text_structure.xml 41 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JerzySzmajdziński">Porządek obrad przewiduje rozpatrzenie informacji o realizacji budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej w I kwartale br. oraz informacji o stanie przygotowania do debaty w sprawie obronności państwa. Proponuję zacząć obrady od drugiego punktu. Wysłuchamy informacji pani minister Danuty Waniek, jak należy dokładnie odczytywać komunikat Komitetu Obrony Kraju. Czy dokument przyjęty przez Ministerstwo Obrony Narodowej, zaakceptowany przez rząd i KOK będzie skierowany do Sejmu w dającym się przewidzieć czasie? Od tego momentu moglibyśmy, jako Komisja Obrony Narodowej, rozpocząć dynamiczne przygotowania do debaty sejmowej, zabiegać w Prezydium Sejmu o wyznaczenie terminu tej debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DanutaWaniek">Potwierdzam większość pana przypuszczeń. Materiał zostanie ostatecznie zatwierdzony na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów, a następnie skierowany do Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzySzmajdziński">Czy kierownictwo MON, w związku z tym, że zasadniczy dokument uzyskał akceptację, przewiduje również skierowanie do Sejmu projektów ustaw? Czy jest to możliwe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#DanutaWaniek">Ile rząd będzie mógł skierować projektów ustaw zależeć będzie od terminu debaty sejmowej. Aby zaspokoić ciekawość posłów w tym zakresie, prześlę do Komisji informację o zaawansowaniu prac ustawodawczych w resorcie. Kilka projektów ustaw jest przewidzianych do zaopiniowania w najbliższym czasie w ramach resortu. Z pewnością dwa projekty mogłyby towarzyszyć debacie, gdyby odbyła się ona przed wakacjami, natomiast jeśli zostanie przeniesiona po wakacjach, to przedłożony zostanie cały pakiet ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Rozumiem, że rzecz najbardziej politycznie ważka, tzn. rozstrzygnięcie kwestii podległości szefa Sztabu Generalnego WP, została przesunięta. W tej sprawie ma być opracowany projekt ustawy. Stąd wynika moje pytanie: kto będzie przedkładał ten projekt, czy będzie to inicjatywa rządu, czy inicjatywa prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#DanutaWaniek">Na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć. Resort miał przygotowany projekt ustawy pt. „O kompetencjach organów władzy państwowej w systemie obrony Rzeczypospolitej”. Projekt ten uwzględniał sprawę rozłożenia kompetencji między ministra obrony narodowej a Szefa Sztabu Generalnego. Koncepcja nie zadowoliła, o ile mi wiadomo, w szczególności Kancelarii Prezydenta. Tą sprawą ma się zająć minister H. Goryszewski przez najbliższe dwa tygodnie, co zapowiedział na konferencji prasowej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#DanutaWaniek">Resort przygotował projekt ustawy i jeśli kwestia rozstrzygnięcia dowodzenia wojskiem przedłuża się w sposób niepokojący, to powiedziałabym, że nie z winy resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzySzmajdziński">Czy są jeszcze pytania do pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Rozumiem, że jeżeli debata w sprawie obronności kraju odbędzie się we wrześniu, to do tego czasu Sejm otrzyma wszystkie projekty ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DanutaWaniek">Musimy wziąć pod uwagę konieczność uzgodnień międzyresortowych. Powtórzę raz jeszcze, że liczebność pakietu projektów ustaw będzie zależna od terminu debaty sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JerzySzmajdziński">Jeżeli rząd ponownie zajmie się dokumentem 28 czerwca, to Sejm nie będzie mógł zająć się rozpatrzeniem kierunków działań w zakresie polityki obronnej przed przerwą wakacyjną. W związku z tym sądzę, że Komisja Obrony Narodowej może wyrazić oczekiwanie, iż resort wykorzysta tę szansę, a także rząd i oprócz dokumentu o charakterze ideowym otrzymamy również projekty ustaw, tak aby debata sejmowa była pełna, czyli żeby zawierała informacje o stanie, propozycje rozwiązań i propozycje legislacyjne. Tylko wówczas ma ona szansę zadowolić posłów, a przede wszystkim tych, którzy działają, służą w obszarze obronności państwa.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JerzySzmajdziński">Sądzę, że członkowie Komisji podzielą mój pogląd, że odłożenie debaty w sprawie obronności państwa do czasu aż skończą się wakacje parlamentarne, powinno być zobowiązaniem dla resortu i rządu, że razem z dokumentem podstawowym zostaną przedłożone Sejmowi projekty ustaw. Może nie wszystkie 11, nad którymi się obecnie pracuje, ale przynajmniej części z nich, tak aby debata miała pełny wymiar i rozpoczęła niezbędne zmiany legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DanutaWaniek">Przedłożę Komisji pełną informację o stanie prac legislacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzySzmajdziński">Proponuję, aby Komisja ustosunkowała się do sporu, który się toczy między organami władzy i w sposób jasny zaprezentowała swój pogląd. W tym celu zwołalibyśmy posiedzenie Komisji w przyszłym tygodniu. Nasze stanowisko wyrazilibyśmy w formie dezyderatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Proponuję, aby tę tematykę trochę poszerzyć o elementy, o których mówiliśmy podczas poprzedniego posiedzenia Komisji. Myślę, że istotne jest zasygnalizowanie kwestii budżetowych i wyrażenie w tej sprawie opinii Komisji. Sądzę, że prace nad budżetem na 1995 r. niedługo się zaczną, a nie wiadomo, kiedy będziemy mieli okazję spotkać się po raz kolejny. Wobec tego wyrażenie opinii w tej materii także może być pożyteczne dla rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JerzySzmajdziński">Propozycja pana posła jest dyskusyjna. Po zebranych doświadczeniach łatwiej nam jest wyrazić swoją opinię w sprawie podziału kompetencji między naczelnymi organami państwa, natomiast w kwestiach finansowych nie mamy podstawy do merytorycznej wypowiedzi. Co nie znaczy, że nie powinniśmy stosunkowo szybko wyrazić naszych oczekiwań finansowych, ale ten temat powinien być poprzedzony dyskusją. Niezbędne byłoby zapoznanie się z dokumentami, które rząd skieruje do Sejmu oraz przeanalizowanie dokumentu, który jest odpowiedzią na naszą uchwałę w sprawie budżetu. Poza tym konieczne jest zapoznanie się z informacjami o stanie realizacji reform w samych siłach zbrojnych. Dopiero z takim zestawem informacji bylibyśmy przygotowani merytorycznie do wyrażenia naszego stanowiska w sprawach finansowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LeszekBugaj">Sądzę, że wyrażam stanowisko dużej grupy posłów, którzy uważają, że w dyskusji merytorycznej przed debatą niezbędny jest udział szefa Sztabu Generalnego. WP. Dlatego zgłosimy wniosek do ministerstwa, aby zapewnił obecność szefa Sztabu Generalnego na posiedzeniach Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JerzySzmajdziński">Wniosek pana posła proponuję rozumieć w ten sposób, że jeżeli podejmowane będą tematy dotyczące wewnętrznych spraw wojska, to oczywiście prezydium Komisji wystosuje zaproszenie dla szefa Sztabu Generalnego. Natomiast formuła, że minister ma zabezpieczyć udział tego szefa, nie jest najlepszą formułą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LeszekBugaj">Mam na uwadze obecny porządek konstytucyjny: kto komu podlega. Szef Sztabu Generalnego podlega ministrowi obrony narodowej i w związku z tym zwracam się do niego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JerzySzmajdziński">Wyczerpaliśmy drugi punkt porządku dziennego. Wysłuchamy teraz informacji o stanie realizacji budżetu, którą przedstawi nam gen. T. Grabowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TadeuszGrabowski">Przedstawiliśmy państwu informację pisemną o realizacji budżetu MON za I kwartał br. Informację tę chcę rozszerzyć o wyniki za pierwszych pięć miesięcy br.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#TadeuszGrabowski">Ustawa budżetowa zakładała, że wydatki Ministerstwa Obrony Narodowej wyniosą 47,8 bln zł. Zostały one zwiększone o 2,8 bln zł, to jest do kwoty 50,6 bln zł. Zwiększenie to dotyczy głównie rozdysponowania przez rząd celowych rezerw założonych w budżecie na podwyżki płac oraz przydzielenia dotacji na sformułowanie batalionu w Libanie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#TadeuszGrabowski">Na finansowanie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwo Finansów uruchomiło do końca maja br. środki w wysokości około 20 bln zł, co stanowi 39% budżetu rocznego. Można więc ocenić, że nasz budżet jest realizowany w zasadzie proporcjonalnie do upływu czasu, który wynosi około 41%.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#TadeuszGrabowski">W okresie pięciu miesięcy faktyczna realizacja budżetu była nieco niższa i wynosiła około 18,3 bln zł, to jest około 36% wydatków rocznych. Wynika to z tego, że z przydzielonych środków do końca maja, realizowaliśmy zadania przypadające na czerwiec, to znaczy wypłaciliśmy uposażenia oraz zabezpieczyliśmy wydatki przypadające na I dekadę czerwca dla jednostek wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#TadeuszGrabowski">Nieco wyższa realizacja wydatków osobowych wyniosła około 37%, natomiast nieco niższe były wydatki rzeczowe, a głównie w zakresie zakupu sprzętu wojskowego, uzbrojenia. Realizacja budżetu, jeśli chodzi o te zakupy, wynosi około 33%.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#TadeuszGrabowski">Chciałbym podkreślić, że realizację zakupu sprzętu i uzbrojenia należy uznać za bardzo dobrą w porównaniu z ubiegłym rokiem. W 1993 r., na skutek słabego finansowania, realizowaliśmy wydatki na zakup sprzętu i uzbrojenia dopiero w IV kwartale.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#TadeuszGrabowski">W ciągu pięciu miesięcy nasiliły się pewne zagrożenia, które zaprezentowaliśmy w sprawozdaniu z realizacji budżetu MON za I kwartał br. Głównym zagrożeniem jest narastanie zadłużenia resortu, które na koniec maja, w zakresie tzw. zobowiązań wymagalnych, tj. tych, w stosunku do których upłynął już termin płatności, wyniosło 220 mld zł. Po I kwartale kwota zobowiązań wymagalnych wynosiła 117 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#TadeuszGrabowski">W związku z tym zwiększyły się obciążenia z tytułu kar umownych i odsetek za nieterminową realizację płatności, które pod koniec maja wyniosły 7,7 mld zł. I kwartał zamknął się kwotą 3,6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#TadeuszGrabowski">Wymagalne zobowiązania i odsetki dotyczą głównie dostaw energii, opału, gazu, usług komunalnych, umundurowania, tj. w zasadzie tych dostaw, które są kredytowane przez dostawców. Tak się dzieje w całej sferze budżetowej, np. w służbie zdrowia, oświacie itd.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#TadeuszGrabowski">Przyczyn tego stanu rzeczy należy upatrywać - naszym zdaniem - w: po pierwsze, nierytmicznym zasilaniu środkami budżetowymi przez Ministerstwo Finansów. Chcę zauważyć, że w I dekadzie otrzymujemy około 20% środków, w II około 30% i 50% w trzeciej dekadzie.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#TadeuszGrabowski">Po drugie, przy przydziale środków budżetowych nie jest uwzględniania specyficzna struktura wydatków Ministerstwa Obrony Narodowej, to jest zwiększonych wydatków w okresie wiosny i lata w związku z intensyfikacją szkolenia. Są to wydatki niemałe. Wspomnę tylko, że na zakup materiałów pędnych i smarów, które są zużyte w okresie szkolenia, wydajemy około 1,5 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#TadeuszGrabowski">Po trzecie, brak jest pokrycia minimalnych potrzeb okręgów wojskowych w zakresie szkolenia i eksploatacji sprzętu i obiektów. Jest to konsekwencją realnego spadku w tym roku budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej o 2% oraz braku wymiernych finansowo efektów działań restrukturyzacyjnych dotyczących m.in. szkolnictwa, służby zdrowia, bazy logistycznej, mieszkań i infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#TadeuszGrabowski">Po czwarte, trudna jest sytuacja przedsiębiorstw przemysłu zbrojeniowego, co nie umożliwia koncentracji dostaw w III i w IV kwartale. W roku następnym będziemy dążyć do rozłożenia dostaw w ten sposób, aby przypadały one na dwa ostatnie kwartały roku. W ten sposób zapewnimy lepszą płynność płatniczą resortu. Unikniemy także zadłużeń wymagalnych, a w konsekwencji płacenia odsetek i kar umownych.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#TadeuszGrabowski">Ponadto chciałem podkreślić, że zarysowały się nowe zagrożenia wynikające z konieczności realizacji dodatkowych zadań, nie uwzględnionych w budżecie ministerstwa na 1994 r. Dotyczą one głównie przedsięwzięć w ramach programu „Partnerstwo dla pokoju”. Aktualnie uzgadniany jest z Kwaterą Główną NATO nasz program, w ramach programów indywidualnych. Jak wiadomo ministerstwo zabiegało o przydzielenie dodatkowych środków na ten cel, ale są znikome szanse na ich uzyskanie z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#TadeuszGrabowski">Musimy także dodatkowo wygospodarować ze środków budżetu MON około 440 mld zł na zakup 20 czołgów, które zostały zamówione w roku ubiegłym, a które miały być sfinansowane z kontraktu irańskiego. Kontrakt ten jest zagrożony i prawdopodobnie nie zostanie zrealizowany w tym wymiarze, a w związku z tym 20 czołgów będziemy musieli kupić w ramach skromnego budżetu MON.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#TadeuszGrabowski">Chciałem także zauważyć, że nadal będziemy musieli finansować powszechną służbę zdrowia. Nie ograniczymy dostępu osób cywilnych do wojskowej służby zdrowia, chociaż tę dostępność redukujemy do minimalnego stanu. Mimo to poniesiemy z tego tytułu ok. 300 mld zł. Refundacja tych wydatków jest szczątkowa. Według ostatnich informacji, które uzyskaliśmy od Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, refundacja wyniesie około 11 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#TadeuszGrabowski">Podkreślam jeszcze jeden bardzo istotny aspekt. W programie polityki społeczno-gospodarczej na lata 1994–1997, Centralny Urząd Planowania sygnalizuje realną możliwość wystąpienia ponadplanowego wzrostu inflacji rzędu około 4%. Przypomnę, że wówczas, kiedy konstruowano budżet państwa na 1994 r., przyjęto wskaźnik inflacji rzędu 27%. Realnie może ona wynieść 31%.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#TadeuszGrabowski">Zagrożenie to staje się faktyczne w kontekście prowadzonych przez resort obserwacji w zakresie kształtowania się cen uzbrojenia i prac remontowo montażowych w okresie pięciu miesięcy. Obserwacje te wskazują, że w stosunku rocznym, ceny niektórych asortymentów mogą wzrosnąć o 7% w stosunku do tego, co zostało założone w budżecie. Ponadto wpływ na wzrost inflacji będą miały dopłaty wyrównawcze do niektórych artykułów żywnościowych.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#TadeuszGrabowski">W przypadku potwierdzenia się tych niekorzystnych tendencji w następnych miesiącach, według naszych szacunków ponadplanowy wzrost cen spowoduje realne zmniejszenie wydatków budżetu MON w granicach 500–800 mld zł. Dla sił zbrojnych może mieć to następujące negatywne skutki: po pierwsze, powstaną pod koniec roku dodatkowe zaległości płatnicze z tytułu dostaw sprzętu, uzbrojenia i inwestycji, rzędu 150–200 mld zł, gdyż nie jest możliwe wycofanie się z już zawartych umów bez dodatkowych skutków finansowych z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#TadeuszGrabowski">Po drugie, konieczne będzie dalsze ograniczenie procesu szkolenia, utrzymania gotowości bojowej oraz naruszenie zapasów mobilizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#TadeuszGrabowski">Po trzecie, nastąpi pogorszenie warunków funkcjonowania jednostek wojskowych, w tym sanitarno-higienicznych, oraz przyspieszenie procesów dekapitalizacji sprzętu i obiektów.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#TadeuszGrabowski">Po czwarte, nastąpi zmniejszenie i tak już bardzo niskiego kompletowania jednostek wojskowych, gdyż wygospodarowanie dodatkowo około 186 mld zł na utrzymanie stanów osobowych (wyżywienie, umundurowanie, leki, stan higieniczny itd.) wymagałoby zmniejszenia poboru jesiennego i wcześniejszego zwolnienia żołnierzy o około 15 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#TadeuszGrabowski">Stąd wynika zasadniczy wniosek, że bez stosownego zwiększenia budżetu MON z tytułu ponadplanowego wzrostu cen, nastąpi dalsze obniżenie potencjału zdolności bojowej sił zbrojnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JerzySzmajdziński">Czy są pytania do pana generała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KrystynaŁybacka">Chcę prosić pana generała o uszczegółowienie pozycji: wydatki na obsługę wojsk, w których zakres wchodzą wydatki topograficzne, kartograficzne, kulturalno-oświatowe itd. Pozycja ta stanowi najpoważniejszą część tego działu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Czy w ramach zakupu paliw można było powiększyć stan rezerw, czy też zakupy te wystarczają jedynie na bieżące potrzeby i w związku z tym nie można nawet rozpocząć odtwarzania stanu rezerw, naruszonych w przeszłości?</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JanuszOnyszkiewicz">Z tego co wiem wynika, że pojawiają się pewne trudności w terminowej realizacji programu „Iryda”. Jeżeli tak jest istotnie, to może być zagrożone wydanie środków w kwocie 300 mld zł, które w budżecie zostały zarezerwowane na realizację tego programu. Czy ministerstwo ma jakiś plan działania, jeśli takie zagrożenie wystąpi?</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JanuszOnyszkiewicz">Z podawanych informacji wynika, że wpływy budżetowe z podatków są niezłe, a nawet lepsze aniżeli spodziewano się. Wobec tego można sądzić, że nie wystąpi potrzeba zrealizowania założonego deficytu budżetowego. Mówiąc inaczej, gdyby poziom deficytu został zrealizowany w pełni, budżet mógłby dysponować większą ilością środków niż było to założone. Jeżeli moje wrażenie jest prawdziwe, to czy resort zamierza podjąć jakieś działania, które by pozwoliły na zmniejszenie skali trudności, o których mówił gen. T. Grabowski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Chciałbym się dowiedzieć, czym Ministerstwo Finansów motywuje nierytmiczny spływ środków przeznaczonych dla Ministerstwa Obrony Narodowej, co prowadzi do dużych strat z tytułu odsetek i kar umownych. Sądzę, że resort występował do Ministerstwa Finansów w tej sprawie i zna odpowiedź na moje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JerzySzmajdziński">Jeżeli nie ma innych pytań, to proszę, aby pan generał udzielił odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#TadeuszGrabowski">Jeśli pani poseł pozwoli to odczytam zakres merytoryczny pozycji, o którą pani pytała. Są to opłaty za dzierżawę, zakup map, opłaty za przewozy wojsk koleją, podróże służbowe krajowe i zagraniczne, odszkodowania na rzecz osób prawnych i fizycznych, literatura fachowa i beletrystyczna, prenumerata prasy, abonamenty radiowo-telewizyjne, usługi pocztowe, usługi i prowizje bankowe, fundusz operacyjny Wojskowej Służby Informacyjnej i żandarmerii wojskowej, przedmioty administracyjno-biurowe, drobny sprzęt i materiały do pracy kulturalno-oświatowej, koszty szkoleń specjalistycznych. W tej chwili nie dysponuję kwotami wydatków przypadających na poszczególne pozycje. Jeżeli pani poseł jest nimi zainteresowana, to mogę przedstawić, jakie są planowane wydatki w poszczególnych pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#TadeuszGrabowski">Odpowiadam na drugie pytanie. W ramach planowanych środków na zakup paliw, częściowo odtwarzamy zapasy, ale są to nieznaczne wielkości. Odtwarzanie zapasów zapoczątkowaliśmy w ub. roku i kontynuujemy ten proces.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#TadeuszGrabowski">Jeśli chodzi o program „Iryda”, to uważamy, że zostanie on wykonany. Jeżeli badania potwierdzą przydatność tego śmigłowca, to z uwagi na długi proces produkcyjny, można będzie dokonywać przedpłat związanych z etapami realizacji zadania. Sądzę, że jest to racjonalne rozwiązanie, ale jeszcze raz podkreślam - jeśli potwierdzą się wszystkie parametry sprecyzowane w umowie. W każdym razie będziemy dążyć do tego, aby zarezerwowane pieniądze w budżecie nie przepadły. Zdajemy sobie sprawę, że jeśli zadanie nie zostanie zrealizowane, to minister finansów zablokuje przeznaczone na nie środki. Musielibyśmy wówczas występować o ponowne ich uruchomienie w następnym roku, co jest niebezpieczne ze względu na stan finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#TadeuszGrabowski">Pan poseł J. Onyszkiewicz zarysował możliwość dofinansowania MON. Wystąpiliśmy już do ministra finansów z prośbą o dodatkowe środki ze względu na program „Partnerstwo dla pokoju” oraz ze względu na potrzebę wywiązania się z umów zawartych z zakładami produkującymi na rzecz wojska. Chodzi o 20 czołgów, które miały być sfinansowane w ramach kontraktu irańskiego. Produkcja tych czołgów jest zaawansowana, sytuacja przedsiębiorstwa jest tragiczna, więc z dwóch względów wycofać się nie możemy. Po pierwsze dlatego, że została już zawarta umowa, po drugie, sytuacja ekonomiczna zakładu jeszcze bardziej pogorszyłaby się. W związku z tym wystąpiliśmy o dodatkowe dofinansowanie. Według wstępnych informacji, mogę stwierdzić, że jest to trudna sprawa. Być może, że wykonanie budżetu okaże się pod koniec roku wyższe od założonego, ale wiem, że minister G. Kołodko zamierza zmniejszyć deficyt budżetowy. Z punktu widzenia finansów publicznych państwa jest to rozwiązanie korzystne, natomiast będziemy musieli sami się uporać z zakupem 20 czołgów.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#TadeuszGrabowski">Nierytmiczny spływ środków bierze się stąd, że minister finansów dąży do tego, aby w jak najmniejszym stopniu angażować deficyt budżetowy. Spływ środków jest odpowiedni do spływu dochodów budżetowych. Ustalony został schemat finansowania całej sfery budżetowej. Mamy rozpisane, mniej więcej, miesięczne transze i musimy się do tego dostosować.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#TadeuszGrabowski">Cały czas, relatywnie do innych sfer budżetowych, jesteśmy finansowani w mniejszym stopniu, ale wynika to z naszej struktury budżetu. W budżetach np. oświaty przeważają wydatki osobowe, które wymagają bieżącego finansowania, natomiast mniejszy jest udział wydatków rzeczowych. W naszym przypadku najważniejszym problemem jest nakłonienie zakładów produkcyjnych do tego, abyśmy większość dostaw otrzymywali w III i IV kwartale. Jest to trudne, ponieważ zakłady te przeżywają określone kłopoty finansowe i nawet nie mają możliwości zaciągnięcia kredytu na bieżącą realizację zadań. Może jednak ich kondycja finansowa będzie nieco lepsza w przyszłym roku i większość z dostaw będzie można zakupić w IV kwartale. Polepszyłoby to naszą płynność finansową zwłaszcza w okresie II i III kwartału i pozwoliło na uniknięcie odsetek i kar umownych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Problem, który poruszył pan generał, występuje już od kilku lat. Wojsko płaci należności i odsetki dopiero wówczas, gdy jest pozwane do sądu. Traci ono z tego powodu wiarygodność przy zawieraniu umów i ponosi wymierne dodatkowe straty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#TadeuszGrabowski">Niewątpliwie musimy się dopracować większej dyscypliny, ale z drugiej strony narastanie zaległości płatniczych nie jest tylko problemem MON. Wielu wierzycieli daruje nam odsetki, ale nie monopoliści, zwłaszcza w zakresie usług komunalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ZbigniewMączka">Sprawę realizacji programu „Iryda” chciałem poruszyć, gdy przejdziemy do spraw różnych, ale skoro temat ten został już wywołany, to chcę zwrócić uwagę na występujące zagrożenie finansowe.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#ZbigniewMączka">Udział części importowanych produkcji samolotu jest bardzo duży. Zakład w tej chwili finansuje wszystkie prace z własnych środków, lecz aby zapłacić podatek graniczny i cła potrzebne są znaczne środki. Chcemy zasugerować rozwiązanie, które polegałoby na odroczeniu tych płatności do momentu, gdy będą rozliczane wyroby gotowe. W ten sposób będzie można zmniejszyć zagrożenie niewykonania programu „Iryda” w tym roku. Uważam jednak, że to rozwiązanie wymaga dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Pan generał poinformował nas, że udostępnianie placówek wojskowej służby zdrowia innym osobom niż upoważnionym, kosztować będzie 300 mld zł. Czy są prowadzone rozmowy z ministrem zdrowia na temat refundacji tych środków?</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#StanisławDzienisiewicz">Pytam o to, gdyż problemy finansowe powodują, że szpitale wojskowe odmawiają przyjęcia chorych spoza środowiska wojskowego. Tym samym wbija się „klin” między społeczeństwo a wojsko, bo ze szpitali tych mogłoby skorzystać więcej osób cywilnych, gdyby Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej było zainteresowane przynajmniej częściowym refinansowaniem ponoszonych z tego tytułu wydatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AleksandraMałachowska">Żołnierz zawodowy czeka 3 miesiące na usługi dentystyczne, a na protetyczne od 1,5–2 lat. Nie wiem czy należy rozszerzać usługi wojskowej służby zdrowia dla pacjentów cywilnych w sytuacji, gdy są one niewystarczające dla żołnierzy zawodowych. Sytuacja, którą przedstawiłam występuje w warszawskiej poliklinice na ul. Koszykowej.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#AleksandraMałachowska">Kolejna sprawa, to wczasy i wypoczynek. Praktycznie rzecz biorąc, żołnierze zawodowi i emeryci wojskowi nie korzystają z wczasów, gdyż są one dla nich za drogie. Wojsko sprzedaje miejsca w swoich miejscach wczasowych różnym instytucjom. Czy w takiej sytuacji jest sens utrzymywania dużej liczby domów wczasowych, co jest bardzo kosztowne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#TadeuszGrabowski">Genezy problemu refundacji kosztów ponoszonych przez MON na powszechne usługi świadczone przez wojskową służbę zdrowia, należy szukać na etapie przygotowania budżetu na 1994 r. Na skutek decentralizacji wydatków na służbę zdrowia środki zostały przekazane wojewodom. Minister zdrowia zaplanował środki do własnej dyspozycji wystarczające na realizację kilku programów ogólnopolskich. Nie przewidział wydatków na refundację kosztów poniesionych przez wojskową służbę zdrowia z tytułu przyjmowania osób nieupoważnionych.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#TadeuszGrabowski">Minister obrony narodowej przeprowadził dwie rozmowy na ten temat z ministrem zdrowia. Odbyć się ma następne spotkanie, ale nie sądzę, żeby przyniosło ono jakieś pozytywne rezultaty, bo nie ma pieniędzy. Niedobrze się stało, że na etapie planowania wydatków na służbę zdrowia, w ten sposób potraktowano refundację i nie zawiadomiono o tym ministra obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#TadeuszGrabowski">Jeśli chodzi o domy wczasowe, to sprawa wygląda nieco inaczej niż przedstawiła ją pani poseł. Na skutek zmiany finansowania wypoczynku wojskowego, wypłacamy tzw. pensję urlopową. Organizacja wypoczynku jest już sprawą indywidualną. Faktem jest, że kadra wojskowa nie korzysta z domów wczasowych w takim zakresie, jak kiedyś korzystała.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#TadeuszGrabowski">Wówczas gdy domy wczasowe były jednostkami budżetowymi, to wykorzystywane były tylko w sezonie. Budowaliśmy coraz więcej tych domów, aby umożliwić wypoczynek kadry wojskowej w okresie letnim i zimowym. Z chwilą, kiedy stały się one zakładami budżetowymi, to wykorzystywane są również poza sezonem, głównie przez osoby cywilne spoza środowiska wojskowego. Wojsko sprzedaje innym instytucjom miejsca w domach wczasowych na sezon letni i zimowy, jeśli nie są one wykorzystane przez kadrę wojskową. 11 domów wczasowych funkcjonujących na zasadzie zakładu budżetowego utrzymuje się ze swoich wpływów. Poza tym mamy jeszcze bazę prowadzoną na zasadzie środka specjalnego. Również w tym przypadku dążymy do tego, aby wpływy pokrywały się z wydatkami, choć nie zawsze się tak dzieje. W utrzymaniu tej bazy ma swój udział budżet resortu, zwłaszcza gdy chodzi o wydatki związane z przygotowaniem do sezonu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AleksandraMałachowska">Nie usłyszałam dlaczego żołnierze zawodowi czekają 1,5 roku do gabinetu protetycznego i równocześnie rozszerza się usługi dla osób cywilnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TadeuszGrabowski">Przychodnia na Koszykowej jest bardzo obciążona nie dlatego, że korzystają z niej nieuprawnione osoby. Pacjentami tej polikliniki są przede wszystkim emeryci, renciści, członkowie ich rodzin i rodziny kadry zawodowej. Problem garnizonu warszawskiego jest bardzo złożony.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#TadeuszGrabowski">Złożyliśmy na ręce pana przewodniczącego informację o już podjętych zamierzeniach w zakresie restrukturyzacji wojskowej służby zdrowia. Zlikwidowanych zostało kilka szpitali wojskowych oraz te, które kiedyś powstały na bazie szpitali polowych dywizyjnych. Dokonane zostały również zmiany w organizacji przychodni, które mają wspomagać służbę zdrowia i zmniejszyć koszty jej utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#TadeuszGrabowski">Problemem otwartym jest ogólna reforma służby zdrowia, która zostanie przeprowadzona przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz jak my ustosunkujemy się do systemu ubezpieczeniowego. Nie mamy jeszcze ustalonej koncepcji, gdyż jest to problem złożony, wymagający głębokiej kalkulacji. W tej chwili mamy rozbudowaną służbę zdrowia i złe usługi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Poza jednym przypadkiem woj. suwalskiego, pozostali wojewodowie nie są zainteresowani refundacją kosztów ponoszonych przez wojskową służbę zdrowia na rzecz ludności cywilnej. Wojewodom też brakuje środków na powszechną służbę zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#StanisławDzienisiewicz">Nadal jestem zdania, że placówki wojskowej służby zdrowia powinny być otwarte dla całego społeczeństwa. W tej chwili mogę tylko apelować, by w przyszłorocznym budżecie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej znalazły się środki na dofinansowanie zadań podejmowanych przez wojskową służbę zdrowia na rzecz ludności cywilnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JerzySzmajdziński">Proponuję, aby przyjąć informację o wykonaniu budżetu MON za 5 miesięcy br. Proponuję także rozważyć czy zespół do spraw budżetu nie powinien przygotować dwa dezyderaty, z którymi wystąpilibyśmy do rządu. Pierwszy dezyderat byłby w sprawie rytmicznego zasilania MON w środki finansowe z uwzględnieniem sezonowości ponoszonych wydatków ze względu na realizację zadań szkoleniowych. Należałoby również przypomnieć o należnościach z tytułu kosztów misji pokojowej ONZ, bo jest to sprawa nadal nie wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JerzySzmajdziński">Drugi dezyderat powinien dotyczyć spraw związanych z wojskową służbą zdrowia. Zwrócilibyśmy się o partycypację resortu zdrowia w kosztach utrzymania wojskowej służby zdrowia. Sądzę, że powinniśmy już zasygnalizować, iż niezbędny jest rządowy program zmian strukturalnych w wojskowej służbie zdrowia. Decyzja o zamknięciu szpitala w Toruniu doprowadzi do zmarnowania obiektu i wyposażenia. Samorządu terytorialnego nie stać na przejęcie tego szpitala i lekarz wojewódzki też w tej sprawie nie zabiera głosu. Musi być decyzja rządu, że zamknięcie resortowego szpitala ma oznaczać jego fizyczną likwidację.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JerzySzmajdziński">Te dwa dezyderaty wyczerpują informację przedstawioną przez resort obrony narodowej. Jeśli zaś chodzi o nowelizację budżetu, to w tej materii nie jesteśmy kompetentni. Materiały otrzymane z resortu przekażemy przewodniczącej Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, poseł W. Ziółkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JerzySzmajdziński">Czy są uwagi do zawartości merytorycznej dezyderatów? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#JerzySzmajdziński">Przechodzimy teraz do spraw różnych. Wszystko wskazuje na to, że od 29 czerwca do 2 lipca br. będziemy gościli w Polsce delegację Komitetu Obrony Dumy Rosyjskiej. Przewidziane jest spotkanie tej delegacji z członkami Komisji Obrony Narodowej. Termin spotkania zostanie podany państwu w najbliższym czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#ZbigniewMączka">Na moje ręce wpłynęło pismo z WSK PZL Mielec przedstawiające dramatyczną sytuację produkcji „Irydy”, ale także innych wyrobów lotniczych dla MON i MSW. Produkcja lotnicza wymaga kooperacji międzynarodowej. Sejm przyjął rozwiązanie polegające na tym, że już na granicy należy płacić VAT, by uniemożliwić przepływ towarów do szarej strefy. W związku z tym importowane wyroby, stanowiące 40% samolotu są obciążone tym podatkiem. Przedsiębiorstwo musi zapłacić go na granicy, czyli przed rozpoczęciem produkcji. Pieniądze za wyprodukowane samoloty są wypłacane przez MON pod koniec roku, zatem aby rozpocząć produkcję trzeba zaciągnąć kredyt bankowy. Nie można pominąć faktu, że firmy przemysłu zbrojeniowego mają trudności z jego zaciągnięciem z powodów znanych powszechnie.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#ZbigniewMączka">Koszty kredytu obciążają pośrednio budżet MON, ponieważ producent musi wliczyć je w ogólne koszty wyrobu. Jeśli tego nie zrobi, to popełni samobójstwo ekonomiczne i przestanie istnieć. Jeśli to zrobi, to budżet MON relatywnie maleje.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#ZbigniewMączka">Aby zachować szansę na utrzymanie rzeczywistej wartości budżetu MON, którą ustaliliśmy na początku roku w ustawie budżetowej, wydaje się konieczne, abyśmy poprosili ministra finansów o przesunięcie poboru VAT w tych szczególnych przypadkach, z momentu wprowadzenia wyrobów na polski obszar celny, do momentu sprzedaży samolotów, które mają konkretnego odbiorcę i nigdy nie trafią do szarej strefy gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#ZbigniewMączka">Zwracam się do Komisji Obrony Narodowej, aby rozważyła możliwość poparcia prośby skierowanej do ministra finansów o odroczenie poboru VAT do czasu odbioru samolotów przez wojsko.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#ZbigniewMączka">Proszę o komentarz i uwagi krytyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#KrzysztofLuks">Popieram ten wniosek. Koresponduje on z tym o czym mówił gen. T. Grabowski, a mianowicie ze wzrostem wydatków budżetu MON z tytułu nierytmicznego zasilania środkami finansowymi. Odroczenie płatności VAT jest jednym ze sposobów bezpieniężnego zamortyzowania tego procesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LeszekBugaj">Trzeba się zastanowić nad reperkusją wniosku, który stwarza sytuację precedensową, bowiem chodzi o wstawienie się do ministra finansów za jednym zakładem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Należy wrócić do dyskusji, która już odbyła się w parlamencie, a mianowicie czy dla sprzętu o wyraźnym przeznaczeniu wojskowym nie należałoby stosować zerowej stawki VAT. Czołgiem nikt nie będzie orał ziemi. Była propozycja, aby wojsko traktować na tej samej zasadzie co eksporterów. Chętnie wróciłbym do tej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JerzySzmajdziński">Jeżeli mam wyrazić swój pogląd, to powiem szczerze, że jestem niechętny propozycji zgłoszonej przez pana posła Z. Mączkę. Uważam, że w pierwszej kolejności należy skorzystać z interpelacji poselskiej i w zależności od odpowiedzi udzielonej przez ministra finansów, można będzie zorientować się, jakie są szanse na rozwiązanie problemu. Pan poseł J. Onyszkiewicz wskazał na rozwiązanie systemowe, właściwe dla prac parlamentarnych. Z moich obserwacji parlamentu wynika, że nie były dotąd udzielane poparcia w takich indywidualnych sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#ZbigniewMączka">Nie bez powodu zwróciłem się do Komisji z prośbą o komentarz i uwagi krytyczne. Nie jestem przekonany, że komisje sejmowe powinny zajmować się sytuacją poszczególnych zakładów. Liczę jednak na zbiorową mądrość członków Komisji i że pomogą przemysłowi lotniczemu znaleźć wyjście z sytuacji. Być może właściwa będzie interpelacja albo poinformowanie ministra finansów o konsekwencjach, jakie my widzimy, będąc bliżej związani z tym przemysłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JerzySzmajdziński">Proponuję również odbyć rozmowę z min. Czerwińskim i płk. Kade w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, aby dowiedzieć się jakie to ministerstwo podejmowało działania.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JerzySzmajdziński">Wszystko to, co dotyczy przemysłu zbrojeniowego powinno być w obszarze naszego zainteresowania i możemy do tej sprawy wrócić, ale to po dokładnym jej rozpoznaniu i po wykorzystaniu innych możliwości rozwiązania problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#KrzysztofLuks">Prezydium Sejmu skierowało do Komisji projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej administracji morskiej. Ta nowelizacja jest inicjatywą poselską ze względów taktycznych, gdyż projekt został opracowany przez administrację morską i Marynarkę Wojenną. Ze zdziwieniem stwierdzam, że jeszcze nie otrzymaliśmy tekstu tego projektu. Zwracam się do pana przewodniczącego z prośbą, byśmy rozpatrzyli projekt ustawy na najbliższym posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JerzySzmajdziński">Najpierw musimy sprawdzić czy Prezydium Sejmu skierowało ten projekt również do naszej Komisji. Jeśli jest taka decyzja, to skontaktujemy się z pozostałymi komisjami i zarządzimy w przyszłym tygodniu wspólne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EugeniuszJanuła">Otrzymaliśmy zaproszenie na konferencję pt. Prognoza obrony Polski do 2010 roku. Czy pan przewodniczący mógłby spowodować przesunięcie tej konferencji o jeden dzień? Sądzę, że jest to możliwe i taki wniosek wyciągam po zapoznaniu się z nazwiskami autorów referatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JerzySzmajdziński">Proszę nie stawiać przede mną zadań nie do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JerzySzmajdziński">Dziękuję za udział w posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JerzySzmajdziński">Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>