text_structure.xml 29.9 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 20 czerwca 1972 r. Komisja Nauki i Postępu Technicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Sylwestra Kaliskiego (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1971 r. w częściach dotyczących: Szkolnictwa Wyższego, b. Komitetu Nauki i Techniki, Polskiej Akademii Nauk, Urzędu Pełnomocnika ds. Wykorzystania Energii Jądrowej, b. Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Urzędu Patentowego PRL, b. Centralnego Urzędu Jakości i Miar.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli: minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i techniki, sekretarz naukowy PAN — Jan Kaczmarek, przedstawiciele Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z wiceministrom — Mieczysławem Kazimierczukiem, Polskiej Akademii Nauk z zastępcą sekretarza naukowego — Romanem Kulikowskim, pełnomocnik rządu ds. Wykorzystania Energii Jądrowej — Stanisław Andrzejewski, przedstawiciele Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar z prezesem — Bolesławem Adamskim, prezes Urzędu Patentowego PRL — Jacek Szomański, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorami Zespołów — Janem Dominiewskim i Mieczysławem Haberem. Podstawą dyskusji były materiały informacyjne i analityczne opracowane przez resorty i Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Sprawozdanie podkomisji przedstawił poseł Witold Łukaszewicz (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">Aby nauka stała się autentyczną częścią składową gospodarki narodowej i jej siłą napędową, konieczne jest jej maksymalne powiązanie ze strategią rozwoju gospodarki i kultury.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Niezbędne jest przede wszystkim prawidłowe działanie jednolitego systemu organizacyjnego, kierującego całokształtem procesu badań, kształcenia kadr, polityki zatrudnienia i rozwoju bazy materialnej nauki, polityki zakupów licencji, organizacji i współpracy z przemysłem i rolnictwem.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Podkomisja wyraża opinię, że działalność badawczo-rozwojowa, nadzorowana przez b. Komitet Nauki i Techniki, była w 1971 r. w swoich zasadniczych nurtach — mimo rożnych trudności — owocna dla nauki i gospodarki. Wzrósł w stosunku do roku poprzedniego stopień realizacji zadań badawczo-rozwojowych odpowiadających założeniom polityki społeczno-gospodarczo państwa. Podjęto poważne wysiłki zmierzające do wdrażania wyników prac badawczo-rozwojowych do praktyki gospodarczej. Efekty tych wysiłków nie są jeszcze zadowalające. Probiera ten powinien być przedmiotem stałej i wnikliwej analizy w skali szkolnictwa wyższego, instytutów resortowych i placówek PAN.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">W szkolnictwie wyższym nie zostały w pełni wykorzystane nakłady na rozwój uczelni, na pomoc dla studentów i kształcenie kadry naukowej. Sytuacja ta powinna ulec zmianie, gdyż przybiera ona cechy zjawiska permanentnego. Za wysoce niepokojące uznać należy niepełne wykonanie zadań inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Obowiązujący dotychczas system pomocy materialnej dla studentów wymaga zasadniczej rewizji od strony jego skuteczności w zakresie kształcenia kadr najbardziej potrzebnych gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Plan resortu w zakresie kształcenia kadr z wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim, podyplomowym i doktorskim nie został w 1971 r. w pełni wykonany. Sprawa ta wymaga szybkiego podjęcia przez resort środków zaradczych. Brak było również uaktualnionego planu rozwoju studiów doktoranckich na najbliższe lata, który uwzględniałby intensyfikację kształcenia kadr w specjalnościach deficytowych. Gruntownej rewizji wymaga system studiów dla pracujących.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Szczególnie wysoką rangę w opinii społeczeństwa zajmuje Polska Akademia Nauk, jako korporacja uczonych i centrum badań naukowych. Budżety PAN są wykładnikiem polityki partii i państwa zmierzającej do stworzenia warunków najbardziej sprzyjających rozwojowi działalności naukowo-badawczej.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Duży wysiłek włożony został przez kierownictwo PAN w realizację zadań postawionych przed nauką polską. W tym ośrodku skupiającym ogrom zadań naukowych i gospodarczych pozostaje jednak jeszcze do rozwiązania wiele zasadniczych problemów organizacyjnych, naukowo-badawczych, inwestycyjnych i kadrowych. Problem sterowania całokształtem działalności PAN powinien być przedmiotem głębszej analizy w tym i ze strony Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił dyrektor Zespołu NIK — Jan Dominiewski: Zadania planu w części dotyczącej szkolnictwa wyższego zrealizowano w minionym roku z nadwyżką.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">NIK zwraca jednak uwagę na niepełne wykonanie planów budownictwa dydaktyczno-naukowego; zjawisko to występuje od lat.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Nie zostały w pełni zrealizowane zadania w dziedzinie kształcenia kadr naukowych i fachowych z wyższym wykształceniem dla rolnictwa; nadal występowały znaczne dysproporcje w rozmieszczeniu tych kadr. Nie została w dostatecznym stopniu rozwinięta sieć podyplomowych studiów rolniczych, a sprawność nauczania na tych studiach była stosunkowo niska.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Nadal rozwijane były studia dla pracujących. Zanotowano jednak w tej dziedzinie istotne nieprawidłowości: niejednokrotnie przyjmowano na te studia osoby bez stażu pracy zawodowej; słuchacze tych studiów odczuwali niedostatek podręczników metodycznych, niedostateczna była ilość punktów konsultacyjnych; zła organizacja studiów i niewłaściwy stosunek części pracowników naukowo-dydaktycznych do studentów, dodatkowo obniżały poziom i sprawność studiów dla pracujących.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">Przeprowadzone w 10 ośrodkach akademickich kontrole stanu pomocy materialnej i opieki socjalnej nad młodzieżą szkół wyższych wykazały, że mimo poważnych nakładów na ten cel, liczba domów studenckich i stołówek jest nadal niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">Główne zadania, jakie stały przed polską Akademią Nauk były realizowane prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">Równocześnie stwierdzono jednak szereg niedociągnięć w działalności inwestycyjnej: wyrażały się one dekoncentracją środków finansowych i zbyt szerokim frontem zadań inwestycyjnych; okres budowy wielu ważnych obiektów nadmiernie się wydłużył; przekraczane były planowane wielkości kosztów realizacji poszczególnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">Kontrole wykazały, że działania zmierzające do uporządkowania gospodarki aparaturą naukowo-badawczą, nie były dostateczne. Nie zostały stworzone warunki należytego wykorzystania aparatury unikalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Mimo wzrostu wydatków, nie wykonano w pełni planu rozwoju kadr naukowych. Dotyczy to szczególnie nauk technicznych, matematyczno-fizycznych i chemicznych. Nie opracowano również szczegółowych zasad kształcenia kadr naukowych i systemu doskonalenia młodej kadry.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">W okresie sprawozdawczym Akademia nie zdołała jeszcze usunąć szeregu nieprawidłowości w planowaniu zadań, korelacji wewnętrznych planów ze środkami. Jest to podstawowy warunek efektywnego działania. Przy okazji oceny działalności Akademii należy zwrócić również uwagę na występujący w 1971 r. poważny niedowład w funkcjonowaniu określonych struktur organizacyjnych PAN oraz mechanizmów zarządzania i kierowania, co nie pozostawało bez wpływu na działalność merytoryczną.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">Polska Akademia Nauk przystąpiła już do likwidacji wielu tych niedociągnięć. Powołano m.in. komisję do spraw oceny i usprawnienia działalności administracyjnej (w tym także inwestycyjnej). Przeprowadzona będzie szczegółowa analiza potrzeb rozwoju kadry naukowej. Należy przy tym zaznaczyć, że szczególną aktywność w porządkowaniu szeregu ważnych spraw Akademii notuje się od pierwszych miesięcy br.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">W dyskusji udział wzięli i pytania pod adresem kierowników resortów skierowali posłowie: Jan Szczepański (bezp.), Roman Czuba (ZSL), Bolesław Piasecki (bezp. PAX), Mieczysław Klimowicz (bezp.), Aleksandra Jarnecka (PZPR), Anna Kochanowska (SD), Jerzy Nawrocki (PZPR), Teresa Skubała (SD), Jerzy Piskorz-Nałęcki (PZPR), Stanisław Szczepaniak (PZPR), Mieczysław Serwiński (bezp.), Stanisław Ciosek (PZPR), Jerzy Bukowski (bezp.) i przewodniczący Komisji poseł Sylwester Kaliski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili; minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki, sekretarz naukowy PAN — Jan Kaczmarek, pełnomocnik rządu DS. wykorzystania energii jądrowej — Stanisław Andrzejewski, prezes Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar — Bolesław Adamski i prezes Urzędu Patentowego PRL — Jacek Szomański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JanSzczepański">Gdybyśmy chcieli określić sprawność działania takiej placówki jak Polska Akademia Nauk tylko poprzez ocenę funkcjonowania jej administracji, otrzymalibyśmy skrzywiony obraz; sprawność działania takiej placówki oceniać można tylko przez merytoryczną ocenę jej dorobku naukowego, jej wkładu w rozwój myśli naukowej.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JanSzczepański">W przedstawionym Komisji sprawozdaniu zarówno z działania resortu szkolnictwa wyższego jak i Polskiej Akademii Nauk brak oceny warunków, w jakich obie te instytucje w pracach nad reformą naszego szkolnictwa doszliśmy do wniosku, że reformę tę należy rozpocząć od usprawnienia działania tych instytucji, które wyznaczają możliwości funkcjonowania placówki i instytucji naukowych; chodzi m.in., o uporządkowanie obowiązujących w tym zakresie przepisów finansowych, o normatywy ustalane przez Komisję Planowania, itp.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JanSzczepański">Należałoby stworzyć system oceny działania instytutów i placówek naukowych, przyjmując za podstawę tej oceny ich działalność merytoryczną, ich rzeczywisty dorobek naukowy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JanSzczepański">Według przedłożonych Komisji sprawozdań, nie zrealizowano w 1971 r. na niektórych kierunkach studiów planu szkolenia kadr z wyższym wykształceniem. Miarą działania w tym zakresie nie może być jednak ilość absolwentów, a wykorzystanie absolwentów szkół wyższych w gospodarce narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#RomanCzuba">Zarówno w sprawozdaniu rządu, jak i w uwagach przedstawionych przed podkomisję, w niedostatecznym stopniu uwzględniono działalność resortowych instytutów naukowych. Działalność Komitetu Nauki i Techniki była pozytywnie oceniana przez instytuty resortowe; zapewniał on koordynację prac naukowo-badawczych. Nie wolno dopuścić do tego, by w nowym układzie organizacyjnym rozluźnione zostały związki resortowych instytutów i instytutów szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#RomanCzuba">W ostatnim czasie powstaje duża ilość laboratoriów przyzakładowych i zakładów doświadczalnych, którym nadaje się często status placówki naukowej; problem ten wymaga generalnego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#BolesławPiasecki">Nakłady inwestycyjne dla Uniwersytetu Warszawskiego od szeregu lat nie zaspokajają potrzeb rozwojowych tej uczelni. Co gorsza, dla szeregu inwestycji m.in. dla Instytutu Fizyki planuje się zbyt długie terminy realizacji (10 lat).</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#BolesławPiasecki">W r. 1971 zaledwie w 60 proc. zrealizowano plany w zakresie przyznawania stopnia doktora habilitowanego. Mówi się że jednym z czynników hamujących realizację planu w tym zakresie jest fakt, że stanowisko docenta może być przyznane bez uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#BolesławPiasecki">Mimo przyznania dodatkowych punktów dla kandydatów na wyższe uczelnie pochodzenia robotniczego i chłopskiego, ilość ich maleje; należałoby rozważyć przyczyny tego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#BolesławPiasecki">W sprawozdaniu rządu podaje się, że w r. 1971 w niedostatecznym stopniu przestrzegane były przez przemysł Polskie Normy. Stwierdza, się m.in., że należałoby szerzej stosować sankcje za nieprzestrzeganie norm. Czy nie bardziej skuteczny byłby system zachęt ekonomicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MieczysławKlimowicz">W szerszym niż dotychczas zakresie radio i telewizja powinny być wykorzystywane jako pomoc w prowadzeniu studiów wieczorowych i zaocznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AnnaKochanowska">Informatory o kierunkach studiów na wyższych uczelniach docierają zbyt późno do absolwentów liceów ogólnokształcących i techników. Już w III klasie liceum powinny one być ogólnie dostępne. W informatorach tych należy propagować studia na kierunkach deficytowych.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#AnnaKochanowska">Istnieją możliwości szerszego rozwijania współpracy pomiędzy szkołami a radiem i telewizją. Chodzi nie tylko o rozszerzanie w programach radia i telewizji programów szkolnych, lecz również o stworzenie możliwości zamawiania taśm z określonymi cyklami wykładów, wykorzystywania telewizji kasetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MieczysławSerwiński">Musimy stworzyć sprawniejszy system studiów dla pracujących. Wiek uczących się na tych studiach stale się obniża, słuchaczami tych studiów są niejednokrotnie ludzie bez praktyki zawodowej. Na studiach tych ilość zajęć obowiązkowych jest stosunkowo niewielka. Jeżeli dodać do tego niedostatek podręczników, uzyska się obraz przyczyn niskiego poziomu absolwentów tych studiów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MieczysławSerwiński">Należałoby również zreformować studia podyplomowe, obejmować one powinny przede wszystkim kadrę kierowniczą, a tymczasem kieruje się na nie niejednokrotnie osoby nie w pełni przydatne w działalności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MieczysławSerwiński">Realizacja budownictwa obiektów naukowo-dydaktycznych przebiegałaby sprawniej, gdyby większe było zainteresowanie tą sprawę rad narodowych. Niezbędne jest otoczenie tych inwestycji podobną opieką jak budownictwa mieszkaniowego Czy przemysłowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławCiosek">Konieczne jest zaostrzenie wymogów wobec słuchaczów studiów dla pracujących. Równolegle Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego powinno otoczyć tę formę studiów szczególną opieką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JerzyBukowski">Nowa forma organizacji uczelni - wprowadzenie instytutów zamiast katedr - wymaga dalszego doskonalenia istniejących struktur. Instytuty naukowo-dydaktyczne zaczęły działać bez sprecyzowanej do końca koncepcji oczekiwanych korzyści. Brak było także ustalenia powiązań między nowymi instytutami a wydziałami uczelni. Niejasności te wpływają ujemnie na pracę instytutów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JerzyBukowski">Zmniejszanie się udziału młodzieży robotniczo chłopskiej na wyższych uczelniach jest zjawiskiem złożonym, mającym swe korzenie w przeszłości. Zmniejszenie dopływu tej młodzieży na studia spowodowane było ograniczeniem awansu społecznego jaki dawał dyplom wyższej uczelni. Młodzież z tych środowisk nie była zainteresowana studiami mając w perspektywie gorsze warunki materialne od swych rówieśników nie podejmujących studiów. Dokonujące się zmiany w sytuacji absolwentów studiów wyższych powinny przywrócić to zainteresowanie i przynieść lepsze efekty niż obowiązujący obecnie system punktowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#EugeniaŁoch">Bardzo zróżnicowany jest poziom wykształcenia nauczycieli zatrudnionych w szkolnictwie podstawowym i średnim; są to absolwenci liceów pedagogicznych, studiów nauczycielskich, uniwersytetów. Słusznie kładzie się obecnie nacisk na uzupełnianie i wyrównywanie poziomu ich wykształcenia, na organizowanie różnych form dokształcania. Równocześnie jednak ograniczone są możliwości tego dokształcania, głównie z powodu zbyt szczupłej bazy kształcenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SylwesterKaliski">Zarówno kierownictwo resortu nauki, szkolnictwa wyższego i techniki jak i Polskiej Akademii Nauk stoją obecnie przed szczególnie trudnymi zadaniami. Muszą one zabezpieczyć likwidację pewnych negatywnych zaszłości z ubiegłych lat, przy równoczesnym szybkim współdziałaniu w zdynamizowaniu naszej gospodarki oraz zapewnieniu większego niż dotychczas wpływu nauki na rozwój gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SylwesterKaliski">M.in. dopracowania wymagają problemy organizacyjne instytutów naukowo-badawczych działających w ramach szkolnictwa wyższego. Obecnie wiele z nich zachowało starą strukturę katedr, tylko niektóre łączą działalność kilku katedr oraz rozwijają związki z przemysłem. Zapewnić należy właściwą koordynację zamierzeń nauki, szkolnictwa wyższego i techniki w zakresie prac naukowo badawczych, wdrożeń i postępu technicznego z zamierzeniami w tych dziedzinach innych resortów. Wydaje się niezbędne, by w resortach tych powstały silne piony sterujące pracami naukowo-badawczymi prowadzonymi w podległych tym resortom placówkach, polityką licencyjną, rozwojem licencji. Niezbędne jest zagwarantowanie wysokiej kompetencji tych zespołów sterujących.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SylwesterKaliski">Wiele placówek naukowych dąży do zaktywizowania kontaktów z zagranicą poprzez delegowanie pracowników. Nie zawsze jednak plan tych wyjazdów powiązany jest ściśle z potrzebami gospodarki narodowej. Każdy wyjazd zagraniczny w celach naukowych powinien nie tylko służyć pogłębieniu wiedzy delegowanego, lecz również przynosić określone korzyści instytucji delegującej.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SylwesterKaliski">Struktura organizacyjna placówek podległych Pełnomocnikowi Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej uległa wzmocnieniu i poprawie. Jest to zjawisko pozytywne. Równocześnie jednak obserwuje się w ostatnich latach niepokojące objawy niestabilności kadr kierowniczych, zwłaszcza w Instytucie Badań Jądrowych. Niezbędne jest podjęcie środków przeciwdziałających temu zjawisku.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#SylwesterKaliski">W przedstawionych Komisji wyjaśnieniach minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki - Jan Kaczmarek stwierdził m.in., że analiza 20-letniej działalności Polskiej Akademii Nauk może być dokonana przez Kongres Nauki Polskiej. Na tle ogólnej oceny dorobku nauki polskiej, komisje problemowe Kongresu będą miały możność dokonania analizy osiągnięć instytutów Akademii a nawet poszczególnych członków PAN.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#SylwesterKaliski">Badania procesu inwestycyjnego w PAN i w szkolnictwie wyższym wykazały, że przyczyną przewlekłego tempa realizacji inwestycji i przekraczania planowanych kosztów jest przede wszystkim traktowanie przez przedsiębiorstwa wykonawcze tych budów jako drugoplanowych. Kolejne przyczyny - to utrudniające pracę wykonawców nietypowość budów, a także słabość służb inwestycyjnych, szczególnie w Polskiej Akademii Nauk. Resort przywiązuje dużą wagę do zmiany tego stanu rzeczy. W wyniku podjętych starań, po raz pierwszy w bieżącym roku decyzją rządu kilkanaście najważniejszych obiektów wprowadzono na listę inwestycji priorytetowych. Jest to wprawdzie niewiele w stosunku do ogółu inwestycji w dziedzinie nauki i szkolnictwa wyższego, podjęcie jednak tej decyzji stanowi przełom w traktowaniu tych inwestycji. Zmierza się ponadto do powołania specjalistycznych przedsiębiorstw wykonawczych i stworzenia im właściwych warunków działania, jak również do utworzenia ośrodka projektowego, który mógłby szybciej i w sposób bardziej odpowiadającym wymogom opracowywać projekty inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#SylwesterKaliski">Sekretariat naukowy PAN podjął ostatnio uchwałę, w myśl której ocena realizacji budżetu przez poszczególne placówki będzie powiązana z oceną działalności merytorycznej. Nacisk w tej ocenie położony będzie na postępy i efekty prowadzonych badań.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#SylwesterKaliski">Sytuacja resortowych instytutów badawczych po zniesieniu Komitetu Nauki i Techniki, który miał za zadanie koordynować ich prace, nie powinna stwarzać żadnych podstaw do niepokoju. Ten odcinek ich działalności, który dotyczy realizacji problemów węzłowych, nadzorowany jest przez resort nauki, szkolnictwa wyższego i techniki. W dyspozycji resortu znajduje się rezerwowy fundusz przeznaczony na finansowanie realizacji problemów węzłowych, co umożliwia udzielanie w miarę potrzeby i w porę pomocy finansowej tym placówkom. Przedstawiciele resortowych instytutów badawczych będą reprezentowani w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego i w Głównej Komisji Kwalifikacyjnej. Analizowane będą i zaspokajane najważniejsze ich potrzeby inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#SylwesterKaliski">Dalsze wyjaśnienia dotyczyły przedsięwzięć zmierzających do kształcenia doskonalenia systemu kształcenia kadry naukowej, funkcjonowania instytutów uczelnianych, rekrutacji na studia wyższe, kontaktów naukowych z zagranicą i in. poruszonych przez posłów problemów.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#SylwesterKaliski">Komisja przyjęła uchwałę następującej treści:</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#SylwesterKaliski">„Komisja Nauki i Postępu Technicznego rozpatrzyła na posiedzeniu w dniu 20 czerwca 1972 r. sprawozdania rządu z wykonania NPG i budżetu państwa za rok 1971 w zakresie:</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#SylwesterKaliski">— szkolnictwa wyższego;</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#SylwesterKaliski">— Komitetu Nauki i Techniki;</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#SylwesterKaliski">— Polskiej Akademii Nauk;</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#SylwesterKaliski">— Urzędu Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej;</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#SylwesterKaliski">— Polskiego Komitetu Normalizacyjnego;</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#SylwesterKaliski">— Urzędu Patentowego PRL;</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#SylwesterKaliski">— Centralnego Urzędu Jakości i Miar”.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#SylwesterKaliski">Po referacie podkomisji, wysłuchaniu odpowiedzi przedstawicieli resortów na pytania posłów i uwag Najwyższej Izby Kontroli oraz po dyskusji Komisja stwierdza, że główne zadania postawione przed wymienionymi urzędami i instytucjami w roku sprawozdawczym zostały wykonane. Przekazane do ich dyspozycji środki wykorzystano globalnie zgodnie z zasadami gospodarności. W związku z tym Komisja zwraca się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przedstawienie Sejmowi wniosku o udzielenie rządowi absolutorium za 1971 r. w powyższym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#SylwesterKaliski">Jednocześnie materiały z dyskusji, jak i szereg uwag, zostaną przekazane odpowiednim czynnikom rządowym do wykorzystania, jak również Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów dla ogólnej oceny wykonania planu.</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#SylwesterKaliski">Komisja traktuje odpowiedzi na pytania udzielone przez przedstawicieli resortów, jako wyjaśniające poruszone kwestie z jednej strony, z drugiej zaś - za przyjęcie szeregu uwag poselskich jako istotnych i zobowiązujących do realizacji.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#SylwesterKaliski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o działalności Zespołu Oświaty, Nauki i Kultury NIK, którą przedstawił dyrektor Zespołu — Jan Dominiewski.</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#SylwesterKaliski">W 1971 r. Zespół przeprowadził kontrole w zakresie oświaty, nauki i kultury w 343 jednostkach obejmując nimi 18 tematów.</u>
          <u xml:id="u-11.23" who="#SylwesterKaliski">Dla zabezpieczenia efektywności działalności kontrolnej, Zespół przeprowadził szereg kontroli sprawdzających.</u>
          <u xml:id="u-11.24" who="#SylwesterKaliski">W 1971 r. wysłano ogółem 414 różnego rodzaju wystąpień pokontrolnych z czego 25 proc. na szczebel resortu.</u>
          <u xml:id="u-11.25" who="#SylwesterKaliski">W 1971 r. objęto kontrolą m.in. następujące zagadnienia:</u>
          <u xml:id="u-11.26" who="#SylwesterKaliski">- realizacja programu kształcenia kadr wysoko kwalifikowanych w kraju i za granicą;</u>
          <u xml:id="u-11.27" who="#SylwesterKaliski">- realizacja kształcenia kadr naukowych i fachowych z wyższym wykształceniem dla rolnictwa oraz prawidłowość ich rozmieszczenia;</u>
          <u xml:id="u-11.28" who="#SylwesterKaliski">- rozwój studiów dla pracujących;</u>
          <u xml:id="u-11.29" who="#SylwesterKaliski">- doskonalenie zawodowe nauczycieli w systemie kursów wakacyjnych;</u>
          <u xml:id="u-11.30" who="#SylwesterKaliski">- organizacja zaopatrzenia w aparaturę naukowo-badawczą oraz wykorzystanie aparatury unikalnej.</u>
          <u xml:id="u-11.31" who="#SylwesterKaliski">Zespół podjął prace nad uaktualnieniem bieżącego planu pracy i dostosowaniem go do węzłowych problemów ujętych w uchwale Zjazdu PZPR. W pracach nad uaktualnieniem planu bierze się również pod uwagę konieczność maksymalnego powiązania planów pracy NIK z planami komisji sejmowej. Zamierza się prowadzić możliwie najdalej idącą koordynację tych planów oraz konsultację co do ukierunkowania zakresu poszczególnych kontroli i wyraźnego sprecyzowania jej celów.</u>
          <u xml:id="u-11.32" who="#SylwesterKaliski">Najwyższa Izba Kontroli czyni wysiłki w zakresie odformalizowania prowadzonych kontroli. Zmierza się do tego, aby wyniki badań kontrolnych były jak najszybciej przekazywane jednostkom kontrolowanym, nawet w trakcie przeprowadzania kontroli, z pominięciem zbędnej korespondencji i formalnych zarządzeń.</u>
          <u xml:id="u-11.33" who="#SylwesterKaliski">Idąc w kierunku dalszego uspołecznienia procesu kontroli, postanowiono, że protokoły pokontrolne powinny być konsultowane i omawiane z szerokim aktywem społecznym i politycznym jednostek kontrolowanych.</u>
          <u xml:id="u-11.34" who="#SylwesterKaliski">W toku kontroli uwagę koncentrować się będzie na badaniu skuteczności stosowanych u nas ustaw i norm prawnych oraz na wskazywaniu, które z nich działają hamująco na proces rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-11.35" who="#SylwesterKaliski">Częściej sięgać się będzie do prowadzenia procesu kontroli w całym pionie resortowym, począwszy od jednostek najniższego szczebla aż do resortu; pozwoli to skuteczniej oceniać funkcjonowanie całego systemu administracyjnego i gospodarczego w zakresie realizacji podstawowych zadań gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-11.36" who="#SylwesterKaliski">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Mieczysław Serwiński (bezp.), Bolesław Piasecki (bezp. „Pax”) i Sylwester Kaliski (PZPR), Komisja przyjęła do wiadomości informację Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-11.37" who="#SylwesterKaliski">Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie doinwestowania rolniczych i leśnych zakładów doświadczalnych. Problem ten poruszyła w dyskusji nad projektem planu 5-letniego poseł Anna Kochanowska (SD). Jej uwagi były przedmiotom rozważań podkomisji, która opracowała projekt dezyderatu.</u>
          <u xml:id="u-11.38" who="#SylwesterKaliski">W uchwalonym dezyderacie Komisja stwierdza, że rolnicze i leśne zakłady doświadczalne, spełniające ważną rolę jako baza wyższych szkół rolniczych dla dydaktyki, badań naukowych i wdrożeń, są w poważnym stopniu niedoinwestowane. Przejawia się to w niedostatku pomieszczeń laboratoryjnych, szklarni, hal wegetacyjnych, odpowiednio urządzonych budynków inwentarskich, stodół na zbiory z poletek doświadczalnych oraz w ubóstwie wyposażenia, a także w braku mieszkań i urządzeń socjalnych dla personelu. Majątek zakładów jest w 50 proc. zdekapitalizowany. Pod względem nowoczesności wyposażenia rolnicze i leśne zakłady doświadczalne ustępują państwowym gospodarstwom rolnym, a przede wszystkim zakładom doświadczalnym wielu instytutów resortowych. Należy pamiętać przy tym, że zakłady te powinny być bazą praktycznego szkolenia kadr dla nowoczesnej gospodarki rolnej. W obecnym jednak stanie nie mogą one należycie wypełniać tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-11.39" who="#SylwesterKaliski">Komisja postuluje w związku z tym doinwestowanie tych zakładów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>