text_structure.xml 60.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MariaSmereczyńska">Otwieram posiedzenie Komisji Rodziny. Witam członków Komisji i wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MariaSmereczyńska">W dniu dzisiejszym rozpatrzymy informację Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast dotyczącą programu rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Informację przedstawi nam pan prezes Sławomir Najnigier. Proszę o zabranie głosu pana prezesa Sławomira Najnigiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SławomirNajnigier">Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast znajduje się w trudnym momencie, gdyż przygotowuje różne projekty. Polityka mieszkaniowa musi być dostosowana do polityki finansowej i gospodarczej, a nie odwrotnie - stąd wynikają te trudności.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SławomirNajnigier">Dokumenty, które państwo otrzymali pod tytułem „Gospodarka przestrzenna, nieruchomości, budownictwo mieszkaniowe”, miały być podstawą do innych dokumentów, które stanowiły podporę programu mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SławomirNajnigier">Problemu mieszkalnictwa nie można oderwać od realiów gospodarczych. Ten dokument miał być partyturą dla różnych instytucji rządowych po to, by budowało się lepiej.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SławomirNajnigier">Powiązania budownictwa mieszkaniowego z gospodarką są dość oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SławomirNajnigier">Pierwsze - to są elementy makroekonomiczne, takie jak: inflacja, dochód narodowy na osobę, stopień rozwoju konkurencyjności sektora bankowego, relacja pomiędzy dochodem netto rodziny a ceną 1 m2. To wszystko powoduje, iż w zakresie składników makroekonomicznych zależności te są silne, lecz niestety negatywne.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#SławomirNajnigier">Takim przykładem jest zmiana siły nabywczej mierzona siłą nabywczą średniego wynagrodzenia a ceną 1 m2 powierzchni użytkowej. W roku 1970 był to 1 m2, a w roku 1990 - 0,6 m2, spadło to w 1992 r. do 0,4 m2. W chwili obecnej stopniowo się to odbudowywuje - szacujemy, że siła nabywcza przeciętnego średniego wynagrodzenia odpowiada mniej więcej 0,6 m2.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#SławomirNajnigier">Biorąc pod uwagę tylko ten wskaźnik jesteśmy w gorszej sytuacji aniżeli w roku 1970. Należy brać pod uwagę różnicę w realiach.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#SławomirNajnigier">Można powiedzieć, iż polityka gospodarcza prowadzona przez rząd będzie sprzyjała w przyszłości rynkowym mechanizmom finansowania budownictwa mieszkaniowego. Należy wyraźnie stwierdzić, że w skali rozwoju kredytu hipotecznego, będzie można liczyć na tę wyższą skalę wtedy, gdy nominalne oprocentowanie nie będzie przekraczało 5%. W chwili obecnej banki, w wyniku obecnych zmian stóp procentowych, oferują kredyty od 22% wzwyż. Nie jest to optymistyczne, lecz mamy nadzieję, iż zmieni się to na lepsze, gdyż wygląda to dużo lepiej, aniżeli w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#SławomirNajnigier">W materiale tym zawartych jest sporo odwołań do tej sytuacji, ponieważ trudno mówić o rozwoju kredytów hipotecznych bez spełnienia pewnych warunków makroekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#SławomirNajnigier">Drugi element, który będzie wymagał determinacji, to poprawa regulacji publicznych w zakresie szeroko rozumianego budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#SławomirNajnigier">W strategii średniookresowej, a szczególnie w zakresie zagospodarowania przestrzennego postawiliśmy tezę, iż należy ten system całkowicie przebudować, ponieważ bariery biurokratyczne związane z pozyskaniem gruntów powodują, iż średni czas przygotowania inwestycji jest wielokrotnie dłuższy niż sam proces budowlany. Jest to bardzo skomplikowana sprawa. Jeżeli system odwołań administracyjnych nie będzie działać sprawnie, to stanie się tak, iż każda ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym będzie pretekstem do tzw. „liberum veto”. Jest to bardzo poważna bariera administracyjna.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#SławomirNajnigier">Wiąże się z tym problem dostępności gruntów wyposażonych w infrastrukturę ekonomiczną. Trudno mówić o prostym systemie finansowania. Infrastruktura powinna być finansowana przez gminę. Będziemy mieli także do czynienia z taką sytuacją, że inwestor będzie chciał wybudować infrastrukturę. W Polsce w poszczególnych dziedzinach infrastruktury technicznej system rozliczeń pomiędzy inwestorem zewnętrznym a właścicielem infrastruktury jest bardzo skomplikowany.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#SławomirNajnigier">Sądownictwo antymonopolowe wprowadza wiele precedensów. Relacje pomiędzy inwestorem a właścicielem zaczynają się „cywilizować”. Konieczne będzie doprecyzowanie zasad rozliczeń z tytułu infrastruktury technicznej. W zakresie obrotu nieruchomościami istnieje wiele barier, które należy usunąć. W ramach tej strategii drugim blokiem jest blok poświęcony tworzeniu warunków efektywnego i bezpiecznego inwestowania w warunkach gospodarki rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#SławomirNajnigier">Pierwszy blok spraw, to uporządkowanie stosunków własnościowych. Oznacza to bardzo poważne długoterminowe programy, np. uporządkowanie systemu ksiąg wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#SławomirNajnigier">Konieczne są zmiany w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami, np. skuteczność egzekucji zobowiązań w zakresie obrotu nieruchomościami, standaryzacja i upowszechnienie umów w obrocie nieruchomościami, wprowadzenie regulacji prawnych regulujących zasady leasingu nieruchomości. Są to elementy, które przeszkadzają w tworzeniu systemu finansowania nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#SławomirNajnigier">Bardzo delikatną sprawą, która ma ogromny rezonans społeczny jest problem dotyczący czynszu.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#SławomirNajnigier">Do roku 2004 - zgodnie z obowiązującym prawodawstwem - mamy dwie kategorie czynności. Czynsz wolny, który w warunkach polskich nie jest czynszem kontrolowanym. Zgodnie z nową konstytucją rząd musi opracować ustawodawstwo związane z ochroną lokatorów. Takie projekty są przygotowywane z naszej strony. Nie chcemy, aby czynsz wolny był czynszem dowolnym. Chcemy nałożyć pewne ograniczenia na samą umowę najmu.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#SławomirNajnigier">W zakresie regulacji czynszu regulowanego są pewne problemy. Jest to zaszłość z okresu PRL - chodzi o mieszkania kwaterunkowe. Kwaterunkiem były objęte zasoby prywatne o niekwestionowanym właścicielu. Szacujemy, że liczba rodzin objętych takimi decyzjami administracyjnymi wynosi 500 tys. Skala jest ogromna.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#SławomirNajnigier">W Sądzie Najwyższym, a ostatnio w Trybunale Konstytucyjnym toczy się sprawa o to, czy gmina może ograniczyć maksymalny czynsz w zasobach prywatnych. W tym zakresie mogą występować precedensy. Jak państwo pamiętacie NSA w Gdańsku uznał, że gmina nie jest władna ustalić czynsz w prywatnych zasobach mieszkaniowych. O rozstrzygnięcie problemu zwrócono się do Sądu Najwyższego, a Sąd Najwyższy skierował sprawę do Trybunału Konstytucyjnego po to, by orzekł, czy ten przepis przejściowy jest zgodny z konstytucją, gdyż istnieje podejrzenie, iż jest to naruszenie prywatnej własności.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#SławomirNajnigier">W tej sprawie musimy poczekać. Stanowisko Urzędu jest podobne do stanowiska przedstawionego w ustawie: Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast nie jest właściwy do oceny zgodności regulacji prawnych.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#SławomirNajnigier">W ciągu tego roku wpłynęło kilka projektów poselskich odnoszących się do sprawy związanej z czynszami regulowanymi. Niektóre propozycje zakładały odrzucenie decyzji o wprowadzeniu czynszów wolnych do roku 2025. Jeden z posłów powiedział, że wtedy zniknie przedmiot najmu, gdy te kamienice po tym okresie zawalą się.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#SławomirNajnigier">Czynsz regulowany różni się 5-krotnie i musimy poszukiwać wyjścia z tej sytuacji. Nie możemy czekać na dzień 1 stycznia 2005 r. z tego względu, iż do tego okresu nie przybędzie mieszkań ani nie zmienią się relacje pomiędzy czynszem regulowanym a czynszem wolnym.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#SławomirNajnigier">Obecnie większość gmin nie korzysta z przysługujących im uprawnień do ustalania czynszu na poziomie 3% wartości 1 m2. Przeciętne czynsze kształtują się na poziomie do 1,5% wartości odtworzeniowej.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#SławomirNajnigier">Próba zatrzymania tego terminu jest niknięciem problemu, a nie jego rozwiązaniem. Gminy są suwerenne w prowadzeniu swojej polityki i rząd nie może ich do niczego skłaniać. Utrzymywanie zaniżonych czynszów oznacza większe problemy w roku 2004.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#SławomirNajnigier">W projektach przygotowanych przez Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast widzimy możliwość dania gminom większej swobody ustalania w jakich zasobach czynsze mogą być wolne, a kiedy regulowane.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#SławomirNajnigier">W dniu dzisiejszym komisja prawnicza będzie pracować nad tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#SławomirNajnigier">Wiąże się z tym kolejny problem. Jeżeli oczekujemy bardziej ekonomicznych czynszów, to musimy poruszyć problem dotyczący rodzin, które nie są w stanie płacić opłaty czynszowe. Problem ten dotyczy dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#SławomirNajnigier">Jeżeli chodzi o dodatek mieszkaniowy, to są podzielone opinie, lecz my uważamy, że jest to nowoczesna forma wspomagania rodziny i pomocy, która umożliwia łatwiejsze zaspokajanie potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#SławomirNajnigier">W Danii z dodatków mieszkaniowych korzysta 21% rodzin. W Polsce z dodatków korzysta 650 tys.; ostatnie dane pokazują wzrost o około 5 tys. rodzin. Niemniej jednak jest to około 6% rodzin w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#SławomirNajnigier">W wypadku dodatków mieszkaniowych mamy dwa problemy:</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#SławomirNajnigier">1) rozszerzenie zakresu dodatków mieszkaniowych - aby nie tylko obejmował on te rodziny, które mieszkają w zasobach o czynszu regulowanym, lecz także chodzi nam o rodziny, które mieszkają w zasobach o czynszu wolny,</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#SławomirNajnigier">2) dotyczy parametrów, które istnieją w ustawie. Jak państwo pamiętacie, są to parametry maksymalne dochodu, powyżej którego rodzina o wyższych dochodach nie może korzystać.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#SławomirNajnigier">W konsekwencji te działania muszą spowodować wzrost obciążeń budżetu państwa i budżetów samorządowych. Obecnie na 1 zł z budżetu państwa 1 zł ze strony samorządów, przy czym podział ten jest nierównomierny. Podam przykład - są gminy, które finansują 80% zasiłków, a państwo 20%, a czasem zdarza się odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#SławomirNajnigier">Problem urynkowienia czynszów jest nie tylko problemem społecznym, lecz jest również problemem ekonomicznym. W ocenie specjalistów, bez uruchomienia normalnych mechanizmów ekonomicznych w istniejących zasobach ekonomicznych nie ma mowy o radykalnej poprawie obecnego stanu. Dla porównania - w Berlinie około 90% mieszkań jest wynajmowanych, a zatem większość berlińczyków korzysta z zasobów wynajętych, a nie własnych. Wynajem nie powinien być czymś nienormalnym, lecz powinien być ucywilizowany.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#SławomirNajnigier">Blok trzeci pokazuje, co może zrobić w tej sytuacji państwo. Mieszkalnictwo jest pewnym procesem gospodarczym. Od 110 lat państwo interweniuje w ten obszar. Pierwsze ustawy o wspomaganiu budownictwa społecznego, socjalnego pojawiają się już w końcu XIX wieku.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#SławomirNajnigier">Polska dość późno dorobiła się ustawy o niektórych formach wspierania budownictwa mieszkaniowego, gdyż powstała ona w latach 90-tych tego stulecia. Niemniej jednak interwencja państwa powinna wynikać z przesłanek ideologicznych, lecz także z przesłanek ekonomicznych. Zaznaczam, iż ponad 50% rodzin nie jest w stanie odłożyć na własne mieszkanie. Państwo powinno tak adresować pomoc, aby ci, którzy nie mogą sobie pomóc, mogli otrzymać wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#SławomirNajnigier">Wydaje mi się, iż należałoby mówić o takich stabilnych formach wsparcia, jak:</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#SławomirNajnigier">1) podtrzymanie, z ewentualną korektą, programów budownictwa społecznego, które zostały zapoczątkowane w 1992 r. w okresie rządów pani Hanny Suchockiej. Programy towarzystw budownictwa społecznego - pomimo, iż programy te ruszyły bardzo wolno to w ocenie UMiRM jest to jedna z najbardziej ekonomicznych form wspierania budownictwa na wynajem,</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#SławomirNajnigier">2) musimy myśleć o rozwoju dodatków mieszkaniowych jako elementów osłonowych,</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#SławomirNajnigier">3) Sejm kończy ustawę i wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Przeciętna rodzina w Polsce około 10% wydatków przeznacza na opłaty energetyczne. Tak złej struktury wydatków nie ma w żadnym państwie Europy Zachodniej. Jest to problem szczególny, którego nie można rozwiązać bez inwestycji. Te programy są bardzo efektywne. Miałem okazję oglądać programy niemieckie. Cena wyjściowa energii wynosiła 2,80 marki za 1 m2. Pierwszy etap modernizacji to spadek ceny do 1,20 marek, a drugi etap modernizacji, to 80 fenigów za m2. To ukazuje, iż można takie programy stworzyć.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#SławomirNajnigier">Kolejnym ważnym problemem jest problem dotyczący przyszłości Kas Oszczędnościowo-Budowlanych. Polska zafundowała sobie dwa systemy mieszkaniowe. W chwili obecnej liczba rachunków oszczędnościowych na pewno się zwiększy, lecz wynika to z dyskusji o podatkach, a nie z przekonania. Nie wydano - w chwili obecnej - ani jednej licencji dla Kas Oszczędnościowo-Budowlanych prowadzonych według zasad ustawy z 1997 r. Jest to decyzja niezależna od rządu. Z deklaracji NBP i nadzoru bankowego wiemy jedno, iż nie zostanie wydana taka licencja, jeżeli ustawa, która obowiązuje, będzie zapisana w obecnym kształcie. Ten projekt będzie wymagał dokładnych dyskusji i rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#SławomirNajnigier">Z prognoz przygotowanych przez ministra finansów, a także niezależnych ekspertów wynika, iż zobowiązania budżetu państwa mogą urosnąć do gigantycznych rozmiarów. Po trzech latach zobowiązania budżetu państwa w stosunku do Kas Oszczędnościowo-Budowlanych będą wynosić 130% wszystkich wydatków, które obecnie ponosi budżet na cele mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#SławomirNajnigier">Problem Kas Oszczędnościowo-Budowlanych musi być rozpatrzony w ten sposób, aby premie kas nie zdominowały wszystkich wydatków mieszkaniowych. To nie może być system wspierania remontów, tylko ma to być system wspierania nowego budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#SławomirNajnigier">W ramach tej strategii zaproponowaliśmy następujące programy:</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#SławomirNajnigier">Pierwszym z nich jest kredyt preferencyjny na infrastrukturę techniczną pod budownictwo mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#SławomirNajnigier">W tym roku po raz ostatni w budżecie państwa przewidziano dotacje na wspieranie infrastruktury technicznej. Jako Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast chcielibyśmy zastąpić nieefektywny system dotacji systemem preferencyjnego kredytu na infrastrukturę techniczną - niezależnie od tego, czy budownictwo to jest przeznaczone pod wynajem, czy pod zbrojenie terenu.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#SławomirNajnigier">Przewidujemy, iż odbywałoby się to na zasadach zbliżonych do finansowania Towarzystw Budownictwa Społecznego. Kwota kredytu nie powinna przekraczać 70% przedsięwzięcia. Oprocentowanie kredytu byłoby zmienne, lecz nie większe niż 50% stopy redyskonta weksli NBP. W warunkach obecnych jest to około 10%, przy minimalnym kredycie komercyjnym - 22%.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#SławomirNajnigier">Powinien to być program stabilny i wieloletni. Ten system w okresie maksymalnego zaangażowania - nie powinien kosztować więcej niż 450 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#SławomirNajnigier">Gdybyśmy uruchomili teraz ten system, to zobowiązania z tego tytułu nie przekroczyłyby 200 mln zł. Przy czym istnieje możliwość sfinansowania tych 100 mln zł z środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#SławomirNajnigier">Drugim programem są działania skierowane na remonty. Przeciętny właściciel, a zatem spółdzielnia mieszkaniowa, gmina, właściciele prywatni, nie są w stanie sfinansować remontów. Chcielibyśmy zaproponować, by przez współpracę Banku Gospodarstwa Krajowego i banków komercyjnych powstał nowy mechanizm finansowania na zasadach preferencyjnych remontów. W ten sposób remonty nie pokrywałyby się z przedsięwzięciami termomodernizacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#SławomirNajnigier">Programy termomodernizacyjne są bardzo dobre dla standardowego budownictwa np. płytowego, kiedy konstrukcja budynku jest zachowana, natomiast kredyty remontowe byłyby adresowane do bardziej skomplikowanych przypadków, gdzie termomodernizacja nie jest celem głównym.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#SławomirNajnigier">Chcielibyśmy, aby te kredyty obejmowały do 70% kosztów remontów budynków, ale nie pojedynczych mieszkań. Kredyt ten byłby przeznaczony na remont dachów, elewacji, klatki schodowej.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#SławomirNajnigier">W wypadku budynków wielorodzinnych warunkiem uzyskania tego kredytu byłoby to, iż większość powierzchni jest przeznaczona na wynajem. Kredyt ten miałby wspomagać w rynku wynajmu mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#SławomirNajnigier">Kredyt remontowy byłby udzielany na okres 10-ciu lat. Zakładamy, iż nie tworzymy dodatkowych funduszy, tylko rozszerzamy funkcje krajowego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#SławomirNajnigier">Kolejnym programem jest socjalny program mieszkaniowy. Narasta problem bezdomności, również narasta zjawisko, gdy rodziny często rozbite, trwale lub chwilowo tracą dach nad głową.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#SławomirNajnigier">Proponowalibyśmy budować pewnego rodzaju schroniska, internaty. O pomoc moglibyśmy poprosić instytucje pozarządowe. Rozmawiając z takimi instytucjami stwierdziliśmy, iż nie mają one poczucie stabilności. Próba stabilizacji organizacji pozarządowych prowadzących takie przedsięwzięcia może być działaniem na pograniczu mieszkalnictwa i działalności socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#SławomirNajnigier">Ostatnim punktem jest grupa programów, która będzie się wiązała z dyskusją o problemie podatkowym. Zgodnie z decyzją pana premiera został powołany zespół, który ma przygotować rządowy projekt systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#SławomirNajnigier">Najbardziej kontrowersyjną częścią jest propozycja wynikająca z chęci wprowadzenia podatku proporcjonalnego - tutaj chodzi o różne ulgi budowlane. W tej chwili mamy siedem różnych tytułów odliczeń, które tworzą dość skomplikowany system.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#SławomirNajnigier">Jeżeli rząd zaproponuje koalicji propozycję wprowadzenia liniowego podatku osobistego, to musimy zadać pytanie - co powstanie w miejsce ulg budowlanych? Z całą pewnością nie jesteśmy w stanie rozwiązać problemu związanego z kasami mieszkaniowymi, gdyż funkcjonują one dlatego, iż można odpisać oszczędności z podatku od dochodów.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#SławomirNajnigier">Ostatnia sprawa dotyczy budżetu. Z całą pewnością nie jest to dobry budżet dla mieszkalnictwa. W chwili obecnej rząd realizuje cztery podstawowe reformy, które kosztują. Jest to trudny moment, gdyż należy wybrać co jest ważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#SławomirNajnigier">Musimy wybrać określoną kolejność wydatków, aby z jednej strony prowadzić odpowiedzialną długoterminową politykę budżetową, a z drugiej strony reformy generują dodatkowe wydatki budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#SławomirNajnigier">Sądzę, iż na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych będziemy rozmawiać na temat rozwiązań. Większe programy mieszkaniowe będą mogły być uruchomione w następnych latach. Z całą pewnością dwie kwestie będą omawiane:</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#SławomirNajnigier">1) sprawa dodatków mieszkaniowych,</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#SławomirNajnigier">2) problem dotyczący decyzji, czy uruchamiać dwa programy:</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#SławomirNajnigier">- kredyt preferencyjny na infrastrukturę techniczną,</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#SławomirNajnigier">- kredyt remontowy.</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#SławomirNajnigier">Na koniec mojej wypowiedzi chciałbym powiedzieć kilka słów o terminach. Wiele ustaw cząstkowych jest przygotowanych i znajduje się w Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#SławomirNajnigier">Program całościowy będzie musiał być ponownie dostosowany do dyskusji, które miały miejsce w związku z systemem podatkowym. Pan premier Leszek Balcerowicz zadeklarował szybkie przyjęcie przez KERM tych dokumentów, po wcześniejszej ich adaptacji do nowej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#SławomirNajnigier">W zakresie spraw szczegółowych, takich jak reforma zagospodarowania przestrzennego, jest kontynuowany program prac legislacyjnych, który odpowiada średnioterminowej strategii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MariaSmereczyńska">Dziękuję za wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MariaSmereczyńska">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KrystynaCencek">Moje pytania kieruję do pana prezesa.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KrystynaCencek">Jakie środki finansowe posiada Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast? Kto skorzystał z tych środków? Na jakie cele zostały one przeznaczone?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#KrystynaCencek">Pan prezes skrytykował projekty poselskie dotyczące przesunięcia daty wprowadzenia czynszu wolnego. Z pana wypowiedzi wynika, iż przepisy prawne są niespójne, skutecznie utrudniają przygotowanie projektów budowlanych. Co UMiRM zrobił w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#KrystynaCencek">Jeżeli krytykuje pan prezes projekty poselskie, to chciałabym się dowiedzieć, czy i kiedy zostanie skierowany przez Urząd projekt do marszałka Sejmu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SławomirNajnigier">Nie wiem, czy omawiać wszystkie pozycje, które znajdują się w Urzędzie.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SławomirNajnigier">Dwie grupy kwot w budżecie państwa są przeznaczone na cele mieszkaniowe. W części osiemnastej mamy takie pozycje, jak:</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SławomirNajnigier">- wykup odsetek mieszkaniowych - 11 bln starych zł,</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SławomirNajnigier">- refundacja premii gwarancyjnych - 9 bln starych złotych,</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SławomirNajnigier">- fundusz hipoteczny - 180 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SławomirNajnigier">- Krajowy Fundusz Mieszkaniowy - 2 bln 200 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SławomirNajnigier">Są to wyniki z roku 1997, natomiast planowany budżet różni się nieznacznie. W innych częściach budżetu są następujące pozycje:</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#SławomirNajnigier">- dotacja dla gmin na uzbrojenie terenu pod budownictwo mieszkaniowe - 400 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#SławomirNajnigier">- dotacja dla sprzedawców ciepła - 540 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#SławomirNajnigier">- środki na uruchomienie programu termomodernizacji - 300 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#SławomirNajnigier">- dotacje dla gmin na dofinansowanie dodatków mieszkaniowych - 4 bln 973 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#SławomirNajnigier">To są wszystkie pozycje budżetowe na cele mieszkaniowe. Częścią tych środków dysponuje UMiRM. W wypadku wykupu od odsetek kredytów mieszkaniowych - to jest grupa 250 tys. Grupa ta systematycznie maleje, a zobowiązania z tego tytułu mają charakter długoterminowy.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#SławomirNajnigier">W wypadku refundacji premii gwarancyjnych, to w tej chwili szacujemy, iż istnieje około 3 mln niezrealizowanych książeczek. Rocznie udziela się około 170 tys. premii z tytułu likwidacji książeczek mieszkaniowych. Przeciętne wypłaty wynoszą około 6 tys. zł. Ta tendencja utrzymuje się, gdyż ma to charakter sztywny i nie przewidujemy w tym zakresie żadnych istotnych korekt tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#SławomirNajnigier">W przypadku dotacji dla gmin, to beneficjentem z tego tytułu są gminy.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#SławomirNajnigier">W przypadku dotacji dla sprzedawców ciepła, była to dotacja jednorazowa przeznaczona na sfinansowanie tych sytuacji, gdy cena dostawy ciepła w sposób skrajny przekraczała cenę urzędową. W tej chwili Urząd Regulacji Energetyki kończy wydawanie koncesji dla dostawców ciepła. Będą obowiązywać zupełnie inne reguły dostarczania ciepła. Zostanie udzielonych ponad 3200 koncesji. Minister gospodarki wydał odpowiednie rozporządzenie, które daje możliwość przygotowywania taryfikatorów dla poszczególnych firm objętych systemem. Jeszcze nie zapadła decyzja rządu, od kiedy ten system akceptacji taryf będzie obowiązywał, gdyż musi się to wiązać z decyzją o anulowaniu kompetencji Ministerstwa Finansów, dotyczącej ustalania cen urzędowych.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#SławomirNajnigier">Czynsze regulowane. Nie ma tutaj dobrych rozwiązań, które by wszystkich satysfakcjonowały. Odkładanie decyzji o wprowadzeniu czynszów wolnych, nie jest dobrym rozwiązaniem. Cytowałem wypowiedź jednego posła, który dyskutując, wniósł o odrzucenie tak skrajnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczy uproszczeń przepisów. Odbyliśmy już fazę dyskusji na temat uproszczenia przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. Możemy przedstawić odpowiednie materiały. Uważam, iż projekt ten powinien być przedmiotem dyskusji w I półroczu przyszłego roku. Przepisy te będą obejmowały zmiany w ustawach, które powodują przeciąganie się procedur biurokratycznych.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#SławomirNajnigier">Pytała pani poseł o projekty - jest określona procedura legislacyjna, która jest niezwykle długa. Prosta zmiana rozporządzenia opłat w zakresie wody i ścieków, trwała 6 miesięcy. Ze względu na konsekwencje w prawie cywilnym, ustawa o najmie jest wielokrotnie omawiana w kolejnych komisjach resortowych, legislacyjnych. To na pewno jest źle przyjmowane, niemniej jednak muszę się przyporządkować pewnym procedurom, które - niestety - są dość długie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KrystynaCencek">Chciałabym się dowiedzieć, czy dane, o których pan prezes mówił moglibyśmy otrzymać na piśmie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SławomirNajnigier">Oczywiście, mamy to gotowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KrystynaCencek">Uprzejmie proszę o jeszcze jedno wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#KrystynaCencek">W dokumentach tych przewija się pewne stwierdzenie - „Program mieszkaniowy uwzględnia następujące polskie uwarunkowania ekonomiczne, społeczne i polityczne:...”.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#KrystynaCencek">Proszę mi wyjaśnić sformułowanie „polityczne”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SławomirNajnigier">Przykład: dyskusja o spółdzielczości mieszkaniowej, dyskusja o czynszach regulowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WacławOlak">Pan prezes był uprzejmy zauważyć, iż gdyby kredyt roczny był oprocentowany w wysokości 10%, to przeciętny Polak mógłby nabyć mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WacławOlak">Policzyłem, iż na 50-metrowe mieszkanie należy wziąć kredyt w wysokości 1 mld starych zł. W ciągu roku 10% tj. około 100 mln starych zł. Przy średnich zarobkach około 1,3 tys. zł, biorąc także pod uwagę czynsz - pytam, którą polską rodzinę będzie stać na taki zakup.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WacławOlak">Drugie pytanie także wynika z moich pewnych wątpliwości. Nie doczytałem się w budżecie, jaki planujecie procentowy wzrost lub spadek nakładów na budownictwo w stosunku do ubiegłego roku?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WacławOlak">W pana wypowiedzi nie było mowy o budownictwie czynszowym. Sam pan twierdzi, że jeżeli 60% polskiego społeczeństwa nie stać na zakup mieszkania, to państwo musi zaangażować się w tanie budownictwo czynszowe.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WacławOlak">Jak to wszystko ma funkcjonować w stosunku do tego, iż zamierzacie podnieść podatek VAT na materiały związane z budownictwem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AntoniSzymański">Wspomniał pan prezes, iż narasta problem bezdomności.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AntoniSzymański">Chcę zapytać, czy pan prezes jest zorientowany, jaka jest skala tego zjawiska i czy zna pan prezes przyczyny? Prosiłbym, aby nieco obszerniej omówił pan przykłady współpracy z organizacjami pozarządowymi, samorządowymi w rozwiązywaniu tak ważnego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SławomirNajnigier">Chciałbym powtórzyć, iż środki budżetowe powinny być kierowane na programy budownictwa czynszowego z tego względu, iż nawet przy świetlanej gospodarce znaczna część rodzin nie jest w stanie odłożyć na własne mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SławomirNajnigier">Jeżeli chodzi o oprocentowanie, to powiedziałbym tak, iż jeżeli ktoś za sześć lat zadałby mi to samo pytanie (kto bierze kredyty na samochody?), to nie otrzymałby pozytywnej odpowiedzi. Obserwujemy, iż w ramach rozwoju gospodarczego, to co było niemożliwe, staje się możliwe. A zatem powszechny system kredytowania samochodów, również przy oprocentowaniu efektywnym 30%, a teraz 20%, można przy dobrach, które są dużo tańsze od mieszkań - może już funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczący skali kredytów komercyjnych na finansowanie budownictwa mieszkaniowego - nie leży w gestii rządu, tylko zależy od tego, czy będziemy się bogacić, czy też będzie spadało oprocentowanie. Będzie to dotyczyło pewnej określonej grupy rodzin. Nie wiem, czy przeciętny Polak będzie klientem banku hipotecznego. Na razie sądzę, iż nie będzie to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SławomirNajnigier">Wszystkie wydatki na sferę mieszkaniową - sytuacja wygląda następująco:</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#SławomirNajnigier">- w 1997 r. wszystkie wydatki na sferę mieszkaniową wynosiły 2,7% wydatków budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#SławomirNajnigier">- według ustawy budżetowej na rok bieżący wynosiły 2,1%,</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#SławomirNajnigier">- według projektu ustawy budżetowej na rok 1998 wydatki będą wynosiły 1,5%.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#SławomirNajnigier">Gdybyśmy odnieśli to do PKB, to sytuacja wyglądałaby następująco:</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#SławomirNajnigier">- w 1997 r. wydatki mieszkaniowe stanowiły 0,8% PKB,</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#SławomirNajnigier">- w 1998 r. - 0,6% PKB,</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#SławomirNajnigier">- w 1999 r. - 0,4% PKB.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczący podatku VAT. Polska ma stać się członkiem Unii Europejskiej i w przypadku VAT-u Unia Europejska ma bardzo zdefiniowany pogląd. Obowiązuje dyrektywa z 1997 r., która ukazuje jak poszczególne państwa mają kształtować podatek VAT. Jesteśmy zobowiązani do korekty systemu opodatkowania. Dyrektywa Unii Europejskiej dopuszcza stosowanie stawki podstawowej i stawki preferencyjnej. W wypadku mieszkań absolutnie wszyscy są zgodni, iż stawki VAT powinny być preferencyjne. Nie jest rozstrzygnięta ścieżka dochodzenia do docelowego systemu. Pierwotnie proponowano, by był to rok 2001, lecz w ramach dyskusji rządowych o zmianie systemu podatkowego znajdzie się to w dalszych rozważaniach.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#SławomirNajnigier">Nie ulega kwestii, iż większość materiałów budowlanych ma być objęta podstawową stawką VAT z wyjątkiem celów mieszkaniowych, gdzie VAT będzie wynosił 7% na wszystkie usługi z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#SławomirNajnigier">Zwracam uwagę, iż budownictwo w Polsce rozwija się dużo lepiej niż mieszkalnictwo. Tutaj przewidywany wzrost dla całego sektora wynosi realnie 17%, a w niektórych dziedzinach budownictwa jest to wzrost 60%. Takiego wzrostu nie ma w innych częściach Europy.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#SławomirNajnigier">Nie posiadamy dobrych szacunków dotyczących zjawiska skali bezdomności. Szacujemy, że jest to liczba około 100 tys. osób. To jednak systematycznie narasta.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#SławomirNajnigier">Przyczyny bezdomności są bardzo skomplikowane, jak wszędzie na świecie. Nie zawsze powodem bezdomności są powody ekonomiczne. Jest to węzeł gordyjski, gdyż wiąże się to z problemami takimi, jak alkoholizm itp. Nie chcę powiedzieć, iż noclegownie rozwiążą cały problem.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#SławomirNajnigier">Można znaleźć wiele pozytywnych aspektów, np. tworzenie pensjonatów socjalnych dla osób starszych, rodzin rozbitych. Znane są przykłady podpisywania stałych kontraktów na prowadzenie noclegowni. Takie przedsięwzięcia podejmują gminy. Chcielibyśmy zdefiniować, co to jest noclegownia, pensjonat socjalny i na jakich warunkach można wspomagać standardy techniczne (z budżetu), a także na jakich zasadach mogłaby być udzielana pomoc publiczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WacławOlak">Wiem, iż pewne towary muszą być objęte podatkiem VAT, w tym towary mieszkaniowe. Nie można tego wysuwać jako argument w sytuacji, gdy w takim bogatym państwie, jak Niemcy maksymalny podatek VAT od tych towarów wynosi 14%. W Polsce wynosi on aż 18,03%.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WacławOlak">Należy zdecydować się - Polska znajduje się na dorobku, a w związku z tym rodziny dopiero się dorabiają. Istniejące domy wymagają remontów, ocieplenia itd. Perspektywa dwóch lat wprowadzenia VAT-u wydaje się decyzją nie przemyślaną przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WacławOlak">Jako poseł Sojuszu Lewicy Demokratycznej będę zmuszony głosować przeciw tej informacji, gdyż jest ona niepełna i niesie ze sobą groźbę, iż coraz mniej młodych małżeństw nie będzie miało szansy na zakup mieszkania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SławomirNajnigier">Mam nadzieję, iż będzie pan miał większą możliwość na kreowanie wysokości podatku VAT aniżeli prezes UMiRM. Wyraźnie powiedziałem, iż sprawa ścieżki dochodzenia do docelowego systemu nie jest obecnie rozstrzygnięta przez rząd. Wszystko jest przed nami.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#SławomirNajnigier">Jako prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast jestem zgodny z panem posłem pod względem jak najwolniejszym wchodzeniem stawek podatku VAT. W tym duchu będziemy przygotowywać projekt.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#SławomirNajnigier">Dotychczas jedynym projektem była propozycja finansów, która bardzo szczegółowo określała ścieżkę dochodzenia do docelowego systemu. Projekt ten nie został oficjalnie przyjęty przez rząd. W I kwartale przyszłego roku, w ramach reformy systemu podatkowego, zostanie zaprezentowana propozycja dochodzenia do docelowej stawki VAT, tak ażeby można było powiedzieć, iż polski system podatkowy spełnia warunki Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TadeuszCymański">Sądzę, iż faktem jest to, iż dane dotyczące wydatków budżetowych nie napawają optymizmem.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TadeuszCymański">Chciałem zauważyć, iż wydatki budżetowe akcentują pewne priorytety. W tej decyzji popieram rząd.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#TadeuszCymański">Wydaje mi się, iż kryzys najbardziej widoczny jest w samym aparacie państwowym. Przyszłoroczny budżet musi odbyć się czyimś kosztem, a smutne jest to, iż odbywa się to właśnie kosztem tego działu. Środki są bardzo skromne. Jak wiadomo budżet będzie przedmiotem dalszych dyskusji na posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#TadeuszCymański">Jak wiemy, trudniej jest nadrobić stracone szanse młodych ludzi na naukę, aniżeli nadrobić braki budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#TadeuszCymański">Słuchałem uważnie wyjaśnień dotyczących granicznej daty. Jest to bardzo ważny problem. Nie wiem, czy proponowane rozwiązania - po odrzuceniu radykalnych propozycji niektórych posłów - będą możliwe.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#TadeuszCymański">Przez wiele lat śledziłem ten problem i wiem, iż wiele osób, które decydowały się na nabywanie budynków z lokatorami, stan prawny wliczało w swoje kalkulacje. Problem wolnego czynszu nie może być rozumiany jako „haracz”, tylko powinien być rozliczany na zasadach rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#TadeuszCymański">Wszyscy liczymy, że będzie lepiej, lecz wiemy, że nie zdarzy się cud. Rozwiązania przez nas proponowane, mogą naprawić na pewne trudności, gdyż jest to dość szeroki problem. Wydaje się, iż na początek należy rozważyć możliwości prawne, ponieważ nabywanie tych nieruchomości powoduje pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#TadeuszCymański">Chcę powiedzieć, iż częstym negatywnym zjawiskiem jest tak zwane „wypłukiwanie średniaków”. Pan prezes powiedział przed chwilą, iż około 50% młodych małżeństw nie jest w stanie odłożyć środków na zakup mieszkania. Wydaje mi się, iż nie rozwiążemy tego problemu bez udziału środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#TadeuszCymański">Nie jest prawdą, iż system TBS jest przeznaczony dla osób mniej zamożnych. Jest to dosyć powszechny problem, gdyż jest spora liczba małżeństw, które nie stać na udział w tym systemie. Jest to poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#TadeuszCymański">Popieram pogląd pana prezesa dotyczący osób bezdomnych. Popieram także możliwość adaptacji różnych obiektów pod noclegownie. Mogłoby się w ten program zaangażować państwo i można by było stworzyć „mieszkania”. Posiadam tego typu przykłady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanRulewski">Wydaje mi się, że nad mieszkalnictwem ciążą dwie determinanty:</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JanRulewski">1) potrzebna jest pomoc państwa, która wspomoże zaległości i nada określony kierunek - prawny, finansowy;</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JanRulewski">2) pieniądze - od budżetowych środków po własne zasoby.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JanRulewski">W drugą determinantę nie będę ingerował, lecz interesuje mnie pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JanRulewski">Państwo rozumiane szeroko jako państwo, gminy, władza publiczna, ma różne możliwości ingerencji. Jest to - na dzień dzisiejszy - zauważalne. Budżet generuje bardzo małe finanse i jeżeli jakieś środki pozostały nie wykorzystane, to należy to zużytkować. Ważnym problemem jest to, iż ingerencja państwa jest niewidoczna.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JanRulewski">Chciałbym zapytać pana prezesa - czy na posiedzeniach rządu mamy do czynienia z „przesterowywaniem konsumpcji”. Na ogół wiele osób godzi się ze stwierdzeniem, iż na dzień dzisiejszy mamy nadmiernie rozwiniętą konsumpcję motoryzacyjną i niedostosowaną do obecnego rozwoju cywilizacyjnego państwa. Powiedziałbym, iż konsumpcja ta jest na tyle ogromna, że generuje nowe potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JanRulewski">Nie jestem przeciwnikiem motoryzacji oraz podróżowania autobusami, lecz uważam, że jeżeli chcemy zrealizować zamiary, to musimy wybrać kierunek finansowania. Chcielibyśmy osiągnąć poziom autostrad takich, jakie są na przykład we Francji, co jest widoczne w przyszłorocznym budżecie, gdzie spora liczba środków została przeznaczona na ten cel. Jestem zwolennikiem tego planu, lecz uważam, iż powinna istnieć równowaga. W związku z moim rozmyślaniem, zastanawiam się nad przełożeniem zwrotnicy konsumpcyjnej motoryzacyjnej na mieszkaniową, która jest dobrem wyższym.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JanRulewski">Potrzeba motoryzacyjna daje poczucie wolności, lecz potrzeba mieszkaniowa daje poczucie stabilności i według mnie jest to priorytetowy argument. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#JanRulewski">Jak wiadomo, można to przesterować wprowadzając odpowiednią politykę fiskalną, która objawiałaby się odłożeniem budowy autostrad.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JanRulewski">Drugi problem - obecną bolączką budownictwa mieszkaniowego są wysokie koszty odbiegające znacznie od inflacji, w tym roku 2–5-krotnie. Co jest przyczyną takiej sytuacji? Brak konkurencji. Obowiązują technologie rzemieślnicze z nowoczesnymi materiałami. To jest technologia rzemieślnika, a jak wiadomo, wygra on przetarg z inwestorem, w tym przypadku z rodziną. Nie ukrywajmy, iż rynek sam nie rozwiąże tego problemu. Koszty metra rosną i uzbrojenie techniczne nie zmieni tej sytuacji. Otwarcie granic zmniejszyło ceny produktów, lecz na rynku mieszkaniowym ceny wzrosły mimo zmniejszonego popytu.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#JanRulewski">Formułuję drugie pytanie: w jaki sposób rząd zamierza zracjonalizować równowagę czy warunki konkurencji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SławomirNajnigier">Chciałbym odpowiedzieć na pytanie dotyczące czynszów regulowanych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#SławomirNajnigier">Do roku 2005 powinniśmy dać gminom swobodę ustalania polityki czynszowej, w tym również z zakresu czynszów regulowanych. Najgorsze jest przejście dla osób, które korzystały z ochrony czynszów regulowanych, do czynszu wolnego. Chcemy, aby ten przeskok był tylko dwukrotnie większy. W tym przypadku problem ten należy uregulować ustawowo.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#SławomirNajnigier">Wyróżniamy dwie sytuacje. Pierwsza - jeżeli najemca umówi się z właścicielem, to żaden podmiot publiczny nie będzie regulował tego problemu. Druga - jeżeli rodzina zamieszkuje w prywatnej kamienicy, która kiedyś była objęta kwaterunkiem, to zakładamy, że pierwsza stawka czynszu wolnego nie przekroczy dwukrotnego czynszu regulowanego.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczący pieniędzy publicznych jest materią wyborów. Jeżeli podstawowe funkcje państwa, takie jak: obronność, edukacja upadają, to należy zająć się ich odbudową tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczący konsumpcji. Rząd nie decyduje o wydatkach rodziny. Rodzina dysponuje własnymi pieniędzmi i państwo nie może mieć wpływu na, iż obecnie przeżywamy falę motoryzacji. Jedyną możliwością wpływania na te sprawy jest system opodatkowania. Ceny samochodów spadają, i nie wiemy, czy jesteśmy w stanie walczyć z cywilizacją.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#SławomirNajnigier">Problem dotyczący wysokich kosztów budowy. Na ten problem składa się wiele czynników. Po pierwsze - jest to zaniżony punkt startu. Szacuje się, iż w latach 70. spółdzielca płacił równowartość 7–8% kosztów wytworzenia mieszkania. Przeszliśmy do sytuacji szokowej, gdyż obecnie należy zapłacić 100%. Zaznaczam, iż nowe technologie kosztują. Doszedł problem ceny gruntów i zaniku wspomagania rozbudowy infrastruktury miejskiej.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#SławomirNajnigier">Co może załatwić państwo, a co może załatwić rynek? Z danych, które posiadamy wynika jedno, że 98% podmiotów prowadzących działalność w zakresie budownictwa, to są firmy małe zatrudniające do 50 osób. Oficjalnie przeciętna firma zatrudnia 2,2 osoby. Jest to nieprawdopodobnie rozproszony rynek.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#SławomirNajnigier">Uwaga pana posła Jana Rulewskiego ma swoje odzwierciedlenie w statystyce. Przy takim rozproszeniu polskie budownictwo nie jest w stanie konkurować z ekspansją firm zagranicznych. Małe firmy wykonują około 60% całej produkcji. Z szacunków wynika, iż małe firmy budowlane są tak zwaną „szarą strefą” zatrudnienia dla około 30% ogółu pracujących w tej dziedzinie. Problem jest skomplikowany. Z danych wynika, iż firmy małe gorzej funkcjonują aniżeli firmy duże lub średnie. O ile mi wiadomo, to rozpoczął się już system koncentracji kapitału, co w przyszłości będzie oznaczało obniżenie cen w tej dziedzinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanRulewski">Nie jestem usatysfakcjonowany pańską wypowiedzią dotyczącą przesterowywania konsumpcji.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JanRulewski">Chciałbym wprowadzić pewne sprostowanie mojej wypowiedzi w zakresie motoryzacji. Pan prezes raczył powiedzieć, iż rząd nie ingeruje w kierunki konsumpcji. Tak rzeczywiście powinno być, przy założeniu, że rodzina jest samodzielną instytucją ekonomiczną i ona orzeka o swoich potrzebach i wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JanRulewski">Rząd jednak ingeruje w te działania. Podam przykłady: ulgi celne lub zwolnienia podatkowe dla firm, które inwestują w Polsce. Jest znany przypadek, że Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast wystąpił, aby zwolnić od podatku firmę, która produkuje surowce dla budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JanRulewski">Drugi przykład. Podatek drogowy w dniu dzisiejszym nie odpowiada stopniowi zużycia dróg przez ich użytkowników. Przy tym niezbędna jest dotacja budżetowa. Powinno być tak, iż użytkownik powinien pokrywać zużycie drogi. Tego nie ma w Polsce. Przykładem jest to, iż TIR-y zniszczyły drogi, a ktoś inny musi za to zapłacić. Jednak obciążenie dodatkowymi podatkami TIR-ów spowodowałoby upadek branży transportowej.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JanRulewski">Kolejnym przykładem jest cena benzyny, gdzie rząd poprzez akcyzę ingeruje w te sprawy. W budownictwo także rząd ingerował ustalając bądź nie, stawki VAT.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#JanRulewski">Skoro stwierdziliśmy, że mieszkanie kosztuje 1 mld starych złotych, a samochód 250 mln starych złotych, to skala ingerencji państwowej powinna wynosić jak 5 do 1-go. Jeżeli na motoryzację wydaliśmy 1 bln zł, to na mieszkalnictwo 5 bln zł, wtedy moglibyśmy mówić, że rząd nie ingeruje tylko utrzymuje właściwe proporcje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TadeuszLewandowski">Chciałbym powrócić do sprawy, o której mówił pan prezes Sławomir Najnigier i która nie wymaga nakładów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#TadeuszLewandowski">Wspomniał pan prezes o tym, iż konieczne jest tworzenie warunków do wspierania budownictwa, że przygotowywane są zmiany ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#TadeuszLewandowski">Przypomniałem sobie, iż przygotowywane są projekty ochraniające lokatorów, by czynsz wolny nie był dowolny. Jest to istotny problem w kontekście zmiany zjawiska zwanego „czynsz regulowany”. Jeżeli czynsz wolny będzie rósł w sposób nieograniczony, to nigdy nie będzie możliwości zlikwidowania czynszu regulowanego.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#TadeuszLewandowski">Była mowa o uporządkowaniu stosunków własności. Istnieją projekty poselskie dotyczące uwłaszczenia powszechnego. W obu projektach jest mowa o uwłaszczeniu bezpośrednim, które dotyczy mieszkań. Zapisy te wzbudziły pewne nadzieje.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#TadeuszLewandowski">Czy pan prezes mógłby powiedzieć, czy rząd rozważał ten problem? Czy rząd przewiduje włączenie do prac w zakresie projektów uwłaszczenia powszechnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SławomirNajnigier">Chciałbym wypowiedzieć się w sprawie ostatnich pytań.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#SławomirNajnigier">Problem jest dwojaki. Po pierwsze - czy parlament może w sposób centralny zadysponować zadysponować cudzą własność? Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego będą negatywne. W wypadku mienia komunalnego, spółdzielczego, osób fizycznych nie można prowadzić centralnie sterowanego jednorazowego uwłaszczenia z powodów konstytucyjnych. Z całą pewnością skarb państwa może dowolnie zadysponować swoją własnością. Rozumiem, iż projekty te zmierzają w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#SławomirNajnigier">Istnieją nie wykorzystane możliwości prowadzenia programów uwłaszczenia na poziomie lokalnym. Ustawa o gospodarce nieruchomościami daje możliwość dowolnego obniżenia ceny mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#SławomirNajnigier">Powszechne uwłaszczenie oznacza również konsekwencje dla właściciela. To nie jest przypadkowe, iż coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z tych konsekwencji i w sposób świadomy nie chce wykupić mieszkania, ponieważ wiedzą, co to jest część wspólna i ile to kosztuje.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#SławomirNajnigier">Musimy spojrzeć na problem uwłaszczenia, który nie można załatwić jednorazowo. Kolejnym problemem jest to, że nie chcielibyśmy uwłaszczać osoby wbrew ich woli, tak, aby w przyszłości nie stały się niewolnikami własnej własności.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#SławomirNajnigier">Przykładami są kompletnie zrujnowane dzielnice, gdzie przekazanie na własność oznacza przeniesienie konsekwencji finansowych ruiny na tę osobę. Są to mieszkania o wartości ujemnej.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#SławomirNajnigier">Sprawy uporządkowania stosunków własnościowych obejmują wiele wątków.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#SławomirNajnigier">Po pierwsze - nie dokończony jest proces komunalizacji państwa na rzecz gmin.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#SławomirNajnigier">Po drugie - pojawił się problem wydzielenia mienia dla przyszłych powiatów, samorządów powiatowych i wojewódzkich. Ten proces dopiero się rozpocznie.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#SławomirNajnigier">Do rozstrzygnięcia pozostała sprawa dotycząca reprywatyzacji mienia, a także temat, który nazywamy prywatyzacją mienia skarbu państwa służącą celom mieszkaniowym”. Skarb państwa nadal posiada 800 tys. mieszkań. Jest to mniej więcej 50% tego, czym dysponują gminy.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#SławomirNajnigier">Uporządkowanie stosunków własnościowych oznacza zmianę stosunków własnościowych w spółdzielczości mieszkaniowej. W tym projekcie chodzi o zniesienie własnościowego prawa instytucji do lokalu spółdzielczego, a zastąpienie tego zwykłą własnością, tak jak to było do roku 1961.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#SławomirNajnigier">Bardzo istotnym elementem, podnoszonym przez posłów, jest usprawnienie działań wspólnoty mieszkaniowej. Wspólnoty mieszkaniowe zaczynają być powszechną formą zarządzania budynkami wielorodzinnymi. Bardzo ważną sprawą jest to, ażeby te wspólnoty były sprawnie zarządzane i dopiero praktyka pokaże, co z tego wyniknie.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#SławomirNajnigier">Istotnym problemem jest sprawa odtwarzania parcel budowlanych. Większość sprzedaży, w budynkach wielorodzinnych, lokalach mieszkalnych odbywała się jednocześnie z oddaniem prawa użytkowania wieczystego gruntu, ale położonego pod rzutem budynku. Skutek jest taki, że podwórko jest niczyje, a pod względem formalnoprawnym właścicielem jest skarb państwa lub gmina. To nie jest normalna gospodarka i w związku z tym trzeba zmienić ustawę o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#SławomirNajnigier">W ramach podprogramu chcielibyśmy doprowadzić do rozszerzenia instytucji użytkowania wieczystego na inne podmioty. W chwili obecnej instytucja ta jest zastrzeżona dla podmiotów publicznych takich jak: skarb państwa, samorząd wojewódzki i powiatowy,</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#SławomirNajnigier">Ustanowienie użytkowania wieczystego następuje na gruncie, którego właścicielem jest podmiot publiczny. W wielu krajach jest tak, iż ta instytucja funkcjonuje w obrocie prywatnym. Zamiast sprzedać działkę, można oddać to w użytkowanie wieczyste i mieć korzyść w postaci czynszu użytkowania wieczystego.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#SławomirNajnigier">Następnym elementem uporządkowania spraw własnościowych jest sprawa skomplikowanych modernizacji terenów zabudowanych i wyburzeń. Nie jesteśmy w stanie rozwiązać tego normalnym prawodawstwem.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#SławomirNajnigier">Pierwotnie przewidywaliśmy, że ustawa o renowacji i modernizacji miast będzie przedstawiona w tym roku. Ta ustawa - w pierwotnym kształcie zawierała propozycje utworzenia specjalnego funduszu. Jeżeli wprowadzimy program kredytów remontowych, to nie będziemy uruchamiać tego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#SławomirNajnigier">Nasze rozumowanie będzie zmierzało w dwóch kierunkach. Po pierwsze - by małe renowacje terenów zabudowanych odbywały się według znowelizowanej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. W sensie konstytucyjnym, może być to uznane za zadanie w sensie publicznym. Chcielibyśmy w tym przypadku zastosować uproszczone procedury zagospodarowania przestrzennego. Wówczas zastosowanie miałby rozdział o gospodarce nieruchomościami mówiący o wywłaszczeniach. W ten sposób powstałaby jedna ścieżka porządkowania terenów. Tę ścieżkę można by zastosować do wnętrz, garaży itp.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#SławomirNajnigier">Druga ścieżka - to duże modernizacje, gdzie należy utworzyć wspólnoty modernizacyjne, czy remontowe. Do tego będzie potrzebna szczególna ustawa. Mam nadzieję, iż ten pakiet będzie gotowy w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#SławomirNajnigier">Nie chciałbym wszczynać dyskusji o motoryzacji. Pana deklarację przyjmuję bardzo ciepło. Proszę, by przyrost około 1,5 mln aut, zyskał akceptację rządu, polityków, wyborców. To jest pierwszy zachwyt wolnością. Po tym pierwszym zachwycie może będziemy mieli szansę zaostrzyć politykę w zakresie wymagać bezpieczeństwa motoryzacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#SławomirNajnigier">Przyznam, iż trudno rozmawia mi się z kolegami z Niemiec. Padają pytania o nakłady na mieszkalnictwo w Polsce. Są zdziwieni odpowiedzią. Znajdujemy się w fazie, gdzie dopiero możemy mówić o rynkowym wspieraniu budownictwa mieszkaniowego land Saksonii potrafił przeznaczyć na renowację budynków zabytkowych dużą kwotę. Jedna kamienica pochłonęła około 70 tys. marek. Jest to kwota, o której my możemy tylko pomarzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WacławOlak">Nie wiem, czy dobrze usłyszałem, lecz stwierdzenie, iż dzisiejszy stan zasobów mieszkaniowych to 50 lat rachunkowej gospodarki. Protestuję za takim stwierdzeniem.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WacławOlak">Polska po wojnie była w ruinie. Takie stwierdzenie jest krzywdzące dla całego społeczeństwa, gdyż ono te zasoby budowało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JanRulewski">Proponowałbym przejechać się po ziemiach odzyskanych i przekona się pan, iż poza niemieckimi budynkami - tam nic nie wybudowano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WacławOlak">Przepraszam, panie pośle, widocznie pan na co innego zwraca uwagę.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WacławOlak">Chętnie się przejadę z panem po wsiach ziem odzyskanych i pokażę, co zostało zrobione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AntoniSzymański">Chciałbym zgłosić pewną propozycję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#AntoniSzymański">Na dzisiejszym posiedzeniu otrzymaliśmy sporo ciekawych informacji i odpowiedzi na nasze pytania. Rodzą się pewne refleksje. Sądzę, iż nie powinniśmy tego tak zostawić. Myślę, iż dla Komisji Rodziny jest niezmiernie ważne, ażeby wyeksponować podstawową potrzebę rodzin, jaką jest mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#AntoniSzymański">Jako Komisja Rodziny moglibyśmy zgłosić pewne propozycje przedstawione w formie dezyderatu, który przygotuje prezydium Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MariaSmereczyńska">Prezydium Komisji na następne posiedzenie przygotuje materiał. Zostanie on przedstawiony na posiedzeniu Komisji, podczas którego zdecydujemy, jaką formę on przyjmie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MariaSmereczyńska">Chciałam przedstawić dwie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MariaSmereczyńska">Na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych jest omawiana sprawa dotycząca zasiłków dla kobiet spodziewających się dziecka. Chcę prosić posłów, by nasze stanowisko mógł reprezentować pan poseł Antoni Szymański. Widzę, iż Komisja wyraża zgodę.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MariaSmereczyńska">Druga sprawa - wszyscy państwo otrzymali zaproszenie na konferencję, której gospodarzem jest nasza Komisja. Chciałabym apelować o liczną obecność członków naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AntoniSzymański">Dziękuję bardzo, że będę mógł reprezentować Komisję Rodziny w sprawie, którą wielokrotnie omawialiśmy. Projekt został opracowany. Wielokrotnie wysyłaliśmy dezyderaty skierowane do rządu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#AntoniSzymański">Problem ten nie jest zaznaczony w budżecie przyszłorocznym, dlatego niezwykle ważną sprawą jest poruszenie tego problemu na tym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#AntoniSzymański">Uważam, iż powinniśmy wydelegować osobę, która będzie broniła naszego stanowiska w Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#AntoniSzymański">Czy są jakieś propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JanRulewski">Sądzę, iż najodpowiedniejszą osobą będzie pani posłanka Maria Smereczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MariaSmereczyńska">Dziękuję państwu za przybycie - zamykam posiedzenie Komisji Rodziny.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>