text_structure.xml 42.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 23 maja 1979 r. Komisja Przemysłu Lekkiego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Koperskiego (PZPR) rozpatrzyła odpowiedzi na ostatnio uchwalone dezyderaty oraz gospodarkę surowcowo-materiałową w przemyśle lekkim z uwzględnieniem ograniczenia materiałochłonności produkcji przemysłowej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele: Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług z wiceministrem Tadeuszem Bielskim, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Henrykiem Białczyńskim, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z wiceministrem Władysławem Jabłońskim, Urzędu Gospodarki Materiałowej z podsekretarzem stanu Tadeuszem Wojciechowskim oraz przedstawiciele Komisji Planowania, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Najwyższej Izby Kontroli, CRZZ.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W pierwszym punkcie porządku dziennego po zreferowaniu przez poseł Marię Olczyk (PZPR) Komisja ustosunkowała się do odpowiedzi na następujące dezyderaty:</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- nr 38 w sprawie doskonalenia współpracy pomiędzy resortami przemysłu lekkiego oraz handlu wewnętrznego i usług. Komisja przyjęła odpowiedzi resortu przemysłu lekkiego oraz handlu wewnętrznego, przy czym przewodniczący Komisji poseł Bolesław Koperski (PZPR) podkreślił konieczność wzmocnienia funkcji giełd i targów. Trzeba obsługiwać te imprezy dobrymi, fachowymi przedstawicielami zakładów, jak również handlu;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- nr 40 w sprawie wcześniejszego przydzielania środków dewizowych na zakup surowców.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zabierając głos n.t. odpowiedzi poseł Stanisława Świderska (PZPR) stwierdziła, że intencją uchwalenia dezyderatu było zapobieżenie sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia w ub. roku, kiedy to przyznano resortowi środki dopiero w ostatnim kwartale. Powodowało to zrozumiałe trudności z racjonalnym wykorzystaniem przyznanych środków dewizowych. Chodzi o to, aby środki przyznawać w sposób umożliwiający elastyczne zakupy, wykorzystując pomyślnie koniunkturę cenową na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Uzupełniając pisemną odpowiedź na dezyderat, wiceminister Władysław Jabłoński stwierdził, że problem jest skomplikowany, gdyż bilansowo środki są zabezpieczone, natomiast mamy do czynienia z niekorzystną koniunkturą. Dotyczy to zwłaszcza wzrostu cen na surowce, głównie skóry, na rynkach II obszaru płatniczego. Dochodzi do tego szereg trudności w przemyśle rodzimym. Np. w przemyśle chemicznym istnieje obecnie bardzo trudna sytuacja i już dziś wiadomo, że przemysł ten chyba nie wykona zadań zapisanych w planie pięcioletnim. Ministerstwo Przemysłu Lekkiego opracowuje obecnie syntetyczną ocenę zabezpieczenia w surowce i sprawę tę przekaże Komisji Planowania przy R. M.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Komisja przyjęła odpowiedź na ten dezyderat;</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- nr 41 w sprawie zaopatrzenia przemysłu lekkiego w maszyny oraz części zamienne. Komisja przyjęła odpowiedź ministra przemysłu maszynowego na ten dezyderat;</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- nr 42 w sprawie ujednolicenia opłat za wczasy. W odpowiedzi ministerstwa pracy stwierdza się, że postulowane w dezyderacie ujednolicenie nie jest możliwe. Uzupełniając tę odpowiedź, wiceminister Henryk Białczyński stwierdził, iż nie ma możliwości ujednolicenia opłat za wczasy w stosunku do różnych zakładów. Powołana przez premiera komisja o wysokich kompetencjach pracowała nad tym zagadnieniem 2 lata i nie znalazła możliwości jednolitego rozwiązania. Jednakże resort popiera wysiłki komisji i trafność intencji, które sprowadzają się do uczynienia systemu opłat za wczasy bardziej sprawiedliwym. W tym właśnie kierunku będzie zmierzał zarówno resort jak i Centralna Rada Związków Zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławaŚwiderska">W sprawie określania opłat za wczasy istnieje zbyt duża dowolność. Jeden zakład pobiera opłaty w zależności od wysokości zarobków, inny od dochodów przypadających na jednego członka rodziny. W sposób rażący różnicuje to zakłady produkcyjne: za skierowanie do tego samego ośrodka w jednym zakładzie pracownik płaci 1.800 zł a w innym 600 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławWróbel">Odpowiedź na dezyderat rozmija się z opinią Komisji w dyskutowanej sprawie. Dlatego chciałbym wyrazić wątpliwość, czy Komisja powinna przyjąć odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BolesławKoperski">Proponuje przyjąć odpowiedź z zastrzeżeniem, że resort i CRZZ będzie dążył w praktyce do niwelacji różnic w opłatach za wczasy. Wynikają one często z niezrozumienia wytycznych przez administracje zakładów, przez co różnice w opłatach są zbyt rażące i wywołują poczucie niesprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BolesławKoperski">Do punktu drugiego porządku obrad posłowie otrzymali na piśmie informację Ministerstwa Przemysłu Lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#BolesławKoperski">Stwierdza się tam, że w celu racjonalnego zużywania surowców i materiałów oraz maksymalnego wykorzystania krajowej bazy surowcowej resort podejmuje rozliczne działania, które m.in. obejmują: poprawę wskaźnika wyprzędu przy produkcji przędzy oraz wskaźnika wykorzystania przędzy przy produkcji tkanin, zwiększenie zużycia surowców chemicznych w miejsce surowców naturalnych, wprowadzanie zmian w strukturze produkcji umożliwiających ograniczenie produkcji materiało-chłonnej, stosowanie surowców i materiałów o nowoczesnej strukturze umożliwiającej zmniejszenie zużycia jednostkowego; wprowadzenie nowych rozwiązań konstrukcyjnych uwzględniających stosowanie surowców lżejszych i tańszych oraz wykorzystanie odpadów, preferowanie technologii materiało-oszczędnych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#BolesławKoperski">Głównym elementem racjonalnej gospodarki w resorcie jest efektywne wykorzystanie surowców i materiałów w procesie produkcji. Zagadnienie to znalazło swój wyraz w kompleksowym programie usprawnienia gospodarki materiałowej. Jest on co roku aktualizowany. Kontynuowana jest polityka ograniczania zużycia surowców naturalnych i zastępowania ich surowcami chemicznymi. Ma to na celu uzyskanie postępu w zakresie uszlachetniania i unowocześniania wyrobów, poprawy ich estetyki i walorów użytkowych. W r. 1979 zużycie surowców włókienniczych wzrośnie o 3,5%, przy czym zużycie włókien naturalnych wzrośnie o 0,2%, a włókien chemicznych o 5,6%. W zużyciu włókien chemicznych wysoki wzrost wskazują włókna syntetyczne (6,4% ). Kierunek ten jest zgodny z wymogami ekonomicznymi, ponieważ ceny dewizowe surowców naturalnych są znacznie wyższe od włókien chemicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#BolesławKoperski">Wobec trudnej sytuacji energetycznej kraju i napiętego bilansu paliw i energii, minister przemysłu lekkiego został zobowiązany do podniesienia poziomu technicznego i organizacyjnego oraz usprawnienia działania całego zaplecza energetycznego w przemyśle, a także do uzyskania efektów oszczędnościowych nośników energetycznych. Uzyskane w r. 1978 efekty oszczędnościowe wyniosły 118,7 tys. ton pu. Program oszczędnościowy na r. 1979 zakłada uzyskanie oszczędności w wysokości 144,2 tys. ton pu.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#BolesławKoperski">Podjęto działania mające na celu usprawnienie gospodarki remontowej i częściami zamiennymi. W r. 1979 na tym polu zaoszczędzono 569 mln zł (wobec planowanych 334 mln), wprowadzono m.in. antyimportową produkcję części zamiennych. Dalszy rozwój tej produkcji ograniczony jest brakiem przydziału obrabiarek dla resortu przemysłu lekkiego. W 1979 r. planuje się uzyskanie oszczędności w tym dziale wartości 529 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#BolesławKoperski">Nie w pełni w r. 1978 zrealizowano obniżenie kosztów materiałowych produkcji. Wskaźnik obniżenia kosztów materiałowych w wartości sprzedaży produkcji i usług wyniósł 2,53% przy założonym w programie na ten rok 3,1%.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#BolesławKoperski">Czynione są wysiłki w zakresie doskonalenia gospodarki zapasami, chodzi zwłaszcza o zmniejszenie tempa przyrostu zapasów w porównaniu do tempa przyrostu sprzedaży produkcji i usług, utrzymanie zapasów na poziomie jak najniższym, utrzymanie prawidłowej struktury zapasów pod względem asortymentowym, koncentrację zapasów materiałowych poprzez rozszerzanie zakresu działania istniejących magazynów branżowych oraz o intensyfikację zagospodarowania zapasów zbędnych.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#BolesławKoperski">W realizacji kompleksowego programu usprawnienia gospodarki materiałowej czynny udział bierze zaplecze naukowo-badawcze. Problematyka prowadzonych prac w tym zakresie obejmuje m.in. tematykę, której bezpośrednim celem jest usprawnienie gospodarki materiałowej oraz tematykę, w której usprawnienie gospodarki materiałowej występuje jako jeden z elementów, trudny do wyodrębnienia, w realizacji pracy badawczej. Program naukowo-badawczy opracowany został na lata 1976–1980 i jest weryfikowany każdego roku.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#BolesławKoperski">W ocenie resortu, w 1978 r. nastąpiła dalsza poprawa jakości i nowoczesności wyrobów przemysłu lekkiego, wyrażająca się m.in. w lepszych walorach użytkowych, funkcjonalnych i estetycznych produkowanych wyrobów. Pomimo trudności, nastąpiła poprawa udziału wyrobów pierwszego gatunku, wzrosła sprzedaż wyrobów ze znakiem jakości oraz zmniejszył się wskaźnik reklamacji uznanych. Ponadto w 1978 r. przemysł lekki dostarczył na rynek wyroby nowe i zmodernizowane o wartości 68,8 mld zł, co stanowi ok. 45% ogólnej wartości wyrobów dostarczonych na rynek z własnej produkcji resortu. W 1979 r. planuje się dalszy wzrost ilości wyrobów oznaczonych znakiem jakości.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#BolesławKoperski">W materiale informacyjnym Urzędu Gospodarki Materiałowej podkreślono, iż w przemyśle lekkim jest duża różnorodność surowców i materiałów zużywanych w procesach produkcyjnych oraz szeroki asortyment wytwarzanych wyrobów. W tych warunkach ważnym kierunkiem racjonalnego wykorzystania surowców i materiałów jest zwiększanie stosowania włókien syntetycznych zamiast włókien naturalnych. Przede wszystkim trzeba zastępować włókna naturalne włóknami chemicznymi w wyrobach nieodzieżowych, (np. technicznych). Na okrycia i inne wyroby odzieżowe można stosować same włókna chemiczne lub w mieszankach z włóknami naturalnymi, odpowiednio wykańczane i uszlachetniane apreturami podnoszącymi wartości higieniczno-użytkowe. Niektóre wyroby odzieżowe, jak np. bielizna i ubiory niemowlęce i dziecinne powinny być natomiast produkowane z surowców naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#BolesławKoperski">Przemysł skórzany też zwiększa zużycie materiałów pochodzenia chemicznego. Udział skóry naturalnej w ogólnym zużyciu systematycznie maleje, przy równoczesnym wzroście zużycia surowców pochodzenia chemicznego. Dynamika zmian w strukturze zużycia surowców i materiałów w przemyśle skórzanym jest niższa niż w przeszłości, co wynika m.in. z wyczerpania się prostych rezerw w tym zakresie, ograniczenia importu materiałów pomocniczych oraz nie przyjęcia się syntetycznych skór na wierzchy do obuwia.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#BolesławKoperski">Przeprowadzone przez Urząd Gospodarki Materiałowej inspekcje w wybranych branżach przemysłu lekkiego stwierdziły, że podstawowe surowce oraz materiały są wydawane i rozliczane w oparciu o obowiązującą dokumentację techniczno-technologiczną. Nie rozliczane jest w ten sam sposób zużycie środków pomocniczych, jak również nie we wszystkich branżach zużycie to rozliczane jest na jednostkę produkcji.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#BolesławKoperski">Koreferat uwzględniający obserwacje i wnioski z poselskich wizytacji w terenie wygłosiła poseł Bronisława Sokołowska (PZPR): Przemysł lekki pracuje w oparciu o surowce, pochodzące w 70% z importu, w lwiej części z krajów II obszaru płatniczego. Zmniejszenie materiałochłonności daje więc ogromne korzyści. Potrzeba w tej sprawie skoordynowanych i kompleksowych działań. Działania te powinny dotyczyć: zmniejszenia materiałochłonności wyrobów, zmian w strukturze zużycia surowców naturalnych i chemicznych, obniżania branżowych, zbiorczych i jednostkowych normatywów zużycia surowców, aktualizacji norm i warunków technicznych, minimalizacji powstających odpadów oraz maksymalizacji ich wykorzystania, poprawę jakości wyrobów, zmniejszenia importochłonności i energochłonności produkcji oraz przedsięwzięciami organizacyjno-technicznymi istotnymi dla prawidłowości gospodarki materiałowej.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#BolesławKoperski">Działaniom tym w przemyśle lekkim sprzyja unowocześnianie wyposażenia technicznego przemysłu, stosowania nowych i doskonalenie istniejących technologii wytwarzania oraz rozwój wzornictwa.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#BolesławKoperski">Mimo iż stosunkowo pomyślnie realizowane są założenia resortu oraz zakładowe, branżowe programy gospodarki surowcowo-materiałowej, dotychczasowy postęp w tej dziedzinie nie jest wystarczający i współmierny do posiadanych sił wytwórczych, kwalifikacji robotników, inżynierów i techników oraz postępu nauki. W przemyśle lekkim w ubiegłym roku i na początku tego wystąpiło szereg negatywnych zjawisk rzutujących na wielkość i jakość produkcji. Należała do nich nierytmiczność dostaw i niedostateczne pokrycie zapotrzebowania na surowce, materiały, barwniki itp.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#BolesławKoperski">Są to wszystko czynniki niesprzyjające realizacji przyjętych przez KSR zakładowych programów poprawy gospodarki surowcowo-materiałowej. Z dużym więc uznaniem dla załóg wizytowanych zakładów trzeba stwierdzić, że mimo licznych trudności plany roku 1978 zostały wykonane, a nawet w niektórych z nich przekroczone. W większości zakładów realizacji zadań ilościowych towarzyszyła dalsza poprawa jakości produkcji. Wzrosła ilość tkanin oznaczonych znakami jakości. Wszystkie przedsiębiorstwa posiadały opracowane programy efektywnego wykorzystania surowców i materiałów, posiadały również opracowane programy efektywnego wykorzystania półfabrykatów i materiałów.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#BolesławKoperski">Dużą wagę resort i zakłady pracy przywiązywały do obniżenia odpadów oraz ich zagospodarowania. W przemyśle lekkim odpady produkcyjne stanowią 14% zużycia surowców ogółem. Duży procent jest już zagospodarowany przez sam przemysł, jednak spora część odpadów jest niezagospodarowana, co jest dużą stratą jak również uciążliwe w magazynowaniu, a nawet w niszczeniu. Szczególny problem stanowią odpady chemiczne i odpady z mieszanek surowcowych.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#BolesławKoperski">Prowadzone są prace przez zaplecze naukowo-badawcze w przemyśle lekkim nad zagospodarowaniem odpadów, jednak z wdrożeniem nowych technologii notuje resort kłopoty z uwagi na brak krajowych maszyn i ciągów technologicznych do przerobu odpadów i surowców wtórnych. Brak środków inwestycyjnych na budowę zakładów przerabiających odpady wynika nie tylko z ograniczenia limitów, ale także z uwagi na niską efektywność inwestycyjną takich obiektów. Myślę jednak, że z uwagi na trudności surowcowe na rynkach światowych i ciągły wzrost cen, efektywność inwestycji winna być oceniana innymi miernikami. Dodać należy, że z tym zagadnieniem wiąże się również ochrona środowiska.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#BolesławKoperski">Ostatnia chwała sejmowa dotycząca rozwoju przemysłu drobnego w oparciu o wtórne surowce i odpady, zobowiązuje przemysł kluczowy do przekazywania odpadów do przemysłu drobnego, spółdzielczego, rzemiosła w większym zakresie niż to miało miejsce dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#BolesławKoperski">Pomimo dużego wysiłku ze strony resortu i załóg zakładów pracy oraz niezłych wyników produkcyjno-ekonomicznych jak również przyjętych działań organizacyjno-technicznych w zakresie gospodarki materiałowej nasuwa się szereg uwag i wniosków do rozważenia:</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#BolesławKoperski">- w produkcji metrażowej osiąga się często oszczędności zużycia materiałów i surowców poprzez nadmierne obniżenie ciężaru jednostkowego półproduktu lub wyrobu finalnego, przy jednoczesnym przekraczaniu normatywnych wskaźników odpadów i strat w poszczególnych fazach produkcji, - stosowanie zróżnicowanych zasad rozkroju tkanin powoduje w niektórych przypadkach powstawanie nadmiernych ilości resztek, mało przydatnych do dalszego przerobu w warunkach przemysłowych, - nieobejmowanie normami zużycia wszystkich elementów występujących w procesie wytwarzania wyrobów (materiałów pomocniczych, barwników, środków pomocniczych) itp.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#BolesławKoperski">- nie wszędzie dobrze przebiega realizacja dyspozycji władz nadrzędnych, dotycząca przeglądu norm zużycia surowców i materiałów podstawowych, - w niektórych przedsiębiorstwach stwierdzono przez NIK nierzetelne sporządzanie sprawozdań z realizacji programów usprawniania gospodarki materiałowej, zawyżanie efektów oszczędnościowych, - w zakresie struktury zużycia surowców zachodzi potrzeba zwiększenia stosowania włókien chemicznych, zamiast surowców naturalnych np. poprzez wprowadzenie szerszego asortymentu tkanin produkowanych z mieszanek 50 na 50 lub 30 na 70%. Takie kompozycje potwierdzają prowadzone prace naukowo-badawcze przez Instytut Włókiennictwa oraz przyśpieszenie wdrożeń w zakresie nowych konstrukcji. Potrzebne są zmiany w asortymencie produkowanych wyrobów: jak np. większy udział włókien chemicznych w artykułach technicznych dekoracyjnych a mniejszy w artykułach stykających się z ciałem ludzkim, - przyśpieszenie wprowadzenia nowych technik i technologii celem produkowania przędz wieloskładnikowych, tkanin dwusurowcowych np. platerowanie dzianiny, tkanin dwuwarstwowych, wielowarstwowych, nowych rodzajów wykończeń w zakresie uszlachetniania włókien chemicznych podnoszących wartości higieniczno-użytkowe, - rozpropagowanie osiągnięć w zakresie gospodarki materiałowej i nowych rozwiązań wśród zakładów pracy poprzez ośrodek „Ekorno”, - prowadzenie prac i systemu kontroli nad nieuzasadnionymi zawyżonymi stanami zapasów materiałowych, lepsze - celowsze wykorzystanie surowców posiadanych (przykład z argonem) w magazynach, - stała kontrola, aktualizacja programów poprawy jakości produkcji, - dbanie o eliminowanie przyczyn obniżających jakość wyprodukowanego wyrobu, np. pobrudzeń, uszkodzeń w czasie transportu. Często spotyka się przypadki dostaw przędzy lub tkanin przeznaczonych do dalszego przerobu uszkodzonych w transporcie, co ma wpływ na obniżenie jakości produkcji i niejednokrotnie zwiększenie odpadów, - dążenie do przyśpieszenia realizacji programu rządowego dotyczącego zagospodarowania odpadów oraz wykorzystania surowców wtórnych, - czynienie starań o rozwój własnej bazy surowcowej len, wełny, skóry. Wskazywanie na duże marnotrawstwo skór świńskich oraz skór pochodzących ze zwierząt padniętych. Weryfikacja w tym temacie przepisów sanitarnych obowiązujących przedsiębiorstwo „Bakutil”. Dla przykładu można podać, że „Bakutil” przyjmuje zwierzę padnięte tylko w skórze. Oskórowanie zwierząt padniętych w przewidzianym czasie jest często niemożliwe (np. owca 12 godzin) z uwagi na odległość od ferm hodowlanych i padnięte zwierzę nadaje się tylko w całości na przerób. Również nie przestrzeganie przez rzeźnie właściwego skórowania świń i innych zwierząt powoduje marnotrawstwo skór, - wprowadzenie bodźców materialnego zainteresowania za efektywne wykorzystanie surowców i materiałów, jak również dokonanie modyfikacji systemu planowania w oparciu o normy zużycia, modyfikacji oceny wyników produkcyjnych uwzględniając efektywność gospodarki materiałowej, - zweryfikowanie treści programów usprawniania gospodarki materiałowej na lata 1976–80 dotyczących poprawy efektywności gospodarowania i jakości produkcji o elementy znajdujące zastosowanie w praktyce w oparciu o uwagi i wnioski sygnalizowane przez Urząd Gospodarki Materiałowej.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BarbaraSurma">Podstawowym źródłem trudności z jakimi borykają się zakłady przemysłu lekkiego, to nierytmiczne dostawy oraz złą jakość dostarczanych surowców. Zakłady „Intermoda” z Wrocławia w 70% produkują wyroby na rynki zagraniczne. W ostatnim czasie znacznie wzrosła ilość zwrotów, a powodem była zła jakość dostarczanych do zakładu materiałów; m.in. barwa pierwowzorów różni się znacznie od barwy dostarczanych materiałów, a kontrahent zagraniczny przyjmuje tylko towary o takiej barwie, jaka była gwarantowana w kontrakcie. Marnotrawstwo występuje również wtedy, gdy zakłady otrzymują tkaniny o zróżnicowanej szerokości. Powoduje to zwiększenie ilości odpadów. Wizytowany zakład obuwia w Oleśnicy boryka się z trudnościami, gdyż dostawca polkorfamu opóźnia średnio około 20% dostaw, które na dodatek są złej jakości. Dostawca płaci kary, co wcale nie zmienia sytuacji na lepsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszStasiak">Chciałbym poruszyć trzy sprawy: Pierwsza to uprawa roślin włóknistych. Ciągle się tym tematem zajmujemy, ale nic się nie zmienia, mimo iż korzyści z produkcji włókna lnianego i konopnego są dostrzegane przez resort przemysłu lekkiego. Wydaje się, że przy dotychczasowym tradycyjnym systemie upraw sytuacja nie ulegnie odczuwalnej poprawie. Proponowałbym więc rozważenie zagadnienia pełniejszego zmechanizowania upraw lnu i konopi. Dobre rezultaty mechanizacji odczuwane są już przy zbiorach. Natomiast do zwiększenia plonów potrzebna jest zmiana organizacji upraw. Wiadomo, że na plantacjach kilkudziesięciohektarowych wydajność od razu skacze o 25–30%.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#TadeuszStasiak">Druga sprawa to skup skór. Gdzie leżą przyczyny zmniejszenia się skupu? Albo w nieopłacalności produkcji albo w nieumiejętności skórowania. Wydaje się, że uporządkowanie tych spraw mogłoby przynieść duże efekty.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#TadeuszStasiak">Trzecia sprawa, to klasyfikacja wełny owczej. Wprowadzono ostatnio kilkanaście klas co powoduje duże rozgoryczenie u producentów, gdyż klasyfikacja prowadzona w prymitywnych warunkach, w punktach nie mających żadnego zaplecza do precyzyjnych badań musi być nierzetelna. Wprowadzenie takiej kilkunastostopniowej skali klasyfikacyjnej powinno być poprzedzone należytym przygotowaniem technicznym punktów skupu i przeszkoleniem personelu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#TadeuszStasiak">Trzeba powiedzieć parę słów dla usprawiedliwienia zakładów produkujących tkaniny. Będą one produkowały dobre tkaniny tylko wówczas, kiedy otrzymają dobry surowiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#BronisławCieniewski">Celowość podjęcia tematu gospodarki surowcowo-materiałowej przez naszą Komisję jest niewątpliwa. Świadczy o tym również fakt, że cały przemysł lekki jest tym problemem głęboko zaangażowany.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#BronisławCieniewski">Dawno minęły czasy tanich surowców i łatwych źródeł zakupu. Teraz musimy wszyscy oszczędzać. Akcentujemy to bardzo mocno i rozumiemy. Jednakże w związku z tematem nasuwają się uwagi:</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#BronisławCieniewski">- limitowanie materiałów pędnych: jest oczywiste, że w chwili obecnej musi być ono stosowane. I tu nasuwa się uwaga, iż należy dążyć do pełnego wykorzystywania posiadanego taboru samochodowego. Nie może być sytuacji, że samochód bywa załadowany w 1/3. MO powinna karać takie przejawy marnotrawstwa z całą surowością. W przemyśle lekkim powinniśmy podjąć starania, aby wszystkie samochody miały zapewnione ładunki, bowiem częstokroć samochód, który przywiózł określony ładunek nie ma ładunku na drogę powrotną; należy prowadzić szerszą informację o możliwościach pozyskania ładunku. Wydaje się celowe przedłużenie pracy niektórych magazynów na godziny popołudniowe, tak by kierowca, który nie mógł przyjechać przed godz. 15-tą mógł później pobrać towar i wracać z ładunkiem. Jest to problem, który możemy rozwiązać sami, w ramach naszego resortu;</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#BronisławCieniewski">- części zamienne: zakłady produkujące części zamienne rozrzucone są po całym kraju. Częstokroć, aby uzyskać 1 lub 2 części zakład zmuszony jest wysyłać samochód z obsługą na drugi koniec Polski. Resort przemysłu lekkiego musi dojść w tej sprawie do porozumienia z resortem komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#BronisławCieniewski">Musimy uświadomić sobie, że częstokroć produkujemy w oparciu o części zamienne nieodpowiedniej jakości. Części takie mają krótki żywot i skracają czas pracy maszyn, w których zostały zamontowane.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#BronisławCieniewski">Stwierdziliśmy, że w resorcie zwiększono produkcję części zamiennych lecz dokonano tego przy użyciu nieodpowiedniej jakości materiałów, stali i odlewów.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#BronisławCieniewski">Zakłady produkujące części zamienne w resorcie borykają się z olbrzymimi trudnościami, brak im wielu podstawowych maszyn: tokarek, szlifierek, wiertarek itd.; jednym z najdokuczliwszych jest brak maszyn do obróbki termicznej, bez której wiele części zamiennych ma żywot wyjątkowo krótki. Dochodzi do tego, że na skutek nieprawidłowo wyprodukowanych, złych jakościowo części zamiennych dewastuje się drogie maszyny z importu.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#BronisławCieniewski">- zapasy węgla: mamy III dekadę maja, kończy się pierwsze półrocze, a zakłady przemysłu lekkiego w dalszym ciągu nie mają uzupełnionych zapasów węgla; nie uzupełniono braków węgla powstałych zimą.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#BronisławCieniewski">Gdyby zakłady dysponowały odpowiednimi zapasami, szybciej i lepiej mogłyby realizować zamierzenia dotyczące nadrobienia opóźnień zimowych. Węgiel limituje w tej chwili produkcję nieraz w większym stopniu niż surowce. W zakładach musimy ograniczać czyny produkcyjne, ponieważ z braku węgla nie możemy zapewnić odpowiedniej ilości energii dla zakładów. Jeżeli szybko nie uzupełnimy braków węgla, to później przyjdą przewozy zboża, następnie ziemniaków i buraków i w efekcie nie zdołamy uzupełnić zapasów węgla, co może odbić się na produkcji. Jest to problem niepokojący.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#BronisławCieniewski">- transport surowców: jest to problem do tej pory nie rozwiązany. Z powodu przewożenia przędzy w nieprawidłowych opakowaniach, dochodzi do poważnych strat surowca. Ostatnio podjęto decyzję - w ramach oszczędności papieru - o zlikwidowaniu podwójnych opakowań przesyłanej przędzy. Możemy sobie wyobrazić, że po odbyciu drogi z Fast do zakładu produkcyjnego od razu będzie trzeba zatrudniać specjalne ekipy do oczyszczania przesłanego surowca, nie mówiąc o stratach podczas transportu. Problem ten oczekuje na rozwiązanie, być może poprzez konteneryzację? Inaczej rozwiązano go w przędzalni „Przyjaźń”; surowiec przesyłany jest tam w paletach. Mankamentem jest to, że ważą one po 300–400 kg, a w zakładach brak jest tzw. małej mechanizacji, przy pomocy której można by operować tak ciężkimi paletami. W obecnych warunkach rozładunek surowca w większości zakładów odbywa się w oparciu o mobilizację wszystkiego co żywe i silne. Trzeba więc rozwiązać problem należytych opakowań surowca, a z drugiej strony przyśpieszyć małą mechanizację w zakładach. Oba te problemy są ze sobą związane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KazimieraGrzegorczyk">W Bielskich Zakładach Obuwniczych „Befado” posłowie zetknęli się z rażącym marnotrawieniem surowca. Surowiec przygotowany do produkcji ma szerokość 1,40 m, natomiast maszyna przystosowana jest do obróbki surowca o szerokości 1 m. Z tego powodu powstają poważne straty. Domagam się, aby pilnie podjęto decyzje co do prawidłowego zagospodarowania tak dużej ilości odpadów, bowiem w skali roku można pozyskać ok. 200 t surowca.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#KazimieraGrzegorczyk">Zakłady podległe resortowi przemysłu lekkiego borykają się z rozlicznymi kłopotami związanymi z kooperacją. Dotyczy to zwłaszcza przemysłu chemicznego. Mówczyni posłużyła się przykładem Zakładów Futrzarskich „Beskidiana”. Zakład ten potrzebuje m.in. w ciągu kwartału 850 kg barwników kwasowych i zamówił też taką ilość. Odpowiedziano, że nie otrzyma on ani jednego kilograma. Zakład nie może wstrzymać produkcji, szuka rozwiązań zastępczych, lecz z góry wiadomo, że produkt finalny będzie gorszej jakości niż w przypadku użycia przewidzianych reżimem technologicznym materiałów.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#KazimieraGrzegorczyk">Poseł B. Cieniewski poruszył bardzo ważny problem związany z limitowaniem materiałów pędnych. Trudności z tym związane powodują perturbacje w produkcji wielu zakładów. Np. w zakładach „Beskidiana” przyznawane limity wystarczają mniej więcej na 70% potrzeb i zakład boryka się z wielkimi trudnościami, ponieważ musi własnym transportem zapewnić sobie dostawy niezbędnych surowców i materiałów z wybrzeża. Samochody po wykorzystaniu limitu stoją nieczynne w bazach, a kierowcy poszli na urlopy; jak długo jednak można trzymać kierowcę na urlopie, skoro przysługuje mu 30 dni w roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławaŚwiderska">Na podstawie wizytacji zakładów przemysłu lekkiego na terenie województwa bielskiego z pełną odpowiedzialnością można stwierdzić, iż podejmują one rozliczne starania aby poprawić u siebie gospodarkę surowcowo-materiałową. W zakładach, które wizytowali posłowie nie narzekano, lecz przedstawiono konkretne propozycje zmierzające do rozwiązania obecnej trudnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławaŚwiderska">Wiele wyrobów produkowanych w zakładach przemysłu lekkiego nie ma jeszcze odpowiednich parametrów jakościowych. M.in. tkaniny są za ciężkie, dotyczy to przede wszystkim lnu. W czasie wizytacji przedstawiono posłom piękną tkaninę w kratę wyprodukowaną w oparciu o odpady. Jednakże nie istniała możliwość skierowania jej do produkcji seryjnej, ponieważ tak taniej produkcji nie przewidują odpowiednie normy. A chodzi tu przecież nie tylko o zagospodarowanie w tej chwili bezużytecznego surowca, ale również zaspokojenie żądań rynku.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławaŚwiderska">Dlaczego na giełdach oraz w zakładach produkcyjnych pokazuje się posłom wspaniałe tkaniny o ciekawych wzorach i kolorystyce, skoro następnie nie można ich nabyć w sklepach? Przecież mija się to z celem. Sytuacja taka powstaje często z powodu podejmowania przez wiele zakładów produkcyjnych produkcji nie tej do której się zobowiązały, ale tej do której mają możliwości. W efekcie powstaje cała gama wyrobów rozmijających się ze społecznym zapotrzebowaniem. Nie można godzić się z tym, że kierownictwo zakładów zagrożone wstrzymaniem produkcji musi decydować się na wytwarzanie byle jakich tkanin, „byle produkcja szła”; nie stać nas na to. Należy uczynić wszystko, aby zapewnić zakładom elementarne warunki produkcji.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławaŚwiderska">Dopóki nasze zakłady przemysłu lekkiego będą rozliczane w oparciu o wartość i ilość wytworzonych asortymentów, nie będzie poprawy pod względem jakości, ponieważ w obecnym systemie nie jest ona preferowana. Po prostu w obecnej sytuacji nie opłaca się produkować mniej a lepiej.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławaŚwiderska">Wielką rolę do spełnienia mają w naszych warunkach jednostki zaplecza naukowo-badawczego resortu. Istnieje cały szereg problemów, które wymagają rychłego rozwiązania. Dotyczy to np. wkładów używanych przy produkcji „Polcorfamu”. W chwili obecnej wkłady te sporządzane są z importowanej bawełny; czy nie można zastąpić tego deficytowego surowca jakimś substytutem, a zaoszczędzoną bawełnę skierować do produkcji koszul męskich czy sukienek?</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#StanisławaŚwiderska">Sejm uchwalił ustawę o jakości, od sierpnia wchodzi ona w życie. W obecnej chwili zakłady produkcyjne „dopasowują” ją do swojej konkretnej sytuacji i zapoznają z ustawą załogę. Nasuwa się pytanie, jakie konsekwencje poniesie zakład, który będzie miał złą, nietrafioną produkcję? Ustawa nie precyzuje tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#StanisławaŚwiderska">W wielu zakładach podejmowane są rozliczne, ciekawe inicjatywy racjonalizatorskie, jednakże częstokroć bariery surowcowe uniemożliwiają wprowadzenie ciekawych pomysłów w życie. Posłanka podała przykład nowo opracowanego czółenka z drewna bukowego. W stosunku do obecnie używanych, charakteryzuje się ono 2–3 krotnie większą wytrzymałością. Jednakże zakładom „Artech”, które wystąpiły z tym wnioskiem odmówiono przydziału odpowiedniej ilości drewna. W ten sposób sami zniechęcamy ludzi do podejmowania działań w kierunku oszczędności materiałów.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#StanisławaŚwiderska">Nawiązując do poruszonego przez posła B. Cieniewskiego problemu pakowania surowców posłanka stwierdziła, iż w zakładach, w których pracuje rozwiązano ten problem stosując folię termokurczliwą. Opakowane w ten sposób wyroby krążą po całej Polsce bez uszczerbku dla ich jakości. Jedynym mankamentem jest częsty brak folii.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#StanisławaŚwiderska">W ramach oszczędności surowców trzeba zwrócić uwagę na odpowiednie wykorzystanie tzw. podkładki drukarskiej. W obecnej chwili całe tony tego surowca marnują się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#EdwardJaremek">Punkty skupu skór rozmieszczone są w GS-ach lub gminach. Częstokroć rolnik, który chce sprzedać skórę musi odbywać 10–20 km wędrówki i tak daleka droga nie opłaca mu się, ponieważ w zamian za straconą dniówkę dostaje 200–300 zł za dostarczoną skórę. Należy stworzyć punkty skupujące skóry przy punktach skupu żywca, które są stosunkowo gęsto rozmieszczone. Zachęcałoby to rolników do dostaw skór wraz z dostarczanym żywcem i bez wątpienia przyczyniłoby się do wzrostu skupu skór.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DobromiłaKulińska">Temat poruszany w czasie dzisiejszych obrad jest wyjątkowo szeroki i dotyczy wszystkich działów resortu przemysłu lekkiego. Z większością wniosków zawartych w materiałach dostarczonych na dzisiejsze posiedzenie należy się zgodzić; są one słuszne i odpowiadają naszym interesom.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#DobromiłaKulińska">Problem oszczędności surowców urasta do rangi jednego z najpoważniejszych z jakimi musimy borykać się w ostatnich czasach. Posłanka zwróciła szczególną uwagę na problem gospodarowania w odpowiedni sposób odpadów produkcyjnych. Zna te problemy bardzo dobrze, ponieważ w swoim zakładzie pracy zajmuje się tymi zagadnieniami. Przerób odpadów może rozwiązać wiele trudnych problemów zaopatrzeniowych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#DobromiłaKulińska">Zakłady produkcyjne zmniejszają nieraz gęstość produkowanych tkanin. W skali całego przemysłu lekkiego osiągnęliśmy już dolną granicę gęstości tkanin i poniżej jej nie możemy już schodzić. W przeciwnym wypadku, wiele z produkowanych tkanin zatraci swe przewidywane właściwości, a wyprodukowane z takich tkanin wyroby będzie cechowała bardzo niska jakość.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#DobromiłaKulińska">Niedomaga proces współdziałania z przemysłem chemicznym. Wszyscy musimy być świadomi, że zakłady przemysłu lekkiego nie będą w stanie dobrze pracować jeśli nie będą miały odpowiednich ilościowo i jakościowo surowców.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#DobromiłaKulińska">W czasie wizytacji posłowie zapoznali się z pracą przemysłu skórzanego. Należy stwierdzić, że przemysł ten coraz szerzej wykorzystuje różnego typu substytuty skóry i jest to bez wątpienia osiągnięcie. Nasuwa się jednak uwaga, iż nie rozwiązano do tej pory sprawy kolorystyki „Polcorfamu” i w dalszym ciągu bazujemy na czterech podstawowych kolorach. Istnieje konieczność rozwiązania tej sprawy zgodnie z istniejącym popytem.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#DobromiłaKulińska">W rozwiązywaniu problemu jakości należy kłaść zdecydowany nacisk na przestrzeganie reżimów technologicznych, bo tylko w oparciu o dokładną realizację założonych programów będziemy w stanie zapewnić odpowiednie jakościowo wyroby, a handel nie będzie zgłaszał reklamacji.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#DobromiłaKulińska">W dyskusji poruszono problem przerobu odpadów. Możliwości przerobu i wykorzystania odpadów odpowiednich maszyn. Wydaje się, iż powinniśmy sięgnąć do parku maszynowego jakim dysponują w tym zakresie kraje naszego obozu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WładysławJabłoński">Racjonalna gospodarka materiałowa stanowi jedno z głównych zadań resortu. Trzeba jednak stwierdzić, że efekty oszczędnościowe uzyskiwane są w sposób wymuszony. Już w samych założeniach planistycznych zakłada się mniej zapasów, zaś praktyka jeszcze bardziej i koryguje te ilości w dół. Np. normatyw zapasu bawełny wynosi 130 dni, podczas gdy obecnie możemy mówić o zapasach na co najwyżej 40 dni, przy czym jesienią będą one jeszcze mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WładysławJabłoński">Bardzo istotną sprawą podnoszoną przez posłów jest utylizacja surowców wtórnych. Barierą jest tu zbyt mała ilość maszyn, tzw. szarparek; przemysł maszynowy wytwarza je w niedostatecznych ilościach i wiele zakładów nie ma możliwości przetwarzania surowców wtórnych. W tym miejscu informuję, iż koncepcja dużych zakładów przetwarzających surowce została przez kierownictwo resortu odrzucona jako nieracjonalna. Uważamy, że tworzenie małych zakładów mieszczących się w pobliżu źródeł odpadów będzie miało lepsze skutki ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WładysławJabłoński">Co się tyczy upraw roślin włóknistych, to trzeba stwierdzić, że występuje tu problem bardziej przetwórstwa niż produkcji. Po prostu nie jesteśmy w stanie przerobić uzyskanych surowców roślinnych. Dobrze rozwija się skup włókna od rolników indywidualnych, co stanowi dowód przeciwko tym wszystkim, którzy w swoim czasie uważali, że rolnictwo indywidualne nie będzie zainteresowane produkcją lnu i konopi. Resort zdaje sobie sprawę, że aktualnym problemem jest modernizacja przemysłu lniarskiego w takim stopniu, aby mógł on przetwarzać dostępny surowiec.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WładysławJabłoński">Jeżeli chodzi o skup skór, to sytuacja zależna jest od kontrahenta.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WładysławJabłoński">Z rzeźni uzyskujemy ok. 95% skór, gorzej wygląda uzyskanie skór od producentów indywidualnych. Trafne są uwagi posła T. Stasiaka dotyczące klasyfikacji wełny owczej. Tę sprawę resort widzi i będzie usiłował ją jak najszybciej załatwić.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WładysławJabłoński">Rozumiem doskonale troskę posłów o zapasy węgla w zakładach przemysłu lekkiego. Obecnie zmierzamy do tego, aby wszystkie zakłady położone daleko od źródeł dostaw posiadały 30-dniowy zapas węgla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BolesławKoperski">W działalności przemysłu lekkiego można stwierdzić duży postęp. Dotyczy on zwłaszcza oszczędności tam, gdzie zastępuje się surowce naturalne surowcami pochodzenia chemicznego. Resort przemysłu lekkiego winien wykorzystać materiały Najwyższej Izby Kontroli i Urzędu Gospodarki Materiałowej jak i uwagi posłów poczynione w dzisiejszej dyskusji. Sądzę, że przedstawiciele resortu znajdą tam wiele wskazówek pozwalających na coraz efektywniejszą gospodarkę materiałową.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#BolesławKoperski">Problemem właściwego wykorzystania skór trzeba będzie się zająć bardziej wnikliwie. Zwłaszcza gdy chodzi o opłacalność eksportu zwierząt żywych. Czy wobec wzrostu cen na skóry nie warto zatrzymywać skór w kraju, a eksportować tylko mięso? Sprawą godną zbadania jest także współzależność między zdrowotnością bydła, co wpływa na wartość skór.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#BolesławKoperski">Zbliża się termin wejścia w życie ustawy o jakości. Resort przemysłu lekkiego powinien skontrolować przygotowanie kierownictw i załóg podległych sobie zakładów do realizacji tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#BolesławKoperski">Na zakończenie obrad Komisja uchwaliła opinię do Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług oraz 3 dezyderaty: do Prezesa Rady Ministrów, do ministra handlu wewnętrznego oraz do ministra handlu zagranicznego i do ministra przemysłu lekkiego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>