text_structure.xml 63.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 26 września 1979 r. Komisje Przemysłu Ciężkiego, Maszynowego i Hutnictwa oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego na wspólnym posiedzeniu obradujące pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- problem zaopatrzenia rolnictwa w maszyny, sprzęt i części zamienne w 1979 r.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Maszyn Ciężkich i Rolniczych z ministrem Franciszkiem Adamkiewiczem, Ministerstwa Rolnictwa z I-szym zastępcą ministra Stefanem Zawodzińskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli oraz przedstawiciele Centralnego Związku Kółek Rolniczych, Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych i Centralnego Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W przedstawionym posłom na piśmie materiale resortowym poinformowano, że dostawy dla rolnictwa ciągników, maszyn i narzędzi rolniczych w ciągu 7 miesięcy br. mimo wielu trudności osiągnęły wartość 19,6 mld zł, co stanowi wykonanie zadań rocznych w 59%. W niektórych podstawowych asortymentach osiągnięto nawet pewne wyprzedzenie; dotyczy to m.in. ciągników rolniczych, kombajnów zbożowych, kosiarek ciągnikowych, młocarni czyszczących, kopaczek ciągnikowych, kombajnów do ziemniaków itp. Przewiduje się, że do końca roku planowana wielkość dostaw zostanie wykonana, z wyjątkiem kosiarek rotacyjnych i sadzarek do ziemniaków (przyczyną jest brak możliwości uzyskania zaplanowanej ilości dostaw z importu).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Rolnictwo otrzyma w tym roku wiele nowych maszyn charakteryzujących się zwiększoną wydajnością lub nowymi funkcjami. Z produkcji krajowej będą to ciągnikowe pielniki 12-rzędowe, siewniki zbożowe ciągnikowe 4-metrowe i 6-metrowe, suszarnie do zboża o wydajności 60 t/h przy obniżeniu wilgotności o 6%, deszczownie szpulowe, wozy paszowe oraz rozsiewacze wapna i nawozów. Z importu spodziewane są dostawy roztrząsaczy obornika i rozlewaczy gnojowicy, sadzarek do ziemniaków, kopaczek, bron, chwastowników, ciągników ogrodniczych z kompletnym zestawem narzędzi itp.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Oprócz starań o pełne zrealizowanie pod względem ilościowym i asortymentowym zaplanowanych dostaw maszyn dla rolnictwa państwowego i spółdzielczego, podejmowane są różnorodne działania na rzecz coraz lepszego zaspokojenia potrzeb w tej dziedzinie gospodarstw indywidualnych i kółek rolniczych. W ciągu 7 miesięcy br. wartość dostaw na rynek maszyn rolniczych osiągnęła 7,2 mld zł, co stanowi 60,1% zaawansowania planu rocznego. Uzyskano pewne wyprzedzenie w dostawach niektórych asortymentów. Dostawy na rynek ciągników wyniosły w omawianym okresie 25,6 tys. Ponad to rolnicy indywidualni zakupili przez „Pewex” około 3200 ciągników.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W związku z decyzją Prezydium Rządu zobowiązującą wszystkie resorty do działań mających na celu poprawę zaopatrzenia rolnictwa w części zamienne, obniżono produkcję kompletnych ciągników i szeregu maszyn rolniczych na rzecz ponadplanowego zwiększenia produkcji zespołów i podzespołów.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Spowodowało to znaczną poprawę dostaw części zamiennych i w ciągu 7 miesięcy sprzedaż części zamiennych osiągnęła wartość 14,3 mld zł, co stanowi 62,4% planu rocznego. Pomimo uzyskania wyraźnej poprawy nie udało się jednak rozwiązać wszystkich palących problemów w tej dziedzinie, zwłaszcza że nie zostały w pełni zabezpieczone dostawy części importowanych, głównie z Czechosłowacji i NRD.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W projekcie planu na 1980 r. w zakresie produkcji i dostaw dla rolnictwa postanowiono maksymalnie zabezpieczyć potrzeby remontowe zaplecza technicznego w części zamienne i zespoły do sprzętu rolniczego nawet kosztem wyrobów finalnych. Preferowana będzie produkcja nowoczesnych maszyn, z równoczesnym zabezpieczeniem kompleksowości mechanizacji podstawowych, najbardziej pracochłonnych czynności w rolnictwie. Zwrócono też uwagę na konieczność zabezpieczenia wzrostu dostaw maszyn i narzędzi rolniczych odpowiednich do potrzeb indywidualnych gospodarstw oraz zabezpieczenia materiałów i wyrobów kooperacyjnych, zwłaszcza z resortów hutnictwa, przemysłu chemicznego i przemysłu maszynowego.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wstępny projekt planu na 1980 r. zakłada, że wielkość dostaw dla rolnictwa ciągników, maszyn i narzędzi rolniczych oraz przyczep i siewników wyniesie ok. 33,5 mld zł, co stanowi wzrost w porównaniu z tym rokiem o 1 mld zł. Ma nastąpić wzbogacenie asortymentu maszyn i urządzeń rolniczych. Ogółem w latach 1979-1980 przemysł maszyn rolniczych ma wprowadzić do produkcji ok. 30% nowych typów sprzętu rolniczego. Szczególną uwagę zwróci się na poprawę jakości i wytrzymałości wyrobów. Zakłada się zwiększenie usług mechanizacyjnych. Wprowadzenie do rolnictwa coraz większej liczby skomplikowanych urządzeń spowoduje wzrost zapotrzebowania na części zamienne, dlatego też dużą wagę przywiązuje się do regeneracji części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W rolnictwie uspołecznionym zatrudnionych jest prawie 500 tys. pracowników zajmujących się eksploatacją i obsługą techniczną sprzętu rolniczego. Dlatego też duże znaczenie mają wszelkie inicjatywy doskonalenia kwalifikacji użytkowników sprzętu rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Coraz większe zadania w zakresie obsługi technicznej sprzętu rolniczego wykonują spółdzielnie kółek rolniczych, których sieć jest wciąż rozbudowywana. W celu zrealizowania tych zadań, spółdzielnie kółek rolniczych powinny dążyć do rozbudowy zaplecza warsztatowego. Jednocześnie spółdzielnie te poza obsługą techniczną sprzętu rolniczego świadczą wiele usług na rzecz rolnictwa indywidualnego. Ważnym zadaniem podejmowanym przez spółdzielnie kółek rolniczych jest regeneracja ogumienia; w tym roku uzyska się dzięki temu ok. 25 tys. opon dla potrzeb własnych spółdzielni i rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W informacji CZSR „Samopomoc Chłopska” w sprawie obrotu sprzętem rolniczym podano, że prowadzony jest on za pośrednictwem 325 składnic maszyn rolniczych, 2500 branżowych sklepów gminnych spółdzielni, 33 zakładów zaopatrzenia ogrodniczego i 540 sklepów branżowych. Sprzedaż w składnicach maszyn rolniczych wykazuje znaczną dynamikę wzrostu. Ogólna wartość sprzedaży od 1960 r. wzrosła z 2275 mln zł do 34 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Zaopatrzeniem rolnictwa i zakładów naprawczych w pełny asortyment części zamiennych (ponad 60 tys. pozycji) zajmuje się „Agroma”. Składnice maszyn rolniczych CZSR „Samopomoc Chłopska” prowadzą sprzedaż części typu eksploatacyjnego i obejmują obecnie ok. 8 tys. pozycji. Dynamika sprzedaży części zamiennych jest tam dużo wyższa od tempa sprzedaży gotowego sprzętu rolniczego. Najwyższa jest dynamika sprzedaży części do ciągników.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W ostatnich latach notuje się systematyczną poprawę zaopatrzenia w części do maszyn rolniczych, z wyjątkiem części do ciągników. Nie zabezpieczają potrzeb rolnictwa dostawy ogumienia z przemysłu chemicznego. Szczególne niedobory występują w ogumieniu do ciągników, przyczep rolniczych oraz samochodów ciężarowych. W celu złagodzenia deficytu coraz szerzej stosuje się bieżnikowanie opon.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Dostawy gotowego sprzętu na zaopatrzenie kółek rolniczych są na ogół realizowane z wyprzedzeniem w stosunku do planu rocznego. Przewiduje się wzmocnienie kontroli zamówień na sprzęt rolniczy i części wymienne. Celem jest upowszechnienie metody składania zamówień wcześnie przed poszczególnymi sezonami prac w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W celu bardziej operatywnego kierowania zaopatrzeniem składnic w części wymienne powołana została służba dyspozytorska, której zadaniem jest kontrola realizacji dostaw, szybkie likwidowanie braków, udzielanie pomocy rolnikom w usuwaniu awarii oraz współpraca z innymi służbami dyspozytorskimi.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W ostatnich latach nastąpił wyraźny wzrost produkcji i dostaw ciągników. Nie towarzyszy temu jednak odpowiedni wzrost dostaw sprzętu współpracującego. Wśród uzgadnianych 170 pozycji maszyn i narzędzi rolniczych jest jeszcze 20 pozycji deficytowych.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Podejmuje się starania o dalszy rozwój magazynów dla sprzedaży maszyn rolniczych i części wymiennych, lepszego ich wyposażenia w środki transportu oraz sprzęt do mechanizacji pracy. Realizowany jest program usprawniania działalności składów części wymiennych CZSR. Rozszerzona ma być sprzedaż wysyłkowa części wymiennych. Przewiduje się przyśpieszenie wzrostu dostaw sprzętu towarzyszącego ciągnikom, sprzętu konnego, a zwłaszcza dla zbioru i konserwacji pasz, przyśpieszenie dostaw sprzętu dla specjalistycznych gospodarstw ogrodniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Uwagi zespołów poselskich, które przeprowadziły badania w terenie, przedstawił poseł Stanisław Wachowski (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Nasza partia i rząd poświęcają zapewnieniu właściwego poziomu wyżywienia narodu wiele uwagi. Znalazło to wyraz w uchwałach Zjazdu Partii oraz plenarnych posiedzeń Komitetu Centralnego poświęconych sprawom gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Problem wyżywienia społeczeństwa staje się z każdym rokiem coraz trudniejszy do rozwiązania. Nie sprzyja temu obecna struktura rolnictwa, którą nadal cechuje zbyt duża liczba rozdrobnionych i małych gospodarstw. Ta struktura stwarza dodatkowe trudności organizacyjne, produkcyjne i ekonomiczne. Jednocześnie wskutek i przechodzenia ludności wiejskiej do przemysłu zmniejsza się liczba rąk do pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Aby uzyskać wyższe plony konieczne jest wprowadzenie do rolnictwa coraz większej ilości nowoczesnej techniki. W tym kierunku wiele zrobiono, zwłaszcza w ostatnich latach. W 1980 r. wartość sprzętu technicznego w rolnictwie wyniesie 330 mld zł, a za 10 lat - jak się przewiduje - powinna się prawie podwoić.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Na dzisiejszym wspólnym posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego i Maszynowego oraz Komisji Rolnictwa mamy się zastanowić, jak ta technika jest wykorzystywana i jakie efekty dają wielkie nakłady przeznaczone na rolnictwo. Z materiałów przedstawionych przez resorty i instytucje wynika, że plany produkcji maszyn, ciągników i urządzeń rolniczych są realizowane, częściowo nawet z pewnym wyprzedzeniem. W materiałach tych nie widać prawie żadnych trudności. Tymczasem jak wynika z przeprowadzonej wizytacji poselskiej w zakładach produkcyjnych, w bazach „Agromy” i składnicach maszyn i części zamiennych CZRS „Samopomoc Chłopska” oraz w bazach Spółdzielni Kółek Rolniczych sytuacja jest bardziej złożona.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Załogi fabryk maszyn i narzędzi rolniczych, a także załogi zakładów naprawczych mechanizacji rolnictwa zrobiły wszystko, co było w ich mocy, aby odnowić sprzęt bardzo zniszczony wskutek ciężkich warunków atmosferycznych jesienią 1978 r. Dzięki tym wysiłkom udało się sprawnie i terminowo przeprowadzić akcję wiosenną i żniwną, a także przygotować się dobrze do akcji jesiennej. Jednakże nasze obserwacje dowodzą, że przy obecnym stanie trudno mówić o szybkim wzroście dostaw nowoczesnych maszyn do rolnictwa, a także o właściwej eksploatacji tych maszyn i narzędzi będących już w posiadaniu rolników. Wprowadzenie nowych typów narzędzi i maszyn zależy w dużym stopniu od przyspieszenia inwestycji w fabryce „Kraj” w Kutnie. Niepokój budzi również opóźnienie inwestycji w Fabryce Maszyn Żniwnych w Płocku. Stoją tam bez pożytku maszyny i urządzenia, które mogłyby przyczynić się do dużego wzrostu produkcji poszukiwanych maszyn i części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Wraz ze wzrostem liczby ciągników w rolnictwie nie idzie w parze wzrost produkcji narzędzi uprawowych. Z każdym rokiem wydłuża się kolejka oczekujących na pługi, brony, brony talerzowe, brak jest chwastowników, dobrych obsypników do ziemniaków. Tymczasem w fabrykach narzędzi rolniczych powierzchnie produkcyjne są już wykorzystane do maksimum. W wizytowanych zakładach przedstawiono posłom wiele nowych typów maszyn i narzędzi, przygotowanych do produkcji lub już produkowanych w małych seriach. Jednak obecny potencjał jest nie wystarczający do podjęcia produkcji tych poszukiwanych wyrobów na potrzebną skalę. Dlatego też, aby zapewnić lepsze zaopatrzenie w maszyny i części zamienne trzeba rozbudowywać istniejące zakłady produkcyjne.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Posłowie wizytowali również zakłady podległe Centralnemu Zarządowi Technicznej Obsługi Rolnictwa zajmujące się regeneracją części zamiennych, kompletowaniem podzespołów tych części, czy też naprawami głównymi maszyn i narzędzi rolniczych. Dzięki ich pracy odzyskuję się ponad 20% części zamiennych. Tutaj również występuje wiele trudności związanych przede wszystkim z brakiem dostaw części z przemysłu, bez których niemożliwe jest wykonanie naprawy głównej. Powstają coraz większe zaległości w naprawach silników do ciągników „Ursus”. Ponadto zakłady remontowe mają bardzo małą powierzchnię produkcyjną, co uniemożliwia im zwiększenie napraw. Poza tym istnieje spora liczba Państwowych Ośrodków Maszynowych, które wykonują naprawy często niesolidnie 1 nieterminowo, a przy tym bardzo drogo.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Wizytacją objęto również Spółdzielnie Kółek Rolniczych i Państwowe Gospodarstwa Rolne. W ich pracy stwierdzono wiele uchybień, powodujących nadmierne niszczenie sprzętu i zwiększone zużycie części zamiennych. Przyczyną jest z jednej strony niedbalstwo i niechlujstwo traktorzystów, kombajnistów, operatorów i służb nadzorujących eksploatację sprzętu rolniczego, z drugiej zaś strony wiele do życzenia pozostawia konserwacja maszyn i urządzeń. Często maszyny pozostają bez oczyszczenia, przeglądu i zakonserwowania oraz zabezpieczenia przed wpływami atmosferycznymi, co oczywiście powoduje przedwczesne ich zniszczenie, konieczność drogich remontów z przyczyn powodujących awarie, często poważne, są pozostawione na polu duże kamienie, metalowe pręty itp. Jest to niedbalstwo właścicieli gruntów, którzy nie ponoszą do tej pory żadnej odpowiedzialności za nieprzygotowanie pól do pracy drogiego sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Dotkliwą przyczyną niszczenia sprzętu i nadmiernego zużycia agregatów są braki w dostawach niektórych części. Np. brak filtrów olejowych powoduje przedwczesne zużycie silnika; brak jednego koła zębatego przyczynia się do zniszczenia innego, a brak możliwości zakupu nowych opon do przyczepy czy ciągnika powoduje nadmierną ich eksploatację i naraża na niszczenie.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Wizytację przeprowadzono również w kilku bazach „Agromy” i składnicach maszyn i części zamiennych podległych Centralnemu Związkowi Rolniczych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. Są to obiekty mające na ogół dobre zaplecze duże powierzchnie magazynowania i doświadczony personel. W bazach tych były spore ilości sprzętu i maszyn pochodzących z kasacji w gospodarstwach uspołecznionych, a przeznaczonych do sprzedaży rolnikom indywidualnym. Sprzęt ten był tak zniszczony, że zachodzi obawa, czy należy w ogóle przekazywać go do dalszej eksploatacji. Były tam również maszyny i narzędzia nowe, ale przestarzałe, nieznajdujące od lat nabywców (np. siewniki talerzowe do siewu poplonów, pługofrezarki, sadzarki do rozsad i inne). Składnice powinno się pilnie opróżnić z tych zapasów i zwolnić miejsca dla innych, poszukiwanych maszyn.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Z informacji uzyskanych w składnicach wynika, że sytuacja w zaopatrzeniu w maszyny i narzędzia, a także w części zamienne uległa pewnej poprawie. Plany dostaw są jednak realizowane nierytmicznie, poza tym bywa, że w jednych składnicach jest maszyn i narzędzi dużo, w innych nie ma ich wcale. Podobnie jest z częściami zamiennymi. Wskutek deficytu części i niewłaściwej ich dystrybucji są wypadki chomikowania części, w jednych placówkach jest ich za dużo, w innych brak. Wszystko to świadczy o niewłaściwym rozdziale maszyn i części.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">W zaopatrzeniu w części widać wyraźną poprawę w dostawach pochodzących z przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych oraz w dostawach części regenerowanych przez zakłady Centralnego Zarządu Technicznej Obsługi Rolnictwa. Natomiast nadal są trudności z częściami z przemysłu chemicznego (z wyjątkiem pasków klinowych). Występują również braki w dostawach rozruszników, prądnic, filtrów olejowych, łożysk itp. Jak wynika z informacji władz woj. toruńskiego, tylko na terenie tego województwa wskutek braku części jest nieczynnych ponad 500 przyczep i ponad 200 ciągników. W niektórych SKR-ach stoi po kilkanaście ciągników i połowa posiadanych przyczep, głównie ze względu na brak opon. W placówkach państwowych jest wiele ciągników Urszs C-385 i C-1204 niewykorzystanych z powodu braku części.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Decyzja Prezesa Rady Ministrów w sprawie obniżenia produkcji ciągników i wielu maszyn rolniczych, w celu ponadplanowego zrealizowania dostaw zespołów i podzespołów remontowych odniosła skutek. Przyczyniła się ona do terminowego przygotowania żniw. Była to jednak decyzja doraźna, która spowodowała również ujemne skutki: zaleganie w magazynach zakładów naprawczych wielu zespołów, które nie będą prędko montowane do maszyn.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Na zakończenie przedstawiam kilka wniosków, które mogą być wykorzystane w dalszych pracach Komisji:</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">- należy podjąć starania o przyśpieszenie rozpoczęcia nowych i dokończenie już realizowanych inwestycji w przemyśle maszyn rolniczych. Od tego zależy bowiem dalsza technizacja naszego rolnictwa oraz utrzymanie pełnej sprawności maszyn i narzędzi;</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">- w celu poprawy eksploatacji maszyn i narzędzi rolniczych oraz właściwej ochrony przed dewastacją trzeba zwrócić baczną uwagę na należyte przygotowanie zawodowe bezpośrednich użytkowników i pracowników nadzoru. Istnieje potrzeba zaostrzenia sankcji w stosunku do osób dewastujących sprzęt rolniczy i tolerujących to. Należy też wyciągać sankcje w stosunku do właścicieli gruntów odpowiedzialnych za uszkodzenia sprzętu;</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">- niezbędny jest pełen bilans potrzeb i stanu posiadania maszyn i narzędzi rolniczych. Nie można tolerować stanu rzeczy, że niektóre jednostki uspołecznione mają nadmiar ciągników i maszyn i części z nich nie eksploatują, lecz traktują jako magazyny części zamiennych. Takie marnotrawstwo wywołuje ostrą krytykę społeczną;</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">- należy uporządkować sprawę dalszej eksploatacji sprzętu wycofanego z jednostek uspołecznionych. Sprzęt nadmiernie zużyty należy przeznaczyć do kasacji, aby nie pogłębiać deficytu części zamiennych;</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">- resorty wytwarzające dla potrzeb rolnictwa części zamienne powinny udzielać większej pomocy zakładom Centralnego Związku Technicznej Obsługi Rolnictwa, a nawet spółdzielniom kółek rolniczych, które chcą i mogą regenerować części zamienne, bieżnikować opony itp.;</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">- należy uporządkować dystrybucję maszyn rolniczych i części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#LudwikMaźnicki">Występujący w rolnictwie ostry deficyt akumulatorów i opon do ciągników i maszyn rolniczych nie znajduje również rozwiązania w projekcie planu na rok przyszły. Czy będziemy ten problem rozwiązywać przez budowę nowych obiektów, czy też poprzez import, na który przecież nie bardzo nas stać? Nakazem chwili staje się w tej sytuacji bieżnikowanie opon. W każdym województwie powinien powstać przynajmniej jeden punkt bieżnikowania opon. Pod tym względem jesteśmy daleko w tyle za innymi krajami. To samo dotyczy regeneracji akumulatorów. Ich brak powoduje postoje setek ciągników i maszyn rolniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WładysławCabaj">Jak przedstawia się produkcja deszczowni i suszarni? Mamy w ostatnich latach albo susze, albo też długotrwałe deszcze. Chcielibyśmy też znać założenia przyszłego planu 5-letniego, jeśli idzie o przewidywane wielkości produkcji ciągników, kombajnów do buraków i ziemniaków i urządzeń chłodzących do mleka. Mechanizujemy 4 główne kompleksy upraw: zbóż, buraków, ziemniaków i pasz. Najbardziej zaniedbana jest produkcja urządzeń do zbioru pasz. Jakie są założenia mechanizacji tych prac w przyszłym planie 5-letnim?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#WładysławCabaj">Czym podyktowane są zwyżki cen ciągników i maszyn rolniczych? Czy są to koszty nowości? Co o tym decyduje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StefanPoznański">Jak to jest właściwie z częściami zamiennymi? Jest ich w zasadzie coraz więcej, ale równocześnie ich zużycie wzrasta niewspółmiernie do liczby eksploatowanych maszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZdzisławWydrzyński">Zespół posłów warszawskich wizytował spółdzielnie produkcyjne i państwowe gospodarstwa rolne. W wyniku wizytacji nasuwają się następujące pytania: jak zamierza się rozwiązać problem braku tłoków do ciągników Ursus C-385? Czy przewiduje się zakup za granicą lub uruchomienie urządzeń do granulowania pasz? Na wsi są duże trudności z zaopatrzeniem w węgiel. Brak jest stali konstrukcyjnej, ciężkich ciągników, deszczowni. Bolączką i to bardzo dotkliwą są wyłączenia energii. Trzeba duże zakłady rolnicze zaopatrywać w agregaty prądotwórcze. Nagłe wyłączenie energii jest np. dla hodowli kurcząt wręcz katastrofalne. Maszyny do cięcia kiszonek polskiej produkcji są źle przygotowane do naszych potrzeb: tną zbyt długo. O wiele lepsze są maszyny tego typu importowane z NRD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AndrzejTochowicz">Niepokojąca jest sprawa cen części zamiennych. Nie sposób zrozumieć dlaczego dość skomplikowane w produkcji kółka zębate kosztują 9 zł, a zwykła zatyczka 40–50 zł. Nie można też zrozumieć dlaczego do składnic maszyn osobno przychodzą różne ich elementy i to w różnych wymiarach np. ramy, zęby itp. Nie sposób złożyć je i sprzedać, potem zalegają niepotrzebnie powierzchnie składnic.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#RomanKarolak">Zrobiono już wiele, żeby ulżyć trudowi i rolnika. Równocześnie jednak trzeba pamiętać o tym, że nasz areał użytków rolnych stanowi tyle, co areał użytków Czechosłowacji, NRD i Węgier razem wziętych, a potencjał posiadanych przez nas maszyn rolniczych jest 2,5 razy mniejszy od łącznego potencjału tych krajów. Widać z tego jak wiele mamy w Polsce do zrobienia w tej dziedzinie. Ponieważ stoimy u progu nowego planu 5-letniego trzeba zrobić wszystko, żeby dalszy rozwój produkcji ciągników i maszyn rolniczych znalazł właściwe odbicie w założeniach tego planu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#RomanKarolak">Mamy piękne ciągniki, „Bizony”, przyczepy, prasy, ale jak trudno dostać jest na rynku takie urządzenie jak np. stertnik. W ogóle nie można kupić dmuchaw do słomy, a zwłaszcza dmuchaw zboża. Niewiele trzeba wysiłku, żeby takie dmuchawy do zboża produkować. Kiedyś je już przecież robiliśmy. Teraz zdarzają się tylko bardzo drogie (po 400 tys. zł) dmuchawy jugosłowiańskie. Trudno też sobie wyobrazić, żeby w dobie kombajnów brakowało 2 i 3 skibowych pługów. Trzeba się zapisywać i czekać na nie 2–3 lata. Podobnie jest z zawieszonymi bronami do ciągników. Należy dołożyć wszelkich starań, żeby te tak proste urządzenia były dostępne w handlu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WładysławPihan">Często spotykamy się z tym, że nadmiernie wyeksploatowane już maszyny i urządzenia nie ulegają kasacji, bo nie są jeszcze w pełni zamortyzowane. Takie maszyny zużywają tylko ogromne ilości części zamiennych do nieustannych ich napraw. Wydaje się koniecznym zweryfikowanie przepisów amortyzacyjnych. Często bowiem maszyny pracujące non stop u dużego producenta są po jednym sezonie wyeksploatowane w większym stopniu niż u małego producenta po kilku latach pracy. Odpisy amortyzacyjne powinny być obliczane od ilości przepracowanych przez maszynę godzin, a nie od lat pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WładysławPihan">W minionych latach w ramach tzw. małej mechanizacji wprowadzono w oborach przenośniki „Skat” do usuwania obornika. Brak łańcuchów do tych przenośników nie pozwala utrzymać ich w gotowości i zmusza do wywożenia obornika taczkami. Trzeba podjąć produkcję tych łańcuchów nie tylko dla potrzeb górnictwa, ale również i rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WładysławPihan">Przy istniejących deficytach środków transportu i opon jeździmy po części zamienne z jednego końca kraju na drugi. Należałoby szybko udoskonalić ich dystrybucję, ustalić jakieś makroregiony zaopatrywane w części przez jedną wielką placówkę „Agromy”. Wołałbym jeździć po części do niedalekiego Koszalina, niż jak teraz - do Białegostoku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiesławMróz">W wyniku decyzji rządu o ograniczeniu produkcji ciągników i przeznaczeniu zwolnionych mocy na produkcję części zamiennych, sytuacja w zaopatrzeniu rolnictwa w te części uległa poprawie. Ujemną stroną tego były oczywiście mniejsze dostawy ciągników. Czy Ministerstwo Rolnictwa ma rozeznanie jakie to dało efekty, czy to przedsięwzięcie się nam opłaciło? Jakie się widzi perspektywy zapewnienia dostaw tłoków niezbędnych do remontu ciężkich maszyn i ciągników?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MieczysławDerejski">Przemysł maszyn ciężkich i rolniczych nieźle realizuje dostawy dla rolnictwa w tym roku. Jak przedstawia się wykonanie planu asortymentowego? W sprawozdaniu resortu mówi się o opóźnieniach w dostawach kombajnów ziemniaczanych i silosokombajnów; rolnicy woj. kieleckiego dostają je w minimalnych ilościach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JaninaSzczepańska">Od wielu lat postuluję produkcję zbiorników do plew zainstalowanych przy kombajnach. Przy pomocy kombajnów zbieramy już blisko 70% całości zbóż, plewy zaś mają bardzo dużą wartość paszową. Czy resort zamierza wreszcie rozwiązać ten problem?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JaninaSzczepańska">Źle jest z zaopatrzeniem wsi w szkło. Mogą je otrzymać tylko ogrodnicze gospodarstwa specjalistyczne, a ludzie szklą okna w swych domach drogim szkłem zbrojeniowym.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JaninaSzczepańska">Co z produkcją dojarek o napędzie akumulatorowym, które można stosować na pastwiskach? Dla Żuław ma to bardzo duże znaczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#StanisławKulesza">Widzimy na polach coraz więcej sprzętu mechanizującego prace rolne, ale stale go jeszcze za mało. Rolnicy zgłaszają na spotkaniach z posłami, że często mają przydziały, mimo to sprzętu nie otrzymują.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#StanisławKulesza">Najbardziej jesteśmy zaawansowani w produkcji maszyn i urządzeń do zbioru zbóż. Za mało mamy natomiast suszarni, które podczas deszczowych żniw umożliwiłyby szybkie przesuszenie zboża.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#StanisławKulesza">Na naszych drogach jeździ coraz więcej ciągników zajętych transportem i dlatego też coraz szybciej się psują. Kiedy wreszcie transport na wsi przejmą stosowne do tego celu samochody ciężarowe i dostawcze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RyszardDziopak">Poseł Karolak wskazał na to, że pozostajemy poważnie w tyle za innymi krajami socjalistycznymi pod względem nasycenia w ciągniki i maszyny rolnicze w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych. Dysproporcje te byłyby jeszcze większe, gdyby nie ogromny wysiłek podjęty, zwłaszcza w ostatnich latach, żeby rozwinąć produkcję tych maszyn. Ciągle nam jednak jeszcze dużo brakuje do prawdziwie nowoczesnej gospodarki rolnej.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#RyszardDziopak">Niepokojącym zjawiskiem jest niewątpliwie ogromne zużycie części do maszyn rolniczych. Jest wiele przyczyn tego stanu rzeczy. Na skutek braku dostatecznych ilości maszyn sztucznie przedłuża się ich żywotność, zużywając więcej części do ich napraw. Większe zużycie części występuje przy tym w jednostkach gospodarki uspołecznionej niż u rolników indywidualnych. Daleko nam jeszcze do gospodarki naprawdę racjonalnej. Równocześnie nie nadążamy z produkcją części zamiennych za potrzebami. To zaś powoduje kolejne awarie, a w rezultacie także nadmierne zużycie części.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#RyszardDziopak">W ostatnich trzech latach nie zostały uruchomione przewidywane inwestycje w wielu zakładach i przemysłach, które mają dostarczyć takich elementów i podzespołów jak tłoki, pierścienie, prądnice, alternatory. Został wprawdzie uruchomiony nowy zakład produkcji tłoków w Gorzycach, ale równocześnie zlikwidowana została produkcja tłoków w niedużych spółdzielniach.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#RyszardDziopak">Opóźnia się budowa nowego zakładu w Ursusie, który zamiast przewidywanych 30 tys. dostarczy w tym roku 3 tys. licencyjnych ciągników. W dodatku nowy „Ursus” nie ma zapewnionej kooperacji i dostaw niezbędnych do produkcji części elementów. Kooperanci podpisali wprawdzie z „Ursusem” umowy na dostawy, ale nie wszyscy podjęli produkcję bądź uruchamiają niezbędne w tym celu inwestycje. W tej sprawie powinniśmy wystąpić do rządu, zwracając uwagę na konieczność realizacji tych cząstkowych inwestycji, które zadecydują o powodzeniu całego przedsięwzięcia, jakim jest produkcja nowej generacji ciągników. Dotyczy to m.in. prądnic, zaworów silnikowych, a także akumulatorów. Jest to sprawa nie tylko maszyn rolniczych. Nie można tolerować sytuacji, gdy stają maszyny i samochody.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#RyszardDziopak">Problem bieżnikowania opon należy natomiast rozwiązywać w układzie terenowym: muszą to robić ci, którzy urządzenia eksploatują. Nie zrobi tego za nich ani resort rolnictwa, ani chemii, które są zajęte innymi wielkimi sprawami. Mógłby podjąć się tego przemysł terenowy, rzemiosło, spółdzielczość, kółka rolnicze.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#RyszardDziopak">W polskim systemie dystrybucji części „Agroma” jest organizacją o olbrzymim doświadczeniu. Potrzeby są jednak jeszcze większe niż jej możliwości. Pewna kategoria części zamiennych powinna być - jak się to robi w innych krajach - scentralizowana. Trudno żeby w każdej gminie były wszystkie części. Dotyczy to nie tylko części do maszyn rolniczych i ciągników, ale także części samochodowych. Trzeba tu dokonać zdecydowanego postępu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MieczysławRógŚwiostek">Inwestycje w różnych przemysłach i zakładach związane z podjęciem produkcji ciągników „Massey Ferguson” powinny zostać przyspieszone. Powinniśmy wystąpić w tej sprawie do premiera. Sprawy te wymagają odpowiedniej koordynacji: niezbędna jest modernizacja zakładów produkujących elementy do produkcji tego ciągnika. Sama ofiarność załóg przestarzałych zakładów nie wystarcza.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MieczysławRógŚwiostek">Bieżnikowanie opon to problem o kapitalnej wadze. Nie wydaje się jednak, aby mogły go rozwiązać kółka rolnicze czy rzemiosło. Niezbędna jest pomoc odpowiednich resortów, które muszą zapewnić dostawy niezbędnych do tego celu urządzeń i materiałów.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MieczysławRógŚwiostek">Należy usprawnić system przeceny maszyn przeznaczonych do sprzedaży rolnikom indywidualnym. Rolnicy miesiącami czekają na przyjazd rzeczoznawców, którzy mają oszacować wartość tych maszyn. Zdarza się przy tym, że niektóre maszyny idą za pół ceny, inne znowu wycenia się tak, że wypadają równie drogo jak nowe. System sprzedaży zużytych maszyn trzeba odbiurokratyzować; należałoby np. organizować aukcje czy giełdy używanych maszyn i ciągników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#EdwardGłodowski">Należy przyspieszyć realizację uchwały rządu z 1975 r. w sprawię rozwoju produkcji urządzeń do mechanizacji prac w ogrodnictwie. Ważny problem ciągnik dla ogrodnictwa nie został dotychczas rozwiązany, a ich import z Czechosłowacji i Jugosławii jest niewielki w bardzo małym stopniu zaspokaja potrzeby. Brak jest odpowiednich urządzeń do opryskiwania, siewników dla warzywnictwa, kosiarek. Maszyny i urządzenia do zbioru fasolki i zielonego groszku pochodzą wyłącznie z importu i to z krajów kapitalistycznych, a opracowane już modele krajowe nie mogą się doczekać produkcji seryjnej. Nawet sekatory trzeba kupować w „Pewex-ie”, gdyż zakłady „Gerlach” tylko w połowie wywiązują się ze swych zobowiązań. Trzeba egzekwować od przemysłu realizację uchwały rządu, która precyzowała dokładnie wielkości produkcji poszczególnych urządzeń dla ogrodnictwa i terminy jej uruchomienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WiesławBąkowski">Zużycie części zamiennych w kraju jest bardzo duże. Przyczyn tego należy upatrywać w niskiej jeszcze jakości maszyn rolniczych i ciągników, w niesprzyjających warunkach eksploatacji sprzętu (mamy np. bardzo złe drogi dojazdowe do pól), niesolidnych przeglądach i naprawach. Przyczynia się do tego również nie zawsze właściwa konserwacja i przechowywanie sprzętu. Brak jest garaży, choćby wiat ochronnych. Drogie kombajny w kółkach rolniczych z reguły stoją pod gołym niebem. Częste awarie sprzętu wynikają także stąd, że niedostatecznie wyszkolonych operatorów kieruje się do obsługi skomplikowanych ciągników i urządzeń. Tym wszystkim sprawom trzeba poświęcić więcej uwagi, a wtedy zmniejszy się też na pewno zużycie części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WiesławBąkowski">Inwestycje mające na celu zwiększenie produkcji prądnic, rozruszników, akumulatorów są niezbędne, szczególnie wobec trudności paliwowo-energetycznych. Brak akumulatorów sprawia np. że ciągniki często stoją z uruchomionymi silnikami przez wiele godzin, gdyż nie można ich ponownie zapalić. To nas zbyt drogo kosztuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LudwikMaźnicki">Przemysł dobrze na ogół realizuje tegoroczne zadania i zapowiada, że wykona je w całości, a w niektórych dziedzinach nawet przekroczy. Zapowiada też uruchomienie produkcji wielu nowości, na które rolnicy bardzo czekają. Ważną sprawą jest odpowiednia skala ich produkcji. Jeśli idzie o części zamienne, to ich wysokie zużycie wynika często z niedostatecznej jakości użytych do produkcji materiałów.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#LudwikMaźnicki">Wiemy, że przemysł pracuje w trudnych warunkach, ale w niełatwych warunkach działa również rolnictwo. W sytuacji, gdy zastanawiamy się nad zmniejszeniem frontu inwestycyjnego w gospodarce narodowej, trzeba wzrost produkcji zapewniać innymi sposobami - przede wszystkim drogą modernizacji.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#LudwikMaźnicki">Bieżnikowanie opon można oczywiście rozwijać w terenie, ale trzeba mieć do tego celu niezbędne urządzenia i surowce. Pomoc przemysłu jest więc niezbędna. Podobnie dużą rezerwę stanowi regeneracja akumulatorów. Rozwiązanie tego problemu jest również niemożliwe bez pomocy przemysłu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BolesławStrużek">Jak zostały zrealizowane nakłady inwestycyjne za lata 1976–79 w stosunku do ustaleń bieżącego planu 5-letniego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#StanisławTrojanowski">Wraz z grupą posłów miałem możność wizytowania jednostek i ogniw przemysłu i rolnictwa mających największy wpływ na produkcję i zużycie części zamiennych. Uważamy ten wyjazd za bardzo owocny. Mogliśmy w kompleksowy sposób spojrzeć na cały system eksploatacji ciągników i maszyn, na system napraw na trwałość i niezawodność dostarczanego rolnictwu sprzętu, na jego walory użytkowe, a także na zaopatrzenie w części zamienne, przygotowanie kadr do obsługi ciągników i maszyn itp.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#StanisławTrojanowski">Przemysł maszyn ciężkich i rolniczych dostarcza już rolnictwu maszyny i ciągniki na wysokim poziomie. Poprawiła się jakość i poziom techniczny produkcji. Programy produkcyjne są w zasadzie prawidłowe i prawidłowo realizowane. Na podkreślenie zasługuje poprawa jakości i wykonywanie na ogół zadań asortymentowych, co przy występujących obecnie w gospodarce trudnościach, nie jest sprawą łatwą. Coraz lepiej rozwija się współpraca przemysłu z placówkami mechanizacji rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#StanisławTrojanowski">Dopracowania wymaga organizacja i dyscyplina dostaw części zamiennych. Bardzo ciekawym rozwiązaniem w tej dziedzinie jest tzw. eksperyment białostocki. Dotychczas bowiem we wszystkich SKR-ach, POM-ach, PGR-ach znajdują się potężne magazyny części, których wartość sięga 15–20% wartości eksploatowanego przez nie sprzętu. W ten sposób „chomikowane” są nieraz przez dłuży okres części niezbędnie w danej chwili potrzebne sąsiadowi. Eksperyment białostocki zaś przewiduje możliwość składania w „Agromie” zapotrzebowania na te części, które są naprawdę potrzebne do utrzymania technicznej gotowości sprzętu. „Agroma” na podstawie informacji od użytkowników na swym terenie informuje, gdzie poszukiwany podzespół się znajduje. W ten sposób można szybciej zaspokoić aktualne potrzeby różnych użytkowników części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#StanisławTrojanowski">Wizytując „Ursus” posłowie dowiedzieli się, że wraz z licencją na ciągnik „Massey-Ferguson” kupiono też system dystrybucji opracowanej w tej firmie, która jest przecież trzecim co do wielkości producentem ciągników w świecie. Jest to system skomputeryzowany, należy go dostosować i wdrożyć do naszych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#StanisławTrojanowski">Badania wykazują, jak wielki wpływ mają kwalifikacje kombajnisty na żywotność obsługiwanych przez niego kombajnów. Stąd znaczenie szkolenia i podnoszenia kultury technicznej traktorzystów, kombajnistów i operatorów maszyn. Do tego powinien się jednak włączyć także przemysł. Technika w przemyśle przewyższa bowiem poziom techniki w rolnictwie. Szkolenie kadry kierowniczej i pracowników serwisu do obsługi ciągnika to dopiero pierwsze jaskółki pożądanej współpracy między przemysłem a rolnictwem. Taką współpracę trzeba upowszechniać; wpłynie to niewątpliwie na zwiększenie żywotności eksploatowanego w rolnictwie sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#StanisławTrojanowski">Jest też sprawa regeneracji zarówno części zamiennych, jak i całych maszyn. To, co w tej dziedzinie prezentują POM-y jest na dobrym poziomie. Regeneracja całych maszyn musi być jednak technicznie uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#StanisławTrojanowski">Grupa posłów wizytująca zakłady „Ursus” z uznaniem ocenia wysiłek kierownictwa i załogi tego przedsiębiorstwa, które nie przerywając produkcji, realizuje tak ogromne inwestycje. Trzeba jednak dążyć równocześnie do tego, aby inwestycje te przyspieszać, aby szybciej uzyskać z nich efekty. Dotychczas bowiem - jak wiadomo - nie uzyskujemy z „Ursusa” zakładanej pierwotnie liczby nowej generacji traktorów. Z satysfakcją natomiast trzeba odnotować osiągnięcia „Ursusa” w modernizacji starych linii technologicznych, które powinny zapewnić wzrost produkcji deficytowych części do ciągników z rodziny „C”. Niezmiernie ważne jest rozwiązanie problemu kooperacji dla licencyjnego ciągnika, zwłaszcza z zakładów resortu przemysłu maszynowego oraz chemii. Dobrym przykładem jest współdziałanie zakładów '„Ursus” z POM-em w Teresinie, który szkoli operatorów dla nowego traktora.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#StanisławTrojanowski">Do rozwiązania pozostaje też problem serwisu dla nowego ciągnika. Przemysł nie jest na to nastawiony, handel zaś nie chce się tego podjąć. Wydaje się, że najbardziej predestynowany jest do tego przemysł, który powinien przede wszystkim pomóc w szkoleniu kadr dla tego serwisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StefanZawodziński">Zapotrzebowanie rolnictwa na sprzęt jest ogromne. Realizacja planu dostaw z przemysłu jest dotychczas na ogół pomyślna. Rolnicy mają nadleję, że sprzęt będzie spływał zgodnie z planem także w pozostałych miesiącach roku.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#StefanZawodziński">Nawiązując do poruszanego przez posłów deficytu akumulatorów, mówca poinformował, że Ministerstwo Rolnictwa we własnym zakresie regeneruje ok. 60 tys. akumulatorów rocznie. Liczba ich mogłaby być większa, gdyby resort otrzymał niezbędne do tego celu płytki z Ministerstwa Przemysłu Maszynowego. W podobny sposób zamierza resort rozwiązać sprawę regeneracji opon. Do 1982 r. zamierza się utworzyć cztery większe, wyspecjalizowane firmy, które będą regenerować ok. 80 tys. opon rocznie. Przewiduje się również tworzenie w kółkach rolniczych mniejszych zakładów zajmujących się bieżnikowaniem opon Obecnie w Ministerstwie Rolnictwa regeneruje się ok. 40% wszystkich potrzebnych rolnictwu części zamiennych. Jeśli idzie o kasację sprzętu i jego sprzedaż - to jak wynika z informacji wiceministra S. Zawodzińskiego - wycenę tę prowadzą rzeczoznawcy ze Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Rolnictwa. Dystrybucją tych maszyn zajmują się natomiast jednostki spółdzielczości rolniczej. W sierpniu br. wydane zostało zarządzenie ministra zabraniające poddawania wycenie maszyn nadmiernie wyeksploatowanych. Zdaniem mówcy, organizowanie giełd i aukcji maszyn może jednak grozić powstawaniu nadużyć. W tym roku znajdzie się w sprzedaży 8 tys. ciągników wycofanych z przedsiębiorstw uspołecznionych. Ilość ta będzie rosła w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#StefanZawodziński">Sprawa zaopatrzenia w części zamienne do ciągników i maszyn jest dla resortu rolnictwa problemem szczególnie ważnym. Resort opracował program usprawnienia dystrybucji części i zamierza go jeszcze w tym roku przedstawić do zaopiniowania Prezydium Rządu. W projekcie tym uwzględnionych zostało wiele problemów, które zgłaszali posłowie podczas dzisiejszych obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StefaniaAdamczak">Maszyny, np. kosiarki, wykonują często 3-krotną normę, to samo dotyczy siewników. Czy przy ocenie sprawności maszyn nie należałoby brać pod uwagę ilości hektarów? Nie można generalizować spraw eksploatacji maszyn i ograniczać je do części zamiennych. Trzeba brać pod uwagę przede wszystkim ich efektywną pracę. Z powodu braku części zamiennych zmniejsza się często żywotność maszyny. Wykonuje ona normę wyższą niż przewidywały to założenia techniczne.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#StefaniaAdamczak">Jeśli otrzymujemy 20% zamówionych filtrów, to trudno mówić o możliwościach przedłużenia żywotności silników.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#StefaniaAdamczak">W czasie wizytacji jaką przeprowadziliśmy w zakładach produkujących dla potrzeb rolnictwa mówiono wiele o trudnościach związanych z brakiem rąk do pracy. Trudności te wynikają m.in. z większej konkurencyjności innych zakładów pracy, np. w zakładach naprawczych w Słupsku zwracano uwagę na trudne warunki pracy załogi, żaląc się, że są one cięższe niż w hutnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#AntoniSeta">Praca w hutnictwie jest bardzo ciężka i argumenty załogi w Słupsku wynikają z nieznajomości pracy hutników. Tymczasem na jednego zatrudnionego w hutnictwie przypada aż 180 godzin nadliczbowych w ciągu roku. Świadczy to o dużym zaangażowaniu załóg hutniczych oraz o rosnącym zapotrzebowaniu naszej gospodarki na wyroby hutnicze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MieczysławDerejski">Wiele uwagi poświęciliśmy na dzisiejszym posiedzeniu sprawom zaopatrzenia w maszyny i części zamienne dla rolnictwa w 1979 r. oraz prognozie na rok 1980. Dyskusja nie ograniczała się zresztą do tego okresu, ale również dotyczyła następnej 5-latki. Trzeba się bowiem liczyć, że w określonych warunkach materiałowych i energetycznych nadal występować będą trudności. I dlatego trzeba dokonać wyboru, czy więcej produkować maszyn, czy też części zamiennych.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MieczysławDerejski">Konieczne jest określenie właściwych warunków rozwojowych w przemyśle maszyn ciężkich i rolniczych. Inne bowiem potrzeby ma rolnictwo na terenach zachodnich, inne zaś w południowo-wschodniej części kraju. W woj. kieleckim np. indywidualni rolnicy stanowią aż 90%. Trzeba więc troszczyć się o systematyczne zwiększenie i unowocześnienie produkcji maszyn dla rolników indywidualnych. Jest to konieczne, aby można w pełni wykorzystać ciągniki, jakimi ci rolnicy już dysponują. W woj. kieleckim w posiadaniu rolników indywidualnych jest prawie 9 tys. ciągników, a towarzyszącego im sprzętu o wiele mniej. Dla gospodarstw indywidualnych potrzebne są ciągniki lżejsze wraz z odpowiednim do nich sprzętem towarzyszącym.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MieczysławDerejski">Problem części zamiennych wymaga ustalenia jednego gestora. W przeciwnym bowiem wypadku nie będzie można zapobiec chomikowaniu tych części. W tegorocznych żniwach kombajny pracowały lepiej, ale ich remonty odbywały się przed samymi żniwami, bądź w trakcie żniw, co pogłębiło deficyt części, a jednocześnie remonty wykonywano w znacznie gorszych warunkach, co musiało negatywnie wpłynąć na jakość ich wykonania.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MieczysławDerejski">W woj. kieleckim wzrosła znacznie regeneracja części zamiennych. Chałupniczy system regeneracji jest powszechnie krytykowany. Podzespoły powinny być używane tylko do remontów kapitalnych, natomiast w bieżących - tylko pojedyncze.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MieczysławDerejski">Obecna sytuacja w energetyce wymaga bardziej elastycznych metod regulowania dostaw energii, gdyż obecne wyłączenia często przekreślają prace rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ZbigniewGołacki">Dzisiejszy wspólny temat obu Komisji był żywo dyskutowany w terenie. Maszyny i części zamienne coraz bardziej decydują o wynikach w rolnictwie. Opinia społeczna dosyć ostro ocenia występujące jeszcze braki, zwłaszcza w dostawach części zamiennych. Rolnicy skarżą się również na nie zawsze dostateczną jakość maszyn i sprzętu rolniczego, a także na wysoką cenę. W czasie wizytacji poselskiej podkreślali, że stale rośnie ciężar maszyn i to niewspółmiernie z wydajnością tego sprzętu. Niejednokrotnie zbyt ciężkie maszyny powodują kłopoty, zwłaszcza na glebach lekkich. Wydaje się, że przemysł jest zainteresowany preferowaniem produkcji maszyn ciężkich, odpowiada to też dużym gospodarstwom uspołecznionym. Natomiast rolnicy indywidualni, zwłaszcza z gospodarstw specjalistycznych, narzekają na występujące braki wielu urządzeń. Źle przedstawia się wdrażanie do produkcji niektórych nowych typów maszyn. Np. przed kilku laty wyprodukowano w Sanoku dmuchawę, która zdaje doskonale egzamin, niestety przemysł do tej pory nie rozpoczął jeszcze tej produkcji. Rolnicy - odczuwają brak prostych i tańszych maszyn przydatnych w mniejszych gospodarstwach indywidualnych. Mieli oni nadzieję, że otrzymają wreszcie nowoczesny ciągnik, ale jego cena 275 tys. zniechęca do zakupu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WładysławOchocki">Na posiedzeniu komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii mówiono m.in., że u nas bieżnikuje się zaledwie 7% zużytych opon, natomiast w krajach wysoko uprzemysłowionych - około 30% opon. Problem ten wymaga rozwiązania. Niektórzy mówią, że mamy za mały potencjał, ale nawet ten potencjał nie jest w pełni wykorzystany. Resort chemii domaga się wprowadzenia zasady, aby nowe opony otrzymywali ci, którzy zdają stare. Obecnie jednak wiele opon zużywa się w takim stopniu, że już nie nadają się do bieżnikowania i dalszej eksploatacji. Ministerstwo apeluje o zdawanie opon, gdyż w ten sposób można by zaoszczędzić wiele dewiz przeznaczonych na import surowców. Bieżnikowanie opon nie wymaga wielkiego zachodu, może bowiem być wykonywane nawet w mniejszych zakładach rzemieślniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MariaTeresaKisielewicz">W czasie wizytacji mieliśmy okazję zaznajomić się z kombinatem maszyn rolniczych w Lublinie podległym zjednoczeniu „Agromet”. Zadaniem kombinatu w Lublinie było uruchomienie nowej generacji maszyn i wypełnienie luk, jakie istnieją jeszcze w mechanizacji rolnictwa. Załoga tego kombinatu wykonała plan części zamiennych w 100%. Wiele uwagi poświęca się tam sprawom nowości i przygotowaniu prototypów do produkcji. Często jednak, jak w przypadku prasy wysokiego zgniotu, rozpoczęcie produkcji utrudnia brak różnych materiałów, np. pasów gumowych. Kombinat ten ma wiele trudności materiałowych, z którymi nie może sobie poradzić.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MariaTeresaKisielewicz">W czasie wizytacji zwrócono uwagę, że często na szkolenie kieruje się ludzi, którymi to nie jest potrzebne w ich codziennej pracy, nie mają też oni warunków do przekazania jej innym pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MariaTeresaKisielewicz">Coraz więcej uwagi należy poświęcić sprawie kultury obsługi i użytkowania maszyn. Niewłaściwa eksploatacja sprzętu rolniczego powoduje zbyt wiele awarii i nadmierne koszty.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#MariaTeresaKisielewicz">Kombinat w Lublinie boryka się również z niedoborem kadr. Tymczasem do szkoły przyzakładowej liczącej 60 miejsc zgłosiło się w tym roku zaledwie 6 uczniów. Podobna sytuacja jest w szkole przyzakładowej w zakładach w Jaworze.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#MariaTeresaKisielewicz">Niepokój budzi sprawa przedłużania się inwestycji, opóźnienia wpływają niekorzystnie na zaopatrzenie w maszyny i sprzęt rolniczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#StanisławWachowski">Nawiązując do wypowiedzi posła Stefanii Adamczak sygnalizuję, że w fabryce maszyn żniwnych w Płocku istnieją duże trudności z zatrudnieniem. Pod względem płac fabryka ta zajmuje 7 miejsce i trudno jej konkurować z innymi płockimi zakładami. W odlewni w Kutnie są bardzo trudne warunki, na pewno trudniejsze niż w niektórych nowoczesnych hutach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ZygmuntMiller">Dostawy maszyn i sprzętu rolniczego stale wzrastają, mimo to nie są one zgodne w pełni z założeniami obecnej 5-latki. Przemysł w miarę możliwości uruchamia produkcję nowych urządzeń. Nie zawsze jednak cieszą się one zainteresowaniem rolników, poza tym popyt na sprzęt rolniczy ulega często zmianom. Na przykład produkowano w Rogoźnie małą suszarnię i gdyby było zainteresowanie indywidualnych odbiorców, można tę produkcję zwiększyć. Znaczne trudności w dostawach maszyn i urządzeń rolniczych powodują kłopoty transportowe. To one były przyczyną niedostatku maszyn w jednych województwach, a nadmiaru w innych. Przy uruchamianiu produkcji nowych wyrobów trzeba się liczyć z możliwościami materiałowo-surowcowymi. Nie zawsze też można zapewnić odpowiednie dostawy kooperacyjne i dlatego nie zawsze podejmowanie produkcji nowych maszyn jest możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#TadeuszSzelążek">Coraz częściej poszukujemy nowych lepszych rozwiązań, które mogą zapewnić bardziej elastyczne zaopatrywanie rolnictwa w nowoczesne maszyny i sprzęt. Jest grupa ponad 20 pozycji asortymentowych stale poszukiwanych. Dostawy tego sprzętu mogłyby radykalnie poprawić sytuację na rynku. Istnieje pilna potrzeba zapewnienia niezbędnego sprzętu do chłodzenia mleka. Potrzebny jest również sprzęt specjalistyczny przeznaczony dla gospodarstw ogrodniczych. Realizację zadań utrudnia transport. Obecnie wiele uwagi poświęca się sprawom zaopatrzenia w węgiel. Nie można lekceważyć obrotu używanym sprzętem rolniczym. O skali tego zagadnienia świadczy najlepiej fakt, że tylko w ub. roku sprzedaż używanych maszyn rolniczych osiągnęła wartość 1,2 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#FranciszekAdamkiewicz">W materiałach przedstawi one zostały wielokierunkowe działania, jakie podejmujemy wspólnie z innymi resortami w celu lepszego zaopatrzenia rolnictwa w nowoczesną technikę. Wizytację zakładów umożliwiły posłom wzbogacenie informacji o potrzebach rolnictwa. Zgodnie z uchwałami VII Zjazdu Partii i uchwałami plenarnych posiedzeń KC PZPR resort nasz konsekwentnie realizuje przyjęty w 1974 r. program wyżywienia narodu. Wyrazem tęgo jest stały wzrost maszyn i sprzętu na potrzeby rolnictwa. Aby zabezpieczyć potrzeby gospodarki wybiera się najbardziej pilne zadania. W ostatnich latach dokonano dużego postępu zapewniając rolnictwu możliwość mechanizacji prac związanych ze sprzętem zboża, kukurydzy i zbiorem pasz zielonych. Postęp można odnotować również w. wyposażeniu rolnictwa w środki do nawożenia upraw, ochrony roślin i sadów, a także mechanizacji prac załadowczych. Zakończenie rozbudowy przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych umożliwi znaczne ilościowe zwiększenie dostaw sprzętu rolniczego, zwłaszcza urządzeń do zbioru roślin okopowych, jak i przygotowania nowych konstrukcji urządzeń rolniczych. Zdajemy sobie sprawę z występujących trudności w realizacji niektórych inwestycji. W miarę możliwości eliminujemy je i dążymy do tego, aby zainwestowane środki były jak najlepiej wykorzystane. Oprócz trudności inwestycyjnych mamy również kłopoty z zaopatrzeniem w niektóre materiały pochodzące z innych resortów.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#FranciszekAdamkiewicz">Chociaż w Kutnie budujemy nową fabrykę to jednak nie wolno nam gubić z pola widzenia małych, wyspecjalizowanych zakładów. Duże zakłady nie są w stanie zajmować się mało seryjną produkcją niektórych wyrobów. Musimy zrewidować swoje poglądy na sprawę małych odlewni, które zapewniają nam niezbędną produkcję.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#FranciszekAdamkiewicz">Ważnym problemem są dostawy kooperacyjne, które w dużym stopniu decydują o produkcji finalnej na rynek i na eksport. Wykonanie rosnących zadań wymaga szybkiego rozwoju bazy wytwórczej np. przemysłu silnikowego, motoryzacyjnego, przemysłu chemicznego, gumowego, tworzyw sztucznych oraz wyrobów hutnictwa i przemysłu lekkiego. Bez tych dostaw kooperacyjnych nie będziemy w stanie zaspokoić potrzeb rolnictwa. W bież. roku działania resortu utrudniają dostawy kooperacyjne, ograniczenia materiałowo-surowcowe, ograniczenia środków na import oraz ograniczenia w dostawach energii elektrycznej. Mimo to, dążymy do pełnego wykonania zadań, a zwłaszcza zwiększenia dostaw części zamiennych i zespołów remontowych. Dotyczyło również sprzętu z importu.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#FranciszekAdamkiewicz">Aby wysiłki resortu przyniosły poprawę zaopatrzenia, konieczna jest rozbudowa zaplecza technicznego w rolnictwie. Bez tego nie uda się zrealizować zadań związanych z regeneracją części i zespołów. Regeneracja musi się rozwijać, jest to bowiem jedna z dróg do zmniejszenia materiałochłonności w przemyśle maszyn rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#FranciszekAdamkiewicz">Co do ceny ciągników mówca wyjaśnił, że na świecie ciągnik kosztuje o 30–40% więcej niż nowoczesny samochód osobowy. Cena ta związana jest z wysokimi kosztami produkcji. Nasze ceny ciągników są niższe niż np. w Czechosłowacji.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#FranciszekAdamkiewicz">Na inwestycje w bieżącym 5-leciu resort przeznaczył około 40 mld zł, w tym 29 mld zł na ciągniki, a pozostałą część na maszyny rolnicze; jest to 40% łącznych nakładów resortu.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#FranciszekAdamkiewicz">Nawiązując do sprawy produkcji urządzeń do chłodzenia mleka minister wyjaśnił, że zgodnie z projektem przedstawionym Prezydium Rządu powinna nastąpić już w przyszłym roku pewna poprawa w zaopatrzeniu w te urządzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#BolesławStrużek">W dzisiejszej dyskusji zabierało głos ponad 20 posłów, a ponadto dwie grupy poselskie uczestniczyły we wcześniejszej wizytacji wielu zakładów pracujących na rzecz rolnictwa. Świadczy to o dużym zaangażowaniu członków obu komisji. Dyskusja miała charakter gospodarski i obiektywny, omawiano zarówno grzechy użytkowników dotyczące niedostatecznej konserwacji maszyn i urządzeń oraz niewłaściwej ich eksploatacji, jak też i ujemne zjawiska występujące w przemyśle, dotyczące nie zawsze odpowiedniej jakości produkowanych maszyn i urządzeń, pełnej realizacji zadań itp. Posłowie wykazali wiele obiektywności w swoich stwierdzeniach, dostrzegali bowiem trudne warunki produkcji i inne kłopoty zakładów przemysłowych w realizacji planów. Załogom tych zakładów za ich ofiarną pracę, coraz lepszą integrację z rolnictwem, co jest bardzo cennym zjawiskiem - należą się słowa podziękowania.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#BolesławStrużek">Wielu posłów w swoich wypowiedziach podkreślało postęp, jaki dokonał się w mechanizacji rolnictwa. Zmechanizowano w poważnej mierze prace związane ze zbiorem zbóż i okopowych, podejmowano również produkcję innych potrzebnych maszyn i urządzeń. Niepokoi nas jednak sytuacja związana z realizacją planu 5-letniego. Podczas gdy w latach 1976–1977 obserwowano dużą dynamikę wzrostu produkcji, to w ostatnich trzech latach można zaobserwować pewne zahamowanie jej tempa w stosunku do planu 5-letniego. Wydaje się, że trzeba przeciwdziałać tej tendencji. W rolnictwie wiele czynników składa się na rosnący popyt na maszyny i urządzenia. Zwiększa się obszar gospodarstw uspołecznionych, powstają nowe spółdzielnie produkcyjne, które wymagają dostaw maszyn i sprzętu. Ogromny popyt zgłaszają również gospodarstwa specjalistyczne, zwłaszcza dotyczy to rosnącego zapotrzebowania na mechanizację hodowli. Młodzi rolnicy domagają się zapewnienia lepszych warunków pracy. Trzeba więc liczyć się w najbliższych latach z dużym wzrostem zapotrzebowania na ciągniki, maszyny i urządzenia techniczne, poświęcić trwałości maszyn. Mówi się o potrzebie obniżenia kosztów mechanizacji, a to przecież zależy w dużym od trwałości maszyn, które też rzutuje na zużycie części zamiennych oraz możliwości remontowe.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#BolesławStrużek">Zgodnie z sugestiami prezentowanymi w czasie dyskusji, stanowisko Komisji przedstawimy w dezyderatach skierowanych do Prezesa Rady Ministrów. W dezyderatach tych należy uwzględnić sprawę odpowiedniego zabezpieczenia realizacji zadań związanych z produkcją nowego ciągnika i zakładów kooperujących, sprawę akumulatorów oraz regeneracji opon, a także rozwiązania problemu inwestycji umożliwiających zakończenie cyklów inwestycyjnych w wymienionych w dyskusji zakładach. Następna pozycja, która powinna znaleźć się w tym dezyderacie - to urządzenia do chłodzenia mleka.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#BolesławStrużek">Drugim dokumentem będzie opinia skierowana do przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. W tej opinii przedstawimy sugestie dotyczące planu produkcji maszyn i urządzeń na przyszłe pięciolecie.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#BolesławStrużek">Dotyczyć one będą m.in. przyśpieszenia produkcji sprzętu ogrodniczego oraz zabezpieczenia kompletowania maszyn do zbioru zbóż i okopowych, a szczególnie linii technologicznych do sprzętu zielonek, urządzeń do deszczowania i mechanizacji produkcji zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#BolesławStrużek">W opracowania powyższych dokumentów powołano na posiedzeniu Komisji zespół poselski i upoważniono go do opracowania konkretnych dezyderatów i opinii.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#BolesławStrużek">W dniu 26 września 1979 r. na oddzielnym posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), rozpatrzyła i przyjęła plan pracy Komisji na okres od 1 października do końca lutego 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#BolesławStrużek">Komisja przyjęła również odpowiedź ministra rolnictwa na dezyderat nr 40, dotyczący przychodów, efektów i kierunków wydatkowania środków Funduszu Ochrony i Rekultywacji Gruntów Rolnych w latach 1975–1978.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>