text_structure.xml
14.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 2 lutego 1977 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD), rozpatrzyła problem gospodarki papierem na cele wydawnicze.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Aleksandrem Syczewskim, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli oraz RSW „Prasa-Książka-Ruch”.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji był referat podkomisji, który przedstawiła poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wiadomo, produkcja i zużycie papieru w Polsce jest nadal niskie w stosunku do innych krajów uprzemysłowionych. Odczuwalna poprawa nastąpi dopiero po 1980 r., w rezultacie uruchomienia wszczętych w ostatnich latach inwestycji w przemyśle papierniczym oraz zwiększenia możliwości importu papieru.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W tej sytuacji praca podkomisji skupiła się na problemach racjonalnej gospodarki papierem na cele wydawnicze, oszczędności i rezerw tkwiących m.in. w produkcji, transporcie i odzyskiwaniu papieru.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji, oszczędności i rezerw papieru należy szukać przede wszystkim w uporządkowaniu całego rynku, struktur i polityki wydawniczej, uporządkowaniu rozdziału i wykorzystania papieru na cele wydawnicze. Tą drogą można uzyskać - co potwierdzają specjaliści - znaczne oszczędności papieru, które można byłoby przeznaczyć na zwiększenie produkcji prasy i książek.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Według informacji Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na lata 1977-1980 zakłada się przydział papieru na książki i prasę w wysokości 213 tys. ton rocznie. Przydział ten może być zwiększony w planach rocznych, jeśli zaistnieją ku temu sprzyjające warunki. Około 170 tys. ton papieru wykorzystuje się rocznie na wydawnictwa resortowe, cele administracyjne i inne potrzeby. W ubiegłym roku rządowy zespół do spraw racjonalnego i oszczędnego gospodarowania papierem dokonał przeglądu tej sfery wydawniczej, w rezultacie czego dokonano szeregu ograniczeń i uzyskano poważne oszczędności papieru. Podkomisja ocenia, że jest to słuszny kierunek działania i że należy nadal energicznie i skutecznie szukać rezerw i oszczędności w papierze przeznaczonym na cele administracyjne.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dla poprawienia struktury rozdziału papieru, racjonalnej gospodarki i kontroli zużycia, koniecznym jest - zdaniem podkomisji - wprowadzenie zasady, że rozdziału globalnej ilości papieru dokonują dwaj ministrowie: leśnictwa i przemysłu drzewnego na cele pozawydawnicze, kultury i sztuki na cele wydawnicze.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Usprawnienia międzyresortowego wymaga system planowania produkcji papieru oraz jej synchronizacji z zamierzeniami wydawniczymi i z możliwościami technicznymi przemysłu poligraficznego. Brak tej synchronizacji powoduje obecnie niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych zmodernizowanego przemysłu poligraficznego.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Przeprowadzone wizytacje poselskie potwierdziły istnienie znacznych rezerw w sferze produkcji papieru. Dotyczą one zwłaszcza problemu jakości. Niedostateczna jakość i trwałość papieru drukowego powoduje duże straty w toku produkcji poligraficznej oraz niższą wydajność i nadmierne zużycie nowoczesnych urządzeń poligraficznych, zwłaszcza szybkich maszyn rotacyjnych. Z tych względów podkomisja postuluje szybsze i energiczniejsze realizowanie resortowego programu poprawy jakości papieru.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Pilnej poprawy wymaga również rytmiczność dostaw i dotrzymanie wymagań asortymentowych zgodnie z zamówieniami przemysłu poligraficznego.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Duże straty papieru powstają w czasie transportu i magazynowania. Spowodowane są one wadliwym transportem, zwłaszcza przewożeniem papieru w nieodpowiednich, wagonach kolejowych, pozbawionych elementarnych zabezpieczeń przed uszkodzeniami. Uszkodzenia następują także w drodze między stacją kolejową i magazynem lub drukarnią, podobnie jak w transporcie kolejowym z powodu nieodpowiedniego taboru i metod transportu. Z reguły nie przestrzega się norm branżowych dotyczących pakowania i transportu papieru.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Poważnym problemem jest magazynowanie papieru. Z powodu braku magazynów papier jest przechowywany często w warunkach nieodpowiednich, prowizorycznych, a nawet pod gołym niebem. Zdaniem podkomisji, problemy transportu, magazynowania i przechowywania papieru powinny być szczegółowo rozpatrzone przez specjalistów. Konieczny jest program budowy magazynów, tym bardziej, że jest ona wysoce opłacalna w stosunku do ponoszonych strat papieru.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wiele uwagi zwrócono na problem odzyskiwania papieru. Chodzi tu nie tylko o skup makulatury, jej odpowiednie wykorzystanie lecz także zagospodarowywanie zrywów, resztówek i innych odpadów. Skup makulatury, który w 1976 r. wyniósł 382 tys. ton jest - zdaniem podkomisji - źle zorganizowany i daje niewspółmiernie małe rezultaty w stosunku do możliwości odzysku papieru. Usprawnienia wymaga organizacja pracy punktów skupu, polityka cenowa oraz sposoby propagowania i organizowania zbiórki w społeczeństwie. Jak dotąd, większość makulatury pochodzi z zakładów przemysłowych, a znacznie mniej od społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Rozumiejąc trudności związane z produkcją i importem papieru, podkomisja wypowiedziała się przeciwko szukaniu oszczędności na drodze zmniejszania planów wydawniczych książek i prasy. Książka i prasa zdobyły w naszym społeczeństwie wysoką pozycję i spełniają bardzo istotną rolę w kształtowaniu osobowości i świadomości nowoczesnego Polaka. W naszym społeczeństwie istnieje autentyczne, stale rosnące zapotrzebowanie na książkę i prasę. Ograniczenie lub zamrożenie na obecnym poziomie nakładów książek i prasy zahamowałoby rozwój kulturalny i byłoby niezgodne z celami i tendencjami rozwoju społecznego, W uzupełnieniu ocen i wniosków podkomisji, przedstawionych w referacie posła Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) głos zabrali: wiceminister kultury i sztuki Aleksander Syczewski, wiceprezes RSW „Prasa-Książka-Ruch” Wiesław Bek oraz przedstawiciel Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, wicedyrektor Henryk Powązka. Wyrazili oni pełną zgodność z ocenami i wnioskami podkomisji poselskiej dotyczącymi usprawnienia gospodarki papierem. Podkreślili korzyści, jakie powinno dać skoncentrowanie rozdziału papieru na cele wydawnicze w jednym resorcie. Wskazywali środki i metody poprawy jakości papieru, osiągania oszczędności w sferze pozawydawniczej oraz na drodze usprawnienia transportu i magazynowania papieru.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Poseł Karol Małcużyński (bezp.) krytycznie ocenił sytuację w dziedzinie gospodarki papierem. Mówca podkreślił wielkie marnotrawstwo papieru, zwłaszcza w transporcie, które powiększa brak odpowiednich magazynów.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Obniża się jakość papieru, co wynika przede wszystkim z pogoni za zwiększeniem ilościowym produkcji. Zła jakość powiększa straty: niszczy się papier i psują nowoczesne maszyny poligraficzne. Tymczasem rezerw szuka się przede wszystkim w ruchu wydawniczym, który zużytkowuje tylko 15 proc. papieru.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Mówca zwrócił uwagę, że zapewnienie odpowiednich przydziałów papieru na książki i prasę może w istotny sposób stymulować sytuację rynkową: np. wydawanie poza systemem subskrypcji jednego tomu encyklopedii powszechnej w cenie około 500 zł, dałoby pół miliarda złotych dochodu.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Mówiąc o aspektach społecznych i kulturalnych zagadnienia o rosnącym i nie zaspokojonym zapotrzebowaniu społeczeństwa na książki, poseł podkreślił, że nie można zgodzić się na zamrożenie dostaw papieru na cele wydawniczo-prasowe. W tym kontekście mówca krytycznie ocenił także zmniejszenie przydziału papieru dla takich wydawnictw jak Czytelnik lub PIW. Poseł postulował więc ponowne wystąpienie o zwiększenie przydziału papieru na cele wydawnicze, zwłaszcza z uzyskanych oszczędności i ujawnionych rezerw w innych dziedzinach użytkowania papieru.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Poseł Edmund Męclewski (bezp.) omówił rezerwy gospodarki papierem związane z ulepszeniem magazynowania papieru. Podkreślając, że koszt jednego magazynu wynosi przeciętnie 100 mln zł, natomiast roczne straty papieru, spowodowane niewłaściwym jego przechowywaniem 500 mln zł, mówca uzasadniał opłacalność budowy i modernizacji magazynów.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Trudności w zbiórce i skupie makulatury wynikają - zdaniem posła - z nieprzygotowania organizacyjnego oraz z niedostatecznej pracy wychowawczej, zwłaszcza ze strony organizacji młodzieżowych. Istotne znaczenie mają również ceny skupu makulatury.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Wiele trudności i strat można by uniknąć przy koordynacji planowania wielkości i asortymentu produkcji oraz dostaw papieru między przemysłem a wydawnictwami. Zdarza się bowiem często, że asortyment i rytmiczność dostaw są w sprzeczności z planami wydawniczymi.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Poseł Jarosław Iwaszkiewicz (bezp.) podkreślił, że zamrożenie przydziałów papieru na cele wydawniczo-prasowe na obecnym poziomie zbudowałoby tamę dla dalszego rozwoju kulturalnego i byłoby sprzeczne z założeniami i tendencjami rozwojowi naszego społeczeństwa.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL)omówił trudności koordynacji działalności wydawniczej w kraju, w związku z dużą liczbą resortów i instytucji podejmujących tę działalność. Mówca proponował wystąpienie do Najwyższej Izby Kontroli o przeprowadzenie kompleksowych badań nad prawidłowością wykorzystywania papieru przeznaczonego na cele wydawnicze w innych resortach.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W związku z tym, że magazyny drukarń i wytwórni papieru zalega papier złej jakości, nie odpowiadający przewidzianym parametrom i normom technicznym, mówca postulował przyspieszenie modernizacji wytwórni papieru oraz bardziej rygorystyczne przestrzeganie technologii, co jest bardzo ważne z punktu widzenia potrzeb nowoczesnej poligrafii.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Zdaniem posła, niedostateczne jest wykorzystanie makulatury do produkcji papieru. Nasze placówki naukowo-badawcze opracowały technologię produkcji papieru białego przy znacznym udziale makulatury, jednakże nie jest ona wprowadzana do produkcji.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Poseł Lucjan Motyka (PZPR) podkreślił, że przeprowadzone przez podkomisję kompleksowe badania, wysunięte wnioski i propozycje są zbieżne z odczuciem opinii społecznej. Komisja powinna nadal śledzić sytuację w zakresie prawidłowości gospodarowania papierem w kraju i stawiać wnioski mające na celu zwiększenie puli papieru przeznaczonej na cele wydawnicze. Może ono nastąpić przede wszystkim w rezultacie racjonalnego wykorzystania rezerw, na które wskazywano w dyskusji. Rezerwy te muszą być ujawniane począwszy od unowocześniania i uszlachetniania procesów produkcji poprzez transport, magazynowanie i dystrybucję papieru do jego zużycia i odzysku.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Musimy liczyć się z tym, że zużycie papieru na cele kulturalno-społeczne będzie nadal rosło. Poważnie wzrasta popyt na książki, encyklopedie, pomoce naukowe i trzeba temu sprostać.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Mówca zwrócił uwagę, że nasze zakłady poligraficzne świadczą usługi eksportowe i należałoby przewidzieć możliwość przeznaczenia części dochodów dewizowych z tego tytułu na zakup papieru z importu.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Jedną z ważnych metod racjonalnego wykorzystania papieru jest dobór gramatury papieru do wartości pozycji wydawniczych; np. niektóre druki akcydensowe mogłyby być na pewno drukowane na papierze gorszych gatunków, odpadowym itp.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Poseł Jadwiga Cichocka (ZSL) wskazała, że poważnym hamulcem w rozszerzaniu skupu makulatury jest niedowład organizacyjny w spółdzielczości, która ma zabezpieczyć odbiór makulatury ze szkół.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Poseł Witold Lassota (SD) omówił problemy związane ze zużyciem papieru w tzw. małej poligrafii. Niektóre instytucje dysponują dobrą bazą techniczną, wysokokwalifikowaną kadrą, wykorzystują w małej poligrafii papier wysokiej jakości. W związku z tym poseł postulował wzmocnienie kontroli nad działalnością małej poligrafii.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Niska cena skupu makulatury nie zachęca - zdaniem mówcy - do oszczędzania i odstawiania jej do punktów skupu. Rozszerzać trzeba odbiór makulatury nie tylko od dostawców indywidualnych, ale przede wszystkim od instytucji i zakładów pracy, gdzie marnotrawstwo makulatury jest duże.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Nierytmiczność dostaw papieru do drukarni jest jedną z przyczyn wykorzystywania lepszych gatunków na cele masowych nakładów. W toku wizytacji poselskich na terenie woj. krakowskiego i katowickiego, pracownicy poligrafii zwracali uwagę, że jakość produkowanych książek i wydawnictw uzależniona jest od jakości papieru i farb. W tej dziedzinie istnieją jeszcze nadal poważne niedomagania.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Zlecono podkomisji opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>