text_structure.xml
146 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MaciejManicki">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej. Witam serdecznie panie i panów posłów, a także gości zaproszonych. Dzisiaj do rozpatrzenia mamy problematykę związaną z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także wnioski z wczorajszego posiedzenia Komisji. Proponuję, aby przystąpić do rozpatrzenia wniosków przygotowanych przez panią poseł Staręgę-Piasek, a następnie planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MaciejManicki">Czy ktoś z państwa zgłasza sprzeciw? Nie widzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">W porozumieniu z ministrem finansów i departamentem pomocy społecznej uzgodniono, że proponowane wnioski będą zapisane w dziale 86 - opieka społeczna w rezerwach celowych w części 83.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Pierwszy wniosek dotyczy zasiłków z pomocy społecznej - dotacja na zadania zlecone gminom - 50 mln zł. Ten wniosek już uzyskał poparcie Komisji.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JoannaStaręgaPiasek">2. Budowa nowych obiektów i adaptacja starych pomieszczeń oraz działalność bieżąca środowiskowych domów samopomocy - 19 mln zł (dotacja na zadania zlecone):</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JoannaStaręgaPiasek">- wydatki bieżące - 14 mln zł,</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JoannaStaręgaPiasek">- wydatki majątkowe - 5 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MaciejManicki">Czy do tego wniosku są uwagi lub sugestie?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#HenrykDykty">W zaproponowanej treści wniosku jest mowa o nowych obiektach. Pieniądze miały być przeznaczone na uruchomienie domów pomocy społecznej, które powstały i trwa ich modernizacja.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Dotyczy to środowiskowych domów samopomocy. Jest to forma opieki wynikająca z ustawy o psychiatrii. Pan poseł Dykty mówi o domach pomocy społecznej, które są inną formą opieki. Środowiskowe domy społeczne są dla osób psychicznie chorych, którzy opuszczają szpitale i wracają do swojego środowiska, ale część czasu, szczególnie w ciągu dnia, spędzają w środowiskowych domach samopomocy. Jest to stacjonarna forma opieki.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MaciejManicki">Pani poseł, czy to jest rozpoczynanie nowych inwestycji?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">W kategoriach budżetu dotyczy to obiektów prze-znaczonych dla osób przebywających w warunkach szpitalnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję. Czy są jeszcze inne pytania? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MaciejManicki">Kto z państwa popiera wniosek dotyczący kwoty 19 mln zł z przeznaczeniem na budowę nowych obiektów i adaptację starych pomieszczeń oraz działalność bieżącą środowiskowych domów samopomocy?</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 18 posłów, nikt nie był przeciwny, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#MaciejManicki">Komisja przyjęła proponowany wniosek. Przypominam, że dla wniosków łącznie z pierwszym, rozpatrzonym na wczorajszym posiedzeniu, a także obecnie przyjętym i trzecim referowanym za chwilę - brak funduszu.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#MaciejManicki">Proszę o zreferowanie drugiego wniosku, a trzeciego łącznie z wnioskiem z wczorajszego posiedzenia Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Na kontynuację budowy nowych obiektów i adaptację starych pomieszczeń oraz uruchomienie nowych miejsc pracy w państwowych domach pomocy społecznej proponuję przeznaczyć 21 mln zł z tego:</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">- wydatki bieżące, w tym środki dla 500 etatów na uruchomienie nowych miejsc - 14 mln zł,</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JoannaStaręgaPiasek">- wydatki majątkowe - 7 mln zł.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JoannaStaręgaPiasek">Pieniądze te proponuje się przeznaczyć na kontynuację rozpoczętych budów, zgodnie z argumentacją przedstawioną wczoraj przeze mnie. Natomiast powstają nowe uruchomione miejsca w domach pomocy społecznej, których budowa została dokończona.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MaciejManicki">Przypominam, że ten wniosek był rozpatrzony na wczorajszym posiedzeniu Komisji. Czy są uwagi do proponowanego wniosku? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MaciejManicki">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#MaciejManicki">Kto z członków Komisji jest za przyjęciem w opinii postulatu dotyczącego przeznaczenia kwoty 21 mln zł na budowę nowych obiektów i adaptację starych pomieszczeń oraz uruchomienie nowych miejsc w państwowych domach pomocy społecznej?</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#MaciejManicki">Za przyjęciem wniosku opowiedziało się 18 posłów, nikt nie głosował przeciw, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#MaciejManicki">Łączna kwota przeznaczona na pomoc społeczną wyniosłaby 90 mln zł, w tym 50 mln zł na zasiłki z pomocy społecznej, 19 mln zł na środowiskowe domy samopomocy i 21 mln zł na państwowe domy pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozpatrzenia następnego zagadnienia zgodnie z ustaleniami z wczorajszego posiedzenia Komisji.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#MaciejManicki">W pierwszej części posiedzenia Komisji proponuję rozpatrzyć plany finansowe: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i plan finansowy Funduszu Alimentacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#TeresaMadejska">Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje zadania wynikające z przepisów o ubezpieczeniach społecznych, o zaopatrzeniach emerytalnych oraz zadania nie mające charakteru ubezpieczeniowego związane z wypłatą świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego i od 1 marca 1995 r. związane z wypłatą zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#TeresaMadejska">Źródłem finansowania tych zadań jest Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Alimentacyjny i wydatki budżetowe. W ramach wydatków budżetowych finansowana jest dotacja do funduszy, o której będę mówiła w trakcie referowania funduszu. Natomiast w ramach bezpośrednio wydatków budżetowych realizowane są zadania związane z wypłatą bezpośrednio zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych. Na ten cel w projekcie budżetu przewidzieliśmy kwotę 3.917 mln zł, z tego 3, 9 mln zł na zasiłki i 46 tys. zł na koszty ustalania uprawnień, które są refundowane Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#TeresaMadejska">Dochody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych według wpływów zaplanowano w kwocie 70.971 mln zł, tj. o 14,5% wyżej od przewidywanego wykonania. Główną pozycję dochodów stanowią wpływy ze składek. Planuje się ich wzrost o 17,2% do kwoty ponad 63 mld zł. Planowane zwiększenie z wpływów ze składek wiąże się z zakładanym przyrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej o 14%, tj. z 1.048 zł do 1.195 zł oraz ze wzrostu przeciętnego zatrudnienia o 1,2%, z podwyższeniem od 1 stycznia 1998 roku stopy procentowej składek z 36% do 38% na ubezpieczenie społeczne opłacanej przez pracowników i członków spółdzielni zatrudnionych bezpośrednio w produkcji rolnej.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#TeresaMadejska">Stosownie do zmienionego wiosną rozporządzenia Rady Ministrów, składka za tych pracowników będzie systematycznie rosła. W 1998 roku będzie wynosiła 38%, w 1999 roku wzrośnie do 40%, w 2000 roku - 42%. Wzrost dochodów związany jest również z przyjęciem bardzo wysokiego wskaźnika ściągalności składek, a mianowicie na poziomie 99,8% przy przewidywanym wykonaniu 97,5%. Wskaźnik ten w 1997 roku obejmuje również spłatę przez budżet państwa zadłużeń jednostek budżetowych w kwocie 500 mln zł oraz restrukturyzację zadłużeń przedsiębiorstw i spółek skarbu państwa w kwocie 100 mln zł. Gdybyśmy w trakcie ściągalności nie uwzględnili tych kwot, spłat z budżetu państwa, ściągalność ta w 1997 r. wyniosłaby 96,5%.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#TeresaMadejska">Na dotacje z budżetu państwa planuje się 6.793 mln zł, tj. 5,7% niżej przewidywanego wykonania. Dotacje dzielimy na dotację celową i dotację uzupełniającą.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#TeresaMadejska">Dotacja celowa przeznaczona jest na pokrycie wydatków na świadczenia pieniężne zlecone zakładom ubezpieczeń społecznych do wypłaty, a więc na: emerytury, renty, zasiłki pogrzebowe, dla kombatantów, inwalidów wojskowych, na ryczałty energetyczne, dodatki kombatanckie, dodatki dla osób, które odbyły służbę wojskową w kopalniach, świadczenia dla osób deportowanych i osadzonych w obozach pracy przymusowej.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#TeresaMadejska">W łącznej kwocie dotacja ta wynieść ma 2.790 mln zł, tj. o 9% więcej od planu. Wzrost wiąże się z zakładaną waloryzacją w 1998 r. oraz ze zmianami w ustawie kombatanckiej. Dotacja celowa przeznaczona jest również na refundację składki opłacanej za zatrudnione osoby niepełnosprawne w kwocie 274 mln zł.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#TeresaMadejska">Budżet państwa ma zrefundować Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych różnicę 75%, tj. między składką opłacaną za osoby niepełnosprawne, a składką 45%, jak również różnicę między składką 45% a 38% płaconą za pracowników zatrudnionych bezpośrednio w produkcji rolnej.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#TeresaMadejska">Dotacja uzupełniająca przewidziana jest w kwocie 3.600 mln zł, tj. mniej o 19,9% i przeznaczona jest na dofinansowanie wydatków oraz na rezerwę środków pieniężnych. Dotacja ta systematycznie maleje, poczynając od 1993 r., kiedy wynosiła 19,8% wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i stanowiła 9,7% wydatków budżetu państwa; w 1998 r. wyniesie 5,1% wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i 2,5% wydatków budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#TeresaMadejska">Dochodami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są różne dochody, które zaplanowaliśmy w kwocie 1.065 mln zł, to jest wyżej o 16%. Na różne dochody składają się należności pochodnych od składek, a więc odsetki kar za zwłokę, część refundacji przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, bo tak jak powiedziałam 75% będzie refundował budżet państwa, a 25% różnicy w stopie procentowej składek będzie refundował PFRON.</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#TeresaMadejska">Dalej na dochody zaliczymy refundację kosztów bieżącej działalności Funduszu Alimentacyjnego w części proporcjonalnej do świadczeń wypłacanych z tego funduszu, oprocentowanie środków na rachunku bankowym, zwrotu przez budżet państwa kosztów ustalania i wypłaty zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zwrotu przez fundusz kościelny różnicy między wypłaconymi świadczeniami, a opłacanymi składkami, jak również zwrotu przez Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, poborów składek na te fundusze, które otrzymujemy w wysokości 0,5% przypisanych składek.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#TeresaMadejska">Planuje się, że w 1998 r. dochodami własnymi fundusz pokryje 93,2% wydatków całego funduszu. Nadal najpoważniejszym problemem w realizacji dochodów są zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. W 1997 r. zwiększyło się tempo ich wzrostu, podczas gdy w 1996 r. zadłużenia wzrosły o 13,1%, to już w ciągu 10 miesięcy tego roku wzrosły o 23,8% i wynoszą 5.800 mln zł. Z tego w sektorze publicznym 4 mld zł - wzrost o 23,7%, a w prywatnym 1,7 mld zł, czyli wzrost o 24%.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#TeresaMadejska">Po raz pierwszy wyrównało się tempo wzrostu zadłużeń w obydwu sektorach. Do tej pory zadłużenie w sektorze prywatnym rosło o wiele szybciej, niż w sektorze publicznym. Najwyższe zadłużenia występują w kopalniach węgla kamiennego. Na koniec października bieżącego roku wynosiły one ponad 2 mld zł, stanowiąc prawie połowę ogólnej kwoty zadłużeń sektora publicznego. Tylko w okresie od lipca do października br. zadłużenie to wzrosło o 12%.</u>
<u xml:id="u-11.13" who="#TeresaMadejska">Oznacza to, że mimo zamrożenia ustawą restrukturyzacyjną zadłużeń na koniec lipca br., to od lipca bieżącego roku kopalnie węgla kamiennego nadal nie płacą pełnej należnej składki. Zadłużenia dochodzone są w trybie decyzji administracyjnej i już w okresie 3 kwartałów ściągnęliśmy ponad 800 mln zł.</u>
<u xml:id="u-11.14" who="#TeresaMadejska">Efektywność w ramach prowadzonej egzekucji bezpośrednio przez oddział ZUS wyniosła 50,3%, za pośrednictwem urzędów skarbowych 18,2%. Opłatami ratalnymi mamy objęte 50% długów i w okresie 3 kwartałów z tych opłat ratalnych wpłynęło 645 mln zł. Jest to częstokroć jedyna możliwa forma spłaty zadłużenia. Na dochody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w tym roku ma wpływ także powódź, która wystąpiła w lipcu.</u>
<u xml:id="u-11.15" who="#TeresaMadejska">Do początku grudnia br. oddziały ZUS odroczyły terminy zapłaty składek lub rozłożyły ich spłatę na raty na kwotę 290 mln zł. Umorzyły zaś zadłużenia na kwotę 64 mln zł. Rzutuje to na wskaźnik ściągalności w wysokości 0,07%.</u>
<u xml:id="u-11.16" who="#TeresaMadejska">Bardzo ważnym problemem staje się dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wejście w życie ustawy - Ordynacja podatkowa, która ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 1998 roku. Z dniem tym bowiem traci moc ustawa o zobowiązaniach podatkowych, której niektóre przepisy są rozciągnięte na składki. Dzięki temu mogliśmy wydawać decyzję o odpowiedzialności za członków rodziny zobowiązującego. Długi ZUS były zaspokajane w tej samej kolejności, co zobowiązania podatkowe.</u>
<u xml:id="u-11.17" who="#TeresaMadejska">Ordynacja podatkowa uchyla również dekret z 1956 r., który nie zezwalał na umorzenie należności jednostek państwowych posiadających osobowość prawną, ale stwarzał takie możliwości dla innych jednostek. Na podstawie tego dekretu było wydane rozporządzenie Rady Ministrów, które dawało Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych również podstawę do stosowania ulg takich jak: odroczenie terminu płatności, czy rozłożenie należności na raty.</u>
<u xml:id="u-11.18" who="#TeresaMadejska">W dniu 1 stycznia 1998 roku tracimy tę podstawę prawną, o której wspomniałam, a trzeba pamiętać, że raty są często jedyną możliwością ściągnięcia długu. Od stycznia 1998 r. powstaje więc luka prawna.</u>
<u xml:id="u-11.19" who="#TeresaMadejska">Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystąpił do ministra pracy i polityki socjalnej o zmianę ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, którą można rozciągnąć na niektóre przepisy ustawy: ordynacja podatkowa, jak również wprowadzić możliwość stosowania ulg. Projekt tej ustawy był w trybie roboczym już z nami uzgadniany, ale o ile się orientujemy, nie ma nadanego dalszego biegu.</u>
<u xml:id="u-11.20" who="#TeresaMadejska">1 stycznia 1998 roku także nie będziemy mieć przepisów, które by zapewniały ciągłość działań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wydatki ZUS zaplanowane są w kwocie ponad 71 mld zł. Jest to 11,5% wyżej od przewidywanego wykonania. Z kwoty tej na świadczenia pieniężne przypada 97%, na wydatki bieżące 2,6%, a na inwestycje 0,4%.</u>
<u xml:id="u-11.21" who="#TeresaMadejska">Wśród wydatków na świadczenia największą pozycję stanowią wydatki na emerytury i renty. Wynoszą one 61,6 mld zł i wzrosną w stosunku do bieżącego roku 13,7%. Wydatki na emerytury i renty zaplanowano przy założeniu przyrostu emerytur i rent w ciągu 1998 roku jedynie o 111 tys. osób przy przewidywanym wykonaniu w roku bieżącym 130 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-11.22" who="#TeresaMadejska">W roku 1998 planowana jest dwukrotna rewaloryzacja emerytur i rent, w marcu i we wrześniu wskaźnikiem 105,25, która ma zapewnić realny wzrost emerytur i rent o 1,5%. Ulegnie też podwyższeniu w 1998 r. kwota bazowa, w marcu do 97%, we wrześniu do 98%. W rezultacie przeciętna liczba emerytur i rent wyniesie 7,183 tys., a przeciętna wypłata finansowana z funduszu 694.59 gr.</u>
<u xml:id="u-11.23" who="#TeresaMadejska">Planowane wydatki na emerytury i renty nie obejmują wypłat dla emerytowanych sędziów i prokuratorów. Te kwoty zostały w trakcie planowania i opracowywania budżetu zdjęte i przeniesione do Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-11.24" who="#TeresaMadejska">Na zasiłki i pozostałe świadczenia obejmujące między innymi zasiłki chorobowe i wychowawcze, opiekuńcze, porodowe, pogrzebowe, wychowawcze, jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy zaplanowano kwotę 7,5 mln zł. W stosunku do przewidywanego wykonania jest to wzrost o 13,7%. Najwyższą pozycję w tych wydatkach stanowią zasiłki chorobowe, które zakłada się, że wyniosą 3.400 mln zł i wzrosną o 11,9%. Liczbę zasiłków chorobowych oszacowano przyjmując, że na jednego ubezpieczonego będzie przypadało 17 dni absencji analogicznie jak w roku bieżącym, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych sfinansuje tylko 62,7% ogólnej absencji chorobowej, podczas gdy w przewidywanym wykonaniem tego roku przyjęto, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych finansuje 64,8% ogólnej absencji chorobowej. Oznacza to w planie spadek o 2,1% udziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w finansowaniu absencji.</u>
<u xml:id="u-11.25" who="#TeresaMadejska">Plan taki został skonstruowany z uwagi na przewidywaną zmianę ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, która została już uzgodniona pomiędzy resortami i która dyscyplinuje wydatki z tego tytułu.</u>
<u xml:id="u-11.26" who="#TeresaMadejska">Na wydatki bieżące Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składają się koszty działalności ZUS, koszty obsługi świadczeń zbiegowych, realizowanych przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, wydatki związane z prowadzeniem prewencji rentowej. Główną pozycję w wydatkach bieżących stanowią koszty działalności, które wyniosą 1.700 mln zł i wzrosną w porównaniu z przewidywanym wykonaniem o 18%.</u>
<u xml:id="u-11.27" who="#TeresaMadejska">Planowany wzrost kosztów działalności wynika głównie: z zakładanego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych o 0,1%, ze wzrostu stałych zadań ZUS, tj. liczby świadczeniobiorców obsługiwanych bezpośrednio przez oddziały ZUS - o 2% oraz liczby płatników składek - o 5%, z uwzględnieniem skutków podwyżek płac wprowadzonych od 1 kwietnia 1997 r. oraz zakładanej podwyżki płac od 1 kwietnia 1998 r. analogicznie, jak dla pracowników sfery budżetowej, z zabezpieczenia środków na wzrost zatrudnienia w jednostkach ZUS o 1780 etatów, to jest o 4%.</u>
<u xml:id="u-11.28" who="#TeresaMadejska">Najpoważniejszą pozycję w wydatkach - kosztach działalności ZUS, stanowią wydatki na zakup towarów i usług, które wynoszą 52% kosztów ogółem. Najwyższą pozycję w tych wydatkach 417 mln zł, tj. 46% stanowią wydatki przeznaczone na opłaty pocztowe i bankowe za przekazywanie świadczenia. Tylko ponad 14% świadczeń przekazujemy na rachunki bankowe, a pozostałe przekazywane są drogą pocztową.</u>
<u xml:id="u-11.29" who="#TeresaMadejska">Następną pozycję w wydatkach stanowią wynagrodzenia i jest to 29,9%. Przeciętne wynagrodzenie łącznie z wypłatami z zakładowego funduszu nagród, tak zwana „13-tką” w 1998 r. wyniesie 2.021 zł i wzrośnie w porównaniu do roku 1997 o 12,9%. Wynagrodzenie to będzie stanowiło 99,5% przeciętnego planowanego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej i 85,5% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
<u xml:id="u-11.30" who="#TeresaMadejska">W stosunku do zadań merytorycznych, które mają na celu przygotowanie reformy, poziom wynagrodzenia jest bardzo niski. Na pozostałe wydatki przewidziano kwotę 316 mln zł i to są wydatki pochodne od wynagrodzeń, składki na ubezpieczenia, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Planowane koszty działalności w 1998 r. będą stanowiły 2,4% ogółu wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z tego opłaty za przekazywane świadczenia to 0,6% wydatków FUS.</u>
<u xml:id="u-11.31" who="#TeresaMadejska">Wydatki na prewencję rentową zaplanowano w kwocie 51,7%, jest to 0,07% ogółu wydatków na świadczenia pieniężne. Przewidujemy rehabilitację 33 tys. ubezpieczonych na kwotę 46 mln zł. Pozostałe wydatki zostaną przeznaczone na dofinansowanie sprzętu rehabilitacyjnego dla ośrodków prowadzących rehabilitację.</u>
<u xml:id="u-11.32" who="#TeresaMadejska">Inwestycje na 1998 r. zaplanowano w kwocie 305,5 mln zł, tj. o 14% więcej od przewidywanego wykonania. Z kwoty tej zaplanowano na działalność inwestycyjną - bezpośrednio zusowską: budownictwo, zakup nieruchomości, gotowych dóbr inwestycyjnych na sumę 178 mln zł, a więc o 9% mniej aniżeli w 1997 r. Natomiast na budowę kompleksowego systemu informatycznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeznaczono kwotę 126,7 mln zł. Ogółem wydatki na inwestycje stanowią 0,4% planowanych wydatków FUS.</u>
<u xml:id="u-11.33" who="#TeresaMadejska">Na rozwój bazy lokalnej przeznaczyliśmy jedynie 83 mln zł i będzie to w głównej mierze kontynuacja budów już rozpoczętych. Dotyczy to 15 placówek, które są przygotowane do budowy lub rozbudowy. Jedynie 2 mln zł zostanie wykorzystanych na przygotowanie nowych zadań w tym zakresie. Na zakup nieruchomości przeznaczamy 17 mln zł. Natomiast na zakup sprzętu techniki biurowej, elektronicznej, sprzętu poligraficznego, urządzeń łączności, środków transportu przeznaczamy sumę 78 mln zł.</u>
<u xml:id="u-11.34" who="#TeresaMadejska">Na realizację kompleksowego systemu informatycznego ZUS przeznaczono 126 mln zł, z tego 36 mln zł na zakup sprzętu, a pozostałą kwotę na płatności dla głównego realizatora inwestycji. Jest to kwota niewystarczająca w 1997 r.</u>
<u xml:id="u-11.35" who="#TeresaMadejska">Zgodnie z protokołem ustaleń rządu z dnia 26.8.1997 r. część wydatków ma być sfinansowana z gwarantowanego przez skarb państwa kredytu. Szacuje się w tym zakresie potrzeby na około 150 mln zł. Gdyby nastąpiło przyspieszenie prac nad budową tego systemu, kwota ta może ulec zmianie.</u>
<u xml:id="u-11.36" who="#TeresaMadejska">Jak wynika z przytoczonych danych plan w zakresie dochodów jest bardzo napięty. Muszę jeszcze wspomnieć, że gdyby ta wysoka ściągalność zawahała się o 1 punkt procentowy, to dochody będą niższe o 638 mln zł. Wydatki są również zaplanowane bardzo oszczędnie. Biorąc pod uwagę stan środków na początku 1998 r. - dochody, jakie uzyskamy, wydatki, jakie będziemy musieli ponieść, to stan środków pieniężnych na koniec 1998 r. wyniesie tylko 119 mln zł. Środki te zabezpieczają 14% wydatków jednego terminu płatności emerytur i rent. Gdyby więc w ciągu 1998 r. nastąpiły jakieś wahania w wielkościach przez nas planowanych, to mogą wystąpić trudności w płynności finansowej FUS.</u>
<u xml:id="u-11.37" who="#TeresaMadejska">Powiem jeszcze kilka zdań na temat Funduszu Alimentacyjnego. Postaram się go omówić według wpływów, a nie według przypisów, tak jak przedstawia to plan budowany. Wpływy faktyczne funduszu mają wynieść 691 mln zł. Są to kwoty ściągnięte od osób zobowiązanych do alimentacji. Zakładamy, że będzie to kwota 127 mln zł, a wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ściągniętymi będzie wynosił 20%. Reszta to dotacja budżetowa w wysokości 558 mln zł oraz różne dochody. Wydatki szacujemy na kwotę 700 mln zł, w tym 635 mln zł, są to wydatki na świadczenia pieniężne.</u>
<u xml:id="u-11.38" who="#TeresaMadejska">Wydatki na świadczenia pieniężne zaplanowano uwzględniając wzrost liczby uprawnionych w ciągu roku tylko o 20 tys. zł i wzrost przeciętnej wysokości świadczeń ze 108 zł do 128 zł. Świadczenia alimentacyjne zasądzane przez sąd na bieżąco, są wyższe od bieżąco płatnych. Stąd wzrost kwoty wysokości świadczeń. Pozostała różnica w kwotach z funduszu, to kwota, którą Fundusz Alimentacyjny refunduje funduszami ubezpieczeń społecznych.</u>
<u xml:id="u-11.39" who="#TeresaMadejska">Biorąc pod uwagę stan środków na początku roku, osiągnięte dochody, poniesione wydatki, to stan środków na koniec 1998 r. przewidujemy w kwocie 22 mln zł. Kwota ta jest nieco wyższa, niż w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, bo zabezpiecza 40% miesięcznej wypłaty świadczeń tego Funduszu.</u>
<u xml:id="u-11.40" who="#TeresaMadejska">Przedstawiając powyższy projekt budżetu na 1998 r. uprzejmie proszę o jego przyjęcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję. Proszę o zabranie głosu koreferenta, panią poseł Bańkowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AnnaBańkowska">Wczorajsza debata na temat Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, łącznie z referowaniem przez prezesa trwała chyba około 10 minut, mimo że Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego korzysta w 95 procentach z dotacji budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#AnnaBańkowska">Dzisiejsze wystąpienie wiceprezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trwało ponad 30 minut, chociaż ZUS korzysta z dotacji z budżetu państwa jedynie w 5 procentach. Dlatego wydaje mi się, że mnie niewiele zostało do dodania. Chciałabym tylko zwrócić uwagę państwa na kilka problemów.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#AnnaBańkowska">Tak się szczęśliwe składa, że przez ostatnich kilka lat, ma miejsce tendencja wzrostowa, jeżeli chodzi o ściąganie składek. Obniża się w związku z tym znacznie dotacja do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W ciągu ostatnich lat spadła do 25% tego, co miało miejsce 4 lata temu. 50% długów jest objętych spłatami ratalnymi. Oznacza to, że 50% dłużników ZUS ma szansę spłacać swoje zadłużenie w ratach i w tym czasie unikać dodatkowych odsetek, dzięki czemu wzrastają wpływy do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a dłużnicy mają szansę na poprawę swojej sytuacji ekonomicznej. Jest to bardzo ważny instrument sterowania upadłością przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#AnnaBańkowska">Wyczerpały się rezerwy, jeśli chodzi o możliwość prostej egzekucji zobowiązań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Rośnie natomiast skuteczność egzekucji prowadzona przez ZUS w stosunku do skuteczności egzekucji zobowiązań zusowskich prowadzonych przez urzędy skarbowe. Ponad 50%, to skuteczność własna ZUS przy dochodzeniu należności, a jedynie 17% należy do urzędów skarbowych.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#AnnaBańkowska">Ubiegły rok, który stanowi kanwę porównawczą do tego roku, był okresem szeregu zmian w zasadach wypłacania świadczeń, dzięki czemu mogły wzrosnąć realnie świadczenia o 4,9% nie licząc jednorazowych wypłat. Bo gdyby jednorazowe wypłaty zamienić również na średniomiesięczną - czego się nie dokonuje, to łączny wzrost realny świadczeń byłby około 8%.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#AnnaBańkowska">Jakie w takim razie istnieją zagrożenia, o których my, posłowie Komisji Polityki Społecznej powinniśmy wiedzieć, przyjmując ten budżet, który jest przedłożony przez rząd.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#AnnaBańkowska">Jest to, po pierwsze - powódź. W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zakończyła się akcja tak zwana powodziowa, na skutek wprowadzenia incydentalnych związanych z powodzią przepisów. Dzięki temu obniżyła się ściągalność składek 0,7 punkta procentowego w stosunku do kwot umorzonych, ale nie wiemy, na ile wpłynęła na obniżkę wskaźnika ściągalności sytuacja, gdzie zakład pracy nie uzyskał w ZUS zgody na odroczenie płatności, czy na umorzenie, a powódź wpłynęła na obniżenie jego kondycji finansowej.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#AnnaBańkowska">Musimy się liczyć z tym, że skutki powodzi mogą jeszcze dalej funkcjonować w zakresie opłacania składek w roku przyszłym.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#AnnaBańkowska">Drugą ważną sprawą są zasiłki chorobowe. Pani wiceprezes Madejska zwróciła uwagę na rzecz następującą: w planie na rok 1998 przewiduje się zmniejszenie stopnia finansowania wydatków na świadczenia chorobowe w stosunku do przewidywanego wykonania bieżącego roku i przewiduje się, że wydatki na zasiłki chorobowe wzrosną niecałe 12%. Oznacza to, że istnieje w tej chwili tendencja wzrostu wydatków na świadczenia chorobowe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w tym roku przeznaczy na świadczenia chorobowe ponad 3 mld zł. Jest to więc społeczny problem.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#AnnaBańkowska">A zatem, aby nie rozwijać sprawy mój wniosek jest taki, abyśmy bezwzględnie wrócili do prac nad ustawą o świadczeniach z tytułu choroby. Bo jeśli jej nie znowelizujemy, to będziemy mieć trudności ze zmieszczeniem się w tych wydatkach. W żadnej mierze nie chodzi tu o to, by umniejszyć świadczenia z tytułu choroby dla osób chorujących, a jedynie zmienić relacje między instytucją wypłacającą, a służbą zdrowia, która wydaje dokumenty stanowiące podstawę do tego typu wypłat i należności.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#AnnaBańkowska">Kolejny problem związany z tym budżetem - to zmniejszenie przyrostu świadczeniobiorców. W tym roku był to przyrost w skali 130 tys., a w następnym roku przewiduje się 111 tys. osób. Powinna tu zaskutkować zmieniona ustawa o zasadach orzekania o niezdolności do pracy tak zwana ustawa rentowa - część przepisów w tym zakresie. Jest to bardzo ambitne zadanie.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#AnnaBańkowska">Bardzo ważnym problemem jest stan środków na koniec 1998 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych co 5 dni wypłaca 700 mln zł, jest to jeden termin płatności ZUS. Natomiast stan środków na koniec roku jest to tylko 143 mln zł, czyli jest to część jednego terminu płatności. Jest to bardzo poważna sprawa.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#AnnaBańkowska">Na tym tle proponuję przyjąć następujące wnioski, po pierwsze, abyśmy się wzajemnie zobowiązali do tego, a właściwie zobowiązali rząd, aby w ślad za tak ambitnym planem wydatków na świadczenia z tytułu choroby rząd zaproponował Sejmowi nowelizację ustawy o świadczeniach z tytułu choroby.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#AnnaBańkowska">Po drugie, abyśmy podjęli zobowiązanie, iż pod koniec roku trzeba będzie zrobić korektę planu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z taką ewentualnością trzeba się liczyć, gdyż przedstawione zadania są bardzo ambitne. Ponadto nie mamy w planie na rok 1998 funduszów na wypłatę emerytur i rent dla sędziów i prokuratorów, a jak wiadomo rząd, czy już nawet w tej chwili Sejm, proponuje zniesienie dotychczasowej ustawy, a wtedy świadczenia z tego tytułu ponownie wrócą do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Takich zjawisk jest sporo.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#AnnaBańkowska">Kolejna, w moim przekonaniu bardzo ważna sprawa, to uchwalenie ustawy o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Biorąc pod uwagę reformę powinniśmy się w tym roku z tym problemem uporać, gdyż jest to sprawa wprowadzenia osobowości prawnej ZUS, jak również uwolnienia funduszy własnych ZUS na działalność gospodarczą spod ustawy budżetowej.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#AnnaBańkowska">Następna sprawa, to zobowiązanie rządu do pilnego wprowadzenia zmian do ustawy: Ordynacja podatkowa, względnie do ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń celem zlikwidowania luki po zlikwidowaniu ustawy o zobowiązaniach podatkowych. Sejm likwidując ustawę o zobowiązaniach podatkowych zniósł wprowadzoną ordynację podatkową (dekret z 1956 r.). W takiej sytuacji od 1 stycznia żaden podmiot, który nie będzie mógł płacić bieżących składek nie może liczyć na odroczenie lub przesunięcie terminów płatności albo zawierać układów ratalnych. Jest to bardzo poważne utrudnienie.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#AnnaBańkowska">Jeszcze jedna propozycja, która powinna zakończyć się nowelizacją ustawy, to jest zmiana ustawy o świadczeniach alimentacyjnych. Trzeba tu bowiem zastanowić się nad programami dochodowymi i nad innymi rozwiązaniami z tym związanymi.</u>
<u xml:id="u-13.17" who="#AnnaBańkowska">Ostatnia sprawa, na którą chciałabym zwrócić uwagę, to - wynagrodzenia. Nie bez powodu wczoraj prosiłam o obniżenie przyrostu wynagrodzeń dla pracowników Państwowej Inspekcji Pracy. Jak pamiętamy średnia płaca dla pracowników Państwowej Inspekcji Pracy ma w tym roku wynosić 2.500 zł. W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jest to 1.021 - łącznie z nagrodą z zysku.</u>
<u xml:id="u-13.18" who="#AnnaBańkowska">Chcę powiedzieć, że w planie na 1998 r. w tym względzie jest kolejny dołek, który na przestrzeni ostatnich lat zaczął się wyprostowywać, jeśli chodzi o relację w płacy pomiędzy pracownikami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a pracownikami w gospodarce narodowej. Mówię tu cały czas o przeciętnej płacy.</u>
<u xml:id="u-13.19" who="#AnnaBańkowska">Wracamy do trendów sprzed 3 lat. Jeśli chcemy mówić o reformie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sposób poważny, o stabilizacji kadrowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o nieuciekaniu ludzi do komercyjnych instytucji, które w związku z drugim filarem się pojawią, to musimy zadbać o to, aby poziom płac w tej instytucji wykazywał wzrost.</u>
<u xml:id="u-13.20" who="#AnnaBańkowska">Tymczasem na 1998 rok przewiduje się na jeden etat kalkulacyjny wzrost wynagrodzeń od 1 kwietnia o 90 zł, a w całej sferze budżetowej o 100 zł, czyli nawet nie jest to przyrost równy „budżetówce”.</u>
<u xml:id="u-13.21" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ma napięty plan finansowy, więc nie będę wnioskowała o podwyższenie płac na jeden etat w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do wysokości średnich płac w pozostałych działach „budżetówki”, ale jeśli Komisja znalazłaby rezerwy, to chciałabym bardzo, abyśmy o tym pomyśleli.</u>
<u xml:id="u-13.22" who="#AnnaBańkowska">Gdyby to było podwyższenie od 1 września do 100 zł, a nie jak przewiduje projekt do 90 zł, to łączne wydatki ze składkami na ZUS wyniosłyby o 5,500 tys. zł więcej.</u>
<u xml:id="u-13.23" who="#AnnaBańkowska">Reasumując - nie proponuję żadnych zmian do tego projektu budżetu, natomiast proponuję zobowiązanie rządu w tych istotnych sprawach do podjęcia działań, aby móc umożliwić wykonanie tego projektu budżetu.</u>
<u xml:id="u-13.24" who="#AnnaBańkowska">Wnoszę o przyjęcie projektu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i Funduszu Alimentacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MaciejManicki">Jedna z kwestii, o których pani poseł mówiła jest adresowana do Komisji. Myślę tu o ewentualnych korektach, które trzeba będzie dokonać. Sądzę, że przyjmiemy je, przez decyzję, że na przełomie lipca i sierpnia dokonamy analizy wydatków i dochodów FUS i wówczas rozstrzygniemy tę sprawę.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#AnnaBańkowska">Jeżeli zajdzie taka sytuacja, to wtedy będziemy mieć przed sobą korektę planu i wtedy dobrze byłoby, abyśmy pamiętali tę dzisiejszą dyskusję - taki jest zakres mojego wniosku. Proponuję żadnych zobowiązań w tym zakresie nie podejmować na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MaciejManicki">Dobrze, zostanie to odzwierciedlone w protokole z naszego dzisiejszego posiedzenia. Natomiast jeśli chodzi o postulaty pod adresem rządu, to trzeba pamiętać, że my przekazujemy naszą opinię Komisji Finansów Publicznych. Dlatego tego typu kwestie możemy zawrzeć w dezyderacie, w którym moglibyśmy zwrócić uwagę na sprawę ustawowej zmiany przepisów regulujących dostęp do zasiłków chorobowych, zmianę ordynacji podatkowej itd. Możemy wrócić do tej sprawy za chwilę, po wypowiedzi przedstawiciela rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#EwaLewicka">Chcę wskazać na te zobowiązania, które rząd już przyjął na siebie i przypomnieć, co się znajduje w dokumencie: Kierunki pracy ministra pracy i polityki socjalnej, który został przygotowany dla państwa, jako dokument posiłkowy do rozpatrywanego projektu budżetu.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#EwaLewicka">Otóż odpowiadając na pierwszą kwestię, podzielam wszystkie uwagi dotyczące możliwości zrealizowania tego budżetu zgłoszone przez panią poseł Bańkowską. Rzeczywiście jest tak, że w kwestii zasiłków chorobowych trzeba przyjąć zasadę, która pozwala instytucji ubezpieczeniowej kontrolować ten proces, czyli mieć wpływ na służbę zdrowia, która realizuje w dużym stopniu pewien element polityki w tym zakresie, wydając czeki bez pokrycia.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#EwaLewicka">Dlatego w programie pracy, w części dotyczącej ubezpieczeń społecznych ten kierunek modyfikacji ustawy o zasiłkach chorobowych jest zapisany, czyli to zobowiązanie rząd sam wziął na siebie.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#EwaLewicka">Druga kwestia dotyczy ordynacji podatkowej i wycofania jej. Przed chwilą przekazałam pani wiceprezes Madejskiej - w trybie uzgodnień międzyresortowych - projekt ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, uzupełniający ewentualny ubytek tej regulacji prawnej.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#EwaLewicka">Kolejna sprawa, to zmiana ustawy o świadczeniach alimentacyjnych. Jest to element, który nie znalazł się w programie rządu, ale ja zobowiązanie mogę przyjąć.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#EwaLewicka">Ostatnia sprawa - ustawa o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Wszyscy uczestniczący w opiniowaniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wiedzą, że dwa rozdziały ustawy poświęcone są tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#EwaLewicka">W pakiecie ustaw, które do końca lutego przyszłego roku znajdą się w parlamencie, po decyzjach rządu znajdzie się ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w wersji ustawy o zabezpieczeniu społecznym, gdzie znajdą się takie kwestie jak: status Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, sposób finansowania, a także kwestie dotyczące systemu wynagrodzeń. Od statusu organizacyjnego ZUS będzie zależało, czy można będzie lepiej, bardziej satysfakcjonująco rozwiązać kwestię płacową pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Także wszystkie te elementy są w programie rządu.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#EwaLewicka">Dziękuję. Byłbym zobowiązany, gdyby pani poseł Bańkowska zechciała wobec wystąpienia pani sekretarz stanu Ewy Lewickiej zająć stanowisko w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AnnaBańkowska">Pani sekretarz stanu Ewa Lewicka jest członkiem Naczelnej Rady Nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i stąd wszystkie te wnioski, które ja przedstawiłam są przez panią sekretarz stanu potwierdzone. Wobec tego nie widzę potrzeby, abyśmy jako Komisja pisali dezyderat, słysząc od wiarygodnego przedstawiciela rządu, że te zadania będą realizowane. To z naszej strony byłoby nietaktem.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AnnaBańkowska">W świetle tego wnioskuję o przyjęcie projektu budżetu w takim kształcie, w jakim jest w chwili obecnej. Jeśli będą jakieś rezerwy, to proponuję zastanowić się, czy nie przeznaczyć ich na podwyższenie płac, ale takiego wniosku bez pokrycia na tę chwilę, nie zgłaszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MaciejManicki">Proponuję, abyśmy teraz przystąpili do dyskusji. Pragnę zwrócić uwagę wszystkim, którzy będą zabierali głos w dyskusji, że obradujemy nad projektem budżetu państwa. W związku z tym prosiłbym, aby nie toczyć dyskusji, która miałaby dotyczyć niewątpliwie cennych uwag dotyczących zmian systemowych, czy rozwiązań, które można by w drodze przepisów ustawowych wprowadzać w przyszłości, ale ograniczyć się do materii, która nas dzisiaj tutaj sprowadziła.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#MaciejManicki">Proponuję przedstawienie krótkich wniosków wraz z uzasadnieniem, które będziemy rozstrzygać. Mogą być również pytania, ale proszę nie obudowywać ich tezami, bo wyprowadzi nas to poza ramy czasowe, jakie przyjęliśmy na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Proponuję, abyśmy najpierw udzielili głosu gościom, którzy reprezentują organizacje związkowe, aby mogli nam przedstawić pewne sugestie dotyczące projektu budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#StanisławWiśniewski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Sądzę, że jest to bardzo trudny budżet, jeden z najtrudniejszych budżetów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na przestrzeni ostatnich kilku lat, który ukazuje załamanie się pewnych tendencji pozytywnych rysujących się na przestrzeni ostatnich 2–3 lat w tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#StanisławWiśniewski">Bardzo niepokojącym zjawiskiem jest stan środków finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na koniec 1998 roku, który przy pewnym wahnięciu - a takie zjawisko ze względu na skutki powodzi może wystąpić - może doprowadzić do załamania się środków finansowych. Wysłuchałem z dużą uwagą wystąpienie pani poseł Bańkowskiej i odebrałem je nie jako koreferat poselski, ale wystąpienie byłej prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MaciejManicki">Przepraszam, panie przewodniczący, ale z urzędu muszę przerwać pana wystąpienie. Proszę nie recenzować poprzednich wystąpień, ale jeśli ma pan konkretne uwagi do projektu budżetu, to proszę je zgłosić. Być może, któryś z posłów zechce przejąć pana propozycję i wtedy będziemy mogli dyskutować. Nie mogę dopuszczać do tego typu wystąpień, które pan rozpoczął.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#StanisławWiśniewski">Przepraszam Komisję za ten wtręt, być może jest to u mnie jeszcze pozostałość poselska. W tej chwili staram się przyzwyczaić do występowania już tylko, jako działacz związkowy.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#StanisławWiśniewski">Sądzę, że w przedłożonym projekcie budżetu są możliwości znalezienia środków na podwyżkę płac pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Bardzo oględnie mówiono tu o wydatkach w działalności bieżącej ZUS. Myślę, że można znaleźć tu pewne środki pomniejszając wydatki na inwestycje, tak jak działo się to w ostatnich dwóch latach.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#StanisławWiśniewski">Dobrze byłoby, gdyby Komisja wystąpiła do Komisji Finansów Publicznych o przesunięcia w ramach tego budżetu, tak, by wzrost wynagrodzeń pracowników tej instytucji w roku 1998, był wyższy. Tym bardziej że w poniedziałek jest posiedzenie Komisji Trójstronnej, gdzie również będziemy zgłaszać taki wniosek. Sądzę, że koledzy z NSZZ „Solidarność” poprą nas w tym względzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#MaciejManicki">Kto jeszcze z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#ZbigniewKruszyński">Chcę poinformować, że główne problemy reformy są omawiane. Mam tylko apel do posłów, aby nie było takich „wrzutek” poselskich poza ogólnopolską dyskusją, jak chociażby ustawa o sędziach i prokuratorach. To powoduje brak zaufania do prac, które robią partnerzy, kosztuje też nie mało i pociąga następne roszczenia. Będziemy chcieli, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych był jak najmniej obciążony dodatkowymi wypłatami, jak np. zasiłki. Mam nadzieję, że to w trakcie procesu legislacyjnego się uporządkuje, o co już z góry apeluję. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#MaciejManicki">Czy jest jeszcze ktoś chętny do zabrania głosu?</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#MaciejManicki">Rozumiem, że nikt z gości już nie chce zabrać głosu, w takim razie o zabranie głosu prosiła pani poseł Filek.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#AnnaFilek">Być może niezbyt dokładnie słuchałam wystąpienia pani prezes Madejskiej i dlatego chciałam się zapytać, czy koszty zmiany orzecznictwa będą większe, chodzi mi o lekarzy orzeczników?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MaciejManicki">Jeśli pani prezes Madejska gotowa jest udzielić odpowiedzi, to proszę. Przyjmiemy bowiem zasadę, że na pytania będą udzielane od razu odpowiedzi. Jeśli pani prezes Madejska nie jest w tej chwili gotowa, to proszę o konsultację, a ja ze swej strony również zadam pani pytanie. Jest to przy okazji również informacja dla Komisji.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#MaciejManicki">Otrzymaliśmy od marszałka Sejmu poselski projekt ustawy, który sprowadza się generalnie do tego, że utrzymuje w latach 1998–2000 instytucję wcześniejsze emerytury. Przypomnę, że zgodnie z przepisami, które zostały przyjęte, chyba jeszcze w 1996 r., tak zwana wcześniejsza emerytura dla mężczyzn, którzy przepracowali 40 lat i kobiet - 35 lat, a z którymi stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn pracodawcy, przepisy te miały obowiązywać do końca 1997 roku generalnie. W przypadku pracowników PKP do końca 1998 r.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#MaciejManicki">Otrzymaliśmy w tej chwili do pierwszego czytania w Komisji Polityki Społecznej projekt ustawy, który zakłada wydłużenie tak zwanych wcześniejszych emerytur do końca 2000 r. Przyjęcie tej ustawy spowodowałoby, że w roku 1998 - co nie było przewidywane - funkcjonowałyby jeszcze wcześniejsze emerytury z powszechnego zaopatrzenia emerytalnego. Pomijam kolejarzy, gdyż oni wcześniejsze emerytury mieli mieć. W związku z tym pojawia się pytanie, jaki byłby skutek finansowy tej ustawy?</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#MaciejManicki">To samo pytanie zadamy rozpatrując budżet Krajowego Urzędu Pracy, bowiem tam występują świadczenia emerytalne, które w takiej sytuacji przestałyby obowiązywać. Odejmując jedno od drugiego otrzymany różnicę, która będzie nam potrzebna w pierwszym czytaniu projektu ustawy. Czy pytanie jest jasne? Proszę więc o odpowiedź na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#TeresaMadejska">Proszę państwa, odpowiadam na pytanie pani poseł. Otóż zmiana zasad orzecznictwa obowiązuje od września tego roku, a więc już przez pewien okres funkcjonują nowe zasady wynagradzania dla lekarzy orzeczników w miejsce komisji lekarskich siłą rzeczy w planie na 1998 r. zostały już zawarte, a także potrzeby finansowe wynikające z angaży, które zostały przekazane.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AnnaFilek">Ale ja nie o to pytałam. Pytałam, czy miesięczne koszty utrzymania nowej służby orzecznictwa są mniejsze, czy większe od miesięcznych kosztów funkcjonowania poprzedniego orzecznictwa. Mnie chodzi o to, ile nas to będzie kosztowało?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AnnaBańkowska">Będę tu polemizować, co to znaczy nas? My, jako posłowie, płacimy mniejszą składkę, więc Komisja Polityki Społecznej nie powinna operować wyrazem „nas”. Znacznie większą składkę płacą ci, którzy normalnie pracują.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#AnnaBańkowska">Postaram się pani poseł odpowiedzieć na to pytanie, gdyż jeszcze w tym okresie byłam prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. ZUS gospodarował określoną ilością pieniędzy na limity etatów, pochodzących z dawniejszych komisji lekarskich; trzeba było wygospodarować rezerwę etatów, aby środki pochodzące z tej rezerwy etatów przeznaczyć na finansowanie lekarzy orzeczników. Koszt utrzymania tych lekarzy jest wyższy od kosztu utrzymania komisji lekarskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję, proszę o odpowiedź panią wiceprezes.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#TeresaMadejska">Panie przewodniczący, mimo że reprezentuję Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie znałam projektu ustawy, o którym pan mówił. Jeśli pan pozwoli, ZUS przeliczy skutki wejścia w życie tej ustawy, gdy będzie ona poddana pierwszemu czytaniu w Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#EwaLewicka">Na pytanie, które zadał pan przewodniczący nie można odpowiedzieć w ten sposób, który proponuje pani wiceprezes Madejska.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#EwaLewicka">Zwracam uwagę na pewną metodologię podejścia do tego zjawiska. To nie będzie tylko różnica pomiędzy tym, co obecnie wypłaca się w ramach świadczeń z ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu, a tym, co Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie musiał wypłacić jako większą kwotę. Dlaczego tak nie będzie - otóż utrzymanie w dalszym ciągu wcześniejszych emerytur, to będzie pewien psychologiczny zabieg, który pozwoli kolejnym grupom zawodowym na pozostanie w bezpiecznej sferze świadczeń emerytalnych, a to oznacza, że trend wchodzenia do tego systemu ubezpieczeniowego będzie wyższy, niż w tej chwili.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#EwaLewicka">Może to oznaczać, że chętnych będzie więcej niż w roku 1996 i 1997. Obciąży to Fundusz Ubezpieczeń Społecznych nie tą różnicą, o której mówił pan przewodniczący, ale prawdopodobnie będzie to wielokrotność tej różnicy. Stanowisko rządu w tej sprawie będzie dosyć pryncypialne, gdyż projekt tej ustawy ma wpływ na pewien kierunek reformy.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#MaciejManicki">Zdaję sobie sprawę z tego, że ilość świadczeń przedemerytalnych dzieli się przez 85 i mnoży przez 100 i wychodzi nam wynik. Wobec tego, jak ZUS szacuje ewentualne wydatki, gdyby emerytury zostały utrzymane, i ile szacuje Krajowy Urząd na świadczenia przedemerytalne, co nie musi być ustalone tym mnożnikiem, bo każdy ustala to na swoich zasadach.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#MaciejManicki">Bardzo proszę o przygotowanie się do tej dyskusji, która być może w niedługim czasie będzie miała miejsce.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#MaciejManicki">Teraz proszę o zabranie głosu pana przewodniczącego Michała Wojtczaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#MichałWojtczak">W związku ze zmianami w orzecznictwie, jakie obowiązują od 1 września br. Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zostało zobowiązane do powołania Krajowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. W związku z tym, że zmiana ta nastąpiła w połowie roku budżetowego, ten zespół został powołany, ale nie znaleziono pieniędzy na finansowanie jego etatów. Praktycznie w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej dla tego zespołu nie ma etatów.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#MichałWojtczak">W związku z tym, chciałbym złożyć wniosek, aby z puli etatów, którymi dysponuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych przenieść do Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej 15 etatów, bez środków na fundusz wynagrodzeń. Etaty te byłyby przeznaczone dla tego zespołu, a na sfinansowanie ich potrzebna jest kwota 410 tys. zł w skali roku. Dzisiaj już wnioski finansowe przyjęliśmy, ale wczoraj w Państwowej Inspekcji Pracy zaoszczędziliśmy 1.200 tys. zł. Skala problemu równa się 410 tys. zł rocznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MaciejManicki">Na wczorajszym posiedzeniu Komisja postanowiła zwrócić się w opinii do Komisji Finansów Publicznych o przyznanie Ministerstwu Pracy i Polityki Socjalnej 15 etatów, wskazując jako źródło sfinansowania środki zaoszczędzone w budżecie Państwowej Inspekcji Pracy. Jak rozumiem, ten wniosek dotyczy tego, aby z pieniędzy przeznaczonych na płace, dołożyć etaty, będące w dyspozycji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Proszę o zrecenzowanie tej propozycji Ministerstwo Finansów oraz panią prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#TeresaMadejska">Zakład Ubezpieczeń Społecznych otrzymuje limit na wynagrodzenia, natomiast środki budżetowe są finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Gdyby wniosek ten został przez państwo przyjęty, to wymaga on zmiany w załącznikach do ustawy budżetowej, gdzie mamy ustalony limit na wynagrodzenia i podwyżki. Musiałyby być dokonane zmiany w załącznikach nr 10 i nr 11 ustawy budżetowej, natomiast środki finansowe Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pozostają bez zmian, bo kwotowo jest to groszowa sprawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MaciejManicki">Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o od-powiedź na pytanie, czy takie zmiany są możliwe, czy można z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zabrać etaty i finansować je w inny sposób?</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#MaciejManicki">Decyzja, którą w dniu wczorajszym Komisja podjęła, dotyczy zatrudnienia w sferze budżetowej, które powinno wzrosnąć o 15 etatów. Komisja zdecydowała, że w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej jest 50 etatów, z których 30 etatów jest przesuwanych z rezerwy, 5 etatów z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, 30 etatów zostało, które są przesuwane już w bieżącym roku. 30 etatów zostało przesunięte z rezerwy, co nie powoduje zwiększenia.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#MaciejManicki">Ponieważ generalnie przyjęto, że wskaźnik poza rezerwą, z której te 30 etatów jest przesuwane ma wynosić zero, to nasza wczorajsza decyzja jest postulatem o zmianę tego i o zwiększenie etatów w administracji państwowej o owych 15 etatów, które finansowane będą ze środków Funduszu Pracy. Nie powoduje to zwiększenia środków w skali całego budżetu, natomiast powoduje zwiększenie ilości etatów.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#MaciejManicki">Moje pytanie brzmi: czy manewr, który proponuje zawrzeć w swoim wniosku pan przewodniczący Wojtczak, jest możliwy w sensie reguł, którymi budżet się rządzi? Kto w tej sprawie chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#GrażynaWidżgowska">W tej chwili jest mi trudno ustosunkować się do tej kwestii bez porozumienia się z panią minister Wasilewską-Trenkner. Nie mogę komplementarnie na to pytanie odpowiedzieć. Potrzebne byłyby korekty w załącznikach, ale czy taki manewr byłby możliwy nie jestem w tej chwili upoważniona, aby taką decyzję podjąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MaciejManicki">Zagadnieniami zatrudnienia zajmuje się także minister pracy i polityki socjalnej, a więc może odpowie na te wątpliwości pani sekretarz stanu Ewa Lewicka, oraz pani wiceprezes Madejska lub pani poseł Bańkowska?</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#EwaLewicka">Chciałam państwu naszkicować tło, jak to się stało, że jesteśmy obecnie w takiej sytuacji. W ramach przygotowywania budżetu na ten rok Ministerstwo Finansów opracowało szeroką nowelizację ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych i postawiło - między innymi - Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej przed taką sytuacją: należałoby z tej nowo znowelizowanej ustawy, która wprowadza zupełnie nowe mechanizmy, wykreślić całe rozdziały. Oznaczałoby to na przykład, że cały obszar powoływania nowych komisji wojewódzkich do spraw orzekania o niepełnosprawności byłby wyeliminowany, a więc nie jest to tylko ta poprawka, którą państwo opiniowaliście w tym tygodniu, dotycząca opłat od gmin i jednostek budżetowych, ale była to szersza nowelizacja.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#EwaLewicka">W tej sprawie Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zajęło bardzo kategoryczne stanowisko, stawiając wniosek o wycofanie tychże wszystkich poprawek. Zostaliśmy w tej chwili w takim stanie, iż nie mamy pokrycia etatowego na realizację zadań komisji w postaci 15-osobowego Krajowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. W tej ustawie jest to zapisane jako część budżetu ministra pracy i polityki socjalnej, bo te etaty musi uruchomić i sfinansować Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej. Pozostałe elementy można realizować - częściowo z PFRON i z innych środków, ale na te zadania Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej nie ma pokrycia.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#EwaLewicka">W tej chwili jesteśmy w roli proszących różne instytucje, aby podzieliły się z Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej swoimi etatami. Wniosek do ZUS o to, aby zechciał tych 15 „pustych” etatów odstąpić - nie mówimy już o pieniądzach tylko o samej rezerwie etatowej - bierze się stąd, i takie jest uzasadnienie tego wniosku, że do tej pory orzekanie miało umocowanie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, co we wrześniu br. uległo zmianie, i w tej chwili orzekanie do celów rentowych tam się znajduje.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#EwaLewicka">Natomiast orzekanie do innych celów w dwóch innych pionach: do celów zatrudnienia w KUP, do celów orzekania między innymi w kwestiach pomocy społecznej - w ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#EwaLewicka">Obecnie jesteśmy w sytuacji trudnej, ten proces bowiem już trwa od 1997 r., ale na rok 1998 nie mamy nadal interesujących nas etatów, dlatego tak bardzo ich poszukujemy w rezerwach.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#EwaLewicka">Proszę więc o odpowiedź Zakład Ubezpieczeń Społecznych, gdyż nie jest to wyłudzanie etatów, ale prośba o podzielenie się nimi.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#MaciejManicki">Pani minister, pani mnie źle zrozumiała, ja nie prosiłem o zabranie głosu w ramach kogo sprawa dotyczy, ale jako resortu, który również zajmuje się etatami. Przypomnę, że robi to minister pracy i polityki socjalnej w porozumieniu z ministrem finansów. Rozumiem, że w tej chwili odpowiedź nie jest możliwa, dlatego może wrócimy do niej nieco później.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#MaciejManicki">Mam prośbę do pani z Ministerstwa Finansów, aby spowodowała stawienie się pani minister Wasilewskiej-Trenkner w celu odpowiedzi na nasze pytanie. Chcielibyśmy ten problem rozwiązać. Komisja już przesądziła, że etaty dla Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej są potrzebne. Pojawia się tylko pytanie, czy tę decyzję można uczynić bardziej komplementarną, tak aby były nie tylko środki finansowe wygospodarowane ze środków płacowych Państwowej Inspekcji Pracy, ale także, żeby znaleźć również etaty. Jest to kwestia podniesiona przez pana przewodniczącego Wojtczaka, do której za chwilę wrócimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MarekDyduch">Problemem powtarzającym się corocznie przy rozpatrywaniu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest zadłużenie. Dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych głównym źródłem są kopalnie, a ponadto przemysł ciężki, chociażby stoczniowy.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#MarekDyduch">Chciałbym zapytać się pani minister Lewickiej, jakie są plany rządu na rozwiązanie tych problemów, zwłaszcza jeśli chodzi o te podmioty, które nie regulują składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, gdyż są w bardzo trudnej sytuacji finansowej lub w stanie upadłości? Tymi problemami zajmowaliśmy się wielokrotnie i były podjęte próby rozwiązań ustawowych. Czy rząd ma jakieś propozycje i w jakim czasie można byłoby się z tym uporać?</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#MarekDyduch">W tym samym zakresie mam pytanie do pani prezes Madejskiej, gdyż albo nie doczytałem, albo nie usłyszałem, czy środki finansowe wyasygnowane z budżetu państwa, na oddłużenie sfery budżetowej w stosunku do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są wystarczające i czy jest szansa na to, aby sfera budżetowa została w stosunku do FUS oddłużona?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#MaciejManicki">Kto chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#AntoniSzymański">Podobnie jak w latach ubiegłych problem dotyczy Funduszu Alimentacyjnego. Państwo dofinansowuje fundusz, jak słyszeliśmy 1/5 zwracają ci, którzy powinni płacić alimenty i zwracać Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych pieniądze.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#AntoniSzymański">Jakie działania są podejmowane i jakie plany przygotowywane, aby zwiększyć ściągalność alimentów?</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#MaciejManicki">Czy są jeszcze chętni do zabrania głosu?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#TeresaLiszcz">Chciałabym również zabrać głos w sprawie Funduszu Alimentacyjnego. Mam przed sobą ekspertyzę wykonaną przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu i mam w pamięci raport Najwyższej Izby Kontroli dotyczący realizacji tego funduszu.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#TeresaLiszcz">Z ekspertyzy i z raportu wynika, że środki planowano na ten fundusz na wyrost. Teraz przewiduje się bardzo wydatne powiększenie o 26%, zakładając podwyższenie realne świadczeń ponad inflację o 6,8 procenta. Zakłada się też duży wzrost liczby świadczeniobiorców. Wydaje mi się, że tu planuje się na wyrost i jeśli szukamy funduszu na rzeczy konieczne, w których podjęliśmy wcześniej dwa dezyderaty, to tutaj można by postulować obniżenie tego funduszu, zwłaszcza że zakładamy dwie rzeczy. W działaniach mających na celu odzyskiwanie środków od zobowiązanych, raport Najwyższej Izby Kontroli wytykał bierną działalność ZUS we wcześniejszym okresie. Zaniedbania były także i ze strony innych organów.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#TeresaLiszcz">Skoro planujemy zmianę ustawy o Funduszu Alimentacyjnym, to jedno oznaczałoby przyrost środków od zobowiązanych, a drugie zmniejszenie wydatków. Ta ustawa wymaga stanowczo nowelizacji, ponieważ w wyniku jej nowelizacji w 1989 r. zlikwidowano dolną granicę wysokości dochodów na członka rodziny, która dopiero upoważniała do sięgania ze środków funduszu.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#TeresaLiszcz">Powstał więc pewien paradoks. Z funduszu korzystają ludzie bogaci, oni mają zasądzane wyższe alimenty. Są sytuacje takie, gdy osoby rozwiedzione lub nawet nie rozwiedzione umawiają się, że małżonka występuje z pozwem o alimenty, sąd zasądza je wysokie, gdyż mąż jest dobrze sytuowany, później okazuje się, że cały majątek należy do żony, a fundusz płaci bardzo wysokie alimenty, nie bacząc na wysoki poziom życia rodziny.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#TeresaLiszcz">Natomiast znam inwalidkę z dwojgiem dzieci, która rozwiodła się z mężem, mąż ponownie się ożenił i ma 7 dzieci w drugim związku. Zarządzone alimenty do niedawna wynosiły 30 zł, tyle otrzymała z Funduszu Alimentacyjnego, mimo że w domu było skrajne ubóstwo.</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#TeresaLiszcz">Pod wpływem tego raportu zaczęłam przygotowywać już projekt zmiany ustawy. Cieszę się, że w tym względzie jest przygotowany dezyderat do rządu, bo rząd wcześniej nie zobowiązywał się do tego. Mogę się podjąć przygotowania praprojektu ustawy, którego wnioskodawcą mogłaby być nasza Komisja. Nawiązując do pieniędzy myślę, że moglibyśmy postulować w zakresie Funduszu Alimentacyjnego o obniżenie tych kwot, nie wiem o ile, może np. o 100 mln. Jak się to przyrówna do postulatów poprzednich dotyczących kwot 19–20 mln zł, to ta suma mogłaby już coś znaczyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#MaciejManicki">Pani poseł, z jakich środków proponuje pani to obniżenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#TeresaLiszcz">To wymagałoby dokładnego przyjrzenia się, ale chyba z dotacji dla Funduszu Alimentacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#MaciejManicki">Rozumiem, że wyczerpaliśmy już pytania. Teraz jest prośba do pani poseł Bańkowskiej o odniesienie się do tych wszystkich propozycji, łącznie z propozycją pana przewodniczącego Wiśniewskiego, ale ten wniosek wymagałby przejęcia przez posłów.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#MaciejManicki">Propozycja ta dotyczyła zmniejszenia wydatków na inwestycje. Pani prezes wspominała o 14 procentowym wzroście w tym zakresie, czyli o 3 punkty wyżej od inflacji. Czy pan sugerowałby zejście do poziomu inflacji, to znaczy zmniejszenie wzrostu o 11%, tak jak to generalnie występuje. Czy ktoś z państwa posłów chciałby ten wniosek przejąć? Nie wiem, jaki ten wniosek miałby wymiar finansowy, więc przy okazji pytanie do pani prezes, co oznaczałoby w wymiarze finansowym przyjęcie tego wniosku, aby wzrost inwestycji następował nie o 14%, a o wskaźnik inflacji, czyli o 11%.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#MaciejManicki">Proszę więc o zabranie głosu panią poseł Bańkowską, panią prezes Madejską i ewentualnie panią minister Lewicką. Do pani poseł Liszcz mam prośbę, aby jeśli chce zgłosić propozycję dezyderatu, zaproponowała ją na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#TeresaLiszcz">Jeśli pani minister Lewicka zobowiązała się, to nie będzie to konieczne. Może Komisja wystąpiłaby tu jako projektodawca.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MaciejManicki">Pani poseł, proszę o skonkretyzowanie wniosku. Czy pani proponuje, abyśmy się tą sprawą zajęli?</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#TeresaLiszcz">Wobec tego, że pani minister Lewicka zobowiązała się zająć tą sprawą w określonym terminie i że zostanie to wprowadzone do planu finansowego Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej - ja rezygnuję z dezyderatu. Natomiast niezależnie od prac rządu, będę się starała przygotować projekt zmian w wolniejszym czasie, kiedy zakończy się debata budżetowa, przedłożę go państwu.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#MaciejManicki">Niezależnie od tego rozumiem, że podtrzymuje pani poseł ten wniosek o obniżenie dotacji Funduszu Alimentacyjnego. Skoro tak, to dziękuję pani poseł i proszę o zabranie głosu panią poseł Bańkowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#AnnaBańkowska">Na początku chciałabym się odnieść do wypowiedzi pani poseł Liszcz, która powołuje się na wnioski Najwyższej Izby Kontroli dotyczące Funduszu Alimentacyjnego. Wnioski, które się tam znalazły odparliśmy. Być może pani poseł nie wie, mimo że była pani doradcą prezesa Najwyższej Izby Kontroli, że NIK zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego instrukcję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącą Funduszu Alimentacyjnego, w której to instrukcji Zakład Ubezpieczeń Społecznych badał sytuację dochodową osób, które występowały o alimenty itp.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#AnnaBańkowska">To wszystko co w instrukcji mówiło o „niewyrzucaniu” państwowych pieniędzy, to zostało przez Najwyższą Izbę Kontroli zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego. Jako poseł widzę potrzebę realizacji tej ustawy, po to, aby w przyszłości nie było takich wniosków do Trybunału Konstytucyjnego, które nie służą oszczędnościom, lecz przestrzeganiu litery prawa. To, o czym pan przewodniczący Wiśniewski mówił...</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#MaciejManicki">O wzroście inwestycji o wskaźnik przekraczający inflację.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#StanisławWiśniewski">W poprzedniej kadencji będąc posłem przez 4 lata pracowałem w Komisji Polityki Społecznej i zajmowałem się sprawami ZUS. Każdego roku wnioskowałem w tej Komisji o zmniejszenie inwestycji i przekazanie tych środków na płace. Komisja Polityki Społecznej moje wnioski przyjmowała, a Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów akceptowała. Obecnie moja propozycja zmierza w tym kierunku, aby Komisja również w tym roku podjęła taką inicjatywę. Wniosek mój chyba jest jasny.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#AnnaBańkowska">Tak jak dobrze zrozumiałam ten wniosek, pan przewodniczący Manicki zrozumiał go źle i dlatego przerwał mi wypowiedź. De facto chodzi o to, że podwyżka na wynagrodzenia w ZUS wynosi 90 zł, a w sferze budżetowej 100 zł. Wahałem się czy zaproponować, aby Komisja zwiększyła 5.500 tys. zł fundusz wynagrodzeń w ZUS. To nie jest ofiarność ze strony posłów, aby zaproponować 9 zł podwyżki dla pracowników ZUS, to jest coś, co powinno uwłaczać tym pracownikom. Oni pewnie ucieszą się z każdej złotówki, ale robienie z 9 zł i 80 gr. politycznego przetargu - nie w sensie dzielenia się na AWS i SLD, ale targowania się o to. Dajemy tym ludziom jałmużnę. Jeśli już taki wniosek po moich wypowiedziach padł, to oczywiście ja wnioskuję, aby w ZUS podwyżka na jeden etat kalkulacyjny wynosiła 100 zł, czyli tak jak w sferze budżetowej. Oznacza to wzrost wydatków ZUS o 5.500 tys. zł, i proponuję jako poseł koreferent nie dokonywać zmian w inwestycjach, gdyż tam w przyszłym roku potrzebne są nam dodatkowe pieniądze, dlatego że wchodzi finansowanie kompleksowego systemu informatycznego.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#AnnaBańkowska">Aby jednak wzrostu na płace nie uwzględniać w opinii do Komisji Finansów Publicznych, proponuję zobowiązać Zakład Ubezpieczeń Społecznych, aby wzrost wydatków na płace pokrył z działalności bieżącej.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#AnnaBańkowska">Bardzo będę wdzięczna, jeśli Komisja przyjmie opinię, że podwyżka na jeden etat będzie wynosiła 100 zł od kwietnia przyszłego roku, a nie jak planowano 90 zł. Nie zmieniajmy paragrafu, z którego ta podwyżka zostanie sfinansowana. Jest to wniosek, który proponowałabym, abyśmy przegłosowali, dlatego że dyskutowanie na kolejnych posiedzeniach Komisji o 9 zł - a raczej o 1 zł, jest po prostu wstydem.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#MaciejManicki">Czekałem aż pani poseł Bańkowska skończy wypowiedź, gdyż na początku powiedziała, że ja czegoś nie zrozumiałem i wzorem pana Wiśniewskiego zaczęła recenzować wypowiedzi. Poprzednio - pani poseł - zrozumiałem, ale teraz nie do końca rozumiem, co pani proponuje? Czy Komisja ma wystąpić z apelem do ZUS, czy zobowiązać ZUS, czy też zmienić projekt budżetu. Bo jeśli mamy go zmienić, to nie ma znaczenia na jaką kwotę. Tego też w drodze zobowiązania ZUS nie załatwimy.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#MaciejManicki">Panią prezes proszę, aby zechciała powiedzieć, co oznacza zmniejszenie środków na inwestycje o 3 punkty procentowe, czyli z 14 punktów procentowych do 11 punktów procentowych, bo tak zrozumiałem wniosek pana przewodniczącego Wiśniewskiego, a stanowisko pani poseł Bańkowskiej-koreferenta, jest nam znane. Poseł Bańkowska jest - jak zrozumiałem - przeciwna realizacji takich wniosków, co nie oznacza, że takie wnioski powinny być przez Komisję rozpatrzone. Proszę również o informację na tle wniosku pani poseł Liszcz o zmniejszenie dotacji dla Funduszu Alimentacyjnego.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#MaciejManicki">Interesuje nas, ile ta dotacja wynosi i co oznacza realizacja wniosku pani poseł Liszcz. Przy okazji proszę też, aby pani prezes odpowiedziała na inne pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#TeresaMadejska">Podwyżka wynagrodzeń o 9 zł 90 groszy do przeciętnej podwyżki w sferze budżetowej wynosi 5.500 tys. zł. Środki na pokrycie tej kwoty pani poseł Bańkowska proponuje wygospodarować z wydatków na koszty działalności, aby nie zwiększać planu finansowego Funduszu. Taka podwyżka będzie wymagała zmian w załącznikach do ustawy budżetowej, tam, gdzie znajdują się limity wynagrodzeń ZUS dostaje bowiem limit wynagrodzeń, ale pokrycie ich finansuje ze swojego funduszu. Panie przewodniczący Wiśniewski, ja mówiłam...</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#MaciejManicki">Pani prezes, proszę nie o apele, tylko informacje, konkretnie - ile to kosztuje?</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#TeresaMadejska">Zmniejszenie kosztuje prawie 10 mln zł dokładnie 9,700 tys. zł. Powiedziałam, że plan inwestycyjny ZUS na przyszły rok jest o 9% niższy, niż w ubiegłym roku, więc nie ma tu wzrostu. Wzrost 14% wynika z nowego zadania, z realizacji kompleksowego systemu informatycznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#MaciejManicki">Tak to już jest w inwestycjach, że jak się podejmuje jedną, to rezygnuje się z drugiej. Inwestycja zawsze jest czymś nowym, w wyniku czego powstaje nowy wybór. Inaczej mamy koszty działalności bieżącej. Tak więc rozumiemy, że inwestycje rosną o 14%. Pan przewodniczący Wiśniewski postuluje, aby było to w granicach inflacyjnych.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#MaciejManicki">Trzeba więc zmniejszyć któreś wydatki. Jak już wiemy kosztuje to 10 mln zł. Gdyby więc wniosek przewodniczącego Wiśniewskiego został przyjęty, byłby to wzrost płac nie o 10 zł, ale np. o 18 zł, co przeciwdziałałoby sytuacji, o której mówiła poseł Bańkowska. Byłoby to bowiem 3 razy tyle, a to oznaczałoby, że nie byłaby to taka jałmużna. Czy jest poseł, który zechciałby przejąć wniosek pana przewodniczącego Wiśniewskiego - pan poseł Stefan Macner.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#ZbigniewKruszyński">Czy przy tych skutkach policzono pieniądze na ZUS oraz na „mundurowców”. Chciałbym, aby brano to pod uwagę, gdyż w konsekwencji podwyżki, pieniądze te mogą zostać przeznaczone na zupełnie inne cele. Proszę o przeliczenie tak, aby pracownicy otrzymali faktycznie tę kwotę którą chcemy im dać. Inną sprawą jest generalna zmiana płacy pracowników ZUS. Wejście drugiego filaru zabierze nam wszystkich najlepszych pracowników.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#MaciejManicki">Jeszcze pani poseł Liszcz zgłaszała pewne propozycje. Jeśli chodzi o problem podniesiony przez pana Kruszyńskiego, czyli obciążenie składką zusowską tych wynagrodzeń, to jest pozorny problem. Jeśli bowiem naliczy się składkę ZUS od tych wynagrodzeń, to wzrosną dochody własne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a tym samym będzie można zmniejszyć dotacje uzupełniające.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#ZbigniewKruszyński">Przepraszam, ale mnie chodziło o to, aby kwota przeniesiona uwzględniała wszystkie składniki.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#MaciejManicki">Tak - panie przewodniczący - konsekwencją tego byłoby zdjąć z dotacji ZUS odpowiednich kwot, które Zakład Ubezpieczeń Społecznych otrzymałby tym samym jako dochody ze składki od tych wynagrodzeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#TeresaLiszcz">Oczekiwałam na ustosunkowanie się do mojej propozycji, gdyż nie wiem, czy powinna być to kwota 100 mln zł, może wystarczyłoby 50 mln zł. Przy okazji chciałam nawiązać do wypowiedzi pani poseł Bańkowskiej. Wiem o zaskarżonej instrukcji, ale nie zaprzecza to temu, co mówiłam, nie chodzi bowiem o sposób planowania Funduszu Alimentacyjnego, lecz o pewne niedozwolone metody dotyczące tego, że instrukcja prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pozwalała na ujawnienia okoliczności różnych danych. Zarzut Najwyższej Izby Kontroli polegał na tym, iż aktem instrukcyjnym nie można zrobić tego, co można było wprowadzić do ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń. ZUS powinien zadbać o to, aby prowadził ustawowe uprawnienia.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#TeresaLiszcz">Dużą pozycją w kosztach funkcjonowania ZUS stanowią koszty doręczania. Czy w tej kwestii były jakieś próby zmiany, czy wypracowano jakiś nowy system, który byłby tańszy?</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#MaciejManicki">Proszę panią prezes o przygotowanie się do odpowiedzi. Myślę, że wszyscy tak samo zrozumieliśmy wypowiedź pani poseł Bańkowskiej, dlatego proszę o zabranie głosu również przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli - pana dyrektora Stanisława Falskiego, który w tej sprawie zapewne udzieli odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#StanisławFalski">W nawiązaniu do tej dyskusji, chciałbym przedstawić wnioski Najwyższej Izby Kontroli, które wynikały z kontroli Funduszu Alimentacyjnego oraz kontroli budżetowej, dotyczące wykonania planu finansowego, m.in. funduszu. Najwyższa Izba Kontroli zgłosiła wniosek o zwolnienie z ZUS z obowiązku prowadzenia tego funduszu. Naszym zdaniem, wniosek ten ma się nijak do statutowych zadań ZUS. Wychodziliśmy daleko naprzeciw potrzebom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#StanisławFalski">Natomiast jeśli chodzi o drugi wniosek dotyczący zaskarżalności decyzji, to pani poseł Liszcz wyjaśniła go całkowicie. Oparty on był na błędnej podstawie prawnej oraz zakładał żądania od obywateli takich danych, do jakich nie byli zobowiązani. Dane te były do niczego niepotrzebne przy przyznawaniu decyzji z zakresu świadczeń Funduszu Alimentacyjnego. Kolejne wnioski dotyczyły tego, że niski stopień windykacji tych należności spowodowany był tym, że ZUS przejmując prawa i obowiązki osób zobowiązanych do alimentacji niechętnie korzystał z tych praw, to znaczy nie występował do sądu o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Jeśli chodzi o sprawę dotyczącą funduszu alimentacyjnego i dotacji skarbu państwa, to dokonując oceny planu finansowego za 1996 r. zarzuciliśmy niedostatecznie rzetelne planowanie wydatków, co spowodowało, że 1/4 dotacji skarbu państwa do funduszu w kwocie 107 mln zł nie wykorzystana na koniec roku, została przeniesiona do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pozostała kwota w wysokości 331 mln zł wystarczyła zarówno na pokrycie zobowiązań za rok 1996, jak i wystarczyła na 1,5 miesiąca 1997 r. do wypłaty świadczeń z tego funduszu.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#StanisławFalski">Oceniając bardzo pobieżnie, to co zostało zaproponowane w projekcie planu wygląda na to, że również dotacja zaplanowana na rok 1997 w kwocie 487 mln złotych nie zostanie spożytkowana, ponieważ planowane wykonanie jest mniejsze aniżeli ta dotacja. Czyli wniosek ten dotyczył niedostatecznego, nierzetelnego planowania wydatków.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#StanisławFalski">Podobny wniosek dotyczył planowanych wydatków na prewencję rentową, która na rok 1996 została wykorzystana zaledwie w 15%. Takie były wnioski, które dotyczyły Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie kontroli Funduszu Alimentacyjnego oraz z kontroli obydwu funduszy.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#MaciejManicki">Kto jeszcze chciałby zabrać głos? Zalega nam z odpowiedziami pani prezes Madejska.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#TeresaMadejska">W budżecie bieżącego roku były zaplanowane środki na oddłużenie sfery budżetowej i przedsiębiorstw państwowych. Jeśli idzie o sferę budżetową, to budżet już spłacił 370 mln zł z zaplanowanych 500 mln zł. Jednostki oświatowe zalegają na 30 września br. na 10 mln zł. Zadłużenia te były spłacane od początku lipca według stanu na ubiegły rok, i możemy ocenić, że zostały w pełni spłacone, bowiem wtedy zadłużenie wynosiło 9 mln zł, czyli jeszcze na bieżąco jednostki oświaty nie wywiązują się w pełni z opłaty składek na ubezpieczenie społeczne. Jest to już jednak zadłużenie o wiele niższe, a nie rzędu setek milionów złotych.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#TeresaMadejska">Na oddłużenie przedsiębiorstw państwowych mamy otrzymać 100 mln zł. Decyzję taką podjął minister finansów i została ona rozesłana do organów założycielskich i do Ministerstwa Gospodarki.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#TeresaMadejska">Świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego wypłacane są w przypadku bezskuteczności egzekucji. Komornik, w momencie stwierdzenia, że ściągalność jest bezskuteczna, kieruje wniosek do oddziału ZUS. Stąd ta skuteczność egzekucji jest niewielka, a była o wiele większa w pierwszych latach działania funduszu i wtedy dochodziła nawet do 60%.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#TeresaMadejska">Natomiast od 1991 r. diametralnie spadła i odzyskiwaliśmy jedynie 13% wypłaconych świadczeń. W tej chwili sytuacja się poprawia, w 1997 r. planujemy 19 procent, na 1998 r. - 20%. Ściągnąć alimentów nie możemy od osób, które nie płacą alimentów, bo są w zakładach karnych z tego tytułu, a nie otrzymują tam zatrudnienia. Należności od tych osób jest bardzo trudno ściągnąć i prowadzi ją komornik. W momencie wydania decyzji z ZUS o przyznaniu świadczenia komornik podejmuje egzekucję alimentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#MaciejManicki">Jaka jest w tej chwili przewidywana łączna kwota dotacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#TeresaMadejska">Na 1997 r. przewidujemy dotację 558 mln zł. Jest to kwota wynikowa, gdyż stan środków na 1998 rok przewidujemy w wysokości 30 mln zł. Przewidujemy wydatki w kwocie 635 mln zł, wpływy własne 127 mln zł - to jest właśnie te 20% ściągniętych świadczeń i przewidujemy na koniec 1998 r. stan środków w kwocie 21.700 tys. zł. Po dodaniu dochodów, odjęciu dodatków, na dotacje wychodzi kwota 558 mln zł.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#TeresaMadejska">Nie mogę zgodzić się z tym, że w tym roku za wysoko ustaliliśmy plan Funduszu Alimentacyjnego. Wysokość świadczenia nie zależy od przeciętnej płacy. Jest tylko górna granica świadczenia, która wynosi 30% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej z poprzedniego roku. Świadczenia nowo przyznawane, czyli dzisiaj zasądzane przez sąd alimenty wynoszą w III kwartale 1997 r. 125 zł, natomiast bieżąco płatne - 110 zł.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#TeresaMadejska">Stąd założyliśmy przyrost świadczenia na rok przyszły o 1 zł 25 groszy miesięcznie. W tym roku przewidujemy, że ten wzrost wyniesie 1 zł 77 groszy. Czyli na przyszły rok jest założony niższy przyrost świadczenia.</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#TeresaMadejska">Podobnie nie widzę przyrostu w przyjęciu liczby świadczeń. W tym roku przyjmujemy 1700 nowych świadczeń miesięcznie, i tyle samo planujemy na rok przyszły. W pierwszym półroczu tego roku, przeciętny miesięczny przyrost świadczeń wyniósł 2600 osób, prawie 2700 świadczeń.</u>
<u xml:id="u-74.4" who="#TeresaMadejska">We wrześniu następuje zawsze sprawdzenie, czy osoby uprawnione nadal uczęszczają do szkoły, ale już w listopadzie przyrost świadczeń wynosił 4400 osób to, co spadło we wrześniu, systematycznie przyrasta w późniejszym okresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#MaciejManicki">Myślę, że możemy przystąpić do konkluzji.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#MarekDyduch">Problem, który podniosłem nie jest problemem w kontekście 1998 r., ale generalnie - ubezpieczeń. Wchodzimy - a przynajmniej tak deklaruje koalicja - w nowy system ubezpieczeń, gdzie będziemy wprowadzać fundusze kapitałowe. Będzie taka sytuacja, że w tym czasie będziemy musieli podzielić trochę składki, która wpłynie na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, czyli obniżymy wpływy do funduszu.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#MarekDyduch">Budżet państwa nie rokuje nadziei na znaczny wzrost i wchodzimy z ogromnym zadłużeniem Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym, chciałem zapytać o plany rządu w tej sprawie, bo za rok lub pół roku znajdziemy się w takiej sytuacji, że nie będzie możliwe wprowadzenie nowego systemu ubezpieczeń.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#MarekDyduch">Chciałbym, aby rząd powiedział, co w tej sprawie chce zrobić. Natomiast panią Madejską pytałem, czy środki przewidziane w budżecie państwa są tak wysokie, że zniwelują zadłużenie budżetowe w stosunku do FUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#MaciejManicki">Wbrew pozorom kwestia podniesiona przez pana posła Dyducha, jest bardzo istotna, bo ściśle związana z budżetem. Jeśli mamy sytuację taką, że są ciągle dotacje uzupełniające z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to można przeprowadzić taką operację, że zmniejszając dotację uzupełniającą, przeznaczyć analogiczne środki na oddłużenie w sferze budżetowej, tym samym rosną dochody FUS.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#MaciejManicki">Saldo się nie zmienia, a „wyczyszczamy” zadłużenia państwowej sfery budżetowej. Warto byłoby rozważyć tę samą możliwość przy niektórych podmiotach gospodarczych państwowych, czy jednoosobowych spółkach skarbu państwa, bo za chwilę będziemy związani postanowieniami międzynarodowymi, że nie będziemy mogli tej operacji przeprowadzić, ponieważ umowy międzynarodowe na to nie pozwolą.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#MaciejManicki">Dlatego wydaje mi się, że warto tę sprawę rozważyć, a takie operacje można przeprowadzać tak długo, dopóki budżet państwa dotuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. A to, czy budżet dokłada wprost, czy przez podmioty, które oddłuża, to jest z punktu widzenia ZUS i FUS neutralne. Ważne jest, aby były środki na wypłaty świadczeń. Ten problem - jak rozumiem - został podniesiony przez pana posła Dyducha i prosiłbym o odpowiedź zarówno przedstawicieli, jak i Ministerstwo Finansów.</u>
<u xml:id="u-77.3" who="#MaciejManicki">Obecnie możemy jeszcze zaproponować odpowiednie przesunięcia w budżecie, zmniejszając dotację uzupełniającą do ZUS, a zwiększając środki na oddłużenie szkół, itp, których być może za chwilę nie będziemy mogli oddłużyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#EwaLewicka">Tak jak powiedział pan przewodniczący, ta sprawa nie może dotyczyć obecnego budżetu, ponieważ nie zawiera on dobrego rozwiązania problemu, o którym mówił pan poseł. Dotychczas każdego roku przeznaczano środki finansowe na procedury oddłużeniowe, jak i na umarzanie na podstawie decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub odraczanie odsetek. Żadnych nowych mechanizmów nie zaproponowano. To nie bierze się z woli obecnego rządu tylko z wcześniejszego konstruowania tego budżetu.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#EwaLewicka">Problemy te będą rozważane, ale nie w ramach polityki dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tylko w ramach polityki wobec określonych branż zadłużonych, w tym górnictwa. Ponadto należy przyjąć mechanizmy służące także rozwiązaniu problemów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Będzie to próba szukania pieniędzy z podatków, aby rozwiązać problemy będące poza Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a dotyczące niektórych branż gospodarki.</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#EwaLewicka">Górnictwo jest jednym z pierwszych gałęzi gospodarki, które będzie poddawane takiej procedurze. Odpowiedź na zadane pytanie brzmi: tak, ale nie w elemencie polityki globalnej rządu, tylko w szukaniu rozwiązań dotyczących zmian strukturalnych w poszczególnych branżach, w tym kwestii zadłużenia.</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#EwaLewicka">Ostateczne oddłużenie sfery budżetowej wiąże się z postępami reform w poszczególnych dziedzinach, nazywanymi reformami społecznymi. Jeśli reforma samorządowa będzie postępowała szybko, to pewne, nowe sposoby finansowania niektórych obecnych dziedzin budżetowych, będą musiały wiązać się z rozwiązaniem problemu zadłużenia, co także będzie rzutowało na poziom dotacji Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale nie będzie związane z budżetem 1998 roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że pan poseł Dyduch zastanawia się, w jaki sposób rozwiązać problem zadłużenia jednostek oświatowych względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Panie pośle, szkoda w tym momencie dywagacji na ten temat i zmiany mechanizmów. Zadłużenie jednostek oświatowych na dzień 31 października br. wynosiło 16 mln złotych, a całe zadłużenie względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 5.900 mln zł.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#AnnaBańkowska">A zatem nie skupiajmy się na drobiazgach w sensie problemu finansowego i patrzmy globalnie, to znaczy wybranie przez Sejm ścieżki; czy idziemy na darowanie długów tym, którzy ten dług mają, czy idziemy na inne mechanizmy restrukturyzacji tego zobowiązania.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#AnnaBańkowska">Natomiast mówienie o oświacie, czy o służbie zdrowia nie rozwiązuje żadnego problemu. Jeżeli Komisja chce wchodzić w mechanizmy zmiany dotacji, zwiększanie środków na restrukturyzację długów, to rozstrzygalibyśmy o marginesie problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#MaciejManicki">Czy pan poseł Dyduch, na tle dyskusji, będzie proponował wnioski?</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#MarekDyduch">Nie, dziękuję. Pani poseł pytałem, czy ten problem w sferze budżetowej jest rozwiązany. Jeśli jest to tak mała skala problemu, czyli rozumiem, że jest rozwiązany i o tym już więcej nie mówimy. Pozostaje inna kwestia związana z zadłużeniem w stosunku do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#MarekDyduch">Deklaracja pani sekretarz stanu jest bardzo ważna, ponieważ przez dłuższy czas pracowałem przy konstruowaniu tego budżetu, a teraz słyszę, że jest on skonstruowany przez poprzednią koalicję, to nie ma możliwości zmian. Uważam, że można jeszcze dokonać zmian, dlatego denerwują mnie takie deklaracje. W związku z powyższym chciałem usłyszeć to oświadczenie, żeby przy rozpatrywaniu następnego projektu budżetu - jak powrócimy do tych problemów - mieć jasne stanowisko, co się przez rok wydarzyło.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#MaciejManicki">Przypomnę, że rząd zapowiada nowelizację obecnego projektu budżetu w trakcie roku.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#MaciejManicki">Proponuję przystąpić do podsumowania omawianego zagadnienia.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#MaciejManicki">Pan poseł Stefan Macner zgłosił wniosek dotyczący zmniejszenia wydatków na inwestycje i przesunięcie tak zaoszczędzonych środków na zwiększenie wzrostu wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#GrażynaWidżgowska">Proszę zwrócić uwagę na to, iż podwyżka wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych skutkuje na przeciętne wynagrodzenie, ponieważ działają efekty mnożnikowe i w związku z tym skutki te mogą być bardzo duże.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#MaciejManicki">Zatrudnienie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wynosi 42 tys. osób, a w całej sferze budżetowej mającej wpływ na mnożniki wynosi 1.800 tys. osób. Wobec tego z 1 złotówki przeznaczonej dla pracownika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie trzeba odjąć 1 grosz lub 1,5 grosza z przeznaczeniem na skutki. Zamiast 1 złotówki zaoszczędzonej z inwestycji dla pracownika ZUS, będzie trzeba wypłacić mu 98 groszy, rezerwując na to 2 grosze. Z tym poradzimy sobie.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#ZbigniewKruszyński">Jesienią w trakcie ubiegłej kadencji Senat rozważał skutki podwyżek 100 mln zł dla szkolnictwa wyższego. Wtedy przedstawiciel Ministerstwa Finansów odpowiedzialny za sferę budżetową pan Długołęcki wyliczył, że wymagałoby to kwoty około 33–34 mln zł dodatkowo. Od stycznia była korekta wskaźników i od następnego stycznia jest ponowna korekta wskaźników. Dane te są rozbieżne i należałoby je zweryfikować. Nagle może okazać się, że 30–40% pójdzie na skutki dotyczące pochodnych.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#ZbigniewKruszyński">Proszę przedstawicieli Ministerstwa Finansów o dokładne przeliczenie tych danych w sferze budżetowej.</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#ZbigniewKruszyński">Oczywiście, że zostaną one policzone, bo zmiana w budżecie państwa musi być prowadzona w sposób komplementarny. Natomiast, jeśli weźmiemy pod uwagę, że łączna liczba pracowników w państwowej sferze budżetowej wynosi 1.800 tys. osób i jeśli wiemy, że 43 tys. pracowników ma uzyskać podwyżkę z populacji 1.800 tys. pracowników, to jesteśmy w stanie policzyć, jaki procent pracowników otrzymuje tę podwyżkę.</u>
<u xml:id="u-85.3" who="#ZbigniewKruszyński">Jeśli znamy ten procent, to wiemy, o ile wzrośnie przeciętne wynagrodzenie. Potem musimy przenieść to na ilość osób, które w wyniku mnożników mają uzyskać wyższe wynagrodzenie w 1999 roku, a nie w 1998 roku. Dlatego nie patrzmy jeszcze na skutki, ponieważ wielokrotnie - jako minister pracy i polityki socjalnej nie mogłem tego powiedzieć, ale wreszcie mogę powiedzieć jako poseł - z przerażeniem słyszałem wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Finansów, którzy udowodniali, że za 1 złotówkę wypłaconą nauczycielowi będzie trzeba wypłacić 3 złote w ramach skutków budżetowych. Jest to porażająca filozofia, biorąc pod uwagę relacje pomiędzy liczbami.</u>
<u xml:id="u-85.4" who="#ZbigniewKruszyński">Wiem, że jedna złotówka wypłacona w państwowej sferze budżetowej, to zgodnie z mnożnikiem - sekretarz stanu otrzyma 8 złotych, ale sekretarzy stanu w kraju jest około 200, a nie 1800 tysięcy.</u>
<u xml:id="u-85.5" who="#ZbigniewKruszyński">Rozumując tym tokiem można powiedzieć: po co są posiedzenia komisji sejmowych, po co jest Sejm, niech rząd sam przyjmuje budżet państwa. Proszę nie wpadać w tego typu retorykę. Wyjaśniałem wcześniej, że mam pełną świadomość i sądzę, że wnioskodawcy także, iż jeśli mówi się o zwiększonych środkach na wynagrodzenia, to jest od tego składka na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale składka ta jest dochodem własnym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto jest dotacja uzupełniająca, dokonuje się odpowiednie przesunięcia i nie jest to problemem.</u>
<u xml:id="u-85.6" who="#ZbigniewKruszyński">Uważam, że należy odpowiednio przygotować wniosek i wtedy Komisja rozstrzygnie. Wiem również o skutkach, jakie to powoduje, bo pamiętamy, co mówiła pani prezes Madejska, jeśli chodzi o skutki zmniejszenia wydatków na inwestycje.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#HenrykDykty">Chciałem zgłosić wniosek przeciwny do wniosku dotyczącego wynagrodzeń. Przyjmuję argumentację pani poseł Bańkowskiej, dlatego stawiam wniosek, aby wynagrodzenia w tej sferze pozostały na poziomie zaproponowanym w projekcie budżetu państwa. Sprawa wynagrodzeń dla pracowników pojawi się przy omawianiu projektu budżetu Krajowego Urzędu Pracy, w którym wynagrodzenia pracowników są niższe. Myślę, że należy poprzeć propozycje zawarte w projekcie budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#MaciejManicki">Wniosek pana posła zostanie rozstrzygnięty w czasie głosowania nad innymi wnioskami zgodnie z regulaminem Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#TeresaLiszcz">Z poprzednich wypowiedzi rozumiem, że ma nastąpić zmiana w ustawie, która zerwie automatyczny wpływ podwyżki w sferze cywilnej budżetowej na tak zwaną sferę wojskową, do której dołączeni zostali sędziowie i prokuratorzy. Czy pani minister Lewicka mogłaby odpowiedzieć?</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#MaciejManicki">Pani minister Lewicka wyszła poprosić panią minister Wasilewską-Trenkner.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#MaciejManicki">Takie zmiany są zapowiadane, natomiast my obradujemy w warunkach ustaw obecnie obowiązujących. Zapowiedzi zmian ustawowych nie powinny wpływać na nasze decyzje, ale mogą być brane pod uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#StanisławWiśniewski">Takie prace są prowadzone w ramach Komisji Trójstronnej i w najbliższym czasie przedstawimy projekt nowej ustawy dotyczącej kształtowania płac pracowników sfery budżetowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#MaciejManicki">Myślę, że po tych wyjaśnieniach możemy przystąpić do głosowania.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozstrzygnięcia wniosku zgłoszonego przez pana posła Macnera dotyczącego ograniczenia środków na inwestycje w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do wysokości stanowiącej wzrost ogólnych wydatków na inwestycje o 11% i przeznaczenie tych środków na dodatkowy wzrost wynagrodzeń pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#AnnaBańkowska">Przepraszam, to jest za poważna sprawa. Proszę państwa, w ramach wydatków przeznaczonych na inwestycje, większość zadań stanowią inwestycje kontynuowane. Chciałabym, abyśmy głosowali odpowiedzialnie. A zatem należy zadać pytanie kierownictwu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ile jest środków przewidzianych na inwestycje nowe, a ile na kontynuowane.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#AnnaBańkowska">Następnie chcę zwrócić uwagę na to, że wchodzi finansowanie kompleksowego systemu informatycznego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i zostały podjęte zobowiązania umowne, czyli kierownictwo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powinno cenić techniczną możliwość wycofania się z niektórych planowanych nakładów inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#AnnaBańkowska">Ponadto rozumiem trudność sytuacji, w której kierownictwo ZUS się znajduje, bo jest problem, iż nakładów na inwestycje jest mniej, a dzięki temu są środki na podwyżki wynagrodzeń. A zatem jest to tak poważna sprawa, która - w moim przekonaniu - wymagałaby nawet konsultacji kierownictwa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z przedstawicielami Naczelnej Rady Nadzorczej, którzy dzisiaj są obecni, ponieważ są kierunkowe zmiany trendu zapisu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#MaciejManicki">Pani poseł, pani prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych już przedstawiała ten problem. Jeżeli jest potrzeba powtórzenia przedstawionego problemu przed głosowaniem, to mogę dopuścić. Natomiast mam pytanie do pana posła Macnera, czy wobec przedłożonej argumentacji podtrzymuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#TeresaMadejska">Bardzo proszę pana posła Macnera o zmianę tego wniosku. Jestem w trudnej sytuacji, ponieważ zawsze staramy się podnieść wynagrodzenia pracownikom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Proszę powiedzieć, że chcemy podnieść wynagrodzenie pracowników o określoną kwotę, a zrobię wszystko, aby pokryć to w ramach kosztów działalności, a nie w ramach inwestycji, w momencie kiedy wchodzimy z kompleksowym systemem informatycznym, gdzie nie mamy pokrycia - o czym już mówiłam - na kwotę 150 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#MaciejManicki">Czy pan poseł Macner wycofuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#StefanMacner">Nie, nadal podtrzymuję. W projekcie budżetu oraz planów finansowych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest mowa o inwestycjach na zakup nieruchomości i ich modernizację oraz budownictwo inwestycyjne. Nie ruszamy pieniędzy przeznaczonych na realizację kompleksowego systemu informatycznego w kwocie 126.700 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#StefanMacner">Jeśli pani prezes uważa, że są dodatkowe fundusze na tę kwestię, to pierwszy raz o tym słyszę i proszę o ujawnienie ich, ponieważ sprawa finansów ZUS od lat budzi wątpliwości. Jest to instytucja ubezpieczeniowa mająca 1000 złotych średnią.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez pana posła Stefana Macnera?</u>
<u xml:id="u-97.2" who="#MaciejManicki">Za przyjęciem wniosku opowiedziało się 8 posłów, przeciw - 8 posłów, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
<u xml:id="u-97.3" who="#MaciejManicki">W drodze głosowania wniosek nie uzyskał większości i nie został przyjęty.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#AnnaFilek">W tej sytuacji zgłaszam wniosek o 20 zł wynagrodzenia pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przenosząc środki z kosztów ponoszonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozpatrzenia wniosku zgłoszonego przez panią poseł Liszcz, dotyczącego obniżenia dotacji na Fundusz Alimentacyjny o kwotę 100 mln zł. Czy po dyskusji, pani poseł nadal podtrzymuje zgłoszony wniosek i wysokość kwoty?</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#TeresaLiszcz">Podtrzymuję swój wniosek. Ponadto proponuję poszukanie oszczędności globalnie, a następnie zastanowienie się, jak je wykorzystać. Proponuję rozstrzygnąć zgłoszone wnioski dotyczące oszczędności.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#MaciejManicki">Preferowałbym wnioski jednostronne, ale decyzja należy do posła zgłaszającego wniosek, który ma takie prawo.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#MaciejManicki">Jeśli pani poseł będzie chciała zgłosić następne wnioski po przyjęciu już zgłoszonego, to ma pani taką możliwość.</u>
<u xml:id="u-101.2" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez panią poseł Liszcz?</u>
<u xml:id="u-101.3" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 19 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
<u xml:id="u-101.4" who="#MaciejManicki">Wniosek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-101.5" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozpatrzenia wniosku zgłoszonego przez panią poseł Filek dotyczącego zwiększenia wynagrodzeń dla pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od 1 kwietnia 1998 roku o kwotę 20 zł na 1 etat kalkulacyjny ze sfinansowaniem jej w ramach środków przewidzianych w budżecie na pokrycie kosztów działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-101.6" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku zgłoszonego przez panią poseł Filek?</u>
<u xml:id="u-101.7" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 14 posłów, nie było głosów przeciwnych, wstrzymało się od głosu 7 posłów.</u>
<u xml:id="u-101.8" who="#MaciejManicki">Wniosek został przyjęty. Wobec tego uczynił bezprzedmiotowy wniosek zgłoszony wcześniej przez panią poseł Bańkowską.</u>
<u xml:id="u-101.9" who="#MaciejManicki">Czy są inne wnioski? Czy pani poseł Liszcz chciałaby zaproponować przeznaczenie zaoszczędzonych pieniędzy?</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#TeresaLiszcz">Zgłaszając ten wniosek myślałam o dwóch dezyderatach wcześniej przedłożonych hojniejszym podwyższeniu wynagrodzeń pracownikom Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota 20 zł jest niska.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#MaciejManicki">Pani poseł, przyjęta kwota 20 zł była proponowana z wydatków bieżących.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#TeresaLiszcz">Proponuję dalsze ich zwiększenie. Wysokość przeciętnego wynagrodzenia 85% przeciętnej krajowej nie jest dopuszczalna. Proponuję podnieść o 5 punktów procentowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#EwaLewicka">Apeluję o to, aby nie zgłaszać kolejnych wniosków, które będą pogłębiały istniejącą dotychczas różnicę na niekorzyść pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w stosunku do pozostałych pracowników sfery budżetowej, aby nie przesuwać tych relacji w drugą stronę.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#EwaLewicka">Problem płac pracowników sfery budżetowej nie jest do rozwiązania przy okazji omawiania projektu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ten problem musi być rozwiązany innymi mechanizmami.</u>
<u xml:id="u-105.2" who="#EwaLewicka">Wkrótce odbędzie się spotkanie Komisji Trójstronnej, dlatego lepiej byłoby nie podejmować dzisiaj decyzji, które będą wprowadzały konflikt między grupy.</u>
<u xml:id="u-105.3" who="#EwaLewicka">Ponadto pracownicy innych grup dowiedzą się, iż udało się - w ramach wewnętrznych elementów kosztowych - poprawić relację płacową, co nie oznacza dalekiego odejścia od pozostałych pracowników sfery budżetowej.</u>
<u xml:id="u-105.4" who="#EwaLewicka">Proponuję zakończenie zgłaszania dalszych wniosków w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-105.5" who="#EwaLewicka">Drugi argument dotyczący tej kwestii jest następujący, o ile w ramach kosztów można regulować tę kwestię, o tyle wtedy, kiedy zdejmuje się ze świadczeń i daje się na wynagrodzenie, to jest gest niemoralny. Wydaje mi się, że nie należy wykorzystywać tego źródła na taki cel, ale na inne cele społeczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#MaciejManicki">Czy pani poseł Liszcz podtrzymuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#TeresaLiszcz">Myślę, że pani minister Lewicka przekonała nas w tej kwestii. Nie mam wątpliwości - iż Komisja Trójstronna jest bardziej kompetentna. Jeżeli rozpoczęliśmy problem podwyższania płac, to poparłam go, ponieważ znam trudną sytuację pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#MaciejManicki">Sądzę, że 90% kwoty zaoszczędzonej w wyniku przyjęcia wniosku zgłoszonego przez panią poseł Liszcz możemy zaproponować jako pokrycie zwiększonych wydatków na pomoc społeczną, ponieważ przyjęliśmy wnioski dotyczące kwoty 80 mln zł, a do tej pory nie było pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#MaciejManicki">Kto z członków Komisji jest za przyjęciem kwoty 90 mln zł ze 100 mln zł zaoszczędzone przy zmniejszeniu dotacji na Fundusz Alimentacyjny z przeznaczeniem na sfinansowanie zwiększonych wydatków związanych z pomocą społeczną, zgodnie z decyzją, którą Komisja już przyjęła?</u>
<u xml:id="u-108.3" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 20 posłów, czyli jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-108.4" who="#MaciejManicki">Stwierdzam, że jeżeli nie ma innych wniosków, to w pozostałych częściach projektu budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Komisja wyraziła pozytywną opinię.</u>
<u xml:id="u-108.5" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu budżetu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na 1998 rok.</u>
<u xml:id="u-108.6" who="#MaciejManicki">Proszę o przedstawienie zarysu projektu budżetu i sugestie zmian lub korekt, których należałoby dokonać.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#JacekTaylor">Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych jest mały, zatrudnia obecnie 219 osób, ale podjął się rzeczy wielkiej. Zajmujemy się sprawami kombatantów, a państwo mają zaszczytny obowiązek przyznać nam pieniądze na cel osób, dzięki którym Polska przetrwała aż doczekaliśmy się niepodległości. Społecznie sprawa jest bardzo ważna, chociaż dotyczy osób, które ukończyły 70 lat i więcej. 90% tych osób ukończyło 70 lat.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#JacekTaylor">Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych opiera swoją działalność na realizacji zadań wynikających przede wszystkim z dwóch ustaw:</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#JacekTaylor">- z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,</u>
<u xml:id="u-109.3" who="#JacekTaylor">- z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR.</u>
<u xml:id="u-109.4" who="#JacekTaylor">Pierwsza z tych ustaw została znowelizowana w kwietniu ubiegłego roku i po zmianach weszła w życie 1 sierpnia 1997 roku.</u>
<u xml:id="u-109.5" who="#JacekTaylor">Koszty związane z realizowaniem tych ustaw nie są duże. Projekt budżetu, który przedstawiamy państwu, odpowiada założeniom przyjętym w połowie br. przez Radę Ministrów. To są rzeczy skalkulowane bez uwzględnienia zmian wprowadzonych nowelizację ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego z kwietnia bieżącego roku.</u>
<u xml:id="u-109.6" who="#JacekTaylor">Wydatki Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych skalkulowane są w trzech działach, które stanowią kolejne punkty porządku posiedzenia Komisji, to jest: administracja państwowa, opieka społeczna czyli fundusz kombatantów i pozostała - różna działalność.</u>
<u xml:id="u-109.7" who="#JacekTaylor">Koszty funkcjonowania naszego aparatu są niewielką częścią całego naszego budżetu i wynoszą ponad 10 mln zł. Są skalkulowane bardzo oszczędnie z wykorzystaniem wszelkich możliwości. Dla zrealizowania zadań, które są jeszcze przed nami, będziemy musieli zwiększyć zatrudnienie jak najszybciej, co zostało uwzględnione w przedłożonym projekcie budżetu.</u>
<u xml:id="u-109.8" who="#JacekTaylor">Fundusz kombatancki wydatkowany jest na pomoc i opiekę zdrowotną dla kombatantów, w tym znaczną część środków przeznacza się na inwestycje, ale nie są one nowe, lecz są to modernizacje istniejących budynków, których stan techniczny jest zły. To jest najbardziej istotna pozycja budżetu.</u>
<u xml:id="u-109.9" who="#JacekTaylor">Zadania wymagające zwiększenia zatrudnienia dotyczą wydawania decyzji administracyjnych stwierdzających uprawnienia kombatanckie. Ponadto Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zajmuje się weryfikacją wydanych już w przeszłości, głównie w PRL, uprawnień kombatanckich.</u>
<u xml:id="u-109.10" who="#JacekTaylor">Decyzje wydane przez Związek Bojowników o Wolność i Demokrację wymagają weryfikacji i pozostało jeszcze wiele do zrobienia, ponieważ brakuje dostatecznej ilości pracowników.</u>
<u xml:id="u-109.11" who="#JacekTaylor">Następną znaczną pozycję stanowią skutki działania ustawy z maja 1996 roku o świadczeniach pieniężnych osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR. Obecnie wydano już około 160 tys. decyzji w tym zakresie, a zalegamy z wydaniem około 70 tys. decyzji.</u>
<u xml:id="u-109.12" who="#JacekTaylor">Dużej pomocy udzielają stowarzyszenia, którym jeszcze nie zapłaciliśmy za pomoc w rozpatrzeniu tych 70 tys. wniosków. Spodziewamy się jeszcze napłynięcia około 50 tys. wniosków na podstawie wyżej wymienione ustawy. Razem będzie ponad 100 tys. decyzji do wydania, a każda z nich wymaga pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-109.13" who="#JacekTaylor">To jest ogrom zadań wynikających z ustawy.</u>
<u xml:id="u-109.14" who="#JacekTaylor">Następna kwestia wynika z konieczności wprowadzenia w życie nowelizacji ustawy z 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych z okresu powojennego z kwietnia bieżącego roku, a weszła w życie 1 sierpnia br., która wymaga dodatkowych środków finansowych, nie objętych przedłożonym projektem budżetu.</u>
<u xml:id="u-109.15" who="#JacekTaylor">Zgłaszam wniosek o przyjęcie proponowanego projektu budżetu ze zwiększeniem środków o dodatkową kwotę w wysokości 1.887 tys. zł na zadania zamieszczone w załączniku nr 2 projektu budżetu dotyczącego realizacji nowelizacji wyżej wymienionej ustawy dwóch dużych grup społecznych, tj. rozszerzenie przez ustawodawcę zakresu tytułów związanych z prawem do świadczeń kombatanckich o uczestników wydarzeń Grudnia 70 na Wybrzeżu, co spowoduje wpływ co najmniej 2 tys. wniosków, stanowiąc koszty zgodnie z wy-liczeniem zawartym w załączniku nr 2.</u>
<u xml:id="u-109.16" who="#JacekTaylor">Ponadto koszty wynikające z ponownej weryfikacji decyzji dotyczących pozbawienia uprawnień kombatanckich około 10 tys. byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa oraz weryfikacja ok. 30 tys. uprawnień byłych funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, pracowników sądownictwa i prokuratury z lat 1944–1956, oficerów i podoficerów Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz NKWD.</u>
<u xml:id="u-109.17" who="#JacekTaylor">Decyzje te na skutek dwukrotnej redefinicji kombatanctwa i ponownej nowelizacji ustawy w kwietniu 1997 roku stały się konieczne. Jeśli są pytania, to postaramy się na nie odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#MaciejManicki">Proszę o zabranie głosu posła koreferenta, natomiast przedstawicieli Ministerstwa Finansów proszę o ustosunkowanie się do propozycji zwiększenia środków finansowych o przedstawioną kwotę w wysokości 1.887 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#JanRulewski">Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie prowadził swoją rutynową działalność i z tego tytułu nie uważam, żeby następowały jakiekolwiek przyrosty finansowe zarówno w zakresie funkcjonowania administracji, jak i budżetu funduszu celowego. W 1996 roku zdarzyło się, że posłowie poprzedniej kadencji Sejmu i Senatu uchwalili dwie nowe ustawy, o których mówił pan minister Taylor. Ustawy te są trudne, choć dotyczące niewielkiej ilości osób, ale nie były możliwe do rozstrzygnięcia. Sporna była sprawa uczestnictwa osób w służbie bezpieczeństwa i jednocześnie w organizacjach pracowników lub funkcjonariuszy.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#JanRulewski">W efekcie ustawodawca przyjął proste rozwiązanie, ponieważ kierownik do spraw kombatantów i osób represjonowanych rozstrzyga wątpliwe sprawy dotyczące prześladowań.</u>
<u xml:id="u-111.2" who="#JanRulewski">Konieczność kompromisu w tej sprawie narzuconego przez samych kombatantów z uwagi na upływający czas spowodowała, że dopisaliśmy zwrot „z rozstrzygnięcia kierownika: administracyjne, konsultowane, oparte na konsultacji i na opiniach, mogą być zaskarżane do Naczelnego Sądu Administracyjnego”. To jest mało znaczący zapis, ale powodujący duże skutki, nie tylko prawne, ale i finansowe. Oznacza to, że rozciąga się ta procedura, a także koszty.</u>
<u xml:id="u-111.3" who="#JanRulewski">Biorąc pod uwagę, iż środowiska te są bardzo wrażliwe, a istnieje 230 organizacji kombatanckich, to oznacza, że sam proces realizowania jednego zapisu będzie powodował skutki finansowe tak w zakresie pracy samego Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, jak i później, tj. obsługi przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w wyniku odwołań itp.</u>
<u xml:id="u-111.4" who="#JanRulewski">Zdarzyło się również, że posłowie poprzedniej kadencji w 1996 roku uchwalili ustawę dotyczącą osób deportowanych. Wówczas szacowano na około 600 tys. osób podległych tej ustawie. Okazało się, że liczba ta była mniejsza, bo około 300 tys. osób, ale nagromadziło się dużo rozgoryczenia, a ponadto zwiększyły się oczekiwania np. definicja pracy przymusowej na zasadzie deportacji dla niektórych ludzi jest krzywdząca, ponieważ pracowali dla okupanta na obszarze swojej ojczyzny. Nieuznanie ich tytułu do pełnych praw kombatanckich z tego tytułu stwarza wiele problemów.</u>
<u xml:id="u-111.5" who="#JanRulewski">Te dwie ustawy spowodowały konieczność przerobienia przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych około 130 tys. wniosków mających szeroki charakter z ustawy z 1991 roku. Spodziewamy się, że wnioski wpłyną od członków z przeprowadzonej weryfikacji dotyczącej „utrwalaczy władzy ludowej” i będą odwołania.</u>
<u xml:id="u-111.6" who="#JanRulewski">Ustawa zawiera ostateczny termin przyjmowania wniosków, który kończy się w 1997 roku. Z tego tytułu może wpłynąć około 130 tys. wniosków, które należy rozpatrzyć bardzo wnikliwie, a być może bronić przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.</u>
<u xml:id="u-111.7" who="#JanRulewski">Ustawa z 1996 roku dotycząca osób represjonowanych, która była realizowana sprawnie przy pomocy organizacji pozarządowych, około 6 stowarzyszeń, pozostawiła 120 tys. wniosków do rozpatrzenia. Czy ta liczba jest rzeczywista?</u>
<u xml:id="u-111.8" who="#JanRulewski">Interesując się tym problemem rozmawiałem z poprzednim kierownikiem urzędu pro-wadzącym tę sprawę, senatorem Jarzębowskim, który twierdził, że te sprawy są już na ukończeniu, a pozostały tylko do rozpatrzenia odwołania. Z prasy wynikało, że w niektórych okręgach, tam gdzie działali pełnomocnicy, wszystkie sprawy już rozpatrzono. Wobec tego, czy prawdą jest, że ten proces jest bardziej zaawansowany, niż wynika to z prawa przedłożenia, które zakłada do rozpatrzenia 120 tys. wniosków. Czy te liczby mieszczą się również w odwołaniach? Tak znaczna liczba powoduje skutki finansowe. Jeśli okazałoby się, że tak nie jest, to uważam, że należałoby zredukować środki na prowadzenie tego typu działalności.</u>
<u xml:id="u-111.9" who="#JanRulewski">Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych prowadzi jednocześnie inne zadania, na przykład kontakty z organizacjami. Patronuje różnego rodzaju działalności patriotycznej, urządzając przy pomocy wojska upamiętnianie różnych miejsc tradycji rocznic, a nawet osób.</u>
<u xml:id="u-111.10" who="#JanRulewski">Składa wnioski o nadawanie odznaczeń. Proponuję, aby nie miało to charakteru asymetrycznego i nie było zobiektywizowane, podlegające funkcjom politycznym, a zauważamy duże zbliżenie organizacji kombatanckich, co odzwierciedliły prace nad ustawą o kombatantach.</u>
<u xml:id="u-111.11" who="#JanRulewski">Zgłaszam wniosek o zachowanie zasad obiektywizmu w stosunku do osób budujących niepodległą Polskę, i aby pamiętano o wszystkich kombatantach i osobach represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-111.12" who="#JanRulewski">Poza krajem znajdują się znaczące miejsca pamięci, dowody walk o suwerenną i niepodległą Polskę; szczególnie Instytut im. Wł. Sikorskiego, zbiory muzealne militarne znaczące dla historii, Instytut im. J. Piłsudskiego. Zbiory te nie mają właściwej opieki. Status ich jest trudny, ponieważ utrzymywane są przez emigrację wojenną. Zwiedzając te obiekty stwierdziłem, że brakuje środków na podtrzymywanie tych zbiorów.</u>
<u xml:id="u-111.13" who="#JanRulewski">W związku ze wzrostem zadań Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, popieram poprawkę w kwocie 1.887 tys. zł, która obejmuje dodatkowe etaty na wykonanie dodatkowych zadań.</u>
<u xml:id="u-111.14" who="#JanRulewski">Jak wiadomo, poprawka do projektu budżetu oraz projekt budżetu zakładają wzrost kosztów energii. Kombatantom z tego tytułu przysługują ryczałty energetyczne. Wzrastają także opłaty telefoniczne. Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych twierdzi, że ulgi z tytułu abonamentu znajdują pokrycie w budżecie. Natomiast moją wątpliwość budzi fakt, czy w budżecie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który jest płatnikiem ryczałtu energetycznego znajdują się środki niezbędne do pokrycia wyższej podwyżki, niż przewidywał to projekt budżetu. Jeśli nie ma, to stawiam wniosek, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpatrzył wpływ podwyżki na energię w swoim projekcie budżetu, która stanowi około 2–3 mln zł w dotacji celowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#JacekTaylor">Odpowiadam na pytania pana posła Rulewskiego. Liczbę spraw, którą będzie jeszcze rozpatrywał Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych najłatwiej wykazać mówiąc o realizacji ustawy z 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#JacekTaylor">Wewnątrz Urzędu można stwierdzić, że przez ostatnie półtora roku wydaliśmy około 160 tys. decyzji. Ponadto można też stwierdzić, że na bieżąco mamy z tego powodu zaległość wynoszącą około 70 tys. dalszych wniosków. Następnie spodziewamy się dalszych 50 tys. wniosków, czyli do załatwienia byłoby około 130 tys. wniosków łącznie. 31 grudnia br. ubiega termin dla kombatantów zamieszkałych w Polsce do składania wniosków. W stosunku do osób zamieszkałych poza granicami Polski, termin ten zakończy się za rok, tj. 31 grudnia 1998 r.</u>
<u xml:id="u-112.2" who="#JacekTaylor">Wobec tego należy spodziewać się mobilizacji, iż wpłyną wnioski spoza kraju.</u>
<u xml:id="u-112.3" who="#JacekTaylor">Natomiast nie mogę potwierdzić informacji, którą pan poseł Rulewski otrzymał ustnie, a dotyczącej ilości wniosków.</u>
<u xml:id="u-112.4" who="#JacekTaylor">Na podstawie danych, którymi dysponuję mogę stwierdzić, że około 86 tys. spraw jest jeszcze do zweryfikowania z powodów historycznych. Te liczby oparte są na konkretnych danych.</u>
<u xml:id="u-112.5" who="#JacekTaylor">Następna kwestia poruszona przez pana posła dotycząca wsparcia Instytutu im. Wł. Sikorskiego i im. J. Piłsudskiego. O tym w projekcie budżetu nie piszemy, ponieważ do tej pory tym zakresem zagadnień nie zajmował się Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-112.6" who="#JacekTaylor">Natomiast czytając dokładnie ustawę z 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, to znajdujemy art. 23 ust. 3 pkt 4, w którym jest mowa, iż do zakresu zadań Urzędu należy upamiętnianie i popularyzowanie historii dotyczącej walk o odrodzenie Polski i represji wojennych oraz okresu powojennego, w tym na działalność dokumentacyjną i wydawniczą.</u>
<u xml:id="u-112.7" who="#JacekTaylor">Jeżeli uznać, że Instytut im. Wł. Sikorskiego i J. Piłsudskiego lub Biblioteka Polska w Paryżu prowadzą działalność mającą na celu upamiętnianie i popularyzowanie historii walk o niepodległość, to można by pomyśleć o pieniądzach w zakresie funduszu kombatanckiego, które byłyby przez nas tam zaadresowane. Ale ta decyzja należy do posłów i do możliwości budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-112.8" who="#JacekTaylor">Energia elektryczna, która kombatantom jest płacona, wypłaca ją Zakład Ubezpieczeń Społecznych, któremu tego nie refundujemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#JanRulewski">Nie jestem przekonany, ale rozumiem, że liczbę 120 tys. stanowią wnioski rozpatrywane i wkrótce zostaną zakończone, natomiast sądzę, że środki finansowe są planowane w takiej mierze, jak na rozpatrzenie nowych wniosków.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#JacekTaylor">Pan poseł mówi o realizacji ustawy z 24 stycznia 1991 roku. Otóż liczba około 120–130 tys. spraw do załatwienia jest udokumentowana i istnieje w liczbie 70 tys. spraw, które stanowią nasze zaległości dotyczące nie zakończonych postępowań, ponieważ obecnie zakończono około 160 tys. rozpatrywanych spraw. Pozostało jeszcze wiele nie załatwionych wniosków, posiadające wstępną opinię wydaną przez stowarzyszenia, za które należy jeszcze zapłacić. Jest to 70 tys. spraw, a spodziewamy się około 50 tys. wniosków, które dopiero wpłyną, co dowodzi praktyka z poprzednich lat.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#MaciejManicki">Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o opinię dotyczącą propozycji zwiększenia środków finansowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#AlfredaBerger">Ministerstwo Finansów nie widzi możliwości przyznania dodatkowych etatów dla Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Etaty, którymi obecnie dysponuje Urząd są wykorzystane w całości. W 1996 roku było 149 etatów kalkulacyjnych, w planie finansowym na 1997 rok jest 219 etatów, przy czym w 1996 roku było 136 etatów cywilnych. W ciągu 1996 roku zostało przyznanych dodatkowo 70 etatów na realizację ustawy z dnia 31 maja 1996 roku o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR. Plan finansowy na 1997 rok dla pracowników cywilnych zakładał 206 etatów kalkulacyjnych. W 1997 roku przyznane zostały dalsze 3 etaty, przy czym cały plan etatów kalkulacyjnych na 1997 rok wynosi 219, w tym 2 etaty na stanowiska kierownicze tak zwane „R”, 209 etatów pracowników cywilnych i 11 etatów dla funkcjonariuszy.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#AlfredaBerger">Przyznano w 1997 roku 3 etaty na weryfikację uprawnień kombatanckich. W III kwartale 1997 r. wykorzystanie etatów wynosi 216, w tym: 2 etaty na stanowiska kierownicze tak zwane „R”, 203 pracowników cywilnych i 11 funkcjonariuszy. Na 1998 r. plan etatów przewiduje 222 etaty kalkulacyjne, w tym 2 etaty na stanowiska kierownicze „R”, 208 pracowników cywilnych, 1 pracownik służby cywilnej i 11 funkcjonariuszy.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#AlfredaBerger">Ministerstwo Finansów nie widzi możliwości zwiększenia ilości etatów postulowanych przez ministra-kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w ilości 70 etatów, a zdecydowanie nie znajdujemy uzasadnienia do przyznania 30 etatów na realizację projektu ustawy o dzieciach ofiar wojny w latach 1939–1945.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#MaciejManicki">Czy pan poseł Rulewski zgłasza wnioski?</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#JanRulewski">Zwracam się do pani prezes Madejskiej, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił zwiększenie podwyżki energii elektrycznej, która rzutuje na ryczałty energetyczne dla kombatantów? Dotyczy to podwyżek zamieszczonych w projekcie budżetu i w poprawce do projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#TeresaMadejska">Podwyżka ryczałtów energetycznych następuje procentowo zgodnie ze wzrostem cen energii. Ceny energii ogłasza Ministerstwo Finansów, a według tego ogłoszenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych planuje wzrost ryczałtów, który jest uwzględniony w planie finansowym. Natomiast kwotę ryczałtu i od kiedy przysługuje ustala Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, informując Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który podnosi świadczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#JacekTaylor">Takie dane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prześlemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#JanRulewski">Przejmuję wniosek, aby wydatki związane z realizacją zadań wynikających ze znowelizowanej ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, zwiększyć o 1.887 tys. zł oraz pilotażowo uruchomić wydatki na wsparcie Instytutu im. Wł. Sikorskiego, Instytutu im. J. Piłsudskiego i Biblioteki Polskiej w wysokości 100 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#MaciejManicki">Panie ministrze, proszę podać ilość etatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#JacekTaylor">Zwiększona kwota przeznaczona byłaby na 40 etatów, a także na wydatki rzeczowe wyspecyfikowane w załączniku nr 2 do projektu budżetu.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#JacekTaylor">Natomiast nie przedstawiłem państwu spodziewanych wydatków, ponieważ przypuszczam, że ustawa o dzieciach ofiarach wojny 1939–1945, która w poprzedniej kadencji par-lamentu była już przygotowana i wpłynęła do laski marszałkowskiej jako projekt senacki, nie zostanie szybko uchwalona, ponieważ stanowiłoby to duże obciążenie dla budżetu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#MaciejManicki">Ile kosztuje 40 etatów bez innych wydatków?</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#MaciejManicki">Wobec tego proponuję przystąpić do rozstrzygnięcia wniosku dotyczącego dofinansowania Biblioteki Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#JanRulewski">Wniosek mój dotyczy Biblioteki Polskiej w Paryżu, Instytutu Militariów im. Wł. Sikorskiego w Londynie i Instytutu im. J. Piłsudskiego w Stanach Zjednoczonych, na łączną kwotę 100 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#JacekTaylor">Proszę pamiętać, że pieniądze na obiekty wymienione przez pana posła powinny należeć do Państwowego Funduszu Kombatantów, zgodnie z ustawą o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego w rozdziale VI art. 23 ust. 3 pkt 4 jest mowa o Państwowym Funduszu Kombatantów, z którego środki mają być przeznaczane na upamiętnianie i popularyzowanie historii itp.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#MaciejManicki">Panie ministrze, rozumiem, że Państwowy Fundusz Kombatantów już istnieje i są przewidywane dotacje z budżetu państwa. Wobec tego prawidłowo skonstruowany wniosek będzie brzmiał: Zwiększenie dotacji do Państwowego Funduszu Kombatantów o 100 tys. zł z przeznaczeniem na wyżej wymienione placówki.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#MaciejManicki">Czy w sprawie proponowanego wniosku, ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#AlfredaBerger">Proszę o ponowne przeanalizowanie proponowanego wniosku dotyczącego 40 etatów, które państwo chcą przyznać w ramach kwoty 1.887 tys. zł, jak również z przeznaczeniem na zakup komputerów. Prosiłabym zastanowić się nad ograniczeniem tych wydatków.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#MaciejManicki">Rozumiem, że zgłoszony wniosek nie wzbudza sprzeciwu.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#StanisławWądołowski">Widzę ludzi przykutych do wózków inwalidzkich, którzy zostali inwalidami w 1970 r. pod Stocznią Gdańską. Do dziś ludzie ci nie mają rent. Zgłaszają się do mnie ludzie ociemniali, którzy w czasie II wojny światowej stracili wzrok mając wtedy 2 lub 3 lata, a którzy także nie mają rent. Stanowią oni grupę około 250 osób. Tym ludziom należy pomóc. Ponadto obserwuję tak zwanych „utrwalaczy władzy ludowej”, którzy po zakończeniu II wojny światowej mieli około 4 lat, nie służyli w żadnym wojsku, a świadczenia mają kombatanckie. Należy tego typu świadczenia ponownie zweryfikować. Popieram przyznanie proponowanych etatów i środków budżetowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#MaciejManicki">Panie pośle, ale pana wniosek dotyczy zmiany systemu prawnego, a nie projektu budżetu.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#MaciejManicki">Proponuję dokończyć procedurę rozpatrywania wniosku dotyczącego 100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#MaciejManicki">Czy w sprawie tego wniosku są pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#JacekTaylor">Wydatki na etaty dla pracowników weryfikujących 86 tys. decyzji wydanych poprzednio opłacą się skarbowi państwa, ponieważ to będą decyzje wydane w większości negatywne, czyli nastąpi oszczędność w budżecie państwa, bo nie będą płacone dalej świadczenia. Proszę nie zabierać tych etatów.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#JacekTaylor">Następnie w kwestii ofiar Grudnia 70, to wiem, że ma wpłynąć wniosek poselski o modyfikację ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR - ust. 23 i 19. Przekazałem pani poseł Starędze-Piasek informacje dotyczące modyfikacji przepisu o ekspirowaniu terminu do składania wniosków, aby zrobić wyjątek dla ofiar Grudnia 70 i przedłużyć im termin składania wniosków o 1 rok, ponieważ nowelizacja ustawy obowiązuje od 1 sierpnia bieżącego roku i tworzenie tej bariery podobnie jak innym kombatantom na koniec tego roku, jest stwarzaniem iluzji.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#JacekTaylor">Ponadto popieram dotację w wysokości 100 tys. zł na wymienione obiekty pamięci narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#MaciejManicki">Przystępujemy do rozpatrzenia wniosku dotyczącego zwiększenia dotacji do Państwowego Funduszu Kombatantów o kwotę 100 tys. zł z przeznaczeniem na wsparcie Biblioteki Polskiej w Paryżu, Instytutu Militarii im. Wł. Sikorskiego w Londynie i Instytutu im. J. Piłsudskiego w Stanach Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyjęciem proponowanego wniosku?</u>
<u xml:id="u-133.2" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 18 posłów, przeciw - 1 poseł, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-133.3" who="#MaciejManicki">Komisja przyjęła proponowany wniosek.</u>
<u xml:id="u-133.4" who="#MaciejManicki">Proszę o udzielenie odpowiedzi, ile środków należy przeznaczyć na utworzenie proponowanych etatów z podziałem na 10 etatów i 30 etatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#ZdzisławaGozdan">Z wyliczeń wynika, iż 10 etatów z wynagrodzeniem osobowym i pochodnymi od wynagrodzeń osobowych będzie stanowiło koszt w wysokości 253 tys. zł; 30 etatów z wynagrodzeniem osobowym i pochodnymi od wynagrodzeń osobowych będzie stanowiło koszt w wysokości 758 tys. zł. Razem 40 etatów z wynagrodzeniami osobowymi i pochodnymi od wynagrodzeń osobowych wyniesie 1.011 tys. zł. W związku z tym 500 tys. zł stanowią pozostałe wydatki rzeczowe oraz oprzyrządowanie każdego etatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#JanRulewski">W związku z wypowiedzią pana ministra, przedłużenie terminu przyjmowania wniosków z tytułu represji na Wybrzeżu - Grudzień 70 - oznacza wydłużenie skutków finansowych.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#JanRulewski">Ponadto na realizację ustawy z 31 maja 1996 roku ustawodawca przewidział środki, w tym zestawy komputerowe. Czy można wykorzystać te komputery na kontynuowanie sprawy represji na Wybrzeżu w grudniu 1970 r. co oznaczałoby koszt w wysokości 150 tys. zł?</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#JacekTaylor">Na realizację ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR środki finansowe przeznaczono do końca 1999 roku.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#JacekTaylor">Natomiast sprawa proponowanego przedłużenia możliwości składania wniosków przez ofiary Grudnia 70 jest sprawą przyszłą i obecnie nie ma umocowania prawnego. Proponowałem to wydłużenie zgodnie z nową propozycją nowelizacji tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#MaciejManicki">Przypominam państwu, że została wygospodarowana nadwyżka środków finansowych. Biorąc pod uwagę konstrukcję budżetu państwa, byłoby celowe, aby nie mieszać środków przeznaczonych na wynagrodzenia z innymi. Ze środków na wynagrodzenia wygospodarowanych z budżetu Państwowej Inspekcji Pracy, część została przeznaczona do Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#MaciejManicki">Obecnie znajdziemy pokrycie finansowe na 10 etatów, natomiast brakuje pieniędzy na 30 etatów. Proponuję kwotę 1.887 tys. podzielić, ponieważ są w niej zawarte wydatki rzeczowe. Z rachunku wynikałoby, że środki w kwocie 253 tys. zł zabezpieczą wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi dla 10 etatów, a łączna kwota z oprzyrządowaniem tych stanowisk wyniosłaby 472 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#MaciejManicki">Natomiast na zabezpieczenie wynagrodzeń osobowych wraz z pochodnymi dla 30 etatów byłaby kwota 758 tys. zł, a z oprzyrządowaniem stanowisk, stanowiłoby kwotę 1.415 tys.</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#MaciejManicki">Pojawiła się wątpliwość, czy do każdego etatu kalkulacyjnego musi być kupiony komputer, a czy nie byłoby możliwe wygospodarowanie już istniejących.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#JacekTaylor">Obecnie sprzętu do pracy jest za mało. Materialny efekt jest taki, że wbrew przepisom Kpa załatwiamy sprawy w ciągu kilku lat, a nie miesięcy. W Kpa jest mowa, iż sprawy dotyczące kombatantów załatwiane są w ciągu dwóch miesięcy. Jeżeli sprawa trafia do NSA, to trwa nawet cztery lata. W związku z tym nie mieścimy się w standardach praworządności wymaganych w cywilizowanych krajach. Jeżeli nie kupimy dodatkowych zestawów komputerowych, to sytuacja ulegnie pogorszeniu i wydłuży się czas załatwiania tych spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#MaciejManicki">Ze względu na uwarunkowania finansowe proponuję najpierw rozpatrzyć wniosek dotyczący zwiększenia o 10 etatów Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, dla których są środki finansowe, a następnie rozpatrzyć wniosek dotyczący zwiększenia o 30 etatów, dla których nie ma środków finansowych.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyznaniem zwiększenia środków o kwotę 377 tys. zł, w tym 253 tys. zł na wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi dla 10 etatów kalkulacyjnych z przeznaczeniem do obsługi wniosków osób represjonowanych na Wybrzeżu w Grudniu 70?</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 17 posłów, bez głosów przeciwnych, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-139.3" who="#MaciejManicki">Wniosek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-139.4" who="#MaciejManicki">Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku dotyczącego zwiększenia 30 etatów kalkulacyjnych w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych?</u>
<u xml:id="u-139.5" who="#MaciejManicki">W głosowaniu za przyjęciem wniosku opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 10 posłów, 7 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-139.6" who="#MaciejManicki">Wniosek nie został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-139.7" who="#MaciejManicki">Rozumiem, że Komisja będzie miała wystarczające zaufanie do prezydium Komisji przy opracowywaniu dokładnej opinii dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-139.8" who="#MaciejManicki">Czy są inne uwagi do projektu budżetu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych?</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#AnnaFilek">Jakim organizacjom Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nie zapłacił za wykonanie usług, i w której pozycji projektu budżetu umieszczono należną do zapłaty kwotę?</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#JacekTaylor">Dotyczy to pozycji dotacji celowych. Płacimy stowarzyszeniom grupującym kombatantów za wstępną weryfikację i opiniowanie wniosków osób ubiegających się o świadczenie pieniężne z tytułu ustawy z 31 maja 1996 roku, która dotyczy robotników przymusowych, a ponadto za rozpatrywanie i wstępną weryfikację oraz rekomendację wniosków o przyznanie uprawnień kombatanckich. Wniosek wpływa najpierw do stowarzyszenia, a później do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję. Rozpatrzyliśmy projekt budżetu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#JacekTaylor">Dziękuję państwu, jeżeli Komisja zaoszczędzi dodatkowe środki, to proszę wrócić do sprawy weryfikacji wniosków, ponieważ umożliwią one zaoszczędzić w przyszłości wiele środków finansowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#MaciejManicki">Panie ministrze, przed nami jest jeszcze rozpatrzenie projektu budżetu Krajowego Urzędu Pracy, który postuluje o dodatkowe środki finansowe dla 360 etatów kalkulacyjnych.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#MaciejManicki">Ze względu na zmianę planu pracy Sejmu dalszy ciąg posiedzenia Komisji w sprawach projektów budżetów przenosimy na jutro o godz. 10oo.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#MaciejManicki">Przepraszam za zmianę przedstawicieli Krajowego Urzędu Pracy.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#MaciejManicki">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>