text_structure.xml
16.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Serdecznie witam panią minister Monikę Smoleń-Bromską, podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz pana ministra Macieja Szpunara, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Porządek dzienny przewiduje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r. (druk nr 4283).</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Projekt uzasadniają minister spraw zagranicznych oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego. Proszę pana ministra Macieja Szpunara o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MaciejSzpunar">Pozwolę sobie odnieść się do kwestii prawnych. Rozumiem, że w sprawach merytorycznych wypowie się pani minister.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MaciejSzpunar">Jest oczywiste, że Polska jako państwo, które poniosło olbrzymie straty w dziedzinie kultury w efekcie różnych wydarzeń historycznych, jest szczególnie zainteresowana tym, aby ochrona naszego dziedzictwa kulturowego była jak najbardziej skuteczna. Jednym z ważnych instrumentów tej ochrony jest Konwencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisana w Hadze 14 maja 1954 r. Polska ratyfikowała tę konwencję w 1956 r.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MaciejSzpunar">Polska była aktywnym uczestnikiem prac zmierzających do uzgodnienia tekstu Drugiego Protokołu. Przedstawiciele naszego kraju byli członkami różnych zespołów roboczych, a w ramach wspomnianych prac zorganizowano w Krakowie w 1996 r. międzynarodową konferencje dotyczącą ochrony dóbr kultury na wypadek zagrożeń w czasie wojny, pod patronatem UNESCO i NATO.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#MaciejSzpunar">Postanowienia Drugiego Protokołu rozszerzają dotychczasowy zakres ochrony dziedzictwa kulturowego, a także przewidują podjęcie czynności przygotowawczych w czasie pokoju. Określają zasady odpowiedzialności karnej oraz właściwość sądów w przypadku naruszenia przepisów o ochronie dóbr kultury. Wskazują możliwości udzielania pomocy prawnej w tym przedmiocie.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MaciejSzpunar">Ze względu na treść Drugiego Protokołu nie ma wątpliwości, że spełnia on przesłanki art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji RP, zatem potrzebna jest tzw. duża ratyfikacja za zgodą wyrażoną w ustawie. Nadzór nad wykonywaniem Drugiego Protokołu będzie sprawował minister kultury i dziedzictwa narodowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Poproszę o zabranie głosu panią minister Smoleń-Bromską.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MonikaSmoleńBromska">W imieniu ministra kultury mam przyjemność przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r. (druk nr 4283).</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#MonikaSmoleńBromska">Szczegółowe uzasadnienie znajduje się w projekcie ustawy. Chciałabym zwrócić uwagę państwa na najważniejsze przesłanki i korzyści wynikające z ratyfikacji Drugiego Protokołu dla ochrony dóbr kultury w konfliktach zbrojnych.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#MonikaSmoleńBromska">Przyjęcie w 1999 r. Drugiego Protokołu oraz jego wejście w życie w 2004 r. stanowi wyraz wieloletnich dążeń społeczności międzynarodowej do wzmocnienia ochrony dziedzictwa kulturowego ludzkości oraz poszczególnych państw. Jest także jedną z kluczowych przesłanek uzasadniających przystąpienie Polski do tej umowy. Polska bardzo aktywnie uczestniczyła w przygotowaniu Protokołu. Jest także uznawana za jedno z państw najaktywniej uczestniczących we wszystkich działaniach legislacyjnych i praktycznych na rzecz ochrony dóbr kultury, także w sytuacji konfliktu zbrojnego.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#MonikaSmoleńBromska">Wspomnę o obecności polskiego wojsk w Iraku i realizacji przez cywilnych ekspertów zadań związanych z ochroną dóbr kultury, od pierwszej zmiany polskiego kontyngentu wojskowego do zakończenia misji. Polski kontyngent wojskowy był jedynym w ramach działań sojuszniczych, który kompleksowo realizował zadania wynikające z zobowiązań międzynarodowych, dotyczących ochrony dóbr kultury w konfliktach zbrojnych.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#MonikaSmoleńBromska">Najważniejszą przesłanką przemawiającą za ratyfikacją Drugiego Prokomu jest konieczność ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego. Warto polskie dziedzictwo kulturowe poddać systemowi wzmocnionej ochrony, którą stwarza Drugi Protokół. Kolejnym symbolicznym wymiarem wyjątkowości polskiego zasobu dziedzictwa kulturowego jest to, że w maju br. na listę światowego programu „Pamięć Świata” zostały wpisane plany i dokumentacja zniszczeń oraz odbudowy Warszawy.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#MonikaSmoleńBromska">Jakie są postanowienia Drugiego Protokołu? Przede wszystkim rozszerza on aktualnie istniejący zakres zasad ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego o dorobek prawa międzynarodowego. Umożliwi wykorzystanie przewidzianych w nim procedur w działaniach planistycznych i organizacyjnych, dotyczących ochrony dóbr kultury w czasie pokoju oraz w czasie konfliktu zbrojnego. Stworzy możliwości szerszej prezentacji na forum międzynarodowym rozwiązań prawnych i organizacyjnych obowiązujących w Polsce, a dotyczących ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#MonikaSmoleńBromska">Umożliwi także Polsce ubieganie się o powołanie jej przedstawiciela w skład Komitetu Ochrony Dóbr Kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, który będzie przyznawał, zawieszał lub cofał ochronę wzmocnioną, a także promował listę dóbr kultury objętych ochroną wzmocnioną. Jednym z postanowień Protokołu jest możliwość nadania wzmocnionej ochrony dziedzictwu kulturowemu w państwach członkowskich, które posiada szczególne znaczenie i jest chronione najwyższymi legislacyjnymi procedurami w danym kraju członkowskim.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#MonikaSmoleńBromska">Po ratyfikacji Polska znajdzie się w grupie państw, które przyjęły wszystkie międzynarodowe standardy ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego. Obecnie stronami Protokołu jest 60 państw, które już go ratyfikowały. Na liście tej znajdują się wszyscy nasi sąsiedzi: Białoruś, Litwa, Słowacja, Republika Czeska i Niemcy. Rozpoczął się już proces praktycznego wdrażania postanowień Drugiego Protokołu. Niektóre z krajów, wśród nich Litwa, zgłosiły propozycję włączenia pewnych obiektów dziedzictwa kulturowego w system ochrony wzmocnionej.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#MonikaSmoleńBromska">Należy uznać, że ratyfikacja Protokołu jest w pełni uzasadniona, zarówno z powodów politycznych, jak i potrzeby wzmocnienia ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego. Nie jest to nowa umowa, a jedynie rozszerzenie umowy – Konwencji haskiej i Pierwszego Protokołu, które polska ratyfikowała. Przystąpienie do Drugiego Protokołu nie spowoduje konieczności zmian legislacyjnych w prawie polskim. W przypadku ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wszystkie jej postanowienia odnoszą się do regulacji zawartych w Drugim Protokole. Konieczne będą natomiast pewne zmiany planistyczne i organizacyjne, między innymi przeprowadzenie szkoleń i różnego rodzaju projektów edukacyjnych, mających na celu zwiększenie świadomości i przygotowania do wdrożenia postanowień Protokołu.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#MonikaSmoleńBromska">Jeśli chodzi o wydatki, szacuje się, że przystąpienie do Protokołu zwiększy wydatki na ochronę zabytków o 180 tys. zł. będą to środki przeznaczone na projekty szkoleniowe i edukacyjne. Część z nich będzie zaplanowana w budżetach instytucji narodowych, które mają w swoim zasobie dziedzictwo kulturowe, które powinno być szczególnie chronione w razie konfliktu zbrojnego.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#MonikaSmoleńBromska">Protokół nie dotyczy podmiotów prawa prywatnego, osób fizycznych i prawnych. Jego wdrożenie będzie leżało po stronie organów administracji rządowej – ministra kultury, ministra obrony narodowej, wojewódzkich konserwatorów zabytków, a także konserwatorów samorządowych i dyrektorów instytucji kultury. Zgodnie z art. 43 Protokołu wejdzie on w życie 3 miesiące od daty złożenia dokumentu ratyfikacji.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#MonikaSmoleńBromska">W imieniu ministra kultury pragnę podkreślić, że istnieje potrzeba i celowość przystąpienia Polski do tej umowy i jej ratyfikowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Przypominam, że pierwsze czytanie obejmuje uwagi ogólne i pytania.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pan poseł Gałażewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejGałażewski">Jak w praktyce wygląda ochrona zabytków podczas konfliktu? Powiedziała pani, że w Afganistanie jedynie polskie wojsko było przygotowanie do realizacji zadań w tym zakresie, a przecież jest tam obecnych znacznie więcej państw i zapewne mają one podpisane stosowne umowy międzynarodowe.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AndrzejGałażewski">Czy jednym z sygnatariuszy umowy jest Turcja, która niszczy zabytki w okupowanej części Cypru?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy są inne pytania? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Poproszę panią minister o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MonikaSmoleńBromska">Poproszę o udzielenie szczegółowej odpowiedzi pana pułkownika Krzysztofa Sałacińskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofSałaciński">Byliśmy w takiej oto sytuacji w ramach obecności w Iraku, że Polska i Irak były stroną Konwencji z 1954 r. o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. Mając świadomość zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego, przed rozpoczęciem misji rozpoczęliśmy działania w tym obszarze. W ramach tej obecności było 10 cywilnych specjalistów od pierwszej do ostatniej zmiany polskiego kontyngentu wojskowego. Zrealizowanych zostało 46 projektów w sferze ochrony dziedzictwa kulturowego, dotyczących zarówno bezpośrednich działań w Babilonie, jak i w innych miejscach, w których stacjonowały polskie wojska.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#KrzysztofSałaciński">Pragnę podkreślić, że nasza obecność uchroniła państwo polskie przed oskarżeniami międzynarodowymi o świadome niszczenie dziedzictwa kulturowego w Iraku. Jeśli nie podjęlibyśmy tych zobowiązań i cywilni specjaliści nie uczestniczyliby w składzie polskiego kontyngentu, trudno byłoby nam wytłumaczyć się, dlaczego nie realizowaliśmy postanowień art. 4, który mówi o poszanowaniu dziedzictwa kulturowego, a także art. 5, który dotyczy postępowania na terenie okupowanym, zajętym lub na którym toczą się działania zbrojne.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#KrzysztofSałaciński">Zostało to docenione przez społeczność międzynarodową. Dokonaliśmy dość dużej prezentacji w ambasadzie RP w Paryżu, z udziałem dyrektora generalnego UNESCO i wielu wybitnych naukowców. Padła propozycja, by wojsko polskie w wymiarze organizacyjnym w ramach natowskich zobowiązań sojuszniczych było koordynatorem w sferze ochrony dziedzictwa kulturowego. Otrzymaliśmy szereg zaproszeń z innych armii sojuszniczych, dotyczących przeprowadzenia szkoleń. Wymiernym przykładem jest Litwa, gdzie prowadziliśmy szkolenia dla wojskowych, a dziś Litwa jest aktywnym członkiem Drugiego Protokołu i zgłosiła już obiekt na listę wzmocnioną.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#KrzysztofSałaciński">W Afganistanie jest trochę inna sytuacja z uwagi na kwestie bezpieczeństwa oraz na fakt, że Afganistan nie jest stroną konwencji z 1954 r. W dotychczasowej obecności mieliśmy w swoim składzie 3 cywilnych specjalistów, którzy w szerszym kontekście realizowali zadania w sferze ochrony dziedzictwa kulturowego. Byli to antropolodzy kultury pomagający polskiemu wojsku z realizacji zadań związanych z różnorodnością kulturową i obecnością w zupełnie odmiennej strefie obyczajowej.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#KrzysztofSałaciński">Jeśli chodzi o kwestie Turcji i Cypru, nie chce zagłębiać się w wątki polityczne, ale pragnę poinformować, że wśród 4 państw, które po raz pierwszy zgłosiły praktyczną realizację instrumentu wynikającego z Drugiego protokołu, czyli zgłoszenie na listę dóbr kultury objętych ochroną wzmocniona, jest także Cypr, który zgłosił 3 obiekty. Przedstawiciel Cypru jest w składzie 12 państw, które stanowią komitet ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego. Cypr zdaje sobie sprawę z zagrożeń dla dziedzictwa kulturowego i aktywnie w wymiarze międzynarodowym uczestniczy w działaniach w tej sferze.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#KrzysztofSałaciński">Spotykamy się z nowym instrumentem. Na wzór Światowego Komitetu Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO, który dokonuje wpisu na listę światowego dziedzictwa, powstał już i funkcjonuje komitet ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego, który dokonuje wpisu obiektów na listę wzmocnionej ochrony.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń, zatem zamykam pierwsze czytanie. Przechodzimy do rozpatrzenia projektu.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że tytuł został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy są uwagi do art. 1? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że art. 1 został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy są uwagi do art. 2? Nie ma uwag, zatem stwierdzam, że art. 2 został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Przechodzimy do głosowania nad całością projektu ustawy. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem projektu ustawy z druku nr 4283? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Stwierdzam, że Komisje jednogłośnie przyjęły projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Przechodzimy do wyboru posła sprawozdawcy.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MonikaWielichowska">Zgłaszam kandydaturę pani poseł Urszuli Augustyn.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Czy są inne zgłoszenia? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Stwierdzam, że Komisje powierzyły funkcję sprawozdawcy pani poseł Urszuli Augustyn.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>