text_structure.xml
20.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny został państwu rozesłany na piśmie. Jest propozycja posła Bogdana Klicha, abyśmy w pierwszej kolejności rozpatrzyli dezyderat Komisji w sprawie organizacji pozarządowych, ze względu na pewne uwarunkowania czasowe pana wiceprzewodniczącego. Czy są uwagi do tej propozycji? Nie ma, zatem przyjmujemy tę sugestię. Czy są inne uwagi do porządku obrad? Nikt się nie zgłasza, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty. Przystępujemy do rozpatrzenia dezyderatu Komisji w sprawie organizacji pozarządowych. Proszę o zabranie głosu posła Bogdana Klicha.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#BogdanKlich">Tekst projektu dezyderatu został opracowany przez zespół, który Komisja powołała w następującym składzie: Maciej Giertych, Danuta Grabowska, Bogdan Klich - przewodniczący, Henryk Lewczuk, Aleksander Małachowski, Marian Piłka, Tadeusz Samborski, Józef Stasiewski. W tym składzie został opracowany projekt, który jest tekstem dłuższym niż normalne nasze uchwały i dezyderaty, ponieważ materia, którą się zajmujemy, jest ogromnie obszerna i nowatorska. Najważniejsze są rekomendacje zawarte w pkt. 1–13 na str. 2 tekstu. Są one próbą wypośrodkowania pomiędzy oczekiwaniami ze strony organizacji pozarządowych zajmujących się sprawami zagranicznymi a możliwościami polskiej dyplomacji. Nawiązują one do prezentacji oraz dyskusji podczas jednego z posiedzeń naszej Komisji. Jeżeli nie będzie żadnych pytań do tekstu, chciałbym zarekomendować go w całości. Równocześnie informuję, że do tej pory podpisali ten tekst wszyscy członkowie podkomisji z wyjątkiem posła Tadeusza Samborskiego. Do pana posła dwukrotnie były kierowane prośby o ewentualne uzupełnienia, poprawki bądź uwagi do tekstu. Pan poseł nie zgłosił żadnych uwag i tylko dlatego podkomisja przedstawia Komisji projekt do akceptacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Mamy przed sobą projekt. Chciałbym zapytać, czy jest to projekt uchwały, czy dezyderatu, bo w projekcie jest mowa o uchwale.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#BogdanKlich">Po ostatnich, dzisiejszych konsultacjach proponuję wprowadzić autopoprawkę, aby to był dezyderat kierowany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a nie uchwała Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy ktoś z państwa posłów ma pytania do przewodniczącego podkomisji? Nikt się nie zgłasza. Czy są propozycje zmian w tekście dezyderatu wypracowanego przez podkomisję? Nie ma zgłoszeń. W związku z tym zapytuję, kto z państwa posłów jest za przyjęciem dezyderatu? Stwierdzam, że Komisja jednomyślnie postanowiła przyjąć dezyderat. Dziękuję przewodniczącemu podkomisji i całemu zespołowi za prace nad tekstem. Przechodzimy do pkt. II porządku dziennego, który obejmuje rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2002 r. w części 45 - Sprawy zagraniczne oraz części 83 - Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 5, 42 i 85. Otrzymali państwo stosowną dokumentację. Naszym sprawozdawcą w tej sprawie jest poseł Janusz Dobrosz. Proszę ministra Sławomira Dąbrowę o uzupełnienie przedłożonych dokumentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#SławomirDąbrowa">W moim wystąpieniu chciałbym zwrócić uwagę tylko na najważniejsze elementy. Wydatki MSZ w 2002 r. stanowiły tylko 0,38% wydatków budżetu państwa. Był to spadek w stosunku do budżetu w roku 2001, kiedy nasze wydatki stanowiły 0,41%. Wydatki są realizowane przez centralę i 165 placówek zagranicznych. Utrzymanie placówek zagranicznych stanowi prawie 80% wydatków. Dotyczy to: 95 ambasad, 43 konsulatów generalnych, 8 przedstawicielstw przy organizacjach międzynarodowych, 19 instytutów polskich. Realizacja 3/4 budżetu MSZ poza granicami państwa powoduje, że jest on wysoce wrażliwy na wahania kursów walutowych, co przy braku specjalnej rezerwy na pokrycie ewentualnych różnic kursowych wymaga dużej ostrożności w planowaniu oraz dyscypliny w wydatkowaniu tych środków. Według stanu na koniec ubiegłego roku w zarządzie Ministerstwa, jako własność Skarbu Państwa za granicą, pozostają grunty o powierzchni 387.817 m2, 243 budynki, 488 lokali mieszkalnych i ok. 500 samochodów. Na inwestycje i remonty MSZ przeznaczyło 8% budżetu resortu, co stanowi ok. 3% wartości majątku Skarbu Państwa za granicą. Dochody budżetowe MSZ uzyskiwane głównie z opłat konsularnych wykazują od początku lat 90. tendencję spadkową, zarówno w wielkościach nominalnych, jak i w stosunku do wydatków. Jest to spowodowane zmniejszaniem się liczby tych czynności konsularnych, za które pobierane są opłaty. Zmiana tej tendencji może ewentualnie nastąpić po wprowadzeniu ruchu wizowego wobec Rosji, Białorusi i Ukrainy, choć z drugiej strony przyjęliśmy polityczne założenie, iż dążymy do tego, aby opłaty za wizy nie były wysokie. Resort z uwagą traktuje oceny, wnioski i zalecenia formułowane wobec nas przez Najwyższą Izbę Kontroli. O podejmowanych działaniach mowa jest w informacji NIK przesłanej Komisji. Ministerstwo, po przestudiowaniu tych materiałów, uważa, że w tej dziedzinie działalności resort został oceniony stosunkowo nieźle przez NIK. Kilka słów na temat spraw szczegółowych opisanych w informacji Najwyższej Izby Kontroli. Pierwsza dotyczy budowy ambasady w Berlinie. Ministerstwo kontynuowało działania zmierzające do wykonania umowy zawartej w kwietniu 1999 r. między spółką „BBK - architekci” a MSZ, jednak niezwykle trudna sytuacja finansowa państwa spowodowała, że uznaliśmy za niezbędne rozeznanie innych możliwości niż budowa, której koszt wyceniany jest na ponad 150 mln zł. W związku z tym sporządzona została ekspertyza stanu technicznego istniejącego obiektu pod kątem możliwości dokonania jego remontu. Ekspertyza potwierdziła taką możliwość, zatem obecnie skłaniamy się do wariantu modernizacji dotychczasowego obiektu. Ostateczna decyzja zostanie podjęta po uzyskaniu niezbędnej wiedzy o możliwościach finansowych resortu w najbliższych latach. Już obecnie można jednak powiedzieć, że na realizację projektu przygotowanego przez spółkę „BBK - architekci” nie będzie środków. Inwestycja dotycząca ambasady w Berlinie została zgłoszona w nowych zadaniach na 2004 r. jako inwestycja wieloletnia. Wydatki majątkowe zaplanowane w ustawie budżetowej w wysokości niecałych 61,5 mln zł zostały decyzjami ministra finansów zwiększone do wysokości prawie 73 mln zł, głównie na wydatki w zakresie dostosowania polityki wizowej do systemu Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#SławomirDąbrowa">Ich realizacja na poziomie niecałych 90% spowodowana była czasochłonnym i trudnym procesem uzgodnień i uzyskiwania zgód władz miejscowych na zakup lub najem nieruchomości oraz długotrwałymi procedurami przetargowymi za granicą na zakończenie ubiegłego roku. Wdrożenie programu dostosowania polskiej polityki wizowej do systemu wspólnotowego wymagało ze strony resortu odpowiedniego przygotowania aż 12 placówek konsularnych w Rosji, Ukrainie i Białorusi, w tym przebudowy istniejących obiektów bądź zakupu lub najmu nowych. Było to priorytetowe zadanie inwestycyjne resortu w 2002 r. Po trzecie, problem prowadzenia ewidencji finansowo-księgowej oraz sporządzanie zgodnie z przepisami sprawozdań łącznych rozwiązane zostanie przez program finansowo-księgowy, którego pełne wdrożenie planujemy od 1 lipca br. W celu zapewnienia skutecznej kontroli nad rozliczeniami środków pieniężnych dokonywanych przez placówki wprowadzono od 1 stycznia br. obowiązek stosowania jednolitego komputerowego programu finansowo-księgowego. Kierownicy placówek zostali zobowiązani do sporządzania i przekazywania rocznego rozliczenia środków pieniężnych równocześnie z bilansem placówek, co przyczyni się do eliminacji ewentualnych błędów. Zbliża się do końca uaktualnianie instrukcji obiegu i kontroli dokumentów księgowych. Nowa instrukcja zostanie wprowadzona równolegle z wdrożeniem nowego systemu finansowo-księgowego. W celu wyeliminowania przypadków powstawania zobowiązań wymagalnych, mimo zabezpieczenia w budżecie środków na ich realizację, komórki finansowe MSZ zostały zobowiązane do szczególnie wnikliwej analizy ruchów finansowych w końcowych okresach sprawozdawczych. Analogicznie, szczególnej dyscyplinie poddany został problem powstawania odsetek z tytułu zwłoki w regulowaniu zobowiązań. Po czwarte, na niski poziom wykorzystania środków w dziale 853 - Opieka społeczna miało wpływ zrealizowanie tylko w 17% środków przyznanych z rezerwy celowej na pomoc osobom polskiego pochodzenia zamieszkałym za granicą, starającym się o repatriację do Polski. Jest to związane z ogólnokrajową tendencją zmniejszenia się liczny repatriantów wracających do macierzy. Dodatkowe środki zostały przyznane na pomoc dla ponad 500 repatriantów. Rodziny repatriantów samodzielnie organizowały i opłacały transport, preferując refundację tych kosztów. Środki na pomoc w sfinansowaniu kosztów uczestnictwa w kursach nauki jęz. polskiego dla 1600 osób również nie zostały w pełni wydatkowane, ze względu na niewielką liczbę wydanych przyrzeczeń wizowych w celu repatriacji. Po piąte, muszę wspomnieć o opóźnieniach w przekazywaniu składek do organizacji międzynarodowych i o negatywnych konsekwencjach tego stanu rzeczy. Problem ten Komisja rozpatrywała na jednym z poprzednich posiedzeń. Zadłużenie na koniec 2002 r. wyniosło ponad 50 mln zł. Kończąc, proszę o przyjęcie informacji o wykonaniu budżetu państwa w części 45- Sprawy zagraniczne za rok 2002 r. Towarzyszy mi dyrektor generalny służby zagranicznej oraz grupa dyrektorów departamentów z MSZ, którzy zajmują się szczegółowymi kwestiami związanymi z realizacją budżetu. Jesteśmy do państwa dyspozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JerzyJaskiernia">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli Piotra Kownackiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PiotrKownacki">Nie zajmę państwu dużo czasu, gdyż wyniki kontroli budżetowej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych za 2002 r. upoważniają Najwyższą Izbę Kontroli do pozytywnej oceny. Stwierdziliśmy tylko niewielkie uchybienia. Nie ma poważnych nieprawidłowości, które wymagałyby długiej wypowiedzi. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że sprawozdawczość budżetowa, która była kontrolowana, prowadzona była rzetelnie i prawidłowo. Uchybienia w tym zakresie nie wpłynęły na prawidłowość łącznych sprawozdań budżetowych. Zgodnie z tym, co wynika z odpowiedzi udzielonej przez ministra spraw zagranicznych zostały one w br. usunięte w wyniku wprowadzonych nowych systemów komputerowych. Stwierdziliśmy się również, że dochody, które MSZ uzyskało w 2002 r. w kwocie o ponad 50% przekraczającej zaplanowaną wielkość, były prawidłowo realizowane, a ich tak duże osiągnięcie nie było możliwe do przewidzenia na etapie planowania. Wynikało to z ostatecznego rozliczenia za lata ubiegłe zlikwidowanych środków specjalnych placówek zagranicznych oraz z rozliczenia środków, które były niewykorzystane w 2001 r. przez placówki. Jeśli chodzi o uchybienia, stwierdziliśmy, iż na koniec 2002 r. wystąpiły zobowiązania wymagalne w kwocie 140 tys. zł, które powstały na skutek nieopłacenia do końca roku 12 faktur. To spowodowało konieczność ich opłacenia ze środków 2003 r. W 2002 r. zatrudnienie w centrali MSZ kształtowało się na poziomie nieco niższym od planowanego. Plan wynosił 820 etatów, wykonanie - 799 etatów. Średnie wynagrodzenie utrzymało się na poziomie 2001 r. Nastąpił wzrost o 0,5%. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli nadzór nad realizacją budżetu przebiegał prawidłowo. W związku z tym ostateczna ocena jest pozytywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJaskiernia">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji posła Janusza Dobrosza.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JanuszDobrosz">Mam możliwość przeglądowego ujęcia kwestii wykonania budżetu, mianowicie w ciągu kilkunastu lat. Pragnę sformułować pewną ogólną refleksję. Jeśli analizuje się sprawozdanie z wykonania budżetu w 2002 r. pod kątem merytorycznym i z punktu widzenia NIK, trzeba stwierdzić, że nastąpił znaczny postęp w stosunku do 2001 r. Przedstawiciel NIK stwierdził, że doszło raczej do drobnych uchybień, które nie mają wpływu na ogólną ocenę pozytywną. To wskazuje, że dużo dobrego w tej materii zrobiono. Wszystkie nieprawidłowości wskazane przez NIK przy rozpatrywaniu realizacji budżetu za 2001 r. zostały zlikwidowane. Ministerstwo wykonało zadania merytoryczne, które zostały sformułowane wobec resortu. Ze sprawozdania, które otrzymaliśmy, wynika, jak wiele zrobiono, zwłaszcza w dziedzinie stosunków polsko-amerykańskich, polsko-rosyjskich. Jeśli chodzi o kwestie finansowe, nie można nie dostrzec pewnych negatywnych tendencji. Wprawdzie nie chcę popadać w przesadę, ale obawiam się, że MSZ płaci rachunki nie za swoje przewinienia. Chodzi o kwestię realizowanych przez MSZ zobowiązań wynikających z wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Ta lista stale się wydłuża. To oznacza, że resort sprawiedliwości nie w pełni koordynuje te sprawy. Jeśli obywatele polscy wygrywają sprawy w Strasburgu, trzeba mieć na uwadze ten problem. Byłoby wskazane, gdyby kierownictwo MSZ w tej materii porozumiało się z Ministerstwem Sprawiedliwości. Odnoszę wrażenie, że niektóre kwestie powinniśmy uregulować w kraju. Nie rozumiem, dlaczego ta grupa spraw ma obciążać budżet Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Dotychczas nie jest to duża kwota, ale wskazuję na tendencję wzrostową. Dobrze, że mamy za sobą niechlubną kwestię ambasady w Berlinie. Odnoszę wrażenie, że uiszczanie opłat za coś, co nie zostało zrealizowane - mam na myśli program inwestycyjny - jest pozbawione sensu. Należałoby zastanowić się, jak to zrobić. Może byłby potrzebny jakiś arbitraż. Skoro zlecenie nie zostało wykonane, to dlaczego mamy za to płacić z budżetu ogromne pieniądze. Kolejna kwestia, tym razem optymistyczna, dotyczy zakończenia kilku inwestycji m.in. w Rydze, Dar es Salaam, Teheranie, Belgradzie, Seulu, Wiedniu. W tym obszarze widać postęp. Niestety, kolejny raz musimy wyrazić zaniepokojenie kwestią nieopłacania składek do organizacji międzynarodowych. Jeśli ich nie uregulujemy, grozi nam pozbawienie prawa głosu w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ. Zastanawiam się, czy w tej sprawie Komisja nie powinna sformułować dezyderatu. Musimy pomyśleć, w jaki sposób pomóc Ministerstwu w rozwiązaniu tej kwestii. Na pewno nie przynosi nam to chluby na arenie międzynarodowej, choć wiem, że niektóre bogate państwa również nie regulują należności z tytułu składek. Dobrze, że pan minister wyjaśnił kwestię dotyczącą repatriacji, bo fakt, iż wykonanie budżetu w tym zakresie było na poziomie 17%, budził moje poważne wątpliwości. Chciałbym dowiedzieć się, czy dokonywana jest symulowania dochodów MSZ. Cały czas obserwujemy tendencję spadkową, ale zrealizowane dochody były znacznie wyższe niż planowano. Czy mamy orientację, jakie będą dochody MSZ, gdy wprowadzimy system wizowy wobec wschodnich sąsiadów?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy ze strony państwa posłów są pytania do referentów na tle rozważanego sprawozdania? Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nikt się nie zgłasza, proszę zatem pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytanie posła Janusza Dobrosza.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SławomirDąbrowa">Jeśli chodzi o kwestię składek do organizacji międzynarodowych, w ostatnich dniach odbyła się na ten temat rozmowa między zainteresowanymi ministrami, z udziałem premiera. Nie znam jeszcze wyników tej rozmowy, ale zapewniam, że poinformujemy Komisję, gdy zostaniemy zapoznani z wynikami tych rozmów. Jeśli chodzi o Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, muszą państwo wiedzieć, że coraz więcej obywateli polskich wygrywa i coraz większe sumy, ale i coraz więcej przegrywa. Po prostu zwiększa się liczba wniosków z Polski. Członkowie Trybunału są nieco zdenerwowani liczbą wniosków z Polski i lekkością, z jaką polscy obywatele piszą skargi do Trybunału. Zarzucają Trybunał skargami w zupełnie marginalnych sprawach. Zdecydowana większość spraw nie jest przez Trybunał kwalifikowana do rozpatrywania. Fakt, że z roku na rok zwiększa się liczba spraw wygrywanych przez polskich obywateli, nie oznacza, że Polska jest tam bezbronna i że wszystkie sprawy przegrywamy. Ostatnia sprawa dotyczy symulacji dochodów z opłat wizowych wobec wschodnich sąsiadów. Dotychczas nie mogliśmy dokonać symulacji, ponieważ nie była ustalona wysokość opłat za wizy. Strona polska dążyła do małych opłat za wizy. Ponieważ wynegocjowaliśmy z Ukrainą, że obywatele polscy nie będą potrzebowali wiz przy wjeździe na terytorium Ukrainy, w zamian obywatele Ukrainy będą otrzymywali wizy bezpłatne. W przypadku Białorusi została wynegocjowana nieduża opłata wizowa. Z Rosją najtrudniej było osiągnąć porozumienie, ponieważ strona rosyjska z całą otwartością informowała, że służba konsularna i część rosyjskiego MSZ utrzymuje się z opłat wizowych i że nasi partnerzy nie są zainteresowani, aby opłaty wizowe były niskie. Różnica zdań utrzymywała się do ostatnich dni. Niedawno odbyła się kolejna, miejmy nadzieję ostatnia, runda negocjacji w sprawie umowy o ruchu osobowym z Rosją. Jest ona konieczna w sytuacji wprowadzania wiz. Wydaje się, że strona rosyjska przyjęła nasz postulat dotyczący niewysokich opłat za wizy. Jest to informacja optymistyczna z punktu widzenia interesów naszych obywateli, ale pesymistyczna, jeśli chodzi o wpływy do budżetu MSZ i budżetu państwa. Reasumując, symulacja będzie mogła być wykonana dopiero teraz, kiedy wiemy, jaka będzie wysokość opłat wizowych. Liczba wiz wobec obywateli Rosji, Ukrainy i Białorusi określana na 1,1–1,2 mln jest szacunkowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyJaskiernia">Po wysłuchaniu opinii Najwyższej Izby Kontroli, zgodnie z sugestią posła sprawozdawcy, jest propozycja, by Komisja rekomendowała Komisji Finansów Publicznych przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Czy ktoś z państwa posłów byłby przeciwny tej konkluzji bądź wstrzymał się od głosu? Nie widzę, zatem stwierdzam, że Komisja postanowiła rekomendować przyjęcie sprawozdania w wyżej wymienionych częściach. Sprawozdawcą Komisji jest poseł Janusz Dobrosz, co zostało przesądzone na jednym z wcześniejszych posiedzeń Komisji. Zamykam pkt II porządku obrad. Przechodzimy do pkt. III, dotyczącego planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2003 r., który przedkłada państwu prezydium Komisji. Czy w tej sprawie państwo posłowie wnoszą uwagi? Skoro nie ma uwag, stwierdzam, że plan został przyjęty. Przechodzimy do pkt. IV, dotyczącego sugestii Komisji co do tematów, które powinny być przedmiotem badań kontrolnych NIK w roku przyszłym. Czy są jakieś sugestie ze strony członków Komisji bądź ze strony pana ministra? Wiem, że to jest delikatna kwestia. Członkowie kierownictwa MSZ nie wyrażają żadnych sugestii. Rozumiem, że w tej fazie Komisja nie zgłasza żadnych sugestii. Czy w sprawach różnych ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Skoro nie, przypominam państwu, że kolejne posiedzenie Komisji odbędzie się 7 lipca o godz. 9.00., a następnie o godz. 12.30. 8 lipca o godz. 10.00 odbędzie się posiedzenie wspólnie z Komisją Gospodarki, a o godz. 10.30, samodzielne posiedzenie naszej Komisji. Dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>