text_structure.xml
37.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#KazimierzUjazdowski">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Porządek dzienny obejmuje dwa punkty:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#KazimierzUjazdowski">- rozpatrzenie sprawozdania podkomisji dotyczącego uchwały o wzmocnieniu kontroli państwowej prowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli,</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#KazimierzUjazdowski">- rozpatrzenie programu działania Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2000.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#KazimierzUjazdowski">Czy są uwagi do porządku dziennego? Jeśli nie ma, przystąpimy do punktu pierwszego. Macie państwo przygotowany przez podkomisję projekt uchwały w sprawie wzmocnienia kontroli państwowej prowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Został on jednomyślnie przyjęty przez podkomisję i jest efektem pracy naszego całego zespołu. Podkomisja wprowadziła kilka zmian do pierwotnego projektu Komisji, usuwając przede wszystkim te fragmenty, które mogłyby być elementem ostrej krytyki kierownictwa NIK, oraz tych, które odnosiły się do zdarzeń przeszłych, czyli sprawozdania NIK za rok 1998.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#KazimierzUjazdowski">Większość postulatów pozytywnych, merytorycznych pozostaje w zgodzie z przygotowanym wcześniej projektem komisyjnym. Mam nadzieję, że ten dokument, który jest wyrazem wspólnej pracy wszystkich członków podkomisji, zyska aprobatę również Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Zanim oddam głos prezesowi NIK, chciałbym zapytać, czy ktoś z posłów ma uwagi lub zastrzeżenia do przedstawionego projektu uchwały? Skoro nie ma uwag, proszę o zabranie głosu prezesa NIK.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JanuszWojciechowski">Wielokrotnie już zbierałem głos na temat tej uchwały. Wówczas jej treść była nieco inna, zaś nie jest moją rolą wypowiadanie się, czy taka uchwała powinna być podejmowana, czy też nie. Odniosę się więc tylko do kilku kwestii związanych z przedstawioną nam treścią zaakceptowaną przez podkomisję nadzwyczajną. Z satysfakcją znajduję w tym projekcie określenie oczekiwanych kierunków strategicznych kontroli państwowej i chcę jednocześnie poinformować państwa, że w przyjętym dziś planie pracy NIK, który zresztą niezwłocznie przedłożymy Komisji, priorytetowe kierunki naszych kontroli zbliżone są do sugerowanych w projekcie uchwały.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JanuszWojciechowski">Projekt wymienia „stan przygotowania i realizacji fundamentalnych reform ustrojowych i gospodarczych” i my mamy również w swoim planie wdrażanie reform ustrojowych państwa jako jeden z priorytetowych kierunków kontroli.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JanuszWojciechowski">Dalej jest w projekcie „stan przygotowań instytucji i urzędów odpowiedzialnych za integrację z Unią Europejską” i u nas też szeroko pojęte procesy integracyjne są tematem priorytetowym kontroli.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JanuszWojciechowski">Kolejnym punktem wymienionym w uchwale jest kontroli „negatywnych zjawisk rozbudowy funduszy i instytucji finansowych znajdujących się poza kontrolą budżetu państwa”, a w naszym planie mamy też jako dwa główne priorytety kontrolę finansów publicznych i gospodarowanie majątkiem publicznym.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JanuszWojciechowski">Następny punkt projektu to kontroli „efektywności działania jednostek kierujących policją państwową”, zaś w naszym palnie jest „bezpieczeństwo wewnętrzne” jako jeden z głównych kierunków zainteresowania. I wreszcie państwo wymieniacie „ocenę skuteczności ustawodawstwa antykorupcyjnego”, a w naszym planie jednym z priorytetowych kierunków będzie również kontrola nakierowana na działania antykorupcyjne i zabezpieczenie urzędów państwowych przed korupcją.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JanuszWojciechowski">Plany, jakie NIK zakłada dla swej najbliższej działalności są więc zbieżne z tym, czego oczekuje od nas Sejm. Mogę więc wyrazić satysfakcję z powodu tej właśnie zbieżności oczekiwań. Mam nadzieję, że za stwierdzeniem, iż „Sejm uznaje za konieczne wzmocnienie i unowocześnienie kontroli państwowej wykonywanej przez Najwyższą Izbę Kontroli” nie kryje się wprost ocena, że Izba jest słaba i nienowoczesna. Myślę, że mamy powody, aby uważać, że spełniamy nowoczesne standardy kontroli państwowej, na co są również stosowne dokumenty (choćby ostatnia ocena sporządzona przez ekspertów Komisji Europejskiej wykazująca, iż spełniamy wszystkie wymogi organów kontroli stawiane członkom Unii). Oczywiście zawsze można działania wzmacniać i unowocześniać, bo tego nigdy nie za wiele.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#JanuszWojciechowski">Chcę zwrócić jednak uwagę państwa na dwa ostatnie akapity projektu uchwały. Pierwszy z nich mówi, że „Sejm zwraca uwagę na konieczność przyjęcia całościowej strategii działania Izby i czytelnych kryteriów, na podstawie których podejmowane są decyzje o wyborze tematów kontroli, w tym także kontroli doraźnych”. Otóż kryteria doboru tematów kontroli określane są przez kolegium wtedy, gdy ustala ono plan pracy i bardzo łatwo znaleźć w dokumentach kryteria, jakimi kolegium się kieruje, podejmując decyzję o wyborze tych, a nie innych tematów. Myślę więc, że kryteria są czytelne i znajdują wyraz w dokumentach, jakie pozostają i są śladem pracy kolegium. Bardzo bogata jest choćby dokumentacja dotycząca pracy nad planem pracy na rok 2000. Myślę więc, że nie można powiedzieć, iż kryteria są nieczytelne. Jeśli chodzi natomiast o kontrole doraźne, to z samej nazwy, jak też z obowiązującego nas zarządzenia prezesa NIK, wydanego jeszcze przez mojego poprzednika, wynika wyraźnie, w jakiej sytuacji podejmowane są kontrole doraźne. Gdyby więc ten fragment projektu uchwały miał oznaczać, że kryteriów nie ma i trzeba je dopiero określić, to musiałbym przeciwko takiej interpretacji zaprotestować.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JanuszWojciechowski">Ostatni akapit projektu mówi, iż „warunkiem unowocześnienia kontroli państwowej jest ustalenie zasad polityki kadrowej i organizacji Najwyższej Izby Kontroli, w szczególności dotyczących zatrudniania, wynagradzania i awansowania pracowników zatrudnionych na stanowiskach kontrolerskich”.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JanuszWojciechowski">O ile „polityka kadrowa” jest określeniem nieostrym i można dyskutować, czy ona jest, czy też powinna być jeszcze bardziej sformalizowana i wyrażona w jakimś dokumencie (choć nie bardzo wiem w jakim) to organizacja Najwyższej Izby Kontroli jest określona precyzyjnie i tutaj żadnego braku nie dostrzegamy. Trudno sobie nawet wyobrazić, jaki jeszcze dokument miałby ustalać bardziej precyzyjnie organizację NIK, skoro jest ustawa, statut precyzujący ustawę i jeszcze zarządzenie prezesa określające szczegółowo strukturę wewnętrzną jednostek organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#JanuszWojciechowski">Jeśli więc chodzi o organizację Izby, to wszystko jest jasne, precyzyjne, określone przepisami prawa i tu niczego więcej nie jestem w stanie obiecać ani też zobowiązać się, że jeszcze coś jest możliwe do zrobienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KazimierzUjazdowski">Czy ktoś z posłów chciałby zgłosić jakieś uwagi lub poprawki do przedstawionego projektu uchwały? Myślę, że racje były już w tej sprawie wielokrotnie wykładane i mamy do czynienia z projektem przyjętym przez całą podkomisję nadzwyczajną, więc chciałbym, abyśmy zmierzali do rozstrzygnięć.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#KazimierzUjazdowski">Jeśli nie ma już uwag i nikt nie zgłasza poprawek, przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#KazimierzUjazdowski">Kto z państwa jest za przyjęciem projektu uchwały przedłożonej przez podkomisję?</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#KazimierzUjazdowski">Za przyjęciem projektu uchwały opowiedziało się 11 posłów, głosów przeciwnych i wstrzymujących się nie było.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#KazimierzUjazdowski">Stwierdzam, że projekt uchwały przyjęty został przez Komisję do Spraw Kontroli Państwowej jednogłośnie. Jeśli państwo nie zgłosicie sprzeciwu, to zgodnie z propozycją podkomisji podejmę się funkcji sprawozdawcy. Sprzeciwu nie słyszę, a więc dziękuję za zaufanie.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#KazimierzUjazdowski">Przystępujemy do drugiego punktu porządku dziennego, w którym rozpatrzymy program działania Państwowej Inspekcji Pracy w 2000 roku. Proszę o przedstawienie jego założeń głównego inspektora pracy, zaś koreferentem będzie posłanka Anna Filek.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszZając">Program, który państwu przedstawiliśmy, uzupełniony harmonogramem realizacji zadań kontrolnych i rozpoznawczych w pełni oddaje kierunki działania Inspekcji Pracy w przyszłym roku. Ograniczę się więc jedynie do przekazania kilku uwag, które uporządkują zaprezentowane w materiale treści.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszZając">Konstrukcja programu działania to wynik szczegółowego rozpoznania i analizy aktualnego stanu ochrony pracy w poszczególnych branżach. Mam nadzieję, że uda nam się potwierdzić, iż kierowany przeze mnie od maja br. urząd jest urzędem otwartym, szybko reagującym na oczekiwania społeczne i zaspokajającym oczekiwania różnych grup pracowniczych i pracodawców. Program zawiera skromniejszą niż w latach ubiegłych listę tematów kontrolnych zaplanowanych dla okręgów i koordynowanych centralnie, zgodnie z zaleceniami Rady Ochrony Pracy i sugestiami parlamentu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#TadeuszZając">Novum programu polega na tym, że prowadzimy dwa bloki tematyczne realizowane w ramach współdziałania okręgowych inspektoratów pracy i stanowiących zadania własne okręgów. Taka koncepcja planowania zagadnień kontrolnych uwzględnia przede wszystkim potrzeby wynikające ze zróżnicowania struktur i problemów zakładów znajdujących się na terenie działania poszczególnych okręgowych inspektoratów pracy. Określając priorytetowe kierunki działań, program pozostawia poszczególnym jednostkom organizacyjnym inspekcji pracy duże możliwości sprawowania wnikliwego nadzoru nad zakładami, z uwzględnieniem uwarunkowań regionalnych.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#TadeuszZając">Mam świadomość, że Państwowa Inspekcja Pracy chcąc być organem skutecznym musi być urzędem sprawnym, przygotowanym na ciągłe modyfikowanie metod działania kontrolnego, rozpoznawczego i prewencyjnego, czemu daliśmy wyraz przygotowując harmonogram realizacji zadań kontrolnych i rozpoznawczych.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#TadeuszZając">Obserwowany w ostatnich latach wzrost gospodarczy nie wpływa w widoczny sposób na poprawę materialnego stanu środowiska zakładów pracy. Rynek pracy jest nie ustabilizowany, a wysokie bezrobocie nie sprzyja tworzeniu bezpiecznych i zgodnych z przepisami miejsc pracy. Pracownicy zainteresowani są przede wszystkim miejscem zatrudnienia i lepszym wynagrodzeniem, a nie poprawą warunków pracy. Pozbawieni motywacji ekonomicznych pracodawcy także nie traktują kwestii bezpieczeństwa pracy priorytetowo. Związki zawodowe koncentrują się na obronie pracowników przed bezrobociem i zagadnieniach ekonomicznych swojego zakładu pracy, traktując problematykę ochrony pracy drugorzędnie. Stąd też niekwestionowaną rolę w działalności Inspekcji Pracy odgrywa działalność prewencyjna oraz informacyjno-promocyjna (np. poradnictwo, seminaria, szkolenie, konkursy), które w istotny sposób wspierają plan działań kontrolnych.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#TadeuszZając">Prezentując państwu priorytety działań Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2000 chcemy zwrócić uwagę na koncentrację działań kontrolnych w tych branżach, które charakteryzują się największymi zagrożeniami zawodowymi i niekorzystnymi wskaźnikami wypadkowości. Kontynuujemy w ten sposób temat z lat poprzednich, ponieważ taka forma nadzoru nad zakładami, jak potwierdzają wyniki kontroli PIP, jest skuteczna. Corocznie weryfikujemy tą listę i są to zawsze firmy o wysokich wskaźnikach wypadkowości oraz o znacznej liczbie chorób zawodowych. Od lat priorytetową branżą jest tu budownictwo. Pomimo znacznego spadku wypadków śmiertelnych - w ub. roku 21,7% - nie odnotowano jednak wyraźnej poprawy warunków pracy w zakładach tej branży. Wskaźnik wypadkowości śmiertelnej był ponad 2,5 raza wyższy od przeciętnego wskaźnika w gospodarce narodowej. Wprowadzone od roku 1993 tzw. zmasowane kontrole w budownictwie nie przyniosły, niestety, spodziewanych rezultatów. Zamierzamy więc zrezygnować z nich w roku przyszłym, zwiększając w zamian częstotliwość kontroli rutynowych.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#TadeuszZając">Równie niekorzystnie prezentują się warunki pracy w zakładach produkujących sprzęt transportowy. W dziale „produkcja pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep” wskaźnik częstotliwości wypadków przy pracy utrzymuje się na poziomie dwukrotności średniego wskaźnika dla gospodarki. Wskaźnik wypadków śmiertelnych jest wprawdzie niższy od średniego dla kraju, ale wzrósł w porównaniu z rokiem 1997 czterokrotnie.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#TadeuszZając">W dziale „produkcja pozostałego sprzętu transportowego” dotyczącego m.in. statków, łodzi, lokomotyw, wagonów tramwajowych i kolejowych, taboru kolejowego, wskaźnik częstotliwości wypadków przy pracy jest także niepokojąco wysoki, bo utrzymuje się na poziomie 2,5-krotności średniego wskaźnika dla gospodarki.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#TadeuszZając">Wśród pozostałych zadań priorytetowych zwracam uwagę na temat „Poprawa stanu przestrzegania przepisów prawa pracy w małych zakładach”. Zmierzamy intensyfikować w tych zakładach działalność kontrolną i łączyć ją z prewencją, a głównie z poradnictwem. Kontrole prowadzone od kilku lat w zakładach zatrudniających do 20 pracowników wykazują niepokojąco dużą skalę naruszeń praw pracowniczych i przepisów bhp. Spodziewamy się, że wyniki kontroli pozwolą także ocenić skuteczność przepisów prawa i sformułować propozycje zmian legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#TadeuszZając">Tematem zamykającym listę priorytetów w roku 2000 jest sprawa rozwijania przedsięwzięć prewencyjnych w rolnictwie indywidualnym. Brak możliwości administracyjnego egzekwowania przestrzegania przepisów bhp w gospodarstwach chłopskich, ogranicza działalność PIP jedynie do poradnictwa i przedsięwzięć popularyzatorskich, na które chcemy położyć duży nacisk w nadchodzącym roku. Dodam tu, że wypadki śmiertelne wśród rolników indywidualnych zdarzały się w roku ubiegłym prawie czterokrotnie częściej niż w pozostałych dziedzinach gospodarki narodowej. Choć z danych wynika, że w ub. roku nastąpił wyraźny spadek częstotliwości wypadków przy pracy w rolnictwie, to jednak nadal wskaźnik ten jest wyższy od średniego dla gospodarki, bo wynosi jego dwukrotność.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#TadeuszZając">Przyjęta koncepcja planowania zadań kontrolnych umożliwia wprowadzenie do programu tematów wynikających z konieczności podejmowania działań o charakterze interwencyjnym będących odpowiedzią na aktualne problemy ochrony pracy. W mijającym roku kontrolami takimi objęto wielkie centra handlowe, supermarkety, zakłady górnicze i koncern Daewoo.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#TadeuszZając">Państwowy nadzór nad przestrzeganiem prawa pracy realizowany będzie przez PIP w przyszłym roku w ścisłej współpracy z organami władzy, kontroli i nadzoru nad warunkami pracy oraz placówkami naukowo-badawczymi i partnerami społecznymi. Myślę też o ścisłym współdziałaniu z parlamentem, a więc z komisjami, Radą Ochrony Pracy, a także z ministerstwami i samorządami, które, zwłaszcza obecnie, potrzebują kompetentnej informacji prawnej, niezbędnej przy kontaktach z wieloma pracodawcami.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#TadeuszZając">Wspólnie z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej oraz Centralnym Urzędem Ochrony Pracy będziemy kontynuowali prace związane z promowaniem i wdrażaniem systemów zarządzania bhp w przedsiębiorstwach, co w konsekwencji oznacza zmianę formuły nadzoru i nowe formy kontroli.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#TadeuszZając">W roku przyszłym zamierzamy również zwrócić szczególną uwagę na ściślejsze współdziałanie Inspekcji Pracy z kolegiami do spraw wykroczeń, z sądami i prokuraturą, zwłaszcza w sferze nowych regulacji prawnych dotyczących karania za wykroczenia związane z wykonywaniem pracy zarobkowej. Będzie także przeprowadzona szczegółowa analiza porozumień zawartych z innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy. Zakładamy, że w razie potrzeby dojdzie do renegocjacji tych porozumień lub zawarcia nowych, w celu usprawnienia współpracy oraz uaktualnienia pakietu wspólnych działań. Jeszcze w tym roku, 22 grudnia podpisujemy nowe porozumienie z Wyższym Urzędem Górniczym, a także z Najwyższą Izbą Kontroli.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#TadeuszZając">Współdziałanie z partnerami społecznymi, związkami zawodowymi, społeczną inspekcją pracy i organizacjami pracodawców należy do zadań szczególnej wagi. Deklarujemy tu nowe spojrzenie na kształt i zakres wspólnych kontaktów, czego dowodem jest m.in. list, z jakim zwróciłem się do pracodawców deklarując szeroką pomoc informacyjną i prawną, bowiem taka pomoc jest, w naszej ocenie, bardzo ważna zwłaszcza dla małych pracodawców.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#TadeuszZając">W nadchodzącym roku zamierzamy także otworzyć się bardziej na potrzeby pracodawców, skupiając się na działaniach prewencyjnych i oferując bogatszą i ciekawszą informację prawną i techniczną. Mam nadzieję, że pracodawcy zrozumieją te nasze działania i przestaną odbierać nas tylko jako organ represyjno-policyjny.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#TadeuszZając">Konsekwentnie kreujemy wizerunek urzędu obiektywnego, skutecznego, poszukującego nowych form dialogu społecznego. Dyskutujemy nad kształtem strategii działań na najbliższe lata, mając na uwadze przede wszystkim dostosowanie polskiego prawa do unormowań Unii Europejskiej. Jestem przekonany, że ta propozycja programu działania, jaką tu prezentujemy, jest krokiem do przodu pozwalającym nam prowadzić działania kontrolne bardziej nowocześnie, adekwatnie do oczekiwań, jakie z naszym urzędem wiążą zarówno pracownicy, jak związki zawodowe i pracodawcy. Będziemy się starali bardzo równomiernie rozkładać akcenty naszego działania w stosunku do tych właśnie odbiorców.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AnnaFilek">Program działania Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2000 ocenić należy pozytywnie zarówno w zakresie branż proponowanych do kontroli, jak i ustalonych na ten rok priorytetów. Nie budzi również zastrzeżeń zawartość merytoryczna i przejrzystość działu zatytułowanego „Zakres działań kontrolnych koordynowanych centralnie”, jak i załączników oraz harmonogramu realizacji tych zadań.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#AnnaFilek">Mam jednak kilka uwag dotyczących działu obejmującego założenia ogólne. Prezentacja tych założeń jest, moim zdaniem, zbyt mało przejrzysta i byłoby wskazane, aby przygotowując dokumentację na lata następne podać na wstępie to, co państwo zrobiliście dotąd, a potem określić ustalenia generalne, tak aby biorąc program do ręki można było od razu zorientować się, co zamierzacie państwo kontrolować w danym roku.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#AnnaFilek">A więc najpierw: kontrola bezpośrednia, bo to jest podstawowe zadanie PIP, potem porady prawne - ile, komu. Dodam tu, że przy ocenie waszej pracy podnoszone było, iż szkoda jest angażować kontrolerów do porad prawnych. Warto by więc było określić w tej części planu, ile osób spoza urzędu zatrudniacie do porad prawnych i w jakim zakresie. Podobnie rzecz się ma ze szkoleniami. Dobrze by było podać ile ich będzie, jaki zakres tematów obejmą i kto je będzie prowadził. Następnie należałoby przedstawić współpracę z organizacjami krajowymi i zagranicznymi, założenia organizacyjne i działania legislacyjne. Po takim wypunktowaniu tematów można dopiero poszczególne punkty rozwinąć, tak jak zresztą zrobiliście to państwo w obecnym opracowaniu.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#AnnaFilek">Jeżeli chodzi o punkt pierwszy, czyli kontrolę bezpośrednią będącą podstawową działalnością PIP, to brakuje mi w materiale informacji świadczących o przyjęciu bądź nieprzyjęciu sugestii Rady Ochrony Pracy. Sugerowała ona mianowicie, abyście państwo przeszli na system kontroli branżowych, więc byłoby dobrze powiedzieć, czy odchodzimy od dotychczasowego systemu, kiedy to każdy zakład był kontrolowany co jakiś czas, czy też kontrola branżowa będzie prowadzona równolegle z dotychczasowymi kontrolami. Chodzi o to, aby była w tym zakresie jasność, jak to będzie wyglądało i jak okręgowe inspekcje pracy będą sobie organizowały kontrole branżowe i zakładowe.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#AnnaFilek">Kończąc moje uwagi chciałbym jeszcze zasugerować uzupełnienie programu waszego działania na rok 2000 o dwie kontrole kompleksowe, ale nie branż i nie zakładów, tylko pewnych tematów:</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#AnnaFilek">1. Spełnienie przepisu bhp przez nowo powstałe zakłady w zakresie zgłaszania do PIP tego, że powstały, dostosowania nowych obiektów do wymogów w zakresie opiniowania projektów i w zakresie odbioru przez inspektorów. Chodzi mi tu, aby zobaczyć i dać ewentualne wnioski dla ustawodawcy, aby opracować metody zobowiązujące urzędy rejestrujące działalność gospodarczą do zgłaszania w urzędach PIP-u wszystkich nowych obiektów i placówek podejmujących działalność gospodarczą. Wiąże się to m.in. z zagrożeniami na budowach, ale nie tylko, więc byłoby dobrze, abyście państwo mogli kontrolować wszystkie owe obiekty i przyglądać się temu, jak one funkcjonują.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#AnnaFilek">2. Realizacja przepisów bhp w zakresie wytwarzania, handlu i stosowania ochron osobistych i odzieży ochronnej oznaczonej znakami bezpieczeństwa.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#AnnaFilek">Państwowy Instytut Pracy dokonał dużego wysiłku, bo stworzył cały program atestowania i nadzoru nad wytwarzaniem ochron osobistych, ale pracodawcy, pragnąc jak najbardziej obniżyć koszty, kupują często odzież ochronną z importu, która nie ma atestów i praktycznie nie jest odzieżą ochronną. Tego się właściwie nie kontroluje, bo inspektorzy zwracają zwykle uwagę przede wszystkim na zabezpieczenie maszyn i urządzeń i dlatego wysiłek, jaki włożył Państwowy Instytut Pracy oraz ci wytwórcy, którzy atestowaną odzież produkują, idzie jakby na marne. Proponuje więc, aby zrobić taką pilotową kontrolę, i to w całym kraju, zwłaszcza w tych zakładach, gdzie zarówno ochrony osobiste, jak i odzież ochronna powinny być stosowane.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#AnnaFilek">Na zakończenie raz jeszcze wnoszę o przyjęcie przedstawionego programu podkreślając, iż cenną inicjatywą jest w nim wprowadzenie systemu zarządzania bhp jako całością. Jest to nowość, analogiczna do zarządzania jakością i dobrze, że została także u nas wprowadzona, bo na świecie jest już także znana.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzUjazdowski">Dziękując za koreferat chciałbym zapytać, czy poseł Roman Giedrojć jako zastępca szefa Rady Ochrony Pracy wnosi jakieś zastrzeżenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#RomanGiedrojć">Rada Ochrony Pracy nie zajmowała się jeszcze harmonogramem pracy Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2000. Będzie on przedstawiony na najbliższym posiedzeniu Rady i zapewne zostaną wówczas wniesione stosowne uwagi. Rozumiem, że tak jak poprzednie, również i ten harmonogram jest otwarty, a w związku z tym, jeśli będą zgłaszane wnioski, takie jak były np. w roku ubiegłym, dotyczące kontroli w super- i hipermarketach, to Państwowa Inspekcja Pracy uwzględni je. W takiej sytuacji będzie można połączyć sugestie pani posłanki Anny Filek, jak również naszej Komisji i Rady Ochrony Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#ZdzisławKałamaga">Mam propozycję, aby do harmonogramu wpisać na stałe to co się udało zrobić w Kielcach. Nie wiem, jak jest w innych okręgowych inspektoratach pracy, ale chodzi mi o „Dni Inspekcji Pracy”, kiedy to pracodawcy mogą dowiedzieć się, jak organizować stanowisko pracy, jakie są obowiązujące przepisy w tym zakresie. Jest to bardzo dobry pomysł, choć mało jeszcze rozpropagowany i dlatego warto takie otwarte dni organizować. Nie muszą być w siedzibach Inspekcji Pracy, ale np. w większych zakładach pracy na terenie ośrodków przemysłowych. Chcę też zwrócić uwagę na zapis pkt. 20 w załączniku nr 2. Proszę to potraktować trochę jako żart, bo ja doceniam bardzo starania Państwowej Inspekcji Pracy, że będzie badała „stan bezpieczeństwa i higieny pracy oraz praworządności w kotłowniach na paliwo stałe”. Myślę, że wobec ogromu instytucji, w których by należało sprawdzać praworządność, akurat w kotłowniach nie musi być ona badana.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#RomanSroczyński">Chcę zwrócić uwagę na zakłady pracy chronionej i może w drodze zamiany tematów lub uzupełnienia listy proponuję wciągnięcie ich do harmonogramu realizacji zadań kontrolnych na rok 2000. Największe skupisko zarejestrowanych zakładów pracy chronionej jest w woj. wielkopolskim - prawie 15%. Trzeba też pamiętać, że jedną z głównych przesłanek reformy podatkowej były właśnie nieprawidłowości w tych zakładach i dlatego warto byłoby przyjrzeć się im, tym bardziej że również w raportach NIK co roku wskazywano na sporo przypadków nieprawidłowości w funkcjonowaniu ZPCH właśnie na terenie tegoż województwa. Może więc wycofać któryś z czterech tematów określonych dla Poznania lub dodać jeszcze jeden dotyczący przestrzegania przepisów funkcjonowania zakładów pracy chronionej w Wielkopolsce.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejSłomski">Chciałbym się zatrzymać przy temacie, bardzo słusznie podniesionym przez Państwową Inspekcję Pracy, a dotyczącym małych zakładów pracy zatrudniających do 20 pracowników. Jest to dla mnie o tyle ważne, że ci ludzie pozbawieni są parasola ochronnego związków zawodowych. Ilość takich zakładów rośnie, a więc i skala problemu będzie się powiększać, stanowiąc coraz większy przedmiot troski Państwowej Inspekcji Pracy. Czy państwo dysponujecie aktualną informacją o liczbie tego typu przedsiębiorstw? W programie można wyczytać, że kontrole obejmujące obszar praworządności w stosunkach pracy w tego typu przedsiębiorstwach wykazały liczne naruszenia praw pracowniczych, a w szczególności w zakresie regulaminu wynagradzania - 48% zakładów, ustalania prawa do urlopu wypoczynkowego - 17% zakładów, ewidencjonowania czasu pracy zatrudnionych - 59% i treści świadectw pracy - 30%. To są dane zastraszające, świadczące o tym, że kontrole mają tu swoje uzasadnienie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#AndrzejSłomski">Jaką liczbę zatrudnionych obejmują tego typu naruszenia praworządności?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#AndrzejSłomski">W swojej wypowiedzi powiedział pan, że Państwowa Inspekcja Pracy będzie wykazywała dużą otwartość na pracodawców, aby jej działalność nie była odczytywana jedynie jako restrykcyjna. Czy można jednak mówić o pewnej symetrii podejścia również w stosunku do pracobiorców w małych przedsiębiorstwach? Może przejaskrawiam, ale z pańskiej wypowiedzi można wywnioskować, że będziecie otwarci i uprzejmi dla pracodawców, ale nie wynika, że w takim samym stopniu będziecie wyposażać w wiedzę niezbędną zatrudnionych tam pracowników, którzy często zdani są na łaskę i niełaskę właścicieli tych przedsiębiorstw kreujących się niejednokrotnie na „panów i władców” i lekceważących istniejące przepisy prawa. Cieszę się, że sektor ten znalazł się w zakresie szczególnej troski Państwowej Inspekcji Pracy, ale proszę jednocześnie o odpowiedź na moje wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#RomanSroczyński">Chcę powiedzieć, że po konsultacjach, jakie przeprowadziłem, wycofuję mój wniosek dotyczący kontroli w zakładach pracy chronionej w Wielkopolsce.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzUjazdowski">Proszę o ustosunkowanie się do pytań i wniosków, a następnie przystąpimy do rozstrzygnięcia.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszZając">Zacznę od odpowiedzi na wątpliwości posłanki Anny Filek. Otóż część zadań, które nie zostały ujęte w programie, dotyczy naszego działania podstawowego, wynikającego z ustawy. Jeśli zaś chodzi o uwagi dotyczące sposobu prezentacji, przyjmuję je i uważam, że są ciekawe oraz godne głębszego zastanowienia. Uwzględnimy też w naszych kontrolach sprawę wytwarzania i używania odzieży ochronnej. Mamy już takie sygnały, że kupuje się np. tylko pewną ilość odzieży atestowanej, zaś pozostałą już nie. Kontrola w tym zakresie wymaga pewnego przygotowania specjalistycznego, ale uwzględnimy ten temat. Bardzo dziękuję, za podpowiedź. Często zresztą będąc np. na targach zastanawialiśmy się, gdzie są tak pięknie i odpowiednio ubrani pracownicy? Czy to tylko eksponaty wystawowe, bo w zakładach pracy już trudno dojrzeć podobne ubrania i ochrony.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#TadeuszZając">Poseł Roman Sroczyński otrzymał już odpowiedź na swoje wątpliwości dotyczące zakładów pracy chronionej. Poznań jest objęty także tym tematem, choć jest on bardzo dla nas trudny i będziemy się w najbliższym roku starali prowadzić go bardziej precyzyjnie. Generalnie zaczynamy szkolić naszych inspektorów specjalistycznie, co nie oznacza, że nie będziemy kontrolować innych zakładów. Idziemy jednak w kierunku wyspecjalizowania poszczególnych okręgowych inspektoratów pracy, pokazując, co się im udało zrobić w zakresie eliminacji zagrożeń, a co się jeszcze nie udało i dlaczego.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#TadeuszZając">Jeśli chodzi o temat otwartych dni, to poszukujemy sposobu dotarcia do pracodawców, pracowników i także do związków zawodowych. Pracodawcy wmawiają nam szczególnie, że jesteśmy odbierani jako organ represyjno-policyjny, choć prawda jest gdzieś pośrodku, a my chcemy służyć radą, ofertą i informacją, szczególnie tam gdzie pracodawca ma 5–10 pracowników, a więc nie ma służb pracowniczych ani bhp-owskich. Często taki pracodawca w ferworze walki o utrzymanie firmy zapomina o bardzo ważnej sprawie, jaką są pracownicy. Pomysł otwartych dni zapoczątkowany w Kielcach będziemy coraz szerzej upowszechniać, bo musimy znaleźć sposób, aby dotrzeć zarówno do pracodawców, jak i pracowników. Wykorzystujemy tu także różnego rodzaju spotkania czy festyny, gdzie można w różny sposób dotrzeć do większej liczby osób z naszą informacją.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#TadeuszZając">Chcę jednak jasno i jednoznacznie powiedzieć, że otwarcie nasze nie oznacza, że będziemy tolerancyjni i uprzejmi wobec tych, którzy naruszają prawo. Co innego bowiem informacja i pomoc, a co innego, gdy wykonujemy czynności kontrolne, z których wynikają określone wnioski. Ideałem jest dla nas pracodawca, u którego kontrola nie stwierdza żadnych naruszeń obowiązującego prawa pracy, ale musimy równoważyć nasze działania, bowiem większość interesantów zgłaszających się do nas po porady to są pracownicy. Oni wiedzą już, że mogą do nas przyjść i co to za urząd Inspekcja Pracy, a także bardziej się interesują naszą działalnością niż pracodawcy. My jednak chcemy stworzyć także pracodawcom możliwość uzyskania kompetencyjnej i bezpłatnej informacji. Z poradami prawnymi, jakich udzielamy jest tak, że inspektorów staramy się angażować przede wszystkim do pracy w terenie, chyba, że z mocy aktów szczególnych muszą wykonywać określone prace w urzędzie lub też zajmują stanowiska kierownicze.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#TadeuszZając">Jeśli chodzi o małe zakłady, to stwierdzamy tam najwięcej naruszeń prawa, o czym zresztą świadczą podane w materiale wskaźniki.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JerzyWroński">Od wielu lat kontrolujemy małe zakłady, bo takie były ukierunkowania naszego działania przez Radę Ochrony Pracy i parlamentarzystów. I tak w roku 1998 skontrolowaliśmy 37.337 zakładów zatrudniających do 20 pracowników, stosując jednolite kryteria kontroli, co pozwoliło obserwować pewne zjawiska występujące w tych zakładach i kształtowanie się ich w kolejnych latach. W skontrolowanych zakładach zatrudnionych było łącznie ok. 270 tys. pracowników. Prawie 100 zakładów to były firmy prywatne. Wskaźniki nieprawidłowości, które prezentujemy w dostarczonym państwu materiale, odnoszą się właśnie do tych zakładów. Chcę jeszcze raz powtórzyć to, o czym już mówił główny inspektor pracy, że wiele tematów kontroli jakie państwo zgłaszaliście w trakcie swoich wypowiedzi, nie jest ujętych w programie, bowiem wynikają bezpośrednio z ustawy o naszej działalności. My tego nie musimy wpisywać ani do programu, ani do harmonogramu działań. Jest to m.in.:</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#JerzyWroński">- badanie i analizowanie okoliczności i przyczyn wypadków,</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#JerzyWroński">- zagrożenie chorobami zawodowymi i innymi schorzeniami związanymi ze środowiskiem pracy,</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#JerzyWroński">- kontrola przestrzegania przepisów bhp przy projektowaniu budowy, przebudowy i modernizacji zakładu pracy - na co zwracała uwagę posłanka Anna Filek,</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#JerzyWroński">- odbiory techniczne itp.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#JerzyWroński">To jest normalna, codzienna praca inspektorów i właściwie wszystkie inne kontrole, które są poza tym planem to rutynowa działalność inspekcji pracy wynikająca z podstawowych zapisów ustawowych. W ten sposób obejmujemy całą sferę ochrony pracy.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#JerzyWroński">Jeśli chodzi o tematykę kontroli zgłoszoną przez posła Romana Sroczyńskiego jako propozycja dla Poznania, to chcę powiedzieć, iż ona ujęta jest w harmonogramie w temacie 27.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzUjazdowski">Czy zgłoszone przez posłankę Annę Filek i kilku innych posłów sugestie należy przyjąć jako propozycje odrębnego dezyderatu Komisji?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AnnaFilek">Nie, ja takiego wniosku nie stawiam.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzUjazdowski">Rozumiem więc, że pani wniosek jest o przyjęcie programu, zaś sugestie zostały po prostu zaprotokołowane do rozważenia. Przystępujemy więc do formalnego przegłosowania wniosku o przyjęcie programu działania Państwowej Inspekcji Pracy na rok 2000. Kto z państwa jest za przyjęciem tego programu?</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#KazimierzUjazdowski">Za przyjęciem tego programu opowiedziało się 8 posłów, przeciwnych głosów nie było i 1 poseł wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że program został przyjęty większością głosów.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#KazimierzUjazdowski">Czy są jeszcze jakieś kwestie w „sprawach różnych i wolnych wnioskach”? Skoro nie ma, to przypomnę tylko, że otrzymaliście państwo przygotowany przez prezydium projekt pracy naszej Komisji na pierwsze półrocze roku 2000. Mam nadzieję, że przyjmiemy ten program na najbliższym posiedzeniu. Proszę o przejrzenie go oraz o ewentualne zgłoszenie do prezydium własnych propozycji. Najpóźniej można je będzie zgłosić na posiedzeniu, podczas którego będziemy ten program omawiać i zatwierdzać, tj. w dniu 22 grudnia. Dziękuję wszystkim za udział, zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>