text_structure.xml
10.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 października 1976 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD), omówiła aktualny stan i perspektywiczny program rozwoju bibliotek i czytelnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Tadeuszem Kaczmarkiem, przewodniczący ZG Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, dyrektor Biblioteki Narodowej Witold Stankiewicz, Sekretarz CRZZ Stanisław Lewandowski, przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Najwyższej Izby Kontroli, Stowarzyszenia Księgarzy Polskich, wydziałów kultury urzędów wojewódzkich w Białymstoku i Poznaniu, zakładowej biblioteki związkowej w Zakładach Mechanicznych Ursus.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Z informacji resortu kultury i sztuki wynika, że w kraju istnieje około 54 tys. bibliotek, z których korzysta rocznie 20 mln czytelników. Biblioteki dysponują księgozbiorem liczącym ponad 250 mln woluminów i rejestrują rocznie 300 mln wypożyczeń. Działa 8.974 bibliotek publicznych (w tym na wsi 6.409) oraz 29.625 punktów bibliotecznych (w tym na wsi 26.566), z których korzysta 21 proc. mieszkańców kraju. Ponadto istnieje 24 tys. bibliotek szkolnych, 54 biblioteki główne wyższych uczelni oraz 98 bibliotek naukowych PAN (w tym 28 bibliotek towarzystw naukowych).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W ciągu minionych trzech lat podjęto szereg działań, które poprawiły sytuację w bibliotekarstwie. M.in. zwiększono ilość ośrodków kształcących bibliotekarzy z 4 do 15, uzyskano poparcie dla zamierzeń modernizujących wiele bibliotek i punktów bibliotecznych. Powiększyła się kadra odpowiednio przygotowanych bibliotekarzy. Nastąpił rozwój zakładowych bibliotek związkowych, a także bibliotek w ośrodkach uzdrowiskowych i szpitalach.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Stan bibliotek i czytelnictwa nie jest jednak zadowalający i wymaga podjęcia wielu działań w ramach ogólnych programów rozwoju kultury w poszczególnych regionach kraju.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Uwagi podkomisji przedstawiła poseł Maria Łopatkowa (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Sprawy poziomu i zasięgu czytelnictwa w kraju dotyczą dwóch grup zagadnień: jakości i rozległości czytelnictwa oraz ludzi i środków zaangażowanych w pracy bibliotek wszystkich typów. Główny problem polega na tym, aby każdy umiał i chciał znajdować w książkach treści wzbogacające jego życie i podnoszące poziom ogólnej i zawodowej wiedzy oraz kultury.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Pod względem statystycznym, czytelnikiem książek jest każdy, kto czyta w ciągu dwóch miesięcy, co najmniej jedną książkę. Jest takich ludzi w Polsce (którzy przekroczyli 15 rok życia) ponad 55 proc. Trzeba wzmocnić działalność wyzwalającą potrzebę czytelnictwa książek. Tempo życia, gwałtowny napływ informacji, nowe środki ich przekazu rodzą skłonności do łatwizny i preferowania „brykowego” sposobu korzystania z drukowanego słowa, a także zastępowania słowa obrazami.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Do czytelnictwa książek przywiązujemy wielkie znaczenie, ponieważ jest ono źródłem głębszej refleksji, przeżyć wewnętrznych i wzruszeń, a także kształtuje wyższe potrzeby psychiczne człowieka.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Tymczasem 27 proc. mieszkańców miast i 51 proc. mieszkańców wsi nie czyta w ogóle książek. Wśród tych, którzy czytają w roku około 25 książek, 80 proc. stanowią mieszkańcy miast. Wynika stąd potrzeba zwrócenia szczególnej uwagi na rozwój bibliotek i czytelnictwa na wsi.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Wiele refleksji nasuwa analiza wyników plebiscytów czytelniczych. Ciągle preferowana jest literatura dawna i tradycyjne wzory literackie. Dużym wzięciem cieszy się nadal tradycyjny romans obyczajowy. Literaturze współczesnej należy zapewnić większy krąg odbiorców niż dotąd. Wymaga to jednak rozbudzenia określonych potrzeb czytelniczych i zainteresowań literaturą trudniejszą w odbiorze. Służyć temu powinna zarówno praca bibliotekarzy, jak i spotkania autorskie pisarzy z czytelnikami.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Zadania ujęte w programie rozwoju bibliotekarstwa do 1990 r. dotyczą m.in. stałego podnoszenia poziomu kadr bibliotekarzy i doskonalenia metod pośrednictwa między czytelnikiem a książką. Stabilizacja kadr bibliotekarzy nie jest zadowalająca, a warunki pracy bardzo uciążliwe. Szczupłość bazy i niedostatek wyposażenia w bibliotekach ograniczają możliwości zaspokajania potrzeb czytelniczych. Za mało środków finansowych przeznacza się na zakup nowych książek. Brak centralnego organu zajmującego się sprawami bibliotekarstwa. Tworzenie nowych punktów bibliotecznych w miastach i na wsi postępuje zbyt wolno. To wszystko trzeba sobie uświadomić w momencie podejmowania programu rozwoju bibliotekarstwa do 1990 r.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Anna Kochanowska (SD), Stefania Oryl (PZPR), Karol Małcużyński (bezp.), Ryszard Janusz Bender (bezp. „Znak”), Henryka Wróblewska (ZSL), Tadeusz Orlof (ZSL), Jadwiga Cichocka (ZSL), Jerzy Grzybczak (ZSL), Wojciech Żukrowski (bezp.), Włodzimierz Lassota (SD).</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Stwierdzono, że przedstawiony Komisji materiał wyczerpująco prezentuje obecny stan i perspektywy bibliotekarstwa i czytelnictwa w Polsce. Stanowi on dobrą podstawę do wytyczenia najważniejszych kierunków działania w nadchodzących latach.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Polska ma bogate tradycje w dziedzinie bibliotekarstwa i rozwoju czytelnictwa. Mieliśmy znakomitych bibliotekarzy i organizatorów czytelnictwa książek. Mamy dobre tradycje z okresu powojennego, kiedy upowszechniano czytelnictwo, wydano wielkie nakłady dobrej i taniej książki, działały kluby dobrej książki. Do dziś przetrwał zwyczaj gromadzenia dość zasobnych księgozbiorów domowych. Trzeba nawiązać do tych tradycji i spożytkować doświadczenia w obecnym programie rozwoju bibliotekarstwa i czytelnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Rozwój bibliotekarstwa i czytelnictwa musi być integralną częścią naszej polityki oświatowej i kulturalnej. Wszystkim naszym działaniom na tym polu musi towarzyszyć przekopanie o ogromnym znaczeniu czytelnictwa książek dla rozwoju kultury. Trzeba sobie również uświadamiać fakt, że w warunkach współczesnych, upowszechnienie czytelnictwa książek ma wpływ na realizację społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Bez tej świadomości nie uda się przezwyciężyć nagromadzonych od lat niedostatków i trudności bibliotekarstwa i czytelnictwa, ani realizować ambitnych zamierzeń.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Bibliotekarstwo w skali światowej jest przedmiotem rosnącego zainteresowania kierowników życia gospodarczego i politycznego. Następuje rozwój bibliotek naukowych i specjalistycznych. Korzystanie ze zbiorów literatury dawnej, współczesnej i fachowej odgrywa coraz większą rolę przy rozwiązywaniu problemów współczesności.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Znaczenie i funkcje kulturotwórcze bibliotek są coraz bardziej doceniane w naszym kraju, co znajduje wyraz m.in. w podejmowaniu konkretnych przedsięwzięć wydawniczych, rozszerzaniu bazy bibliotecznej i wyposażenia bibliotek, opiece nad zawodem bibliotekarza. Jednym z dowodów tego zrozumienia jest uznanie budowy nowego gmachu Biblioteki Narodowej na inwestycję szczególnie ważną dla kultury.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Przedłożony przez resort kultury program rozwoju bibliotekarstwa jest skrojony na miarę naszych potrzeb i możliwości. Potrzebne byłoby uzupełnienie go kalendarium wykonania konkretnych zadań. Na większą uwagę w programie zasługują biblioteki naukowe i oświatowe, których obecny stan jest dość krytyczny, zarówno w zakresie powierzchni, jak i wyposażenia w niezbędny sprzęt dla tego typu placówek. Biblioteki pedagogiczne trzeba już przygotowywać do realizacji programu powszechnej szkoły dziesięcioletniej. Dotyczy to także metod ich współpracy z bibliotekami naukowymi i publicznymi.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Podkreślano znaczenie upowszechniania czytelnictwa na wsi i w zakładach przemysłowych. Na wsi potrzebna jest m.in. lepsza organizacja punktów bibliotecznych oraz pobudzania zainteresowania czytelników (np. drogą spotkań z autorami).</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Zakładowe biblioteki związkowe spełniają ważną rolę w rozwijaniu czytelnictwa. W związku z coraz wyższym poziomem wykształcenia kadry przemysłowej, rosną nowe potrzeby czytelnicze. Pracownikom bibliotek dużych zakładów przemysłowych udzielić trzeba pomocy metodycznej, informacji bibliograficznej i podnosić ich kwalifikacje.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Zwracano uwagę na niepokojące zjawisko ograniczania zakupu książek do bibliotek, brak środków na zakup zagranicznych wydawnictw ciągłych, zły stan sieci punktów bibliotecznych w niektórych nowych województwach (np. łomżyńskim); niezbędne jest też poszerzenie dostępu do bibliotek dla osób dokształcających się zaocznie.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Gruntownych przemyśleń wymaga polityka wydawnicza i cen książek. Nakłady powinny być zwiększane tak, by można było stopniowo pokryć zapotrzebowanie bibliotek. Zmniejszone wpływy finansowe powodowane niskimi nakładami, nie zawsze powinny być rekompensowane wzrostem ceny książki.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Na podstawie wizytacji poselskiej w woj. białostockim, postulowano włączenie do planu centralnego budowy biblioteki publicznej w Białymstoku.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Komisja postanowiła we wnioskach zwrócić uwagę na konieczność ustalenia minimum limitów na zakup książek dla bibliotek oraz przyśpieszenia budowy gmachu Biblioteki Narodowej.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Komisja uchwaliła plan pracy do końca września 1977 r.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>