text_structure.xml 21.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Obrony Narodowej. Porządek obrad został państwu doręczony, przedmiotem prac jest pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji konwencji między rządem Rzeczypospolitej Polskiej, rządem Królestwa Danii i rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanej w Szczecinie dnia 5 września 1998 roku, druk nr 985. Czy do porządku obrad są jakieś uwagi? Jeżeli nie ma, rozumiem, że został on przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przed przystąpieniem do prac chciałabym przekazać państwu pewną informację, a mianowicie, że członkowie Komisji, którzy chcieliby otrzymywać do skrytek poselskich kwartalnik „Przegląd NATO”, proszeni są o wpisanie się na listę w sekretariacie Komisji Spraw Zagranicznych. „Przegląd NATO” jest polską wersją językową „NATO Review”.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego, czyli do prac nad pierwszym czytaniem rządowego projektu ustawy o ratyfikacji konwencji między rządem Rzeczypospolitej Polskiej, rządem Królestwa Danii i rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanej w Szczecinie dnia 5 września 1998 roku. Projekt ten został skierowany do Komisji Spraw Zagranicznych oraz do Komisji Obrony Narodowej do pierwszego czytania przez Marszałka Sejmu w dniu 17 marca 1999 roku. Przypominam, że pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie przez wnioskodawcę, pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy oraz debatę w sprawie ogólnych zasad projektu. Proszę ministra Radosława Sikorskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, o uzasadnienie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RadosławSikorski">Zawarcie umowy międzynarodowej na mocy, której tworzy się korpus wielonarodowy jest często stosowaną praktyką w państwach członkowskich Traktatu Północnoatlantyckiego. Za-warcie konwencji między rządem Rzeczypospolitej Polskiej, rządem Królestwa Danii i rządem Republiki Federalnej Niemiec, dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, jest konsekwencją przyjęcia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Powołanie do życia tego korpusu opiera się na postanowieniach umowy między państwami - stronami Traktatu Północnoatlantyckiego, dotyczącej statusu ich sił zbrojnych, z dnia 19 czerwca 1951 roku oraz protokołu dotyczącego statusu międzynarodowych dowództw wojskowych, ustanowionych na podstawie Traktatu Północnoatlantyckiego, z dnia 28 sierpnia 1952 roku. Dodam, że obydwie wymienione umowy były ostatnio przedmiotem procedury ratyfikacyjnej w polskim Sejmie. Postanowienia trójstronnej konwencji podpisanej w dniu 5 września 1998 roku w Szczecinie, dotyczą głównie spraw związanych z pobytem członków sił zbrojnych państw NATO na terytorium innych państw, a zwłaszcza zagadnienia jurysdykcji roszczeń cywilnych, zwolnień podatkowych i celnych oraz korzystania z opieki medycznej. Zadaniem korpusu, którego rozpoczęcie działalności planowane jest na czerwiec bieżącego roku, będzie realizacja przedsięwzięć obronnych, udział w operacjach pokojowych, obrona pokoju poprzez przeciwstawienie się wszelkim formom agresji na obszarach państw NATO oraz utrzymanie stabilności w regionie Europy Środkowej w ramach realizacji programu „Partnerstwo dla Pokoju”. Celem będzie także wspieranie i zabezpieczanie operacji pokojowych ONZ oraz operacji pokojowych innych organizacji międzynarodowych, na przykład Sojuszu Północnoatlantyckiego, jak również uczestniczenie w zwalczaniu i likwidacji skutków klęsk żywiołowych oraz wspieranie akcji humanitarnych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RadosławSikorski">Zakres niektórych zwolnień, przewidziany w konwencji jest szerszy niż to wynika z obecnie obowiązujących przepisów prawnych. Dotyczy to zwłaszcza zwolnień podatkowych od towarów i usług oraz zwolnień celnych. Uściślenia w obowiązujących przepisach, wymagają także zasady i tryb uznawania przez władze polskie zezwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych oraz wydawanie zezwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych lub wydawanie własnych zezwoleń, bez przeprowadzania dodatkowego egzaminu jako równoważności zezwolenia posiadanego przez członka sił zbrojnych lub ich personelu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RadosławSikorski">Konwencja wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia otrzymania ostatniej noty stwierdzającej spełnienie, w każdym z umawiających się państw, wewnętrznych wymogów konstytucyjnych. Po wejściu w życie konwencja zostanie zarejestrowana przez rząd Rzeczpospolitej Polskiej w sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#RadosławSikorski">Zawarcie konwencji, a właściwie utworzenie korpusu, spowoduje następujące finansowe obciążenia dla budżetu państwa: około 16 milionów złotych w latach 1998–2000 na wydatki związane z przygotowaniem niezbędnej infrastruktury, przeznaczonej na siedzibę dowództwa korpusu oraz około 1,9 miliona złotych w roku 1999 z tytułu składki do trójnarodowego budżetu korpusu dla zabezpieczenia wydatków związanych z funkcjonowaniem dowództwa korpusu. W latach przyszłych działalność korpusu wymagać będzie zaplanowania w budżecie państwa środków odpowiadających obciążeniom finansowym, ponoszonym przez pozostałe państwa - strony konwencji, w proporcji po jednej trzeciej dla wszystkich trzech uczestników.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#RadosławSikorski">Konwencja podlega ratyfikacji w trybie określonym w art. 89 ust. 1 pkt 5 konstytucji, gdyż dotyczy spraw uregulowanych w ustawie lub, w których konstytucja wymaga ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#RadosławSikorski">Przedstawiając powyższe uprzejmie proszę w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej o akceptację ustawy o ratyfikacji konwencji między rządem Rzeczypospolitej Polskiej, rządem Królestwa Danii i rządem Republiki Federalnej Niemiec dotyczącej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego, podpisanej w Szczecinie dnia 5 września 1998 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BronisławKomorowski">Mam pytanie do strony rządowej o wyjaśnienie niejasności, która znajduje się na ostatniej stronie uzasadnienia. Z jednej strony jest mowa o tym, że składka, która przeznaczona jest na finansowanie funkcjonowania dowództwa korpusu winna być uwzględniona w projekcie budżetu, a równocześnie mówi się, że w 1999 roku wyniesie 1,9 miliona złoty. Czy ta kwota jest już uwzględniona w budżecie, czy dopiero musi to nastąpić? Jest to pewna niejasność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZbigniewSzymański">Chciałbym zadać dwa pytania. Pierwsze dotyczy owych 16 milionów na infrastrukturę w Szczecinie. Czy będzie to finansowane tylko z budżetu polskiego, czy w równych częściach z budżetów trzech krajów podpisujących konwencję? Drugie pytanie - dlaczego korpus nazywa się północno-wschodni? Patrząc z Warszawy na mapę Polski, położenie geograficzne krajów członkowskich sugeruje, że jest to korpus północno-zachodni, natomiast patrząc z Danii - korpus południowo-wschodni. Wobec tego nazwa jest zupełnie niewłaściwa. Mógłby to być, na przykład, korpus szczeciński czy bałtycki. Obecna nazwa preferuje jednego członka tego korpusu, dla którego jest to właściwe nazewnictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#LonginPastusiak">Chciałbym podkreślić, że ideą korpusu jest tworzenie nowej jakości i nowej formy współpracy. Warto przy okazji podkreślić, że samo utworzenie korpusu nie zwiększa ilości wojsk w regionie. Mówię o tym, ponieważ na wschodzie, w Rosji odezwały się już głosy, że tutaj przygotowuje się jakąś bazę wypadową przeciwko wschodnim sąsiadom, oraz że narusza się porozumienia celne. Moim zdaniem warto więc w czasie uzasadniania wyraźnie zaznaczyć, że istnienie korpusu nie zwiększa ilości wojsk w naszym regionie. Ponadto istotną uwagą jest, że zasady funkcjonowania systemu dowodzenia, kierowania oraz łączności korpusu będą zgodne ze standardami NATO. Jest to wielka szkoła oraz szansa szybszego zaadoptowania standardów NATO dla naszego wojska.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#LonginPastusiak">Prosiłbym o odpowiedź na dwa pytania. Obydwa odnoszą się do uzasadnienia pisemnego oraz do wypowiedzi ministra Radosława Sikorskiego. Chodzi mianowicie o uwagę, że: „sprecyzowania wymagają zasady i tryb uznawania przez władze polskie zezwoleń na prowadzenie pojazdów mechanicznych”. Czy chodzi o sprecyzowanie w naszych, polskich regulacjach prawnych, czy w zasadach samej konwencji? Drugie pytanie dotyczy terminu upoważnienia prezydenta do ratyfikacji tej konwencji. Otóż, zgodnie z przytoczonym przez ministra Radosława Sikorskiego fragmentem art. 21 tej konwencji, wejdzie ona w życie po upływie 30 dni od dnia otrzymania ostatecznej noty, stwierdzającej spełnienie niezbędnych wymogów wewnętrznych. Chciałbym jednakże przypomnieć, że uroczysta inauguracja odbędzie się już 26 czerwca w Szczecinie. Przygotowywana jest wielka uroczystość, a my jesteśmy troszkę „do tyłu” z procesem ratyfikacji. Pamiętam, że w ubiegłym tygodniu, kiedy rozmawiałem z ministrem spraw zagranicznych Danii, Duńczycy już ratyfikowali tę umowę. Niestety, my jesteśmy troszkę „do tyłu” i w związku z tym mam prośbę do ministra Radosława Sikorskiego, by zaapelował do Marszałka Sejmu, aby drugie czytanie tego projektu, znalazło się w porządku dziennym najbliższego posiedzenia Sejmu 5 maja, byśmy zdążyli z ratyfikacją przed tą graniczną datą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WłodzimierzKonarski">Myślę, że byłoby dobrze, gdybyśmy usłyszeli od ministra Radosława Sikorskiego bardziej precyzyjny komentarz, odnośnie sprawy dość istotnej - par. 2 w art. 3, który stanowi, że „korpus zostanie podporządkowany NATO”. Powinniśmy wiedzieć czy wspomniany akt podporządkowania NATO wymaga dodatkowej procedury, czy już sam fakt powstania korpusu oznacza, że staje się on jednostką NATO. Jaki jest obecnie stosunek tej wielonarodowej jednostki do struktur NATO? Posłowie czytając tę konwencję widzą, że funkcjonowanie korpusu nie jest finansowane z naszej składki, którą płacimy na Sojusz Północnoatlantycki, tylko oddzielnie. Jest to więc pewna szczególna procedura. Niestety nie wiem - mogę sobie jedynie wyobrazić - na czym polega integracja z systemem wojskowym NATO i kiedy akt podporządkowania, o którym znajduje się zapis w konwencji, będzie miał miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanuszDobrosz">Moje pytanie nie jest bezpośrednio związane z omawianą problematyką, ale chciałbym się dowiedzieć czy polski rząd przygotowuje podobne rozwiązania merytoryczne i prawne, odnośnie powołania takiej jednostki w okolicach granicy Polski z Federacją Rosyjską, w obszarze Kaliningradu, bo według argumentów, które stanowiły o naszych decyzjach dotyczących integracji z NATO, miało ono bronić tej sfery. Czy tego rodzaju rozwiązania są przygotowywane, bo w tym byłaby konkretna logika, a na obecnym etapie, można mieć co do tego pewne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarekKaczyński">Mam pytanie dotyczące uzasadnienia, a właściwie jego końcowej części, gdzie mowa jest o wysokości składek ustalonych na poszczególne lata. Ta sprawa jest jasna odnośnie lat 1998 i 1999, ale koniec uzasadnienia brzmiący: „Natomiast w latach przyszłych działalność korpusu będzie wymagała zaplanowania w budżecie państwa środków w wysokości adekwatnej do obciążeń finansowych pozostałych państw uczestniczących w tym przedsięwzięciu” nasuwa wiele niejasności. Czy znana jest szacunkowa wysokość tych obciążeń? Czy budżet państwa polskiego będzie je w stanie pokryć? Można domniemywać, że państwa współuczestniczące - Dania i Niemcy - będą mogły wnieść wkłady, które przewyższą możliwości finansowe naszego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejWielowieyski">Dołączam się do pytania posła Marka Kaczyńskiego, ponieważ ta sprawa nie jest jasna i mam nadzieję, że minister Radosław Sikorski potwierdzi, iż w 1999 roku, podobnie jak w 1998, będziemy musieli wyasygnować kwotę 16 milionów. Dotyczy to przeszłego budżetu, rzeczy już minionej, więc rozumiem, że w ciągu tych trzech lat (1998–2000), będzie tak, jak to zasygnalizowano w tym akapicie. Oczywiście ważne jest również, jak tego typu obciążenia budżetowe będą wyglądały w przyszłości. Natomiast moje drugie pytanie dotyczy sprawy strukturalnej Ministerstwa Obrony Narodowej - właściwie mógłbym zapytać posła Bronisława Komorowskiego, bo nie wiem czy Ministerstwo Obrony Narodowej jest tutaj reprezentowane - w tej chwili wygląda na to, że nasza 12 Dywizja Zmechanizowana, w związku z wymogami w opracowywanej strukturze wielonarodowego korpusu, będzie wyposażona w sposób wyraźnie droższy od innych podobnych jednostek w Polsce. Jaka to jest skala różnicy budżetowej? Ja już nie chcę wchodzić w sprawy techniczno-uzbrojeniowe, ale chciałbym się dowiedzieć, jak wygląda skala budżetowa kosztów utworzenia i utrzymania takiej dywizji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanuszZemke">Mam kilka pytań. Po pierwsze - jeżeli 12 Dywizja Zmechanizowana wejdzie do wspólnego korpusu, to czy będzie ona jednocześnie jednym z komponentów korpusu lądowego? Postawiłem to pytanie, ponieważ wiadomo, że w naszym kraju trwają prace w wyniku, których mają powstać dwa korpusy lądowe, z których jeden ma być oparty o okręg pomorski, z siedzibą w Bydgoszczy, czyli o północ kraju. Jakie będzie usytuowanie tej dywizji? Komu ona będzie podlegała? Czy to będzie podporządkowanie pod polski korpus lądowy, czy też tylko będzie ona wykonywała te zadania?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JanuszZemke">Pytanie drugie zadam korzystając z obecności ministra Radosława Sikorskiego. Może nie dotyczy ono bezpośrednio omawianej kwestii, ale w jakiś sposób się z nią wiąże. Otóż wiemy, że nie tak dawno mieliśmy konfliktowe sytuacje dotyczące wyposażenia i warunków bytowych żołnierzy zawodowych w Brukseli i w Mons. Czy ta sytuacja została już rozwiązana? Pojawia się bowiem problem zupełnie nowej natury, a mianowicie polskich żołnierzy służących poza granicami kraju, bądź też służących we wspólnych korpusach. Jeżeli chodzi o ten korpus, to jako przykład chciałbym podać to, co się dzieje z gen. Pietrzykiem, który jest zastępcą dowódcy korpusu i szefem jego sztabu, którego uposażenie jest w przeliczeniu niższe niż jego kierowcy - sierżanta Bundeswery. Niestety tak to wygląda, ponieważ specjalnie pytałem o to generała. Czy są jakieś szanse, żeby takie kuriozalne sytuacje zlikwidować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy ktoś chce jeszcze zadać pytanie? Jeżeli nie, to proszę ministra Radosława Sikorskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RadosławSikorski">Jeżeli Wysokie Komisje pozwolą, spróbuję zacząć od odpowiedzi na pytania zadane na końcu przez posła Janusza Zemke. Patologie w wynagrodzeniach w naszej służbie zagranicznej zarówno wojskowej, jak i cywilnej są i niestety to tak wygląda. Przed wojną ambasador zarabiał 5 tysięcy złotych, a jego szofer 500 złotych. Dzisiaj, kiedy uwzględni się inne traktowanie podatkowe małżeństw oraz to, że żony ambasadorów często nie pracują, to niejednokrotnie w naszej służbie dyplomatycznej z przypadkami tak niskich dochodów mamy do czynienia. Ja reprezentuję rząd, ale nie potrafię odpowiedzieć posłowi Januszowi Zemke na pytanie dotyczące Ministerstwa Obrony Narodowej, proszę mi wybaczyć. Mogę jedynie przekazać je na piśmie kolegom z Ministerstwa Obrony Narodowej. Nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, jakie są plany wobec 12 dywizji, bo po prostu nie leży to w moich kompetencjach. Sądzę, że należy je skierować do Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#RadosławSikorski">Natomiast jeżeli chodzi o pytania dotyczące budżetu, to owe 16 milionów na powołanie kwatery jest wydatkiem jednorazowym i chciałbym podkreślić, że budowa potrzebnej infrastruktury w Polsce będzie finansowania w proporcji po jednej trzeciej przez wszystkich trzech uczestników konwencji, a więc jest to dla nas korzystne. Będzie więc w Polsce poczyniona inwestycja także za duńskie i niemieckie pieniądze. Jeśli chodzi o zasadną troskę posłów, czy w przyszłości finansowanie korpusu nie będzie czasami ponad nasze możliwości budżetowe, to chciałbym skierować państwa do ostatniego zdania przedostatniego akapitu uzasadnienia, w którym mówimy, że: „Należy zakładać, że wysokość składki w latach następnych kształtowała się będzie na podobnym poziomie”. Takie są ustalenia z partnerami i jeżeli to miałoby się zmienić, to byłaby to kwestia do negocjacji. Zakładamy, że będzie to podobny poziom.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#RadosławSikorski">Oczywiście byłoby dobrze mieć zapewnioną obecność wojsk Paktu Północnoatlantyckiego nie tylko przy granicy Polski z Niemcami i z Danią, ale także w regionach, gdzie spodziewamy się możliwych czy to klęsk żywiołowych, czy też obawiamy się o nasze bezpieczeństwo. Na razie jednak takich planów nie ma, a przynajmniej ja o nich nic nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#RadosławSikorski">Jeśli chodzi o podporządkowanie korpusu Sojuszowi Północnoatlantyckiemu, to chcę przypomnieć, że całe polskie wojsko, jak i cała Polska jest w tym Sojuszu, natomiast szczegółowe rozwiązania, co do trybów decyzyjnych, to znowu jest domena Ministerstwa Obrony Narodowej i jest to kwestia, na którą odpowiedzi nie jestem w tej chwili w stanie udzielić. Sprawę przedstawiam państwu od strony Ministerstwa Spraw Zagranicznych, jako konwencję międzynarodową, natomiast od strony uregulowań logistycznych nie jestem tego w stanie zrobić. Przyłączam się do apelu posła Longina Pastusiaka o dotrzymanie terminu, ponieważ oczywiście zależy nam na tym, żeby korpus działał od pierwszego dnia na podstawie prawnej i aby te wszystkie uregulowania mogły obowiązywać.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#RadosławSikorski">W związku z nazwą podzielam stanowisko posła Zbigniewa Szymańskiego, że mogłaby ona być wdzięczniejsza, ale jest to odzwierciedleniem usytuowania geograficznego tego regionu z punktu widzenia całego Sojuszu Północnoatlantyckiego, a nie tylko Niemiec czy Danii i wydaje mi się, że jako członkowie NATO możemy się z nią zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#RadosławSikorski">Odnośnie pytania posła Bronisława Komorowskiego, co do tego, czy 1,9 miliona złotych jest przewidziane w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej, to odpowiedź brzmi „tak”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#LonginPastusiak">Chciałbym wyjaśnić, kwestie związane z „dostępnością”, ponieważ kilka pytań tego dotyczyło, natomiast minister Radosław Sikorski chyba nie do końca jasno na nie odpowiedział. Otóż tę sprawę reguluje art. 3 ust. 3 konwencji, który mówi: „Narodowe wkłady do korpusu będą również dostępne dla celów narodowych”, czyli Polska będzie dysponowała 12 Dywizją Zmechanizowaną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Zakończyliśmy pytania do ministra Radosława Sikorskiego. Otwieram debatę na temat ogólnych zasad projektu. Kto chce zabrać głos? Nikt się nie zgłasza. Zamykam więc debatę nad pierwszym czytaniem w obu połączonych Komisjach. Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy. Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę. Czy Biuro Legislacyjne miałoby jakieś uwagi? Również nie widzę. Przystępujemy zatem do głosowania. Kto jest za przyjęciem sprawozdania Komisji o projekcie ustawy bez poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Podaję wynik głosowania: 23 głosy za, 1 głos przeciw, 1 osoba wstrzymała się.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Prezydia obu Komisji proponują, żeby sprawozdawcą został poseł Longin Pastusiak. Czy są inne kandydatury? Nie widzę. Rozumiem, że poseł Longin Pastusiak wyraża zgodę. W takim razie nie przystępujemy do głosowania z powodu braku innych kandydatów. Informuję zatem, że porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>