniczącego, nie było rozstrzygane w ministerstwie. Zapewne pewne wątpliwości będą budziły instytucje współprowadzone przez ministra i samorządy. W kraju jest 52 lub 54 takich instytucji. Gdy instytucja współprowadzona znajduje się w rejestrze ministra, to wykładnia prawna będzie jednoznaczna. Jednak są również instytucje współprowadzone, które znajdują się w rejestrach poszczególnych samorządów. Deklaruję rozstrzygnięcie tej sprawy w trybie pilnym, gdyż wiąże to się z kwestiami finansowymi. Konkretne przepisy określają to, w jaki sposób można stosować ulgi w wydawaniu biletów itd. Po prostu trzeba to bardzo szybko wyjaśnić.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#MarekBorowski">Rozumiem, że MKiDN weźmie pod uwagę zgłoszony sygnał.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela MPiPS.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#KazimierzKuberski">Realizacja przywilejów, które obecnie są zapisane w projekcie ustawy, nie budzi żadnych naszych niepokojów i obaw. Nie wymaga również dostosowania naszego prawa jakimiś rozporządzeniami.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#KazimierzKuberski">Jedynym zasadniczym przywilejem w zakresie naszego resortu jest prawo do pracy bez uzyskania zezwolenia na pracę, co nie oznacza całkowicie swobodnej możliwości podejmowania pracy przez te osoby, gdyż muszą posiadać wizę z prawem do pracy. Aby uzyskać taką wizę, potrzebne jest oświadczenie pracodawcy, który zechce zatrudnić taką osobę. Są to pewne kłopoty proceduralne, ale tak to wygląda.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#KazimierzKuberski">Ustawa nie da takim osobom również żadnych przywilejów socjalnych. Na przykład w wypadku utraty pracy nie będą mogły ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych, nie będą także mogły korzystać z prawa do pośrednictwa publicznych służb zatrudnienia, czyli urzędów pracy. Takie osoby nie będą także miały prawa do żadnych świadczeń z pomocy społecznej. Takie przywileje nie były brane pod uwagę na ówczesnym etapie przyjmowania ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MarekBorowski">Weźmy pod uwagę praktyczny przykład. Karta Polaka wchodzi w życie, są pierwsze wnioski, są pierwsi beneficjenci, a wśród nich jest osoba, która chciałaby podjąć pracę w Polsce, gdyż nie ma jej u siebie albo jest słabo opłacana. Nie zna nikogo, przyjeżdża do Polski, rozgląda się po rynku pracy, czyta gazety, idzie do pracodawcy i chce się zatrudnić. Czy pan minister mógłby mi powiedzieć, co dzieje się w tym momencie?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#MarcinKulinicz">W takiej sytuacji bardzo istotne jest to, na jakiej podstawie ten posiadacz Karty Polaka przyjechał do Polski. Jeżeli przyjechał na podstawie wizy turystycznej, to wówczas nie będzie upoważniony do wykonywania pracy. Jeśli znajdzie pracodawcę, to musi wrócić do swojego kraju i uzyskać wizę upoważniającą do wykonywania pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarekBorowski">Właśnie tego się obawiałem. W Karcie Polaka piszemy, że jego przywilejem jest właśnie prawo do podejmowania pracy, a potem się okazuje, że nie do końca ma takie prawo. Musi wrócić do kraju i uzyskać inną wizę, nie taką, jaką dostał wcześniej.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#AndrzejJasionowski">Myślę, że pojawiło się trochę nieporozumień na tle wizowym. Nie ma takich możliwości prawnych, ani nie wynika to z ustawy, by posiadacz Karty Polaka w tym samym czasie otrzymywał kilka różnych rodzajów wiz. Zgodnie z prawem zapisanym w ustawie o Karcie Polaka posiadacz Karty Polaka otrzymuje wizę krajową długoterminową – na rok, na 2 lata, a nawet na dłużej. Będzie to jedyny rodzaj wizy, która uprawnia go do wjazdu na terytorium kraju pobytu. Nie ma możliwości, by w jednym dokumencie podróży cudzoziemca znajdowały się dwa rozmaite rodzaje wizy. Posiadacz Karty Polaka dostanie wieloletnią wizę pobytową. Wiza teoretycznie jest wydawana do 90 dni. Jeśli mówimy o wizie długoterminowej, to mówimy maksymalnie o 365 dniach w ciągu jednego roku. W przypadku posiadacza Karty Polaka będzie można otrzymać taką wizę na kilka lat. To jest wszystko, co będą wydawać konsulaty. Nie przewidujemy żadnych dodatkowych zezwoleń na pracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#MarekBorowski">Tak to powinno być. W końcu udało nam, się znaleźć jakąś „szczelinę” w tym „granitowym” froncie rządowym. Co z tego wynika? To, że pracodawcy w Polsce muszą to wiedzieć. Przeciętny pracodawca poprosi o wizę z prawem do pracy. Nie będzie go obchodzić Karta Polaka. Trzeba to zawrzeć w jakichś aktach prawnych, bo to nie może iść „powielaczowym” prawem.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Chyba MPiPS musi sobie wyjaśnić te wątpliwości z MSZ.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#MarekBorowski">Wiadomo, że trzeba to wyjaśnić i ewentualnie podjąć prawne regulacje, które wejdą w życie przed 28 marca br. Powiedzmy szczerze, że będzie to jeden z ciekawszych powodów dla uzyskania Karty Polaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Proszę o to, by przedstawiciele MPiPS sprawdzili, czy rzeczywiście nie trzeba zmienić jakichś przepisów właśnie w kwestiach prawa do pracy. Chodzi o to, by zawrzeć tam Kartę Polaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#MarcinKulinicz">Jeżeli chodzi o sposób wprowadzenia tego przepisu do ustawodawstwa, to w ustawie o promocji zatrudnienia i promocji rynku pracy jest przepis generalny, dotyczący cudzoziemców wykonujących pracę i stwierdzający, że potrzebują oni zezwolenia na pracę. Potem jest szereg wyjątków od tego przepisu. Do osób zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę zostały dopisane osoby, będące posiadaczami Karty Polaka. Jeśli chodzi o stronę ustawodawczą, to ta sprawa została uregulowana.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#MarekBorowski">Jednak ustawa to jedna rzecz, a doprowadzenie jej do świadomości dziesiątków czy setek tysięcy ludzi to druga kwestia. Nie chcielibyśmy, aby pojawiały się przypadki, w których posiadacz Karty Polaka zetknie się z pracodawcą, który o tym nie wie, z pracownikiem muzeum, który też nie wie, bo akurat o tym nie czytał, albo z kasjerką, która ma dać ulgowy bilet na przejazd pociągiem i po raz pierwszy słyszy o jakiejś Karcie Polaka. Zresztą wiemy, że kasjerki są bardzo ekspansywne i np. mogą coś powiedzieć, co potem będzie cytowane.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#MarekBorowski">Do wszystkich resortów i ośrodka koordynacyjnego kieruję uwagę, by zbadać także kwestię doprowadzania do świadomości wszystkich, którzy są uwikłani w ten proces, tego, że Karta Polaka jest nowym elementem w naszym życiu i trzeba o niej pamiętać. Wszyscy w Polsce już wiedzą, że ktoś, kto ma legitymację inwalidzką, ma określone uprawnienia. Na pewno przez pewien czas będzie problem z Kartą Polaka i ten okres trzeba maksymalnie skrócić.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#MarekBorowski">Proszę o odniesienie się do kwestii podatkowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MałgorzataKuć">Przekażę te pytania panu ministrowi Jackowi Dominikowi, ale jest to kwestia współpracy międzynarodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#MarekBorowski">Jednak wystąpimy na piśmie do Ministra Finansów z prośbą o potwierdzenie bądź zaprzeczenie, że mogą tu być kwestie, które wymagają, bądź nie wymagają wyjaśnienia.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#MarekBorowski">Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#AdamLipiński">Chcę zwrócić uwagę na kwestie, które do tej pory może nie były bagatelizowane, ale przesuwane na drugi plan. Bardzo istotną sprawą w realizacji Karty Polaka jest koordynacja tego projektu przez silny ośrodek rządowy. Osłabienie woli, by była to KPRM, powoduje tego typu nieporozumienia, jakich byliśmy świadkami.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#AdamLipiński">Bardzo istotną kwestią jest promocja tej ustawy. Wydaje się, że jest to bagatelizowane. Będzie druga tura promocji, ale już po wprowadzeniu Karty Polaka i będzie dotyczyła raczej tego, co dzieje się za granicą. Może więc dojść do tego typu nieporozumień, o jakich mówił pan poseł Marek Borowski.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#AdamLipiński">Jeszcze raz zwracam uwagę na dwie kwestie, które według mnie są bagatelizowane bądź uznawane za drugoplanowe, tzn. na promocję tej ustawy i koordynację przez silny ośrodek rządowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#MarekBorowski">Mówiliśmy o tym, że koordynacja rzeczywiście jest potrzebna. Zwłaszcza w pierwszym okresie musi być wyznaczona jakaś instytucja, która będzie zbierała sygnały o tym, jak funkcjonuje Karta Polaka i gdzie pojawiają się jakieś problemy, by móc szybko reagować. Takie sygnały będą napływały również do nas, ale możliwość szybkiej reakcji istnieje tylko w rządzie.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#MarekBorowski">Chcę prosić o to, by Komisja mogła zapoznać się z pewnymi, dość istotnymi dokumentami. Są one opracowywane i w jakimś momencie ujrzą światło dzienne.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#MarekBorowski">Na pewno chcielibyśmy zobaczyć listę organizacji pozarządowych – polskich uprawnionych do „przepytywania” oraz polskich i polonijnych za granicą, które będą uprawnione do zaświadczania.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#MarekBorowski">Chcielibyśmy się zapoznać ze sposobem sprawdzania podstawowej znajomości języka, czyli z kryteriami. Zapewne jest jakaś instrukcja, a może jakiś test.</u>
<u xml:id="u-60.4" who="#MarekBorowski">Jeśli chodzi o kwestię Rady Polaków na Wschodzie, to jest 6 osób powoływanych przez premiera. Dowiemy się, jak je powoła. Nie przyznajemy sobie prawa do opiniowania tych osób. Ustawa tego nie przewiduje.</u>
<u xml:id="u-60.5" who="#MarekBorowski">Chętnie zobaczylibyśmy również wzór wniosku i wzór Karty Polaka.</u>
<u xml:id="u-60.6" who="#MarekBorowski">Wymieniłem chyba wszystko w sprawie dokumentacji, jaka by się nam przydała.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Jesteśmy już w strefie Schengen, a Karta Polaka daje bardzo szerokie uprawnienia różnego typu. Chciałabym, aby na następnym posiedzeniu Komisji państwo nam powiedzieli, czy nie będzie zastrzeżeń ze strony UE wobec tych rozwiązań. Znamy środowiska wschodnie i trzeba się liczyć z tym, że na początku być może będzie niewiele osób korzystających z Karty Polaka, a potem będzie bardzo wiele. Zachodnich granic nie ma. Czy wszystko jest uzgodnione ze strukturami europejskimi? Chodzi o to, by potem nie okazało się, że musimy wycofywać się z jakichś zapisów lub wprowadzać dodatkowe ograniczenia, co oczywiście też może wywołać niepokój.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#AndrzejJasionowski">Już w tej chwili mogę udzielić odpowiedzi. Sprawa jest jednoznaczna i jasna. Prawo schengeńskie dotyczy wyłącznie wiz krótkoterminowych, czyli takich, które uprawniają daną osobę do pobytu do 3 miesięcy. Posiadacz Karty Polaka będzie uprawniony do otrzymania wyłącznie wiz narodowych, które mają charakter długoterminowy. Zgodnie z prawem UE takie wizy nie podlegają przepisom wspólnotowym, a wyłącznie przepisom wewnętrznym danego państwa. Kryterium pewnego rodzaju konsultacji (ale nie oceny) podlega jedynie stopień wykonywania. Gdyby się okazało, że na terytorium Polski pojawiło się kilkaset tysięcy osób, które mają wizy narodowe (np. posiadacze Karty Polaka) i gdyby się okazało, że kilkadziesiąt tysięcy z nich zapomniałoby o tym, że mają prawo do pobytu tylko na terytorium Polski, przyjechało np. do Lizbony i tam zostałyby zatrzymane, to na nas spoczywałaby odpowiedzialność finansowa za sprowadzenie ich z powrotem i przekazanie na Wschód. Byłoby to przedmiotem jedynie uwag ze strony UE.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#AndrzejJasionowski">Podkreślam, że wydawanie wiz narodowych jest wyłącznie kompetencją danego państwa. Niemcy wydają kilkaset tysięcy wiz długoterminowych. Wiza długoterminowa nie jest czymś specjalnym w UE, bowiem dostają ją wszystkie osoby, które studiują. Jeżeli ktoś studiuje w Niemczech lub w Hiszpanii, to otrzymuje wizę narodową. Jeżeli ktoś otrzymuje zgodę na pracę, to dostaje wizę długoterminową. To nie są wizy schengenowskie. Pojawienie się w UE kolejnych kilkuset tysięcy osób, które mają wizy krajowe, nie jest przedmiotem troski Komisji Europejskiej, ponieważ na takiej zasadzie przebywa w UE kilka razy więcej osób. Wszyscy musieliby masowo zapominać o kontroli granicznej na Odrze, wszyscy musielibyśmy się znaleźć po drugiej stronie i dopiero wzbudziłoby to zainteresowanie Komisji Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#AdamLeszkiewicz">Chciałbym się odnieść do uwag dotyczących koordynacji. Z naszej strony nie padło żadne zdanie, mówiące o tym, że jest z tym jakiś problem. Ustawa dosyć wyraźnie określa zadania kancelarii pana premiera i ministra właściwego w sprawach zagranicznych. Określa ciążące na nas zadania i obowiązki w zakresie przygotowania i implementacji ustawy Karta Polaka.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#AdamLeszkiewicz">Naszą intencją było również zaproponowanie tego, że jesteśmy do państwa dyspozycji – zwłaszcza przed wdrożeniem ustawy, ale bliżej terminu jej wejścia w życie, tzn. dwa tygodnie przed 29 marca br. W tym czasie będziemy już gotowi z dokumentami, które będziemy chcieli pokazać: z wzorem wniosku, z wzorem Karty Polaka. Chcielibyśmy pokazać, jak wykonaliśmy zadanie, ciążące na nas od 7 września ub. roku i zobaczyć, czy ewentualnie są jakieś powody do niepokoju.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#AdamLeszkiewicz">Chcę podziękować za zgłoszone uwagi. Biorąc pod uwagę wszystkie państwa pytania i uwagi zastanowimy się jeszcze nad niektórymi aspektami, które czasem nam umykają, a są ważne ze względu na efektywne wdrożenie tej ustawy w życie.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#MarekBorowski">Oczywiście, zdaję sobie sprawę z tego, że te dokumenty będziemy mogli obejrzeć wtedy, gdy one powstaną, a państwo intensywnie pracują. Wierzymy w kompetencję naszych organów rządowych i wierzymy w to, że te dokumenty będą doskonałe. Jednak zawsze istnieje jakiś cień wątpliwości, być może gdzieś coś uda nam się wykryć i chodzi o to, by nie pokazać nam tego za późno. Jeśli państwo wydrukują 150 tysięcy egzemplarzy, to potem nie będą chcieli państwo tego zmieniać. Wydaje mi się, że 2 tygodnie przed końcem marca to mówiąc kolokwialnie „będzie po herbacie”. Nie chcę tego ustalać w tej chwili, ale będziemy w kontakcie. Mamy możliwości zapoznania się z tymi wzorami formalnie na posiedzeniu Komisji albo wcześniej – np. drogą elektroniczną. Wówczas taki materiał prześlemy członkom Komisji. Będziemy w kontakcie, gdyż chodzi o to, by możliwie jak najszybciej móc to obejrzeć. Jeśli będziemy mieć jakieś uwagi, to po prostu je zgłosimy.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#MarekBorowski">W tej chwili trochę wykraczam poza regulamin. Jeszcze nie ustanowiliśmy żadnych ekspertów Komisji, ale po raz pierwszy w naszym posiedzeniu uczestniczy pan Michał Dworczyk, który jest głównym autorem opracowania pt. „Polityka wobec Polonii i Polaków za granicą”, które otrzymali członkowie Komisji – zgodnie z życzeniem wyrażonym podczas poprzedniego naszego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#MarekBorowski">Pan Michał Dworczyk wyraził chęć zabrania głosu, a myślę, że w tych sprawach ten głos może być istotny.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#MichałDworczyk">Chcę zwrócić uwagę na jedno zagadnienie, nad którym trochę się „prześlizgnęliśmy” i nie wiem, czy wszyscy zwrócili na to uwagę.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#MichałDworczyk">Wymieniając opracowywane w tej chwili rozporządzenia pan minister pominął jedno, bardzo istotne. Nie jest ono rozporządzeniem obowiązkowym, lecz fakultatywnym. Mówi o tym art. 15 ust. 1–2 ustawy. Dotyczy to możliwości wyznaczenia przez Prezesa Rady Ministrów organizacji posiadających osobowość prawną, zarejestrowanych w Polsce, tzn. takich organizacji, jak np. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” albo Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie, do wspierania realizacji ustawy. Dlaczego to jest tak ważne i dlaczego zdecydowaliśmy się na taki zapis? Wydaje nam się, że ta ustawa ma sens tylko wtedy, gdy od początku osoby ubiegające się o Kartę Polaka będą mogły w miarę nieskomplikowany sposób spełnić wszystkie formalności, związane ze składaniem wniosku i niezbędnych dokumentów. Wysyłanie 31 konsulów (nie wiem, do których krajów) niestety nie zapewni tego, by bez problemów mogła złożyć takie dokumenty każda osoba, która w pierwszym roku będzie chciała ubiegać się o Kartę Polaka. Jeżeli założymy, że złożenie dokumentów, przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej zajmuje jednej osobie 30 minut, to w ciągu roku ci konsulowie są w stanie obsłużyć maksimum 100 tysięcy osób. Być może nie będzie aż tylu chętnych, ale są szacunki, które mówią, że będzie ich o wiele więcej.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#MichałDworczyk">Jeżeli organizacje, o jakich mówiłem, wspierałyby pracę konsulatów, to konsulowie nie musieliby odpowiadać na dziesiątki czy setki pytań. Jest to nowe prawo i na pewno ludzie będą mieli wiele pytań. Konsulowie nie musieliby na nie odpowiadać, gdyż to znacznie wydłuża całą procedurę. Nie musieliby także porządkować dokumentów, lecz otrzymywaliby gotowe, kompletne pakiety od organizacji, wspierających realizację tej ustawy. Po przejrzeniu tych dokumentów można by szybko podjąć decyzję.</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#MichałDworczyk">Kolejna sprawa dotyczy umiejscowienia konsulatów. Pan przewodniczący wspomniał o przykładzie Winnicy. Można też podać przykład Żytomierza. Na Żytomierszczyźnie żyje 60% wszystkich Polaków na Ukrainie. Aby pojechać do konsulatu w Łucku, trzeba stracić cały dzień roboczy. W Żytomierzu funkcjonuje dom, prowadzony przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Gdyby to stowarzyszenie było wyznaczone jako organizacja mogąca wspierać realizację tej ustawy, to nie byłoby żadnego problemu z szybkim i tanim uruchomieniem tam punktu, w którym mogłyby być zbierane dokumenty. Wydaje mi się, że warto na to zwrócić uwagę i zastanowić się nad wykorzystaniem tej możliwości po to, by ta ustawa sprawnie zaczęła funkcjonować.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo za tę uwagę. Gdy prosiłem o to, byśmy mogli zobaczyć kilka dokumentów, to m.in. wymieniłem listę organizacji – zarówno tych, które mają prawo przeprowadzać określone rozmowy, tzn. krajowe organizacje (wiadomo, o jakie chodzi), jak i organizacji polonijnych, Polaków za granicą, uprawnionych do wydawania różnego rodzaju zaświadczeń. Jedne i drugie organizacje nas interesują. Jeżeli rząd zdecyduje się na to, by w tej chwili wykonać art. 15 ust. 1 ustawy, to będziemy oczekiwali na przedstawienie listy tych organizacji. Art. 15 ust. 1 mówi o organizacjach, które są uprawnione do przyjmowania i przekazywania właściwemu konsulowi wniosków o przyznanie Karty Polaka. Być może warto się zastanowić nad takim „inteligentnym okienkiem”, które przyjmie to, co jest potrzebne i „listonoszem”, który dostarczy to tam, gdzie trzeba.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#MarekBorowski">Czy są jeszcze jakieś pytania, uwagi, propozycje? Zgłoszeń nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#MarekBorowski">Mówiliśmy już o tym, że będziemy się zajmować sprawami długofalowymi, dotyczącymi kwestii legislacyjnych. Jeśli chodzi o dalszą ocenę sytuacji, to myślę, że będziemy w kontakcie, gdyż dobrze byłoby to połączyć z dokumentami, o których mówiłem.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#MarekBorowski">Odnosząc się do przedstawionych informacji chcę powiedzieć, że doniesienia w prasie były trochę alarmistyczne, co oczywiście nie zaszkodzi. Lepiej, gdy jest tak, a nie wtedy, gdy wszyscy się uspokajamy. Przekazane nam informacje są bardziej uspokajające. Osobiście oceniam, że ta praca jest zaawansowana. Ukazały się także słabsze miejsca, ale rozumiem, że rząd weźmie to pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#MarekBorowski">Nikt z nas nie wie, co będzie po 28 marca br. pod względem „popytu”. Jeśli będzie bardzo duży, to trzeba będzie stawić temu czoła i na zasadzie awaryjnej myśleć o tym trochę już w tej chwili – tzn. co zrobimy, jeżeli nie możemy działać w trybie normalnym, o jakichś rezerwach, o możliwościach wspomożenia konsulatów czy niektórych szkół. Pewnie jeszcze wrócimy do tego tematu.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#MarekBorowski">Już w tej chwili do konsulatów i ambasad napływają sygnały o tym, że są chętni do uzyskania Karty Polaka. Będzie to się nasilać – prawdopodobnie w miarę przybliżania się do daty 28 marca br. Rozumiem, że na początku chcielibyśmy, aby zgłosiło się mniej chętnych, ale jednak trzeba wykonać działania promocyjne. Zwracam się do MSZ z prośbą o to, by zorientowało się, jak za 2–3 tygodnie konsulowie będą oceniali możliwy napływ wniosków, gdyż to się zmienia. Gdy się spotkamy następnym razem, byłoby dobrze, gdybyśmy wiedzieli, jak to wygląda. Kolejne posiedzenie Komisji odbędzie się 28 lutego br. Jeśli okaże się to niemożliwe ze względu na brak sali, to posiedzenie odbędzie się 27 lutego br. Następne posiedzenia Komisji odbędą się dopiero w połowie marca br. Z punktu widzenia Karty Polaka byłoby lepiej, gdyby te posiedzenia były wcześniej, ale jest tak, jak jest. Jeżeli te dokumenty będą wcześniej przygotowane, to wcześniej roześlemy je posłom, by mogli zgłaszać uwagi indywidualnie. Chodzi o to, by nie tracić czasu. Na posiedzeniu 12 marca br. moglibyśmy ostatecznie przyjrzeć się sprawom Karty Polaka.</u>
<u xml:id="u-66.6" who="#MarekBorowski">Chcę poinformować członków Komisji o tym, że zgłoszony został projekt ustawy o tzw. abolicji podatkowej. Zapewne państwo posłowie już o tym wiedzą, gdyż sprawa nabrała charakteru medialnego. Zaczynamy więc realizować pewne zobowiązania wobec Polaków za granicą – najpierw w projekcie LiD. Zdopingowana tym faktem PO składa albo już złożyła projekt. Myślę, że zgodnym chórem będziemy się domagali, aby pierwsze czytanie odbyło się na najbliższym posiedzeniu Sejmu, czyli za 3 tygodnie. Myślę, że rozpatrzenie obu projektów powinno odbyć się w dwóch komisjach: naszej Komisji oraz Komisji Finansów Publicznych. Zwracam się do posłów z innych Klubów parlamentarnych o poparcie tej propozycji. Wprawdzie nasza Komisja nie ma kompetencji finansowej, ale będą omawiane sprawy różnych grup Polaków za granicą i chyba powinniśmy przy tym być. Chcę zasygnalizować taką potrzebę. Być może nie będzie z tym żadnych problemów, ale gdyby się pojawiły, trzeba zgodnie przeforsować naszą opinię.</u>
<u xml:id="u-66.7" who="#MarekBorowski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Zgłoszeń nie słyszę. Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>