text_structure.xml 15.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MarianBlecharczyk">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Transportu i Łączności.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MarianBlecharczyk">W porządku dziennym posiedzenia połączonych Komisji jest rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2000 roku. w części 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, w zakresie części drogowej.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MarianBlecharczyk">Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o krótkie przedstawienie tych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JerzyKurowski">Sprawę ustalania wysokości części drogowej subwencji ogólnych określa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w art. 36 oraz ustawa o finansowaniu dróg. To są dwa podstawowe akty prawne, z których wynika zarówno wielkość tej subwencji, jak i sposoby jej podziału i terminy przekazywania tych części do dwóch rodzajów samorządów: do powiatów i do województw. Gminy takiej subwencji nie mają.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JerzyKurowski">Zgodnie z tymi przepisami na subwencję drogową przeznacza się nie mniej niż 30 proc. planowanych dochodów z akcyzy od paliw silnikowych. Tu dodam, że od następnego roku będzie to 35 procent - zgodnie z wolą parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JerzyKurowski">W 2000 r. 30 proc. liczono by od kwoty 12.614 mln zł - bo tyle planowano wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych. Przeznaczono jednak nie 30. a 30,6 proc.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JerzyKurowski">W sumie środki na utrzymanie dróg wyniosły 3.860 mln zł. W kwocie tej 60 proc. dotyczy samorządów, a 40 proc. dróg krajowych, czyli dróg będących w gestii ministra transportu.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JerzyKurowski">Ten podział procentowy powoduje, że samorządy otrzymały 2.316 mln zł, a na drogi krajowe pozostało 1.544 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JerzyKurowski">Dzisiaj mówimy o części samorządowej, czyli kwocie 2.316 mln zł. Otóż, zgodnie z ustawą, samorządom przysługuje ta subwencja w 12 równych ratach, płaconych co miesiąc do 25 dnia każdego miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JerzyKurowski">Wykonanie tej subwencji było stuprocentowe, czyli wszystkie jednostki, zgodnie z tym planem, otrzymały co miesiąc swoją ratę. Nie było tutaj żadnych uchybień.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JerzyKurowski">Natomiast sam sposób podziału tej kwoty między poszczególne jednostki samorządów wynika z rozporządzenia Rady Ministrów, które uwzględnia zarówno długość, jak i gęstość sieci dróg, drogową infrastrukturę techniczną, natężenie ruchu, wypadkowość, zrównoważenie rozwoju infrastruktury drogowej itp. - jest tu cały algorytm związany z wykonaniem przepisu art. 37 ust. 1. Elementy tego algorytmu dostarcza ministrowi finansów Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JerzyKurowski">Oprócz tego, z kwoty dotyczącej samorządów, wydziela się 10 proc. na rezerwę, którą formalnie dzieli minister finansów, ale na wniosek ministra transportu i reprezentacji samorządów. W Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego funkcjonuje zespół „transportowy”, który dokonuje projektu podziału rezerwy. Tak też się stało z rezerwą na 2000 r. W sumie środki, po tym podziale, otrzymało 9 województw na kwotę 20.510 tys. złotych, 61 powiatów na kwotę 32.207 tys. zł i 30 miast na prawach powiatu na kwotę 178.883 tys. zł. Przy czym, przy podziale rezerwy na ten rok przyjęto następujące kryteria: środki mają dotyczyć zadań rozpoczętych przed 1999 r., miały być poświęcone na zadania, na które uzyskano preferencyjne zagraniczne środki finansowe, na zadania planowane do zakończenia w 2000 r. w całości lub w części dającej już jakiś efekt użytkowy, na zadania z udziałem środków własnych zarządcy drogi i stopień wykorzystania subwencji drogowej.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JerzyKurowski">Dodam, że powiaty wykorzystały subwencję w 88,6 proc., województwa w 83,9 proc., a miasta na prawach powiatu aż w 196,5 proc., czyli tyle dołożyły swoich środków do środków pochodzących z subwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KrzysztofKarczyński">Ustalenia kontroli NIK potwierdzają to, co przed chwilą przekazał dyr. Jerzy Kurowski. Nie stwierdziliśmy żadnych uchybień, jeśli chodzi o podział i przekazywanie tej części subwencji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KrzysztofKarczyński">Kwoty części drogowej przekazywane były terminowo - zarówno do powiatów, jak i województw. Również rezerwa części drogowej została podzielona prawidłowo i przekazana do jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#KrzysztofKarczyński">Kontrole w jednostkach samorządu terytorialnego potwierdziły, że środki te wpływały na rachunki tych jednostek terminowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarianBlecharczyk">Z ramienia Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zostałem zobligowany do wygłoszenia koreferatu, dotyczącego wykonania tej części budżetu. Od razu zaznaczę, że koreferat będzie krótki z racji tego, o czym mówił przedstawiciel NIK.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarianBlecharczyk">Otóż po informacji Najwyższej Izby Kontroli, dotyczącej wyników kontroli z wykonania budżetu państwa w części 82, jeśli chodzi o część subwencji drogowej, można powiedzieć, iż jest to laurka. Żadnych uchybień, w odróżnieniu do lat wcześniejszych, zarówno jeśli chodzi o wysokość kwot przekazanych, co do zgodności z zapisami ustawy budżetowej, jak co do terminowości regulowania zobowiązań budżetu państwa i przekazywania tych środków do budżetów jednostek samorządu terytorialnego - Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarianBlecharczyk">Jeśli chodzi o dochody podatku akcyzowego w 2000 r., planowane były w wysokości 12.614.600 tys. zł, wykonanie - 12.577.200 tys. złotych, co daje 99,7 proc. wykonania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarianBlecharczyk">Nominalny wzrost, w stosunku do 1999 r. wynosi 108,7 proc. Realny - niestety ujemny: - 1,2 proc.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarianBlecharczyk">Jeśli chodzi o wydatki w części rekompensującej subwencji ogólnej dla gmin - mówimy tu o dochodach częściowo utraconych w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych - była to kwota 1.324.533 tys. zł i została przekazana.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarianBlecharczyk">Jeżeli mówimy o części drogowej subwencji dla powiatów i województw - zostały wykonane dokładnie w tych kwotach, o których mówił już przedstawiciel Ministerstwa Finansów. Trzeba tylko dodać, że w ramach przekazanych kwot zostały także uregulowane zobowiązania budżetu państwa za 1999 r. w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarianBlecharczyk">Jako koreferent połączonych Komisji dodam tylko, że naturalnie Najwyższa Izba Kontroli w tej części budżetu zajęła się przede wszystkim częścią oświatową subwencji ogólnej. A w związku z tym, że ani Najwyższa Izba Kontroli, ani sprawozdanie z wykonania budżetu nie zawiera uwag w tej części - wnoszę o przyjęcie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarianBlecharczyk">Czy ktoś chce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Z załączonych tabel wynika, że województwa i powiaty większą część subwencji przeznaczyły na drogi - jeśli weźmiemy pod uwagę wykonanie. Jest to efekt dwóch spraw. Po pierwsze - że powiaty już się zorganizowały. Po drugie - że rzeczą słuszną było przyjęcie, w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, zasady, iż wsparcie z tej rezerwy 10 proc. jest dla tych, którzy mają już wykorzystany jakiś procent. I to chyba trzeba kontynuować, gdyż jest to najbardziej elastyczny sposób finansowania. Z jednej strony są bodźce, żeby wydawać na drogi, a z drugiej strony jest pewna elastyczność, że powiat czy województwo może raz dać więcej na drogi, a mniej na oświatę, lub odwrotnie - czyli ta regulacyjna funkcja jest zachowana.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Wymaga to jednak jednej rzeczy. Mianowicie, na szczęście w nowej ustawie o finansowaniu samorządów jest zachowana część drogowa subwencji. I to dobrze.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#TadeuszSyryjczyk">Natomiast sądzę, że trzeba przyjąć pewne kryteria polityki podziału: zachowania jednak rezerwy centralnej.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#TadeuszSyryjczyk">Dlaczego? Po pierwsze dlatego, że jest czynnikiem mobilizującym do wydawania na drogi. Po drugie - trzeba przyjąć nowe kryterium, że są to jakieś elementy strategii uzgodnionej między województwem a rządem, co pozwoliłoby wpływać z pozycji centrum na politykę w tym zakresie. Ta kwestia dotyczy zwłaszcza jednej pozycji - zachowania należytego standardu na ciągach, które są pod zarządami częściowo powiatów, częściowo GDDP. Byłoby rzeczą dobrą, gdyby można było - jako jedno z kryteriów - to wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#TadeuszSyryjczyk">Oczywiście jest to uwaga dyskusyjna do pracy bardziej nad ustawą o finansach samorządów, niż nad tym sprawozdaniem, aczkolwiek ono daje taki wniosek, że subwencja tutaj się sprawdza, a odejście od niej byłoby niedobre, bowiem spowodowałoby olbrzymie kłopoty w województwach o niższym zatrudnieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Odnotowując z zadowoleniem pozytywną tendencję wykorzystania środków budżetowych przez samorządy, jeszcze raz prosiłabym pana dyr. Jerzego Kurowskiego o przypomnienie - jaka była kwota faktycznie wykonanych wpływów z akcyzy, a jaka była planowana - co jest nie bez znaczenia dla wykorzystania tych 30 proc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyKurowski">Planowana kwota wpływów z akcyzy od paliw była na poziomie 12.614.600 tys. zł, natomiast wykonana - 13.603.600 tys. zł. Czyli plan wykonano w 107,8 proc. Przy czym do liczenia subwencji bierzemy kwoty planowane. Choćby dlatego, że zapis o uruchamianiu tych środków mówi, że mają być one przekazywane w równych ratach co miesiąc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaPielaMielczarek">W związku z tym, gdyby to planowanie było bardziej precyzyjnie wykonane przez ministra finansów - ile samorządy dostałyby pieniędzy więcej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyKurowski">Dostałyby więcej o 7,8 proc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarianBlecharczyk">Panie dyrektorze prosiłbym o skorygowanie tej kwoty. Otóż w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2000 r., w omówieniu w tomie pierwszym na str. 129 w tabeli określającej wysokość dochodów budżetu państwa z tytułu podatku akcyzowego, w pkt 2 - paliwa silnikowe - są następujące kwoty: planowane ustawą budżetową w 2000 r. - 12.614.600 tys. zł, wykonane - 12.577.200 tys. zł, co stanowi 99,7 proc. kwoty planowanej w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MarianBlecharczyk">Pan natomiast podaje wykonanie w kwocie 13.603.600 tys. zł. Jest to albo błąd w sprawozdaniu, albo pan się pomylił. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyKurowski">Przepraszam, rzeczywiście to ja popełniłem błąd. Tym bardziej że uprzytomniłem sobie w tej chwili, że korekta, już na 2001 r., w porównaniu ze wstępnymi wielkościami planowanymi w październiku uległa obniżeniu, bo okazało się, że faktyczne wykonanie było niższe z wpływów z podatku akcyzowego, niż pierwotnie planowano na 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JerzyKurowski">Jeszcze raz przepraszam, zajrzałem po prostu do niewłaściwych notatek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarianBlecharczyk">Tym samym można odpowiedzieć na pytanie posłanki Elżbiety Pieli-Mielczarek - samorządy dostały o 0,3 proc. więcej, niż wynikałoby z podziału rzeczywistej kwoty wpływów z akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MarianBlecharczyk">Dodam, że z racji dochodów z akcyzy w 1998 r., 1999 r., 2000 r. i planowanym wykonaniu 2001 r. wynika jasno, że niestety, ale prosta koncepcja polityki Ministerstwa Finansów podwyższania akcyzy na paliwa, a tym samym kumulowania środków na subwencję drogową, wyczerpuje się. Trzeba szukać innych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MarianBlecharczyk">Tym samym to, o czym mówił poseł Tadeusz Syryjczyk - koncepcja przywrócenia, w nowej ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, 35 proc. udziału przy dochodach z akcyzy, jeśli chodzi o subwencję drogową powiatów i województw - wydaje się jak najbardziej zasadna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszSyryjczyk">W projekcie polityki transportowej w zasadzie domknięcie planu minimum w rozwoju infrastruktury drogowej wymaga stopniowego wzrostu udziału w akcyzie od trzydziestu kilku procent już teraz do czterdziestu pięciu procent w 2010–2015 r. Inaczej nie domyka się tzw. plan minimalny, który zakłada, że wzmocnienie nawierzchni będzie trwało nie 100 lat, tylko np. 40, na głównej sieci dróg krajowych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Jeśli chcemy odejść od maksymalnych liczb, w zakresie tempa dostosowania nośności dróg na przykład i przyjąć założenie, że w ciągu tych 15 lat zrobimy przynajmniej główną część dróg międzynarodowych plus minimum autostradowe, plus niewielką liczbę dróg ekspresowych, które uzupełniają autostrady, to wymaga dojścia do 45 proc. udziału w akcyzie. Jeśli się tego nie zrobi, to w zasadzie skazujemy się na pozostawanie w ciągłej rozpiętości między elementarnymi oczekiwaniami a rzeczywistością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarianBlecharczyk">Czy są wnioski dotyczące wniosku formalnego o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w tej części? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarianBlecharczyk">Jeżeli nie będzie sprzeciwu uznam, że połączone Komisje przyjęły sprawozdanie z wykonania budżetu. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisje przyjęły sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2000 r. w zakresie subwencji ogólnych dla jednostek samorządu terytorialnego - część 82 w zakresie części drogowej.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MarianBlecharczyk">Dziękuje państwu. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>