text_structure.xml
61.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 8 grudnia 1978 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD), rozpatrzyła projekt narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa na rok 1979 w częściach dotyczących: Ministerstwa Kultury i Sztuki, Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW Prasa Książka „Ruch” i Polskiej Agencji Prasowej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: Minister Kultury i Sztuki Zygmunt Najdowski, wiceministrowie Wiesław Bek, Józef Fajkowski, przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji Maciej Szczepański, prezes RSW „Prasa-Książka-Ruch” Zdzisław Andruszkiewicz, redaktor naczelny Polskiej Agencji Prasowej Janusz Roszkowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, NIK, Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi do materiałów przedstawionych posłom przez resort przedstawił Minister Kultury i Sztuki Zygmunt Najdowski.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Główne działania resortu kultury i sztuki w 1979 r. zmierzają do dalszej poprawy warunków i rozwoju twórczości artystycznej oraz pełniejszego powiązania jej z kulturalnymi potrzebami społeczeństwa, do pobudzania aktywności kulturalnej wszystkich środowisk, a także do rozwoju współpracy kulturalnej z innymi krajami i umacniania pozycji polskiej kultury w świecie. Ocena wykonania tegorocznego planu resortu wykazuje, że podstawowe zadania zostaną Zrealizowane, a w niektórych dziedzinach, jak np. przemysł, budownictwo konserwatorskie, obrót detaliczny, produkcja książek i broszur, dostaw towarów dla zaopatrzenia rynku - przekroczone. Nie został natomiast wykonany program usług dla ludności.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W planach na rok 1979 przewiduje się dalszy wzrost wartości usług dla ludności, dostaw towarów na rynek wewnętrzny oraz na eksport.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W planie terenowym na rok 1979 zapisano powiększenie sieci placówek upowszechnienia kultury, zwłaszcza tych, które finansowane są z budżetów rad narodowych. W przyszłym roku przybędzie m.in. 13 domów kultury, 19 ośrodków kultury, 173 bibliotek publicznych z filiami, przy czym większość tych placówek powstanie z udziałem czynów społecznych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Plan przyszłoroczny zakłada również wzrost liczby przedstawień w teatrach i instytucjach muzycznych o 790, a liczby imprez estradowych - o 1.144.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jak stwierdził minister, środki na realizację zadań w 1979 r. przyznane zostały proporcjonalnie do przewidywanego wykonania tegorocznego planu. Na uwagę zasługuje to, że dostawy papieru na cele wydawnicze będą o 1,5 tys. t większe od tegorocznych i wyniosą łącznie 58,5 tys. t.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Nakłady resortu na inwestycje wyniosą w przyszłym roku 750 mln zł, z czego na roboty budowlano-montażowe przypada 257 mln zł. W ramach tego planu odpowiednie kwoty przeznacza się na kontynuację budowy Biblioteki Narodowej w Warszawie, rozbudowę zaplecza Wytwórni Filmów Dokumentalnych, zakończenie niektórych rozpoczętych inwestycji, jak np. centralny Dom Książki w Warszawie, baza zaplecza technicznego Pracowni Konserwacji Zabytków w Gdańsku, hala produkcyjna Lubelskich Zakładów Graficznych.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W związku z postulatami środowisk twórczych zapewniono też - w skromnym jednak zakresie - nakłady na obiekty rozpoczęte w latach ubiegłych. Są to Zakłady Graficzne w Gdańsku, modernizowane i rozbudowywane Poznańskie Zakłady Przemysłu Muzycznego, kino w Mińsku Mazowieckim, zakład „Polskie Nagrania”, Dom Zasłużonego Twórcy w Młocinach, rozbudowywane Muzeum Narodowe w Krakowie i Poznaniu, Warszawska Fabryka Instrumentów Dętych i Perkusyjnych w Falenicy.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W planie terenowym roku przyszłego nakłady inwestycyjne na kulturę wynoszą ogółem 606,1 mln zł.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zadania resortu kultury i sztuki są więc niezwykle napięte i trudne, przy czym środki na ich wykonanie - niższe, niż to postulowano. Pierwszorzędnego znaczenia nabiera poszukiwanie rezerw dla poprawy efektywności gospodarowania w różnych dziedzinach. W przyszłym roku resort zamierza dokonać oceny wykorzystania domów i ośrodków kultury, programu ich. działalności, zatrudnienia i gospodarki finansowej. Zostanie też dokonana analiza gospodarki finansowej i zatrudnienia w teatrach, operach i filharmoniach, podejmie się kroki mające na celu usprawnienie działalności kinematografii w zakresie organizacji, programowania i efektywności gospodarowania. Przewiduje się dokonanie reorganizacji rozrywki w Polsce i wdrożenie racjonalnych zasad importu. Wydziały kultury, instytucje państwowe oraz organizacje społeczne będą zobowiązane do uzyskiwania zgody Ministra Finansów oraz Ministra Kultury i Sztuki na organizowanie nowych placówek kulturalnych, jeśli te placówki będą obciążać budżet państwa. Zostaną też ustalone przez oba ministerstwa środki w celu utrzymania wydatków na festiwale, wystawy, pokazy, konkursy itp. na poziomie nie wyższym, niż w 1978 r.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji DS. upowszechnienia kultury przedstawił poseł Izydor Adamski (ZSL): W projekcie uchwały Sejmu o narodowym planie społeczno-gospodarczym na 1979 r. bardzo nieliczne są wzmianki n.t. kultury. Jednak nie to decyduje, nie spodziewamy się zbyt wiele dla kultury, lecz fakt, iż przewidywane środki na ten cel są więcej niż skromne. Co roku, o tym samym czasie, nasza Komisja dyskutuje o planie i budżecie kultury i sztuki. Nie po raz pierwszy stwierdzamy, że potrzeby w tej dziedzinie są znacznie większe, niż nakłady. Przyszły rok także nie zapowiada rozwiązania wielu zgłaszanych przez Komisję postulatów.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Skromność tych planów jest konsekwencją ogólno-ekonomicznej sytuacji kraju. Trzeba jednak zobrazować pewne charakterystyczne tendencje. Dochód narodowy wzrosnąć ma w przyszłym roku tylko o 1,6% w stosunku do tegorocznego wykonania, zaś na inwestycje ogółem przeznacza się 588 mld zł, co stanowi 89,1% w stosunku do spodziewanego wykonania tego roku. Zrozumiałe jest, że zmniejszyć się też musi wielkość nakładów inwestycyjnych na kulturę i sztukę. W 1978 roku środki na ten cel wyniosły 1 mld 534 mln złotych, zaś plan przyszłoroczny przewiduje 1 mld 391 mln złotych; jest to 87,6% wykonania tego roku.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Warto tu dodać, że 1/3 wszystkich nakładów na kulturę i sztukę stanowią wydatki Komitetu DS. Radia i Telewizji i wydatki te z roku na rok systematycznie rosną.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Przytoczone wyżej dane pozwalają uzmysłowić sobie, jakie trudności stają przed posłami w związku z dyskusją nad sprawami kultury. Posłużę się tu jeszcze przykładem woj. toruńskiego. Tamtejsze władze przymierzając się do planu przyszłorocznego przewidziały, iż wydatki planu terenowego na kulturę i sztukę wyniosą 94,5 mln złotych. Te środki, będące na poziomie roku bieżącego, pozwolą na oddanie w przyszłym roku 4 filii wiejskich i 2 filii miejskich bibliotek publicznych, na zakup 110 tys. książek dla bibliotek, co przy liczbie 270 tys. mieszkańców oznacza jedną książkę na 2,5 mieszkańca. W dalszym ciągu istnieć będzie tylko jedna biblioteka gminna w województwie, nie powstanie ani jeden nowy Gminny Ośrodek Kultury, przybyć może tylko 5 nowych placówek kulturalnych (w czynach społecznych), ale i tak środki Urzędu Wojewódzkiego wystarczą zaledwie na wyposażenie czterech obiektów. Powołana zostanie nowa „Orkiestra Kameralna”, ale jednocześnie przewiduje się zmniejszenie liczby etatów aktorskich.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Województwo toruńskie jest w jakimś stopniu typowe dla średnio rozwiniętych pod względem infrastruktury kulturalnej regionów. O wiele gorzej przedstawia się sytuacja w takich wielokrotnie już cytowanych województwach, jak Chełm, Biała Podlaska, Ostrołęka, czy Krosno.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Co do produkcji wydawniczej, to w planie na rok 1979 produkcja papieru wzrosnąć ma o 1,8%, jest to więc właściwie stagnacja. Dostawy papieru i kartonu na cele wydawnicze wyniosą 222 tys. t, wobec 219,5 tys. t w 1978 r. Nakłady gazet, czasopism i książek wzrosną również w bardzo niewielkim stopniu. Nie wiadomo w tej sytuacji, jak można spodziewać się zaplanowanego na rok przyszły 10%-owego wzrostu przemysłu poligraficznego.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Środki budżetowe pozwolą na kontynuowanie budowy Biblioteki Narodowej według założeń harmonogramu z możliwością dodatkowego dofinansowania, Nastąpi zwiększenie liczby bibliotek wraz z filiami z 9.262 do 9.435, czyli o 1,9%. Zakupy książek dla bibliotek publicznych, na które w tym roku przeznaczono 5.911 tys. zł w przyszłym roku wzrosną o 7,3% i pochłoną 6.433 tys. Sytuacja w tej dziedzinie jest jednak bardzo zróżnicowana, bowiem wiele województw przeznacza na ten cel bardzo małe środki. A tymczasem - jak potwierdzają obserwacje - nietrwałość opraw, zła jakość papieru sprawia, że książka biblioteczna zużywa się w ciągu 3-4 lat. Fakt ten może doprowadzić do zmniejszenia liczby zasobów bibliotecznych.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Kolejna niepokojąca sprawa - to kina. Kin nie buduje się niemal wcale. Od 1970 r. na skutek dekapitalizacji obiektów i sal ubyło około 80 tys. miejsc kinowych. Jedyną nową placówką było w tym roku kino w Skierniewicach. Ta sytuacja jest alarmująca, trzeba zapytać więc ministra, jakie widzi resort możliwości wyjścia z tego impasu? Wydaje się, że oderwanie kin od administracji terenowej źle wpłynęło na sprawę.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Plan ministerstwa przewiduje w przyszłym roku wzrost wartości odpłatnych usług kulturalnych dla ludności. W 1979 r. wpływy z biletów, dochody z różnego rodzaju imprez wyniosą 4,1 mld zł, gdy w tym roku sięgały 3,8 mld. Te wysokie wskaźniki (notabene plan usług w tym roku nie został wykonany)dowodzą, iż kultura niemal w 50% sama się finansuje i to jest tendencja słuszna. Dlatego warto zastanowić się nad tym, czy produkcji gazet, książek, płyt nie traktować tak samo, jak innych towarów rynkowych i czy w tej sytuacji nie przyznać im takich samych priorytetów?</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Poseł stwierdził, iż suma na wydatki bieżące była w 1978 roku o 10% wyższa od zaplanowanej; pochłonęły ją nakłady na biblioteki, domy kultury we wsiach i małych miasteczkach. W tej trudnej sytuacji należy odkładać na późniejszy okres powoływanie nowych zawodowych instytucji kulturalnych, a przeznaczać środki raczej na likwidację dysproporcji i braków w wyposażeniu kulturalnym różnych środowisk, a zwłaszcza środowiska wiejskiego. Istnieje też potrzeba inwentaryzacji bazy lokalowej i jej stanu technicznego, bowiem trwa proces dekapitalizacji wielu obiektów, zwłaszcza na wsi, ze względu na niedostateczne środki na remonty i konserwacje. Na zakończenie poseł zgłosił wniosek do projektu ustawy sejmowej, aby zamieścić tam stwierdzenie o konieczności dążenia do wyrównywania wciąż jeszcze istniejących dysproporcji w dostępności dóbr kulturalnych dla różnych środowisk, a przede wszystkim likwidacji różnic między miastem i wsią.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">W imieniu podkomisji DS. prasy i wydawnictw głos zabrał poseł Zygmunt Surowiec (ZSL): Wśród wielu niedomagań w dziedzinie kultury, na czoło wysuwa się deficyt papieru dla celów wydawniczych. W ub. roku na posiedzeniu komisji informowałem, iż przydział papieru na produkcję książek należałoby zwiększyć o 9 - 10 tys. t., aby uzyskać dla wydawnictw koordynowanych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki łącznie 45 tys. t tj. osiągnąć poziom z 1974 r. W projekcie planu na przyszły rok przewiduje się 49.7 tys. t. Trzeba jednak stwierdzić, że dużo w roku 1978 można przewidywać dużo większe niż planowano zużycie papieru na książki i broszury. Na gazety i czasopisma Ministerstwo Kultury i Sztuki przeznacza w przyszłym roku o 1,5 tys. t. papieru więcej w stosunku do wykonania w r.b. nie pokryje to również w pełni potrzeb. Jakość papieru nie tylko nie poprawiła się, ale nawet uległa pogorszeniu.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Materiały ministerstwa informują o dużym zapotrzebowaniu na wydawnictwa książkowe. Zjawiskiem znanym od lat jest malejący stan zapasów książek w hurcie. Popyt na książki rośnie, kierownictwo Domu Książki może przyjąć do sprzedaży bez większych trudności dodatkowe książki wartości 1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Co do lektur szkolnych, resort oświaty i wychowania zgłosił do druku 51 tytułów o łącznym nakładzie 6 mln egzemplarzy. Przydział papieru pozwala jednak tylko na druk 18 tytułów o łącznym nakładzie 2,5 mln egzemplarzy. W związku z tym, że książki te uzyskały preferencje w założeniach planu 5-letniego, należałoby chyba z większym umiarem drukować np. „kryminały”, których nakłady dochodzą niekiedy do 300 tys. egzemplarzy, a papier przeznaczyć na inne bardziej potrzebne książki.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Projekt planu przewiduje wzrost liczby tytułów i nakładów globalnych książek i broszur w stosunku do przewidywanego wykonania roku 1978. Ze szczegółowej analizy wynika jednak, że gwałtownie spadnie nakład książek rolniczych. Wymaga to zbadania przez Naczelny Zarząd Wydawnictw, bowiem książki te mają duże znaczenie dla rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Na posiedzeniach naszej komisji wielokrotnie zgłaszaliśmy krytyczne uwagi w związku z uchwałą nr 236 Rady Ministrów z 1973 r. dotyczącą cen detalicznych oraz zasad finansowania deficytowych publikacji nieperiodycznych. Wydawnictwa koordynowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki zgłosiły w związku z tym potrzebę dofinansowania produkcji deficytowej na sumę 327 mln złotych - projekt planu przewiduje na ten cel jedynie 201 mln złotych; niedobór wynosi 126 mln złotych. Tak więc resort, który spełnić ma funkcję mecenasa wartościowej, lecz niekiedy deficytowej literatury, nie ma na ten cel wystarczających środków. Wydaje się celowe, aby Ministerstwo Kultury i Sztuki wystąpiło do Rady Ministrów z inicjatywą rewizji zasad zawartych w uchwale nr 236.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Planuje się, iż fundusz honorariów pozostanie na poziomie tego roku. Nie pokryje więc on potrzeb wydawnictw obliczanych na około 20 mln zł. Wiadomo jednak, że przygotowany jest projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad i podniesienia stawek wynagradzania autorów. Poseł Z. Surowiec ustosunkował się również do zarządzenia Ministra Łączności i Komunikacji, które zezwala na przyjmowanie paczek o wadze 10 kg zamiast - jak dotąd 20 kg, co wymaga zwiększenia liczby pakowaczy i większej ilości papieru do pakowania. Zwrócił też uwagę na wydłużanie się czasu transportu książek z drukarni do księgami, na brak środków na odbudowę zniszczonego parku maszynowego w drukarniach oraz kłopoty kadrowe, spowodowane niskimi płacami.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Mówca stwierdził, że pogorszyła się znacznie jakość i terminowość dostaw przez przemysł chemiczny i lekki materiałów na okładki do książek, Podkreślił, że stan bazy technicznej w przemyśle poligraficznym jest tak zły, iż może w niedługim czasie stanie się w ogóle niepotrzebne zwiększenie, ilości papieru na cele wydawnicze.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Poseł Z. Surowiec poruszył również sprawę płac w pionie wydawniczym. Ich poziom jest niski, tym bardziej gdy uwzględnić, że 80% zatrudnionych legitymuje się wyższym wykształceniem. Średnia płaca w wydawnictwach podległych Ministerstwu Kultury jest najniższa w całym ruchu wydawniczym, co jest zjawiskiem wysoce niekorzystnym, W imieniu podkomisji DS. muzeów i ochrony zabytków głos zabrała poseł Maria Lorentz (SD):</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Ochrona zabytków to sprawa wymagająca szczególnej troski, bowiem czas działa na niekorzyść wielu cennych obiektów, jeśli w porę nie zostaną one odrestaurowane. Przy lepszej organizacji pracy, w wyniku różnego rodzaju zmian administracyjnych, nawet w ramach tych skromnych środków budżetowych, jakie na ochronę zabytków przeznacza się w tym roku - można więcej zdziałać.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Na budownictwo konserwatorskie, jak wynika z przedłożonych materiałów, brak około 20 mln zł. Podaje się też, że w przedsiębiorstwach budownictwa konserwatorskiego zabraknie do pełnego zatrudnienia około 300 osób. Należy w tej sytuacji zwrócić baczną uwagę na wyższą jakość konserwacji, stworzyć warunki lepszego nadzoru inwestorskiego.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Poseł M. Lorentz zwróciła uwagę, na konieczność zapewnienia realizacji planów inwestycyjnych dla potrzeb muzealnictwa. Podkreśliła ona, że w planach tych uwzględnione zostały w znacznym stopniu postulaty komisji zgłaszane na problemowych posiedzeniach.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Realizowane również będą wnioski komisji w sprawie adaptacji budynków zabytkowych i przeznaczania ich na cele kultury. Ostatnio prasa i telewizja podaje wiele przykładów tego rodzaju rozsądnego działania. Można się spodziewać, że efekty w rozwoju placówek kulturalnych w 1979 r. w wyniku tej akcji będą znacznie lepsze niż przedstawiono to w przedłożonym projekcie planu. Można oczekiwać od resortu, że po zorientowaniu się w zasięgu tej akcji, poinformuje on komisję jakie będą te dodatkowe efekty i o ile wzrosną nakłady na ten cel z funduszów innych resortów.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Nakłady na zakup muzealiów ustalone są w roku przyszłym na poziomie roku bieżącego, Nie pozwoli to zwiększyć tych zakupów, Niepokojące jest to, że w planie nie przewiduje się środków inwestycyjnych na rozwój muzealnictwa dla 18 nowych województw.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Honoraria projektantów obejmują pewien procent od ogólnych kosztów projektowanych inwestycji. Stwarza to niebezpieczeństwo nie zawsze pożądanego podwyższania tych kosztów i przeciągania terminów opracowywania projektów. Wysokość środków zaplanowanych na rok przyszły na honoraria za wykonywanie usług plastycznych nie pozwoli na pełne zaspokojenie potrzeb w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Interesujące byłoby poinformowanie posłów jaki będzie ogólny wzrost liczby muzeów i biur wystaw artystycznych w 1979 r.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Podejmujemy akcję rekonstrukcji starych zespołów staromiejskich w pierwszej kolejności w Krakowie i Zamościu, Należałoby wydzielić biura projektowe, które będą zajmowały się wykonywaniem tej dokumentacji oraz zapewnić specjalistów. Pracownie konserwacji zabytków przeprowadzają roboty specjalistyczne, ale jest cały szereg drobnych prac, które mogliby np. wykonywać rzemieślnicy, gdyby zniesiono limitowanie robót wykonywanych przez rzemiosło na rzecz gospodarki uspołecznionej. Szereg obiektów zabytkowych ulega dewastacji z powodu niemożliwości wykonania drobnych remontów. Trzeba wyważyć, co się lepiej opłaca, czy pozwolić rzemiosłu na wykonywanie niektórych robót remontowych i konserwacyjnych, czy z powodu cieknącej rynny zniszczyć obiekt zabytkowy?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#DanutaMaszczyk">W informacji resortu o projekcie planu i budżetu na 1979 r. nie omawia się problemów socjalno-bytowych pracowników kultury. Sytuacja w tym zakresie nie jest dobra, Stan zatrudnienia w kulturze zmniejszy się w przyszłym roku o 900 osób, czyli sytuacja będzie gorsza niż w tym roku, kiedy zatrudnienie utrzymano na poziomie wykonania ubiegłorocznego. Minimalny przyrost zatrudnienia przewiduje się tylko w placówkach oświaty i wychowania, co związane jest z rozwojem filii wyższych szkół artystycznych i w związku z uruchomieniem nowych sklepów sprzedających różnego rodzaju wyroby. Niepokój budzi zamrożenie stanu zatrudnienia w budownictwie konserwatorskim oraz w produkcji filmowej.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#DanutaMaszczyk">W zakresie rozbudowy podstawowej sieci kulturalnej ograniczamy się właściwie do utrzymania istniejącej bazy, nowe obiekty uzyska się głównie w drodze kapitalnych remontów oraz czynów społecznych ludności. Nowe obiekty i placówki kulturalne wymagać będą etatów. Trzeba mieć to na uwadze, ażeby później nie ograniczać cennych inicjatyw społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#DanutaMaszczyk">Z zadowoleniem komisja odnotowuje wzrost płac w przyszłym roku w niektórych działach kultury. W budownictwie wyniesie on 2,6% i 4,6% w placówkach oświatowych. Nie będzie możliwy jednak wzrost płac dla innej równie ważnej działalności kulturalnej, co wpłynąć może na odpływ kwalifikowanych kadr do innych działów gospodarki.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#DanutaMaszczyk">W roku bieżącym zrealizowane zostały postulaty komisji w sprawie dalszych regulacji płac dla pracowników bibliotek. Działania resortu w tym zakresie przyczyniły się do tego, że cały szereg województw wygospodarowało fundusze na ten cel. Dobrze byłoby, ażeby postąpiono podobnie w stosunku do pracowników zatrudnionych w placówkach muzealnych. Problemem nadal oczekującym na decyzje, jest sprawa wynagrodzeń pracowników przemysłu poligraficznego. Niskie płace są przyczyną dużej fluktuacji kadr.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#DanutaMaszczyk">Wiele do życzenia pozostawiają warunki socjalno-bytowe pracowników kultury, m. in. niepełne zabezpieczenie możliwości wypoczynku urlopowego. Tym większe znaczenie ma racjonalne wykorzystanie środków przeznaczonych na ten cel oraz utrzymanie w należytym stanie istniejących obiektów socjalnych. Można by w szerszym niż dotychczas zakresie wykorzystać dla tego celu rzemiosło. Rozszerzać trzeba zakres działania i umacniać służbę socjalną zarówno w ministerstwie jak i podległych mu placówkach.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AnnaKochanowska">Omówiła realizację dezyderatów komisji, z których nie wszystkie w dostatecznym stopniu zostały uwzględnione w przedłożonym materiale do projektu planu i budżetu resortu kultury.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#AnnaKochanowska">Komisja zwracała uwagę m. in. na konieczność zapewnienia odpowiednich środków inwestycyjnych na rozbudowę placówek i ośrodków kultury w terenie. Nadal wiele województw nie posiada na ten cel odpowiednich środków. Nie wiemy również jak zabezpieczone jest wykonawstwo robót i czy będą powoływane wyspecjalizowane przedsiębiorstwa dla budowy obiektów kulturalnych.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#AnnaKochanowska">Nie mamy dostatecznej informacji, czy będzie zabezpieczone szkolenie kadr dla ruchu amatorskiego, co również było jednym z postulatów komisji w tym roku. W odpowiedziach resortu wyjaśnia się tylko, że zabezpieczy się wydawnictwa repertuarowe, naukowe i metodyczne dla ruchu amatorskiego.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#AnnaKochanowska">Uwzględniono w planie resortu szereg dezyderatów komisji dotyczących m.in. podwyższenia honorariów dyrygenckich, ograniczenia liczby festiwali itp, W stosunku do wielu dezyderatów Komisji, nadesłanych odpowiedzi nie można uznać za wyczerpujące i zapewniające rozwiązanie problemów. Dopiero w maju przyszłego roku ma być przedstawiona koncepcja rozwoju średniego szkolnictwa kulturalnego. Trzeba opracować długofalowy program działania w tym zakresie wspólnie z resortem oświaty i wychowania. Dotychczas brak jest środków na rozwój wyższego szkolnictwa artystycznego. Potrzeby w tym zakresie są bardzo duże szczupła baza powodowała nawet ograniczania naboru do tych szkół. Czy nabór w przyszłym roku będzie znowu zmniejszony, czy też utrzyma się na poziomie bieżącego roku. Wiemy, że z zatrudnieniem absolwentów szkół artystycznych nie ma kłopotów.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#AnnaKochanowska">Komisja postulowała w swoim czasie konieczność podjęcia remontów wielu teatrów. W tej sprawie podobno potrzebna jest aż uchwała rządu, a problem jest niesłychanie ważny.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#AnnaKochanowska">Nie można uznać za zadowalające odpowiedzi resortu na dezyderaty dotyczące rozwiązania niektórych spraw emerytalnych środowiska twórczego. Nie został uwzględniony postulat komisji W sprawie przyznawania zasiłków chorobowych dla twórców, gdyż jak wyjaśnia resort pracy płac i spraw socjalnych - „twórca nie traci w czasie choroby możliwości tworzenia”.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#AnnaKochanowska">Nie uwzględniono w pełni postulatów komisji dotyczących podwyższenia niektórych rent dla twórców, a tylko w stosunku do otrzymujących renty specjalne.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#AnnaKochanowska">Środki na zakup muzealiów są nadal zbyt niskie i dezyderaty komisji w tej sprawie nie zostały dostatecznie uwzględnione w projekcie planu.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#AnnaKochanowska">Komisja zwraca uwagę w swoich dezyderatach na konieczność rozwiązania problemów mieszkaniowych dla środowiska twórczego, zwłaszcza w większych ośrodkach. Z odpowiedzi resortu wynika, że problem ten został rozwiązany tylko w Warszawie, nie poinformowano nas jak wygląda ta sprawa w innych województwach.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#AnnaKochanowska">Nierozwiązanym problemem jest dalsza regulacja płac pracowników kultury. Nadal obserwujemy odpływ wykwalifikowanych kadr z poligrafii, z terenowych placówek kulturalnych, z bibliotek. Biorąc udział w dyskusji na posiedzeniu Komisji Pracy i Spraw Socjalnych stwierdziłam, że najniższe płace mają w naszym kraju sprzątaczki i pracownicy kultury. Poinformowano tam posłów, że podejmowane będą w roku przyszłym próby zapewnienia poprawy sytuacji płacowej w kulturze. Wydaje się, że również Komisją kultury powinna również skierować w tej sprawie odpowiedni dezyderat. Niezrozumiałe jest zmniejszenie kwot na działalność towarzystw regionalnych w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#AnnaKochanowska">Komisja powinna jeszcze raz dokonać szczegółowego przeglądu skierowanych do resortu kultury i innych resorów dezyderatów i opinii, żądać ustosunkowania się do nich i przedstawienia, w jakim czasie i w jakim zakresie możliwa będzie ich realizacja.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#AnnaKochanowska">Minister Kultury i Sztuki Zygmunt Najdowski poinformował komisję, że wprowadzone zostały autopoprawki rządowe do projektu planu resortu kultury na rok przyszły, które przewidują m.in. zwiększenie o 4 mln zł dewizowych środków na zakup taśm filmowych oraz dla Naczelnego Zarządu Wydawnictw o 20 mln zł na honoraria.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#AnnaKochanowska">W ciągu roku przewiduje się zwiększenie środków na honoraria dla filmów szczególnie atrakcyjnych. Zwiększono nakłady inwestycyjne na rozbudowę Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie o 8 mln złotych, dla Polskich Nagrań o 10 mln zł, (jeżeli pozwolą na to rezerwy wykonawcze - do 17-stu mln zł) dla Muzeum Narodowego w Krakowie - o 5 mln zł.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#AnnaKochanowska">Przydziały papieru na cele wydawnicze zostaną podwyższone o dalsze 5 tys. t.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#AnnaKochanowska">Poseł Witold Lasota stwierdził, że komisja prześle wykaz już uchwalonych dezyderatów do resortu z prośbą o ponowne ustosunkowanie się.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#ZygmuntSurowiec">W projekcie uchwały o NPSG na 1979 r. znajduje się tylko kilka ogólnych stwierdzeń dotyczących rozwoju kultury. Tymczasem z niepokojem trzeba stwierdzić, że mamy do czynienia z regresem w niektórych działach kultury. Zmniejsza się liczba kin na wsi, liczba bibliotek. Czy prawdą jest, że jak informują przedstawiciele Komisji Planowania przy RM - likwiduje się tylko te kina, które są zlokalizowane w pomieszczeniach prowizorycznych? Czy nie można byłoby w szczegółowych załącznikach do uchwały o NPSG wprowadzić również tablic, które obejmowałyby podstawowe dane dotyczące działalności i stanu bazy kulturalnej, np. liczbę miejsc w kinach?</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#ZygmuntSurowiec">Zmniejsza się dotację dla stowarzyszeń kulturalnych w roku przyszłym, a przecież jest to rok 35-lecia PRL i należy liczyć się że wzrostem zadań tych placówek.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KarolMałcużyński">Wydaje się, że dyskusja na dzisiejszym posiedzeniu nie może napawać optymizmem. Większość referentów koncentrowała swoje wypowiedzi na tym, jak możliwie najlepiej zagospodarować szczupłe nakłady przeznaczone na działalność kulturalną w roku przyszłym. Czy na tym tylko ma polegać rola Komisji? Od wielu lat występują dysproporcje w nakładach na rozwój kultury w stosunku do innych dziedzin życia gospodarczego i społecznego. Podobnie zresztą wygląda sytuacja w zakresie nakładów planowanych na rozwój służby zdrowia, czy oświaty i nauki, czyli na te dziedziny, które powinny być w centrum uwagi i troski w naszym ustroju. Czy nadal kultura będzie traktowana jak „piąte koło u wozu”?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#KarolMałcużyński">Słyszy się, że ostatnio rozgłośnie zagraniczne publikują list KOR-u w sprawie zaopatrzenia w leki, który podobno został skierowany do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Wiemy, że mamy pewne trudności z produkcją i dostawami leków. Czy w takiej sytuacji każdy, kto będzie mówił o tych trudnościach zostanie posądzony o popieranie stanowiska KOR? Czy czekamy na ich list papieski w sprawie stanu kultury polskiej? My posłowie musimy znaleźć odpowiednie formy i sposoby, ażeby w debacie plenarnej poruszyć szeroko problem kultury, przedstawić występujące od szeregu lat niedociągnięcia w jej finansowaniu. Bo inaczej będą wyręczać nas inni i to nie zawsze w sposób właściwy.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#KarolMałcużyński">Występują duże trudności w realizacji nawet bardzo ważnych inwestycji kulturalnych. Stosujemy u nas zasadę przyznawania priorytetów w wykonawstwie dla niektórych inwestycji. Co z tego, że oddamy wiele nowych bloków mieszkalnych do użytku, bo dla budownictwa mieszkaniowego przyznajemy priorytet, jeżeli w osiedlach nie będzie można kupić leków, nie będzie placówek, kulturalnych, jeżeli nie będziemy mogli dostać mebli do nowych mieszkań. Rozpoczęcie budowy tak ważnej inwestycji kulturalnej jaką jest Biblioteka Narodowa, wymagało powoływania międzyresortowej komisji i szukania interwencji i poparcia na najwyższych szczeblach partyjnych i rządowych. Dlaczego takich tarapatów nie było przy budowie Dworca Centralnego? Na jednej z komisji sejmowych ktoś dowcipnie powiedział, że różnica między inwestycjami przemysłu ciężkiego, a lekkiego polega na tym, że za niewykonanie tych pierwszych odpowiada się ciężko, a drugich lekko. Za niewykonanie inwestycji kulturalnych w ogóle się nie odpowiada.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#KarolMałcużyński">Komisja postulowała w swoim czasie, wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych nowelizację ustawy o prawie autorskim. Informowano nas, że pracuje się nad tą nowelizacją. Jako prezes ZAiKS-u stwierdzam, że nic na razie nie zrobiono w tym kierunku i należałoby zobowiązać resort do rozpoczęcia prac nad tą ustawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszHołuj">Wydaje się, że cały system debaty komisyjnej nad projektem planu i budżetu przebiega niewłaściwie. Powinniśmy dyskutować nad koncepcją planu w fazie jej przygotowania przez resort, przed przedłożeniem projektu do Komisji Planowania.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#TadeuszHołuj">Nie ma ani jednego członka komisji, który byłby zadowolony z przedłożonej propozycji planu w zakresie kultury. Nie mogą zadowolić zawarte w uchwale NPSG ogólne stwierdzenia dotyczące znaczenia kultury. Przeznaczamy na ten cel od wielu lat zbyt skromne środki i w rezultacie mamy regres w niektórych dziedzinach działalności kulturalnej. Nie możemy dopuścić do pogłębiania się rozwarcia między rozwojem kultury, a innymi działami gospodarki.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#TadeuszHołuj">Byłoby celowe, ażeby komisja spotkała się z przedstawicielami resortu kultury dla przedyskutowania pracy tego resortu nie tylko w aspekcie projektu planu i budżetu na 1979 r.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#TadeuszHołuj">Wiceminister Józef Fajkowski poinformował, że planuje się dalszy rozwój służb socjalnych w placówkach kulturalnych i że poprawa warunków socjalnych jest nadal w centrum uwagi resortu.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#TadeuszHołuj">Resort starał się spowodować zahamowanie likwidacji bibliotek na wsi.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#TadeuszHołuj">Bardziej wnikliwa będzie również ocena festiwali i innych imprez zawodowych, będziemy starali się, ażeby reprezentowały one. możliwie najwyższy poziom artystyczny.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#TadeuszHołuj">Rozbudowa w roku przyszłym Pracowni Konserwacji Zabytków przewidziana jest tylko w Gdańsku. Trudno byłoby w tej chwili powiedzieć, w jakim zakresie będzie można angażować prywatne rzemiosło do wykonywania niektórych usług na rzecz kultury. Nie ma w tej sprawie ustaleń, Na zakup muzealiów jest pewna rezerwa w dyspozycji resortu i jeżeli mielibyśmy do czynienia z możliwością zakupu szczególnie cennych eksponatów, to będzie można je sfinansować.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#WiesławBek">W swoim czasie Komisja Kultury i Sztuki zajmowała się problemami zaopatrzenia w papier na cele wydawnicze. Wiele uwagi wówczas zwrócono na konieczność zmiany struktury zużycia papieru w skali krajowej. Obecnie zaledwie 16% papieru przeznaczone jest na cele wydawnicze. Resort przystąpił u siebie do ograniczania zużycia papieru na inne cele, a przede wszystkim na różnego rodzaju druki akcydensowe. Takie kroki powinny podjąć wszystkie resorty. W samym resorcie kultury i sztuki udało się na tej drodze uzyskać oszczędność około 2 tys. t papieru rocznie, a w roku przyszłym zamierza się zaoszczędzić dalsze 500 t.?</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#WiesławBek">Zasada częściowego pokrywania deficytowych wydawnictw ze źródeł resortu kultury miała na celu zwiększenie wpływu na poszczególne wydawnictwa, aby wydawano najbardziej wartościowe pozycje. Występują jednak rozbieżności w ocenie i dlatego system finansowania wydawnictw deficytowych będzie ponownie rozpatrzony. Zamierza się ponownie rozpatrzyć ten problem.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#WiesławBek">Przedstawiciel Komisji Planowania przy RM J. Wieczorkowski. Uwagi posłów, co do bardziej szczegółowego omówienia problemów dotyczących rozwoju kultury w załącznikach do uchwały o NPSG zostaną przekazane kierownictwu Komisji Planowania. Możliwe jest uwzględnienie tych postulatów w przyszłości.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#WiesławBek">Decyzje o likwidacji kin wiejskich, dotyczą tylko takich obiektów, które zlokalizowane są w pomieszczeniach prowizorycznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#ZygmuntNajdowski">Wydaje się, że nikt z nas nie uważa, iż kultura jest „piątym kołem u wozu”. Nie jesteśmy obecnie w stanie zapewnić wyższych nakładów na działalność kulturalną w roku przyszłym, co nie oznacza, że grozi nam regres w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#ZygmuntNajdowski">Chcielibyśmy produkować więcej filmów, ale nadal między naszymi życzeniami a możliwościami występują rozbieżności. Zamierzamy zainteresować władze terenowe rozbudową bazy lokalowej dla kin. Obecne podporządkowanie resortowi tych placówek zmniejsza zainteresowanie władz terenowych ich rozwojem i działalnością. Pewne zahamowanie rozwoju kin spowodowane było zmianami w podziale administracyjnym kraju. Nowe władze terenowe zajmowały się na początku przede wszystkim innymi problemami. Zamierzamy też zmienić sposób wykorzystania sal kinowych w terenie. Te nieraz dobrze wyposażone obiekty są wykorzystywane czasem tylko przez 4–6 godzin dziennie. Chcemy zamienić je w sale wielofunkcyjne. Będziemy również zachęcać do organizowania niewielkich kin w osiedlach.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#ZygmuntNajdowski">Dokonano już wiele analiz polityki i dyspozycji papierem. Powinno to pomóc w lepszym gospodarowaniu zarówno w wydawnictwach resortowych jak i w tych, które ministerstwu bezpośrednio nie podlegają.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#ZygmuntNajdowski">Zgadzam się z głosami obywateli posłów, którzy zwracali dziś uwagę na niepokojącą sytuację w kinematografii i ruchu wydawniczym. W przyszłym roku chcemy zaproponować rozwiązanie wielu problemów w obu tych dziedzinach. Mamy też absolutną świadomość tego, co kulturze jest potrzebne; widzimy niedostatek środków, ale mimo to rok 1979 zapowiada dalszy postęp w kulturze.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WitoldLassota">Mieliśmy niestety tylko kilka dni na zaznajomienie się z materiałami, dotyczącymi projektu planu i budżetu kultury w przyszłym roku. Nie było więc czasu, aby poddać te materiały dokładnej analizie, aby skonfrontować je z problemami, które już omawialiśmy. Tym bardziej, że już w najbliższych dniach musimy przekazać wyniki naszych prac Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#WitoldLassota">Ten mankament powtarza się co roku. Sprawia to, że materiały omawiane na komisjach nie są dobrze opracowane i posłowie nie mają możliwości wyciągnięcia z tych materiałów odpowiednich wniosków. Jako komisja widzimy znaczny regres w dziedzinie kultury, zwłaszcza na wsi. Ale obecna dyskusja nie stwarza realnych przesłanek, abyśmy mogli wystąpić z konkretnymi i mającymi szansę realizacji propozycjami.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszHołuj">Przedstawił zebranym propozycję podjęcia uchwały sejmowej o rewaloryzacji Krakowa. Wiąże się to z projektem utworzenia Miejskiego Funduszu Rewaloryzacji poprzez wprowadzenie opłat turystycznych, gromadzenie funduszów społecznych i dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży domów rewaloryzowanych. Poseł T. Hołuj uzasadniał, że dzięki formie uchwały Sejmu, miasta mające zespoły zabytkowe mogłyby uzyskać fundusze na ich rewaloryzację i konserwację, co znacznie odciążyłoby pod względem finansowym resort kultury.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#TadeuszHołuj">W następnym punkcie obrad omówiono projekt planu i budżetu na rok 1979 Komitetu DS. Radia i Telewizji.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#TadeuszHołuj">Wedle danych przedstawionych przez Komitet, w przyszłym roku będzie w kraju 8. 395 tys. odbiorników lampowych i tranzystorowych (podczas, gdy w tym roku było ich 8.120 tys.). Daje to wskaźnik 241, 4 sztuk, na 1000 mieszkańców. Abonentów telewizyjnych jest 7, 505 tys., a w przyszłym roku będzie 7. 845 tys. W 1979 roku na 1000 mieszkańców przypadnie 220, 6 telewizorów.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#TadeuszHołuj">Komitet zakłada poprawę warunków odbioru programu II i oddanie do telewizji eksploatacji dalszych obiektów nadawczych dla I i II programu telewizji. Planowane zadania programowe na rok 1979 będą takie, jak obecnie: radio nadawać ma 63, 8 tys. godzin w czterech programach centralnych, w programach lokalnych rozgłośni regionalnych oraz w programie zagranicznym, telewizja jak dotychczas - dwa programy w ciągu 8.7 tys. godzin, z czego 3,3 tys. godzin stanowić będą programy nadawane w kolorze. Zmieni się dość istotnie struktura programu telewizyjnego, doskonalić się będzie treści i formy. Orientacyjna struktura programu wyglądać ma następująco: program I przede wszystkim dla widza masowego, popularny, jednak adresowany do konkretnych środowisk i warstw. Tu znajdzie się miejsce m. in. na magazyny regionalne, programy dziecięce, dla kobiet, osób starszych, hobbystów. Program II układany będzie przede wszystkim pod kątem zapewnienia alternatywy rozrywkowej dla programu I.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#TadeuszHołuj">Łączne dochody z opłat abonamentowych i dochodów budżetowych Komitetu zaplanowane są na 3. 816, 4 mln zł. Przyjęty zaś przez Komisję Planowania przy RM i Ministerstwo Finansów projekt budżetu dla Komitetu na rok 1979 we wszystkich działach, wraz z inwestycjami, wynosi 4.432.242 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#TadeuszHołuj">W ramach inwestycji, głównym kontynuowanym obiektem będzie rozgłośnia radiowo-telewizyjna w Warszawie, blok warsztatów telewizyjnych i nagrań kasetowych w Gdańsku, telewizyjna wytwórnia filmowa w Krakowie, zespół II studia TV we Wrocławiu. Zakłada się, że wszystkie te inwestycje, poza wytwórnią w Krakowie, zakończone zostaną w roku 1980. Do inwestycji rozpoczynanych należy planowana rozbudowa (II etap) centralnego ośrodka badawczo-rozwojowego radia i telewizji w Warszawie.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#TadeuszHołuj">W nawiązaniu do przedstawionych posłom materiałów, przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji Maciej Szczepański wyjaśnił pewne trudności w zakresie inwestowania i krótko nakreślił program działania radia i telewizji w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#TadeuszHołuj">Koreferat przedstawił poseł Witold Jankowski (bezp. „Pax”): Daje się zauważyć pewna stabilizacja działalności radia i telewizji, zarówno, co do liczby odbiorników radiowych i telewizyjnych, jak też ilości godzin nadawania programu. Słuszna więc jest tendencja do koncentrowania się na doskonaleniu programów radia i telewizji. Należy zgodzić się z koncepcjami zawartymi w przedstawionych materiałach: radio i telewizja muszą przede wszystkim uczestniczyć w wydarzeniach politycznych, społecznych, ekonomicznych i kulturalnych naszego kraju. Trzeba zastanowić się nad stopniem skuteczności dotychczas stosowanych form. Uważam, że program telewizyjny, na tle innych telewizji jest programem bogatym, wszechstronnym i kształcącym. Chodzi jednak o to, aby w jeszcze większej mierze spełniał on funkcje wychowawcze, kształtował postawy obywatelskie, aktywne i twórcze. Dotyczy to przede wszystkim części informacyjnej programu.</u>
<u xml:id="u-10.8" who="#TadeuszHołuj">Najbardziej masowym programem jest dziennik telewizyjny. W tym roku nastąpiły korzystne zmiany, ale warto chyba zastanowić się, czy „Wieczór z Dziennikiem” to forma najlepsza czy nie ma możliwości jej doskonalenia lub nowych form. Obserwuje się m.in., że wiele wykładów, nadawanych tuż po wiadomościach, to wykłady schematyczne, jednostronne, niedostatecznie uargumentowane. Schematyzm argumentacji nigdy nie jest słuszny, a tak niestety zdarza się w informacjach telewizyjnych, np. o krajach kapitalistycznych: autorzy koncentrują się prawie wyłącznie na negatywnych zjawiskach.</u>
<u xml:id="u-10.9" who="#TadeuszHołuj">Budżet radia i telewizji jest ukształtowany na poziomie bieżącego roku, zarówno w zakresie dochodów, jak i wydatków należy stwierdzić, że plan inwestycji jest raczej skromny, choć potrzeby duże.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JolantaMorawska">Z przedstawionych materiałów wynika, że wielkość odpisu na fundusz socjalny utrzymuje się od kilku lat na tym samym poziomie. Powoduje to stały spadek średniej kwoty przypadającej na jedną osobę uprawnioną do korzystania z tego funduszu. Komitet DS. Radia i Telewizji przeznacza na ten cel w 1979 r., kwotę ok. 31. 2 mln zł, z czego na organizację wczasów pracowniczych 10,4 mln zł. Fundusz ten uległ zmniejszeniu w stosunku do roku ubiegłego, w związku z tym liczba korzystających z wczasów będzie mniejsza? Komitet nadal nie posiada bazy wypoczynkowej na miarę swoich potrzeb, w tej sytuacji korzysta z bazy wypoczynkowej ZG Związku Zawodowego Pracowników Prasy, Książki i Radia, kwater prywatnych oraz miejsc na wczasach wymiennych z NRD, WRL i ZSRR. Dobrze zorganizowany jest wypoczynek dla dzieci i młodzieży. Na podkreślenie zasługuje zmniejszenie odpłatności: rodzice poprzednio pokrywali około 35%, a obecnie 25% wszystkich wydatków na dziecko.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#JolantaMorawska">W budżecie Komitetu odpis na Zakładowy Fundusz Mieszkaniowy wyniesie w 1979 roku 5, 9 mln zł. Skorzysta z niego około 530 pracowników. Większość tych sum przeznacza się na wkłady do spółdzielni mieszkaniowych oraz na budowę domków jednorodzinnych.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#JolantaMorawska">Prawidłowa jest opieka zdrowotna w Komitecie DS. Radia i Telewizji. W siedzibie centralnej działa przychodnia lekarska, która poszerzy swoją działalność o 3 poradnie specjalistyczne, tak że w sumie będzie ich 12. Stałą opieką lekarską objętych zostanie ponad 10 tys. pracowników. Należy dodać, iż Komitet zapewni w przyszłym roku skierowania dla 1000 pracowników na leczenie sanatoryjne.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#JolantaMorawska">Podkomisja DS. socjalnych, w imieniu której występuję stwierdza, iż Komitet DS. Radia i Telewizji podjął wiele starań, mających na celu poprawę warunków socjalnych, lecznictwa, wczasów pracowniczych, żywienia zbiorowego oraz warunków pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#TadeuszHołuj">Jaki jest wpływ Komitetu DS. Radia i Telewizji na produkcję aparatów radiowych i telewizyjnych oraz urządzeń służących emisji?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#EdmundMęclewski">Zbulwersował mnie niedawny mecz piłki nożnej rozgrywany przez „Śląsk Wrocław” z „Borussią” RFN. Mecz ten odbywał się we Wrocławiu, ale na stadionie nie było nawet śladu, że ma on miejsce w polskim mieście. W RFN w czasie transmisji mówiono o Breslau. Są to przecież niepowetowane straty moralno-polityczne, którym dzięki właściwej reklamie i propagandzie można by zapobiec.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JadwigaCichocka">W IV programie Polskiego Radia na falach ultrakrótkich nadaje się interesujące audycje oświatowe dla uczniów. Niestety w szkołach bardzo często brak jest odbiorników z tą częstotliwością fal, wobec czego te wartościowe programy nie są powszechnie odbierane. Proszę o odpowiedź, czy możliwa jest zmiana i przeniesienie programu szkolnego na fale długie?</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#JadwigaCichocka">Poseł Anna Kochanowska (SD) spytała o sprawy honorariów; jakie stawki dla własnych pracowników stosuje Komitet DS. Radia i Telewizji?</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#JadwigaCichocka">Przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji Maciej Szczepański: W Komitecie stosuje się stawki podwyższone w ub. roku przyjęte przez Związek Literatów i Związek Plastyków.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#JadwigaCichocka">Pracownicy Komitetu mają krytyczną raczej opinię o programach informacyjnych. Trzeba jednak pamiętać, że codziennie 19 mln osób powyżej lat 15-tu ogląda „Wieczór z dziennikiem”. Należy rzecz jasna szukać nadal lepszych i skuteczniejszych form informacji o rzeczywistości polskiej i międzynarodowej, które by skutecznie kształtowały określony sposób myślenia. Moralne wychowanie społeczeństwa, to ważne zadanie radia i telewizji. W dużej mierze zależy ono od właściwego doboru materiału informacyjnego i publicystycznego, od jakości repertuaru rozrywkowego, filmowego, muzycznego itd.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#JadwigaCichocka">Program „Tu jedynka” oparty jest całkowicie na materiałach z nasłuchu oraz zagranicznych materiałach prasowych i na ich podstawie, w agresywnej może formie, ukazuje różne błędy i niedociągnięcia w krajach kapitalistycznych. Co do postulatu posłanki Cichockiej: niestety nie da się przenieść programu szkolnego na inne fale; zasięg fal ultrakrótkich jest w tej chwili bardzo duży. Trzeba dodać, że od 1974 r. nasz przemysł nie produkuje już aparatów bez zakresu ultrakrótkiego.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#JadwigaCichocka">W dziedzinie ochrony zdrowia pracowników wiele jest jeszcze do zrobienia. Nie wiemy na przykład, jaki jest wpływ podwyższonego pola magnetycznego na zdrowie ludzi zatrudnionych w Komitecie. Na Woronicza działa poliklinika, zaczynamy też budowę pawilonu Rekreacyjno-rehabilitacyjnego z salą gimnastyczną i basenem. Najlepsze warunki pracy mają Katowice, nieźle jest w Poznaniu i Wrocławiu, najgorzej w Łodzi.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#JadwigaCichocka">W następnym punkcie porządku dziennego omówiony został projekt planu j budżetu na 1979 r. RSW „Prasa-Książka-Ruch”. Jego zasadą jest dostosowanie działalności wydawniczej spółdzielni do oczekiwań politycznych i społecznych.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#JadwigaCichocka">W 1979 r. dla celów wydawniczych przyznano 163,5 tys, t papieru. Plan przewiduje utworzenie dwóch tygodników o zasięgu wojewódzkim, zwiększenie objętości niektórych tytułów oraz zwiększenie jednorazowych nakładów „Trybuny Ludu”, „Gromady, Rolnika Polskiego”, „Życia Gospodarczego”, „Ideologii i Polityki”, „Życia Partii”.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#JadwigaCichocka">Nakład globalny dzienników wyniesie 2.525 mln egz., zaś czasopism 587, 5 mln egzemplarzy. Liczba tytułów dzienników w 1979 roku wyniesie - tak jak w latach ubiegłych - 46, natomiast liczba czasopism wzrośnie do 202.</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#JadwigaCichocka">W ramach działalności pozaprasowej zakłada się wydawanie książek i broszur w globalnym nakładzie 38 mln egzemplarzy, a także pocztówek, plakatów, kalendarzy, plansz itd. Zakłada się zwiększenie produkcji płyt gramofonowych, kaset z nagraniami, gier i zabaw.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#JadwigaCichocka">W 1979 roku działalność kulturalno-oświatową spółdzielni organizować będą 7. 671 Kluby Prasy i Książki oraz 94 Kluby Międzynarodowej Prasy i Książki. Liczba tych placówek wzrośnie; w przyszłym roku o 24. Dalszy wzrost liczby klubów oraz unowocześnienie i modernizacja wpłynie na rozwój życia kulturalnego, szczególnie w środowiskach wiejskich i w małych miastach.</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#JadwigaCichocka">Limit inwestycyjny RSW „Prasa - Książka - Ruch” na 1979 r. wynosi 440 mln zł. Najważniejsze kontynuowane inwestycje, to Kombinat Wydawniczo-Poligraficzny w Krakowie, Zakłady Fotopoligraficzne w Gdańsku, budynek redakcyjny w Warszawie, Zakłady Graficzne w Ciechanowie. Ponadto planuje się rozpoczęcie w 1979 roku budowy hali drukarni w Bydgoszczy.</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#JadwigaCichocka">Przedstawione informacje uzupełnił Prezes RSW „Prasa - Książka - Ruch” Zdzisław Andruszkiewicz: Jak zwykle dotąd, potrzeby rynku czytelniczego znacznie przewyższają możliwości wydawnicze. Nadal niewystarczająca jest objętość gazet i czasopism, a także zbyt mały ich nakład, który zresztą w ostatnich latach nieco spadł. Dla poprawy sytuacji w przyszłym roku, RSW zmniejszy nakłady niektórych książek, zwiększy natomiast nakłady dzienników. Nastąpi więc pewna poprawa dostaw prasy. Zwiększy się fundusz honorariów, wzrośnie eksport. Czyni się też kroki dla dalszego rozwoju sieci kolportażowo-handlowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#ZygmuntSurowiec">W imieniu podkomisji DS. prasy i wydawnictw stwierdził, że przedstawiony projekt zapowiada kontynuację głównych kierunków działania w ramach przyznanych, a nie zawsze wystarczających środków. Jak wiadomo, RSW otrzyma w przyszłym roku 163, 5 tys. t papieru na cele wydawnicze. Jest to o 1,5 tys. t. więcej, niż przewidywane wykonanie planu tegorocznego. Umożliwi to zwiększenie globalnych nakładów dzienników i czasopism, W bieżącym roku RSW przekazała naszej komisji informacje o niskiej jakości papieru dostarczanego przez przemysł. Powoduje to niekorzystne konsekwencje, tym bardziej że trudności te pogłębiają się, na co wskazuje chociażby papier, na którym drukuje się tygodnik „Polityka”.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#ZygmuntSurowiec">O działalności kulturalnej RSW mówiliśmy na ostatnim posiedzeniu komisji oceniając pozytywnie jej wyniki na wsi. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na rozbieżność w liczbach. Przy opiniowaniu projektu planu na rok 1978 podano, że działalność kulturalno-oświatowa prowadzona będzie w 5.963 Klubach Prasy i Książki. Wynikałoby z tego, że w przyszłym roku przewiduje się zmniejszenie liczby klubów, a nie wzrost. Być może wiąże się to z niewykonywaniem zadań przewidzianych na ten rok.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#ZygmuntSurowiec">Pragnę też zwrócić uwagę na pojawiające się coraz częściej krytyczne uwagi w sprawie produkcji książek kryminalnych. Podzielam te krytyczne opinie, bowiem w sytuacji, gdy nie możemy zapewnić papieru dla lektur szkolnych i innych ważnych pozycji, należałoby stosować umiar w produkcji tej wprawdzie dochodowej, ale nie zawsze wartościowej literatury.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#WalterGoszyc">W imieniu podkomisji DS. socjalnych stwierdzam, że sytuacja wczasowo-rekreacyjna RSW nie budzi zastrzeżeń. Pracownicy korzystają z bazy własnej lub kwater wynajętych. RSW poświęca dużo uwagi wypoczynkowi sobotnio-niedzielnemu, na co przeznacza się 60, 5 mln zł dla dorosłych oraz 14 mln zł na wczasy i kolonie dla dzieci pracowników. W planie przewiduje się objęcie wczasami 22 tys. osób dorosłych oraz 4. 950 dzieci na ogólną liczbę 40. 365 zatrudnionych.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#WalterGoszyc">Trudniejsze sprawy - to stale niezaspokajany głód mieszkań oraz bardzo trudne warunki lokalowe niektórych wydawnictw, a zwłaszcza redakcji warszawskich. Mimo przeznaczenia na inwestycje 440 mln zł, poprawa sytuacji nie zależy od RSW.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#WalterGoszyc">Swoim pracownikom zapewnia RSW opiekę lekarską poprzez przemysłową służbę zdrowia oraz zatrudnienie 300 lekarzy i personelu pomocniczego w 34 zakładach pracy.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#WalterGoszyc">Co się tyczy żywienia zbiorowego - to jest ono nadal nierozwiązane ze względu na duże rozrzucenie jednostek organizacyjnych RSW.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WitoldLasota">Spytał, czy można mówić o postępie w dziedzinie kolportażu?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#IzydorAdamski">Interesował się eksperymentem, który został podjęty w województwie olsztyńskim oraz eksperymentem włocławskim, zmierzającym do pełnego zaspokojenia czytelnictwa prasy w tym województwie.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JerzyGrzybczak">Spytał, czy rozważona została dokładnie słuszność koncepcji tworzenia nowych pism?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AnnaKochanowska">Spytała, jakie są zamierzenia RSW w dziedzinie podziału dzienników i mutacji między poszczególne województw?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JanuszKarpiński">Istotnie w planie tegorocznym nie wszystkie kluby MPiK zostały przekazane do użytku i „poślizgiem” z przyczyn niezależnych od RSW, przechodzą na rok przyszły. Są też poważne kłopoty lokalowe. W nowych miastach wojewódzkich wywiera się naciski na otwieranie nowych klubów, ale nie zawsze jesteśmy w stanie im sprostać. RSW nie jest właścicielem lokali, w których mieszczą się te placówki, często więc z różnych powodów zostają one likwidowane. Są też trudności z wyposażeniem klubów, związane z niedostatkiem na rynku mebli i urządzeń. Na 1979 rok została podpisana umowa ze Związkiem Kółek Rolniczych i Centralnym Związkiem Spółdzielczości na temat klubów prasy, co powinno zapobiec dalszej ich likwidacji, zwłaszcza na wsi.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JanuszKarpiński">Zasady kolportażu zostały zmienione, a bardziej wykwalifikowany personel wykonuje tę pracę lepiej. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nadal są trudności transportowe, że brak jest środków na inwestycje w dziedzinie kolportażu oraz niewyjaśniona jest do końca sprawa pracy doręczycieli prasy w wolne soboty. Z obu eksperymentów, o których posłowie mówili, musieliśmy się wycofać ze względu na znaną sytuację na rynku prasowym i niezaspokojony głód prasy.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#JanuszKarpiński">Prezes RSW „Prasa-Książka-Ruch” Zdzisław Andruszkiewicz: Sprawa „kryminałów” jest może jakąś rezerwą, ale przecież przeciwko dobrym książkom z tego gatunku literatury nie będziemy oponować. RSW przyjrzy się zresztą dokładnie tej produkcji. „Kryminały” produkuje się z różnych odpadów papieru, z jego najgorszych gatunków, nie nadających się dla innych celów.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#JanuszKarpiński">Jeśli idzie o powołanie nowych pism, dotyczy to tylko niewielu województw. Chodzi tu o modelowe rozwiązanie i stworzenie prasy lokalnej na wysokim poziomie. Jest koncepcja wprowadzenia mutacji wojewódzkich dzienników partyjnych, zaś nowy podział pism na poszczególne województwa Znajduje się na razie na etapie dyskusji.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#JanuszKarpiński">W następnym punkcie porządku obrad omówiono projekt planu i budżetu Polskiej Agencji Prasowej.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#JanuszKarpiński">Jak poinformował posłów redaktor naczelny PAP Janusz Roszkowski prace tej agencji zmierzają ku dalszej stabilizacji, kontynuacji i doskonaleniu przyjętych już form. PAP planuje rozszerzenie sfery informacji, docieranie do coraz to nowych źródeł, nawiązała też współpracę z nowymi agencjami zagranicznymi, na przykład w Etiopii, Angoli i z międzynarodową agencją z siedzibą w Rzymie.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#JanuszKarpiński">W przyszłym roku planuje się wejście korespondentów agencji na teren Czarnej Afryki dla zapewnienia lepszej obsługi tego interesującego obszaru. Nie będzie to jednak stała placówka, lecz forma kilkumiesięcznych wyjazdów dziennikarzy do interesujących krajów.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#JanuszKarpiński">Nastąpiła i następuje w dalszym ciągu znaczna poprawa zaplecza technicznego, między innymi dzięki zakupowi bardzo nowoczesnego sprzętu, stosowanego przez największe agencje prasowe świata. Modernizacja ta dokonuje się w ramach sum dewizowych, przydzielanych agencji, Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) stwierdził, że poprawa bazy materialnej i technicznej jest znacznie zaawansowana, a obecne tempo gwarantuje, iż w ciągu najbliższych 2–3 lat będzie zakończona.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#JanuszKarpiński">Poseł podkreślił również, że projekt planu i budżetu PAP jest oszczędny.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#JanuszKarpiński">Nie doczekała się jednak agencja budowy własnego gmachu. Nastąpiła jednak pewna poprawa warunków pracy w wyniku przeniesienia części użytkowników z dotychczasowych pomieszczeń PAP. Niemniej w dalszym ciągu złe warunki lokalowe ma drukarnia PAP, konieczna jest poprawa tych warunków.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#JanuszKarpiński">Po dyskusji i wprowadzeniu uwag, wszystkie części projektu uchwały o narodowym planie społeczno-gospodarczym oraz projektu ustawy budżetowej na 1979 rok dotyczące Ministerstwa Kultury i Sztuki, Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa-Książka-Ruch” i Polskiej Agencji Prasowej zostały przez Komisję przyjęte.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>