text_structure.xml 51.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#TomaszWójcik">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji. Witam wszystkich obecnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#TomaszWójcik">Porządek obrad jest państwu znany. Rozpatrzymy raport z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1998 r. Proszę pana ministra o przedstawienie tego raportu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KrzysztofŁaszewicz">Proszę, żeby ten raport przedstawił państwu prezes Agencji jako osoba, która ustawowo odpowiada za jej działalność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AdamTański">Wszyscy posłowie otrzymali dość obszerny raport o naszej działalności. W związku z tym w mojej wypowiedzi skoncentruję się tylko na kilku najważniejszych sprawach. Najpierw powiem, na jakim etapie przejmowania nieruchomości byliśmy w 1998 r. Przypomnę, że w dniu dzisiejszym Komisja rozpatruje raport o działalności Agencji w 1998 r. Powiem państwu także o zagospodarowaniu przejętego mienia, o aktywizacji bezrobotnych, o gospodarce finansowej oraz o jednoosobowych spółkach Agencji, które tworzone były w wybranych przedsiębiorstwach, mających szczególne znaczenie z punktu widzenia hodowli roślin i zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AdamTański">Do końca 1998 r. Agencja przejęła do swoich zasobów nieruchomości o powierzchni ponad 4646 tys. ha. Pochodziły one głównie z byłych państwowych gospodarstw rolnych, których było 1666. Uzupełniającym źródłem, z którego przejmowano nieruchomości, był Państwowy Fundusz Ziemi. Z Państwowego Funduszu Ziemi przejęto ok. 600 tys. ha. Wraz z gruntami przejmowaliśmy majątek trwały i obrotowy. Od razu zaznaczę, że wartość księgowa przejmowanego majątku nie miała nic wspólnego z jego wartością rynkową. Przejęty majątek miał wartość księgową ok. 7300 mln zł. Wartość księgowa majątku obrotowego wynosiła ok. 1300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AdamTański">Wraz z majątkiem przejmowaliśmy zobowiązania. Przypomnę, że sektor państwowy wchodził w reformę gospodarki z ogromnym zadłużeniem. W momencie gdy Agencja zaczęła przejmować gospodarstwa rolne, zadłużenie wynosiło prawie 2 mld zł. Z posiadanych przez nas w 1998 r. informacji wynikało, że do przekazania pozostało jeszcze ok. 19 tys. ha z Państwowego Funduszu Ziemi. Te informacje potwierdziły się w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AdamTański">Przejmowaliśmy także całą infrastrukturę socjalną i mieszkaniową, która funkcjonowała kiedyś w państwowych gospodarstwach rolnych. Te przedsiębiorstwa dbały o posiadaną infrastrukturę. W tej chwili przeważającą częścią tej infrastruktury są mieszkania. Było ich ok. 332 tys. Zostały one przejęte w 1998 r. W 1999 r. przejęto dodatkowo ok. 1 tys. mieszkań. Można uznać, że w ten sposób zakończone zostało przejmowanie substancji mieszkaniowej. Przejmowaliśmy także infrastrukturę w postaci wodociągów i kanalizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AdamTański">Agencja przejęła także niewielki majątek związany z przetwórstwem rolno-spożywczym, wykorzystywany wcześniej przez państwowe gospodarstwa rolne. Najczęściej były to niewielkie mieszalnie pasz, suszarnie zbóż, gorzelnie, winiarnie, browary, masarnie oraz kilka mleczarni. Przejmowaliśmy także różnego rodzaju hotele i zajazdy, które wcześniej pozostawały w dyspozycji państwowych gospodarstw rolnych. Prowadzono w nich działalność uboczną.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AdamTański">Teraz powiem państwu, w jaki sposób zagospodarowano to mienie. Do końca 1998 r. trwale rozdysponowaliśmy 889 tys. ha, tj. ok. 19 proc. przejętych gruntów. Trwałe rozdysponowanie najczęściej odbywało się poprzez sprzedaż. W końcu grudnia 1998 r. sprzedażą objętych zostało 728 tys. ha użytków rolnych. Różnicę stanowiły grunty, które były przekazywane z różnych tytułów na mocy ustawy, m.in. kościołom, gminom, „Lasom Państwowym”, a także spółkom jako aport.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#AdamTański">Do sprzedaży zaoferowaliśmy prawie 1100 tys. ha. Jednak ta oferta została wykorzystana w 70 proc. Drugą główną formą zagospodarowania majątku była dzierżawa. Według stanu na dzień 31 grudnia 1998 r. dzierżawiono 2810 tys. ha. Nasza oferta była znacznie większa. Od początku naszej działalności zaoferowaliśmy do dzierżawy 5538 tys. ha. W tym przypadku oferta została wykorzystana na poziomie przekraczającym 40 proc. Oznaczało to jednak zawarcie 212 tys. umów dzierżawy.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#AdamTański">Można powiedzieć, że dzierżawa gruntów jest dominującą formą ich zagospodarowania. Obejmuje ona 75 proc. powierzchni gruntów pozostających w zasobie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Krótko przedstawię państwu strukturę dzierżaw. Wiem, że na różnych etapach przekształceń ten problem wzbudzał wiele wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#AdamTański">Oferowaliśmy do dzierżawy elementy dawnych przedsiębiorstw oraz jednostki funkcjonalne, wyodrębnione w procesie restrukturyzacji. Przypomnę, że w tym procesie każde gospodarstwo było osobno analizowane. Wydzielone zostały funkcjonalne gospodarstwa, w tym ziemie i majątek niepodzielny, który mógł być zaoferowany do sprzedaży lub dzierżawy. Nie chcieliśmy psuć funkcjonalności majątku, który pozostał po dawnych państwowych gospodarstwach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#AdamTański">Przeciętna powierzchnia gospodarstw funkcjonalnych, które były oferowane do dzierżawienia, stanowiła ok. 480 ha. Nie były to bardzo duże gospodarstwa, jak często się sądzi. Można powiedzieć, że nie odbiegały one od powierzchni tego typu gospodarstw w krajach Unii Europejskiej. W formie sprzedaży oraz dzierżawy do rolników indywidualnych trafiło ok. 980 tys. ha. Przeciętna powierzchnia nie przekraczała 100 ha. Umowy zawarto z ponad 230 tys. rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#AdamTański">W momencie rozpoczęcia przekształceń przeciętna powierzchnia państwowego gospodarstwa rolnego wynosiła ok. 2300 ha. Czasami wyrażane jest zaniepokojenie, że Agencja wyprzedaje ziemię cudzoziemcom. Do końca 1998 r. sprzedaliśmy cudzoziemcom 219 ha. Przypomnę, że w dyspozycji mieliśmy prawie 4,7 mln ha. Do końca 1999 r. cudzoziemcom sprzedano ziemię o łącznej powierzchni 367 ha. Można powiedzieć, że jest to niewielka część zasobu.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#AdamTański">Większe powierzchnie były dzierżawione spółkom z udziałem kapitału zagranicznego. Były to spółki z mniejszościowym lub większościowym kapitałem zagranicznym. Spółki takie dzierżawiły łącznie 175 tys. ha, co stanowi 6 proc. gruntów pozostających w dzierżawie, a mniej niż 5 proc. całej powierzchni gruntów. Te dzierżawy skoncentrowane są głównie na północy i zachodzie Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#AdamTański">Wspomnę jeszcze o dwóch sposobach zagospodarowania zasobów. Część gruntów pozostała w gospodarstwach prowadzonych przez administratorów. Gospodarstwa te są prowadzone na rachunek Agencji. Ta forma zagospodarowania była prowadzona tam, gdzie występowały problemy ze znalezieniem chętnych do dzierżawy lub kupna. Dotyczyło to także sytuacji, w których napotykaliśmy na twardy opór polityczny. Dotyczyło to zwłaszcza dobrych gospodarstw, których prywatyzacja nie była uzasadniona potrzebami ekonomicznymi. Szanując determinację załóg pozostawiliśmy część gruntów w formie gospodarstw administrowanych, do czasu wygaszenia emocji.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#AdamTański">W końcu 1998 r. było 289 takich gospodarstw. Większość z nich zajmowała się działalnością, która nie była bezpośrednio związana z produkcją rolną. Produkcją rolną zajmowało się 129 gospodarstw, które dysponowały łącznie użytkami rolnymi o powierzchni 208 tys. ha.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#AdamTański">W ramach zagospodarowania stosowano także formę jednoosobowych spółek Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Przyjęto następujące założenia. Spółka dzierżawiła ziemię od Agencji. W skład jej majątku wchodziły budynki oraz ziemia pod budynkami. Takie spółki tworzone były przede wszystkim na bazie gospodarstw hodowlanych, które decydowały o postępie całego rolnictwa. Są one częściowo subwencjonowane przez budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#AdamTański">Przypomnę, że w rolnictwie obowiązuje zasada tłoczenia postępu. Zasada ta jest realizowana poprzez sprzedaż środków produkcji, które wnoszą postęp do rolnictwa. Są to wysokiej jakości zwierzęta hodowlane oraz materiały siewne. Są one sprzedawane poniżej kosztów produkcji. Różnicę wyrównuje budżet państwa. Na bazie gospodarstw hodowlanych utworzono 104 spółki.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#AdamTański">Oprócz tego utworzono spółki na bazie 28 gospodarstw rolnych, które nie były gospodarstwami hodowlanymi. Były to najlepsze gospodarstwa, które trudno było prywatyzować, gdyż osiągały bardzo dobre wyniki. Były świetnie zorganizowane. Uznano, że przyjęcie w nich formuły spółki jest uzasadnione. Przyjęto założenie, że w przyszłości gospodarstwa te będą prywatyzowane przede wszystkim metodą kapitałową. To założenie jest realizowane. Te dwie formy pozwoliły na zachowanie państwowej własności. Były one stosowane tam, gdzie nie mogła wchodzić w rachubę prywatna własność.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#AdamTański">Przejdę teraz do problemu aktywizacji bezrobotnych. Przypomnę, że przekształcenia własnościowe prowadzono przede wszystkim na zachodzie i północy Polski. Przed przystąpieniem do przekształceń średnie zatrudnienie na powierzchni 100 ha użytków rolnych w dawnych gospodarstwach wynosiło ok. 12 osób. Dla porównania podam, że zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym wynosi ok. 25 osób na 100 ha. W wyniku procesu przekształceń zatrudnienie spadło. Przeciętnie dzierżawcy zatrudniają 2 osoby na 100 ha użytków rolnych. W spółkach i gospodarstwach administrowanych, które nadal są własnością państwa, zatrudnia się przeciętnie 5 osób na 100 ha.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#AdamTański">Przekształcenia doprowadziły do wzrostu liczby bezrobotnych. Wcześniej osoby te były zatrudniane w przedsiębiorstwach państwowych. Jednak liczba bezrobotnych nigdy nie była tak duża, jak podają środki masowego przekazu. Mówi się o setkach tysięcy bezrobotnych. Te dane nie są prawdziwe. Staramy się je prostować, jednak z prawdziwymi danymi trudno jest się przebić do świadomości publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#AdamTański">W szczytowym okresie przekształceń było ok. 100 tys. osób bezrobotnych, których ostatnim miejscem pracy były państwowe gospodarstwa rolne. Tak było w 1994 r. Można powiedzieć, że problem bezrobocia nie miał związku z dużą liczbą bezrobotnych. Dramatyczna sytuacja polegała na tym, że bezrobocie było skoncentrowane w kilkudziesięciu gminach na zachodzie i północy Polski. W tych gminach nie było alternatywnego zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#AdamTański">Poruszenie wzbudzały całe osiedla osób bezrobotnych. Można powiedzieć, że było to spowodowane także błędami budownictwa z lat 70. W tym czasie na obszarach wiejskich budowano bloki mieszkalne, w których osiedlano pracowników państwowych gospodarstw rolnych. W końcu listopada 1999 r. bezrobocie spadło do poziomu 35–39 tys. osób. Podobna sytuacja była w 1998 r. Nastąpiło radykalne zmniejszenie liczby bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#AdamTański">Skutki przekształceń staraliśmy się łagodzić różnymi sposobami. Preferowaliśmy tych, którzy w ramach przekształceń tworzyli większą liczbę miejsc pracy. Stworzono system finansowych poręczeń i gwarancji dla osób, które tworzyły miejsca pracy, a także dla byłych pracowników PGR, którzy chcieli utworzyć własne warsztaty pracy i potrzebowali wsparcia finansowego. Wspólnie z różnymi instytucjami, fundacjami i gminami tworzyliśmy fundusze poręczeń, które dawały gwarancje osobom tworzącym miejsca pracy. W pełni wykorzystaliśmy fundusz aktywizacji bezrobotnych utworzony po uzyskaniu przez nas znacznej pomocy bezzwrotnej z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#AdamTański">Na ten cel otrzymaliśmy prawie 3900 tys. ecu. Te środki zostały w pełni wykorzystane na tworzenie miejsc pracy. Dzięki temu funduszowi utworzono kilkaset miejsc pracy. Można powiedzieć, że stosunkowo wysokie tempo wzrostu gospodarczego, które oznacza tworzenie nowych miejsc pracy, spowodowało radykalne zmniejszenie problemu bezrobocia w ostatnich latach. Nie oznacza to jednak, że ten problem nie istnieje. Nie ma on jednak tak dużych rozmiarów jak w 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#AdamTański">Staramy się trafiać do byłych pracowników PGR z innymi formami pomocy. Dotyczą one zwłaszcza młodych ludzi, którzy bez naszej pomocy nie mieliby szansy na kontynuowanie nauki. Uruchomiliśmy program stypendialny. W 1998 r. było ponad 650 stypendystów w ramach tego programu. W roku bieżącym będzie ich ok. 7 tys. Stypendia otrzymują zdolne dzieci, które dostały się do szkół średnich. Dzieci te nie mogłyby kontynuować nauki ze względu na ubóstwo rodziców.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#AdamTański">Tym dzieciom staramy się pomóc przyznając im stypendia. W chwili obecnej stypendia nie przekraczają 250 zł miesięcznie. Okazuje się jednak, że jest to kwota wystarczająca, żeby zapewnić pobyt w internacie, kupno książek, ubrania oraz opłacenie wyżywienia. Jeśli dziecko nie korzysta z internatu, środki te pozwalają opłacić dojazd dziecka do szkoły.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#AdamTański">Staramy się trafić do dzieci z rodzin alkoholików, które wymagają leczenia sanatoryjnego. Opracowane zostały programy, w których co roku uczestniczy kilka tysięcy dzieci.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#AdamTański">Przedstawię teraz problemy dotyczące gospodarki finansowej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. W 1998 r. osiągnęliśmy zysk na poziomie 12,7 mln zł. Przypomnę, że w momencie, gdy rozpoczynaliśmy przekształcenia, wynik finansowy przejętych państwowych gospodarstw rolnych, a tym samym całej Agencji, był ujemny. Straty wynosiły prawie 400 mln złotych. W ciągu pięciu lat nastąpił ogromny postęp. W tej chwili osiągamy znaczny zysk. W 1999 r. osiągnięty zysk będzie znacznie wyższy.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#AdamTański">W pełni zrealizowaliśmy nasze założenia po stronie dochodów i wydatków. W 1998 r. dyscyplina spłacania zobowiązań wobec Agencji była dość dobra. Mam na myśli przede wszystkim czynsze dzierżawne oraz raty za wykupiony majątek. W terminie realizowano prawie 76 proc. opłat. Sytuacja była gorsza niż w latach poprzednich. Przypomnę, że 1998 r. był rokiem kryzysu w rolnictwie. W latach wcześniejszych opłaty były realizowane w terminie w ok. 85 proc.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#AdamTański">Nasze wydatki, a więc koszty funkcjonowania całego aparatu Agencji, w tym koszty wynagrodzeń, stanowią ok. 4 proc. wpływów ze statutowej działalności Agencji. Pełne koszty funkcjonowania, obejmujące wynajem lokali oraz zakup urządzeń niezbędnych do funkcjonowania biura, stanowią ok. 8 proc. wpływów. Wydaje się, że koszty biurokracji w Agencji są utrzymane na poziomie, który można zaakceptować.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#AdamTański">Przypomnę, że w zasadzie uporaliśmy się z problemem zadłużenia. Przejęliśmy długi w wysokości ok. 2 mld zł. W końcu grudnia 1998 r. wartość zobowiązań wynosiła 360 mln zł. W 1999 r. zobowiązania te zmniejszyły się do ok. 80 mln zł. W bieżącym roku definitywnie rozwiążemy problem obsługi zobowiązań po przejętych państwowych gospodarstwach rolnych. Pozostanie jeszcze wykup obligacji, które skierowane zostały do Banku Gospodarki Żywnościowej, z przeznaczeniem na jego wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#AdamTański">W procesie negocjacji długów państwowych gospodarstw rolnych Bank Gospodarki Żywnościowej część z nich umorzył. Budżet państwa zrefundował te długi w formie obligacji. Agencja jest zobowiązana do wykupienia tych obligacji. Obligacje dotyczą kwoty ok. 1 mld zł. Wykup obligacji już rozpoczęliśmy. Będzie on kontynuowany w latach następnych. Sądzę, że w ciągu najbliższych 4–5 lat ten problem zostanie także pomyślnie rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#AdamTański">Będzie to jedyny przypadek, w którym restrukturyzacja całego sektora przyniosła spore dochody budżetowi państwa. Warto wspomnieć, że w 1989 r. ten sektor był wspierany subwencjami z budżetu państwa w wysokości ok. 1 mld dolarów rocznie. Taka była wysokość subwencji, które w 1989 r. były kierowane do sektora państwowego w formie bezpośredniej i pośredniej. Warto wspomnieć, że do sektora kierowane były również kredyty, które finansowały jego działalność w ok. 70 proc. Były to kredyty, które co roku - automatycznie - były odnawiane.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#AdamTański">Powiem państwu jeszcze o spółkach. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wielokrotnie interesowała się spółkami hodowlanymi. Spółki te realizują zadania polityki rolnej państwa. Tworzą materiał hodowlany najwyższej jakości. Spółki funkcjonują przy wsparciu ze strony Agencji oraz budżetu państwa. Lista tzw. spółek strategicznych jest ciągle weryfikowana. Minister rolnictwa i rozwoju wsi ograniczył ich liczbę. Obecnie jest ich ok. 40. Pozostałe spółki nadal prowadzą działalność hodowlaną, jednak ma ona mniejsze znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#AdamTański">Obecne kontakty ze światem oraz import materiału siewnego oraz hodowlanego najwyższej klasy światowej powodują, że niektóre spółki tracą rację bytu. Na rynku istnieje dopływ materiału hodowlanego znacznie lepszej jakości. Powoduje to zmniejszenie popytu na produkty naszych spółek. W związku z tym będą one prywatyzowane.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#AdamTański">Tyle chciałem państwu powiedzieć tytułem wstępu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TomaszWójcik">Czy jeszcze ktoś ze strony rządowej chciałby zabrać głos? Nie. Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WojciechZarzycki">Dlaczego przedmiotem dzisiejszych obrad jest raport z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1998 r.? Kiedy będziemy mogli ocenić działalność Agencji w 1999 r.? Sądzę, że takie sprawozdanie pokazałoby bliższy rzeczywistości obraz tego, co dzieje się w Agencji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#WojciechZarzycki">Raport jest dość przejrzysty. Chciałbym jednak usłyszeć wypowiedź przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli na temat zawartości tego raportu oraz wiarygodności zawartych w nim danych. Zawsze zwracałem uwagę na działalność Agencji w zakresie sprzedaży ziemi cudzoziemcom. Na str. 10 raportu wyraźnie napisano, że Agencja sprzedała cudzoziemcom 219 ha ziemi, co stanowi 0,03 proc. wszystkich sprzedanych gruntów.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#WojciechZarzycki">Dalej napisano, że spółkom z mniejszościowym kapitałem zagranicznym sprzedano 22 tys. ha. Media informują nas ciągle o tym, że ten problem ma zdecydowanie większą skalę. Informacja opublikowana w dniu dzisiejszym w „Naszym Dzienniku” wzbudza obawy, że następuje wyprzedaż polskiej ziemi cudzoziemcom. Sądzę, że tak właśnie jest. Dane zawarte w raporcie są dość odległe od prawdy na temat sprzedaży polskiej ziemi cudzoziemcom.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#WojciechZarzycki">Należy sobie zadać pytanie o sens rozpatrywania raportu o działalności Agencji w 1998 r., bez wiedzy o jej działalności w 1999 r. Sensowne byłoby rozpatrzenie tej działalności w szerszym horyzoncie. Na pewno można zgłosić wiele krytycznych uwag w sprawie rozdysponowania majątku. Jest to jednak przeszłość, której praktycznie nie można odwrócić. Proszę o przedstawienie stanowiska Najwyższej Izby Kontroli do rządowego raportu o działalności Agencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarianDembiński">Ja także chciałbym zapytać o termin przedstawienia tego raportu. W drugiej połowie 2000 r. rozpatrujemy raport o działalności Agencji w 1998 r. Sądzę, że logicznym rozwiązaniem byłoby rozpatrywanie takiego raportu wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa. Uważam, że rozpatrywanie raportu o działalności Agencji w 1998 r. mija się z celem. Od tego czasu zaszło wiele istotnych zmian, m.in. legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarianDembiński">Chciałbym, żeby pan prezes wyjaśnił, czy od 1998 r. zmienił się sposób dystrybucji ziemi. W ubiegłym roku dokonaliśmy w tym zakresie zmian legislacyjnych. Zmniejszona została możliwość koncentracji ziemi przez jednego właściciela. Zwiększone zostały możliwości nabywania ziemi przez rolników indywidualnych oraz byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych, którzy chcą powiększyć własne gospodarstwa lub utworzyć spółki pracownicze.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarianDembiński">Wprowadzono możliwość stosowania przetargów ograniczonych, które wcześniej były rzadko stosowane. Czy zwiększyła się liczba przetargów ograniczonych, w których mogą uczestniczyć rolnicy indywidualni oraz pracownicy PGR? Czy w tej chwili mają oni łatwiejszy dostęp do ziemi oferowanej przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarianDembiński">Jak wygląda program osiedleńczy? Ustawa stworzyła możliwość zamiany ziemi w stosunku 1:10. To rozwiązanie powinno być - przynajmniej teoretycznie - wprowadzone 5 lat temu. Takie rozwiązanie mogło być akceptowane w momencie podziału państwowych gospodarstw rolnych na mniejsze gospodarstwa. Wydaje się, że pan prezes przedstawiał właśnie taką koncepcję, że w pierwszym okresie zostaną podzielone największe gospodarstwa. Później miały być dzielone utworzone z nich mniejsze gospodarstwa. Stopniowo wszystkie miały być sprywatyzowane. Miało dojść do sytuacji, w której dla rolników indywidualnych miały być stosowane zdecydowane preferencje.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MarianDembiński">Dane statystyczne wskazują, że 0,002 proc. właścicieli posiada 11 proc. ziemi. Jest to jakieś wynaturzenie. Jeśli sposób podziału ziemi nie ulegnie zmianie, sytuacja będzie coraz gorsza. W całym świecie trudne jest do zaakceptowania dzierżawienie gospodarstw o powierzchni kilku tysięcy hektarów. W Polsce szczególnie trudno jest zaakceptować taką sytuację. Mówimy o potrzebie zmian w strukturze gospodarstw rolnych. Skąd rolnicy mają brać ziemię, żeby powiększyć swoje gospodarstwa? Powinni otrzymywać ziemię z zasobów Agencji.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarianDembiński">Pisemnie prosiłem pana prezesa, żeby nie były podpisywane umowy dzierżawy na 30 lat. W takim przypadku nie ma żadnych szans na zmiany własnościowe. Wiem, że takie umowy są zawierane, także z przedsiębiorstwami z kapitałem zagranicznym. Taka sytuacja jest np. w Kiekrzu. Znane są także inne firmy, które na 30 lat przejęły ziemię z zasobów Agencji.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarianDembiński">Z pana wypowiedzi zrozumiałem, że utworzono fundusz ze środków Unii Europejskiej na kwotę przekraczającą 3 mln ecu. Za środki te utworzono tylko kilkaset miejsc pracy. Ile kosztowało utworzenie jednego miejsca pracy?</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#MarianDembiński">Powiedział pan, że cudzoziemcom sprzedano 219 ha gruntów. Do końca 1999 r. sprzedaż ta wzrosła do 367 ha. Spółkom zagranicznym wydzierżawiono 22 tys. ha. Ile gruntów dzierżawią w tej chwili podmioty zagraniczne? Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że taka dzierżawa oznacza trwałe przejęcie ziemi przez te podmioty. Zgodnie z polskim prawem umowa dzierżawy opiewa na kilka lat. Po tym czasie dotychczasowy użytkownik ma prawo pierwokupu ziemi. Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej ta ziemia bezpowrotnie przejdzie w obce ręce.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#MarianDembiński">Prosiłbym także o przedstawienie programu osadniczego, który dotyczy ziem północnych i zachodnich. Zasiedlenie tych terenów jest ważne z wielu powodów. Patriotyczne myślenie nie pozwala na wydzierżawienie tych gruntów Niemcom i Holendrom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefPilarczyk">Chciałbym zabrać głos w sprawie formalnej. Dwóch posłów zgłosiło wątpliwości w sprawie rozpatrywania raportu z działalności Agencji w 1998 r. W związku z tym zgłaszam wniosek o zaprzestanie rozpatrywania tego raportu. Uważam, że ten raport powinien być rozpatrzony łącznie z raportem o działalności Agencji w 1999 r. Sądzę, że w tej chwili zupełnie niepotrzebnie marnujemy czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KrzysztofŁaszewicz">Do tej pory Sejm przesyłał do Ministerstwa Skarbu Państwa informację o terminie rozpatrywania tego sprawozdania przez Komisję. Tak było w przypadku sprawozdania z działalności za 1997 r. Wyznaczany był termin rozpatrywania raportu o działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#KrzysztofŁaszewicz">W 1998 r. Sejm nie przekazał takiej informacji do Ministerstwa Skarbu Państwa. W związku z tym ministerstwo przekazało raport do Sejmu nie czekając na wyznaczenie terminu. Dodam, że bez wezwania przekazaliśmy także raport o działalności Agencji w 1999 r. Taki raport został opracowany i przekazany do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#KrzysztofŁaszewicz">Poseł Wojciech Zarzycki pytał o opinię Najwyższej Izby Kontroli. W I kwartale 1999 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w zakresie wykonania kierunków prywatyzacji mienia rolnego skarbu państwa i wykorzystania środków budżetowych za 1998 r. W wystąpieniu pokontrolnym Najwyższa Izba Kontroli pokreśliła, że Agencja - cytuję: „realizowała w 1998 r. zadania określone w kierunkach prywatyzacji mienia rolnego skarbu państwa osiągając pozytywne efekty, zwłaszcza w zakresie restrukturyzacji i prywatyzacji mienia rolnego skarbu państwa, rozwiązywania problemu zadłużenia przejętego po zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej i ograniczenia skutków bezrobocia w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji mienia rolnego skarbu państwa”.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#KrzysztofŁaszewicz">Poseł Marian Dembiński pytał o przetargi ograniczone. Przypomnę, że w tej chwili rozpatrujemy sprawozdanie z działalności w 1998 r. Ta forma przetargów została wprowadzona w życie w wyniki nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi dopiero w czerwcu 1999 r. W omawianym okresie ta forma była ustawowo niedopuszczalna. Szczegółowe odpowiedzi na pytania przedstawi pan prezes.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#TomaszWójcik">W tej chwili musimy rozpatrzyć wniosek formalny. Taki wniosek ma pierwszeństwo. Poseł Józef Pilarczyk zgłosił wniosek o przerwanie dyskusji nad rządowym raportem z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1998 r. Pan poseł proponuje, żeby rozpatrzyć ten raport łącznie z raportem z działalności w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#TomaszWójcik">Jeśli ten wniosek zostanie zaakceptowany, nie będziemy kontynuować rozpatrzenia raportu rządowego. Komisja zwróci się do marszałka Sejmu o przekazanie raportu z działalności Agencji w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#TomaszWójcik">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie tego wniosku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#StanisławKalemba">Jestem przeciwny przyjęciu tego wniosku. Dopiero rozpoczęła się dyskusja. Za chwilę wysłuchamy szczegółowych odpowiedzi. Nie możemy odkładać rozpatrzenia sprawozdania o działalności w 1998 r. Jeśli odłożymy rozpatrywanie raportu rządowego, będziemy musieli zrobić to później.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#StanisławKalemba">Opowiadam się za tym, żeby przeprowadzić dyskusję i zająć stanowisko. Nie widzę powodu, żeby tę sprawę odkładać na później. Musimy szanować swój czas oraz czas zaproszonych gości. Z dotychczasowych dyskusji wynika, że posiedzenie nie będzie trwało zbyt długo. Nie ma żadnego powodu, żeby tę sprawę odkładać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WładysławKielian">Jestem przeciwny wnioskowi o odłożenie prac nad raportem rządowym. Proponuję, żeby odrzucić ten wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzyWasilewski">Dwukrotnie zwracano się do Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie opinii na temat rządowego raportu. Chcę powiedzieć, że w dniu dzisiejszym otrzymaliśmy zawiadomienie o posiedzeniu Komisji, jednak nie otrzymaliśmy rządowego raportu z działalności Agencji. W związku z tym nie możemy zająć stanowiska w sprawie tego raportu.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JerzyWasilewski">Dziękuję panu ministrowi za zacytowanie fragmentu raportu Najwyższej Izby Kontroli. W tym, co powiedziała pan minister, jest tylko część prawdy. Rzeczywiście ta kontrola została już zakończona. Przypomnę, że kontrola dotycząca prywatyzacji spółek skarbu państwa została przeprowadzona na zlecenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zacytowany fragment pochodzi z materiału na temat tej kontroli. W najbliższym czasie projekt informacji o tej kontroli zostanie rozpatrzony przez kierownictwo Najwyższej Izby Kontroli. Po zatwierdzeniu przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli informacja zostanie przekazana do Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewEysmont">W pierwszym momencie chciałem poprzeć wniosek o kontynuowanie dyskusji. Jednak po wysłuchaniu wszystkich wypowiedzi popieram wniosek dotyczący przerwania dzisiejszego posiedzenia. Jedną z przyczyn mojego stanowiska jest szacunek dla pana ministra i prezesa Agencji, których zaprosiliśmy na dzisiejsze posiedzenie. Muszę stwierdzić, że nie jesteśmy przygotowani do rozpatrzenia raportu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZbigniewEysmont">Nie możemy winić Agencji za to, że w dniu dzisiejszym rozpatrujemy raport o działalności w 1998 r. Raport został przygotowany w czerwcu 1999 r. W jednej z wypowiedzi kwestionowano wiarygodność tego raportu tylko dlatego, że Najwyższa Izba Kontroli nie przedstawiła w tej sprawie opinii. Jestem zaniepokojony tą wypowiedzią. Rozpatrywałem różne raporty, które nie były opiniowane przez Najwyższą Izbę Kontroli. Nigdy nie było to podstawą do kwestionowania ich wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#ZbigniewEysmont">Uważam, że raport przedstawiony przez Agencję jest dokumentem wiarygodnym bez względu na to, czy został zaopiniowany przez Najwyższą Izbę Kontroli, czy nie. Ze względu na pojawiające się wątpliwości uważam, że będzie lepiej, jeśli przeprosimy gości i przełożymy dyskusję. Będziemy mogli rozpatrzyć ten raport wspólnie z raportem o działalności w 1999 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefPilarczyk">Uważam, że mój wniosek mógłby zostać przyjęty przy braku sprzeciwu. Ponieważ zgłoszono sprzeciw, nie mam nic przeciwko temu, żeby dyskusja była kontynuowana. Jednak za kilka miesięcy będziemy musieli powtórzyć dyskusję o tych samych problemach. Ze względu na zgłoszenie sprzeciwu wycofuję mój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TomaszWójcik">Dziękuję. Wniosek został wycofany. Wracamy do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#StanisławKalemba">Sytuacja jest nieco dziwna. Pan dyrektor powiedział, że do dnia dzisiejszego do Najwyższej Izby Kontroli nie dotarł rządowy raport z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1998 r. W tej chwili nie została jeszcze zakończona kontrola dotycząca lat 1997–1999. W tej sytuacji muszę zmienić wcześniejsze stanowisko. Opowiadam się za przerwaniem posiedzenia. Jeśli Komisja podejmie w tej sprawie inną decyzję, zabiorę głos w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ZbigniewEysmont">Popieram ten wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#TomaszWójcik">Udzielam głosu panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#KrzysztofŁaszewicz">Pan dyrektor mówił chyba o innej kontroli. Zacytowałem fragment wystąpienia pokontrolnego Najwyższej Izby Kontroli, które zostało przesłane do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. To wystąpienie pokontrolne dotyczyło 1998 r. Natomiast pan mówił o kontroli, którą Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła w Agencji w roku bieżącym. Kontrola dotyczyła prywatyzacji spółek hodowlanych i niedawno została zakończona. Natomiast ja mówiłem o innej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#KrzysztofŁaszewicz">Trudno jest mi powiedzieć, dlaczego Najwyższa Izba Kontroli nie otrzymała tego raportu. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa nie ma obowiązku przesyłania takich raportów do Najwyższej Izby Kontroli. Jeśli Najwyższa Izba Kontroli czuje potrzebę posiadania tego raportu, może wystąpić w tej sprawie do Agencji.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#KrzysztofŁaszewicz">Raport z działalności Agencji w 1999 r. został już wysłany do Sejmu. Jedynie od Sejmu zależy, kiedy Komisje zajmą się rozpatrzeniem tego raportu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WojciechZarzycki">Chcę wrócić do zgłoszonego wcześniej wniosku formalnego. Przejmuję ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WojciechZarzycki">Najwyższa Izba Kontroli do dnia dzisiejszego nie otrzymała rządowego raportu. Sądzę, że Najwyższa Izba Kontroli powinna odnieść się do informacji zawartych w tym raporcie. W związku z tym proponuję, żebyśmy przerwali dzisiejsze powiedzenie. Do rozpatrzenia raportu będziemy mogli wrócić po przedstawieniu stanowiska przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TomaszWójcik">Raport rządowy został wydany jako druk sejmowy. Dziwi mnie oświadczenie, że Najwyższa Izba Kontroli nie otrzymała tego raportu. Wiem, że Najwyższa Izba Kontroli otrzymuje wszystkie druki sejmowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyWasilewski">Wpłynęło do nas tylko zawiadomienie o posiedzeniu Komisji. Zostało ono przekazane faksem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TomaszWójcik">Dystrybucja druków sejmowych odbywa się w ustalony sposób. Najwyższa Izba Kontroli powinna otrzymać druk, który rozpatrujemy w dniu dzisiejszym. Jeśli tak się nie stało, trzeba wyjaśnić tę sprawę. W tej chwili nie wiem, dlaczego ten druk nie został przekazany Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JerzyWasilewski">Istnieje możliwość, o której mówił pan minister. Może nie było obowiązku przekazania tego druku Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#TomaszWójcik">Nie będziemy kontynuować dyskusji na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WładysławKielian">W dniu dzisiejszym dostarczono nam druk nr 2066, w którym przedstawiony został rządowy raport z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1999 r. Jest to inny druk niż ten, który w tej chwili rozpatrujemy.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WładysławKielian">Jestem przygotowany do rozpatrzenia raportu z działalności Agencji w 1998 r. Jeśli nie ma pytań i zgłoszeń do dyskusji nad tym raportem, zgłaszam wniosek o przyjęcie raportu. W tej chwili dyskusja nie dotyczy merytorycznych kwestii związanych z tym raportem. Dyskutujemy o tym, co powinniśmy zrobić. Sądzę, że możemy rozpocząć prace nad drukiem 2066, zawierającym sprawozdanie z działalności Agencji w 1999 r. Zgłaszam wniosek o przyjęcie raportu z działalności Agencji w 1998 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GabrielJanowski">Otrzymaliśmy druk sejmowy zawierający raport z działalności Agencji w 1999 r. Wydaje się, że byłoby dobrze, gdybyśmy mogli rozpatrzyć te dwa sprawozdania na jednym posiedzeniu. Dzięki temu będziemy mieli szerszy obraz działalności Agencji oraz rysujących się tendencji. Będzie z tego większy pożytek niż w przypadku, gdy sprawozdania te rozpatrzymy odrębnie. Za miesiąc będziemy musieli powrócić do tej samej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#GabrielJanowski">W związku z tym przychylam się do wniosku, żeby oba raporty rozpatrzyć łącznie, w możliwie szybkim terminie. Od razu poinformuję, że zaplanowaliśmy odbycie wyjazdowego posiedzenia, które poświęcone będzie problemowi sprzedaży ziemi cudzoziemcom oraz sytuacji dzierżawców. Występują tu bardzo skomplikowane problemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WojciechZarzycki">Przypominam, że zgłoszony został wniosek formalny. Proszę o poddanie tego wniosku pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#TomaszWójcik">W tej chwili mamy dwa alternatywne wnioski. Jeden z nich dotyczy przyjęcia raportu z działalności Agencji w 1998 r. Drugi wniosek dotyczy rozpatrzenia tego raportu łącznie z raportem z działalności w 1999 r. na następnym posiedzeniu połączonych Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Wniosek dotyczący przerwania posiedzenia jest wnioskiem dalej idącym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#TomaszWójcik">Są to wnioski alternatywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#StanisławKalemba">Nie dopuszczam takiej możliwości, że wniosek o przyjęcie raportu zostanie poddany pod głosowanie bez dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TomaszWójcik">Taki wniosek został zgłoszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławKalemba">Jeśli nie odłożymy rozpatrywania tego raportu, nie powinniśmy również przerywać dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TomaszWójcik">Jakie jest stanowisko posła Władysława Kieliana po tych wypowiedziach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WładysławKielian">Podtrzymuję mój wniosek. W tej chwili nie dyskutujemy o sprawach merytorycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TomaszWójcik">Wniosek został podtrzymany. Uważam, że jest to wniosek najdalej idący, w związku z czym zostanie poddany pod głosowanie jako pierwszy. Jeśli wniosek zostanie przyjęty, udzielę jeszcze głosu panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#TomaszWójcik">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez posła Władysława Kieliana?</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#TomaszWójcik">Za wnioskiem głosowało 10 posłów, 5 było przeciwnych, 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#TomaszWójcik">Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią udzielam głosu panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofŁaszewicz">Wcześniej odpowiedziałem na kilka najważniejszych pytań. Chcę uzupełnić tę wypowiedź o kwestie dotyczące sprzedaży ziemi cudzoziemcom.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#KrzysztofŁaszewicz">Na ten problem można spojrzeć z dwóch stron. Można uważać, że Agencja podaje nieprawdziwe dane w swoich dokumentach. Takie twierdzenie celowo wprowadza w błąd posłów i opinię publiczną. Można także uważać, że Agencja podaje prawdziwe dane, natomiast prasa myli pojęcia i przypisuje Agencji wszystkie zdarzenia dotyczące gruntów rolnych na terenie kraju, w tym ziemi pozostającej w rękach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#KrzysztofŁaszewicz">Na ten temat wypowiadałem się wielokrotnie. Procedury dotyczące dzierżawy i sprzedaży gruntów pozostających w zasobach Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa cudzoziemcom są przejrzyste. W tej sprawie decyzję musi podjąć minister skarbu państwa. O tę zgodę musi wystąpić prezes Agencji. Decyzje nie są podejmowane na poziomie dyrektorów oddziałów.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#KrzysztofŁaszewicz">Chciałbym, żeby pan prezes odpowiedział na pozostałe pytania szczegółowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AdamTański">Cytat przedstawiony przez pana ministra pochodził z wystąpienia pokontrolnego dotyczącego kontroli działalności za 1998 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła taką kontrolę. Działania Agencji zostały ocenione pozytywnie. Taka ocena została przedstawiona w oficjalnych wystąpieniach Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#AdamTański">Kontrola, o której mówił pan dyrektor, dotyczyła 1999 r. W zasadzie kontrola ta została zakończona, chociaż w niektórych oddziałach nie ma jeszcze zbiorczej informacji. Była to zupełnie inna kontrola, która nie dotyczyła 1998 r. Sądzę, że jej wyniki będą przedstawione przy omawianiu raportu z działalności Agencji w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#AdamTański">Z satysfakcją stwierdzam, że cytowana opinia była dla nas pozytywna. Ta opinia została sformułowana na podstawie badań dotyczących działań Agencji w 1998 r. oraz w latach poprzednich. Sądzę, że w tej sytuacji nie może być wątpliwości, że raport zostanie przyjęty bez opinii Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#AdamTański">Poseł Wojciech Zarzycki zazwyczaj mnoży wątpliwości w sprawie danych dotyczących ziemi sprzedawanej cudzoziemcom. Te wątpliwości są podtrzymywane przez media. Przypomnę, że ten problem był wielokrotnie kontrolowany. W raporcie podajemy prawdziwe dane. Wzbudzanie w tej sprawie niepokoju służy zbijaniu kapitału politycznego. Fakty potwierdzają, że nie ma mowy o wyprzedaży ziemi cudzoziemcom. Nie ma mowy o sprzedawaniu cudzoziemcom tysięcy hektarów ziemi.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#AdamTański">W końcu 1998 r. spółki z większościowym udziałem kapitału zagranicznego dzierżawiły 101 tys. ha ziemi. Spółki z mniejszościowym udziałem kapitału zagranicznego dzierżawiły 74 tys. ha. Łącznie było to 175 tys. ha. Okresy dzierżawy były różne. Przypomnę, że nie ma obowiązku sprzedaży dzierżawionej ziemi na zasadzie prawa pierwokupu. Takie prawo istnieje, jeśli właściciel chce sprzedać ziemię w trakcie trwania umowy dzierżawy. Po wygaśnięciu umowy dzierżawy majątek wraca do zasobów Agencji.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#AdamTański">W wielu miejscowościach spółki z kapitałem zagranicznym tworzą nowe miejsca pracy, dzięki czemu wyciągają ludzi z bezrobocia i nędzy. Wszyscy powinni o tym wiedzieć. Chcę zdecydowanie podkreślić, że ten proces odbywa się pod pełną kontrolą. Nie ma mowy o niekontrolowanej wyprzedaży ziemi cudzoziemcom.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#AdamTański">W tej chwili w Szczecinie prowadzona jest spektakularna sprawa. Kilkanaście osób zostało oskarżonych o dokonywanie fikcyjnych transakcji. Jednak jest to proceder kryminalny. Z mocy prawa tego typu transakcje są nieważne. Ten proceder został ujawniony przez Policję.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#AdamTański">Poseł Marian Dembiński pytał czy w wyniku zmian legislacyjnych zwiększyła się liczba przetargów ograniczonych. Nowa ustawa została wprowadzona w 1999 r. W tej chwili rozpatrujemy raport z działalności w 1998 r. Mogę państwu powiedzieć, że prowadzone są już przetargi dla rolników. Ujawniły się pierwsze niedociągnięcia związane z przepisami nowej ustawy. Określenie „rolnik” jest dość nieprecyzyjne. W związku z tym do przetargów stają osoby, które mają ziemię w innej części kraju. Powoduje to sprzeciw rolników, którzy mają gospodarstwa w rejonie, w którym ziemia jest sprzedawana.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#AdamTański">Takie rozwiązanie powoduje konflikty między rolnikami. Można powiedzieć, że ten przepis nie uspokoił sytuacji. Na tym tle w okolicach Warszawy doszło do dużej awantury. Przyznam, że w tej sprawie jesteśmy bezradni. Zapisy ustawy nie pozwalają na ograniczenie przetargu do rolników z lokalnego środowiska. Jeśli ktoś jest rolnikiem, może uczestniczyć w przetargu ograniczonym na sprzedaż ziemi na terenie całego kraju. Jeśli ten przepis ma został utrzymany, przy następnej nowelizacji ustawy trzeba będzie go doprecyzować.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#AdamTański">W dalszym ciągu trwa wtórna restrukturyzacja. We wszystkich umowach dotyczących dzierżawy większych obszarów zawarta została klauzula umożliwiająca wyłączenie pewnych obszarów w trakcie dzierżawy. Te obszary mogą być kierowane do przetargów dla rolników. W połączeniu z przetargami ograniczonymi daje to rolnikom szansę na powiększenie swoich gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#AdamTański">Należy jednak zaznaczyć, że od pewnego czasu popyt na ziemię nie jest zbyt wielki. Tylko lokalnie obserwujemy większe zainteresowanie ziemią. Zła koniunktura w rolnictwie spowodowała, że zainteresowanie ziemią nie jest zbyt duże.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#AdamTański">Program osadniczy jest realizowany od kilku lat. Na pewno nie jest on realizowany w takim stopniu, jak byśmy oczekiwali. Dzieje się tak dlatego, że nie ma chętnych na objęcie gospodarstw, które oferuje Agencja. W ramach programu osadniczego zgłosiliśmy do przetargu do końca 1998 r. 124 gospodarstwa o łącznej powierzchni ponad 21 tys. ha. Warto powiedzieć, że wydzierżawiono tylko ok. 17 tys. ha. Nie było chętnych do objęcia tych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#AdamTański">Problem polega na tym, że osiedlenie się w innej części kraju wymaga znacznego wsparcia finansowego. Staramy się pomóc, rozkładając należność na raty. Jednak jest to zbyt mała pomoc. Potrzebne są inne formy wsparcia finansowego, żeby osadnicy zdecydowali się na zakładanie gospodarstw od podstaw lub na remont istniejących siedlisk. Głównym powodem małego zainteresowania programem osadniczym jest brak wsparcia finansowego. Na pewno na małe zainteresowanie wpływa także zła koniunktura w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#AdamTański">Poseł Marian Dembiński podał nieprawdziwe dane na temat koncentracji ziemi. Powiedział pan, że w Polsce koncentracja ziemi jest znacznie większa niż w innych krajach. Chcę jasno powiedzieć, że gospodarstw mających ponad 100 ha ziemi jest w Polsce mniej niż jest ich przeciętnie w krajach Unii Europejskiej. Najbardziej porównywalna jest sytuacja gospodarstw na terenie byłej NRD, gdzie gospodarstwa liczące ponad 100 ha funkcjonują na prawie 90 proc. powierzchni. U nas takie gospodarstwa zajmują ok. 19 proc. powierzchni użytków rolnych.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#AdamTański">Ten wskaźnik sytuuje nas znacznie poniżej średniej, która występuje w krajach Unii Europejskiej. Należy pamiętać, że w Unii Europejskiej nie było dużych państwowych gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#AdamTański">Proces tworzenia miejsc pracy trwał przez dłuższy czas. W wyniku pomocy Unii Europejskiej stworzono łącznie ok. 5 tys. miejsc pracy. W tej sytuacji utworzenie jednego miejsca pracy jest dużo tańsze, niż sugerował pan poseł. Mam nadzieję, że odpowiedziałem państwu na wszystkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WojciechZarzycki">Zgłaszam wniosek o reasumpcję przeprowadzonego głosowania. Zgłosiłem wniosek o przerwanie posiedzenia ze względu na brak stanowiska Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli nie miała możliwości zajęcia stanowiska w sprawie rozpatrywanego raportu rządowego. Wniosek o przyjęcie raportu został poddany pod głosowanie przy braku kworum. W głosowaniu wzięło udział 16 posłów z obu Komisji. W tej sytuacji należy uznać, że wniosek nie uzyskał wystarczającego poparcia. Należy wrócić do rozpatrzenia tego wniosku w momencie, gdy będzie formalna możliwość przystąpienia do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#TomaszWójcik">Jest to wniosek formalny, w związku z czym będę musiał poddać go pod głosowanie. Jednocześnie stwierdzam, że podjęte wcześniej rozstrzygnięcie jest ważne. Nikt nie kwestionował braku kworum w trakcie dzisiejszego posiedzenia. W związku z tym nie ma podstaw do podważania podjętej decyzji z tego powodu.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#TomaszWójcik">Zgłoszony został wniosek o reasumpcję głosowania. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#IreneuszNiewiarowski">Zgłaszam sprzeciw. Nie możemy poddać pod głosowanie tego wniosku choćby ze względu na to, że w tej chwili nie ma kworum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TomaszWójcik">Do tej pory nikt nie zgłosił wniosku o sprawdzenie kworum. W związku z tym uważam, że nie ma takiego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Zgłaszam wniosek o sprawdzenie kworum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#TomaszWójcik">Zarządzam sprawdzenie kworum. Wobec braku kworum stwierdzam, że Komisje nie są zdolne do podejmowania decyzji. W tej sytuacji nie możemy rozpatrzyć zgłoszonego wniosku. Nie możemy także wybrać posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#TomaszWójcik">Dziękuję państwu za udział w obradach.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#TomaszWójcik">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>