text_structure.xml
55.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 27 stycznia 1987 r. Komisja Spraw Samorządowych, obradujący pod przewodnictwem posła Stanisława Kani (PZPR), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- funkcjonowanie samorządu radców prawnych.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: prezes Krajowej Bady Radców prawnych Józef Zych, dyrektor Centrum Studiów Samorządowych przy Radzie Państwa Kazimierz Mzyk, dyrektor Zespołu Najwyższe j Izby Kontroli Klemens Romanowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Winien jestem zebranym informację o problemach działalności Samorządu załóg przedstawionych w „Tygodniku Robotniczym”. Sprawa ta miała być rozpatrywana na dzisiejszym posiedzeniu, lecz przesunęliśmy ją na termin późniejszy. Powodem tego jest nieobecność kierownika wydziału propagandy KC PZPR posła Józefa Boreckiego. Cały materiał został przygotowany w formie pisemnej, lecz nie chcemy rozpatrywać tej sprawy pod jego nieobecność, Będziemy przecież dyskutowali o piśmie partyjnym, podkreślając jego słabości i zalety. Dlatego też postanowiliśmy przenieść tę tematykę na później, koncentrując się dzisiaj na funkcjonowaniu samorządu radców prawnych w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Informację o działalności samorządu radców prawnych przedstawił prezes Krajowej Rady Rade ów Prawnych Józef Zych: Radcowie prawni stanowią najliczniejszą grupę w polskim środowisku prawniczym. Zadania radców prawnych ustaliła ustawa z 1982 r. Głównym celem ich działalności jest obsługa prawna jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W dotychczasowej działalności ukształtował się pewien model funkcjonowania radcy. Pracuje on w pełnym wymiarze czasu, lub też jest zatrudniony na pół etatu Zależy to przede wszystkim od wielkości przedsiębiorstwa jakie obsługuje.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Radcowie prawni zawsze działali w rozdrobnieniu, środowisko nasze od dawna domagało się prawa do własnego samorządu. Samorząd taki posiadała przed nami adwokatura. Ustawa o radcach prawnych z 1982 r. zezwoliła na utworzenie naszego samorządu. Decyzje ustawodawcy zostały przyjęte pozytywnie w naszym środowisku.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W pierwszym okresie działania samorządu radców prawnych: tworzono jego zręby organizacyjne. Ustawa precyzuje wyraźnie zadania i uprawnienia radców prawnych i ich samorządu. Samorząd ma prawo i obowiązek uczestnictwa w procesie przygotowania do wykonywania zawodu radcy. Odbywa się to praktycznie, poprzez uczestnictwo naszych przedstawicieli przy wpisach na listy radców. Warto wspomnieć, że uczestniczymy w takich posiedzeniach bez uprawnień decyzyjnych, które posiada Państwowy Arbitraż Gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Naszym obowiązkiem jest prowadzenie szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji radców prawnych. Innym, odpowiedzialnym zadaniem samorządu jest prowadzenie postępowania dyscyplinarnego w sprawach, dotyczących naruszania etyki zawodowej.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Początki funkcjonowania naszego samorządu nie były łatwe. Jesteśmy tworem stosunkowo młodym i borykamy się z wieloma trudnościami. Dotkliwie odczuwamy brak bazy materiałowej, a przede wszystkim brak lokali, gdzie moglibyśmy pracować. Ustawa określa nasze zadania w sposób bardzo szeroki. Wypełnienie ich kosztuje wiele wysiłku. Podkreślam, że przyjęcie samorządu radców prawnych nie zawsze było przychylne. W różnych środowiskach formułowano sądy krytyczne i twierdzono, że taka forma samorządu nie jest potrzebna. Środowisko radców prawnych właściwie zrozumiało zadania, wynikające z ustawy i odpowiedzialnie podeszło do ich wykonania. Wszystko to pomogło nam przełamać początkowe opory.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W pierwszym etapie naszej działalności, poza umocnieniem struktury organizacyjnej zajęliśmy się przeprowadzeniem rozeznania sytuacji. Szukaliśmy odpowiedzi napytania o ogólną liczbę radców prawnych, o to, jak pracują itp. Chcieliśmy dokonać pewnej diagnozy zapotrzebowania na obsługę prawną w różnych aferach gospodarki narodowej. Podkreślić należy, że dotąd danych takich nie gromadzono i nikt właściwie nie orientował się, jak wygląda aktualna rzeczywistość funkcjonowania radców prawnych w naszym kraju. Nie wiadomo nawet, ilu radców pracuje w Polsce. W zeszłym roku przedłożyliśmy kompleksowy raport o zapotrzebowaniu na obsługę prawną w organach administracji państwowej. Będziemy kontynuowali tego typu działalność, m.in. w ramach specjalnego Ośrodka badawczego.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Od początku istnienia przyświecała nam troska, by radca prawny pracował i był wykorzystywany w szeroko rozumianym interesie swej jednostki organizacyjnej. Stwierdzenie, że radca pracuje dla przedsiębiorstwa jest zbyt ogólne, bowiem przedsiębiorstwo składa się z wielu elementów. Pozycja radcy prawnego w przedsiębiorstwie jest dość skomplikowana. Z jednej strony radca prawny podlega bezpośrednio dyrektorowi przedsiębiorstwa, z drugiej -zaś - powinien służyć całej załodze.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Interesowaliśmy się, na ile radca prawny reprezentować może interesy samorządu pracowniczego, związków zawodowych, a co za tym idzie - całej załogi. Radca znajduje się w trudnej sytuacji. Dokonuje interpretacji przepisów, na które inaczej patrzy dyrektor, a inaczej może patrzeć samorząd pracowniczy. Dlatego też zwracaliśmy baczną uwagę, by radca nie tylko służył dyrekcji, ale by pomagał całej załodze. Nakłanialiśmy do takiego sposobu myślenia, oczywiście w ramach naszych możliwości.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęciliśmy sprawie podnoszenia kwalifikacji zawodowych radców. Prawnik, który nie doskonali się stale w swym~ ~zawodzie, nie może być dobrym doradcą. Wychodzi wiele nowych przepisów i radca musi być zawsze w nich zorientowany. Z tego powodu rozwinęliśmy bardzo szeroką działalność szkoleniową i zamierzamy nadal ją prowadzić.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W funkcjonowaniu radcy prawnego zdarzają się także sytuacje nieprzyjemne. Ne mocy postanowień ustawowych zajmujemy się także sprawami dyscyplinarnymi w naszym środowisku. Prowadzimy postępowania dyscyplinarne i staramy się wyciągnąć wnioski z niewłaściwych zachowań radców prawnych. W zakresie tej działalności współdziałamy z prokuraturą generalną i sądownictwem.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W naszej działalności staramy się zwracać uwagę na problematykę tworzenia prawa. Chcielibyśmy, by wszelkie akty prawne były tworzone przy naszym udziale. Trzeba stwierdzić, że dzieje się tak coraz częściej. Propozycje nowych rozwiązań prawnych są z nami w zasadzie konsultowane. Zauważyć można jednak, że projekty nowych regulacji prawnych nadsyła się nam w ostatniej chwili i nie zawsze mamy czas na przygotowanie własnego stanowiska w omawiane j kwestii.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Stosowanie prawa, to przede wszystkim kwestia właściwego zrozumienia aktów prawnych. W praktyce gospodarczej nie jest z tym najlepiej. Zainicjowaliśmy niedawno wspólne narady wszystkich organów przedsiębiorstwa, na których podejmowano ten temat. Warto Zauważyć, że właściwe wykorzystanie radcy prawnego w przedsiębiorstwie zależy nie tylko od jego osoby. Zależy to także od postawy dyrekcji i samorządu pracowniczego związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych itp. Organy przedsiębiorstwa muszą mieć świadomość kompetencji i sposobu działania radcy prawnego, by móc go właściwie wykorzystać. Nasze narady służyły temu celowi.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Zdecydowanie opowiadamy się za przyznaniem nam praw decyzyjnych w zakresie przyjmowania do zawodu. Każdy radca prawny zostaje członkiem naszego samorządu już w chwili przyjęcia do zawodu. Równocześnie jednak, o wpisie na listę radców prawnych decydują organa Państwowego Arbitrażu Gospodarczego. Sytuacja jest więc paradoksalna. Odpowiadamy za działalność wszystkich radców prawnych, ale nie mamy wpływu na to, kto będzie pracował w charakterze radcy prawnego. Być może, na wstępnym etapie funkcjonowania naszego samorządu nie byliśmy jeszcze przygotowani do udziału w decyzjach, dotyczących przyjmowania do zawodu.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Wydaje się, że osiągnęliśmy obecnie stan, w Którym możemy decydować o przyjęciach do zawodu w sposób poważny i operatywny.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Dziękując za zajęcie się problemami naszego funkcjonowania, proszę Komisję o wsparcie naszych działań, przede wszystkim w zakresie uzyskania pełnych uprawnień samorządowych. Pożądana byłaby również pomoc w załatwieniu spraw bardziej prozaicznych, np. własnego lokalu. Dotąd nie otrzymaliśmy własnego lokalu nawet dla Krajowej Rady Radców Prawnych. Dzierżawimy w chwili obecnej 3/4 pokoju w siedzibie Zrzeszenia Prawników Polskich, ale sytuacja taka nie może trwać wiecznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JanCzapiewski">Nie rozpoczynając dyskusji pragnę zadać dwa pytania, wiążące się z wy słuchanym wystąpieniem. Mówiono tutaj o konieczności pracy w interesie całej załogi przedsiębiorstwa. Chcę zapytać, jak Krajowa Bada Radców Prawnych widzi problem prawnej obsługi działalności samorządu pracowniczego w przedsiębiorstwach? Radca prawny jest zawsze bardzo ściśle powiązany z dyrekcją, a samorząd pracowniczy traktuje jako rzecz marginalną, zajmuje się nim nie jako „na uboczu”. Jak Rada chce zmienić sytuację w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JanCzapiewski">Zwracam uwagę przedstawicielom samorządu radców prawnych na wielkie pole do działania, jakie znajduje się na wsi. O ile wiem, większość polskich wsi. nie ma radców prawnych i nie może korzystać z bezpośredniego poradnictwa prawnego. W informacji przedstawionej na dzisiejsze posiedzenie mówi się o tej sprawie, ale stwierdzenia są ogólnikowe, Czy ten problem można rozwiązać, i w jaki sposób?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#StanisławDerda">Chcę zapytać przedstawicieli samorządu radcowskiego, jak są rozmieszczone kadry radców prawnych w Polsce? Jaka część radców pracuje na wsi? Ponieważ wiem, że sytuacja nie wygląda dobrze, więc chcę zapytać jakie działania zamierza podjąć samorząd, by stopniowo pozyskiwać kadry radców prawnych do prący w małych miastach i na wsi?</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#StanisławDerda">Znam trochę praktykę gospodarczą, bowiem sam kieruję małą firmą. Jest ona za mała, by opłacało mi się zatrudnić radcę prawnego. Często jednak odczuwam potrzebę uzyskania porady prawnej. Gdyby radcowie byli dostępni w jakiejś zorganizowanej formie np. przy Okręgowej Badzie Radców Prawnych, to chętnie zwróciłbym się do nich ze swoimi kłopotami. Chodzi o sprawy poradnictwa bielącego np. o prawa i obowiązki, jakie są moim udziałem, gdy podpisuję jakąkolwiek umowę z rolnikiem. Ja mógłbym za poradę zapłacić, a samorząd radców prawnych uzyskałby środki na finansowanie swej działalności.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#StanisławKania">Na str. 2. przedstawionej nam informacji o funkcjonowaniu radców prawnych pisze się, że samorząd ma tylko prawo opiniowania przy przyjmowaniu do zawodu. Jak to wygląda w praktyce? Jaka jest skuteczność opinii samorządu? W jaki sposób reaguje Państwowy Arbitraż Gospodarczy na zgłoszone opinie? Chcę też zapytać, czy decyzje kadrowe podejmowane są przez centralne organa arbitrażowe, czy też przez ich odpowiedniki na niższych szczeblach organizacyjnych?</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#StanisławKania">W informacji stwierdza się, że minister pracy, płac i spraw socjalnych odrzucił wniosek samorządu radcowskiego w sprawie przyznania płatnych zwolnień członkom organów samorządu na posiedzenia tych organów. Dodaje się, że prawo takie przysługuje bardzo wielu organizacjom. Problem ten jest bardzo dotkliwy dla członków samorządu, choć w skali kraju - jest nieznaczny. Uważam, że nie jest to sprawa bagatelna. Z danych wynika przecież, że chodzi o bardzo licznych radców prawnych. Ministrowi chodziło zapewne nie o stronę finansową, lecz o nie odrywanie od pracy zawodowej. Jak ocenia tę sprawę samorząd i jakie ma propozycje w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#StanisławKania">Na str. informacji stwierdza się z kolei, że nie jesteście zadowoleni z sytuacji w organach administracji. Sprzeciwiacie się propozycjom, by zwiększyć liczbę radców prawnych w administracji poprzez obniżenie wymogów jakościowych. Wspominacie o tym, że samorząd złożył inną propozycję zwiększenia kadr radców dla administracji. Czy moglibyście powiedzieć coś bliższego o tej propozycji?</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#StanisławKania">W informacji wspomina się również o działalności dyscyplinarnej samorządu. Podaje się tam liczbę 100 spraw dyscyplinarnych i ostrzegawczych, dotyczących postępowania radców prawnych sprzecznego z ustawą, postępowań o niewłaściwe wykonywanie obowiązków zawodowych i o przekroczenie zasad etyki zawodowej. Interesuje mnie, jak podana liczba ma się do rzeczywistego stanu dyscypliny? Odnoszę wrażenie, że liczba ta prezentuje jedynie pewien wąski, margines spraw dyscyplinarnych. Proszę o wyjaśnienie i naświetlenie tej kwestii.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#StanisławKania">Na str. 9. wspomina się o badaniach nad metodą rekrutacji na aplikację radcowską w oparciu o dotychczasową praktykę. Mówi się o postulacie wprowadzenia zmian w zasadach wartościowania kandydatów. Czy moglibyście powiedzieć coś bliżej na ten temat?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofJałtuszewski">Wiadomo mi, że aplikacje radcowskie są ograniczone poprzez system limitów przyjęć. Chcę zapytać, czy samorząd ma wpływ na takie limity?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#KrzysztofJałtuszewski">W materiałach wspomina się, że radca prawny jest zawodem deficytowym. Proszę o bliższe wyjaśnienie tego stanu rzeczy. W szczególności interesuje mnie, ilu jest rado ów prawnych zamieszkujących na wsi?</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#KrzysztofJałtuszewski">Czy samorząd rozważał propozycje jakichś działań, zachęcających do zmian rozmieszczenia kadr radcowskich w Polsce?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejKalwas">Na spotkaniu z przedstawicielami organów i instytucji zajmujących się ochroną prawną gen. W. Jaruzelski podkreślił, iż z radcy prawnego trzeba uczynić rzecznika praworządności. Model działania radcy prawnego kształtowany przez samorząd radcowski tak właśnie sytuuje rolę i funkcję radcy prawnego. Szczególna waga społeczna działalności radców prawnych wynika z ustawy z lipca 1982 r. Ustawa ta stanowi, iż radca prawny ma wydawać opinię prawną na żądanie organów przedsiębiorstwa. Występują tu pewne różnice w interpretowaniu obsługi prawnej, ale samorząd radcowski przestrzega zachowania czystości funkcji radcy prawnego, który jest nie tylko doradcą kierownika przedsiębiorstwa, ale również samorządu pracowniczego. Wykonujemy swoje obowiązki wobec obu tych głównych organów działających w przedsiębiorstwie, zgodnie z dobrą wolą i wiedzą.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AndrzejKalwas">Radca prawny podlega formalnie kierownikowi przedsiębiorstwo jest przez niego opłacany, co nie znaczy, że nie ma realizować świadczeń z tytułu obsługi na rzecz organów samorządu pracowniczego. Zależy to jednak w dużym stopniu od kierownika zakładu pracy, czy tak rozumie funkcje radcy prawnego, który przestrzegać ma przepisów i być strażnikiem prawa. Wyjaśnianiu i utrwalaniu takiego modelu obsługi prawnej służą narady, organizowane w województwach z udziałem dyrektorów i przewodniczących rad pracowniczych. Samorząd radców prawnych tak właśnie sytuuje radcę w przedsiębiorstwie. Liczymy na pomoc i poparcie Komisji Spraw Samorządowych, aby umacniać pozycje i kształtować model funkcjonowania radców prawnych. Taki model, funkcjonowania radcy prawnego powinien być przestrzegany, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia interesu jednostki, jak też z punktu widzenia interesu społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AndrzejHanusz">Problem obsługi prawnej mieszkańców wsi i organów administracji państwowej stopnia podstawowego na tym terenie jest złożony. W wielu urzędach gminnych nie ma dotychczas obsługi prawnej lub też jest wysoce niedoskonała. Obsługa taka jest raczej incydentalna i nie zawsze kompetentna, nad czym boleje samorząd radców prawnych.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#AndrzejHanusz">Radcowie prawni zatrudnieni są w przedsiębiorstwach państwowych i organach administracji państwowej różnych szczebli. Różne są warunki pracy tych radców. Radcowie zatrudnieni w organach administracji państwowej stopnia podstawowego mają wiele kłopotów i dolegliwości z tytułu swojej pracy. Wynika stąd niedostateczna obsada takich stanowisk w urzędach gminnych.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#AndrzejHanusz">Niektóre urzędy wojewódzkie podejmowały próby, aby obsługę wsi pod względem prawnym powierzać radcom zatrudnionym w urzędach wojewódzkich. Wynikało stąd jednak wiele utrudnień, a nawet nieprawidłowości polegających na tym, że samą sprawę załatwiała jedna osoba w urzędzie gminnym i urzędzie wojewódzkim. Urzędom gminnym trzeba zapewnić obsługę prawną, W ramach naszej działalności samorządowej stosujemy pewne środki zaradcze i pomocnicze. Izby radców prawnych organizują tzw, zielone niedziele. Są to wyjazdy na wieś i do urzędów gminnych, gdzie radcowie prawni społecznie i wyłącznie z takich pobudek udzielają bezpłatnych porad okolicznej ludności wiejskiej. Jest ona przeważnie pozbawiona jakiejkolwiek pomocy prawnej. Do radców prawnych zgłaszają się ludzie, którzy nigdzie swojej sprawy nie mogli załatwić. Rolnicy i inni mieszkańcy wsi uzyskują dzięki temu fachowe porady i odpowiednie wskazówki jak mają postępować. Wiele spraw jest załatwianych z pożytkiem społecznym i w interesie zainteresowanego. Przynosi to dobre efekty i cieszy się uznaniem tych mieszkańców wsi. Akcje zielonych niedziel organizowane są okresowo przez wszystkie okręgowe izby radców pralnych. W tym zakresie organy samorządu radcowskiego współdziałają z wydziałami prawnymi urzędów wojewódzkich.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WitoldPrelas">Samorząd radcowski podjął wiele działań usprawniających obsługę prawną instytucji i organów administracji państwowej. Wśród 74 tys. wyodrębnionych jednostek organizacyjnych administracji połowa wymaga obsługi prawnej. 30 tys. jednostek zatrudnia radców prawnych na pełnym etacie, na pół etatu lub na umowie zleceniu. Ok. 3 tys. jednostek administracyjnych wyraża chęć zatrudnienia radców prawnych. Na przeszkodzie stoi brak odpowiedniej liczby radców mogących podjąć taką pracę.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#WitoldPrelas">Ustawa o radcach prawnych wprowadziła zasadę dokonywania wpisów na listę radców. Mamy obecnie 15,5 tys. radców prawnych, z których ok. 1,5 tys. nie wykonuje jednak swego zawodu. 7 tys. radców obsługuje 2 jednostki organizacyjne, 4,2 tys. obsługuje jedną jednostkę, 2,8 tys. obsługuje 3 jednostki i ok. 300 osób więcej niż 3 jednostki organizacyjne. Obciąłbym powtórzyć, iż mamy 14 tys. czynnych zawodowo radców prawnych oraz ponad 30 tys. jednostek wymagających obsługi prawnej. Ponad 1100 urzędów gminnych i miejsko-gminnych pozbawionych jest obsługi prawnej.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#WitoldPrelas">Proponujemy, aby zwiększyć nabór na studia prawnicze wśród młodzieży wiejskiej. Dotychczas kandydatów pochodzenia chłopskiego na wydziały prawne i administracyjno-prawne jest bardzo mało. (5,9% ogółu kandydatów). Stwierdzić trzeba z ubolewaniem, że w ciągu minionych 6 lat liczba absolwentów na tych wydziałach zmniejszyła się o ponad 2300 osób. Należy, naszym zdaniem, zwiększyć pomoc stypendialną dla młodzieży pochodzenie chłopskiego podejmującej studia prawnicze. Należy również zatrudniać radców w większym wymiarze godzin. Poprawić trzeba również warunki uposażenia radcom prawnym zatrudnionym w organach administracji państwowej stopnia podstawowego.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#WitoldPrelas">W wielu urzędach gminnych i miejsko gminnych nastąpiła faktyczna likwidacja etatów radców prawnych, ponieważ brakowało kandydatów do tej pracy, a naczelnicy wykorzystali wolne etaty zatrudniając innych pracowników.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#WitoldPrelas">Niepokoi nas tendencja do likwidowania wydziałów prawnych w urzędach wojewódzkich. Wyodrębnianie służby prawnej i innych komórek organizacyjnych urzędów wojewódzkich jest konieczne tymczasem obecnie w niektórych urzędach łączy się wydziały kadrowo-organizacyjne i prawne, co spycha problematykę prawną na dalszy plan, a nawet na margines. Występujemy do Komisji o poparcie naszych starań o utrzymanie wyodrębnionych stanowisk i wydziałów prawnych w urzędach wojewódzkich.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JózefZych">Występują dotkliwe braki w obsłudze prawnej części organów administracji państwowej. Wynika to również z różnic w uprawnieniach radców prawnych zatrudnionych w przedsiębiorstwach i w organach administracji państwowej. Nie należy, naszym zdaniem dokonywać podziału na radców lepszych i gorszych pod względem kwalifikacji, a jedynie dążyć do podnoszenia ich kwalifikacji. Podkreślić pragnę nasz niepokój z powodu decyzji podejmowanych w urzędach wojewódzkich o łączeniu wydziałów.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejHanusz">Jesteśmy zobowiązani do opiniowania wpisów radców prawnych do rejestru, który prowadzony jest przez Państwowy Arbitraż Gospodarczy. Organy Państwowego Arbitrażu Gospodarczego przy rozpatrywaniu wniosku o wpis do rejestru osoby zainteresowanej zasięgają opinii samorządu radcowskiego. Prawo dokonywania wpisu ma wyłącznie Państwowy Arbitraż Gospodarczy, a organy samorządu radcowskiego mogą tylko wyrażać swoją opinię. W zasadzie procedura ta przebiega prawidłowo, chociaż zdarzają się wypadki nieuznawania naszych opinii. W 1985 r. na listę radców prawnych wpisano 7/6 osób. Tylko w trzech przypadkach nie uwzględniono naszej opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#StanisławKania">Trudno to nazwać wielkością jest to przecież ilość znikoma.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AndrzejHanusz">Nasze uprawnienia dotyczą także opiniowania wpisu na listę aplikantów i opiniowanie wielkości limitu przyjęć. W ub. r. zalecono, aby powiększyć nabór osób ubiegających się o aplikacje. Samorząd radcowski nie kwestionował tego polecenia Państwowego Arbitrażu Gospodarczego. Wystąpiliśmy z wnioskiem, aby liczbę aplikantów w poszczególnych województwach czy regionach ustalić zgodnie z naszym rozpoznaniem potrzeb. W rezultacie zdecydowano o powiększeniu limitu przyjęć w 4 województwach. Nie chodzi nam o zaniżanie liczby przyjęć na aplikacje, ale o właściwe rozmieszczenie tej kadry. Chcemy, aby stosować odpowiednie preferencje zgodnie z potrzebami.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofJałtuszewski">Jeśli generalnie brakuje radców prawnych, dlaczego wprowadza się limitowanie liczby aplikantów.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AndrzejHanusz">Należy zwrócić uwagę, iż wiąże się to z odpowiednimi warunkami przygotowania kandydatów do aplikacji. Zależy nam na nasyceniu terenu kadrą aplikancką i dokładamy starań, aby rozszerzać szkolenie kandydatów w województwach odczuwających deficyt stanowisk obsługi prawnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#StanisławKania">Czy uwzględniane są opinie samorządu radcowskiego przy wpisach na listę aplikantów?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejKalwas">Współpraca z okręgowymi komisjami Arbitrażu Gospodarczego w tym zakresie układa się dobrze, Uzgadniane są liczby aplikantów zgodnie z potrzebami. Nie prowadzi się np. naboru ani nie powiększa listy aplikantów tam, gdzie radcowie prawni poszukują pracy, dotyczy to np. Warszawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WitoldPrajs">Mieliśmy taki przypadek w Katowicach, iż z 60 osób zaopiniowanych pozytywnie, 20 osobom nie przyznano prawa do aplikacji. Występują tu często przypadki uzasadnione, kiedy okazuje się, że osobą ubiegająca się o aplikację wykonuje inny zawód. Rozbieżności wynikają najczęściej z różnic w rozpoznaniu potrzeb.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AleksanderGuttny">Wy jaśnienia wymaga sprawa płatnych zwolnień udzielanych członkom samorządu radcowskiego z tytułu pracy społecznej. Samorząd nasz wystąpił z wnioskiem, popartym przez Ministerstwo Sprawiedliwości o wprowadzenie takich uprawnień podobnie, jak ma to miejsce w wielu innych organizacjach. Minister pracy, płac i spraw socjalnych odmówił rozpatrzenia tego wniosku. Organizowanie pracy społecznej w ramach naszego samorządu stanowi w związku z tym pewien problem. Liczba radców prawnych zwiększa się, samorząd stara się podejmować nowe inicjatywy i nowe działania, ale liczba pracujących społecznie pozostaje taka sama, a nawet w niektórych przypadkach zmniejsza się.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JózefZych">Problem zwolnień z tytułu pracy społecznej dotyczy około 15% radców prawnych. W Krajowej Radzie i radach okręgowych działa około 400 osób.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#StanisławKania">Proszę o wyjaśnienie spraw dotyczących postępowania dyscyplinarnego podejmowanego w ramach samorządu radców prawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JózefZych">Na ogólną liczbę pracujących czynnie radców prawnych, a jest ich 14,5 tys., postępowań dyscyplinarnych przeprowadza się oKoło 100 rocznie. Nie jest więc to. zjawisko groźne, ani tym bardziej masowe, jakkolwiek niepokoi nas. Dążymy do tego, aby nie podejmować postępowań dyscyplinarnych z tytułu wykonywania zawodu radcy prawnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AndrzejHanusz">Samorząd radcowski dba o wysoki poziom dyscypliny i godności zawodowej radców prawnych. Uważamy, że od tego zależy wysoki poziom obsługi prawnej. Podejmujemy starania o stałe podnoszenie poziomu zawodowego radców prawnych. W ramach centralnego ośrodka doskonalenia zawodowego organizujemy sympozja i konferencje oraz spotkania szkoleniowe. Programy szkolenia i doskonalenia wzbogacane są i poza uwzględnieniem specyfiki branżowej o zagadnienia etyki zawodowej, erystyki.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#ŁucjanStępień">Jak mają się. obowiązki radcy prawnego do obowiązującego go wymiaru godzin pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejHadusz">Radce prawny może pracować w wymiarze 1,5 etatu. W lokalu przedsiębiorstwa powinien wykorzystywać co najmniej 2/5 czasu pracy. Obsługa prawna w wielu przedsiębiorstwach polega głównie na uczestnictwie w procesach i rozstrzyganiu sporów, co odbywa się poza przedsiębiorstwem.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#RyszardCzyż">Chciałbym podzielić się pozytywnym odczuciem ze współpracy nawiązanej przez mój wojewódzki zespół poselski z samorządem radców prawnych. Podpisaliśmy porozumienie o współdziałaniu, dzięki czemu posłowie uzyskali fachową pomoc prawną w załatwianiu wielu spraw. Ta nasza krótka współpraca daje już wiele satysfakcji i korzyści. Okazuje się, że wiele spraw zgłoszonych do wojewódzkiego zespołu poselskiego wiąże się z zadaniami wykonywanymi przez radców prawnych. Możemy lepiej rozstrzygać o wielu sprawach obywateli i instytucji. Brak fachowego poradnictwa prawnego powoduje wiele nieporozumień i utrudnień w życiu gospodarczym i społecznym.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#RyszardCzyż">Brakowało nam dotychczas współpracy w zakresie obsługi prawnej. Obecnie zamierzamy rozwinąć nasze kontakty z prawnikami, a głównie radcami prawnymi przedsiębiorstw i instytucji. Uważam, że nasza współpraca stanowi przykład inicjatywy godnej upowszechnienia. Uważam, iż Komisja Spraw Samorządowych powinna podkreślić znaczenie pracy radców prawnych i postulować zwiększenie ich liczby, a także pełniejsze wykorzystywanie ich kwalifikacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#FranciszekDąbal">Uważam, że instytucja samorządu radców prawnych.jest pożyteczna. Samorząd uzyskał samodzielność, stworzył pewne struktury organizacyjne, opracował własne metody działania. Jestem jednak pragmatykiem i chcę zapytać, jaka jest społeczna skuteczność działania samorządu radców prawnych? Podnosi się często, że wielu radców prawnych jest zaangażowanych w prace społeczne. Mnie chodzi jednak o generalną ocenę społecznej skuteczności działania.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#FranciszekDąbal">Mówiąc o działalności samorządu radcowskiego nie wystarczy wskazać na 19 okręgowych rad radców prawnych. Czy nie ma potrzeby zbliżenia działalności do administracyjnego podziału kraju? Uważam, że skoncentrowanie działań na szczeblu okręgu nie rozwiązuje kwestii. Rzeczywiste potrzeby w zakresie poradnictwa prawnego występują znacznie niżej, w terenie. Upatrywałbym pole do działania dla samorządu radcowskiego właśnie w zbliżeniu poradnictwa do problemów życia w terenie.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#FranciszekDąbal">Najważniejszym ogniwem systemu gospodarczego jest przedsiębiorstwo. Jego organami są dyrektor i samorząd pracowniczy. Rola Radcy prawnego w przedsiębiorstwie nie jest łatwa. Bardzo ciężko zająć stanowisko, by nie narazić się dyrekcji i żyć w zgodzie z załogą. W dyskusji wspominano, że nie wszyscy radcy prawni pracują z samorządem. Uważam, że w ustawie powinien być zapis formalny, zobowiązujący radców prawnych do udzielania porad samorządowi pracowniczemu. Wówczas nikt nie robiłby łaski, a samorząd miałby pełne możliwości korzystania z radców prawnych.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#FranciszekDąbal">Chcę podjąć sprawę edukacji prawnej ludzi pracy w Polsce. Wiedzę prawniczą popularyzowano dotychczas jedynie indywidualnie. Potrzebne byłoby natomiast objęcie działalnością popularyzatorską zakładów pracy. W tak rozumianej edukacji, wielką rolę odgrywaliby radcowie prawni. Upowszechnienie wiedzy prawnej ułatwiłoby funkcjonowanie przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#FranciszekDąbal">Niedawno mówiliśmy o sprawach pomocy samorządom pracowniczym. Zastanawialiśmy się nad formami poradnictwa prawnego dla struktur samorządowych. Podkreślano wówczas, że niektóre samorządy nie odczuwają potrzeby takich porad i nie zgłaszają formalnych inicjatyw w tej dziedzinie. Wydaje mi się, że brak takich inicjatyw występuje również ze strony okręgowych rad samorządu radcowskiego. Uważam, że niedawno powołane zespoły prawnego doradztwa, zlokalizowane przy prezydiach wojewódzkich rad narodowych, nie są w pełni wykorzystywane. Może znalazłoby się tam miejsce dla inicjatyw samorządu radcowskiego.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#FranciszekDąbal">Kadry radców prawnych nie są rozmieszczone równomiernie. Występują białe plamy, szczególnie często na wsi. Cieszy mnie fakt, że sytuacja jest dostrzegana przez samorząd i że chce on pomóc w rozwiązywaniu problemu. Powinniśmy dołożyć wszelkich starań, by sprawę stopniowo rozwiązywać.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#FranciszekDąbal">Przedstawiciele samorządu radców prawnych wskazywali na trudne warunki swej pracy. Jeśli już powołano taką instytucję do życia, to musi mieć ona zapewnione właściwe warunki pracy. Nie chodzi o sprawy drobne, lecz o lokal, w którego uzyskaniu powinniśmy pomóc. Dopiero wówczas będzie można stawiać samorządowi zadanie do wykonania.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#FranciszekDąbal">Mówiono już, że wielu radców prawnych jest zaangażowanych w sprawy społeczne. Jest jednak mnóstwo przykładów negatywnych. Radca zatrudniony w kilku przedsiębiorstwach nie ma czasu na angażowanie się w sprawy pozazawodowe. Kiedy usłyszałem o rozbudowanym systemie szkolenia kadr radcowskich, to pomyślałem sobie, że należy w nich uwzględnić kwestie działalności społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#StanisławDerda">Prawo jest elementem zarządzania socjalistycznym przedsiębiorstwem. Wiele kłopotów gospodarczych jest związanych z nieznajomością i brakiem poszanowania prawa w naszym kraju. Rodzą się różne afery np. mięsne, skórzane itp. Badania NIK wskazują jasno nieposzanowanie prawa. Postuluję, by mocno wesprzeć działanie samorządu radców prawnych, ponieważ może on pomóc w kontroli przestrzegania norm prawnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#ZbigniewPruszkowski">Nie zgadzam się ze stwierdzeniem, że przestępczość gospodarcza ma swe źródło w nieposzanowaniu i nieświadomości w zakresie przepisów prawnych. Ci, którzy są zamieszani w afery gospodarcze znają prawo doskonale. Rzecz zatem nie zawiera się w nieznajomości prawa, lecz raczej w różnych jego interpretacjach. ostatnio przepisy zmieniają się bardzo często i przeciętny obywatel czuje się zgubiony w ich gąszczu. Notuje się wielkie zapotrzebowanie na interpretację obowiązujących przepisów. Cieszę się, że samorząd radców prawnych dostrzega ten problem i chce włączyć się w jego rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#ZbigniewPruszkowski">Mówiono kilkakrotnie o nierównomiernym rozmieszczeni, kadr radcowskich w miastach i na wsi. W materiale Krajowej Rady nie znalazłem konkretnych postulatów by ten stan rzeczy zmienić. Rzecz niewątpliwie jest związana ze stworzeniem odpowiedniego systemu motywacyjnego. Czy Krajowa Rada ma jakieś konkretne propozycje w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#ZbigniewPruszkowski">Zracjonalizowanie rozmieszczenia kadr radcowskich wymaga zapewne działań już na etapie kształcenia prawniczego. Przyznam się szczerze, że nie rozumiem, dlaczego ogranicza się nabór kandydatów na pewne kierunki studiów, dlaczego obowiązują limity liczby radców prawnych, adwokatów itp? Rozumowanie organów centralnych nie przekonuje mnie, ponieważ już raz przekonałem się o jego pozornej słuszności. Chodziło wówczas o kwestie kształcenia kadr lekarskich, których brak odczuwany jest dotkliwie.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#ZbigniewPruszkowski">Muszę stwierdzić, że wiele wątpliwości, związanych z funkcjonowaniem radcy prawnego ma swe źródło w narastaniu konfliktów wewnątrz środowiska prawników. Często zderza się, że dyrekcja i samorząd pracowniczy mają różne zdania. Radca prawny przedsiębiorstwa bierze stronę dyrekcji, natomiast samorząd zwraca się z prośbą o opinię do innych prawników. Interpretacja tych samych aktów prawnych przez dwóch różnych prawników bywa często diametralnie różna. Spór powoli narasta i przeradza się w rozgrywkę ambicjonalną.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#ZbigniewPruszkowski">Rozwiązaniem problemu różnych interpretacji obowiązujących aktów prawnych byłoby upowszechnienie społecznego ducha, jaki przyświecał opracowaniu różnych ustaw. Myślę, że samorząd radcowski powinien rozpowszechniać w środowisku prawniczym społecznego ducha interpretacji przepisów. Powinno się to przyczynić do zaniknięcia spraw ambicjonalnych i konfliktów osobistych na tle interpretacji przepis ów. Zapotrzebowanie na wiedzę prawniczą jest w naszych przedsiębiorstwach bardzo duże. Radcowie prawni powinni uczestniczyć w podnoszeniu poziom wiedzy załogi. Czy nie powinni np, popularyzować wiedzy prawniczej za pomocą radiowęzła, gazetek zakładowych itp? Zgłaszam wniosek, by powrócić do dawnej tradycji, kiedy to jeden dzień w tygodniu, radca bezpłatnie udzielał porad w sprawach funkcjonowanie zakładu i w sprawach prawa pracy. Rozwiązanie to zanikło, a byłoby potrzebne. Być może należy uregulować tę sprawę bardziej ogólnie w skali gospodarki narodowej.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#ZbigniewPruszkowski">Mówiono wiele o społecznym działaniu radców prawnych. Muszę pochwalić warszawskie środowisko prawnicze, które operatywnie współpracuje ze stołecznym zespołem poselskim. Wszystkie sprawy rozwiązywane są szybko i precyzyjnie. Warszawska Izba Radców Prawnych zorganizowała również punkt poradnictwa dla zakładów pracy. Przedstawiciele samorządu załóg często przychodzą z prośbą o pomoc. Podając przykład zaangażowania radców w sprawy społeczne, chcę im podziękować i życzyć wszystkim takiej współpracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#CzesławBaran">W dokumentach przedstawiono próbę oceny stanu funkcjonowania poradnictwa prawnego w naszym kraju. Naszym zadaniem jest kompleksów spojrzenie na ten problem. Na podstawie własnych doświadczeń, stwierdzam, że właściwie wszystkie sprawy, o których mówiono, są prowadzone w sposób społeczny. Podziękujmy osobom zajmującym się tą działalnością, bo są to sprawy odpowiedzialne i pracochłonne. Na tym tle nie mogę zrozumieć braku lokalu dla samorządu radców prawnych. Jeśli mamy traktować poważnie działalność samorządu, to postuluję, byśmy zwrócili się bezpośrednio do prezydenta miasta Warszawy o rozpatrzenie kwestii lokalowej. Z zadowoleniem usłyszałem o współpracy prawników i posłów na terenie Warszawy. W Siedlcach nie możemy mówić o takim wsparciu prawnym. Byłoby ono niezwykle potrzebne i dlatego uważam, że samorząd radców prawnych mógłby podjąć kroki, na rzecz uregulowania zasad takiej współpracy w skali ogólnopolskiej. Wszystkie wojewódzkie zespoły poselskie korzystałyby wówczas ze wsparcia prawnego, udzielanego w ramach funkcjonowania samorządu radcowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#KrzysztofJałtuszewski">Ponieważ zbliżamy się końcowej fazy obrad, pragnę zgłosić wniosek, by poruszyć kwestię naboru do środowiska radców prawnych. Zastanówmy się konkretnie, kto ma decydować o wpisaniu na listę radców prawnych.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#KrzysztofJałtuszewski">Zastanówmy się również, kto powinien podejmować decyzje naborze na aplikację radcowską. Osobiście uważam, że powinien to robić samorząd radców prawnych. Jeśli ustawa czyni go odpowiedzialnym za środowisko radcowskie. to musi on mieć prawi i możliwości wpływu na funkcjonowanie tego środowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#AndrzejHanusz">W dyskusji poruszono kilka spraw szczegółowych, które wymagają wyjaśnienia. Mówiono o istnieniu osób, utożsamiających się z obowiązującym prawem. Stwierdzenie „prawo to ja” na pewno nie pochodzi ze środowiska radców prawnych. Ma to związek z obowiązującymi przepisami o radcach prawnych, jak również z etyką naszego zawodu. Na wszystkich spotkaniach wewnątrzśrodowiskowych podkreślamy, że radca prawny służy społeczeństwu. Wyraźnie mówimy też, że radca prawny, w myśl przepisów, świadczy usługi na rzecz organów przedsiębiorstwa. Takie rozumienie przepisów stawia na równi, samorząd i dyrektora przedsiębiorstwa. Wyjaśniamy konsekwentnie, że radca prawny nie może być adwokatem dyrektora, bo byłoby to naruszeniem jego statusu.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#AndrzejHanusz">Mówiono dzisiaj o konieczności rozwoju naszego funkcjonowania na prowincji. Podzielamy w pełni pogląd, że istniejące 19 okręgowych rad radców prawnych nie wystarcza. Czynimy konsekwentne starania, by rady okręgowe podejmowały decyzje o utworzeniu swych delegatur, na szczeblach poszczególnych wojewodów. Sprawa te jest w trakcie załatwiania.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#AndrzejHanusz">Podjęliśmy też uchwałę, by odpowiednie rady okręgowe i delegatury podjęły współpracę z wojewódzkimi zespołami poselskimi.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#AndrzejHanusz">Mamy bardzo pozytywne przykłady takiej współpracy. W Krakowie i w Tarnowie podpisano specjalna umowy o współpracy z zespołami poselskimi. Sprawa jest w załatwianiu i zależy również od inicjatywy i operatywności wojewódzkich zespołów poselskich. Mówią o tym, ponieważ sprawa była zgłaszana dzisiaj w charakterze postulatu, a jak się okazuje - jest już realizowana na bieżąco.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#AndrzejHanusz">Staramy się sterować polityką rozmieszczenie radców prawnych, lecz jest to problem bardzo trudny. Wiemy, gdzie kadry jest za mało i mamy orientacją, gdzie jest jej za dużo. Mobilność przestrzenna radców jest jednak bardzo ograniczona warunkami rodzinnymi, sprawami mieszkaniowymi itp. Prowadzimy pełną ewidencję stanowisk pracy i wiemy, gdzie powstają nowe miejsca pracy i które się zwalnia ją. Za pomocą tego instrumentu jesteśmy w stanie podejmować próby sterowania zatrudnieniem. Mamy również rozeznanie w istniejącej sytuacji. Rozwiązanie całej kwestii nie leży na pewno tylko w naszej mocy.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#AndrzejHanusz">Mówiono dziś o kwestii rozszerzenia edukacji prawnej społeczeństwa. Zgłaszano postulaty uspołecznienia działalności radców w przedsiębiorstwach. Te sprawy są realizowane na bieżąco, ale nie dostrzega się ich i nie traktuje jako rzeczy nadzwyczajnych. Można dodać, że przepisy mówią wyraźnie o tym, że radca prawny musi świadczyć społeczne poradnictwo załodze przedsiębiorstwa; Możemy naturalnie, zgodnie z postulatem, bardziej zinstytucjonalizować całą sprawę np. przez wywieszenie godzin świadczenia takich usług. Samorząd konsekwentnie popiera poradnictwo społeczne w zakładzie pracy i w terenie (tzw. zielone niedziele).</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#WitoldPreiss">Kilka głosów w dyskusji dotyczyło strony etycznej wykonywania naszego zawodu. Przywiązujemy dużą wagę do tej sprawy. Ustawa nałożyła na samorząd obowiązek opracowanie etyki zawodowej. Opracowaliśmy taki dokument, który jest obszerny i reguluje wiele spraw. Mówi się tam m.in. o konieczności udzielania porad członkom załogi przedsiębiorstwa, poradnictwie na rzecz organów samorządowych, mówi się również o konieczności udzielania jednolitych opinii prawnych dyrekcji przedsiębiorstwa i organom samorządu załogi. Dokument ten upowszechniliśmy i przeprowadziliśmy środowiskową konsultację jego treści. Ostateczny projekt dokumentu przyjęliśmy na niedawnym zebraniu i przedstawimy go II Krajowemu Zjazdowi Radców Prawnych, który odbędzie się we wrześniu br.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#StanisławKania">W dzisiejszej dyskusji naświetlono problemy samorządu radców prawnych. Pragnę przypomnieć, że Komisja nasza ma obowiązek rozpatrywania tego typu spraw. Równocześnie należy jednak zauważyć, że dzisiejsze obrady były bardzo owocne, a obowiązek okazał się zajęciem interesującym. Powiększyliśmy znacznie naszą wiedzę o omawianych sprawach. Radcowie prawni stanowili zawsze ważną służbę naszego państwa. Ich rola wzrosła ostatnio, wraz ze wzrostem roli prawa w życiu społeczno-gospodarczym. Przyczyniły się do tego nowe rozwiązania w gospodarce i w życiu społecznym, związane z reformą. W ostatnich latach byliśmy świadkami wzrostu samodzielności przedsiębiorstw oraz stopniowego przekształcania się roli centrum społeczno-gospodarczego. Organa centralne przechodzą na parametryczne sposoby zarządzania. Nie przestoją one odpowiadać za stan gospodarki, ale dokonują tego poprzez kształtowanie ogólnych procesów gospodarowania, a nie - poprzez szczegółowe określanie jednostkowych zdarzeń społeczno-gospodarczych. Wszystko to powoduje zwiększenie roli prawa i tych, którzy je uprawiają.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#StanisławKania">Radcowie prawni są społecznikami z natury swego zawodu. Ich opinie i stwierdzenia mają nie tylko znaczenie indywidualne, ale wywierają znaczny wpływ na kształt decyzji, odnoszących się do całej społeczności. Wynika z tego wielka rola funkcjonowania radców prawnych, którzy pełnią ważne zadania społeczne i mają świadomość konsekwencji swych decyzji. Od uchwalenia ustawy minęło niespełna 5 lat. Samorząd radców prawnych jest młody, najmłodszy z funkcjonujących u nas samorządów. Okres 5 lat wystarcza jednak na wyciągnięcie ogólnych wniosków i sformułowanie ocen. Należy podkreślić, że samorząd radcowski szybko okrzepł i wydoroślał. Dane zawarte w informacji na dzisiejsze posiedzenie świadczą, że samorząd ma bardzo kompetentne kierownictwo, wykazujące wiele inicjatywy i zaangażowania. Wyrażamy musza to nasze uznanie.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#StanisławKania">Nasze posiedzenie można by zamknąć pewnym syntetycznym stwierdzeniem. Należałoby wówczas powiedzieć, że wszystkie dostępne dane liczbowe i opinie społeczne pozwalają na stwierdzenie, że ustawa była trafna. Kierownictwo samorządu radców prawnych sprawowane jest przez ludzi gwarantujących właściwy rozwój tej instytucji. Życząc dalszego powodzenia kierownictwu samorządu, pragnę jednak omówić kilka istotnych spraw szczegółowych.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#StanisławKania">Najważniejszym zadaniem radców prawnych jest konieczność zachowania wysokiej godności obywatelskiej wywieranie wpływu na zachowanie praworządności podejmowanych decyzji. Syntetycznie można by powiedzieć, że radcy powinni pracować tak, by na pytanie dyrektora, ile jest 2 razy 2, zawsze była tylko jedna odpowiedź - 4. Nie chcemy innych odpowiedzi. W szczególności nie życzylibyśmy sobie odpowiedzi - a ile pan chce?</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#StanisławKania">Radcowie działają w trudnych warunkach społecznych. Występują w trosce o czyjeś interesy i wchodzą w konflikt z ludźmi, którzy również reprezentują pewne interesy społeczne, a nie indywidualne. Pogodzenie dolegliwych sprzeczności interesów różnych grup i grupek społecznych nie jest zajęciem łatwym.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#StanisławKania">Samorząd radców prawnych powinien rozwinąć badania nad stanem obsługi prawnej. Wyniki byłyby wykorzystywane w stopniowym podnoszeniu poziomu usług prawnych. Poziom działalności ma bezpośredni związek z działalnością dyscyplinarną. Jeśli podana w informacji pisemnej liczba 100 spraw dyscyplinarnych ilustruje stan faktyczny, to należą się duże brawa środowisku radców. Nie ma powodu, by nie wierzyć w obiektywizm danych, lecz powstają obawy, że nie odzwierciedlają one wszystkich spraw drażliwych.</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#StanisławKania">Powstaje zresztą problem, co ma być przedmiotem postępowania dyscyplinarnego. Chodzi o to, by wnikać w treść podejmowanych decyzji i nie ograniczać się jedynie do przeciwdziałania ich negatywnym skutkom. Potrzebne, są kompleksowe badania istniejącego stanu rzeczy. Mogą one być wykorzystywane do kształtowania postaw radców prawnych. Przeciętny radca prawny musi wiedzieć, że samorząd jest strażnikiem jego postawy obywatelsko-zawodowej. Samorząd musi kształtować zdecydowanie w obronie praworządności, ale równocześnie obejmować ochroną radcę prawnego.</u>
<u xml:id="u-33.7" who="#StanisławKania">Poruszaliście dzisiaj kwestię doboru i kształtowania kadr. Jest to proces złożony, zaczyna się od wpisu na listę radców, a kończyć się może dyscyplinarnym skreśleniem z tej listy. Powinniśmy podsumować doświadczenia w tym zakresie. Bezwzględnie musimy utrzymać dotychczasowe zdobycze samorządu. Gdybym miał dziś odpowiedzieć na postulat, zmiany ustawy, związany z nadaniem samorządowi uprawnień decyzyjnych w sprawach kadrowych, to odpowiedziałbym, że. nadeszła pora rozpatrzenia tej kwestii. Ustawanie przyznała takich uprawnień, bowiem trudno przyznawać uprawnienia decyzyjne instytucji, która dopiero zaczyna działalność. Niedawno powołany samorząd znacznie jednak okrzepł i dojrzał do ewentualnego zwiększenia kompetencji.</u>
<u xml:id="u-33.8" who="#StanisławKania">Warto pomyśleć chyba o usprawnieniu obsługi prawnej. Należy korzystać ze wsparcia techniki, która oferuje wielkie możliwości w dobie komputeryzacji. Może należałoby zorganizować centralny ośrodek informacji, do którego byłby zapewniony dostęp dla wszystkich zainteresowanych prawników. Kompleksowość zagadnienia wymaga gromadzenia informacji, ich przeróbki i prezentowania wszystkim zainteresowanym.</u>
<u xml:id="u-33.9" who="#StanisławKania">Popieram projekt jednego z dyskutantów, by zainteresować kwestią lokalową samorządu, radcowskiego odpowiednie władze. Znacznie trudniejsza sprawa dotyczy udzielenia zwolnień i urlopów na uczestnictwo w pracach samorządu. Już dzisiaj słyszy się na nasz temat dowcipy, że jesteśmy krajem narad. Czy szanuje się u nas dzień pracy? Pytanie jest retoryczne, Sami piszecie w swych materiałach, że istnieje deficyt radców prawnych. W innym miejscu stwierdzacie, że aż 1/4 wszystkich radców zaangażowana jest w działalność samorządową. Nie wiem, co by się stało, gdyby wszyscy chcieli uczestniczyć w naradach i konferencjach. Muszę stwierdzić, ze postulat zwalniania od pracy budzi mój sprzeciw. Może powinniście wyróżnić się tym, że wasza działalność społeczna będzie lokowana w czasie wolnym od pracy.</u>
<u xml:id="u-33.10" who="#StanisławKania">Nie możemy poprzeć generalnego wniosku o zwalnianie z pracy. Jeśli nie uda wam się załatwić całej działalności społecznej w ramach czasu wolnego, to przemyślcie problem i sformułujcie inne postulaty. Może rozważyć możliwości przyznawanie jakiejś rekompensaty, bądź umożliwić zwolnienie pewnej, małej grupie Poruszaliście kwestię funkcjonowania radców prawnych w administracji państwowej. Powinniśmy chyba udzielić poparcia waszemu stanowisku, sprzeciwiającemu się obniżeniu wymagań w stosunku do radców, pracujących w administracji, nie możemy popierać wzrostu ilościowego, kosztem jakości.</u>
<u xml:id="u-33.11" who="#StanisławKania">Wiele uwagi poświęcacie współpracy z samorządem robotniczym. Cenimy tę działalność tym bardziej, że samorząd pracowniczy nie ma żadnych form centralnej nadbudowy. Równocześnie musimy zapewnić mu wsparcie merytoryczne. Wasza działalność służy takiemu wsparciu.</u>
<u xml:id="u-33.12" who="#StanisławKania">Zastanawiając się jak usytuowany jest radca prawny w przedsiębiorstwie, można dojść do wielu spostrzeżeń. Z drugiej strony jednak, prawo wyraźnie reguluje te sprawy. Radca jest obowiązany do świadczenia usług zarówno dyrekcji, jak też samorządowi robotniczemu. W tym zakresie nie potrzeba chyba żadnych nowych przepisów prawnych. Gorzej jest, gdy dochodzi do sporów między dyrekcją a samorządem. Radca prawny zawsze będzie reprezentował wówczas interesy tzw. chlebodawcy, czyli dyrekcji. Żaden akt prawny nie zmieni tego stanu rzeczy. Nie należy dążyć do tego, by czynić z radcy prawnego arbitra sporów wewnątrz przedsiębiorstwa. Gdy sprawa trafia do sądu, to nie można żądać od radcy prawnego, by nie reprezentował stanowiska dyrekcji. Także w tym zakresie nie należy zmieniać obowiązujących przepisów, bo nie przyniesie to żadnych rezultatów.</u>
<u xml:id="u-33.13" who="#StanisławKania">Musimy zwrócić uwagę na wysoką rangę problemu poradnictwa prawnego. W terenie powinny pracować komórki, świadczące porady prawne i metodyczne na rzecz ruchu samorządowego. Jest w tej sprawie odpowiedni przepis, sytuujący poradnictwo przy Prezydium Sejmu oraz przy prezydiach wojewódzkich rad narodowych. Z zadowoleniem witamy stanowisko samorządu radcowskiego w kwestii poradnictwa, ponieważ jest ono kierunkowo zbieżne z niedawnymi ustaleniami. Do rozstrzygnięcia pozostają zasady organizacyjne, skład kadrowy punktów poradnictwa itp.</u>
<u xml:id="u-33.14" who="#StanisławKania">Pragnę osobiście podkreślić znaczenie radcy prawnego, jako działacza społecznego. Mówiono dziś o tzw. zielonych niedzielach, ale Chciałbym, aby w systemie poradnictwa były również „szare dni” na rzecz załogi przedsiębiorstwa. Ze znajomości prawa skorzystają wszyscy.</u>
<u xml:id="u-33.15" who="#StanisławKania">Czy zatrzymywać się mamy na istniejącym etapie rozwoju struktury organizacyjnej samorządu radców prawnych? Istnieje 19 rad okręgowych, zaś adwokatura ma 24 takie instancje. Wiele przemawia za tym, by struktury rozszerzyć tym bardziej, że popyt na usługi prawne ciągle wzrasta. Musimy jednak brać pod uwagę możliwości i warunki gospodarcze. Kierunkiem działania powinno być maksymalne zbliżenie struktur samorządu radcowskiego do istniejącego podziału administracyjnego kraju. Można w tej sprawie wiele zrobić, beż naruszania postanowień ustawy. Jest to jednak sprawa samego samorządu i on powinien przesądzić o ostatecznym kształceniu struktur organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-33.16" who="#StanisławKania">Zamykając dyskusję pragnę podziękować wszystkim za uwagi i wystąpienia. Proponuję wprowadzić do naszego kalendarza, coroczne spotkania z kierownictwem samorządu radców prawnych.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>