text_structure.xml
59.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#CzesławBielecki">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny jest państwu znany. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#CzesławBielecki">Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego, dotyczącego przesłuchania kandydatów na ambasadorów. Proszę ministra Bronisława Geremka o przedstawienie pierwszej kandydatury.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#BronisławGeremek">Zbliża się koniec miesiąca, co sprawia, że moja obecność na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych ma specyficzny charakter. Z ogromną satysfakcją i z wdzięcznością współpracowałem z Komisją. Panie przewodniczący, proszę o przyjęcie moich podziękowań.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#BronisławGeremek">Chciałbym przedstawić kandydaturę pana Zdzisława Nowickiego na stanowisko ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Kazachstanu. Pan Zdzisław Nowicki urodził się w 1951 r. w Pile, w rodzinie nauczycielskiej. Ukończył Wyższą Szkołę Ekonomiczną w Poznaniu. W latach późniejszych studiował w Instytucie im. Jana Pawła II przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#BronisławGeremek">W 1989 r. pan Zdzisław Nowicki został wybrany senatorem z ziemi pilskiej. Był członkiem Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W latach 1992–1996 był konsulem generalnym RP w Sankt Petersburgu. Był współtwórcą placówki konsularnej w Charkowie. Potem powrócił do kraju i prowadził działalność gospodarczą. Jest prezesem Klubu Inteligencji Katolickiej w Pile. Jest także aktywnym publicystą i pisarzem.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#BronisławGeremek">Miałem okazję poznać pana Zdzisława Nowickiego jako senatora w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym. Miałem także możliwość poznać rezultaty pracy pana Zdzisława Nowickiego zarówno jako konsula generalnego w Petersburgu, jak i konsula generalnego w Charkowie. To pozwala mi z pełnym przekonaniem rekomendować Komisji kandydaturę pana Zdzisława Nowickiego na ambasadora Rzeczypospolitej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#CzesławBielecki">Proszę kandydata o prezentację koncepcji swojej misji dyplomatycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#ZdzisławNowicki">Nie chcę i nie mogę ukrywać przed państwem dwóch faktów. Pierwszy z nich to trema. Z racji mojej pracy parlamentarnej i wcześniejszej służby konsularnej wielokrotnie stawałem przed różnymi komisjami parlamentarnymi, jednak nigdy dotąd nie stawałem przed Komisją, której decyzje bezpośrednio kształtują polską politykę zagraniczną.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#ZdzisławNowicki">Drugi fakt jest następujący. Przez ponad 8 lat zajmowałem się przede wszystkim Rosją i Ukrainą, a ostatnio Białorusią w ramach programu PHARE, przed laty również państwami bałtyckimi. Poznałem byłych i obecnych liderów tych państw, z prezydentem Władimirem Putinem włącznie.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#ZdzisławNowicki">Jeśli chodzi o Azję centralną, obserwowałem ją z perspektywy Sankt Petersburga. Miałem okazję osobiście poznać niektórych przywódców państw tego regionu. Wiem jednak, że jeśli uznacie państwo mnie za godnego reprezentowania polskich interesów w tym regionie naszego globu, to każdego dnia, tak długo, jak długo przyjdzie mi tam pełnić służbę, będę musiał uczyć się.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#ZdzisławNowicki">Taki jest los dyplomaty. Dyplomacja z natury rzeczy jest dynamiczna, tak jak i nasze życie.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#ZdzisławNowicki">Być może zapytacie państwo, dlaczego używam określenia Azja centralna, region, a nie Kazachstan czy Kirgistan. Azja centralna to strategiczny dziś region, w którym - być może - przyjdzie poszukiwać nam klucza do geopolityki pierwszych dziesięcioleci XXI wieku.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#ZdzisławNowicki">Azja centralna to 5 nowych postsowieckich państw położonych pomiędzy Rosją i Chinami, 5 państw w bliskim sąsiedztwie od lat wojującego Afganistanu, a dokładniej - od lat rosnącego w znaczenie fundamentalistycznego Islamu. Obok jest Iran i dysponujący bronią atomową Pakistan. Państwa te położone są w bliskim sąsiedztwie Turcji, która mówi tym samym językiem co wszystkie te kraje. Nie przypadkiem przed laty nazwano ten region Turkiestanem.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#ZdzisławNowicki">Turcja jest atrakcyjna kulturowo, ekspansywna gospodarczo. Od lat jest członkiem NATO i stara się o członkostwo w Unii Europejskiej. Nie należy jednak zapominać o Turcji islamskich zagrożeń, Turcji kurdyjskiej redenty.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#ZdzisławNowicki">Nade wszystko jednak ciążą nad regionem Rosja i Chiny, które coraz wyraźniej uwzględniają swoje interesy w tym regionie, budując tam zręby swojego strategicznego sojuszu.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#ZdzisławNowicki">Geopolityka ma zapewnić w tym regionie dominację Rosji, przy możliwie pełnym uwzględnieniu interesów Chin, a w efekcie coraz pełniejsze wykorzystanie potencjału surowcowego regionu, w szczególności kaspijskiej i przykaspijskiej ropy, turkmeńskiego i uzbeckiego gazu, rud metali, niemal całej tablicy Mendelejewa, która w tym regionie jest, a której w Rosji coraz mniej, przy coraz większych kosztach pozyskania.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#ZdzisławNowicki">Czy tylko o to chodzi? Czy nie należy poważnie potraktować rosyjskich sentymentów imperialnych? Czy nie należy poważnie potraktować chińskiego, przynajmniej werbalnie stanowczego „nie” dla jednobiegunowego układu współczesnej polityki światowej? Ten motyw powraca zarówno w chińskiej, jak i rosyjskiej myśli politycznej.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#ZdzisławNowicki">Czy rosyjsko-chińskie zbliżenie i coraz większe uzgodnienie interesów w tym właśnie regionie nie jest próbą budowania nowego, dwubiegunowego układu geopolityki, ze wszystkimi tego konsekwencjami?</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#ZdzisławNowicki">Dlaczego o tym mówię? Polska placówka dyplomatyczna w Kazachstanie, obejmująca swoim zasięgiem również Kirgistan, jest bardzo ważnym miejscem dla wnikliwej analizy wydarzeń o wymiarze geopolitycznym. Polska jako członek NATO i członek wspólnoty demokratycznych państw wzięła na siebie zobowiązania. Te zobowiązania przychodzi wypełniać polskim dyplomatom również w Azji centralnej.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#ZdzisławNowicki">Wydarzenia ostatniego roku w Azji centralnej i wokół Azji centralnej wskazują, że w najbliższym okresie odczytywanie sytuacji geopolitycznej w tamtym regionie może okazać się podstawowym zadaniem naszej placówki.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#ZdzisławNowicki">Polska ma również własne indywidualne interesy w Kazachstanie i Kirgistanie, pomimo ogromnych odległości. Od czasów zaborów carskie samodzierżawie, potem zaś stalinizm rzucały w kazachskie stepy Polaków i obywateli Rzeczypospolitej. Według spisu z 1989 r. jest ich tam 60 tys. Dziś, według najnowszych szacunków, ocenia się liczbę Polaków w Kazachstanie na ponad 100 tys.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#ZdzisławNowicki">Po latach wynaradawiania do wielu z nich dotarł wreszcie polski nauczyciel, katolicki kapłan i siostry zakonne. Wielu z nich chce wyjechać do Polski. To trudny i poważny problem, z którym wspólnie będziemy musieli się uporać, szanując wolę naszych rodaków, ale też uwzględniając polskie realia, doświadczenia sąsiadów i nasze własne doświadczenia w pracy z Polakami na postsowieckim wschodzie. Nade wszystko trzeba być z nimi i lepiej ich poznać.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#ZdzisławNowicki">Pracując wśród Polaków w Rosji i na Ukrainie, zrozumiałem, jak ważne jest być z nimi, słuchać i słyszeć ich, służyć im. Służba dyplomaty zaczyna się od gruntownej analizy bazy prawnej państwa przyjmującego. Baza prawna naszych stosunków z Kazachstanem i z Kirgistanem pozostawia wiele do życzenia.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#ZdzisławNowicki">Jeżeli uznacie państwo za stosowne i pojadę tam, wbrew opinii niektórych specjalistów z naszego Ministerstwa Sprawiedliwości będę walczył o powstanie i podpisanie przynajmniej polsko-kazachskiej umowy o pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych. Będę starał się o podniesienie rangi funkcjonującej obecnie umowy pomiędzy polskim Ministerstwem Edukacji Narodowej i kazachskim Ministerstwem Oświaty.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#ZdzisławNowicki">Nasze interesy w tamtym regionie świata mogą mieć również wymierny charakter. Mam na myśli wzajemne obroty handlowe. W ub.r. kształtowały się one na poziomie 93 mln dolarów. Odnotowaliśmy regres, ponieważ rok wcześniej była to kwota 102 mln dolarów. Obroty z Kirgistanem kształtują się na poziomie 4,5 mln dolarów. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku 80% obrotów to polski eksport.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#ZdzisławNowicki">Jest to niewiele. Nie handlujemy ze sobą, bo dzieli nas odległość i niewiele o sobie wiemy. Jestem przekonany, że w tym zakresie powinniśmy zacząć od stworzenia solidnej, trójstronnej bazy danych.</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#ZdzisławNowicki">Proszę mi wybaczyć, że pominąłem gruntowną analizę polityczno-geograficzno-gospodarczą i socjalną państwa. Chciałbym zwrócić uwagę jeszcze na jeden problem. Od dwóch lat Kazachstan ma nową stolicę - Astanę. Czy polska placówka przeniesie się tam z Ałmaty? Na pewno nie wcześniej niż placówki innych państw NATO i Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#ZdzisławNowicki">Będziemy starać się być w centrum wydarzeń, bo tego wymaga interes Polski, a także bardzo pragmatycznie pojęta gospodarka budżetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#CzesławBielecki">Proszę posłów o zadawanie pytań kandydatowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WaldemarPawłowski">Analizując stosunki Rosja-Chiny, mówił pan o ładzie dwubiegunowym. Czy porządek dwubiegunowy miałby się kształtować w tamtym regionie świata, czy miałby zasięg szerszy, globalny?</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#WaldemarPawłowski">Czy jest pan przekonany, że będzie to ład dwubiegunowy, a nie wielobiegunowy?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#ZdzisławNowicki">W swoim wystąpieniu powiedziałem o próbie budowania ładu dwubiegunowego ze wszystkimi tego konsekwencjami. Mieliśmy już ład dwubiegunowy, bardzo wyraźny, który oznaczał konfrontację. W efekcie zakończył się „zimną wojną”.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#ZdzisławNowicki">Chińczycy cały czas mówią „nie” dla ładu jednobiegunowego. Artykułują głośno swoje poglądy, zwłaszcza po konflikcie jugosłowiańskim. Również Rosjanie, zwłaszcza po dojściu do władzy prezydenta Putina, a wcześniej premiera Putina, wyraźnie przeakcentowali swoje stosunki w Azji centralnej. Udało im się nawet zdyscyplinować prezydenta Karimowa. Uzbekistan wyszedł z układu o zbiorowym bezpieczeństwie, ale podpisał szczególny układ z Rosją.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#ZdzisławNowicki">W Azji centralnej Chiny i Rosja próbują budować sojusz strategiczny, który jest oparty na interesie państwowym, a nie na wartościach. Jest to trudny problem. Nie bez powodu zwróciłem uwagę na elementy gospodarcze tego sojuszu. Za mało było czasu, żeby mówić o szlakach transportowych w tamtym regionie.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#ZdzisławNowicki">Niewątpliwie jest to próba budowania geopolityki. Proces ten ma wymiar globalny. Nasze zadanie będzie dotyczyło analizy tych zjawisk w wymiarze globalnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AntoniKobielusz">Ilu spośród 100 tys. Polaków mieszkających w Kazachstanie wróci do kraju w czasie pana urzędowania? Czy dla większości, która tam pozostanie, ma pan program działań? Co Polska powinna zrobić, żeby ludzie żyjący w Kazachstanie mieli większe szanse na wykształcenie, na osiągnięcie wyższej pozycji społecznej?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Dał się pan poznać na poprzednich placówkach jako opiekun Polonii. W Kazachstanie będzie się pan stykał z inną Polonią. Największym problemem jest kwestia repatriacji, a także znajomość języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#GrzegorzPiechowiak">Jeśli chodzi o współpracę gospodarczą, mam pytanie, czy płynność finansowa firm działających w Kazachstanie i Kirgistanie nie utrudnia kontaktów handlowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#LonginPastusiak">Zapewne zna pan książkę Zbigniewa Brzezińskiego „Wielka szachownica”, której główną tezą jest, że przyszłość świata zdecyduje się w Azji środkowej. Czy podziela pan ten pogląd?</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#LonginPastusiak">Wspomniał pan, że Polska przyjęła zobowiązania w Kazachstanie. Czy mógłby pan przybliżyć, jakie zobowiązania ma pan na myśli?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#CzesławBielecki">Czy są jeszcze pytania do kandydata? Jeśli nie, proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#ZdzisławNowicki">Jeśli państwo pozwolą, zacznę od odpowiedzi na ostatnie pytania. Podzielam poglądy prof. Zbigniewa Brzezińskiego i dawałem temu wyraz. Azja centralna jest ważnym miejscem ze względu na zetknięcie dwóch potęg - Rosji i Chin.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#ZdzisławNowicki">Po drugie - jest bardzo ważna ze względu na potencjał surowcowy, choć specjaliści wciąż mają wątpliwości co do oceny zasobów Kaspja, gazu w tym regionie i turkmeńskiego, i uzbeckiego, metali rzadkich np. w Kirgistanie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#ZdzisławNowicki">Sam fakt, że spotykają się Chiny i Rosja, ma decydujące znaczenie. Podzielam więc poglądy Zbigniewa Brzezińskiego.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#ZdzisławNowicki">Zapytał mnie pan o zobowiązania. Miałem na myśli zobowiązania dotyczące Polski, jako członka NATO i wspólnoty państw demokratycznych. Jest to ważne w kontekście wydarzenia, jakie odbyło się ostatnio w Warszawie, w kontekście konferencji warszawskiej. Polska ma zobowiązania wobec wspólnoty demokratycznej. Polska placówka musi prowadzić również prace analityczne, traktując je jako swój wkład i udział w budowaniu i umacnianiu demokracji.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#ZdzisławNowicki">To zobowiązanie dotyczy nie tylko Kazachstanu i Kirgistanu. Akurat tego regionu dotyczy szczególnie z powodów, o których mówiliśmy na wstępie, ze względu na to, że Azja centralna może zadecydować o przyszłości polityki światowej w XXI wieku.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#ZdzisławNowicki">Poseł Antoni Kobielusz zapytał, ilu Polaków powróci. Nie chciałbym być gołosłowny. Nie chciałbym składać deklaracji bez pokrycia. Repatriacja tysięcy ludzi jest ogromnym procesem, w którym musimy uwzględnić polskie realia, możliwości polskiego budżetu. Musimy również uwzględnić sytuację ludzi mieszkających w Kazachstanie.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#ZdzisławNowicki">Jestem wdzięczny posłowi Grzegorzowi Piechowiakowi za zwrócenie uwagi, że w Kazachstanie spotkam się z inną Polonią niż ta, z którą kontaktowałem się w Petersburgu i na Ukrainie. Chciałbym zaznaczyć, że Polonia w Rosji na Ukrainie też była różna. Polonia w Petersburgu jest środowiskiem inteligenckim. W Petersburgu 90% Polaków miało wyższe wykształcenie.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#ZdzisławNowicki">Na Ukrainie było inaczej. Niemała grupa Polaków we wschodniej Ukrainie to byli ludzie, którzy zdołali się tam przesiedlić z Kazachstanu. Byli wywiezieni w latach 1935–1936 z regionu Winnicy, z Chmielnicczyzny i tzw. Marchlewszczyzny. Miałem okazję ich spotykać. Byli to bardzo ubodzy ludzie. Język polski znają tylko starsi.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#ZdzisławNowicki">Mam nadzieję, że uda mi się tych ludzi poznać i zaznajomić z ich problemami. Nie bez powodu podkreśliłem rangę umowy pomiędzy Ministerstwem Edukacji Narodowej RP i Ministerstwem Oświaty Kazachstanu. Ta umowa jest w regionach nierespektowana. W Kazachstanie pracuje 30 polskich nauczycieli, którzy cały czas mają problemy z urzędnikami niskiego szczebla. Te problemy nie mają podłoża narodowego. Są to zwykle urzędnicze trudności.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#ZdzisławNowicki">Jestem przekonany, że obecność polskiego nauczyciela, kontakt z nim, obecność polskiej kultury, polskiego kapłana i siostry zakonnej powinny być zagwarantowane. Z perspektywy Rosji i Ukrainy doceniam trud polskiego kapłana i siostry zakonnej.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#ZdzisławNowicki">Ci, którzy zechcą i będą mogli wrócić, wrócą. Ci, którzy są zakorzenieni, pozostaną. Problem zakorzenienia jest dla człowieka niezmiernie ważny. Polska powinna zagwarantować Polakom mieszkającym w Kazachstanie prawo do własnego języka, kultury, do wiary ojców. Byłem zaskoczony, kiedy czytałem wypowiedzi kapłanów pracujących w Kazachstanie. Oni niewiele mówili o repatriacji, natomiast silnie podkreślali kwestię obecności w środowiskach polskich.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#ZdzisławNowicki">Obecność polskiego dyplomaty jest obecnością Polski.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#ZdzisławNowicki">Wymiana handlowa między Polską i Kazachstanem jest na niewielkim poziomie. Nie wierzmy, że uda nam się zorganizować wymianę na poziomie małych i średnich przedsiębiorstw. Na to nie ma szans. Zbyt wielkie są odległości i koszty związane z transportem. Wskaźniki statystyczne mogą się zmienić poprzez zawarcie 1–2 kontraktów.</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#ZdzisławNowicki">W Kirgistanie działają normalnie pracujące banki. Funkcjonuje tam system bankowy. Byłem zaskoczony, kiedy w ciągu 4 godzin przychodził przelew z Kirgistanu. Znacznie gorzej jest w Kazachstanie. Próba polskiej linii kredytowej zakończyła się fiaskiem ze względu na płynność finansową firm kazachskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#CzesławBielecki">Proszę ministra o przedstawienie drugiej kandydatury.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BronisławGeremek">Przedstawiam Komisji kandydaturę Stanisława Stebelskiego na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Republice Finlandii.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#BronisławGeremek">Pan Stanisław Stebelski urodził się w 1950 r. Ukończył studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki na Wydziale Handlu Zagranicznego. Odbył studia podyplomowe w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych i w Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#BronisławGeremek">Od ukończenia studiów jest pracownikiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Przeszedł kolejne szczeble profesjonalnej kariery dyplomatycznej. Był referentem, attache i sekretarzem w przedstawicielstwie RP przy Biurze ONZ w Genewie i w Nowym Jorku.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#BronisławGeremek">Zajmował różne stanowiska w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Był radcą ministra, naczelnikiem wydziału w Departamencie Studiów i Planowania, wicedyrektorem w Departamencie Międzynarodowych Stosunków Ekonomicznych oraz dyrektorem w Departamencie Integracji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#BronisławGeremek">W okresie sprawowania przeze mnie funkcji szefa Ministerstwa Spraw Zagranicznych był moją podporą. Ma ogromną wiedzę i doświadczenie w dziedzinie integracji europejskiej. Była to kolejna specjalizacja w jego karierze dyplomatycznej.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#BronisławGeremek">Zwracam się do Komisji o poparcie mojego wniosku dotyczącego powierzenia panu Stanisławowi Stebelskiemu funkcji ambasadora w Finlandii. Jestem przekonany, że kandydat jest dobrze przygotowany do objęcia tej ważnej dla Polski placówki.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#CzesławBielecki">Proszę kandydata o prezentację koncepcji swojej misji.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#StanisławStebelski">Dziękuję za zaszczyt, jakim jest możliwość przedstawienia na forum Komisji priorytetów działań, jakie chciałbym podjąć w przypadku zaakceptowania mojej kandydatury na stanowisko ambasadora w Finlandii.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#StanisławStebelski">Stosunki z Finlandią kształtowane są w różnych wymiarach i płaszczyznach. Finlandia to nasz sąsiad, od którego oddziela nas tylko Morze Bałtyckie. Podobnie jak Polska graniczy z Rosją. Jest aktywnym uczestnikiem procesów integracyjnych i współpracy międzynarodowej na płaszczyźnie regionalnej, europejskiej, globalnej.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#StanisławStebelski">Poprzednie półrocze było zdominowane fińską aktywnością w polityce międzynarodowej. Członkostwo w Unii Europejskiej i sukcesy osiągnięte przez Finlandię na tej płaszczyźnie, takie jak:</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#StanisławStebelski">- najlepiej przeprowadzone negocjacje o członkostwo spośród krajów przyjętych w poprzedniej rundzie poszerzenia,</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#StanisławStebelski">- zakwalifikowanie się bez większych problemów do euro,</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#StanisławStebelski">- zagwarantowanie najkorzystniejszych rekompensat dla rolników w Agendzie 2000,</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#StanisławStebelski">- włączenie wymiaru północnego do programu działania Unii Europejskiej,</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#StanisławStebelski">- uzyskanie trzeciej pozycji na liście najbardziej konkurencyjnych gospodarek na świecie,</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#StanisławStebelski">- sprawna i efektywna pierwsza prezydencja w Unii,</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#StanisławStebelski">sprawiają, że agendę stosunków polsko-fińskich w coraz większym stopniu determinują postępy w rozwoju integracji europejskiej i w zbliżaniu się Polski do Unii.</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#StanisławStebelski">Stale aktualnym zadaniem pozostaje pogłębianie znajomości fińskich doświadczeń, jak skutecznie i efektywnie wynegocjować członkostwo, w tym w odniesieniu do udziału we wspólnej polityce rolnej i polityce regionalnej, oraz jak najkorzystniej włączyć się w główny nurt procesu integracyjnego w Unii.</u>
<u xml:id="u-16.11" who="#StanisławStebelski">Mimo różnic, jeśli chodzi o sposób zagwarantowania bezpieczeństwa o obrony kraju, nie stanowi to przeszkody w rozwijaniu wzajemnej współpracy. Szczególnie ważne dla Polski jest stanowisko Finów w sprawie rozwoju wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-16.12" who="#StanisławStebelski">Oba kraje mają bogate doświadczenia współdziałania jednostek wojskowych w ramach operacji pokojowych ONZ. Jesteśmy dla siebie ważnym partnerem na płaszczyźnie ONZ. Nasze kraje powinny rozwijać korzystną współpracę na forum OBWE. W interesie obu państw leży umocnienie poczucia bezpieczeństwa trzech państw bałtyckich.</u>
<u xml:id="u-16.13" who="#StanisławStebelski">Dla obu krajów priorytetowym tematem w polityce zagranicznej jest umacnianie poszanowania praw człowieka, rozwój demokracji i promocja rządów prawa. Jest wiele płaszczyzn działania w tym kierunku. Ostatni przykład z tej dziedziny stanowi warszawska konferencja „Ku wspólnocie demokracji”.</u>
<u xml:id="u-16.14" who="#StanisławStebelski">Finlandia należy do stosunkowo młodych uczestników procesu integracji europejskiej. Tym większe należy się jej uznanie, że w krótkim czasie zdołała zwrócić uwagę państw Unii Europejskiej na region Morza Bałtyckiego i regionalny wymiar stosunków z Rosją. W nieodległej perspektywie Bałtyk przekształci w quasi - morze wewnętrzne Unii, stając się ważnym elementem infrastruktury wspólnotowej. Będzie stanowić ważny punkt styku Unii Europejskiej z Rosją.</u>
<u xml:id="u-16.15" who="#StanisławStebelski">W interesie Polski leży pogłębienie współdziałania z Finlandią w ramach wymiaru północnego i Rady Państw Morza Bałtyckiego na rzecz zwiększenia zaangażowania Unii, w tym finansowego, w rozwiązywanie problemów regionu Morza Bałtyckiego, a także zapewnienia Polsce odpowiedniego miejsca w połączeniach transportowych i komunikacyjnych w tym regionie.</u>
<u xml:id="u-16.16" who="#StanisławStebelski">Za sprawą członkostwa Finlandii Unia Europejska zaczęła po raz pierwszy graniczyć z obszarem postradzieckim. Finlandia cieszy się dużym uznaniem za pragmatyzm w kształtowaniu stosunków z Rosją. Pod tym względem to ważny partner dla Polski zarówno obecnie, w okresie przedakcesyjnym, jak i w niedalekiej przyszłości, w dziele tworzenia polityki wschodniej poszerzonej Unii.</u>
<u xml:id="u-16.17" who="#StanisławStebelski">To na granicy fińsko-rosyjskiej w zasadniczym stopniu kształtuje się dzisiaj obraz Unii Europejskiej otwartej na współpracę z Rosją. Fińskie doświadczenia będą stanowić ważny punkt odniesienia dla Polski i całej Unii po jej poszerzeniu o kolejne kraje graniczące z Rosją.</u>
<u xml:id="u-16.18" who="#StanisławStebelski">W interesie Polski leży podtrzymanie zainteresowania Finlandii umacnianiem stabilności w Obwodzie Kaliningradzkim. Na granicy fińsko-rosyjskiej Unia nabiera też pierwszych doświadczeń z funkcjonowania Schengen na odcinku wschodnim.</u>
<u xml:id="u-16.19" who="#StanisławStebelski">Mają one aktualny wymiar w perspektywie przyjęcia do Unii Europejskiej Polski i innych państwa Europy Środkowej. Mają też nieoceniony walor dla samych kandydatów, określając w praktyce parametry wschodniej granicy Unii, których spełnienie kandydaci muszą zagwarantować, aby uzyskać zniesienie barier w przepływie osób na swoich granicach zachodnich.</u>
<u xml:id="u-16.20" who="#StanisławStebelski">Finlandia to 11 partner handlowy Polski i 21 kraj na liście inwestorów zagranicznych. Sytuacja jest daleka od zadowalającej. Jeszcze na początku lat 90. Polska odnotowywała dodatni bilans handlowy. Dzisiaj, przy obrotach przekraczających 1 mld dolarów, jego ujemne saldo dwukrotnie przewyższa polski eksport.</u>
<u xml:id="u-16.21" who="#StanisławStebelski">O ile Finlandia traktuje Polskę jako najważniejszy rynek w tej części kontynentu, co potwierdza utworzenie filii firm fińskich w Warszawie, polski biznes reprezentowany jest w Helsinkach tylko przez jedno przedstawicielstwo. Istnieje pilna potrzeba zwiększenia zainteresowania polskich przedsiębiorców rynkiem fińskim i możliwościami wspólnych przedsięwzięć w regionie Bałtyki i na rynkach trzecich.</u>
<u xml:id="u-16.22" who="#StanisławStebelski">Stałej uwagi wymaga kształtowanie pozytywnego obrazu Polski w Finlandii. Wysoko ceniona jest wiodąca rola naszego kraju w procesie przemian politycznych i gospodarczych w Europie. Finlandia należy do orędowników poszerzenia Unii. Pozytywnie odnotowała wstąpienie Polski do NATO. Ogromnym zainteresowaniem cieszy się w Finlandii polska kultura i sztuka. Nie można jednak tracić z pola widzenia faktu, że w okresie ostatniego roku doszło do niewielkiego spadku poparcia dla członkostwa Polski w Unii.</u>
<u xml:id="u-16.23" who="#StanisławStebelski">Ważną rolę w umacnianiu pozytywnego stosunku do Polski ma do spełnienia Polonia. Choć nieliczna, uzyskała stosunkowo wysoką pozycję, w znacznym stopniu dzięki dużemu udziałowi osób wykształconych.</u>
<u xml:id="u-16.24" who="#StanisławStebelski">Palącym problemem jest uregulowanie z Finlandią kwestii emerytalno-rentowych, a przy tej okazji obniżenie kosztów opieki medycznej przebywających tam Polaków.</u>
<u xml:id="u-16.25" who="#StanisławStebelski">Istotnym wymiarem w stosunkach z Finlandią jest współpraca parlamentów oraz samorządów i administracji lokalnych. Fińska prezydencja w Unii pozytywnie wpłynęła na jej rozwój. Warto odnotować w tym kontekście, że działania podjęte w celu powołania w Sejmie wielkiej komisji do spraw dostosowawczych są zbieżne z rozwiązaniami fińskimi.</u>
<u xml:id="u-16.26" who="#StanisławStebelski">Powyższe problemy nie wyczerpują całej listy zagadnień, jakie chciałbym podjąć i z jakimi zapewne przyjdzie mi się zetknąć. Wpisują się one jednak w listę priorytetów polskiej polityki zagranicznej, jakie pan minister Bronisław Geremek zaprezentował w expose sejmowym 9 maja br. Na kierunku fińskim są one ze wszech miar aktualne.</u>
<u xml:id="u-16.27" who="#StanisławStebelski">Jeśli Komisja wyrazi pozytywną opinię dla mojej kandydatury i przedstawionych przeze mnie priorytetów, rozwinę je w swoim programie działania, który jestem zobowiązany przygotować zgodnie ze stosownym zarządzeniem ministra spraw zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#CzesławBielecki">Kto z posłów chciałby zadać pytanie kandydatowi?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#EdwardWende">Po raz pierwszy usłyszałem z ust ministra Bronisława Geremka stwierdzenie, że ktoś był dla niego podporą. Jest to ewenement. Uważam, że jakakolwiek dyskusja na temat kandydatury pana Stanisława Stebelskiego jest zbędna. Zaufanie ministra do kandydata jest argumentem przemawiającym za tą kandydaturą.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#KrzysztofKamiński">W wielu debatach na temat stosunków polsko-rosyjskich przedstawiciele opozycji wysuwają argument związany z Finlandią. Twierdzą, że Polska prowadzi złą politykę w stosunku do Rosji, bo Finlandia ma 5 mld dodatniego salda w obrotach handlowych z Rosją, a my osiągamy fatalne wyniki.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#KrzysztofKamiński">Jak pomógłby mi pan w odpowiedzi na argumenty wysuwane przez posła Tadeusza Iwińskiego czy posła Longina Pastusiaka?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#StanisławStebelski">Wprowadziłem ten wątek do swojego wystąpienia w odniesieniu do stosunków polsko-fińskich. Jest to generalnie problem polskiego handlu zagranicznego. Problem strukturalny, ale również wiążący się ze zbyt małą aktywnością, jeśli chodzi o promocję eksportu.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#StanisławStebelski">Odpowiadając na pytanie pana posła, chciałbym poinformować, że Finlandia odnotowała bardzo drastyczne załamanie wymiany handlowej najpierw na początku lat 90., a później boleśnie odczuła kryzys z 1998 r. W tym czasie Finlandia była już w Unii Europejskiej. Unia miała pozytywny wpływ na Finlandię.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#StanisławStebelski">Nie wyklucza to problemu naszego otwarcia gospodarczego, handlowego. Instrumenty wspierania eksportu, jakimi dysponuje Finlandia i Polska, są nieporównywalne. Sądzę, że powinniśmy szukać na fińskim rynku możliwości współpracy trójstronnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#CzesławBielecki">Pozwolę sobie na krótki komentarz, ponieważ nie zadowoliła mnie ta odpowiedź, podobnie jak pytanie. Słowo „Nokia” wydaje się kluczowe. Istotna jest kwestia kreatywności społecznej i umiejętności profilowania. W Polsce opracowano podstawy technologii światłowodowej i rozwinięte były badania laserowe. Nigdy nie potrafiliśmy rozwinąć ich na większą skalę, skomercjalizować i zbudować polskiej marki.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#CzesławBielecki">Podstawowa jest kwestia nie tyle sprowadzenia do Polski technologii, ile znalezienia na polskim rynku produktu, który będzie symbolem Polski i polskości.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BronisławGeremek">Na postęp naukowy i techniczny przeznaczamy 0,6% PKB, natomiast Finowie 3%.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MirosławStyczeń">Jaka jest struktura fińskiego eksportu? Czy prawdą jest, że 65% kapitalizacji fińskiej giełdy to jest jedno przedsiębiorstwo - Nokia?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#StanisławStebelski">Muszę przyznać, że nie wnikałem w analizy giełdy fińskiej.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#StanisławStebelski">Jeśli chodzi o strukturę fińskiego eksportu do Polski, przede wszystkim są to maszyny i wyroby elektrotechniczne, w głównej mierze związane z Nokią. W wielu materiałach, które czytałem, przygotowując się do dzisiejszego wystąpienia, pojawiało się stwierdzenie, że naszym głównym problemem jest spadek udziału węgla.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#StanisławStebelski">O tym, że będzie się zmniejszał udział węgla w eksporcie do Finlandii, wiadomo było 10 lat temu, a nie została przygotowana alternatywna oferta eksportowa. Teraz pojawiają się możliwości w zakresie sprzedaży sprzętu pływającego.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#MirosławStyczeń">Jak pan ocenia z punktu widzenia stosunków polsko-fińskich kwestię odmowy przez rząd fiński zakupu dwóch stoczni fińskich przez stocznię w Gdyni? Moim zdaniem, odmowa była uwarunkowana politycznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#StanisławStebelski">Pierwsza kwestia dotyczy stosunku władz fińskich do konkurentów. Polska jest obecna w większym konsorcjum, natomiast nie uzyskała pakietu większościowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MirosławStyczeń">Oferta polska dotyczyła zakupu dwóch stoczni, które należały do koncernu niefińskiego. Rząd fiński odmówił zgody na odsprzedanie tych stoczni. Czy były interwencje dyplomatyczne polskiego rządu w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#StanisławStebelski">Nic mi o tym nie wiadomo.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#CzesławBielecki">Jeżeli nie ma więcej pytań do kandydata, ogłaszam krótką przerwę. Proszę ministra i posłów o pozostanie w sali.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#CzesławBielecki">W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych chciałbym poinformować obu kandydatów, że obie panów kandydatury zostały jednogłośnie za-opiniowane pozytywnie. Gratuluję.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#CzesławBielecki">Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego, który obejmuje rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1999 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli, w zakresie:</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#CzesławBielecki">1) części 32 - Ministerstwo Spraw Zagranicznych,</u>
<u xml:id="u-29.5" who="#CzesławBielecki">2) w części 83 - rezerwy celowe poz. 24, 38, 47 i 48.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#KrzysztofKamiński">Na wstępie chciałbym zaproponować, żeby Komisja przyjęła bez sprzeciwu do wiadomości, iż wykonanie budżetu przez resort spraw zagranicznych było w ub.r. prawidłowe.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#KrzysztofKamiński">To nie oznacza, że nie powinniśmy wyjaśnić kilku kwestii, które sygnalizowała Najwyższa Izba Kontroli. Uwagi krytyczne Najwyższej Izby Kontroli można podzielić na bardzo istotne i mniej istotne. Jeśli chodzi o kwestie istotne, na plan pierwszy wysuwają się dwa problemy.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#KrzysztofKamiński">Pierwszy dotyczy interpretacji prawa. Resort przekazał polskim placówkom dyplomatycznym, które są w fazie remontu bądź inwestycji, ok. 20 mld dolarów na ich konta poza granice państwa. Najwyższa Izba Kontroli uważa, że jest to niezgodne z polskim prawem i pieniądze powinny wrócić do budżetu. Minister Bronisław Geremek w odpowiedzi na tego typu sugestię stwierdził, że resort inaczej interpretuje polski system prawny.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#KrzysztofKamiński">Komisja musi wyjaśnić tę sprawę.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#KrzysztofKamiński">Drugi problem dotyczy zamówień publicznych. Najwyższa Izba Kontroli twierdzi, że część zakupów została dokonana niezgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#KrzysztofKamiński">Proponuję następujący tryb postępowania. Najpierw oddam głos przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli. Potem głos zabiorą przedstawiciele Ministerstwa Spraw Za-granicznych, aby posłowie mogli ustosunkować się do tych kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Przedstawię dwie kwestie, o których mówił poseł Krzysztof Kamiński, ponieważ też uważam je za najistotniejsze.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Jeśli chodzi o kwotę 20 mln dolarów na kontach, z prawdziwą przykrością sformułowaliśmy postulat powrotu tych pieniędzy do budżetu państwa. Nie możemy inaczej postąpić, kiedy stwierdzamy, że coś się odbywa niezgodnie z prawem.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#KrystynaSzajdakowska">Pozwolą państwo, że wyjaśnię, na czym polega problem. Przez lata można było przetrzymywać środki dewizowe na kontach. Doprowadziło to do sytuacji, że znaczne środki były wydatkowane poza kontrolą parlamentarną. Budżet, który zgodnie z polskim ustawodawstwem jest planem rocznym dochodów i wydatków, przestawał być planem rocznym, bo przetrzymywano środki pod pretekstem, że są to środki inwestycyjne.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#KrystynaSzajdakowska">Ustawa o finansach publicznych zlikwidowała taką możliwość, co nie oznacza, że nie można w pewnych określonych sytuacja kwot przechować na rok następny. Przewidziana jest specjalna procedura. Rada Ministrów, zasięgnąwszy opinii właściwej Komisji, może rozstrzygnąć, że są środki niewygasające. Wszystkie podejmowane decyzje są wówczas pod kontrolą parlamentarną, ponieważ decyzję opiniuje właściwa Komisja.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#KrystynaSzajdakowska">Naszym zdaniem, nie było żadnych podstaw, żeby przekazać środki na konta i nie wystąpić o potraktowanie ich jako środki niewygasające. Nie podważamy celowości przekazywania środków na konta. Uważamy, że ambasady powinny być budowane i remontowane. Sami stwierdziliśmy w odniesieniu do ambasady w Tokio po zniszczeniu przez trzęsienie ziemi budynku, że nieracjonalne jest wynajmowanie pomieszczeń.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#KrystynaSzajdakowska">Problem polega na tym, że nie możemy zgłosić innego wniosku, bo - naszym zdaniem - byłoby to niezgodne z prawem. Minister spraw zagranicznych powołuje się na zarządzenie nr 90 ministra finansów, które stwarza specjalne podstawy dla finansowych operacji dla placówek zagranicznych. To zarządzenie zostało wydane na podstawie ustawy Prawo budżetowe. Jest generalna norma, która zakazuje stosowania przepisów wykonawczych, o ile są sprzeczne z ustawą.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#KrystynaSzajdakowska">Gdyby próbować posłużyć się tym zarządzeniem, byłoby to niezgodne z ustawą. Uważamy, że to zarządzenie odnosi się przede wszystkim do rozwiązania technicznych operacji dla ich uproszczenia.</u>
<u xml:id="u-31.7" who="#KrystynaSzajdakowska">Minister spraw zagranicznych poinformował Najwyższą Izbę Kontroli, że zwrócił się do ministra finansów o wyjaśnienie tej sprawy. Chciałabym powiedzieć, że nie ma wiążącej wykładni ministra finansów. Najwyższa Izba Kontroli nie jest związana dogmatem o nieomylności ministra finansów. W związku z tym pozostajemy przy swoim stanowisku.</u>
<u xml:id="u-31.8" who="#KrystynaSzajdakowska">Podkreślam raz jeszcze, że nie uważamy, iż nie są potrzebne pieniądze na modernizację i budowę placówek.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#KrzysztofKamiński">Zasadniczym argumentem ministra spraw zagranicznych, który polemizuje z opinią Najwyższej Izby Kontroli, jest następujące stwierdzenie. Źródło rozbieżności w interpretacji prawa tkwi w tym, że Najwyższa Izba Kontroli stosuje do oceny stanu prawnego inwestycji zagranicznych przepisy dotyczące inwestycji w kraju.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#KrzysztofKamiński">Jak ustosunkuje się pani do tego argumentu?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Ustawa o finansach publicznych nie różnicuje inwestycji z tego punktu widzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#KrzysztofKamiński">Proszę o ustosunkowanie się do tego problemu dyrektora generalnego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MichałRadlicki">Ustawa o finansach publicznych dotyczy głównie inwestycji w kraju, natomiast prawo polskie nie odnosi się do inwestycji za granicą. Jest to luka prawna.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#CzesławBielecki">Teren placówki stanowi terytorium naszego kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#MichałRadlicki">Za granicą są zupełnie inne warunki funkcjonowania. Nie ma przepisu, który uwzględniałby tę sytuację. Jedynym przepisem było zarządzenie nr 90 ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#MichałRadlicki">Nie jest tak, że środki pozostające na kontach zagranicznych były poza kontrolą parlamentu. Co roku były kontrolowane przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#MichałRadlicki">Nie są to dodatkowe środki Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Co roku były one przeznaczane na budowę bądź na remonty placówek. Te remonty w różnych krajach odbywają się w różnym tempie. Nie jest tak, że wszędzie można wyremontować budynek w ciągu jednego roku. Niekiedy inwestycje przedłużają się na rok następny, a nawet na dwa lata.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#MichałRadlicki">Ministerstwo Spraw Zagranicznych musi mieć środki na ten cel, bo w przeciwnym wypadku resort stałby się niewypłacalny. To nam grozi, zważywszy na interpretację prawa dokonaną przez Najwyższą Izbę Kontroli. Mam na myśli placówki w Tokio, Berlinie i Chicago. Jeżeli nie będziemy mieli do dyspozycji środków w każdej chwili dostępnych do wypłacenia bądź wykonawcy, bądź inwestorowi, to zapłacimy karne odsetki. Za każdym razem będziemy musieli składać zapotrzebowanie na nowe środki.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#MichałRadlicki">Dodatkową komplikacją, wiążącą się z odprowadzaniem co roku tych środków do budżetu i z ponownym składaniem wniosku o te środki, byłaby konieczność przeliczania waluty. Trzeba by wszystkie środki sprowadzić do Polski i przeliczyć na złotówki, a następnie wystąpić o te same kwoty i skierować je na placówki.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#MichałRadlicki">Jeśli chodzi o uregulowania prawne, Ministerstwo Spraw Zagranicznych oczekuje na odpowiedź ministra finansów. Liczymy na zrozumienie naszego problemu.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#MichałRadlicki">Placówki zagraniczne często nie mieszczą się w rygorze finansowym prawa krajowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofKamiński">Pani dyrektor wskazała pewien sposób postępowania, aby szacunek dla prawa był zachowany. Jeśli ustawa o finansach publicznych zakazuje tego typu „zamrażania” środków, trzeba to uszanować. Jeśli jest droga formalnoprawna, o której pani dyrektor mówiła, należy przestrzegać tej procedury. Po uzyskaniu pozytywnej opinii Komisji Spraw Zagranicznych, Rada Ministrów może podjąć decyzję o przesunięciu środków na drugi rok.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#CzesławBielecki">Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby Komisja w tej chwili sformułowała tę opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#KrzysztofKamiński">Czy zostanie zachowana procedura? Czy Komisja Spraw Zagranicznych musi otrzymać wniosek? Jeśli tak, to od kogo?</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#KrzysztofKamiński">Chciałbym dowiedzieć się, jakie jest stanowisko Najwyższej Izby Kontroli. Czy jeśli w dniu dzisiejszym Komisja Spraw Zagranicznych pozytywnie zaopiniuje wniosek Ministerstwa Spraw Zagranicznych, dotyczący przesunięcia środków na rok następny, Najwyższa Izba Kontroli odstąpi od swojego zarzutu?</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#KrzysztofKamiński">Jeśli nie jest to możliwe do przeprowadzenia w dniu dzisiejszym, to zaczekamy na formalny wniosek ze strony Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zaopiniujemy go i przekażemy Radzie Ministrów z prośbą o zawieszenie żądania, aby resort oddał 20 mln dolarów do budżetu państwa. Sprawa jest bardzo poważna.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Ustawa określa terminy. Cała procedura powinna się odbyć do 15 grudnia ub.r. W tej chwili jest już za późno.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#CzesławBielecki">Naszym celem jest wypowiedzenie się w dwóch kwestiach, o które zostaliśmy zapytani. Prawdą jest, że nie możemy co roku wracać do pewnych spraw. Możemy w tych sprawach wystąpić z wnioskiem, natomiast nie jest rolą Komisji Spraw Zagranicznych, żeby dokonywać zasadniczych redefinicji sposobu rozliczania finansów publicznych i sposobu kontrolowania gospodarki finansami publicznymi. Tym zajmuje się Najwyższa Izba Kontroli.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#CzesławBielecki">Na dzisiejszym posiedzeniu powinniśmy wyjaśnić wątpliwości, które się pojawiły, i wybrać posła sprawozdawcę. Inną kwestią jest sformułowanie ogólnych wniosków w celu uproszczenia obowiązujących procedur. Nie jest to rola naszej Komisji. Wydaje mi się, że tego nie uda nam się dokonać.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#StefanNiesiołowski">Dla mnie nie jest do końca jasne, co jest przedmiotem naszej dyskusji. Dyrektor Michał Radlicki w sposób przekonujący uzasadnił stanowisko resortu. Nie wiem, jaki jest cel dalszej debaty. Wydaje mi się, że postulat zgłoszony przez pana przewodniczącego jest racjonalny.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Jestem zaskoczony stanowiskiem Najwyższej Izby Kontroli. Po kilku latach ktoś odkrył, że ustawa o finansach publicznych jest w tym zakresie łamana. Jeśli prawo nie jest przestrzegane, to należy znowelizować ustawę o finansach publicznych w części dotyczącej Ministerstwa Spraw Zagranicznych, bo ono rządzi się innymi realiami. Byłem na placówce i wiem, jak wyglądają finanse.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#GrzegorzPiechowiak">Pieniądze są potrzebne na bieżąco. Jeśli obowiązujące zasady są sprzeczne z realiami zagranicznymi, konieczna jest nowelizacja ustawy o finansach publicznych w części dotyczącej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#GrzegorzPiechowiak">Jestem zaskoczony, że Najwyższa Izba Kontroli odkryła te uchybienia teraz, a nie 5 lat temu.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#KrzysztofKamiński">Przepraszam, panie pośle, ale ustawa o finansach publicznych jest nową ustawą. Została uchwalona w połowie 1998 r. i funkcjonuje 1,5 roku. To my podjęliśmy decyzję, że nie wolno „zamrażać” środków i pan też za tym głosował.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#KrzysztofKamiński">Nie może być pretensji do Najwyższej Izby Kontroli, że od 5 lat nie sygnalizuje problemu. W ub.r. sprawa była podobna, ale nie było zamrożonych tak wielkich środków.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#KrzysztofKamiński">Komisja stoi przed dylematem - albo przyjmiemy do wiadomości stanowisko Najwyższej Izby Kontroli i je poprzemy, albo, jeśli istnieje taka możliwość, pozytywnie zaopiniujemy wniosek MSZ do Rady Ministrów, która może zezwolić na „zamrożenie” tych środków.</u>
<u xml:id="u-45.3" who="#KrzysztofKamiński">Jeszcze raz podkreślam, że pretensje pod adresem Najwyższej Izby Kontroli są nie-uzasadnione.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#CzesławBielecki">Chciałbym zadać pytanie pani dyrektor, żeby mieć pełną jasność, czy dobrze rozumiem istotę rozbieżności. Ze względu na utrudnienie zamrażania środków lub przedłużenia inwestycji, kontrola finansów publicznych odbywa się według starych bolszewickich zasad, zgodnie z którymi nie można przenosić środków na następny rok i trzeba je przy pomocy trików prawnych kopcować.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#CzesławBielecki">To zjawisko w dziedzinie finansów publicznych dość długo nas mierziło. Rozumiem, że nadal ten problem w tej formie istnieje.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Panie przewodniczący, co oznacza wyraz „kopcować”?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#CzesławBielecki">To oznacza, że w wielu przypadkach odbywa się pospieszne wydawanie środków budżetowych pod koniec roku, bo inaczej one dla danej jednostki budżetowej będą stracone.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#CzesławBielecki">Czy problem polega na tym, że Ministerstwo Finansów w obawie, że środki będą marnowane, nadal bardzo surowo kontroluje ich wydawanie? Jeśli tak, to nie zgadzam się z posłami, że jest to problem, iż za granicą jest niedobrze, bo tam jest normalnie, a u nas może być nienormalnie, chociaż dalej niedobrze.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#CzesławBielecki">Wtedy mamy problem generalny, jak w dziedzinie finansów publicznych i przy pomocy jakich instrumentów kontroluje się płynność finansowania inwestycji, jednocześnie kontrolując harmonogram i zabezpieczając przed „zamrażaniem” środków na zbyt długi okres.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#CzesławBielecki">Nie jest rolą Komisji rozważać ten problem w dniu dzisiejszym. Możemy jedynie wnosić, żeby ten problem doraźnie załatwić przy pomocy rozwiązań i chwytów prawnych, sugerowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Problem jest bardzo prosty. Jeżeli chce się przenieść środki z roku na rok, trzeba wystąpić w odpowiednim terminie do Rady Ministrów, żeby uznała je za niewygasające. Nie ma powodu, żeby komplikować tę sprawę, ponieważ jest ona bardzo prosta.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Jest jeszcze delegacja ustawowa do wydania przepisów szczegółowych i można bardziej szczegółowo określić technikę tej operacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#CzesławBielecki">W opinii pani dyrektor została zaniechana pewna procedura i z tego powodu jest problem.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#CzesławBielecki">Czy dyrektor Michał Radlicki chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#MichałRadlicki">Sprzeczność stanowisk MSZ i NIK wiąże się z tym, iż, naszym zdaniem, nie zaniechaliśmy procedury. Procedura, o której mówi dyrektor Krystyna Szajdakowska, dotyczy inwestycji krajowych. Wtedy konieczny jest zwrot środków do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#MichałRadlicki">Ministerstwo Spraw Zagranicznych broni się przed taką procedurą. Uważamy, że pełnomocnictwa ministra finansów, które obowiązywały do tej pory, są aktualne do czasu wydania nowych. Nowe pełnomocnictwa będą wydane do końca br. Jesteśmy zdumieni zakwestionowaniem przez Najwyższą Izbę Kontroli zarządzenia nr 90 ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#MichałRadlicki">Minister finansów przewidział w zarządzeniu nr 90 szczególną możliwość gospodarowania środkami finansowymi za granicą. W ustawie o finansach publicznych jest zapis, że do końca 2000 r. ma się ukazać nowy przepis, który stworzy możliwość gospodarowania środkami finansowymi za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#CzesławBielecki">Czy pani dyrektor chciałaby jeszcze zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Nie, bo musiałabym się powtarzać.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#KrzysztofKamiński">Drugi zarzut sformułowany przez Najwyższą Izbę Kontroli dotyczy nieprawidłowości w realizowaniu ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#KrzysztofKamiński">Proszę panią dyrektor o przedstawienie stanowiska Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Najwyższa Izba Kontroli formułuje kilka zastrzeżeń, które są omówione na str. 21–23. Niestosowanie ustawy o zamówieniach publicznych lub jej nieprawidłowe stosowanie stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych i traktowane jest coraz bardziej poważnie. Uważa się, że stosowanie ustawy o zamówieniach publicznych sprzyja transparentności działania administracji i zapobiega korupcji.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Tyle tytułem wstępu i wyjaśnienia, dlaczego Najwyższa Izba Kontroli przywiązuje wielkie znaczenie do tego problemu.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#KrystynaSzajdakowska">Najpoważniejszy zarzut dotyczy przetargu, którego wartość wyniosła ponad 400 tys. euro. Przede wszystkim zarzucamy to, że nie uzyskano zgody prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na zastosowanie innego trybu niż przetarg nieograniczony, a taki obowiązek istnieje przy zamówieniach powyżej 200 tys. euro.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#KrystynaSzajdakowska">Po zawarciu dwóch umów po 200 tys. euro, Ministerstwo Spraw Zagranicznych przekroczyło te kwoty i wystąpiło o zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej ręki do Urzędu Zamówień Publicznych, ale to było post factum, więc nie jest zgodne z przepisami.</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#KrystynaSzajdakowska">Zarzuty Najwyższej Izby Kontroli nie zostały zakwestionowane przez ministra spraw zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#KrzysztofKamiński">Proszę dyrektora Michała Radlickiego o przedstawienie stanowiska resortu w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MichałRadlicki">Nie kwestionujemy zarzutów Najwyższej Izby Kontroli. W ub.r. ogłosiliśmy ponad 1.400 przetargów, z tej liczby ok. 100 krajowych przetargów. W 3 przypadkach mieliśmy do czynienia z uchybieniem procedury. Na szczęście dla nas nie zostały sformułowane zarzuty o sprzeniewierzenie, malwersacje, kradzieże itp.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#MichałRadlicki">Zamówienie było na kwotę 200 tys. euro, a meble kupiliśmy za kwotę 280 tys. euro. Jest to nasza wina. Zamówiliśmy meble ogrodowe za kwotę 200 tys. euro. Kiedy otrzymaliśmy je, pracownicy kolejnych placówek zgłaszali potrzebę zakupu tych mebli, ponieważ jest to opłacalne. Meble wysłaliśmy do Meksyku, Algerii, Iranu i innych placówek. Chętnych było coraz więcej. Oczywiście nie zwalnia nas to z obowiązku respektowania prawa.</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#MichałRadlicki">Dodaliśmy aneks do umowy, przy czym wyprzedziliśmy zgodę prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na zakup z wolnej ręki. Więcej tego nie będziemy robić.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#KrzysztofKamiński">Generalnie Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację budżetu państwa przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#KrzysztofKamiński">Czy ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Chciałbym zapytać panią wiceminister o poziom ściągalności pożyczek zaciągniętych przez obywateli polskich poza granicami kraju na powrót do Polski. Do tej pory kształtowała się ona na poziomie 20%. Wiem, że były pomysły resortu na ściąganie pożyczek od obywateli polskich, którzy zaniedbują ten obowiązek.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#BarbaraTugeErecińska">W 1999 roku ściągalność pożyczek wzrosła do 30%.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#KrzysztofKamiński">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja po przeanalizowaniu przedłożonych dokumentów oraz zapoznaniu się z analizą Najwyższej Izby Kontroli, postanowiła rekomendować Sejmowi przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#KrzysztofKamiński">Do reprezentowania stanowiska Komisji Spraw Zagranicznych na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych proponuję upoważnić posła Waldemara Pawłowskiego.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#KrzysztofKamiński">Czy jest sprzeciw wobec tych propozycji? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#KrzysztofKamiński">Stwierdzam, że Komisja postanowiła rekomendować Sejmowi przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1999 r. w zakresie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#KrzysztofKamiński">Czy w sprawach różnych ktoś z posłów chciałby zabrać głos? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#KrzysztofKamiński">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad. Dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>