text_structure.xml 246 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AnnaBańkowska">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Polityki Społecznej na temat budżetu na rok 1995. Serdecznie witam wiceministra G. Andrzejewską, prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych L. Kwiatka, który pierwszy raz jest obecny na naszym posiedzeniu, przedstawicieli Rady Nadzorczej PFRON oraz wszystkie osoby związane z Funduszem. Jest również dyr. w Najwyższej Izbie Kontroli D. Safjan, są przedstawiciele Centralnego Urzędu Planowania, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#AnnaBańkowska">Wszystkich serdecznie witam, licząc na współpracę przy omawianiu budżetu na rok 1995.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#AnnaBańkowska">W porządku dzisiejszego posiedzenia mamy w punkcie pierwszym rozpatrzenie budżetu na rok 1995, w części dotyczącej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#AnnaBańkowska">Na wstępie chcę poinformować posłów, że mamy dzisiaj rozpatrzyć poprawkę posła K. Budnika do ustawy o kombatantach; w związku z tym po ogłoszeniu przerwy zrobimy posiedzenie Komisji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#AnnaBańkowska">W części drugiej dzisiejszego posiedzenia rozpatrywać będziemy Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Alimentacyjny.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#AnnaBańkowska">Czy są jakieś uwagi do porządku obrad? Skoro nie ma, proszę prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o przedstawienie głównych założeń planu finansowego na rok 1995 oraz zadań jakie za pośrednictwem tegoż budżetu PFRON ma zamiar finansować.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#AnnaBańkowska">Jednocześnie chciałabym, aby prezes PFRON odniósł się do zagadnienia jak ten budżet ma się do wcześniejszych uwag Najwyższej Izby Kontroli, dotyczących struktury wydatkowania środków, czy uwagi te zostały uwzględnione w działaniu Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LeszekKwiatek">W imieniu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przedkładam do oceny Komisji projekt planu finansowego na rok 1995. Projekt ten został przygotowany już na przełomie sierpnia i września tego roku, a rada nadzorcza PFRON zatwierdziła go 28 września. Konstrukcja planu jest bardzo podobna do konstrukcji planu na rok bieżący, który zyskał aprobatę Komisji Polityki Społecznej. Za podstawę opracowania prezentowanego projektu przyjęto dane wynikające z analizy wykonania planu finansowego Funduszu za pierwsze półrocze tego roku, przewidywane wykonanie na koniec 1994 roku oraz rejestr zobowiązań podjętych przez PFRON i jego pełnomocników, to jest przez wojewódzkie ośrodki do spraw zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w latach ubiegłych, a skutkujących wydatkowaniem środków finansowych nie tylko w roku bieżącym, ale także i w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#LeszekKwiatek">Dzisiaj, w oparciu o dane za trzy kwartały tego roku, należy uznać, że wykonanie planu finansowego za rok 1994 nie będzie odbiegało w sposób zasadniczy od wielkości planowanych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#LeszekKwiatek">Zarówno rzeczywiste dochody, jak i wydatki Funduszu trzymają się we wcześniej przewidywanych granicach. Wystąpią jedynie pewne przesunięcia środków w niektórych tytułach, akceptowane przez Radę Nadzorczą PFRON a podyktowane potrzebami ujawnionymi w ciągu roku. Z tego z kolei względu należy uznać, że dane przyjęte za punkt wyjścia do opracowania planu finansowego na rok 1995, który będzie przedmiotem oceny, nie budzą zastrzeżeń. Ponieważ posłowie dysponują stosownym dokumentem skomentuję go w sposób skrótowy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#LeszekKwiatek">Liczbom podanym przy każdym tytule planu towarzyszą także objaśnienia opisowe. Pozostaje mi zwrócić uwagę na to czego suche liczby nie mówią oraz wskazać pozycje, które w trakcie roku mogą ulec korektom.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#LeszekKwiatek">Projekt planu na rok 1995 przewiduje łączne dochody PFRON w wysokości 6 bln 173 mld zł i są one wyższe o 12 proc. od dochodów przewidywanych w roku 1994. 95 proc. tych dochodów stanowić będą wpłaty z zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#LeszekKwiatek">Wydatki PFRON wyniosą w roku 1995 6 bln 356,8 mld zł i będą o 13 proc. wyższe od wydatków przewidywanych w roku bieżącym. Różnicę pomiędzy planowanymi dochodami a wydatkami wynoszącą 183,8 mld zł zamierzamy pokryć z wpływów ze spłat pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#LeszekKwiatek">Przy zapoznawaniu planu finansowego na rok 1995 nasuwa się pytanie o strategiczne kierunki działania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz o priorytety. Odpowiedzią na nie są wielkości kwot uwzględnione przy poszczególnych tytułach.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#LeszekKwiatek">Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, z dnia 9 maja 1991 roku, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pełni w głównej mierze rolę organu wykonawczego w stosunku do Urzędu Pełnomocnika do spraw Osób Niepełnosprawnych, które kreuje założenia polityki w przedmiotowym zakresie tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#LeszekKwiatek">Akceptację projektu planu finansowego PFRON przez Radę Nadzorczą Funduszu, działającą pod przewodnictwem pełnomocnika, sekretarza stanu, Grażynę Andrzejewską-Sroczyńską, traktujemy jako wiążące wytyczne programowe tych organów. Z tym zastrzeżeniem, że wskazana jest jednak syntetyczna charakterystyka priorytetów Funduszu w ujęciu ogólnym i w rozbiciu na najważniejsze zadania. Tytułem komentarza, pragnę poinformować, że generalne proporcje rozdysponowania środków PFRON kształtować się będą w sposób następujący. Na realizację zadań realizowanych przez wojewódzkie ośrodki zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych przeznaczymy 58 proc. środków, co stanowi 3 bln 686 mld zł, na zadania realizowane przez zarząd Funduszu przeznaczymy 40 proc., co stanowi 2 bln 537,6 mld zł. Natomiast na niezbędne koszty funkcjonowania biura i oddziały Funduszu przeznaczymy 2 proc. środków, co stanowi 133 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#LeszekKwiatek">Przyjmując jako punkt odniesienia plan realizowany w roku bieżącym, warto zwrócić uwagę, że projekt planu finansowego na rok 1995 zakłada między innymi, wydatkowanie o 13 proc. środków więcej na zadania realizowane przez wojewódzkie ośrodki zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych a w tym o 43 proc. więcej środków na sferę zatrudnienia. Pozwoli to na osiągnięcie trzech celów. Będzie to utworzenie 15 tys. nowych miejsc pracy. Gdyby średni koszt jednego nowego stanowiska pracy udało się utrzymać w granicach 80 mln zł, na refundację pracodawcom kosztów wynagrodzeń i składki ZUS, z tytułu zobowiązań zaległych oraz bieżących, a także na udzielenie 2 100 osobom pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#LeszekKwiatek">Na marginesie tej kwestii pragnę poinformować, że od października tego roku, wdrażane są nowe procedury dotyczące zawierania umów z pracodawcami, w zakresie tworzenia stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych. Mamy sygnały, że oceniane są one jako bardzo skomplikowane. Gotowi jesteśmy w tej sprawie udzielić wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#LeszekKwiatek">Generalnie nowe zasady i kryteria refundacji kosztów tworzenia nowych miejsc pracy gwarantują zdecydowanie bardziej skuteczną ochronę interesów osób niepełnosprawnych, eliminują nieuczciwych pracodawców i wprowadzają zasadę selekcji wniosków, w trybie quasi konkursów ofert. Mają one dwie słabe strony, które skłonni jesteśmy skorygować w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#LeszekKwiatek">Innym charakterystycznym elementem zmian w stosunku do planu na rok 1994 jest fakt, że na tworzenie i utrzymanie nowych warsztatów w terapii zajęciowej przewidujemy wydatki o 66 proc. wyższe niż w roku bieżącym. Pozwoli to na łączne finansowanie 210 warsztatów, w tym 50 nowych, które zostaną utworzone w przyszłym roku. Znajdzie się w nich miejsce dla blisko 5 tys. osób niepełnosprawnych, niezdolnych do wykonywania jakiejkolwiek pracy zawodowej. W tym miejscu chciałbym nawiązać do jednego z zaleceń pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli i zwrócić uwagę na rachunek symulacyjny, z którego wynika, że gdyby wszystkie zakłady pracy chronionej interpretowały odpowiedni zapis zawarty w ustawie z dnia 9 maja 1991 r., jako rygorystyczny obowiązek tworzenia warsztatów terapii zajęciowej, to finansowe zobowiązania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wynikające z tego tytułu wyniosłyby około 2 bln zł na samą tylko działalność bieżącą warsztatów. Oznaczałoby to drastyczny niedobór środków na realizację innych zadań ustawowych PFRON, które już obecnie możemy realizować w bardzo ograniczonym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#LeszekKwiatek">Wymownym przykładem ograniczeń z jakimi już teraz mamy do czynienia jest pozycja zatytułowana „likwidacja barier architektonicznych”, w której figuruje kwota 338 mld zł. A więc aż trzykrotnie mniejsza niż w roku bieżącym lub w roku minionym. Z kwoty tej na nowe zobowiązania przeznaczać możemy tylko 220 mld zł, podczas gdy potrzeby zgłaszane do Biura pełnomocnika szacować należy w bilionach.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#LeszekKwiatek">Jeżeli chodzi o drugą część naszego planu to środki pozostające do dyspozycji zarządu Funduszu wyniosą 2 bln 537,6 mld zł, to jest o 25 proc. więcej niż wydamy w roku bieżącym. Zostaną one przeznaczone na dwie grupy zadań. Po pierwsze będą to zadania związane z rehabilitacją zawodową, blisko połowa tej kwoty, bo 47 proc., czyli 1 bln 195 mld zł. Zadania te to między innymi dofinansowanie organizacji pozarządowych, zakładów pracy chronionej, wynagrodzeń około 15 tys. zatrudnionych osób upośledzonych i psychicznie chorych i oprocentowanie preferencyjnych kredytów bankowych, refundacja strat poniesionych przez zakłady pracy chronionej wskutek postępowań układowych prowadzonych przez zakłady państwowe, realizacja programów rządowych, celowych oraz innych.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#LeszekKwiatek">Druga grupa zadań to rehabilitacja lecznicza i społeczna, którą wesprzemy kwotą 1 bln 343 mld zł, przeznaczoną na takie cele jak dofinansowanie adaptacji, rozbudowy i modernizacji obiektów, działalność organizacji pozarządowych, jednostek budżetowych, samorządu terytorialnego i innych. W wymienionej kwocie mieszczą się również środki na zaopatrzenie placówek rehabilitacyjno-medycznych w sprzęt niezbędny w procesie rehabilitacyjnym, jak również na dofinansowanie osób niepełnosprawnych w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych dla około 70 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#LeszekKwiatek">Dane zawarte w projekcie planu finansowego można projektować, porządkować oraz interpretować na różne sposoby. Tak postępując każda osoba niepełnosprawna, każde środowisko, organizacja, zakład pracy chronionej, czy prywatny przedsiębiorca mogą dojść do wniosku, że powinni mieć dostęp do środków Funduszu w zakresie znacznie większym niż uzyskali dotychczas lub uzyskają w roku przyszłym. To powoduje, że Fundusz prowadzi swą działalność pod nieustanną, silną presją zewnętrzną, niewspółmierną do realnych możliwości. Dysponując znacznymi środkami jest w sytuacji bardzo trudnej. Gdybyśmy podzielili łączne przychody Funduszu przez liczbę osób niepełnosprawnych wówczas nasunęłyby się dwa oczywiste wnioski. Po pierwsze, że Fundusz dysponuje środkami skromnymi w stosunku do potrzeb a więc musi nimi gospodarować oszczędnie, a po drugie, że obciążenia Funduszu nowymi poważnymi zadaniami, na przykład w zakresie rehabilitacji leczniczej i społecznej niepełnosprawnych dzieci młodzieży, wymagałoby uruchomienia nowych źródeł finansowania.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#LeszekKwiatek">Chciałbym teraz przedstawić dwie uwagi odnoszące się do tych pozycji planu finansowego, w których mogą być niezbędne korekty w trakcie nadchodzącego roku. Przy czym zaznaczyć trzeba, że te ewentualne poprawki nie miałyby wpływu na łączną wielkość wydatków i nie zagrażałyby w żadnym stopniu prawidłowemu wykonaniu planu na 1995 rok i budżetowi państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#LeszekKwiatek">Lada chwila może się okazać, że musi ulec zmianie stan konta Funduszu na rachunkach bankowych na dzień 1 stycznia 1995 r. gdyż AGROBANK SA dbał o interesy Funduszu, mówiąc w przenośni, do upadłego.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#LeszekKwiatek">Stan salda z tego powodu ulegnie powiększeniu i to jest przyczyna, dla której zarząd Funduszu złożył 22 listopada do Prokuratury Wojewódzkiej w Warszawie zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#LeszekKwiatek">Druga uwaga wiąże się bezpośrednio z zaleceniami pokontrolnymi Najwyższej Izby Kontroli, które obejmują dużą liczbę nowych zadań. Może się okazać konieczna korekta wydatków związanych z utrzymaniem biur Funduszu ze względu na niezbędną realizację zadań zalecaną przez NIK, a w szczególności bezdyskusyjnego postulatu pełnej komputeryzacji Funduszu, zapewnienia prawidłowej ewidencji i przetwarzania danych w zakresie gromadzenia i dystrybucji środków Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#LeszekKwiatek">Warunkiem absolutnie niezbędnym dla realizacji tego zadania jest zmiana siedziby Funduszu. W obiekcie, który wynajmujemy przy ul. Gałczyńskiegoo nie jest to możliwe ze względów technicznych, niezależnych od naszej woli. Ewidencja i księgowość pracują w bardzo złych warunkach. Tak jednoznacznie stawiając przewidywane problemy pragnę zapewnić, że jest ambicją Zarządu wszystkich pracowników Funduszu, aby dochody w roku 1995 uległy zwiększeniu. Oceniam, iż będzie to możliwe po spełnieniu kilku warunków. Należy do nich pełna komputeryzacja, bieżąca ewidencja wpłat i należności, lepsza współpraca z urzędami skarbowymi, utworzenie działu do spraw windykacji, sprawna działalność komórek kontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#LeszekKwiatek">Na zakończenie proszę Komisję Polityki Społecznej o życzliwe odniesienie i pomoc w stosunku do trzech spraw. Proszę mianowicie o przychylne stanowisko Komisji w sprawie możliwości udzielania zakładom pracy chronionej pożyczek nie tylko dotacji, ponieważ w szerokim gronie władz i pracowników Funduszu zgodnie uważamy, że jest to forma lepsza, bardziej dyscyplinująca i motywująca zakłady do efektywnych działań gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#LeszekKwiatek">Proszę też Komisję Polityki Społecznej o przyzwolenie na to, aby istotnym uzasadnieniem dla udzielania pożyczek przez Zarząd Funduszu mogły być nadal także ważkie względy społeczne a nie tylko i wyłącznie kryteria stricte ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#LeszekKwiatek">Apeluję też gorąco o uwzględnienie potrzeby istnienia terenowych oddziałów Funduszu. Jeżeli Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dysponujący dużymi środkami finansowymi ma sprawnie i skutecznie reagować na potrzeby osób niepełnosprawnych na obszarze całego kraju, jeżeli zależy nam na procesie uspołecznienia a może także decentralizacji decyzji, jeżeli mamy ponosić odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za sposób wydatkowania środków, prowadzić systematyczne kontrole i skutecznie zwalczać wyłudzenia i nadużycia, to musimy dysponować siecią placówek terenowych, czyli istniejącymi 13 oddziałami Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#LeszekKwiatek">Ponieważ stanowisko prezesa Funduszu pełnię od miesiąca, proszę, aby na niektóre pytania mogli udzielać odpowiedzi moi najbliżsi współpracownicy, wiceprezes Kazimierz Mżyk oraz Wiesława Całka, główna księgowa Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#LeszekKwiatek">Mam nadzieję, że przebieg dyskusji da podstawy o sformułowanie wniosku o akceptację planu finansowego Funduszu na rok 1995, przez Sejmową Komisję Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę posła K. Sienkiewicz o przedstawienie, w formie koreferatu, uwag do budżetu PFRON na rok 1995.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Rozpocznę od kilku uwag natury ogólnej, które być może są obecnym znane, ale są warte przypomnienia.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Otóż Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest funduszem celowym i nie podlega rygorom prawa budżetowego takim jak budżet państwa w innych częściach, które Komisja rozpatruje.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Jedynym formalnym ograniczeniem w dysponowaniu środkami funduszów celowych, a więc takich jak ten, jest warunek, aby wydatki nie przekraczały faktycznych uzyskanych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Plan finansowych PFRON rekomendowany przez Komisję Polityki Społecznej, w razie akceptacji przez parlament w formie załącznika do ustawy budżetowej, określi wybór kierunków wydatkowania niebagatelnych środków, bo w wysokości 9 bln zł. To właśnie Komisji Polityki Społecznej przypada ocena, czy kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych z PFRON są właściwe, tak ustalone, tak wybrane, tak zaproponowane, by korekty dokonywane przez Zarząd Funduszu w ciągu roku nie zmieniły całkowicie struktury wydatków i by tworzyły spójną koncepcję wydatkowania Funduszu. Na tyle spójną, aby dawała ona obraz działań krótkoterminowych, a więc na rok 1995, ale również aby zaznaczyła długofalową politykę w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Tymczasem w planie finansowym PFRON na rok 1995 nie ma informacji jakie zadania przyjmuje się za priorytetowe. Prezes powiedział, że o priorytetach można wnioskować z wielkości poszczególnych kwot.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#KrystynaSienkiewicz">Owszem, ale jest to tylko ogólne określenie celów, na które zamierza się przeznaczyć te środki.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#KrystynaSienkiewicz">Plan na rok 1995 jest podobny do omawianego w Komisji Polityki Społecznej rok temu. Jednak jest bardziej ogólnikowy, zawiera znacznie mniej wyjaśnień i uzasadnień planowanych, czy nawet już dokonywanych wydatków. Rodzi to różnego rodzaju pytania i wątpliwości o to jakie były motywy podania tak skąpych, oszczędnych informacji w porównaniu z informacją ubiegłoroczną.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#KrystynaSienkiewicz">Istnieje znacznie większe zapotrzebowanie na informację dla uwiarygodnienia zapowiadanych działań porządkujących. Działania takie były zapowiadane przez poprzedniego prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ale przyjdzie je spełniać obecnemu, ale działania takie były również zapowiadane przez prezesa Rady Nadzorczej PFRON Grażynę Andrzejewską-Sroczyńską.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#KrystynaSienkiewicz">Ponieważ zapowiadane były działania porządkujące spodziewamy się rzetelnych informacji uzupełniających.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#KrystynaSienkiewicz">Rada Nadzorcza PFRON zatwierdzała plan odmiennie niż było to w roku ubiegłym gdy Sejmowej Komisji Polityki Społecznej zaprezentowano plan jeszcze niezatwierdzony. Rodzi się pytanie dlaczego jednak Rada Nadzorcza wyraziła zgodę na to, aby Sejmowej Komisji a więc organowi Sejmu, wersję planu, z której nie wynika na co konkretnie przeznaczone będą środki Funduszu. Przedstawione nam, zagregowane wydatki, na taką ocenę nie pozwalają. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, już z samej nazwy, jest państwowym funduszem celowym, własnością publiczną i taka wiedza jest niezbędna, aby rekomendować ten dokument Sejmowi z pełnym poczuciem odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#KrystynaSienkiewicz">Być może autorzy projektu kierowali się przekonaniem, że sam zapis art. 32 ustawy z dnia 9 maja 1991 roku dokładnie to określa.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#KrystynaSienkiewicz">Projekt planu finansowego Funduszu na rok 1995 przewiduje, że PFRON będzie dysponował środkami w wysokości prawie 9 bln zł, przewiduje, że stan środków na początku roku 1995 będzie wynosił ponad 2 bln 800 mld zł., z czego środki pieniężne wynoszą ponad 544 mld zł, a należności z tytułu udzielonych pożyczek 2 bln 280 mld zł. A dochody według planu mają wynieść 6 bln 073 mld zł, z czego wpłaty zakładów pracy stanowić będą prawie 95 proc. ogółu dochodów. To są dane, które każdy może odczytać z dostarczonego planu finansowego na rok 1995.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#KrystynaSienkiewicz">Natomiast ocena i porównanie planu finansowego na rok 1994, również dołączonego do tego dokumentu i planu na rok 1995, już zaczyna nasuwać pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#KrystynaSienkiewicz">Kwestią zasadniczą będzie ustalenie co będzie stanowić podstawę porównania. O ile plan przyjęty przez Radę Nadzorczą Funduszu na rok 1995, przedstawiony Komisji Polityki Społecznej, można uznać za materiał do analizy, o tyle plan przedstawiony w styczniu 1994 r. różni się od przewidywanego wykonania planu w grudniu i przedstawionego jako wykonanie planu za pierwsze półrocze.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#KrystynaSienkiewicz">Sytuacja ta znalazła swoje odbicie w protokole Najwyższej Izby Kontroli, w którym czytamy: „Obowiązujący stan prawny nie stwarza nawet przesłanek od oceny stopnia dyrektywności tzw. planu finansowego Funduszu, stanowiącego załącznik do ustaw budżetowych, a w praktyce całkowicie modyfikowanego w ciągu roku budżetowego, przez władze Funduszu i dostosowywanego do rzeczywiście realizowanych wydatków”.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#KrystynaSienkiewicz">To jest pierwsza trudność, ale trudności są po to, aby je pokonywać. Przechodzę do części drugiej planu finansowego. Przewidywane na 1995 r. dochody PFRON są realnie niższe niż w roku 1994, wzrost 11 proc. według mnie, 12 proc. według prezesa Funduszu, nominalnie. A zatem czy dochodu tego nie można było powiększyć poprzez na przykład zwiększenie skuteczności egzekwowania należności. Mam na myśli nie instytucję PFRON a poprzez ministra finansów, którego można było wesprzeć poprzez ewidencję podmiotów, ewidencję wpłat należności z zakładów pracy decyzje o umorzeniu, odroczeniach, zaniechania poboru należności. O to wszystko co stanowi przedmiot oczekiwań, że zostanie spełnione.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#KrystynaSienkiewicz">Brakuje w planie pozycji analizy należności a to wynosi prawie 30 proc. planowanego funduszu. Są to należności z tytułu pożyczek, a więc ponad 2 bln zł. Nie ma informacji które i w jakiej wysokości kwoty są ściągalne, a których środków już się nie odzyska.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#KrystynaSienkiewicz">Dotacje również mogłyby powiększyć stan posiadania Funduszu, ale nie z innych funduszów krajowych czy z budżetu, a poprzez poszukiwania możliwości w instytucjach światowych, międzynarodowych czy też innych. Również poprzez korzystanie z dostępnych na rynku instrumentów finansowych o niskim poziomie ryzyka, takich jak obligacje, bony skarbowe, akcje spółek notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#KrystynaSienkiewicz">Plan finansowy zatwierdzony przez Radę Nadzorczą PFRON dnia 28 września już nie przewidywał wpłat z państwowych i gminnych jednostek państwowej sfery budżetowej, mimo, że Sejm stosowną ustawę uchwalił dopiero 2 października, była to ustawa, która zmienia zapis art. 42 ustawy z dnia 9 maja 1991 r. odsuwając ten termin wpłaty jednostek budżetowych do 1998 roku, czyli z góry zakładano, że z tego tytułu nie będzie dochodów.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#KrystynaSienkiewicz">Otwarte pozostaje pytanie o działalność gospodarczą PFRON. Zastanawiają niezwykle niskie dochody z tytułu działalności finansowej - 140 mld zł, co stanowić będzie niespełna 2, 3 proc. całości dochodów. Można to uznać jako pewną bierność przy kreowaniu własnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#KrystynaSienkiewicz">Zaplanowane wydatki są o 183 mld 800 mln większe niż przewidywane dochody. Nie wiadomo z jakich środków zamierza się pokryć ten deficyt, prezes L. Kwiatek utrzymuje, że pokryte to zostanie z pożyczek. Wydatki przedstawiam w tej samej kolejności w jakiej zaprezentowane zostały w planie finansowym Funduszu. Największą pozycję stanowią zadania realizowane przez wojewódzkie ośrodki zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Jest to 58 proc. ogółu wydatków. Ośrodki te realizują najistotniejsze zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej jak również zadania związane z aktywnymi formami ograniczania bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#KrystynaSienkiewicz">Natomiast przeprowadzona ostatnio reorganizacja wojewódzkich urzędów pracy polegająca na obniżeniu rangi wojewódzkich ośrodków, sprowadzając je do roli wydziałów w urzędach pracy, podporządkowywując ośrodki zastępcy dyrektora do spraw ekonomicznych, spowoduje istotne ograniczenie ich samodzielności, a co za tym idzie wydłuży procesy decyzyjne a w niektórych przypadkach wręcz uniemożliwi wykonywanie działań. W ostatnim okresie, w związku z tworzeniem nowych struktur w wojewódzkich urzędach pracy miały miejsca przypadki ograniczania liczby zatrudnionych, liczby pomieszczeń, w których wojewódzkie urzędy będą dysponować kwotą stanowiącą 20 proc. wydatków. To nie rokuje dobrze tak rozległym zadaniom i nie jest przedmiotem szczególnego zainteresowania, przedmiotem zainteresowania jest raczej 13 ośrodków.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#KrystynaSienkiewicz">Mam pytanie czy przekazane województwom w roku 1992 etaty, wraz ze środkami na wydatki rzeczowe faktycznie zostały przekazane na realizację tych zadań, które wynikają z ustawy z dnia 9 maja 1991 roku, a więc na tworzenie wojewódzkich ośrodków.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#KrystynaSienkiewicz">Następna sprawa to tworzenie nowych miejsc pracy, około 15 tys. stanowisk ze średnim kosztem około 80 mld zł. Mam wątpliwość czy nie jest to nadmierny koszt tworzenia stanowiska pracy, czy nie oznacza to, że większość pieniędzy trafi do pracodawców. Znaczną część środków przeznaczonych na refundację wynagrodzeń i ZUS pochłoną zobowiązania z lat poprzednich. Czy zatem pozostała kwota nie będzie utrwalać dyskryminacji płacowej osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#KrystynaSienkiewicz">Przechodzę do szkoleń i przekwalifikowań. W roku 1994 na szkolenia, przekwalifikowania i pożyczki na rozpoczęcie działalności, łącznie, przekazano 50 mld zł, na rok 1995 na same szkolenia planuje się 130 mld zł. Czy było to poprzedzone dostatecznym rozpoznaniem potrzeb osób niepełnosprawnych, realnych możliwości rekrutacji takiej liczby osób, bo przecież nie określono jakiego rodzaju będą to szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#KrystynaSienkiewicz">Jeżeli przyjąć, że średni koszt 1 godziny szkolenia wynosi pomiędzy 50 a 150 tys. zł, to planowana kwota może dotyczyć 1 mln 300 tys. godziny szkoleniowych. Licząc średnio 50 godz. na kurs, a bywają kursy znacznie krótsze, daje to możliwość przeszkolenia 26 tys. osób. Czy nie jest to liczba zawyżona? Zaznaczam, że nie jest to pytanie, które miałoby skutkować obniżeniem tej kwoty, proponuję znaczne zwiększenie kwoty na szkolenia w nowoczesnych zawodach, specjalizacjach dostosowanych do rynku pracy, a więc w zawodach informatyka, finansisty, a dziedzinie rachunkowości i bankowości, ale w formie nie bezsensownych, krótkich kursów, po których nikt nie chce zatrudniać, ale w formie rzeczywistego przygotowania zawodowego do podjęcia pracy na wolnym rynku.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#KrystynaSienkiewicz">Na utworzenie warsztatów terapii zajęciowej planowana jest kwota 120 mld zł dla 1 500 osób. „Oznacza to utworzenie stanowiska pracy na osobę z upośledzeniem uniemożliwiającym jakąkolwiek pracę”, jest to cytat ze strony 9, za kwotę około 80 mln zł. Nie kwestionuję potrzeby a koszt. Czy kwota ta nie umożliwi sfinansowanie większej liczby warsztatów terapii zajęciowej?</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#KrystynaSienkiewicz">Utrzymanie 3,5 tys. osób w warsztatach terapii zajęciowej ma kosztować 280 mld z. Oznacza to koszt w granicach 7 mln miesięcznie na osobę. Co się składa na ten koszt?</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#KrystynaSienkiewicz">Podstawowym celem ustawy z 9 maja 1991 roku była szeroko rozumiana aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych i to przede wszystkim w ogólnodostępnych zakładach pracy. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych powstaje przecież z „podatku od dyskryminacji” na wolnym rynku. Tymczasem preferencyjnie potraktowane zostały spółdzielnie inwalidów, zakłady pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#KrystynaSienkiewicz">W projekcie budżetu przewiduje się prawie dwukrotny wzrost środków w stosunku do planu 1994 r., przeznaczonych dla zakładów pracy chronionej. Na ten cel ogółem przeznacza się ponad 2 bln zł. co stanowi 35 proc. całego Funduszu, a skorzysta z tego 9 proc. osób niepełnosprawnych, aktywnych zawodowo i zatrudnionych. Nawet biorąc pod uwagę te ważne względy społeczne, o których mówił prezes L. Kwiatek środki te są chyba zawyżone a znajdują się one ukryte pod kilkoma pozycjami. Otóż zakłady pracy chronionej otrzymywać będą środki jednocześnie w kilku formach. Na stronie 8, projektu planu czytamy, że finansowanie kosztów tworzenia i utrzymania warsztatów terapii zajęciowej pochłonie 400 mld zł. Na str. 10 mamy pozycję „dotacje dla zakładów pracy chronionej”, co wyniesie 420 mld zł. Na str. 11 czytamy o dotacjach na dofinansowanie oprocentowania kredytów bankowych, na co przeznacza się 200 mld zł dofinansowania utrzymania w zatrudnieniu osób psychicznie chorych i umysłowo upośledzonych pochłonie 325 mld zł, dotychczas dotyczyło to wyłącznie zakładów pracy chronionej. Jest to nowa pozycja. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych - 207 mld 650 mln zł. Na str. 12 czytamy, że przewiduje się udzielanie pożyczek ze środków Funduszu dla zakładów pracy chronionej, co jest chyba najsłuszniejsze w kwocie 700 mld zł, ale i w tym też są niekonsekwencje. Polegają one na tym, że na str. 10 w pozycji „dotacje dla zakładów pracy chronionej” w kwocie 420 mld zł wskazano, że kwota ta służyć ma między innymi na realizację dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych dla zakładów pracy chronionej. Natomiast na str. 11 wyodrębniono osobną pozycję „dofinansowanie oprocentowania kredytów bankowych, zaciągniętych przez zakłady pracy chronionej” w kwocie 200 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#KrystynaSienkiewicz">Następna niekonsekwencja dotyczy dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych. Głównym koordynatorem pozostaje Zakład Usług Socjalnych, jednostka spółdzielczości inwalidzkiej w Katowicach, pobierająca za swe usługi wysoką prowizję. W roku 1994 przyznanie dofinansowania do turnusów uzależniano od prowadzenia go w ośrodku spółdzielczości inwalidzkiej, chociaż ceny były tam zdecydowanie wyższe niż w podobnych innych placówkach, czyli powstawał zamknięty obrót.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#KrystynaSienkiewicz">Sytuacja ta jednak preferuje specyficzny krąg pracodawców. Proszę o informację w jakim stopniu ze środków tych korzystają spółdzielnie inwalidów a w jakim inne zakłady pracy chronionej, jakie są nakłady z Funduszu na utrzymanie jednego miejsca pracy w zakładach pracy chronionej, jakie efekty przyniosło wydatkowanie tych 420 mld zł. na ten rok. Ma też pytanie jaki jest rachunek efektywności ekonomicznej realizowanych przedsięwzięć w roku bieżący, przy udziale środków PFRON.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#KrystynaSienkiewicz">Proszę też o informację o zatrudnieniu, wynikach finansowych i nakładach.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#KrystynaSienkiewicz">Na str. 10 wymieniona została promocja zakładów pracy chronionej. Chciałem zapytać jak wydaje się pieniądze na ten cel. Wymieniony także został sprzęt rehabilitacyjny służący pracownikom z zakładów pracy chronionej, zatem rodzi się pytanie czy jest to sprzęt indywidualny, bo jeżeli tak to powinien być kupowany z zakładowych funduszy rehabilitacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#KrystynaSienkiewicz">Zakłady pracy chronionej są obligatoryjnie zobowiązane do prowadzenia warsztatów pracy chronionej. O ile wiem, tylko 9 z nich stworzyło takie warsztaty. Jaka jest relacja na to, że zakłady te, otrzymując środki, nie tworzyły warsztatów terapii zajęciowej, czy są przewidziane jakieś metody stymulacji, nagród?</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#KrystynaSienkiewicz">Przewiduje się dofinansowanie kwotą 100 mld zł dopłaty do obowiązkowych ubezpieczeń OC, zgodnie zresztą z ustawą. Plan jednak nie precyzuje jakiej liczby osób to dotyczyło, ile osób ma te uprawnienia i skorzysta z nich. Krajowa Rada Osób Niepełnosprawnych, „Solidarność”, proponuje, aby ta pozycja, ze względu na jej charakter była finansowana z budżetu a nie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Również podzielam ten pogląd i pytam, czy przewiduje się w tym zakresie zmianę ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#KrystynaSienkiewicz">Zaplanowana kwota 325 mld zł dla organizacji i pozarządowych jest niewspółmiernie niska w stosunku do potrzeb środowiska, planów i zadań, które są one gotowe realizować. Coroczne zmiany wysokości środków w wymiarze realnym, opóźnienia w terminach rozpatrywania wniosków, wydłużony okres dystrybucji, stwarzają poważne utrudnienia w działalności i organizacji pozarządowych. Proponowałabym w tym miejscu zwiększenie środków na działalność organizacji pozarządowych, pod warunkiem bardzo precyzyjnego określenia kryteriów, zasad udzielania dotacji oraz rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#KrystynaSienkiewicz">W projekcie planu PFRON nie omówiono w ogóle wydatków inwestycyjnych. Na str. 12 wykazano zakup środków trwałych na kwotę 6 mld zł, wydatki inwestycyjne - 3 mld zł. Zakup środków trwałych jest również inwestycją.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#KrystynaSienkiewicz">W pozycji czwartej planu, w wierszu „zobowiązania” wykazano zero. Natomiast w części opisowej na str. 9, dotyczącej barier architektonicznych wykazano zobowiązania pochodzące z roku 1994, wynoszące 138 mld 180 mln zł. Może być, że jest to prawidłowe, ale powinno zostać umieszczone w innym miejscu. Wspomniałam o tym dlatego, że wnioskuję o zwiększenie środków na likwidację barier architektonicznych. Zobowiązuje do tego nowa ustawa prawo budowlane. Wymaga ona, aby przy remontach, modernizacji, adaptacji, uwzględnić potrzeby osób niepełnosprawnych. Zachodzi wobec tego potrzeba wsparcia takich przedsięwzięć, szczególnie, że dotyczy to jednostek nastawionych na obsługę osób niepełnosprawnych, które samodzielnie nie są w stanie podołać tym wydatkom. Jest nie do przyjęcia taka propozycja jak na rok 1995. Poza tym jest rozbieżność pomiędzy planem, a wykonaniem w roku 1994. 610 mld zł oznacza wzrost o 174 proc. natomiast plan na rok przyszły zakłada kwotę 338 mld 150 mln zł i stanowi 35,2 proc. kwoty z roku 1994. Tak wysokie zmiany w strukturze wydatków, a o prawo do zmiany struktury wydatków apelował do nas prezes PFRON L. Kwiatek, musi być związane ze zmianami w kierunkach wydatkowania środków. Chcę wobec tego zapytać czy zmieniła się ocena ważności tych potrzeb osób niepełnosprawnych, czy też zostały one w większości zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#KrystynaSienkiewicz">Nie znalazłam w projekcie planu na rok 1995 pozycji związanej z kształceniem młodzieży dorosłej niepełnosprawnej niepublicznych integracyjnych szkołach zawodowych, zakładach kształcenia inwalidów. W myśl planu do wydatkowania na nowe zadania pozostaje 100 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#KrystynaSienkiewicz">Jeszcze kilka słów o środkach przeznaczonych na znoszenie barier architektonicznych. W myśl planu wydatkowania środków na tę dziedzinę, pozostaje, po spłaceniu zobowiązań w kwocie 180 mld zł, zaledwie 200 mld zł. Wówczas na jedno województwo średnio przypadałoby około 4 mld zł. Przy założeniu, że 50 proc. kosztów zadania ma swoje pokrycie, stwarza to możliwość zainstalowania w każdym województwie czterech dźwigów. Jeden miliard to jest koszt szybu, dźwigu oraz prac adaptacyjnych. A więc wnioskuję, o procentowe w stosunku do dochodów, utrzymanie udziału wydatków na ten cel z PFRON, w tej samej wysokości w jakiej było to w roku 1994.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#KrystynaSienkiewicz">Na str. 11 wyróżniono pozycję „dofinansowanie programów aktywnej walki z bezrobociem” w kwocie 250 mld zł. Tym samym Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych planuje wspierać realizację zadań Urzędu Pracy. Chciałabym wobec tego zapytać w jakim zakresie i do kogo będzie to adresowane.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#KrystynaSienkiewicz">Chcę też uzyskać informację jak i czy są rozliczane osoby prawne i fizyczne z otrzymanych dotacji, a w szczególności z tych środków, które są przeznaczone na zwrot kosztów poniesionych w związku z organizacją nowych miejsc pracy oraz oprzyrządowaniem już istniejących. Z rzadka donoszą o tym prokuratorzy.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#KrystynaSienkiewicz">Są też wątpliwości dotyczące dofinansowywania placówek służby zdrowia utrzymywanych z budżetu na cele ogólnodostępne, chodzi na przykład o zakupy aparatury radiologicznej.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#KrystynaSienkiewicz">Koszty utrzymania centrali i oddziałów PFRON w roku 1994 uległy pewnemu przesunięciu, przy czym nie podano przyczyn tego zjawiska. Na rok 1995 przewiduje się kolejny wzrost wydatków o blisko 50 proc. w stosunku do planu na rok 1994. Prezes L. Kwiatek nazwał to przesunięciem w działkach budżetowych i postulował o przyjęcie tegoż, ale nawet nie wiemy ile oddziałów powstało z tych planowanych trzynastu i w jakim stopniu ich potrzeby zostały już zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#KrystynaSienkiewicz">W planie finansowym występuje też pewna sprzeczność co do liczby zatrudnionych osób. Może jest to tylko błąd rachunkowy, ale porównywałam plan roku 1994 i 1995. Otóż liczbę zatrudnionych osób niepełnosprawnych rok temu szacowano na 386 tys., jest to str. 6 z planu 1994 roku. Na rok 1995 planuje się 390 tys. osób (str. 7). Czy oznacza to przyrost tylko o 4 tysiące? Przy czym nie wszystkie stanowiska pracy dla osób niepełnosprawnych powstają przy udziale środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#KrystynaSienkiewicz">Równocześnie, w innym miejscu planu, przewiduje się, że PFRON sfinansuje powstanie 15 tys. nowych stanowisk pracy oraz 2100 stanowisk pracy w ramach samodzielnej działalności gospodarczej, razem ponad 17 tys. stanowisk. Czy zatem ma to oznaczać, że jednocześnie 13 tys. osób niepełnosprawnych straci pracę? Być może wykazuję tu pewną nielogiczność, ale opierałam się na dokumentach i konkretnych stronach.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#KrystynaSienkiewicz">Wyjaśnienia wymagają też konsekwencje finansowe PFRON z powodu upadłości Agrobanku. Prezes L. Kwiatek ledwie o tym napomknął. Chciałabym wiedzieć jednak jakie to będą konsekwencje, szczególnie na dzień 1 stycznia 1995 roku. Rodzi się też pytanie dlaczego tak duża instytucja jaką jest PFRON, związała się z umową z tak niewielkim, nie posiadającym gwarancji skarbu państwa bankiem, stworzonym właściwie dla obsługi jednej agencji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#KrystynaSienkiewicz">Pytań jest jeszcze bardzo dużo. Na przykład ile spółek i fundacji powstało w otoczeniu PFRON, ile istnieje, czy ich rady nadzorcze są finansowane i w jaki sposób.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#KrystynaSienkiewicz">Teraz przedstawię uwagę generalną. Nadal brakuje zobiektywizowanych kryteriów otrzymywania środków z państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, szczególnie na te zadania, które mają bardzo powszechny charakter w rozumieniu ustawy. A więc te wynikające z art. 26, art. 27 ustawy. Chodzi o refundację kosztów zatrudnienia bezrobotnych osób niepełnosprawnych i pożyczek na indywidualną działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#KrystynaSienkiewicz">Ten projekt planu finansowego, o którym mówił prezes L. Kwiatek, a który został zatwierdzony przez poprzedniego prezesa PFRON, jest krytykowany czy wręcz zanegowany przez Urząd Pracy, przez kierowników wojewódzkich urzędów pracy. W ogóle projekt ten odzwierciedla istniejące rozbicie strukturalne i dlatego też, po bardzo głębokim zastanowieniu, po wielogodzinnej analizie, po zebraniu wielu opinii, składam wniosek o odrzucenie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na rok 1995 z zobowiązaniem do przedłożenia uzupełnionego o uzasadnienie tak, jak dzieje się to w przypadku budżetu państwa. W ustawie budżetowej, którą Sejm uchwali, a który upoważnił Komisję Polityki Społecznej do wyrażenia swojej opinii do rekomendowania, będzie wydrukowana zaledwie jednak strona - uzasadnienie. Na podstawie tych zagregowanych wydatków Wysoka Izba podejmie decyzję o rozdysponowaniu 6 bln zł. Dlatego też mam zastrzeżenia tylko do poszczególnych działek budżetowych, w których każdorazowo proponowałem zwiększenie środków.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#KrystynaSienkiewicz">Zatem wnioskuję o zobowiązanie Zarządu PFRON do przedstawienia uzasadnienia, po ewentualnym uwzględnieniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AnnaBańkowska">Chcę wyjaśnić naszą procedurę wygłaszania koreferatu.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AnnaBańkowska">Polega ono na tym, że powołujemy posła, który podejmuje się szczególnej analizy materiałów i po jej dokonaniu stawia wnioski własne. Nie są to materiały wcześniej uzgodnione z Komisją.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#AnnaBańkowska">Będziemy się odnosić do wszystkich uwag, które poseł K. Sienkiewicz zawarła w obszernym koreferacie. Dziękuję za wnikliwe przedstawienie wątpliwości, które jeżeli nie dzisiaj, to dopiero za rok wyszłyby na światło dzienne.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AnnaBańkowska">Poseł K. Sienkiewicz i prezes L. Kwiatek mieli okazję rozmawiać o tych wątpliwościach już wcześniej, jeżeli nie, to wyobrażam sobie trudność jaka spadła na kierownictwo PFRON po wysłuchaniu koreferatu, w zakresie udzielania odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#AnnaBańkowska">Jeżeli prezes L. Kwiatek stwierdzi, że nie miał okazji zapoznać się z wątpliwościami generalnymi oraz z uwagami szczegółowymi, będę musiała, zanim poproszę przedstawicieli PFRON o udzielenie odpowiedzi na te bardzo istotne pytania, ogłosić przerwę, celem umożliwienia przygotowania się do tych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Prezes L. Kwiatek odbył ze mną półtoragodzinną konferencję i w koreferacie powoływałam się na miejsca, w których udzielił mi wyjaśnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AnnaBańkowska">Czy przedstawiciele PFRON byli w stanie zanotować te uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LeszekKwiatek">Chcę potwierdzić przede wszystkim, że miałam możliwość przeprowadzenia rozmowy z posłem K. Sienkiewicz, która zaprezentowała koreferat.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#LeszekKwiatek">Na część pytań postawionych podczas wygłaszania koreferatu jestem gotów, podobnie jak koledzy, odpowiedzieć od razu, natomiast jest ich taka ilość, że wskazane byłoby uporządkowanie ich i pogrupowanie w bloki tematyczne. Dlatego wskazana byłaby przerwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że przedstawiciele PFRON są przygotowani do odpowiedzi. Poseł J. Lityński prosił o głos w sprawach regulaminowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanLityński">Już podczas poprzedniego posiedzenia Komisji Polityki Społecznej wynikła dyskusja co, jako Komisja, możemy robić z planami finansowymi funduszów celowych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JanLityński">Po porozumieniu się z Ministerstwem Finansów informuję, że wyjaśnia to art. 59 regulaminu Sejmu, który w ust. 1, pkt 1 mówi w sposób następujący: „w odniesieniu do projektu ustawy budżetowej i innych planów finansowych państwa w sprawie ich przyjęcia bez poprawek lub przyjęcia z poprawkami”.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JanLityński">Moim zdaniem ten punkt regulaminu Sejmu oznacza, że mamy prawo dowolnego funduszu celowego wprowadzić nasze poprawki dotyczące dochodów, wydatków jak i struktury tego planu. Z tego punktu widzenia należy się zastanowić co oznacza wniosek o odrzucenie, tego nie znalazłem nigdzie, co oznacza wniosek o odrzucenie planu finansowego, jeżeli Sejm odrzuci to, to przez analogię do budżetu państwa, może oznaczać, że realizowany jest plan finansowy w postaci przedłożonej przez daną instytucję. Oczywiście może to oznaczać także votum nieufności dla kierownictwa tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JanLityński">Ponieważ jakiś plan finansowy musi być realizowany, realizowany jest w postaci przedłożonej. Dlatego wydaje mi się, że z tego punktu widzenia wniosek o odrzucenie, złożony przez Komisję, jest mało uzasadniony, dlatego, że możemy uzgodnić takie zmiany, które według nas będą zmianami korzystnymi dla Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JanLityński">Moim zdaniem w świetle przedstawionych argumentów, jest przedwczesny. Powinniśmy najpierw próbować dokonać tych zmian, ewentualnie przełożyć posiedzenie a dopiero wtedy, gdy nie uda się nam dokonać zmian, lub gdy Fundusz nie zgodzi się na zmiany, możemy plan albo odrzucić, albo zdecydować się na wprowadzenie naszych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AnnaBańkowska">Musimy najpierw porozmawiać o merytorycznej stronie zagadnienia, przed nam natomiast jeszcze długa dyskusja. Są przedstawiciele Rady Nadzorczej PFRON a więc wiele kwestii będziemy wyjaśniać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałabym skorzystać z prawa repliki w stosunku do wypowiedzi posła J. Lityńskiego. Mój wniosek o odrzucenie miał swoją dalszą część, w której proszę o uzupełnienie i uwzględnienie zgłaszanych przeze mnie wniosków. W przypadku, gdy tak się stanie, nie będę miała żadnych zastrzeżeń. Wnioskowałam odrzucenie w tej postaci, postulując uzupełnienie, czy przeniesienie części środków, o co zresztą prosił także prezes L. Kwiatek.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Nie chodziło o kategoryczne i bezdyskusyjne odrzucenie planu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AnnaBańkowska">Mamy już jasność sytuacji. Koreferat wnosi o umieszczenie szeregu zmian. Proszę o ustosunkowanie się do uwag koreferatu przedstawicieli Funduszu. A dalsza dyskusja ukierunkuje to, co będziemy chcieli zrobić z planem finansowym PFRON.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AnnaBańkowska">Zatem proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w koreferacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#LeszekKwiatek">Podczas przerwy dokonaliśmy analizy wszystkich pytań i chciałbym wyrazić przekonanie, że wszystkie te pytania są zasadne. Są one wynikiem wnikliwości i daleko idącego zainteresowania Komisji Polityki Społecznej sprawami Funduszu. Jesteśmy przygotowani do udzielania wyczerpujących odpowiedzi na całość zadanych pytań.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#LeszekKwiatek">Na początku chciałbym sprecyzować intencję moich sformułowań dotyczących ewentualnych korekt w dwóch wymienionych przeze mnie tytułach planu finansowego. W żadnej mierze nie kryła się za nimi obawa, a tym bardziej wniosek, że z tego powodu konieczna jest korekta planu na mocy szczególnych, podejmowanych dzisiaj decyzji. Chciałem jedynie zasygnalizować, że tak jak w roku obecnym również i w roku przyszłym możemy mieć do czynienia z potrzebami ujawnionymi w trakcie roku, które dzisiaj w dwóch uwzględnionych pozycjach jestem w stanie przewidzieć.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#LeszekKwiatek">Potrzeby te trzeba będzie zaspokoić w rutynowym trybie, za aprobatą Rady Nadzorczej, w oparciu o precyzyjne wyliczenia i uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#LeszekKwiatek">Nie wnioskowałam w swojej wypowiedzi o dokonywanie korekty prezentowanego planu finansowego. Jeżeli zaistniało w tym względzie nieporozumienie stało się to wyłącznie z mojej winy.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#LeszekKwiatek">Padło pytanie czy dochody Funduszu mogą być wyższe. Ustosunkowywałam się do tego pytania w odniesieniu do planu na rok 1995, wyrażając nadzieję, że mogą wyższe od spełnionych warunków wymienionych w wystąpieniu. Chcę zaznaczyć, że w naliczaniu dochodów Funduszu na rok 1995 została zastosowana dokładnie ta sama metodologia co w roku poprzednim, która nie budziła poważnych zastrzeżeń. Metoda ta opiera się na szeregu danych budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#LeszekKwiatek">Są to na przykład: przewidywane zatrudnienie w gospodarce, szacunkowa liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych, średnia krajowa pomnożona przez 12 miesięcy, odliczenia wynikające z art. 5 ustawy z dnia 9 maja 1991 roku itp.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#LeszekKwiatek">A więc dochody mogą i powinny być wyższe, natomiast w planie przedstawionym do akceptacji Komisji Polityki Społecznej nie są one zawyżone.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#LeszekKwiatek">Druga uwaga dotyczyła dotacji jako możliwych źródeł powiększania przychodów Funduszu. Jest to ze wszech miar słuszna uwaga i bez zastrzeżeń przyjmujemy ją jako zalecenie na przyszłość. O takie dotacje będziemy się starć, nie wiemy z jakim skutkiem, ale w jakiejś mierze mogłyby być dostępne dla Funduszu środki pomocowe, które napływają do Polski czy z Funduszu PHARE, czy innych fundacji zagranicznych. Obecnie jesteśmy na etapie nawiązywania kontaktów z poważnymi organizacjami oraz instytucjami mogącymi w przyszłości pełnić rolę dodatkowych sponsorów.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#LeszekKwiatek">Kolejne pytanie dotyczyło działalności gospodarczej PFRON. To jest rzeczywiście dość złożone zagadnienie ale nie tak kontrowersyjne jak można by przypuszczać nie dysponując wszystkimi informacjami.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#LeszekKwiatek">Rzeczywiście w działalność gospodarczą Funduszu, zgodnie ze stosowanym przepisem ustawy, zostały zaangażowane poważne środki, gdyż Fundusz objął udziały kapitałowe w czterech spółkach. Jedna z nich, której była mowa w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, NORMIKO, podjęła działalność na szczególnie szeroką skalę kupując udziały szeregu dalszych spółek, oraz zawierając porozumienia o wspólnych przedsięwzięciach z innymi spółkami. To, że do tej pory, a jest to już drugi rok działalności, Fundusz nie ma z tego tytułu zysków, w chwili obecnej nie traktuję jeszcze jako rzeczy nagannej, gdyż takie są prawa gospodarki, że na zyski z pewnych inwestycji można liczyć po dłuższym dopiero czasie. Niemniej, co chcę wyraźnie podkreślić, po zapoznaniu się z wieloma szczególnymi informacjami, uważam, że sprawy te wymagają generalnego uporządkowania. Oceniam, że poza przedsięwzięciami korzystnymi dla Funduszu jest też spora część przedsięwzięć nietrafionych, z którymi nie należy wiązać dalszych nadziei. W związku z tym należy wycofać kapitały Funduszu z tych spółek, zdajemy sobie sprawę, że to nie będzie łatwe, ale jakoś sobie z tym poradzimy.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#LeszekKwiatek">Jest, jak zaznaczyłem, także wiele przedsięwzięć godnych kontynuacji. Jako prezes Zarządu poczuwam się do odpowiedzialności za majątek Funduszu i za ratowanie go tam, gdzie rysuje się zagrożenie. Dlatego odrzucam w tej chwili pogląd jakoby były to środki tak ulokowane, aby przynosiły straty dla PFRON. Natomiast stoi przed nami zadanie polegające na konieczności porządkowania tej dziedziny działalności Funduszu tak, aby w niedalekiej perspektywie wykazać wymierne efekty wynikające z działalności tych spółek.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#LeszekKwiatek">Udziałowcami tych spółek są często także podmioty gospodarcze, którym PFRON w taki czy inny sposób świadczy i powinien świadczyć pomoc. To nie są wyłącznie podmioty spoza obszaru zainteresowań zadań ustawowych Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#LeszekKwiatek">Znaczącym było pytanie o konsekwencje upadłości Agrobanku oraz o to dlaczego PFRON związał się z tym właśnie bankiem.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#LeszekKwiatek">Dzisiaj jeszcze nie są wiadome konsekwencje nie tyle upadłości czy zwiedzenia działalności Agrobanku. Wszystko zależy od tego czy zostanie podjęty i uwieńczony sukcesem proces sanowania Agrobanku, o co dość energicznie zabiega Narodowy Bank Polski. Są potencjalni inwestorzy strategiczni, trwają rozmowy z wierzycielami. Do głównych wierzycieli należy również Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i jeszcze nie wiemy jak się ta sprawa potoczy dalej. Druga sprawa, bardziej kłopotliwa, polega na tym, że nie wiemy jakie środki PFRON ostatecznie zostaną wykazane na rachunkach bankowych PFRON w Agrobanku.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#LeszekKwiatek">Doniesienie do prokuratury złożyliśmy na tej podstawie, że byliśmy w posiadaniu dowodów na to, że Agrobank, zawarłszy z nami umowy - zlecenia na rzecz i w imieniu Funduszu, obracał naszymi środkami w sposób sprzeczny, niezgodny z zawartą umową.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#LeszekKwiatek">Ponieważ kwestia ta dotyczy bardzo wrażliwej sfery naszej rzeczywistości gospodarczej i społecznej, bo sektora bankowości, złożyliśmy tę sprawę do prokuratury. Nie chciałbym tutaj dzielić się informacjami, które nie zostały jeszcze do końca potwierdzone. Zrobię to tylko w przypadku silnego nalegania posłów Komisji. Niesprawdzonymi informacjami można kogoś nieopatrznie skrzywdzić.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#LeszekKwiatek">Jesteśmy zainteresowani ratowaniem środków Funduszu w pierwszej kolejności a nie ratowaniem banku. Dlatego w trybie natychmiastowym wypowiedzieliśmy wszelkie porozumienia z Agrobankiem, aby do tego banku nie trafiały już wpłaty rat i odsetek z tytułu udzielonych pożyczek obsługiwanych przez Agrobank. Wówczas zagrożenie dla Funduszu byłoby bardzo poważne. Natomiast to zagrożenie, z jakim liczymy się w chwili obecnej nie zachwieje Funduszem i nie zagrozi realizacji jego ustawowych zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AnnaBańkowska">Nie chodzi nam w tej chwili o kategorie winy i kary, ale motywowani budżetem PFRON na rok 1995, uważamy, że powinniśmy wiedzieć jaka groźba z racji upadku Agrobanku wynika dla Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LeszekKwiatek">Wielkość środków Funduszu na rachunkach bankowych, wykazywanych na koniec roku 1994 i na początek roku 1995 ulegnie, z powodu sytuacji zaistniałej w Agrobanku, zwiększeniu. Stanie się tak dlatego, że obecnie pieniądze jakimi bank dysponował, są przeksięgowywane przez zarząd komisaryczny, naliczane są należne odsetki. Wobec tego saldo się powiększa.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#LeszekKwiatek">Natomiast rzeczywiście będą to środki zamrożone do chwili, gdy nie znajdzie się generalnego sposobu na rozwiązanie problemów Agrobanku. W optymalnym wariancie w grę może także wchodzić rozwiązanie korzystne dla Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę powiedzieć posłom o jaki rząd wielkości chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#LeszekKwiatek">Według ostatnich wyciągów bankowych jakimi dysponujemy stan salda na rachunkach Agrobanku w dniu 7 listopada wynosił 217 mld zł. Jeżeli te naliczenia miałyby ulec dalszemu zwiększeniu, to wówczas w grę wchodzi kwota 225 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#LeszekKwiatek">Natomiast nie powinienem odpowiadać na pytanie dlaczego właśnie Agrobankowi została powierzona obsługa pożyczek z Funduszu, bo są to sprawy zaszłe i dotyczące jeszcze dwóch poprzednich zarządów Funduszu. Nie znam przyczyn ani kulisów takiej decyzji. Wiem natomiast, że Agrobank nawiązawszy współpracę z Funduszem, starał się wiele zrobić w tym celu aby zyskać sobie opinię banku sprawnie obsługującego środowisko osób niepełnosprawnych. Zabiegał o likwidację barier architektonicznych, wykazywał dużą dyspozycyjność, reagował na prośby Funduszu. Słowem problem ten ma kilka wymiarów.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#LeszekKwiatek">Kolejne pytanie dotyczyło liczby spółek oraz fundacji, a także tego czy członkowie rad nadzorczych pobierają wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#LeszekKwiatek">Spółek podstawowych, w które zostały zaangażowane środki Funduszu, jest 4. Są to: Normiko, Oftalab i Ligia oraz Agencja Przekształceń Gospodarczych na Śląsku. Spółka Normiko wykupiła udziały w 10 spółkach, co daje liczbę 13 spółek, w których Fundusz jest zaangażowany.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#LeszekKwiatek">Nie podaję tu danych o wspólnych przedsięwzięciach gospodarczych, z tytułu których też ciążą pewne zobowiązania na Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#LeszekKwiatek">Natomiast nie mam informacji na temat ewentualnych wynagrodzeń członków rad nadzorczych w chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#LeszekKwiatek">Pozostaje jeszcze do wyjaśnienia brak omówienia wydatków inwestycyjnych w planie finansowym. Jeżeli poseł K. Sienkiewicz miała na myśli wydatki zapisane w ostatniej części planu, tam gdzie mowa jest o kosztach biura Funduszu wynoszących 6 mld zł i gdzie są przewidziane niewielkie kwoty na inwestycje (3 mld zł), to wyjaśniam, że te 3 mld zł są to środki przewidziane głównie na dokończenie nowej siedziby dla biur Funduszu w Warszawie przy ul. Zwycięzców/Saska. Inwestycja ta jest na ukończeniu i za kilka miesięcy tam chcemy realizować wariant pełnej komputeryzacji pionu finansowo-księgowego. Wcale nam nie zależy na zmianie gabinetów, sam zarząd pewnie nieprędko się przeprowadzi, natomiast księgowość, ewidencja i inne służby, które pracują w warunkach bardzo trudnych, znajdą tam lokum.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#LeszekKwiatek">Kwotę 6 mld zł, wcześniej wymienioną na ewentualne zakupy środków trwałych oceniam w tej chwili jako wystarczającą, ale już w chwili gdy komputeryzacja będzie wymagała nowego typu sieci, to wówczas będzie to wydatek znacznie pokaźniejszy niż owe 6 mld zł. Co do tego, że byłby to wydatek w pełni uzasadniony nie mielibyśmy żadnej wątpliwości, bo od zdolności i sprawności funkcjonowania tych działów przede wszystkim zależą przychody Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#LeszekKwiatek">Na dalsze pytania odpowiedzą osoby towarzyszące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AnnaBańkowska">Proponuję, abyśmy kolejno zamykali poszczególne bloki problemowe, tak, aby potem nie trzeba było do nich wracać gdyż to zaciemnia obraz.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#AnnaBańkowska">Czy są zatem pytania do tych problemów, które poruszył prezes L. Kwiatek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#GrażynaKotowicz">Na pierwszą część mojego pytania już uzyskałam odpowiedź, ponieważ chciałam się dowiedzieć kiedy obsługa kredytowania została powierzona Agrobankowi. Natomiast drugie pytanie dotyczy problemu czy w grę wchodzi tylko obsługa kredytu czy też obsługa finansowa Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#LeszekKwiatek">Agrobank obsługiwał, na podstawie dwóch zawartych z Funduszem umów, pożyczki w ramach programów celowych „wykształcenie twoją szansą” oraz „Premia dla aktywnych” a także pożyczki udzielane przez zarząd PFRON zakładom pracy chronionej. Były to więc wybrane segmenty działalności Funduszu i nie był to jedyny partner PFRON w zarządzaniu środkami finansowymi. Ustawa budżetowa zobowiązuje Fundusz do posiadania swojego głównego rachunku w Narodowym Banku Polskim, tam wpływają i stamtąd wypływają największe środki jakie są w dyspozycji PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JanRulewski">Mam pewne wątpliwości odnoszące się do szacunku wpływów do Funduszu zważywszy, że Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, iż są to to tylko szacunki i nie była przeprowadzona żadna weryfikacja wpłat dokonywanych przez zakłady pracy. Ze strony Funduszu nie jest też prowadzona analiza ulg dla zakładów pracy chronionej, aby stwierdzić czy rzeczywiście spełniają one warunki upoważniające do tych ulg a zatem do pomniejszania lub powiększania środków Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JanRulewski">Wobec tego zapewnienie, że przy szacunkach zastosowano poprzednią metodologię jest dla mnie niewystarczające, gdyż nie zawierają się w tym wnioski wynikające z raportu Najwyższej Izby Kontroli ani uwagi posłów wniesione wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JanRulewski">Drugie zastrzeżenie dotyczy stanu Funduszu na koniec roku 1995. Otóż prezes PFRON, pomny złych doświadczeń wynikających z lokal środków, przewiduje jednakże na koniec roku 1995 dalsze pozostawianie środków pieniężnych na rachunkach bankowych, zaś wyklucza ich lokatę w papierach wartościowych skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JanRulewski">Administratorzy lub też upoważnieni do dysponowania tymi środkami, powinni pamiętać, że dysponują pieniędzmi, dla których są bezwzględne tytuły. Czym innym jest lokata przez przedsiębiorcę, który na kupno akcji przeznacza nadwyżki i zysk, a czym innym jest lokata instytucji, która jest zobowiązana do płacenia świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JanRulewski">Ostatnio zauważam masowy popyt na obligacje skarbu państwa, które są w tej chwili największym gwarantem dochodów ludności oraz instytucji. Z tego tytułu stawiałbym dezyderat Komisji Polityki Społecznej o to, aby wycofywane z różnych rachunków środki bądź te, które będą wycofywane w przyszłości ze spółki, były kierowane na obligacje skarbu państwa, gdyż jest to gwarantowana lokata.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#JanRulewski">Chciałbym jeszcze zapytać na jakiej podstawie PFRON z góry przewiduje, że jeżeli jakiś zakład pracy chronionej wejdzie w układ finansowy z przedsiębiorstwami będącymi w złej kondycji, to może z Funduszu czerpać środki na kompensatę.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#JanRulewski">PFRON zakłada, że można wchodzić w układy i pobierać na to konto środki z Funduszu. Wydaje mi się, że jest to zbyt daleka interpretacja możliwości wykorzystywania Funduszu. Oczywiście Fundusz może wchodzić w układy finansowe, ale wówczas gdy ma z tego zysk.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#JanRulewski">Pytam zatem na jakiej zasadzie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych planuje możliwość czerpania środków z tegoż Funduszu na ratowanie przedsiębiorstw, które nie popisały się gospodarnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AnnaBańkowska">Przypominam, że jesteśmy w fazie zadawania pytań do tych dwóch problemów, które przedstawił na początku posiedzenia prezes L. Kwiatek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanLityński">Nie jesteśmy zarządem Funduszu, możemy wpływać na plan finansowy, natomiast nie możemy wpływać na to jak Fundusz zarządza pieniędzmi. Jest to rola zarządu Funduszu a nie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JanLityński">Mam pytanie dotyczące wpływów Funduszu. Z planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że składki FUS wzrastają o ponad 30 proc. Wypada zatem zapytać dlaczego w tym samym stopniu nie wzrastają wpływy do Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Być może zakłada się, że o taki procent wzrośnie zatrudnienie ludzi niepełnosprawnych, ale nie wydaje mi się to prawdopodobne.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JanLityński">Sprawa druga. Wokół spółek narastają wszelkiego typu wątpliwości. Czy prezes PFRON mógłby nas poinformować jak wygląda struktura własnościowa tych spółek. Jakie jest zaangażowanie finansowe i zaangażowanie w stosunku do spółek Funduszu oraz jakie pieniądze zostały tam zaangażowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AnnaBańkowska">Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kolejny rok ma nowego prezesa a w momencie kiedy po raz pierwszy ma on okazję spotykać się z Komisją Polityki Społecznej, akurat zatwierdzamy budżet na rok przyszły. Kolejny nowy prezes wpada w krzyżowy ogień pytań. Każdy z nich też podejmuje się ambitnego z dania udzielania odpowiedzi na nasze dociekliwe pytania.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#AnnaBańkowska">Muszę wyjaśnić, że taka liczba pytań nie bierze się absolutnie z tego, iż a priori zakładamy jakąkolwiek nieufność, iż prezes będzie chciał w sposób niewłaściwy wykorzystywać budżet PFRON, ale bierze się z naszych doświadczeń, które mamy co roku. Stąd przy budżecie rodzi się potrzeba zadawania pytań, na które i tak musielibyśmy sobie odpowiedzieć pod koniec roku. Mówię to, aby prezes PFRON nie zniechęcał się do współpracy z Komisją ani do zarządzania tym trudnym odcinkiem.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AnnaBańkowska">Z kontroli Najwyższej Izby Kontroli wynika, że PFRON nie miał uporządkowanej kartoteki wszystkich zakładów, które muszą opłacać składki, nie miał również w pełni listy zakładów, którym dano decyzje o umorzeniu składek. Poprzedni prezes Funduszu zapowiedział, że rok 1994 poświęca uporządkowaniu tych zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#AnnaBańkowska">Pytanie moje brzmi czy sprawy te są już w miarę uporządkowane.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#AnnaBańkowska">Druga sprawa z tym związana dotyczy przewidywanej skuteczności ściągania składek. Przyrost środków w relacji do przyrostu środków mających tę samą podstawę, jest inny. Mówił o tym poseł J. Lityński.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#AnnaBańkowska">Chciałabym się też dowiedzieć, czy w budżecie na rok 1995 przewiduje się wpływy od tych kapitałów, które PFRON ulokował w podstawowych przedsięwzięciach, a jeżeli tak to w jakiej wysokości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ZbigniewSzczypiński">Mam pytanie - czy jest zamierzenie lub rodzaj planu, który przewiduje w jakim czasie spółki przyniosą korzyści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#BolesławMachnio">Nie znalazłem w przedstawionym nam planie z jakich pieniędzy jest opłacany zarząd oraz pracownicy centrali.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#BolesławMachnio">Interesuje mnie także kontrola sprawowana nad środkami przekazywanymi wojewódzkim urzędom zatrudnienia. Koszt jednego miejsca pracy wyliczony na 80 mln zł wydaje się nieco za wysoki.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#BolesławMachnio">Interesuje mnie również, czy jest prowadzona kontrola udzielanych pożyczek oraz sposób ich wykorzystywania, mamy bowiem w tym względzie nie najlepsze doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#BolesławMachnio">Mam jeszcze uwagę ogólną, w całej części opisowej brak jest umiejscowienia prowadzenia zakładów, prowadzenia działalności itd. Mówimy o czymś co nie wiemy gdzie się znajduje. Mam poczucie oderwania danych od konkretnego miejsca.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#BolesławMachnio">Chciałbym usprawiedliwić obecnego prezesa PFRON, L. Kwiatka, gdyż to sprawozdanie jest podpisane przez poprzedniego prezesa Funduszu Andrzeja Pałkę, który początkowo pełnił funkcję wiceprezesa, aby później zostać prezesem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AnnaBańkowska">Nadal apeluję, aby pytania poselskie dotyczyły dwóch problemów przedstawionych przez prezesa L. Kwiatka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#StanisławWiśniewski">W ostatnich czasach spotykamy się z coraz większą niechęcią zakładów pracy oraz podmiotów gospodarczych do opłacania składek. Mam pytanie jaki jest stan zaległości podmiotów gospodarczych wobec Funduszu. Pytam o to, gdyż w dniu wczorajszym otrzymaliśmy drugą informację Najwyższej Izby Kontroli, dotyczącą przeprowadzanej kontroli Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W jednym z akapitów jest stwierdzenie, że mimo rosnących wierzytelności Funduszu, ani jedna sprawa, do zakończenia kontroli, nie została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego. Wobec tego pytam dlaczego tak się dzieje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AnnaFilek">Chciałabym się dowiedzieć, w którym miejscu planu finansowego Funduszu tkwią udziały w tych spółkach, o których mówił prezes L. Kwiatek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JanRulewski">O ile mi wiadomo komputeryzacja w PFRON trwa już od roku 1992. Dzisiaj prezes powiedział, że 6 mld zł przewidzianych jest na zakup nowej linii. Czy oznacza to rezygnację z dotychczasowej i zakup nowej linii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LeszekKwiatek">Pierwsze pytanie skierowane pod adresem Funduszu zawierało zarzut, że dochody PFRON w jakimś stopniu są wątpliwe. Zgadzam się, że są wątpliwe, ale tak jest gdyż do tej pory Fundusz nie dopracował się elementarnego oprzyrządowania, które pozwalałoby odpowiadać na pytanie, czy są wątpliwe czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#LeszekKwiatek">Sprawę tę należy rozpatrywać, co potwierdzi chyba dyrektor w Najwyższej Izbie Kontroli D. Safjan, w kontekście oczywistych niedomogów i niewydolności organizacyjnej Funduszu, będącej wynikiem braku komputeryzacji. Miesięcznie do biura Funduszu wpływa około 26 tys. deklaracji zawierających x rubryk, z rubryk tych trzeba nanieść dane do kartoteki, co robimy na komputerach. Ale na tym kończy się komputeryzacja, gdyż danych tych nie można przetwarzać z braku sprawnie działającej sieci. Czyli faktycznie nie mamy podstawowego instrumentu oceny sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#LeszekKwiatek">Możemy poprzestać na przeniesieniu sprzętu, którym dysponujemy, do nowej siedziby i na tej sieci oprogramowania, którą mamy. Opracowujemy ją bezustannie, stale są wprowadzane nowe moduły. Problem polega na tym, że co dwa dni palą się bezpieczniki, w nocy maszyny nie drukują a istniejąca instalacja już nie wytrzyma większych obciążeń.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#LeszekKwiatek">Od komputeryzacji, o której była mowa w planie finansowym, zależy cały Fundusz. W tym względzie gotów jestem ponieść niezbędne dla komputeryzacji koszty, biorąc za to na siebie pełną odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#LeszekKwiatek">Jeżeli się okaże, że istniejąca sieć nie spełnia wymagań stawianych Funduszowi na przykład przez Najwyższą Izbę Kontroli, będzie to dla mnie dostateczne uzasadnienie dla podjęcia decyzji o wymianie pewnych elementów obecnej sieci komputerowej na nowe. I tylko to miałem na myśli, mówiąc o nowej sieci komputerowej, a nie zmianę sieci komputerowej na inną, w imię jakiegoś teoretycznego założenia.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#LeszekKwiatek">Padło też pytanie o lokaty na koniec roku. Środki pieniężne, jakie będą na naszych rachunkach bankowych na koniec roku, są to środki niezbędne dla prowadzenia bieżącej działalności. Musimy mieć zawsze stałe zabezpieczenie działalności do wysokości określonych kwot, tak aby na przykład w styczniu udzielanie pomocy w różnych formach, dotacji, nie uległo zahamowaniu. Nie lokujemy środków w żadnych bankach komercyjnych, jeżeli cokolwiek tam zostało to z konieczności, nastawiamy się na współpracę z bankami, które są własnością bądź skarbu państwa, bądź Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#LeszekKwiatek">W kolejnym pytaniu poseł J. Lityński zastanawiał się dlaczego składki na Fundusz nie rosną. Poseł J. Lityński ubiegł mnie w pozytywnym domniemaniu, że składki nie rosną gdyż przybywa osób niepełnosprawnych, które znajdują zatrudnienie, wobec czego obciążenia zakładów pracy na rzecz Funduszu zmniejszają się. W jakiejś mierze element ten też ma swoją wagę. Drążąc głębiej ten temat musiałbym wrócić do uzasadnienia, że brak nam elementów analitycznych, które pozwoliłyby udzielić w pełni satysfakcjonującej odpowiedzi dlaczego składki te nie rosną.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#LeszekKwiatek">Padło też pytanie o zaangażowanie kapitałowe w spółkach. PFRON ma 100 proc. udziału w spółce, w holdingu Normiko. Jest to jedyna spółka, której jesteśmy właścicielami stuprocentowymi.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#LeszekKwiatek">W spółce Ligia kapitał akcyjny Funduszu wynosi 40 mld zł, a Fundusz objął akcje wartości 15,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#LeszekKwiatek">W spółce Górnośląska Agencja Przekształceń Przedsiębiorstw SA PFRON objął w kapitale akcyjnym spółki 3 400 akcji o łącznej wartości 34 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#LeszekKwiatek">W spółce Z.O.O. Centrum Oftalab, kapitał zakładowy jest niewielki, wynosi niecałe 3 mld zł, natomiast Fundusz objął 2475 udziałów o łącznej wartości 2 mld 475 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#LeszekKwiatek">Jak wynika z informacji, tylko w spółce Normiko Fundusz ma pełną kontrolę z tego tytułu, że jest jedynym właścicielem, we wszystkich pozostałych są to udziały mniejszościowe.</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#LeszekKwiatek">Natomiast na pytanie posła A. Bańkowskiej, dotyczące braku ewidencji zakładów pracy i umorzeń dla zakładów pracy z różnych tytułów, zgodnie z kompetencjami zarządu, z przykrością muszę powiedzieć, że nie mam sensownej odpowiedzi, gdyż rzeczywiście brak jest takiej pełnej ewidencji. W tych konkretnych sprawach znowu powraca wątek komputeryzacji. Od czasu zakończenia kolejnej kontroli NIK trwają intensywne prace, które z miesiąca na miesiąc poprawiają stan komputeryzacji Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#LeszekKwiatek">Z tych samych powodów, co w przypadku pytania posła A. Bańkowskiej nie jestem w stanie udzielić konkretnej odpowiedzi jak wygląda ściągalność składek.</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#LeszekKwiatek">Problem ten jest bardzo złożony. Można sobie przy tej okazji zadać pytanie czy w skali kraju istnieje wiarygodna baza danych dotycząca wszystkich podmiotów gospodarczych i w jaki sposób może ona być uzupełniana i zmieniana w miarę jak kolejne zakłady padają a jednocześnie przybywa nowych. Baza danych o podmiotach gospodarczych, jaką dysponuje Fundusz należy uznać za jedną z najbogatszych w skali kraju. Powiem nawet, że możemy stanąć do konkursu z wojewódzkimi urzędami statystycznymi i porównać, kto ma więcej informacji.</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#LeszekKwiatek">Ta baza danych powstawała w Funduszu w wyniku napływania deklaracji, Nieuczciwi przedsiębiorcy mogli po prostu tych deklaracji nie przysyłać. Takie przypadki były i następnie „wyłapywały” je urzędy skarbowe. W związku z tym podejmujemy stosowne działania. Natomiast nie wiemy skąd moglibyśmy uzyskać dalej idącą pomoc.</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#LeszekKwiatek">Kolejne pytanie dotyczyło przewidywanych wpływów z udziału w spółkach w roku 1995. Muszę powiadomić, że w roku 1995 nie przewiduje się zysków z wpływów ze spółek. Mogę tylko mieć nadzieję, że sytuacja ta ulegnie zmianie. Spółki te praktycznie istnieją dopiero rok, a przedsięwzięcia gospodarcze, w które się zaangażowały mogą dać efekty dopiero w przyszłym czy nawet w kolejnym roku, ale myślę, że jeszcze pewne korzyści mogą dać działania porządkowe, które uznajemy za konieczne.</u>
          <u xml:id="u-32.17" who="#LeszekKwiatek">Tym sposobem odpowiadam na pytanie zadane przez kolejnego mówcę w jakiej perspektywie spółki dadzą zyski. Jeżeli nie w roku przyszłym to na pewno w roku 1996 trzebaby postawić wobec spółek takie kategoryczne żądanie.</u>
          <u xml:id="u-32.18" who="#LeszekKwiatek">Pytano też z jakich pieniędzy opłacany jest zarząd Funduszu. Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 9 maja 1991 roku, koszty działalności Funduszu pokrywane są z jego przychodów.</u>
          <u xml:id="u-32.19" who="#LeszekKwiatek">Padło również pytanie o kontrole pożyczek i zgodność ich wykorzystania. Zatem wyjaśniam, że takie kontrole są prowadzone i będą prowadzone również w przyszłości. Gdyby była potrzeba przedstawienia dokładniejszej informacji na ten temat możemy ją przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-32.20" who="#LeszekKwiatek">Pytano również jaki jest stan zaległości zakładów wobec PFRON. Sądzę, że już odpowiedziałem na to, rozwijając wcześniejsze wątki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę o podanie stanu tych zaległości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#LeszekKwiatek">Stan zaległości różnych podmiotów gospodarczych wobec Funduszu jest bardzo poważny. Cały sektor górniczo-hutniczy zalega ze składkami na kwotę 1 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#LeszekKwiatek">Agencja Własności Rolnej zalega na kwotę 140 mld zł. To tylko dwa przykłady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#BolesławMachnio">Jeżeli wynagrodzenia finansowane są z przychodów to proszę powiedzieć w jakiej pozycji budżetu się one znajdują i jaka jest liczba pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LeszekKwiatek">Dane, o które pyta poseł B. Machnio znajdują się w tabelarycznym zestawieniu na początku dokumentu, oznaczony ten dział jest jako III a nazwany „koszty biura i oddziałów”.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#LeszekKwiatek">PFRON zatrudnia obecnie około 120 osób w centrali biura i około 60 osób w oddziałach terenowych. Oddziałów terenowych jest 13, dochodzi do tego jeszcze ośrodek badawczy w Poznaniu, czyli przypada około 5 osób na oddział. Uważam, że jest to skromna obsada kadrowa jak na zadania Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#LeszekKwiatek">Padło jeszcze pytanie gdzie w planie finansowym Funduszu figurują dane dotyczące majątku trwałego. Dane takie nie figurują w planie finansowym, gdyż nie mogą figurować. Tego typu dane zamieszczane są w bilansie. Gdy będzie okazja do dyskusji nad bilansami to wówczas przedstawimy szczegółowe informacje na ten temat. Plan finansowy, który przedkładamy zawiera informacje dotyczące sposobu zagospodarowania środków, które wpłyną do Funduszu w roku następnym, z uwzględnieniem roku poprzedniego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AnnaFilek">Czy wobec tego mam rozumieć, że wartości niematerialne, czyli udziały w spółkach nie są środkami Funduszu. Jak wynika z dotychczasowych wyjaśnień obligacje skarbu państwa są środkami Funduszu a udziały w spółkach nimi nie są?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LeszekKwiatek">To jest nasz majątek, którego tutaj nie wykazujemy. Nie są to bowiem środki, które moglibyśmy przeznaczyć na realizację zadań ustawowych, w omawianym planie finansowym na rok 1995.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AnnaBańkowska">Problem dotyczy tego, czy to jest bilans czy to jest budżet. I tutaj te dwie kwestie wchodzą w rachubę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AnnaFilek">Chodzi mi o część IV, o stan środków Funduszu. Uważam, że zgodnie z zasadami udziały w spółkach są również stanem środków Funduszu. Gdyby to zostało zapisane w stanie środków Funduszu to wówczas nie trzeba by było dochodzeń co do spółek, bo od razu byśmy wiedzieli jakie fundusze są w spółkach. Tylko o to mi chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#StanisławWiśniewski">Prezes L. Kwiatek twierdził przed chwilą, że Fundusz do dnia dzisiejszego nie ma prowadzonej ewidencji podmiotów, od których należna jest składka. Pytam zatem na jakiej podstawie, że wpływy z wpłat od zakładów pracy w roku 1995 będą wynosić prawie 6 bln zł. Pytam też dlaczego skoro są tak poważne zaległości w opłacaniu składki zarząd Funduszu nie wszczął pewnych procesów egzekucyjnych wobec tych podmiotów, które są dłużne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#LeszekKwiatek">Wy-powiedź moja została zrozumiana niewłaściwie, jeżeli poseł S. Wiśniewski wyciągnął z niej wnioski, że z Funduszu w ogóle brak ewidencji tych podmiotów, które dokonują wpłat na PFRON. Ewidencja taka istnieje, obejmuje 26 tys. podmiotów, jest stale uzupełniana i korygowana. Chciałem się tylko podzielić z posłami niepokojem o to, czy jest to baza danych pełna czy też niepełna wobec tego, że na rynku pracy zachodzą bardzo znaczne zmiany. Dzieliłem się też wątpliwości czy jesteśmy w stanie kontrolować w pełni dynamiczne procesy zachodzące na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#LeszekKwiatek">W bazie danych brak jeszcze zakładów pracy chronionej, ale ta luka zostanie wkrótce uzupełniona, ponieważ na ukończeniu jest oprocentowanie nowego typu deklaracji przeznaczonych dla zakładów pracy chronionej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#StanisławWiśniewski">Wczoraj otrzymaliśmy informację Najwyższej Izby Kontroli, z której wynika iż mimo rosnących wierzytelności ani jedna sprawa do zakończenia kontroli, a informacja datowana jest 27 listopada 1994 roku, nie została skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego a w grę wchodzą miliardowe kwoty.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#StanisławWiśniewski">Również zapoznałem się z treścią materiałów pokontrolnych NIK i w trakcie lektury zadawałem sobie dokładnie to samo pytanie. Natomiast dzisiaj, jako prezes zarządu PFRON muszę powiedzieć, że nie zmienimy tego co było, natomiast w przyszłości, od nowego roku, planujemy utworzenie działu windykacji, który w całości przejmie na siebie zadanie ewidencjonowania zaległości i dochodzenia należności Funduszu. Punktem odniesienia dla tych działań będzie posiadana przez nas baza danych. Dział windykacji może również w szerszym zakresie współpracować z urzędami skarbowymi, czy też innymi organami kontrolnymi Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#StanisławWiśniewski">W odpowiedzi na zarzuty, czy wnioski pokontrolne NIK, rada nadzorcza broniła pracowników argumentem takim, że pełnienie przez Fundusz również roli organu kontrolnego w stosunku do wszystkich podmiotów gospodarczych w Polsce, jest zadaniem zdecydowanie ponad siły. Musimy liczyć w znacznej mierze na pomoc organów powołanych do tego celu. Jeżeli nieuczciwi pracodawcy nie nadsyłają nam deklaracji albo nadsyłają deklaracje ale nie dokonują wpłat, to my oczywiście będziemy występować z roszczeniami, ale do tego potrzebne jest cała armia pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#GrażynaAndrzejewska">Chciałam się odnieść do całego sektora zakładów pracy chronionej, co poruszyła już w swoim koreferacie poseł K. Sienkiewicz. Zakłady te spełniają obecnie na rynku pracy wielką rolę. Jest w nich zatrudnionych 160 tys. osób, z czego 90 tys. osób są to ludzie niepełnosprawni. Są takie zakłady pracy chronionej, które zatrudniają nawet 80 proc. osób niepełnosprawnych. Jasnym jest więc jakie problemy mają te zakłady z tej racji, że zatrudnienie osoby niepełnosprawnej wymaga większych kosztów, a wartość produkcji tychże zakładów z uwagi na możliwości inwalidów jest niższa.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#GrażynaAndrzejewska">Uważamy, że obowiązkiem państwa jest wspieranie tej formy zatrudnienia. Uważamy, że optymalną formą zatrudnienia jest otwarty rynek pracy, czyli integralne formy zatrudnienia, ale prawda jest i taka, że zakłady pracy chronionej są i będą, gdyż znaczna liczba osób najczęściej poszkodowanych właśnie w tych zakładach znajduje pracę. Dotyczy to w szczególności osób z upośledzeniami umysłowymi, z chorobami psychicznymi. Osoby te na wolnym rynku pracy właściwie nie mają szans na zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#GrażynaAndrzejewska">Z przykrością zatem stwierdzam, że pomoc państwa dla zakładów pracy chronionej jest coraz mniejsza, ponieważ zakłady te mają coraz mniej ulg. Dlatego polityka Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych idzie w kierunku ochrony tych miejsc pracy. Musimy pamiętać, że ochrona istniejących już miejsc pracy chronionej jest znacznie tańsza niż tworzenie takich miejsc. Oczywiście należy w tym przypadku zachować pewną równowagę. Dążąc do tworzenia nowych miejsc nie możemy zapominać o tych, które już istnieją i które mają cechy stabilności. W roku 1991 zakłady pracy chronionej znalazły się w bardzo trudnej sytuacji, wprowadzone zostały ograniczenia w ich działalności, nastąpiły liczne zwolnienia tam zatrudnionych, teraz jednak następuje powolna odbudowa tego rynku pracy. Dlatego ze wszech miar uzasadnione jest kierowanie znacznych środków finansowych do tych właśnie zakładów.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#GrażynaAndrzejewska">Nie wiem czy to jest duża pomoc. Procesy restrukturyzacyjne są i kosztowne i trudne do przeprowadzenia. Zakłady pracy chronionej, zatrudniające znaczny procent inwalidów, nie mają szans, bez wsparcia finansowego, na przeprowadzenie właściwie pojętej restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#GrażynaAndrzejewska">Zatem środki, które kierujemy do tych zakładów, przy znacznym wsparciu merytorycznym, są w stanie zagwarantować prawidłowy przebieg restrukturyzacji i umacniać te miejsca pracy, na których zatrudnieni są inwalidzi a nawet tworzyć nowe, również z przeznaczeniem dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#GrażynaAndrzejewska">W stosunku do zakładów funkcjonujących na wolnym rynku pracy państwo prowadzi politykę oddłużeniową, stosuje różnego rodzaju umorzenia, natomiast wobec zakładów pracy chronionej państwo takiej polityki nie prowadzi.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#GrażynaAndrzejewska">W związku z tym uważamy, że nadal powinna być udzielana pomoc zakładom pracy chronionej na jasno wskazane cele, przede wszystkim w postaci pożyczek, które następnie wracają do PFRON.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#GrażynaAndrzejewska">Zakłady pracy chronionej nie są jeszcze konkurencyjne na rynku pracy, ale nawet i te, które już są konkurencyjne, jeszcze nie są wypracowane, by zakłady te stały się widoczne w naszej rzeczywistości wydaliśmy katalog, w którym pokazujemy wszelkie możliwości kooperacji z tymi zakładami.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#GrażynaAndrzejewska">Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wspiera uczestnictwo zakładów pracy chronionej we wszelkiego rodzaju wystawach i targach, gdzie występują obok producentów działających na zasadach wolnego rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JarosławKazimierski">Chciałbym odpowiedzieć na dwa poselskie pytania. Pierwsze z nich dotyczy warsztatów terapii zajęciowej i kosztów jakie pociąga ich utworzenie oraz działalność.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JarosławKazimierski">Jedna część kosztów są to nakłady poniesione na utworzenie warsztatów, dostosowanie pomieszczeń pod kątem upośledzenia fizycznego lub umysłowego osób, które z warsztatów będą korzystały.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JarosławKazimierski">Druga część to wyposażenie w niezbędny sprzęt oraz urządzenie pracowni.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#JarosławKazimierski">Są też nakłady, które ponosimy z mocy ustawy na bieżącą działalność warsztatów. Składa się na nie wynagrodzenie brutto pracowników warsztatów, wraz ze składką na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy, koszty energii elektrycznej, usług materialnych i niematerialnych, koszty materiałów i narzędzi niezbędnych w procesie terapii zajęciowej, dowozu uczestników do i z warsztatu, szkoleń pracowników warsztatów, ubezpieczeń od następstw nieszczęśliwych wypadków podczas zajęć oraz drogi do i z warsztatów, a także koszty kieszonkowego dla uczestników warsztatów. Kieszonkowe może wynosi do 30 proc. najniższego wynagrodzenia, określonego przez ministra pracy. Prawo do tej „wypłaty” mają wszyscy uczestnicy warsztatów.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#JarosławKazimierski">W warsztatach niezbędna jest specjalistyczna kadra. Składają się na nią: kierownicy warsztatów, specjaliści do spraw rehabilitacji lub rewalidacji, instruktorzy terapii zajęciowej, pracownicy socjalni, lekarze medycyny lub psychologowie, instruktorzy zawodu oraz inne osoby niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania warsztatów.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#JarosławKazimierski">Aby warsztat nie był tylko przechowalnią a w pełni mógł sprostać nałożonym nań zadaniom, na jedną osobę pracującą bezpośrednio z uczestnikami nie powinno przypadać więcej niż pięciu uczestników warsztatu. Zasady te reguluje jednoznacznie, z mocy ustawy, rozporządzenie ministra pracy. Na 144 warsztaty terapii zajęciowej 27 działa przy spółdzielniach inwalidzkich. Jeżeli, poza spółdzielniami inwalidzkimi, warsztaty prowadzą organizacje społeczne i pozarządowe i robią to dobrze, fakt, że przy spółdzielniach pracy działa tylko 27 placówek nie powinien budzić niepokoju.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#JarosławKazimierski">Nie należy krytycznie oceniać wysokich kosztów finansowych, jakich wymaga prowadzenie warsztatów, ale niewymierną materialnie wartość społeczną.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#JarosławKazimierski">Padło pytanie o koszty organizowania turnusów rehabilitacyjnych. Zgodnie z przepisami PFRON pokrywać może nie więcej niż 80 proc. kosztów turnusu, przy czym pełny koszt kształtuje się w pobliżu 2,5 mln zł na osobę.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#JarosławKazimierski">Środki na organizację turnusów były określane na podstawie materiałów zebranych przez koordynatora i przedstawionych Funduszowi a następnie podzielone na poszczególne organizacje według limitów. Nie określaliśmy ściśle miejsca, w którym turnus ma się odbyć, warunkiem było spełnienie wymogów stawianych turnusom rehabilitacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#JarosławKazimierski">Interweniowaliśmy w tych przypadkach, gdy turnusy były organizowane w obiektach nieodpowiednich dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#JarosławKazimierski">Od półtora roku, przy organizowaniu turnusów, korzystamy z pomocy Zakładu Usług Rehabilitacyjno-Socjalnych, gdyż jest to placówka profesjonalna, kontrolująca przebieg turnusów, oraz wykazująca rzetelność i odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#JarosławKazimierski">Nie spotkałem się ze strony organizatorów turnusów z zarzutem, że wymuszano na nich lokalizację turnusu, odpowiadającą Zakładowi Usług Rehabilitacyjno-Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#JarosławKazimierski">W przyszłorocznym planie finansowym przewidujemy dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych w kwocie 3 mln zł na osobę.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#JarosławKazimierski">Ponieważ zakłady pracy chronionej dysponują funduszem rehabilitacyjnym dofinansowanie pracowników tych zakładów, korzystających z turnusów rehabilitacyjnych, jest o 50 proc. niższe. Zaznaczyć też trzeba, że możliwość dostępu do tych turnusów jest dla wszystkich jednakowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#KazimierzMżyk">Charakter dyskusji, jej wnikliwość, pozwalają mi stwierdzić, że Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest potrzebny. Chciałem się w swojej wypowiedzi skoncentrować na problemie dofinansowywania organizacji pozarządowych, co bezpośrednio łączy się z planem finansowym PFRON na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#KazimierzMżyk">Podzielam obawy posła K. Sienkiewicz odnoszące się do szczupłości kwoty przeznaczonej na ten cel, ale zwiększenie jej nie jest proste. Mamy wyraźniej określone ustawą zasady wykorzystywania środków Funduszu a więc dowolność w dysponowaniu nimi nie wchodzi w rachubę. Ustawa (z dnia 9 maja 1991 roku) nie przewiduje takiego punktu jak dofinansowywanie organizacji pozarządowych. Jeśli jednak znalazło się to w naszym planie finansowym stało się to możliwe dzięki takiej interpretacji ustawy, że organizacje pozarządowe działają przede wszystkim w środowiskach osób niepełnosprawnych i wykonują pośrednio również te funkcje, które wynikają z zapisów ustawy. Zatem organizacje pozarządowe są poniekąd naszymi zleceniobiorcami i wobec tego mogą działać na tych obszarach, które ustawa obejmuje. Kwota, która została wyznaczona w planie finansowym jest pewnego rodzaju standardem, wynikającym z dotychczasowych doświadczeń, natomiast prawdą jest to, iż te organizacje, które wykazują się większą aktywnością, wskazują nam na obszary swojej działalności i Fundusz z puli innych środków, przeznacza część z nich na potrzeby tych organizacji.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#KazimierzMżyk">Prosiłbym zatem, po przedstawieniu sytuacji organizacji pozarządowych, o utrzymanie zaprezentowanego zapisu, przy czym pamiętać należy, że aktywność poszczególnych organizacji pozarządowych będzie powodowała zwiększenie środków finansowych na ich działalność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#LilianaPindor">Padło kilka pytań związanych z obsadą etatową wojewódzkich ośrodków rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Gdy wchodziła w życie ustawa o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a było to w drugiej połowie roku 1992, otrzymaliśmy na ten cel 147 etatów.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#LilianaPindor">W połowie roku 1992 otrzymaliśmy, na mocy noweli do ustawy budżetowej, dodatkowo 490 etatów. Przy czym należy podkreślić, że wówczas wojewódzkie ośrodki rehabilitacji osób niepełnosprawnych, funkcjonujące w wojewódzkich urzędach pracy, podległe były wojewodom. A zatem etaty przeszły, poprzez Urząd Rady Ministrów, do wojewodów, czyli trafiły do wojewódzkich urzędów pracy. Zmiana struktury organizacyjnej wojewódzkich urzędów pracy spowodowała, że części etatów nie udało się odzyskać.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#LilianaPindor">Według informacji obejmujących pierwsze półrocze r. 1994, obsada etatowa 49 wojewódzkich ośrodków zamykała się liczbą 350 etatów. Zadania wyznaczone na ten rok nie w zasadzie zagrożone, stało się tak dlatego, że realizowane były przede wszystkim te zadania, które weszły w roku 1993 i na początku tego roku. Natomiast bezspornie trzeba przyznać, że usytuowanie wojewódzkich ośrodków rehabilitacji w ramach wojewódzkich urzędów pracy nie jest najkorzystniejszą strukturą, gdyż pełnomocnik wojewódzki ma tylko merytoryczny nadzór nad działalnością wojewódzkich ośrodków rehabilitacji osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#LilianaPindor">Aby w roku 1995 zapewnić w miarę sprawne funkcjonowanie wojewódzkich ośrodków, powinny one zostać wzmocnione kadrowo. Ponieważ w tym roku struktura wojewódzkich urzędów pracy uległa zmianie, obecnie kierownicy wojewódzkich ośrodków rehabilitacji osób niepełnosprawnych nie są już zastępcami dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy. Ranga ośrodków uległa obniżeniu, obecnie funkcjonują one jako wydziały podległe i zastępcy dyrektora do spraw ekonomiczno-finansowych wojewódzkich urzędów pracy.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#LilianaPindor">Trzeba podkreślić, że do dysponowania środkami PFRON są nadal upoważnione tylko te osoby, które otrzymają pełnomocnictwa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Obecna propozycja, aby pełnomocnictwa mieli: kierownik ośrodka rehabilitacji oraz dyrektor wojewódzkiego urzędu pracy, może wydłużyć drogę załatwiania poszczególnych wniosków. Stanie się tak dlatego, że gdy kierownik wojewódzkiego ośrodka rehabilitacji osób niepełnosprawnych przygotuje jakąś sprawę będzie musiał zapoznać z nią bezpośredniego przełożonego, czyli dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#LilianaPindor">Poseł K. Sienkiewicz w swoim koreferacie zapytała, czy na szkolenia nie została w planie finansowym PFRON przeznaczona zbyt mała kwota. Muszę przypomnieć, że kwota na szkolenia z roku na rok zostaje zwiększona, ale i koszty szkolenia są coraz wyższe. Mimo to uważamy, że zaplanowana kwota pozwoli na przeszkolenie kilkunastu tysięcy osób niepełnosprawnych. Koszt szkoleń jest bardzo zróżnicowany bo i poszczególne różnią się znacznie między sobą.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#LilianaPindor">Wiele z nich dotyczy przekwalifikowania i tylko przygotowania do ściśle określonych czynności. Natomiast koszty związane na przykład z prowadzeniem kursów komputerowych rzeczywiście są wysokie i kształtują się na poziomie około 20 mln zł. Kursy te, mimo wysokiej ceny, prowadzone są nadal i to w sposób profesjonalny.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#LilianaPindor">Do niedawna jeszcze absolwenci takich kursów w 100 proc. znajdowali zatrudnienie, jednak w tym roku mieliśmy trudności ze znalezieniem dla nich pracy. Dzieje się tak mimo fachowego przeszkolenia i zachęt dla zakładu pracy, który zdecyduje się zatrudnić inwalidę. Pracodawca otrzymuje bowiem pracownika, który dysponuje komputerem kupionym ze środków PFRON.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#LilianaPindor">Na razie nie widzimy możliwości zwiększenia środków na szkolenia, aby tego dokonać należałoby przesunąć pieniądze z innej części budżetu PFRON. Nie mam też pewności czy techniczne byłoby możliwe przeszkolenie rocznie większej liczby osób niepełnosprawnych niż to jest obecnie, to jest więcej niż kilkanaście tysięcy osób.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#LilianaPindor">Padło też pytanie dotyczące barier architektonicznych. W pierwszym okresie likwidowania barier architektonicznych, w czym miały znaczny udział środki finansowe Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, panowała atmosfera żywiołowości. W zasadzie każdy, kto chciał w swoich domach, czy obiektach użyteczności publicznej likwidować bariery, był wspierany środkami z PFRON.</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#LilianaPindor">Najczęściej koszt likwidowania barier w 100 proc. pokrywał Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#LilianaPindor">Teraz jednak czasy się zmieniły, środków mamy mniej i nie stać nas na stuprocentowe pokrywanie kosztów działania, mającego na celu likwidowanie barier architektonicznych.</u>
          <u xml:id="u-47.12" who="#LilianaPindor">W tym roku została uchwalona nowa ustawa prawo budowlane. PFRON domagał się nieco innych, niż to zostało zapisane, uregulowań prawnych. Niestety, nie wszystkie wnioski pełnomocnika PFRON zostały uwzględnione. Dzieje się tak dlatego, że inwestorzy którzy rozpoczynają budowy utrzymują, że uwzględnianie potrzeb ludzi niepełnosprawnych, przy projektowaniu i wykonaniu budynku, zwiększa znacznie koszty budowy.</u>
          <u xml:id="u-47.13" who="#LilianaPindor">Ze swej strony dołożymy starań, aby zasady, które wejdą w życie, dotyczące likwidacji barier architektonicznych w roku 1995, ograniczały powstawanie tych barier w nowo powstających obiektach. Ci, którzy budują teraz, powinni mieć na względzie podstawowe potrzeby ludzi niepełnosprawnych. Proponujemy, aby środki, które w przyszłym roku skierowane zostaną na likwidowanie barier, przeznaczone były na tańsze rozwiązania, takie jak budowa pojazdów dla wózków inwalidzkich, czy też indywidualne wyposażanie mieszkań zajmowanych przez inwalidów.</u>
          <u xml:id="u-47.14" who="#LilianaPindor">Fundusz wspiera wszelkie inicjatywy w tym względzie, będzie wydany poradnik, organizowane są seminaria. Uważam, że tą sprawą powinny się również zająć samorządy lokalne.</u>
          <u xml:id="u-47.15" who="#LilianaPindor">Była także mowa o ubezpieczeniach OC, co wiąże się z art. 32 ustawy z dnia 9 maja 1991 roku, dotyczącym refundacji instytucjom ubezpieczeniowym kwoty wynikającej z zastosowania ulg przy obowiązkowych ubezpieczeniach komunikacyjnych. W pierwotnej wersji ustawy tego zapisu nie było. Ulgi te były dofinansowywane ze środków budżetu państwa. Niewydolność budżetu państwa spowodowała, że ponieważ jest to ulga na rzecz osób niepełnosprawnych (art. 32 został uzupełniony o pkt 8) będzie ona finansowana przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#KazimierzMżyk">Chciałbym jeszcze nawiązać do sprawy barier architektonicznych, na którą poseł K. Sienkiewicz w swoim wystąpieniu zwróciła szczególną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#KazimierzMżyk">Wczoraj na posiedzeniu rady nadzorczej PFRON spółdzielnia mieszkaniowa „Venus”, grupująca osoby niepełnosprawne, przedstawiła projekt XXI wieku. Był to projekt osiedla, mieszkań, miejsc pracy oraz całego zaplecza rehabilitacyjnego. Wszystko to mieści się w osiedlu mieszkaniowym dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#KazimierzMżyk">Chcielibyśmy budować takie osiedla i szczycić się ich istnieniem, ale do projektu dołączony był również kosztorys opiewający na ponad 40 mld zł. Gdybyśmy się zdecydowali na promowanie w całości tego typu przedsięwzięcia starczyłoby nam środków na 5–6 osiedli tego typu. A z potrzebami takimi spotykamy się bardzo często.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#KazimierzMżyk">Nasza rola, patrząc realnie na cały ten problem, może się tylko ograniczać do partycypacji, wspieranie takich inicjatyw, licząc również i na innych partnerów. Będą to bez wątpienia sami niepełnosprawni, pełni inwencji, liczymy na samorządy lokalne i wszelkie władze, któreby chciały wspierać tę inicjatywę. Musimy sobie bowiem zdawać sprawę, że Fundusz nie będzie w stanie w pełni pokryć potrzeb w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JanLityński">Rozumiem, że tym wystąpienie zakończyliśmy udzielanie odpowiedzi na poselskie pytania.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JanLityński">Poseł K. Sienkiewicz ma propozycje zmian w planie finansowym PFRON, po wysłuchaniu tych propozycji odbędziemy dyskusję. Myślę, że ograniczymy się w dyskusji tylko do planu finansowego.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JanLityński">Wiceminister G. Andrzejewska poruszyła bardzo ważną sprawę ulg dla zakładów pracy chronionej, niebagatelna jest też kwestia barier architektonicznych. Myślę, że w tych sprawach będziemy musieli odbyć odrębne dyskusje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Dziękuję za profesjonalne podejście do pytań zadanych przez posłów. Szczególnie satysfakcjonowało mnie wyjaśnienie dotyczące warsztatów terapii zajęciowej. Podobnie odnieść się muszę do odpowiedzi dotyczącej organizacji pozarządowych. Odpowiedzi były rzeczowe, konkretne, jasne. Natomiast różnimy się co do filozofii. Kładę większy nacisk na pomoc dla osób a nie dla instytucji tę pomoc realizujących. Ale jest to moja wizja Funduszu i nie jestem upoważniona do narzucania tej wizji Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Jeżeli uzyskam odpowiedź na jedno pytanie, wówczas skonkretyzuję swoje wnioski, w których miejscach chciałbym zasugerować zwiększenie lub zmniejszenie środków, ale najpierw pytanie: co kryje się pod zapisem na str. 11 „programy rządowe - 200 mld zł, programy komunikacyjne i normalizacyjne - 50 mld zł, programy celowe, połączone z walką z bezrobociem - 250 mld zł”. Być może są to sprawy suwerennie powiązane ze sobą. Wówczas nie chciałabym w nie ingerować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#GrażynaAndrzejewska">Chciałabym przede wszystkim odnieść się do tego zapisu, który brzmi: „programy rządowe - 250 mld zł”. Rzeczywiście jest to wsparcie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych dla realizacji zadań wynikających z rządowego programu na rzecz osób niepełnosprawnych oraz ich integracji ze społeczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#GrażynaAndrzejewska">Zgodnie z przyjętym tam harmonogramem, niektóre z zadań są dofinansowywane ze środków Funduszu. Tak, że jest to zabezpieczenie środków na realizację tego programu.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#GrażynaAndrzejewska">Przechodzę teraz do programów aktywnej walki z bezrobociem oraz do programów celowych. Nie chcielibyśmy w żaden sposób dublować Urzędu Pracy, gdyż specyfika grupy osób niepełnosprawnych jest nieco odmienna, inne też są problemy związane z ich zatrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#GrażynaAndrzejewska">Stopa bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z mapą bezrobocia, którą przedstawiają nam urzędy pracy. Stąd czasami rzeczywiście musi być inna forma wspierania. Na przykład uważamy, że regionem szczególnie trudnym dla osób niepełnosprawnych są tereny wiejskie. Stąd nasze programy mające na celu zaktywizowanie zatrudnienia w środowisku wiejskim.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#GrażynaAndrzejewska">Programy celowe, które do tej pory funkcjonowały w Funduszu, ze względu na tę ilość środków, jaką można było przeznaczyć na ten cel oraz na konieczną korektę tych programów, wymagają, aby uruchomić nowe programy, tak jak to sugeruje poseł K. Sienkiewicz, przede wszystkim dla osób a nie dla instytucji. Stąd chcemy bezpośrednio kierować pomoc dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#GrażynaAndrzejewska">Zarząd Funduszu w tej chwili przygotowuje dwa programy celowe, natomiast wczoraj rada nadzorcza opracowywała program, który wypełniłby lukę powstałą w momencie wycofania się budżetu państwa z dofinansowywania z odsetek od kredytów na zakup samochodów dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#GrażynaAndrzejewska">Mamy nadzieję, że w ramach tego zapisu uruchomimy program, który przede wszystkim opiekunom dzieci niepełnosprawnych oraz osobom najciężej poszkodowanym pozwoli na kupno samochodu, służącego przede wszystkim do celów związanych z rehabilitacją i z aktywizacją zawodową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KrzysztofKrzywicki">Program komunikacyjny jest kompatybilny z programem barier architektonicznych. Jest to program mający na celu usuwanie barier komunikacyjnych, w bardzo szerokim tego słowa znaczeniu. Są to nie tylko problemy związane z dostosowaniem różnego rodzaju środków transportu dla potrzeb osób niepełnosprawnych, ale także sprawy związane z pokonywaniem barier pionowych, z pokonywaniem schodów. Jest to swojego rodzaju uzupełnienie barier architektonicznych. Część z tych barier usuwa się już podczas samego procesu budowy obiektu a część w procesie towarzyszącym budownictwu. Będą to zatem tramwaje i autobusy o nisko umieszczonych podłogach, specjalne autobusy do komunikacji międzymiastowej, chodzi o to, aby było ich coraz więcej. Mamy też na uwadze specjalistyczne środki transportu, które już można kupić.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#KrzysztofKrzywicki">Są to środki transportu rodzimej produkcji. Pojawiły się one na rynku dzięki zabiegom i staraniom PFRON.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#KrzysztofKrzywicki">W tej chwili we współpracy z hutą „Stalowa Wola”, przygotowujemy duży program, w wyniku którego ruszy produkcja całego szeregu środków służących komunikacji pionowej. Są to, w różnych standardach i w różnych cenach, wyciągi schodowe zewnętrzne i wewnętrzne do biur i do mieszkań. Wszystko to znajduje się w programie komunikacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#KrzysztofKrzywicki">Jeżeli chodzi o normalizację jest tu jeden problem. Fundusz podjął się mianowicie współfinansowania programu związanego z określeniem polskiej normy, związanej z funkcjonowaniem osoby niepełnosprawnej w środowisku. Normy takiej do tej pory nie ma.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#KrzysztofKrzywicki">Polski Komitet Normalizacji od kilku lat zajmował się opracowywaniem tego zagadnienia, ale środki przeznaczone na ten cel były dalece niewystarczające a więc nie można było ukończyć badań.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#KrzysztofKrzywicki">Dla przykładu podam, że w budżecie tego roku na badania nad polską normą Komitet Normalizacji otrzymał 10 mln zł. Program ten wymaga wydatkowania 2–3 mld zł. Program ten chcemy wspomóc nie tylko wydawnictwem „Polska norma dla osób niepełnosprawnych” ale licznymi publikacjami powszechnie dostępnymi dla osób niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#KrystynaSienkiewicz">W wyniku dyskusji korekcie uległy niektóre z moich wniosków, ale niektóre zachowały się w proponowanej formie. Proponowałabym zwiększyć udział środków na pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W planie finansowym na ten cel przeznacza się 250 mld zł. Moja propozycja wygląda tak, aby środki z dotacji dla zakładów pracy chronionej przenieść pod pozycję zatytułowaną „pożyczki”. Proponuję w tym przypadku zwiększenie środków o 200 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanLityński">Mam wrażenie, że możemy dokonywać zmian w zapisie zamieszczonym na str. 1 przedstawionego nam dokumentu. To, o czym mówi poseł K. Sienkiewicz dotyczy wewnętrznych przesunięć. Sejm ma głosować nad planem finansowym. My, jako sejmowa Komisja, nie możemy wnikać w wewnętrzny układ Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Przy takim potraktowaniu sprawy okaże się, że wielogodzinna dyskusja była bezprzedmiotowa, skoro niczego nie można zmienić. W planie tabelarycznym niczego nie zmienię ani niczego nie wpiszę, gdyż tu wszystko mieści się w tych samych działkach finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JanLityński">W tej sytuacji propozycję posła K.Sienkiewicz możemy potraktować jedynie jako sugestie dla Funduszu, natomiast nie mogą one mieć cech obligatoryjności, gdyż to jest sfera zarządzenia Funduszem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#LeszekKwiatek">Z największą uwagą wysłuchamy planu finansowego w jego szczegółowej części opisowej i składam deklarację, że postaramy się te postulaty spełnić na miarę naszych możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanLityński">W popołudniowej części naszego posiedzenia przeprowadzimy głosowanie nad przyjęciem planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i drugie, zaległe głosowanie w sprawie ustawy o kombatantach. Chodzi w tym drugim przypadku o poprawkę zgłoszoną przez posła K. Budnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Wnioski mogą być uwzględnione albo odrzucone, w tym wszak celu odbywa się ta cała dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Otóż proponuję zwiększenie środków na pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej jako efektywniejszej i lepszej formy niż dotacje. Proszę zatem, w drugiej części posiedzenia, o ustosunkowanie się do wniosku o zmniejszenie dotacji na rzecz pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Proponuję zwiększenie środków na szkolenia i przekwalifikowania. W tym przypadku proponowałabym sięgnięcie do środków na programy rządowe. W tym przypadku proponuję bardzo oszczędnie kwotę 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Tyleż samo proponuję dodać na dofinansowanie organizacji pozarządowych. Natomiast z wszystkich pozostałych sześciu wniosków, wycofuję się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JanLityński">Przechodzimy do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#TadeuszTomaszewski">Co prawda podzielam większość poglądów zaprezentowanych przez posła K. Sienkiewicz w wygłoszonym na początku posiedzenia koreferacie, natomiast jestem odmiennego zdania jeżeli chodzi o ocenę turnusów rehabilitacyjnych dokonaną w tymże koreferacie. Jestem od lat organizatorem turnusów rehabilitacyjnych, praktykiem, który z tymi problemami styka się nieomal na co dzień. Nie podzielam zatem zdania posła K. Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#TadeuszTomaszewski">Na temat dostępności oraz o oceny przywilejów z jakich korzystają w tym względzie pracownicy zakładów chronionych. Dopiero odpowiedź jakiej udzielił przedstawiciel PFRON w pełni mnie usatysfakcjonowała. Stwierdzam, że nie ma żadnych nacisków ze strony Katowic jeżeli chodzi o wybór lokalizacji oraz ośrodka, w którym ma się odbywać turnus.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#TadeuszTomaszewski">Turnusy, zwłaszcza osobom z małomiasteczkowych i wiejskich środowisk, pozwalają poznać działanie Funduszu, czasami dopiero podczas pobytu na turnusie dowiadują się, że PFRON istnieje i działa. Ludzie ci dzięki turnusom mogą wyrwać się ze swojego środowiska, poznać innych, zobaczyć piękno przyrody.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#TadeuszTomaszewski">Dlatego uważam, że środki na organizowanie turnusów rehabilitacyjnych powinny zostać zwiększone do kwoty 300 mld zł tak, aby corocznie z turnusów mogło skorzystać 100 tys. osób niepełnosprawnych. Proponuję, aby przesunąć środki z programów rządowych i z aktywnej walki z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#TadeuszTomaszewski">Moim zdaniem jest to możliwe, gdyż jak stwierdził prezes PFRON L. Kwiatek, w wojewódzkich ośrodkach rehabilitacji osób niepełnosprawnych prawie o połowę wzrastają środki na ochronę zatrudnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JanLityński">Padły dwie propozycje. Pierwsza z nich dotyczy systemu inwestowania środków PFRON, ze zwróceniem uwagi na możliwość inwestowania w obligacje skarbu państwa. Uważam, że jest to propozycja ze wszech miar racjonalna. Czasy się zmieniły, bo gdy przed dwoma laty ówczesny prezes PFRON chciał inwestować w obligacje spotkał się z ostrą krytyką.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JanLityński">Druga sprawa dotyczyła zaległości składkowych. O ile mi wiadomo Zakład Ubezpieczeń Społecznych podpisywał umowę z kopalniami w sprawie regulacji tych zaległości. Czy Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie mógłby podpisać podobnej umowy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#GrażynaAndrzejewska">Fundusz podpisał podobną umowę jeszcze wcześniej niż zrobił to ZUS i dzięki temu odzyskujemy środki, które do tej pory były niejako zamrożone w górnictwie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#GrażynaAndrzejewska">Teraz mamy zamiar zrobić to w stosunku do sektora hutniczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JanuszJurek">Nie zgadzam się ze stanowiskiem posła K. Sienkiewicz dotyczącym sposobu wydatkowania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JanuszJurek">Gdybyśmy przyjęli ten sposób myślenia, że wyszła ustawa prawo budowlane, w której zostało zapisane, że budynki użyteczności publicznej mają być wolne od barier architektonicznych i my w tym momencie powinniśmy decydować o znakomitej części środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, na likwidację tychże barier w nowo powstających budynkach, byłoby to nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#JanuszJurek">Z kolei resort edukacji narodowej mógłby dojść do wniosku, że skoro w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będą środki na szkolnictwo specjalne, to szkolnictwo specjalne będzie dzięki temu realizowane. Przykłady takie można mnożyć.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#JanuszJurek">Rozumiem stanowisko posła K. Sienkiewicz, która poddaje totalnej krytyce zasadę wspomagania zakładów pracy chronionej, ale jeżeli operuje się pewnymi cyframi trzeba być konsekwentnym i wiedzieć o tym, że zakłady pracy chronionej w chwili obecnej są jedynym, skutecznym realizatorem polityki państwa w odniesieniu do osób najciężej poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#JanuszJurek">Sugerowanie członkom Komisji Polityki Społecznej, że środki finansowe przekazywane między innymi na warsztaty terapii zajęciowej i na organizację turnusów rehabilitacyjnych, są środkami wspomagającymi zakłady pracy chronionej jest, według mnie, daleko idącą nadinterpretacją wspomagania zakładów pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#JanuszJurek">Jako członek rady zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych widzę pewne zagrożenia dla tego Funduszu. Takim zagrożeniem zablokowania dużej części środków Funduszu jest utrzymywanie dotychczasowych zasad finansowania warsztatów terapii zajęciowej.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#JanuszJurek">Przy tych ogromnych potrzebach społecznych i jednocześnie określonych ustawowo zasadach finansowania tych warsztatów, może się okazać, że znakomita większość środków finansowych PFRON będzie musiała być kierowana na organizację i utrzymywanie warsztatów terapii zajęciowej. Zastanawiamy się, wspólnie z radą nadzorczą, czy w ten problem nie włączyć samorządów terytorialnych, które powinny być tym problemem zainteresowane, ale wymaga to stosownej regulacji ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#JanuszJurek">Jestem jedną z tych osób, które akceptowały plan finansowy na rok 1995. Braliśmy pod uwagę wieloaspektowość tego planu i stawaliśmy przed trudnymi wyborami. Nie było to tak, że na posiedzeniu rady nadzorczej, bez dyskusji, zdecydowaliśmy, że kwota na likwidację barier architektonicznych w roku 1995 będzie wynosiła tylko 200 mld zł, nie mówię o stukilkudziesięciu miliardach, które są skutkiem wcześniej podjętych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#JanuszJurek">Generalnie rzecz biorąc uważamy, że jeżeli Fundusz ma spełniać określoną rolę, to powinien być zaczynem dla pewnych działań, powinien wykazać, że można coś zrobić na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych, ale nie koniecznie wszystkie te działania muszą być finansowane ze środków PFRON.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#JanuszJurek">Była tu mowa o likwidacji barier komunikacyjnych. Mamy pełną świadomość, że my tego zamierzenia do końca nie zrealizujemy ze środków Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych, natomiast wskażemy, że takie możliwości rzeczywiście istnieją.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#JanuszJurek">Wskazanie drogi możliwości, przy istniejących środkach, jest jednym z podstawowych elementów działania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AnnaFilek">Jeżeli państwo stosuje system ulg i umorzeń wobec normalnych zakładów, tym bardziej powinno pomagać zakładom pracy chronionej, które są w specyficznej i trudnej sytuacji ekonomicznej. Myślę, że korzystne byłoby wykupienie od zakładów pracy chronionej należności.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#AnnaFilek">Mam jeszcze drugą uwagę. Mówi się, że spółdzielnie inwalidów zatrudniają przede wszystkim inwalidów III grupy. Otóż sprawa jest do sprawdzenia. Spółdzielczość inwalidów zatrudnia najwięcej inwalidów najciężej poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#AnnaFilek">Sama jestem prezesem spółdzielni inwalidów, zatrudniającej 86 proc. osób niepełnosprawnych, z czego 40 proc. to inwalidzi II grupy. Chciałabym obalić pogląd, że spółdzielnia inwalidów wykorzystuje środki Funduszu na niejasne potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#JolantaBanach">Przed głosowaniem wniosku posła K. Sienkiewicz chciałabym uzyskać informację na temat wniosku, który mówi o przesunięciu środków z pożyczek udzielanych zakładom pracy chronionej na doinwestowanie działalności gospodarczej, podejmowanej przez niepełnosprawnych. Wiem, że środowiska osób niepełnosprawnych występują z postulatami, aby zwiększyć środki na zazwyczaj rodzinne warsztaty pracy, tworzone przez niepełnosprawnych. Wiem, że zrealizowanie takiego wniosku wychodziłoby na przeciw oczekiwaniom tych osób.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#JolantaBanach">Ale przed głosowaniem chciałabym wiedzieć jaka jest efektywność pożyczek udzielanych na gospodarcze usamodzielnienie się niepełnosprawnych. Prosiłabym o podanie liczb, o informację jaki procent tych pożyczek jest wykorzystywany skutecznie, to znaczy czy pożyczki te są spłacane, ile dzięki temu powstało miejsc pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Chciałam na początek podziękować posłowi J. Jurkowi, który oczywiście odpowiadał mi z pozycji członka rady nadzorczej PFRON, co też zmienia pogląd na sprawę. Wiem w jakim zakresie może partycypować Fundusz i moje wypowiedzi były ścisłe. Wiem też co może gmina, ponieważ mieszkam w takiej gminie, która tworzy warunki na rzecz funkcjonowania osób niepełnosprawnych i wraz z nimi przeznacza środki, ale każdą edukację przyjmuję chętnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JanuszJurek">Dziękuję posłowi K. Sienkiewicz za to, iż zauważyła moją rolę członka rady nadzorczej, natomiast nie byłem aż tak dociekliwy jakie i czyje stanowisko, przedstawia poseł K Sienkiewicz. Śmiem zauważyć, że wiele cytatów, które padały podczas wygłaszania koreferatu wskazywało na stanowisko, które sobie cenię i które szanuję i wręcz chciałem podziękować koleżankom i kolegom z Krajowej Rady Osób Niepełnosprawnych. Filozofia funkcjonowania tej organizacji i filozofia funkcjonowania Funduszu nie do końca i nie zawsze musi być zbieżna, gdyż w naszym kraju jest jeszcze kilka innych organizacji zajmujących się osobami niepełnosprawnymi. Za uwagi w każdym razie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#LilianaPindor">W chwili obecnej nie dysponujemy jeszcze analizą dotyczącą wszystkich udzielonych pożyczek. Analizę taką sporządzimy po zakończeniu roku 1994. Chciałabym tylko poinformować, że w roku ubiegłym, a więc w bardzo dobrym roku dla realizacji zadań wynikających z ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, udzieliliśmy 2024 pożyczki. W tym roku było sporo wniosków o udzielenie pożyczek. Do końca września otrzymało je 347 osób. Do biura pełnomocnika wpływa bardzo obfita korespondencja dotycząca umorzenia pożyczek i to nawet w takich sytuacjach, gdy działalność gospodarcza nie jest jeszcze prowadzona przez 24 miesiące. Bardzo wiele osób niepełnosprawnych występuje o przedłużenie okresu karencji w spłacie pożyczki. Było też sporo pożyczek chybionych a działalność gospodarcza w ogóle nie została podjęta.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#LilianaPindor">Na rok 1995 mamy przygotowane nowe zasady udzielania pożyczek osobom niepełnosprawnym.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#LilianaPindor">Nie przewidujemy, aby więcej niż nieco ponad dwa tysiące osób mogło w roku przyszłym skorzystać z pożyczek. Przypuszczalnie nie będzie zbyt wielu chętnych, gdyż pożyczka taka również musi mieć zabezpieczenie. Osoby niepełnosprawne z reguły są osobami biednymi, którym bardzo trudno jest znaleźć poręczycieli. Obsługę tych pożyczek w większości przypadków będą prowadziły banki a one, jako instytucje finansowe, nie udzielą pożyczki bez zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#LilianaPindor">Natomiast w roku przyszłym chcemy szkolić te osoby niepełnosprawne, które zwracają się do wojewódzkich ośrodków z pomysłami na prowadzenie działalności gospodarczej. Bardzo często są to chybione pomysły, nie znajdujące uzasadnienia ani w predyspozycjach danej osoby, ani w jej kwalifikacjach. Będziemy wspierać i szkolić te osoby niepełnosprawne, które w ogóle są zainteresowane podjęciem działalności gospodarczej, będziemy im pomagać w sporządzaniu biznesplanu, który będą musiały przedłożyć wojewódzkiemu ośrodkowi rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Planujemy też współpracę z Fundacją Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#EwaLewickaŁęgowska">Chciałam w swoim imieniu i tych osób niepełnosprawnych, które miały okazję korzystać z pomocy PFRON podziękować, gdyż uważamy, że udzielone nam tu odpowiedzi były tak wyczerpujące, że nie pozostawiły żadnych wątpliwości czy niejasności co do problemów podniesionych przez posła K. Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#EwaLewickaŁęgowska">Mam tylko uwagę, dotyczącą propozycji przesunięcia środków na pożyczki dla osób niepełnosprawnych, które zamierzają podjąć samodzielną działalność gospodarczą. Jak powiedziała przed chwilą L. Pindor częstokroć były to chybione pomysły na taką działalność. Natomiast zakłady pracy chronionej o sprawdzonej strukturze i organizacji mogą, przy większych środkach, zatrudnić większą liczbę osób niepełnosprawnych, co dla nich będzie korzystniejsze. Otwarcie własnego zakładu i prowadzenie go przerasta bardzo często możliwości osób niepełnosprawnych, mimo najlepszych chęci z ich strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AnnaBańkowska">W wyniku długotrwałej dyskusji, koreferatu i dociekliwych pytań oraz odpowiedzi, padały wnioski dotyczące zwiększenia środków na pożyczki na rozpoczęcie przez osoby niepełnosprawne samodzielnej działalności gospodarczej. Była propozycja, aby środki te zwiększyć o 200 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#AnnaBańkowska">Drugi wniosek brzmiał, aby zwiększyć środki na szkolenia i przekwalifikowania o 50 mld zł. Chciałam powiedzieć, że zarówno pierwsza jak i druga sprawa są realizowane w ramach zadań wojewódzkich ośrodków zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#AnnaBańkowska">Następny wniosek dotyczy zwiększenia dofinansowania organizacji pozarządowych o 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#AnnaBańkowska">Poseł T. Tomaszewski wnioskował, żeby o 100 mld zł zwiększyć środki na turnusy rehabilitacyjne. Popatrzyliśmy na środki, które pozostają na koniec roku i chciałam poprosić o ustosunkowanie się prezesa PFRON do tych propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#LeszekKwiatek">Chcę powiedzieć, że podzielamy zasadność zgłoszonych wniosków, ale ponieważ nie widzimy możliwości uzasadnień dla pomniejszania nakładów na zadania wymienione w projekcie naszego planu finansowego, więc zgłoszone i uznane przez nas teraz wnioski zrealizujemy kosztem pomniejszenia rezerwy finansowej na koniec roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AnnaBańkowska">Czyli nasze wnioski zyskały akceptację. Przypominam zatem, że wnioski poselskie brzmią: aby zwiększyć o 150 mld zł środki na pożyczki i o 50 mld zł na szkolenia i przekwalifikowania.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#AnnaBańkowska">A zatem zapytuję, kto jest za tym, aby o 200 mld zł zwiększyć dotacje, w tym środki na zadania realizowane przez wojewódzkie ośrodki zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ZbigniewRadzicki">Jestem członkiem rady i chciałem zapytać Komisję jaka będzie sytuacja rady, która ten plan finansowy zatwierdziła, jaka będzie sytuacja moja, jako członka tejże rady, w odniesieniu do wniosków, które zaraz poddane zostaną pod głosowanie. Czy ja tę kwestię będą musiał również poddać pod głosowanie wówczas, gdy sprawa ta stanie na posiedzeniu rady?</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#ZbigniewRadzicki">Moim zdaniem nie ma możliwości dokonania zmian, bez dokonania tychże zmian poprzez uchwałę podjętą przez radę PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AnnaBańkowska">Otóż regulamin Sejmu mówi, że Sejm jest władny dokonywać zmian w projekcie budżetu oraz w planach finansowych funduszy wchodzących w skład budżetu. Sejm po to debatuje nad poszczególnymi funduszami, aby wyrazić w stosunku do nich swoją opinię. Padły wnioski poselskie, my je przegłosujemy i taka wysokość środków w planie znajdzie się jako załącznik do ustawy budżetowej. Będzie to oczywiście głosowanie przez Sejm. Czyli rada będzie musiała przyjąć do wiadomości wielkości zawarte w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#AnnaBańkowska">Wszystkie te wnioski bynajmniej nie zmierzają do burzenia koncepcji, która została przyjęta przez radę Funduszu, zwiększenie tych środków odbędzie się kosztem zmniejszenia zapasów wolnych środków, które przewiduje się na koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#AnnaBańkowska">Zadaliśmy prezesowi PFRON pytanie, czy jeżeli wolne środki na koniec roku, planowane na kwotę 536 mld zł spadną do 186 mld zł to wówczas Fundusz da sobie radę z płynnością finansową. Prezes uznał, że nie będzie żadnych trudności z płynnym realizowaniem zadań nałożonych przez PFRON.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#LeszekKwiatek">Tak, potwierdzam swoje stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#GrażynaAndrzejewska">Zawsze uważaliśmy, że wyższy stan konta jest potrzebny, aby Fundusz mógł wchodzić wiarygodnie w następny rok, zachowując płynność finansową. Jak wiadomo zobowiązania podejmowane przez Fundusz przechodzą na rok następny i nie tylko na następny. Mówiliśmy, że stan konta nie powinien schodzić poza granicę 300 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AnnaBańkowska">Mamy nadzieję, że wpływy do budżetu będą wyższe niż są, biorąc pod uwagę te relacje, o których mówił poseł J. Lityński, czyli wzrost składek na ZUS a w przypadku PFRON wzrost płatności. Wiemy już o co chodzi, sprawę tę w głosowaniu rozstrzygną posłowie.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby środki na zadania realizowane przez wojewódzkie ośrodki zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zwiększyć o 200 mld zł z przeznaczeniem 150 mld zł na pożyczki indywidualne, a 50 mld na szkolenia i przekwalifikowania.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#AnnaBańkowska">Za wnioskiem opowiedziało się 10 posłów, 12 było przeciwnych, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#AnnaBańkowska">Wniosek nie uzyskał akceptacji. A zatem Komisja nie decyduje się na zwiększenie pożyczek dla indywidualnych osób niepełnosprawnych oraz na zwiększenie środków na przekwalifikowanie.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#AnnaBańkowska">Mamy teraz wniosek o zwiększenie kwoty na dofinansowanie organizacji pozarządowych o 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby zwiększyć środki na ten cel o 50 mld zł?</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#AnnaBańkowska">Za wnioskiem głosowało 15 osób, 8 było przeciwnych, 3 wstrzymały się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#AnnaBańkowska">Zdecydowaliśmy o zwiększeniu kwoty na dofinansowanie organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#AnnaBańkowska">Ostatni wniosek dotyczy zwiększenia środków na turnusy rehabilitacyjne o 100 mld zł. Kto jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#AnnaBańkowska">Za wnioskiem opowiedziało się 19 posłów, 3 było przeciwnych, 2 wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#AnnaBańkowska">Zdecydowaliśmy o zwiększeniu środków na turnusy rehabilitacyjne zdecydowaną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#AnnaBańkowska">Zwiększyliśmy o 100 mld zł środki na turnusy rehabilitacyjne, a tym samym pozycja 3 „wydatki”, pkt 1 „dofinansowanie organizacji pozarządowych, jednostek budżetowych, zakładów pracy chronionej osób fizycznych”, zwiększa się o 150 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#JanLityński">Z pewnego pośpiechu przegłosowaliśmy naraz dwa wnioski, gdybyśmy przegłosowali je pozytywnie, to wówczas możnaby to głosowanie uznać, ale ponieważ przegłosowaliśmy je negatywnie, nie wiemy który wniosek był negatywny, może obydwa. Proponuję abyśmy wrócili do głosowania, rozbijając je na dwie pozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AnnaBańkowska">Kto przyzwala abyśmy powrócili do tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JanLityński">To nie jest reasumpcja tylko rozbicie na dwie pozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AnnaBańkowska">Patrzyłam na układ tabelaryczny budżetu jako takiego a to są dwa różne tytuły. Czy ktoś się sprzeciwia, aby powrócić do tej sprawy? Nie ma sprzeciwów. Wobec tego to pierwsze głosowanie w tym momencie uznajemy za nieważne i przystępujemy do rozdzielnego ustosunkowywania się do wszystkich wniosków.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#AnnaBańkowska">Otóż pierwszy wniosek brzmiał, aby o 150 mld zł zwiększyć środki na pożyczki, na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#AnnaBańkowska">Za wnioskiem opowiedziało się 10 posłów, 13 było przeciwnych, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#AnnaBańkowska">W wyniku głosowania odrzuciliśmy ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#AnnaBańkowska">Jest drugi wniosek, aby zwiększyć środki na szkolenia i przekwalifikowania o 50 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#AnnaBańkowska">Za wnioskiem opowiedziało się 17 osób, 2 były przeciwne, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#AnnaBańkowska">W wyniku głosowania zwiększyliśmy wydatki budżetu PFRON o 200 mld zł, a zatem stan środków pieniężnych, które zgodnie z przewidywaniami powinny pozostać na koncie na koniec roku, wynosić będzie 336 mld zł, a zatem powyżej tej granicy, o której mówiła wiceminister G. Andrzejewska, jako o granicy bezpiecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Zgłaszam wniosek mniejszości o środki na pożyczki dla osób niepełnosprawnych, na działalność gospodarczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AnnaBańkowska">Mamy wniosek dodatkowy, nie przyjęty przez Komisję Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#AnnaBańkowska">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem planu finansowego na rok 1995 Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ze zmianami przyjętymi przez Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Za wnioskiem opowiedziało się 24 posłów, nikt nie był przeciwny, 1 poseł wstrzymał się od głosu).</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#AnnaBańkowska">Tym sposobem budżet został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#AnnaBańkowska">Chciałam powiedzieć, że przed prezesem Funduszu i całą radą stoją trudne zadania. Mamy nadzieję, że spotkamy się w tym samym gronie przy ocenie realizacji budżetu roku 1995. Do tej pory było tak, że jeden prezes przedstawiał plan a drugi mówił o jego realizacji. Rodziło to określone trudności również dla samych posłów.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#AnnaBańkowska">Wiemy, że na Fundusz czekają tysiące osób niepełnosprawnych, że zapotrzebowanie na środki jest olbrzymie. Mamy obowiązek kontrolowania wydatków Funduszu, gdyż spoczywa to na nas w dwójnasób. Raz, bo mamy znaczne doświadczenia z zakresu działalności PFRON, a dwa, że potrzeby są wielkie. Chcielibyśmy, aby w razie odchyleń w trakcie realizacji tego planu, szły one w kierunku w jakim dzisiaj zmierzała dyskusja i wcześniejsze wnioski NIK.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#AnnaBańkowska">W niedługim czasie, jeżeli tylko sytuacja na to pozwoli, chciałabym wprowadzić na posiedzenie kwestie dotyczące gromadzenia środków na samochody i przedmioty stanowiące wyposażenie osób niepełnosprawnych a umożliwiające im poruszanie się. Jest to zagadnienie, które winno być rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#AnnaBańkowska">Dziękuję przedstawicielom PFRON za uczestnictwo i życzę sukcesów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#LeszekKwiatek">Dziękujemy również za to spotkanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AnnaBańkowska">Chciałam poinformować posłów, że z Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów otrzymaliśmy do zaopiniowania 12 nowych funduszy. Są to dodatki mieszkaniowe, rezerwa na pomoc społeczną, organizacje pozarządowe, środki na waloryzację emerytur w MON, MSW i Ministerstwa Sprawiedliwości, rezerwa płacowa, wynagrodzenia absolwentów farmacji odbywających staże w jednostkach ochrony zdrowia, środki na nowe miejsca w domach pomocy społecznej, pokrycie kosztów udziału strony polskiej w konferencji MOP, infrastruktura w regionach zagrożonych i wspieranie regionalnych programów restrukturyzacji oraz wydatki złotowe związane z obsługą pożyczki z Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju. Pod koniec dzisiejszego posiedzenia ustalimy listę posłów, którzy zechcą zająć się poszczególnymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#AnnaBańkowska">Na początek proszę poseł Murynowicz, aby zechciała zebrać materiały dotyczące potrzeb w zakresie dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#AnnaBańkowska">Rozpoczynamy drugą część naszego dzisiejszego posiedzenia. Rozpatrywać będziemy budżet Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Alimentacyjny.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#AnnaBańkowska">Proszę prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych L. Milewicza, o zreferowanie głównych tez założeń budżetowych, gdyż wszyscy zapoznali się z materiałami już wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#AnnaBańkowska">Serdecznie witam nie tylko przedstawicieli ZUS, ale także reprezentantów Najwyższej Izby Kontroli, witam prezesa rady nadzorczej Funduszu, przedstawicieli licznie reprezentowanych organizacji.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#AnnaBańkowska">Koreferaty wygłoszą poseł Wiśniewski i poseł Murynowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#LechMilewicz">Postaram się w maksymalnym skrócie zreferować założenia planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Funduszu Alimentacyjnego na rok 1995. Chcę podkreślić, że konstruując plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Alimentacyjnego opieraliśmy się na aktualnym stanie prawnym i organizacyjnym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jednakże uwzględniając również te zmiany prawne, które zostały przyjęte również w projekcie ustawy budżetowej. Jednym z podstawowych parametrów, na którym opieramy nasze plany, są wynagrodzenia. Przyjęliśmy prognozowane przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, tak jak to założono w budżecie na III kwartał br., w wysokości 5.520 tys. zł, w IV kw. 6.165 tys. zł, w całym roku 1994 - 5.440 tys. zł, w całym roku 1995 - 6.855 tys. zł i wedle tego, co się zakłada w poszczególnych kwartałach. Następnie braliśmy pod uwagę przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej na poziomie 9350 tys. osób. Uwzględniliśmy przejęcie od dnia 1 stycznia 1995 r. wypłat i finansowania wydatków na świadczenia emerytalno-rentowe, dla tzw. „mundurowych”, a w zasadzie przejęcie ich reszty, to jest: Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, ponieważ świadczenia dla żołnierzy zawodowych zostały już wcześniej w pełni przejęte do realizacji przez Ministerstwo Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#LechMilewicz">Założyliśmy również przyrost w roku 1995 emerytur i rent na poziomie 161 tys. świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#LechMilewicz">Na plan finansowy miała również wpływ waloryzacja emerytur i rent w grudniu 1994, to znaczy ta, która zostanie przeprowadzona. Przy naszych kalkulacjach przyjęliśmy poziom tej waloryzacji na 111%. Jak wiadomo, poziom tej waloryzacji będzie nieco niższy i wyniesie 10,3%, czyli przyjęty został wzrost wynagrodzeń 10,3%. Z tego powodu skutek finansowy w grudniu tego roku oraz w styczniu i lutym 1995 r. będzie nieco mniejszy niż zakładano, o około 100 mld zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#LechMilewicz">Założyliśmy również, że wejdą w życie projektowane zmiany ustaw o zasiłkach rodzinnych i pielęgnacyjnych, że zostaną ujednolicone zasady finansowania zasiłków chorobowych. Założyliśmy, że te zmiany mają na celu „czyszczenie” Funduszu ze świadczeń pozaubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#LechMilewicz">Przewidzieliśmy również zwiększenie stałych zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, związanych z przyrostem liczby płatników składek i liczby zatrudnionych. Założyliśmy także skutki podwyżek płac pracowników ZUS, w związku z regulacjami płac w sferze budżetowej, od pierwszego stycznia i pierwszego lipca przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#LechMilewicz">Najważniejszą częścią budżetu ZUS są dochody, gdyż jest to podstawowa część, dzięki której realizowane są świadczenia z ubezpieczenia społecznego. Podstawowymi dochodami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są wpływy ze składek na ubezpieczenie społeczne, dotacja z budżetu państwa w formie refundacji dotacji celowych oraz dotacji uzupełniających oraz inne dochody Funduszu, pochodzące z odsetek i kar za zwłokę i z refundacji kosztów bieżących działalności, przez Fundusz Alimentacyjny oraz wpływy ze zwrotu nadpłat. Założyliśmy, że wpływy ze składek na ubezpieczenie społeczne wyniosą 338 bln zł, co oznacza wzrost w stosunku do roku bieżącego o ponad 36%, liczymy na dotację budżetową łącznie refundującą i uzupełniającą, na poziomie 97,3 bln zł, co oznacza wzrost o 17,3% oraz wzrost pozostałych dochodów o 18%, łącznie w kwocie 5 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#LechMilewicz">Z tytułu składek założyliśmy bardzo znaczny przyrost, bo aż o 36%, a więc jest to wysokość znacznie przekraczająca zakładaną na rok przyszły inflację. Przyrost ten wiążemy z zakładanym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej o około 26% oraz przeciętnego zatrudnienia o około 50 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#LechMilewicz">Kolejnym elementem, powodującym wzrost wpływów ze składek, będzie podwyższenie najniższej podstawy wymiaru składek za osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz podwyższenie najniższego wynagrodzenia w gospodarce. Wzrost wpływów z tytułu składek wiążemy także z projektowaną ustawą o ubezpieczeniu społecznym, dotyczącą osób wykonujących pracę na zasadzie umowy-zlecenia.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#LechMilewicz">Jakkolwiek genezą tej zmiany jest zamiar zapewnienia bezpieczeństwa ubezpieczeniowego tym, którzy faktycznie pracują, to również z tego tytułu mogą być zwiększone dochody. Kalkulowaliśmy je na około 2 bln zł. Wzrost tych wpływów wiąże się również z projektowaną zmianą rozliczeń Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Pracy, gdzie zakłada się, że z Funduszem Pracy będziemy się rozliczać saldowo.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#LechMilewicz">Bardzo poważną pozycją dochodów z tytułu składek jest 8 bln zł, które w założeniu mają stanowić formę oddłużenia czy restrukturyzacji niektórych przedsiębiorstw, a będą znajdować się w dyspozycji ministra przemysłu i handlu, z przeznaczeniem na pokrycie zobowiązań składkowych niektórych państwowych jednostek organizacyjnych. Zostało to zawarowane warunkami polegającymi na zawarciu przez dłużnika układu czy umowy z wierzycielami. Jest to swojego rodzaju restrukturyzacja zadłużenia wobec innych wierzycieli. W stosunku do tych przedsiębiorstw minister przemysłu i handlu będzie mógł podejmować decyzje o pokryciu ich zadłużenia z tytułu składek, jednakże do wysokości nie większej niż 50% tego zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#LechMilewicz">W sumie te wszystkie elementy złożą się na to, że tzw. wskaźnik ściągalności składek ma osiągnąć poziom 98,3%, w stosunku do tego, co wynika z przepisów i zobowiązań bieżących. Liczymy również na to, że coraz więcej podmiotów gospodarczych będzie miało mniejsze trudności z wywiązaniem się ze swoich zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#LechMilewicz">Już w tym roku ściągalność składek wyniesie około 94,5%, tak to wynika z minionych trzech kwartałów, a więc jest to o 0,6 punktów więcej, niż miało to miejsce w roku ubiegłym. Gdyby nawet odliczyć te 8 bln zł w ramach restrukturyzacji zadłużeń państwowych jednostek organizacyjnych, to ta ściągalność składek wynieść ma około 96% a wraz z tymi 8 bln zł - 98,3%.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#LechMilewicz">Chciałbym jeszcze wrócić do jednego niezwykle ważnego elementu, który był niejednokrotnie podnoszony również w Komisji Polityki Społecznej. Chodzi mianowicie o saldowe rozliczanie się ze składek z Funduszem Pracy. Rozliczanie tego typu zostało już zapisane w uzasadnieniu do projektu ustawy budżetowej. Konkretnie chodzi o kwotę 16,5 bln zł, które mają wpłynąć z Funduszu Pracy z tytułu wypłacanych zasiłków dla bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#LechMilewicz">Założyliśmy również, że na ściągalność składek pozytywny wpływ miało przyznanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych prawa do zaspokajania należności składek na ubezpieczenie społeczne w trzeciej kolejności, w razie upadłości, a także fakt, że jednostki budżetowe zostaną objęte postępowaniem egzekucyjnym. Otóż z tego ostatniego założenia musimy się wycofać. Jakkolwiek połączone komitety Polityki Społecznej i Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów nie zakwestionowały prawa określonego w projekcie ustawy do egzekucji należności wobec sfery budżetowej, to proponują prawo to przyznać dopiero od 1 stycznia roku 1996, przeznaczając rok 1995 na unormowanie praw z tym związanych.</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#LechMilewicz">Drugą co do wielkości pozycją jest dotacja budżetowa w kwocie ponad 97 bln zł. Jest to dotacja celowa mająca za zadanie pokrycie wydatków na świadczenia pieniężne inne niż z ubezpieczenia społecznego, np. świadczenia dla kombatantów, inwalidów wojennych i wojskowych niezawodowych. Dotacja ta ma być również przeznaczona na pokrycie wydatków, jakie niesie wypłata zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, których charakter ma ulec zmianie z ubezpieczeniowego na obywatelski, a także dotacja jest przeznaczona na uzupełnienie części składek na ubezpieczenie społeczne płaconych za osoby zatrudnione bezpośrednio przy produkcji rolnej. Dotacja ta wynosi prawie 44 bln zł, co stanowi około 10% wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast dotacja uzupełniająca, mająca pokryć różnicę między wpływami ze składek a zobowiązaniami z tytułu świadczeń, wypłacanych z FUS, ma wynieść ponad 50,3 bln zł, to jest 12,2% wydatków.</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#LechMilewicz">Dotacja uzupełniająca dochody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i umożliwiająca pokrycie wszystkich wydatków, jest również przeznaczona na różne wydatki o charakterze niezupełnie ubezpieczeniowym, a które są realizowane z FUS.</u>
          <u xml:id="u-87.16" who="#LechMilewicz">Otóż udział całej dotacji, zarówno celowej, jak i uzupełniającej, wynoszącej ponad 97 bln zł, w ogólnych wydatkach budżetu państwa spada. O ile w tym roku udział dotacji celowej i uzupełniającej wyniesie około 11,9% ogółu wydatków budżetu państwa, to w roku przyszłym udział ten spadnie do 10,7%.</u>
          <u xml:id="u-87.17" who="#LechMilewicz">Dla informacji podam jeszcze, że udział dotacji budżetu państwa w tych wydatkach w roku 1993 wynosił ponad 13%.</u>
          <u xml:id="u-87.18" who="#LechMilewicz">Spada również udział dotacji uzupełniającej w ogólnych wydatkach budżetu państwa. O ile dotacja ta stanowiła 9,7% w roku 1992 r. i 8,4% w roku 1994, to w przyszłym roku udział dotacji ma wynosić 5,9% ogółu wydatków budżetu państwa. Oczywiście tak znaczny spadek udziału dotacji jest też efektem „oczyszczania” wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ze świadczeń socjalnych. Przede wszystkim było to wyłączenie zasiłków rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-87.19" who="#LechMilewicz">Przechodzę do wydatków. Otóż wydatki na rok przyszły zostały zaplanowane na ponad 437 bln zł. To jest to 27,5% więcej niż w roku bieżącym. W wydatkach tych największą pozycję stanowią świadczenia pieniężne, na pokrycie których przeznacza się 97% wydatków. Wśród tych wydatków na wszystkie świadczenia pieniężne, 85% stanowią wydatki na emerytury i renty. Chcę podnieść jeszcze jedną, naszym zdaniem, bardzo istotną sprawę. Otóż w pokryciu wydatków rośnie rola składek. Dochody ze składek mają pokryć 87% ogółu wydatków. Oczywiście w dochodach ze składek ujęta jest kwota owych 8 bln zł „restrukturyzacyjnych”, przeznaczonych na pokrycie składek dłużników. Ale gdyby nawet nie uwzględnić tej kwoty, to dochody ze składek pokryją 85% ogółu wydatków.</u>
          <u xml:id="u-87.20" who="#LechMilewicz">Liczba emerytur i rent w roku przyszłym, liczona w stosunku od grudnia do grudnia (to jest grudzień 1995 w stosunku do grudnia 1994 r.) wzrośnie o około 161 tys. netto. Jest to przyrost nowych świadczeń, pomniejszony o naturalne ubytki, zawieszenia itd.</u>
          <u xml:id="u-87.21" who="#LechMilewicz">Wzrośnie przeciętna wysokość świadczenia brutto na emeryta i rencistę z 3.311 tys. zł w roku 1994 do 4.287 tys. zł w roku przyszłym. Jest to wielkość przed potrąceniem zaliczki na podatek dochodowy, netto będzie to znacznie mniej. Wydatki planowaliśmy uwzględniając, że w przyszłym roku przeprowadzone zostaną dwie waloryzacje - w marcu i w grudniu, obydwie na poziomie 11,7%. Zakładana waloryzacja w grudniu tego roku, na poziomie 11%, faktycznie zostanie przeprowadzona na poziomie 10,3%. Oznacza to, że o ile w IV kwartale tego roku zostanie osiągnięty kwotowy poziom płac, to wówczas waloryzacja w marcu 1995 r. będzie na poziomie nie 11,7%, a 12,4%. Natomiast gdyby dynamika wzrostu płac została zachowana, nie osiągając zakładanej kwoty na IV kwartał tego roku, to wówczas oszczędność z tego tytułu wyniosłaby po 100 mld zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-87.22" who="#LechMilewicz">Planowaliśmy wydatki na zasiłki rodzinne pielęgnacyjne już jako dotację celową, zakładając, że przysługiwać one będą w kwocie 245 tys. zł na uprawnionego, przy dochodzie nie przekraczającym na 1 osobę w rodzinie 40% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-87.23" who="#LechMilewicz">Już wiemy, że w tym względzie nastąpiła zmiana i dochód ten zostanie podwyższony do 50%, ale za to kwota zasiłku zostanie obniżona do 200 tys. zł na uprawnioną osobę. W sumie chodzi o to, aby kwota wydatków na te zasiłki pozostała na nie zmienionym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-87.24" who="#LechMilewicz">Przy wydatkach zakładaliśmy również, że zostaną wprowadzone w życie zmiany w zasadach wypłaty zasiłków chorobowych. Dzisiaj już można powiedzieć, że jest nierealne wprowadzenie tych zmian z dniem 1 stycznia 1995 r., co najwyżej zmiana ta wejdzie, tak jak i nowe zasiłki rodzinne, od 1 marca 1995 r. W związku z tym wydatki te mogą się nieco zmienić. Pozostałe zasiłki zaplanowaliśmy w relacji do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Ich poziom nie zostanie zmieniony. Chodzi o zasiłki pielęgnacyjne, porodowe, pogrzebowe.</u>
          <u xml:id="u-87.25" who="#LechMilewicz">Na zasiłki chorobowe przewiduje się w roku przyszłym ponad 14 bln zł. Na zasiłki opiekuńcze ponad 2,3 bln zł, na zasiłki macierzyńskie 4,2 bln zł, na zasiłki wychowawcze 4,6 bln zł. Mówię nie bez przyczyny o zasiłkach macierzyńskich, opiekuńczych i wychowawczych, gdyż to są również swojego rodzaju świadczenia o charakterze socjalnym, a nie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-87.26" who="#LechMilewicz">Kolejną, również bardzo istotną pozycję w wydatkach stanowią środki na wydatki bieżące. Zaplanowaliśmy je na poziomie prawie 10 bln zł, co ma stanowić 2,3% ogółu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Główną pozycję w tych wydatkach, wynoszącą 9,3 bln zł, stanowią koszty działalności. Koszty te mają wzrosnąć, w stosunku do roku bieżącego o ponad 28%, co wynika m.in. z zakładanego wzrostu cen towarów i usług o około 22,7%, ze zwiększeniem stałych zadań ZUS, które skutkuje wzrostem etatów 2,6%. Na wydatki te również będą miały wpływ podwyżki płac wprowadzonych od 1 czerwca 1994 r., jako przechodzące na rok przyszły oraz zakładanego wzrostu wynagrodzeń w roku 1995.</u>
          <u xml:id="u-87.27" who="#LechMilewicz">W wydatkach zapewniliśmy też pewną kwotę w związku z wprowadzoną od 1 stycznia denominacją złotego. Chodzi tutaj przede wszystkim o programy, o to wszystko, co się będzie działo po 1 stycznia.</u>
          <u xml:id="u-87.28" who="#LechMilewicz">Najważniejszą pozycją w kosztach działalności stanowią wydatki rzeczowe, sięgające niemal 5,5 bln zł. Główną pozycję w tych wydatkach stanowią opłaty pocztowe i bankowe za przekazywane świadczenia pieniężne. Wzrastają one o 26,3%% w stosunku do tego roku. Wiąże się to przede wszystkim z podwyższoną stawką opłat pocztowych od 1 stycznia 1995 r. z 25 tys. zł na 31 tys. zł za jeden przekaz oraz z uwagi na planowany wzrost cen. Muszę powiedzieć, że z pocztą, która żądała 35 tys. zł za jeden przekaz, wynegocjowaliśmy stawkę 31 tys. zł za przekaz, a więc tylko tyle, ile to wynika z inflacji. Uzgodniliśmy też, że w przyszłości tylko o tyle będą korygowane wysokości przekazów pocztowych.</u>
          <u xml:id="u-87.29" who="#LechMilewicz">Na pozostałe wydatki zaplanowaliśmy około 1,5 bln zł, to jest na te, które są pochodnymi od funduszu płac. Są to składki na ubezpieczenie społeczne, na Fundusz Pracy i świadczenia socjalne.</u>
          <u xml:id="u-87.30" who="#LechMilewicz">Poważną pozycję stanowią również wydatki na działalność inwestycyjną, które rosną w kwotach bezwzględnych o 10%, podczas gdy inflacja ma wynieść 17%, czyli realne wielkości są relatywnie mniejsze. W roku 1995 działalność inwestycyjną będziemy prowadzić w 44 jednostkach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Będzie ona dotyczyła przede wszystkim rozbudowy 12 siedzib oddziałów i 79 inspektoratów.</u>
          <u xml:id="u-87.31" who="#LechMilewicz">Sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na początek 1995 r. będzie przedstawiać się w sposób następujący: stan Funduszu na koniec roku 1994, czyli wyjściowy dla roku 1995, będzie wynosić prawie 40,5 bln zł, ale z tego środki pieniężne wyniosą 1.350 mld zł, a więc środki niewystarczające nawet na pokrycie jednego terminu płatności. Należności natomiast wyniosą 53 bln zł, zobowiązania 9 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-87.32" who="#LechMilewicz">Na koniec przyszłego roku planujemy, że stan Funduszu Ubezpieczeń Społecznych będzie wynosił 55 bln zł, ale za to stan środków pieniężnych ma wzrosnąć do 5 bln zł. Niestety, zakładamy również, że po stronie należności będzie to kwota około 60 bln zł, mimo że zakładamy tak ambitne plany i cele po stronie dochodów.</u>
          <u xml:id="u-87.33" who="#LechMilewicz">Przechodzę do Funduszu Alimentacyjnego. Z Funduszem tym wiąże się stały problem. Fundusz Alimentacyjny przejmuje zobowiązania w przypadku absolutnej bezskuteczności egzekucji alimentów od zobowiązanych, czyli dopiero wówczas, gdy zawiodą wszelkie środki komornicze i nie ma z czego opłacić. Sprawia to wrażenie, że Fundusz Alimentacyjny jest bardzo bogaty. Sytuacja finansowa na przyszły rok wygląda w rzeczywistości tak, że 307 mld zł będą stanowić środki pieniężne, a ponad 8 bln zł wynosić będą należności od zobowiązanych, powstałe z tytułu nie ściągniętych alimentów. Założyliśmy, że przeciętna wysokość świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego będzie oscylować w granicach 11% przeciętnego wynagrodzenia, chociaż górną granicę świadczeń stanowi 30% przeciętnego wynagrodzenia. Przeciętna wysokość alimentów wypłacanych z Funduszu wynika z z niższych kwot zasądzanych alimentów. Niejednokrotnie wzrost nie ściągniętych należności jest skutkiem tego, że alimenty, jakkolwiek nie są zasądzone w maksymalnej wysokości, to jednak są w takiej wysokości, że dłużnik nie może się z nich wywiązać i jego zobowiązania przejmuje Fundusz Alimentacyjny.</u>
          <u xml:id="u-87.34" who="#LechMilewicz">Zakładany, że faktyczne wpływy od osób zobowiązanych stanowić będą około 450 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę posła Wiśniewskiego o zaprezentowanie uwag do budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rok 1995.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#StanisławWiśniewski">Postaram się skupić na tych sprawach, które budzą pewne zaniepokojenie i wymagają albo wyjaśnień, albo przedyskutowania. Nie chciałbym z tego względu powtarzać pewnych cyfr i ocen, ale skupić się na tych problemach, co do których jest wykonana pogłębiona analiza, co pozwala na nieco odmienne spojrzenie. Z tego też względu proszę, aby prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zechciał notować pytania, które postawię w koreferacie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#StanisławWiśniewski">Prezes ZUS mówił o wpływach ze składek na ubezpieczenie społeczne, które w roku 1995 mają osiągnąć poziom 338.730 mld zł. Ale nie wiem, czy można w ramach wpływu tychże składek, bez uzyskania wyjaśnienia, zaliczyć dotację budżetową w kwocie 8 bln zł, jako rekompensującą ZUS składki z lat poprzednich. Chciałbym wiedzieć, jaki w takim razie poziom ściągalności składek bieżących przewiduje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rok 1995. Chodzi mi o te 86%, o których wspomniał w swoim wystąpieniu prezes ZUS, a sądzę, że jest to poziom nie do osiągnięcia przy obecnie funkcjonujących mechanizmach. Chciałbym wiedzieć, na co ZUS liczy, skoro na dzień 30 września zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyniosły już 39.740 mld zł, z tego 18.682 mld zł, to jest 47,8%, jest objęte przymusowym dochodzeniem należności. Chciałbym też wiedzieć, jaki procent z tego wpłynie do budżetu ZUS.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#StanisławWiśniewski">Ponad 19 bln zł jest objęte spłatą w ratach udzielanych układów ratalnych. Ile z tego mieści się w zasygnalizowanej kwocie wynoszącej 338 bln zł? Jest to bardzo ważne, ile będziemy mieli wpływów z roku 1995, plus ta dotacja i te wpływy, które są.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#StanisławWiśniewski">Poruszam ten temat, gdyż w swoim wystąpieniu prezes ZUS stwierdził, że na koniec roku 1994 przewiduje się zadłużenia wobec ZUS na poziomie nieco przekraczającym 40 bln zł. Z wszelkich dostępnych dokumentów ZUS wynika, że na koniec grudnia 1994 r. zadłużenie podmiotów gospodarczych wobec ZUS wyniesie 45.497 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#StanisławWiśniewski">Stan zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na koniec roku 1995 ma wynieść 55.131 mld zł, co oznaczałoby dalszy wzrost zadłużenia o ponad 10 bln zł. Nie widać zatem efektywności w ściągalności składek.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#StanisławWiśniewski">Są to dane z projektu planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zamieszczonym w dokumencie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako załącznik nr 1. Stan Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na koniec roku 1994 jest to suma 45.497.490 mln zł a w roku 1995 kwota 55.131.650 mln zł. Tak że bardzo wątpliwy jest ten wskaźnik ściągalności składek.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#StanisławWiśniewski">Kolejna sprawa dotyczy planowanej dotacji budżetowej w roku 1995, która przewidziana jest w kwocie 97.289 mld zł. Chcę zwrócić uwagę, że budżetu na rok przyszły nie można rozpatrywać, nie analizując budżetu z lat poprzednich. W roku 1993 budżetowa dotacja wynosiła określoną kwotę, która nie została wykonana. Budżet państwa nie dopłacił Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych z przewidzianej dotacji ponad 6 bln zł. W roku 1992 budżet nie dopłacił z przewidzianej dotacji ponad 10 bln zł, w roku 1991 również była pewna niedopłata z budżetu państwa. Zatem jest to prawdopodobnie tworzenie pewnej rezerwy budżetowej pod tytułem „dotacja budżetu państwa do ZUS”, a nie jest ona dopłacana, bo Zakład dotowany jest za wysoko.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#StanisławWiśniewski">Jeżeli można zgodzić się, że dotacja celowa na rok 1995 w kwocie 43.936 mld zł jest zasadna, to stwierdzam, że dotacja uzupełniająca, w wysokości 53.352.700 mln zł jest za wysoka. W związku z tym wnoszę o zdjęcie 0,5 bln zł z dotacji uzupełniającej, czyli byłoby to 52.852.700 mln zł. Sądzę, że przy zaplanowanej rezerwie na koniec 1995 r. w wysokości 5.184 mld zł rezerwa w takiej wysokości w zupełności wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#StanisławWiśniewski">Przechodzę do bardzo ważnej sprawy, która była poruszana na ostatnim posiedzeniu rady nadzorczej ZUS, czyli do wydatków przewidzianych na inwestycje prowadzone od kilku lat przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#StanisławWiśniewski">Przypominam, że ZUS prowadzi bardzo szeroki front inwestycyjny, który w latach 1992–1994 otrzymał następujące wsparcie finansowe: w roku 1992 wydatkowano na inwestycje w ramach budżetu ZUS 786 mld zł, w roku 1993 była to kwota 1.054 mld zł, w roku 1994 jest to 1.402.700 mln zł. Natomiast na cały proces inwestycyjny w roku 1995 ZUS planuje 1.553.300 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#StanisławWiśniewski">Stwierdzam, że wydatki te mają swoje uzasadnienie, gdyż polityka, jaką ZUS prowadził w latach 1991–1994, doprowadziła do takiego stanu, że na koniec marca 1994 r. jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tzn. oddziały i inspektoraty posiadały 249 budynków stanowiących własność ZUS na zasadzie zarządów w imieniu skarbu państwa. Oddziały ZUS miały takich budynków 94, inspektoraty zaś 155; 210 budynków było dzierżawionych lub wynajmowanych. Sądzę, że jest to polityka słuszna, aby tak potężna instytucja, jaką jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie ponosiła określonych kosztów na opłaty czynszu i dzierżawę.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#StanisławWiśniewski">Uważam jednak, że obecnie jest czas na zastanowienie, czy teraz jest nas stać na tak szeroki front inwestycyjny. W roku 1994 z zaplanowanej kwoty 1.402 mld zł, w ciągu trzech kwartałów wydatkowano tylko 754.996 mln zł, oznacza to, że przy tej skali inflacji, jaka jeszcze jest w kraju, wartość tych środków straciła około 1/3 swojej siły nabywczej. Na budownictwo inwestycyjne z tejże kwoty wydatkowano 480.700 mln zł. Na zakup gotowych dóbr inwestycyjnych 274.276 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#StanisławWiśniewski">W projekcie planu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rok 1995 przewidziano łączną kwotę wydatków w wysokości 1.553.300 mln zł. Z tym, że na budownictwo inwestycyjne przewidziano 891.400 mln zł, na zakupy gotowych dóbr inwestycyjnych 661.900 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-89.13" who="#StanisławWiśniewski">W roku 1995 przewiduje się zakup gotowych dóbr inwestycyjnych za kwotę 661.899 mln zł, zakup sprzętu ETO na kwotę 285.300 mln zł, osprzętu poligraficznego za kwotę 27.500 mln zł, zakup maszyn i urządzeń techniki biurowej - 25.300 mln zł, urządzeń łączności - 5.500 mln zł, środków transportu - 27.600 mln zł, innego sprzętu - 20 mld zł oraz innych środków trwałych na sumę 56.007 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-89.14" who="#StanisławWiśniewski">Nie chcę dzisiaj wchodzić w rozważania na temat prawidłowości nadzoru nad tymi działaniami. Natomiast chcę powiadomić Komisję Polityki Społecznej, że na wniosek prezesa ZUS L. Milewicza, minister pracy i polityki socjalnej zarządził kontrolę Najwyższej Izby Kontroli, w ramach toczącego się procesu inwestycyjnego. Ale ze względu na to, że Komisja jest w bardzo trudnej sytuacji, rozpatrując inne budżety, sądzę, że mogę zgłosić wniosek, aby z tej planowanej kwoty w wysokości 1.533 mld zł zdjąć ze środków przewidzianych na budownictwo inwestycyjne, wynoszących 891.400 mln zł - 160 mld zł, na zakup gotowych dóbr inwestycyjnych z kwoty 661.900 mln zł - 130 mld zł. To byłby problem inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-89.15" who="#StanisławWiśniewski">Kolejna sprawa dotyczy zaplanowanej na rok 1991 działalności w zakresie inicjowania i wspierania poczynań zmierzających do zapobiegania zachorowaniom, inwalidztwu i wypadkom oraz budowy sieci domów i pensjonatów dla emerytów i rencistów.</u>
          <u xml:id="u-89.16" who="#StanisławWiśniewski">W roku 1993 budżet Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przewidywał na uruchomienie tej formy działalności 100 mld zł, wykorzystano tylko 30 mld zł, w roku 1994 przewidziano kwotę 142 mld zł, za trzy kwartały tego roku wykorzystano 19.981 mln zł. Jest duża niechęć kierownictwa ZUS, co obserwuje się już od kilku lat, do uruchomienia działań w zakresie inicjowania rehabilitacji przedrentowej i profilaktyki.</u>
          <u xml:id="u-89.17" who="#StanisławWiśniewski">Aby to udokumentować, podam pewne liczby. W roku 1993 wydatki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na wypłaty rent inwalidzkich I, II i III grupy, wynosiły około 60 bln zł, zasiłków chorobowych około 7,5 bln zł. W roku 1994 przewiduje się, że wydatki ZUS na te cele, tzn. na renty inwalidzkie i zasiłki chorobowe, wyniosą około 116 bln zł, co stanowi około 136% wydatków bieżących na służbę zdrowia. Przecież to jest droga do oszczędności w wydatkach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a nie reforma systemu emerytalno-rentowego.</u>
          <u xml:id="u-89.18" who="#StanisławWiśniewski">W roku 1992 przyznano 243 tys. rent inwalidzkich wszystkich grup, a roku 1993 ponad 202 tys. rent, w roku 1994 między styczniem a wrześniem 151 tys. rent. Przewiduje się, że w całym roku 1994 przyzna się około 210 tys. rent inwalidzkich. Rodzi się pytanie, jaką ZUS na tym tle prowadzi profilaktykę. W ramach prowadzonych działań w 1993 r. poddano rehabilitacji przedrentowej ogółem, na 202 tys. przyznanych rent, 192 osoby. W wyniku rehabilitacji stan zdrowia 47 pacjentów uległ znacznej lub nawet całkowitej poprawie i komisja do spraw inwalidztwa i zatrudnienia nie przyznała renty, 66 pacjentów nie zgłosiło się powtórnie na komisje orzecznictwa. Tak, że z tej grupy 113 pacjentów nie pobiera rent.</u>
          <u xml:id="u-89.19" who="#StanisławWiśniewski">Po ostrej wymianie zdań, jaka odbyła się przy okazji prezentowania realizacji budżetu ZUS za rok 1993, na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej, poddano rehabilitacji 233 pacjentów, na przewidywaną liczbę przyznanych rent wynoszącą 210 tys. osób. Z tej liczby 233 pacjentów, po rehabilitacji, 25 osób nie otrzymało renty inwalidzkiej, a 72 osoby nie zgłosiły się na badania. Znaczy to, że 118 osób odpadło z grupy potencjalnych rencistów.</u>
          <u xml:id="u-89.20" who="#StanisławWiśniewski">Znacz to, że nie potrafimy szukać oszczędności w wydatkowaniu funduszy publicznych, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie spełnia w dalszym ciągu jednego ze swoich podstawowych zadań, którymi są działania przeciwstawiające się orzekaniu o inwalidztwie.</u>
          <u xml:id="u-89.21" who="#StanisławWiśniewski">Nie zgłaszam wcale wniosku, aby zmniejszyć środki na ten cel. Wręcz odwrotnie, uważam, że kwoty są zbyt szczupłe i powinny być wydatkowane w sposób rzetelny, sensowny i racjonalny. Być może, że jest to droga do zmniejszenia dotacji z budżetu państwa, Nie chciałbym, aby to moje wystąpienie zostało odebrane jako atak na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale są sprawy, obok których Komisja Polityki Społecznej nie może przejść obojętnie.</u>
          <u xml:id="u-89.22" who="#StanisławWiśniewski">Sprawą bardzo ważną jest też problem płac pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W tej chwili płace osiągają poziom 76,5% płac pracowników sfery budżetowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych co roku obciążany jest dodatkowymi zadaniami. Istnieje potrzeba, aby również w tej kwestii Komisja Polityki Społecznej zajęła stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-89.23" who="#StanisławWiśniewski">Sumując, zgłaszam wnioski o zmniejszenie środków finansowych o kwotę prawie 800 mld zł. Staram się, zgłaszając swoje uwagi, wypunktować niebezpieczeństwa, które tkwią w tym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-89.24" who="#StanisławWiśniewski">Otrzymaliśmy pismo od związków zawodowych ZUS, w których umieszczona jest prośba o dodatkowe środki. Pismo to otrzymali wszyscy posłowie.</u>
          <u xml:id="u-89.25" who="#StanisławWiśniewski">Proszę o ustosunkowanie się pani poseł Murynowicz do Funduszu Alimentacyjnego, następnie swoje stanowisko wobec zaprezentowanych uwag przedstawi prezes ZUS i rozpoczniemy blok pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AlicjaMurynowicz">W wypowiedzi prezesa Milewicza obraz Funduszu Alimentacyjnego zamknął się w trzech zdaniach.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#AlicjaMurynowicz">Moja wypowiedź też nie będzie obszerna, chciałabym przede wszystkim zwrócić uwagę na stwierdzenie zawarte w wypowiedzi prezesa Milewicza, że Fundusz Alimentacyjny jest problemem, który daje się ZUS od wielu lat we znaki. Nie bardzo wiem, na czym polega ten problem, gdyż jest to zadanie zlecone Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w całości finansowane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#AlicjaMurynowicz">Przejrzałam biuletyn z posiedzenia Komisji Polityki Społecznej z dnia 18 stycznia 1994 r. na temat budżetu ZUS. Na posiedzeniu tym padło jedno zdanie na temat Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli chodzi o zawartość merytoryczną, czyli sam budżet, nie wnoszę żadnych zastrzeżeń, gdyż uważam, że został on sporządzony na podstawie rzetelnych danych, natomiast mam kilka pytań wynikających z opinii, jaką przeczytałam na temat Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#AlicjaMurynowicz">W opinii Biura Studiów i Ekspertyz KS znalazłam takie zdanie, że należy rozważyć możliwość tańszej niż obecnie obsługi administracyjnej Funduszu Alimentacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#AlicjaMurynowicz">Wobec tego mam pytanie do prezesa ZUS, czy w związku ze wzrostem liczby osób pobierających alimenty z Funduszu, wzrosła liczba osób zatrudnionych - obsługujących Fundusz, ile kosztuje obsługa jednej osoby pobierającej alimenty? Chciałabym się także odnieść do pisma rady nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podpisanego przez dyrektora Owoca. Również w tej opinii rada nadzorcza nie wnosi żadnych merytorycznych uwag, natomiast twierdzi, że należałoby w ogóle zmienić charakter Funduszu Alimentacyjnego. Jest to sprawa nie dotycząca bezpośrednio naszego dzisiejszego posiedzenia, gdyż obecnie mówimy wyłącznie o budżecie, natomiast pod rozwagę prezydium Komisji Polityki Społecznej poddaję myśl, aby przyjrzeć się ustawie o Funduszu Alimentacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli chodzi o sam budżet, nie wnoszę żadnych zastrzeżeń, proszę tylko o odpowiedź na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#LechMilewicz">To, o czym powiedziała pani poseł Murynowicz potwierdza również rada nadzorcza. W danych bowiem tkwi pewne zafałszowanie. Mówi się bowiem, że Fundusz Alimentacyjny ma olbrzymie środki w kwocie 8 bln zł. Są to po prostu należności alimentacyjne, które ciągle „wiszą” jako nie spłacone zadłużenia zobowiązanych, co fałszuje obraz. Przypuszcza się, że Fundusz jest bardzo bogaty, mając 8 bln zł, gdy w rzeczywistości nie ma nic i jest finansowany wprost z budżetu państwa. Dzieje się tak dlatego, że tzw. ściągalność należnych świadczeń oscyluje wokół 10%. Problemem jest cała procedura ściągania należności, uruchamianie urzędów komorniczych itd. Być może moja wypowiedź była nieprecyzyjna, zapewniam jednakże, że Fundusz Alimentacyjny nie ma tak wielkich środków, o jakich się mówi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#LechMilewicz">Padło pytanie o administrację, która obsługuje Fundusz Alimentacyjny. Otóż nie ma odrębnej administracji wydzielonej dla potrzeb Funduszu. Załatwia się sprawy alimentacyjne w oddziałach ZUS przy pomocy 2–3 osób. Nie ma odrębnych oddziałów dla Funduszu, są to tylko referaty w ramach działających struktur ZUS.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#LechMilewicz">Nie prowadzimy analiz, ile kosztuje obsługa jednego alimentowanego. Dokładniejszych wyjaśnień w sprawie Funduszu udzieli wiceprezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#TeresaMadejska">Zgodnie z ustawą o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych w kosztach działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych partycypuje Fundusz Alimentacyjny w proporcji do liczby obsługiwanych świadczeń. Ta liczba wynosi 4,4% w stosunku do ogółu świadczeń obsługiwanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zatem kwota refundowana odpowiada temu wskaźnikowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JanLityński">Proponuję, aby teraz przedstawiciele ZUS odpowiedzieli na pytania wynikające z wygłaszanych koreferatów, a następnie przejdziemy do kolejnych pytań poselskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#LechMilewicz">Zacznę od problemów poruszonych w koreferacie przez posła Wiśniewskiego. Poseł Wiśniewski pytał m.in., jaki jest poziom ściągalności należności wobec ZUS. Jeżeli ktoś solidnie i w terminie płaci składki, to w ogóle nie ma problemu. Pojawi się on natomiast, kiedy zaczyna zalegać. Ale wtedy, gdy dłużnik wpłaca jakieś kwoty, to wówczas jego wpłatę zarachowuje się na najbardziej odległą należność. Są to należności narastające. Jeżeli ktoś zalega ze składkami za rok 1993 i przynosi jakąś kwotę zaznaczając, że płaci za ostatni miesiąc, to zarachowuje się te pieniądze na jego konto odliczając dług „od tyłu” i w ten sposób odcina mu się zadłużenie, od którego przyrastają odsetki.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#LechMilewicz">Dlatego nie potrafię powiedzieć, ile będą stanowiły dochody z tytułu przymusowego dochodzenia należności oraz ile jest z układów ratalnych. Jasne jest, że układy ratalne zawiera się tylko z tymi dłużnikami, których zadłużenie jest bardzo poważne i sięga różnych okresów. Ściągalność liczymy w stosunku do tzw. przypisu, czyli do tych należności, które mają być na bieżąco opłacane od wynagrodzeń czy od samych siebie, jeżeli chodzi o rzemieślników lub inne osoby prowadzące działalność na własny rachunek.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#LechMilewicz">Bardzo ważna jest sprawa owych 8 bln zł, które w jakimś sensie są dotacją. Należy zatem wyjaśnić, dlaczego zarachowujemy je na konto składek. Dzieje się tak dlatego, że w sytuacji, gdy składki nie wystarczają na pokrycie zobowiązań, to budżet musi przeznaczyć środki na realizację emerytur, rent, zasiłków i wszystkich świadczeń, które są wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#LechMilewicz">Jeżeli zatem zabraknie tych środków po stronie składek, to musi to być uzupełnione dotacją. Owe 8 bln zł, bo taka jest różnica między wpływami i wydatkami, mogłoby być od razu zarachowane jako dotacja uzupełniająca, która wówczas wedle planu wynosiłaby nie 53 bln zł, a 61 bln zł. W niczym nie zmieniłoby to dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Po prostu o 8 bln zł byłby niższy po stronie składek, a 8 bln zł wyższy po stronie dotacji.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#LechMilewicz">Zrodził się zatem pomysł, nasz i ministra przemysłu, opracowany już dawno, aby te 8 bln zł mogło spełnić jeszcze inny cel i stać się dotacją celową na oddłużenie składkowe państwowych jednostek organizacyjnych, ale tylko niektórych. Gdyby kwota ta została skierowana bezpośrednio do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to niezależnie od tego, czy dłużnik pokryłby swoje zobowiązania, czy też nie, i tak ktoś zapłaciłby za niego anonimowo.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#LechMilewicz">Środki te mogą służyć jeszcze jednemu celowi, a mianowicie do zapłacenia składek dłużników, ale pod określonymi warunkami. Do nich należy zawarcie ugody lub układu z wierzycielami, co z reguły wiąże się z oddłużeniem. Ugoda taka poprzedzona jest przedłożeniem biznesplanu, programu restrukturyzacji przedsiębiorstwa i tym podobnych poczynań zabezpieczających. Dopiero wtedy, gdy strony uznają, że jest to możliwe i celowe, zawierają taki układ.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#LechMilewicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może przystępować do ugód lub układów dlatego, że nie jest uprawniony do umarzania zaległości państwowych jednostek organizacyjnych. Zatem środki te, w ręku ministra finansów, będą kierowane nie do anonimowego odbiorcy, tylko na zapłacenie składek za tego dłużnika, który już zawarł układy lub ugody, czyli został uznany za nadającego się do restrukturyzacji, który rokuje pomyślnie, jeżeli chodzi o ekonomikę i któremu minister przemysłu może zapłacić nie więcej niż połowę jego należności składkowych. Jest to również bodziec i zachęta dla państwowych jednostek organizacyjnych do podjęcia działań naprawczych lub restrukturyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#LechMilewicz">Jakkolwiek chodzi w tym przypadku o operację finansową, która ani nie przysparza, ani nie umniejsza środków, to jednak, nie umniejszając dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oczyszcza sytuację i znosi garb zadłużenia, wspomagając działania restrukturyzacyjne zakładu pracy (dłużnika). Z drugiej strony kieruje strumień pieniędzy z tytułu składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Taka była intencja i zamiar tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#LechMilewicz">Padały krytyczne uwagi dotyczące bardzo wysokiego na rok przyszły poziomu ściągalności składek. Zdajemy sobie sprawę, że jest to założenie niezwykle ambitne. Rodzi się zatem pytanie, dlaczego mimo tak wysokiej zakładanej ściągalności składek wzrośnie zadłużenie. Jeżeli przyjąć, że wszyscy zaczną spłacać swoje bieżące zobowiązania wobec ZUS, tzn. że nie będą jednocześnie regulować zadłużenia, które narosło za poprzednie lata, gdyż ich na to po prostu nie będzie stać. A zatem pozostanie zaległe zadłużenie w kwocie czterdziestu kilku bilionów na koniec roku. Zdajemy sobie sprawę, że ściągnięcie należności w 100% nie jest realne. Stąd zakładany przyrost zadłużenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#TeresaMadejska">Poseł Wiśniewski podał, że w egzekucji jest 18 bln zł, w układach ratalnych 19 bln zł, z tytułu zawartych układów spłacane są miesięczne raty.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#TeresaMadejska">Na podstawie informacji z terenowych oddziałów ZUS pokusiłam się o wyliczenie, jaka kwota w układach ratalnych jest spłacona, a więc wpływa na zwiększenie bieżących dochodów Zakładów Ubezpieczeń Społecznych. W trzech minionych kwartałach 1994 r. według informacji statystycznej uzyskanej z oddziałów ZUS, z tytułu spłat ratalnych, wpłynęło 3 bln 365 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#TeresaMadejska">Natomiast w przypadku egzekucji inaczej liczony jest wskaźnik efektywności. przyznać trzeba, że wskaźnik efektywności egzekucji jest bardzo niski. Liczymy, że w przyszłym roku urzędy skarbowe będą pracować lepiej, gdyż dostają ponad 2 tys. etatów.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#TeresaMadejska">W trzech kwartałach tego roku, z tytułu egzekucji prowadzonej przez oddziały ZUS w drodze zajmowania rachunków bankowych jak i przez poborców skarbowych, również wpłynęła kwota 3 bln 300 mld zł. Czyli te kwoty jakby się równoważyły.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#TeresaMadejska">Wszyscy przypatrujemy się wskaźnikowi ściągalności. Trzeba powiedzieć, że wskaźnik ten był dobry wówczas, gdy nie było zadłużeń. Wtedy też obrazował rzeczywistą sytuację. Teraz, gdy zadłużenia są bardzo znaczne, wskaźnik ściągalności jest wielkością mylącą, gdyż zakłada również zmniejszenie długów, czyli spłaty zadłużeń.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#TeresaMadejska">Gdyby od kwoty, jaką w ciągu trzech kwartałów tego roku ZUS uzyskał ze spłaty składek, odjąć 6 bln zł, to wskaźnik ściągalności z tytułu zaległości poprawiłby się o 3,5 pkt. Czyli bieżąca ściągalność składek też nie jest taka bardzo zła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#KrzysztofGozdek">Działanie w kierunku zwiększenia dochodów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest bardzo ważne. Analizując cały budżet ZUS widzimy, jak znaczne kwoty dotacji trzeba łożyć z budżetu państwa, aby sprostać zobowiązaniom. Kwintesencją wyjaśnień przedstawicieli ZUS są liczby podane w zestawieniu. Liczby te cytował w swoim koreferacie poseł Wiśniewski.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#KrzysztofGozdek">Od stanu zaległości na koniec roku trzeba odliczyć środki będące rezerwą finansową, gwarantującą możliwość wypłacenia świadczeń w pierwszym terminie kolejnego roku. Dopiero wówczas uzyska się stan faktycznych zaległości.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#KrzysztofGozdek">W roku 1993 stan tych zaległości wynosił 30 bln zł, natomiast przewidywany stan na koniec bieżącego roku będzie to 44 bln zł, a w roku 1995 będzie 59 bln zł. Czyli nie jest tak, że podejmowane działania nie mają wpływu na dynamikę wzrostu zaległości. Między rokiem 1993 a rokiem 1994 wzrost zaległości wyniósł 14 bln zł, a między rokiem 1994 a 1995 jest to tylko 6 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#KrzysztofGozdek">Wypadkową wszystkich działań przedstawionych zarówno przez prezesa Milewicza, jak i wiceprezes Madejską, jest wyraźne zahamowanie trendu wzrostu zaległości składkowych na rzecz ZUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JanLityński">Nie neguję skuteczności działań mających wpływ na zmniejszającą się tendencję wzrostową w ściągalności składek, chciałbym jednak wiedzieć, czy na obecny stan nie wpłynęło owych 8 bln zł, o których poprzednio była mowa.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JanLityński">Ponieważ te 8 bln zł dotyczy składek, więc tym samym zmniejsza należności. Zatem poza skutecznością działań ZUS wpływ na wielkość zadłużenia z tytułu zaległych składek ma również i ta kwota.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#JanLityński">Nie twierdzę, że nie wzrosła ściągalność składek, bo nie byłoby to prawdą, ale liczby, które podał dyrektor Gozdek, nie są tego dowodem, gdyż w nich mieści się owe 8 bln zł dotacji z budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#KrzysztofGozdek">Zakład Ubezpieczeń Społecznych i w ogóle fundusz ubezpieczeń społecznych stały przed dylematem, jak postępować w przypadkach, gdy dłużnik rokuje nadzieję, albo daje rękojmię, że może egzystować, a w stanie ciężkiego kryzysu znalazł się tylko przejściowo, natomiast z racji obciążeń wobec ZUS musi ogłosić upadłość.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#KrzysztofGozdek">W związku z tym, te 8 bln zł, to jest nic innego, jak tylko inny obrót dotacji. Można było oczywiście bezpośrednio dotować Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zastanawiać się nad umorzeniami narosłych zaległości z tytułu nie wpłaconych składek. Jednakże w przypadku gdybyśmy umorzyli zaległe składki, wówczas bylibyśmy nie w porządku wobec tych podmiotów, które mimo olbrzymich trudności wpłacały regularnie składkę do ZUS.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#KrzysztofGozdek">Jest to wyjście najbardziej racjonalne, gdyż gdyby nałożyły się na dotychczasowe zadłużenia karne odsetki wówczas zadłużenia wobec ZUS wzrosłyby skokowo. Natomiast przy przyjęciu takiego, jak zaprezentowali przedstawiciele ZUS, rozwiązania obserwuje się niewielki w sumie przyrost zadłużenia, co jest korzystną tendencją pozwalającą rokować, że w przyszłości zadłużenie to będzie się zmniejszało.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#KrzysztofGozdek">To jest właśnie ilustracja ostatecznych efektów działań, jakie są podejmowane w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JanLityński">Proponuję, abyśmy teraz omówili zarówno problem należności, jak i ściągalności do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#StanisławWiśniewski">Mam pytanie dotyczące wypowiedzi dyrektora Gozdka. Zgadzamy się z tym, że w roku przyszłym ściągalność osiągnie poziom ponad 98%. Ale chciałbym wiedzieć, co się stanie w roku 1996, kiedy dotacji nie będzie. Przypuszczam, że wówczas ściągalność składek w statystyce znów się obniży. Moim zdaniem to, co nam tu zaprezentowano, jest sztucznym poprawieniem wskaźnika ściągalności składek.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#StanisławWiśniewski">Chwała rządowi za to, że znalazł 8 bln zł na ratowanie tych przedsiębiorstw, które będą podlegały restrukturyzacji, tyle tylko, że jest to źle zaksięgowane, co odczujemy w roku 1996, kiedy to wskaźnik ściągalności, przy poprawie kondycji finansowej przedsiębiorstwa i całej gospodarki, spadnie poniżej poziomu zaplanowanego na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#StanisławWiśniewski">Zgadzam się z posłem Wiśniewskim, przy czym mam uwagę, że dysponentem środków jest Sejm, a nie rząd. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest ściągalność podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#KrzysztofGozdek">Ściągalność tego podatku sięga 100%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JanLityński">Moim zdaniem ściągalność w tym przypadku dlatego jest prawie stuprocentowa, gdyż podatek ten jest własnością osoby, która to zarobiła. Wobec tego zakład pracy jest zobowiązany podatek ten odprowadzać. Dyskutujemy na tym od pewnego już czasu, gdyby rozdzielić składkę na dwie części, to wówczas ta część, która przypada na pracownika musiałaby być automatycznie odprowadzana, co niewątpliwie poprawiłoby ściągalność. Odprowadzenie składki byłoby automatyczne, gdyż w przeciwnym przypadku za okres, w którym nie była płacona składka zainteresowana osoba nie otrzymałaby emerytury. Zatem przedsiębiorstwo nie odprowadzając składki okradałoby tego pracownika. Bez wprowadzenia podziału składki nie ma szans na poprawę ściągalności, gdy nie ma nacisków ze strony zatrudnionych na regularne płacenie należności, od których zależy emerytura lub renta.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#JanLityński">Doświadczenia wykazały, że nawet przedsiębiorstwa znajdujące się w bardzo złej kondycji skrupulatnie odprowadzają podatek od wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JanRulewski">Mam wątpliwości dotyczące załącznika nr 1. Są one związane z zasiłkami rodzinnymi i pielęgnacyjnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#BogdanKrysiewicz">Te rozwiązania, które tu zostały przedstawione, tzn. restrukturyzacja, układy ratalne i 8 bln zł swojego rodzaju dotacji, traktuję jako świadomą pomoc państwa dla przedsiębiorstw, które znajdują się w wyjątkowo trudnej sytuacji. Tak też rozumiem sens wyjaśnień dyrektora Gozdka.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#BogdanKrysiewicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w ramach posiadanych możliwości prawnych, stosuje między innymi system układów ratalnych. Nie we wszystkich przypadkach są one skuteczne. Dlatego, moim zdaniem, włączenie w ten problem ministra przemysłu daje szans, przy zachowaniu wymienionych przez prezesa Milewicza warunków ograniczających możliwość skorzystania z systemów układowych, że rozwiązanie to będzie skuteczne. Popieram to rozwiązanie niezależnie od rozliczeń, jakie będą funkcjonowały w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#BogdanKrysiewicz">Chciałbym się jeszcze odnieść do propozycji przedstawionej przez posła Lityńskiego, dotyczącej podziału składki na ZUS. Podział składki ubezpieczeniowej na część pracodawcy i część pracownika wówczas przyniesie efekty, gdy będą funkcjonowały powszechnie indywidualne konta i pracownik będzie mógł w każdej chwili sprawdzić, co pracodawca robi ze „swoją” częścią składki, którą powinien odprowadzić do ZUS.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#BogdanKrysiewicz">Moim zdaniem, w przypadku wprowadzenia podziału składki, pracownik musi mieć zagwarantowaną możliwość sprawdzenia, czy wpłaty należnych ZUS składek są regulowane na bieżąco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#ZbigniewJanas">Proszę o informację, kto podejmuje decyzje o możliwości wejścia przez zakłady w postępowanie układowe i ratalne, kto decyduje o umorzeniach itd. Znam przypadek wielkiego zakładu, w którym zmieniła się dyrekcja. Nowa dyrekcja nie płaci żadnych składek, bo zakład jest w trudnej sytuacji ekonomicznej, ale jednocześnie przyznaje zatrudnionym podwyżki. Zakład ten korzysta z odroczeń i umorzeń składek. Za rok, czy dwa zakład upadnie i wówczas nie wiadomo, kto temu będzie winien. Interesuje mnie zatem, czy kwalifikowanie zakładu do restrukturyzacji poprzedza głęboka analiza z udziałem ekspertów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JanLityński">W sytuacji, jaką przedstawił poseł Janas, to faktycznie podatnicy utrzymują upadający zakład, bez żadnej niedogodności dla zatrudnionych, bo przecież wzrastają pensje. W sumie zakład nie produkuje niczego, co przynosiłoby zysk, a pracownicy nie ryzykują swoimi emerytami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#LechMilewicz">Poseł Janas pytał, to podejmuje decyzje. Jeśli idzie o Zakład Ubezpieczeń Społecznych, to on niczego nie daruje ani nie umarza. Najwyżej może udzielić układu ratalnego. Ale udzielamy takiego układu tylko dlatego, że ktoś w ogóle nie płaci. Podstawowym warunkiem udzielenia takiego układu jest przynajmniej bieżące opłacanie składek. Jeżeli zakład choć raz nie wywiąże się z płacenia bieżących składek, wówczas układ ratalny zostaje zerwany, należność staje się natychmiast wymagalna i wszczyna się egzekucję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#ZbigniewJanas">Czy nie ma wyjątków od tej zasady?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#LechMilewicz">Nie mogę tak powiedzieć, bo jeżeli zakład znajduje się w trudnej sytuacji i rozmawia na ten temat z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych zanim zaprzestanie płacić składkę, to wówczas prowadzona jest ocena faktycznej sytuacji tegoż zakładu.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#LechMilewicz">Ocena zakładu i jego kondycji oraz szans na uzdrowienie sytuacji, przede wszystkim zależy od jego wierzycieli. Tylko w tym przypadku zakład będzie mógł skorzystać z funduszu ZUS (mowa o owych 8 bln zł) jeżeli z innymi wierzycielami zawarł układy lub ugody. To wierzyciele ocenią, czy zakład ten jest wart jakichkolwiek zabiegów, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#LechMilewicz">Proponujemy takie rozwiązanie, gdyż pracownicy ZUS nie zawsze mogą ocenić realność planowanych działań uzdrawiających i realność programów naprawczych przedstawionych przez zakłady. Nieraz podczas rozmów z przedstawicielami zakładów, widzieliśmy piękne plany naprawcze, ale nie do nas należy ich ocena, a do wierzycieli tychże zakładów.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#LechMilewicz">Natomiast ZUS przed udzieleniem układu ratalnego musi dysponować pełną informacją o saldzie zaległości, czego ono dotyczy, jakiego okresu i jakiego rodzaju działania już zostały podjęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JanLityński">To nie są pretensje adresowane do ZUS, a stwierdzenie, że państwo decyduje się na nielegalne dotowanie niektórych zakładów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#LesławNawacki">Poseł Lityński zupełnie zbił mnie z tropu. Nie wiem, co znaczy sformułowanie, że państwo dotuje pewne zakłady w sposób nielegalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JanLityński">Jeżeli nie przeprowadzamy procesu upadłościowego wobec zakładu, który w większości nie spłaca zobowiązań wobec skarbu państwa, a jednocześnie w tym zakładzie płace rosną szybciej niż w przemyśle, jest to dla mnie jednoznaczne z dotowaniem tego zakładu. Jest to działanie nielegalne, gdyż w budżecie państwa nie ma pozycji „dotacje do zakładu X”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#LesławNawacki">Przypuszczam, że jest to jakaś hipotetyczna konstrukcja polegająca na tym, że upadający zakład zwiększa w sposób nieodpowiedzialny wynagrodzenia swoich pracowników. Jeżeli rzeczywiście tak się dzieje, to proszę posła Janasa o szczegółowe informacje w tej sprawie, są nam one niezbędne po to, aby sprawdzić czy rzeczywiście tak jest. W trakcie prac Komisji Polityki Społecznej zobowiązuję się do przedłożenia informacji na ten temat, jednak wcześniej muszę wiedzieć, o jaki zakład konkretnie chodzi.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#LesławNawacki">Chcę zabrać głos w następującej sprawie: przechodzimy łatwo do rozwiązania, które jest modelowo przesądzone, że trzeba składkę przede wszystkim zaewidencjonować, a potem rozdzielić ją pomiędzy pracownika i pracodawcę, a jeszcze później odrębnie ją księgować, jeżeli wydzieli się fundusze odpowiadające poszczególnym rodzajom ryzyka ubezpieczeniowego. Chcę powiedzieć o zasadniczej dla tego rozwiązania sprawie. Najtrudniejsze, moim zdaniem, jest ustalenie od czego będzie zależeć prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Odpowiedź brzmi w tym przypadku, że od spełnienia obowiązku wniesienia składki. Wobec tego jeżeli obowiązek ten nadal będzie egzekwowany tylko poprzez odwołanie się do indywidualnej przezorności, to będzie to przerzucenie odpowiedzialności na nas wszystkich, dlatego że klient, który nie będzie się ubezpieczał, stanie się klientem pomocy społecznej i „spadnie” na budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanLityński">Pomoc społeczna należy do innego typu zachowań i odnosi się do przypadków patologicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#KrzysztofGozdek">Muszę polemizować z posłem Lityńskim. Według moich danych, w tej chwili nie jestem w stanie przedstawić szczegółów, podatki wcale nie są ściągalne w większym stopniu niż składki.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#KrzysztofGozdek">Z tego, co się orientuję, należności składkowe przy całym krytycyzmie wobec ściągalności wynoszącej 94% są ściągalne całkiem nieźle. Znam przypadki, że zakłady pracy zalegają z wynagrodzeniami pracowników, a więc to rozpisanie składki wcale nie jest panaceum i nie musi zagwarantować lepszej ściągalności. Problem ściągalności zaległych składek należnych ZUS jest fragmentem ogólniejszego problemu, na który cierpi nasza gospodarka, czyli zatorów pieniężnych i wzajemnego zalegania z płatnościami. Na tym tle także występują perturbacje w egzekwowaniu zaległości na rzecz ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#KrzysztofGozdek">Czyli zaleganie ze składkami na rzecz ZUS nie jest konsekwencją obniżenia dyscypliny czy niedopatrzeń ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JanLityński">Ani razu nie padły zarzuty pod adresem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Powiedziałbym raczej, że to poseł Wiśniewski zaatakował przyznanie pół biliona dotacji, wobec czego prosiłbym o ustosunkowanie się do tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#LechMilewicz">Rozumiem, że sprawa ściągalności składek i owych 8 bln zł może być uważana za zamkniętą. Muszę zaznaczyć, że ściągalność ustalona na poziomie 98,3% nie jest fetyszem. Chodzi tu o faktyczne dochody i wpływy.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#LechMilewicz">Jeżeli natomiast chodzi o zmniejszenie dotacji, to rozumiem, że musiałoby to nastąpić kosztem zmniejszenia stanu środków pieniężnych na koniec roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#StanisławWiśniewski">Mówiłem, że takie właśnie posunięcie powinno nastąpić przy zmniejszeniu środków na koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#StanisławWiśniewski">Wszyscy obawiamy się, czy dochody Zakładu będą wystarczające. Oczywiście można powiedzieć i tak, że skoro w rok 1995 ZUS wchodzi ze stanem środków niewiele przekraczającym 1 bln zł, to jeżeli wejdzie w rok 1996 ze stanem środków wynoszącym 4,5 bln zł, to też się nic nie stanie. Zawsze jednak jest ryzyko. Wszystkie sprawy dochodowe są bardzo napięte. Wielkość dochodów jest szacowana również na podstawie poziomu płac. Jeżeli nastąpi w tym zakresie jakiekolwiek zachowanie, momentalnie odbija się to na dochodach.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#StanisławWiśniewski">Należy wyjaśnić, dlaczego tegoroczny stan środków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na koniec tego roku będzie tak niski. Trzeba pamiętać, że pierwotnie zakładane były tylko dwie waloryzacje emerytur i rent, przy określonej dotacji na ten cel, a przeprowadzone będą, z grudniową, trzy i to bez dodatkowej dotacji, ale za to przy niemal zerowym w stosunku do całości wydatków, stanie środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#AnnaBańkowska">Nasuwa się pytanie, jakie kwoty pochłonie jednorazowa waloryzacja świadczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#LechMilewicz">Grudniowa będzie kosztować około 2 bln 400 mld zł za jeden miesiąc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JanLityński">Dodatkowa waloryzacja jest wynikiem podwyższenia płac, a zatem również zwiększone zostaną wpływy do ZUS, co się częściowo bilansuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#LechMilewicz">Jeżeli będzie taka wola, to tę pozycję można skorygować. Powiedziałem uczciwie, że grudniowa waloryzacja miała być waloryzacją 11%, a jest 10,3%. W związku z tym w grudniu wydamy o 100 mld zł mniej niż zakładano, podobnie jak w styczniu i w lutym. Ale jeżeli płace w IV kwartale osiągną zakładany poziom kwotowy, to wówczas waloryzacja marcowa będzie na poziomie nie 11,7% tylko 12,4%, a skutek finansowy tej waloryzacji będzie już dziesięciomiesięczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#StanisławWiśniewski">Jednak ZUS musi przyznać, że w roku 1993, budżet nie dopłacił do zaplanowanej dotacji, bo nie było takiej potrzeby, kwoty ponad 6 bln zł, z kolei, że w roku 1992 również budżet państwa nie dopłacił do dotacji ponad 10 bln zł. Tak więc wypowiedź wicepremiera Kołodki, że tegoroczna dodatkowa waloryzacja naruszy budżet, jest myląca. Świadczy to o tym, że albo budżet państwa robi sobie z budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pewną rezerwę finansową, albo że dotacje są zbyt wysokie. Wierzę i mam na to dowody, w skuteczną działalność ZUS przez ostatnie lata. Wysoko cenię zarówno kierownictwo ZUS, jak i jego szeregowych pracowników. Uważam, że pomniejszenie o pół biliona finansowego zapasu Zakładu nie stworzy żadnej groźby, gdyż być może wpływy będą wyższe, niż to było przewidziane.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#StanisławWiśniewski">Rozumiem, że cel, na który szuka pieniędzy poseł Wiśniewski jest ważny, ale w takim razie proponujemy, aby ująć te pół biliona nie ze stanu środków, a może z emerytur i rent przypuszczając, że dynamika wzrostu płac będzie taka, jak zakładano, a nie wyższa. A jeżeli tak, to wówczas te pieniądze się znajdą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AnnaBańkowska">Mam nadzieję, że problemy te wyjaśnione zostaną do końca w dalszym toku dyskusji. Wiemy, że taki wniosek o ujęcie pół biliona złotych został zgłoszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JanLityński">Proponuję, aby zanim przejdziemy do kolejnej sprawy, ustosunkować się do wydatków inwestycyjnych ZUS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AnnaBańkowska">Jest jeszcze cała masa problemów, wobec czego proszę prezesa ZUS o dalsze ustosunkowanie się do koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#LechMilewicz">Nie tylko Komisja Polityki Społecznej miała wątpliwości co do zasadności niektórych inwestycji, wątpliwości te były również moim udziałem. Dotyczą one poprawności finansowej, nie założeń merytorycznych podejmowanych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#LechMilewicz">Przyznaję, że wystąpiły pewne nieprawidłowości w nieuzasadnionych wydatkach, dotyczące zbyt bogatego wystroju wnętrz budowanych oddziałów ZUS...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AnnaBańkowska">Przepraszam panie prezesie, ale zmienił pan zdanie. Udawadniał pan nam, że trzeba kupować dobre biurka, bo wtedy nie brudzą zarękawków urzędników. Tak dokładnie zostało zapisane w stenogramie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#LechMilewicz">Jeżeli zarzucono nam, że buduje się zbyt bogate wnętrza i wyposażenie oddziałów, pojechałem w tren, aby to skonfrontować. Wcześniej sam wszystkiego nie widziałem. Skoro zobaczyłem, uważam, że zarzuty te były zasadne. Nie jest to zatem niefrasobliwe zmienianie zdania.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#LechMilewicz">Przyznaję, że trzeba szukać oszczędności, ale nie chciałbym, abyśmy kwestionowali zasadność samej działalności inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#LechMilewicz">Planowane na rok przyszły wydatki inwestycyjne są relatywnie niższe niż w tym roku. Inflację przewiduje się na 17%, my natomiast mamy wzrost nakładów na inwestycje na poziomie 10%. Myślę jednak, że oszczędności na poziomie 20% nie znajdziemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę, aby dyskusja była mniej kwiecista. Mamy konkretny problem. Poseł Wiśniewski zgłosił wniosek o zmniejszenie środków na budownictwo inwestycyjne o 160 mld zł oraz o 130 mld zł ze środków przewidzianych na zakupy inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#AnnaBańkowska">Proszę zatem o przedstawienie stosunku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DariuszKucharski">W dziedzinie problemów inwestycyjnych chciałem zwrócić uwagę na następujące fakty: Zakład Ubezpieczeń Społecznych pod względem infrastruktury był bardzo zaniedbany. Do 1993 r. inwestowaliśmy w budowę pomieszczeń, których nigdy nie mieliśmy w wystarczającej dla prawdziwej pracy ilości ani też jakości. Obecnie ciężar inwestycji przenosimy na tę sferę, w której ponosimy jeszcze bardzo znaczne koszty z tytułu najmu lokali. Za cały rok 1993 nasze czynsze wyniosły 51,2 mld zł. W 1994 r. za trzy kwartały zapłaciliśmy już 52 mld zł tytułem najmu lokali. Na koniec roku czynsze ogółem pochłoną 75 mld zł. Do tego dochodzą jeszcze różnego typu drobne naprawy, ulepszenia, które są niezbędne, aby lokale te można było prawidłowo eksploatować.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#DariuszKucharski">W ubiegłym roku koszt drobnych w sumie robót i ulepszeń pochłonął 32 mld zł, w tym roku spodziewamy się przekroczyć 40 mld zł na naprawy w lokalach, które nie są naszą własnością. Jeżeli popatrzymy na to, że w planie inwestycyjnym na rok 1995 chcemy budować pomieszczenia (lub je remontować czy adaptować) dla 69 inspektoratów, przy czym wiele z nich w tej chwili wynajmujemy i jest możliwość ich kupna, to tak drastyczne cięcia (20% całej sumy) bardzo nam program inwestycyjny zniszczą.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#DariuszKucharski">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że w tej chwili wynajmujemy 107 tys. m2 pomieszczeń. Inwestycje pozwolą zaprzestania wydatkowania olbrzymich sum na stale rosnące czynsze. Poza tym w wynajętych lokalach nie ma warunków po temu, aby założyć sieć komputerową, czasami na niezbędne dla instalacji tej sieci przeróbki nie zezwala właściciel lokalu, a czasami po prostu to się nie opłaci. Sieć komputerowa, co już było mówione, jest niezbędna dla prawidłowej pracy ZUS.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#DariuszKucharski">Wracając do wniosku posła Wiśniewskiego uważam, że zaproponowane przez niego cięcie finansowe jest zbyt drastyczne i uniemożliwi wyplątanie się z ogromnych, corocznie wzrastających kosztów, jakie pociąga wynajmowanie pomieszczeń dla oddziałów i inspektoratów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AnnaBańkowska">Chciałabym się dowiedzieć, ile wydano do końca października br. na inwestycje?</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#AnnaBańkowska">Sprawa druga, prezes ZUS udawadniał, że budowanie, czy adaptacja wykupywanych budynków, jest oszczędnością dla ZUS. Jak obliczyłam, z przyszłorocznych pieniędzy na inwestycje można by opłacać czynsze przez najbliższe 11 lat, w takim razie co to za interes?</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#AnnaBańkowska">Wiadomo, że nawet w nowym budynku po 11 latach trzeba już robić remont, czyli kosztów w perspektywie się nie uniknie. Nie widzę tutaj żadnej rozsądnej kalkulacji, stwierdzić tylko mogę, że ZUS chce być właścicielem obiektów, w których będą się mieściły jego oddziały oraz inspektoraty,</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#AnnaBańkowska">Relacja kosztów inwestycyjnych do nakładów ponoszonych z racji opłaty czynszów jest dla mnie nieprzekonywająca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#StanisławWiśniewski">Chciałbym wrócić do projektu budżetu, w którym na str. 1 czytamy: „Zadania ZUS realizowane są przez centralę i Biuro Rent Zagranicznych, a w terenie przez 55 oddziałów, w tym 6 na terenie województwa katowickiego i 2 na terenie stołecznego woj. warszawskiego oraz Ośrodek Druków Komputerowych.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#StanisławWiśniewski">Jako agendy terenowe oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych działa 241 inspektoratów. W chwili obecnej Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na zasadzie zarządu w imieniu skarbu państwa, dysponuje 249 obiektami budowlanymi, modernizowanymi lub czekających na swoją kolej do modernizacji.”</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#StanisławWiśniewski">Pokusiłem się o przeprowadzenie pewnej analizy, cofając się o kilka lat i badając nakłady, ich efekty oraz zasadność prowadzonego procesu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#StanisławWiśniewski">Nikt podczas dzisiejszej dyskusji nie stwierdził, że proces ten nie przynosi wymiernych efektów w poprawie obsługi, tworzeniu lepszych warunków pracy i stabilnej bazy materialnej. Nikt też nie powiedział, co podkreślam szczególnie mocno, że chcemy zatrzymać proces inwestycyjny. Przecież z kwoty 1 bln 553 mld zł, w tym na budownictwo inwestycyjne przeznaczona jest kwota 891 mld 400 mln zł, pozostawiamy ZUS 631 mld 400 mln zł. Wnosimy bowiem o zdjęcie 160 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#StanisławWiśniewski">Rodzi się też pytanie, czy pomniejszając kwotę na zakup gotowych dóbr inwestycyjnych o 130 mld zł, tym samym zatrzymujemy dalsze postępowanie istniejących i czekających w swojej kolejce na modernizację budynków? Odpowiedź może być przecząca.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#StanisławWiśniewski">Z analizy wynika, że co roku wiele miliardów złotych wydaje się na kupno środków transportu, za wiele też miliardów złotych kupowany jest sprzęt komputerowy, wiele miliardów złotych pochłania też kupowanie innych urządzeń. Zatem pytam, czy nie można racjonalnie ograniczyć zakupów w trakcie prowadzenia w perspektywie czasu procesu modernizacyjno-inwestycyjnego, który jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#StanisławWiśniewski">Jeżeli jednak dowiadujemy się, że w jednej miejscowości 1 m2 lokalu kosztuje 4 mln zł, a w innej 18 mln zł, zaczynamy się zastanawiać nad tymi wydatkami, gdyż są to pieniądze publiczne. Dlatego w całej rozciągłości podtrzymuję wniosek, stwierdzając, że zmniejszenie środków finansowych na inwestycje nie jest bynajmniej zatrzymaniem tegoż procesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanLityński">Uważam, że jeżeli instytucja ubezpieczeniowa prowadzi działalność inwestycyjną na rynku, w tym przypadku chodzi o budownictwo, jest to jak najbardziej prawidłowe działanie. W ten sposób nakręca się koniunkturę. Natomiast kupowanie już istniejących budynków mija się z celem, jaki ZUS powinien sobie stawiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę o odpowiedź, jakie kwoty wydał w tym roku ZUS na inwestycje oraz na komputeryzację, a dokładniej, za jaką kwotę kupiono komputery.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#LechMilewicz">Chciałem odpowiedzieć posłowi Lityńskiemu, że ZUS nie nastawia się ani na kupowanie tylko gotowych budynków, czy tylko na prowadzenie inwestycji od podstaw.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#LechMilewicz">Akurat jest tu pewnego rodzaju sprzeczność, bowiem w raporcie w ub. roku Najwyższa Izba Kontroli zarzuciła nam, że postępujemy niewłaściwie inwestując i budując od nowa, zamiast kupować gotowe obiekty. Stramy się do zagadnienia podchodzić racjonalnie. Jeżeli na przykład jest budynek w dobrym stanie, a dłużnik jest niewypłacalny, to wówczas budynek ten przejmujemy. Oczywiście tylko wówczas takie rozwiązanie wchodzi w grę, gdy budynek nie wymaga zbyt wielkich nakładów na adaptację i remonty. Czasami budujemy nowe obiekty.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#LechMilewicz">Wyjaśnić także chciałem poseł Bańkowskiej, że również w przypadku dzierżawionych budynków obciążani jesteśmy kosztami remontów. Kilka budynków pochodzi z początku tego wieku, a nawet mamy zabytki jeszcze z ubiegłego stulecia. Mam na myśli obiekty dzierżawione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę nas po prostu przekonać, że to się opłaci. Nie jestem przekonana - mimo argumentacji, jaką przedstawia prezes Milewicz, że warto wydać tyle bilionów po to, aby zaoszczędzić 50 mld zł na czynszu.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AnnaBańkowska">Proszę przedstawić, jakie są wydatki inwestycyjne poniesione do końca października tego roku. Od tej informacji musimy zacząć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#DariuszKucharski">Za trzy kwartały tego roku na budownictwo inwestycyjne wydatkowano 480 mld zł, to jest 56,9% planu rocznego. Natomiast na zakupy gotowych dóbr inwestycyjnych wydano 41,9% za trzy kwartały tego roku, co daje 274.296 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#AnnaBańkowska">Czyli łącznie za trzy kwartały tego roku wydano na te cele 754 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#AnnaBańkowska">Analizowałam dokładnie przewidywane wykonanie planów inwestycyjnych 1994 r. Przyniosłam budżet, który uchwalaliśmy na ten rok. Uważam, że wiele jest niedomówień w tym przewidywanym wykonaniu. To budzi nasz niepokój. Niestety, budujemy sobie obraz roku 1995 na podstawie roku 1994.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#AnnaBańkowska">Proszę zatem o jasną odpowiedź, czy ZUS jest w stanie w roku 1994 wydać na inwestycje 1.402 mld zł. Na IV kw. pozostało jeszcze do wydania 700 mld zł. Przecież ZUS musi mieć obraz zaawansowania, faktury, jakie w tej chwili spływają. Zatem jeszcze raz proszę o odpowiedź, ile będą wynosiły rzeczywiste wydatki inwestycyjne w bieżącym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#LechMilewicz">Jeżeli idzie o inwestycje budowlane, to przewidujemy, że wykonamy je w 93–94%, czyli prawie wszystko. Natomiast, jeżeli idzie o gotowe dobra inwestycyjne, to nie jestem pewien wielkości dlatego, że część naszych zakupów dotyczy sprzętu komputerowego. W tym roku od lipca prowadziliśmy postępowanie ofertowe. W tym czasie na rynku ceny sprzętu komputerowego spadły o 10–15%. W związku z tym, dla dobrze pojętej oszczędności, zaczęliśmy cały ten proces od nowa. Wcześniejsze umowy trzeba było renegocjować. Sądzę, że plan zakupów gotowych dóbr inwestycyjnych zrealizujemy w 75%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AnnaBańkowska">Prezes ZUS mówi, że nie jest przekonany, czy osiągnie się planowane nakłady. Jak wobec tego można dawać Sejmowi ich przewidywane wykonanie? Tego nie mogę zrozumieć. Czemu nie rozpoczynacie dyskusji od tego, że są to wielkości zdezaktualizowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#ZbigniewJanas">Chciałbym bronić stanowiska zaprezentowanego przez prezesa ZUS. Znam przypadek, gdy kupiono budynek w bardzo dobrym stanie za 1/3 ceny. Po dostosowaniu do do potrzeb ZUS, powstała wręcz luksusowa siedziba, przypominam, za bardzo niewielką kwotę. Kupowanie zatem obiektów jest jednym z działań. Nie byłoby korzystne, gdyby po krytycznych uwagach ZUS wykazywałby zbyt wielką ostrożność przy kupowaniu budynków. Trzeba kierować się racjami ekonomicznymi, a nie generalnie ustaloną, sztywną zasadą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#StanisławWiśniewski">Przed kilkoma dniami odbyło się posiedzenie rady nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, której jestem członkiem. Podczas tego posiedzenia dyskutowaliśmy nad dzisiaj omawianymi problemami. Sądzę, że maksymalne wykonanie zaplanowanych środków inwestycyjnych na rok 1994 wyniesie około 70–75%. Dawałoby to ponad 300 mld zł nie wykorzystanych, a zaplanowanych na ten rok środków. W moim wniosku mówię o zmniejszeniu na przyszły rok środków o sumę około 300 mld zł. ZUS musi bardziej oszczędnie gospodarować tymi środkami, które obecnie otrzymuje na fundusz inwestycyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#LechMilewicz">W tym roku nie wykonamy planu zakupów dóbr inwestycyjnych oraz inwestycji za około 200 mld zł w stosunku do planowanych wielkości. Czyli wykonanie wyniesie około 1.200 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#JanuszJurek">Mam pytanie natury ogólnej do prezesa ZUS. Rozumiem, że jest to instytucja, która powinna w dłuższej perspektywie mieć pewien plan inwestycyjny, który docelowo będzie prowadził do pełnego wyposażenia inwestycyjnego tejże instytucji. Oczywiście, wyposażenie inwestycyjne będzie wymagało elastycznego planowania środków finansowych, gdyż zmienia się poziom i zakres różnego rodzaju rozwiązań technicznych, zmienne są też koszty.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#JanuszJurek">Jeżeli obecnie istnieje taki plan w odniesieniu do inwestycji budowlanych i praktycznie te kwoty, które są przypisane do tego planu na rok 1995 pozwolą przyspieszyć realizację docelowego planu, to każde takie przyspieszenie realizacji spowoduje oszczędności w zakresie kosztów. Abym w związku z tym mógł się ustosunkować do propozycji zgłoszonej przez posła Wiśniewskiego, musiałbym wiedzieć, jak się ma rok 1995, jeżeli chodzi o plan, do realizacji planu ogólnego. Raz jeszcze podkreślam, że dla mnie z punktu widzenia roli, funkcji i zadań, jakie stoją przed ZUS, realizacja procesu inwestycyjnego jest sprawą bardzo istotną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#LechMilewicz">Zostałem zobligowany przez Komisję Polityki Społecznej do przedłożenia takiego perspektywicznego, docelowego planu. Mamy już do tego wiele materiałów wyjściowych i zrobimy to w I kwartale przyszłego roku. Nasze plany rozwojowe i docelowe wiążą się z pewnego rodzaju decyzjami strategicznymi, dotyczącymi przyszłego kształtu ubezpieczeń. Instytucja, jaką jest ZUS, stanowi tylko narzędzie do realizacji tego celu.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#LechMilewicz">Myśląc o przyszłości chcemy wyposażyć nasze placówki w takie narzędzia pracy, które pozwolą nam zrealizować te zadania, jakie przed nami zostaną postawione w najbliższych latach.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#LechMilewicz">Na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej wielokrotnie mówiliśmy o systemie ewidencyjnym w ubezpieczeniach społecznych. Wprowadzenie tego systemu będzie wymagało zarówno pomieszczeń, jak i sprzętu. Nie umiem dokładnie powiedzieć, na ile dzisiejsze działania przyspieszą unowocześnianie pracy ZUS. W każdym razie jest to uwzględnione w planie dwuletnim, bo z takim wyprzedzeniem pracujemy w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JanuszJurek">Niezupełnie o to chodziło w mojej wypowiedzi. Rozumiem, co dadzą w przyszłości zakupy dóbr inwestycyjnych związane z wyposażeniem w nowoczesny sprzęt.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#JanuszJurek">Natomiast, jeżeli chodzi o budownictwo inwestycyjne, to w tym przypadku musi być jakiś punkt docelowy, który będzie niezbędnym optimum dla prawidłowego funkcjonowania ZUS. Nie chodzi mi o wyposażenie, ale o substancję budowlaną. Na jakim etapie, jakim poziomie, ZUS chce zamknąć te sprawy? Czy jest określona perspektywa czasowa dla tego działania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#LechMilewicz">Pracuję nad planem docelowy do 2000 r. Dla nas realizacja tego planu wiąże się z określoną polityką w zakresie inwestycji budowlanych. Posłużę się skrajnym przykładem. Jeżeli wydzieli się z ubezpieczeń społecznych jakąś część, która zostanie przeniesiona do innych systemów, to wówczas może się okazać, że ta substancja lokalowa, jaką dysponujemy dla okrojonych ubezpieczeń społecznych będzie wystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#LechMilewicz">Z tego względu nie umiem precyzyjnie odpowiedzieć, czy to, co mamy w tej chwili, jeżeli chodzi o substancję lokalową, jest w perspektywie wystarczające, czy też zbyt wygórowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#ZbigniewJanas">To jednak oznaczałoby, aby właśnie w tej chwili, dopóki nie ma tego systemu, ograniczyć inwestycje. Może się bowiem tak zdarzyć, że nastąpi zmiana systemu i wówczas okaże się, że ZUS ma zbyt wiele budynków. Rozumiem, że budynki zawsze można sprzedać ale raczej nie robi się dobrego interesu na tego typu transakcjach. Dlatego też sądzę, że plan powinien być nieco inny, tak aby teraz nieco ograniczyć inwestycje w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#ZbigniewJanas">Natomiast byłbym bardzo ostrożny z uszczuplaniem pieniędzy na wyposażenia techniczne dlatego chociażby, że komputery starzeją się bardzo szybko i równie pośpiesznie trzeba je wymieniać. Przy dzisiejszym rozwoju techniki trzyletni komputer już jest urządzeniem mocno przestarzałym, które może służyć tylko do zabawy.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#ZbigniewJanas">Natomiast do czasu powstania planu określającego, jak perspektywicznie mają wyglądać ubezpieczenia, należałoby oszczędzać na budownictwie i próbować obecnie wycofywać się z tak szeroko zakrojonego frontu inwestycyjnego i wrócić do niego dopiero wówczas, gdy będzie już wiadomo, jakie będą ubezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#CezaryMiżejewski">Chciałbym nawiązać do wypowiedzi posła Janasa. Od pewnego czasu mówi się o potrzebie wprowadzenia w ewidencji ZUS swojego rodzaju indywidualnych kont, co wymaga zarówno planu, jak i poważnych inwestycji. Jednak do tej pory nie zobaczyliśmy planu tego przedsięwzięcia. Nie wiemy też, jak postępują prace nad wprowadzeniem kont w ZUS.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#CezaryMiżejewski">Wczoraj rozmawialiśmy o inwestycjach w Urzędzie Pracy. Urząd Pracy zgłosił zapotrzebowanie na 290 mld zł. Gdybyśmy dali pół biliona, też by to zostało wydatkowane. Podobnie jest w przypadku ZUS. Nie jestem przeciw nakładom na ZUS pod warunkiem, że pieniądze te będą wydatkowane według racjonalnie skonstruowanego planu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#TeresaMadejska">Zgadzam się, że można nie przyjąć do planu ZUS inwestycji nowo rozpoczynanych. Zgodę się też, że w niektórych przypadkach można przyhamować inwestycje, choć warunki pracy w terenowych oddziałach są nieraz bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#TeresaMadejska">Natomiast bardzo boję się zmniejszenia środków na wyposażenie w komputery. Do tej pory nie mamy zakończonego procesu komputeryzacji Wydziału Składek. Obawiam się, że oszczędności dotkną zakupów związanych z komputeryzacją niezbędną na przykład do prowadzenia rozliczeń z zakładami pracy, prowadzonych przez terenowe oddziały ZUS.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#TeresaMadejska">Niech zatem „zetnie” się, jak tego sobie życzy poseł Wiśniewski, 160 mld zł z budownictwa, ale niechże nam pozostaną pieniądze na zakupy, głównie na komputeryzację. Jeżeli nam te pieniądze zostaną odebrane, nie wykonamy planu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AnnaBańkowska">Nie dostałam odpowiedzi na pytanie, za jaką kwotę w tym roku zakupiono komputery. Mam jeszcze drugie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AnnaBańkowska">W ubiegłym roku, jak nas zapewniał prezes Milewicz, miały zaprzestać funkcjonowania dwa system komputerowe w ZUS. Chodzi o systemy RENTIER i EMIR. Do tej pory nie wiadomo, co z tymi odrębnymi systemami, czy jeszcze funkcjonują?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#DariuszKucharski">Na same zakupy komputerowe w tym roku ZUS wydał bardzo niewiele. To, co zostało zafakturowane, sięga zaledwie 40 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AnnaBańkowska">Dlaczego, skoro były pieniądze na ten cel?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#DariuszKucharski">Program realizacji zakupów komputerów zaczęliśmy na początku czerwca rozesłaniem ofert. Miało to zostać zakończone w połowie września. Tymczasem sprawa się skomplikowała, gdyż w tym czasie, gdy rozesłaliśmy już oferty i działały komisje, niektóre firmy obniżyły ceny komputerów. W takiej sytuacji mamy obowiązek badać ceny i ich ruch u wszystkich dostawców. Przy prowadzeniu procesu ofert niezwykle ważne jest stałe aktualizowanie ocen. Takie wymogi zostały zapisane w ustawie o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#DariuszKucharski">Spowodowało to wielkie opóźnienie w realizacji naszych zakupów komputerowych. Nałożyło się na to jeszcze zarządzenie prezesa ZUS o specjalnym traktowaniu zakupów. Zostały przeprowadzone kontrole prowadzonych zakupów, co też wymagało czasu.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#DariuszKucharski">Proces realizacji zakupów komputerowych jest już bardzo zaawansowany. W zakupy te w tej chwili jest zaangażowane powyżej 100 mld zł. Jednak doświadczenia ostatnich miesięcy wskazują, że możemy nie zdążyć zrealizować rozpoczętego procesu zakupów.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#DariuszKucharski">W ubiegłym roku też kupowaliśmy sporo, wszystko przebiegało gładko i udało nam się w pełni zrealizować nasze plany w tym względzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AnnaBańkowska">Sądzę, że w takim razie pieniądze te, jeżeli Sejm je przyzna, zostaną wykorzystane przez ZUS w przyszłym roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#DorotaDancewicz">Jeżeli pozostaną nie wykorzystane środki na zakup komputerów, to czy przechodzą one na przyszły rok, czy też nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanRulewski">W ubiegłym roku prezes ZUS zadeklarował spadek kosztów prac biurowych, chodziło o kwoty rzędu miliardów złotych, w chwili uruchomienia maszyn frankujących. Mam zatem pytanie, czy to się spełniło, a jeżeli tak, czy znalazło odzwierciedlenie w budżecie na rok przyszły?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AlicjaMurynowicz">Jeżeli mówimy o komputeryzacji ZUS, to chciałabym odnieść się do naszego posiedzenia poświęconego opiniowaniu budżetu ZUS z dnia 18 stycznia 1994 r. Chciałam przytoczyć dwa zdania wypowiedziane na tym posiedzeniu przez przedstawiciela rady nadzorczej ZUS - dyrektora A. Owoca.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#AlicjaMurynowicz">Dyrektor A. Owoc stwierdził wówczas, że potrzeba bardzo dobrych komputerów, które by pomieściły olbrzymią ilość danych. W tym przypadku nie zaoszczędzi się na tańszym i gorszym sprzęcie. Wyjaśnieniem tym chciałam wesprzeć prezesa Milewicza w związku z szokująco wielką sumą, jaką pochłania utrzymanie systemu komputerowego ZUS.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#AlicjaMurynowicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych na coś musi się zdecydować. Jeżeli zechce kupić dobre, a więc i drogie komputery, to wówczas z uwagi na niedokończony a skomplikowany proces zakupów, nie wykorzysta pieniędzy w tym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#ZbigniewJanas">Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego dopiero w czerwcu ZUS rozpoczął starania, mające na celu kupno komputerów. Budżet był zatwierdzony wcześniej i było wiadomo mniej więcej, ile pieniędzy będzie na ten rok. Moim zdaniem, proces związany z kupowaniem komputerów można było rozpocząć znacznie wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#ZbigniewJanas">W dalszym ciągu uważam, że należy pozostawić pieniądze na komputeryzację w takiej wysokości, w jakiej zostało to zapisane w projekcie budżetu. Problemem jest to, czy ZUS w przyszłym roku zdoła te pieniądze wydać, czy też znowu w czerwcu zacznie zabiegać o składanie ofert. W przyszłym roku, po pierwszym półroczu, mogą się też zacząć zmieniać ceny, mogą znów zostać wprowadzone kontrole, jak to było w 1994 r. i pieniądze nie zostaną wydane.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#ZbigniewJanas">Jeżeli ZUS rzeczywiście udowodni, że te pieniądze zdoła wydać, to warto o nie walczyć.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#ZbigniewJanas">Nie zrozumiałem też w pełni wyjaśnień, jakie przedstawił wiceprezes Kucharski. Powiedział on, że 40 mld zł zostało w tym roku już wydane na komputeryzację, ale że jeszcze 100 mld zł zaangażowano w ten proces. Proszę o szczegółowe wyjaśnienia, czy znaczy to, że są już zawarte umowy na owe 100 mld zł, czy też należy to rozumieć inaczej, a jeżeli tak, to w jaki sposób.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#ZbigniewJanas">Proszę o wyjaśnienie, jaką kwotę wyda ZUS z pieniędzy zadysponowanych na komputeryzację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JanLityński">Pytania mnożą się niemal w nieskończoność. Na możliwość zatwierdzenia w dniu dzisiejszym budżetu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych patrzę wobec tego dość sceptycznie. Proponuję zatem, aby ZUS zobowiązał się do dostarczenia Komisji Polityki Społecznej planu inwestycyjnego. Dopiero wówczas przyjrzymy się tym wszystkim problemom, które co chwilę wyłaniają się z kolejnych poselskich pytań i wątpliwości. Z pytań jednak wynikają tylko cząstkowe problemy, a musimy znać obraz całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#DariuszKucharski">Powiedziałem, że jest bardzo małe zaawansowanie wykonania planu zakupów sprzętu komputerowego, bo wynosi zaledwie 40 mld zł. To jest fakt, ale w drugiej części swojej wypowiedzi poinformowałem też Komisję, że jest jeszcze szansa, że zawrzemy przygotowane już umowy na około 100 mld zł. Jesteśmy nieomal w przededniu zawarcia umów na tę kwotę. Dochodzi jeszcze do tego termin dostawy zakupionego sprzętu. Praktycznie wówczas możemy powiedzieć, że kontrakt został zrealizowany, jeżeli sprzęt będzie dostarczony. Czy to mogłoby być zakończone w tym roku, mam pewne wątpliwości, ale w dużym stopniu te 100 mld zł, ma być wydane jeszcze do końca grudnia br.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#DariuszKucharski">Łącznie na wyposażenie komputerowe ZUS, o co pytał poseł Janas, przeznaczone było 240 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#DariuszKucharski">Poseł Janas pytał, czy w przyszłym roku nie nastąpią opóźnienia w realizacji komputerowych zakupów. Mogę zapewnić, że to się nie powtórzy. W tej chwili mamy już skompletowane zamówienia i na pewno nie będzie takich opóźnień w momencie startu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#LechMilewicz">Wielkie nadzieje wiążemy z ustawą o zamówieniach publicznych. Obracamy tak wielkimi kwotami, że wielką wagę przywiązuję do zamówień publicznych, a przetargi chcemy rozpocząć już w styczniu przyszłego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#ZbigniewJanas">Myślę, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić przetarg równoległy, wtedy dwie zupełnie niezależne od siebie działające komisje, będą prowadziły prace. Przy takim rozwiązaniu można porównywać oferty, tego nie zabrania ustawa o zamówieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AnnaBańkowska">Myślę, że już powiedzieliśmy wszystko, co chcieliśmy przekazać na temat zakupów oraz inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#AnnaBańkowska">Wszystko wskazuje na to, że dzisiaj nie rozstrzygniemy problemów bardzo dla nas ważnego Funduszu Alimentacyjnego. Proponuję, aby teraz posłowie zadawali przedstawicielom ZUS pytania bez komentarzy, a następne nasze posiedzenie rozpoczniemy od bloku odpowiedzi na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że wniosek posła Lityńskiego, aby przekazać Komisji Polityki Społecznej plan inwestycyjny, jest możliwy do spełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanRulewski">Pytanie moje dotyczy kwot planowanych na zasiłki rodzinne. Kwota około 20 bln zł nie zabezpiecza zapisów projektowanej ustawy. Ponadto uważam za niedopuszczalne, aby z góry przyjęto jedyną niewaloryzowaną kwotę. Sądzę, że popełniono błąd w ustalaniu kwoty na zasiłki rodzinne, gdyż nie uwzględniono przyrostu naturalnego. W projekcie uwzględniono jedynie przyrost liczby zasiłków rodzinnych o 13 tys. tych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JanRulewski">Jeżeli nie uzyskam wyjaśnień na te wątpliwości, wniosę dezyderat o zwiększenie funduszu na zasiłki rodzinne lub o przesunięcia wewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#JanRulewski">Drugie pytanie dotyczy wzrostu płac pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prezes Milewicz nie przedstawił danych na ten temat. Chodzi o wzrost realny.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#JanRulewski">Trzecie pytanie dotyczy pertraktacji z pocztą na rzecz zmniejszenia opłat. Pojawiają się tu nowe elementy, mianowicie poczta pobiera tę samą stawkę niezależnie od tego, czy dotyczy to 100 tys. zł, czy wielu milionów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że problem dotyczący dwóch systemów komputerowych też omówimy, gdyż w tej sprawie nie padła żadna odpowiedź, ale mam też inne pytania. Chciałabym wiedzieć, jaką kwotę z budżetu państwa przeznaczy się w roku 1995 na dotacje do emerytur i rent, proszę też o dokładniejsze zrelacjonowanie środków z budżetu przeznaczonych na zasiłki i pozostałe świadczenia wypłacane za pośrednictwem ZUS.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#AnnaBańkowska">Interesuje mnie też, dlaczego w budżecie znalazło się 21 bln zł na zasiłki rodzinne, czy w tej kwocie została uwzględniona zmiana ustawy o zasiłkach, czy też nie, a jeśli tak, to skąd bierze się ta kwota?</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#AnnaBańkowska">Za zasiłki chorobowe w budżecie przeznaczono 14 bln zł. Zatem znów rodzi się pytanie, czy w tym przypadku również uwzględniono zmianę ustawy o zasiłkach rodzinnych? Sejm ustawę tę, zrównującą podmioty gospodarcze, będzie rozpatrywał w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#AnnaBańkowska">Proszę też o informację, czy przyjęto w budżecie 3 bln zł z tytułu opodatkowania umów zleceń? Chciałabym dojść do tego, co się składa na 3 bln zł? Interesuje mnie też, czy uwzględniono zmianę ustawy o zatrudnieniu, a jeśli tak, to jakie skutki finansowe zmiana ta przyniesie w zobowiązaniach i w należnościach.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#AnnaBańkowska">Przewidzieliśmy możliwość ściągania przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych z bieżących wpływów należnych składek. Wynika to z ustawy o zatrudnieniu i bezrobociu. Czyli proszę o rachunek symulacyjny i rozbicie na poszczególne pozycje tego, co w projekcie budżetu zostało potraktowane łącznie.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#AnnaBańkowska">Interesuje mnie też kwota, jaką w bieżącym roku pochłonęły opłaty pocztowe, czy zostały już wynegocjowane podwyżki stawek proponowanych przez pocztę na przyszły rok. Jakie kroki przedsięwziął ZUS, aby zachęcić do otwierania prywatnych kont, czy osoby, które zgłosiły taki akces, mogą korzystać z wpłat na prywatne konta.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#AnnaBańkowska">Proszę również o informację, ile w tym roku kosztowało ZETO, a ile wyniesie to w roku 1995. Chciałabym też usłyszeć informację na temat dwóch systemów komputerowych, które podobno były powodem pokaźnych wydatków. Kolejna sprawa, to pytanie, czy zaplanowane 214 mld zł na realizację jest to rzeczywiście plan wykorzystania tych środków. Informuję, że pracujemy nad nowelizacją ustawy, tak aby ta dziedzina działalności ZUS była skuteczniejsza niż dotychczas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AlicjaMurynowicz">Chciałabym się dowiedzieć, czy przewidziane są środki na zakup dóbr inwestycyjnych, związanych z rehabilitacją i jakie środki będą przeznaczone na rehabilitację, łącznie z tymi dobrami materialnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AnnaBańkowska">Abyśmy mogli wyrobić sobie pogląd na problem rehabilitacji, proszę o informację, na co w tym roku wydatkowane zostały środki na rehabilitację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#CezaryMiżejewski">Chciałbym się dowiedzieć, jak efektywna jest działalność służb kontrolnych, o ile służby te powiększyły płacenie składek. Proszę też o informację, ile wynoszą płace pracowników Biura Kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w stosunku do pracowników innych działów Zakładu. Chciałbym też się dowiedzieć czy ZUS uważa za zasadną propozycję, jaką złożyła naczelna rada nadzorcza, dotyczącą przywrócenia dodatków kontrolerskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JanLityński">Proszę o informację, ile wynosi w tej chwili przeciętna płaca w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych? Chciałbym też wiedzieć, czy ZUS zamierza stworzyć rodzaj banku pocztowego, a jeśli tak, to jakie działania zostały w tym zakresie podjęte.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#JanLityński">Mamy też pytanie uzupełniające wypowiedź poseł Bańkowskiej, dotyczące rehabilitacji przedrentowej, proszę o dokładne dane, ile osób zostanie objętych rehabilitacją tego rodzaju oraz jakie działania ZUS zamierza podjąć w roku przyszłym, aby nie wzrastała liczba przyznawanych rent inwalidzkich, co też wiąże się z rehabilitacją,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#AnnaBańkowska">Myślę, że przed nami jest jeszcze do rozstrzygnięcia problem relacji płac pracowników ZUS w stosunku do innych wynagrodzeń sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#AnnaBańkowska">Mam też pytanie adresowane wprost do wiceprezesa ZUS pani Madejskiej. Rozumiem, że w kosztach działalności, które są uwidocznione w planie budżetowym, wynagrodzenia zostały ujęte w wysokości, jaką osiągnęły po regulacji płac. Czyli w środkach na podwyżki wynagrodzeń w sferze budżetowej (w projekcie budżetu zał. od 10 do 17) nie ma już środków, które mogą być przeznaczone na podwyżki uposażeń pracowników ZUS. Czyli, analizując załącznik, na mocy którego podwyższane są wynagrodzenia w sferze budżetowej, nic nie możemy zaoszczędzić, przeznaczając środki na podwyżki dla ZUS, gdyż te środki w tym załączniku nie są przeznaczone dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#AnnaBańkowska">Proszę, aby na następnym naszym posiedzeniu wiceminister L. Nawacki zechciał odpowiedzieć, w jaki sposób możemy rozwiązać sprawę wyższych wynagrodzeń dla pracowników ZUS.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#AnnaBańkowska">Nad problemami ZUS będziemy ponownie dyskutować po wyczerpaniu porządku przeznaczonego na jutrzejsze posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#BolesławMachnio">Mam uwagi na temat prowadzenia przez nas dyskusji. Uważam, że powinniśmy stawiać pytania w sposób jasny i treściwy, a nie poświęcali wielu godzin na propozycje, które są nie do przyjęcia. Apeluję zatem do posłów o zdyscyplinowanie w dyskusji. Nie reprezentujemy tutaj interesów poszczególnych związków i partii, a interesy narodu i społeczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AnnaBańkowska">Dziękuję za tę uwagę.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#AnnaBańkowska">Na tym zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>