text_structure.xml 151 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#IrenaLipowicz">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#IrenaLipowicz">Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest opracowanie projektu uchwały w sprawie zasad i trybu przyszłej reformy administracji terytorialnej państwa. W imieniu wnioskodawców projektu uchwały występuje pan poseł Jan Łopuszański. Równocześnie pan poseł Krzysztof Janik reprezentuję grupę wnioskodawców poprawki do projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#IrenaLipowicz">Dysponujemy także nowym projektem uchwały, która niedawno została skierowana do Komisji. Niemniej jednak ze względu na niezachowanie siedmiodniowego terminu nie możemy tej uchwały rozpatrzyć na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#IrenaLipowicz">W związku z powyższym możemy skorzystać z następujących rozwiązań proceduralnych. Najprostszym rozwiązaniem byłoby powołanie podkomisji, która zajęłaby się omawianą materią. Jednakże zależy nam, żeby praca nad tą uchwałą, podobnie jak cały tryb prac nad reformą, przebiegała w ogólnym porozumieniu i dlatego też chciałabym dowiedzieć się, co sądzą posłowie wnioskodawcy o powołaniu podkomisji i czy mają nadzieję, że na dzisiejszym posiedzeniu połączone Komisje Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych zdołają opracować ostateczny zapis uchwały, uwzględniający liczne poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanŁopuszański">W związku z tym, że nie należę do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej ani Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, nie chciałbym sugerować, jaki powinien być tryb pracy na dzisiejszym posiedzeniu, gdyż prawdopodobnie jest on ukształtowany zwyczajowo. Natomiast, dziękując, że połączone Komisje zajęły się projektem omawianej uchwały, chciałem zwrócić uwagę na fakt, że treść uchwały i wynikające z niej konkluzje są uprzedzające dla całego trybu prac nad reformą administracji terytorialnej. Uważam, że uchwała powinna być już dawno rozpatrzona i przedstawiona Sejmowi. Jeżeli bowiem uzyskałaby poparcie, to oznaczałoby to, że Wysoka Izba wykonuje cały szereg prac zupełnie niepotrzebnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KrzysztofJanik">18 lutego bieżącego roku złożyłem na ręce przewodniczących Komisji projekt poprawki do uchwały przyjętej i skierowanej przez Sejm po pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KrzysztofJanik">W związku z tym, że podobnie jak pan poseł Łopuszański nie mogliśmy doczekać się posiedzenia w tej sprawie, skierowaliśmy do Prezydium Sejmu projekt uchwały o bardzo zbliżonym brzmieniu. Zarówno projekt uchwały pana Łopuszańskiego, jak i poprawka do projektu wniesiona przeze mnie są kompletnymi tekstami, choć zasadniczo różniącymi się i każdy z nich nieco inaczej traktuje tryb i zasady dalszej pracy legislacyjnej nad ustawami związanymi z reformą administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujący tryb pracy połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych. Uważam, że członkowie Komisji powinni rozstrzygnąć w głosowaniu, który z tekstów będzie podstawą pracy, a następnie przystąpić do pracy nad tym tekstem, gdyż według mnie prace nad uchwałą są zasadne wyłącznie jeżeli będzie ona przyjęta na początku prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#KrzysztofJanik">Chciałbym przypomnieć, że Prezydium Sejmu, analizując w dniu wczorajszym nasz wniosek, zawarty w druku sejmowym nr 255, zwróciło się do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o takie przygotowanie sprawozdania o poselskim projekcie uchwały, aby w dniu jutrzejszym mogła ona być przedmiotem obrad Sejmu i drugiego czytania przy okazji informacji rządowej związanej ze stanem prac nad reformą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JanŁopuszański">Chciałbym odnieść się do jednego fragmentu wypowiedzi pana posła Janika. Nie sądzę, aby Komisje mogły zdecydować w drodze głosowania, który z przedstawionych projektów uchwały ma być podstawą dzisiejszych prac.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JanŁopuszański">Sejm w pierwszym czytaniu odesłał do połączonych Komisji jeden konkretny projekt uchwały. Drugi projekt ma tylko i wyłącznie status poprawki. Jeżeli natomiast między tą poprawką a projektem, który wpłynął ostatnio do Marszałka Sejmu, były jakieś różnice to sądzę, że wnioskodawcy sami rozstrzygną, nad którym tekstem chcą pracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#IrenaLipowicz">Istotnie, mamy następującą sytuację. Formalnie rzecz biorąc do Komisji został skierowany tylko jeden projekt uchwały. Rozumiem, że pan, panie pośle Janik zgłosił wniosek o potraktowanie wniesionego przez pana projektu uchwały jako poprawki. Oznacza to, że wycofuje pan projekt uchwały w druku nr 255, którą mamy potraktować jako poprawkę do projektu uchwały wniesionej przez pana posła Jana Łopuszańskiego.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#IrenaLipowicz">Chciałam poinformować połączone Komisje, że nasze posiedzenie może trwać do godziny 17.30 i jeżeli w tym czasie uda się zredagować wspólny tekst projektu uchwały, to uważam, że prośba pana posła Łopuszańskiego i pana posła Janika o jak najszybsze poddanie pod głosowanie wypracowanego tekstu na posiedzeniu Sejmu jest uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym jednak uprzedzić członków połączonych Komisji, że jeżeli rozwinie się zasadnicza dyskusja, to będziemy musieli przerwać posiedzenie, ze względu na posiedzenia klubów parlamentarnych. Dodam, że mam również pewne obowiązki wynikające ze zgłoszenia przeze mnie kandydatury na stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych. W związku z tym przystępujemy do pracy nad projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa ma uwagi do trybu pracy, polegającego na omawianiu poszczególnych akapitów uchwały posła Łopuszańskiego z uwzględnieniem poprawek posła Janika i innych członków dzisiejszego posiedzenia? Następnie poddamy pod głosowanie każdy z akapitów. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Proszę, pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KrzysztofJanik">Przejęty stwierdzeniem, że nie może pani w dniu dzisiejszym poświęcić pracy nad omawianą uchwałą wiele czasu, chciałem poinformować, że praktyka sejmowa nie jest zgodna z uwagami pana posła Łopuszańskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#KrzysztofJanik">Mogę zrezygnować z druku nr 255 i wprowadzić go jako poprawkę, ale chciałbym jeszcze raz podkreślić, że kierownictwo obydwu Komisji otrzymało tekst projektu uchwały dnia 18 lutego bieżącego roku i dlatego nie ponosimy odpowiedzialności za fakt, iż posłowie nie dysponowali nim wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#KrzysztofJanik">Po drugie, praktyka sejmowa dopuszcza procedurę, zgodnie z którą można poddać pod głosowanie dwa alternatywne teksty wykluczające się ze względów logicznych, co pozwala uznać jeden z nich jako podstawę prac. Nie wyobrażam sobie rozwiązania polegającego na przyjmowaniu kolejnych akapitów zgłoszonych tekstów w głosowaniu z uwzględnieniem poprawek. Można to zrobić ze względów formalnych, ale nie jest to efektywny sposób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#IrenaLipowicz">Zanim udzielę głosu panu Łopuszańskiemu pozwolę sobie przedstawić pewną uwagę. Muszę powiedzieć, że praca przewodniczącej Komisji jest niezwykle trudna. Pan poseł Kaczyński zarzucił mi dzisiaj antypaństwowość, a pan poseł Janik szantaż i muszę przyznać, że nie wiem, co jeszcze dzisiaj mnie czeka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JarosławKaczyńskiniez">Sprostuję, że zrobiłem to wyłącznie prywatnie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JarosławKaczyńskiniez">Widzę wyłącznie jeden sposób procedowania. Sądziłam, że jasne jest, iż drugi projekt uchwały nie ma charakteru uchwały, ponieważ pan poseł Janik sam go wycofuje. Dodam, że ewentualne prace nad tym projektem wymagają zgodnie z regulaminem Sejmu siedmiu dni.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JarosławKaczyńskiniez">Skonsultowałam się co do znaczenia regulaminu w tym punkcie i dowiedziałam się, że wspomniany wcześniej termin mógłby zostać skrócony drogą głosowania na forum Sejmu. Przyznam, że mogę się mylić, ale jestem zdania, że w tej chwili możemy pracować wyłącznie nad projektem zgłoszonym przez pana posła Jana Łopuszańskiego. Jednakże za chwilę kwestię tę rozstrzygną połączone Komisje.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JarosławKaczyńskiniez">W związku z powyższym, przedkładam połączonym Komisjom następującą wątpliwość. Czy można potraktować projekt uchwały zgłoszony przez pana posła Janika, jako projekt równoległy? Uważam, że nie mam potrzeby rozstrzygania kwestii projektu zgłoszonego przez pana posła Jana Łopuszańskiego, gdyż został on skierowany do Komisji przez Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofJanik">W sytuacji, gdy mamy spierać się o szczegóły proceduralne, to chciałbym zapytać się: dlaczego poprawka, którą złożyłem 18 lutego 1998 r. na ręce pani poseł Lipowicz i pana posła Rokity nie została udostępniona posłom obydwu Komisji? Treść poprawki odpowiada treści wniosku z druku nr 255. Przepraszam, okazuje się, że posłowie dysponują poprawką, zgłoszoną do projektu uchwały, choć muszę przyznać, że mnie nie została ona przekazana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#IrenaLipowicz">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Łopuszański i pan poseł Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanŁopuszański">Rzeczywiście, logika tekstu zaproponowanego przez pana posła Janika jest odmienna od logiki projektu uchwały skierowanego do połączonych Komisji przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JanŁopuszański">Chciałbym jednak wskazać formalne zbieżności i rozbieżności. Otóż w uchwale skierowanej do Komisji przez Sejm pkt. 6 i 7 oraz częściowo pkt 4 dotyczą trybu prac. Projekt poprawki pana posła Janika rozbudowuje wspomniane punkty odnoszące się do trybu prac, a pomija całkowicie zgłoszone przez reprezentowaną przeze mnie grupę posłów, pkt. 1, 2, 3 i 5. W szczególności pomija zapis podkreślający rolę gmin jako podstawowej formy samorządu oraz zakaz rozwiązań, które mogłyby skutkować zagrożeniami dla unitarnego charakteru państwa. Prosiłbym o ustosunkowanie się członków Komisji do wspomnianych kwestii merytorycznych o kluczowym znaczeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanRokita">Sytuacja nie jest nadzwyczajna pod względem proceduralnym, gdyż podobne rozwiązania były stosowane przy rozpatrywaniu projektów uchwał przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JanRokita">Po pierwsze, mamy bez wątpienia do czynienia z jednym projektem uchwały skierowanym przez Sejm w pierwszym czytaniu, którego reprezentantem jest pan poseł Łopuszański.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JanRokita">Po drugie, bezsporne jest, że drugi projekt zgłoszony przez pana posła Janika ma status poprawki do projektu skierowanego przez Sejm. Status formalnoprawny obu tekstów jest jasny, Pierwszy z nich jest projektem uchwały, a drugi jest poprawką do projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JanRokita">Po trzecie, istnieje problem natury praktycznej. Mianowicie, jak powiadał św. Augustyn, myśl wymaga jednolitego przedmiotu i dlatego nie można zgłaszać poprawek do dwóch projektów, ale trzeba określić, który z nich będzie podstawą prac Komisji.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JanRokita">W związku z powyższym, musimy rozstrzygnąć, czy prace Komisji będą opierały się na projekcie głównym, skierowanym przez Sejm, czy też całościowej poprawce zgłoszonej przez pana posła Janika. Rozstrzygnięcie tej kwestii powinno nastąpić w drodze głosowania na początku obrad. Przypominam, że taka procedura była często stosowana w sytuacji, gdy do projektu zgłoszona była całościowa poprawka do projektu i między innymi dlatego proponuję wykorzystanie tego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JanŁopuszański">Uważam, że ten sposób procedowania nie jest możliwy. Gdyby Komisje uznały, że podstawą prac będzie tekst poprawki zgłoszonej przez pana posła Kszysztofa Janika, to nie pozostanie mi nic innego, jak tylko poinformować Wysoką Izbę wraz ze stosownym komentarzem, że połączone Komisje odmawiają rozpatrzenia projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#IrenaLipowicz">Zwracam uwagę, że minęło dwadzieścia minut posiedzenia i czas ten został wykorzystany na dyskutowanie kwestii proceduralnych. Proszę, oddaję głos panu posłowi Janikowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofJanik">Popieram propozycję pana przewodniczącego Rokity, gdyż taka procedura była stosowana w podobnych sytuacjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#IrenaLipowicz">W związku z tym poddaję propozycję pana przewodniczącego Rokity pod głosowanie. Komisje nie rozstrzygną w głosowaniu, czy podstawą prac może być projekt uchwały skierowany przez Sejm. Głosowanie ma rozstrzygnąć, czy członkowie Komisji uważają, że podstawą prac ma być poprawka do projektu uchwały zgłoszona przez posła Janika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarianBlecharczyk">Jeżeli stwierdzamy, że połączone Komisje wybierają jako podstawę prac poprawkę, to chciałbym dowiedzieć się, do czego odnosi się poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#IrenaLipowicz">Jest to poprawka do projektu uchwały zgłoszonego przez pana posła Jana Łopuszańskiego.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#IrenaLipowicz">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Dorn, pan poseł Macierewicz i pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#LudwikDornniez">Chciałbym zwrócić uwagę na konsekwencje rozwiązania polegającego na przyjęciu jako tekstu bazowego poprawki do projektu uchwały zgłoszonej przez posła Janika. Wówczas mogłaby wystąpić sytuacja, w której pan poseł Łopuszański zgłaszałby poprawki do poprawki do własnego projektu uchwały, który został skierowany przez Sejm do połączonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#LudwikDornniez">Sądzę, że procedura przedstawiona przez pana posła Rokitę jest możliwa wtedy, gdy istnieje porozumienie między stronami w kwestii, czy jako tekst bazowy uznać całościową poprawkę do projektu skierowanego przez Wysoką Izbę, czy też sam projekt uchwały. W sytuacji braku takowego porozumienia, a dodam, że sprawa jest istotna co najmniej dla części uczestników posiedzenia, nie sądzę, aby w ogóle można było poddać pod głosowanie kwestię wyboru tekstu bazowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JarosławKaczyńskiniez">W ten sposób stwarzalibyśmy zupełnie nowy tryb zgłaszania uchwał, pomijający normalną procedurę. Nie można o tym zdecydować na forum Komisji, gdyż wymaga to zmiany regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JarosławKaczyńskiniez">Oczywiście mogę poddać wszystkie propozycje pod głosowanie. Wnioskodawcy projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm nie chcą zgodzić się na proponowane rozwiązanie. Równocześnie chciałabym zwrócić państwa uwagę na fakt, że jest to problem pozorny, ponieważ i tak musimy przyjąć procedurę poddawania pod głosowanie zapisów kolejnych akapitów, w której nie jest istotne, jaki jest tekst bazowy.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#JarosławKaczyńskiniez">Możemy powołać podkomisję, ale wówczas wnioskodawcy będą musieli pogodzić się z faktem, że projekt uchwały nie będzie poddany pod głosowanie na najbliższym posiedzeniu Sejmu, albo skorzystać z rozwiązania polegającego na dopracowywaniu poszczególnych akapitów i wówczas unikniemy głosowania rozstrzygającego, który z tekstów będzie uznany za tekst bazowy.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#JarosławKaczyńskiniez">Prowadząc dyskusję nad procedurą postępowania, członkowie Komisji ograniczają czas, jaki może być poświęcony na dyskusję merytoryczną. Oczywiście mogę poddać pod głosowanie propozycję zastąpienia projektu uchwały pana posła Łopuszańskiego, całościową poprawką zgłoszoną przez posła Janika. Oddaję głos panu posłowi Macierewiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AntoniMacierewiczniez">W związku z tym, że na posiedzeniu odwołano się do słów św. Augustyna, chciałbym powołać się na ogólną mądrość ludową, zgodnie z którą wszystko ma swój czas. Pan poseł Łopuszański zgłosił jako pierwszy projekt uchwały i dlatego proponuję, żeby połączone Komisje rozpoczęły prace nad tym tekstem, a dopiero później rozpatrzyły poprawki. Odniosłem wrażenie, że sztucznie wywołuje się fikcyjny problem.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AntoniMacierewiczniez">Stwierdzenie, że wszystko ma swój czas, wydawało mi się raczej mądrością biblijną niż ludową. Proszę, pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KrzysztofJanik">Stwierdzam, że rezygnuję ze swojego wniosku i informuję, że w trakcie prac będę zgłaszał poprawki do projektu pana posła Łopuszańskiego. Dlatego też proszę o rozpoczęcie prac merytorycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#IrenaLipowicz">Dziękuję panu posłowi Janikowi za pojednawcze podejście. Przechodzimy do pracy merytorycznej. W pierwszej kolejności proponuję rozpatrzenie preambuły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KrzysztofJanik">Przepraszam bardzo, ale zacznijmy prace od przyjęcia tytułu, który w obu wersjach różni się zasadniczo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę zwrócić uwagę na tytuł projektu uchwały zgłoszonego przez pana posła Jana Łopuszańskiego z druku nr 191*, który ma następujące brzmienie: „...w sprawie zasad i trybu przyszłej reformy administracji terytorialnej państwa”.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#IrenaLipowicz">Otwieram dyskusję i proszę o propozycje. W kolejności głos zabierze pan poseł Łopuszański i pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JanŁopuszański">Uważam, że rozsądniej byłoby rozpatrzyć kwestię tytułu na końcu, gdyż w trakcie posiedzenia dokonamy pewnych zmian i okaże się, że przyjęty tytuł nie odzwierciedla treści projektu uchwały. Podobną procedurę stosuje się podczas pisania książki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle, będziemy jednak kontynuować przyjęty tok prac, gdyż zawsze prace nad aktami legislacyjnymi zaczyna się od rozpatrzenia tytułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KrzysztofJanik">Zgłaszam poprawkę do tytułu i proponuję następujące brzmienie: „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie trybu prac nad reformą administracji publicznej i zasad jej wdrażania”.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#KrzysztofJanik">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że tytuł ten jest adekwatny do intencji, jakimi kierował się Sejm przekazując omawianą uchwałę do połączonych Komisji. Jak rozumiem, Sejm oczekuje od członków Komisji przyjęcia uchwały, która uporządkuje prace nad reformą, a nie uchwały uniemożliwiającej prowadzenie wspomnianych prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować inny tytuł projektu uchwały? Nie ma zgłoszeń. Wobec tego możemy wybrać tytuł pierwotny: „...w sprawie zasad i trybu przyszłej reformy administracji terytorialnej państwa” lub tytuł zaproponowany przez pana posła Janika w brzmieniu: „...w sprawie trybu prac nad reformą administracji publicznej i zasad jej wdrażania”. Poddaję pod głosowanie oba tytuły. Kto z państwa jest za przyjęciem tytułu w wersji zaproponowanej w projekcie uchwały zaproponowanej przez pana posła Łopuszańskiego? Dodam, że głosowanie za oznacza przyjęcie tego tytułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Uważam, że pod głosowanie powinna być poddana poprawka pana posła Janika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#IrenaLipowicz">W związku z powyższym poddaję pod głosowanie poprawkę pana posła Janika.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem tytułu zaproponowanego przez pana posła Janika w następującym brzmieniu: „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie trybu prac nad reformą administracji publicznej i zasad jej wdrażania”?</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 24 posłów, 14 - przeciw, 11 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#IrenaLipowicz">W związku z powyższym, poprawka zaproponowana przez pana posła Janika została przyjęta i projekt uchwały zgłoszony przez pana posła Jana Łopuszańskiego nosi obecnie tytuł: „Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie trybu prac nad reformą administracji publicznej i zasad jej wdrażania”.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Krzysztofa Janika o przedstawienie propozycji zmiany pierwszego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KrzysztofJanik">Wnoszę o zmianę redakcyjną tego akapitu i przyjęcie następującego zapisu: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi, a tym samym społeczeństwu całościowy pakiet proponowanych rozwiązań, obejmujący ustrojowe, prawne, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować jakieś inne poprawki? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym zwrócić uwagę na fakt, że z projektu pierwotnego zostało słusznie usunięte słowo „wszystkie”, gdyż nie można przedstawić wszystkich aspektów sprawy.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#IrenaLipowicz">Mam jedno pytanie do posła wnioskodawcy poprawki. Czy mógłby pan, panie pośle Janik dokonać odpowiednich zmian odnośnie do słów: „ustrojowe, prawne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KrzysztofJanik">Tak, oczywiście. Uważam, że słowo prawne jest niepotrzebne w tym zapisie, aczkolwiek oczekuję potwierdzenia od pani przewodniczącej Lipowicz, która jest prawnikiem. Myślę, że zapis: „ustrojowe, organizacyjne, społeczne i ekonomiczne” będzie zapisem wystarczającym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#IrenaLipowicz">Z reguły dzielimy prawo na prawo ustrojowe, materialne i proceduralne, z tym że ustrój może zawierać różne elementy.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jeszcze jakieś poprawki?Czy pan poseł Łopuszański chciałby zgłosić jakieś poprawki do preambuły swojego projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JanŁopuszański">Nie, podtrzymuję wersję złożoną w Sejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik byłby skłonny usunąć także słowa: „a tym samym społeczeństwu”, lub zastąpić je zapisem: „Sejmowi i społeczeństwu”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofJanik">Mogę zaproponować następującą redakcję: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi i opinii publicznej całościowy pakiet proponowanych rozwiązań, obejmujący ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#KrzysztofJanik">Sądzę, że przedstawienie wspomnianego pakietu rozwiązań Sejmowi jest prawie równoznaczne z przedstawieniem go opinii publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#IrenaLipowicz">Czy możemy jednak ustalić konkretny zapis, gdyż za jakiś czas nastąpi rozliczanie z realizacji tej uchwały. Również dlatego chciałabym dowiedzieć się, co wnioskodawcy rozumieją przez sformułowanie: przedstawienie pakietu rozwiązań opinii publicznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#KrzysztofJanik">Rozumiemy przez to sformułowanie kampanię edukacyjno-informacyjną, co do której zobowiązał się rząd, a która rozwija się dość wolno i jest realizowana przy okazji rozstrzygania konfliktów w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, że jeżeli będziemy w stanie stwierdzić, że rząd rozpoczął kampanię informacyjną, to uznajemy, że według obu Komisji oznacza to poinformowanie opinii publicznej i w tej materii nie będą stawiane jakiekolwiek inne warunki. Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Janika wprowadzającej następujące brzmienie preambuły: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi i opinii publicznej całościowy pakiet proponowanych rozwiązań, obejmujący ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”?</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#IrenaLipowicz">Czy ze względu na uwagi członków Komisji pan poseł Janik mógłby przeformułować swoją propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#KrzysztofJanik">Uwagę zgłaszał pan poseł Wende, którego doświadczenie zawodowe jest związane z pewnymi zasadami konspiracji. Sądzę jednak, że kampania informacyjna musi być publiczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EdwardWende">Wydaje mi się, że następujący zapis: „aby przedstawiła Sejmowi całościowy pakiet rozwiązań” jest bardziej zwięzły i lepiej sformułowany. W związku z tym, że parlament jest wybierany przez społeczeństwo, to nie potrzeba rozwijać tego sformułowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#IrenaLipowicz">Zwracam uwagę, że posiedzenia Sejmu są transmitowane przez telewizję, jak również dostępne są stenogramy z posiedzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EdwardWende">Pani przewodnicząca, uważam, że pojęcie „opinia publiczna” nie jest do końca sprecyzowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#IrenaLipowicz">Tego właśnie się obawialiśmy. Czy pan poseł Janik może zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#KrzysztofJanik">Nie będę prowadził sporu odnośnie do redakcji i gramatycznej poprawności, ale chcę jasno stwierdzić, że w zaproponowanym przeze mnie zapisie tkwi wyraźny postulat. Zapewne uczestnicy dzisiejszego posiedzenia wiedzą, że blisko 60% obywateli nie jest świadomych, co jest istotą omawianej reformy. Uchwała zobowiąże rząd do odpowiednich działań i dlatego podtrzymuję swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi? Przyjmujemy oświadczenie pana posła Janika, że zaproponowana akcja informacyjna rządu będzie uznana za spełnienie warunku uchwały.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#IrenaLipowicz">Mam jeszcze jedną wątpliwość odnoszącą się do sformułowania „pakiet rozwiązań obejmujący aspekty ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne projektowanej reformy”. Sądzę, że słowo „pakiet” mogłoby być zastąpione innym sformułowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#KrzysztofJanik">Muszę powiedzieć, że nie chcę wprowadzać zapisu: „całość proponowanych rozwiązań” Jeśli jednak członkowie Komisji uznają, że jest to lepsze sformułowanie, to zgadzam się na jego wprowadzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#EdwardWende">Mam następującą propozycję redakcji: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi całość proponowanych rozwiązań, obejmujących ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”. Zmiana polega na zastąpieniu sformułowania „całościowy pakiet” wyrazem „całość”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik byłby skłonny zaproponować jeszcze inną redakcję? Być może należy fragment ten zapisać w następujący sposób: „aby przedstawiła Sejmowi i opinii publicznej proponowane rozwiązania”. Proszę, pani poseł Cegielska ma propozycje zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#FranciszkaCegielska">Proponuję następujące brzmienie: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów aby przedstawiła Sejmowi pakiet rozwiązań, obejmujący ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik zgadza się na powyższy zapis?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KrzysztofJanik">Niestety, nie mogę się zgodzić z tą propozycją, gdyż redakcja przedstawiona przez panią poseł Cegielską nie obejmuje opinii publicznej. Proponuję następujące kompromisowe rozwiązanie: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi i opinii publicznej całość proponowanych rozwiązań, obejmujących ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne aspekty projektowanej reformy”. Taki zapis uwzględniałby również opinię publiczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#FranciszkaCegielska">Oczywiście zgadzam się na przedstawienie opinii publicznej proponowanych rozwiązań, jeżeli zdołamy ustalić, że rząd będzie w stanie tego dokonać, zanim podejmiemy jakąkolwiek decyzję w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#FranciszkaCegielska">Natomiast podtrzymuję propozycję wprowadzenia zapisu „pakiet rozwiązań”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, że użycie słowa „całość” wzbudza kontrowersje, gdyż zawsze potem można stwierdzić, że coś nie zostało dopełnione. Zostały zgłoszone dwie poprawki, poprawka pani poseł Cegielskiej i poprawka pana posła Janika. Dysponujemy również pierwotnym zapisem tego akapitu. Czy mogę prosić panią poseł Cegielską o przedstawienie propozycji redakcji tego akapitu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#FranciszkaCegielska">Proponuję następujące brzmienie: „Sejm RP, uznając potrzebę przeprowadzenia reformy administracji publicznej, zwraca się do Rady Ministrów, aby przedstawiła Sejmowi i opinii publicznej pakiet rozwiązań, obejmujący aspekty ustrojowe, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne projektowanej reformy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Janika o przeczytanie zgłoszonej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#KrzysztofJanik">Rezygnuję z propozycji i popieram wersję zaproponowaną przez panią poseł Cegielską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez panią poseł Cegielską?</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 40 posłów, 5 - przeciw, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#IrenaLipowicz">Preambuła w wersji zaproponowanej przez panią poseł Franciszkę Cegielską została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do drugiego akapitu preambuły, który występuje wyłącznie w poprawce zgłoszonej przez pana posła Janika.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#IrenaLipowicz">Poproszę wnioskodawcę o przeczytanie wspomnianego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#KrzysztofJanik">Chciałbym poinformować, że mam pewien kłopot, gdyż zamiast pkt. 1, który ma charakter deklaratywny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle Janik, jeszcze omawiamy drugie zdanie preambuły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#KrzysztofJanik">Drugi akapit nie jest częścią preambuły, lecz zdaniem zaczynającym się od słów: „Sejm zobowiązuje komisje”, a kończącym się zwrotem: „oraz do Sejmu i Senatu”. Jest to jedno długie zdanie mówiące o trybie prac w Sejmie nad ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#AntoniMacierewiczniez">Obawiam się, że sytuacja staje się absurdalna, gdyż powoli zaczynamy traktować poprawkę zgłoszoną przez pana posła Janika jako podstawę prac Komisji. Rozumiem, że niektórym posłom takie rozwiązanie odpowiada, ale nie takie było formalne założenie dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#AntoniMacierewiczniez">Jeżeli pan poseł Janik chce zgłosić poprawki, to powinien je zgłaszać do tekstu projektu uchwały przygotowanego przez pana posła Łopuszańskiego. Uważam, że w tej chwili powinniśmy rozpatrywać pierwszy punkt tekstu projektu uchwały skierowanej do Komisji przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Janika, żeby odniósł się do wypowiedzi pana posła Macierewicza. Proszę również członków Komisji o przestrzeganie przyjętego trybu prac i zgłaszanie poprawek do zdania zgłoszonego w poprawce pana posła Janika, które nie występuje w projekcie pana posła Łopuszańskiego. Chciałabym uspokoić pana posła Macierewicza, że pilnuję porządku obrad. Proszę, pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KrzysztofJanik">Przepraszam, ale nie skończyłem wypowiedzi, gdyż ktoś wyłączył mój mikrofon. Chciałbym dokończyć swoją wypowiedź i złożyć wniosek o skreślenie pkt. 1, 2, 3, 4, 5 i 6 projektu uchwały skierowanej do Komisji przez Sejm w druku nr 191* oraz zapisanie następującego tekstu: „Sejm zobowiązuje komisje rozpatrujące projekty ustaw związane z reformą administracji publicznej i samorządu terytorialnego do przestrzegania następującej kolejności prac legislacyjnych:</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#KrzysztofJanik">1) jeszcze przed drugim czytaniem ustaw ustrojowych powinny zostać rozpatrzone projekty ustaw kompetencyjnych, skonsultowane uprzednio ze związkami zawodowymi oraz organizacjami samorządu terytorialnego działającymi w Polsce; jednocześnie powinny zostać rozstrzygnięte zapowiadane przez rząd ewentualne zmiany w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, wchodzącej w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.;</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#KrzysztofJanik">2) po rozpatrzeniu projektów ustaw wymienionych w pkt. 1 komisje powinny rozpatrzyć projekty ustaw finansowych, wraz z wyliczeniami co do źródeł dochodów nowych podmiotów samorządowych, symulacjami ich budżetów oraz przewidywanymi kosztami wdrożenia reformy i zasadami funkcjonowania systemu finansów publicznych, a także projekt ustawy o zasadach tworzenia i funkcjonowania systemu subwencji wspierającej rozwój zaniedbanych regionów kraju. Sejm oczekuje, że powyższe wyliczenia i analizy zostaną przedstawione dla co najmniej dwóch wariantów podziału kraju na nowe województwa i powiaty;</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#KrzysztofJanik">3) po rozpatrzeniu projektów ustaw wymienionych w pkt. 1 i 2 powinny zostać rozpatrzone projekty ustaw o utworzeniu nowych jednostek administracyjnych, czy projekty ustaw o zasadniczym trójstopniowym podziale terytorialnym kraju oraz program tworzenia miejsc pracy w miastach wojewódzkich, które straciłyby ten status;</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#KrzysztofJanik">4) w następnej kolejności - powinny być rozpatrzone projekty ordynacji wyborczych do organów nowych jednostek samorządu terytorialnego oraz do Sejmu i Senatu”.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KrzysztofJanik">W uzasadnieniu chciałbym państwu zwrócić uwagę, iż punkty z projektu uchwały Sejmu z druku nr 191*, których skreślenie zaproponowałem, są niejednorodne pod względem merytorycznym i - w moim przekonaniu - nie prowadzą do przyjęcia tej reformy.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#KrzysztofJanik">W powyższej sytuacji proponuję zastąpienie deklaracji będących powtórzeniem zapisów konstytucji oraz sformułowań związanych z zasadami tworzenia koncepcji reformy, a nie konkretnych ustaw - zapisem, który technicznie i organizacyjnie rozstrzyga, jaki powinien być tryb pracy Sejmu i komisji sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JanŁopuszański">Chciałbym zwrócić uwagę, że w projekcie uchwały w druku nr 191*, który pan poseł Janik określił jako niejednorodny, zawarte jest sformułowanie, że reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego. Z uwagą odnotowałem wypowiedź pana posła Janika, który stwierdził, że przyjęcie między innymi tego zapisu nie prowadzi do zrealizowania omawianej reformy.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JanŁopuszański">Po drugie, przyjęcie wniosku pana posła Janika jest równoznaczne z wykreśleniem bardzo ważnego pkt. 5 w brzmieniu: „Reforma administracji terytorialnej nie może zawierać rozwiązań, które mogłyby skutkować zagrożeniami dla unitarnego charakteru państwa”. Skreślony zostanie również pkt 3 o następującym brzmieniu: „Należy uruchomić mechanizmy, umożliwiające stopniowe przejmowanie zadań administracji rządowej, w tym niektórych zadań administracji specjalnej, przez duże gminy miejskie lub związki mniejszych gmin, które spełniają niezbędne, określone ustawą warunki”. Sądzę, że wniosek pana posła Janika jest wnioskiem złożonym, gdyż składa się na niego wykreślenie z projektu uchwały wymienionych punktów i zastąpienie ich innym zapisem. W związku z tym, proszę aby członkowie Komisji przedstawili w dyskusji merytorycznej swoją opinię do trzech wymienionych przez mnie punktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#IrenaLipowicz">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Barzowski, pan poseł Bryłowski, pani poseł Cegielska i pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JerzyBarzowski">Proszę o kontynuowanie określonej wcześniej procedury i poddanie pod głosowanie poszczególnych punktów projektu. Poprawki, które zgłasza pan poseł Janik, są właściwie trzecim projektem uchwały, gdyż nie występują w projekcie zgłoszonym przez niego wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JerzyBarzowski">W związku z tym, że przyjęliśmy preambułę, proponuję, abyśmy przeszli do rozpatrzenia pkt 1 projektu posła Łopuszańskiego, który jest sformułowany w sposób następujący: „Reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego”. Poprawki mogą być zgłaszane wyłącznie do tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PawełBryłowski">Wniosek o poddanie pod głosowanie poszczególnych punktów projektu bazowego jest prawidłowy pod względem proceduralnym i między innymi dlatego jest to wniosek rozsądny.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PawełBryłowski">Na początku powinniśmy stwierdzić jeden fakt, iż cały projekt uchwały w druku 191* - o czym żaden z posłów nie powiedział, bo być może jest to publiczna tajemnica - w istocie prowadzi do zatrzymania obecnie prowadzonych prac nad kwestiami związanymi z reformą samorządową. Niemalże wszystkie punkty tekstu bazowego, z wyłączeniem pkt. 1, prowadzą do zatrzymania prac Sejmu nad omawianymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PawełBryłowski">Moim zdaniem nie jest prawdą, że postulowana obecnie reforma mogłaby prowadzić do ograniczenia roli gminy jako formy samorządu terytorialnego. Obecnie kończymy reformę rozpoczętą blisko 9 lat temu i nie rozumiem, dlaczego powstanie powiatów i przejęcie dodatkowych obowiązków przez samorząd ma prowadzić do umocnienia gminy.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PawełBryłowski">Uważam, że stan prawny, struktura i działania gminy są już ukształtowane i dlatego pkt 1 jest zbędny. Gmina powinna się umacniać poprzez wzrost zamożności, rozszerzanie kompetencji, usprawnianie działalności, a nie poprzez tego rodzaju uchwały.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PawełBryłowski">Zgłaszam wniosek o skreślenie pkt. 1 projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm. Natomiast do następnych punktów chciałbym ustosunkować się w dalszej części posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#FranciszkaCegielska">Proponuję przed pkt. 1 projektu z druku 191* zapisać zdanie: „Sejm RP uznaje, że: 1) Reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego”. Proponuję analizować poszczególne punkty kolejno, wprowadzając do nich zmiany i poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PiotrŻak">Moja propozycja jest analogiczna do wniosku pani poseł Cegielskiej. Chciałbym, żebyśmy poddali tę kwestię pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#KrzysztofJanik">Przedstawię moje stanowisko w tej sprawie. Otóż, dyrektywa generalna jest następująca: uchwałą Sejmu nie można poprawiać Konstytucji RP. Nie może ona również zawierać wiążących dyrektyw dla ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#KrzysztofJanik">Usiłujecie państwo tą uchwałą bardzo niepoprawnie, bo językiem „gazetowym”, używając pojęcia „podstawowa forma samorządu terytorialnego”, która nie jest pojęciem prawniczym, poprawić, bodajże art. 13 konstytucji, który stanowi, że podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina. Proponowany zapis wyrażający stanowisko polityczne jest „gazetową” dyrektywą i nie może być materią uchwały.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#KrzysztofJanik">Po drugie, pozostałe punkty odnoszą się do materii ustawowej. Chciałbym dowiedzieć się, jak państwo wyobrażają sobie, że przyjmujemy następującą dyrektywę: „Należy uruchomić mechanizmy umożliwiające stopniowe przejmowania zadań administracji rządowej”. Jest to materia ustawowa, bo ustawy kompetencyjne mówią o takich mechanizmach i treściach mechanizmów.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#KrzysztofJanik">Kolejny zapis ma następujące brzmienie: „Tworzenie nowych szczebli samorządu terytorialnego powinno mieć przede wszystkim charakter oddolny”. Zapis ten zawiera propozycję odsunięcia w czasie przeprowadzenia reformy. Projekt jest sformułowany niejednorodnym językiem i wykracza poza materię uchwały. W związku z tym, podtrzymuję wniosek o skreślenie pkt. 1, 2, 3, 4, 5 i 6 oraz zastąpienie ich zgłoszoną przeze mnie poprawką, której treść przedstawiłem już członkom połączonych Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#IrenaLipowicz">Mamy następujący problem. Oba projekty uchwał zawierają poważne niedociągnięcia prawne i konstytucyjne. Z jednej strony, pan poseł Janik słusznie wskazuje niektóre niedoskonałości tekstu skierowanego do Komisji przez Sejm, ale również uchwała pana posła Janika ingeruje w regulamin Sejmu i związuje tok prac legislacyjnych. Projekt zgłoszony przez pana posła Janika trzeba również analizować punkt po punkcie, ponieważ są w nim fragmenty, co do których mam bardzo poważne wątpliwości, zwłaszcza w kontekście zapisów regulaminu Sejmu, który jest statutem wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że możemy przyjąć specjalny tryb pracy Sejmu nad pakietem ustaw. Oznacza to, że istnieje niebezpieczeństwo, że przy pracach nad każdą nową ustawą czekać nas będzie coś takiego, z czym mamy do czynienia w chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#IrenaLipowicz">Sama zgłoszę pięć uchwał o trybie prac nad ustawami, które będziemy w trakcie długich i interesujących posiedzeń starannie rozpatrywać. Natomiast z uchwałą pana posła Łopuszańskiego w pierwotnej wersji wiąże się jeszcze większy kłopot. Pkt. 1 wraz z poprawką pani poseł Cegielskiej można przyjąć, choć pan poseł Janik słusznie stwierdził, że ingeruje on w prawo materialne. Niestety, w kolejnych punktach jest już trudniejsza sytuacja. Pkt 2 stanowi, że przed reformą administracji terytorialnej powinna zostać dokonana decentralizacja finansów publicznych. Tymczasem decentralizacja finansów publicznych nie może być dokonana przed reformą, gdyż jest jej elementem. Uważam, że trzeba zmienić zaproponowany zapis, gdyż jest on błędny z punktu widzenia logiki.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym zawiadomić członków Komisji, że nie jest to moje prywatne zdanie, gdyż zleciłam ekspertyzę dotyczącą treści tej uchwały i między innymi dlatego przedłużały się prace. Ze wspomnianej ekspertyzy, która jest dostępna dla członków połączonych Komisji, wynika jasno, że praktycznie w każdym punkcie projektu uchwały zgłoszonego przez pana posła Łopuszańskiego są poważne niedoskonałości prawne i konstytucyjne. Dlatego też powinniśmy omawiać kolejne punkty tego projektu. Rozumiem, że jesteśmy skłonni pracować nad omawianą uchwałą tak długo, jak to będzie potrzebne. Do chwili obecnej pani poseł Cegielska zgłosiła poprawkę, która nie wprowadza większych zmian niż poprawka zgłoszona przez pana posła Janika, a obejmuje materię, której nie uwzględnia projekt uchwały zgłoszony przez pana posła Łopuszańskiego. Jest to więc poprawka najdalej idąca i będzie poddana pod głosowanie w pierwszej kolejności. Proszę aby pani poseł Cegielska ponownie przeczytała proponowany zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#FranciszkaCegielska">Proponuję następujące brzmienie: „Sejm RP uznaje, że: 1) Reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pani poseł Cegielska byłaby skłonna zgodnie z uwagą posła Janika zastąpić zapis „jako podstawowej formy samorządu terytorialnego” sformułowaniem „ jako podstawowej jednostki samorządu terytorialnego”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#FranciszkaCegielska">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#KrzysztofJanik">Pani poseł Cegielska zaproponowała sformułowanie „Sejm uznaje, że: 1) Reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego”. Oznacza to, że Komisja będzie musiała również przyjąć jakiś podpunkt drugi, na co nie mogę wyrazić zgody.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#KrzysztofJanik">Proszę o przeczytanie całej poprawki bądź usunięcie numeru podpunktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#FranciszkaCegielska">Przychylam się do sugestii pana posła Janika i wycofuję numer podpunktu. W konsekwencji zmiany proponowany zapis uzyskał następujące brzmienie: „Sejm uznaje, że reforma administracji terytorialnej powinna prowadzić do umocnienia gmin jako podstawowej formy samorządu terytorialnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zaproponowanej przez panią poseł Franciszkę Cegielską?</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 39 posłów, 2 - przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że poprawka zgłoszona przez panią poseł Cegielską została przyjęta przez członków połączonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do pkt. 2 projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm. Proszę o zgłaszanie kolejnych propozycji zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrŻak">Proponuję, żeby pkt. 2 projektu uchwały zgłoszonego przez pana posła Łopuszańskiego uzyskał następujące brzmienie: „Zasadniczym elementem reformy administracji terytorialnej powinna być decentralizacja finansów publicznych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KrzysztofJanik">Przypominam, że zgłaszałem najdalej idący wniosek, który nie został poddany pod głosowanie. Zgłosiłem formalny wniosek o skreślenie pkt. 1, 2, 3, 4, 5 i 6 oraz zastąpienie ich zapisem przedstawionym wcześniej. Tymczasem pani przewodnicząca wybrała inny tryb procedowania. Zgadzam się na przyjęcie pkt. 1, który zawiera oczywistą deklarację propagandową, ale podtrzymuję propozycję skreślenia pkt. 2, 3, 4, 5 i 6 oraz zastąpienie ich tekstem przedstawionym wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#IrenaLipowicz">Z całą pewnością poddam ten wniosek pod głosowanie. Wydaje mi się jednak, że zaczynamy pracować konstruktywnie i rozumiem, że po pewnych materialnych warunkach reformy określonych w projekcie pana posła Łopuszańskiego przyszłaby kolej na tryb prac w Komisjach, określony w pańskiej poprawce.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#IrenaLipowicz">Czy zechciałby się pan wstrzymać ze swoim wnioskiem? Być może uda się Komisjom opracować wspólny tekst.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JanRokita">Mam uwagę merytoryczną. Chciałem zwrócić uwagę, że przyjęty przez połączone Komisje pkt. 1 koliduje ewidentnie z przyjętym wcześniej tytułem projektu uchwały. Komisje uznały, że będą podejmować uchwałę w sprawie trybu prac nad reformą administracji i zasad jej wdrażania. Tymczasem pkt. 1 dotyczy materialnych przesłanek reformy. Uważam, że połączone Komisje powinny się zdecydować na jedno rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrzysztofJanik">Chciałem podziękować panu posłowi Rokicie za tę uwagę. Nie chciałem powiedzieć tego wprost, ale odnoszę wrażenie, że jest to próba przygotowania deklaracji politycznej albo uregulowania materii, która nie powinna być regulowana w uchwałach Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KrzysztofJanik">Intencją mojej propozycji nie jest określenie celów i pryncypiów reformy bądź też idei, której ona ma służyć, gdyż tę dyskusję już odbyliśmy, a wymienione kwestie realizowane są w zupełnie innym akcie.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#KrzysztofJanik">Intencją mojej propozycji jest określenie wyłącznie techniki prac legislacyjnych i w związku z tym jeszcze raz zgłaszam wniosek o skreślenie pkt. 2, 3, 4, 5 i 6 oraz zastąpienie ich tekstem przedstawionym wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Barzowski chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JerzyBarzowski">Wniosek pana posła Janika nie może być poddany pod głosowanie, ponieważ gdybyśmy potraktowali go jako łączną propozycję, to w miejsce skreślonych punktów musielibyśmy zapisać tekst przedstawiony wcześniej i zakończyć prace. Uważam, że takie rozwiązanie jest niemożliwe do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JerzyBarzowski">Gdybyśmy przyjęli zasadę, o której mówiła pani przewodnicząca Lipowicz, to prace nad każdą ustawą mogłyby trwać bez końca. Proponuję poddać pod głosowanie poprawkę pana posła Żaka dotyczącą pkt. 2 projektu skierowanego do Komisji przez Sejm bądź potraktować wniosek pana posła Janika jako propozycję rozłączną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#IrenaLipowicz">Pan poseł Żak zgłosił wniosek, który nie został jeszcze poddany pod głosowanie. Musimy jednak pamiętać o uwadze pana posła Rokity, który słusznie stwierdził, że tytuł uchwały wymaga dostosowania. Staramy się z tych dwóch ustaw stworzyć jednolity tekst, co, jak rozumiem, było również intencją pana posła Janika, który zrezygnował z osobnego trybu rozpatrywania projektu uchwały i zgłosił go jako poprawkę do projektu skierowanego przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#IrenaLipowicz">Natomiast, jak widzimy, poprawki proponowane przez pana posła Janika nie uzyskują poparcia większości członków połączonych Komisji. Oczywiście jeżeli wolą członków Komisji jest poddanie propozycji pana posła Janika pod głosowanie, to za chwilę przejdziemy do tego etapu prac, ale wówczas nie można będzie uwzględnić poprawek innych uczestników dzisiejszego posiedzenia. Przyjęcie wniosku pana posła Janika uniemożliwi innym członkom Komisji zgłoszenie propozycji poprawek do tekstu bazowego. Oddaję głos panu posłowi Łopuszańskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#JanŁopuszański">Mam dwie uwagi, z których pierwsza jest uwagą merytoryczną. Pkt. 2, 3, 4, 5 i 6 regulują różną materię i dlatego istnieje możliwość rożnego ustosunkowania się do poszczególnych punktów ze względu na ich merytoryczne przesłanie. Uważam, że głosowanie nad skreśleniem całości jest w sensie merytorycznym nielogiczne.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#JanŁopuszański">Jeżeli dobrze zrozumiałem, rozpatrujemy pkt 2, a tymczasem zgłoszony został wniosek proceduralny dotyczący również pkt. 3, 4, 5 i 6. Nie wiem, czy Komisje dopuszczają taką procedurę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełIrenaLipowiczUW">W pierwszej kolejności głos zabierze pan poseł Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JanRokita">Zgłaszam wniosek o skreślenie pkt. 2 projektu uchwały. Wniosek motywuję tym, że niemożliwa jest decentralizacja finansów publicznych przed reformą administracji terytorialnej. Prosiłbym o poddanie mojego wniosku zgodnie z art. 46 regulaminu Sejmu pod głosowanie w pierwszej kolejności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję propozycję pana posła Rokity pod głosowanie. Czy pan poseł wnioskodawca chciałby odnieść się do propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#JanŁopuszański">Pan poseł Rokita uzasadnił merytorycznie wniosek o skreślenie pkt. 2. Stwierdzenie, że niemożliwa jest decentralizacja finansów publicznych przed reformą administracji terytorialnej jest nieprawdziwe, gdyż decentralizacja finansów publicznych oznacza w tym konkretnym przypadku pozostawienie w gminach większej części środków tam uzyskiwanych niż ma to miejsce w chwili obecnej. W uzasadnieniu ekspertyzy wyrażono obawę, że wnioskodawcy projektu uchwały sugerują, żeby funkcja redystrybucyjna budżetu centralnego została całkowicie zlikwidowana.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#JanŁopuszański">Chciałbym dodać w formie autopoprawki do zapisu: „w celu usunięcia ograniczeń rozwoju samorządu terytorialnego, wynikających z uzależnienia budżetów gminnych od redystrybucji budżetu centralnego” sformułowanie „nadmiernego”. W efekcie tekst uzyskałby następujące brzmienie: „w celu usunięcia ograniczeń rozwoju samorządu terytorialnego, wynikających z nadmiernego uzależnienia budżetów gminnych od redystrybucji budżetu centralnego”.Takie rozwiązanie wymaga wyłącznie przesunięć bilansowych w obecnej strukturze. Dodam, że nie jest prawdą stwierdzenie, że trzeba budować nowe struktury, żeby dokonać tej operacji finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie najdalej idący wniosek pana posła Rokity. Kto z państwa jest za skreśleniem pkt. 2?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#IrenaLipowicz">Za skreśleniem pkt. 2 głosowało 31 posłów, 2 - przeciw, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JanRokita">Zgłaszam wniosek o skreślenie pkt. 3 projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm. Jestem zdecydowanie przeciwny rozwiązaniu, zgodnie z którym zadania administracji specjalnej mogą być przejmowane wyłącznie przez duże gminy miejskie lub związki mniejszych gmin. Uważam, że istotą zespolenia administracji specjalnych musi być przekazanie ich zadań wojewodom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PawełBryłowski">Uzupełniając wypowiedź pana posła Rokity, chciałbym dodać, że istnieją mechanizmy prawne przejmowania uprawnień przez samorząd. Domaganie się wprowadzenia wspomnianych mechanizmów jest nieporozumieniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#IrenaLipowicz">Pan poseł Bryłowski zwrócił uwagę na kwestię, którą chciałam poruszyć. Rzeczywiście, postulujemy możliwość przejmowania zadań, która zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym i z regulacją dotyczącą stref usług publicznych już istnieje.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#IrenaLipowicz">Jak wskazują doświadczenia Warszawy, ta forma decentralizacji nie sprawdziła się. Przypominam, że jest wiele konkurencyjnych projektów, ale w żadnym z nich nie proponuje się pozostawienia dotychczasowego ustroju Warszawy. Oddaję głos panu posłowi Łopuszańskiemu i później przechodzimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JanŁopuszański">Chciałbym wyjaśnić ponownie tę niezrozumiałą kwestię. W trakcie dyskusji sejmowej dotyczącej projektów poselskich i rządowych rozmawialiśmy o projekcie stworzenia trójszczeblowej administracji terytorialnej.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#JanŁopuszański">Stosownym uzasadnieniem było stwierdzenie, że znaczną część celów, wśród których można wymienić wprowadzenie kontroli samorządowej dla zadań państwowych, które dotychczas nie były nią objęte, można osiągnąć przez tworzenie związków gmin. W dyskusji wyjaśniono, że wprawdzie tryb tworzenia związków gmin jest już przewidziany ustawą, ale nie jest jednak realizowany na skalę, jakiej można by oczekiwać. Dzieje się tak dlatego, iż pieniądze na tworzenie związków pochodzą ze skromnych kas gminnych.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#JanŁopuszański">Zapis mówi wyraźnie o tworzeniu związków gminnych, które przejmują zadania łącznie, wykorzystując środki, które są na ten cel przeznaczone w strukturze finansów publicznych. Konsekwencją uruchomienia takiego mechanizmu będzie samoczynne dążenie gmin do tworzenia związków gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do głosowania. Kto z państwa jest za skreśleniem pkt. 3 projektu uchwały z druku 191*?</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#IrenaLipowicz">Za skreśleniem pkt. 3 głosowało 40 posłów, nikt nie opowiedział się przeciwko, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że pkt 3 został skreślony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JanRokita">Zgłaszam wniosek o skreślenie pkt. 4 projektu uchwały skierowanego do Komisji przez Sejm ze względu na fakt, że jego istotą jest propozycja oddolnego tworzenia nowego ustroju państwa.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#JanRokita">Uważam, że jest to błędne założenie, gdyż ustrój państwa powinien być tworzony odgórnie. Opowiadam się za tym, żeby ilość szczebli samorządu terytorialnego określała konstytucja i ustawa, nie zaś lokalne porozumienia, w wyniku których ustrój państwa byłby tworzony w sposób chaotyczny i nie kontrolowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PiotrŻak">Zgadzając się z częścią uzasadnienia pana posła Rokity, chciałem zgłosić wniosek o przyjęcie tego zapisu wraz z poprawką polegającą na skreśleniu sformułowania „mieć przede wszystkim charakter oddolny i powinno” oraz zastąpieniu sformułowania „przy współudziale” zapisem „po wysłuchaniu opinii”.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PiotrŻak">Punkt 4 uzyskałby brzmienie: „Tworzenie nowych szczebli samorządu terytorialnego powinno przebiegać po wysłuchaniu opinii istniejących samorządów gminnych”. Chciałem poinformować członków Komisji, że takie działanie obecnie się odbywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#TadeuszWrona">Chciałem przypomnieć, że nasze środowiska nie głosowały za konstytucją w wersji przedłożonej przez koalicję konstytucyjną, między innymi z tego powodu, że nie było w niej zapisu o strukturze państwa, a więc o samorządowych gminach, powiatach i województwach. Podzielam pogląd pana posła Rokity, który stwierdził, że nie można budować struktury państwa oddolnie, gdyż wynika ona z polskiej tradycji i historii i musi być zapisana w konstytucji, czego niestety nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#IrenaLipowicz">Istotnie, postulat oddolnego kształtowania ustroju państwa jest bardzo śmiały i może wiązać się z zagrożeniami dla unitarnego charakteru państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JanŁopuszański">Przypominam, że w czasie debaty sejmowej, ulegając sugestiom innych posłów, którzy podnosili ten temat w dyskusji ogólnej, osobiście zgłosiłem poprawkę o skreślenie słów: „powinno mieć przede wszystkim charakter oddolny”. W konsekwencji pkt 4 uzyskał brzmienie, które zaproponował pan poseł Piotr Żak w swojej poprawce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Łopuszański akceptuje zastąpienie sformułowania „przy współudziale” zapisem „po wysłuchaniu opinii”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JanŁopuszański">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#IrenaLipowicz">Uznaję, że została zgłoszona autopoprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PawełBryłowski">Proszę o sprecyzowanie znaczenia sformułowania „po wysłuchaniu opinii”? Czy oznacza to, że 2500 gmin będzie zapytanych o to, jak według nich będzie wyglądała reforma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#IrenaLipowicz">Odpowiadając panu posłowi Bryłowskiemu, muszę stwierdzić, że istotnie znajdziemy się w kłopocie, gdyż będziemy musieli zasięgnąć opinii 2500 gmin w Polsce. Będzie to jednak wewnętrzny obowiązek Sejmu zapisany w uchwale. Czy ktoś z państwa zgłosił wniosek o skreślenie pkt. 4?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JanRokita">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek pana posła Rokity. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o skreślenie pkt. 4 projektu uchwały skierowanej do Komisji przez Sejm?</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#IrenaLipowicz">Za skreśleniem pkt. 4 głosowało 29 posłów, 1 - przeciw, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że wniosek został przyjęty. Przechodzimy do pkt. 5. Oddaję głos panu posłowi Rokicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JanRokita">Chciałbym zgłosić propozycję dotyczącą pkt. 6...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#IrenaLipowicz">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Barzowski i pan poseł Bryłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JerzyBarzowski">Proponuję przyjęcie pkt. 5 bez żadnych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PawełBryłowski">Chciałbym dowiedzieć się, jakie zagrożenia dla unitarnego charakteru państwa polskiego może nieść reforma, o której właśnie mówimy? Wszystko to jest w sferze abstrakcji i domysłów i dlatego uważam, że przewidywanie nieszczęścia jest niepotrzebne. Uważam, że osłabia to wolę osób dążących do wprowadzenia reformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#KrzysztofJanik">Mam dwa pytania do posła wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#KrzysztofJanik">Po pierwsze, jaki jest charakter tej normy i jakie są kryteria jej egzekucji?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#KrzysztofJanik">Po drugie, czy mógłby pan wskazać rozwiązania, które mogłyby zagrażać unitarnemu charakterowi państwa na gruncie nauki prawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#IrenaLipowicz">Mam również pytanie do pana posła wnioskodawcy oraz do autora poprawki. Czy nie należy uzupełnić zapisu mówiącego o umocnieniu gmin wyrażeniem „oraz uszanowanie unitarnego charakteru państwa”? Proszę zauważyć, że w tej chwili wewnętrzną uchwałą zakazujemy sobie łamania konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#IrenaLipowicz">Przyznaję, że pan poseł wnioskodawca ma szlachetne intencje. Być może wnioskodawcy uważali, że skoro nie wynika to wyraźnie z obowiązującego systemu prawnego, to na mocy dyrektywy wewnętrznej należy zapisać, że wolą Sejmu jest ochrona unitarnego charakteru państwa. Tymczasem jest wyraźny artykuł konstytucji w brzmieniu „Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym”. W tej sytuacji Sejm zakazuje sobie łamania prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JanRokita">Nie zgadzam się z panią przewodniczącą Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#JanRokita">Wielokrotnie zdarzało się tak, że Sejm deklarował oczywiste intencje polityczne, potwierdzając prawdy, które dla Sejmu są bardzo ważne. Przykładem może być projekt uchwały o zbrodniczości systemu komunistycznego, który podobnie jak omawiana uchwała stwierdza oczywistą prawdę. Nikt nie sprzeciwia się temu, że Sejm stwierdza w drodze uchwały rzecz oczywistą. Wielokrotnie Sejm potwierdzał oczywiste kwestie w uchwałach. Omawiana kwestia ma taką wagę polityczną, że - w moim przekonaniu - można ją potwierdzić uchwałą Sejmu i w związku z tym zgłaszam wniosek o przyjęcie pkt. 5 w wersji zaproponowanej przez pana posła Łopuszańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik chciałby coś dodać, zanim udzielę głosu panu posłowi Łopuszańskiemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#KrzysztofJanik">Nie. Oczekuję odpowiedzi na sformułowane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanŁopuszański">Celowo sformułowałem z innymi posłami zapis pkt. 5, który postuluje, aby reforma administracji terytorialnej nie zawierała rozwiązań, które mogłyby zagrażać unitarnemu charakterowi państwa.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanŁopuszański">Przykładowo w projekcie rządowym zostało zawarte uprawnienie dla sejmików wojewódzkich do zawierania umów międzynarodowych z organizacjami międzynarodowymi oraz z euroregionami. Faktycznie jest to uprawnienie, wprawdzie ograniczone corocznym sprawozdaniem ministra spraw zagranicznych z kierunków polskiej polityki zagranicznej, do zawierania porozumień, które na mocy art. 91 Konstytucji RP stają się prawem obowiązującym, przynajmniej na terytorium danego województwa, które staje się euroregionem. Chcę zwrócić uwagę, że na przykład na obszarze Francji regiony także istnieją, ale nie wchodzą w skład jednolitej struktury państwa francuskiego, które składa się z gmin i departamentów.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#JanŁopuszański">Jeżeli dopuścimy do tego, że struktura euroregionów i struktura podstawowego podziału Polski na województwa pokryje się, wówczas uruchomimy, niezależnie od intencji osób uczestniczących w tworzeniu tych struktur, mechanizmy odśrodkowe. Muszę stanowczo stwierdzić, że sprzeciwiamy się temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję wniosek o skreślenie pkt. 5 pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#IrenaLipowicz">Przed głosowaniem głos zabierze pan poseł Bryłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PawełBryłowski">Chciałbym odnieść się dwoma zdaniami do kwestii euroregionów. Posługując się przykładem Lublina, miasta, w którym mieszkam, mogę stwierdzić, że podpisujemy niejedną umowę partnerską, jesteśmy udziałowcem euroregionu wschodniego. Podpisywanie tego rodzaju umów nie niesie za sobą żadnej groźby. Są to umowy bratnich gmin, bratnich miast, którym patronują wojewodowie. Naprawdę obawy, o których mówił pan poseł Łopuszański, są zupełnie płonne i nie wiem, z czego wynikają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, że pan poseł Łopuszański nie zgłosił autopoprawki i odrzucił propozycję zastąpienia zapisu „może skutkować zagrożeniami dla unitarnego charakteru państwa”, sformułowaniem „powinno uszanować unitarny charakter państwa”. Kto z państwa jest za skreśleniem pkt. 5?</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#IrenaLipowicz">Za skreśleniem głosowało 18 posłów, 21 - przeciw, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#IrenaLipowicz">Oznacza to, że pkt 5 z projektu uchwały skierowanego przez Sejm do Komisji został utrzymany. Przechodzimy do rozpatrzenia pkt. 6. Proszę, pan poseł Żak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PiotrŻak">Proponuję skreślenie pkt. 6, gdyż praktycznie cała jego treść została uwzględniona w przyjętej preambule.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jeszcze jakieś uwagi?Proszę, pan poseł Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#KrzysztofJanik">Popieram wniosek pana posła Żaka o skreślenie pkt. 6 i proponuję zapisanie odczytanego wcześniej tekstu poprawki w miejsce pkt. 6. Czy mam odczytać tekst poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#IrenaLipowicz">Nie, dziękuję. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek pana posła Żaka o skreślenie pkt. 6. Kto z państwa jest za skreśleniem pkt. 6?</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem skreślenia głosowało 40 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosu. W związku z powyższym stwierdzam, że pkt 6 został skreślony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#KrzysztofJanik">Zgłaszam wniosek o zapisanie w miejsce skreślonego pkt. 6 poprawki, którą wcześniej przedstawiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#IrenaLipowicz">Poprawka zgłoszona przez posła Janika obejmuje pkt. 1, 2, 3 i 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#KrzysztofJanik">Nie, pani przewodnicząca. Poprawka, którą zgłosiłem, jest jednym zdaniem rozpoczynającym się od słów „Sejm zobowiązuje komisje”, a kończącym się sformułowaniem „oraz do Sejmu i Senatu”. Wprawdzie w pkt. 2 użyliśmy kropki, ale jesteśmy skłonni zastąpić ją przecinkiem, aby podkreślić, że jest to jedno długie zdanie, którego nie można podzielić na mniejsze fragmenty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#IrenaLipowicz">Czyli, tak jak wspomniałam, poprawka pana posła Janika obejmuje cztery punkty. Proszę, pan poseł Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanRokita">Chciałbym zaproponować alternatywną poprawkę, składającą się z dwóch punktów, której treść obejmuje materię poruszoną przez pana posła Janika.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#JanRokita">Proponuję aby w miejsce skreślonego pkt. 6 wprowadzić dwa punkty, które możemy nazwać roboczo pkt a) i pkt b).</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#JanRokita">Punkt a) uzyskałby brzmienie: „Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustaw o podziale terytorialnym kraju. W następnej kolejności powinny być rozpatrzone projekty ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych oraz ordynacje wyborcze do nowych jednostek samorządu terytorialnego”.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#JanRokita">Natomiast pkt b) miałby następujący zapis: „Nowy system finansów publicznych winien obejmować zasady subwencjonowania zaniedbanych regionów kraju oraz program rozwoju miast, które utracą status stolic województw”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#IrenaLipowicz">Popieram wniosek pana posła Rokity, ale chciałabym zapytać, czy pan poseł nie wzbogaciłby swojego wniosku o sformułowanie dotyczące konsultacji z organizacjami samorządowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JanRokita">Oczywiście, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#KrzysztofJanik">Muszę powiedzieć, że nie mogę poprzeć poprawki zaproponowanej przez pana posła Rokitę. Pani przewodnicząca pamiętała o wymogach regulaminu Sejmu, a nie pamiętała o ustawie o związkach zawodowych, w której jest wyraźnie zapisane, iż status wielu tysięcy pracowników, który zmieni się w wyniku przeprowadzenia omawianej reformy, jest sprawą, którą trzeba skonsultować ze związkami zawodowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanRokita">Panie pośle, chciałbym w kontekście wypowiedzi pani przewodniczącej Lipowicz, zaproponować następujący zapis pkt. a): „Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone, skonsultowane z krajowymi organizacjami samorządowymi i związkami zawodowymi projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustaw o podziale terytorialnym kraju. W następnej kolejności powinny być rozpatrzone projekty ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych oraz ordynacje wyborcze do nowych jednostek samorządu terytorialnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#KrzysztofJanik">Moja wypowiedź miała posłużyć za przykład, ale meritum sprawy tkwi gdzie indziej. Nie wyrażam zgody na rozpatrywanie kwestii mapy podziału terytorialnego przed rozważeniem kwestii finansowych.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#KrzysztofJanik">Istotą tej reformy - i chyba nikt nie ma co do tego wątpliwości - jest obieg pieniędzy i decentralizacja środków. Jesteśmy zdania, że przed drugim czytaniem ustaw ustrojowych powinny zostać rozpatrzone ustawy kompetencyjne, a zaraz po nich ustawy finansowe. Przyznam, że nie wiem, co pan poseł Rokita ma na myśli używając pojęcia „równolegle”. Powtarzam, że nie chodzi tylko o ustawę prezentowaną przy okazji ostatnich prelekcji ministra Millera, bo jest to operacja w skali makro. Ktoś powiedział mi, że powiaty będą dysponowały 10 mld złotych i cieszę się z tego.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#KrzysztofJanik">Zanim jednak podejmiemy decyzję co do tego, czy utworzymy 307, 250 czy też 283 powiaty, chcemy poznać symulacje finansowe w każdym powiecie. Z pewnością jest to możliwe do zrobienia. Chcemy również dowiedzieć się, jak będą wyglądały źródła dochodów dla miasta Warszawy i powiatu Włocławek, których relacja kształtuje się jak 1 do 6000. Interesuje nas, jak wyglądały będą relacje dochodów na jednego mieszkańca w wariantach, które przewidują 12 i 17 województw. Chcemy poznać, jak będzie wyglądał fundusz - proszę nie mylić z subwencją wyrównawczą - który będzie wyrównywał szanse. Pan poseł Rokita usiłuje zupełnie zmienić naszą propozycję i chce „pobawić się” mapą podziału terytorialnego, a debatę dotyczącą finansów odłożyć na później. W moim przekonaniu jest to nie do przyjęcia i dlatego podtrzymuję swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#IrenaLipowicz">Mamy kilka możliwości. Po pierwsze możemy oba wnioski poddać pod głosowanie, ale przypominam, że mimo wszystko próbujemy dojść do porozumienia. Chciałabym dowiedzieć się, jak można rozstrzygnąć kwestię finansów, w sytuacji gdy Sejm nie rozstrzygnął kwestii liczby województw i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#IrenaLipowicz">W Sejmie nie można uchwalać ustaw wariantowo. Uważam, że słowo „równolegle” odpowiada woli obu stron, gdyż oznacza, że pracujemy nad wszystkim razem i że nie będziemy uchwalać ustawy bez znajomości warunków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#IrenaLipowicz">Z kolei jak może pan, panie pośle przedłożyć do głosowania ustawę o finansach bez rozstrzygnięcia kwestii, czy utworzonych zostanie 150, czy też 300 powiatów. Oba warianty wymagają zupełnie innego systemu finansowego. Rozumiem, że mamy odmienne podejście do wielu spraw, ale nie przedkłada się Sejmowi w projekcie rządowym wariantów. Uważam, że tylko w przypadku równoległego ustalania tych kwestii w komisjach można dokonać rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#IrenaLipowicz">Jeszcze raz apeluję do pana posła Janika o przyjęcie słowa „równolegle”, które uwzględnia intencje obu wnioskodawców i proszę, by nie stawiał pan warunków niemożliwych do zrealizowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#KrzysztofJanik">Wyjaśnię, że nie domagamy się, aby na posiedzeniu plenarnym Sejmu uwzględnić wspomniane warianty. Prawdopodobnie pani przewodnicząca nie zapoznała się uważnie z tekstem zgłoszonej przeze mnie poprawki, która stanowi, że Sejm zobowiązuje komisje rozpatrujące projekty ustaw do przestrzegania wymienionej kolejności prac. Oczywiście nie zamierzam dyskutować o symulacjach finansowych na posiedzeniu plenarnym Sejmu, ale na posiedzeniu Komisji, gdzie mogę zająć stanowisko i jeżeli w klubie, do którego należę będzie zgoda, to 164 posłów poprze lub odrzuci projekt. Na posiedzeniach komisji możemy uzgadniać wspólne stanowisko, uwzględniając wspomniane symulacje.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#KrzysztofJanik">Nie możemy jednak uzgadniać stanowiska, kierując się zasadą, jaką proponuje nam pan poseł Rokita, mówiąc o równoległym czytaniu ustaw ustrojowych. My proponujemy rozpatrywanie ustaw w następującej kolejności logicznej: ustawy ustrojowe, ustawy kompetencyjne, ustawy finansowe, mapa podziału terytorialnego kraju i ordynacja wyborcza. W naszym przekonaniu decyzje w sprawie mapy powinny być przedostatnim elementem reformy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PawełBryłowski">Pani przewodnicząca wspomniała już o części spraw, a pan poseł Janik postawił kropkę nad „i”. Faktycznie, w pierwszej kolejności powinniśmy zająć się ustrojem, kompetencjami i finansami. Uważam, że mapa podziału terytorialnego zawiera się w tych zagadnieniach i dyskusje, jakie będą odbywały się na posiedzeniach komisji, będą obejmowały również sprawę mapy. Uważam, że poprawka zaproponowana przez pana posła Rokitę jest prawidłowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Rokita sygnalizował chęć zabrania głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanRokita">Niestety, opinia pana posła Janika w kwestii trybu postulowanego przez wnoszoną przez posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprawkę jest błędna. Mianowicie w pkt. 2 jest wyraźne stwierdzenie, że komisje mają rozpatrzyć projekty ustaw finansowych przed rozpatrzeniem ordynacji wyborczych i ustaw o podziale terytorialnym państwa. Oznacza to, że komisje mają rozpatrzyć projekty ustaw finansowych po skierowaniu ich przez Sejm, gdyż jest to jedyny tryb rozpatrywania projektów ustaw. To z kolei znaczy, że - wbrew temu, co pan poseł przed chwilą powiedział - ustawy finansowe mają znaleźć się w Sejmie przed ustawami o podziale terytorialnym. Uważam, że jest to postulowanie jawnego absurdu, gdyż takie rozwiązanie jest niemożliwe do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#JanRokita">Wniesienie przez rząd do Sejmu i skierowanie do pierwszego czytania projektów ustaw finansowych bez przybliżonego określenia podziału terytorialnego jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#JanRokita">W związku z powyższym postulaty zaproponowane w poprawce zgłoszonej przez pana posła Janika mają na celu wprowadzenie trybu, który jest niemożliwy do realizacji, ze wszystkimi skutkami tego rozwiązania. Uchwałę Sejmu uwzględniającą propozycję zgłoszoną przez pana posła Janika można będzie interpretować jako uchwałę blokującą prace nad reformą administracji publicznej, postulującą rzeczy niemożliwe do zrealizowania. Chciałbym dowiedzieć się, jak komisje mają rozpatrzyć projekty ustaw finansowych przed uch-waleniem ustaw o podziale terytorialnym państwa. Ze względu na regulamin Sejmu jest to niemożliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę spojrzeć na zapis pkt. 1 poprawki pana posła Janika. Przewiduje ona rozpatrzenie projektów ustaw kompetencyjnych przed drugim czytaniem ustaw ustrojowych. Przypominam, że rozpatrzenie jest jednoznaczne z uchwaleniem i dlatego zastanawiam się, w jaki sposób można uchwalić ustawy kompetencyjne przed rozstrzygnięciem ustaw ustrojowych. Przyznam, że nie mogę nawet poddać pod głosowanie takiego wniosku, gdyż jest to w świetle konstytucji i prawa polskiego niemożliwe. Dlatego też, proszę przeformułować zapis pkt. 1.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#IrenaLipowicz">Jak rozumiem istotą pkt. 1 jest to, ażeby rząd przygotował symulację finansową również dla opozycyjnego projektu. Do tego można dążyć, ale nie można tego zapisać w proponowany sposób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#KrzysztofJanik">Możemy wykonać gest porozumienia i przyjąć zapis, który stanowi, iż równolegle z projektami ustaw finansowych rząd może skierować do Sejmu projekt ustawy o zasadniczym trójszczeblowym podziale terytorialnym i możemy je rozpatrzyć łącznie na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#KrzysztofJanik">Natomiast oczywiste jest, że jeżeli będziemy chcieli razem poddać pod głosowanie tę reformę to zarówno w czasie pierwszego czytania, jak i w trakcie prac w komisjach będziemy żądali pokazania symulacji finansowych w różnych wariantach. Wszyscy jesteśmy świadomi, że jeżeli przeanalizujemy sytuację wspomnianych 307 powiatów, to 93 z nich będzie wymagało pomocy rządowej. Jeżeli przyjmiemy dochody własne Warszawy za liczbę 100, to dochody powiatu Włocławek wyniosą 11 lub 12. Większość powiatów nie obędzie się bez subwencji wyrównawczej.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#KrzysztofJanik">Mamy 11 powiatów, w których dochód na jednego mieszkańca kształtuje się poniżej 300 złotych. Generalną zasadą wyznaczenia liczby powiatów nie powinno być dążenie do liczby 307, lecz zapewnienie mieszkańcom powiatów środków do życia. Nie możemy stworzyć sytuacji, w której mamy małe i biedne powiaty, będące na łasce państwa, co zaprzecza idei decentralizacji i samorządności, jeśli jednostki takie są utrzymywane poprzez subwencje rządową czy też dotacje.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#KrzysztofJanik">O tych kwestiach chcemy rozmawiać wspólnie i dlatego debata poświęcona tym zagadnieniom musi odbyć się łącznie, bez względu na to czy Sejm rozpatrzy projekt ustawy o podziale terytorialnym kraju.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#KrzysztofJanik">W chwili obecnej jest projekt utworzenia 12 lub 17 województw i 307+46 powiatów, który jest moim zdaniem błędny.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#KrzysztofJanik">Uważam, że intencją naszą jest rozpatrywanie ustaw w określonej wcześniej kolejności. Za chwilę będziemy rozpatrywali blisko 150 projektów ustaw kompetencyjnych i konieczne jest ustalenie trybu prac. Przed drugim czytaniem ustaw kompetencyjnych powinniśmy otrzymać projekty ustaw finansowych i projekt ustawy o mapie podziału terytorialnego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#IrenaLipowicz">Sądzę, że powoli zaczynamy dochodzić do wspólnych wniosków. Rzeczywiście opozycja nie dysponuje własnym aparatem finansowym. Przyznam, że sama przeżyłam to na tej sali, kiedy pan poseł Janik był przewodniczącym i ówczesna opozycja nie mogła uzyskać nawet zwykłego dokumentu z Ministerstwa Finansów. Było to trwałe „znęcanie się” nad opozycją. Zachęcam wszystkich uczestników dzisiejszego posiedzenia do lektury pasjonujących biuletynów z posiedzeń dotyczących problematyki powiatów.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#IrenaLipowicz">Uznaję, że naszą wolą jest zapewnienie symulacji finansowej również dla innych modeli. Sądzę, że słowo „równolegle” rozstrzygnęłoby wiele spraw, tym bardziej że w pkt. 1 poprawki pan poseł Janik domaga się jednoczesnego rozpatrywania ustaw kompetencyjnych z ustawami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Rozumiem, że wolą prezydium Komisji, do którego należy również pan poseł Janik, jest zapewnienie dostarczenia wszystkich ustaw finansowych w odpowiednim czasie.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#IrenaLipowicz">W razie potrzeby sama przygotuję przepisy wprowadzające, jeżeli rząd będzie się opóźniał w pracach.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#IrenaLipowicz">Informuję, że mija godzina 18.00 i proponuję, żebyśmy zakończyli dzisiejsze prace porozumieniem. Proszę zwrócić uwagę na powstały problem. Muszę przyznać, że nie marzę o niczym innym, jak tylko o możliwości wysłuchania w Sejmie, w odpowiednich warunkach argumentów Bydgoszczy, Torunia, Opola, Zielonej Góry i wszystkich 150 powiatów, które być może będziemy musieli zlikwidować zgodnie z pańskim wnioskiem. Proszę wziąć pod uwagę fakt, iż poinformowanie wspomnianych 150 powiatów o tym, że nie istnieją, nie będzie łatwym zadaniem.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#IrenaLipowicz">Opóźnia się pierwsze czytanie projektu ustawy o podziale terytorialnym kraju i formalnie nie mogę rozpocząć rozmów z przedstawicielami wspomnianych 150 powiatów, gdyż Sejm nie skierował tych projektów do prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#IrenaLipowicz">Uznaję to, poczekamy na symulacje finansowe, uzyskamy od rządu wariant, na którym państwu zależy i dlatego też skorzystajmy z bardziej ogólnej formuły i zakończmy dzisiejsze posiedzenie porozumieniem. Proszę, pan poseł Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JanRokita">Mam propozycję kompromisu, który zarazem zapewnia logiczność tekstu. Proponuję następujące brzmienie pkt. 1: „Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone skonsultowane z krajowymi organizacjami samorządowymi i związkami zawodowymi projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustawa o podziale terytorialnym kraju. Z tym, że kształt nowego podziału terytorialnego kraju winien być określany po zapoznaniu się przez Sejm z projektami ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#KrzysztofJanik">Nie mogę przystać na tę propozycję. Pomijając fakt, że taki zapis byłby sprzeczny z art. 167 ust. 4 konstytucji, który stanowi, że zmiany w podziale zadań i kompetencji następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych. Przyznaję, że nie satysfakcjonuje nas propozycja pana posła Rokity, gdyż uważamy, że projekty ustaw finansowych powinny być rozpatrzone przed ostateczną decyzją w sprawie podziału terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanŁopuszański">Oczywiście obecna dyskusja mnie nie dotyczy, ale obserwuję ją z satysfakcją. Komisje odrzuciły zapis proponowany przez reprezentowaną przeze mnie grupę posłów, który rozstrzygał powyższe problemy ku zadowoleniu obu stron.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JanŁopuszański">Wyłącznie dla treningu intelektualnego przeczytam wspomniany zapis: „Rada Ministrów przed rozpoczęciem prac Sejmu zmierzających do wprowadzenia niezbędnych dla reformy administracji terytorialnej zmian legislacyjnych, przedstawi Sejmowi całościowy pakiet projektowanych rozwiązań, obejmujący wszystkie aspekty ustrojowe, prawne, organizacyjne, ekonomiczne i społeczne projektowanej reformy. W szczególności jest rzeczą niedopuszczalną przedstawienie projektu zmian administracji terytorialnej bez projektu zmian ustawy kompetencyjnej i bez szczegółowego wyliczenia wszystkich kosztów wdrożenia reformy i wszystkich kosztów funkcjonowania nowego systemu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#IrenaLipowicz">Informuję, że minęła godzina 18.00. Po pierwsze, mogę ogłosić przerwę, po której będziemy kontynuować prace, po drugie, możemy powołać podkomisję bądź odłożyć prace do kolejnego posiedzenia. Ogłaszam piętnastominutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#IrenaLipowicz">Na wstępie chciałabym przypomnieć, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w piątek o godzinie 11.00 odbędzie posiedzenie dotyczące ustawy powiatowej. Informuję również, że jeżeli będzie to niezbędne, jutro o godzinie 11.00 odbędzie się połączone posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, na którym będziemy mogli zakończyć prace nad uchwałą. Proszę pana posła Rokitę o sformułowanie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JanRokita">Punkt 1 uzyskałby następujące brzmienie: „Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone skonsultowane z krajowymi organizacjami samorządowymi i związkami zawodowymi projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustawa o trójstopniowym podziale terytorialnym kraju. Z tym że kształt nowego podziału terytorialnego kraju winien być przyjmowany po zapoznaniu się przez Sejm z projektami ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych”. Jak rozumiem, pan poseł Janik chciał uzupełnić tę propozycję o pewne wymogi finansowe.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JanRokita">Natomiast pkt 2 uzyskałby następujący zapis: „Nowy system finansów publicznych winien obejmować zasady subwencjonowania zaniedbanych regionów kraju oraz program rozwoju miast, które utracą status stolic województw”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KrzysztofJanik">Zaproponowana przez pana posła Rokitę poprawka różni się nieco od mojego wniosku, który pozwolę sobie teraz przeczytać, a Komisje rozstrzygną, która z dwóch propozycji jest lepsza. Zapis proponowany przeze mnie jest następujący: „Sejm zobowiązuje komisje rozpatrujące projekty ustaw związane z reformą administracji publicznej i samorządu terytorialnego do przestrzegania następującej kolejności prac legislacyjnych:</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#KrzysztofJanik">1) Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone skonsultowane z krajowymi organizacjami samorządu terytorialnego i związkami zawodowymi projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustawy o podziale terytorialnym kraju na województwa i powiaty, z tym, że nowy kształt podziału terytorialnego kraju winien być przyjmowany po zapoznaniu się przez Sejm z projektami ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych oraz z wyliczeniami dotyczącymi kosztów wdrażania reformy.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#KrzysztofJanik">2) Przedłożony Sejmowi system finansów publicznych powinien obejmować zasady subwencjonowania słabiej rozwiniętych regionów kraju oraz program rozwoju miast, które utracą status stolic województw.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#KrzysztofJanik">3) Sejm oczekuje, że powyższe wyliczenia i analizy (pkt 1 i 2) zostaną przedstawione dla co najmniej dwóch wariantów podziału kraju na nowe województwa i powiaty.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#KrzysztofJanik">4) W następnej kolejności powinny być rozpatrzone projekty ordynacji wyborczych do organów nowych jednostek samorządu terytorialnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi bądź poprawki? Czy pan poseł Rokita chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JanRokita">Tak. Oczywiście w moim projekcie proponuję zastąpić zwrot „zaniedbane regiony kraju” sformułowaniem „słabiej rozwinięte regiony kraju”.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#JanRokita">Najistotniejszym problemem jest przesądzenie kwestii, czy ustawa ma rozstrzygnąć o podziale kraju na powiaty. Sądzę, że jest to rozstrzygnięcie przedwczesne i dlatego też proponuję przyjęcie sformułowania „o trójstopniowym podziale terytorialnym kraju”, które nie przesądza, czy ustawa o podziale terytorialnym ma szczegółowo określać liczbę i siedziby powiatów. Chciałbym, aby ta sprawa nie była jeszcze rozstrzygnięta. Poza tym, jest to dyrektywa merytoryczna dla komisji parlamentarnej, a pan poseł Janik bardzo zdecydowanie sprzeciwiał się formułowaniu dyrektyw merytorycznych i ustrojowych dotyczących przyszłych rozstrzygnięć dokonanych przez Komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#KrzysztofJanik">Muszę powiedzieć, że pan poseł Rokita źle zinterpretował moje intencje, ponieważ różnica pomiędzy naszymi sformułowaniami jest następująca. Pan poseł Rokita proponuje zapis „oraz ustawa o trójstopniowym podziale terytorialnym kraju”, natomiast moje sformułowanie jest następujące „oraz ustawy o podziale terytorialnym kraju na województwa i powiaty”. Zapis zaproponowany przeze mnie rozstrzyga, że trójstopniowy podział obejmuje województwa i powiaty, natomiast nie sugeruje, aby określać stolice powiatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiemy, że przez zapis „ustawy o podziale terytorialnym kraju na województwa i powiaty” nie rozstrzyga za Komisję, czy powiaty będą utworzone w drodze ustawy, czy rozporządzenia. Przypominam, że na wczorajszym posiedzeniu Komisja uchwaliła, iż powiaty powstaną w drodze rozporządzenia, choć zasady ich tworzenia będą określone w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JanRokita">Proponuję zapis „ustawy o zasadach podziału terytorialnego kraju na województwa i powiaty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KrzysztofJanik">Teraz zasadniczo zmienił pan zaproponowaną przez siebie poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JanRokita">W takim razie proponuję poprzedni zapis „ustawa o trójstopniowym podziale terytorialnym kraju”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#KrzysztofJanik">Moja propozycja jest lepiej sformułowana pod względem gramatycznym, gdyż nie dzieli kraju na stopnie. Dlatego też, uważam, że powinniśmy przyjąć zapis następujący „oraz ustawy o podziale terytorialnym kraju na województwa i powiaty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle, ten zapis jest nieprawdziwy, gdyż podział terytorialny kraju obejmuje gminy, województwa i powiaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#KrzysztofJanik">Kwestia gmin została rozstrzygnięta w Konstytucji RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#IrenaLipowicz">Oczywiście. Jednakże zdanie, które pan zaproponował, nie będzie prawdziwe i dlatego proszę o modyfikację propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanRokita">Proponuję zapis „na gminy, powiaty i województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#KrzysztofJanik">Czy mogę poprosić konstytucję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#IrenaLipowicz">Konstytucja RP stanowi, że gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#KrzysztofJanik">Spróbuję znaleźć stosowny zapis. Otóż, art. 164 stanowi, że podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina, a inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa. Niestety, nie mogę znaleźć przepisu mówiącego o podziale terytorialnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę uwzględnić w propozycji zapis dotyczący gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JanRokita">Podtrzymuję swoją propozycję zapisu „na gminy, powiaty i województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#KrzysztofJanik">Przypominam, że nie ingerujemy w podział na gminy, ale zajmujemy się ustawami powiatowymi i wojewódzkimi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#JanRokita">Ustawa o administracji rządowej w województwie w projekcie uchwalonym przez podkomisję przewiduje, iż ustawa o podziale terytorialnym państwa podzieli państwo na gminy, powiaty i województwa. Wynika z tego, że gminy muszą być elementem ustawy o podziale terytorialnym kraju. Informuję, że zasada ta była jednomyślnie uchwalona przez podkomisję zajmującą się ustawą o administracji rządowej w województwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#IrenaLipowicz">Chciałam zasugerować zapis „jako nowych jednostek podziału zasadniczego” bądź „jako nowych jednostek samorządu terytorialnego”. Proszę, pan poseł Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PiotrWójcik">Czy pan, panie pośle Janik chce określić stolice i ilość powiatów ustawą, czy też nie? Jaka jest intencja zaproponowanego zapisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KrzysztofJanik">W uchwale, nad którą właśnie pracujemy, nie chcę rozstrzygać tej kwestii, ale złożymy wniosek mniejszości do ustawy o samorządzie powiatowym dotyczący art. 3 ust. 2 i 3, który będzie to zagadnienie obejmował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JanRokita">W związku z tym, że omawiana uchwała nie będzie określała ilości i stolic powiatów proponuję zapis „o podziale terytorialnym kraju na gminy, powiaty i województwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KrzysztofJanik">Panie pośle Rokita, proszę o wyjaśnienie, dlaczego zapis miałby uwzględniać również gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#JanRokita">Gmina ma być podstawową jednostką podziału terytorialnego i nie możemy jej pomijać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#RyszardHayn">Chciałbym zauważyć, że uchwała dotyczy wdrażania reformy i nie wiem, dlaczego mielibyśmy uwzględniać w zapisie gminy. Czy ktoś z państwa mógłby wytłumaczyć tę wątpliwość?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#IrenaLipowicz">Intencją jest sformułowanie zdania, które będzie zgodne z konstytucją. Czy pan, panie pośle Janik akceptuje zapis „jako nowych jednostek samorządu terytorialnego” bądź „jako kolejnych jednostek samorządu terytorialnego”? Jeżeli nie, będę musiała poddać propozycje pod głosowanie. Sądzę jednak, że jest to zapis kompromisowy, który umożliwi zakończenie prac nad uchwałą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#KrzysztofJanik">Chciałbym zamknąć kwestię gmin. Uważam, że nie powinniśmy powracać do tego zagadnienia, gdyż zostało ono rozstrzygnięte w pierwszym punkcie uchwały. Oczywiście, jeżeli członkowie Komisji przyjmą zapis „jako nowych jednostek samorządu terytorialnego” bądź „jako kolejnych jednostek samorządu terytorialnego”, to zapowiadam, że będziemy dążyli w toku dalszych prac nad uchwałą do zapisania zasady, iż przy wymienianiu ustaw niezbędnych dla zarządzenia wyborów wrócimy do zagadnienia ustaw tworzących nowe jednostki (województwa i powiaty). W moim przekonaniu takie rozwiązanie niczego nie rozstrzyga. Jeżeli większość parlamentarna odrzuci wniosek mniejszości dotyczący art. 3 ust. 2 i 3 projektu ustawy o samorządzie powiatowym, to omawiana uchwała nie będzie miała w tym kontekście znaczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, że przyjęliśmy zapis „nowe jednostki samorządu terytorialnego (powiaty i województwa)”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#KrzysztofJanik">Nie. Mówiłem, że ta kwestia nie ma znaczenia, gdyż wrócimy do niej w innym punkcie i dlatego proponuję poddanie propozycji pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję wniosek pod głosowanie. Czy pan poseł Rokita i pan poseł Janik mogą przedstawić ostateczne brzmienie propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JanRokita">Przeczytam jeszcze raz moją propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#KrzysztofJanik">Do tej pory dyskutowaliśmy o jednym fragmencie propozycji pana posła Rokity, a tymczasem chciałbym zgłosić jeszcze jedną poprawkę i proponuję, żeby moje poprawki rozpatrywać rozłącznie.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#KrzysztofJanik">Pierwsza poprawka dotyczy sformułowania „oraz ustawy o trójszczeblowym podziale terytorialnym kraju”, które proponuję zastąpić zwrotem „ustawy o podziale terytorialnym kraju na województwa i powiaty”.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#KrzysztofJanik">Proponuję żeby Komisje w pierwszej kolejności rozstrzygnęły tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem sformułowania „ustawy o trójszczeblowym podziale terytorialnym kraju”?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 23 posłów, 20 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#IrenaLipowicz">Informuję, że członkowie połączonych Komisji przyjęli sformułowanie „ustawy o trójszczeblowym podziale terytorialnym kraju”. Proszę o przedstawienie drugiej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję aby na końcu zdania: „Z tym że kształt nowego podziału terytorialnego kraju winien być przyjmowany po zapoznaniu się przez Sejm z projektami ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych” dodać krótkie sformułowanie, które już cytowałem na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JanRokita">Proponuję jako autopoprawkę dodanie następującego zapisu: „wraz z wyliczeniami kosztów wdrażania reformy” i przyjęcie jej bez głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle Rokita, proszę przedstawić cały zapis, który poddamy pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanRokita">„Równolegle do drugiego czytania ustaw ustrojowych powinny być rozpatrzone skonsultowane z krajowymi organizacjami samorządu terytorialnego i związkami zawodowymi projekty ustaw kompetencyjnych oraz ustawy o trójstopniowym podziale terytorialnym kraju. Z tym, że kształt nowego podziału terytorialnego kraju winien być przyjmowany po zapoznaniu się przez Sejm z projektami ustaw finansowych wraz z symulacjami budżetów samorządowych i wraz z wyliczeniami dotyczącymi kosztów wdrażania reformy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem zapisu przedstawionego przez pana posła Rokitę?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem propozycji pana posła Rokity głosowało 43 posłów, 1 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do pkt. 7 bazowego tekstu projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#KrzysztofJanik">Przepraszam, ale chciałbym, podobnie jak pan poseł Rokita zgłosić kolejne poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę przedstawić propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanRokita">Zgłaszałem drugi punkt w brzmieniu: „Nowy system finansów publicznych winien obejmować zasady subwencjonowania słabiej rozwiniętych regionów kraju oraz program rozwoju miast, które utracą status stolic województw”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#KrzysztofJanik">Zgłaszam redakcyjną poprawkę i proponuję zapis: „Przedłożony Sejmowi system finansów publicznych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JanRokita">Uznaję propozycję pana posła Janika za autopoprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi? Nie ma zgłoszeń. Kto z państwa jest za przyjęciem zapisu przedstawionego przez pana posła Rokitę?</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 43 posłów, nikt nie głosował przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujące brzmienie pkt. 3: „Sejm oczekuje, że wyliczenia i analizy, o których mowa w pkt. 1 i 2, zostaną przedstawione dla co najmniej dwóch wariantów podziału kraju na nowe województwa i powiaty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Rokita chciałby zaproponować jakąś korektę przedstawionego zapisu? Kto z państwa jest za przyjęciem zapisu przedstawionego przez pana posła Janika?</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 28 posłów, 11 - przeciw, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#IrenaLipowicz">Wniosek pana posła Janika został przyjęty. Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić kolejną propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujący zapis pkt. 4: „W następnej kolejności powinny być rozpatrzone projekty ordynacji wyborczych do organów nowych jednostek samorządu terytorialnego”. Chciałbym zwrócić uwagę na wolę kompromisu ze strony Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, gdyż w pierwotnym brzmieniu proponowaliśmy także nowe ordynacje do Sejmu i Senatu.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#KrzysztofJanik">Chciałbym podzielić się z członkami Komisji pewną refleksją dotycząca koalicji rządzącej. Otóż, jeśli chcemy mieć pewność poparcia reformy w parlamencie, to musimy rozważyć, jak nowy podział terytorialny kraju wpłynie na funkcjonowanie parlamentu, na nowe ordynacje wyborcze i jeszcze wiele innych aspektów. Połowa posłów przyszłego Sejmu będzie pochodziła z trzech województw, o ile zostanie ich utworzonych 12, bowiem Katowice, Kraków i Warszawa, a więc Mazowsze, Małopolska i Śląsk będą reprezentowały ponad 16 mln wyborców. Uważam, że ordynacja powinna być tworzona dopiero wtedy, gdy będzie znana struktura jednostek samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#KrzysztofJanik">Rezygnujemy w imię porozumienia, w imię szacunku dla posłów i senatorów z domagania się, aby ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu były traktowane jako część składowa procesu reformy. Rozumiem, że po przeprowadzeniu reformy zostanie przygotowana również ordynacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#IrenaLipowicz">Prognozy nie są zupełnie ścisłe. Mam jednak problem proceduralny, gdyż nie wiem, czy mogę to zagadnienie poddać pod głosowanie. Przypominam, że w dniu dzisiejszym utworzyliśmy podkomisję i nie wiem, czy mam zakazać pracy członkom podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#KrzysztofJanik">Nie chcę, aby podkomisja była związana terminami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#IrenaLipowicz">Przepraszam, ale znamy tryb pilny, który polega na skracaniu terminów. Podkomisja nie będzie mogła skończyć prac, ponieważ im tego zabraniamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#KrzysztofJanik">Oczywiście, podkomisja może skończyć prace i przedstawić sprawozdanie, ale jego rozpatrzenie powinno nastąpić po rozstrzygnięciu kwestii liczby i wielkości województw i powiatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#IrenaLipowicz">W tej kadencji opozycja zarzucała nam, że sytuacja, w której gotowym sprawozdaniem blokuje się prace Sejmu, jest naganna ze względu na regulamin. Jeżeli przyjmiemy ten precedens, to prace nad następną ustawą mogą być dość przykre. Uważam, że taka sytuacja jest niebezpieczna pod względem proceduralnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanRokita">Intencja pana posła Janika nie jest mi w pełni znana. Jeżeli intencja jest taka, jaka została wyrażona przez pana posła w ostatnim zdaniu, a mianowicie, żeby przyjęcie ordynacji wyborczych do samorządu terytorialnego nastąpiło nie wcześniej niż przyjęcie ustaw o podziale terytorialnym kraju, to w pełni ją podzielam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#KrzysztofJanik">Dokładnie taka jest moja intencja i proponuję ją zapisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanRokita">Proponuję następujące brzmienie: „Przyjęcie ordynacji wyborczych do nowych jednostek samorządu terytorialnego winno nastąpić nie wcześniej niż przyjęcie ustaw o podziale terytorialnym kraju”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#IrenaLipowicz">Zapis ten odpowiada pierwotnej intencji projektu uchwały zgłoszonego przez posła Łopuszańskiego. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zaproponowanej przez pana posła Rokitę?</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 33 posłów, nikt nie głosował przeciw, 6 posłów wstrzymało się od głosu. Przechodzimy do ostatniego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KrzysztofJanik">Zgłaszam propozycję zapisania rozdziału drugiego w projekcie uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę przybliżyć jego treść członkom połączonych Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#KrzysztofJanik">Proponowany rozdział dotyczy procedury wdrażania reformy. W imieniu klubu proponuję następujące brzmienie: „Sejm uważa za konieczne, aby we wdrażaniu reformy kierować się następującymi przesłankami:</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#KrzysztofJanik">1) decyzja o zarządzeniu wyborów do organów nowych podmiotów samorządowych powinna być poprzedzona uchwaleniem ustaw niezbędnych dla funkcjonowania tych podmiotów, to jest ustaw ustrojowych i kompetencyjnych, ustaw o finansach nowych jednostek oraz o subwencjach wyrównawczych, ustaw tworzących nowe jednostki terytorialne (województwa i powiaty);</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#KrzysztofJanik">2) pomiędzy terminem wyborów a rozpoczęciem funkcjonowania wyżej wymienionych organów powinien upłynąć okres nie krótszy niż 6 miesięcy przeznaczony na ukonstytuowanie się organów nowych podmiotów samorządowych, przejęcie należnego im majątku od skarbu państwa oraz przygotowanie budżetów tych podmiotów;</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#KrzysztofJanik">3) wszelkie sprawy sporne dotyczące przynależności poszczególnych gmin do powiatów i województw powinny być rozstrzygane przy uwzględnieniu stanowiska zainteresowanych władz samorządowych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JanRokita">Chciałbym zgłosić dwie poprawki do propozycji pana posła Janika.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#JanRokita">Pierwsza z nich dotyczy pkt. 1 propozycji. Sugeruję, aby po sformułowaniu „dla funkcjonowania tych podmiotów” postawić kropkę, ponieważ niemożliwe jest określenie z pewnością, jakie ustawy są niezbędne dla funkcjonowania organów nowych podmiotów samorządowych, gdyż to wymagałoby głębszej analizy.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#JanRokita">W pkt. 2 proponuję zastąpić sformułowanie „nie krótszy niż 6 miesięcy” terminem „nie krótszy niż 10 tygodni”.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#JanRokita">Proponuję przyjąć propozycję pana posła Janika z uwzględnieniem zgłoszonych przeze mnie poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Żak sygnalizował chęć zabrania głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PiotrŻak">Mam pytanie do wnioskodawcy. Co oznacza zapis „sprawy sporne” dotyczące przynależności poszczególnych gmin? Kto z kim miałby się spierać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę o odpowiedź pana posła Janika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#KrzysztofJanik">Pytanie sformułowane przez pana posła Żaka jest dość proste. Gmina Jodłowa nie chce należeć do powiatu Dębica, ale do powiatu Tarnów, co jest równoznaczne z przynależnością do województwa krakowskiego. Oczywiście, po konsultacji z radnymi gminy ktoś musi podjąć decyzję o przynależności wspomnianej gminy do jednego z dwóch powiatów.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#KrzysztofJanik">Powyższy przykład określa, co oznacza zwrot „sprawy sporne” i sądzę, że takich przypadków jest nie więcej niż 80–90.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WojciechFrank">Mam uwagę do pkt. 3, który będzie w przyszłości realizowany permanentnie. Chciałbym zauważyć, że minęło siedem lat od wprowadzenia gmin i do dnia dzisiejszego wpływają do Rady Ministrów wnioski o zmiany terytorialne. Trudno więc rozstrzygać omawiane zagadnienie w tym punkcie. Jak rozumiem, zapis pkt. 3 obliguje do rozpatrzenia tych spraw przed wdrożeniem. Oczywiście, powinny one być załatwiane przed wdrożeniem, ale myślę, że niestety będą musiały być rozstrzygane również po tym fakcie, gdyż nie unikniemy tego. W związku z powyższym proponuję skreślenie pkt. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#KrzysztofJanik">Zgadzam się z panem posłem, ale uchwała dotyczy tylko procesu wdrażania. Natomiast art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o samorządzie powiatowym rozstrzyga tę kwestię w dłuższej perspektywie i wyraźnie stwierdza, że Rada Ministrów będzie decydentem.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#KrzysztofJanik">Intencją naszego wniosku mniejszości jest to, żeby Sejm rozstrzygnął o pierwszej siatce powiatowej. Wszelkie późniejsze zmiany na tej siatce rozstrzygałaby Rada Ministrów po wysłuchaniu opinii zainteresowanych stron. Przedstawię intencję tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle Janik, proszę o zwięzłą wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#KrzysztofJanik">Intencją tego zapisu jest uspokojenie nastrojów panujących w tych środowiskach i zapewnienie, że zostaną wysłuchane ich opinie. Myślę, że polityczne podteksty tracą znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#KrzysztofJanik">Natomiast odnosząc się do pkt. 1 oraz poprawki pana posła Rokity, chciałbym stwierdzić, że właśnie na wniosek pana posła Rokity wykreśliłem słowo „wszystkich” i wraz z panem posłem Rokitą ustaliłem znaczenie słowa „niezbędne”. Pan, panie pośle Rokita, będąc wybitnym legislatorem, wie, że są to ustawy ustrojowe, kompetencyjne i finansowe, subwencje oraz ustawy tworzące nowe jednostki. Proszę, żeby pan albo przywrócił naszą propozycję i zaakceptował słowo „wszystkich”, albo zdecydował się na wymienienie podstawowych ustaw. Pan, panie pośle Rokita zaproponował zastąpienie terminu 6 miesięcy terminem 10 tygodni. W tej kwestii jesteśmy otwarci, ale czy jest pan przekonany, że jest to termin wystarczający?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanRokita">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#KrzysztofJanik">W związku z tym, proponuję zapisać „powinien upłynąć okres nie krótszy niż 10 tygodni”, oczywiście pod postawionym wcześniej warunkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym, żeby pan, panie pośle zaakceptował również moją poprawkę, uwzględniającą wniosek pana posła Franka, polegającą na dodaniu w pkt. 3 słów: „wszelkie sprawy sporne dotyczące określenia po raz pierwszy przynależności poszczególnych gmin do powiatów”. Rozumiem, że jest to intencja zarówno pana posła Janika, jak i pana posła Franka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#KrzysztofJanik">Czy mogę poprosić o powtórzenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#IrenaLipowicz">Proponuję uzupełnić zapis pkt. 3 sformułowaniem: „wszelkie sprawy sporne dotyczące określenia po raz pierwszy przynależności poszczególnych gmin do powiatów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofJanik">Akceptuję tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JanRokita">Mam propozycję dotyczącą pkt. 1. Otóż, zamiast wyliczania ustaw proponuję wprowadzenie następującego sformułowania: „uchwaleniem wszystkich ustaw niezbędnych dla rozpoczęcia funkcjonowania tych podmiotów”. Uważam, że nie można w tej chwili definitywnie przesądzać, jakie ustawy będą potrzebne dla przyszłego funkcjonowanie wspomnianych podmiotów. Natomiast niewątpliwie muszą być uchwalone ustawy niezbędne do rozpoczęcia funkcjonowania podmiotów samorządowych. Proszę o zgodę na propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#KrzysztofJanik">Nie mogę wyrazić zgody, gdyż jest to kluczowa kwestia, o czym pan dobrze wie. Pan, panie pośle chce umożliwić skorzystanie z „drogi na skróty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę się skupić na konkretnych kwestiach, a nie na intencjach, gdyż za chwilę rozpoczynają się posiedzenia klubów parlamentarnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#KrzysztofJanik">Nie mogę zaakceptować propozycji pana posła Rokity.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WojciechFrank">Cały czas wierzę w dobre intencje pana posła wnioskodawcy, ale nie mogę się zgodzić z propozycją pani przewodniczącej Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WojciechFrank">Spróbuję krótko wyjaśnić dlaczego. Intencja tej uchwały wyznacza termin graniczny zakończenia prac Sejmu. Zwracam uwagę, że przed momentem mówiliśmy o ordynacjach, które mają być uchwalone po ustawach dotyczących trójszczeblowego podziału.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WojciechFrank">Ze względu na termin wyznaczony w uchwale, nie określony konkretną datą oraz zapis pkt. 3 może okazać się, że nigdy nie zakończymy prac. Cały czas gminy będą wyrażały chęć przynależności do innych powiatów, gdyż w pkt. 3 jest wyraźne stwierdzenie, iż sprawy sporne dotyczące przynależności gmin do powiatów i województw powinny być rozstrzygane przy uwzględnieniu stanowiska zainteresowanych władz samorządowych do referendum gminnego włącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle fragment „do referendum gminnego włącznie” został skreślony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WojciechFrank">W takim razie przepraszam za nieuwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Rokita chciałby zabrać głos? Nie. Wobec tego przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności poproszę pana posła Janika o przypomnienie ostatecznej wersji zapisu oraz przedstawienie poprawek zgłoszonych przez pana posła Rokitę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#KrzysztofJanik">Przedstawię moją propozycję zapisania pkt. 1, a pan poseł Rokita przypomni zgłoszone przez siebie poprawki i przejdziemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujące brzmienie pkt. 1: „1) decyzja o zarządzeniu wyborów do organów nowych podmiotów samorządowych powinna być poprzedzona uchwaleniem ustaw niezbędnych dla funkcjonowania tych podmiotów, to jest ustaw ustrojowych i kompetencyjnych, ustaw o finansach nowych jednostek oraz o subwencjach wyrównawczych, ustaw tworzących nowe jednostki terytorialne (województwa i powiaty)”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Rokita może przypomnieć brzmienie poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#JanRokita">Proponuję następujący zapis: „1) decyzja o zarządzeniu wyborów do organów nowych podmiotów samorządowych powinna być poprzedzona uchwaleniem wszystkich ustaw niezbędnych dla rozpoczęcia funkcjonowania tych podmiotów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki pana posła Rokity?</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 20 posłów, 20 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że poprawka nie została poparta przez większość członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek zgłoszony przez pana posła Janika.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem pkt. 1 w brzmieniu: „1) decyzja o zarządzeniu wyborów do organów nowych podmiotów samorządowych powinna być poprzedzona uchwaleniem ustaw niezbędnych dla funkcjonowania tych podmiotów, to jest ustaw ustrojowych i kompetencyjnych, ustaw o finansach nowych jednostek oraz o subwencjach wyrównawczych, ustaw tworzących nowe jednostki terytorialne (województwa i powiaty)”?</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 20 posłów, 23 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do pkt. 7 projektu uchwały z druku 191*.Czy pan, panie pośle Janik chciałby zgłosić wniosek mniejszości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#KrzysztofJanik">Po pierwsze, zapowiadam wniosek mniejszości i przypominam, że powinniśmy rozpatrzyć również pkt. 2 i 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem pkt. 2 z poprawką pana posła Rokity?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#KrzysztofJanik">W związku z zaistniałą sytuacją, nie mogę zaakceptować poprawki zgłoszonej przez pana posła Rokitę i podtrzymuję wniosek poprzedni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Zwracam uwagę, że w pkt. 2 jest mowa o organach wymienionych w pkt. 1, który nie został przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Janika i pana posła Rokitę o sformułowanie treści swoich wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujące brzmienie pkt. 2: „2) pomiędzy terminem wyborów a rozpoczęciem funkcjonowania organów nowych podmiotów samorządowych powinien upłynąć okres nie krótszy niż 6 miesięcy przeznaczony na ukonstytuowanie się tych organów, przejęcie należnego im majątku od skarbu państwa oraz przygotowanie budżetów tych podmiotów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Rokitę o przedstawienie propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JanRokita">Proponuję zastąpienie terminu 6 miesięcy terminem 10 tygodni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez pana posła Rokitę?</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 23 posłów, 20 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że przyjęliśmy pkt. 2 zaproponowany przez pana posła Janika z poprawką zgłoszoną przez pana posła Rokitę. Przechodzimy do pkt. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję zapis: „3) wszelkie sprawy sporne dotyczące przynależności po raz pierwszy poszczególnych gmin do powiatów i województw powinny być rozstrzygane przy uwzględnieniu stanowiska zainteresowanych władz samorządowych do referendum gminnego włącznie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WojciechFrank">W związku z tym podtrzymuję wniosek o skreślenie pkt. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakiś wniosek? Czy pan poseł Rokita chciałby przedstawić jakąś propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JanRokita">Sugeruję przyjęcie pkt. 3, ale bez sformułowania „do referendum gminnego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#IrenaLipowicz">Zostały zgłoszone trzy wnioski, które poddamy pod głosowanie. Czy pan poseł Frank wycofuje wniosek o skreślenie pkt. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WojciechFrank">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez pana posła Rokitę?</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem wniosku głosowało 23 posłów, 20 - przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Przechodzimy do kolejnego rozdziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#KrzysztofJanik">Treść przyjętych rozwiązań nie odpowiada intencji rozdziału trzeciego i dlatego nie zgłaszam wniosku o jego przyjęcie. Chciałbym jednak zaproponować uwzględnienie następującego zdania: „Sejm zwraca się do Prezesa Rady Ministrów o uwzględnienie w harmonogramie prac rządu określonego w niniejszej uchwale trybu prac nad reformą”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę członków połączonych Komisji o zajęcie stanowiska wobec poprawki zgłoszonej przez pana posła Janika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#JanRokita">Popieram zgłoszony wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#IrenaLipowicz">Uważam, że ze względu na redakcję uchwały zapis pkt. 7 z projektu bazowego byłby lepszy, gdyż dotyczy dyskusji publicznej. Uważam, że ten punkt powinien być poddany pod głosowanie w pierwszej kolejności. Proszę pana posła Łopuszańskiego o przedstawienie brzmienia pkt. 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#JanŁopuszański">Punkt 7 w pierwotnej wersji ma następujące brzmienie: „Projekt reformy administracji terytorialnej państwa zostanie przed rozpoczęciem prac Sejmu poddany dyskusji publicznej, w której zostaną zaprezentowane wszystkie koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#IrenaLipowicz">Sugeruję sformułowanie „przed rozpatrzeniem przez Sejm poddany dyskusji publicznej”, lub też „przed uchwaleniem przez Sejm”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JanŁopuszański">Zapis uwzględniający powyższą sugestię miałby następujące brzmienie: „Projekt reformy administracji terytorialnej państwa zostanie przed uchwaleniem przez Sejm poddany dyskusji publicznej, w której zostaną zaprezentowane wszystkie koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#IrenaLipowicz">Przypominam, że zrezygnowaliśmy ze słowa „wszystkie”, gdyż każdy może stwierdzić, że jest jeszcze jeden skutek reformy, który nie został zaprezentowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#JanŁopuszański">W trybie autopoprawki chciałem uzupełnić zapis o sformułowanie „przewidywane”. W efekcie zapis pkt. 7 byłby następujący: „Projekt reformy administracji terytorialnej państwa zostanie przed uchwaleniem przez Sejm poddany dyskusji publicznej, w której zostaną zaprezentowane wszystkie przewidywane koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WojciechFrank">Proszę o sprecyzowanie znaczenia sformułowania „dyskusja publiczna”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JanŁopuszański">Użyliśmy takiego sformułowania, gdyż zakładamy, że Sejm wraz z rządem będzie podejmował szczegółowe decyzje, których nie chcieliśmy w żaden sposób przesądzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PiotrWójcik">Proponuje skreślenie słów „przed rozpoczęciem prac Sejmu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#IrenaLipowicz">Fragment ten został już zmieniony. Chciałabym zapytać pana posła wnioskodawcę, czy przez dyskusję publiczną rozumiemy normalną dyskusję publiczną, obejmującą między innymi przedstawienie stanowiska rządu w mediach i odpowiednie spotkania z ludnością, które odbywają się stale? W związku z tym, że pan poseł Łopuszański nie akceptuje propozycji polegającej na skreśleniu słowa „wszystkie”, proponuję zapis „poddany dyskusji publicznej”. Uważam, że zapis „wszystkie przewidywane” umożliwia zablokowanie prac, gdyż ktoś może stwierdzić, że jeden skutek przewidywany przez niego nie został zrealizowany. Być może stwierdzą to członkowie klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej znani z przenikliwości i dociekliwości. Oddaję głos panu posłowi Łopuszańskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#JanŁopuszański">Wniosek ten jest nieuzasadniony, gdyż sformułowanie „wszystkie przewidywane” odnosi się do organów państwa poddających dyskusji publicznej projekt reformy administracji terytorialnej. Przypominam, że proponowany zapis ma następujące brzmienie: „Projekt reformy administracji terytorialnej państwa zostanie przed uchwaleniem przez Sejm poddany dyskusji publicznej, w której zostaną zaprezentowane wszystkie przewidywane koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#IrenaLipowicz">Mimo wszystko podtrzymuję poprawkę, polegającą na skreśleniu słów: „w której zostaną zaprezentowane wszystkie przewidywane koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”. Uważam, że nawet gdyby było to poddane kontroli sądowej, zapis zaproponowany przez pana posła Łopuszańskiego otwiera nieograniczone pole spekulacji każdemu sędziemu.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi? Czy pan przewodniczący Rokita może poddać zgłoszoną przeze mnie poprawkę pod głosowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#JanRokita">Poddaję pod głosowanie wniosek pani przewodniczącej Lipowicz, polegający na skreśleniu słów: „w której zostaną zaprezentowane wszystkie przewidywane koncepcje i warianty reform oraz wszystkie przewidywane ich skutki”. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#JanRokita">Za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez panią przewodniczącą Lipowicz głosowało 32 posłów, nikt nie głosował przeciw, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#JanRokita">Stwierdzam, że pkt 7 został przyjęty w następującym brzmieniu: „Projekt reformy administracji terytorialnej państwa zostanie przed uchwaleniem przez Sejm poddany dyskusji publicznej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia ostatniego punktu zaproponowanego przez pana posła Janika. Czy mogę prosić o ponowne przedstawienie brzmienia propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#KrzysztofJanik">Proponuję następujące sformułowanie: „Sejm zwraca się do Prezesa Rady Ministrów o uwzględnienie w harmonogramie prac rządu określonego w niniejszej uchwale trybu prac nad reformą”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję wniosek pana posła Janika pod głosowanie. Kto z państwa jest za przyjęciem powyższego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem poprawki głosowało 28 posłów, 10 - przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że wniosek zgłoszony przez pana posła Janika został przyjęty. Poddaję pod głosowanie cały tekst projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Mam wątpliwość w kwestii numeracji. Pan poseł Janik odnosi się do pkt. 1, 2, 3 i dlatego chcę upewnić się, że nie przyjęliśmy pierwszego zdania w drugim akapicie poprawki zgłoszonej przez pana posła Janika w brzmieniu „Sejm zobowiązuje komisje rozpatrujące projekty ustaw związane z reformą administracji publicznej i samorządu terytorialnego do przestrzegania następującej kolejności prac legislacyjnych:” oraz że zachowujemy kolejność wynikającą z przebiegu głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem całego tekstu projektu uchwały?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#KrzysztofJanik">Jak rozumiem, zdanie poprzedzające kolejne punkty w brzmieniu: „Sejm zobowiązuje komisje rozpatrujące projekty ustaw związane z reformą administracji publicznej i samorządu terytorialnego do przestrzegania następującej kolejności prac legislacyjnych:” zostało zaakceptowane.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#KrzysztofJanik">Wyraźnie sygnalizowałem tę kwestię i uważam, że jest to logiczne rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie mam w tej chwili ostatecznego brzmienia projektu uchwały, ale uważam, że zdanie przytoczone przez pana posła Janika nie odpowiada zapisom poszczególnych punktów. Zdanie, o którym mówię, odnosi się do komisji, gdy tymczasem w kolejnych punktach są zagadnienia dotyczące Sejmu. Sądzę, że zapis tego zdania wymaga znacznych zmian redakcyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#IrenaLipowicz">Możemy zrobić przerwę i wprowadzić zmiany redakcyjne bądź kontynuować prace na jutrzejszym posiedzeniu połączonych Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JanRokita">Proponuję następujące brzmienie omawianego zdania: „Sejm uważa, że powinna być przestrzegana następująca kolejność prac legislacyjnych:”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za przyjęciem całego tekstu projektu uchwały?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#KrzysztofJanik">Przepraszam, ale chciałbym zgłosić pewne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#IrenaLipowicz">Przypominam, że jesteśmy w trakcie głosowania, którego nie można przerywać. Panie pośle, połączone Komisje mogą przecież dokonać reasumpcji. Kto z państwa jest za przyjęciem całego tekstu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem projektu uchwały głosowało 23 posłów, 17 - przeciw, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam, że projekt uchwały został przyjęty. Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić wniosek o reasumpcję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PiotrŻak">Jeżeli dobrze pamiętam, to nie przyjęliśmy zdania z drugiego akapitu dotyczącego wdrażania reformy. Żadna z propozycji nie uzyskała poparcia większości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#KrzysztofJanik">Chciałem zapytać panią przewodniczącą Lipowicz, jaki jest termin zgłaszania wniosków mniejszości, gdyż chcę wiedzieć, ile mam czasu na ich sformułowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#IrenaLipowicz">Wnioski mniejszości można składać najpóźniej w godzinę po zakończeniu posiedzenia. Oddaję głos przedstawicielowi Biura Legislacyjnego KS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W chwili obecnej zdanie wstępne, które przed chwilą przegłosowaliśmy, ma następujący zapis: „Sejm uważa, że powinna być zachowana następujące kolejność prac legislacyjnych:”. Po tym zdaniu następują dwa punkty bez zastrzeżeń, ale po nich przyjęliśmy zapis zaczynający się od słów „Sejm oczekuje”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#IrenaLipowicz">Przypominam, że zaproponowałam powołanie podkomisji, ale połączone Komisje chciały pracować w tym właśnie trybie.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#IrenaLipowicz">Musimy jeszcze rozstrzygnąć dwie kwestie. Po pierwsze, musimy wyznaczyć posła sprawozdawcę. Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować kandydata? Proszę, pan poseł Żak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PiotrŻak">Chciałem zgłosić kandydaturę pani poseł Franciszki Cegielskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pani poseł Cegielska zgadza się na tę propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#FranciszkaCegielska">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa ma jeszcze jakąś propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#KrzysztofJanik">Chciałem zgłosić kandydaturę pana posła Jana Rokity, który jest głównym autorem tej uchwały i powinien reprezentować ją na posiedzeniu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Rokita zgadza się na propozycję pana posła Janika?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JanRokita">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować jeszcze jakąś kandydaturę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PiotrWójcik">Proponuję, aby posłem sprawozdawcą został pan poseł Krzysztof Janik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#IrenaLipowicz">Czy pan poseł Janik zgadza się na propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#KrzysztofJanik">Nie, nie zgadzam się, gdyż nie mam nic wspólnego z tym tekstem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#IrenaLipowicz">Kto z państwa jest za kandydaturą pani poseł Franciszki Cegielskiej na sprawozdawcę?</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem kandydatury pani poseł Cegielskiej głosowało 21 posłów, nikt nie głosował przeciw, 18 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#IrenaLipowicz">Mam jeszcze jedno pytanie skierowane do pana posła Janika. Panie pośle, rozumiem, że zgodnie z pańską deklaracją złożoną na początku posiedzenia projekt zgłoszony przez pana będzie wycofany, gdyż został przyjęty jako poprawka i mam nadzieję, że w tej sytuacji nie zaistnieją żadne proceduralne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#KrzysztofJanik">Dnia 18 lutego złożyłem poprawkę, nad którą pracowaliśmy na dzisiejszym posiedzeniu. Uważam, że powyższe pytanie wykracza poza zakres prac. Przyznam, że muszę się zastanowić i złożyć w tej sprawie stosowne oświadczenie na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#IrenaLipowicz">Chciałabym zwrócić uwagę, że wpłynęło to na tryb prac, ponieważ na początku prosiłam o odpowiednie oświadczenia i gdyby pan poseł Janik stwierdził, że nie wycofuje tego projektu uchwały, wówczas stworzylibyśmy podkomisję i po siedmiu dniach moglibyśmy rozpatrzyć ten projekt. Przyznaję, że tylko dlatego, iż pan poseł Janik oświadczył, że wycofuje projekt uchwały i proponuje potraktować go jako poprawkę, połączone Komisje przyjęły ten tryb pracy. Rozumiem, że pan poseł Janik złożył stosowne oświadczenie w tej sprawie, co można sprawdzić w protokole.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#KrzysztofJanik">Mam nadzieję, że w protokole będzie również moje oświadczenie w sprawie ukrywania przez prezydium Komisji poprawki złożonej półtora miesiąca temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#IrenaLipowicz">O tej poprawce byli poinformowani członkowie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#KrzysztofJanik">Część posłów otrzymała ten tekst dopiero na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#IrenaLipowicz">W toku prac legislacyjnych składne są bardzo różne poprawki, a mimo to nie pamiętam, żeby ktoś doręczał mi odrębne poprawki do złożonych projektów uchwał. Nie pamiętam, żeby pan zrobił to chociaż raz, kiedy był pan przewodniczącym Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#KrzysztofJanik">Wówczas pracowaliśmy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę sobie nie żartować, gdyż czuję się urażona. Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>