text_structure.xml 42.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#HenrykGoryszewski">Witam wszystkich. Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Na porządku dziennym mamy trzy sprawy. Pierwsza to pierwsze czytanie pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej, druk nr 104 - z udziałem przedstawicieli Komisji Gospodarki oraz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji. Druga to pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny, druk nr 105. Pierwszy projekt uzasadnia Minister Gospodarki, drugi Minister Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#HenrykGoryszewski">Jednocześnie wprowadzony zostaje w trybie nagłym trzeci punkt porządku dziennego, rozpatrzenie poprawki zgłoszonej w trakcie drugiego czytania pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cenach. Poprawkę tę zgłosiłem w imieniu klubu AWS, a dotyczy ona art. 4 tej ustawy i proponujemy w niej zmianę terminu wejścia ustawy w życie. Jeżeli nie będzie sprzeciwu, uznam, że porządek dzienny został zaakceptowany. Sprzeciwu nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#HenrykGoryszewski">Przechodzimy do pierwszego punktu porządku dziennego. Pierwsze czytanie pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej. Ten projekt został państwu dostarczony na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanSzlezak">27 sierpnia br. została uchwalona ustawa o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej. W tej ustawie był zapis, że z dniem 1 stycznia 1998 roku wprowadza się opłatę węglową w wysokości 2% wartości sprzedanego węgla, oczywiście łącznie z VAT-em. Zaproponowana nowelizacja polega na przesunięciu terminu realizacji tej sprawy o jeden rok. Czyli, tak jak napisano w druku, opłata zaczęłaby obowiązywać od 1 stycznia 1999 roku. Dlaczego? Dlatego że w roku 1998 węgiel i tak już podrożeje o 5% VAT, a następnie zostanie urealniona jego cena. Aktualnie toczą się na ten temat rozmowy z energetyką zawodową, która kupuje węgiel po bardzo niskiej cenie, daleko odbiegającej od parytetu importowego. Wprowadzenie dodatkowo opłaty węglowej spowodowałoby, że węgiel stałby się jeszcze mniej konkurencyjny na rynku. Ponadto, ta opłata miała być odprowadzana jako podatek przez same kopalnie. W sytuacji gdy płynność finansowa kopalń jest fatalna, mogłoby się okazać, że ta opłata, zamiast pomagać górnictwu poprzez tworzenie Funduszu Restrukturyzacji Górnictwa, fatalnie ciąży na jego wydolności i płynności finansowej. Jednocześnie należy pamiętać, że Ministerstwo Gospodarki opracowuje obecnie program realizacyjny reformy górnictwa i że łącznie z nim przedstawi Sejmowi znowelizowaną ustawą o restrukturyzacji finansowej górnictwa i gmin górniczych. Będzie to ustawa traktująca szerzej problemy górnictwa i jego otoczenia. W tej sytuacji zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów z propozycją, aby straty wynikające z braku wprowadzenia opłaty węglowej od 1 stycznia 1998 roku zostały częściowo zrekompensowane dotacją budżetową. Zgodę na takie rozwiązanie otrzymaliśmy. Mówię, że straty zostaną zrekompensowane częściowo, bo z tytułu opłaty węglowej można było liczyć na pozyskanie około 220 mln zł, a na ten cel otrzymamy 163 mln zł dotacji. Takie są główne powody, dla których wnosimy o znowelizowanie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#HenrykGoryszewski">Otwieram część posiedzenia poświęconą zadawaniu pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PawełArndt">Pan minister mówił tutaj o środkach na te cele, które w autopoprawce rządu do ustawy budżetowej powinny się znaleźć. Czy pan minister mógłby sprecyzować, w jakim dziale można je tutaj znaleźć, bo mnie się to nie udało. Nigdzie w autopoprawce nie znalazłem tych 163 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WiesławSzweda">Podczas kampanii wyborczej obecna koalicja uważała, że ma panaceum na zreformowanie i natychmiastową poprawę sytuacji górnictwa. Atakowała również bardzo mocno ustawę o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego. W świetle zapowiedzi pana ministra, że niedługo przedstawi nową ustawę na ten temat, chciałbym spytać, dlaczego Ministerstwo Gospodarki postuluje odroczenie opłaty węglowej, a nie całkowite jej zniesienie? Kiedy będzie gotowa i w jakich kierunkach pójdzie ta nowa ustawa o restrukturyzacji finansowej górnictwa? Gdyby pan minister mógł powiedzieć nam kilka słów na jej temat. Gdyby pan minister mógł przedstawić nam wyliczenie, ile miały wynieść dochody z opłaty węglowej. Jak się to ma do rezerwy celowej w pozycji 18, budżetowej autopoprawki rządu, w której zapisana jest kwota 273,5 mln zł? Jest tu również wyjaśnienie, które brzmi tak: „przewiduje się także, że z rezerwy tej część środków przeznaczona będzie na dofinansowanie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego”. Chciałbym wiedzieć, jaka to będzie kwota? Jak się ona ma do spodziewanych wpływów z tytułu opłaty węglowej? Powiedział pan, że opłata węglowa mogłaby zaciążyć na płynności finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego; proszę o bliższe wyjaśnienie tej kwestii. Na czym ten mechanizm zaciążenia miałby polegać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejWoźnicki">W pierwotnym projekcie ustawy budżetowej, był zapis, że z Funduszu Restrukturyzacji Górnictwa kwota 61,4 mln, pochodząca z opłaty węglowej, przeznaczona jest na podwyższenie kapitału akcyjnego spółki - Fundusz Górnośląski. Jakie są losy tego dofinansowania Funduszu Górnośląskiego? Jak wiadomo, ten fundusz miał być dofinansowany w trzech ratach, rata za rok 1998 miała wynieść 30 mln zł. Chodzi o to, że ten Fundusz jest ważnym elementem polityki regionalnej. Czy rząd całkowicie z niego zrezygnował?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZbyszekZaborowski">Ja na ten sam temat, co mój przedmówca. Opłata węglowa miała być w dużym stopniu przeznaczona na inwestycje, i w samym górnictwie i na nowe miejsca pracy poza górnictwem, w 20% miało się to dziać poprzez Fundusz Górnośląski. Pan minister mówił rezerwie celowej w wysokości 163 mln zł; jaka część tej kwoty będzie przeznaczona na inwestycje? Prawdziwy proces restrukturyzacji można uruchomić tylko tworząc nowe miejsca pracy. Ponieważ pan minister zapowiadał, że nowa ustawa pojawi się za jakiś czas, to ja się boję, że procesy restrukturyzacyjne w górnictwie w tym roku tak na dobre nie ruszą. Drugie moje pytanie dotyczy negocjacji z energetyką. Na jakim etapie się one znajdują? Co z nich do tej pory wyniknęło? Jakich zmian cen węgla dla odbiorców zbiorowych, takich jak energetyka, możemy się spodziewać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanKisieliński">Kilka minut temu był pan na posiedzeniu Komisji Gospodarki i wie pan już, że nie przeszła tam pełna dotacja dla górnictwa. Na restrukturyzację finansową, tylko na kopalnie węgla kamiennego, miało być 180 mln zł, a będzie 163 mln. Druga kwestia, górnictwo występuje o wzrost ceny węgla dla energetyki już od trzech lat, i od trzech lat ten temat za każdym razem upada. Co będzie, jeżeli również tym razem ceny tego węgla nie zostaną podniesione? Z czego Ministerstwo Gospodarki ma zamiar pokryć tę różnicę? Sprawa trzecia. Cały czas martwimy się o cenę węgla, o to, żeby w kopalniach było jak najwięcej pieniędzy za węgiel, a tym czasem nałożenie 5% podatku VAT, tylko zasili budżet państwa, nie będzie powrotu tych pieniędzy do górnictwa, czy ta sytuacja nie spowoduje jeszcze większego rozwarcia nożyc między potrzebami a nakładami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HenrykGoryszewski">Nie widzę dalszych chętnych do zadawania pytań. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam tę część posiedzenia za zamkniętą. Sprzeciwu nie widzę. Panie ministrze, proszę odpowiedzieć na pytania, po czym przeprowadzimy dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanSzlezak">Skąd pieniądze w zamian za te pochodzące z opłaty węglowej? Jest to rezerwa celowa w wysokości 273,5 mln zł, z tej rezerwy 180 mln przeznaczone jest na dotacje i subwencje, w tym dla górnictwa. Na posiedzeniu Komisji Gospodarki, gdzie został przyjęty budżet Ministra Gospodarki, ustalono dla górnictwa kwotę 180 mln zł, ale zdjęto z niej 7 mln z przeznaczeniem dla kopalni soli „Bochnia” i 10 mln dla kopalni „Machów”, stąd dla górnictwa węgla kamiennego pozostało 163 mln zł. Jest to oczywiście nieco mniej, niż byśmy chcieli, ale jest to wynikiem nieporozumienia, jakie miało miejsce na posiedzeniu tej Komisji, bo „Machów”i „Bochnia” miały dostać dotacje z innych pieniędzy, a nie z tych 180 mln. Zadano pytanie, ile byłoby pieniędzy z tej 2% opłaty węglowej. Wyliczenie jest proste, cena węgla wynosi około 120 zł za tonę, jeżeli weźmiemy z tego 2% to, razem z VAT-em, otrzymamy 240 mln zł. Po odjęciu VAT-u zostanie 187 mln zł, czyli że ta suma 180 mln była prawidłowo wyliczona. Mocno ubolewam nad tym, że tych środków jest jednak nieco mniej.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JanSzlezak">Jeżeli chodzi o sprawę przekazywania środków na Fundusz Górnośląski, to ustawa o restrukturyzacji finansowej górnictwa, która jest przedmiotem dzisiejszej debaty, mówi, że przekazuje się do 20%, wobec tego, że cały budżet jest nieco skromniejszy, również i te środki będą, niestety, skromniejsze.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JanSzlezak">Pan poseł W. Szweda pytał, dlaczego od razu nie wprowadzamy nowej ustawy, tylko przesuwamy termin starej. Chcę powiedzieć, że ta ustawa, chociaż obecnie jest martwa, to zawiera jednak parę elementów cennych dla górnictwa. Jest tam art. 7 pkt b, z którego kopalnie zamierzają skorzystać. Np. program naprawczy Bytomskiej Spółki Węglowej jest osadzony właśnie na tym zapisie, tak że nie można powiedzieć, że ta ustawa zupełnie nic nie daje, ona jest po prostu trudna do zrealizowania ze względu na fatalną sytuację i płynność finansową górnictwa. Aby skorzystać z tej ustawy, trzeba by zainwestować duże środki, żeby zapłacić wszystkie zaległości i być czystym na dzień zgłoszenia wniosku. Niestety, górnictwo nie jest w stanie tego warunku spełnić, dlatego w tej części ta ustawa jest martwa. Natomiast art. 7 jest korzystny i zamierzamy z niego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JanSzlezak">Było jeszcze pytanie o program AWS dotyczący górnictwa. Oczywiście ten program AWS-u jest, z tym, że był on opracowywany na wysokim poziomie uogólnienia, taki był potrzebny w czasie kampanii wyborczej. Zawarte w nim tezy i założenia się nie zmieniły, na ich podstawie trzeba teraz zbudować szczegółowy program realizacyjny, ten program został już rozpoczęty. Jednak życie toczy się dalej, mamy program zatwierdzony przez poprzedni rząd i jego słuszne elementy będziemy realizować. Kiedy zostanie przyjęty nowy program, przeprowadzimy korektę, bo nikt nie mówi, że nastąpi całkowity odwrót od programu, który aktualnie jest realizowany, nastąpi tylko stosowna korekta.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JanSzlezak">Pan poseł pytał również, dlaczego wprowadzenie opłaty węglowej zaciąży na płynności finansowej spółek. Ta opłata jest podatkiem, a podatek trzeba odprowadzać, tu zapisano bardzo rygorystyczny wymóg, że ten podatek trzeba zapłacić w ciągu 14 dni, aktualne umowy górnictwa z odbiorcami węgla mówią przeważnie o 30 dniowym terminie płatności. Faktyczna realizacja płatności przekracza czasami nawet 100 dni, tak że ten 14 dniowy termin to warunek bardzo trudny do spełnienia.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JanSzlezak">Stan negocjacji z energetyką. Te negocjacje się aktualnie odbywają, jeszcze dziś w nocy jadę do Wrocławia. Chcę mieć nadzieję, że pójdą one w dobrym kierunku, ale sytuacja jest trudna, przez kilka ostatnich lat nie realizowano sukcesywnych podwyżek cen węgla i w efekcie powstały ogromne dysproporcje. W tej chwili cena określona parytetem importowym wynosi 40 dolarów za tonę, a energetyka płaci 29 dolarów. Tymczasem wszyscy dookoła, poza energetyką zawodową, płacą te 40 dolarów, ten parytet importowy. W tej chwili jednorazowe wyrównanie ceny jest niemożliwe, trzeba się dogadać, w jaki sposób stopniowo to osiągnąć, dyskusje na ten temat trwają. Są trudne, również z tego powodu, że przez parę lat cena energii energetycznej wzrastała poniżej poziomu inflacji, w energetyce po prostu zaczyna brakować pieniędzy. Rok 1998 energetyka zamknie wynikiem ujemnym. Oczywiście na ten ujemny wynik będzie się składała przede wszystkim amortyzacja, która zacznie być naliczana w koszty, ale także wzrost cen węgla i to, że cena energii elektrycznej wzrośnie tylko o 9%, a nie przynajmniej tyle co inflacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#HenrykGoryszewski">Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarekWagner">Jestem dla was ciężkim przypadkiem, bo się do wszystkiego wtrącam, ale byłem sekretarzem stanu i sekretarzem KERM w ostatnich latach, kiedy rządziła koalicja SLD-PSL. Wszystkie te problemy były najgruntowniej i najdokładniej roztrząsane na posiedzeniach KERM, a wcześniej przechodziły przez moje biurko. W tym, co powiedział pan minister, najbardziej cieszą mnie dwa słowa: kontynuacja i korekty. To jest prawidłowe podejście, program „Restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego do 2010 roku” był prezentowany w Sejmie, ówczesna opozycja miała do niego określone uwagi i zastrzeżenia, ale nie został on wówczas totalnie zanegowany. Bardzo dobrze, że pan minister widzi możliwość kontynuowania tego programu, oczywiście z niezbędnymi korektami, bo życie takie korekty zawsze wymusza.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MarekWagner">Druga sprawa. Chcę dokonać bilansu, bo często w wypowiedziach przedstawicieli rządu, a zwłaszcza wicepremiera do spraw gospodarczych, słyszę, że w 1993 roku pozostawiono górnictwo w dobrym stanie, a teraz jest ono tak ogromnie zadłużone. Chcę przypomnieć, że pod koniec rządów pani premier H. Suchockiej nastąpiło tworzenie spółek węglowych, te spółki węglowe startowały ze stanu zero, nie były zadłużone. Ale długi w tych kopalniach nie zniknęły, one są zapisane, tylko nikt ich nie dochodzi i nie ściąga. To było sztuczne oddłużenie górnictwa. Dlatego też, jeżeli chodzi o opłatę węglową, mam mieszane odczucia. Nie ulega wątpliwości, że, poza problemem tej 14 dniowej płatności, będzie ona miała wpływ na cenę węgla dla energetyki i podniesie cenę energii dla wszystkich obywateli. Chcę jednak powiedzieć, że obywatele więcej będą musieli dopłacać, jeżeli ten program restrukturyzacji będzie wstrzymywany lub zaniechany. Może opłaca się zapłacić teraz nieco więcej za energię, bo w przyszłości koszty, które trzeba będzie ponieść na uruchomienie restrukturyzacji górnictwa, mogą być znacznie większe. Zresztą muszę powiedzieć, że zarówno opłata węglowa, jak cena węgla stanowią tylko niewielki ułamek ceny energii, jest to niewielki procent kosztów wytworzenia kilowata energii.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MarekWagner">Nie jestem pewien, czy pan premier L. Balcerowicz i obecny rząd mają jakiś inny pomysł na zgromadzenie środków potrzebnych na kontynuację programu restrukturyzacji górnictwa, dlatego dziwi mnie, kiedy słyszę, że rząd jest w ogóle przeciwny tej opłacie. Środki zapisane w budżecie są wprawdzie większe niż w roku ubiegłym, ale jest to jednak mniej niż 200 mln zł. Jak już powiedziałem w debacie plenarnej, jeżeli chodzi o górnictwo, to ja nie widzę w tej autopoprawce rządu strumienia środków skierowanego na rozwiązanie jego problemów. Jak powiedział pan minister, taki program restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego istnieje, wymaga tylko lekkich korekt i warto by skierować na niego pieniądze, bo nie będą one przejedzone.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MarekWagner">Muszę powiedzieć, że mogliśmy również tak zrobić, jak rząd pani H. Suchockiej ze spółkami węglowymi, utworzyć w ostatniej chwili np. holdingi węglowe, oddłużyć je i powiedzieć, że górnictwo jest zdrowe. Górnictwo jest chore przez cały czas po roku 1989, zarówno rządy przed 1993 rokiem, jak i nasze nic na to nie poradziły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#HenrykGoryszewski">Tak się składa, że w roku 1993 to ja byłem wicepremierem szefującym Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów, a obecny na tej sali pan poseł T. Syryjczyk był w tym czasie szefem doradców pani premier H. Suchockiej. Niech mi pan powie, czy słyszał pan kiedyś od któregoś z nas, że zostawiliśmy wam piękne, oddłużone i zdrowe górnictwo. Kiedyśmy je wam przekazywali, mieliśmy pełną świadomość, że pacjent jest chory, ciężko chory, że pacjent wymaga długiego, kosztownego leczenia i w ogóle zmiany trybu życia. To tak mówiąc najkrócej, aby nie wszczynać debaty poza przedmiotem tej ustawy, ja naprawdę nigdy czegoś takiego nie mówiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekWagner">A czy ja powiedziałem, że tak mówią politycy koalicji, ja powiedziałem, że tak mówi rząd, a pan nie jest członkiem rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#HenrykGoryszewski">Ja to odebrałem jako skierowane pod adresem całej koalicji. Proponuję, aby uznać sprawę za wyjaśnioną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#KarolŁużniak">Jestem tutaj gościem, jestem przedstawicielem Komisji Gospodarki, ale może inne przedstawienie się z mojej strony będzie lepszym wprowadzeniem do mojej wypowiedzi. Jestem szefem Sekcji Krajowej Górnictwa Węgla Kamiennego NSZZ „Solidarność”. Dzień dzisiejszy uważam za dzień, w którym ogarnęła mnie „pomroczność jasna”, jestem absolutnie zdruzgotany wypowiedziami, jakie usłyszałem na temat stanu górnictwa, zarzutami stawianymi budżetowi Ministra Gospodarki, a już wypowiedź mojego przedmówcy, to był jakiś kwadrat tej „pomroczności jasnej”. Tak się składa, że miałem przyjemność być przewodniczącym NSZZ „Solidarność” górników zarówno za kadencji pana i pana Syryjczyka, którzy żeście nic dobrego nie mówili na temat górnictwa, jak i przez ostatnie 4 lata. Jeżeli mogę cokolwiek dobrego powiedzieć o koalicji, która kończyła kadencję w 1993 roku to to, że, trzymam się tylko analizy finansowej, mówiło się wtedy o jakichś 2–3 bln zł zadłużenia całego polskiego górnictwa. Trzy spółki, w sztuczny nieco sposób, generowały jednak lekkie zyski, a pozostałe były na drobnym minusie. Tak było w czasie, kiedy nasz kraj przechodził w ręce innej koalicji. Po czterech latach jej rządów to zadłużenie, według mojej wiedzy i znowu patrząc tylko na liczby, waha się w granicach 120 bln zł. Patrząc tylko na te dwie sumy można dokonać analizy i powiedzieć, co się w tym górnictwie zdarzyło. Program pana Markowskiego, którego zresztą byłem współtwórcą, napisany był jako rozsądny i logiczny zestaw działań, które powinny być podjęte, aby górnictwo wyprowadzić ze stanu zapaści. Ostatnio widziałem siódmą wersję tego programu, która jest zdecydowanie różna od tej, którą przyjął rząd i parlament. Może zresztą i ona nie byłaby taka zła, gdyby ją w jakimkolwiek punkcie zrealizowano. Jedynym zrealizowanym zapisem z programu pana Markowskiego było przemianowanie Państwowej Agencji Węgla Kamiennego na Państwową Agencję Restrukturyzacji Górnictwa. Wszystko paraliżuje ciągły strach panów prezesów o stołki. To jest właściwie jedyny powód, ja o tym mówiłem wielokrotnie, chciałbym, żebyście państwo w końcu, szczególnie z opozycji, to zrozumieli, to był grzech zaniechania. Fakt doprowadzenia górnictwa do takiej zapaści ekonomicznej jest wynikiem grzechu zaniechania, jest wynikiem totalnej kampanii wyborczej prowadzonej przez waszą koalicję na terenie środowisk górniczych, była to najdroższa kampania, jaką ja pamiętam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#HenrykGoryszewski">Przepraszam, panie pośle, za moment będzie pan kontynuował. Panie i panowie posłowie, Komisja Finansów Publicznych będzie prawdopodobnie pracowała tak intensywnie jak w 1992 roku, w ciągu pół roku przewodniczyłem wtedy na 80 posiedzeniach. Dlatego też musimy bardzo szybko wytworzyć taki styl pracy, w którym będziemy unikać drażniących rozliczeń politycznych. Od tego jest plenarne posiedzenie Sejmu, tam sobie przykładamy. Natomiast teraz wróćmy do naszej ustawy, bo musimy ją przygotować na dzisiejsze głosowania. Skupmy się na skutkach budżetowych zaniechania opłaty węglowej. Taka jest moja prośba, jako przewodniczącego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#KarolŁużniak">Chcę jedną rzecz wyjaśnić, problem wcale nie jest polityczny, problem dotyczy ludzi, którzy przez cztery lata uwierzyli, że w górnictwie jest świetnie i będzie jeszcze lepiej. To chciałbym panom uświadomić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie pośle, ale my nie mówimy o całej ustawie o górnictwie, a tylko o jej niewielkim fragmencie, proszę się na nim skupić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KarolŁużniak">Sprawa tego dotyczy, ponieważ mówimy o ewentualnym uszczupleniu środków na restrukturyzację górnictwa, w tym na restrukturyzację zatrudnienia. Jeżeli pan pozwoli, przejdę teraz, po tym krótkim i wcale nie politycznym, a merytorycznym wstępie, do rzeczy. Powiem najprościej, jeżeli nie dokonamy przynajmniej przesunięcia zapisów tej ustawy, jak powiedział pan Minister, martwej ustawy, z której żaden z podmiotów istniejących w górnictwie nie może skorzystać, to kopalnie będą musiały brać kredyty na przelanie tej opłaty do budżetu państwa. Proszę sobie wyobrazić, my nie możemy uzyskać kredytu na wypłaty, a będziemy się musieli jeszcze starać o kredyt na opłatę węglową, to będzie kolejny gwóźdź do trumny górnictwa. Nikt nie ma zamiaru rezygnować z opłaty węglowej, tylko że w ten sposób przygotowana i zapisana w ustawie o restrukturyzacji finansowej, ta opłata byłaby obciążeniem, a nie pomocą dla górnictwa. W związku z tym, zdecydowanie popieram przedstawiony przez rząd projekt ustawy, proszę pozwolić na przygotowanie nowej ustawy obejmującej całokształt restrukturyzacji górnictwa, w tym również wprowadzenie właściwej opłaty węglowej, którą według mojej oceny powinien ponosić kupujący węgiel, a nie producent, taki układ byłby chory z natury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WiesławSzweda">Chcę powiedzieć o dwóch sprawach. Pierwsza, nadal nie rozumiem, w jaki sposób opłata węglowa może zaciążyć na sytuacji finansowej kopalń, art. 11 pkt 2 mówi - „Nabywca węgla uiszcza opłatę węglową sprzedawcy nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania węgla”. Ust. 1 mówi - „Na Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa odprowadza się opłatę węglową w terminie 14 dni od jej pobrania, nie później jednak niż w 30 dni od wydania węgla”. Dodanie 14 do 30 daje w sumie 44 dni, dokładnie się to mieści w terminie 30 dni, w ciągu których górnictwo otrzymuje zapłatę za węgiel. Nabywca płaci 14 dni od otrzymania węgla, czyli loco u niego, oznacza to, że trzeba doliczyć jeszcze czas transportu, czyli co najmniej 5 dni. Nie widzę tutaj żadnego zagrożenia terminami płatności.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WiesławSzweda">Uważamy, że jedynym argumentem przemawiającym za propozycją rządową jest obawa, że inflacja przewidywana na 1998 rok będzie wyższa niż zapisana w ustawie budżetowej. Mogą ją wywołać już dokonane czy dokonujące się podwyżki opłat VAT-owskich i wszystkich innych okołobudżetowych, podwyższających opłaty i przesuwających wzrost cen z października na styczeń. Tylko taki argument może być tutaj racjonalny. Uważam, że rozwiązania, jakie są zaproponowane w ustawie o restrukturyzacji finansowej górnictwa, są dla niego najlepsze. Uważam, że są lepsze również dla województwa, pieniądze, które będą płynęły z opłaty węglowej, nie zostaną przejedzone, tylko zainwestowane. Uważam, że to rozwiązanie jest słuszniejsze i dlatego zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu rządowego w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Chciałbym poprzeć projekt rządowy, uważam, że sprawa wymaga bardzo starannej analizy. Muszę powiedzieć, że jestem przeciwnikiem uprzywilejowywania węgla jako paliwa, poprzez jego dotowanie, ale byłoby paradoksem, gdybyśmy z kolei stwarzali kontrargument ekonomiczny do używania węgla przez sztuczne zwiększanie jego ceny ponadstandardowym podatkiem. Węgiel powinien być normalnie opodatkowany, tak jak każdy inny nośnik energii, towar czy usługa w Polsce, obciążenie go podatkiem dodatkowym spowoduje jego podrożenie i zmniejszenie popytu. To jest moim zdaniem niecelowe, trzeba bardzo starannie rozważyć, jaki będzie skutek podażowo-popytowy, takiego sztucznego podniesienia ceny. Taki dodatkowy podatek powinien być przyłożony w zupełnie innym miejscu, powinien dotyczyć zużycia energii w ogóle, a nie tylko węgla.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Po drugie, rzeczywiście mamy sytuację, że w tej chwili następuje wyrównanie, z dawna zresztą zapowiadane, podatku VAT na wszystkie nośniki energii, dla węgla VAT rośnie z 17 na 22%. Byłoby źle, gdyby się to zbiegło jeszcze dodatkowo z tymi 2% opłaty węglowej. Rzeczywiście lepiej ją odroczyć.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#TadeuszSyryjczyk">Po trzecie, weźmy pod uwagę, że kopalnie nie płacą, przynajmniej niektóre, wymagalnych zobowiązań wobec ZUS-u i paru innych instytucji. Dorzucenie im kolejnego zobowiązania, którego część z nich i tak nie zapłaci, jest tworzeniem kolejnej fikcji. Znowu obciążymy tych, którzy płacą, pogorszymy ich sytuację ekonomiczną, a niewiele pomożemy tym, którzy i tak nie są zbilansowani. Chciałbym poprzeć ten projekt i postawić wniosek o przyjęcie sprawozdania Komisji co do tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#HenrykGoryszewski">Ja krótko w dwóch kwestiach. Też uważam, że jeżeli istnieje potrzeba utworzenia specjalnego funduszu na rzecz restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, to środki powinny być zbierane, np. poprzez obciążenie opłatą na rzecz węgla wszystkich nośników energii, których każdy jest odbiorcą. Nie musi to być dwa procent, może wystarczy tylko jeden, ale każdy, kto korzysta z energii, powinien taką opłatę wnosić. Od tego jest rząd, aby taką koncepcje przedstawić, skoro zapowiada, że pracuje nad pewną modyfikacją tego programu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#HenrykGoryszewski">Druga kwestia, panie pośle Szweda, rachunek jest następujący, opłata węglowa musi być odprowadzona przez kopalnię w ciągu najpóźniej 30 dni od wydania węgla, nie żadne 30 plus 14, bo jest powiedziane - „14 dni od zapłaty, nie później jednak niż 30 dni od wydania węgla”. Górnicy boją się tego, ponieważ faktyczne terminy płatności są znacznie dłuższe niż te 30 dni, a w krańcowych przypadkach sięgają nawet 100 dni. Zanim kopalnia otrzyma opłatę węglową od swojego odbiorcy, będzie musiała wziąć kredyt bankowy, żeby ją wcześniej wnieść do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#HenrykGoryszewski">Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos w tej sprawie? Jeżeli nie będę widział zgłoszeń, uznam dyskusję za zakończoną. Zgłoszeń nie widzę. Zamykam debatę nad pierwszym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#HenrykGoryszewski">W toku debaty pan poseł W. Szweda złożył wniosek o odrzucenie w całości projektu ustawy. Ponieważ głosowanie tego wniosku jest jednoznaczne z przyjęciem lub odrzuceniem projektu, będziemy głosować łącznie. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy z druku nr 104, dotyczącego projektu ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji finansowej jednostek górnictwa węgla kamiennego oraz o wprowadzeniu opłaty węglowej, w brzmieniu przedłożenia rządowego? Kto jest przeciwny temu projektowi ustawy? Kto się wstrzymał od głosu? Podaję wyniki głosowania: „za” głosowało 14 osób, „przeciw” 8 osób, 2 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła projekt ustawy w brzmieniu z przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#HenrykGoryszewski">Rozumiem, że pan poseł W. Szweda składa wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#HenrykGoryszewski">Proszę o zgłaszanie kandydatur na posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł Wojciech Frank.)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#HenrykGoryszewski">Czy są inne kandydatury? Nie widzę. Głosujemy kandydaturę posła W. Franka. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Podaję wyniki głosowania: „za” głosowało 17 osób, „przeciw” nie głosował nikt, 5 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że na posła sprawozdawcę został wybrany pan poseł Wojciech Frank (AWS).</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#HenrykGoryszewski">Przechodzimy do drugiego punktu porządku dziennego. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny, druk nr 105. Projekt uzasadnia pan minister finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanKubik">Rządowy projekt zmiany ustawy - Kodeks celny jest związany z faktem, że z dniem 1 stycznia 1998 roku zostaje wprowadzona Ordynacja podatkowa. Z uwagi na to, że chcemy, aby te dwa akty ustawowe były ze sobą skoordynowane, wnosimy o zmianę art. 262 Kodeksu celnego. W Ordynacji podatkowej w sposób jasny i zsynchronizowany zapisane zostały przepisy ogólnego materialnego prawa podatkowego. Ten fakt jest jedynym powodem wystąpienia o tę zmianę. Jeżeli będą jakieś pytania, postaram się na nie odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WiesławCiesielski">Ponieważ ta kwestia była już szczegółowo omawiana w trakcie prac nad Ordynacją podatkową, w zasadzie wszystkie sprawy są jasne, proponuję, aby bez zbędnej procedury przegłosować ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#HenrykWujec">Mam pytanie, czy Główny Urząd Celny jest przygotowany do tego, aby od dnia 1 stycznia 98 r. wprowadzić do praktyki Ordynację podatkową. Czasu jest niewiele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#HenrykGoryszewski">Mam pytanie, czy w sprawach nie uregulowanych w Ordynacji podatkowej stosuje się K.p.a.? Tak, dziękuję. Na moje pytanie uzyskałem już odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AnnaKsiążkiewicz">Miałam przyjemność, od prawie dwóch i pół roku pracować nad ustawą - Kodeks celny i powiem szczerze, że od samego początku chcieliśmy, żeby te przepisu dotyczące K.p.a. zostały wykreślone i żeby na ich miejsce od razu stosować przepisy Ordynacji podatkowej, nad którą prace trwały jednocześnie. Niestety, Ordynacja podatkowa została uchwalona później niż Kodeks celny. Gdyby było odwrotnie, to mielibyśmy otwartą drogę do stosowania, również w postępowaniu w sprawach celnych, Ordynacji podatkowej. Tak się jednak nie stało i obecnie mam obawę, że te nowe przepisy mogą w pełni nie zadziałać. Oczywiście jesteśmy za tym, żeby postępowania w sprawach celnych były prowadzone według przepisów Ordynacji podatkowej, ale od 1 stycznia wchodzi również nowy Kodeks celny, do którego jest aż 78 aktów wykonawczych, a jednocześnie Ordynacja podatkowa, w tej części, którą zmieniamy tą zmianą Kodeksu celnego, tzn. dział IV, liczy 153 artykuły. Powiem szczerze, że będzie mi trudno przez dwa tygodnie nauczyć wszystkich funkcjonariuszy celnych nowej Ordynacji. Rozumiem, że będę musiała to wprowadzić do praktyki, bo to są przepisy i one będą obowiązywały ale nie wiem, czy każdy zdoła się z nimi zapoznać przed godziną „zero”, tj. dniem 2 stycznia. Dla nas jest to zupełnie nowa regulacja, nowe przepisy dotyczące obrotu towarowego. Jest to zmiana o 180o, od tego, co mamy w obecnym prawie celnym. Nie wiem, czy to wszystko od razu prawidłowo zadziała łącznie z tymi postępowaniami według Ordynacji podatkowej. Może było by dobrze dać nam w tej sprawie chociaż miesięczne vacatio legis?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#HenrykGoryszewski">W tej sprawie mam następujące wątpliwości, jeżeli ustanowimy vacatio legis, powiedzmy trzy miesiące, żeby pani zdążyła nauczyć wszystkiego swoje służby, to w postępowaniach w okresie styczeń - marzec, będzie trzeba stosować Kodeks celny i K.p.a., natomiast od kwietnia trzeba będzie stosować Kodeks celny, Ordynację podatkową i K.p.a. Będą takie postępowania, które się zaczną pod jednym rządem, a będą się kończyć pod innym, mało tego, u funkcjonariuszy celnych zaczną się tworzyć nawyki do stosowania Kodeksu celnego i K.p.a., później trzeba będzie ich przestawić na Kodeks celny, Ordynację podatkową i K.p.a. Jako prawnik praktyk, z jakim takim doświadczeniem, namawiam panią do wycofania tej prośby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AnnaKsiążkiewicz">Ja to doskonale rozumiem, ale boję się, że 2 stycznia, kiedy trzeba będzie zacząć stosować nowe przepisy Ordynacji podatkowej i nowe przepisy Kodeksu celnego, a jest to 78 aktów wykonawczych, to nie wszyscy funkcjonariusze celni będą do tego w pełni przygotowani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Mam jeszcze inne pytanie, z przedstawionego uzasadnienia rozumiem, że 1 stycznia, kiedy wchodzi w życie Ordynacja podatkowa, tracą moc artykuły 164–179 K.p.a. Jeżeli wprowadzimy 3 miesięczne vacatio legis dla Kodeksu celnego, to powstanie dziura prawna, bo w tym czasie będzie obowiązywał K.p.a. bez artykułów specyficznych dla postępowań skarbowych i celnych. Czy tak w ogóle może być? Czy nie będzie trzeba wtedy przywrócić, na te trzy miesiące, tych wycofanych artykułów K.p.a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AnnaKsiążkiewicz">Przepraszam, że rozbudziłam tyle emocji, ale tutaj mogę w odpowiedzi zacytować obowiązujący od 1 stycznia Kodeks celny - „Do postępowań w sprawach celnych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego wraz ze stosowanymi odpowiednio przepisami, które Ordynacja podatkowa wykreśla”. Jako prawnik rozumiem to tak, że jeżeli Ordynacja podatkowa nie weszłaby w życie 1 stycznia 1998 roku, mówię hipotetycznie, to stosowalibyśmy dalej przepisy ogólne K.p.a., tak jak do tej pory. Rozumiem, że jeżeli Ordynacja podatkowa wchodzi w życie, to te przepisy K.p.a. przestają obowiązywać i stosujemy wyłącznie przepisy przejściowe i końcowe, które mówią, że postępowanie wszczęte i nie zakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy podlega rozpatrzeniu pod rządami starego prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WiesławCiesielski">Rozumiem kłopoty pani prezes, ale uważam, że do tej sprawy powinniśmy podejść bezdusznie i formalistycznie. Wobec tego mam pytanie, czy rząd ma w tej sprawie dwa stanowiska, czy jedno?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#HenrykGoryszewski">Ja również proszę pana ministra, aby sprecyzował stanowisko rządu w tej sprawie. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Czy wysoka Komisja zgadza się z wnioskiem pana posła W. Ciesielskiego, żeby po tej sekwencji pytań przejść bezpośrednio do głosowania? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja zgadza się na takie rozwiązanie. Sprzeciwu nie słyszę. Udzielam głosu panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanKubik">Jest prawdą, że zarówno Kodeks celny, jak i Ordynacja podatkowa wchodzą w życie w tym samym czasie. Chcę jednocześnie zwrócić uwagę, że jeżeli chodzi o postępowania, o których tutaj mówimy, to zmiana w art. 262 dotycząca wprowadzenia Ordynacji podatkowej i zsynchronizowania prawa, w niczym nie przeszkadza, ani celnicy, ani administracja celna nie powinni mieć z tym problemów. Tu jest wyliczone całe postępowanie podatkowe, sposób załatwiania spraw, doręczanie, wezwanie, wydanie decyzji, wszczęcie postępowania, zakończenie postępowania itd. To jest ta część K.p.a., która do dnia dzisiejszego obowiązuje. Stoję na stanowisku, że ta zmiana w tym Kodeksie celnym powinna wejść w życie z dniem 1 stycznia 1998 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#HenrykGoryszewski">Dziękuję, zamykam pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny, objętej drukiem 105. Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w brzmieniu z przedłożenia rządowego? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał od głosowania? Podaję wyniki głosowania: 24 posłów głosowało „za”, nikt nie był „przeciw”, 1 osoba wstrzymała się od głosu. Stwierdzam, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła w pierwszym czytaniu projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny, w brzmieniu z przedłożenia rządowego. Proszę o zgłaszanie kandydatów na posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgłaszam posła Jana Kulasa.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#HenrykGoryszewski">Czy są inne zgłoszenia? Nie widzę. Kto jest za powierzeniem funkcji sprawozdawcy panu posłowi Janowi Kulasowi? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Podaję wyniki głosowania: 22 posłów głosowało „za”, nikt nie był „przeciw”, 3 osoby wstrzymały się od głosu. Stwierdzam, że na sprawozdawcę został wybrany pan poseł Jan Kulas (AWS).</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#HenrykGoryszewski">Stwierdzam, że drugi punkt porządku dziennego został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#HenrykGoryszewski">Przechodzimy do trzeciego punktu porządku dziennego, tak jak mówiłem, chodzi o stanowisko naszej Komisji wobec poprawki zgłoszonej w trakcie drugiego czytania pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cenach, druk sejmowy nr 58. Zmiana dotyczy art. 4, zaproponowano w niej, aby ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia, a nie po upływie 30 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Proponuję poparcie tej poprawki, bo 30 dniowe vacatio legis ma sens tylko wtedy, kiedy w życie wchodzi coś nowego. W tym przypadku powodowałoby ono paradoksalną sytuację, Minister Gospodarki musiałby wydawać zarządzenia, a więc przepisy niezgodne z nowym systemem źródeł prawa, jeszcze przez 30 dni od chwili ogłoszenia tej ustawy. Logika legislacyjna nakazuje, aby odstąpić w tym przypadku od vacatio legis. Tę poprawkę należy przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WiesławCiesielski">Pan przewodniczący jest autorem tej poprawki i z trybuny sejmowej przedstawił argumentację za jej przyjęciem. Myślę, że należy poprzeć wniosek posła T. Syryjczyka. Proszę jednak o wcześniejszą wypowiedź przedstawiciela rządu na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Rząd przeprasza wszystkich za zamieszanie, faktem jest, że w pierwotnym przedłożeniu, co słusznie zauważył pan poseł T. Syryjczyk, nowelizacja ustawy o cenach wprowadzała, obok czysto formalnych zmian, pewne zmiany merytoryczne, stąd było to dłuższe vacatio legis. Wydawało się nam w pierwszej chwili, że to z niczym nie koliduje, ale niestety tak nie jest. Dlatego, nie dość, że rząd popiera tę poprawkę, ale gorąco przeprasza Komisję, ja przepraszam za siebie i za Ministerstwo Finansów i bardzo proszę państwa o poparcie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#HenrykGoryszewski">Przechodzimy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki do art. 4 ustawy o zmianie ustawy o cenach? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Podaję wyniki głosowania: 22 posłów głosowało „za”, nikt nie był „przeciw” i również nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawkę do ustawy o cenach. W tym przypadku nie musimy wybierać posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#HenrykGoryszewski">Stwierdzam, że porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>