text_structure.xml 100 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#ZbigniewBujak">Otwieram posiedzenie Komisji poświęcone wykonaniu budżetu państwa w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#ZbigniewBujak">Witam członków Komisji, przedstawicieli rządu i innych instytucji, którzy uczestniczą w naszym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#ZbigniewBujak">Biorąc pod uwagę nadzwyczajną sytuację związaną z powodzią, postaramy się, aby nasze spotkanie przebiegało sprawnie. Nie chcemy państwa odciągać od obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#ZbigniewBujak">Proszę o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 31 - Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przez pana ministra Janusza Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanuszSzymański">Postaram się moje wystąpienie ograniczyć do niezbędnego minimum.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanuszSzymański">Budżet resortu spraw wewnętrznych przewidywał w 1996 roku w części 31 następującą strukturę: dochody, z których 98,5% przypadało na dział 93 - bezpieczeństwo publiczne. Wydatki zapisane były w działach: 86 - opieka społeczna, było to 0,7% całości wydatków, 91 - administracja państwowa, było to 0,4% całości wydatków, 93 - bezpieczeństwo publiczne, było to 71,4% całości wydatków, 95 - ubezpieczenia społeczne, było to 27,5% wydatków.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanuszSzymański">Dochody budżetowe były zaplanowane w wysokości 9.390.000 zł i zostały zrealizowane w kwocie 12.795.000 zł, tj. na poziomie 136,3%. Wzrost dochodów osiągnięto dzięki zwiększonym wpływom z prawie wszystkich tytułów, przede wszystkim ze sprzedaży wyrobów i składników majątkowych i usług. Pokaźną kwotę wpływów stanowiły grzywny i kary.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JanuszSzymański">Wydatki budżetowe zostały ustalone przez parlament na poziomie 5.687.630.000 zł i na przestrzeni roku 1996 zostały zwiększone o 345.761.000 zł. Globalnie zostały one zmniejszone o 53.176.000 zł. Główną pozycję zwiększenia stanowiły skutki podwyżki uposażeń i wynagrodzeń wraz z pochodnymi oraz emeryturami i rentami od 1 stycznia i 1 lipca 1996 roku w wysokości 330.972.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JanuszSzymański">Zmniejszenie wydatków nastąpiło w związku z wyłączeniem od 1 października ub. roku ze struktury resortu Urzędu Ochrony Państwa. Ponadto dokonano blokady środków w dziale 86 - opieka społeczna. Była to kwota 7.680.000 zł z uwagi na zmniejszenie ilości wypłat zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz okresowe zmniejszenie wydatków związanych z utrzymaniem uchodźców przebywających w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JanuszSzymański">Ostatecznie resort mógł zrealizować swoje wydatki do wysokości 5.972.535.000 zł, przy czym wykonanie wyniosło 5.971.934.000 zł, co oznacza wykonanie w 100% planu uwzględniając blokadę środków.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JanuszSzymański">W 1996 roku wydatki MSW stanowiły 5,49% ogólnych wydatków budżetu państwa, zaś po wyłączeniu ubezpieczeń społecznych - 3,98%. W stosunku do poprzedniego roku wskaźniki te wzrosły odpowiednio o 0,32% i 0,22%.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JanuszSzymański">Udział wydatków MSW w produkcie krajowym brutto wynosił odpowiednio 1,64% oraz 1,19% i nie uległ zmianie w stosunku do 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JanuszSzymański">Finansowanie wydatków przebiegało w 1996 roku bez zakłóceń. Ministerstwo Finansów zasilało resort w środki finansowe systematycznie, zgodnie ze złożonym zapotrzebowaniem. Umożliwiało to płynność działalności i racjonalne planowanie wydatków resortu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JanuszSzymański">Na dzień 31 grudnia 1996 roku zobowiązania wymagalne nastąpiły jedynie w Państwowej Straży Pożarnej w wysokości 8,3 mln zł, głównie z tytułu niewypłaconej pomocy mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#JanuszSzymański">Ubiegły rok był najlepszym pod względem finansowym na przestrzeni ostatnich kilku lat. Jednak w dalszym ciągu brakowało środków na wydatki rzeczowe. Pomimo braków służby resortu realizowały swoje statutowe zadania. Nie będę w tej chwili szczegółowo referować wszystkich przedsięwzięć, przekażę ich listę do prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JanuszSzymański">Podsumowując 1996 rok pragniemy stwierdzić, że był on najkorzystniejszym rokiem z punktu widzenia budżetu resortu. Rozpoczął się bez zadłużenia, które nieprzerwanie występowało od 1991 roku. Na etapie konstruowania budżetu na 1996 rok resort otrzymał dodatkowe środki na 4 tysiące etatów dla funkcjonariuszy, w tym 500 etatów dla policji sądowej.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#JanuszSzymański">O 5% ponad planowaną inflację nastąpiło zwiększenie wydatków rzeczowych z tytułu zaliczenia bezpieczeństwa publicznego do priorytetów rządowych. Stało się to również na skutek wniosku Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, za co serdecznie dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#JanuszSzymański">Zakupiono sprzęt dla policji za dodatkową kwotę 70 mln zł, zaś na Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy dodano kwotę 10 mln zł plus 10 mln zł z własnych środków resortu, co daje razem sumę 20 mln zł na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#JanuszSzymański">Dzięki tym zwiększeniom i podwyżkom płac wykonanie budżetu MSW za 1996 roku było o 26,6% większe niż w 1995 roku, także po wyłączeniu środków z tytułu likwidacji zerowej stawki podatku VAT. Porównywalny wzrost wyniósł 25,8% i był wyższy od poziomu inflacji o 5,9%.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#JanuszSzymański">Pomimo częściowej poprawy sytuacji w wydatkach rzeczowych, w dalszym ciągu brakowało środków na zakup sprzętu, remonty i inwestycje. Przykładem jest relacja pomiędzy wydatkami płacowymi ze świadczeniami a wydatkami rzeczowymi bez inwestycji. Stosunek ten wynosi 76% do 24%. Pokazuje to złą sytuację finansową w sferze wydatków rzeczowych.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#JanuszSzymański">W stosunku do 1995 roku nastąpiła niewielka poprawa wydatków rzeczowych, tylko o 0,4%. Niepokojącym zjawiskiem jest zadłużenie PSP występujące na koniec 1996 roku w wysokości 8.280.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#JanuszSzymański">Nie została także załatwiona sprawa podniesienia wysokości świadczeń wypłacanych funkcjonariuszom resortu do poziomu świadczeń żołnierzy zawodowych. W 1996 roku różnice te przedstawiały się następująco: równoważnik remontowy na jedną normę w MSW wynosił 66 zł, w MON - 81,5 zł; równoważnik za brak kwatery na jednego upoważnionego w MSW - 6 zł, w MON 7,79 zł; pomoc mieszkaniowa na jedną normę w MSW 2.597 zł, w MON - 16.000 zł, czyli 6-krotnie więcej; gratyfikacja urlopowa na jednego uprawnionego to w MSW 174 zł, w MON 215,1 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#JanuszSzymański">Sprawa różnic w wysokości świadczeń oraz uposażeń była przedmiotem protestów związków zawodowych pod koniec 1996 roku. W ich wyniku sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych zobowiązała ministra finansów do rozważenia możliwości zlikwidowania występujących dysproporcji. Wstępny materiał w tym zakresie został opracowany w marcu br. i mamy nadzieję, że sprawa ta zostanie załatwiona finalnie w 1998 roku.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#JanuszSzymański">Z oczywistych względów przedstawiam jedynie szkic sprawozdania z wykonania budżetu resortu w 996 roku. W razie konieczności omówienia konkretnych zagadnień bardziej szczegółowo jesteśmy do dyspozycji państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#JanuszSzymański">Pragnę podziękować za okazaną przez Komisję pomoc, która wspierała resort spraw wewnętrznych dodatkowymi środkami. Proszę Wysoką Komisję o akceptację sprawozdania z wykonania budżetu w części 31 w 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#ZbigniewBujak">Czy w tej chwili będziemy również omawiać część 83 - rezerwy celowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JanuszSzymański">Dane na temat wykonania budżetu w części 83 poz. 23 i 30 zostały zawarte w jednym dokumencie ze sprawozdaniem z wykonania budżetu w części 31. Nie ma potrzeby referować tej sprawy oddzielnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanuszZemke">Chciałbym się podzielić z państwem kilkoma uwagami związanymi z otrzymanymi materiałami oraz treścią wystąpienia pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JanuszZemke">Obliczyłem, ile razy w tej kadencji Sejmu dyskutowaliśmy o budżecie MSW. Z wyliczeń wynika, że dziś prowadzimy 12 dyskusję w tej sprawie. 4 razy dyskutowaliśmy o założeniach budżetu, 4 razy - o budżecie na kolejne lata i 4 razy - o wykonaniu budżetu MSW.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JanuszZemke">Dyskusja na ten temat odbywająca się po raz 12, niemalże w tym samym gronie, zwalnia mnie z przedstawienia różnych uwag natury szczegółowej. Pewne uwagi przedstawiane przez nas w ciągu 4 lat są powtarzane.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JanuszZemke">Na początku oceniamy zawsze, czy przedstawione przez resort i Najwyższą Izbę Kontroli są rzetelne i dokładne. Zwracam państwa uwagę na fakt, iż z roku na rok otrzymujemy materiały lepsze, co oczywiście nie oznacza, że sytuacja budżetowa MSW jest co roku lepsza. Potrafimy dokładniej analizować sferę dochodów i wydatków resortu.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JanuszZemke">Nie mam specjalnych uwag do materiałów przygotowanych przez Departament Finansów MSW. Podejmuje się w nich - na co zwracaliśmy uwagę w poprzednich latach - próbę oceny realizacji zadań przez poszczególne służby MSW. Na tej kanwie próbuje się ocenić, czy przewidywane środki pozwoliły na wykonanie wszystkich zadań przez te służby.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JanuszZemke">Ocena taka zaczyna się od strony 41. Nie będę szczegółowo omawiać zadań służb MSW. Skonstatuję to tylko jednym zdaniem. 1996 rok, podobnie jak poprzednie lata, był rokiem, w którym zadania dla poszczególnych służb rosły, więcej pracy miała Policja, Straż Graniczna, Państwowa Straż Pożarna, Nadwiślańskie Jednostki MSW, służba zdrowia, Biuro Ochrony Rządu i JW 2305.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JanuszZemke">Tendencja rysująca się w Polsce od 8 lat oznacza, że MSW jest resortem, któremu co roku przybywa zadań. Rośnie nie tylko skala zadań, ale też stopień skomplikowania.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JanuszZemke">Należy jednak zasygnalizować fakt, iż 1996 był pierwszym rokiem po 7 latach, w którym zahamowano różne negatywne tendencje, zwłaszcza dotyczące stopnia wykrywalności, itp. Ostatnio zanotowaliśmy nawet minimalną poprawę skuteczności pracy poszczególnych służb MSW.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JanuszZemke">Kilka zdań o materiale Najwyższej Izby Kontroli. W tym roku otrzymaliśmy od NIK wyjątkowo szczegółowy materiał, co chcę wyraźnie podkreślić. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż oprócz kontroli jednostek centralnych tym razem kontrolerzy NIK poddali ocenie działalność 4 komend wojewódzkich Policji, 2 komend wojewódzkich PSP, jednostek służby zdrowia w Olsztynie i Otwocku oraz - po raz pierwszy - Jednostki Wojskowej 2305.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JanuszZemke">W materiałach NIK podjęto próbę konfrontacji założeń budżetu z działalnością centrali i jednostek na szczeblu wojewódzkim. Do jednostek na poziomie rejonowym NIK jeszcze nie zszedł, ale myślę, że dokonana kontrola była bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JanuszZemke">Przy okazji mam prośbę do przedstawicieli NIK, aby planując ocenę budżetu za 1997 rok skupić się na stopniu wykonania budżetu i planowania wewnątrz Policji. Przypominam bowiem, że minie pierwszy rok, kiedy - po długich dyskusjach i analizach - zdecydowaliśmy się na wyodrębnienie budżetu Policji z budżetu resortu spraw wewnętrznych. Dobrze byłoby wykazać, czy wyodrębnienie pozwoliło na efektywniejsze gospodarowanie wydatkami, czy nie jest tak, że kompetencje ministra przejął komendant główny Policji i na ile te kompetencje przeniknęły na szczebel komend wojewódzkich i rejonowych? Wiemy, że jest 5 kategorii komend i nie wszędzie da się przyłożyć równą miarę ze względu na rozpiętość zadań, liczebności i potrzeb poszczególnych komend rejonowych.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JanuszZemke">Prośbę taką zgłaszam w imieniu naszej Komisji i zaraz ją uzasadnię. Sądzę, że nie powiedzieliśmy ostatniego słowa w sprawie słuszności tego kierunku działań. Jeżeli decyzja okaże się trafna w przypadku Policji, będzie można zastanowić się, czy nie podjąć działań w innych służbach. Nie da się oczywiście przenieść doświadczeń bezpośrednio, ponieważ struktura Państwowej Straży Pożarnej jest np. zupełnie inna niż Policji. Komenda rejonowa PSP to nie to samo co komenda rejonowa Policji.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JanuszZemke">Myślę, że jest to obszar do spokojnej dyskusji. Musimy tu wziąć pod uwagę dwa czynniki: efektywność wydatkowania środków i instrumenty nadzoru, które minister musi jednak posiadać, ponieważ odpowiada za funkcjonowanie poszczególnych służb.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JanuszZemke">Wyniki kontroli NIK pozwalałyby w przyszłym roku na podjęcie rozważań nad instrumentami nadzorczymi ministra i nad możliwościami samodzielnego funkcjonowania innych służb.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JanuszZemke">Mamy jeszcze trzeci materiał przygotowany przez panią prof. Krystynę Piotrowską-Marczak. Sądzę, że pani profesor przygotowała tym razem również materiał bardziej wnikliwy.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JanuszZemke">Analiza wszystkich trzech materiałów pokazuje, że rok 1996 - choć nie jest dobrze, że tezę taką głosi przedstawiciel koalicji rządzącej - był jedynym rokiem, w którym realnie wzrósł budżet MSW. Niestety tendencja wzrostowa nie utrzymuje się już w tak dużej skali w 1997 roku. 1996 rok był więc bez wątpienia najlepszym rokiem dla budżetu resortu spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JanuszZemke">Budżet wzrósł realnie o 5,9%, jak mówi ministerstwo lub o 5,6% - jak mówi NIK. Nie dyskutujmy o dziesiętnych procenta, ponieważ spór wynika z faktu, że NIK nie wziął pod uwagę dodatkowych środków przyznanych na zakupy w trakcie roku budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#JanuszZemke">W 1996 roku nastąpił realny wzrost udziału wydatków budżetu państwa na MSW o 0,32%. Wzrost dotyczy wszystkich bez wyjątku służb resortu. Nie było służby, która w 1996 roku otrzymałaby realnie środki niższe niż w 1995 roku. Jednak wśród wszystkich służb zauważalna była preferencja trzech - Policji, Państwowej Straży Pożarnej oraz Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#JanuszZemke">Mimo krytyki okazuje się, że w ubiegłym roku realnie wzrosły wynagrodzenia. Jeżeli wynagrodzenie wzrosło nieco ponad 26%, a inflacja wyniosła 19,9%, to oznacza, że mamy do czynienia z realnym wzrostem wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#JanuszZemke">W 1996 roku najwięcej wzrosła też liczba etatów, ale też liczba zatrudnionych funkcjonariuszy. Przyrost kształtował się na poziomie 2,5 tys., w tym resort otrzymał 500 etatów dla policji sądowej. Chciałbym zasygnalizować tu kolejny problem. W 1996 roku było to 500 etatów, w 1997 roku również 500 etatów, ale są to wszystko etaty dla policji sądowej. Zatrudnianie jeszcze trwa i na koniec roku możemy mieć trochę mniej niż 1.000 funkcjonariuszy policji sądowej. Jednak powinniśmy mieć wkrótce nie taką małą grupę wyspecjalizowanej policji, co jest drugi problem, którym trzeba będzie się zająć za rok.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#JanuszZemke">Jest to nowa grupa, za którą odpowiedzialny jest w jakimś stopniu komendant główny policji, a także Minister Sprawiedliwości. Najważniejsza jest ocena słuszności podjęcia decyzji o stworzeniu takiej policji. Musimy w przyszłym roku podjąć decyzję o ewentualnym zwiększeniu tej grupy. Moim zdaniem jest to już pewna grupa i trzeba podjąć próbę merytorycznej oceny użyteczności tych etatów.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#JanuszZemke">W ubiegłym roku realnie o 5% wzrosły wydatki rzeczowe, co nawet spowodowało poprawę wyposażenia np. w kamizelki kuloodporne. Pierwszy raz po kilku latach nastąpiła pewna poprawa wyposażenia Biura Ochrony Rządu, choć daleko jeszcze do spełnienia wszystkich wymogów bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#JanuszZemke">Także po raz pierwszy przyznano pewne niewielkie środki na stworzenie zrębów Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Mści się to potwornie w ostatnich dniach katastrofy powodziowej. Wciąż tworzymy bowiem zręby systemu.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#JanuszZemke">Ważne jest również, że na koniec 1996 roku ministerstwo nie miało długów. Przypomnę, że do 1995 roku wstydziliśmy się wspólnie faktu, iż najważniejsze służby MSW kończyły kolejne lata z długami wymagalnymi. Były to nieopłacone podatki za nieruchomości, nieopłacona energia i ciepła woda. Państwo nie wywiązywało się z oczywistych zobowiązań. W 1996 roku udało się uniknąć długów, poza pewnym wyjątkiem.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#JanuszZemke">W 1996 roku spadła nieco liczba szkód w Policji, jest to spadek o 4%. Warto też zasygnalizować, że w ubiegłym roku rozwinęła się kontrola wewnątrzresortowa, zarówno na szczeblu ministerstwa, jak i w poszczególnych komendach. Kontrola wewnętrzna jest bardzo ważna. Nie jest to tylko obowiązkiem NIK.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#JanuszZemke">Rzetelność nakazuje mi stwierdzić, że rok 1996 był - jeśli chodzi o budżet MSW - korzystny.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#JanuszZemke">Chciałbym jeszcze wyartykułować problemy, z którymi będziemy borykać się w następnym roku. Po pierwsze, problemem jest niekorzystna wewnętrzna struktura budżetu MSW i służb resortu. Budżet jest zdominowany wyraźnie przez wydatki płacowe i pochodne. Daleko nam jeszcze do pewnego ideału, w którym 50% środków przeznacza się na płace i pochodne, a 50% - na inwestycje, zakupy sprzętu, eksploatację itp.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#JanuszZemke">Nierównowagę odczuwają wszystkie służby ministerstwa, a szczególnie w momentach kataklizmów. Powódź jest oczywiście kataklizmem największym w skali ostatnich lat, ale co roku zdarzają się takie wypadki, jak wykolejenie pociągu, wybuch wieżowca. Niedostatki w sprzęcie widać najbardziej właśnie w takich momentach.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#JanuszZemke">Jeszcze jedna kwestia jest niepokojąca. Rzecz dotyczy emerytur i rent. Wewnątrz resortu działa zakład emerytalno-rentowy, który działa - w mojej ocenie - poprawnie. Porównywałem niedawno takie placówki w MSW, MON i więziennictwie i wszystkie parametry przemawiają na korzyść MSW. Przykładowo w zakładzie resortu spraw wewnętrznych jest najmniejsza liczba osób zatrudnionych w stosunku do świadczeniobiorców.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#JanuszZemke">Jest jednak jeden problem. W zeszłym roku mieliśmy przyrost uposażeń w MSW przeciętnie o 25%, zaś przeciętna emerytura i renta wzrosła o 8,9%. Gdyby porównać to z inflacją okaże się, że realnie emerytury i renty w resorcie spadły o 11%. Być może niewłaściwie odczytuję dane, które znajdują się na stronie 23. Sprawa wymaga wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#JanuszZemke">Mogły odbywać się w ramach resortu różne ruchy płacowe, które nie przenosiły się na emerytury. To jedno wytłumaczenie. Gdyby jednak tak było, można stwierdzić, że oszukujecie swoich starszych kolegów. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#JanuszZemke">Kolejny problem dotyczy zaległości w Państwowej Straży Pożarnej. Była to jedyna formacja wewnątrz ministerstwa, która ukończyła rok z nie tak małymi zaległościami. Jest to 8.280.000 zł i są to zaległości wobec własnych funkcjonariuszy z tytułu pomocy mieszkaniowej. Proszę tu również o szerszą informację. Rozumiem, że resort wywiązywał się najpierw ze zobowiązań wobec podmiotów zewnętrznych, ale jest niepokojące, że tylko wobec funkcjonariuszy PSP, którzy nie narzekają na brak pracy, pozostaliśmy po 1996 roku z zaległościami. Chcę się dowiedzieć, czy pozostaliśmy z tymi zaległościami jeszcze do dzisiaj?</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#JanuszZemke">Następna sprawa, którą chciałbym zasygnalizować to fatalna skala inwestycji. Nie waham się użyć tego słowa, jeżeli tylko 1,3% całych wydatków w 1996 roku zostało przeznaczonych na inwestycje, to jest to skala fatalna. Szczególnie źle wyglądała tu Policja, nie był to nawet 1%. Korygując budżet na 1997 rok wyciągaliśmy wnioski z tego faktu. Taka wielkość pokazuje nam, pod jakim kątem powinniśmy analizować budżet na 1998 rok. Utrzymanie takiego parametru oznacza dekapitalizację bazy.</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#JanuszZemke">Chodząc po komendach, posterunkach i jednostkach widać gołym okiem, że mimo wysiłków bieda inwestycyjna nam coraz bardziej doskwiera.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#JanuszZemke">Kolejny problem pojawił się jasno w przedłożonych materiałach. Była to nasilająca się ucieczka od zatrudniania pracowników cywilnych. W trakcie roku liczba funkcjonariuszy wzrosła efektywnie, a liczba pracowników cywilnych zmalała o 301. Te liczby potwierdzają, że jesteśmy służbą Policji o najniższej liczbie pracowników cywilnych w Europie, poza Policją rosyjską i białoruską. Nie ma też Państwowej Straży Pożarnej, gdzie liczba pracowników cywilnych byłaby tak niska w stosunku do liczby funkcjonariuszy. Lepiej to wygląda w Jednostkach Nadwiślańskich i BOR, ale generalnie wygląda to źle.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#JanuszZemke">Powodem nie jest czyjaś chęć do zatrudniania funkcjonariuszy, lecz jest to odbicie statusu pracowników cywilnych wewnątrz MSW. Jeżeli płacimy tym pracownikom tak niewiele, to na szereg etatów, gdzie nie byłby konieczny funkcjonariusz, musimy zatrudnić funkcjonariusza.</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#JanuszZemke">Mówię o tym po raz kolejny, aby zwrócić się z prośbą do kierownictwa ministerstwa o zastanowienie się wraz z kierownictwem MON i Ministerstwa Sprawiedliwości nad stworzeniem korpusu pracowników cywilnych w ministerstwach mundurowych. Musimy zdecydować się na stworzenie grup pracowników specjalistycznych, informatyków, prawników i innych fachowców, którym będziemy płacić tyle samo, ile płaci się funkcjonariuszom czy żołnierzom nie ponosząc dodatkowych wydatków związanych ze świadczeniami emerytalno-rentowymi. Państwa europejskie dawno już to zrobiły.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#JanuszZemke">Pracownik cywilny to nie tylko sprzątaczka, dozorca, czy inny pracownik nisko kwalifikowany. Podejmijmy próbę przełamania tego impasu.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#JanuszZemke">Uważna analiza materiałów pokazuje, że w dziedzinie zakupów mieliśmy do czynienia z niepokojącymi spadkami wydatków na zakupy. Dotyczy to zakupów sprzętu łączności o 27,5%, co rekompensowano naprawą sprzętu starego. Dotyczy to też spadku wydatków na transport, o 11%, ale tu doszedł element spłacania rat fabryce Volkswagena. Jednak liczba samochodów w ministerstwie spadła o 1.119.</u>
          <u xml:id="u-5.39" who="#JanuszZemke">Proszę o zestawienie ostatnich informacji o spadku wydatków na transport i sprzęt łączności z wcześniejszymi informacjami o wzroście liczby funkcjonariuszy w resorcie. Dochodzimy do naszego podstawowego sporu dotyczącego preferencji. Kierownictwo resortu co roku naciska na zwiększenie liczby etatów uważając słusznie, że nie da się zastąpić w niektórych miejscach człowieka, a jednocześnie realnie spadają wydatki na zakupy sprzętu łączności i samochodów.</u>
          <u xml:id="u-5.40" who="#JanuszZemke">Na przykład dzisiaj pojawia się hasło o konieczności wzrostu liczby dzielnicowych z 8 do 16 tysięcy. Jednak przy tym słusznym haśle nie pojawia się informacja, jak należy ich oprzyrządować w łączność i samochody. Jest to niedobra droga. Znowu zwiększymy liczbę etatów, bo rząd jest przychylny takim wnioskom i społeczeństwo tego oczekuje. Tylko większa liczba funkcjonariuszy będzie dysponować mniejszą liczbą sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-5.41" who="#JanuszZemke">Nie jest to pozorny spór. Jest to spór o efektywność działań ministerstwa. Człowiek nie jest dziś w stanie wszędzie zastąpić techniki.</u>
          <u xml:id="u-5.42" who="#JanuszZemke">Na zakończenie proponuję przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w części 31 w 1996 roku. Przedłożone nam materiały są rzetelne. Najwyższa Izba Kontroli oraz Biuro Studiów i Ekspertyz również uważają, że - mimo różnych uwag - budżet został zrealizowany prawidłowo. Jeśli mamy do czynienia z taką liczbą jednostek, zawsze pojawią się jakieś problemy. Chodzi tylko o to, jaka jest ich skala i czy kierownictwo ministerstwa reaguje na nie prawidłowo. Sądzę, że reakcja była prawidłowa, co upoważnia mnie do zaproponowania przyjęcia sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ZbigniewBujak">Proszę teraz kierownictwo resortu o odpowiedzi na zgłoszone wątpliwości i pytania. Chciałbym, aby szczególnie dokładnie omówić kwestie związane z zatrudnieniem cywilnych fachowców z zarobkami na poziomie pracowników mun-durowych. Podane w materiałach średnie zarobki pracowników cywilnych są bardzo niskie, jednak obejmują szerokie spektrum tych pracowników. Ilu wysoko kwalifikowanych fachowców zatrudniano w resorcie w 1996 roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanuszSzymański">Dziękuję panu posłowi Zemke za wnikliwe, analityczne spojrzenie. Dobrze się stało, że to nie naszymi ustami zostały wyrażone uwagi dotyczące niedostatków finansowych w wielu dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JanuszSzymański">Pan poseł Zemke prosił o wyjaśnienie kilku kwestii. Poproszę o to moich współpracowników, którzy dysponują większą wiedzą na temat realizacji budżetu w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JanuszSzymański">Pan poseł podkreślił mocno sprawę spadku realnej wartości średniej emerytury i renty o ok. 11%. Za chwilę ta sprawa zostanie wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JanuszSzymański">Pan przewodniczący pytał o zarobki i zatrudnienie fachowców cywilnych. Nie mamy wyliczeń dotyczących pracowników cywilnych w poszczególnych specjalnościach. Możemy jedynie mówić o średnim wynagrodzeniu. Po wcześniejszych posiedzeniach Komisji rozpoczęliśmy w Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej proces formowania korpusu służby cywilnej. Odbywa się to przy uzgodnieniach z Ministerstwem Obrony Narodowej. Komisja zostanie wkrótce poinformowana, jakie decyzje zapadną w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#JanuszSzymański">Zastępca komendanta głównego PSP przekaże szczegółowe dane dotyczące zadłużenia PSP. Jest to obecnie poziom ok. 17 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#JanuszSzymański">Odczuwamy dotkliwie biedę inwestycyjną, o której mówił pan poseł Zemke. Planujemy też stworzyć katalog stanowisk, na których powinni pracować wysokiej klasy pracownicy cywilni, specjaliści z zakresu kryminologii, chemii, informatyki itp.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#JanuszSzymański">Kolejna kwestia poruszona przez pana posła Zemke jest również przedmiotem naszych analiz. Musimy podjąć decyzję, czy zależy nam jedynie na zwiększeniu liczby funkcjonariuszy Policji, czy też zależy nam jednocześnie na doposażeniu tych funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#JanuszSzymański">Chcę jeszcze przypomnieć, że w strukturze budżetu MSW wydatki na Zakład Emerytalno-Rentowy w 1996 roku wynosiły 50,2%. Jest to więcej niż połowa budżetu. W 1997 roku struktura kształtuje się podobnie.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#JanuszSzymański">Przekazuję teraz głos panu dyr. Grudzińskiemu, który poinformuje państwa o poziomie świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszGrudziński">Przeciętna wysokość świadczeń emerytalno-rentowych w 1996 roku kształtowała się następująco: przeciętna emerytura wynosiła 917,64 zł i w stosunku do 1995 roku wzrosła o 7,94%; renta rodzinna wynosiła 844,16 zł i wzrosła o 16,92%.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#TadeuszGrudziński">Chcę podkreślić, że średnie świadczenie w ZE-R wynosiło 963,84 zł, co stanowi wzrost w stosunku do 1995 roku o 17,02%. W połowie 1997 roku średnie świadczenie w Zakładzie Emerytalno-Rentowym wynosi 1.161,87 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanuszZemke">Jest to bardzo ważna sprawa, ponieważ dotyczy 130 tys. ludzi. W materiale MSWiA na stronie 23 na dole napisano: „Przeciętna wysokość jednego świadczenia emerytalno-rentowego wyniosła na koniec 1996 roku 1.010 zł, co stanowiło w porównaniu do 1995 roku wzrost o 82,62 zł, o 8,9%”.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JanuszZemke">Zwracam uwagę na fakt, że inflacja w 1996 roku wynosiła 20%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanuszSzymański">W informacjach najważniejsza jest ta, że zmieniła się struktura świadczeniobiorców. Mamy do czynienia z nową falą odejść po krótszym okresie służby. Ich świadczenie jest niższe. Tym tłumaczyłbym opisany stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JanuszSzymański">Oczywiście dokonamy pogłębionej analizy tematu. Przedłożymy Komisji wnikliwe opracowanie pokazujące, czy mamy do czynienia z faktycznym spadkiem świadczeń, czy też zmienia się struktura świadczeniobiorców i są to funkcjonariusze o krótszym stażu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JanuszSzymański">Proszę jeszcze pana komendanta Szymańskiego o informacje dotyczące aktualnego stanu wymagalnych należności PSP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AleksanderSzymański">Zobowiązania z tytułu pomocy mieszkaniowej dla funkcjonariuszy PSP towarzyszą jako swoiste obciążenie tej służby od 1992 roku. Do 1994 roku nie wykazywaliśmy tych zobowiązań jako wymagalne zapisując w wydawanych decyzjach, że realizacja wniosku nastąpi w momencie posiadania środków.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AleksanderSzymański">Po interwencji Najwyższej Izby Kontroli od 1994 roku zobowiązania wykazujemy jako wymagalne i od tego czasu kwota zobowiązań rośnie, z wyjątkiem 1995 roku, kiedy specjalny zastrzyk finansowy pozwolił nam pod koniec tego roku osiągnąć bilans zerowy.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AleksanderSzymański">W 1996 roku spowodowało to lawinowy napływ nowych wniosków w sprawie pomocy mieszkaniowej, ponieważ strażacy zorientowali się, że jakieś środki na ten cel się pojawiły. Dzisiaj wysokość zobowiązań z tego tytułu wynosi ponad 13 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AleksanderSzymański">Nie możemy sobie pozwolić na likwidację tego zobowiązania poprzez przesunięcie środków rzeczowych na ten cel. Oznaczałoby to bowiem powstanie zobowiązań w innych działach, co zagroziłoby poważnie gotowości bojowej jednostek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanuszSzymański">Sądzę, że odpowiedzieliśmy na podstawowe wątpliwości i pytania panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewBujak">Proszę teraz o przedstawienie opinii NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JerzyAdamski">Ograniczę swoją wypowiedź do niezbędnego minimum informacji.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JerzyAdamski">Na początek chciałbym odnieść się do prośby pana posła Zemke odnośnie analizy wykonania przez formacje uzbrojone, tzn. Policję, SG, PSP. Naprzeciw takim oczekiwaniom w NIK dokonano nowego podziału, co łączy się z określonymi kompetencjami departamentów. W następnym roku do resortu spraw wewnętrznych i administracji wejdą dwa departamenty NIK: Departament Administracji, który zajmie się wykonaniem budżetu w samym ministerstwie, i Departament Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Państwa, który zajmie się tylko poszczególnymi służbami. Sądzę, że analiza będzie bardziej wnikliwa.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JerzyAdamski">Szczegóły wyników kontroli wykonania budżetu państwa w części 31 znajdują się w naszej informacji. NIK ocenia pozytywnie realizację budżetu w ubiegłym roku w części 31, mimo stwierdzonych istotnych nieprawidłowości. Nie mają one jednak zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JerzyAdamski">Ograniczę się tylko do nieprawidłowości, ale przede wszystkim chcę podkreślić, że wnioski z kontroli NIK z wykonania budżetu w 1995 roku nie zostały zrealizowane. Miało to zasadniczy wpływ na naszą ocenę. Minister Anklewicz zobowiązał się do uregulowania kwestii praw i obowiązków głównych księgowych w resorcie. Do dziś sprawa nie jest uregulowana w Policji i Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JerzyAdamski">W imieniu NIK proszę, aby resort poważnie podszedł do tego wniosku i aby w 1997 roku nie było ponownie takich uwag.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#JerzyAdamski">Nieprawidłowości związane były z nieterminowym przekazywaniem dochodów budżetowych na rachunki urzędów skarbowych od podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JerzyAdamski">Ustawa o zamówieniach publicznych to bolączka nie tylko resortu spraw wewnętrznych, ale i resortu obrony narodowej. Prosiłbym, aby jednak przestrzegać zapisów ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#JerzyAdamski">Kolejna kwestia została już omówiona. Chodzi o zobowiązania Państwowej Straży Pożarnej, które przekroczyły kwotę planowaną w 1996 roku. Są to zobowiązania wymagalne i dotyczą pomocy mieszkaniowej. Dobrze się stało, że po raz pierwszy zostały one wykazane jako zobowiązania wymagalne.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#JerzyAdamski">Następna kwestia dotyczy przekazania w połowie roku pewnej kwoty na zatrudnienie funkcjonariuszy Policji. Środki zostały przekazane późno i chcąc je wykorzystać zachowano się niezgodnie z ustawą. Część środków przeniesiono na rezerwę celową do Urzędu Ochrony Państwa i Straży Granicznej na dodatkowe zatrudnienie funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#JerzyAdamski">W tym roku ponownie mogą zostać przyznane dodatkowe środki i prosilibyśmy, aby były one przeznaczane zgodnie z ustawą na funkcjonariuszy Policji, a przede wszystkim chodzi o policję sądową.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#JerzyAdamski">Istnieją jeszcze drobne uchybienia typu pozostawienie niewykorzystanych środków budżetowych w resorcie, nieprzekazanie ich do budżetu państwa, co miało miejsce w przypadku dwóch komend wojewódzkich. W następnym roku trzeba będzie przyjrzeć się dokładniej realizacji budżetu od najniższych szczebli.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#JerzyAdamski">Ocena NIK jest ogólnie pozytywna. Mam nadzieję, że w przyszłości resort podejmie działania zmierzające do usunięcia takich nieprawidłowości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZbigniewBujak">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę. Pan poseł Zemke złożył wniosek przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu MSW w 1996 roku. Czy są inne wnioski? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym w tym miejscu podzielić się z państwem kilkoma uwagami. Kończymy w tej kadencji parlamentu naszą współpracę. Budżetowe debaty służyły również kształtowaniu polityki resortu. Mam poczucie dużego zadowolenia, ponieważ wiele wniosków i oczekiwań zgłaszanych przez parlamentarzystów poszczególne służby resortu przyjmowały i realizowały. Współpraca między władzą wykonawczą a ustawodawczą układała się tutaj właściwie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ZbigniewBujak">Klęska powodzi pokazała, że Państwowa Straż Pożarna wypełniła znakomicie swoje zadania. Od posłów ze wszystkich zalanych regionów odbieramy słowa uznania dla pracy strażaków. Miło mi, że te dobre słowa mogę przekazać przy okazji oceny wykonania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#ZbigniewBujak">Jeżeli praca naszej Komisji przyczyniła się w jakimś stopniu do poprawy sytuacji służb resortu, to możemy pogratulować sobie współudziału w odbiorze tak pozytywnych opinii.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#ZbigniewBujak">Wiemy wszyscy, że sytuacja nie jest jeszcze zadowalająca. Budowa Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego dopiero się rozpoczęła, a klęska powodzi najlepiej pokazała, jak bardzo był on potrzebny i jak potrzebne są dalsze inwestycje w tej dziedzinie. Mam nadzieję, że w przyszłości władza wykonawcza sprawniej zorganizuje budowę systemu.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#ZbigniewBujak">Miło mi również przekazać słowa uznania - które usłyszałem będąc w Raciborzu - dla Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych. Akcje zorganizowane przez NJW zostały ocenione jako sprawne i niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#ZbigniewBujak">Pojawiały się różne oceny pracy Policji, ale ogólna ocena jest pozytywna. Ochrona mienia na terenach zalanych odbywała się sprawnie i konsekwentnie. Jako posła ziemi katowickiej cieszy mnie wyjątkowo wysoka ocena pracy Policji w tym regionie.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#ZbigniewBujak">Naszą współpracę w tej kadencji kończymy wysoką oceną pracy całego resortu. Chciałbym, aby w przyszłości poprawa i pozytywne oceny zostały utrzymane.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym jeszcze powiedzieć kilka słów o naszym sprawozdawcy - panu pośle Januszu Zemke, który służył nam wszystkim swoją wiedzą, sprawnością, kompetencją. Na jego barkach spoczywała przez wszystkie lata ocena realizacji budżetu resortu. Byliśmy z jego ocen zadowoleni i uczyliśmy się od niego, jak poddawać analizie budżet resortu.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym podziękować również wyborcom, dzięki którym znalazł się pan w parlamencie. Oddając głosy właśnie na pana skierowali do Sejmu człowieka o najwyższych kwalifikacjach. Możemy być dumni z pana pracy i chcemy, aby wyborcy mieli tego świadomość.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym, aby przed zbliżającymi się wyborami idący do urn wyborcy w pana okręgu wiedzieli, że jest pan kompetentnym, pracowitym i doskonale przygotowanym do pracy parlamentarzystą. Chciałoby się, aby w polskim parlamencie zasiadało jak najwięcej osób tej klasy i wiedzy, co pan poseł Janusz Zemke.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#ZbigniewBujak">Wiele dobrych słów należy się pozostałym członkom naszej Komisji. Sądzę, że wypracowaliśmy wspólnie wiele dobrych aktów prawnych, nie było ich za dużo, ale dotyczyły kwestii najważniejszych.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#ZbigniewBujak">Proszę teraz o ustosunkowanie się do wniosku pana posła Zemke. Czy ktoś z posłów jest przeciwny przyjęciu sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 31 w 1996 roku? Nie słyszę sprzeciwu. Uznaję, że Komisja zdecydowała pozytywnie rekomendować sprawozdanie i taką opinię przekażemy Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#ZbigniewBujak">Ogłaszam przerwę przed przystąpieniem do omawiania drugiego punktu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#ZbigniewBujak">Przechodzimy do omówienia wykonania budżetu państwa w części 05 - Urząd Rady Ministrów. Proszę panią dyr. Wietrzyk o przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#DanutaWietrzyk">W informacji z realizacji budżetu za 1996 rok staraliśmy się szczegółowo opisać realizację tego budżetu w poszczególnych działach i paragrafach. Chciałabym ograniczyć się do ogólnego podsumowania realizacji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#DanutaWietrzyk">Plan dochodów budżetowych w wysokości 1.450.000 zł został wysoko przekroczony. Wynikało to z faktu, że ponadplanowe dochody uzyskano z zaliczkowych rozliczeń wyniku finansowego za 1996 rok. Niemniej jednak wynik finansowy i zaliczki wpłacane w ciągu roku na 8.169.000 zł, w rozliczeniu końcowym zmniejszyły się o 3.919.000 zł. Wystąpiła więc nadpłata w budżecie z tytułu rozliczeń wyniku finansowego w 1996 roku. W bieżącym roku nadpłata została zarachowana na rozliczenie wyniku z 1997 roku z rozliczeń I i II kwartału.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#DanutaWietrzyk">Pozycja ta zaważyła na znacznym przekroczeniu wyniku finansowego i dochodów budżetowych URM.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#DanutaWietrzyk">Wydatki budżetowe zostały wykonane w wysokości 90.783.00 zł, co stanowi 96%. W dziale 83 - Kultura i sztuka - w wysokości 99,3%, w dziale 89 - Różna działalność - w wysokości 97,5% i w dziale 91 - Administracja państwowa - w wysokości 95,3%.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#DanutaWietrzyk">Dotacje zrealizowano w 100% i dotyczyły one dotacji na Fundusz Kościelny oraz na Komitet Ochrony Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#DanutaWietrzyk">Świadczenia na rzecz osób fizycznych wykonano w 89,7%, wydatki bieżące w 93,6%, a największą pozycję w tych wydatkach stanowiły wynagrodzenia i pochodne, wydatki majątkowe zostały wykonane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#DanutaWietrzyk">Z pozycji świadczenia na rzecz osób fizycznych, podobnie jak w latach ubiegłych, były finansowane wynagrodzenia ryczałtowe dla komisji, zespołów i rad funkcjonujących w URM, co szczegółowo przedstawia informacja z realizacji budżetu za 1996 rok.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#DanutaWietrzyk">Wydatki majątkowe stanowiły 13,3% ogółu wydatków w części 05. Były to inwestycje kontynuowane oraz zakupy inwestycyjne w wysokości 3 mln zł, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa - 46.000 zł oraz Centrum Badania Opinii Społecznej - 110.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#DanutaWietrzyk">Pragnę podkreślić, że zgodnie z przepisami ustaw wprowadzających reformę Centrum, w związku z utworzeniem Komitetu Integracji Europejskiej, z URM zostały przeniesione z dniem 15 października 1996 roku etaty (60 pracowników i 1 etat „R”) oraz środki budżetowe w wysokości 544.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#DanutaWietrzyk">Natomiast na utworzenie w Urzędzie Rady Ministrów Kolegium do spraw Służb Specjalnych z dniem 1 października 1996 roku zostały przeniesione etaty wojskowe wraz ze środkami na wynagrodzenia z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Obrony Narodowej - łącznie 18 etatów i 160.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#DanutaWietrzyk">W ramach gospodarki pozabudżetowej prowadzone jest gospodarstwo pomocnicze URM, środki specjalne znajdują się też w URM w Centrum Badania Opinii Społecznej i Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#DanutaWietrzyk">Realizacja budżetu przez URM w 1996 roku była przedmiotem szczegółowej kontroli prowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. NIK pozytywnie oceniła wykonanie budżetu przez URM.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#DanutaWietrzyk">Szczegółowe informacje zostały przedstawione w sprawozdaniu przedłożonym członkom Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ZbigniewBujak">Proszę Najwyższą Izbę Kontroli o przedstawienie wniosków z kontroli wykonania budżetu URM.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#KrystynaSzajdakowska">NIK pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 05 w 1996 roku, stwierdzając jedynie nieznaczne uchybienia nie mające istotnego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#KrystynaSzajdakowska">W tym roku w NIK przyjęto zasadę oceny w 4 kategoriach. W rankingu jest to druga w kolejności ocena, dominująca wśród wykonanych przez Departament Administracji NIK.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#KrystynaSzajdakowska">Pierwsze nasze zastrzeżenie dotyczy nieopłacenia należnych składek za ubezpieczenia społeczne pracowników i pobrania z banku środków na wynagrodzenia. Zdaniem NIK jest to naruszenie dyscypliny budżetowej, bowiem art. 57 Prawa budżetowego stanowi, iż naruszeniem dyscypliny budżetowej jest pobranie z rachunku bankowego środków na wynagrodzenia w jednostce budżetowej lub jednostce gospodarki pozabudżetowej bez jednoczesnego opłacenia należnych składek na fundusz ubezpieczeń społecznych i fundusz pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#KrystynaSzajdakowska">Pewne zamieszanie w tej sprawie wprowadził ostatnio Sąd Najwyższy, który - ku naszemu zdziwieniu - dokonał interpretacji rozporządzenia wykonawczego do ustawy budżetowej. Zdaniem NIK rozporządzenie to jest niezgodne z ustawą. Pomimo że w kwietniu zostało wydane orzeczenie Sądu Najwyższego, nie ma do tej pory uzasadnienia tego stanowiska. NIK nie może więc odnieść się do tej sprawy szerzej. Działamy więc na podstawie ustawy, a nie rozporządzenia, które jest aktem niższego rzędu.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#KrystynaSzajdakowska">Naruszeniem dyscypliny budżetowej jest też zawarcie przez pełnomocnika ds. rodziny i kobiet umowy z Komitetem Ochrony Praw Dziecka, który jest jednostką niepaństwową, dotyczącej zadania państwowego o wartości przekraczającej planowaną na ten cel kwotę. Przed uchwaleniem budżetu zawarto umowę w wysokości 150.000 zł. Następnie z budżetu i układu wykonawczego wynikało, że są środki tylko w wysokości 100.000 zł. W takiej sytuacji istnieje obowiązek zawarcia aneksu do umowy. Mamy zastrzeżenie do faktu, iż tego nie zrobiono. Nie stwierdziliśmy natomiast, aby wydano środki ponad limit zapisany w planie finansowym. Chodzi więc o formę umowy, a nie wydatkowanie środków na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#KrystynaSzajdakowska">Następna sprawa dotyczy stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. Stwierdziliśmy, że Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa zleciła wykonanie granitowych elementów rzeźbiarskich tablic z nazwiskami poległych i zaginionych w bitwie pod Lenino w trybie zapytania o cenę. Zdaniem NIK jest to tryb niewłaściwy. Uznaliśmy, że w tej sprawie powinno być przeprowadzone przez URM postępowanie wyjaśniające. NIK nie przeprowadzał kontroli Rady.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#KrystynaSzajdakowska">Każde odstępstwo od ustawy o zamówieniach publicznych stanowi naruszenie dyscypliny budżetowej i tak zostało przez Izbę potraktowane.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#KrystynaSzajdakowska">Wszystkie gazety rozpisują się dzisiaj o środkach dewizowych utrzymywanych na kontach. Po pierwsze chcę zaznaczyć, że nie ma żadnych tajnych kont. Środki dewizowe są nie tylko na subkoncie naszego przedstawicielstwa w Berlinie, ale również w PKO SA. Jest to kwota prawie 1 mln marek niemieckich i konto takie funkcjonuje już od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#KrystynaSzajdakowska">NIK nie zarzuca braku legalności działania. Jednostce budżetowej wolno mieć konto dewizowe. Naszym zdaniem jest to niecelowe, ponieważ nie ma żadnych przesłanek, aby istniały konta pozadewizowe. Jest to też ucieczka spod kontroli parlamentarnej. Wydatków z tego konta nie ujmuje się w budżecie państwa w części dotyczącej URM. Jednostka budżetowa nie ma prawa ponoszenia wydatków finansowanych z innych źródeł niż z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#KrystynaSzajdakowska">Nie jest celowe utrzymywanie środków dewizowych na koncie, ponieważ parlament nie ma żadnej kontroli wydatków z takiego konta. Np. niewielka kwota z tego konta została zużyta do sfinansowania zakupów przychodni stomatologicznej URM.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#KrystynaSzajdakowska">Wniosek o zlikwidowanie konta dewizowego zgłosiliśmy w wystąpieniu pokontrolnym. Były likwidator URM zgłosił zastrzeżenia, które zostały rozpatrzone przez kolegium NIK. Zastrzeżenia te zostały w całości oddalone przez kolegium NIK.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#KrystynaSzajdakowska">Ostatnio otrzymaliśmy odpowiedź od pani Izabelli Dudzin - dyrektora generalnego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w której omawia ona sposób wykorzystania wniosków NIK. Pani dyrektor napisała, że środki dewizowe znajdujące się na rachunku dewizowym PKO SA oraz na subkoncie Ambasady polskiej w Berlinie zostaną odprowadzone na dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#KrystynaSzajdakowska">Sądzę, że pozostałe sprawy mają znacznie drobniejszy charakter i nie ma potrzeby, abym je omawiała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ZbigniewBujak">Czy pani dyr. Wietrzyk chciałaby od razu odpowiedzieć na poruszone sprawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#DanutaWietrzyk">Chciałabym odnieść się do sprawy dewiz. Istnienie tych dewiz notuje się od lat 70-tych. Posiadam tylko częściowe informacje na ten temat. Od 1982 roku dewizy te są wykazywane w protokole Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#DanutaWietrzyk">Konta dewizowe nie są żadną tajemnicą, ponieważ sprawa środków dewizowych była omawiana już przy zakupie samolotu TU-154M w 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#DanutaWietrzyk">Zalecenia NIK zostaną wykonane, środki zasilą dochody budżetowe, a rachunki zostaną zlikwidowane.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#DanutaWietrzyk">Środki dewizowe były uzyskiwane przez gospodarstwo pomocnicze, czyli ośrodki Arłamow i Łańsk i były uwzględniane w dochodach gospodarstwa. Do 1990 roku księgowość prowadziło Biuro Finansowe URM. Po rozdziale i utworzeniu księgowości gospodarstwa pomocniczego te dewizy przeniesiono do bilansu URM. Były to jednak dochody gospodarstwa pomocniczego.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#DanutaWietrzyk">Planowano, że środki te zostaną przeznaczone na doposażenie drukarni, ponieważ środki budżetowe na inwestycje nie wystarczają na pokrycie potrzeb. W obecnej sytuacji wniosek NIK został jednak uwzględniony i dewizy zostaną odprowadzone do budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AndrzejPrzewoźnik">Chciałbym odnieść się do uwagi NIK w sprawie trybu udzielenia zamówienia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AndrzejPrzewoźnik">Zgodzę się z opinią, iż nastąpiło naruszenie określonego ustawowo trybu przy udzielaniu tego zamówienia. Jednak moim i prawników zdaniem nie został złamany zamysł zasady tejże ustawy, ponieważ przygotowując budowę polskiego cmentarza wojennego w Lenino wybraliśmy najkorzystniejszą ofertę cenową. Dodatkowo dostaliśmy jeszcze nadzór ze strony Związku Polskich Artystów Plastyków, co nie było bez znaczenia. Było to duże przedsięwzięcie, a środki na realizację dostałem dopiero pod koniec października 1996 roku. Chcąc uruchomić je w normalnym trybie nie zdążylibyśmy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#AndrzejPrzewoźnik">Wiąże się to ze specyfiką działania naszej instytucji, która większość przedsięwzięć prowadzi poza krajem na podstawie różnych systemów funkcjonujących w tych krajach.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#AndrzejPrzewoźnik">Na podjęcie decyzji o wyborze oferty miały wpływ dodatkowe okoliczności, które musiały zostać uwzględnione. Należy wymienić tu uzgodnienie z partnerem białoruskim warunków realizacji przedsięwzięcia, co narzucało nam pewien sposób postępowania. W praktyce nie funkcjonuje w tej chwili umowa polsko-białoruska, ponieważ druga strona nie wyznaczyła partnera, z którym będą dyskutowane wszystkie kwestie. Każdą inwestycję musimy realizować bardzo szybko, ponieważ strona białoruska narzuciła nam konkretne terminy.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#AndrzejPrzewoźnik">Pieniądze na budowę cmentarza pod Lenino, która kończy się we wrześniu br., zostały wydane dobrze, z uwzględnieniem wszelkich warunków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Nie mówiliśmy, że środki wydano nieprawidłowo. Zaznaczaliśmy jedynie fakt, iż nie zastosowano prawidłowego trybu z ustawy o zamówieniach publicznych. Ustawa powstała po to, aby chronić publiczne pieniądze. Zachowanie procedur jest jednym z warunków ochrony tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Nie przekonuje nas zatem argumentacja, że pieniądze zostały wydane dobrze. Muszą one być wydane zgodnie z procedurami. Gdyby nie było to konieczne, moglibyśmy nadal bazować na Prawie budżetowym, które nakazuje nam wybór najkorzystniejszej oferty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#ZbigniewBujak">Rozumiemy konieczność zachowania procedur. Służy to oszczędności publicznych pieniędzy. Istnieje odpowiedni paragraf, który mówi, że w nadzwyczajnych okolicznościach można odstąpić od procedury, jeżeli odstąpienie jest uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#ZbigniewBujak">Proszę teraz o stanowisko Komisji, które przygotował poseł koreferent Andrzej Wiśniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejWiśniewski">Po zapoznaniu się z przedłożonymi materiałami, przedstawieniu sprawozdania i opinii Najwyższej Izby Kontroli czuję się zwolniony z obowiązku omawiania budżetu URM. Pozwolę sobie na wygłoszenie dość ogólnej opinii w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#AndrzejWiśniewski">Zanim postawię wniosek o przyjęcie sprawozdania poproszę właściwe instytucje o udzielenie wyjaśnień, których nie znalazłem w materiałach i nie usłyszałem w wypowiedzi przedstawicieli URM. Chodzi o niektóre zarzuty przedstawione w opinii Biura Studiów i Ekspertyz przygotowanej przez panią prof. Krystynę Piotrowską-Marczak.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#AndrzejWiśniewski">Wykonanie budżetu Urzędu Rady Ministrów w 1996 roku przebiegało w warunkach nietypowych. Był to rok reform, miało miejsce wiele zmian kadrowych i organizacyjnych. W wyniku reformy Centrum część zadań URM zostało wyłączonych lub przekazanych do innych instytucji, inne zadania zostały włączone do zakresu zadań URM.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#AndrzejWiśniewski">Tego typu sytuacja powoduje, że wykonanie budżetu wymaga wielu decyzji centralnych zmieniających jego strukturę. Następują przesunięcia między działami. Wykonanie budżetu staje się więc trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#AndrzejWiśniewski">Kontrola NIK wykazała tylko nieznaczne uchybienia nie mające większego wpływu na jego wykonanie. Generalnie NIK oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 05.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#AndrzejWiśniewski">Dochody URM były wyższe o 747% w stosunku do ubiegłego roku, a realizacja w odniesieniu do ustawy budżetowej - prawie o 810%. W informacji podano, co było przyczyną ponadplanowych dochodów. Mówiła też o tym pani dyr. Wietrzyk.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#AndrzejWiśniewski">Chciałbym prosić o wyjaśnienie kilku kwestii. Po pierwsze, co było przyczyną niewykorzystania w 1995 roku dotacji przez Krajowy Sejmik Samorządowy? Na jaki cel ta dotacja miała być przeznaczona?</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#AndrzejWiśniewski">Dlaczego tak niedokładnie planuje się poziom zysków osiąganych przez gospodarstwo pomocnicze? Ta sprawa pojawia się po raz kolejny przy okazji omawiania budżetów. Sądzę, że można było dokładniej zaplanować zyski z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#AndrzejWiśniewski">Czy trzeba było aż kontroli NIK, aby ujawnić dochody przy wykonaniu budżetu w 1995 roku? Dochody te miały wpływ na dochody URM w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#AndrzejWiśniewski">Zgadzam się z poglądem, że lepiej jest wykonać budżet w 800% niż w 100%, ale czy nie można było przewidzieć tego dokładniej? Taką uwagę zawarła w swoich wnioskach NIK. Sytuacja ta powtarza się już od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#AndrzejWiśniewski">Stawiam również w wątpliwość fakt przyznania dodatkowych środków na sfinansowanie podwyżek wynagrodzeń. Jaki wpływ miał osiągnięty dochód na wydatki z tytułu podwyżek? Z jakich źródeł, gdyby nie ten dochód, podwyżki byłyby sfinansowane?</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#AndrzejWiśniewski">Kolejna sprawa wymagająca uściślenia to spłata długoterminowych należności z tytułu udzielonych pożyczek z byłego Państwowego Funduszu Młodzieży. Przy omawianiu wykonania budżetu za 1995 rok mieliśmy już nadzieję, że problem ten w 1996 roku zostanie rozwiązany. Z informacji NIK wynika, że należności te w stosunku do 1995 roku obniżyły się zaledwie o 6%.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#AndrzejWiśniewski">Kolejna sprawa, która w ubiegłym roku zajęła już Komisji dość dużo czasu, to sprawa wynagrodzeń członków Komisji Majątkowej i komisji regulacyjnych. Rok temu mówiono, że sprawa zostanie wkrótce wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#AndrzejWiśniewski">Wynagrodzenie wynikające z pracy w Komisji Majątkowej było wyższe niż wynikające ze stosunku pracy. Czy sprawa ta została w końcu wyjaśniona?</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#AndrzejWiśniewski">Proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#DanutaWietrzyk">W 1995 roku zostały przyznane środki dla jednostek nie-państwowych na zadania państwowe dla sejmików samorządowych na szkolenia związane z reformą Centrum. Przekazaliśmy pieniądze na ten cel do Krajowego Sejmiku Samorządowego. Zostały zwrócone w rozliczeniu 91.000 zł, ponieważ nie przeprowadzono zapewne planowanej liczby szkoleń. Środki te zostały przekazane na dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#DanutaWietrzyk">Planowanie dochodów gospodarstwa pomocniczego to bardzo trudne zadanie. Wystarczy, że w ciągu roku pojawiają się indywidualne pozycje wydawania Dziennika Ustaw lub Monitora Polskiego, dochody się zwiększają. Wiemy, że sprawa była już niejednokrotnie omawiana, ale naprawdę staramy się planować te dochody realnie. Nie zawsze jest to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#DanutaWietrzyk">Np. podczas tworzenia planu dochodów w 1997 roku mówiliśmy o kwocie 8 mln zł z tytułu rozliczenia gospodarstwa pomocniczego. Jednak pojawiła się ustawa dotycząca utworzenia środka specjalnego dla legislacji, co zmniejszy zysk i dochód gospodarstwa pomocniczego. Na etapie planu nie wiedzieliśmy o takiej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#DanutaWietrzyk">W dochodach budżetu URM znalazła się suma rozliczenia za 1995 roku. Z rozporządzenia Ministra Finansów wynika, że jednostka macierzysta, która ma gospodarstwo pomocnicze może udzielać dotacji na usługi odpłatne, które świadczy takie gospodarstwo na rzecz jednostki macierzystej. Można je rozliczyć po zrobieniu bilansu, a więc później.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#DanutaWietrzyk">Kontrola NIK zaczyna się wcześniej niż my zrobimy bilans. Stąd wykazano środki z rozliczenia 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#DanutaWietrzyk">Gospodarstwo pomocnicze URM jest jednostką niedotowaną i wszystkie podwyżki wynagrodzeń są finansowane z dochodów uzyskiwanych z własnej działalności.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#DanutaWietrzyk">Pan poseł poruszył kwestię pożyczki z Państwowego Funduszu Młodzieży. Wszystkie sprawy zostały w ubiegłym roku skierowane do sądu. Odzyskano kwotę w wysokości 10.830 zł i z tytułu oprocentowania pożyczek - 5.897,05 zł. Stan zadłużenia na koniec 1996 roku wyniósł z tytułu udzielonych pożyczek - 203.067,73 zł, z tytułu oprocentowania - 62.143,75 zł. Razem - ok. 265.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#DanutaWietrzyk">Po uprawomocnieniu wyroku sądu do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wpłynęła już pierwsza rata spłaty pożyczki łącznie z oprocentowaniem w wysokości 49.000 zł. Druga rata ustalona przez sąd wpłynie w październiku 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#DanutaWietrzyk">Wszystkie pożyczki likwidator przekazał do Ministra Skarbu wraz z dokumentami zadłużenia na rzecz Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#DanutaWietrzyk">Kolejna sprawa to wynagrodzenia Komisji Majątkowej i Komisji Regulacyjnej. Problem ten został omówiony w trakcie sprawozdania z wykonania budżetu za 1995 rok. W 1996 roku przygotowaliśmy projekt zmiany zasad wypłacania wynagrodzeń w trzech komisjach, gdzie była inna podstawa do naliczania wynagrodzeń. Uzgodnienia zapisu z Episkopatem i Kościołem Ewangelicko-Augsburskim trwały pół roku. Nie udało nam się uzyskać porozumienia i dlatego do końca 1996 roku wynagrodzenia były finansowane według starych zasad.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#DanutaWietrzyk">Od 1 stycznia 1997 roku wszystkie komisje - majątkowa, regulacyjna i uwłaszczeniowa - przeszły do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie wiem, w jaki sposób sprawa jest uregulowana w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AndrzejWiśniewski">Nie do końca przekonują mnie argumenty i informacje udzielone przez panią dyrektor. Mam przed sobą biuletyn z posiedzenia Komisji w ubiegłym roku. Zapewniono nas wówczas, że wkrótce problem ten zostanie uregulowany. Tymczasem komisje zostały przekazane do innego resortu i problem nadal istnieje.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#AndrzejWiśniewski">Nie uzyskałem jeszcze odpowiedzi na pytanie dotyczące wpływu dochodów budżetowych na wydatki z tytułu podwyżek wynagrodzeń. Nie wiem, czy nie mamy do czynienia z sytuacją, w której świadomie planuje się dochody na niskim poziomie, aby nadwyżki skierować później na podwyżki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WojciechNowaczyk">Już po raz drugi słyszałem uwagi pod adresem ustawy o zamówieniach publicznych. Z inicjatywy posłów na ostatnim posiedzeniu Sejmu dokonano nowelizacji ustawy, aby stała się ona bardziej przejrzysta i ludzka. Mam nadzieję, że Senat podzieli pogląd Sejmu i ustawa zostanie szybko podpisana przez Prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ZbigniewBujak">Niestety, coraz częściej tak bywa, że instytucje, które ogłaszają przetargi korzystają z ustawy jako parawanu. Później koszty rosną, ale ponieważ jest to przeprowadzane zgodnie z ustawą nie ma się do czego przyczepić. W tej chwili najważniejsza jest procedura. Będzie trzeba się tym problemem zająć w najbliższym czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#DanutaWietrzyk">Gospodarstwo pomocnicze URM nie korzysta i nigdy nie korzystało z przepisów dotyczących podwyższania limitów wynagrodzeń z tytułu ponadplanowych dochodów. Limity na wynagrodzenia otrzymywaliśmy od Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AndrzejWiśniewski">Mam jeszcze prośbę o ustosunkowanie się do opinii prof. Marczak z BSE.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#ZbigniewBujak">Przedstawicielki URM nie otrzymały wcześniej tej ekspertyzy. Potrzebują czasu na zapoznanie się z jej treścią.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#ZbigniewBujak">Czy są inne sprawy lub pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AndrzejPrzewoźnik">W pkt. 4 sformułowanym przez panią prof. Marczak napisano, że działalność merytoryczna naszej instytucji polegała przede wszystkim na dofinansowaniu różnych innych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#AndrzejPrzewoźnik">Gdyby tak było, sprawę załatwialibyśmy w ciągu jednego dnia. Proszę mi powiedzieć, czy ludzie w wieku 70–80 lat i więcej mogą przeprowadzić np. budowę cmentarza w Lenino czy rekonstrukcję cmentarza Orląt?</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#AndrzejPrzewoźnik">Pani profesor nie wnikała w specyfikę funkcjonowania instytucji. Skończyły się czasy, w których kombatanci musieli sami porządkować cmentarze za granicą. Jest tam mnóstwo potężnych obiektów, których nie da się uporządkować własnymi rękami. Takie opinie są krzywdzące.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#AndrzejPrzewoźnik">Tylko wypracowanie odpowiednich metod pracy na terenach wschodnich i w Niemczech zabiera mnóstwo czasu i wymaga zatrudnienia nieźle opłacanych fachowców. Środowiska w kraju i za granicą wymagają od nas bardzo konkretnych działań, których nie było od 50 lat.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#AndrzejPrzewoźnik">Twierdzenie, że jedynie dofinansowujemy różne instytucje i organizacje społeczne jest po prostu nieprawdą. Gdyby tak było, to sprawę podziału budżetu załatwilibyśmy w ciągu jednego dnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#ZbigniewBujak">Panie z URM proszą o czas na zapoznanie się z opinią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#AndrzejWiśniewski">Przedstawię tylko pytania, jakie pojawiły się w tym materiale. Największe wątpliwości budzi przyznanie dodatkowych środków na podwyżki wynagrodzeń. Chodzi głównie o „R”-ki. Komentarza wymaga wypłacenie specjalnych nagród dla osób negocjujących warunki członkostwa w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#AndrzejWiśniewski">Autorka zastanawia się, dlaczego w Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa zatrudniono aż 14 pracowników. Znalazł się też zarzut odnośnie zakupu samochodu osobowego wartości 65.000 zł. Pytano, dlaczego URM dotuje Komitet Ochrony Praw Dziecka, ale rozliczenie środków należy do Biura Pełnomocnika rządu ds. Rodziny i Kobiet?</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#AndrzejWiśniewski">Wyjaśnienia wymaga sprawa przeznaczenia środków na podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. „Post Scriptum”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#EwaPaderewska">Wniosek 6 jest dla mnie nie do końca zrozumiały. W ustawie budżetowej na 1996 rok, podobnie jak i na 1997 rok, zgodnie z ustawą o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w wydatkach poszczególnych resortów przewidziane były środki na wynagrodzenia bazowe.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#EwaPaderewska">Kwoty przeznaczone na podwyżki wynagrodzeń są ujmowane w rezerwie celowej dzielonej przez Radę Ministrów w trybie rozporządzenia. Po uchwaleniu rozporządzenia środki muszą być w określonym terminie przekazane do poszczególnych resortów. Dokonuje się zmian w planie wydatków budżetowych przenosząc określone środki z rezerwy celowej do resortów zwiększając ich plany wydatków.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#EwaPaderewska">Inne podwyżki w jednostkach budżetowych nie są wprowadzane. Gdyby zostały wprowadzone w innym trybie, oznaczałoby to naruszenie dyscypliny budżetowej, a tego nie stwierdzono.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#EwaPaderewska">Konstruując plan przewiduje się, że podwyżki będą wprowadzone. Dlatego rezerwa celowa uchwalana jest przez parlament. Jej podział na poszczególne resorty jest trudny na etapie uchwalania ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AndrzejWiśniewski">Proszę o ustosunkowanie się do opinii Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#DanutaWietrzyk">We wniosku 4 napisano „Szczegółowego wyjaśnienia wymaga zwiększenie kosztów w trakcie roku budżetowego przeznaczonych na „R”-ki.”</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#DanutaWietrzyk">Jedna „R”-ka została w październiku przekazana do Komitetu Integracji Europejskiej. Nie było z tego tytułu żadnych zwiększeń w URM. Nie bardzo rozumiem tego wniosku. Muszę szczegółowo przeczytać wszystkie informacje zawarte w opinii, aby móc ustosunkować się do jej treści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#ZbigniewBujak">BSE co roku sporządza opinię do wykonania budżetu. Prosiłbym, aby na przyszłość zainteresowani otrzymywali ten dokument wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Chciałabym odpowiedzieć na pytanie pana posła dotyczące podwyższenia kapitału zakładowego spółki „Post Scriptum”.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Prezes NIK otrzymał wniosek grupy posłów z prośbą o przeprowadzenie kontroli „sposobu finansowania działalności spółki Post Scriptum oraz redakcji tygodnika Fakty”.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#KrystynaSzajdakowska">To co mogliśmy zrobić przy kontroli wykonania budżetu, już zrobiliśmy. Stwierdziliśmy, że 920.000 zł zostało przeniesione z rezerwy ogólnej i przeznaczone na podwyższenie kapitału zakładowego spółki.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#KrystynaSzajdakowska">Jednak posłowie prosili o ocenę sposobu finansowania tej spółki, sama kontrola budżetowa tu nie wystarcza. W tej sytuacji była potrzebna dodatkowa kontrola doraźna. Zgodnie z procedurą obowiązującą w NIK dyrektor departamentu, za zgodą właściwego wiceprezesa, podejmuje decyzję o dalszych kontrolach doraźnych. Podjęłam więc decyzję o przeprowadzeniu kontroli doraźnej w tej sprawie w Ministerstwie Skarbu i samej spółce. Kontrole są w toku. Dopiero po zebraniu informacji będziemy mogli przedstawić wyniki kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#IzabellaDudzin">Pierwszy wniosek brzmi: „URM (część 05) jest instytucją wielofunkcyjną, co wymaga zmiany i ustalenia głównego profilu Urzędu”.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#IzabellaDudzin">URM był instytucją wielofunkcyjną, specjalną. W wyniku zmian, jakie nastąpiły po 1 stycznia 1997 roku nastąpiła też zmiana głównego profilu urzędu.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#IzabellaDudzin">Wniosek 2 brzmi: „Gospodarka finansowa ma charakter rozproszony - skierowana jest na realizację wielu zadań. W związku z tym ocena całości jest bezprzedmiotowa”.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#IzabellaDudzin">Jest to stwierdzenie, do którego trudno mi się ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#IzabellaDudzin">Wniosek 3 brzmi: „Wykonanie budżetu w 1996 roku jest nieporównywalne do okresu poprzedniego”.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#IzabellaDudzin">Zgadzam się, że jest nieporównywalny, co znalazło wyraz w przestawionych państwu materiałach. Napisano w nich, w jakiej części zmiany organizacyjne wpływają na nieporównywalność.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#IzabellaDudzin">Wniosek 4 omówiła już pani dyr. Paderewska. Nastąpiło tu pewne nieporozumienie. Na stronie 2 opinii napisano, że przy uchwalaniu planu budżetu na 1996 rok było wyraźne ustalenie co do braku zmiany w ciągu roku w „R”-kach. Zmiana została istotnie podjęta, ale dotyczyła roku 1997. W budżecie na 1996 rok nie było decyzji o zablokowaniu wynagrodzeń „R”-ki.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#IzabellaDudzin">Informacja o spółce „Post Scriptum” została podana przez panią dyrektor z NIK.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#IzabellaDudzin">Wniosek 6 brzmi: „Nie wskazane jest zwiększenie planu wydatków przeznaczonych na podwyżki wynagrodzeń, co można konstruując plan przewidzieć. Podobna uwaga dotyczy finansowania jednorazowych zadań, które także można ustalić wcześniej”.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#IzabellaDudzin">W odniesieniu do gospodarstwa pomocniczego mówiono już wcześniej, że podwyżka wynagrodzeń nie jest związana z wypracowaniem większego zysku. Pozostałe podwyżki w 1996 roku były dokonywane zgodnie z prawem i nigdy nie były większe niż limity dla URM przeznaczone w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#IzabellaDudzin">Wniosek 7 jest oczywisty. Chciałabym jeszcze odnieść się do opinii ze str. 3 pkt 5. Autorka napisała, że URM dotuje Komitet Praw Dziecka, ale rozliczanie środków należy do Biura Pełnomocnika Rządu ds. Rodziny i Kobiet. Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Rodziny i Kobiet to nazwa departamentu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a wcześniej w URM. Jest to komórka organizacyjna URM.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#IzabellaDudzin">Jeżeli sposób rozliczeń nie budzi wątpliwości, to nie sądzę, aby uwaga ta była uzasadniona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejWiśniewski">Proszę mi wybaczyć, że w swoich pytaniach byłem tak dociekliwy, ale mając przed sobą taką opinię mój punkt widzenia na sprawozdanie nieco się zmienił. Dobrze się więc stało, że niektóre kwestie zostały wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AndrzejWiśniewski">Myślę, że po tych wyjaśnieniach można postawić wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu za 1996 rok w części 05.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#ZbigniewBujak">Czy są inne wnioski? Nie słyszę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że sprawozdanie otrzymało akceptację Komisji. Sprzeciwu nie słyszę. Gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#ZbigniewBujak">Przechodzimy do części poświęconej zbiorczemu budżetowi wojewodów w częściach 85 i 83.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#ZbigniewBujak">Proszę o przedstawienie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EwaPaderewska">Rozpocznę od działu 66 - różne usługi materialne. W ramach tego działu finansowana jest działalność w 4 województwach zakładów techniki obliczeniowej. Jednostki te występują w województwie ciechanowskim, skierniewickim, tarnobrzeskim i wrocławskim.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EwaPaderewska">Zaplanowane w ustawie dochody wynosiły 75.000 zł, natomiast wykonanie wyniosło 148.000 zł. Było więc wyższe od zakładanego o 97,3%.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#EwaPaderewska">Ponadplanowe wpływy pochodziły z nieplanowanych nadwyżek gospodarki pozabudżetowej, również z zakładów techniki obliczeniowej funkcjonujących jako gospodarstwa pomocnicze w urzędach wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#EwaPaderewska">Wydatki określone w ustawie budżetowej wynosiły 2.957.000 zł i zostały zwiększone w trybie wykonania budżetu o 142.000 zł. Zwiększenie dotyczyło głównie środków przeznaczonych na podwyżki wynagrodzeń oraz przeniesień środków z rezerw wojewodów z przeznaczeniem na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe nowopowołanego gospodarstwa pomocniczego i spłatę zobowiązań innego zlikwidowanego gospodarstwa pomocniczego.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#EwaPaderewska">Wydatki te zostały zrealizowane w 100%. Podobnie jak w większości jednostek budżetowych, podstawową kwotę stanowiły wydatki na wynagrodzenia i pochodne, było to 2.512.000 zł. Świadczenia na rzecz osób fizycznych, a więc żołd dla żołnierzy zatrudnionych w tych jednostkach do pełnienia zastępczej służby wojskowej, wyniosły 7.000 zł. Dotacje na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe - 30.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#EwaPaderewska">Wydatki inwestycyjne stanowiły kwotę 230.000 zł. Były to zakupy sprzętu komputerowego i oprogramowania oraz zakup kserokopiarki dla ośrodków informatyki.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#EwaPaderewska">Kwoty przewidziane na poszczególne województwa ujęte są w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#AlfredaBerger">Dział 89 - Różna działalność. W ustawie budżetowej na 1996 rok w budżetach wojewodów zaplanowano dochody w wysokości 890.000 zł. Wykonanie ukształtowało się na poziomie 4.207.000 zł. Na tak znaczne przekroczenie planu miał wpływ fakt, iż większość dochodów w tym dziale jest trudna do zaplanowania i pochodzi głównie z rozliczeń działalności gospodarki pozabudżetowej za rok poprzedni.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#AlfredaBerger">Na kwotę dochodów złożyły się wpływy z następujących tytułów:</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#AlfredaBerger">- z dzierżawy i leasingu, które zostały wykonane w wysokości 2.311.000 zł w ramach działalności gospodarstw pomocniczych w woj. gorzowskim, w tym 2.307.000 zł w gospodarstwach pomocniczych związanych z obsługą przejść granicznych;</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#AlfredaBerger">- z zysku gospodarstw pomocniczych planowane w wysokości 147.000 zł zostały wykonane z nadwyżką, w kwocie 702.000 zł;</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#AlfredaBerger">- dochody z tytułu wpłat z zysku wystąpiły w budżetach 31 województw i były to wpływy z usług i sprzedaży środków i składników majątkowych. Główne wpływy uzyskano w woj. bialsko-podlaskim - 363.000 zł i w woj. zielonogórskim - 416.000 zł;</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#AlfredaBerger">- inne dochody to głównie zaległości z lat ubiegłych. Planowano tu uzyskać dochody w wysokości 168.000 zł, wykonanie wyniosło 301.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#AlfredaBerger">Na wydatki w dziale 66 zaplanowano kwotę 20.735.000 zł. W toku wykonywania budżetu plan wydatków został zwiększony o 13.441.000 zł, głównie z rozdysponowania przez wojewodów rezerwy na nieprzewidziane wydatki, z przeniesień wydatków między działami w budżetach wojewodów i ze zwiększeń z rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#AlfredaBerger">Z rezerw celowych zostały m.in. przyznane kwoty dla budżetu woj. koszalińskiego przeznaczone na pokrycie kosztów usuwania przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych w Bornem Sulinowie, dla budżetu woj. wałbrzyskiego - 4.274.000 zł na dofinansowanie inwestycji restrukturyzacyjnych oraz fundacji regionu wałbrzyskiego i fundacji Wałbrzych 2000, a także agencji rozwoju regionalnego na udzielanie pożyczek inwestorom na terenie tego województwa. Budżet woj. zielonogórskiego został zwiększony o 320.000 zł na dofinansowanie zczerpywania paliwa z gruntu oraz zahamowanie migracji zanieczyszczeń na terenie byłego lotniska wojsk Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#AlfredaBerger">Zwiększenia budżetów wojewodów z rezerwy ogólnej były również przeznaczone na przeprowadzenie wyborów do walnych zgromadzeń izb rolniczych oraz na podjęcie działalności przez nowopowołane izby. Na ten cel została przyznana kwota 6.000.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#AlfredaBerger">Z części budżetu Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa do działu 89 została przeniesiona kwota 98.000 zł z przeznaczeniem na utrzymanie specjalistycznych rezerw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#AlfredaBerger">Plan po zmianach wydatków w tym dziale wyniósł 34.176.000 zł i został wykonany w 93,6%.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#AlfredaBerger">W ramach tej kwoty finansowane były głównie zadania z zakresu obrony cywilnej i wydatków obronnych, które stanowią 47,8% wszystkich wydatków w tym dziale.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#AlfredaBerger">Na przeprowadzenie wyborów i rozpoczęcie działalności przez nowopowołane izby rolnicze przeznaczono 7.137.000 zł i wydatki zostały tu wykonane w wysokości 7.079.000 zł, tj. w 99,2%.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#AlfredaBerger">Podstawowe wydatki są związane z dotacjami na zadania zlecone gminom z zakresu obrony cywilnej i obronności, dotacjami dla jednostek niepaństwowych na zadania państwowe, przede wszystkim na organizację uroczystości kombatanckich na terenie woj. koszalińskiego, na finansowanie działalności dokumentacyjnej, informacyjnej i wydawniczej, na potrzeby środowisk kombatanckich. Wydatki w budżecie woj. wałbrzyskiego wyniosły tu 17.000 zł. Dotacje przydzielane były też na szkolenie specjalistyczne stanu osobowego oraz odbywanie lotów treningowych i rozpoznawczych samodzielnego klucza lotnictwa rozpoznawczo-łącznikowego - 2.000 zł w budżecie woj. łódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#AlfredaBerger">W tym dziale występuje również dotacja w budżecie wojewody gorzowskiego na dofinansowanie działalności polsko-niemieckiego Towarzystwa Wspierania Gospodarki. Na ten cel zaplanowano kwotę 5.101.000 zł, a dotacja ta została wykonana w wysokości 3.000.000 zł, tj. w 58,8%. Tak niskie wykonanie związane jest z faktem, że strona polska świadczy tu, proporcjonalnie do udziału niemieckiej, wydatki w zakresie dofinansowania działalności TWS SA.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#AlfredaBerger">Dotacje na podjęcie działalności przez nowe izby rolnicze zostały sfinansowane z rezerw budżetowych 1.069.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#AlfredaBerger">W tym dziale występują również wydatki inwestycyjne. Przeznaczono na nie 8.979.000 zł i zostały wykonane w 100%. W ramach tych środków realizowane były zadania w poszczególnych województwach z zakresu obrony cywilnej. Łącznie na ten cel przeznaczono 3.802.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#AlfredaBerger">Na pozostałe wydatki inwestycyjne składają się szczególnie środki przeznaczone na finansowanie inwestycji restrukturyzacyjnych regionu wałbrzyskiego - 4.274.000 zł oraz na dofinansowanie zczerpywania paliwa z gruntu i zahamowanie zanieczyszczeń byłego lotniska rosyjskiego w woj. zielonogórskim - 320.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.18" who="#AlfredaBerger">Dokonywane były też zakupy dla powstałych izb rolniczych, na które przeznaczono 402.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-44.19" who="#AlfredaBerger">Wydatki kapitałowe to 105.000 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EwaPaderewska">Dział 91 - Administracja państwowa. Dochody w tym dziale zostały zaplanowane w wysokości 184.940.000 zł. Zostały zrealizowane w wysokości niemal 250.000.000 zł, tj. o 35% wyżej niż planowano.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#EwaPaderewska">Dochody to głównie wpływy z opłat paszportowych i mandatów. Wyższe wpływy wynikają z podwyższenia wysokości mandatów od listopada 1995 roku oraz z przejęcia w drugim półroczu 1996 roku spraw mandatów orzekanych do tej pory przez inspektorów PIP.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#EwaPaderewska">Wydatki ustalone w ustawie budżetowej stanowiły kwotę 901.552.000 zł. W ciągu roku zostały one zwiększone o 105.000.000 zł. Zwiększenia były dokonywane z rezerw celowych i rezerwy ogólnej. Dokonano też kilka przeniesień między częściami.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#EwaPaderewska">Największe kwoty stanowiły środki na podwyżki wynagrodzeń i dofinansowanie zadań wynikających ze strategicznego programu rządowego zagospodarowania mienia przejętego od wojsk Federacji Rosyjskiej oraz programu rekultywacji terenów zdegradowanych przez te wojska, budowę i modernizację drogowych przejść granicznych i dofinansowanie inwestycji centralnych.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#EwaPaderewska">Z rezerwy ogólnej przyznano środki na inwestycje na drogowych przejściach granicznych w woj. bialsko-podlaskim, bielskim i chełmskim oraz 1.000.000 zł na remont budynku urzędu wojewódzkiego w Białymstoku.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#EwaPaderewska">Przeniesienia między częściami to przede wszystkim przeniesienie w IV kwartale wojewódzkich oddziałów Państwowej Służby Ochrony Zabytków z Ministerstwa Kultury i Sztuki do budżetu właściwych wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#EwaPaderewska">Wydatki po zmianach zostały zrealizowane w 100%. Największą pozycję wydatkową stanowią wydatki ponoszone przez urzędy wojewódzkie. Wyniosły one 650.500.000 zł. Zrealizowane zostały prawie w 100% i były przeznaczone na dotacje zadań powierzonych gminom, na zadania bieżące zlecone gminom.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#EwaPaderewska">Wydatki urzędów wojewódzkich stanowiły kwotę 448.551.000 zł. Były to koszty utrzymania urzędów, wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki inwestycyjne, zakupy wyposażenia.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#EwaPaderewska">Kolejne wydatki ponosiły urzędy rejonowe. Stanowiły one kwotę powyżej 234.000.000 zł, w tym 188.000.000 zł przeznaczono na utrzymanie urzędów, z tego na wynagrodzenia i pochodne przeznaczono niemal 142.000.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#EwaPaderewska">Wydatki na utrzymanie drogowych przejść granicznych wyniosły w 1996 roku ponad 100.000.000 zł, w tym aż 88.000.000 zł stanowiły wydatki majątkowe przeznaczone na budowę i modernizację przejść.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#EwaPaderewska">Pozostałe zadania stanowiły mniejsze kwotowo środki. Państwowa Służba Ochrony Zabytków funkcjonowała w ramach budżetów wojewodów przez 3 miesiące 1996 roku. Wy-datki tej służby wyniosły 3.627.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#EwaPaderewska">Współpraca naukowo-techniczna i gospodarcza z zagranicą kosztowała 10.500.000 zł. Wydatki komisji poborowych i egzaminacyjnych wyniosły 7.000.000 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AlfredaBerger">Następny to dział 93 - Bezpieczeństwo publiczne. Środki na ten cel skierowane są na wykonywanie przez gminy o statusie miasta zadań zleconych przejętych przez nie na podstawie ustawy o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz miejskich strefach usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#AlfredaBerger">Są to głównie zadania z zakresu Państwowej Straży Pożarnej. Wiążą się z prowadzeniem czynności kontrolno-rozpoznawczych w zakresie zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów mieszkalnych, produkcyjnych i magazynowych, gospodarstw rolnych oraz obszarów leśnych, prowadzenia dokumentacji pokontrolnej, wydawania decyzji administracyjnych w sprawach indywidualnych i rozpatrywania bieżących skarg.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#AlfredaBerger">W tym dziale plan po zmianach wynosi 333.000 zł i został wykonany w 95,3%. Dotacje na zadania zlecone miastom występują w budżetach 26 wojewodów i są przeznaczone dla 46 miast.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#AlfredaBerger">W zbiorczym budżecie wojewodów występuje jeszcze dział 97 - różne rozliczenia. Zgodnie z systemem budżetowym planowana może być rezerwa na wydatki nieprzewidziane. W 1996 roku taką rezerwę utworzyło 48 wojewodów na łączną kwotę 134.083.000 zł. Wielkość tej rezerwy wahała się od 0,13% ogółu wydatków budżetu wojewody do 1,14% ogółu.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#AlfredaBerger">Rezerwa ta może być tworzona do wysokości 1%. W 1996 roku zdarzyło się jednak, że wielkość ta została przekroczona w 4 województwach: bielskim o 0,1%, łódzkim o 0,14%, poznańskim o 0,8% i wrocławskim o 0,2%. W trakcie prac nad ustawą budżetową do budżetów wojewodów zostały przeniesione w ostatniej chwili dodatkowe środki. NIK podkreśliła takie przekroczenia i mamy nadzieję, że w tym roku już się to nie zdarzy.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#AlfredaBerger">Środki z rezerwy wojewodowie przenosili w ciągu roku na zadania realizowane w innych działach, głównie na zadania z zakresu ochrony zdrowia - przeznaczono na to 53.261.000 zł, na administrację państwową i samorządową - 24.077.000 zł, na kulturę i sztukę - 15.488.000 zł, na transport - 11.076.000 zł, na rolnictwo - 7.841.000 zł, na gospodarkę komunalną - 6.853.000 zł, na kulturę fizyczną i sport - 4.057.000 zł i na inną działalność - 2.220.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#AlfredaBerger">Pozostaje omówienie części 83 - rezerwy celowe w pozycjach 44, 48 i 64.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#AlfredaBerger">Poz. 44 to rezerwa na utworzenie komisji państwowej służby cywilnej oraz na podwyżkę płac pierwszej grupy urzędników tej służby. Pozycja ta obejmowała kwotę 7.500.000 zł. Rezerwa ta nie została rozdysponowana, ponieważ ustawa o państwowej służbie cywilnej weszła w życie od 1 stycznia 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#AlfredaBerger">Poz. 48 została przewidziana na pokrycie kosztów rzeczowych związanych z wdrożeniem reformy Centrum gospodarczego. Rezerwa była przeznaczona na przeprowadzki, uzupełnienie wyposażenia urzędów, prace remontowe i porządkowe. Obejmowała kwotę 1.500.000 zł. Rezerwa nie została rozdysponowana, ponieważ pakiet ustaw o reformie Centrum wszedł w życie od 1 stycznia 1997 roku. Rezerwa po zwaloryzowaniu została przeniesiona do budżetu na 1997 rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#ZbigniewBujak">Proszę teraz o wyrażenie opinii do realizacji tej części Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#KrystynaSzajdakowska">Na sali jest przedstawiciel Departamentu Budżetu Państwa, który może wygłosić ogólne uwagi na temat realizacji budżetu wojewodów w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#KrystynaSzajdakowska">Wśród nas są też dyrektorzy delegatur NIK z Poznania i Warszawy. Gdyby interesowały państwa jakieś problemy w szczególności, jesteśmy do państwa dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JanGłówczyński">W analizie wykonania budżetu państwa był już sygnalizowany problem rosnących zaległości w dochodach w dziale 91 - administracja państwowa. Główne zaległości dotyczą opłat za wieczyste użytkowanie, nieskutecznej windykacji różnego rodzaju należności i nieegzekwowanie w terminie wpłat pochodzących ze sprzedaży przedsiębiorstw lub części przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JanGłówczyński">W niektórych województwach zarysował się w tym roku problem kolejny dotyczący kilkakrotnego wzrostu zaległości z tytułu mandatów kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JanGłówczyński">80,2% zaległości w dochodach budżetów wojewodów znajduje się w dziale 91 - administracja państwowa.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#JanGłówczyński">NIK kontrolowała dwa tematy związane z rezerwami - rezerwy ogólne w części 81 i rezerwy celowe w części 83. W przypadku tych pierwszych ocena NIK była pozytywna, stwierdzono jedynie nieznaczne uchybienia nie mające istotnego wpływu na wykonanie budżetu. NIK nie formułowała wniosków pokontrolnych po kontroli części 81.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#JanGłówczyński">W wykonaniu w części 83 NIK nie stwierdziła nieprawidłowości. W 1996 roku rozdysponowanie rezerw celowych odbywało się zgodnie z przepisami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#ZbigniewBujak">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę. Przyznam, jak co roku, że zbiorczy budżet wojewodów jest dla nas najmniej zrozumiałą częścią budżetu państwa. Gdyby nie NIK, musielibyśmy często podejmować decyzje bez głębszej analizy.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#ZbigniewBujak">Parlament uchwala rocznie ok. 120 ustaw, posłowie składają projekty kolejnych 120 ustaw. Przy takim nawale pracy parlament nie jest w stanie przyglądać się dokładnie wszystkim sprawom. Może po znormalizowaniu sytuacji, gdy nasz parlament, podobnie jak parlamenty krajów rozwiniętych, będzie uchwalać rocznie kilka ustaw, będzie w stanie sprawować poprawnie funkcję kontrolną.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#ZbigniewBujak">Wraz ze zmianami w strukturze państwa i władz samorządowych będzie się zmieniać sytuacja. Z dokładnego, choć jeszcze niepełnego, oglądu sytuacji w woj. katowickim wynika, że do tego województwa, poza budżetem wojewody, wpływa ponad 60 strumieni, strumyków i stróżek finansowych z różnych funduszy i organizacji. Są to duże pieniądze nie poddane jakiejkolwiek politycznej kontroli. Nie jest tam prowadzona również żadna spójna polityka.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#ZbigniewBujak">Parlament powinien dążyć do uporządkowania tej sytuacji. Pytanie, jak się do tego zabrać, pozostaje bez odpowiedzi. Proszę mi teraz powiedzieć, czy sejmiki samorządowe poddają jakimś ocenom wykonanie budżetów wojewodów i czy te oceny są państwu znane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AlfredaBerger">Tak, poddają ocenie zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym. Sejmiki samorządowe przedkładają opinie do budżetu wojewodów. Nie mamy wszystkich opinii, przesyła się do nas tylko część. Często opinie są krótkie, jednozdaniowe, czasami sejmiki zwracają uwagę na pozytywne starania wojewody o zwiększenie środków dla danego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#ZbigniewBujak">Czy sejmiki mają czas na rzetelniejsze analizy budżetów? Gdyby Komisja rozpatrywała skargi lub zarzuty sejmików wojewódzkich do wykonania budżetów, bylibyśmy w stanie to solidnie sprawdzić i omówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AlfredaBerger">Sejmiki mają czas na rozpatrzenie sprawozdania z wykonania, ponieważ te powstają w lutym lub marcu, jeżeli chodzi o gospodarkę pozabudżetową. Szczegółowe opracowania przesyłane na szczebel centralny trwają dłużej. Sądzę, że w kwietniu sprawozdania z poszczególnych jednostek w danym województwie są już gotowe.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#AlfredaBerger">Problemem jest rola sejmików. Wydatki budżetowe są uchwalane przez parlament. W toku wykonywania mogą być zwiększone tylko z rezerw celowych. Powstaje problem, jak sejmik może kwestionować to, co ustalił parlament?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#ZbigniewBujak">Uważam, że może, a nawet powinien. Chciałbym, aby sejmiki zabierały głos w tych sprawach. Wiem, że wymagałoby to zachęty. Nie jestem zwolennikiem ustawowej regulacji takich zadań. Najlepiej byłoby, gdyby praktyka uformowała pewien tok postępowania, a to zostało zapisane w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym, aby w przyszłości sprawozdaniu z wykonania zbiorczego budżetu wojewodów towarzyszył dokument przedstawiający opinie sejmików samorządowych wojewódzkich. Chciałbym, aby sejmiki miały świadomość, że ta opinia jest przedkładana Sejmowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#BogdanMarciniak">Z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów Departament Administracji Publicznej, który reprezentuję, zajmuje się m.in. badaniem legalności uchwał sejmików samorządowych. Stąd wszystkie uchwały sejmików wpływają do nas. Uchwały oceniające wykonanie budżetów wojewodów są różne w treści. Czasem jest to jedno zdanie, a czasami analiza jest szczegółowa, dotyczy wszystkich działów budżetu, zwraca się w niej uwagę na najbardziej istotne sprawy i problemy.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#BogdanMarciniak">Sejmiki mają czas na ocenę budżetu wojewodów na etapie planowania budżetu i przy ocenie wykonania. Sprawa ta była przedmiotem obrad Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, która nie ma prawa narzucić swojego punktu widzenia, ale uzgodnienia zapadały wspólnie z wojewodami i przedstawicielami krajowych organizacji samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#BogdanMarciniak">Coraz więcej sejmików podchodzi do sprawy oceny wykonania budżetu poważnie. Podstawowym stwierdzeniem w tych opiniach jest szczupłość budżetów, zwłaszcza w dziale ochrony zdrowia. Nie obarcza się wojewody winą za zbyt małe środki.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#BogdanMarciniak">Jeżeli istnieje potrzeba, możemy przedłożyć w ciągu dwóch tygodni zestawienie opinii sejmików wojewódzkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#ZbigniewBujak">Proszę o dostarczenie nam takiego zestawienia. Myślę, że byłaby to dla przyszłej Komisji podstawa do analizy i przemyśleń na temat rozwiązania problemu organizacji kontroli zbiorczego budżetu wojewodów. Chciałbym także, aby sejmiki miały świadomość, że ich opinie są dostarczane do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#ZbigniewBujak">W przypadku wątpliwości co do zasadniczych wydatków danego wojewody, można będzie poznać wyjaśnienia w tej sprawie sejmiku wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#ZbigniewBujak">Analiza budżetów 49 województw nie jest możliwa. Potrzebna byłaby więc współpraca w tej mierze z sejmikami samorządowymi.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#ZbigniewBujak">Czy są uwagi lub wątpliwości do części 85? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#ZbigniewBujak">Składam wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania zbiorczego budżetu wojewodów. Czy ktoś jest przeciwnego zdania? Nie słyszę. Uznaję, że wniosek został zaakceptowany przez członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#ZbigniewBujak">Komisja ma obowiązek przedłożenia opinii do sprawozdania z działalności dwóch departamentów Najwyższej Izby Kontroli - Departamentu Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Państwa oraz Departamentu Administracji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#ZbigniewBujak">Czy są jakieś pytania lub uwagi do przedstawicieli NIK? Nie słyszę. Przypominam, że nasza ocena będzie częścią ogólnej oceny działalności NIK w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#ZbigniewBujak">Pozwolę sobie stwierdzić, że przy tak burzliwej pracy ustawodawczej parlamentu, główny nadzór nad działalnością władzy wykonawczej spoczywa na barkach Najwyższej Izby Kontroli. Ma ona świadomość tego faktu i - jak widać z przesyłanych do nas raportów - ta funkcja wykonywana jest bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#ZbigniewBujak">Pozostaje nam tylko gorąco podziękować za ogromny trud, związany z wykonywaniem tak szerokich funkcji kontrolnych i pogratulować państwu. Prosimy też o dalszą tak owocną współpracę z parlamentem następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#ZbigniewBujak">Dziękuję państwu za przybycie i udział w dzisiejszym posiedzeniu. Porządek obrad został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>