text_structure.xml 49.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#AndrzejGrzyb">Otwieram posiedzenie Komisji do spraw Układu Europejskiego. Serdecznie witam panie i panów posłów. W imieniu Komisji chciałbym powitać naszych gości - delegację Komisji ds. Unii Europejskiej Bundestagu z panem przewodniczącym dr Norbertem Wieczorkiem.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#AndrzejGrzyb">Myślę, że nasze spotkanie będzie interesującą kontynuacją rozmów, które państwo przeprowadzili dzisiaj w klubach parlamentarnych Sejmu i na spotkaniach z przedstawicielami polskiej administracji centralnej. Przypominam, iż jest to rewizyta wobec ubiegłorocznej wizyty delegacji Komisji ds. Układu Europejskiego polskiego Sejmu w Bonn.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#AndrzejGrzyb">W trakcie tamtego spotkania rozpoczęliśmy dialog między przedstawicielami komisji obu parlamentów. Będzie on - mam nadzieję - kontynuowany na dzisiejszym spotkaniu, tym bardziej, że w osobach państwa witamy nie tylko parlamentarzystów, ale też najbliższych sąsiadów zza zachodniej granicy.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#AndrzejGrzyb">Sądzę, że wymiana poglądów będzie dobrze służyć wzajemnemu poznaniu się polskich i niemieckich członków parlamentów oraz wymianie poglądów dotyczących najbardziej istotnych kwestii integracji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#AndrzejGrzyb">Reprezentują państwo kraj będący członkiem Unii Europejskiej. Stajecie przed problemami związanymi z instytucjonalną reformą, z warunkami rozszerzenia Unii, z powołaniem nowych instytucji i ze zmianą niektórych elementów wspólnej polityki. My natomiast stoimy przed koniecznością sprostania wymaganiom stawianym przez stronę unijną.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#AndrzejGrzyb">Komisja do spraw Układu Europejskiego funkcjonuje w polskim parlamencie drugą kadencję. W jej składzie są reprezentowane wszystkie kluby i koła poselskie. Łącznie Komisja liczy 31 posłów. Zajmuje się sprawami związanymi z procesem adaptacji polskiego prawa do wymogów prawa europejskiego, przekształceniami w polskiej gospodarce oraz oceną corocznych raportów, które składa polska administracja do Sejmu, a które dotyczą postępów w procesach dostosowawczych do wymogów Unii Europejskiej. Zapraszan państwa do wymiany poglądów i opinii.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#AndrzejGrzyb">Oddaję głos panu przewodniczącemu dr Norbertowi Wieczorkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#NorbertWieczorek">W imieniu delegacji Komisji ds. Unii Europejskiej chciałbym serdecznie podziękować za zaproszenie. Jest to okazja do kontynuowania dialogu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#NorbertWieczorek">Jesteśmy bardzo zainteresowani, aby ów dialog został zintensyfikowany. Kwestia rozszerzenia Unii Europejskiej o kraje Europy Środkowo-Wschodniej jest dla nas istotna. Dotyczy to również poszerzenia o kraje obszaru śródziemnomorskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#NorbertWieczorek">Unia Europejska przesunęła się już na wschód dzięki połączeniu obu państw niemieckich. Teraz istnieje szansa na poszerzenie terytorium Unii jeszcze bardziej w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#NorbertWieczorek">Wszystkie partie, reprezentowane w Bundestagu, wypowiadają się za stworzeniem warunków do poszerzenia Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#NorbertWieczorek">Proszono mnie o powiedzenie kilku zdań na temat prac naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#NorbertWieczorek">Chciałbym wrócić do pierwszego traktatu z Maastricht. Podczas jego ratyfikacji w Republice Federalnej Niemiec stało się jasne, iż polityka europejska musi być prowadzona jednocześnie przez rządy i parlamenty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#NorbertWieczorek">Rada Ministrów w Brukseli nie może być jedynym podmiotem działalności legislacyjnej, zaś parlamenty każdego kraju zajmować się tylko przetwarzaniem takiego prawa na wewnętrzne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#NorbertWieczorek">Wspólnie z Bundesratem uchwaliliśmy art. 23 Konstytucji Niemiec, który dawniej przewidywał integrację Niemiec. Teraz dotyczy on procesu integracji europejskiej i roli obu izb parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#NorbertWieczorek">Nowy art. 45 Konstytucji przewidział stworzenie naszej Komisji. Zadaniem jej jest kontrolowanie decyzji rządu, opiniowanie jego postanowień. Czuwamy, aby rząd nie podjął zobowiązań przed przeanalizowaniem materii przez parlament.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#NorbertWieczorek">Rząd obszernie informuje nas o wszystkich elementach polityki europejskiej, o spotkaniach Rady Ministrów. Spotykamy się z naszymi przedstawicielami w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#NorbertWieczorek">Podczas prac Komisji Międzyrządowej, którą my nazywamy Maastricht 2, będziemy dokładnie informowani o przebiegu rokowań, będziemy udzielać rad i uwag. Generalnie, będziemy uczestniczyć w procesie.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#NorbertWieczorek">Jako członkowie parlamentu uczynimy wszystko, aby konieczne reformy Unii były kontynuowane. Mówię o reformach instytucjonalnych, które umożliwią poszerzenie Unii i prawidłowe funkcjonowanie przy większej liczbie członków.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#NorbertWieczorek">Równolegle będą przebiegać rozmowy na tematy związane z polityką strukturalną i agrarną. Unia musi przejść reformę umożliwiającą jej odegranie roli organizacji integrującej.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#NorbertWieczorek">Podkreślam ten element szczególnie. Niemcy, pomimo podziału, przez wiele lat uczestniczyli w życiu demokratycznej Europy. Pokój był zabezpieczony, Europa Zachodnia stała się zamożnym obszarem. Chcemy, aby do tego grona dołączyły kraje leżące w Europie Środkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#NorbertWieczorek">Macie państwo w nas sojuszników opowiadających się za zjednoczeniem Europy w Unii. Nie mówimy przy tym, że Polska musi najpierw spełnić jakieś warunki. Macie za sobą wiele reform, czekają was kolejne. My też mamy do wypełnienia pewne zadania. Należy zastanowić się nad dopasowaniem tych elementów do siebie.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#NorbertWieczorek">Dialog między parlamentarzystami jest bardzo istotny. Musimy zadbać o ukształtowanie opinii publicznej w Republice Federalnej Niemiec. Wiedza zdobyta podczas oficjalnych i nieoficjalnych spotkań służy temu właśnie.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#NorbertWieczorek">Jeszcze raz serdecznie dziękujemy za zaproszenie i jesteśmy gotowi odpowiedzieć na państwa pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejGrzyb">Proponuję, aby w tej części zadali państwo pytania do naszych niemieckich gości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PiotrNowinaKonopka">Chcę zacząć od pytania na stosunkowo wysokim poziomie politycznej abstrakcji. W działaniach Piętnastki obserwujemy istotne zahamowanie tempa przygotowań. Myślę o Konferencji Międzyrządowej, która przechodzi kryzys. Obawialiśmy się tego. Obawialiśmy się, że konferencja będzie grzęznąć bez znalezienia jasnych i definitywnych odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PiotrNowinaKonopka">Z drugiej strony w poszczególnych krajach, np. w Austrii, mamy do czynienia z pojawianiem się poparcia dla inicjatyw antyeuropejskich. Im bliżej chwili rozszerzenia Unii, tym wyraźniejsze słychać głosy dotyczące kosztów całej operacji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PiotrNowinaKonopka">Debata na ten temat toczy się po obu stronach. Wczoraj w polskiej telewizji przeprowadzono telefoniczną sondę, w czasie której zadano pytanie - moim zdaniem niefortunnie sformułowane - które brzmiało: czy zgadzają się państwo, aby Polska poniosła wszystkie koszty integracji z Unią, czy też wszystkie koszty musi ponieść Unia Europejska?</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PiotrNowinaKonopka">Przyznacie państwo, że jest to pytanie z gatunku tych, na które nie ma odpowiedzi. Wyniki sondażu - 50% do 50% - pokazały, że Polacy mieli świadomość głupoty takiego pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PiotrNowinaKonopka">Jak z państwa perspektywy - członków Bundestagu, którzy czują się powołani do monitorowania procesu integracji europejskiej - oceniacie możliwość przeciwdziałania różnym negatywnym zjawiskom?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PiotrNowinaKonopka">Wiemy, że strona niemiecka podejmuje wiele działań zapobiegawczych. Proszę powiedzieć, jakie środki możemy podjąć, a jakie podejmiecie państwo, aby wyjść z pewnego klinczu? Najbliższe kilkanaście miesięcy będzie decydującym czasem dla Europy.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PiotrNowinaKonopka">Poseł Andrzej Micewski (niez.)</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PiotrNowinaKonopka">Jesteśmy pewni, że zjednoczenie Niemiec było wielkim i wspaniałym procesem dla całego narodu niemieckiego. Było to największe wydarzenie w waszej historii i my zdajemy sobie sprawę z tego faktu.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PiotrNowinaKonopka">Jednocześnie, bywając w Niemczech, słyszę, że zjednoczenie budzi teraz pewne obawy we wschodnich landach. Borykacie się z pewnymi trudnościami ekonomicznymi, wasz kraj rozwija się wolniej niż przed połączeniem. Są tacy, którzy mówią, że Osis utrudniają wzrost wyników gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#PiotrNowinaKonopka">Jak - w tym kontekście - jest przyjmowana przez społeczeństwo niemieckie chęć Polski do wejścia w struktury Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#PiotrNowinaKonopka">Troszczę się o nastroje społeczne, ponieważ wywodzę się ze środowisk katolickich, które pierwsze wysunęły hasło pojednania polsko-niemieckiego. Zależy mi, aby pojawiające się różnice w ocenie sytuacji gospodarczej nie położyły się cieniem na stosunkach między naszymi społeczeństwami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MariaStolzman">Obecna formuła Unii Europejskiej przeżyła się i wszyscy mają już świadomość tego faktu. Unia musi się zmienić i okres preakcesyjny występuje także w samym łonie Unii.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MariaStolzman">Polski nie dopuszczono jako obserwatora do udziału w Konferencji Międzyrządowej. Nasze informacje pochodzą więc z drugiej ręki.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MariaStolzman">Załóżmy, iż Konferencja zakończy się w czerwcu 1997 roku, iż zostanie przezwyciężony obecny kryzys. Jaki czas musi minąć od podjęcia decyzji przez Konferencję Międzyrządową do wprowadzenia ich w życie?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#MariaStolzman">Sam fakt pojawienia się pewnych postanowień nie oznacza, że w praktyce pojawią się zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#NorbertWieczorek">Mówili państwo tu o kryzysie w przebiegu Konferencji Międzyrządowej. Ja nie widzę tego impasu; często pojawiają się takie momenty w rozmowach międzynarodowych. Przesilenia są potrzebne do kontynuowania rozmów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#NorbertWieczorek">Konferencja rozpoczęła się w marcu br. Poprzednią prezydencją były Włochy, co spowodowało kryzys. Nie było możliwości sterowania politycznego, odbywały się raczej przygotowania techniczne.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#NorbertWieczorek">Irlandzki rząd przygotował się bardzo precyzyjnie do przyjęcia Konferencji. Do czasu oficjalnego szczytu w Dublinie, który rozpocznie się w grudniu br., teksty umów powinny być już gotowe, przynajmniej w kwestiach instytucjonalnych. Chodzi o uregulowanie w pierwszej kolejności spraw związanych z procesem podejmowania decyzji, tzn. większościowego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#NorbertWieczorek">Niektóre rządy nie sprecyzowały jeszcze swojego stanowiska, ale generalnie widoczny jest postęp w rozmowach. Oczywiście efekty mogłyby być lepsze.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#NorbertWieczorek">Problem kosztów jest przez nas również poruszany na spotkaniach w sprawie integracji. Pani Matias, która będzie komisarzem do spraw zmian strukturalnych, ma własną koncepcję. Przedstawiła nam ją i uzyskała poparcie od Komisji ds. Unii Europejskiej Bundestagu.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#NorbertWieczorek">Regiony, które otrzymają w przyszłości mniej pieniędzy są świadome tego faktu i nie stawiają oporu. Sądzę, że problemy zostaną rozwiązane. Fundusz regionalny podzieli każdą ilość wolnych środków tak, aby kontynuować prace na wschodzie.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#NorbertWieczorek">Polityka agrarna sprawia większe trudności. Rolnicy wciąż wstrzymują się przed podjęciem ostatecznego stanowiska. Z międzynarodowego traktatu handlowego wynika redukcja niektórych subwencji dla rolnictwa. Chodzi o uwolnienie środków i przeznaczenie ich do realizacji restrukturyzacji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#NorbertWieczorek">Odnośnie problemu zjednoczenia Niemiec, nastąpiła pewna normalizacja sytuacji. Opóźnienie gospodarcze wschodnich landów miało wpływ na ogólną pozycję kraju. Na terenie byłej NRD występuje duże bezrobocie. Jesteśmy zobowiązani do wyrównania poziomu, co wiąże się z kosztami działań socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#NorbertWieczorek">Myślę, że na początku niewłaściwie oceniliśmy skalę problemu. Nie wiem, ile czasu potrzeba na wyrównanie poziomu w nowych krajach związkowych.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#NorbertWieczorek">Moi koledzy pochodzą z Brandenburgii i Saksonii. Na pewno zechcą podzielić się z państwem swoimi doświadczeniami.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#NorbertWieczorek">Wracając do spraw Konferencji Międzyrządowej, strona niemiecka wysunęła propozycję dopuszczenia krajów kandydujących do udziału w Konferencji. Na razie odrzucono taką ofertę. Sądzę, że sprawy wyglądałyby inaczej, gdyby te kraje mogły wystąpić w roli obserwatorów.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#NorbertWieczorek">Pani poseł zadała pytanie dotyczące harmonogramu. Prace powinny się zakończyć latem, a dokładnie 30 czerwca 1997 roku. Trudno powiedzieć, czy termin zostanie dotrzymany. W maju odbędą się wybory w Wielkiej Brytanii, co może opóźnić prace.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#NorbertWieczorek">Nie uważam, żeby termin znacznie przekroczono. Staramy się, aby po zakończeniu Konferencji Międzyrządowej po pół roku rozpoczęły się rozmowy na temat przyjęcia nowych krajów do Unii Eurpejskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#NorbertWieczorek">Z pewnością negocjacje muszą trochę potrwać. Nie będę wymieniać wszystkich czynników mających wpływ na przebieg negocjacji, ale na pewno ważny jest poziom rozwoju gospodarczego kandydującego kraju.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#NorbertWieczorek">Jako ekonomista mogę powiedzieć, że należy dostosować procesy gospodarcze i zmiany do harmonogramu prac Konferencji. Wówczas negocjacje będą przebiegać sprawniej.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#NorbertWieczorek">Sprawy finansowania procesu będą przedmiotem dyskusji. Każdy członek ma prawo przedstawić własne propozycje na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#NorbertWieczorek">Fakt wejścia w życie założeń Konferencji Międzyrządowej nie ma związku z terminami rozpoczęcia negocjacji z przyszłymi członkami Unii. Wszystko zależy od zakończenia Konferencji, zaś proces ratyfikacji będzie zależeć od wielu czynników.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#NorbertWieczorek">Po Konferencji w Maastricht mieliśmy wiele problemów. Utworzyliśmy wtedy specjalną komisję i jako pierwsi ratyfikowaliśmy traktat. Jednak ostatecznie byliśmy ostatnim krajem, który złożył dokument ratyfikacyjny. Powodem było oczekiwanie na werdykt Sądu Konstytucyjnego w sprawie zgodności ratyfikowania traktatu z przepisami naszej Konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#NorbertWieczorek">Teraz oddaję głos moim kolegom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MichaelStubgen">Chciałbym na początku pogratulować społeczeństwu polskiemu tak inteligentnej odpowiedzi na głupie pytanie dotyczące kosztów integracji z Unią Europejską. Nie jestem pewien, czy w takiej sytuacji nasz naród odpowiedziałby tak mądrze.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MichaelStubgen">W Niemczech musimy również znajdować rozsądne odpowiedzi na wiele pytań.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MichaelStubgen">Od 6 lat zajmuję się w Bundestagu sprawami europejskimi. Muszę powiedzieć, że proces ten przebiega pulsacyjnie. Sam odniosłem wrażenie, iż konwencja Europol upadnie. Byłoby to katastrofą dla Unii. Jednak w czerwcu 1996 roku wszystko skończyło się dobrze.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MichaelStubgen">Podobna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do Konferencji Międzyrządowej. Wiemy, że nasz rząd wciąż dyskutuje nad kompromisami. Tempo rozmów zostanie z pewnością przyspieszone. Być może Konferencja nieco się przeciągnie.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#MichaelStubgen">Wszyscy mamy nadzieję, że 15 państw dojdzie do porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#MichaelStubgen">W sprawie kosztów poszerzenia Unii chciałbym dodać kilka zdań. Nasza Komisja nie otrzymała jeszcze danych na temat kosztów przystąpienia do Unii nowych członków. Nie przeprowadzono jeszcze takich obliczeń.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#MichaelStubgen">Sceptyczne kręgi wobec Unii wykorzystały tę niepewność na podawanie horrendalnych sum operacji. Nie miały one nic wspólnego z rzeczywistością. Komisja podjęła próbę obliczenia kosztów, aby móc obalić te nieprawdziwe twierdzenia.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#MichaelStubgen">Doszliśmy do pewnych konkretnych liczb, które wydają się być rozsądne. Uważam, że należy prowadzić wstępne wyliczenia, aby uniknąć straszenia opinii publicznej niewyobrażalnymi kosztami poszerzenia Unii.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#MichaelStubgen">Pochodzę ze wschodnich terenów Niemiec i nie mogę absolutnie powiedzieć, aby zjednoczenie kraju było oceniane negatywnie. Wciąż musimy podejmować decyzje o podziale środków pomiędzy poszczególne regiony wschodnie i zachodnie. Nigdy nie będziemy zgodni, co do wydatków i preferencji. Jednak wszyscy wiemy, iż zjednoczenie Niemiec było korzystną decyzją.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#MichaelStubgen">Pytał pan, co powiedzą Niemcy na przyłączenie Polski do Unii Europejskiej. W swoim okręgu wyborczym rozmawiam często na ten temat z wyborcami. Właśnie w nowych landach odczuwalne jest zrozumienie wobec dążeń Polaków. Uważa się tu, że kraje Europy Środkowo-Wschodniej powinny mieć szansę integracji z Unią. Landy wschodnie miały taką możliwość i dlatego popierają starania innych.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#MichaelStubgen">Oczywiście, tak jak wszędzie, znajdą się osoby pytające o koszt integracji. Takie pytania powinny znaleźć realne odpowiedzi. Nasza Komisja stara się je udzielić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#GottfriedTroeger">Rolnictwo w nowych landach niemieckich przeżyło od 1990 roku szybki rozwój, czego życzę gospodarce rolnej Polski. Zaraz po zjednoczeniu należało dopasować reguły działania zachodnich i wschodnich regionów. Pomogły nam oczywiście znaczne sumy przeniesione na wschód ze starych krajów związkowych.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#GottfriedTroeger">Rolnictwo ustabilizowało się i nie jest teraz przedmiotem długich dyskusji. Struktury gospodarstw rolnych są różne, ale jednakowo stabilne. W połączeniu z przemysłem przetwórczym rolnictwo stanowi więc stabilną część niemieckiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#GottfriedTroeger">Problemy związane z rolnictwem zostały wyłączone z prac Konferencji Międzyrządowej. Na pytania dotyczące tej dziedziny nie otrzymacie państwo odpowiedzi podczas Konferencji. Wynika to z faktu, iż obecne uregulowania w sprawach rolniczych obowiązują do 2000 roku. Stąd poszczególne państwa nie są przygotowane do dyskusji nad zmianami. W przyszłości dotacje dla rolnictwa mogą być tylko mniejsze i dlatego temat nie jest jeszcze poruszany.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#GottfriedTroeger">Podczas pobytu w Polsce staramy się zapoznać z oczekiwaniami i problemami waszego rolnictwa. Jest to o tyle istotne, że rozmowy na temat rolnictwa rozpoczną się zapewne zaraz po zakończeniu Konferencji.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#GottfriedTroeger">W tym czasie Polska może zadbać o rozwinięcie przemysłu przetwórczego, który jest ściśle związany z rolnictwem. Jeśli osiągniecie w swoim kraju ten cel, łatwiej będzie dopasować się do wymogów zintegrowanego rynku, niż to miało miejsce w przypadku wschodnich landów niemieckich.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#GottfriedTroeger">Polskie rolnictwo powinno utrzymać własną tożsamość. Wielkość gospodarstw nie jest jedyną miarą efektywności rolnictwa. Ważne są też przetwórstwo i sprzedaż produktów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Chcę wrócić do sprawy opóźnień w pracach Konferencji. Opory społeczeństw w Europie widoczne były podczas referendów i wyborów. We wszystkich państwach panuje bezrobocie. Ogólnie 20 mln ludzi w Unii Europejskiej nie ma pracy. W tej sytuacji wzrasta nacisk na rządy, aby uzgodniły one wspólne działania na rzecz poprawy w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Jeśli jedno państwo będzie dążyć do poprawy swojej sytuacji kosztem drugiego kraju, trudno będzie znaleźć kompromis. Moim zdaniem, stoimy przed niebezpieczeństwem obciążenia Unii Europejskiej odpowiedzialnością za niepowodzenie polityki wewnętrznej niektórych członków.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W procesie integracji europejskiej bardzo ważnym elementem jest znalezienie wspólnych cech wszystkich społeczności krajów członkowskich i kandydujących. Sądzę, że należy stworzyć kartę podstawowych praw obywatelskich. Chcemy zobowiązać nasz rząd do przestawienia na Konferencji Międzyrządowej takiej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W karcie powinny znaleźć się zapisy dotyczące praw politycznych, socjalnych i obywatelskich. Zasady demokracji europejskiej powinny zostać ujęte przed końcem tego stulecia jako wspólna decyzja Piętnastki.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Ostatnia sprawa, o jakiej chcę powiedzieć, to koszty poszerzenia Unii. Pan przewodniczący mówił już, iż proces reform wymaga od nas wiele pracy. Nasza Komisja i moja partia zadają sobie pytanie, dotyczące potrzeb finansowych Unii.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W tej chwili 51% obywateli Unii mieszka w regionach popieranych finansowo. Jeśli chcemy przeprowadzić restrukturyzację, musimy zredukować tę wielkość do 35%. Każdy region może policzyć, jak zmieni się jego sytuacja finansowa po zredukowaniu dotacji z funduszu restrukturyzacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W poszczególnych landach różna będzie reakcja na takie decyzje. Nie można jednak realizować kilku celów naraz, jeśli wolumen finansowy się nie zmienia.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Poważne decyzje są jeszcze przed nami. Muszą zapaść przed rozszerzeniem Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejGrzyb">Dziękujemy za odpowiedzi na pytania posłów.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AndrzejGrzyb">Proszę o kolejne głosy w naszej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JacekSoska">Dużo mówimy tu o historii, a przecież należy skupić się na przyszłości. Jednak, skoro już jesteśmy przy faktach z przeszłości, to Polska przyczyniła się do zjednoczenia Niemiec. Powinniśmy o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JacekSoska">Niemniej ważnym faktem było otwarcie granic polskich przez rząd solidarnościowy dla kapitału zachodniego, w tym znacznego kapitału niemieckiego. Chodzi mi też o rozwój importu niemieckich towarów rolno-spożywczych w 1991 roku.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JacekSoska">W czasie rządów Bieleckiego i Balcerowicza nasze rezerwy walutowe przepłynęły za niemiecką granicę. Jednocześnie zalew rynku obcymi towarami wątpliwej jakości oznaczał katastrofalne obniżenie rodzimej produkcji rolnej. Teraz borykamy się z problemami w rolnictwie, staramy się odbudować jego potencjał, wrócić do dawnej świetności.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JacekSoska">Trzeba pamiętać, że sprzedana 5 lat temu krowa kosztuje dziś 10–20 razy więcej.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JacekSoska">Restrukturyzacja rolnictwa jest trudnym zadaniem. Wiedzą o tym zapewne nasi niemieccy koledzy, którzy przeprowadzali taki zabieg restrukturyzacji wschodnich landów.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JacekSoska">Przykro mi, iż tak wiele mówi się o zmianie polityki rolnej Wspólnoty Europejskiej, a nikt nie może powiedzieć, kiedy to nastąpi. Jednocześnie w Niemczech następuje spadek liczby gospodarstw rolnych. Subwencje i dotacje nie pomagają więc w rozwoju rolnictwa w krajach członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JacekSoska">Dlaczego każdego roku w Niemczech likwiduje się tysiące gospodarstw rolnych? Czy jest to proces związany ze strukturą wiekową właścicieli i braku następców, czy też przyczyny są inne?</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#JacekSoska">Polskie rolnictwo dostosowało się w znacznym stopniu przez ostatnie 6 lat do warunków rynkowych. Nie ma subwencji, każdy liczy na siebie.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#JacekSoska">Dlaczego musimy przez kolejne lata, tzn. do 2002 roku, kiedy to Polska ma stać się członkiem Unii, walczyć z silniejszym partnerem o rynek rolny? Przecież rolnictwo państw unijnych jest wspomagane i nie możemy dorównać poziomu naszego rolnictwa do wymogów stawianych przez Unię.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#JacekSoska">Jestem posłem na Sejm od 1989 roku. Nauczyłem się już wiele. Staram się poznać wszystkie możliwości utrzymania polskiego rolnictwa na wysokim poziomie do czasu zjednoczenia z Unią Europejską. Zrozumiałem, że nie chodzi tylko o dotacje Unii do rolnictwa, gdyż te stanowią niewielki ułamek wszystkich wydatków. Jeśli polityka rolna Unii zmieni się, to państwa członkowskie zrezygnują z tych pieniędzy nie dla rolnictwa, lecz dla kapitału.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#JacekSoska">Jeżeli Polska stanie się członkiem Unii Europejskiej, a więc wydatki na rolnictwo pozostaną na takim samym poziomie, to nasi rolnicy będą domagać się podobnych preferencji. Pozbawiając się wydatków na rolnictwo automatycznie odcinamy drogę niemieckiemu kapitałowi do skorzystania z tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#JacekSoska">Restrukturyzując polskie rolnictwo będziemy korzystać w znakomitym procencie z myśli technicznej i innych zdobyczy technologicznych Unii, w tym głównie Niemiec. Nie mówmy, że będzie to wydatek Wspólnoty Europejskiej na restrukturyzację polskiego zacofanego rolnictwa. Trzeba dążyć do tego, aby to polskie rolnictwo chciało się restrukturyzować. Nie może tak być, że my angażujemy ogromny kapitał, a nikt nie chce z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#JacekSoska">Polska jest na tyle dobrym dla Unii krajem, iż polscy rolnicy chcą trzymać się ziemi pod warunkiem, że przeprowadzi się restrukturyzację. Kapitał krajów unijnych będzie mieć znowu szansę na wykorzystanie tak naprawdę efektów restrukturyzacji polskiego rolnictwa przez swoje gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#JacekSoska">Należy zrozumieć, że to my wychodzimy naprzeciw waszym potrzebom oferując nasze rolnictwo. Musicie ponieść pewne koszty, ale to się opłaca. Możemy na wolnym rynku Europy pomóc w obniżeniu bezrobocia i być odbiorcą myśli technicznej krajów zachodnich. Właśnie stamtąd przyjdzie nowoczesność do polskich gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#JacekSoska">Tworzymy teraz różnego rodzaju giełdy i hurtownie na wschodnich granicach. Kiedy wejdziemy do Unii, z tych inwestycji będzie korzystać cała Unia. Jeżeli jesteśmy w stanie z naszego skromnego budżetu sfinansować takie przedsięwzięcie, to Wspólnota powinna się tym zainteresować. To wy będziecie mieć przygotowane takie miejsca jak Lublin czy Terespol.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#JacekSoska">Kraje za naszą wschodnią granicą są niestabilne. Właśnie tam powinien przyjechać ktoś z gwarancjami bankowymi i przetransportować towar na wschodnią stronę.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#JacekSoska">Czy takie przedsięwzięcia nie powinny znaleźć się w większym stopniu w obszarze zainteresowań Unii? Próby uporządkowania rynku w Polsce będą kosztować bardzo dużo i bez pomocy Wspólnoty Europejskiej nie poradzimy sobie. Jednak robimy to dla całej Unii i rolników ze wszystkich krajów członkowskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefZegar">Na dzisiejszym spotkaniu otrzymaliśmy dowód ze strony państwa deputowanych na poparcie dla polskich spraw i dążeń. Dotyczy to także naszego procesu transformacji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JózefZegar">Dziękujemy za konsekwentne stanowisko Niemiec zarówno wobec spraw politycznych, jak i gospodarczych Polski.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JózefZegar">Niemcy są dla nas pierwszym partnerem w Europie Zachodniej. Nasz bilans handlowy jest tu dodatni, a to szczególnie istotny fakt w obecnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JózefZegar">Niemcy, jako jedno z pierwszych państw, zgodziły się na redukcję polskiego długu. Cenimy ten fakt i pamiętamy o nim.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JózefZegar">Nasza współpraca naukowo-techniczna także rozwija się pomyślnie. Choć często teraz polscy naukowcy wyjeżdżają do Stanów Zjednoczonych, to jednak stałe kontakty z Niemcami w sferze nauki pozostały.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JózefZegar">Mówili państwo o wielkim bezrobociu w Europie. Jest to wyzwanie nie tylko dla was, ale też dla nas. Musimy razem zastanawiać się, jak można temu zaradzić, jak poprawić niektóre kwestie.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JózefZegar">Chciałbym wrócić do konkretnych spraw obu narodów. Pierwsza z nich to współpraca przygraniczna, która rozwija się bardzo dobrze. Ma ona znaczenie dla konsumenta niemieckiego, choć z pewnością sprawia trudności.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JózefZegar">Współpraca ta pozwala na złagodzenie deficytu w handlu zagranicznym. Dalszy rozwój kontaktów przygranicznych byłby dla obu stron korzystny. Chcielibyśmy je kontynuować i liczymy na pomoc strony niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JózefZegar">Drugi istotny obszar to ochrona środowiska. Musimy postarać się zmniejszyć uciążliwości tzw. Czarnego Trójkąta. Większość emisji z elektrociepłowni tego obszaru przechodzi nad Polskę. My z kolei eksportujemy zanieczyszczenia nad kraje bałtyckie. Skażenie środowiska Sudetów, Karkonoszy jest ogromne. Giną lasy i cała przyroda. Winę za to ponoszą wszystkie kopalnie: polskie, czeskie i niemieckie.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#JózefZegar">W naszym wspólnym interesie byłoby oczyszczenie Odry. Zatrucie tej rzeki następuje po obu stronach granicy. Dlatego zrobić możemy coś razem. Przykładem niech będzie oczyszczalnia w Świnoujściu, która służyć będzie też kilku gminom niemieckim.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#JózefZegar">Trzecia sprawa wiąże się z ustaleniami ministrów ochrony środowiska. W tej chwili możliwy jest międzynarodowy „handel zanieczyszczeniami”. Można przesuwać inwestycje przemysłowe do innych krajów. Bardzo ważne byłoby wsparcie niemieckiego parlamentu dla służb ochrony przyrody.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#JózefZegar">Prosiłbym o przedstawienie opinii naszych gości w tych trzech kwestiach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AndrzejGrzyb">Czy są inne pytania? Nie słyszę. Proszę o udzielenie odpowiedzi przez naszych gości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#GottfriedTroeger">Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana posła Soski. Mogę przedstawić sytuację rolnictwa w Bawarii. Tam starszy rolnik oddaje swoje gospodarstwo młodszemu, a ten przyłącza ziemię do swojego gospodarstwa. W ten sposób zmniejsza się liczba gospodarstw, ale areał pozostaje taki sam.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#GottfriedTroeger">Produkcja żywca, mleka czy zboża pozostaje na niezmienionym poziomie. Mamy dobrze rozwinięte przetwórstwo spożywcze. Jednak problemem rolnictwa jest wzrost bezrobocia. Technika i spadek liczby gospodarstw powoduje zwiększenie liczby ludzi bez pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#GottfriedTroeger">Mogę powiedzieć kilka zdań na temat sytuacji w mojej wsi. W 1960 roku mieszkało tam 36 gospodarzy, którzy łącznie posiadali 300 ha. Obecnie w tej wsi w rolnictwie pracuje 6–8 gospodarzy żyjących z pracy na roli. Wiąże się to z rozwojem techniki i produkcja pozostaje taka sama, a nawet nieco większa.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#GottfriedTroeger">W ostatnich latach zmieniły się też rynki poszczególnych produktów. Zatrzymajmy się na przykładzie rynku zboża. Trzy lata temu Unia Europejska borykała się z poważnymi problemami. Byliśmy zmuszeni do wyłączenia z produkcji 15% areału zbóż. Rolnicy nie chcieli przyjąć tego do wiadomości. Z trudem przeprowadziliśmy tą operację.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#GottfriedTroeger">Teraz przymusowe odstawienie zmniejszono do 6%. Widzę, że w Stanach Zjednoczonych w ogóle zrezygnowano z odłogowania ziemi. Rośnie liczba krajów będących odbiorcami zboża. Ogromne zapasy zboża w Niemczech zmniejszyły się w ciągu 3 lat do 10% poprzedniego stanu.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#GottfriedTroeger">Rynek zbytu zbóż jest szeroki, przekracza granice Europy. Widzę więc duże szanse na rozwój tej dziedziny produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#GottfriedTroeger">Niezależnie od struktur gospodarki rolnej Unii musicie państwo sami zdecydować, w jakim kierunku pójdzie rozwój polskiego rolnictwa. Jednak konieczna jest rozbudowa przemysłu przetwórczego i powiększenie rynku zbytu. Wtedy można dopiero utrzymać się na światowym rynku. Z tymi działaniami nie należy czekać do chwili wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#NorbertWieczorek">Jeszcze kilka słów uzupełnienia. 50% budżetu Unii Europejskiej pochłania obecnie rolnictwo. Takiej sytuacji nie możemy zaakceptować. Musimy drastycznie zredukować subwencje dla rolnictwa, bezpośrednie dotacje do produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#NorbertWieczorek">Faktem jest też, że duże gospodarstwa otrzymywały znacznie większe subwencje niż małe. Tę politykę należy zmienić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ChristianSterzing">Kilka słów na temat związany z rolnictwem. Struktura agrarna w Unii Europejskiej zmieniła się w ostatnich latach. Jako Zieloni inaczej patrzymy na ten problem. Podzielamy zdanie wielu partii opozycyjnych, że rządy nie liczą się należycie z opiniami opozycji.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#ChristianSterzing">Z punktu widzenia opozycji politykę rolną Unii oceniamy jako bardzo złą. Mówimy o wymieraniu rolników. Wiele gospodarstw zostało zlikwidowanych. Ludzie ze wsi wyemigrowali do miast.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#ChristianSterzing">Polityka Unii doprowadziła do zmian w rolnictwie i my oceniamy je negatywnie. Warunki ekologiczne w wielu krajach znacznie się pogorszyły. Spowodowały to koncentracja przemysły, nadprodukcja, import tanich środków ochrony roślin. Wszystko to wpłynęło właśnie na pogorszenie warunków ekologicznych krajów Unii.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#ChristianSterzing">Słusznie zauważono, że połowa budżetu Unii kierowana jest dla rolnictwa. Jednak należy to sprecyzować. Większość subwencji dotyczy nie bezpośrednio rolnictwa, lecz innych dziedzin - transportu, rozładunku itp.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#ChristianSterzing">Z naszego punktu widzenia na rynku wewnętrznym powinno się handlować bez przeszkód. Wtedy można pomyśleć o ekologii.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#ChristianSterzing">Sprawy ekologii i zobowiązania rynku wewnętrznego w tym zakresie powinny się znaleźć w końcowych założeniach z Konferencji Międzyrządowej.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#ChristianSterzing">Krytycznie oceniamy formę przerzucania inwestycji. Niektóre gałęzie przemysłu mogą przenieść swoje zakłady do innych państw, co może oznaczać, iż pozbędą się ze swojego terytorium najbardziej szkodliwych dziedzin przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#ChristianSterzing">Należy o tym wszystkim rozsądnie dyskutować, jednak przenoszenie inwestycji jest teraz wykorzystywane do pozbycia się trującego środowisko zakładu i przeniesienia go do innego kraju.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#ChristianSterzing">Nasza ocena jest w tej sprawie negatywna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MichaelStubgen">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi mojego kolegi z partii Zielonych. Przyznam, że nie rozumiem, dlaczego Zieloni krytykują reformę rolnictwa. Dawniej finansowano nadwyżki i rolnicy faszerowali grunty sztucznymi nawozami, aby osiągnąć lepsze plony.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MichaelStubgen">Sądziłem, że Zieloni poprą odejście od bezpośredniej subwencji dla nadprodukcji. Promujemy rolników dbających o swoją ziemię i myślących o ekologii.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#MichaelStubgen">Dawniej też ok. 18% z całości subwencji dla rolnictwa szło bezpośrednio do rolników. Teraz doprowadziliśmy do znacznego wzrostu tych sum. Korzysta więc na tym właśnie rolnik.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#MichaelStubgen">Uważam, że działania te są rozsądne i będą kontynuowane. Stanowisko partii Zielonych w tej kwestii zastanowiło mnie.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#MichaelStubgen">Pan poseł Soska powiedział, jeśli dobrze zrozumiałem, że musimy rozwinąć na terenach przygranicznych przetwórstwo, aby pójść dalej w kierunku Rosji, Białorusi i innych państw. Mam nadzieję, że Unia udzieliła już częściowej odpowiedzi. Znacie państwo program PHARE dla krajów kandydujących. 5,4–5,5 mld ECU jest przeznaczone na inwestycje w przetwórstwie rolnym, składowaniu, giełdach itd.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#MichaelStubgen">Interesuje mnie, czy sądzicie państwo, że program PHARE ma sens?</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#MichaelStubgen">Chcemy wiedzieć, czy środki tego rodzaju pójdą na bezpośrednie subwencje, czy też zostaną przeznaczone na rozwój przetwórstwa, modernizację rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#MichaelStubgen">Pan poseł Zegar zwrócił uwagę na znaczenie handlu przygranicznego. Mówił pan o handlowym deficycie Polski. Tak było w 1993 roku, teraz deficyt jest już prawie wyrównany. Być może w 1996 roku przeważać będzie polski eksport. Oczywiście, zgadzamy się, że nie tylko Niemcy mogą eksportować, a polski towar nie znajdzie się na naszym rynku. Myślę, iż sprawa deficytu jest ważna dla obu stron.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#MichaelStubgen">Sądzę, że dojdziemy do porozumienia w sprawie tworzenia nowych przejść granicznych. Przywiązujemy dużą wagę do wymiany przygranicznej. Ludzie powinni spotykać się, utrzymywać ze sobą kontakty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Chcę jeszcze odnieść się do pytanie, czy obecny model integracji musi przejść przez rozwój gospodarki rynkowej? Być może istnieje inny, lepszy model. Jednak wszyscy rozumiemy, że musimy żyć w jednej Europie. W świecie pod koniec wieku i na początku następnego Unia Europejska jest jedyną kotwicą, do której można przywiązać rozwój gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Unia boryka się z wieloma problemami. Ci, którzy teraz finansują ten proces z własnych podatków, to nie są ci, którzy będą z tego w przyszłości korzystać. Wiemy, że przeciwko zbyt dużym obciążeniom ludzie będą się buntować. Wszystko musi być wyważone.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W Republice Federalnej Niemiec stajemy przed wyborem. Jeśli środki przeznaczone na rozwój przemysłu będziemy kierować dla rolnictwa, to pojawi się problem kosztów komparatywnych. W takiej sytuacji nasze rolnictwo przestanie być konkurencyjne wobec rolnictwa krajów, które przystąpią do Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Musimy brać pod uwagę wszystkie elementy, aby ostatecznie służyć naszemu społeczeństwu. Nie chodzi więc o subwencjonowanie cen, jak to miało miejsce w Unii, lecz o odpowiednie korzyści dla członków Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W niemieckim rolnictwie zatrudnionych jest 1,5% obywateli. W stosunku do tej wielkości można powiedzieć, że za dużo środków jest przeznaczonych na rolnictwo. Taką dysproporcję trzeba zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#HeidemarieWieczorekZeul">W konsekwencji musimy tak zorganizować subwencjonowanie, aby obszary rolnicze nie podupadły, a ludzie uzyskiwali dochody z produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#HeidemarieWieczorekZeul">Niemcy zdają sobie sprawę, że nie można realizować wszystkich zamierzeń tylko przez Unię Europejską. Wieloma sprawami trzeba zająć się w skali kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JacekSoska">Zostałem nieco błędnie przetłumaczony. Mówiłem, iż odsetek wszystkich wydatków Unii przeznaczony na rolnictwo jest niewielki. Wynosi 0,2% wydatków wspólnych, a Polacy zachwycają się, że chodzi o środki rzędu kilkudziesięciu miliardów ECU.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JacekSoska">Chciałbym zapytać, czy w latach 1993–1996 zmniejszały się procentowo wydatki na rolnictwo w budżecie Unii? Jak będzie kształtować się ten odsetek w kolejnych latach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#NorbertWieczorek">W przypadku budżetu unijnego na rolnictwo przeznacza się ok. 0,6 produktu socjalnego brutto. Jeśli zaś chodzi o rozwój tych wydatków trudno teraz coś powiedzieć. Zmiany wciąż następują.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#NorbertWieczorek">Wydatki Unii na rolnictwo nie mogą być porównywane ze wszystkimi wydatkami na ten cel w poszczególnych krajach. Istnieją ulgi podatkowe, preferencje w polityce socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#NorbertWieczorek">Nikt dotychczas nie obliczał tego globalnie. Polityka agrarna Unii wiąże się ściśle z handlem i produkcją rolną. Nie można porównywać danych, ponieważ trzeba byłoby uwzględnić wiele innych aspektów, np. rozwój obszarów wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#NorbertWieczorek">W Niemczech w Hesji od kilku lat realizuje się program poprawy wizerunku wsi pod kątem turystyki. Idą na to pewne sumy z budżetu państwa. Trzeba je traktować jako środki przeznaczone na rolnictwo. Nie można więc porównać dwóch budżetów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AndrzejGrzyb">Sądzę, że po tych wyjaśnieniach obie strony otrzymały już odpowiedzi na swoje pytania.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AndrzejGrzyb">Chciałbym podnieść jeszcze dwie kwestie. Pierwsza z nich dotyczy możliwości uczestnictwa parlamentarzystów w pobudzeniu działań Trzeciego Filaru, a więc bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#AndrzejGrzyb">Jest to obszar, w którym istnieje wiele zbieżnych punktów. Zarówno Polska, jak i Niemcy są zainteresowane w zwalczaniu niektórych zjawisk. Myślę tu o zorganizowanej przestępczości, o przemycie, o wstydliwym handlu żywym towarem itp. Sprawa dotyczy również naszych najmłodszych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#AndrzejGrzyb">Czy widzą państwo możliwość prowadzenia wspólnej parlamentarnej rozmowy na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#AndrzejGrzyb">Druga kwestia. Najlepszym sposobem budowania kontaktów między narodami jest coraz lepsze wzajemne poznawanie się. Najskuteczniejszym instrumentem jest wymiana młodzieży, ale również rozwijanie bilateralnych kontaktów między samorządami.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#AndrzejGrzyb">Zwracam się do państwa z prośbą o uwzględnienie w waszej pracy tego aspektu. Należy po obu stronach poszukać partnerów i to da z pewnością dobre efekty.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#AndrzejGrzyb">Wiemy, że z naszej strony wiele samorządów szuka partnerów za zachodnią granicą. Boryka się z przeszkodami, które nie wynikają z niechęci strony niemieckiej, lecz czasami z braku możliwości spotkania się i poznania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#NorbertWieczorek">Najpierw odniosę się do drugiej sprawy. Kontakty takie leżą w kompetencjach gmin, a nie całej federacji.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#NorbertWieczorek">W moim okręgu wyborczym istnieją już dwa takie partnerstwa. Muszą się o to zatroszczyć gminy. Federacja może działać jedynie pośrednio. Jestem przekonany, że taka gotowość do współpracy istnieje i jej wynikiem są doskonałe, owocne kontakty. Związki gmin niemieckich z Polską funkcjonują znacznie bardziej efektywnie niż stare związki z Włochami czy z Francją.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#NorbertWieczorek">Mówił pan o Trzecim Filarze. Na Konferencji Międzyrządowej również poruszane są te problemy. Wiele zagadnień wymaga tu dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#NorbertWieczorek">Osobiście uważam, że podczas następnego spotkania z naszą komisją ds. prawnych postaramy się podjąć temat kontynuacji rozmów z polskim parlamentem. Pomysł jest wart realizacji. Przyjmujemy państwa inicjatywę z radością. Musimy jedynie skonsultować się z innymi deputowanymi Bundestagu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AndrzejGrzyb">Rozumiem, że tylko gminy mogą nawiązywać bezpośrednie kontakty, natomiast jesteśmy świadomi możliwości parlamentu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#AndrzejGrzyb">Czas naszego spotkania dobiega końca. Chcę podziękować państwu za udział w posiedzeniu Komisji ds. Układu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#AndrzejGrzyb">Sądzę, że niedługo Sejm podejmie decyzję o zmianie nazwy naszej Komisji na Komisję Integracji Europejskiej, która będzie posiadać nieco inne kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#AndrzejGrzyb">Uważam, że wtedy będziemy mogli lepiej uczestniczyć w kształtowaniu polityki zagranicznej. Zależy nam, aby inicjatywy dotyczące integracji europejskiej były dobrze rozumiane przez polskie społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#AndrzejGrzyb">Chciałbym zaproponować, abyśmy dialog nasz kontynuowali, a szczegóły określimy podczas kontaktów roboczych.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#AndrzejGrzyb">Powinniśmy czynić starania, aby sugestia z maja 1995 roku dotycząca spotkania trzech parlamentów: niemieckiego, francuskiego i polskiego, mogła stać się faktem.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#AndrzejGrzyb">Na zakończenie chcę naprawić mój błąd. Dzisiejszym obradom przysłuchiwała się grupa pracowników parlamentarnych Bundestagu. Przepraszam za to przeoczenie. Jest to mój debiut w roli przewodniczącego i proszę mi wybaczyć pomyłki.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#AndrzejGrzyb">Dziękuję za przybycie przedstawicielom Ministerstwa Spraw Zagranicznych i prasy.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#AndrzejGrzyb">Na pamiątkę naszego spotkania chciałbym przekazać skromne upominki od polskiego parlamentu. Dziękuję jeszcze raz za dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#AndrzejGrzyb">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>