text_structure.xml 106 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#StanisławIwanicki">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Projekt porządku obrad został posłom dostarczony wcześniej. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że propozycja została zaakceptowana przez Komisję. Nie ma innych wniosków. Komisja przyjęła porządek obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#StanisławIwanicki">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy budżetowej na 2001 r. (druk nr 2371). Serdecznie witam wszystkich kierujących polskim wymiarem sprawiedliwości. Jest dla mnie zaszczytem, że będziemy mogli rozpatrywać projekt ustawy w obecności osób kierujących kolejnymi segmentami trzeciej władzy i to niezależnie od zróżnicowania naszych ocen i ewentualnych słów krytyki. Chcę przeprosić wszystkich obecnych, ale z uwagi na konieczność uczestnictwa ministra Janusza Niemcewicza w pracach Senatu dokonamy zmiany kolejności omawiania przedstawionych nam budżetów. W pierwszej kolejności poproszę prof. Leona Kieresa o przedstawienie głównych założeń budżetu Instytutu Pamięci Narodowej, a następnie minister Janusz Niemcewicz przedstawi budżet Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#StanisławIwanicki">Chcę poprosić zaproszonych gości, aby podczas posiedzenia ograniczyć się do przedstawienia wniosków w sprawie projektów budżetu. Przede wszystkim chodzi o odpowiedź na pytanie, czy środki, którymi dysponujecie, umożliwiają wykonanie wszystkich konstytucyjnych i ustawowych obowiązków. Po drugie chodzi o określenie relacji wysokości środków z ub.r. do środków planowanych w budżecie na 2001 r. Po trzecie, czy planowane kwoty przekraczają prognozowaną inflację? Wreszcie na zakończenie wypowiedzi proszę sformułować ewentualne uwagi pod adresem Komisji. Chodzi m.in. o to, czy nie należałoby dokonać korekty omawianego budżetu, a jeżeli tak - to w jakim zakresie. Jeżeli ktoś chciałby skorzystać z pomocy przybyłych na posiedzenie współpracowników, wówczas nie czynimy w tym względzie żadnych ograniczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LeonKieres">Po raz pierwszy od 4 lat staję po tej stronie stołu Komisji. Jako senator w inny sposób wyrażałem swój stosunek do przedstawionych nam wówczas projektów budżetu instytucji, które są reprezentowane podczas obecnego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#LeonKieres">Przedstawiając budżet Instytutu Pamięci Narodowej, chcę zwrócić uwagę na kilka elementów, które w naszym - zwłaszcza w moim przekonaniu - uzasadniają jego wzrost. W bieżącym roku budżet wynosi 78.550 tys. zł. Projekt przewiduje zwiększenie tej kwoty do wysokości 97.540 tys. zł. Budżet na 2000 r. przewidywał funkcjonowanie instytutu przez 12 miesięcy. Tymczasem prezes Instytutu Pamięci Narodowej został wybrany w dniu 30 czerwca br. Oznaczało to, że mam tylko 6 miesięcy na realizację zadań związanych z utworzeniem Instytutu i podjęcie ustawowych zadań. Okazało się to niemożliwe. Po pierwsze - w dniu 30 czerwca br. Instytut poza kilkunastoma pomieszczeniami w gmachu Pałacu Sprawiedliwości, nie miał żadnych innych nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#LeonKieres">Zgodnie z ustawą, naszym obowiązkiem jest utworzenie 10 oddziałów i umieszczenie ich w odpowiednich budynkach. Mają się w nich mieścić nie tylko pomieszczenia biurowe, ale także archiwa. Archiwa powstaną po przejęciu przez Instytut materiałów od właściwych urzędów, służb, czy różnego rodzaju instytucji publicznych. Zasób tych archiwów wynosi ok. 98 km bieżących akt. Skarb państwa nie wyposażył Instytutu w odpowiednie nieruchomości. Podejmuję stałe zabiegi w tej sprawie. Do tej pory uzyskaliśmy dwa budynki, a w kilku przypadkach są to konkretne wskazania lokalowe. W każdej sytuacji, po uzyskaniu lokali, istnieje niezbędna potrzeba remontów oraz prac adaptacyjnych. Następnie trzeba zakupić stosowne wyposażenie biurowe i archiwalne. Większość kosztów z tym związanych przypadnie właśnie na 2001 rok. Tak przedstawia się pierwsze uzasadnienie dotyczące wzrostu budżetu na 2001 r., w stosunku do roku bieżącego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#LeonKieres">Drugi problem dotyczy zatrudnienia. Nie mogę wykorzystać pieniędzy z tegorocznego budżetu, ponieważ w materiałach analitycznych do budżetu na 2000 r. znajdujemy uzasadnienie, iż Instytut powinien zatrudniać około tysiąca pracowników. Obecnie w Instytucie jest zatrudnionych 304 pracowników. Wysokość wydatków na ten cel, zakładaną przez ustawodawcę, osiągniemy dopiero w przyszłym roku. Ponadto wiele wydatków różnego rodzaju, zwłaszcza związanych z wyposażeniem, będziemy musieli ponieść dopiero w przyszłym roku. Na ten temat napisano kilka artykułów w prasie.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#LeonKieres">Wysokość budżetu na 2001 r. wzrasta o 24%. W nawiązaniu do apelu przewodniczącego Komisji, aby zgłaszać postulaty, chcę stwierdzić, że nie mam żadnych poza jednym. W tym jednym postulacie chodzi o przychylne rozpatrzenie projektu. Bez przyjęcia budżetu w proponowanej wielkości, trudno będzie nam zrealizować założone cele. Chcę przy tym zwrócić uwagę, że - w dużej części - chodzi o wydatki jednorazowe, związane z przejmowaniem nieruchomości. W konsekwencji nie przyjęcia proponowanego budżetu nie wyobrażam sobie uruchomienia podstawowej działalności Instytutu w trzech jego sferach aktywności. Mam na myśli pion ścigania, edukację publiczną oraz gromadzenie, opracowanie i udostępnianie materiałów archiwalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zgłosić uwagi lub zapytania dotyczące przedstawionej tematyki? Nie ma zgłoszeń. Zatem chcę zapytać, czy możemy przyjąć pozytywną opinię oraz rekomendować budżet Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Finansów Publicznych? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła budżet Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu na 2001 r. Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#StanisławIwanicki">Komisja pozytywnie zarekomenduje budżet Instytutu w przedłożonej wcześniej formie, wraz z autopoprawkami. Dziękuję panu profesorowi za przedstawienie Komisji budżetu Instytutu. Jeżeli ma pan wolę i ochotę, to proszę uczestniczyć w dalszych pracach Komisji. Jeżeli pan profesor spieszy się do dalszych obowiązków, dziękujemy za udział w posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#LeonKieres">Idę przejmować budynki, a następnie muszę je wyremontować. Dziękuję za zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławIwanicki">Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią przystępujemy do rozpatrzenia budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanuszNiemcewicz">Sytuacja budżetu resortu sprawiedliwości jest nieco bardziej skomplikowana. Wydatki przewidziane na przyszły rok wynoszą 5.290.596 tys. złotych. Nominalnie budżet wzrośnie o 11,18% w stosunku do roku bieżącego. Wzrost realny wyniesie 4%.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanuszNiemcewicz">Chcąc nieco bliżej przedstawić budżet resortu, należy wcześniej dokonać pewnych rozróżnień. Dlatego, że różnie kształtuje się stopień finansowania w kolejnych działach budżetu. Tych działów jest łącznie osiem. Najważniejszy jest dział 755 - wymiaru sprawiedliwości. W tym dziale przewiduje się w przyszłym roku wydatki na kwotę 4.505.792 tys. zł. Nominalnie jest to wzrost o 10,6%. Na wynagrodzenia z pochodnymi przewidziano w tym dziale kwotę 3.009.561 tys. złotych, co stanowi wzrost o 25,2% w porównaniu do bieżącego roku. Natomiast gorzej - i to znacznie gorzej - kształtują się w tym dziale pozapłacowe wydatki bieżące. Chodzi głównie o środki na utrzymanie sądów. Pozapłacowe wydatki bieżące kształtują się na poziomie 93,8% wydatków tegorocznych. Zatem jest to dość duży spadek nominalny i realny.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanuszNiemcewicz">Planowane na 2001 r. wydatki majątkowe wynoszą nominalnie 69,9% wydatków tegorocznych. W tym przypadku chodzi głównie o inwestycje i remonty. Spadek wynosi więc ponad 30%.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanuszNiemcewicz">Kolejna kwestia dotyczy etatów. Uzyskaliśmy wzrost na tym poziomie, o który zabiegaliśmy, przyjmując, że jest to poziom minimalny dla opanowania wszystkich nowych zadań sądownictwa. Etaty w orzecznictwie wzrosną o 500, w tym 400 etatów sędziowskich i 100 etatów dla prokuratorów. O 1100 etatów zwiększy się również liczba urzędników sądów i prokuratury, przy czym dla sądów przewidziano 100 nowych etatów. Przewiduje się również wzrost etatów referendarskich o 200 miejsc. Nie przewiduje się natomiast wzrostu etatów m.in. dla kuratorów. W związku ze znaczeniem przypisywanym w nowej kodyfikacji środkom preferencyjnym, trudno uznać to zjawisko za satysfakcjonujące.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanuszNiemcewicz">W przekazanych Komisji „Objaśnieniach do projektu budżetu resortu sprawiedliwości na rok 2001”, na str. 9 znajdujemy informację o strukturze zatrudnienia w resorcie sprawiedliwości według grup pracowników. W wykazie zanotowano m.in., że przewiduje się wzrost liczby pracowników centrali Ministerstwa Sprawiedliwości. Od razu wyjaśnię, że chodzi o 30 etatów w związku z utworzeniem rejestru karnego, który będzie funkcjonował od połowy przyszłego roku. Zatem nie chodzi o jakieś nowe stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JanuszNiemcewicz">W związku z powyższym można stwierdzić, że proponowany wzrost etatów orzeczniczych i urzędniczych gwarantuje pełne pokrycie potrzeb orzeczniczych w związku z uruchomieniem Krajowego Rejestru Sądowego. Gwarantuje też blisko połowę wzrostu etatów urzędniczych, związanych z przejęciem przez sądy wykroczeń. Oceniamy jednak, że jest to wzrost wystarczający, ponieważ wykroczenia zostaną przejęte dopiero w październiku 2001 roku. Pozostałe etaty, niezbędne dla przejęcia wszystkich spraw w skali rocznej, będą objęte budżetem na 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JanuszNiemcewicz">W przygotowaniach do prac nad budżetem, przedstawiliśmy dwa warianty: minimalny i optymalny. Muszę stwierdzić, że wzrost etatów w orzecznictwie i administracji odpowiada wersji minimalnej. Oznacza to, że zostaną opanowane minimalne potrzeby resortu, związane z wpływem spraw - także tych nowych - w przyszłym roku. Nie można tego jednak rozpatrywać w oderwaniu od środków na funkcjonowanie sądownictwa. W tym zaś zakresie przewidywany jest nominalny spadek finansowania do 93,8%, w stosunku do br. Jeszcze wyższy jest spadek inwestycji i remontów. Muszę stwierdzić, że spowoduje to napięcia w funkcjonowaniu sądownictwa, a zwłaszcza w więziennictwie.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#JanuszNiemcewicz">W więziennictwie przewidziano utrzymanie wydatków na poziomie ok. 100% tegorocznego wykonania, ale obserwujemy bardzo zdecydowany wzrost liczby osadzonych w zakładach karnych. Nic nie wskazuje na zmniejszenie się tej liczby. Dlatego utrzymanie tej kwoty na dotychczasowym poziomie może stworzyć silne napięcia. Przypomnę, że w budżecie tegorocznym przewidywano środki przy liczbie 60 tys. osadzonych, natomiast liczba osadzonych przekroczyła już chyba 70 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#JanuszNiemcewicz">Na zakończenie należy stwierdzić, że z punktu widzenia Ministerstwa Sprawiedliwości, projekt budżetu na 2001 r. jest satysfakcjonujący w części dotyczącej obsad sędziowskich i prokuratorskich. Spodziewamy się natomiast znaczących trudności w związku ze skromnym finansowaniem, zwłaszcza wydatków bieżących i wydatków majątkowych sądownictwa. Ponadto sytuacja może ulec pogorszeniu w związku z tym, że od grudnia zmniejszono limit resortu sprawiedliwości o 170 mln zł. Nie zmienia tej oceny fakt, że limity zmniejszono także w innych resortach. Jeżeli wspomniane zmniejszenie przeniesie się na rok przyszyły, to już od stycznia 2001 r. wystąpią trudności w finansowaniu bieżącej działalności sądownictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#GrzegorzKurczuk">Chcę zapytać o kilka spraw. Proszę wybaczyć wstępną opinię, ale właśnie ten temat obecnego posiedzenia budzi we mnie najwięcej wątpliwości. Zacznę od prognozowanych dochodów resortu sprawiedliwości na 2001 r. W tabeli źródeł wpływów wymieniono „różne wpływy”, tzn. dochody z opłat sądowych i zwrotu kosztów postępowania. W stosunku do przewidywanego wykonania w 2000 r. planuje się wzrost dochodów o 23,5%. Czy pan minister może odnieść się do realności tego zamierzenia? Czy jest to w ogóle możliwe bez wzrostu opłat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanuszNiemcewicz">Jest to bardzo ambitne zadanie postawione przed resortem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#GrzegorzKurczuk">Pytałem o realność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanuszNiemcewicz">Trudno przewidzieć, czy zadanie okaże się realne. Chcę poinformować Komisję, iż w związku z takim zamiarem w Ministerstwie Sprawiedliwości jest rozważana możliwość zmiany rozporządzenia o opłatach sądowych. Dodam jednak, że - po pierwsze - nie ma decyzji w tej sprawie. Po drugie - zmiana rozporządzenia nie mogłaby polegać na ogólnym podwyższeniu tego rodzaju opłat, lecz na pewnych korektach, zwłaszcza dolnych progów opłat. Podwyższenie opłat sądowych nie jest możliwe, ponieważ także bez takiej zmiany są one w Polsce bardzo wysokie. Gdyby doszło do zmiany rozporządzenia o opłatach sądowych, wtedy ustalone na takim właśnie poziomie dochody budżetowe byłyby bardziej realne, niż bez podwyższania tego rodzaju opłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#GrzegorzKurczuk">Moje drugie pytanie dotyczy projektowanych pozapłacowych wydatków bieżących. Jest o tym mowa na str. 8. Z ogólnej kwoty 1.286.773 tys. zł, 892.800 tys. złotych przypada na tzw. pozostałe wydatki bieżące. Są więc one niższe o 113.730 tys. zł, tzn. o 11,3% niższe niż w roku bieżącym. Należy przy tym wziąć pod uwagę planowaną inflację w granicach 7% oraz przeniesienie ok. 3,5% wydatków z roku bieżącego - jeżeli dobrze usłyszałem. Jest to rodzaj długu. Czy dobrze zrozumiałem informację w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanuszNiemcewicz">Taki jest stan obecny. Jeżeli takie zjawisko utrzyma się do końca roku, tak może się stać. Obecnie sytuacja wygląda w ten sposób, że limity zostały obcięte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#GrzegorzKurczuk">Zatem wszystkie wydatki bieżące będą o wiele niższe niż w roku bieżącym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanuszNiemcewicz">Tak też jest w rzeczywistości. Wydatki bieżące są niższe niż w roku bieżącym. Także nominalnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#GrzegorzKurczuk">Wszystkie sprawy są ważne, ale kwestie zatrudnienia i wynagrodzeń są wręcz podstawowe. W projekcie jest mowa o zwiększeniu liczby etatów o 400. Wiąże się to m.in. z przejęciem wykroczeń. Spraw tego rodzaju będzie ok. 800 tys. Wszyscy oczekiwali, że niezależnie od przejęcia i wygospodarowania zwiększonej liczby etatów, która pozwoli przejąć wszystkie sprawy o wykroczenia, znajdą się też inne, dodatkowe etaty. Chodziło o to, aby jeszcze przed przejęciem spraw o wykroczenia, środowisko sędziowskie mogło jakoś rozwiązać, chociaż w części, dotychczasowe trudności. Proszę mi powiedzieć, czy wierzy pan naprawdę w realność tego rodzaju, że owe 400 planowanych etatów załatwi sprawę, czy może pogłębi istniejące już trudności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanuszNiemcewicz">Nie. Należy bowiem pamiętać, że wykroczenia zostaną przekazane dopiero w październiku 2001 r. W związku z tym etaty, które zapewnią realizację tego zadania, będą uruchomione dopiero w II półroczu. Tym bardziej że wykroczeniami będzie zajmować się tylko część sędziów z planowanej liczby 400 etatów. Mając to na uwadze, istnieje realna możliwość opanowania znacznej części występujących trudności. W tym też kontekście rodzi się wniosek, że poczynając od początku 2002 r., będzie potrzebny znaczny wzrost liczby etatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#GrzegorzKurczuk">Chcę zgłosić jeszcze kilka pytań. Przepraszam, ale będę je zgłaszał po kolei. Nie chcę już mówić o nakładach na inwestycje, ponieważ w tegorocznym budżecie - niemal we wszystkich dziedzinach - cięcia inwestycyjne są drastyczne. Jednak to, co obserwujemy w dziale 75512, dotyczącym więziennictwa jest doprawdy - trudne do zrozumienia. Szczególnie, jeżeli zderzymy zawarte tutaj dane z sytuacją w zakładach karnych, o czym tak głośno ostatnio w mediach. Otóż wysokość świadczeń, określona wskaźnikiem 107% oznacza brak wzrostu, po uwzględnieniu inflacji. Nie to jest najgorsze. Jednak tzw. pozapłacowe wydatki bieżące planuje się na poziomie 92% tegorocznych wydatków. Od tego poziomu należy jeszcze odjąć ok. 7% inflacji. To już po prostu dramat. Chodzi zaś o środki na zakup towarów i usług dla zakładów karnych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#GrzegorzKurczuk">Zaplanowanie wydatków na inwestycje na poziomie niecałe 51%, pomniejszone o inflację oznacza, że chodzi o ok. 45% tego, co zaplanowano na rok bieżący. Nie wiem, czy uwzględniając obecne zadłużenie, więziennictwo da się utrzymać. Dlatego taką propozycję oceniam jako zwyczajny dramat, co oznacza pogłębienie tych strasznych trudności, z którymi boryka się więziennictwo. Proszę powiedzieć mi, dlaczego przyjęto takie rozwiązanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanuszNiemcewicz">O przedstawienie szczegółów dotyczących więziennictwa poproszę gen. Jana Pyrcaka. Natomiast od razu prostuję informację dotyczącą inwestycji w więziennictwie. Są one przewidziane na poziomie 100% tegorocznych inwestycji, a nawet nominalnie nieco ponad ten poziom. Jednak w związku ze zwiększeniem się liczby osób osadzonych w zakładach karnych, może to spowodować pewne trudności. Dlatego poprosiłem gen. Jana Pyrcaka o przedstawienie szczegółów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#GrzegorzKurczuk">W tej kwestii jestem gotów rozpocząć polemikę. Dysponuję przecież dokładnymi liczbami w dostarczonych Komisji materiałach. Z przedstawionych danych wynika, że przewidywane wykonanie inwestycji w więziennictwie w 2000 r. wyniesie 57.649 tys. zł. Natomiast projekt budżetu na 2001 r. przewiduje kwotę 29.395 tys. złotych. Dlatego trudno mówić o utrzymaniu tego samego poziomu nakładów na inwestycje w więziennictwie. Dla mnie proponowane nakłady na ten cel to nic innego niż dramat więziennictwa. Dlatego z zainteresowaniem wysłucham odpowiedzi ze strony pana generała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JanPyrcak">Bardzo proszę o chwilę cierpliwości, ponieważ oprócz odpowiedzi na zapytanie pana posła, chciałbym w telegraficznym skrócie odnieść się do budżetu całej służby więziennej. Tym bardziej że minister Janusz Niemcewicz nie mówił o tym fragmencie budżetu resortu sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JanPyrcak">Zacznę od uwagi, że planowany na 2001 r. budżet więziennictwa jest bardzo dramatycznie napięty. Działamy zaś w zupełnie innych realiach...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StanisławIwanicki">Panie generale, bardzo prosimy o przedstawienie wniosków i cyfr, ale bez komentarza. Po 3 latach pracy w Komisji potrafimy zrozumieć istotę sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JanPyrcak">W takim razie przejdę od razu do przedstawienia faktów. Według stanu na dzień dzisiejszy, w zakładach karnych przebywa nieco ponad 70680 osób. Ten fakt oznacza zupełnie inne wejście w nowy rok. Budżet w rozdziale 75512 dotyczący więziennictwa zakłada, że w porównaniu do przewidywanego wykonania w br., zostanie osiągnięty poziom 108, 52%. Inaczej wyglądają realia proponowanego budżetu w rozbiciu na kolejne grupy wydatków. I tak w świadczeniach pieniężnych jest to poziom ponadinflacyjny. Przyrost płac wynosi 16,90%. Jest zatem zdecydowanie ponadinflacyjny. Wiąże się to z przyjęciem przez Radę Ministrów wyższego wskaźnika uposażeń dla funkcjonariuszy Służby Więziennej.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JanPyrcak">Środki na zakup towarów i usług decydują o poziomie funkcjonowania jednostek. Ich przewidywana wysokość wynosi 282 mln zł, podczas gdy w br. wynosiły one 309 mln zł. Dodajmy, iż dzieje się tak przy różnej liczbie skazanych. Zatem środki na ten cel przewidziano na poziomie 91,3% tegorocznego planowanego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JanPyrcak">Wskaźnik wzrostu nakładów na inwestycje ogółem wynosi w projekcie 100,5%, w porównaniu do planowanego wykonania w bieżącym roku. Natomiast, gdyby odliczyć nakłady poniesione na realizację inwestycji w Piotrkowie Trybunalskim w latach 2000–2001, wówczas pozostała kwota wynosi owe 29.395 tys. złotych - o czym mówił poseł Grzegorz Kurczuk. Jest to nominalnie 51% tegorocznych nakładów. Środki bieżące, które otrzymuje Służba Więzienna nie pozwalają na przeprowadzenie remontów lub na poprawę wyposażenia.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JanPyrcak">Ponadto zobowiązania Służby Więziennej - według stanu na koniec października br. - przekraczają 25 mln złotych. Mam na myśli zobowiązania niewymagalne, obejmujące także podatki oraz inne należności, które mają charakter naturalny. Łącznie zobowiązania sięgają kwoty 28 mln zł, w tym zobowiązania z tytułu zakupu towarów i usług przekraczają 10 mln zł. Jeżeli z zablokowanej sumy owych 170 mln zł, o których mówił minister Janusz Niemcewicz, więziennictwo otrzyma np. 30 bądź 40 mln zł, wówczas będzie to oznaczać, że Służba Więzienna może wejść w przyszły rok budżetowy z zobowiązaniami z zakresu dostawy towarów i usług, sięgającymi 50 mln zł. Może to być wyższa kwota. Odpowiada ona mniej więcej 20% całego przyszłorocznego budżetu w tej grupie wydatków. Przyrost etatów w Służbie Więziennej o 100, w sytuacji drastycznie rosnących zadań, także nie zaspokaja potrzeb więziennictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#GrzegorzKurczuk">Mam tylko jedno zapytanie, dotyczące zatrudnienia w resorcie sprawiedliwości. Dosłownie przed chwilą - dzięki uprzejmości pań z Biura Komisji Sejmowych - dostarczono nam dwa wystąpienia Krajowego Stowarzyszenia Zawodowych Kuratorów Sądowych. W jednym z pism kuratorzy napisali: „po raz piąty nie planuje się w budżecie Ministerstwa Sprawiedliwości środków na wzrost wynagrodzeń kuratorów, co spowoduje pogłębienie rażących dysproporcji...” itd. Ponadto - czytamy w piśmie - nie umieszczono w budżecie żadnych nowych „etatów kuratorskich, wbrew wcześniejszym zapewnieniom”. Chcę zapytać jednym słowem: dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanuszNiemcewicz">Odpowiedź w jednym zdaniu brzmi: „dlatego, że takie limity otrzymaliśmy z Ministerstwa Finansów”. Taki budżet uchwalił rząd, ze względu na ogólną sytuację gospodarczą w naszym kraju...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#GrzegorzKurczuk">Odpowiedział mi pan minister na pytanie, co mam myśleć o rządzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JanuszNiemcewicz">Natomiast we wniosku wstępnym rzeczywiście przewidywaliśmy pewne wzrosty etatów, także kuratorskich. Nie powiedziałem tego wcześniej, ale w rozpatrywanym obecnie projekcie budżetu został podniesiony o 0,3 wskaźnik wynagrodzeń sędziowskich. Ponadto przewidziano realizację trzeciego etapu wzrostu administracji sądowej i prokuratorskiej, co wynika wprost z ustawy o pracownikach wymiaru sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AleksanderBentkowski">Mam okazję pracować nad budżetem Ministerstwa Sprawiedliwości już chyba po raz dziewiąty lub dziesiąty. Przyznam, że nigdy wcześniej nie spotkałem się z budżetem, który nastręczałby tak wiele wątpliwości. Mam też pewne doświadczenie, wynikające z udziału w pracach nad budżetem. Doświadczenie to podpowiada, że jeszcze nigdy nie udało się Komisji ani Sejmowi zmienić, w jakimkolwiek stopniu, omawianego budżetu. W każdym bądź razie nie udało się zmienić budżetu w takim stopniu, aby starania były warte zachodu. Każdy budżet zmienia się w granicach 1%. Jest to na tyle nikłe osiągnięcie, że szkoda czasu, aby zbyt wiele debatować nad budżetem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KazimierzDziałocha">W takim razie pan przewodniczący powinien rozwiązać Komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AleksanderBentkowski">Pan profesor, jako wspaniały konstytucjonalista, wie najlepiej, że w teorii Sejm może wiele, a jeżeli chodzi o budżet, to w praktyce Sejm może niewiele. Dlatego nie przekonujmy się, że jest inaczej. Skoro minister sprawiedliwości przyjął budżet w przedstawionej nam wersji, wówczas ponosi za to odpowiedzialność. Nam pozostaje tylko stwierdzić, że w naszym przekonaniu - a przynajmniej w moim przekonaniu, bo Komisja będzie wypowiadać się w tej sprawie na zakończenie posiedzenia - przedstawiony budżet jest, od początku do końca, nierealny.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#AleksanderBentkowski">Jest to widoczne, poczynając od przychodów ministerstwa. Warto zauważyć, że przychody wzrastają o 21%, ale w stosunku do przewidywanych dochodów, tzn. do dochodów, które mają być wykonane. Ministerstwo nie wykona w br. planowanych przychodów. Jest w końcu jakaś granica takich planów. Chodzi o to, że ustawicznie rok po roku Ministerstwo Finansów podwyższało przychody Ministerstwa Sprawiedliwości, ustalając je znacznie wyżej ponad inflację. Zresztą co roku, jakimś nadzwyczajnym trudem, Ministerstwo Sprawiedliwości wykonywało nakładane plany. Odbywało się to jednak kosztem klientów. W bieżącym roku ta struna nie dała się naciągnąć mocniej.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#AleksanderBentkowski">Planowano osiągnięcie kwoty 1.340 tys. zł. Zabraknie ok. 10% do osiągnięcia tej granicy. Tymczasem minister finansów, a w konsekwencji także rząd proponują wzrost w tej części o dalsze 115%. Można kierować się takimi założeniami, ale w takim przypadku należałoby powiedzieć, skąd mają pochodzić planowane dochody. Pan minister wspomniał delikatnie o możliwości podniesienia taryfy opłat sądowych. Sam jestem przeciwny takiemu rozwiązaniu, ponieważ - jak słusznie zauważył pan minister - wysokość obowiązanych opłat sądowych stanowi rzeczywistą barierę dostępu obywatela do sądu. Już widzę reakcję obywateli po podniesieniu opłat sądowych.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#AleksanderBentkowski">Kolejna uwaga dotyczy wydatków. Są one wyższe o 11%, ale tylko w cyfrach. Proszę zwrócić uwagę, że zwiększa się liczba etatów, co pochłonie ok. 2% kosztów. W efekcie wzrost planowanych wydatków mieści się na granicy inflacji.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#AleksanderBentkowski">Ministerstwo planuje także podwyżkę wynagrodzeń kadry sędziowskiej i prokuratorskiej. To akurat jest mile widziane przez wszystkich. Jednakże przy takim budżecie, jaki został nam przedstawiony, odbywa się to kosztem wydatków bieżących i inwestycji. Prawdopodobnie Ministerstwo Sprawiedliwości ma jakieś rozeznanie w tej kwestii i uważa, że w bieżącym roku sądy wydatkowały na swoje potrzeby w nadmiarze. Taki wniosek nasuwa się od razu, skoro ministerstwo dokonuje tak radykalnych cięć budżetowych. W konsekwencji, w przyszłym roku sądy i prokuratury otrzymają realnie ok. 15% mniej, niż miały na działalność bieżącą w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#AleksanderBentkowski">Proponowane rozwiązanie wynika z decyzji ministra sprawiedliwości i tylko minister może ponosić odpowiedzialność za ewentualne skutki. Skoro minister przyjął takie rozwiązanie, to ma zapewne jakieś plany, które będą realizowane, jeżeli budżet ma być wykonany. Może się to odbyć kosztem podniesienia opłat sądowych. W dalszej kolejności przewiduje się prawdopodobnie realizację planów, dzięki dodatkowemu dofinansowaniu z rezerw rządu. Tak bywa co roku, kiedy rząd przyznaje dodatkowe środki dla Ministerstwa Sprawiedliwości. Z kolei należy zauważyć, że planowany przyrost etatów jest imponujący. Jak stwierdziłem poprzednio, stanowi to ok. 2% budżetu Ministerstwa Finansów. Nie często zdarza się, aby w ciągu roku przyrost wynosił 1830 etatów. Można by sądzić, że jest to wystarczająca liczba etatów, gdyby nie to, że ministerstwo ma poważne zaległości w obsadzie wydziałów rejestrowych. O ile wiem, już w br. te wydziały są niewłaściwie niewystarczająco obsadzone. Dlatego chciałbym dowiedzieć się, jaką liczbę etatów przewidziano dla prowadzenia rejestrów sądowych; ile etatów zostało obsadzonych, a ile etatów dla Krajowego Rejestru Sądowego zaplanowano na przyszły rok? Sumując etaty w przedstawionym Komisji materiale, nie doliczyłem się ok. 30 etatów. Jest tutaj chyba zawarta jakaś pomyłka, ale traktuję to jako zupełny drobiazg.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#AleksanderBentkowski">W tym kontekście nasuwa się pytanie, dlaczego w projekcie ustawy zupełnie pominięto kuratorów sądowych? Na ten temat wypowiadał się poprzednio poseł Grzegorz Kurczuk. Przecież tak wiele mówi się o poświęceniu szczególnej uwagi temu zawodowi. Jest to szczególnie ważne w kontekście spodziewanych decyzji, prowadzonych do wyjścia na wolność zwiększonej liczby skazanych. Mówię o prawdopodobnych decyzjach, których podjęcia nie chciałbym uprzedzać, ale które mogą zostać podjęte. W tej sytuacji liczba kuratorów sądowych na pewno nie będzie wystarczająca. Tymczasem w projekcie budżetu nie przewidziano żadnego etatu dla kuratorów. Ma to miejsce po raz pierwszy chyba od pięciu lat.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#AleksanderBentkowski">Na zakończenie chcę zwrócić uwagę, że resort nie poświęca za wiele miejsca więziennictwu. Jednak należy także podkreślić, że Komisja otrzymała bardzo dokładną informację na ten temat, przygotowaną przez dyrektora generalnego Służby Więziennej, płka Włodzimierza Nawrockiego. Informacja przedstawia całościowo sytuację w więziennictwie. W tym kontekście chciałbym zwrócić uwagę na poważne luki w budżecie więziennictwa. Z projektu wynika, m.in. że zabraknie środków na wyżywienie więźniów. Środki te muszą być i zostaną znalezione. To nie wymaga dyskusji. Po prostu w II półroczu rząd musi wyasygnować konieczne środki na więziennictwo po to, aby można było wyżywić więźniów.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#AleksanderBentkowski">Zwraca natomiast uwagę informacja o stale zwiększającej się liczbie zatrzymanych i przebywających w więzieniach. Według raportu sprzed tygodnia - o czym mówił gen. Jan Pyrcak - w zakładach karnych przebywało ok. 1000 osób mniej. Obecnie jest ich już ponad 70 tys. Zatem liczba osadzonych rośnie lawinowo. Taka liczba więźniów przy niezmienionej liczbie kadry powoduje, że nie ma możliwości sprawowania właściwego nadzoru nad osadzonymi.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#AleksanderBentkowski">Porównując dane z I półrocza w 1999 r. oraz w 2000 r. można zauważyć, że ilość tzw. zdarzeń w więzieniach gwałtownie wzrasta. W I półroczu 1999 r. miało miejsce 9 zbiorowych wystąpień. Brało w nich udział 110 zatrzymanych. W I półroczu br. takich wystąpień było już 15, a wzięło w nich udział 519 osadzonych. W tym samym okresie zwiększyła się liczba przypadków znęcania się i gwałtów. W I półroczu 1999 r. było ich 25, a w I półroczu 2000 r. ich liczba zwiększyła się do 47. Ponadto z 608 do 806 w br. zwiększyła się liczba przypadków samouszkodzeń. Liczba bójek i pobić zwiększyła się z 223 do 307. W tym samym okresie porównawczym stosowanie środków przymusu wzrosło z 886 do 1145 przypadków.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#AleksanderBentkowski">Z powyższych danych wynika wyraźnie, że w więzieniach narosło jakieś napięcie. Oby nie skończyło się ono tym, czym skończyło się późną jesienią 1989 r. Mówię o tej sprawie dlatego, że proponowana wysokość nakładów budżetowych na resort sprawiedliwości, w żadnej mierze nie zapewni kosztów utrzymania osadzonych.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#AleksanderBentkowski">Nie mówię już o inwestycjach. Prawdopodobnie jest to świadoma decyzja, że wstrzymuje się inwestycje w resorcie sprawiedliwości. Zawsze Ministerstwo Sprawiedliwości miało nikłe środki na potrzeby inwestycyjne. W bieżącym roku jest to bez mała 20% mniej. Nie liczę przy tym inflacji. Dlatego plany pozyskiwania nowych powierzchni są o wiele mniejsze. Są dużo mniejsze niż poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#AleksanderBentkowski">Z kolei chcę zapytać o pewną kwestię. Otóż na tle minorowego budżetu, trochę zastanowiła mnie pewna sprawa. Ministerstwo przeznacza raptem 600 tys. zł na zakup nieruchomości. Natomiast na zakup środków transportu przewiduje się 5 mln złotych. Chcę zapytać, czy w tym przypadku proporcja wydatków nie została zbyt poważnie zachwiana?</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#AleksanderBentkowski">Już całkiem krótko chcę zatrzymać się na rezerwach celowych. Ministerstwo przeznacza kwotę 468.250 tys. zł dla osób niesłusznie represjonowanych. To też swoiste kuriozum. Nie ma końca z wypłatami na ten cel. Odnosi się wrażenie, jakby wciąż przybywało osób represjonowanych. Tymczasem ta liczba powinna maleć. Sądzę, że wypłacane w br. kwoty będą niższe niż w roku ubiegłym. Ponadto zwracam uwagę, że tegoroczne zobowiązania z tytułu niewypłaconych odszkodowań, należnych na podstawie prawomocnych orzeczeń sądowych, wynoszą już około 35 mln zł. Chcę upewnić się, czy minister sprawiedliwości przeznaczył na ten cel jakieś środki? Jeżeli tak się nie stało, to chciałbym dowiedzieć się, czy preliminowana kwota - przynajmniej w części - pozwoli pokryć wszystkie zobowiązania?</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#AleksanderBentkowski">Następne uwagi dotyczą planowanych środków budżetowych oraz zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych. Te części gospodarki pozabudżetowej stanowią margines pracy Ministerstwa Sprawiedliwości. Poza pewnym wyjątkiem. Chodzi o przychody z rejestru sądowego, osiągane w wysokości ok. 25 mln zł rocznie. Chcę zapytać, czy te pieniądze zostają w Ministerstwie Sprawiedliwości i mogą być wykorzystane na potrzeby resortu? Czy może są one odprowadzane do budżetu państwa? W dostarczonych Komisji materiałach nie znalazłem informacji dotyczącej tej sprawy. Krótko mówiąc, czy przychody z tego źródła zostały wliczone do wydatków Ministerstwa Sprawiedliwości? Może jest to pewna, żelazna rezerwa, którą rząd zostawia sobie na przyszłość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JanuszNiemcewicz">Zacznę od odpowiedzi na ostatnie pytanie. Wspomniane przychody nie są wliczane do przychodów resortu. Są natomiast wydawane na zadania związane z tym środkiem specjalnym; tzn. w ciągu roku wpływają one do kasy, a następnie są wydawane na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JanuszNiemcewicz">Następne pytanie dotyczyło obsady krajowych rejestrów sądowych. Obecnie mamy 101 etatów orzeczniczych, co stanowi 100% potrzeb. Potrzebne są 333 etaty referendarskie. Obecnie ta potrzeba jest zapewniona w 50%. Ponadto potrzeba 850 etatów urzędniczych. Obecnie ta potrzeba jest zaspokojona w 40%. Przewidziane w projekcie ilości etatów referendarskich i urzędniczych na przyszły rok zaspokoją potrzeby Krajowego Rejestru Sądowego. Mam na myśli brakujące 50% referendarzy oraz 60% urzędników sądowych. Przypomnę, że 101 etatów orzeczniczych zapewnia realizację zadań w tym zakresie. Dlatego należy stwierdzić, że potrzeby Krajowego Rejestru Sądowego będą w przyszłym roku zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JanuszNiemcewicz">W tym miejscu dodam od razu, że w 2002 r. trzeba będzie zdecydowanie zwiększyć liczbę etatów. Dlatego, że od przyszłego roku - zgodnie z nowelizowaną ustawą o Krajowym Rejestrze Sądowym - dojdą jeszcze rejestry osób fizycznych. Podana wcześniej liczba etatów jest wystarczająca przy założeniu, że w Krajowym Rejestrze Sądowym nie ma rejestrów osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#JanuszNiemcewicz">Następna kwestia dotyczyła przewidywanych wydatków na zakup samochodów. Chodzi przede wszystkim o samochody specjalistyczne dla więziennictwa, których jest za mało. Przypomnę, że w więziennictwie mamy 600 jednostek. Przewidywana w budżecie kwota wystarczy na zakup ok. 150 samochodów. Zatem nie chodzi o jakąś wielką liczbę zakupów.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#JanuszNiemcewicz">Kolejne zapytanie dotyczyło nakładów na inwestycje. Spadek finansowania inwestycji jest tego rodzaju, że w praktyce uniemożliwi on rozpoczęcie jakichkolwiek inwestycji w przyszłym roku. Pozwoli jedynie na kontynuację już rozpoczętych zamierzeń. W związku z tym chcę przypomnieć, że w 1999 r. oddaliśmy ponad 52 tys. m2 nowych powierzchni. W 2000 r. było to ponad 44 tys. m2. Były to wielkości nie spotykane od wielu już lat. W przyszłym roku - niejako z rozpędu, ponieważ będą to kończone inwestycje długoterminowe, rozpoczęte wcześniej - oddanych zostanie 34 tys. m2. Nie rozpoczniemy natomiast żadnych nowych inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#AleksanderBentkowski">Potrzeby przyrostu nowych powierzchni oceniacie na 500 tys. m2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JanuszNiemcewicz">Taka potrzeba istnieje. Powinna być ona zaspokajana przez wiele lat - i to od dawna. Chcę natomiast zwrócić uwagę, że wspomniany boom inwestycyjny rozpoczął się 2 lata temu i trwał przez te 2 ostatnie lata.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#JanuszNiemcewicz">Ostatnie zapytanie dotyczyło rezerwy finansowej dla osób niesłusznie represjonowanych. Mówiąc najkrócej, wymieniona w projekcie kwota jest niewystarczająca. Według stanu na koniec października br. jesteśmy już zadłużeni na kwotę ok. 75 mln zł. W tej sprawie mogę przytoczyć jedną informację optymistyczną: od 2 lat spada bowiem wpływ tego rodzaju spraw. W br. obniżyła się również średnia wysokość odszkodowania. Niemniej jednak pozostałość do wypłaty z lat ubiegłych jest dość wysoka, chociaż w ciągu ostatniego roku została ona zmniejszona z 6.100 do 4.967 tys. zł. Gdybyśmy chcieli zapłacić całą zaległość oraz wszystkie spodziewane odszkodowania z przyszłego roku, wówczas ta potrzeba kształtowałaby się na poziomie 250.000 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AleksanderBentkowski">O jaką kwotę chodzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JanuszNiemcewicz">Chodzi o kwotę 250 mln zł. W tej kwocie zmieści się cała zaległość, narosłe odsetki oraz przewidywana na bieżąco wypłata odszkodowań zasądzanych w przyszłym roku. O taką kwotę zwracaliśmy się do Ministerstwa Finansów, przygotowując materiały do projektu budżetu na 2001 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WitMajewski">Przypomnę, że nie tak dawno odbyło się czytanie projektu ustawy o kuratorach społecznych. Ustawa przewiduje m.in. regulację płac. Obecnie sytuacja przedstawia się w ten sposób, że kuratorzy zarabiają bardzo mało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#StanisławIwanicki">Przepraszam pana posła, ale na ten temat już mówiliśmy i usłyszeliśmy stosowne wyjaśnienia. W dniu dzisiejszym otrzymaliśmy również wystąpienia Krajowego Stowarzyszenia Zawodowych Kuratorów Sądowych, dotyczące m.in. kwestii wynagrodzeń. Sytuacja przedstawia się w ten sposób, że w przyszłym roku nie przewiduje się ani wzrostu liczby etatów kuratorskich, ani dodatkowych środków za specjalne podwyżki płac kuratorów. Możemy zatem mówić o pewnym status quo w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JanuszNiemcewicz">Chcę poinformować posłów, że podwyżka zasadniczego wynagrodzenia kuratorów o wskaźnik 0,1 wraz z pochodnymi, kosztowałaby ok. 12 mln zł. Takich środków nie ma w budżecie. Natomiast z całą pewnością nie ma środków na wydatki związane z ewentualnym uchwaleniem ustawy o kuratorach, przedłożonej przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Mówiłem o tym podczas dyskusji nad tym projektem ustawy. Nie sądzę także, aby takie środki zostały znalezione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WitMajewski">Przyjmuję założenie, że będziemy się jeszcze nad tym zastanawiali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#StanisławIwanicki">Nie można rozpatrywać projektu i uchwalić ustawy bez określenia finansowych skutków jej wprowadzenia. Takie są wymogi regulaminowe, o czym mogę tylko przypomnieć. Zapytanie chce zgłosić przedstawiciel Komisji Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#KrzysztofJurgiel">Moje zapytanie kieruję do pana ministra. Dotyczy ono więziennictwa. Chcę zapytać, jakie środki - zdaniem pana ministra - zapewnia minimum funkcjonowania więziennictwa? Chodzi o niezbędne do tego celu środki, poza tymi środkami, które zostały już uwzględnione w budżecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JanuszNiemcewicz">Wysokość niezbędnych środków zależy także od tego, jak policzymy wspomniane minimum. Kiedy projektowaliśmy budżet na rok bieżący, szacowaliśmy liczbę osadzonych na 54–60 tys. osadzonych w więzieniach. Obecnie liczba ta przekroczyła 70 tys. Zwracam się z prośbą do pana dyrektora, aby określił minimalną wysokość nakładów na więziennictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JanPyrcak">Chcąc zachować nakłady na utrzymanie osadzonych na poziomie tegorocznym, należałoby zabezpieczyć kwotę rzędu 100 mln zł. Uwzględniam przy tym przyrost liczby osadzonych o 15 tys. osób - licząc od początku br. Taka kwota stanowi absolutne minimum na utrzymanie dotychczasowego poziomu oraz remonty i odtwarzanie powierzchni jednostek. Natomiast same podstawowe koszty przeżycia, tzn. środki na wyżywienie, na odzież, czy na lekarstwa itp. należy określić na poziomie co najmniej 60 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zgłosić zapytania lub uwagi? Jeżeli nie ma uwag, to przystępujemy do głosowania. Kto z posłów jest za... Przepraszam bardzo, ale poseł Grzegorz Kurczuk chce zgłosić wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#GrzegorzKurczuk">Ja także przepraszam, ale odniosłem wrażenie, że pan przewodniczący chciał wygłosić sakramentalną formułę, że: „jeżeli nie usłyszę sprzeciwu...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#StanisławIwanicki">Nie. Chciałem poddać pod głosowanie kwestię pozytywnej oceny projektu budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości, ponieważ wcześniej poznałem opinię pana przewodniczącego w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#GrzegorzKurczuk">Wcześniej uprzedzałem pana przewodniczącego o moim stanowisku. Po wysłuchaniu odpowiedzi na zapytania oraz po krótkiej dyskusji, która miała tutaj miejsce, chcę stwierdzić, że jakiś czas temu słyszałem, iż wymiar sprawiedliwości będzie priorytetowo traktowany w przyszłorocznym budżecie. Przyznam, że nie dostrzegam żadnych priorytetów, a sądzę, że nie tylko ja tego nie widzę. Minister Janusz Niemcewicz także przyznaje, że omawiany budżet spowoduje różnego rodzaju napięcia. Uważam, że takie określenie jest zbyt słabe. Dla mniej projektowany budżet oznacza pogłębienie wszelkich trudności, które dotykają polski wymiar sprawiedliwości także obecnie. Sami sędziowie określają ten stan - stanem przedzawałowym. Natomiast po zapoznaniu się z projektem budżetu wymiaru sprawiedliwości uważam, że w przyszłym roku, a zwłaszcza w IV kwartale 2001 r. stanie się to najgorsze.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#GrzegorzKurczuk">Dlatego zgłaszam wniosek, aby Komisja wyraziła negatywną opinię o projekcie budżetu w tej części, która dotyczy Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#StanisławIwanicki">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek zgłoszony przez przewodniczącego Grzegorza Kurczuka. Nie przyjęcie wniosku będzie w konsekwencji oznaczać wyrażenie pozytywnej opinii o rozpatrywanym projekcie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WitMajewski">Zanim przystąpimy do głosowania nad całością projektu, może zgłosimy wpierw jakieś uwagi dotyczące tej części budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#StanisławIwanicki">Czy pan poseł chce przedstawić jakieś propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WitMajewski">Prawdopodobnie już w I kwartale 2001 r. uchwalimy ustawę o kuratorach sądowych. Składam wniosek, aby przewidzieć stosowne środki w rezerwie budżetowej na skutki wprowadzenia w życie wspomnianej ustawy. Uważam, że należy także wesprzeć więziennictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#StanisławIwanicki">Chciałbym zapytać pana posła, skąd mamy wziąć środki na wymienione cele?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WitMajewski">Na razie nie widzimy możliwości pokrycia tych kosztów, ale przecież budżet rozpatrujemy w całości, a nie w częściach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#StanisławIwanicki">Właśnie dlatego najdalej idący wniosek zmierza do wyrażenia negatywnej opinii o omawianym projekcie. Jeżeli taki wniosek nie zyska większości lub opinia będzie pozytywna, wówczas projekt uzupełnimy o wszystkie wnioski. Poseł Grzegorz Kurczuk zgłosił wniosek o negatywne zaopiniowanie rozpatrywanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#StanisławIwanicki">Przechodzimy zatem do głosowania. Chcę zapytać, kto z posłów jest za wyrażeniem negatywnej opinii o projekcie budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości w części 37 wraz z załącznikami nr 5 i 11 oraz w części 87 projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#StanisławIwanicki">Za wnioskiem głosowało 5 posłów, 5 posłów było przeciwnych, 3 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że wniosek o negatywne zaopiniowanie rozpatrywanego projektu nie uzyskał wymaganej większości.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#StanisławIwanicki">W następnej kolejności przystąpimy do zgłaszania wniosków dotyczących projektu budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WitMajewski">Wnoszę o uwzględnienie rezerwy w wysokości 30 mln zł na realizację ustawy o kuratorach sądowych. Nie mam pełnego rozeznania potrzeb więziennictwa, ale także na podstawie wypowiedzi przedstawiciela służby penitencjarnej, w budżecie należy przewidzieć ok. 60 mln zł na wydatki więziennictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#StanisławIwanicki">Jeżeli można, to chciałbym dokonać pewnej korekty. Gen. Jan Pyrcak precyzyjnie określił środki, które są niezbędne do utrzymania elementarnych warunków egzystencji więźniów na dotychczasowym poziomie. W tym kontekście mówimy o 70 tys. osadzonych, pomijając ewentualny dalszy trend wzrostowy. Dlatego chcąc uwzględnić kompleksowe wydatki proponuję, aby ta kwota wynosiła 100 mln zł. W związku z tym proponuję, aby wyrazić taką opinię wraz z zastrzeżeniami, które przedstawiłem Komisji. Jeżeli nie będzie głosu sprzeciwu, uznam, że taką uwagę zawrzemy w końcowej opinii Komisji.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#StanisławIwanicki">Zwracam się także z prośbą do posła Krzysztofa Jurgiela, aby podczas dyskusji w Komisji Finansów Publicznych wspomagał wniosek naszej Komisji oraz w obiektywny sposób przedstawił wszystkie problemy poruszane w naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#StanisławIwanicki">Przystępujemy do rozpatrzenia kolejnego projektu budżetu. Jest to projekt budżetu Sądu Najwyższego. Proszę Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o przedstawienie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#LechGardocki">Jeżeli chodzi o budżet Sądu Najwyższego, to w zakresie planu dochodów nie ma właściwie o czym mówić. Zgodnie z ustawą budżetową na 2000 r., planowane dochody wynoszą 185 tys. zł. Na tę kwotę składają się dochody z tytułu wpływów ze sprzedaży składników majątkowych oraz z tytułu spłaty oprocentowanych pożyczek mieszkaniowych udzielonych sędziom, wraz z odsetkami. Przewidywane wykonanie dochodów w br. szacuje się na 257 tys. zł. W 2002 r. przewiduje się, że dochody z ww. tytułów wyniosą 274 tys. zł, w tym z tytułu spłaty pożyczek mieszkaniowych wraz z odsetkami 264 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#LechGardocki">Wydatki budżetowe zostały zaplanowane na rok przyszły w kwocie 54.853 tys. zł. Dla porównania w ustawie budżetowej na bieżący rok zaplanowano kwotę 49.995 tys. zł. Zatem nominalny wzrost wynosi 9,7%. Po odjęciu planowanego wskaźnika inflacji, tzn. 7,2%, realny wzrost wynosi 2,5%. Jeżeli uwzględnić fakt, że większość wydatków Sądu Najwyższego stanowią płace - a wskaźnik wzrostu wynagrodzeń wynosi 7,6 - wtedy planowany wzrost jest jeszcze niższy o 2,3%. Ten niewielki wzrost nie jest trudno uzasadnić. Wynika on z różnych składników planu wydatków m.in. z podwyżki wynagrodzeń związanych z wprowadzeniem nowego wskaźnika wynagrodzeń - o czym wspomniałem poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#LechGardocki">Wzrost wynika również ze zmiany zasad naliczania nagród rocznych dla żołnierzy zawodowych zatrudnionych w Izbie Wojskowej. Wynika także z faktu, że musimy ponieść pewne, nieco wyższe niż poprzednio wydatki na eksploatację gmachu zajmowanego w większej części przez Sąd Najwyższy i przez to nazywanego gmachem Sądu Najwyższego. Jeszcze w br. Sąd Najwyższy ponosił te koszty od marca, natomiast w 2001 r. będzie chodziło o cały rok. To właśnie stanowi najwyższy element, wpływający na wzrost wydatków budżetowych Sądu Najwyższego w nadchodzącym roku.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#LechGardocki">Poza tym chodzi o wzrost płac pracowników administracji i obsługi, który jest związany ze zmianą struktury zatrudnienia. W nowym gmachu zatrudniamy mniej pracowników o niższych kwalifikacjach, tzn. pracowników obsługi. Zatrudniamy natomiast więcej pracowników o wyższych kwalifikacjach technicznych. Zwiększa się również liczba asystentów sędziów Sądu Najwyższego. Przewidziana została również podwyżka dla pracowników sekretariatów, co jest związane z faktem, iż nie nadążamy z poziomem płac dla odpowiadających im pracowników sekretariatów sądów powszechnych. Wynagrodzenia pracowników sądów powszechnych rosną bowiem automatycznie, co powoduje, że nie jesteśmy pod tym względem konkurencyjni. Istnieje więc obawa, że pracownicy sekretariatów Sądu Najwyższego zaczną odchodzić do sądów niższych instancji.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#LechGardocki">Na tym chcę zakończyć uwagi o przedstawionym projekcie budżetu. Gdyby został on zaakceptowany w kształcie przez nas zaproponowanym, byłoby to dla nas satysfakcjonujące. Taką właśnie prośbę kieruję do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#StanisławIwanicki">Czy posłowie chcą zgłosić uwagi lub zapytania? Nie ma innych uwag.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#StanisławIwanicki">W związku z tym chcę zapytać, czy możemy przyjąć pozytywną opinię o projekcie budżetu Sądu Najwyższego na 2001 r. w części 04? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała przedstawiony projekt budżetu Sądu Najwyższego na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#StanisławIwanicki">Przechodzimy do następnego punktu. Chcę przeprosić obecnych, ale chciałbym zmienić kolejność rozpatrywania projektów budżetu. Chodzi o to, że poseł Aleksander Bentkowski, który jest koreferentem projektu budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich, jest chory i korzysta ze zwolnienia zdrowotnego. Z uwagi na ten fakt nie powinien zbyt długo uczestniczyć w obecnym posiedzeniu. Dlatego już za chwilę przystąpimy do rozpatrzenia budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AndrzejZoll">Plan budżetu na 2001 r., w części 08 - Rzecznik Praw Obywatelskich, przewiduje wydatki w wysokości 22.103 tys. zł. Ze względu na charakter działalności Rzecznika, dochody są zupełnie śladowe. Na 2001 r. zaplanowano dochody w łącznej wysokości 55 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#AndrzejZoll">Planowane wydatki wzrosną o 5,6%, jeżeli pominiemy inflację. Wzrost wynika przede wszystkim z konieczności zwiększenia liczby etatów o 10. Z kolei takie zwiększenie obsady etatowej jest uzasadnione zmianą kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich. Chodzi przede wszystkim o rozszerzenie kompetencji w sferze procesowej. Dlatego konieczne jest zatrudnienie specjalistów, którzy mogliby zajmować się m.in. wnoszeniem kasacji w sprawach cywilnych oraz wnoszeniem rewizji nadzwyczajnych w sprawach dyscyplinarnych i odpowiedzialności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#AndrzejZoll">W bieżącym roku do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęło już ponad 46000 wniosków. Najprawdopodobniej zostanie przekroczony pułap wpływających wniosków z ubiegłego roku. Sądzę, że w przyszłym roku liczba wpływających wniosków utrzyma się na podobnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#AndrzejZoll">Zwiększone zostały również zadania Rzecznika Praw Obywatelskich w zakresie współdziałania z organizacjami pozarządowymi. Ustawa z dnia 12 maja 2000 r. o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich nałożyła taki obowiązek na rzecznika. Zmusza to rzecznika do zwiększenia liczby etatów, a także innego sposobu działania. Mam na myśli zwiększenie działań poza obszarem Warszawy oraz częstych wyjazdów w teren.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#AndrzejZoll">W 2001 r. niezbędne będzie utrzymanie intensywnych kontaktów międzynarodowych. Nowym zadaniem Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w tym zakresie będzie pomoc dla nowo utworzonego urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich w Kosowie. Rada Europy zwróciła się bowiem o delegowanie do Kosowa specjalistów z Biura Rzecznika na kilkutygodniowe pobyty szkoleniowe. Rada Europy zwróciła się również o wysyłanie ekspertów do krajów b. ZSRR. Część wyjazdów zagranicznych jest finansowana w znacznym stopniu przez organizacje międzynarodowe, takie jak Rada Europy, OBWE lub UNDP. Jednak przejazdy są z reguły pokrywane ze środków Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#AndrzejZoll">Chcę również zwrócić uwagę Komisji na dodatkowy wniosek zawarty w naszych materiałach o przyznanie dodatkowej kwoty 450 tys. zł. Chodzi o niezbędną konieczność wynajęcia 150 m2 powierzchni biurowej w sąsiadującym z siedzibą Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w tzw. Błękitnym Wieżowcu. Obecnie na pracownika przypada 3–7 m2 powierzchni biurowej. Pracownicy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich mieszczą się w piwnicach, często niedoświetlonych. Mogliby występować do mnie o ochronę praw obywatelskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś z posłów chce zgłosić uwagi lub zapytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#AleksanderBentkowski">Od dawna już podkreślam, że w zasadzie tylko budżet Rzecznika Praw Obywatelskich jest niezwykle precyzyjnie przygotowany. I to z roku na rok. Jest to jedyna instytucja spośród tych, którymi zajmuje się nasza Komisja, która przewiduje taki budżet, jaki później realizuje. W żadnym przypadku nie można tego powiedzieć o innych instytucjach, których budżety przedstawiamy Komisji.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#AleksanderBentkowski">Także projekt budżetu na 2001 rok jest bardzo precyzyjnie przygotowany i wyważony. Nawet nie wszystkie argumenty przytoczone niedawno przez pana profesora znalazły się w uzasadnieniu do budżetu. Była m.in. mowa o wzroście wydatków zagranicznych. Tymczasem wydatki na działalność międzynarodową Rzecznika Praw Obywatelskich pozostają praktycznie takie same, jak w roku bieżącym. Z kolei w budżecie przewidziano wydatki, które są mniejsze niż w roku poprzednim. Przykładem są świadczenia na rzecz osób fizycznych. Przewidując inflację w granicach 7%, wzrost w tej grupie wynosi tylko ok. 4,5%.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#AleksanderBentkowski">Także wzrost wynagrodzeń osobowych pracowników jest minimalny, biorąc pod uwagę zwiększenie liczby etatów w przyszłym roku. Zastanawia mnie tylko jedna wielkość. Dlaczego Rzecznik Praw Obywatelskich przewiduje większe kwoty na wydatki pochodne od wynagrodzeń? Wzrost sięga prawie 119%. Czyżby wzrosły świadczenia na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a może jest inna przyczyna? Moje zapytanie wynika ze spostrzeżenia, że podobne zjawisko nie występuje w innych instytucjach, których budżety opiniujemy.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#AleksanderBentkowski">Zwracam uwagę, że planowane wydatki inwestycyjne są o połowę niższe, niż w roku bieżącym. Uważam, że w całej rozciągłości można poprzeć wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich o przyznanie dodatkowych 450 tys. złotych na wynajem powierzchni biurowych. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich pracuje rzeczywiście w trudnych warunkach. Dlatego składam wniosek, aby w uchwale Komisji uwzględnić wniosek rzecznika w tym względzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WitMajewski">Chcę zapytać, czy ten wniosek został już uwzględniony w projekcie budżetu? Może jest potrzebny dodatkowy wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AleksanderBentkowski">Wniosek nie został uwzględniony w przedstawionym projekcie. Jest to wniosek dodatkowy. Ponadto chcę zapytać, czy wspomniane pochodne od wynagrodzeń są jakoś uzasadnione?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#AndrzejZoll">Są to prace zlecone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#StanisławIwanicki">Proponuję, abyśmy - tak jak poprzednio - rekomendowali przyjęcie budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich. Jednocześnie sformułowalibyśmy uwagę o dodatkowe wyasygnowanie kwoty 450 tys. zł. Na zakończenie obrad zostawimy sobie określenie, z jakich to pozycji widzimy możliwość sfinansowania tego wydatku.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#StanisławIwanicki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła zaproponowaną wyżej opinię. Nie ma innych wniosków. Stwierdzam, że przedstawiona opinia, dotycząca projektu budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich została przyjęta przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#StanisławIwanicki">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego na 2001 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#RomanHauser">Przedstawiam budżet Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazując już na samym początku, że budżet ten jest wyższy w obu grupach, tzn. w dochodach, ale także w wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#RomanHauser">Dochody Naczelnego Sądu Administracyjnego zostały oszacowane na kwotę 12.700 tys. złotych. Są one wyższe o 1.400 tys. złotych od przewidywanego wykonania wpływów w 2000 roku. Wzrost wynosi więc 12,4%. Dominującą pozycję dochodów stanowią w 91proc. wpływy z wpisów do skarg na decyzje administracyjne. Pozostałe 9 proc. to wpłaty sędziów z pożyczek funduszu mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#RomanHauser">Wzrosty przewidujemy także w wydatkach na 2000 r. Moim zdaniem, zaproponowane wzrosty są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania Naczelnego Sądu Administracyjnego w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#RomanHauser">Zaproponowane wzrosty wynikają z kilku przyczyn. Po pierwsze w br. w stosunku do 1999 r. nastąpił gwałtowny wzrost skarg kierowanych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Chociaż do końca roku pozostało jeszcze trochę czasu ten wzrost wynosi blisko 10 tys. skarg.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#RomanHauser">Ponadto w przyszłym roku do właściwości NSA przechodzą nowe sprawy. Do NSA będą wpływać sprawy z zakresu ustawy o własności przemysłowej, a więc sprawy patentów, ochrony znaków towarowych. Trudno dokładnie oszacować liczbę wpływających spraw z tego zakresu. Ważne jest natomiast stwierdzenie, że nie będą to tylko nowe sprawy, które wpłyną do sądu, ale będą to także sprawy przekazane z Urzędu Patentowego, które obecnie oczekują na podjęcie decyzji przez NSA.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#RomanHauser">Z kolei chcę zwrócić uwagę, że w końcowej fazie prac jest przygotowywana nowelizacja ustawy o ochronie informacji niejawnych. Odmowa poświadczenia dostępu do informacji niejawnych będzie mogła być skarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#RomanHauser">Wymienione okoliczności powodują, że nie chcąc wydłużania okresu wyczekiwania na rozstrzygnięcie spraw w NSA, konieczne jest zwiększenie liczby etatów sędziowskich. Z kolei w związku z tym, konieczne jest zwiększenie liczby etatów administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#RomanHauser">W 2001 r. proponujemy powołanie 53 sędziów. Byliby to sędziowie powołani do sądu w Warszawie, w szczególności do spraw własności przemysłowej oraz badania odmów poświadczeń dostępu do informacji niejawnych. Ponadto zamierzamy utworzyć dwa nowe ośrodki zamiejscowe: ośrodek zamiejscowy w Olsztynie dla woj. warmińsko-mazurskiego oraz ośrodek dla woj. kujawsko-pomorskiego. W tych przypadkach potrzebne są także dodatkowe środki etatowe na obsadę sędziowską i administracyjną.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#RomanHauser">Kolejną przesłanką, która powoduje wzrost wydatków NSA, są zamierzenia inwestycyjne. W bieżącym roku rozpoczęliśmy - i w pewnym stopniu zaawansowaliśmy - adaptację i modernizację gmachu ośrodka zamiejscowego sądu w Gdańsku. W przyszłym roku chcemy zakończyć prace inwestycyjne w tym, sądzie. W konsekwencji można będzie przyjąć nowych sędziów i pracowników administracji. Umożliwi to rozpatrywanie większej ilości spraw bieżących oraz likwidację sporych już zaległości.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#RomanHauser">Podobnie zamierzamy dobudować część budynku oraz zmodernizować już istniejącą siedzibę ośrodka zamiejscowego w Łodzi. Na ten cel przewidziano kwotę 1.457 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#RomanHauser">Zupełnie nowym i pilnym zadaniem stało się poszukiwanie i sfinalizowanie prac związanych z przejęciem budynku w Warszawie. Sytuacja gmachu Naczelnego Sądu Administracyjnego jest dramatycznie zła. Tymczasem w tym sądzie jest zatrudnionych 75 sędziów. W dotychczasowym gmachu pracowało - w nienajgorszych warunkach - 40–45 sędziów. Obecnie warunki pracy sędziów są niezwykle skomplikowane. Nie ma już możliwości efektywnej i dobrej pracy bez uzyskania nowego budynku w Warszawie. Dlatego powstała koncepcja pozyskania i przystosowania dla potrzeb NSA budynku z zasobu skarbu państwa lub mienia komunalnego. Dla NSA w Warszawie przewiduje się nakłady w wysokości 6.000 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#RomanHauser">Kolejne większe wydatki inwestycyjne są związane z dwoma ośrodkami zamiejscowymi: w Lublinie i Rzeszowie. W tych ośrodkach panują najtrudniejsze warunki pracy. W Lublinie sąd zajmuje dwa piętra w wieżowcu. Nie ma żadnych możliwości pozyskania nowych powierzchni w tym budynku. Dlatego podjąłem rozmowy z władzami Lublina na temat pozyskania dodatkowego budynku albo nieruchomości. W podobnej sytuacji znajduje się ośrodek zamiejscowy w Rzeszowie. Budynek sądu jest już zdecydowanie niewystarczający. Jest wręcz barierą utrudniającą rozpatrywanie spraw w tym ośrodku NSA, co utrudnia realizację konstytucyjnego prawa dostępu obywatela do sądu.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#RomanHauser">W moim głębokim przeświadczeniu planowane wydatki NSA - aczkolwiek wyższe niż zakładane wcześniej - są niezbędne, by sąd wykonywał prawidłowo swoje zadania i by we właściwej kondycji dotrwał do reformy sądownictwa administracyjnego. Chodzi o to, aby planowana reforma dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego już od swych narodzin nie była dotknięta chorobą nabytą. Z tych względów ośmielam się zwrócić z prośbą do Komisji o zaakceptowanie przedłożonego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#StanisławIwanicki">Jak zrozumiałem, rozpatrywany projekt odpowiada planom NSA.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#GrzegorzKurczuk">Pan prezes stwierdza, że jest zadowolony z przedstawionego Komisji projektu. Natomiast ja sam chcę zapytać o dwie sprawy, które wynikają z pewnych obaw. Chcę też poinformować gości, że z upoważnienia Komisji, niejako pilotuję projekt budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego. Trochę niepokoi mnie pewna informacja ze str. 1 przedstawionego Komisji omówienia projektu budżetu NSA na 2001 r. Mam na myśli wzrost nierozpoznanych dotychczas spraw, których liczba w końcu 2000 r. dojdzie do 67 tys. Dlatego chyba zaskoczę pana prezesa, jeżeli wyrażę obawę, czy zaplanowane na 2001 r. środki - chociaż rzeczywiście zwiększone - pozwolą przerwać tenże wzrost. Wydaje mi się, że nawet duży wzrost liczby etatów oraz środków finansowych, przewidzianych w projekcie budżetu, nie jest chyba w stanie zahamować owego przyrostu zaległości. Jednak życie pokaże, jak będzie w rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#GrzegorzKurczuk">Gdyby padła propozycja w tej sprawie, wówczas byłbym skłonny poprzeć zwiększenie środków dla potrzeb NSA.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#GrzegorzKurczuk">Z tą sprawą wiąże się również druga delikatna obawa, związana z informacją zawartą na str. 4 wymienionego już opracowania prezesa NSA dla Komisji. Mam na myśli postanowienia zawarte w art. 236 ust. 2 Konstytucji RP. W przepisie stwierdzono, co następuje: „2. Ustawy wprowadzającej w życie art. 176 ust. 1 w zakresie dotyczącym postępowania przed sądami administracyjnymi zostaną uchwalone przed upływem 5 lat od dnia wejścia w życie konstytucji. Do czasu wejścia w życie tych ustaw obowiązują przepisy dotyczące rewizji nadzwyczajnej od orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego”. Zgodnie z tym przepisem, pora wprowadzić postępowanie dwuinstancyjne w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przyznam, że zastanawiałem się nad przedłożonymi propozycjami budżetu NSA. Mam pewne obawy, czy tegoroczna propozycja NSA nie jest za skromna. Zastanawiam się także, czy przedstawiony projekt budżetu na 2001 r. nie jest zbyt skromny, wobec potrzeby przygotowania się do wprowadzenia dwuinstancyjności w sądownictwie administracyjnym. Przecież już za 2 lata ten system musi wejść w życie.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#GrzegorzKurczuk">Przyznam, że nie mam pełnej jasności w tych dwóch kwestiach. Bardzo proszę, aby pan prezes zechciał rozwiać obawy, o których wspomniałem. Chcę upewnić się, czy może niepotrzebnie przejmuję się podniesionymi kwestiami. Chcę też upewnić się, że środki przewidziane w budżecie NSA na 2001 r. w pełni zabezpieczą potrzeby, o których mowa w informacji oraz, o których mówił pan prezes. Podnosząc tę kwestię, myślę głównie o planach inwestycyjnych, które będą realizowane w dłuższym okresie, z dnia na dzień nie zostaną one jednak zrealizowane. To samo dotyczy także sieci komputerowej itd. W związku z tym proszę o wyrażenie stanowiska w tej materii, chociaż zdaję sobie sprawę, że podniesione przeze mnie kwestie są po części dyskusyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#RomanHauser">Planowany wzrost etatów sędziowskich o 53 stanowiska sędziowskie pozwoli - moim zdaniem - nie tylko zabezpieczyć bieżący wpływ spraw do NSA, ale także rozpocząć redukcję zaległości. Uważam przy tym, że zwiększanie liczby nowych sędziów mogłoby stworzyć zagrożenia dla jakości i jednolitości orzecznictwa. Dodam, że już ze względu na strukturę NSA - mam na myśli funkcjonowanie centrali w Warszawie i 10 ośrodków zamiejscowych - mamy pewne naturalne kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#RomanHauser">Poprzednio przedstawiałem budżet, głównie po stronie zmierzeń inwestycyjnych. Chcę jednak zwrócić uwagę, że został on tak pomyślany, aby stopniowo dojść do zbliżającej się reformy sądownictwa administracyjnego. Mamy na to jeszcze 2 lata, ponieważ konstytucyjny termin wprowadzenia sądownictwa dwuinstancyjnego minie w 2002 r. Sądzę, że na początku przyszłego roku rozpocznie się debata w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka nad projektami przygotowywanymi w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Mam też nadzieję, że wypracowana w NSA koncepcja zostanie zaakceptowana. Koncepcja ta zakłada utworzenie sądów administracyjnych I instancji na bazie ośrodków zamiejscowych NSA. Zatem właściwie przygotowana baza lokalowa oraz techniczna obecnych ośrodków zamiejscowych, gwarantowałaby prawidłowe funkcjonowanie dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#StanisławIwanicki">Jeżeli nie będą zgłoszone inne zapytania lub uwagi, proponuję, abyśmy rekomendowali przyjęcie projektu budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego na 2001 r. Nie zgłoszono innych uwag. Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, uznam, że stanowisko Komisji jest właśnie takie.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zarekomendowała projekt budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#StanisławIwanicki">Przechodzimy do rozpatrzenia kolejnego projektu. Jest nim projekt budżetu Trybunału Konstytucyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MarekSafjan">Rozpocznę może od stwierdzenia, że wystąpiły trzy czynniki, które w zasadniczy sposób determinują proponowany kształt budżetu Trybunału Konstytucyjnego. Po pierwsze - ma miejsce bardzo znaczący wzrost zadań merytorycznych. Każdego roku ma miejsce wzrost w granicach 30%. Po drugie - i jest to najbardziej znacząca przyczyna w sensie finansowym - to inwestycja, którą Trybunał zamierza kontynuować w 2001 r.; związana z budową dodatkowego pawilonu przeznaczonego na salę rozpraw oraz salę narad sędziowskich.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MarekSafjan">Po trzecie - chodzi o pewną zmianę w systemie wynagrodzeń sędziowskich, związaną z odejściem w przyszłym roku w stan spoczynku 5 sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Z tego faktu wynika konieczność poniesienia dodatkowych wydatków. Z tego tytułu Trybunał będzie musiał wydać 480 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#MarekSafjan">Budżet Trybunału Konstytucyjnego na 2001 r. planuje się na poziomie 28.022 tys. zł. Uwzględniając realizację zaplanowanych inwestycji, nominalny wzrost wyniesie 206,9% w stosunku do 2000 r. Taki wzrost jest determinowany niemal wyłącznie przez realizowaną inwestycję. Chcę podkreślić, że w pozostałych częściach, budżet Trybunału jest niezwykle oszczędny. Realizuje postulat rządu, związany z ograniczaniem wydatków planowanych na przyszły rok. Budżet jest na tyle oszczędny, że jest on realnie niższy o 12–15% w stosunku do przewidywanego wykonania w br. Oczywiście przy zastosowaniu wielkości przewidywanego wykonania w br. Oczywiście przy zestawieniu wielkości przewidywanego wzrostu cen oraz przewidywanego wskaźnika inflacji.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#MarekSafjan">Chcę w tym miejscu zwrócić uwagę Komisji, że 63,5% ogólnego stanu posiadania wszystkich środków trwałych, eksploatowanych w Trybunale, jest zamortyzowane. W konsekwencji, znacząca ilość komputerów liczy 10 lat. Mamy samochody sprzed 7 czy 9 lat itd. Taki stan także prowadzi do pewnych wydatków związanych z utrzymaniem tego, ogromnie zamortyzowanego sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#MarekSafjan">Na zakończenie chcę wspomnieć o zatrudnieniu. Budżet Trybunału Konstytucyjnego przewiduje zwiększenie liczby etatów o dwie osoby. Chodzi o planowane zatrudnienie dwóch pracowników merytorycznych. Jest oczywiste, że Trybunał Konstytucyjny nie może zwiększać etatów sędziowskich. Natomiast to, co możemy brać pod uwagę, to zwiększenie liczby pracowników Biura Trybunału. Fachowe zaplecze merytoryczne jest niezwykle ważne dla sprawności działań Trybunału. Jest to szczególnie ważne wobec zwiększającego się wciąż wpływu spraw, zwłaszcza związanych ze skargą konstytucyjną. Dlatego takie zapotrzebowanie wydaje się być w pełni uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#MarekSafjan">W dwóch zdaniach chciałbym odnieść się do dochodów budżetowych Trybunału Konstytucyjnego. Praktycznie rzecz biorąc, jedynym źródłem dochodów budżetowych jest sprzedaż wydawnictw. Jest to jedyne stałe źródło dochodów. Pewną specyfiką były wpływy, które Trybunał Konstytucyjny osiągnął w I połowie br. Były to dochody o charakterze jednorazowym, pochodzące z wpłat dwóch sądów konstytucyjnych z rozliczenia udziałów w kosztach ogólnych organizacji XI Konferencji Sądów Konstytucyjnych, która odbyła się w Warszawie w maju 1999 r. Nie można przewidywać, że w 2001 r. będzie możliwe osiągnięcie tak wysokiego poziomu dochodów, jak w roku bieżącym. Chcę natomiast zwrócić uwagę, że bardzo znacząco wzrasta ilość sprzedawanych wydawnictw Trybunału. Jest to niezwykle ważne zjawisko, z punktu widzenia upowszechniania wiedzy o orzecznictwie Trybunału o problemach, które wyłaniają się w trakcie jego działalności.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#MarekSafjan">Na zakończenie chcę zwrócić się z prośbą do Komisji o pozytywne zaopiniowanie projektu budżetu Trybunału Konstytucyjnego na 2001 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Czy możemy przystąpić do wyrażenia stanowiska Komisji? Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, uznam, że Komisja rekomenduje przyjęcie projektu budżetu Trybunału Konstytucyjnego. Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu Trybunału Konstytucyjnego na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#StanisławIwanicki">Przechodzimy do rozpatrzenia projektu budżetu Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#EwaKulesza">Projekt budżetu Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na 2001 r. wynosi - po stronie wydatków - 17.605 tys. zł. W porównaniu z 2000 r. wydatki wzrastają o kwoty wskazane przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#EwaKulesza">Ponadto w planowaniu wydatków przyjęto następujące założenia:</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#EwaKulesza">- wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w wysokości 6,1%,</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#EwaKulesza">- wynagrodzenia pracowników Biura wyliczono z założeniem ich wzrostu w 2001 r. o 7,6% w porównaniu do 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#EwaKulesza">- wynagrodzenia mnożnikowe skalkulowane zostały na podstawie prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#EwaKulesza">Chcę zwrócić się do Komisji z prośbą o zaakceptowanie największej kwoty w budżecie, przeznaczonej na inwestycje. W tym przypadku chodzi o zakup pomieszczeń na potrzeby Biura. Jest to kwota przekraczająca 7 mln złotych. Wysokość tej kwoty wynika z wyliczenia ogólnych kosztów zakupu powierzchni biurowej wielkości 1000 m2. Jest to oczywiście kwota szacunkowa. Przyznam, że zaplanowanie tego wydatku jest wyrazem pewnej bezradności i wynika z oceny stanu pomieszczeń Biura. Obecnie Biuro wynajmuje pomieszczenia w dwóch odległych od siebie lokalach o powierzchni 612 m2. Zajmowana powierzchnia biurowa nie daje możliwości zapewnienia odpowiednich, wymaganych przez przepisy bhp, warunków pracy zatrudnionych już pracowników oraz zatrudnienia większej liczby pracowników, niezbędnych do rozpatrywania kierowanych do Generalnego Inspektora skarg i wniosków rejestrowych. Ponieważ obecnie wynajmowane powierzchnie biurowe nie zabezpieczają wystarczającej ilości stanowisk pracy dla zatrudnionych pracowników, pracownicy zatrudnieni w Departamencie Rejestracji Zbiorów Danych Osobowych pracują w systemie dwuzmianowym. Ponadto Biuro nie posiada odpowiedniego pomieszczenia do przechowywania ksiąg, akt rejestrowych i akt Biura oraz odpowiedniego pomieszczenia na potrzeby kancelarii tajnej.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#EwaKulesza">W tej sprawie zwracałam się do wszystkich możliwych instytucji, które mogłyby wynająć nam lokal po cenach urzędowych. Skierowaliśmy m.in. 11 pism do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, pisma do ministrów: skarbu i gospodarki, do wojewody mazowieckiego i starosty warszawskiego. Korespondencja nie przyniosła żadnych rezultatów. W konsekwencji została nam ostatnia możliwość, tzn. zakup powierzchni biurowej. Sytuacja lokalowa Biura jest znana Komisji, ponieważ sprawę sygnalizowaliśmy wielokrotnie. Dodam, że na 1 pracownika przypada średnio ok. 4 m2.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#EwaKulesza">Zatem zarówno względy organizacyjne, a nawet konieczność przestrzegania przepisów bhp wymuszają decyzję o zakupie powierzchni biurowej w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#EwaKulesza">Nawiązując do wypowiedzi przewodniczącego Komisji wygłoszonej na rozpoczęcie posiedzenia chcę stwierdzić, że środki zaplanowane w przedstawionym projekcie są wystarczające. Poza częścią dotyczącą wydatków majątkowych, związanych z omówioną już inwestycją, w stałych pozycjach zwiększenie środków nie przekracza planowanych wskaźników, przekazanych nam przez Ministerstwo Finansów. W związku z tym bardzo proszę o poparcie budżetu Biura przed Sejmem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zgłosić uwagi lub zapytania do pani minister? Jeżeli nie ma innych wniosków, proponuję, abyśmy rekomendowali projekt budżetu zaprezentowany przez panią minister Ewę Kuleszę, a dotyczący Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, uznam, że takie właśnie jest stanowisko Komisji. Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#StanisławIwanicki">Następnie proponuję, abyśmy powrócili do kwot, które zostały sprecyzowane przy okazji dyskusji nad wszystkimi segmentami wymiaru sprawiedliwości. Padła propozycja, aby zwiększyć budżet Ministerstwa Sprawiedliwości o kwotę 30 mln zł na potrzeby związane z wynagrodzeniami kuratorów oraz 100 mln zł na więziennictwo. Druga kwota jest związana ze wzrostem liczby osób osadzonych w zakładach karnych. W opinii kierownictwa Służby Więziennej jest to kwota niezbędna dla zagwarantowania podstawowych warunków egzystencji osób przebywających w zakładach karnych. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z kolei z prośbą o wyasygnowanie kwoty 450 tys. zł na wynajęcie budynku i poprawę warunków urzędowania Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Czy w tym zakresie ktoś chce zgłosić jakieś propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#GrzegorzKurczuk">Były także inne propozycje. Ze swojej strony zgłosiłem uwagi dotyczące inwestycji oraz zaniżonych wydatków bieżących w Ministerstwie Sprawiedliwości. Proponowane na ten cel środki są zbyt niskie, wręcz nie do przyjęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#StanisławIwanicki">Przypomnę, że przyjęliśmy projekt budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#GrzegorzKurczuk">Nie przyjęliśmy tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#StanisławIwanicki">Nie. Przyjęliśmy, ponieważ wniosek pana przewodniczącego o negatywne zaopiniowanie projektu nie uzyskał wymaganej większości głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#GrzegorzKurczuk">Ale nie było większości, dlatego projekt nie został przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#StanisławIwanicki">Nie, panie przewodniczący. Taka jest zasada głosowania w Komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#StanisławIwanicki">Obecnie możemy zwrócić się do Komisji Finansów Publicznych z wnioskami dotyczącymi postulowanych kwot. Trudno, aby teraz Komisja wyraziła inną opinię niż tę, którą wcześniej przyjęła w głosowaniu. Wcześniej zachęcałem posłów, aby cierpliwie zapoznali się ze wszystkim projektami. Po wysłuchaniu uwag nie widzę możliwości zmniejszenia projektów budżetów w jakimkolwiek zakresie. Gdybyśmy nawet wstrzymali inwestycje w Trybunale Konstytucyjnym, to żadna „oszczędność” tego rodzaju nie gwarantuje zapewnienia wydatków, o których mówiliśmy w trakcie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#StanisławIwanicki">Nie chciałbym, abyśmy zbytnio przedłużali dyskusję, ponieważ już za kilkanaście minut musimy uczestniczyć w posiedzeniu Zgromadzenia Narodowego. Proponuję, abyśmy zwrócili się do Komisji Finansów Publicznych o rozważenie możliwości wyasygnowania środków w wymienionych trzech pozycjach z rezerwy budżetu państwa. Przypomnę, że chodzi o kwoty: 30 mln zł na kuratorów, 100 mln zł na więziennictwo oraz 450 tys. zł na Rzecznika Praw Obywatelskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KazimierzBarczyk">Chcę zgłosić propozycję dodania czwartej pozycji. Chodzi o kwotę 1 mln zł na opracowanie dokumentacji w związku z zamiarem powołania krajowej szkoły wymiaru sprawiedliwości. Taka uczelnia jest potrzebna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#GrzegorzKurczuk">Jaka to ma być szkoła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#StanisławIwanicki">Bardzo proszę pana posła, aby zechciał uzasadnić wniosek oraz poinformować obecnych o inicjatywie. Sam znam szczegóły pomysłu, ale wiadomo mi także, iż nie wszyscy posłowie zetknęli się z tą inicjatywą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KazimierzBarczyk">Przed trzema tygodniami zebrałem kilkadziesiąt podpisów posłów ze wszystkich ugrupowań, którzy wyrazili poparcie dla powstania krajowej szkoły wymiaru sprawiedliwości. Ta idea od 2 lat jest wstępnie omawiana w Ministerstwie Sprawiedliwości. Nie była ona jednak rozważana podczas posiedzeń naszej Komisji. Od 2 lat trwa korespondencja między rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego a Ministerstwem Sprawiedliwości, dotycząca lokalizacji krajowej szkoły wymiaru sprawiedliwości. Takie uczelnie funkcjonują niemal we wszystkich państwach europejskich. W związku z tym, że sędziowie są niezawiśli i nieodwoływalni, a prawo w Polsce zmienia się w bardzo dużym wymiarze, ustawiczne kształcenie sędziów jest konieczne. Ministerstwo prowadzi sondaż z kilkoma miastami w Polsce w sprawie powołania tego rodzaju szkoły.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#KazimierzBarczyk">Zgłoszona została propozycja, aby uczelnię zorganizować na terenie kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Za propozycją opowiedziało się kilkudziesięciu parlamentarzystów. Na terenie kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego znajduje się odpowiednia nieruchomość, na której planuje się także budowę biblioteki i obiektów hotelowych. Ministerstwo przewiduje, że w pewnej perspektywie powinny powstać dwie takie szkoły. Jedna z nich znajdzie się na południu, natomiast druga na północy kraju. W niedługim czasie mogę przedstawić posłom wspomnianą korespondencję w sprawie. Albo wnoszę, aby przedyskutować tę kwestię na jednym z posiedzeń Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#StanisławIwanicki">W tej sprawie istnieje pewien ważny problem. Otóż dotychczas nie ma konkretnego projektu aktu prawnego. Czy w takiej sytuacji Komisja może składać wnioski dotyczące przyznania środków z budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KrzysztofŚmieja">Z kuratorami jest podobnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#GrzegorzKurczuk">Czy można rezerwować pieniądze dla bytu, którego jeszcze nie ma? Należy wręcz wątpić, czy tego rodzaju uczelnia powstanie. Tym bardziej że Ministerstwo Sprawiedliwości niczego nie proponuje w tej sprawie. Wbrew temu co twierdzi pan poseł mówiąc o trwającej korespondencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#StanisławIwanicki">Zwracam się z prośbą do członków Komisji, abyśmy mogli dyscyplinować się wzajemnie i o 19.45 zakończyć posiedzenie. Czy w sprawie propozycji zgłoszonej przez posła Kazimierza Barczyka będą zgłoszone jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WitMajewski">Rozumiem, że chodzi obecnie o jakąś ideę. Gdyby chodziło jednak o bardziej konkretne kroki służące realizacji zgłoszonej idei, wówczas ze stosownym wnioskiem powinna wystąpić Krajowa Rada Sądownictwa. Budżet Krajowej Rady Sądownictwa znajduje się w części dotyczącej Kancelarii Prezydenta RP. Poza tym, wydatki na kształcenie sędziów powinny być uwzględnione w tej właśnie części. Nie byłoby dobrze, gdyby resort sprawiedliwości zajmował się kształceniem sędziów. Zbyt widoczne byłoby oddziaływanie władzy wykonawczej na władzę sądowniczą. Przecież są to rozdzielone rodzaje władz.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WitMajewski">Dlatego - zgodnie z regułami - możemy tylko oczekiwać na wnioski Krajowej Rady Sądownictwa, która ewentualnie coś w tym zakresie opracuje i przedstawi stosowne wnioski. Sam jestem przeciwny stawianiu takiego wniosku, bez odpowiedniego wniosku Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KazimierzDziałocha">Po raz pierwszy słyszę o pomyśle, który poseł Wit Majewski nazwał ideą. Nie bardzo rozumiem potrzebę powoływania tego rodzaju szkół, których zadaniem byłoby ustawiczne kształcenie sędziów. Jeżeli chodzi o to, aby sędziowie nadążali za zmianami w prawie krajowym, za doktryną prawa lub orzecznictwem sądów, wówczas dokształcanie się jest ich sprawą.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#KazimierzDziałocha">Mimo to widzę pewną potrzebę związaną z podniesioną sprawą. Ujawni się ona prawdopodobnie dopiero wtedy, kiedy Polska stanie się członkiem Unii Europejskiej albo tuż przed tym wydarzeniem. Polscy sędziowie będą musieli uzupełnić swoją wiedzę w zakresie prawa unijnego. Dodam jednocześnie, że w tym zakresie funkcjonuje wiele inicjatyw i są one już realizowane. Dla przykładu podam, że w Uniwersytecie Wrocławskim zorganizowano wiosną br. konferencję przypominającą duże seminarium, na którą zaproszono sędziów z Wrocławia i z regionu wrocławskiego. W konferencji udział wzięli sędziowie Trybunału w Luksemburgu oraz liczni specjaliści prawa unijnego z Polski i zza granicy. Na takie szkolenia są przeznaczone środki, które nie uszczuplają budżetu państwa. Istnieje zatem możliwość skorzystania z tego rodzaju funduszy.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#KazimierzDziałocha">W konsekwencji należy zapytać, czy zgłoszona idea ma dostateczne uzasadnienie, a w szczególności, czy Komisja nie mając żadnej ustawowej podstawy, ma zaproponować taki wydatek z budżetu państwa? Mówię o swoich wątpliwościach, chociaż przyznaję, że nie jestem zorientowany w sprawie do końca. Jednak „na pierwszy rzut oka”, takie wątpliwości powstają, można je dostrzec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrzysztofŚmieja">Wydaje mi się, że inicjatywa posła Kazimierza Barczyka jest bardzo cenna. Jakby dla poparcia zgłoszonego pomysłu mogę przypomnieć, że Ministerstwo Sprawiedliwości organizuje permanentne szkolenia sędziów i prokuratorów wszystkich szczebli i wszystkich specjalności. O idei utworzenia tego rodzaju szkoły słyszałem już wcześniej. Mogę tylko dodać, że środki na tego rodzaju szkolenia znajdują się właśnie w budżecie Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#KrzysztofŚmieja">Zdaję sobie sprawę, że sędziowie muszą się dokształcać. Jednak, jak wiemy, z roku na rok ubywa środków na szkolenia sędziów, prokuratorów a nawet kuratorów. Wysokość nakładów na ten cel jest stopniowo ograniczana. Problem szkoleń staje się szczególnie ważny w okresie gwałtownych zmian polskiego systemu prawa. Takie zjawisko ma wciąż miejsce. Dlatego inicjatywa powołania krajowej szkoły wymiaru sprawiedliwości, chociaż nie jest całkiem nową ideą, jest bardzo cenna i potrzebna dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#StanisławIwanicki">Czy poseł Kazimierz Barczyk podtrzymuje swój wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#KazimierzBarczyk">Podtrzymuję wniosek, ponieważ nie jest to moja prywatna idea ani sprawa indywidualna. Dysponuję korespondencją Ministerstwa Sprawiedliwości w tej sprawie. Dodam, że szkolenia sędziów i prokuratorów mają miejsce, a mają one prowadzić m.in. do pewnej jednolitości orzecznictwa w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#KazimierzBarczyk">Wątpiącym odpowiem krótko, że tego rodzaju instytucje kształcące funkcjonują niemal we wszystkich państwach europejskich. W związku z tym stawiam wniosek o pozytywne zaopiniowanie tego kierunkowego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#TeresaLiszcz">Nad zgłoszoną ideą można oczywiście dyskutować. Chociaż nie wiem, czy nie mogłaby to być jakaś jednostka organizacyjna przy tym lub innym uniwersytecie. Zastanawiam się, czy odrębna szkoła jest akurat konieczna. Wydaje mi się również, że pod ideę nie powinniśmy ustalać budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#KazimierzBarczyk">Szkoła pozostawałaby w ścisłym związku z Uniwersytetem Jagiellońskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#TeresaLiszcz">Nie widzę podstaw prawnych do wysuwania tego rodzaju wniosku, tym bardziej że taki byt nie istnieje. Toż mamy bardzo realne i wymierne potrzeby w resorcie sprawiedliwości, których nie jesteśmy w stanie zaspokoić. Jak w takiej sytuacji mamy składać wnioski o pieniądze na coś, co jeszcze nie istnieje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#StanisławIwanicki">Chciałbym, żebyśmy dyskutowali dzisiaj o budżecie, a nie o idei. Przypominam, że zostały zgłoszone 4 wnioski dotyczące finansów. Chciałbym, żebyśmy w tych sprawach podjęli świadome decyzje. Proponuję, abyśmy wystąpili ze zgłoszonymi postulatami do Komisji Finansów Publicznych. Wydatki na te cele mogłyby pochodzić ewentualnie z funduszy celowych, których nie chciałbym obecnie precyzować. Możemy wystąpić z takim postulatem, ale nie możemy uczynić nic więcej.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#StanisławIwanicki">Czy posłowie mają zgodną opinię co do trzech omawianych wniosków? Przypomnę, że chodzi o kwoty: 30 tys. zł na zatrudnienie kuratorów sądowych, 100 mln zł na więziennictwo i 450 tys. złotych na potrzeby Rzecznika Praw Obywatelskich. Czwarty wniosek został zgłoszony przez posła Kazimierza Barczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AntoniSzymański">Nie jestem członkiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Chcę jednak zapytać, czy kwota 30 mln zł jest związana z przygotowywanym projektem ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#StanisławIwanicki">Tak, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AntoniSzymański">W takiej sytuacji proponuję, aby wniosek dotyczący kuratorów podzielić na dwie części. Po pierwsze, wydaje się niezbędne, aby kuratorzy otrzymali podwyżkę płac po 3 latach oczekiwania. Na ten cel potrzeba kilkanaście milionów złotych. Jeżeli wniosek zostanie podzielony na dwie części, wówczas należałoby wskazać źródła pochodzenia środków. Za chwilę mogę zaproponować źródło pokrycia wydatków.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#AntoniSzymański">Drugi wniosek dotyczy owej puli 30 mln zł. Przypomnę, że rezerwa budżetowa będzie wynosiła ok. 90 mln zł. Mając świadomość tego faktu, nie sposób wskazywać rezerwę budżetową jako źródło pokrycia wydatku na potrzeby kuratorów sądowych. Taka propozycja jest nierealna i oznaczałaby „utopienie sprawy”. Właśnie dlatego proponuję podzielić wniosek na dwie części, ze wskazaniem źródeł pokrycia wydatku. Mogę wskazać jedno miejsce, w którym można znaleźć 14 mln złotych na podwyżkę wynagrodzeń dla kuratorów w przyszłym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#GrzegorzKurczuk">Mam pewną propozycję, przy czym nie wiem, czy będzie ona miała charakter kompromisowy. Wydaje mi się, że nie możemy przerzucać się liczbami idącymi w setki tysięcy lub miliony złotych, na podstawie danych wyczytanych z sufitu. Byłbym skłonny pójść w tym kierunku, aby nie podejmować decyzji podczas obecnego posiedzenia, lecz odłożyć je na kolejne posiedzenie Komisji, które możemy zwołać na jutro albo za 2 dni. Raczej jak najszybciej. Chodzi o to, aby dać nam kilka godzin na zastanowienie się i przygotowanie bardziej precyzyjnych propozycji. Mam na myśli propozycje zawierające logiczne uzasadnienie, zwłaszcza - uzupełnień dotyczących projektu budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. Ta część wywołała najostrzejszą krytykę, w tym również z mojej strony.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#GrzegorzKurczuk">Nawiązując zaś do wypowiedzi posła Antoniego Szymańskiego chcę stwierdzić, że zgadzam się z podziałem owych 30 mln złotych na dwie części. Jednak dlaczego na podwyżki proponuje się akurat 18 mln złotych, a na jakiś inny cel 12 mln złotych? Przecież to znaczące kwoty. Uważam, że po to, aby podzielić tę kwotę jak najlepiej potrzeba trochę czasu. Czasu na refleksję oraz niezbędne wyliczenia. Dlatego prognozowałem przesunięcie decyzji np. do jutra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AntoniSzymański">Wyjaśnię od razu, że podane przeze mnie kwoty znajdują uzasadnienie w materiałach Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie czyniłem uwag bez uzasadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#GrzegorzKurczuk">Jest jeszcze kilka innych zagadnień wymagających uwagi. Mam na myśli np. problem inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#StanisławIwanicki">Nie chciałbym, abyśmy przez jakikolwiek pośpiech doprowadzili do destrukcji uwag i ocen, dotyczących rozpatrywanych fragmentów budżetu państwa. Chciałbym jednak, abyśmy wywiązali się z obowiązku ciążącego na Komisji. Jeżeli posłowie uważają, że należy przesunąć głosowania na inny dzień, wówczas nie pozostaje nam nic innego, niż zebrać się jutro o godz. 8.15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#GrzegorzKurczuk">Na tematy dotyczące kuratorów sądowych wolałbym porozmawiać z nimi samymi. Ponadto chciałbym mieć dokładniejsze dane z Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#StanisławIwanicki">Do kiedy Komisja ma czas?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraKomisjiSejmowych">Komisja ma czas do niedzieli, 10 grudnia bieżącego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#StanisławIwanicki">Jeżeli jest taka wola, wówczas odkładamy decyzję do posiedzenia w piątek. Posiedzenie rozpocznie się o godz. 8.15. Tę sprawę musimy zakończyć w bieżącym tygodniu. Nie chcę być osobą, która autorytatywnie narzuca jakiekolwiek poglądy. Jeżeli poseł Grzegorz Kurczuk ma potrzebę sprecyzowania pewnych spraw, to proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#GrzegorzKurczuk">Wytłumaczę dlaczego zgłosiłem propozycję odłożenia decyzji. Zacznę od stwierdzenia, że popieram wniosek zgłoszony przez posłów, dotyczący wynagrodzeń kuratorów. Chodzi natomiast o pewną nauczkę wyniesioną z prac naszej Komisji. Przypomnę, że już w obecnym składzie osobowym zabraliśmy pieniądze z różnych pozycji budżetowych, chcąc uzyskać pewną kwotę. Następnie bez nadmiernie starannego uzasadnienia, przekazaliśmy wniosek do Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych dopatrzyła się pewnych braków w uzasadnieniu i nasz słuszny wniosek przepadł. Obecnie może skończyć się podobnie, jeżeli z różnych pozycji budżetowych uzbieramy postulowaną kwotę dla kuratorów. Komuś uszczuplimy środki, a kuratorzy mogą niczego nie otrzymać. Tego chciałbym uniknąć. Dlatego uzasadnienie musi być poprawnie i logicznie opracowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#StanisławIwanicki">Zatem głosowanie nad omawianymi propozycjami przełożymy na piątek, 8 grudnia br.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WitMajewski">Pan minister poinformował Komisję, jakie będą konsekwencje podniesienia o 0,1 wskaźnika wynagrodzeń dla kuratorów sądowych. Jeżeli w ustawie określono ów wskaźnik na poziomie 0,3, to stąd właśnie bierze się wymieniona w dyskusji kwota 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WitMajewski">Skoro powstała jednak wątpliwość, należy zaprosić na posiedzenie Komisji przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości, aby wytłumaczono nam tę i inne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#StanisławIwanicki">Zgoda. Przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości oraz reprezentanci kuratorów sądowych zostaną zaproszeni na posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#StanisławIwanicki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad. Jest nim zaopiniowanie dla Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich projektu ustawy budżetowej na 2001 r., w części 01 - Kancelaria Prezydenta RP rozdział 75104 - Krajowa Rada Sądownictwa. Poseł koreferent Paweł Jaros upoważnił mnie do przedstawienia opinii, że w zakresie projektu budżetu, dotyczącego Krajowej Rady Sądownictwa, nie zgłasza żadnych uwag. Uważa, że projektowane środki finansowe umożliwiają prawidłowe i efektywne działanie Krajowej Rady Sądownictwa. Poseł zwraca się do posłów o przyjęcie projektu budżetu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zgłosić uwagi? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja rekomenduje przedstawiony projekt. Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#StanisławIwanicki">Na zakończenie przechodzimy do rozpatrzenia trzeciego punktu posiedzenia. Jego celem jest zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych projektu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa na 2001 r. W całym projekcie ustawy znajdujemy tylko jeden fragment dotyczący naszej Komisji i wymiaru sprawiedliwości. Art. 14 ust. 2 projektu ustawy brzmi następująco: „2. Upoważnia się ministra sprawiedliwości do dokonywania przeniesień limitów zatrudnienia i środków na wynagrodzenia pomiędzy grupami osób będącymi sędziami, prokuratorami oraz asesorami i aplikantami, określonymi w załączniku do ustawy budżetowej”.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#StanisławIwanicki">Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, minister sprawiedliwości nie ma takich możliwości elastycznego przenoszenia środków. W związku z tym minister chciał, aby w ustawie znalazło się takie upoważnienie. Pozwoli ono na lepszą realizację polityki kadrowej.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#StanisławIwanicki">Nie chciałbym obecnie bardziej szczegółowo uzasadniać proponowanej zmiany, chyba że taka potrzeba zostanie zgłoszona. Takie rozwiązanie funkcjonowało przez wiele lat, ale wcześniej wprowadzono w tej materii ostre rygory, co oczywiście prowadziło do zakłóceń w polityce kadrowej, realizowanej przez ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#StanisławIwanicki">Czy ktoś chce zgłosić uwagi lub zapytania? Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, uznam, że Komisja wyraziła pozytywną opinię o rozpatrywanym projekcie ustawy. Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#StanisławIwanicki">Stwierdzam, że Komisja wyraziła pozytywną opinię, dotyczącą projektu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w 2001 rok, ujętego w druku nr 2374, w części dotyczącej wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#StanisławIwanicki">Bardzo proszę zainteresowanych posłów, abyśmy wspólnymi siłami potrafili opracować na najbliższy piątek ostateczną opinię w sprawie I. punktu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#StanisławIwanicki">Porządek posiedzenia został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>