text_structure.xml 41.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 24 stycznia 1978 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- realizację ustawy z dnia 2.12.1960 r. o hodowli zwierząt gospodarskich;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- stan hodowli zarodowej zwierząt gospodarskich i doskonalenie genetyczne pogłowia.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele sejmowej Komisji Prac Ustawodawczych, Ministerstwa Rolnictwa z wiceministrem Andrzejem Kacałą, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralnego Związku Kółek Rolniczych, Centralnego Związku Spółdzielni Produkcyjnych, Urzędu Rady Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Informację na temat realizacji ustawy o hodowli zwierząt gospodarskich oraz stanu hodowli zarodowej zwierząt gospodarskich i doskonalenia genetycznego pogłowia przygotowało Ministerstwo Rolnictwa. Informację tę uzupełnił wiceminister rolnictwa Andrzej Kacała.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Obowiązującym przepisem prawnym umożliwiającym kierowanie całokształtem hodowli zwierząt jest ustawa z 2 grudnia 1960 r. oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze. Jednam z najważniejszych jest rozporządzenie ministra rolnictwa z 18.10.1977 r. w sprawie prowadzenia ksiąg zwierząt zarodowych. W księgach tych gromadzi się bowiem najważniejsze dane dotyczące zwierząt gospodarskich, które zostały zakwalifikowane do wpisu do tych ksiąg. Zwierzęta te podlegają szczególnej opiece zootechnicznej i weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Opiekę zootechniczną sprawowały od 1958 r. do lipca 1975 r. wojewódzkie stacje oceny zwierząt, które w wynika reorganizacji administracji terenowej połączyły się z wojewódzkimi zakładami unasienniania w jeden organizm. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 10 lipca 1975 r. powołana została Centralna Stacja Hodowli Zwierząt, która koordynuje prace stacji okręgowych i podległych im jednostek terenowych oraz realizuje politykę państwa w zakresie hodowli, rozrodu, produkcji zwierząt hodowlanych, gromadzenia niezbędnej dokumentacji i wszechstronnego działania na rzecz doskonalenia pogłowia zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Zmiany w organizacji administracji państwowej oraz konieczność uaktualnienia niektórych przepisów wykonawczych sprawiają, że podjęte będą prace nad nową wersją ustawy o hodowli. Zawarte w niej przepisy będą regulowały organizację hodowli zwierząt w perspektywie do 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Wpływ zwierząt zarodowych na polepszenie wartości produkcyjnej pogłowia masowego w skali kraju jest trudny do ujęcia w konkretnych wskaźnikach, nie mniej można stwierdzić na podstawie wieloletnich obserwacji i porównań, że oprócz warunków środowiskowych (żywienie, pomieszczenia) zawiązki wysokiej produkcyjności przekazywane są poprzez zwierzęta zarodowe, szczególnie rozpłodniki. Stąd też coraz większą rolę przypisuje się wszechstronnie prowadzonej ocenie wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt zarodowych, zwłaszcza rozpłodników, gdyż zgodnie z prawami biologii, pozostawiają one po sobie znacznie więcej potomstwa - szczególnie w przypadku inseminacji - niż osobniki rodzaju żeńskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Duży nacisk kładzie się na ocenę mlecznej wydajności krów. W ciągu 11 lat liczba ocenianych krów wzrosła o prawie 264 tys. szt., a dzięki świadomie prowadzonej selekcji, doborowi właściwych buhajów oraz poprawie warunków utrzymania, powiększyła się przeciętna mleczność o 616 kg mleka i zawartość tłuszczu o 0,38%.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Dużym osiągnięciem nowoczesnej myśli hodowlanej było opracowanie i wprowadzenie w życie w 1971 r. krajowego programu oceny i selekcji buhajów. Dzięki sprawdzaniu zdolności przekazywania cech mleczności i umięśnienia oraz wykorzystywania paszy, do zakładów unasienniania przekazuje się tylko takie buhaje, które wykazały się w ocenie indeksem dodatnim. Ponadto prowadzi się prace uszlachetniające na drodze planowego krzyżowania bydła czarno-białego z bydłem odmiany holsztyńsko-fryzyjskiej, przy czym efekty uzyskane w I pokoleniu pozwalają na stwierdzenie, że postępowanie to jest słuszne.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W odniesieniu do pogłowia owiec - prace hodowlane koncentrują się na owcach merynosach i polskiej owcy długowełnistej, którą doskonali się na drodze krzyżowania uszlachetniającego z rasami importowanymi i na drodze selekcji. Stada reprodukcyjne - zgodnie z przeznaczeniem - zajmują się produkcją owiec - maciorek dla potrzeb chowu masowego. O ile w produkcji wełny osiąga się stały postęp, o tyle produkcja żywca baraniego stanowi ok. 65% potencjalnych możliwości stad. Wynika to z nie w pełni wykorzystanej plenności owiec, słabego żywienia jagniąt, szczególnie w drobnych gospodarstwach rolnych i przeznaczania ich na ubój nim osiągną odpowiednią wagę.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Celem pracy hodowlanej w odniesieniu do trzody chlewnej jest uzyskanie świń o wybitnych cechach mięsnych. Do dalszej reprodukcji przeznacza się przede wszystkim osobniki, których potomstwo wyróżniło się wysokimi walorami rzeźnymi, dobrym wykorzystaniem paszy i szybkim tempem przyrostu. Celem uzyskania dalszego postępu w produkcji trzody chlewnej niezbędne jest doskonalenie warunków środowiskowych w chowie masowym. Ponadto opracowano również ramowy program produkcji krzyżówek międzyrasowych świń, celem uzyskania zmienności genetycznych, a tym samym efektywniejszej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W hodowli zarodowej przeorganizowano również dotychczasowy system prowadzenia stad, powołując centra hodowlane. Zadaniem ich jest doprowadzenie do zwiększenia zmienności genetycznej w obrębie poszczególnych ras. Podjęto również prace nad wytworzeniem polskiego hybryda i w tym celu rozpoczęto budowę nowoczesnego ośrodka naukowo-wdrożeniowego w Powłowicach woj. Leszno.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W hodowli koni prowadzi się prace selekcyjne zmierzające do stworzenia nowoczesnego konia pociągowo-wierzchowego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W zakresie produkcji drobiarskiej dąży się do przeorganizowania hodowli zarodowej w kierunku zwiększenia koncentracji pogłowia w wytypowanych fermach, co pozwoli na bardziej wnikliwą kontrolę i ocenę wartości hodowlanej i użytkowej.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W odniesieniu do hodowli zwierząt futerkowych, dobór i selekcja prowadzone w stadach zarodowych zmierzają do poprawy właściwości towarowych skór tych zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Koreferat dotyczący realizacji ustawy o hodowli zwierząt gospodarskich przedstawił poseł Andrzej Zydek (ZSL): Bezpośrednio po wojnie hodowcy, władze administracyjne i polityczne podjęły akcję hodowlaną mającą na celu przede wszystkim odbudowę zniszczonego przez wojnę pogłowia zwierząt gospodarskich, jak również zebranie i odtworzenie dokumentów hodowlanych, znalezienie za granicą wywiezionych przez okupanta zwierząt zarodowych, przede wszystkim koni ze stadnin, zidentyfikowanie cennych rozpłodników, których oszczędziła wojna oraz organizowanie pierwszych prac hodowlanych w oparciu o przepisy przedwojenne.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Z uznaniem podkreślić należy wielki wysiłek ówczesnych pionierów odradzającej się hodowli: profesorów i pracowników nauki, wykładowców szkół rolniczych, hodowców indywidualnych, pracowników stad i stadnin, organizatorów prac hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Pierwszym powojennym aktem prawnym był dekret z dnia 2.II.55r. o organizacji hodowli zwierząt zarodowych, zastąpiony ustawą z dnia 2.XII.1960 roku o hodowli zwierząt gospodarskich. Ustawa ta zabezpieczyła warunki dla osiągnięcia postępu hodowlanego zwierząt gospodarskich w kraju i dała szerokie pełnomocnictwo w tym zakresie ministrowi rolnictwa, czyniąc go jednocześnie odpowiedzialnym za wdrażanie tego postępu.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zorganizowanie laboratoriów immunogenetycznych oraz opracowanie programów oceny wartości genetycznej zwierząt pozwoliło w latach 60-tych na rozwinięcie i wdrożenie nowoczesnych metod oceny zwierząt i obliczanie indeksów hodowlanych niezbędnych w pracach nad doskonaleniem wartości produkcyjnej krajowej populacji, zwłaszcza w warunkach unasienniania.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Powołanie centralnej i okręgowych stacji hodowli zwierząt, a później stacji hodowli i unasienniania zwierząt w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z 1975 r. wprowadziło zasadnicze zmiany w organizacji kierowania hodowlą i rozrodem zwierząt. Nastąpiło połączenie wojewódzkich stacji oceny zwierząt i państwowych zakładów unasienniania zwierząt, co pozwoliło na dostosowanie tej organizacji do nowego podziału administracyjnego kraju oraz na zintegrowanie odpowiedzialności i działania w zakresie organizacji hodowli, rozrodu/doskonalenia wartości hodowlanej i na ponad regionalne gospodarowanie materiałem hodowlanym.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Centralizacja organizacji i kierowania hodowlą i traktowanie jej jako administracji hodowlanej spowodowało częściowe wyłączenie się z odpowiedzialności za realizację postanowień ustawy administracji rolnej urzędów wojewódzkich i urzędów gminnych. W związku z tym postanowienia ustawy i akty wykonawcze, których realizacja powinna być nadzorowana w gminie, są w praktyce niestosowane. Dotyczy to przede wszystkim przepisów ustawy o używaniu w rozrodzie rozpłodników uznanych i sankcjach dla posiadaczy rozpłodników nieuznanych. Jest to istotny problem w hodowli, gdyż rozpłodnik nieuznany obniża postęp hodowlany.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Przepisy ustawy powinny określić wiek rozpłodników, w którym powinny one zostać wytrzebione oraz ustalić sankcje za nieprzestrzeganie tego obowiązku, jak też sankcje wobec właścicieli samic krytych nieuznanymi rozpłodnikami.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Ustawa powinna zobowiązywać ministra rolnictwa do właściwego zorganizowania i technicznego wyposażenia służby inseminacyjnej. Konieczne jest również zorganizowanie w urzędach gminnych nadzoru w celu szybkiej eliminacji przypadków nieprzydatności rozpłodowej knurów i tryków na punktach kopulacyjnych przed upływem ustawowych terminów oraz kontroli i nadzoru uproszczonej metody oceny użytkowości rozpłodowej loch krzyżówkowych w II fazie krzyżowania międzyrasowego.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W poglądach na rejonizację ras zwierząt gospodarskich w kraju zaszły istotne zmiany. W pierwszych latach powojennych prowadzono prace nad rejonizacją i popieraniem ras odpowiadających naszym warunkom klimatyczno-glebowym i ówczesnemu poziomowi produkcji. Obecne poglądy o konieczności określania nie ras, a typów zwierząt, wypieranie ras o małym postępie genetycznym i hodowlanym, możliwości wykorzystania heterozji w populacji zwierząt w zmieniających się warunkach technologii produkcji zwierzęcej zmuszają do innego potraktowania rejonizacji zwierząt gospodarskich w naszym kraju. Powinno to znaleźć wyraz w przepisach ustawy.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Instytut Zootechniki wyraża pogląd, że należy uporządkować sprawy związane z krajową hodowlą drobiu. Powinno się przywrócić ministrowi rolnictwa nadzór nad pracami w zakresie hodowli drobiu i dystrybucji materiału hodowlanego oraz nad ustalaniem cen na materiał zarodowy. Opieranie całej koncepcji hodowli drobiu wyłącznie na imporcie materiału hodowlanego prowadzi do uzależnienia się od importu i zaprzepaszczenia własnych krajowych koncepcji hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Koreferat dotyczący stanu hodowli zarodowej zwierząt gospodarskich i doskonalenia genetycznego pogłowia przedstawił poseł Eugeniusz Obuchowski (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Aby zapewnić poprawę zaopatrzenia rynku w towary żywnościowej dostawy tych artykułów muszą wzrosnąć w latach 1976-1980 o 35-37%. Poprawie powinno ulec zwłaszcza zaopatrzenie w produkty mleczne i mięso. Zakłada się, że spożycie mięsa w 1980 r. wyniesie 79-81 kg na 1 mieszkańca. Warunkiem osiągnięcia tego celu jest uzyskanie w 1980 r. 14,7-15 mln sztuk bydła, 33-33,5 mln sztuk trzody, dalszy rozwój hodowli owiec i drobiu.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Ministerstwo Rolnictwa opracowało po raz pierwszy programy doskonalenia hodowli najważniejszych gatunków zwierząt. Programy te ustalają zadania dla przedsiębiorstw rolniczych oraz gospodarstw rolnych, a także służby zootechnicznej.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Postęp ma być uzyskany w oparciu o nowoczesną technikę przy wykorzystaniu dostępnej wiedzy zootechnicznej oraz osiągnięć nauk pokrewnych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Zadaniem Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt i stacji okręgowych jest realizacja polityki resortu w zakresie hodowli i rozrodu zwierząt, genetycznego doskonalenia cech produkcyjnych zwierząt oraz organizacji produkcji materiału hodowlanego i podejmowanie decyzji o jego rozmieszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W naszych warunkach indywidualne gospodarstwa rolne odgrywają przeważającą rolę w wytwarzaniu produktów pochodzenia zwierzęcego. Rolę wiodącą w branży zlecono sektorowi sprawującemu nadzór nad hodowlą zwierząt. Zadania podzielono między stacje hodowli odpowiadające za kierowanie i nadzór nad hodowlą i rozrodem oraz Zjednoczenie Hodowli i Obrotu Zwierzętami Hodowlanymi, w którym skupiona jest większość gospodarstw hodowlanych sektora uspołecznionego. Zjednoczenie to prowadzi również obrót zwierzętami hodowlanymi i użytkowymi.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">O strukturze hodowli i jej organizacji, mającej na celu przenoszenie postępu hodowlanego ze stad czołowych do chowu masowego, decyduje przede wszystkim zakres i metody oceny wartości hodowlanej i użytkowej oraz stosowana technika rozrodu, zależna często od specyfiki biologicznej danego gatunku zwierząt. Słuszne są więc tendencje zmierzające do rozszerzenia oceny mlecznej wydajności krów. Wydaje się jednak, że tempo rozwoju tej oceny nie odpowiada potrzebom rozwijającej się hodowli w państwowych przedsiębiorstwach rolnych, w których dynamika rozwoju stada bydła wymaga stałego zakupu cieliczek z rejonów nadwyżkowych, gdzie ocena mlecznej wydajności krów obejmuje zaledwie część stada.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Postęp w przeciętnej wydajności mleka i wzroście zawartości tłuszczu trzeba uznać za istotny, ale możliwości produkcyjne krów są dużo wyższe.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Program oceny i selekcji buhajów będący dźwignią oczekiwanego postępu doskonalenia pogłowia, realizowany jest praktycznie od 1971 r. Trudniejsze w praktyce okazuje się osiągnięcie założenia, w myśl którego w 1978 r. 20% pogłowia krów będzie można przeznaczyć do produkcji mieszańców mięsnych. Dotyczy to zwłaszcza państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, gdzie każda cielę żeńskie jest potrzebne do wychowu krów niezbędnych dla przyrostu stada.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Objęcie inseminacją 84,9% pogłowia krów jest dużym osiągnięciem. Przejście z nasienia ciekłego do nasienia przechowywanego w ciekłym azocie stwarza możliwość znacznie szerszego użycia do rozpłodu najlepszych, sprawdzonych buhajów. Należy jednak podkreślać, że ta nowa, technicznie trudniejsza metoda unasienniania spowodowała pogorszenie się zacielania krów inseminowanych. Należy wzmóc nadzór nad inseminatorami posługującymi się nasieniem przechowywanym w ciekłym azocie.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W miarę powiększania się stanu pogłowia krów w przedsiębiorstwach rolnych, problem rozrodu będzie jeszcze bardziej się komplikował. Dlatego środki zaradcze muszą być podejmowana od zaraz. Być może zachodzi konieczność silniejszego powiązania lekarza ze specjalistycznym przedsiębiorstwem rolnym. Lekarz weterynarii zespolony zawodowo z przedsiębiorstwem, obok zagadnień dotyczących rozrodu zwierząt, może przyczynić się do poprawy wyników odchowu cieląt.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Program doskonalenia hodowli owiec opiera się na dobrych podstawach ekonomicznych, które powodują systematyczne przekraczanie planów produkcyjnych zarówno w produkcji wełny, jak i mięsa. Niestety, baranina jest w naszym kraju mięsem mało poszukiwanym.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Program prac hodowlano-selekcyjnych w stadach zarodowej trzody chlewnej jest opracowany bardzo precyzyjnie w oparciu o najnowsze zdobycze nauki krajowej i zagranicznej. Dąży się do polepszania cech rozrodowych loch, poprawy mięsności produkowanego żywca wieprzowego i ekonomiki tuczu. O postępie w chowie trzody chlewnej świadczy fakt, że w 1976 r. aż 93% ocenianych poubojowo tuczników zaliczono do najlepszych klas jakościowych.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Prowadzenie planowanego krzyżowania międzyrasowego daje możliwość uzyskania dalszego postępu w cechach rzeźnych i użytkowości rozpłodowej pogłowia trzody. W tym celu opracowany został ramowy program krzyżowania towarowego uwzględniający szczegółowo wszystkie czynniki niezbędne do jego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Hodowlą koni zajmują się PSK i PSO posiadające najcenniejsze w kraju klacze zarodowe i ogiery. Hodowlą tą zajmują się także rolnicy indywidualni. Mamy 29 stadnin koni. Utrzymują one 2.350 klaczy ras szlachetnych. Najwyższy poziom osiągnęły stadniny koni czystej krwi arabskiej, dające krajowi znaczne wpływy dewizowe za sprzedaż klaczy i ogierów, głównie do USA, Kanady, NRF, Francji i krajów skandynawskich.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Program hodowli drobiu zakłada, że rozwój produkcji drobiarskiej oparty będzie o technologie przemysłowe w kombinatach o dużej koncentracji drobiu. Dążyć się będzie do zwiększenia produkcyjności kur o 15-20% i produkcyjności młodego drobiu mięsnego o 10-15%, przy zmniejszeniu zużycia pasz na 1 kg przyrostu z 2,4 kg do 2 kg.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Program doskonalenia hodowli zwierząt futerkowych oparty jest na dążeniu do poprawy właściwości towarowych skór oraz mięsnej wartości użytkowej królików.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">W wysuniętych wnioskach poseł koreferent zwracał uwagę na:</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- konieczność rozwinięcia badań mających na celu ustalenie przyczyn niedociągnięć w rozrodzie bydła i skuteczności ich zwalczania;</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- potrzebę opracowania dobrego projektu typowego obory dla większej ilości krów. Projekty te po odpowiednim okresie próbnej eksploatacji i uzyskaniu pozytywnej opinii użytkowników powinny być wprowadzane powszechnie;</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- wzmożenie troski o zdrowotność wymion krów; decyduje o tym higiena udoju i sprawność dojarek mechanicznych. Chroniczny brak części zamiennych do dojarek powoduje złe ich funkcjonowanie, co jest przyczyną wielu chorób;</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">- niepełne pokrycie zapotrzebowania rolnictwa na kiszonki i siano. Powiększenie uprawy kukurydzy na kiszonkę jest jedną z dróg do tworzenia zasobów pasz. Konieczne jest też zwiększenie dostaw sieczkarń polowych z importu;</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">- konieczność poprawy zaopatrzenia wsi w wodę, co jest jednym z czynników decydujących o wzroście hodowli zwierząt. Tylko 25% gospodarstw korzysta z wodociągów. Nakłady na ten cel należy zwiększyć.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZbigniewGołacki">Jak wynika z materiałów resortu, w roku 1977 mieliśmy do czynienia ze spadkiem pogłowia loch zarodowych. Jakie środki zamierza się podjąć dla poprawy sytuacji w tej dziedzinie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyKaźmierczak">W hodowli owiec następuje ostatnio duży postęp, organizuje się tzw. fermy hodowlane. Czy ten kierunek hodowli będzie rozwijany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WładysławCabaj">Rozpatrywany na posiedzeniu problem jest istotny dla wzrostu produkcji zwierzęcej. Trzeba podkreślić, że na ogół spostrzeżenia posłów zebrane w terenie pokrywają się z podstawowymi tezami przedstawionymi w nadesłanych Komisji materiałach resortowych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WładysławCabaj">Ustawa o hodowli zwierząt gospodarskich z 1960 r. oraz oparte o nią zarządzenia wykonawcze spełniły dobrze swoje zadania i poważnie przyczyniły się do postępu w zakresie produkcji hodowlanej, jak i doskonalenia genetycznego pogłowia.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WładysławCabaj">W gronie fachowców hodowlanych zwraca się uwagę, że powierzenie nadzoru nad hodowlą Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt nie jest najszczęśliwszym rozwiązaniem i że trzeba wyraźnie określić, jaką rolę w całokształcie tego nadzoru spełnia resort rolnictwa oraz działający w jego ramach departament produkcji zwierzęcej. W tych sprawach nie ma bowiem obecnie jasności.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WładysławCabaj">Na podniesienie jakości stanu pogłowia istotny wpływ ma właściwy dobór rozpłodników, toteż używanie ich do reprodukcji jest obwarowane odpowiednimi przepisami wydanymi przez Ministerstwo Rolnictwa. Wydaje się, że ilość zakwalifikowanych do sprzedaży buhajów jest zbyt duża i że selekcja tych sztuk dokonywana jest pochopnie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WładysławCabaj">Zakładamy poważne zwiększenie mleczności krów w okresie najbliższych lat. Przewiduje się, że w masowej populacji krów znajdą się sztuki wysoko mleczne dające rocznie 4–4,5 litrów mleka. Obecnie osiągamy 3.500 litrów, czy uzyskanie tak wysokiej mleczności jest realne i czy podjęto odpowiednie kroki dla pełnej realizacji zadań w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WładysławCabaj">Istotne znaczenie w związku z planowanym rozwojem hodowli owiec będzie miało określenie centrów hodowlanych oraz rozprowadzanie właściwego materiału hodowlanego. Chodzi bowiem o to, by zwiększała się ilość sztuk charakteryzujących się większą wydajnością wełny oraz wyższą mięsnością.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WładysławCabaj">Trzeba również ustalić kierunki hodowli trzody. Należy się zastanowić, czy obok wyprodukowanych u nas odmian hodowlanych nie należałoby przewidzieć importu nowych wysokomięsnych sztuk zarodowych.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WładysławCabaj">Wniosek o przekazanie nadzoru nad całokształtem hodowli drobiu resortowi rolnictwa wydaje się prawidłowy. Niesłuszne jest korzystanie w hodowli drobiu tylko z materiału importowanego. Mamy poważne osiągnięcia w kraju w tym zakresie, należałoby je sprawdzać w praktyce i wprowadzać nowe, dostosowane do naszych warunków odmiany hodowlane drobiu.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WładysławCabaj">Interesująca byłaby informacja resortu na temat przedsięwzięć natury prawnej, jakie zostaną podjęte w najbliższych latach dla dalszego usprawnienia rozwoju hodowli zwierząt gospodarskich oraz genetycznego doskonalenia pogłowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StefaniaAdamczak">Pracownicy fizyczni i zootechnicy w fermach zarodowych nie otrzymują premii eksportowej. Premia taka jest przyznawana tym pracownikom zatrudnionym w fermach towarowych, a przecież wyniki osiągane przez fermy towarowe w przeważającej mierze uzależnione są od dobrej pracy ferm zarodowych.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StefaniaAdamczak">Ostatnio prezentowano w telewizji dużą owczarnię w Bieganowie. Wyjaśnienia wymaga podana w czasie tej audycji wysoka ocena, jaką otrzymuje ta owczarnia za hodowane w niej owce. Podano kwoty ok. 20 tys. zł. za super-elitę. Jest to cena kilkakrotnie przekraczająca cenę rynkową za jarlicę (5 tys.) i tryki (6–8 tys.).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszMaj">Osiągnęliśmy poważny postęp w hodowli zwierząt gospodarskich oraz w doskonaleniu genetycznym pogłowia. W stosunku do 1950 r. mleczność krów wzrosła o ok. 800 litrów rocznie, zwiększyła się zawartość tłuszczu o 1%, duży jest również postęp w podnoszeniu mięsności naszego bydła. Było to możliwe dzięki poważnym nakładom i pomocy państwa oraz dużej pracy organizacyjnej resortu rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#TadeuszMaj">Poprawa wartości genetycznej pogłowia, a przede wszystkim jego cech mięsnych, w dużej mierze uzależniona jest od prawidłowo przeprowadzonej inseminacji. Na podstawie wizytacji terenowych stwierdzić należy, że w ostatnim okresie obserwujemy pogorszenie się tych usług. Wydaje się, że obecna organizacja zakładów i punktów unasieniania jest już przestarzała i nie wytrzymuje próby życia. Konieczne jest również zapewnienie właściwego wyposażenia technicznego, przede wszystkim wyposażenia w telefony i samochody, co w poważnym stopniu może przyczynić się do bardziej sprawnej obsługi inseminacyjnej gospodarstw hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#TadeuszMaj">Niepokojącym zjawiskiem jest to, że w licznych przypadkach rolnicy korzystają jeszcze z usług „dzikich buhajów”. W tym zakresie zbyt słaby jest nadzór rolnej służby gminnej.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#TadeuszMaj">Centralna i okręgowe stacje zarodowe skupiają najlepszą kadrę fachowców i odpowiadają za osiągnięte postępy w produkcji hodowlanej. Kiedyś w wojewódzkich i powiatowych radach narodowych były komórki, które nadzorowały realizację programu rozwoju hodowli; dawało to dobre rezultaty. Teraz urzędy wojewódzkie nie mają takich komórek. Rozważyć należałoby, czy nie byłoby celowe utworzenie takiego nadzoru ze szczebla województwa.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#TadeuszMaj">Podjęliśmy wysiłki dla przeprowadzenia rejonizacji pogłowia bydła i jest to przedsięwzięcie słuszne. Staramy się upowszechniać hodowlę zarówno ras mięsnych, jak i mlecznych. Kto będzie regulować jaki ma być udział w hodowli poszczególnych ras na danym terenie?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#TadeuszMaj">Program wymiany ras powinien być uzgadniany z rolnikami, co przyczyni się do sprawniejszego przeprowadzania selekcji. Czy prowadzone są obserwacje jak w praktyce przebiega realizacja programu wymiany ras?</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#TadeuszMaj">W swoim czasie, niektóre związki branżowe odegrały poważną rolę w zakresie doskonalenia i rozwoju hodowli. Związki te zostały obecnie podporządkowane kółkom rolniczym i zatraciły swój pierwotny charakter.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#TadeuszMaj">Poważną rolę w prezentowaniu i popularyzowaniu dorobku i postępu hodowlanego odgrywają wystawy rolnicze. Ostatnio wystaw takich jest znacznie mniej. Należałoby przywrócić tę dobrą praktykę, a nawet pokusić się o organizowanie stałych wystaw, które mogłyby być bardzo pomocne, zwłaszcza przy kształceniu i doszkalaniu służb hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#TadeuszMaj">Postęp chemizacji rolnictwa staje się przyczyną szerzenia się nowych chorób u krów. Domagać należy się bardziej szczegółowej informacji na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JózefBareła">W woj. leszczyńskim inseminacja dokonywana jest w prawie 100% przez stacje unasieniania. Trzeba zbadać jakie są przyczyny wzrostu jałowości krów. Czy czasem przyczyną nie jest nadmierne stosowanie pasz treściwych. W związku z trudnymi warunkami atmosferycznymi w ubiegłych latach zmniejszono w mieszankach paszowych udział niektórych zielonek, a pasze treściwe wzbogacano, chyba nadmiernie, mocznikiem oraz komponentami sztucznego białka.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JózefBareła">Problem prawidłowo prowadzonej inseminacji musi być w centrum uwagi resortu, badać trzeba również przyczyny wzrostu jałowości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#CzesławJaroszewicz">Przekazując swoje doświadczenia z gospodarstwa specjalizującego się w hodowli owczarskiej na terenie woj. białostockiego poinformował, że tereny te obfitują w dużą ilość pasz, a przede wszystkim siana, a odczuwają niedobór pasz treściwych. Można by ten niedobór szybko uzupełnić poprzez zwiększenie zasiewów kukurydzy. Dla tego celu potrzebne są dostawy odpowiedniego sprzętu do zbioru kukurydzy w SKR-ach. Polskie sieczkarnie nie nadają się do tego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#CzesławJaroszewicz">Ostatnie 3 lata nie były korzystne dla rolnictwa z punktu widzenia warunków atmosferycznych. Toteż zbierane pasze z podmokłych gruntów, przy małym nasłonecznieniu miały niższe wartości odżywcze. W tym należy szukać przyczyn spadku zacieleń u krów.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#CzesławJaroszewicz">Służba inseminacyjna, na terenie woj. białostockiego pracuje bardzo dobrze. Inseminatorzy przeprowadzają w swoim rejonie szkolenie rolników z zakresu hodowli. Byłoby wskazane określenie jednolitych form tego szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#CzesławJaroszewicz">W województwie wykonano w roku ub. plan skupu trzody chlewnej, ale ostatnio obserwuje się zmniejszenie zainteresowania tą hodowlą. Należałoby zapewnić lepszy materiał hodowlany, a przede wszystkim odmiany mięsne.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#CzesławJaroszewicz">Uregulowania wymaga sprawa zapłaty za wełnę w tych przypadkach, kiedy prowadzi się hodowlę owiec na mięso. Obecnie rolnik otrzymuje tylko zapłatę za mięso. Niezbędne jest również dostarczenie hodowcom dobrych maszynek do strzyżenia owiec. Trzeba również prowadzić szkolenie hodowców.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#CzesławJaroszewicz">W okresie zimowym, wolniejszym od prac rolnych, rolnicy chętnie korzystają z różnego rodzaju szkolenia rolniczego. Zgłasza się propozycje, ażeby organizować również wycieczki rolników do instytutów naukowych, do dobrych gospodarstw hodowlanych, gdzie można by zapoznać się z osiągnięciami nowoczesnej techniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#EdwardGłodowski">Na terenie woj. rzeszowskiego w okresie powojennym obserwujemy poważny postęp w rozwoju hodowli. Mleczność krów na tym terenie zbliża się już do średniej krajowej, przy uzyskiwaniu wyższego wskaźnika zawartości tłuszczu w mleku. Praca służb inseminacyjnych przebiega prawidłowo i rezultaty tej pracy są odczuwalne w hodowli.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#EdwardGłodowski">Służba inseminacyjna woj. rzeszowskiego rekrutuje się w przeważającej mierze z doświadczonych rolników, którzy zostali odpowiednio przeszkoleni. Pracownicy tej służby starzeją się, a napływ młodych kadr jest mały. Należałoby kierować do pracy w służbie inseminacyjnej ludzi z średnim wykształceniem rolniczym, zootechników. Tworzyć trzeba szybciej gminne ośrodki oraz wyposażać je w odpowiedni sprzęt, telefony i środki transportu.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#EdwardGłodowski">Obowiązujący obecnie system płac nie wytrzymuje już próby życia i powinien ulec zmianom.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#EdwardGłodowski">Inseminacja opiera się na dwóch technologiach - w 2/3 stosuje się nasienie ciekłe, a tylko w 1/3 mrożone. Nie wszyscy inseminatorzy są odpowiednio przeszkoleni do stosowania w praktyce obu tych technologii. Praktyka wykazuje, że lepsze jest nasienie mrożone, ale brak jest kontenerów do jego przewożenia i przechowywania. Dla nasienia ciekłego niezbędne jest zapewnienie rytmicznych dostaw azotu oraz urządzeń do jego przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#EdwardGłodowski">Na terenie woj. rzeszowskiego przeważa hodowla czarno-białej rasy krów. Ostatnio odczuwa się brak dostaw materiału zarodowego z terenów zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#EdwardGłodowski">Czy resort przewiduje utworzenie centrum hodowlanego owiec rasy rainer na terenie Bieszczad? Mamy tam dobre warunki dla rozwoju tej hodowli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BolesławStrużek">Czy w przewidzianej nowelizacji ustawy o hodowli zwierząt gospodarskich uwzględniono doświadczenia innych krajów?</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#BolesławStrużek">Czy przewiduje się utrzymanie w dalszym ciągu okręgowych stacji unasienienia, czy też będą organizowane stacje wojewódzkie?</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#BolesławStrużek">Jakie nakłady przeznaczy się na przyśpieszenie rozwoju hodowli poszczególnych gatunków zwierząt?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#BolesławStrużek">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister rolnictwa Andrzej Kacała.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#BolesławStrużek">Stwierdził on, że w toku posiedzenia wysuniętych zostało wiele cennych uwag i wniosków, które zostaną uwzględnione w pracach resortu rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#BolesławStrużek">Liczba loch pod oceną znajdujących się aktualnie w gniazdach reprodukcyjnych jest wystarczająca dla dalszego rozwoju produkcji zwierząt najbardziej wydajnych. Również stosowanie selekcji w hodowli bydła jest wystarczające. Obecnie co 4-ty buhaj jest brakowany, a wszystkie sztuki uzyskiwać muszą indeks powyżej 100.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#BolesławStrużek">Dąży się do tego, aby można było w populacji masowej, przy zmiennych, nieoptymalnych warunkach środowiskowych, osiągnąć przeciętną wydajność mleka od krowy w granicach 4 tys. - 4500 litrów, przy zachowaniu 4% zawartości tłuszczu. Zamierzenia te nie są przy tym ujęte w jakimś konkretnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#BolesławStrużek">W owczarskich centrach hodowlanych w poszczególnych rejonach będzie się preferować jedną cechę kierunkową, a mianowicie mięsną, wełnistą lub plenną. Będzie się również prowadzić krzyżowanie międzycentrowe, a także kontynuować badania nad hybrydami krzyżówek kilku ras.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#BolesławStrużek">Jeżeli chodzi o sprawę warunków płacowych w PGR-ach, to rzeczywiście istnieją do tej pory silniejsze bodźce płacowe dla pracowników zatrudnionych przy hodowli zwierząt przeznaczonych na eksport. Sprawa ta jest otwarta, jako że aktualnie trwają prace nad udoskonaleniem systemu płacowego w państwowych gospodarstwach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#BolesławStrużek">Mówiąc o wartości genetycznej rasy, NC minister Kacała stwierdził, że na ogół oceny bydła rasy nizinnej czarno-białej są pozytywne. Kojarzy ono bowiem dobrze cechy bydła mlecznego i mięsnego. Np. Bułgaria bardzo chętnie importuje jałówki tej rasy. W związku z tym będzie się ostrożnie prowadzić prace związane z dalszym doskonaleniem genetycznym przez dolewanie krwi rasy Holsztein-Fryza. Ten dolew krwi fryzyjskiej będzie najwyżej jedno-, dwukrotny. Zasięg krzyżowania zależny jest od ilości posiadanych buhai. Aktualnie znajduje się w kraju ok. 300 krów czystej rasy Fryzów. Jeżeli chodzi o rasę bydła polskiego czerwonego, jego populacja będzie nadal zachowana, a hodowla koncentrowana w poszczególnych rejonach. Obecnie prowadzi się m.in. bezpłatne krycie krów czerwonymi buhajami.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#BolesławStrużek">Przy ocenie użytkowej bydła pracuje obecnie ok. 2.200 osób. W gospodarce indywidualnej jeden specjalista ocenia średnio 220 krów. Hasa pułaska świń utrzymuje się w rejonie Puław i niektórych rejonach kielecko-lubelskich. Jest to jednak materiał mało ekonomiczny. Szybko się otłuszcza. Z tego względu przechodzi się raczej na rasy białe. Jeżeli chodzi o rasą złotnicką, silną i odporną na choroby, to traktuje się ją jako jeden z komponentów rasowych przy produkcji krzyżówek.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#BolesławStrużek">Mówiąc o sprzedaży materiału hodowlanego dla produkcji owiec minister stwierdził, że zarówno maciorki, jak i tryki muszą być sprzedawane z wełną. Aktualny system oceny uwzględnia bowiem również wełnę i jest to wkalkulowane w ostateczną cenę.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#BolesławStrużek">Prowadzona była szeroka analiza dotycząca hodowli i reprodukcji na terenie poszczególnych krajów europejskich. Było to związane z zastosowaniem aktów prawnych regulujących poszczególne sprawy w całym rolnictwie. Okazało się, że szereg postanowień ustawodawczych obowiązujących w krajach zachodnich nie jest możliwe do zastosowania w naszych warunkach, z racji chociażby różnic w polityce rolnej, strukturze gospodarstw itp. Natomiast te akty prawne, czy też doświadczenia, które wiążą się z samą techniką prac hodowlanych są warte wnikliwego przestudiowania i ewentualnego wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#BolesławStrużek">Pilnym problemem jest natomiast powołanie we wszystkich województwach wojewódzkich ośrodków postępu rolniczego. Placówki te mają do spełnienia poważną rolę między innymi w zakresie hodowli i chowu zwierząt. Na okręgowe stacje hodowli zwierząt w ubiegłym roku wydatkowano około 1.450 mln zł. W całym kraju pracuje 11.500 inseminatorów, a łącznie około 18.500 osób pracuje w pionie Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#BolesławStrużek">Od kilku lat prowadzi się systematyczne badania białaczki u zwierząt. Na razie należy być wstrzemięźliwym w ferowaniu ocen o sytuacji w kraju i skali zagrożenia. Dotychczasowa praktyka wykazuje, że najskuteczniejszą metodą jest usuwanie i izolowanie chorych lub zagrożonych zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#BolesławStrużek">Przewodniczący komisji poseł Bolesław Strużek (ZSL), zaproponował, aby zlecić podkomisji przygotowanie wniosków i dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#BolesławStrużek">Należałoby uhonorować pionierów rozwoju hodowli w Polsce w pierwszych latach powojennych. Formą tego uhonorowania może być nazwanie imionami osób zasłużonych kilku ośrodków hodowlanych. Propozycja ta zostanie ujęta w formie dezyderatu lub opinii przekazanej do Ministerstwa Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#BolesławStrużek">Jak wynika z przebiegu posiedzenia występuje potrzeba nowelizacji ustawy o hodowli zwierząt gospodarskich z dnia 2 grudnia 1960 r. szczególnie w celu dostosowania infrastruktury administracji hodowli do zmienionej geografii podziału administracyjnego kraju.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#BolesławStrużek">W kolejnym punkcie porządku dziennego, poseł Ewelina Szyszko (SD) omówiła odpowiedzi ministra rolnictwa na dezyderaty komisji: w sprawie programu rozwoju produkcji ryb słodkowodnych i w sprawie programu rozwoju pszczelarstwa. Członkowie Komisji przyjęli odpowiedzi resortu na obydwa dezyderaty. Jednocześnie postanowiono wystosować pismo do Prezesa Rady Ministrów w sprawie ujednolicenia gospodarki wodnej, w sensie skupienia dyspozycji w jednym ręku, również jeśli chodzi o stawy znajdujące się obecnie w gestii Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#BolesławStrużek">Komisja uchwaliła dezyderat do ministra przemysłu maszyn ciężkich i rolniczych dotyczący dotychczasowej realizacji programu produkcji maszyn rolniczych i części zamiennych na lata 1976–1980 oraz zapewnienia warunków dla zwiększenia efektywności ich wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#BolesławStrużek">Komisja uchwaliła również opinie w sprawie realizacji programu produkcji maszyn rolniczych i części zamiennych na lata 1976–1980 oraz zapewnienia warunków dla zwiększenia efektywności ich wykorzystania.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>