text_structure.xml
8.96 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyCiemniewski">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji: Spraw Zagranicznych; Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Ustawodawczej. Porządek dzienny obejmuje rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (druk nr 1641). Na wstępie proszę o zabranie głosu przedstawiciela rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejMakarewicz">Umowa, która jest przedmiotem dzisiejszych rozważań, stanowi nowe uregulowania w stosunkach polsko-kanadyjskich. Normuje ona w sposób szczegółowy wszystkie najistotniejsze zagadnienia dotyczące wzajemnego udzielenia pomocy prawnej w sprawach karnych, co pozwoli na efektywniejszą pracę organów wymiaru sprawiedliwości w tych dziedzinach w obu państwach.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AndrzejMakarewicz">Umowa przewiduje szeroki zakres udzielania pomocy, co jest uregulowane w art. 1 ust. 5. Stanowi także, że nawet jeśli czyn będący podstawą wniosku nie jest przestępstwem według prawa państwa wezwanego, strony są zobowiązane do udzielania pomocy prawnej.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AndrzejMakarewicz">Część pierwsza Umowy reguluje ogólne zasady udzielania pomocy prawnej. Część druga reguluje szczegółowe kwestie dotyczące wykonywania najbardziej typowych wniosków o udzielenie pomocy prawnej, zaś część trzecia - proceduralne kwestie z tym związane.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#AndrzejMakarewicz">Szczególną cechą umowy jest to, że nie uzależnia ona udzielania pomocy prawnej od faktu, że czyn będący przedmiotem postępowania karnego na terytorium strony wzywającej jest przestępstwem również według prawa strony wezwanej. Jest to postanowienie ust. 6 art. 1 Umowy.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AndrzejMakarewicz">Polski Kodeks postępowania karnego zawiera przepis, że sąd lub prokurator mogą odmówić udzielenia pomocy m.in., gdy wniosek dotyczy czynu, który nie jest przestępstwem według prawa polskiego. Jest to przepis art. 521 par. 3. Tekst Umowy takiej klauzuli nie zawiera. Art. 1 ust. 6 stwierdza, że pomocy prawnej udziela się niezależnie od tego, czy czyn będący przedmiotem postępowania karnego na terytorium strony wzywającej, jest przestępstwem według prawa strony wezwanej.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AndrzejMakarewicz">Jest to postanowienie obowiązujące obie strony Umowy. Stanowi to pewne novum w naszym ustawodawstwie. W związku z tym wysunięto wniosek, aby Umowa była ratyfikowana w trybie przewidzianym w art. 33 ust. 2 ustawy konstytucyjnej z 1992 r. Wymieniona w przytoczonym przepisie ustawy konstytucyjnej przesłanka konieczności dokonania w następstwie ratyfikacji zmian w ustawodawstwie wewnętrznym nie może - zdaniem zainteresowanych resortów i Komisji Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów - ograniczać się do wąsko pojętej zmiany ustawodawstwa. Zmiany ustawodawstwa mogą bowiem polegać także na uzupełnieniu ustawodawstwa wewnętrznego przez normę umowy międzynarodowej, która swoją regulacją wkracza w tzw. materię ustawową i jest bezpośrednio stosowana przez właściwe organy państwa. Z punktu widzenia hierarchii źródeł prawa normy umowy międzynarodowej mają pierwszeństwo przed normami ustawowymi.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#AndrzejMakarewicz">Oznacza to, że wymóg ratyfikacji po uprzednim upoważnieniu przez Sejm w drodze ustawy należy odnieść również do omawianej umowy, jako że zawiera ona upoważnienia dla organów państwowych do ingerencji w prawo obywateli, zezwalając m.in. na dokonywanie czynności procesowych z udziałem obywateli polskich w sprawach o czyny, które nie stanowią przestępstwa według prawa polskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejRyng">Po względem merytorycznym resort sprawiedliwości w pełni podziela stanowisko MSZ. W toku międzyresortowych uzgodnień wszystkie sprawy zostały wyjaśnione.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#AndrzejRyng">Jedyny spór, który zaistniał w końcowej fazie prac nad projektem Umowy, dotyczył wyłącznie trybu ratyfikacji tej Umowy. Początkowo resort stał na stanowisku, że wystarczy „mała ratyfikacja” z pominięciem parlamentu, gdyż de facto w wykonywaniu nie ma potrzeby wprowadzania jakichkolwiek nowych przepisów do obowiązującego systemu. Przeważał jednak pogląd, że ponieważ zmianą jest również wprowadzanie nowych uregulowań (choć w przepisach proceduralnych takich jak Kodeks postępowania karnego czy Kodeks postępowania cywilnego istnieje „furtka” do ich wprowadzenia), to należy zastosować tryb ratyfikacji po uprzednim upoważnieniu przez Sejm w drodze ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby w tej sprawie zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#LonginPastusiak">Zabierałem głos w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD w pierwszym czytaniu projektu ustawy ratyfikacyjnej. Wyraziłem wówczas żal, że Umowa podpisana w 1994 r. dopiero w drugiej połowie 1996 r. trafia pod obrady Sejmu. Opóźnienie to nastąpiło z winy naszej strony. Pragnę przypomnieć, że w debacie nie zgłoszono żadnych poprawek.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#LonginPastusiak">Chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, jak należy rozumieć ostatni paragraf uzasadnienia Umowy, stwierdzający, co następuje: „Oznacza to, że wymóg ratyfikacji po uprzednim upoważnieniu przez Sejm, w drodze ustawy, należy odnosić także do omawianej umowy, jako że zawiera ona upoważnienie dla organów państwowych do ingerencji w prawa obywateli, zezwalając m.in. na dokonywanie czynności procesowych z udziałem obywateli polskich w sprawach o czyny, które nie stanowią przestępstwa według prawa polskiego”.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#LonginPastusiak">Czy to oznacza, że musimy dokonać zmian w ustawodawstwie polskim, a potem dopiero przystąpić do ratyfikacji Umowy?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejRyng">Żadne zmiany w ustawodawstwie nie będą wymagane. Chodziło o pewną różnicę w stosunku do aktualnie obowiązującego przepisu Kodeksu postępowania karnego, który w art. 521 par. 3 dawał możliwość polskiemu sądowi bądź prokuratorowi nieuwzględnienia wniosku o pomoc prawną, gdy dotyczył on czynu, który wedle prawa polskiego nie jest przestępstwem.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AndrzejRyng">Na podstawie umowy z Kanadą będziemy zobowiązani do wykonania takiego wniosku, aczkolwiek Kodeks postępowania karnego dawał taką możliwość, gdyż w art. 541 stanowi, że „przepisów niniejszego działu nie stosuje się, jeżeli umowy międzynarodowa stanowi inaczej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KazimierzPańtak">Wnoszę o przyjęcie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AndrzejRyng">Mam uwagę natury redakcyjnej. Otóż w art. 1 ustawy stwierdza się, że „Upoważnia się Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikowania...”. W małej konstytucji mówi się o ratyfikacji, a nie o ratyfikowaniu. Czy nie należałoby wprowadzić do ustawy w miejsce słowa „ratyfikowanie” słowa „ratyfikacja”.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyCiemniewski">Wydaje mi się, że to nie stanowi problemu. Ustawa jest o ratyfikacji, natomiast Prezydenta RP upoważnia się do ratyfikowania.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie wniosek zgłoszony przez posła Pańtaka o przyjęcie projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych (druk nr 1641).</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JerzyCiemniewski">Kto z pań i panów posłów wypowiada się za przyjęciem projektu ustawy? Połączone Komisje jednogłośnie wypowiedziały się za przyjęciem projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JerzyCiemniewski">Proponuję, żeby posłem sprawozdawcą był poseł Longin Pastusiak (SLD). Czy są inne kandydatury? Jeżeli nie, to poddaję pod głosowanie kandydaturę posła Longina Pastusiaka.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu Komisje jednogłośnie powierzyły posłowi Longinowi Pastusiakowi funkcję sprawozdawcy Komisji.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#JerzyCiemniewski">Dziękuję. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>