text_structure.xml 95.3 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej. Porządek obrad został państwu doręczony. Czy są do niego uwagi? Nie słyszę. Rozumiem, że porządek posiedzenia został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#JerzyJaskiernia">Witam serdecznie panią dr Małgorzatę Winiarczyk-Kossakowską, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, która będzie reprezentować rząd na dzisiejszym posiedzeniu. Witam przedstawicieli resortów, NIK oraz wszystkich zaproszonych gości.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#JerzyJaskiernia">Będziemy rozpatrywać dziś szereg projektów ustaw. Rozpoczynamy od projektu ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich. Jest to druk nr 1622. Proszę pana posła Bogdana Bujaka, który jest sprawozdawcą podkomisji, o zaprezentowanie tego projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BogdanBujak">Chciałbym na początku przedstawić państwu ogólnie wynik prac podkomisji. Później odniosę się do projektów poszczególnych ustaw. Podkomisja, której efektem prac są przedłożone dzisiaj państwu projekty ustaw, spotykała się od 28 sierpnia 1996 roku do 10 stycznia 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#BogdanBujak">Niektóre projekty wymagały tak wiele pracy, że - na życzenie przedstawicieli związków wyznaniowych - poświęcaliśmy dwa posiedzenia na niektóre z nich.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#BogdanBujak">Omawialiśmy dwie grupy projektów: pierwszą - o stosunku państwa do poszczególnych kościołów i związków wyznaniowych oraz drugą - o zmianach w ustawach „kościelnych”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#BogdanBujak">Projekt ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich zawarty jest w druku nr 1622.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#BogdanBujak">Zgodnie z tradycją jest to ustawa o stosunku Państwa do gmin żydowskich, a nie do ich ogólnopolskiej organizacji - Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#BogdanBujak">Organizacja ta jest uwzględniona w projekcie ustawy, ale gminy są tradycyjnie jednostkami samodzielnymi. W wielu państwach nie ma ogólnokrajowej organizacji tych gmin. Istnienie jej w Polsce jest uzasadnione pewną słabością poszczególnych gmin mających niewielu członków oraz celowością wspólnej reprezentacji wszystkich gmin wobec państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#BogdanBujak">Ustawa nie przewiduje przynależności Związku i gmin do międzynarodowych organizacji wyznaniowych, np. Światowy Kongres Żydów nie ma charakteru wyznaniowego.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#BogdanBujak">Projekt ustawy nawiązuje do ustaw kościelnych i - na ile jest to możliwe - chodzi przede wszystkim o uregulowanie sytuacji poszczególnych gmin wyznaniowych żydowskich. Została zachowana zasada równouprawnienia wyznań.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#BogdanBujak">Zakwestionowana przez jednego z dyskutantów w czasie pierwszego czytania projektu zasada mówiąca, że żadna z wymienionych w ustawie osób prawnych nie odpowiada za zobowiązania innej strony prawnej, lecz w razie likwidacji gminy jej majątek przechodzi na własność Związku Gmin, jest identyczna jak w ustawach dotyczących kościołów chrześcijańskich.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#BogdanBujak">Jedynym znikomym przywilejem, wynikającym z samodzielności gminy jest zwolnienie od podatku od nieruchomości mieszkań w siedzibie każdej gminy, podczas gdy w przypadku kościołów chrześcijańskich zwolnienie to przysługuje tylko odnośnie siedzib diecezji centralnych władz kościelnych. Z ostrożności zwolnienie to zostało ograniczone do 9 istniejących obecnie gmin, nie będzie przysługiwało ewentualnie nowo powstającym gminom.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#BogdanBujak">Przynależność gmin do Związku jest obligatoryjna. Liczba gmin stale maleje wskutek braku dopływu młodzieży do gmin. Zgodnie ze statutem Związku gmina musi mieć co najmniej 30 pełnoletnich członków, dlatego w 7 miastach, gdzie wcześniej istniały gminy, teraz działają tylko filie nie mające osobowości prawnej.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#BogdanBujak">Związek może oczywiście zmienić swój statut i obniżyć pułap liczby członków gminy. Obowiązuje jednak zasada religijna mówiąca, że do ważności modlitw wymagana jest obecność co najmniej 10 dorosłych Żydów płci męskiej, czyli takich którzy ukończyli 13 lat. Nieuzasadniona jest więc obawa o mnożenie nowych gmin.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#BogdanBujak">W projekcie rządowym znalazła odbicie w sposób słabo czytelny praktyka, że zarząd Związku Gmin jest zarazem zarządem gminy warszawskiej, co wynika z braków kadrowych. Jest sprawą członków gminy stołecznej, kogo wybiorą do zarządu swojej gminy. Jednak brak samodzielnej gminy w stolicy państwa może wywołać złe wrażenie. W toku prac podkomisji, na jej sugestię, została powołana według statutu oddzielna gmina warszawska.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#BogdanBujak">Ogółem wszystkie gminy wyznaniowe żydowskie, według stanu z końca 1994 roku, miały 1220 członków. W Polsce jest jeden rabin, 17 czynnych synagog oraz domów modlitwy.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#BogdanBujak">Istotną zmianą dokonaną w toku prac podkomisji było dodanie do projektu rządowego przepisu art.2 ust. 1 w brzmieniu: „Gminy żydowskie zrzeszają pełnoletnie osoby wyznania mojżeszowego, posiadające obywatelstwo polskie, zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#BogdanBujak">Ta formuła oznacza zerwanie z obowiązującą w okresie międzywojennym etniczną, a nie religijną przynależnością do gmin. Statut Związku Gmin z 1992 roku zawiera jeszcze formułę podwójną. Według niego członkami gmin mogą być osoby „narodowości żydowskiej wyznania mojżeszowego”. Przyjęta przez podkomisję forma zapobiega wyrażonej w toku pierwszego czytania obawie o zdominowanie gmin przez Żydów obcokrajowców.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#BogdanBujak">Obcokrajowcy mogą oczywiście modlić się w synagogach, korzystać ze stołówek koszernych, a w razie konieczności z działalności charytatywnej gmin. Nie będą jednak mieć czynnego i biernego prawa wyborczego do władz gmin i Związku Gmin.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#BogdanBujak">Dostosowaniem do specyfiki religii mojżeszowej są przepisy art. 9, dotyczącego zadań gmin oraz art. 11 mówiącego o świętach żydowskich. Ostatni przepis dotyczy jedynie głównych świąt, np. ogranicza święto Pesach do 4 dni, podczas gdy religijne święto powinno trwać 8 dni.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#BogdanBujak">Przepis art. 14 ustala prawa żołnierzy wyznania mojżeszowego do udziału w nabożeństwach i czynnościach religijnych tylko w dniach świątecznych.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#BogdanBujak">Regulowanie prawne duszpasterstwa żydowskiego w wojsku w warunkach pokojowych byłoby nierealistyczne ze względu na fakt, że w Polsce jest jeden rabin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Prosiłbym, aby pan poseł pominął szczegółowe kwestie. Posłowie otrzymali sprawozdanie podkomisji i z pewnością zapoznali się z jego treścią.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JerzyJaskiernia">Proszę więc o konkluzje. Odpowie pan na pytania, które pojawią się podczas dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BogdanBujak">Przedstawiłem już wszystkie ważniejsze sprawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są jakieś generalne pytania do posła referenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanuszZemke">Był to trudny projekt ustawy. Jakie podstawowe kontrowersje pojawiły się podczas omawiania tej ustawy w podkomisji? Jaka była ich istota?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne pytania do posła sprawozdawcy? Nie słyszę. Proszę o odpowiedź na pytanie pana posła Zemke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BogdanBujak">Zasadnicze kontrowersje budziły sprawy majątkowe. Ustawa dotyczy zwrotu majątku kultu religijnego gmin żydowskich. Zapis ten odczytywano błędnie jako dotyczący zwrotu majątku osobom fizycznym.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BogdanBujak">Ten element projektu budził najdłuższe dyskusje. Sądzę, że obecny zapis jest wyrazem kompromisu. Uważam, iż pewne propozycje przedstawicieli Związku Gmin zostały właściwie zapisane. Zostały one połączone z propozycjami członków podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są dalsze pytania? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JerzyJaskiernia">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JerzyJaskiernia">Czy do tytułu ustawy ktoś z państwa wnosi jakieś uwagi? Nie słyszę. Tytuł został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 1 - Przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 1? Nie słyszę. Art. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 2? Nie słyszę. Art. 2 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 3? Nie słyszę. Art. 3 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 4? Nie słyszę. Art. 4 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 2 - Osoby prawne i ich organy.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 5? Nie słyszę. Art. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 6? Nie słyszę. Art. 6 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 7? Nie słyszę. Art. 7 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 8? Nie słyszę. Art. 8 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do omówienia rozdziału 3 - Działalność gmin żydowskich.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 9? Nie słyszę. Art. 9 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 10? Nie słyszę. Art. 10 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 11? Nie słyszę. Art. 11 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 12? Nie słyszę. Art. 12 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 13? Nie słyszę. Art. 13 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 14? Nie słyszę. Art. 14 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 15? Nie słyszę. Art. 15 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 16? Nie słyszę. Art. 16 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 17? Nie słyszę. Art. 17 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 18? Nie słyszę. Art. 18 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 19? Nie słyszę. Art. 19 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 20? Nie słyszę. Art. 20 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 21? Nie słyszę. Art. 21 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do zapisów wypracowanych przez podkomisję w rozdziale 4 - Sprawy majątkowe. Czy są uwagi do art. 22? Nie słyszę. Art. 22 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym zapytać Biuro Legislacyjne, czy właściwe jest przytoczenie w tekście ustawy angielskiej nazwy organizacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie powinien występować tekst obcojęzyczny. Jednak w tym przypadku nie dysponujemy oficjalnym tłumaczeniem tej nazwy. Chcąc uniknąć wątpliwości, o jaki podmiot chodzi, postanowiliśmy zapisać w nawiasach jego oryginalną nazwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 23? Nie słyszę. Art. 23 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 24? Nie słyszę. Art. 24 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 25? Nie słyszę. Art. 25 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 26? Nie słyszę. Art. 26 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 27? Nie słyszę. Art. 27 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do zapisów rozdziału 5 - Przepisy przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 28? Nie słyszę. Art. 28 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 29? Nie słyszę. Art. 29 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 30? Nie słyszę. Art. 30 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 31? Nie słyszę. Art. 31 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 32? Nie słyszę. Art. 32 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 33? Nie słyszę. Art. 33 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 34? Nie słyszę. Art. 34 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 35? Nie słyszę. Art. 35 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 36? Nie słyszę. Art. 36 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 37? Nie słyszę. Art. 37 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#JerzyJaskiernia">Czy są jakieś uwagi do załącznika do ustawy, zawierającego wykaz gmin wyznaniowych żydowskich posiadających osobowość prawną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PawełWildstein">Chciałbym uprzejmie zapytać pana przewodniczącego, czy nasza strona ma prawo zgłosić jakąś uwagę lub propozycję poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JerzyJaskiernia">Uwagę możecie państwo oczywiście zgłosić, ale poprawkę może zaproponować tylko poseł. Jeśli któryś z posłów przejmie państwa uwagę w postaci propozycji poprawki, wówczas Komisje przystąpią do procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PawełWildstein">Mamy zasadniczą uwagę. Z trudem przebrnęliśmy podczas prac podkomisji przez art. 31 ust. 2. Zgodziliśmy się na taki zapis, ponieważ takie było orzeczenie większości uczestniczących w podkomisji państwa posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JerzyJaskiernia">Informuję pana, że jesteśmy obecnie na etapie rozpatrywania wykazu gmin wyznaniowych żydowskich. Jeśli do tej sprawy ma pan jakieś uwagi, to proszę je wyrazić. Sprawa art. 31 została już przesądzona przez Komisje. Nie możemy wznowić dyskusji. Rozumiem, że tu uwag nie ma.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy w sprawie wykazu gmin są jakieś uwagi? Nie słyszę. Wykaz został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JerzyJaskiernia">Przystępujemy do głosowania całości projektu. Kto z państwa jest za rekomendacją Sejmowi przyjęcia projektu ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP?</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JerzyJaskiernia">W głosowaniu projekt uzyskał jednogłośną akceptację Komisji.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JerzyJaskiernia">Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Proponuję pana posła Bogdana Bujaka. Czy ktoś jest odmiennego zdania? Nie słyszę. Czy pan poseł zgadza się na reprezentowanie Komisji w tej sprawie przed Sejmem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BogdanBujak">Tak, zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy ktoś z państwa jest przeciwny tej kandydaturze? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JerzyJaskiernia">Stwierdzam, że pan poseł Bogdan Bujak będzie sprawozdawcą projektu ustawy z druku nr 1622.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do omówienia projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej. Druk nr 1620.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JerzyJaskiernia">Proszę pana posła sprawozdawcę o przedstawienie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BogdanBujak">Czy mógłbym odnieść się do dwóch projektów ustaw jednocześnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JerzyJaskiernia">Prosiłbym, aby omówił pan tylko projekt z druku nr 1620. Do każdej ustawy będziemy utrzymywać ten sam tryb pracy. Przypominam, że uwagi państwa posłów i zaproszonych gości należy zgłaszać podczas omawiania danego artykułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanBujak">W trakcie dyskusji w podkomisji przedstawiciele Kościoła Katolickiego Mariawitów nie mieli żadnych zastrzeżeń do przepisów w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#BogdanBujak">Proponuję więc, aby Komisje przyjęły proponowane przepisy projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są jakieś pytania do posła sprawozdawcy? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JerzyJaskiernia">Przystępujemy więc do opracowania projektu ustawy. Czy do tytułu ustawy są uwagi? Nie słyszę. Tytuł został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 1 - Przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 1? Nie słyszę. Art. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 2? Nie słyszę. Art. 2 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 2 - Osoby prawne i ich organy.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 3? Nie słyszę. Art. 3 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 4? Nie słyszę. Art. 4 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 5? Nie słyszę. Art. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 6? Nie słyszę. Art. 6 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 7? Nie słyszę. Art. 7 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 3 - Działalność Kościoła. Czy są uwagi do art. 8? Nie słyszę. Art. 8 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 9? Nie słyszę. Art. 9 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 10? Nie słyszę. Art. 10 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 11? Nie słyszę. Art. 11 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 12? Nie słyszę. Art. 12 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 13? Nie słyszę. Art. 13 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 14? Nie słyszę. Art. 14 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 15? Nie słyszę. Art. 15 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 16? Nie słyszę. Art. 16 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 17? Nie słyszę. Art. 17 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 18? Nie słyszę. Art. 18 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 19? Nie słyszę. Art. 19 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 20? Nie słyszę. Art. 20 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.24" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 21? Nie słyszę. Art. 21 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.25" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 22? Nie słyszę. Art. 22 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.26" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do rozdziału 4 - Sprawy majątkowe Kościoła. Czy są uwagi do art. 23? Nie słyszę. Art. 23 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-21.27" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 24?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#IrenaOżóg">Z upoważnienia ministra finansów pozwalam sobie zgłosić uwagę do art. 24 ust. 5. Sprawa dotyczy darowizn dokonywanych na rzecz kościołów przez osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#IrenaOżóg">W projekcie rządowym takiego zapisu nie było. Został on wprowadzony podczas prac podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#IrenaOżóg">W listopadzie ubiegłego roku wolą Sejmu i Senatu została dokonana nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nadano m.in. nowe brzmienie części przepisów, które stanowią o odliczaniu darowizn od dochodów przed opodatkowaniem.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#IrenaOżóg">Postanowiono, że darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą podlegają odliczeniu przez osoby fizyczne i osoby prawne od dochodu przed opodatkowaniem w wysokości 10% dochodu.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#IrenaOżóg">Wprowadzenie w innych ustawach zmian w tej dziedzinie tworzą chaos prawny. Z tego powodu proszę państwa, aby w tej ustawie i dwóch następnych dokonać zmiany w art. 24 polegającej na usunięciu ust. 5. Możliwe są jednak dwa warianty rozwiązania - skreślenie ust. 5 lub nadanie ust. 5 innego brzmienia: „Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą podlegają odliczeniu od dochodu do opodatkowania w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JerzyJaskiernia">Proszę, aby poseł sprawozdawca wyraził swoją opinię na temat propozycji Ministerstwa Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BogdanBujak">Sądzę, że możemy przyjąć drugi wariant zaproponowany przez panią dyr. Ożóg, tzn. nadanie ust. 5 nowego brzmienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Przypominam Państwu, że w przyjętej już ustawie o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP jest też taki sam zapis. Z tej przyczyny, chcąc zmienić treść przepisu dotyczącego darowizn, należy wprowadzić nowy zapis we wszystkich 7 ustawach kościelnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JerzyJaskiernia">Rozumiem, że intencją Komisji jest dokonanie zmiany w art. 24 ust. 5 i wprowadzenie tu nowej treści.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JerzyJaskiernia">Przypominam też, że podobne zmiany możemy dzisiaj wprowadzić do omawianych ustaw. Natomiast do uchwalonych już ustaw musi nastąpić odrębna inicjatywa podlegająca stosownej procedurze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#TadeuszZieliński">Będziemy dziś rozpatrywać szeroką nowelizację ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Znajdują się tam również nowelizacje poszczególnych ustaw wyznaniowych. Można więc wprowadzić nowy zapis o darowiznach już dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JerzyJaskiernia">Prosimy przedstawiciela Ministerstwa Finansów o zaproponowanie zmiany podczas omawiania poszczególnych projektów nowelizujących zapisy ustaw kościelnych.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne uwagi do art. 24? Nie słyszę. Art. 24 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 25? Nie słyszę. Art. 25 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 26? Nie słyszę. Art. 26 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 27? Nie słyszę. Art. 27 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 28? Nie słyszę. Art. 28 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do omówienia rozdziału 5 - Przepisy przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 29? Nie słyszę. Art. 29 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 30? Nie słyszę. Art. 30 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 31? Nie słyszę. Art. 31 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do art. 32? Nie słyszę. Art. 32 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do załącznika zawierającego wykaz osób prawnych Kościoła Katolickiego Mariawitów w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AleksanderMerker">Uważam, że w punkcie 1 tytuł powinien brzmieć nie „Kustodie”, lecz „Kustodie i Parafie”. Wymienia się w nim bowiem zarówno kustodie, jak i parafie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JerzyJaskiernia">Propozycja nie budzi chyba wątpliwości. Przyjmujemy ją.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne uwagi do projektu ustawy? Nie słyszę. Kto z państwa jest za rekomendowaniem Sejmowi przyjęcia projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego Mariawitów w RP?</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JerzyJaskiernia">W głosowaniu wniosek został przyjęty przez posłów jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#JerzyJaskiernia">Projekt został przyjęty. Pozostaje nam wybór posła sprawozdawcy. Czy ktoś jest przeciwny, aby pan poseł Bogdan Bujak kompleksowo prezentował wszystkie projekty ustaw w Sejmie? Nie słyszę sprzeciwu. Kandydatura została zaakceptowana.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#JerzyJaskiernia">Przekazuję teraz przewodnictwo panu posłowi Jerzemu Ciemniewskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w RP. Jest to druk nr 1621.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#JerzyCiemniewski">Proszę o opinię przewodniczącego podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#BogdanBujak">Projekt ustawy zawarty w druku nr 1621 nie różni się właściwie od projektu zawartego w druku nr 1620.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#BogdanBujak">Różnica polega jedynie na innej organizacji życia wewnętrznego kościołów.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#BogdanBujak">Jedyna zmiana, na którą już teraz zwracam uwagę, będzie dotyczyć zapisu o darowiznach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JerzyCiemniewski">Ze względów proceduralnych musimy jednak przejść taką samą drogę rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie słyszę. Tytuł został zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 1 - Przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 1? Nie słyszę. Art. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 2? Nie słyszę. Art. 2 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 2 - Osoby prawne Kościoła i ich organy.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 3? Nie słyszę. Art. 3 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 4? Nie słyszę. Art. 4 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 5? Nie słyszę. Art. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 6? Nie słyszę. Art. 6 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 7? Nie słyszę. Art. 7 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 3 - Działalność Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 8? Nie słyszę. Art. 8 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 9? Nie słyszę. Art. 9 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 10? Nie słyszę. Art. 10 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 11? Nie słyszę. Art. 11 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 12? Nie słyszę. Art. 12 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 13? Nie słyszę. Art. 13 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 14? Nie słyszę. Art. 14 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 15? Nie słyszę. Art. 15 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 16? Nie słyszę. Art. 16 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 17? Nie słyszę. Art. 17 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 18? Nie słyszę. Art. 18 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 19? Nie słyszę. Art. 19 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 20? Nie słyszę. Art. 20 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 21? Nie słyszę. Art. 21 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 22? Nie słyszę. Art. 22 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.27" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 23? Nie słyszę. Art. 23 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.28" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 24? Nie słyszę. Art. 24 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.29" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 4 - Sprawy majątkowe Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-33.30" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 25? Nie słyszę. Art. 25 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.31" who="#JerzyCiemniewski">W art. 26 ust. 5 pojawi się - zgodnie z wolą Komisji - nowa treść przepisu, zgodna z obecnie obowiązującą ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-33.32" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do art. 26? Nie słyszę. Art. 26 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.33" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 27? Nie słyszę. Art. 27 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.34" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 28? Nie słyszę. Art. 28 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.35" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 29? Nie słyszę. Art. 29 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.36" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 30? Nie słyszę. Art. 30 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.37" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 31? Nie słyszę. Art. 31 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.38" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia rozdziału 5 - Przepisy przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-33.39" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 32? Nie słyszę. Art. 32 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.40" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 33? Nie słyszę. Art. 33 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.41" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 34? Nie słyszę. Art. 34 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.42" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 35? Nie słyszę. Art. 35 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.43" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 36? Nie słyszę. Art. 36 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.44" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 37? Nie słyszę. Art. 37 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-33.45" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do załącznika do ustawy zawierającego wykaz osób prawnych Kościoła Starokatolickiego Mariawitów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Strona wyznaniowa zgłosiła dwie poprawki do wykazu. Zamiast zapisu „Parafia Pepłów” powinno być „Parafia Pepłowo”, zaś zamiast „Parafia Lipce” powinno być „Parafia Lipka”. Są to poprawki językowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do wykazu. Nie słyszę. Załącznik został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do głosowania nad całą ustawą. Kto z państwa jest za rekomendacją Sejmowi przyjęcia ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej?</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy pan poseł Bogdan Bujak zechce także w tym przypadku przejąć obowiązki sprawozdawcy Komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#BogdanBujak">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia kolejnego projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w RP. Jest to druk nr 1121.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JerzyCiemniewski">Proszę pana posła sprawozdawcę o przedstawienie problemów tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#BogdanBujak">Jest to czwarty projekt opracowany przez podkomisję. Kształtem nie różni się właściwie od pozostałych projektów, które dziś omawialiśmy. Jedyną różnicą jest rozwinięcie przez Kościół Zielonoświątkowy szerokiej działalności misyjnej, więzienną, antyalkoholową, antynarkotykową. Oprócz osobowości prawnej okręgów i zborów, przewiduje się też osobowość prawną dla wyspecjalizowanych misji, wydawnictw, seminariów i ośrodków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JerzyCiemniewski">Rozpoczynamy rozpatrywanie tego projektu ustawy. Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie słyszę. Tytuł został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 1 - Przepisy ogólne.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 1? Nie słyszę. Art. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 2? Nie słyszę. Art. 2 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 3? Nie słyszę. Art. 3 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 2 - Osoby prawne Kościoła i ich organy.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 4? Nie słyszę. Art. 4 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 5? Nie słyszę. Art. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 6? Nie słyszę. Art. 6 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 7? Nie słyszę. Art. 7 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 8? Nie słyszę. Art. 8 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 9? Nie słyszę. Art. 9 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 10? Nie słyszę. Art. 10 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 3 - Działalność Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 11? Nie słyszę. Art. 11 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 12? Nie słyszę. Art. 12 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.16" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 13? Nie słyszę. Art. 13 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.17" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 14? Nie słyszę. Art. 14 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.18" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 15? Nie słyszę. Art. 15 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.19" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 16? Nie słyszę. Art. 16 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.20" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 17? Nie słyszę. Art. 17 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.21" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 18? Nie słyszę. Art. 18 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.22" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 19? Nie słyszę. Art. 19 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.23" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 20? Nie słyszę. Art. 20 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.24" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 21? Nie słyszę. Art. 21 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.25" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 22? Nie słyszę. Art. 22 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.26" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 23? Nie słyszę. Art. 23 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.27" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 24? Nie słyszę. Art. 24 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.28" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 25? Nie słyszę. Art. 25 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.29" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 26? Nie słyszę. Art. 26 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.30" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 27? Nie słyszę. Art. 27 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.31" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 4 - Sprawy majątkowe Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-39.32" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 28? Nie słyszę. Art. 28 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.33" who="#JerzyCiemniewski">Do art. 29 ust. 5 odnosi się propozycja poprawki dotycząca zapisu o darowiznach. Czy ktoś jest przeciwny jej wprowadzeniu? Nie słyszę. Poprawka została wniesiona.</u>
          <u xml:id="u-39.34" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do art. 29? Nie słyszę. Art. 29 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.35" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 30? Nie słyszę. Art. 30 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.36" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 31? Nie słyszę. Art. 31 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.37" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 32? Nie słyszę. Art. 32 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.38" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 33? Nie słyszę. Art. 33 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.39" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 34? Nie słyszę. Art. 34 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.40" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozdziału 5 - Przepisy przejściowe i końcowe.</u>
          <u xml:id="u-39.41" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 35? Nie słyszę. Art. 35 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.42" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 36? Nie słyszę. Art. 36 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.43" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 37? Nie słyszę. Art. 37 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.44" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do art. 38? Nie słyszę. Art. 38 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.45" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do załącznika zawierającego wykaz osób prawnych Kościoła Zielonoświątkowego w Polsce? Nie słyszę. Załącznik został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-39.46" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do głosowania nad całością ustawy. Kto z państwa jest za rekomendacją Sejmowi przyjęcia projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej?</u>
          <u xml:id="u-39.47" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty jednogłośnie. Projekt został przyjęty w formie zaproponowanej przez podkomisję z poprawką do art. 29 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-39.48" who="#JerzyCiemniewski">W tym przypadku również prosimy pana posła Bogdana Bujaka o przejęcie funkcji posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-39.49" who="#JerzyCiemniewski">Czy przed przerwą ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Ogłaszam przerwę do 15.30.</u>
          <u xml:id="u-39.50" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
          <u xml:id="u-39.51" who="#JerzyCiemniewski">Wznawiam posiedzenie połączonych Komisji. Przechodzimy do omówienia sprawozdania podkomisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz o zmianie niektórych ustaw; o zmianie ustaw o stosunku Państwa do niektórych kościołów w Rzeczypospolitej; o zmianie ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Jednak najpierw musimy wrócić do postanowień przyjętych przed przerwą. Dotyczy sprawy związanej z artykułami o darowiznach.</u>
          <u xml:id="u-39.52" who="#JerzyCiemniewski">Rząd poprosił o reasumpcję głosowań w tych sprawach. Proszę przedstawicieli rządu o zabranie głosu w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#BogusławSkręta">Stanowisko zaprezentowane przez panią dyrektor Irenę Ożóg z Ministerstwa Finansów obrazowało problem, który jest aktualny od 1993 roku, a więc od czasu obowiązywania nowych ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#BogusławSkręta">W obu tych ustawach wprowadzono odrębne zasady opodatkowania darowizn na rzecz kościołów. Zasady te nie korespondowały z wcześniejszymi szczególnymi przepisami zawartymi w ustawach wyznaniowych uchwalonych przez Sejm przed 1993 rokiem.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#BogusławSkręta">Sprawy te są do dzisiaj kontrowersyjne i budzą poważne spory interpretacyjne. Spory są na tyle poważne, że kilka z nich jest rozstrzyganych przez Naczelny Sąd Administracyjny.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#BogusławSkręta">Uważamy, iż propozycja zgłoszona dziś przez Ministerstwo Finansów jest przedwczesna. Nie dyskutujemy, czy podatek od darowizn powinien wynosić 10%, 30%, czy też 100%. Chcąc zadośćuczynić staraniom Ministerstwa Finansów o ujednolicenie przepisów podatkowych w innych ustawach, należy przygotować nową inicjatywę ustawodawczą, która jednolicie potraktuje wszystkie kościoły.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#BogusławSkręta">Resort finansów zgodził się z taką propozycją. Wystąpi on z odpowiednią inicjatywą.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#BogusławSkręta">Naszym zdaniem omawiane dzisiaj ustawy powinny zostać przyjęte z oryginalnymi zapisami podatkowymi dotyczącymi darowizn, a więc z takimi, jakie rekomendowała podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JerzyCiemniewski">Proponuję, abyśmy wrócili do rozpatrzenia ustaw o stosunku Państwa do: Kościoła Katolickiego Mariawitów, Kościoła Starokatolickiego Mariawitów i Kościoła Zielonoświątkowego.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za reasumpcją głosowań odpowiednio nad art. 24, 26 lub 29 ust. 5, dotyczącymi kwestii opodatkowania darowizn?</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty większością głosów przy 3 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za przyjęciem odpowiednio art. 24 ust. 5, 26 ust. 5 lub 29 ust. 5, dotyczących opodatkowania darowizn, w brzmieniu proponowanym przez podkomisję?</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty większością głosów przy 2 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia nowych projektów nowelizacji, które wymieniłem zaraz po przerwie. Propozycje zmian są zamieszczone w jednolitym tekście, który został państwu przekazany. Oddaję głos panu posłowi Bogdanowi Bujakowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#BogdanBujak">Podkomisja, mając do dyspozycji trzy projekty ustaw, po wnikliwej analizie przyjęła za podstawę prac druk nr 1680, uzupełniając go o niektóre propozycje z innych projektów.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#BogdanBujak">Druk nr 1680, będący projektem poselskim, w pewnych elementach wykorzystuje propozycje przedłożoną przez Urząd Rady Ministrów w 1995 roku. Chodzi o odroczenie decyzji o rozpatrywaniu do czasu uzyskania opinii kościołów w sprawie zniesienia ulg celnych na samochody osobowe będących darem z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#BogdanBujak">Na kilka kwestii chciałbym zwrócić państwa uwagę. W art. 2 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania dodajemy punkt o prawie do pochówku zgodnego z wyznaniowymi zasadami religijnymi lub z przekonaniami w sprawach religii.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#BogdanBujak">Odnośnie do uprawnień związków wyznaniowych projekt na nie wszystkie prawo do umieszczania na świadectwach szkolnych ocen z religii wystawionych w punktach katechetycznych. Dotychczas prawo takie przysługiwało tylko niektórym kościołom.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#BogdanBujak">Chciałbym zgłosić poprawkę do zmiany 8 dotyczącej wprowadzonego art. 17a. Przywołanie w jego tekście powinno dotyczyć art. 16, a nie art. 17.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#BogdanBujak">Jedną z ważniejszych części projektowanych w tej ustawie zmian jest stworzenie pewnych rygorów prawnych utrudniających tworzenie tzw. sekt niebezpiecznych dla młodzieży oraz fikcyjnych związków wyznaniowych, rejestrowanych często tylko w celu wyłudzania ulg celnych. Podkomisja zaproponowała dwa zapisy zawierające definicję pozytywną i negatywną. W pierwszej z nich jest powiedziane, że związki wyznaniowe są zakładane w celu wyznawania i szerzenia wiary religijnej, posiadają własny ustrój, doktrynę i obrzędy kultowe - to w zmianie 2.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#BogdanBujak">Definicja negatywna zawarta jest w zmianie 9 - za wypełnianie funkcji religijnych nie uznaje się oddziaływania poprzez badania i eksperymenty psychologiczne. Zwiększono również rygory dotyczące wymogów do rejestracji związku wyznaniowego lub kościoła.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#BogdanBujak">W ustawie zaproponowano zmianę tytułu działu III na „Rejestrowanie kościołów i innych związków wyznaniowych”. W zmianie 13 proponuje się też dokładniejsze określenie w art. 32 wymaganych składników statutu.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#BogdanBujak">W przyjętych dzisiaj ustawach o stosunku Państwa do poszczególnych kościołów został przyjęty zapis mówiący, iż wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla kościelnych osób prawnych dary przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz papier.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#BogdanBujak">W omawianej teraz ustawie wprowadziliśmy podobny zapis. Warto też podkreślić, że w ustawach wykreślono przepisy dotyczące ceł wywozowych. W warunkach gospodarki rynkowej takich ceł nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#BogdanBujak">Bardzo ważnym problemem, przed którym stanęła podkomisja było ustalenie trybu postępowania przy rozpatrywaniu wniosków kościołów o przekazywanie własności i upaństwowionych nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#BogdanBujak">Mając do dyspozycji trzy propozycje podkomisja, po długiej analizie, przyjęła zapis przewidujący powołanie nowych komisji mieszanych rządowo-kościelnych do rozpatrywania wniosków rewindykacyjnych, które - w myśl ustaw kościelnych - miałyby być rozstrzygnięte decyzjami administracyjnymi wydawanymi przez Ministra - Szefa URM.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#BogdanBujak">Sądziliśmy, że jest to lepsze rozwiązanie, szczególnie dla małych kościołów.</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#BogdanBujak">Po długich pertraktacjach z zainteresowanymi związkami wyznaniowymi podkomisja przewidziała stworzenie 4–5 mieszanych komisji postępowania regulacyjnego. Propozycje są następujące: istniejąca komisja majątkowa dla wniosków Kościoła Katolickiego, istniejąca komisja regulacyjna dla wniosków Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, komisja dla spraw Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, komisja dla spraw gmin wyznaniowych żydowskich i międzykościelna komisja regulacyjna.</u>
          <u xml:id="u-42.14" who="#BogdanBujak">Ta ostatnia komisja miałaby rozpatrywać wnioski wszystkich pozostałych związków wyznaniowych i kościołów, zaś w zespole orzekającym zawsze będzie reprezentowany za-interesowany związek. W trakcie omawiania poszczególnych przepisów możemy wyjaśnić ich cel i nasze zamierzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji nad projektem sprawozdania podkomisji? Nie słyszę. Przechodzimy do rozpatrzenia poszczególnych zmian zaproponowanych w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie słyszę. Tytuł został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do art. 1 dotyczącego zmian w ustawie z 17 maja 1989 roku o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 1 dotyczącej preambuły? Nie słyszę. Zmiana 1 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 2 dotyczącej art. 2 ustawy? Nie słyszę. Zmiana 2 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 3 dotyczącej art. 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#ZbigniewBujak">Używa się tu różnych określeń: związki wyznaniowe, kościoły, wspólnoty religijne. Czy istnieją jakieś kryteria pozwalające odróżnić kościół od używanego potocznie określenia sekta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AndrzejCzochara">Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania w brzmieniu dotychczasowym nie podaje definicji kościoła i związku wyznaniowego. Dorozumiewa się niejako, że chodzi o kościoły i związki wyznaniowe wchodzące w stosunki z Państwem, bądź na podstawie odrębnej ustawy, bądź na zasadzie decyzji wpisu do rejestru. Inne związki, np. sekta, nie są w rozumieniu tej ustawy kościołami lub związkami wyznaniowymi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AndrzejCzochara">Pojęcie kościoła i związku wyznaniowego jest traktowane równoważnie, zgodnie z zapisem konstytucyjnym. Mają one te same prawa, ale dotyczy to tylko kościołów i związków wyznaniowych, które mają uregulowany status prawny.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#AndrzejCzochara">W tej chwili nie ma innej definicji. Próbowaliśmy stworzyć taką definicję podając określenie pozytywne i negatywne, o czym mówił pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AleksanderMerker">Kościołem jest taki związek, który w swojej nazwie używa słowa „kościół”.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#AleksanderMerker">Druga definicja filologiczna mówi, że w języku polskim słowa „kościół” używa się tradycyjnie tylko w stosunku do związków wyznaniowych chrześcijańskich. Inaczej jest np. w języku czeskim, gdzie tego samego słowa oznaczającego „kościół” używa się także w odniesieniu do wyznania mojżeszowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JerzyCiemniewski">Nie jest to prawna definicja, tylko filologiczna. Czy pan poseł uzyskał odpowiedź na pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#ZbigniewBujak">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do zmiany 3 dotyczącej art. 8 ustawy? Nie słyszę. Zmiana 3 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 4 dotyczącej art. 12 ustawy? Zmiana 4 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 5 dotyczącej art. 13 ust. 7 ustawy? Nie słyszę. Zmiana 5 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 6 dotyczącej art. 14? Nie słyszę. Zmiana 6 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 7 dotyczącej art. 15? Nie słyszę. Zmiana 7 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 8 dotyczącej wprowadzenia art. 17a?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#BogdanBujak">Przypominam, że zgłaszałem tu poprawkę błędu maszynowego. Odwołanie powinno dotyczyć art. 16, a nie 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do zmiany 8? Nie słyszę. Zmiana 8 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 9 dotyczącej art. 19 ustawy? Nie słyszę. Zmiana 9 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 10 dotyczącej dodania art. 19a? Nie słyszę. Zmiana 10 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 11 dotyczącej art. 20?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LucynaPietrzyk">Proszę o przypomnienie, jak wygląda sprawa ocen z religii umieszczanych na świadectwach wydawanych przez szkoły publiczne, jeżeli lekcje religii odbywają się w szkole publicznej? Czy istnieje obowiązek umieszczania, czy jest to fakultatywne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AndrzejCzochara">Problem ten był szeroko rozpatrywany podczas prac podkomisji. Ostatecznie zapis ten został powtórzony za zapisami znajdującymi się w innych ustawach uchwalonych przez Sejm w 1994 roku. Jest to obligatoryjność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MichałPietrzak">Art. 20 ust. 4 pojawił się w specyficznej sytuacji. Kiedy wprowadzono religię do szkół, ustawa przewidziała dla rodziców prawo pobierania przez ich dzieci lekcji religii, zaś rozporządzenie ministra edukacji odebrało prawo dzieciom, które nie wypełniają normy ilościowej. Mowa jest tam o co najmniej 7 osobach.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MichałPietrzak">Dzieci, których jest za mało, aby zrobiono dla nich lekcje religii w szkole, mogą w większych miastach uczęszczać na lekcje religii w zorganizowanych przez szkoły wspólnych punktach katechetycznych. Wtedy oceny z religii były umieszczane na świadectwach szkolnych.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#MichałPietrzak">Jednak problem dotyczy ocen z nauki religii organizowanej w punktach katechetycznych nie należących do szkoły. Sprawę skomplikowało nieco orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Stwierdzono w nim, że na świadectwie szkolnym mogą znaleźć się tylko stopnie z przedmiotów wykładanych w szkole lub opłacanych przez szkołę.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#MichałPietrzak">Część dzieci nie mogła mieć zamieszczonych ocen z religii na świadectwach szkolnych. Było to oczywistą dyskryminacją tych dzieci. Z tej przyczyny należało wprowadzić taki przepis ustawowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#LucynaPietrzyk">Dziękuję za wyjaśnienie. Chodziło mi tylko o to, czy nie ma sprzeczności między tym zapisem a innymi przepisami ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do omówienia zmiany 12 dotyczącej art. 27. Czy są do niej uwagi? Nie słyszę. Zmiana 12 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 13 dotyczącej całego działu III ustawy? Czy ktoś zgłasza uwagi do nowego tytułu działu - Rejestrowanie kościołów i innych związków wyznaniowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#ZbigniewBujak">Chciałbym się odnieść do proponowanej zmiany do art. 31 ust. 1 ustawy. Czytając ten przepis można odnieść wrażenie, że 100 osób może utworzyć kościół.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#ZbigniewBujak">Z tej przyczyny proponuję, aby z art. 30, na który powołuje się art. 31 ust. 1, usunąć trzy słowa „kościoła lub innego”. W ten sposób art. 30 otrzymałby brzmienie: „Prawo wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych, zwanego dalej rejestrem, prowadzonego przez Ministra spraw wewnętrznych i administracji, jest realizowane przez złożenie temu Ministrowi, zwanemu dalej organem rejestrowym, deklaracji o utworzeniu związku wyznaniowego i wniosku o wpis do rejestru”. W ten sposób moglibyśmy zasugerować, że 100 osób może utworzyć związek wyznaniowy, a nie kościół. Pojęcie „kościół” zawiera w sobie znacznie bogatszą treść, nie można deprecjonować instytucji kościoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AndrzejCzochara">Zaproponowane tu stwierdzenie jest zgodne z obowiązującą dziś konstytucją. Mówi się w niej o kościołach i innych związkach wyznaniowych. Pojęcia te są traktowane równoważnie. W szeregu aktach prawnych używa się zwrotu „kościoły i inne związki wyznaniowe”. M.in. istnieje rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#AndrzejCzochara">W tradycji polskiego prawa wyznaniowego nie rozróżnia się godności kościoła i innego związku wyznaniowego. Wiele związków nie zawiera w swojej nazwie słowa „kościół”, a mimo to posiada osobną ustawę regulującą ich stosunki z Państwem. Jeszcze w czasach przedwojennych powstała np. ustawa dotycząca Muzułmańskiego Związku Religijnego. Nie jest on kościołem.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#AndrzejCzochara">Przypominam jeszcze raz, że konstytucja mówi właśnie o kościołach i innych związkach wyznaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#BogusławSkręta">Pan poseł Bujak stwierdził, że w słowie „kościół” kryje się coś więcej. Nie należy z takim stwierdzeniem polemizować. Pogląd taki jest uzasadniony pewną mentalnością społeczną.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#BogusławSkręta">Proszę pamiętać, że nazwa „kościół” jest właściwa dla chrześcijaństwa. Gdybyśmy zrezygnowali z tego słowa, zablokowalibyśmy jakiejś grupie chrześcijańskiej możliwość używania dla chrześcijan nazwy „kościół”.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#BogusławSkręta">Nie wchodzimy w doktrynalne rozważania z tej dziedziny. Z praktycznego punktu widzenia nie możemy jakiejkolwiek grupie obywateli zabronić używania nazwy „kościół” dla określenia swojej wspólnoty religijnej.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#BogusławSkręta">Sugerujemy więc, aby pojęcia „kościoły i inne związki wyznaniowe” używać łącznie. Wciąż trwa proces rejestracji kolejnych kościołów chrześcijańskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#ZbigniewBujak">Między zabranianiem a przepisem jest różnica. Każdy może sobie zapisać w statucie, że nazywa się „kościół”. Czy np. zarejestrowany jest już Kościół Scjentologiczny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#KrzysztofBudnik">Opowiadam się za utrzymaniem obecnego sformułowania art. 30. W art. 2 pkt 1 ustawy przyjęliśmy nowe brzmienie dla określenie wspólnoty religijnej.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#KrzysztofBudnik">W wielu przepisach ustawy występuje zarówno określenie „kościół”, jak i „związek wyznaniowy”. Jeżeli w jednym przepisie użyjemy zwrotu zawierającego tylko określenie „związek wyznaniowy”, to powstanie wątpliwość, czy ustawodawca miał na myśli na pewno ograniczenie uprawnień, czy też coś zupełnie innego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AleksanderMerker">Popieram w pełni wypowiedź pana posła Budnika. Jeśli wykreślimy tu słowo „kościół”, to będzie oznaczać, że w Polsce nie można zarejestrować związku wyznaniowego posiadającego w nazwie słowo „kościół”. Nic więcej.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#AleksanderMerker">Jakie to może rodzić komplikacje? Podam przykład jednej z ostatnich rejestracji. Chodzi o Kościół Anglikański. Jest on o tyle specyficzny i dlatego zarejestrował się aż tak późno, że nie ma prawie obywateli polskich-członków tego Kościoła. Jedyna w kraju parafia warszawska składa się w dużym procencie z obywateli obcych, głównie z przedstawicieli korpusu dyplomatycznego placówek akredytowanych w Polsce. Kościół Anglikański działa od XVI wieku. W Polsce działał w różnych postaciach od ubiegłego wieku. Gdyby w art. 30 wykreślić słowo „kościół”, byłby to powód do odmowy temu Kościołowi prawa do rejestracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JerzyCiemniewski">Wydaje mi się, że najpierw trzeba byłoby wprowadzić do ustawy definicję kościoła i związku wyznaniowego. Bez niej dalsze zmiany nie są możliwe. Teraz nie mamy żadnych podstaw do skreślenia słowa „kościół” w art. 30. Co więcej, jest ono użyte w ustawie w ślad za stwierdzeniami konstytucyjnymi. Czy pan poseł zgłasza formalnie swój wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZbigniewBujak">Chcę tylko zapytać, czy Kościół Katolicki jest związkiem wyznaniowym? Jest. Z tego wniosek, że każdy kościół jest związkiem wyznaniowym, ale nie każdy związek wyznaniowy jest kościołem. Na tym etapie nie zgłaszam wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do zmiany 13 dotyczącej działu III?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#ZbigniewBujak">Mam pytanie do art. 31 w dziale III. Jakie argumenty przemawiają za przyjęciem tutaj liczby 100 obywateli, a nie np. 500?</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#ZbigniewBujak">Był to wynik długiej dyskusji w podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#BogdanBujak">Chodzi mi o merytoryczne argumenty przyjęcia liczby 100 osób? Rozumiem, dlaczego zwiększono liczbę z 15 osób do 100 osób, ale teraz powstaje pytanie dotyczące granicy. W projektach pojawiały się wnioski o przyjęcie 150 tysięcy osób jako liczby koniecznej do zarejestrowania związku wyznaniowego. To za dużo. Jednak realistycznie mówi się np. o liczbie 2–3 tysięcy osób. Pytam więc, dlaczego przyjęto 100 osób?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#BogdanBujak">Jeżeli w praktyce poważne związki zgłaszające się do rejestracji posiadają 500–1000 członków, to byłbym za przyjęciem w art. 31 granicy wyższej niż proponowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TadeuszZieliński">W poselskim projekcie nowelizacji proponowaliśmy przyjęcie granicy 500 założycieli nowego związku wyznaniowego jako minimalnej. Mieliśmy świadomość, że ustawodawcy różnych krajów stanowią inne granice. Np. na Węgrzech potrzeba 10 tysięcy osób, aby związek został zarejestrowany. Podobnie jest w Czechach i na Słowacji. W Niemczech przyjęto warunek istnienia związku przez kilkadziesiąt lat w postaci niezmienionej.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#TadeuszZieliński">Głównym argumentem za przyjęciem granicy 100 osób wziął się stąd, że chcieliśmy, aby liczba ta nie była drastycznie wysoka w porównaniu z liczbą z ustawy obowiązującej od 1989 roku. Tam przyjęto 15 osób.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#TadeuszZieliński">Nie chcieliśmy zamykać drogi związkom, które wyrażają wolę zarejestrowania się, a z drugiej strony chcieliśmy postawić granicę wskazującą, że związek ma stosunkowo duże poparcie wśród wyznawców.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#TadeuszZieliński">Można oczywiście przyjąć tu inne liczby, to kwestia umowy. Proponowaliśmy taką liczbę, ponieważ sądziliśmy, iż będzie ona wystarczającą przeszkodą dla pochopnych rejestracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#ZbigniewBujak">Przypominam, że wcześniejsza bariera 15 osób była za niska, ponieważ zdarzało się, że grupa 15 osób rejestrowała kościół i na tej podstawie robiła nadużycia podatkowe. Pytam więc, czy 100 osób wystarczy, aby zapobiec takiemu procederowi? Przecież 100 osób może zarejestrować się jako stowarzyszenie. Pojęcie związku wyznaniowego musi zawierać w sobie coś, co go odróżnia od zwykłego stowarzyszenia. Opowiadałbym się raczej za powrotem do propozycji przyjęcia liczby 500 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ZdzisławTranda">Sądzę, że trudno będzie znaleźć rozwiązanie zadowalające wszystkich. Jednak przykład Kościoła Anglikańskiego jest dostatecznie mocny, aby nie ustanawiać zbyt wysokiej granicy dla liczby osób chcących zarejestrować kościół.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#ZdzisławTranda">Zdaję sobie sprawę z faktu, że tego rodzaju zapis może powodować podobne konsekwencje, jak w przypadku poprzedniej granicy 15 osób. Zawsze mogą się znaleźć nieuczciwi ludzie, którzy dla jakiś interesów będą chcieli założyć tzw. kościół. Myślę jednak, iż są inne sposoby ograniczające tego rodzaju przypadki. Sądzę, że bariera 100 osób powinna być zadowalająca dla znacznej części zainteresowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ZbigniewBujak">Przyjmuję wyjaśnienie. Nie zgłaszam poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne problemy związane z treścią zmiany 13? Nie słyszę. Zmiana 13 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 14 dotyczącej dodania nowego działu IIIa pod tytułem „Regulacja spraw majątkowych niektórych kościołów”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#BogdanBujak">Dochodzimy tutaj do konieczności rozstrzygnięcia kwestii wariantowych. Przedstawiając projekt nowelizacji mówiłem o wariantach 4 lub 5 podmiotów komisji regulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#BogdanBujak">Wariant I mówi o 4 podmiotach zajmujących się sprawami regulacyjnymi. Wariant II zawiera 5 podmiotów. Dochodzi tu jeszcze sprawa powołania takiej komisji ds Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#BogdanBujak">Konsekwencją wyboru wariantu w tym miejscu będzie wybór odpowiedniego wariantu w dalszej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#TadeuszZieliński">Podkomisja zaproponowała tu dwa warianty, z których jeden zakłada, że Komisja Regulacyjna będzie zajmować się sprawami 4 kościołów z pominięciem spraw Kościoła Prawosławnego.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#TadeuszZieliński">Proponuję, aby Komisja zajmowała się tylko sprawami 4 kościołów, zaś Kościół Prawosławny miał odrębną komisję, wzorem Kościoła Katolickiego i Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#TadeuszZieliński">Popieram więc przyjęcie wariantu I, co pociągnie za sobą konsekwencje w zakresie art. 3 projektu, który odnosi się do ustawy o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne głosy w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#JerzyCiemniewski">Biskup Kościoła Prawosławnego w Polsce ks. Jeremiasz: Za każdym z proponowanych wariantów kryje się długa dyskusja sięgająca roku 1989. W imieniu Kościoła prosiłbym o przyjęcie wariantu I. Proszę pozwolić mi jeszcze na kilka zdań wypowiedzi, ponieważ muszę zaraz opuścić posiedzenie Komisji. Chciałbym poprosić państwa o przyjęcie wariantu art. 49 naszej ustawy. Mamy na piśmie stanowisko w tej sprawie i proszę, aby zechcieli państwo wysłuchać go później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#ArturSmółko">Chcę przyłączyć swój głos do głosu pana posła Zielińskiego. Wydaje mi się, że bardziej logiczne jest optowanie za wariantem I, który mówi o Komisji Regulacyjnej dla 4 kościołów.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#ArturSmółko">Kościół Prawosławny jest kościołem innym niż te wymienione w wariancie I. Nie chodzi więc już tylko o docenienie roli Kościoła Prawosławnego - drugiego co do wielkości kościoła w Polsce. Należy zauważyć różnice między kościołami wymienionymi w wariancie I. Jednocześnie należałoby przyjąć wariant I w art. 3 dotyczącym komisji działającej tylko dla Kościoła Prawosławnego. Sygnalizuję, że będę wnosił o przyjęcie nowego brzmienia art. 49 w ustawie o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#BogusławSkręta">Chciałbym przedstawić krótkie wyjaśnienie. Z wypowiedzi państwa posłów wynikać może, że Kościół Prawosławny jest nielogicznie traktowany.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#BogusławSkręta">Wariant II nie jest wynikiem przemyśleń tego rodzaju, że Kościołowi Prawosławnemu nie należy się osobna komisja regulacyjna. Jest to wynikiem faktu, iż spraw do załatwienia związanych z tym kościołem pozostało bardzo niewiele, ok. 60. Powodem była racjonalność w powoływaniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#BogusławSkręta">Decyzja o wyborze wariantu należy oczywiście do państwa, zaś strona rządowa nie będzie optowała za żadnym z wariantów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JerzyCiemniewski">Uważam, że sprawa została dostatecznie wyjaśniona. Poddaję wariant I pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JerzyCiemniewski">Kto z państwa jest za przyjęciem wariantu I w zmianie 14 w odniesieniu do art.38a?</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wariant I uzyskał poparcie większości posłów. Za wariantem II opowiedziało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#JerzyCiemniewski">Konsekwencją przyjęcia wariantu I jest odpowiedni wybór w art. 38d ustawy w zmianie 14 oraz w art. 3 nowelizacji w zmianie 4 i 5. Czy są inne uwagi do zmiany 14?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#AleksanderMerker">Chciałbym państwu przypomnieć, że został na piśmie zgłoszony wniosek Towarzystwa Biblijnego, który dotyczy art. 38a ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#TadeuszZieliński">Ustęp ten przewiduje, że w ramach Komisji Regulacyjnej mogą być załatwiane także sprawy majątkowe innych kościołów niż wymienionych czterech. Chodzi o jednostkowe sprawy.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#TadeuszZieliński">Proponuję, aby w ust. 2 dopuścić możliwość rozpatrywania zagadnień majątkowych przedłożonych przez krajowe organizacje międzykościelne. Dotyczy to konkretnie jednej organizacji i jednej nieruchomości - Towarzystwa Biblijnego.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#TadeuszZieliński">Proponuję, aby w art. 38a ust. 2 po słowach „nie wymienione w ust. 1” wpisać wyrazy „oraz krajowe organizacje międzykościelne”.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#TadeuszZieliński">Fakt dopuszczenia krajowej organizacji międzykościelnej do prac Komisji Regulacyjnej nie przesądza jeszcze otrzymania przez nią utraconej nieruchomości. Jest to tylko umożliwienie wszczęcia procesu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JerzyCiemniewski">Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AndrzejCzochara">Zgłoszony wniosek nie jest sprzeczny z obowiązującymi przepisami. Jednak dla jasności sformułowania trzeba dodać, że chodzi o organizacje międzykościelne wpisane do rejestru. W przeciwnym razie możemy mieć do czynienia z organizacjami nie mającymi osobowości prawnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#JerzyCiemniewski">Uważam, że jest to nadmierna zapobiegliwość. Biorąc pod uwagę, że chodzi o rewindykację majątku, taka organizacja musiała działać wcześniej. Mówimy w praktyce tylko o jednej takiej organizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#TadeuszZieliński">W rozumieniu ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, krajowa organizacja międzykościelna jest podmiotem prawa wyznaniowego zarejestrowanym. Nie może istnieć organizacja krajowa bez wpisu do rejestru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#BogusławSkręta">Tytułem własności może legitymować się tylko podmiot zdolny do nabywania tej własności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JerzyCiemniewski">Pan poseł Zieliński zgłosił wniosek o uzupełnienie treści art. 38a ust. 2 tak, aby uzyskał on treść: „Roszczenia majątkowe wobec Państwa mogą również zgłaszać do Komisji w terminie do dnia 31 grudnia 1998 roku kościoły i inne związki wyznaniowe, nie wymienione w ust. 1, oraz krajowe organizacje międzykościelne, jeżeli wskażą we wniosku, że na rzecz Skarbu Państwa przejęto własność nieruchomości lub ich części będących uprzednio własnością tych Kościołów i związków wyznaniowych oraz krajowych organizacji międzykościelnych.” Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty większością głosów przy 1 głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do zmiany 14? Nie słyszę. Proponuję poddać pod głosowanie całą treść zmiany 14. Kto z państwa jest za przyjęciem zmiany 14 z uwzględnieniem przyjętych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wniosek został przyjęty jednomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 15 dotyczącej art. 40? Nie słyszę. Zmiana 15 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 16 dotyczącej art. 41? Nie słyszę. Zmiana 16 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 17 dotyczącej art. 42? Nie słyszę. Zmiana 17 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#JerzyCiemniewski">Czy są uwagi do zmiany 18 dotyczącej preambuły? Nie słyszę. Zmiana 18 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#JerzyCiemniewski">Czy są inne uwagi do całości art. 1 projektu nowelizacji ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania? Nie słyszę. Art. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 2 dotyczącego ustawy z dnia 17 maja 1989 roku o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP. Proszę o przedstawienie projektu w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#TadeuszZieliński">Art. 2 przedstawiony jest państwu w dwóch wariantach. Proponuję przyjęcie go w wariancie I. Jestem przeciwny wprowadzeniu w wariancie II zmiany 1 dotyczącej art. 4 ustawy. Wprowadza ona nowy element.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#TadeuszZieliński">Sądzę, że ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego powinna być nowelizowana w jak najmniejszym stopniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AndrzejCzochara">Popieramy stanowisko zgłoszone przez pana posła Zielińskiego. W wariancie II proponuje się zmianę, której wprowadzenie wymaga uprzednich uzgodnień ze stroną kościelną. Przedstawiciel strony rządowej nie jest suwerenem, jest współprzewodniczącym Komisji Wspólnej. Sprawozdania z działalności nie są tajne, przedstawiają tylko krótko tematykę posiedzeń i wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#JerzyCiemniewski">Poddaję pod głosowanie oba warianty. Kto z państwa opowiada się za przyjęciem w art. 2 projektu wariantu I?</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#JerzyCiemniewski">W głosowaniu wariant I został przyjęty jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#JerzyCiemniewski">Przechodzimy do art. 3 projektu nowelizacji. Dotyczy on ustawy z dnia 4 lipca 1991 roku o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Czy są ogólne uwagi do art. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#ArturSmółko">Zgodnie ze swoją zapowiedzią chciałbym zaproponować rozszerzenie zmian w art. 3 o jeszcze jedną dotyczącą art. 49 obecnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#ArturSmółko">Proponuję skreślić ust. 1 i 2 tego artykułu. W ten sposób art. 49 otrzymałby brzmienie: „Nieruchomości lub ich części, które przeszły na własność Państwa na podstawie dekretu z dnia 5 września 1947 roku o przejściu na własność Państwa mienia pozostałego po osobach przesiedlonych do ZSRR i w dniu 1 stycznia 1997 roku były we władaniu osób prawnych Kościoła Katolickiego RP lub Polskiego Autokefalicznego Prawosławnego, przechodzą z mocy prawa na własność tych osób prawnych”. Chodzi o zrównanie praw tych kościołów i ostateczne rozstrzygnięcie tej sprawy. Ciągnie się ona zbyt długo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Przepraszam państwa, ale chcę teraz wystąpić w poprzedniej mojej roli przewodniczącej podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Podkomisja odbyła co najmniej 3 posiedzenia dotyczące tego artykułu. Zaproszeni zostali na nie przedstawiciele Kościoła Unickiego i Prawosławnego. Po długiej dyskusji okazało się, że nie możemy wypracować jednego projektu tego artykułu. Pan poseł Smółko zaprezentował jedną z wersji.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MałgorzataWiniarczykKossakowska">Na sali jest obecny pan poseł Czykwin. Pamięta styl i formę dyskusji w tej sprawie. Nie byliśmy w stanie podjąć jednoznacznej dyskusji. Posłowie zdecydowali się wówczas, aby pozostawić art. 49 w obecnej formie. Przypomnę, że nie obejmuje on żadnej ze zgłoszonych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#EugeniuszCzykwin">Dziękując panu posłowi Smółko, który reprezentuje Białostocczyznę i z pewnością bliskie mu są nasze problemy, chciałbym dodać kilka zdań wyjaśnienia do prośby, którą skierował do państwa ks. biskup Jeremiasz.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#EugeniuszCzykwin">Problem jest złożony, powstał już 5 lat temu, kiedy Sejm podjął próbę regulacji stosunków Państwa z różnymi kościołami. Jest to trudny problem, ponieważ dotyczy również relacji między dwoma kościołami.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#EugeniuszCzykwin">W 1989 roku, kiedy uchwalano ustawę o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, ta kwestia była aktualna. Rozstrzygnięto ją w jedyny możliwy wtedy sposób.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#EugeniuszCzykwin">Po wysiedleniu ludności unickiej i prawosławnej po akcji Wisła na terenie wschodniej Polski pozostało ok. 100 świątyń prawosławnych, zaś w południowo-wschodniej Polsce - kilkaset świątyń grekokatolickich i 62 prawosławne. Nie jest możliwe dzisiaj odtworzyć stan z tamtych lat.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#EugeniuszCzykwin">Po długich dyskusjach nastąpiło uzgodnienie między dwoma Kościołami - Katolickim i Prawosławnym - dotyczące stanu posiadania. Nie było wówczas powodu do odbierania Kościołowi Katolickiemu ok. 100 świątyń, które w przeszłości należały do Kościoła Prawosławnego. Tak samo nie byłoby uzasadnienia do odbierania Kościołowi Prawosławnemu 24 świątyń grekokatolickich.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#EugeniuszCzykwin">Na tych terenach ludność jest w 90–95% prawosławna i to właśnie ludność uratowała te obiekty przed zniszczeniem.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#EugeniuszCzykwin">Prosząc państwa o przyjęcie takiego rozstrzygnięcia nasza społeczność chciałaby tylko, aby zastosować tu zasadę, którą przyjęto wobec Kościoła Katolickiego. Dlaczego zasada równego traktowania wszystkich kościołów w Polsce miałaby być w tym przypadku naruszona?</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#EugeniuszCzykwin">Jesteśmy świadomi, że jest to decyzja niesatysfakcjonująca. Jednak nikt nie powróci do stanu z 1949 roku. Zakończenie sporu między grekokatolikami a prawosławnymi przyniesie z pewnością pożytek państwu polskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#ArturSmółko">Podtrzymuję mój wniosek. Wokół tej sprawy narasta wciąż konflikt. Jeśli przez brak zainteresowania tą sprawą mamy udawać, że jej nie ma, to jestem pewien, że tak się nie stanie. Konflikt pozostanie.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#ArturSmółko">Wszystkie kościoły w Polsce powinny być traktowane jako instytucje równe wobec prawa. Istniejące rozstrzygnięcie jest krzywdzące dla jednego ze związków wyznaniowych. Należy temu zapobiec. Można to zrobić tylko w jeden sposób - głosując za zmianami w art. 49. Podtrzymuję mój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#AndrzejWiśniewski">Proszę, aby poparli państwo stanowisko, jakie zaprezentowała pani minister Winiarczyk-Kossakowska. Uczestniczyłem w posiedzeniu podkomisji, kiedy ta sprawa była rozpatrywana. Po długiej dyskusji z udziałem obu zainteresowanych kościołów doszliśmy do wniosku, że w tej ustawie nie można rozstrzygnąć problemu.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#AndrzejWiśniewski">Dzisiaj na sali są przedstawiciele tylko jednego z tych dwóch kościołów. Tym bardziej byłoby krzywdzące, gdybyśmy dokonali zmiany zapisu. Można problem rozstrzygnąć innymi przepisami przygotowywanymi już w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#AndrzejWiśniewski">Proponuję, abyśmy przyjęli projekt nowelizacji w takiej wersji, jaką przedstawiła podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JerzyTofiluk">Z tego co wiem Kościół Unicki jest częścią Kościoła Katolickiego. Stan majątkowy Kościoła Katolickiego został już uregulowany. Stan majątkowy Kościoła Prawosławnego - jeszcze nie.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#JerzyTofiluk">Nic mi nie wiadomo, aby Kościół Unicki starał się o regulację ustawową swojego statusu. Taka regulacja istnieje już bowiem w oparciu o ustawę o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#BogusławSkręta">Nie chciałem zabierać głosu w tej sprawie, ale widzę, że dyskusja ta toczy się zupełnie niepotrzebnie. Nie jest to spór o 24 cerkwie, czy o 50 cerkwi. Nie jest to dyskusja nad tym, który kościół jest bardziej skrzywdzony. Nie można zapominać, że chodzi tu o prawa majątkowe dwóch bytów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#BogusławSkręta">Podstawowy problem polega na tym, że nie możemy jednoznacznie stwierdzić, iż nieruchomości te przeszły na własność Skarbu Państwa. Nie możemy więc przyjąć zapisu, który budzi wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#BogusławSkręta">Jeżeli przyjmiemy propozycję pana posła Smółko, to może się okazać, że jest to przepis nacjonalizujący po raz wtóry mienie. Nie wiadomo, czy w stosunku do mienia Kościoła Unickiego właściwie został zastosowany dekret o majątkach osób przesiedlonych do ZSRR.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#BogusławSkręta">Powiedziano przed chwilą, że obrządek grekokatolicki jest częścią Kościoła Katolickiego. Jednym tchem trzeba więc powiedzieć, że obrządek ten nigdy nie przestał istnieć jako osoba prawna.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#BogusławSkręta">Wstępnie trzeba rozstrzygnąć, czy wobec obrządku grekokatolickiego mogły być za-stosowane szalenie restrykcyjne przepisy dekretu?</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#BogusławSkręta">Uważam, że na tym etapie nie można zaryzykować takiej inicjatywy ustawodawczej. Jeżeli nie ustalimy faktów, to może się okazać, że jesteśmy jedynym europejskim państwem, które dokonało nacjonalizacji mienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#EugeniuszCzykwin">Pan Merker wyjaśniał na poprzednim posiedzeniu Komisji tę wątpliwość. Proszę, aby powtórzył dzisiaj swoją wypowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AleksanderMerker">Ustawa z 1947 roku o przejściu na własność Państwa majątku osób przesiedlonych do ZSRR w pierwotnej wersji dotyczyła osób fizycznych. Jednak była ona stosowana nie tylko do osób fizycznych przesiedlonych do Związku Radzieckiego. Od początku wykładnia była bardzo szeroka. Ustawę odnoszono także do osób przesiedlonych w ramach akcji Wisła na tereny ziem zachodnich i północnych.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#AleksanderMerker">Nowelizacja z 1949 roku rozciągnęła ustawę na osoby prawne służące interesom tej ludności. Na posiedzeniu podkomisji przedstawiciel obrządku grekokatolickiego wysunął zarzut, że przecież te osoby prawne nie zostały przesiedlone. Ustawa mówiła jednak o osobach służących interesom osób przesiedlonych.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#AleksanderMerker">W praktyce tym przepisem został objęty majątek trzech kategorii osób prawnych - majątek obrządku grekokatolickiego, majątek ukraińskich spółdzielni mleczarskich i majątek organizacji kulturalnych.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#AleksanderMerker">Interpretacja ustawy była bardzo szeroka, w praktyce większość osób została przesiedlona na ziemie zachodnie i północne, a nie do ZSRR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AndrzejCzochara">W dyskusji chciałbym zwrócić uwagę na zasadniczą kwestię. Chodzi o rolę państwa w stosunkach z kościołami i związkami wyznaniowymi, zwłaszcza w problemach takich jak konflikty wewnątrzwyznaniowe.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#AndrzejCzochara">Tym razem mamy do czynienia właśnie z takim konfliktem. Z punktu widzenia budowy prawa wyznaniowego i roli państwa w systemie rozdziału Kościoła od Państwa niedopuszczalna jest ingerencja organu państwowego i władzy ustawodawczej w rozwiązywanie takiego konfliktu. Naruszylibyśmy w takim przypadku zasadę rozdziału Kościoła od Państwa.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#AndrzejCzochara">Naszym zadaniem jest bronienie dystansu administracji rządowej od sporów wewnątrzwyznaniowych. Inaczej musielibyśmy wejść w system państwa wyznaniowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JerzyCiemniewski">Proszę o konkluzje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#ArturSmółko">Rozpoczęliśmy dyskusję na temat zasad stosunków Państwa i Kościoła. Chcę zapytać przedstawicieli rządu, ile razy od 1989 roku państwo polskie swymi regulacjami ustawodawczymi wtrącało się w sprawy między kościołami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#BogusławSkręta">Ani razu. W każdej ustawie wyznaniowej jest zapis mówiący, iż wszelkie regulacje dotyczące danego kościoła nie mogą naruszać praw innego kościoła. Jest to podstawowa gwarancja ustawowa. Organy państwowe nie wchodzą w ten sposób w spory międzykościelne.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#BogusławSkręta">Jedyny problem, o którym mówiono, dotyczył rozdziału majątku pomiędzy Kościołem Katolickim Mariawitów i Kościołem Starokatolickim Mariawitów. Jest to przykład rozwiązania sprawy.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#BogusławSkręta">Jeżeli w omawianym przypadku nie byłoby wątpliwości prawnych co do skuteczności nacjonalizacji mienia, to strona rządowa uważałaby tę sprawę z prawnego punktu widzenia za neutralną. Są jednak poważne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#EugeniuszCzykwin">Chciałbym dodać jeszcze jedno zastrzeżenie, jeśli chodzi o równość traktowania kościołów.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#EugeniuszCzykwin">Art. 49 jest konsekwencją art. 46 naszej ustawy. Ten ostatni w ust. 1 pkt 3 jest powtórzeniem zapisu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, ale bez końcowego fragmentu.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#EugeniuszCzykwin">Oznacza to, że w ustawie dotyczącej Kościoła Katolickiego zapisano, iż wszystkie świątynie i obiekty znajdujące się w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu kościelnych osób prawnych stają się z mocy prawa własnością Kościoła Katolickiego.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#EugeniuszCzykwin">Natomiast w ustawie dotyczącej Kościoła Prawosławnego jest powiedziane, że chodzi o wszystkie obiekty oprócz zastrzeżenia zawartego w art. 49.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JerzyCiemniewski">Sądzę, że padły już argumenty za i przeciw propozycji pana posła Smółko.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JerzyCiemniewski">Proszę, aby przed głosowaniem pan poseł Smółko sformułował jeszcze raz swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#ArturSmółko">Proponuję skreślić ust. 1 i 2 w art. 49, zaś nadać mu nowe brzmienie następującej treści: „Nieruchomości lub ich części, które przeszły na własność Państwa na podstawie dekretu z dnia 5 września 1947 roku o przejściu na własność Państwa mienia pozostałego po osobach przesiedlonych do ZSRR i w dniu 1 stycznia 1997 roku były we władaniu osób prawnych Kościoła Katolickiego RP lub Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, przechodzą z mocy prawa na własność tych osób prawnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JerzyCiemniewski">Niestety nie możemy poddać pod głosowanie tej pro-pozycji, ponieważ na sali nie ma quorum.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JerzyCiemniewski">Będziemy kontynuować rozpatrywanie projektu na kolejnym posiedzeniu. Zostaną państwo poinformowani o jego terminie.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#JerzyCiemniewski">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>