text_structure.xml
31.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#WitoldZakrzewski">Dnia 17 maja 1983 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradującą pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#WitoldZakrzewski">stan ochrony pracy w 1982 r. w świetle działalności państwowej inspekcji pracy.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#WitoldZakrzewski">W posiedzeniu udział wzięli: wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Tadeusz Bejm, główny inspektor pracy Henryk Kowalski, dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#WitoldZakrzewski">Informację przedstawił główny inspektor pracy Henryk Kowalski: Posłowie otrzymali omówienie sprawozdania z działalności inspekcji pracy. Chciałbym więc tylko dodać jakie najważniejsze problemy w dziedzinie ochrony pracy zaobserwowaliśmy w ub.r. Był on jak wiadomo, nietypowy w całej gospodarce i dla inspekcji pracy także okazał się nie taki, jak zazwyczaj. Na tę nietypowość złożył się brak związków zawodowych, które stanowiły dotychczas główny czynnik kontrolny w zakładach pracy - przy czym inspekcja pracy nie może ich zastąpić. Nie było też w ub.r. społecznej inspekcji pracy, brakowało środków higieny i sprzętu, artykułów ochrony osobistej, a także środków materialnych, co uniemożliwiało realizację wszystkich nakazów inspekcji pracy.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#WitoldZakrzewski">Od początku jednak zarówno rząd, jak i nasza inspekcja czyniły wysiłki dla złagodzenia tych braków i poprawy sytuacji. Tak więc decyzją rządu zapewniono pomoc finansową wielu zakładom, podjęto wiele przedsięwzięć organizacyjnych. Jednakże główny ciężar obowiązków spadł na inspekcję pracy.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#WitoldZakrzewski">Przeprowadziliśmy 15 tys. kontroli w 21% zakładów, ujętych w rejestrze GUS. Skoncentrowaliśmy nasze wysiłki na zakładach najbardziej zagrożonych. Inspektorzy wydali ponad 16 tys. nakazów, 160 tys. zarządzeń odnoszących się do bezpieczeństwa, higieny i prawa pracy. Wydano 14 tys. nakazów, na mocy których wstrzymane zostały prace na wielu stanowiskach w wydziałach i w całych zakładach - do chwili usunięcia zagrożeń. Załatwiono 3,6 tys. skarg, nałożono 12 tys. kar na łączną sumę 26 mln zł. W stosunku do roku 1981 wskaźniki te wzrosły prawie dwukrotnie.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#WitoldZakrzewski">Jakie były najważniejsze problemy w działalności inspekcji pracy? Otóż wytypowane zostały zakłady, gdzie występowały największe zagrożenia chorobami zawodowymi. Należą do nich zakłady przerabiające azbest, dwusiarczek węgla, metale nieżelazne oraz te zakłady, gdzie występuje pylica krzemowa lub węglowa. Decyzją rządu zakłady te mają być przedmiotem specjalnego zainteresowania Ministerstwa Pracy, Ministerstwa Zdrowia i inspekcji pracy.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#WitoldZakrzewski">Jest to 100 dużych zakładów o wysokim zagrożeniu chorobami zawodowymi. Zostały tam przeprowadzone kontrole, ustalono rejestr zagrożeń do usunięcia, a w wielu przypadkach podjęto decyzje o zamknięciu niektórych wydziałów, a nawet zakładów. Te ostatnie oczywiście odwołały się i w następstwie ustalono wspólnie warunki ewentualnej dalszej produkcji, zapewniającej ochronę ludzi przy ograniczeniu zagrożeń.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#WitoldZakrzewski">W większości przypadków te decyzje, które dotyczyły spraw technologii i techniki, skutkowały. Jednakże nie tylko ta sprawa miała dla ochrony pracy decydujące znaczenie. Dlatego też Prezydium Rządu postanowiło, że Ministerstwo Zdrowia określi dla tych zakładów warunki, które poprawić mają sytuację o ochronie zdrowia. Specjaliści medycyny pracy mieli określić jacy ludzie, o jakich predyspozycjach psychofizycznych, mogliby tam być zatrudniani, mieli ustalić czas pracy itd. Temat został przyjęty, jednak okazał się on trudny i do takich badań zarówno Ministerstwo Zdrowia, jak i zakłady pracy nie są w pełni przygotowane.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#WitoldZakrzewski">W górnictwie szczegółowe kontrole prowadzi Wyższy Urząd Górniczy. Inspekcja pracy ma natomiast ogólny nadzór i stwierdza, iż jest kilka kopalni w kraju o szczególnie dużym zapyleniu. Choć obserwować można pewną poprawę w tej dziedzinie - temat wymaga radykalnego rozwiązania przy ścisłej współpracy z Ministerstwem Górnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#WitoldZakrzewski">Konieczna jest atestacja maszyn i urządzeń, zakupionych za granicą, a także produkowanych w kraju i dopuszczanych do produkcji. Maszyny często okazują się zbyt głośne, niepełnosprawne, stwarzające zagrożenia. Chodzi zresztą nie tylko o urządzenia dla zakładów pracy, ale i te, które przeznaczane są na rynek i służyć mają gospodarstwom domowym. Trwają rozmowy na temat ich jakości, ale sprawa nadal nie jest uregulowana.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#WitoldZakrzewski">Inny problem - to inwestycje. Chodzi o takie ich przygotowanie, aby zarówno projektowanie, jak proces budowy i wreszcie odbiór odbywały się w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Dokument na ten temat już się opracowywuje.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#WitoldZakrzewski">Nie mniej ważne jest przygotowanie kadr, zwłaszcza absolwentów wyższych uczelni, których znajomość tej materii, przyswojenie zasad ergonomii są znikome. Nigdy zresztą z tą sprawą nie było u nas dobrze, teraz jednak w ogóle zlikwidowano ten przedmiot. Podjęta została decyzja Prezydium Rządu, jednak samodzielność uczelni utrudnia jej pełną realizację.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#WitoldZakrzewski">Bardzo wiele jest przypadków łamania praworządności w zakładach pracy: chodzi o nieprawidłowe wypłaty, zaniżone odszkodowania, niewypłacanie pracownikom należności. Mamy niestety w naszych służbach zbyt małą liczbę pracowników i stąd prawna ochrona pracy nie jest naszym mocnym punktem. Pieniądze należne ludziom w zakładach sięgają milionów złotych, co wynika zresztą nie tylko ze złej woli, ile z nieznajomości przepisów prawa pracy. Jest to duży i ważny temat.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#WitoldZakrzewski">Kolejny - stanowi relacja reformy gospodarczej do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy. Żywiliśmy obawy, iż reforma odbije się negatywnie na dbałości samofinansujących się przedsiębiorstw o właściwe warunki pracy załogi. Przeprowadzono kontrole na ten temat; okazało się jednak, iż obawy były płonne. W większości zakładów znajdowano na ten cel pieniądze.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#WitoldZakrzewski">Są różne propozycje, odnoszące się do nadania sprawom bhp mocy prawnej. Mówiono o uzupełnieniu dodatkowymi przepisami ustaw o przedsiębiorstwie i samorządzie, postulowano wysokie kary za lekceważenie bhp; były też wnioski, aby podnieść składkę ubezpieczeniową wszędzie tam, gdzie są złe warunki pracy. Wszystkie te propozycje jednak wymagają wszechstronnej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#WitoldZakrzewski">Reasumując zatem problem: reforma gospodarcza a warunki pracy - trzeba będzie jeszcze trochę odczekać na wyniki działania wszystkich mechanizmów, przekonsultować sprawę w zakładach pracy, a potem ewentualnie uzupełnić przepisy.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#WitoldZakrzewski">Kadra inspekcji pracy jest dość ustabilizowana, pracuje na ogół dobrze. Mamy jednak również kłopoty. Np. w górnictwie, gdzie jak wiadomo zarobki są bardzo wysokie, niskie uposażenie inspektora demobilizuje. Dlatego wielu inspektorów pracy odeszło do przemysłu. Obecnie brakuje ok. 1/4 niezbędnej kadry.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#WitoldZakrzewski">Podejmujemy obecnie prace organizacyjne w kierunku zwiększenia efektywności pracy inspekcji. Zdarza się, że mimo wykonania nakazów inspektora, liczba wypadków w zakładzie nie spada. Konieczne jest znalezienie takich rozwiązań, by zarządzenia inspektorów były realizowane również pod ich nieobecność. Niezbędne będzie tworzenie filii inspekcji pracy we wszystkich województwach, tym bardziej że trzeba będzie pomagać społecznej inspekcji pracy. Inspekcja działa obecnie w 17 okręgach, które obejmują po kilka województw, jest więc oddalona od zakładów pracy.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#WitoldZakrzewski">Rada Państwa oceniła pozytywnie sprawozdanie państwowej inspekcji pracy i zatwierdziła wszystkie jej wnioski, z których najważniejszym jest opracowanie docelowego programu likwidacji głównych zagrożeń.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#OlgaRewińska">Jak inspekcja pracy ocenia wielkość nakładów na ochronę pracy w warunkach reformy gospodarczej? Warto przypomnieć, że podczas rozpatrywania projektu planu 3-letniego posłowie stwierdzili, że nie mówi się w nim w ogóle o poprawie warunków pracy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#OlgaRewińska">Materiały dostarczone posłom zawierają porównanie 1982 r. z 1981 r., który też nie był rokiem typowym. Byłaby interesująca informacja, czy są zauważalne jakieś tendencje w poszczególnych dziedzinach zagrożeń w odniesieniu do roku 1980 lub 1979.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#OlgaRewińska">Dlaczego w łączności oraz w leśnictwie i przemyśle drzewnym przy spadku zatrudnienia liczba wypadków przy pracy była znacznie wyższa niż w innych resortach?</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#OlgaRewińska">Byłoby dobrze gdyby pozostałe komisje sejmowe mogły się zaznajomić z sytuacją w poszczególnych resortach.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#IrenaSroczyńska">Jakie są najważniejsze trudności i przeszkody hamujące działalność inspekcji pracy? Jak wygląda obecnie produkcja urządzeń odpylająco-wentylacyjnych?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#KarolGruber">Reprezentuję zakład odlewniczy, w którym występują duże zagrożenia, zwłaszcza chorobami wibracyjnymi i pylicą. Sprawą główną jest likwidowanie nie skutków, ale przyczyn, źródeł zachorowań poprzez odpowiednie badania i modernizację. W ostatecznym rachunku jest to tańsze i bardziej skuteczne.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#KarolGruber">Wiele do życzenia pozostawia jakość odzieży i sprzętu ochronnego, zwłaszcza obuwia. Zakłady pracy wydają na ten cel miliony, a producenci starają się wpychać zakładom wszystkie buble. Przykładem mogą być ochraniacze na uszy, w których trudno wytrzymać z uwagi na ucisk głowy. Trzeba zatem zwrócić wytwórcom uwagę, że jest to produkcja nie mniej ważna niż na rynek.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#KarolGruber">Do 1980 r. z mojego zakładu odchodziło na rentę dwa razy więcej osób niż na emeryturę. Świadczy to o warunkach pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#FelicjannaLesińska">Na jakim etapie są prace nad programem kompleksowego systemu ochrony pracy?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#FelicjannaLesińska">Około 1/5 pracowników kontroli i nadzoru ma wykształcenie prawnicze, a tymczasem stan ochrony prawnej pracowników pozostawia wiele do życzenia. Co się zamierza zrobić, by tę sytuację poprawić?</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#FelicjannaLesińska">Znane są przyczyny zagrożeń w rolnictwie, ale interesowałoby mnie, co dalej? Czy resort rolnictwa jest zainteresowany poprawą warunków bhp?</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#FelicjannaLesińska">Tylko 8% zarządzeń inspektorów pracy dotyczyło warunków sanitarnych w zakładach. Jest to odsetek nieproporcjonalny do sytuacji w tej dziedzinie.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#ZygmuntKarchuć">Trzeba wyrazić uznanie dla działalności państwowej inspekcji pracy. Jest to temat bardzo ważny i należy doń powracać częściej na posiedzeniach komisji.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#ZygmuntKarchuć">Niepokoi stan ochrony pracy w rolnictwie, zarówno indywidualnym, jak i wśród pracowników PGR. Nie rozwiązany jest problem zagrożeń wynikających z chemizacji. Brakuje np. szczelnych kabin dla traktorzystów i kombajnistów. Należałoby stworzyć specjalne brygady w gminach, które by się zajęły tylko sprawą ograniczenia skutków chemizacji. Niedostateczne jest szkolenie w tej sprawie. Rozwiązania wymaga sprawa przechowywania środków chemicznych oraz usuwania materiałów przeterminowanych i opakowań. Osłony do maszyn rolniczych często się psują, co uniemożliwia przestrzeganie przepisów bhp. Nie do zniesienia jest też brak odpowiedniej odzieży i sprzętu ochronnego w rolnictwie.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JadwigaBecelewska">Od wielu lat przemysł lekki boryka się z problemem odzieży ochronnej, a w ostatnich dwóch latach sytuacja się pogorszyła, mimo że produkcja tej odzieży została objęta programem operacyjnym. Nadal brakuje wielu jej rodzajów np. dla zatrudnionych przy przeróbce azbestu oraz w garbarstwie.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#JadwigaBecelewska">W niektórych zakładach przemysłu lekkiego, zatrudniających przecież głównie kobiety, wskaźnik hałasu przekracza 100 decybeli. Wysokim poziomem hałasu charakteryzują się nawet nowoczesne maszyny i urządzenia. Producenci nie odpowiadają za tę sprawą i dopiero użytkownicy muszą sobie z nią radzić.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#IrenaSroczyńska">Kiedyś kadra kierownicza przedsiębiorstw była szkolona w zakresie bhp. Jak to wygląda teraz?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#HelenaKurnatowska">Poprzednio, zanim ukazała się ustawa o państwowej inspekcji pracy, uprawnienia dla rzeczników do spraw bhp w biurach projektów były nadawane na szczeblu resortu. Należałoby obecnie unormować zarządzeniem wykonawczym kwestię systemu zdawania egzaminów i nabywania uprawnień rzecznika.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Problemy bezpieczeństwa i higieny pracy były rozpatrywane przez naszą komisję rok temu. Wówczas resort poinformował nas, że pracuje nad prawnymi uregulowaniami barier ochrony pracy m.in. nad normami dopuszczalnych stężeń. Co robi się w tym kierunku?</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Jak przebiegają prace nad nowelizacją ustawy o wypłacie odszkodowań za wypadki przy pracy. Sugerowaliśmy rok temu, ażeby wypłata odszkodowania dokonywana była przez zakład pracy, obecnie wypłaty te dokonywane są przez PZU.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Czy główny inspektor pracy jest w stanie zająć się pozornie drobnymi sprawami, np. bezpieczeństwem i higieną pracy muzyków pracujących w lokalach rozrywkowych, czy też innych osób pracujących w tych lokalach, gdzie mamy do czynienia z dużym stężeniem dymu papierosowego?</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Jak z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy regulowane są sprawy pracy lekarzy. Wiemy, że często po całym dniu pracy lekarz idzie na dyżur do szpitala i właściwie pracuje niejednokrotnie 18 godzin na dobę. Czy jest w takich warunkach w stanie podjąć normalną pracę w następnym dniu w szpitalu, czy przychodni?</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Jaki jest styk zagadnień bhp z zagadnieniami ochrony środowiska. Czy są potrzebne na ten temat jakieś unormowania prawne?</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: Rząd poświęca wiele uwagi bhp. Okresowo odbywają się posiedzenia Rady Ministrów, na których rozpatrywane są te problemy, m.in. zaopatrzenie w odzież ochronną oraz urządzenia zabezpieczające stan bhp.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Nie wszystkie jednak postanowienia wdrażane są w sposób zadowalający. Realizacja programu operacyjnego w zakresie produkcji ochron osobistych przebiega prawidłowo, gorzej natomiast wykonywane są plany produkcji odzieży ochronnej. Głównymi przyczynami tego stanu rzeczy jest brak podstawowych surowców do tej produkcji, m.in. skóry, kauczuku i bawełny. Rząd czyni starania o poprawę sytuacji w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Niepokojącym zjawiskiem jest spadek produkcji urządzeń klimatyzacyjno-wentylacyjnych, który wynosi ok. 20 Zrzeszenie skupiające producentów tych urządzeń podejmuje wszelkie możliwe działania na rzecz wymuszenia podejmowania tej produkcji.</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Nie w pełni jeszcze jesteśmy zadowoleni z podejmowanych przedsięwzięć organizacyjnych. Udało się nam wprawdzie zahamować likwidację służb bhp w zakładach pracy, ale wiele jeszcze do życzenia pozostawia realizacja planu szkolenia w zakresie bhp. Nasze główne działania zmierzają do włączenia odpowiednich stymulatorów, które nie hamowałyby zainteresowania problematyką bhp w okresie wprowadzania reformy gospodarczej. Odpowiednie przepisy reformy zagwarantowały korzystne warunki dla przedsiębiorstw, które podejmują działania na rzecz poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, jak np. zwiększanie funduszu rozwoju na działalność bhp, przyznawanie ulg podatkowych z tytułu inwestycji na rzecz bhp do 30% wartości inwestycji itp.</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Kary wymierzane za niewykonanie nakazów dotyczących poprawy warunków pracy zaliczane są jako straty przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-10.10" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Resort opracował specjalny raport obejmujący wszechstronne działania, mające na celu poprawę warunków bhp oraz powiązanie tych problemów ze sprawami kredytowania i podstawowymi zasadami reformy gospodarczej. Obszerny materiał na ten temat przedstawimy komisji.</u>
<u xml:id="u-10.11" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Dzięki podjętym wysiłkom notujemy znaczną poprawę zaopatrzenia w środki czystości, chociaż jeszcze nie w pełni wystarczającą.</u>
<u xml:id="u-10.12" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Opracowany został program badań naukowych w zakresie produkcji urządzeń ochronnych.</u>
<u xml:id="u-10.13" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Przepisy dotyczące dopuszczalnych stężeń zostały już opracowane, co pozwala inspektorom eliminować poszczególne zakłady z produkcji. Nie było to łatwe przedsięwzięcie, gdyż brak jest u nas urządzeń do badania tych stężeń.</u>
<u xml:id="u-10.14" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Ustalony został wykaz prac, przy których nie mogą być zatrudnione kobiety i młodzież. Jednakże w związku z występującymi trudnościami na rynku pracy zmuszeni jesteśmy podejmować rozwiązania kompromisowe; prowadzimy na ten temat pertraktacje z poszczególnymi zakładami pracy.</u>
<u xml:id="u-10.15" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Znowelizowano przepisy dotyczące wydawania posiłków regeneracyjnych.</u>
<u xml:id="u-10.16" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Opracowany został projekt zmian przepisów dotyczących zaopatrzenia w odzież ochronną. Będzie ona przeznaczona przede wszystkim dla zatrudnionych bezpośrednio w produkcji, na stanowiskach roboczych.</u>
<u xml:id="u-10.17" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Pracujemy nad systemem prawnym określającym ogólne warunki bhp. Przygotowywane są szczegółowe akty branżowe dotyczące m.in. atestacji urządzeń, inwestycji i ich odbioru, wprowadzania zasad ergonomii. Są to działania wymagające znacznych środków i w dzisiejszej sytuacji gospodarczej kraju trudne do realizacji. Toteż wprowadzane będą stopniowo.</u>
<u xml:id="u-10.18" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Rozważana jest przebudowa systemu finansowania odszkodowań za wypadki przy pracy. Nie jest to proste. Gdybyśmy do wypłaty odszkodowań zobowiązali przedsiębiorstwa, to wtedy kwoty te weszłyby w koszty produkcji; mogłoby to stać się jednym z czynników pogłębiania inflacji. Dlatego też rozwiązanie tej sprawy jest na razie zawieszone.</u>
<u xml:id="u-10.19" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Bezpieczeństwo i higiena pracy w rolnictwie było rozpatrywane zarówno przez czynniki polityczne, jak i rządowe. Jest to problem daleko szerszy. Nie wystarczy opracowanie przepisów dotyczących reglamentowania trucizn oraz stosowania urządzeń ochronnych. Konieczne jest stworzenie całego systemu egzekwowania tych przepisów, co w obecnych warunkach nie jest proste przy tak dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych. Zajęliśmy się więc na razie atestacją maszyn rolniczych oraz unormowaniem systemu obrotu truciznami.</u>
<u xml:id="u-10.20" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Pracujemy nad kompleksowym systemem ochrony pracy. Nasze działania dotyczą rozwiązań ekonomicznych prawnych i organizacyjnych oraz działalności organów administracji. Podchodzimy do wielu spraw z dużą ostrożnością i dystansem. Mamy nadzieję, że na tle nowych warunków gospodarczych i prawnych wykształci się bardziej doskonały system ochrony pracy.</u>
<u xml:id="u-10.21" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Może nie byłoby wskazane w tej chwili obciążanie wypłatą odszkodowań przedsiębiorstw, ale są inne drogi. Zakład powinien być obciążany nie na zasadzie ryzyka, a na zasadzie winy, na zasadzie odpowiedzialności regresowej. Zakład, dbając o warunki bhp ponosiłby mniejsze obciążenia na rzecz PZU.</u>
<u xml:id="u-10.22" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Wiceprezes NIK Tadeusz Bejm: Mimo złożonych warunków społeczno-politycznych, mimo trudności w 1982 r. model państwowej inspekcji pracy w praktyce zdaje egzamin. Jest w terenie 17 okręgowych inspekcji pracy, stworzono też 13 filii po to, aby przybliżyć inspekcję pracy do zakładów.</u>
<u xml:id="u-10.23" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Za pozytywne zjawisko uważać należy zintegrowanie całej, najlepszej kadry kontrolnej, z czym przed rokiem było wiele perturbacji. Teraz dociera się i stabilizuje w sensie organizacyjnym i fachowym zespół państwowej inspekcji pracy. Okazały się też pożyteczne szerokie kontakty z resortami i wytypowanymi w 1981 r. najbardziej zagrożonymi zakładami pracy. W łagodzeniu trudnej sytuacji znaczną pomocą okazały się decyzje i uchwały rządu w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-10.24" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Trudne są natomiast rozmowy z resortem zdrowia, a to w wyniku wielu niedoskonałości, będących następstwem reorganizacji służby zdrowia. Wysunięty też został postulat, aby NIK zanalizowała działalność przemysłowej służby zdrowia, która jest liczna i dysponuje dobrym zapleczem. Chodzi o to, aby zbadać, jak ona funkcjonuje i jakie ma możliwości oceny stanu zdrowia załogi oraz działalności profilaktycznej.</u>
<u xml:id="u-10.25" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Tak więc inspekcja pracy, a zwłaszcza okręgowe inspektoraty pracy są widziane przez terenowe władze polityczne i administracyjne Jako partner niezwykle pożyteczny. Należy liczyć się z tym, że okaże się on jeszcze bardziej przydatny w następstwie procesu decentralizacji, co powinno nastąpić w wyniku wdrażania ustawy o radach narodowych i samorządzie terytorialnym.</u>
<u xml:id="u-10.26" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Wyrażano w ub.r. poważne obawy o to, czy zakłady pracy w warunkach reformy gospodarczej będą chciały przeznaczać odpowiednie nakłady finansowe na sprawy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. Po roku okazało się, że obawy te były niesłuszne i że ochrona pracy traktowana jest w zakładzie poważnie. Nadal jednak są braki w dostawach ubrania i obuwia roboczego, zbyt słaba jest produkcja byłego Zjednoczenia „Klimawent”. Chodzi jednak przede wszystkim o to, aby w pełni wykorzystywane były już istniejące urządzenia, które dziś w wielu przypadkach nie pracują, bywają wyłączane, których się nie konserwuje.</u>
<u xml:id="u-10.27" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Główny inspektor pracy nie miał w 1981 r. swojej szkoły we Wrocławiu, gdzie kształci się inspektorów, kontrolerów, bhp-owców. Obecnie ta szkoła już funkcjonuje, co jest tym ważniejsze, że w projekcie ustawy o społecznej inspekcji pracy mowa jest o konieczności kształcenia przez państwową inspekcję pracy inspektorów zakładowych.</u>
<u xml:id="u-10.28" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Chciałbym również powiedzieć, że w latach minionych była tendencja do ukrywania wypadków przy pracy i to zjawisko, na które zwrócić trzeba szczególną uwagę - jeszcze trwa. Odbywają się „targi: o rejestrację tych wypadków.</u>
<u xml:id="u-10.29" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Dotyczy to także indywidualnego rolnictwa. W III kwartale ub.r. NIK badała pracę służby rolnej na wsi (która zatrudnia 30 tys. pracowników). Oni także powinni tymi problemami się zajmować, podobnie jak SKR-y. W rolnictwie bowiem zarówno w 1981 r. jak i w 1982 r. wydarzyło się po 700 wypadków śmiertelnych. Ta sprawa wymaga centralnych decyzji, ale też ma szanse na doraźne rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-10.30" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Chciałbym poinformować, że wkrótce NIK i główny inspektor pracy przedłożą rządowi sprawozdanie ze swojej działalności, a 18 maja na komisjach Rady Państwa mają zostać rozpatrzone projekty aktów wykonawczych do projektu ustawy o społecznej inspekcji pracy.</u>
<u xml:id="u-10.31" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Główmy inspektor pracy Henryk Kowalski: Z dużą ostrożnością podchodzić trzeba do kryteriów liczbowych porównywania wypadków. W 1.979 r. np. było 1 400 wypadków śmiertelnych, zaś w 1982 r. liczba ta spadła do 1203, co mogłoby satysfakcjonować. Ale kryteria są różne, bo od 1981 r. inne są statystyczne zasady liczenia wypadków. Uwzględnić też musimy, że w większości resortów opracowano poprzednio specjalną technikę ukrywania lżejszych wypadków. Chodziło przecież o bardziej różowy obraz rzeczywistości.</u>
<u xml:id="u-10.32" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Dzisiaj jest inny klimat, w samych zakładach większy jest nacisk załogi na ochronę pracy, a zarazem rzetelniej traktuje się statystykę wypadkową.</u>
<u xml:id="u-10.33" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Pytali posłowie o wypadki w rolnictwie. Otóż podjęliśmy ten temat, chociaż rolnictwo indywidualne nie jest kontrolowane przez państwową inspekcję pracy. Jednakże powtarzające się sygnały świadczą o tym, że sytuacja w rolnictwie pod tym względem jest niedobra. Wypadkom ulegają także kobiety i dzieci.</u>
<u xml:id="u-10.34" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Ale zanim podejmie się tę sprawę generalnie, można już dziś oddziaływać doraźnie za pośrednictwem systemu oświaty, służby rolnej, poprzez szerokie stosowanie instrukcji dotyczących trucizn, zabezpieczenia maszyn i urządzeń. Zaproponowaliśmy w związku z tym kilka rozwiązań, odnoszących się do systemu kontroli oraz pomocy rolnikom indywidualnym. Tej sprawy nie rozpatrywały dotychczas żadne władze centralne. Państwowa inspekcja wysłała więc materiały pokontrolne zainteresowanym resortom.</u>
<u xml:id="u-10.35" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Jeśli chodzi o odbiór inwestycji - to dawniej wydawane były upoważnienia dla rzeczoznawców w biurach inwestycyjnych. Dziś mamy prawo wnoszenia sprzeciwu przeciwko oddawanym inwestycjom, które nie spełniają określonych wymogów. Potrzebne jest nowe rozwiązanie prawne kwestii rzeczoznawcy. Wystąpiliśmy w tej sprawie do Komisji Planowania i do Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-10.36" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Ochronę prawną realizujemy obecnie przy pomocy 108 pracowników, a ponadto każdy, kto przychodzi do pracy w inspekcji, jest szkolony w tym zakresie. Trzeba jednak znacznie zwiększyć liczbę pracowników w inspekcji pracy. Nie będzie to łatwe, bowiem prawnicy odchodzą do zakładów pracy, zwłaszcza po ukazaniu się korzystnych przepisów ustawy o radcach prawnych.</u>
<u xml:id="u-10.37" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Chciałbym wyjaśnić, że kary za łamanie bhp płacą dyrektorzy zakładów z pieniędzy własnych, a nie zakładowych.</u>
<u xml:id="u-10.38" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Co nam przeszkadza w pracy? To, że związki zawodowe nie działają jeszcze tak jak powinny, a jest to nasz naturalny sojusznik. To samo dotyczy społecznej inspekcji pracy. Przeszkodą są też nasze małe możliwości płacowe. W przyszłości trzeba będzie powiększyć kadrę inspektorów.</u>
<u xml:id="u-10.39" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Szkolenie kadry kierowniczej odbywa się nadal w zakładach pracy. W szkoleniu biorą udział inspektorzy pracy.</u>
<u xml:id="u-10.40" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Przewodnicząca komisji poseł Irena Sroczyńska (PZPR): Należałoby podziękować państwowej inspekcji pracy za konkretną, obiektywną informację. Uzasadniony był niepokój naszej komisji w ub.r. o to, by wprowadzanie reformy gospodarczej nie powodowało osłabienia zainteresowania sprawami bhp. Aktywność państwowej inspekcji pracy ma niemały udział w zwiększeniu zainteresowania administracji gospodarczej poprawą warunków pracy. Musi ono być jednak trwałe, tym bardziej że stan bhp nie może uspokajać.</u>
<u xml:id="u-10.41" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Należy ocenić pozytywnie, że inspekcja pracy powraca do zakładów, w których ujawniono najcięższe zagrożenia. Trzeba więcej uwagi poświęcić zbyt częstym przypadkom łamania prawa pracy, np. przepisów dotyczących ochrony pracy kobiet, nadużywania godzin nadliczbowych czy nierespektowania naszych uprawnień pracowniczych. Stąd potrzeba nasilonego szkolenia kadry kierowniczej, zwłaszcza tych osób, które decydują o przyznawaniu świadczeń pracowniczych.</u>
<u xml:id="u-10.42" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Proponuję przyjąć do wiadomości sprawozdanie i wnioski państwowej inspekcji pracy oraz dodać do nich wniosek dotyczący szkolenia kadry kierowniczej.</u>
<u xml:id="u-10.43" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Komisja powróci w sposób bardziej generalny do problematyki bhp. Proponuję, by kilka grup posłów wyjechało w teren i odwiedziło zakłady, w których warunki pracy są najtrudniejsze. Na podstawie tych wizytacji będziemy mogli wytworzyć sobie własny obraz sytuacji i podjąć ten temat we wrześniu już w sposób kompleksowy.</u>
<u xml:id="u-10.44" who="#HalinaMinkisiewiczLatecka">Komisja powołała zespoły, które udadzą się do zakładów pracy Wrocławia, Łodzi, Katowic i Radomia.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>