text_structure.xml 40.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 22 maja 1979 r. Komisje: Komunikacji i Łączności oraz Prac Ustawodawczych obradujące pod kolejnym przewodnictwem posłów Józefa Drzewieckiego (PZPR) i Adama Łopatki (PZPR) rozpatrzyły: stan przepisów prawnych w resorcie komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Komunikacji z wiceministrem Stanisławem Mroczkiem, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Sprawiedliwości, Najwyższej Izby Kontroli, Związku Zawodowego Kolejarzy oraz Zrzeszenia Prawników Polskich.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały przygotowane przez resorty: komunikacji, sprawiedliwości i Radę Legislacyjną oraz koreferat posła Edwarda Harasima (ZSL) .</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji resortu komunikacji, w dniu 1 stycznia 1978 r. ogólna liczba aktów prawnych regulujących dziedzinę komunikacji ogłoszonych w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim wynosiła 170. Ogólna liczba resortowych aktów ogłoszonych w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Komunikacji wynosiła 1830 akty.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Od roku 1968 rozpoczęto w Ministerstwie Komunikacji działania zmierzające do uporządkowania przepisów prawnych. Podstawę prawną tych działań stanowiło zarządzenie nr 14 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1968 r. w sprawie uporządkowania resortowych aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W ramach prac nad porządkowaniem prawa resortowego ministerstwo podjęło działania mające na celu uchylenie przepisów zdezaktualizowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Ogółem w latach 1968-1978 uchylono 780 aktów prawnych. Mając na uwadze zasadę podejmowania rozwiązań kompleksowych przez łączenie pokrewnych zagadnień przy uchylaniu równocześnie przepisów dotychczasowych, dążono również do scalenia obowiązujących aktów prawnych: w latach 1968-1977 zastąpiono 780 aktów prawnych 392 nowymi aktami.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W celu ułatwienia pracy jednostek organizacyjnych resortu komunikacji, opracowano skorowidz rzeczowy aktów normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Równolegle z pracami nad porządkowaniem prawa prowadzone są prace nad realizacją programu doskonalenia prawa resortowego ustalonego uchwałą nr 46/74 Rady Ministrów z dnia 8 lutego 1974 r. W ostatnim okresie były prowadzone prace nad następującymi aktami ustawodawczymi:</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- prawo przewozowe,</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- ustawa o drogach publicznych,</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- ustawa o transporcie samochodowym i gospodarce samochodowej,</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- prawo o ruchu drogowym,</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">- ustawa o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Proces dokona Lenia prawa resortowego będzie nadal pogłębiany.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W pracach legislacyjnych resortu dążyć się będzie do stosowania zasady rozwiązań kompleksowych przez łączenie przepisów z dziedzin pokrewnych. Dotyczyć to będzie zarówno opracowywanych projektów ustaw oraz aktów wykonawczych jak i aktów resortowych wydawanych w ramach ogólnej kompetencji ministra. Dokonywać się będzie nadal wnikliwego przeglądu aktów wykonawczych pod kątem: uchylenia przepisów zbędnych, łączenia aktów regulujących te same lub pokrewne dziedziny oraz zastąpienie aktów wydanych pod rządem poprzednio obowiązujących ustaw - nowymi.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Kontynuowane będą także działania zmierzające do ograniczenia ilości aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W przedstawionej posłom informacji, resort sprawiedliwości pozytywnie ocenia z punktu widzenia generalnych dyrektyw legislacyjnych przygotowanie projektu prawa przewozowego, obejmującego odrębne dotychczas przepisy obowiązujące w poszczególnych gałęziach transportu. Projekt skierowany zostanie niedługo do uzgodnień międzyresortowych. Nowe ujęcie prawa przewozowego spowodowało konieczność przeprowadzenia prac przy gotowawczych o charakterze studyjnym i konsultacji w środowiskach naukowych, co spowodowało opóźnienie terminu w stosunku do przewidzianego w programie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Co do projektów ustaw o ruchu drogowym oraz o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych, opracowane zostały opinie przez Radę Legislacyjną. Obecnie projekty te są przepracowywane przez Ministerstwo Komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Analiza materiałów dotyczących resortowych aktów prawnych o charakterze ogólnym wskazuje na trafność podejmowanych w resorcie komunikacji działań zmierzających do ograniczenia liczby tych aktów.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Według danych rejestru utworzonego w Ministerstwie Sprawiedliwości zgodnie z decyzją Prezydium Rządu w sprawie doskonalenia przepisów resortowych, w okresie od 8 lipca 1977 r. do końca 1978 r. nastąpiło niewielkie zwiększenie (o 36) stanu liczbowego objętych rejestrem aktów)zarejestrowano ogółem 218 aktów, w tym 79 nowych oraz 29 zastępujących 43 akty dotychczasowe/. Sytuacji tej mogłoby zapobiec dążenie do kumulowania regulacji w aktach prawnych o charakterze kompleksowym. Dotyczy to zwłaszcza spraw pracowniczych, m.in. spraw wynagrodzeń za pracę (premii i nagród), których zarejestrowano 60, na 218 aktów objętych rejestrem. Często o oddzielnym regulowaniu określonych spraw nie decyduje ich tematyczna odmienność lecz to, że dotyczą różnych jednostek organizacyjnych albo różnych grup pracowniczych, w obrębie działania tego samego przedsiębiorstwa (np. PKP).</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Mówiąc o znacznym stanie liczbowym aktów resortu komunikacji, trzeba jednak uwzględniać szeroki zakres działania resortu oraz złożone funkcje kierownika tego resortu, do którego należy m.in. naczelny zarząd przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe oraz zwierzchni nadzór nad licznymi podległymi przedsiębiorstwami transportowo-produkcyjnymi, budowlano-montażowymi, projektowymi i handlowo-usługowymi. Znaczna część aktów resortowych poświęcona jest właściwie sprawom związanym z zarządem przedsiębiorstw podporządkowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Na aprobatę zasługuje działanie resortu zmierzające do poprawy stopnia stabilności resortowych aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Dalszego doskonalenia wymaga też problem dokładnego ustosunkowywania się w aktach nowo wydawanych do aktualnego stanu prawnego. Na ogólną bowiem liczbę 218 aktów objętych rejestrem, 79 aktów nie zawiera klauzuli odnoszącej się do przepisów dotychczasowych; w pozostałej zaś grupie aktów zdarzają się klauzule derogacyjne niezbyt ściśle sformułowane.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Na utrzymywanie się wysokiej liczby aktów resortowych może wpływać w pewnym stopniu także szeroki zakres wydawania w resorcie tzw. aktów samoistnych, tj. bez wskazania ich podstawy prawnej. Aktów takich, wśród 218 aktów objętych rejestrem, jest 107 (49%).</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Najczęściej stosowaną przez resort komunikacji formą wydawanych aktów resortowych są zarządzenia, których zarejestrowano 162 na 218. Ponadto wydanych zostało 48 okólników, 4 obwieszczenia, 1 wytyczne i 1 pismo okólne.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W latach 1968-1977, opublikowano 89% ogółu aktów resortowych w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Komunikacji oraz w Dzienniku Taryf i Zarządzeń komunikacyjnych. Obecnie, stosownie do danych z rejestru, zasada publikowania aktów resortowych jest jeszcze szerzej stosowana. Zjawisko to należy ocenić pozytywnie, gdyż szeroka publikacja prawa resortowego stwarza pewność jakie akty i od kiedy obowiązują oraz wpływa na pogłębienie świadomości prawnej, a tą drogą - na skuteczność działania przepisów.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Rada Legislacyjna pozytywnie ocenia fakt, że Ministerstwo Komunikacji - zdając sobie sprawę ze słabości dotychczasowych regulacji ustawowych - podjęło prace nad modernizacją ustawodawstwa komunikacyjnego. Występują jednakże znaczne opóźnienia tych prac; dotychczas nie ukazała się żadna ustawa z zakresu komunikacji, przewidziana w rządowym programie doskonalenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Niekorzystne jest również to, że Ministerstwo Komunikacji: zastosowało się do generalnej dyrektywy legislacyjnej, zalecającej łączenie przepisów zawartych w ustawach pokrewnych i tworzenie sui generis resortowych kodeksów materialnego prawa administracyjnego. W danym wypadku wchodziłoby w grę opracowanie ustawy scalającej zagadnienia budowy i utrzymania dróg publicznych, ruchu na drogach, transportu drogowego i gospodarki samochodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Analiza obowiązujących przepisów prawnych wskazuje, że w praktyce legislacyjnej resortu zachodzi generalnie potrzeba zwiększenia stopnia supremacji ustawy nad aktami wykonawczymi.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Liczbę aktów wykonawczych należałoby ograniczać łącząc w jednym akcie sprawy normowane przez ten sam naczelny organ administracji państwowej. Należałoby także podjąć kroki przeciwdziałające szeroko stosowanej w Ministerstwie Komunikacji praktyce tworzenia przepisów wykonawczych dwustopniowych (rozporządzenie - zarządzenie lub uchwała - zarządzenie), utrudniających orientację w stanie prawnym. Również utrudniają posługiwanie się przepisami wielokrotne nieraz nowelizacje aktów wykonawczych bez wydawania jednolitego tekstu.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Dysonanse w realizacji ustawa - akt wykonawczy powiększają wypadki Utrzymywania nieraz latami aktów wykonawczych, wydanych pod rządami poprzednich ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Wysoka liczba 2368 aktów resortowych o charakterze ogólnym wskazuje na pilną potrzebę wzmożenia prac nad ich uporządkowaniem. Znacznie szerszy zasięg powinny przybrać prace nad eliminacją przepisów zbędnych oraz nad łączeniem aktów regulujących pokrewne materie. Przyczyną tak wysokiego kształtowania się liczby aktów resortowych jest nadmierne rozproszenie przepisów, brak kompleksowych rozwiązań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Zachodzi także potrzeba zwrócenia większej uwagi na formę aktów resortowych. Często zaciera się granica np. między aktem typu zarządzenia i okólnika. Odnosi się wrażenie, że o nazwie aktu decyduje niejednokrotnie przypadek, a nie jego charakter. Do czasu nowego uregulowania tej kwestii, należy przestrzegać zasad zawartych w zarządzeniu nr 14 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1968 r. w sprawie uporządkowania resortowych aktów prawnych i ograniczenia ich ilości.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Usprawnienia wymaga system publikacji aktów resortowych. Nasuwają się np. wątpliwości, jakimi kryteriami kieruje się resort odstępując od publikowania określonych aktów o charakterze ogólnym, a ogłasza akty mniej ważne. Wydawane są dwa organy publikacyjne: Dziennik Urzędowy Ministerstwa Komunikacji oraz Dziennik Taryf i Zarządzeń Komunikacyjnych W obecnych warunkach uzasadnione byłoby rozważenie celowości połączenia tych dwóch organów.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Koreferat przedstawił poseł Edward Harasim (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Zespół posłów reprezentujących Komisją Komunikacji i Łączności oraz Komisję Prac Ustawodawczych powołany do przygotowania koreferatu na temat stanu przepisów prawnych obowiązujących w resorcie komunikacji po zapoznaniu się z przedłożonymi informacjami i opinią rady legislacyjnej doszedł do wniosku, że konsultacje w całym zakresie działania resortu wymagają dłuższego okresu i udziału obok posłów, specjalistów różnych dziedzin, w tym szczególnie prawników. Te czynniki zdecydowały, że zespół skoncentrował swoją uwagę na przepisach prawnych obowiązujących w Polskich Kolejach Państwowych.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W celu pogłębienia wiedzy o problemie zespół poselski wizytował Centralną Dyrekcję Kolei Państwowych w Warszawie i Dolnośląską Dyrekcję Okręgu we Wrocławiu. Ponadto poszczególni posłowie podjęli indywidualne konsultacje w Lublinie, Gdańsku i Krakowie. Zarówno wizytacje jak i szeroki roboczy kontakt z dyrekcjami okręgów, dyrekcjami rejonowymi, komórkami funkcjonalnymi, zarządami służb oraz innymi specjalistami pozwoliły na ukształtowanie się w miarę jednolitego poglądu zespołu poselskiego na temat funkcjonowania przepisów prawa w PKP.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Kolej jest zakładem otwartym, o specyficznym charakterze pracy. Większość ludzi tam pracujących zajmuje samodzielne stanowiska i każda z tych osób musi posiadać niezbędną wiedzę w zakresie obowiązujących jego stanowiska pracy przepisów, podanych w sposób prosty, zrozumiały i czytelny dla ludzi nie umiejących posługiwać się językiem prawniczym. Dotyczy to np. dyżurnych ruchu, manewrowych, toromistrzów, przejazdowych, maszynistów i szeregu innych stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Zespół poselski ocenia, że akty prawne resortu komunikacji zawierają prawidłowe rozwiązania, ale winny być bardziej zgodne z wymogami nowoczesnych technik legislacyjnych. Na poparcie zasługuje działanie zmierzające do poprawy stopnia stabilności aktów prawnych. Zarówno w opinii pracowników kolei, jak i jej użytkowników dominuje przekonanie, że wydawanie przepisów bez wszechstronnej konsultacji i prac studyjnych prowadzi najczęściej do obniżenia stopnia sprawności kolei, a nie jej poprawy; np. wprowadzenie systemu wahadłowego usprawniło pracę tylko w rejonach posiada jących w wysokim stopniu zmechanizowany wyładunek i pełne możliwości przewozu taborem samochodowym. W rejonach o słabym wyposażeniu technicznym powoduje to przestoje, wzrost ilości reklamacji, a w konsekwencji mniej efektywne wykorzystanie taboru kolejowego i gorsze zaopatrzenie rynku.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Zasady obowiązujące przy opracowywaniu i uzgadnianiu oraz tryb wydawania i rejestracji zarządzeń oraz okólników w dyrekcjach okręgowych kolei państwowych unormowane zostały zarządzeniem ministra komunikacji nr 222 z dnia 12 lipca 1954 r. Zarządzenie to upoważnia naczelnego dyrektora okręgu do wydawania aktów normatywnych w formie zarządzeń oraz okólników. Inne okólniki podpisują we własnym imieniu kierownicy wyższych komórek organizacyjnych dyrekcji.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Zarządzenia i okólniki regulują najczęściej pod względem merytorycznym całość zagadnienia i odpowiadają zasadom techniki legislacyjnej. Mimo to, w odczuciu klientów kolei, przedsiębiorstw i pasażerów, budzą one niejednokrotnie kontrowersje i wątpliwości czy są rzeczywiście podporządkowane celom ogólnospołecznym. Dlatego też zdaniem zespołu poselskiego decyzje podejmowane przez koleje na szczeblu okręgu lub rejonu winny być uzgadniane z władzami terenowymi, a w wypadku braku zgodności poglądu akceptowane przez centralnego koordynatora.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Cechą charakterystyczną obsługi prawnej PKP jest to, że radcowie prawni niezależnie od obowiązków i praw wynikających z ogólnych przepisów, załatwiają sprawy roszczeń odszkodowawczych instytucji oraz osób poszkodowanych w związku z ruchem kolejowym oraz z innych tytułów, w tym czynów niedozwolonych. Powierzenie tych obowiązków radcom prawnym jest pozytywnie oceniane przez osoby poszkodowane, które nie muszą dochodzić swych roszczeń w drodze postępowania sądowego.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Obowiązujący obecnie zespół przepisów prawnych dotyczących przedsiębiorstwa PKP i jego działalności - spełnia dostatecznie swoją rolę, ale tylko pod względem uregulowania spraw organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Z uwagi na specyfikę pracy transportu kolejowego oraz na trudną sytuację, w jakiej obecnie pracuje, nie są - zdaniem zespołu poselskiego - na obecnym etapie wskazane daleko idące zmiany regulacji prawnej tej działałności. Dotyczy to zarówno struktury wewnętrznej przedsiębiorstwa PKP jak też jego praw i obowiązków w zakresie świadczonych usług. W dalszej perspektywie pewna korekta przepisów prawnych, będzie oczywiście niezbędna, gdyż zmieniają się i nadal zmieniać się będą warunki działalności kolei. Każdy jednak projekt w tym względzie winien być gruntownie przeanalizowany w oparciu o szczegółowe badania i wnioski wypływające zarówno z praktyki jak też ze studiów naukowych.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">W pierwszej kolejności wydają się pożądane zmiany niektórych przepisów dot. statusu pracowników PKP. Wciąż istnieję niedobór pracowników na podstawowych stanowiskach wykonawczych, m.in. manewrowych, maszynistów, dyżurnych ruchu, konduktorów, pracowników służby drogowej. Przyczyną tego stanu rzeczy są obecnie już nie tyle względy płacowe, co raczej trudne warunki pracy wynikające ze specyfiki przedsiębiorstwa oraz pewne uwarunkowania psychologiczne (niski prestiż społeczny zawodu kolejarza).</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Odpowiedzialność materialna pracowników kolejowych za szkody wyrządzone z winy nieumyślnej (chodzi o „szkody awaryjne”) powinna być uregulowana w sposób bardziej elastyczny niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Dynamiczny wzrost zadań przewozowych kolei wymaga koncentracji wszystkich sił i środków przedsiębiorstwa „PKP” dla pełnej i prawidłowej realizacji tych zadań. W tych warunkach pożądane byłoby odciążenie kolei od czynności nie związanych ściśle z profilem jej działalności, takich na przykład jak urządzanie i utrzymywanie pasów ochronnych przeciwpożarowych na gruntach leśnych wzdłuż linii kolejowych.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Dla zwiększenia zdolności przewozowej kolei wskazane byłoby przeprowadzenie w poszczególnych resortach gospodarczych analizy wykorzystania wagonów towarowych, stanowiących własność innych niż PKP, przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Jak wykazuje wieloletnia praktyka, procesy arbitrażowe z tytułu szkód powstałych w przewożonych towarach toczą się w 50% o bardzo niskie kwoty nie przekraczające 1000 zł. W procesach tych uczestniczy wiele stron (instytucji uspołecznionych), które w sporach o drobne kwoty angażują pracowników administracyjnych i radców prawnych oraz Państwowy Arbitraż Gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Nakład pracy zaangażowanych w procesie instytucji przekracza w znacznym stopniu wartość przedmiotu sporu. Z tych względów zespół poselski wnioskuje, aby spory pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej o niskie kwoty były regulowane w trybie administracyjnym bez potrzeby kierowania ich na drogę postępowania arbitrażowego.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Konkludując, poseł E. Harasim stwierdził, że dotychczasowe rozwiązania prawne na kolei są prawidłowe, ale istnieje konieczność szybkiej systematyzacji istniejących przepisów, dokonania ich nowej redakcji, tak aby były one jasne i łatwo dostępne dla odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AdamŁopatka">Na dzisiejsze posiedzenie otrzymaliśmy trzy informacje resortowe. Ponieważ materiały te były opracowywane wcześniej, prosimy przedstawicieli resortu o przedstawienie najnowszych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławMroczek">Problematyka stanu przepisów prawnych w resorcie komunikacji obejmuje dwie główne grupy zagadnień. Pierwszą z nich jest przygotowanie nowych regulacji ustawowych. Najważniejsze są prace nad ustawą o prawie przewozowym. Należy podkreślić pionierski charakter przygotowywanej kodyfikacji; brak jest wzorów opracowania podobnych kodeksów transportowych w innych krajach, z wyjątkiem i NRD. Autorzy stanęli przed ogromnym zakresem zagadnień, które wymagały skodyfikowania w taki sposób, aby uniknąć nadmiaru delegacji do aktów wykonawczych. Wystąpiła konieczność pogodzenia rozbieżnych stanowisk pomiędzy przewoźnikami a klientami zwłaszcza w dziedzinie kar pieniężnych. W końcu II kwartału projekt ten będzie przesłany do uzgodnień międzyresortowych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#StanisławMroczek">Kolejnym ważnym aktem jest prawo o ruchu drogowym. Ustawa unormuje całokształt spraw związanych z udziałem obywatela w ruchu oraz reguł ruchu i kwestii wynikających z kontaktów urząd - obywatel, w związku z posiadaniem i eksploatacją pojazdu mechanicznego. Ostatnia wersja projektu ustawy i zarządzeń wykonawczych zostanie w najbliższym czasie prze słana do uzgodnień z zainteresowanymi instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#StanisławMroczek">W dalszej kolejności prowadzone są prace nad projektami ustaw o transporcie samochodowym i gospodarce samochodowej. Ustawa scali przepisy z tej dziedziny rozproszone w znacznej ilości aktów prawnych różnej rangi, dostosowując je do nowych systemów zarządzania i kierowania gospodarką narodową i do nowego układu administracji terenowej.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#StanisławMroczek">Prawo o drogach publicznych wprowadzi nowy podział dróg publicznych na kategorie, w tym nową definicję dróg szybkiego ruchu - autostrad, dostosuje przepisy do aktualnego stanu terenowych organów administracji państwowej, wprowadzi zmiany kompetencji naczelnych organów administracji państwowej oraz naczelnych organów administracji drogowej.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#StanisławMroczek">Ustawa o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych ureguluje zasady i warunki uprawiania żeglugi na nich, uwzględniając zwiększający się jej udział w ogólnych przewozach oraz rozwój postępu technicznego, da podstawę do uregulowania zagadnień dotyczących uprawiania żeglugi na wodach śródlądowych, w tym również dla celów rekreacji i sportu.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#StanisławMroczek">Druga grupa zagadnień, to sprawy porządkowania i doskonalenia resortowych przepisów prawnych. Mimo wielu działań resortu na tym odcinku, w opinii Rady Legislacyjnej i koreferacie poselskim wskazywano na istniejące jeszcze niedociągnięcia. Szczególnie podkreślano bardzo dużą liczbę istniejących obecnie przepisów prawnych w resorcie. Przyjmując tę krytykę za słuszną, dążyć będziemy do uzyskania poprawy w tym zakresie. Chciałbym jednak stwierdzić, iż specyfika działania ministra komunikacji powoduje konieczność utrzymywania dość dużej liczby przepisów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#StanisławMroczek">Problemem jest nadal prawidłowy sposób formułowania przepisów prawnych w resorcie komunikacji. Opracowany został skorowidz rzeczowy aktów normatywnych, dający pełną informację gdzie można znaleźć odnośny przepis. Po przeprowadzeniu odpowiedniej analizy, doszliśmy do wniosku, iż z uwagi na specyfikę różnych przepisów należy utrzymać w dalszym ciągu istniejące obecnie dwa organy publikacyjne: Dziennik Urzędowy Ministerstwa Komunikacji oraz Dziennik Taryf i Zarządzeń Komunikacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#FranciszekSadurski">Jakkolwiek istnieje tendencja do komasowania aktów prawnych, to wydaje się, iż przepisy dotyczące dróg publicznych i ruchu na nich powinny być opracowane w dwu odrębnych aktach, jak przedstawił to wiceminister S. Mroczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZygmuntSurowiec">Problematyka prawna Ministerstwa Komunikacji jest niezwykle rozległa. Wydaje się jednak, że postęp prac w niektórych dziedzinach jest niedostateczny. Zdarzają się przypadki czteroletnich opóźnień w stosunku do założeń programu rządowego. W grudniu ub. r. dyskutowaliśmy na temat dróg publicznych; zapewniano wówczas, iż projekt rządowy przedłożony zostanie w Sejmie w pierwszej połowie tego roku. Tymczasem nic tego nie zapowiada.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#ZygmuntSurowiec">Decyzja Prezydium Rządu nr 66 z 1977 r. daje uprawnienia do działania ministrowi sprawiedliwości w sprawie zgodności nowopowstających aktów prawnych, z obowiązującymi już przepisami i odpowiedniego ich nazewnictwa. Wydaje się, że minister sprawiedliwości powinien szerzej niż dotychczas korzystać z tych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#ZygmuntSurowiec">Jak wygląda w Ministerstwie Komunikacji stan kadry prawniczej i czy korzysta ona z tych form doskonalenia w zakresie legislacji, jakie są organizowane w Uniwersytecie Warszawskim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MariaBudzanowska">Zakres reglamentacji prawnej Ministerstwa Komunikacji jest niewątpliwie bardzo obszerny. Mówiono już dzisiaj na temat projektów ustaw o ruchu drogowym i o drogach publicznych. Wydaje się, iż trzeba spojrzeć na tę sprawę z punktu widzenia utrzymania dróg, co jest niezwykle istotne dla bezpieczeństwa wszystkich ich użytkowników. Jest to w moim przekonaniu jedność tematyczna. Nie możemy formułować odrębnych przepisów w zależności od tego, do kogo przepisy te są adresowane. Należy natomiast brać pod uwagę, czego one dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MariaBudzanowska">O ile w zakresie doskonalenia przepisów resortowych widać wyraźny postęp, to z niepokojem obserwujemy poważne opóźnienia w pracach przy opracowywaniu ustaw.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MariaBudzanowska">Wielka ilość przepisów istniejących w resorcie komunikacji, które preferują interesy usługodawcy, tzn. kolei powoduje pewnego rodzaju dyskryminację jej klientów.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MariaBudzanowska">W opinii Rady Legislacyjnej stwierdza się, iż istnieją rażące niedociągnięcia w procesie legislacyjnym w Ministerstwie Komunikacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#BronisławSłotwiński">Opinia Rady Legislacyjnej jest w pełni popierana przez Komisję Ustawodawstwa Gospodarczego przy Zrzeszeniu Prawników Polskich. Prof. W. Górski twierdzi, iż jednolite uregulowanie kwestii przewozów jest bardzo trudne i proponuje pozostanie przy poszczególnych ustawach przewozowych z jednoczesnym ich udoskonaleniem. Potrzeba uregulowania przepisów w zakresie przewozów jest bardzo pilna. Wspomoże to zapewne i udoskonali funkcjonowanie całego systemu transportu w kraju. Gdyby przewidywane na zlikwidowanie niedomagań transportu kwoty zostały rozdysponowane w sytuacji nieodpowiednio przygotowanej pod względem prawnym, istniałoby niebezpieczeństwo nieodpowiedniego ich wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#BronisławSłotwiński">Przepisy spełniają nie tylko funkcje nakazowe i refleksyjne. Prawo ma pełnić również rolę organizatorską. Mogą ją jednak spełniać wyłącznie dobre normy prawne. Istotne jest, aby odpowiednie przepisy nie były tworzone samodzielnie przez ministra komunikacji, ale w porozumieniu z zainteresowanymi przedstawicielami produkcji i handlu.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#BronisławSłotwiński">Obserwuje się zjawisko rezygnacji z obowiązujących przepisów, jeśli jest to uzasadnione względami konieczności gospodarczej. Naszym zdaniem praktyka taka jest niewskazana, szkodliwa zarówno dla samego prawa, jak i skuteczności przewozów.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#BronisławSłotwiński">Istnieją kłopoty z dostępnością do dekretu kolejowego. Od momentu jego ostatniego wydania w roku 1968 powstało 65 zmian; jest więc ono już w znacznym stopniu zdezaktualizowane.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#BronisławSłotwiński">Utrwaliło się ostatnio poczucie stanu niepewności co do terminowości realizacji umów transportowych. Zwrócić trzeba uwagę na to, iż wiele trudności kolei jest spowodowanych błędami w polityce gospodarczej, za co nie można winić Ministerstwa Komunikacji, (np. zbyt wiele powiązań kooperacyjnych, duże odległości między poszczególnymi zakładami itp.).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AdamZieliński">Resort jest świadomy, że złożona specyfika działania resortu komunikacji zmusza do wydawania dużej ilości aktów prawnych. Trzeba mieć jednak na uwadze zachowanie pewnej równowagi między przepisami normującymi prawa i normującymi obowiązki resortu. Są jeszcze duże rezerwy świadczące o możliwości dalszego zmniejszenia liczby obowiązujących aktów prawnych; w tej dziedzinie należy prowadzić wnikliwe badania i podejmować zdecydowane kroki. Zbyt dużo nadal wydawanych jest w resorcie aktów prawnych niższego rzędu bez podstawy ustawowej. Mieć trzeba również na uwadze konieczność uchylania starych aktów prawnych po wydaniu nowych norm w danej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#AdamZieliński">Z uwagi na swój usługowy charakter i bezpośredni kontakt z wieloma usługobiorcami oraz organizatorami tych usług, resort musi przywiązywać szczególną uwagę do precyzyjnego opracowywania przepisów oraz zapewnienia ich dostępności.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#AdamZieliński">Trudno byłoby w tej chwili decydować, czy należałoby opracować jedną ustawę regulującą problemy ruchu drogowego i ruchu publicznego. Z decyzją taką należy poczekać i dążyć do szczegółowego rozpoznania sytuacji i potrzeb. Trzeba mieć jednak na uwadze, ażeby w pracach legislacyjnych regulować możliwie najszersze obszary działania społecznego. Nadal niedostateczna kompleksowość ujmowania przepisami prawnymi całych sfer działania zmusza do wydawania wielu aktów szczegółowych. Zbyt często dokonuje się ich nowelizacji, o czym świadczyć może fakt, że 63% obowiązujących w resorcie komunikacji aktów prawnych uległo na przestrzeni ostatnich lat zmianie.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#AdamZieliński">Podkreślić należy duże starania resortu o zapewnienie dostępności aktów normatywnych m.in. poprzez ich publikację. Czy konieczne jest jednak utrzymywanie dwóch wydawnictw resortowych Dziennika Urzędowego i Dziennika Taryf i Zarządzeń Komunikacji? Mamy obecnie aż 5 rodzajów aktów promulgacyjnych, utrudnia to pracownikom i usługobiorcom zapoznawanie się z obowiązującymi przepisami prawnymi, które publikowane są w różnego rodzaju wydawnictwach.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#AdamZieliński">W zakresie koordynowania działalności legislacyjnej resort sprawiedliwości oddziaływuje na razie na formalno-prawny stan aktu prawnego ale stara się również poznawać specyfikę działania poszczególnych resortów i wypracowywać metody indywidualne lepiej dostosowane do ich potrzeb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławAntoszewski">Trudno zgodzić się ze stanowiskiem prawników prezentowanym na dzisiejszym posiedzeniu. Tylko poprzez doskonalenie działalności ustawodawczej nie usprawnimy pracy resortu.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławAntoszewski">Resort komunikacji jest od wielu lat niedoinwestowany, a zadania jego stale rosną i w tych warunkach nie zawsze może w pełni i dobrze wywiązać się z ciążących na nim zobowiązań. Proponuje się np. zaostrzenie kontroli odbioru przewożonych towarów i egzekwowania od kolei odpowiedzialności za ilość i jakość przewożonych towarów. Aby to wykonać, należałoby ważyć przyjmowane towary przed przyjęciem do przewozu, jak i przy przekazywaniu odbiorcy. Potrzebna jest do tego znacznie większa ilość wag, dźwigów, a przede wszystkim ludzi do wykonania tych wszystkich czynności. Jest to w obecnych warunkach technicznych prawie niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławAntoszewski">Trzeba stworzyć resortowi warunki do wykonania jego zobowiązań. Istnieje przepis o konieczności tworzenia pasów przeciwpożarowych wzdłuż linii kolejowych przechodzących przez tereny zalesione. Pasy te, moim zdaniem, powinna utrzymywać administracja leśna. W rzeczywistości tak nie jest, zajmuje się tym kolej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzKiernicki">Duży rozrzut placówek i przedsiębiorstw podległych resortowi zmusza do szczególnej troski o zapewnienie wszystkim działającym w terenie pracownikom zarówno na kierowniczych stanowiskach jak i ogółowi pracowników dostępność do obowiązujących aktów prawnych. Resort doskonali metody opracowywania aktów prawnych oraz stara się je szybko przekazywać w teren.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#KazimierzKiernicki">Odczuwamy duże trudności w zapewnieniu dopływu wykwalifikowanych kadr prawniczych do komórek organizacyjno-administracyjnych. Obowiązek zapewnienia w pierwszej kolejności kadr dla instytucji radców prawnych wpłynęły na to, że w pewnym okresie zmniejszył się nabór prawników do pracy na innych stanowiskach. Przyczyną tego stanu rzeczy jest m.in. fakt, że radcy prawni w przedsiębiorstwach mają inny status pracy, korzystniejszy niż w komórkach administracyjnych. Staramy się doszkalać nowych pracowników i chętnie skorzystamy z możliwości dokształcania ich w ramach dodatkowych zajęć prowadzonych na uczelniach uniwersyteckich.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#KazimierzKiernicki">Niezbędne jest opracowanie ustawy obejmującej całokształt problemów związanych z działalnością legislacyjną. Brak jest np. jasności kiedy akt prawny nazwać zarządzeniem, a kiedy okólnikiem.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#KazimierzKiernicki">W opracowywaniu aktów prawnych, do jakich został zobowiązany resort komunikacji, nie ma wielkich opóźnień. Od opracowania niektórych ustaw narazie odstąpiono, a zmiana prawa przewozowego dotyczyła właściwie zmian w obliczeniu opłat przewozowych; problem ten będzie rozwiązany po uruchomieniu elektronicznej techniki obliczeniowej. Przyspieszenie niektórych prac legislacyjnych utrudnione jest również z uwagi na trudności jakie zaistniały na początku bieżącego roku. Kadra prawnicza musiała odłożyć prace długofalowe i zająć się opracowywaniem i przekazywaniem w teren różnego rodzaju ustaleń bieżących oraz szybkim ich przekazaniem do wszystkich, których one dotyczyły. Trzeba również zdawać sobie sprawę, że opracowywanie aktów prawnych obejmujących kompleksowo szerszą dziedzinę działania może odnosić się tylko do uporządkowanego stanu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#KazimierzKiernicki">Pewne opóźnienia w działalności legislacyjnej związane są i z tym, że po powołaniu Rady Legislacyjnej wzrosły wymagania co do formy i treści opracowywanych aktów normatywnych. Np. przedstawiony przez resort na forum Rady Legislacyjnej projekt ustawy o żegludze spotkał się z dużą krytyką i konieczne jest właściwie całkowite przeredagowanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#KazimierzKiernicki">W resorcie komunikacji przywiązuje się wiele uwagi do zapewnienia dostępności obowiązujących aktów prawnych. Wydawane są zbiory przepisów w formie broszur dla poszczególnych służb terenowych. Takimi zbiorami dysponuje zarówno dyżurny ruchu, jak i dyrektor DOKP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AdamŁopatka">Wydaje się, że słusznie komisje podjęły dyskusję nad stanem prawnym w resorcie komunikacji. W roku ubiegłym Komisja Prac Ustawodawczych przedyskutowała wspólnie z Komisją Handlu Zagranicznego problematykę stanu prawnego w tym resorcie. Dyskusje takie okazały się celowe i pozwalają posłom zapoznać się z całokształtem problematyki prawnej dotyczącej poszczególnych ważnych sfer życia społeczno-gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AdamŁopatka">Jak wykazała dyskusja, stan prawny w resorcie komunikacji pozostawia nadal wiele do życzenia. Mimo dużego zaangażowania resortu komunikacji, zwłaszcza proces legislacyjny wymaga jeszcze wiele Komisje domagać się będą przyspieszenia prac nad aktami ustawodawczymi, które objęte są rzędowym programem porządkowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AdamŁopatka">Wiele jest jeszcze do zrobienia, jak wykazała to dyskusja i wyjaśnienia resortów, w zakresie porządkowania resortowych aktów prawnych. Jest chyba możliwe, już w obecnych warunkach, rozgraniczenie decyzji normotwórczych wydawanych przez ministra komunikacji oraz aktów wydawanych przez dyrektora generalnego kolei. Akty prawne, które są w istocie aktami zarządu, wydawane przez dyrektora generalnego kolei nie podlegają tak zaostrzonym wymaganiom legislacyjnym, jak akty prawne wydawane przez ministra. Rozgraniczenia tych aktów należy dokonywać jednakże rzetelnie i nad tym czuwać powinna służba prawna w resorcie.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AdamŁopatka">Nie ma trudności w określeniu, co nazywamy zarządzeniem, a co okólnikiem resortowym. Wydawane przez ministra komunikacji akty prawotwórcze są zarządzeniami, natomiast wyjaśnienia do obowiązujących przepisów prawnych są okólnikami.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AdamŁopatka">Zbyt duża jest ilość samoistnych aktów normotwórczych ministra komunikacji, jest to praktyka nieprawidłowa i należy jej zdecydowanie przeciwdziałać.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#AdamŁopatka">W wyjaśnieniach wskazywano, że specyfika pracy resortu i pewne obiektywne trudności nie pozwalają na wywiązywanie się z niektórych podjętych zobowiązań przewozowych. Przedsiębiorstwa kolei, autobusowe czy też LOT są usługodawcami podejmującymi określone zobowiązania i muszą się z nich rzetelnie wywiązywać. Zawierają one ze swoimi klientami konkretne umowy, będące określonym stosunkiem cywilno-prawnym. Najprościej możnaby powiedzieć, że prawa odbiorcy tych usług zawierają się w sformułowaniu „płacę i wymagam”. W swoim czasie dokonano np. podwyżki cen biletów kolejowych, zobowiązując się za to do podniesienia jakości usług. A jaka jest rzeczywistość? Mogę podać przykład z własnego doświadczenia, Jeszcze przed okresem dużej zimy jechałem do Wrocławia i miałem zapewnione miejsce w wagonie sypialnym I klasy. Pociąg odjechał z dużym opóźnieniem i okazało się, że wagonu sypialnego w ogóle nie ma, są tylko kuszetki, a wagon z kuszetkami był nieogrzewany i bez wody. Pociąg ten kursuje tylko jeden raz na dobę i żadne tłumaczenie nic tu nie jest w stanie wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#AdamŁopatka">Jaki drugi przykład można podać fakt, że od roku rozkład lotów z Poznania do Warszawy ułożony jest tak niezręcznie, że ktoś, kto chciałby w jednym dniu załatwić sprawy, nie może korzystać z komunikacji lotniczej. Tych faktów nie można usprawiedliwiać trudnościami natury obiektywnej. Wynika z tego konieczność dążenia do zachowania większej równowagi w przepisach dotyczących uprawnień przewoźnika i dotyczących uprawnień usługobiorcy. Ten element musi być przede wszystkim dostrzegany w samym resorcie komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#AdamŁopatka">Dzisiejsze posiedzenie stanowi istotny element w działaniach Sejmu mających na celu kontrolę prawidłowości realizacji ustaw. Wyniki tej dyskusji przyczynią się zapewne do usprawnienia i przyspieszenia prac legislacyjnych, a posłom pozwoliły na szersze rozpoznanie stanu prawnego w ważonej dziedzinie społeczno-gospodarczej.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>