text_structure.xml 55.9 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zgodnie z porządkiem dzisiejszego posiedzenia rozpatrzymy projekt budżetu na 1996 r. Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Według przyjętego przez nas trybu obrad prosimy na wstępie, o wprowadzenie do dyskusji prezesa KRUS i zaprezentowanie nam zarówno budżetu Kasy, jak też Funduszu Emerytalno-Rentowego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#BogdanKrysiewicz">Następnie koreferat przedstawi poseł J. Mioduszewski.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#BogdanKrysiewicz">Witam na naszym posiedzeniu kierownictwo KRUS z prezesem Maksymilianem Delektą, przedstawicieli Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej naszego parlamentu, która zainteresowana jest efektywnością działania KRUS. Myślę, że obecność tych posłów będzie dla nas wsparciem w obiektywnej ocenie przedstawionego nam projektu budżetu na rok przyszły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaksymilianDelekta">Pozwoliliśmy sobie przesłać na ręce Komisji materiał, który ilustruje, zarówno liczbowo, jak i graficznie sprawy związane z budżetem ubezpieczenia społecznego rolników.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaksymilianDelekta">Rok 1996 będzie szóstym rokiem funkcjonowania zmienionego systemu ubezpieczeń społecznych rolników. System ten w roku 1989 i 1990, kiedy opracowywano założenia ustawy, uwzględnił sytuację demograficzną, która w latach 1991–1995 miała nastąpić w polskim rolnictwie. Przewidywano wówczas, że w tym okresie liczba emerytów i rencistów rolników będzie rosła i w latach 1995–1996 osiągnie apogeum.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaksymilianDelekta">Liczba czynnych i płacących składki rolników, według szacunków, miała być coraz mniejsza. Te prognozy demograficzne były podstawą opracowania budżetu na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaksymilianDelekta">Zobaczymy, jak te prognozy sprawdzają się. Otóż w roku 1996 szacuje się liczbę ubezpieczonych rolników na 1.366 tys. osób. Natomiast w ramach ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego będzie to liczba ubezpieczonych 1.397 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaksymilianDelekta">Liczba emerytów i rencistów rzeczywiście ustabilizowała się i osiągnęliśmy zapowiadane apogeum w 1996 r., które będzie wynosiło, średnio 2.053 tys. emerytów i rencistów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaksymilianDelekta">Struktura emerytur i rent rolniczych, według najświeższych danych za trzeci kwartał br., w tej ponad dwumilionowej masie emerytów i rencistów, przedstawia się następująco: samych emerytów jest 1.251 tys. osób, 766 tys. stanowią renciści i 28 tys. renty rodzinne. Zaznaczyć trzeba, że nie ma jakiejś niebezpiecznej relacji między liczbą emerytów i rencistów, jaka występuje w innych systemach ubezpieczeniowych, w których stosunek ten wynosi 1:1.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaksymilianDelekta">Warto wskazać, że w całej dwumilionowej liczbie emerytur i rent 883 tys. stanowią renty najniższe, to jest takie jakie w systemie ubezpieczeń powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaksymilianDelekta">Przeciętna wysokość emerytury i renty rolniczej nie jest duża i w roku 1996 przeciętna emerytura, z tzw. świadczeń zbiegowych dla rolnika, który również pracował poza rolnictwem i otrzymuje półtorakrotne świadczenie, będzie wynosiła 364 zł brutto, mimo waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MaksymilianDelekta">W grudniu br. emerytury i renty rolnicze podlegają waloryzacji na tych samych zasadach, jak świadczenia pracownicze, natomiast w 1996 r. waloryzacja ta nastąpi we wrześniu. Mimo te dwie waloryzacje świadczeń emerytalnych i rentowych rolników nadal nie będą zbyt wysokie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaksymilianDelekta">Szacujemy, że liczba zasiłków pogrzebowych wyniesie około 100 tys. i jeżeli porówna się te dane z latami poprzednimi, to zasiłków pogrzebowych płacimy coraz więcej, ponieważ populacja emerytów i rencistów, a także i czynnych zawodowo rolników zmniejsza się. To są bowiem ludzie na ogół w wieku podeszłym.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaksymilianDelekta">Przeciętna liczba wypłacanych zasiłków rodzinnych wyniesie 698 tys. zasiłków macierzyńskich 44 tys., zasiłków chorobowych za 38 mln. dni absencji. Mimo daleko idących starań, ażeby zmniejszyć absencję chorobową wśród rolników, jest ona niestety nadal wysoka, zwłaszcza na obszarze Polski południowej.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MaksymilianDelekta">Liczba jednorazowych odszkodowań powypadkowych wyniesie w 1996 r. 44 tys. Przypomnę, że wysokość jednorazowych świadczeń powypadkowych w systemie rolniczym jest niższa, aniżeli w systemie pracowniczym i jest wypłacana z własnego funduszu składkowego. Wysokość wypłacanych świadczeń uzależniona jest od decyzji Rady Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MaksymilianDelekta">Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego powstawały w latach 1992–1993 i w 1994 roku, gdy sukcesywnie przejmowano zadania z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i z urzędów gminnych. Obecnie struktura organizacyjna kas ukształtowała się chyba już ostatecznie i mamy dziś 49 oddziałów wojewódzkich i 14 placówek terenowych. Dysponujemy także kilkoma centrami rehabilitacji zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MaksymilianDelekta">Zatrudnienie w roku przyszłym wyniesie 6.120 pracowników i jest to nieznaczny wzrost w stosunku do ubiegłego roku. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że uruchamiamy nowe centra rehabilitacji zdrowotnej i wzrost etatów przeznaczony jest tylko na konkretne cele.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MaksymilianDelekta">Płace w Kasach Ubezpieczenia Rolniczego nie są wysokie. W roku 1995 średnia płaca, brutto, wynosiła w KRUS 543 zł, w 1996 roku zaś a wynieść 652 zł. Mamy więc problem z pozyskiwaniem wykwalifikowanych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MaksymilianDelekta">Konstruując projekt budżetu na 1996 r. zakładano, że około 10% dochodów winno pochodzić ze składek rolników, natomiast 90% musi wynosić dotacja z budżetu państwa. W rzeczywistości dotacja wyniesie 91%, tylko 9% kosztów ubezpieczenia pokryją składki rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MaksymilianDelekta">Podstawowym funduszem w ubezpieczeniu społecznym rolników jest fundusz emerytalno-rentowy. Fundusz prewencji i rehabilitacji wyniesie 16.770 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MaksymilianDelekta">Dotacja, według planu na rok 1996, będzie wynosiła 7.547.490 tys. i jest wyższa od dotacji w roku 1995 o 23,9%.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MaksymilianDelekta">Składki na ubezpieczenie rolnicze liczone są w porównaniu do najniższej emerytury, i w miarę, jak rośnie najniższa emerytura rolnicza, to w takim samym stopniu wzrasta składka na ubezpieczenie rolnicze. Składka ta, w pierwszym kwartale roku przyszłego, będzie wynosiła 64,2 zł kwartalne za każdego ubezpieczonego, w drugim zaś kwartale - 73,02 zł., w trzecim i czwartym kwartale pozostanie na tym samym poziomie. W sumie, w ciągu przyszłego roku za każdego ubezpieczonego, na składkę emerytalno-rentową rolnik wypłaci 283,26 zł. Są to ustalenia zgodne z postanowieniami ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MaksymilianDelekta">Szacujemy, że z tytułu tych składek wpływy wyniosą 456.296 tys. zł. Nie oznacza to jednak, że składki te zostaną ściągnięte w 100%. Mamy jednak nadzieję, że w roku 1996 ściągalność osiągnie około 95,8%. Chciałbym dodać tu, że nie ma instytucji ubezpieczeniowej, w której ściągalność składek byłaby stuprocentowa. Podjęliśmy bardzo intensywne działania dla zwiększenia ściągalności składek i na początku funkcjonowania systemu ubezpieczeniowego rolników ściągalność ta przekraczała nieco 80%, w roku 1995 zaś osiągnęła 94,2%, co przy obecnej kondycji finansowej rolników uważamy za poziom dość dobry.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MaksymilianDelekta">Każdy rolnik ma swoje indywidualne konto, które obrazuje cały przebieg ubezpieczenia i daje pełny obraz wpłat na ubezpieczenie. Rejestracja składek zapoczątkowana została w roku 1978. Karta indywidualne ubezpieczonych zawiera również takie informacje, jak wpłaty z innego systemu ubezpieczeń, jeśli np. rolnik pracował też poza rolnictwem. Przygotowanie tych kont było ogromną pracą, wymagało weryfikacji danych, uzgodnień z urzędami gminnymi i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MaksymilianDelekta">Szacujemy, że zaległości na koniec tego roku z tytułu składek ubezpieczeniowych wyniosą 335 mln zł., według zaś naszych zamierzeń na 1996 rok, zaległości te winny zmniejszyć się do 311 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MaksymilianDelekta">Drugim bardzo znaczącym funduszem, jest Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, przeznaczony na prowadzenie działalności związanej z zapobieganiem wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym rolników oraz na pomoc ubezpieczonym i osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia w korzystaniu z różnych form rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MaksymilianDelekta">Fundusz Prewencji i Rehabilitacji tworzony jest z głównie dotacji budżetowej oraz odpisów od funduszu składkowego. Fundusz ten powinien stanowić odpis od funduszu emerytalnego w wysokości 1% od funduszu składkowego. Każda z ustaw budżetowych, zarówno w roku 1994 jak i w roku 1995, przewidywała odpis kwotowy, który stanowił mniej, aniżeli 1%. W 1996 roku dotacja na Fundusz Prewencji i Rehabilitacji będzie wynosiła 16.771 tys. zł, z funduszu składkowego zaś 2.283 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MaksymilianDelekta">Struktura wydatków z tego funduszu w poprzednich okresach była związana z tworzeniem bazy rehabilitacyjnej. W roku przyszłym natomiast podstawową pozycją wydatków jest kierowanie rolników na leczenie rehabilitacyjne. W roku przyszłym 10.570 rolników i rolniczek skorzysta z pomocy rehabilitacyjnej. Oznacza to, że nie przejdą oni na renty inwalidzkie i w wielu przypadkach postępowanie rehabilitacyjne odsuwa moment przejścia na rentę na okres dwu-trzech i więcej lat.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MaksymilianDelekta">Staramy się również intensyfikować działania profilaktyczne. Prowadzimy szeroką działalność informacyjną i szkoleniową, staramy się też wpływać na producentów maszyn rolniczych, ażeby maszyny stosowane w rolnictwie były bezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#MaksymilianDelekta">W roku 1990 blisko 80 tys. rolników ulegało wypadkom przy pracy i często były to poważne urazy i kalectwa. Zakładamy, że w roku 1996 takich wypadków będzie około 44 tys.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#MaksymilianDelekta">Kolejnym funduszem jest Fundusz Administracyjny, który przeznaczony jest na finansowanie kosztów obsługi ubezpieczenia (z wyjątkiem kosztów pokrywanych z funduszu prewencji). Fundusz administracyjny, zgodnie z postanowieniami ustawy o ubezpieczeniu rolników i ich rodzin winien być utworzony z odpisu w wysokości 4% planowanych wydatków funduszu emerytalno-rentowego i funduszu składkowego. W 1993 r. na Fundusz Administracyjny przeznaczono 3,6%, w 1994 r. - 3,3%, w 1995 r. 2,9%, w 1996 r. zaś planuje się przeznaczyć na ten cel 2,8%. Dlaczego możliwe jest takie obniżenie tego wskaźnika? Udało się nam zoptymalizować zatrudnienie i jest ono dziś niższe, aniżeli było w starej strukturze organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#MaksymilianDelekta">Drugim istotnym elementem kosztów administracyjnych są opłaty ponoszone za świadczenia dla poczty. Od lat namawiamy rolników, ażeby zakładali indywidualne konta w bankach i korzystali z bezgotówkowego przekazywania świadczeń, jak również do pobierania na wspólnym przekazie świadczeń dla małżeństw, jeżeli obojgu takie świadczenia przysługują. Udało się nam namówić ponad 330 tys. świadczeniobiorców do zakładania takich kont. Oczywiście podjęliśmy wiele innych działań oszczędnościowych, by zmniejszyć wydatki z funduszu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#MaksymilianDelekta">Wydatki administracyjne w 1996 r. szacujemy na poziomie 278 mln zł z tego opłaty bankowe i pocztowe wyniosą 91 mln zł, usługi komputerowe jednostek ZETO - 18 mln zł, wynagrodzenia - 39 mln zł, materiały i wyposażenie - 10 mln zł i inwestycje - 36 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#MaksymilianDelekta">Koszt obsługi jednego ubezpieczonego w 1996 r. wyniesie 135 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#MaksymilianDelekta">Kolejnym funduszem, całkowicie pozabudżetowym, tworzonym w 100% ze składek, jest fundusz składkowy. Fundusz ten w 1996 r. wyniesie 225 mln zł, w tym z samych składek będzie 223 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#MaksymilianDelekta">Podobnie jak w funduszu emerytalno-rentowym szacujemy, że w roku przyszłym uda się nam ściągalność składek zapewnić na poziomie 95,4%. W tym roku osiągnęliśmy 95%.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#MaksymilianDelekta">Podstawowe wydatki z tego funduszu przeznaczone są na finansowanie świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego. Z tego funduszu idą również odpisy na koszty obsługi w wysokości 9 mln zł i na fundusz prewencji i rehabilitacji - 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#MaksymilianDelekta">Fundusz składkowy jest funduszem samofinansującym się, a więc głównym źródłem dochodów są tu składki ustalane z Radą Ubezpieczenia Rolników. W IV kwartale bieżącego roku za każdą ubezpieczoną osobę rolnik będzie musiał zapłacić 42 zł i na takim też poziomie utrzyma się ta składka w I kwartale 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#MaksymilianDelekta">W planie na 1996 r. przewidziano wzrost wydatków z tego funduszu o 16,2%, który wiąże się głównie ze wzrostem liczby dni zasiłków chorobowych oraz podwyższeniem wysokości odszkodowania za 1% uszczerbku na zdrowiu ze 100 do 130 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#MaksymilianDelekta">Przy kalkulacji wysokości kwartalnej składki będzie dokonywana szczegółowa analiza sytuacji finansowej funduszu i będą podejmowane, w porozumieniu z Radą Rolników, odpowiednie decyzje dotyczące wysokości składki, bądź poszerzenia zakresu świadczeń. Z tych względów plan funduszu składkowego należy traktować jako plan otwarty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BogdanKrysiewicz">Zanim udzielę głosu kolejnemu mówcy chciałem przypomnieć, że uznaliśmy, że musimy w tym tygodniu pracować bardzo operatywnie nad projektem budżetu na 1996 r. Cały „maraton” budżetowy mamy zamiar zakończyć w dniu jutrzejszym. W jutrzejszym dniu posiedzenie rozpocznie się o godz. 10.30 i dokonamy oceny projektu budżetu na 1996 r. Państwowej Inspekcji Pracy, następnie rozpatrzymy cały komplet spraw związany z rezerwami celowymi i kwestiami dotyczącymi pomocy społecznej. Na zakończenie będziemy dyskutować nad budżetem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#BogdanKrysiewicz">Postaramy się zebrać wszystkie wnioski, które zostały zgłoszone do poszczególnych części budżetu i na tej podstawie przygotować naszą opinię dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#BogdanKrysiewicz">Mam w związku z tym prośbę, by wszyscy członkowie Komisji wzięli udział, w miarę możności, w posiedzeniu jutrzejszym i o zdyscyplinowane uczestniczenie w nim oraz wzięcie udziału w głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#BogdanKrysiewicz">Przepraszam wszystkich zaproszonych gości za tę wstawkę organizacyjną. Udzielam głosu poseł Z. Grzebisz-Nowickiej, która jest przedstawicielką sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i wiceprzewodniczącą Komisji Rady Ubezpieczenia Rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, jak to podkreślił przewodniczący obradom poseł B. Krysiewicz, jest żywo zainteresowana prawidłową realizacją ustawy o ubezpieczeniach społecznych rolników i systematyczną poprawą efektywności pracy centrali KRUS jak też wszystkich jej placówek.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Problemy te były wielokrotnie oceniane przez Radę Rolników, jak też przez komisję Rady Rolników. Śledzimy bardzo skrupulatnie realizację wniosków uchwalanych przy zatwierdzaniu projektów planów, jak też prawidłowe ich rozliczanie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">W imieniu Sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej stwierdzam, że projekt planu Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na 1996 r. jest skonstruowany prawidłowo. Zabezpiecza on rzeczowe wykonanie zadań wynikających z ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników i ich rodzin z 20.12.1990 r. Zawiera również realizację wniosków zgłoszonych przy rozpatrywaniu sprawozdania z wykonania zadań rzeczowych i finansowych za 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">W projekcie zawarte są także wnioski dotyczące jeszcze bardziej oszczędnego gospodarowania środkami budżetowymi, jak również tymi, które pochodzą z wpłat rolników na fundusz składkowy. Na realnym poziomie założono wskaźnik ściągalności składek na fundusz składkowy i myślę, że jest on możliwy do osiągnięcia. Działania na rzecz poprawy ściągalności zostały podjęte przez KRUS i Radę Rolników. Od czwartego kwartału br. zwiększono wysokość składki na fundusz składkowy do 42 zł. Jest to dość wysoki wzrost i mieliśmy duże trudności, ażeby doprowadzić do świadomości rolników, że istnieje taka potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Projekt budżetu i plan finansowy KRUS na 1996 r. był analizowany przez wszystkie komisje Rady Rolników, a także przez Radę Rolników i uzyskał pozytywną rekomendację. Jeśli będą dodatkowe pytania, to postaram się na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Proszę Komisję o przyjęcie projektu budżetu i planu finansowego KRUS na 1996 r. w przedłożonym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JózefMioduszewski">Na wstępie chciałbym powiedzieć, że będę pozytywnie rekomendował przedłożony projekt budżetu KRUS na 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JózefMioduszewski">Tym niemniej przedstawię kilka uwag szczegółowych na temat przedstawionych w tym projekcie budżetu rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JózefMioduszewski">Słusznie, referując projekt budżetu, prezes KRUS zwrócił uwagę na liczbę ubezpieczonych rolników. Na ten temat, jak sobie przypominamy, zawsze były sprzeczne zdania. Kiedy przyjmowaliśmy projekt budżetu KRUS na 1994 r., to pan prezes M. Delekta powiedział, że z teorii demograficznej wynika taka prawidłowość, iż do 1994 r. liczba emerytów i rencistów będzie rosła, po tym okresie zaś zarysuje się lekka tendencja spadkowa.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JózefMioduszewski">W projekcie budżetu na 1995 r. przyjęliśmy właśnie tę lekką tendencję spadkową i rzeczywiście liczba świadczeniobiorców jest mniejsza, wzrosła natomiast liczba zasiłków pogrzebowych. Przyczyniło się to do poważnej oszczędności budżetowej w roku ubiegłym, która wynosiła 1,5 mld. zł. (starych złotych). Ten mój wywód nie ma służyć temu, by udowodnić, że szacunek świadczeniobiorców na rok 1996 jest nieprawidłowy. Praktycznie wielkości te przyjmuje się na poziomie 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JózefMioduszewski">W 1993 r. KRUS zatrudniał 4.860 pracowników. Na rok 1994 przyjęto zatrudnienie na poziomie 5.193 pracowników, w 1995 r. zatrudnienie to miało wzrosnąć o 265 osób, w 1996 roku zaś o dalsze 214 osób. Pan prezes podał, że w 1996 r. zatrudnienie w KRUS wyniesie 6.125 pracowników, czyli byłoby ono wyższe o 500 pracowników w stosunku do danych, jakie przedstawiłem uprzednio. Nie w pełni zrozumiałem to wyliczenie i prosiłbym o wyjaśnienie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JózefMioduszewski">Nie będę szerzej komentował sprawy średniej płacy w KRUS. Jest ona na stosunkowo niskim poziomie. Miejmy nadzieję, że w tym zakresie może nastąpić dalsza poprawa, jeśli przyjmiemy zmiany projektowane w ustawie o zatrudnieniu, w której przewiduje się uruchomienie tak zwanego funduszu motywacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JózefMioduszewski">Innowację w przedstawionej nam pisemnej informacji KRUS jest umieszczenie barwnych tablic. I tak np. struktura dochodów funduszu emerytalnego rolników przedstawiona jest w postaci barwnych słupków. Z boku nie zostały jednakże odbite liczby i trudno domyślać się, co poszczególne kolory oznaczają.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JózefMioduszewski">W tablicy wydatków funduszu administracyjnego, która również została przedstawiona w barwnych słupkach, niektóre barwy są tak bardzo do siebie podobne, że trudno odróżnić, które z nich reprezentują usługi materialne, które zaś nagrody i inne wydatki. Podobnie przedstawia się kolorystyka pozycji „stypendia fundowane” i „różne opłaty”, które pokazano w barwach bardzo podobnych i trudnych do odróżnienia. Gdyby przynajmniej dano jakiś opis do tych kolorów, to może prędzej można byłoby domyślać się, co one oznaczają.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JózefMioduszewski">Przepraszam, że zwracam uwagę na te, może drugorzędne sprawy, lecz jeśli ta graficzna metoda miała nam pomóc w uczytelnieniu materiału, to może w przyszłości zostanie ona lepiej zastosowana.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JózefMioduszewski">Wydatki planowane w pozycji poszczególnych funduszy emerytalnych rolników wykazane są bardzo szczegółowo. W zasadzie nie mam do nich poważniejszych uwag. Chciałem tylko przypomnieć, że wtedy, gdy w poprzednich latach prowadziliśmy dyskusję nad realizacją budżetu KRUS, czy też planami na lata następne, to zawsze wiele uwagi poświęcano problemom inwestycyjnym. Z przedłożonych materiałów wynika, że wykonanie planu inwestycji w 1995 r. będzie niższe od zakładanego i utrzymuje się na poziomie roku 1995 w roku 1996.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JózefMioduszewski">Trudno byłoby stawiać jakieś propozycje, co do wysokości płac pracowników KRUS, gdyż są to środki limitowane. Racjonalnie natomiast wykorzystane są, moim zdaniem, środki na tak zwane usługi materialne.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JózefMioduszewski">Podkreślić należy również, że stale zmniejsza się udział wydatków administracyjnych. Według ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników i ich rodzin powinny one kształtować się się na poziomie 4%. W ubiegłych latach wynosiły one nieco więcej, aniżeli 3%, w roku 1996 zaś schodzimy poniżej tych 3%. Podkreślić więc trzeba racjonalne wykorzystanie nakładów na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JózefMioduszewski">Ambitne są założenia KRUS odnośnie ściągalności składek. Wprawdzie poziom ściągalności jest nieco niższy, aniżeli zakładany przez ZUS, ale jak pamiętamy, w latach poprzednich ten poziom był bardzo niski i wynosił około 80%.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JózefMioduszewski">Średni poziom świadczeń w 1996 r. na jednego świadczeniobiorcę wyniesie 301 zł, natomiast składka roczna na fundusz składkowy wyniesie 283 zł. Ogółem świadczeniobiorców jest ponad milion i składki te nie wystarczają na pokrycie wydatków z tytułu emerytur i rent rolników, zakłada się więc stosunkowo wysoką dotację państwa na ten cel. W chwili obecnej taka sytuacja jest konieczna.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JózefMioduszewski">Na fundusz wypadkowy planowano w 1995 r. 28 mln zł, wydatkowano zaś 39 mln zł. Jest to prawie czterdziestoprocentowy wzrost. Jest to zjawisko niebezpieczne. Myślę, że działania profilaktyczne w zakresie zmniejszenia wypadków nie mogą być prowadzone wyłącznie przez KRUS. Trzeba mocniej zasygnalizować to przy rozpatrywaniu projektu budżetu na rok przyszły Państwowej Inspekcji Pracy, który będziemy analizowali w dniu jutrzejszym. Problemy prewencji i ochrony pracy muszą znaleźć poczesne miejsce w programie działania PIP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję bardzo za tę wypowiedź i traktuję ją jako rozpoczęcie dyskusji nad projektem budżetu KRUS na 1996 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MichałKowalczyk">Powtarzam pytanie postawione przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. W artykule 30 ustawy budżetowej jest określona kwotowo suma przeznaczona na fundusz administracyjny KRUS. Dlaczego ustawa budżetowa ma określać kwotowo odpis na fundusz administracyjny, gdyż nie jest to fundusz celowy, a fundusz KRUS?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MichałKowalczyk">Czy i w jakim stopniu i w jakiej wysokości pośrednio budżet państwa będzie wspierał budżet KRUS?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BogdanKrysiewicz">Przewiduje się w KRUS 214 nowych etatów w związku z wypłatą zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych. Zważywszy liczbę oddziałów KRUS, jest to liczba, która będzie prawie w całości pokrywała każdy oddział KRUS. Podmiotami wypłacającymi zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne są również ośrodki pomocy społecznej, pracodawcy prywatni i publiczni. Tam nie zatrudnia się specjalnych pracowników, którzy mieliby zajmować się wypłatą zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych. Ten planowany wzrost etatów jest dość wysoki. Proszę więc spróbować wyjaśnić nam, że jest to rzeczywiście niezbędny wzrost etatów.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BogdanKrysiewicz">Udzielam głosu posłowi B. Machnio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#BolesławMachnio">W tabelach informacyjnych przedstawionych przez KRUS winna być jedna rubryka, która ukazywałaby liczby dotyczące planu na 1995 rok, gdyż brak takich danych porównawczych nie pozwala nam ustosunkować się do propozycji na rok 1996. Nie mamy bowiem danych porównawczych do roku poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#BolesławMachnio">Dość skąpe są również informacje na temat przyszłorocznych inwestycji. W wyrazie finansowym kwoty na ten cel maleją. Czyżby istotnie stan potrzeb KRUS w zakresie inwestycji został już zaspokojony? Wydaje mi się, że słusznie, zamiast w inwestycje materialne należy więcej inwestować w człowieka, w prewencję i rehabilitację.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#BolesławMachnio">Wydatki na zasiłki z tytułu urodzenia dziecka wzrastają o 123% w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 1995, zasiłki macierzyńskie zaś wynoszą tylko 99,7% wielkości dla 1995 r. Uważam, że matka i dziecko są to sprawy ściśle ze sobą związane. I jeśli jeden wskaźnik wysoko wzrasta, a drugi maleje, to jest to dla mnie niezrozumiałe. Prosiłbym więc o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#StanisławWiśniewski">W przedstawionej nam przez KRUS informacji, w załączniku nr 1 mamy wykazane zwiększenie dotacji z budżetu państwa o 123,9%. Składka zaś na ubezpieczenia emerytalno-rentowe wzrasta o 117,4%. Jaka jest w tej chwili ściągalność składek i jaką widzi się możliwość, w najbliższej perspektywie czasowej zmniejszenie dotacji z budżetu państwa, tak, jak to ma miejsce w funduszu emerytalno-rentowym w systemie pracowniczym? W ostatnich latach następuje wręcz drastyczne ograniczenie dotacji dla pracowniczego funduszu emerytalno-rentowego.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#StanisławWiśniewski">Zaniepokojenie moje wzbudza również fakt, że KRUS występuje o zwiększenie liczby etatów przy minimalnym wzroście liczby świadczeniobiorców. Na koniec 1995 roku ma być 2.050.653 świadczeniobiorców, na koniec zaś przyszłego roku liczba ta zwiększa się tylko o 6.000 osób. Z czego więc wynika, przy komputeryzacji przy oprzyrządowaniu w technikę biurową waszych instytucji ta próba zwiększenia liczby zatrudnionych w KRUS o 214 osób.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#StanisławWiśniewski">Kolejna sprawa wynika z informacji, jakie były nam podawane w trakcie oceny wykonania budżetu KRUS za 1994 r. Interesuje mnie stan funduszy na koniec roku. Jeśli w roku 1995 przewiduje się w załączniku nr 2 „Plan finansowy fundusz prewencji rehabilitacji” kwotę 1.699 tys. zł, to w tym środki pieniężne stanowią tylko 50 tys. zł. Utrzymuje się ten stan w końcu roku 1996, przy stanie środków finansowych w wysokości 18 tys. zł. Gdzie jest ulokowana reszta tych kwot?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#StanisławWiśniewski">W załączniku Nr 3, dotyczącym funduszu administracyjnego, wyjaśnić należałoby, z czego wynika dynamiczny wzrost przewidywanych środków, wydatkowanych z zakładowego fundusz nagród o 166,3%. Co jest przyczyną takiego wzrostu? Jakie lokaty i gdzie posiada KRUS, dla nadwyżek środków finansowych?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#StanisławWiśniewski">Pytanie to dotyczy także załącznika Nr 4, w którym stan funduszu na koniec roku 1996 ma wynieść 109.863 tys. zł, jednakże w środkach finansowych tylko 50.130 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#BogdanKrysiewicz">Ponieważ pan poseł St. Wiśniewski zwrócił uwagę na wszystkie pozycje umieszczone w załącznikach do projektu budżetu KRUS na 1996 r., które mają tak radykalny skok w górę, to ja chciałbym jeszcze prosić o wyjaśnienie pozycji jednorazowych odszkodowań powypadkowych, w której planowany jest wzrost prawie o 51%.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#BogdanKrysiewicz">W trakcie swego wystąpienia prezes M. Delekta mówił o tym, jaki jest poziom ściągalności, to jest 95,8%. Rozumiem jednak, że na ten temat można będzie powiedzieć jeszcze nieco więcej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#BogdanKrysiewicz">Poinformowano nas o zaległościach w realizacji składek. Chciałbym prosić o wyjaśnienie, jaka jest tendencja w tym zakresie. Rośnie bowiem zatrudnienie i należy spodziewać się, że grupa ludzi, która zajmuje się egzekwowaniem składek będzie bardziej skutecznie działać w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli nie ma dalszych uwag, to proszę o przedstawienie wyjaśnień przez prezesa KRUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaksymilianDelekta">Ustosunkowuję się wpierw do pytań zawartych w wystąpieniu posła J. Mioduszewskiego. Liczba emerytów i rencistów otrzymujących świadczenia z KRUS wynika w pierwszym rzędzie z danych Głównego Urzędu Statystycznego, w których podaje się, że mamy 2,5 mln. gospodarstw rolnych i tylko pewną liczbę rolników nie ubezpieczonych. Definicja, którą stosuje GUS przygotowując fotografię naszego rolnictwa w kolejnych spisach, jest nieco inna, aniżeli ta, którą my przyjmujemy, odnośnie tego, kogo należy uznać za ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaksymilianDelekta">GUS robi fotografie według spisu gospodarstw i każdy hektar fizyczny oznacza, że jest to gospodarstwo rolne. Natomiast według naszych kryteriów, osoba podlegająca zasadom ubezpieczenia społecznego rolników kwalifikowana jest według tak zwanego hektara przeliczeniowego. Rolnik, który posiada gospodarstwo o wielkości hektara przeliczeniowego lub więcej dopiero jest traktowany jako rolnik ubezpieczony. Mamy przecież wielu rolników, którzy podejmują dodatkowe zatrudnienie i równocześnie prowadzą działalność gospodarczą. Grupa ta podlega ubezpieczeniom z tytułu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników. Trzeba to mieć na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MaksymilianDelekta">Prognozy demograficzne dotyczące emerytów i rencistów wskazują na to, że tendencja jest raczej spadająca. W 1990 r. mieliśmy 2.5 mln. rolników, czynnych zawodowo, opłacających składki. W chwili obecnej mamy 2.366 tys. rolników na 1996 rok. Uważamy, że liczba ta w latach następnych będzie się zmniejszała.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MaksymilianDelekta">Liczba emerytów i rencistów rolników nie zmniejsza się z miesiąca na miesiąc. Jest to pewien proces długotrwały i w wymiarze statystycznym kształtuje się jako linia płaska. Dlatego też planujemy, że w roku 1996 liczba ta może być nawet nieco wyższa, aczkolwiek różnica między liczbą szacunkową emerytów i rencistów na koniec tego roku w wysokości 2.053 tys. osób mieści się poza marginesem błędu statystycznego. Trzeba również pamiętać, że obecnie w jednostkach KRUS znajduje się ponad 7 tys. wniosków o przyznanie świadczeń emerytalnych. Tym osobom uprawnienia te nie są jeszcze przyznane. Trudno powiedzieć, czy będą one zrealizowane w stu procentach.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#MaksymilianDelekta">Trzeba brać również pod uwagę pewien element, który jest w ogóle niewymierzalny. W chwili obecnej nie potrafimy powiedzieć, ile, na przykład, będzie przyznanych rent inwalidzkich. Nie wiadomo, ile osób będzie musiało skorzystać z tego uprawnienia ile takich rent przyznają komisje lekarskie działające przy ZUS. Jak widać, staramy się te wielkości przewidzieć z możliwą maksymalnie precyzją.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#MaksymilianDelekta">Przyjmujemy krytyczne uwagi posła-referenta co do graficznej strony naszego materiału. Chcieliśmy materiał ten przedstawić jak najbardziej obrazowo, lecz nie jesteśmy tu nieomylni. Gdybyśmy dziś robili te tablice, to na pewno sporządzilibyśmy je dokładniej. Postaramy się w przyszłości udoskonalić przygotowanie takiego materiału dla potrzeb Komisji.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#MaksymilianDelekta">Podzielam stanowisko posła J. Mioduszewskiego, że w zakresie przeciwdziałania wypadkom w rolnictwie jest jeszcze wiele do zrobienia. Mamy tu już pewne osiągnięcia. Nawiązaliśmy kontakt z Państwową Inspekcją Pracy, która włączyła się do prowadzenia szkolenia rolników. W najbliższych dniach podpiszemy z Głównym Inspektorem Pracy porozumienie o współpracy obu naszych instytucji. Mam tu na myśli szczególnie prowadzenie szkolenia, udział w oględzinach wypadków przy pracy i ekspertyz co do maszyn stosowanych w rolnictwie. Opracowujemy program działania na dłuższy okres czasu.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#MaksymilianDelekta">Pytano o przyczyny wzrostu zatrudnienia w KRUS. Tylko jedną z tych przyczyn jest potrzeba zwiększonych wypłat z tytułu zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych. Trzeba mieć jednak na uwadze, że dwa-trzy lata temu KRUS miał mniejszą liczbę etatów, gdyż nie przejął jeszcze wszystkich zadań od ZUS i urzędów gminnych. Dopiero w 1995 roku przejęliśmy wszystkie zadania. W tymże roku uruchomiliśmy dwa centra rehabilitacyjne i dwa dalsze uruchomimy w roku 1996. Stąd też część tego zatrudnienia przeznaczymy na obsadę kadrową w tych nowych jednostkach rehabilitacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#MaksymilianDelekta">Można by prowadzić obserwację, czy ten, obecny stan zatrudnienia w KRUS jest optymalny, czy też nie. Przypomnę, że w 1990 roku 2,5 tys. gmin załatwiało problemy związane z ubezpieczeniem rolników i ściągalnością składek. Według szacunków podanych przez gminy w całym kraju, tymi sprawami zajmowało się około 5 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#MaksymilianDelekta">Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który miał obowiązek przekazać etaty do KRUS wyliczył, że sprawami ubezpieczeń rolniczych zajmuje się tam ponad 2,4 tys. osób. Gdyby dodać te dwie liczby i zestawić z liczbą planowaną na rok 1966, uwzględniając, że w KRUS załatwiamy też nowe zadania związane z prewencją i rehabilitacją, to można dojść do wniosku, że obecny stan zatrudnienia jest niższy od poprzedniego o ponad 1 tys. etatów.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#MaksymilianDelekta">Prowadzimy bardzo oszczędną działalność, jeśli idzie o wykorzystanie etatów. Trzeba jednak mieć na uwadze, że etat pracowniczy KRUS to nie tylko pensja, ale też wyposażenie stanowiska pracy, które jest bardzo kosztowne.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#MaksymilianDelekta">Zwrócono uwagę, że wydatki inwestycyjne KRUS maleją. Słusznie zauważono, że KRUS nie wszędzie ma odpowiednie warunki działania. Wiele placówek pracuje w siedzibach wynajętych. Udało się nam jednak, dla niektórych oddziałów, zapewnić warunki działania wcale przyzwoite. Bez przesady, bez marmurów, ale takich, jakie zapewniają warunki do pracy w XXI wieku. Rzeczywiście, jeśli zestawić koszty wynajmu lokali, które stale rosną, koszty energii itd., to w dłuższym okresie czasu, z ekonomicznego punktu widzenia jest bardziej opłacalne posiadanie własnych lokali. Rzeczywiście, kwoty na inwestycje maleją, mamy jednak precyzyjny rachunek co do inwestycji kontynuowanych i nowo rozpoczynanych.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#MaksymilianDelekta">W planowanych środkach na inwestycje uwzględniamy tylko nasze realne możliwości. Gdyby to posłów interesowało, to mam tu bardzo szczegółowy wykaz inwestycji kontynuowanych i mogę go udostępnić.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#MaksymilianDelekta">Bardzo podobał mi się wniosek jednego z posłów, że należy więcej inwestować w człowieka. Tak staramy się właśnie postępować. Poszerzamy wiedzę rolników, prowadzimy działalność profilaktyczną i rehabilitacyjną. Przekazujemy rolnikom kompendium wiedzy o ubezpieczeniu, co pozwala nam na przekonanie ich o konieczności zwiększenia niektórych składek. Jeśli rolnik wie o tym, że jego emerytura zależna jest od tego, ile wpłaci na ubezpieczenie, to wyraża zgodę na podwyższenie składek. Zwiększa się w rezultacie ściągalność składek.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#MaksymilianDelekta">Staramy się także podnosić kwalifikacje zawodowe naszych pracowników, aczkolwiek często po zdobyciu tej wiedzy i opanowaniu pracy na komputerze przechodzą oni do innych instytucji, gdzie otrzymują znacznie lepsze warunki płacowe.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#MaksymilianDelekta">W pierwszym półroczu bieżącego roku „podkupiono” nam około 600 pracowników. Może jest to dobrze, gdyż ludzie ci awansują. Przyczyną tego są jednak niskie płace oferowane przez naszą instytucję.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#MaksymilianDelekta">Różnica między zasiłkami wypłacanymi z tytułu urodzenia dziecka i zasiłków macierzyńskich wynika z tego, że nie zawsze kobieta -rolniczka otrzyma z KRUS zarówno zasiłek z tytułu urodzenia dziecka, jak i z tytułu macierzyństwa. Czasem zasiłek z tytułu urodzenia dziecka pobiera jej mąż, ubezpieczony w systemie pracowniczym. Tak więc jedno tych świadczeń bywa opłacane z naszego systemu ubezpieczeniowego, drugie zaś z systemu pracowniczego.</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#MaksymilianDelekta">Rzeczywiście, dotacja do funduszu emerytalnego KRUS rośnie o 123,4%, natomiast składka o 117,4%. Wynika to ze struktury portfela emerytalnego rolników. Z 2.050 tys. rent i emerytur rolniczych 883 tys. obejmują renty najniższe. Jest to prawie połowa całości portfela. Tak więc najniższe emerytury rosną w tempie szybszym, aniżeli przeciętne renty rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#MaksymilianDelekta">KRUS ma 49 oddziałów regionalnych i 214 placówek terenowych. Musi korzystać z sieci banków w całym kraju. Główne zasilanie odbywa się przez Narodowy Bank Polski, przez który uruchomiona jest dotacja. Naszymi partnerami są również banki spółdzielcze. Środki pieniężne nadwyżkowe, jednakże nie z funduszu emerytalnego, lecz z funduszu składkowego lokujemy głównie w BGŻ. Stosujemy też metodę dywersyfikacji środków. Mówiąc krócej - jeśli mamy 800 rachunków bankowych w całym kraju, które umieszczone są w kilkudziesięciu bankach, to część tych środków znajduje się na tzw. lokatach bankowych, w BGŻ, w Banku Rolno-Przemysłowym.</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#MaksymilianDelekta">Dysponuję dokładnym zestawieniem tych lokat. Gdyby pan poseł St. Wiśniewski chciał się z nim zapoznać, to mogę go przekazać.</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#MaksymilianDelekta">Dlaczego jest tak wysoki wzrost wypłat kwotowych za wypadki przy pracy? Wyjaśniam, że nie rośnie liczba wypadków, lecz wysokość odszkodowań. Gonimy w tym zakresie system pracowniczy. Za 1% uszczerbku na zdrowiu rolnik otrzymuje 1 mln zł. Uchwała zaś Rady Ubezpieczenia Społecznego przewiduje, że od 1.01.1996 r. będzie to kwota 1.300 tys. zł (starych). Nie dogoni to jeszcze wysokości odszkodowań wypłacanych w systemie pracowniczym.</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#MaksymilianDelekta">W moim początkowym wystąpieniu mówiłem o ściągalności składek. Mam szczegółowe opracowanie na ten temat i mogę je udostępnić do wglądu zainteresowanemu posłowi. W opracowaniu tym podajemy m.in. wyniki postępowania egzekucyjnego i ilustrujemy tam cały stan i przebieg działań bieżących w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BogdanKrysiewicz">Do dyskusji zgłasza się jeszcze poseł B. Machnio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#BolesławMachnio">Chciałbym wrócić jeszcze do zasiłków rodzinnych i macierzyńskich. Jest to bardzo istotna sprawa. W Polsce przyrost naturalny zmniejsza się. Wielodzietnych rodzin na wsi jest jednak więcej, aniżeli w mieście. Co kierowało mną, gdy postawiłem moje pytanie? Chodziło mi o to, że kobieta na wsi jest bardziej zapracowana, nie ma więc czasu na to, by załatwić wszystkie formalności związane z wypłatą zasiłku porodowego, czy też macierzyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#BolesławMachnio">Dziękuję za wyjaśnienie. Jeżeli ojciec pobiera zasiłek z zakładu pracy, to rzeczywiście, liczba tych zasiłków może maleć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StanisławWiśniewski">W swej wypowiedzi prezes KRUS stwierdził, że na ponad 2,5 mln. gospodarstw rolnych mamy 1,3 mln. emerytów. Z treści materiału, jaki nam przesłano wynika, że w planie na koniec 1996 r. przyjęto liczbę świadczeń emerytalno-rentowych dla 2.050.700 osób. Interesuje mnie więc, ile osób płaci obecnie składkę emerytalną, a także na inne fundusze?</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#StanisławWiśniewski">Zwiększa się dotacja budżetowa, składki wzrastają zaś tylko w nikłym procencie. Nie jest to uzasadnieniem dla tego, by dotacja budżetowa wzrastała. Nastąpiła bowiem nowelizacja ustawy emerytalno-rentowej, która skasowała preferencyjne traktowanie najniższych emerytur i rent, co uderzyło mocno w środowisko rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#StanisławWiśniewski">Stawiam więc pytanie, jaka jest populacja emerytów - rolników, czy świadczeniobiorców, którym płaci się comiesięczne świadczenia oraz ilu w tym jest rolników, którzy rzeczywiście opłacają składkę emerytalno-rentowa?</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#StanisławWiśniewski">Drugie moje pytanie sięga do tych informacji, które już uzyskaliśmy, dotyczących wydatków na inwestycje. Proszę o dostarczenie mi tych wszystkich materiałów obrazujących zadłużenie KRUS, ściągalność składek a także wydatków na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#StanisławWiśniewski">W materiale podaje się, że część planowanych kwot będzie wydatkowana na modernizację i uzupełnienie wyposażenia komputerowego. Co roku na ten cel przeznacza się określone kwoty. Jaki jest wobec tego plan docelowy i jaka jest efektywność inwestycji przeznaczonych na komputeryzację? W jakiejś mierze łączy się to z tym, że równolegle występujecie o zwiększenie liczby etatów dla KRUS.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#StanisławWiśniewski">Chciałbym również prosić o wyjaśnienie, co rozumiecie przez to, że część środków inwestycyjnych macie zamiar przeznaczyć na wymianę samochodów osobowych obsługujących poszczególne jednostki organizacyjne. Mogę podać np., że Główny Inspektor Pracy zakupił, w ramach odtwarzania parku samochodowego 7 nowych „Lancii”, właśnie ze środków inwestycyjnych. Myślę więc, że w sposób beztroski zaczyna się rozdysponowywać środki budżetu państwa. Można by czynić takie inwestycje, gdyby to były środki własne, pochodzące ze składek i rada nadzorcza wyraziłaby na to zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MichałKowalczyk">Nie otrzymałem odpowiedzi na moje pytanie. Zapytuję więc, czy to, co powiedział prezes KRUS to była odpowiedź, czy też prezes KRUS zapomniał odpowiedzieć na moje pytanie. Po reakcji pana prezesa widzę, że zapomniał odpowiedzieć dla mnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MaksymilianDelekta">W ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników z 20 grudnia 1990 r. mamy przepis, że na fundusz administracyjny winno być przeznaczone 4% funduszu emerytalnego. Kolejne ustawy budżetowe niwelują ten zapis, określając kwotowo środki na ten cel. Jak państwo widzą, my również staramy się ograniczać wydatki z funduszu administracyjnego. Wykorzystanie funduszu na ten cel jest znacznie niższe. Przez taki zabieg formalny można dokonać tych zmian, gdyż w przeciwnym razie należałoby zmienić ustawę o ubezpieczeniu emerytalno-rentowym rolników i albo odesłać do ustawy budżetowej, albo też określić w budżecie wysokość tego funduszu nie przez 4%, lecz w sposób bardziej elastyczny. Wydaje się, że lepiej jest, jeśli kolejne ustawy budżetowe precyzują te wydatki kwotowo. Nie mam tutaj jakiegoś dobrego pomysłu na trwałe rozwiązania tej sprawy. Może, przy dokonywaniu nowelizacji ustawy, która jest przygotowywana, trzeba będzie przewidzieć jakiś przepis, który bardziej precyzyjnie określi te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MaksymilianDelekta">Jeśli idzie o pytania postawione przez posła St. Wiśniewskiego, podaję, że w 1995 r. na fundusz emerytalny wpłacało 1.394 tys. osób. W 1996 r. przewidujemy, że będzie to 1.366 tys. osób. Jest to następstwem tego, że populacja czynnych zawodowo rolników zmniejsza się z roku na rok.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#MaksymilianDelekta">Nieco więcej osób będzie świadczyło na rzecz funduszu składkowego. W 1995 r. na fundusz składkowy świadczyć będzie 1.454 tys. osób, w roku zaś 1996 - 1.397 tys. osób. Uważam więc, że pan poseł ma w jakimś stopniu rację mówiąc, że równolegle ze wzrostem dotacji budżetowej spada liczba płacących składki. Jeżeli jednak nałoży się na to, w dłuższym okresie czasu, spadek liczby emerytów i rencistów, to może okazać się, że rolnicy będą musieli płacić wyższą składkę. Taka sytuacja może również zaistnieć. Proszę zauważyć, że w roku 1995 przeciętna miesięczna liczba emerytów i rencistów wynosi 2.050.300 osób, w roku 1996 zaś - 2.053.900 osób. Tego jednak nie przeliczyliśmy jeszcze dostatecznie precyzyjnie.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#MaksymilianDelekta">Jeśli idzie o modernizację sprzętu komputerowego, to trzeba mieć na uwadze, że technika komputerowa zmienia się szybko. Komputer, który użytkowaliśmy trzy lata temu (typu 286) musi zostać zmieniony, gdyż jego twardy dysk ulega „zatkaniu”, jego pamięć jest całkowicie wykorzystana. Trzeba więc ten system komputerowy stale modernizować. Często jednak jest i on zawodny, zwłaszcza wówczas, gdy wprowadza się bardziej ambitne programy. Trudno powiedzieć, kiedy nastąpi zakończenie wydatków na komputeryzację, gdyż we wszystkich instytucjach ubezpieczeniowych na świecie dokonywana jest stała modernizacja tego sprzętu. Najważniejsze, by była ona jak najbardziej trafiona i mądra.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#MaksymilianDelekta">Konieczne jest zapewnienie pełnego wykorzystania sprzętu komputerowego, a także unikanie przypadkowych zakupów. Na przykład, gdy kupi się duży komputer, którego możliwości nie będą wykorzystane nawet w 50%. Modernizacja ta musi być prowadzona sensownie.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#MaksymilianDelekta">Przypomnę, że w systemie komputerowym mamy indywidualny przebieg ubezpieczenia każdego ubezpieczonego i to zarówno czynnych, jak też nieczynnych rolników. Obejmujemy więc naszą komputeryzacją prawie dwa miliony osób. Każda z nich ma w komputerze określoną liczbę jednostek informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#MaksymilianDelekta">Placówki terenowe wyposażone są w „Fiaty 126p”, oddziały regionalne mają „Polonezy”, lecz bez kierowców. Centrala KRUS również dysponuje „Polonezami” i tylko prezes ma 3-letnią „Lancię” zakupioną w Urzędzie Rady Ministrów za sumę ok. 200 mln zł. Przestrzegamy więc zasady oszczędności w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#MaksymilianDelekta">Przeprowadziłem kiedyś taki rachunek, z którego wynikało, że kierowca i jego płaca w skali roku kosztuje tyle, ile połowa samochodu.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#MaksymilianDelekta">Toteż, obiecuję, że w tym zakresie będziemy nadal starali się prowadzić jak najoszczędniejszą gospodarkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję panu prezesowi za wyjaśnienia i twierdzę, że przeprowadził pan tak dokładny rachunek sumienia, że odbije się to na pewno pozytywnym echem na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JózefMioduszewski">Rozumiem, że pytanie posła St. Wiśniewskiego wybiegało poza temat naszego dzisiejszego posiedzenia, to jest budżetu KRUS i w ogóle całego problemu ubezpieczeń rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JózefMioduszewski">Mamy w chwili obecnej taką sytuację, że o 700 tys. jest rolników pobierających świadczenia, aniżeli tych, którzy opłacają składkę. Znaczna część tych, którzy pobierają dziś świadczenia nie płaciła uprzednio żadnych składek, gdyż takie były swego czasu przepisy, że wystarczyło przekazać gospodarstwo za rentę, by otrzymać świadczenia emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JózefMioduszewski">Jeśli idzie o poziom ściągalności składek, to planuje się go na wysokości 95,8%. Trzeba wziąć pod uwagę, że kilka lat temu było to tylko około 80%, a nawet jeszcze mniej. Trudno byłoby w tej sytuacji mówić, że ściągalność składek jest bardzo niska. Wprawdzie składki rolnicze nie są wysokie, jednakże, jak podał prezes KRUS, na fundusz emerytalno-rentowy rolnik płaci 283 zł kwartalnie, na fundusz składkowy zaś 42 zł i może zostanie podwyższona. W ciągu roku łączna składka od jednego rolnika wynosić będzie ok. 5 mln starych złotych od osoby ubezpieczonej. Dla małych, 4–5 hektarowych gospodarstw, których u nas jest stosunkowo dużo, jest to wysokie obciążenie.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JózefMioduszewski">Rozumiem, że na ten temat można długo dyskutować. Proponuję przeprowadzić taką dyskusję przy innej okazji.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JózefMioduszewski">Po wysłuchaniu natomiast informacji prezesa KRUS i dyskusji oraz wyjaśnień, proponuję przyjęcie projektu budżetu KRUS na 1996 r. w przedłożonym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanKrysiewicz">Myślę, że rzeczywiście dyskusja dotycząca systemu ubezpieczeniowego rolników jest jeszcze przed nami. Wszystkie pytania natomiast, które zmierzały do wyjaśnienia na ile racjonalnie prowadzona jest gospodarka KRUS, na ile, w sposób rzetelny przygotowane są projekty przedstawionych nam planów działania należy uznać za zasadne. W ten sposób bowiem wypełniamy naszą poselską funkcję i realizujemy postawione przed nami zadania.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#BogdanKrysiewicz">Moim zdaniem, dyskusja nad projektem budżetu i planem finansowym KRUS była bardzo rzeczowa. Są więc szanse do sformułowania odpowiednich wniosków dla Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#BogdanKrysiewicz">Prezes KRUS złożył nam deklarację, że udostępni nam wszelkie materiały, które pozwolą nam rozszerzyć i uzupełnić naszą wiedzę na temat systemu ubezpieczeń rolniczych. Wszyscy posłowie, którzy będą zainteresowani bardziej szczegółowymi wyliczeniami mogą z tych danych KRUS skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli nie ma dalszych uwag, to na tym moglibyśmy zakończyć dzisiejsze posiedzenie, mające pełną świadomość, że ubezpieczenia rolnicze są ubezpieczeniami stosunkowo młodymi i ubezpieczeniami, które mają przed sobą przyszłość, gdyż jest to klasyka ubezpieczeń branżowych, w których istnieje obowiązek formułowania i rozwoju ich na bazie własnych składek ubezpieczeniowych. Wprawdzie składka ta jest jeszcze niewielka, ale różne są drogi do formułowania takich perspektywicznych, rozwojowych ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#BogdanKrysiewicz">Jak nas poinformowano, ubezpieczenia te mają konta indywidualne ubezpieczonych, co jest podstawową zasadą w nowych systemach ubezpieczeniowych. Nie będzie trzeba szukać dodatkowych źródeł, ażeby udowodnić swoje uprawnienia do otrzymania świadczenia. Myślę, że system ubezpieczeń czeka olbrzymia reforma. Właśnie takie indywidualne konta są jednym z najważniejszych wymogów przyszłego systemu.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#BogdanKrysiewicz">Może dojść do tego, że państwo będzie miało problemy z udowodnieniem konstytucyjnego prawa do świadczeń emerytalnych w niektórych przypadkach, chociażby z uwagi na dynamiczny rozwój przedsiębiorczości nowych zakładów i jednostek gospodarczych różnego rodzaju, a także z powodu zbytniego liberalizmu w zakresie gromadzenia dokumentacji.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#BogdanKrysiewicz">Za osiągnięcie należy uznać utworzenie funduszu prewencji i rehabilitacji. Od niedawna dopiero dopracowaliśmy się pewnych rozwiązań w tym zakresie w systemie ubezpieczeń pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#BogdanKrysiewicz">Ważną sprawą jest również ścisłe określenie wysokości funduszu administracyjnego i niepełne wykorzystanie środków na ten cel w stosunku do postanowień ustawowych. Widać więc, że KRUS nie dąży do tego, by wykorzystywać do maksimum swoje uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#BogdanKrysiewicz">Przeanalizowaliśmy dane, które nam przedstawiono przez KRUS dotyczące projektu budżetu na 1996 r. i możemy postawić wniosek o zatwierdzenie tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#BogdanKrysiewicz">Wnioski i dezyderaty przedłożymy w dniu jutrzejszym w końcowej części naszych prac nad projektami budżetów na 1996 r., nad którymi kontrolę zlecono naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w posiedzeniu i zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>