text_structure.xml 66.8 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(W dniu 8 maja 1981 r. Komisja Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Jóźwiaka (SD) rozpatrzyła problemy wykorzystania surowców lokalnych, wtórnych i odpadowych w drobnej wytwórczości i rzemiośle oraz zapoznała się z informacją o pracach Komisji ds. Reformy Gospodarczej w odniesieniu do zagadnień drobnej wytwórczości.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Finansów z wiceministrem Jerzym Graczykiem, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem Kazimierzem Jaroszem, Urzędu Gospodarki Materiałowej z wiceministrem Jerzym Gruchalskim, Państwowej Komisji Cen z zastępcą przewodniczącego Wojciechem Prussem, wiceprezes Centralnego Związku Rzemiosła Stefan Rynowiecki, wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy Kazimierz Kuncewicz, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, przedstawiciele Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">Jak wynika z przedstawionego posłom materiału Urzędu Gospodarki Materiałowej oraz Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, w 1979 r. drobna wytwórczość posiadała 249,9 tys. zakładów produkcyjno-usługowych, w tym 35,9 tys. uspołecznionych i 214 tys. rzemieślniczych. Przeciętne zatrudnienie w drobnej wytwórczości wynosiło 1.124,3 tys. osób, z tego w drobnej wytwórczości uspołecznionej 740,4 tys. i w zakładach rzemieślniczych 383,9 tys. osób. Ponadto jednostki drobnej wytwórczości uspołecznionej zatrudniały 161,9 tys. osób w systemie pracy nakładczej. Produkcyjne środki trwałe drobnej wytwórczości uspołecznionej miały wartość brutto 103,7 mld zł. Wartość sprzedaży wyrobów i usług drobnej wytwórczości wynosiła 430,0 mld zł, w tym uspołecznionej 349,7 mld zł i rzemiosła 80,6 mld zł. Zatrudnienie w drobnej wytwórczości uspołecznionej stanowiło 15,6%, zatrudnienia w całym przemyśle uspołecznionym, wartość produkcyjnych środków trwałych drobnej wytwórczości uspołecznionej stanowiła 4,6% ogólnej wartości środków znajdujących się w przemyśle uspołecznionym. Udział drobnej wytwórczości uspołecznionej w globalnej wartości sprzedaży wyrobów i usług stanowił 11,5%, a udział w nakładach inwestycyjnych zaledwie 5,5%. Dostawy drobnej wytwórczości uspołecznionej na zaopatrzenie rynku wewnętrznego stanowiły 23,0% na eksport 5,4%, na kooperację 14,5% ogólnej wartości sprzedaży wyrobów i usług całego przemysłu uspołecznionego, a udział drobnej wytwórczości uspołecznionej w wartości sprzedaży usług przemysłowych dla ludności wynosił 59,0%.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">Drobną wytwórczość cechuje przede wszystkim duża liczba małych zakładów produkcyjno-usługowych rozrzuconych na terytorium całego kraju oraz bardzo szeroki zakres działania, wymagający odpowiedniego zaopatrzenia materiałowego. Do wytwarzanej produkcji i świadczonych usług drobna wytwórczość wykorzystuje surowce i materiały otrzymywane z przydziałów, dokonywanych w ramach bilansów zatwierdzanych w narodowych planach społeczno-gospodarczych, surowce i materiały pochodzące z własnej produkcji, zakupywane z sieci handlu wewnętrznego, zbywane przez różne jednostki uspołecznione jako zapasy nieprawidłowe itp. surowce i materiały powierzone przez uspołecznionych i prywatnych zleceniodawców produkcji i usług, odpowiednie do prowadzonej działalności produkcyjno-usługowej surowce lokalne, odpadowe i wtórne.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">Istotne źródło, zaopatrzenia drobnej wytwórczości stanowią zapasy nieprawidłowe, zbywane na zasadach ustalonych uchwałą nr 164 Rady Ministrów. Na podstawie przepisów tej uchwały zainteresowane jednostki drobnej wytwórczości mogą nabywać od jednostek gospodarki uspołecznionej zbędne im produkty w postaci maszyn i urządzeń oraz środków transportu itp. surowców, materiałów, części maszyn i składników produkcji oraz wyrobów gotowych i towarów. Ponadto jednostki drobnej wytwórczości, szczególnie rzemieślnicy, zakupują znaczne ilości surowców i materiałów z sieci handlu wewnętrznego. Dodatkowe źródło zaopatrzenia drobnej wytwórczości stanowią metaliczne i niemetaliczne odpady produkcyjne oraz materiały i przedmioty używane, zwane surowcami wtórnymi. Zasady organizacji skupu i obrotu surowcami wtórnymi określa minister gospodarki materiałowej w porozumieniu z właściwymi ministrami, a skupem i zbytem niemetalicznych surowców wtórnych zajmują się jednostki podległe i koordynowane przez Zjednoczenie Przetwórstwa Surowców Wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Sprawozdawca">Jednostki drobnej wytwórczości od 55% do 97% pełnowartościowych surowców i materiałów zaopatrzeniowych otrzymują z przydziałów (dostawy), a pozostałe ilości (od 3% do 45%) uzyskują z różnych innych źródeł zakupu, produkcji własnej, upłynniania zapasów nieprawidłowych, zakupu od jednostek handlu detalicznego itp. Z innych źródeł zakupu jednostki drobnej i wytwórczości uzyskują znaczne ilości deficytowych tworzyw sztucznych (44,9%), cementu (36,1%), szkła okiennego (44%) oraz papieru (20,7%) i tektury (38,2%). Dodatkowe ilości tworzyw sztucznych jednostki drobnej wytwórczości szczególnie CZSP (62,2%) i CZR (80,9%) uzyskują z przerobu (granulacji) odpowiednich surowców wtórnych. Cement i szkło (przede wszystkim jednostki CZSR i CZR) zakupują z sieci handlu detalicznego, natomiast papier i tekturę, (szczególnie spółdzielnie zrzeszone w CZSP), otrzymują na podstawie cesji od różnych uspołecznionych zleceniodawców produkcji opakowań papierowych. Do swej produkcji i usług drobna wytwórczość zużywa także znaczne ilości metalicznych surowców wtórnych w postaci odrzutów hutniczych i określonego żelastwa użytkowego. Centrala „BOMiS” w 1979 r. sprzedała różnym jednostkom drobnej wytwórczości 24,3 tys. ton odrzutów hutniczych i 1,4 tys. ton odrzutów kabli i przewodów elektrycznych oraz 141,5 tys. ton żelastwa użytkowego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Sprawozdawca">Większość dysponowanych surowców wtórnych jednostki drobnej wytwórczości zużywają na własne cele produkcyjno-usługowe, niektóre surowce wtórne dostarczają do sieci skupu (szczególnie makulaturę i szmaty) oraz sprzedają innym zainteresowanym zakładom branżowym (np. opony do bieżnikowania) lub indywidualnym odbiorcom (np. drobne odpady drzewne, odpady przemysłu owocowo-warzywnego). W 1979 r. nie zagospodarowano (zniszczono) znacznych ilości niektórych surowców wtórnych, szczególnie złomu i pyłu gumowego (28%), stłuczki szklanej (28%), odpadów drzewnych (10%), odpadów włókienniczych (8%) itp.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Sprawozdawca">W celu lepszego wykorzystania surowców wtórnych w gospodarce narodowej, z inicjatywy Urzędu Gospodarki Materiałowej wydano szereg aktów prawnych, w formie uchwał Rady Ministrów i zarządzeń wykonawczych oraz opracowano i wdrożono wiele konkretnych branżowych i resortowych programów działania. Mimo znacznej intensyfikacji działań, stan wykorzystania metalicznych i niemetalicznych surowców wtórnych na cele produkcyjne jest nadal niezadowalający. Uwzględniając ogólny niedobór wyrobów hutniczych, w planie skupu metalicznych surowców wtórnych na 1979 r. przewidziano zwiększenie sprzedaży żelastwa użytkowego dla zainteresowanych odbiorców z 231,6 tys. ton w 1978 r. do 250 tys. ton w 1979 r. ale ustalone zadania wykonano tylko w 92%. Decydujący wpływ na niewykonanie planu sprzedaży miała podwyżka cen, która ograniczyła popyt na żelastwo użytkowe. Są możliwości znacznego zwiększenia wykorzystania w drobnej wytwórczości wielu niezagospodarowanych surowców wtórnych, szczególnie odpadów drzewnych, papierniczych, tworzyw sztucznych, gumowych, szklanych, włókienniczych i skórzanych. Większego i szerszego wykorzystania przez drobną wytwórczość wymagają zasoby niektórych mineralnych surowców wtórnych, szczególnie odpady skalne, suche żużle z hutnictwa żelaza i stali oraz żużle kotłowe i paleniskowe nadające się do produkcji różnych deficytowych materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Sprawozdawca">Lepszego wykorzystania wymagają także złożone wyroby używane, nadające się do renowacji, naprawy i rozbiórki dla pozyskania deficytowych materiałów i części zamiennych. Dotyczy to przede wszystkim używanych mebli, telewizorów, radioodbiorników, magnetofonów, pralek i innych artykułów gospodarstwa domowego.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Sprawozdawca">Drobna wytwórczość uspołeczniona i rzemieślnicza powinna rozwinąć sprzedaż komisową używanych wyrobów nadających się do dalszego użytkowania, skup używanych wyrobów nadających się do renowacji, naprawy; przeróbki i rozbiórki w celu pozyskania deficytowych materiałów i części zamiennych i regeneracji deficytowych części zamiennych, pochodzących z rozbiórki wyrobów używanych oraz sprzedaż używanych i regenerowanych części zainteresowanym rzemieślnikom i majsterkowiczom.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Sprawozdawca">Koreferat nt. wykorzystania surowców lokalnych, wtórnych i odpadowych w drobnej wytwórczości i rzemiośle wygłosił poseł Alojzy Bryl (SD).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AlojzyBryl">Drobna wytwórczość skupia ponad 250 tys. małych zakładów produkcyjno-usługowych o wielorakim zapotrzebowaniu na surowce I materiały. Drobna wytwórczość jest szczególnie predystynowana do przerobu surowców lokalnych, wtórnych i odpadowych, niektóre z nich stanowią dla drobnej wytwórczości istotne źródło zaopatrzenia. Dotyczy to tworzyw sztucznych, wyrobów hutniczych, materiałów papierniczych, tarcicy. W sumie jednak surowce niepełnowartościowe, odpadowe i wtórne wykorzystane w 1980 r. w rzemiośle stanowiły zaledwie ok. 3% wartości całego zaopatrzenia materiałowo-technicznego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AlojzyBryl">Ważne znaczenie mają metaliczne surowce wtórne i odpadowe, a zwłaszcza odrzuty hutnicze i żelastwo użytkowe, szczególnie ważne dla rzemiosła i spółdzielczości pracy (łącznie ponad ćwierć miliona ton rocznie). Najszerszą grupę asortymentową stanowią niemetaliczne surowce odpadowe i wtórne. Powyżej 50% własnych surowców odpadowych stanowią: złom i pył gumowy, opony do bieżnikowania, stłuczka szklana, odpady drzewne, papiernicze, włókiennicze i owocowo-warzywne. Powyżej 50% zakupywanych przez drobną wytwórczość surowców odpadowych i wtórnych stanowią odpady włókien chemicznych i tworzyw sztucznych, skórzane, surowce zwierzęce, żużel grzewczy i wielkopiecowy.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AlojzyBryl">Zdecydowana większość surowców będących w dyspozycji drobnej wytwórczości zużywana jest na własne cele gospodarcze. W większym stopniu powinno się wykorzystywać niezagospodarowane zasoby mineralnych surowców wtórnych (odpady skalne, żużle hutnicze i kotłowe) do produkcji materiałów budowlanych. Szersze wykorzystanie tych surowców staje się niezbędne, warunkiem jednak jest zaopatrzenie w cement.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AlojzyBryl">Wpływ na stopień zagospodarowania surowców odpadowych i wtórnych mają różne czynniki. Zróżnicowane jest przede wszystkim zainteresowanie poszczególnych resortów, pionów gospodarczych jednostek w tym zakresie była niedostateczna.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AlojzyBryl">Wdrażanie aktów prawnych dotyczących gospodarki surowcami wtórnymi jest niezadowalające. Wiele surowców zagospodarowuje się niedostatecznie (poniżej 50%). Dotyczy to zwłaszcza papieru, odpadów włókienniczych, szklanych i skórzanych. Opóźniają się inwestycje, a zaopatrzenie jednostek drobnej wytwórczości w sprzęt jest niewystarczające. Duże trudności napotyka m.in. budowa zakładu przetwórczego spółdzielczości pracy przemysłu chemicznego w Międzyrzeczu, woj. gorzowskie.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AlojzyBryl">Niedostateczne są bodźce ekonomiczne, a podwyżka cen na żelastwo użytkowe z 1979 r. ograniczyła popyt rzemiosła na ten materiał. Istotnym utrudnieniem w rozszerzeniu zagospodarowania surowców odpadowych i wtórnych są przepisy dotyczące wyłączności wyspecjalizowanych jednostek i central w obrocie tymi materiałami.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#AlojzyBryl">Analiza obecnej sytuacji prowadzi do następujących wniosków:</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#AlojzyBryl">- drobna wytwórczość powinna w większym stopniu wykorzystywać surowce odpadowe i wtórne. Należy tworzyć odpowiednie bodźce ekonomiczne, gwarantujące opłacalność produkcji z tych surowców (np. potrzebna jest korekta cen zbytu żelastwa użytkowego). Należy ujednolicić ceny wyrobów z surowców pełnowartościowych i odpadowych. Relacje cen skupu i zbytu surowców muszą zachęcać do stosowania odpadów w produkcji i usługach;</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#AlojzyBryl">- należy ograniczyć pośrednictwo w gospodarowaniu surowcami odpadowymi i wtórnymi. Przedsiębiorstwa państwowe, które dysponują tymi surowcami powinny mieć możliwość zawierania stałych umów i porozumień z jednostkami drobnej wytwórczości, łącznie z rzemiosłem na stały odbiór odpadów z produkcji;</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#AlojzyBryl">- z większą konsekwencją należy wdrażać uchwałę Rady Ministrów nr 182 z 1977 r. w sprawie gospodarowania surowcami wtórnymi;</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#AlojzyBryl">- zapewnić stałą i pełną informację o występujących i dostępnych do nabycia materiałów i surowcach odpadowych i wtórnych, organizować giełdy i wyprzedaże tych materiałów (doświadczenia Katowic);</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#AlojzyBryl">- kontynuować niezbędne inwestycje, dostarczać sprzęt (środki transportu, urządzenia do prasowania złomu itp.);</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#AlojzyBryl">- podjąć (rzemiosło) przerób padłych zwierząt hodowlanych - chodzi tu o zdecydowane działanie, by przerabiać większe ilości i uzyskiwać cenne surowce dla przemysłu chemicznego oraz surowce i półprodukty na eksport;</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#AlojzyBryl">- zwiększyć udział drobnej wytwórczości w skupie surowców wtórnych i odpadowych; zwłaszcza tych, które są przetwarzane przez drobną wytwórczość i służą do lokalnego przerobu przez jednostki gospodarcze różnych pionów. Potrzebne są w tym celu punkty skupu głównie w nowych osiedlach i na wsi;</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#AlojzyBryl">- drobna wytwórczość powinna szerzej organizować skup i sprzedaż zbędnego sprzętu domowego (chodzi m.in. o odzyskiwanie ze starego sprzętu elementów deficytowych do napraw i renowacji maszyn rolniczych, samochodów itp.);</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#AlojzyBryl">- należy usprawnić współdziałanie wszystkich organizacji skupujących surowce wtórne dla pozyskania szczególnie cennych surowców wtórnych i odpadowych, jak np. opony samochodowe i ciągnikowe (bieżnikujemy ich tylko 11%, mimo posiadania większych mocy produkcyjnych) oraz dla rozwoju zaniedbanego skupu odpadów poużytkowych i konsumpcyjnych z gospodarstw domowych. Trzeba tu szukać nowych form i zachęt ekonomicznych dla ajentów i zbieraczy, dla jednostek spółdzielczych i indywidualnych;</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#AlojzyBryl">- zdecydowanej poprawy wymaga organizacja skupu opakowań szklanych, czerstwego pieczywa itp. - dużo jest w tej dziedzinie bierności i nieudolności;</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#AlojzyBryl">- rozwinąć należy skup i regenerację części zamiennych do maszyn urządzeń, głównie dla motoryzacji i rolnictwa;</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#AlojzyBryl">- rozwinąć należy wykorzystywanie lokalnych surowców mineralnych - pokładów glin, iłów, piasków, żwiru i wapieni - do produkcji materiałów budowlanych, z tym, że rozwój tej działalności zależy często od dostaw cementu. Trzeba też przejmować unieruchomione cegielnie mające zasoby gliny i iłów;</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#AlojzyBryl">- szerzej należy rozwinąć działalność w dziedzinie przerobu kamieni półszlachetnych i bursztynu na wyroby jubilerskie i pamiątkarskie, w tym także na eksport;</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#AlojzyBryl">- należy zająć się wykorzystaniem małych elektrowni; o czym ostatnio wiele się mówi.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#AlojzyBryl">Wizyta poselska w woj. bydgoskim pozwoliła zaznajomić się z szerokim wojewódzkim programem zagospodarowania surowców odpadowych i wtórnych dla wszystkich pionów gospodarczych. Przedstawiony w czasie wizytacji program zasługuje na uznanie ze względu na wszechstronność i bogactwo inicjatyw, np. bank informacji przy BOMiS, podjęcie przez rzemiosło produkcji wielu artykułów motoryzacyjnych i gospodarstwa domowego.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#AlojzyBryl">W woj. toruńskim spółdzielczość pracy i inwalidzka podejmują m.in. odzysk srebra z błon fotograficznych, wyrób szyldów i znaków drogowych z materiałów odpadowych, wykorzystują odpady do produkcji rękawic, pędzli, wpadek do obuwia, a także maszyn ogrodniczych i rolniczych, sprzętu domowego, zabawek, odzieży dziecięcej oraz wykorzystują surowce odpadowe do świadczenia różnych usług.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#AlojzyBryl">W sumie można stwierdzić w omawianej dziedzinie duży ruch naprzód. Tym bardziej potrzebne jest zespolenie działań i lepsza koordynacja międzyresortowa.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#AlojzyBryl">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZdzisławSikorski">Zespół poselski wizytował województwo rzeszowskie i krośnieńskie. Wykorzystanie przez drobną wytwórczość i rzemiosło surowców pochodzenia rolniczego dotyczy w tym województwie głównie warzyw i owoców. Surowce mineralne wykorzystywane są do wyrobu materiałów ceramicznych (m.in. cegielnie wiejskie i rzemieślnicze). Jednakże produkcję cegły hamuje brak węgla, odpowiedniego sprzętu, środków na remonty urządzeń, a także nieprawidłowe relacje między ceną sprzedaży a kosztami produkcji cegły.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ZdzisławSikorski">Utrudnione jest pozyskiwanie surowców metalowych, gdyż zakłady przemysłu kluczowego - zgodnie z obowiązującymi przepisami - starają się wykorzystywać odpady tych surowców we własnym zakresie. Dotyczy to również przemysłu meblarskiego, skórzanego i włókienniczego, które bardzo nieznaczne ilości odpadów przekazują drobnej wytwórczości i rzemiosłu. Podobnie w pionie spółdzielczości pracy większość spółdzielni wykorzystuje surowce odpadowe we własnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ZdzisławSikorski">Jeśli chodzi o wykorzystanie surowców wtórnych (złom, makulatura, metale kolorowe), to gospodarka nimi w wizytowanych województwach ogranicza się w zasadzie do skupu i dostaw na rzecz innych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ZdzisławSikorski">Podkreślano w toku wizytacji, że drobna wytwórczość realizuje swoje zadania przy bardzo słabym uzbrojeniu technicznym (30 do 240 tys. zł wynosi koszt uzbrojenia jednego stanowiska pracy), a równocześnie obserwuje się w tym dziale gospodarki wysoką produktywność środków trwałych. Toteż należałoby lepiej zorganizować dostawy materiałowe dla drobnej wytwórczości. Dotychczas pracuje ona w warunkach stałego niedoboru surowców. Oprócz surowców wtórnych i odpadowych niezbędne jest zapewnienie drobnej wytwórczości i rzemiosłu dostaw surowców pełnowartościowych. Pewne preferencje stworzyła w tym zakresie uchwała o rozwoju przemysłu drobnego, ale jak dotychczas z preferencji tych drobna wytwórczość korzysta w bardzo nikłym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ZdzisławSikorski">W wyniku wizytacji nasuwają się następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#ZdzisławSikorski">- zbyt małe jest zainteresowanie przemysłu kluczowego przekazywaniem odpadów surowcowych drobnej wytwórczości i rzemiosłu;</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#ZdzisławSikorski">- należy usprawnić tryb zatwierdzania cen na surowce odpadowe i wtórne;</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#ZdzisławSikorski">- tryb zakupu surowców wtórnych i odpadowych za pośrednictwem BOMiS-u jest zbiurokratyzowany. Należy dążyć do wyeliminowania BOMiS-u z pośrednictwa w przekazywaniu drobnej wytwórczości tych surowców:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#ZdzisławSikorski">- należy doprowadzić do zmiany cen cegły palonej czerwonej. Ceny powinny być ustalane w oparciu o realną kalkulację kosztów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławPawłowski">Wśród 10 punktów programu premiera Jaruzelskiego znalazło się również zaopatrzenie materiałowo-techniczne, sprawa ta uznana została za palącą. Sytuacja zaopatrzeniowa w kraju jest zła, czego odbiciem jest chociażby plan na rok bieżący, zakładający poziom zaopatrzenia niższy niż w roku ubiegłym. Na rynku zaopatrzeniowym wytworzył się chaos, rozluźniły się powiązania kooperacyjne, co szczególnie uderzyło w przemysł drobny.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StanisławPawłowski">Nasza gospodarka jest zbyt materiałochłonne i tu szukać należy niezbędnych rezerw. Nie utrwaliły się w praktyce gospodarczej mechanizmy ekonomiczne przynoszące korzyści tym załogom, które prowadzą oszczędną gospodarkę materiałową. A więc nie opłaca się oszczędzać, nie opłaca się pozyskiwać ani wykorzystywać w produkcji surowców wtórnych i odpadowych. Stąd też obserwuje się spadek ilości zagospodarowywanych surowców wtórnych i odpadowych z 69% z 1978 roku do 62% w 1980 r. Nie wykonuje się też zadać planowych w zakresie skupu niektórych surowców wtórnych np. makulatury, stłuczki szklanej, surowców włókienniczych i tworzyw sztucznych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#StanisławPawłowski">Poważne zaniedbania w tej dziedzinie stwierdziła NIK w jednostkach organizacyjnych spółdzielczości pracy i „Samopomocy Chłopskiej”. Wśród przyczyn niewykonywania planów skupu wymienić trzeba również biurokratyczne ograniczenia w zakresie rejonizacji skupu surowców wtórnych. Np. zgodnie z ustaleniami Centrali Gospodarki Złomem „Centrozłom”, spółdzielnie pracy mogą nabywać złom metali od jednostek gospodarki uspołecznionej wyłącznie na podstawie zezwolenia terytorialnie właściwego przedsiębiorstwa przerobu złomu metali, a skup ten zaliczany jest na poczet wykonania planu jednostki, od której został nabyty, a nie spółdzielni, która go zakupiła.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#StanisławPawłowski">Jedną z przyczyn spadku skupu surowców wtórnych było nierozwijanie nowych form skupu odpadów z gospodarstw domowych. Zwłaszcza nowe osiedla mieszkaniowe są wręcz pustyniami, jeśli chodzi o organizację punktów skupu surowców odpadowych.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#StanisławPawłowski">W sytuacji surowcowej kraju szczególnie szkodliwe są fakty niezagospodarowywania i po prostu mszczenia niektórych surowców odpadowych i wtórnych. W spółdzielczości wiejskiej z reguły wyrzuca się na wysypiska śmieci, stłuczki butelek powstające w produkcji wód gazowanych. W latach 79–80 w jednej tylko gminnej spółdzielni w Biskupcu, w woj. olsztyńskim, wyrzucono na śmietnik 77 ton stłuczki szklanej. Spółdzielnia Pracy im. St. Okrzei w Otwocku wyrzuciła na wysypisko 70 tys. m² odpadów poprodukcyjnych skórzanych. Również Spółdzielnie Pracy „Starówka” i „Stopa” w Warszawie zniszczyły ok. 13 tys. ton odpadów skór twardych i miękkich. W Spółdzielni Pracy w Szprotawie (woj. zielonogórskie) zużywa się do produkcji kafli glinę dowożoną koleją z odległości 120 km; podczas gdy złoża gliny znajdują się w okolicach Szprotawy.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#StanisławPawłowski">Jedną z barier utrudniających zagospodarowywanie surowców wtórnych i odpadowych jest nieprawidłowe kształtowanie się cen skupu i zbytu tych surowców oraz ich relacji w stosunku do surowców pełnowartościowych. Niejednokrotnie ceny żelastwa użytkowego przewyższają ceny nowego wyrobu w drugim gatunku (dotyczy to np. szyn wąskotorowych). Obowiązujące ceny skupu i zbytu makulatury nie zachęcają obywateli do jej odsprzedawania, a przedsiębiorstwa surowców wtórnych ponoszą poważne straty. Np. w Spółdzielni Pracy Skupu Surowców Wtórnych „Oszczędność” w Olsztynie koszt skupu i przesyłki jednej tony stłuczki szklanej przekracza o 100 zł wpływy uzyskiwane z jej sprzedaży. Okręgowe Przedsiębiorstwa Skupu Surowców ponoszą na każdym kilogramie makulatury sprzedanym do przemysłu stratę rzędu 30 gr. Nie uregulowano również sprawy słojów szklanych; którym przemysł nie odbiera, gdyż ustalone na nie ceny przewyższają ceny opakowań nowych. Uchwałą Rady Ministrów z 7.II.1980 r. zobowiązano ministra gospodarki materiałowej i przewodniczącego Państwowej Komisji Cen do przeprowadzenia analizy cen podstawowych surowców wtórnych w terminie do końca maja 1980 r. Postanowienia tej uchwały nie zostały dotychczas wykonane.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#StanisławPawłowski">Drobna wytwórczość zaopatrywana jest w niezbędne surowce i materiały poprzez przydziały, cesję i tzw. penetrację. Odpady poprodukcyjne i surówce wtórne stanowią tylko niewielkie, uzupełniające źródło zaopatrzenia. Główną barierą hamującą stosowanie surowców wtórnych i odpadowych jest wysoka pracochłonność ich przerobu. Równocześnie trzeba jednak stwierdzić, że drobna wytwórczość często nie wykorzystuje możliwości wprowadzenia zmian technologicznych, umożliwiających zwiększone zagospodarowanie odpadów. Np. w zakładach meblarskich można stosować do okleinowania mebli mączkę drzewną w miejsce deficytowej mąki żytniej.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#StanisławPawłowski">Należy uporządkować system zainteresowania materialnego w skupie surowców wtórnych i odpadowych. Występują tu duże nieprawidłowości. I tak np. Urząd Gospodarki Materiałowej przydzielając w 1980 r. nagrody za zbiórkę i dostawy złomu, przyznał nagrody również tym resortom i województwom, które nie wykonały planu skupu i dostaw złomu. Wśród tych, którzy zainkasowali nagrody, znalazło się 16 wiceministrów i 42 wicewojewodów. W małym zakresie natomiast stosowano zachęty materialne w odniesieniu do szkół, pracowników administracji terenowej i jednostek bezpośrednio skupujących i zbierających surowce odpadowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EdwardCzuliński">Wizytacja poselska przeprowadzona w Toruniu i w Bydgoszczy nasunęła kilka uwag. Przede wszystkim trzeba uregulować ceny na surowce odpadowe i wtórne, przy czym ustalanie cen powinno się odbywać przy udziale przedstawicieli drobnej wytwórczości i rzemiosła. Wykorzystywanie przez rzemieślników surowców odpadowych to praca trudna i mozolna. Toteż rzemieślnik nie powinien być zmuszony do skupowania odpadów po zawyżonych cenach. Należy doprowadzić nawet do zwalniania z opodatkowania rzemieślników wytwarzających wyroby rynkowe, jeśli określony procent ich produkcji stanowi produkcja z odpadów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#EdwardCzuliński">Dyrektor zespołu NIK stwierdził w swej wypowiedzi, że część surowców odpadowych ulega zniszczeniu. Powiem więcej bywa nawet zakopywana w ziemi. Niektórzy dysponenci z przemysłu kluczowego uważają, że lepiej jest zniszczyć odpady niż sprzedać je rzemieślnikom. Takie praktyki muszą ulec zmianie. Nie można również zgodzić się z tym, czy wicewojewodowie i wiceministrowie brali nagrody należne tym, którzy surowce odpadowe przetwarzają. Należy postulować pod adresem wojewódzkich rad narodowych, aby przed podjęciem decyzji o zniszczeniu każdej partu odpadów, przedsiębiorstwa były zobowiązane zgłosić fakt ich posiadania wydziałowi handlu WRN, który w porozumieniu z drobną wytwórczością i rzemiosłem orzeknie, czy surowce można zagospodarować, czy też trzeba je zniszczyć. Nie można tolerować ciągłego marnotrawstwa surowców wtórnych i odpadowych przy tak ostrym deficycie surowców pełnowartościowych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#EdwardCzuliński">Poseł odczytał list NSZZ „Solidarność” przy Spółdzielni Rzemieślniczej „Aldona” we Wrzeszczu w sprawie wyeliminowania pośrednictwa BOMiS-u i Progalu w skupie i odprzedaży surowców wtórnych. Poseł uznał postulat „Solidarności” za słuszny, stwierdzając, że drobnej wytwórczości niepotrzebny jest tego rodzaju pośrednik. Poseł odczytał również pozytywną odpowiedź wojewody gdańskiego na pismo Izby Rzemieślniczej w Gdańsku w sprawie priorytetowego traktowania drobnej wytwórczości i rzemiosła w pozyskiwaniu surowców wtórnych i odpadowych. Poseł podkreślił, że taki stosunek do spraw drobnej wytwórczości i rzemiosła powinien panować w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#EdwardCzuliński">Następnie mówca powiedział: jeśli otrzymam dodatkowy egzemplarz materiałów dotyczących zagospodarowania surowców wtórnych na terenie woj. gdańskiego w latach 1981–85 przekażę go do wykorzystania Komisji. Będzie to bez wątpienia cenny materiał, tym bardziej, że na terenie wizytowanych województw: toruńskiego i bydgoskiego me dokonano tego typu opracowań.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#EdwardCzuliński">Apeluję do Komisji, do wszystkich tych, którzy mogą przyczynić się do rozwoju rzemiosła poprzez odpowiednie zagospodarowanie surowców wtórnych, by dołożyli wszelkich starań, aby to zadanie zostało wykonane pomyślnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefWojtala">Odpowiednie wykorzystanie surowców odpadowych i wtórnych jest bardzo istotne dla rzemiosła. Gdybyśmy jednak mieli ocenić generalnie politykę w tym zakresie, to ocena ta nie mogła być pozytywna. Jak wiele jeszcze pełnowartościowych odpadów, czyli surowców dla rzemiosła kierowanych jest na przetopienie, bądź też trafia na wysypiska. Ocena NIK w tym zakresie jest w pełni zgodna z istniejącą rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JózefWojtala">Pośrednikiem pomiędzy posiadaczem odpadów (przedsiębiorstwem) a rzemieślnikiem jest BOMiS. Przedsiębiorstwo to nie jest w stanie przekazać tak wielkich ilości odpadów, jakie posiada przemysł oraz jakie mogłoby zagospodarować rzemiosło. Działalność urzędników cechuje mała operatywność, wydłuża się czas. Ocena działania BOMiS-u jest negatywna.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JózefWojtala">Sprawą najważniejszą jest zagwarantowanie realizacji wniosków wynikających z dzisiejszej dyskusji i z wielu podobnych, to żeby po prostu poważnie je potraktowano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#EdwardWiśniewski">Na zagadnienie wykorzystania surowców miejscowych, odpadowych i wtórnych, tak istotnych dla dalszego rozwoju rzemiosła należy spojrzeć szerzej. Spółdzielczość pracy szeroko korzysta z surowców miejscowych, odpadowych i wtórnych. Np. pion Centralnego Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Cepelia”, podległe mu jednostki bazują przeważnie na surowcach miejscowych. Istnieje w mojej opinii konieczność zastanowienia się nad programem rozwoju wykorzystania tych surowców w latach 1981–85. Uważam też, że system przekazywania odpadów dla przemysłu drobnego jest zbiurokratyzowany i nie może podołać istniejącym obowiązkom.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#EdwardWiśniewski">Istnieje problem cen. Podczas wizytacji zwracano nam uwagę, że jeśli kupujący surowce wtórne me będzie materialnie w tym zainteresowany, to nie będzie mowy o rozwoju drobnego przemysłu. Jest to podstawowe zagadnienie, które jak najprędzej powinno zostać rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#EdwardWiśniewski">Wiele surowców wtórnych i odpadów musi być odpowiednio uszlachetnionych. Pewne działania na tym odcinku zostały już podjęte, jednakże w stopniu daleko niezadowalającym. Np. termoplastyczne sztuczne tworzywa zagospodarowywane są w skali kraju jedynie w 11%. Istnieje więc ogromna rezerwa, którą jak najszybciej należy wykorzystać, tym bardziej, że cierpimy na poważny brak pełnowartościowych surowców.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#EdwardWiśniewski">Do surowców miejscowych zaliczają się także owocowo-warzywne. Także i tutaj występują istotne rezerwy, głównie z uwagi na ograniczony potencjał przetwórczy. W obecnej sytuacji kraju należy dążyć do rozwoju tego potencjału, który w istotny sposób może się przyczynić do wzbogacenia oferty rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#EdwardWiśniewski">Wydaje się, że należy wprowadzić konieczne korekty w systemie ekonomiczno-finansowym, które mogłyby wpłynąć na lepsze wykorzystanie surowców miejscowych, odpadowych i wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#EdwardWiśniewski">W trakcie wizytacji dowiedzieliśmy się, że Zjednoczenie „Vitropol” wydało decyzję zabraniającą sprzedaży stłuczki (zwłaszcza kryształowej) rzemieślnikom. Tym samym wiele zakładów zostało pozbawionych podstawowego surowca. Jeśli takie decyzje będą wydawane, to nie ma mowy o rozwoju niektórych branż rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#EdwardWiśniewski">Wyborcy z województw rzeszowskiego i krośnieńskiego sygnalizowali nam, że maszyny zgłaszane do przedsiębiorstwa „Ponar-Remo” są wykorzystywane w innych częściach kraju i nigdy nie wracają do swych pierwotnych użytkowników. Rodzi się uwaga - dyktowana nie tylko patriotyzmem lokalnym że sprzęt powinien być wykorzystywany na tym terenie, z którego pochodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławSerwiński">W świetle dostarczonych nam materiałów i wypowiedzi posłów w dyskusji oraz koreferatu nasuwa się pytanie, kiedy wreszcie nauczymy się racjonalnie myśleć. Przecież w najwyżej rozwiniętych państwach świata, dysponujących olbrzymią bazą surowcową (np. Kanada) surowce wtórne są traktowane na równi z innymi surowcami. Zagospodarowanie tych surowców wiąże się z bardzo niskimi kosztami a rentowność drobnych zakładów należy do jednej z najwyższych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławSerwiński">Słusznie w koreferacie podniesiono sprawę odpowiedniego zagospodarowania padliny. Przerób tego surowca dostarcza cennych artykułów nie tylko dla rolnictwa, ale także dla przemysłu chemicznego. Odpowiednie posunięcia w tym zakresie są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławSerwiński">Pomiędzy rzemieślnikiem, który wykorzystuje surowce wtórne i odpadowe a wielkim zakładem przemysłowym, który je dostarcza, znajduje się zbyt wielu pośredników. Znajdujemy się już na takim etapie rozwoju, że powinniśmy zaufać tak jednej, jak i drugiej stronie, że mogą obejść się bez pośredników. Najprawdopodobniej zapobiegałoby to wielu przejawom marnotrawstwa. Życie Gospodarcze doniosło np., że na wysypisko przywieziono dwa samochody koszul „Wólczanki” i spalono; przecież z tego materiału można było wyprodukować wiele użytecznych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławSerwiński">Spośród zakładów rzemieślniczych najbardziej ucierpiały: spożywcze, piekarnicze, cukiernicze, masarskie. Sanepid był tą instytucją, która w głównej mierzę przyczyniła się do zlikwidowania bardzo wielu małych piekarń, zwłaszcza na Ziemiach Zachodnich i Północnych. Z kolei masarnictwo ucierpiało ze względu na scentralizowany system pracy. W olbrzymich wytwórniach pomimo przerabiania kości na mączkę, a także zagospodarowywaniu innych odpadów istnieją jeszcze istotne rezerwy surowcowe, które nie są wykorzystywane głównie z powodu wadliwych relacji cen (np. 1 kg kości kosztuje 3 zł, a transport 6 zł). Dlatego też wydaje się celowy postulat zmiany obowiązującego systemu rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławSerwiński">Szkolenie nowych pracowników dla rzemiosła nie jest właściwe. Posiadamy wiele szkół, ale nauka w nich odbywa się w oparciu o wielkie państwowe przetwórnie, pracę przy taśmie. Absolwent takiej szkoły nie umie pracować w małym zakładzie, nie umie dobrze zrobić kiszki czy kaszanki. Dlatego też zmiany i na tym odcinku są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#StanisławSerwiński">Z licznych materiałów i dyskusji dowiadujemy się, że w lasach znajduje się wiele odpadów. Są to ogromne zapasy surowcowe, a jednocześnie źródło dewastacji środowiska, rozwoju różnych szkodników. Dlatego też trzeba pomóc tym wszystkim, którzy chcą zagospodarować te surowce. Przy okazji uwaga pod adresem samego rzemiosła drzewnego: w licznych sklepach tego rzemiosła znajdujemy jedynie pamiątki, artykuły dekoracyjne, a powszechnie odczuwa się brak artykułów użytkowych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#StanisławSerwiński">Generalny wniosek z mojej wypowiedzi jest jeden. Rzemiosłu powinno się dać światło, a nie jak dotychczas łojówkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanMełgieś">Cieszy fakt, że Komisja podejmuje problem tej rangi. Mamy w tej dziedzinie pewne osiągnięcia, ale są i dotkliwe luki. Oto jeden z wielu przykładów: w przeszłości rzemiosło produkowało uszczelki do ciągników, z jakichś bliżej nieznanych powodów zrezygnowano z tego i obecnie z braku uszczelek wiele ciągników jest unieruchomionych w okresie pilnych prac polowych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JanMełgieś">Na wsi polskiej nie wykorzystana jest olbrzymia ilość złomu. Rolnicy częstokroć wyrzucają „za płot” zużyte maszyny, bo nie ma tego gdzie podziać. Gminne spółdzielnie me skupują złomu, bo to się im nie opłaca. Ktoś powinien zająć się tym problemem, zorganizować transport i odstawiać złom na składowiska. Chodzi przecież o interes gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JanMełgieś">Apeluję do dyrektora St. Pawłowskiego, aby NIK zajął się sprawą wadliwie odlanych prefabrykatów w wytwórniach domów. Dochodzą liczne sygnały, że elementy te z uwagi na swą nieprzydatność dla budownictwa są niszczone, zakopywane, porzucane. A przecież jest w nich zamrożona stal, cement, praca ludzka. Tego rodzaju elementy budowlane mogłyby być bardzo przydatne rolnictwu, choćby do utwardzania dróg. Nie stać nas na takie marnotrawstwo.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JanMełgieś">Młyny gospodarcze, to oddzielny problem. Dopóki znajdowały się w rękach prywatnych, produkowały i były opłacalne. Później przejęły je gminne rady narodowe, wyeksploatowały do granic możliwości i przekazały gminnym spółdzielniom. Te z kolei nie mając środków na remonty dopuściły do dalszej dekapitalizacji. Efekty są powszechnie znane: część naszego zboża musimy mleć u naszego południowego sąsiada. Uważam, że rozwiązanie sprawy młynów jest proste, należy dać je w ręce ludzi, którzy będą obchodzić się z nimi po gospodarsku.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JanMełgieś">Na wsi jest coraz mniej rzemieślników w dawnym tego słowa znaczeniu. Coraz mniej kowali potrafi podkuć konia, czy wyklepać lemiesz. Dlatego też staje problem odpowiedniego szkolenia przyszłych kadr. Chodzi o to, aby absolwenci różnych szkół byli przydatni nie tylko w mieście, ale i na wsi.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JanMełgieś">Postarajmy się dać rzemiosłu możliwość świadczenia drobnych usług dla rolnictwa, żeby nie powtarzały się wciąż takie sprawy, jak pytania wyborców wiejskich o widły. Trzeba stworzyć rzemiosłu warunki, by lepiej pomagało rolnictwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJóźwiak">Może nie będziemy musieli sprowadzać wideł z Japonii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzyGruchalski">Podzielam pogląd posła A. Bryla, na sposoby zagospodarowania surowców wtórnych. Są w tej dziedzinie ogromne rezerwy. Nie wszystkie resorty realizują uchwałę nr 9 Rady Ministrów z 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JerzyGruchalski">Potwierdziła to zresztą dyskusja poselska. Trzeba jednocześnie pamiętać, że nie wszystkie surowce może rzemiosło wykorzystywać w sposób prosty, gdyż niezbędne jest uzdatnianie, które wymaga inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JerzyGruchalski">Surowce wtórne oblicza się na 260 mln ton (w 1980 r.), a stopień ich zagospodarowania oceniamy na ok. 60%. Największe rezerwy mamy w zakresie wtórnych surowców mineralnych w przemyśle. Dużą ich część zwala się na hałdy. Znane są możliwości wykorzystania ich do produkcji materiałów budowlanych, ale w tym celu potrzebne są inwestycje i to znaczne.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JerzyGruchalski">W dziedzinie wykorzystywania złomu i żelaza użytkowego wystąpiły trudności po ostatniej zmianie cen. Przytaczano tu już przykłady, świadczące o tym, że często ceny nowych wyrobów są niższe od cen surowca. Pracujemy nad tym wspólnie z Państwową Komisją Cen. Niektóre ceny skupu i zbytu surowców wtórnych ulegną zmianie. Dotyczy to przede wszystkim makulatury, gdzie opłacalność jest b. niska, co powoduje brak zainteresowania skupem. Duże przy tym są koszty przerobu i transportu makulatury. Zmiany cen skupu surowców wtórnych wiążą się ze zmianami cen zaopatrzeniowych w ogóle, które mają nastąpić w 1982 r. Rozmowy z PKC mają na celu urealnienie również cen złomu użytkowego; ceny obecne powodują znaczny spadek dostaw tego złomu.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JerzyGruchalski">Mimo niewykonywania planu przez odpowiednie jednostki, skup surowców wtórnych rośnie. Plan jednak był zawyżony. Obecnie, gdy załogi same ustalały plan - zadania są niższe niż w poprzednich latach.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JerzyGruchalski">Podejmuje się starania o zwiększenie podaży surowców niemetalicznych. Trwa zainicjowana przez wojewodów społeczna akcja zbierania wszelkich surowców wtórnych w przedsiębiorstwach i u ludności (kwiecień-maj). Akcja przebiega dość sprawnie, choć nie we wszystkich województwach. Chcemy też spowodować, by w biurach i urzędach przejrzano szafy i biurka i oddano - oczywiście pod nadzorem archiwów państwowych - część papierów na makulaturę.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JerzyGruchalski">Jeżeli chodzi o nagrody ze zbiórką surowców, co zostało poruszone przez przedstawiciela NIK, to pragnę wyjaśnić, że w 1980 r. resort przyznał 20 mln zł na nagrody dla bezpośrednich zbieraczy, przy czym ok. 2% tej kwoty miało być przeznaczone dla wiceministrów i wojewodów jako organizatorów zbiórki. W wyniku uwag NIK analizujemy ten problem, rzecz jest dyskusyjna, gdyż niektórzy wojewodowie jako pełnomocnicy wykazywali dużo staranności i inicjatywy. Jesteśmy jednak obecnie zdania, że nagród takich nie będzie się już więcej przyznawać.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JerzyGruchalski">Przydziela się także nagrody za zbiórką społeczną (do 20% funduszów uzyskanych ze zbiórki). Jest rzeczą dyskusyjną, czy powinny być narody przy akcjach społecznych. Jednakże mobilizuje to młodzież i ludzi pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JerzyGruchalski">Uchwała nr 9 Rady Ministrów z 1980 r. nie jest w pełni realizowana przez poszczególne resorty i urzędy wojewódzkie. Ważną sprawą jest uzdatnianie odpadów tworzyw, opon, gumy itp. Wkrótce ukaże się uchwała Rady Ministrów o funduszu surowców wtórnych przeznaczonym na aktywizację pozyskiwania i przetwarzania tych surowców. W 1980 r. dysponowaliśmy ok. 100 mln zł dla resortów, które chciałyby podejmować inwestycje krótkotrwałe. Ze względu na ogólną sytuację gospodarczą, fundusze te wykorzystano w minimalnym stopniu. Podobnie będzie w tym roku. Fundusz surowców wtórnych pozwoli lepiej stymulować sprawę.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#JerzyGruchalski">Rada Ministrów wydała przed paroma tygodniami uchwałę ustalającą m.in., że osoby uprawnione do zbiórki i skupu surowców wtórnych będą mogły zajmować się również ich uzdatnianiem. Wiąże się z tym sytuacja na wsi, gdzie prywatni zbieracze mogliby odbierać surowce wtórne z domów rolników. Będą mogli zajmować się tym emeryci i renciści, nie tracąc prawa do rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#JerzyGruchalski">Duże są rezerwy wykorzystania zużytego sprzętu gospodarstwa domowego - radioodbiorników, telewizorów, lodówek. Można by tą drogą odzyskiwać szereg elementów do dalszej produkcji. Problem ten powinien interesować rzemiosło i spółdzielczość pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#JerzyGruchalski">Mamy do czynienia ze złomowaniem maszyn i urządzeń, a przecież można by odzyskiwać z tego źródła cenne surowce, metale nieżelazne, elementy silników itp.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#JerzyGruchalski">Istnieje b. dużo surowca dla zakładów utylizacyjnych, ale są one w niełasce urzędów wojewódzkich. Zakłady takie likwiduje się, jeżeli tylko są zbyt blisko siedzib ludzkich. Prowadzimy z Ministerstwem Finansów rozmowy w celu stworzenia warunków odbudowywania tych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#JerzyGruchalski">Rozwijanie sieci skupu surowców wtórnych w osiedlach mieszkaniowych jest b. utrudnione. Nie uwzględnia się takich placówek w projektach osiedli, punkty skupu usuwa się poza obręb miast.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#JerzyGruchalski">Sprawę wyłączności „Centrozłomu” jeżeli chodzi o skup złomu postaramy się rozstrzygnąć wspólnie z resortem hutnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JerzyGraczyk">Obowiązujące obecnie przepisy stwarzają generalnie biorąc dostateczne warunki do intensyfikacji zagospodarowania surowców wtórnych w całej gospodarce, w tym w drobnej wytwórczości i rzemiośle. Mamy więc dobre przepisy, zwłaszcza uchwały Rady Ministrów, ale bariery psychologiczne pozostają bez zmian. Charakterystyczna jest postawa, o której mówił poseł E. Czuliński; „lepiej zniszczyć niż sprzedać”. Sprawa sprzedaży komplikuje się zwłaszcza, gdy kandydatem na nabywcę odpadów jest rzemieślnik. Przełom w warunkach prawnych spowodowała uchwała nr 9 Rady Ministrów z 1980 r., która jednak nie została opublikowana. Mimo to wydano przepisy oparte na tej uchwale. Pracuje się obecnie nad pewnymi modyfikacjami i przygotowaniem tekstu uchwały do ogłoszenia. Uchwała zobowiązuje to ewidencji i wyceny odpadów wszystkie jednostki gospodarki narodowej. To musi być w pełni respektowane. Uchwała nakłada obowiązek zagospodarowania odpadów na cele własne lub innych użytkowników, zwłaszcza drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JerzyGraczyk">Poza drobnymi wyjątkami, nie ma problemu cen zbytu odpadów. Trzeba tu dodać, że odpady uciążliwe zbywa się czasami nawet nieodpłatnie. Na hałdach i w innych miejscach odkłada się rocznie 80 do 90 mln ton odpadów, głównie mineralnych. Jest to wynik szybkiego rozwoju przemysłu wydobywczego oraz eksploatowania coraz uboższych złóż (powstało coraz więcej odpadów trudnych do zagospodarowania).</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JerzyGraczyk">Według szacunku ekspertów, odzyskiwane surowce metaliczne zagospodarowywane są w ok. 99%.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JerzyGraczyk">Ważnym problemem jest skup odpadów użytkowych z gospodarstw chłopskich i domowych. Wymaga to wzmocnienia zajmujących się tym jednostek uspołecznionych i zbieraczy indywidualnych; konieczne są w szczególności środki materiałowo-techniczne. Odpady nieodebrane trafiają, zwłaszcza na wsi, na wysypiska i tracimy je bezpowrotnie. Jest tu problem cen, zwłaszcza makulatury i odpadów włókienniczych, rzeczą jednak najważniejszą jest właściwe wyposażenie i zorganizowanie całego systemu odzysku. Zdarzają się przecież wypadki, kiedy pracownicy MPO odmawiają współdziałania ze zbieraczami indywidualnymi.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#JerzyGraczyk">Uchwała Rady Ministrów oraz zarządzenie ministra finansów i przewodniczącego PKC stworzyły formy materialnego zainteresowania drobnej wytwórczości i rzemiosła. Rzemiosło ma już od dość dawna prawo przyjmowania do kalkulacji cen surowców wtórnych na równi z surowcami pierwotnymi. Podmioty gospodarki uspołecznionej mogą traktować zyski osiągane w wyniku wykorzystania surowców wtórnych jako należne. Dla gospodarki uspołecznionej przewiduje się kredyty na cele związane z wykorzystaniem odpadów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WojciechPruss">Zasady ustalania cen na wyroby z surowców wtórnych i niepełnowartościowych są takie same jak na wyroby z surowców pełnowartościowych. Korzyść uzyskana dzięki różnicy cen surowców przypada producentowi. Ceny surowców wtórnych są stosunkowo niskie, ale wiąże się ten fakt z tym, że i pełnowartościowe surowce są u nas tanie. Ta sytuacja ulegnie zmianie po wprowadzeniu reformy cen zaopatrzeniowych. Odpowiednie propozycje zmiany cen zaopatrzeniowych były przez nas opracowane, reforma miała wejść w życie od 1 stycznia 1981 r. ale nie weszła.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WojciechPruss">Podwyżka cen skupu i zbytu makulatury została już uzgodniona i będzie wprowadzona.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WojciechPruss">Jeśli wojewodowie zwracają się do nas z prośbą o zastosowanie wyższych niż przewidziano cen na cegłę z produkcji lokalnej idziemy im na rękę i zezwalamy na wyższe ceny. Tę sprawę też ureguluje reforma cen zaopatrzeniowych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WojciechPruss">W sprawie zbyt wysokich cen żelastwa użytkowego wyeliminowaliśmy już niektóre nieprawidłowości, będziemy pracować nad tym problemem dalej.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WojciechPruss">Wiceminister przemysłu spożywczego i skupu Kazimierz Jarosz:</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#WojciechPruss">Zakładam, że tempo rozwoju małych zakładów rzemiosła będzie obecnie kilkakrotnie większe niż dużych. W sprawie rzemiosła spożywczego (młynarstwo i zakłady wędliniarskie) wyjaśniam, że 24 kwietnia minister przemysłu spożywczego i skupu wystosował pismo do wszystkich wojewodów regulujące sprawę zaopatrzenia rzemiosła w surowce do produkcji po wprowadzeniu systemu reglamentacji. W przemyśle młynarskim 90% mąki przerabiają zakłady kluczowe, ok. 200 tys. ton młyny gminnych spółdzielni. Mieliśmy nadzieję, że dalsze 200 tys. ton przerobią młyny rzemieślnicze - na razie zawarliśmy umowy na 30 tys. ton. Jedyną przeszkodą są zbyt niskie ceny, przeszkód ze strony formalnej nie ma.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#WojciechPruss">Jeśli chodzi o padlinę „Bacutil” przerabia na karmę ten surowiec, ale nie wszystko. Bylibyśmy zainteresowani przerobem pozostałego surowca przez rzemieślnicze zakłady utylizacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StefanRynowiecki">Postęp w zakresie wykorzystania surowców wtórnych jest ciągle nie wystarczający. Nasze propozycje i starania w tym zakresie nie odnoszą skutku. Dopóki przedsiębiorstwa nie będą stanowczo zobowiązane do zbywania surowców wtórnych i niepełnowartościowych na swoim terenie, nie będzie znacznej poprawy. Dotychczas kontrole nie interesowały się tym, co i dlaczego leżało na hałdach, ale co i dlaczego znalazło się w kioskach rzemieślniczych. Brak zorganizowanej sprzedaży dla rzemiosła surowców z prywatnego uboju. Rozwija się handel pokątny i spekulacyjny, a nie zaopatruje się w sposób zorganizowany rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#StefanRynowiecki">Gdy chodzi o części zamienne dla rolnictwa, to jesteśmy w stanie podjąć się tej produkcji. Aktualnie kontynuujemy giełdę części zamiennych dla motoryzacji, sprawa ta idzie bardzo dobrze. Jak będzie z częściami dla rolnictwa nie wiemy, bo odpowiednie centrale nie są tak zorganizowane jak „Polmozbyt” i trudno dogadać się w sprawie produkcji części w większych ilościach, co jest warunkiem opłacalności takiej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#StefanRynowiecki">Ciągle są jeszcze aktualne stare, nierozwiązane sprawy, jak np. całe hałdy stłuczki kryształowej, której nie wolno sprzedać rzemiosłu, bo jest w tej sprawie zakaz Zjednoczenia „Vitropol”.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#StefanRynowiecki">Rozwiązania w zakresie usług dla rolnictwa zależą od stanowiska władz wojewódzkich i gminnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanDykton">Spółdzielnia „Progal” to organizacja chałupnicza, która daje produkcję wartości 1,5 mld zł rocznie i to w większości w asortymentach bardzo poszukiwanych, takich jak odzież dziecięca i niemowlęca. 20% tej produkcji wykonuje się z surowców niepełnowartościowych i resztek. Rzemiosło także chce zagospodarowywać resztki, ale stanęliśmy na stanowisku że preferencje w tym zakresie należą się „Progalowi”, aby ceny na artykuły niemowlęce i dziecięce mogły być niewysokie dzięki tańszym surowcom i robociźnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JózefWojtala">Nie mogę się zgodzić z opinią mojego przedmówcy. Rzemiosło także produkuje dla dzieci i powinno mieć taki sam dostęp do resztek i surowców niepełnowartościowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JerzyJóźwiak">Z naszej dyskusji wynika, że stopień i wielkość wykorzystania surowców wtórnych i odpadowych jest niewystarczająca. Przyczyny tego stanu rzeczy należy szukać m.in. w nieprawidłowo ustawionych cenach. Na całym świecie przy dużych zakładach Powstają małe, które wykorzystują cały odpadowy surowiec. U nas, niestety, jest to zjawisko nieznane. Niewłaściwością jest także i to, że duże zakłady nie chcą, boją się, lub nie są zainteresowane materialnie w zbywaniu surowców wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JerzyJóźwiak">Trzeba znieść blokadę jaką założyło Zjednoczenie „Vitropol” na sprzedaż stłuczki kryształowej rzemiosłu. Ceny złomu użytkowego, które są niejednokrotnie wyższe niż ceny normalnych wyrobów hutniczych, powinny ulec normalizacji.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JerzyJóźwiak">Tezy wynikłe w dyskusji powinny się znaleźć w opinii naszej Komisji. Zespół wizytujący wraz z posłem sprawozdawcą przygotuje opinię na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JerzyJóźwiak">Proponuję podkreślić w naszej opinii konieczność traktowania spółdzielni rzemieślniczych jak równorzędnych partnerów w zbycie surowców niepełnowartościowych i wtórnych.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JerzyJóźwiak">W kolejnym punkcie porządku dziennego. Komisja wysłuchała informacji o pracach Komisji ds. Reformy Gospodarczej w dziedzinie drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#JerzyJóźwiak">Otwierając obrady, poseł Jerzy Jóźwiak (SD), stwierdził, że Komisja rozpatrywała temat wiążący się bezpośrednio z tą problematyką około 2 miesiące temu, kiedy to przedyskutowano realizację uchwał XIV Plenum KC PZPR. Na podstawie dyskusji przygotowano opinię dla premiera, w której posłowie negatywnie wypowiedzieli się o realizacji w. w. uchwał. Poza wdrażaniem do praktyki rezultatów XIV Plenum należy także mieć na uwadze uchwałę nr 167 RM. M.in. na podstawie wystąpień poselskich powołano zespół społeczny, który wypracował koncepcję odmienną od prezentowanej przez zespół rządowy. Mówca zaproponował, by z uwagi na wagę zagadnienia drobnej wytwórczości, a także ze względu na niezadowalające do tej pory efekty prac nad tym tematem wystąpić do Prezydium Sejmu z propozycją by jedną z najbliższych sesji plenarnych poświęcić na omówienie tego niezwykle ważnego zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#JerzyJóźwiak">Informację o pracach Komisji do Spraw Reformy Gospodarczej w odniesieniu do zagadnień drobnej wytwórczości przedstawił poseł Zenon Komender (bezp. „Pax”):</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#JerzyJóźwiak">Na posiedzeniu naszej Komisji, które było poświęcone przedyskutowaniu opublikowanych podstawowych założeń reformy gospodarczej powołano podkomisję i zobowiązano ją do opracowania opinii, co do tych założeń, w odniesieniu do działu, którym się interesujemy. W tej opinii stwierdzono, że „w założeniach” przeważa wielkoprzemysłowy punkt widzenia a problemy drobnej wytwórczości, handlu i usług znajdują się niejako na drugim planie. Zasugerowano także, by problemem tym zajął się możliwie szeroko IV zespół Komisji ds. Reformy Gospodarczej „Organizacja i funkcjonowanie rynku”.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#JerzyJóźwiak">Pragnę poinformować, że w najbliższym czasie (11. V.) zbiera się Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, która przy udziale prezydiów wszystkich komisji sejmowych rozpatrzy m.in. przedstawioną Sejmowi informację o stanie prac nad reformą gospodarczą. W nadesłanym dokumencie można odszukać również ślady opinii Komisji Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług. Nasze uwagi zostały wykorzystane przy podsumowaniu pierwszego etapu prac dla przygotowywania dokumentu. Stwierdzono, że należy dokonać wyodrębnienia i szerszego przedstawienia problemów rolnictwa, budownictwa oraz drobnej wytwórczości i usług. W drugiej połowie maja dokument, o którym mówię, zostanie przedłożony pod ogólnospołeczną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#JerzyJóźwiak">Po posiedzeniu w dn. 4 marca br. skierowaliśmy opinię do premiera, która prezentowała nasz punkt widzenia odnośnie realizacji decyzji rządowych związanych z wdrażaniem uchwał XIV Plenum KC o rozwoju drobnej wytwórczości. Nasze wnioski i opinie znalazły zastosowanie w trakcie prać nad modyfikacją uchwały nr 167 Rady Ministrów. Podjęto decyzję aby po rozpatrzeniu tej sprawy przez Radę Ministrów skierować przygotowane projekty do zaopiniowania w Komisji ds. Reformy Gospodarczej. Sprawa ta została podjęta na posiedzeniu Komisji w dn. 25.III. Premier W. Jaruzelski (który w tym dniu objął przewodnictwo pracami Komisji) stwierdził, m.in. że należy stworzyć możliwie szybko jak najlepsze warunki dla funkcjonowania usług i drobnej wytwórczości; jest to ta sfera gospodarki, w której można możliwie szybko i szeroko wprowadzać do praktyki różne rozwiązania wypracowywane przez Komisję do spraw reformy gospodarczej. W tej sferze jest ograniczone ryzyko, a korzyści mogą być ogromne. Punktem wyjścia do dalszych działań w tym zakresie miało stać się przygotowanie odpowiedniej Uchwały Rady Ministrów. Dlatego też na posiedzeniu w dn. 25.III. powołano grupę roboczą, która miała zaopiniować dwa rządowe projekty uchwał Rady Ministrów: o zasadach działania uspołecznionej drobnej wytwórczości i o powołaniu wojewódzkich funduszów rozwoju drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#JerzyJóźwiak">Prace grupy zostały zakończone do dn. 9.IV. W wypracowanej opinii zwraca się uwagę, że zaproponowane projekty uchwał Rady Ministrów są zgodne z obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Na uwagę zasługuje fakt, że rozwiązania reformy gospodarczej miały wyprzedzać obecnie obowiązujący system prawa.)</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#JerzyJóźwiak">Grupa robocza opiniując w zasadzie pozytywnie oba projekty postulowała dalsze rozwiązania w formie uchwały Rady Ministrów, która miała dotyczyć zasad działania drobnej wytwórczości. W trakcie dyskusji nad tym dokumentem wielokrotnie posługiwano się argumentacją zaczerpniętą z posiedzenia naszej Komisji z dn. 4.III. br. 28 kwietnia br. odbyło się posiedzenie komisji ds. Reformy Gospodarczej. Tematem dyskusji były dwa zestawy dokumentów przygotowane przez rząd oraz grupę roboczą. W dyskusji wzięło udział 18 mówców, większość z nich opowiedziała się za propozycjami zgłoszonymi przez grupę roboczą.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#JerzyJóźwiak">Zgłaszano natomiast poprawki zmierzające do sprecyzowania i przeredagowania niektórych propozycji. Generalnie zmierzano do tego, by w oparciu o podstawowe założenia reformy wypracować rozwiązania docelowe. W podsumowaniu dyskusji (wicepremier H. Kisiel) wskazano, że należy w oparciu o wnioski i uwagi zgłoszone w dyskusji - przepracować ostatecznie omawiane projekty i przedstawić je w formie projektu nowej uchwały Rady Ministrów. Po zakończeniu obrad odbyło się w gmachu Rady Ministrów spotkanie z wicepremierami H. Kisielem i J. Ozdowskim, w trakcie którego powzięto decyzję o przygotowywaniu uchwały Rady Ministrów „o warunkach rozwoju i zasadach działania drobnej wytwórczości”.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#JerzyJóźwiak">W chwili obecnej projekt tej uchwały w brudnopisie jest już przygotowany przez „Komitet Redakcyjny” i w poniedziałek zostanie przekazany członkom grupy roboczej. 12 maja zbierzemy się raz jeszcze, by wprowadzić tam ostateczne poprawki. Z kolei zostanie on przekazany obu wymienionym wicepremierom, by ok. 20 znaleźć się na forum Komitetu Gospodarczego Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#JerzyJóźwiak">Mówię ogólnie, dlatego by zasygnalizować jedynie tok prac nad najbardziej interesującymi nas dokumentami, a także przedstawić pracę zespołów roboczych Komisji ds. Reformy Gospodarczej. Konkretnych przykładów nowowprowadzanych rozwiązań podać można by bardzo wiele. Np. w odniesieniu do handlu zagranicznego staraliśmy się przyjąć takie założenia, by były one spójne z przyjętymi dla całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#JerzyJóźwiak">Proponuję, aby podkomisja zajmująca się tą problematyką w ramach naszej Komisji już w następnym tygodniu zapoznała się z omawianymi przeze mnie dokumentami celem wypracowania własnego poglądu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#JerzyJóźwiak">Oddzielną sprawą jest podjęcie dalszych prac przez naszą Komisję.</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#JerzyJóźwiak">W terminie do 30 czerwca br. mają być przygotowane istotne projekty ustaw, w tym m.in.: o przedsiębiorstwie, o zarządzie załogi przedsiębiorstw przemysłowych, o prawie bankowym i Narodowym Banku Polskim a w dalszej kolejności o spółdzielniach, zasadach funkcjonowania państwowych gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#JerzyJóźwiak">Chodzi o to, żeby nasza Komisja mogła wnieść swój punkt widzenia do Komisji Prac Ustawodawczych odnośnie problematyki handlu wewnętrznego, drobnej wytwórczości i usług - gdy Sejm rozpocznie prace na wspomnianymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#JerzyJóźwiak">Należałoby wystąpić do Prezydium Sejmu z wnioskiem o zaplanowanie plenarnej debaty Sejmu nad drobną wytwórczością i jej rolą w programie działań stabilizacyjnych w gospodarce narodowej. Byłaby to okazja do podkreślenia roli drobnej wytwórczości na rzecz wzbogacania rynku, a także w związku z przemieszczaniem siły roboczej. Przyjęto bowiem, że zbędne zatrudnienie należy przesuwać m.in. do drobnej wytwórczości i rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#JerzyJóźwiak">Przygotowując debatę plenarną nad drobną wytwórczością należałoby zgłosić nasze propozycje dotyczące potrzeby nowych regulacji ustawowych w zakresie rzemiosła. Trzeba w szczególności sprecyzować - co oznacza sformułowanie, iż drobna wytwórczość ma być dziedziną, w której wyprzedzająco wdrażać się będzie reformę gospodarczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JerzyJóźwiak">Ponieważ nie ma pytań do wypowiedzi posła Z. Komendera uważam, że informację tę przyjmujemy.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JerzyJóźwiak">Jeżeli chodzi o harmonogram dalszych prac należałoby zobowiązać nasz zespół ds. projektów ustaw, aby wyraził stanowisko Komisji wobec projektu reformy gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Sprawozdawca">Komisja wystąpi do Prezydium Sejmu z wnioskiem, by problematyka drobnej wytwórczości i jej zadań w procesie stabilizacji gospodarki narodowej stała się tematem plenarnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Sprawozdawca">Następnie Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące: środków dewizowych na zakup artykułów żywnościowych, zwiększenia produkcji proszków do prania, produkcji roztrząsarko-zgrabiarek w spółdzielni pracy w Częstochowie (sprawa ceny), zezwolenia rzemiosłu na skup żywca u hodowców indywidualnych po cenach wolnorynkowych dla celów przetwórstwa w zakładach własnych (wymaga to jednocześnie ustalenia przez władze państwowe cen maksymalnych); inny dezyderat dotyczy potrzeby podniesienia jakości i trwałości wyrobów wędliniarskich sprzedawanych na kartki. Komisja uchwaliła także dezyderaty do wiceprezesa Rady Ministrów w sprawie zmiany cen żelastwa użytkowego i w sprawie zagospodarowania przez rzemiosło odpadowego szkła kryształowego.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Sprawozdawca">Komisja skierowała również do prezesa Rady Ministrów opinię w sprawie aktualnej sytuacji rynkowej w zakresie artykułów żywnościowych i wdrażania systemu reglamentacji, obejmującą wnioski z posiedzenia w dniu 7 maja br.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#Sprawozdawca">Poseł Józef Wojtala (SD) przedstawił projekt opinii do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie podatku obrotowego i dochodowego od osób fizycznych i osób prawnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#Sprawozdawca">Komisja przyjęła zaprezentowany projekt opinii.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>