text_structure.xml 42.7 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 1 lutego 1978 r. Komisje: Komunikacji i Łączności oraz Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradujące pod przewodnictwem posła Franciszka Sadurskiego (ZSL), rozpatrzyły stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym i kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu Komisji udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa komunikacji z wiceministrami: Stanisławem Mroczkiem, Januszem Kamińskim, i Tadeuszem Kasprzykiem, Ministerstwa Sprawiedliwości z wiceministrem Tadeuszem Skórą, Generalnej Prokuratury z zastępcą Prokuratora Generalnego Romanem Stażewskim, Sądu Najwyższego z Prezesem Kazimierzem Lipińskim, Komendy Głównej MO z zastępcą Komendanta KG MO gen, Stanisławem Żaczkowskim oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały dostarczone na piśmie przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Komunikacji, opinie ekspertów i sprawozdania z prac poselskich zespołów do spraw bezpieczeństwa ruchu drogowego i bezpieczeństwa ruchu kolejowego, które wizytowały woj. wrocławskie oraz DRKP Lublin.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi i wnioski zespołu poselskiego do spraw bezpieczeństwa ruchu drogowego przedstawił poseł Wacław Kawski (SD):</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Stale rosnący ruch drogowy w naszym kraju wiąże się z szybkim rozwojem motoryzacji i transportu samochodowego. Wpływa to w znacznym stopniu na sprawność i bezpieczeństwo ruchu drogowego. W 1977 r. zarejestrowano w Polsce ok. 4,5 mln samochodów, w tym osobowych ok. 1,5 mln. Rocznie przybywa 300 tys. pojazdów samochodowych. Dużego znaczenia nabiera transport samochodowy, którym przewieziono w ub. roku 65,4% ładunków oraz 66,1% pasażerów przewożonych publicznymi środkami lokomocji.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Nie bez wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego ma rosnąca liczba obcokrajowców przyjeżdżających do Polski samochodami. W 1977 r. np. przybyło do naszego kraju ponad 1.500 tys. zagranicznych pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Mimo wzrostu natężenia ruchu drogowego stan bezpieczeństwa na drogach był w 1977 r. lepszy niż w latach ubiegłych: zdarzyło się o 1% mniej wypadków. Wypadki stanowią jednak ważny problem społeczny, a do najczęstszych ich przyczyn należą: błędy kierujących pojazdami (1)4 wszystkich wypadków w okresie 3 kwartałów 1977 r. była z winy kierowców/, błędy pieszych (z ich winy 42% ogółu wypadków), nietrzeźwość użytkowników dróg, tj. zarówno kierowców, jak i pieszych (średnio w co piątym wypadku uczestniczyli nietrzeźwi, a w co czwartym - piesi, którzy nadużyli alkoholu), braki techniczne pojazdów oraz jakość dróg i ulic.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Nietrzeźwość kierujących pojazdami i pieszych stanowi w większości państw jedno z najistotniejszych zagadnień bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dowodzi tego rozwój środków technicznych wykrywających alkohol we krwi oraz zapobiegających uruchamianiu pojazdów przez osoby nietrzeźwe. Podstawowym miernikiem jest dopuszczalny poziom stężenia alkoholu we krwi. Normy w tej dziedzinie są w różnych krajach odmienne. Np. w Belgii dopuszczalny procent stężenia alkoholu we krwi wynosi 1,5%, w Wielkiej Brytanii, RFN, Francji i na Węgrzech 0,8%, w Bułgarii, Szwecji, Norwegii i Jugosławii 0,5%, w Czechosłowacji i Japonii 0,3%, w Polsce 0,2-0,5%, a w Związku Radzieckim i w NRD nie dopuszcza się obecności alkoholu we krwi u osób prowadzących pojazdy mechaniczne. Międzynarodowa organizacja zdrowia czyni wysiłki dla zwiększenia jednolitości postępowania w tym zakresie. Jednakże zarówno wysokość normy, jak i traktowanie osób naruszających te normy zależą w dużym stopniu od specyfiki danego kraju. W naszym kraju MO ujawnia rocznie ok. 130 tys. osób nietrzeźwych kierujących pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Trzy czynniki odgrywają decydującą rolę w bezpieczeństwie ruchu drogowego: człowiek, pojazd i droga. Za najważniejszy uznaje się wpływ człowieka. Niezbędne są: rozwój i modernizacja sieci drogowej oraz wyposażenie jej w nowe elementy zapewniające sprawność i bezpieczeństwo ruchu. Pełny efekt unowocześnienia dróg może być jednak tylko wówczas osiągnięty, jeśli towarzyszyć mu będzie zdyscyplinowanie i umiejętne korzystanie z dróg przez użytkowników.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Zasadnicze znaczenie dla usprawnienia ruchu i podniesienia poziomu jego bezpieczeństwa mają następujące poczynania drogownictwa:</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- poszerzenie nawierzchni. Rocznie poszerza się ok. 2% dróg o nawierzchni twardej;</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- utwardzanie poboczy, co umożliwia wycofanie z jezdni rowerów i pieszych;</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- likwidacja skrzyżowań dróg z liniami kolejowymi przez budowę wiaduktów. Zdaniem zespołu poselskiego należałoby temu zagadnieniu poświęcić więcej uwagi. Nowobudowane drogi międzyregionalne nie powinny krzyżować się z koleją na jednym poziomie;</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- umieszczenie przystanków autobusowych na prostych odcinkach drogi i w taki sposób, aby stojące na nich pojazdy nie zasłaniały znaków drogowych i zarządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających;</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">- stosowanie odblaskowych znaków drogowych. Jest to problem bardzo ważny i jednocześnie bardzo trudny do rozwiązania. Folia odblaskowa wytwarzana dotychczas przez zakłady Cefol-Erg w Wojciechowie była niskiej jakości i po kilku tygodniach traciła swe właściwości. Obecnie zakłady te zaniechały produkcji folii, a import jej jest bardzo kosztowny. Przemysł chemiczny powinien więc podjąć produkcję i zapewnić odpowiednią jakość folii odblaskowej. Jest ona niezbędna również do zaopatrzenia w znaki odblaskowe pojazdów konnych, przyczep, rowerów i sprzętu rolniczego;</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">- oświetlenie skrzyżowań dróg, węzłów drogowych oraz dróg przelotowych przez miasta i osiedla. Niezbędne jest przy tym zapewnienie ciągłości tego oświetlenia przez zakłady energetyczne;</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- poziome znakowanie dróg, które stanowi ważny czynnik polepszający warunki ruchu, zwłaszcza w nocy oraz podczas deszczu i mgły. Farby do malowania jezdni nie są jeszcze odpowiedniej jakości i trwałości, brak jest odpowiedniej liczby malowanek oraz uniwersalnych maszyn z osprzętem do utrzymania dróg, a także sprzętu do utrzymania dróg w zimie np. rozsypywaczy i samochodów z zamontowanymi pługami odśnieżnymi.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Natężenie ruchu drogowego wykazuje okresowe wahania. Są to przede wszystkim codzienne dwa natężenia: poranne i popołudniowe, wahania w zależności od dni tygodnia (szczyt sobotnio-niedzielny) oraz pór roku. Istnieje związek między okresowymi wahaniami ruchu, a wypadkami drogowymi. Polega on na opóźnieniu adaptacji kierujących i pieszych do pogarszających się w danym okresie warunków jazdy. Zdarza się również, że kierujący pojazdami demonstrują nadmierną pewność siebie i swobodę zachowania na drogach dwujezdniowych, co wynika z podwyższonego poczucia bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W 1977 r. MO i współdziałające z nią resorty koncentrowały wysiłki w rejonach największego zagrożenia i nasilenia ruchu kołowego i pieszego. W porównaniu z 1976 r. wzrosła o ok. 9% liczba mandatów i o ok. 14% liczba wniosków skierowanych do kolegiów do spraw wykroczeń za naruszenie zasad ruchu drogowego. Prowadzono też masowe kampanie propagandowo-wychowawcze jak np. radiowo-milicyjna akcja pod hasłem „Bądź przezorny na drodze”.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Aby zmniejszyć zagrożenie w ruchu drogowym konieczne jest podejmowanie odpowiednich kroków na podstawie analiz wagi, przyczyn i źródeł wypadków drogowych. Do takich analiz niezbędny jest odpowiedni potencjał naukowo-badawczy oraz środki finansowe i techniczne. Powinny one być w odpowiedniej proporcji do strat jakie powstają w wyniku wypadków drogowych. Należy ponadto w jeszcze większym stopniu rozwijać działalność propagandowo-informacyjną wśród kierowców i pieszych. Powinna ona przyczynić się do wyeliminowania postaw lekceważenia, lekkomyślności oraz nieprzestrzegania elementarnych przepisów. Ze wszech miar godna uznania i poparcia jest kampania propagandowo-szkoleniowa wśród dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zdaniem zespołu poselskiego, dla poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego należy nasilić sprawdzanie umiejętności kierowców, ich sprawność i doświadczenia w prowadzeniu pojazdów oraz troski o stan techniczny pojazdów. Konieczne jest zaostrzenie walki z alkoholizmem wśród kierujących pojazdami m.in. przez częstsze stosowanie przyspieszonego trybu orzecznictwa karno-administracyjnego za wykroczenia drogowe popełniane pod wpływem alkoholu. Niezbędne jest także nasilenie kontroli stanu zdrowia kierowców, wpisywanie grupy krwi do ich dowodów osobistych oraz zapewnienie skutecznej pomocy lekarskiej i technicznej w razie wypadku drogowego.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Inwestycje drogowe oraz przedsięwzięcia zmierzające do zwiększenia bezpieczeństwa komunikacji drogowej są rzeczą kosztowną. Należy jednak pamiętać, że straty spowodowane wypadkami drogowymi są bardzo wysokie i że każdy błąd lub krótkowzroczność w dziedzinie troski o bezpieczeństwo ruchu drogowego przynosi zwielokrotnione następstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Uwagi i wnioski zespołu poselskiego do spraw bezpieczeństwa ruchu kolejowego przedstawił poseł Zbigniew Białecki (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Analiza wypadków związanych z ruchem pociągów w 1977 r. wykazuje, że przyczyną ich jest przede wszystkim niedostateczna jeszcze dyscyplina pracy załóg niektórych jednostek kolejowych oraz zły stan techniczny torów, taboru trakcyjnego i wagonów. Wśród przyczyn wypadków, które zdarzyły się w ciągu 11 miesięcy 1977 r. największą ilościowo grupę stanowią wady techniczne nawierzchni i taboru. PKP przeprowadza średnio rocznie ok. 1700-2000 km remontów kapitalnych torów, potrzeby są jednak znacznie większe. Średnio wymienia się rocznie ok. 2800 zużytych rozjazdów, ale i w tym przypadku potrzeby są wyższe. Przyczyną tych niedoborów jest m.in. za niskie zatrudnienie pracowników oraz niezbyt wysoka mechanizacja robót torowych: wynosi ona obecnie 3,6 KM na 1 km toru (dla porównania; w NRD 8 KM, we Francji 10, w RFN 9 KM). Na 1980 r. zaplanowano zwiększenie stopnia mechanizacji do 7 KM na 1 km toru.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Niewłaściwy stan techniczny nawierzchni kolejowej jest rezultatem zaległości w remontach kapitalnych i średnich torów i rozjazdów z ubiegłego okresu. Mimo znacznych nakładów finansowych i materiałowych nie zdołano ich nadrobić. Zdaniem podkomisji, Ministerstwo Komunikacji powinno skierować cały wysiłek na rozwiązanie tego problemu by zapewnić pełne bezpieczeństwo kolejowych przewozów pasażerskich i towarowych. W tym roku główny wysiłek resortu powinien być skierowany na doprowadzenie do pełnej sprawności techniczno-eksploatacyjnej niektórych linii magistralnych i tych, które spełniają istotną rolę w przewozach towarowych.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Ostatnio pogorszył się stan techniczny wagonów towarowych. Jest to wynikiem ich intensywnej i nadmiernej eksploatacji, zwłaszcza węglarek i wagonów krytych. Zdaniem podkomisji, Ministerstwo Komunikacji powinno wystąpić do przemysłu hutniczego o zapewnienie pełnego pokrycia zapotrzebowania PKP na odlewy i zagwarantowanie odpowiedniej ich jakości, celem polepszenia stanu technicznego taboru. Bardzo częste są również przypadki uszkadzania wagonów w czasie prac ładunkowych przy pomocy sprzętu mechanicznego, a nawet wandalizmu w toku tych prac. Władze PKP powinny zapewnić właściwą kontrolę oraz stosować sankcje za niewłaściwy stosunek do taboru kolejowego. W rezultacie takiego stosunku warsztaty naprawcze nie są w stanie nadążyć z remontem wagonów, co zmusza do eksploatacji nie w pełni sprawnego taboru dla zaspokojenia potrzeb przewozowych gospodarki narodowej. Zdaniem podkomisji, należy w większym stopniu egzekwować zarządzenie premiera zobowiązujące większe zakłady, które korzystają z usług kolei, do przeprowadzania napraw wagonów.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Ministerstwo Komunikacji zdając sobie sprawę z konieczności podnoszenia dyscypliny służbowej dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu i sprawności przewozowej kolei - wprowadza w życie ramowy program działania w sprawie poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Przewidziano w nim m.in. wyróżnianie wzorowych pracowników, wzmożono kontrole i nadzór nad pracą personelu, doskonalenie systemu podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz okresowo weryfikacje pracowników, zatrudnionych bezpośrednio w ruchu pociągu przy manewrowaniu oraz przyspieszony tryb karania dyscyplinarnego. W listopadzie 1976 r. wprowadzono ograniczenie czasu jazdy drużyn lokomotywowych pociągów dalekobieżnych do 8 godz. radiołączność między pociągami, urządzenia samoczynnego hamowania pociągów w lokomotywach spalinowych. Postanowiono też sukcesywnie wyposażyć środki trakcyjne w tzw. czuwaki samoczynne, zapewniające wzmożenie czujności drużyny lokomotywowej.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Dla zapewnienia pełnego bezpieczeństwa ruchu kolejowego rozszerzono zakres szkolenia pracowników zatrudnionych w ruchu pociągu i przy manewrowaniu, zwiększając o ok. 50% czas przeznaczony na ich szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa ruchu. Tytułem próby przystąpiono ponadto w niektórych lokomotywowniach DOKP w Lublinie do badania przydatności fizycznej i psychicznej maszynistów, przed przystąpieniem do pełnienia obowiązków służbowych. Ponieważ próba ta wypadła pomyślnie, zdaniem podkomisji, należałoby wprowadzić ten system we wszystkich lokomotywowniach w kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Podczas wizytacji poselskiej w DOKP Lublin stwierdzono, iż nastąpiło pogorszenie stanu bezpieczeństwa ruchu kolejowego na tym terenie. Aby jak najszybciej stan ten zmienić, dyrekcja, komitet zakładowy i rada zakładowa podejmują różne przedsięwzięcia. Należy do nich m.in.: powołanie zespołów kontroli stosowania przepisów bezpieczeństwa ruchu, całodobowy dyżur lekarski, którego zadaniem jest badanie stanu zdrowia drużyn lokomotywowych przed przystąpieniem do pracy, rozwój współzawodnictwa o najlepszą zmianę, o najlepszego maszynistę, dyżurnego ruchu i najlepszą obsługę przejazdu kolejowego. Wzbogaca się również formy wyróżniania pracowników: długoletnia bezawaryjna praca jest szczególnie preferowana. Są to wszystko formy poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego godne naśladowania.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Podkomisja do spraw kolejnictwa uważa, że dla podniesienia bezpieczeństwa ruchu kolejowego Ministerstwo Komunikacji powinno:</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- zwrócić szczególną uwagę na poprawę stylu pracy bezpośrednich zwierzchników służbowych, aparatu kontrolersko-instruktorskiego, naczelników działów i służb techniczno-eksploatacyjnych Dyrekcji Rejonowych Kolei Państwowych i ich zastępców. Również Generalna Dyrekcja kolei Państwowych powinna pogłębić ocenę i kontrolę nadzorowanych pionów DOKP i DRKP;</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- zwiększyć na kursach stacjonarnych liczbę godzin przeznaczonych na teoretyczne i praktyczne przyswojenie przez pracowników zasad bezpieczeństwa ruchu pociągów;</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">- rozpropagować i wykorzystać do świadczenia DOKP w Lublinie w zakresie spotkań z dyrekcją pracowników, którzy nienagannie przepracowali 20, 25 i 30 lat w kolejnictwie, spotkań i wręczania nagród tym, którzy zapobiegli wypadkom lub ograniczyli ich skutki oraz piętnowania i wyciągania surowych konsekwencji za rażące naruszanie zasad bezpieczeństwa ruchu i dyscypliny służbowej;</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">- spowodować, by przemysł hutniczy co roku dostarczał planowaną ilość szyn oraz rozjazdów i części rozjazdowych dla PKP;</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- rozwijać krajową produkcję maszyn drogowo-kolejowych dla naprawy torów oraz zakupić takie maszyny zagranicą;</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- położyć szczególny nacisk na konserwację torów i rozjazdów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AdamFuszara">Przyczyną wielu wypadków drogowych jest nadmierna szybkość, zwłaszcza w trudnych warunkach jazdy w okresie jesienno-zimowym. Tymczasem kontrola szybkości przy pomocy radaru jest właśnie w tych trudnych okresach zmniejszona. Jest to niezrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AdamFuszara">Aby zmniejszyć udział dzieci w wypadkach drogowych należy szerzej upowszechniać znajomość przepisów ruchu drogowego, w szkołach podstawowych, a nawet włączyć i tu przedszkola. W woj. wałbrzyskim jedynie w połowie szkół podstawowych przeprowadzono w zeszłym roku tego rodzaju szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#AdamFuszara">Analiza wypadków drogowych wskazuje, że największa ich liczba występuje w okresie gołoledzi i opadów śniegu oraz w soboty i niedziele. Aby temu zapobiec należałoby szkolić kierowców zwłaszcza w jeździe w trudnych warunkach, uczyć ich wyprowadzania samochodów z poślizgu. Jest to zadanie dla organizacji społecznych, które prowadzą kursy nauki jazdy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AdamFuszara">Również zły stan oznakowania dróg jest przyczyną wielu wypadków.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#AdamFuszara">Należałoby wyposażyć poszczególne województwa w odpowiednie samochody - warsztaty, przy pomocy których od razu wymieniano by, bądź remontowano uszkodzone lub zniszczone znaki drogowe pozwoliłoby to uniknąć paru dni pozostawania znacznych odcinków dróg bez oznakowania.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#AdamFuszara">W woj. wałbrzyskim konieczne jest co roku zmodernizowanie 30 km dróg I kategorii, wykonuje się jednak tylko połowę robót tego rodzaju. Podobny stan rzeczy jest na drogach lokalnych. Poza tym niezbędne jest w tym województwie zbudowanie obwodnic wokół miast. Wąskie uliczki Ząbkowic i Kłodzka. przez które przechodzą międzynarodowe drogi utrudniają jazdę i są przyczyną wielu wypadków drogowych. W obu tych miastach podjęto już prace inwestycyjne w tym zakresie, ale je przerwano. Niezbędne jest kontynuowanie tych prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AlojzyCzarnecki">Dobrze się stało, że dwie komisje sejmowe zajęły się wspólnie bezpieczeństwem na drogach. Analiza danych na ten temat napawa optymizmem, ale umiarkowanym. Wciąż bowiem straty spowodowane wypadkami drogowymi są bardzo duże.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AlojzyCzarnecki">Wspomniano już o tym, że bezpieczeństwo na drogach zależy od 3 czynników: pojazdu, drogi i człowieka. Najistotniejsza wydaje się jednak droga i dlatego niepokoi problem nieutwardzonych poboczy. Jest ich wciąż jeszcze bardzo dużo i stanowią przyczynę wielu wypadków, ale zmiana tego stanu rzeczy wymaga długofalowego i kosztownego działania inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AlojzyCzarnecki">Dlatego niezbędne jest stosowanie innych środków zapobiegawczych np. oznakowania poziomego jezdni również na poboczu. Konieczne jest również jak najszybsze podjęcie produkcji odblaskowych znaków drogowych. W woj. koszalińskim znana miejscowość uzdrowiskowa Mielno pozbawiona jest w ogóle znaków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AlojzyCzarnecki">Gdy zdarza się wypadek drogowy bardzo wiele czasu zajmuje pracownikom MO postępowanie wyjaśniające, które łączy się zwykle z wyłączeniem ich z kierowania ruchem drogowym. Należałoby wzmocnić kadry milicji drogowej.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AlojzyCzarnecki">W przypadku remontu dróg ustawia się znaki ograniczenia prędkości do 30 km, a po zakończeniu remontu znaków tych nie usuwa. Demoralizuje to kierowców i prowokuje do naruszania zakazów. Ponadto wydaje się, że szybkość 30 km jest nieodpowiednia: niszczy silniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławAntoszewski">Słusznie wskazywano już na to, że jedną z głównych przyczyn wypadków kolejowych są wady nawierzchni torów, pęknięcia szyn, zły stan rozjazdów, brak tłucznia. Ministerstwo robi bardzo wiele, aby ten stan rzeczy zmienić na lepszy, ale nie daje to oczekiwanych rezultatów. W związku z tym powstaje pytanie, co resort zamierza zrobić dla przyspieszenia mechanizacji robót torowych?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#StanisławAntoszewski">Milicja karząc za naruszenie przepisów ruchu kołowego usuwa niejako doraźnie skutki wypadków. Natomiast przedsiębiorstwa i organa władzy terenowej powinny zajmować się w sposób konsekwentny usuwaniem przyczyn wypadków. A należy do nich np. stan dróg, który na niektórych terenach pogarsza się, zwłaszcza, jeśli idzie o drogi lokalne. Mandatami tego stanu rzeczy się nie zmieni. Zbyt powolna jest również mechanizacja prac przy oznakowaniu jezdni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyGralewicz">Dla walki z gołoledzią na drogach wypożycza się z kółek rolniczych maszyny do rozsiewania środków chemicznych. Wskutek tego maszyny te szybko się zużywają i kiedy są potrzebne do prac rolnych nie są sprawne. Jak Ministerstwo wyobraża sobie zmianę tego stanu rzeczy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#HenrykWiśniewski">Samochody instytucji państwowych czy spółdzielczych są remontowane w warsztatach rodzimych przedsiębiorstw. Natomiast samochody prywatne trudno jest remontować, ponieważ zbyt mało jest stacji obsługi na terenie kraju, zwłaszcza w małych miastach oraz brak jest części zamiennych i akcesoriów np. szkieł odblaskowych. W przypadku zniszczenia tych szkieł prywatny kierowca może jedynie oczekiwać mandatu od MO lub społecznego inspektora ruchu drogowego. Ci ostatni powinni w większym niż dotychczas stopniu instruować kierowców a nie tylko ich karać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WacławSzymczak">Istotnym zagrożeniem bezpieczeństwa ruchu kołowego jest słabe oświetlenie przejść dla pieszych. Przy jeździe większości samochodów z włączonymi światłami mijania w okresie jesienno-zimowym przechodnie gubią się wśród tych świateł i ulegają wypadkom. Wskazywano słusznie na znaczenie systematycznych badań psychotechnicznych kierowców zawodowych. Czy również kierowcy prywatnych samochodów i taksówek są poddawani takim badaniom?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławGaertig">Co roku 300 tys. osób otrzymuje prawo jazdy i powiększa liczbę kierowców samochodowych. Okazuje się, że właśnie ci nowo kreowani kierowcy są często sprawcami wypadków drogowych. Jak zamierza się zmienić ten stan rzeczy?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#StanisławGaertig">Ministerstwo Komunikacji realizuje od 1972 r. program poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Mimo to i mimo szkolenia załóg pociągów wciąż jeszcze jest znaczna liczba wypadków kolejowych. Wydaje się, że należy przede wszystkim i to znacznie szybciej niż dotychczas - poprawić stan torów kolejowych i taboru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimieraGrzegorczyk">Wydaje się, że zbyt liberalnie traktuje się kradzieże samochodów dla chwilowego ich użycia, dokonywane często przez młodocianych. Kolegia dostają często wnioski o ukaranie za nieprawidłowe przechodzenie jezdni, a nie otrzymują wniosków o ukaranie znacznie groźniejszych wykroczeń, zwłaszcza ze strony nietrzeźwych kierowców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MirosławŻurek">Stan kultury technicznej kierowców i pieszych jest wciąż jeszcze niezadawalający. Szczególnie niebezpieczny jest przy tym niski poziom kierowców i dlatego nasuwa się pytanie, czy weryfikuje się osoby które szkolą kierowców. Obecnie zbyt łatwo - jak się wydaje - i po zbyt krótkim okresie nauki, uzyskać można prawo jazdy, co niewątpliwie zwiększa liczbę wypadków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MirosławŻurek">MO w Olsztynie twierdzi, że większość nowych samochodów krajowej produkcji ma fabryczne usterki techniczne, a zwłaszcza źle ustawione światła. Należałoby zwrócić na to uwagę producentów i Polmozbytu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MirosławŻurek">Dla zmniejszenia liczby wypadków drogowych należałoby oprócz sankcji przewidywanych przez Kodeks drogowy więcej uwagi poświęcić ostrzeganiu i informowaniu kierowców. Jest to przede wszystkim problem znaków drogowych, które są często niszczone w bezmyślny i bezkarny sposób. Dyrekcja Dróg Publicznych w Olsztynie wydaje na ich renowację setki tysięcy złotych rocznie. Należałoby zwiększyć kary za niszczenie tych znaków. Wiadomo jest, że trwają prace nad nowelizacją Kodeksu drogowego. Kiedy przewiduje się wprowadzenie nowe Kodeksu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JózefKołodziejski">Rejony dróg publicznych ponoszą znaczne koszty na zapobieganie skutkom gołoledzi, zatrudniając okresowo kierowców piaskarek i roztrząsaczy środków chemicznych. Ale gdy występuje gołoledź zwykle drogi nie są posypane. Czy kierowcy i maszyny są w stałym pogotowiu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraSurma">Konieczne jest lepsze oznakowanie dróg, wskazując na możliwość pojawienia się na nich pojazdów konnych i ciągników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZbigniewBiałecki">Ministerstwo Komunikacji wydało ze wszech miar słuszne zarządzenie o powierzaniu prowadzenia pociągów ekspresowych i międzynarodowych wyłącznie starszym, doświadczonym maszynistom. Są sygnały, że zarządzenie to nie wszędzie jest respektowane. Jak przedstawia się sytuacja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefDrzewiecki">Rozmaite czynniki wpływają na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Dlatego niezmiernie ważne są nowoczesne metody szkolenia kierowców. Aktualny system tego szkolenia nie spełnia zadań ani pod względem liczby szkolonych (wiele osób czeka na podjęcie nauki), ani pod względem jakości szkolenia (wciąż jeszcze niska jest u nas kultura drogowa). Nowoczesny system szkolenia kierowców powinien kształtować właściwe nawyki i właściwe zachowanie w niebezpiecznych sytuacjach drogowych. Dlatego niezbędna jest rewizja obecnego systemu szkolenia, obejmująca jego program, kadrę instruktorską, metody dydaktyczne i wyposażenie techniczne. Rewizji tej dokonać winien zespół ekspertów motoryzacji i pedagogiki. Idzie bowiem o to, by nie tylko uczyć, lecz także wychowywać kierowców. Wiele bowiem wypadków drogowych wynika z niewłaściwej postawy kierowców. Należy też prowadzić obowiązkowe badania psychologiczne wszystkich kierowców, jest to bowiem profilaktyka bezpieczeństwa ruchu. Należy rozwinąć sieć placówek tego typu i poprawić ich warunki lokalowe oraz zainteresować nimi władze terenowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanuszKamiński">Słusznie zwracano w dyskusji uwagę, że dla podniesienia stanu bezpieczeństwa ruchu PKP niezbędne jest stałe prowadzenie i doskonalenie systemu szkolenia pracowników służb eksploatacyjnych. W roku ubiegłym szkolenie takie obowiązywało w zasadzie wszystkich pracowników tych służb, obejmowało 30 godzin w roku, prowadzone było przez instruktorów i kontrolerów ruchu. Dużą uwagę zwracano na praktyczne przygotowanie oraz teoretyczną podbudowę programu. W najbliższych latach nie przewiduje się zasadniczych zmian w systemie tego szkolenia, dąży się natomiast do zapewnienia jak najlepszych warunków, m.in. poprzez właściwe wyposażenie w niezbędne pomoce i urządzenia sal szkoleniowych. Prawie wszystkie lokomotywownie mają już dobrze przygotowane sale wykładowe.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JanuszKamiński">Od kilku lat przy wymianie szyn wprowadza się szyny ciężkie (S-60) o podwyższonej wytrzymałości. Produkuje takie szyny huta Kościuszko, której zdolności produkcyjne w tym zakresie są w pełni wykorzystane. W roku bieżącym w okresie II półrocza produkcję tę podejmie również huta Katowice, ale mimo to potrzeby resortu komunikacji zaspokojone będą w ok. 90%.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#JanuszKamiński">Znacznie trudniejsza sytuacja jest z dostawami rozjazdów dla potrzeb resortu komunikacji. Istniejące moce produkcyjne w tym zakresie są w pełni wykorzystane i na razie nie ma możliwości ich powiększenia. Skierowano w tej sprawie wniosek do przemysłu. Na razie przyjęto z konieczności takie rozwiązanie, że na szlakach pasażerskich i drogach o dużym ruchu montuje się nowe rozjazdy, a stare przeznacza dla torów stacyjnych, gdzie z uwagi na małą szybkość przejeżdżających pociągów nie zagrażają one bezpieczeństwu ruchu.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JanuszKamiński">Podstawowa część asortymentu maszyn drogowych dla kolei, prowadzona jest przez ZNTK. Produkcja ta rozwija się dobrze, jakość maszyn jest na poziomie światowym. Odczuwa się natomiast niedostatek ciężkich maszyn tzw. podbijarek, które mają być produkowane na licencji austriackiej przez ZSRR i stamtąd dostarczane innym krajom RWPG. W celu przyspieszenia poprawy zaopatrzenia w te maszyny rozważa się także uruchomienie tej produkcji u nas.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#JanuszKamiński">W 1978 r. zapotrzebowanie kolei na tłuczeń wyniesie ok. 5,6 mln, a dostawy tego surowca będą o 1,5 mln t niższe. Przewiduje się uruchomienie do roku 1980 dwu nowych kamieniołomów i wtedy potrzeby kolei będą w pełni zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JanuszKamiński">Na przestrzeni ostatnich 5 lat mieliśmy do czynienia z dużym postępem w zakresie mechanizacji robót związanych z budową i utrzymaniem torów. Otrzymaliśmy 150 maszyn przystosowanych do tych robót z Austrii i Szwajcarii, ponadto potencjał poważnie wzmocniły dostawy ciężkich maszyn z ZSRR, które umożliwiają wymianę nawierzchni torów na przestrzeni 1000 metrów w ciągu 8 godzin.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#JanuszKamiński">Resort opracował program poprawy bezpieczeństwa ruchu do r. 1980, który obejmuje zarówno przedsięwzięcia związane z modernizacją nawierzchni i torów, jak i natury organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#JanuszKamiński">Zmieniają się kryteria doboru maszynistów, przy obecnym poziomie modernizacji stanu technicznego kolei. Kiedyś za dobrego maszynistę uważało się tego, który legitymował się odpowiednim stażem pracy. Ta dobra zasada dla parowozów nie zdaje egzaminów przy zastosowaniu nowoczesnej techniki. Wymagane są tutaj znacznie wyższe kwalifikacje. W ostatnim czasie przeprowadzono weryfikację wszystkich maszynistów i ustalono kryteria kwalifikacyjne jakim muszą oni odpowiadać. Najlepszych kieruje się do obsługi pociągów pasażerskich i ekspresowych. Maszyniści chętnie podejmują pracę w ruchu osobowym, gdyż tryb pracy jest tam bardziej uregulowany niż w ruchu towarowym.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#JanuszKamiński">Duże znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa ruchu ma coraz szersze wprowadzanie do lokomotyw elektrycznych i spalinowych nowoczesnych urządzeń m.in. służących do samoczynnego hamowania, które w przypadku niereagowania przez maszynistę na sygnały ostrzegawcze same zatrzymują pociąg oraz tzw. samoczynne czuwaki, przy pomocy których prowadzi się okresową kontrolę pracy maszynisty w czasie ruchu pociągu, ponadto maszynista ma na pulpicie powtórzenie sygnałów semaforów, co ułatwia mu pracę, zwłaszcza w okresie złych warunków atmosferycznych.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#JanuszKamiński">Mamy na kolei ok. 25 tys. przejazdów jednopoziomowych, w tym 6.500 strzeżonych, czy można w takich warunkach uniknąć zderzeń? Budowę przejazdów dwupoziomowych podejmuje się przede wszystkim tam, gdzie jest duże nasilenie ruchu, na przejazdach jednopoziomowych instaluje się rogatki samoczynne, świetlne sygnały ostrzegawcze połączone z sygnalizacją dźwiękową.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#JanuszKamiński">Wiceminister komunikacji Stanisław Mroczek stwierdził, że resort doskonale zdaje sobie sprawę z trudnej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Mimo że w roku ub. zmalała ogólna liczba wypadków, zwiększył się udział wypadków ciężkich, wzrosła liczbą zabitych. Niepokojącym sygnałem jest również utrzymywanie się na wysokim poziomie liczby wypadków z udziałem młodzieży, w większości młodzieży do 14 lat. To też rozszerza się naukę przepisów ruchu drogowego w szkołach podstawowych, włączając je do programów nauczania różnych przedmiotów, a w szkołach ponadpodstawowych organizuje specjalne przeszkolenie.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#JanuszKamiński">Jedną z poważnych przyczyn wypadków drogowych jest nadmierne używanie alkoholu. Spożycie alkoholu na przestrzeni ostatnich lat poważnie wzrosło. Podejmuje się zatem wszelkie możliwe działania mające na celu zwalczanie tej plagi społecznej. Liczba wypadków spowodowanych przez pijanych kierowców zawodowych zmniejsza się, natomiast rosną wypadki spowodowane przez nietrzeźwych pieszych oraz kierowców amatorów.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#JanuszKamiński">Przygotowuje się nowy Kodeks drogowy, który powinien wejść w życie w połowie bież. roku. Przepisy tego Kodeksu będą bardziej uproszczone, ujednolicone w podstawowej części z międzynarodowymi zasadami ruchu drogowego. Powinny one przyczynić się również do poprawy bezpieczeństwa ruchu na drogach. Nowe przepisy zmierzają do przyznania większych uprawnień dla pieszych, wprowadzają bezpieczniejsze oznakowanie dróg i in.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#JanuszKamiński">Wydaje się, że rozmieszczona na drogach ilość znaków drogowych jest wystarczająca, ale ich jakość i trwałość pozostawia wiele do życzenia. Przewiduje się scentralizowanie produkcji znaków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#JanuszKamiński">Dla podniesienia kwalifikacji kierowców zdobywających prawa jazdy w roku ubiegłym wprowadzono nowy system egzaminów. Wymuszający pełną znajomość przepisów ruchu drogowego. Obok tego zaostrzono kryteria egzaminu ze znajomości praktycznego prowadzenia pojazdu. Została zweryfikowana zawodowa kadra instruktorów i egzaminatorów. Opracowano nowe programy nauczania kierowców kat. B i kat. C. Resort będzie starał się lepiej wyposażyć sieć ośrodków szkolących kierowców amatorów. Trudności z dostaniem się na kurs kierowców występują tylko w wielkich aglomeracjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#StanisławŻaczkowski">Milicja nie odczuwa braku urządzeń radarowych służących do mierzenia szybkości ruchu na trasach. Poza urządzeniami takimi na oznakowanych wozach MO, prowadzi się również kontrola i montuje rejestratory fotograficzne na pojazdach nieoznakowanych. Dąży się do tego, ażeby w okresie wzmożonego ruchu drogowego osiągnąć stan pełnej mobilizacji sił i środków. Włącza się również do kontroli ruchu szkoły milicyjne.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#StanisławŻaczkowski">Funkcjonariusze MO włączają się czynnie do prowadzenia instruktażu w zakresie znajomości przepisów ruchu drogowego w szkołach. Akcje takie prowadzą również organizacje ORMO i inne organizacje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#StanisławŻaczkowski">Mimo wielu przedsięwzięć, osiągnięcia w zahamowaniu wzrostu liczby wypadków na drogach w roku ubiegłym były niewystarczające: w wypadkach samochodowych zginęło ok. 4 tys. osób, a 50 tys. było rannych.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#StanisławŻaczkowski">Milicja Obywatelska zamierza w roku bież. doskonalić system kontroli bezpieczeństwa ruchu. Dysponuje ona zwiększonym wyposażeniem urządzeń technicznych przyspieszających wykrywanie i zapobieganie łamaniu przepisów drogowych, powiększa się liczba dróg patrolowanych, ale poza środkami technicznymi i represyjnymi wzmóc trzeba oddziaływanie społeczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MSyczewski">Około 3–5% wypadków na drogach spowodowanych jest złym stanem technicznym taboru samochodowego. W roku ubiegłym MO przeprowadziła 10 akcji mających na celu kontrolę stanu technicznego pojazdów, w toku których stwierdzono, że 25% kontrolowanych pojazdów było niesprawnych technicznie. Czasem były to uszkodzenia drobne, które po niedużym zabiegu można było usunąć już w czasie kontroli. Świadczy to o tym, że przedsiębiorstwa nie przestrzegają przepisów o warunkach dopuszczenia pojazdów do ruchu, nie sprawdzają dostatecznie często ich stanu technicznego. Ujawniono 2500 pustych przejazdów, 10 tys. samochodów miało niesprawne liczniki, 17 tys. liczników było bez cech inwentaryzacji, tak że kierowca mógł dowolnie je regulować. W 300 przypadkach stwierdzono nielegalną sprzedaż paliw. Wyniki kontroli przekazano odpowiednim przedsiębiorstwom i resortom. W większości przypadków wyciągano surowe konsekwencje, ale powinno to dotyczyć nie tylko kierowców, lecz również osób odpowiedzialnych za sprawność pracy transportu.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MSyczewski">W działalności MO dużą pomoc przynosi praca społecznych inspektorów ruchu zgrupowanych w ORMO. Bez ich pomocy nie można byłoby wykonać wszystkich zadań w zakresie kontroli stanu bezpieczeństwa na drogach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#TadeuszSkóra">Wśród 170 tys. skazanych w roku ubiegłym, 11 tys. stanowili skazani za przestępstwa drogowe, w tym ok. 4 tys. za spowodowanie tragicznych wypadków w stanie nietrzeźwości. W stosunku do tych, którzy nie spowodowali tragicznych następstw nie stosuje się przeważnie kary pozbawienia wolności. W tej grupie są także ci, którzy spowodowali wypadek na skradzionym samochodzie, o czym mówiono w dyskusji. Odnotowano ponad do 2500 przypadków zagarnięcia samochodów, bez następstw wypadkowych. I do tej grupy nie stosowano kary pozbawienia wolności, a raczej wymierzano karę z zawieszeniem.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#TadeuszSkóra">Resort przeanalizuje uwagi zgłoszone w toku dyskusji i o ile będzie taka potrzeba, postara się zaostrzyć wyrobki zwłaszcza do tych, którzy spowodowali wypadek w stanie nietrzeźwym skradzionym samochodem.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#TadeuszSkóra">Przewodniczący obradom poseł Franciszek Sadurski (ZSL) stwierdził, że szeroka dyskusja jaka będzie przeprowadzona na posiedzeniu obu Komisji nie jest w stanie wyczerpać całego problemu. W zasadzie wnioski zgłoszone w dyskusji pokrywają się z wnioskami koreferentów.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#TadeuszSkóra">Zlecono podkomisji opracowanie projektu opinii w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#TadeuszSkóra">KOMISJA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#TadeuszSkóra">Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca w dniu 1 lutego 1978 r. pod przewodnictwem posła Franciszka Sadurskiego (ZSL), uchwaliła opinię opracowaną w wyniku posiedzenia, na którym rozpatrywano realizację ustawy z dnia 30 marca 1965 r. o sądach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#TadeuszSkóra">Komisja powołała dwie podkomisje:</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#TadeuszSkóra">- do rozpatrzenia realizacji ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. o zwalczaniu alkoholizmu, która ma być rozpatrywana wspólnie z Komisją Zdrowia i Kultury Fizycznej (maj 1978 r.). W skład tej podkomisji z Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości weszli posłowie: Janina Banasik (ZSL), Stanisław Adamiak (ZSL), Antoni Połowniak (PZPR), Stefania Kamińska (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#TadeuszSkóra">- do przygotowania materiałów do tematu: funkcjonowanie systemu penitencjarnego, w skład podkomisji weszli posłowie: Jadwiga Giżycka-Koprowska (SD - przewodnicząca podkomisji), Alojzy Czarnecki (SD), Stanisław Adamiak (ZSL), Ewa Kwiatkowska (PZPR), Barbara Surma (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#TadeuszSkóra">Komisja postanowiła zwrócić się do innych komisji sejmowych o podjęcie tematu: ochrona mienia społecznego, zgodnie z zaleceniami spotkania Prezydium Sejmu z przewodniczącymi Komisji sejmowych w dniu 26. X.1977 r. Szczególnie temat ten powinny podjąć Komisje: Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego; Handlu Wewnętrznego, Drobnej Wytwórczości i Usług; Przemysłu Lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#TadeuszSkóra">KOMISJA KOMUNIKACJI I ŁĄCZNOŚCI.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#TadeuszSkóra">Dnia 1 lutego 1978 r. na posiedzeniu Komisji Komunikacji i Łączności, z udziałem wicemarszałka Sejmu Piotra Stefańskiego, dokonano zmian w składzie Prezydium Komisji. W związku z przejściem do pracy w aparacie państwowym dotychczasowego przewodniczącego posła Eugeniusza Grochala (PZPR), na przewodniczącego Komisji wybrano posła Józefa Drzewieckiego (PZPR), a na jego zastępców posła Huberta Chojnackiego (PZPR) i Władysława Jonkisza (PZPR).</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>