text_structure.xml 43.1 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 14 czerwca 1982 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Longina Cegielskiego (ZSL), rozpatrzyła projekty aktów wykonawczych do ustaw: o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Finansów z I zastępcą ministra Witoldem Bieniem i wiceministrem Bronisławem Ciasiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Narodowego Banku Polskiego, Urzędu Rady Ministrów oraz Zespołu Doradców Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu uczestniczyli też członkowie międzykomisyjnego zespołu ds. reformy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Opinię dotyczącą projektów aktów wykonawczych do ustaw o gospodarce finansowe j przedsiębiorstw państwowych oraz o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej przedstawiła poseł Krystyna Jandy-Jendrośka (bezp.): Dyskutując nad projektami ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw oraz o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej zwracaliśmy uwagę na nadmierną liczbą delegacji ustawowych upoważniających Radę Ministrów do wydawania aktów wykonawczych. Część tych delegacji można było wyeliminować. Nadal jednak pozostała znaczną ich liczba. Dlatego też przyjęliśmy generalną zasadę, że wszystkie akty wykonawcze będą opiniowane przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Przedstawiono nam do opinii jedno rozporządzenie wykonawcze do ustawy o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej w sprawie ograniczenia wykazu produktów i usług luksusowych oraz 8 rozporządzeń do ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Dotyczą one weryfikacji rocznych bilansów przedsiębiorstw państwowych, pozycji głównych księgowych i dyplomowanych głównych księgowych oraz szczegółowych zasad gospodarki finansowej w przedsiębiorstwach o określonej specyfice, tj. handlu zagranicznego, gospodarki leśnej, gospodarki rolnej, poczty i turystyki.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Przedstawiono nam projekty wraz z protokółem rozbieżności odzwierciedlającym różnicę stanowisk poszczególnych resortów. Trudno w tej sytuacji zrozumieć jaką funkcję ma właściwie pełnić Komisja sejmowa. Czy mamy występować jako mediator pomiędzy resortami i rozstrzygać międzyresortowe spory. Czy też raczej opiniować projekt uzgodniony już wewnątrz rządu przed jego przyjęciem przez Radę Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BronisławCiaś">Rada Ministrów podejmie decyzję co do aktów wykonawczych po uzgodnieniu ich z właściwymi resortami i komisjami sejmowymi. Rząd chciałby znać stanowisko Komisji, zanim przystąpi do oceny protokołu rozbieżności odzwierciedlającego różnicę stanowisk poszczególnych resortów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KrystynaJandyJendrośka">Wyjaśnienie to nie jest przekonujące. Komisja powinna opiniować uzgodniony projekt a nie wdawać się w spory międzyresortowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WitoldBień">Stanowiska resortów są wyrazem pewnych dążeń. Niektóre sugestie wydają się nawet sprzeczne z generalną linią rozwiązań przyjętych w ustawach. Dlatego też chcielibyśmy kierować się opinią Komisji w podejmowaniu dalszych decyzji. Opinia ta mogłaby nam wskazać właściwy kierunek dalszych rozwiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KrystynaJandyJendrośka">Projekt rozporządzenia w prawie ograniczenia wykazu produktów i usług luksusowych wprowadza stawki podatku obrotowego od sprzedaży produktów i usług luksusowych w wysokości od 20 do 60%. Stawki te wydają się uzasadnione i można je przyjąć. Pozytywnie należy również ocenić ograniczenie w rozporządzeniu wykazu produktów i usług luksusowych wyliczonych w załączniku nr 1 do ustawy z 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KrystynaJandyJendrośka">Na podstawie art. 4 ust. 5 ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw przygotowano projekt rozporządzenia w sprawie weryfikacji rocznych bilansów przedsiębiorstw państwowych. Weryfikacja ta powinna zapewnić rzetelność i prawidłowość danych wykazywanych w sprawozdaniu finansowym. Rozporządzenie reguluje szczegółowo kto i w jakim trybie przeprowadza weryfikację oraz ustala sankcje za nierzetelną sprawozdawczość.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#KrystynaJandyJendrośka">Na podstawie art. 35 ust. 2 ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw przygotowano projekt rozporządzenia w sprawie głównych księgowych. Ponieważ ustawa o przedsiębiorstwie państwowym nie określa pozycji prawnej księgowego w przedsiębiorstwie należało uczynić to w akcie wykonawczym. Główny księgowy odpowiada, łącznie z dyrektorem, za wyniki i gospodarkę finansową przedsiębiorstwa. Głównemu księgowemu przysługuje prawo odmowy podpisu, co wstrzymuje wykonanie określonej operacji. Razi jednak pewna niewspółmierność środków, które pozostawiono do dyspozycji głównego księgowego (odmowa podpisu nie ma mocy ostatecznej, dyrektor może nakazać przeprowadzenie operacji, pomimo braku zgody księgowego) w stosunku do zakresu ponoszonej przez niego odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#KrystynaJandyJendrośka">Pozostałe projekty rozporządzeń do ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw dotyczą szczegółowych zasad gospodarki finansowej w przedsiębiorstwach specyficznego typu. M.in., określono w tych rozporządzeniach szczegółowe zasady tworzenia funduszów celowych. Dotychczas traktowaliśmy fundusze jako ograniczenie samodzielności przedsiębiorstw. Obecnie przedsiębiorstwa będą zainteresowane tworzeniem funduszy w ciężar kosztów, bo tylko w ten sposób będą mogły zmniejszyć wykazywany zysk, a zarazem i podatek. Szczegółowo unormowano problem odpisów amortyzacyjnych określając lokalizację tych odpisów, bądź na kosztach przedsiębiorstw, bądź jak np. w przypadku przedsiębiorstw podlegających MON, na różnorodne fundusze scentralizowane.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#KrystynaJandyJendrośka">Określono również szczegółowe zasady rachunku finansowego w przedsiębiorstwach użyteczności publicznej korzystających z dotacji budżetowych. Należałoby jednak wyjaśnić dodatkowo, czy w najbliższym czasie nastąpi licząca się zwyżka opłat za usługi tych przedsiębiorstw, które rzutują na wysokość ich dochodu.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#KrystynaJandyJendrośka">Pewne wątpliwości budzi zbyt niski procent odpisów na fundusz remontowy w przedsiębiorstwach gospodarki mieszkaniowej. Powstają obawy, że 3-procentowe odpisy nie wystarczą, a właściwy ciężar kosztów obciąży budżet i lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#KrystynaJandyJendrośka">Interesujące wydają się propozycje podziału funduszu nagród w przedsiębiorstwach zlokalizowanych przy zakładach karnych podlegających Ministerstwu Sprawiedliwości. Fundusze te dzieli się pomiędzy pracowników przedsiębiorstw i skazanych wykonujących prace na rzecz przedsiębiorstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BronisławCiaś">Rozporządzenie określa jedynie odpisy na fundusz remontowy w przedsiębiorstwach gospodarki mieszkaniowej w roku 1982. W następnych latach kwestie te regulować będzie ustawa budżetowa. O wysokości odpisów zadecydują inne nieznane jeszcze obecnie czynniki, tak jak m.in. wysokość czynszów. W najbliższym czasie problem czynszów w lokalach kwaterunkowych i spółdzielczych rozpatrzy Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#BronisławCiaś">W dotychczasowej dyskusji nad projektami rozporządzeń pojawiły się dwie zasadnicze tendencje. Jedna z nich zmierza do rozszerzania specyfiki poszczególnych przedsiębiorstw i czynienia dlań wyjątków od rozwiązań przyjętych generalnie. Druga sprowadza się do rozszerzenia materii rozporządzeń na zagadnienia wykraczające poza sferę regulacji ustawy o gospodarce finansowej, takie jak np. podatki lub ceny. Cenne byłoby dla rządu ustosunkowanie się Komisji wobec tych zasadniczych tendencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZygmuntSurowiec">W dyskusji nad wykazem towarów luksusowych posłowie kwestionowali niektóre pozycję tego wykazu i wskazywali na konieczność jego ograniczenia. Przedstawiony projekt rozporządzenia jest generalnie zgodny z formułowanymi wówczas wnioskami. W dalszym ciągu jednak konieczne jest wprowadzenie pewnych uściśleń. Dotyczy to m.in. broni myśliwskiej, która w wersji popularnej nie jest traktowana jako towar luksusowy. Powstaje pytanie co ma decydować o zaliczeniu konkretnej broni do wersji popularnej lub luksusowej. Niewystarczającym kryterium okaże się tu cena jednostkowa. Musielibyśmy wówczas zaliczyć do towarów luksusowych każdą broń kulową. Najbardziej typowy sztucer obciążony jest podatkiem ze stopą procentową 50%. Warto przypomnieć, że sztucer czeski kosztował kiedyś 7 tys. zł. Obecnie po zastosowaniu stopy procentowej aż 56 tys. zł. Czy nie należałoby prowadzić podziału na dwie kategorie broni myśliwskiej luksusową i popularną. Ta ostatnia powinna być obciążona mniejszym podatkiem, a więc odpowiednio tańsza. Tylko w ten sposób zdołamy zainteresować ludność miejscową działalnością w kołach łowieckich. Jest to niezbędne z uwagi na coraz większe rozmiary szkód wyrządzonych przez dzikie zwierzęta w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZygmuntSurowiec">Członek Zespołu Doradców Sejmowych Henryk Kisiel zgłosił uwagi do projektu rozporządzenia RM w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej niektórych przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZygmuntSurowiec">W § 5 projektu należy mocniej udokumentować zasady premiowania pracowników obcych, lub w ogóle skreślić ten paragraf. Jego pozostawienie w dotychczasowej formie narusza bowiem samorządność przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#ZygmuntSurowiec">- W § 16 projektu wątpliwe jest przyznanie uprawnień do określania wysokości odpisów na fundusz postępu technicznego przez organ założycielski przedsiębiorstwa. To rodzi bowiem możliwość dowolnej interpretacji, tego przepisu i w następstwie dowolność w ustalaniu stawek odpisów. Należy więc dążyć do sprecyzowania tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#ZygmuntSurowiec">- W § 33 ceny urzędowe i regulowane za usługi komunalne powinny pozostawać pod kontrolą Ministerstwa Finansów. Nie jest bowiem słuszne ze społecznego punktu widzenia pozostawienie uprawnień do określania tych cen - organom założycielskim przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#ZygmuntSurowiec">- W § 36 ust. 4 należy dążyć do zmniejszenia stawki narzutu na fundusz remontów, realizowanych sposobem gospodarczym do 10%, tak jak to ma miejsce w innych przypadkach przewidywanych w projekcie. Stawka 15%, którą przewiduje projekt, nie ma w tym przypadku żadnego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#ZygmuntSurowiec">Ekspert ustosunkował się także do projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych. Stwierdził, że 8,5% odpis z funduszu płac na poczet funduszu premiowego w PGR, nie powinien mieć miejsca, w wypadku kiedy dane przedsiębiorstwo jest deficytowe. Jeżeli jednak uznamy, iż należy wypłacać premie także w PGR przynoszących straty, z kredytu bankowego tak jak to przewiduje projekt rozporządzenia, to należy określić szczegółowo warunki oprocentowania tego kredytu i jego spłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BronisławCiaś">Ze względu na niewielką kwotę wynikającą z ewentualnego zwolnienia od opodatkowania także myśliwskiej broni kulowej, resort jest skłonny zaliczyć pewne rodzaje broni kulowej do broni popularnej, mimo że ustawa ograniczę takie możliwości.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BronisławCiaś">Ustosunkowując się do uwag zgłoszonych przez Henryka Kisiela stwierdził, że resort proponuje kwestie określone w § 5 projektu - związane z premiowaniem pracowników pozostawić całkowicie w gestii przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#BronisławCiaś">- Resort zgadza się na skreślenie w § 16 sformułowania, że organ założycielski przedsiębiorstwa określa wysokość odpisów na zakładowy fundusz postępu technicznego i uznać, że wystarcza w tym zakresie określenie, że fundusze te gromadzi się w granicach wynikających z założeń NPSG.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#BronisławCiaś">- W § 33 ceny usług komunalnych i wysokość dotacji powinny, tak jak proponuje H. Kisiel, być określane w porozumieniu z Ministerstwem Finansów.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#BronisławCiaś">- Zgadzamy się, że określone w § 36 ust. 4 projektu narzuty na remonty wprowadzane sposobem gospodarczym powinny wynosić 10% a nie 15% jak zaproponowano.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#BronisławCiaś">Jeżeli idzie o założenia systemu finansowego PGR, to przedstawiciele resortu stwierdzili, że część przedsiębiorstw gospodarki rolnej jest deficytowa nie z własnej winy, dlatego też nie powinna ponosić konsekwencji finansowych z tego powodu. W związku z tym resort proponuje wprowadzenie dla PGR 3-letniego okresu przejściowego, w którym to okresie przedsiębiorstwa będą się starały zmniejszyć straty. Jeżeli zmniejszanie deficytu będzie widoczne, to bank będzie udzielał przedsiębiorstwu kredytu na fundusz premiowy. Kredyt ten będzie miał charakter bodźcowy i będzie udzielany jedynie wtedy, kiedy deficyt finansowy konkretnego przedsiębiorstwa będzie się zmniejszał.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#BronisławCiaś">Poseł Lidia Jackiewicz-Kozanecka (PZPR) zgłosiła uwagi do projektu rozporządzenia RM w sprawie weryfikacji rocznych bilansów przedsiębiorstw państwowych, postulowała, by zmienić przepis § 5 rozporządzenia dotyczący obowiązku dostarczania przez przedsiębiorstwa weryfikowanych dokumentów finansowo-księgowych do osoby prowadzącej weryfikacje. Ze względów praktycznych należy przepis ten sformułować w ten sposób, by biegły na miejscu w przedsiębiorstwie dokonywał weryfikacji dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#BronisławCiaś">Należy także postulować zrezygnowanie z konkretnego określenia w § 11 ust. 1 wymiaru urlopu dla biegłego, przeprowadzającego weryfikacje rocznego bilansu przedsiębiorstwa. Określony w rozporządzeniu 24-dniowy okres tego urlopu dla biegłego, może się bowiem okazać niewystarczający.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#BronisławCiaś">Jeżeli idzie o projekt rozporządzenia RM w sprawie głównych księgowych i dyplomowanych biegłych księgowych, to poseł postulowała bardziej precyzyjne określenie przypadków związanych z powoływaniem głównych księgowych i z oceną ich pracy. Okres 1 roku, jest często niewystarczający dla pełnej oceny pracy głównego księgowego. Okres ten nie zabezpiecza więc głównych księgowych przed możliwością niesłusznego rozwiązania z nimi stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#BronisławCiaś">W projekcie rozporządzenia RM w sprawie zasad gospodarki finansowej PGR należy skonkretyzować postanowienia zawarte w § 15 ust. 2. Otóż nie należy z góry zakładać, że powstaną ubytki w materiale siewnym, w związku z czym przewidziano możliwość ich finansowania z funduszu ryzyka. Takie sformułowanie tego przepisu nie służy bowiem właściwej trosce o ziarno siewne - w przechowywaniu i transporcie. Poza tym nie jest słuszne zakładanie z góry, że takie ubytki muszą koniecznie powstawać.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#BronisławCiaś">Poseł Longin Cegielski (ZSL) zapytał, czy poza kwestią wyłączenia z wykazów towarów i usług luksusowych pewnych rodzajów broni kulowej, są jeszcze inne propozycje wyłączeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#RyszardBryk">Należy uznać broń kulową także za broń popularną. Należy postulować jednak jednolite określenie kryteriów zaliczania określonych artykułów do luksusowych. Występuje bowiem podobnie jak w przypadku broni kulowej, kwestia określenia np. jakie obiektywy i aparaty fotograficzne będą zaliczone do grupy popularnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#LonginCegielski">Idąc w tym samym kierunku, co przedmówca, pragnę zwrócić uwagę na takie określenia jak „szkło kryształowe o najwyższej klasie”, „meble stylowe i stylizowane”. W odniesieniu do broni myśliwskiej proponuję, aby w porozumieniu z Polskim Związkiem Łowieckim ustalić bardziej precyzyjne kryteria, np. przez wyszczególnienie nazw broni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WitoldBień">W toku dotychczasowych prac nie byliśmy w stanie znaleźć innego sposobu definiowania produktów, jak przez kryteria rodzajowe, nie w pełni precyzyjne. W niektórych przypadkach stosowaliśmy kryterium wartościowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LonginCegielski">Nie jestem specjalistą, lecz wydaje mi się, że m.in. obiektywy fotograficzne można definiować bardziej konkretnie np. biorąc pod uwagę ogniskową itd. Przepis podatkowy nie może być wieloznaczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BronisławCiaś">Dla konstruowania definicji posługiwaliśmy się Systematycznym Wykazem Wyrobów. W związku z tym zaproponowane kryteria dość ściśle wiążą się z istniejącymi rodzajami wyrobów. W pełni zgadzam się, że przepisy prawa podatkowego winny być konstruowane jednoznacznie. Nie można się posługiwać kryterium wartości wyrobu jako podstawowym, bowiem ceny zmieniają się. Jednak np. rozróżnienie szkła kryształowego o najwyższym szlifie oraz użytkowego wydaje się dostatecznie precyzyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ŁukaszBalcer">Sądzę, że niektóre sformułowania nieostre trzeba zostawić np. dotyczące porcelany. Technika legislacyjna umożliwia albo ujęcie przedmiotu normy prawnej w sposób generalny, albo też w drodze szczegółowego wyliczenia. To drugie rozwiązanie nie da się w tym przypadku zastosować, gdyż asortyment produkcji stale się zmienia. Kwestie niejasne rozstrzygnie orzecznictwo Ministerstwa Finansów. Proponuję zaufać koncepcji, jaka została zarysowana w przedłożonych projektach oraz, jeśli lobby myśliwskie jest tak silne, to po słowach „popularnej broni myśliwskiej śrutowej” dopisać „i kulowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZygmuntSurowiec">Jestem za tą propozycją, niepokoi mnie jednak ton wypowiedzi przedmówcy, który może wynikać tylko z braku wiedzy. Istnienie „lobby” myśliwskiego jest mitem, choć często rozpowszechnianym. Chodzi tu o dział gospodarki narodowej. A także nastroje dużej liczby ludzi. Polityka państwa w stosunku do myśliwych musi być konsekwentna, aby nie narzekali, że płacą wiele, gdy polują oraz płacą, gdy nie polują ze względu na szkody wywoływane przez zwierzynę leśną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LonginCegielski">Proponuję zakończyć dyskusję nad projektem rozporządzenia przez sformułowanie opinii, że pożądane jest dalsze precyzowanie wykazu wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#LonginCegielski">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów - Zdzisław Fedak: W dyskusji podniesiono problem postępowania w momencie różnicy zdań między głównym księgowym i dyrektorem przedsiębiorstwa. Według projektu główny księgowy powinien zwrócić uwagę dyrektorowi, gdy jego decyzja stoi w kolizji z przepisami prawa, regulaminami wewnętrznymi przedsiębiorstwa lub zasadami gospodarności. W razie otrzymania potwierdzenia decyzji obowiązany jest on wykonać polecenie, chyba że zachodzi sprzeczność z prawem karnym. Oczywiście można wyobrazić sobie rozwiązanie, zgodnie z którym w takiej sytuacji główny księgowy miałby formułować donos na zewnątrz, ale nie jest to chyba właściwa koncepcja. W rezultacie główny księgowy nie byłby zintegrowany z resztą załogi przedsiębiorstwa. Proponowane rozwiązanie zdało praktyczny egzamin, a od niedawna stosowane jest w ZSRR. Poprzednie przepisy radzieckie były inne. Z kolei organ kontroli zewnętrznej, przybywający do przedsiębiorstwa, winien zawsze spytać, czy miały miejsce sprzeciwy głównego księgowego w stosunku do decyzji dyrektora i jaki był ich rezultat. Jeśli zdarzyło się, że główny księgowy był obowiązany wykonać oprotestowaną decyzję, to organ kontroli zbada sytuację, zaś w razie zobowiązywania głównego księgowego do wykonania decyzji sprzecznych z prawem - powiadomi organ założycielski zgodnie z art. 55 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#LonginCegielski">Inny wniosek dotyczył ochrony głównego księgowego przed pochopnym zwolnieniem z pracy. Oczywiście, sympatyzujemy z sugestią, wydaje się jednak, że główny księgowy jest członkiem dyrekcji przedsiębiorstwa i dlatego winny się do niego stosować przepisy takie same jak wobec innych członków dyrekcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LidiaJackiewiczKozanecka">Mam obiekcje, bowiem głównemu księgowemu przepisuje się szczególną rolę w przedsiębiorstwie. Nie można stawiać go na różni z zastępcami dyrektora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BronisławCiaś">Wypowiedź ta bardzo nas satysfakcjonuje, gdyż resortowi finansów zależy na właściwej randze głównych księgowych. W toku prac nad projektem rozporządzenia w pełni uwzględniliśmy stanowisko Stowarzyszenia Księgowych Polskich i według samych księgowych ich ochrona prawna będzie wystarczająca. W porównaniu z dotychczasowymi przepisami, rola głównego księgowego w samorządnym przedsiębiorstwie bardzo poważnie wzrasta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#LonginCegielski">Proponuję uznać, że jeśli projekt powstał przy udziale organizacji społecznej zrzeszających księgowych, to zapewne odzwierciedla ich interesy.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#LonginCegielski">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów - Zdzisław Fedak: W dyskusji zgłoszono również uwagi dotyczące projektu rozporządzenia w sprawie weryfikacji rocznych bilansów przedsiębiorstw. Poddano w wątpliwość treść § 10. Otóż badanie sprawozdania w siedzibie okręgowego zarządu kontroli będzie raczej wyjątkowe. Zwykle biegły lub przedstawiciel okręgowego zarządu uda się do przedsiębiorstwa. Nasza intencja polegała na tym, że jeśli bezpośrednie badanie nie jest z jakiś względów możliwe, to żeby analiza w siedzibie zarządu nie ograniczała się do weryfikacji bilansu, lecz aby była wówczas możliwość zapoznania się z dokumentami, z których bilans ten wynika. W pełni zgadzając się z myślą, jaka została przedłożona, proponuję przeredagowanie przepisu w taki sposób, by wyraźnie wynikało z niego, że chodzi o możliwość „wglądu” w sensie dosłownym, bez prawa zatrzymania dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#LonginCegielski">Biegły może uzyskać maksymalnie 24 dni zwolnienia, lecz w trakcie kontroli może okazać się, że przedsiębiorstwo jest tak zabagnione, że ta ilość czasu nie wystarczy. Co wówczas? Jedynym wyjściem będzie wówczas wykorzystanie przez biegłego jego urlopu wypoczynkowego, ale będzie to sytuacja zupełnie wyjątkowa. Biegły od razu po rozpoczęciu kontroli powinien zgłosić o sytuacji, która może powiadomić długotrwałą kontrolę. Można wówczas starać się o zatrudnienie biegłego - emeryta, którego czas nie jest ograniczony. Można również badanie przerwać. Dlatego sądzę, że nie byłoby uzasadnione regulowanie tej kwestii w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#LonginCegielski">Czy sankcje finansowe w związku z nieprzeprowadzeniem inwentaryzacji, bilansu itd. stosować w stosunku do przedsiębiorstwa, czy też osób odpowiedzialnych za uchybienia? Dyskutowano w tej sprawie w gronie fachowców i przeważył pogląd, że sporządzenie i przedstawienie bilansu jest obowiązkiem przedsiębiorstwa i że na przedsiębiorstwo winny być nakładane ewentualne sankcje. Kto konkretnie zawinił, jest to jego sprawa wewnętrzna. Fakt nałożenia sankcji na przedsiębiorstwo będzie sygnalizowany organom samorządu, które wyciągną z tego wnioski. Nie byłoby chyba dobrze, aby okręgowy zarząd kontroli miał wyjaśniać, kto personalnie nie sporządził inwentaryzacji itd. Na podstawie przepisów prawa pracy oraz cywilnego, przedsiębiorstwo może dochodzić wynagrodzenia szkód od swych pracowników do wysokości ich 3-miesięcznego wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WitoldBień">Do kwestii maksymalnego okresu pracy biegłego pragnę dodać, że kandydat na biegłego wstępnie zapoznaje się z sytuacją przedsiębiorstwa jeszcze przed skierowaniem go do badania, stąd generalnie należy wykluczyć możliwość powstania sytuacji, w której badanie przeciągnie się ponad 24 dni robocze. Byłoby również z moralnego punktu widzenia nie do przyjęcia, iż jednostka gospodarki uspołecznionej powierza pracownikowi innej jednostki zadanie wykonywane w czasie jego urlopu wypoczynkowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#BronisławCiaś">Kandydaci na biegłych będą rekrutowani przede wszystkim z grona głównych księgowych, którzy nie mogą przecież opuścić macierzystej jednostki na okres dłuższy niż kalendarzowy miesiąc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#LonginCegielski">Ja również proponuję nie przedłużać okresu urlopowania biegłego, działałoby to na szkodę przedsiębiorstw zatrudniających biegłych.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#LonginCegielski">Nie budzi wątpliwości celowość obciążenia przedsiębiorstwa sankcjami finansowymi w wypadku nierzetelnej sprawozdawczości finansowej. Pozostaje jednak problem w jaki sposób przedsiębiorstwa będą rozliczać nałożone na nie kary pieniężne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#ŁukaszBalcer">Czy w naszym systemie prawnym można by znaleźć precedens stosowania sankcji osobistych, wobec osób dopuszczających się określonych wykroczeń, niedociągnięć w działalności służbowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#HenrykKisiel">Sankcje osobiste mogą być nałożone na pracowników winnych zaniedbań przez Inspekcję Sanitarno-Epidemiologiczną. Obok tych sankcji inspekcja może nałożyć określone kary na przedsiębiorstwo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#HenrykKisiel">Problem sankcji personalnych nie jest nowy i zastanawiano się nad nim już wcześniej w związku z problematyką ochrony środowiska. Osobiście uważam, że nie byłoby celowe wprowadzanie sankcji personalnych przy okazji weryfikowania bilansów przedsiębiorstw. Rozwiązania projektu w tej dziedzinie wydają się słuszne. Nie wykluczają one oczywiście możliwości wyciągnięcia konsekwencji służbowych wobec osób odpowiedzialnych za zaniedbania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#LidiaJackiewiczKozanecka">Problem sankcji personalnych wobec osób dopuszczających się zaniedbań w dziedzinie gospodarki finansowej przedsiębiorstw nie należy oczywiście do łatwych. Nie powinniśmy jednak rezygnować z takiej możliwości. Tylko w ten sposób będziemy mogli powiązać odpowiedzialność z wykroczeniem. W praktyce przedsiębiorstw nie rozliczono bowiem nigdy osób odpowiedzialnych za niegospodarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JaninaŁęgowska">Inspekcja Sanepidu może i powinna wymierzać kary osobom bezpośrednio odpowiedzialnym za zaniedbania ze względu na to, że jej kontrola dotyczy sfery zagrożeń dla zdrowia i życia. Z zupełnie inną sytuacją mamy do czynienia przy weryfikacji bilansu przedsiębiorstw. Powinniśmy tutaj mieć na względzie samodzielność i samofinansowanie się przedsiębiorstw. Nie możemy za nikogo podejmować decyzji. Tylko samodzielne przedsiębiorstwo, po rozliczeniu bilansu, będzie władne do rozliczenia sankcji jakie nałożyła nań kontrola w związku z nierzetelną sprawozdawczością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#BronisławCiaś">Problem ten ma również aspekt formalny. Sankcji personalnych nie można wprowadzić rozporządzeniem wykonawczym Rady Ministrów. Musiałoby to być uregulowane ustawą. Sankcje takie wprowadza zresztą ustawa karno-skarbowa w związku z wykroczeniami przewidzianymi w tej ustawie. Można by ewentualnie rozważyć celowość rozszerzenia ustawy karnoskarbowej na wypadki nierzetelnej sprawozdawczości finansowej. Merytorycznie jednak takie rozwiązanie nie wydaje się uzasadnione. Sankcje przewidziane w projekcie, choć niezbyt dotkliwe, odbiją się na wynikach finansowych przedsiębiorstwa, gdyż nie pomniejszając zysku stanowiącego podstawę opodatkowania, zmniejszą zysk do podziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#LonginCegielski">Należy również przypomnieć, że Kodeks pracy przewiduje określone konsekwencje za dopuszczenie się przewinień służbowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JaninaŁęgowska">Stosując sankcje personalne karalibyśmy najczęściej osoby, które nie zawiniły nierzetelności sprawozdania. Z reguły bowiem sankcje dotyczyłyby głównego księgowego, podczas gdy zafałszowania bilansu i jego opóźnienie są najczęściej wynikiem nierzetelnej pracy służb finansowych przedsiębiorstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#LidiaJackiewiczKozanecka">W dobrze pracującym przedsiębiorstwie służby finansowe powinny odpowiednio wcześniej sygnalizować niedociągnięcia sprawozdawczości finansowej. Dlatego też nie wydaje się słuszny wniosek, że sankcje personalne nie dotknęłyby osób bezpośrednio odpowiedzialnych za te niedociągnięcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LonginCegielski">Rozwiązanie zaproponowane w projekcie nie eliminuje odpowiedzialności osobistej osób zatrudnionych w służbach finansowych przedsiębiorstw i ponoszących winę za nierzetelność bilansu. Nie rozwiążemy jednak zagadnienia tej odpowiedzialności przy okazji oceny projektu rozporządzenia o weryfikacji bilansu przedsiębiorstw. Dotychczasowa dyskusja wskazuje, że moglibyśmy pozytywnie ustosunkować się do propozycji zawartych w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#LonginCegielski">Posłowie nie zgłosili żadnych uwag do projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej przedsiębiorstw handlu zagranicznego oraz projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej państwowych przedsiębiorstw gospodarki leśnej. Projekty te zostały zaaprobowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LidiaJackiewiczKozanecka">W § 4 ust. projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej przedsiębiorstw turystycznych określa się zasady tworzenia funduszu ryzyka handlowego, przeznaczonego na finansowanie niezawinionych kosztów i strat. Fundusz ten obejmuje również szkody wynikające z siły wyższej. Należałoby go chyba pomniejszyć o odszkodowania uzyskiwane przez przedsiębiorstwa turystyczne od PZU.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WitoldBień">Fundusz ryzyka obejmuje koszty per saldo, a więc po dokonaniu potrąceń z tytułu różnorodnych wpływów, nie tylko odszkodowań z PZU. Jeżeli więc chcielibyśmy wyszczególniać potrącenia odszkodowań, to musielibyśmy również określić szczegółowo różne inne odpisy, których w tej chwili nie można by nawet wyliczyć.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WitoldBień">Komisja zaaprobowała projekt rozporządzenia w sprawie zasad gospodarki finansowej przedsiębiorstw turystycznych bez żadnych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#EdwardHarasim">Na marginesie projektu rozporządzenia w sprawie zasad gospodarki finansowej w państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej nasuwają się refleksje natury ogólniejszej. Zupełnie nowego spojrzenia wymaga problem budżetu państwa, jego niedoborów, sposobu równoważenia i roli ministra finansów. Do niedawna nadmiernie szafowaliśmy dotacjami budżetowymi. Trudno się łudzić, że dotacje te znikną i przestaną obciążać budżet. Chodzi jednak o to, aby zmieniły swój charakter. Dotacje nie powinny być przyznawane a priori przedsiębiorstwom, zapewniając im korzystniejszy od innych start. Należy je przyznawać w konkretnych sytuacjach, po wnikliwej ocenie działalności przedsiębiorstwa i udowodnieniu przez nie, że deficyt nie jest wynikiem niegospodarności i zaniedbań, lecz obiektywnej sytuacji. Zagadnienie to zyskuje szczególną wagę w odniesieniu do rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#EdwardHarasim">Nie rozwiążemy problemu rolnictwa w Polsce, jeżeli wszystkie sektory tego rolnictwa nie będą równorzędnie traktowane i wzajemnie wobec siebie konkurencyjne. Dlatego też należałoby zrezygnować z polityki dotowania państwowych przedsiębiorstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#EdwardHarasim">Słuszne jest ustalenie stałych cen na produkty rolne w relacji PGR hurt. Niewłaściwe jednak wydaje się zrezygnowanie z cen umownych w ramach kooperacji pomiędzy państwowymi przedsiębiorstwami rolnymi.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#EdwardHarasim">Należy rozważyć potrzebę przejściowych dotacji dla konkretnych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, które zostały zmuszone do przejęcia nierentownych obiektów inwestycyjnych, lub zdewastowanych gruntów rolnych. Zakłada się pewne odpisy na zysk w takich sytuacjach, jednakże nie pokryją one strat ponoszonych przez te przedsiębiorstwa. Tymczasem wszystkie przedsiębiorstwa powinny mieć jednakowy start w warunkach wprowadzanej reformy gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#BronisławCiaś">Rozporządzenie RM w sprawi e zasad gospodarki finansowej państw owych przedsiębiorstw gospodarki rolnej stanowi kontynuację innych aktów wydanych w tym zakresie przez Radę Ministrów w ub.r. W projekcie rozporządzenia zakładamy, że PGR mają dawać zysk, to będzie podstawą ich działalności. Dotację do produkcji rolnej może w związku z obowiązującymi przepisami przyznać jedynie Sejm PRL w Ustawie budżetowej. Kwestia deficytowych przedsiębiorstw PGR zostanie definitywnie rozwiązana w ustawie o ogłaszaniu upadłości i likwidacji przedsiębiorstw państwowych. Projekt tej ustawy jest w ostatniej fazie opracowania.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#BronisławCiaś">Problem cen umownych nie został podjęty w tekście rozporządzenia, z tego względu, że problematykę tę określają szczegółowo: ustawa o cenach i związane z nią akty wykonawcze.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#BronisławCiaś">Poseł Krystyna Jandy-Jendrośka (bezp.) zapytała dlaczego w projekcie rozporządzenia w § 4 znalazło się określenie „fundusz premiowy” - niespotykane w innych tego typu aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#BronisławCiaś">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów Jan Gregorowicz stwierdził, że problem dotowania państwowej gospodarki rolnej jest niezwykle skomplikowany. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że państwowe gospodarstwa rolne są uprzywilejowane ekonomicznie w stosunku do przedsiębiorstw zaliczanych do pozostałych dwóch sektorów.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#BronisławCiaś">Przepisy prawne nie zabraniają stosowania cen umownych w zakresie kooperacji produkcji między PGR.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#BronisławCiaś">Fundusz premiowy został utrzymany ze względu na tradycję jaką ma on w państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej. Ponieważ stanowi on poważną część wynagrodzenia załóg PGR, zmiana jego nazwy mogłaby się spotykać z protestami osób tam zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#BronisławCiaś">Poseł Ryszard Bryk (PZPR) podniósł kwestię finansowania premii w deficytowych PGR z kredytu bankowego. Finansowanie w ten sposób deficytowych PGR jest sprzeczne z podstawowymi założeniami reformy gospodarczej i ze zdrowym rozsądkiem. §22 projektu rozporządzenia, który określa te kwestie ma niejasny charakter, z tego względu, że nie zapewnia możliwości odzyskania przez bank kredytów wypłaconych na premie. Proponowana w projekcie rozporządzenia metoda gospodarczego uzdrowienia PGR ma bardzo tradycyjny charakter, należy więc zapytać czy nie ma innej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#KrystynaJandyJendrośka">Czy tak znaczny, jak w projekcie rozporządzenia, udział premii w dochodach osiąganych z pracy przez zatrudnionych w PGR, jest zgodny z nowymi zasadami polityki płacowej? Należy bowiem przypomnieć, że w nowych założeniach polityki płacowej podstawowe znaczenie ma mieć płaca zasadnicza.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#KrystynaJandyJendrośka">Przedstawiciel NBP Władysław Jaworski: Przewidywane w § 22 projektu rozporządzenia, kredyty na finansowanie funduszu premiowego deficytowych PGR, są formą ukrytych dotacji. By zmniejszyć, zgodnie z ogólnymi założeniami polityki państwa, dotacje do PGR, próbuje się korzystać z formy kredytu bankowego. Trzeba jednak z góry zaznaczyć, że kredyty te ostatecznie obciążą budżet państwa, z tego względu, że bank nie będzie w stanie ich ściągnąć od dłużników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#LonginCegielski">Okres przejściowy, który został określony w § 22 projektu rozporządzenia jest zbyt rozległy, należy w związku z tym postulować jego ograniczenie. Wątpliwość budzi, czy należy dotować tory wyścigów konnych - co przewiduje § 21 ust. 3 projektu.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#LonginCegielski">Ze społecznego i politycznego punktu widzenia należy dać szansę wyjścia z impasu finansowego deficytowym PGR. Narusza to jednak zasadę równości wszystkich sektorów gospodarki rolnej. Należy uznać, że okres przejściowy powinien się skończyć 1 lipca 1984 r., zwłaszcza że do tego czasu zostaną wydane inne przepisy prawne, które powinny rozwiązać sporne kwestie. Nie można zrezygnować z przejściowego okresu wprowadzania pełnego samofinansowania w PGR-ach, bo to by bowiem oznaczało likwidację 33–40% wszystkich państwowych gospodarstw rolnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#BronisławCiaś">Musimy stwierdzić, że jak długo będą obwiązywały urzędowe ceny zbytu produktów rolnych, tak długo muszą istnieć dotacje.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#BronisławCiaś">Umieszczenie w projekcie rozporządzenia § 22 zostało podyktowane względami polityki gospodarczej, trzeba się zgodzić, z ekonomicznego punktu widzenia nie ma on uzasadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#LonginCegielski">Sytuacja w PGR będzie się stale zmieniać, po pewnym czasie deficytowe PGR przestaną otrzymywać kredyty bankowe i będą musiały ogłosić bankructwo. Dlatego należy przyjąć 1 lipca 1984 r. jako ostateczny termin dla zakończenia okresu przejściowego, którym objęto PGR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#BronisławCiaś">Bank nie musi obligatoryjnie przyznawać kredytu na fundusz premiowy wszystkim PGR-om. Przyznanie kredytu zależy od uznania banku i sytuacji gospodarczej konkretnego przedsiębiorstwa rolnego. Należy jednak rozważyć, czy skracanie przewidywanego okresu przejściowego jest realistyczne, może się bowiem okazać, że po pewnym czasie trzeba go będzie przedłużyć.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#BronisławCiaś">Praktyka stosowania § 22 projektu rozporządzenia ulegnie zmianie, gdy wejdą w życie przepisy o likwidacji i upadłości przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#BronisławCiaś">Do projektu rozporządzenia RM o gospodarce finansowej Przedsiębiorstwa Państwowego „Polska-Poczta-Telegraf-Telefon” nie zgłoszono uwag.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#BronisławCiaś">Poseł Krystyna Jandy-Jendrośka (bezp.) zapytała, czy słuszne są zawarte w § 43 projektu rozporządzenia RM w sprawie szczegółowych zasad finansowania niektórych przedsiębiorstw państwowych, przepisy przejściowe stwierdzające likwidację wszystkich funduszy przedsiębiorstw. Likwidacja funduszy może być w niektórych przypadkach uznano za szkodliwą społecznie.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#BronisławCiaś">Poseł Longin Cegielski (ZSL) stwierdził, że zgodnie z wynikami dyskusji należy w projekcie skreślić § 5, natomiast § 16 dostosować do tekstu odpowiedniej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#BronisławCiaś">Likwidacja funduszów w przedsiębiorstwach z dniem 1 lipca 1982 r. jest spowodowana wymogami reformy gospodarczej. Wymieniony przepis musiał się znaleźć w projekcie rozporządzenia ze względów praktycznych, by umożliwić prawidłową gospodarkę środkami finansowymi przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#BronisławCiaś">Przewodniczący obradom poseł Longin Cegielski (ZSL) zwrócił się do obecnych na posiedzeniu Komisji przedstawicieli resortów, że powinni przesyłać Komisji wszystkie projekty uchwał i inne dokumenty zaraz po wstępnym ich rozpatrzeniu przez międzyresortowe gremia uzgadniające, którym przewodniczy Podsekretarz Stanu w Urzędzie Rady Ministrów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>