text_structure.xml 146 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 5 stycznia 1988 r, Komisja Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Mariana Króla (ZSL) i Zbigniewa Gburka (SD) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej z przewodniczącym Aleksandrem Kwaśniewskim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z ministrem Januszem Komenderem oraz Główny Inspektor Pracy Jan Laskowski, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów, OPZZ i Federacji Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Komisja przyjęła propozycję przewodniczącego, by w drugim dniu obrad poszerzyć punkt porządku dziennego obejmujący projekt ustawy budżetowej na 1988 r, w części dotyczącej Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej - o podstawowe kierunki działania tego ministerstwa w br. oraz o założenia reformy systemu ubezpieczeń społecznych (temat zaplanowany pierwotnie na luty br.).</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wprowadzenia do dyskusji nad pierwszym punktem porządku dziennego dokonał przewodniczący Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej Aleksander Kwaśniewski: Przewodniczący i jego zastępca debiutują przed Komisją. Pragniemy wyrazić nadzieję na dobrą współpracę.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Komitet ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej przejął funkcje Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki oraz Biura ds. Młodzieży przy Radzie Ministrów. Od 1 stycznia br. Komitet rozpoczął działalność w nowym kształcie. Można wydzielić trzy sfery jego zainteresowań: sprawy młodzieży, sprawy wypoczynku i turystyki niekomercyjnej oraz sprawy kultury fizycznej i sportu wyczynowego. Zagadnienia turystyki komercyjnej przeszły - jak wiadomo - do Ministerstwa Rynku Wewnętrznego, które przejęło również przedsiębiorstwa państwowe „Orbis” i „Sports-Tourist”.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Zatrudnienie w nowym komitecie jest o 1/3 mniejsze niż w dwóch poprzednich, łącznie pracuje 200 osób. Zmniejszone zostało też kierownictwo (jest tylko dwóch wiceprzewodniczących), działa ponadto 7 departamentów i 4 biura.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Szczegółowa Informacja o budżecie i funduszach została posłom doręczona. Pragnę zwrócić uwagę na istnienie trzech funduszów celowych: Centralnego Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (CFRKF), Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku (CFTiW) oraz Państwowego Funduszu Młodzieży (PFM).</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Planujemy wzrost środków budżetowych ogółem o 23%. Wiąże się to m.in. z finansowaniem nowych obiektów, wzrostem wynagrodzeń, a także wzrostem kosztów związanych z międzynarodową wymianą turystyczno-wypoczynkową dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dotacja budżetowa na CFRKF wzrasta o 22% - do 7,880 mln zł, a dotacje na wojewódzkie fundusze rozwoju kultury fizycznej o 25% - do 16 mld zł. Razem środki budżetowe na kulturę fizyczną wzrosną o 24% - do 23,9 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Na zadania w zakresie upowszechniania turystyki przeznacza się 53 mln zł (wzrost o 30%), na Upowszechnienie turystyki wśród młodzieży szkolnej w budżecie Ministerstwa Edukacji Narodowej - 69 mln zł (wzrost o 24%), na finansowanie działalności szkolnych schronisk młodzieżowych (budżet terenowy) 641 mln zł (wzrost o 17%). Razem środki budżetowe na turystykę osiągną 763 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Dotacja budżetowa PFM wzrasta o 9% i wyniesie 1.240 mln zł. Ogółem zatem środki z budżetu państwa osiągną 25,9 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Jeżeli chodzi o środki pochodzące ze źródeł pozabudżetowych, to w kulturze fizycznej zalicza się do nich wpłaty „Totalizatora Sportowego”, które wzrastają do prawie 7,3 mld zł, Funduszu Przeciwalkoholowego - 2 mld zł, zakładów pracy i innych organizacji - 4,3 mld zł oraz dochody własne (brutto) stowarzyszeń kultury fizycznej - 26 mld zł. Łącznie daje to 39,9 mld zł, co stanowi wzrost o 9%. Razem ze środkami budżetowymi nakłady finansowe na kulturę fizyczną wzrosną o 14% - do 63,6 mld zł. Udział środków budżetowych w ogólnych nakładach na kulturę fizyczną ma wynieść 38% (o 3% więcej niż w ub.r.). Znaczny udział środków pozabudżetowych związany jest z rozwojem działalności gospodarczej w klubach sportowych. Dochody własne stowarzyszeń kultury fizycznej (poza pomocą finansową zakładów pracy) wyniosą ok. 25 mld zł, z czego ponad 80% przypada na własną działalność gospodarczą, reszta zaś to wpisowe, składki, dochody z imprez, odpłatność za szkolenie oraz wynajem obiektów i urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Dochody z działalności gospodarczej wykazywane są w kwotach brutto. Znaczną ich część przeznacza się na finansowanie kosztów własnych tej działalności i - po potrąceniu podatków - na finansowanie działalności statutowej pozostaje ok. 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Dochody CFRKF pochodzące z dotacji budżetowej, wpłat „Totalizatora Sportowego” i Funduszu Przeciwalkoholowego zaplanowano na 19,5 mld zł (wzrost o 24 %). Dodatkowe dochody przeznacza się głównie na zabezpieczenie bazy przed dekapitalizacją, wzrost kosztów w związku ze zmianami cen i wynagrodzeń, szkolenie kadry i zakup sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Źródłami dochodów CFTiW są głównie wpływy z opłat przy sprzedaży dewiz. Fundusz ten nie otrzymuje dotacji budżetowej. Planowane dochody wzrastają o 4,7% w porównaniu do 1987 r. 94% ogółu wydatków przeznacza się na działalność inwestycyjno-remontową.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Państwowy Fundusz Młodzieży istnieje od 1 stycznia 1987 r. Wielkość dotacji na ten rok wynosi 1.240 mln zł (wzrost o 9%). Wydatki przeznaczone są przede wszystkim na usługi w zakresie międzynarodowej wymiany turystyczno-wypoczynkowej dzieci i młodzieży, stypendia dla młodzieży szczególnie uzdolnionej, dotacje dla młodzieżowych placówek kulturalnych, sportowych i turystycznych oraz na modernizacyjno-remontowe wspieranie tej bazy.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Dyskusyjna jest natomiast wielkość dochodów własnych PFM (z imprez celowych» z działalności gospodarczej organizacji sportowych itp.).</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Pragnę zwrócić uwagę, że projekt budżetu powstawał w 1987 r. i uwzględniał warunki tego okresu. Jest więc odwzorowaniem działań planowanych wcześniej. Nowe systemy ekonomiczne w zakresie kultury fizycznej i młodzieży znajdą odbicie dopiero w budżecie na 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Jeżeli chodzi o zmiany systemowe związane z II etapem reformy gospodarczej to staramy się uporządkować zasady funkcjonowania kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku. Sprawy oparcia się na zasadach samofinansowania powinny być przedstawione w styczniu br. w zakresie turystyki, natomiast w czerwcu br. moglibyśmy przedłożyć propozycje dotyczące finansowania kultury fizycznej szerzej rozumianej. Ta ostatnia działalność nie może być oczywiście oparta na samofinansowaniu. W projekcie trzeba uwzględnić dotacje budżetu centralnego, terenowego, sponsorowanie jednostek państwowych i innych jednostek gospodarki uspołecznionej oraz przedsiębiorstw i osób prywatnych, a także rozwój działalności gospodarczej poszczególnych organizacji sportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Potrzebny jest czas na poważną dyskusję. Na sprawy sportu nie można patrzeć tylko z punktu widzenia piłki nożnej. Chcemy pokazać zróżnicowaną sytuację w poszczególnych dyscyplinach, różne potrzeby rekreacji oraz włączania młodzieży do uprawiania sportu. Nie można przy tym dopuścić do tego, by przez działalność gospodarczą organizacje sportowe odchodziły od zasad statutowych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Turystyka komercyjna opiera się od dawna na rachunku ekonomicznym. Dyskusyjne jest natomiast, w jakiej części samofinansowanie kultury fizycznej prowadzi do wypaczeń wśród młodzieży, kadry technicznej itp., a w jakiej części powinny być tu zainteresowane budżety: centralny i terenowe.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Na prośbę przewodniczącego Komisji pragnę poinformować kistko o przygotowaniach do olimpiady w Calgary; jeżeli chodzi o olimpiadę w Seulu - będzie to można uczynić później. Wstępnie zaakceptowany skład kadry obejmuje 39 zawodników, z których prawdopodobnie wyjedzie 30-32. Najliczniejszą grupą są hokeiści (23 osoby). Przewidujemy także wyjazd 16 osób towarzyszących (trenerów i lekarzy oraz skromnej ekipy kierowniczej).</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Szanse na zajęcie miejsc w pierwszej dziesiątce - poza hokeistami - mają G. Filipowski, Erwina Ryś-Ferenc i P. Fijas. Niestety, taki jest stan polskiego sportu w dyscyplinach zimowych. Bylibyśmy bardzo zadowoleni, gdyby udało się uzyskać więcej niż miejsca w pierwszej dziesiątce, ale przestrzegamy przed nadmiernym optymizmem. Na poprzednich olimpiadach zimowych Polska zajmowała miejsce w drugiej dziesiątce krajów. Będzie to bardzo trudne w br.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Koszt wyjazdu naszej ekipy szacowany jest na 58 mln zł, w tym ok. 150 tys. dolarów zapewnione przez Polski Komitet Olimpijski. Wszystkie przygotowania odbywają się zgodnie z programem.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Koreferat do projektu ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej przedstawił poseł Jacek Bugański (ZSL): Analiza projektu ustawy budżetowej w części dotyczącej Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej nie pozwala nawet na szczyptę optymizmu. Szczególnie dlatego, że jest to przecież rok olimpijski, tak zawsze szczególny dla wszystkich tych, którzy uprawiają sport oraz trenerów, działaczy i sympatyków sportu; Stan sportu polskiego i w ogóle kultury fizycznej w naszym kraju wcale nie poprawia tej frustracji, a wręcz przeciwnie - poprzez drastyczne obniżenie poziomu i wyników naszych reprezentantów raczej ją potęguje. Olbrzymim niepokojem napawa również to, co dzieje się z kulturą fizyczną „na dole”. Kurczy się liczba czynnie uczestniczących w kulturze fizycznej, obniżył się poziom wychowania fizycznego w szkołach, badania kolejnych roczników poborowych wskazują na znaczne obniżenie się sprawności fizycznej młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Jedną z podstawowych przyczyn są problemy związane z zabezpieczeniem materialnym w tym zakresie. Przedstawione propozycje budżetu dowodzą, że 1988 r. nie tylko nie będzie lepszy dla kultury fizycznej i rekreacji, ale że niektóre zjawiska będą się potęgowały.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Budżet Komitetu generalnie nie jest spełnieniem rzeczywistych potrzeb, jego pozorny wzrost nie będzie nawet w pełni rekompensował ruchu cen 1 kosztów utrzymania w 1988 r. (wzrost o 23,9% w stosunku do przewidywanego wykonania w ub.r.).</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Projektowane środki w dziale kultury fizycznej i sportu wynoszą 63 mld zł, w tym środki z budżetu stanowią niecałe 24 mld zł, czyli 38%. Na zadania w zakresie upowszechniania turystyki oraz finansowanie działalności szkolnych schronisk młodzieżowych przeznacza się łącznie 763 mln zł. Dotacje budżetowe na PFM wynoszą 1.240 mln zł. Wzrost środków budżetu państwa, w porównaniu do przewidywanego wykonania za 1987 r., wynosi 23% i przeznaczony jest w kulturze fizycznej i turystyce głównie na sfinansowanie przejmowanych do eksploatacji nowych obiektów, wzrost wynagrodzeń i cen urzędowych z roku ub. oraz wzrost kosztów związanych z międzynarodową wymianą turystyczno-wypoczynkową dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Od br. wprowadzona została zasada dokonywania wszystkich nakładów na rozwój i upowszechnianie kultury fizycznej w oparciu o CFRKF. Na 1988 r. ma on wynieść 19,6 mld zł. Na inwestycje i modernizację bazy przeznacza się 40% wszystkich nakładów funduszu. Jest to bardzo istotna pozycja, zapobiegająca częściowo dekapitalizacji bazy i zapewniająca również niewielki jej przyrost.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Dotacja dla społecznych organizacji kultury fizycznej i sportu wynosi 3,7 mld zł. Przypomnę, że z tej kwoty korzystają takie organizacje jak SZS, LZS, TKKF i różne związki sportowe. W stosunku do ub. r. wzrost wynosi ok. 20%, ale jest on pozorny, bo po analizie czekającej nas podwyżki kosztów żywności, usług transportowych i na pewno cen sprzętu sportowego - organizacje te będą musiały w sposób zasadniczy ograniczyć swoją działalność. Smutne to, ale prawdziwe. Dotknie to szczególnie takie organizacje jak Ludowe Zespoły Sportowe, które egzystują dziś tylko dzięki budżetowi państwa - poza nielicznymi wyjątkami.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Na marginesie chciałbym zwrócić uwagę na to, co dzieje się z cenami sprzętu wyczynowego. Już w ostatnich miesiącach 1987 r. ceny niektórych artykułów wzrosły nawet o 100 %. Buty narciarskie do szkolenia podstawowego w skokach dla 11-letniego chłopca kosztują 40 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Również porównanie proponowanych nakładów na inwestycje i modernizację, szczególnie z wojewódzkich funduszów rozwoju kultury fizycznej, musi skłonić do bolesnego stwierdzenia o bardzo drastycznym zawężeniu możliwości oddziaływania na stan bazy. W tym przypadku chodzi przecież o obiekty, których bez tych środków, po prostu nie da się modernizować, remontować czy wreszcie budować. Środki te, jako dodatek do ofiarności społecznej, pozwalały dotychczas utrzymywać tę bazę i ją rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">W projekcie budżetu prawidłowo zaplanowano zwiększenie dotacji na wzrost cen urzędowych, płac, kosztów nowych obiektów oddawanych do eksploatacji itp. wydatków. Nasuwa się jednakże wątpliwość: projekt budżetu został opracowany zbyt schematycznie, bez szerszego uwzględnienia założeń II etapu reformy gospodarczej oraz zadań stojących przed kulturą fizyczną i turystyką. Wszyscy Zdajemy sobie z tego sprawę, a informacja praktycznie w ogóle nie uwzględnia tych problemów. Nie wiemy, czy były GKKFiT, opracowując projekt budżetu na 1988 r., dokonał szczegółowej analizy celowości i skuteczności przyznawanych dotacji.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Kryzys w polskim sporcie wiąże się w znacznym stopniu z nieprawidłowościami w finansowaniu tej działalności. Wielu prac nie podejmuje się ze względu na brak środków i motywacji. Równocześnie występują nieprawidłowości w finansowaniu niektórych organizacji i zawodników. Ogromne sumy wydajemy na sport wyczynowy, a brak ich na budowanie podstawy tej piramidy w kulturze fizycznej, na masowe szkolenie itp. Niedobór środków na jednych odcinkach oraz ich nadmiar na innych stwarza zagrożenie dla sportu. Sprawą tą musi zająć się nowy Komitet i zaproponować odpowiednie rozwiązania. Należy przeanalizować źródła dochodów własnych, które nie zawsze są ujawniane (np. przy sprzedaży biletów na niektóre imprezy sportowe).</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Działalność gospodarcza stowarzyszeń kultury fizycznej prowadzona jest niekiedy w sposób żywiołowy. Dochody z tego tytułu stanowią ponad 40% wszystkich dochodów kultury fizycznej. Bez tej działalności ogromna liczba klubów i stowarzyszeń nie miałaby racji bytu. Trzeba, żeby Komitet zaproponował nowe rozwiązania i uproszczenia w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej; należałoby przy tym zwrócić szczególną uwagę na te jej rodzaje, dzięki którym stowarzyszenia mogą rozwijać zadania statutowe bez dotacji z budżetu. Należałoby tu stosować odpowiednie ulgi podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Po ostatniej reorganizacji pozostawiono w Komitecie sprawy turystyki socjalnej, wypoczynku i turystyki kwalifikowanej. Komitet nadal dysponuje CFTiW. Ponadto całość dochodów i wydatków budżetowych turystyki i wypoczynku planowana jest w dziale 88 należącym do części 45 - Komitet ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej. W tej sytuacji Komitet obowiązany jest przedkładać w Sejmie całość dochodów i wydatków budżetowych turystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W projekcie budżetu dla turystyki i wypoczynku przewiduje się ponad 22%-owy wzrost dochodów i ponad 18%-owy wzrost wydatków. Wielkości te nie budzą zastrzeżeń. Natomiast pozostaje do wyjaśnienia sprawa wyłączenia, po raz pierwszy od 1982 r., dotacji z CFTiW na dofinansowanie wczasów emerytów i rencistów, korzystających z usług FWP. Wiąże się to prawdopodobnie z przygotowaniem projektu ustawy o FWP, w którym wskazane byłoby źródło finansowania tych wczasów. Jednak w związku z opóźnieniem prac nad projektem ustawy prawdopodobnie sposób finansowania wczasów emerytów i rencistów nie ulegnie zmianie. Sprawę tę należy wyjaśnić. Gdyby CFTiW został obciążony omawianym wydatkiem, wystąpiłaby potrzeba ograniczenia nakładów na inwestycje odtworzeniowo-modernizacyjne w turystyce, w tym również w FWP. Wydatki na wczasy emerytów i rencistów nie powinny wpływać na ograniczenie inwestycji w turystyce.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Z przeprowadzonych analiz wynika, że zakładowa baza wczasowa, stanowiąca największy potencjał wypoczynkowy nie jest w pełni wykorzystywana, bowiem zakłady pracy mające nadmiar środków finansowych nie są zainteresowane udostępnianiem tej bazy szerokiemu ogółowi. Uzdrowienie sytuacji wymaga wprowadzenia rozrachunku wewnętrznego w bazie zakładowej. Zmuszałoby to właścicieli obiektów wypoczynkowych do powszechnego udostępniania ich zainteresowanym. Jest to jedno z zadań dla nowego Komitetu.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Na zakończenie nasuwa się nieodparcie uwaga, że sport polski i kultura fizyczna w całości wymagają gruntownie innego spojrzenia i głębokiej przebudowy - realizacji czego serdecznie życzę nowym władzom Komitetu.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Przedstawiam również projekt opinii naszej Komisji:</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">- założone wielkości nakładów na kulturę fizyczną i turystykę nie wyrażają rzeczywistych potrzeb. Są to wielkości, które na poziomie minimum gwarantują utrzymanie aktualnego stanu posiadania w tym zakresie;</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- projekt budżetu nie uwzględnia szerzej założeń II etapu reformy gospodarczej, jest zbyt schematyczny w świetle zmian, jakie mają następować w całej gospodarce narodowej;</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- konieczna jest szczegółowa analiza celowości i skuteczności udzielanych dotacji w związku z obserwowanymi nieprawidłowościami w finansowaniu działalności w sferze kultury fizycznej. Niedobór środków na jednych odcinkach oraz ich nadmiar na innych stwarzają coraz większe zagrożenie dla rozwoju sportu;</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- problemem wymagającym generalnego rozwiązania jest działalność gospodarcza stowarzyszeń kultury fizycznej. Konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na te rodzaje działalności gospodarczej, dzięki którym stowarzyszenia mogą rozwijać działania statutowe bez dodatkowych dotacji z budżetu. Do tego rodzaju działalności niezbędne jest zastosowanie ulg w opodatkowaniu.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejSidor">Jestem bardzo zaniepokojony tym, że w planie Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej nie zostały ujęte zadania dotyczące odbudowy bazy dla sportu wyczynowego w szkołach. Na ten temat mówiliśmy wielokrotnie i sam poruszałem go w czasie dyskusji nad projektem budżetu Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w ub. r.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AndrzejSidor">W dalszym ciągu wiele szkół nie ma pełnowymiarowych sal gimnastycznych, basenów, boisk. W terenie niektóre szkoły są w gorszej sytuacji, niż niektóre szkoły „trzeciego świata”. Dlaczego nie wzorujemy się - o czym zresztą również często mówiliśmy na posiedzeniach naszej Komisji - na tych krajach, które mają duże osiągnięcia sportowe? Nie musimy daleko szukać. Weźmy np. naszych sąsiadów zachodnich - NRD. Tam zanim doszli do wspaniałych wyników światowych w sporcie, postawiono na rozbudowę bazy materialnej szkół, boisk, basenów, kortów. Czechosłowacja jest dzisiaj potęgą w tenisie, ale ile tam jest kortów tenisowych, dostępnych dla dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#AndrzejSidor">Komitet ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej powinien w pierwszym rzędzie inwestować nie w sport wyczynowy, a w odbudowę masowego sportu, sportu szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AndrzejSidor">W dalszym ciągu inwestujemy w renomowanych ośrodkach sportowych, jak np. w Zakopanem, a nie dostrzegamy, że np. w woj. suwalskim śnieg leży dłużej niż na południu i można tam nawet dziś z powodzeniem uprawiać narciarstwo biegowe. Nie ma tam jednak przystosowanej dla tego celu bazy turystyczno-wypoczynkowej. Takie województwa jak suwalskie, olsztyńskie, białostockie są niedoinwestowanie, a są to tereny, które mogą być wykorzystywane dla celów rekreacyjno-wypoczynkowych przez cały rok. Podnoszę ten problem teraz, ażeby nowo utworzony Komitet miał to na uwadze w swojej działalności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WacławGarbaj">Przedstawiony nam budżet Komitetu nie uwzględnia podziału środków na określone zadania programowe. Nie określa się w nim wyraźnie ile przeznaczono na sport wyczynowy, na kluby sportowe, na rozwój bazy szkolnej, na rozwój sportu masowego. Przy czym podkreślam, że proporcje nakładów powinny się zmienić w stosunku do tych jakie utrzymywano w poprzednim okresie, przeznaczając nadmierne środki na sport wyczynowy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#WacławGarbaj">Dziękuję kierownictwu nowego Komitetu za rozsądne podejście do sprawy samofinansowania się sportu. Była to bzdura, która nigdzie na świecie nie miała miejsca. Działacze sportowi i sportowcy zajmowali się działalnością gospodarczą, osiąganiem jak najwyższych wyników finansowych - a nie tym, co powinno być ich zasadniczym celem, to jest rozwojem sportu. Pomijam tu dochody, jakie mogą i powinny być osiągane z organizowania dobrych, widowiskowych meczy i innych ciekawych imprez sportowych.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#WacławGarbaj">Jak mówiono w dyskusji w woj. suwalskim istnieją dobre warunki atmosferyczne do uprawiania sportów zimowych. Nie ma tam jednak odpowiedniej bazy, a sprzęt narciarski jest tak drogi, że coraz mniej osób może uprawiać ten sport.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#WacławGarbaj">Jeszcze kilka lat wstecz produkowaliśmy bardzo dobry sprzęt sportowy i w niektórych dziedzinach byliśmy nawet potentatem światowym, jak np. w produkcji kling szermierczych. Dziś dobry sprzęt musimy importować, jest on coraz droższy i niedostępny dla masowego odbiorcy.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#WacławGarbaj">Czy środki na rozwój międzyszkolnych ośrodków mistrzostwa sportowego i szkoły sportowe muszą być planowane w budżecie resortu edukacji narodowej? Wykorzystanie tych środków powinno być kontrolowane przez Komitet; chodzi mi przy tym nie tylko o stronę finansową, ale również o celowość ich wykorzystania. Tak się bowiem dzieje, że nauczyciel w szkole zajmuje się najczęściej grupą utalentowanej w określonym kierunku młodzieży. Rozwija jej sprawność fizyczną w jednym kierunku i są to w przyszłości, o ile się uda, sportowcy bez ogólnych podstaw fizycznego wychowania sprawnościowego.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#WacławGarbaj">Nie ma obecnie warunków dla rozwoju sportu wśród kobiet. Musimy zgodzić się z tym, że inna jest medycyna sportu kobiecego, inne muszą być dla nich warunki socjalne, inny sprzęt sportowy.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#WacławGarbaj">Chciałbym zapytać czy nowy resort przejął do realizacji zobowiązania dawnego GKKFiT?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławPaca">Słusznie stwierdzono w dyskusji, że przyszłe wyniki sportu wyczynowego uzależnione są od wyników wychowania fizycznego i sportu w szkołach. W województwie, w którym mieszkam, zarówno w szkołach podstawowych jak i średnich brak jest sprzętu sportowego. Mam o tym pojęcie, gdyż moje córki uczęszczają właśnie teraz do szkoły podstawowej i średniej. Jak to się dzieje? 30 lat temu chodziłam również do szkoły w tym województwie i mieliśmy wtedy do dyspozycji narty, sanki, piłki, łyżwy i inny sprzęt. Czy po 30 latach zamiast lepiej, musi być gorzej? Szkoły miejskie, a przede wszystkim wiejskie nie dysponują podstawowym sprzętem dla zajęć wychowania fizycznego. Młodzież ćwiczy na korytarzach, gdyż brak jest sal gimnastycznych, a latem po prostu na zewnątrz budynku na podwórkach szkolnych na świeżym powietrzu. Nic dziwnego, że w tych warunkach coraz więcej dzieci i młodzieży ma wady postawy, skrzywienie kręgosłupa, które nie są korygowane poprzez gimnastykę korekcyjną, pływalnie. Nie leczy się tych wad we właściwym okresie wieku rozwojowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanFirst">Z dyskusji wynika bardzo pesymistyczna ocena projektu budżetu kultury fizycznej na 1988 r. Przedstawione nam wskaźniki wzrostu wydatków na poszczególne cele nie uwzględniają podwyżek cen, które dyktuje II etap reformy gospodarczej. Wiem, że przewiduje się przyznanie odpowiednich dotacji na pokrycie tych podwyżek, ale na pewno nie zrekompensują one ich w całości. Czy można byłoby wyjaśnić jak ten przedstawiony obecnie projekt budżetu ma się do planowanych podwyżek?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JanFirst">Stale odczuwamy niedobór leków, za niska jest ich produkcja w kraju, ale i coraz większe zużycie. Gdybyśmy lepiej dbali o rozwój masowego sportu w szkołach, o tężyznę fizyczną dzieci i młodzieży, to na pewno zapotrzebowanie na leki byłoby mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JanFirst">Na dzisiejszym posiedzeniu powinien być obecny minister edukacji narodowej. Pomiędzy Komitetem i resortem edukacji narodowej musi istnieć ścisła współpraca, trzeba szukać rezerw dla rozwoju sportu masowego w szkołach. Lepiej trzeba wykorzystywać bazę sportową mniejszych klubów sportowych i zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JanFirst">Więcej uwagi należy zwrócić na organizację masowych imprez sportowych, takich jak np. biegi, skoki i inne zawody masowe.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JanFirst">Niejasno przedstawiona jest w planie polityka wyjazdowa i przyjazdowa na rok 1988. Wiem jakie są przyczyny tego stanu rzeczy, pogarszające się relacje kursu walut nie budzą optymizmu dla rozwoju wyjazdów zagranicznych obywateli polskich.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JanFirst">Jedna z firm austriackich rozpoczęła budowę 10 hoteli w Polsce. Chciałbym dowiedzieć się jak przebiega realizacja tego zamierzenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanuszSzymborski">Słusznie stwierdzono, że na naszym dzisiejszym posiedzeniu powinien być obecny minister edukacji narodowej, ażeby wyjaśnić jak przebiega realizacja zadań w zakresie wychowania fizycznego w programach szkolnych. Jak wygląda współpraca Komitetu z resortem edukacji narodowej? Niektóre wydatki realizowane są z budżetu resortu edukacji narodowej, inne z budżetu Komitetu. Jak są one koordynowane?</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanuszSzymborski">Jak przebiega realizacja zadań rozwoju turystyki wśród młodzieży szkolnej? W budżecie Komitetu na 9 mln dzieci i młodzieży przeznacza się na ten cel 70 mln zł, natomiast 50 mln zł przeznacza się na nagrody i podróże zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanuszSzymborski">Zmniejsza się środki na badania naukowe i działalność jednostek badawczo-rozwojowych. Czy praca tych placówek nie przynosi oczekiwanych rezultatów, czy też takie są tendencje światowe?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanuszSzymborski">Czy środki planowanego funduszu płac uwzględniają możliwość zatrudnienia nauczycieli wychowania fizycznego, którzy w tym roku ukończą naukę?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanuszSzymborski">Czy przewiduje się w szkołach prowadzenie gimnastyki korekcyjnej oraz rozwoju wychowania fizycznego i sportowego?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JanuszSzymborski">Założenia budżetowe przewidują wzbogacenie środków na rozwój sportu masowego innymi środkami m.in. z budżetów domowych. Czy w Koszyku wydatków przewiduje się środki właśnie na ten cel, czy też nie? Trudno oczekiwać zwiększenia nakładów na sport i turystykę z budżetów rodzinnych, jeżeli płace nadal będą utrzymywać się na tak niskim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JanuszSzymborski">Prosiłbym o wyjaśnienie jak jest wykorzystany sprzęt do prowadzenia badań antydopingowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#RyszardSzurkowski">Myślę, że uregulowanie systemu finansowania sportu jest problemem podstawowej wagi. Jeżdżę po świecie i widzę co się dzieje w sporcie. Byliśmy kiedyś potęgą światową w lekkoatletyce, kolarstwie, piłce nocnej, boksie. Ale technika w sporcie idzie naprzód, coraz częściej stosuje się nowoczesne urządzenia, badania komputerowe, a my tylko starymi metodami poprawiać chcemy wyniki w sporcie. Nie mamy nawet sprawnej aparatury do prowadzenia badań naukowych w zakresie medycyny i biologii sportu. W tych warunkach nie jestem w stanie stwierdzić czy np. wydolność fizyczna sportowca jest jeszcze taka, że mogę z niego „wydusić” lepsze wyniki, czy też jest to już szczyt jego możliwości. Pobrano mi kiedyś od kolarzy próbki krwi po większym wyczynie, ale wyniki tych badań otrzymałem dopiero po zakończeniu wyścigu, a więc były mi już nieprzydatne. Takie wyniki powinienem otrzymywać natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#RyszardSzurkowski">Zlecono mi opracowanie programu działania minimum na rok bieżący. Po przedstawieniu tego programu dostałem zalecenie zrezygnowania z jednej czwartej wydatków. Musiałem skreślić niektóre wyjazdy za granicę, w czasie których mielibyśmy możliwość porównania naszych osiągnięć z drużynami zagranicznymi. Musiałem skreślić kilka wyjazdów zarówno w grupie olimpijskiej, jak i w grupie Wyścigu Pokoju. Bez środków finansowych możliwości dalszego rozwoju naszego sportu są skromne i trzeba sobie z tego zdawać sprawę.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#RyszardSzurkowski">W dyskusji podkreślano, że bardzo mało młodzieży garnie się do sportu, że sport szkolny nie jest podstawowym ogniwem wyławiania talentów dla sportu wyczynowego. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że zarówno w szkole jak i w domu do zajęć wychowania fizycznego podchodzi się z „przymrużeniem oka”, uważa się ten przedmiot za mało ważny. Nie wyrabia się od małego nawyku do uprawiania sportu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#RyszardSzurkowski">Resort edukacji narodowej musi zwrócić większą uwagę na prawidłowość realizacji programów zajęć wychowania fizycznego, na szerszy rozwój szkolnych związków sportowych.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#RyszardSzurkowski">Byłem kiedyś w NRD w sobotę i niedzielę. U nas stadiony i boiska w tych dniach są puste. Tam od wczesnych godzin rannych zapełniają się setkami młodzieży i dzieci w dresach, a zajęcia prowadzą starsi uczniowie, którzy organizują biegi, konkursy skoków, wybierają najlepszych, a wyniki przekazują nauczycielom i kierownikom klubów sportowych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#RyszardSzurkowski">U nas do kolarstwa i innych dyscyplin sportowych młodzież trafia z przypadku, nikt wcześnie nie ukierunkowuje sportowca, nie określa jego predyspozycji fizycznych i psychofizycznych.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#RyszardSzurkowski">Nasza młodzież jest stosunkowo mało zaangażowana w uprawianie sportu, gdyż nie zainteresowano ją tym w szkole, brak jest motywacji. Bardzo często mimo dobrych warunków fizycznych trudno jest „wyciągnąć” dobre wyniki z młodego sportowca właśnie z braku tego zaangażowania psychofizycznego. W swoim czasie znany wszystkim kolarz Szozda powiedział, że sportowiec musi dać z siebie wszystko i jeszcze trochę.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#RyszardSzurkowski">Brak jest sprzętu zarówno dla uprawiania sportu masowego, jak i wyczynowego. Dziś dobry rower kosztuje 100 tys. zł; który rodzic czy nawet klub - kupi młodemu człowiekowi taki rower?</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#RyszardSzurkowski">Byłem na spotkaniach poselskich z młodzieżą i mówiono mi jak przebiegają lekcje wychowania fizycznego. Większość zajęć prowadzi się bez przebierania w strój gimnastyczny, brak jest łaźni, ażeby młodzież po zajęciach wf mogła się wykąpać, Chciałbym poruszyć problem medycyny sportowej i kontroli antydopingowej. W czasie poważnych imprez sportowych nie możemy korzystać z takiej kontroli, gdyż nie dysponujemy odpowiednio nowoczesnym sprzętem, pozwalającym na szybkie odczytywanie wyników. U nas sportowcy stosują proste środki dopingujące, ale trzeba sobie zdawać sprawę, że są one dla organizmu sportowca czasem bardziej szkodliwe niż te, które stosuje się na Zachodzie. Tam bowiem istnieje możliwość natychmiastowego zastosowania antidotum niwelującego skutki stosowanych środków dopingowych. Jeden ze sportowców za granicą mówił mi, że czasem, ażeby zmusić się do trudnego treningu kolarskiego, musi brać środki dopingujące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TadeuszNowacki">Będąc niedawno w Czeskich Budziejowicach mogłem przekonać się, że w tym mieście działa 5 krytych lodowisk, a my w całym woj. opolskim mamy 2 - z tego jedno jest od 10 lat w remoncie. Nie można realizować tego, czego sobie życzymy, mając taką bazę.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#TadeuszNowacki">Jeśli chodzi o sport wyczynowy i stosowane w nim środki, to doświadczenia NRD świadczą o skutkach „przegięć”.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#TadeuszNowacki">Ruch spartakiadowy organizacyjnie nie sprzyja rozwojowi sportu. Zajmujemy się małymi grupkami młodzieży w wieku szkolnym, bo wychowawców rozlicza się z „wyczynu”.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#TadeuszNowacki">Wśród źródeł finansowania największą dynamikę wzrostu wykazuje fundusz przeciwalkoholowy, z pewnością wskutek wzrostu spożycia alkoholu. Problemem jest jednak możliwość wykorzystania środków z tego źródła: jest to fundusz „nie do ugryzienia”. Ustawa mówi, że do 3% ma być przeznaczone na różne cele, a z trudem udaje się uzyskać 1%.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#TadeuszNowacki">Jeżeli chcemy jechać na obie olimpiady nie tylko w celach wycieczkowych, potrzebne są odpowiednie środki finansowe na program przygotowań. Czy po takich działaniach, jak te, o których mówił poseł R. Szurkowski, można oczekiwać wybitnych wyników? Racjonalnie patrząc jest to bardzo trudne. Niezbędne jest właściwe ustawienie organizacyjne: nie „pod wynik”, lecz z myślą o tym, co chcemy w tej dziedzinie uzyskać. Ważne zatem jest zapewnienie środków na rozwój kultury fizycznej. Wnioskuję, by były one większe niż to przewidziano w projekcie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanMatusiak">Chciałbym wiedzieć, w jakim stopniu przy opracowywaniu projektu budżetu brano pod uwagę wnioski z kampanii przedwyborczej. Mówią one jednoznacznie o tym, czym jest sport i zdrowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaPrusinowska">Podano, że środki pozabudżetowe stanowią 62% wydatków na kulturę fizyczną. Jaki jest procent wpływów z zakładów pracy? Wiemy, że jest on różny w różnych województwach. Wygląda na to, że w II etapie reformy zakłady nie będą chętnie uczestniczyły w finansowaniu rozwoju kultury fizycznej i sportu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejWyglenda">Pragnę zająć się kłopotami sportu wyczynowego. Przede wszystkim - sprawą sprzętu najwyższej jakości. Dlaczego sprzęt taki traktowany jest jako przedmiot luksusu?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AndrzejWyglenda">Źródłem dofinansowywania sportu wyczynowego jest działalność różnych zakładów remontowo — usługowych. Dlaczego nie zrezygnuje się w stosunku do nich z podatków? Przecież to jest przesuwanie pieniędzy do budżetu i z powrotem do klubu.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AndrzejWyglenda">Minister zapewnił, że w czerwcu przedłoży zarysy rozwiązań sprawy sportu wyczynowego. Moim zdaniem, sport wyczynowy „rozmiękczany” jest przez dotacje. Brak jest rywalizacji. W niektórych dyscyplinach istnieje po kilkanaście lig dotowanych z budżetu. Powinno to być traktowane jako sport rekreacyjny; w zasadzie chodzi niemal wyłącznie o piłkę nożną.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AndrzejWyglenda">W sporcie żużlowym wyraźnie daje się zaobserwować spadek napływu młodzieży, gdyż nie ma motywacji. Tym bardziej, że młodzi słyszą, jak przedstawia się sprawa odszkodowań wypadkowych. Znam przypadek, kiedy żużlowiec, który stracił palec ręki, dostał 1600 zł. Nawet wyjazdy zagraniczne nie są wystarczającą zachętą, Kiedyś wstępując do sekcji żużlowej myślałem, że jeżeli będę się starał, to może wyjadę do Czechosłowacji. Teraz 15-latki zgłaszające się do sekcji, by uprawiać ten sport, mają już za sobą nieraz po kilka wyjazdów z rodzicami na Zachód. Zawodnikom zaś nie opłaca się jechać za granicę jako reprezentanci Polski: uważają to za karę, gdyż lepiej opłaca się start w zawodach krajowych. Stosuje się różne sposoby oraz wysokie nagrody, niby fundowane przez zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AndrzejWyglenda">W naszej dyscyplinie sportu w ogóle nie prowadzi się badali. Wymyślono natomiast testy psychofizyczne wymagane przez PZMot. Żeby uzyskać licencję - trzeba przedstawić zaświadczenie z przychodni wojewódzkiej. Widzę w tym formę wciskania pieniędzy różnym działaczom. Dwa lata temu otrzymałem nową książeczkę instruktora sportu żużlowego PZMot. Zostało w niej jeszcze 18 stron do wypełnienia, a już w ub. r. otrzymałem z federacji sportu nową książeczkę. Na szkoleniu instruktorów okazało się, że związek jej nie honoruje. Po co się to drukuje, wydaje pieniądze i marnuje papier? Federacje sportu są w ogóle niepotrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzGrzybowski">Niepokoją mnie niektóre problemy szkolnictwa wyższego. Koszty wykonywania zadań naukowo-dydaktycznych, eksploatacji domów akademickich oraz stypendiów są wyższe od przyznawanych dotacji i stwarzają ujemny bilans budżetowy. Deficyt w skali całego budżetu wynika chyba z takiego planowania. Wiadomo, że brakuje 150 mln zł na uczelnie, 80 mln zł na domy akademickie - a koszty wzrastają jeszcze bardziej. Trzeba ustosunkować się do tych wszystkich niedoborów, o których mowa na str. 17 informacji Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej. Brak pokrycia na płace, zakup aparatury, stypendia i domy studenckie. Komitet powinien zająć w tej sprawie stanowisko. Procentowy wzrost wydatków niewiele daje. Ważna jest suma nakładów na poszczególne działy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JacekBugański">Pragnę dodatkowo poruszyć sprawę wyjazdu ekipy na olimpiadę do Calgary. Jeżeli nadal będzie tak, jak dotychczas, ekipa ta nie ma szans. Po ogłoszeniu komunikatu o stawianych warunkach wyczynowych - części ludzi opadły ręce, a część zaczęła się śmiać. Gdyby inne kraje przyjęły te kryteria co my, to na 15 najlepszych zawodników w biegach narciarskich - 9 nie miałoby szans wyjazdu. Wyznaczenie minimum w postaci zajęcia miejsca w pierwszej dziesiątce osłabia zainteresowanie młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JacekBugański">Martwimy się o medale w Seulu, a tymczasem M. Woronin nie został zaliczony do kadry: niemal jedyna nadzieja na medal została przekreślona przez obrażonego urzędnika. Nowe władze resortu powinny takim rzeczom zapobiegać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AleksanderKwaśniewski">Zacznę od ostatniej uwagi koreferenta. Do Calgary pojadą sportowcy nie po naukę - a więc tylko ci, którzy mogą zaznaczyć tam swoją obecność. Można sobie wyobrazić dyskusję po Calgary, gdyby jakiś nasz zawodnik zajął tam 90 miejsce. Obecną sytuację ograniczają środki. M. Woronina nikt nie skreślił. Jeżeli będzie miał wyniki - pojedzie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AleksanderKwaśniewski">Trudno jednak akceptować to, że zawodnik ogranicza kontakt z władzami sportowymi na rzecz pobytu we Francji. G. Filipowski trenuje stale w USA, jest to finansowane przez nasz Komitet i oto nie może on przyjechać po paszport i strój na mistrzostwa Europy, które odbędą się w Czechosłowacji, bo byłoby to „zbyt fatygujące”. Nie ulegamy demagogii i nerwowym sytuacjom. Liczymy na współdziałanie środków przekazu i pokazywanie całej złożoności spraw.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AleksanderKwaśniewski">Nowy Komitet reprezentuje pogląd, że do Calgary i Seulu powinni pojechać ci, którzy mają szanse na miejsca w pierwszej dziesiątce.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AleksanderKwaśniewski">Uzasadniona była uwaga, że powinniśmy byli najpierw dyskutować o programie Komitetu, a potem o budżecie, ale przyjęto inny tryb prac. Budżet naszego Komitetu ma charakter przejściowy między tym co było, a tym co będzie.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#AleksanderKwaśniewski">W sprawie systemu finansowania kultury fizycznej i turystyki chcemy przedstawić daleko idące propozycje w oparciu o opinie ekspertów i szeroką dyskusję. W czerwcu zamierzamy poddać pod dyskusję projekt zmian w finansowaniu sportu i kultury fizycznej, a po olimpiadzie w Seulu - propozycje zmian organizacyjnych w sporcie, idące w kierunku unowocześnienia jego struktury. Zmiany takie chcielibyśmy wprowadzić od 1989 r. Przed Seulem nie chcemy zamieszania.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#AleksanderKwaśniewski">Środki dewizowe i złotówkowe są wystarczające, by przygotować kadrę na olimpiadę. Grupa kandydatów jest mała. Gdyby była większa, mielibyśmy zapewne trudności.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#AleksanderKwaśniewski">Chcemy radykalnie podwyższyć stypendia ustalone w 1985 r., a także uporządkować system nagród za wybitne osiągnięcia sportowe - tak, by jeżeli chodzi o sukcesy olimpijskie osiągnąć poziom porównywalny z innymi krajami socjalistycznymi.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#AleksanderKwaśniewski">Budżet państwa ma poważne kłopoty. Zgadzam się z postulatem, że na potrzeby kultury fizycznej i młodzieży trzeba więcej środków. Ratują nas fundusze celowe. Wpływy reagują elastycznie na zmiany celowe i pozwalają nie zmniejszać środków na potrzeby kultury fizycznej i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#AleksanderKwaśniewski">Jeżeli chodzi o zmiany cen, to cały projekt budżetu nie uwzględnia do końca skutków proponowanych podwyżek. Gdy wystąpi taka potrzeba, zmienione zostaną również wydatki. Przy wzroście cen o 40% - utrzymanie wzrostu dotacji na poziomie 24% będzie bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#AleksanderKwaśniewski">Są też dylematy budżetowe. Jeden z posłów trafnie zauważył, że im większe są nakłady na kulturę fizyczną, tym więcej można zaoszczędzić na sferze ochrony zdrowia. Oba budżety są w gestii tej samej Komisji. Można by więc zaproponować przesunięcie środków z budżetu resortu zdrowia na kulturę fizyczną. Wiemy jednak, jakie są braki w sferze ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#AleksanderKwaśniewski">Inny dylemat to upowszechnienie kultury fizycznej a sport wyczynowy. Koszty uprawiania sportu rosną niesamowicie. Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy chcemy mieć wysoki poziom upowszechnienia kultury fizycznej, czy też wspaniałe wyniki? Żeby mieć wyczynowców, potrzebna jest szeroka podstawa selekcji. Jednocześnie udział techniki i farmakologii jest bardzo wielki. Francuzi obliczyli, że doprowadzenie jednego zawodnika do medalu i danie mu tej szansy kosztuje 100 tys. dolarów. Potrzebna jest możliwość zwiększenia źródeł finansowania sportu. Ważną, a nie rozstrzygniętą sprawą jest stworzenie warunków, by przedsiębiorstwa były bardziej zainteresowane sponsorowaniem sportu, np. korzystając z ulg podatkowych. Byłoby to jednak bardzo trudne przy obecnym głębokim niezrównoważeniu budżetu. Niemniej jednak na całym świecie ogromny jest udział firm handlowych i korporacji w finansowaniu sportu.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#AleksanderKwaśniewski">Słuszna była uwaga, że sprzęt wyczynowy nie powinien być traktowany jako przedmiot luksusu.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#AleksanderKwaśniewski">Chcemy utrzymać finansowanie kultury fizycznej z budżetów terenowych. Trzeba tu wyjaśnić, że MRN w Opolu nie dała środków na remont lodowiska, uważając to za cel drugorzędny.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#AleksanderKwaśniewski">Adresatem uwag dotyczących upowszechnienia kultury fizycznej wśród młodzieży powinno być Ministerstwo Edukacji Narodowej, ale my jesteśmy tym również bardzo zainteresowani. Mam nadzieję, że wkrótce będą możliwe konkretne rozmowy z Ministerstwem, Edukacji Narodowej. Za najważniejsze uważamy przywrócenie rangi dwóm godzinom wf w szkole. Uprawianie sportu zaczyna się właśnie od wf. Zgadzam się też, że potrzebne są zmiany w ruchu spartakiadowym.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#AleksanderKwaśniewski">Jesteśmy w stanie dofinansowywać bazę, byle tylko odpowiednie projekty nie były odrzucane w kuratoriach. Np. bardzo nowocześnie pomyślana szkoła w Gnieźnie, wybudowana w latach 70., nie ma sali gimnastycznej.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#AleksanderKwaśniewski">Było pytanie o nauczycieli. Co roku 1800 osób kończy akademie wychowania fizycznego. Z tej liczby 80% to nauczyciele wf, ale bardzo wielu nie trafia do szkół, a wielu trenerów — do klubów.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#AleksanderKwaśniewski">Środki dla instytutów określa Ministerstwo Edukacji Narodowej. Akademie wf rokrocznie nie przekraczają planu. Nie udało się uzyskać środków na pokrycie niedoborów. Liczymy na to, że instytuty będą w coraz większym stopniu zarabiały na siebie.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#AleksanderKwaśniewski">Od września ub. r. działa już najnowocześniejsza, amerykańska aparatura do kontroli antydopingowej. Na wiosnę uzyska akredytację i będzie mogła być stosowana przy różnych imprezach oraz w przygotowaniach olimpijskich. Mamy w tej dziedzinie w ostatnich latach wyraźny postęp. Będzie można stworzyć prawdziwe centrum laboratoryjne dla polskiego sportu. Ważne jest przy tym, by trenerzy umieli wykorzystywać wyniki badań.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#AleksanderKwaśniewski">Sprawy turystyki zagranicznej znajdują się obecnie w gestii Ministerstwa Rynku Wewnętrznego. Jeżeli chodzi o hotele to wydano 3 decyzje: 2 dla Warszawy i 1 dla Jeleniej Góry.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#AleksanderKwaśniewski">Wpłaty zakładów pracy wynoszą 4,3 mld zł, czyli 8% wszystkich środków na kulturę fizyczną.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#AleksanderKwaśniewski">Wszystkie dawne ustalenia GKKFiT będą realizowane przez nowy Komitet.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#AleksanderKwaśniewski">Niezależnie od wszystkich ograniczeń i trudności chcemy, żeby budżet pomógł w organizowaniu kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku. W realizacji zadań kierować się będziemy rozwagą i oszczędnością. Sprawdzimy przytoczony przez posła A. Wyglendę przykład, żeby nie.dopuścił na przyszłość do podobnych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#AleksanderKwaśniewski">Poparcie Komisji dałoby duże szanse sformułowania budżetu sprzyjającego dalszemu rozwojowi.</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#AleksanderKwaśniewski">Na wniosek przewodniczącego Komisja przyjęła projekt budżetu wraz z uwagami koreferenta; 7 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#AleksanderKwaśniewski">Powołano podkomisję do opracowania opinii dla Komitetu ds. Młodzieży i Kultury Fizycznej. Podkomisja ma również rozpatrzyć w terminie do 20 stycznia stanowisko Zarządu Głównego Szkolnego Związku Sportowego w sprawie działalności tego związku i jego podległości.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#AleksanderKwaśniewski">W drugim punkcie porządku dziennego rozpatrzono projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanLaskowski">Plan wydatków ogółem ustalono w wysokości prawie 994 mln zł, co oznacza wzrost o 6,4% w stosunku do przewidywanego wykonania roku poprzedniego. Założono niewielki wzrost wynagrodzeń osobowych dla pracowników merytorycznych wykonujących czynności kontrolne. Środki na podwyżki dodatków kontrolerskich przewidziane w rezerwie budżetowej powinny być uruchomione niezależnie od ogólnych podwyżek wynagrodzeń pracowników administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JanLaskowski">Na 1223 etaty - aktualnie zatrudnionych jest 1106 osób. Wynagrodzenia są mało atrakcyjne w porównaniu z innymi miejscami pracy. Średnie wynagrodzenie inspektora pracy wynosiło we wrześniu ub.r. 29.630 zł. Praca inspektora charakteryzuje się dużym stopniem uciążliwości i odpowiedzialności. Inspektorzy muszą m.in. podejmować odpowiedzialne decyzje o wstrzymaniu pracy maszyn i urządzeń, a nawet całych wydziałów.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JanLaskowski">W programie działania PIP w 1988 r. zakłada się dalsze intensyfikowanie działalności na rzecz eliminowania zasadniczych przyczyn zagrożeń zawodowych, w tym także wynikających z wadliwych metod zarządzania przedsiębiorstwami, złej organizacji wykonywania robót oraz niewłaściwych rozwiązań technicznych i technologicznych. Organa PIP muszą zwrócić baczną uwagę na godzenie ekonomicznych kryteriów oceny działalności gospodarczej z zadaniami w dziedzinie ochrony pracy. Będzie to wymagało przygotowania i przeszkolenia kadry inspektorskiej.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JanLaskowski">Poważnym odcinkiem działania organów PIP będzie kontrola rozproszonych w terenie zakładów i stanowisk pracy w rolnictwie, leśnictwie, budownictwie, handlu wiejskim i rzemiośle. Kontrolujący powinni korzystać częściej z własnych środków lokomocji; pociąga to za sobą wzrost wydatków na podróże służbowe. Musimy poszerzyć obszar kontroli na różne nowo powstające firmy i spółki. Trzeba stosować także kontrolą nocną, a to wymaga dojazdów.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JanLaskowski">Nadzór nad pracą podziemną jest niezbędny - z tym jednak, że mniej więcej połowa wypadków śmiertelnych w górnictwie nie wiąże się bezpośrednio z wydobyciem, lecz z transportem i innymi pracami.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JanLaskowski">W 1988 r. wprowadzony będzie obowiązek szczegółowego badania wszystkich wypadków śmiertelnych, zbiorowych, wypadków ciężkiego uszkodzenia ciała oraz katastrof. PIP działać tu będzie niezależnie od powoływanych komisji. Np. po wypadku tramwajowym w Warszawie wystąpiliśmy z wnioskiem, by na niektórych rozjazdach zastosować takie zabezpieczenia, jak na kolejach.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JanLaskowski">Chcemy objąć naszą działalnością liczne nowe firmy remontowo-konserwacyjne. Brak jest nawet pełnej ich ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#JanLaskowski">Mimo katastrof, które się wydarzyły, w 1987 r. ich liczba zmalała o kilka punktów, a liczba wypadków śmiertelnych - nawet dość znacznie.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#JanLaskowski">PIP musi mieć sprawniejszy system obiegu informacji, początkowo przez zastosowanie łączności teleksowej, a w przyszłości informatyki. Pełne rozpoznanie zagrożeń nie będzie możliwe bez systemu komputerowego.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#JanLaskowski">Poseł, Stanisława Paca (PZPR): Projekt budżetu PIP został opracowany w sposób racjonalny i oszczędny. Założono niewielki wzrost wynagrodzeń osobowych dla pracowników merytorycznych wykonujących czynności kontrolne. Podwyżki są w pełni uzasadnione, bowiem faktyczny stan zatrudnienia w inspekcji utrzymuje się nadal poniżej stanu etatowego. Niski poziom wynagrodzeń wynika z braku niezbędnych środków finansowych, bowiem obowiązujący taryfikator płacowy pozwala na znaczne ich podwyższenie (do 43 tys.zł). Zamierzenia PIP i rozpatrywany projekt budżetu należy ocenić pozytywnie. Jednakże biorąc pod uwagę realne trudności, np. wynikające z niedoborów kadrowych, mogą wystąpić przeszkody w dalszym zwiększaniu efektywności działań inspekcji. Stąd też wynika konieczność rozwiązania następujących problemów:</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#JanLaskowski">- dotychczasowe płace w inspekcji nie zapewniają dopływu kadry o odpowiednich kwalifikacjach, określonych ustawą o PIP.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#JanLaskowski">Dlatego też nie udało się dotychczas uzyskać pełnego zatrudnienia;</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#JanLaskowski">- nadal nie wystarczająco rozwiązany jest problem wyposażenia inspektorów w środki techniczne i biurowe służące usprawnieniu pracy;</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#JanLaskowski">- rozproszenie zakładów w terenie powoduje, że na dojazdy poświęca się zbyt wiele czasu, który powinien być przeznaczony na działalność kontrolną. Rozwiązaniem tej kwestii byłoby m.in. zwiększenie liczby asygnat na samochody dla inspektorów oraz zwiększenie kwot przeznaczonych na podróże służbowe, w tym na korzystanie z samochodów własnych do celów służbowych.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#JanLaskowski">Wnoszę o przyjęcie przedłożonego budżetu PIP na 1988 r. Uważam również, że rozwiązanie omówionych problemów będzie miało korzystny wpływ na efektywność działań inspekcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ZbigniewGburek">Referat i koreferat wykazują wyjątkową zbieżność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JaninaKorpała">W pełni popieram ocenę działalności PIP przedstawioną w materiałach i referatach. Jest tam szczupła kadra, niskie są płace, zbyt mały dopływ ludzi młodych. Inspektorzy powinni być dobrze opłacani, ale też wykazywać prężność w egzekwowaniu przepisów bhp. Należy zwracać większą uwagę na szkolenie załóg, stosowanie ochron osobistych i przestrzeganie przepisów, wyciągać konsekwencje za niestosowanie się do przepisów, m.in. z tego względu, że powoduje to olbrzymie koszty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanuszSzymborski">Katastrofy i sytuacje katastroficzne przesłaniają zwykle wypadki i urazy codzienne, związane z nieprzestrzeganiem przepisów. Katastrofami łatwiej zainteresować opinię publiczną, ewentualnie uzyskać akceptację dla kontroli. W całym świecie służba zdrowia pod względem liczby wypadków jest trzecią grupą zawodową, po górnictwie i budownictwie wysokościowym. 2 lata temu usłyszeliśmy tu odpowiedź, że 1/3 placówek ochrony zdrowia nie zapewnia bezpieczeństwa pacjentów ani personelu, 10 dni później tak się zdarzyło, że osobiście przeżyłem kontrolę PIP. Uchybienia można spotkać w każdym środowisku, zwłaszcza w każdym starym szpitalu, ale co dzięki takiej kontroli można uzyskać? Życzenie, żeby w starej substancji budowlanej było lepiej - czy też coś zmienić? W informacji resortu nie ma ani jednego słowa nt. placówek służby zdrowia. Czy u nas ten problem nie istnieje, czy też nie ma szans by coś zrobić? Inspekcja to ogromna pomoc, a nie utrudnienie. Czy w ub. r. dzięki kontrolom poprawiły się warunki pracy kobiet w ciąży, czy zwiększyła się liczba stanowisk pracy chronionej? Jakie są w br. zamierzenia dotyczące poprawy warunków pracy kobiet ciężarnych? Zetknąłem się z pogłoskami, że liczba tych stanowisk pracy ma być ograniczana. Powiedzmy sobie przy tym, że mamy bardzo wysoki wskaźnik wcześniactwa i umieralności niemowląt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#AdamBanas">Wszystkie kontrole zewnętrzne są dla mnie, jako działacza społecznego, materiałem pomocnym, są niekiedy gotowym wnioskiem do realizacji. Ta praca jest bardzo potrzebna. Jak to się dzieje, że na 1.223 etaty jest ok. 100 nie obsadzonych? Przecież oznacza to utratę kilku tysięcy gotowych wniosków, które trzeba zrealizować i poprawić sytuację w każdym zakładzie pracy, w którym inspektorzy się pojawią. A już sprawa braku pieniędzy na delegacje wydaje się wprost śmieszna. Mają być rozszerzane kontrole - nie tylko rutynowe. Wszelkie ograniczenia finansowe wydają się tu niesłuszne.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#AdamBanas">Czy płace inspektorów pracy są tak poważną pozycją, żeby nie można było zapewnić wynagrodzeń na przyzwoitym poziomie? Niestety, to samo mówiliśmy przed rokiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BronisławLipski">Kwoty na podwyżki płac w sferze budżetowej znajdują się w rezerwie. Po odpowiedniej decyzji rządu będą rozdzielone. Koszty podróży służbowych pracowników PIP były negocjowane, PIP przyjęła proponowane przez nas wielkości. Od wielu lat w PIP nie jest wykonywany plan zatrudnienia, co wpływa również na wysokość kwot na koszty podróży. Jeżeli PIP zatrudni pełną liczbę pracowników, Ministerstwo Finansów uwzględni odpowiedni wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#ZbigniewGburek">W II etapie reformy gospodarczej, przy rozliczaniu przedsiębiorstw z efektywności, trzeba będzie zwalniać ludzi z pracy. Z braku nowego kodeksu pracy mogą być dodatkowe konflikty w zakresie prawa pracy. PIP będzie tu miała pole do działania.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#ZbigniewGburek">Główny Inspektor PIP Jan Laskowski: Brakuje kilkudziesięciu milionów złotych. Nasi inspektorzy mają dużo kontroli do przeprowadzania w terenie. Tego nie da się uwzględnić we wskaźnikach.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#ZbigniewGburek">PIP powinna porozumieć się z Ministerstwem Finansów co do płac oraz kwot na delegacje.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#ZbigniewGburek">Komisja przyjęła projekt budżetu PIP przy 3 głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#ZbigniewGburek">Poseł Marian Król (ZSL) zwrócił się do głównego inspektora PIP z prośbą o przygotowanie informacji dotyczącej nowych rozwiązań organizacyjnych działalności tej inspekcji.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#ZbigniewGburek">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 1988 r. w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#ZbigniewGburek">Założenia planu i budżetu resortu zdrowia i opieki społecznej na 1988 r. przedstawił minister Janusz Komender: Podstawowym wyznacznikiem wyboru strategii działań resortu, jak i ich hierarchizacji jest stan zdrowia społeczeństwa i uwarunkowania demograficzne. Szczególnie niepokojąca jest tendencja wzrostu współczynnika umieralności mężczyzn, zwłaszcza w wieku od 35 do 64 lat, co spowodowane jest chorobami układu krążenia, nowotworami złośliwymi, urazami i zatruciami.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#ZbigniewGburek">Głównymi zadaniami resortu w 1988 r. są:</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#ZbigniewGburek">- działalność profilaktyczna, a w tym głównie rozwój i umocnienie podstawowej opieki zdrowotnej, doskonalenie opieki profilaktyczno-leczniczej nad matką i dzieckiem, poprawa sytuacji w zakresie rehabilitacji leczniczej, zawodowej i społecznej inwalidów i osób niepełnosprawnych;</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#ZbigniewGburek">- działalność zapobiegawcza i lecznicza dotycząca chorób cywilizacyjnych, w tym chorób układu krążenia, chorób nowotworowych, wypadków i urazów oraz chorób psychicznych;</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#ZbigniewGburek">- przeciwdziałanie zagrożeniom zdrowotnym związanym ze zjawiskami patologii społecznej, takimi jak alkoholizm i narkomania oraz nadużywanie palenia tytoniu;</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#ZbigniewGburek">- podniesienie stanu higieniczno-sanitarnego kraju oraz zapobieganie szerzeniu się chorób zakaźnych.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#ZbigniewGburek">Zgodnie z głównymi zadaniami na 1988 r. podstawowe znaczenie nadaje się dalszemu, konsekwentnemu rozwojowi podstawowej opieki zdrowotnej w miejscu zamieszkania, pracy i nauki. Resort wprowadzać będzie na szeroką skalę badania diagnostyczne, doskonalić wykrywalność odchyleń stanu zdrowia w drodze odpowiednich świadczeń profilaktycznych i opieki czynnej — szczególnie w stosunku do dzieci i młodzieży szkolnej, kobiet ciężarnych, osób pracujących w warunkach szkodliwych dla zdrowia oraz obarczonych ryzykiem występowania chorób cywilizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#ZbigniewGburek">Zakres działania podstawowej opieki zdrowotnej zostanie poszerzony o zagadnienia wychowania zdrowotnego, w tym dotyczące planowania rodziny, propagowania sposobu życia sprzyjającego higienie psychicznej i umacnianiu zdrowia, zwalczaniu wszelkiego rodzaju aberracji społecznych negatywnie oddziałujących na stan zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#ZbigniewGburek">Do ważniejszych działań należy zaliczyć tworzenie warunków dla wdrażania do praktyki medycznej programu zwalczania chorób układu krążenia, nowotworowych, zwalczania urazowości oraz ochrony zdrowia matki, dziecka i rodziny. Dotyczyć to będzie głównie zakończenia organizacji pełnoprofilowych, odpowiednio wyposażonych wojewódzkich przychodni kardiologicznych, onkologicznych i chirurgii urazowo-medycznej. Modernizowane będą oddziały położnicze, tworzone możliwości intensywnej opieki kardiologicznej i ogólnej oraz poprawa dostępności świadczeń stacjonarnych w wymienionych dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#ZbigniewGburek">Zakłada się obniżenie umieralności niemowląt, głównie w drodze zapobiegania zgonom z powodu zakażeń szpitalnych, odpowiednio wczesnego wykrywania ciąży zagrożonej, rozwoju kardiochirurgii pediatrycznej, organizacji oddziałów intensywnej opieki dla noworodków, zwłaszcza o niskim ciężarze po urodzeniu.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#ZbigniewGburek">Realizacja głównych kierunków działania resortu powinna doprowadzić do uzyskania poprawy w zakresie rehabilitacji i zaopatrzenia ortopedycznego. Doskonalony będzie system opieki psychiatrycznej, rozszerzać się będzie bazę lecznictwa odwykowego i kontynuować działalność oświatowo-zdrowotną w zakresie uzależnień, w tym również w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#ZbigniewGburek">Dla przyspieszenia wdrażania programu ochrony zdrowia do r. 2000 zostaną opracowane odpowiednie programy operatywne, wyznaczające szczegółowe zadania i sposoby realizacji ze wskazaniem organów, resortów i przemysłów odpowiedzialnych za ich wykonanie. Intensyfikować się będzie działania dla poprawy stanu sanitarnego kraju i zwiększenia stopnia przestrzegania wymogów higieny. Podejmowane będą działania wychowawcze, kontrolne i represyjne w zakładach pracy, placówkach służby zdrowia, placówkach zbiorowego żywienia, szkołach, obiektach rekreacyjno-wypoczynkowych oraz innych obiektach użyteczności publicznej.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#ZbigniewGburek">W 1988 r. zwiększona zostanie ilość miejsc w domach pomocy społecznej oraz liczba osób objętych zasiłkami. Uzupełnieniem działań służb państwowych będzie działalność zlecona przez resort zdrowia Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi oraz PKPS, organizacje te otoczą opieką ok. 150 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#ZbigniewGburek">Wzrost nakładów na realizację wymienionych zadań wynosi 18% w stosunku do 1987 r. Dane ujęte w przedstawionych materiałach nie obejmują wzrostu kosztów, który nastąpi w 1988 r. Z ogólnej kwoty budżetu na wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem ochrony zdrowia i opieki społecznej przeznacza się nakłady o 18% wyższe niż wykonane w 1987 r. Przeznaczone one będą przede wszystkim na szkolnictwo wyższe, naukę, inwestycje i kapitalne remonty jednostek centralnych, dotacje dla przedsiębiorstwa zaopatrzenia farmaceutycznego z tytułu różnic cen.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#ZbigniewGburek">Dotacje przewidziane w budżecie na fundusz przeciwalkoholowy wzrosną o 56%, a na zwalczanie narkomanii o 38%. Zdajemy sobie sprawę, że zwalczanie tych plag nie postępuje w oczekiwanym tempie, ale mamy pełną świadomość, że tylko uporczywa walka i konsekwencja działania mogą doprowadzić do pozytywnych rezultatów.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#ZbigniewGburek">Środki na zakup leków i na dopłaty do leków wzrastają o 23,8% w porównaniu do 1987 r. i wynoszą ponad 131 mld zł, Z 19,5 mld zł w 1987 r. do 21,7 mld zł w 1988 r. wzrastają kwoty przeznaczone na zasiłki dla podopiecznych. W rezerwie resortu znalazła się kwota 1,5 mld zł przewidzianą na badania związane ze zwalczaniem choroby AIDS.</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#ZbigniewGburek">Plan inwestycyjny przewiduje oddanie do użytku z adaptacji oraz z innych tytułów 3,5 tys. łóżek szpitalnych ogólnych i klinicznych, 2,1 tys. miejsc w żłobkach oraz 1,2 tys. miejsc w domach pomocy społecznej. Wysokość nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na rozwój ochrony zdrowia i opieki społecznej wyniesie w 1988 r. - 11 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#ZbigniewGburek">W br. w służbie zdrowia zatrudnionych będzie 773 tys. osób. Założony wzrost o 18 tys. etatów zapewni niezbędną obsadę dla nowo otwartych szpitali, przychodni i domów pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-21.24" who="#ZbigniewGburek">Usługi zdrowotne realizowane będą przez 79,8 tys. lekarzy, 17,6 tys. dentystów, ponad 200 tys. pielęgniarek.</u>
          <u xml:id="u-21.25" who="#ZbigniewGburek">Rząd uznał za słuszne założenie szybszego wzrostu wynagrodzeń w służbie zdrowia niż w innych działach sfery budżetowej. Wydzielono 36 mld zł na dodatkowe preferencje pracowników służby zdrowia, co daje ok. 3500 zł miesięcznie na 1 etat. Ponadto utworzono rezerwę 249 mld zł, z której po uchwaleniu ustawy budżetowej rząd wydzieli dodatkowe kwoty na podwyżkę płac w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-21.26" who="#ZbigniewGburek">Zgodnie z postanowieniami Prezydium Rządu z czerwca i sierpnia 1987 r. przemysł farmaceutyczny uzyskał środki dewizowe oraz preferencje płacowe, pozwalające na uzupełnienie zaległości produkcyjnych w stosunku do CPR w 1987 r., powstałych w pierwszych trzech kwartałach tego roku. Ponadto przemysł farmaceutyczny oraz resort zdrowia i opieki społecznej uzyskały kwoty dewizowe pozwalające na import niezbędnych leków i komponentów do ich produkcji. Tak więc rok 1988 powinien przynieść poprawę w zaopatrzeniu w leki i artykuły sanitarne. CPR na 1988 r. zakłada ok. 25-procentowe zwiększenie wartości dostaw leków i artykułów produkcji polskiej, przy równoczesnym zasileniu dewizowym dla wykonania tego planu.</u>
          <u xml:id="u-21.27" who="#ZbigniewGburek">Będą jeszcze występowały pewne trudności w imporcie leków z krajów kapitalistycznych, ale podejmujemy działania do maksymalizacji tych zakupów w ramach posiadanych środków.</u>
          <u xml:id="u-21.28" who="#ZbigniewGburek">Zaopatrzenie w sprzęt i aparaturę medyczną, podobnie jak w leki, objęte jest rządowym programem operacyjnym. W 1988 r. zakłada się 27-procentowy wzrost dostaw z produkcji krajowej w stosunku do wykonania w 1987 r. Planuje się także prawie 50-procentowy wzrost środków dewizowych na zakup sprzętu i aparatury z państw socjalistycznych. Odpowiednio wzrosną także wydatki na import z II obszaru płatniczego. Zgodnie z ustaleniami Rady Ministrów dla zapewnienia należytego zaopatrzenia w leki, sprzęt i aparaturę medyczną w 1988 r. minister współpracy gospodarczej z zagranicą i minister przemysłu oraz minister zdrowia i opieki społecznej zostali zobowiązani do ustalenia asortymentu i ilości wyrobów przemysłu farmaceutycznego przeznaczonych na eksport i zwiększenia importu leków oraz aparatury i sprzętu medycznego z krajów I obszaru płatniczego ponad ustalenia, wynikające z umów o wzajemnych dostawach. Decyzją Rady Ministrów od tego roku minister zdrowia i opieki społecznej przejął koordynację programu operacyjnego ochrony zdrowia, stając się tym samym dysponentem środków dewizowych przewidzianych na realizację dostaw z produkcji krajowej i importu.</u>
          <u xml:id="u-21.29" who="#ZbigniewGburek">Zgodnie z harmonogramem realizacji II etapu reformy do końca I kwartału br. ukończone zostaną prace nad projektem korzystania z usług służby zdrowia za częściową odpłatnością oraz prace nad określeniem zmian w funkcjonowaniu placówek służby zdrowia w celu podniesienia poziomu i jakości usług. Resort zdrowia wspólnie z odpowiednimi organami partyjnymi i gospodarczymi opracował projekt założeń reformy systemu ochrony zdrowia i opieki społecznej. Projekt ten przewiduje wprowadzenie wielu mechanizmów ekonomicznych oraz rozwiązań sprzyjających racjonalizacji funkcjonowania ochrony zdrowia i opieki społecznej. Projekt przewiduje wprowadzenie ewidencji kosztów według zasad obowiązujących w rozrachunku gospodarczym, dla umożliwienia kalkulacji nakładów i cen na poszczególne świadczenia i usługi wykonywane przez zakłady służby zdrowia i opieki społecznej. Rozwiązania te zostaną przedstawione do dyskusji środowiskowej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-21.30" who="#ZbigniewGburek">Proces reformowania służby zdrowia trwa od kilku lat i od 1986 r. rozpoczęto już wdrażanie szeregu eksperymentów. Wstępne obserwacje ich efektów przedstawiają się obiecująco. Na przełomie br. wprowadzane będą eksperymenty organizacyjne ukierunkowane na racjonalizację wykorzystania zasobów kadrowych i materialnych.</u>
          <u xml:id="u-21.31" who="#ZbigniewGburek">Realizacja wyżej przedstawionych zamierzeń związana jest z uczestnictwem innych resortów, poza resortem zdrowia i opieki społecznej. O powodzeniu zadecyduje w znacznej mierze skuteczność współdziałania we wznoszeniu nowych placówek służby zdrowia, zapewnieniu im wyposażenia oraz niezbędnego poziomu produkcji leków i artykułów sanitarnych.</u>
          <u xml:id="u-21.32" who="#ZbigniewGburek">W ramach reformy centrum zmniejszono w resorcie zdrowia liczbę departamentów - z 18 do 13 i zatrudnionych z 430 do 325. Powołany został nowy departament medycyny zapobiegawczej. Aktualnie opracowujemy strukturę organizacyjną departamentów i określamy szczegółowo zakres ich zadań i obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-21.33" who="#ZbigniewGburek">Kończąc - proszę Komisję o akceptację przedłożonego projektu budżetu resortu zdrowia i opieki społecznej na 1988 r.</u>
          <u xml:id="u-21.34" who="#ZbigniewGburek">Koreferat przedstawiła poseł Teresa Malczewska (ZSL): Sytuacja zdrowotna Polski w porównaniu z innymi krajami o podobnym stopniu rozwoju nie kształtuje się pomyślnie. Dotyczy to zwłaszcza populacji w wieku rozwojowym, w których odnotowano znaczne obniżenie współczynnika zgonów; Polska zajmuje dość odległe miejsce w stosunku do przodujących pod tym względem krajów, zarówno jeśli chodzi o wielkość tych wskaźników jak i o tempo ich spadku.</u>
          <u xml:id="u-21.35" who="#ZbigniewGburek">Wciąż mamy do czynienia z tymi samymi przyczynami zgonów: choroby układu krążenia, choroby nowotworowe, urazy i zatrucia. Ich udziału w ogólnej liczbie zgonów wynosi ponad 75%, a przy tym występuje tendencja wzrostowa, która dotyczy zwłaszcza mężczyzn w wieku produkcyjnym. Nadumieralność mężczyzn powodowana jest głównie chorobami układu krążenia i wypadkami. Te grupy chorób są również powodem poważnych strat społecznych w postaci niezdolności do pracy; np. na 100 dni pracy niezdolność do pracy z powodu chorób i wypadków wynosiła w 1985 r. 1.906,7 godz., a w 1986 r. - 1.885,6 godz. Duże zagrożenie stworzyły też choroby układu trawiennego, oddechowego, choroby reumatyczne oraz zaburzeni psychiczne.</u>
          <u xml:id="u-21.36" who="#ZbigniewGburek">Wzrasta liczba osób, u których stwierdzono choroby zawodowe: w 1970 r. było 3.721 przypadków, w 1985 r. - 8.626, a w 1986 r. - 9.105.</u>
          <u xml:id="u-21.37" who="#ZbigniewGburek">Na skutek lekceważenia zasad higieny szerzą się choroby zakaźne, pasożytnicze oraz zatrucia pokarmowe. Zmniejszyła się zachorowalność na wirusowe zapalenie wątroby oraz zachorowalność i umieralność na gruźlicę, a także umieralność niemowląt. Każdy rok przynosi coś nowego. Nowym zagrożeniem jest AIDS. Wzrasta liczba ludzi starszych i samotnych. W 1986 r. oczekiwało na miejsca w domach pomocy społecznej 14.256 osób.</u>
          <u xml:id="u-21.38" who="#ZbigniewGburek">W materiale zaprezentowanym przez resort zdrowia i opieki społecznej przedłożono nam główne kierunki działania, które powinny zapewnić uzyskanie postępu w świadczeniach profilaktyczno-leczniczych i opiekuńczych. Planuje się rozwiązywanie tych problemów poprzez rozwój i umocnienie podstawowej opieki zdrowotnej, doskonalenie opieki profilaktycznej i leczniczej nad matką i dzieckiem, poprawienie sytuacji w zakresie rehabilitacji leczniczej, zawodowej i społecznej inwalidów i osób niepełnosprawnych oraz zapobieganie chorobom cywilizacyjnym i ich zwalczanie. Zamierzenia resortu obejmują przeciwdziałanie patologiom społecznym, podniesienie stanu sanitarnego kraju. Wszystkie te działania należy uznać za słuszne.</u>
          <u xml:id="u-21.39" who="#ZbigniewGburek">W materiale resortu zaprezentowano nam sposoby dostosowania pracy służby zdrowia do warunków reformy gospodarczej oraz zadania wynikające z CPR. Wiele niepokoju budzi realizacja NPSG na lata 1986–1990 w poszczególnych latach w zakresie przyrostu bazy leczniczej. Na 1988 r. zakładany jest przyrost liczby łóżek szpitalnych o 2.900, niepokój jednak budzi obniżenie liczby łóżek w zakładach psychiatrycznych i dla psychicznie chorych. Według danych GUS zachorowania zarejestrowane w poradniach zdrowia psychicznego wzrastają i wynosiły w 1985 r. 150.596, a w 1986 r. - 157.031.</u>
          <u xml:id="u-21.40" who="#ZbigniewGburek">CPR na 1988 r. przewiduje przyrost miejsc w domach pomocy społecznej o 1000 miejsc, a liczba oczekujących - jak już mówiłam - przekracza 14 tys.</u>
          <u xml:id="u-21.41" who="#ZbigniewGburek">Z wyjątkiem kadr stomatologicznych liczebność kadr lekarskich dla wykonania zadań 1988 r. można ocenić pozytywnie, ale oczekiwana przez społeczeństwo poprawa rozmieszczenia tych kadr postępuje zbyt wolno i w niektórych województwach (np. siedleckie) nie przynosi oczekiwanych rezultatów.</u>
          <u xml:id="u-21.42" who="#ZbigniewGburek">Według założeń CPR w 1987 r. średnie wynagrodzenie w służbie zdrowia powinno było wzrosnąć o ok. 22% - wobec średniego wzrostu w całej gospodarce uspołecznionej o 14%. Założenia planu w tym zakresie zostaną przekroczone w gospodarce uspołecznionej do 19%, a w ochronie zdrowia tylko o 1%. Oznacza to dalsze rozwarcie w rozpiętości płac - między wynagrodzeniem pracowników ochrony zdrowia i średnim w gospodarce uspołecznionej, z 5.804 zł w 1986 r. do 6.118 w 1987 r. średnie wynagrodzenie w ochronie zdrowia w stosunku do całej sfery budżetowej kształtuje się na poziomie 91,5%. Na 1988 r. planuje się wzrost funduszu wynagrodzeń o 11%.</u>
          <u xml:id="u-21.43" who="#ZbigniewGburek">Na regulację płac określoną mianem preferencji pracowników służby Zdrowia przeznaczono 36 mld zł. Kwota ta pozwoli na zmniejszenie dysproporcji, ale nie na ich likwidację. 249 mld zł pozostaje w dyspozycji Rady Ministrów z przeznaczeniem na waloryzację, podwyżki wynagrodzeń oraz rekompensatę w sferze budżetowej. Ponieważ kwota rezerwy nie została podzielona, proponuję przyjęcie projektu budżetu w dziale dotyczącym funduszu wynagrodzeń przy utrzymaniu zapisu, że przy podziale tej rezerwy zapewniona będzie taka kwota dla pracowników ochrony zdrowia, która zapewni wyrównanie dysproporcji płac.</u>
          <u xml:id="u-21.44" who="#ZbigniewGburek">Doświadczenia ostatnich lat wykazują, że dobre chęci rządu są niwelowane uwarunkowaniami gospodarczymi i dlatego proponuję wprowadzenie zapisu, w którym stwierdzałoby się, że w przypadku zachwiania się budżetu rząd dokona korekty w ciągu roku - tak, aby zapewnić pracownikom służby zdrowia właściwy pułap wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-21.45" who="#ZbigniewGburek">W październiku br. omawialiśmy problem inwestycji w służbie zdrowia. Projekt planu na 1988 r. nie jest odbiciem NPSG, ale uwzględnieniem obecnej sytuacji - i obecnych możliwości - i jest to chyba słuszne.</u>
          <u xml:id="u-21.46" who="#ZbigniewGburek">Jednym z ważniejszych problemów opieki zdrowotnej jest dostępność leków i artykułów sanitarnych. Niedobory sięgają 34% leków produkcji krajowej i 70% leków importowanych. Czeka nas znowu rok szarpaniny. W innych krajach import leków uzupełniany jest produkcją krajową, ale tak nie dzieje się u nas.</u>
          <u xml:id="u-21.47" who="#ZbigniewGburek">Resort zdrowia i opieki społecznej został obarczony odpowiedzialnością za zaopatrzenie w leki; czy równocześnie minister zostanie wyposażony w środki pozwalające na reagowanie w przypadku wystąpienia zagrożeń w realizacji planu zaopatrzenia w leki?</u>
          <u xml:id="u-21.48" who="#ZbigniewGburek">Duże trudności występują w zaopatrzeniu w sprzęt i aparaturę medyczną, środki przyznane na import tego sprzętu powinny pozwolić na stabilizację poziomu zaopatrzenia wyłącznie w zakresie leków i aparatury oznaczonych hasłem „ratuj życie” oraz podstawowych wyrobów. Tylko w minimalnym stopniu zakupy urządzeń i specjalistycznej aparatury medycznej planowane są pod kątem realizacji programów rządowych i resortowych takich jak: „Program zapobiegania chorobom nowotworowym” i „Program zwalczania chorób układu krążenia i zapobiegania im”. Te dwie grupy chorób są w naszym społeczeństwie najgroźniejsze. Rząd przyjmuje programy, a nie asygnuje środków zapewniających w wystarczającym stopniu ich realizację. Proponuję rozważenie wniosku w sprawie zwiększenia środków płatniczych dla I i II obszaru na zakup leków, urządzeń i specjalistycznej aparatury medycznej - przy równoczesnej rozbudowie i modernizacji bazy produkcyjnej naszego przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-21.49" who="#ZbigniewGburek">Budżet resortu zdrowia i opieki społecznej odczuwał w ub. r. skutki podwyżek cen urzędowych. Uchwałą Rady Ministrów rekompensowano wzrost tych cen tylko w połowie, zaś w przypadku cen umownych - ogóle. Można to sobie wyobrazić w praktyce; przez pół doby szpital korzysta z energii elektrycznej lub jest tylko przez część doby ogrzewany. Pacjentów pogotowia odwozi się tylko częściowo karetkami, a częściowo powinni chodzić pieszo. Wszyscy rozumiemy konieczność oszczędzania, ale musi ona mieć jakieś granice rozsądku. Musimy mieć gwarancję, że w br. będzie przyznana pełna rekompensata podwyżek cen urzędowych, a także wzrostu cen umownych. Przecież umowa obejmuje np. ceny warzyw, usług itp.</u>
          <u xml:id="u-21.50" who="#ZbigniewGburek">Poziom finansowania szkolnictwa wyższego w resorcie zdrowia i opieki społecznej wzrasta tylko o 17,5%. Jest to wskaźnik niewysoki; czy nie wpłynie to na obniżenie poziomu kształcenia przyszłej kadry medycznej?</u>
          <u xml:id="u-21.51" who="#ZbigniewGburek">Część środków budżetowych przeznacza się na fundusze celowe - rola ich jest ogromna, ale musi nastąpić ściślejsze powiązanie między programami, wydatkowanymi środkami, a osiąganymi efektami.</u>
          <u xml:id="u-21.52" who="#ZbigniewGburek">Dokument przygotowany na dzisiejsze posiedzenie przez resort zdrowia i opieki społecznej jest przejrzysty, czytelny, widać w nim wiele troski o poprawę stanu lecznictwa i zdrowia obywateli. Dzieli ten kto otrzymał środki, ale tylko w takiej wysokości, w jakiej mu je przyznano.</u>
          <u xml:id="u-21.53" who="#ZbigniewGburek">Proponuję przyjąć przedłożony nam projekt budżetu resortu zdrowia i opieki społecznej na 1988 r. z dokonaniem zapisu:</u>
          <u xml:id="u-21.54" who="#ZbigniewGburek">- o wyrównaniu dysproporcji płacowych pracowników służby zdrowia i uwzględnienie preferencji uposażenia dla tej grupy pracowników;</u>
          <u xml:id="u-21.55" who="#ZbigniewGburek">— o zwiększenie środków na zakup lekarstw, sprzętu aparatury medycznej oraz o przyspieszenie rozwoju ich krajowej produkcji;</u>
          <u xml:id="u-21.56" who="#ZbigniewGburek">- o pełne rekompensowanie środkami budżetowymi wzrostu kosztów wynikających z podwyżek cen urzędowych i zmiany cen umownych.</u>
          <u xml:id="u-21.57" who="#ZbigniewGburek">Należałoby wyrazić niepokój z powodu spadku liczby łóżek szpitalnych w lecznictwie psychiatrycznym i stosunkowo małego przyrostu liczby miejsc w domach pomocy społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarianKról">Do Prezydium Komisji wpłynęło pismo Rady Krajowej Federacji Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia, przedstawiające stanowisko tej organizacji związkowej, uchwalone 17 grudnia 1987 r.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MarianKról">Rada Krajowa stwierdza, że informacje zawarte w piśmie ministra zdrowia i opieki społecznej z 14 grudnia 1987 r., dotyczące realizacji uchwały Rady Krajowej z 20 listopada 1987 r. mogą być potraktowane jedynie jako przejściowa realizacja tej uchwały, tylko zakresie pisemnego potwierdzenia wprowadzenia podwyżki płac od 1 stycznia 1988 r.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MarianKról">Rada Krajowa oceniła, że pozostałe zapisy uchwały nie zostały zrealizowane, ponieważ w piśmie resortu zabrakło informacji na temat:</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#MarianKról">- zagwarantowania w CPR na 1988 r. środków na podwyżkę płac, która zlikwidowałaby dotychczasowe dysproporcje płacowe pracowników służby zdrowia, w stosunku do średniej płacy krajowej i zrekompensowałaby na bieżąco wzrost kosztów utrzymania;</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#MarianKról">- określenia zasad wypłacania podwyżki płac;</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#MarianKról">- niezwłocznego przedstawienia przez resort zdrowia programu zmian w zasadach finansowania służby zdrowia w II etapie reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#MarianKról">W związku z powyższym Rada Krajowa postanowiła utrzymać w mocy swoją uchwałę z 20 listopada 1987 r. 36 mld zł przekazane przez Radę Ministrów potraktowano jako wykonanie deklaracji prezesa Rady Ministrów, wynikającej z pisma przesłanego do przewodniczącego OPZZ, a dotyczącej doraźnej poprawy sytuacji materialnej pracowników służby zdrowia i opieki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#MarianKról">Rada Krajowa stwierdziła, że nieokreślenie w CPR na 1988 r. wysokości nakładów na podwyżkę wynagrodzeń w dziale „ochrona zdrowia i opieka społeczna” stwarza po raz kolejny sytuację przetargową i nie gwarantuje żądanego przez środowisko medyczne wzrostu płac.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#MarianKról">W tej sytuacji Rada Krajowa domaga się takiego rozdziału środków z rezerwy przewidzianej na waloryzację, rekompensatę i podwyżki w sferze budżetowej, który zagwarantowałby wykonanie postanowień uchwały Rady Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#MarianKról">W związku z oświadczeniem złożonym przez premiera na plenarnym posiedzeniu KC PZPR 15 grudnia 1987 r. oraz proponowaną wielkością nakładów na podwyżki płac w sferze budżetowej należy sądzić, że realizacja tej uchwały jest możliwa.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#MarianKról">Przyjmując dotychczasowe kierunki polityki rządu Jako symptomy wyjścia naprzeciw postulatom środowiska służby zdrowia, Rada Krajowa postanowiła zawiesić realizację uchwały w zakresie podjęcia działań wynikających z ustawy o związkach zawodowych do czasu uzyskania ostatecznej decyzji w sprawie zobowiązań podjętych przez przedstawicieli rządu wobec związków zawodowych w zakresie znaczącej poprawy sytuacji materialnej pracowników służby zdrowia i opieki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#MarianKról">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TeresaDobielińskaEliszewska">Dowiedziałam się niedawno, że na spotkaniu z pracownikami dyrektor zespołu opieki zdrowotnej w Olsztynie poinformował, iż w br. podwyżki płac wynosić będą średnio 5 tys. zł na pracownika. Nie wiem, czy wiadomość ta pochodzi z Ministerstwa Zdrowia, czy też jest to informacja nieoficjalna. W każdym razie uważam, że o wszelkich decyzjach tego rodzaju w pierwszej kolejności powinni być informowani posłowie. W przeciwnym razie nie wiemy co odpowiadać kolegom, gdy pytają nas, czy są to ścisłe dane. Szczególnie teraz, gdy społeczeństwo spodziewa się bardzo znacznych podwyżek cen, posłowie muszą być wyposażeni w wiarygodne informacje.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#TeresaDobielińskaEliszewska">Często bierzemy udział w spotkaniach z wyborcami, którzy nierzadko zadają bardzo agresywne pytania, ostro krytykują posłów, rząd, władze państwowe. Jeżeli chcemy utrzymać wiarygodność nie możemy być tymi, którzy o wszystkim dowiadują się w ostatniej kolejności. Musimy zawczasu znać planowane decyzje i ich motywy, aby móc uzasadniać posunięcia władz i przekonywać do nich obywateli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WacławGarbaj">Minister J. Komender słusznie dziś stwierdził, że musimy w pełni wykorzystać potencjał jakim dysponujemy w służbie zdrowia. W związku z tym chciałbym przekazać postulaty zgłoszone przez przedstawicieli spółdzielczości lekarskiej. Występują oni o zniesienie obowiązku uzyskania zezwolenia na podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez lekarza oraz o zniesienie ograniczeń zarobków emerytowanych lekarzy, którzy podejmują pracę.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WacławGarbaj">Są to sprawy drobne, nie wymagają nakładów, lecz mogące poprawić działalność służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WacławGarbaj">Kolejny postulat dotyczy upoważnienia lekarzy przyjmujących w spółdzielniach do wydawania zwolnień lekarskich. Obecnie jest tak, że lekarz przyjmuje pacjenta w spółdzielni, a następnie kieruje go do przychodni rejonowej po zwolnienie. Oznacza to stratę czasu i pacjenta, i lekarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JanuszSzymborski">Minister J. Komender powiedział, że projekt CPR jest zgodny z postanowieniami dokumentów partyjnych, a nadto apelował o życzliwość w podejściu do tego projektu. Trudno mi będzie w tej sytuacji wypowiedzieć się w sprawie tego projektu, gdyż nie brakuje ml życzliwości dla resortu, a jako członkowi PZPR trudno mi dyskutować z dokumentami politycznymi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JanuszSzymborski">Pomimo to uważam, że nasza dzisiejsza dyskusja musi być burzliwa, a wnioski, do jakich dojdziemy - dramatyczne. Sytuacja w ochronie zdrowia jest bowiem tragiczna. Tymczasem projekt budżetu na 1988 r. w gruncie rzeczy nie różni się od takich projektów z ostatnich kilku lat. Sytuacja jest tak poważna, że wymaga radykalnych zmian, co wynika zresztą z uchwały X Zjazdu PZPR.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JanuszSzymborski">W materiałach resortowych mówi się o projektach zdecydowanych zmian w zasadach odpłatności za leki i usługi lekarskie oraz w organizacji ochrony zdrowia, jednak są to informacje niekonkretne. Projekty tych zmian mają być znane pod koniec I kwartału br. Oznacza to, że będą one rzutowały na wykonanie tegorocznego budżetu ochrony zdrowia. W jaki sposób mamy więc dyskutować o projekcie tego budżetu, jeżeli nic nie wiemy o projektowanych zamierzeniach?</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JanuszSzymborski">Od 2 lat nasza Komisja pracuje bardzo intensywnie. Odbywamy liczne posiedzenia poświęcone podstawowym problemom ochrony zdrowia i opieki społecznej. Trudno więc nie odczuwać rozczarowania czytając projekt budżetu, zupełnie nie uwzględniający wniosków formułowanych na posiedzeniach Komisji. Przykładem może być sprawa lepszego wykorzystania sprzętu i aparatury medycznej. Resort miał przygotować program zwiększenia dostępności i lepszego wykorzystania tej aparatury. Nic z tego nie znajdziemy w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JanuszSzymborski">Czytamy w nim natomiast, że w ramach przyrostu zatrudnienia będą kontynuowane działania zmierzające do uzupełnienia kadry, poprawy jej rozmieszczenia, zapewnienia niezbędnej obsady niższego personelu. Znamy te sformułowania z poprzednich projektów. W jaki sposób resort spodziewa się zrealizować te zamierzenia? Wiemy jak dramatycznie brakuje we wszystkich szpitalach salowych i sanitariuszy. Jakimi metodami resort zamierza zniwelować te braki? Po 2 latach pracy nasza Komisja zasłużyła chyba na to, by uzyskać odpowiedź przynajmniej na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JanuszSzymborski">W materiałach rządowych nie uwzględniono m.in. wniosku sformułowanego po dyskusji nad modelem ochrony zdrowia. Postulowaliśmy, by resort skoncentrował się na działaniach zmierzających do poprawy zdrowia publicznego, a zadania szczegółowe miałyby realizować organy terenowe. Jakie są możliwości oddziaływania resortu zdrowia na inne resorty, np. ochrony środowiska, przemysłu, edukacji narodowej, młodzieży i sportu, rolnictwa i gospodarki żywnościowej? Czy nadal resort będzie bezsilny wobec państwowych monopolistów wytwarzających najbardziej szkodliwy na świecie tytoń lub niezdrową żywność? Czy wreszcie resort będzie w stanie nakazać producentom przestrzeganie norm zdrowotnych?</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JanuszSzymborski">W materiałach z zachwytem mówi się o modelu tzw. wolnego wyboru lekarza. Tymczasem nie znam ani jednego lekarza, ani też pacjenta, który uznawałby ten model za panaceum na dolegliwości społecznej służby zdrowia. W żadnym kraju świata nie udało się osiągnąć znaczącego postępu w dziedzinie ochrony zdrowia bez zaangażowania w to samego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JanuszSzymborski">Na szczególne podkreślenie zasługuje znaczenie higieny szkolnej i - szerzej - oświaty zdrowotnej. Słusznie kładzie się nacisk na poprawę opieki pielęgniarskiej w szkołach. Średni personel medyczny, tj. pielęgniarki i położne, mogą i powinny odgrywać wielką rolę w umacnianiu zdrowia publicznego. W odróżnieniu od lekarzy nie utraciły one jeszcze bezpośredniego kontaktu z pacjentami. Tymczasem nadal nie załatwiono sprawy ryczałtu dla pielęgniarek pracujących w higienie szkolnej. W opinii Komisji powinniśmy postulować wydzielenie na ten cel potrzebnej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JanuszSzymborski">Reforma administracji centralnej miała doprowadzić do redukcji 20% etatów. Dlaczego więc planuje się podwyższenie o 10,4% wydatków na administrację państwową w resorcie zdrowia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#HelenaPorycka">W materiałach zapowiada się objęcie nauczycieli wf szkoleniem z zakresu higieny szkolnej i oświaty zdrowotnej. Takie szkolenie jest bardzo potrzebne wszystkim nauczycielom. Jednak samo szkolenie nie wystarczy. Konieczne jest zatrudnienie higienistek we wszystkich szkołach. Tylko to może zapewnić podniesienie stanu higieny poprzez zaszczepienie dzieciom i młodzieży nawyków higienicznych, takich jak mycie rąk przed jedzeniem. Ostatnio poprawiła się propaganda zdrowotna w telewizji. Jednak telewizję oglądają przede wszystkim dorośli, a ich trudno jest już nauczyć nawyków higienicznych.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#HelenaPorycka">W materiałach mówi się o planowanych eksperymentach, np. hospitalizacjach domowych, czy wolnym wyborze lekarza. Jestem z woj. siedleckiego, gdzie zatrudnimy każdego lekarza, jaki się zgłosi i do każdego ustawi się kolejka pacjentów. U nas więc ten eksperyment nie znajdzie zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#HelenaPorycka">Otrzymałam z resortu informację, iż władze woj. siedleckiego nie przekazały do resortu zapotrzebowania na lekarzy, ani informacji o wolnych mieszkaniach dla lekarzy. Poruszyłam tę sprawę na ostatniej sesji. WRN i wojewoda zapewnił mnie, że taki materiał zostanie przekazany do ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#HelenaPorycka">Uzupełnienie kadry służby zdrowia w takich województwach jak siedleckie jest pilną koniecznością. Już teraz nie wiem jak tłumaczyć wyborcom wielkie braki w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#HelenaPorycka">Niezwykle trudnym problemem jest brak chętnych do pracy w charakterze salowych, sanitariuszy, obsługi pralni i kuchni szpitalnych. Jedynym sposobem na jego rozwiązanie jest znaczne podwyższenie płac tych pracowników. Społeczeństwo rozumie potrzebę takich podwyżek i bez wątpienia je zaakceptuje. Ludziom trudno zrozumieć dlaczego ci, którzy wybrali trudną pracę w służbie zdrowia mają być za to karani. Teraz, aby utrzymać rodzinę, lekarze muszą pracować po 16 godzin na dobę. Ponieważ brakuje salowych, pielęgniarki muszą pełnić ich rolę. Rozumiem trudną sytuację gospodarczą kraju, ale środki na podwyżki płac w służbie zdrowia muszą się znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#HelenaPorycka">Do swoich najważniejszych zadań resort zaliczył poprawę rozmieszczenia kadr medycznych. Obawiam się, że pozostanie to tylko pobożnym życzeniem. Jak ma być inaczej, skoro w br. zakłada się wzrost zatrudnienia o 2,2 tys. lekarzy i o 300 dentystów? Obawiam się, że bardzo niewielu z nich trafi do woj. siedleckiego.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#HelenaPorycka">Nadal pogarsza się zaopatrzenie w leki. W takich województwach jak siedleckie od dłuższego czasu było ono tragiczne, ale teraz również źle zaczyna być w dużych miastach. Powinniśmy zaapelować do najwyższych czynników o podjęcie działań na rzecz poprawy zaopatrzenia w leki. Powinniśmy też poprzeć wszelkie inicjatywy takie jak powołanie „banku leków”.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#HelenaPorycka">Równie ważne jak leki są strzykawki i igły jednorazowego użytku. Projekt zapowiada zaspokojenie zapotrzebowania na strzykawki, ale nadal ma brakować igieł. Równocześnie jednak mówi się o wzroście produkcji takich igieł w zakładach „Polfa”. Jaką mamy pewność, że plany te zostaną wykonane? Niedawno musiałam zawieść chora wnuczkę do szpitala, gdzie okazało się, że nie ma igieł jednorazowego użytku o odpowiednim przekroju. Zrobiono więc zastrzyk zwykłą igłą i nie wiem czy dziecko nie zaraziło się żółtaczką.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#HelenaPorycka">Pracownicy służby zdrowia pracują z wielkim poświęceniem i zaangażowaniem. Trzeba zrobić wszystko, aby ułatwić ich pracę oraz poprawić ich sytuację materialną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#KazimierzGrzybowski">Przekazane nam materiały nie mogą nastrajać optymistycznie. Od wielu lat nakłady na służbę zdrowia były w Polsce za małe. W br. przewiduje się przeznaczenie na ten cel 3,3% dochodu narodowego. Sądzę, że nakłady w państwach ościennych są znacznie wyższe. Wielkie znaczenie ma też w pełni racjonalne wykorzystanie tych szczupłych środków. Konieczne jest też konsekwentne realizowanie podjętych decyzji. Proponuje się np. przeprofilowanie oddziałów szpitalnych. Może to wyzwolić znaczne rezerwy, ale napotyka na sprzeciwy lokalnych grup interesów.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#KazimierzGrzybowski">Maleje baza lecznictwa psychiatrycznego - pomimo, że rośnie zapotrzebowanie na ten rodzaj usług medycznych. Nie wiem jak wytłumaczymy społeczeństwu ten regres.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#KazimierzGrzybowski">Zapowiadano znaczny wzrost płac w służbie zdrowia. Teraz dowiadujemy się, że wynagrodzenia mają średnio wzrosnąć o 3,5 tys. zł. Pracownicy służby zdrowia nie pogodzą się z tak małymi podwyżkami. System płac w ochronie zdrowia jest postawiony na głowie. Ordynatorzy czy dyrektorzy przychodni zarabiają tak mało, że wkrótce zabraknie chętnych do pełnienia kierowniczych funkcji.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#KazimierzGrzybowski">Z satysfakcją przyjąłem zapowiedź, że Ministerstwo Zdrowia stanie się wreszcie dysponentem środków na zakup leków. Obawiam się jednak, że wobec wzrostu cen zwiększenie tych środków o 25% może okazać się niewystarczające. Wiadomo, że deficyt leków stale się pogłębia.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#KazimierzGrzybowski">Opracowano międzyresortowy program poprawy oświaty zdrowotnej. Nie jest on jednak w pełni realizowany. Trzeba wyegzekwować od wszystkich resortów wykonanie postanowień wynikających z tego programu.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#KazimierzGrzybowski">Posłów czekają ciężkie chwile na spotkaniach z wyborcami.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#KazimierzGrzybowski">Trudno będzie np. wytłumaczyć stale rosnący deficyt kadr medycznych. W terenie jest wiele ośrodków zdrowia z mieszkaniami, a jednak brakuje lekarzy, zwłaszcza stomatologów. Za podjęcie pracy na wsi, lekarze otrzymują różne preferencje finansowe, asygnaty na samochody, ale mimo to brakuje chętnych.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#KazimierzGrzybowski">Czeka nas bardzo trudny okres. Nakłady na leki i na podwyżki płac w służbie zdrowia i opiece społecznej, przewidziane w projekcie budżetu, są zbyt małe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanFirst">Muszę nawiązać do wcześniejszej części naszego posiedzenia w związku z wypowiedzią ministra A. Kwaśniewskiego. Opowiadałem się za zwiększeniem środków finansowych na kulturę fizyczną w szkołach i sport, mówiąc, że dzięki temu będziemy musieli mniej wydawać na służbę zdrowia. Oczywiście nie chodziło o to, by ująć cokolwiek służbie zdrowia, i ubolewam, że minister A. Kwaśniewski uznał za celowe w taki sposób skomentować moją wypowiedź. Przeciwnie - uważam, że należy zwiększyć nakłady na ochronę zdrowia, bo tylko zdrowi pracownicy mogą wydajnie pracować.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JanFirst">Wyborcy wyrażają zdziwienie, że w sytuacji gdy brakuje środków na leki i płace w służbie zdrowia, importuje się kosztowne alkohole i papierosy. Koniaki co prawda ze sklepów znikają, ale papierosy po 700 zł zalegają półki. Jestem przekonany, że te artykuły są sprowadzane ze środków Pewexu i że dochód z ich sprzedaży przeznaczany jest m.in. na import lęków. Nie wiem czy wśród reprezentantów rządu jest ktoś, kto może kompetentnie potwierdzić to moje przekonanie.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JanFirst">Projekt budżetu nie jest dla mnie jasny. Podane są w nim sumy globalne, więc nie wiem o ile wzrosną płace, ani w jakim stopniu poprawi się zaopatrzenie w leki. Dlatego trudno mi będzie poprzeć ten projekt budżetu w głosowaniu. Oczekuję od przedstawicieli rządu konkretnych danych o przewidywanym wzroście płac i o zaopatrzeniu w leki. Z materiałów wynika np., że zabraknie 86 mln dolarów na import leków. Stwierdza się ponadto, że zaplanowane środki wystarczą co najwyżej dla wykonania najbardziej podstawowych zadań. Trudno się pogodzić z takim projektem. W br. niezbędna jest zasadnicza poprawa płac i zaopatrzenia w leki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#ZbigniewGburek">Stan zdrowia polskiego społeczeństwa pogarsza się z roku na rok. Wpływa na to zła sytuacja gospodarcza kraju, powodująca pogorszenie odżywiania i warunków bytowych ludności. Są to więc przyczyny niezależne od służby zdrowia. Taki stan rzeczy alarmuje społeczeństwo i dlatego rząd powinien opracować zdecydowany program poprawy tej sytuacji. Tymczasem otrzymaliśmy projekt budżetu zakładający głębokie niedofinansowanie ochrony zdrowia. Jedynie niecałe 11% budżetu państwa ma być przeznaczone na ten cel. W poprzednich latach wskaźnik ten był wyższy. Nasza Komisja domagała się doprowadzenia do 20% udziału ochrony zdrowia w budżecie, tak jak to ma miejsce w państwach ościennych.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#ZbigniewGburek">Z przedstawionych danych wynika, że przy 773 tysiącach etatów w służbie zdrowia i opiece społecznej - średnio na jeden etat przypadać będzie 31 tys. zł miesięcznie. W tej sumie mieści się nie tylko płaca, ale także składka na ZUS oraz odpisy na fundusze socjalny i mieszkaniowy (łącznie 45%). Równocześnie zakłada się, że inflacja w br. zbliży się do 40%. Widać z tego, że planowane podwyżki płac w służbie zdrowia nie pokryją nawet spadku wartości wynagrodzeń spowodowanego inflacją.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#ZbigniewGburek">Zbyt małe środki z budżetu resortu planuje się przeznaczyć na naukę, oświatę i szkolnictwo wyższe. Nie mogą tam trafić najsłabsi - a stanie się tak, jeśli nie będzie preferencji płacowych.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#ZbigniewGburek">Dystans między nauką światową a polską stale rośnie. Wzrost wydatków na naukę w budżecie resortu zdrowia zaledwie o 30 mln zł oznacza dalsze pogorszenie sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JaninaKorpała">W ciągu 2 lat obecnej kadencji Sejmu dyskutowaliśmy o najważniejszych problemach służby zdrowia. Wiele z nich pozostało jednak nie rozwiązanych. Jesteśmy w trudnej sytuacji, bo spotkania z wyborcami dostarczają nam wiedzy o powszechnie występujących dotkliwych kłopotach, a z drugiej strony wiemy, jak trudno jest dzielić środki gdy ich brakuje. Każdy resort potrafi wskazać na swoje nie zaspokojone potrzeby - musimy jednak pamiętać, że zdrowie jest najwyższym dobrem. Musimy więc doprowadzić do konsekwentnej realizacji wszystkich programów z zakresu ochrony zdrowia. Trzeba skupić się na wykorzystaniu posiadanej bazy, kadr i sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JaninaKorpała">W materiale resortowym zapowiedziano wzmożenie działalności kontrolno-represyjnej w celu poprawy stanu sanitarnego kraju. Działalność akcyjna nie przynosi jednak dobrych rezultatów. Trzeba zmobilizować inne resorty i całe społeczeństwo, aby poprawić stan sanitarny Polski.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JaninaKorpała">Nadal nie rozwiązanym, wstydliwym problemem jest brak papieru toaletowego. Mówią o tym wyborcy na każdym spotkaniu z posłami. Postuluję, by przynajmniej tę jedną sprawę definitywnie rozwiązać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WojciechGuglas">Dziękuję za wsparcie Komisji udzielone związkom zawodowym w ich działaniach ha rzecz zdrowia społeczeństwa i poprawy warunków pracy służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WojciechGuglas">Obawiam się, że przystępując do II etapu reformy gospodarczej zapominamy o podmiotach ochrony zdrowia, tj. pracownikach służby zdrowia i społeczeństwie, które ma korzystać z ich usług. Od roku, tj. od Kongresu Związków Zawodowych, domagamy się od rządu podjęcia radykalnych kroków, służących zahamowaniu spadku zdrowotności polskiego społeczeństwa. Plasujemy się już pod tym względem na ostatnim miejscu w Europie. W ub. roku po raz pierwszy zanotowano zjawisko nadumieralności nie tylko mężczyzn ale i kobiet. Gorzej niż jest - już być nie może.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WojciechGuglas">Służba zdrowia to 35 różnych zawodów. Konieczne jest więc zapewnienie spójnego, jednolitego mechanizmu opieki zdrowotnej. Walczymy też o minimum egzystencji dla środowiska ochrony zdrowia. Wiemy, że postawy w tym środowisku są już bardzo radykalne. Nasz związek zawodowy ogłosił pogotowie strajkowe. Nadal jednak otrzymujemy od rządu tylko iluzoryczne obietnice. Jedyną konkretną informacją było przyznanie 36 mld zł na podwyżki płac, co oznacza 3,5 tys. zł miesięcznie na etat. Sprawia to wrażenie dążenia do wywoływania konfliktów i tworzenia złego klimatu wokół służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#WojciechGuglas">Zwracam się do Komisji o wymuszenie zdecydowanej podwyżki płac dla pracowników ochrony zdrowia i opieki społecznej. Wyrażam przy tym zdziwienia, że posłowie nie zostali poinformowani o wynikach działalności zespołu międzyresortowego, który został powołany dla opracowania rozwiązań problemów służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#WojciechGuglas">Ponieważ nie na konkretnych decyzji obawiamy się, że podwyżki płac znów się „rozmydlą” w przetargach z Ministerstwem Pracy i Ministerstwem Finansów. Proszę Komisję o wsparcie naszych starań.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#WojciechGuglas">Sytuacja jest taka, że służba zdrowia, niezależnie od swoich chęci, faktycznie musi strajkować. Wykonuje się tylko tyle zabiegów na ile starcza leków i środków opatrunkowych. Gdy jeden pacjent otrzymuje jakiś specyfik, pozostali podejrzewają lekarza, że wziął łapówkę. Ten stan rzeczy nie może dłużej trwać. Konieczne są konsekwentne działania dla radykalnej poprawy sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AndrzejSidor">Mamy deficyt łóżek psychiatrycznych. Będzie to trzeci kolejny rok, w którym plan przewiduje likwidację tych łóżek. Sytuacja jest tragiczna. Nie podano tego, ale zmalała również liczba specjalistów psychiatrii. Minimalna liczba lekarzy podejmuje tę specjalizację. Powoduje to ogromne zagrożenie dla zdrowia narodu. W tak trudnej sytuacji resort nie przedstawia programu poprawy. Jak resort widzi zahamowanie tego procesu i pójście do przodu? Przybywa łóżek w województwach, ale nigdzie nie ma w planie nowych łóżek psychiatrycznych. Jest jakaś niechęć w terenie i potrzebny jest głos ostrzegawczy w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#AndrzejSidor">Problem różyczki: w materiale nic o tym nie ma. Na tej sali obiecano nam, że ruszy problem szczepienia kobiet. Jest czterokrotnie więcej zachorowań, a więc i odpowiednio większe zagrożenie kobiet ciężarnych. Liczba rodzących się kalek jest ogromna. Koszty opieki nad nimi są wielokrotnie wyższe od kosztów zaszczepienia kobiet. Dlaczego nie można doprosić się tego?</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#AndrzejSidor">Sprawa higienistek: zapowiedziano, że rolę tę będą spełniali magistrowie wf. Mówiliśmy o potrzebie utworzenia szkoły higienistek a w materiałach o tym ani słowa. Trzeba dogadać się z resortem oświaty, żeby wprowadzać przedmiot „higiena”. Wydrukowanie podręcznika, który by uczył zasad higieny, jest sprawą prostą i konieczną. Proszę o nawiązanie współpracy z nowym kierownictwem resortu edukacji narodowej i wydrukowanie takiego podręcznika.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#AndrzejSidor">Chodziłem latem z harcerską grupą wędrowną. Korzystaliśmy z sanitariatów w szkołach wiejskich. Ich stan to antypropaganda higieny dla dzieci wiejskich. Co robi kadra nauczycielska? Tu chodzi o sprawę higieny od podstaw. Co resort ma do powiedzenia w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#AndrzejSidor">Bardzo źle się dzieje. Jeżeli chodzi o wyposażenie w sprzęt medyczny. Jesteśmy pod tym względem daleko za naszymi sąsiadami. Mamy tu kompletny jarmark, każdy sprowadza inny sprzęt, część maszyn jest bez serwisu. Mamy dużo rodzajów nerek sztucznych i ultrasonografów. Jest to zbieranina z całego świata, sprzęt jest niewłaściwie wykorzystywany, bo brak zaplecza technicznego. Pochłania to ogromne sumy. Zapytuję, jak resort widzi uregulowanie tej sprawy? Jak zapobiec sprowadzaniu wszystkiego, co się da?</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#AndrzejSidor">W budżecie przewiduje się pewien wzrost liczebności kadry, ale nie uwzględnia jej odpływu. Przybyć ma np. 300 nowych stomatologów, ale czy pokryje to ich ubytek - odejście na rentę? Czy nie to samo mamy w farmacji? Rocznie wychodzi ze szkół 8 tys. pielęgniarek - z tego ok. 20% od razu nie podejmuje pracy, a część porzuca ją w trakcie. Czy będzie więc poprawa? Lepiej będzie tylko z personelem lekarskim.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#AndrzejSidor">Mimo pewnego wzrostu wskaźników finansowych projekt budżetu cofa nas: skutki inflacji, ubytek łóżek psychiatrycznych, ubytek stomatologów, niepewna kadra pielęgniarska. Nie mówię już o problemach leków, o sprawie sprzętu, o nakładach na naukę. Nie mamy gorszych naukowców niż gdzie indziej, ale nie mają oni możliwości pracy twórczej. Sytuacja jest tragiczna.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#AndrzejSidor">Na różnych naradach podawano różne dane dotyczące podwyżki płac. Rodzi się niepotrzebne zdenerwowanie. Proszę o definitywną informację nt. podwyżek, z rekompensatami i bez nich. Proszę też o informację, z jakiej pozycji budżetu brana jest kwota na nasze podwyżki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JanWaleczek">Czy rzeczywiście kierownictwo resortu nie chce pomocy z naszej strony? Czy może zaszły jakieś nieporozumienia między resortem a Komisją? Z dzisiejszych wypowiedzi można byłoby tak przypuszczać, ale byłby to wniosek fałszywy. Trzeba rozumieć sytuację. Minister otrzymał określoną ilość środków i zaprezentował realny program. Jeżeli zakłada się deficyt budżetowy w wysokości przeszło 360 mld zł i olbrzymią lukę inflacyjną, to czy jesteśmy w stanie spowodować, żeby resort otrzymał dodatkowe środki? Bez pogłębienia deficytu - nie. Obowiązują nas realia. Wszyscy mówili tu bardzo kompetentnie, ale jak to „ugryźć”. Niektórych spraw nie można rozwiązać od lat, choć jest doskonały, sprzyjający klimat polityczny. Powinniśmy wykazać zrozumienie dla wysiłku resortu, od którego 37 mln ludzi oczekuje opieki lekarskiej. Przedstawiony tu sposób zapewnia funkcjonowanie służby zdrowia na określonym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JanWaleczek">Marzy mi się, żebyśmy chociaż jedną sprawę potrafili załatwić do końca. Przeczytałem odpowiedź wicepremiera na dezyderat w sprawie płac - odpowiedź jest zagmatwana, trzeźwo myślący człowiek nie może jej przyjąć. Załatwienie tej jednej sprawy zmieniłoby klimat, a tymczasem panuje napięcie i bardzo niedobra atmosfera. A przy tym jeżeli resort negocjuje coś ze związkami zawodowymi - chcemy być informowani o tym na bieżąco. Rozwiążmy jeden problem w sposób odczuwalny.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JanWaleczek">Chodzi mi jeszcze o całą grupę lekarzy przechodzących na emeryturę. Czy nie można pozwolić, żeby pracowali jeżeli chcą i mogą? I my wtedy będziemy się inaczej czuli.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JanWaleczek">I wreszcie sprawa leków: po prostu muszą być. Rząd musi znaleźć środki, by można było leczyć się pod koniec XX wieku Wiceprzewodnicząca Federacji Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia dr Anna Kwietniewska: Trzeci rok z rzędu plan nie zostanie zrealizowany. Jest to trzeci rok 5-latki. Przedstawię liczby planu na 1986 r. zestawione z informacją o wykonaniu planu za 1987 r. Odpowiednie dane dla łóżek w szpitalach ogólnych i klinicznych wynoszą 214.043 oraz 215.943 - czyli został zrealizowany plan sprzed 2 lat. Jaka jest gwarancja uzyskania przyrostu w 1988 r.? Dodajmy, że w ciągu 2 lat ubędzie wiele łóżek psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#JanWaleczek">Jeżeli chodzi o przychodnie (bez spółdzielczych i prywatnych) to jeszcze nie zrealizowaliśmy planu na 1986 r. Porównanie liczby stomatologów wykazuje, że w ciągu 2 lat przybyło ogółem zaledwie 62 lekarzy tej specjalności. W tym samym czasie przybyło 273 farmaceutów.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#JanWaleczek">Plan na 1986 r. przewidywał rozpoczęcie budowy dwóch nowych szpitali - w Łęcznej i Ełku. Ten zapis utrzymał się w planie i nie wiemy, czy budowę rozpoczęto. Projektuje się dodatkowo rozpoczęcie budowy 4 szpitali w 1988 r.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#JanWaleczek">Po raz pierwszy w budżecie ustalono potrzeby w zakresie leków i sprzętu. W materiale resortu nie przewiduje się zwyżki cen i kosztów robót budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#JanWaleczek">Zbiorczy plan wydatków przewidywał w 1986 r. ich przyrost o 19,1%, a na 1988 r. - o 18,3%, czyli niższy od zakładanego przed dwoma laty. W budżecie na 1986 r. wydatki na wynagrodzenia stanowiły 54,8% budżetów terenowych, a na 1988 r. tylko 49,9%. Rośnie tylko procentowy udział wydatków rzeczowych. Spada udział leków i kosztu żywienia chorych.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#JanWaleczek">Porównanie planów na 1986 r. i na 1988 r. nie stwarza żadnych przesłanek do realizacji zadań. Niezbędna jest korekta tego planu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MieczysławSzostek">Debata budżetowa jest dla mnie zawsze ważna ze względu na jej rangę. Istnieje potrzeba, by cała organizacja ochrony zdrowia umożliwiła realizację tego szlachetnego zadania, zapewniła każdemu obywatelowi ochronę jego zdrowia. Niestety, tego zadania nie jesteśmy w stanie wykonać. Stąd głębokie zaniepokojenie. Oczekiwałbym od resortu, by zajął w stosunku do Komisji pozycję atakującą. Debata budżetowa to okazja do dzielenia środków. Powinniśmy działać wspólnie. Od nas, posłów, powinno się dziś wymagać, żebyśmy wspierali pozycje, na które przyznano niewystarczające środki. Ale możliwości są więcej niż ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MieczysławSzostek">Musimy sobie szczerze powiedzieć, że zaległości inwestycyjne są już nie do odrobienia. Nie będzie w 5-latce ani 25 tys., ani nawet 22 tys. nowych łóżek szpitalnych. W 1986 r. przybyło 2.500 łóżek, w 1987 r. - 3.300, a na 1988 r. planujemy 3.000 - czyli 8.800 za 3 lata. Nie ma szans, by w ciągu ostatnich 2 lat 5-latki oddać pozostałe 15 tys. łóżek.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MieczysławSzostek">Nakłady na ochronę zdrowia i opiekę społeczną wzrastają o 18% w porównaniu do 1987 r. Przyrost jest jednak mniejszy, nie uwzględnia się bowiem zwiększenia populacji. Nie uwzględnia się wysokiej inflacji. W rezultacie sumy przewidziane na 1988 r. wcale nie są większe. Dodajmy, że w ub. r. wzrosty cen były pokrywane w granicach 50%, a w br. czekają nas bardzo wysokie podwyżki cen: czy będzie ich 100% rekompensata?</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#MieczysławSzostek">Potrzebna jest dobra gospodarka tym co posiadamy. Tymczasem zamyka się część bazy szpitalnej w niektórych rejonach, najczęściej z powodu braku pielęgniarek. Płace pielęgniarek to odpowiednik środków finansowych na kilka nowych łóżek szpitalnych - a w rezultacie mamy niepełne wykorzystanie bazy szpitalnej. Jesteśmy pod tym względem na końcu wśród krajów socjalistycznych, a zapewne też w całej Europie.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#MieczysławSzostek">O lekach mówimy często, używając danych o przyroście wartości, w złotówkach. Podobna metoda w budownictwie doprowadziła tam do bardzo niebezpiecznej sytuacji. Niepokoi mnie, jak wygląda produkcja leków w ujęciu rzeczowym - ale tych danych nie można uzyskać. Na Nowy Rok życzyłbym sobie, żeby nam się udało tę jedną sprawę rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#MieczysławSzostek">W ub. r. przy dyskusji nad budżetem nie chcieliśmy głosować za jego przyjęciem. Ostatecznie budżet został przegłosowany i sprawy podwyżek płac nie udało się rozwiązać. Informacja wicepremiera niczego nie wyjaśnia. Chciałoby się uzyskać optymistyczne informacje o płacach. Pozostałby problem leków, a także igieł jednorazowych.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#MieczysławSzostek">Ekonomizacja medycyny to coś, co nas czeka. Przytoczę parę danych z amerykańskiego czasopisma medycznego. Udary stanowią w USA trzecią co do częstości przyczynę zgonów. W 1984 r. było w tym kraju ok. 500 tys. udarów. Z powodu wcześniejszych udarów leczono ok. 1,8 mln ludzi. Całkowity koszt leczenia wynosił ponad 3 mld dolarów. Konia z rzędem temu, kto powie, ile u nas kosztuje np. wycięcie pęcherzyka żółciowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#StanisławGura">Rzeczywiście, będziemy mieli w br. do czynienia z ubytkiem łóżek szpitalnych psychiatrycznych. W 1987 r. oddaliśmy 144 łóżka psychiatryczne, w 1988 r. przewiduje się oddanie 231, ale równocześnie część miejsc ubędzie z powodu remontów, a nawet kasacji obiektów. W tych warunkach ostateczny bilans będzie niższy od stanu 1987 r.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#StanisławGura">Staramy się przeprowadzać intensywne remonty w szpitalach psychiatrycznych, w miarę możliwości przywracać do stanu używalnego istniejącą bazę, poprawiać warunki pracy w tych szpitalach, ażeby na tej drodze osiągnąć dopływ kadry specjalistycznej lekarzy. Planujemy budowę 561 mieszkań przy szpitalach psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#StanisławGura">Tezy do generalnej reformy organizacji pracy w służbie zdrowia są opracowywane w resorcie i znajdują się w stadium ukończenia. Mamy zamiar określić minimalne normy zatrudnienia w poszczególnych szpitalach i oddziałach. Nie będzie to się jednak odbywać kosztem zmniejszania funduszu płac. Przy niższym zatrudnieniu pozostali pracownicy będą mogli osiągać wyższe wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#StanisławGura">Zamierza się dokonać podziału szpitali na określone klasy.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#StanisławGura">Otrzymaliśmy 36 mld zł na podwyższenie płac pracowników służby zdrowia i będzie to tylko częściowa podwyżka. Ponadto rząd dysponuje rezerwą wysokości 249 mld zł, której część będzie także przeznaczona na kolejne podwyżki dla pracowników służby zdrowia. Mamy nadzieję, że będą to podwyżki odczuwalne w budżetach pracowników służby zdrowia i przyczynią się do zniwelowania dysproporcji płacowych zarówno w sferze budżetowej, jak i w stosunku do średniej płacy w przemyśle. Będziemy starali się dokonać sprawiedliwego podziału kwot i zawiadomimy o decyzjach Komisję.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#StanisławGura">Czy potrzebna jest zgoda na wykonywanie prywatnej praktyki lekarskiej? W projekcie ustawy o zawodach medycznych przewiduje się, że taką zgodę może wydawać lekarz wojewódzki. Zdania na ten temat są jednak podzielone, niektórzy uważają, że nie ma, potrzeby starania się o taką zgodę.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#StanisławGura">Będziemy przeciwdziałać tendencjom ograniczania zatrudnienia lekarzy emerytów. Obecnie mogą oni pracować w niepełnym wymiarze. Chcemy jednak, ażeby lekarz od razu po przejściu na emeryturę mógł podjąć pracę nawet w zakładzie, w którym pracował dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#StanisławGura">Mamy nadzieję, że zwiększony nabór kandydatów na studia stomatologiczne w latach poprzednich oraz kształcenie naszych studentów na uczelniach za granicą przyczyni się w najbliższym okresie do poprawy sytuacji w zakresie opieki stomatologicznej.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#StanisławGura">Mamy dostateczną ilość etatów na uzupełnienie niedoborów zatrudnienia, zwłaszcza w obsłudze pomocniczej w szpitalach, rezerwa etatów zapewnia nam również możliwość zatrudnienia wszystkich absolwentów szkół medycznych.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#StanisławGura">Przewiduje się, że minister zdrowia i opieki społecznej będzie koordynatorem decyzji terenowych, jak również wszystkich decyzji dotyczących służby zdrowia funkcjonującej w ramach innych resortów.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#StanisławGura">W wielu województwach wprowadzono w przychodniach lecznictwa podstawowego wolny wybór lekarza, ale nie wszystkie województwa stosują tę metodę.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#StanisławGura">Nie mogę się zgodzić ze stanowiskiem, że mamy do czynienia z pogarszaniem się stanu zdrowia społeczeństwa. Pozwolę sobie przedstawić Komisji materiały opracowane przez Państwowy Zakład Higieny w tej sprawie, z których wynika coś wręcz odwrotnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarianKról">Problemy wynagrodzeń w poszczególnych resortach rozpatrywane były przez komisję międzyresortową; na jakim etapie znajdują się te prace? Zespołowi, który opracowywał materiały, mające być podstawą do rozdziału środków na podwyżki płac dla pracowników służby zdrowia, przewodniczył wiceminister St. Gura; jakie było tu stanowisko rządu, kiedy rozdzielone będzie te 36. mld zł i kiedy będzie wiadomo, jaka kwota przypadnie ze wspomnianej rezerwy 249 mld zł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#StanisławGura">Zespół przygotował tylko roboczy materiał, który stanie się podstawą do podziału środków. Przewiduje się zmianę tabeli płac, przyznawanie ryczałtów, dodatków dla specjalności deficytowych; podstawowe założenia podziału środków zostały generalnie zaakceptowane przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#StanisławGura">Całokształt nowego systemu płac będzie opracowany w powiązaniu ze zmianami jakie przewidziane są w II etapie reformy gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarianKról">Nie mam do końca jasności, dlaczego rząd nie może podjąć decyzji obecnie i dlaczego pozostawia sobie tak wysoką rezerwę do podziału. W tej chwili dowiedzieliśmy się tylko, że w styczniu należy spodziewać się znowelizowania systemu płac w służbie zdrowia, ale będzie to reforma przejściowa. Ostateczne rozwiązania nastąpią dopiero po podjęciu ostatecznej decyzji i rozwiązań II etapu reformy gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#LeszekKryst">W dyskusji wyrażano troskę, czy nie zaplanowano zbyt małych nakładów na rozwój nauki i szkolnictwa. Podzielam tę troskę, ale z tych procentowych wzrostów podanych w projekcie budżetu jeszcze nic nie wynika. Naturalnie chcielibyśmy, ażeby nakłady na rozwój nauki i szkolnictwa medycznego wzrastały szybciej.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#LeszekKryst">Mamy zabezpieczone środki na realizację programów naukowo-badawczych. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że żadne programy nie poprawią sytuacji, o ile nie będą szybko wdrażane w życie.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#LeszekKryst">Udział nakładów na ochronę zdrowia w budżecie państwa wynosi 6%, w poprzednich latach udział ten wahał się w granicach 5,2–5,3%. Trudno byłoby wypowiedzieć się, czy jest to dużo, czy mało.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#LeszekKryst">W dyskusji stwierdzono, że sprowadzamy często z II obszaru płatniczego różnego rodzaju używki, a brak jest leków. Używki te sprowadzane są przez handel w ramach transakcji wymiennych, co nie może mieć miejsca w przypadku leków. Leki, niestety, musimy kupować za „twardą walutę” i nie możemy tu liczyć na wymianę kompensacyjną, wynikającą z wieloletnich umów.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#LeszekKryst">30% krajowej produkcji leków przeznacza się na eksport, a 70% na potrzeby wewnętrzne. Stan ten byłby daleko lepszy, gdybyśmy mogli przynajmniej 80% produkcji krajowej przeznaczać na potrzeby rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#LeszekKryst">Dane statystyczne umieszczane w różnego rodzaju raportach i sprawozdaniach są uogólniane, uśredniane i są raczej prawdziwe. Nie ma podstaw do tego, by twierdzić, że następuje u nas pogorszenie stanu zdrowia społeczeństwa. Materiał przedstawiony przez Państwowy Zakład Higieny wymaga umiejętności korzystania z niego i pewnych nawyków myślowych. Niezaprzeczalne są chyba wskaźniki spadku umieralności niemowląt, spadku zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby itp.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#LeszekKryst">Zasady higieny w szkole w programach szkolnych znalazły się na piętnastym miejscu wśród ważnych zadań do realizacji. Nawet o to, ażeby znalazły się one na tak „poczesnym” miejscu, walczyliśmy prawie 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#LeszekKryst">W 1988 r. nastąpi niewielki przyrost kadr medycznych. Oceniamy, że zadania NPSG w tym zakresie zostaną w zasadzie wykonane. Jedynie w przypadku lekarzy dentystów i farmaceutów przyrost będzie nieco mniejszy od zakładanego. Wynika to jednak ze względów płacowych, a nie organizacyjnych. Przyrost średnich kadr medycznych nie powinien być mniejszy od planowanego. Są to wszystko dane szacunkowe, uśrednione. Nie można wykluczyć, że część absolwentek stomatologii lub innych wydziałów akademii medycznych nie podejmie pracy od razu po studiach.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#LeszekKryst">Kolejne centralne plany roczne odzwierciedlały możliwości płatnicze państwa i pod tym względem określały możliwości zwiększenia dostaw leków. Zapisy planów nie mogły odpowiadać w pełni społecznie uzasadnionym potrzebom. W CPR na 1988 r. określono nie tylko możliwości finansowe w zakresie produkcji i importu leków, ale także potrzeby społeczne. Nie zmienia to faktu, że od 11 lat potrzeby te nie są zaspokajane. Nie wynika to z ich niedoceniania, lecz z braku środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#LeszekKryst">W 1988 r. należałoby wydać na leki 220 mln dolarów, zaś projekt budżetu zakłada tylko 150 mln dolarów. Co gorsza, leki możemy kupować tylko za gotówkę, a nie wiadomo czy całe 150 mln dolarów uzyskamy w formie wolnych środków płatniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JerzyBończak">Zgadzam się z posłem J. Szymborskim, że w wielu artykułach żywnościowych zawarte są substancje szkodliwe dla zdrowia. Przy produkcji tych artykułów nie są przestrzegane normy zdrowotne. Kontaktujemy się w tej sprawie z ministrem rolnictwa i podejmujemy ostre decyzje wobec producentów niezdrowej żywności.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JerzyBończak">Resort dąży do nasilenia walki z nałogiem palenia tytoniu. Przedstawiliśmy Komisji założenia do projektu ustawy o abstynencji tytoniowej i zwalczaniu nikotynizmu. Jak wiadomo, Komisja projekt ten zaakceptowała. Mamy nadzieję, że Sejm uchwali go jeszcze w br. - co pozwoli nam uzyskać ważny oręż w walce z tym groźnym nałogiem.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#JerzyBończak">Ściśle współpracujemy z resortem ochrony środowiska. Zorganizowaliśmy sesję wyjazdową kierownictw naszych ministerstw w woj, słupskim, które przoduje w kraju pod względem stanu sanitarnego i dbałości o środowisko naturalne.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#JerzyBończak">Program poprawy stanu sanitarnego kraju został w ub. r. zatwierdzony przez rząd i Biuro Polityczne KC PZPR. Program ten wyznaczył szczegółowe zadania wielu resortom. Naszym dążeniem jest stymulowanie wykonania tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#JerzyBończak">Program rozwoju oświaty zdrowotnej, zaakceptowany przez Komisję, również wymaga współdziałania innych resortów. Niestety, zaangażowanie np. resortu edukacji narodowej w jego wykonanie jest niedostateczne. W najbliższym czasie zorganizujemy naradę służącą poprawie oświaty zdrowotnej w szkołach. Postulaty poselskie dotyczące higienistek szkolnych i podręcznika zostały przyjęte i będą realizowane.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#JerzyBończak">Sprawami oświaty zdrowotnej zajmuje się w naszym resorcie departament inspekcji sanitarnej. Ponadto działają Państwowy Zakład Higieny oraz Zakład Oświaty Zdrowotnej i Higieny Szkolnej w Warszawie, a także Zakład Oświaty Zdrowotnej w Łodzi - zajmujący się sprawami higieny wśród dorosłych. W br. działalność tych placówek będzie rozwijana.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#JerzyBończak">Poseł J. Korpała narzekała na brud w wielu miastach i osiedlach. Z naszych danych wynika, że stan sanitarny kraju poprawia się. W 1985 r. osiemnaście województw oceniono na niedostatecznie, a tylko 8 uzyskało ocenę względnie dobrą, W I połowie 1987 r. było już tylko 8 niedostatecznych i aż 17 dobrych.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#JerzyBończak">Nasze działania nie mają charakteru akcji. Takie wrażenie powstaje być może dlatego, że prasa nie zawsze informuje o krokach jakie podejmujemy. Na potrzebę systematyczności w działaniu zwracamy m.in. uwagę w toku szkoleń wojewódzkich państwowych inspektorów sanitarnych.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#JerzyBończak">W styczniu br., zgodnie z decyzją Biura Politycznego KC PZPR, dokonamy oceny realizacji programu poprawy stanu sanitarnego we wszystkich województwach. W marcu zaś odbędzie się centralna narada w URM, na której ustalimy klasyfikację sanitarną za 1987 r.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#JerzyBończak">Niestety, nie mam pocieszających informacji w sprawie papieru toaletowego. Pod koniec 1987 r. producenci tego artykułu poinformowali nas, że zadania planowe wykonają w ok. 70%. Spowodowało to konieczność całkowitego wstrzymania dostaw papieru toaletowego do 3 województw. Stale interweniujemy w tej sprawie w Ministerstwie Przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#JerzyBończak">Zgadzam się z posłem A. Sidorem co do konieczności zintensyfikowania walki z różyczką. Dziś i jutro odbywa się nagada w tej sprawie. Konieczne jest wprowadzenie szczepień przeciwko różyczce, gdyż notujemy po kilkaset tysięcy zachorowań rocznie.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#JerzyBończak">Proszę o wsparcie Komisji dla naszych działań na rzecz zwiększenia uświadomienia sanitarnego społeczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JanuszProkopiak">Stale kontrolujemy realizację NPSG w zakresie inwestycji służby zdrowia. Podzielamy obawy posłów, że plan 5-letni - zakładający budowę szpitali na 25 tys. łóżek - jest zagrożony. W 1986 r. oddano nieco ponad 2 tys. łóżek. Przewidujemy, że w 1987 r. zbliżymy się do 3 tys. Plany wojewódzkie na 1988 r. mówią o 3–3,2 tys. łóżek - pomimo, że CPR zakłada wybudowanie 3,5 tys.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JanuszProkopiak">W ub. r. dwukrotnie dokonaliśmy przeglądu wszystkich inwestycji szpitalnych. Stwierdzono, iż systematycznie maleje potencjał wykonawczy na tych budowach, pogarsza się zaopatrzenie w materiały budowlane i urządzenia. Stale brakuje np. urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Otrzymywaliśmy je dotychczas od zakładu wytwarzającego takie urządzenia dla statków. Udzielaliśmy nawet pomocy temu przedsiębiorstwu, aby mogło zwiększać swoją produkcję. Ostatnio jednak zakład ten uzyskał zamówienia z zagranicy i odmawia dostarczania urządzeń wentylacyjnych dla potrzeb budowanych i remontowanych szpitali. Nasze interwencje u byłego ministra hutnictwa okazały się nieskuteczne. Tymczasem brak urządzeń wentylacyjnych uniemożliwia np. uruchomienie bloku operacyjnego w szpitalu onkologicznym w Opolu. Obawiam się, że w II etapie reformy gospodarczej tego rodzaju problemów będzie więcej.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#JanuszProkopiak">Na początku trzeciego roku planu 5-letniego nie można powiedzieć, że plan ten jest niemożliwy do wykonania. Stosunkowo wysokie zaawansowanie robót umożliwia jeszcze nadrobienie zaległości. Nie powinniśmy więc z góry się poddawać.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#JanuszProkopiak">To prawda, że maleje liczba miejsc w szpitalach psychiatrycznych. Trzeba jednak pamiętać, że na 250 tys. łóżek szpitalnych w Polsce - ponad 200 tys. znajduje się w szpitalach wybudowanych przed II wojną światową. Stan techniczny wielu z nich zmusza do zamykania niektórych oddziałów. W 1987 r. oddano tylko 300 nowych łóżek psychiatrycznych, ale na 14 nowo budowanych pawilonów szpitalnych - 10 będzie przeznaczonych dla lecznictwa psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#JanuszProkopiak">Zaopatrzenie w aparaturę i sprzęt medyczny pochodzi zarówno z produkcji krajowej jak i z importu. Zmierzamy do tego, by podstawowy sprzęt dla służby zdrowia był dostarczany przez producentów krajowych. Jednakże od 7 lat produkcja tego sprzętu w kraju maleje. W 1987 r. dostawy od naszych wytwórców zaspokajały tylko 40–45% potrzeb służby zdrowia. W najbliższym czasie zorganizujemy drugie już spotkanie z ministrem przemysłu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#JanuszProkopiak">Nie brakuje strzykawek jednorazowego użytku, choć zgłaszane są zastrzeżenia co do ich jakości. W większości są to bowiem strzykawki dwuczęściowe, podczas gdy lepsze są strzykawki trzyczęściowe. Brakuje natomiast igieł jednorazowego użytku. Przez najbliższe 2 lata potrzebnych byłoby po 500 mln takich igieł rocznie - tymczasem roczne dostawy od krajowych producentów wynoszą ok. 200 mln rocznie. W ub. r. zmusiło nas to do interwencyjnego importu 100 mln igieł. Ponadto kupiliśmy też 10 mln igieł i strzykawek do insuliny. Oczekujemy, że Zakłady „Polfa” w Bolesławcu uruchomią produkcję 50 mln igieł jeszcze w br. 200 mln igieł rocznie wytwarza fabryka w Milanówku. Opracowany został program jej rozbudowy, który umożliwi podwojenie produkcji. Są nawet wykonawcy gotowi podjąć się tej rozbudowy. Niestety, środki ministra zdrowia nie wystarczą na sfinansowanie takiej inwestycji, Tymczasem Ministerstwo Finansów i Komisja Planowania nie chcą zgodzić się na jej dofinansowanie. Jeśli znajdą się pieniądze, budowę będzie można rozpocząć już wiosną br.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#JanuszProkopiak">W dyskusji pytano o zaopatrzenie w sprzęt dla potrzeb kardiologii i onkologii. Ustaliliśmy preferencje w zaopatrzeniu dla obu tych specjalności. Ponadto z preferencji korzystają opieka nad matką i dzieckiem oraz chirurgia urazowa. W 1987 r. po raz pierwszy w pełni zrealizowano program dostaw aparatury kardiologicznej.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#JanuszProkopiak">Na posiedzeniu Komisji w marcu ub. r. mówiono o gospodarce sprzętem i aparaturą medyczną. Ustalenia z tego posiedzenia są realizowane. Opracowano informację w tej sprawie, którą mogę przekazać zainteresowanym posłom. Wkrótce zostanie ona rozpatrzona przez kierownictwo resortu. Przypadki niewykorzystania lub niedostatecznego wykorzystania sprzętu są likwidowane. Wprowadzamy też rozwiązania systemowe, dotyczące składania zamówień, rozdziału i nadzoru nad wykorzystaniem aparatury medycznej. Nowy system płacowy powinien stwarzać zachęty dla lepszego wykorzystania tego sprzętu. Obecnie przeprowadzamy jego inwentaryzację w skali kraju. Pełną informację w tej sprawie przekażemy Komisji jesienią br.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JerzyWysocki">Projekt budżetu na 1988 r. nie zakłada zmniejszenia nakładów na ochronę zdrowia. Ich udział w nakładach ogółem wyniesie 11–12%, czyli mniej więcej tyle samo co w ub. r. Przeznaczamy na ochronę zdrowia nie mniejszą część dochodu narodowego niż inne kraje socjalistyczne; podobnie będzie w br.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JerzyWysocki">Podstawowym problemem jest to, czy budżet resortu zdrowia okaże się wystarczający wobec zakładanego w 1988 r. wzrostu cen. Nie wiadomo czy podwyżki cen zostaną zrekompensowane w pełni.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#JerzyWysocki">Uchwała Rady Ministrów w sprawie CPR na 1988 r. precyzyjnie określa wysokość funduszu wynagrodzeń w sferze budżetowej. Zakłada się, że płace pracowników z tej sfery będą rosły podobnie jak płace pracowników ze sfery materialnej. Rząd zobowiązał się ponadto do szybszego wzrostu wynagrodzeń w służbie zdrowia. Rezerwa Rady Ministrów w wysokości 249 mld zł będzie przeznaczona m.in, na waloryzację i podwyżki płac w sferze budżetowej. Dodatkowo przewidziano 36 mld zł na zwiększenie wynagrodzeń pracowników służby zdrowia. Przedstawione założenia planu rocznego znajdują swoje odbicie w projekcie ustawy budżetowej, choć jest to trudne do stwierdzenia dla niefachowców. Odpowiednie liczby można znaleźć w materiale zatytułowanym „Objaśnienia zbiorcze tablic analitycznych”.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#JerzyWysocki">W dyskusji dr Anna Kwietniewska podawała dane, które są nieporównywalne. W rzeczywistości założenia CPR na 1988 r. są bardzo realistyczne. W ciągu ostatnich 2 lat o 600 zmniejszyła się liczba łóżek psychiatrycznych, ale łączna liczba łóżek szpitalnych nieznacznie wzrosła. Ten przyrost nie może satysfakcjonować, nie odpowiada on nawet wzrostowi liczby ludności kraju, ale nie można mówić, że jest coraz gorzej.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#JerzyWysocki">Ma rację poseł M. Szostek mówiąc, że lekarze na ogół nie są zainteresowani ekonomicznymi aspektami działalności służby zdrowia, m.in. dlatego, że świadczenia lekarskie są bezpłatne. Resort dysponuje jednak szczegółowymi informacjami nt. kosztów leczenia, a nawet wszystkich ich składników.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#JerzyWysocki">Nieuzasadniony jest niepokój posła Z. Gburka o wzrost nakładów na naukę w służbie zdrowia. 30 mln zł, o których mówił, dotyczy tylko budżetu resortu. Olbrzymia większość nakładów znajduje się w budżecie Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń. Przewiduje się wzrost tych nakładów o ok. 20%.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#JerzyWysocki">Jedynie 0,9 promile wydatków resortu przeznacza się na utrzymanie administracji. 1/3 tej kwoty pochłania składka na WHO. Ponieważ składki płacona jest w dolarach, a kurs dolara wzrasta, musi też rosnąć złotówkowa kwota przeznaczana na ten cel. To jest powodem wzrostu wydatków na administrację, przewidzianego w projekcie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JanuszKomender">Nie mogę jeszcze poinformować posłów o wysokości planowanych podwyżek płac.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JanuszKomender">Jeżeli chodzi o inne problemy budżetowe, to - wskazując szereg niedostatków - możemy „wytargować” jeszcze miliard czy parę miliardów zł, ale i tak byłoby to niewiele w stosunku do potrzeb. Wypadałoby powiedzieć przy tej okazji o niektórych osiągnięciach naszej służby zdrowia. Mam na myśli przeszczepy wątroby, szpiku i serca. Są one wyrazem bardzo poważnego wysiłku naszej medycyny. Trzeba kierować się zasadą, że środki powinny być wydatkowane skutecznie. Temu tematowi będzie poświęcone - mam nadzieję - następne nasze spotkanie z Komisją.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#JanuszKomender">Z uznaniem przyjmujemy wszystkie przedstawione tu dziś uwagi posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarianKról">Po raz trzeci w tej kadencji „podchodzimy” do budżetu resortu zdrowia. Dwukrotnie skierowaliśmy wnioski pod adresem Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, przede wszystkim dotyczące płac pracowników służby zdrowia. Biorąc pod uwagę możliwości ekonomiczne — propozycje nasze odrzucano. Dziś posłowie dość mocno atakowali ten temat nie tylko w interesie pracowników służby zdrowia, ale także w trosce o zdrowie obywateli. Wiadomo, że kondycja psychofizyczna leczącego bardzo wiąże się z kondycją psychofizyczną chorego.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarianKról">Zdarza się, że wysoki rangą funkcjonariusz państwowy, np. dyrektor departamentu mówi, że płace są takie, jakie Komisja uchwaliła. Niezadowolenie z takich wypowiedzi budzi emocje przejawiające się w traktowaniu posłów. Dzisiejsza dyskusja bardzo różniła się od dyskusji w poprzednich dwóch latach. Można zastanawiać się, czy następny budżet też będzie kolejnym niepowodzeniem Komisji - ale także niepowodzeniem resortu i rządu.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MarianKról">W dyskusji wystąpiło wiele cech optymizmu. Dyr. J. Wysocki mówił, że udział budżetu resortu zdrowia w budżecie państwa jest tym razem nieco wyższy niż przed rokiem - a wiemy, że budżet państwa nie jest na miarę oczekiwań, ale realiów. Nie wolno nam powodować wzmagania się procesów inflacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MarianKról">Są stosowne zapisy w CPR, rząd sam zobligował się, że dotrzyma tego, o czym premier Z. Messner mówił dwukrotnie. Nim postawię wniosek o przyjęcie projektu budżetu resortu zdrowia proszę o rozważne uwzględnienie wszystkich elementów. Moje odczucia są następujące: kierownictwo resortu zdrowia musi bardziej krytycznie popatrzeć na to, co przedstawiło. Niektóre obszary potraktowano bardzo tradycyjnie, w myśl zasady, że jeśli jest mało to trzeba każdemu dać po trosze. Chcielibyśmy, żeby w wyniku dzisiejszej dyskusji kierownictwo resortu, które przybyło tu w komplecie, uwzględniło wszystkie zgłoszone uwagi, które zresztą będą zawarte w opinii dla Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#MarianKról">Rozumiem samopoczucie posłów. Proszę o rozważne podejście i uwzględnienie opinii ministra J. Komendera, że uwzględniając realia naszej sytuacji gospodarczej budżet ten powinien dać gwarancję poprawy w płacach, zaopatrzeniu w leki i uruchomieniu mechanizmów, które będą motywacyjnie wpływały na kadrę służby zdrowia. Bez tego mogą wystąpić określone problemy w funkcjonowaniu tej służby.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#MarianKról">Komisja przyjęła projekt budżetu w części dotyczącej resortu zdrowia - przy 2 głosach sprzeciwu i 8 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#MarianKról">Przewodniczący zwrócił się do ministra zdrowia i opieki społecznej z prośbą o uwzględnienie wyników głosowania w przyszłych pracach nad budżetem oraz złożył na jego ręce życzenia, aby 1988 r. był dobrze odnotowany w służeniu pracowników tego resortu - społeczeństwu. Minister J. Komender podziękował za życzenia.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#MarianKról">W punkcie: sprawy bieżące Komisja powołała podkomisję w sprawie wniosku szczecińskiego Klubu Inteligencji Katolickiej o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie zastąpienia przepisów legalizujących sztuczne poronienia - ustawą o ochronie rodzicielstwa.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>