text_structure.xml 16 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 5 stycznia 1988 r. Komisje: Kultury i Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Emila Kołodzieja (ZSL) rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o Radzie Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: wiceminister kultury i sztuki Krystyna Marszałek-Młyńczyk, podsekretarz stanu w Urzędzie Rady Ministrów Kazimierz Małecki, przewodniczący Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa Roman Paszkowski.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Sprawozdanie podkomisji przedstawił poseł WitoId Hensel (SD): Podkomisja wprowadziła do projektu ustawy wiele zmian, które wynikały z dyskusji na posiedzeniu Komisji Kultury oraz wspólnym posiedzeniu tej Komisji z Komisją Prac Ustawodawczych. W dyskusjach tych podkreślono potrzeby bardziej społecznego podejścia do tej instytucji, mówiono też, że zachodzi obecnie wymiana pokoleń, co również powinno znaleźć odbicie w przepisach ustawy. Postulowano też, aby ochronę wynikającą z tej ustawy objąć miejsca pamięci także poza granicami kraju i by rozszerzyć działalność Rady na okresy dotychczas nie uwzględniane. Wszystkie te postulaty zostały przyjęte. Posłowie otrzymali obecnie ujednolicony tekst projektu. Na 11 artykułów ustawy w 8 poczyniono zmiany 1 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zwracam uwagę zwłaszcza na zapis art. 3 pkt 6. Został tam dodany zwrot dotyczący współdziałania Rady w sprawie opieki nad miejscami pamięci narodu polskiego za granicą; „a w szczególności ze środowiskami i organizacjami polonijnymi.” W art. 5 nadano nowe brzmienie ust. 2: „W skład Rady wchodzą przedstawiciele Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, organizacji społecznych, politycznych, kombatanckich, wyznaniowych, zawodowych i młodzieżowych, a także środowisk nauki, oświaty, kultury i sztuki oraz przedstawiciele desygnowani przez Radę Państwa i Radę Ministrów.” Odwrócono więc kolejność, podkreślając w ten sposób społeczny charakter Rady. W dyskusji podnoszono zagadnienie reprezentowania rządu i Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#EmilKołodziej">Proponuję przedyskutować i przegłosować kolejne artykuły ustawy. Czy są jakieś uwagi do tytułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WitoldHensel">Podkomisja dokonała zmiany tytułu. Brzmi on teraz: „O Radzie Ochrony Walk i Męczeństwa”.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#WitoldHensel">Słowo „Walki” zastąpiono więc słowem „walk”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzMałecki">Chciałbym prosić o rozważenie powrócenia do tytułu przedłożenia rządowego. Użyte w nim pojęcie „walki i męczeństwa” było rozumiane jako wszelka walka i wszelkie męczeństwo, które powinno być czczone. Określenie to odnosi się do wszystkich tego typu zdarzeń. Użycie słowa „walk” może prowadzić do nieporozumień. Prócz tego jest to niekonsekwentna formuła, gdyż wówczas także słowo „męczeństwo” powinno być użyte w liczbie mnogiej. Formuła brzmiałaby wówczas „walk i męczeństw”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WitoldHensel">Nie zgadzam się z argumentacją strony rządowej. Dyskutowaliśmy na ten temat na podkomisji. Pojęcie w liczbie mnogiej sugeruje ograniczony zakres. Nie odnosi się to do męczeństwa. Użycie liczby mnogiej w tym przypadku byłoby dziwactwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#RyszardŁukasiewicz">Jest oczywiste, że rzeczownik „walka” tak jak był użyty w przedłożeniu rządowym ma znaczenie liczby mnogiej. Jeśli więc nie ma innych powodów tej zmiany, to jestem jej przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WojciechSiemion">Uważam, że tytuł jest niepełny. Pamięcią można chronić coś. Proponuję więc, by tytuł uzupełnić o słowo „miejsc” i wówczas będzie brzmiał dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JerzyJaskiernia">Podkomisja dokonała zmiany tytułu, ale w tekście projektu ustawy, np. w art. 1, została utrzymana dotychczasowa konstrukcja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WitoldHensel">To jest błąd maszynowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JerzyJaskiernia">Sądzę że mam dobry temat przed sobą. W art. 1 dwukrotnie używa się słowa „walki”. W dalszym tekście również.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JerzyJaskiernia">Poseł Tadeusz Kijonka (PZPR) Sformułowanie „pamięci walk” oznacza przecież różne walki. Natomiast słowo „walki” sugeruje jakby jeden nurt. Jest to więc ograniczenie. Dodanie w tytule wyrazu „miejsca” wydaje się niepotrzebne, bo są też miejsca symboliczne. Istnieją fakty, które nie mają już swego miejsca, ale są godne uczczenia. Opowiadam się za przedłożeniem podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JerzyJaskiernia">Komisja większością głosów przyjęła tytuł zaproponowany podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JerzyJaskiernia">Jeśli przyjmujemy taki tytuł, należałoby do tego dostosować dalszy tekstu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZdzisławZałuska">Czy użyte w art. 1 sformułowanie, że Rada „inicjuje i koordynuje działalność…” dostatecznie odzwierciedla działalność Rady? Z dalszych artykułów wynika, że jest ona chyba szersza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WitoldHensel">Art. 1 stanowi zapis ogólny. Jego sprecyzowanie następuje w artykułach kolejnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KazimierzMałecki">Proszę wybaczyć, że powrócę do kwestii już przegłosowanej, tj. do słowa „walki” W art. 1 dwukrotnie poprawiliśmy to słowo, w drugim z tych przypadków może to nasuwać pewne wątpliwości interpretacyjne. Chodzi tam o „miejsca walki i męczeństwa innych narodów na terytorium Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej”. Jeśli jednak będzie tylko jedno takie miejsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#EmilKołodziej">Użycie liczby mnogiej obejmuje także jedno miejsce.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#EmilKołodziej">Komisje przyjęły art.1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RajmundMoric">Czy podkomisja rozpatrywała możliwość innego usytuowania Rady niż przy prezesie Rady Ministrów? Uważam, że jest to Rada bardziej o charakterze społecznym i narodowym niż administracyjnym. Ja bym widział ją przy przewodniczącym Rady Państwa. Czy było to rozważane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WitoldHensel">Było to przedmiotem dyskusji. Poprzednio Rada była usytuowana przy ministrze kultury i sztuki. Nie było to zbyt szczęśliwe, gdyż w rzeczywistości działała przy prezesie Rady Ministrów. Wyciągnęliśmy z tego wniosek, że połączenie tej instytucji o charakterze społecznym z wysokiej rangi instytucją o charakterze wykonawczym będzie korzystne dla działalności Rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#TadeuszKijonka">Zwracam uwagę, że Rada nie działa przy osobie, lecz przy urzędzie prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#EmilKołodziej">Czy poseł R. Moric podtrzymuje swoją propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RajmundMoric">Proponuję przedyskutować tę formułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SzymonSzurmiej">Zgodnie z tą propozycją, ranga Rady w sensie społeczno-politycznym by wzrosła, ale w sensie możliwości wykonawczych, lepiej usytuować ją przy prezesie Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#RajmundMoric">Po tak pragmatycznych argumentach, wycofuję się.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#RajmundMoric">Komisje przyjęły art. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WitoldHensel">W art. 5 wprowadza się wiele zmian. W pkt.1 wyraz „walki” zastępuje się wyrazem „walk”. Spójnik „i” po wyrazie „męczeństwa” zastępuje się wyrazem „oraz”. Wyrazy „związanych z nimi faktów” zastępuje się wyrazami „związanych z tymi miejscami faktów”. W dalszych punktach jest wiele temu podobnych zmian. W pkt. 6 dodaje się na końcu wyrazu „a w szczególności ze środowiskami i organizacjami polonijnymi”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JerzyJaskiernia">W pkt. 1 w miejsce „i” należałoby użyć „oraz”. W pkt. 2 słowo „z walką” należałoby zastąpić „z walkami”, to samo w pkt. 6. Największą wątpliwość budzi pkt. 6. Proponuję, aby brzmiał on następująco: „współdziałanie - w szczególności ze środowiskami i organizacjami polonijnymi - sprawozdanie opieki nad miejscami walk i męczeństwa narodu polskiego za granicą”.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JerzyJaskiernia">Może więc wypadły słowa „walk i męczeństwa”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#EmilKołodziej">Czy w takim razie słowo „pamięci” jest potrzebne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefWójcik">Zastanawiam się, czy sformułowanie, „a w szczególności ze środowiskami i organizacjami polonijnymi” wyczerpuje zagraniczną działalność Rady. Np. na Monte Casino nie zachodzi potrzeba współdziałania z Polonią, a miejsce to jest godne ochrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WitoldHansel">Było to przedmiotem dyskusji podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WojciechSiemion">Wdałbym zamiast „narodu polskiego” sformułowanie „Polaków”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#RyszardŁukasiewicz">Chodzi tu o pewną zbiorowość. Pozostawiłbym tak jak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#TadeuszKijonka">Chodzi o to, że są walki, z którymi naród się utożsamia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#EmilKołodziej">Czy poseł W. Siemion wycofuje swój wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WojciechSiemion">Nie. jeśli Kościuszko walczył w USA, to czy znaczy to, że walczył tam naród polski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#TadeuszKijonka">Jestem przeciwny takiej zmianie, bo może doprowadzić do trudności, gdyż zmienia sens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#EmilKołodziej">Kto z posłów opowiada się za projektem podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#TadeuszKijonka">Musimy mieć świadomość, że używając zwrotu „Polaków” zawężany zagadnienie. Polacy mogą przecież walczyć w innych sprawach, a nie tylko narodu polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WojciechSiemion">Ponieważ jest to artykuł, który dotyczy spraw Polonii i polonijnych, zdecydowanie opowiadam się za użyciem zwrotu „Polaków”. Wielu Polaków z obcymi paszportami walczyło o sprawy narodowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#TadeuszKijonka">Jeśli chodzi o wątpliwości lingwistyczne, to jest tu przykład z „Księgi Pielgrzymstwa” A. Mickiewicza. Użycie sformułowania „Polaków” nie będzie związane z racjami narodowymi, a o to przecież nam chodzi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#TadeuszKijonka">W głosowaniu większość posłów opowiedziała się za propozycją podkomisji i przyjęła a w tym brzmieniu art. 3.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#TadeuszKijonka">Następnie Komisje przyjęły art. art. 4 i 5 bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#EugeniuszOchendowski">W art. 6 jest mowa o komitetach stopnia wojewódzkiego i podstawowego. Nie jest jednak powiedziane kto powołuje członków komitetu, a rozporządzenie Rady Ministrów nie reguluje trybu ich powoływania i odwoływania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#EmilKołodziej">Proszę przedstawicieli rządu o zajęcie stanowiska w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzMałecki">Zostało to omówione w art. 8 przedłożenia rządowego. Uważam, że redakcją tego artykułu w przedłożeniu rządowym była zgodna z intencjami posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WitoldHensel">Proponuję uzupełnienie tego artykułu o słowa „tryb powoływania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KazimierzMałecki">Proponuję dodanie na końcu art. 8. sformułowania: „a także tryb powoływania tych komitetów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WitoldHensel">Powinniśmy dodać: „powoływania i odpływania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TadeuszKijonka">Uważam, że w zapisie zawarte. jest w zasadzie wszystko. Jest on pojemny i nie wymaga zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#EmilKołodziej">Przypominam, że art. pkt 2, a kwestia powoływania i odwoływania wiąże się z art. 8. Wiceminister Kazimierz Małecki: W tekście chodziło o zróżnicowanie rangi Rady i komitetu. Komitety są bowiem odmienną instytucją. Proponowano, aby tryb powoływania Rady regulowała ustawa, a tryb powoływania komitetów rozporządzeń nie Rady Ministrów. Proponuję więc pozostawienie art. 6 bez zmian, a dokonanie poprawek w art. 8.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#EmilKołodziej">Komisje przyjęły art. 6 zgodnie z tą propozycją oraz art. 7 bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#EmilKołodziej">Zaproponowano, by w art. 8, dodać na końcu następujące sformułowanie: „a także tryb powoływania i odwoływania tych komitetów”.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#EmilKołodziej">Komisje przyjęły art. 8 wraz z uzupełnieniem, a następnie art. art. 9, 10 i 11 bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JózefWójcik">Proponuję, aby w art. 5 pkt 2 inaczej uszeregować wymieniane organizacje i umieścić organizacje kombatanckie na drugim miejscu po Radzie Krajowej PRON.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JózefWójcik">Propozycja posła E. Wójcika została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JózefWójcik">Komisje przyjęły projekt ustawy wraz ze zgłoszonymi poprawkami przy 1 głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#JózefWójcik">Na posła sprawozdawcę wybrany został poseł Hensel (SD).</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>