text_structure.xml 38.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 11 listopada 1987 r. Komisja Rynku Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, obradująca pod przewodnictwem posła Alojzego Bryla (SD), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- stan realizacji wniosków i postulatów zgłoszonych w czasie kampanii wyborczej do Sejmu PRL IX kadencji w zakresie rynku wewnętrznego, drobnej wytwórczości i usług,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- sprawy bieżące.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Rynku Wewnętrznego z ministrem Jerzym Jóźwiakiem, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego oraz niektórych ministerstw w stanie likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Uzupełnienie do informacji dostarczonej członkom Komisji nt. stanu realizacji wniosków i postulatów zgłoszonych w czasie kampanii wyborczej do Sejmu PRL IX kadencji w zakresie rynku wewnętrznego, drobnej wytwórczości i usług przedstawił minister rynku wewnętrznego Jerzy Jóźwiak: Problematyka poruszana w czasie kampanii wyborczej do Sejmu uwzględniana była w bieżących pracach dotychczasowego Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług. Obecnie, w warunkach reorganizacji centrum, bezpośrednia piecza nad realizacją wniosków zostanie odpowiednio zmieniona.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Znaczna część wniosków przedwyborczych dotyczy spraw zaopatrzenia, a w szczególności reglamentacji i centralnego sterowania. Wnioski na ten temat stanowią ok. 60% ogólnej liczby. Resort podejmował działania mające na celu ograniczenie reglamentacji i centralnego sterowania oraz poprawę zaopatrzenia. Inna jednak była sytuacja w 1986 r., a inna w br. Ok. 45 wniosków dotyczyło zniesienia reglamentacji żywności i zwiększenia dostaw mięsa. Wnioski często z tego zakresu krzyżowały się. Wariantowe koncepcje dotyczące zniesienia reglamentacji mięsa są opracowane, a decyzje w tej sprawie uzależnione są od wyników referendum.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Znaczna część wniosków dotyczyła zaopatrzenia w węgiel i obrotu opałem. Dostawy węgla na rynek w 1987 r. uległy zwiększeniu o 2,3 mln ton w porównaniu z rokiem poprzednim, tzn. o 10%. Podjęto też wiele decyzji o charakterze porządkowo-organizacyjnym. W wyniku przeglądu kart opałowych, których część przewidywała dostawy wyższe od uprawnień, uzyskano oszczędność ok. 400 tys. ton węgla. W związku z wypłatą ekwiwalentu za węgiel uzyskano oszczędność rzędu 2 mln ton. Uchwała RM normująca zasady dostaw węgla w powiązaniu ze sprzedażą produktów rolnych koryguje dotychczasowe normy in minus. Dąży się do usprawnienia całości obrotu i ewidencji dostaw węgla. Wczorajsza informacja posła F. Dąbala zasługuje w związku z tym na wnikliwe rozpatrzenie. Dowodzi ona, że czynności administracyjne obarczające pracowników handlu są niemałe. Zapewniam Komisję, że zajmę się tą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Podejmowane były działania dla odbudowy służb odbioru jakościowego. Zajmowano się również szkoleniem w zakresie załatwiania reklamacji.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W walce z alkoholizmem wyniki w br. są korzystniejsze od zeszłorocznych. Realizacja decyzji RM przyniosła ograniczenie sieci punktów sprzedaży alkoholu z 37.700 w 1985 r. do 29.500 w końcu 1986 r. Do końca br. sieć ma zmniejszyć się do 29 tys. punktów. Skutki tych działań są przeróżne. Zdarza się, że wniosek mieszkańców wsi o likwidację punktu sprzedaży powoduje, iż po niewielu miesiącach ta sama wieś występuje o ponowne uruchomienie punktu. Uzasadnienia mają niekiedy wręcz humorystyczny charakter: wnioskodawcy powołują się np. na to, że ludzie, którzy jadą po alkohol do oddalonego o 10 km punktu sprzedaży… nieprędko wracają. To samo zbiorowisko raz mówi, że nie chce sprzedaży alkoholu, a potem zmienia zdanie.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W porozumieniu z resortem rolnictwa dążymy do zmiany struktury dostaw alkoholu przez zwiększenie dostaw napojów niskoprocentowych i gatunkowych. Jesteśmy za to krytykowani, gdyż żąda się wódek czystych. Krytyka dotyczy też sprowadzenia napojów o zawartości alkoholu do 32%.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W ciągu pierwszych 9 miesięcy br. odnotowaliśmy spadek sprzedaży alkoholu o ok. 3%. Polityka cen ma na to określony wpływ.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Wiele wniosków dotyczyło poprawy funkcjonowania handlu, systemu kredytowego oraz poprawy wyposażenia technicznego handlu. Rok przyszły powinien przynieść wyraźniejszą poprawę dostaw kas rejestracyjnych i wag oraz urządzeń chłodniczych, których brak najbardziej odczuwa handel. Kupno włoskiej linii produkcji sprężarek wymagałoby przeznaczenia na ten cel 100 mln dolarów.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Zwiększa się powierzchnia sieci handlowej w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców. W 1986 r. powierzchnia ta zwiększyła się o 7 m2, natomiast w sieci gastronomicznej nie ma zmian. Sklepy o powierzchni do 50 m2 stanowią 58% ogólnej sieci detalicznej, a sklepy z obsługą jednoosobową - 41%. Dąży się więc zarówno do zwiększenia powierzchni placówek handlu detalicznego, jak i stanu zatrudnienia. Rozszerzono także uprawnienia kierowników i pracowników sklepów.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Jeżeli chodzi o drobną wytwórczość, to wczorajsza informacja obrazuje postęp w niektórych działach, w innych regres oraz przedstawia podejmowane działania.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Niektóre wnioski dotyczą zużycia surowców odpadowych i wtórnych. Zużycie surowców wtórnych przez drobną wytwórczość zmalało wskutek lepszego zagospodarowywania surowców w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Sprawa usług bytowych: w uspołecznionej drobnej wytwórczości zahamowany został regres, podjęto rozwiązania systemowe: pogłębienie ulg, zwolnienie od kaucji i od progu 12% od września br., możliwość refundowania kosztów na uruchomienie placówek z Funduszu Aktywizacji Zawodowej (na ten ostatni cel przeznaczono 1 mld zł).</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Większość postulatów miała charakter generalny, domagano się np. zwiększenia podaży towarów, poprawy jakości czy usprawnienia obsługi.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Stwierdzenie NIK, że żaden z 10 problemów rynku nie został rozwiązany, jest zbyt kategoryczne. Gdy chcemy np. osiągnąć 500 m2 powierzchni handlowej na 1.000 mieszkańców, to corocznie powierzchnia ta powinna się zwiększać o 10%. Odnotowujemy poprawę wyposażenia technicznego handlu, ale nie jesteśmy w stanie wyposażyć go w urządzenia chłodnicze. W kraju nie umiemy wybudować linii do produkcji sprężarek powyżej 2 tys. m3, a i ze sprężarkami do lodówek domowych są kłopoty i nie wiadomo co będzie za 3 lata.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Odpowiedzi na 20 wniosków wysłano do województw po ustalaniu kin są (imiennie) wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Węgiel: tegoroczne dostawy dla odbiorców rynkowych będą wyższe niż w ub.r. o 2,3 mln ton, a nie o 1,8 mln ton, jak o tym pisze NIK. Materiał NIK został niewątpliwie opracowany przed podjęciem przez Prezydium Rządu (we wrześniu) decyzji o dodatkowym przeznaczeniu 0,5 mln ton węgla na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Proszę o przyjęcie informacji MRW.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Koreferat wygłosiła poseł Marla Moskal (ZSL): W kampanii przedwyborczej do Sejmu IX kadencji zebrano wiele wniosków zgłoszonych przez obywateli, dotyczących spraw, które według ich oceny, utrudniają życie codzienne, hamują swobodę działania. Wśród ponad 950 wniosków żebranych przez ogniwa PRON do załatwienia przez władze centralne, 347 wniosków dotyczyło byłego Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i usług.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Minister J. Jóźwiak bardzo szeroko mówił o ich realizacji. Mimo wysiłku włożonego w ich realizację społeczeństwo odczuwa niedosyt. Wiele tematów zaczęto realizować, ale nie doprowadzono ich do końca. Przykładem może być opał; nadal mamy napięcia wynikające z oczekiwania w kolejkach po węgiel. Nie stwarza to sprzyjającego klimatu przed zbliżającym się referendum.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Nasi wyborcy bardzo duży nacisk kładli na reglamentację towarów. II etap reformy gospodarczej powinien załatwić ten problem. Bardzo istotne w handlu jest paczkowanie towarów sypkich. Działania podjęte w tej dziedzinie są niewystarczające. Przeniesienie paczkowania z przemysłu do handlu jest zbyt wielkim obciążeniem dla pracowników handlu. Wyłania się też problem opakowań towarów w mniejszych ilościach np. wprowadzenie półlitrowych butelek na mleko. Klienci chcieliby kupować oszczędnie. Dużym obciążeniem dla klientów i personelu są słabo wyposażone sklepy. Wpływa to ujemnie na jakość i wygląd towarów i na estetykę sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Rentowność w handlu nieco się polepszyła, ale z wypracowanych środków nie można prowadzić inwestycji. Brak jest skutecznych rozwiązań systemu marż i podatków. Wpływa to ujemnie na wykorzystanie sklepów. Występuje zamykanie sklepów w godzinach handlowych: w soboty większość sklepów jest nieczynna, a w poniedziałek po wolnej sobocie sklepy są czynne do godz. 14, co jest dużym utrudnieniem, zwłaszcza na wsi. Wiele do tyczenia pozostawia jakość usług gastronomicznych, szczególnie w małych miasteczkach, gdzie w restauracjach podawany alkohol można jedynie popić kuflem piwa. Przykładów można mnożyć. Jest tutaj - moim zdaniem - bardzo dużo prostych rezerw. Ich wykorzystanie zależy przede wszystkim od samych pracowników handlu.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Warto odnotować działania, które wpłynęły na polepszenie sieci piekarni. Poprawiła się też jakość pieczywa. Piekarnictwo jest dziedziną, w której wystąpiła drobna poprawa. Mam natomiast duże wątpliwości, czy do 1990 r. załatwimy w 100% zaopatrzenie sklepów w potrzebną ilość urządzeń chłodniczych?</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Dla podniesienia jakości usług na wsi zrobiono dotychczas bardzo niewiele. Nie ma tych usług na wsi kto robić. Być może, że od 1988 r. rozwojem usług zainteresują się władze terenowe, które z usług świadczonych przez rzemiosło będą mogły ściągać podatki.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Wszyscy wyczuwamy zmęczenie, a czasem wręcz zniechęcenie naszych wyborców, ciągłym wytykaniem niedociągnięć i brakiem skuteczności działania centrum. Pozostaje nam tylko pokładać nadzieję w przemiany, jakie przyniesie II etap reformy gospodarczej, uruchamianie mechanizmów wymuszających ilościowy i jakościowy wzrost produkcji, inicjatywę ludzi. Wpłynie to niewątpliwie na zmniejszenie kłopotów zaopatrzeniowych wszystkich pionów handlowych.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Następnie poseł M. Moskal przedstawiła projekt opinii, którą Komisja przedłoży Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławPawłowski">Zaskoczyła mnie wypowiedź ministra J. Jóźwiaka, że po reorganizacji centrum realizacja wniosków wyborczych stanie pod znakiem zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JózefJóźwiak">Miałem na myśli tylko to, że drobna wytwórczość przechodzi do Ministerstwa Przemysłu i resort rynku wewnętrznego nie będzie się już zajmował i rozliczał z realizacji wniosków dotyczących tego działu gospodarki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławPawłowski">Ale wnioski zgłoszone pod adresem handlu będą resort, oczywiście, nadal obowiązywać. Chodzi o to, żeby nowa struktura miała nadal w centrum uwagi doskonalenie działalności handlu wewnętrznego. Wnioski w tej dziedzinie idą w setki i tysiące. Sama ich segregacja stanowiła problem. Jeśli chodzi o dotychczasową realizację wniosków, wysiłki byłego MHWiU należy ocenić pozytywnie, choć - jak wykazały kontrole NIK, która wzięła na warsztat 10 szczególnie bolących spraw - postęp w doskonaleniu handlu jest, niestety, ciągle jeszcze bardzo nieduży.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StanisławPawłowski">Minister nie mówił o efektach wdrożenia reformy gospodarczej w handlu, a jest tu bardzo wiele do zrobienia. Wykazały to wyniki kontroli sklepów wzorcowych. Krytycznie oceniamy zakres odbioru jakościowego handlu. Wiele do życzenia pozostawia wykorzystanie surowców wtórnych. Mamy ciągle jeszcze hałdy i wysypiska, na których można by zrobić majątek.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#StanisławPawłowski">Osobny problem stanowi paczkowanie towarów sypkich: mąki, cukru itd. Ogromnym utrudnieniem dla handlu są zwiększające się dostawy towarów luzem. Dostawy soli były we wrześniu i październiku realizowane prawie w 100% w dużych workach. To samo jest z innymi towarami. Powoduje to utrudnienia w obsłudze ludności, dłuższe kolejki w sklepach. Połowa personelu zamiast sprzedawać musi się bowiem zająć paczkowaniem. Przemysł i hurt przerzucają paczkowanie na detal, oszczędzając na płacach. Niech kolega z detalu się trudzi. Z bieżących spraw handlu jest to problem najważniejszy. Handel jest w ten sposób dodatkowo obciążony konsekwencjami w funduszu płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławFabisiak">Kampania przedwyborcza do Sejmu IX kadencji była zakrojona na szeroką skalę. Był to prawdziwy „koncert życzeń” ludności w okresie przedwyborczym. Znaczna część wniosków została zrealizowana. Nie znaczy to, że sytuacja w handlu i usługach poprawiła się zdecydowanie, ale resort zrobił wiele dla prawidłowej realizacji wniosków.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StanisławFabisiak">Wprowadzono dodatek stażowy za pracę w handlu, ale ktoś usłużny ustalił, że będzie to dodatek obliczany od najniższej płacy która wówczas wynosiła 5 tys. zł, a obecnie wzrosła do 7 tys. zł. Wprowadzenie warunku 30-letniego stażu spowodowało, że najdłużej pracujący zostali pokrzywdzeni.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#StanisławFabisiak">Wysyłaliśmy już dezyderaty do rządu nt. paczkowania, ale niestety, z mizernym skutkiem. Działania w tej dziedzinie trwają już 10 lat. NIK stwierdza, że handel jest nieustannie krytykowany przez społeczeństwo. Jeśli w handlu paczkuje się trzy razy więcej niż w całym przemyśle, to nie może być inaczej i trudno, żeby nie narzekać. Sytuacja pogarsza się z roku na rok. Należy bić na alarm. Brak jest papieru do paczkowania, celofanu, linii technologicznych. Społeczeństwo nie krytykuje za to przemysłu, ale handel obciąża winą za te niedociągnięcia. Nie do przyjęcia jest niedostarczenie jednostek chłodniczych dla handlu. Handel artykułami spożywczymi spoczywa nadal w całości w rękach „Społem” i spółdzielczości „Samopomoc Chłopska”. Jeżeli brakuje nam dewiz na zakup linii technologicznych, to trzeba przygotować producenta urządzeń chłodniczych dla handlu w kraju.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#StanisławFabisiak">To, że reforma gospodarcza nie jest dostatecznie odczuwalna w handlu, nie jest wyłącznie winą samego handlu i resortu. Jeśli nie ma towaru, jeśli na targach się nie zakontraktuje i nie dostanie się go w hurcie ani u producenta, to trudno mówić o wprowadzaniu reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#StanisławFabisiak">Piony handlowe dokonują odbioru jakościowego, ale dlaczego to właśnie handel ma być tym najgęstszym sitem dla złej jakości? Swe funkcje kontrolne powinny spełniać właściwie komórki kontroli jakości w przemyśle. Podzielmy równomiernie odpowiedzialność za jakość towarów.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#StanisławFabisiak">Projekt opinii jest do przyjęcia. Proponuję mocniej wyeksponować sprawę paczkowania towarów sypkich. Sytuacja jest bowiem alarmującą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AlojzyBryl">Proponuję powołać podkomisję dla zbadania realizacji naszych dwóch dezyderatów w sprawie paczkowania towarów. Jest to problem coraz bardziej drastyczny a postęp - żaden. Proponuję powołać 3-osobowy zespół poselski pod przewodnictwem poseł S. Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefaPalmowska">Opinia jest bardzo łagodna. Z przedstawionych materiałów wynika, że postęp w ciągu dwóch lat, czyli połowy kadencji Sejmu, jest bardzo mały, wręcz znikomy. Nie można zgodzić się z niektórymi sytuacjami. Wiele problemów można by rozwiązać przez uregulowania prawne dla dobra działalności handlu i zmusić przemysł do innego traktowania odbiorców. W ocenie NIK po raz pierwszy widzę sprzeczność; z jednej strony opiniuje się dobrze, a z drugiej stwierdza, że żaden punkt nie został wykonany w pełni. 17 wykonanych wniosków, czyli 5%, to stanowczo za mało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AlojzyBryl">Naszą opinię kierujemy do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów dla wykorzystania na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Dyskusja i materiały mogą posłużyć do indywidualnych wystąpień posłów w obradach plenarnych. Tam, gdzie realizacja wniosku przebiega z dużym opóźnieniem, jak sprawa paczkowania, czy postulat zróżnicowanego podejścia województw do wniosków (a praktyka dowodzi, że jest to podejście często bardzo formalne) - można pewne akcenty naszej opinii wzmocnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JózefaPalmowska">Powinniśmy wyrazić niepokój z powodu słabego postępu w realizacji wniosków. Możemy wskazać na uwarunkowania związane z pracą innych resortów (przemysłu). Trzeba stwierdzić, że postęp jest niezadowalający i niepokoi posłów: co powiemy wyborcom? Nie można działać na zasadzie „spychotechniki”. Błędy zostały popełnione w momencie rejestrowania wniosków: często nie są to wnioski, a „koncert życzeń”. Trzeba było takich wniosków nie przyjmować, ale skoro się to zrobiło, trzeba się z nich rozliczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MariaMoskal">Wniosek poseł J. Palmowskiej można uwzględnić w opinii, zaostrzając ją. W zupełności podpisuję się pod jej spostrzeżeniami. Nowe uwarunkowania w 1988 r. spowodują wiele zmian w reglamentacji, rozdzielnictwie i cenach, jeżeli to zostanie przyjęte w referendum i społeczeństwo zaakceptuje model rozwiązań. Wówczas wiele wniosków odpadnie automatycznie. Powinniśmy też podkreślić słabą siłę przebicia resortu rynku wewnętrznego na terenie przemysłu, m.in. w zakresie zaopatrzenia wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AlojzyBryl">NIK nikogo nie głaszcze. Faktem jest, że na 347 wniosków - odnośnie 20 wniosków ministerstwo nie poinformowało wyborców o sposobie załatwienia. Wiele spośród spraw, które dotyczą resortu, realizowanych jest wspólnie z innymi resortami i jednostkami gospodarczymi. Odrębną warstwą jest szczebel terenowy, gdzie zróżnicowanie jest jeszcze większe. Przechodzimy koło tego „w biegu”. Ocena nasza dotyczy tego, co było w kompetencji dotychczasowego MHWiU. Markujemy problemy, na których centrum i resort powinny skoncentrować uwagę w II połowie kadencji Sejmu. Wydaje się, że NIK powinna pracować nad poszerzeniem zakresu ocen, by przekonać się o prawidłowości realizacji wniosków i postulatów.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AlojzyBryl">Musimy wyrazić niepokój, mamy bowiem po temu wiele powodów. Proszę poseł M. Moskal o uwzględnienie tych elementów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AlojzyBryl">Komisja przyjęła projekt opinii z uwzględnieniem powyższej sugestii.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AlojzyBryl">W drugim punkcie porządku dziennego rozpatrzono odpowiedzi rządu na dezyderaty i opinie.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AlojzyBryl">Odczytane zostało stanowisko poseł Małgorzaty Niepokulczyckiej (bezp.) w związku z odpowiedzią wicepremiera Zbigniewa Szalajdy na dezyderat nr 15 dotyczący organizacji badań naukowych. Dezyderat ten pogłębił problem zawarty w dezyderacie nr 12 skierowanym do ówczesnego ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Odpowiedź ministra potwierdziła tylko poglądy Komisji. Wobec tego wystosowano dezyderat nr 15. Odpowiedź rządu w dalszym ciągu nie satysfakcjonuje. Przedstawia się w niej tryb dokonywania odbioru prac naukowych oraz podkreśla proces odbiurokratyzowania tych czynności. Dezyderat został uchwalony w związku ze zjawiskami praktycznymi. Pożądana jest konkretna odpowiedź na problemy poruszone w obu dezyderatach.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#AlojzyBryl">Sprawę tę podejmujemy po raz drugi. Adresatem był minister Miśkiewicz. Pewne problemy wymagały jeszcze wyjaśnienia. Bardziej kompetentna od nas jest Komisja Nauki i Postępu Technicznego. Może skierować treść naszego dezyderatu i dokumenty, łącznie z wypowiedzią poseł M. Niepokulczyckiej do przewodniczącego Komisji Nauki i Postępu Technicznego z prośbą o zajęcie się tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#AlojzyBryl">Wniosek przewodniczącego przyjęto jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#AlojzyBryl">Poseł Franciszek Dąbal (ZSL) zreferował odpowiedź na dezyderat nr 17 w sprawie dostaw nawozów dla rolnictwa, skierowany do dotychczasowych ministrów przemysłu chemicznego i lekkiego oraz handlu zagranicznego: Uzasadnialiśmy potrzebę przestrzegania założeń CPR w zakresie dostaw nawozów azotowych i chemicznych środków ochrony roślin. Otrzymaliśmy odpowiedź od ministra E. Grzywy, ale nie chodziło nam o przedstawienie kłopotów. Na koniec br. zaległości w dostawach nawozów azotowych w stosunku do CPR wyniosą 60 tys. ton, czyli więcej niż przewidywano uprzednio. Jeżeli chodzi o środki ochrony roślin to nastąpiło zdyscyplinowanie przydzielania dewiz, ale poprawa zaopatrzenia jest tylko częściowa i nie wystarcza w stosunku do potrzeb (chodzi zwłaszcza o środki owadobójcze, do zimowego oprysku sadów, grzybobójcze i chwastobójcze). Z posiadanych informacji nie wynika, by w najbliższym czasie miała nastąpić poprawa. Proponuję przyjąć odpowiedź warunkowo, z zapisem w protokole, że odpowiedź nas nie satysfakcjonuje. Do sprawy trzeba wrócić, gdy będziemy oceniali odpowiedzi resortów na nasze dezyderaty.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#AlojzyBryl">Komisja przyjęła powyższy wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#FranciszekDąbal">Przedstawił następnie odpowiedź dotychczasowego ministra komunikacji Janusza Kamińskiego na dezyderat nr 18 w sprawie transportu samochodowego dla spółdzielczości Samopomocy Chłopskiej: Postulowaliśmy, aby przydział środków transportu wynosił 10–12% w stosunku do posiadanego taboru rocznie. Chroniłoby to przed dekapitalizacją. Minister argumentuje, że są trudności, a przydział tegoroczny - 1.627 pojazdów - stanowi ok. 10% taboru posiadanego. Wyjaśniam, że Samopomoc Chłopska ma ponad 37 tys. pojazdów, z czego 34,4% przypada na spółdzielnie transportu wiejskiego, a reszta to tzw. transport gospodarczy, służący do rozwożenia towarów do sieci detalicznej. Z otrzymanego przydziału przekazano do transportu zorganizowanego 629 jednostek, czyli 3,9% w stosunku do potrzeb odpowiadających systematycznemu odnawianiu tego transportu. 998 jednostek przekazano do transportu gospodarczego, co daje ok. 6%. Przy dalszej dekapitalizacji transportu spółdzielczości samopomocowej mogą wystąpić poważne trudności w rozładunku wagonów. Spółdzielczość ta zapłaciła w ub.r. 567 mln zł kar za tzw. postojowe, przy czym wydatki te są obciążone podwójną karą podatkową.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#FranciszekDąbal">Trudności transportowe handlu wiejskiego mogą mieć ujemny wpływ na rytmiczność dostaw towarów do sieci detalicznej. Interwencje skierowane do wicepremierów, wydziałów KC PZPR i NK ZSL oraz ministra rolnictwa, leśnictwa i gospodarki żywnościowej nie przyniosły większych rezultatów. Problem nadal pozostaje otwarty. Rozumiem trudną sytuację w transporcie, ale mamy do czynienia z zagrożeniem zaspokojenia potrzeb społeczeństwa i potrzeb produkcyjnych rolnictwa (nawozy, opał, materiały budowlane). Odpowiedź właściwie do niczego nie prowadzi. Proponuję, by stwierdzić, że odpowiedź nas nie satysfakcjonuje i zwrócić się do ministra transportu, żeglugi i łączności o wnikliwe rozpatrzenie potrzeb transportowych spółdzielczości samopomocowej. Jest to sprawa obsługi 48,5% ludności kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WojciechWaśniowski">Ogólna sytuacja w transporcie jest bardzo skomplikowana. My musimy dbać przede wszystkim o rynek. Procentowy udział dostaw jest wszędzie podobny. Proponuję zbadać sytuację w innych działach gospodarki; jeżeli poziom pokrycia potrzeb jest mniej więcej taki sam - wystąpić ponownie. Jeżeli inni otrzymują jeszcze mniej, można tylko postulować zwiększenie produkcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AlojzyBryl">Przyjmujemy odpowiedź warunkowo z prośbą, by poseł F. Dąbal, który przewodniczy podkomisji, wystąpił do odpowiednich resortów o informację porównawczą, która pozwoliłaby ewentualnie wystąpić bardziej zdecydowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#FranciszekDąbal">Byłaby to bardzo żmudna praca; wątpię zresztą, czy nam się udostępni takie materiały. Czy nie wystarczy wyrazić niezadowolenie z odpowiedzi ministra i wystąpić ponownie o rozwiązanie problemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AlojzyBryl">Nie powinno być przeszkód do uzyskania dodatkowych informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WojciechWaśniowski">Wtedy można byłoby wskazać na szczególnie trudne warunki, w jakich pracuje handel i transport wiejski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AlojzyBryl">Proponuję, żeby zwrócić się do ministra transportu, żeglugi i łączności z zapytaniem, jak wyglądają przydziały dla poszczególnych działów gospodarki narodowej. Po uzyskaniu pełniejszej informacji - przedstawić pogłębioną argumentację w dezyderacie do ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#FranciszekDąbal">Nie jestem przekonany. To dla nas zbędna praca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#AlojzyBryl">Są dwie propozycje: 1. - nie przyjąć odpowiedzi i wystąpić o ponowne udzielenie odpowiedzi; 2. - przyjąć warunkowo i zwrócić się do ministra o dodatkowe informacje nt. rozdziału, a następnie opracować dezyderat ponownie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StanisławFabisiak">A może nie przyjąć odpowiedzi i zażądać ponownego rozpatrzenia dezyderatu, łącznie z przedstawieniem rozdziału pojazdów na różne działy gospodarki narodowej?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#StanisławFabisiak">Posłowie Franciszek Dąbal i Wojciech Waśniowski zgodzili się z tą formułą. W głosowaniu przyjęto wersję zaproponowaną przez poseł Stanisławę Fabisiak.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#StanisławFabisiak">Odpowiedź na dezyderat nr 19 w sprawię systemu ekonomiczno-finansowego Samopomocy Chłopskiej zreferował poseł Franciszek Dąbal (ZSL): W dezyderacie wysunęliśmy wiele wniosków, uzasadniając je pogarszającą się sytuacją finansową spółdzielni samopomocowych, spadkiem udziału funduszów własnych w obrotach, trudnościami z uzyskaniem kredytu bankowego z uwagi na niski poziom rentowności. Zwracaliśmy się do ministra finansów, by uwzględnił również, że gminne spółdzielnie prowadzą szeroką działalność społeczno-wychowawczą, przeznaczając na ten cel 3,5 mld zł rocznie, ale tych wydatków nie rekompensuje się. Wnosiliśmy o zwiększenie marż o ulgi dla gminnych spółdzielni, by zrekompensować wyższe koszty sprzedaży detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#StanisławFabisiak">Bardzo rzeczowa odpowiedź ministra Bazylego Samojlika nie rozstrzyga jednak sprawy do końca. Zawiera też nieścisłości w wyliczeniach w stosunku do danych Centralnego Związku. Mimo wzrostu zysku, wskaźnik rentowności działalności handlowej jest niższy od przewidzianego w uchwale RM. Jeżeli chodzi o udział funduszów własnych w obrotach, to zakładano 26,6%, faktyczny udział wynosi 20–23%, w br. miał wzrosnąć o 1,2%. Powoduje to duże kłopoty w stosunkach z bankiem w zakresie kredytu na finansowanie zapasów. Postulowaliśmy też ulgę w podatku dochodowym na pokrycie kosztów oraz obniżenie podatku dochodowego dla GS do 25%, aby stworzyć warunki do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#StanisławFabisiak">Minister finansów wskazuje na trudną sytuację budżetową i nie widzi możliwości pozytywnego załatwienia naszych wniosków. Stwierdza, że obowiązują jednolite zasady opodatkowania wszystkich jednostek gospodarki uspołecznionej. Brak więc podstawy do odrębnego opodatkowania jednostek Samopomocy Chłopskiej, a przecież pracują one w bardzo trudnych warunkach. 30% placówek o obsadzie jednoosobowej przynosi straty. Na Węgrzech straty takie pokrywa budżet państwa: może to i u nas zastosować? Nie można przecież zlikwidować 30% sklepów.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#StanisławFabisiak">W programie realizacyjnym stwierdzą się, że minister rynku wewnętrznego wspólnie z ministrem finansów powinni ustalić zasady systemu ekonomiczno-finansowego dla podmiotów działających na rynku wewnętrznym, czyli uwzględnić zróżnicowanie sytuacji. Jeżeli przygotowuję się projekt nowego ukształtowania marż, proponuję przyjąć uzasadnienie ministra finansów, w nadziei na to, że przy tej okazji rozpatrzone będą wnioski Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyIndra">Trwają pracę nad zmianą rozporządzenia o ulgach systemowych w podatku dochodowym. Przewiduje się dodatkowe ulgi dla wszystkich podmiotów działających w handlu rynkowym, a dla GS - dodatkowe ulgi z tytułu wyższych kosztów handlu na wsi. Zmieni się też wiele innych warunków, poprawi rentowność. Łączne opodatkowanie będzie znacznie niższe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#AlojzyBryl">Wypowiedź dyr. J. Indry potwierdza przewidywany kierunek. Dotyczy to nie tylko GS. Często mówiliśmy o tym w naszych opiniach.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#AlojzyBryl">Komisją przyjęła jednogłośnie projekt odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#FranciszekDąbal">Po ukazaniu się przepisów wykonawczych Komisja powinna rozpatrzyć zakres ulg dla przedsiębiorstw działających na rynku wiejskim.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#FranciszekDąbal">Odpowiedź na opinię nr 10 w sprawie udziału drobnej wytwórczości w produkcji materiałów budowlanych i realizacji budownictwa mieszkaniowego zreferował poseł Mieczysław Osika (PZPR): Odpowiedź proponuję przyjąć. Otrzymaliśmy odpowiedź nie od prezesa Rady Ministrów, do którego kierowaliśmy opinię, lecz od dotychczasowego ministra budownictwa, gospodarki przestrzennej i komunalnej. Podjęte zostały działania rządu i ministrów. Trwają prace nad usprawnieniem podejmowania decyzji formalno-prawnych. Udział drobnej wytwórczości w realizacji remontów wzrósł z 15,6% w 1983 r. do 36,9% w 1986 r., obawiam się jednak, że w usługach dla ludności nastąpił spadek. Jeżeli będzie kompleksowo zrealizowany program rozwoju lokalnej produkcji materiałów budowlanych, czym zajmowała się Komisja Budownictwa - sytuacją powinna ulec poprawie. Proponuję, by twierdzenia ze str. 2, na które się powołałem, przepisać w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JerzyIndra">Opinia zawiera krzywdzące sformułowania pod adresem Ministerstwa Finansów. Składam na ręce przewodniczącego Komisji wielostronicowe zestawienie ulg i preferencji dla tego rodzaju działalności. Trudno do tego dodać dalsze preferencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AlojzyBryl">Zapoznamy się z tym zestawieniem. Wczoraj Komisja nasza wystąpiła o zwolnienie produkcji materiałów budowlanych od podatku. Sytuacja jest bardzo trudna, postępu w budownictwie nie ma, rozwiązania wspierające są mało skuteczne, łącznie z niepopularnymi od strony fiskusa, ale uzasadnionymi od strony społeczeństwa. Wchodzimy w nową sytuację i będziemy szukali innych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#AlojzyBryl">Komisja przyjęła odpowiedź na opinię nr 10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MieczysławOsika">Są sygnały o nienajlepszym zaopatrzeniu w paliwa płynne, zwłaszcza ropę. Czy można prosić o informację? Słyszałem wypowiedzi, że nie będzie można już w najbliższych dniach dowozić ludzi do pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AlojzyBryl">Proponuję zwrócić się z zapytaniem do resortu odpowiedzialnego za te zagadnienia, bo można było poinformować wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#FranciszekDąbal">Od paru lat powtarza się, że z chwilą obniżenia się temperatury występuje brak bateryjek. Jaka jest możliwość uregulowania tej sprawy? Czas już najwyższy.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#FranciszekDąbal">Przedstawiciel Ministerstwa Rynku Wewnętrznego dyr Józef Półtorak: Przemysł tłumaczy się brakiem zdolności, produkcyjnych i materiałów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AlojzyBryl">Wiemy o postępowaniu arbitrażowym w tej sprawie. Przykład ten świadczy o potrzebie bardziej operatywnego obserwowania sytuacji na rynku. Moment obecny jest trudny, ale nawet w okresie spokoju na rynku musimy dysponować mechanizmem interwencyjnym. Nasuwa się inny przykład: zniknął papier śniadaniowy. Kto w nowej sytuacji powinien ten sygnał wychwycić i szukać rozwiązań? Prawie każda rodzina podenerwowana jest tym brakiem. Czy mamy zawijać śniadania w gazetę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JózefPółtorak">Zbieramy takie informacje i przekazujemy przy pracach nad planem. Przy setkach dyskutowanych pozycji wszędzie są dokuczliwe braki. Resort występuje jako ostatnie ogniwo. Organizacje handlowe powinny być bardziej aktywne w kontaktach z przemysłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AlojzyBryl">Warto zbadać na przykładzie papieru śniadaniowego - czy były sygnały z województw? Kto powinien reagować, a nie reagował? Musi być komórka szybkiego reagowania, łącznie z zakupami interwencyjnymi za granicą, ze współdziałaniem z Ministerstwem Finansów w sprawie ulg. Trzeba zachęcać ekonomicznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JerzyJóźwiak">Mogę poinformować o decyzji Prezydium Rządu przyznającej dodatkowo 8 mln dolarów na olej napędowy. Dokonano zakupów, olej jest już w kraju, przeładowuje się 2 tys. ton dziennie, a więc sytuacja powinna się unormować. Przypominam, że duży wzrost zużycia oleju napędowego wystąpił w I kwartale br. Łączne zużycie będzie prawdopodobnie na poziomie ub.r. Mniej korzystna jest sytuacja z benzyną. Brak benzyny żółtej do końca roku szacuje się na ok. 46 tys. ton. Dla orientacji: miesięczne zużycie benzyny przez ludność wynosi 25 tys. ton. Podjęto decyzje o przeznaczeniu 3 mln dolarów na zakup benzyny. Cena za tonę benzyny na rynkach zachodnich wynosi obecnie 192–196 dolarów. Prowadzone są też rozmowy w ZSRR w sprawie dodatkowych dostaw ropy. Są bowiem możliwości jej przerobu w naszych rafineriach. Nie wiemy jeszcze ile dostaniemy, ale radzieccy kontrahenci pozytywnie ustosunkowują się do naszych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JerzyJóźwiak">Mamy natomiast nadwyżkę benzyny niebieskiej. Sięga ona 40 tys. ton. Toteż stacje CPN będą proponowały nabywcom benzynę niebieską. Nastąpi też weryfikacja dostaw oleju napędowego na grudzień. Taka jest aktualna sytuacja w zaopatrzeniu w paliwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KrystynaWawrzynowicz">Problem zakupu benzyny jest ostro podnoszony przez rolników na spotkaniach poselskich. Krytykuje się zwłaszcza, iż SKR nie mają koncesji na sprzedaż benzyny i rolnicy muszą po nią jeździć do odległych nieraz stacji CPN. Tracimy przez te dojazdy tysiące litrów benzyny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#AlojzyBryl">Czy zaopatrzenie w paliwo będzie w gestii Ministerstwa Rynku Wewnętrznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JerzyJóźwiak">CPN na pewno, ale jest też sprawa bilansu paliw. Dotychczas jest ok. 200 przedsiębiorstw zaopatrzeniowych rozsianych w różnych resortach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WojciechWaśniowski">Proponuję, żebyśmy na stacjach benzynowych zaczęli handlować nie tylko benzyną. Jest to rozrzutność, jeśli nie wykorzystujemy tam dużych możliwości sprzedaży również innych towarów.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WojciechWaśniowski">Na tym posiedzenie zakończono.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>