text_structure.xml
97.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Otwieram posiedzenie Komisji Zdrowia. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny został państwu udostępniony na piśmie. Przewidziano możliwość rozszerzenia porządku o rozpatrzenie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2002 r. w zakresie właściwości Komisji. Państwo posłowie otrzymali stosowny dokument. Czy państwo posłowie wyrażają zgodę na rozszerzenie porządku dziennego o ten punkt? Nie widzę sprzeciwu, wobec tego uznaję, że porządek dzienny został poszerzony o wymieniony punkt. Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze wnieść jakąś sprawę do porządku dziennego? Nikt się nie zgłasza. Oczywiście sprawy różne są zawsze rozpatrywane na zakończenie posiedzenia. Nie widzę dalszych propozycji zmian, zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzisiejszych obrad. W imieniu ministra zdrowia sprawozdanie z wykonania budżetu przedstawi podsekretarz stanu Wacława Wojtala.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WacławaWojtala">Na wstępie chciałabym prosić o taki tryb prac, że sprawozdanie w zakresie części budżetowej 63 - Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych przedstawiłby minister Maciej Tokarczyk, gdyż jest osobą najbardziej kompetentną w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Czy jest jakiś sprzeciw ze strony państwa posłów? Nie widzę, zatem przyjmujemy propozycję pani minister. Jeśli będzie pani potrzebować pomocy swoich współpracowników, to proszę w dowolnej chwili powołać odpowiedniego współpracownika do zabrania głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WacławaWojtala">Chciałabym przedstawić reprezentantów Ministerstwa Zdrowia. Są to dyrektorzy głównych departamentów, którzy tworzą ramy prawne funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, którzy planują wydatki, a potem je realizują. Pozwolą państwo, że przedstawię te osoby: Władysław Puzoń - dyrektor Departamentu Prawnego, sprawuje funkcję zastępującego dyrektora generalnego, Elżbieta Jazgarska - dyrektor Departamentu Budżetu, Finansów i Inwestycji, Ewa Kacprzak - dyrektor Departamentu Polityki Zdrowotnej, Roman Danielewicz - dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Barbara Borejsza-Pisarska - dyrektor Departamentu Kadr, Daria Gajewska - dyrektor Biura Dyrektora Generalnego, Dagmara Korbasińska - zastępca dyrektora Departamentu Organizacji Ochrony Zdrowia, Wiesław Krajewski - dyrektor Biura Administracyjno-Gospodarczego, Andrzej Giera - dyrektor gospodarstwa pomocniczego przy Ministerstwie Zdrowia, Konrad Stolarski - dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli, Marcin Wiśniewski - główny specjalista w Departamencie Polityki Lekowej, obecnie kandydujący do funkcji zastępcy dyrektora departamentu. Przechodzę do prezentacji sprawozdania z wykonania budżetu. Komisja otrzymała materiał pisemny. Niestety, znalazło się w nim kilka literówek, za które bardzo przepraszam. Minister zdrowia odpowiada za część 46 - Zdrowie. Budżet w tej części to suma środków rzędu 3 mld zł. Oprócz części 46, na wydatki w dziale - Ochrona zdrowia składają się wydatki realizowane również w innych częściach, w części 85 - Budżety wojewodów, części 29 - Obrona narodowa, części 42 - Sprawy wewnętrzne, a także w innych, np. w KRUS i ZUS. Łącznie w dziale - Ochrona zdrowia wydatkowano w 2002 r. 3.594.110 tys. zł. W tej sumie nie ma wydatków, które znajdują się w części 46 - Zdrowie, a są przeznaczone na szkolnictwo, administrację publiczną. Szczegółowa statystyka wykonania tych wydatków przez resort zdrowia jest zawarta w sprawozdaniu, dlatego ograniczę się tylko do bardzo syntetycznego przedstawienia spraw, do głównych elementów wykonania budżetu w 2002 r. Rozpocznę od charakterystyki dochodów i wydatków. Plan dochodów został określony w wysokości 71.900 tys. zł, natomiast został zrealizowany z dużą nadwyżką, w wysokości 124,1% i osiągnął poziom o 17.300 tys. zł wyższy niż zaplanowano. Na uwagę zasługuje fakt, że większość ponadplanowych dochodów była możliwa dzięki zintensyfikowaniu działań Ministerstwa Zdrowia na rzecz rozliczenia umów z lata poprzednich, co zresztą było jednym z zaleceń sejmowej Komisji Zdrowia przy okazji rozpatrywania budżetu w roku ubiegłym. Było to także możliwe dzięki staraniom i skuteczności w egzekwowaniu przez Ministerstwo Zdrowia należności do budżetu państwa. Z tytułu rozliczeń umów z lat 1999–2001 z zakładami opieki zdrowotnej na wykonanie wysokospecjalistycznych procedur medycznych dochody budżetu były większe o ponad 1.350 tys. zł. Podobnie w zakresie staży i specjalizacji medycznych, dzięki ściąganiu należności dochody były większe o 1.700 tys. zł. W rozdziale - Szpitale kliniczne uzyskaliśmy wpłaty w wysokości 3.500 tys. zł. Było to możliwe dzięki działaniom Ministerstwa Zdrowia w zakresie zwrotu niewykorzystanych lub wykorzystanych niezgodnie z umowami środków, w tym na restrukturyzację, w latach 2000–2001. Ogółem ponadplanowe dochody wyegzekwowane przez Ministerstwo Zdrowia stanowiły 19,4% uzyskanych dochodów. W zakresie wydatków, w ustawie budżetowej plan został ustalony w wysokości 2.801.081 tys. zł. W trakcie wykonania budżetu został on zwiększony decyzjami ministra finansów o uruchomieniu rezerw celowych oraz rezerwy ogólnej o łączną kwotę 862.341 tys. zł do poziomu 3.633.421 tys. zł. Ostatecznie wydatki wyniosły 3.594.110 tys. zł, ale część środków została przesunięta w ramach środków niewygasających w wysokości 173.442 tys. zł. Środki niewygasające zostały ustanowione na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2002 r. Wśród tych niewygasających środków 47% stanowią wydatki inwestycyjne, a 53% wydatki bieżące. Szczegółowy wykaz zadań objętych tym rozporządzeniem został przedstawiony w tabeli nr 7 przedłożonego Komisji sprawozdania. Z uwzględnieniem wydatków niewygasających plan wydatków został wykonany w 99,3%. W nominalnym ujęciu wydatki w tej części budżetu były większe prawie o 1/4 w stosunku do 2001 r. Na ogólną sumę wydatków w części 46 - Zdrowie, wynoszącą 2.990.220 tys. zł, złożyły się wydatki ponoszone w 5 działach, a ich realizacja przedstawiała się następująco. W dziale - Ochrona zdrowia, który jest działem największym, bo stanowi prawie 3/4 środków zaangażowanych w budżecie ministra zdrowia, wydatkowano prawie 2.200.000 tys. zł. Jest to o 36% więcej niż w 2001 r. Plan po zmianach wykonany został w 93,7%, a po uwzględnieniu środków niewygasających prawie w całości, w 99,1%. Dział - Szkolnictwo wyższe, to duży segment wydatków budżetu, stanowiący prawie 26,5% środków w tej części. Środki na szkolnictwo wyższe przeznaczane są głównie na dotacje dla akademii medycznych i na realizację procesu dydaktycznego dla potrzeb ochrony zdrowia. Na ten cel wydatkowano w roku ubiegłym 788.800 tys. zł, a więc 4,8% więcej niż w 2001%. Wydatki w tej części zostały wykonane w 100%. Wydatki w dziale - Administracja publiczna stanowiły 1,1% wydatków w części 46 i wyniosły 32.000 tys. zł. Plan został wykonany na poziomie prawie 98%. Wydatki w dziale - Obrona narodowa wyniosły 970 tys. zł i były przeznaczone na realizację zadań związanych z rezerwami państwowymi, a więc na gromadzenie, zakup, rotację tych rezerw. Te zadania były realizowane w 2002 r. przez Agencję Rezerw Materiałowych, ponieważ Agencja Artykułów Sanitarnych, która do tej pory realizowała te zadania, została zlikwidowana. Zadania w dziale - Kultura realizowane były przez Główną Bibliotekę Lekarską. Na ten cel przeznaczono 4.000 tys. zł. Środki zostały wykorzystane w 100%. Jeśli chodzi o strukturę zadaniową, czyli rodzajowe przeznaczenie środków, przedstawia się ona następująco. Największe wydatki zostały przeznaczone na realizację procedur wysokospecjalistycznych. Ministerstwo przywiązuje ogromną wagę do tych działań, ponieważ one są działaniami bezpośrednio ratującymi życie ludzkie, a także są niezwykle finansowochłonne. W 2002 r. na ten cel przeznaczono w planie 650.151 tys. zł, następnie, w drodze decyzji ministra zdrowia, zwiększono ten plan o 18.000 tys. zł. Ostatecznie plan po zmianach wynosił 668.151 tys. zł. W ramach tej kwoty zostały zapłacone zobowiązania z roku ubiegłego. Wynikały one z tego, iż w 2001 r. nie było środków niewygasających. Rada Ministrów ustanowiła tylko środki niewygasające, które nie wygasają z mocy prawa, a więc te, które są przekazywane ze źródeł zagranicznych, natomiast środki wydatkowane z budżetu państwa nie miały możliwości być przesunięte do realizacji w roku następnym.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WacławaWojtala">W związku z tym, ponieważ rozliczenie wysokospecjalistycznych procedur medycznych za grudzień jest dokonywane dopiero w styczniu następnego roku, te zobowiązania zostały pokryte ze środków 2002 r. W 2002 r. to zadanie było realizowane dzięki instytucji środków niewygasających. Zarezerwowano na ten cel środki w wysokości 60 mln zł, w związku z tym nie ma z tego tytułu zobowiązań na 2003 r. Zadania zostały wykonane prawie w 99,1%. Wystąpiło pewne zaoszczędzenie środków związane z tym, że Ministerstwo Zdrowia wprowadziło bardzo rygorystyczne zasady rozliczania tychże procedur. W Departamencie Polityki Zdrowotnej dyrektor Ewa Kacprzak analizowała rachunki, również biorąc pod uwagę numery PESEL, żeby wykluczyć powtarzające się numery PESEL czy wydatkowanie środków niezgodnie z przeznaczeniem. To pozwoliło nam na pewne oszczędności. W ramach tych zadań wykonano 937 przeszczepów nerek. Jest to zadanie ważne, zapotrzebowanie jest wciąż duże. W 2002 r. wykonano o prawie 8% więcej przeszczepów niż w 2001 r. Największa dynamika wystąpiła w zakresie przeszczepów wątroby. Wykonano 146 przeszczepów, co stanowi wzrost o prawie 23% w stosunku do roku 2001. Przeszczepy szpiku to również bardzo ważne zadanie. W 2002 r. zwiększono liczbę przeszczepów o ponad 18% w stosunku do 2001 r. Dokonano prawie 700 przeszczepów szpiku. Przeszczepy serca były wykonane w 2002 r. w mniejszej liczbie niż w 2001 r., na poziomie 83,8% 2001 r. Wykonano 109 takich przeszczepów. W 2002 r. po raz pierwszy dokonano dwóch przeszczepów płuca i serca jednocześnie. Drugą, ważną grupę zadań stanowiły wydatki na inspekcję sanitarną. W tym momencie chciałabym przedstawić uczestniczącego w obradach dyrektora generalnego Głównego Inspektoratu Sanitarnego, pana Krzysztofa Pajączka. Zadania z inspekcji sanitarnej w 2002 r. weszły do zadań budżetu państwa, do części 46 - Zdrowie. Przedtem były realizowane w budżetach wojewodów. Łącznie na ten cel wydatkowano 536.600 tys. zł. Wydatki te wykonano w 100%. W 2002 r., na mocy art. 49 ustawy budżetowej, stacje sanitarno-epidemiologiczne były zobowiązane do przekazywania części (20%) planowanych wpływów ze środka specjalnego na dochody budżetu państwa. Niektóre zakłady nie wpłacały tych środków zgodnie z planowanymi dochodami. Wynikało to z tego, że dochody były mniejsze niż planowane. Ze strony resortu były podejmowane działania dyscyplinujące i staraliśmy się, aby wszystkie stacje wypełniały ustawowe zobowiązania. Niemniej jednak odprowadzanie tych 20% na dochody było sporym uszczupleniem przychodów tychże stacji, ponieważ stacje od lat były niedofinansowywane. Dofinansowanie w ramach środka specjalnego stanowi pewną nieprawidłowość z punktu widzenia finansowania. Te zadania powinny być finansowane w sposób normalny, niemniej jednak one ratują sytuację ekonomiczną stacji. Za te pieniądze kupowane są odczynniki, materiały do badań, a także współfinansowane są wydatki pracowników stacji. Płace są niezwykle niskie, najniższe w ochronie zdrowia. Współfinansowanie ze środka specjalnego ratuje wynagrodzenia pracowników inspekcji sanitarnej. Aktualnie rząd pracuje nad zmianą koncepcji funkcjonowania środka specjalnego. Kolejną dużą pozycję wydatków w dziale - Ochrona zdrowia w części 46 stanowią programy polityki zdrowotnej, inwestycje w szpitalach klinicznych, a także staże i specjalizacje medyczne oraz wydatki na publiczną służbę krwi. W ramach programów polityki zdrowotnej wydatkowano 381,4 mln zł. Z tych środków zrealizowano 51 programów. Ich szczegółowy wykaz znajduje się w załączniku do sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WacławaWojtala">Przy każdym programie podana jest wielkość środków po zmianach i stopień realizacji. Realizacja programów w podziale na wydatki bieżące i majątkowe przedstawiała się następująco - na wydatki bieżące przeznaczono 304,5 mln zł, a wydano 303,2 mln zł, co oznacza, że zrealizowano plan w 98%. Wydatki majątkowe zaplanowano w wysokości 76,9 mln zł, a wydatkowano 58 mln zł. Są to wydatki bez uwzględnienia wydatków niewygasających. Na wydatki niewygasające w tym rozdziale przeznaczono 19,8 mln zł, głównie z tego powodu, że część tych środków jest realizowana w ramach przetargów, a procedury przetargowe w Polsce niestety mają swoje minusy. Pojawia się ogromna rywalizacja firm. Firmy nie dopuszczają do tego, żeby wygrali konkurenci, stosując narzędzia, które daje ustawa o zamówieniach publicznych. To skutkuje przedłużającym się procesem wybierania firmy w ramach zamówień publicznych. Kolejne zadanie to staże i specjalizacje medyczne. Na ten cel wydatkowano 79,1 mln zł, choć wcześniej planowano większe środki, w wysokości 82,5 mln zł. W tym rozdziale sytuacja przedstawia się tak, że umowy zawarte na specjalizacje nie są wykonywane z wielu względów, takich jak zwolnienia lekarskie, urlopy bezpłatne. Część lekarzy rezygnuje z obranych wcześniej specjalizacji. Jest to tendencja zarysowująca się od kilku lat. Stąd wykonanie jest niższe niż zawarte wcześniej umowy. W 2002 r. zawarto 1117 umów na staże i specjalizacje. Dotyczyło to 4665 lekarzy realizujących doskonalenie podyplomowe w trybie rezydentów. Na publiczną służbę krwi, która jest ważnym zadaniem, ponieważ stanowi dofinansowanie wytwarzania preparatów krwiopochodnych i m.in. koncentratu krwinek czerwonych, krwinek płytkowych osocza, wydatkowano 87 mln zł. Jest to kwota wyższa niż w 2001 r. o 3,4 mln zł. Ostatnie z większych zadań to finansowanie świadczeń zdrowotnych dla osób nieubezpieczonych. Na ten cel przeznaczono 42,9 mln zł. Kwota została wydatkowana w 100%. To zadanie składało się z dwóch części. Pierwsza była zaplanowana w ustawie budżetowej, natomiast 36 mln zł pochodziło z rezerwy. Zadanie wykonano w całości. W 2002 r. zwiększony został zakres, ponieważ z tych środków finansuje się wszystkie świadczenia zdrowotne udzielane nieubezpieczonym, określone w ustawach, ale wydatkowane również przez zakłady niepubliczne. To spowodowało, że liczba rachunków, które wpływają do Ministerstwa Zdrowia, jest ogromna. Jest to ok. 5,5 tys. dokumentów rocznie. W 2003 r. ta skala zadań diametralnie się powiększy, ponieważ w ustawie o Narodowym Funduszu Zdrowia rozszerzono zakres. Wszystkie świadczenia dla dzieci do 18 roku życia, w tym leki, będą finansowane z tych źródeł. Występuje pewien problem, ponieważ nie mamy w pełni pokrycia na wykonanie ustawy o Narodowym Funduszu Zdrowia. W 2002 r. utworzono 3 nowe jednostki budżetowe: Biuro Praw Pacjenta - ważna instytucja dla realizacji świadczeń zdrowotnych wszystkich osób i możliwości uwzględnienia ich zastrzeżeń czy podzielenia się problemami, Biuro do spraw Organizacji Narodowego Funduszu Zdrowia, które działało jeszcze w I kwartale br., a zostało rozwiązane po utworzeniu Narodowego Funduszu Zdrowia, Biuro do spraw Organizacji Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, które zostało rozwiązane po utworzeniu Urzędu. Jeśli przeanalizujemy strukturę wydatków z podziałem na wydatki bieżące i majątkowe, to generalnie proporcja w całej części 46 przedstawiała się następująco. Wydatki bieżące stanowiły 89% wszystkich wydatków, natomiast wydatki na inwestycje - 11%.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#WacławaWojtala">Wydatki na inwestycje były o 2% większe w stosunku do 2001 r. Wśród wydatków majątkowych, czyli wydatków na inwestycje, na które zaplanowano środki w wysokości 333 mln zł, plan został wykonany w 83%, ale 62,4 mln zł przesunięto do realizacji w ramach środków niewygasających. Łącznie ze środkami niewygasającymi wykonanie będzie bliskie 100%. W tym momencie nie możemy tego dokładnie powiedzieć, ponieważ termin wydatkowania części tych środków mija 30 czerwca br. Aktualnie realizowane są jeszcze zadania w ramach środków niewygasających na inwestycje w Polanicy-Zdroju, a także realizowane są przetargi na zakup sprzętu dla ratownictwa medycznego. Generalnie, w układzie działowym, realizacja wydatków majątkowych przedstawiała się następująco. Na szkolnictwo wyższe wydatkowano 22,2 mln zł. Plan wykonano w 100%. Na administrację publiczną wydatkowano 2,1 mln zł. Plan wykonano w 99,7%. Na ochronę zdrowia wydatkowano 308 mln zł, czyli zdecydowanie najwięcej. Bez uwzględnienia wydatków niewygasających plan wykonano w 81,8%. W dziale - Ochrona zdrowia inwestycje były realizowane głównie w szpitalach klinicznych i ogólnych. Na ten cel wydatkowano 211 mln zł. Była to kwota znacznie wyższa niż w 2001 r., kiedy to na ten cel przeznaczono 130 mln zł. W ramach tych inwestycji budowano 6 szpitali. Są one ujęte w załączniku nr 7 do ustawy budżetowej na 2002 r. Są to inwestycje wieloletnie - 1 szpital ogólny, tj. Szpital Chirurgii Plastycznej w Polanicy Zdroju oraz 5 szpitali klinicznych: Instytut Hematologii i Transfuzjologii Krwi w Warszawie, Instytut Pediatrii w Białymstoku, Akademickie Centrum Medyczne w Zabrzu, Centrum Kliniczno-Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Centrum Kliniczne Akademii Medycznej we Wrocławiu. Jeśli chodzi o Instytut Pediatrii w Białymstoku, plan wykonano w 100%. Zadanie zostało zakończone, inwestycję oddano do użytku. W przypadku Akademickiego Centrum Medycznego w Zabrzu, plan wykonano w 100%, ale środki były przeznaczone tylko w wysokości 1 mln zł na zabezpieczenie planu. Nie realizowano budowy. Jeśli chodzi o Centrum Kliniczno-Dydaktyczne w Łodzi, plan wykonano w 100%. To samo dotyczy Centrum Klinicznego Akademii Medycznej we Wrocławiu, przy czym w stosunku do pierwotnego planu zrealizowano znacznie więcej środków, ponieważ w związku z trudnościami z finalizowaniem przetargów na budowę szpitala w Polanicy Zdroju (3 przetargi pod rząd były unieważnione), środki, za zgodą Komisji Finansów Publicznych i decyzją Rady Ministrów, zostały przesunięte na budowę Centrum Klinicznego Akademii Medycznej. Część środków na ten cel pochodziła również ze środków przeznaczonych na Instytut Hematologii i Transfuzjologii Krwi w Warszawie, ponieważ został zmieniony program medyczny. Ta inwestycja wcześniej była zaplanowana dużo szerzej, na kilkanaście obiektów. Ostatecznie są 2 obiekty, przy czym suma łóżek pozostała prawie bez zmian (10 łóżek mniej). Prace związane z odpowiednim dostosowaniem dokumentacji projektowej przesunęły termin wydatkowania tych środków. Dzięki temu te pieniądze zostały przekazane na budowę Centrum Klinicznego Akademii Medycznej we Wrocławiu i były w pełni wykorzystane. Poza szpitalami klinicznymi ze środków na inwestycje wydatkowano prawie 45 mln zł. W tym zakresie plan wykonano w 99%. Obejmowało to realizację 32 zadań budowlanych, z czego zakończono realizację prawie połowy, bo 15. Ponadto realizowano zakupy dla szpitali klinicznych, instytutów, jednostek budżetowych podległych ministrowi zdrowia, a także finansowano inwestycje w ramach programów polityki zdrowotnej. Szczegółowy wykaz wszystkich zadań realizowanych z tych środków jest zawarty w załączniku nr 8 sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#WacławaWojtala">Na tym zakończyłabym omawianie pkt. 1a, dotyczącego dochodów i wydatków. Kolejny punkt dotyczy działalności gospodarki pozabudżetowej. W ramach gospodarki pozabudżetowej realizowane są zadania: w ramach środków specjalnych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych. Działalność w formie środka specjalnego prowadziły w 2002 r. następujące jednostki budżetowe: - Dom Lekarza Seniora, - Ośrodek Readaptacyjny Ministerstwa Zdrowia, - Krajowe Centrum ds. AIDS, - Biuro ds. Zagranicznych Programów Pomocy, - Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Te środki były prowadzone w ramach darowizn, czyli nie na podstawie delegacji ustawowej, tylko z tytułu darowizn. Na podstawie delegacji ustawowej, tzn. art. 36 ustawy o inspekcji sanitarnej stacje sanitarno-epidemiologiczne prowadziły środek specjalny. Łączne dochody ze środków specjalnych wynosiły 124 mln zł i stanowiły 99,9% planu po zmianach. Do budżetu wpłacono zysk w wysokości 20,4 mln zł. Jeśli chodzi o zakłady budżetowe, w tej formie prowadzono działalność w dwóch jednostkach - w profilaktycznych domach zdrowia w Zakopanem i w Juracie. Wydatki były niższe od przychodów, ale i przychody były niższe niż planowano. Plan przychodów został wykonany w 97,9%, a wydatki były mniejsze od planowanych o 291 tys. zł. Przechodzę do omówienia gospodarstw pomocniczych. O trzy zwiększyła się liczba jednostek, które prowadziły tę formę gospodarki pozabudżetowej, ale głównie dlatego, że włączono 2 gospodarstwa przy stacjach sanitarno-epidemiologicznych w Bydgoszczy i Rzeszowie. Utworzono 1 nowe gospodarstwo w Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Działalność była dochodowa. Nadwyżka dochodów nad wydatkami wynosiła 371 tys. zł, z czego odprowadzono do budżetu państwa 104 tys. zł. Kolejny punkt dzisiejszego posiedzenia to dotacje podmiotowe. W tym zakresie w części 46 - Zdrowie zaplanowane były wydatki w ustawie budżetowej, w załączniku nr 9, w wysokości 859.834 tys. zł. Były one przeznaczone na następujące cele: - dotację dla wyższych szkół medycznych na działalność dydaktyczną, a także na pomoc materialną dla studentów, - dotację dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej na dofinansowanie produkcji preparatów krwiopochodnych, - dotację dla Agencji Rezerw Artykułów Sanitarnych, - dotację dla Głównej Biblioteki Lekarskiej. Jeśli chodzi o działalność dydaktyczną, plan został wykonany w wysokości 765.700 tys. zł. Ta dotacja była przeznaczona dla 9 akademii medycznych, dla Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, dla Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego oraz Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, czyli dla wszystkich wyższych szkół działających w ochronie zdrowia. W ramach tej dotacji na działalność dydaktyczną przeznaczono, na podstawie art. 6 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, 30 mln zł, na finansowanie świadczeń zdrowotnych wykonywanych w ramach szkolenia studentów w uczelniach medycznych pod bezpośrednim nadzorem lekarzy, lekarzy stomatologów posiadających prawo wykonywania zawodu. Kwota dotacji ustalona została w wysokości proporcjonalnej do liczby kształconych studentów.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#WacławaWojtala">Niestety, została ona przez Najwyższą Izbę Kontroli zakwestionowana, ponieważ nie było aktu wykonawczego do podziału tych środków. Dotacja dla regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa na dofinansowanie produkcji preparatów krwiopochodnych została zrealizowana w wysokości 83,8 mln zł. Plan wykonano w 100%. W zakresie Agencji Rezerw Artykułów Sanitarnych, której działalność statutowa po I kwartale została włączona do Agencji Rezerw Materiałowych, w ciągu roku wydatkowano tylko 200 tys. zł, przy pierwotnym planie 2,5 mln zł. Niewykorzystane środki zostały przekazane na dochody budżetu państwa. Główna Biblioteka Lekarska otrzymała 4 mln zł. Jest to działalność w zakresie działu - Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego. Plan wykonano w 100%, z tego na wydatki płacowe 3,7 mln zł, na sfinansowanie 163 etatów. Pozostałe wydatki w wysokości 284 tys. zł były związane z bieżącym funkcjonowaniem biblioteki. Chcę powiedzieć, że dyrekcja Głównej Biblioteki Lekarskiej wykazuje ogromną gospodarność i działanie niezwykle oszczędne. Pieniądze są zdecydowanie mniejsze niż w 2001 r. Jestem pełna uznania dla działalności dyrekcji Głównej Biblioteki Lekarskiej. Przeciętne wynagrodzenie wynosi tam 1600 zł. W stosunku do wynagrodzenia w gospodarce narodowej jest ono bardzo niskie. Krótko omówię część dotyczącą zatrudnienia i wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych. Szczegółowe dane zostały przedstawione w tablicy nr 11 sprawozdania. Plan zatrudnienia wynosił 439 etatów. Był większy o 46 etatów w stosunku do 2001 r. Został wykonany w 80% i wyniósł 354 etaty w ujęciu średniorocznym. Plan wynagrodzeń został wykonany w 98,3%. Jest to związane z tym, że płace w jednostkach budżetowych nie są za wysokie i w ramach oszczędności etatowych istnieje możliwość dla osób, które realizują zwiększone zadania, zwiększenia im wynagrodzeń. Wynagrodzenia powinny być dostosowane do zadań i do aktualnej sytuacji, jaka jest na rynku. Budżety wojewodów to ważna część realizacji zadań w ochronie zdrowia. Ta część jest realizowana głównie w formie uwolnienia rezerw celowych. Dochody w części 85 - Budżety wojewodów zaplanowane były w wysokości 716 tys. zł, natomiast wykonanie wynosiło prawie 8,3 mln zł. Główne źródła zwiększonych dochodów stanowiły wpłaty z różnych opłat, wpływy z usług, dochody m.in. z tytułu wpłat do budżetu państwa części zysku z gospodarstw pomocniczych. Wydatki zaplanowano w wysokości 443 mln zł, natomiast wykonano w wysokości 1.166 mln zł. Zwiększenie wysokości o prawie 735 mln zł nastąpiło z uwolnienia: 1) rezerwy ogólnej w wysokości 691 tys. zł. Chodziło o opłacenie środków na usługi medyczne w związku z wizytą papieża Jana Pawła II w Polsce. Były one przeznaczone dla wojewody małopolskiego, 2) rezerw celowych na kwotę 734.206 tys. zł, w tym głównie na: - sfinansowanie staży podyplomowych lekarzy, lekarzy stomatologów, pielęgniarek i położnych - 142.305 tys. zł, - program działań osłonowych i restrukturyzacji w ochronie zdrowia - 97.436 tys. zł, w tym na realizację regionalnych programów restrukturyzacji w zakresie wsparcia kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych 5.000 tys. zł, - wypłatę odszkodowań, wraz z ustawowymi odsetkami na rzecz osób fizycznych i prawnych, wynikających z prawomocnych wyroków i ugód sądowych oraz decyzji administracyjnych - 90.365 tys. zł, - wydatki związane z budową, modernizacją i rozbudową szpitali oraz zakupami inwestycyjnymi dla szpitali w ramach kontraktów regionalnych - 387.325 tys. zł. Wydatki w dziale - Ochrona zdrowia zrealizowano w wysokości 1.150 mln zł, przy zaplanowanej kwocie 1.166 mln zł, czyli prawie w 99%, w tym środki niewygasające stanowiły 53,3 mln zł.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#WacławaWojtala">Struktura wydatków bieżących i majątkowych kształtowała się następująco - na wydatki bieżące przeznaczono 651 mln zł, na wydatki inwestycyjne - ponad 490 mln zł. Kilka słów na temat dotacji celowych. Tradycyjnie na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami, a realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, przekazywane są dotacje, przede wszystkim na finansowanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za dzieci przebywające w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, resocjalizacyjnych, domach pomocy społecznej, za uczniów ponadgimnazjalnych nie mających uprawnień do ubezpieczenia z innego tytułu, za bezrobotnych bez prawa do zasiłku, niepodlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu, a także na sfinansowanie staży podyplomowych lekarzy, pielęgniarek i położnych. W zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń plan wydatków wynosił 496 etatów. Był mniejszy niż w 2001 r. Dotyczy to osób objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń. Wynagrodzenia, łącznie z podwyżkami, dla osób objętych i nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń, zaplanowano w kwocie 41,1 mln zł. Ze sprawozdania Rb 70 wynika, że zatrudnienie zostało wykonane na niższym poziomie niż planowano, wynosiło 288 etatów, a więc było mniejsze o ponad 210 etatów od zaplanowanego. Wynagrodzenia były niższe tylko o 0,37% i wyniosły 39,5 mln zł. W 2002 r. były 3 rezerwy celowe. W poz. 18 rezerw celowych w kwocie 36 mln zł ujęte zostały środki na finansowanie świadczeń zdrowotnych na rzecz osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, a mających takie prawo na podstawie ustaw. Zadania wykonano w 100%. W poz. 29 - program działań osłonowych i restrukturyzacji w ochronie zdrowia zaplanowano kwotę 120. 044 tys. zł. Podzielono ją w następujący sposób: - część 46 - Zdrowie - 19.415 tys. zł, - część 29 - Obrona narodowa - 2.956 tys. zł, - część 42 - Sprawy wewnętrzne - 237 tys. zł, - część 85 - Wojewodowie - 97. 436 tys. zł. W ramach programu restrukturyzacji realizowane były cztery moduły. Oprócz programu restrukturyzacji w ochronie zdrowia, na który przeznaczono 64.370 tys. zł, realizowany był program Zintegrowane Ratownictwo Medyczne, na który przeznaczono prawie 50 mln zł i Program Dofinansowania Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, na który przeznaczono 5 mln zł, a także Pakiet Aktywizacji Zawodowej - 700 tys. zł. Pakiet Aktywizacji Zawodowej nie został uruchomiony. Są to dopłaty do kredytów. W ciągu roku nastąpiła nowelizacja, potem Bank Gospodarstwa Krajowego rozpoczął zawieranie umów. Do końca roku nie nastąpiła dopłata do odsetek. Jest to przesunięte w czasie. Z kwoty 120 mln zł wydatkowano 67,7 mln zł, co stanowi ponad 56%. Pozostałe środki zostały przekazane, jako środki niewygasające, stanowiąc ponad 40% całej rezerwy. Do 30 czerwca 2003 r. będzie znane ich wykonanie. W poz. 48 zaplanowano środki na zapewnienie odbycia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy stomatologów, pielęgniarek i położnych w kwocie 150 mln zł. Na podstawie umów uruchomiono 144 mln zł, zgodnie z decyzjami ministra finansów, z tego dla ministra obrony narodowej 1.774 tys. zł i dla wojewodów 142.305 tys. zł. Stanowiło to 96% zaplanowanych w rezerwie celowej środków.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#WacławaWojtala">Jeśli chodzi o wykonanie, wydatkowano 133 mln zł, co stanowi 92,3% przyznanych z rezerwy środków. Przyczyny niepełnego wykorzystania środków były następujące: długotrwałe zwolnienia lekarskie, urlopy macierzyńskie i wychowawcze stażystek, rezygnacja ze specjalizacji. Na tym zakończyłabym prezentację.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Rozumiem, że ciąg dalszy przedstawi minister Maciej Tokarczyk.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MaciejTokarczyk">W związku z likwidacją Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, pozwolę sobie przedstawić w imieniu ministra zdrowia sprawozdanie dotyczące wydatków dawnego UNUZ. Wydatki zaplanowane w ustawie budżetowej na 2002 r. wynosiły 5.825 tys. zł, natomiast zostały zrealizowane w kwocie większej o 124 tys. zł, to znaczy w kwocie 5.949 tys. zł. Na zmianę planu wpłynęło zwiększenie wydatków poprzez zwiększenie przychodów z rezerw celowych z przeznaczeniem na sfinansowanie: - wypłat wynagrodzeń wraz z pochodnymi dla osób odwołanych z kierowniczych stanowisk państwowych oraz ekwiwalentów pieniężnych wraz z pochodnymi za niewykorzystane przez te osoby urlopy wypoczynkowe w kwocie 93 tys. zł; wpłynęło to na uzyskany średni poziom wydatków na jedną osobę zajmującą kierownicze stanowisko państwowe o 10% wyższy niż w 2001 r., który wyniósł 12.917 zł, - wynagrodzeń, wraz z pochodnymi, dla jednej osoby w korpusie służby cywilnej zatrudnionej od 1 sierpnia 2002 r., w związku z wdrożeniem przepisów ustawy o finansach publicznych w zakresie kontroli finansowej i audytu wewnętrznego - 30 tys. zł; był to pracownik, który poprzednio pełnił inną funkcję w UNUZ i tę funkcję sprawował, łącząc audyt z innymi zadaniami związanymi z kontrolą w kasach chorych, - zwrotu kosztów podróży służbowej związanej z odbyciem stażu zagranicznego przez pracownika UNUZ w kwocie 1 tys. zł. Było to szkolenie w Szwecji. Zrealizowane wydatki w dziale administracji publicznej wyniosły w sumie 5.946 tys. zł. Środki te zostały wykorzystane na sfinansowanie wynagrodzeń wraz z pochodnymi pracowników Urzędu. Kwota przeznaczona na płace wyniosła 4.853 tys. zł. W stosunku do 2001 r. wydatki płacowe były prawie o 1 mln zł mniejsze i wiązały się ze zmniejszeniem zatrudnienia o 9 pracowników, jak również ze zmniejszeniem zarobków o ok. 490 zł. Koszty podróży służbowych krajowych i jednej zagranicznej wynosiły 91 tys. zł. Ponieważ plan finansowy w stosunku do planu z 2001 r. różnił się o ponad 25%, w związku z tym kilkakrotnie nowelizowano plan finansowy UNUZ, przemieszczając środki pomiędzy działami. Wiązało się to z trudnością zaplanowania wynikającą z likwidacji Urzędu, początkowo planowaną na czerwiec, potem na koniec 2002 r., a ostatecznie na 31 marca 2003 r. Jednocześnie po stronie dochodów zaplanowano w ustawie budżetowej na 2002 r. dochody w wysokości 12 tys. zł. Wykonanie dochodów wyniosło 48,8 tys. zł, co oznacza, że dochody były wyższe o 36,8 tys. zł. W kwocie wykonanych dochodów 35 tys. zł stanowiły dochody uzyskane w wyniku decyzji administracyjnych wydawanych przez prezesa UNUZ, nakładających kary finansowe na członków poszczególnych zarządów kas chorych. Ostatecznie zatrudnienie i wynagrodzenia kształtowały się następująco. Przeciętne zatrudnienie w 2002 r. wynosiło 61 osób, z czego 2 osoby zajmowały kierownicze stanowiska państwowe, przy czym w październiku, listopadzie i grudniu była to 1 osoba, członkowie korpusu służby cywilnej - 56 osób, osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń - 3 osoby. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie z wypłatami dodatkowego wynagrodzenia rocznego wyniosły: w przypadku członków korpusu służby cywilnej - 5.572 zł, a więc mniej w stosunku do 2001 r. o 490 zł, w przypadku osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe - 12.917 zł, o 10% więcej niż w roku 2001, co wynikało z odpraw dla jednej osoby, która zaprzestała pełnienia funkcji; osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń - 2.380 zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Dla oglądu całości sprawy poprosiłabym przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie informacji o wynikach kontroli wykonania budżetu w części 46 - Zdrowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PiotrKownacki">Po raz kolejny Najwyższa Izba Kontroli sformułowała negatywną ocenę wykonania budżetu państwa w części 46 - Zdrowie. Zgodnie z kryteriami, które w NIK są stosowane, wskaźniki nieprawidłowych wydatków oraz wskaźniki nieuzyskanych dochodów przekraczają poziom, przy którym możemy pozytywnie ocenić wykonanie danej części budżetowej. W przypadku omawianej części do wydatków dokonanych z naruszeniem prawa zaliczyliśmy kwotę ponad 220 mln zł, co stanowi ponad 7,5% wydatków zrealizowanych w tej części. Jeśli chodzi o nieuzyskane dochody, stanowiło to prawie 7,5% dochodów, które zostały uzyskane, choć trzeba podkreślić, że przekroczono prawie o 1/4 planowane dochody w tej części. Z drugiej strony w naszej ocenie uwzględniliśmy tylko te uszczuplenia dochodów, które można było precyzyjnie zwymiarować. Nie braliśmy np. pod uwagę tych dodatkowych wydatków, które poniesiono na przedłużającą się na 2002 r. likwidację Krajowego Związku Kas Chorych, który miał być zlikwidowany do końca 2001 r. Ponieważ państwo posłowie dysponują naszą informacją pisemną, w dużym skrócie omówię najważniejsze ustalenia, koncentrując uwagę na tych, które uznaliśmy za nieprawidłowości. Po pierwsze, chciałbym zwrócić uwagę na brak należytego nadzoru i kontroli nad gospodarką finansową gospodarstwa pomocniczego Ministerstwa Zdrowia oraz już wieloletnie opóźnienia w przekazaniu tej jednostce składników majątkowych. Po drugie, stwierdziliśmy naruszenie obowiązujących przepisów w zakresie zatrudniania i wynagradzania pracowników. Po trzecie, wskazujemy na niedostosowanie formy działania Zarządu Inwestycji Centralnych Ministerstwa Zdrowia do wymogów ustawy o finansach publicznych. Ta jednostka działa tak, jakby nadal obowiązywało prawo budżetowe, czyli dość głęboko tkwi w przeszłości, jeśli chodzi o formułę działania. Stwierdziliśmy przypadki naruszenia dyscypliny finansów publicznych i naruszenia zasady jawności finansów publicznych przy informowaniu o wysokości dotacji podmiotowych w części 46. Chciałbym wyraźnie podkreślić, że NIK dostrzega ważne i skuteczne działania, które zostały w resorcie podjęte i były realizowane w 2002 r., zmierzające do poprawy gospodarowania środkami publicznymi. W szczególności należy podkreślić wprowadzenie w Ministerstwie Zdrowia instrukcji obiegu dokumentów finansowo-księgowych. Jest to o tyle godne podkreślenia, że w latach ubiegłych stwierdzaliśmy, iż zasady rachunkowości w ogóle nie są w resorcie przestrzegane. To niedopatrzenie zostało zlikwidowane. Obecnie mogliśmy z satysfakcją stwierdzić, że sprawozdawczość finansowa w MZ jest prowadzona rzetelnie i zgodnie z regułami. Wystąpiła potrzeba pewnych korekt, ale to się może zdarzyć i nie jest to podstawa do krytycznej oceny. Po drugie, uporządkowano wiele zaległych spraw dotyczących rozliczeń przekazanych środków. Warto zwrócić uwagę na dwa porozumienia z Instytutem Kardiologii w sprawie warunków spłaty zadłużenia tego instytutu wobec Skarbu Państwa w łącznej kwocie ponad 3.600 tys. zł. Należności zostały rozłożone na raty, co umożliwi zarówno utrzymanie funkcjonowania Instytutu, jak i wyegzekwowanie należności budżetowych. Minister zdrowia zdefiniował w swoim zarządzeniu zasady prowadzenia prac nad przyjęciem i realizacją programów zdrowotnych.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PiotrKownacki">Zdefiniował pojęcie programu polityki zdrowotnej państwa, określił tryb jego przygotowania, akceptowania, realizacji i rozliczania. Jeśli chodzi o najważniejsze nieprawidłowości, zacznę od takich, które mają charakter systemowy. Po pierwsze, chciałbym zwrócić uwagę, że w ramach tzw. procedur wysokospecjalistycznych, a więc tych, które - obok innych kryteriów - muszą cechować szczególnie wysokie koszty, finansowano koronarografię, gdy przeciętny koszt jednostkowy takiej procedury wynosi 1400 zł, zatem kryterium szczególnie wysokich kosztów nie spełnia. Na ten cel wydatkowano w 2002 r. ponad 65,5 mln zł. Po drugie, chodzi o świadczenia związane z porodem i połogiem w odniesieniu do nieubezpieczonych noworodków. Ministerstwo odmówiło w 2002 r. finansowania tych świadczeń. Kwota jest dużo mniejsza, rzędu sześciuset kilkudziesięciu tys. zł. Wątpliwości natury prawnej, które wystąpiły w MZ, pewna wymiana korespondencji między departamentami, spowodowała, że tych faktur nie realizowało MZ, podczas gdy w ocenie NIK świadczenia, które odnoszą się do noworodków, powinny być sfinansowane z budżetu resortu zdrowia. W drugiej grupie nieprawidłowości, o charakterze niesystemowym, wymienię kilka. Po pierwsze, funkcjonowanie Zarządu Inwestycji Centralnych Ministerstwa Zdrowia. Pomimo, iż od marca 2001 r. prowadzone są prace nad uregulowaniem jego statusu prawnego, do końca ubiegłego roku funkcjonował w tej formule, która była przewidziana w prawie budżetowym, natomiast nie został dostosowany do wymogów ustawy o finansach publicznych. Druga sprawa to przypadki naruszenia ustawy o zamówieniach publicznych. Chciałbym zwrócić uwagę na zlecanie wykonania materiałów informacyjnych o Narodowym Funduszu Zdrowia bez stosowania procedury przetargowej, tylko w trybie negocjacji z zachowaniem konkurencji. Doszło do takiego zlecenia w grudniu 2002 r. Bardzo pospiesznie, przed odebraniem tej usługi, dokonano zapłaty za to zadanie, jeszcze w grudniu 2002 r. Kolejna nieprawidłowość to naruszenie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zasad i trybu finansowania świadczeń zdrowotnych udzielanych bezpłatnie przez zakłady opieki zdrowotnej. Chodzi o opóźnienia w regulowaniu płatności dla zakładów opieki zdrowotnej za świadczenia dla osób nieposiadających ubezpieczenia. Inna nieprawidłowość to rozdysponowanie dotacji na pokrycie kosztów świadczeń zdrowotnych wykonywanych w ramach szkolenia studentów. Dotacje zostały rozdysponowane bez podstawy prawnej. Kilka słów chciałbym poświęcić kwestii zatrudnienia i wynagrodzeń. Wynagrodzenia zostały wykonane w 98%, przy 83% wykonania zatrudnienia. Ten wyraźny spadek zatrudnienia w stosunku do 2001 r., gdy wskaźnik wynosił 92%, umożliwił podniesienie średniej płacy w Ministerstwie Zdrowia o prawie 9%. W naszym przekonaniu praca urzędników administracji centralnej powinna być opłacana w sposób odpowiedni i nie uważamy, że to są za wysokie płace. Chodzi natomiast o to, że uzyskano ten efekt dzięki manewrom, którym trudno nie zarzucić braku rzetelności. Po prostu do gospodarstwa pomocniczego przeniesiono w sensie formalnym grupkę pracowników, którzy nadal robili to samo co w Ministerstwie Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PiotrKownacki">Nic się nie zmieniło w sensie faktycznym, natomiast znikli z listy płac Ministerstwa Zdrowia, a pojawili się na liście płac gospodarstwa pomocniczego. W ten sposób uzyskano efekt zmniejszenia zatrudnienia. Pula na wynagrodzenia pozostała do wykorzystania i można było podwyższyć płace. Nie po raz pierwszy wskazujemy na poważną skalę umów - zleceń, w ramach których, a więc poza wynagrodzeniami, opłacane są zadania, które pracownicy resortu bądź gospodarstwa pomocniczego wykonują. Są to zadania, które mają charakter podstawowych zadań pracowniczych. Zatem przy stosowaniu tego typu manewrów udaje się poprawić nieco sytuację finansową tych pracowników. Kilka uwag na temat Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. Większych nieprawidłowości nie stwierdziliśmy. Uzupełniając informację, którą przedstawił minister Maciej Tokarczyk, chciałbym powiedzieć, że prezes Urzędu podjął decyzję o ukaraniu członków zarządów kas chorych łącznie na kwotę 100 tys. zł, z czego 35 tys. zł rzeczywiście wpłynęło jako dochody Urzędu z tytułu zapłaconych kar. Po jednym niekorzystnym orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego prezes UNUZ w trybie przedprocesowym uchylił pozostałe decyzje. W związku z tym kwota 35 tys. zł została zwrócona w bieżącym roku, a tamte dochody, wykazywane na koniec 2002 r. jako należności, nie wpłyną. Jeżeli państwo posłowie mają pytania, jestem wraz z współpracownikami gotów do udzielenia odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WacławaWojtala">Jeśli pani przewodnicząca wyrazi zgodę, odniosłabym się do wypowiedzi pana prezesa. Z dużym ubolewaniem przyjmuję fakt, że Najwyższą Izba Kontroli formułuje kolejną z rzędu negatywną ocenę wykonania budżetu w części 46 - Zdrowie. Mogę tylko powiedzieć, że ministerstwo dołożyło wielu starań, żeby poprawić zasady gospodarowania środkami publicznymi w Urzędzie. Na posiedzeniu Komisji rok temu przedstawiłam, jaką sytuację zastaliśmy. Nie było planu kont, księgowość była prowadzona w systemie rejestrowym. Nie rozpoczęto nawet działań w zakresie utworzenia instrukcji obiegu dokumentów finansowych. Zdarzało się, że umowy cywilnoprawne były regulowane w departamentach według własnych zasad, nie było jednolitych zasad na zawieranie programów czy na finansowanie procedur. Rozpoczęliśmy prace porządkujące. Tamte niedociągnięcia - moim zdaniem - teraz rzutują jeszcze na komfort pracy i na problemy, z jakimi się spotykamy. Co zrobiliśmy? Został utworzony plan kont zatwierdzony na początku stycznia ubiegłego roku. Założono księgi rachunkowe. Uruchomiono komputerowy system prowadzenia rachunkowości. Opracowano i wdrożono instrukcję obiegu dokumentów finansowo-księgowych. Opracowano zasady rozliczani programów polityki zdrowotnej finansowanych z budżetu państwa. Uregulowano zasady zawierania umów z podmiotami zewnętrznymi i z pracownikami Ministerstwa Zdrowia. Wprowadzono obowiązek parafowania każdorazowo wzorca umowy na świadczenia finansowane ze środków budżetu państwa, zarówno przez Departament Prawny, jak i przez Departament Budżetu, Finansów i Inwestycji, aby zabezpieczyć możliwie najlepiej interes publiczny. W zakresie udzielania umów cywilnoprawnych osobom fizycznym na zlecenie prac wprowadzono obowiązek kontrasygnaty głównego księgowego, aby środki były zabezpieczone. Umowy są zawierane przez dyrektora generalnego na wniosek dyrektora departamentu do wysokości środków, którymi departament dysponuje. W rezultacie w ubiegłym roku liczna umów została zmniejszona o 1/4 i nie są zawierane umowy z pracownikami na zadania, które leżą w ich kompetencji. Zdarza się, że są zlecane pracownikom, ale gdy występują nadzwyczajne okoliczności wymagające wykonania konkretnego zadania. Wprowadzono rejestry umów. W bieżącym roku wprowadzamy centralny rejestr wszystkich umów. Wprowadzono monitoring zobowiązań i należności oraz windykacji tych należności. Dzięki temu udało nam się zintensyfikować ściąganie środków. W zakresie zamówień publicznych określono zasady, wprowadzono regulamin udzielania zamówień publicznych przez Zakład Zamówień Publicznych, któremu nadano certyfikat ISO 9001. Oczywiście w ubiegłym roku zdarzyły się przypadki, o których wspominał prezes Piotr Kownacki. One nie powinny się zdarzyć. Zostały wyciągnięte odpowiednie konsekwencje. Niezwykle zintensyfikowano działalność w zakresie prac legislacyjnych MZ. Na początku 2002 r. zaległości, które były w ministerstwie, dotyczyły ponad 300 pozycji, z czego ponad 140 było związanych z integracją europejską. Było to niezwykłe obciążenie, nie do zlikwidowania w ciągu roku. W resorcie prowadzono bardzo intensywne prace.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#WacławaWojtala">Przygotowano aż 18 projektów ustaw i wydano 154 rozporządzenia. Jest to gigantyczna praca. Do takich zadań potrzebne są odpowiednie siły i środki. Stąd Ministerstwo Zdrowia musiało korzystać ze wsparcia ponadnormalnego wynagrodzenia za pracę i w ramach etatów. W ocenie ministerstwa nasze działania w zakresie zmian organizacji pracy w urzędzie, w tym przekazanie części zadań do gospodarstwa pomocniczego, były zgodne z prawem. Ustawa o finansach publicznych stanowi, że do gospodarstwa pomocniczego można przesunąć część zadań, również działalności podstawowej. Przypadek, o którym mówił pan prezes w sensie fizycznego wykonywania zadań, jest tylko kwestią pochodną organizacji pracy, natomiast tutaj zmieniony był pracodawca. Wieloletnie zaległości w przekazaniu majątku gospodarstwu pomocniczemu zostały usunięte. W pierwszym kwartale br. gospodarstwo pomocnicze zostało wyposażone w majątek. Wszystkie te działania miały na celu poprawę gospodarowania środkami publicznymi. Osiągnięto efekt, o którym wspomniał pan prezes, iż sprawozdania są realizowane terminowo i rzetelnie, co w latach poprzednich było dużym problemem. Trzeba wziąć pod uwagę ogrom zadań, jakie są realizowane w ministerstwie przy bardzo zmieniającym się systemie organizacji i uregulowań legislacyjnych w dziedzinie ochrony zdrowia. Pragnę wyrazić słowa uznania dla profesjonalizmu i rzetelności Najwyższej Izby Kontroli. Chciałabym podziękować za cenne wskazówki, jakie płyną dla kierownictwa resortu zdrowia przy wprowadzaniu rzetelnych reguł pracy. Nie możemy jednak zgodzić się ze wszystkimi ocenami. Daliśmy temu wyraz w dotychczasowej korespondencji, zarówno w zastrzeżeniach do samego protokołu, do wystąpienia pokontrolnego, jak i do informacji, która została przekazana Komisji. Zastrzeżenia do protokołu zostały w całości uwzględnione, natomiast zastrzeżenia do wystąpienia pokontrolnego w części. Dwa zastrzeżenia zostały w całości przyjęte, kilka w części, pozostałe były oddalone. Jednak pozostaje między nami spór dotyczący interpretacji. Korzystamy ze wskazówek, co do których nie mamy wątpliwości interpretacyjnych, ale prawo w Polsce niekiedy nie jest jednoznaczne. Podam przykład świadczeń na rzecz noworodków, których matki nie są ubezpieczone. Dla mnie sytuacja była jednoznaczna. Jeżeli prawo nakazuje płacić, to trzeba płacić, natomiast jeżeli wymagana była decyzja ministra, to wydawało mi się, że tę sprawę należy wyjaśnić. Ubolewam, że trwało to tak długo. Kwestię rozstrzygnęło Rządowe Centrum Legislacji. Ministerstwo opłaca te świadczenia, przychylamy się do opinii Najwyższej Izby Kontroli. Mieliśmy jednak dość poważny spór, ponieważ przepisy prawne, na które się powoływano, przestały być w mocy. Utrzymano tylko enigmatyczne określenie o opłacaniu świadczeń w zakresie opieki nad matką i dzieckiem, jeśli są realizowane przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Teraz finansujemy te świadczenia bez względu na podmiot, na sektor własności. Wszystkie odesłane rachunki zostały z powrotem przyjęte. Przeprosiliśmy wszystkie zakłady opieki zdrowotnej. Wątpliwości prawne jednak pozostają. Jeśli państwo pozwolą, ustosunkuję się do tych spraw, z którymi Ministerstwo Zdrowia nie może się zgodzić. Jak powiedział prezes Piotr Kownacki, negatywna ocena jest tylko wymierną egzemplifikacją wskaźników ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#WacławaWojtala">Jeśli przekroczony został pewien próg wydatków, ponad dopuszczony przez NIK za niewpływający negatywnie na ocenę, ocena jest negatywna. Jeżeli uszczuplenia dochodów są wyższe niż pewien próg, wówczas ocena również jest negatywna. W ocenie NIK nie ma elementu oceny pracy merytorycznej. Nie wzięto pod uwagę zmian, które zostały katorżniczą pracą wykonane. Wśród ocen dotyczących nieuzyskania dochodów znalazło się stwierdzenie, że Ministerstwo Zdrowia nie wykazało należytej staranności i skuteczności w ustalaniu i pobieraniu należnych dochodów. Chcę powiedzieć, że skuteczność tylko w części jest pochodną staranności. Taka sytuacja zdarzyła się w MZ. Chodzi o rozliczenie niemałej sumy, bo ponad 5.500 tys. zł, dotyczącej zaległych umów z Instytutem Centrum Zdrowia Dziecka z lat 1999–2001. Ta kwota została przez Najwyższą Izbę Kontroli uznana za uszczerbek dochodu i w połączeniu z kwotą 880 tys. zł wydatków dokonanych przez Zarząd Inwestycji Centralnych spowodowała, że ocena NIK jest negatywna. Pragnę powiedzieć, że Instytut Centrum Zdrowia Dziecka nie prowadził, niestety, należytej księgowości w zakresie procedur wysokospecjalistycznych, choć umowy w tym zakresie zobowiązywały, żeby na odrębnym koncie prowadzić ewidencję wszystkich zdarzeń dotyczących rozliczania tych umów. Ministerstwo otrzymało w 2002 r. wyniki celowanej kontroli NIK przeprowadzonej w Instytucie Centrum Zdrowia Dziecka. Były one zatrważające, ponieważ nierozliczone są umowy na kwotę ponad 14.000 tys. zł, a bezsporne dla NIK - ponad 5.700 tys. zł należy ściągnąć do budżetu państwa. Dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Dziecka w wielu rozmowach ze mną próbował znaleźć rozwiązanie, w jaki sposób te środki rozliczyć. Okazuje się, że nie można wprowadzić księgowości wstecz. Ponadto zdarzyła się taka okoliczność, że na początku stycznia 2001 r. była awaria systemu komputerowego i skasowano rekordy w księgowości. Dyrektor wezwał prokuraturę, sprawa została umorzona ze względu na niską szkodliwość. Nie ma zatem dowodów księgowych. Dyrektor Ewa Kacprzak nie mogła zaakceptować merytorycznie rozliczenia umowy. Stąd do końca 2002 r. nie ma wpływów do dochodów w wysokości ponad 5.700 tys. zł. Trwają prace w tym zakresie. Ministerstwo wystosowało w grudniu 2002 r. wezwanie do zapłaty. Oczywiście dyrektor odpowiedział, że nie wpłaci środków i prosi o odstąpienie od ściągania. Minister zdrowia nie ma mocy prawnej, żeby wydać decyzję o odstąpieniu od ściągania należności, w sytuacji gdy nie jest to dotacja, lecz środki rozliczane w formie umów cywilnoprawnych. Jedyne narzędzie, jakim dysponujemy, to rozłożenie na raty, ale na tym etapie rozmów dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Dziecka nie jest jeszcze skłonny do ustalenia rat. Jeśli wyegzekwujemy środki, będzie musiał zamknąć instytut, bo nie ma środków na finansowanie bieżącej działalności. To są dylematy, przed którymi stoi minister zdrowia i którym musi stawić czoło. W takiej sytuacji negatywna ocena NIK wydaje się być wielce niesatysfakcjonująca i niesprawiedliwa. Jeśli chodzi o drugą kwotę - 885.900 zł, która nie wpłynęła do budżetu w 2002 r., sprawa przedstawia się następująco. Zarząd Inwestycji Centralnych od wielu lat nie miał dostosowanej formy prawnej do obowiązujących zasad, czyli do ustawy o finansach publicznych. Działał zgodnie z prawem budżetowym, które dopuszczało finansowanie jednostek w ramach samofinansowania się, czyli z przychodów realizowano zadania. Przychodami były odpisy procentowe od realizowanych inwestycji, co jest zgodne ze wszystkimi przepisami prawa, z rozporządzeniem Rady Ministrów o wydatkowaniu środków z budżetu państwa itd.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#WacławaWojtala">Szczerze mówiąc, nie byłam świadoma, że nie jest to dostosowane do ustawy o finansach publicznych, bo nie wszystkie nieprawidłowości od razu można stwierdzić. W momencie, kiedy powzięłam informację, natychmiast podjęliśmy działania. Informuję Komisję, że 5 czerwca minister zdrowia podpisał zarządzenie o przekształceniu Zarządu Inwestycji Centralnych w państwowy zakład budżetowy. Jednostka będzie działała legalnie. Konsekwencją tego, że była przez wiele lat nielegalna, jest sytuacja, iż wszystkie wydatki, które były finansowane w 2002 r. poprzez Zarząd Inwestycji Centralnych, stanowią kwotę ponad 20.000 tys. włączoną do kwoty 220.000 tys. zł środków wydanych z naruszeniem przepisów prawa. 20.000 tys. zł to środki, które zostały przekazane na konto Zarządu Inwestycji Centralnych, aby zapłacić wykonawcom za wykonane zadania inwestycyjne. Chodzi o budowę Instytutu Hematologii i Transfuzjologii Krwi w Warszawie, budowę Szpitala Chirurgii Plastycznej w Polanicy Zdroju, a także rozbudowę Instytutu Kardiologii w Aninie. Te 3 inwestycje w 2002 r. były finansowane na kwotę ponad 20 mln zł. Nie mogę w imieniu ministra zdrowia przejść obojętnie do kwalifikacji tego wydatku, który tylko dlatego, że instytucja była „felerna” z punktu widzenia prawa, został uznany za naruszenie prawa. Minister wydał środki zgodnie z prawem. Zostały one rozliczone. Gdyby być obiektywnym, to można by ewentualnie zaliczyć do kategorii naruszenia prawa to, co stanowi zapłatę dla Zarządu Inwestycji Centralnych, czyli odpis procentowy. Owszem, naruszyliśmy prawo w tym sensie, że nie dostosowano w porę formuły działania Zarządu Inwestycji Centralnych, ale nie mogę się zgodzić, żeby wszystkie środki przekazywane via Zarząd były do tej kwoty włączone. Zarząd Inwestycji Centralnych w 2000 r. dokonał zakupu sprzętu komputerowego oraz samochodu Lancia. Taką sytuację zastaliśmy. Była kontrola Departamentu Nadzoru i Kontroli w tym zakresie w 2002 r. i stwierdzono, że był to wydatek niegospodarny i niecelowy, ponieważ takiej ilości sprzętu komputerowego Zarząd nie potrzebował. Okazało się też, że faktycznie go nie użytkował, bo przekazał Ministerstwu Zdrowia w użyczenie, łącznie z samochodem. Był to wydatek na kwotę 885,9 tys. zł. Włączenie do uszczuplenia dochodów w 2002 r. tej kwoty jako uznanej za wydaną niezgodnie z prawem wydaje nam się niesprawiedliwe. O tym, że NIK zakwalifikowała ten wydatek jako niezgodny z prawem, bez podstawy prawnej, dowiedzieliśmy się teraz, we wnioskach pokontrolnych NIK. Te zakupy zostały w 2000 r. dokonane ze środków, które Zarząd Inwestycji Centralnych uzyskał z prowadzonych w latach poprzednich inwestycji, głównie z budowy szpitala w Grodzisku Mazowieckim. Dokładne kwoty wpływów z tego tytułu...</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Pani minister, proponuję, żebyśmy nie wdawali się w dokładne kwoty. Należy zrozumieć, że są to zaszłości, które obciążają konto i sumienie ministra zdrowia, mimo że obecny gabinet nie podejmował tych działań.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WacławaWojtala">Prezes Piotr Kownacki uznał zakwalifikowanie przez MZ koronarografii do kategorii procedur wysokospecjalistycznych za niemające uzasadnienia. Na ten cel wydatkowano w 2002 r. 65.583 tys. zł. Pragnę powiedzieć, że jest to zgodne z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 2000 r. na temat wykazu świadczeń. Ten wykaz został skonstruowany jako delegacja ustawowa, wynikająca z ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. W delegacji są trzy wytyczne dla ministra: uwzględnienie kosztów świadczenia usług, trudności z jej wykonaniem, co wiąże się ze specjalistyczną aparaturą i wykwalifikowaną kadrą. Koronarografia została zaliczona do tej kategorii. Rządowe Centrum Legislacji, które odpowiada za zgodność tworzonych przepisów z prawem, nie zgłaszało zastrzeżeń w tym zakresie. Zarządzenie zostało opublikowane i obowiązywało ministra w 2002 r. co więcej, koronarografia jest zabiegiem, który jest połączony z koronaroplastyką. Na ten cel wydatkowano 225.000 tys. zł. Nie możemy przyjąć stanowiska, że ten wydatek został dokonany z naruszeniem przepisów prawa. Środki były wydatkowane na podstawie delegacji, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem. Kolejna kwestia dotyczy wydatkowania środków na świadczenia za nieubezpieczonych. Przyznaję, że w tym zakresie także były wieloletnie niedociągnięcia. Rachunki nie były realizowane terminowo. W 2002 r. MZ dokonało reorganizacji pracy. Przeniesiono te kompetencje do innego departamentu. Obecnie zadania są realizowane zgodnie z obowiązującymi terminami. Najwyższa Izba Kontroli dokonała analizy terminowości wypłacania środków z tego tytułu, czyli realizacji faktur, na podstawie próby losowej. Próba losowa dotyczyła przelewów w kwocie 3.192 tys. zł, stanowiącej 7,4% ogółu wydatków w rozdziale. Wyniki były następujące - 81,7% rachunków zrealizowano niezgodnie z obowiązującym terminem, czyli po terminie. W związku z tym obliczono 81,7% całej kwoty wydatków na świadczenia dla osób nieubezpieczonych, wynoszącej 36.000 tys. zł. W ten sposób powstała kwota 35.065 tys. zł, jako wydatkowana z naruszeniem prawa. Nie możemy przyjąć takiej kwalifikacji wartości środków, gdyż próba, po pierwsze, nie była reprezentatywna, a po drugie, stwierdziliśmy, że w jej ramach również dokonano niewłaściwych kwalifikacji. Posłużę się przykładem, który zawarty jest w informacji otrzymanej przez Komisję. Chodzi o rachunki dla Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku na kwotę 154 tys. zł. Sytuacja jest taka, że faktura wpłynęła 25 czerwca i NIK twierdzi, że została zrealizowana dopiero 25 września, w związku z tym 2 miesiące po terminie. Faktem jest, że została zrealizowana 25 września, ale ten rachunek został odesłany, wprawdzie nie fizycznie, tylko ustnie. Poinformowano, że po merytorycznej kwalifikacji on nie nadaje się do akceptacji i prosimy o przysłanie skorygowanego dokumentu. Taka korekta wpłynęła w dniu 2 września. Zapłacono 25 września, a więc w ramach obowiązującego 30-dniowego terminu. Przekazuję Komisji, że nie możemy zgodzić się, aby kwotę ponad 30 mln zł włączyć do sumy 220 mln zł, jako wydatkowanych z naruszeniem przepisów prawa. Jeśli chodzi o środki wydatkowane w wysokości 3.227 tys. zł, także zaliczone do tej grupy niespełniających wszystkich wymogów prawa, w tym przypadku sytuacja jest inna, mianowicie to świadczenie jest finansowane w ramach umów między ministrem zdrowia a niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej (szpitalami). W tych umowach nie ma zapisanych (przy wszystkich innych spełnionych wymaganiach, które reguluje odpowiednie rozporządzenie ministra zdrowia) informacji na temat godzin przyjmowania pacjentów i listy osób ubezpieczonych. Naszym zdaniem dla zakładów opieki zdrowotnej, które są szpitalami, nie ma sensu w umowie wpisywać godzin pracy, ponieważ pracują one 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. W tym przypadku mogą być przyjmowane wszystkie osoby ubezpieczone. Musielibyśmy, zgodnie z ustawą o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, przedstawiać listę wszystkich ubezpieczonych. Sytuacja wydawała nam się tak oczywista, że nie uregulowaliśmy tych kwestii w umowie, dlatego kwestionujemy tę kwotę, jako wydaną z naruszeniem przepisów prawa. Uważamy, że w tym przypadku należałoby uznać, iż ta regulacja jest wystarczająca i zabezpiecza interesy publiczne w sposób całkowity. Kolejna kwestia to przekazanie wyższym szkołom medycznym kwoty 294,9 tys. zł na nagrody na nauczycieli akademickich. Jest to przykład niejasnego prawa i wątpliwości, w jaki sposób prawo będzie zinterpretowane przez Najwyższą Izbę Kontroli. Nagrody są przyznawane na mocy ustawy o szkolnictwie wyższym. Ustawa stwierdza tylko, że 2% planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych stanowi wielkość specjalnego funduszu nagród. Podział tej kwoty został odesłany w akcie wykonawczym do zarządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Minister uregulował to w sposób następujący. Z 2% środków 5% jest ustalanych z inicjatywy ministra właściwego, a 95% stanowi fundusz przyznawany przez rektorów oraz właściwych ministrów, na wniosek rektorów. Par. 4 ust. 2 tego zarządzenia stanowi, że rektor zapewnia środki na nagrody w wysokości stanowiącej 95% całej puli funduszu nagród. Nie ma ani słowa, kto finansuje 5%. Minister zdrowia uznał, że skoro 5% jest ustalane z jego inicjatywy, to trudno oczekiwać, żeby rektor zabezpieczał 100% środków, skoro ma obowiązek zapewnić tylko 95%. Te 5% w wysokości 294,9 tys. zł zostało zakwestionowane, jako wydane niezgodnie z przepisami prawa. Nie możemy zgodzić się również ze stwierdzeniem, które znajduje się w informacji NIK, iż minister naruszył ustawę o finansach publicznych, ponieważ realizując program restrukturyzacji w ochronie zdrowia część środków realizował na ratownictwo medyczne. Otóż informuję, że nie było przeniesienia środków z rezerwy celowej do rozdziału - programy polityki zdrowotnej - Zintegrowane Ratownictwo Medyczne, tylko w ramach restrukturyzacji, którą realizują szpitale, wydzielono podzbiór, moduł - ratownictwo medyczne. Stąd - naszym zdaniem - nie doszło do naruszenia ustawy. Ministerstwo Finansów uznało, że w ramach programu restrukturyzacji można realizować różne moduły. Dla nas było to bardzo ważne. Ratownictwo medyczne jest istotnym ogniwem, które należy szybko zrestrukturyzować. Chciałabym również ustosunkować się do kwestii naruszania przepisów prawa w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia. Uznajemy, iż nasze działania w zakresie tworzenia gospodarstwa pomocniczego były zgodne z obowiązującym prawem.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#WacławaWojtala">W Ministerstwie Zdrowia jest sytuacja taka, a nie inna, jeśli chodzi o wynagrodzenia. Mamy możliwość zwiększenia wynagrodzeń w ramach środków, którymi dysponuje minister. Problem można rozwiązać w sposób prosty, ale nie otrzymamy dodatkowych środków na wynagrodzenia. Taka jest rzeczywistość budżetowa i musimy się zmagać z tymi trudnościami. Na zakończenie chciałabym odnieść się do kwestii, która również znajduje się w informacji Najwyższej Izby Kontroli, a dotyczy mechanizmów korupcjogennych. Jest to bardzo ważny problem. Media upowszechniają opinię, że MZ jest w tym zakresie strukturą niejasną. W informacji NIK znalazły się stwierdzenia: „Kontrola wykazała, że w badanym obszarze występują takie mechanizmy korupcjogenne, jak: dowolność w postępowaniu urzędników, polegająca na tym, iż w stosunku do większości zakładów opieki zdrowotnej regulowano płatności z tytułu świadczeń dla osób nieobjętych ubezpieczeniem zdrowotnym ze znacznym opóźnieniem, podczas gdy niektóre placówki otrzymywały należność z tego tytułu w obowiązującym terminie”. Pragnę powiedzieć, że żaden z urzędników Ministerstwa Zdrowia nie ma prawa do dowolnego postępowania w tym zakresie. Regulowanie różnych terminów płatności dla różnych zakładów wynikało z dwóch czynników - z tego, czy faktura była właściwie wystawiona, a także, czy można było ją zrealizować najszybciej, jak to możliwe, zasobami, którymi dysponował minister zdrowia. Mam nadzieję, że dzięki zmianom nie będzie opóźnień. Z naszego punktu widzenia nie istnieją inne przesłanki, które by wskazywały na występowanie mechanizmów korupcjogennych w tym zakresie. Drugi wskazany przez NIK obszar to nierówność w dostępie do informacji w odniesieniu do dotacji podmiotowych dla wyższych szkół medycznych i regionalnych centrów krwiodawstwa. Najwyższa Izba Kontroli uznała to również za mechanizm korupcjogenny. Chciałabym przedstawić sprawę z punktu widzenia ministra zdrowia. Minister zdrowia jest zobowiązany do przekazania do publicznej wiadomości informacji o sposobie podziału dotacji. Ministerstwo w 2002 r. zrobiło to w sposób następujący. Jeśli chodzi o podział dotacji na szkoły wyższe, dokonano go na podstawie algorytmu. Podział dotacji został zatwierdzony przez ministra zdrowia i nie podlegał żadnym zmianom. Algorytm był wcześniej przedyskutowany, uzgodniony i ostatecznie zatwierdzony na Konferencji Rektorów Wyższych Szkół Medycznych. Po zatwierdzeniu podziału dotacji przez ministra informacja została zakomunikowana na specjalnie zorganizowanej w tym celu Konferencji Rektorów. W ocenie NIK jest to niewystarczające przekazanie do publicznej wiadomości. Przyjmuję ten argument. Żeby zadośćuczynić zasadzie jawności o finansach publicznych, żeby nie było żadnych wątpliwości, żeby wszyscy obywatele mieli równy dostęp do informacji, należy to opublikować w dzienniku urzędowym. Tak będziemy czynili. W 2003 r. już zostało opublikowane obwieszczenie w tym zakresie. Druga część dotacji dotyczy krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Minister przyjął opublikowanie na tablicy ogłoszeń Ministerstwa Zdrowia. Przyznajemy, że jest to mało publiczne w tym sensie, że tylko dla osób wchodzących do budynku informacja mogła być dostępna. Przyjmujemy sugestie Najwyższej Izby Kontroli. Nie dostrzegam w tym jednak mechanizmów korupcjogennych.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#WacławaWojtala">Trzecia kwestia dotyczy słabości kontroli wewnętrznej, która również została uznana jako mechanizm korupcjogenny. Rzeczywiście, w 2002 r. audyt w Ministerstwie Zdrowia nie był prowadzony. Wynikało to z faktu, że były problemy z zatrudnieniem audytora, a także dość późno zostały uruchomione środki z rezerwy celowej na ten cel. Mam nadzieję, że w 2003 r. ta sprawa będzie prowadzona w sposób pełny. Mówię o tym dlatego, żeby prosić Najwyższą Izbę Kontroli o rzecz następującą. Jeśli państwa ustalenia wskazują na występowanie jeszcze innych elementów, które niosłyby ryzyko korupcji, to prosimy o dodatkowe informacje. Nie wiem, czy moje wyjaśnienie rozwiewa wątpliwości. W tym zakresie Ministerstwo Zdrowia chciałoby dołożyć wszelkich starań, żeby żadne korupcjogenne mechanizmy nie istniały.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Dziękuję pani minister za bardzo obszerne wyjaśnienia. Otwieram dyskusję. Proszę państwa posłów o pytania i komentarze.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszPolański">Stale rosną potrzeby w zakresie ochrony zdrowia, a środków na ten cel jest coraz mniej. Wielu szpitalom grozi bankructwo. W woj. lubelskim strajkują pielęgniarki. Mam pytanie, w jakim stopniu przeznaczane środki zaspokajają potrzeby? Jestem pod wielkim wrażeniem informacji przedstawionej przez panią minister, ale sytuacja w służbie zdrowia jest bardzo ciężka. Jakie radykalne działania zostaną podjęte przez rząd w zakresie pozyskania większych środków na ochronę zdrowia? Chodzi o to, żeby przyszłoroczny budżet był o wiele korzystniejszy. Ważne są inne dziedziny życia, ale musimy uzmysłowić sobie, że najważniejsze jest ludzkie życie.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Chciałabym zwrócić uwagę, że nie rozmawiamy dziś o finansach ochrony zdrowia, a o realizacji budżetu w 2002 r. Musimy ograniczyć rozmowę do kwestii związanych ze sprawozdaniem z wykonania budżetu w 2002 r. w części 46, ponieważ Komisja ma obowiązek przygotować stosowne sprawozdanie. Kto z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#BolesławPiecha">Pominę kwestię sprawozdania z wykonania budżetu i informacji o wynikach kontroli dotyczącej UNUZ, bo uchybienia są mniejszej rangi, natomiast chciałbym sformułować kilka pytań dotyczących wykonania budżetu ministra zdrowia. W sprawozdaniu z wykonania budżetu i w informacji NIK wiele miejsca poświęca się nienależytemu nadzorowi i kontroli. Stale pojawiają się dwie instytucje związane z Ministerstwem Zdrowia. Pierwsza to gospodarstwo pomocnicze, którego działania i powiązania personalne z MZ są niejasne, a zadania pokrywają się z zadaniami, które powinno realizować ministerstwo. Nie wiadomo, dlaczego akurat gospodarstwo pomocnicze zajmuje się tymi sprawami. Przepływ ludzi odbywa się na podstawie art. 23.1. Kodeksu pracy. Jeśli nie ma przekazania zadań, to dlaczego stosuje się ten artykuł Kodeksu pracy? Przecież musi nastąpić przekazanie ludzi, majątku i zadań. Albo Ministerstwo Zdrowia podzieliło się na część właściwą i gospodarstwo pomocnicze, albo jest inaczej. Tego nie wiem i proszę o wyjaśnienia. Dużo zarzutów formułowanych jest także pod adresem Zarządu Inwestycji Centralnych. Jeśli chodzi o inwestycje wieloletnie, realizowane przez Ministerstwo Zdrowia, zapisane w ustawie budżetowej na 2002 r., było ich 6. Kiedy analizuję tabelę nr 8 znajdującą się na str. 69 sprawozdania, stwierdzam, że 4 inwestycje zostały zrealizowane w 100%, natomiast w 2 pozycjach proporcje są inne. Przychylam się do oceny NIK, że Zarząd Inwestycji Centralnych pracuje źle. Jak to możliwe, żeby wykonać budżet w 22%? To świadczy o nieprzygotowaniu inwestycji. Podana jest informacja, że Zarząd Inwestycji Centralnych musiał dokonać zmiany profilu Szpitala Chirurgii Plastycznej w Polanicy-Zdroju. Wobec tego pytam, na co wydano 5 mln zł - na dokumentację? To samo działo się w odniesieniu do Instytutu Hematologii i Transfuzjologii Krwi w Warszawie. Ponieważ miałem do czynienia z inwestycjami wieloletnimi, centralnymi i realizowanymi poprzez kontrakty wojewódzkie, wiem, że dla każdego inwestora zastępczego takie działanie jest skandaliczne. Gdyby był normalny inwestor, powinien wyrzucić Zarząd Inwestycji Centralnych z tych inwestycji. W sprawozdaniu zawarta jest również informacja, że Zarząd Inwestycji Centralnych zaczął przekazywać środki, które zostały zapisane w ustawie budżetowej, i rozpoczął inwestycję w Aninie. Inwestycja w Aninie nigdy nie była wyszczególniona w tabeli jako inwestycja centralna. Pytam więc, na jakiej podstawie kwota 5–6 mln zł została przekazana na inwestycję w Aninie, mimo iż nie jest to zapisane w ustawie budżetowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MariaGajeckaBożek">Prosiłabym o wyjaśnienia w następujących sprawach. Po pierwsze, chodzi o programy zdrowotne i proszę o odpowiedź na piśmie, ponieważ nie chcę omawiać teraz wszystkich programów. Pamiętam, że inaczej kształtowało się rozdzielenie środków na poszczególne programy na początku naszej kadencji, niż obecnie. Prosiłabym o wyjaśnienie na piśmie, co kryje się pod hasłem - „prowadzenie nadzoru nad zakażeniami w szpitalach dziecięcych”. Jestem pediatrą, a nie wiem, o co chodzi. Tych programów jest 51. Niektóre są zrozumiałe, ale część pozycji wydaje się niejasna. Dlaczego np. przeznaczono 500 tys. zł za monitorowanie stanu jamy ustnej populacji w Polsce? Proszę również o podanie, kto realizuje te zadania, bo być może są to jakieś pilotażowe badania. Ponieważ jest połowa 2003 r. zwracam się z prośbą o informację, jak przebiega realizacja programów zdrowotnych w bieżącym roku. Część kwestii pozostaje niejasna. Dzieci, niestety, płacą za badania, co nie powinno się zdarzać. Zastanawiający jest dla mnie dług Instytutu Centrum Zdrowia Dziecka. Uważam, że sprawozdawczość w zakresie procedur wysokospecjalistycznych należy prowadzić jeśli nie miesięcznie, to przynajmniej kwartalnie, żeby mieć wgląd w te sprawy, bo są to olbrzymie pieniądze. Oglądałam program „Spróbujmy razem”, w trakcie którego odbywała się dyskusja na temat dzieci z mukopolisacharydozą, których w kraju jest czworo. Dziecko płakało, prosząc, żeby minister zrefundował lek, tylko brakło informacji, że lek dla czwórki dzieci kosztuje 2 mln zł rocznie i trzeba brać go do końca życia. Za 2 mln zł jesteśmy w stanie wykonać 100 przeszczepów i uratować wiele dzieci z białaczką. Jesteśmy krajem biednym i na wszystko nas nie stać. Nie róbmy kariery politycznej na chorobie dzieci, bo to jest niemoralne. Pani minister była uprzejma powiedzieć, że teraz wzrosną wydatki Ministerstwa Zdrowia na opłacenie świadczeń dla dzieci do 18 roku życia, które są nieubezpieczone. Świadczenia oraz leki będą opłacane z budżetu Ministerstwa Zdrowia. Nie rozumiem pewnej kwestii. Jeśli obywatel jest ubezpieczony, otrzymuje zniżkę na leki, ale nie dostaje ich bezpłatnie. Dlaczego dziecko, które jest nieubezpieczone, będzie otrzymywało wszystkie leki bezpłatnie?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WładysławSzkop">Prosiłbym, żeby prezes Piotr Kownacki podał, jaki jest poziom przekroczenia wydatków lub zmniejszenia dochodów uznawany przez NIK jako dopuszczalny. Czy to jest 0,5% czy 1% wydatków? Po raz pierwszy usłyszałem o tym kryterium. Wydawało mi się, że niezależnie od tego, ile wydano środków z naruszeniem przepisów prawa, to jest coś nie w porządku. Rozumiem, że dla jakichś technicznych powodów NIK wybrała taki poziom akceptacji. Niezwykle miłą atmosferę wprowadziła pani minister podziękowaniami dla Najwyższej Izby Kontroli. Rozumiem, że mają one swoje uzasadnienie i że Najwyższa Izba Kontroli wyraziła uznanie za osiągnięcia porządkujące, które pani była uprzejma poczynić. Nie bez powodu wskazuję na osobę pani minister. Żałuję, że nie mogę zapytać ministra Piroga, dlaczego to pani ma być adresatem krytycznych uwag. Myślę, że Zarząd Inwestycji Centralnych to niezrozumiałe i bardzo podejrzane źródło korupcji. Jeśli na sali jest ktoś, kto się zna na informatyce, może potrafi mi odpowiedzieć, dlaczego zestaw komputerowy kosztuje 20 tys. zł. Na marginesie uwaga skierowana do prezesa Piotra Kownackiego. Ministerstwo Zdrowia i każdy inny resort kupując samochód Lancia, nabywa go z 30-procentową bonifikatą, a więc nie za 120 tys. zł, tylko za 80 tys. zł, a kwota 880 tys. zł minus 80 tys. zł daje 800 tys. zł. Gdy 800 tys. zł podzieli się na 40, otrzymujemy 20 tys. zł. Trzeba sporo zachodu, żeby zestawić zestaw komputerowy za 13 tys. zł, chyba że kupuje się serwery, które kosztują 18–30 tys. zł. Pojawia się zatem pytanie, co kupował Zarząd Inwestycji Centralnych? Ludzie, którzy zajmują się handlem komputerami, twierdzą, że praktyka jest następująca. Pisze się zlecenie na consulting dla kupującego lub finansującego o równowartości 1/2 realizowanego zakupu. Wówczas otrzymuje się kwotę 800 tys. zł. Jestem zdumiony, że po stronie Ministerstwa Zdrowia, które dowiedziało się o nieprawidłowościach, nie podjęto decyzji o skierowaniu sprawy do Prokuratury. Należy wziąć pod uwagę jeszcze kilka kwestii. W 2001 r. Zarząd Inwestycji Centralnych miał również nierozstrzygnięte przetargi nieograniczone i środki zostały uznane za środki niewygasające. W 2002 r. ponownie mamy do czynienia z sytuacją nierozstrzygniętych przetargów. Środki zostały uznane za niewygasające. Może w 1999 r. i w 2000 r. też się tak działo? Co się dzieje i dlaczego przetargi nie są rozstrzygnięte w odpowiednim czasie, aby można było wykonać zadania i opłacić wykonawców? Jest to kwestia, którą poruszył poseł Bolesław Piecha, dotycząca wykorzystania środków zaledwie w 20%. Jest to dziwne. Jeśli nikt tego nie analizuje, to słowo nadzór wydaje się być pozbawione sensu. Równie niezwykłą rzeczą jest niewiązanie zobowiązań finansowych z personaliami. Pragnę powiedzieć, że dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Dziecka, który wydał 14 mln zł, został dyrektorem Instytutu Leków, a dzisiaj były wiceminister Piróg odpowiada za 14 mln zł. To wówczas zginęły dane komputerowe. Jestem zdumiony informacją NIK, że nie ma bilansu otwarcia w związku z prowadzoną księgowością. Rozumiem, że go nie ma z powodu technicznych uwarunkowań gromadzenia danych komputerowych, ale okazuje się, że jest kłopot z informacją pisemną. Nikt nie pisze, że dokumentacja rachunkowa jest na papierze. Bilans otwarcia mógł być zapisany na papierze, a pojawiać się w komputerze, gdy jest zbiór danych z całego roku.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WładysławSzkop">Z protokołu NIK wynika, że zmniejszyła się liczba umów-zleceń kierowanych przez Ministerstwo Zdrowia do własnych pracowników, ale o 300% wrosła liczba umów-zleceń kierowanych przez gospodarstwo pomocnicze do pracowników Ministerstwa Zdrowia. W związku z tym pytam, czy Ministerstwo Zdrowia funkcjonuje przy gospodarstwie pomocniczym, czy gospodarstwo pomocnicze przy Ministerstwie Zdrowia? Jest to kwestia filozofii, którą przyjęło Ministerstwo Zdrowia i utworzyło hybrydę w postaci gospodarstwa pomocniczego, przez które można przeprowadzić pieniądze w dowolnych ilościach i kierunkach. Jest to - moim zdaniem - patologiczny twór, który wykonuje zadania statutowe Ministerstwa Zdrowia. Należy podziękować pełniącemu obowiązki dyrektora generalnego w MZ, że powstało zarządzenie dotyczące Zarządu Inwestycji Centralnych, bo pańscy poprzednicy są winni tego zaniedbania. Porządkowanie funkcjonowania resortu jest w gestii dyrektora generalnego Ministerstwa Zdrowia i każdego innego resortu. Powstaje pytanie, kto ponosi odpowiedzialność za dotychczasowy stan? Pozwolę sobie sformułować pewną tezę. Ministerstwo Zdrowia nigdy nie wykazało się starannością w przestrzeganiu porządku prawnego. Mówię to na podstawie mojej analizy dokumentów resortu od 1997 r. Wszystkich zainteresowanych odsyłam do dwóch raportów - materiału Najwyższej Izby Kontroli z 1999 r. i bieżącej informacji NIK. Mieliśmy już ministra zdrowia, który nie szanował prawa, ale Sejm RP odmówił prawa do rozstrzygnięcia tego w sposób zgodny z przepisami konstytucji. Warto, żebyśmy wszyscy zastanowili się nad tym, jak funkcjonuje resort zdrowia na przestrzeni ostatnich 10 lat. Na zakończenie kilka kwestii szczegółowych. Pierwsze pytanie dotyczy załącznika nr 3, zawierającego wykaz stowarzyszeń i fundacji, które w 2002 r. otrzymały dotacje na realizację zadań zleconych przez ministra zdrowia. W pkt. 16 wymienione jest Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym w Zamościu. Jako jeden z celów dotacji wymienia się „oddziaływanie na pracowników struktur samorządowych woj. lubelskiego odpowiedzialnych za działania na rzecz dzieci niepełnosprawnych”. Stowarzyszenie otrzymało kwotę 252.196 zł. Kolejne pytanie dotyczy tego samego wykazu. W pkt. 9 wymienia się Fundację „Sportowcy dla życia”. Celem dotacji było „Promowanie honorowego krwiodawstwa w Polsce: działania promujące honorowe krwiodawstwo w Polsce przy użyciu nowoczesnych narzędzi i we współpracy z RCKiK, krzewienie wiedzy na temat profilaktyki AIDS związanej z krwiodawstwem i krwiolecznictwem”. Myślę, że RCKiK, to regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa. W związku z tym mam pytanie, czy regionalne centra nie zarabiają pieniędzy na sprzedaży preparatów krwi, czy nie mogą prowadzić takiej promocji samodzielnie? Na ten cel przyznano dotację w wysokości 339.040 zł. W pkt. 3 tegoż wykazu uwzględniony jest Polski Czerwony Krzyż. Celem dotacji było: „Promowanie honorowego krwiodawstwa w Polsce celem osiągnięcia samowystarczalności w krew i preparaty krwiopochodne: ambulans, legitymacje dawców, biuletyn „Dar krwi”, posiedzenia Rady HDK PCK, materiały szkoleniowo-informacyjne, promocja w mediach”, a także „Program Zarządu Rejonowego PCK w Lipnie „Uśmiech jesieni życia” - impreza integracyjna seniorów i młodzieży, pogadanki, spotkania”. Na ten cel wydano 1.522.112 zł. Jakie jest uzasadnienie wydatkowania tych kwot, jaki jest nadzór co do zgodności z porządkiem prawnym? Jeśli ktoś twierdzi, że nie można sfinansować opieki nad dwudniowym noworodkiem, gdy nie ma on jeszcze numeru PESEL, a można sfinansować posiedzenie Rady HDK PCK, budzi to moje poważne wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#UrszulaKrupa">W informacji przedstawionej przez NIK stale pojawia się stwierdzenie, że w ocenie NIK działania były nierzetelne, niegospodarne, niezgodne z prawem. Można podać przykład niepłaconego czynszu za lokal, o czym jest mowa w materiałach, czy sprzedaży samochodów bez przetargu. Chciałam zapytać o to, czy osoby odpowiedzialne za nieprawidłowości ponoszą jakieś konsekwencje, czy tylko zwolnienie z funkcji przewodniczącego SLD jest karą za nierzetelność.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#BolesławPiecha">W rozdziale 85100 - Integracja europejska wykonanie budżetu jest na poziomie 65%. Rozumiem, że budżet liczony jest w tej sposób, iż część środków pochodzi z funduszu PHARE. Czy to oznacza, że straciliśmy jakieś środki z funduszu PHARE na realizację pewnych zadań dotyczących integracji europejskiej? Jeżeli tak, to jakie?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Przepraszam, panie pośle, czy mógłby pan powiedzieć, w którym miejscu w materiale zawarta jest taka informacja?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#BolesławPiecha">Chodzi o str. 33 i 34 sprawozdania z wykonania budżetu. Podana jest informacja, że wykonanie wydatków było na poziomie 65,4%. Do realizacji na 2003 r. przeniesiono kwotę 537 tys. zł. Czy tam również są środki PHARE? Posiadam wiedzę na temat szkolenia pielęgniarek i położnych, które miało być sfinansowane z funduszu PHARE. Wiem również o Urzędzie Rejestracji Leków. Czy te środki straciliśmy bezpowrotnie?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Z czego wynika rozbieżność pomiędzy danymi przytoczonymi przez pana posła a załącznikiem nr 1, gdzie jest napisane, że realizacja budżetu była na poziomie 94,5%? Następne pytanie brzmi następująco: jak przedstawia się kwestia planowania dochodów? Na str. 12 znajduje się wykres nr 2, z którego wynika, że przekroczony został plan dochodów we wszystkich obszarach, i to rzędu 782%, 1452%, 424%. Podobnie przedstawia się sytuacja w budżetach wojewodów. Dochody albo nie były planowane, a pojawiły się, albo były planowane bardzo skromnie, a wykonanie planu było na poziomie 1158%, 680%. Takie planowanie wydaje mi się dziwne. Czy zmierzamy do większej precyzyjności w tym zakresie? Chciałabym też zapytać o powody stosunkowo niskiego wykonania budżetu w pewnych obszarach, np. jeśli chodzi o staże i specjalizacje medyczne w dziale - Obrona narodowa (poniżej 90%), a także w dziale - Sprawiedliwość o składki na ubezpieczenia zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (79%). Jeśli chodzi o Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, środki przeznaczone na składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieubezpieczonych były zrealizowane tylko w 19%. Jakie są powody tak niskich wskaźników wykonania budżetu? Kolejna kwestia związana jest z programami polityki zdrowotnej. Trudno zgadnąć, co oznaczają niektóre zapisy. Przy planowaniu budżetu rozmawialiśmy o tych programach, ale naprawdę nie wiem, co to jest - optymalizacja opieki okołoporodowej, a taki program jest finansowany na poziomie 4.800 tys. zł. Kolejna pozycja budząca wątpliwości, to badania skuteczności laseroterapii w leczeniu stwardnienia rozsianego. Mówiliśmy o stwardnieniu rozsianym, ale nie było mowy o laseroterapii. Następna sprawa dotyczy budżetów wojewodów. Chodzi o załącznik nr 5 do sprawozdania. Chciałabym dowiedzieć się, dlaczego niektóre województwa zrealizowały wydatki na bardzo niskim poziomie, np. woj. mazowieckie - 45,7%, śląskie = 61,1%, a inne, np. lubuskie - na poziomie 436%, opolskie - 362%, podlaskie - 327%. Z czego wynikają aż tak wielkie rozbieżności? Jak dochodzi do zrealizowania wydatków budżetowych na poziomie kilkuset procent planowanej kwoty? Czy to nie jest w żaden sposób kontrolowane? Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MałgorzataStryjska">Załącznik nr 5 dotyczący budżetów wojewodów ogółem w dziale - Ochrona zdrowia zawiera m.in. rubryki: plan wg ustawy, plan po zmianach i wykonanie ogółem. Kwoty zawarte w nich tak różnią się między sobą, że pojawia się pytanie, jak to było przeprowadzane.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Czy ktoś z państwa posłów ma jakieś pytanie bądź komentarz? Nie widzę, wobec tego proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi na poruszone kwestie.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#WacławaWojtala">Zacznę od kwestii inwestycyjnych i Zarządu Inwestycji Centralnych Ministerstwa Zdrowia. Jedno z pytań państwa posłów dotyczyło Anina. Inwestycja, o której wspominał poseł Bolesław Piecha, należy do kategorii inwestycji wieloletnich i jest ujęta w załączniku dotyczącym tychże inwestycji. Oprócz tego ze środków ministra zdrowia realizowane są inwestycje, które są wprowadzane do budżetu przez ministra zdrowia. Anin jest taką inwestycją.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#BolesławPiecha">Jaka jest podstawa prawna?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#WacławaWojtala">Podstawa prawna jest taka, że minister zdrowia otrzymuje od Ministerstwa Finansów limit wydatków na wydatki majątkowe. Zanim otrzyma limit, Ministerstwo Zdrowia na etapie planowania budżetu na następny rok, opracowuje formularze (w przypadku inwestycji Rz 9). Na podstawie wniosków, które są zbierane od jednostek podległych i po przeanalizowaniu zasadności włączenia danej inwestycji do realizacji, a także na podstawie stanu przygotowania tejże inwestycji do dofinansowania, podejmowana jest decyzja, czy umieszcza się daną inwestycję w planach, czy nie. Już na etapie planowania jest to przekazywane w formularzach do Ministerstwa Finansów. Ministerstwo Finansów dokładnie analizuje wszystkie propozycje kierowane przez poszczególnych ministrów. Po uwzględnieniu możliwości finansowych państwa określana jest wielkość środków finansowych, tzw. limit, który może minister, czyli dysponent środków budżetowych wykorzystać. Przy tworzeniu projektu ustawy budżetowej, zanim skierowany jest do Rady Ministrów, a następnie do Sejmu, przedkładane są propozycje włączenia danych inwestycji imiennie do projektu planu. Rozbudowa Instytutu Kardiologii w Aninie była w ramach tej procedury włączona do planu w części 46 - Zdrowie. Inwestorem zastępczym dla tej inwestycji w pewnym etapie był Zarząd Inwestycji Centralnych. Ministerstwo Zdrowia boryka się z problemami związanymi z wykonaniem budżetu, szczególnie w części dotyczącej inwestycji, w związku z koniecznością przeprowadzenia procedury zamówień publicznych. Na polskim rynku pojawił się poważny problem walki firm o rynek. Wykorzystując cały arsenał narzędzi, które są dozwolone w ustawie o zamówieniach publicznych, firmy starają się nie doprowadzić przetargu do skutku. Niektóre inwestycje, np. we Wrocławiu, są realizowane bez konieczności przeprowadzani przetargów na każdą inwestycję, ponieważ generalny wykonawca został wybrany jeszcze przed obowiązywaniem ustawy o zamówieniach publicznych. Są też przypadki, gdy jest zgoda prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na zawarcie umowy w wyniku zamówień publicznych na kilka lat. Wtedy nie trzeba przeprowadzać na każde zadane odrębnego przetargu. W odniesieniu do części zadań wykonawca jest wybierany zgodnie ze wszystkimi zasadami przy pierwszym rozstrzygnięciu. Nie zawsze napotykamy na trudności. W przypadku przetargów realizowanych przez Zarząd Inwestycji Centralnych - nie były one przeprowadzane w sposób rzetelny. Problem polega na właściwym przygotowaniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Jeśli specyfikacja jest zrobiona rzetelnie, nie ma problemów ze sfinalizowaniem przetargu. W przypadku inwestycji w Polanicy-Zdroju problemem była niewłaściwie przeprowadzona procedura. Ponadto, w wyniku dokonywania analizy programu medycznego należało zrezygnować z pewnych zadań, czyli dostosować harmonogram do pierwotnie proponowanego, tak aby nie realizować tej części inwestycji, której charakter mógł ulec zmianie w wyniku zmiany programu medycznego. Jeśli chodzi o Instytut Hematologii i Transfuzjologii Krwi w Warszawie, która to inwestycja także ma bardzo niski procent wykonania, wspominałam, że jest to kwestia potrzeby dostosowania dokumentacji projektowej.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#WacławaWojtala">Zgadzam się, że za dużo środków było przeznaczonych na realizację tej inwestycji. Był to błąd przy planowaniu inwestycji. Jeśli chodzi o zakupy sprzętu komputerowego przez Zarząd Inwestycji Centralnych, rzeczywiście jest to 40 zestawów komputerowych, 1 serwer, 2 drukarki, 5 notebooków. Co do wartości zakupu, nie umiem się ustosunkować. Dokonam dokładnej analizy cen, które zostały na te zadania wydane i wydatków, pod kątem ich zgodności z cenami rynkowymi. Ceny sprzętu komputerowego z roku na rok ulegają zmianie. W tej kwestii nie umiem się w tej chwili wypowiedzieć. Zapewniam, że dokonamy analizy. Odpowiadam na pytanie dotyczące zadań realizowanych w Polanicy-Zdroju w 2002 r. Wykonano kotłownię parową wraz z wyposażeniem technicznym i robotami wykończeniowymi, zrealizowano dostawy wyposażenia do szpitala w łóżka i stoły zabiegowe. Jeśli chodzi o sprawę bilansu otwarcia, został on sprowadzony do ewidencji finansowo-księgowej. Mamy wydruki komputerowe. Wszystko odbywa się zgodnie z zasadami. Dzięki temu, że prowadzona jest ewidencja elektroniczna, nie ma możliwości wprowadzenia żadnej operacji z datą wsteczną. Plan kont został zatwierdzony w dniu 31 stycznia, a 31 grudnia ewidencja była prowadzona w innym systemie. Ewidencja jest w systemie rejestrowym, na papierze, a nie ma jej w postaci elektronicznej. Jeśli chodzi o wydatki na integrację europejską, te kwoty nie zawierają środków przesuniętych jako niewygasające na 2003 r. Środki nie przepadną. Pochodzą ze źródeł zagranicznych. Czas wydatkowania części z nich jest do końca br. Konieczne jest wzmocnienie nadzoru nad działalnością gospodarstwa pomocniczego. Jest to jeden ze słabych punktów realizacji budżetu resortu zdrowia w 2002 r. W bieżącym roku dołożymy wszelkich starań, żeby zdarzenia z ubiegłego roku nie powtórzyły się. Jeśli chodzi o wartość przetargu, jaki został ogłoszony na samochody, ceny wywoławcze były większe niż faktycznie zapłacone. Było to spowodowane koniecznością wyceny rynkowej, ubezpieczeniem itd. Sprzedając samochód Ministerstwo Zdrowia nie mogło ponosić dodatkowych kosztów. Stąd dokonano wyceny i określono taką, a nie inną cenę wywoławczą. Co do kwestii wydatków na stowarzyszenia, dokonamy analizy i udzielimy odpowiedzi na piśmie, podobnie jak w kwestii programów polityki zdrowotnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Chciałabym uświadomić państwu, że mamy 10 minut do zakończenia posiedzenia w tej sali.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#BolesławPiecha">Mam pytanie: kto jest odpowiedzialny za nadzór nad Zarządem Inwestycji Centralnych i za nadzór nad gospodarstwem pomocniczym?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#WacławaWojtala">Za nadzór nad gospodarstwem pomocniczym odpowiada dyrektor generalny. Za nadzór nad Zarządem Inwestycji Centralnych odpowiada podsekretarz stanu. Zgodnie z obowiązującym zakresem kompetencji ja odpowiadam. W ubiegłym roku był inny podział kompetencji i odpowiadał minister Nauman.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WładysławSzkop">Pani minister, proszę powiedzieć dokładnie, od kiedy pani odpowiada za Zarząd Inwestycji Centralnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#WacławaWojtala">Od 24 stycznia 2003 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#UrszulaKrupa">Pytałam panią minister o konsekwencje nieprawidłowości. Czy ktoś ponosi konsekwencje nieprawidłowości wykazanych przez NIK? Kwestia samochodów była tylko przykładem.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#WładysławSzkop">To pytanie nie powinno być kierowane do pani minister, tylko do nas. Komisja rozpatruje sprawozdania z wykonania budżetu i z naszych decyzji wynikają konsekwencje.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MaciejTokarczyk">Chciałbym ustosunkować się do kwestii poruszanych w dyskusji, dotyczących Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. Jeden z zarzutów dotyczył kar finansowych, które były nałożone i nie zostały zrealizowane jako przychód Urzędu. Dotyczyło to części kar, z których prezes się wycofał. Był powód formalny, a nie merytoryczny takiej decyzji. Treści merytoryczne nałożenia kar są przeze mnie podtrzymywane, natomiast powód formalny był taki, że drugoinstancyjna decyzja była wydana już po odwołaniu przez nową radę kasy chorych członków zarządu. Jeszcze jedna uwaga dotycząca zastrzeżeń w zakresie umów-zleceń. Chodzi o niewielką kwotę, kilku tysięcy zł. Umowa-zlecenie dotyczyła oceny planu naprawczego Dolnośląskiej Regionalnej Kasy Chorych. Zadanie było zlecone w ramach umowy-zlecenia w sytuacji podjęcia decyzji o zarządzie komisarycznym w kasie dolnośląskiej. Było to w listopadzie 2002 r., kilka dni przed podjęciem decyzji o zarządzie komisarycznym, dlatego korzystaliśmy z zewnętrznej opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#BarbaraBłońskaFajfrowska">Dziękuję za te wyjaśnienia. Czy państwo posłowie mają jeszcze jakieś uwagi? Nikt się nie zgłasza, wobec tego przystępujemy do głosowania. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem sprawozdania Ministerstwa Zdrowia z wykonania budżetu za rok 2002? Stwierdzam, że Komisja 7 głosami za, przy 5 przeciwnych i braku wstrzymujących się, przyjęła sprawozdanie. Czy państwo posłowie mają uwagi do sprawozdania z działalności Departamentu Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli w 2002 r. w zakresie współpracy z Komisją Zdrowia? Nie widzę zastrzeżeń. Rozumiem, że Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli. Kto z państwa posłów chciałby pracować w zespole, który przygotuje opinię dotyczącą budżetu? Proponuję posłów: Bolesława Piechę, Władysława Szkopa, Stanisława Jarmolińskiego i pozostałych członków prezydium Komisji. Czy w sprawach różnych ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Przypominam, że jutro obrady Komisji rozpoczynają się o godz. 11.00, w czwartek o godz. 13.00, w piątek o godz. 08.15. Dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>